Alexandre 03 (pape ; 11..-1181). Alexandri III, romani pontificis, omnia opera, id est epistolae et privilegia, ordine chronologico digesta.
Accedunt variorum ad ipsum epistolae,
accurante J.-P. Migne,.... 1855.
1/ Les contenus accessibles sur le site Gallica sont pour la plupart des reproductions numériques d'oeuvres tombées dans le domaine public provenant des collections de la
BnF.Leur réutilisation s'inscrit dans le cadre de la loi n°78-753 du 17 juillet 1978 :
*La réutilisation non commerciale de ces contenus est libre et gratuite dans le respect de la législation en vigueur et notamment du maintien de la mention de source.
*La réutilisation commerciale de ces contenus est payante et fait l'objet d'une licence. Est entendue par réutilisation commerciale la revente de contenus sous forme de produits
élaborés ou de fourniture de service.
Cliquer ici pour accéder aux tarifs et à la licence
2/ Les contenus de Gallica sont la propriété de la BnF au sens de l'article L.2112-1 du code général de la propriété des personnes publiques.
3/ Quelques contenus sont soumis à un régime de réutilisation particulier. Il s'agit :
*des reproductions de documents protégés par un droit d'auteur appartenant à un tiers. Ces documents ne peuvent être réutilisés, sauf dans le cadre de la copie privée, sans
l'autorisation préalable du titulaire des droits.
*des reproductions de documents conservés dans les bibliothèques ou autres institutions partenaires. Ceux-ci sont signalés par la mention Source gallica.BnF.fr / Bibliothèque
municipale de ... (ou autre partenaire). L'utilisateur est invité à s'informer auprès de ces bibliothèques de leurs conditions de réutilisation.
4/ Gallica constitue une base de données, dont la BnF est le producteur, protégée au sens des articles L341-1 et suivants du code de la propriété intellectuelle.
5/ Les présentes conditions d'utilisation des contenus de Gallica sont régies par la loi française. En cas de réutilisation prévue dans un autre pays, il appartient à chaque utilisateur
de vérifier la conformité de son projet avec le droit de ce pays.
6/ L'utilisateur s'engage à respecter les présentes conditions d'utilisation ainsi que la législation en vigueur, notamment en matière de propriété intellectuelle. En cas de non
respect de ces dispositions, il est notamment passible d'une amende prévue par la loi du 17 juillet 1978.
7/ Pour obtenir un document de Gallica en haute définition, contacter reutilisation@bnf.fr.
PATROLOGLE
GURSUS COMPLETUS
8IVE
BIBLIOTBECA UNIVERSALIS, INTEGRA, UMFORMIS, COMMODA, OECONOMICA,
OMNTOM.. SS. PATRUM, DOGTORUM SCRIPTORUMQUE ECGLESIiVSTICORUM
QUI
AB .EVO APOSTOLICO AD INNOCENTII ffl TEMPORA
FLORUERUNT;
RECUSIO CHRONOLOGICA
OMMUMQUM EXSTITERE MONUMENTORUM CATHOLIG^ETRAMTIONIS PER PUODECIMPRIOR*
ECCLES1./ESJECULA,
JUXTAEDITIONES ACCURATISSIMAS,INTERSB CUMQUE NONNULLIS CODICIBUS MANUSCRIPTIS COLLATAS.
PERQUAM DILIGENTER CASTIGATA;
DISSEnTATIONIBUS,COMMENTARUS LECTIONIBUSQUE VAIUANTIBUS CONTiNENTER 1LLUSTRATA
;
OHNIBUS OPERIBUS POSTAHPLISSIMAS EDITIONES QU.ETRIBUSNOVISSIMIS S^ECULIS DEBENTURAllSOLIITAS
DETECTIS, AUCTA;
INDICIBUSPARTICULARIBUS ANALVTICiS,SINGULOS SIVETOMOS, SIVEAUCTORES ALICDJUSHOMENTI
SUBSEQUENTIBUS, DONATA;
CAPITULIS
1NTRA IPSUMTEXTUM R ITE NECNON
DISPOSITIS, ETTITULIS SINGULAIIUM PAGINARUM MARGINEM SUPK.RIOftBU
DISTINGUENTIBUSSUBJECTAMQUE MATERIAM SIGNIFICANTIBUS, ADORNATA ;
OPERIBUS CUHDUBIIS TUMAPOCRYPIUS, ALIQUA VERO AUCTORITATE INORDINE ADTRADlTIONEM
ECCLESIASTICAM POLLENTIBUS, AMPLIFICATA;
DUOIIUSINDICIBUS GENERALIBUS LOCUPLETATA : ALTERO SCU.ICET ItERUM, QUOCONSULTO, QUIDQUIft
UNUSQUISQUE PATRUM IN QUODLIBET THEMA SCRirSEUIT UNOINTUITU CONSPICIATUn; ALTEllO
SCRIPTDR^ SACRJE, EX QUOLECTORI COMPERIRE SIT OBVIUH QUINAM PATRCS
ET IN QUIBUS OPERUM SUOKUH L0C1SSINGULOS SINGULORUM LIBRORUM
SCRIPTUR* TEXTUS COMMENTATI SINT.
EDITIOACCURATISSIHA,CiETERISQUEOMNIBUS FACILEANTEPONENDA, SI PERPENDANTUR : CHARACTERUU NITIDITA»,
CHART£QUALITAS, INTEGRITAS TEXTUS,PEIVFECTIO CORRECTIONIS, OPERUM RECUSORUH TUMVAMKTAS
TUMNUMERUS, FORMA VOLUMINUM TERQUAH COMMODA SIBIQUE IN TOTOOPERIS DECURSU CONSTANTKR
PRETIIEXIGUITAS,
SIMILIS, PR,ESERTIMQUE 1STA COLLECTIO, UNA;METIIODICA ETCHRONOLOGICA /J*\
SEXCENTOIIUM FRAGMENTORUH OPUSCULORUMQUE HACTENUS HIC ILLICSPARSORUH , ^W\
PRIUUH AUTEM IN NOSTRA BIBLIOTHECA, EX OPERIBUS ADOMNES«TATES, * J££>\&A
LOCOS,LINGUAS FOIIMASQUE PERTINENTIBUS , COADUNATORUM. r&S^SPi
SERIES SECUNDA,
IN QUA PRODKUNTPATRES, DOCTORESSCRIPTORESQUE ECCLESl^ LATINJE
A GREGORIO MAGNOAD INNOCENTIUM III..
ACCURANTE J.-P. MIGNE,
BIBUOTHECJE CI.EB.I UMIVERtX,
SIVI
CURSUUMCOMPLBTORCM IN 8IKGULOSSCIENTI.E ECCLKSIASTIC/E RAMOIBDITOttfs
PATltOLOGIA
BINAEDITIONETTPISMANDATAEST, ALIANEMPELATINA,ALIAGRJECO-LATINA.— VEKEUNT
MILLEET TRECENTISFRANCISSEXA3INTAET DUCENTA VOLUMINA EDITIONISLATINiE;OCTINGENTIS
ET UILLETRECENTA — MERELATINATJNIVERSOS
GR.ECO-LATIN.iE. AUCTORESTCMOCCIDENTAI.ES,
TUMORIENTALES EQUIDEMAMPLECTITUR ; HI AUTEM*IN EA, SOLAVERSIONEtATINA DONANTUR.
PATROLOGLE TOMUS GG.
ALEXANDER III PONTIFEX ROMANUS.
EXCDDEBATUR ET VENIT APUD J.-P. MIGNF EDITOREM.
IN VIADICTA1TAMU0ISE, PROPE PORTAMLUTETLE PARISIORUMVULGO0'BNFER NOMINATAM,
SEU PETIT-MONTROUGE.
1855
SJECULUM XII.
ALEXANDRI III
ROMANI PONTIFICIS
OPERA OMNIA,
ID EST
EPISTOLTE ET PRIVILEGIA,
ORDINE CHRONOLOGICO DIGESTA.
ACCEDCNT
VARIORUM AD IPSUM EPISTOLiE.
ACCURANTE J.-P. MIGNE,
BIBLIOTHEOiE CLEBI ONIVERSlB
SJYfc.
CURSUUMCOMPI.ETORTJM
IN SINGCLOSSClENTIiEECCLESUSTIC-ERAHOS EDITORB.
TOMUS UNICUS.
VENIT 8 FRANCISGALLICIS.
^^^
EXCUDEBATUR ET VENIT APUD J.-P. MIGNE EDITOREM
I* \'lH:.mmA-D'AMDOLSE,PROPE PORTAM LUTETIJGPARISIORUMVULGOVENFER NOMINATAM
SEU PETIT-MONTROUGE.
1855
ELENCHUS
AUCTORUM ET OPERUM QUI IN HOC TOMO CC CONTINENTUR,
ALEXANDER III PONTIFEX ROMANUS
*
Eiiistolffl et privilegia. Col. 69
lix TyplsI. MIGHI,
au Petit-Montrongc.
ANN0DOMINI
MCLXXXI
ALEXANDERIII
PONTIFEX ROMANUS
NOTITIA HISTORICA
(MANSI,Concil, XXI, 86S)
' Alexander terlius, Rolandus nominatus, pairia A j ex gentibus Ecclesise,jacenti adliuc Chrislo in pras-
Senensis, legatione ad Fridericum iraper. ob non sepi munera pretiosa obluierunt. Quorum videlicet
vindicatam injuriam Londinensi episcopo illatam nobilissima corpora, omnique veneratione dignis-
funclus, ex cardinale presbyiero liluli S. Marei a siina, Mediolani in ecclesia Beati Eustorgii confes-
Viginti tribus cardinalibus (quorum nomina recen- soris atque pontiflcis soleniniter ac gloriose fuerer
senlur in epislola ad Fridericum imp. quam reci- recondita; Insuper eliam Deo prseduce ad vos per-
tat Radevicus iib. n, cap. 55 [vide infra]), electus ferimus corpora sanclissimorum martyrum Nabo-
est ponlifex anno Domini 1159, tcmpore Friderici ris et Felicis, ut inseslimabili et incomparabili hos
imp. Conlra eum in schismate a tribus duntaxat thesauro super anrum omnemque lapidem prelio-
cardinafibus electus est Oclavianus quidam, natione sum diligendo saeratissima Ecclesia civitasque Co-
Romanus, cardinalis presbyter, Victor lertius dein- loniensis felicissime ditetur ac perpetuaiiter-deco-
ceps appellatus. Imperator, qui lunc Cremonarn relui\ Nos siquidem, quia suspecta est via per ini-»
obsidione premebat, ab ulraque parte per litteras, micos veslros ac noslros, iter noslrum per Bur-
quse recitantur apud Radevieum iib; n, hac de re gundiam ac Gallias usque ad vos disposuimus, prse-*
eertior factus, ulrumque Papiam venire jussit, eo- sentemque nunlium a Vercellensi civitale ii Idos
rum dissidia componenda ibidem promittens. Cui Junii prsemisimus, ea die versus Taurinum et ver^
ordinationi cum Alexander parere.noilet, indigualus sus Alpes monlis Cinisii, cum pra?diclis sacralis •
Fridericus, in partes Vicloris faclus est inclinatior. simis ac venerabilibus reliquiis ecelerrime procc-
Alexander autem tali accepto responso in Franetaia dentes. Ideoquc sincerissimam vestram dileelio-
abiit, ubi concilio in Claromonte habilo Frideri- B 1 nem intime rogamus et commonemus in Domino,
cum et Yictorem excommunicavil. Inieriin Frideri- quatenus ad condignam tantorum munerum susce-
cus Mecliolanum lerlio expugnalum diruit et ptinnem ca qua noslis, et qua de vobis coniidi-
solo ajquavit , tria Magorum corpora Reinoldo lnus, devolione ac solemuitate prsepareniini; Domi-
Coloniensi archiepiscopo donavil, qui et eadem num Deum quoque affecluosissime pro nobis shie
Coloniam transtulit , ut videre est iu epistoia intermissione deprecemur, ut uua cum ipsis ad
ejusdem ex antiquissimo manuscriplo codice Si- honorem ac gloriam noniinissui, et ad perpetuam
gebergensis monasterii accepla , quam hic sub- omnium vestrum ac tolius patrise salulem, sal-
jungo : vos, incolumes ct iilcesos nos vobis dignelur reinit-
t RAINOI.DCS Dci gralia sanela; Coloniensis Ec- lere.i
clesiai electus et Italiic archicaucellarius, dilectis- Eadem conlirmantur ex quodam instrumento d«-
simis in Chrislo iiliis et amicis, H. majoris eeelesiBe nationis per Philippum archiepiscopum Reinolili
Coloniensis prwposito, PIIILIPPO decano, cunclisque successorem capitulo faclsg, quod ex archivo metro-
prioribus, el universo clero, omnibusque in bene- polis ecclesise Coloniensis lideliter per me descri-
iiciatis minislerialibus beali Pelri ac sanctse Colo- plum hicsubjungo :
jiiensis Ecclesise, universisque burgensibus almae i In nomine sanetse et individuse Trinitatis Pii-
urbis Golonise, salulem el atfeciuosum obsequium, LIPPUS... . Coloniensis archiepiscopus sancta?
«um inlimai dilectionis plenitudine. Eeclesise iiliis prisentiUus et futuris iu perpe-
< lnsinuamus dileclissimse vestrse universitati tuum.
qiiod ex.... ardentissimi nostri desiderii felix Q « Ea quai propter salulem animarum devotarum
jam C
per J)ei gratiam adepti sumus initium. Benigna sancte in ecclesias conferuntur, quanto majorein
enim doroini nostri serenissimi imperaloris Fride- a Deo exspectant remuneratiouem, tanto magis est
riei aceepta lieenlia , cum gratia ac dileclionis diguum ut jusice coniiiniationis iirmum robur ac-
ejus plen.tudine ab ipso gaudenter dimissi, el egre- eipiant. Ex relatu pluriuro intelleximus, quod no-
giis ac lantis donis, quorum nulla in terrenis esbe ster antecessor piae recordalioiiis Reiiioldus ar-
polesisestimatio, excellenter sumus lionorati. Intcr cbiepiscopus, eleemosynas, quoe ad sancta regum
esctera enim liberalilatis suse benelicia, quse in nos corpura olferunlur, sicut et ipsos reges, majoii
aiiluentissime conlulit, nunc iria nobis munera ecclesia^in Colonia contulerit, laudabili cons;de-
donavit preliosissima : videlicet eorpora insigiiia ratione motus , ul ubl sanctissimi iv-ges coipo-
beatissimoium trium Magoium ae Ragum, i;ui pri- raliter quiescereni, et in majori habeieiUur vo-
iiiilia; genlium, in lypum ac prsesagium fulurse nc:alioue, ibi de oblatioflibus eorunr jusra et L«-
PATROL.CC. i
11 ALEXANDRI1(1 PAPJE 12
nigna consolatio ad canonicos pervenirel. Nos fa- A perioribus divisum vicissim unire. dignaretur. In
clum prsenominati archiep. commendamus, et ha- Anglia pro immunilate Ecclesise martyrii coronam
bemus ralum, .et qua possumus et debemus cqn- subiil Thomas Cantuariensis episcopus. Regem An^
iirmamus auctoritate. Ne vero in posterum hoc . glisede occiso martyre innocente diifamaium legati
quod juste factum est mulari queal, id ipsum, quod Angliseponliiicem convenientes a nece sancti mar-
nos videbamur babere in oblationibus regum, co- lyris immunem essealiegarunt. Post mulam inqui-
ram mullis super altare Beali Petri ecclesia1. ma- siliohem ad exlremiim his conditionibus regem ab-
jori dedimus : fratribus ejusdem concedenles libe- solvil, ut is a ponliiice et successoribus ejus litulum
ram polestalem ordinandi de ipsis eleemosynis regni agnosceret. Sanctum vero Thomam, evitlen-
ad supplemenliim prsebendarumsuarum, prout po- tissimis miraculis clarissimum, in numerum sancto-
terimus diligeritius et melius. Post solemriem do- rum retulit.
natioiicm a nobis faelam, sicul juslum fuit, factum Cumque ponUfex in dies gravius ab imperatore
nostrum banno conlirmamus, ut, si quis in poste- . vexaretur et inquielaretur, Yeuetias se contulit;
rum ansu temerario in contrarium moveretur, ibique imperalorem, ad oscula pedum pOnliflciorum
bannn se sciret obligalum esse, et subjeclum male- se demitlcntern, nullius arrogantioris dicli faciique
dicto excommunicationis. Jussimus etiam hanc asperioris interventu, citra capitis imperatorii pe-
chartam conecribi, et nostro "muniri sigillo, ul ex dibus proiriti conculcationein (quam humillimo
scripti inspectione, ea quse juste sunt facta et ii- ponliliei injuriosc aflingunt hseretici), in graliant,
deiiter expressa, ad poslerbrum nolitiam transmit- pacem el unionem Ecclesiserecepit. Eum honorem
lerentur. R qucm CoiistaniiniiS Magnus ille imperalor, longe
« Acla sunl haec anno Dominicse Iiicarnalionis potenlior et sanctior, Silvestro Chrisli vicario ex-
1189. Tesles islorum sunt isti major prsepo- h.buil, quemque alii Francorum et Angloruin re-
situs el archidiaconus. Adolphus deeanus major et ges huic aliisve ponliiicibus detulerunt (nimirum
archidiaconus, i elc. ut pouliflci ab oflicio straloris essent), Fridericus
Franciae regem monuit imperalor, ut ad conci- imperalor merito pontiflci oplimo exbibuil : adeo-
lium per se iiidiclum venire dignaretur, secumque que ii.oII immerito ponlifex eumdem exeropio an-
Alexandrum adduceret. Quod cum Alexander ite- tecessorum suorum acceptavit. Ut vero caput im-
rum faceie rec.usaret, Fridericum magis ac magis peratoris ad pedes suos ilemissi obtriverit, simul-
;ka inflammalum in se commovil. Proinde Yieiorein que dixerit: Super aspideni ei basiliscum ambnlii-
rn Italian; mox subsecuiurus pra;miltit, eoquc Lucse bis, elc, sicul ab humilitate ponliiicis ita ab oinni
idefunclo, fiuidonem Cremensem anlipapam suc- flde plane est alienum. Post pacem initam, Yene-
'Cessorem substituit. Alexander omnium consensu tiasque multis privilegiis donatas, pontiiex Romam
Romam vocalus, ab omnibus summa cuni lsetilia veiuens, magno omnium gaudio susceplus fuit.
recipilur. Ciimque cecumenicum Lateranense concilium pro
Eodcm tempore Cisalpinae Galliaepopuii in impe- schisinatibus exstirpandis , Saracenis impugnan-
ratorem arma corripiunt, qui proinde i» Ilaliam dis, moribusque Ecclesise reformandis, celebras-
denuo reverlilur. Dumque b:ec agerentur, Constan- set, obiit anno Doinini 1181, cum sedi apostolicse
linopolilanus imperator oiuncm opem et anxilia annis \iginli et uno atque diebus novemdecimprse-
per fegatos obtulil pontilici, si imperium annis su- fuisset.
ALEXANDRI III VAVM
VITA
AUCTORE CARDINAtl DE ARAGONIA.
Script, Iial., III, i, 448.)
(MURATOIU,
Alexander III, natione Tuscus, palria Senensis, C semper inlcntus. Ideoque feeit eum Dominus cre-
«x patre Raynulio, qui Rolandus, presbyter cardi- scerein plebem suam, et dedil ei sacerdolium ma-
nalis titulo S. Marci, et apostolica; sedis cancella- gnum (Eccli. XLVJ.Igitur, sepulto Adriano papa,
rius, sedil annis xvni [xxi]. Qui cum esset in Ec- episcopi et cardinales traclaturi de subsliluendo
.dcsia Pjsana clciicus magni nominis, et charus sibi pastore, II. Nonas septembris in beali Petri
liaberelur ab omnibus atque receplus, ad hanc Ro- ecclesia pariter convenerunt, et per trium dierum
manam Ecclesiam vocalus est a beato Eugenio, spalium ad invicem de ipsa eleetione, sicut moris
quem ubi, Deo auclore, cognovit idoneum, prinio in cst, pertractantes, tandem onines, quotquot fue-
diaconum sancloruin Cosmseet Damiaui, rieinde runt, piseter Oclavianum tilulo Sanctai Csecilise,
in litulo Sancli Marci prcsbyleruiu ordiuavit; et Joannem lilulo Sancti Martini, elGuidonem tilulo
latidem, quia semper de bono crescebat in melius, Sancti Callixii, presbyieros cardinales, in perso-
cancellarium aposlolica; sedis consliluil. Erat enim nam jam dicli Rolandi cancellarii, auctore Doiniuo,
vir cloquenlissimus. in divinis atque humanis Scri- uiianimiler concordarunt, et invocata Spiritus san-
pluris suflicienler inslruclus, ct iu eorum sensibus cli gratia, in euni, nssentienlc clero el populo, in
siibtilissima exerciiaiione piobatus ; vir quoque Romanum pontiliccni Alexandrum papani 111iiomi-
scholaslicus et eioquentia polita facundus, vir si- narunt et elegerunt. Duo auleni, quos prsenoinu
(jiiidsin prudens, benignus, patiens, misericors, mi- navimus, Joannes et Guido, iiitendenles ad Octa-
'ns, sobrius, castus, et in cleemosynarum largi- viani eleclionem, secundario eum procaciter nomi-
lione assiduus, aique aliis operibus Dco placitis nartint. Tunc episcopus Ostieusis, una cuni Alija-
13 vif'.. n
nensi, Poriuensi el Sabihensi episcopis, cselensque i\ inia; unde factum est qiiod populus Romar.us im-
presbyteris, et diaconis cardinalibus, per maniis valens manitalem tantse iniquitalis ullerius suslinere ncn
prioris diaconorum, Juxla priscum Ecclesise ritum, cum Oddone Frangepane, et aliis nobilibus
eleclum suum fugientem, excusanlcm, invitum et liomanis venit ad locum ubi fratres tenebanliir in--
emnimode reluctantem, papaii manto favente Do- clusi, compellens jam diclos senatores, ut ipsius
mino induerunt. Unde Oclavianus, qui ad aposto- munitionis portas celeriler aperirerit, et ensdem
licam jamdiu calhedram aspiraverat, post ubi se- fratres cum domno Alexandro absolulos, et liberos
ipsum vidit spe concepta sic defraudari, ih lantam abire permitterent. Sic igilur, suffragaiilibus bea-
vesaniam audaciamque prorupit, qriod manlum ip- torum Petri et Pauli apostoloriim meritis, a vio-^
sum, tanquam arreptilius, a collo ejus propriis ma- lenlia persequentis erepti, et suse sunl redditi liber-
nibus violenter abstuleril, et secum inter tumul- tati. f ranseuntes aulem per ipsam Urbem lionori-
tuosos frcmiius asportare tenlaverit. Porro, unus fice cum laudibus, campanis etiam ubique pulsanti*
ex senatoribus qui aderant, cum tantum facinus bus in jucundo eorum exercitu, comitanlibus etiam
inspexisset, conlremuerunt renes ejus, et audacter cis multis Romanorum mililibus, cum frequentia
in ssevienleminsiliens, mantum ipsum de manibus peditum in vigilia beali Matthsei prospere Nym-
ejus eripuit. Ipse vero tacius dolore cordis intrin- phas (2) per Dei gratiam perveueiuni : ibique ipsa
secus, illico ad capellanum suum, qui ad boc in- die Dominica congregatis in unum Cuuctis fralribus,
struclus venerat et paratus, imorsit oculos, cla- Gregotio videlicel Sabinensi, Hy. Ostiensi, B. Por-
mans sicut phrenelicus et innuens, ut manlum, tuensi, G. Albanensi, I. (5) Signiensi, et S. Te.rra-
quem secum portaverat, celeriler sibi afferret. Quo B I cinensi episcopis, cardinalibus quoque presbyteris,
sine mora delato, quia tunc secum Ad. card. ad- ac diaconibus, simulque abbatibus, prioribus, judi-
crat, pileum sibi abstraxil, caput inclinavit, el per cibus, advocalis, scriniariis, et primicerio ciim
manum ejusdem capellani, et alterius clerici sui schola caiUorum, nobilibus quoque, el plurimaparte^
(heu proh dolor !) manlum impudenter assumpsit. populi Romani, domnus Alexander papa per ma-
Sed ex divino judicio conligil quod ea pars manli, num Osliensis episcopi*ad quem soluin consecralio
quse operire anteriora debuerat, videntibus cunctis Romani ponlificis pertinet, pfaeeume Spirittis san-
atque ridentibus, posteriora tegebat ; et cum ipse- cli gratia, consecratus est in summum ponlilicem,
niel hujusmodi ludibrium vellet sludiosius emen- et secundum Ecclesiaemorem papali reguo solemui-
dare, quia manti capulium extra se raptus non po- ler coronatus.
lerat invenire, inferiores lirabrias collo, sicut po- . Porro jam dictus Oclavianus, dum apud sancium
tuit, applicaviti In hoc igilur manifeste comparuit Petrum fuit, et postquam lalenter Leonianam civi-
quod sicut lortaenientis erat et intentionis obliquse, tatem exivit, multos episcopos pro confirmanda sua
ita mantum ex transverso et obliquo in testimonio tenieraria prsesumptione convocavit, quorum quos-
suse damnationis accepit. dam imperialibus minis (4), quosaam violenlia lai-
Cseca itaque ipsius ambitione taliter procedenie, cali, nonnullos vero pecunia el blanditiis allicere sibi
reserantur portaa ipsius ecclesise, quae a senatori- voluit; sed nibil, Dominoimpedienle, profecit. Memo-
bus (irmatse fuerant, el armatorum catervse, quas rati vero falsi fratres L (5) de Morcone, el G. Cre-
pretio conduxerat, illico in auxilium ipsius scliis- mensis in csecilatis suse tenebris obvolvit, quoniam,
tnalici cum magno strepitu evaginatis gladiis cu- C sicut scriptum est, peccalor^ cum in profundum «i-
currerunt. El quoniam solatio episcoporum et car- liorum venerit, contemnel (1'rov*xvni), a damnabili
dinalium omnino carebaf, armatorum turbse ipsum sua praesumplione non resipiscunt, sed illumeum-
undique circumdabant. Fralres vero aspicienles lam dem, quem in slatuam sibi erexerant, tanquam ob-
exsecrabile facinus, el a sseeulis inauditum, timeu- slinala perfitiia veneranlur, el» Ecclesise uniiate re-
tes etiam, ne ab eisdem conductis armalis erectum licla (heu proh dolor !), ad ejus vestigia iucurvan-
adorare idolum cogerentur, in munilionem prsedi- tur. lpse vero Antichristi tempora praeflgurans us-
Ctseecclesisecum suo electo sese pariter receperuut; que adeo erectus esl super se, ut in templo Dei se-
ibique novem diebus, ne ullo modo possent exire, deret sicut umbra papalis, ostendens se, sicut ve-
fecit eos quorumdam senalorum consensu, quos rus sit papa. Sane niulli abominalionem luijus-
pecunia oblala corruperal, die riocluque armaia modi stantem in loco sancto non sine lacrymalione
mauu cumomni diligeiitia custodiri. Intefea, populo corporeis oculis inspexeruut, ttindenles pectora, et
Romano super lanise immanilatis crimine jugiier dicentes: Complelumesl modoquod Anastasius papa
acclamanlc, et in eosdem senatores vehementer ore ad os ironice huic prmambulo Anlichrisii dixisse
iremente, praedictorumfratrum convenlus cum suo narratur : * Fili maledicii et excommunicati, nun-
electo de illius munilionis custodia est ereptus, sed quam habebis islum papalcm mantum, quem lautum
in arcliori et luliori Ioco apud Transliberim per desiderasi el impudenter expelis, nisi in luam confu-
eosdem senalores, recepta inde pecunia, maliliose sionem, et ruina.n mullorum. i Cselerum cum per
fuit traiislalus. Cum autem ibi fere per triduuin spatium quatuor hebdomadarum tam per se qiiam
moram fecissent, super tanta iniquitate, et mani- D per milites et consanguineos suos incessanler (ati-
fesla prodilione, commota esf universa civitas. Cla- garelur pro convocandis episcopis ad se, et omnes
mabaiil pueri contra ipsum Eccleshe invasorem, ad se accedere abhorrerent, landem quidam Meliien-
dicentes : Matedicle, jili maledicii, dismanta (1). sis episcopus dictus fugilivus, et exsul, in iinibus
Non eris papa, non eris papa. Alexandrum volumus, Anconse lalitans, cum cpiscopo Feientino, qui
quem Deus elegit. Mulieres quoque blaspheman- domno papseAtlriano ativjisabatur, et Joannes epi-
les ipsum hserelicum , et eadem verba ingemi-• scopus Tusculanus, qui prius coiisenserat in Ale-
nabaiit, et alia derisoria verba decantabanl. Ac- xandrum, el poslmodum relrorsum abiit, ui tres
ccdens aulcm ad eum quidam Brilo, audacter di- jam posl secuiiiJam ct lertiam coinmon.tionem ex-
xit ei: commuiiicali, eumdem Octavianum ausu nefar.o
Quid facis, insane, palriai nWrs, Oclaviane ? exsecrarunt. lloc aulem tam perniciosnm Eccleslse
Vur prwsumpsisli tunicam diddere Chrisli; Dei flagitium ipse Octavianus, sicut poslmoJum cla-
Jam jam pulvis eris, modo vivis, cras nwrieris. ruit, nuUatenus incipere attenlavit (li.j, i.Li a Fridc-
rico. imperatore occupandi, vel arnp.endi papatum
Erat autem in clero magna trislitia, in judicibus; favorem, et audaciam babttisset, quippe ut ad
Uolor, in senibus mcestilia, et in plebe admiralio nt-• lem cathedrain, qtiolibet modo possel asceiidei-i.', papa-
(1) A., et M. adjungunt conpannum. (&) A. nnnis.
$) A. triumphans. (5) M. Jo.
iU M. Jo. (0) M. allemptii.vissel.
1S ALEXANDRIIII PkPJE 18
fidelitatis juramento ei non sine cerlis indiciis cre- A \ sibi debito dignitalis advocalum, ac specialemsacro-
debatur aslrictus. sanclai RomanasEcclesice dgfensorem: unde ipsum,
lnterea dotnnus Alexander cum fralribus suis ad siper eum ,non sielerit, prce caileris principibtis orbis
Terr&cinam descendcrat, volcns cognoscere quid iniendimus honorare, ac per omniuei deferre, in 'qui-
acturi essent in . facto Ecelesise, Otto Palalinus et bus.fiegis regum honor nullum capiul delrimenlum.
Guido Blandralensis comites, quos eo tcmpore idem Vbi vero quidquam occurrit, quodabsquesummi Regis
imperator ad beatse memorise Adrianum papani offensa nequeat effectumhabere, si honorundus impe-
transmiserat. Ipsi vcro licet verilatem ipsius facti rator terras videlur, ut (9) ille polius limcatur, illius
plene cognoscerent, el de canonica electione do- potius honor conservetur, qui esl Rcx regum el Do-
niini Alexandri nulialcnus dubitarent, lim.cn.tcsla* minus dominanlium, el qui animam et corpus perdere
men offenderedominum suum, quem cognoverant potest in geliennam. Hiramur itaque, quod sincere
ipsius Ociavihni valde amicuci, et praesenserant illud, sicul convenit, diligenles, sincera;non sentimus
animum ejtts commotutii advcrsum Romanam Ec- ex eo dileclionis affeciam, el excelleniiam ejus pro-
clesiam, favorem et vircs prsestabant Oclaviano, et pcnsius honorare volenles, ab eo nobis, imo bcaloPe-
simulatorie ac fraudulcnter proccdcbant cum Ale- tro et sasrosanclai Romanw Ecclesiaihonorem debi-
xandro. Dum atitem hsec agerentur, deliberato cum lum conspicimusdenegari. In lilleris enim, quas ex
fratribus suis consiiio, Ponlifex nunlios cum apo- parle ipsius nobis noslrisque fralribus deluiistis, hoc
stolicis litlcris ad eumdem imperatorem in parlibus inier cailera continebalur expressum, quod ipse au-
Lombardise obsidenteni Cremam huniililcr desti- dita dissensione, quse in Ecclesia Romana emerse-
navit, cupiens eum ad amorem Ecclesiai in omni pa- gR rat, de quinque regnis personas ecclesiasticas con-
tientia et mansueludine revocare, secunduni beati vocaverat (el cseiera, ul supra usque/iis auditis). In
Pauli apostoli diclum : Noli vinci a maio, sed vince quo nimium longe a consueludine prwdecessorum
inbono malum (Rom. xn). At ille nimio superbise suorum recessisse videlur, el digniiatis suw termi-
fastri inflatus, non solum relinere litteras sprevit, num excessisse, dum sine conscienlia Romani ponli-
sed tanquam insanus nuntios ipsos, nisi dux Wtlfo ficis conciliv.m convocavit, et nos ad prcusenliam
cum duce Saxonise sibi restitisset, -nequitersuspen- suam, sicut homo super nos potestatem habens, prw-
dere .voluil. Quamvis autem consilio et suasione cepit cojivenire. Sane beato Petro, el per e.m sacro-
principum suorum nuntios coram se venire, el lit- sanctw Romanw Ecclesiw, cajus ipse per Dcum ma-
teras landem legi permilteret, nihil tamen pontilici gisler exstitit, ac fundator, hoc privilegium lcgilime
dignaius esl respondere. Cogilans autem liberiatis a Domino Jesu Chrislo, sanclisque Palribus tradi-
privilegium ab ipso domino Ecclesise concessum lum, et percum prospera el adversa eiiam cum effnsione
posse irritare, et juxta suse voluutatis arbitrium sanguinis, ul oporluit, usque ad hxc lempora con-
papam in sede apostolica ponere, duos ex fauloii- servalum, unioersarum Ecciesiarum causas, citm
bus suis, Yerdensem scilicel et Pragensem episco - res exigeret, ipsius aucloritas discuterel ac ftnirel,
pos, ad fralres, qui cum domno Alexandto veneraut, ipsa vero ab nullius unqnam judicio subjacerel. Unde
in civitatem Anagniensem deslinavit, scribens non quianunc eo contra privilegium Ecclesiwtndultum
sicut advocatus et defensor Ecclesise, sed sicul su- fieri vidcmus, per quein deberet ab aliorum impugna-
perior judex et dominus potestalem super eos ha- cvilibct tione defendi, el quia ila scriptum est matri, sicul
bens. Yenerunl ipsi feslinanter in lypo superbiae, £„" subjeclalw persona, hoc absque admiralione
cl intranles palalium, stclerunt coram poniilice, et nimia ferre non possumus, nec debemus. Ad curiam
eunctis fralribus,aliisque multis, lam clericis quam vero ejus accedere, vel senienliatn curiw suw in hac
laicis, sed nullam exhibuerunt eidem pont;lici reve- parle suscipere canonica tradilio et reverenda Pa-
rentiam. Reciiarunt ea quse a domino suo imposita irum aucloritas non permiiiit. Unde cum nec in mi-
eis fuerant, et bullatas auro ejus litteras reddide- noribus Ecclesiis advocuti earum, et swculares prin-
runl, in quibus siquidem hoc inter cselera (7) con- cipes vocationes, disceptaliones, ac decisioneshujus -
linebatur expressum, quod ipse iniperator, audita tnodi causarum sibi, aut curiis suis usurpent, sed
dissensione quse in Romana Ecclesia emerserat, suorum melropolitunorum, seu aposiolicwsedis sem-
persouas ecclesiastieas de quinque regnis couvoca- per nolitiam, ac diffmitionetnexspecleiil,divina vide-
verat; ideoqueprsecipiebat eis ex parte generalis Ec- tur auimadversione dignissiimim, el ab omm Eccle-
sia lanto durius argueiidum, quanto amplius ad uni-
clesise, ul in ociava Epiphaniseapud Papiam conve- versalis
nirent ad ejus prsesentiain, audiluri cl reeeptuji Ecclcsiwpericulum redundaret, si per igno-
quod in ea curia diciareliir. Ilis auditi.-, turbati rantium noslram, aut piisillaiiimilalem spiriius a
sunl fratres, et pro exsurgeiitibus undique gravio- cupitc (quod avertat Deus!) diebus nustris iste mor-
• ribus malis timor eos ct nimia scUiciiudo vciie- bns inciperet, el nos Ecctesium pretiaso sanguine
menter afliixil. Hinc namque maxime liiuebatui' Chrisli redemptam in servilutem redigisinetentus,
iinminens persccutio principis tam potenlis, liinc pro cujus libertale luenda patres nostri proprium
Ecclesiae ltbeilas infriugi videbatur et peniitis de- sanguinetn effuderunl, el nos ipsi ad eorum exein-
Sirui (8). IJlud proplerea fratrum animos non mc- £" plmn exigente necessilalis arliculo cxtrema debemus
iliocriier couirislabai, quod idem imperaior Ocla- pericula suslinere.
vianum in sui; lilleris Romanum pou.iliccm, et Dato ilaqtie responso indignali sunt praedicii cpi-
Alexaiidruin papse caiiceilariuin noiniuabal. Stiper scopi, qui missi fueranl, et contuinaciter redeuiites
iis ergo diu a fralribus iractaium et longa iuter aJ Oclaviani praeseniiain, apud Si,inam acctssi'-
eos discepiatione dispuiutum. Duliberaium est tan- runt. PrsesLiilatis ilaque silil imj.enalibus litteiis
dem, inspirante Domino, a quo bona cuncia procc- prostraveruiit se ad pedes ejus, et atioraveriint eum.
dunt, in fide Caiholicte unitalis cl obedientia stit cuni Id ipsum qtioqiie fccitOlto Palalinus couics, qufm
pontificis : ita onines coniiruiiiii, et uiiaiiiiniier ro- Urbis.TeuioniCiS iinpeialor deie^averat ad parlcs
Tunc vcro mcd.ocriti r elevatum est cor ipsit.s
borati sunt, ut pro maiiulencnda Ecclesiaj libeilnie,
si nccessitas itnmineret, ultiniis se pericuiis unus- hcerosiarchtfi,vohemenier extollens se (10J tanquain
cl
quisque sponte olferrel. Tunc instanlibus pro re- insalius ctccus, nesciens quoi secunJum beaiiCy-
:Scliismalici semper inter ini
sponso nf«tiiciis episcopis Alexander papa coraiii prianimarlyrisdictum
iiiiillitudine ciericorum, populorum ct laicorum ets lia ferventer incrementa hctberenon possunt, ncc au-
in hunc nioduin scripsil : gmentare possunt, quod iliicile coaperinl,.sed stalim
Nos recognoscimusdomnum impcralorein cx collato cutn propria suu winulalione deftciunl. De liujusmo.ii
ainbilicsis Proplicta loquilur, diceus : Verumlamen
(7) A. ciniumeliarum.
(S) A. c't M. Exemplum queque peniiciosum ad (9) Deest vcrbum fortassc, fas csi, ut.
alius Ecctesias trahi niiiilominu. verebalur. (lOJ A. ct M. super se.
17 , YifA. 18
propter dolos disposuisli eis mala; sunt projecisti eos, A ul aliquos de ffatribus suls ad diversas mundi pro.-
dum allevarenlur. Quomodo facli in desola- vincias ex latere.suo deslinare deberet, per quo-
lione, subilo defecerunl, el perierunl propler ini- rum siquidem sludium el laborem superfaeto ele-
quitales suas, velul somnium exsurgenlis (Psal. clionis apostolicae declaratio fieret, el universitas
LXXII).Tales autem Joaunes aposlolus exsecratur, fidelium in fide unilatis Gatholicse, cognita veritate,
el percutit, dicens : Ex nobis exierunt, sed non solidaretur. Missi sunt ergo ad partes Galliarum H.
erani ex nobis; si enim fuissent ex nobis, mansissenl liltilo Sancli Nerei, el Yv.Sancti Petri ad Yincula,
nobiscum (I Joan.w). Hinc autem hsereses faclae presbyteri card., alque magister 0. diaronus S. Ni-
sunt frequenter, et fiunt, dum perversa mens uon colai in Carcere cardinal; ad partes autein Orienta-
babet pacem, dum perfldia discordans non lenet Jes, I. titulo Sanctorum Joannis et Pauli;.ad Hun-
unitatem. Fieri verO hsec Dominus permiitit, et pa- garos vero, 1. Praenestinus episcopus, et P. Saiicti
titur, manente propriae Iibertatis arbitrio, ut dum Eustachii, diaconi cardinales; ad imperatorcm quo-
corda et menles nostras unilalis discrimine exami- que Conslanlinopolilanum, episcoptis Tiburtinus,
nat, probatorum fides integra manifesta luce (Ji) cum A. Sancti Theodori diacono cardinali. Divul-
claresoat. Per Apostolum quoque prsemonet Spiri- gata itaque veritate jam dictx electionis, et indubi-
tus sanctus, ei dicit : Oportcl hwreses esse et schi- tanter cognita , Ludovicus Christianissimus rex
smaia, ut qui probali sunl, manifesli sint in vobis Francorum, cujus regnum nunquara sciiismate pol-
(I Cor. xt). Sic probantur fideles, sic perfidi dele- Iuisse recolitur, una cum Henrico animarum Anglorum rege
guntur. Sed jam redeamus ad rem. domnum Alexandrum in Patfem et sua-
Imperator autem Fridericus conccptam jamdiu grtim pastorem, inspiranle Domino, receperurit. Re-
malitiam de subjuganda sibi Ecclesia Christi ad ef- . ges quoque Ilispaniarum, Sicilise, Ilicrosolymorum,
fectum posse perducere inaniter sperans, accersito Hungaiise atque Grsecorum, imperalor cum pa-
ad se in Lombardiam ipso hserelieo, et congregatis, triarchis, episcopis, principibus, et universo clero,
qitos potuit, cpiscopis, atque aliis Eeclesiarum pise- et populo eis subjecto id ipsum eodem modo' fece-
latis de terra dontinationis suse, generalem celebra- runt. Recognoscente itaque toto mundo ipsum pon-
farus curiam cum eodem Oclaviano perrexit Pa- tificem Christi vicarium, et beati Petri Catholicuiu
pitim, ibique pro!'anam intenlionem, et detestan- successorem, solus Fredericus imperator dictus
<Jumpropositum suum caliida cireumventione dete- cum suis compiicibus in erroris sui pertioacia
xit, asserens domnum Alexandtum, ejusque fra- et obstinantia remansit, vehementer itnpugnans,
tres, et socios ininticos imperii, ac suos, ac con- et acriter persequens eumdem ponlificem , es
juiasse cum inimicis eladversariis suis; Octayia- iilos Ecclesiarum praelatos, qui cum eo viriliter sta-
num vero semper sibi, et imperio fidelem, et om- bant.
niiio devotum fuisse, unde videbatur ei, quod ele- lu secundp. anno.sui pontificatus Alexander papa
ctio ejus, hcel a paucioribus fuerit facla Caiholi- reversus est ad urbem Romam, ubi ecclesiam San-
cis, magis (ainen robur et favorem imperii obti- ctse Marise novae, auctore Domino, solemriiter de-
nere deberet, quam multcrum conjuralorum te- dicavit. Quia vero diuliiis ibidem propter (12) ma-
meiarium factum. ideoquc, ul eos qui conyeneranl, gnam schismalicorum seditionem quiete non po-
ad ipsius Octaviani obedientiam el subjeclioiiem in- tuit remauere, precibus populi Romani seducttts
ducere posset, quosdain blanditiis et variis promis- nu ad parles Campanios remeavit. Et qtioniam impe-
sionibus seduxit, quosdam minis el terroribus rialis persecutio adversus Ecclesiam eirca Urbem
invilos traxil: sic itaque in perniciem animse suse, in tantum excrcvil, quod omne palrimonium BealL
et in ruitiam multorum, tunicam Christi, unitalem Petri, praeter civilatem Urbeveti, Terracinam et
videlicet Catholicse iitlei stindere tenlans, ipse prius Auagniam alque munitionetn Castri, ab Aqua pen-
incurvavit se ad pedes illius, et alios, quos poluit, denteusquead Ceparanum (15) per' Theutonicos,
ad id ipsum coegit. 0_uofado, per toium sibi sub- et schismaticos violenter occupalum fuerat et de-
jeclum imperium misit ediclum, ul Eeclesiarum tentum, consilium habuit cum Ecciesise fidelibus,
prslali ad staliiam, quam erexerat, adoraturi ac- ut ad partes Galliarum cum fralribus suis per mafe
cederent; quod quicunque agere nollent, de terra transitum faceret. Ordinalo itaque in Urbe vicario
sua non reversuii exirent. Hujus aulem verbum domno Julio Prajiiestino episcopo, et dispositis
durum ei aspertim insonuil per totam Iialiam. Om- aliis, qttse videbantur Ecclesios necessaria, intratu-
ues, qui spiritu fervebant, elegeruul potius exsi- rus mare cuinfratiibus suis Terracinam perrexit.
iiitm pati, ac perseculionem pro Deo, et manule- Ibique inveiiit qtiatuor galeas regis Sicilise optima
neuda fiiiei unitaie, quam pacifice adhserere stiii- pr»paiatas, quas illuc ad ejus servilium destiha-
smaticis cum honoribus, et abundare dtvitiisiiujus verat, in quibus domestica familia ponlificis' et
saeculi. Facta esl ergo maxima in Ecclesia Dei tur- fratrum suorum, cum sarcinis necessasiis vix intra'
batio, fugiefilibus Catlioiicis, et desererilibus Eccle- veral, cum validus ventus subilo irruit, et marts
sias, propinquos cl patriam suam, atque in eorum quietum in validam tempestatem convertit, ipsas-
locis violenler intrusis Oclaviani complicibti.s. Cum que navcsintcr ttndarum procellas et lurbines con-
aulem bealus Alexander. papaeumdem i.mperatorem D quassaias ad saxea litloris impulil,ubi absque morte
benigne ac frequeiiler coiiimoititum a sua periidia liom.num et aliarum rerum damno dissolutss sunt
non posset tillatenus revocare, cum cpiscopis et et omnino confracla'. Propterea dispo*sitiim iter
cardiii3libus, in Coetia Domini. apud Aiiagniam ip- pontificiseo lenipore sicdisturbatuni et impediium j
suurlauqtiam principaleiu E.cclesiseDei purseculo- remansit. Sed modico tempofis spatio dccurrente,
rem cxcnminunicaiionis. vinculo soicmuiler inuo- reparatis navibus el prseparatis aliis qtne ad ipstim
davtl, et ouines,, qtii ei juramenlo fidel.latis tene-> iter necessaria videbanlur, infra octavas Nativiiatis
bautur astricii, seciindutn antiquam prsedccusso- Dfimini.csejuxta montem Circejum in faucibus Le-
•riiui Patruui coiisueiu.dincm, ab ipso juramento ab- gulse cum fralribus suis niare inlravit, ct in fcsio
solyil, atque iu Octavianiiii) et ejus complices jam- sanctse Agnetis apud Januam rcriiigaiue(14) Do;
di.u prolatam excoinmumealionis seitteiitiani itnio- mino applicavit, ubi contra piohibitionem Fiidcrici
vavit. Et quoniam ipsi schisntatici de juslitia et pcrsucutoris Ecclesiseab uuiverso clero ei poputo
veiitale diliidentes, prselatos Ecclesiarum, et prin- cum gloria et Iiouorc susccplus est atque traeta-
Cipes orLi^, exquisilis uieiidacioruin figincnlis, cir- tus. Exivitergoa Jamia in Doniinica.de Passione ;
cttmvencrant, et in partem sui erroris iuduccrc ten- cum' oiniii juuunditalc navigavit, et ven.t ad insu-
taveranl, utile consilittin domno papa; visuin esl, lam de Liguris iii Sabbato Paimaruin, ubi prse ui»
(!i) A. et M. verilatis luce, clc. (15) M. Cepanum.
{l~l) M. inler. (li) A. cl M. rcmigranlc.
19 ALEXANDRI111PAPiE so
mia'lempeslate maris ooactus esl Resurrectionem A ges et principes orbis ei tanqiiam Romano ponti-
Dominicam celebrare. Sequcnte vero quarta feria fici honorem, et reverentiam exhihere, tabescebat
pervenit ad ecclesiam Magdalonensem, iri qua m»- in se ipso, et propria eum accusante conscieiuia
jus allare auctore Domino solemniter dedicavit. Et confundebatur et lenvbatur. YerecundaJiatur au-
quoniam locus ipse pro suseipiendis hospitibus tem ab inccepto malo desistere, quia prae caeteris
niniitim erat arctus, et multitudo maxima ecclesia- antccessoribus suis fortis et potcntissimus eiat et
sticorum prselatorum adventum ejusdem ponlilicis fere totam Ilaliam sibi jam subjugaverat. Ex alia
exlra insulam nimio prsestolabatur aflfectu, ad po- vero parle dubitabat pluririium, ac limebat de amis-
pulosam Montis Pessulaiii villam ascenderedignum sione imperialis coronse, si AJexander suis tempo-
duxil, Albo itaque palefredo, et cseteris pontifica- ribus prsevaleret. Posilusergo in tanlse ambiguita-
libus insigniis de rnore prseparatis, Alexander papa tis lubrico apud se cogitavit, sicul homo hujus sse-
equum prae nimia populorum frequenlia vix ascen- culi prudenlissimus, sagax et callitlus, qualiter pos-
dere potuit, et viam in directum tenere. Tanla enim sel Alexandrum et idolum suurn judicio universa-
cuiictorum ad ejus vesligia eoncurrentium improba lis Ecclesiaepariter dejicere, atque pefsonam ter-
el imporluiia erat iinpressio, ut beatum se crede- tiam in Romauum pontificem ordinare. Et quoniam
rtt qui vel fimbriam chlamydis ejus non sinemullo uniuscujusque proprium esse solet, iU qualis ipse
conamine posset attingere. fuerit, tales sibi conjungere velit, ascivit comitem
Qccurrente igilur sibi W. domino ipsiusvillaecum HenriCumTrecensem de quo maxime confidebat,
baronibus, et uecora militia, et oflicium straloris et revelans ei cogitatus snos, traxit ipsum ad vo-
per milliarium exhibenle, cum processione maxima B luntatem suam. et coadjulorem atque cooperato-
eamdeni villam intravil, ibique-inter caeteros no- rem susedeliberationis fecil. Comes autem taliler
biles, qui accedebant (15) ad ejus vestigia, quidam ab imperalore iuslructus el informatus ad propria
Saracenorum induslrius princeps cum sociis suis rediit; el accedens sicut tentaior ad dominum
reverenter accessit, et deosculalis pedibus ejus, ii- sunm regem Francoruin, virum siquidem pium, et
xit genua coram eo, et inclinato capite lanquam columbinse simplicitalis, fraudulenter suggessit ei
sanclum et pium Christianorum Dcum ipsum ex parle ipsius imperaloris bonum simulalum de
ponlificem a.loravit. Loculus autem eidem poritifici reformanda pace Romanae Ecclesise in hsec verba :
ex p.arte domini sui Mathemucorum regis, qui mi- Vull imperalor coniemplalione divini amoris hoc
serateum ad partes illas, salis pompatice in lingua bonum opus vobiscum hoc modo.agere, nt vos dtto
sua barbarica, sed perinterprelem cuncta exposuit, majores principes orbis convenialis in unum apud
quse dicerevOitiil.Cui pontifex benigne ac diligenter Divionem(16) in confinioregni veslri, el imperii sui,
respoudit, ipsumque plurimum honoravit, et circii cum majoribus personis lam clericis, quam laich
pedes suos inler alios honoratos consedere fecitho- imperii, el regni vestri, et ipse quidem adducelse-
liorifice. Videntcs aulem haecuniversi, quiaderant in cum Octaviaiium cutn sequucibussuis, el vos Alex-
conspectu ejusdem ponlificis, valde mirabanlur, et andrum cum suis nihilominus vobiscum habealis,
dicebant ad invicem illud propheiicum verbum : Et Postquam vero vos diw cum utraque parte in prat-
adorabunt eum omnes reges terrw, omnes genles ser- seutia tantorum virorum convcnerilis, et eleclioulror
vienl ei (Psal. vn). Adveniente autcm Pominica die nimque diligenler andita, et cognila fuerit, per con-
ponfifex ad majorem ecclesiam missarum solemuia (C gregatam illic Ecclesiam Gallicanam, Ilalicam, et
cejebraturus accessil, el undique virorum ac mulie- Teulonicam,'deccrnaturde ulrpqucquodjustevidebitur
rum immeiisa coiiflticiile mullitudine, post sermo- decerneiidum,el staluaiur fn Romana Ecclesia quod
nem ad populum, post veridicam electionis suse melius el utilius videbiiur slaluendum et ordinan-
narralionem, ac schisniaticorurn procacem perfi- dum. Et quoniam bonus yisqs est sermo isle de re-
diam, in personas Octaviani hseresiarchse, ac Fri- formanda pace Eeclesiae praedicto regi, sicut vero
derici imperatoris dicli, eorumque complicum, ex- (17) Israelitse, in quo dolus non est (Joan. l), quo-
commiiiiicationis senleiiliam solemniief innovavil, niam de ipsa discordia mala plurima per omnes,
Po lempore in tola Aqiiiiania, et circumpositis lo- Ecciesias pullulabant, in bona simplicilaie sua con-
pis valida f;imes in lanlum excrevit, ut, prse nimia sensit persuasionibus comi:is, promittens ei, ut ex
cihorum indigentia, inlinita liominum mullitudo parte sua imperalori securitatein prsestaret super
morte inevilabili deperiret: unde univcrsos Gallos iis, quse sibi suggesserat. Conies igiturex impetra-
vehemens timor invasit, ne ipsorum terras consimi- tis Iselatus, ill co rediit ad eumdem imperalorcm
Ls cruciatus iiivaderet, in Lombardia existeniem, et fecit ei juramenlum
Pontifex autem adventum suum regi Francorum ex parte domini sui regis, sicut dictum est supe-
significare curans, duos ex fratribus suis, D. vide- rius. .-
licgt Pprtuensem episcopum, et 1. diaconum cardi- Exivit ergo sermo isle malus per universas Ita-
nalcin Sanclae Manse in-Cosroedin ad ejus prsesen-' lise et Galliarum provincias, dolentibiis Catholicis
liam delegavit, qualenus TOluntate ipsius praeco- el timenlibiis in faclo ipso, nisi Doiuinus dissipas-
gnita ceiiificarelur, ad quas regiones sui regni de C3 sel consilium islud prsemedilalum adversus anti-
ipsius consilio accederet moralurus, Quos jdem rex quani Ecclesiae libertatem. Appropinquanie aulem
pro beati- Petri reverenlia reverenter suscepil, ho- stalula die, cum universa multitudine principum
nesle tiaciavit, et habito consilio ad domnum Ale- suorum acniililum armaiorum, Fridericus inipe-
xandriini, quem iu Palrem etpastorem animse suse ratoraccessit ad locum, ct Octavianus cum schola.
jam receperat, eos cum lajto responso, el mulla ju- coinplicum suoruin seculus est etim. Rex quoque
cundiiale remisit. Eis ilaque ad prsesentiam do- Frain.orum cum primaiibus el episcopis atque ba_"
mini sui et coilegium fralrum suorum redeunli- ronibus suis ad eumdem locum nihilominus festU
bus, el exposilis iis quse in responsis ab ipso rege nabal, et Alexandrum ponliiicem apudadSilvanum
acceperant, gavisi sunt omncs gaudio magno. Ex- (18) habuil obvium. ln quo loco sese invicem
itit ergo pontifex a Monlepessulqno in proximo iiouoraiiles, ut siinul ad colloquium ipsum profici-
liicnsu Junii, et per Alcstain, alque Miniatum, ct scereiilur, pcr biduum traclavcrunl. Sed quoniam
Anicium transilum faciens, Alvernhe partes inira- omnino videbatur indignum et sanctoritm Patrum
vit, el in vigilia Assumptionis beatae Marise apud stalutis conlrarimn, ut summus ponlifex, et piiiua
Clarummoiuem cum omni prosperitatfe domiijo du- sedes aliquod deberet liumaiiun) subire judicinin,
ctore pervenit. Iuterea Fridericus videns liilum visuui est omnibus, ut de melioribus EcclesiaeRo-
uiundum posl Alcxandrum currere, ortbodoxos re- mansc personis cum eotlein rege giitferentur ilJuc,
(15) M. anlecedebani, (17) M. vito.
(|6) A, divisioitem. - (18) A. et M. Sylvianum,
21 YlfA. J3
ea tantummodo causa, ut per eos electio domni A nem reeedendi de loco ipso honestiorem, quain
Alexandri canonica moiislraretur et.justa, et faclum potuit, celeriler sluduit invenire. Igitufper Ray-
Octaviani posterius, et ntiilius fuisse momenti ni- nalduni cancellarium, et alios fautores suos egregio
hiloininus probaretur. Missi sunt ergo a ponliflce regi Francorum locutus est in hsec vefba : Mdftdat
B. Poriuensis episcopus, Hu. (19) titulo Sancise vobis dominus noster Fridericus imperalor Romdiip-
Crucis, I. litulo Sanctse Anastasiae, presbyteri; I. rum, el specialis ackocalus Rotnanw Ecclesiw, qudd
Sanclae Marise in Cosmedin, et A. tilulo Sancli ad nullos Ecclesiarum prwlatos de causa.eleciidnis
Theodori, diaeoni cardinales, cum eodem rege ad Romani pontificisjudicium ferre pertinet, nisi adeos
saepe dictum locum; et illis abeunlibus pontifex lantum, qui sub imperio Romano exislunt, ideoque
ctnn reliquis fratribus in partibus Aquitaniae ad bonum videiur et juslum, ui cum episcopis et clero
inonaslerium Dolense diyerlit. Rex aulem comitatus veslro (20) ad eum tanquatn amicum el. sociurii ac-
iaiilis et tam prineipalihus personis, poslquam per- cedere, et illorum senlentiam clebealisaudire. Quibus
venil apud Divionem, processit usque ad niedium verbis auditis, rex modicum subrideiis respondit eis
|iontis Saouis, qui Tetitonicos a Fraiicigenis diri- hoc modo : Miror prudentem virum varia mihi et
mebat, exspectans quid sibi de causa Eeclesise im- fabulosa verba misisse. Anignoral quod Dominusno-
pcrator vellet proponere. Tunc hseresiarcba Ocla- ster Jesus Cltrislus, cum esset in lerris, oves bealo Pelro,
vianus videns majores Ecclesise Romana; personas et per eum universis successoribus ejus suas p««-
cum Ecclesia Gallicana coiitra opinionein suam ve- scendas commiseril? Nonne audivit in Evangelio ab
nisse, et adversus se constantissime stare, valde eodetn Filio Dei eidem Principi apostolorum dictum:
perterrilus est, et de suo faclo coepit penitus despe- B tSidiligis me, Pelre, pasce ovesrneas?* (Joan. xxi.)
rare. Quocirca verlens se ad imperatorem dixit ei: Nunquid sunt hic Francorum reges, vel aliqui prw-
Iile adversarius meus dedignalus esl huc venire, et lati Ecclesiarum excepli ? An episcopi regni mei non
tu, causam meam, quw in conspectu tuo judicala sunl de ovibus, quas Hlius Dei beato Petro commisil?
est et in conciUo Laudensi approbata, permiilis Et iis diclis verlit habenas in eorum conteinplu, et
ilerum judicari el relractari? func imperalor at- statim ad arma cum baronibus et reliqua niililia
tendens vultum ipsius Octaviani valde turbalum, consurgens debiliora regni sui loca munivit, et
visus est moveri adversus regem Francorum, lo- tanquam vir prudenset fortis ad sedem sttam ciini
qu.ens ei per internuntios in hsec verba : Ecce jam gloria et lionore, propitismte Domino, rediit. Fra,^
videris me decepisse, el cojilrajuramenlum conven- tres vero, qui a pojuifiee missi fuerant, ad ipsitis,
lionis manifesle venisse, cum illum papam luutn, praasentiam cum gaudio remeanles, narrayerijnt
sicul promisisti, ad hunc locum non adduxisti. Cui omnia, quse ad honorem Dei et Ecclesise in coiio,-
rex habito consilio in hiinc modum respondil : quio ipso per industriam gloriosi et orthqdoxi
Quamvis absentiam ponlificis jusie et ralionabUiter regis facta fuerant. Unde et collegium fralruim, et
valeatn excusare, ne tamen honori cotnniissi mihi cuncti, quiaderant, gaudenles et exsulta.ntcs,jra-
regni et mew famw in aliquo derogelur, el ne falla- lias egeiu.nt Domino Jesu Christo, qui. cum eis,
cicz nolam, jusle vel injuste, possim incurrere, egp iniseri.cordiam fecetat, et eos. de nranibiis lam po.-
absque mora ipstim ponlificemcum fratribus suis ad tenlissimi. h.ostis.liberare dignatus est. Iinperator
hunc locum absque dolo el fraucle vocabo el adesse autem remanens in sua erubescenlia confiisus,
faciam. Misit ilaque rex citissimc, sicut pronuseral, C coactus est multa famis inedia exercitum reniittere
imntios certos ad Alexandrum, nt cttm fralribus ad propria, et ipse ad regnum feulonicum noli
suis ad euiri sine mora Vcoiret, nisi vetlct eum in sine trislitia remeavit.
captione imperatoris, prout ioter eos stalulum fue- in diebus illis praediclus rex Anglorurii domnum
rat, detineri. Quo audito, pontifex et fralres ejus, Alexandrum papam apud Dolense monasterium cor-
altendentes regem Francorum dolosis circumvcn- porali prsesentia visitavit, et atl ejus vestigia humi-
tionibus fuisse deceptum, valde in seipsis lurbali iiler procidit. Sed post oscula pedum aureis oblatis
sunt, et prospicientes gravissinia undique sibi im- muneribus, ad oscula ejusdem pontificis est rece-
minere pericula, limore magno timuerunt. Si enim ptus. Mox in prseparato sibi faldistorio sedere de-
illuc humanum sulrituri judicium pergerent, Eccle- clinans, circa pontilicis pedes in terra ctim baroni-
sise libertatem per violentiam periclilari cernebant. bus suis voluit humiliier consedere. Post tfiduum
Qttod si non irent, per deteutionem regis certa pe- vero lsetificalus plurimum de jucunda visione ipsiiis
sonarum caplivatio eis, et rerum iniminere spoiialio & pontificis, et Jargitis magnis muneribus sihi.et fra-
videbatur. Sane maxima ipsius imperaloris potentia tribus suis, cum hetitia reeessit ab eo. Pontifex
lefribilis erat, et nimium formidanda. Quippe ad aulem, facta dedicatione majoris altaris prsedicti
hoc Danise et Bohemise reges cum ducibus et prin- monasterii, versus furonem iter arripuil, et.au
cipibus suis, et cum magna mullitudine armalofiim ipsam civitatem circa festuni beati Michaelis cum
militura, sicut credebatur, illuc secum adduxefat, omni prosperitate, Domino auxilianle, perveriil;
ut de prsedicto pontifice, et de Francorum rege, ibique cum fratribus suis moram diutius fecit, et
quod male jamdiu excogilaverat, in ipso coiloquio D Nativilatem Domini solemniler celebravit. Adve-
posset juxia suum desiderium consummare. Sed nieute autem Septuagesima, colloquiumhabilurusad
pius ac misericors Dominus, qui non dereiinquit Parisienseni civitatem accessit. Sed antequam civi-
sperantes in se, et prava dissipat consilia princi- lalem ipsam intraret, rex tanquam pius et initis,
pum, non est passus eumdem pontificem et pitim cum baronibus et miliiibus suis per duas leucas
regem Francorum, in angustia maxiina positos, len- ei occurrit. Quo viso, statim descendit, et ad streu-
tari supra id, quod possunt, sed ex insperato fecit gani ipsius feslinanler concurrens, bumililer deo--
eis cum tentatione proventum (I Cor. x). sculalus est pedes ipsius, et statim ad oris oscula
Excitavit enim spiritum gloriosi regis Anglorum, cum devotione fuit receptus. Deinde simul alacriter
ut auxiliumet subyenlioiiem domini sui Franco- procedeutes intraverunt prsediciam civltatem , oc-
rum regis cum maxima multitudine virilium pu- currenle ipsi ponti.fi.ciclero cum maxima et decora
gnatorum-adversus eumdem imperalorem animo- processione, detluxerunt eum in gaudio et jubila-
silale ltimia festinaret. Immisit etiam lantum famis lione ad majorem ecclesiam. Mansit autem in ipsa
cruciatum in exercitu iilius, ut prse nimia ciborum civitate per lotam Quadra,gesimani, et Paschale fe-
penuria unus pauis modicus ab esurienlibus eme- slum inibi celebravit. Et quoniam temptis concilium
retur pretio unius marcse argenti. Unde, quia ipse celebrandi imiuinebat, quod in oclavis Pentecostes
imperator nec moram ibidem facere, nec malum, furonis convocaverat, exivit de Parisiis, et trans-
quod in corde gcslabat, potcrat cxeicere, occasio- iens oer Canioluin ad f uronis civitatcai celebrU.
(19) M. Ilua. (20),M. -o vestro non legit.
£3 ALEXANDRlIII PAPJi 24
' tef|2I) rcmeavil.Arino
igilur Dominicselucarnationiss A iniquilalis eorum analheniale feriattir. Illi vero si
116i, indictioiiex, anno iv sui ponlificatus, xiv Ra- deprehensi fuerint, per Catholicos principes r.uslo-
ieiidas Junii, saepeilictus Alexauder papa in ecclesiai dise inancipati, cmniiim bonorum amissione niul-
Saiicii Maiirilii Turonis conciliurii celebravit, ini ieni.Hr.El quoniam de diversis partibus in uniiin
qiio -iiiter-fuerunt secum cardinales nurnero deeeml lalibulum crebro conveniunt, et praeler consensum
cl septein, episcopi cenlum viginli qualuor, abbaies3 efror.s nuliam cohabitandi causam habenles, in
qiiadriiigeriti decem et quaiuor, et aliorum lami unodomicilio commoranlur, Jalia convenlicula et
"ciericofuin,quam laicorum maxima mtiltiludO; ini invesiigeiitur attentius et si invenla fueiiiu, cano-
quonimifum apostolica constilula roborala sunt,, nica severitate vetenttir.
et iiseenova capitula promulgata. i Qiioniam enormis qusedairi consuetudo in tpii-
busdairi locis contra sanclorum Patrum constilulio-
^Capilula pronmlgata in concilio Turonensi, pes invaluit, ut sub annuo pretio sacerdotes ad
* Majofibus Ecelesiaebenefiniis in sua integritate> Ecciesiarum fegimen siafuantur, ne id fiat modis
riiaiienlinuS,indecorum nimis"videiur, ut minoresi omuibus prohibemus, quia, dum sacerdotiuin sub
clericofuni proebeiidss recipiant sectipnes. Idcircoi liujusmodi mercede venale disponilur, ad seteriise
sicrit in magnis, ila quoque in miuimis membrisi retribulionis prsemium consideratio nOn hahetiir.'
stiis,ut firmani IiaJjeatEccIesia unilatem,divisionem i « Non satis utililer in populo avaritia redargu.i-
prselyehdaruiri,aitt dignitalum permutationem fiefii tur, si 3b iis, qui in clero consliluli videnlur, et
p.roiiibemus. Plures clericofum, et (quod moerentes praecipue qui contempto saeculo religiosorum no-
didiciirius) eortim quoque, qtti praesens sseculum g| men prolitentur et regulam, modis omnibus noii
professione vocis et liahitu reliquerunt (22), dum cavetur. Prohibemus igitur, ne ab iis, q«i ad relU
comimines usuras, quasi manifestius dainnatas gionem transire voluerinl, aliqua pecunia rcquira-
exliOrrent, comriiodata pecunia indigentibus, pos- lur, neve pfioratus, aul capellanisequselibel mona-
sessiones eorum in pignus accipiunt ultra sortem. chorum.aut clericorum annua distractione vendaii-
ldcirco generalis coiicilii debernit aucloritas, ut tur, neque ab eo cui regimen ipsarum commUlilur,
iuilltis amodo consritiitus in clero, vel hoc, vel pro earum commissione ullum pretium exigatur.
aiiud usurse genus excrcere praesumat. Et si quis lioc aulem Siinouiacum esse sanclorum Patruni
Iiaeterius alicujus possessionem data pecunia sub auclorilas manifesle declarat; unde quisquis hoc
Iiae spe in pignus accepit, si soitem suam, deduclis decrelo(26) praesumpseril altentare, tam qui dc-
cxpensis, de fructibvisjam recepil, absolule posses- derit quam qtii acceperil, parlem se cum Simone
sioncni reslituat debitori. Si aulem aliquod iiiiiiins non duhilet Iiahilurum. Pro sepultura quoque,
Isabet, eo recepto, possessio libere ad Dominum re^ cliiisiiiatis et olei sacri perceplione, nulla cujus-
vertalur. Quod si post hujusmotli constiluta in dam prelii exaelio inlercedat, neque sub obtenti!
clero quisquam exstiteril, qui detesiandis usura- alicujus consueiudiiiis realum suum aliquis tuea-.
rum lucris insislat, ecclesiastici ofiicii periculum lur, quia diuturnilas non miuuit peccatum, scd
p.iiiatur, nisi forle beneficium Eccleshe fuerit, quod auget.
redimcnduin ei hoc modo de manu laica videalur. Qtiia in quibusdam episcopalibus decani qnidam,
Qtiamvis grave nimis, ei divini dignum animadver- vel archipresbyteri ad agendas vices episcoporum,
sione judicii habeatur quod Iaici quidem, quod sa- rp seu archidiaconorum, et lerininandas causas ec-
cerdQlum est, in eeclesiasticis rebus usurpaut, ma- clesiasticas sub annuo prelio conslituuulur, quod
jorcm Jnde formidinem jnculil ac dolorem, quod ad sacerdotum gravamen, et subversiones judicio-
fomitem sui erroris iri ipso Deo dicuntiir aliqumies rum non est duhiuin redundare, .id ulterius fieri
invenire, dum quidam fratrum et coepiscoporum dislrictius prohibemus. Quod si fecerit, removea-
nosirofum, aliQrumque pr.ejatorum Ecclesi* deei- lur a clero. Episcopus quoque, qui hoc in sua dioe-
inas eis, et Ecclesiarum (25) dispensaliones indul- . cesi suslinuerit, et ccclesiastica judicia sua palitur
gcnt, el in devia eos morlis impellunt, qui pioetlica- dissimulatione perverti, canonica. districlione plc-
lione ipsorum ad vitse viam fueranl revocandi. De ctatur.
quibus dicit Dominus per propheiam : Peccata po- c Non magnopere antiqui hostis invidia inlirma
puli mci comedunl, et qd iniquilales provocani atti- niembra Ecclesise prsecipitare laborat, sed manuni
mas corum (Ose. IV). Unde slatiiimus, ut si quis mittit ad desiderahilia ejus, et eleclos quoquc (27;
alicui laico in saecuio remaiienti ecclesiam, deei- nilitur supplantare, dicente Scriptiira : Escw ejns
manive concesserit, a slatii suo, lanquam arbor, electw (Habac. i). Multorum siquidem casuin ope-
quae iniuiliter terram occupat, succidatur, ct donec rari se reputal, ubi preiiosius aliquod menibium
emeiidel, ruinae suoe subjacea.1, dolore (24) pro- Ecclesisesua fuerit calliditate delraclum, Inde ni-
straliis. mirum csl, quod se in angelum lucis more solilo ,
i ln partibus Tolosae damnanda hseresis dudum transfigurans stib obtenlu languenlium fratrum mc-
emersit, quae more cancri paulatim ad vicina loca dendi corporibus, et ecclesiastica negotia fid.elius
diffundens, per Vasconiam, et alias provincias ppj pertractandi, regulares quosdam ad legendas leges,
quampjurimos jam infecit, qttae dum in modum eliani cpnfeciiones physicas ponderandas, de clau-
serpeiiiis infra suas revoluliones abscondilur, slris suis educil, unde ne sub occasione scieniho
quanto serpit occultius, tanto gravius Doniinicam spiriluales viri mundanis rursum actionibus inviil-.
in simplicibus deinolitur. Unde contra eam episco- vaiilur, et inlerioribtis ex eo ipso deficianii ex quo
iios, et orimes Domini sacerdotes in illis partibus se aliis ptitant in exlerioribus providere : De prae-
commoranles vigilare praecipimus, el sub intermi- sentis assensu siatuimus, ul nullus omnino pobt
naiione analhcmatis probibere (25), ne, ubi cogniti votum religionis, post faclam in aliquo religioso
fueriiit illins hasresis seclalores , receptaculum loco profcssionem, ad physicam, lrgesve mundanas
qiiisqiiam eis in terra sqa prsebere, aut prsesidium legendas permitlalur exire. Si vero exierit, ct a I
imperliri piaesumal. Sed liec in venditione, aut in claustruni suiitii infra duorum mensium non red*
emplioiie aliqua cum cis pommunio habeatur, ut icrit, sicul excommunicalus ab.oninibus evitctur,
solalio saltem humanitatis amisso ab errore vise el in nulla causa, si patrocinium pracslare-tenlave-:
S'i33 rcsipiscere conipcHanlur. Quisquis atilem rit, audiolur. Reversus aulem, in choro, capilulo,
conlra liajc venire leiitaverit, tanquani princeps mensa et caeterisultimus frairiim semper exislat,
(21) A. celeriler. (U) A. elM. TOdolore non legunt.
(221 A. et M. '
secuitdum confessioncm vocis, ct (2;>JA. proliibemus.
linbiiuiti, otc. (26J A. et M. de cwtero.
^25) A. et 41.ci ipsarum Ecclesiarum, clc. (27) A. clerkos qucsque.
25 YITA. '26
et nisi ei misericordia "forsan apbstolicoe sedis to- ^ tris stim, electa gemtricis suw (Cant. vi/. Iianc Ec-
tius spem promotioliis amiltal. Ad haec ordina- clesiaeunitatem beatus Paulus apostolus docet, et
tiones factas ab Octaviano, et aliis schismaticis Bacramenlum unitatisostendit, dicens : Unum cor*-
et hserelicis evacuamus, et irrilas esse cense- pus, et unus spiritus ; una spes vocalionis noslrw,
mus. i unus Dominus, una fides, unximbaplistna, unus Deus
Celebrato ilaque concilio, domnus Alexander papa {Ephes.iy).
responsum a prsediclis regibus tale recepit, ut si \ Hanc igitur Ecclesiae unitatem rioii tenens Fride-
moram in aJiquOloco regnorum suorum assiduam ricus imperator, tenere se iidem credit. Qui calhe-
facere vellet, eligeret villam, seu civitatem, quoe dram Petri deserit, sttper qua fundala est Ecclesia,
sibi niagis placere deberet. Uride factum est, quod quomodo se in Ecclesia esse confidit ? Sicul enirti
ad civitatem Senonensem moraturus accessit, quo- non poluit evadere quisquis exlra arcam, in qua
niam ipsa melropolis valde famosa erat, ac fertilis, Noe fuit, sic et qui ab Ecclesia fuerit foris, evadere
et advenienlibus (28) opportuna. In quo loco a Ka- nullatenus poterit. Proelerea illud ad memoriam du-
lendis Oclobris usque ad Pascha secundi anni mo- ximus revocandum, quod priusquam ad oolioquiutn
ram diulinam faciens, universalis Ecclesise negoliis regis Francorum imperalor ipse accederet, post de-
pro sui officii debito curam et diligentiam iugit»r slructionem f erdonse, et Mediolani, el Cremnnae, lo-
babuit. - — T tam Lombardiam in tantam servilutem redegerat,
Eodem temporc infelicis memorise Oclavianns hae- ut non solum alia eorum bona violenter auferret,
resiarcba infirmatus est apud Lueam, ubicirca fe- sed etiam, quod inter paganos absque capilali poena
Stum Paschale impcenitens ct excommunicalus de B non prcesumitur, ministeriales ipsius, uxores, et
hoc murido migravil ad inferos, licet a quibustlam filias eorum diriperent, el impune abuli non for-
dictum fuerit quod' sacerdolem Catholicum vocave- midarenl. Pro iis ergo, et aliis imporlabilibus ma-
rit, qiii prohibitus a schismaticis ad eum intrare lis Yeneti cum Yeronensibus, Paduanis, Yicenlinis,
non potuerit. Cujus delestandum obitum supradi- et cum tota sibi adjacente Marchia occulte se con-
clus Imarus (29) Tusculanus, unus ex principali- venerunt, et super laiilis oppressionibus diuiitts
bus (50) consociis ipsius jamdiu praevenerat, et conferentes, tandem pariler juraverunt, quod salvo
apud Cluniacum pessimam morlem ineurrerat. imperii anliquo jure nihil ainplius de castero face-
Tunc de qualuor falsis fralribus, qui ab Ecclesise rent praedictoimperatori, nisi quod ab anliquis an-
unitate in animarum suarum perniciem recesse- tecessoribus suis ejus decessoribus, Carolo vidcli-
fant, non remanserunt, nisi duo. lanlummodo fumi- cet alque aliis ortliodoxis imperatoribus eonstat
gantia membra, Joanncs videlicet de Sanclo Maf- exhibilum. Quibus unaiiimiier associatis, etjuris-
tino, et Guido Cremensis, qui se in Juctu et mce- jurandi religione aslrictis coeperunt loca sua pau-
rore nimio affligebatil. Et quidem non modicum latim munire, Teutonicorum insolentias coercere,
trepidanles ubi non erat timor, dicebant ad invi- et quos inveniebant sibi rebelles audacius propui-
cem : Si elegerimus ad Alexandrum converli, forte sare. Quod postqtiam in auribus ejusriem imperai-
non recipiel nos absque intolerabili opprobrio et con- toris insonuil, in iram nimis exarsit, et slatim coi-
fusione perpelua. Quod si reciperel nos, poslmodum lecto cxercilu, cum Papiensibus, Crcmoiiensibus
faceret de nobis illud idem quod fecit Innocentius caelerisque Lombardis, de quibus videbatur conii-
papa de cardinalibus illis qiii conlra eum cum Petro iZ dere, adversus ebsdem Yeronenses piignaturus pro-
Eeonxsslelerunt. Quocirca desperantes ab Ecclesia cessil. Econtra Yeronensis societas cum maxima
recipi, vocaverunt caeleros scbisniaticos clericos mullitudine armatorum exlra civilatem, de sua ju-
et laicos, lam de Italia quam de Alamannia, qui slitia plene confldens, intrepida exivil, el tcnloria
ad sepeliendum Oclavianum ibidem convencrant. sua non longe a paptiionibus adversae partis auda-
Omnes igilur in unum pariter congregali, sicut ob- cter collocavit. Cuni atttem utriitque ad prselium
slinati el perfidi, prsediclum Guidoneni Cremcn- commiltendum parati exisierent, intpefator animos
sem super se levaverunt secundum idolum, et ad Loinbardoruin, qui secum veiierant, propilios ad-
ejus vesligia se incurvantes, adoraverunt eum. Et versae parti prsecognoscens, non mediocriter timuit,
slalim ad imperalorem tunc in Alamannia exislen- et noii sine vercctiiidia et niulta confusione de
tem festinanler miserunt, ut abominandum eoriitn campo exivit, nec cerlamen cum eis inivit, sed
facltim auctoritate imperiali confirmaret, et nc ab lerga vertens aufugit. Ab eo igilur lempore Itaiiae
Alexandro confiinderentur, auxilii sui potentia lam civitates omnino suspeclas liabuil, a quibris potius
per imperiales litleras, quam per lionoratos nun- limeri voluit quam amari. Unde faclum est quod
tios festinanter juvaret. lntperator vero ubi de de consilio marcliionum et coinituni atque capila-
morte Octiiviani certitudincm habuit, non metlio- neorum qui erant civilatibus odiosi, arces inexpu-
criter mceUus et tristis effeclus esl, sed ne in malo gnabiles el alias munitiones forlissimas in manibus
proposito suo superari videretur et vinci, lantse suis recepit, et per Teutonicos fideliores sibietiam deti-i
iniquiiati, Dei limore postposito, absque dilaiione neri, et dijigentius custodiri fecit. Constituil
immediate consensil, el exstiiutum schisma, quan- 5 Teulonicos prineipes, ac dominatores super Lom-
Uim potuit, resuscilare omnimode sluduit. Ad ma- bardos, ac cusioiies, ut de cseiero ejus voluntaii
jorcm vero susedamnationis cumulum, ut Catholi- resistendi loctim habere uiiilaieiius possent. lis iia-
cos fortiter deterreret, et coinpliccs suos in malitia que pro sua volunlate disposilis el ordinatis, ad
ipsa adderet fortiores, addens peccalum peccalo, colloquiuin regis Francorum, sicul supia diximus,
juray.t cre proprio super sancta Evangelia quod sccure transinisll et. exinde ad partes Alamannisa
prsedicttim Guidonem ejusque successores Catholi- rciueavit. Rebtis iiaque hoc niodo se habentibus,
cos, el Alexandrutn aique successores ipsius scliis- cum civitates Loinbaidiae, quse inferius adnolantur,
maticos semper tenerel. Id ipsum quoque viro^ ec- inleniionem ct propositutn cjus imperaloris contra
clesiasticos, qiioscunque coercere potuit, nihilom- se omniiio amaruin, et pessimtini cerlis indiciis co-
ntisjurare coegit. In quo exsecrabili faclo qtiitl gnovisseul, iiuliuin aliud evadendi certum consn
aiiud conatus est, nisi EcclesiamDei dividere? Sicut lium invCneruiit, nisi ut omnes pro luenda libertate
cnim in Syiulioloconiinetur,oniiiis Catbolicus Chri- sua, eum civitaie Verouensi conlra omnes fiimiler
slianus non iit duas, sed in unam sanciam aposlo- slarent, et seipsos allerulrum pariler adjuvantes,
licam Ecclesiam credil, et singulis diebns Doinini- neccssaria sibi soiatia ei auxilia exliilierent. Ag-
cis decantat, et confiietur : unde alibi scriplum gtegatte sunt ergo Veronensi liai civilates, in primss
est; Una est coiumba mca, perfecta mea, una ma- Cremoiia vidcllcct ac poputus Mcdiolanensis cxtra
(28) M. adinreiUion':bus. (7)Q)A. el Ai. prir.ciptbiis.
(29) A. clM. Icfnarus,
-il ALEXANDRl III PAP.E 28
incenia suse dirutne civitalis ab ipso imperatore pd- A , que archiepiscopum et alios magnates cuiri ipso
s"tus, Placenlia quoqtie, Brixia et Pergamum. Cre- pontiiice deslinavit, quieum-.glpri.osecondiicere.nl,
vit igilur repente societas ipsa in immensum, et splendide procurarenl et usqne ad ufbem Romariam
facta est firma et fortis. Alise vero civilales Ilaliae gloriose deferri nt. Movit ergo a Messana bealus
'videntes lisec, lsetabanlur in cordibus suis, et licet Alexander papa in mense Novembris, ettrarisiens
imperalori prae nimio timore ad oculum Obedi- per Salernum atque Gajetam. fauces Tiberis in festo
rent.corde et animo ctim praedictis (31) civitatibus Sanctae Caeciliae, suffragantibtis beatorum aposlo-
«rant; <'.. lorum Petri et Pauli meritis, ingressus cst, ct
Dum autem haec agerentnr, defunctus esl Romai Osliam, ubi ea nocte ductore Domino cnm fratribus
Julius Praeneslinus episcopus, Alexandri papoevi- suis quievil, sanus el incolumis pervCnit. Mane au *
«carius, et in loco cjus Jo. presbyler cardinalis San- lem facto, senatores cum nobilibus et magna cleri
•ctoruni Joannis et Pauli est subrogatus , ad cujus cl populi multiludo, ex Urbe sibi honorifice occur-
utique cominonilionem populus Romanus ex ma- rerunt, exhibenles sibi.tanquam animarum suarum
xima pafle Alexandro papae consuelam fidelilatem paslori, obedienliam debitam.et consuetam reve-
pecunia non modica medianle juravit, et senalum renliam; et exinde cum ramis olivarum usque ad
juxta voluntatem etarbitrium ejtis innovando con- Porlam Lateranensem cum omni^gaudio et laetitia
slituit. Ecclfsiam quoque beali Pelri, et comilalum conduxerunt. Jbique lolus Urbis eterus de more so-
Sabinensem, quae tnnc a schismaticis per vioien- lemniter indutus, ejusdem ponliiicis jamdiu deside-
liam impcratoris (52) delinebantur occupata, in ratuin praestolabalur adventum. Ibi convenerant Ju-
manibus ejusdem vicarii nihilominus reddidit. Unde B ; dseiex more legem suam deferentes in brachiis; ibi
factum est quod tota fere Urbs ad honorem et ser- concurrerant signiferi cum bandis, stratores, scri-
vilium papse Alexandri pacifice deiinebatur ab eo- niarii, judices cuin advocalis, et non modica ejus-
dem vicario, Habitoitaque consilio cum iEcclesiae dem populi mullitudine. Quid plura ?lnchoata pro-
fidelibus, tam clericis quam laicis, de revocando cessione decora et concrepanlibus undique alliso-
ponliflce ad sedem beati Petri et Lateranense pa- nis vocibus, cum lanla gloiia et exsullatione dedu-
-laliuin, nuntios ad eum et lilteras in partibus Gal- clus est ad patriarchium.Sancti Salvatoris et Late-
liarum aptid Senonas exislentem transmisit. orans, ranense palatium, cum quanla nulltis Roiiiaiiorumi
et pelens ab eo ex parte tolius cleri, et populi Ro- ponlificum a longis rctro lemporibus recolilur fuisse
manij alque fidelium suorum, quatenus ad primam receplus. Acta sunt hsec anno DominicseIncarnatio-
sedem suam ct populum spiritualem (53) sibi nis 1165, indictione XIII, IX Kalendas Deceinbris,
commissum, dignarelur reverti. Ecclesise namque ponlificatus vero ipsius papos anno vi.
piincipalus, et regimen in ipsa Urbe non ab alio, Dum auiem in urbe Roma haec agerenlur,. et
scd ab ipso Domino, est procul dubio constitulum, domnus Alexander papa in Beati Petri calhetlra,
ut quse gentilitatis opere (54) cunctis gloriosior fue- tanquam Christi vicarius, resideret, Guido Cre-
rat, eadem quoque divino consilio iu Christianse mensis et ejus complices valde lurbali sunt aique
fidei revelatione magislerii dignilatem prae omnibus confusi, quoniam limor el tremor apprehendit eos.
oblineret. Sed mulli quidem huic divinae disposi- Catholici vero, licet a Friderico impsralore multas
lioni resistere, el adversus eam conati sutit calca- irihulationcs toleraverint pro-justitia, laetabantur
iieum elevare ; nullus lamen, Doniino protegenle, iC tamen de prosperis Ecclesioe successibus- et nimia
potuit praevalere : Unde oportel, charisshne Pater confusioiie schismalicorum. Lombardorum quoque
el domine, at in Itac parle non tanluin nobis, sed socielas contra Ecclcsiae adversarios et liberlatis
omnibus Ecclesiis et populis Ilaliw salubriter con- suae impuguatores, intrepida persisiebat, disponens
sutatis, qui de reversione veslra in eadem Urbe, et universa, quae ad luilionem sui uliliora esse pro-
sessione in beati Pelri calhedra pacem sibi speranl spiciebal, et ut imperatoris callidilates el macbina-
auctore Domino provcnire, el orbi universo iranquil- nieiita, quse in conftisionem Lombardorum parave-
lilatem. rat, destruere posset, operam et studium pro viri-
His itaque .iud lis et intellectis, ponlifex de sna bus impendebat. Untle factum est quod Yeronenses
reversione ad Urbem cum episcopis, et cardinali- et Paduani, lanquam viri bellicosi et liberlalis pro-
biis spaliose loquens, licel multa imminere sibi pria? amalores, ut imperatoris adventum per parles.
gravia et diflicilia praevideret, post consilium lamcn suas penitus disiurbareut, et in posteruni sibi, et
regis Francorum, el alterius regis Anglorum, nec- toti palriae salubriter providerent, munilissimum;
iionietepiscoporum Gnllise, proedictovicario ceilum Caslrum Rivtili el Appendicii (55) arccni in manu.
de suo redilu dciiil responsum, slatimque se ad iter forti aggressi suiit, et viriliier expiignanles fundilus
ipsum feslinanter accinxil. Celebralo iiaque Pascha destrtixerunt. .
exivit a Senonis, et transiens per Parisius, et Bi- EoJem tempore idem imperator exercilum con,-
luricas, et Anicium, post festum apostolorum ad gregavit, el-tertia vice per Yalcamonicam ex inspe-.
Montem Pessulanum incolumis per Dei gratiam IV- rato Lombardiam iugressus, castrametalus esl in,
ineavit. Paratis ergo navibus et aliis, quoe ad na- ']rj territorio Brixiensi. Et, licct Lombardorum civi-
vigandum necessaria videbanlur, infra octavas As- lales valde haberet exosas ct nulla ratione in ipsis.
sumplionis bealse virginis Mariaecum fratribus suis coiiliilcrct, quia lamen conlra eum omiies sitnul
inare intravil, et immensam pelagi vaslitatem non convencrant, non erat ei lulum offensionem quain,-.
sine mulio discrimine transcendens , ad civita- libet eis, vel iriolestiam inogare, Ideoqtie 1'erita-
tem Messanariijirosperis velis applicuil. Quod post- tetn, quam gerebal in corde, dissimulans, blandum
qttam in aurutus recolendse memorioe Giiillelini se omnibus, ct.hilarem demonsirabat, et ad ejus
Christianissimi regis Sicilise apud Panormum in- praesentiam, sicul ad tanli principis aspeclum no-
sonuit, eumdem poiitificem, tanquain Patrem , bilium et civiuin lurmoe, proul solet lieri, jugiter
et dominum suum, a quo palrimonium Sicilioe accedebant, et honorcm siiri debitum et consuetam
el totam aliam terram suam lenere dignoscitiir, ili- reverenliam exliibcbant. Processit itaqtie versus
gno ipsum cum honore traclari, et magna sibi mu- Ferrariam, el cum oinni pace venit juxla Bononiam,
nera praeseiilari studuit. Ad vehendam quoque ubi aliquandiu pro stti excrcilus lassitudine morari
ipsius veiierandam personam, gaieam unam ru- disposuit. Inlerini vero aliquos de magnatibus suis
beam, et.ad opus episcoporuni el cardinalium qua- jiroemisit in Tusciam, ut auxilium et yires praesta-
tuor jussitstudiosissime prseparari. Riieginum quo- renl GuidoiiiCrcincnsi, quem dcnuo iii idolum con-
(51) A. el M. cwieris. (31) A. el M. lempore.
(52) A. imperalorum. (35) A. Appendii.
(53) A. specialem.
29 VlTA. 3©
tra Deum crexerat, et papae Alexandro 'atque Ro- A bus, omnia, quae acceperat in mandalis, diligenter
manis gravamina et lsesidiies, quas possent, inferre sibi exposuit. Sed inter caetera unum principale
suiderent. Ipse vefo cum exercitu suo ad Anconam continebatur, quod Deo et hominibus apparebat
descendit. Et quia imperator Graecorum, data im- valde acceptum. Asseruit enim quod idem impera-
mcnsa pecunia, civibus ejusdem loci civitalem tor Ecclesiam suam unire volebat, sicut melius
ipsam delinebalpT violentiam occupatam, ut inju- antiquitus fuit, ctim matre omniutn Ecclesiarum
riam sibi et imperio suo illatam posset ulcisci, eam sacrosancla Romana Ecelesia, ut stib una divinse
obsedit et expugnare omnimodis nilebatur. Porro legis observantia et uno Ecclesiae capite uterque
ejusdem imperaloris barbaries, quam in Tusciam clerus ac populus, Latinus videlicet alque Graecus,
destinaverat, propter dissensiones et guerras, quae perpetua firinitate persisteret. Nihilominus quoque
inler Pisanos et Lucenses emerseranl, ita tiniver- petebal ut, quia occasio jusla et tempus opportu-
sos perterruit, et imperiali dominio subjugavit, iium atque acceptabile se obtulerat, Romani corona
quod in urbe Romana fere nullus reperiebalur, imperii a sede apostolica sibi redderetur, quoniam
qui resistere imperialibus jussis auderet. Tunc cir- non ad Friderici Alainanni, sed ad suum jus asse-
cumpositse Urbi civitates ct capilanei a Tenlonicis ruit pertinere. Ad quod opus perficiendum tanlas
invasse sunl, etii consuela Beati Petri^fidelitate at- auri argentique opes, et fortium virorum potenliam
que dominio separatae. Sic itaque totam terram se largilurum firniiter spondebat, quod non soluni
ipsam mullis deprsedalionibiis et ir.cendiis, atque Romam, sed el tolam Itaiiam adEcclesiae servitium,
aliis oppressionibus praedicti nefarii devastarunl. el restituendam sibi Ecclesiic coronam habere ahs-
Ipsam quoque civitatem matrem Romam cum viri- B que dubio polerit. Quod verbum licet nimis difficile
bus armorum subjicere imperatori non possent, viderelur, et de mulla deliberalione opus haberet,
pecuniarum largitione, ut adimplerelur antiquorum utile tamen visum est, ut pontifex, habito cum fra-
Scriplura, non absqiie re tentaverunt corrumpere. tribus suis,ac fidelioribus viris ipsius Urbisconsilio,
Et quia Roma, si inveniret cmplorem se venalein episcopum Ostiensem et cardinalcm Sanctorum
preeberet, non defuerunt. multi ex eodem populo Joannis et Pauli pro causa ipsa tractanda de latere
qui, suscepla pecunia, Guidoni hseresiarchae et im- suo cum praediclo sebasto ad ejusdem imperatoris
peratori contra omnes homines fidelitalem jurare prsesentiam deslinaret.
praesumerent. His ilaque gravibus malis undique. In seplimo anno pontilicatus ipsius, populus Ro-
increbreseenlilus, benignus pontifexeumdem.popu- manus inter alios vicinos Albanenses et Tusculanos
luni affectu paterno frequenter commonuit, ut cum habere coepit exosos, tum quia pro instante malitia
ipso etEcclesia uuum saperent, etvicinas civitates, lemporis Teulonicis adhaerebant, tum quia se ab
alque capitaneos pacifice revocarent, et sibi astrin- ipsis Romanis juxla exactionis eorum nimietatem
gerent, atquepro defendenda Ecclesia, et civitate non redimebant. Unde cum inler eos semulationes
conlra forlissimum adversarium unanimiler sta- augerentur et crescerent, populus ipse in mense
rent. Obtulil eliam eidem populo Ecclesise pecu- Maio, cum messes albescunt, contra prohibitionem
niam expendendam in ipso facto secundum Eccle- sui pasloris adversus Raynonem dominum de Tus-
siae facultatem. Sed, peccatis exigentibus, nihil culano ip omni forliludine sua exivit communiler
cum eo poluit efiicere, qui se utrique parti simula- armatus. Et procedens in lerram ejus, non solum
bat placere et cum nulla fideliter ambulabat. Quia C vineas et segetes cum arboribus hostililer devasta-
ergo neque pasloris vocem inlelligere, neque super- vit, sedetiam muros Tnsculanae civitatis nibilomi-
venturas calamitates voluit pnoecavere, divinani ul- 11iis destruere laborabat. Sed quoniam idem Rayno
lionem jusle incurrit, cum personarum simul et tanlae foriitudini per seipsum resislere non valebat,
rerum proprietatem perdere meruit. In diebus illis, nec terram suam tueri, necesse habuit ut ad auxi-
cum adhuc Fridericus imperalor obsideret Anco- lium imperaioris confugium facerel. Misit ilaque
nam, societas Lombardorum in libertatis suaesoli- imperator celeriler ad subvenlionem et praesidium
ditate foriius roborata dignum duxit, ut Mediola- cjiisdem Raynonis fortium bellalorum immeiisam
nenses in civitalem suam, Domino auxiliante, redu- muliiludinem, ut el Tusculanum populum defeiide-
ceret,et diruta moenia, suffraganlibus beati Ambro- ret, elKomanorum insolentiam coerceret. Postquam
sii merilis, studiosius repararet. Ad majorem quo- vero illa Teutonicorum saevabarbarics, quse in ar-
que suae operationis slahilitatem Laudam, quam inissemperconsueveratmililare.adTusculanumpei-'
ipse imperator in oppressionem aliarum civitalum venit, videns poptilum Romanum esse multum, sed
noviter translulerat in locp munitissimo, eisdem ad beilum perperam ordinatum, animumet 311^8013111'
Mediolanensibus amieabili foedere sociavit el arctio- sumpsit, ut cum eo absque mora in campo haberet
ris vinculo amoris astrinxit. Praeterea, episcopos et coiilliclum. Appropinquanlibus ergo partibus, postj
alios Ecclesiarum prselatos, schismalicisel iulrusis horam nonam repent.eclamor utrinque vehemensad
cum opprobrio expulsis, per omnes civilales et epi- sideralollilur, el strictis mucronibus hostes in hostes
scopatus suos, Domino cooperanle, conslituit. Untte, nimis atrociterirruunt, Seclin primo congressu popu-
licet imperator usque ad praecordia tristaretur, po- D lus Romanus irrecnperabiliter corruitetper campe-i
lius elegit hsec ad teuipus dissimulanter tolerare, stria atqueconvalliumdeviaita impiecoiitritusatque
qnam causam stiam vacillantem in prsesenli deie- delapsus est, qubd de lanto agmine tertia pars vix
riorem facCre. evasit. Ea igilur nocte factus est in tota Urbe subi-
Eodem tcmpore fidelis et devotus Ecclesise Roma- laneus dolor et ululalus magnus, inaudita calami-
pse filius Guillelmus, illuslris et gloriosus rex Sici- tas, Misatiabilis luctus et irreparabilis jaclura viro-
lise, cujus animam Domino commeiidamus, apud rum et rerum. Quippe ab eo tempore, quo Annibal
Panormum in pace defunclus est. Cui itaque sicut Romanos apud Cannas devicit, tanlam Romanorum
in regno, ila in eadem fidelitale el devotione Guil- stragem iiullus recolit exstiti.sse. Sed, quamvis in
lelnnis major ejus filius, Domino auclore, succes- lam gravi mceslitia et^communi dolore ponlifex ipse
sit. Per idem quoquc tempus Emmanuel magnus et a fletu et lacrymis se nullaleuus potuerit cohibere,
excelsus Constaiilinopolis imperator, scicns mole- vidcns tamen civiiatem virorum simul et armorum
Stias el giavaniiua quse prsedictus Fridericus vene- prajsidio desolatam, utilius consiliura celeriler ha-
rando papoe Alexandro contra Deum et omnem ju- buit, de vigilanti custodia Urbis et debilium repa-
Stiliain conabatiir inferre, misit ad urbem Romam ratione murorum, atque de auxilio ab intrinsecis
Jordanum, imperii sui scbaslon, lilium Roberti conferendo.
quondam Capti^ni principis, ad subventionem et Hostes vero pro adepta palma victoriae nimium
scrvitium ejusdem ponlificis. Veniens aulcm idem exsultantes, non fuerunt contenli victoria ipsa, sed
sebasto huiniliter se inclinavit eidem poniifici, et adjunctis sibi Tiburlinis, Albsnensibus, Campani-
cblatis ad pedes cjus magnis et prcliosis niuueri- nis ct caeieris circuir.posilis, illico fcstinaruiu ad
51 ALEXANDRlIII PAPJl 52
Urbero, et destruentes universas munitiones. et, A callida convertil se ad consueta perspicacioris astu-
omnes segetcs usque ad fluvium Tiberis, circumde- liae argumenta. Misit ilaque a.d episcopos et cardi-
derunt usque ad porlas eamdem Urbem. Imperator nales per Conradum Maguntinum archiepiscOpum,
vero, ubi lantam Romanorum occisionem cognovit, qui ad eum ex permissione Alexaridri papae ivetai,
reliquit Anconam, et veniens ad exercilum suum pacis verba in hunc modum : Si vos apud Alexan-
non sine magno exercilu castramelattis est in drutn effecerilis, quod satva ejus omni ordinatione
Monteroalo, xiv Kalendas Augusti. Altera aulem cesset a papatu, ego cessare faciam GuidonemCre-
die, videns congregatam sui exercitus innumeratam mensem, el tunc insimul conveniantomnes ecctesia-
multitudinem, descenditin forlitudine gravi usque sticw personw, el terliam personam in summum
ad portas castelii Sancli Angeli, ibique alrocissi- pontiftcem libere eliganl; ego aulem reddam Eccle-
inum dedit assullum et frequenles impetus. Sed siw firmam pacem el nlterius de causa electionisRo-
quia suinmi ponlificis familia, quse alio nomine vo- mani ponlificis nullatenus me introtnitlain. Populo
catur Masnada, in faciem sibi per oralionem beati quoque Romano propter hoc promiltebat oinnes
Pelri forliter alque viriliter reslilit, nihil ea die, captivos suos se reddcre, et quidquid residui ex
nisi detrimfintum suorum et confusionis ignomi- eorum spoliis apparerel. QuOd verhum ila populo
niam reportavit. Unde in majori furore conunolus favorabile fuit, ul omnes id faciendum esse una-
ecclesiam Principis apostolorum, quae a fidelibus nimiter collaudarent. Dicebant enim quod pro re-
.Ecclesiaein cuStodia lenebalur, cum balistis et sa- dimendis ovibus suis domnus papa majora deberet
gitlariis violenter aggressus est. Sed cum eam ex- facere, quarii papalum relinquere. Episcopi vero et
pugnare non posset, postposita reverenlia Dei et Ij cardinales deliberato consiiio una voce ipsi Fride-
ejusdem regni ccelorum clavigeri, tanquam sacrile- rico iirmissime responderunt, dicenles : Non est
gus et profanus ignem fecit apponi. Custodes veio nGslrum judicare summtim ponlificem, quem suo
ecclesise formidantes, ne iola ecclesise fabrica in- Deus judicio reservavil, quoniam, ul allestglur Scri-
cendio solveretur, post combustam Sanciae Mariae plura : Non esl.discipulussuper magisirum (Luc.
in Turri ecclesiam, cum aeneis portis et vicinis por- vi). Cum igitur populus vehemeiiterinsiaret pon-
ticalibus, Beali Pelri basilicam in manu et potestaie lifici, ul pelitio sua manciparetur effeclui, poiitifex
saevientis principis tradiderunt. Hoec igitur, et alia uliliora Ecclesiaeprospiciendo secretum cUm paucis
immincntia mala cum bealus ponlifex considera- fralribus verbum faciens, ab oculis eorttm evanuit.
iione sollicita prsevideret, post illud excidium po- Sed, propitianie Domino, in lerlia die visus est
puli, quod exigentibus peccatis accideral, dimisso prandere cum sociis ad radicem Monlis Cyrchegi
Lateranensi palalio-ctim fralribus suis, et eorum ad fontern, qui exiunc papalis esl appellatus. Pro-
familiis ad lutas domos Frangepannm descendii, et cedens ullra fluvium Legulae, et undique ad eum
apud Sanctam Mariam novam, et Charlulariam, al- lam clerieorum quam laicorum frequeniia concur-
que Colosseum se cum eis in tuto recepit. Ibique rente, per Terracinam, et Gajetam cuin gaudio et
pro incumbente malitia imperatoris quolidianus epi- Iselitia transiens, ad patrimonium tandem Beneven-
scoporum et cardinalium fiebat conventus, tracta- lanum cum episcoporum mullilitdine DominO fa-
banlur causae et responsa dabanttir. venle per.venit. Fratres vero, qui post eum in Urbe
In diebus illis praeuictiis rex Siciliaeaudiens quo- remanseraiil, seculi sunt ejus vestigia, et suo ca-
modo saevusille Ecclesise persecutor Romain te- C[ pili tanquam membra sui corporis adhseserunt.
neret obsessam, limens ne in persona domii.i sui Fridericus aulem uhi Alexandrum papam co-
papae Alexandri aliquid gravioris periculi posset gnovil exiisse Urbe, ct ejus insidias ev3sisse, con-
accidere, misit ad eum duas veloces galeas cum pe- trislatus esl nimis, limens ne lotum orbeni corilra
cunia multa, prsecipiens earum comitibus, ut ad se commoveret et ad Ipsius jacturam majores sse-
pontificem niterenlur accedere, et assignata ei pe- culi principes provocaret. Sed, quoniam in cunctis
ctinia, personam ipsius ac fralium suorum in ga- actibus suis omnipoleniis Dei et beali Petri man-
leis ipsis recipercnt, et de poleslate ipsius Fride- suetudinem et patieniiam, sicut homo, qui non po-
rici, et exsptciaiione (36) oninium schismaticorum suit Deum adjutorem suum, sed speravit in multi-
eriperent. Contigit cx itispcralo,- ut galeaeper Ti- ludine diviliarum suarum, non cognovit, iratus est
beris alveum asceudereut ct ad Sancti Pauli eccle- ei Dominus cum beaio Pelro, cujus Ecclesiam in-
siam applicarenl, Missa itaque insinualione ad au- ceudere, Dei limore postposito, non abliorruit. lin-
res summi pontiiieis, ductore viro egregio Odone misil ci.im tanlaui subitaricae morlis pestilenliam
Franjapane, comites galearum cum pecunia, quam in ejus exeicitum, ut infra septein dicrum spatium
lerebanl, ad vcstigia ejusdem praesulis accesserunt. fere universi majores ipsius principes, qui secum
Tunc venerabiiis pontifex super iis gratias onini- Ecclesiae adversabaiitur, morie subiianea conue-
potcnli Deo releiens, el pecuniam ipsam de beui- reut, el miserabiliier morerentur, de quorum nu-
gnitate suscepit, et nuulios tam devotissimi prin- inero paucos famosiores duximus no i.iiiandos,
cipis secum per octo dies affectu patenio delinuil. Fridericum Bavaiiae dttcem; H. (57) comitem de
Jlabilo autem in causa Ecclcsise ac civiialis consi- D Nasove, Borchardum coni.tem de Alremoni, II. (58)
lio, galcas ipsas ad euindem regem beati Pelri de- comilem de Lipia, R. cancellarium, EcclesiaeColo-
yolissimum, et specialeni filium*cum graliarum niensis intrusum, et L. fratrcni ejus, comitem;
aetione pramiisit, prainillens cum eis duos ex fra- cpiscopum Yerdensem, pertinacem scuismaiicun-i.
tribus, M. videlicet Sancli Georgii, et P. Sanclae Reliqui vero barones et milites, ac coeierapugiia-
Mariaein Aquiro diaconibus cardinalibus ad paiies lorum maxima multitudo cum languerent et uullnni
Sancti Germani. Ipse vcro de suscepta pecunia sauitaiis possent reinedium invenire, spiriium iui-
partcm dcdit fidelibus Ecclesioe Frangepanibus et serabiliter exlialabanl, quorum cadavcra usqtte-
Jiliis Pelri Leonis, ul striciius ohligali ad invicem quaque inhumata jacebant. Quid plura? tantus su-
sese forlius adjuvarent, et ad defendendam civita- bitaneoe moiiis tinior universos invasefat, ut boa-
lem populum manulenerent, ct robustius anima- lum se crederet, qui quoniodocunqtie castra posscl
renl. Pro custoJia vero Urbis partem ejusdem pe- exire, et ad pioprium confugium facere. Tunc
cunice ad singulas portas paterna benignilale trans- idem Fridericus Oivina se niaim percussum lore
misit. Cuin autein cives Uomaiii adversus Fride- iulelligens cutn Roinaiiis utcunque coiiiposuil, et
rictim forlius solilo slarcnt, el ci quotidic graviora vin Idus Augusll non sir.e maiiifesta coiifusionc
daiiina fcrrenl, viJens quod adversus eos viiiulc recessil. Moiialitatis laincn peslilciitia ipsum nihilo-
armorum proevalfie non possct, tanquam vulpes minus sequebatur, et cum in aniea pro;ederc
(56) A. expugnalionc, (38) M. Ihnriciav,
(ovj M. Ihiiii-.uin.
35 YiTA. 54
conab^atnr, post se mortuorum stragem cum moe- A succcssoribtis suis jurarunt : qtiod eam annis sin-
slitia relinquere eonabatur. Arma vero, et reliquus gulis consulatus el populus Alexanririnus, siciit
Teutonicorum pretiosus apparalus perierat siinul spoponderunt, proprio innovare (39*) deberent.
cum dominis, et omnis gloria eorum fuerat ad iii- Quibus rite peractis consules ipsi cum gratia, et
bilum ex judicio divino redacla. Dum autem iJem exsullatione, ac benedictione ipsius pontificis ad
Fridericus cum luctu morienlium et infirmorum propria, ductore Domino, redicrunt. Eodem tem-
gemitibus pervenisset Lucam, et vellet per slralam pore idem pontifex Vescanensem et Gajacensem
publicam et montem Burdonis iransire, prohib.ius episcopos de Simonia impelitos, atque convictos
est a Lombardis, ne ipsoruin terram ingieili alten- deposuit. Accidit eliam quod Joannes presbyter
laret. Ideoque a marchione Malaspina (38*) securo cardinalis quondam littilo Sancti Maiiini, qui a
impetraio ducatu apud Ponlemlreinulum divertit a principio hujus scbismalis cum Oclaviauo el Gui-
publica strala, et cxinde iter suum per convallium done Cremetisi Ecclesiam non dcstitil persequi,
coitcava, et aspera montium dirigens, non siue cum extfa Yilerbitim equitarti, subilo corruit; ei
mulla rerum suarum direplione tanquam proftigtis confractis cervicibus impoenitens vitam pessima
transivit juxla Terdonam, et tandem cum paucis morte linivit. lpse quoque Guido Cremensis, qui in
venit Papiam, SeJ,quod eral valde mirabiie in ocu- schismaie Oclaviano sttccesserai, incurabili niorte
lis omnium, ncque recordatio tantoruin malorum, peicusstis iri pede, necesse habuit claudicare, dum
quae ab infanlia sua crudefiler exerctterat, neque vixit. Romani auleni cum in Teutonicos illalarn
recenlia flagella sibi a Deo et beato Petro illata, sibi atrocem injuiiam vindicare non possent, ad
diuitiem et feritatem cordis illius emollieranl, vel R Albanenses ea occasione se converlerunl, quis cum
ad bonum facieuduni coiiveiteraul. Quippe ipsius imperatore adversus eos steterant, el .offendera
itatura in malum ab adolescentia sua prona fui.t, praesumpserunt, quos landiu liostiliter impugna-.
el semper in id ipsum fore proclivior creditur. Unde runl, doncc eorum civitatem fttndilus destruxerunt.
civilaies Lombardise, quse janiLluduni (59j airoci- De Tuscuhiiis qtioque et aliis circumposilis forlio-
latem et saevitiamipsius experioe fuerant, v.dentes ribiis locis pro consimiii causa itiem facere nihilo-
propositum et voluntatem ejus contra se fervenlius ininus laborarunt; seJ, quia corum injustis cona-
sohlo exardescere, toinmuiii deliberalione lirma- tibus Ecclesia non consensit, licetinviti, ab bujus-
runt, ut de tota eum Lombardia debereni exptilere, modi proposilo destiteruut ad modicum tempus.
qui totam Italiam in probrosain seivitutem niteua- . lnlerea Emmanuel niagnus Consiaiiiinopolitsntis
tttr reducere. Ideoijue cougregata lbrliuui virorum imperatot", cum videret Fridericum dictuin impera-
aiililia eumdem Ffidericum de Papia exeuntem torem Ecclesiam Romanam, et Alexantirum papaia
aggressi suut, et lanquam violalorcm el deslructo- vebenienler cum schisinalicis impugnare ac perse-
rem legum et consiiiutionuni ortbodoxoruni impe- qui, misit Benevenium Je niajoribus iinpeni sui
ralorum, nec non a Rotiians Eedesia excoinniuni- apocrisiarium cum imniensa niultiludine pecunia-
catum persequi uoii destilerunt, donec tle cunctis rum, aJ praesentiam ipsius poiiliiios loqueuiem in
Lombardiae iinibus violeiitcr ejicereiil et transaipi- haec verba : « Doiiiinus iniperaloi jamdiu dcsiderio
nare conipellereni. desidetavJt honorare et exaltare Ecclesiam Roma-
Liberaia itaqtte Lombardia per divinum auxilium iiani malrem suaui et personam veslram. Nuuc au-
ab ipsius tyraunide, et suoeantiquae reJdila liucr- C tcm cuni viJeat eunidein FriJericum.ejtis ajvoca-
lati, ab omnibus Lombardis, exceptis Pai>ieiisibus lum, qui ex oflicio suo eam deberet ab aliis lueri
ti Curaanensibus, salubriter provisum alque su>'u- atque defendere, factum esse ipsius iinpugnalotem
tum fuil, ut pro futura oiiiiiium riefensioiie u-^i ac perseculorem, magis vull ei scrvire atque suc-
populosam civitaiem inter Papism et Aslam coii- currere. Et ut temporibus islis illud Evangelicum
slruercnt, quse Lombardis in futurum secura de- adimpleatur verbuiu : El ftet unum ovile,.et unut
fensio iorel ac lutiini praesidiuin, Teutonicis vero pastor (Joan. x), Ecclesiara suam Graecam in eo
praebeset maxiiiium oijsiaculum. Anno igitur DOIIIIT statu, iu quo antiquitus fu.sse Jignoseitur, eidem
nicoelncariialioiiis 1168 Kalendis Maii inJiclione... RoinanaeEcclesia; uuire desideral, alque subjicere,
aiino autem pontificalus tioniiii AlexanJri papa3 dummodo sibi velilis sua reslituere jura. Unde ro-
nono, Cremoiia cun.i Mediolauensibus et Piaceuti- gal et postulat quatenus, praedictoeEcclesise adver-
nis, in maiut valiJa pariter convenerunt contra re- sario imperii Roniani corona privato, eam sibi,
bcllioiiem Papiensium ct niaicliionis Mon.isfurrali, prout ratio et justuia exigit, resiituatis. Pro cujus
ad villam, qua; vocalur Rovorelum, ibique ad iio- rei complemeiiio quidquiJ videritis necessarium in
norem Dei et beati Petri, el lotius LoinbarJioBcon- suflicieiiti pecuiiiarum effusione, atque in poteutia,
struendae civilatis anibiium desiguaruiil, et locum et virlule armorura juxla vestrum beneplaciluiu
ipsum spatioso ibssato clausetuut. Conveiierunt paratus^esl elargiri, el solvere absque mora. < Qui-
ergo iilic ad habiianuum cuni familiis cl omnibus bus auJitis, pontifex cum cpiscopis et cardinalibus,
bonis suis universi liabilatores, qui morabanlur in atque uouiiioriuus Roinanoruiii, consilio Jiulius
ciicunipositis villis, videlicet in Marengo, Ganiun- D hauito, respondit hoc moJo prsedicto apocrisiario :
dio foro, Bergulio, Huinlla el Solestia ; et repenle « Nos aginius gralias Domiiio tuo iinpeiatori, lan-
facta esl civitas uiagiia et fortis. Ut auteiu giono- quam Ciirisliaiiissimo principi et devotissimo beati
sior ubiqus habereiur el fauiosior, placutt omni- Petri lilio, ex devota ct frequenti vistiaiione sua, et
bus ul ip=a civilas, pro reveieniia beati Petn et de ostensione bonse Yoltintatis, quani erga saiiciam
papaeAlexandri, tn perpetuuni noiiiinareiui'Aiexan- Romanam Ecclesiam gcrit. Eapropler et affecluosa:
dna. Est autem pnstla 111turriloriu amceuo et feiii- ejus verba Jibenler audimus, el poslulaliones, iu
lissimo sccus stratam publicam, muuita undique quibus secundum Deuin possumus, ptterna beni-
tribus fluviis et abundaiis bouis pluiimis. Ei. in gnitate admiltere volumus. lia vero, quaeposlulat,
prinio quiuem anno iiaoiiatores ejus inter inililes nimis alta suul et valde perplexa, qtubus pro sua
6:1pedues bellicosos usque ad quiiiJec.m niillia ex- diiliculiate obviantibus S3nctorum Patiuin statutis,
crevisse asserebantur. lu secundo quoquc anno assensum proeljere sub hujusinodi conventioiiibus
ejusdein civitatis consules ati prsesenliaui doiiini vel dare non possumus, nec debemus, qui ex ollicio
Alexandri pontiiicis venetuiit Benevenluin, olieren- nobis a Deo comiiiisso pacis auclores nos esse con-
tes ei, ct pcr euin Sanctai Romaiise Ecclesioeipsatu vcnit, ac custodes. t Sic igiiur excussis ab omni
civitatem ni jus el pioprietalein , eauiqucijoaio lnunere ipstus pontificis inanibus, cuni tota pecu-
Pelro iribulanam sponte feceruul; insuper sibi et nia, quam detuicrat, jam diclus apocrisiarius rediit
(38*) A. suo impetrato ducalu apud Montemire- (39) A. et M. addunt in se ipsis.
mulum. ^oj') A. tjjt'Oc^f'e.
SS ALEXANDIUIII PAPJE 56
«d dorninum suum, subsequentibus eum duobus ex A unam discrclam et idoneam personam, qu« vic'em
tardihalibus, quos ad eumdem imperatorem idem generalitatis Iiaberet, ad cjus praeseiuiam de^tina-
pontifex destinavit. rent, eis suadcudo mandavit, cum qtiibus verbum
pacis et concordiae, quod idem episcopus deferebat,
De pessima morte Guidonis Crcmensis, et consimili tractare volebat; etquidquid exinde agendum foret
subsiitutione Joannis Slrumensis (40). cum eis disponere pariler et ordinare. Unde fa-
clum est quod quidam fideles ac sapienles viri a
Eodem lempore Guido Cremensiscum apud Beati Lombartlorum communilate' sunt electi, et ad prae-
T^etri ecclesiain incubaret et in incoepto sui erroris sentiam ejusdem pontificis dcslinati. Accessit au-
pertinaciter moraretur, ab eodem apostolo eaneri tem j'am dictus episcopus ad partes Campsniae, et
immissus morbusiu renibus ei apparuil cum pul- eidem pontifici adventum suum nuntiavit, rogans
monis anhelitu, et tandiu emisit ibetidam saniem, et ohsecrans ut, quia lerrani Sicilise regis intrare
donec infelicem spirilum impoenilens exlialavit et prohibilus fuerai, ad Campanum beati Petri patri-
pessima Jjnorte succubuit. Uude quidam melrogra- nioiiium pro colloquio secum habendo dignaretur
phus mctrice cecinit, dicens ; reverli. Placuit ergo poniilici ad preces illius cum
Cbrruii insani Guidonis et Octaviani lratribus suis el Lombardorum legatis,- de Bene-
vento ascendere in Campauiam et in eivilate Veru •
Impiwmajeslas, inlempestiva potesias. lana saepedictum episcopum exspectare. Altera
Surgit Alexaitder ratione, pde Petrus alter:
Slat nUnc in pelra, post hcecslatuendus in wthta. autem die cum pontifex de inore in pleno consi-
storio resideret, idem Papenbergensis (42) advenitj
Sublatis igitur de mcdio desolationis suae duobus B et ante conspectum papaj Alexandri revereoter ac-
capitibus, rcsidua schismaticorum turba in despe- cedens,-adoravit cum, et dixit: Dominus meus im-
rationis baralhro constittita, ctim nullus de Eccle- peralor Fridericus misil me ad vos, et districte in-
siae corpore supersl.es existeret, quem sibi praefH junxit mihi, ut vobiscum seorsim loquar et vobis
cere possent, assumpserunt quemdam Joannem,- solum ea revelem quw milti dicenda commisit. Cui
quonJam abbtttem Strumensem (41), virura aposta- cum pontifex soepeac stepius dicerel: Inutile peni-
tam, lubricuin, voracem alque gyrovagum, et non tus cst ut mihi soli ea exponas, super quibus absque
sincrisu, et nitillorumludibrio in cornulam tertiam notitia et consensu fratrum meorum el eorumdem
besliam erigenles in cathedra pestilentiae, tanquam Lombardorum, nittlum lilfi dabo responsum: vix
perfldi et pertinaces, ipsam abominalionem adora- tandem ah ipso potuit obtinere, ut ipse prius solus
runt et venerari inslincui diabolico praesumpserunt. eum audiret cl poslmodum quibus vellet audita
Hic apostalicus horao cum pro suis meritis sper-< comniunicarel. Audivit ilaque ililigenler illum seor-
nerelur ab omnibus bonis, et oderetur, adhsesit sum pontifex, sicut petiit. Episcopus vero post
pravis et sceleralis, quorum praepositus ct prin- mulla et varja, quae pontifici revelavit, firmiter
ceps diutius exstitit. Cujus fautores, ct domestki asseruit, quod in personam ejus iiihil ulterius
familiares solummodo fuerunt apostalse, lenones, agere imperalor volebat, sed omnesipsius ordiua-
scurrae, fugilivi ex monasteriis el pro suis sceleri- tiones, quas fecerat, ratas baberel et ab aliis
bus damnati, fures quoque, et raplores, qui sibi teneri j'uberel. De papalu vero, et obedientia sibi
cgeno et pauperi viatorura et peregrinauiiura lenenria ita' implicite loquebatur, et velate, quod ex
spolia conferebant. (j verbis ejus calholicum sensum capere niinime po-
Iiuerea imperator Fridericus vidcns duas,- quas tuit. Guin au-tem impoiiune sibi ac vehementer
crexerat, statuas ex divino judicio corruisse, atque insiarel, ut super iis non in parabolis, sed in veri-
lertiam non de corpore Eeelesise, sed de complicum lale aperlissinie loqueretur, confessus est, quod
suoruni collegio fuisse assumptam pariter et ere- dislricle prohibilus verba ipsa nec exponere aude-
clam, doluit usque ad prsecordia, eo quod pars bat, nec mutare. His igitur auditis, cum niliii am-
ejus ad iiihilum devenissct, el Alexandri papse piius ab eo episcopo elicere posset, ad secretiorem
causa convalescens in inclius semper proficeret. cameiam,' ubi fiatres cum Lombardis dimiseral,
Sed ne in suo iiialo proposito superari viderelur ponlifex remeavit, et audita eis universaliter retu-
et omnino confundi, simulavit, sicutlioino callidus iii, et habiia deliberalione aliquali papa Alexander
et valde aslulus, prsediclam besliam venerari, et dicto episcopo sic responJit: Prudcniiam tuam,-
praecepit fauloribus suis, ul cam lnanuienerent el dilecle in Chrislo fralefj valde miramur, quod hujus-
sustentarent.- Post aliquanlulum vero lemporis ad modi lcgationem ad nos, qui calliditales ct astulias
consucla-et callida se argumenta eonveiiens, ut mitlentis non ignoramus, quasi nescius detulisli. Cum
oninium favorcm possel aequirere, bonam volunla- enim, sicut asseris, idem imptrator faclas a nobis
tem et pium desiderium de' reformanda Ecclesise ordinuiiones jam Deo gratias velit recipere, atque ub
atque imperii pace habere fraudulenter oJendit. aliis ralas haiteri, et in persona noslru non consen-
Quippe iu lanlum se ipsum callide litimiliavit, quod tiat,qui licel indigni,canonicetamenbeaioPetroinsede
episcopum Bambergensem, qm corde Catholicus aposlolica successimus, quid aliud est agere, nisi
seniper exstiteral, usque Beneventum ad prsesen- Q jWeuiJiiiejieraii el colere, et ex parle ipsum negare?
tiaut papse Alexandri transmilieret, cui dederat Causam nostram tola Dei Ecclesia cuin aliis regibus
polestatem, ut cum co juxta formam capilulorum, et principibus Christianis jam judicavil canonicam,
quae sibi conimiseral, concordiam et pacem firnia- et nobis usquequaque obedit. Si ergo inler oves, quas
ret. Injunxit etiam sibi, ut hoecomnia eidem pon- Deus beatoPetro pascendas commisit, vnll numerarif
tifici solummodo revelaret. Quod quidem, sicut cur amplius differt eidem aposloiorum Principi cer-
poslniodum claruit, hac astulia fecisse dignoscitur, ticem suam fieclere et Catholicw se unitaii aggre-'
ut inter Ecclesiam ct Lorabardos scaudalum pone- gare ? Nos vero, si per cum non slelerit, parati et
ret, ct eos ab inviceni separarel. Pontifex autem, prompli sumus prw cwteris mundi principibus hono-
ubi adventum ipsius cpiscopi pro cerlj cognovit, rare ipsum ac diligere, el suam sibi justiliam integre
et de Lombardorum causa nihil ei fuisse commis- conservare, dummodo matrem suam sacrosanclam
sum, IIOIIdubitare poluil; sed prsescntiens veisu- Romanam Ecclesiam, quw ipsum ad imperii culmen
tias et artes niitteniis, ideo cum cpiscopis et cardi- erexit, fitiali devolione diiigal, et suam ei libetlatem
nalibus deliberalo cousilio, ad Lombardos lilteras conservet. Posl baec autem ila iucrepalus, et frater-
et liuntios leslinanler direxit, et eorum dubia et iial.tcr commonitus idem Papcnbergensis a Lom-
nutanlia corda firmavil, et ut ex singulis civitatibus bardis conducius ad Fridcricum cst revcrsus.
(40) A. Scrivinensis. M. Scriniensis semper. (42) A. el M. Banbergcnsissemper.
Ul) A. Sarmensem.
37 VITA gg
De ddndtione civitatis Tusculanw, quuliter Rayno A mritJVenlia regis claresceret, ubi tam "detestabile
eam tradidit papw Atexandro. vitium fueratperpetralum. Rex vero ubi legaiorum
Dum autem apud civitalem Verulam ponlifex sedis apostolicae praesensit adveritum, reliclis om-
moraretur et Romani Tusculanos acrius! solito nibusimmineiiiibus sibi negotiis, quse.tune in Hi-
impugnarcnl, Rayno eoruro domintis nimio terrore bernia exercebat, festinanler in Norraanniam rediit,
perterrilus, conlra fldelitatem, quam eidem ponti- et apud Chan secundo ad eoium prsesentiam cum
fici feceiat, Joanni malediclo, qui a Frederico Ur- episcopis et baronibus suis huniiliter ac reverentei-
bis prsefeclus factus fuerat, Tusculanam civitatem accessit, paratus eorum stare mandalis, sicut per
sicut slultus et insipiens in concambium dedit, et nunlips suos ante fuerat compromissuni. Cnni
populum Tusculanum a fidelilate, qua ei lenebalur, autera nullus apparebat, qui super imposilo s.bi
absolvit, Dala ilaque ipsa civitate in inanu et po- crimine ipsum impeterel, rex corani eisdeni lega-
tCslate ipsius Joannis, reccpit ab eo montcm Fla- tis, astante episcoporum ac Jjaronuni et aliorum-
sconis et burgiiiu Sancli Flaviani cuui pertinentiis tam elcricorum quam Isicorum multiludine, se hoa
suis, quse ad proprhim'jus beali Petri tanlummotlo modo purgavit.
speclare noscuntur. Super his ergo Alexander Juramenlum innocenliw II.
papa cum videret beati P.eiri patriuionium ita in- regis Angloruni de morie"
solenter distrahi et donari, adyersus utrumquc non beali Thomw.
intlignari et graviler commoveri non potttit. Quippe i Ego H. rex juro supcr haec sancla Dei Evan-
mcdietas Tusculani cum monteFlasconis el burgo gelia, quodmorlem sancti Thoinae, neque cogitavi,
Sancli Flaviani jure pioprielaiis atl solam Roma- [j neque scivi, neque fieri praecepi; et quando facinus
nam Ecclesiam spectant. Ex alia parte Romaiii ipsum perpetralum cognovi, lanium doltii el tristis
utrosque habebanl exosos; sed ul p::ssent adipisci effeclus sum, quanlum si.meum proprium filium
dominium, Tusculanam c.vitatem ipsam cont.nuis cognovissem iiiterfectum. Sed in hoc me non valeo
assultibus vehemenlius infeslabatil. Unde Joannes excusare, quod occasione coinmolionis eliracundiae
maledictus non mediocriter territtts, rertcta eadetn luete, quam adversus eumdem sanctum virum con-
cisitate, aufugit. Niliilomintts quoque Rayno se ceperam, interfectus non fuerit. Pro quo reatu,
omriino decepttim fore praesentiens, sprelus et pul- quia causam necis ejus dcdisse videor, riucentos
sus a militibus el populo montis Flasconis, ierram milites sub expensis nieis ad defensionem Christia-
ipsam rcliquit, et niniio rubore conftisus ad Tuscu- nitalis absque dilatione Hierosolymam destinabo,
lanos, quos inconsulte dimiseral, voluit remcare. per annum ibidem manstnos, vel lantum eis per-
Sed quia eos a dominio suo cl fidelilale absolverat, solvam, unde totidem mililcs ibidein per annuui
et alii domino temere subjecerat, non soluin reci- valesnl rclinere. Signum quoqiie Domiuicae crucis
pere ipsum spreverunl, seti eiiam de cunctis fini- usque ad triennium accipiam, el in propria persona
bus suis propiilsarunt. Cum igitur ontni esset illue proficiscar, nisi remanesm de licenlia Romani
auxilio ct consilio destitutus, ad matrem suam pontific.s, illicilas eliam consuetudines, quas lem-
Romanam Ecclesiam, quam lemere lseserat, con- poribus meis iu tola terra mea iiilroJuxi, penilus
volavit, et lanquam iilius prodigus a domno Ale- casso, et ex boc nunc observari prohibeo. Appella-
xandro papa suisque fratribus iiiriulgeriliam el mi- tiones vero ad Apostoiicam sedem de caetero libere
sericordiam poslulavil, poncns se ipsum el quid- ' Ceri permittam, el in hoc lieniinem probibcbo.
quid juris videbatur habere in civitate Tusculana G Praeterea ego, et major filius meus rex, juramus
iu eorum beneplacilo et misericordia. Scd populus quotl a domiio Alexandro papa, et ejus CalhOlicis
Tuseulanus jain proevenerat ipsuin Rayrionem, et successoribus recipiemus et lenebimus regnum
se, ac civilatem, quanlum in eo erat, sub dominio Anglise, et nos et nostri successores in perpetuum
beati Petri et potestate ipsius pontificis sponte tra- noii repulsbimus nos Anglise reges veros, doncc
diderat. Unde factum esi quod ipse Rayno de ipsa ipsi nos Calholicos reges lenuerint. >
civilale donationem per publicuin insirumentum Dum autem hax in Gallia agerentur, Roniani
eidem papae et successoribus suis fecit- persislenles in insipienlia sua, cupientes ad eos
reverti pastorem el episcopum animarum suarum,
De inlerfeciione beali ThomwCantuariensis archiepi- cum fratribus suis episcop.s et cardinalibus, non
scopi. permiserunl Urbem ingredi, et in ecclesiis suis dc-
Per idem lempus rumor valde trislis de inter- bilum exercere ofiicium. Eis ergo verbum Dei sper-
feclione sancii ThomoeCantiiariensis archiepiscopi nentibus, quod primum ipsis evangelizandum fue-
contra regem Anglorum ad aures aposlolicae sedis rat, ponlifcx de Tusculano cura fratribus suis ex-
pervenit. Crescente autem ipsa infamia, rex non ivit et ad beali Petri Campanise patrimon.um, quo-
immerito limuit, ne in personam ejus Ecclesia usque meliora tempora Ecclestae suae provideal
Romana tantum ilagitium graviter vindicaret, si Dominus, nioraturus accessit.
ejus innoceiiliam niauifeslius non cognosceret. De eo, quod canenizuvii Alexander papa Thomani
Misit ergo viros ecclcsiasticos sc prudenles ad prae- Canluariensem anhiepiscopum.
sentiam suinmi ponlificis, tribuens eis potestalem, ' 9 Interea cum illustrator Anglorum bealissimus
ut in animam ejus juiarent, quod de ipsa inlerfe- Thontas in mulla coruscalione miraculorum Dei
ctione, unde infamatus fuerat, rex ipse in propria ntttu circumquaque fulgeret, el non solum aniici,
persona juraret ad mandatum ejusdem ponliiicis sed eliam persecutores veniam postularenl pecca-
stare. Yenicntibus aulem nuiiliis ipsis apua Tuscu- lorum, el salulis beneficia petiluri ad ejus tuinbam
lantim in quinla feria majoris bebdomadae ante incessaiiter accederenl: Romanus pontifex ad in-
Pascha, cuin pontifex de consuelo more ad eccle- staiiliam cleri et populi Gallicaui eunidem maiiyrem
siara yellel accedere, aposlolico se conspectui prae- canonizavit auctoritste apostolica, et inter csetetos
senlarunt, el quod eis ab eodetn rege impositum sanclos conscribi prsecepit. In die namque Purifica-
fuerat exponenles, jurameutum, sicut diximus, tionis beataeMariae,convocatis episcopis et abbalibus
facci-e oblulerrint. Tunc ponlifex, liabito fralrum Campsnise, apud Signiam in honore ipsius missa-
suorum cousilio, exivit foras in corisislorio, el in rum solemnia spectaliier celebravit, et passioius
cOmmuni audienlia,sicul a cardinalibus distinclum ejtistlem iv Kalendas Janusrii niemoriam perpetuo
fuit et compulalum, ab eisdem uuntiis juramenlum agi consliluit. UnJe Occidenialis Ecclesia exsullavil
ipsum. recepit et indttcias regi concessil. Unde in gaudio magno, et gloriosi marlyris nomen auge-
lactum est, quod duos ex frairibus suis, A. titulo battir quotidie in oslensione viriutum, ita ul ab
Sancli Laureiitii in Lucina tt T. titulo Vestinae extraneis eiiam geniibus de celebri cclebrius habe-
presbyteros ctirdinalcs ad partes Gallise ponlifex retur. Per ipsius iitetiia omnipotcns Deus evidenter
ueslinavit, quatciuts eisiJitesenlibus ibi rcalus, seu inoiiuos stiscitavil; cax-is quoque visum, surdis
39 ALEXANDRIIII VkVM 40
auditum, et claudis reddidit gressum, mundavit le- A , confoederali fuerant, viros induslnos, in consilio
prosos. cursvit •infirmos, daemoniacos liberavil, et valde providos ct in arniis probatos, quatenus eos-
alia multa mirabilia per etim niliilomiiius voiuit dem Astenses conlra impetum supervenienlis hostis
niirabiliter operari, ideoque plurimi fidelium in ho- animosiores redderenl, et, cumres exigeret, pro sua
nore ipsius ad' laudem et gloriam Creatoris nostri libertale manutenenda eoruni exhorlatione.fortius
ecclesias construxerunt, et boilis ac possessionibus diinicarent. Illi vero deterius sibi providcntes in-
suis diiarunt. posterum, impriidenter recesserunt a confoedera-
De guerra inter regem Anglorum cl ejus filium post tione societatis Lonibardornm, et pros.trantes se in
mortem beati Thomw. conspectu jam dicti Friderici, tradiderunt civitalem
Post mortem vero ejusdeni martyris biennio jam in mariu et poleslate ipsius. Asla itaque subjugata,
elapso et tribus mensibus, non absque divinae ullio- idetn Fridericus se super so cxloliens, ad destru-
nis judicio, sicut creditur, accidit, quod roajor ctionem civitatis Alexandriae, quam noviler Lom-
filitis prsedicti regis Anglorum, quem.paterno affe- bardi construxerant ad honorem beati Pelri, cum
ctu ipse in regem sublimaverat, contra patrem ne- marchione Monlisferrali et Papiensibus conatus est
quiter insurrexit, et una cum matre ac fratribus festinare. Sed quia in cunctis actibus suis Deo et
ipsum expellere d.eloto regno temere tenlavit. Unde Ecclesiae adversabatur inique, dispositioni ejus
regnum ipsum in duas partes divisum est, et baro- oninipotens Deus mirabiliter obslilit, et suum pro-
nes Aquitaniae armati alii cum fil.o, alii cum patre positum disturbavit. Tanlam namque pluviarum
steterunt. Ad cumulum quoque tani delestandi ex- inundationem repente de coelo emisit, ut omnia:
cidii rex Francorum juniorcm regem, cui (iliam j> ) flumiiia redundarent, et in paludes cuncla campe--
suam dederat in uxorom in sua protcctione susce- slria verlerentur, Yidcnsautem Alexandriae populus
pit, et contra patrem j'uvare ac manutenere pro de coelo auxilium sibi conferri, qui jam melu ler-
viribus laboravit. CoeperuiU itaque perniciosa hinc ribilis principis fugam praparaverat, resumpsit vi-
inde mala succrescere, et filius, peccalis exigenti- res et animos, atque ad resistendum injuriosoe (45)
bus, patris quoerebat inleriium, etpater neceni filii adversariorum mulliludini de beatorum Petri et
sitiebat. Deinde maximi utrinque parati exercitus, Pauli apostolorum suflragio conlidens, postposila
ctrexj'unior una cum (43) socero suo rege Franco- trepidatione se viriliter praeparavit. Sed, quamvis
ruin jNornianniaefines adversus patrem pugnaturus asperitas hiemis et immineus pluviarum ac nirium
aggredilur. Econtra rex major Anglorum in matiu dilficultas euindem Friderieum ad Alexandriam
foiii defendere lerram stiatn nihilominus elaborat, dehortarentur accedere, niliilominus tamen in fpr
et vim vi repcllere omnimodis nitilur. Nec mora, titudine sua processit et caslra juxta ipsam civita^
bellatores uudiqueadarma prosiliunt, rapinas cxer- lem in leiriiorio aquoso Ulrinque firmavit. Diligen-
cenl, villas incenduiit, caslra expugnant, invadunt ter itaque circumspiciens, quod eadem civitas prae-
ecclesias et alia iinpiclalis opera per totam Aquita- ter fossala ct vicinitalem fluvii Tanneris nullo mu-
niam crudeiiler exercere non cessant. His igii.ur rorttui vel turrium gauderct proesidio, despexit
malis quotidie increbrescenlibus, domnus Alexander cam, sperans in anteo (46) qtiod in primo con-
papa vastalionibus el dctrimenlis ulrorumque re- gressu posset ipsani omnino delere. Collectis igitur
gnoruni pro sui oflicii Jebito cupicns providere, cunciis virihus sui exercitus in eosdem Alexandri-
misit ad partes illas e lalere suo P. lilulo Sancti rP nos gravissimum fccit assultum. Applicuit quoqne
Chrysogoni presbyterum cardinalem, cui dedit in ad aggeres diversi geneiis machinas, el diu cum eis
inaiidatis, ut ascilis secttra episcopis et aliis religio- atrociter dimicavit. Sed auxiliante DominO praeva-
sis ulriusque partis, operani et studiuni diligenter luit Alexandriuus populus, et, machinis hosliumper
lmpenderel, qualiter reges ipsi possent ad pacem violentiam captis, totam illam barbsriem nOn sine
el coiicordiam unaiiimiter revocari. Unde laclum ^occisione usque ad lcnloria fugere couipulit. Unde
esl, quod in lempore eongruo adveniente ipso le- qtiia idem Fridericus visus est superari, in iracuii-
gaio, Ecclesiaruui pratlati et slii religiosi ac pru- diam majorem exarsit, et ideo contra consilium et
tlenles viri ctini eoaem legato parles suas ila fer- voluntalem principuin suorum in ob.sidione ipsa,-
ventissiine inierposueruni, quod uttamque partem quousque vicloriara oblineret, moraridisposuit. Sed
ad unitatis et pacis bonuiu, coopeiante Doinino, quoniam liiemis asperitss imminebat et exercitus
rcvocarunt. omnis patiebatur necessariorum indigentiam, equo-
De quinta reversione Friderici imperaloris in rum nuiltiludo coepit omnino deficere, el militum
Lombardiam. apparatus niodico pretio distrahi. Nec tamen pro
Eodem tempore in amio xv pontilicatus Alexan- his vel aliis diflicultalibus ab Alexandriiioruni im -
dri papae FriJencus imperaior diclus ad suggestio- pugnalione ifacundia imperialis ccssavit, licet ab
nem Papiensium, et niarchionis de Monleierrato eis seinper trisliorem vicem reciperet. Cum autem
quinla vice in Lombardiam hosliHter remeavii. neque lerroribus, neque blandiliis, neque promis-
Transivit enim per nionieni Sciionein, etin multitu - siouibus cives ipsos ad dedilionem inciinare nulla-
dineginvi descendensadplanitieiniiiKalendasOcto- _** tenus posset, subterraneos meatus occulte fieri
bris caslramelalus est juxta Secusiam. Altera au- fecit, per quos civitatem ipsara ex improviso inlrare
tem die conceptum furorem amplius occullare non speravit atque invadere. Sed resistente Domino indo
valens, in priinordio detestabilium operum suorum perniciosam j'acluraiii incurrere ineruit, unde in
civitatem ipsani conibussit, et exinde acies suas Jiituro victoriam, et triumphum consequi credidit.
v'ersus Aslam ad exercenda reiiqua niala direxit. Et quoniain eadem civiias jsni per qualuor menses
Habebat eiiini circa se muliiuidiiiem copiosambar- districle obsessa fuerat, et in multis paliebalur in-
baricae gentis, homiiies assuetos in bellicis acli- digentiani, Lombardoruni vires et suifragium com-
bus (44) virus nequissimos, rapaces el desperatos, muniter posiulavit.
quos de Flandria et aliis circuinpositis locis elege- QuomodoLombardi Aiexandrinis subvenerunt.
ral;etquia ncminem amenleni ainst nenio, Lom- Tunc imniensa c.vitalum Lombardiae societas ci-
bardi iu uuo spiritii ct una voiuutate coiijuncti, lissime in unum convenit, el de communi onuiiu:n
qtioniam ipsius redilum Friderici cx longo praeces- voliinlalc fir.initer statuil, ut cum abundantia vi-
serant, civilales suas et arces bene niunivcraiil; ct tiualium, ct aliis necessariis ad Alexandriam in
ad rcsisiendum sibi in faciem, tanquam viri bclli- mauu valida sine moia feslinare deberet. Mediante
cosi et puleiites, inlrepidi cxistebant. Miserunt ita- igitur Quadragesima, omiies civitatcs, et nobiles
que ad subvenlioiiem Aslcnsiiiui, qui sccum jamdiu lolius Liguria; ac Marchbe, el yEni.Lic apud Placcn-
(43) A. fui» socio rege, elc; (45) A. innutv.crosw.M. numcrosw.
(44) A. aciebus. (i'o) A. et«M. iiiuiitier.
41 ... VITJ. 18
tiain convcneruiit, ct rite dispositis alque ordinatis A ab eis ofienJi, nisi prisis ab ipso fuisscnt hostilitcr
omnibus quoead bellicos usus videbantur speclare, provocati. Lombardi vero nondum cognoverant ea
cum navibus et plaustris victualibus oneratis, et quse omnipotens Detts hesterna die cum Alexandri-
armis, exierunl de ipsa civilate. Processerunt au- nis mirabiliter feceral. Sed ubi vitlerunt Frederi-
iem in.mulla fortiiudine militutu et pedituni arma- cum crcclis vexillis contra se venientem, assum-
torum, balistarum eliam, et arcariorum, versus pscrunt arma, et coram eo parafi ad pugnam viri-
Alexandriam, et in Dominica dc Ramis palmarum litcr stetcrunl iu armis, exspeclanlcs quid potius
jnxta Terdonam castra sua non longius a casiris faciendum eligeret, an inciperct bellum cum ipsis,
Prederici, quam per decem milliaria posuertmt. quod minime credebatur, quia valde pauciores,
Ubi vcro Teutonici cum Lonibardis ad alterutrum quani ipsi, viros bellalores habebat, an quiele ca-
sc conspexerunt, timor et hebeludo mentis Fredc- strameiarclur et ncmincm Isederet. Ipse vero eadem
ricum invasit, aliendens stareconlra sc armatorum die, qnam fecit Dominiis, rcsedit pacifice in prsedi-
i rribilem mulliludinem, velut castrorura aciem or- cta villa. Illucente autem sectindo die quitlam no-
dinatam. Et exindc ad consueta callidilatis argu- bilium , qui nulli paiiium habebantur suspecli,
iiicnta se convertens, Alexandrinis in dolo placide prius ad Fredcricum, ct consequenter ad Lombar-
locitlus esl ha?c verba : In craslino sanclus dies dos accesserttnt in haecverba : Quw major insania,
Veneris imminet, quem omnis Christianus devolis- vetquodexcellenliusmalumexcogitari polesl, aut
sime colit, et ideo pro reverenlia Cruciftxi Ireugam operari, quam ut dominus servum, sive servi domi-
vobis -et securiiatem usque ad secundam feriam ex num jure sno privare omnino coneutur, et per vio-
ititpericdi benignilate concedo et largior. Recepta B lenliam possidere? Sic ergo unaquwque pars jure
ilaqtte sccurilale, cum singuli de populo nihil male suo conlenta, el tam gravibus malisjam cessanlibus,
suspicanles dormirenl secure in domibus sttis, eo- pax optala inler vos, cooperanle Domino; reformc-
runi insidialor circa primam vigiliam noctis lur. func imperaior suspirans post mulla quae
foriiores viros armalos in civitatem per subter- hinc inde allegala fuerant, sic respondit : Ego salvo
raneos meattts inlrare prseccpit, el ipse cum loto imperii jure paralus sum supsr hac controversiaslare
oxercilu ad porlas stelit armatus, cxspeclans qito arbitrio bonorumvirormn uiriusque parlis. Et con-
asque illi quos prsemiseiat, civitatem intrassent ct sequenter communitas Lombafdorum dixit : Salva
conclamaiiiiuni voces audirel, qttatenus dum bcllum EcclesiceRomanwac nostra libertate, pro qua decer-
inlriiisecus augerelur, ipse de foris per porlam vio- tamus, nos id idem facimus. Et slaiim electi suftta
•ienter irruerel ct civilatem hostililer occuparet. Sed Fretlerico Philippus Coloniensis electus, G. de Po-
a Domino factttm est, quod mirabile in oculis om- zasca Taurinensis capitaneus, et B. (49) de Sancto
itiuni fuit, quod eadem civiias a lam perversa pro- Nazario Papiensis. A Lombardis vero G. Pistis de
dilione in momento-liberarelur, ct inventa iniqtiitas Mediolano, G. de Gambara Brixiensis, et G. de
in perversorum caput jusle rctorqucretur. Nihil Verona, in quos utraque pars hilariter compromi-
ciiim justius quani necis artificcs sua lcge perire. sit. Posl hoecLombardi ad Fredericum reverentcr
Non potesl autem meiuiri Ycritas, quoe sic de re-- accesserunt et honoraverunt eum, a quo ipsi beni-
probis loquilur : Converleiur dolor ejus in caput gnc (50) reccpti et honorali sunt. His itaque utrin-
ejus, et in verlicem ipsius iniquitas ejus descendet que ita peractis, Frcdericus exercilum abire per-
(Psal. vi1). Et rursus : Qui proximo suo paral fo- Q lnisit, ct cum uxore, ac filiis, et domcstica familia
veam, ipsemet incidit in eam (Prov. xxvi). Cum igi- in civitatem Papiam descendit. Lombardi vcro ad
tur vigilatores, qui custodiebant civitatem, armalo- propria cum gaudio redeuntes obviaverunt sccus
rum cttneos civilatcm ingressqs fttissc vidcrent, ex- Placenliam Gremonensescum carrucio suo et expe-
cJaniflverunt vocibus magnis, ut populus cito ad tiitione sua. Ipsi enim semper claudicaverunl iu
arma contjurgerel et ingressos hostes expelleret. facto communitatis civitatum respectu amicitiae
Tunc cives subilo velocitcr convolarunt ad arma, Papiensium, et ideo sludiose posl alios dislulerunt
c.t lanquam leoncs audacter irruerunt in hostes, cxire, ut disturbarelur expeditio communitatis pro
quos cum beato Pctro, qucm ante se in albo equo retardalione ipsorum. Cognito igitttr , quod sjjie
et coruscantibus armis prarire cernebant, prostra- ipsis facta erat praedicta concordia, confusi sunt in
vcrunl in lerram ct in gladio compulerunt omnes, erubescentia sua. Tunc populus Gremonensis in
qui morlcm evaserant, exire super ipsos aggeres, eonsules suos nimium exardescens, civitatis suse
cx qnibus praecipilabaiuur inviti. Omnes proeterea, contumeliam graviler vindicavit, funditus diruens
qui de sublerraneis meatibus nondum cxjerant, palatia eorutn ac domos ; bona omnia diripuit, et
superiori terra cadenle suffocali sunt. Apcrtis au- alios in loco eorum consules ipsis depositis subro-
lcm portis exivit populus in ibrtiludine magna ct gavit. Quanivis autem Lombardorum civitates cum
exercitum perfidi Frcderici usque in diem Sabbati codcm Fredcrico de concordia et pace tractarent
percussit in giadio, ita quod usque ad ipsiuS castra ad invicem, cognoscenles lanien versutias hominis
moiitiorum strages usqueqitaque jacebant. Iusuper illius, nihilominus ab eo sibi cave.banlinposterura.
Jigneum castellum, quod iu pernicicm civitatis ex p Propterca confcederationissuoejurame.ntasollicitius
fortioribus et eleclis mililibus studiose armaverat, innovarunt, et in cunctis majorem circumspeclionem
tandiu virililcr expugnavit, quousque illudcum ipsis semper gesseruni.
militibus violenter combussit. QuomodoFredericus imperaior a Romana Ecclesia
QuomodoFredericus imperaior ab cbsidioneAlexctn- per se ipsutn pacetn simulale quwsivil.
driw confusus recessil. Fredericus vcro cum apud Papiani diutius mora-
Videns igilur Fredericus divinam sibi majestatcm retur, et in cunctis actionibtis suis evenlus semper
in omnibus adversari, limuit ne propter superve- sinistros baberet, ut religiosos viros et populum
nientium Lombardorum exercitum incurreret vio- suum sibi favorabilcm rcdtieret, pacem Romanas
lentiam, et cum rubore cogerelur ab obsidione dis- Ecclesise,quam proe caeteris rebus affectare se pu-
cedere. Quocirca in proxinia nocte castra fecit blice asserebat, pcr se ipsani requirere studuit.
comburi, et in DominicaeResurrectionis aurora cum Misit ergo per litleras et familiares suos ad Osticn-
omnibus suis versus Papiam iler suum direxit. sem el Porluensem cpiscopos, et cardinalem San-
Sed quoniam vitare non poterat, quin juxta expedi- cti Pelri ad Vincula, ut pro reformanda pace inter
tionem Lombardorum transitum faceret, ea aslu- Eeclesiam et imperium, at! eum secure aceederent,
lia prope Lombardqs in villa, quaj vocaiur Guiguel- qualenus viva voce ad alterulrum opus ipsum tra-
la (47-8), voluit caslrametari, quianon verebatur ctare, et ad oplattlm iineni cum bonore Ecclesiae
(47-8) M. Guignelta. (50) A. benc.
(/i9) A. et M. pro B. legunt R.
PATKOL.CC. -2
i'i ALEXANDRIIII PAPJ5 44
possent Domino cooperante perdiicore. Quod ver- A , in cordibus suis ad invicem dicerent : Non eniin
bum poslquam ad aures apostolicse sedis pervenit, hichomo loquilur, sed Spirilus Dei Patris, qui habi-
non immerito suspectum omnibus fuit, lum qnia lalineo. Deinde abbrevians verbum ,. imperaloris
praeteritoruni exhibitio fulurorum ceiiitudinem duriiiam in eo maxime increpando redarguit, qitod
demonstrabat, tum quia idem Fredericus non vide- ubi quaiuor ilhe personae, quae de corporc Eccksiaj
batur ad aliqua bona opera ullo modo inclinari. sibi arihasserant, de medio per judicium Dei erant
Verumiamen quia secundum beati Auguslini dictum sublatse, et lotus orbis uiium .Romanuni pontificem
dubia semper in melioremparlem sunl convertenda, in Palrem, et animarum suaruni pasiorem recepe-
et quia pax non soluni inquirenda, sed prosequen- raf, ipse soius non debehat unitati catholicaa am-
da esse describitur, domnus Alexander papa de plius adversari-, sed in unam sancfam apostolicam
communi fratrum suorum consilio proedictas.perso- Ecclesiam credere el ei humiliter obedire. Post
nas plene inslruclas ad praesentiam ipsius prinei- bsecepiscopus Porluensis el cardinalis Sancti Petri
pis honorifice destinavit. Eis igilur segrcgatim per ad Vineula circa eamdem materiam compendiosum
diversas regiones proficiscentibus plehs universa feceruiitsermonem, eladpacis bonum imperatoris
in jucunda eorumirispeclione Icelabatur in Doniino, animum inclinarenunc blandis, nunc asperis nihil-
et ad consignationem puerorum ipsis copiosam ominus studuerunt. Tunc imperalor compunclione
multiludinem infanlium prsesentabal. Episcopus plurima placilum dcdit responsuhi, et optalae paci
namque Porluensis, et cardinalis Sancti Petri ad omnem promisit assensuni, aperiens dolorcm cor-
Vincula per Spoleinm, et Imolam, alque Boiioniam dis sui, quo se intrinsecus vehemenler uri asseruit
lionorilice transeuntes, usque Placentiam processe- B j pro eo quod Ecclcsia Dei sub tantoe iribulalionis
rtint; ibique adventum Ostiensis episcopi, qui per discrimine flucluabat. El his diclis, oinnes ad bo-
Pisaiwm et Lucanam civitalescum gloria ct bonore spitia pariter redierunt. Sed post modicum spalium
transivit, per dics aliquot exspeclarunt. Inlerim lcgali cjtisdem Fredcrici curiam frequcntaules, de
vcro ut cum rectoribus civitalum Lombardise super pacis bono, qualiter inter ipsum et Romanam Ec-
iis, quaeimposita sibi fuerant, haberenl coUoquium, clesiam, cjusque adj'ulores, Lombardos videlicel,
perrexerunt Laudam. Complelo ilaque ipso collo- Sicilise regcra et imperalorem Conslantinopolila-
quio, audierunt Placenliam Ostiensem episcopuni num, rcformari posset, modo cum eo solo, niodo
pervenissc, ad cujus praescntiam celeriler pervcne- cum eo et cjus consiliariis, pcr dics plurimos con-
runl. Ut autem ipsi tres apostolicse sedis legati lulcruiit. Ut autem super iis liaclaiibus absque suoe
ftierunt insimul ,-nunliaveruni Frederico advenium personoeprsessnlia cum Lombardis facilior oppor-
suum, petentes ab eo, ut quid eos vellet agere, ipsis tuuiias baberelur, imperatof vices suas C. (52)
coniinuo slgnificaret. Quibus ille benigne respon- canccllario, P. diclo Coloniensi clecto,et A. proio-
dcns mandavit, ul, transito flumine Pado, ad eum nolario suo eoncessil, qtialenus collalione habila
scc.ure accederent. Tunc legati de Placentia cum de cotstrarietate capiltiloiitm, quam possenl, niode-
magno legatorum et milituiu comitatu cxeunies, raiitiam exhibrrent c-t ad noliliam ipsius cuncia
processerunt ad Padi ripam, el in prseparatis navi- referrent. Ipsi vero cum legalis et Lombardoruiii
bus iranseutites venerunt in civilatein Papiam, in recloribus nunc in suburbiis, nunc in urbibus, pro^
qua honorifice fuerunt recepti ct hospilati. Altera ut eis competentius videbalur, de pacis rcfornia-
atitcni die imperatore cum principibus ac intilto C f tioncinsimul frequentissime tractaverunt. Sed cuin
popuiorum concursu celcbri in fpublico residenle, ea quac vicissim pelebanlur, ad imperaloris noti-
legati ad ejus prsesentiam paritcr accesseruiu. linni referrenlur, ipsein cunclis moJum nimisex-
Cum igilur ante ipsius conspeclum iutroireut ct cedens, et ab Ecclcsia in spiritualibus poslulavit ,
prope illum cx opposito in suis ialdistoriis conse- quod niilli unquam laico iiivcnirelur conccssum ,
itcrcnt, continuo idem imperalor, deposito quem in ct a Lombardis ultra quod Carolus, el Ludovic.is,
capite geslabat pileo, eosdem legalos, sicut relatio . atque Otlo itnpcralores contcnii fuerunl, cxcgit.
Jeciaravii interpretis, sermone Teutonico salutavit, Cttm igitur a suo prnposilo pravo Fredericus rece-
aJdens,quod advenlus ipsprum sibi piurimum coni- dere nuHatcnus vtilel, lcgali a sanctorum Patrum
plaeebai, el corumdem proesentiam valdc habebat Regulis cl Constilulionibus deviare nolentes , eo in
acceptam, sed ul considerata, quoe gerebant, pro- crroris sui perfidia dcrelicto, ad prsesenliam tiomni-
pouercni, hilari vultu prsenioiuut. Tunc episcopus papae, ac fralnim suorum collcgium ductoie D
Osiicueis sletil in meJio ct in communi audicniia mino redicruut. Lombardi vero aiuinuam tiise li-
oinnium jucunda facie ils rcspondit: Saluiaiio bciiatis possessionem viriliter defendenles, impro-
lua, domiite imperator, grata est nobis el valde ac- bilali cjusdem Frederici Ibrtius solito reslileruut,
cepla, sicut prwexcelleniissimiprincipis cl excellen- et PapieiisescummarcbloiiibusetCumauis,assiduis
lissimw poieslalis. Sed in hujus salulalionis alloquio devaslalionibus expugnabant.
il-ludnos vehetnenterexasperat, quod ad prwsenspec- Deconstituiionecpkcopaliis Alexandriw, el de priva-
catis exigentibus versa vice, sicul optamus , vos resa- tione crucis et paltii Ecclesim Papiensis.
iutarc non possumtts. Fapial ilaque omnipolensDeus D Eodem lempore Alexander papa Ecclesiam Ale-
per ineffabilemboniiatis suw ciemcniiam cum spon- xandrioj ad poslulationem Mediolanensis afchiepi-
sa sua sacrosancla Ecclesia ei imperio tuo , illam scopi, et comprovincialiuin cpiscoporum, atque re-
concordiam et unilalis \iacem, ul quocl modo absque ctorum civ.lalum, Lombardiae episcopalttm consti-
scrupulo conscienliainon possumus, iu proximo affc- tuil; in qtia fecit in cpiscopum eligi Arduinum
cluose propitianle Domino valeamtts implere. Nos Romanse Eceiesiae subdiaconum, a Mediolanensi
vero propler hoc pium(5i) opus, quantum in nobis inetropoiitano, lanquam suum suffraganeum con-
fuerit, prosequendum, ad vocationem luam speciali- secraiidum. Proelorca Papiensem episcopum crucis
ler venimus, non de nobis,velde noslris meritis prw- et pallii dignilatc privavit, eo quod civilas cjus
sumentes, sedinillius ftducia hujus operis efftcaciam Oclaviano liicresiarcha.'? ac Frederico iniperaloii
ponimus, qui cum ud prwdicaiidum milterel discipu- cxcoiiimuiiicatis adhoesit, et post salisfaciioncm
los suos, dixil ; Ego vos elegi, el posui vos, ut frn- prseslitam ciundcin Fredericum in gravem Ecclc-.
ctum afferaiis, et frucius vester maneai (Joan. xv); sise jaciuram, ac Lombardpruni proesumpsil in Ita-
ct incipiens ab exordio sclnsmatis, iia universa liam revocare. Haec uamque civitas, sicut gesta
Ecclesiae gravamina et manifestam imperii dcplo- pontificuni Romanorum declaraut, ab antiquo re-
ravit jacluram iia, quod de ulriusqtte partis con- ceplaciilum fuit regum Ronianaui Ecclesiam.et
cordia ct pacc intrcpiJe peroravit, ut omnes, qui pontifices Ronianos pcrsequcnlium. Aislulphus
aderant, in verbis suis iiiirareiilur, el gaudcnies enim rex Lombardorum Ravennatcm exarchatum .
' '
(31) A. hoc ipitim opus. „,'.*^' -'-\^A (52) M. Con.
tt VITA. 46
Slephano papse II yiolenter abslulil, ct alia gravia A Frederico in virtute magna. Et in primo quidem
niala Ecclesise Romanoe, atque Urbi tanquam vir congressu vexillifer ipsius Frederici transfossus
neqttam el pessimus, Dei et beati Petri limore corruit in terra, el sub equorum pedibus irucidalus
postposilo, intulit. Propter quod recolendae memo- remansit.ubi Ipse quoque imperalor inler caeteros lo-
riae Pipinus Francorum rcx, ab eodem papa rogatus, ricalus, coruscantibus armis propriis insigni-
Lombardiam secundo cum exercitu magiio intra- tus apparuit, ab eisdem Lombardis foniler percus-
vit, ct ipsum Aislulphum in Papia rebellantem sus de sella cecidit, et ab omnium oculis statim
tanditi obsedit , quousque ad mandatum ejus.et evanuit. Urgentibus ergo ipsis Lombardis, tota Tett-
volunlatem jani dicli ponlificis salisfecit, et omnia tonicorum expeditio in fugam conversa per octo
Ecclesise ablala fesliluit. Desiderius quoque rex, milliaria fugit in limo>-emortis, de quorum niulii-
qui eidem Aistulpho in regno succcssit, Adrianum tttdine paucis evadenlibus, alii gladio interfecti, alii
papam I, niliilonunus Ecclesiam et Urbem impie fuerunt in Ticino submersi, residua lurba per rii-
alque crudeliter est perscculus. Unde Carolus rex versas civitales iu captivitatem fuit divisa. Sed Cu-
ad preces ipsius papse hanc eanidem civitatem, in manorum perfiduspopulus, qui abEcclesise unitate,
qua Desiderius ipse fuit receplus, per sex menses et LombarJorum eonfcBderationeanimo irreverenti
iia districte obsedit, quod eumdem regem, et ejus et infruiiilo discesserat, totits fere prostratus in
uxorem per violeniiam cepit, et caplum ad suuni campo remansit, aut gladio inleremptus, aut in
Francorum regnum secum rcduxit. Non est ergo captivam captiviialem conlumeliose deduclus. Spo-
mitabile , si motlernis temporibus hsec perfida lia vero universa post oplalse victorioe famosum
civitas contra Ecclesise unilatem scliismaticos ct; gj iriumphum victrix Loinbardorum societas Iibenler
excomniunicatosrecepil. et manutenere pro viribusi collegit, el donavit.
in pace singuli Itabuerunt quod fortuna
In quibus prseter armorum, ct
elaborat. unicuique
equorum mullitudiucm copiosam, inocstimabilesdl-
el
De Campali bello inter Fredericum regem Lom- vitise, etquosque oplinia lerrse praeter spem fuerunt
bardos, et de oplala Loinbardornm victoria. inventa. De imperaloris vero persona, an evaseiit,
Et faoftim cst in atmo Dominicse Incarnationisi aut cum cacleris inlerfectus in campo remanseril,
1175, ponlilicatus qtioque Alexandri papae annoi diu apud omnes dubitatio maxima fuit in lantum,
xvn, circa finem mensis Junii, dum Fredericus; qttod ejus uxor in luctu ct mceslitia posia etiani
exspectsret in constituto termino exercilum quemi lngiibrem vestem induit. Cum atilem super hoc tota
de Alamannia excitaverat, deliberato cuni Papicn- Ualia plurimuin vaciilaret, ecce subilo Papise appa-
sibus consilio, perrexit Cunws occulle cum paucis : ruit atque immanso apparalu, el strenua militia de-
ibique recepto exercitu ipso, et aggrcgatis sibi uni- solattts. In hoc autem manifeste ostendit Dominus,
versis Cumanis, ex improviso Mediolanensiumfines5 quod per Isaiam locutus fuerat, dicens ; Oculi su-
invasit, quorum villas et praedia hostiliter depraa- blimis hominis humiliaii sunt, el incurvala est alti-
dari et devaslare incoepi!. Statuerat euini cum ipsisj ludo virorum fortium (Isa. u). Quamvis autem
Papiensibus, ut ex quo Mediolanensium terras in- causa ejus ab eo tempore, quo coepit Dei Ecclesiam
grederetur, dato eis signo qtiod inler se nomiiia- persequi, semper ultore Domino in deterius habe-
verant, civitas ipsa in manu valida succurrere sibii retur, et nulia eum adversitas aique difficullas la-
deberet, et resisientes LombarJos a faciesua vio-- ,p boris a suo incepto retraheret, modo lamen ita
lenter expellere. Sed quia vehementer a superno judice percussus atqne con-
FaUiiur augurio spes bona swpe suo, tritusesl, quod ad pacem Ecclesise, qitara hactenus
in duplicitale qutesierat, inclinari iiumilitervideie-
(OVID.Her. xvn, 254.) tur, et eam per majores persontts imperii a domno
dcceptus cst in cogitatione sua, quia longe sibi de- Alexandro papa, et ejus fratribus suppliciter poslu •
lerius modo acciderit. Lombardorum namque ci- laret. Quippe omnes ecclesiasiici et sseculares prin-
•vilates impium ejus propositum, et pravam cjuss cipes regni, qui prajdictum Freciericum iti errore
intenlioiiem conlra se jamdiu prsesenserant, et ideoo suo hucusquc seculi fucrant, dixeruntei, quod nisi
proeparatoead bellum omnes unanimiter sibi occur- cum Ecclesia pacem faceret, eum ulterius non se-
rere festinabaiil. Sed Mediolanenses, ubi adveniuma querenlur, nec sibi auxilium ferrent, Prseterea so-
acceleranlis advefsarii ceiiissime cognoverunt, nonn cietatcm Lombardorum conira feutonic s ita Do-
exspeclaverunt alias civitates, sed cura Placcnliniss lninus forteni et audacem reddiderat, ut quoties
el cenlurionibus electorum militum de Yerona , cum illa barbarie in praelio deceiiarel, in*priuni
Brixia, Novaria et Verceliis cxierunt cxtra Medio- congressu viclrix exisleret, et eam ante faclem,
lanuiii in primo Sabbalo mensis Junii cum carrocioo suam lauqttam volatiles paleas dispergeret atqtta
suo, ct venerunt in magua multiltidine ad queni- fugaret.
dam congruum sibi locuni inler Barrsnum eti
Brixianum hora quasi tertia, quiiuodecimo millia- De secundo pacis traclatu inier domnum Aiexan-
rioabUrbe. Tunc praemiserunl seplingentos militess ,D drum papam, et Fredericum imperatorein.
armatos versusCumas, ut sciient qua paiie adve-:- Misit ergo imperator Fredericus ad prse.sentiam
niret poteiuissimus et fortissimus eorum adversa- domni Alexandn papae YV. (55) Magdeburgenscin
rius. Quibus per tria fere milliaria proficiscentibuss archiepiscopum,CliristianumMaguutinuin,ttP. (54)
tfecenli Alamsnnorum milites obviaverunt, quo-i- Vormatiensem, electos, alque Ar. prolonolarium
rum vestigia Frcdericus cum tolo exercilu seque- :- regni, majores imperii prinepes, cum plenaria po-
balur, accinclus ad prailium comniittendiim. Nec c testate complendae pacis inter Ecclesiam et impe-
mora, hosles vehemeiUer in hostes insiliunt, et sesee rium. Qui venieulcs usqtte fiburtum imniiarunt
ad invicem, strictismucronibus, conierunt. Sed ubiji ipsi ponlifici sedenli apud Anagniam sui advenlus
gravior multiludo principis supervenit Lombardo- causam, et impettato securo ducalu recepli sunt a
rttm milites invili lerga dedcruut, et ad carrociumu duobus cardinalibus, et capilaneis Campanioe,alque
Mediolanensium facere confugium exoptantes, nonn honorifice deducli in civilatem Anagninam. In cra-
potuerunl a facie persequenlis ibidem remanere.>. slinuin vero, cum ponlifex in consistorio, astante
Tunc elecla Medtolanetisium bellalorum militia, , clcricorum et nohiltum multiiudine, resideret, ac-
quaein posleriori acie tanquam murus impenetra- cesserunt ad majorem ccclesiani cum decora so-
bilis firmiler consistebal, praemissa oratione add cielale sua, el exinde inlrarunt in conspectu ponli-
Deum, et ad aposiolum ejus Pelrum atque bealum ii ficis. Stantes autcm in medio coram ipso, et cum
Ambrosium, ereclis vexillis, confideuier obviavit it multa revcrenlia dixerunt, loquentes : Dominus no-
(53) M. Willelmum. (54) M. Peirum.
J7 >' ; ALEXANDRIIII PAPJE 4g
stcY imperatof rfettderio magttd desiderans Romanw v A quium ipsius impeiatoris posset aecedere, oidina-
Ecctesiw, ac vobispuvem veram dare, misit nos cum IJ to in Urbe vicario versus mare Adriaticum iter
pleniludine potestutis ad prwsenliam vestram, in- cum fratribus suis arripuit, et veniens Beneventum
staitler poslulans uf^erbum iiltid concordiwac pacis,, per frojam et Sipontnm, ac monlem Gargani
quod in vrwterilo aifivofratresmodo
vcslri setum prwsen- transivit ad civitatem Vesianam in maris liltore
tialiter lractaverunt,%t usque petcotis exigenli- sitam. Ibi enim devotus beali Pelri fiiius rex Sici-
bus imperfectum remansil, nitnc per nos el assensum ( lloe.adejus obsequium proeparaverat septeni galeas
veslrum, quanltim in eo fuerit, auctore Domino, com- viclualihus et anriis, prout tempus et res postula-
pleaiur. Notum esl enim et indubiialum quod ab ini- bat, muniias. Dttos quoqtie de magnatibus terroe
lio nascentis Ecclesiw omnipoiens Detts in orbe duot> suae R., videlicel Salernitanum archiepiscopum et
tsse voluit, quibus principaliler mundus liic (55) re- R. Andrensem maximum comitem, ut honorificen-
qeretur: sacerdotalis digniias el regalis poteslas, quwse tius cum eis incederet iiluc ad ejusdem (57) pacis,
nisi ad invicem concordia fulcirenlur, pax ubiquc ct domini sui praesentiam dcsiinavit. Ut autem im-
mdlalenus servarelur, et mundus coniroversiis,'etbel- peratorem et Lombardos de suo pontifex adveuui
lorum slrepilu abundabit. Cesset igiturjam nunc istai redderetceiiiores, sex de fratribus.suis cardinali-
odiosa turbalio, el per vos duos principes orbis paxc bus a Siponto iisque Bononiam cum suis et alio-
desiderata Ecclesiis universis, et populo Chrisiianoi rum fralrum equitaturis prsemiserai.
reddatur. His igitur publice allegatis, tbenignus5 De maxima cwde Cltrisiianorum a paganis facla
pontifex hilari ac placido vultu respondens, ait: : in Orienle.
De adveniu vestro cum jucundis rumoribus valdei B ] In diebus illis Emmanuel imperalor Graecorum
gaudemus, el exinde omnipotenti Deo gralias agi- volens sibi subjugare Turcoruni regnum, in mullr-
mus. Non est in prwsemi swculo res, quw in auribusi tudine gravi lertam ipsorum violenler intravit, et
noslris ita duicescat, quam si donutus imperalor no- destrueijs civitates et viilas fere ttsque ad Cuneum,
sler, queminler aliosnobis
principes mnndi cognoscimus '• ubi est sedes regui, spoliando el occupando uni-
tsse majorem, pacem veram dare, sicut asse- versa processit. f unc soldanus gentis iilius poten-
rilis vclit. Sed si vult inlegram pnccm suam uobisi tissimus rex, ascitis sibi decem millibus Arabibus
tribuere cl EcclesiwRomanw, oportet ut eam auxi- perilia militandi aslulioribus prse caeleris gentibus
iiatoribus noslris, maxime regi Sicilice ac Lombar- ipsius patrioe, cum ingenti niultitudine milituro, et
nobis sagiltariorum suorum, prsedicto imperatoii occui-
dis, el imperalori Constaiitinopolitano, qui asiiie-
contra eum in necessitalibus Ecclesicefirmiter rit, orans et petens ab eo ut terram suam sibi in
runt, pariler tribual. Legati vero laudantes, ct ap- pace diinitleret, et eam ad suum servitium retiiterei.
probantes verbttm ponlificis, dixerunl : In tnanda- Obiulit enim ei magna et prctiosa donaria, ut ejus
tis accepimus a domno imperalore ul secrete vobis- amoreni ct graliam consequi mercreiur. Denique
cum et cum fralribus vestris loquamur, qualenus fidelilalem et hoininium (58) sibi voluit fidelitcr ex^
ea quw inter nos el vos tractanda fuerinl et statuen- hibere, et ad ejus servilium eum militibus el sagit-
da, inimicus homo non sentiat, el in secrelo serven- tariis suis, quandocunque ab eo reqtiireret, acce-
tur quousqnepacis bonum, prwstanle Dotnine, com- dere. Sed imperator nimium de viribus et potenlia
pleatur. Scimus enimquod in parie veslra et nostra sua cotiflJens (fortissimum namque secuni exerci-
nonnulli sunt, qui paccm odiunl, et hanc discordiam C Q lum, et vaklc magnuin lerra el mari liabebal) de-
libenler fovent. lis itaque auditis, universus con- spexit eum, cldixit : « Neque pacem mecum, neque
ventus discessit, et ponlifex cum fratribus suis, et placiium facies, nisi Cuneumin tnanibus et potestate
cisdem legatis secrelarium consilii solus inlra-.il. tnea reddidcris. His itaque auditis, soldanus, lan-
Ctspcrunt autem de verbo pacis ardua ad invicem tlili- quam vir sapiens et astutus, simulate retrorsum
genter tractare. Sed qttoniam res et multum abiit. Et ascendens monlana super convallium fau-
difficilis agebalur (niulli enim nobiles et potentes ces per quas imperator ad Cuneum transire dispo-
in schismate graviter lapsi fueraiu), et de quibus- suerat, insidias ei posuit, ut inopinate ipsum inva-
dam capitulis inter Ecclesiam et imperium contro- dcret, et perniciose coiilraheret. Imperalor vero
versia vcrtebatur, ultra quindecim dies iraclatus credens eumdem soldanum potius ex timore quam
ipse duraut. In quo spatio sanctorum Patrum ati- astulia et callidilale a facie ejus rccessisse, minime
ctoritates, privilegia imperalorutn, alque anliquae caute, imo improvide el temerarie intravit per illos
consueludines, atque illaerationes oslensae sunt, et difficileset arctos transitus inter duos arduos mon-
super eis est diulius laboralttm atque subliliier di- tes. Et preemillens fortissiraos equilalus suos cum
sputatum. f andem, cooperante Spirilus sancti gra- quadrigis et principibus principum, subito incidc-
tia, ita factum estquod de omnibus capilulis inlcr runt onines in insidiss hostium. Faclo ilaque Iiinc
Ecclesiam et impenum cum ssepediciis legatis pon- inde immenso clamore, lerribilis et exitiabilis ini-
lifex et fralres ejus unanimiler concordarent, rema- tialur confliclus. Et qttia prae nimia locorum an^
ncnte causa Lombardorum in eo statu, in quo erat guslia pars nostra nec fugere poterat, liccreluctati,
usque ad commune colloquiuni, quoniam in eorum D \y pariter compreheusi suni universi tanquam gre^es
absenlia nec debuit, nec potuit lerminari (56). Et in ovile ununi. Quid plttra ? saeve digladiati siinl a
quoniam sine imperaloris et eoruni Lombardorum saevitia f urcorum, Arabum, et multis ac variis di-
corporali prsesenlia pax ipsa, sicut proediclum esl, vitiis exspoliali, pauci lainen dc lants multitudine
fieri non debebat, constiiutum esl ut pontifex cum in caplivilaiem ducli. Ipse quoque imperalor in po-
fratribus suis pro tanto desideralse pacis bono la- steriori acie loricatus, ct niulto milite circumdatus,
boraret in proprio corpore, et ad parles Lombar- landem repeiius est. Cum autem in gladio ab impia
dise absque longa dilalione feslinaret. lnlerim au- multitudine impie tunderetur, supervenil ipse sol-
tem data est firma securitas ex parte imperatoris danus, et eo agnito, cum posset illalani sibi absque
omnibus Ecclesise Romanse personis, et rebus eo- offensione injttriam plene ulcisci, cx-nimia libera-
vum, ac lerris beati Petri ct Siciliaeregis, cunctis- •Jitale, sicut vir in legc sua mansuelus, el tiniens
que majoribus usquc ad consummalionem ipsius Crestorem suum, absolvit eum, et liberum abire
pacis. His itaque dispositis, et concordiler ordina- pcrmisit; cui et coronam et preliosissimam cru-
tis ad imperatorem legali alacres redierunt, cem, qua?..capta fuerant cum multis, el vaiiis do-
\De eo quod Alexander papa in Lombardiam ivit nariis restituere dignum duxil. Ad uliimum vero
propierpacem Ecclesiw. pacem cum ipso ad tempus composuit, et boc snodo
Porro Alexandcr papa, ut indubitanler ad collo- amici ab invicem discesserunl.
(55) M. iion legit TOhic. (57) A. cjusdcmPairis el domini, etc. ;
(56) M. determinari. (58) A. et M. Itomacjium. y/
49 VITA. 60
Quomodo aniipapa Viierbiensis doluit de pace A mansit. Prsece.dente itaque cum niagno luminari
Ecclesiw. galea celeriori suinmi pontificis, per lotam nocteni
Interea Yiterbiensis ille ridicttlus antipapa, de omiies alscriter navigarunl, et die altera circa me-
malo semper in pejus descendens, ubi pacern el ridicm in insula, quae vocalur Allexa, post celebra-
concordiam inter Alexandrum papam et imperato- tam ibidem missam cum magno gaudio et laetiiia
rem sine se familisriter traclari prsesensit, ubi se- ccenaverunl. Et exinde cseteras Dalmalise insulas
curitafem firmam cunclis vialoribus riaiam indu- iransceiidenles, in proxima Dominica, priusquam
bitanter cognovit,cum patiicipibus suisita vebemen- sol illucesceret, ad civiialem Jaderam, quse sita est
icr indoluil, ac si cor ejus per medium crepuisset. in capite Hungarici regni, eumdem pontificem cuui
Antea vero quam de Anagnia pontifex Alexander ftatribus suis M. videlicet Praenestino episcopo,
exiret, H. Ostiensem episcoputn et R. diaconum I. (60) titulo Sanciae Anaslasise, B. titulo Sanctae
cardinalem Sancti Georgii ad imperatoris prsesen- Pudentianae prcsbyieris, 0. Sancti Adriani, el V.
tiam ea occasione proemisit, ul securitatem, quam Sancli Eustacbii diaconis cardinalibus, R. quoque
Magdeburgensisarcliiepiscopus cum sociis suis com- Salsriiitano afcliiepiscopo, cl R. illustri comile, per
promiserat, ab eodetn imperatore per exliibitioneni merila beali Pctri sanuin et alacrem poiiaverunt.
juramenti manifeste reciperent. Euntes auteni per Et quoniam noiidutn quisquam Romanorum ponti-
jiartes Tuscioe in Lonibardiam intrarunt, et circa ficum civitalem ipsaminlraveral, de novo ejusdem
Mulinam eumdem imperatorem satis pacificuni in- papae adventu facla cst in clero ct populo ipsius
venerunt, qui eos liilari vulfu , ac reverenter susce- loci commuiiis Isetitia, et ineffabilis exsultatio col-
pit, et honorificentia plurima iionoravtt. Proesenti- gj laudanlium et beiiedicentium Doniiuuin, qui mo-
bus itaque mullis episcopis atque principibus, co- dernis temporibus per famulum suum Alexandrum,
ram ipsis legatis C. filium inarcliioiiis Moutisferrati successorem beali Petri, Ecclesiam Jadcrtiuam di-
super sacrosancta Evangelia jurare fecit in anims gnatus est visitare. IJeoque prseparato sibi de Ro-
sua eamdem securitalem, quatn prxdicti legaii Eisno more albo caballo processionaliter deduxe-
apud Anagniam indubilanter prsesliterant. Insuper runt eum per mcriiam civitalem ad beatseAnastasiae
ad majorem bonoe voltintatis, quani gerebat dc maj'orem Ecciesiani, in qua ipsa virgo et martyr
pace, ostensionem, omnes Alamannos principes, honorifice tiimulata qttiescit, cum immensis laudi-
qui sectim ibi aderant, eamdem sccuriiatein per bus el canticis altisone resonantibus in corum Scla-
jusjuranduni fecit r.ihilominus roborare. vica lingua. Post quartum vero diem exivit Jade-
ln diebus illis Crcmona respiciens retro absquc ra, et per Sclavorum insulas, el marilimas Histriae
gravamine lurpiler dej'erando a confoedeialione modicas civitates, fclici cursu iransiuim faciens, ad
aliarum civitaltim impudenter recessit, et ad impe- monasterium Sancti Nicolaisitum in faucibus Rivi-
raiorem non sine maguainfamia se converlil; unde alli cum omni alserilate, Doniino auxiliantc, per-
indignationem Ecclesise, et aliorum LombarJorum venit.
odium et inimicitiam juste incurrit. Terdona quo- De lempore, quando Alexander papa Venelias prius
que non post nuilium teniporis id ipsum reprehen- intruvil.
sibiliter fecit, et eadem infamia contumeliose se in- Anno igitur sui pontificatus XVIII,nono Kalendas
volvii. Audiens autem haec apud Yestam summus Aprilis, indiciione x, beatus Alexander papa cum
pontifex valde miratus est, sed de aliaruni civita- Q ( ingenti honoriiicentia Ycnetias primum intravit,
ttiin slabililate non dubitare potuit. Caeterum cttm occurrente sibi duce cttm patriarcha, el episcopis,
valida maris tempeslas ipsum jam per triginta dies ac nobilibus cum clero in varia navium copiosa
contra propositum suum ibidem detinuisset invi- multitudine. Eo autem.in palatio patriarchae super
lum, ecce subito auster diu desideratus advenit, Rivo alto dcscendente, prsedictus Magdeburgensis
ct statim nautaead transfretandum eumdem ponti- archiepiscopus cum electo YVorinatiensi, et proto-
licem alacriter invitarunt. Qui consurgens circa notario accesserutit ad euin, dicentes : Dominus
niedium noctis instautis Qttadragesimaevalde manc nosler imperalor cuncta, quceinier vosel eum de pace
post missam, ct receptos cineres, pelagi vastitalem nobis medianlibus traclaia sunt el comcripla, para-
lastus intravit cum undecim galeis, et duabus galeis tus esl cum gaudio adimplere. Sed in civitate Bono-
oneralis victualium copia, et albis caballis. Erat niensi, quam ejus principes nimis habent suspeclam,
cnim delectabile ad videttdum ipsum navalem et vobiscumconvenirenullalenus polesl: unde clemen-
gioriosum exercitum sulcanlem grossum pelagus liam veslram suppliciier exoramus, quaienus alium
velis prosperis et propitio vento. Sed circa meri- locum sibi et vobis congruum, Rcivennam videlicet
diem superveniente borca ptorsus cxstincius est vel Venetias eligere satagalis. Quibus poutifex con-
auster, et iliico facta csl in mari turbalio maxima. slanter sine niura respondit : Diu esl quod, median-
Timuerunt igilur ouiues, pontifex aulem non fuit tibus fralribus noslris, V. Osiiense episcopo, et R.
omnino securus, quia.procellarum iinniensitas non diacono, cardinalibus, cuni Lombardis imperator
inoJicum minabatur. Tunc decem galese cum ipso convenit, ul ipse in lmola ei nos in Bononia debea-
papa, et fralribus suis versus anteriores insulas in rv mus pariler convenire, ideoque nos absque Lombar-
reinigando iion segniter laboraruut. Sed tandem dis, et consilio fralrum nosirurum, qui circa parles
suffragautibus bealorum Petri ct Pauii merilis, ea- Bononiw nosirum. prxsiolanlur advenlum, locum
Jemdie circa noctem ad insulam quse dicitur Rala- ipsum muiare non possumus, nec debemus. Si ergo.
tiosa (59) prospere, Dco graiias, applicuerunt. Sed nunc ei displicel, quodprius sponie concessil, sibi de-
naves albos equos ferentes cum posleriori galea bet,non nobis excusatione seposita imputare. Vertim-
regressae sunt ad portum Yestanum, qtiia reliquas tamen, ui inceptum bonum pacis ad desideratam
galcas subsequi coutra vcntum validutu non poiue- consummalionemceterius valeai, opitulanle Domino,
runt. Pontifex autem faiigatus ex jejunio et procel- pervenire, nos usque Ferrariam sine mora venire siu-
bsi maris turbatione, in terram libcnler descendit, debimus, quatenus ibi cum fralribus noslris abscnli-
et, apposita mensa, copiose bilariterque ccenavit. bus et rectonbus Lomb.ardiw deliberare ei eligcre
Posl modicum vero spatium, cum jam quiescercnt plenarie possimus, qund pro uiraque parle congruen-
ouincs, ex insperato desiderabilis auster nautis ar- lius fuerit faciendum. Quod verbum quia legatis
risit, et eos ad iler agendum non mediocriter ani- bcnc.complacuit, pcr littcras apostoiicas universis
mavit. Exsullantibus igilur cuactis in gaudio ma- episcopis et rectoribus civitalum Lombardiee man-
gno, universa vela in altum cilissime sunt coilata, davit, ut in Dominica die Dominicse Passionis ad
et unusquisque ad exercentlum commissurn sibi ejus prsesentiam in civitale ipsa, Deo favecte, con-
officiitm in ipsa uoctis obscuritatc vigilanler per- veniant. Interim vero, cum tuibae niuliae irruerent
(5.9) M. Palacrosa. (60) M. Jo.
51 ALEXANDRIIII PAPJE m
ad eum, ct de circumposilis civitalibus mullitudo A jam consummaverant, causa ipsa imperiali aucto-
nobilium properaret ad ejus praesc-nliamut viderent ritaie, auctore Domino, plenum soflireiur effeclum
illum, et audircnt tanquam angelum Dei missum, et immutabile firmamentum. Venit ergo illuc irnpe-
dignum duxit ut in proxima Dominica, qua canla- ratqr, et ad ejus praesentiam eardinalcs et principes
iur Lwlare, Jerusalem, ad ecclesiam Beati Marci paritcr conveneruiit, omnia, qusede ipsius assensu
solemnia missarum celebralurus accederet. Iudtitis fecerant, sibi concordilcr oslendentes. Auditis ila-
ergo sacris veslibus, et deconsuetudine aureamde- que omnibus, quoegesta fuerant, et plenarie intel-
ferens rosam cum episcopis c-t cardinalibus ad al- lectis, licet ab iis, qui oderant pacem, valdelurba-
tare nimis (61) devoie proeessit. Post cvangelicam tus fueril et commotus, quia (amcn principes in
lectionem populo Dei ex diversis pariibus cnngrc- faciem sibi viriliter rcstiterunt, omnia landcm,
gato pastoraliter prsedicavit, et coinpletis missarum sicut in praoseiilia pontificis gesta fuerant et con-
officiis, rosam, quam dettilerat, duci Yenetico in scripla, ratahabuit, et confirtnari sponle promisit.
signum gralise sedis apostolicoeconlulit. In eadem Unde factum est quod in audienlia eorumtlein car-
quoque seplimana cum glorioso galearum exercitu, dinalium et principum Dotloni comiti filio C. mar-
quod erat deleclabile visu, exivit a Venetia, et per ciiiouis praecepit ut in anima sua coram domiio
fauces Padi ascendens cum gloria et honore venit papa, nuntiis rcgis Siciiioe,ac Lotnbardis publiee
in suam civitatem Ferrariamt jursrel in hunc modum ;
De primo colloquio Lombardorum, el principum Hwc snnt in
prima juramenia imperatoris Frederici,
anima sua fteri feat de pace Ecctesiw.
apud Ferrariam,. prwsenle Alexandro qucs
papa, pro B « Ego comes Dodoj'uro quod dotnnus imperator
pace Ecctesiw. mandavit mihi ut in anima sua jurarem juramen-
In sequenfi vero die principalcs personoe,quse ab tttm, quod nunc facturus sum, et postquam man-
ulfaque parle inferius adnotantur, ad ejusdem pon- davit, non revocavit mandatum. Et ego ex inan-
tificis prsesenliomconvenerunt. Ex parle Lombar- dato itnperatoris juro in anima sua quod ex quo
dorum Aquileiensis patriarclia, Ravennensis el Me- venerit Yenetias omni quaestione et conlradictione
diolanensis archiepiscopi, et eorum comprovincia- semota, faciet j'urari in anima sua quod pacem Ec--
les episcopi, rectores civitaium, cum suis marcliis- clesiae,sicut disposila est per-mediatores et scripta,
nibtis atque comitibus, Salernitanus quoque archie- el pacem regis Siciliaeusque ad qtiiudecLniaimos,
piscupus cum R. Andreusi comite. Scd ex paiie sicut scripta est, et Ireugam LonibarJoriim, sicut
imperatoris Maguntinus, Coloniensis, Treverensis, est per mcdialores utriusque parlis, disposilum, et
Bisuntinus,. Magdeburgensis et Saltzburgensis ar- in scripto, quod est apud eosdem mcdiatorcs, con-
chiepiscopi, cum aliquibus eorum suffraganeis epi- tinetur, bona lidc servabit, et principes suos hoc
scopis; electo quoque Wormatiensi, et A. (62) pro- ipsum jurare faciet. i
tonotario. Quibus ad invicem congregalis, de loco, Simili modo proccepitSigiibotli(64) caia«rar.iosuo
nbi papa secure ppsset cum imperatore prsssentiali-r in hunc modum:
ter convenire, non modica inter partes altercatio i Ego Sigilbothj'tiro quodex quo doninusimpera-
exstitii, et Lorabardis pelenlibus Bononiam, vel tor veueril Venetias, prsedictum juramenlum pacis
Placenliam, aut Ferrariam, seu Patiuam; impera- Ecclesioe,et rcgts Siciiise, et treugoe Lombardornm
toris autcm prineipibus Papiam, scu Ravcnnam, CZ faciet praestari in anitna sua, et principes siiniliter
aul Venetias eligentibus, pontifex cttm ntintiis re- jurare faciet. >
gis SiciliseVenelias in huiic inodutn clegit, ut si His itaque hoc motto complelis, pontifex ducem
dux cum populo Venelo juramenloi iatn cautionem et populum Yenetum a juramenlo, quo lenebatur,
prxstarei, quod antequam pax ccnfirnia:a firmit.r absolvit, ct utdomnum imperatorem honorifice Ye-
esset, sine consensu papae(63) imperaloreni Vene- iteitas dtieereni cis prcecepit. Quod dux desideran-
tias nullatentis inlrare jpermillerent, et vcnientes ter impiere fesliuans in prseparalis sex galeis eum-
illitc, seu redeuntes nullo modo impeJirent, lunc dem imperalorem usque ad monasterium SanctiNi-
pars tpsa utraque ad locum ipsum secure accede- colai, quod esl situm in capile Rivi alti, cum glo-
ret. Quod ad verbum ponlificis factum est. Bxivit ria et bonore fecit conduci.
ergo a Ferraria cum cpiscopis ct cardinalibus De absoluiione imperaloris Fredcrici, et de pace
septimo Idus Maii, et sine mora Venctias remeavit, facta iiiler euntet domnnmpapam Alexandrtim.
cujus vestigia parles ulrseque celcriter sunt subse- Allera itaque die in vigilia Sancli Jacobi summo
culaj. Constilutis itaque principibus ac Lombardis mane pontifex misit ad ejus prsesentiam Hj. (65)
in conspectu ponlificis, de reconcilialione pacis in- Osliensem, E. Portuensem el M. Prsenestinum
ler cos ct altcrulrum traclare coeperunt. Sed, quia episcopos, I. lituloSanctsiAiiaslasioe, T. liluloSancli
de regalibus ac feudis maxima inler eos conlro- Vitalis, et P. tilulo Sanclse Susamioe, presbyteros
versia verlebatur, et pax Ecclesiseabsque illorum cardinales, alque I. (66) diaconum cardinalem
pace, qui cum Ecclesia contra imperium firmiter Sanctos Marisj in Cosmedin : qtti venienles ad eum,
slQierant, fieri non debebat, tractalus ipse multis E) poslquam renuntiavit schisma Oclaviani, Gtiidonis
•inlervenieiilibus induciis usque ad aposlolortim Pe- Cremensis et Joannis de Stritma, post promissam
tri et Pauli oclavas processit. Ea igilur dic pax quoque obedienliam venerabili ptqiae Alexandro,
Ecclesisein ea forma, qua de consensu pariium or- tanquam catholicus princeps, ejusque successori-
dinata fuerat, et scripto firmala de cominuni con- bus cationice intraiitibus, ipsum a scnieiilia excom-
sensu principum, qui prsesenles aderar.t, imperaio- nuinicalionis pariter absolvcrunt, el unitali catho-
ris assensu roborala cst. Rax qtioquc Sicilioercgis licie aggregarunt. De majorilius cliam ipsius prin-
a proxiii is Kalrndis Augusti usqtte ad quindecim cipibus juxla priscum Ecclesisemorem id ipsum fc-
annos eodem modo approbala est, snpcr quibtis cerunt. Et cxinde impcialor tanquam orlhoJoxus
cliartse Iiinc intle concordilcr factae,et a singulis princeps devote accessit ad prreseiuiam ipsius pon-
partibus in bona vclunlalc rcceplse sunl. Quibus tificis, qui ante forcs ecclesise S. Marci cum epi-
ila peractis, ad inslanliam. principum itnperatori scopis ct cardinalibus residebat, ct in coinmuni
liceuliam dc-dit pontifex vcuiendi usque Clogiani, unionem pacis exspectanlibus, deposiia chlamyde,
qualeiius in loco ipso a poniifice paruni riislaiile, prostravit se in icrra, et deosculalis cjtts, lanquam
consiituiis in cjus proeseiitia cardinalibus illis et principis apnstoioriini, petiibus, versnpacisosculum
principibus, qui verbum pacis el treugarum fcre sibi devoiissinie dedit. func repleti sunt omnes
(61) 4. et M. pro nimis leg. majus. (34)A. Sigilboclt.M. Sigiliolh.
(ti"2)M. Aii. (65) A. Hg.
(03) A., « M-TOpipse non legilur. (66) M. Jo.
- "
'",53- ""> .'" ^ .
conelaman- j
A mus Leccacorus (70). ue urntia Aiuertus oc^ w»r
gaudio magno, ei pra>. nimia laelitia yox Albertus Albenonis. De Verona
ad sidera. bara. De Bcrgamo
tiura in-Te DeutniWamusinsonuitusque coiisul. DeParma Vetulus. De Regio
dextera Colhus(7l)
Slatimque Augusius, apprehensa ponlificis Ecelesiic Arcemanus. De Bononia Piiiamontepolestas coruin.
cum canticis et laudibtis usque ad chorum DeNovariaGuillielinus Gibuini. De Alexandna Uber-
beneJietionem
ipsunvdetiuxit, et, incliriato eapite, vero die, qtto tus de Foro. De Padua Tessulinus potestas. De Yin-
Ipsiits reverentcr suscepit. I'n sequcnli cenfia Ezulinus.
eclebrnbatur festum S. Jacobi aposloli, ad eam-
rieni Ecclesiam rediit, et celebraturns missarum so- De reversione scltismalieorum acl' Ecctesiat unita-
Temnia Cum fesliva processione palriarcharum, ar- lcni:
cMepiscoporum, episcoporum, presbyterorum et
Absoluio auteni impcralore, sequaces ejus in-
diaconorum cardinalium ct al.iorum Ecclesiae ordi- trusi et scbisiiiatici ad sinum matris Ecclesiaecaler-
num, ad sacruni allarc processit. Imperatore inlroi-igilur valim confluentes, absolvi luimiliier poslulantes, re-
slanle in choro, clerus Teulonicus missae et anatliematizarunt super sancla Evan-
-tiim altisonis voeibus.'psallere ccopit, ct totum de- futarunt, omnem liseresim exlollenlem se adyersus sa-
canlando officium cum omni jtibilatione peregit. gelia
crosanclam Romanam Ecclesiam,etpra3cipuescbi-
Po.it evangelium autem et scnnonem factum ad sma et bseresim Octaviani, et Guidonis Cremensis,
plebem, imperator denuo ad vesligia ejusdem pon- Joannis de Struma, eorumque ordinationes
tifieis cum principibus suis devolissime procidit, et, atque
irrilas esse pronunliani.es, fidelilatem quoque ct
apsrtis Uiesauris suis, auriun ei post pedum osctila
obiulit. Decanlala itaqtte missa, ejus dexteram ap- Q I obedienliam domno suo papse Alexandro, ejusque
ad album ca- successoribus catbolicis (72) promittentes, recon-
prehendil, et exlra ecciesiam usque ciliati sunt, etunitati catholicse assignati. De quo-
ballum conduxit ipsum, et streugam sibi foniter te- rum numero famosiores duximus nominandos ; C.
nuit. Cum autem frcnum acciperet, et stratoris of- Maguiilinum, P. Coloniensem, YV. Magdoburgen-
ficium veliet implerc, ponlifex, quia iter usque ad sem, Treverensem, Pataviensem, Wormatiensem
marenimis videbalur prolixum, pro faclo habuil, cleclum, Augustensem, Basiliensem, Argenlinen-
quod affectuose voluit exhibere. In craslino autem sem, Alberstatensem, Papieusem, Placentinum, Cre-
circa nonam imperator cum pattcis pontificem fi- monensem, Brixiensem, Novariensem, Aquensem,
liali affectu visitavit, et usqtte ad ejus canieram, ubi C. Mantuanum,
cum episcopis, et cardinalibus familiariter reside- nensein, Y. a Gttidone Balneoregensem, Pensattrensem, Fa-
Cremensi in levi-
bal, alacriter requisivit. Congratufali sunt ergo diu tam, V. quondam Cltiniaccnsempromotum et in-
ad invicem, et post affectuosa colloquia, el mistos irusum Sahcti Petri in Velo Aureo,abbatem,
siriis lemperajoSj ct sine detrimento dignitatisjo- atque vicinum
Sancli Sahatoris inirusum. Aliorum vero schi-
cos, Augustus, petita et imp.elraia licentia, hilaris ejus smaticorum. resi.pisccnlium multitudinem nominare
a<lliospitium remeavil. -
De consummalione.pacis, et treugce Lombardorum, penit.usignoramus.
et juramenlis prwslilis. Quomodo papa promulgavil excommunicalionis sen-
In Kalendis vero mensis Augusli, convocatis re- lentiam inviolatorespacis.
gis Sicilise nunliis, ct universis Lombardorum re- _ Eodem lempore XVIIIKalcndss Seplcmbris in ec-
cloribus, ponlifex, et imperalor consistoriiim pari- (- clesia Sancti Marci apud Venelias Alexander papa
ter intraverunt. Tunc itnperalor coram ponlilice in cum archiepiscopis, ct aliis Ecclesiarum prsclatis.
communi auditorio proecepit comiti Henrico deDes, de Itaiia, et Alamannis synodum celebravit, in qua.
quatenus in aninia sua juraretquod pacem Eccle- juxta cum ipse impcraloi' resedit (75). Ibi pacem
siae atqtie imperii, et pacem regis Stcilioe usque ad inler Ecclesiam et imperiuni, et pacem, Siciliae re-
quiiidecim annos', et treugam Lombardoruni proxi- gis, atque treugasLombardoium, sicut superius est
ijnis Kalendis Augnsli usque ad scx annos, sicut ordinalum, conimuni assertione roborala fuit; et
per mediaiores ulriusque pariis disposiiuin el scri- firmata. Sed ad majorcm ipsius solidilalem pontifex
ptuuiest, bonn fide servabii. Praesentibus qttoque in hunc modum excommuuicationis scntentiam prc-
principibus iiiliiloiniiius jussii, qttod eamtlem pa- mulgavit, ut quicunque pacem ipsam, vel treugas
ceni, et ircugam ptuiler jurareni, et bona fide ser- infringeret, nisi requisitiisinfra qtiadraginta tfies,
vafent. Mox juravit ipse conies stiper sancla Dei et commonitus salisfacerct, eamdem sentenliaB- se-
Eyangclia, sicut inipefator ei proeceperal; et con- posita excusaiione incurrcret. Shismalicos vero,
vcrstts ad ipsum dixit : t Sic le Detts adjuvel, et qui nondum resipueraut, quousque satisfacerent,
liatc sancta Evangelia. > ...^ssu analhematis sentenlia innodavit.
J(ii-.avcriinlsequcnles principes ita :
« Ego C. (67) Maguntinensis, ego P. Coloniensis, De acquisiiipne caslri Breclanori.
cgp V. (o8)Magd::bnrgensis, ego B. Treverensis, ar- In.diebus illis C. comes de Brectanoro absque
chiepiscopi, ego D. P3taviensis, ego C. eleclus liberis apud Yenetias defunclus est, qtti pro remis-
v\'oimaliensis, cgo Ar. imperialis aulae protonota- 0^ sioiie peccafornm suorum, suorumque p.ircntuhi et.
i ius, ego C. quonJani Manttiaiuis cpiscopus, ego castrum ipsum Brectanof um, quod alio nomine vo--
G. Cancellarius, et ego C. comes, juiamus ia ani- catur Susubium, et toiam lerram suam, licet ab an-
mabus nostrissuper ha;c sancta DeiEvangelia, quod tiquo.juris Beati Petri fuerit, sacrosanclae Romanae
pacem Ecclesise, atque imperii, et pacem regis Si- Ecclesisein propriam hsereditatem donavit, et ad
cilise usque ad quindecim annos, et treugam Lom- majorem donationis ipsins lirmiiatem domno Ale-
bardorum usque. ad sex annos, sicut statuium et xandropapae, suisqitesuccessoribuspublicum exinde
s.eriptumeslper mediatores utriusque parlis, bona instrunientum fieri fccit. Quamobrem pro recipien-
fide servabimus, et absque fraude : sic nos Deus dis inveslituris ipsius castri, quod est caput et
adjuvel, et haec sancta Dei Evangelia. J Exparte sedes totitis comitatus, Ponlifex absqueroora misil
vero. SiciUseregis eodem modo juravit R. Salerni- iliucR. diaconum cardinalem, R: subiliaconum, et
tanus archiepiscopus (69), et R. Andrensis comes. P. Sarracenum dapiferuin stium, per
vero quos cum in-
Exparte Lo.mbardorum juraverunt, qui prse- vestitura possessionem illius comitatus in
sentcs aderant, de M.ediolano Gerardus Pistis, et lem et dominium sedis apostolicse recepit,polesta- atque
Rogerius Marcellinus consul. De Placentia Guillicl- deiinuit.
(67) A, 0. (71) A. et M. Cocluts.
(63) A. B. M. vero W. A. ct M. canonicis.
(7-2-;
(69) A. et M. episcopus. (73) A. prwlibulus..
(7Q) M. Guillielims Ledacormius. A. Lecacorvus.
S5 ALEXANDRl III PAPJE 13
Litterw Principum Imperii de cottfirmalione, et ob- A observabimus, et faciemus quanlum m nobis fuerii
servatione pacis inter Ecclesiam el imperium. Deo propilio observari.
c Domino suo, ac Patri venerando,'Ai.EXANDRO Dei « Datuni apud Vcnelias in palalio ducis xv Kaleii-
das Octobris, indictione x. »
gratia sanctse Roriianaesedis, et caiholicse Ecclesise Hoc lempore in vigilia Sancti Mallhsei aposloli
summopoutifici, et universali papae, CHRISTIANUSAlexander
Magunlinus archiepiscopus, PhilippUs Coloniensis papa xvm annuni sui poiitificatus cx-
archiepiscopus, Wiermannus (74) Magdeburgensis, plevit. De gestis Akxandri in anno xix ponlificatus.
Arnoldus Treverensisarcbiepiscopi, ConradusWor-
maliensiselectus, Godefridus cancellarius, Worum- Incipit xix annus ej'usdem. Paee igilur, sicut
nus protonotarius, F. (75) comes Hollandiae, T. dictum est, confirmala, omncs, qui conveneraut,
marchio de Luzis, et frater ejusDodo, H. (76) co- leeliad propria redierunt. Paucis lameu transaclis
mes de Diersa, R. comes de Dttrna, filialis devotio- diebus exierunt quidam nobiies de civitate Trivisi-
nisobsequium cum debita obedientia et subjeetione. na, de socielate Lombardorum, et ad imperatoris-
« Commoda, quse exconsummala paeeEcclesioe, et praesentiam accessere, cum quo, et diulius secrele
iocuti sunt in occulto, et qusedam ad alterutrum
imperii, toti mundo proveniunt, ipsa innumerala fecerunt, unde universis Lombardis.
mala, quaeinde viiantur, manifesle ostendunt. Sicut juramenla.
odiosi facli sunt, et valde suspecti. Eis itaque redv
enim ab utriusque concordi providentia orbis ter-
rarum ad salutem et tranquillilalem regitur4 ita sub euntibus ad propria, populus Trivisinus in ipsos
eorum divisione a propria debiti status reclitiidine vehementer commotus eos perjuros deteslabiies,
distrahebatur. Gaudeat itaque tellus jam desidera- B et suasclamore patrios proditores atque turpissima morte di-
horribili appellavit. Quid plura ? Ut
bilis roris visitatione rcspersa, tam gratiosae pluviae gnos
inundatione fecundata, per quam fidelis popui. arida periculum mortis evaderc possent, illico jurarunt
silis depellitur, et omnium jurgiorum scandala, et super sancla Evangelia, quod quidquid imperatorl
scandalorum incendia suffocanlur. Nos ergo, Paler secrete dixerant, vel juraverant, totum revelarent.
sanctissime, de tanto concordise fructu laetantes, runt rectoribus Lombardorum, et insuper filios dede-
eis ac sufiicientes fldejussores, quod
ijjsam sacratissimam Ecclesiae et imperii p3cem, super iisobsides, eorumdem rectorum mandatis firmiter
sicut ab utriusque partis medialoribus est disposi- slarenl.
ta, et in commune scriptum redacta, et pacem illu- Ipsis igitur seorsim ductis queecunque im-
stris regis Siciliae usque ad quindecim annos, et peratori juraverant, vel dixerant in secreto, per
treugam Lombardorum a proximis Kalemiis Au~ chartam publicam rectoribus.Lombardorum revela-
gusti usque ad sex annos, sicut a mediatoribus esl runt. Comperta itaque manifesta proditione lautae
ordinata, et nostris juramentis firmata, et in scri- les maliltK, Lombardorum societas, et praedictos nobi-
ptum eommuiiiter redacta, quod seilicet scriplum versus acriter pro meritis suis punivit, et ex tunc ad-
propriis subseriplionibus ipsorum medialorum liinc se foiiius callidi hostis insidias sollicitius vigilavit, et.
inJe confirmatum esi, et stgillis ipsorum torrobo- conununivit.
ratum, nostri consensus studio, et vigore confir- Qiiomodo imperalor acessit. papa in osculo pacis re-
snamus, et ratam et inconcussam tenemus, et ut Rebus itaque sic se habenlibus, imperator a Ve-
sic observetur, operam dabimus. Et ul hsec nostrse
confirmalionis pagina subsecutis temporibus firma Q * netiis recessurus, ut a summo poutifice licentiam^
ct illibata permaueat, eam propriis subscripiionibus susciperet, accessit ad eum in palatio patriarchse
communiri et nostrorum sigillorum appositioue (77) sedentem. Exclusis igitur casteris, cum solis cpisco-
fecimus insigniri. > pis et cardinalibus ac suis principibus, de iis, quae
i Ego Christiauus Maguiilinoesedis archiepiscopus ad pacis complementum restabant, cum eodem
subscripsi. papa colloquium habuit. Tunc pontifex ab impera-
« Ego P. Coloniensis archiejiiscopus, et Ilaliie ar- lore petiif, ut regalia Sancli Pelri, ct possessiones
chicancellarius subscripsi. ( sanct.e Romanoe Ecclesise, sicut per mediatorcs
« Ego C. Wormatiensis electus subscripsi. cardinaies et principes apud Anagniam constitutum
« Ego G. imperialis auloe canceliarius subscripsi, fuerat et.finnatuin, sibi reslitui faceret. Cui respon-
« Ego W. protonotarius subscripsi. t dcns imperator dixit : Regalia Sancli Pelri, ct pos-
sessiones alias Romanw Ecclesiw, prwter ierram
Littercs imperaloris missw papce super pace inier comilissw Maihildis, el Brectanorum, libere ad prw-
Ecclesiam et imperium. sens (78) reslituam. Sed quia islu videnlur milti ad
jus imperii pcriinere, voseligite de principibus nostris
«Reverendo in Christo Patri domno papse tres, et nos de cardinalibus totidem eligemus ad ista
Alexandro,. sacrosanciai Romanae Ecclesise suinmo traclanda, quorumjudicio pars ulraque irrefragabi-
et universali ponlilici, FREDERICUS Dei gratia Ro- liier slare deberet. Quod licet pontifici grave uimis
lnanomm imperator el semper Augustus, debitam et duruni fuerit, quoniam et in forma pacis de re-
obedieutiam, et (ilialis devotionis atfeclum. „. stiluenda lerra comilissse Malhildis expressum fue-
« Cum imperatoria majestas a Rege regum ad lioc v rat ac juratum, et lunc ipse castrum Breelano-
iu terris ordinata sit, ut per ejus opeiam totus or- rum, sicut superius esl dictum, possidebat, ne ta-
bis pacis gaudeat incremeiito, nos, quos Deus in men occasioiie ista pax Ecclesise turbarctur, volun-
solio Romani iniperii constituit, eam diligentius tati cjus tandem assensum prxbuit. Statimque
amplecti, et fervenlius conservare debemus, el vo- Chrislianum Maguntinuiu archiepiscopum, et
lumus. lnde est quod pacem Ecclesioe et imperii C. Wormatiensem electmn, alque A. protonots-
secundum quod a principibus noslris, el a cardina- ritim, qui prajsentes aderant, ad id faciendum ele-
libus Romanse Ecclcsise disposita est et ordinala, git. lmperator quoqueH. Osiicnsem, etW. (79) Por-
cl in scriplo principum nostrorum sigillis corum tuensem episcopos, et J. (80) diaconum cardinalem
signata coutinelur, sicut per interpositam personam consequcntci' eiegit. Pro restilueiidis vero praedictis.
secundum formam, quie in scripto conlinclur, ju~ regalibus, ct cccleris Ecclesise possessionibus, illico
rari fecimus, sic prsesenti scripto.nos firmiier obser- cumdem Magunlinum pontilici assignavit, proeci-
vare promillimus,confirniamus, el ratum in poste- piens ei sub oblentu gratioe suoe, ul restitutioucia
rum permanere volumus, et sic deinceps Armilcr ipsam infra tres nienscs cum inlegritate perficeret.
(74) M. Wienandus. (78) A. et M. ad prwsettsnon Iiabeiit.
(75) M. Fredericus. (79) M. V.
(76) M. Henricus. (80) M. Jo.
(77) A. et M. appensni:e.
'
57 VITA. 58
His ilaque concordiief ordinatis atqtie disposilis, A cor illius molliat, et suae Ecclesiae j'ura sponlc
Augustus ipse coram ipso ponlifice genua flexit, ct reslituat.
deosculalis petlibus ejus, in osctilo pacis ab eo, et
universis ccrriinalibus versus Raveuiiam et Cesen- Rescriplum privilcgii regis Ungariw, qui pro reveren-
nam reccssit. Posl crijus discessum cirea mediuni tia Ecclesiw Roinanw, et domni Aiexandri papw
inensis Ociobris, pontifex, quatuor impetratis a dttce Ecclesiw Ungariw libertatem donavit.
Veneiioe galeis, et ma;ore fralrum suorum parle i B. (82) Dei gralis rex Ungariae, Dalmatiae,Croa-
per PCTilapoIinisccus niare praemissa, dentio ptiagi tise, Ramoeque,L. eadern gratia Slrigoniensi, C.Colo-
vasliialem Domino auctore iiuravit, et cadein qua censi arehiepiscopis, atque omnibus eoruni suffra-
•vcneralvia regrediens, apud Sipoiitum quarto Ka- ganeis, prsepositis quoque regalibus (85), nee non
lenrias Novcmbris, suffVaganlibus beatorum aposto- omnibus univcrsaliler ecclesiaslicis personis in prae-
lorttm Petri et Pauli meritis, cum prosperitale diciisarchiepiscopatibus consliiulis, tam procsenli-
jKifveiiil. Deinde per Trojatn, el Beneventum, cl bus quam futuris, in perpetuum.
Sanci.iini Gcrmauum, cum gloria el honore trans- t Justum, et raiioni conseiuaneum omnimodis
itum faciens, ad civiiaiem Auagninain sibi multiim esse diguoscitur, ac sanctarum Scripttirarum tesii-
devotam xi\ Kalendas Januarii sanus, Deo gratias, nioniis coniprobatur, ut qui regiae celsiludinis cul-
cl incolumis retneavit. Faeta rst itaqtie de pacilico nieii ab oelerno Rege merentur accipere, iis quoe ad
ipsius ct-dcsiileiato rcgrcssu, tam in urbe quam in Ecclesise ct Ciiristianitatis profcctum noscuntur in
lolo orbe Romano, exsullatio maxima, et cotnmri- aiiquo perlinere, tanlo leneaiHur provida sollicitu-
uis lictitia bcticdicciilium et coilaudantiuni Doini- I! dine et caulels inlendere, quantu pro honore a di-
lium, qui per assiJuam clavigeii sui beali Petri vina sibi dispositione collalo debent suo Crealori
preceni, et labnrcm ipsius poiitilicis, dignalus est ubcriorem devolionem prae cseteris exhibere. Eapro-
pacein ct coiicordiani itiler Ecclesiam ei imperium pter propria ratione inducti, et salubcrrimisexhor-
liiirabililer reformare. lnJe ulique accidit, quod de tationibus M. vencrabilis sanctae RomanoeEcclesiae
magna schismalicorum turba quidam intrusi ad diaconi cardinalis, propensius altenliusque commo-
obedientiam doinni Alcxandri papsesuitt spontc re- niti, devotioncm quoque venerandoe meincriae regis
versi, quidam vjeroCatholicis ccclesias relinquentes G. Palris nostri, quam circa sacrosanclam Roma-
apud cotisaiiguineos confugium cum ignominia et nam Ecclesiam, et sanctissimum Palrenx nostrum
coiifusione sita fecerunt. Arcbisynagogus vero domnum Alexandrum summum pontificem studuit
eorum cognilo quod impcrator ad pedes Alexandri per omnia exbiberc, niodis omnibus, quibus possu-
papanosctilanJosacccsserit, conlurbala sunt viscera imts, imitari volentcs, inslitutionem super deposi-
cjus, et pro dcsolalioiiis suae eonfusione tantus lione, et iransmuiatione episcoporum, quod in se,
cum linior et treinor invasit, quod occulle a Viier- et in suis posleris domno papae Alexandro, et suis
bio exiens tanquam prufugus ad liioiilem Albanum successoribus noscitur conecssisse, videlicel quod
sub frivola defensione Jijannis doinini ipsius caslri absque aucloritalis consilio ejus, vel successorum
coufugium iilaiiiler fecit. Audiens bsec imperator suoriim deposilionem, seu tianslalionem episcopo-
ntmiuin dolere se ostendit, el ad excusaiionem. rum non faceret, vel fieri permitteret confiriiiamus,
suam cumdem boereiicum, et ejus dcfcnsores, nisi el tam in nobis quam in posleris nosliis perpeluo
ad obedieniiam papoaALixan-.irifostiuarent, diffida- ^ inviolabiliter dttraluram censemus. Prsetcrca ante-
vii, ei imperiali bamio subjecit. cessorttm nostrorutn consuctudinem felro lempori-
De eo quod imperalor Fredericus cepil Breclanorum bus habitam relinquentes in nobis, et iii nostris
conlra lcnorem pacis fuciw inler Ecclesiam cl im- posleris immobili firmitale sanximus valiluram,
perium. quod decedentibus cpiscopis, in rebus episeopalibus
llittd autem silentio prsclereundum non duximus, procuratorcs laicos de cselero non ponemus, atque
quod imperalor ex quo Ceseiiiiani pervenit, uteris poni nullatenus perniillemus, sed bonestos clt-ri-
consliio malignaiilium, accessit juxta Brectanorum, cos, qui non ad voluptalem, sed ad r.ecessilaieiii
et acccrsilis-ad se proeJiciis nunl.is, R. videlicet victus de ipsarum Ecclesiarum rebus modciate ac-
diacono Saiictt Georgi, et R. subdiacono aposiolicse cipiant, ibidem insiiUiemus, qui reliqua omuia
seJis, el P. dapifero ejusdern pontilicis, instanler bona fide, el sine fraude aliqus, ad reoeJilicalioncm
posliilavil ab tis possessionem iiiius castri cum ipsaruin ecclesiarum cl domornm episcopaJium,
omnibus piTtincntiis suis. Quibus cis benigne re- scu cationicoruin, ad-usus quoque pauperum, vi-
sp iideiilibtis, et iiiansuete, qttod sine liceulia, cl diiarmn ct orpbanorum fiuelilLT debeant cbser-
mandato doniini sui Romani poiililicis hoc facere vare. Nos vcro, vel posleri nostri, iiihil unquam
jioti poteranl, ncc debeban:, confesliin eos difiida- de eisdem rcbus in usus proprios rcdigcmus rie
vit, et excrcitu circumquaque collecto (81), ipsos ctelero, nisi forte (quod absil), hostes regni in
decastro ejecit, ct caslruin inexpugnabile sine con- inanti valida fines ipsius regui intraverint, vel ali-
liictu el pugua cepit, ct sibi, ac filin suo regi ab qua alia urgculissuna necessitas postulaverii, et
hoiiiiiiibiis ipsius loci jurar. lecil. Nsc uiirum cuin , luncqtioque id sine episcoporum consilio non fa-
inlur Bulgaros, el May.iaruos, qui crani foitiores ciemus. AdJinms ctiam, et robore inconcusso tam
ipslus loci i.ilitcs, jam cuicrscraui agiuuialioues, et iu nobis"quani iii posteris nostris perpctuo obser-
aliera eorum purs impuratori favorem pruislilcrul. vanduiu slatuimus, quod regales prseposili, vel
Quod facluin jitislquaiii ad aures ipsius pouliiicis abbaies de suis praeposituris, vel abbaliis, seu
pervcnil, per majores Etciesise persouas etimJem dlgnitatibtis noii anioJo depoiieutur, in hac parte
lniperatorem paternc couvenit, et ut possessionem coiisueiiidini nostroe autiquae per nos, et posteros
ipsius castri sibi, el malri suse Romana; Ecclesioein noslros reiiitiitiaiifes, nisi infauslo casu continge-
pace restituerel, Jifigenter cl insiantius postulabal. ret eos super cerio ctiininc canojiico ordine con-
lpse vero in volunlaiis suse Jurilia perseverans, vinci, vel crimeii suum publice confileri. Ad hsec
restitulionem faccre penitus recusavil. Quoacausa C. archiepiscoptis Colocensis, omnes episcopi,
licet pontifki et Ecclesiosinjuriosa, el valtic iiterit eiecii, regales praeposili et abbales, niunilicenliam
gravis, ne lamcn occasiouc liujtts itijuriai recens et libertatem, quani pro reverenlia beati Pelri, et
pax, et ulilissima Ecelesioe,atque iiiiperio, discor- sanctissimi PatiiS nostri papaeAlexauJri, ncc non
dia solveretur, p.itius iioc ad teuipus pati, cl dissi- et M. venerabilis diaconi cardiualis aposlolicaese-
liiulare Jigiiuiii duxit, quaui eoitirariis ciJcni inipc- dis legati ctinccssiuius, attcndentes, piteviain stiani
ratori couiraria resp.'iidore quousque Doniiims coiisueludiueiii, oiniiibus canoiiilius obviantcs,.
(8!) A. coUocato. (83) M. et A. regularibus.
(&i) M. Ber.:ardtis.
ifj ALEXANDRI III PAPJE .60
quam mstiuendis et deslruendisprseposiiis,aliisque : A bus beaiormnRomani aposlolorum Petri et Pauli meritis,
dignilalibiis, el ecclesiaslicis benefieiis sublrahen- totius populi consilio et deliberalione sia-
dis exercebant, in manus proedicli cardinalis peni- mium est, ut senatores qui fieri solent, fidelitatem
Tus reliqucrunt. Unde communi corisensu, et libera cl hominium domno papae facerent, et beali Petri
eorum omnium voluntate decernimus, etinviolabi- ecclesiam, aique regalia, quae ab eis fuerant occu-
liter proesenli privilegio valiluro perpeluo stabili- pata, libere in manibus et" polestate stia. restitue-
iiuis, quod niilli arcliiepiscoporum, episcoporum, renl ;pa.cem quoque, ac securitalem sibi, el ej'us.
electorum, prseposilorum, abbalum deinceps licen- fratribus, ac rebus eorum, et cunciis ad enm ve-
tia pateat de praeposituris suos prsepositos remo- nientibuset redeuiitibtts, nihilominus inviolabiliter
vere, vel alias ecclesiasticas personas suis dignila- observarent. Quo facto, veiierunt senatores cunv
libus, aut ecclesiasticis beneficiis privare, iiisi forte eisdem cai'dinalibus,.et cum aliis bonis Itominibtis
(le crimine fuerjnt convicli canonice, vel confessi. ad praesenliani sumini poniificis, quibus ad oscula
Hoecautem omnia de consilio gloriosse rcginae ma- pedum et oris de more benigne susceplis, cuncta,
tris nostrae, et arciiiepiscoporum, episcoporum quae a populo coiislitula fuerant, publice coram
omnium, elcctorum, praepositorum regalium alque ipso poiitifice taelis sacrosanclis Evangeliis jurave-
abbaium, comitum omnium, procerum et aliorum runt. ILs igitur, Domiiio ctioperante, rite peraclis
principum stabilila ac firmiter corroborata noscaii- gauuio magno gavisi sunt omues, et exltinc dom-
tur. Actum in civitate W. anno 1169..» nus papa et fralres ejus ad redilum Urbis feslinan-
lcr se accinxcrunt. In proximo autcm festo Grcgo-
De tertia reversione domni Alexandri papw ad urbem B rii papoe anle Dnminicam Lwtare, Jerusalern, post
Romantim.. niissaiii exivil de Tusculano, proficisccns ad Urbein
Interea universus Romanse urbis clerus, ac popu- non sine gloria et honore multo. Exierunt enim ob-
lus videns imperatorem Fredericum ad vestigia viam sihi in longuni clertts Roinaiius cum vexillis
papoe Alexandri Domino inspirante prostral.um et et crucibus, quod niilli Ronianorum ponlilicum re-
schismalis maltim per divinam potenliam oninino colitur facluni, senalores el magistrattis populi
exstinclum, altendens etiam de absenlia ipsius pon- cum coiicrepaiilibiis tubis,.noiiiles cum inilitia in
tificis tam in spirilualibus, quain in temporalibus apparalu decoro, el pedeslris populositas cum ra-
per Ionga tempora gravissimani incurrisse jaclu- niis olivarum, biuries ponlifici constitias vociferans.
ram, commune consiiium de revocando a.d sedem Tunc vjderes oculos ountium vultum ejus intuenles,
beati Pctri eodem ponlifice salubriter habuil. Mise- lanquam vullum J.esu Chrisli, cujus viccs in lerris
runi crgo ad eum usque Anagniam de mclioribus geril.. Prae niniis vero multiludine ipsius vesligia
Ronianorum civium seplem viros cum lilteris cleri, deosculantium albus palafredus ambulare vix po-
el senatus, ac populi, suppliciter exorantes, quate- terat, et sessoris dextera in dandis beiiedictioni-
nus ad Urljem suam propriam, et populu.m sibi bus nimiuin laborabat. Cum tanta igitur, et lam
spcc^al ter commissum jam dignarelur ieverti, el soleinni exsulialione Romanus pontifex paulatim,
curam ejus habere. Ponlifex aulem, licet humilis, prout exhibebat necessitas, proucisceus, circa ho-
ct dcvola eorum invilatio sibi, et cunciis frauibus raiii uonatn ad poiiam Lateranenseni uon mediocri-
pluiimum complaceret, ad menioriam tanien revo- ter fatigalus pervenit. Unde ad pauiarchiuni Late-
cans proeteritam ejusdcm cleri ac populi de ultra- Q ( ranensis Ecclesioe, atque ad sacrum Sancli Salva-
inontanis partibus revocalionem, qnaliter post mo- loris altare, lanquam verus ct bonus paslor, ac
dicum inullas sibi, ac fialribus suis injurias atque beati Pelri orlhodoxus successor, cum inenarrabili
conttimclias iiiiulcrunt, non iininerito dubilavil eo-. gloria multiplicalis laudibus gloriose educlus est at-
rum blandis promissionibits crederc, et ad civila- que receptus. Post benedictionem vero ad populum
tem ipsam, quae nntltos disturbatores pacis hahere oatam conscendit palatium, ubi recedentibus ad ec-
dignoscilur, absque ceiia etfirma securitaie redire. clesias suas cunclis cardinaliljus in lecto fatigatus
Propterea de volttnlaie ulriusque parlis H. episco- ex ilinerc anle cibum modicum requievil. Altera
pus Osliensis, et I. (84) litulo Saitctorum Joannis atitem die in consislorium exiens infinitam clerico-
et Pauli presbyter, atque V. diacouus SanciiAngeli rum et laicorura multitudineni ad pedes el oscula
cardinalis cuin seplem bonis boniinibus redierunt de more suscepit, et extunc ad consuetas stationes
sd Urbem, disposituri cum senatoribus et populo Urbis pro sui oflicii debilo in Lwtare, Jerusalem
fornism securilalis et pacls.quae domno papas, sttis- ad Sanclam Crucem, et in Passione Domini ad San-
que fratribits complacere deberet. Unde licet su- cium Peuum perrexit, alque iu Pascha regnum so-
per hoc diu laboratum fuerit, landcm suffraganii- leinniler induii.
(84) M. Jo.
CARDINALIUM VIGINTI TRIUM
QUI ALEXANDRO ADHJEREBANT
EPISTOLA AD FRIDERIGUM IMPERATOREM,
Frising., lib. u, cap. 55, ap. MURATOBI
(R/VDCVICIJS Rcr. Itai. Script., VI, 830.)
« FRIDEIUCO, Dei graiia, glorioso, illustri, maitni- D ctorum Joannis el Pauli, HENRICLS tit. SS. Ncrci et
fico ct sublimi Ronianoruni impcralori, GnEGoitius Achillei, ILDEBEIITUS lit. Basilieae xu Aposlolorum,
Sabincnsis, HLDALDUS Oslicnsis, JULIUSPraenesli- JOANNES lit. S. Anaslasiae, BONAOIES tit. S. Ghtyso-
nus, BERNABDUS Porluensis, WALTIIERUS AIIjane:sis goni, ALBERTUS tit. Sancti Laurenlii in Lucina, ct
episcopi; HCIIERTDS lil. S. Priscoe,JOANNES lit. San- WILREI.MUS tit, S. Pctri ad Vincnla, presbyUiri;
61 YITA. 62
OJDDO Sancti Gregorii ad Velum Aureum, ROM.San- A ] Irusione Octaviani susccpta, proefatum dominum
cloeLucioe in Sepla Sqlis. JACINCTUS Sanctae Marioe nostrum, et nos omnes pluriraum infestavit, el Ec-
in Cosmidin, ODDOS. Nicolai in Carcere Tullii, clesiam Dei nisus est scindere, et multipliciler abs-
ARDE.S. Theodorici, Bo. sanctorum Cosmai et Da- que rationsbili causa turbare. Campaniam siqui-
miani, C. S. Adriani, P, S. Eustachii, et Jo.,dia- dem, et Patrinionium bcali Petri cuin inlruso et
coui cardinales, volnnlateet spiritu in Domino co.n- apostalico Octaviano violenler intravit, el terrairi.
gregati, salulem et gloriosam de inimicis viclo- ipsam stHduit ei quibuscunque modis subjugare.
riatn. Nos ilaque et lola Ecclesia Dei nobiscum majesta-
« Quanlo excellehlise veslroe major a Deo collata lem vestram suppliciter cxornmus, ul.tam violenla
est et attributa poteslas, et quanto sublimiorem intrusione ita sicut est iutellecta, et diligenter in-
inter mortalesdignifalislocum constatvos oblinero, specta, qualiter vobis ad salulem animse vestrae, et
tanlo amplius imperialeni convenit majestatem sa- bonorem imperii super lanlo negolio sit procedcn-
crosanctam Romanam Ecclesiam, specialcm et uni- durn, diligenter altendalis. ConsiJerate et advertile
cam malrem vestram, in omnibus honorare, et ei qualiter circa sacrosanctam Ronianam Ecclesitun,
semper, et prajserlim necessilalis lempore, salu- et circa unicum Spoiisttm ejus Donlinum nostruni
briier atque uliliter providere. Quid autem diebus Jesuni Chrislum, sine quo nec regnum potest ali-
istis in eadem Ecclesia Romana conligerit, et quam quis oblinere lerrenum, nec acqtiitere sempiter-
inaudituin facinus ab his quos filios ri-putabal, ali- num, opoiieat vos habcre, ct qualiler eam ab im-
quanlis diebus Iransaclis fueril perpetratum,dig- pugnatoribus et praesertim a schismalicis et bae-
num, imo dignissiimun est nos imperiali celsiludiiii JJ rcticis, ex inipcrialis oflicio dignilalis prolegere de-
liostris litieris aperire. Nuper siquidem cum do- beatis motiis omnibus ac tueri. Nos si quiJem vos
minus nosler boiise memoriae Adrianus papa, Ka- sicitt sppcialem defensorem et palioiutm Ecclesiaa
lend. Septemb. apud Anagiiiam debilum naturse Romanae modis omnibtis honorare jnlendimus, at-
solvisset, et de lerris ad coelum, de imis migrasset, que ad augmenlum gloriae. vestrae, qttibus modis
vocante Domino, ad superna, trcs falsi fratres, possumus, cum Deo aspiramus. Rogamus autem,
Oclaviaiius scilicet, et Joannes de Sanclo Martino, et instantius supplicamus, ut inatrem vestram san-
el Gitido Cremensis, qui a nobis qtiidem exierunt, ctam Ronianam Ecclesiam diiigalis et honoretii, et
sed noii fuerunl de nobis, transligurantes se in an- ad paceni et Iranquillilalcm ipsius, quibiis modis
gelos lucis, c.um sint Satause, i clc. imperialern convenit exceilenliam, inlendatis, et
Et infra. « Ad haec noverit suhlimis gratia ve- taiitam praefali invasoris atque schisuiaiici iniqui-
slra, quod Otlo paiatinus comes, occasione de in- tatcm nullalenus Joveatis. >
LlTTERiE ENGYCLlCiE
A cardinalibus qui ab Alexandri III partibus steterunt, de ejusdcni pontificis electiono
ad universam Ecclesiam directse.
(Aug. TiiEiSERus,Disquisilicnes criticw, ROmoe1856,4°, pag. 211, ex codice Londinensl
9, B XII.)
GREGORIUS Dei gratia Sabinensis episcopus et in G dixit cum discipulis permansurum (Mallh. xxvm),
Urbe domini papae vicarius, HUBALDUS Osliensis, in nobis nunc misericordiler adimplevit, et ita nos
JULIUSProenestinensis, BEB.NO Portuensis, WALTE- reddidit in unilatis ecclesiasticoedefensione constan-
ncs Albanensis, episcopi; HUBERTUS liluli S. Cru- tcs, ul non gladius, non angustia, non famcs, non
cis, ASTIt. S. Priscas, JOANNES tt. SS. Joannis et nudilas ab ea nos valeat separare (Rom. vui),
Pauli, HENRICUS tt. SS. Nerei et Acliiilei, ILDEBRAN-scienles ulique quod tribulalio patienliam operatur,
pus basilicae xn Apostolortim, JOVNNES t. S, Anasla- palienlia vero opus perfecltim (Jac. i). Sane audi-
siae, BONUSS. Chrysogoni, ALBINUS t. S. Laurentii tum creditnus apud vos, el lam litleris domini no-
in Lucina, WILHELMUS t. S. Petri ad Yincula, pre- slri quam fama discurrenle vulgatum, qualiter, Pa-
sbyleri cardinales; ODDOS. Gregorii ad Velum Au- tre nostro Adriano viam universoe csrnis ingresso,
reum, RODULFUS S. Lticiae in Seplo Solis, JACOBUSnt alis quae praecesserant Iranseamus, in ecdesiam
S. Marioein Cosmedin, ODDOS. Nicolai in Carcere Beati Petri convenimus, et ibi diutius de pastoris
Tulliano, ARPERICUS S. Theotlori, Bosso SS. Cosmse substituiione tractantes, post denominationem plu-
et Damiani, CENCIUS S. Adriani, PETRUSS. Eusla- rium personarum in lioc tandem omnes, exceptis
chii, RAVMPNDUS S. Marise in Via Lala, JOANNES S. Octaviano, Joanne S. Martini eiGuidoneCremensi,
Mariaein Poiiicu, Muo S. Marioe in Aquino, dia- Deo inspirante convenirnus, ut, omissis denomina-
coni cardinales, venerabilibus fiatribus archiepisco- tionibus aliorum, dominum nostrum eligere, ele-
pis, episcopis, abliatibus et- universis Ecclesioe ctum conlitmare, conlirmatum consecrare in vir-
Jiliis, ad quos litterae istee pervenerint, spiritu con- tute S. Spirilus deberemus. Nec videbalur idoneum
silii et foiiitudinis abundsre. j) ut pro Jissensione prsediclorum virorum, qui, noii
Moeroresimul et pudore confundimur et lacrymas quoeJesu Christt, sed quoe stta erarit, abjecto pu-
vix possumus conliriere, quod anliquus ille coluber dorc ac sacerdotali modeslia poslposila, require-
tortuosus, qui, sicut ait Job, absorbet fluvium et bant, apostolica sedes, unde Gmnibus Ecclesiis in
ii,on miratur (Job XL), quosdani de fratribus no- sua necessitate consulitur, sine rectore deberet
stris ila lurpiter, sicut jam audistis, absotbuit, et diulius remanere. Unde facla et confirmala per
habens fiduciam quod JOrdanis influerct in os ejus omnes eleclione, priori diaconoium, cui boc ex
(ibid.), nos etlam juxia vocem Dominicam cxpetiit , officio suo incumbit,basilicse injungitur, ut una cum fratre
ad cribraiidum. Deo autem gralias agimus, qui pro- nostro Ildebrando, duodecim Apostolorum
missioncm suaro, qua usr>«? >rt luiem. sa;culi sa jjiresbyierocardinali, accersitum dominura uostcuuL
63 ALEXANDER III PAPA. 64
cblamyde ponlificali operire feslinel. Kis autem,i, A J siasticam solemniter Deo gratias munus consecra-
juxta omnium voluntatem, eapienlibus dominumn lionis accepit. Quo facto proedictos schisraaticos ad
nostrum, et pontilicali eum chlamyde induentibus,s, sinum Ecclesioeredire, monuimus, octo dierum eis.
ipse vero sicutbonus discretusque couviva, qui ul-[- lerminum pfaeligenles, infra qtiem, si redire forte
umum in coena locum occupat, inviiantis palris- contempserint, a corpore se scirent Ecclesise prae-
familias judicio provehendus, imponendo se honori-i cidendos. Illis autem in sua contumacia persisten-
subtrahere laboranle, prsefatus Oclavianus occurrit,t, tibus, excommunicationis eos vinculo innodavimus,..
et conceptum sermonem tenere non volens, exx subjicienles postmodum eidem senleniiae Ynierum
parte iniperatoris inhibuil, ne fratrum pelilionibuss quondam Tuseulanum episcopum, qui, cum sensis-
inclinarct asscnsum, et plures comminalioiies in-i- set primo nobiscum, in sectam eorum alienata
,- meiite concessit. Inter lraec autcm, cum prsefatus
tcntatas, nobis nihil tale linientibus et praesumptio-
nem monslruosam miranlibus, de capile domini,i schismaticus, multis urbibus multisque oppidis cir-
nostri et maniiius prsedictorum fratrum maiiluniQ cumvagatis, terlium episcopum ad consecrationein
arripuit, et secum asportare voluit. Quod dum no- sn.im invenire non posset, duos episeopos, qui a
bilis quidam senalorum, qui prsesens erat, aspice- scdibtis suis expulsi, per Marchiam exsulabant, per
ret, de manibus illius excussit, et in praedictoruma suos nuntios convocavit, et ab eis quinto decimo.
frairum reddidif. poleslatem, quibus ad operienduni!> die post consecrationcm domini nostri maledictio-
dominumnostrum una nobiscum instantibus, Octa- neui per benediotiouem suscepit. Sane in his om-
viauus manlum sttum ct clericum acclamavit, ett nibus Otlo Palstinus comes et alii imperaloris nun-
ilio occurrente vocanti, et manlum quod occullee _ lii ei non deerant, sed quoscunque poterant pro-
portaverat extrahenle, ipse exlracto pileo, demissoa B * ceres, milites ct ruslicos ad servitium ejus minis
capite, cum proedicti cardinsles complices ejus in^ precibusque trahe.bant, et quia non multo post im-
jiarlcm aliatn discessissent, :t clerico suo sibi fecitt peraloris lilteras, ut niotlis omnibus ei assisterent,
imponi, quod ambabus nianibus ipse arripiens, elt receperunt, lanto amplius de die in diem, manum
collo misero circumvolvcns, cipitio dependente adX suam in Romanam coeperunt Ecclesiam aggravare,
lerram, fimbriis autem dependeiitibus circa coUuin, quanto magis id placere domino suo certius cogno-
dtim quidara ex uobis in euni insurgerent, et talii verunt. Dco vero Ecclesiam suam misericorditer
clilamyde vclleut exuere, ipse ambabus mauibus5 protegente, sagiltse parmidonum [parricidsrum]
circa colltim el Iiumcriiin affingens, Te beumlau- lacloesunt plagse eorum, et licet et episcopos a se-
damus, ut potuit, exclaraavil. Unde concurrentibus3 dibus suis ejecerint, licet omnibus ad"nos venienli-
his qui ad favorem ipsius in angulis lalitahaiit, bus Jaqueos insidiasque tetenderint, licet per diver-
apertte sunt subito fores ccclesiae, et cuncli con- sas partes orbis mendacia cxquisita transmiserint,
sanguinei et amici ejus, extraciis gladiis, non secus3 defecerunt lamen, Deo gratias,scrutanles scrutalio-
in ecclesiam irruerunt qnam cura lurba illa Judaicai nes, et verilatem occullareminime potuerunt, eadetn
ad capiendum Dominum, Juda prsecedenli»,con- veritate per suuni organum asserenle, quod faci-
currit, ail inscripiionem autem illius monslri aliisi lius est favillas ore cbmprimere, quani luculenti.
iistim, aliis fletum ltabenttbus, accedens Gttido Cre- operis secretum leuere. Unde inluens imperator,
niensis ciilainydem super cum aptavit. Porro nos, quod incassum laborem suum expenderei, sub
sicut eramus exanimes a facie tribulanlium, in mu- obumbralione judicii suuin ccepit aninuim occul-
nitionem Sancti Petri redivimus, et ibi cum inultisi C lare, et ut more aucupis dulci sibilo ad eonseiisum
lacrymis in omni obsecralione ac divini attesta- suum aliquos posset atlrahere, convocationem epi-
tione jiidicii, domiiiuin nostrum ad nostrae traximus; scoporum de quinque regnis, et exspectationcm et
petiiionis assensum. Octavianus autem, assistenti- exsecutionem sententise simulavit.
bus ei conliiiuo imperialibus nuntiis, et, ut ver- Misit igilur addomiuum nostrum duos episcopos,
bis eorum utamur, vivam guertam nobis et liis qui scripsit ei una nobiscum tanquam cancelhriis,.
nobiscum erant intenninantibus, pluriinis eliam cum jam pridem Octavianus sicul ponlifici Romano
senatoribus quos pecunia collata dcccperat, ejus scripsisset, et prsecepit nobis ut sentenliam super
ncquitiam fulcientibus, per consanguineos suos, per causa Ecclesise recepturi, ad praesentiam ipsius ae-
senatores paciione corruptos, per parteui plebeculse cedere deberemus. Quid faceremus ad hoc? hinc
errore deceptam, diebus pluribus nos obsedit, et caplanda tanti principis gralia nos videbatur ur-
inierim per litteras, quas paratas babebat, per le- gcre, hinc violats liberlas Ecclesiae, ac mettiendum
gatos imperatoris, per Guidonem Cremensem, pcr exemplum omnibus Ecclesiis relrahebat. Elegimus.
Iratres et amicos suos ad consecrationem suam lamen incidere in manus honrinis quaiii Dei viven-
cunclos nostrae provincioe episcopos accersivit. Illi tis, et responsum nostrum ita duximus temperan-
autem uno animo facfum ejus abominantes, uec dum, ut nec libertas loederetur Ecclesise, nec ipse
minis potuerunt ad hoc nec blanditiis emolliri, sed per ctilpam noslram in suo remaneret errore. Di-
omnes, excepto Ferentiuate, qui scholastica ei fue- ctum est eiiam, et verum fuit, quod quidquid dis-
rat socieiate devinctus et dimidii casiri promis- sensionis per Octavianum emerserat, de ipsius ha-
sione deceptus, intrepidi responderunt : Obedire 0D buerat favore progressum. Unde cura ad proesen-
oportet Deo magis quam hominibus (Act. v). liam ejus de fratribus noslris deslinare vellemus
Tunc ipse videns omnes episcopos suam prasen- qui super facto ita eum instruerent, ut per igno-
tiam abliorrere, ut omittamus quaiiter ob detentio- raiitiam facti in sinistram partem declinare non
nem nosiram per duos dies senatoribus constituerit posset, et lunc, si forte penes eum aut Ecclesiam
duceiitas libras, qualiter, etiam convocatis aniicis Dei de facto noslro ulla dubitalio remanerct, quod
parato convivio, defecerint ei ad coiisecralionem lamen enucleato facto impossibile videbatur, liben-
cpiscopi, et de omnibus quos prius familiares ha- ter Romam, juxlacanonicam normam, de diversis
buerat, vix unum lunc ad suae pelitionis consensum parlibus orbis personas ecclesiaslicas vocaremus,.
potuerit inclinare, nocte profugit abUrbe. Nos vero, ad eorum consilium, si circa factum nostrum cor-
conclamante populo, de cuslodia in qua eramus, rigenduin sliqtiid videretur, pro impio animo cor-
educli, pulsauiibus tinlinnabulis, eoucurrentibus Je recluri. Nolucrunt, qui missi fucrant, responsum
tota Urbe viris ac mulieribus, et nobis unaiiimiter nostrum accipere, sed, sicul edocli veneraul, mu-
appkudentibus, cum copioso nobilium Romanoruni, nicipia et obsides petierunt, per cmaede servanda
et militum peditumque conduclu, de Urbe fuimus :senteiitia recursus Ueret imperalori, el cum nos ad.
egressi, et Nympliam sani per Dei graliam deveni- hoc i prsccipitare non possent, recedentes a nobis
mus. Ubidominus noster, proesentibus vicinis epi- inulla revereiitis domino nostro exliibits, praefsti
scnpis, abbalibus et clericis urbis, qui ad hoc cum scliismatici
s prsesenliam adicrunt, et prosternentes
oauii desiderio concurrebant, juxta formam ecclc- se ad nedes ipsius, imperialesei litleras obtulerunl,
CS KOTITIA-DIPLOMATICA. 63
m quibus eum Romanum ponlificem nominabant, A , est oblala, et conclamantibtis omnibus et blasphe-
ct in praecipitationem suoesenlentioe favorem suum manlibus, pecunia Siriioniaca publice in capitoliutA
et auxilium promiuebant. Nos aulem, licct tam deportala, cl qnaliter de communi voce populi
manifeste jam prsecipitassct ipse seuteniianf, ne ta- muri urbis cxinde repcriantur, et Je multis aiiis
men alicujus vitleremus arroganlise arguenJi, tres quse idcm schismatictis abominanda commisit, su-
de fralribus nostris per diversa maris terrseque perscdimus cnarrare, quoi.iam quoe vclut in foro
pericula Jamiam misimus, ut ad impeialorem, si rcium venalium gcsla siint, nnbis cliam relicenti-
securilatcm haberc possent, eunles. coram eo ct btis non polcruiit vos lalcre. in bis atttem ct am-
omnibus qui adcssent, causam aperirent Ecclesiae, bltionem iliius et malam superbiam cognosccnles,
alque ad viam rcclain emti Dei adjutorio revoca- ncc in deicstalione illorum nec iu obfidieniia dp-
rcnt. Dum ve;o secuiiiatem habere 11011possent, miiu nostti ct veneralione lepidi exisietis, nisi
cxcutientes pulverem do pedibus suis, iton iiivento fo;ie, si aliquis ad resciudcndam tunicam Doiiiini
fiI":o pocis, ad partes alias inigraverunt, et, ne {quod non credimus), statuerit laborandum.
prorsus abessenl, qui veritatcni ei et causse meri- De ceelero itaqtie, fratres in Christo cliarissimi,
lum aperireut, el nc post temptis itiiquitali ejtts viJeities dominum noslrum quasi turrem Libani,
excusaiionis locus aliquis remaneret, adfuit Papise, respicieiiiem contra Damasciiin, e( habentes pro-
et obsisterc voluit prsecipitix ejus venerabilis frater phtiam verum, qui suprcmum iocuni in convivio
Willielmus Sancti Petri ad Vincula presbytcr car- noii usurpat, sed, Dcniiuo cum ad cduccndum po-
dinalis. Ille aulem in modum aspiJis surdseet ob- pulum Je ^Egypio dirigenfe, humiiiiate Mosaica
turantis aures suas (Psal. LVII)noluit inteUigerc, fj | rcspoiidit, tiiceiis :.Non sum eloquens ab heri et nu-
ut beue agerct (Psal. xxxv), scd, ut ait prophcta, dittstertius, et ex quo Ibculus es acl servum tuum,
cor suum positit ut adainantcm, ne audirct legem impediiioris et iardioris lingucefaclus sum (Exod.
et verba quse misit ei Deus a Spiritu sanclo (Zach, iv), una nobistttm in conscrvalionc paternarum
vn). Quocirca, congregalis in sancluariiim Dei ali- iraditionum et defensionc unitatis etcicsiasticte
quanlis, ad exemplum Naluicliodonosor regis de psrmanete, et cum communeni causam agenlihus
slatuac deauraioe ccepit erectione traclare. Ubi cum iir.mobililer adliserete, nttllum in humiiilale nostra
cpiscopi de ore ipsorum schismaiicdrum electionis dcfectum pcnitus metuentes; ubi Dominum no-
ordinein audivissenl, cleclionem doiiiini nostri slrum Christuni, et volunlatum arbitruro, et largi-
submissa voce canonicam judicanlcs, et maiedicla torein gratise et rigatorem plantationis suoe,videiis,
iu illos plurime congerentes, uiius posl unuui in- citni ipsemet tiicat : Omnis qui credit iu me, noncoti-
ventis occasionibus de ecclcsia cxire cccpertuu. fundetur (Rom. lx); et alibi : Qui confidil in homine,
Quod impeiulur aspiciens, clautii jtissit poiias ec- cito corruet; qui speral in Domino, sublevabuur
clesise, atque paucos, qui reiiianscrant, nec plurcs, (Prov. xxix). Profecto si dominum noslium de bac
«t dic-itis, Ilalicos qtiain sex aut sepiem, extrema vila (quod avertat Doniinus !) vocaii contigerit, nos
discrimitia eis ct Ecclesiaruin suaruui destructiones incoiiiincnli alium ad apostola-lus erigeiemus ofli-
intentans, ad inclinandum slatuoe quam erexerat, cium, noii juJicantes Ecclesiam inimulalam,'si de
cohortavit. Dominus itaque noster niiqiiitatcm ip- copia membrortim ipsius qttatucr ptitridos iientes,
sius imperatoris, qui tam tyrannice sacrosanctsin Cjuiexierunl a nobis, sed non eranl de ttobis (I Joan.
Romaiiain Ecclesiam conculcare molitus est, non r^ u), superbios venttis excussit, Si vero alter Juorum
videns diuiitis csse ferenJam, decommuni consilio in secta illa defieeict, omnis quassalio incontinenti
nostro et aliorum plurium eum cum abominalionis cessaret. Quocirca de illius ariditate certissimi,
iJoio, quod erexit, in Ccena Domini excommunica- eam spem Je domino nostro incunctanter babetc,
lionis vinculo innodavit, et a corpore Christi, quod quam sacra Scriplura de talibus monel liaberi, di-
cst Ecclesia, multis suis meritis exigentibus reddi- cens : Bestus homo qui confidil in Domino, el eril
dit alienum. Hacdedomini nostri electioue, de in- Dominus ftducia ejus (Jer. xvn). Et eril tanquam
•tentione prsedicti schismalici, de violentia et fraude ligauui quod transplantatur secus aquas (Psal. i),
imperatoris sub quadam brevitate tractalus trans- quod ad iiumoiem millii radices sttas, et non rimebit,
eurrimus, et, ne laedium iegentibus facereinus, de cum venerit aestus. De illo autem id lencte quod a
petunia, quam idem schismaticis senatofibus ero- Domino dicitur : Omnis plantalio, quatn nun plan-
gavit, qualiter postmoJum a substitutis senalortbus lavit Pater meus cwleslis, eradicabitur (Mallh. xv).
NOTITIA DIPLOMATICA
ln epistolas e-t privilegia Alesandri III Romani ponlificis.
(Phil. JAFFE,RegestaRom. pont., p. 677.)
In Alexandri III bullis plerumque comparent Florentini Incarnationis anni, nonnunquam
Indictiones solent Coesareaeinesse, quanqtiam Pontiliciaequoque ieguntur aliquolies. vulgarcs.
Senlenlia addita hsec est : VIASTUAS,DOMINE, DEHONSTRA HIUI.
Teslcs subscripserunt:
Ep. Albanensis Galterius. ... a 15 Oct. 1IS9 ad C Aug. 1177
Henricus. ... a & Mai. 1170 ad 8 Dce. 1179.
> Ostiensis . 'Huhaldus. ... a 15 Oct. 1159 ad 13 Mai. HSl
i Porluensis et S. Rufinse Bernardus ... a 15 Oct. 1159 ad 22 Jtin. 117G
Guiliclmus. . . 3 51 Dec. 117(5ad 5 Oct. 1177
Theodinus. . . a & Mai. 1179 ad 15 Mai. 1181
j Praeneslinus Julius a 26 Febr. llfil ad 50 Sept. IICI
Manfredus . . . a 29 Dec. 117(5ad 5 Oct. 1177
Berneredtis. . . a 4 Mai. 1179 ad 11 Jttl. 1180
Paulus a 13 Jan. 1181 ad.22 Jul. 1181
67 ALEXANDRl III VAPM «58
fy. Sabincnsis Gregorius.\ . . n 9 Apr. 1161 ad 20 Scpt. 1162
Moguutius archiepisc. Sabinensis epi-
scoptis Conradus. ... a 18 Mart. HCC ad 6 Aug. 1177
Salzburgensis ecclesise minister et . .
Sabinensis cpiscopus Conradus. ... a 10 Aug. 1177 ad 8 Apr. 1179
» fusculanus Hugo. ..... a 18 Mart. 1166 ad 8 Apr. 1167
Oddo a 25 Dec. 1170 ad 9 Apr. 1171
Petrus a 4 Mai. 1179 ad 27 Jul. 1179
Pr. earri. lit. S. Anaslasiae . Joannes .... a 15 Oct. 1159 ad 21 Jun. 1179
> > » basilicse xn Apostolorum. . Ildebrandus. . . a 7 Nov. 1159 ad 26 Aug. 1177
»i > S. Coeciliae Manfredus ... a 28 Scpt 1175 ad 51 Dec. 1176
Cinthius .... a 1 Oct. 1178 ad 15 Mai. 1181.
» . iS. Chrysogoiii Bonadies .... d.19 Febr. 1160.
Petrus d.26 Oct. 1175 ad 25 Apr. 1179
i i > S. Clementis Htigo a 21 Dec. 1178 ad 15 Mai. 1181
> » > S. Crucis in Jerusalem Hubaldus . ... a 15 Oct. 1159 ad 9 Sept. 1170
Arduiuus. . . . a 1 Oct. 1178 ad 22 Jul. 1181
> > > SS.Joannis et Pauli tit
Pamachii Joannes a 7 Nov. 1159 ad 27 Mart. 1181
> > > S. Laurenlii in Damaso. . . . Petrus a 11 Nov. 1166 ad 17 Jul. 1174
> > > S. Laurenli in Lucina Albertus .... a ?5 Oct. 1159 ad 7 Fcbr. 1178
> > > S. Marcelli Malihaeus. ... a 17 Jan. 1179 ad 15 Mai. 1181
> > > S. Marci Joannes .... a 8 Febr. 1168 ad 15 Mai. 1181
> > > S. Marioe trans Tiberim lil.
Calixti Laborans. ... a 26 Fcbr. 1180 ad 22 Jul. 1181
> > > SS. Nerei el Achillei Henricus . . . . a 8 Jul. ' 1162 ad 8 Apr. 1167
> > > S„ Petri ad Vincula Guillelmus . . . a 22 Mai. 1162 ad 28 Nov. 1176
> > > S. Priscse Astaldus a 15 Oel. 1159 ad 2!! Febr. 1161
> > > S. Pudenlianse tit. Pastoris. . Boso a 18 Mart. 1'166 ad 19 Mai. 1178
> > > S. Sabinse ct archiepiscopus
Mcdiolanensis. ........ Galdinus . ... a 11 Nov. 1166 ad 5 Jaii. 1167
Reiiiensis archiepisc. lit.
S. Sabinaecard Willelmus.. . . a 8 Apr. 11*9 ad. 10 Apr. 1179
> > > S. Stepliani in Celio Monte . . Yivianus. . . . a 22 Nov. 1175 ad 17 Jui. 1181
> > > S. Susannse Petrus ..... a 28 Sept. 1175 ad 22 Jul. 1181
> > > S. Vitalis lil. Yeslinse Theodinus.. . . a 4 Mai. 1166 ad 25 Apr. 1179
Diac. catd. S. AJriani Cinthius a 9 Apr. 1161 ad 6 Sept. 117&
Rainerius. . . . a 2 Nov. 1178 ad 12 Apr. 1181
> > S. Angeli Hugo a 4 Jul. 1175 ad 50 Apr. 1178
Joannes .... a 50 Oct. 1178 ad 22 Jnl. 1181
» > SS.CosmseelDamiani. . . .. Boso.. a 15 Oct. 1159 ad 21 Jnl. 1165
Gratianus. . . . a 1 Oct. 1178 ad 15 Mai. 1181
> > S. Eustachii juxta lemplum
Agrippse Petrus a 26 Febr. 1161 ad 27 Jul. 1165
a 18 Mart. 1166 ad 8 Oct. Ii77
Hugo 1161
» > S. Georgii ad VclumAurcum. Oddo a 15 Oct. 1159 ad 50 Sept.
Manfrcdus.. . . a 10 Mart. 1163 ad i Jul. 1173
Rainerius.... a 14 Jan. H73 ad 13 Mai 1181
> » S. Marioeiu Aquiro. . ; . . . Milo (Guido?).. d.l9Febr. 1160
Pelrus (de Bo-
no) a 18 Mart. 1166 ad 4 Jul. 1173
> » S. Marisein Cosmydin Jacinlhus a 7 Kov. 1159 ad 22 Jul. 1181
> > S. Marise in Porticu Joannes a 28 Feb.. 1161 ad 25 Jul. 1163
Laborans... . . a i Dec. 1175 ad 27 Jul. 1179
> > S. Mariscin Yia Lala .... Raimundus... . a 22 Mai. 1162 ad 27 Jtil. 1165
Arduinus. ... d. 6 Sept. 1178
> > S. Marioe Novae Jeronymus. . . a i Mai. 1166 ad 228 Apr. 1567
Malihseus. ... a 24 Oct. 1178 ad Jul. 1181
» » - S. Nicolai in Carcere Tullia-
no Odo a 15 Ocl. 1159 ad 1 Mart. 1174
Yivianus. ... a 25 Mai. 1175 ad 5 Jul. 1175
Beniardus. . . a 50 Oct. 4178 ad 27 Jul. 1179
» > SS. Sergii et Bacchi Vilell.us . ... a 18 Mart. H66 a'd 5 Jul. 1175
Paulus a 18 Oct. 1179 ad 22 Febr. 1180
» » S. Thcodori Ardicio. .... a 15 Oct. 1159 ad 21 Mart. 1181
Datoebullae siint p. m. 1165
Heimaiini S. R. E. subdiacoiii el nolarii a 15 Oct. 1159 ad 5 Aug.
TiieoJori (Tlicodini) S. R. E. subdiacoiii el nofarii .... d. 5 et 16 Nov. 1162
Ilermanni tliac. card. S. Angcli d. 18 Mart. 1166,
Hermanni lit. S. Sussnnse presb. card a 8 Apr. 1166 ad 4 Mai. 1166
Geiardi S. R. E. noiarii scripioris a H Nov. 1166 ad 2 Mart. 1168
et a 16 Mai. 1169 ad H Nov. 1169
Graliani S. R. E. subdiaconi et notarii a 21 Mart. 1168 ad 28 Apr. 1169
et a 10 Jan. 1170 ad 7 Febr. 1178
a 22 Febr. 1178 ad 22 Juf. 1181
Alberti S. R. E. presb. card. et cancellarii 1181.
Dayferi [Daulerii] S. R. E. subdiaconi d. 24 Oci. 1179,14 Apr. 1180, 15 Jan.
ca EiiSfOLJJ-ET PRIVILEGIA. —. AN. li*».
ALEXANDRI III
PONTIFICIS ROMAM
EPISTOLiE ET PMVILEGIA
ORDINE CHRONOLOGICO DIGESTA.
(ANNO1159-1181.)
De librisadhibilis vide Patrologim tom. CLXXIX, inilio.
ANNO 1159. A Porro cum antecessor noster .uonae memorlae
Adrianus papa Kalend. Seplembris, dum esset
I. Anagnioe, debilum naturae solvisset, et de lerris ad
Ad [Sijrum] Januensem archiepiscopum ejusquesuf- cceium, de imis migrasset, vocante Domino, ad su-
puguneos. — De eleclione sua. perna, eo Romam deduclo, ct pridie Nonas Sa-
(Terracinae, Sept. 26.) plcmbris in ecclesia B. Petri, proesentibus ferc om-
1IC.UTAF.I,Anndl. Gen., ap. MURATORI Scripl. Ital., nibus fratribus salis honoiificc, sicut moiis est,
VI, 272.] lumulato, cceperunt fratrcs, et nos cum eis, se-
AI.EXAISDEII episcopus, servus servorum Dci, ve- cundum Ecclesiae «msuetudinem, de subslitucndo
nerabilibus fratribus, scilicet JANUENSI arehiepi- ponlilice in eadem ecclesia sludiosius cogitare;et
Kcopo cjusque suffraganeis, salulem et apostuli- tribus diebus inter se de ipsa elsctione traclantes,
cam benedictionem. lantSemin personam nostram insufficientein lmic
iEterna et incommutabilis providentia Condito- oneri, et tantoe dignitalis fasligio minime congruen-
ris sanctam et immaculatam Ecclesiam a saae fun- lcm, omnes fratres, quotquot fuerunt, tribus tari-
dationis exordio ea ratione voluit et ordine guber- lum excepiis, Octavisno scilicet, Joarmc de San-
nari, ut unus ei pastor et inslitutor existeret, cui cto Martlno, et Guidone Cremense ( Deo tcste,
universarum Ecclesiarum praelati absque repugnan- quia mendaciutn non flngimus, sed meram, sicut
tia subjaceant, et membra tanquam suo capiti est, loquimur veritateny), concorditer alque unta-
aiihoereiilia se-quadam mirabili unitate conjunge- nimiter convcnerunt, et nos, assentiente clero ct
rcnt, et ab ipso nullafenus dissiderent. Qui vero populo, in Romanum pontificem clegerunt.
apostolis suis p:o eorum lidei firmiiale promisit, Duo vero, videlicet Joannes et Guido Cremen-
dicens : Ecce ergo vobiscum sum usque ad consum- sis, quos proenotavimus, tertium ^Oclavianum in
maiionem swcnli (Matth. xxvm), ille procul dubio tantarn audaciam vesaniamque proerupsrunt, quod
Ecclesiam suam, cujus ipsi aposloli niagisterium mantum, quo nos renitenlcs et reluctai.tes, qttia
asSumpserunt, stta promissione frandari nullo modo nostram insufficientiam videbamus, jtixta niorcm
palielur, sedeam in suo statu et ordine, licet ad Ecclesiae prior diaconorum inducraf, taniiuam ar-
inslar naviculae Petri fluctuare aliquando videalur, reptivum a collo nostro propriis manilius violjn-
verpeluo faciet permanere. Unde et quamvis hoc ler excussit, ct secum inter tuntulitiosos strepittis
icmpore tres falsi fratres, qui a nobis exierunl, vel fremilus asporlavit. Caetrrum ciim qiiitlani tle
scd non fuerunt de nobis, transfiguranles se in C senatoribus lanlum facinus inspexissent, itntts ex
angelos lucis, cum sint Salanoe, inconsutilem Chri- cis spirilu divino succensus nianlum ipsum de
sti tunicam, quam utique ipse idem ex persona manu eripuit sxvienlis. Ipse vero ad quemdam
Psalmographi, a leonibus peti, et a framea eripi, capellanum suum, qui ad hoc inslructus vene-
et de manu canis orat ac postulat liberari, scindere rat et paralus, illico Ilammeos oculos fremebun-
etlaniare laborent; Chrislus lanien atictor et ca- dus inflexil, clamans et concrepans, ut mantum,
ptit Ecclesiae eam veltiti unicam sponsam suam quem secum portaverat, festinanter afferrct. Quo
provida gubernatione luetur, et naveiii egregii Pi- uiique sine mora delato, idem Octaviauus, abs-
scatoris, licet saepe et saepiusquatialur a liuctibus, ti'acto pileo, et capile inclinato, cunctis fratribus
iion permitlet naufragium sustinerc. aut loco inde aut voluntate remotis, inantum per
71 ALEXANDR!III PAPiE n
manus ejusdem capeilani ct cujusdam alterius cle-- A i inlcr tanlos hsbere potuit pro sua lemeriiatc et re-
rici sui ambitioBius assumpsil, ct ipse idem, quiai sania confirmanda. Quosdam lamcn cpiscopos im
non erat aliquis in hoc operc, capcllano ct clcrico> perialibus minis, qtiosdam violentia Iaicali, quos-
exslilil coadjulor. Verum ex divino judicio credi- dam vero pscuniis et blandiliis allicere voluit,
nuis contigisse quoJ ca pars manti, qttaa tcgcrei sed nihil Domino impcdiente profccit. Ur.de
anteriora debuerat, muliis videntibus et ridenlibus,, ncc aJhuc invenire potest, licct modis omnibus
posteriora tegcbat, et sicuti torise mcntis erat, ctt enitatur, qui ei manus exseoralionis imponat, clss
intentionis obliquse, ita ex iransverso et obliquo• tantae faciat prxsumptionis auctorem et impietalis.
mantum fuil in testimonium suas damnalionisTn- Yerum mcmprati Joannes et Guido, csscitatis tcne-
dutum. Quo facto porlac eeclesiaj, qusa firmatse! bris obvolttli, quoniam scriptum csl: Peccator cum
crant, reserantur, et armatorum cunci, quos, sic- venerit in profundutn viliorum, coniemnel (Prov.
ut ex re apparuit, pecuniae largilioue conduxerat,, xvm), nec sic a sua proosumptione damnabili resi-
cucurrerunt, et pestis illa mortifera, quia cardina- piscunt, sed cumdcm Octavianum, qtiem sibi in sia-
les et episcopos non habcbat, armatorum catervat titam erexcrunl, o'jstinata pcrfidia vencrantur, et
militum vallabatur. Gonsiderate itaque, fratres hii cum relicla unilalc Ecclcsioe prsesunuint usquc
Christo vcnerabiles, tam piacularc ffagitium, lami E adhuc tanqiiam idolum a-.it simulacrum adorare.
exsecrabilc sacrilegium diligcnter altendite, et vi- Ipse aulem Anlicbristi tempora pncfigurans, usqtio
dcte si cst dolor sicut dolor iste, ct si ab exordio adeo erecttis est supra se, ut etiam in templo dc-
nascenlis Ecclesise lanla vcsania unquam fucrit scendcrit lanquam sit Deus oslendens se; ct mulii
a quoliliet scbismaiico, vcl hocrclico altcnlata. abominationem desolationis slantem in loco sanclo
Frai.res vero lam immensum facinus et a ssecu- non sine multa lacrymarum effusione corporeis
lis inauditum ex insperato vidcntcs, e'Lformidan- oculis inspexcrunt.
tes, ne a condtictitiis militibus truncarentur, sese Sanc nos inlirmitatem noslram et virlulum indi-
in munitionc eeclesite nobiscum pariter rcccpe- ger.liani cognosccntcs, nostrum in Deo cogitatum
runt; ibiquc novem diebus conlintiis, ne indc exi- jactaintts, spcrantes et de Chrisii misericordia ple-
remus, fccit nos quorumdam scnatorum asscnsu, nius confider.lcs qtiod Ecclesiam suam sanctam,
quos pecunia oblata corruperat, dic noctuquc ar- pro qua ipsc idcm in substanlia nostrae morlaliiatis
niata manu cum omni diligenlia cttstodiri. Sane apparuit, ct cam sibi non habcnlem rugam, nec
poptilo ineessanlc cl jttgiter acclamantc, cl in ss- maculam cxhibet, optata faciet tranquillilate Iselari,
natores pro tanla imphiaic mulla immanilate frc- C et proceilarum omniuni inundatione sedala, nihil
nicnte, ftiimus de cuslotiia illitis munilionis crepli; erit, quod ei jam possit obsislere, ubi unicus Spon-
sed in arciiori ct tutiori loco trar.s Tiberr.s nos sus ejus volucrii nubilosa quseque el noxia proptil-
iidcm scnatores, recepta indc pecunia, posue- sare. Nunc igilur quia nos de nosiroruin meritorum
rtint. qualilate diilidimus, et de honcslate ac religione
vestra fiduciam oblinemus, vestris ac uni-
Cumque moram ibi ferms pcr tridiium fecisse- vcrsalisplenam Eeclesiss prccibtis infirmitalem nostrara
mus, universo populo tanlam prodilioncm atquc
inalili.im de coetero nullaterius suslinenle, scnalo- petimus arijuvari, charilatcm vestram po.r aposto-
rcs cum nobilibus et populo vcnicntes nos ct fra- lica scripta rogantcs et commonenles atlentius, ut
ires noslros per Crbcm magnifice et lior.orifice sicuti vit-i catbolici vos pro domo Domini muros
ctim immensis laudibus et proeconiis, campanis inexpugnabilcs ponatis, et in devotioneet fidelitaie
eliam in transitu nostro ubique pulsanlibus, con- maneatis vestrse sanclse Romanae Ecclesiseimmo-
duxerunl. Et sic tandem a violentia persccutionis biiiler persistentes, ab ejus unitale nullalenus recc-
datis. Quod si prsefalus vir impieialis ad partes
crepti, cl nostrse redditi libertali, sequenti dic Do- vestras
minico veuerabilibus fratribus noslris G. Sabinensi, V aliqua damnationis suse scripta transmise-
^ rit, ea sicut respttenda sunt respuatis, ct tanquam
Hub. Oslieiisi, S. Portuensi, G. Albanensi, I. Si-
vana contemnere ct abjicerestu»
giiino, et B. Terracinensi episcopis, cardinalibus dcatis.atque sacrilega
quoque, ct abbatibus, prioribus, iudicibus, advo-
calis, scrjniariis, primicerio, et scholse cantoribus, Noverit insupcr discrctio vcslra quod nos in «Ke
nobilibus etiam ex quadam parle, populo Urbis consecralionis nostrse ipsi Octaviano, et jam dictis
apud Nympham non Ionge ab Urbe insimul con- fautoribus cjus, terminum indiilsimus in octo dies
gregatis, iiiunus consecrationis acccpimus, et, sic- ad sinum et unitatem malris Ecclesiseredeundi;
ut in Rotnana Ecclesia consuetudinis est, ibidem quod si adimplere distulcrint, ex tunc tam eos
ponlificali regno magnifice fuimus ac solemniler qtiam oinnes complices et coadjutores ipsorum au-
coronali. cioritate beali Peiri ac noslra non differemusvin-
Caeterum praediclus Octavianus, cum pro con- culo excommunicalionis aslringerc, et eos a Chrisli
est Ecclesia, sequestrare.
sccratione, inio exsecratione sua, dum et in Urbe corpore, quod
cssct, et poslquam latenler exivit Urbem, nuilios Data Tcrracinie vi Kal. Octobris 1159
episcopos convocassct, nullum prosler unum fere
7-3 EPlSTOLi? ET PRIVILEGIA. — AN. 1159. "i
II. iA scripta rationabiliter vobis firmata sunt, sive quid-
&dGerardum episcopum,canonicos et legis doctores quid eatlem ecclesia inpricsentiarum juste et cano-
cwtcrosque magislros Bononiw commoranles. — nice possidet, aut in fulurum concessione pontill-
Ejusdetn argumenti. cum, liberalitate regtini, largitione principum, obla-
(Tenacinae, Oct. 5.) tione lidelium seu aliis juslis modis, praeslante Do-
JIIANSI,Concii. XXI, 868.] mino, poterit adipisci, firma vobis vesirisqtie suc-
Mlcrna et incommulabilis, etc, ut in epistola cessoribus cl illibata permancant. In quibus hoec
orwcedenli. propriis duximus exprinieiula vocabulis^ medieta-
III. (ein videlicet cunclarum oblalionum, iTiioead sepul-
Aa Eberkardum Snltzbiir.gcnseinarchiepiscopum.— crum Doniini offerunttir; oblationes crucis, exce-
Ejusdem argumenti. pto tautiim die sancti Parssceve, ot cum patriarcha
(Terracinte, Octobr. ?.) cam sectim pro aliqtia necessitale detulerit; deci-
[HARZUEIM,Conc. Germ., III, 378.] mas Hierosolymitanoecivilatis et locorum circum-
iEterna et inconunufabilis, elc, ul in epistola 1, atljacentium, exceplis decimis fuudse; ecclestam
usque ad : Novcrit insuper discretio veslra quod nos Sancli Petri in Joppem cum lionoris et dignitalis
supradictum Octavianum apostatam ct scliismali- suse integritate. Adjicimus eliam ut nulli oninino
cum, in octavo die a consccratione nostra (bunc liominum liceat vitoecanonicoeordinem, quem pro-
cnim ei terminum rcsipiscendi ct ad unitatem ma- fessicstis, in vestra ecclcsia commulare. Proetcrea
tris Ecclesiaeredeundi, praefiximus),tanquam inobe- si ab aliquo vos scnserilis prsegravari, ad sedem
dientem et coiuismacem, et illos, qui ei manus prae- apostolicam liberc. vobis liceat appcllsre. Slattiimus
sumpserint, non dico consecrationis, sed exsecra- quoque ut lam tu, Arnalde prior, qnam sticccssores
lionis, imponere, de comniuni fratrum nostrorum, ttti, qui pro lempore fuerint, de possessionihus et
et episcoporum, el cardinalium voluntate et con- bonis, quoeproprise veslri juris sunt, communicato
silio.accensis candclis, ct coetu clericorum in ccde- fratrum veslrorum consilio, ad honorem Dei et
sia congregalo, vinculo anatheraatis, ct excomniuni- ccclesioe vestroe profectum disponendi haheatis li-
calionis astrinximus, ct eos cum suo auctore dia- beram facultalem. Decernimus efgo tit nulli otnni-
bolo condemnaviinus, duos vero jam dictos fautores no liominum liceat proefalamecclesiam lemere per-
ejus, videlicct Ivonem de Slo Maiiino, et Guido- turbare, aul ejus possessioncs aurerre vel ablalas
nem Cremensem, et Ferentinum episcopum, qui ei retinere, minuere, attt aliquibus vexationibus fali-
praesumunt perlinaciter adhserere, alicsque conipli- Q gare; sed oninia integra conservcnlur eorum, pro
ces, et principales coadjutores ejus, et omnes qui quorum gubernaiione ae susicnlalione concessa
scienter eis communicaverint, eidem excofjimunica- sunt, usibus omuimodis profulura, salva in omni-
tioni et condemnalioni decrevimus subjacere. bus aposlolicoesedis auctoritate et patrisrcliae Hie-
IV. rosolymilani canonica jttstitia ct reverentia. Si qua
Ecclesice S. Sepulcri Hierosolymitanw protectionem igitur in futurum ecclesiastica ssccularisvepersona,
suscipil possessioiiesqueac privilegia confirmal. hanc nostroe constitutionis paginam sciens, contra
(Terracinae, Oci. 15.) eam temere venire tentaverit, si [se]cundo tcrtiovo
iEtig. de ROZIERE,Carlulaire du Saint-Sipulcre, commonila satisfactione congrua non emendaverif,
p.68.] poteslalis honorisquc soi dignitale careat, reanique
In iiomine Patris et Filii et Spiritus sancli, se divino judicio existere de perpetrata iniquilale
amen. cognoscat, ct a sacralissimo corpore ac san-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- guine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Chri-
lcclis filiis ARNALDO, priori ecclesioeSancti Sepulcri, sli aliena fiat, alque in extremo examine dislriclo
ejusque fralribus, lam praeseiitibus quam futuris, subjaceat ullioni; cunctis eidem Ioco sua jura scr-
regttlarem vitam professis in perpetuum. D vantibus sit pax Domini noslri Jesu Christi, qtia-
Effeetum jusla postulanlibus indulgcre et vigor tenus et hic fructum bonae actionis percipiant, et
aequilalis et ordo exigit ralionis, proesertimqusndo apud dislrictum Judiccm prsemia aeternaspacis in-
peleiitium voliinlalem el.pielas adjuvat et verilas venianl. Amen.
non rclinquit. Eaproptcr, dilecti in Domino filii, Alexander papa III.
vesiris juslis postulationibus clementer annuimus, Ego Hubaldus, presbyter cardinalis tituii Sanctoo
el praedecessorum nostrorum felicis memoriae, Ho- Crucis iii Jerusalcra.
norii, Innocenlii, Csclestini, Lucii et Eugenii, Ro- Ego Aslaldus, presbyter cardinalis tituli Sanctas
manorum ponlificum, vesligiis inhoerentes, prsefa- Priscae.
lam ccclesiam Sancti Sepulcri, in qua divino man- Ego Joannes, presbyter cardinalis lituli Sanctm
cipati estis obsequio, sub beali Petri et nostra pro- Anasiasise.
lectione suscipimus, et praesenlis scripti privilegioi Ego Albertus, presbyter cardinalis liluli Sancti
communimus, staluentes ut quoecunquepossessio- Laurenlii in Lucina.
nes et bona per autheiitica venerabilium fratrumi Ego Hubaldus, Hosliensis episcopus.
nostrorum palriarcharuni HierosolymilanoeEcclesise Ego Bernardus, Portuensis episcopus.
PATBOL.CC. 2
75 ALEXANDRlIII PAPJE 7S
Ego Galterius. AHianensis episeoptis. A S. Marioein Coneto juxla fluvium Tiinium, S. Be-
Ego Oddo, diaconus cardinalis Sancfi Georgii atltl nedicli et S. Laurenlii in Salerno, S. Liberatoris in
Velum Aureum. Marchia cum omnibus peilinentiis suis, S, Bene-
Ego Odo, diaconus Sancti Nicolai in Carcere Ttil dicti in Marsia, S. Mariaein Luco, S. Cosmatis in
lii ct cardinalis. Civitella, S. Angeli in Barregio cuni omnibus per-
Ego Ardicio, Sancti Tlieodori diaconus cardina- tinentiis suis, S. Mariaeancillarum Dei in civitafe
lis. Cosentia, S. Mariaein Banza, S. Petri de Lacu, S.
Ego Boso, diaconus cardinalis Sanctorum Cosmoe e Petri de Ovellano, S. Erasmi, S. Benedicti et S.
ct Damiani. Scholasticae,inCajela, S. Magni in Fundis, S. Ste-
Data Terracinse, per manum Hcrmanni, sancta;e phani, S. Benedicli et S. Agalhae in Terracina, S.
Romanae Ecclesi* subdiaconi ct notarii, ldibuss Petri el S. Pauli in Foresla, S. Marise in Ponte-
Octobris, indictione vin, Incarnaiionis Dominicse B corvo, S. Angeli, S. Nicandri et S. Thomaein Tro-
anno-1159, pontilicatus vero domni Alexandri pa- ja, S. Eustalii in Paniania, S. Benedicti in Aloria-
paeIII anno primo. no, S. Benedicti in Pectinari, S. Mariosin Casale-
V. plano, S. Illuminatee in Castello Linusano, S. Tri-
"
Monasterio Casinensi, quud primiim totius Ilaliw, nitatis el S. Georgii in Termule, S. Focatis in Le-
declarat, bona ac libertates omneficonfirmai, no- tina cum fance et piscaria, S. Benedicti in Asculo,
vaque concedilprivilegia. S. Eustasii in Pelra abundanli, S. Euslasii in Vi-
(Apud Nimpbam, Nov. 7.) pera, S. Mariae in Barrctano, S. Scbolaslicse in
[GATTULA, Hist. Casin., 558, ex originali.] Pinne, S. Salvaloris in Tave, S. Nicolai juxta flu-
ALEXASDEII episcopus, servus servorum Dei, di- vium Trutinum in Aprutium cum pertinentiis snis,
lccto filio RAINALDO abbati venerabilis monasteriii S. Joannisad Seursotiem, S. Benedicti in Trunto,
Casinensis B. Benedicii, ejtisque successoribus re • S. Benedicti in Tisitio fiuvio, S. ApoIIinaris in Firmo
gulariter subslituendis, in perpctuum. quod dicilur ad Oplaniis, S.'Mariae in Arbosela, S.
Licet omnium Eeclesiarum cura ct sollicitudo ex Mariini in Saline, S. Angeli in Marano et SS. Se-
injnntio nobis a Deo apostolatus officiosollicitudini ptem Fratrum, et S. Laurentii, S. Benedicti in Ri-
nostroeimmineat; illi tamen, quse speciaiius ac fa- paursa. In comilatu Aquinensi cellam Sancti G)*ii-
miliarius ad Romani pontificis ordinaiioncm spe- gorii, S. Mauritii, S. Pauli, S. Conslantii, S. Chri-
ctare noscuiilur, ampliari nos convenit cbarilatis sfophori, S. Nicolai, S. Marioein Albaneta, S. Ni-
biuuio imminere. Eapropter, dilecte in Domino fili colai in Ciconia, S. Benedicti in Chia, S. Nazarii in
tuts C
Raynalde abbas, juslis postulalionibus gralum Comino, S. Valenlini, S. Marlini, S. Urbani, S.
imperlienles assensum, proefalum beati Benedicti Angeli, S. Pauli, S. Felicis, S. Salvatoris, S. An-
monaslerium, cui Deo auctore prseesse dignosce- geli Yallislucis, S. Michaelis in Olivelo, S. Nicolai
lis, ad exemplar prsedecessoruin nostrorum felicis in Pica, S. Angeli in Cannuca, S. Marioein Yeru-
niemoriaeCalixti el Anaslasii, Romanorum pontifi- lis, S. Petri in Esclefo, S. Lucioe et S. Petri in
cum, sub B. Petri, et noslra prolectionc suscipi- Curuli, S. Sylvestri, S. Matiini et S. Lticioein Er-
mus, et prsesentis scripti privilegio comraunimus, pino, S. Mariaede Casfello Zttpponis, S. Marlini in
slatuentes ut quascunque possessiones, qtisecunqtte pede Arcis, S. Benedicti in colle de Insula, S. Ma-
bona eadem Ecclesia inproesenliarum juste et ca- riae in Bavuco, S. Nicolai in Turrice, S. Juliani in
nonice possidel, aut in futurum concessione ponli- Frusilone, S. Coesarii in Anagnia, S. Germani in
ficum, largitione rcgum , liberalitale principum, Saza, S. Benedicti in Paschesano, S. Petri in Mo-
oblatione fulelium seu aliis juslis modis, coope- rinis, S. Angeli in Peschocanali, S. Patris in For-
rante Doinino, poterit adipisci, firma tibi luisque mis, S Angeli in Albe, S. Erasmi in Pomperano,
successoribus et illibata perinaneant. S. ilaiioe in Cellis, S. Pasloris in civilate Tybur-
In quibus hoec propriis duximus exprimenda vo- pJJ l!na, in Venafro, S. Benedicli, S. Nazarii, S. Mar-
cabulis : imprimis monasterium Domini Salvatoris lini in ipsa Furca, curtem S. Mariaeet S. Benedicli
posilum ad pedem Casini moniis; monaslcrium Pizoli, in Calvo Sala, S. Benedicli in Cesima, S.
sanctoeDei genifricis virginis Mariai, quod vocatur Benedicti in Seua, et S. Leonis, curtem quoedici:ur
Plumbarola, monasterium S. Mariosin Cincla, cel- Lauriana, S. Benedicti in Teano cum perlineuliis
1-amS. Benedicti in Capua cum pcrlincnliis suis; suis, S. Mariae in Calvo, S. Nazarii in Aog'ena, S.
S. Angeli ad Formas, S. Joamiis puellarum, S. Arijttloris et S. Benedicli in Alifa, S. Domni in
RuQ, S. Benedicli Pizuli, S. Augeli ad Odaliscos, Tciesia, S. Martini in Vulturno, in Ancalfi, S. Cru-
S. Agalhoain Aversa, S. Cecilise cl S. Demcirii in cis et S. Nicolai, S. Crucis in Sernia, S. Marci in
Neapolim, S. Benedicti ad porlatn Rufini, S. Nico- Carpenone, S. Yaleniini iu Ferenlino, S. Angeli in
lai in Civitatenova, S. Bencdicli in Pauiano, S. Be- Algido, S. Marci in Ceccano, S. Agalhaein Tuscula-
nedicli in Petra-polecina, S. Georgii in Fcnucleo, no, S. Jerusalem, S. Benedicli in Albano; in Roma
S. Joannis in Turlecoso, S. Petri in Rossauo, S. monasterium S. Sebastiani in Palladio, in Lucacei-
AngeliinCapraria, S. Januarii et S. Matiini prope lam S. Georgii, in lerritorio Pilanoaciyilatis S. Syl-
bftiieveiitum, S. Dionysii in Pontc, e( S. Anastasii, vesliielS. Salvatoris in Civitella; in «iucato Sp:-lc-
77 EPISTOLJS ET PRIYILECIA. — AN. 1189. ?»
tano S. Mariaj in Calena, S. Benedicti in Trani, S. A Praelerea, Palrum iiostrorum vesligia subsequen-
Benedicti in Caro, S. Pctri imperialis in Tarento, tos praefatum S. Benedicli monasterium cseterisper
in Calabria cellam Anaslasiae, S. Marisein Tropoea, Occidenlem ccenobiis praeferendum asserimus , et
S. Nicolai inSaliectano, S. Euphemise in Marchia'; tam le quani successoros tuos in omni conventu epi-
in comitatuArelino, monasteritim S. Beuedicti, etS. scoporum seu principum superiores omnibus abba-
Benedicti in Crema, in Sardiniae insula ecclesiam S. tibus consedere, atque in judiciis priorem coelerissui
Matiaein Tergo, S. Elise inMoiilesanclo, ctS.Elisei ordinis viris sententiam proferre sancitnus. Usum
cum omnibus earum pertineiiliis, S. Mariaein Sa- eliam compagarum ac cbiroihecoe, dalmalicae ac
bucco S. Mariaede Toralbo, S. Marisede Toncele, mitrae, tani tibi quam successoribus tuis, in prseci-
S. Petri de Trecingle, S. Nicolai et S. Marise in puis festis et diebus Dominicis, ad missas seu in
Sallo cum pertinentiis earum, S. Nicolai deTalasa, consessu concilii habendum concedimus. Sane tain
S. Micbaelisin Ferrucisi, S. Georgii in Ticillo, S. in ipso vencrabili mouasterio quam et cellis cujtis-
Pelri in Sinebrano, S. Petri in Nurchi, S. Nicolai libet eoclesiaeepiscopum vel sacerdotem, proelerRo-
de Nugulbi et S. Joannis, S. Eiisede Silini, S. Ma- manum pontificem ditioiiem quamlibel aut exconi-
rise deFIuminetepido, in civilale Cosentio S. Petri municandi, aul intcrdicendi aut ad synnduin convo-
iu Bttda, S. Marlini juxtafluvium Arinini, S. Colum- l candi proesumeie prohibemus ita ul nisi ab abbato
boni, S. Nicolai in Guatancili, S. Lucioecum insula priore loci fuerit invitatus, nec missarum solemnia
Viti; in Palentino S. Mariaein.Cellis, S. Joannls in inibi audeat ceiebrare. Liceatqueipsius monastcrii
Vouaze, S. Joannis in Via Romana, S. Joannis de cl cellarum ejusfralribtis, clericos cujuscunqueor-
Actangone, S. Pelri inPereto, in Capitanala raedie- dinis, seu laicos de qtiocunque episcopatu ad con-
latcm caslri Serrae, S. Lucse in monte Gargani, pa- versionem venientes, in sanitale vel in aegritudina
seua de Mateze, in Firmo S. Baitbolomaeiincanipo. cum rebus suis, absque episcoporum vel cujuslibe.1;
Fulloiiis, in Tude, S. Magni, iu Qualrelli, S. Augcli personae conlradiclione suscipere , nisi tum iidem
in Galla, in lerritorio Andegavensi, S. Mauri in cleriei seu laici a dioecesanis episcopis pro cerlis
Glannafolio cum cellis, villis et omnibus perlineu- fuerint excomniunicati criminibus. Liceat cliam
liis suis, in Dalmatia S. Mariaejttxla civifalem Ra- absque cujuslibel ssecularis vel ecclesiasticae potc-
gusaiii cum porttt suo, S. Nicoiai iti Sansacu prope sialis inhibilione subjectis monasleriis suis tani
Spalalrum, in Ilispania S. Bencdicti in Tarracone, monachos quam saiiclimoiiiales feminas judicare.
S. Benedicii in Coadgrane, juxta civilatem Logro- Liceat quoque fralribus per cellas in civilatibus
nium, item civitalem quae dicitur S. Germani posi- Q ^ eonsiitutas ad divina oflicia ceIebranda,quandocun-
tani ad pedeni Casinimonlis, castellumS. Petriquod que voluerint, signa pulsare, populum Dei tam iu
ab antiquis diclum est Castrum Casini, casleliutn ipsum ccenobiiim quam ct in cellas ejus ad Deiver-
S. Angeli, Plumbarolam, Pignatarism Pedemontis bum audiendum ingredi, nullus episcopus excepto
juncluram ; castrum S. Ambrosii, S, Apollinaris, pro communi totius civitalis vel parocbioe interdi-
S. Georgii/vallem frigidam S. Andreae, Vantrami clo, prohibeat. Obeunte vero te nunc ejusdem loci
monaslicum, Vanlrani comitalem, S. Stephani tera- abbate vei luorum quolibet sticcessorum, nuUusibi
IUUIII,Fracte, Caslruninovum, Mortulam cum curte: quolibel subrcptioiiis astulia seu violentia prsepo-
quae dicitur Casa-Forlitii, Cucuruzu, Caminum,'Su- natur, itisi quem fratres communi consensu, vel
jifin cuni oniuibus peiiinentiis suis exutraqueparte i fratrum pars consilii sanioris, sccundum Dei limo-
llumiuis, lurrem ad marejuxtafluvium Gariliaiuun,, rem, etbeati Benedicti Regulam elegeriut, aRomano
castrum Ponliscursi, S. Petri in Flia, Toroceium,, pontilice consecrandum, sicut in doiuini praetleces-
Cervarium, S. Yicloris, S. Eliae, vallem rottmdani,, soris noslri sanctaemcmorioeIiconis papoeprivilegio
Saraciniscum, Cardeium, Aquamfundatam, Viteco- continelur.
sum, in Calabria castrum Cetrarii cum ecclesiis ett Ad haectam prsesenlium quam futurorum avari-
omnibus pertinentiis suis, in niarehia Teatina ca- D tiaeac nequiliseobvianles, omnes omninoseditiones,
siellum Lastinianum, mouteni Albrici, Abacelam S. quas lsevas dicunt, seu direptiones iirciijuscunque
Quirici cum portu, Frisam, S. Justam. In comitatut abbalis moiie aut elcctione fieri auctoiilatesposlo-
Asculano castellum quod dicitur Oclavum, el postt iica intcrdicimus. Chrisma vero, olcum sanctum,
moiilcni Conionum Trivilianum etcavinum.inpriu- consecraiiones allarium sive basilicarum, ordinatio-
cipatu castellum ripae Ursre, Montem-bellttm, Pera- nes cJericorum , a quocunque malueritis Galholivo
tramfracidam in Comino, Yicumaibum ; in territo- suscipiatis episcopo, baptismum aulem et infirmo-
rio Carscolauo caslellura auriculam, Piretum, Ro- rum visitaliones per clericos veslros in oppitiis vc-.
nam in cameralam, el Fossam caecsm, in Amalphii stris seu villis agetis. Ad perpetuum etiam hospi-
Fundicum, in terrilorio Tergono castellionem deJ lium tibi tuisque successoribus Paliadii ccllam con-
Baroncello, S.Juslam, villam S. Nicolai quae dc3 cedimus, ut de veslra illic congregatione, quem
Gallicianodicitur; in monte S. Angeli hospitale, ini voluerilis ordinetis; quemsifoiie Romano poclifici
lerritorio Capuano Gualdum de Liburia, in comi- in abbatem promoveri placuerit, oiuninu tamen
talu Teanensi curtem S. Felicis cum ecclcsia S. lanquam vestrae congregalionis moiiacliuni sub ve-
Hyppoliti. slra decorninuis dispositione persistcre. Rcdilum
79 ALEXASDRf111PAK* 8n
quoque, qui ab oflicialibus nostris apud Ostiam vel. ?1A diclione vm, ponliGcaius vero domni Alexamiri 111
porlum de navihus exigi solet, navi vestrse, signa a anno i.
eo vencrit, relaxamus. Sepulturam sane loci veslri' VI.
ct monasleriorum veslrorum liberam omnino essee Ad Henricum episcopum Belvacensem.— Ut, repro-
censeraus, ut eorum, qui se illic sepeliri deliherave-
i- bala Octaviani pravilate, firmiler perscverelin sua
i int, devotioni et extremse voluntati, nisi forte ex- devotione.
communicati vcl interdicti sint, nullus obsistat. (Apud Nimpham, Nov. 8.)
Decernimus ergo ut nulli omnino hominum liceatt [MARTES. Ampl. collect., n, 605.]
idem monasterium temere perturbare aut ejus pos- ALEXAHDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
«essionesauferre, vel ablalasretinere, minuere, velI neraiiili fralri HENRICO, Belvacensi episcopo, salu-
temerariis vexationibus fatigare, sed omiiia integraa tem et apostolicam benedictionem.
conserventur eorum pro quorum gubernatione ett SacrosancfaeRomanseEccb>sisemalri luae, et his
suslentatione concessa sunt,usibus omnimodis pro- qui in ea ex canonica fralrtim eleclione, Domino
ftitura, salva in omnibus sedis apostolica?.auclori- disponenle, lninislranl, quantum ex oflicii lui de-
late. beas dignitate, et quam sollicite ad honorem exal-
iB
Si qua igitur in fulurum ecclesiastica ssecularisve * tationem ipsius iutendere te opotieat, nobis etiam
persona banc noslrae conslilutionis paginam, sciens,, reticenlibus, discrelionis tuoe prudentia non igno-
contraeam lemere venire tenlaverit, secundo terliovc3 rat. Qualiter aulem Oclavianus schismaticus, si-
commonila, si non satisfactione congiua emenda- moniacus et man!feslus invasor, post canonicam
verit, poteslalis honorisque sui dignitate careat,, electionem noslrani, et poslquam nos invilos ac ro-
reamque se divino judicio cxistere deperpetraiaini- nitentes, de maudato ac voluntate fratrum Oddo
quitale cognoscat, cta sacratissimo corpore ac san- prior diaconus induerat, seipsum intruserit, atque
guine Deiet Doraini Redemploris nostri Jesu Chri- ipse idem manfo se propriis manibus opcruerit, cx
sti aliena iiat, atque in exlremo examine districloe! Iilteris quas ad archiepiscopos el episcopos, alios-
ullioni subjaceat. Cunctis aulemeidemlocosuajura i qus Ecclcsioeprselatosper Franciam conslitutos nos
servantibus sit pax Domini nostri Jesu Cbrisli.qtia- olim recolimus deslinasse, ad notitiam tuam ple-
tenus ct liic fructum bonoa aclionis percipiant, et narie credimus pcrvenisse. Quia igitur Ecciosia Dei,
spud dJsirictnm Judicem prscmia aeternoepacis in- ope el consilio rcligiosorum virorum, a multis retro
veniant. Amen, amen, amen. temporihus non magis quam nunc indiguit adju-
'SANCTUS FETRUS.f. SANCTUS PAULUS, _„ vari, fralernilatem luam per apostolica scripla roga -
ALEXANDER PAPAIII. eius, moiiemusetexhorlaiimr in Domino, itt in de-
VIASTUAS,DOMINE, DEMONSTRA SIIHI. votione matris lusesacrosanctoeRomanseEcclesioeet
Bene valete. noslra, sicut de le confidimuset speramus, immobili
Ego Alexander CalholicaeEcclesioe episc. subsc. firmitate consistas, et Simoniaca pravitale illius
Ego Ubaldus Osiiensis episc subsc. aposttiliti alquc schismalici omnimodo reprobata,
Ego Bernardus Portucnsis episc. et S. Rufinae a quo videlicet episcopi, abbates, atque alii viri re-
lubsc. ligiosi cl cunclae fere personse ecclesissticon,sicut
Ego Gualterius Albanensis episc. subsc. a.pesle morlifera fugiunt, el ad eum nulla ralione
Ego Ubaldus presb. card. til. S. Crucis inJerusa- accedunt, in petra fidei et Ecclesise imitate -.3111111!
lem subsc. lui conslituas firmilatein, afque omncs tibi subjc-
Ego Aslaldus presb. card. tit. S. Priscse subsc. ctos ad hoc ipsum jugi admonitione inducere stu-
Ego Joannes presb. card. S. Joannis el Pauli. tit. deas, et modis omuibus exliortari, ut taleiitum tibi
Pammachi subsc. crediium non in sudario vidcalur otiose recondi-
Ego Ildebrandus presb. card. basilicas duodecim tura, sed utilitcr ad honorem Dei sludio perfectse
Aposiolorum subsc. D discrelionis cxpensum. Nos enim personam tuam,
Ego Joanncs presb. card. tit. S. Anastasioesubsc. sicut charissimi fralris lui, proeleritoequidera ami-
Ego Alberlus presb. card. tit. S. Laurentii in citioe non immcmores, sincera in Cliristi visceribus
LucinasubsCi charitate diligere, et poslulaiiones luas quanium
Ego Otto diac card. S. Georeii ad Velum Au- cum Deo possumus libcntius cxaudire.
reum subsc. Daium apud Nimpham, vi Id. Novembris.
Ego Iacintus diac. card. S. Mariae in Cosmedin. VII.
subsc. Ad B[ertham] Francorum reginam. — Gontra Vi-
Ego Otlodiac.card.S.Nicolai inCarcere Tulliano clorcm anljpapam.
siibsc. (Anagniae,Nov. 15.)
Ego Boso diaconus cardirialis S. Cosmsc et Da- [MANSI, CO/ICI/.,XXI, 971.]
miani subsc. ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, cha-
Datum apud Nympham per manum Ilermanni rissimoe in Cbrislo filioeB. illustri Francorum rc-
sanctaeRomanse Ecclesioesubdiaconi et nolarii, vn ginoe, salutem ct aposlolicam beneriiclioneir..
ldus Novenibris, lncarnationis Dominicae1159. in- Quanto tibi divina clementia digniialis gradura
Sl EP1ST0L.* ET PRSVILEGIA. -AiX. U59. &f
«onlulit altiorem, quanto etiam inter alia» mundili j\A Qualiter (85) Octavianus schismalicusetSimonist-
personas te majori potentia ct nobilitale ditavil, cus, et manifestus invasor, post canonicam electio-
tanto utique sub potenti manu Dei, a quo est omnee nem nostram seipsum damriablli proesumptiOnein-
datum optimum el omne doiium perfectum (Jac. i),i truserit, et ipse idem cum duobus lantum capella"
excellentiam tuam decct araplius humiliari, et uni- nis suis (86) manto se propriis iiianibus operuerit,
cara sponsam ejus, sacrosanctsm videlicct Eccle-_ luni ex publica et communi fama, tura ex Iitteris,
siaiu, tota mentis affectione diligere, et loto studio„ quas stepius in Galliam destinavimus, ad uolitiam
' verierari,
atque ad honorem et exaitationem illortim, tuam plenarie credinius pervenisse. Ut autem res
qui ex canonics fratrum cleetione in ea, Domino8 ipsa manifeslius elucescat, dilectos lilios nostros
disponenle, ministrant, intendere, et ad eoruin con-. H. (87] tiluli Sanclorum Nerei et Achillei presbyte-
fusicnem, qui eam opprimere et lanisre conantur, rura et 0. (88) Sancli Nicolai in Carcere Tulliano
oporfet te sollicitius lahorare. Qualiter autem Octa-. diaconum cardinalem, qui totam rei seriem plenius
vianus schisnialicus, Simoniacus, et manifestus3 enarrabunt, in regnum Francorum duximus dele-
invasor, post canonicam eleclionem iiostram, ett gandos. Unde quia de te speciali quadam intcr
postquam nos invitos et renitentes, de mandato ac3 alios prserogaliva confidimus, et sicut de charissimo
voluntate fratrum, Odo prior diaconorum induerat,> B fratre nostro plenam in omnibus fiduciam .
obline •
seipsum inlruserit; atque ipse idein manto se pro- mu«, eosdem fralres nostros charitali tuae specia-
priis manibus operuerit, ex Iitteris, quas ad episco- lius commendamus; rogantes attentius ut eos pro
pos aliosque Ecclesiae prselalos per diversas provin- reverentia beati Petri et intervenlu nostro benigne'
cias constitutos nos olim recolimus destinasse, adI recipias et honores, et super negolio Ecelesise con -
iiotilio.ni luam plenarie credimus pervenisse. Quiaj silium eis et auxilium modis omnibus submini-
igitur Ecclesia Dei multis attrita laboribus, et nont stres.
modicis angusliafa pressuris, ope et consilio poten- Datum Agnaniae n Idus Decembris.
tum et nobilium personarum a multis retro tempo- IX.
ribus non magis quam nunc indiguit auxiliari, ex- Ad
archiepiscopos, episcopos,abbates, priores et uni- •
cellentiam tuam per apostolica scripta rogamus, versot Ecclesiarum prwlalos per Liguriam, MmU
monemus et exhortamur in Domino, ut in devoliono liam, Histriam et ducatum Veneliwconslitutos. —
inalris tuoe sacrosanctse Romanae Eeclesise, ac no De schismale.
slra, sicut de te confidimus el speramus, immobili (Anagnise, Dec. 13.)
tirmitate consislas, et simoniaca pravitate illius ^c [RUBEIHisl. Raven., 541.]
Echismatici alque apostatici omnimodo reprossata, jEterna et imraulabilis, elc, ut in episl. 1, supra.
a quo videlicet episcopi, abbalcs, atque alii viri re- Addit: Octavianum quinta decima die post sui con-
octava post excommunicalionem ab
iigiosi, et cuiictse fere personae, tam ecclesiaslicae secralionem,
quam sseculares, sicut a peste mortifera fugiunt, ipso in eum prolatam (id est die i mensis Octobris)
et ad eum nulla ratione accedunt, in petra iidei, et per [Imaruni] Tusculanum, acper Melphiensem et
Ecclesise uniiate animi tui constituas firmilatem, [Ubaldum] Ferentinensem episcopos, prsesenlibua
Joanne et Guidone, < quondam > cordinalibus, <eri*
alque charissimum filium nostrum Ludovicum illu-
slrem regem Fraucorum virum tuum ad hoc ipsum secratum > (id est consecratum) esse.
jugi exhortatione inducere studeas, et modis omni- X.
bus exhoitari. Nos enim personam luam, sicutcha- Ad Angtiw episcopos.— De schismate et de Ocitviani
rissimae lilise nostrae, sincera volumns in Christi excommunicalione.
visceribus cliaritale diligere, et poslulationes tuas, (Anagnioe, Dec) .
quantum cum Deo possumus , libentius exaudire. [WILIUNS,Concil., I, i{&.\"
Datum Auagniae, Idus Novembris, /Eterna et incoiumuiabilis, et, ul in epist. 1 su-
VIII. D Vra-
XI..
Ad Henricum episcopum Belvacensem.— De inlru- Ad episcopum Verulanum. — De clericis qui, infra
sione Oclaviani sckismalici. subdiaconatus ordinem conslituti, uxorem acci*
(Anagnise, Dec. 12.) piunl.
[MARTEN., Ampl. Colleci., II, 651.] Quod te cum inimicis tttis, etc. De caHero qnia:
ALEXANDER episcopus, servus servortim Dei, ve- fiaternitalis tuae quaerit industiia, utrum clerici qui-
nerabili fratri HENRICO Belvacensi episcopo, sulutem infra
i subdiaconatus ordinem constituti, quia cou»
et apostolicam benedictionem itinere caruis vitio coacli non valeanl, uxores acci-
(85) Octavianus nobilis Romanus, qui ab Inno- ipapalis, quo olim piior disconorum. cardiiialiinu
centio II cardinalis creatus, et pluribus legalioni- ,
bus subaiiis summis ponlificibus functus, tandem electum
(
induendo dicebat; Ego investio tede papalu,
Adriano IV defunclo, triduo post octo cardinalium ut prwsi$ Urbi el orbi.
C87) Henricum ex monacho Cisterciensi cardina-
suffragiiselcctus adversus Alexandrum III, anlipapa ' lem
i creatum ab Eugenio III.
Viclor IV dictus, et in conciliabulo Papiensi, agonle Ottonem de Brixia ab eodem papa in sacrura
Friderico imperatore confirmatus est. (88}
,collegium cooplatum.
(86) Mantum crtt cappa rubea,,insigne dignitatis
85. ALEXANDRl III PAPJ! 8i
fiiimt, ectiesiastico spofiaii possinl bcneficiocano-- A , XIV.
pice : id tuam vokimus experientiam tenere indu- Ad cpiscopnm Paresberiensem. — De Itogerio cuno-
biiala veritate,. quod cum sint voluplatibus et car- nico quifrustratoriw dilationis eausa videbalurap-
nalibus desideriis dediti, ac divinis et ecclesiasticis pellasse.
facramenlis conlrectandis indigni,ecclesiasticissuiit\ \Ibid., p. 450.]
procul dubio beneficiis privandi. Sane si ecclesiiss Pervenit ad nos quod cum lu Rog. filium "Wii-
quibus attitulati fuerant, de possessionibus aul aliis5 lelmi Ecclesiaetuaicanonicum, utdebitam in eadem
l.onis suis aliqua conttilisse noscunlur, cum ab ea- Ecclesia residenliam facerel, monuisses, ad au-
fumdem ecclesiarum minisbrio fuerint et beneficio > dientiam nostram in appellalionem prorupit, et ap-
suqjiestrali, ad ipsos recta via dominium el prOr - pellationi sux terminum, proximum festum beali
prietas. illico-debet absqtie tilla conlraJiclioiie re- Lucaeprsefixit. Quoniam igitur indignum est, per
dire- ejtts vel aliorum subterfugia, praescriptam Eccie-
XII. siam debitis obsequiis defraudsri, cum ipse frustra-
Ad prwposilum el canonicos Sulcan. [al. liisilen- toriae dilalionis causa appellasse videatur: frater^
sis]. — De prwbenda sacerdoli cuidetn collala. nitati luoeper A. S. mandanuis, quatenus praefatum
[MANSI,. Concil., XXII, 429.] B Rog. diligenter et sludiose commoneas, utineadem
Significalum est nobis, quod erclesiasticam sa- Ecclesia debitam, omni roora postposita, faciat
cerdoti [al. quod cuidam saccrdoli] praebcndamt residenliam, vel infra proximum festum beali Lucae
itnam i-n ecciesia vestra commuui consensu et vo- appellalionem suam prosecultirus, ad nos veniendi
luiifate dedistis : ita quidem, qtiod missam de san- iler arripiat. Interim vero alicui bonesiae personoe
cta-Maria, nisi sit corporis inlirmilale gravalus,, vices ejus in Ecelesia prxtaxala exsequendas coni-
debent quotidie celebrare, qui. ecclesiam vcstrarai tnitlas : el tantum ei de heneficiis illitis, appella-
non nisi communi tam prseposili quam capitulicon- lione cessanle, assignes, unde possit congrtie su-
censu, polest dimiltere, nec cuiquam prsebendse il- stcntari. Quod si proelibatus Rog. alterum isloium
liits anniversarium delegare. Quam siquidem con- adimplere neglexerit, tu eum extunc praebenda
Blitulioncm eatenus confirmavimus, ut praedictus sua, omni appellatione et contradictione cessanle,
saccrdos, ecclesiae, nisi inlirmilali corporis fucrit prives : et eam alicui viro discreto et honesto,
inipeditus.assiiluedebeai ojfiniunisuum impendere: nuilius sppelialione admissa, concedas pariier et
quanlo frrveiitius potesl, salva honcslale stta et de- assignes.
bita devotione, missarum solemnia celebrare : nec xv
sibi liceat lioc, illinc se ad aliam ecclcsiam transfe- c( Ad Toriiacensem[al. Turonensem].— De
cpiscopum
rendo, aul voltiptatis causa, stibtrahere. miitiere quw fiiium inleremeral, ut monaslerium
XILL. capessal.
Ad episcopumBellovacenscm[al. Benevenlanum.]— 'libid.}
De puero nondum xiv annorum a votis absol-
vendo. Yeniens ad nos mulier latrix proeseniium, fa-
[Ibid.] crymabili nobis confessione moiislravit , quOti
Significalum est noliis el pro certo monstratum, cum de quodam ftlium genuisset, et ille sibi tur-
quod Griboldusnondum incipiens esse quatuorde- gido soepe vultti improperassel, quod filius ejus
cii» annoriK», liniore magistri, qui eum litteris non csset, ipsa iracundiae calore ct furore animi
crudiebat, liab!lum religionis suseepit in ectiesia ducta, eumdem filiuin interfecit. Quo comperto,
rie Russinis [al. Ressone], ct inde sicut' puer infra comes Flandrensis eam totam terram snam usque
annum exivil, et pcr saeculivanitates jam sex ainiis ad seplennium abjumre coegit, nisi de nostra li-
et eo ampiius vagabundus discurrit. Unde quoniam cenlia remaneret [f. remearet]. Cumque se nostro
Jmjus rei veritas nobis non conslai, fraterniiati luse cniispecttii prscsenlassct, et quod crucem susce-
per A. S. mandamus, quateniis rem ipsam diligen- n[) pisset, Hierosolymam se profecturam monslrasset,
ler inquiras, ct sl invciieris, quod non fueril a pa- nos videnles quod in parlibus illis prsesenlia illius
rentibus oblattts, ncc inceperil esse quatuonlecim non polest esse utilis, sed daranosa, eam ab Hiero-
annorum, qtiando ad religionem accessit, et eum solymitano ilinere revocanles, ipsam fraiernilali
infra quartumdccimum annum voli poenituerit, et luseduximus remittendam : proesentiuni auctorilate
ab ecclesia recessrjrit, si in saecqlo voluerit rema- mandantes, quatenus praidiclam mulierem lsborcs
nere, et eum ab ipso voto quod fecit auctorilate iuducere, ut in aliqttod monaslerium lui episcopa-
pontificali absolvas, et eum absolntum lam in ec- lus transeal, et ibi peecata sua perpelua poeni-
clcsia de Russinis, quam populo luoecivitalis slu- icnlia deplorel.. Si autem, depugnanle carnis fragi-
deas publicare. Si aulem a parcnlibus suis forle litale, ad hoc induci noluerit, ei licentiam nubendi.
oblatus, seu quartunidecimum annum complevcral, iu Domino tribuas, qtiia lulius nobis videtur ut
ctun religionem intravit, sive posl quaiiumdeci- in Domino oubat, el uni soli quam. mnltis adhse--
imtm annum professionem a sc faclam ralam ha- rcal..
liuit, eum ad eamdcm vel aliam religionem transirc,
ucciesiaslica distric ioue cimpcllas.
** EPISTOL/E ET PRIVILEGIA. — AN. U60. 8«
NNO 1160. j snffragium imperliri. Eupropter, dilecli in Domino
A
filii, vestris justissimis poslulationibus elemeiuer
XVI. aunuimus, el monasterium Pontiniaceiise, in quo
Ad canonicos Ecclesiw Remensis.— Ut, reprobata divino mancipali eslis obsequio, sub beati Petri et
Oclaviani schismatici simoniaca pravilale, ia ftde nostra proteetionesuscipimus, ct praesentis scripii
permaneant. privilegio communimus. In jprimis siquidem sla-
(Anagniae, Jan. 18.) luentes ut ordo nionaslicus, qui secundum Dci li-
[DomMARLOT, Metropol. Rem., II, 574.] morem et B. Benedicli Regulam in ipsomonasterio
ALEXANDER episcopus, scrvus servorum Dei, dile- instilutus esse dignoscitur, perpetuis ibidem tem-
ctis filiis universis canonicis Remensis Ecclesiae, poribus inviolabililer observetur. Prseterca quascun-
salulem et apostolicam benediclionem. que possessiones, quoecunque bona idem monaste-
Sacrosanctae Romanae Ecclesiae malris vestraa, et rium inprsesentiaruni jusle et canoniee possidet,
liis quiin ea ex canonica fralrum electione, Domino aut in futurum concessione ponlificum, largitione
disponente, minislranl, quantum ex vestri debealis regum vel principum, oblatione fidelium, seu aliis
officii dignitate, et quam sollicite ad honorem et justis modis, prsestanle Domino, polerit adipisci,
exaltalionem ipsius vos inlendere oporteat, nobis " firma vobis veslrisque successoribus et illibala
etiam reticenlibus, discretionis veslroe-prudenlia permaneant. ln quibus lisec propriis duximus ex-
non ignorat.-Qualiter autem boc lempore revelalus primenda vocabulis : grangiam de Bunione cuni
sil homo peceati, filius perditionis, Oelavianus omnibus pertinentiis suis, grangiam de Sancta
scilicet schismalicus, simoniacus, et manifeslus Porcaria cum omnibus pertinentiis suis, quidquid
invasor, qui adversatur et exlollilur supra omne habelis in terra quae Conimunia dicitur, grangiam
quod diciiur Deus, aut quod colitur, et quia jam Acrimonlis cum omnibus perlinentis suis, gran-
mysterium opcratur iniquiiatis, qualiter eliam as- giam Yillarissicci cum omnibus periincnliis suis,
sumptis sibi tribus malitioe suse complicibus, Petri graugiam Creciaci cum omnibus peiiinentiis suis,
se velit constiluere successorem, cum Petri fidcm grangiam Challiaci cum omnibus pcrtinenliis suis,
oppugnet et Catholicam violet unitatem, lum ex grangiam de Burs cum omnibus pertinenliis suis,
publica ef communi fama, tum ex generalibus lit- quidquid habelis in tolo nemore Otlse, domum de
teris, quas jamduihim per universas provincias Saveia.cum omnibus peiiinentiis suis, domum de
deslinamus, ad vestram arbilramur notiliam per- Camporeperto cum omuibus perlinentiis suis, do-
venisse. Unde quoniam Ecclcsia Dei ope, ct con- P ( mum de Revisiaco cum omnibus peiiinenliis suif,.
silio ecclesiasticorum virorum a multis retro tens- doiiutm de Fulgeriis cum omnibus perlineiitiis suis,
poribus, non magis quam nunc indiguil adjuvari, domum de Cableia cum omnibus perlinentiis suis,
charilalem vestram per aposlolica scripta rogamus, domum de Agliscolis cum omnibus pertinentiis
monemus et exhorfamur in Domino, ut in devo- suis, domum Antissiodori cum omnibus perlinentiis
lione sacrosanclse Ecclesisematris vestraeae nostrae, suis. Sane novalium veslrorum qua?.propriis niani-
sicut de vol)is confidimus et speramus, immobiliter bus aut sumplibus colitis, sive de nutrimentis ve-
persistalis et simoniaca pravitate illius apostatici slrorum animalium decimas a vobis nullus prsesu-
atque schismatici omnimode reprobala, a quo vide- mal exigere.
licet episcopi, abbates, atque alii viri religiosi et Prohibemus eliam 'ut nulli fralrum vestrorum
cunclse fere personse ecclesiaslicae, sicut a peste posl factam in eodem loco professionem, aliqua
morlifera fugiunt, et ad eum nuila ralione acce- levitale, sine prioris vel abbalis sui iicentia, fas
dunl, in peira fidei et Ecclesise unitate animi firmi- sit de claustro discedere : discedentera vero ahsqiie
latcm constiluatis, atque alios omrie.s quoscunque commuiiium litlerarum cautionenullus audeat reli-
poteriiis, ad hoc ipsum jugi admonilione inducere nere. Decernimus ergo ut nulli omnino hominum
sludeatis ct modis omnibus exhortari. Nos enim D liceat praefalum monasterium temere perlurbare,
personas veslras, sicut dilectorum et specialium aul ejus possessiones auferre, vel ablalas retinere,
filiorum nostrorum, sincera volumus in Chrisli minuere, seu aliquibus vexaiionibus fatigare; sed
visceribus charitate diligere et petiiiones veslras, omnia integra conservenlur eorum pro quorum
quantum cum Deo possumus, libenlius exaudire. gubernatione et suslenlalione concessa sunt usibtts
Datum Anagnioexv Kalentl. Febr. omnimodis profutura, salva in omnibus apostolieaa
XVII. sedis aucloritale. Si qua igitur in futurum eccle-
Privilegium pro monasterio Ponliniacensi. siaslica saecularisvc persona hanc noslrae consti-
(Anagnise, Febr. 19.) lulionis paginam sciens contra eam temere veniio
[MARTEN. Thesaur. AnecdoU,III, 1.252.] tentaverit, sccundo lerliove commonita, nisi prae-
ALEXANDER episcopus, elc.; dijecto lilio YVICUARDOsumptionem suam congrua salisfactiouecQrrexerit,
Pontiniacensi abbati ejusqu.e fralribus, etc. polestatis honorisque sui dignilate careat, reamquri
Quoties illud a n.obi.spelilur quod religioni e,t, se divinojudicio existere de perpelrala iniquitate
honestali nascilur convenire, animo nos decet; cognoscal, et a sacralissimo corpore ac sanguine
liboiiti concedcre ct pelentiura, desidenis congruumi Dei et Doinini Redemptoris nosfri Jesu ChriiVi
S7 ALEXANDRI III PAP./E gg
aiiena flat, atque In extremu exarelne diviiise ul- A siquidem debet diseretio vestra omnes IIIos, qui
tioni subjaceat. Cunctis autem eidem loco suajura Ecclesiarum bona (riripiunt et per violentiam
lervantibus sit pax Domini nosiri Jesu Christi, delinent excommunicalionis vinculo esse subje-
quatenus et hic fructum bonse aclioriis percipiant, ctos
et apud districtum, Judicem praimia aelemse pacis Datum Anagniae, v Nonas Martii..
invenianl. Amen. XIX.'
Locus monogrammalis. Ad Arnulfum Lexoviensem episcopum. — De conci-
S. PETRCS,S. PAULUS. ALEXANDER PAPAIII, liabulo Papiensi. Fridiricum imperatoremel Octa-
VIASTUAS,DOMINE, DEMONSTRA JIIHI. vianum excommunicatosnuntiat..
Ego Alexaiider Calholicae Ecclesiae episcopus ss. (Anagnioe, April. 1.)
Ego Bernardus Porluensis et S. Rufinoe cpisco- JIANSI, Concil., XXI, 1124.]
pus ss. ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
Ego Affaldus presbyter cardinalis tituli S. Pri- nerabili fralri ARNULPHO Lcxoviensi episcopo, «alu-
scaess. tem et aposlolicam benediclionem.i
Ego Bonadieus piesbyter cardinalis S. Chryso- Litteras a lua nobis prudentia destinatas tanto
£011i ss. bilariori mente suscepimus,quanlo de uberiori pin-
Ego Albertus presbyter cardinalis S. Laurcntii guedine charitatis, et ampliori fervore devotionis
in Lucina ss. eas novimus processisse. Quas et nos ipsi attente
Ego Oddo diaconus cardinalis S. Georgii ad satis ac diligenler inspeximus, et ut conceplae dile»
Velum aureum ss. ctionis inlegriias et probaloe fidei cerlitudo in tene-
Ego Jacintus diaconus eardinalis S. Mariae in bris non laleret, sed ficrct ignorantibus manifesta,
Cosmidim ss. eas in fratrum nostrorum audilorio publice feci-
Ego Arditio S. Theodori diaconus cardinalis mus recitari. Ipsse profeclo et devotissirai conline-
*s. bant puritatem animi, nec minus luculeniam pro-
Ego Boso diaconus cardinalis Sanclorum Cosmaj funtli pectoris eloqiteuliam redolebant. Novimus
et Damiaui ss.. autem , et immemores non exislimus , qualiter,
Ego Milo diaconus cardinalis S. Marioein Aquiro sicut et ipsa tua scripia pleuarie contiuebaiit, diva>
(6. ac reverendoe memoriai Innocentio papse, anteces-
Datuiri Anagniae per manum Hcrmanni sanclae sori noslro, schisniaticus ille qui et generositale
Romanoe Ecclcsioe subdiaconi et doniini papse no- iC naturoc, rcrum copia tcrrenarum, prudentia soecu-
larii xi Kalendas Mariii, indielione viu, anno In- lari et graiia labiorum mira oeslimalione reddeba-
carnationis Dominicse 1159, ponlificatus vera do- tur insignis, nefaria temerilale succrevit, et inno-
mini Alexandri papse Iil atino i." cenleni noxius, fortis debilem, annatus inermem,
XVIII. schismalicus Catholicum impugnabat. Coeterum ad
Ad barones et populum Dolensem.Commendat Hugo- quem finein res ipsa, Deo miserante, pervenerit,
nem Dolensem archiepiscopum. devoti et fiJeles Ecclesioe filii, per gloriam merilo-
(Anagnia>,Mart. 5.) rum ; mali vero, pef suppliciorum gravamina co-
[MARTEN. , Thesaur., III, 905.] gnoverunl. Quid ciiam de aliis similia prsesumenti-
ALEXANDER cpiscopus, servus servorum Dei, di- bus anfea ssepenumero contigisset, lu lam fecundo
lcctis filiis nobilibus viris baronibus et universo qiiatn eleganter in iliis cisdem iiitcris expressisli.
poptilo Dolensi, salutcm et apostolicam benedictio- Temporibusque no.stris oplimus Deus voluit haere-
nem. ses suscitare, ut quiprobati sunl, manifesti fiant (I
Decet nobilitalem veslram Ecclesias ei eoium Cor. xi), ci per nostram el aliorum Catholicorum
bona sincera cbarilate diligere, et ab iniqnorum studium ct laborem , granis a paleis in area
iiiipugnationibus viriliter defensare, ut tanto ma- Domini scgregatis , schismata ct hsereses conte-
jora in futuro valealis pror.mia oblinerc, quanto rantur. Credimus siquidem, et de graiia divina
magis divinis operibusvos consliterit essc inlenlos. confidimus, quod, in proximo sedalis fluctibus pro-
Inde est quod Dolensem Ecclesiam, quse ulique ex cellarum el ventorum lurbine prnpulsalo , dics no-
magna parte imminuta et desolata esse dignoscitur, bis sercnus et fulgidus arridebit, cl calcatis ini-
devotioni vestroe altentius commendamus, rogan- micis Ecclesise tranquilla in porlu Petri navicula
tcs pliirimum, et in peccatorum vestiorum vcniam residebit.
injtingentes, quatenus Ecclesiam ipsam et venera- Persolvimus aulem gralias omnium Condilori,
bilem fratrem nostrum II. Dolenscm arcbicpisco- laudum praeconia referenles, quod magnificum il-
ptim, pielalis intuifu et pro reverenlia beali Petri lum et serenissimum orbis principem, Henricum
ac nostra diligalis el propensius defendatis, atque regem Anglorum, audimus firmum et stabilem in
adversus eos, qui Ecclesiam ipsam et possessiones Catholicse unitate Ecclesiae perinanere, et quod per
ejus auferunt, vel nioleslant, ct qui eidem arcbi- luam praesertim induclionem idem in sancto pro-
cpiscopo rebelles el inobedientcs cxislunt, consi- posilo nobilissimum animum solidavit. Rogamus
lium ei et auxilium eflkaciler ministrrtis. Sciro sancutjfa vigil sempercirca eum et sollicilus per-
89 EPISTOL^E ET PRIVILEGIA. —AN. 1160. 80
seyeres, ne per frequentes vexationes imperaloris et A ne intrusit, in tanla iniquitale modis oniniDusma-
nuntiorum suorum, a devotione Ecclesiaect nostra nu tenuit, et quidquid ille fecit, solo favore, poten-
(quod absit!) velit modo quolibet dcclinare. Volu- tia, et auclorilale ipsius, et nunliorum suorum,
mus quidem te apud curadem regem et episco- qui in urbe praesentes exsliterant, eum fecisse abs-
pos atque adjacentes personas, quasi quemdam que ambiguitale teuemus. Unde ad confirmationcm
apostolum et nunliuui veritatis in illis parlibus, ipsius , imo ut omnem viderelur in Ecclesia Dei
experiri. Circumposilos quoque et vicinos epi- auclorilatem babere, archiepiscopos, episcopos, et
scopos, el tam ecclesiaslicas quam saeculares alios Ecclesiarum praelatos, apud Papiam, contra
personas, nobiles praecipue ac potentes, ad hoc sacrorum inslituia canonum, prout ei placuit, con-
ipsum efficaci studio et omni riiligentia exhorteris. vocavil. Hle autem, sicut homo qui nec in Deo,
Nos enim personam tuara quam sincera cbari- nec in jusfitia conlidebat, in ipsius imperatoris
lale in Domino diligaraus, atque ad lionorein et proesenlia per aliquot dies, velut pro ccrlo accepi-
exaltalionem luam quam prompto animo desiderc- mus, insignia ponlilicatus accepit, sicut etiam in
mus intendere, per illum dilectionis fervorem , nostro et fralrum noslroriim conspeclu,dumRoinse
quem circa te etanle promotionem noslram habui- olim nos teneret inclusos, suam maliliam recogno-
mus, discretionis luae prudentiam non crcdimus scens; facere voluit, ca quidem conditione servala,
ignovare. ut nos ci posimodum rcddere deberemus. Cumque
PraUerea qualiter Frideficus Romanorum impe- nosea recipere sub hac condilionc nollemus, ipse
ralor, avorum suorum sceleralissima vesiigia sub- in sua periinacia et damnabiii praesumptione per-
secutus, circa sacrosanctam Ecclesiam Romanam mansit.
in proesenli se babeat, et olim babueril, ct qualem Cseterum, utpraedictus imperator Ecclesiam Dci
circa eam animum gerat, qui ulique specialis ejus suse videretur subjugare et supponere dilioni, et
patronusdeberel et defensor exislere, niullis rerura cara in supremam redigere serviiulem, memorato
indiciis a longis relroiemporibus, ad notiliamluam apostalico, sicut diclum est, ponlilicalia insignia
noii ambigimUs pervenisse. A tempore siquidem reddidit, et eura de papatu, quod est a sseculis in-
autecessoris noslri pise recordalionis Adriani papae, auditum, pcr annulum, prout dicitur , inveslivit.
et ab exordio dignitatis suae, coepil sanclam Roma- Quosdam etiam episcopos , aliis discretioribus et
nain Ecciesiam , tanquam tyrannus , opprimcre et bonestioribus occulte de illo conciliabulo fugienli-
non mediocriter infestare : archiepiscopos lianique bus, ei reverenliam exhibere laicali violentia ty-
et episcopos a sede aposlolica redeunles, in ignomi- C raunica oppressi.one cocgit. Sicenim reges et prin-
isiam el detrinienluni Ecclesiae plerumque capi tur- cipes diversarum parlium sibi intendit, tum spiri-
piter et inhonesle praecepit, eosque fecit carceris tuali, lum maleriali gla.dio subjugare, si in bac
custotliae mancipari. Nos (89) quoque in minori parte, (quod absit!) nefandi.ssimum ejus proposi»-1
oflicio couslitutos, qui cum vcnerabili fratre noslro liim prsevaleret. Ad luec, juxta prudeniioe luse COIH
B. nunc Poiiuensi episcopo, ad eum fuimus dele- silium, Rolhomagensi archiepiscopo ejusque suf-
gali, qualiler apud Bisuntium ipse tractaverit, ct fraganeis, et aliis per Noiihmanniam constilutis ,
quaui indigne receperii , non opus est nos in prae exhorlalioiiis litteras destinamus. De cselero me-.
senti rcferre, quia credimus le id ipsura plenarie moratum Fredericum iniperalorem, pro eo quod
cognovisse. Veniente etiam praedicto antecessore Oltonem schismalicum recepit, ct ei pertinacilcr
noslro, palrinionium beati Petri violenter inva- adhserere praasumil, cuin eodem Ottone et cum alii?
sil, et eanidem Romanam Ecclesiam nisus est principalibus fautoribus suis , inos de comniuni
modis omnibus conculcare, ita quod a pluribus fratrum noslrorum consilio, in Ccena Domini pu^
diccbatur, ct quasi fama communis habebat, quo- blice ac solemniter cxcomiuunicasse cognoscas,
niam, eo superslite, Otlonem, qui semper fuit do- p Data Anagn. Kal. Aprilis (90).
meslicus Ecclesise inimicus, ordinare Apostolicum,
imo aposlalicuin, si opporlunitalem acciperet, in- XX.
tendebat. Ad SullzDurgensemarchiepiscopumejusquesuffraga-
Quia vero illo vivenle, omnipotens Deus non per- neos.—Ut stenl pro Ecclesia adversus Friderir.utn
misit eum conceptam vesaniam exercere, post mor- imperatorem el Vicioremanlipupam.
lem ejus opportunilale concepta prsediclum Otto- (Anagnioe,April. 4.)
ncm schisnialicum, simoniacum, et manifcstissi- [MANSI, Coiidi., XXI, 1034.]
mum invasorem, qui cum tribus tantum malilise ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, vcne-
suoe complicibus, sicul tolus pene mundiis agnovit, rabilibus frairibus - Sallzburgensi arcbiepiscopo,
post canonicam et unanimem electionem nostram ejusque suffraganeis salutem et apostolicam bene-
mantum arripuit, el ila se damnabili prsesumptio- dictionem.
(89) B., non. ciliabulo Papiensi lilleras dedit, qme exstant
(90) His acceptis ab Alexandro lilleris, ut parles intcr ejus epislolas sub num, 23. Vide Patrolo-
creditae sibi legalionis impleret, ad archiepiscopos gim t. CI»
episcopot AiigTispd« his quse gesta essent in co«-
91 ALEXANDR! HI PkPM 92
Pro illis IribuJationibus ct pressuris quas malerr A
. rccipere sitb hac cciidilicne nollemus, ipse in sua
noslra sacrosancta Romana Ecclesia patitura filiis; pertinacia ct damnabili prsesumplionepermansit.
Salanae, tanlo majorcm credimus vos dolorem ac: Cseterum ut praedictus imperator Ecclesiam Dei
nisestitiam concepisse,quanlo conslatvos inter aliasi sute videretur subjugare el supponere ditioni, ct
personas ecclesiastieas fervenliorem et devolionemi cam in supremam redigere servitulem , memoralo
et reverentiitm exhibere. Qualiter attlein Frideri- apostatico, siculnobis dictum est, pontilicalia insi-
cus Romanus imperator circa eamilem Romanam, gnia reddidil, et eum de papalu, quod esta saeculis
Ecclesiam in praescnti se habeal, et olim habuerit, inaudilum, per annulum , prout dicitur, invcslivil,
el qualem crga cam animum gerat, qui ulrique spe- quosdam et episcopos, aliis discrelioribus et hone-
cialis ejus advocatus dcbcret et defensor exislere, slioribus occulte de illo conciliabulo fugientibus, ei
mullis rerum indiciis, a longis retro lcmporibus, revcrentiam exhibere laicali violentia et t^Tannica
ad discrelionis veslrae notitiam non ambigimus per- oppre&sione coegit. Sic enim reges et princip.es di-
venisse. A tempore siquidem bonae memoria? an- versarum partium sibi intenderet luni spirituali,
tecessoris uoslri Adriani papse, el ab exordio digni- tnm materiali gladio subjugare, si in hac parte
tatis suae,coepit sanclam Ecclesiam Romanam, tan- (quod absit!) cjus nefandissimum propositum prae-
quam lyrannus opprimere, et non mediocriter in-. " valeret. Provideat itaque veslroe discretionis pru-
fesfare; archiepiscopos et episcopos a sede aposto- denlia, qualitcr sponsa Chrisli per illam inconsuii-
lica redeunles in ignominiam et dctrimenlnm lem ejus tunicam figurata, quse nec dividi poterat,
Ecclesiae pleiumque capi lurpiter et inhoneste, nec rceeperatsectionem, a lanla ignominia,et inau-
proecepit,eosque fecil carceriscuslodia; mancipari. dito opprobrio liberetur, el ne pestis illa in exem-
Nosquoquein minori qtiondam officio constitutos, plum posleris transfundatur, diligenler eflicere stu-
qui cum venerabili fralre noslro Bernardo, nitnc dcatis, el omnibus motlis laborare. In devofione
Portuensi episcopo, ad euni fuimus delegali, quali- quoque malris vestrse ae fidelitale sacrosancloeRo-
ter apud Bisuntium ipse traclavit, et quam digne manse Ecclesiae, sicut viri Catholici, et in fidefer-
receperit, non opus est nos in proesenti referre; ventes immobililer persistatis, provisuri attenlius,
quia credimus vos ad ipsum plenarie cognovisse. ne blanditiae cujuslibet aul lerrores, ab unitale EC-J
Vivente etiam praedicto antecessore noslro Adiiauo, clesiseanimos vestros (quod absit H-debeant aliqua-
palrimonium B. Pelri violcnter invasit, el camdem tenus dimovere.
Romaitam Ecclesiam nisus est modis omnibus con- Sane nos ipsius imperatorisiniTireiXrain iniqtti-
culcare. lta quod a pluribus dicclialur, ct fama pQ lalcm, el lantam ptTfidiam altendenles, couinuiiii-
quasi communis habeJjalur, quoniam, eo super- cato fratrum noslrorum episcoporum el cardina-
stile, Oclavianum, qui seniper fuit domeslictis Ec- lium, ct aliorum religiosorum consilio, lam ipsum
clesiaeinimicus, ordinare Apostolicum, imo aposta- Friderieum, non jam imperaloris oflicium, sed quae
ticum, si opportunilatem scciperet, inlendebat. tyranni sunt exercenlem, quam praedictum Octa-
Quia vero, illo vivente, omnipolens Deus non per- \ianum scbismalicuni et Oltonem comitem Palali-
misit eum tantara maliliam cxerccre, posl mortem iium, alqtte omnes principales fautores eorum in
ejus opporlunitate suscepla proediclum Octavianum Cuuia Domini, coslu clcricorum et niultorum viro-
schismaticum , Simoniacum ct inanifestissimuni rum nobilium in ecclesia cougregaio, accensis can-
invasorem .(qui cum tribus lanliim malilioe suae delis publiceexcommunicavimus, eltradidimiis hu-
complicibus, sicut totus pene mundus agnovit, post jusmodi Satanae in inleriluni carnis, ut spiritus
canonicam et unaniraem elcctionem noslram, man- corum salvi sint in die Domini. De communi fra-
lum arripuit, el ila seipsum damnabili praesum- trum nosfrorum consilio atquevoluntaie, vos om-
plione intrusil) in lanta iniquitale modis omnibus ncs sp.ecialiter et communiter univcrsos a fidclitate,
manu tenuit, el qnidquid ille fecit soio favore, po- quani ei fecistis,et abomni debilo iniperii, cx parte
tentia et aucloritale ipsius el nuntiorum suorura, D I Dei omnipotenlis, et bealorum apostolorum Petri ct
qui in urbe praescntes exstilcranl, eum fecisse Pauli auctoritate aposlolica absolvimus, ita, quod
absqueambiguitale tencnuis. in nullo ci de caetero teneamini obedire, sed potius
Unde ad confirmationem ipsius, imo ut oninem in remissionem vobis injungimus delictorum, ut
videretur in Ecclesia Dei auclorilalem liabere, conlra eos quos ipse per tyrannidem suam sibi
archiepiscopos el cpiscopos, atqtte alios Ecclcsia- subjugare, opprimere et vastare voluerit, nullura ei
rum praelatos,apud Papiatn conlra sacrorum insli- cousilium vel anxiliuni ministrclis.
tuta canonum convocavit. Hle autem, sicuthomo Dala Anagniaen N. Aprilis.
qui nec in Deo, ncc in juslitia confidebat, in ipsius XXI.
imperatoris prsesentia, velut pro ccrlo accepimus, Privilegium pro monaslcrio S. Marim Rievallensi.
insignia ponlificalus abjecii, sicul et in nostro et (Anagniae, Nov. 20.,),
fralrum noslrorum aspcctu, dum Romae nos olim [Monaslic. Anglic, I, 751.]
lencret inclusos, suam malitiam recognoscens fa- AI.I-.XANDER cpiscopus, sorvus servorum Di;i, di-
cere voluit, ea qui iem condilione servata, ut nos lcciis liliis yEi.r.EDO abliali monastetii Sanctae Marioe
ci posinioduni reddere debcremus. Sed cum nos ca de Rievalle, ejusquc fratribus, lam prxscni.ilius
93 EPISTOL^ ET PRIVILEGIA. — AN. 1160. $4
quam futuris monasticam vitam professis in perpe- A J tiis suis; ex dono Gilberli de Gant grangiam de
luum. Dundemanebi, ct duas bovatas tcrrae in cadem villa
'••
Religiosis votis annuere, etea operis exhibilione ctim omni coinnmni pastura cjusdem villae. Ex dono
complere, officium nos invitat suscepti regiminis Bcltranni de Beclensen illam carrucatam terrse quam
cl ordo videtur exigere rationis. Eapropter, dilecti habuit in Villeburn cum omnibus pertinetiiiis suis.
in Domino filii, veslris juslis postulationibus cle- Ex dono Radulphi de Nova.villa, unam carrucalam
menier annuirnus, et praefalam ecclesiam Sanctse terrs?, in Ki.ceumcum omnibus pertinentiis suis; ex
Mariae de Rievalle, in qua divino mancipati estis dono Odonis de Bollhebi, Waslinani de Disleicheith,
obsequio, sub beati Pelri et nostra protectione su- cum terris et pascnis adjaccnlium villarum, Bolthebi
scipimus et proesentis scripii privilegio communi- videlicet Kabcneslorp et Gfortum, sicut ipse Odc
mus; imprimis siquidem slatttentes ut ordo mona- vobis concessit el carta sua confirmavit, el augmen-
sticus, qui in ecclesia vcsf.ra sectmdum Dci limo- tiim quod fecit vobis Adam filius ejusjem Odonis ;
rem, el beati Benedicti Regulam et inslilutionem ex dono Roberti de Flellesei Gfortum ctim omnibus
Cisterciensis Ordinis noscilur iuslilulus, pei*petuis perlinenliis, secundum formam cartae ipsius. Ex
ibidem temporibus inviolabiliter observetur. Prae- dono Athim ftlii Petri, in Rtimblesniora lncum q.ui
terea, quascunque possessiones quaecuoque bona " vocatur Faweddre cum omnibus pertinentiis suis,
idem monasterium inproeseiiliarum jttste et cano- el in villa quse vocalur Staiuburch, sartttm illud
nice possidet, aut in futurum concessione pontifi- quod vocauir Dagge de Wtiitli, et totam mineraiu
cum, liberalilate vel largitione regutn et principum, ferri de praedicla villa cl inbosco ipsius viilte ma-
oblatione fidelium, seu aliis justis modis, Deo pro- lcriam et iigna ad carbones el alia, qtias necessaria
pitio, polerit adipisci, lirma vobis veslrisque suc- fiieriul, et cotiiiiiunem pasiuram ipsius villtn, el
cessoribus et illibala permaneant; in qu>bus lisec cctera, secundum comniinieii! forraam cartie ipsius.
propriis duxinms exprimenda vocabulis : munasle- Ex dono Torpiiiui cl Alani filii ejus, uiiatii .ctirru-
rium ipsum Beatae Mariae Rievallis, ciun omnibus catam ternc iu Albeslein, sicut in chirographo illo-
possessionibus ct appendiciis suis secundum fines rum coitlinelur. Ex dono fralrum hospilalis Saneli
et tetminos earumdetn terrarum et possessionum, Peiri de Eboraco illam parleni terroe quam liabue-
a Galtero Espec fundatore loci vestri ita conslilu- runlin Bolihebi, sictil in caiia el cliirographicorum
tos : ex parte orienlis a via dicla Speragala, quae 'conlinetur; ex dono Gervasii, et Benedicli filii ejus
ducit ad Riam, usque ad viam, qua itur ad Bref, ad prattiin quod dederunl vobisin Kocheberch; exdotto
molendinum de Sproxtona; el a valle qttoe ducit ad r( OJonis de Nes pralum qtiod dedil vobis in Wal-
parvam Haiam de Tilestuna usque ad foveatn, quae lerholra; cx dono Httgonis del Tiiith pratum qttod
est ex adverso, ubi dtio rivuli; Depedace videlicct dedit vobis in Kochesberch; ex dono Hugonis Male-
et Litlebec confiuunt: et a Kautbepeche usque ad bestise pralum quod dicitur Dswaltleshenges; ex
cervum lapidnm, qui vocalur Bacheler, et intie dono fralrum hospitalis de Witebi duas bovatas
usquc ad viam quoevenit de Turchilsti ex parte terrae in Dovctun secundum formam terroe illorum ;
austri et oecidentis, sicul Ria fiuvius usque ad Di- ex dono Ricardi cum in unam carrucatam et dimi-
visas de Anfona fluit, et inde sunt terraini usque ad diam in Slaiiichroff, sicut ipse Ricardus vobis ipse
Fangadala, et exinde usque ad viam quai venit conCessit et carta sua confirmavit.
de Wideris, ex parte septenlrionis a monte qui Saue laborum vestrorum quos propriis manibus
dicitur Transhobed per vallem Landesmara, et aut sumptibus colitis, sive de nulrimenlis vestrorum
rivulum qui dicilur Wiilelmesbech, ubi sunt di- animalium nullus omnino a vobis decimas exigere
visse Joannis Engelram, terram de Brif, terramde praesumat. Addentes etiam attctoritate apostolica
Tilesluna, terram quae dicitur Bidesdala cum omni- prohibemus, ne quis fralres vestros, clericos vide-
bus appendiciis suis ; in foresta de Delmestac omnia licet sive laicos post faclam in nionasterio vestro
ad usus vjstros necessaria in lignis, in pascuis, el D I professionem, absque liceiitia vestra suscipere au-
iii pann?.;iis; ex dono filii nostri Henrici, videlicet deat vel retinere. Sancimus etiam, ne quis archiepi-
junioris rcgis Angliae,terram quoedicitur Dulbeiiber- scopus vel episcopus sive cujuslibet ordinis persona
niech cum omnibus pertinentiis suis, et cum lota locum vestrum a divinis interdicat ofiiciis, nisi ab-
paslura de Wasta de subtus Lichering; sicut ipse batis vel fratium ipsius loci evidens et manifesta
charla sua confirmavit, etavus ejus rexHenricus itt culpa exstiterit. Liceat aulem vobis cum commune
dominio suo tenuit: ex dono episcopi Dnnelmensis interdictum terrae fuerit, clausis januis, et exclusis
Colum et cronebi cum omnibus pertinenliis suis, excommunicatis vel interdiclis divina officia cele-
sicut ipse episcopus vobis concessit et charta sua brare.
conlirmavit. Ex dono canonicorum Eboracensium Paci quoque et iranquillitaii vestrae paterna sol-
Sanburn cum omnibus perlinentiis. suis; ex dono • licitudine providentes, aucloritale apostolica pro-
Rogeri de Malbrai Welleburnam et Hovetunam cum lubemus, ut nullus infra clausuram locorum sive
omnibus perliiieiitiis suis, sicut ipse Rogerius vobis grangiarum vestrarum violentiam, vcl rapinam vel
cohcessit, ct carla propria confirmavit; proetefea fuiium facere, vel hominem capere audeat;et:si
ex dono ipsius SteitUuuam cum omntbus peiiir.cn- quis hoc temerario ausu prsesumpserit, tanquam
35 ALEXANDRI III PAPJE 5,5
sacrilegus judicetur, et excommunirationis ultione A i XXII.
plectatur. Praeterea omnes libertates seu etiam im- Ad episcopum Betvacensem.— Commendalio dt
munhates ac regias consuetudines, a charissimo pcr-
severanlia dilectiotiis circa Romanam Ecclesiam et
iilio nostro Henrico regeAnglorum vobis et Ecclesiae personam Alexandri papw, et exhorlatio ad idem.
veslrae indultas, et scripti sui pagina roboratas, (Anagniae, Nov. 29.)
aucloritalc apostolica cbnfirmamus, et illibata sta- [MARTEN., Ampl. Collect., II, 664.]
litinitis perpetuo permanere, prohibentes ne quis- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
piam hominum, vos aut ecclesiam vestram de omni nerabili fratri HENRICO Belvacensium episcopo, sa-
Traanatala, de negeldis, omnibus assisis, consuetu- lutem et apostolicam benedictioneni.
dinibus, auxiliis, placitiset de omni terreno servitio, Inconcussae lidei luae paries supra pelram Eccle-
quod alicui saeculari pcrsonae perliuebat, audeat siae stabili soliditate fundatus, nec impelu fulguris
infestare; sed liberi et quieti ab hujusmodi exactio- coruscantis everti, nec lentis potest imbrium infu-
nibus mancatis, quemadmodum prsedictus filius sionibus emolliri. Stipra lale siquidem fundamen-
nosler rex Henricus sive avus ejus senior Henricus, lum,*quod Christus est, aedificiitui structura eon-
scriptis suis vobis rationabiliter confirmaverunl. . surgit, quod si lurbo perflet, non quateris, si venli
Praeierea, dilecte in Domino liii, A. alibas, religio- irruant, non moveris, quoniam ubi Christus est
nem in mona-sleriis quibus praeesse dignosceris, fundamenluni, quod firmiter sedifieitum est, nullo
stabilitam in Doniino proficere cupienles, statui- poterit impetii submoveri. Quia igitur nihil potest
mus, ut in omnibus monaslcriis quae de monaste- vel potuil le a CatholicseEeclesiaeunitate praeciderc,
rio, cui praesides, sunt cgressa, et in his quoe de nihil a devofione personae nosirae tuuiq, animuni
egressis ab eodem monasterio prodierunt lam de retardare, sed potius pro domo Dei murum inexpu-
ipsis personis quam de rebus monasleriorum juxia gnabilem prae aliis te opponens et schismalicis et
Cisterciensium fratrum instilutionem, disponendi Iiaereticis summa instantia contradicens, dilectos
ct ordinandi liberam habeas facullatem. Prsesenti quoque filios noslros cardinales aposlolicoe sedis
quoque decreto sancimus, ut episcopi in quorum legatos, quibus in partibus illis negotium Ecclesiaa
cpiscopatibus monasleria vestra consislunt, nec commisiinus exsequendum, benigne recipiens et
regularem et canonicara electionem abbatis vestri honeste pertractans, in causa Ecclesise utilis admo-
nnquam impedianl, nec de removendo ac deponendo dum et necessarius exstitisti : principium, medium
eo, qui pro tempore fuerit, contra slatuta Cister- ei finem tui propositi commendamus, et prudenliae
ciensis Ordinis et aucloritatem privilegiorum suo- C luse pro tanta constantia immensas graliarum ex-
rum se nullalenus intromillant.' Decernimus ergo solvimus actiones, promptara ulique voluntatem et
ut nulli omnino Iiomiiuini liccat proefalum mona- intentionem habentes, te sicut dilecltim et specia-
slerium temerp perturbare, aut ejus possessiones lem EccJesiaefilium sincera seniper in Domino cha-
auferre, sive ablatas reUnere, minuere seu quibus- rilate diligere, et personam tuam quibusciinquc
libet aliis vexalionibus fatigare, sed omnia integra modis cum Deo possumtis bonorare. Nos enim qno-
conservenlur eorum, pro quorum gubernatione con- niam anle pronioiionem noslram personam luam,
cessa sunt, usibus oninimodis profutura, salva se- sicut lu ipse nosli, charam satis Iiabuimus et ac-
dis apostolicoe auclorilate, et dioecesanorum cpi- ceptam ; nunc ad majora, Domino disponenie pro-
scoporum canonica justilia. Si qua igititr in fufurum moti, lehabere voliimus in nostris visceribus chario-
iianc nostrae constifulionis paginatn sciens, contra rem, et quidquid pro le, salva conscientia, eflicere
eara venire lemere (entaverit, secundo lertiove possumus, prompto et libenli aniiuo curabimus
conimonita, nisi praesumptionem suam congrua efleclui mancipare. Tu quoque, sicut anlequam
salisfactione correxerit, potestatis honorisque sui essemus ad ofilcium aposiolicoe dignitatis assumpti,
xlignitate careat, reamque se divino judicio existere ^f personam noslram specialiler dilexisti et fidelis
jdeperpctrala iniquilate cognoscat, et a sacralissimo exstitisli nobis admodum et devotus, sic et multo
corpore ac sanguine Dei ac Domini Redemptoris amplius 'de caetero in fidelitate et devoiione beati
jioslri Jesu Christi aliena fiat, alque in extremo Petri ac nostra fervescas et honori et exaltalioni et
examine dislrictae ullioni subjaceat. Cunclis auteni commodo sacrosancias Romanse Ecclesise, tanquam
eidem Ioco jura sua servanlibus sit pax Domini dcvotus fllius et specialis inlendas, sciltiriis quod
noslri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae devolionis tuae sinceritas, et perscverantia fidei a
aclionis percipiant, atque apud disfrictum Judi- nostra et fratrum nostrorum raemoria nullo tem-
cein proemia aelernoepacis iuveniant. Amen, amen, pore dilabetur.
amen. Dalum Anagnioe, III Kalendas Deeembris.
XXIII.
Datum Anagnioe per manum Hermanni, sanctse
Romanse Ecclesise subdiaconi et nolarii, xn Kalend. CanonicorumulS.exFrigdiani Lucensium privilegium
confirmai, eorum nuinero diaconi cardinakc
Decembris, indictione IX, Incarnationis Dominicae S. Mariw Novw eliganlur.
tauiio 1160, pontificatus vero domni Alexandri papa? (Avenioni [leg. Anagniae], Dec. 21.)
III ssmo ii. [Vide Bullarium Lateranense, p. 41.]
«7 EPISTOLiE ET PRIVILEGIA. — AN. 1161. 9»
ANNO 1160-1161. j\ rorem uxoris suae carnaliter cognovisset, et r.u»
XXIV. ea diulius permansisset, lu eosab invicem separa-
Ad nugonem Panormitannm archiepiscopum. — _ sti, etjam diclum I. ad nostram audientiam desli-
Illuin Agrigeniinensis , Mazarensis , Mcliiensis fs nare curasti. Super quo utique fiaternilali luie dl-
episcoporummelropotuani confirmat. ximus respondcnilum, ut cum Hierosolymam stu-
(Anagnioe,April. 26.) deas deslinare. Deinde cum ad propria redicrit, ne
[PIRRISicilia Sacra, I, 101.] ex abstinentia illorum forte deterius contingat, dis-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- simulare poteris, quod uxori suoe cohabitct, non
nerabili fralri HIIGONI, Panormilano archiepiscopo,,, tamen ul eis ad hoc licentiam ad favorem aliqua-
salulem el aposlolicam benedictionem. lenus indulgere videaris.
Quaiilo majorem devolioi-.emsacrosanclac Roma-
nae Ecclesioe,et nobis ipsis le cognoscimus exhi •
ANNO II01
bere, tanlo iu luispostulaiionibus lelibeuiius exau
diiuus, ct pelitiones luas qiianium cum Dco possu-
iniis effeclui mancipainus. Eapropler, vcnerabilis; XXVII.
in Christo fraler archiepiscope, justis poslulalioni-_ " Ad Morinenses, — Jn graiiam Milonis II eviscopi.
bus tuis gralo concurrentes assensu, quidquid in„ (Jan. 4.)
privilegio quod antecessor noster bonoe memoriae e [Gatl. Clirisl. nov., X, Instrum., 405.]
Adrianus papa super concessionelrium suffragaweo- ALEXANDER episcopns, servus servorum Dei, uni-
rum Agrigeniinensis videlicel, Mazariensis el Meli- verso clero et populo Motincnsi, salutem et aposto-
tensis libi concessil, noscalur contineri, nos devo- licam bencdictionem.
tioni tuse auctoritaie apostolica coufirmamus ett Dileclum filiuin nostrum Milonem quondam ele-
prsesenlis sciipti palrociuio communimus ; siatuen- ctum, nunc vero episcoptim veslrum, ad sedem
tes iil nulli omniiio liomiiiuni liceat hanc paginami aposloliram venieniem palerna cliarilalc susccpi-
noslroe conlirmaiionis infiingere, vel ei aliqualeniis5 mus, ct honorem ei debiluiii impendeiiles, quan-
contraire. Si quis autem hoc altentare praesumpse- tum cum Deo et justitia poiuitnus, ipsum in sui3
rit, iudigiialionein omnipoienlis Dei, el BB. Petrii et Ecclesiae stioe pelilionibus curavimus exaudire.
et Patili apostolorum se noverit incursurum. Adversario siquidem ipsius, qui ad subtraclionem
Dalum Anagniacvi Kal. Maii. Boloniensis Ecclesioe,el ut in ea ordinaretur epis^jo-
XXV. c pus propensius inlendebat, et clericis ipsius electi
C
Albanensi episcopo vicario suo. quosad prsesentiani noslram ipse praemiseral in no-
[MANSI,Concil. XXII, 428.] slro auditorio co.:slitutis; cum adversarius iile a
Ex tuarum tenore litterarum accepimus, quod N. causa defeci?set, praefatam Boloiiiensera Ecclesiam
clericus adeo deliquit, quod si dcliclum ejus publi- in eo stalu in quo usque ad hoc lempus fuerat,
cum csset, ab ordine quem suscepit, degradarelur, de communi fratrum consilio decrevimus perma-
et amplius non posset ad superiores ordines promo- icre.
veri. Verum, quoniam peccalum ipstim occultixa^ Datum pridie nonas Januarii anno 1161.
est, et privalum fore dixisli : fraternitati tuse per XXVIII.
A. S. mandamus, qualenus ei condignam pcenilen- Ad Samsonem archiepiscopum Rcmensem. — Pro
liam imponas, el ei suadeas, ut per te, pceiiitenlia, ecclesiaMorinensi.
peracta, ordinc suscepto utatur : et eo conlentus( (Anagn!ai>, Jan. 17.)
cxistens, ad superiores ordines araplius non acce- [D. MARI.OT, Melropol. Rem., II, 371.]
dal. Veruintamen, quia peccalum occullura cst, sii ALEXANDER episcopus servus servorum Dei, ve-
promoveri desiderat, ei non potes nec debes aliqua, p nerabili fratri SAMSONI Remensi archiepiscopo, sa-
ralione prohibere. lulera et aposlolicam benedictionem.
De adolescenle, qui mulierem quamdam cogno- Dilecli filii nostri M Morinensis quondam ele-
vit, elfiliam ejus postea matrimonio sibi copulavit, ctus, et canonici ejusdem Ecclesiaemullis labori-
cui jam per decennium coliabitavil, tttae prudenliae> bus faligati ad noslram praesentiam accesserunt,
respondcmus: quod si delictum cjus, sicut nobisi asserentes se pro eo quod Bononienses Ecclesiam
signilicasli, occullum existit, pcenitentia sibi con- illi episcopatui quondam subtrahere conabantur,
digna debet imponi, nec ab uxore tanli scelerisi multas expensas, et multa gravamina lolerasse.
inscia est propterea separandus. Si vero id noto- Cum enim a canonicis praefatoe Morinensis Eccle-
rium esse dignoscitur : et ab uxore debet separari,, siaecanonice fuisset electus, et sicut ex confessione
el sine speconjugii pcrmanerc. tum diversse partis accepimus, nihil ei prorsus ob-
XXVI. jiceretur, quod ipsius eleclionem deberet aliquale-
Ad eumdem, nus impedire, et lu ci juxla petilionem Ecclesiae
[Ibid.] suse, cum jam de mandalo luo rasus esset et tonsu-
Ex relat!une I. latoris praesentium, et ex tenore ratus manum velles consecralionis imponece,*ca-
tuarum lilterarum accepimus, quod cum idem I. so- nonici Remcnsis Ecclesiae tibi, el proefato clecto
99 ALEXANDRI 111PAP^ 100
proposuerunt, quod Baldus et E...... frater cjus,s, A xm.
Bononiensis Ecclesiae canonici in vocem appella- Acl Ludovicum VII, Francorum regem, — Rcgum
lionis jam antea prorupissent, ne ei manum impo- Francorum, el prwsertitn Ludovici, pietaletn el
merita erga sedem aposlolicam connnendat.
neres, nisi proedictseBononicnsi Ecclesise abrenun-
tiaret ex paiie aposfolica prohibentes. (Anagniae, Jan. 17.)
. Tu vero, sicut devotus sacrosanclaa Romanoe Ec- [MAKSI, Concii., XXI, 983.]
clesiae filius, et qui semper consuevisli eamdein ALEXANDF.R episcopus, servus servorura Dei ,
Matrem luam Romanam Ecclcsiam, sicttt vir reli- charissimo iii Chrislo filio LUDOVICO, illuslri Fran-
giosus el Calholicus in omnibus et per omnia ho- corum regi, salutem el aposlolicam benediclionern.
norare, cum propter faclae appellationis obslacu- Qiiantum illustres et magnifici proavi et proge-
lum consecrare minime voluisii. Cum aulem adver- nilores lui reges Francorum sacrosanctae Ecclesiss
sarii ejusdcm elecli, qui ad substractionem Bono- devoti scmper et obedientes exstiterint, quanla ei
niensis Ecclesise, et ut in ea ordinaretur episcopus commoda et devotionis obsetjuia exbibuerint, nos
propensius intendebant, et clerici ipsius electi.quos ex mttltis el mognificis ulililaiibus, quoe per eos
ad praesentiam nostram ipse proemiserat in nostro sancite Dei Ecclesite provenerunt, manifesie cogno-
B vimus : et fratres nostri, qui diulius sunt in Ro-
fttissenl auditorio conslituli,adversario illo a causa jj
deficiente, proefaiam Bononiensem Eeclesiaiu in eo mana Ecclesia conversati, id ipsum plenius agno-
stalu, in quo ad haec usque tempora fuerat, de vrerunt. Tu vero, progcnitorum tuorum laudabilis
conimuni fratrum consilio decrevimus perinanet'e. imilalor existens, ut ita paternarum virtutum sicut
Videnies igitur proediciam Morinensem Ecclesiam, el regni hoeredcnile veraciter exhiberes: ad eorum
et ipsum elcclum vcniendo ad nos multipliciler la- exemplum, singularem el unicam matrem luam sa-
borasse, ct cegnoscentes, nihil esse, qnod ejus crosanclam Romanam Eeclesiam, ex quo excellen-
clectioni de sacrorum canonuin deberet inslilulio- tise tuse regnuni a Deo commissum est gubernan-
nibns obviare, noluiraus eos relinquere desolatos, dum, propensius dilexisli, in pressuris et necessi-
scd ipsorum Iaboribus, et expcnsis misericorditcr„ lalibus suis ei fideliter aslitisli, et nibil unquam
compalicntes, honori et dignilati tuoe per omniaj fuit, quod a devotione el subvenlione ipsius rc-:
deferendo ad summam precum inslantiam ca- gium poluerit aninium revocarc. IIlo siquidem Fti-
nonicoruni ejusdeniEcclesiae, qui cuni electo erant, derico, qui pro sui oflicii debilo advocatus Eccle-
de communi fratrum noslrorum consilio, munus ei; sioe ac defensor deberet existere, adversus eain
consecrationis impendimus , salva tamen in omni- crudeliter saevienfe, lu, sicut princeps Clirislianis-
bus.iam lua, quam Ecclesise tuse jusliiia. Ipsum C simus, eam d.Iigis et liqnoras, et ipsam sincero vo-_
itaqtie ad le et Ecclesiam suam de ntaiiibus nostris neraris affectu. Quae utique in oiiini tribulalione
remillimus, tanquam metropolilano suo, omueni( sua, tam apud praedecessores luos, qitam apud te
quam debet subjectionem impendat, et reverentiamt ipsum, et oplatoeportum quietis obtinuit, ct rcfti-
exhibeal, humilitalem et honorem, sicul anteces- gium semper opportulium invenil. Gallicana quo-
sores sui melius unquain cousueverunt luis ante- que Ecclesia inlcr oinnes alias oibis EicL-sias,
cessoribus cxhibere. qtiaecunque aliae provenientibus scandalis in tribu-
Rogamus proinde cbarilatem tuam, monemus, latione mulassent [/".111113556111]; nunquam a Ca-
hortamur alleulius, qttatenus pro reverenlia B. Pe- tholicse malris Ecclesiseunitate recessit; nunquam
tri ac noslra ipsuia debita benignitate suscipias, ab cjus subjeclione et revefenlia se subtraxit; sed
charitalive tractcs, et gratiam tuam circa se non, tanquam devotissima lil a, firma semper et stabilis
ex hoc sential rainoratam; iino intervenlu nostro> in cjus devotione permansit. Unde ipsa maler om-.-
diieciionem et familiaritatcm ei exhibeas amplio- nium et magislra Romana Ecclesia progenitores
rem. Nos eniin personam luaiu, sicut uiiam de nia- luos, et le ipsum inler caeieros orbis priitcipes, Galr
joribus coluinnis Ecclesiae, et immobile domus Dei JJ p licanam quoque Ecclesiam, speciali et singulari
tirmanicnlum. Quia tu, eisi alii, quando in Eecle- praerogativa dilexil : ad honorem, incrementuiii, et
sia Dei scandala suboiia sunt, de animorum pusil- cxallalionem vestram intendit, et in omnibus in
lanimilale nutassent, nunquam a firmitalis luocro- quibus sccundum Deum potuit, veslrae satisfaciens
bore decidisli, sed semper immobilis permansisli voluntati, personas vestras propeiisius honoiavit.
in Ecclesise Calbolicae uuiiate, sincere in Chrisli Nullum siquidem in loto orbe terrarum principem
visceribus charilate diligimus, et nihil prorsus ef- csse credimus, quem antecessores nosiii, et nos
ficere volumus unde persona lua quoinodolibel of- ipsi ainpliori affectione diligere teneamtir, et cui
fendalur, sed propositum poiius el volunlatem ha- magis a nbbis sit quam luaecelsiludini deferendiim.
bemus le, sicut venerabilem et charissimum frairem Firmiter namque in cordis armario rclineinus, et
noslrum, in benediclionibus dulcedinis proevcnire, lam ex publica fama, quam ex archiepiscoporuni et
et postulationes tuas, quibuscunque modis cum episcoporum regni luj. cl dilectorum liliorum 110-
Deo polcrimus, intendimus exaudire. stroruni Ilen[rici], W[ilielnii] et Odonis cardina-
Dalum Anagnire xvi Kal. Fcb. lium, quas pro necessilate Ecclesiae, pro houore
quoquc et ulililate regni et lun ad partes iilas de-
10< EPISTOL^; ET PRIVILEGIA. — AN. 1161. 102
slinavimus, transmissa relalione cognovimus, qua- A i reriinus actiones, quod, sicut ex plurium rclalione
liler sicul tu ipsc hac vice nobis propriis lilleris accepimus, et Iator prsesenlium a tua fralernilate,
innuisti, ad receplionem nostram, quidquid alii^fa- sicut nobis asserit, ad sedem aposlolicam destina-
cerent, regium animuni ab ipso principio eflkaciter lus, sua nobis rclalione monstravit, in unitaie Ca-
induxisti. Et alii sunt exemplo tuo ad illud idem tbolicae Ecclesise ac devotione B. Pclri et noslra
vehemenlius provocati, et in noslra devotione suc- tirmus et stabilis permansisli, et ad honorera ma-
censi. Unde et ab oninium Conditore, cujus gralia tris lua? sacrosanctae Roinanse Ecclcsise aspirare
tuum proposilum ita laudabililer direxisti, prae- dispositus et minas principis, qui Ecclesiam, et nos
miuin indeficiens tua exccllentia oblinebit; ct nos ipsos sine causa perseqttitur, et ipsius liberlatem.
ipsi, quantum gratia divina permiserit, serenilati nititur penitus annulare, tamque vir Calholietis ct
tuae curabimus pro tanta devolione utiliter respon- lervens in fide, non usque a dco liinuisli, ut a
dere. Proinde sicul de prosperitale tua, et corn-- fidelitate RomanaeEcclesise ac noslra posses aliqua-
missi libi regni, interna affeclione gaudemus, ita tenus dimoveri, dicens cum beato Petro : Maqts
ct de advcrsitale, si quando, quod Deus avertat, Deo quam hominibus obedire oporlet (Acl. v).
accideret,7 doieremus plurimum,
17, et vehementius Pro tautoe ilaque devolionis fervore et sincersa
gravarcniur. Proposilum siquidem, et promplam fidei puritate, prudenliam luam plurimum in Do-
admodum voliinlalem habemus, paci et quieti luae, mino commendanius, et quas debemus el possumus,"
cl regni luoe gubernalioni commissi, libenter inten- graliarum tibi rcfcrimus actiones , propositum ct
dere. Super his aulem, quoe nobis propiiis litteris volunialcm ltabenles personain litam siucera in vi-
lua exccllentia indicavit, sollicile apud nos delibe- sceribus charitate diligere, et qttibus modis expe-
beramus, et cum ftatribus noslris tractabimus; et dire vitlerimus, largiente Domino, hoiiorare ac tibi
quidquid ad honorem Dei, [Romana? Ecclesioe, et pro merito respondere.
luuin, viderimus perlinerc, curabimus libenter ef- Cseterum quoniam luce clarius esl manifestum
licere. De quibus utique per dilectinn filium no- qualitcr Octavianus, schismaticus, hseieiicus et
strum fralrem Guidonem, Majoris-Monaslcrii mo- manifcstus invasor cuni tribus malitiae suoeconi-
riachum, screnilati ttue plenius auctore Deo viva plicibus scipsum iiiiruscril, et per simoniam noto-
voce in proximo respnndere curabimus. Atl hoccve- riam et laicalem violentiaiu papalum nisus fuerit
nerabilem fratrem nostrum M[anassem], Atirclia- opprimere; qtialiler etiara Friderieus polius tyran-
nensem episcopum, pro quo nos regia celsilud* nus quam imperator dicendus, in conciliabuto apud
satis affccluose rogavit, licet quidam sinislra de eo ,C Papiam multo labore collecto, slatuam Nabuchodo
in noslris auribtts susurraverunt, etsi certum apud nosoris erigere,et ereclum aboininalionis iriolum
nos esset, quod Iaesionemnobis aliquam intulissei, praesumpserit adorare, et qualiter vjri Calholici a
ainore lamen etintervenlu luo sincera volumusalle- facie ipsius Oclaviani, lanquam a conspectu dra-
ctionediligere.el eum siculcliarissimum fralrera no- conis, aufugerinl, te non duximus diutius longa
strum, quantum cum Deopossunius, intendimus ho- verborum et litterarum serie detincndum, cum cie-
iiiirare,etiri suis posltilationibus libenlius exaudire. meutia faciat divina illoruin dies in vanitate dcfo-
Da'.um Anagniaexvi Kal. Febr. cisse, et accepla iniquitate ipsos videatnus fuisso
XXX. deceptos. Orienlalis namque Ecclesia, in consilio
Ad Eberhardum Salhburgensem archiepiscopum. —
Nazarelh, prsesente illustri Jerosolyinorum rege, so-
Significal prosperum stalum Ecctesia> cl suum. lemniter
Horlatur ut conslanler sit Ecclesiw ftdelis, impe- celebrato, Francorum, Auglortim, Kispa-
raloremque reducere conelur. niarum et lota Occidenlalis Ecelesia , cum regibus,
(Anagniae, Jan. 20.) archicpiscopis, episcopis, et lolo clero et populo
[MANSI, Con«7.,XXl, 1036.] suo, praediclum schisniaticum ejusque principales
ALEXANDER episcopus, servus scrvorum Dei, ve- fautores perpetuo anathemate damiiaruiii, nosqce
nerabili fralri EBERUARDO, Saltzburgensi archiepi- D jn palrcm spirifualem el suminum poniilieem sicut
scopo, salulem et aposlolicam benedictionem. ex conununi fama et transcriplis litteris, quae tibi
Ad hsereses et schismata resecanda viri Catholicii per latorem prsesentium dcslinamus, poteris evi-
et in fide fervenles viriliter debcitt assurgere, ett denter cognoscere, unanimiter et magnifice recepe-
illorum praesumplione se murum et anlemurale proi runt, omnem nobis obedientiam et reverentiam
jtistilia el libeiiate Ecclesi.-» dcfcndendo potenler verbo et opere bumiliier offercntes. Quse omnia
opponere, qui sacrpsanctain Ecclesiam per incon- noslris tibi lilteris tanlo libenlius aperimus, quanto
sulilem Cbrisli lunicam, quae nullam recipit se- de unitate ac profeclu Ecclesioe lsetitiam te cieJi-
clionem, in Evangelio figuralam, Ianiare conanlur. inus concipere ampliorem; de ipsius adversilate
Sic enim et grana a paleis separanlur, ct qui pro- lanto magis dolere, qtianlo in medio cjus firmior
bali sunt, inantfesti fiunt, ut valeant dicere cumi coluinnaessedignosceris.
Apostolo : Neque angelus, ueque archangelus, ne- Quoniam ergo de religione, honestale ac prudeu-
que angustia vel fames poterit nos a cbaritate ul- lia lua, sicut de illo qui schismalica vel hajrelica
latenu. separare (Rom. VIII). Gaudio autem gaude- pravitate ncquaquam poluit contaminari, sed. in
mus in Domino, et omnipotenti Deo gratiarum re- peira Catholicoc unitalis firmitcr est solidatus, ple-
105 ALEXANDRI III PAPM 104
nissiinam fiduciam obtinemtis, por apostolica scri- A fundatoris ipsius ccclesiae et hocredum cjus, locum
pla fialernilateiii luam rogamus, monemus et ex- ipsum, in quo eadem ecclesia siia cst, cum lerris,
horlamur in Domino, qiialcnus, sicut bene el Iau- decimis et omnibus carum petiinentiis ; ecclesiam
dabiliter, protit accepimus, inchoasli, in devotione de Malcringhani, ccclesiam de Gringeleia, ecclesiam
ac fideliiatc sacrosanctae Romanae Ecclesioc, ac no- de Normatoii, ecclesiam de Visson, ecclesiam de
stra immobili conslantia perseveres ad honorem, ColcSton, ccclesiam de Willeley ; quidquid habctis
augmciilum el exaltalionem ipsius et noslram, ptira in ecclesiis de Bislerton, ct de Cltiverburtet, de Beris-
inente et viribus toiis aspirans, cl'iiullius minoc well, cum pertincntiij eat-um : proeterco decimas
vcl terrores ab obsequio beati Pelri et nostro te omnes de lerris ejusdem Willelm.i, de Honoie de
valeanl aliqualenus reiardare.Suffraganeos quoquc, Blida, de omnibus rebus, ex quibus decima dari
ct vicinos cpiscopos aliasque personas , tam eccle- solet, et dari debel ; in Berdemyc duas bovatas
siasticas qnam soeculares, ad obseqtiium et devolio- terroe; in Coleslon duas bovaias lerrae cum nian-
r.cm Ecclesiae, et noslram ficqnenli admonilione ac sura una dedominio ejusdem Willelmi; in Burford
sollicita vigilanlia sludcas revocare, et in ea pro- qualuor bovatas ; in Wistron qualuor bovatas
pensius solidare, aninium quoque jam dicli prin- terrae cum mansura una, el totam terram ipsius
cipis diligenlcr miligare procures, el ul ad sinum B Willelmi de Berteby et de Slawic, praeter unam bo-
malris Ecclcsiae, et viam redeal verilalis, attenlius vafam lerrse : In Bayton novalia Solumi; iu Dor-
cum moneas ct exhorteris. Iu quo tam spiriluale malon lerram Domini soepefali Willelmi cum prato,
quam corporale conimodum polerit adipisci. Prav Howalia, Ulfac, el Bolum cum molendinis el no-
terea stalum Ecclcsiae luoe ac Tcutonici regni, nalia de Ehorp. In Slliirakis unam bovatam terrse
animos quoque et voluntates liominum cjusdem cum mansura una et lotam terram ex parte rivuii
regni propriis litleris lua niebis dcvotio nor. differat versus meridiem in eadcm villa novalia de Apciia,
indicare. Super his autem et aljis, quoe nobis ct el Gravam, sicut per fossalam clauditur, molendi-
Ecclesiae cognoveris expedire, taliter te proebcas num de Baiilon cum vivario, moleudinum Sthira-
soUicitum et sludiosum, quod graliam sedis apo- kis; in Kampton unam piscariam, el loium situm
siolicaeelnostram dcbeasomni lempere uberriinam vilSacde Radeford, sicut per fossarium clauditur ;
oblinere. ex dono Gilberii de Wenis, terram de Brist cum
Dalae Romoe(91) xm Ralend. februarii. ntolendino et dimidiam bovatam terrse in Btlh ;
XXXI. cx dono Roberti de Stiveilei sex bovatas •lerrae in
Privilegium pro ecclesia S. Culhberti Radefordcnsi. P Renchall; ex dono Radbriton loctim Stellerae ctim
(Anagnioe, Jan. 22.) omnibus perlinenliis suis ; ex dono Avicise filiae
[Monasiic. Anglic, II, 55.] Wil. de Taneya trcs bovatas terroe in Termode-
ALEXANDER episcopus, sarvus servorum Dei, di- slone ; ex dono Ceeilioeuxoris Ricardi de Suwetot,
lectis liliis WILLIELMO priori ccclesioeSancti Cuth- quidquid habctis in lerriiorio ecclesioede Dinisleja;
beiii de Kadeford cjusque fralribus, lani praesen- libertates quoque et immunitates a regibus s.iveprin-
libus qttam futuris regularem vitam professis, in cipibus pia vobis devotione concessas niliiloininus
perpeiuura. praesentis scripti pagina confirmamus. Sane nova-
Effeclum justa postnlantibus inditlgcre, et vi- litiin vestrorum, quae propriis manibus aut sumpli-
gor sequilaiis et ordo exigil ralionis ; proesertim hus colitis, sive de inilriiiienli^ veslroruin anima-
quando petenlium volunlalem ct pietas arijuvat, ct liuni, nulltts a vohis decimas praesumat exigerc?
vcritas non relinqtiil. Eapropler, dilecli in Domino ln parocbialibus aulem ccclcsiis, quas lenelis, li-
filii, veslris juslis poslulalionibus clemenlcr annui- ceat vobis de fratribus Vestris saeerdoles cligere, cl
inus, et proefectam Ecclcsiam, in qua divino man- episcopo praesentare, qui de plebis quidein cura
cipali esiis obscquio, sub beali Petri ct noslra pro- eidcm episcopo; de rebus vcro temporalibus ad ip-
tectioite suscipinius et prsesentis scripli privik-gio D sam ecclesiam perlinenlibtis vobis debcat respon-
communiiiius ; imprimis siquidem slatuetites ut deie. Statuimus proelerea ut nulli ecclesiaslicaesae-
ordo canonicus, qtti secundum Dei liinorcm, el B. cuiarive personae in proefala ecclesia liceat injuslas
Atigiistini Regulam-nosciiur instilutus, perpetuis cxacliones vel indebilas excrcerc, vel saccrdolilius
ibidem lcmporibus inviolabiliter observelur. Prae- in eisecclesiis commoraniibus indebiie gravaiiiina
terea quascunque possessiones, quaecunque bona, irrogare. Scpulluram quoque ipsius loci liberani
eadem ecclesia inpraesenliarum juste et canonice esse concedimus, ut eortim devolioni et exlremae
possidet, aut in fulurum eoncessione poniificum, volunlali, qui se illic sepeliri deliberavcrint, nisi
largiliorie regum vcl principum, oblalione fidelium, forte excommunicati vel interdicfi sinl nullus ob-
seu aliis justis modis, Deo propitio, poleril adipisci, sislat : salva lamen canonica juslilia malricis ec-
firma vobis vestrisque successoribus, elilUbalajier- clesioeet parochialium ecclesiarum, dequibus nior-
maneanl; in quibus hsec propriis duximus expii- tuorum corpora nssuiiiiinitii! Porro cum comriiune
mcnda vocabulis : Ex dono Willclmi de Suvclot interdiclum tciToe fuerit, iiceat vobis, clausis ja-
(91)Incod. ms. Vindob. pro Romw legi Anagniov do-uiil Wallenhach. JAFF£.
105 EPISTOLJJ! ET PRIYILEGIA. -- AN. 1101. 106
miis, exclusis excommunicalis et iuterdiclis, non .A si facerc forte conternpserit, cxcommunicationls in
pulsalis tintinnabulis, suppressa voce divina oflicia eum senlenliam proferalis. Si vero aller veslruni
celehrare. Obeuntevero te nunc cjusdem loc.iprio- huic negolio interesse non polcril, alter lamen id
re, vel tuorum quoiibet successorum, nullus ibi ipsnm nihilomiiius exsequalur.
qualibet stibreptionis aslutia seu violcntia praepo- Datum Anagniae, sexlo Kalend. Fcbf.
nattir,iiisi quem fraires communiconsensu, vcl fia- XXXIII.
trum pars consilii saiiioris secundum Dei limorem
Ad Henricuin Betvacensem episcopum. — /)<>ncgo*
et beali Augustini Regulam providcrint eligen- lio magistri G, pro presbyteri prwbenda Suessio-
dum. nensi.
Decernimus ergo ut nulli omnino hominum li- (Anagnise, Febr. 5.)
ceal rroefatam ecclesiarn temere peiiurJmre, aut [MARTEN., Ampl. CoXiect.,II, 6S6.J
ejus pjssessiones aufeire, Vel ablatas retinere, mi- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dci, ve-
nuere, seu quibuslibet vexalionibus faligare, sed nerabili fratri HENRICO Belvacensium episcopo, sa-
omnia inlegra conservcnlur corum, pro quorum ltitcm et apostolicam benedictioneni.
gubernatione cl sustenlatione concessa sunt, usibus Super illa devolionis constantia et fidci puritate
omiiiinodis profutura, salva sedis apostolicoeauclo- quam circa sacrosanclam Romanam Ecclesiaui ct
rilale, et dicecesani episccpi caitonica justilia.Si personani nosiram multis rcrum indiciis et evidenii
qua igitur in futurum ecclesiastica ssecujarisve per- experimento te habere didicimus, pruderitiam tuam
sona, hanc nostrse constitulibnis paginaiu sciens, plurimum in Domino coramendamus , et ubercs
contra eani temcre venire tentaverit, secundo ter- gratiarum acliones exinde libi referimus, proposi-
tiove commonita, nisi praesumptionem suam con- lum et voluntalern fervenfem habentes, personam
grua salisfactione correxerit, polestalis lionorisque luam sincero diligere charitalis afleclu, tibique pro
sui diguilale careat, reamque se diviiro judicio exis- merito responderc, atquc in omnibus quantum cum
tere . de perpetrata iniquilate cognpscat, et a sa- Deo etjustitia fieri potest, libenli auimo honorai-e.
cralissimo corpore ac sanguine Dei et Domini Re- Tua ergo fralernitas, sicul bene ellaudabiliter in-
demptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in choavit, in fidelitate ct obsequio beati Petri et.no-
extremo examine distrietoa ullioni subjaceat. Cun- stro firma et stabilis perseveret, atque ad honorem
clis aulem eideni loco sua jura servantibns, sit pax ejttsdem Romanae Ecclesioeel nostrum, modis qui-
Domini Jesu Christi quatenus et hic fruclum bonse bus potestj sludiose aspiret, elcharissimum filitnn
aclionis percipiant, et apud districtum Judicem"Q nostrum Ludovicum illuslrem Francorum regem
procmia selernse pacis inveniaiif. Amen , amen , fratrem tuum ad hoc inducere el in eodem altente
amen. studeat solidare. De caelero discretionem luam cre-
Dalum Anagniae per maiium Hermanni santiae dimtis iion Iatere, qualiter prsedecessor nosler
Romanae Ecclesiac subdiaconi el notarii, xi Kalend. bonae memorioe Adrianus papa in Suessionensi Ec-
Februafii, indictione vm, Incarnalionis Dominicae clesia magistro G. presbylero Iatori prseseniium
anno 1101, pontificatus vero tlomni Ab-xandri papae Uiiam concessil proebendam, eumque de ipsa inve-
III anno 11. sliendo, illi auctoritate apostolica camdeni prariien-
dam confirmare curavit: tamen quia illam nondttm
XXXII.
Ad Theobaldum Canluariensem archiepiscopuni el potuit pacifice possidere, pro co quod prsedictus
Iiillarium episcopum Cicestrensem. — Ut Rober- rex, sicut dicitnr, prava sitggeslione cujusdain in-
lus de Valoniis monachis S. Albani silyam de dignalionem adversum istum concepit; fralerni-
Norlhaga restilual. lalem luam per apostolica scripta roganms, qtta-
(Anagnise, Jan. 27.) tenus pro beali Petri et noslra revercnlia el pielatis
[MATTUEI PARIS.Opp., App., p. 83.] inluitu, partes luas apud eumdcm regem ita effi-
ALEXANDER cpiscopus, servus servorum Dei, ve- D caciler inlerponas, quod graliam ejus jam dicto
nerabilibus THEOBALDO Canluariensi archiepiscopo sacerdoti restilui facias, et in hujus justiliis ab
et HILLARIO Cicestrensi episcopo, salulcm et aposto- codem rege illum facias manuleneri pariter et fo-
licam bcnedictionem. veri.
Dilecli filii noslri abbas el fratres monasterii Datum Anagnioe,iu Non. Februarii
Sancli Albani fransmissa nobis conquestione mon- XXXIV. !
slrarunl, quod Roberlus de Valoniis silvam deNor- Ad clerum Angliw.— De canonizalioue sandi Edu-
thaga, quam iidem fratres ad suum jus asserunl ardi regis Angliw.
perlinere, contra juslitiam detinet occupatam. Id- (Anagniae,Febr. 1.)
eoque fralernifati veslrae per apostolica scripta [MANSI,Concil., XXI, 871.]
mandamus, quod praedictum Roberium infra tri- ALEXAKDEU cpiscopus, servus servorum Dci, vc-
ginla dies posl harum susceptionem stmleatis cum nerabilibus arcliiepiscopis, episcopis, cl tiilcetis
omni diligentia convenire, ut vel ipsara silvam prae- Jiliis abbslibus, prioribus et aliis Ecclcsiarum.pra-
dict-isfralribus absque difficultalc reslituat, vcl plc- latis pcr Angliam conslilulis, salutcrn ci apostolicani
tvara cxindc justiliam eis in praesciiiia vcsl:a. Quod benediclionem.
P"_TROL.CC. k
"'"
107 ALEXANDRl 111PAP^E 108
IUiiis devotionis cbnsfantiam et fidei Grriiitalem, A persecutor Ecclesise, Fredericus videlicet, univer-
qnatn circa matrem vestram sacrosanclam Roma- salem omniuni matrem sacrosanclam Romanam
nam Ecclesiam exhibetis, diligenlius attendentes, Ecclesiam persequatur, eamque sine causa oppfi-
in id proposilum voluniatis adducimur, ul vos sicul mat ef iufcslet, ad discretionis tuse notitiam non
charissimos fratres et speciales Ecclesise filios siii- antbigimus pervenisse. Qui utique tanquam leo ra-
ccra charitate in Domino diiigr.mus, propensius piens et rugiens, posilus in insidiis, aditus viarum
bonoremus, et poslulationes vestras, quanlum cum ita per satellites barbaricae ferilatis obstruxit, quod
Deo possumus, Iibenli animo admittamus. Inde uti- illi jam non valeant usque ad nos liansire, a qui-
quc 1'uit,quod super petitione, quam de Eduardo bus Romana Ecclesia in necessitatibus suis oppor-
glorioso quoudam rege Angiorum canonizando, el tuna recipere suffragia consuevit. Unde cum eadem
in sanctorum catalogo ascribendOi lam cbarissi- Romana Ecclesia mullis oppressionibus angustata
mus in Chrislo filius nosler Henricus illustris An- sil his temporibus et afllicta, et magnis alque innu-
glorum rex, quam vos ipsi nobis inslantius por- meris pene debitis aggravata, ad cjus onera sup-
rexistis, sollicitam cum fratribus ncstris delibera- portanda, el ad necessitates quas palitur relevan-
tionem habentes, libro Miraculorum inspeclo, quae, das, lanto studiosius exsurgcre te oporlet, et effi-
dum in carne morlali viveret, et poslqnam de prse- cacius laborare, quanlo amplius eadem mater Ec-
senti sseculo est assumptus, omnipoleiis Dotninus clesia de lua devolionc et fidci sinceritate confidit.
per suam misericordiam declaravit : viss eliam ln tanto itaque necessitatis articuio constituti, de
Iiticris anteccssoris noslri piae memorise Innocenlii prselerita quidem subventione tibi gralias exsolven-
papae, veslris quoque lestinioniis inde receplis , les, cbaritalem tuam rogamus plurimum, monemus
qiiamvis negotitim arduum elsublime non frequen- ct cxhoiiamur alteulius, ut ad menlem revocans
ter soieat nisi in solemnibtts conciliis de more pon- quot ct qtianta gravamina et angustias Romana
cedi, de comriiuni lamcn fralrum noslrorum consi- Ecclesia pro sua et omnium ecclesiarum libeiiale
Tio, jtixta votum et desiderium praedicti filii noSlri tuenda hoc tempore patiatur, considerans eliam
rcgis ac vestrum, corpus ipsius confessoris ita glo- quid membra capiti dcbcant, ad subventionem Ec-
rificatidum censuimus, et dcbitis prseconiis ado- clesiae et ad solvenda debila, quibus premilur, ma-
randum in terris, sicui eumtieni confessorem Domi- niim adhuc libcralitaiis extendas, et nobis tuoecon-
iius per suam graliam glorilir avit in coelis, unde solationis auxilitim in tanto arliculo, si absque
videlicct iiiler sanctos confessores decaetero nume- gravi detrimenlo ecclcsise tuoefieri poterit, largia-
retur, quod hoc ipsum apud Deum siguis meruit C ris. Beneficia siqnidem et obsequia quse in neces-
ac virtutibus obtinere. Quia igitur decet bonesfatis sitalo prsestanlur, consueverunt semper recipienti-
veslrse pVudentiam eum pie colere, et tolo studio bus exislere gratiora. Abbates quoque et alics ec-
venerari, qriem auctoritate apostolica veneraudum clesiarum praclalos in luo episcopatu conslitulos ad
veslra poslulavil devotio et colendum, universila- hoc idem cum omni diligenlia exboiieris. In quo-
tera veslram per apostolica scripia moucmus et cunque autem te nobis contigerit subvenire, illud
exhortamiir in Domino, quatenus etim i(a deinceps dilecto filio nostro... Iatori praesentium le volumus
studealis debitis ohsequiis honorare, ul ipsitts inter- assignare, et nobis idipsum litteris luis significes.
cessionibus apud dislriclum Judiccm mereamini Daium Anagniae, xm Kai. Martii.
veniam obtinere, el gloriosum in aeterna bealiludinc XXXVI.
praemium invenire. Ad Uenricum episcopum Belvacensem. — Ecclesice
Dalum Anagniae, septimo Itlus Fcbruarii. per Friderieum inweralorem afflictw oral ut stib-
XXXV. v:niai,
— In (Anagniae, Febr. 18.)
Ad Hugonem Suessionensem. episcopum. angu-
stiis maximis positus subsidium atiquod vecuniw [MARTEN., Ainpl. Coll. II, 6S7.]
poscil. ALEXANDER cpiscoptts, servus servorum Dei, ve-
(Anagnise, Fcbr. 17) ncrabili fratri noslro HENRICO Belvacensi episcopo,
[MANSI,Concil., XXI, 1005.] salutcm et apostolicam benedictionem.
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- Illius devolionis integritas el affeetio charilatis,
nerabili fralri HUGONI Suessionensi episcopo, salu- quam circa sacrosaiictaui Romanam Ecclesiam et
tem et apostolicam benediclionem. personam nostram credimus te habere, non modi-
llla devotionis integritas el affectio charilatis, cam nobis fiduciam prsestat, ut in necessitatibus
quam circa sacrosanclara Romanam Ecelesiam et nostris a tcconsilium debeamus et auxilium poslu-
personam noslram credimus te hahere, non modi- lare, ct imminentia nobis negotia tibi fiducialiter
cam nobis fiduciam praestat, ut in necessilatibus aperire. Qualiter autem ille tyrannus et vehemens
nostris a te consilium debeamus et auxilium postti- perseculoi- Ecclesia?, Fredericus (92) videlicet, uni-
lare, et imminenlia nobis negclia tihi lidueialiter versalem omirium malrem sacrosanctam Romanam
aperire. Qualiter autem ille tyrannus el vebemens Ecclesiam perseqtiatur, eamque sine causa oppri-
(92) Fridericus I, dictus JJlnobarbus,, electus S tiim ab eo fiincstum in Ecclesia schisnia post mor-
Maitii 1152, quein vocat liic tyrannum ob suscila vem Adriani IV papoe.
109 EPISTOLiE ET PRIVILEGIA. — AN. 1161. 110
tnat et infeslet, ad discrelionis luae nolitiam non A. A satis niultum laborasli. Unde nos propositum-et
ambigimus pervenisse. Qui uliqtie tanquam leo ra- voluntatem habemus personam tuam, sicut specia-
pieuS et rugiens positus in insidiis, aditus viarum lem Ecclesiae filium, sincera in Domino charilale
ita per satellites barbaricse ferilatis obstruxit, quod diligere, et pditiones tuas omni lempore exaudire.
illi jam ndn valeanl usque ad nos transire, a qui- Quia vero bonum principium laudabili exitu con-
bus Romana Ecclesia in necessilalibus suis oppor- sunimandum est, dilectionem luam per apostolica
tuna recipere suffragia consuevit. Unde cum eadem scripta monemus cl exhortamur in Domino, quate-
Romana Ecclesia multis oppressionibus angustata nus sicttt bene coepisti in devoiione et fidelitate Ec-
sit his temporibiis et afflicta, magnis atque innu- clesiaeac nostra, firmiter et immobililer perseveres,
mefis pene debilis aggravata, ad ejus omnia sup- et alias tam ecclesiasticas quam sacculares pe;so-
poiianda, et ad necessitates quas patilur relevan- nas ad hoc idem indtteere siudeas, et propensitts
das, lanlo studiosius exsurgere te oportet et eflica- solidare. Nos siquidem pro devotione tua venera-
cius laborare, quanto amplius eadem mater Eccle- bilibus fratribus nostris Htigoni Senotiensi et (93)
sia de lua devoiione et lidci sinceritate coufidit. In S. Remensi archiepiscopis, nobili quoque viro (94)
tanto ilaque necessitalis articulo constituti, chari- comiti Henrico, commendatitias lilleras pro te de-
latem tuam rogamus plurimum, monemus et ex- " stinamus.
Iiortamur attenlius, ut ad mentem revocans, quot Dala Anagnioe, n Non. Martii.
et quanla gravamina et angustias Romana Ecclesia XXXIX.
pro sua et omnium ecclesiarum libertate tuenda Privilegium pro Phalempinensi monasterio
boc tempore paliatur, considerans et quid membra *"
(Anagnise.)
capili debeant, ad subventionem Ecclesiae, et ad [BUZELINI, Gallo-Flandria, p. 374.J
solvenda debita quibus premitur, manum liberali- ALEXANDER episcopus, siirvus servorum Dei, di-
tatis exlendas, et nobis tuae consolalionis auxilium lectis in Christo liliis HEMFREDI Phalempinensis
in tanto articulo largiaris, benelicia siquidem et coenobii abbati, ejusque canonicis fratribus, tam
obsequia quae in necessitale parantur, eonsueve- prsesenlibus quam fuiuris, regularem Vitam profes-
runt semper recipientibus exislere gratiora. Abba- sis', in perpetuum.
tes qiioque et alios ecclesiarum proelatos in tuo
episcopalu conslitutos ad hoc idem cum diligentia . . . Eapropter dilecti in Domino filii, vestris
exhorteris. In quocunque autem te nobis contigerit justis postulationibus clenienter annuinius et prae-
subvenire, illud dilecto filio nostro latori prsesen- Q fatam ecclesiam, in qua divino mancipati eslis ser-
tium, quem propler hoc ad partes illas duximus vitio, sub B.Petri etnoslra protectione suscipimtts,
desiinandum, te volumus assignare et nobis id et praesentis scripli privilegio comriiunimus, impri-
ipsam litteris tuis significes. mis siquidem slatuentcs ut ordo canonicus, qui
Datum Anagniae, xu Kal. Mart. secundttm Dei timorem, et B. Augustini Regulam et
fratrum Arronvasiaj insfitutionem iu ipsa ecclesia
XXXVII.
Monusterii SS. Facundi et Primilivi Sahagunensis instilulus esse dignoscitur, perpetuis lemporibus
possessionesel privilegia confirmat. ibidem inviolabililer observetur, elc. Sanc iiova-
(Anagniae, Febr. 18.) lium vestrorum quoepropriis manibus et sumptibiis
[ESCALONA, Hist. de Sahagun, p. S42, teste JAFFE colilis, sive de niilrimenlis vestrorum animalium
Uegesla Rom. pont., p. 685.] nullus a vobis declmas exigere prscsumat. Cum
XXXVIII. autem generaleinlerdiclum lerrae fucrit, Iicealvobis
Ad magistrum Nicolaum. — Laudat ejus erga sedem januis clausis, non pulsatis campanis, cxclusis cx-
^apostolicam zelum, hortalurque ul in eo perse- communicatis et interdiclis, submissa vocc divina
teret. officia celcbrare. Interdicimus etiam, ne cui epi-
(Anagniae, Mart. 6.) I scopo vel archidiacono, vel alii ecclcsiasticae aut
D
[MARTEN. Ampl. Collect. II, G58.] soeculari personse a vobis pro elcctione, benedi-
ALEXANDER episcopus, servus scrvorum Dei, di- ctione, sive inlronizaiioue abbatum vestrorum pa-
leclo fratri magistro NICOLAO, salutem et apostoli- lefridum, aut aliquid aliud exigere, vel extorquere
cam benedictionem. liccat, cum aliquid ex debito pro his cxigi vel ex-
Devotionis tuae constanliam et fidei finnitatem, solvi Simoniacum comprobetur. Ad hoc prscsenti
quam circa sacrosanclam Romanam Ecclesiam et; scripto arctius inhibemus, ne cui episcopo vel ar-
personam nostram niiiltis rerum • experimentis, et; chidiacono seu alii ecclesiaslicae personae liceat
ipso effectu operis te habere cognoscimus, gralami vobis vcl ecclesiae vestroe novas et indebitascxa-
acceptamque tenemus, et eam pluriraum in Dominoi cliones imponere, sed ecclesiam ipsam in ea libcr-
commendamus. Novimus enim qualiler proprises tate de coelero manere decerniraus, in
qua noscituf
personse minime pepercisli, et pro negolio Ecclesioei bactenus permansisse. Sepulturam quoque ejusdcm
(95) Samsoni. Hinc colliges hanc epistolam scri- cessit.
plam fuisse inilio ponlificatus Alexandri III; nain (94) Trecensi scilicel, cui gratus niaxime fuit Ni-
Saiiisoii, archiepiscoptts Rcmcnsis, auno 1161 dc- coiaus.
i>l ALEXANDRI III PAPM 112
ioci liDeram esse ciecemimus, ut eorum devolionii A j\ lilium noslruni regem inducas modis omnibus ct
vel exlremse voluntati, qui se iilic sepeliri delibera- bo-.teris , ul in ca quam coepil Ecclesiae dcvolione
verint (nisi forte excommunicati vel interdicli sinl)) permaneat, et rebelles qui in ejus regno exislunt
nullus obsislal, salva tamen justilia illarum ecclc-- ad obedienliani et fidelilatem Ecclesiae ac noslram
siarura, e quibus mortuoriim corpora efferuntur. regia auctoritate compellal. Porro quia Hugo Clu-
Ratum Anagniae, anno 116iDominicooIncarnalio- niacensis dictus abbas in animse suie periculum ab
nis, poniificaliis vero domni Alexantlri papae III,, Ecclcsia; unilate rccessit, ct in bserelicam ct schi -
aniio II. smaiicam peslilentis Octaviani corruil pravilatem,
XL. habilo fratrum nostrorum concilio, eum cxcommu-
Ad Henricutn Belvacensem episcopum.— Illum lau- nicatum denunliamus,etnegoiium ipsum discreiioni
dat de sxwin sedem aposlolicam et in re.printendis s luoc duxiinus injungeiidum, fralernilali luse per
scltismalicis zelo. aposltilica scripla mandantes. quatenus memorati
(Anagniae,April. 7.) filii noslri regis consilio babiio ct favore, cujtis
|MANSI,ConciL, XXI, 1149. qiiiticm regnum occasione isla per eumdem abbalem
ALEXANDER episcopus, servusservorum Dei, vene- infestari posset el plurimum molestari, conlinuo
rabili fralri HENRICO Belvacensi episeopo, saliiicnil B ^ acceptis his litferis Cluniacura accedas, et, omni
ct apostoiicam benedictionem. appellalione cessante, cum apostolicse sedis auelo-
Illa ardcntis cbarilalis consianlia et sinccrissimaej ritalc deponas, cl ciim consilio catholicorum fra-
devoiionis afleclio, quam in tcmpore procelloso ett trtim ipsius nionasterii alium in loco ejus substi-
turbido circa sacrosanclam Romanam Ecclesiam ett luerc non moreris, privilegio a sede apostolica
personam uostram fideliter oslcndisli, nos admonett Cluniacensi Ecclesisc iudulto uullum tibisuper de-
ct inducit, ut quod a le circa Ecclesiam Dei utilis- positione ipsius abbalis impedimentum prsestr.nle.
sime geslum cst, immensis laudum praeeoniis cx- Dignum eslenim ut qui se ab Ecclesiocunilale sub-
tollamus, el hoc in nobis efiicit ul obsequium tami traxit, expers dignilalis ecclesiasticae pro suse ma-
gralissimum a nostra et fratriini nostrorum incmo- lititc mcrilo habeatur. Quod si ad ejus deposilioneia
ria nitllo tcmpore dilabatur. Dilecti siquitlcm filiij procedere forle non poteris, el, liseretica perversi-
noslri Henricus (95), Oddo.(90), sanctse Rcmansee lale relicta, ad sinum matris Ecclesise volueril re-
Ecclesioccardinales el apostolicffi setiis legati, nnliiss mcare, lam eum quam complices suos, si el ipsi ad
jam saspe el saepius retulerunt, licet boc ipsum cxt obcdieniiam nostram duxerint redeundum, vicc
comnuiiii et publica funia, et cx ipso cffectu operiss r£ nostra recipias, cl a sententia qua leneutur, excom-
inanifeslius agnoscamus, qualiter te pro domo Deii niiinicalionis absolvas, juramento quidcm prius ab
niuruni inexpugnabilcni opposueris, qualiter schi- eis suscepio, sicut in subsequenlibus conlinetur :
smalicos et hsercticns polenlissinie confulaveris, ett Ecjo II. refuto el analhemalizo Oclaviantim hwreli-
aniiiiiim cliarissimi filii nostri Ludovici, illustriss cum el scliismalicum, et onmes principales fautores
icgis Francoruin IVatrislui, et aliorum, tam saecu- ejus, ci ab hac hora in. antea fidelis el obediens ero
larium printipuin quam ecclesiasticorum virorum, bea.o Peiro et domino papw Alexandro, ejusque suc-
mttllis persttasionibus in cailiolicas Ecclesise firma- cessoribus canonice intraniibus. Sic me Deus adjuvet
vcris uniiate. Ex eorumdem etiam cardinalium re- el hwc sancla evangelia! Ad hoc nihilorainus expe-
latione cognoviinus quanto tempore eos et lamiliass ricnliae luoe mandamus, ut quibuscunque niodis
ipsorura in doino propria retinueris, et expensis tuiss poleris studeas et efiicias, quod Ymarum (97), schi-
quain latc, quam liberaliter procuravcris, et quanlaj smaiicum ct baercticum, Tusculanum quondam
cos studueris cbaritatisaffectione traclare.Noslram , episcopum, capias, vel a monasterio prorsus ejicias.
vero receplionem, quoe in concilio in Francia celc- Dilectos vero lilios nostros R. latorem procsentium
bralo solemniter facla est, magis quam tibi nulli, et socios ejus, qui in lidelilate Romanae Ecclesise
mortalium impufamus, cujus quidem sludio, vigi-. D C permansenint, ad ipstini monastcriuni tecum addu-
)antia°et labore et animi hsesilaiiiium ad veritatis5 cas, et eos in statum suum quiete facias ac pacifico
sunl semitam revocali, et in devolione Ecclesise B permanere. Dilectum proedictum filium nostrum R.
persistenles, in ea firmitus roborati. UndcquoniaTnj Cluniacensis Ecclesioemonachum, charitati tuae pe-
provenliini et exallationcm sancto?RomanseEcclesioe R timus esse iiiiervenlu noslro altenlius commen-
ad Iionorem el promolionem luam, et commissa!(. datum.
tibi Eeclesiocnoti esl dubiuin pertinere, prayjiclnm.l Dalum Anagniai, vn Idus Aprilis.
(95) Henricus Pisanus, monachus Cisterciensis abi deinde prior Crispeicensis S. Arnnlfi, mm Chari-
Eiigenio III sacro cardinalium collcgio ascriptus. talis ad Ligerim, ac poslmodum abbas Piclavensis
(96) Is esse videlur Oddo, siveOuo diaconus car-- Monaslerii Novi. Ab Innoccntio II creatus cardinalis
dinalis S. Georgii in Yelo Aureo, qui proecipiius3 plurimas fauste obivit legaliones : in lioc vero in-
luit auctor dcfereudi suminum poniificatum Alexan-- felix, qitotl Octaviano aniipapai inhaeseril, ipsum-
dro III. que conswraverit. Unde mirum vidcri rion dcbet,
i (97) Ymarus, de quo hic Alexander, eral Clunia-- si Hiigoium*abbatcm Cluniacciiscm a vcro ponlifice
ceusis ordinis mouachus S. Martiui a Campis,, averteiil.
' ' iii
115 EPISTQL.-E ET PRIYILEGIA. — AN. 1161.
XLI. A eis non immerito illud prophettcum adaptetur :
Ad Cluniaccnses. — De deposiiione Hugonis abbatis Filii Sion inclyli amicti auro primo, quomodo repu-
Clnniacensis. taii sunt in vasa testea,opus manuum figuli? (Thren.
(Anagniie, April, 7). iv.) Nos igilur cognoscentes taulam iniquilatem
[MASSI,ConciL, XXXI,11S1.] cgrcssam a Babytone,-et a senibus judicibus, qui
ALEXANDER episcopus, servus scrvorum Dei,dile- videbantur rc.gere populum, nec eam valentes proe-
ctis filiis universis fralribus Cluniacensis monaste- termillere impuiiitaiii, ne si multa remanserit, vi-
vii, in communione Ecclesiae et in nostra fidelitate cina loca sua commaculetfoeditale, venerabili fra-
et obedientia exislenlibus, salulem ct apostolicam tri noslro Henrico Belvacensi episcopo, viro utique
benediclionem. religioso, provido et houeslo dedimus in mandalis
SicutCIuniacense monasterium nobile quondam, utconlinuo Cluniacum accedens, ipsum Hugonem
lionestissimum, ac famosum ad jus sacrosanctae dictum abbatem, omni appellalione cessante, apo-
Ecclesise Roraanae specialiter respicit et lutelam, stolicae sedis auctorilate deponat, et cum consilio
ita quoque fcrventius ei adhoeveresemperque ei as- catbolicorum fratrura ejusdem nionaslerii, alium
sistere in suis opporlunitatibus consuevil; et in illis loco ejus substiluere non inoreliir, pri^vilegio,quod.
praeserlim temporibus, in quibus schismata et hae- ^ Cluni.acepsi Ecclesiae a Romanis poulilicitus dici-
reses pervenerunt, ipsum monasterium anguslkg tur esse indullum, nulluni ei super dcposilione
matris laceralioni compatiens, ab ejus unitate ntilla ipsiusabbatis impedimentuin vel obstaculum irro-
uiiauam occasione discessit, nullis blanditiis et ter- gante. Dignum est enira ijl qui se a petra (idei, et a
roribus a fide calholicae Ecclesiae deviavit, utilius catholic93Ecclesiae uuitate subtraxit, cxpers digni-
scstimans opprimi temporaliter et affligi, quam ab tatis ecclesiasticae pro suse malitiaemerilo babcatur.
unilafe Ecclesiocet a materno gremio scquestrari. Porro nos devotionis vestrse conslaniiam et fidei
Nunc vero eadcm Ecclesia, peccalis exigentihus,. purilatem, quam circa sacrosanctani Romanam
subsannalio ct spectaculum omniuin populorum Ecclcsiam et specialiter circa' personam nostram
orbi facta est fabula, qtioe olim iitter Gallicanas Iiabctis, gralam admoduin acceplamque tcnentes,
Ecclesias famosissima rutilabat: ita ul pro schisma- ct eam sicut commendanda cst, plurimum in DOT
ticis fratribus ipsam Cluniacensein Ecclesiam ma- iniiio commcntlantes, propositum et voluntatem bar
culanlibus illud Jeremiae valiciniutn in medium bemus, vos, sieut viros religiosos, catholicos el.lio-.
proponalur : Porlw ejus desiruciw, sacerdotes ejus ncslos, ct spiriiuales sanclae Romanre Ecclesise ?ir
gementes, virgines ejus squalidw, et ipsa oppressa a- ,' lios, sinccra in Christi visceribus affeclione diligcro
maritucline (Thren. i). Eisdem quoque falsis et hae- propensius honorarc et in vestris poslulationihus
reticis fratribus, qui quandoqtie in Ecclcsise com- exaudire. Quia vero non qui incipit, sed qui perse-
munione fuerunt, ct nttne miscrabililer squamosis verat pro virlute prsemium obtinebit, universitalcm
sordibusinhsereiues, auciorem et capul schismalis vestram per apostolica scripta rogamus, monemus
imitanlur, alius sermo aptaiur, quo dicitur: Qui et exliortamur in Domino, quatenus sicut bene et
vescebanlur voluptuose, inlerierunl in viis, qui nu- laudabililer incepislis, in devolione et fidelitate Ec-,
triebanlur in croceis, amplexali suttt stercora (Thren. clesioeac nostra, firmi atque immobiles persistalis,
iv). IUe quidem qui caput in ecclesia illa et susten- el proedictum fratrem nostrum Henricum Relvacen-
tatio videbatur, aliorttm cauda factus est et ruina. sem episcopum acccdenlem illuc bonorifice susci-
Nec solum caput boc dehilitalum est, sed po- pientes, quidquid ipse super negotio sibi commisso
tius (quod moerentes dicimus) amputatum, cum slatuerit, firmiler atque inviolabiliter observetis, et
tota Gallicana et universa pene lolius orbis Ec- lam consilium quam :auxilium eidem pro viribus
clesia in noslra devolione et obedientia praesislen- ministrelis, prsedictos scbismaticos tanquam pcsteni
te, et Oclavianum scbismalicura el haereticum con- mortiferam respuentes,
demnante, ille qui abbas dicilur, a catholicae uni- D Dalum Anagnise, septirao Idus April.
late Ecclesiae proecisus, ei praesumit in animse suis XLII.
periculum pertiitaciter adhserere, ut jam pro eo Ad H[illaiiitm] Ciceslrensemepiscopum.-^ Pro itw-
redhale Willielmi de Saccavilla litigant Mabilla
ejusque compiicibus conqueri compellamur, et di-
cere : Egressus est a filia Sion omnis decor ejus; fu- filia et Ricardus de Anestia ex sorore nepos. Ob-
tenta regis liceniia, ad pupam appellalur, qui
cli sunl principes ejus velul arieles, non invenienles causam delegat in Anglia lerminandam.
pascua, abierunl absque forliludine ante facietn sub- (Anagnise,April. 8.)
sequentis (Thren, i). Sieut cnitn ex relalione acce- [RYMER, Fwdera, I, 19.]
pimus, plurimorum quidam ipsorum fralrum eidem ALEXANDER episcopus, scrvus servorum Dei, ve-
Jlugoni dicto abbati et Tmaro aposlatico et schi- nerabili fratri Hv[llario] Ciscestrcnsi episcopo et
smatico, Tusculano quondam episcopo, in ordinis et dilecto filio L. Westmonasteriensi abba.ii, salutem
aninias SBOB perniciem adhserentes traditi smit in et aposlolicam benediclionera,
reprobum sctisum; et qui aliquando religiosi ae Causa quse inter Ricardumde Aiicsten, etMabilia
eatholici habebantur, usque adeo in erroris la- de Franceville super eo quod ipseRicardus eamdeni
qtieura el pcrversilatis semitam corruerunt, quod Mabillam dc illicito inatnnionioasseril cssegenilam
115 ALEXANDRIIII PAP^l HG
ct videltcet ad bona avunculi obtinenda pelitioni A apostolicabeatoPetroapostolorum principi, licet non
liieredilatis insistif, diutius agitalur, ad nostram au- suffragantibus merilis, ex divina disposilione suc-
dientiam cst perlata, cum super eadem causa at cessimus, quantam devotionem,revereutiam, sedu-
prsesentia fratris nostri T. Cantuariensi archiepi- litafem obsequii tempore isto procelloso et turbido
scopi ad sedem apostolicam fuerit appellalum. Januensis Ecclesia, et lota civilas omniterrore post-
Quia vero utraque pars venerat imperata, nec: posilo nobis, nostrisque nunliis exhibuerit, etquanta
testes secum adduxerat quos ipsius negotii termi- nos magnilicentia, et honore susceperit, diligenlius
natio poslulabat, ad definitioiiem ejusdem causoa i attendentes, considerantes etiam quanla nobis, et
procedere non potuimus; unde quia nos de pru- successoribus noslris incrementa, et commoda per
denlia et discretione vestra plenam fiduciam obti- sublimem, et inclylam Januensem civilalem pote-
nemus, eamdem conlroversiam. . . .". tiaevestraei runt provenire, antecessoris nostri felicis memorioe
commiliimus audiendam ef finc debito terminan- Innocentii papaevestigiisinhserentes, qui personam
ilam. tuam, et post le Jariuensem Ecclesiam gloriosa di-
Per apostolica itaque vobis scripta mandamus gnitatis excellentia sublimavit ad honorem exalta-
qualcnus utramque partem congruo loco et tempore tum in gloria, et servitium quae B. Pelro, et S.
ante vestram proesentiamconvocetis, et allegationes RomanaeEcclesiaefidelissima, et ad quiescendum
super omnibus capitulis hinc inde legentes audien- ei, sicut dictum est, promptissima perseverat, et
tes et tesiium depositiones, si qui apparuerint, de csetero, id te faclurum promplius pollicetur,
ab ulraque parle, remoto appellationis obstaculo, eamdem dignitatem libi, et successoribus tuis de
suscipientcs, causam ipsam, infra tres menses, post communi fratium nostrorum consilio duximus cen-
susceplionem praesetiiiumlitterarum, mediante ju- firmandam. Quod euiin te, fraler archiepiscope,
siilia, decidaiis. jam dictus anlecessor nosler lnnocentius privilegio
Quotl si alterulra pars, post aliegaliones et de- decoravit, et in archiepiscopatum promovens insi-
positiones lestium, hinc inde Gne appellaiionis, ut gnem te graliam reddidit ampliorem, nosralum ba-
dictum est, remedio factas, anle pronuntiationem bemus auctoritate apostolica roborantes episcopa-
sententiee ad veslram andientiam appellaverit, ad tus in Corsica, Marianensi, Nebiensi, et teiiium
senlenliam nullalenus procedatis, sed in scriptis cujus sedem memoralus Iiinocentius ecclesiam S.
omnia redigentes, eadem scripta sigillis vestris Petri de Acci eoiisliluil, et cui unam plebem <ie
impressa ad nostram proesentiamdestinetts. Marana,eta!iade Aleria concessit, Bobiensemquo-
Cselerum, si post receptos lestes et allegationes Q que episcopalum, acillum de Brumiale cunj ecclc-
propositas non fuerit, ut dictum esi, appellaliim, siis suis, quas circa se in castellis suis habct, quem
definitivam super eodem negotii seiitentiam profe- idem antecessor noster de novo constituil tibi, tuis-
ratis. que successoribus, sicut et ipse anteccssor noster
Si vero aliqua partium se a vestra vocatione, vcl fccisse dignoscitur, metropolico jure subjicimus.
a causaecognitione substraxent, in eam quae hoc Verumtamen episcopatum Janucnsem, et tevideli-
praesumpseril. aucloritaie uosira excommunicatio- cet, et posleros luos ab omni emancipatos subje-
nis senlentiam promulgetis. ctione in manu propria libere relinemus. Slattien-
Dat.Anagn , vi Idus Aprilis. les ut Januensis archiepiscopus a suffraganeis suis
XLIII. episcopis coiisecretur, pallium ponlificale, ad oflicii
Syn atchiepiscopi Januensis dignitatem ab Innocen- pleniludinem, a sede apostolica receplurus.
lio II consliiulam confirmat, cique episcopatum Praclerea illam sincerissimam devoiionem lam
Allnqatinensemsubjicil, el lecjationemiransmari- tuam quani civiiatis tuaa, et multimoda obsequio-
nam oclavo quoquoanno obenndam,usumqueequi
cum nacco albo, crucis Domiiticw,pallii couce- rum officia,quaenobis hactenus tideiiler et libera-
dit. liler impendislis, et jugifer eiiam exhihetis, in me-
(Laterani ? April. 9.) D nioria retitienles, ut Jaiuiensis clerus, ct populus
[UGIIELLI, Ilalin scicra,1Y, 867.] ad scrvitiumct honorcm Ecclesiie lanlo fervcnlius
ALKXANDEU, ctc, vcnerabili fralii Svno Janticn. accendantur, quanto Ecclesiam, ct civitatem Ja-
aichicpisc cjusque sttcccssoribtis canonicc substi- liucnsem a scde apostolica cognovit amplius bono-
iuiiidis, in pcrpcluum. rari, communicato fratrum concilio legationem
Superna, ct ineffabilisprovidcntia majestatis sa- iransmariiiam libi luisque successoribus in porpe-
crosanclam Ronianam Ecclesiamoniiiitim Ecclesia- tuum duximus concedciidain. Ita qtiidem ut singu-
rum matrcm insliiuii, et niagisfrani, ut proelatacas- lis octenniis cum episcopo, vel cardinali Romanae
lerismei-ila rcspicerel singuloruin, ct ad similitu- Ecclesiae illuc accedere debcatis, a nobis et a Ca-
dincm seterni et jusli juJicis, uiucuiquc pro meri- tholicis successorihus noslris, eamdem auctorilafis,
toriiniqualitatibusrcsponderet.Uiidcclcadcmsancta et polestaiis plenitudinem recepturi, quara episco-
Ecclesia, eos quos fideles filios reporit, clcntentiori pus, elcardinalis hamierit, qui a nobis, et succes-
traclare gratia consuevit, et quos ferventiores circa soribus noslris illuc de corpore Ecclesise fuerilde-
suum obsequium inluetiir, mnliiplici praerogativa slinafus. Monasteriumqueque q^iodin insula Gal-
honoris csl solita sublimare. Nos igittir qui in sede linaria siluin csi, ad jui uaiictte RomattaeEcclesiss
117 EPISTOLJE ET PRIVILEGIA. — AN. 1161. US
gpeciaiiter pertinens, et ecclesias in castro, el sub- A . Ego Riso diac. card. Ss. Cosmoeet Daraiani,.
urbio Portus Veneris a jurisdiclionc Lunensis epi- Ego Cyntbius diac. card. S. Adriani.
scopi eximentes tibi, et his qui post te sticcesserint, Ego Joarines diac. card. S. Maricein Porlictt.
in perpetuum apostolica auctoritateconcedimus, et Datuin Laterani per maiium.... v Idus Apriiis, iu-
prsescnti privilegio coisfirmamus. tiicl. ix, Incarn. Dom. 1161, ponlificatu.s vcro D.
.. Albigaunensem insuper episcopalum libi, el suc- Alexandri papacIII anno u.
cessoribus tuis concedimus, ita quod a biennio post- XLIV
quam fuerit Ecclesiae reslilutus, cumdem episcopa- Privilegium pro Ecaesia Gradensi,
tuin perpetuo habeatis. Denique ut Januensis civi- (Laterani, Jun. 12).
tas, quoe ccelestis numinis adjuta favore de inimicis [CoRNEt.ilHisl. Eccles. Venet., XIV, p. 97, cx ar-
crucis Chrisli triumphum frequenter et victoriam cbivo S. Salvaloris Vcnctiarum.]
reportavit, et plurimas eorum urbes mira qnadarn ALEXANDER episcopus, servus servorum Dci, di-
et invincibili polentia subjugavit, ampliori honore- lectis Qliis GMDONI et uiiiversis fratribus. EcclosiaB
tur fastigio dignitatis, equo cum nacco albo in pro- S. Salvaioris, salutcm et aposlolkam beucdictio-
ccssionibus uli, ct crucem Dominicam per subje- ncm.
clani vobis provinciam portandi, sicut proenomina- B '
Qttoties a fralribus nostris vel aliis Ecclesiarum
tus antecessornosteiTiinocentius concessisse digno- pralatis super aliquo negolio defmitiva sententia
scitur, tibi tuisquo successoribus licenliam damtts, rationabiliter protnulgatur, in stta debet stabilitate
ct libcram concodimus facullalem. Palliovcro inffa consislere, et ne futttris temporibus alicujus leme-
ccclesiam perfrueris liis diebus : in Coe:;a Domini, ritate a sua valeal firraitale convelli, nos dccct cam
Pascha, Asccnsione, Penlecoste, in feslivitale apo- apostolicse-scdis proesidio roborari. Eapropter, di-
stolorum Pctri, et Pauli, S. Joannis Baptislss, S. lecti in Doniino (ilii, vesliis justis poslulaijouibus
Laurentii, tribus fcstiviiatibus B. Mariao,et solem- grato concurrenlcs assensu, senlentiam quam ve-
nitate Omiiium Sanctorum, S. Syri, Nativitatis Do- nerabilis fraler Henricus Gradensis patriarclia, et
mini, Epiphania, in die anniversarii conseerationis; dilectus filius Ildebrandus Basilicse xn aposlolonim
ttiae, in consecrationem quoque episcoportim, basi- presbylcr cardinalis apostolicaj sedis legatus in con-
licarum, et ordinationibus clericorum. Abbatiami troversia intcr vos et dominium plebanum S. Bar-
quoque de Tyro ad meliorauientuin, sal.a sancioei tholomsei super qitibusdam parochialibus don-J-
Romanae Ecclesiae proprietate, ac censu, sicut etL bus quas quisque sui juris esse dicebat, quoe diu-
stipradictus prseriecessor ctiam Innocentius fccisses (Qtius agilata rationabiliter protuleruiit, quemadnio-
cognoscitur, libi, frater archiepiscope, tuisque suc- dum in scripto iliorum exinde facto uoscitur ra-
ccssoribus duximus commiltendam. lionabiliter contineri, auctoritate apostolica con-
Si qua igitur in poslcrum ecclesiastica soacula- iirmamtts, et proesenlis scripli patrocinio commu-
risve persona hanc nostrae constitutionis et coiifir- nimus. Nulli ergo omnino hominum liccai hanc
malionis paginam sciens, contra eam temere venirei paginam noslrsc conlirniaiionis ausu tonKjrarip in-
lentaverit, secuudo tertiove commonita, si noii sa- fringere, vel ei ausu temerario contraire. Si qttis
tisfaclione debita et congrua emendaveril, poleslatis5 autcm hoc allenlare praesumpserit, indignationem
lionerisque sui diguitaie careat, rcamque se divino> omiiipotentis Dei beatorumque Petri et Pauli apo>
judicia existere de perpelrata iniquitate cognoscat,, stolorum cjus se noverit incursurum,
et a sacralissimo corpore ct sanguine Dei el Dominii Dalum Laterani, n Idus Junii. (98)..
nostri Jcsu Christi aliena fiat, atque in extremo exa- XLV.
mine districloe ullioni subjaccat. Cunctis aulem haec B Ecclesiam Gradensem sub B. Pelri proieciione reci-
nostra statuta servantibtis sil pax Domini nostrii pil, mullisque privilegiis exernal.
Jcsu Chrisli, qualcniis et hic fructum bonse actioniss (Romoeap. S. Mariam Novani, Jun. 13.)
pcrcipiant, ct apud districlum judiccm prsemia a 0 [CoitNEL.,lib. cil., 1. III, pv 73, ex autographo in
seternaepacis invcniant. archivo pa.triarchali.]
Ego Alexander calholicae Ecclcsioeepiscopus. ALEXANDER,. cpiscopus, servus servorum Dei, ve-
Ego Hubaldus presb. card. nerabili fratri HENRICO Gradeusi patriarchoe, ejus-
Ego Joannes presb. card. S. Auaslasisc. que succcsspri.biiscanouice substiiueiidis, in perpe-
Ego Gregorius Sabinensis episc. tuum.
Ego Hubaldus Ostiensis episcop. Aposlolica: officium dignitalis. et creditae nobis
Ego Bcrnardus Porluensis episc. dispensalionis debitum uliliier exsequi comproba-
Ego Gualterus Albancnsis episc mur, cum collalam unicuique Ecclesioe dignilatem
Ego Hyacinthus diac. card. S. Mariae in Cosme- i- provisa sollicitudine custotlimus. el singulis Ec-
din. clesiis jura sua illibata studemus inlegra conscr-
Ego Arditius diac card. S. Tlieodori. vare. Sicut enim nulU ultra quam mereatur ali-
(98) Diploma hoc in archivo S, Salvatoris apo- >- sit, et ipsc Guido ad ./Emonieiiseni Ecclesiam ad-
graphum invenimus nec anno, nec Indiclione si- i- lectus fucrit anuo 11.61,ad ipstim amuiin eril qucs.
gnalum. Cum aulcm' ad Guiuouem priorem datuir m que Alcxaudri III diploma assignanduni.
ii9 ALEXANDRIIII PAPM 120
quid esi a sede aposlolica favore gratioe conce- i- A'
£ triarchatus, infcrior et abjeclior val at apud simpli-
dendum, iia nemini quod sui juris esse dignoscilur ir ciores haberi, et ad ainpliandam dignitatem ipsius,
a nobis est ullatenus denegandura. Quanto itaque le primatum ei super Jaderlinum archiepiscopatum
majori es proerogaliva supemse respectu gratioe ce et episcopalus ipsius apostolica auctoritale conce-
Bubliniatus, tanto sollicitius libi attendendum, nt ]t dimus, et tam te quain successores tuos Jadertlno
in corrigendis subditis, plus apud te possit ratio io episcopo et episcopis ejus, qui pro tempore fuerint
quam polestas, atque le boni dulcem, mali vero >o dignilateprimalus, praesidere slaluimus, et conse-
pium sentiantcorreclorem, personas diligas et sub- |}- crationis munus eidem archiepiscopo impertiri,
jectorum vitia persequaris, ne si aliter agere forle ie Romano quidem pontifici traditione pallii reservata.
voltieris, iranseat in crudelitaiem correclio, et perdas
is Staluimus etiam ut quaccunque bona, quascun-
qtios desideras emendare, Sicque vuluus debes >s que possessiones eadem Gradensis Ecclesia in prse-
abscindere, ut non possis quod sanum est ulcerare;;• sentiarurii juste et canonice possidet, aut in futu-
ne si ferrura plusqiiara res exigit imprimalur, no- ). rum justis modis, Dco propilio, poterit adipisci,
ccat cui prodesse fcstinas, sed sic alicruin condia- x- firma libi tttisque successoribns, ct illibata perma-
tur ex allero, quatenus et boni babeaut amando i0 neanl. Porro ecclesias a religiosis viris ipsi Gradensi
quod caveant, etmali meluendo quoddiligant. Qua- j. B* Ecclesiaeoblalas per episcopatum tuum constitutas
propter, venerabilis in Christo frater Henrice pa- !_ tibi tuisque successoribus libere confirmamus, ita
triarcha, luis poslulalionibus gralo concurrentes ;s ut nulli episcopo liceat, absque tuo assensu, in eis
asscnsn, GrailensemEcclesiamcui auctore Deo proe- 3_ consecrationes celebrare aut sacerdolibus in eis-
esse dignosceris sub B. Petri et nostra protectione ie dera Domino servientibus , donec in locis ipsis fue-
s-.ispipimuset prscsenlis scripii privilegio commii- 1- rint, divina officia proliibere, Decernimus ergo' ul
nimus. nulli omnino hominum liceat supradicfam ccele-
Igilur proedecessonimnostrorum felicis memorise ae siam temere perturbare, aut ejus possessiones au-
Pelagii, Alexandri II, Urbani et Adriani vesligiis is ferre, vel ablalas retinere, niinttere, seu quibusli-
inhoerenies, illius praccjpue conslilutionis tenorem n bel vexationibus fatigare, sed illibala omnia et in-
servantes quam prsedecessornoster Leononus papa ,a tegra conservenlur eorum pro quorum guberna-
ganeivit, el synodali judicio et privilegii paginaa lionc et sqstentatione concessa sunl, usibus omni-
coiifirmavit, tibi luisque successoribus canonicee modis profutura, salva in oniiiibus scdis aposto-
substituendis palriarchalem concedimus dignitalem ji licoeauctoriiate.
Cl inagisterium Gradensis Ecclesioe gerendum in ii pQ Si qua igilui- in futurum ecclesiaslica ssecularisye
his tantum finibus cqnljrmamus qui per proedeces- ;_ persona hanc nosfraeconstitulionis paginam scicns,
gores nostros supradictos eidem noscttiiiur Eccle-:_ contra eam lemere venire tentaverit, secundo terlio-
tsiaeconstiluli. Crucem quoque anle le ferendam n. ve communila, nisi prsesuniplionem suam congrua
esse concedimus, nisi cum Romae fueris, aut inn satisfactione correxerit, poteslatis honorisque sui
praesentia yel comilatu Romani pontificis. Pallium n dignitate careat, reamque se divino judicio existere
ctiam, plenitudiuem yidelicel pontilicalis officii, i de perpefrala iniquitale agnoscat, et a sacratis-
fralernitaii luseex apostolicae sedis liberalitale lar- simo corpore ac sanguine Dei et Domini nosfri
gimur, Quo intra ecclesiam luam ad missarum so- Jesu Christi aliena fiat, atque in extreino examino
iomnia celebranda ufi meniineris in eis diebus,i, districtse ullioni subjaceat. Cunclis aulem eideia
quibtis praedecess.ores tuos non arnbigimus usoss loco sua jura servantibus sit pax Domininoslri Jesu
fuisse, videlicet in Nativitate Domini, Eplphania, Christi, qualenus et hic fructum bonse actionis per-
liypapanlibus (99), tribus feslivilalibus S. Mariae, i cipianl; et apud districtum judicem procmiaacternae
Cceua Domini, Sabbato sancto, Resurrectione Do- pacis invcniant. Amen, amen, ainen,
mini, Ascensione, Pentecoste, in Natalitio sancti,i Ego Alexander calholieae Ecclesioeepiscopus ss.
Joannis Eaplistoe et omnium apostolorum, in fesli-- D Ego Gregorius Sabinensis episcopus ss.
vitatibus quoque S. Marise, S. prolomariyris Ste- Ego Bernardus Portuensis et S. Rufinae episco-
phani, S. Laurenlii, S. Marlini, in soleninilatee pus ss.
Omnium Sanctorum, el principalibus ecclesiie tu:e_ Ego Petrus diacon. card. S. Eustachii juxta tem-
festivitaUbus; nec non in ecclesiarura, episcopo- plum Agrippse ss.
rum et caeterorum clericorum consecrationibus, etI Datum Romoeapud S,. Mariara Novam per nianum
annivcrsarip consecrationis luse die. Prseterea nee Hermanni S. Romanae Ecclesiac suhdiaconi et no-
comniissa regimini et dispensationi tuaj praeftila x tarii, Idus Junii, ix Indictione, Incarnalionis Do-
Gradensis Eccjesia, quoe de benignitale apostolicse a niinicae anno 1161 (100) ponlificaius vcro domnj
sedis prserogativa gaudet honorisex brevitatc pa- Alexandri III papaeanno secundo
(99) A GrsecisHypapante Doinini appellatur fes- (100) Ex chronicis notis hujus diplomatis addi-
lum Pttrificalionis B. llarioe virginis, ul aiiimadyer- scimus Alexandrum III die xiu Junii jam ieversum
lit niarlyrologiumJiomaiium, 2 fehr. Ex hac ett fuisse Romam e civiiate Verularttm, ubi prius re.T
oerjueniihus Bullis ab Ecclcsia eliam Lalina usur- sederat, ut ex alfero diplomate dato die xiv
paiatn ftiisse liujusmodi Groecanicpmvoqcm planej Maii ejttsdem anni. Concit. Labb., lom. XIII,
iunolescit. col. 238.
121 EP1ST0L.E ET PRIVILEGIA. — AN. 1161. 122
XLVI. A Cum universos Chrisli fideles ex injuncto nobis
Ad Henricutn Gradensem patriarcham et cpiscopos officio diligere debeamus, illos praesertim, qui spe-
Marchiw. — Significat se Romw optime exceptum cialius ad Romanam Ecclesiam
esse ibique pontificium munus exercere. Horlatur pertinent, magis
ut sim conslantes adversus schismaticos. cliaros debemus et acceptos habere, et eis pro-
S. Mariam pensiori studio providere. Inde est Utique quod di-
(Romoe,ap. Novam, Jun. 1..) lectum filium Alexium diaconum nostrum, qui in
[MANSI, Concil., XXI, 1036.] Ecclesia vestra habitum canonicae professionis ac-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- cepit, et qui inter vos praesentialiter convefsatur,
nerabilibus fratribus HENRICO Gradensi patriarchoe, vobis attentius commendamus. Rogantes et hortan-
ejusque suffraganeis, Paduano, Veronensi, Tarvi- tes, ut cum pro reverenlia B. Pelri el nostra, in-
sano, Ferrariensi, Vicentino, et universisepiscopis, luitu quoque probitatis et honeslatis ipsius, diliga-
abbatibus, aliisque Ecclesiarum proclatis per Mar- lis et bonoretis, et ipsum de charo habealis de cae-
chiam conslitulis, salutem et apostolicam benedi- tero chariorem.
ctionem, Daturo Praenesl. v Kalend. Julii.
Licet aliquando B. Petri navicula qualiatur a B XLVHL
fluclibus, licet hserelici et schismaiici Ecclesiam Ad
Dci opprimere moliantur, exsurgit tamen divina Hugonem Suessionensem episcopunt.— Ut tnte-
gra serventur jura ccenobii S. Martini Sparna-
potenlia, et in electis suis mirabiliter operatur, ea- censis.
que per suam gratiam tranquilla efficiuntur ac se- (Prsenesle, Jun. 50.)
rena quae fuerunt hactenus proceilosa. Noverit si-
[MANSI,Concil., XXI, 980.]
quidem discrelionis vestrae prudenlia nos, divina
proeeunte gralia, vm Id. Junii Urbem lenuisse, et a ALEXANDER episcopus, servns servorum Dei, ve-
dero ac populo Romano apud ecclesiara S. Marise nerabili fratri HUGONI Suessionensi episcopo, salu-
Novsecum psalmis, hyninis et laudibus solemniler tem et apostolicam benedictionem.
et cum omni Iionorificcnlia fuisse receptos, ibiquc, Quse a sede apostolica alicui indulgentur, incon-
ecclesiaslicse veritalis adversariis omuino confuta- vulsa debent servari, nec illis temcritate aliqua est
Ro-
tis, ad honorem Dei et R. Petri apostolorum prin- obviandum. Unde quoniam quse per privilegia
cipiscommissum nobis officium exercemus. manaeEcclesioeabbali et fratribus S. Martini Spar-
nacensis noscunfur fuisse concessa, volumus in-
Sequenti quoque die Dominico post ingrcssum ^ violabiliter tibi scripta
el clero observari, per apostolica
noslrum, praesentibus fratribus noslris, ac
mandamus quatenus, secundum tenorem privile-
populo in Lateranensi ecclesia congregaio, in omni
giorum quse a sede apostolica sunt Ecclesiae prae-
quiele et pace ibidem missarum solemnia celebra- dicti abbalis indulta in ecclesia S. Martini de Mon-
vimus, Quia igitur iie vestrae devolionis constan- ad jus et dispositionem ejusdem abbalis
tia et fidei puritate plenam admodum fiduciam ob- tefelici,
specialiter, sicut dicitur, perlinente, uni de fratri-
tinemus, charitatem vestram per aposlolicascripta bus suis curam animarum commillas, provisurus
rogamus, monemus et exhortamuF in Domino, qua- attenlius, ne contra lenorem eorum privilegiorum
tenus, sicut bene et laudabiliter incepislis, in fide- facere ulla ralione praesumas.
ljtate et devolione saerosanclse Romanse Ecclesioe aliquid Datum Prxnesle, n Kal. Julii.
matris vestrse firmi atque immobilcs persistatis, ef
alios ad boc idem modis omnibus inducalis. Conli- XLIX.
djmus siquidem et speramus in Domino quod au- Clerum el populum Salonilanuin cotlaudat quod Ju-
ctorct caput schismatis, omnesquesectatores ipsius lium episcopum Prwneslinum et Petrum S. Eusta-
ita ad nihilum sint redacti et penitus conculcati, chii diaconuin cardinalem, legatos apostolices,
bene tractaverint. [Petruin]episcopttm Narniensem
ut nihil sit de coctero in quo vej modicum valcani j. a sese iis prwfeclum archiepiscopitmpallioque do-
respirare. natum esse.
Data Romaeapud Sanctam Mariam Novam , XVIH (Ferentini, JUI. 2.)
Kal. Junii. [UGHELLI, Italia sacra, I, 1015.]
XLVH. ALEXANDER episcopus, servus servorum Dci, di-
leclis filiis, universo clero et populo Saloniiano,
Ad abbatem S. Vicloris.—Commendat ei Alexium salulemet apostolicam beuediclioiiem.
diaconum apud Sanclwn Victorcm commoran- Illa devotionis sinceritas et purilatis conslantia,
tem.
quamcirca malremvestram sacrosanctam Roraanam
(Praencste, Jun. 27.) Ecclesiam et personam nostram habetis, in hoc evi-
[MARTEN,, Ampl. Collect., II, 241.] denter apparet quod venerabilem fratrem nostrum
ALEXANDER servus servorum Dei, di- J. Praenestinum episcopum, dilectum filium no-
episcopus,
leclis iiliis abbali et universo capilulo Ecclesiae S. strum, P. S. Eustachii diaconum cardinalem, sicuti
Victoris, S. et A, B, ipsi.idem nobis insinuarunt, benigne recipere et
423 ALEXANDRI III PAP.<E 124.
honeste curastis pertractare. Pro tanto itaque clia- A i Eugenius et Anastasius Romani pontifices ratam
ritalis fervore et fidei constantia gratiarum vobis et firmam habentes.,.. auctoritatis apostolicse pri-
acliones persolventes, et sincora in Christi visce- vilegiisconfirraarunt.Postmodumauteminter utram-
ribus charitate vos diligeiitcs, P. abbatem S. Ste- que Ecclesiam , sicut dicitur, intercedente concor-
phani F. 0. et YV.nunlios vestros debiia benigni- dia, Hugo qui proefaloe EcclesiaeDolensi quondam
tate suscepimus, et ad petitioriem illorum super noscitur prsefuisse, ad apostolicam sedem accessit,
eleclione vobis, et Ecclesise vestrae volentes utifiter et occasione Iitterarum Turonensis archiepiscopi ab
providere, venerabilem fratrem nostriim quondam antecessore nostro bonse memoriae Adriano papa
Narniensem episcopum, virum siquidem litteratttm, pallii usum oblinuil, cum prius consecralionem a
honeslum, providum et discrelum, in archiepisco- Turonensi archiepiscopo susccpisset, et subjectin-'
piiin vobis concessimus, et palrem spiritualcm nem eiet obedientiam promisisset.
alque animarum vestrarum paslorem duximus sta- Quia igitur jura vestia ita vobis volumus con-
tuendum,etad plenitudinem pontificalisofficiioslen- servare, ul digniiatis Turonensis Ecclesiae in nullo
dendam, ei pallium de beati Petri corpore sumplum penitus minuaiur,universitati vestroe per apostolica
exhibentes, ulper ejus sollieitudinem et providen- scripta mandamus, quatcnus si foiie in personam
tiam spitilualibus et temporalibus valeatis proficere unanimiter convenistis, eam venerabili fratri nostro
incrementis- Hlum itaque cum gralia sedisaposto- Jod. [Jodoco] Turonensi archiepiscopo prsesente-
licae ac nostra, et cum sui officii pleniludine ad lis : quae si nondum per legatos nostros confirmata
vos, et commissa sibi Ecclcsia.ducente Domino, est, et idern archiepiscoptts eiectionem canonice
vcnientem universitati vcsfrse duximus attentius factam invenerit, eam pro sui officii debito confir-
commendandum, per aposlolica scripta vobis prse- mabit,et electo munus consecralionis impendet, ita
cipiendo mandantes quatenus eum benigne ac reve- quidem quod consecratus dcbitarn ei obedientiam
renter recipiatis, et debitam ei obedientiam tan- et reverenliam secundum Ecclcsite consucludineni
quain arcbiepiscopo veslro impendalis humiliter et cxhibeat et prontitlat. Quod si forle electio per le-
honorera; decimas ct alia quac de jure parochiali gatos confirmata esl, et electus eorum auetorilale,
ipsum coniingunt, illi sine contradiclioiie aliqua quod tamen non credimus, fuerit consecratns, ni-
persolvenies. Sane si in ejus obedientia lmmiUter hilominus ad ipsum archiepiscopum cum ab co
permanseritis, et ipsius salubribus monitis acquie- vocatus fucrit accedat, et obedientiam ei exhibeat,
-scere volueritis, vos el Ecclesia vestra, sicut credi- sicttl esl superius dcnolatum. Si vero infra tres
mus et speramus, spirilualiter et temporaliter su-, Q < menses ex quo ab archiepiscopo vocatus fuerit, a<l
scipietis, auxiliante Domino, incrementum. Sijquis ejus praesenliam non accesseril,et sicutdictum esi,
s.Vrtemvestrum adversus eura conlumax inveiilus obedientiam ei non fecerit; nos ex tunc eum ab
fiierit, vel rebellis sententiam, quam idem atchie- adininistratione temporalium rerum et ab exsecu-
piscopus in illum propter hoc canonice promul- tione officii, quod post electionem suscepit,aposto-
gaverit, nos auclore Deo ratam et firmam habebi- licoe sedis aucloritate privamus. '
mus. Datum Proenest. iv Idus Julii 1161.
Datum Ferenlini vi, Non. Julii. LI.
L. Ad Pelruni Salonilanum archiepiscopum. — Ut ex-
Ad decanum et capilulum Dolense.— Ut Dolensis ele- commnnicel V., qui ab Eugenio III dejectus Eccle-
ctus consecrationem ab archiepiscopo Turonensi siamCltrobatensem (Tiitincnsem) lenere perrexeril,
recipiat, eique obedientiain promiltat (1). removealque P., qui indice P\elro] S. EuslacJiii
diacono cardinali, Ecclesiam Tragurienseiji inva-
(Praeneste, Jul. 12.) seril.
[MARTEN., Thesaur., III, 903.] (Fereiilini, Sept. I.)
rv [FARLATI, Illtjricuiii sacrtim, III, 184.]
Quanlo tempore controversia inter vos et Turo- I
nensem Ecclesiam fuerit agitata, et quanla exinde ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
scandala et detrimeiita provenerinl, a discreiionis nerabili fratri P[ETRO] Salonilano archiepiscopo,
vestrae memoria non credimus excidisse. Cum vcro saluiem et apostolicam benedictionem.
antecessor nosler beatse recordalionis Lucius papa Pater et proedecessor nosler, piae recordalionis
eidem controversiae debitum finem vellet imponere, Eugenius PP in V. quondam Croalenscm epi-
utraque parte in sua prsesentia conslitula, et ratio- scopum, pro eo quod ctim uno solo archicpiscopo,
nibus et instrumeniis liinc inde inspcctis, Dolen- nullo alio praesente cpiscopo, contra sacros canones
sem Ecclesiam Turonensi Ecclesioe metropolitico alium pracsumpsit non dicimus consecrare, sed po-
jure subjeclam esse atljudicavit : ita quod ad suf- tius exsecrare, et in eum, qui ab eis esl consecratus
fragancos vel ad usum pallii cadem Dolo.nsisEccle- depositionis sententiam promulgavit. Is vidclicel V.
s!a de coelero nullatenus aspiraret. Quam utique contra ejusdem praedecessoris noslri mandata divina
sentcntiam pracdeeessores nostri felicis mernoriae non veretur ofiicia celebrare. Nos vero sententiam
(1) « Ex fiae secundi libri quaterno sexto primi voluminis Regestorum D. Alexandri papoe III. >
125 EPISTOL.eE ET PRIVILEGIA. — AN. 1161. 126
ipsam, sieut est ralionabiliter promulgala, ralam A V.et dileclo filio nostro Bosoni Sanctorum Cosmoeet
et firmam habentes, fraternitati iuse per aposlolica Damiani diacono cardinali illam assignetis, ulManc.
scripta mandamus, qualenus proedictum V. dili- Lucano civi credita pecunia sine contradictione et
genter commoncas, ut de tanta praesumplione con- dilatione aliqua integre persolvalur.
dignam satisfactionem exhibeat, et contra lenorem Quod enim nobis mutuo acquiretis, nos, vel sue-
ejusdem sententiae non praesumat aliquid attenlare. cessores nostri, auctore Deo, integre persolvemus.
Si vero adraonitioni tuoe parere contempserit, in Dat. Ferentiiii,xu.Kal. Oclob.
ipjum excommunicationis sententiam proferas, et LIII.
Ecclesiam cui incubare prsesumit, interdicto sup-
De Privileqium pro Eaclesia S. Mariw Novw.
ponas: caetero, sicut ex relatione dilecli filii no-
stri P. S. Eustachii diaconi cardinalis, et quorum- (Terracinse, Sept. 50.)
dam aliorum accepimus, quidam P. nomine necdum [GARAMPI, Illustrazione del uno antiquo sigill. ete.]
tonsuratus, cum adhuc esset duodenis, neque de ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, dile-
legitimo natus conjugio, per laicorum potcntiam clis filiis HUGOM priori el fratribus EcclesiaeS. Ma-
Traguriensem episcopalum invasit, et in animae suac rise Novae, salutem et apostolicam benediclioncm.
periculum eidem episcopatui conlra canonicas san- "E Iiijtincli nobis a Deo aposlolalus oflicium nos ad-
cliones incubare non cessat. Unde praesenlium au- monct et hortatur singulis ecclesiis et bis praeser-
ctoritate litterarum tibi mandamus, ut hujus nego- tim, quae ad jus sacrosanctse Romanae Ecclesise
ti'. veritatem diligenter iuquirens, si iia esse conti- specialiter pertinent, salubriter providere, et de
gerit, prout superius notatum est, omni excusalione earum profectibus utiliter cogitare. Cum aulem boc
et dilatione remota, praenominatum P. exinde amo- anno ecclesiam vestram, quae ad jus beali Petri
vere, et sub poana ecclcsiastica; severitalis illum a respicit, et tutelam deberemus tam vestris quam
sua prsesumplione cessare compellas. aliarum precibus consecrare, post munus ei conse-
Dalum Ferentini, vi Non. Septembris. crationis impensum poslulari promisimus , quod
LII. eam de fratrum noslrorum consilio, qui tunc prae-
Ad L. arcltipresbtjlerum et universos canonicos Eccle- scnles nou erant, opporiuno lempore dotaremus.
sicoPisanw. Unde nunc, liabito fralrum nostroruin consilio, ec-
(Ferenlini, Sept. 20.) clesiam Beali Sebastiani in Catacuraba cum posses-
[UGHELLI, Ilalia saera, III, 402.] sionibus et omnibus perlineniiis suis, habendam,
ALEXANDER episcopus, etc, dilectis filiis L. arclii- P( regendam et ordinandam vobis, et praedictae Dei
presbytero et universis canonicis Pisanse Ecclesiae, Genitricis Ecclcsisc in perpeluum apostolica imcto-
, salutem et apostolicam benedictionem. ritate concedimus. Ea quidem intenlione, quia con-
i Super illa sollicitudine et fidei constanlia quam fidimus et speramus, quod per studium et laborem
circa honoremS. Romanae Ecclesiaeac noslra pro- veslrum, tam spiritualibus qu3m temporalibus pro-
videntia vestra habere dignoscitur, etsuper eo, quia ficere debeat incrementis, et lam vos quam succes-
illud quod verbo secreto nobis obtulistis, evidenti sores yestri commodum exinde et augmenlum con-
operis exseeutione adimplere hilariter voluistis, in- sequi valeatis. Ut autem boec nostra concessio fu-
dustriam vestram. plurimum in Domino comnien- turis semper lemporibtts inviolabiliter observelur,
ilamus et gratiarum exinde acliouem vobis referi- et ut nullus eam quolibet ausu temeritalis infringat,
mus, propositum c*.voluntatem habenles Ecclesiam ipsam auctoritate sedis aposlolicse confirmamus, et
et civitatem veslram pura mentis intentione dili- prsesentis sciipli pafrocinio communimus; statuen-
gere, et quanlum cum Deo etjuslitia fieri potesl, les ut nulli omnino Iiominuiu liceat hanc paginani
in omnibus bonorare. Caeterum, licet ad exaltatio- nostroe concessionis et confirmalionis infringere,vel
neiu et augmentum matris nostracRomanseEcclesiae ei aliquatenus eonlraire. Si quis autem contra eam
et uostram, aieo vos cognoscamus esse proclives D '. venire tentaverit, et secundo terliove commonitus,
et in fidelitale nostra ferventes, quod nnllius un- nisi reatum suum congrua satisfactione correxerit,
quam persuasionibtis ad hoc egeatis ullalenus inci- poteslalis honorisque sui dignilate careat, et a sa-
tari, quasi de superabundauli discretionem vestram cratissimo corpore ac sangttiiie Dei et Redemptoris
roganius, monsmus et in Domino Jesu, cujus causa nostri Jesu Christi alienus fiat. Servantibus autem
est, obsecraraus quatenus, sicut hactenus bene et sit pax Domini noslri Jesu Christi, quatenus et hic
laudabiliter fecislis, eodem spirilu et non minori fruclum bonae aclionis percipianl, et apud distri-
sludio pro exaltatione et libertale Ecclesiaetotis vi- clum judicem praemia selernse pacis inveniant.
ribus laburelis. Yerbum autem illud secretum con- Amen.
silio, juvanle Deo, in melius commutato in praesen- Ego Alexander catholicae Ecclesioeepiscopus.
liarum duximus differendum, et vos in eo ad prse- Ego Hubaldus Ostiensis episcopus.
sens nolumus aggravaii. Ad hsecdevotionemvestrami Ego Julius Prscnestinus episcopus.
rogamus attentius quatenus pecuniam vobis subi Ego Bernardus Portuensis et Sanelse Rulinse epi-
convenientibus usuris, si aliter fieri nequit, a civi- scopus.
bus vestris muluo invenire el acquirere sludealis, Ego Guallcrius Albanensis episcopus. -i
127 ALEXANDRI III PAP^S 128
Ego Ubaldus prcsbyler cardinalis lit. Sanctoe e A' uerabili fratri HENRICO Belvacensi episcopo, salutem
Crucis in Hierusalem. et apostolicam benediclionem.
Ego Otlo diaconus cardiualis S. Georgii ad Yeluml In litteris quas super negolio Flaviniacensis ec-
Aureum. clesise, tibi et fralri nostro Parisiensiepiscopotrans-
Ego Ardicio diaconus card. S. Theodori. niisimus, R. quondam abbatem circa principium re-
Dalum Terracinse per niaiuis Hermanni sancloc $ eolimus fuisse appositum, cum ipse tamen per
Romanai Ecclesioesubdiaconi et nolarii, n Kalend. sententiam dileeti filii nostri W. lituli Sancti Petri
Octobris, indictione x, Incarnalionis Dominicaeanno) ad Vincula presbyleri cardinalis, apostolicse sedis
1161, pontificatus vero domni Alexandri III papae i legati, in abbatiam fuerit restitulus. Uride quoniam
anno m. non ex induslria, sed ex occupalione multiplicium
LIV. negoliorum id accidit, easdem lilteras in hoc arii-
Ad Ludovicum VII Francorunt regem. — De ncgolio1 culo emendatas vobis tiansmisimus, ne illud quod
Ecclesiw Flaviniacensis. in aliis fuerat negligenter apposituin, et in causa
(Terracinse, Nov. 29.) pracjudicium quodlibet debeat irrogare.
[MANSI,ConciL, XXI, 986.] Dala Terracinoe, x Kal. Januar.
B
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, cha- LYI.
rissimo in Christo filio LUDOVICO illustri Francorum t Ad Henricum Belvacensem et Mauritium Parisien-
regi, sslutem et apastolicam benedictionem. sem episcopos. — De accusalione in civilibus et
criminalibus adversus R. Flaviniacensem abbatem
Litleras celsitudinis tuse tanto benigniori animo,' commissa Henrico Belvacensi et M. Parisiensi epi-
et riiajori menlis alacritate suscepimus, quolies eas> scopo.
transraitlere te contigit, et in ipsis aliquid postu- 'Terracinse, Dec 25.)
lare, quanto excellentiam tuam sinceriori affeclione* [Ibid., col. 655.]
diligimus cl quanto pro multa et ampla devolionei ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
circa sacrosanctam Romanam Ecclesiam ct perso- nerabilibus fratribus HENRICO Belvacensium cl (2)
nam nostram a tua serenitate exhibita petitiones M. Parisiensi episcopis, salulem et aposfolicam be-
tuas cogimur amplius exaudire. — Sancla siquidem nedictionem.
et reverenda Romana Ecclesia per sincerissimura Pervenit ad nos quod cum R. (3) Flaviniacen -
tuse devolionis fervorem, in hac necessitate tantum sis abbas abbaliam ipsam olini voluntate propria
emolumentum et exaltalionem, tanlumvc est com- resignasset, el ei fuisset alius substitutus, ad recu-
modum consecuta, quod lam in te quam in omni Q perahdam abbatiam iterum aspiravit. Sed cum eam
posteritale lua, a nostra succcssorumque nostro- pro velle - suo recupcrare non posset, ad exatneu
rum memoria nulla possil oblivione deleri, et ab dilecti lilii noslri W. lituli Saneli Petri ad Vincula
aninn nostro nulla temporis diuturnitate convelli. presbyteri cardinalis apostolicae sedis legali, ip-
Inde ulique fuit quod litteras super negotio Flavi- sum negotium est deductum. Qui cuiu utramque
niacensis Ecclesiee a tua nobis excellentia destina- partem ante suam prsesenliam convocassct, allera
fas multo gaudio et animi jucunditale suscepimus, parte se per contumaciam ostcntante, praedicto ab-
et preces tuas quae in eisdem conlinebantur, quan- bali reslitulionem possessionis adjudicavit. Ila la-
lum cum Dco potuimus, curavimus exaudire. Yene- meu ut si qui poslmodum apparerent, qui eum
rabilibus siquidem fralribus nostris H, Belvacensi vellent civiliter vel criminaliler convenire, paralus
et M. Parisiensi episcopis causam ipsaui coinmisi- esset in ejus prsesentia respondere. Cumquc poslea
mus audiendam, el remoto appellalionis obstaculo fuisset tam in civilibus quam in criminalibus eon-
fine canonico terminandam. Eaproptcr serenitalem ventus et accusatus, super quibusdam capitulis in
tuara rogamus, et volumus esse sollicilam, ut si ejus esset accusatione processum, et lestes super
aliquis quominus prolata super eadem causa sen- civilibus et crimiualilus auditi et cxaminali, ipse
tentia obscrvetur, voluerit impedire, eum omnino D 1 ad aposlolicae sedis audienliam appellavit. Quia
prohibeas, et ne hoc proesumat, ex concessa tibi vero altera parte in nostra prsesenlia constiiufa,
desuper potestate compellas. ipse nec venit, nec responsalera aliqtiem destinavil,
Datum Terrac. III Kal. Decemb. unde non potuimus idem negotiuin diffinire, cau-
LV. sam ipsam discretioni vestroe conimitlimus audien-
Ad Henricum Betvacensemepiscopicm.— De negotio dani, et appellatione remola fme debiio lerniiiian
ecclesiceFlaviniacensis. dam. Quocirca per aposlolica scripla mandamus,
(Terracinse, Dec. 25.) quatenus utramque parlem anle vestram prajsen-
[MARTEN. Collect., n, 6S6.] liam convocetis, et raiionibus liinc inde auditis, et
ALEXASDER episcopus, servus servorum Dei, ve- diligcnter cognitis, eamdem causam, obslaculo,sic^
(2) Mauritio, qui, ut palet, tum ex hac, lum cx ad quem et ad Mauritium dirigunlur duoa illae epi-
decima epistola, multo ante successit Petro Lom- stolie, jam ierlium annuni egerat in sede Remensi,
bardoiiisede Parisiensi quam senserunt San-Mar- (5) Flaviniacense monaslerium ordinis S. Bener
thani, qui in sua Gallia Cltristiana, inilium cpisco- dicti in dioccesi yEduensi, quod hactenus perslst
palus ejus rejiciunt ad annuni 1164, quo Ilcisricus, sub congrcgatione S, Mauri.
129 EP1ST0L.E ET PRlVILEGIA, — AN. 1162. 130
iil dictum est, appellalionis amoto, fine debito de- A Hilarii supra fluvium Pisel, el S Lupi, de Amilia-
tcrminelis. Quod si praedictum abbalem constiterit, co, et capella de Cantu-Galli, quas idem abbas et
sicut dicitur, eliam posl memorati cardinalis pro- fratres ab ipso arehiepiscopo sibi per violentiam
hibilionem excommunicato communicasse, cano- conquerunlur ablatas, noscilUr agilari : discretioni
nicam justitiam de eo faciatis, et super eo quod vestrse committimus audiendam et line debito ter-
idem alibas J. Buffrant in captionem dicitur deti- minandam. Ideoque per apostolica vobis scripta
nere, eum compellalis in nostra procsentiaplenam niandamus, qualenus congruo loco et lempore
jusliliam exhibere. ulramque partem ante vcslram praesentiam convo-
Dalum Terrac, x Kal. Januar. cctis, et rationibus quae binc inde veiiuntur subti-
liter investigalis et cognitis, eamdem conlrovcr-
ANNO 1162. siam, ita mediante juslitia terminetis, quod, nulla
de caelero super hoc in audientia noslra querimo-
nia ileretur.
LVII.
Dala Januoe, v Id. Febr.
Ad LudovicumFrancorum legem. —Ecclesiam Fer- LIX.
rariensem commendat.
Febr. B Ad abbalem et fratres Prwntonsiralenses. — Gratu-
(Janua;, 9.) lalur quod Detis ipsos in unilale calltclica conser-
[MANSI, ConciL, XXI, 985.] vaveril, ntonel vero ul schismaticos ordinis stti ad
ALEXANDER cpiscopus, elc, charissimo in Clnisto sittiim Ecclesiw revocent sub excommunicationis
lilio LCDOVICO illuslri Francorum regi, salulem cl pmna*
apostolicam benediciionem. (Januse, Febr. 15.)
Decet elemenliam regiae dignilatis Ecclcsias cl [D. BOUQUET, Recueil, XV, 774.J
ecclesiasticas pcrsonas sincera charilale diligerc, ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, dile-
ac eas in jure suo manutenere pariter ac foverc clis filiis in Chrisio, PHILIPPOabbali Praemonstra-
Inde esl quod Ferraricnsem Ecclesiam, quoead jus lcnsi et fralribus ejus, salutem et apostolicam be-
sacrosancloc Romaute Ecclesiac specialiler perfinet, nediclioncm.
et fratrcs inibi ad Dei servitiutn commorantes, cel- Omnipotenti Deo, a quo universa bona procedunt,
situdini luoealtenlius commcndamus, roganies plu- graliarum referimus actiones, quod vos in unitale
cathoiica conservavit et non permisit schismalica
limum, quatenus piefalis iiiluitu, et pro rcvereniia
beati Petti ac nostra, eosdem fratres el Ecclesiam pollui pravitale. Licet eniin schisinalicorura prae-
ipsara diligas, manuteneas, ac defendas, el-eorum sumptio diversis vobis callidilatibus ct mendaciis a
a incursibus eis ct illibala devotione beati Pctri et nostra niteretur retrahere,
jura pravorum integra vestra tamen discrelio illorum iiiiquilalem studuit
conscrves.
Datum Januae, v Idus Febr. cvitare, et unilatem catliolicam conservare : quod
LYIH. siquidem gratum admodum et aeceplum tenentes,
et vestracfidei constanliam ct sinceritalis affeclum
Ad Henricum Belvacensemel Manriiium Parisien- in Doniino
sein episcopos.— Dc controversia quw verlilur in- pltiriniura commendanles, gratias quas
ler Ilugonem Senonensemarchiepiscopumel abba- debemus vobis referimus, firmum proposilura -cl
lem Ferrariensent. promptam voluntalem habentes personas et eccle-
ALEXANDER eptscopus, scrvus servorum Dei, ve- siam veslram mera cordis affeciionc diligere, et in-
rabitibus fralribus HENRICO Belvacensi el M. [MAII- ternae dilectionis brachiis amplexari, et jura ipsius
KITIO]Parisiensi episcopo, salulem et aposlolicam illaesa et integra conservare. Cselerum, quoniam
bcnedictionein. non suflicit bene incipere, nisi quod hene incoeptum
Controversiam quse inler venerabilem fralrem esl optimaeconsummationis fineni debeat invcnire,
noslriim llugonem (i) Senonensem archiepisco-' devotionem veslram per aposlolica scripta roga-
ptirii cl dilectos filios noslros D. (5) abbalem et fra- j. mus, monemus et exliorlamur in Domino qualenus
tres Ferrariensis Ecclesise (6), super ecelesiis de bono principio poliora augmenla addalis, el ad ho-
Giverinis, de Lanais-villa, de Lisirvilla, de Pro- norem et cxallationem atque augmentum sancl«
dais-fontana, dc Gisem-basilica , de Coilo , de Romanae Ecclesiaeac veslrum totis viribus aspire-
duabus parlibus oblationum et de duabus parli- tis, schismalicos vero ordinis vestri ad veritatem ct
bus minutae decimae, de Cuiie-maudo, de ec- sinura maliis Ecclesise et mandalum nostrum dili-
clesiis dc Conflatis, de villa Mandore, de Sora- genli admonilione sludealis propensius revocarc,
terra, de Curia-Erardi, de Monle-Cressione, S. et schisma Oclaviani bseresiarchaesub jurejurando
(4) Hugo de Touci, frater Guillclini Aulissiodo- (5) Dodonem scilicet.
rensisepiscopi, Henrico Apro archiepiscopo Seno- (6) Ferrariense monasterium antiquum et nobi-
nensi anno 1144 successil. Constanlise uxoriLudo- in quo Ansegisus Senonensis archiprse-
vici VII, Aurelianis imposuil diadema, Aleidenique lissimum, sul Ludovicum el Carloinannum filios LudoviciBal-
Campanioe cum eodem Ludovico marito Parisiis in bi regis inunxit. Iluic coenobiopraefuil olim magnus
lemplo beatse Maria 1 coronavii; obiit 1168, ut habct ille Lupus Servalus dictus, erudilione el pictate
Seiionense clironiccr S. Pclri ct Sigeberli supple- clarissimus.
niJiilum.
1S1 ALEXANDRl III PAPJE 132
abrenunliare. Si autem juxta commonilionem ve- A . Si qua igitur in fulurum ecclesiastica saecularisve
stram ab iniquitate sua redire contempserint, illos persona hanc nostrae constitulionis paginam sciens,
excommunicalionis sentenlia innodetis, et eorum contra eam temere venire lentaveril, secundo ler-
consortium propensius evilelis. liove commonita, si non satisfactione congrua
Datum Januae, IJibus Februarii. emendaverit, potestalis honorisque sui dignilare
LX. careat, reamque se divino judicio existerede perpe-
trala iniquilate cognoscal, et a sacralissimo cor-
Privilegium pro ecclesia SS. Pelri et Ursi Augii-
slensi (prov. Tarenlas.) pore ac sanguine Dei et Domini Redemptoris iio-
(Januoe, Fcbr. 22.) stri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo exa-
[Hist. palrim Monum., Chart., I, 822.) mine dislrictse ullioni subjaceat. Cunctis autem
ALEIANDER episcopus, servus servorum Dei, di- eidem loco sua jura servantibus sit pax Domini
lectis filiis GAUTERIO et universis canonicis Eccle- nostri Jesu Christi, qualenus et hic fructum bonse
siae Sanctorum Petri el Ursi, lum proesentibus aclionis percipianl, et apud distiictum judicem
quam fuluris canonicam vilam professis, in perpe- pitemia seternoe pacis inveniant. Amen, anicn,
tuum. amen.
" Bene valele.
Religiosis votis annuere, et ea operis exhibitione
complere, oflicium nos invitat suscepti regiminis et Ego Alexander catholicse Ecclesioe cpiscopus
ordo videtur exigere ralionis. Ea propter, dilecli in subscripsi.
Domino filii, vcslris justis poslulalionibus clemen- Ego Hubaldus presbyier cardinalis lit. Sanctse
tor annuimus, et proefatam ecclesiam in qua divino Crucis in Jerusalcm subscripsi.
mancipali estis obsequio, sub beati Petii et noslra Ego Joannes presbyter cardinalis lit. Sanclae Ana-
preteclione suscipinius el proesenlis scripti privile- slasiae subscripsi.
gio communimus; inprimis siquidem slnluonles ut Ego Albertus presbyter cardinalis lit. Sancti Lau-
ordo canonicus qui secundum Dei limorem et beati rentii in Lucina subscripsi.
Auguslini Regulam in ipsa ecclesia institutus esse Ego Gregorius Sabiniensis episcopus subscri-
dignoscitur, perpetuis ibidem lemporibtis inviola- psi.
biliter observetur. Prsetcrca quascunque possessio- Ego Hubaldus Osliensis episcopus subscripsi.
nes, qusecunque bona eadem ccclesia in praesentia- Ego Bernardus Portuensis el Sanclae Rufinae cpi-
rum juste et canonice possidel, aut in fulurum scOpus subscripsi.
concessione pontificum, largilione regum vel prin- Q Ego Gualterius Albanensis episcopus subscri-
cipum, oblalione lidelium, seu aliis juslis modis, psi.
prscslanle Domino, poterit adipisci, firraa vobis ve- Ego Jacinlus diaconus cardinalis Sanctae Marise
strisque successoribus et illibata pernsaneanl. In in Cosmedin subscripsi.
uuibus haec propriis duxiraus exprimenda vocabu- Ego Ardicio diaconus cardinalis Sancti Theodori
lis : ecclesiam Sancti Albani cum pertinentiis suis; subscripsi.
ecclesiam Sancti Laurentii de Monte-Giraldi cum Ego Boso diaconus cardinalis Sanclortim Cosmse
omnibus ad 'eaindem ecclesiam pertincniibus; ho- el Damiani subscripsi.
spilale de monasterio cum omnibus pertinenliis Ego Cinthius diaconus cardinalis Sancti Adriani
suis caelerisque rebus et decimis quas venerabilis subsciipsi.
frater noster Petrus Tarentasiensis archiepiscopus Ego Joannes diacomis cardinalis Sanctse Marioe
intuitu pielatis concessil et scripto aulhentico con- in Porlicu, subscripsi.
firmavit. Datum Januae per manum Hermanni Sanclos Ro-
Statuimus quoque ut nemini liceat in ecclesiam mae Ecclesiae subtliaconi et nolarii, vm Kalendas
vel personas vestras absque ralionabili causa ex- Martii, indiclione x, Incarnationis Dominicoeanno
communicalionis sentenliam aliquatenus promul- D HGI, ponlificatus vero donuii Alexandri papae III,
gare vel interdicto supponere. Liceat etiam vobis anno teiiio.
clericos et Iaicos liberos et absolutos de sacculo (Locus sicjilli.)
fugientes in ecclesia vesfra ad conversionem reci- LXI.
pere, qui secundum constietudinem veslri ordinis Privilegium pro canonicis Ecclcsiw Placen-
nnlli nisi priori ejusdem ecclcsiae obedientiam de- linw.
beanl promiltere. Decernimus ergo ut nulli omnino (Januoe. Febr. 27.)
bominum liceat pracfatam ecclesiam temere pertur- [CAMFI,Hisl. di Piac, II, 558.]
bare, aul ejus possessiones auferre, vel ablatas re- ALEXANDER cpiscopus, servus servorum Dci, di-
linere, minuere, aul aliquibus vexalionibus fati- leclis filiis FREDERICO prseposito et univcrsis cano-
gare; sed omnia integra conservcntur. . . . . pro nicis Placenlinae Ecclesiae, salulem et apostolicam
quorum gubernalione et suslentatione concessa benedictionem.
sunt, usibus omnimodis profutura, salva in omni- Eosquos sacrosancla Romana Eeclesia .fideliorcs
bus apostolicae sedis auclorilate, ct dioacesani cpi- sibi et devotiores esse cognoscit, propensiori cha-
fceopicanonica justitia. ritate diligere consuevit, ct eis in suis.oppoiiunila-
153 EPISTOL.E ET PRIVILEGIA. -- AN. 1162. 131
tibtis benigniori studio providere. Inde es.t, quodI A , non potest, et si ab illa schismatica non recesserit
intuilu illius devotionis et fidelilalis, quam temporee pravitate, et ad sinum raatris Ecclesiae non redie-
hujus neeessitatis eirca matrem veslram Romanamii ril, etiamsi prosperari in hoc saeculo videalur, 33-
Ecclesiam et nos ipsos habuistis, cum Ecclesia1 lerni. poenam supplicii evadere 11011poterit in fu-
Sancti Joaunis de Viculo, quam prsedecessor no-- luro. Quid autem, juxla Evangelicam vcritatem,
. ster sanctsa recordalionis Innocenlius papa vobiss ei proderit, si et universum mundum Jucretur;
concessit, mediam unciam auri pro censu debeatt aniniac vero suae delrimenlum patiatur ? (Matlh.
RonianseEcclesiacannuatim exsolvere, juxlapetitio- xvi.) Elsi omnibus prsesenlis viloe divitiis et de
nem vestrara volumus alque slatuimus, ut de cse- liciis abundarit, nihil ei omnino prolicerent, si
tero solummodo duos molachinos nobis, nostris- a Cbristi corpore, quod est Ecelesia, et ab ejus
que successoribus annis singulis solvere tenea- communione praecisus, in gehennam sitlphuream,
lur. et sedes lartareas trudetur, ubi nox perpelua sine
DatumJanuse, tertio Kal. Martii. die, supplicium sine fine, dolor absque remedio et
LXII. inexstinguibilis crucialus. Quod si omnipolens
Ad Eberhardum Salzburgensem episcopum. — Ulr Deus ei per suam ineffabilem gratiam inspirave-
" rit, qttod ad sinum matris vellct Ecclesiac tota in-
imperaloris animum sibi conciliet.
(Januae, Mart. 16.) tcntione redire, nihJl lemporale nobis contingere
[MANSI,ConciL, XXI, 1058.] posset in saeculo, quod acceptius et gralius habe-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dci, ve- remus, et ipsum, sicut la.ntum et lam sublimem
nerabili fratri ERERUARDO Saltzburgensis Eccle-. principem, sincera curarenrus in Domino charitate
sioearchiepiscopo, salutem el aposlolieain beuedi- diligere, et modis omnibus honorare. Nos enim ex
ctionem. lolo verbum Propbetse imilari volenles, qui ait;
Anleacta vita et religiosa conversatio tua, illaL Nec menwr ero nominum eorum per labia mea (Psal.
quoque devolionis sincerilas et integritas fidei, xv), hoc propositum et hanc omnino gerimus vo-
quam in hoc tempore procelloso et turbido, circa luntaiem, quod si converti voluerit, et catholicse
matrcm tuam sacrosanclam Romanam Ecclesiam Ecclesioe inhaerere, quidquid nobis lsesionis, im-
el specialiler circa personam nostram hactenus pugnationis et gravaminis irrogatum, ila oblivioni
babuisse dignosceris, plenissimam noliis parant fi- tiademus, tanquam si nos et Ecclesiam Dei in nullo
dticiam, qtiod ad honorem, incremenlum, et exal- penilus offendisset.
talioncm Ecclesiae, modis omnibus intendere de- Q Datum Januse, XVIIKalend. Aprilis.
beas, et tola sollicitudine laborare. Quanto enim LXIII.
majorem in Ecclesia Dei locum oblines dignilalis, Ad Roberlum el universum capilutum S. Albani.
et quanto supernae providentia majestatis , subli- (Januoe, Marl. 16.)
miorem te in sedificio suo coliuunam instituit, [MATTMEI PARIS.Opp.,.App.,5p. 77.]
lanto le robustius miinimentum ad dcfensionem ALEXANDER episcopus, servus servoruni Dei, di-
sponsae m hsec saecula reservavit, ut tanquam lur- lecto filio ROBERTO abbali el universo capitulo San-
ris Dayid cum propugnaculis suis conlra Dama- cli Albani, salutem et aposlolicam benedictionem.
scum respiceres, et adversus schismaiicam pravi- Cum anno procterito nuulius vester ad noslri
tatem, murum te inexpugnabilem slabilires, quod apostolalus prsesenliam accessisset, illum benigne
utique hactenus omni formidine et seductione post- suscepimus, el juxta petitionem vestram, privile-
posita, ila laudabiiiter cognoscimus te fecisse, ut gium quod procdeccssor noster bonae memorise
vere propugnator et defensor Ecclesia^ comprobe- Adrianus papa, ecclcsise veslrse indulsit, fecimus
ris et schismatici durum in te malleum se doleanl confirmari. Poslea vero venerabiiis fraler noster
invenisse. , Lincolniensis episcopus, transmissa nobis insinua-
Nunc autem quoniam sicut accepimus, pro fa- D B tione monstravit, quod eadem ecclesia ad jus et
clo Ecclesiee ab impcralore vocalus, in proximo dispositiouem suam specialiter perlinet, et illi de-
debes ad prsesenllam ejus accedere, discretioncm bel tanquam suo episcopo respondere. Unde licet
tuam per aposiolica scripta rogamus, monemuset vos et ecclesiam vestram diligere velimus, et jura
exhortamur in Domino, quatenus eumdcm impe- ecclesiae vestrae inlegra conservare, lamen quia
ralorem hoiieris modis omuibus, el inducas, ut ad prsedicto episcopo, salva conscienlia, non voluimus
cor rediens, animos suoe salubriler consulat, atque suam jusliliam.denegare vel in suo jure deesse, vo-
ad iinitalem calholicse Ecclesise revertatur. Propo- bis dediriius ut in idoneos judices convenirelis
nas etiam ei diligcnter et suadeas, ul beneficio- quatenus causa ipsa in eorum prsesenlia discuti, et
rura Dei non exhibeat se ingratum, sed quanloettm ad nos referri deberet, et cognita veritate per nos,
respectus divinee gralioe ampliori fasligio subli- mediantejustitia terminari. Quod quia nondum est
raavit, tanto unicam sponsam Chrisli, quam ipse effeclui mancipatum, cum idem episcopus in auri-
proprio sifiguine abluit et redemit, propensiori bus nostris pro juslilia sua clamitare non cesset,
diligat charitaie, et sinceriori veneretur affectu. Ali- causam ipsam venerabilibus fralribus nostris Ci-
ter enim, hisi ei prius rcconciliams fuerit, salyari cestrensi el Norwicensi episcopis, duximus com-
135 ALEXANDRlIII PAPiE 156
mittendara. Quocirca per ilerafa vobis scripia man- A A episcopo el dileclis filiis eanonicis, consu.ibus, et
damus, quatenus cum ab illis propler hoc fuerilis universo clero ct populo Januensi, salulem el apo-
evocati, illorura prsesentiam adealis et teslcs pro- stolxam benediclionem.
dscere et instriimenta el rationes allegare, si qnse- Quod non prius aposlolicocsalutationis alloquium
stio adversus vos mota fu.it, sludealis. Et privilegia per noslra vobis scripfa dependimus, non ncgli-
bullata, tam nova quam velera in claustro vestro gentiae ullatentis ascribenduin, setl manifestae nc-
illis oslendere non recusetis. Ex quo autem ipsis ccssitati noveritis impulantlum ; nam sicut per di-
ju-Jicibus omnia ostensa fuerint, praedicto episcopo Icclos filios noslros nobiles concivcs vestros, qui ad
eorum omnia copiam faciatis, ut eis diligenter in- servilium noslrum de gralia vestra venerunt, no-
spectis, possit agnoscere ulrum cedere debeat, vel visse vos credimus, cum parle familiae nostroe in
in causa ipsa procedere. Nos siquidem eisdem ju- insula Ligurise, barca noslra remanserat, nec eam
dicibus in mandalis dedimus, quod lestium dcposi- proplcr incoiivenientiam tempotis recipere aliqua-
tiones et allegationes, ralioiies quoque el transcri- tenus paterelur. Nunc aulem vos tanquam charis-
pla privilcgiorum utriusque paiiis, sub ptoprii im- simos et speciales Ecclesise filios, litteris apostolis
prcssione sigilli, ad praesenliam nostram transmil- « visitanles, omnimodas graliarum actiones vestrse
tant, ut cognita veritate eidem coiilroversise finem siiicerilali referimus, quod ilavos in obsequio beati
debitam imponere valeamus. Pclri, ac nostro constanler exposuislis, ut sacro-
Datum Januoe, xvn Kalend. Aprilis. sancta niater veslra Romana Ecclesia, sicut pluri-
LXIY. ma jam de vobis commoda, et incremenla suscepit,
Ad Ludovicutn regcm. — De suo et Ecciesiw siatu. ila ct de csetero in veslra securius probitate confi-
(Ap. Montempessulanum, April. 20.) dal, ac inler cactcros calholicos veriialis lilios prae-
[MANSI,ConciL, XXI, 985.] cipue vobis, ct speeialiter uiiiaiur. Vos enim non
ALEXANDER eam labiis tanlum honorantes, et verbo, imo ipsam
episcopus, servus servorum Dei, cha-
rissimo iu Christo filio LUDOVICO illuslri Franco- opere, et veritate diligcrc. ct plenis viribus magni-
rum regi, salulem el aposlolicam benediclionem. fice satagitis exaltare. Licel ergo.hanc sinceritaiis
Firma spes et plena fiducia quam de tua majesla- constanliam, bunc veslrse devolionis fervorem, ncc
lis excellentia in omnibus oblinemus, inducit nos frangi possc, nec lepescere cogitemus, eam tamen
niedis omnibus, et Iiortalur ut statum unicae ma- procsenlibus Jitteris duximus confoiiandam pcr
tris luaesacrosancioc RomanaeEcclesise ac noslrum apostolica scripla roganles, inonenies, et cxhorlati-
tanto libi libenlius exponanius, quanto celsiludinem c les in Domino, quatenus de summi Regis auxilio
luam circa eam et nos ipsos sollicilam magis exi- confidentes, nullius terroris formidine, nullius va-
stcre noscimuset inienlam. Ut igitur stalus Eccle- iisc comminalionis impelu desislalis quominus lan-
sise sereniiati tuoe pleuius valeat innotescere, ali- quam viri catholici, el strenui dcfensores Ecclesne
quem vel aliquos fralrum noslrorum cardinalium in devotione ipsitis vestraequelibertatis tuendsc pro-
qui nobiscum sunl, ad partes luas in proximo dispo- posilo persi&talis; eoniidimus enim alquc speramus
suimus, auctore Doiuino, dcstinare. In praesentia- quod illa superni dcxtera Condiloris qua sernpcr
rum vero sublimitatem tuain nolumus ignorare Ecclesiam suam regit cl protegil, et subpedibus
quod ad Monlempessulanum ducenle Domino appli- ejus universos conterit inimicos, vobiscum erit
canlcs a dileclis filiis noslris comile S. ^Egidii et semper, et operabitur ul cunclos adversarios ve»
W. de Monlepessulano honorifice ibi fuimus et de- Slros ejus auxilio polissime superclis. Nos auloin
vote suscepti, et lam nos quam fralres nostri ibi- Ecclesiam et civitatcm vcstrain tanquam proprism
dein per Dei graliam sani et incolumes comraera- et specialem cameram B. Petri, acnostram, diligere,
mur. Ibi eliam dilcctum lilium uoslrum Trincavil- honorare, ac modis omnibus cxallare volcntes, per
Iiiin el nobilcm mulierem Herm. de Narbon3, alque reges, et principes lerroe, atque alios Ecclesiaeliiios
plures alios illius regionis barones, ad nos venien- D cfliccre non cessabimus, ut onuic consilium, ct
tes recepimus, et lam ab ipsis quam a caeleris cir- auxilium quod nobis jgralia divina coiicesserii, vo-
cumpositis Dei fidelibus devote colimur cl celebriter bis semper amplissinie conferalur.
bonoramur. Datum apud Moiilcmpessulanum, ix Kal Maii
Dalum apud Montcmpessulanum, xu Kal. Maii. 1159 (7).
LXV. LXVI.
Ad Stjruin arcltiepiscopum,cunonicos, consules, unt- Ad Hcnricum electum Remenscm. — De transmis-
versutn cierum el populum Januensem. — Illorum sione pallii.
erga se sludia grale collatidal el in posterum (Ap. Monteinpessulaiiuni, April. 50.)
confirmctl. [MAKTENE, Ampl. Collect. II, 665.]
(Apud Monlempessularium, April. 25.) ALEXANDER, etc, dilecio filio HEXRICO Rcniensium
[UGHELLI, Italia sacra, IV, 866.] cleclo, salutem et aposlolicam benedictioiieni.
ALEXANDER, etc, venerabili fralri SVROarchi- Quanto amplius affectum el aninuim tuum circa
(7) Sic, sed mendose. Leg. 1162.
l~J EPISTOLAl ET PRSVILEGIA.— AN. 1162. iiiS
Bacrosanctam Romanam Ecclesiam et personara A clesiam et personam nostram, alque in hoe bcatum
nostram, ab ipso noslrse promolionis exordio, in- Petrum, in cujus calhedra, licet immerili, resirie-
tentum fuisse cognoscimus ac ferventem, atquead mus, proecipue hoc persecutionis lempore houo-
honorem et exaltationem ipsius contigit te soilici- rasli, spem tuam figens in eum qui dixit apostolis,
lius et prse caeleris abundantius laborasse, tanto et in eis primitivaeEcciesiae : Ecce ego vobiscumsum
de honore et promotione tua exsullamus ampliusct usque ad consummalionem swculi (Malth. xxvnt) :
gaudemus, et si majora libi fuissent ex divina di- nullisque tempestatum fluctibus, nullis persuasio-
spensatione coilata, animo nostro valde gratum liibus, vel blanditiis lua potuit devotio inclinari,
existerent et acceptum. Ex tenore siquidem liitera- quo minus via regia pergeres, et ambulares semi-
rum venerabiUs fralris nostri Lingonensis episco- tam quaeducit ad ccelestis patriae claritatem. Untle
pi, et dileclorum quoque filiorum nostrorum Hen. postquam Domino ducente ad Montempessulamfm,
et Odd. sanctoeRomanaeEcclesisecardinalium apo- in quo magnifice et honorifice a clero et poptilo
stolicae sedis legatorum, atque ahbatis Claraevallen- recepti fuimus, venissemus, venerabilem fralrem
sis, et ex litteris tuis-de eleclione tua in Remensi nostrum B. Portuensem episcopum, et dilectum
ecclesia facta, manifeste cognovimus, et tam nos filium nostrum I. diaconum cardinalem, honestos
B
quam fratres noslri, sicut diximus, gaudio eliam utique viros atque prudentes, ad eumdera charissi-
gavisi suraus. Quod autem electum te et non ar- mum filium nostrum Ludovicum illustrem Franco-
chiepiscopum nominavimus, discrelioni tuce nec rum regem pro utilitate Ecclesiaeac pace regni mit-
grave sit nec molestum, quia sicut anle consecra- tere disposueramus. Postea vero per dilectum filium
tionem nullus episcopus dicitur, ita nec ante re- nostrum 0. [Odonem] Sancli Nicolai in Carcere
ceptionem pallii jure aliquis archiepiscopus nomi- Tulliano diaconum cardinalem ad nos redeuntem,
natur. Dilectos vero filios nostros Ans. et alios statum terrae illius plenius agnoscentes, mutalo
quos cum eo ad nostram prsesentiam destinasli, de- consilio, venerabiles fratres nostros Henricum Re-
bita benignitate suscepimus, et pallium pontificalis mensem archiepiscopum, Lingonensem et Silva-
scilicet officii plenitudinem, per dilectum filium neclensem episcopos, ad praedictum regem duii-
nostrum abbatem Grandis-Silvae, (8) et eosdem mus destinandos. Et ideo fraternitatem tuara ro-
nuntios luos tibi libenti animo duximus transmit- gamus, monemus, et exhorlamur in Domino, qita-
tendum ; discretionem tuam per apostolica scripta lenus ipsis apud memoratum regem ita cures in ne-
rogantes, monentes et exhortanles in Domino, ut gotiis noslris diligenter assistere : quod beati Petri
quod tibi ex parte nostra proponent, sine orani du- Q apostolorum principis et nostram, alque tolius Ro-
Litalioue credas, et ad charissimuin in Christo manseEcclesiae possis ampliorem gratiam proine-
lilium nostrum Ludovicum illustrem Francorum reri. Nos enim personam luam exaltare, in quan-
regetn accedens, sicut de te confidimus, illud slu- tum cum Deo possumus, et honorare intendimtis,
deas opere prosequente complere. et habere te inter dilectos beati Petri filios jugilcr
Datum apudMoiitempessulanum, n Kal. Maii. chariorem.
LXVH. Datum apud Montempessulanum, n Kal. Maii.
Ad Hugonem Suessionen. episcopum. — Ut fidelem LXVIII.
ipsi operam navel apud Francorum regem. Ad Ludovicum VII Francorum regem.— De suo el
(Ap. Montempessulanum,April. 30.) Ecclesim stalu.
(MANSI, ConciL, xxi, 982.] (Ap. Montempessulanum, April. 50.)
ALEXANDER episcopus servus servorum Dei, ve- [MANSI, Concil., XXI, 989.
nerabili fratri Suessionensi episcopo, salulem ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, cha-
et apostolicam benedictionem. rissimo in Christo filioLCDOVICO illustri Francorum
Sicut merainisse possumus, dileclioni luse, quam regi, salutem et apostolicain benedictionem.
crga sacrosanctam Ecclesiam devolam novimus, D Sicut meminisse possumus, excellentiaetuaequam
utpote illius qtii in fidei Catholicae unitate seraper erga sacrosanetam Romanam Ecclesiam devolissi-
perseverare studuit, quod ad partes Franciac pro mam novimus, lanquam illius ulique qui inter re-
negotiis et agendis universalis Ecclesiac,atque uti- liquos mundi principes in fidei Calholicseunitate
lilate ac pace regni disposuerimus pertransire, apo- perseverare pra>cipuestuduit, et sincere : quod ad
stolieis litleris olim insinuare decrevimus : confi - terram et commissum magnificentiaetuse regnum
deiiles in Domino, quod prudenliae tuae auxilio, et pro negotiis et agendis universalis Ecclesiae, atque
aliorum qui Ecclesiam Christi [diligunt, status.sa- pro pace regni et utilitate disposuerimus pertrans-
erosanctoe RomanocEcclesiae, ac totius regni, pos- ire, apostolicis litteris olim insinuare stttduimus.
Bet in melius reformari. Sane charissimi in Christo Sperantes et confidentes in Domino, quod praecipue
ftlii nostri Ludovici illuslris Francorum regis vesti- magnificentiaeatque prudentiae tuae consilio et au-
gia laudabiliter proseculus, semper Romanam Ec- xilio, ac aliorum qui Ecclesiam Dei diligunt, status
(8) Grandis-Silva insigne ordinis Cisterciensis paucis post annis ordini Cisterciensi et lineoeCla-
monasterium in 'diceccsiTolosana anno 1117. Stth raevallisaggregatum, cujus tunc abbas erat Alexan-
iujlilulis Gerardi de Salis primo fundatum, deinde der postea abbas Cistercii.
PAXROL.CC. 5
159 ALEXANDRI«f PAPiE u0
inalris tuae sacrosaiietosRomanoe Ecclcsiocpossel A cordis sine aliqua oblivionetencntes, gratias omiii-
in nielius reformari, etad pacis bonum reduci, quae potenti Deo incessanter exsolvimus , qui lalem il-
sunt orta discordia perturbata. Sane preedecesso- lorum nobis reservavit [f. te servavitj baeredem;
rum tuorum eatholicorum regum vesiigia laudabi- de cujus magnificentia sacrosancta Roinaua Eccle-
f liter prosecutub, •semperRomanam Ecelesiam, et sia majora eliam benefieia praesloletur. Inde est
psrsouam nostram, atque in hoc beatum Pelrum, quod sublimitatem luam per aposlolica scripta ro-
incujus cathedra licet immeriti residemus, praeci- gamus, monemus, et exhortamur in 'Domino, qua-
puehoc persecutionis tempore, honorasli, anchoram lenus supernae Divinitatis intuitu lalem te circa
spei luaeimraobiliter figens in eum qui dixit aposlo- Ecclesiam Dei, et nos ipsos, studeas exhibere , ul
lis, ct ki eis primitivaeEcclesise: Ecce ego vobiscum eos quibus clarissimi sanguinis posteritale succe-
sum usque ad consummaiionem swculi (Matlh. dis, laudabili etiam fidei et devoiionis exemplo au-
XXVIII) ; nullisque tempesiauim fiuctibus, nullis ctore Domino probabiliter imiteris. Studeas igitur
persuasionihus vel blanditiis, lua potuit fidei since- et labores, charissimura in Christo filium noslrum
ritas inclinari, quo minus regia via rex gloriose iii- Ludovicum illustrem Francorum regem viruni et
cederes, et ambulares semilam quoe ducit ad coe- dominum tuum, ita in devotione beati Pelri ac
leslis patrise claritalem. Unde poslquam Domino B nostra fovere propensius, et sollicite confirmare :
ducente ad Montempessulanuro, in quo maguilice ul illa sinceritatis affectio, quam eum circa nos et
ac bonorifice a clero et populo recepti fuimus, ve- Ecclesiam Dei gerere nuHatenus dubitamus, de
nissemus, venerabilem fratrem nostrum B. Por- bono in melius parte [ser. per le] confortala perfi-
tuensem episcopum, el dilectum filium nostrum I. ciat, el se de die in diem, sicut confidinius, ad ul-
diaconum cardinalem ecclesise Sanctse Ivlarise in teriora perducat. Specialitcr autem prudentiae luoe
Cosmedin, ad tuam prsesenliam mitterc disposuera- voluraus innolescat, quod cum venerabilem fratrem
mus. Postea vero ex relatione dilscti filii noslri noslrum B. Portuensera episcopum, et I. Sancloe
0. Sancli Nicolai in Carcere Tulliauo diaconi car- Mariaein Cosmedin diaconum cardinalem ad prae-
dinalis ad sedem apostolicam redeuntis, de slalu dictum regem pro negoliis Ecclesioedestinare dis-
terrae illius plenius cognoscentis : mulalo consilio posuerimus, posiea stalum terrae illius ex rela-
venerabiles fralres nostros Henricum Remensem tionedilectifilii nostri 0. S. Nicolai inCarccre Tul-
archiepiscopum, et Lingonensem, et Silvanectensem liani diaconi cardinalis ad nos redeuntis plenius
episcopos, ad le duximus delegandos, rogantes, cognoscenles,et ci charum admodum essepercipien-
monentes, et exhortantes in Domino, quatenus eos _, J
tes : mutafo consilio venerabiles fratres noslros
tl^neiUerjel. benigne. recipias, cl his quae pruden • Henricum Remensem archiep. Lingonensem, et
iiae regiae, una cum dilecto tilk) nostro abbale Silvanectcnscm cpiscopos, dileclum etiam filium
Graudis-Silvoe, ex parle nostra insinuare studue- nostrum abbatem Grandis-Silvse,ad regiss dignita-
rint, lidem adhibeas, tanquam ab ore nostro disere- tis pr.-esentiamduximus desiinandos. Cnde magni-
tioni tuaefuerint intimata : ct ea, sicul de tua subli- ficentiam luam modis qttibus possumus soliicite
inilate conlidimus, utili sludeas effectui mancipare. commonemus , ul praedictumregem inducere stu -
De csetero, quod nobilis vir Raimundus comes deas, et propensius exhortari, ut quod ab eis sibi
Sancti ^Egidii ruagnilice nobis occurrit, ct se ac fuerit ex parte nostra propositum, credat indubi-
terram suam nobis -exposuit, et nos, atque in per- tanter, et benigne suscipiat; illud, sicut de eo spe-
sona nostra beatum-Petrum apostolorum principen, ramus, utili complemenio perficere non postponat.
veneralione debila sluduit honorare : uberes gra- Datum apud Monlempessulantim,\ 1 Kalend. Maii.
lias sublimitali tuse persolviraus, et lempore oppor- LXX.
tuno ipsi pro dcbito nostri oflicii, quantum cura Conrirmalio bonorum monaslerii Electensis facta
Dco poterimus, siudebimus respondere. Bemardo abbali,in quafil meniio fundatoris,
Datum apud Montempessulanum,u Kal. Maii. !) (Ap. Montempessulanum, Maii 2.)
LXIX. [Gall. Christ. Nov., VI, 109, Inslrum.]
Ad [Adelam] reginam Francorum. — Horlatur ut ALEXANDER episcopus , servus servorum Dei, di-
erga sedem apostolicamdevola esse pergat, el regis lectis filiis BERNARDO ecclesioe BeaiaeMarise Ele-
.devolionemfoveat. cterisis abbati, ejusque fralribus tam praesenli-
(Ap. Montempessulanum, April. 50.) bus quam fuluris monaslerium professis in per-
'rMANsi,CoftctL,XXI, 985.] petuum.
ALEXAKDER episcopus , servus servorum Dei, Pise postulalio voluntatis effectu debet prose-
charissimae in Christo filise illustri Francorum quente compleri, ut devotionis sinceritas laudabi-
reginae,salutem et apostolicam benediclionem. liler enitescat, et ulililas postulata vires indubi-
Vivit in sacrosancta Romana Ecclesia , gloriosa lanter assumat. Eapropter, dilecti in Domino filii,
tucrum progenitorummemoria,qui, quam devoti et veslris justis poslulationibus clementer annuimus,
fervenles in obsequio beali Petri semper exstiterint, etpraefalum monasterium, in quo divino mancipali
beneficia praediclaeab Ecclesiaeeisdem plenissime eslis ohsequio, quod a fundalore ipsius nobUis me-
collata declarant. Undc nos ea semper pr« oculis ifloiiic Bera comile sub censu beato Petre .oblatuia
1U EPISTOLJE ET PRIVILEGIA.'— AN. 1162." 112
est, praedecessorumnoslrorum felicis inemoriaeLoo- \i quibuslibet vexationibus faligare,; sed oninia inte-
nistX, Calixti, et Eugenii Romanorum poiitificum gra conservenlur eorum pro quorum gubcrnalione
vestigiis inhserenles, sub beali Petri et nostra pro- et sustentalionc concessa sunl usibus omnimodis
tectione suscipimus, et praesenlis scripti privilegip profutura, salva sedis apostolicse auctorilate. Ad
communimus, staluentes ut quascunque possessio- indicium aulem hujus a Romaua Ecclesia perceptaa
nes, quaccunque boua ideni moiiasterium iu proe- libertalis libram unam argenti singulis Irienniis 110-
sentiarum juste et canonice possidet, aut in futu- bis, uostrisque successoribus persolvetis. Si qua
rum concessione pontificiini, largilione regum vel igitur in futurum ecclesiastica soecularisvepersona
principum, oblalione fidclium, seu aliis justis mo- hanc noslrae constitulionis paginam sciens conlra
uis prsebente Domino poleril adipisci, lirma vobis, cam temere venire tenlaverit, secundo tertiove
•veslrisque successoribus, el Hlibala permaneant. commonila, nisi reatum suum congrua salisfactione
In quibus haec propriis Uuximtts exprimenda voca- eorrexerit, poteslalis bonorisque sui dignitate ca-
bulis : nionasterium S.'Pauli, quoddicilur Vallio- real, reamque se di~ino judicio exislere de perpe
Tas super ripam Aquilini cum appendiciis suis, trata iniquitatc cognoseat, el a sacraiissimo corpore
ecclcsiam S. Polycarpi super rivuni grandem cum ac sanguine Dei et Doraini Redemploris noslri Josu
peiiinenliis suis , sicut monasterio vestro domni B ] Chrisli aliena fial, atqtte in exlremo examine distri-
prsedecessoris nostri sanctac meniorioc Paschalis ciae uliioni subjaceat.; cunelis autem eidem Joco sua
papse judicio confirmaia est, ecclesiam SanclseMa- jura servaiitibus sit pax Domininostri Jesu Cbrisli,
riae Urbione, ecclesiam S. Petri de Escalabra cum qualenus et hic fruclum bonse aclionis percipianl,
peiiinenliis suis, ecclesiam S. Romani de Librazac, et apud disfrictum judicem praemia seteruaepacis
•ccclesiam S. Marisede Vallelias cum pertinenliis inveniant. Amen, amen, amen.
suis, ccclesiani S. Valerii, ecclesiam S. Michaelis Ego Alexander ealholiceeEcclesiae episcopus ss.
de Rethmol, ecelesiam dePairano, ecclesiam de Ego Gregorius Sabin. cpiscopus ss.
Villa, quse dicitur Terracopulata, ecclesiam de Vil- Ego Hubaldus Hosliensis episcoptts ss.
lanova, ecciesiam S. Jacobi de Yillariseveric, villam Ego Bernardus Portuensis fi. Rufinoe episc. ss,
Flacianum cum ecclesia, villam Ladimanellum cum Ego Guallerius Albanensis episcopus ss.
ccoiesia, villam Lupianum cum ecclesia, villam Ego Hunaldus presbyter cardinalis litulo S. Cru-
Solarium, ecclesiam de Denadac, viilam Comeiia- cis in Jerusalcm ss.
neilum cum ecclesia, ecclesiam S. Salvaioris juxli Ego Albertus presbyler cardinalis tilulo S. Lau«|
ripam Corneliani sitam, eeciesiam S. Juliani, eccle- Q reiitii in Lucina ss.
siam S. Salurnini de Fan , duas parles decimse de '
Ego Hyacinlhus diaeonus cardinalis S. Mariaein
Sanz, ecclesiani S. Nazarii de Aquiscalidis, mona- Cosmydin ss.
sterium S. Pabuli cum appeudiciis suis, ecclesiam Ego Odo diaconus cardinalis S. Nicolai in Car-
S. Mariini de Cella, ecclesiam de Castroresindo, •cere Tulliano ss. j
-caslrum Princiacum cum ecclesia, castrum Yezo- Ego Ardicio diaconus cardinalis S. Theodori ss.
lam cum duabus ecclesiis, castrum Cornelianum, Datum apud Morilempessulanum per manum
castrum Blancaforte. Obeunie verote nuncejusdem Hermanni S. R. E. subdiaconi et nolarii, vi No-
loci abbate, vel tuorum quolibet successorum, nul- nas Maii, indiclione x , lncarnationis Dominicse
lus ibi qualibet subreptioiiis aslutia, seu violentia anno 1162, pontificatus vero domni Alexandri pa-
praeponalur, uisi quemfratres oommuni consensu, pae111anno tertio.
vel fralrum pars consilii sanioris secundum Dei LXXI.
limorem et beati Bencdicli Regulam providerinl Privilegium pro monaslerio Anianensi. •
eligendum ; eleclus vero a diGecesanoconsecretur (Ap. Montempessulanum , Maii 5.)
episcopo, si quidera ille gratis et sine pravitate [Gall. Chriit. Nov. VI, 841, in textu.]
consecrationem cxhibcrc voluerit, alioquin a ca- D ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei,
tholico quem maluerit cpiscopo coiisecrationem dileclis filiis RAIMUNDO YVillelmiabbati et fratri-
accipiat. Hoc etiam capilulo prscsente subjungimusi bus Anianensis monasterii, salulem et aposlolicam
ut, quia locus vester beali Pctri el ejus oblatio benediclionem.
sanciae RomanaeEcclesiae juris est, nulli omnino Justis poslulanlium desideriis facilem nos con-
archiepiscopo vel episcopo facultas sit super eum venit impertire consensum. Vota , quae a raliouis
aut-super^vos excomniunicalionis vel interdicli sen- tramite non discordant, opere sunt prosequente
tentiam proferre, nec alicui arebiepiscopo vel cpi- co.mplenda.Eapropter, dilecli in Domino filii, ve-
scopo fas siliri ecclesiis ad veslrum jus perlinenti- stris justis postulationibus grato concurfeiiles as-
bus injustas el indebitas exactiones aliquatenus sensu, monaslcrium Liviniacense cum omnibus
exercere, sed liberi semper et quieti sub jure ac pertinentiis suis ex dono bonse memoriseArnaldi
protectione sedis aposlolicscpersistatis.Decernimus quondam Ruthenensis episcopi eidem monaslerio
ergo ut nulli omnino liominumTiceat supradiclum veslro pise devotionis inluitu oblatum, sicut in
liionasterium temere perturbare, aut ejus posses- sciipto exinde facto continctur, devotioni vestroe
siones auferrc, vel ablatas relinere, minuere, seu aucforitate apostolica confirmamus , et praesenlis
U3 ALEXANDRIIII PAP^E , u*
«criptl patrociuio communimus. Volumus etiam A LXXIH.
ut si aliqui ejusdem Liviniacensis monasterii bona Ad Omnibonvtn Veroncnsemepiscopum.— Nuntiat
se et omnes fralres suos apud Montempessulanum
rapere praesumpserint, vel furari, aut fratres vel sanos et incolumes commorari, etc.
conversos inibi ad Dei servitium deputatos gravilcr
offendere attentaverint, nisi commonitiresipuerint, (Apud Moniempessulartum, Maii 17.)
cxcommunicalionis sint vinculo innodati. Sepultu- [MANSI,Concil., XXI, 1059.]
ram quoque in praedicto Liviniacensi monaslerio ALEXANDERepiscopus, servus servorum Dei, vene-
liberam esse decernirnus, ut eorum devolioni et rabili fratri, 0. Veronensi episcopo salutem et
extremae voluntati, qui se illic sepeliri deliberave- apostolicam benediclionem.
rint, uisi excommunicati vel interdicti sint, nullus Devotionem, quara circa sacrosanctam Romanam
obsistat. Slatuimus ergo ut nulli omnino hominum Ecclesiam et nos ipsos exhibes, atlendentes, eam
liceat hanc paginam nostrae confirmationis infriti- gralam admodum acceptamque tenemus, ipsamque
gere , vel ei aliquatenus contraire. Si quis autem in Domiuo laudibus dignissimis commendamus.
boc alteutare praesumpserit, indignationem omni- Unde statum ejusdem Ecclesiae ac noslrum tanto
potentis Dei et bealorum Petri et Pauli apostolo- libentius fralernitali tuae aperimus, quanio tuse
rum ejus se noverit incursurum. B puritatis affectionero circa eum sollicitam magis ct
Datum apud Monlempessulanum tertio Nonas intentam existcre, nullatenus dubitamus. Noverit
Haii. ergo luae discrelionis prudentia, quod lam nos,
LXXH quam fratres nostri apud Moniempessulanum, per
Dei graiiam, sani et incolumes commoramur, etab
Privilegium pro monaslerio S. Mariw Silvanensis. archiepiscopis et episcopis, regibus et principibus,
(Ap. Montempessulanum, Maii 9.) et universa Occidentali Ecclesia tam per se, quam
[Uisl. du Languedoc, II, Pr., p. 586.] per alios, et suos nuntios, honoramur propensius
et devotissime veneramur. Specialiter aulem fra-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- trem nostrum Senonensem, Turonensem, Aquen-
lecto filio PONTIO abbati monasterii S. MariseSil-
sem, el Narbonensem Archiepiscopos, de quibus
vanensis ejusque fratribus lam praesenlibus quam unura, scilicet Narbonensem, inibi consecravimus,
futuris religiosum professis, in perpetuum. et Autisiodorensem, Macloviensem, Nivernensem,
..... Eapropter, dilecti in Domino filii... Morinensem, Magalonensem, et Toloni episcopos
prafalum monasterium in quo divino mancipati r recensuimus, cum quihus in die Ascensionis Domi-
estis obsequio et praedecessoris nostri felicis memo- nicae, publice excommunicationis senlentiam in
riae Innocentii papaevestigiis inhaerentes, sub beati Octavianum schismaticum, atque in omnes suos
retri et nostra proteclione suscipimus, etc. complices promulgavimus : et dileclos filios no-
Ego Alexander calholicae Ecclesiae episcopus stros, Henricum et Wilbelmum sanctse Romauae
sig- Ecclesiaecardinales, ApostolicseSedis Legalos, cum
J2go Gregorius Sabinensis s. Ebroicensi et Bajocensi episcopis, nuuliis videlicet
Ego Hubaldus Osticnsis episcopus s. iUustris regis Francorum, et Bituricensem ac Re-
Ego Bernardus Portucnsis et Sanctae Rufinoe mensem archiepiscopos exspectamus, firmam spem
tepiscopns s. fiduciamque lenentes, quod summsedivinitalis cle-
Ego Gauterius Albanensis episcopus s. mentia, pacem et tranquillitalem Ecclesjaesuaece-
Ego -Hubaldus presbyter cardin. tituli S. Crucis leriter indulgebit.
in Jerusaleni s Quocirca fraternitalem tuam per apostolica
Ego Aibertuspresb. cardin. tituli Sancti Laurentii scripta rogamus, monemus, et exhortamur in Do-
in Luciua S. mino, quatenus le ipsum et alios, quos poteris,
Ego Hyacinthus diaeonus cardin. S. Mariae in j) Ecclesisefiiios ita in devotione beali Petri ac nostra
Cosmedin s. sludeas jugiter confortare, quod tuae affeclioiiis
Ego Otido diaconus eardinalis S. Nicolai in Car- sinceritas, ex ipso rerum exitu debeat omni tem-
cere Tulliano s. pore commendari. Noveris autem ad audientiam
Ego Ardicio diacon. cardinal, S. Theodori s. nostram pervenisse, quod archipresbyter tuus do
Ego Raimundus diac. card. S. Marise in Via Minerva, et alii, qtiod plures de episcopatu tuo,
I.ata s. excommunicatis iliius schismatici Octaviani com-
Ego Cintbius cardin. diac. S. Adriani s. municare praesumunt, et eis conlra dileclos filios
Ego Joannes diac. cardin. S. Mariae in Por- nostros Brixinensem, et nobilem virum T. comi-
, ticu. tem de Garba consilium, et auxilium totis viribus
Datum apud Montempessulanumper manum Her- subministrant. Quod utique quam sit indignum, et a.
manni S. Romanae Ecclesiae subdiaconi et notarii, tramite rationis extraneum, lanlo lua discretio ple-
VHIdus Maii, indictione x, Incarnationis Dominicee nius novit, quanto Ecclesiasticis et saecularibus
an. 1162, ponlificatus vcro domni Alexandri III disciplinis erudilus magis nosceris et instructiiS.
atino lertio. > Unde fraternitati tuai per prxsenlia scripla mauda-
4*S EPISTOL.E ET PRIVILEGIA, — AN. 1162. 1«
mus, quatenus tam praedictum Archipresbyterum, j\ j naco, el terram de Forgiis cum hominibus et con-
quam alios per tuam Dioecesim constitutos, quos suetudinibus suis; terram etiam de Morelliaco,
lmjus iniquilaiis rcos esse perceperis, commoneas quoe est prope castellum monlis Onesii, quse erat
«jiligenlius atque compellas, ut penitus de caetero in Casamento, et quam idem comes Iiabebat ut
ab hac malignitate desislant. Quod si in ea obsti- dominio apud easlrum de Moncellis ab eodem co-
nata mentepermanerepraesumpserint, lu eos con- mite vobis concessam; allodium quoque de Morcil-
cessa tibi auctoritate coerceas. liaco, in quo pars burgi sita est quod adjacet ca-
Data apud Monlempessulanum, xvi Kalend. Junii. stro, et capellas de Moncellis cum eis quae ad
LXXIV. capellas pertinent, et decimas Salomonum ejusdem
Prhilegium pro monaslerio S. Stephani Nivernensts. comitis, apud Niverneiisem ecclesiam de Luniaco
(Ap.. Montempessulanum, Maii 22.) cum curte et appendiciis suis ; molendinum de
[BOLLAR. Cluniac, 69.] Moisyaco cum aquae ductu, et terra quae est in
ALEXAKDER episcopus, servus servorum Dei, dile- circuitu; allodium de. Meleravo, et terram quam
ctis filiis BERNARDO priori Sancti Stephani Niver- dedit Bonifacius presbyter, juxta campum vestrura
nensis ejusque fralribus tam prsesentibus quam apud veterum Croam, in villa quae vocatur Chivi-
fuiuris regularem vitam professis, in perpetuum. B ' nias juxta AUuisiacum, medietatem decimse; gran-
Religiosis desideriis dignum est facilem praebere giam de Assertis cum omnibus pertinenliis suis ;
assensuin, ut fidelis devotio celerem sortiatur effe- apud campum Vertum, tres Rainatas in flumine
ctum. Eapropter, dilecti in Domino (ilii, vestris Arronii; ecclesiam Sancti Petri quae est in suburbio
justis postulationibus clementer annuimus, et mo- Nivernensi cum terra decima et censu quae Oliva-
naslerium Sancti Stephani Nivernensis in quo di- rius in supradicto burgo habebat; cellam de Boo-
vino mancipati estis servitio sub beati Petri, et naco cum terris, pratis, vineis, molendinis et om-
'
nostra protectione suscipimus et pracsentis scripti nibus pertinentiis suis, villam de Suriaco, cum
privilegio conimuniinus, statuentes ut quascunque terris, pratis, molendinis et omnibus perlinentiis
possessiones, quaccunque bona idem monaslerium suis; ecclesiam Sanctac Mariaede Limone cum fur-
in prsesentiarum juste et canonice possidet, aut in no, torculari, terris, pratis, vineis et decima, aliis-
futuruan concessior.e pontificum, largitione regum que perlinentiis suis; ecclesiam de Uxelo cum de-
vel principum, oblatione fidelium, seu aliis juslis eima et perlinentiis suis, decimam tam vini quam
moclis, Deo propitio, poterit adipisci, firma vobis annonac de Sarmaria et ea quse in ejusdem villoe
vestrisque successoribus et illibata permaneant, in potestate habetis ; quarlam partem allodii de Lupi
quibus haec propriis duximus exprimenda vocabu- cum pertinentiis suis, prata de Uzzeio, ecclesiam
lis : burgum ipsum Sancti Siephani cum hominibus; de Chevenum cum decima et appendiciis suis. San-
ibi hospitatis, omnibusque redditibus et consuetu- cimus praeterea ut pracfatum monasterium in eadem
dinibus ejusdem burgi, sicut Willelraus quondam Hbertate et immunitate, in qua hactenus fuisse di-
Nivernensis comes instructu et assensti Hugonis, gnoscitur, futuris temporibus apostolicae sedis au-
quondam Nivernensis episeopi eidem monasterio , ctoritate pcrmaneat.
et fratribus Cluniacensibus liberum et immunem, Decernimus ergo ut nulli omnino hominum liceat
ab omni exactione et consuetudine sua suorumque. praefalum monasterium temere perlurbare, aulejus
bseredum et hominum quemadmodura in scripto, possessiones auferre, vel ahlatas retinere, minuere,
donationis et concessionis utriusque continetur, seu quibuslibet vexationibus faligare; sed omnia
noscitur contulisse. integra et illibata conserventur eorum, pro quorum
Homines quoque ejusdem burgi liberam habeantt gubernatione et sustentalione concessa sunt, usi-
facultatem utendi omnibus opportunitatibus suis ini bus oranimodis profulura, salva sedis apostolicae
terra comitis Nivernensis tam in aquis quam ini auctoritate, dioecesani episcopi canonica justilia.
pascuis, silvis, mercatis, nundinis, viis et semilis,, D Si qua igitur in futurum ecclesiastica saecularis-
sicut caeteri ejusdem comitis homines tam in civi- ve persona hanc nostroe constitutionis paginam
tate quam extra quemadraodum a jam dicto Wil- sciens, contra eam temere venire tentaverit,secundo
lelmo comite Nivernensi statutum atque sancitumi lertiove commonila , nisi prsesumptionem suam
est, cursum quoque et usum per omnes silvas Ni- congrua satisfactione correxerit, polestatis hono-
vernensis comitis, ad calefaciendum et aedifiean- risque sui dignitate careat, reamque se divino ju-
dum, et porcorum vestrorum panagium, vincas) dicio existere de perpetrata iniquitate cognoseat, ct
quoque et censum ut omnia quae idem comes vobis; a sacratissirao corpore ac sanguine Dei et Domini,
rationabiliter contulit ultra Croam et ad S. Beni- Redemptoris nostri Jesu Cliristi aliena fiat, atque
gnum cum hominibus, advenis qui ibi hospitatii in extremo examine, districtae ultioni subjaceat.
sunt, ab omni exactione et consuetudirie comitiss Cunctis autem eidem Ioco sua- jura servantibus,
Ijbera sicut ipse vobis ea concessit; vineas Clemen- sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic
tis et vineas de Bussiliaco, quse fucrunt matris; fructum bonseactionis percipiant, et apud districlum
ejusdem comitis, ct hsereditate Raynaldi de Valla- judicem praemia seternse pacis inveniant. Amen.
no, et allodium quod habebat idem conies in Ver- Ego Alexander catkolic^ Ecciesiac episcopu»,
U7 ALEXANDRIIII PAPM. m
Ego Hubaldus presbyter tit. S. Crucis in Hieru-. i- A integra permanerc saneimus, in quibus lioecpro-
salem. priis duximtts exprimenda vocabulis; monasterium
Ego Gregorius Sabinensis episcopus. ipsum Beali Arnulphi cum terris, vineis, decimis,
Ego Joannes presbyt. cardinalis tit. SanetaeAita- t- et aliis omnibus perlinentiis suis, mercalum scili-
stasioe. cet et suburbium, castrum Crespeii cum cullura
Ego Albertus presb. card. tit. Sancti Laurentii inn quse eidem castro adjacet," et in qua pars castri
Lucina. fundata est; altare el villam Ogeri cum decimis ei
Ego Guillelmus prcsb. card. tit. S. Petri in Vin- omnibus ad cam pertinentibus, molendinum unum
cula. sub decliviomontis castri Crespeii situm in villa de
Ego Hubaldus Osliensis episcopus. Dilucio, unum super Allurnam aquam, pralum
Ego Bernardus Portuensis episcopus. unum et vineas Chaziacum, villani in Otbinensi
Ego Gualterius Albanensis episcopus. pago sitam, cum omnibus perlinenliis suis, terris,
Ego Ilyacinlhus diaconus card. S. M3riaein Cos- silvis, pralis ac molendinis, duabusque ecclesiis,
medin. matricem videlicet ecclesiam cjusdem villse quaeest
Ego Oddo diac. card. S. Nicolai in Carcerc Tul- fundata in bonore beali Dionysii, et sibi subjacen-
liano. "' tem capellam Sancti Arnulphi cum decimis suis,
Ego Ardicio diaconus card. S. Thcodori. et ecclesiam Sancti Martini sitam penes castellum
Ego Euthyus card. S. Adriani. pontis Arensis cum quibusdam terris et vineis,
Ego JoanneS' diaconus cardinalis S; Marise ini oinnibusque pertinentiis suis, quoe quidem juxta
Porticu. lenorem privilegiorum vestrorum lam vobis quam
Dalum apud Mbntempessulanum per manumi successoribus veslris subjaceat, vestroque favoro
Herraanni sanctoe Renianae Ecelesioesubdiaconi ett ct consilio ordinctur. In silva Biera villani quse di-
nolarii, xi Kalendas Junii, indiclioite x, Incarnalio- citur Fagit cum omnibus perlinenliis suis. In Mel-
nis Dominieoe,anno millesimo ceiilesimo sexage- densi pago ecclesiam unam in villa quae dicitur
simo secundo, pontificatus vcro domni Alexandni Mallos cum terris honiinibus et dccimis. In episco-
papae terlii anno lerlio. patu Silvanectensi ecclesiam Sanctse Agathoe cum
LXXV. toto jure parochiali, totius castri Crispeii et om-
Privilegium pro monasterio Sancii Arnulphi nibtis pertinentiis suis; altare de Fenico. In episco-
Crispeiensi. patu Belvacensi altare et villam de Locellis cum
(Ap. Montempessular.um, Maii 22.) „ oniiiibus pertinentiis suis, cellam quoque de Fran-
[Ibid., 70.] eeriis cum omnibus appendiciis suis, beneuram de
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- Noilello, domos videlicet, vineas et decimas de
leclis filiis THEORALDO priori monasterii Sancti Ar- Gercheri. In episcopalu quoque Ambianensi cellam
nulphi martyris Crispeii, ejusque fratribus tamt quoe vocatur Morandi, monasterium cum grangia
praesentibus quam fuluris regularcm vitara pro- de avcnis cum omnibus appendiciis suis quam qui-
fessis, in perpetuura. dem in eadem libertale semper manere sancimus
Religiosam vifam eligentibus apostolicum con- in qua hactenus mansisse dignoscilur; possessio-
venit adesse proesidium, ne forle cnjuslibet temeri- nes de villa Yillers propc monlem Desiderii; altare
ritatis incursus, aul eos a proposito revocet, aut villaris, allaria de Genniniaco quae per Falconis
robur, quod absil! sacrae religionis rcsfringat. Ea- episcopi Ambianensls chirographum possidetis Gum
propter, dilecti in Domino filii, veslris juslis postu- omni jure parocbiali cjusdem villseet decimis. In
lalionibus clemenler annuentes, ct proedecessoruni cpiscopatu Suessionensi ecclcsiam de Bonoculo
nostroriim sanctae recordationis Joannis, Paschalis, cum grangia, terris, vineis, pralis ac decimis, et
Innoccntii atque Eugenii Romanoruni pontificum aliis rcdditibus; ccclesiam de Replalio cum terris,
vestigiisjnhaerentes, proefatum Beali Arnulphi mar- D decimis ef aliis ejusdem villse redtlilibus; allodium
lyris monasterium, in quo Domino inancipafi estis Guidonis miliiis apud Maromontem; allodium Leo-
cbsequio, quod etiam nullius dilioni vcl polestali laldi ap.nd Etivenium cum aliia quac ibi habelis,
nisi Romani pontificis et abbatis Clttniacensis, sub- villam vallis, villam novatn, villam Galcherii^mili-
jeclum esse dignoscitur sub beati Pctri et nostra tis, allodium de Frencsta.
protectione suscipimus, el praesrnlis scripti privi- Quaecunque praelcrca a quibuslibet dc suo jtive
legio communimus;'in primis siquidem statucnles cidcm loco collala sunt vel in ftituruni conferenda
ut omiiia quae a fundaloribus vestris Gualierio, sci- firma semper et illib.iia permaneaiit, tam a vobis
licet Ambianensi comite, et conjuge ejus Adela quam aliis qui per Cluniacenses abbales eidcm loco
vestro monasterio concessa et tradila esse noscun- praepositi fueriut, perpetuo possidenda regenda ct
tur, ad exemplum eorumdem praedecessorum no- disponenda. Hacc quoque adjicientcs adjicimus, et
strorum, vobis veslrisque successoribus firraa sem- apostolicae sedis auctorifatc saucimus, ut quemad-
per et illibata in eadem qua tradila sunt Iibeiiate modum a sanclae recordalionis pracdecessore no-
permarieanl; cuncla quae eliam in pracsenliarum stro Joannc papa primo siatutum esl atque-firma-
ad ipsum locum perlincre vitlcntur, quiela vobis et lum, quandoquidem locus libi a jam dicio bonse
U9 EPISTOLjE ET PRIVILEGIA. — AN. 1162. . iso
memoriae Ambianensi ccmile in suse fundaiionis A , ceat. Cunctis autem eidem loeo Biia jura servan-
exordio oblatus ut atque ab eo tanquam novella tibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, qualenus
plaulatio in propriam et specialem sanctae sedis el hic fructum bonae aclionis pereipiant, et apud
apostolicoe filiam eadem domus est adoptata, ut districlum judicem prsemia aeternaepacis inveniant.
nulli unquam arcliiepiscoporum et episcoporuro li- Amen, amen.
ceat cxcommunicationis seu interdicti senlenliam Ego Alexander catholicoe Ecclesise episcopus.
absque assensu et mandato Romani pontificis vel Ego Gregorius Sabinensis episcopus.
legati ab ejus latere deslinati in idem coenobium Ego Hubaldus Ostiensis episcopus.
promulgare aliasque consuetudines ibi exigere, Ego Bernardus Portuensis et Sanclaj RuBnxe
vcl missas publicas contra volurttatem vestram ce- episcopus.
lebrare, seu alicujus gravaminis causa manum ap- Ego Gualterius Albani episcopus.
ponere, neque-enim digmim est, ul qui ad jus Ro- Ego Hubaldus presbyt. card. tit. S. Crucis in Js-
manse Eeclesise quae omnium Ecclesiarum caput et rusalein.
niater est, perlinere cognoscuntur, quorumlibet Ego Joannes presbyt. card. lit. S
offensionibus graventur vel inoursionibus agiten- Ego Gilbertus presbyt. card. lit. Sancti Cornelii
tur; liceat quoque vobis in ecclesiis vcstris presby- " Laurentii in Lucina.
tetos eligere ct episcopo praesenlare, quibus si ido- Ego Guillelmus presbyt. card. tit. S. Petn ad
nei invenli fuerinl episcopus curam animarum cona- Vincula.
miltat vobis quidem de temporalibus, episcopo vero Ego Hyacinlhus diaconus cardinalis Sanctse Ma-
de spirilualibus sine contradiclione respondeant. riae in Cosmedin.
Porro in monasterio in quo divino mancipati estis Ego Odo diaconus card. S. Nicolai in Carcere
olisequio, qtticunque a vobis presbyter, ut divina Tulliano,
ibi celebret, fuerit convocatus, nulli unquam nisi Ego Ardicio diac. card. S. Theodori
vobis et Ecclesiae vestroe respondeat. Decimas quo- Ego Anthius diac. cardinalis S. Adriani.
que novalium vestrarum, quoe propriis manibus Ego Joannes diaconus cardinalis Sanetse Mariee
aut sumptibus colitis, sive de nutrimentis vestro- iii Porticu.
rum animalium nullus a vobis praesumat exigere, Datum apud Monlempessulanum per manum
sed sine omni contradiclione episcoporum et epi- IlgrmannisanctseRomanae Ecclesisediaconi et nota-
scopalium ministrorum eos deinceps quielius pos- rii, undecimo Kalend. Junii indictione decinaa, In-
sideatis, qui vestra peregrinis et pauperibus ero- p carnalionis Dominicae anno millesimo centesimo
gatis. Neque cuilibet facultas sit vos pro vivorum sexagesimo secundo, ponlificatus vero doaini Alexan-
sive defunctorum eleemosynis ob salutem anima- dri papse lertii, anno tertio.
rum vobis commendatis inquictare, sed tam vivo- LXXVI.
rura quam defunctorum dona et oblationes, quoe ad Castri Scuriensis proteciionem suscipit.
vos deferenlur, in vestris servorum Dei pauperum- (Ap. Montempessulanum, Maii 29.)
que usibus profuturas recipere liceat. Porro idem [MURATORI, Aniiq. IlaL, I, 941.]
monasterium cum omnibus pertinentiis suis, sicut ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
hactenus ex institutione et concessione sanctoe sedis lectis filiis AMBLARDO, BERNAKDO, et aliis dominis
aposiolicoe fuisse cognoscilur, sub Cliiniacensi li- Scuriensis castri, salutem el aposlolicam benedi-
bera ordinatione et dispositione consislat. ctionem.
Decernimus ergo ut nulli omnino hominum Jiceat; Manifeslum est caslrum quod Seuria dieitur,
sapra dieium monasterium timere perturbare aut; temporibus beati Sylvestri, sicut ex inspeclione
ejus possessioncs auferre, vel ablatas retinere, mi- litterarum antecessoris nostri sancloe recordalionis
nuere, seu quibuslibet vexationibus fatigare, sed[ Sergii papae cognovimus, regia libcralitate psr
' iilibala omnia et
integra conserventur eorrim, proi D manus ejusdem beato Petro quondam fuisse colla-
quoruni gubernalione ac sustentatione concessat lum, et a Yediano quondam cjusdem castri do-
sunl, usibus omnimodis profutura, salva nimirumi miuo, memorato praedecessori nostro papae Sergio,
in omnibus sedis apostolicoe auctoritale, et dioe- per innovatiouem sub annuo censu decem solido-
cesanorum episcoporum in prordictis capellanis ju- rum Raimundensis monetoe fuisse recognitum et
slitia. oblatum. Idem etiam caslrum IJubertus, Raimun-
Si qua vero in futurum ccclesiastica saeculaiisveJ dus, et Sicardns, domiiii ipsius loci, prsedecessori
persona, contra cam temere venire lenlaverit, se- r.ostro fclicis memorise papse Calixto, el per manum
cundo terliovc commonita, nisi pracsumptioneml ipsius bealo Petro, et sanclae Romanse Ecclesian
sttam congrua satisfactione correxerit, potestatiss recognoveruiit et obtulerunt. Nos it.aque eorum-
bonorisque sui dignitale careat, reamque se divino3 demantecessoruninostrorumSergiiatqueCalixti, e.t
judicio cxistere de-perpetrata iniquilale cognoscat,, etiam lunocenlii, Romanorum pontificum, qui ca-
ct a sacratissitno corpore ac sanguine Dei et Bo- slrum ipsti.in ad jus et proprietatem beati Petri pef-
niiiii Redcmptoris nostti Jesu Chiisti aliena fiat,» tincns, sub apostolicse sedis protcctionc ac niuniJ
ai .uc in cxircmo cxamine disfriclae ult'cni subja- lione reccpcnint,'vestigiis inhsercntcs* pi-sefatuiu
f 5* ALEXANDRIIII PAPiS 152
caslrum sub beati Petriet nosira prolectione susci- A LXXVHl.
pimus, et prsesentis scripti patrocinio communi- . Ad Ludovicum VII Francorum regem. — De negoiio
mus, staluentes ut neque comiti neque alicui per- Ecclesiw Flaviniacensis.
sonse facultas sit castrum ipsum auferre, miuuere, (Ap. Monlempessulanum, Jun. 4.)
infestare, vel suis usibus vindicare, sed quietum [MANSI,Concil., XXI, 987.]
vobis, sicut a jam dictis praedecessoribus nostris ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei,
et nobis concessum est, et integrum sub beali Petri charissimo in Christo filio LUDOVICO illustri Fran-
ju e ac defensfone consistat. Sane si quis veslrum corum regi salutem et apostolicam benedictio-
gravius aliquod (quod absit!) forte Gommiserit,pro nem.
ejtts culpa, nisi ct ipsi ejusdem iniquitatis partici- Lilteras quas nbbis pro venerabili fratre nostro
pes fuerint, alii, et honores eorum minime a divi- Eduensi episcopo tua celsitudo transmisit, debila
nis interdicanliir ofliciis. Hoc ipsum et de subjectis benignitate suscepimus, et juxta earum tenorem,.
niilitibus vestris prsecipimus observari. Statuimus praedicto episcopo ex officii nostri debito et tuaesu-
ctiam ut nulli, nisi dominis et hominibus ejusdem blimilatis obtenlu honorera et affectionem libenter
castri, lieeat infra terminos tenimenli veslri, ca- impendimus. Causa vero quae inter eum et abbaleni
strum acdificarevel munitionem facere. Si quae vero B Flaviniacensem vertebatur, diutius sub noslro exa-
ecclesiastica, ssecularisve persona adversus homi- mine ventilala; cum idem episcopus contra ipsum
nes ejusdem castri querimoniam deposuerit; apud abbatem lestes de spontanea abbatise abrenunlia-
melropolitanum vestrum, vel Iegatum a latere Ro- tione produxisset abbas abrenuntiationem ipsam
mani ponliiicis destinatum, quod justum fuerit, ex- non sponte, sed coactum se fecisse affirmans, et su-
periatur. Si quis igitur clericus sive laicus temere per hoc testes se producere posse asserens, in
(quod absil!) adversus isla venire tentaverit, se- ipsos ctiam testes episcopi aliquid se habere nihil-
cundo tertiove commonitus, si non congrua satis- ominus allegabat. Verum quia id continuo prosequi
factione emendaverit, honoris et oflicii sui pericu- non valebat, inducias a nobis ad hoc exsequendum
lum patiatur, aut excommunicalionis ultione ple- instanlius postulavit. Unde quia eas sibi, sicul non.
clatur. Qui vero conservator exstiterit, gratiam debuimus, ita nec potuimus de jure aliqualenus
omnipotentis Dei, et beatorum apostolorum Petri denegare, nolenles aliquem in jure suo proesertira
et Pauli obtineat. sub noslro examine, quodlibet prsejudicium susti-
Datum apud Montempessulap.um, iv Kalendas nere, hinc ad octavas sancti Michaelis, de com-
Junii. muni fratrum nostrorum consilio, indocias ei duxi-
I mas
XXVII. indulgendas, ut tunc ad.praesenliarii nostram
ifa redeat tam super his quam super capitulis illis,.
Bulla pro ecclesia S. Eusebii,
quse sibi fuerant in pracseiitia dilecli lilii nostri
i (Ap. Montempessulanum, Jun. i.) W. Sancli Pelri ad Vincula presbyteri cardinalis
[Gall. Chrisl. Nov., XII, 125, Inslrum.] objecla sufficienter instruclus, quod pienius de
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- causacognoscere, eamque possumus, annuente Do-
leclis filiis DODONI abbati et fratrihus ecclesise bea- mino, justitia medianle finire. Interea vero ne ca-
lorum Laurentii et Hilarii de abbalia, salutem et strum Flaviniacum ipsi Flaviniacensi Ecclesiae, et
aposlolicam benedictionem. serenitati tuoe, atque prsedicto episcopo, valeat ali-
Justis petentium desideriis dignum est facilem quaienus deperire, memoratum abbatem fecimus
praebere consensum, et voia quae a ralionis tramite iu proesentia nostra jurare, sicut ex seripto ipsius
non discordant, effectu sunt consequente com- sacramenti, quod libi transmiltimus, poteris iu-
plenda. Eapropter, dilecti in Domino filii, vestris tueri,_ut caslrum ipsum in manibus tuis, vel eerti-
postulalionibus gralo concurrentes assensli, benefi- nuntii a se delegali resignet, libera tamen interim
cium prsebendarum a fratre nostro Alano episcopo, D ] sibi abbatiae adminislraiioiie tam in temporalibus
ct universo capitulo Antissiodorensis Ecclesiae quam in spiritualibus reservata. Cum enim idem
B. Eusebii ad jus Ecclesise vcstrae spectanli ratio- castrum ad honorem et dilionem regni tui respi-
nabiliter concessum, et ab eisdem scripto proprio cere videatur, multo dignius duximus ipsum per
confirraalum, sicut in eoruni authenlicis litleris regiae magnificentise gubernationem servari, quam
coniinetur, vobis et per vos praedictseEcclesiae au- alicui alii custodiendum commitli. Inde est qttod
cioritate aposlolica confirmamus, et praesentis serenilateni liiam per aposlolica scripta rogamus,
scripli palrocinio communimus; slatuentes ut nulli monemus elexhortaniiir in Domino, qualenus prae-
omnino hominum liceat hanc paginam nostrse con dictum caslrum, libera tamen abbaii administra-
firmationis infringere, vel ei aliquatenus contraire. tione, prout diximus, reservala, recipere non post-
Si quis aulem hoc attentare proesumpserit, indi- ponas, et ipsum usque ad causie terminum ita fa-
gnationem omnipotenlis Dei el beatorura aposlolo- cias praestante Domino custodiri, quod nec epi-
rum Peiri et Pauli se novcrit incursurum. scopo, nec abbali, aliqua inde valeat injuria vel in-
Datum apud Montempessulanum, n Nonas Junii. commodum provcnire. Nos enim eis dedimus in
mandatis, ut infra lempus islud nulla altcr alte-
153 EPISTOL^G ET PRIVILEGIA. — AN. 1162. Rl
rtiin ratione impugnct, et qui capli fuerant, libere A censi Ecclesise in nullo penitus suhjacere debeat,
hinc inde perinittaiilur abire. Extranei quoque ex- nec alicui teneatur, nisi tantum Rom. Ecclesiae re-
cammunicati ab eodem caslro discedant. Ut aulcm spondere; et electionem ita liberam per omnia ha-
liaec omnia diligentius curet regia celsitudo com- beatis, ut Cluniacensium abbatura consilium vel
plere, dilectum liliUm Stephahum subiliaconum consensus nullo modo requiratur; imo illum vobis
nostvurii, virum utique honeslum et litleratum, in abbatem dari volumus, et praeponi, quem fra-
quem charum admodum accepfumque tenemus, tres communi consensu, vel fratrum pars consilii
cum supradicto episcopo juxla petitionem suam ad sanioris, secundum Dei limorem, et B. Benedicti
tuam praesentiam duximus destinandum, subiimtla- institulionem, elegerint et Romanus pontifex aiit
tem tuam rogantes atteritius, quatenus lam eum praeviderit ordinandum, aut suggestione mortacho-
quam ipsiim episcopum pro revefentia beali Petri rum ejusdem loci consenserit ordinatum. Ut autem
ac nostra regia beniguitate recipias, honeste tractes, hsec nostra institutio futuris semper temporibus
et ea quse sublimitati tuae ex parte noslra sugges- inviolabiliter observetur, eam auctoritate aposto-
serint, ita indubitanter credas, quasi ab ore nostro lica conlirmamus, et praesentis scripli privilegjo
tuse fuerinl celsitudini declarata. communimus, statuentes ut nulli omnino hominum
Dalum apud Montempessulanum n Non. Jun. ^ liceat hanc paginam nostrae constilutionis infrin-
LXXIX. gere, vel ei aliquatenus conlraire. Si quis atileni
Monasterium Vizeliacense ab Ecclesim Cluniacensis hoc altenlare praesumpserit, secundo terliove com-
polestate liberat. monitus, nisi prscsumptionem suam digna salisfa-
(Ap. Montempessulartum.) clione correxerit, polestatis honorisque sui digni-
[MANSI,ConciL, XXI, 1160.] tate careat, reumque se divino judicio existere de
ALEXANDER episcopus, servus servorurii Dei, di- perpelrata iniquitate cognoscat, ct a sacratissimo
Iectis filiis WILLELMO abbati Vizel. monasterii, corpore et sanguine Dei et Domini noslri Jesu
ejusque fratribus tajm pracsentibus quam futuris Chrisli alienus fiat, atque in extremo examine di-
monasticam vitam professis in-penpclu.upa» strictae ultioni subjaceat. Servantibus autem sitpax
Sacrosancta Romana Ecclesia, quse unicuique Domini nostri Jesu Christi, qualenus et hic fru-
respondet pro suorum qualitatibus meritorum, cos, ctum bonae actionis percipiant, ct apud districlum
quos fideles reperil, benigniori tractare graiia con- judicem praemia aeteruoepacis inveniant. Amen.
suevit, et qrios fervenliores circa suum obsequium LXXX.
iutuetur, honoris praerogativa est solila decorare. ^ Ad Guillelmum dominum. — Per-
Anlecessor aulem noster bonae memorise Paschalis Monlispessulani
sonatn ejus el bona sub beati Petri et sua pro-
papa, sicut ex privilegio praedecessoris nosiri feli- tectione suscipit.
cis recordationis Calixti papae cognoviraus Vizel. (Ap. Moutempessulanum, Julii 1.)
monasterium, quod proprie ac specialiler B. Petri
juris existit, Cluniacensis Ecclesia? fervorem reU- [D. BOUQUET, Recueil, XV, 779.
gionis, quae tunc temporis inibi habebatur, atteii- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
dens, cum religio in eodem Vizel. monasterio lunc leclo in Christo filio, nobili viro GOILLELMO de Mon-
ex parte maxima deperisset, commisisse dignosci- tepessulauo, salutem et apostolicam benedictio-
tur, et prsedictus Calixtus papa et idipsum aucto- nem.
ritatis suae privilegio confirmasse, ita quidem ut, Consideranles et diligentius attendentes quantum
obeunte abbale, qui ibidem essetpro tempore insti- Romanse Ecclcsioe et nobis ipsis devolus exislas,
tttlus, alius ibi deberet communi fratrum consensu, petitionibus tuis gratum impertimur assensura, et
vel palris consilii sanioris, Cluniacensium abbatum personam tuam ac bona quaepossides, aut in futu-
consilio subrogari. Nos vero devolionis vestrac rum juslis modis poteris adipisci, sub apostolicse
conslantiam, et fidei firmitatem, quam in hoc tem- ^ sedis et nostra protectione suscipimus ; staiuentes
pore procelloso tam vos quara bonaememoriaePon- ut nulli omnino Iiceat, nisi Romano ponlifici, vel
tius Vizel. abbas, circa Romanam Ecclesiam habui- ei cui specialiter mandaverit, aut cardinali ah ejus
stis, diligentius attendentes, considerantes eliam latere delegalo, personam tuam excommunicationis
quam manifeste Cluniacensis Ecclesia tempore vineulo innodare; capellam quoque tuam in Monte-
liujus turbationis erraverit, et quomodo a pristina pessulano, et aliam capeilam quae esl in castro de
religione et honestale corruens, ab unitale Ecclesiae Palude, nullus simililer audeat inlerdicere, quomi-
se fecerit alienam, praediclo monasterio vestro in nus tibi et familisc luee, exclusis excommunicatis
devolione et fide Ecclesiae firmissime permanente, et inlerdictis, divina in eis officia celebrentur : de
cl religione per Dei graliam ibidem plenarie resti- una vero quoque capella, quoniam utroque a pfo-
lula, ut ulraque Ecclesia fructum videalur pro genitoribus tuis D. Pelro oblata est, unus aureus
meritis reportare, commissionera illam, quam idcm quotannis nostro Lateranensi palatio persoivalur,
antecessor noster Paschalis papa fecerat, de com- ila lamen quod decimae et primitiae, et alia quae ad
muni fratrum noslrorum consilio duximus revo- parochiale jus peiiinent, Mogalonensi Ecclesia- con-
candam, siotucites ut idem nionasloiium Cltmia- servcnlur.
153 ALEXANBRIIII PAPyS lg6
Dalum apudMonlempcssulanum, Kal. Julii, pon- A . scu immunitates a bonsememoriaequondam Joanne
lillcalus nostri anno quarto (9). episcopo vobis et Ecclesisc veslraejusteconcessas,
LXXXI. et lam scripti sui quam Manasse ejusdem civitatis
Privilegiumpro monasterio de Curia Dei. episcopi rounimine confirmatas, quemadmodum in
(Ap, Moniempessulanum, Jul. 6.) eorum et charissimi filii nostri Ludovici illostris-
' simi Francorum regis scriptis aiithenticis conline-
[Gall. Chrisl. Nov., VIII, Inslr., 514.]
ALEXANDER episcopus, servus servoram Dei, di- tur, nihilominiis vobis roboramus. Sane laborum
lectis filiis LOTIIARIO abbati monasterii de Curia vestrorum qttos propriis manibus aut sumptibus
Dei ejusque fr.Uribus, tam praesentibus quam futu- colitis sive de nutrimentis animalium veslrorum
ris, monasticam vilam professis, in perpetuum. nullris a vobis decimas vel primitias procsumat exi-
Religiosam vitam agenlibus apostolicum conve- gere. Decernimus ergo ut nulli omninO hominum
nit adesse praesidium, ne forte cujuslibet tcmerita- liceat preediclum monasterium temere perturbare,
lis incursus aut eos a proposilo revocel, aut robur aut ejus possessiones auferre vel ablatas reti-
(quod absit; sacroereligionis infringat. Quapropfer, nere, elc.
dilecti in Domino filii, vestris jusiis postulationibus Ego Alexander calliolicse Ecclesise episeopua,
clemeuter annuimus, et prsefatum roonasterium in B ego Hubaldus presbyter cardinalis liluli Sanctae
quo divino mancipati estis obsequio, sub beali Pe- Crticis in Jerusalem, cgo Henrrcus presbyter car-
tri el nostra protectione suscipimus, et proesentis dinalis tituli sanctorum Nerei el Achilloei,ego Al-
Ecripti privilcgio communimus. In primis siquidem bertus presbyter jsardinalis tituli Saneti Laurentii
slalucnles, ut ordo monasticus qui seeundum Deum in Lucina, ego Guillelraus presbyter cardinalis ti-
et beati Benedicti Regulam ex institulione Cister- tuli Sancti Petri ad Yincula, ego Gregorius Sabi-
cicnsis ordi.nis in eodem loco noscitur inslitutus, nensis episcopus, ego Bernardus Pprluensis sanclae
perpetuis ibidem temporibus inviolabililer obser- Rufinse episcopus, ego Gualferus Albanensis cpisco-
vctur. Prseterea quascunque possessiones, quse- pus, ego Hyacinthus diaconus cardinalis.Sanctae
cunque bona idem monaslerium in prsesenfiarum Marlaein Cosmidin, ege- Odo diaconus. cardinalis
jusle ct canonice possidet, aut in fulurum conces- tituli Sancti Nicolai in Carcerc Tulliano, ego Ardi-
sione ponlificum, largitione regum vel principum, cio diaconus tiluli Sancti Theodori, ego Cinthius
olilalione fidelium, seu aliis justis modis, praeslanle diaconus cardiiialis Sancti Adriani, ego Raimundus
Domino, poterit adipisci, firma vobis vestrisque diaconus cardinalis Sanctae Marioe in Via Lata,
successoribus et illibata permaneaiit, in quibus ( cgo Joannes diaconus cardinalis Sanctae Mariaein
lioec propriis duximus exprimenda vocabulis : Porticu.
Joiacum cum omnibus pratis el plana lerra, molen- Datum aptid Montempessulanum per manum
diuo cl coeteris appendiciis suis, apud Campum- Hermanni sanclae Romanae Ecclesiae subdiacoiii
bonum arpenla pralorum duo, inter montes et el notarii pridie Nonas Julii, indictione decima In-
aquam, apud Carrelias terram dtiarum carrucarum carnationis Dominicaeanno 1162, pontificaius vero
cum pratis, ex dono dilecti filii nostri Lodoici illu- domni Alexandri papocIII anno tertio.
strissimi Francorum regis; ex dono AlberliPitveren- LXXXII.
sis unam carrucalam lerrae apud capellam de Ca- Priviiegium pro ecclesiaS. Stephani Tolosana.
thiniaco, ex dono Gosscni de Leugis dimidiam car- (Ap. Montempessulanum, Jul. 8.)
rucatam terroe apud capellam de Cathiniaco, cx [Hist. de Languedoc,II, Pr., p. 586.]
dono capituli Sanctse Crucis et Radulphi de B;tl- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
genciaco, Henrici dapiferi et Petri dc Bngellet qua- leclis filiis BERNARDO Tol-jsanaeecclesiaeS. Stcphani
tuor carrucalas lerrae iu pratis, apud Cliampcllum preepositoejusque fralribus regulariter victuris, in
trcs carrucatas terrac cum nemore et pralis, apud pcrpetuum.
Ingraniiiam arpenfa pratorum qualtior, pro quibus D I Sicul injusta posccntibus, elc. Quamobrem, di-
qualuor sex pratorum arpenfa apuri Marollium in Iecli in Christo filii, vestris justis postulafionibus
commulationem dcdistis, ex dono Aurcliani epi- gralum accommotiantes asscnsum, Tolosanam ec-
scopi pralum Coustanlii. Prseterea neniora a sti- clcsiam in qua divino vacalis servitio, ad exem-
pradicto filio nosiro Ludovico Francorum rege ai plum procdecessorum nostrorum felicis memorioC'
omnes usus vestros ralionabiliter vobis conccss^a Paschalis et Innocentii Romanorum pontiflcum ,
nihilominus confiiinamus. II!a etiam SanclseCrucis apostolicsesedis privilcgio communimus, slatuen-
vobis circumadjacentia nemora ad omnes usus vc- les ut ordo canonicus et regularis, vila in eadem
sfros et animalium vestrorura, quemadmodum mo- Ecclesia constiluta ibidem perpeluis et futuris tem-
nasterio vestro rationabililer concessa stinl, attcto- poribus inviolabiliter observenluf. Prailerea quas-
rilate apostolica confirmamus. Libeiiales igitur cunque possessioncs quoccunquebona ipsa ecclesia
(9) An. 1162, quo haeccpistola esl data, Kalcndis pesstil.imimexceptus fttit. Cseterum Ocfavianus, ut
Jnlii, nondum anntts tertius pontilicatus Alexaudri ettmdcm Guiilelmnm iu partes suas pciiralieret,
cral completus. llis lllfcris gratilicalus osl Alexan- liileras quoqttc ad cuni dcdcral. (Vide in Appcn-
ricr ibscquia quibus a Guiliclmo apu:! Moiitom- dicc aclAlexantlrum ill, ittfrci.)
157 EPISTOL^E ET PRIVILEGIA. -- AN. 1162. 158
juste et canonice in praesentiarum possidel, aut in /V Ego Ubaldtts Osticnsis episcopus.
futurum concessione pontificum, largition» rcgum Ego Bernardus Portuctisis et S. Rufinae episco
yel principum, oblalione fidelium, seu jttstis aliis pus.
modis, Deo propitio, poterit adipisci, illibala et in- Ego Gualterius Albanensis episcopus.
legra permaneant, salva dioecesani cpiscopi cano- Egn Ubaldus presbyter cardin. tit. SanctseCructs
nica juslitia. Adjicientcs etiam, donec apud vos in Ilierusalcm.
canonicus ordo duraverit, ea omnia in perpeluum Ego Henricus presbyter cardinalis tit. Sancii Ne-
hubeatis et quiete possideatis, quoein prxsentiarum rei ct Aquilei.
pro commuiii viclus sustentalkme per dontira Isarni Ego Joannes presbyter cardinalis tiluli Sanctse
quondam Tolosanensis episcopi juste possidere Atiastasioc.
videmini , ur.iversum videlicet honorem decaniac, Ego Iiyaeiiilhusdiaconuscardinalis Sancti Nicolai
sacristaniap, et capiscolite, dccimalionem ccclcsiocet in Carcere fulliano.
allaris, oblalionem frumcntum quod in eamdcm Datum in Monlempessuianum per manum Her-
fcclesiam poiiari et cfferri solel, archidiaconatum manni sancloe RomanoeEcclcsieesubdiaconi ct no-
quoqtie a porta Narbonensi usque ad Carcassense larii, oci.avoIdus Julii, indict. riecima, anno lncar-
lcrritorium, et alium Vetimorenscm, et alium ultra B nationis Dominicoc1162, pontificatus vero domni
Garumnam, et alium a Gsernensi villa quae Brohai Alexandri papoe III anno m.
cogiioniinatur, cuitum et incullum, aquas, prala LXXXIII.
alqite silvas, teiramextra muros quae Feralrax co- Ad Ludovicum VII Francorum regem, — De lcgatis
gnomiiiattir, cunctum etiam honorem procpositurae, quos niissums esl.
capcllas insuper univcrsas castellorum totius Tolo- (Ap. Monlempessulanum, Jul. 10.)
isani episcopatus, neciion ecclesiam Sancti Martini [MANSI, COHCH., XXI, 988.]
de Icio, etc, ccclesiam dc Lumbers, de Pumpiaco ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, cha-
el de Saboncres cum penincnliis suis, ecclesiam de rissimo in Christo (ilio LUDOVICO illuslri Fran-
Laurac, de Fongaldo, de Yerdfeil, dc Puillaurcnsi, corum rcgi, salutcm et apostolicam henedielio-
de Bavslo, de Murel ct de Palies ; ecclesiam quo- nem.
que Saiictoe Marioede Galders, et Sanctse Colttmbse Qttam promptoe devoiionis aflectibus Dei Ecclc-
cum suis pertinenliis, et ecclesiam Caslelli-Sarra- siam ct nos ipsos specialiter ampleclaris, quam sin-
ceni. Sancimus etiam ne cui monaclio, seu canonico, cerce charitaiis brachiis unicam Chrisli sponsam
vel alii omnino personsc in Tolosano episcopatu Q ir.ter cocteroscalholicos principes foveas ac defen-
capellanias liceal ordinare, nisi tanliim cpiscopo, das, licnclicia plurima per te nobis collata decla-
prseposito et arcliidiaconibus. Procpositum autem ranl, el regioe serenitatis fides invictissima mani-
decanum, archidiaconos, magistrum schol:?, sacris- feslat. Non enim opus esl, nec unquara poferit ab
tam non alium vobis prscfcrre permiltimus, nisi apostolicaesedis memoria quantolibet successu tem-
quem fratrum rcgulariter vivenlium conscnsus ele- poiis aboleri, quomodo le ab ipso noslrac promo-
gcrit ; episcoporum quoque in veslra ecclesia per lionis exordio pro domo Israel murum inexpugna-
Dci gratiara, subrogationem, veslra volumus polis- bilein conslilueris, quomodo fluctuanfem Petri na-
simum elcctione conslitui. victtlam fidei anchora, ct prudentiae tuae remis, fir-
Prohibemus eliam ne cui post factum in veslra mam in media vexeris lempestate. Indc est quod
ccclesia professionem, proprium quid habere, neve te faiiquam calholicum principcm, et verc Christia-
sine prsepositi vel congregalionis licenlia de clau- nissimum regem, sincera in Chrisli visceribus af-
stro exire liccat. Proelerea eoncordiam inler vos el feclione diiigimits, honori et cxallatiotii tuse liben-
Hugonem Sancti Saturnini abbatcm ei canonicos ter intendimus : et pro conservanda tuoc celsiludi-
suos super sepultura militum Tolosanse civitatis, nis gloria omnipotenteni Dominum devolis jngiter
quam vobis de voluntate propria dimiscrunt, et D precibus exoramus. Litteras igitur, quas per dile-
super reditu vigintisolidorum, quos de architliaco- ctos filios nostros 1. abbalem S. Germani, et B. fa-
nalu Villclongjevobis summatim solvcre debent ct miliarem clericum ttium, viros quidem industrios
super quibusdaro aliis rationabiliter factain, qucm- ac discrctos et luse cclsiltidini devotissimos, regia
aJmodum in aulbentico scriplo exinde noscitur nobis sercnilas deslinavit, debita benignitale recc-
coiilincri, vobis et super vos ccclosiscvestroe auclo- piinus : et inde lam nos, quam fratres noslri, in-
litate apostolica confirinamus. Slatuimus etiam ut gcnti sunius hilarilale gavisi. Unde tam ex ipsis
nulli liccat ecclesias Tolosani episcopalus anliqui- litleiis, quani pracdictorum relalione, ttia volmitate
tusconstilutas ad episcopum spccialiicr pertinen- plcniiis inlcllecta, nos quoque voluiilatein noslram
tcs, sine voluntate et permissiouc Tolosani episcopi pcr cosdem tibi duximus exponendam. Ut quod di-
deslruere, mutarc vcl etiam jura minuere. Si qua lccttts filitts nostcr abbas Grandis-Silvoe, quem
igitur in fulurum, etc. Amcn. ad luani cxccllentiam miscramus, quo casu nesci-
Sic sicjnalum in pcde : nuts, omiscrat, per i^los valeal tuoe sublimitalis
Ego Alcxander catholicaeEcclesioeepiscopus. attribtts iiitimari. Paramus cliam iu contincntiduos
Ego Grcgorius Sabincnsis cpiscopus. dc fralribus nostris, quos inlcr alios fratrcs nostros
139 ALEXANDRl 111PAPjfi 160
charos salis et accepto» habemus, ad proesentiam \, quld habelis in villa de Centolio et eccleslam ejus<
tuae cefsitudinis destinare. Per quos uliquc et sla- dem villae; quidquid habelis in villa deFonteneio et
tum Ecclesiae, et voluntatem nostram, plenius tibi ecclesiam ejusdem villse cum decimis et aliis redditi-
curabimus indicare, et tuam versa vice, Domino bus ad jus vestrum perlinentibus; aquam Ligerisa'
auctore, sciemus, sicut illius utique principis, de muro veteris civitatis usque ad Sanctiim Lupum
quo plenissimam ad honorem et exaltationem Ec- cum molendinis, quoe in eadem aqua habetis, et pi-
clesiae Dei fiduciam obtinemus : ut per te scilicet scalionibus suis; quidquid babetis ullraLigerim, et
ad tranquillitatis portum veniat etsalutis. Regiam in Secalonia; quidquid habelis in Gastineio, villam
Itaque clementiam praesentium significatione roga- de Bezziaco cum omnibus pertinentiissuis; quid-
mus, monemus, et exhorlamur in Dommo, quale- quid habetis apud Oscuras; quidquid habetis infre-
nus, cum anle conspectum regise majesfatis eos sta quae Bolonia dicitur, et villam de Setteis, in su-
contigeril praesentari, ipsos pro reverentia beati pradiclis vero parochialibus ecclesiis scilicet de
Petri ac nostra benigne Tecipias, honeste tracles, Scntilliaco, de Roem, de Tilliaco, de Fonleneio, de
et his quae tibi ad honorem Dei, et tam Ecclesiae Centolio, de CaIaio.de Herbiliaco quas tenetis, prc-
quam regni tui commodum et exaltalioncm, ex sbyteros eligatis et episcopis prsesentetis, quibus si
parte nostra proponent assensum proebeas, et uli- B idonei fuerint, episcopi curam animarum absque-
lem Iargiaris effectum. Ita quod inde ab xterno venalitate cGmmittant, ut de plebis quidem cura eis
rege indeficientis praemii remunerationem acci- respondeant, pro rebus vero temporalibus debitam
pere , et sedis apostolicae gratiam perpeiuo de- vobis obedientiam el consuctam subjectionem cxhi-
beas tibi tuisque posleris plenius in omnibus am- beanl; in reliquis vero duabus ecclesiis videlicet
pliare. Sancli Aniani et SanctiGermani,et ad servitium alta-
Dalum apud Montempessulanum, vi Idus Julii. ris crucifixiecclesiaebeatiAnianilibere elabsqueali-
LXXXIV. cujusconlradictioneetpraesenfatione.sicutliactenus,
Privilegium pro ecclesia S. Aniani Aurelianensi. ita et deinceps liceat vobis instituere sacerdoles.
(Ap. Montempessulanum, Julii 12.) Ferias prselerca in duobussolemnitatibus B. Aniaiii
[Aniiquitis historiques de l'6glise de Sainl-Aignan ad Iuminaria ejusdern ecclesiaeconcinnanda, lam a
d^OrUans. Preuves, pag. 116.] bealse memorise Ludovico illustri Francorum rege,
ALEXAKDER episcopus, servus servorum Dei, dile- quam a Joanne Aurelianensi episcopo vobis et ec-
ctis liliis PETROdecano ecclcsioe S. Aniani Aurelia- clesisa vestroe indultas, et scripti sui munimine ro-
nensis, ejusque fralribus lam proesenlibus quataa _ boralas auctoritate apostolica confirmamus ct illi-
futuris canonice subslituendis, in perpetuum. batas sfjWjinvis perpetuo permanere. Sancimus
Cum omnium Ecclesiarum attenlam curam et quoqae et praesenti decreto staluimus ut nulli ar-
sollicitudinem ex injunclo nobis a Deo apostolatus chiepiscopo vel episcopo, seu cuilibet personae
officio getere debeamus, de illis tamen praecipue commissam vobis ecclesiam vel vos aut clericos
nos esse sollicitos quse ad jus et proprietalem san- chori vestri escommunicare, seu a divinis ofliciis
ctse Romanae Ecclesise pertinere noscunfur, ct de interdicere Jiceat.
apostolicae sedis protectione ampliori devolionecon- Prohibemus insuper ut nulli ccclesiasticac, vel
fidunt, et ne quorumlibet ct hominum in bonis seu
eliam dignitatibus suis lemerariis usihus fatigcn- cujuscunque ordinis personae fas sit, indebitas ex-
actiones ecclesiis vestris aut capellis vel saccrdoli-
tur,auctoritat<s noslraesuffragio eas convenit pariter bus earum
communiri. Ideoque, dilecti in Demino filii, vestris imponere. Decernimus ergo ut nulli
omnino liceat praefatam ecclcsiam lemere perlur-
justis poslulationibus cleraenler annuimus, et prae- aul ejus possessiones auferre, vel ablalas
fatam Sancti Aniani ecclesiam, in qua divino man- bare,
retinere, minuere, aut quibuslibet vexaticnibus fa-
cipali estis obsequio sub beati Petri et nostra pro-
tectione scripli privilegio communimus; slatuenles ligare, sed omnia inlegra conserventur eorum, pro
ut qualesctinque possessiones, qusecunque bona quorum gubernatione et sustenlatione concessa
eadem ecclesia in praesentiarura jusle et canonice sunf, usibus omnimodis profutura.
possidet aut in futurum concessione pontificum lar- Si qua igitur in fulurum ecclesiastica ssecularisve
gitione regum vel principum, oblalione fidelium seu persona, lianc nostroeconstitutionis paginam sciens,
aliis justis modis, Deo propitio, poterit adipisci, fir- conlra eam temere venire lentaverit. secundo ter-
ma vobis veslrisque successoribus et illibatae per- liove commonita nisi prsesumptionem suam con-
maneant; in quibushoec propriis duximus expri- grua satisfaclione correxeril, potcslatis honorisque
menda vocabulis; villam videlicet de Sentiliaco cum sui dignitate careat, eamquc se divino judicio exi-
ecclesia; villam de Roam cum ecclesia; villam de stere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacra-
Tiliacocum ecclesia; villam deCaloio cum ecclesia; tissimo corpore ac sanguine Dei el Domini Redem-
villam de Herbiliaco cum ecclesia et omnibus>-deci- ptoris nostri aliena fiat atque in extremo examine-
mis et pertinenliis earum viliarum; ecslesiam San- dislrictse ultioni subjaceat. Cunctis autem eodem
cti Aniani vetcris, qtioe capella vocatur, et eccle- loco sua jura servantibus, sit pax Domini nostri
siam Sancfi Germani iutra niuros civifafis; quid- Jesu Chrisii, quatcnus cl liic frticlum bona^aclionii-
161 EPISTOLiB ET PRIVILEGIA. — AN. 1162. 162
percipiant et apud districtum judicem praemia seter- j\A Veniens ad nos dilectus filius noster magister P.
nae pacis inveniant. Amen. ecclesiaeBeati Aniani (10) decanus, inter coetera lau-
Ego Alexander catbolicae Ecclesiae episcopus. dabilia qusede tua prudentia nobis exposuit, quod ip-
Ego Gregorius Sabinensis episcopus. sum pro Beati Petri et nostra reverentia diligas et
Ego Bernardus Portuensis et Sanctae Rufinae epi- honores studuit intimare. Quod tanto amplius no-
scopus. bis gratum esse noveris et acceptum, quanto et
Ego Hubaldus Ostiensis episcopus. ipsum ampliori affectu charitatis diligimus : et ut
Ego Gualterius Albanensis episcopus. ab his, qui sacrosanctam Romanam Ecclesiam el
Ego Hubaldus ,presbyt. cardinalis S. Crucis in nos ipsos diligunt, honoretur, propensius exopta-
Ilierusalem. mus. Eumdem itaque filium noslrum ad commissam
Ego Henricus presbyter cardinalis tit. Sanctorum sibi Ecclesiam cum plenitudine gratise sedis aposlc-
Nerei et Acliillei. licse remiltentes, fralernitati tuae duximus attentius
Ego Albertus presbyter cardinalis tit: Sancti Lau- commendandum : rogantes, quatenus ipsum ita di-
renlii in Lucina. ligas et honores, quod uberes tibi gratiarum actio-
Ego Guillelmus tit. S. Petri ad Vincula presbyler nes propter hoc exsolvere debeamus.
cardinalis. Datura apud Montempessulanum, n Id. Junii.
Ego Hyacinthus diacouus cardinaiis Sanctse Ma- LXXXYII.
rioc in Cosmedin. Ad Henricum archiepiscopum Remensem.— Pro ma-
Ego Odo sive Otho diac. card. Sancti Nieolai in gistro P. ecclesiwBeali Aniani decano.
Carcere Tulliano (Ap. Montempessulanum, Jul. 14.)
Ego Ardicio diaconus cardin. Sancti Theodori. [MARTEN.,Ampl. Collect., II, 717.]
Ego Cinthius diaconus card. Sancli Adriani. ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
Ego Raimundus diac. card. Sanctae Maria in Via nerabili fratri HENRICO Remensium archiepiscopo,
Lata. salutem et apostolicam benedictionem.
Ego Joannesdiacon. card. SanctaeMariaein Porlicu. Veniens ad nos dilectus filius noster magister P.
Datum apud Montempessulanura per manum ecclesiae Beati Aniani decanus, inter caelera Iau-
Hermanni sanctae Romanae Ecclesioe subtiiaconi et dabilia quae de tua prudenlia nobis exposuit, quod
notarii, quarto Id. Julii, indictione decima , Incar- ipsum pro beati Petri et nostra reverentia diligas et
nationis Dominicee anno 1162, pontilicalus vero honores, studuit intimare. Quod tanto amplius no-
domni Alexandri papoe tertii anno terlio. < bis gratum esse noveris et acceptum, quanlo et
^t
LXXXV ipsum ampliori affectu charilatis diligimus, et ut
Ad Rogerum archiepiscopum et canonicos Eboracen- ab lris qui sacrosanctam Romanam Ecclesiam et
ses. — Ut archiepiscopus in provincia Cantuariensi nos ipsos
crucem ante seaeferre non prmsumat. diligunt, honoretur propensius exopta-
mus. Eumdem itaque filium nostrum ad commis-
(Senonis, Jan.) sam sibi Ecclesiam, cum plenitudine gratiae sedis
[Epislolw S. Thomw ed. GILESII, iZ.] apostolicse remittentes, fraternitati tuae duximus
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, Ro- altius commendandum,
CERIOEhoracensi archiepiscopo, et dilectis Jiliis rogantes quatenus ipsum
ita diligas et honores quod uberes tibi graliarum
canonicis Eboracensibus, salutem et apostolicam
actiones propter hoc exsolvere debeamus.
benediclionem.
Dala apud Monlempessulanum n Idus Julii.
Decel prudentiam vestram sic alterius jura re-
LXXXVIII.
linquere intacta, qucmadmodum desideratis vobis
integra et illibata servari. Quocirca apostolica au- Adnensi Ludovicum regem. — Conqueritur de Aurelia-
ctoritate prohibemus ne, tu archiepiscope, in pro- episcovo canonicos nonnullos injuste ve-
xante.
vincia Cautuariensis Ecclesise crucem tuara ullate- 0j (Ap. Montempessulanum, Jul. 14.)
-nus deferas, nec ullius appellationis oblentu id [MANSI,ConciL,\\, 990.]
aliqua occasione attenles. Hoc enim justitise vestrse, ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, cha-
si quam habetis, prsejudicium posset incommodum rissimo in Christo filio LUDOVICO illustri Franco-
generare. Quod si ad tempus abstinere nolueris, rum regi, salutem et apostolicam benedictionem.
oportebit te et successores tuos perpetuo abstinere. Quam acerbae et irrationabilis severitatis instan-
LXXXVI. tia ille frater noster Aurelianensis episeopus dile-
Ad Hugonem Suessionensem episcopum. — Sancli ctos filios noslros Letoldum, M. capellanum, et
Aniani decanum commendat. Adam, Aurelianenses canonicos, fuerit hactenus
(Ap. Montempessulanum, Jul. 1-4.) persecutus : et nos ex mulliplicata eorum querela
PIANSI, CoHci/., XXI, 981.] cognoscimus, et regia excellentia sicut credimus nan
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei,, ve- ignorat. Eos enim pro sua recupetanda juslitia jam
nerabill fratri HUGONISuessionensi episcopo, salu- ex longo tempore saepius appellando a
propriis fini-
tem et aposlolicam benedictionem. busexsulare coegit, et ipsosadnos venientes, vel in
flO) S. Aniani celebre apud Aurelianos canoni- Benedicti, ex qua prodiit in agro Aurelianen£i FJo.
«orum eoHejgium, olim iiisignis abbatia ordinis S. riacensis, corpore S. Beocdicii celebris.
163 '"'-'' ALEXANDRIII! PAPYE 164
noslra pracsenfia constitulos, boms propriis injustcc A Quocirca per apostoliea vouis scripta maiidanius
prorsus et irrationabilitcr spoliavil. Cumque superr quaienus pro B. Pctri et nostra revcrentia eos manu-
boc noslra saepe scripta receperit, eis omnino spre-:- tenealis, diligatis, opem ipsis et consiliuin pro
lis atque contemplis : neque ill.s juxta mandatttmn vestri officii dcbilo exhibere nu;ialeiius denege-
nostrum ablata reddere, nec jusiitiac voluit plenitu-i- tis, el?.
dinem exhibere. Cum nuntii sui, quos ad nos pro-i- Datum apud Monlempessulaiuim, Idibus Julii,
pter hoc aliquando destinavit, potlus ad fruslrato-i- poiililicalus nostri anno quarto (11).
rias dilationes postulandas inienti, quam ad justi- XC.
liam venerint exhibendam instrucli. Et sic prsefati 'i Ad Ilenricum archiepiscopuin Remensem.—Pro epi-
canonici pro sua justilia diuiius exsulare compulsi,\, scopo Morinorutn.
nos sunt ex longo tempore lerra marique secuti, (Mimatae,Jul. 23.)
Unde, nisi tuae sublimitatis prece placati, ejus 110- [MARTENE', Ampl. Collect., II, 712.]
luissemus coniuinaciam sedis aposfolicscmai.-suolu- ALEXANDER cpiscopus, servus servorum Dei, ve-
dine tolerare : potuimus eum atque debuimus juxtaa nerabili fratri IIENRICO Remensium archiepiscopo,
rigorem canonum satis graviler vindicare. Kactenuss salutem et aposlolicam benedictionem.
igilur ejus inobedientiam luaruni precum iniuiiuu "> Cum universis Dei fidelibus et devo;is Ecclesiaa
cura omni patienlia supportantes, mtper sibi perr filiis propensius debeamus assistere, et eos palernae
ilerala sciipta mandavimus, quod vel prse;;kiiss afft-clionis dulcedine confovere, specialifer lameti
canonicis universa ablata cum inlegrilate restituat,, fratres nostros episcopos, qui circa Ecclesiam Dei
vel in proxinio feslo S. Lucse ad praesentiani no- et nos ipsos devoti permanenl et sinceri, prompta
slram per se vel sufficientem responsalem pleuariea debemus charilale diligere, et eorum commodis
illis super his omnibus responstirus aecedat. Alio- et oneri atlenla semper sollicitudiiie providere.
quin ex lunc uec istorura jusliliam esse patiemurr Qualittr auem venerabilis frater nosler (12) Mori-
aliqualenus diniinutani, nec illius contumaciam au- r.ensis episcopus sacrosanctse Romanse Ecclesiaeac
ctore Domino proeleribimus impunitam. nobis ipsis fidelis semper et devotus exsfileril, qua-
Dalum apud Monlempessulanum, n Idus Julii. liter etiam ipse piimus inier occiJentales e;;iscopos,
ad prscsentiam nostram accesserit, et niunus conse-
_*XXXiX.
cralionis de manibus r.osiris accjpcril, tuam discre-
Ad Narbonensem archiepiscopum et capiiulum Are-
latense. — Opemel consilium conferant Guillelmo, tionc.mcredimus non ignorare. Unde ipsum frater-
Monlispessnlani domino, populo el mercaioribus; p( nitati luoesollicite commendantes, rogamus, mone-
qnos in specialesB. Petri filios susceperat. mus et cxhortamur in Doinino, quatenus lam eum
(Ap. Montempessulanum, Juiii 15.) quam Ecclesiam suam diligas, manuteneas et ho-
[D. BOUQUET, Recueil, XV, 782.] nore;, ila quod ipse preces noslras sibi senliat pro-
ALEXANDER cpiscopus, servus servorum Dei, ve- fuisse et nos inde discrelioni tuoe gratias debeamus
nerabilibus fralribus Narbnnensiarchiepiscopo(PoN- uberrimas exhibere. Ad hsec tuae fraternilaii man-
TIO), Arelalensis Ecclesise capitulo et universis5 damus quatenus Sebranciu.n clericum ab eodem
uiriusque suffragaueis, Vivariensi quoquc (RAIMUN- episcopo cxcommunicatuin, qui causara nobis suae
CO),Minalensi (ADALRERTO), Aniciensi (PETRO),ett exc-ommuiiicalioiiis occullans, beneficio nostrarura
Rulhenensi (HUGONI) episcopis, salutem et apostoli- litierarum abusus est, tanquam excommunicalum
cam benedictionem. alteiilius facias evilari.
Pise poslulalio volunlatis effectudebet prosequente> Datum Mimatse, x Kal. Aug.
compleri, quatenus et devotionis sincerilas lauda- XCI.
biliter enilescatet utilitas poslulata vires indubifan- Ad Htigonem Suessionensem episcopum.— Efliciat,
ter assumat. Eapropter, fraires in Chrislo cliaris- ul rex Francorum abstineat a colloquioquocicum
simi, dilecli filii noslri nobilis viri Guillelmi de,' £n Frederico imp. habere disposuil.
Monlepessulano precibus inclinali, personam hu- (Mimatac,Jul. 24.)
jus et bona, bomines eliam et mercalores Montis- [MANSI,ConciL, XXI, 983.]
pessulani sub B. Pelri et noslra proteclione alque ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
defensione suscipimus, et ipsos tanquam principisi nerabili fralri H. Suession. episcopo, salulem et
aposlolorum speciales lilios cupimus confovere. apostolicam benediclionem.
:
!'
(11) Ponlificatus anno quarlo; clansula insolens dem ecclesiw canonicus regularis, sicul decessor ejus
in caeterisAlexandri lilteris in forma brevi, ab ama- fueral: quem cum Samson arcltiepiscopusRemensi;
nuensibus, ut videlur, adjecla; quippe anuo 1162 vellet sacrare, cierici civilalis Boloniw, qui diu sub
rnense Julio nondum erat complelus annus ponlifi- episcopo Tarvennensi fuerant, voleniesamodo suutn
calus ejus terlius. proprium habere episcopum,sicut anliquilus habue-
(12) Milo.II qui prius fueralmonachus beataeMa- rant, prohibuerunl arclticpiscopumsub appellatione
riac de Bosco, ut scribit Joannes Yperius, de quo aposlolica, ne eum sacraret, nisi tanluntmodo ad li-
eiiam Robertus de Monte in appendice ad Sigeber- tultim Tarvennensis (lcgc Boloniensis) ecclesiw,quob
tum ad annum 1260 : Morluo venerabitiMilone epi- prmdictus eleclus refulans, insacralus contraUU^
scopoTarvennensi,elceiusest Milo (trcltidiaconusejus- cleritos Romam perrexii, el ivi sacrelut est, ?.
165 EPISTOLJE ET PRIVILEGIA. — AN. 1162. 166
'Fidei ac devotionis tuse constantiam aliendentes, A'mum
1 proposiium nostrum et promptam admodum .
et qualiter le pro unica matre lua sacrosancta Ro- voluntatem habemus, personam tuam, sicttt charis-.
mana Ecelesia, conlra schismaticam pravitatem simi fralris nostri, sincera in Domino charilale
niurum inexpugnabilem opposueris, interna con- diligere, et in omnibus in quibus cum Domino
sideratione pensantes : le lanquam charissiiuum possumus, Iibenli animo te volumus cxaudire. Pro
fratrem noslrum sincera' in Domino cbaritale di- negolio aulem Calalaunensis Ecclesise tam cbaris-
Tigimus, et pnrse affectionis brachiis amplexamur : simi in CbriSto filii noslri Ludovici, Francorum
alque ad ea traclanda, quse in exaltalionem nostram, regis, quam comitis Henrici litleras jam saepe ac
ct Ecclesiae possiut commodum redundare, sollici- ssepius, sicut te credimus nosse, recepimus, el qua-
tudinem tuam iiducialiter invitamus. Credimus enim liler ipsi velint nos in negOtio illo procedere, di-
el sine dubitatione conlidimus, quod ex illo sineera» scretionem tuam non credimus ignorare. Sane nos
devotionis aflectu, quem circa ipsam universalem fralernitati tuac, quantum debemus et possumus
-Ecelesiam, el specialiter circa personam noslram deferentes negotium ipsum quousque cum praedicto
concepisse dignosceris, multiplex nobis commo- rege loquamur, cum quo apud Clarummontem,
dum,*et eidem Ecclesiae auctore Domino plurimura sicut tempore nobis signiftcavit, colloquium debe-
" nius habere, duximus differendum.
paries incrementum. Inde est quod tuae fralernita- ldeoque sicut
-tis prudentiam cum -omni fiducia per apostolica per alia ita et per prsesentia scripta discrelioni
-scripla rogamus, monemus et exhortamur in Do- tuse mandamus, qutttenus lu simul cum eo, vel
mino, quatenus cliarissimura in Chrislo filiuin no- etiam ante advenlum ipsius apud eumdem locum
slrum Ludovicum iUuslreni Francorum regem cum ad proesentiam nostram accedas-, et ibi nos, auclore
Lonini sludeas diligentia commonere, ut in fidc ac Deo, quantum salva conscicntia poluerinius, cum
devotione, quam semper circa Ecclesiara Dei, et cousilio ejusdem regis etiuo, ad honorem Dei et
praesertim in hoc tempore demonstravit, consians illius Ecclesise prsetlictum negotium lcrminabimus.
et firmus existal, et ad exaltationem sanctoc matris Ad hsec quantum decel honeslalcm et prudentiani
Ecclesiee,"acnostram, lanquani princeps catholicus, luam, memorato filio noslro regi farailiariler adhoc-
et rex Christianissimus, vigilanler intendat. Speeia- rere, el ila efficere, ut consilio luo, sicut facerc
liler autem super eo quod disposuit cum Fredcrico consuevit, plurimum acquiescat, rogamus frater-
dicto iinperalore se colloquium habittirum, eum. nilatem tuam, monemus et exhorlamur in Doraino,
diligentius admonere non differas : ut qttia ut ad ipsum accedas, et ita te ei consiiiarium et
credimus et limemus colloquium iliud -lam Ec- Q ( familiarem exhibeas, quqd consilium tuum in his
clesiac"Deiac nobis ipsis, quam etiam eidem regi quae ad Dominum, ad profectum el exallalionem
ac regno suo multipliciler lieri posse damnosum, Ecclesioeet regni sui peiiineant, libenlius admiltal,
ab co abstineal el tale penilus proposilum dere- et te more solilo cbarum circa se habeat el acce-
linquat. ptum. Prselerea sicut jam per alia libi scripla
Datum Mimatae,ix lial. Augusti. significavimus, ita el prsesenlibus litteris pruden-
tiam luam sollicitamus, ut ad disfurbationein ip-
XCII. cum Frederico dicto impe-
— sius(I5)colIoquii, quod
Ad Henricum Remensem archiepiscopum. Ipsum
laudat hortaiurque ul cum rege se conveniat ad ratore, idem rex se proposuit habiturum, omnibiis
Clarummonlem, pro negotio Ecclesiw Caialau- niodis intendas, et quod niilla ratione Imjusmodi
nensis. proposilum habeal complemnntum, quibtiscuiique
(Brivalae, Aug. 1.) modis poleris efficiaset laborcs. Statum vcro jam
[MARTEN. Ampl. Collect., II, 171.] dicti regni, et luum in agcndis Ecclesiocconsilium
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, quantocius tuis nobis liilcris studcas inlimaro.
venerabili fratri HENRICORemcnsium arehiepi- Datum Brivatse Kal. Augusti.
scopo, salutera et apostolicam bcnediclionem. *
D XCIIi.
Illius fervorem devotionis, quam omni lempore Monaslerii Populelensis prolectionem suscipii pos-
et prsesertim ali exordio nostrae promotionis circa sessionesqueac privilegia confirmat.
sacrosanctam Romanam Ecclesiam, et personam (Ap. Clarummoiilem, Attg. 15.)
noslram laudabiliter exhibuisse dignosceris, eo quo [FINESTRES, Hisloria del real monaslerio di Poblet,
Cervera, 1753, i°, II, ili. — Tesie JAFFE,Re-
debemus considerationis oculo iniucnles, firmissi- gesia Rom. pont., p. 687.]
(15) Iloc colloquium quod Ycsutitione indictum recesserit, vide, si lttbet, HistoriaeVizel>acensisli-
fuisse -vulgo tradunt scriplores, Divione vero, ut brum iv, Spicilegii tom. III, pag. 581, et breve
asserit Anselnius Salernitanus, habitum fuit ad Chronicum Lobiense lora. III Anecdotorum, ex quo
Pontem Laonm ad Saonam fluvium, hoc «st ad riiscimus hahitum fuisse in feslo Decollalionis
Latonam, inler Divionem et Dolam, ut discimus cx S. Joannis Baptistae. Idem scribit Albericus in
Fredcrici imperatoiis epistola ad archiepiscopum Chronico, qui et asserit tunc Lutlovicum regem
Lugdunensem apud Cbesnium lom. IV Hisi. Franc, Claraevallensiuni cons.lio aversum fuisse a Frede-
p. 502. Sed Fredericus suos Vesunlioiiem, Ludo- rico imperatore. Yide Henrici Rcmensis archiepi-.
vicus vero Divionem advocaverant, inde ad Pontem scopi epistolam ad Ludovicum regem frairem SUUIM
Laonae ambo cum. suis accessuri. In hoc aulem apud Chcsnium lom. IV llisl. Franc, p. 576.
colloquio quam prudenter se gesserit, el ab eodeiu
167 ALEXANDRI 111PAPiE 168
XCIV. A Monlemferianduiii habebat, sedare pro redemptione
Ad Tlwmam archiep. Canluaricnsem. — Ut cogat animaesuac ct patrum suorum dedit praedicto epi-
clericos de capilntis Lessedene Tidringim, etc, scopo et Claromonlensi ecclesiae capitulo tantum-
uj Willelmo archidiaconoColcesirensiobediant. dem censualis frumenti, quantum ipse in domibus
(Apud Clarummontem, Aug. 26.) Montisferrandi possidebat (14). Munierunt etiam
[Episl. S. Thomwed. GILLET, II, 57.' hanc donalionem tolies, dictus Arvernornm comes
ALEXANDER papa domino Cantuariensi. et Archimbaldus Borbonii dominus suorum impres-
Pervenit ad audientiam noslram quod clerici de sione sigillorum, elc.
capitulis Lessedene, Tidringise et Brachestedise, in Datum apud Clarummontem xiv Eal. Octobris.
archidiacoualu dilecti filii nosiri Willelmi Cole-
XCVI.
cestrensis archidiaconi constituti, ei debitam obe-»
Ad Ludovicum Francomm regem. — Gratias agit
dientiam exhibere recusant. Unde per apostolica de conslantia quam prm se tulit in colloquio cum
scripla tuse fraternilati mandamus quatenus prae- Frcderico imp. Adntonel egisse se apud regetn
dictos clericos diligenter admoneas, ut eidem ar- Anglorum ul regni sui vires omnes offerret regi
Francorum.
chidiacono debitam obedientiam humiliter et reve-
(Ap. Dolum, Sept. 17.)
renler impendant. Quod si post commonitionem B
[MANSI, Concil., XXI, 1015.]
tuam sponie facere recusaverint, tu eos ad hoc ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, clia-
sine appellationis obslaculo cum omni districtione rissimo in Christo filio LUDOVICOillustri Francorum
repellas. salutem et apostolicam benedictionem.
Datum apud Clarummonlem xvn Kal. Septem- regi Audivimus per veuerabiles fratres nostros archi-
bris.
xcv. episcopos et cpiscopos qui tecum illi colloquio
cum Frederico dicto imperatore constitueras,
Ad Siephanuin episcopumet canonicos Claromonten- quod
ses. — Confirmat concordiam factam inler ipsos et interfuerunt, quantas molestias et gravamina in
Willelmum comitemArvernorum de castro Monie- colloquio illo sustinueris. Cognito etiam post dis-
'errando. cessum eorum inventa iniquitate et dolositate prae-
(Ap. Clarummontem, Aug. 19.) dicti F. el consiliariorum ejus, qui nitebantur fidei
[D. BOUQUET , Jlecueil, XV, 784.] tuae serenitatem modis omnibus depravare, quan-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- tam mentis constantiam, et spiritum fortitudinis
nerabili fralri STEPHANO episcopo et universis cano- indueris, quod malueris et decreveris te murum
nieis Claromontensibus, salutem et apostolicam _ ferreum, et praesidium inexpugnabile pro domo
benedictionem. Domini opponere, et usque ad effusionem sanguinis
Ea quaepro bono pacis inter discordes et alter- decertare, quam ab unitate Ecclesiae recedere, et
cantes raiionabili providentia sunt statula, in sua lantse malitiaeconsentire, omnipotenti Domino, qui
debent stabilitale consistere, et firmitatis robur in te per ineffabilem gratiam suam tam fortem, laia
poslerum obtinere. Eapropter, vestris juslis poslu- invictum pro immaculata sponsa sua, sancta vide-
lationibus gralo concurrentes assensu, concordiam licet Ecclesia, quam pretiosissimo sanguine suo
quse inler vos et nobilem virum Willelmura coini- redimi voluit et honorari, conlra pravorum consilia
tem Arvernorum facta est auctoritate apostolica instiluit defensorem; et tibi ipsi qui, spreta omni
coiifirmamiis et praedecessorumnostrorum cxerapla mundana potentia, solum Deum attendisti, quan-
sequentes, lam praesenlibus quam futuris nolum tascunque possumus et debemus gratiarum exsol-
fieri volumus, qualenus gravis el diuturna quae in- vimus actiones : omnipotentem Deum devota cordis
ter Clarummontem, Arverniae civitatem et Mon- rneditatione et sedulis precibus exorantes, ut te et
temferrandum exstiterat, ad firmae pacis slabilita- regnum tuum conservet et prolegat per tempora
tem sit reducta. Willelmus Arvernorum comes longiora, et de inimicis tuis et Ecclesiaevictonam
regis Francorumconsanguineus, Stephano episcopo D Ubi conferat et triumphum. Et ideo ad gloriam tui
et Claromontensi ecclesise volens salisfacere, et nominis ampliandam, et ad vigorem fortitudinis
querclam, quam Claromontensis ecclesia erga inserendum , charissimo in Christo lilio nostro
(14)Haecconcordiaclarius intelligilurex alia quoe lione ex integro et per omnia in perpetuum donavit
continelur litteris Ludovici regls an. 1145, ibid. atque concessit. Praelerea ad majoris pacis inlegri-
p. 61. Est autem hic concordise modus : « Volens laiem pro salute animse suse et antecessorum suo-
prsenominatus W. filius videlicet comilis rum, si ipsura sine haerede, lilio scilicet filiave,
iiacificare
loberti, controversiam illam quae inler ccclesiam niori conligeiit, Moniemferrandum et omnia ad
Claromontensem et Monlemferrandum diu fuerat ipsura perlinenlia episcopo et canonicis prsedictse
exagilata pro qua etiam pater noster vene- Lcclesiac dedit et concessit. Interim vero dedil et
randae memoriae Ludovicus rex naullos ubique la- concessit eisdem in supradicta villa duas doinos,
bores sustinuil, consilio baronum suorum discrelo- cpiscopo videlicet unam, et canonicis alteram.
rumque virorum, EcclesiaejClaromontensi, videlicct Proelerea quoque concessit eis quod homines Clari-
Aymerico cpiscopo et canonicis ejusdem Ecclesioe, inontis apud Montemferrandum in mercato, in
eorumque successoribus, decimam partem omniuni nundinis et causis forensibus, eadem lcge, eadcm
redituum suorum qui iii praesenli sunt vel in fu- consuetudine vel condilione fruantur, qua Jiomincs
turo. erunt, undecunque ct quomodocunquc ad dc Moiitclerrando utunlur, etc.
ilyntemfcriandum perveniant, sine aliqua rcteu-
|gg EPISTOL^E ET PRIVILEGIA. — AN. 1162. 170
Henrico illustri Anglorum rcgi per venerabiles fra- A. £ et plurimum interlurbamur. Dum enim ferveniem
tres noslros [Rogerium] Eboracensem archiepisco- in hoc tribulalionis articulo devolicnis luoeconstan-
pum , [Rolrodum] Ebroicensem el [Arnulfum] tiam diligentius atlendimus, dum forlem animi tui
Lexoviensera episcopos, et alios inclylos nuntios prudenliam, qua inimicos-Dei et Ecclesioepotenter
suos, attente suggerere studuiraus, et ejus animum confutas atque confundis, et amalores lucis blandis
modis omnibus inducere et exhortari, ut libi lan- oblectalionibus, et cauta dulcedine in unilate et
quam domino suo vires ct auxilium proestet, et fide Calholica confortas et regis, sedula medita-
regise serenilati sludeat in omnibus et per omnia tione revolvimus; dum consideramus etiam qttan-
deservire. Ipse vero nostris exhorlationibus Isetatus to robore et severitale, spreta omni niundana po-
plurimum et gavisus, et ex prudentia animi quid tentia, solam verilatem attendens), imperalori et
libi debeat studiosius attendens, dilectum filium pravitatis suae fautoribus viriljter rcsistis, in tan-
noslrum nobilera virum R. de Sancto Valerico, et tam animi affectionem progredimur, ut in te solo
alios slrenuos et charos nuntios ad tuam excellen- tam temporaliter quam spiritualiler partem nostrae
liam destinavit, per quos se et terram suam, et consolationis constituamus, etpersonam tuam, sic-
lotas vires quas habet, ad honorem et fidelitatem ut inclyfuni et speciale membrum Ecclesise, lola
el exaltalionem regni tui exposuit. Et ut haec de B I charitate in Christi visceribus aniplexenmr. Qtii-
praestando vires el auxilium tuaeindustriae propo- cunque enim in partibus illis sane sapiens nobis
neremus, nobis mandavit; et si opus esset, pro adhseret, et in Ecclesiac unitate consistit), luo cla-
liis omnibus confidentius nos fidejussores tibi con- rissimo studio et vigilanlia id sine dubio factum
stitucremus. Nos vero devotionem et puritatem esse conspicimus et in ^manifesla veritaic tene-
ipsius, qua circa te et nos ipsos fervere dignosci- mus. Unde omnipotenti Domino, qui te per ineffa-
tur, diligenlius attendentes et dcsiderantes pluri- bilem gratiam suam tam invictum nec vincendum,
mum lam per eum quam per alios magnificosviros contra filios tenebrarum pro Ecclesia sua constiluit
tuam polentiam angeri et in Omnibus ampliari: defensorem, et tibi ipsi, quem sscvientismaris lem-
volentes quoque tam per nos quam per alios devo- pestas et comminalio circumfremenlium vento-
los Ecclesi.-Kfilios tibi tanquam charissimo filio rum, nulla ratione a beali Petri et noslra reveren-
nostro vires et auxilium efticaciter ministrare, e( lia potuerunt avellere, gratias, quanlas possumus
tam temporaliter quam spiritualiter vim et opem et debemus, exsolvimus, omnipotentcm Deum puro
libi conrerre, pro co si necesse fuerit, cum tota corde et sedulis vocibus exorantes, ut le ad hono-
fiducia nos fidejussores conslituimus. Unde roga- norem suum et Ecclesiae defendat et protegat per
mus excellentissimam serenitatem tuam, et pro- C tempora longiora.
pensius exhoriamur, quatenus praedictos nuntios, Rogamus autem fraternitatem tuam, monemus
sicut decet lam industrium et prudenlem rcgem, et exhoitamttr in Domino, atque in peccatorum
inclyta benignitate recipias, et in omnibus studeas remissionem tibi iiijungimus, qualenus in devolione
honorare, alque praedicto regi pro tantae affectio- beati Petri et noslra firmus et immobilis perseve-
nis et fidelitatls oblalione magnificas gratias exhi- res, et quoscttnque potes, solerlia lua ad idem in-
bere, et inclytum animum tuum pro his erga eum ducas et modis omnibus exhorleris. Praeterea,
prompta benevolentia mitigare. Nos enim prasfatum quoniam in adventu luo noster animus plurimum
regem, queni in proxima terlia feria ad nostram resultaret, personam tuam in agendis Ecclesioene
prsesentiam exspectamus, sicut semper fecimus, ad cessariam habemus, diseretionem tuam sollicile
honorem el fidclitatem tuam, et profectum regni commonemus, quatenus nostro te conspeclui re-
tui inducere curabimus, et modis omnibus exhor- praesentes, ut de pace et conservatione Ecclesise
tari. Haec ilaque per dilectum lilium P. capella- tuae discrelionis consilium habeamus. Nos enii»
nura el subdiaconum nostrum praesentium latorem personam tuam, quam ardenti desiderio exspecla-
liioecelsiludini plenius duximus intimanda. p mus , gaudenti .animo recipiemus et curabimus
Datum apud Dolum, xv Kal. Octobris. multis modis honorare. Quod si forte contingeret,
unde doleremus, quod ad nostram prsesentiam non
XCVII.
Ad Eberhardum Sallzburgensemarchiepiscopum.— possis accedere, aliquem clericorum tuorum nobis
Gratulalur quod constanler sil fidelis Ecclesiw; transmiltas, consilio cujus, in agendis Ecclesisevi-
hortalur ut ad se veniat, el si sit locus, imperato- ce tua commodius perfruamur. Inlerea, si videris
rem ad sanioremtnenlemreducat. lempus acceptatione dignum, ad imperatorem Fri-
(Apud Dolum, Sept. 18.) dericum accedas, et ipsum ad unitatem Ecclesiae et
[MANSI, ConciL, XXI., p. 1040.] devotionem nostram revocare modis omnibu§°ela--*>X-
/' '
ALEXANDER, etc., ven. fratri Saltzburgensi ar- bores; et eidem, si ad nos pura mente feflire vo-
chiep. salutem et apostolieam benediclionem. lueril, exparte noslra.liberius proponas , quod nos
Quod charissimam fralernitalem tuam saepius, juxia consilium tuum, omnia, qusc conlra Eccle-
sicut vellemus, tum infideliiate terrac, tum nuntio- siam Dei et nos ipsos egit, ei remiltere, et sicul
rum inopp.orlunitate inipedientibus, noslraebenedi- polenfissinuim principem studebimus honorare. . '--
ciioius alloquio non visitamus, gravissime dolemus, Dal. apttd Dol. xiv. Kal. Oclobris.
PATUOL.CC. 6
171 ALEXANDRIIII PAP^ 172
A scicns, contra eam lemere venire lentavcrit, secun-
XCViil. do lertiove commonita, nisi proesumptionem suam
rrivilegium pro monasterio S. Joannis Kalienbor- congrua satisfaclione correxerit, potestatis hono-
neftsis. risque sui dignitale careat, reamque se divino ju-
(Apud Dolum, Sepl. 20.) dicio cxistere de perpelrala iniquiiate cognoscat, et
-
[Thuringia sacta , p. 508. _ a sacralissimo cOrpore ac sanguine Rei el Domini
ALEXANDER episcopus, servus servoruiri Dei, di- Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque
b'Ctis filiis BERNARDO praeposito ejusque fratribus in in exlremo examine dislrictac ultioni subjaceat.
Ecclesia S. Joannis evangelistse de Kaldebrun ca- Cunciis autem eidem loco sua jura servaniibtis sit
lioriieamvitam professis, tam praesenlibus quam fu- pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic
luris, in perpetuam memoriam. fructum bonse actionis percipiant, et apud distri-
: Sicut sacrorum cauonum docel auctoritas, tribus ctum judicem praemia seteruoe pacis inveniant.
cx causis loca sanctorum mulanda sunt, quarum Amen, amen.
ulique duas bonoememoriae Otto quondam Alberta- Ego Alexander Catholicae Ecclesioeepiscopus.
densis episcopus in causa Ecclesise de Revenigne, Ego Hubaldus presbyler card. tit. S. Cruc. in
iiitervenire cognoscens, scilicct incommoditatem " Hierus.
loci et importunitaiem preedonum, ob majorem Ego Joannes presbyter card. tit. S. Anaslasia>.
fnicluni divini officii communi fratrum suorum as- Ego Albeiius presbyler card. fit. S. Laurenlii iu
sensu et hseredum fundatorum ipsius ecclesise prae- Lucina.
diaprsefatae ecclesisecollata inKaldebrunnen trans- Ego Guillelmus presbyter card. lit. S. Petri ad
tulil et mulavit. Nos igilur, quorum praecipue inter- Vincula.
cst ea quae a fralribus nostris fiunt rationabililer, Ego Gregorius Sabinens. episcop.
roborare, el pia desideria opportunis adminiculis Ego Hubaldus Astiensis episcop.
confovere, eamdem niutalionem prscdiciis ex cau- Ego Bernardus Porluensis et S. Rufinae episcop
6is factam prsesenti decreto fumamus et futuris Ego Gualterius Albanensis episcop.
tsmporibus ralam manere sancimus. Prsedecesso- Ego Jacinlhus diac. card. S. Mariaein Cosmedin.
rum quoque nostrorum bealag memoriae Calixti, Ego Oddo diac. card. S. Nicolai in carcere Tul-
Honorii, Innocentii, Eugenii, et Anastasii Roma- liano.
norum ponlificum vcstigiis inbaerentes, canonicae Ego Ardicio diac. card. S. Theodori.
vitae ordinem, quem in eatlem ecclesia professi _ Ego Boso diac. card. SS. Cosmae et Damiani.
cstis, perpetuis lemporibus ibidem observari sta- Datum apud Dol. per manus Hennanni S. Ro-
tuiraus cumdemque locum cum suis omnibus per- manse Eeciesiae subdiac. et notarii, xn Kal, Octo-
tinentiis sub beali Petri patrocinio communimus. bris, indictione xi, Incarnationis Dominicae anno
Quaecunque.proelereapossessiones, quoecunque bo- 1-162,pontificalus vero domni Alexandri papaeterfii
naa nobilibus viris Heremanno alque Vigmanno, anno quarto.
vel a quihusciiuque Udelibus de suo jure eidem XCIX.
loco Iegitime collala sunt, sive in futurum largiente Parthenonis in monleaui dicitur Wirideshusen
pro-
Deo juste et canonice conferri conligerit, firma tectionem suscipit, et disciplinam, possessiones,
semper vobis vestrisque successoribus et incon- privilegia confirmai.
vulsa permaneant. Decimas etiam, quas Rembar- (Ap. Dolum, Sept. 20.)
dus, Olto, Odclricus, Alberslatenses episcopi ec- [JAFFE,Regesla Roin. pont., 688, « ex schedis
clesise veslrae concessifse noscunlur, vobis ct per Pertzii. >]
vos ipsi ecclesiae favoris nostri robore conlirma- C.
mus. Obeunte vero le nunc ejusdem Ecclesioeprae- Ad LudovicumFrancorum regem. — Castrum Fla-
posito vel tuorum quolibet successorum, nullus ibi D viniacum ab Odone Buryundiw duce reddeitdum
vel regi vel episcopo Eduensi.
qualibet subreplionis aslutia seu violentia prsepo-
nalur, nisi quem fratres communi assensu vel fra- (Ap. Dolum, Sepl. 22.)
trum pars consilii sanioris secunduin Deum et [MANSI, ConciL, XXI, 1015.]
beati Augustini Regularc providerint eligendum. ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, clia-
Decernimus ergo ut nulli oninino hominum li- rissimo in Christo filio LUDOVICO iliuslri Francoruin
ceat supradictam Ecclesiam lemere perlurbare, aut regi, salutem et aposlolicam benediclionem.
ejus possessiones auferre, vel oblatas relinere, seu Litteras excellenliac luoe tanlo jocundiori et be-
quibuslibet vexalionibus fatigare, sed illibata om- nigniori menle suscepimus, el earum tenorem co-
nia et integra conserventur eorum, pro quorum gnovimus, quanto eas de puriori constanfia el fer-
gubernaiione et sustentalione concessa sunt, usibus ventiori animi devolione Iiquidius intellexinius
omnimodis profutura, salvasedis apostolicse aucto- proeessisse. Nos enim illa memoriali et collaudanda
ritate, et Albertatensis episcopi canonica reverentia. regisc serenitatis firma et plena devolione, qua sa-
Si qua igilur in futurum ecclcsiaslica ssecularisve crosancla Romana Ecclesia de die in dicm g-andc
persona hanc noslrae constilutionis paginam augmentum suscipit et uberrimum, dilignititts con-
173 EPISTOL.« ET PRIVILEGIA. — AN. 1162. I7i
sidcrata, promptum animum et ferventem volun- A Caldum Sancti Siephani, Loun, Pontem-Ebrardi,
tatem habemus, le sicut rcgem Catholicum et prin- cum omnibus istarum villarum perlinentiis, casa-
cipem Chrislianissimuni loto cordis affecludiligere, menta etiam, et feoda, et omnia alia quse ad jus et
honori et exallalioni tuse, et regni lui, affectalis mensam Carnotensis ecclesite pcrtinent, Decerni-
processibus quolidie aspirare, et tuis petilionibus mus ergo ut nulli oninino hominum lieeat praefa-
salva conscieiilia commodum complementttm liben- tam ecclesiam temere peiiurbare, vel praediciam
tius impertiri. Unde ad regiam postulationem luam, abbaliam, et reliquas possessiones a mensaepiscspi
nobilem virum Odoiiem Burgundise ducem altente quocunque modo alienare, seu in personatum con-
rogavimus alque mandavimus, uf castrum Flavi- cedere, auferre, vel ablatas retincre, minuere, seu
liiacum, quod illicite usurpavit et detinet per vio- quibuslibet vexationibus fatigare, sed omnia ilii-
lcntiam occupalum, tuse cels tudini, vel [Henrico] bata et'intcgra conservenlur, eorum, pro quoritm
Eduensi episcopo resignet 5, alioquin sententiara gubernatione et susientatione concessa suni, usi-
qtiam idem episcopus in eum et lerrani suam pro- bus omnimodis profutura, salva niniirum aposto-
pter boc canonice promulgaverit, ratam habebimus, licaesedis auclorilate.
et ipsam a venerabilibus fralribus [Godefrido] Si qua igitur in fulurum ecclesiastica ssecularis-
Liugonensi et [Petro] Cabilonensi episcopis man- B ve persona hanc nostrae conslilutior.is paginam
dabinns ralam haberi et irrefragabiliter obser- sciens contra eam temere venire tentaverit, se-
vari, cundo tertiove commonita, nisi pracsumpiijjam
Dsfuni apud Dolum, x Kal. Oclobr. suam congrua satisfaclione correxerit, poleslatis
CI. honorisque sui dignitale careaf, reamque se divino
Ad Roberium Carnotensemepiscopum.—Prtvt/ei/tunt judicio exislere deperpelrala iniquitate cognoscat,
pro Ecclesia Carnotensi. ct a sacratissimo corpore ac sanguine Dei ac Do-
(Ap. Dolum, Sept. 24.) mini Redemptoris nostri aliena liat, atque in ex-
[Galt. Chrisl. nov., VIII, Inslr., 537.] tremo examine dislriclaeultioni subjaccat. Cunctis
ALKXANDER episcopus, servus servorum Dei, aulem idem ecclesiae jura sua servanlibus, sitpax
vencrabili fralri RORERTO Carnotensium episcopo, Domini nostri Jesu Cbristi, quateuus et hic fru-
ejusque successoribus canonice subsiituendis in ctum bonae actionis percipiant, et apud districtum
pcrpetuum.- judicem praemia seternaepacis inveniant. Amen.
Et ordo rationis expostulat, et ecclesiasticaeuti- Dalum apud Dol. per manum Normanni sancloc
litatis consideratio nos invitat fratres et coepisco- Romanoe Ecclesioe subdiaconi et notarii, vm Kal.
C
pos noslros ampliori charilate diligere, ef commis- Octob. indictione n, Incarnalionis Dominicse an-
sas eorum gubernationi Ecclesias patrocinio sedis no 1162, pontificatus vcro domniAlexandri papse ili
apostolicsepropensius commuuiie, quatenus in su- anno iv.
scepli exseculione oflicii lanlo vigilantiores possint Huic autem litterse subscripserunt Hubaldus
semper existere, quanto se a pravorum incursibus presbyter cardinalis tituli SanctoeCrucis in Jerusa-
securiores viderint permanere. Eapropter, venera- lem, Henricus presbyter cardinalis tituli sanctorum
bilis in Christo frater Roberte episcope, tuis juslis Nerei et Achillei, Albertus presbyter cardinalis ti-
poslulationibus benigno concurrentes assensu, ad tuli Sancti Laurentii in Luciua, Guillelmus presby-
excmplar felicis recordationis Adriani papoeproede- ler cardinalis lituli Sancti Pelri ad Yincula.
cessoris nostri, Carnotensem Ecclesiam, cui au- Alexander Catholicocecclesioe episcopus, Hubal-
ctore Deo proesidere dignosceris, sub B. Petri et dus Osliensis episcopus, Bernardus Portuensis et
noslra proteclione suscipimus, et preesentis scripti Sanctae Rufinac,Galterus Aibanensis episcopus, Ja-
privilegio communimus, slatuentes ut quascunque cinlbus diaconuscardinalis sanctseMariocin Cosnie-
possessiones, quaccunque bona inpresentiarum ju- din, Odo diaconus cardinalis Sttncli Nicolai in Car-
sle el canonice possides, aut in fulurum conces- ry ccre Tulliano, Ardicio diaconus cardinalis Sancti
sione poiilificum, largiiione regura vel principum, Theodorici, Boso cardinalis Sanctorum Cosmoeet
oblatione fidelium, seu aliis jusiis modis, Deo pro- Damiani, Chintius diaconus car.linalis Sancli Adri-
pilio, poteris adipisci, Drma libi tuisque successo- ani, Joannes diaconus cardinalis S. Mariae iu
ribus et illibata permancant. In quibus haec pro- Porlicu.
priis duximus exprimenda vocabulis, abbatiam CII.
Sancli Andreae, leloneum, census el alias posses- Privilegium pro ecclesiaS. Ambrosii Mediolanensis.
siones ac redditus , quos habes in civitale Car- (Turoni, Oct. 14.)
nolensi cum 'immunitale sua. llem Fraxinetum, [FRIZI,MemorieStor. di Monza, II, 65.J
Basoche, Bercbcrie, Chabloium, Ermenodivillam, ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
Ponlem-Goeni, Balneolum, Mondonviliam, Terlre, nerabili fratri OBERTOMediolanensi archiepiscopo,
Goderan, Spinlerum Theclin, Boscum Sancli Mar- ejttsque successoribus canonice subsliluendis, iu
lini, Mungerdivillam, Busseium, Vallem-Garengis, perpeluum (15).
(45) Inlorno a questa Bollo, indirizzata da Ales- qualchesvista DaldottorSormaninellibro De anaihe-
sandro III ad Oberlo I da Pirovano e publicala con maie eontra Gallos, pag. 232 e seqq., cosi ii C:.
175 ALEXANDRIIII PAPJE 176
In ciiiinenti scdis aposlolicse spcculo, disponente A Mola cum eapelliflsuis. In PJacentinoabbaliamSaii -
Domino, conslituli ex injuncio nobi.s a Dorainoapo- cti Salvatoris deTollacum capellis suis (17); mona-
slolatus officio fratres et coepiscopos nostros hono- sterium Sancli Caloceri de Clavatc cum ecclesiis
rare debemus ailentius, et sincera charitatediligere, suis ; Ecclesiam Beati Joannis de Modoetia cum ca-
•et loca eorum gubcrnatioiii coromissa beati Pelri pellis suis; abbatiam Sanctoe Trinitatis de Buzizali
patrocipio communire, ul de suscepti prosecutione cum capellis suis (18). Monasterium beatorum mar-
officiilantp possintsollicifiores existere, qpanto am- tyrum Finini et Gratiani de Arona cum ecclesiis
plius a mund,inoruni fluctuum tempestatibus seeuri suis; monastcrium Cremellense; monasterium de
Tuerinl el quieli. Eaprppler, veoerabilis in Christo Bernaga (19) ; monasterium Saucli Yictoris de Mo-
frater Qberte archiepjscope, tuis juslis postulatio- doelia (20). In episcopatu Aquensi monasteriumS.m-
nibus grato cpncurrenfes assensu ad exemplar feli- cli Quiiitin.ide Splegno; monasterium SanctecChri-
cis memorise papse Adriani antecessorisnostri,beali spinae juxta Oronam; locum qui vocatur Sextus
Ambrosii Mediolanensis Ecclesiam, cui D.ominoau- cum disl.ricto; Albergaria, piscaria, quserilura et
ctore proeesse dignosceris, sub beati Petri et nostra aliis rationabil!bu.s consttetudinibus , et capellis
protectione suscipimus et praes.entisserip.ti privile- Saiicli,Vincentii (21), Sancli Gregorii deBusernago
gio communimus, slatuentes ut quascun.queposses- et Sancti Petri de Arcagniago (S2) cuin parochiis ct
siones , quaccunque bona ead,em ecclesia in prse- possessionibus suis. Marcam Januensium cum ple-
sentiaruni juste et canqnicepossidet, aut infuturum bibus qualuor, videlicet Reuco, Auguxa, Rapallo,
rafioiiabilibus modis, Deo propiti.o.poterit adipisci, Camuli et capellis earum, dccimis, pensionibus, di-
firma tibi fuisque successoribus, et ijlibafa perma- slriclo et aliis ralionabilibus condilioiiibus. In civi-
neanl; in quibus hoecpropriis duximus cxprimcnda lale Januensipalatium, cum capella Beali Ambrosii,
vocabujis. In episcopatu Taurinensi atbaliam San- et Brolium (25). In episcopatu Terdonensi pontcin
cti Coiistaniii cum capeUis suis. In civilate Albiga- Curionis (24) cum dislriclo, Albergaria, et aliis ra-
nensi ecclesiam BealoeMafioecum eapeUissuis. fci tionabilibus condilionibus; Corianam cum capella
Astensi episcopa.tu ecclesiani Beati Petri de Mazano (25); Salvanum cum dislriclo, ct Albergaria (26); Ca-
cum capellis suis, salvo censu unius aurei nobis sale cum Albergaria el aliis legilimis conditionibus;
ir.oslri.squesuccessoribu.s annualiter persolvendo. In Bergulium (27)cum districlo et Albergaria et aliis ra-
Alban.ensi episcopatu plebem Sancti Michaelis de tionabilibus conditionibus; Leucam cum comiiatu;
Verduno cum capellis suis. In Bergulio monaste- Modoetiam cum districto et aliis ralionabilibus con-
j-ium Sancti Petri, ecclesiam Sancti J.oannis et San- (Q dilionibus; ripas Adue ex utraque parte a Brivio
cii Stephani cum capellis suis, In Vercellensi ple- usque Cavenagum; ripas Ticini ex utraque parte a
bem Beali Ambrosji de Fragrenedo cum capellis Sexlo usque Faram; locum qui dicitur Palanzzo
suis (16). In Terdonensi abbatiam Sancli Petri de juxla locum Cumanum. .Praeterea monetam quam
Giulini tora. VI p. 299. Noi non abbiamo Bolle, o esempi sicurissimi.
diplomi piu antichi di questo, che ci inostrino pre- (25) Che il nostro arcivescovo avesse in Genova
cisamenle, quali e quante fossero le giurisdizioni, un Polazzo, una chiesa dedicata a sanctoAmbrogio,
e i poderi delli arciveseovo di Milano; quanlumque ed un Brolo, e ben naturale, perche nel secolo sesto,
sappiamo, ch'egli era veramenle mollo ricco,emolto e nel seliimo molti de'nostri prelaii con brona parle
polente. Pero tanto piu riesce importanle la perga- del clero Milanese, cole ebbero Ia coro residenza, e
mena, che ora esaminiamo, quanlo clfellaci addita cola farono sepolti ; nia clfegli poi posse desse la
niinutamente tulto cio, che il npstro arcivescovo Marca, o§sia il Marchesalodi Genova, e cosa degna
allora possedeva. di molta osservazione. Non v'e dubbio, che nel se-
(16) La Pieve di Frassineto colle sue chiose, allora colo undecimo Azzone, illustre progenitore della
nel vercellese, e presentemente nel Monferralo, e famiglia d'Esle, godeva per imperiale investilura Ia
tuttora soggeta ararcivescovalo; ed aUa diocesi di Marca.di Milauo e la Marca di Genova, e che ven-
Milano. tidue anni dopo diquello, di cui ora tralliomo',
(17) II Dotl. Sormani ommelte 1'anno vero di que- D ' rimperadore Federigo confermo al Marchese obi-
sla badia. zone da Este tutto cio, che gia avea ;avuto il niar-
(18) Picciola terra vicina al lago di Varese poco chese Azzone suo avo dalPimperio, e singolarmenle
lungi dolla quale erviqttesta badia, popolaladuppoi il Marchesalo di Milano, eriil marcheso di Genova.
con case alfintorno, e dislinla percio da Buguzale, DalPaltra partenon e verisimile, che papa Alessan-
chiamandosi capo di lago, volgormente Codelago. dfo volesse confermare al itieiropolita di Milano il
(19) II Dott. Sormaniserissefiinaga, ma realmente marchesato di Genova, 1'eglinon avesseavuto sopra
leggesi Bemaga, monasterio nella Pieve di Massa- di esse delle buoiier agioni; maquali fossero oranon
glia, nominato ancheda Golofredoda B.ussero:San- e possibile findovinario , perche il noslro arcives-
cli Gregorii de Bernago monasterium. covato a cagione degl'inceiidi delledisgrazie, e delle
(20) E non S. Salvaloris. rovine, e cui soggiacque la citla, ha perdutio quasi
(21) fSesio Calende, oye rarcivescoyo di Milano luttc lesue antiche carle, cosiechenoinonavremmo.
possedeva niolii diritii. ne auclie quesia insigne bolla se 1'archiviodiMouza
(22) Arcognano terra nella Pieve di S. Giulano, la non cefavesse conservata.
cui vicina chiesa di S. Gregorio, Pieve di Segrate (24) Ora Poncurone.
vuolsi credere la qui simultaneamente nominata: Vi- (25) Coirana, o Corana sulPavese.
sano parechie terre nel Milanese, scrive il Co. Giu- (26) ProbablimenteSc/tfljiej/o, nqmeprcprioedel
:
lini lom. \I, p. 502 airanno" 1162 che anno per- Sormani, publicato per Satvaticum.
dulo 1'antico nome, ritenendetraellodelsanto litolare (27) Dat. pre. Bergulium. Presso la qualterra fu poi
dcllaloro Chieza, c ne ad durre fra poco degli altri fabbiicata la citta (PAIiessandria.
177 EPISTOLJE ET PRIVILEGIA. — AN. 1162. 11»
illustrisniemoriae Loibanus, quotidam Romanorum A CIII.
rex, bealo Ambrosio et pise recordationis Manasse Ad Henricum Remensemarchiepiscopum.— Pro 0,.
antecessori tuoejusqiie succcssoribus sicut in ipsius filio nobilis viri C. Frajapanis.
privilegio exinde facto continetur, pro animse suee (Turoni, Oct. 26.)
iioscitur coneessisse tam tibi quam successoribus [MARTEN. Ampl. Collect., II, 677.]
tuis auctoritate apostolica niliiiominus confirma- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
inus (28). Ad haec personae tusc devoiionem frater- nerabili fratri HENRICO Remensi archiepiscopo, sa-
nam in Christo, charissime, altendenies et rationa- lutem et aposlolicam benedictionem.
biles atque canonicas Mediolanensis Ecclesioe con- Quanto in devotione et amore matris tuse sacro-
suetudines volentes illihatas inposterum conservare, sanctae RomanseEcclesise ac nostro constanlior el
slatuiraus ne aliqua civitatuni quac jure metropoli- ferventior persevcras, tanto major inest pectori tuo
lieo in prscsentiaruni eidem Mediolanensi Ecclesise fiducia, ul ad honorem et utilitatem ejusdem Eccle-
subjecloc sunl, futuris ei tcmporibus subtrahalur. siae amicitiam omnibus quibus poteris modis, ct
Vestra igitur inlerest in his omnibus apostolicoe se- satagas propensius et inlendas. Inde est quod d»
disliberalilatem perpendere, et ejusgralise debitis tua solliciludiiie maxinie conlidentes, quaedam a^
beneficiis respondere, atque in beati Pelri servitio B honorem et increnientum Ecclesise Dei, ac nostrunt
et matris vestrse sanctae Romanae Ecclesise unitate plurimum pertinentia dilectis filiis nostris Fusnia •
stabilcs semper immobiiesque persistere. censi et de Eleemosyna abbatibus (29) lusc discre-
Decerninius ergo ut nulli otnnino homintim liceat tioni referendacornmisimus, quaeper solliciludinem
praefalana Mediolanensem ecclesiam teraere peiiur- et prudentiam luarii juvari petimus, et efficaciter
bare, aut ejus possessiones auferre, vel ablatas re- promoveri rogamus. Studeat igilur devotio et pru-
tiiiere, minuere, seu quibuslibet vexalionibus fati- dentia tua, sicut in cocteris, ita et in hoc Ecclesia
gare, sed illibata omnia et integra conserventur, Bei negotio taliter prompta et efficax apparere,
corum pro quorum gubernatione et sustenlatione quod etiara fraternitati tuac gratias debeamris uber-
coucessa sunt usibus omnimodis profutura salva rimas exhibere. Prselerea rogamus, quatenus, si di-
sedis apostolicacauctoritale. Icctus filius nosler nobilis vir 0. filius nobilis viri
Si qua igitur in futurum ecclesiastica saccularisve C. Frajapanis, quem de regno Theulonico revoca-
persona hane nostrseconslitotionis paginam sciens, mus, ad le pervenerit, eum benigne recipias, et ita
contra eam temere Venire tentavcrit, secundo ter- honeste pertractes, quod te pariter et nos ipsos de-
tiove eommonita, nec pracsumpiionem suam con • ceat, et ipse puer devolioneni, quam circa nos ha-
grua satisfactione correxeril, potestatis honorisque bes, etiam in hoc pateuter agnoscat.
sui dignitate cafeat reamque se dtvino judicio exi- Dalum Turonis (30) vn Kal. Novembris.
stere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacra- CIV.
lissimo corpore ac sanguine Dei et Domini Redeim-
Excommunicalionem ab Udalrico episcopo Halber-
ptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in ex- stadensi in prmposilum Rodensemsociosque, bono-
trerao examine districtse ullioni subjaceat. rum Ecclesiw Kallenbornensis invasores, prolatain
Cunclis aulem eidem Ecclesiaesua jura servanli- confirmat.
bus sit pax Domini noslri Jesu Christi, quatenus et (Turoni, Oct. 29.)
hic fructum honse aclionis percipiant, et apud di- [SCUOTTGEN et KREYSIG, Diplomal., II, 698.]'
slrictum judicem praemia aeternae pacis inveniant. ALEXANDER episcopus, servus serv.oium Dei, ve-
Amen. nerabilibus fratribus archiepiscopis, episcopis, ab-
Datuin Turoni per manum Hermanni subdiaconi balibus praeposilis et aliis ecclesiaslicis personis,
sanctse Romanse Ecclesiee et aolarii, n Idus Octo- per.Aleraanniara constitutis ad qu.os Jitterac islse
bris, indictione xi, lncarnalioiiis Dominicae anno perveneiint, salutem el apostolicam benedictionem.
1162, pontificatus domni Alexandri papae III rj Ecclesiastica sententia, quae in malefactores
atno iv. aliquos pro suis excessibus canonice promulgatur,
(28) Accennando qui di fuga che il Sormani lesse (29) Fresniacum insigne ordinis Cisterciensis
prelam monelam, aggiu gneremo, che fra gli altri monasterium iu dioecesiLaudunensi, a Bartholomcea
Diritti del nostro arcivescovo oramessi in quesla episcopo fundatuin.aiino 1121 : quo etiam a Tiieo-
bolla, sono da ammirarsi quelli, ch'egli avea su i baltlo comite Blesensi fundalum est monasterium
castelli di San Giovanini in Sardegna, di Carcano, de Eleemosyna, iivdioecesi Carnotensi.
di Corbetta, di Gajati, di Angera, di Brebbia, e di (50) Ex hac epislola el sequenlibus eruimus
Cassano sulPAdda. Non ommise per altro il ponle- Alexandrum, postquam mense Auguslo et Seplem-
fice le ragioni che lo stesso arcivescovo avea sulla bri demoralus est Bituricis, Turonos contendisse,
zecca diMilano, rammentandone il donatore. Una ibidemque hiemasse. Id confirmat bulla ejusdcm.
postilla aggiunta al rovescio di questa pergamena pontificis data Turonis mense Octobri 1162, pro
concorallere del secolo'xiii,ciavverlecheilMonzese Majori Monasterio, in quo paucis ante diebus capel-
archivio possedeva duealheBolle consimilialla pre- lara iitfirmoruni in honorcm S. Benedicti consecra-
seiite, ora smarrite. Dice la postilla : Ejusdem leno- vwrat. Posl Iiiemem vero profectus est Parisios,
rts habemus alia duo privilegia a Ccelestino papa et uude rediit Turonos conciiitim celebiaturus. Quo
ab Innccentio papa. Primum 1193, xvi Kal. Julii absoluto, posl feslum S. Ilieronymi S^nonas vcnit,
iudict. xi; aliud 1199, v Kalend. Maii, indict. n. ibidem de.iiioiaturiis anuo et dunidio.
179 ALEXANDRI111VAVM 180
in sua debet slabiliface conststere, et eam usque ad A rissimo in Chrislo filio LIJDOVICO illustri Fraucorum
dignam saiifaclionem, firmitalis nostroe robur ne- regi salutem et apostolicam benediciionem.
cesse est obtinore. Eapropter senlenliam excommu- Exuberans circa nos et Ecclesiam Dei regioe de-
nicationis, quam venerabilis frater noster Udalricus votionis et sinceritatis affectio in ea fiducia nientem
Halberstadiensis episcopus in proeposilnm de Rho- nostram consfiluil, ut de le tanquam unico post
den et principales faulores suos, pro eo, quia bona Deum Ecclesiac defensore, omni dubitatione posl-
Caldcnbornensis Ecclesiae improba temeriiate inva- posita, confidamus. De lua magnificentia firmissime
sit, et ea restituere conlradicit, ralionabiliter pro- praesumentes, quod nunquam malri tuae Romanse
mulgasse dinoscitur, ralam et firmam babentes, Ecclesiae aliqua velis oecasione defieere, qtii prseci-
per apostolica vobis seripta mandamus quatenus pitus inter orbis principes lanquam justiiise rector
sententiam ipsam raiam tenentes, firmiter obser- et veritatis amator ejus ccepisti causaro viriliter ad-
vetis et per parochias vestras faciatis usque ad di- jtivare. Unde in negotiis ipsius et nostris tanto fidu-
gnani satisfactionem inviolabiliter observari, nec cialius ad regiac prudentioc consilium, auxiliuraque
ipsos ad divina officia recipere ullalenus praesu- recurrimus, quanto expressius tusedevotionis fidei-
malis. que conslantiam nostroe menlis oculis quasi coram
Datum Turor.i, quarto Kalendarum Novembris. 3 positam intuemur. Hujus igitur certitudine securi-
CV. lalis inducti, venerabilem fratrem nostrum B. Por-
Ad Henricum Remensem archiepiscopum. — De ne- ttiensem episcopum, virum ulique industrium el
golio Rontani pontificis. discretum, pro Ecclesioenegotiis ad regiam praesen-
(Turoni, Nov. 1.) liam duximus destinandum, cligentes potius volun-
.[JIARTEN. Ampl. Coll. III, 678.] tatem nostram ad te referendam illi committere,
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- quam eam excellentia; tuse prsesenlibus Iilteris inli-
nerabili fratri HENRICO Remensium archiepiscopo, mare. Quocirca sublimitaiem tuam per apostolica
salutem et apostolicam benedictionem. scripta rogamus, monemus et exhortamur in Do-
Venerabilem fralrem nostrum (51) B. Porluen- mino, quatenus pracdictum fratrem nostrum, quem
sem episcopum, virum siquidem honeslum, litlera- charum inier caeteros acceptumque tenemus, beni-
tum el religiosum, ad praesentiam charissimi in gne recipias, ita sibi in his quae regiae majeslati ex
Cliristo filii nostri Ludovici, illustris Francorum nostra parte proponet, efficacemprsebilurus assen-
regis, pro Ecclesiae uegotiis continuo volente Do- sum, quod spes nostra, quoe de lua post Deum,
mino transmissuri, devotionera tuaro super hoc sicut diximus, sublimitate dependet, utilem in his
duximus proemonendam, tanlam de le spem fidu- ( sortiatur eflectum, et plenius sumat in aliis incre-
ciamque lenentes, ut quidquid in tempore islo Ec- mentum. Si enim ea quae ab eo tusc fuerint propo-
elesise Dei, praeserlimin partibus regni hujus, expe- sita majestati, effieaciter fuerint, Domino volente
«liat, per solertiam tuam credamus efficaciter pro- completa, tanto magis id nolris gratum erit in om-
inovendum. Inde est quod fraternilalem tuam per nibus et acceptum, quanlo ex his mater tua sacro-
apostolica scripta rogamus, monemus, el exhorta- sancta Romana Ecclesia majoris accipiet pacis et
iutir in Domino, quatenus tu ipse ad prsesentiam prosperitatis augmentum.
memorati regis accedas, et ad efficiendum apud Datum Turonis, iv Nonas Novembr.
euui quod sibi praefatus episcopus ex parle nostra CVH.
proponet, intendas propensius et insistas, tum quo- Bulla pro monasterio Compendiensi. •
que per te, quidquid Ecclesiae Dei ac nobis ipsis (Turonis, Nov. 5.)
expedire cognoveris, juxta verbum quod dilecto [Gall. Christi Nov. X, Instr., 125.]
filio nostro magistro W. lalori prsesentium tibi ex ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, dilc-
parte nostra injunximus, referenduni, ifa studeas, lis filiis ANSOLDO abbati monasterii sancloe Marise
auctore Domino, effectu proseqttente complere, quod quod apud Compendium. . . . etc, ut in bulla
nos inde fraternitati tuae gratias uberrimas agere, et Eugenii III (52). In quibus hsec propriis duximus
digne possiinus in Domino, luam in omuibus solli- exprimenda yocabulis. Domum hospilalem apud
ciludinem commendare. Compendium silam, ecclesiam sancti Clemenlis quoe
Data Turonis, Kal. Novenib. vocatur abbatia, ecclesiam sancti Mauritii, eccle-
CVI. siam sancti Germani, ecclesiam sancti Petri, et
Ad Ludovicum Francorum rcgem, — [Bernardum] omnes capellas intra terminos Compendii silas,
episcopum Portuenscm, nunlium suum, com- eeclesiain Leprosorum ejusdem loci. In episcopatu
tnendat. Belvacensi altare de Veneta, altare de Cellis, altare
(Turoni, nov. 2.) de Longolio, altare de Canly, altare de Sacy cum
[MANSI, Concil. XXI, 1016.] vicecomilatu, alfare de Marest, altare de Roy cum
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, cha- appenditiis suis. In Ambianensi episcopatu altare
(51) Bernardum ex canonico- regnlari creatum (52) Patrologiw t. CLXXX, inter epistolas Eu-
rardinalem ab Eugenio III, el in scbismate paiiis genii, num. 409.
Alexandri III, asseiiorem coiislanlissimum.
181 EPrSTOL.fi ET PRIVILEGIA. — AN. 1162. 182
de Faveroles, allare ae Pruneslre, altare de Medio- A . foveas jugiler et defendas, quod ipsi preces no-
villari, aitare de Bustellis, altare de Dolencort, al- sfras sibi sentiant profuisse, et tu ab omnipotenti
lare Dcfferciiscum appeudiliis suis. In Sttessionensi Deo ac nobis ipsis graiias debeas multiplices exspe-
episcopatu altare de Jattzy. Conslituimus quoque ctare.
ul ntilli archiepiscopo vel episcopo. . . . Datum Turonis, viulilus Novcmb.
Ego Alexander Catholicse Ecclesise episcopus. CIX.
Ego Hubaldus prcsbytcr cardinalis lituli Sanclae Parihenonis S. Mariw in Silva Nidi-Merli proteelio'
Crttcis in Jerusalem. nem suscipit el possessioncsconfirmat.
Ego Joannes presbyler cardinalis tituli Sanclae (Turoni, Nov. 16.) — Hujus privilegii mcnlio
Aiiastasioe. tantttm exstal ap. MORICE,Memoires pour servir &.
Ego Albertus presbyter cardinalis tituli Sancli 1'Hist. de Brelagne, I, 598..)
Laurentii in Lucina. CX.
Ego Guilermus lituli Sancti Petri ad Vincula pre- Ad llenricum Retncnsemarchiepiseopum.— Pio
sbyter cardinalis. Letoldo.Aurelianensi prwposilo.
Ego Hubaldus Osliensis cpiscnptts. (Turoni, Nov. 16.)
D
Ego Galterius Albanensis episcopus. [MARTEN., Ampl. Collect., II, 679.]
Ego Jaciiithus diaconus cardiualis Sancloc Marioe ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
in Cosmcdin. nerabili fratri HENRICO Remensium archiepiscopo,
Ego Oddo diaconus cardinalis Sancti Nicolai in salutem et apostolicam benediclionem.
Carcere Tulliano. Constilutus in apostolicsc sedis pracsentia dilecfus.-
Ego Ardilio diaconus cardinalis Sancti Theo- filius noster Letoldus Aurelianensis praepositus,.
do-i. stta nobis conquestione monslravit, quod Leodien-
Ego Ciiithius cardinalis diaconus Sancli Adriani. ses canonici reddilus praebendae Sancti (35) Lam-
Ego Joannes diaconus cardinalis Sanctse Marioe berti jam sibi pcr biennium irrationabiliter denega-
i.n Poiiictt. rtint. Uude quoniam eidem praeposito in jure suo
Datum Turonis per maiium Thcodori sanctoc dcesse nec possumus, nec debemus, fralernitati tuoa
Roinanse Ecclesise subdiaconi et notarii, nonis per apostolica scripta mandamus, quatenus praefatis
Novembris, intliclione x, Incarnationis Dominicse canoiiicis commonendo et etiam comminando, si
aniio millesimo centesimo sexagesimo secundo, opus fuerit, sollicite scribas, ut si ila est, subtra-
ponlificatus vero domini, Alexandri papae III anno C i clos fruclus ci cum integritate reslituant, et eum
qtiarto. super ejusdem proebendocfructibus nullatenus de
coelero inquietare praesumant. Quod si nec moniti,
CVIII.
Ad Ludovicum VII Francorum regem. — Ut nec comrainatione lerriti facere forte voluerint,
Coinpendiensetnonaslerium protegat. tanlum de illis redditibus, quos quidam prscdicto-
Nov. rum canonicoruin in arcbiepiscopatu luo colligere-
(Turoni, 6.)
debent, accipias, quanlum ipsi Letoldo de prae-
[MANSI,ConciL, XXI, 1027.] benda sua per eos constiterit injuste fuisse su-
AI.EXANDER episcopus, servus servorum Dei, blalum.
charissimo in Christo lilio LUDOVICO illuslri Fran- Data Turonis, xvi Kal. Decembris..
corum regi, salutem ct aposfolicam benedictio-
CXI.
nem.
Quod tam fiduci.ililer sublimilati tuse sacras cc- Ad Henricum Remensem archtepiscopum. — De lit-
clesias commendamus, ex illa noveris considera- teris ad Aiirebatensem episcopum, ut consulnt
animw sum.
lione procedere, qua te circa ea quae Dei suut fer-
ventius cognoscimus insndare. Inde est quod Com- D (Turoni, Nov. 28.)
jiendiense monasterium, et dileclos filios nostros [Ibid.]
A. abbatem et fratres divinis obsequiis ex instilu- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
tione palris et preedecessoris nostri saiictoe recor- nerabili fratri HENRICO Remensium archiepiscopo,
dationis Eugenii papae, assensu et volunlate tua, salutem ct apostolicam bencdiclionem.
sicut Chrislianissimi regis, et religionem amantis Dileclum lilitim nostrum abbalem ad noslt atn a
et defcndentis, facla, inibi mancipatos, clemenliac te praesentiam destinalum prompta suscepimus
tuse duximus comraendandos : per apostolica scii- charilate, illum el vultum pariter et animum exhi-
pla regiam majestalem rogantes, monentes, et ex benles, quem nos exhibere decuit viro religioso a
horlanles in Dowiino,qualenus eos pro reveientia fratre nobis lam venerabili delegato. Quod igitur
B. Pelri ac nostra, et suae religionis oblentii, dili- ex parle lua viva voce nobis cxposuil, et tuarum
gas, manuleneas, et honores, nec aliquorum inju- nihilominus lenor litterarura expressit, protinus,
riis eos infeslari permittas : sed ita in juslitiissuis sumus in eoquod decuit efficaciler prosecuti; scri-
(33) Leodiensis ecdesia ealhedralis S, Lamberfum agnoscit patronum.
1S3 ALEXANDRI 111PAP^E 184
bcntesVcilicet lili frairl nostro (51) Atrebatensi epi- A CXIII.
scopOj.ut quoniam infirmilate gravatus, ad pro- Ad Henrkum P.emenseniarchieptscopum. — De re-
priamadministraiionem riosciturinsufficiens, animoe molione abbalum Sanctm Mariw et Sancii Wlmari
suse consulere, et Ecclesioestudeat commodius pro- et de canonicorum smcularium intrusione.
videre. Super eo autem quod de commonilione (Turoui, Dec. 10.) j'
canonicorum ad electionem celebrandam nobis fuit [MARTEN., Anipl. Collecl., II, 680.]
ex tui parte suggestum, non lam subito doximus ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
procedendum, minime dignum existiiiiantes, ut illo nerabili fratri HENRICO Remensium arcbiepiscopo,
adhuc vivenle et in commissa sibi Ecclesia mini- saluteni et aposlolicam benedictionem.
strante, de alterius debeat electione traclari. Cum Dum inferna consideratione pensamus quam
autem de ipsius nobis abrenuntiatione consliferit, inique, quam enormiter (35) M.filius comiiis Flan-
iii eo negotio juxla tuae discretionis consiliiim, au- drensis dilectos (ilios nostros Sanetae Mariae (36) et
ctore Domino, effieaciter procedemus. Ad hacc de Sancli Wlmari abbates cum fratribus ab ecclesiis
honesta visitatione magnificae deyolionis tuse, gra- suis removit, et canonicos soecularesin eadem in-
lias tibi uberes exhibemus, fraternitatem tuam per _ trusit, gravi dolore super miseria illorum compun-
apostolica scripta rogantes, monentes et exhortan- ginmr, et ssepius coarctamur. Cseterum quoniam
tes in Domino, quatenus sicut bene consuevisti, proedicius M. et canouici, nostra socpenumero au-
circa commodum et profectum Ecclesiae Dei, acno- ctoritate commoniti, ut a tanta nequilia desiste-
strtim vigilanter intendas, et rumores Teutonicos rent, addentes pejora prioribus, suae malitiae virus
solerter iHijuirens, eos nobis soepius studeas de- minime deposuerunt, Venerabilis frater noster Mo-
clarare. rinensis episcopus in eos sentenliam excommuni-
Datura Turonis, iv Kal. Decembris. cationis propter hoc canoiiice promulgavit. Quam
CXII. ulique sententiam nos ratam habenles, fraternilali
Ad Ludovicum Francorum regem. — Admonet de tuae per aposlolica sctipta mandamus, quatenus
celebratione concilii. Alia qumdam, quia quibus non communicat Romanus pontifex,
(Turoni, Dec. 8.) nec tuam decet fraternilatem communicare, sicut
[MANSI,ConciL, XXI, 1017.] scriptttm esl, quibus non communicat iste Clemens,
ALEXASDER episcopus, servus servorum Dei, cha- nec lu commuiiices : prsefalum M. et canonicos
rissimo in Chfisto filio LDDOVICO illustri Francorum sicul excommunicatos, et perversos ecclesiarum
regi salutem et apostolicam benedictiouem. Q invasores altentius devites, et facias per loluni ar-
Dileclos filios nostros Barbadorum el militem qui chiepiscopalum tuum studiosius devitari, praediclis
cum eo venit ad praesenliam nostram a ttta celsitu- quoque abbatibus, ut ecclesias suas recuperare va-
dine deslinatos, debita curavimus benignitate reci- leant, consilium luum pariter el auxilium effira-
pere, eisque super his quse nobis ex tua parte pro- citer studeas impertiri.
posuerunt suflicienter studuimus ad siugula respon- Datura Turon., iv Id. Decemb.
dere. Quare aulem super his litteras serenitati tuoe CXIY.
non transiniserimus, procdicti magnificenliae tuae Ad eumdem. — De Matthmo comile Boloniw, qui
nuntii viva tibi voce poterunt intimare. Prseterea, monialem duxerat el duos abbales deecclesiis regu-
licel per venerabilem fralrem.nostrum Mauricium laribus ejecerat.
Parisiensem episcopum tam de celebratioue eon- (Turoni, Dec. 18.)
cilii, quam de nostro ad partes illas adventu tibi [Ibid.]
nos significasse credamus, dubitantes tamen ne ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
forle ad liotiliam tuani uondum plenarie ipsius nerabili fratri HENRICO Remensium archiepiscopo,
episcopi relatione pervcnerit, illud eisdem injunxi- salutem et aposlolicam benediclionem.
nius tuse Serenilatis auribus referendum. Quod D Plena et manifesta verilate nosse te credimus,
ergo ipsi exiude ttise sublimitaii retulerint, de qualiter (57) M., filius dilecti filii nostri nobilis viri
proposito noslro procedere minime poteris du- comitisFlandrensis, in animae suaepericulummonia-
bitare. lem Deo dicalam, et in-abbatissam benediciani, sibi
Datitm Turonis, vi Idus Decembris. nefarie penitus et illicite copulavit, qui cum de
(54) Godescalco scilicet, qui ex abbate Montis S. S. Wlmari de Bosco dictum, in eadem dioccesi.
Eiigii factiis Atrebatcnsis episcopus sanctissime (57) Hic esl Matthaeus filius Theoderici comitis
adininislravit, etanuo 1164, pontificaluriiresignasse Flandrioc, de quo antiquus auctor de Genealogia
dicilur. comitum Flandrioc, tom. III, Anecdot., n. lS:Mal-
(55 Malthaeus comes Boloniensis, de quo vide thwus verodecore corporis el virtute militari lauda-
iiotam in sequenlein epistolam. bilis, quia principatus Flandriw in jus senioris fra-
(56) S. Mariaeet S. Wimari abbatifleduse canoni- tris,ut mos est, cesserat, cogenle palre, Mariam fi-
corum regularium ordinis S. Augusiiui in urbe liam Siephani regis Angliw in uxorem sibi associat.
iiolonia, quarum prima, destruclis a Carolo V im- Hwc a puerilia liabiiu religionis initiata, cum sola
peratore Morinis, in calhctlralem ecciesiam con- comitatus Boloniensis hmres superessel, a claustris
versa est; altera ad presbytcros Oratorii transivit. educ.la, et assensu papw, Matlhwo ad subroganaos
Exsiat el alittd ordinis S.'Beucdicli monaslcrium patemai hccrediiaii tecjinmoihwredes, matrimonio esi
185 EPISTOLJE ET PRIVILEGIA. — AN. 1162. 186
lanta iuiquitale Deo, quem uffenderat, salisfacere ,± CXVL
debuisset, peccato peccatum accumulaiis, duos Ad eumdem.-r- De episcopo Aurchanens).
abbatcs deBoIonia, et fralres eorum, viros regulares (Turoni, Dec. 20.)
ei Deum timenles cx ecclesiis suis violenter ejecit, [Ibid.]\
et aliis quibusdam viris in eas dissolulis intrusis, ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
prsedictos iegulares nequiter exsulare compellit. nerabili fralri HENUICO, Remensinm archiepiscopo,
Unde cum lu ad partes illas accedens, iniquitatem salutem et apostolicam benedictionem.
istam diligeiiter corrigere debuisses, hoc sicut di- Corporali quondam prsesentia et vidisse te pari-
citur, incorrecluni et inemendatum ex impotentia ter et agnovisse recoUmus, et eliam postea ex re-
potius, velut credimus, quam ex industria dimi- latione dilecti filii noslri Henrici abbatis, qui apud
sisti. Quia igitur nos in eo sumtis loco, disponente te moralur, cui nos id tibi referendum injunxi
Domino, constiluti, ut et prava corrigere, el ea mus, plenius te intellexisse pensamus, quomodo
studeamus quae sunt placila Domino solidare, fra- charissimus in Christo lilius nostcr Ludovicusv il-
ternitatem tuam per aposlolica scrtpta monemus lustris Francorum rex pro ilio (58) Aurelianensi
aiteutius alque mandamus, quatenus praediclum episcopo inslanter apud nos inlercesserit, et pro
comitem sludeas diligentius commonere, ut illum eodem lam viva voce quam frequentibus .cliam.
in nequitia ista nulla ratione confoveat, sed euin, nuntiis preces nobis curaverit replicare. Cui siqui-
quanlum in se est, quanlociiis super hoc corrigere dem nos ad exemplar patrum et praedecossorum
non postponat : ita quod clericis illis excommuni- nostrorum, qui eum semper interna charitate di-
catis ejectis, praedicli religiosi ad ecclesias suas ligere, et desideria ejus ac preces admittere cura-
libere redire valeant, et ibi Domino pacifice deser- verunt, et propensius exaudire, in omnibus de-
vire, alioquin timendum sibi erit, ne in eum et to- crevimus, quae cum Deo possumus el honestate
lam terram suam divina ultione graviler vindicelur, deferre : cum fratrum nostrorum consilium ha-
et sancta Dei Ecclesia diulius hoc dissimulare non bcat, ut ei eliam in aliquibus quac nos gravare
possit. noscaniur, assensuai debeamus miuime difficilem
Datum Turon., xv Kal. Januar. impertiri. Super hoc autem consilium et volunta-
cxv. lem luam haclenus nos exspectasse cognoscas, ut
Ad eumdem. — De negoiio W. pro prmbenda Casla- sicut te conlra eumdem Aurelianensem ferventer
tensis' ecclesiw. exarsisse, tanquam si in te specialiter peccasset,
(Turoni, Dee. 20.) agiiovimus; ita quoquc an cum eo dispensalive
Q
[MARTEN. Ampl. Collect. II., col. 682.] ac merito sit in diebus istis ad tanti principis
ALEXANDER episeopus, servus servorum Dei, ve- tam sollicitas precas agendum, conscienliee tuac
nerabili fratri HENRICO Remensium archiepiscopo, judicium aperlius videamus. Prsesentium igitur
salutem et aposlolicam benedictionem. significatione tuoe super his duximus discretionis
Latoris praesentium W. aetale pariter et laboris, industriam requirendam, ut quod in consilii tui
quem pro proebenda Caslatensis ecclesioesustinuit, verset arcano celeriter nobis fraternitatis luae lit-
diuturnitate commoti, cum eidem in praebendaipsa, teris exprimatur. Videtur autem nobis ut et tu ad
pro eo quod sibi a dilectis filiis nostiis Henrico et hocdebeas animum tuum et voluntatem inducere,
Odd. sanctae Romanac Ecclesiae cardinalibus, tunc cum ad deferendum in bac parte praediclo regi,
apostolicae sedis legalis abjudicala fuisse digno- cseterorum videantur studia concordare. Praeterea
scilur, non possemus salva conscientia providere, nosse te volumus, quod si absque gravi diffieul-
praeposito, decano et universo capitulo ejusdem tate fieri possit, pracsentiam tuam transaclo pro-.
Ecclesisededimus in mandatis, ut eidem puero pro ximo nalali festo habere desideramus.
tantis laboribus et expensis aliquam recompensa- Dat. Turonis, xm Kal. Jan.
tionem, de qua possit dignam consolationem re- D CXVII.
cipere, studeant misericorditer providere, unde Ad Ludovtcum VII Francornm regem. — Ut P._
frateriiilati tuae per apostolica scripla mandamus, tniles, qui Hierosolymam ire optabat, possessioneif:
quaienus si forte illi hoc facere supersederint, tu suas vendere possit sine consensu conjugis.
liulla ralioiie dimitlas, quin eos ad id faciendum, (jTuroui, Dec. 25.)
nosira fultus auctorilate compellas. [MANSI,Concil., XXI, 996.]
Datum Turonis, xm Kal. Januarii. ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, cha-
conjuncta; de qua cum duas filias genuissel, sancli- aiinum 1146 successerat. An ipsurii langal hacc
monialem claustris resliluens, duxit iterum uxorem> Atexandri epistola, an vcfo Heliam, qui adhuc in
sororetn Flaiidrensis comitissw, etc. Verum quod> vivis superesse poferat, cum Turonis versaretur
hic auctor asserit, Matthaeumassensu papse duxissi' papa, boc est anno 1162, non satis liquet : certe
Mariam uxorem, ex hac epistola falsum esse con- propensum fu:sse erga Eliam Ludovicum regcni
vincitur. probat ejus apud ponlificera interce&sio, ne epi-
(58) Sedebat tunc in ecclesia Aurelianensi Ma scopalum dimitlere cogcremr..
nasses de Gaiiauda, qui Iliike sponle ccdenti circs
137 ALEXANDRl III PAPJE 188
rissimo iu Clnisto filio LubOvico illuslri Franco- A CXIX.
rura regi, salutera et apostolicam benediclionem. Slephani cpiscopi Meldensisjura confirmat.
Illos tuam .lecet magnificentiain pia protectione (Turoni.)
defendeie pariler et fovere, qui tollentes crucem. [Du PLESSIS,Ilistoire de l'Egl. de Meaux, II, Preuv.,
sancta el venerabilia loca, quse Dominus corporali p. 51.]
prsesenlia illustravit, visitare disponunt; et ibi AXEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
contra inimicos crucis Christi Domini militare. Ve- nerabili fratri STEPHANO, Meldensi episcopo, ipsius-
niens autem ad nostri aposlolaius proesenliam P. que successoribus canonice substiluendis in perpe-
miles lator proesenlium, voluni suum nobis propo- tuum.
suit, et se velle Hicrosolymam ire conslanter asse- In eminenti apostolicse sedis speculo, disponente
ruit. Yerum quia uxore sua circa eum se turpiter Domino, constiluti, etc Proinde, cbarissime in
et inhoneste habente, et se ob perpetrati sceleris Christo frater Stcphane, Meldensi Ecclesisc, cujus a
culpam ab eo absentante, iste paternam haeredita- Deo cura libi comraissa est, salubriter providentes,
tem sine ipsius conniventia nec vendere polesl, nec ad exemplar sanclse recordationis Patris et praede-
pigiiori obligare, dispositum itcr nullalenus valet cessoris noslri Honorii papoe, statuimus ut omnes
adimplere. Sed quoniam uxor torum marilalem, II lam clerici quara laici in villa Resbacensi et Jo-
sicut dicitur, per adulterium commaculavit, dum- treiisi commorantes, Meldensi Ecclesioe jure paro-
modo iste velit contiiienter yivere, ad eam iion chiali subjaceant, ct ea quae de eis ad jus paro-
cogilur ulla ratione redire; serenilatem tuam per chiale pertinenl, libi tuisque successoribus libera
aposlolica scripta rogamus, et exhortamur in Do- et iilibala permaneant. Deccrnimus etiam ut abbas
liiiiio, qualenus, si ita est, divini amoris inluilu Resbacensis , et Jotrensis abbatissa, canonicani
liberum ei facias, ut ipsi possessiones suas ven- tibi tuisque successoribus obedienliam persolvant.
dere cui voluerit licitum sit, vel pignori obligare; Benedictio quoque corum, sicut per tuos anleces-
et his quibus vendiderit, seu pignori obligaverit, sores hactenus celebrala constitil, sic per le tuos-
nulla patiaris super hoc iujuriam vel molestiam que successores deinceps exhibealur. Promotiones
iadcbilc irrogari. eliam monachorum ad ecclesiasticos ordines per
Datum Turonis, x Kal. Januar. Meldensem administrentur episcopum, si videlicel
gralis eos el sine pravitate voluerit exhibere, et
CXVIIL gratiam aposlolicoe sedis habuerit. Si quis autem
ausu temerario, elc
Ad Ileurictim Reinensem archiepiscopum.— DeBur-
Datum Turonis, anno Dom. 1162.
gensibus hwreiicis el in fide depravatis.,
cxx.
(Turoni, Dec. 25.) Ad Joannem Macloviensemepiscopum. — S. Maclo-
[MARTEN., Ampt. Collect., II, 685.] vii ecclesiam, sedem olim cpiscopalem, ipsi ab Eu-
genio III el Anastasio IV restilutam confirmat.
AI.EXANDER episcopus, scrvus servorum Dei, ve- [D. BOUOUET, Recueil des hisioriens. t. XV, p. 791.]
neiabili frairi HENRICO Remensium archiepiscopo, ALEXANDER episcoptis, servus servotum Dei, ve-
saliilem et aposlolicam benediclionem. nerabili fralri JOANNI S. Maclovii episcopo, ejusque
Burgenses illos liaereticoset in doclrina fidei de- successoribus, etc.
pravalos, conlra quos proprias litteras tua frater- Sicutacquum est, elc. Felicis memoriae Lucius
nitas ad nostram praesentiam deslinavit, dure satis, papa , anlecessor noster, adversus monachos Ma-
sicut dignum videbatur, recepimus, et eam illis joris Monasterii fraternilatis tusc queiela suscepla,
asperitatem oslendimus, quara viris talibus a nobis quod ecclesiam S. Maclovii de Insula, quaelempo-
congrttil exhiberi. Scire aulem debel (uac discre- ribus antecessorum tuorum episcopalis sedes exsli-
lionis prudenlia, quia eautius et minus malum est, p terat, illicite detinerent, illos ad aposlolicse sedis ju-
nocentes et condemnandos absolvere, quam vitam dicium evocavit, plenarie super hoc petitioni tuae
innocentium severitate ecclesiastica condemnare; respondere paratos. Quo inlerim ex divinsc volun-
et mclius viros ccclcsiasticos plus etiam quam de- latis arbitrio casibus humanae fragilitatis exempto,
ceal esse remissos, quam in corrigendis viliis supra beatae recordationis Eugenius, qui, disponente Do-
modum existere et apparere sevcros, testante uti- mino, in apostolatus ministerium ei successit, lam
que Scriptura, quaeait : Noli nimium esse justus, et te quam illis in audilorio sedis apostolicse consli-
alibi: Qui mulimn emungil, elicit sanguincm. Nos lulis, causam ipsam diligenter audivil, et utriusque
autem libi, sicut charissimo filio nostro, tam in his partis rationes ex plcnaria invesligalione cognovit.
qiiara in omnibus aliis, in quibuscunque secundum Cumque ad probandum quod eadem ecclesia sedes
Deum possumus deferre volenles, ct personam fuisscl episcopalis, tres legilimos testes in praesen-
tuam propcnsius honorare, quod exinde de consilio lia sua produceres, antedicti monachi duos ex ip-
fi-iitrum nostrorum debemus statuerc, fraternitati sis non esse legilimos objecerunl, el id se dixerunt
tuac in proximo, auxilianle Domino, rescribemus. in illis partibus Iegitimc probaturos. Unde licel a
Datum Tttron., x Kal. Januar. snpraiiomiiialo antecessore nostro papa Lucio ad
189 EPISTOLJE ET PRIVILEGIA. — AN. 1165. 190
hoc vocati ftiissent, ut ad respondendum libi ve- A , fratribus auditis et intellcclis, scripta eorum in
nirent sufficienler inslructi, ne lamen de illalo sibi hac parte nihil firmitalis censuit oblinere ; ac de
proejudicio possenl rationabiliter murmurare, proc- fratrum voluntate atque consilio ad cxeraplar sae-
nomiiiatus antecessor noster papa Eugenius ad di- pedicti Eugenii papae, perpetuum silentium illis
t-ereiioneravenerabilis fratris nostri Gaufridi Bur- imponens, omnemque facultatem cis vel eorum
. degalensis archiepiscopi, Gaufridi Carnotensis, et successoribus auferens te vel successores tuos reci-
Lamberti Engolismensis episcoporum, ulrainque divo super hoc iitigio fatigandi, proescriptam sen-
partem censuit rcmiltendam ; et per sua scripia tentiam auctoritate apostolica Jconfirmavit, et fir-
eis mandavil ul si tu, preesente altera parte, nisi inara eam et illibatara omni lempore permanere de-
forte se contumacifer absentaret, eamdem ecclesiam crevit. Eamdeni igitur sententiam meraoratus papoe
fuisse sedem episcopalem duobus sive tribus pos- Anaslasius muniens, constituit ut ordo canonicus
ses testibus legilime comprobare, testes ipsos, omni qui per sludium tuum et ex ssepedicli Eugenii papoe
appellatione reinola, susciperent, et te de ipsa ec- consilio secundum B. Augustini regulam et obser-
clesia cum universis possessionibus quas illo tem- vanliam fratrum S. Victoris illic, auctore Domino,
pore possidebal quo monachis data fuit, auclori- inslitutum esse dignoscilur, perpeluis ibidem tem-
tate apostolica investirent. Qui, sicut ex litteris poribus inviolabiliter observelur. Episcopus autem
eorum evidenler apparuit, utramque partem certo qui pro tempore ibidem fuerit ordinandus, a fra-
termino anle se Petragoras evocarunt. Ad diem vero tribus ipsius ecelesiee de sua, vel de alia regulari
locumque proefixum tam lu quam Garnerius abbas congregalione suee professionis, juxta sancliones
majoris monasterii convenistis. Tu autem ibi prsc- canonicas eligatur ; nec quisquam in eodem Maclo-
fixum terminum postulante [prsestolante] antefatus viensi episcopatu, qualibet subreptionisaslutia seu
abbas nec etiam una die voluit exspectare, et nec violentia, nisi regularis canonicus archidiaconus
per se, nec per nuncios suos, ullam excusationem stalualur. Nos quoque ad cxemplar prsedictorum
canouicam practendit; sed, nullo pro se ibidem res- anlecessorum noslrorum, eadem quoe el ipsi suis
ponsali dimisso, se, velut qui de causoe suse merito privilegiis roborarunt, libi tuisque successoribus
diffidebat, conlumaciter absenlavit. Supranoniinati auctoritate apostolica confirmamus. Proelerca quas-
vetcfratresnoslri, cum in mandatis a sede aposlo- cunque possessiones, etc.
lica rccepissenl ut hoc infra duos menses exsecu-
lioni mandarent, ne praecepli viderentur apostolici ANNO 1165.
iransgressores, cognito per religiosos viros publi-,C —
cam famam esse in illis partibus, quod eadera ec- CXXI.
clesia sedes episcopalis anliquitus exstilisset, de Privilegium pro tnonaslerio S. Marim el S. Botulfi
niullis testibus quos tecum adduxeras, et qui a te Tlwrnegensi.
anlea fuerant saepe noniinato abbali et monachis (Turoni, Jan. 9.)
cjus exhibiti, tres presbyteros diligenter examina- [Monaslic Anglic, I, 249.]
tos, religiosorum prudentumque virorum consilio ALEXANDEB episcopus servus servorum Dei dile-
adhihiio, susceperunt: qui, lactis sacrosaiictis evan- clis filiis HEREBERTO ahbali ecclesioe S. Mariaeet
geliis, juraverunt se audivisse et vidisse prsenomi- Sancli Botulphi Thorney ejusque fratribus tam
natam ecclesiam S. Maclovii, de qua contenlio praesentibus quam futuris religiosam vitam profcs-
erat, exstitisse sedem episcopalem. Susceptis ita- sis, in perpetuum.
que lestibus et juralis, iidem fratres nostri te de Justis religiosorum desideriis consentire et ra-
ecclesia S. Maclovii, cum universis possessionibus lionalfbus eorum petitionibus clementer annuere,
quas tunc babebat quando nionachis data fuit, apostolicae sedis, cui Jargiente Domino deservimus,
juxla supra dicti antecessoris noslri mandattim auctoritas et fraternac charitatis unitas nos horia-
investiverunt. Unde idem anlecessor nosler, re D tur. Quocirca, dilecti in Domino filii, vestris juslis
audita ct cognila, perpetuum in bac causa silen- poslulationibus clemenler annuimus, et prsefatam
lium monachis illis imposuit et investituram ip- Ecclesiam in qua divino mancipali eslis obsequio,
sam, et quidquid exinde ab antedictis fralribus no- sub beati Pelri et nostra protectione suscipimus,
slris actuni fueral, auctorilate apostolica confir- cl proesentis sciipti privilegio communimus : sta-
mavit. tuentes, ut quascunque possessiones, quaecunque
Ei autem praedecessore nostro Anastasio papa in bona eadem Ecclesia inipreesenliarum juste et
apostolatus officium subrogato, prsefati monachi ad canonice possidet, aut in futurura concessione pon-
apostolicam sedem accedentes, super hoc adversus tificum, largitione regum vel principum, oblatione
te duxerunt querimoniam innovandam, et le fe- fidclium, seu aliis justis modis, Deo propitio pote-
cerunt ad ejusdem proedecessoris nostri Anaslasii rit adipisci, firma vobis vestrisque successoribus et
audienliam Jaborare. Tam vero te, quam illis in illihala permaneant. In quibus heec propriis duxi-
ipsius auditorio constitutis, licet perpeiuuin eis mus exprimenda vocabulis. Insulam videlicet
ftiisset silentium impositum, lam tua quam eorum Thorney, in qua ipsum monaslerium situra esi,
scripta exhiberi sibi mandavit. Qtiibus tiliqtie cum cttm nemore, ct marisco, et omnibus appendiciis
191 ALEXANDRI III VAVM 192
suis. Ecelesiam de Wytlesey; ecclesiam de Stan- A . cum hominibus qtti illas tenent. In Bedeford uiiam
grund; ccclesiam de Jakesley; ecclesiam de Wo- domum et terrairi ei pertincntem. Item in Norfo-
deston ; ecclesiam de Addon ; ecclcsiam de Newton ; leia, in villa qtiae tlicitttr Tuameres, unam terrnlam
ecclesiam de Stibinton; ecclesiam de twywell; reddentem quinque solidos. Iteni niedietatem vil-
ecclesiafn de Bollenborst et ecclesiam de Gibelden, lee quae dicitur Werige et dimidium molendini ejus-
cum una hida terrae et decimis ejusdera villse et dem villse. Iusuper villanum unuin, noniine Nor-
omnibus Oblationibus. Ecclesiani Saucii Georgii de mannum cum tcrra. sua, scilicet una virgata in
Fhetford ; duas ecclesias de Deping; ecclesiam de prsedicta villa. Ilem x solinos de redditu molen-
Ficl; quidquid juris iii ecclesia de WTerigehabetis. di-ni de Fescburge, cum dimidio augmenlationis
In comitatu Cantabrigiae, Wytleseyam, et omnes quanlum creverit. Piscationem de Weile, de Elme,
illas rationabiies consueludines quashabebat Elien- de Filfinga, de Frillinga, item tcrram de Stan-
sis ecclesia in hundredis .suis de Wycheforde de fort; item liereriiitorium de Frokenholt; ferram
terra et de hominibus Thornensibus. Ecclesiam de quarii babetis in Etune; terram quam habetis in
Witlesey, exceptis propriis regalibus consuetudini- Fid. Ex donO comitis de Clafa, redditum cen-
bus, qusc super terram illam evenerint, quas Her- tura solidorurii sub jurejurando promissum. Ex
voeus primus Eliensis episcopus, cum assensu ca- dono Hugonis filii Radulfi de Wildenboef unam
pituli sui, ecclesioevestree in eleenrosynam rationa- virgalam terfsc et libertateni quam bealus Adel-
biliter contulit, ifl die dedicationis ejusdem eeele- •woldus episcopus, furidalof praedicti caenobii, fa-
siae. Venle rege Edgaro et sancto Dunsiano Doroberniee
In comitatu Huntingdoniae, Neuton, Wodeslon, afcliiepiscopo, Oswaldo Eboracensi arcbiepiscopo,
Jakesley, et mercatura ejusdem villse cum Soka et et omnibus aliis episcopis, abbaiibus el baronibus
Saka, et Fol, et Feam, et Infangenthef, et omnibus iotius Angliae, eidem loco concessit, et scripto
ejusdem pertineniibus consueludinibus, mediela- proprio confifmavit.
tem stagni quod Wyliesmere dicitur, Stangruiid, Sane novalium vestrorum, quae propriis mani-
Farsheved, Haddon, Sibeston, duas hidas et dimi- bus aut sumptibus colilis, sive de nutrimentis
diam; et in Slibington v virgatas pertineiites ad vestrorum animalium nullris oninino a vobis de-
Sibeston. et decimam unius carucae in Sibeston. In cimas exigere prsesumat. Obeunte vero te nunc
Slibinglon decimam Rogerii. In villa quse dicitur ejusdem loei abbate, vel tuorum quolibet succes-
Covinlon vi hidas. In prato de Slanton xxvm acras sorum, nullus ibi quatibet subreptione vel violen-
de diversis hominibus; in Coppedelhorn, xivacrasei „. tia praeponatur, nisi quem fratres communi as-
terrae et pralum eidem terrae perlinens; in villa sensu, vel fralrum pars consilii sanioris secun-
quoe dicitur Huntendon duas domos et terras, in dum Dei timorem et beati Benedieti regulani provi-
quibus ipsse domus sunt; jus quod habetis in eccle- derint eligendum.
sia Omiiium Sanctorum de mercato ejusdem villac; Decrevimus ergo, ut nulli oriinino hominum li-
dccimarii Widonis filii Goscelini in Cestretou. In ceat prsefaturii monasterium temefe peiiurbare,
Fulkevfonh, duas virgatas terrsc et dimidiam, et aut ejus possessiones auferre, vel ablata reti-
aliam terrain in eadem villa vm solidos annualim nere, minuere aut aliquibus vexalidnibus fatigare,
reddentem. De dono Andreae Revelli xv acfas quas sed omnia integfe conserveriiuf, eorum pro quo-
dedit in eleemosynam pro se et omnibus parentibus rum gubernatiotie ef siisleritatione concessa sunt
suis vivis et mortuis. usibus omniiriodis profutura; salva nimirum apo-
In comitalu Hamplon, Fwywell, duas hidas et Stolicse sedis auctofitate, et dioecesanortim episco-
molendinum; terram in Luffetvyk, Item ;dimidiam porum canonica justitia. Si qria igilur in fulu-
virgatam terrse et decem acras de Iuland in praedi- rum ccclesiastica ssecularisve persona hanc nostrae
Cta villa, unam hidam in rande cum redditu ejus, constitutioiiis paginam sciens conlra eam temere
SCilicetxn s.; diniidiam liidam in Gharwaltort ; tcr- D'. vcnire tcntaverit, secundo leiiiove comriionita,
ram de Pippewell, de dono Willielmi de Albeni nisi praesuniptionem suam congrua satisfactione
BriUonis, et in Sloke uuam carucatam terfse de correxerit, poteslatis bonorisque sui careat digni-
dominico ejusdem villee cunl toffa et p-ato et tola tate, reamqne se divino judicio de perpetrata ini-
communilate in bosco et plano et pascuis. De dono quitale cognoscat, et a sacralissimo corpore et
Aiberici de Fwywell, duas garbas deciniarum sex sanguine Dei et Domini Redemptoris noslri Jesu
carucarum trium villarura, scilicet Islep, Drayioli, Chrisli aliena iiat, atque iri extremo examine distri-
Adinton. ctse ultioni subjicialur. Cunctis auterii eideM loco
In comitalu de Warrewiek, Salcbrigg cum appen- jura servanlibus sit pax Doinitii nostri Jesu Chri-
diciis suis ; unam virgalahi terrae in Wolfhamcole,- st?, quatenus bic frucluin bohic actionis perci-
et molendinum de Riclon. Servitium Edtici 'de piant, et apud districtum judicem praemia seternae
Fleckenho cum sua terra, scilicet v jugera in campo pacis inveiiiant. Ameri.
et in villa tres croftas et dimidiarti. Datura Turoni, per nialium Hermanni sanctaj
In comilatu Bedfofdioe; duas hidas et dimidia Romanae Ecclcsioe subdiaeoni et notarii, v Idus
in Bollcnhorsj; in Wildene duas virgtttas tcrra; Januarii, indicfione xi, Incarnationis Doininicoc
195 EPlSTOLiE ET PRIVILEGIA. — AN. 1163. 194
amio 1162 ; ponlificalus vero Alexandri papae ter- A i illata salisfacere et ablala restituere contradicunt.
Ui, anno quarto. Quia igilur lantoe praesttmptionis excessum relin-
CXXII. quere nec debemus, nec possumus incorrectum,
Ad Ludovicum regem Francorum. — De his qui in fralernilati tuae per apostolica scripla mandamus,
parlibus Flandriw hwresis arguebanlur. qualenus si ila est, cos qui proedicluin clericum de
(Turoni, Jan. 11.) eqito deposuerunt, landiu excommunicatos denun-
[MARTEN., Ampl. Collect., II, 6,84.] li-.>s,quousque ablala restituant, el de tanto salis*
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, cha- facturi excessu, nostro se conspectui repraesen-
rissimo in Christo filio LUDOVICO illustri Francorum • lenf. Alios vero qui post appellationem ad nos fa-
regi, salulem et apostolicam benedictionem. ctam praediclos fruclus auferre preesumpserunt,
Litteras super negotio iliorum qui in Flandriee districte convenias, ut.aut cum inlegritate ablala
parlibus hoeresis arguuritur, a tua nobis celsiludine universa restituant, aut plenariam juslitiam cidem
deslinatas, debila benignitate suscepimtts, et earum exhibeant. Quod si facere forlc contempseririt, ad
lenore diligeiiter inspecto, id excellentiae luae duxi- id exsequendum eos ecclesiasfica censura con-
mus intimaudum, quod cum quitlam ex illis cum stringas.
pluribus lilleris nostro s.e conspectui pnesentas- B ' Datum Turouis, n Idus Januarii.
sent, asBerenies se penitus totius hoereticaepravita- CXXIV.
tis immunes, eos ad judicium venerabilis fratris Ad Ludovicum regem Francorum. —- Ut paupereju
nostri Henrki Remensis arcbiepiscopi, cum noslris quemdam prolegal.
voluimus litteris deslinare. IJlis tamen ad eum ire (Turoni, Jan. 19.)
nolentibus, duo ex ipsis absque litteris recesserunt, [MANSI,ConciL, XXI, 1004.]
et apud nos usque modo remanserunt : nolentes ALEXA'NDER episcoptts, servus servorum Bei, cha-
aliqua ralione reverli, sed potius a nobis juslo ju- rissimo in Christo filio LUDOVICO illustri Francorum
dicio judicari. Nos tamen quibtts in proposito sem- regi, salutem et apostolicam benedictionem.
per et volunlate consislit, consilium tuum in om- Consuevii semper egregioe clemenlia pietatis op-
nibus quo?.cum Deo ac justitia possumus exsequi, pressoruin el pauperum misereri, et circa eorum
nulla ratione illos voluimus audi.re, nec aliquale- miseriam pro affectu animi commoveri, scicns
nus audiemus, donec super hoc tam tuum quam scriptum csse : Bealus qui inlelligil super egenum
procdicli archiepiscopi, atque aliorum religiosorum et pauperem [Psat. XL). Ea igilur consideraliorte
virorum consilium plenius habeamus. Volunlatis r inducti, el hujus pauperis M. procsentium latoris
enim et propositi noslri est in omnibus prout dixi- lacrymabili prece devicti, qui moleslias et injurias
mus consilium tuoe sublimitatis adrailtere, honori super possessionibus sijis a quibusdam bominibus
et exaltationi luee sludiosa sollicitudine vigilanter tuis potenlioribus se queritur sustinere, regiam
intendere, teque sicut cbarissiraum filium et pracci- excellentiam et consuetam pielatem luam rogaims
puura prius dominum Ecclesiae defensorem exau- attentius, quatcnus pro amore Dei et oblentu jiuti-
dire propcnsius el in omuibus honorare. lioc, et nostro inlerventu, eum ab adversariis suis,
Dalum Turon., in Id. Janttar. a quibus se opprimi asserit ct gravari, ita regia
CXXIII. proleclione defendas et immunem ab eorum faiias
Ad Henricum Remensem archiephcopum. — De loesione, quod ab eo qui, cum dives esset, ad iib;-
Drogone canonico Sancli Timothei. randum nos nostram subiit pauperlatem, eeteriram
.(Turoni, Jan. 12.) inde debeas proemium exspectare.
[Ibid., 685.] Datum Turonis, xiv Kal. Februarii.
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- cxxv.
nerabili fratri HENRICO Remensium archiepiscopo,
Ad abbatem de Castro-Nanlonis. — fJl in ecclesia.
salutem ei apostolicam benedictionem. fj
D S. Salvaloris Viclorinos sinul pacifice annualia
Veniens ad prcesenliam nostram Drogo diaconus possidere.
et canoiiicus ecclesiae sanctorum martyrum (59) (Turoni, Jan. 22")
Timolhei et Apollinaris, in auditorio nostro quere- [MARTEN., Atnpl. Cotkci., VI, 252.]
lam deposuit, quod Milo clericus de Largeriaco, et ALEXANDER episcopus, servus servorutn Dci, dile-
serviehtes uxoris Bald. militis cum consilio ejus- cto filio abbali de Caslro-Landonis (40), S. et A .B.
dem Milonis, de equo ipsum violenter deposuerunt, Injuncli nobis officii auctoritas nos hortalur uni-
et ipsi iidem servientes, elHerveus presbyter, posl versis Dei Jidelibus et preeserlim viris rcligiosis in
appellationem ad nos factam, frucl.uin cujusdam justitia sua diligeiiler iutendcre, et eis quar sua
terrse suac de Musione, el eqtium cui noscitur inse^ sunt illibata penitus et inlegra conservare. Unde
disse, ausu. temerario abslulgrunt, qui de injuria. dilcctioni luoe per apostolica scripta mandamus,
(59) SS. Timolhei et Apollinaris Remense colln- pronuncictur Chaleau-Landon, estque canonicorum
gium est Xll canonicorum ab abbate S. Remigii regularium ccenobiuui in dicecesi Senonensi, quod
fundatum. . pro monachis primiim a S. Se.erino fundatum fue-
. (40) Vulgo dicitur Castrum-Nanto.nis, licel Gallice rat tcmpore Clodovei regis.
195 ALEXANDRl III PAPJS 196
qual.eniis annuatia quae diiecti filii nostri abbas et A 1 mit, moneas diligenlius et sltidiose coiivenias, ut
fralres S. Vicloris Parisiensis in ecclesia S. Salvato- camdem pecuniam eis rcstituat, et de eoelero ab
ris jam ex longo tempore canonice possedisse no- ipsius subslractione pecunioc desistat, vel plenilu-
scunlur, quiele eos permittas et pacifice possidcro, dinem eis justitioe in praesentia tua exhibeal : alio-
donec cum eis super his coraponas. Vel si dejusti- quin de ipso dislriclam justiliam non differas exer-
tia lua confidas, in praesenlia electi ab ulraque cere.
paiie judicis, vel eliam in adjulorio noslro legitima Data Parisius, in Idus Febr.
cum eis examinatione cOntendas. cxxvm.
Datum Turonis (41), xi Kal. Februarii. Ad eumdem. — De M. Catalaunensium feneralore.
CXXYI. (Parisiis, Febr. 19.)
Ad [Guidonem] electumCatalaunensem. — Pro causa [Ibid.]
ecclesiw Sancti Remigii el G. de Joinvitla.
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
(Parisiis, Febr. 10.)
nerabili fratri HENRICO Remensium archiepiscopo,
[MARTEN., Arnpl. Collect., II, 685.] salulem el aposlolicam benedictionem.
AI.EXANDER cpiscopus, servus servorum Dei, di- in nostra proesentia 0. lator prsesen-
locto fratri G.,Catalaunensi electo, salutem ct apo- B Constitutus
tium sua nobis conqueslione monslravit quod M.,
slolicam benediciionem.
ad immoderatum fenus soivenduni
Dilecti filii nostri abbas et fralres ecclesiaeSan- Catalaunensis
Testamenti prohibitionem,
cti Remigii Remensis sua nobis insiuualione mon- conlra Novi et Veleris
ipsuni nequiter cogit, ut cum sorlem sibi duplica-
strarunt, quod Gaufridus de Jonvilla, parochianus
dicitur Curcellis eis contra lam fere reddiderit, adhuc aliquid aliud proeslola-
luus, villam quae justi- contra justitiam fati-
tiam abstulit, et reddere contradicit. Unde quoniam tur, et ad solvendura ipsum
eidem ecclesise in jure suo deesse nec possumus, gare prsesumit. Quia igitur lantoe proesumplionis
nec debemus, discretioni tuae per apostolica scripta audaciam inrequisitam proelermiliere non possu-
Gaufridum infra mus nec debemus, fralernilali tuae per apostolica
mandamus, qualenus praedictum
barum cum omni scripta raandamus, qualenus eum, si iia est, appel-
viginti dies, post susceptionera,
sludeas ut vel villam latione remota, districte compescas, ut de caiero.
diligentia convenire, ipsam
memoratis abbati et fratribus sine diflicullate resli- super hoc istuni non audeat infeslare.
Dalum Paris., xi Kal. Mart.
luat, vel in prsesenlia tua plenam eis justitiam non
differal exbibere. Si vero neutrum horum facere ( CXXIX.
forte nolticrii, ecciesiaslica eum censura coerceas. Ad etimdem.—Pro P. Lapillo
Daia Parisius, iv ldus Februarii. (Paris.,Febr. 19.)
CXXVH. [Ibid., 687.]
Ad Henricum Remensemarchiepiscopum. — Pro ec- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
clesiu Sancli Remigii super quadam terra. nerabili fratri HENRICO Remeiisium archiepiscopo,
(Parisiis, Febr. 11.) salulem et aposlolicani benediclionem.
[Ibid., 686.] Lator praeseniium P. Lapillus nomine, in apo-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- stolicae sedis proesenlia constitutcs, adversus P.
nerabili fratri HENRICO Remensi archiepiscopo, sa- Catalaunensem socerum suum querelam constituil,
lulem et apostolicam benedictionem. asserens quod, durn Jerosolyinis esset, idem socer
Dilecti filii nostri abbas el fratres ecclesiaebeati ejus fructus possessionum suarum irrationabililer
Remigii Remensis nobis querimoniam pracsenla- abstulit, eosque conlra volunlaiem patris sui, cui
runt, asserenles quod Witterus de Sarnai, paro- propria bona servanda commiseral, illicite occu-
cliianus tuus, quamdam lerram eis abstulit, et red- pare preesumpsil. Hic tandem rediens cum eodem,
dere contradicit. Unde quoniam eidera ecclesiae in D I sicut asserit, socero suo transegit ul sex libras et
jure suo deesse non possuraus, nec debemus, di- dimidiam Catalaunensis moneloc,et alias quasdam
scretioni tuae per aposlolica scripta mandamus, res ei pro perceptis fructibus compensaret. Cumque
quatenus pracdictum W. infra viginti dies, post illum super pacli exsecutione requireret, et ipse pa-
harum susceptionem, cum omni diligenlia studeas ctum illud intercessisse negaret, aique propter hoc
convenire, ut vel prsedictam terram memoralo ab- M. fraler cjus, qui causam ipsam agendam susce-
bati et fratribus sine diflicultate reslituat, vel in perat, ante proesentiam tuam justiliain exhibiturus
proesentia tua justitiam eis non differal exhibere. existcret, sicut ex eisdem litleris tuis nobis inno-
Si vero neutrum horum facere forte volueril, ec- tuit, causa subterfugiendoe senlentise ad nostram
clesiastica eum censnra coerceas. Nihilominus audieniiam appellavil, sed appellaiionem ipsam ex-
eliam discretioni tuae mandamus, ut comitem de sequi practermisii. Quia igitur eidem P. in justitia
Grandipralo, qui xxx solidos singulis annis procdi- sua deesse non possumus nec debemus, causain
clis fiatribus, sicut nobis dicilur, auferre prsesu- ipsam discretioni tuac commiltimus audiendam, et
(4l) Alexander III Turonos accessit mense Oclo- remorauts est. Deinde Parisios venit, ac postmo-
bri aniii 1162, ibique tfibus ct atnplius mensibits dum Ttironos reversus ibitlcm conciliuin celebravit. 1
'
197 EP1ST0L.E ET PRIVILEGIA. - Aw. 1163. |CS
appellalione cessante, fine debito terniinandam.i. A . paternoe affectionis debito solliciti existentes, vene-
ldeoque fraternilali luoc per apostolica scripla man- rabilem fratrem nostrum Ebcrhardum Salzburgen-
dainus, quatenus utramque pariem anle luam prae- '.- sem arcliicpiscoptitn , virum utique rciigione,
sentiam convoces, et rationibus hinc inde auditiss scienlia et Iionestale proeclarum legalum in
regno
diligenler et cognilis, camdem causam, justitia me- Teulonico statuentes, cum ad preesens per nos, vcl
dianle, decidas. per aliquos a noslro Iatere destinatos, vobis.inten-
Dala Parisius, xi Kal. Mart. dere non possimus, vices nostras in praescnliaruni
cxxx. ei duximus commiltcndas, ila quidem, quod ibi-
Privilcgium pro monaslerio Fontis-Ebraldi. dem, auctoritate nostra, ulens lcgationis officio,
(Paris., Febr. 27.) illos, qui schismatis sunt pravitate polluti, revo-
[NiQ.nET,Hist. de Vordrede Fonlevrauld, p. 415.] candi ad uniiatem Ecclesiae et devolionem nostram
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- plenam habeat potestatem ; liceaf quoque ei, tan-
rierabilibus universis episcopis, in quorum episco- quam apostolicac sedis legato, vos ad suam prac-
patibus monasteria Fontis-Ebraldi constituta sunt,, sentiam conyocare, et emergontes causas discu-
salutem et apostolicam benedictionem. lere, easque sine dcbilo tcrminare. Per apostolica
Decet nos admodum et oportet universorum Deii itaque scripta universitati vestroe mandamus, qua-
fidelium commodis diligenter intendere, et praeser- tenus ei sicut aposlolicee sedis legalo, dcbilam re-
tim personis religiosis, in his quae ad Deum sunt, verenliani et obe-dientiam inipendalis, stque ab co
omni compellimur soUicitudine providere. Ne igiturr vocati, ipsius proesenliam adeatis et ea quae ipse ad
dilectae in Chrislo filiae noslrse, sorores Fontis- honorem Dd et sanctae Romanae Eecle.siacduxerit
Ebraldi, diulurna exspectalione fcslivitatum apo- statuenda, suscipialis firmiter et servetis.
stolorum, consecrationis suarum virginum sacra- Datuni Parisiis, Kalendas Martii.
menlo frustrentur, universitati vestroe per aposto- CXXXII.
lica scripta mandamus, quatenus quoties alicuii Ad Ludovicum VII, Fruncorum
regem. — Rosam au-
vestrum ejusdem ordinis abbatissse, vel vicaria ejus, ream ad ipsuin miilil.
pro hujusmodi sacramenio suscipiendo sorores; (Parisiis, Mart. 2.)
suas prsesentaverint, nullatenus apostolicae festivi- [MANSI ConciL, XXI, 1051.]
tatis occasione dimittat; quin sororibus illis quoe3 AI.EXANDER episcopus,servus servorum Dci, cha-
aiias dignae fuerint, si alicujus apostoli festivitas; rissimo iu Cliristo filio LUDOVICO illuslri Frats-
noii occurrerit, quibuslibet dominicis diebus munus. Q ( corum regi, salutem et aposlolicam benediclio-
consecrationis impendet. nem.
Datum Parisiis, ni Kal. Martii. Romanorum pontificum inslitulioneiiosciturpro-
cessisse, quoa media Quadragesima, ea Boniinica
CXXXI. cantatur Lwlare Hierusalem, consueverunl ipsi
Universo clero el populo in regno Teulonico scri- qua
bil se schismalis oppugnandi tausq Eberhardnm fiorem aureum (42), non gratia leniporalis elationis,
Salzburgensem archiepiscopum legalum consli- propriis manibus annua semper revolutione gesta-
tuisse. re : ea utique in faclo hujusmodi designantcs, quoe
(Parisiis, Febr. 28.) tam ad decorem Ecclesise, qtiam ail fidelium no-
[HANSIZII, Germania sacra, t. II, p, 275.] scilur instruclionem specfare. Unde et cum nos eo-
ALEXANDER episcopus, servus servorura Dei, ve- rumdem antccessorum nostrorum vestigia subse-
nerabilibus fralribus episcopis et dilectis abbatibus,, quenles, similem florem co die, in quo constitu-
prsepositis, aliisque ccclesiaruin preelatis et uni- tum est, nuper in manibus geslaremus, non invc-
verso clero ac populo in regno Teutonico constitu- nimus cui tain digne, sicut excellentiae tuee floreni
lis, in unilale Ecclesiee permanentibus salutem ett hujusraodi deberemus offerre, qucm et devotione
aposlolicam benedictionem. I circa Ecclesiam Dci, etnos ipsos, et dignilaiis ho-
D
In aposlolicae sedis specula, disponente Domino,, nore cognoscimus praccminere. Quia vero floris
constituti ad universum corpus Ecclesioe ita debe- hujus significaniiam tuam cclsitudinem credimus
niiis aciem nostroe considerationis exteudere, ut dei lanlo libentius nostra velle expositione cognoscere,
his, quos uos ipsi non possumus corporaliter visi- quanlo te constat corde et opere, divinis obsequiis,
tare, per alios, de quibus plenam fiduciam habea- et piis actibus ferveulius inhoerere : prudenlia re-
mus, curam et solliciiudinem gerere comprobemur. gioc serenitalis agnoscat, quod flos iste Chiisttim
Jnde est, quod de vobis, tanquam devotis filiis, eti regem exprimit ac designat, qui de se ipso lo-
specialibus membris Ecclesise, et de salute vestra, qttitur dicens: Ego flos campi, et lilium conval-
(42) Quem hic florem appellat Alexander, rosai phonsum Hispaniae regem, in qtia id fieri ait Eu-
aurea vocari solet. Ritum autem ferendoc a ponli- genius in siqnum passionis el resurreclionis Christi.
fice Rom. rosee attreoe inler sacra mysleria, Domi- hein in excerplis ex Vila Alexandri papee III, aputl
nica quarta Quadragesiinae, ac deinde alicui prin- Baroniiini ad annum 1177, nuin. XVIII, el hist. Ve-
cipi donandsc in monumentum benevolentite, con- zeliac. lib. iv.
signatum quoquo habes epist. Eugenli III, ad AI-
499 ALEXANDRI III PAPM 2GfJ
lium (Cant. n). Aummnamque regem non iramerito A i videre poteris, mittereinus', roganles ul inter-
dicitur denolare, cum ad hoc designandum aMagis venlu noslro, ct lui honoris obtenlu, interdictum
figuraliter oblalum fueril Salvatori, ul per hoc Rex illud relaxet, donee causa illa in curia cjus, vel
regum, et Dominus domiuanlium monstraretur. ctiam Belvaceiisis episcopi, fmemdebitum sor-
Rabor aulem quo aurum coloratum est et suffu- tialur. Quod si ipse idem interdiclum relaxare
sum, passionem significatRedemptoris, de quo uti- noluerit, et id non multum grave sibi fore nobis
que scriplum Jegitur : Qui esl iste, qui venit de responderit, nos in eodem negotio juxta preces
Edom, tinclis veslibus de Bosra ? (lsa. LXIII.)Et tttae solliciludinis procedemus. Aliter enim minus
ilerum : Quare rubrum est indumenium tuum, el lioneslum esset, ut sentenliam a tanto viro cano-
vestimenla lua sicut calcanlium in torculari ? (Ibid.) nice promulgatam sine ejus conscienlia facile sol-
Odor autem hujus floris, resurrecfionis ejus glo- veremus. Si vero usque adeo de ipso fratre no-
riam praefigurat, ut sicut ipso primogenitus mor- slro [f. deest non] confidis, et negolium ipsum
tuorum ex multis fratribus, et resiirgens a mor- plurimura in animo tuo sedet, poteris iterum no-
luis, jam nori possit moiiis vinculis detineri : qua bis luam voluntatem rescribere, et nos desiderium
et morlem nostram moriendo deslruxit, et vitam tuum curabimus auctore Domino eflicaeiler adim-
resurgendo iri immortalitalis gloriam reparavit. R plcre.
Sane hujusmodi anfraclus et climata omnium sce- Dalum Paris., vn Idus Martii.
lerum fceditate concrela, tanlus odor Dominicas CXXXIV.
resurreclionis aspersit, ut nulla pars orbis alie- Ad Henricum Remensem archieptscopum. — Pro
nam se ab odore isto sentiat, vel experlem : sed civilale Belvacensi, ut absolvalur a senlenlia.
omnes se gaudeant odore hoc suavissimo spiri- (Parisiis, Mart. 9.)
tuales nequitias in cceleslibus jam vicisse. Porro, [MARTEN., Ampl. Cotlect., II, 687.]
sic ad ipsius Christi resttrrectionem figuraliler de- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
notandam sanctse illse mulieres ad sepulcrum aro- ncrabili fratri HENRICO Remensium archiepiscopo,
mala delulerunt , suavilate redolenlium unguen- salutem et apostolicam benedictionem.
torum gloriam prsesignantes : quoc ulique ter- Charissimus in Chrislo filius noster Ludovicus
rorem inferis, coelis gaudium, lcnis inlulit san- illustris Francorum rex, frater tuus, suis nobis lit-
clitatem. Hoec sunt, fili in Clnisto charissime, teris sollicite supplicavit, ut civitatem Belvacensem
quac in ffore isto novcris figurari, ut lanto ac- a senlentia interdicti, quam in eam pro conlrover-
ceptior ap«l te et gralior habealur, quanlo eum Q ( sia quae inler duas mulieres, pro domo quadam
trifaria cxposilione significari, affecluosius dilige- noscilur agitari, tua discrelio promulgavil, prseci-
re, et sincerius colere didicisli. Pelimus aulem peremus absolvi. Nos autera ffaternilali tuae potis-
et totis affeclibus exoptamus, ut ille flos aureus, simum deferentes, absque conscientia lua in eo-
qui omnes reges et principes anlecedit, imo per dem negolio non duximus procedendum. Rogamus
quem reges regnant, et prudentes describunt ju- ergo charitatem tuam, et exhorlamur in Domino,
sliliain, lerrenum tibi regnum diuturno tempore ul senlenliam illam inlerventu nostro, et praedicti
sua iiieffabili pielate conservet, et aclernum in filii nostri regis oblentu, remitlas, doncc eadem
illa felici retributione justorum misericorditcr lar- conlroversia in tuo vel episcopi Belvacensis judicio
giatur. finem debitum soriialur. Quod si lu eamdem sen-
CXXXIH. tenliam relaxare nolueris, et non multum grave
Ad cumdein. — Interdiclum a Remensi erchiepi-' luleris, si nos ad eam reraitlendam sccundum quod
scopo ialum relaxari a poniifice rex peiierat. Pon- ipse rex desiderat, processerimus, propriis nolris
tifex non omnino excusat, sed honeslius pulat ab lilteris id studeas intimare.
archiepiscopo ipso relaxari. Daluiu Parisius, vn Idus Martii.
(Parisiis, Mart. 9.) .
D CXXXV.
[MANSI, Concil. XXI., p. 1002.] Privilegium pro monasterio Savigniensi.
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, cha- (Parisiis, Mart. 10.)
rissimo in Christo filio LIIDOVICO iUustri Fran- [MARTEN., Ampl. Collect., I, 859.]
corum regi, salutem el apostolicam benediclio- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
nem. lecto Ulio WILLELMO Savigniensi abbati, cjusque
Excellentise tuae litteris debita benignitate susce- successoribus regularem vitam professis in perpe-
plis, preces quas per eas regia celsitudo nobis por- tuum.
rexil, clcmenter admittimus, ulpote qui in propo- Quoties a nobis illud pefitur quod religioni et
silo semper et voluntate habemus, preces luas li- honestali noscitur convenire, animo nos decet li-
benler admitlere, leque in illis, quantumcunque benti coneedere. et petenfium desideriis congruum
cum Deo possumus, exaudire. Illud tamcn hone- suffragium impertiri. Eapropler, dilecfe in Domino
stius super eo negotio visum esse cognoscas, ut fili Wilielme abbas, ad cxemplar sanclae recorda-
venerabili fratri nostro H. Remensi archicpiscopo lionis patris et praedecessoris nostri Eugenii papse,
deprecatorias litieras, sicut ex rescripto earum tuis jusiis roslulalionibus clemenler annuimus, et
201 EPlSTOLiE ET PRIVILEGIA. — AN. 1165. 202
Savigniense monasleriura cui, Deo auctore, pracesse A dilecli in Domiiio filii, vestris postulationibus cle-
dignosceris, sub B. Petri et nostra proteclione su- menter annuimus et monaslerium de Retorla in
seipimus, et prsesenlis scripli privilegio communi- quo divino mancipati estis obsequio, sub beati
mus. In primis siquidem stalueiites ut ordo mona- Petri et noslia proteclione suscipimus, et pracsenlis
sticus qui secundum Dei timoreni et B. Benedicti scripti privilegio conununimus, statuentes ut quas-
Regulam atqueinstitutiones Cistercieiisium fratrum cunque possessiones, qusecunque bona idem mo-
tam in proefato monaslerio, qtiam in his quoesub casteritim in prsesentiarum juste et caiionice possi-
ipsius potestale et disciplina consistunt, instilulus det, aul in fuluruin concessioue pontificum largi-
esse dignoscilur, futuris temporibus inviolabiliter tione regum vel principum, oblalione fidelium seu
conservetur, elut abbatiae quae ad justui monaste- aliis juslis modis, Deo pracstante, poterit adipisci,
rii perlinere iioscunlur, in tua tuorumque succes- firma vobis vestrisque successoribus et illibata
sorum obedienlia et subjectione permaneaut. Qua- permaneant. In quibus hsec propriis duximus ex-
rum nomina duximus exprimenda. Abbatiam de primenda vocabulis : Quidquid habetis in ecclesia
Furnesia, abbaliam de Bufert, abbatiam de Biluwas, S. Joannis de Sardon, in villa Yacrin; quidquid
abbaliam de Noih, abbatiara de Careia, abbatiam possidetis in Valleblis; quidquid possidetis in Col-
de Slrafort, abbatiam de Cogherhala, abbatiam de: B ' lar; quidquid possidelis in Pennafiel; quidquid
Basingwer, aJjbaliam de Cumbremare, aljbatiam de. possidetis in Trospinedo; quidquid possidetis in
Behelande, abbaiiam de Suineshenad, abbaliam de; Zorita ; quidqttid possidclis in S. Coecilia, et qttid-
Cadrei, et abbatiam insulaede Man. Has itaque ab- quid possidetis in S. Pelro de Montecum omnihus
batias cum omnibus earum pertinentiis, libi tuisque: pertinentiis suis. Sepulturam illius loci liberam
Successoribus iu perpetuum confirmamus. Decerni- esse concedimus, ut eorum qui se illic sepeliri de-
mus ergo liberaverint, devotioni et exlremae volunlaii, nisi
Ego Alexander catholicoeEcclesise episcopus. cxcommunicati vel inlerdicli fuerint, nullus obsistal,
Ego Hubaldus Ostiensis episcopus. salva tamen justilia malricis Ecclesiac. Decernimus
Ego Bernardus Portuensis et S. Rufinaeepisco- crgo ut nulli omnino homiuum liceat praefatum
pus. nionasterium teme;e perturbare aut ejus possessio-
Ego Guallerus Albanensis episcopus. nes auferre vel ablatas relinere. minuere, seu qui-
Ego Hyacinthus diac. card. S. M. in Cosinidin. bnslibet vexationibus fatigare, sed illibata ornnia
Ego Odo diac. card. Sancti Nicolai in Carcere; el integra conserventur corutn pro quorum guber-
Tulliano. r„ natione ac sustenlalione concessa sunt, usibus om-
Ego Ardicio diac. card. Sancti Tbeodori. nimodis profutura, salva nimirum aposlolicaesed.is
Ego Boso diac. card. Sanclorum Cosmse et Da- auctoritate et dioecesani episcopi canonica juslitia.
liiiani. Si qua igilur in futurum ecclesiastica ssecularisve
Ego Cynlhius diac. card. Sancti Adriani. persona hanc nostrse consiilitlionis paginam sciens,
Ego Joannes diac. card. S. M. in Poriicu. contra eam temere venire tenlaverit, secundo ter-
Ego Manfredus diac. card. S. Georgii ad Velumi tiove commonita, nisi pracsumptionem suam con-
aureum. grua satisfaclione correxerit, potestalis honoris-
Ego Hubaldus presb. card. S. Crucis in Jeru-- que sui careat dignitate, reamque divino judicio
salem. cxistere de perpetrata iniquilate cognoscat; et a
Ego Hericus presbjier card. SanctseAnastasise. sacratissimo corpore el sangtiine Dei et Domini
Ego Albertus presb. card. S. Laur. in Lucina. nostri Jesu Chrisli Rerieniptoris aliena fiat, alque in
Ego Guil. S. Petri ad Vincula presb. card. extremo exarnine districtse subjaceat ultioni. Cun-
Daluin Parisiis per manum Hermanni, S. Rom.i. ctis autera eidem loco sua jura servantibus sit
pax
Eccl. subd. et nolarii, iv Idus Martii, indicl. x Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fru-
Incarn. Dominicaeanno 1162, ponlif. vero domni ti D ctum bonae actionis percipiant, et
apud districtum
Alexandri papaeIII anno iv. judicem praemia aeternsepacis inveniant. Amen.
CXXXYI. Ego Alexander catbolicaeEcclesieeepiscopus.
Privilegium pro monaslerio Sanctw Mariw Ego Hubaldus Ostiensis episcopus.
Relorlensi. Ego Bernoldus Portuensis episcopus.
(Parisiis, MART.10.) Ego Guallerius Albanensis episcopus.
[HUGO, Annal. Prowm., II, Pr., p. 428. j Ego Hubaldus presb. card. tituli Sancloe Crucis
ALEXANDER episcopus, servus servorui» Rei, di-i- in Jerusalem.
lectis iiliis SANCTIO abbali monasterii BeatseMariac»j Ego Henricus presb. card. tit. SS. Nerei et
de Retoiia, ejusque fratribus tam praesenlibesquam tn Achillei.
futuris, regularem vitam professis in perpetuum. Egt) Joannes presb. card. S. Angeli.
Religiosam vilam eligentibus apostolicum conve- ;- Ego Alberlus presb. card. tit. S. Laurenlii in
nit adesse praesidium, ne forte alicujus temeritatisis Lucina.
incursus, aut eos a proposilo revocet, aut robur lr Ego Ilyacinlbus diac. card, B. Marioc in Cos-
(quod absit!) sacrae religionis infringal. Eapropter,
r, medin,
PATKOL.CG 7
203 ALEXANDRIlli PAPM 404
Ego Oddodiac. card. S. Nicolai in carcere Tul- A rumdam litterarum, quie a patre et pradecessore
Iiano. noslro pioe recordalionis papa Eugenio processe-
Ego Ardicio diac. card. S. Theodori. runt, in quibus videlicet contiiiebatur ut donalio-
Ego Bosodiac. card. SS. Cosmaeet Damiani. nes ecclesiasticarum rerum a prsedicto Simone epi-
Ego Cinihius diac. card. S. Adriani. scopo factacin irritum ducerentur, ipsum eadem
Ego Joannes diac. card. S. Marisein Porficu. ecclesia nimis irralionabililer spoliavit. Unde prae-
Ego Manfredus diac. card. S. Georgii ad Veluni fato G. episcopo dedimus in mandatis, ut si verum
Aureum. est quod asserilur, et non esset aliud quod ipsum
Datum Parisiis per manum Hernianni saiicloeRo- deberet ralionabiliter impedire, eam sibi, nihil illis
manasEcclesiaesubdiaconi et nolarii, vi Idus Martii, litteris praejudicantibus, sine molestatione aliqua
indict. xn, Incarnal. Dominicae 1162, pontificalus reslituerel: quod quia ipse nondum effectui nian-
vero domni Alexandri papaeIII, anno iv. cipavit, fraternitati luse per aposlolica scripla man-
CXXXVII. daraus, quatenus, si ita esl, et aliud prout supcrius
Ad Henricvm Remensemarcltiepiscopum,— Pro qua- diximus ipsum rationabiliter non impcdiat, tu sibi
dcnn muliere, ui dos ei resliluatur. eamdem ecclesiam, lilteris et ejusdem antecessoris
" noslri nihil praejudicantibus, non differas reslitue-
(Parisiis, Mart. 11.)
[MARTEN., Ampl. Collecl., II, 688.] re : sciens quod jam dictus praedecessor nosler non
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- de hujusmodi caiionieis possessionibus inlellexerat,
nerabili fratri HENRICO Remensium archiepiscopo, sed de illis, quac in damnum Ecclesiae ab eodem
Sfdttlemet apostolicam benedictionem. episcopo fuerant el fraudem sacrorum canonum im-
•Exinsinualione M. mulieris prsesenlium latricis petralse. Si vero prsefatus episcopus aliam contra
accepimus, quod cum S. archidiaconus, Walterium eum causam prselendit, ipsum ad tuam pracsenliam
de Luico interdicli sentenlia innodasset, pro eo quod per se, vel per sufficientem responsalem venire fa-
donationem propter nuptias, quam vir suus ei fe- cias, et causam ipsani audias et eam debilo fine de-
cerat^ipsialistulerat, Ambianensisepiscopus, ipsura cides.
iiilerdictum ante satisfactionem exhibilam relaxa- Datum Parisius, n Idus Martii.
vil. TJndequoniam ex injuncto nobis officio,univer- CXXXIX.
sis Christi fidelibus et praesertim viduis et orphanis Henrico, Anglonun regi, ontnesarcitiepiscoposel epi-
in sua justilia exislimus debilores, fraternitati lusc scopos ad concilium ntissuro, gralias agil; sed
per apostolica scripta mandamus, quatenus praedi- /,J i staluil ul propler hoc ei aul posleris ejus nullum
• clum Walterium cura omiii sludeas diligenlia con- delrimenlum vel incommodum debeal provenire,
ut vel donalionem ab co detentain neque, occasioneista, nova consuetudoin regnum
venire, injusle ejus possil induci, vel ipsius retjni dignilas aliqua-
proefatse mulieri ctim integritate restitual, vel ple- lcnus ininorari, t
nsm exinde jusliliam ei non differat exhibere. Qttod (Parisiis.Marl. 1S.)
si fScere forle contempserit, in eamdem inlerdicti [RVHEB,Fwdera, I, 44.]
sentenliam praefatum Walterium sub celerilate re- CXL.
ducas, nec eum ante dignam salisfaclioneni absolvi Ad Henricum Remensem archicpiscopum. — jPro
perintltas. Roberio el Gill. presbytero.
J3ala Parisitis, v Idus Marlii. (Parisiis, Marl. 18.)
CXXXVIII. [MARTEN., Ampl. Collecl., II, 689.]
Ad eumacm. — De ecclesiade Recliemcuidam resii- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
tuenda. nerabili fratri HENBICO Remensem archiepiscopo,
(Parisiis, Mart. 14.) salulem et apostolicam benedictionem.
[Ibid.] Dilectus filius noster 0. Sancli Nicolai in Car-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- _ , cere Tulliano diaconus cardinalis nobis exposuit,
ncrabili fratri Henrico Reniensium archiepiscopo, quod cum olim in partibtts illis legalionis officio
salutera ei aposlolicam benediclionem. fungeretur, pro conlroversia illa quam Gill. sacer- •
Lafor praesentium jam secundo ad nos veniens, dos cum Roberto de Cuiten. habere dignoscilur,
sua nobis conqueslione monslravit, qttod cum per cunidem sacerdotem tertio ad suara praesentiam
Sira. Tornacensem (42*)quondam episcopum, deec- evocavit, sed ille ipsius se conspectui noluit prae-
clesia de Rechem investilus canonice fueril, et sentare. Quia vero idem Robertus diebus istis ad
eam in diebus suis et Anselmi (4S) successoris sui proescnliain nostram acccssit, asserens se libenter
qiiiete pacifieeque possederil; G. [Geraidus] Toma- velle citin eo sub noslro examine judicio stare,
censis episcopus, qui nunc praeest, occasione qua- fraleriiitati tuoe per aposlolica scripta maiiilamus,
(42*) Simonem S. Quintini cuslodem, regii san- opiscoptis. Cui successor datus esl Geraklus ex
guinis principem, qui Tornacensera et Noviomen- Yillariensi abbate faclus episcopus, de quo hic
sem rexil ecclesias ab anno 1121 ad 1148. Alexander. De eo vide Hisloriam Villariensis mo-
(45) Anselmusex abbale Laudunensis S. Vincen- nasterii tom. III Anectiolorum noslroiui».
tii monaslerii electus primus posl restaurationem
205 EPISTOLJE ET PRIVILEGIA. — AN. 1163. 206
quatenus proefatum sacerdotem moneas diligenlius A , mus inspeclis quidem utilitalibus, quaspcr studium
alqtic compellas, ul in oclavis Paschac pio eodem luum pvaefatacLondoniensi Ecclesiae coiifidiinus ex
negolio noslro se conspeclui repraesentet, alioquin divina gralia provenluras.
nos prsetermittere non poterimus quin in causa Data Parisiis, xiv Kalendas Aprilis.
ipsa secundum jusliliam prOcedamus. CXLII.
Data Parisius, xv Kal. Aprilis. Capilulo Londinensi significal se Henrico Anglorttm
CXLI. regi permisisse ul [Gilberlus] episcopus Herefor-
densis, Ecclesiw Londinensi prwponeretur, « si
Ad Gilbeitum episcopum Herefordicnsem.—Rogatu lamen, inquit, vos eumdem episcopum unanimiter
et
Henrici Auglorum regis Thomw Cantuar. con- poslulaverilis. »
cedil ut Ecclesiam Londinensem regendam susci-
piat. « Si tamen Londinensis Ecclesia hoc ununi- (Parisiis, Mart. ?.)
miter poslulaveril. » [TWISDF.N, Hisloriw Anglicanw Scripl., I, 534.)
(Parisiis, Mart. 19.) ALEXANDER episcopus, servus servorura Dei, vene-
[Gilberti Foliot Epist., etl. GII.ES,I, 192]. rabili capitulo Lundoniensi, salutem et aposlolicam
ALEXANDER episcopus servus servorum Dei, vene- beneriictionem.
rabili fratri G. Herefordiensi episcopo, saltitem et Ex litleris charissimi filii nostri Henrici illustris
aposlolicam Iienedictionem. Anglorum regis cl venerabilis fralris nostri Thomae
Ex lilteris charissimi in Chrislo filii nostri Hen- Cantuariensis archiepiscopi, atque ex relatione di-
rici illustris Anglorum regis, et venerabilis fratris lecti filii noslri Radulphi ecclesiaeveslrac archidia-
nostri T[homee] Canluariensis archiepiscopi, alque coni accepimus, quod idem rex desiderat plurimuni
ex relatione dilecti filii nostri R. Londoniensis ar- et requirit, quod venerabilis frater noster Herefor-
chidiaconi acccpimus, quod idem rex desiderat plu- densis cpiscopus ad vestram ecclesiam transferatur,
rimum et requirit, ut lu ad Londoniensera Eccle- ut in eodem ecclesia curam gerat el solliciuidinem
siam transferaris, ut in eadem ecclesiacuram geras pastoralem. Hac utique causa et necessitate nobis
el sollicitudinem pasloralem. Hac utique causa et ab eodem rege proposita quod Lundoniensis civitas
nccessitale nobis ab eodenr rege proposita, qttod regalis sedes sit el ipse rex diuturniorem ibiriem
Londonioecivitas rcgalis sedes sit, et ipse rex diu- consueverit et longiorem moram babere, et ibi fre-
turnioreni ibidem consueverit et longiorcm moram quentes baronum ac procerum de toto regno soleant
babcre, ct ibi frequcnles baronum ac procerum de esse conventus. Quanto aitlem prsedicla regia civi-
toto regno soleant csse convcntus. Quanto atttem las inter alias regui civiiat.es magis est nobilis et
prsedicta regia civitas interalias regni civitates ma- Q famosa, tanlo ecclesiam ipsam ab bonestiori et tam
gis est nobilis cl iamosa, lanto ecclesiam ipsam ab in divino quam in huraano jure prudenMori prscfa-
honestiori, el tam in divinoquam in humano jtire tus rex regi desiderat et poslulat gubernari. Nam
prudenliori praefatus rex regi desiderat et postulat cum ipsememorala fratri iioslroconsilium de animoe
gubernari. Nam cum ipse consilium tibi de animae suaesalute commiserat, euin cum sibi necesse est
suae salulo. commiserit, te cum sibi necesse esl de- desiderat haberc prsesenleni. Unde nos ei lo.nquasi
siderat babere prsesenteni. Unde nos ei lanquam cliarissimo filio noslro per omnia et in omnibus in
charissinio filio nostro per omnia et in omnibus in quibus secundum Deum possumus deferre volentes,
quibus secttndum Deum possumus deservire volen- et ejusdem fratris nostri episcopi religionem hone-
tes, etreligionem, bonestatem et litteraturam tuam statem, etlitteraturam diligeniius altendentes, voto
diligenlius atlendentes, volo et proposilo ipsius et proposito ipsius regis in hac parle, si tamen vos
regis in hac parte, si tamen Londoniensis Ecclesia eumdem episcopum unanimilcrposlulavcritis, duxi-
hoc unanimiter poslulaveril, duximus annuendum, mus aniuiendum.
fralernilali tuae per apostolica scripla mandantes, CXLIil.
quatenus juxla commonitionem prxdicii fratris no- Ad Ludovicum VII Francorum regem.— In vasta*
slri archiepiscopi, ad suscipiendam curam el regi- " lores Ecclesiw Brivatensis.
men ipsius ecclesiae, omni occasione et excusationc (Parisiis, Mart. 20.)
poslposila, confidenter accedas, ei lam in spiritua- [MANSI, Concil. XXI, 1000.]
iibus quam in teniporalibus uliliter auxiliantc Do- AI.EXANDER episcnpus, servus servorum Dei, cha-
mino provisurus. Licet namque illius te noverimus rissimo in Christo filio LUDOVICO illttstri Francorum
religionis el honestalis existerc, ut libenlius mitii- regi, salulcm et apostolicam benediclionem.
strares in minimis, quam famosis et magnis eccle- Ad tuoc subJimilalis notitiam accepimus perve-
siis pracmineres, non dubites lamen onus assumere, nisse quoniotlo comites Alvcrniaeac vicccotnes de
quod ex divinse dispensalionis arbitrio noscitur Polenniaco villam Brivatoiisetu, quse tua esse di-
provenire. Cum enim translalioiies personarum de gnosciltir, irreverenter aggressi, ipsam Brivatensem
una ad aliam ecclesiam absque cvidenti ct mani- ecclesiam, quae ad jus B. Petri ac nosltum specia-
fesia causa fieri sacrorum canonum inhibeant san- liler pertinet ac lutelam, depopulaii non cessant;
ctiones, nos certas iiecessitat.es et causas a principe et domum dccani nequiler obsidentes, eam maclii-
nobis propositas, et ipsius principis votum et desi- nis quoad possunt expugnant. Unde nos tantam
dcriuiir allendentes, translationem ipsam concedi- audaciaiu ieliiiqucre non volentes aliquaienus in-
207 ALEXANDRIIII PAPM 28S
correctam, juxta officii nostri debilum, tam eoi A suis auctorilate vobis aposlolica confirmainus, etc
quam proepositum et abbatem Brivatensem, qui eos Datum Parisius, per manum Hermanni sanclcB
induxerunt, per nostras satagimus Jitteras ab hujus Romanoe Ecclesiae subdiaconi et notarii, vni Id.
iiiiquitatis ausu damnabili revocare : in propositc Aprilis, ind. x, Incarnationis Dominicaeanno 1163,
et volunlate habentes, utnisi secundum iioslra-mo- pontificatus vero donuii Alexandri papaeIII, anno i\\
nita resipuerint, quantum ad olficiumnosltum per-
in eorum CXLYI.
tinet, lam in eos, quam terras gravitei Ad Stepltanum abbatem Mortuimaris. — Hujus mo-
vindicemus. Unde magnificentiam tuam rogamus, naslerii privilegia confirmal, (Fragmentum).
monemus, et exborfamur in Doraino; quatenus tu
(Parisiis, April. 12.)
ipse ad id corrigendum utiliter accingaris : et nisi
resipuerint, ad vindicandum in eos studeas omni- [Neustria pia, p. 780.]
modis et Jabores. Quoties illud a nobis pelitur, efc.
Datum Paris., XIII. Kal. Aprilis. Datum Parisiis, per maiuim Hermanni S. R. E.
CXLIV. subdiaconi et notarii, n Idus April., ind. x, Incar-
Ad Henricum Remensem archiepiscopum. — Pro nationis Dominicse an. 1165, pontificatus nostri
comile Namurcensi ut uxor, sua ad eum redeat. U ann» iv.
(Parisiis, Mart. 22.) CXLVIi.
[MARTEN. Coliecl., II, 690.] Secunda dedicatio basilicw S. Germani a Pralis per
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- Alexandrum papam III.
nerabili fratri HENRICO Remensium archiepiscopo,
salutem et apostolicam benedictionem, (Parisiis, April. 2i.j
Dileclus Dlius noster uobilis vir comes Namur- [Galt. Chrisl.nov., VH, 71.]
ccnsis suis nobis litleris inlimavit, quod uxor ejus, Anno ab lncarnatione Domini 1165. Alexander
quam longo tempore quiete et cum Ecclesiaepace papalll, Parisiensem civilatem ingressusper aliquod
lenuerat, ab eo sine rationabili causa recessit, et tempus ibidem moras fecit, dumqtie iu eadem urbe
de loco ad locum fugiens, ad eum penilus venire moraretur, ego Ilugo III, Dei gratia abbas S. Ger-
conlemnit. Cumque propter hoc Cameracensis epi nsani Parisiensis, accedens ad ejus procsenliam hu-
scopus de mandalo Remensis Ecclesiae excommu- nsililer exoravi euin, quatcnus ecclesiam Beati Ger-
nicationis in eam senlentiam prolulisset, cadem sen- mani novo schemate reparalam, quia necdum
lentia pro eo quo.1 jugiter illa de loco ad locum p consecraia est, dignitate consecrationis insignire
transfertur, non salis firmiter observalur. Unde (lignaretur; al idem reverenlissimus papa Alexan-
fraternitati luae per apostolica scripta mandamus, der precibus nostris grafanler annuens, undecimo
quatenus, si ila cst, eamdem mulierem moneas di- Kal. Maii ad praedictam ecclesiam venil magna pon-
ligenlius, el inducas ut iiifra triginta dies ad virum lificum et cardinalium frequenlia comilalus. Quo-
suttra post commonilionem tuam, omni occasione rum unus fuit Mauricius Parisiensis episcopus.
postposila,'redeat; el poslea, si qiiam rationabilem Quem monachi ejusdcm ccclesise videntes, ct ob
causam eestiinat superesse, pro qua cum eo non de- ejtis prsesentiam nimium perturbali, dixerunt se
beal remanere, ad preesentiam luam veniat, et cau- nullatenus passuros quod cousecratio ecclesiaefie-
sam suara in tuo conspectu proponat. Tu vero rel, di;m prsediclus Mauricius episcopus praesens
eamdem causam audias, et debito fine decidas. Si a.Iessel. Ur.de dorainus papa, audila et cognila mo-
vero a te legilime commonita, ad virum suum re- nach.orum perfurbatione, convocavit ad sedominum
dire contempserit, eam excommunicatam denunties, Jacinihum diaconuni cardinalem Saiiciae Marise in
et usque ad condignam satisfaclionem, per totam Cosmedin, et dominum Othonem diaconum cardi-
proviuciam tuam sicut excoinmunicalain facias at- ,nalem Sancii Nicolai deCarcere Tulliano, dominum
tentius ab omiiibus evilari. ]) quoque AVillelmuspresbyterum cardinalem S. Pe-
Data Parisitts, xn Kal. Aprilis. iri ad Yincula. Quibus accersitis proecipit ut supra-
CXLV. diclum Mauricium episcopua cirvenientes, mona-
Privilegium pro parthenone S. Spirilus Paraclitensi. ohorum commotionem diligeiitLf notificarent, et ex
(Parisiis, April. 6.) ipsius mandato eidem proeciperent quod ab ecclesia
[Opp. Abwlardi, p. 554.] discederel, alioquin monachi consecralionem fieri
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- omnimodis refutarenl; at ille, audito domini papae
leclis in Christo filiabus HELOISSJE abbatisssc, csele- mandato, cum omni ornaiu et vesliraentis quac se-
risque sororibus in oratorio sancli Spiritus, quod cum deluleral, ab ecclesia recessil. Posl cujus ab-.
in pago Trecensi situm est, divmo famulalui man- cessum dominus Hubaudus Ostiensis, Bernardus
cipaiis, elc. [Ad nobis, elc, ul in privilegio Euge- Porluensis, Gallherius Albanensis , Johannes Si-
genii III (quod videPatrologiw t. CLXXX, sub num. gniensis, Geraudus Caturcensis, Almaricus Silva-
258), usque ad] Ioca vero de Triagnello, Leavalle, neclensis episcopi: et de Hispania Joannes Tolela-
Neoforto, Sancii Flaviti,quemadmodum vobis ralio- nus archiepiscopus, cl Hispaniaruin primas, Fellan-
nabiliter concessa suut, cum universis appcndiciis dus Asluricensis, Joliannes Legioncnsis, Sleplianus
30» EPISTQLJE ET PRIVILEGIA. — AN. 1163. 210
Zamorensis, Johannes Lucensis, Assuerus Caurien-.A CXLVIII.
sis, Pelrus Migdonensis episcopi, praecipiente do- Privilegium pro ecclesia S. Mariw Herivallensi.
mino-papa ecclesiam de foris in circuitu ter, et de' (Parisiis, April. 22.)
intus simiiiter ckeum lustrantes, et aqua benedicta,, [Gal. Christ., nov., VII, col. 273.J
. sicut mos est, aspergentes, eam honorificentissime, . ALEXANDER episcopus servus servorum Dei, di-
prout decebat, dedieaverunt. Deinde dominus papai lectis filiis RADULPHO priori ecclesise B. Marise de
Aiexander majus altare in honore sanctae Crucis et; Herivalle, ejusque fratribus, tam praesentibus quam
sanctorum martyrum Stephani atque Vincenlii so- fuluris, regularem vitain professis in perpetuum,
lemniier consecravit, et in medio crucern de oleo etc.
sancto imposuit, circumstautibus ad quatuor cor- Eapropter, dilecti in Doniino filii, vestris justis.
nua ejusdem allaris quatuor de supradictis ponti- poslulalionibus clementer annuimus, et prsefatam
ficibus, quorum unusquisque crucem de oleo san- ecclesiam in qua divino mancipali estis obsequio,
cto in loco suo similiter imposuerunt. Dominus sub B. Petri et noslra proteetione suscipimus, et
autem papa reliquias inlra altare posuit, et accepto praesentis scripti privilegio communimus, statuen-'
instrumento, quod vulgo trueUa vocatur, easdem tes, ut quaslibet possessiones, qusecunque bona-
caemento intro sigillavit. Quo peracto, dominus '^ eadem ecclesia imprsesenliarum juste et canonice
Hubaudus Ostiensis episcopus, et tres episcopi pa- possidet, aut in futurum concessione pontificum,
riter, altare matutinale in honore sanctissimi con- largilione regtim vel principum, oblalione fidelium,
fessoris Germani consecraverunt. Interim Dominus seu aliis juslis modis Deo propitio poterit adipisci,
papa Alexandcr ad pratum , quod est juxta mona- lirnia vobis, vestrisque successoribus et iUibata
sterii muros, cum solemni processione procedens, permaneant, in quibus haec propriis duximus ex-
ad populum sermonem fecit, et coram omnibus primenda vocabulis; ex dono videlicet Rainaldi
astantibus publice protestatus est, quod ecclesia Clarimontis, et Matthaci comitis Bellimontis, Heri-
Sancli Germani de-Pratis de proprio jure beati Pe- vallem et nemus, ac planum eidein loco circumad-
tri existens, nulli archiepiscopo vel episcopo , nisi jacens, quanlum vos et successores veslri suis
sumino ponlifici sanctae Romanae Ecclesiae subja- suniptibus et animalibus excolere poterunt, ab om-
ceat.. ni saeculari exactione liberum penilus et absolutum;
His inlerfuerunt cardinales, quorum subscripta ex dono Odonis Apri, duos sextarios frumenti an-
sunt nomina. nuatim in molendino Forti, et quod in eodem mo-
Hubaudus presbyter carcunalis tituli sanctae Cru- P
„ lendino fralres hujus loci statim post primum mo-
cis in Hierusalem. litorem, et quantum ad fratrum sufiicientiam opor-
Henricus presbyter cardinalis tituli Sanctorum luerit, semper absque molitura molant; ex dono
Nerei et Achillei. Rainaldi comitis tres sexlarios frumcnti, et tres
Joannes presbyter cardinalis tituli sanctoe Ana- mixturse in molendino Coya; ex doiio Ascelini mi-
stasia?. litis unum sextarium frumenti de domo ejus de
Albericus presbyter cardinalis tiluli Sancti Lau- Fossis annuatim, quicumque eam possederit; ex
rentii in Lucina. dono Giraldi de Atrio unam minatn annonsede allo-
Guillelmus presbyter cardinalis lituli Sancli Petri dio de Compens, qualiscumque annona ibi creve-
atl vincula. rit, etc.
Jacinlhus diaconus cardinalis Sanctae Mariae in Ego Alexander catholicse Ecclesiae episcopus.
Cosmedin. Hubaldns cardinalis tit. S. Crucis in Hierusa-
Oddo diaconus cardinalis Sancti Nicolai in car- Icm.
eere Tulliano.' Albertus card. S. Laurentii in Lucina.
Arditio diaconus cardinalis Sancti Theodori. Guiilelmus lituli S. Petri ad Vincula presbyler
Boso diaconus cardinalis sanclorum Cosmse et D cardinalis, elc.
Damiani. Datum Parisiis per manum Hermanni sanctaj
Cinthius diaconuscardinalis S. Adriani. V. Agrip- Romanae Ecclesue subdiaconi et notarii, x Kalen-
paj. das Maii, indictione x, anno 1165, poniificatus
Petrus diaconus cardinalis S. Eustachii juxta Alexandri anno iv.
templum. CXLIX.
Manfredus diaconus cardinalis S. Georgii ad Ve- Ad Henricum Remensem — Dfine-,
lum Aureum. archiepiscopum.
golio episbopiAtrebalensis.
Ego Hugo abbas S. Germani de Pralis tertius, (Parisiis, April. 25.) .'
tcstificor hanc consecralionem meo instinctu sic [MARTEN., Co//ec/., II, 1010.]
peractam fuisse, et ideo ad certitudinem praesen- ALEXANDER, etc.
tium et futurorum eamdem scriplo commendavi, et Sicut nuper fraternitali tuae tam viva vbce quam
sigillo meo corroboravi. lilteris exposuimus, venerabili fratri nostro [Go-
ScelUesd'un scel de cire sur double queue. descalco] Atrebatensi episcopo episcopalis dignitatis
sollicitudinem deponenti, tria altaria, videlicetde:
211 ALEXANDRIIII PAPM <2i>2
Monri, de Remcort et dc Mirelmont, ad necessa-- A cessionem ralaro et firmam Itabemus , cl eatn pra:-
riam vita> sustentationcni concedere et aucforilalc; sentis scripti pagina conlirniamiis. In primis siqtii-
apostolica curavinius coniirniare. Umle volumusi dem statuentes ut ordo canonicus, qui seeundum
penilus et tusc fraturntlali maudamus qualenus idI Deuni et B. Augustiui Rcgulam per proefatnm ante-
quantum in le cst firmiler facias e! inviolabiliter cessorem nostrum et sludium cbarissimi filii noslri
obijcrvari. Lutlovici Francorum regis noso.itur instituius, per-
Datum Parisius, ix kal. Maii. pettiis ibiilem temporibus iiiviolabiliier conserveliir.
Praeterea quascunque possessiones, quaecunque
CL. boua cadetn ecclesia in praesentiarum juste et ca-
Ecclesiw S. GenovefmParisiensis bona et jura nooice possidel, aut iu futuruin conccssione pontl-
confirmat.
(Parisiis, April. 24.) ficuin, largitione regum vel principura, oblatione
fidclium seu aliis justis modis D.o propitio poterit
[Gall. Christ. nov., VII, 241.] adipisci, firma libi luisque successoribus in per-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- petuum et illiiaia permaneant, in quibus hoccpro-
Iecto filio ALBERTOabbati ecclesiae S. Genovefoc ! priis duximus exprimenda vocabulis.
quae secus Parisios sita est, ejusquc successoribus ^1 Burgum SanctoeGenovefoc(44) a domo Bartbo-
canonice substituendis in perpctuum. lotnaei usque ad pontem S. Mcdardi, et usque ad
Doniinus sapientia fundavit terram, ipse super stralam regiam(45)juxta ecclesiam S. Slephani (46)
maria fundavil eam , sttper flumiua praeparavit cum omnibus jtistiliis et Iiberalibus. Villam sancti
illam ; hinc esl quod Ecclesiac dispositio quam ter- Medardi et ecclesiam cum omnibus justitiis ejusdem
rse noniine Propbeta commemorat, nullis hostium villae. Rungiacum (47) cum onini justilia quae ad
incursibus, liulla temporum diulurnitate convelli- ipsum pertinet. Spinolium (48) cum ecclesia et
tur, lirmum enim Doinini fundainentura slat et omnibus pertineiiliset justitiis ejusdetn villoo.Apud
sine pocnileulia sunt dona et vocatio Dei. Hac fun- Dravernum (49) possessiones quas ibi habelis cuni
dalione, hoo dono sancta Romana et apostolica Ec- pertinentiis suis. Apud S. Germanum supcr Sco-
clesia sic uuiversis per orbem terrarum ecclesiis lam (50) possessiones cum pertinentiis suis. Jauci-
proeeminet, ul poteslafe divina, non terrena solum niacum (51) cum omnibus justitiis suis el ecclesiam
sed et coelestiajudicet atque disponat. Hujus nimi- ejusdera villae. Apud Magniacum (52) terras et ne-
rum poleslatis locura licet immeriti vicemque te- mora cum onuiibus justitiis. Apuil Ebeliacum (53)
nentcs, sic ecclesiaslica cogimur uegolia dispen- terras et capitalia. Aptid Trejeclura (54) capitalia
sare, ut Dei ubique lionor el liomiiiuin salus et lam virorum, quani mulierum. Apud Charnicn-
Ecclesioedignilas piovideatur. Iloc itaque ralionis triutn (55) possessioneset capitalia virorum et mu-
debito provocatus, praedecessornoster sanctaerecor- lierum. Itein viros et mulieres quos Meltlishabetis,
dationis Ettgenius papa praedictam S. Genovefoe Lysiaci (56) Mareoli (57) et in omni circum adja-
ecclesiain, in qua olim cierici saeculares enormiter cente territorio. Apud Firniitatem (58) Milonis, de
et minus honeste fueranl convcrsali, ad reforman- Turre v solidos et obolum et decimas et capitalia
dum in ea slatum honestatis et religionis Odoni multorum virorum et mulierum in vicinia illa, et
praedecessori luo regendam disponcndainque com- ecclesiam Sancli Vedasti. Marisiacum (59) cum ec-
misit, et sciipti sui privilegio communivit. Unde clesia Sanctae Genovefse,nemoribus, pratis ct om-
nos ad exemplar praedecessoris nostri caraJcm con- nibus pertinenliis ejusdem viiloc. Apud Palacio-
(44) Riirgttm S. Genov. coniplcclilur Garanellas, est.
Greneiles, ubi priinuni lerroedninis obsilae, cx ve- (53) Ebeliacum, Ebly, dioecesis Mildcnsis.
teri charia : « Habct ecclesia S. Genov. lerras apud (54) Trejectuni, Tri-le-Bardou, dioec. Meldensis,
Garancllas, qitas propiiis sttmptibus ac laboribus rnL cujus ecclesiie perlinenlis ad collationein abbatiae
canonici faciunl excolere. > Hic locus intra paro- S. Faronis S. Genovefa titularis est, ad quam no-
chiain S. Siephaiii est. no saetulo ipsitis sanctoc corpus delatum est.
(45) Slrala regia, platea est S. Jacobi. (53) eiiarmenlriiim, Charmentrc, dioecesis Mr-1-
(46) Ecclesia Sancli Slepbaiii, parochia estSancti densis, cujus parochia ad abbalise S. Faronis pa-
Stephani de Gressibtts. tronatuiii speclat.
(47) Rungiacum, Rungy, prope Parisios, vicusab (56) Lj'siacum, Lysi, dioeccsis Meldensis, cujus
aquis notissimus. eccicsiae curam epistopus Mehlensisanno 1269 re-
(48) Spinolium, Epinay, sublus Sennart, in quo gubnibus S. Genovefiecanonicis cominisil.
eiiam conliuetur Quinciacum. (57) Mareolum, Maretiil-la-Ferie , dioecesis Mel-
(49) Dravernura, Draveit, praediuin dioec. Paris. densis, cujus ccclesioe ad praisenlalioiiem prioris
daluin a Dagoberto rege, intra quod Cltamprosay. S. Celiniaesanctus Martinus titularis erat jam sae-
(50) S. Germanus super Scolam, Saini-Germain- culo ix quo illuc delatoesuiil sancloc Genovefaere-
sur-Ecole, dioecesis Senon. prope Cely, terra Chri- liquiee.
stophoro de Thou principi senatus Parisicnsis alie- (58) Firmitas Milonis, la FeriA-Milon. dicecesis
naia propler pecuniaruro subsidium. Suession.
(51) Jauciuiacum, Jossigny, dioecesis Parisien- (59) Maiisiacum, Marisy, dioec. Suession. Ejus
sis. palrona sancla Genovcfa, cujus corpus illuc saeculo
(52) Magniacura, Mugnyle-Hongre,dicecesisMel- ix deportatum est.
dciibis, cujus paiochiae Saucla Genovefa tilularis
213 EPISTOLJE ET PRIVILEGIA. — AN. 1163. 214
lum (60) et Ebarliacum (61) terras et capitalia, .A quoe est apud Trejectum. Apud Corbolium IVsoli-
decimas et camplpartes. Apud Atlieias (62) deci- dos de ecclesia sancti Exuperii. De sub Casiro 1'orti
raas et de unaquaque domo obolum. Apud Balneo- molendinum de Bucebni villa (81). Apud Curiani
luro (63) et Fontanelum, terras et nemoraelprata, Petrse (82) et Joviniacum (83) terras, prata, census
molendimim Beveris (64). Apud Vanvas (65) eccle- et neraora. Parisiis sub parvo ponle molendinum
siam, terras, vineas et capitalia cum omni justitia unum. Census et decimas de quadam terra apud
quoe ad terras vestras perlinet. Sosyacum (66) et Pontem petrinum (84). Apud Telletum (85j juxta
ecclesiam ejusdem villae. Triarnum (67) cum ne- castrum de Lauduno terras, capilalia et census.
more et lerra adjacente. Capellam Galise (68) cum Apud Sanclum Nonnum (86) terras, decimas et
porprisip suo, stagno, molendino. Decima apud campipartes. Apud Sosyacum (87) juxta Corbolium
Malum-nidum (69) et v arpenui vinese apud Marlia- lerras et<census. Apud Boscum regis (88) lerras et
cum (70) et slagnum quod Bartholomoeus pilosus redditus.
vobis in cleemosynam dedit. Nannetodorum (71) Libertatem quoque sive aiTCtoriititema praede-
cum ecclesia ejusdem villee, possessionibus et capi- cessoribus nostris Romanis poniificibus eidem ec-
talibus multorura. Apud Autolium (72) terras, vi- clesiae iudultam atque immunitalem a Francorum
neas et capitalia et totam justitiam terroe quam ibi regibus loco ipsi concessarii, et eorum scriptis fir-
habetis. Rodoniacum (73) cum ecclesia ejusdem inatam, vobis auctorilate apostolica pariter confir-
villae, capitalibus, justitiis et omuibus peiiinentiis mamus. Nec alicui Ffancorum regi seu principi
suis. Apud Cauaverias (74) terras , vineas et capi- Parisiensem urbem tenenii Jiceateamdem ecclesiam
talia. Borretum (75) et aquam ejusdem villae cum cuiqnam in beneficium tradere vel aliquo commuta-
omnibus pertinentiis suis. Apud TeiTiam (76) ter- liouis genere a regio patrocinio alienare, ut semper
ram et sensus, decimaset campipartes. ApudBaer- in canouicali religione per Dei gratiam persistenles
rium (77) terram cum decimis et campipaiiibus et ejusdem ecclesiae canonici cum patrocinio regio
justitiis. Apud Borrencum (78) trans aquam , lerras eliam sedis apostolicae luilione congaudeant. Clau-
et prata, campipartes, eensus et capitalia. Preeben- strum vestrum in ea quam hacteuus habuit liber-
aani unam in ecclesia beatae MariseParisiensis. Pa- tate servelur.
risiis inlra civilalem et extra, domos, census et Prohibemus quoqueut nulli post factam in eodem
capitalia mullorum. Apud Yvriacum (79) et Vitria- loco professionem absque abbatis sui licentia Iiceat
cum lerras, vineas, census et capitalia. Apud Yil» de claustro discedere, discedenlem vero nullus au-
lam Judaeorum (80) terras, decimas et campipartes. r> deat retiiiere. Constituimus etiam ut nulli archie-
Apud castrum Miledunum in monte S. Petri deci- piscopo vel episcopo nisi tanlum Romano poniifici
mas annonte et vini; item v solidos quos monachi ecclesia ipsa subjaceat. Chrisma vero, oleum san-
S. Pharonis annuafim vobis reddunt de ecclesia ctum, coiisecrationes altarium seu basilicarum, or-
(60) Palaciolum, Paiayseau , dioecesis Parisieu- (75) Borretum, Borresi, prope Silvanectum. Vida
sis. Slephani Tornac. epist. 129.
(61) Ebarliacum, inautlientico Challiacum, Chilly, (76) Tertia, seupotius Terlium, parochia dicece-
prope Palaciolum. sis Silvanect. ubi vetustissima est capella S. Ge-
(62) Atheiae, Athys, dioeeesis Parisiensis. novefse, dicta de Buxo jam ante annum 1200.-
(55) Balneolum, Bagneux, prope Fontanetum ad (77) Baernum , Baeme , prope Morttespillouer,
Rosas, Fontenaxj-aux-Roses, dioecesis Parisiensis. dicec. Silvanect. Nonnisi villa esse debet, in qua
(64) Molendinum Beveris, Moulin sur la riviere capella erat, quales anliquitus erant in plerisque
de Rievre, qui fluviolus propter Fonlanetum ad Ro- S. Genovefocpraediis.
sas flttit. (78) Borrencum , Borrane , dioacesis Bellovac.
(65) Vanvoe. Vanves, prope Paristos. prope abbaliam Regalis monlis tribus Silvanecto
(66) Sosyacum, Choisy-aux-Bwufs, dicecesis Car- lcucis.
not. parochia quondam intra fines raajoris Versa- n (79) Ivriacum et Yitriacum, lvry et Vitry, prope
liarum saltus, niodo destructa; vide Steph. Toruac. Parisios.
cpist. cxvui. (80) Villa Judaeorum, Villejuif; prope Parisios;
(67) Triarnum , Trianon, vicus destructus, ubi quod ibi possidebal abbalia, feodus S. Genovefac
nunc regale palatium appellabatur.
(08) Galia, Galy, lerra sita piope Sosiacum , ven- (81) Bucelinivilla, Boussinville.
dila Ludovico XIV seu commutata pro domiiiio de (82) Curia Petrae, Courpierre, prope Giffura.
Ver dioec. Silvaneclensis, quod ideo nomen habet (85) Joviniacum, Guigny, prope Orley.
Ver-de-Galy. (84) Pons petrinus, Pontperrin, prope Parisios .
(69) Malus-Nidus, Maulny. circa Villulain, a quo cerlum territorium nomen
- (70) Marliacum, Marly-le-Roy, dioecesisJParisien- babebat.
sis. (85) Telletum, Tiloy, prope Castrum Nantonis,
(71) Nannetodorum, Nanterre. Chdteau-Landon, dioecesis Senonensis.
(72) Autolium, Auleuil. (86) S. Nonnus, Sainl-Non, dicecesis Parisien-
(73) Rodoniacum, Rosny-sous-Vincennes , per sis.
quem locum nono sseculo S. Genovefae corpus re- (87) Sosiacum, Soisy, prope Corbolium, dicecesis
latum est Parisios. Paris.
(74) Canaveriae, Chen.evieres, super Matronam (88) Roscus regis, Bois-le-Roy, seu Balleroy, dioo»
prope, Canipiniacum el S. Maurum. cesis Senou.
' ALEXANDRI111PAPM 216
2!5
dinaliones clericortim qui ad sacros ordines fuerint A obsequio, sttb B. Pelri, el nostra prolecfione susci-
promovendi, a quocumque malueritis, suscipietis pimus, et prseseiilis scripti privilegio communi-
episcopo, si quidero catholicus fuerit ct graliam nuis; statuentes ut quascunque possessiones, qnae-
atque communionem aposlolicoe sedis habuerit. cttnque bona eadem Ecclesia in praesentiarum juste
Obeunte vero te nunc ejusdem loci abbate vel tuo- et canonice possidet, aut in futurum concessione
rum quolibet successoruro, nullus ibi qualibet su- pontificum, largilione rcgum, vel principum , obla-
breptionis astutia seu violentia praeponatur, nisi lione fideliiim, seu aliis justis modi.s, preeslante
quem fratres communi consensu, vel fratrum pars Domino, poleril adipisci, firma vobis vestrisque
consilii sanioris secundum Dei timorem et B. Au- successoribus et illibata perniaiieant. In. quibus haec
guslini Regulam providerint eligendum. Et quia propriis duximus exprimenda vocabulis : ecclesiam
volumus laboribus et expensis, eeclesiae vestroe de Rotumgio cum decima magna et minuta, et
prompta benignitate succurrentes consulere, con- omnibus ejus appendiciis; ecclesiam de Hausseio et
stituimus eleclus vester ad quemcumque calholi- de Curcellis, ecclesiam de Hericourt; altare de Lo-
cum episcopum voluerit, benedictionis graliam dosiis; medietalcni decimse de Collcngnies; deci-
consecuturus accedat, vel si maluerit juxta quod in mam de Tuilcto; tertiam partem de sancti Dionysii
aliis privilegiis vestris conlinetur, liberum sit ei ad B ciitie, ecclesias de Vuambasio, de Capella, de Sul-
Romanum pontificem, ul ab eo niunus benediclio- lis, de Sancto Sanctone, et de Sancto Audoeno.
nis accipiat, accedere. Decernimus ergo ut nulli Juslitiam qtiam habetis in alrio apud Sonjons,et apud
oninino hominum, etc. Acceium et apud villam quae dicilur Uns, apud Se-
Ego Alexander Catholicae Ecclesiae episcopus. nentes, c-t apud Vuardes; in villa Braii et apud
Ego Bernardus Poiiucnsis et S. Rufinoc episco- Cuiieium; decimam quoque conductus pedagii,
pus. transilus apud Sonjons et Uns, et fossam ferrariam
Ego Gualterus Albanensis episcopus. in Sabiniis. Ad hsec liberlatem illam quam bonae
Ego Hubaldus presbyter cardinalis S. Crucis in memoriae Yuido quondam Belvacensis episcopus
Jcrusalein. canonicis vobis et ecclesiac vestrac concessit, et
Ego Henrictis presbyter card. lit. SS. Nerei et scripti sui pagina confirmavit, nosne a slatu suo
Acbillei. temerario alictijus iucursu, pro;.essu temporis mo-
Ego Johaiinespresbyter cardinalis tiluli S. Ana- vcatur, auctorilate aposlolica confirmamus.
slasiae. Prtesenti eliam decreto statuimus ut nullus un-
Ego Alberlus presbytcr card. tit. S. Laurentii in (-. quam habeat in ecclesia vestra praebendam nisi
Lucina. is qtii ei per suam preesentiam voluerit deservire.
Ego Guillelmtts presbjier card. S. Petri ad Vin- Capcllanum itidem vice domini, qui pro teriipore
cula. fuerit, nisi a'o oflicio capellanioe oninino destiterit,
Ego Hyacinthus diac. card. S. Mariaein Cosme- capellam aut prsebendam ecclesioe veslrae, simul
din. cuni capellania illa prohibemus haberc. Adjicimus
Ego Odo diaconus cardinalis S, Nicolai in Car- practerea el auctoritate apostolica interdicimus ut
cere. prsebendeevestras non dividantttr, sed in sua omni
Ego Arditio diaconus cardinalis Sancti Theo- tempore integritale permaneant.
dori. Decreviraus ergo ul nulli omnino hqminura li-
Ego Cinthius diaconus card. S. Georgii ad Ve- ceat supradiclam ecclesiam temere perturbare, aut
lum Aureum. ejus possessiones auferre, vel ablatas relinere , mi-
Datum Paris. per manum Hermanni sanctse Ro- uuere, seu aliquibus vexalionibus fatigare, sed
manae Eeclesia? subdiaconi et notarii, vni Kal. Maii, illibata omnia el inlegra conserventur eorttm pro
lncarnalionis Dominicae anno 1165, ponliiicatus quorum gubernatione et sustentatione coneessa
vero domini Alexandri papac III aiino iv. 1) sunt, usibus omni modis profutura, Prohibemus
CLI. quoque ut nulius unquam audeat ecclesieeveslrae
Privilegium pro ecclcsia Gerberodensi. aut capellanis ipsius novas vel indebilas exactio-
(Parisiis, April. 25.) nes imponere, vel personas vestras aliquibus illici-
[PILLET,Hist. de Gerberoy, Pr., p. 332.] tis prseceptionibus et servitiis aggravare, salva
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- apostolicaesedis auctoritate, et dioecesani episcopi
lectis filiis canonicis Ecclesise Gerboredi, tam prae- canonica juslitia. Ad indicium aulem perceptae bu-
sentibus quam ftiluris (canonice) intranlibus, in jus ab Ecclesia Romana proteclionis, unum bisan-
perpetuum. tium nobis, nostrisque successoribus annis singu-
Quolies illud a nobis petitur quod religioni et lis persolvetis.
bonestate convenire dignoscitur, animo nos decct Si qua igitur in futurum ecclesiastica saeeula-
libenti concedere et petentium desideriis congruura risve persona hanc nostrac constitutionis paginam
impertiri consensum. Eapropler dilccti in Domino sciens, contra eam temere venire tentaverit secun-
lilii> juslis postulationibus clementer annuimus , et do terliove commonita, si non salisfactione con-
prjefatam ecclesiam in qua divino mancipati estis grua emendaverit, poteslatis honorisque sui digni»
2!7 EPISTOL^ ET PRIVILEGIA. — AN. 1163. 258
tate careal, reamque se divino judicio existere de A successoribus et illibata permaneant; in quibus haec
perpetrata iniquitate cognoscai, et a sacraiissinio propriis duximus exprimenda vocabulis.
corpore et sanguine Dei et Domini Redernptoris Ex dono Roberti quondam Atrebatensis episcopi,
nostri Jesu Chrisli aliena liat, alque in extremo altare de Marcha-Golranni, ad usus canonicorum
examine dislrictae ullioni subjaceat. Cunctis aulem inibi Deo servientium; salvo in omnibus jure
eidem Joco sua jura servantibus sit pax Domini episcopi et minislrorum ejus. Ex dono ejusdem
nostri Jesu Christi, qualenus et hic fructum bonse altare Sanctsc Riclrudis de Wasers, cum dotibus
aclionis percipiant, et apud districtum judicem suis, ad usus eorumdem canoiiicorum, ila liberum
praemia seternae pacis inveniant. Amen. et absolutum, sicut ipse vobis coiicessit; salvis in
Ego Alexander Catholicse Ecclesiae episcopus. omnibns redilibus episcopi, et consuetudinibus ar-
Ego Hubaldus Ostiensis episcopus. chidiaconi et mihistrorum ejus. Presbylero vero
Ego Bernardus Porluensis et Sanclse Rufinae epi- loci illius defuncto, sive rationabiliter inde remoto,
scopus. vestram erit alium providere idoneum presbyterum,
Ego, Guallerus Albanensis episcopus. et Atrabalensi episcopo praesentare, cui professio-
Ergo Hubaldus presbyter cardinalis lil. Sanctte nem faciat et obedienliam promittat. Omncs deci-
Crucis in Jerusalem. B mas parocliise vestrae el omnes oblaliones quas Ge-
Ego Henricus prcsbyter cardinalis lil. Sanclorum rardus Cameracensis quondara cpiscopus ad usus
Nerei el Achillsei. canonicorum ecclesise vestrac concessit dum adhuc
Ego Joannes presbyter cardinalis lit. Sanctsc Cameracensis et Atrebatensis episcopalus conjun»
Anasiasise. cli essenl; ea scilicet conditione, ul ipsam eccle-
Ego Alberlus presbyter cardinalis tit. Sancli siam vestram et res ejus nulla unquam regal laica
Laurentii inLucina. persona; sed solummodo eam provideat praepost-
Ego Guillclmus presbyter cardinalis tit. S. Petri tus, qui clericus sit, et in pracbendis locandis cu-
ad Vincula. ram agens, et in cseteris rebus ipsius ecclesioe or-
Ego Hyacinthus diaconus cardinalis S. Mariae in dinandis. Liberam quoque, et ab omuibus obsoniis
Cosinedin. omnisque censuali respeclu absolutam, procfatam
Ego Odo diacouus cardinalis S. Nicolai in car- ecclesiam raanere volumus, sicut idem episcopus
cere Tulliano. slaluit: salva lanlum sicut in aliis abbaliis, Atre-
.Ego Ardicio diaconns cardinalis Sancti Tlieo- balensis episcopi juslilia.
dori. (
P Ex dono memorati Roberli Atrebatensis quon-
Ego Cinlhius diac. cardinalis Sancli Adriani. dam episcopi, allaria et ecclesias Sancti Martini de
Ego Manfredus diac. card. Sanli Georgii ad Ye- Sin, et Sancti Remigii de Marca cum dolibus et
lum Aureum. appendiciis suis ad usus canonicorum ibidem Deo
Dalum Parisiis per manum Hermanni S. Roma- servientium (remola per eumdem episcopum omni
nae Ecclesiaesubdiaconi el notarii, vn Kalend. Maii, venalitate et turpis lucri exactione), ita libera jure
indiclione xi, Incarnationis Dominicae anno 1163, perpefuo possidenda, sicut ea vobis rationabiliter
pontittcatus vero domni Alexandri papae lerlii ipse concessit, salvis in oninibits calhedraticis
anno quarto. redditibus episcopi, et consuetudinibus archidiaconi
CLII et ministrorum ejus. Presbytero vero de quolibet
Privilegium pro ecclesia S. Petri Duacensi. loco proediclo dcfuncto, sive ralionabililer inde re-
(Caruoti, April. 29.) mof.oalium idoneum presbyterum Atrebalensi epi-
[MIRJEUS,Opp. Diplom., 111,51.] scopo preesentetis, cui professionem faciat et obe-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- dienliam promiliat; et sic in populo Dei curam ge-
leclo lilio IIUGONIS praepositi ecclesiaeS. Petri Dua- rendam de manu episcopi gratis accipiat.
censis, ejusque fratribus tani praesentibus quam fu-1D Aliqui tamen vestrum singulis annis Atrabatensi
turis canonice intrantibus in perpetuum. synodo sludeant interesse; nisi forte bcnevolenlia
Sicut injusta pelentibus nullus est tribuendus episcopi fuerint relaxati.
«ssensus, ila et justa postulantium non est diffe- Duas capellas Bealae Marieein suburbio Dtiacensi
renda potilio. Eapropter dilecti in Domiuo iilii, ve- liberas et absoJulas, sicut ecclcsia vestra haclenus
slris justis poslulationibus clementer annuimus et noscitur ralionabililer possedisse.
prsefatam S. Petri ecclesiam, in qua divino manci- De praebendis quoque mutandis , quae de bonis
pati estis obsequio, sub B. Petri et noslra prote- Roberti procpositi, Simonis et Girardi, in ecclesia
ctione suscipimus, et prsesentis scripfi patrocinio veslra sunt rationabiliter instilutse, quorumlibet
communirous; statuentes ut quascunque possessio- Iaicorum assensus conlra ipsius Ecclesiaeconsuetu-
nes, qusecunque bona eadem eeclesia in praesenlia- dinem nullatenus admittatur.
rum juste et canonice possidet aut in fulurum con- Decernimus ergo ut nulli omnino bominum li-
cessione ponlificum, largitione regum velprincipum, ceat procfatam ecclesiam temere perturbare, aut
oblatione fidclium, seu aliis justis modis; praeslanle ejus possessiones auferre, vel ablaias relinere, ini-
Domino, polerit adipisci, firma vobis vestrisque nuere, seu quibuslibel vexalionibus faligare; sed
219 ALEXANDRIIII PAPM 220
illibala omnia el inlegra conservenlur eorum pro A , oranium in gravioribus negotiis recurrendum ec-
quorum gubernalione et suslentalioiie concessa clesiaslica sanxit auctoritas. Ipsa enim maternae
sunl, usibus omnimodis profulura, salva sedis apo- charitatis visceribus uovit oppressis filiis subve-
slolicoe auctoritate, et dicecesani episcopi canonica nire, et sic sua defendere, ut curet aliis etiam com-
juslitia. petentia jura servare. Tuas igitur et Ecclesiae tuae
Si qua igitur in futurum ecclesiaslica saeculafisve preces, venerabilis in Chrislo ftater Joannes, Le-
persona hanc nostrae constitutionis paginam sciens, gionensis episcope, debita beniguilale suscipimus,
contra eam temere tentaverit, secundo lertiove ut liberalitatis jus aiiliquorum jam temporum diu-
commonita, nisi praesumplionem suam congrua sa- turnitale possessum, eidem Legionensi Ecclesioe
tisfactione correxerit, potestatis honorisque sui conservemus. Ipsa quippe cum inter coeteras His-
dignitate careat, reamque se diviuo judicio exislere paniae civitates clara, locuplesque polluerit, nulli
de perpelrata iniquiiate cognoscat, et a sacratissi- unquam legitur subjacuisse melropoli. Hanc igitur
mo corpore ac sanguine Dei et Doinini Redempto- ipsius ingenuitatem juxta petitioncm tuam rala;n,
ris noslri Jesu Christi aliena fiat, atque in exlremo et integram, et ila slabilem permanere decreti pra>,-
examine districtoe ullioni subjaceat. Cunctis autem senlis assertione censemus, ut si quara forte liuic
eidem loco jura sua servantibus sit pax Domini B libertati contrariara insliiutionem apud apostolicsc
noslri Jesu Clirisii, quatenus et hic fructura bonee sedis occupationes quaelibet potuit exlorsisse su-
actionis percipianl, et apud districtum judicem, breplio, nullum per hanc eidem liberlati" preejudi-
praemia eeleniaepacis inveniant. Ainen, amen. cium ingeratur. Libertaiis enim bonum omnimoda
Ego Alexander CalholiceeEcclesioeepiscopus. legura provisione munitum est, ut nullis pateat oc-
Ego Hubaldus Ostiensis episcopus. casione pessundandum. Unde nos prsedecessoruni
Ego Bernardus Portuensis et S. Rufiiiae episco- nostrorum bonae memorise Paschalis, et Adriani
pus. PP. vestigiis inhaerentes, aucloritale apostolica sta-
Ego Guallerius Albanensisepiscopus. luimus, ut tu, ct tui deinceps successores nulli un-
Ego Hubaldus piesbyter cardinalis tifulo Sanctoe quam metropolitaiio debeatis, nisi lantum Romano
Ctucis el Jerusalera. pontifici subjacere, et omnes qui libi in eadcm sede
Ego Henricus presbyler cardinalis tit. SS. Nerei successerint, per manus Romani ponlificis tan-
et Acliillei. quam speciales Romanoe sedis suffraganei conse-
Ego Joannes prcsbyler cardinalis tit. Sanclee crentur. Preeterea quascunque possessiones , qtiee-
Anaslasioe. cunque bona eadem Ecclesia in praesenliarum juste
Ego Alberlus presbyter cardinalis Saucli Lau-' et canonice possidet, aut in futurum concessionc
rentii in Luciua. pontificum, largitione regum vel piiiicipum, obia-
Ego Guillelmus titulo S. Petri ad Vincula presby- lione fidelium, seu aliis juslis modts, Deo propitio,
ter cardinalis. poterit adipisci, firma libi luisquc succcssoribus,
Ego Hyacinthus, diaconus cardinalis S. Marise in et per vos eidem Ecclesioeillibata permaiteant. In
Cosinedin. quibus baec propriis duxiraus exprimenda vocabu-
Ego Ado, diaconus cardinalis S. Nicolai in Car- lis.
cere Tulliano. Intra fines Galleciaearchidiaconatum qui conti-
EgoArdicio, diaconus cardinalis Sancti Theo- nel tria castella, turres, dancus, cancellata, valcar-
dori. cer, Navia; quidquid juris habes in ecclesiis ad
Ego Boso diaconus cardinalis Sanctorum Cosmae monaslerium Sancli Facundi pertinentibus ; quid-
cl Damiani. quid juris Legionensis Ecclesia habere dignoscilur
Ego Cinihius diac. card. Sancli Adriani. in ecclesia S. Isidori, et in ecclesiis ad ipsum per-
Ego Joannes diaconus cardinalis S. Mariae in tinentibus. lulra episcopalura Asturicensem, villa
Poi-licu. ,p quee dicitur Canzanucos cum ecclesiis suis; intra
Ego Manfredus, diaconus cardinalis S. Georgii episcopaluin Palentinum, villa quac dicitur Bobada,
a 1 Velum Aureuni. et villa quacdicitur Abarca cum ecclesiis suis , et
Datuin Carnoti per manum Hermanni sanclse ecclesias de Capella ; intra episcopatura Ovelensem,
Romanae Ecclesiae suhdiaconi et notarii, ui Kal. villa quae dicitur Ovelgas cum ecclesia; ecclesiam
Mai, indiclione xi; Incarnalionis Dominicae anno Sancti Maiiini de Fonte de Febro, el ecclesiam
1165, pontificatus vero donini Alexandri papae III, Sancti Jacobi; quidquid juris liabes in ecclesia
anno iv. Sancti Petri de Asloncia, in ecclesia S. Micliaelis
CLIII. de Escalada, et in ecclesia monaslerii de Yega;
Prnilegiuin pro Ecclesia Leniouensi.
(Turoni, Maii 16.) monasterium S. Claudii in propria baereditate Le-
[FLOREZ, Esp. sagrada, XXXV, 421.] gionensis Ecclesioefundalum ; caslrum de Coronio
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- cuin omnibus perlinenliis suis; vil-la quae vocalur
nerabili frairi JOANNI Legionensi episcopo, ejusque villa Muzaref cum fodro ad eam perlinenle. Ad
succcssoribus canonice instituendis in perpetuum. heec ea quoe felicis memoriee Adelfonsus illustrts
Ad sedem aposlolicam quasi ad caput et uialrein llispaniarum rcx, et Berengaria uxor cjus cuai
S21 F.PISTOLJE ET PRIVILEGIA. — AN. 1165. 222
liliis, et Sanlia gerniana sua pro peccatorum suo- A Ego Hyacinlus, diac. cardinalis S. Mariociti Cos-
rura remissione Ecclesise Legionensi devotionis in- medin.
tuitu obtulit, vel etiam recognovit, nos ad inslar Ego Ardieio, diaconus cardinalis Sancti Tbeq-
praedecessorum nostrorum felicis metnoriae PP. Eu- dori. "
genii et Adriani, tibi, tuisque successoribus , et per Ego Petrus, diaconus cardinalis Sancti Eiistachii
vos eidem Eeclesieeauctoritate apostolica confirma- juxta Templum Agrippse.
mus : decimas videlicet ad Legionensem episcopa- Datum Turonis per manum Hcrmanni Sanclae
tum pertinentes in omnibus villis, quoe intra ejus- Romanae Ecclesise subdiaconi, et notarii xvii Kal,
dem episcopatus terminos continenltir, et quac ad Junii, indictione xi, Incarnalionis Dominicse anno.
Iiottorem S. Pelagii spectare hoscuntur, et infantagi 1165, pontilicatus vero doiiini Alexandri papae III
luinore fuerunt; praelerea villas in quibus Ecclesiae anno quarlo.
istoe fundalee sunt, ecclesia scilicet S. Michaelis de CLIV.
Escalada, et S. Petri de Aslonza, et ecclesia de
et sunt in Privilegium pro ecclesia S. Joannis Ambiancnsis.
Vegu, exceplis monasteriis, qitae Legio- Maii 23.)
nensi civitate, videlicet ecclesia S. Salvaloris, quee (Turoni,
THUGO, Annal. Prmm., I, 694.]
est extra murum, et aliis inlra murum existentl- g
ALEXANDER cpiscopus, servus servorum Dei, di-
bus, el villa de Fresno, quac est in valle de Uncina,
et villa S. Gervasii. Census quoque, vel consuetu- lectis liliis EDSTACHIO abbali ecelcsiae S. Joannis
diues quas sedes Legionensis a preefatis recipere super Seylam positee, ejusque fratribus, tam proe-
consuevit ecclesiis, eidem sedi ab ipsis more solito scntibus quam futuris, regttlarem vitam professis
persolvantur. Quae nimirum omnia vestris usibus in pnrpeluum.
in posteruisi profulura serventur, ut ea jure debca- Religiosam vitam eligenlibus apostolicum con-
lis in poslertim possidcre, et nuntios proprios ad venit adesse preesidium, ne forte cujuslibet teme-
decimas recipiendas in villis singulis habealis. ritatis incursus aut eos a proposilo revocet, aut
Decernimus ergoulniuTi omnino hominum liceat robur (quod absit!) sacroe religionis infringat. Ea-
prsefalam ecclesiam temere perturbare, aut ejus propter, dilecti in Domino filii, vestris juslis po-
possessiones auferre, vel ablatas retinere, minuere, stulationibus clemenler annuimus , et procfalam
aut aliquibus vexationibus fatigare; sed omnia ecclesiam in qua divino mancipati estis obsequio
inlcgra eoiiserveniui- vestris, etaliorum, pro quo- et prsedecessoris uost.ri sanclae recordationis Euge-
rum gmbernaiioiie et suslenlatione concessa sunt, ^ nii papae vesiigiis inhocreiites, sub B. Petri et no-
usibus oninimodis profecta, salva in omnibus sedis stra proteclione suscipimus, el prsesenlis scripti
Apostolicoe auctorilate. Si qua igitur in fulurum privilegio communimus. In primis siqttidem sla-
ecclesiaslica, saecularisve persona Iianc nostroe luentes ul ordo cononicus, qui secundum Deum et
constitutionis paginam sciens contra eam lemere B. Auguslini Regulam et institutionem Praemon-
venire tentaverit, secundo, tertiove commoiiita, si slratensis ordinis, in eodem loco noscilur institu-
non salisfactione congrua emendavcril, poteslatis, tus, perpetuis ibidem temporibus inviolabililcr ob-
honorisqiie sui dignitate careat, reamque se de servetur. Prseterea quoscunque possessioues, quee-
divino judicio existere de perpetrala iniquitate co- cunque hona eadem ecclesia in prsesenliarum justc
gnoscat, et a sacratissimo corpore et sanguine Dei et canonice possidet, aut in futurum concessione
el Domiui Rederaploris noslri Jesu Christi alicna pontificum, liberalitate regum, Iargilione princi-
fiaf, atque in extremo examiiie dislrictsc ullioni pum,ob!atione fidelium, seu aliis justis modis, prae-
subjaceat. Cunctis autem eidem loco jusla servan- slante Domino, polerit adipisci, firma vobis ve-
libus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus strisque successoribus et illibata permaneant. In
el hic fruclum bonse actionis percipiant, et apud quibus haec propriis duximus exprimenda voca-
«listrictum judicem praemia aeternoepacis inveniaul. 0 bulis.
Anien, amen. Altare de Marcel cum decima et appendiciis ejus,
DEJIONSTRA MIHIVIASTDAS,DOMINE. et lerra dotali ; curtem de Marcel liberam cum pas-
(Locus Sigilli.) cuisejusdem territorii; decimam vobiscanonicecon-
Ego Alexander catholicae Ecclesiae episcopus. cessam apud Walbercurt; altare S.Firmini, altareS.
Ego Hubaldus Ostiensis episcopus. Germani, campum S. Germani cum terragio el decima,
Ego Rernardus Portuensis Sanctee Rufinee cpisco- ctiriem de Berlricurt, in quaconverseevestreehabilant
pus. cum cimeterio et tota decima, sieut ralionabiliter vobis
Ego Gualterius Albanensis episcopus. est concessum, quartam partem terrilorii Longi-prali,
Ego..., presbyter cardinalis tituli Sanctae Crucis et dimidium Maresci, et ejusdem quartae parlis do-
in Jerusalem. miniura, molendinum, quod vobis, conlulerunt do-
Ego..., presbyter cardinalis tituli Sanctorum Ne- mini de Pinchonio, et curtem ejusdem molendini,
rei et Aquilei. usuarium Maresci. Ilernencurtis, eursum Seylee a
Ego Albertus, presbyter cardiualis tituli S. Lau- praedicto molendino descendentis usque ad abba-
rcnlii in Lueina. tiam et fralrum ofliciitas civitatis Ambianensis pa •
225 ALEXANDRl III PAPM 524
scua, domos et lerras Radulphi «7«»IIOHridet, cum A qua igitur in futurum ecclesiastiea ssecularisve per-
appendiciis earum, curtem de Ollaincurt, liberam sona banc noslrse constitutionis paginam sciens,
ctira suis agriculluris et usibus nemoris, totam de- contra eam lemere venire lentaverit, secundo fer-
cimam de Wattincurt cum suis appendiciis et ter- tiovecommonita, nisireatum suum congrua satis-
ris, quas Giraldus de Petracloa, et Gualterius, et factione correxerit, potestalis honorisque sui di-
eorum participes vobis dcderunl; campum Uhuo - gnilate careat reamque se divino judicio existere
rum et campum S. Petri de Brihercurt, campuni dc perpetrata iniquiiate cognoscat, et a sacratissimo
et curtile S. Petri de Gaudiaco, tertiam partem de- corpore et sanguine Dei ac Domin.i Redemploris
cimae de Hornasi cum lerragio et decima ; deci- nostri Jesu Chrisli alieua fiat, atque in extremo
inani de Ultzabaiz, sextam partem decimoede Ar- examirie districtse ullioni subjaceat. Cunclis autem
govia cum duobus campis et prato quod est ibidem eidem Ioco sua jura servanlibus sit pax Dominino-
inter terram et rivtilum ; quinqtte campos terrse stii Jesu Christi, quatenus ct hic fruclum bonae ae-
allodii in territorio Longi Prati cum terragio et tionis pcrcipiantel apud districtum judicempraemia.
decima ; terras el decimas quas habetis apud No aeternaepacis inveni.anl. Anien.
intel, et sex vini modios singulis annis vobis per- Ego Alexander CatbolicaeEcclesise episcopus.
B Ego Hubaldus Ostiensis episcopus.
solvendos, molendinum de Eurcs, molendiiiura de
Pralo ; molendinum censuale ex]concessioiieFlavia- Ego Bernardus Portuensis el S. Rufinae episco-
censis capituli ; curlem dc Seplemvilla, ct totam ptts.
deeimam ejusdem territorii cum pascuis el nsibus Ego Ilubaldus presb. card. til. S. Crucis in Je-
nemoris ; sextam partem tolius Septemvilloe,quam rusalem.
conlulit vobis Jugdramnus Rufus cum duodi.cima Ego Ilenricuspresb. card. tit. S S. Nerei cl Achib
parte ejusdeni terrilorii, quara. concessit vobis lci.
Aquicinensis ecclcsia ; curtem in Yiconia silani, Ego Joannes presb. card. lit. S. Anastasisc.
quae Yallis Domorum dicitur, ab onini exaciione Ego Alberlus presb. card. tit. S. Laurenlii in
liberam cum suis pascuis et usibus nemoris el de- Luciua.
cima, et undecim carucafarum terrac agricullurafti Ego Jacobus diac. card. S. Mariscin Cosmedin.
in eodem terriiorio cum lota decima, cuiiem quae Ego Joannes diac. card. S. Marioein Portieu.
vallis Guidonis dicitur, liberam, cum terris quas Dalum Turonibus per manum Hermanni Sanctai
possidetis in Yiconia et in lerrilorio de Mairia cum Romanoe Ecclesioe subdiaconi et nolarii, VIII Kal.
terris, deeimis, paseuis et usibus nemoris ; cam- Q1 Junii, indictione xi, Incarnationis Dominicaeanno
pum Stephani et campum de Maharavesne; sex- 1163, ponlificalus vero domni Alexandri papae III
tam partem decimaede S. Amando ; annuales cen- anno iv.
sus terrarum etdomos, quas in diversis locis habe- CLV.
tis ; septuaginla el sex jugera terrae supra Some- Ad Henricum Rentensem — Pro
archiepiscopum.
nam cum terragio ; pascua Argoviae libera cum causa quw vertilur inler ecclesiam S. Remigii et
oclava parte maresci Argoviau,quara concessit vo- Dervensem, super quadam decima.
bis Radulphus de liaidincurt : curtem de Savieres (Turoni, Maii26.)
liberam et cjusdem lerroe agriculiuram cum pascuis [MARTEN., Ampl. Collecl., II, 691.]
el usibus nemoris et terlia parte decimae, qutc per- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
finel ad allare cum alia tertia parte ejusdem deci- nerabili fratri HENRICO Remensi archiepiscopo, sa-
niae; terram, quam vobis concessit Bernardus de lutem et aposlolicara benedictioncm.
Baratangla in lerrilorio de Baratangla; leiram ctiam Ex coiiquestione abbatis et fratrum Sancti Remi-
quam conlulit vobis Arnulphus Ferez et Ernoldus gii nupcr accepimus quod cura causa quse est inter
de Arlois in territorio de Drihercurt; lerram quo- ipsos et abbalem Dervensem (89) super qtiadam
que et nemus de Hernencurt cum terragio et de- D1 decima de Franpas noscitur agilari, in praesentia
cima. Sane novalium vestrorum quse propriis ma- lua et Samsonis, pracdecessoris tui, olim fuisset
nibus aut sumptibus colitis, sive t!e nulrimcntis diulius ventilata,el super eadem causa sacpius fuis-
vestrorum animaliuin, nullus a vobis decimas pree- set adnostram audientiam appellalum ; memoralus
S'mal exigcre. abbas, nec appellalionem exsequi, nec justitiam ali-
Decernimus ergo ul milli otnuino hominuni li- quaienus voluit exhiberc. Unde quoniam ex injun-
ceal praefaiam ccclesiam tcmere perturbarc, aut clo nobis aposlolalus oflicio universis Dei fidelibus
pnssessionesejus auferre, vel ablatas relinere, mi- in sua justitia existimus debitores, fraternitaii tuie
nuere, seu aliis quibuslibet vexationibus fatigare, per apostolica scripta mandamiis, quatenus infra
sed omnia intcgra conserventur eorum pro quorum xxx. dies, poslquam fucris reqttisitus, uttamque
gubernatione et sustentatione concessa sunt usibus partem ante tuam prsesentiam evoces, et rationibus
omnimodis profutura, salva sedis apostolicaeau- 'hinc inde auditis et plenius cognitis eamdem cau-
ctoritate et dicecesani episcopi canonica juslitia. Si sam, remota appellatione, justilia medianle, deci-
(89) Dervensis anliquum elinsigne monaslerium, sanclo Berthario fiundalum, hactenus perstat sub
ordinis S. Benedicti in dicecesi Calalaunensi a congregatione S. Vitoni gallice Montier-en-Dcr.
«28 EPISTOL.E ET PRIVILEGIA. — AN. 1163. 220
das. Ad hoc quoniam sicut ex supradietorum ab-- A t ct domos, quse vobis in Norwico, et Geriiamuta
balis et fratrum querela percepimus, canonici Gran- in eleemosyna rationabiliter sunt concessa; molea-
dis-Prati, corpus filii comitis ejusdem loci, qui abi dinura de Baldrusella, et tredecim solidos in Ka-
utero matris ecclesiae ipsorum fratrum, sicut asse- reseja, et in Buccheshala ; molendinuni Dalraford I,
runt, fuerat olim oblatus, eis per violenliam et con- terram quam Simon Pecchi vobis in eleemosynain
tra justiliara surripuerunt, nihilominus tuse discre- dedit, terram Radulfi de Berveswcrda, terram
lioni mandamus, quod preefalos canonicos diligen- qtiam vobis dedit Willielmus de Chorzo in Bischele,
ler moneas, et districte compellas, ut vel ablatumi terras quoque quas Willielmus Bardulfus vobis
corpus memoratis fratribus sine ulla contradictionc i dedit in Srecaham, et in Spicafurda, terram quam
restituant, vcl cum eis pacifice super hoc .amicabi- Baldvvinusfilius Guidonis vobis dedit in Buchin-
lilerque componant, auf in prsesentia tua sibi cxhi- gaham, terram quam Hugo de Duillers vobis dedit
beant juslitise complementum. in Kalaxaforda, terram de Nunterston quam Ri-
Data Turonis, vn Kal. Junii. chardus filius Gaufridi vobis dedit, et salinas quas
CLVI. Willielmus Strabo vobis dedit in Kimnabam, reddi-
Privilegium pro nwnasterio S. Fidis Horshamensi. lum quem Radulfus filius Baldvvini vobis dedit, et
(Turoni, Maii 26.) terram de Rendringlal, qu3m Willielnuis de Bisnei
[Monaslic Anglic, I, 416.] vobis dedit.
ALEXANDER episcopus, servus servorura Dei, Decernimus ergo ut nulli omnino hominum liceat
dilectis filiis BERNARDO priori monaslerii Sancise supradictum monasterium temere perturbare, aut
fidis de Rosham ejtisqne fratribus, lam prsesen- ejus possessiones auferre, vel ablatas retinere, mi-
tihus quam futuris regularem vilam professis , in nuere, seu quibuslibet vexationibus fatigare, sed
perpetuunu omnia integra conserventur eorum pro quorum
Religiosam vitam eligentibus aposlolicura conve- gubernatione et sustenlatione concessa sunt, usibus
nit adesse praesidium ne forte cujuslibet temeritalis omnimodis profutura ; salva sedis apostolicae
.incursus aut eos a proposito revocet, aut robur, auctoritate et dioecesani episcopi canonica jus-
qttod absit! sacrse religionis infringat. Quocirca, litia.
dilecii in Doraino filii, vestris juslis postulationibus Si qua igitur in futurum ecclesidstica saecularis-
dementer annuimus, et prsefatum monasterittm, ve persona hanc nostrse constitulionis paginasn
in quo divino mancipati eslis obsequio, sub beati sciens,conlia eam temere venire leiuavcrit, secundo
Pelri el nostra proteciione suscipimus, et preesen- Q tertiove commonila , nisi praesumplionem suam
iis scripti patrocinio communimus; statuentes ut congrua satisfactione correxerit, potestalis hono-
quascunque possessiones, queecunque bona , idcm risque sui dignitate careat, reamque se divino ju-
nionasteriuni iti prsesentiarum juste el canonice dicio existere de perpetrata iniquitale cognoscat,
possidet, aut in futurum concessione pontificum, et a sacratissinio corpore ac saiiguine Dei et Do-
largitione regum vel principum, oblalione fidelium, mini Redemptoris noslri Jesu Chrisli aliena fiat,
seu aliis justis modis, praestante Domino, poterit alque in extremo examine dislrictse ultioni s>>b-
adipisci, firma vobis vesirisque successoribus et jaceat. Cunclis autem eidem loco jura sua servan-
illibata permaneant : in quibus hsec propriis duxi- tibus, sit pax Domini nostri Jesu Christi quateuus
jnus exprimenda vocabulis. et hic fructum bonae aclionis pcrcipiant et apud
Villam de Nortbain cum hominibus, lerris, lic- dislrictum judicem preemia octernoepacis inveniant,
moribus, pascuis, et pertinentiis suis, quemadmo- Amen.
dum Roberlus filius Walteri, et lilii ejus, vobis de- Ego Alexander catholicae Ecclcsioe episcopus.
derunt.; et hospitale ejusdem villse, quod habetis Ego Ubaldus Ostiensisepiscopus.
a fratribus hospitalis Jerusalem, cum ncmore et Ego Bernardus Poiiuensis ct Sanctse Rufina:-eui-
omnibus pertinenliis suis; terram de Kudda hanc D scopus.
cum omnibus pertinentiis suis quam Sibilla uxor Ego Gualtertis Aiboncnsis cpiscopus.
prsefati Roberti vobis dedit; ecclesiam de Hors- Ego Ubaldus presbyter cardinalis lit. Sanctas
forda, et ecclesiam de Bor. In Lundoniis ecclesiam Crucis in Ilieiusalem.
Sanctse Margaretae cum omnibus lerris qtias in Ego Henricus presb. card. lit. Sanclorum Nerei
eadem villa Roberlus filius Walteri vobis in clee- et Achillei.
mosynam dedit; decimas quoque de Abretuna, de Ego Joannes presb. card. lit. S. Anastasiae.
Sibeluna, de Gulwerstunia, de Colerbo, de Rclmi- Ego Guillclmus presb. card tit. S. Petri ad Via-
gaham, de Colostunia, de Flemewrda, de Wdeluna, cula.
de Semera, de Tikebzon, de Thersham, de Slor- Ego Hyacintbus Sanctae Marioein Cosmedin diac.
tei, de Cranesforda, de Benges, de Slramnigaham, card.
de Ludaham, de Dalingaho, de Stantuna, de Sarlin- Ego Otlo diacon. card. Sancti Nicolai in Carcere
galiam, de Sutburna, de Adelingeluna, de Ghor, Tulliano.
dc Stilibi, de Slocos, de Hoa, de Solhesham, de Ego Ardicio diac. card. S. Theodori.
Wiliiclla, fct(erram dc Odeluna, et omncs lerras Datuin Turonibus, per manum Herinanni Sauctoa
227 ALEXANDRI III PAPM ^28
Romanae ECclesiofisubdiaconi et notarii, vu Kalend. A gnaiioneni omnipolentis Dei, et bealorum Peiri «t
Junii, indictione xi, Incarnationis Dominicse anno Pauli apostolorum cjus se noverit incursurum.
Daluin Turon. vn Kal. Junii.
1163, pontificalus vero domni Alexandri pap.e III
anno iv. CLX.
CLVII Dominico, inonctslerii S. Facundi Sahagunensis ab-
Privilegium pro monaslerio S. Berlini Silhiensi. bati, « poleslutem ligandi atque solvendi in villa
S. Facundi > el mitrm usum concedit.
(Turoni, Maii 26.)
(Ttiioni, Maii 31.)
[Collection des cartulaires, III, 333.] Hist. de Sahagun., p. 541, tcste JAFF£,
[ESCALONA,
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- Regesla Rom. Pont., p. 692.]
lecto filio GOTUESCALCO, abbaii Sancti Bertini, ejus- CLXI.
que successoribus regulariter substituendis in per- Ad Hugonem abbalem S. Germani Parisiensis. —
peiuum. Decernil proclamaiionem Mauritii Parisiensis epi-
Justitiae et ralionis ordo suadet, etc, ut in pri- scopi factam in concilio Turonensi conlra immu-
nilatem abbatimS. Germani non esse admitlendum,
vitegio Innoceniii papw suprascriplo, f° 240 v° et nec juri nec libertali illius officere.
seq. (90). Signalum cum circulo, in cujus circuiiu B (Turoni, Jun. 1.)
scribitur : YIAS TUAS,DOMINE, DEMONSTRA MIHI,et [D. BOUQDET, Recueil, XV, 796.]
in medio dicti circuli, SANCTUS PETRUS. SANCTUS ALEXANDER episeopus, servus servorum Dei, di-
PAULBS.ALEXANDER PAPAIII, cum snbscriptione quce Iecto lilio HUGONI abbatl S. Germani Parisiensis,
sequitur : salutem et aposlolicam benediclioncm.
Ego Alexander. catholicee Ecclesiee episcopus. Duni venorabilis frater nosler Maurilius Pari-
Ego Hubaldus, Osliensis episcopus, etc. siensis episcopus ei tu pariter in Turonensi conci-
Datum Turonis, per manum Ilermanni, sanctoc lio in noslra pracsentia essclis constiluli, prscdiclus
Romanae Ecclesiae subdiaconi et notarii, septiino episcopus in concilio co;;surgens, jus quoddam in
Kal. Junii, indictione undecima, Incarnaiionis Do- ccclesia tua ad se proposuil ralionabiliter perti-
minicoe anno 1165, ponlificatus vero domni Alexan- nere. Nos autem atlcndcntes quomotlo eadcm ec-
dri papee lertii anno qitarlo. clesia sub jure el proprietate beati Petri ab anliqtto
CLYIII. retro lemporibus quielc pacificeque pcrsliterit, no-
Abbatissm el monialibus de Bourborch prwcipit ne luimus ullatenus cpiscopi proclanialioncm admit-
monasterii S. Beriini Silhiensis parochianos in lere, nisi oslenderet aliquem eara de nostris prsa-
P
sepulluram recipiant. decessoribus admisisse. Quod quia non fecit, nec
(Turoni.) cum id facere posse pensamus, per precsenlia scri-
[Vide Iperii Chron. S. Beiiini ap. MARTEN. Thesaur.,
lii, 6S4.] pta decernimus, ul illa ipsius episcopi proclarnaiio
nullam interruptionem nullunique possit juri et
CLIX.
libertati ejusdem ecclesioa prsejudicium in posteruin
Privilegium pro ccclesia S. Mariw Sniapensi.
generare.
(Turoni, Maii 26.) Datum Ttironis, Kal. Junii.
[RYUER,Fadera, I, 25.] CLXIi.
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- Ad Henricum Remensem archiepiscopum.— Pro Ric.
lectis filiis W. priori, et fratribus ecclesiee Sanctee de Corberio.
Marioe de Sniapes, salutem el apostoliam bene- (Turoni, Jun. 5.)
diclioncm. [MARTEN., Ccllect., II, 692.]
Juslis petentium desideriis dignuni est nos faci- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
lem praebere conscnsum, et vola quac a ralionis nerabili fratri HF.NRICO Remensium archiepiscopo,
traniite non discordant, efleclu sunl prosequente D salutem et apostolicam benediciionem.
conipleuda. Eapropler, dilecti in Domino filii , Pervenil ad audienliam nostram qtiod cum Ric.
vesiris justis poslulationibus gralo coticurrentes de Corberio, qui dtim in habitu fratruni roilitise
assensu, ecclesiam de Fiesseiituin, el ecclesiam de Templi superno Regi aliquanto tempore militavil,
Bedingefcld, cum peiiineiuiis earum, et Brastanhae, ad Cisterciensium f.atrum vel aliam distiiciam re-
quas in piaesenliaruni jusle et canonice possidelis, ligionem transire «iecrcveril, cl idipsum (irmiter
aul in futurum juslis niodis, Deo propitio poterilis iu pracsentia nostra proniiscrii, iutuc qtiodam motio
adipisci, vobis et per vos, Ecclesioe vestrae aucto- ab hac inteniione relraliiiur, cl pium illnd pi-oposi-
ritate apostolica confirnianius, et pracsenlis scripti lum remorari videtur. Unde fralernilali tuse per
palrocinio communimus , staluentes ut nulli om- apostolica scripla mandainus, qualenus eumdem
niiio hominum liceat hanc paginam nostrae conlir- R. moneas diiigenlius, et compellas babiium prae-
mationis infringere, vel ei aliquatenus con.traire. dictae religionis assumere, ut votum suum valcat
Si quis aulcm hoc attenlare praesumpserit, indi- laudabiliter adimplere. Quod si hi;;c usquc ad pro-
(90) Vide Patrologiw tom. CLXXIX, in Iunocontito II, sub num. 598.
329 EPISTOLJE ET PRIVILEGIA. — AN. 1163. 230
aiinum feslum beati Joannis facere forte contcm- A nipntis vestrorum aniraalium, nulltis a vobis deci-
pseril, tu eum ecclesiastica ceusura compcllas. mas preesumat exigere.
Dala Turonis, III Nonas Junii. Decernimus ergo ut nulli omnino hominum liccat
CLXIII. supradictum monaslerium lemcre perturbare, aut
monasierio S. Salvii Florenlini. ejus posscssiones auferre, vel ahlaias relincre, mi-
Privilegium pro
Jun. nuere, seu quibuslibet exactionibus fatigare, sed
(Turoni, 5.) illibaia omnia et inlegra conservenlur coriim pro
[LAMI,Eccles. Florenl. Monum. II, 1253.] qttorum gubernalione et sustentalione concessa
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- sunt usibus omnimodis profutura, salva sedis apo-
leclis filiis PAULOabbati monasterii S. Salvii ejus- slolicoeaucloriiate. Si qua igitur in ftilurum eccte-
que fratribus lam praesentibus quam futuris regu- siastica saecularisve persona hanc nostrae conslilu-
larem vitam professis, in perpetuum. tionis paginam sciens, hanc conlra eam venire ten-
Religiosam vitam eligentihus aposlohcuni conve- taverit, secundo lerlione conimonita, nisi praesum-
nit adesse proesidium, ne fortc cujuslibet lemerita- plionem suam congrua salisfaclione correxerit, po-
tis incursus, aut eos a proposito revocet, aut robur, lestatis lionorisque sui dignilate careat, rcamque
" se divino
quod absit! sacroe religionis infringat. Ea propter, judicio existere de petpetrala iniquitate
diledli in Domino filii, vestris justis postulalionibus cognoscat, et a sacralissimo corpore ac sanguine
clementer annuimus, et proefatum monasterium in Dei, ct Domini Redemploris noslri Jesu Christi
quo divino mancipati estis obseqtiio sub beati Petri aliena fiat, atque in extremo exainine districtac ul-
ct noslra proleclione suscipimus, et proesenlis scri- lioni subjaceat. Cunctis aulem eidem loco sua jura
pli privilegio communimus, slatuentes ut quascun- servantibus, sit pax Doniini noslri Jesu Chrisli,
que possessiones, quoecunque bona idem monaste- qtiateuus et hic fruclum bonae actionis percipiant,
rium in prsesenliarum juste et canonice possidet, et apud districlum judicem praemia aclernacpacis
aut in futurum juslis modis, procstante Domino, iuvcnianl. Amen, amen, amen.
potcril adipisci, firma vobis vestrisque succcssori- Ego Alexauder Catholicoe Ecclesiaj episcopus ss.
bus et illibala permaneant. Preedecessorum vero Ego Hubaldus Ostiensis episcopus ss.
nostrorum fclicis memoriae Urbani, Gregorii, et Ego Bernardui Portuensis et S. Rulinac cpisco-
Iniiocentii Roraanorum poutificum vestigiis inbae- pus ss.
reiites staluimus ut nulli archiepiscopo vel episco- Ego Gualterius Albanensis episcopus ss.
po, atil alicui proclalo ecclesiaslico vcl saeculari, Q Ego Hubaldus presbyter cardinalis lit. S. Crucis
cxcepta Valiumbrosana congregalione aliquod, su- in Hierusalcm ss.
pcr ecclesia vcstra dominium Jiceat oblincre, sicut Ego Henricus presbyler carditialis sancloruiu
ab iisdem praedecessoribus noslris fuisse noscilur Nerei et Achillei ss.
kistilutuni. Praelerea sicut capclla S. Nicolai de Ego Joannes presbyler cardinalis lit. S. Anasia-
Casa Arsa ad vestrttm jus perlinens, ab omni jugo sioess.
totius dominationis episcopi et plebani hactenus Ego Guillelmus presbyter cardinalis til. Sancli
immunis noscilur exstilisse, ila et de castero eam Pctri ad Vincula ss.
immunem dccernimiis permanere. Ego Hyacinthus diaconus cardinalis SanctaeMariai
Illud etiani jus quod in hospitali de Capraria in Cosmedin ss.
haclenus habuistis vobis nihilominus confirmamus. Ego Oddo diaconus cardinalis Sancti Nicolai in
Liceat quoque vobis clericos et Iaicos e saecttlo fu- Carcere Tulliano ss.
gientes liberos et absolutos in monasterio vestro Ego Ardicio diaconus cardinalis S. Theodori ss.
recipere et eos sine eontradictione aliqua relinere; Ego Boso diaconus cardinalis Sanctorum Cosrnee
chrisma vero oleura sanctum, consecrationes alta- et Damiani ss.
rium, ordinationes clericorum, qui ad sacros ordi- D Ego Cinthius diaconus cardinalis S. Adriani ss.
nes erunt promovendi a dioecesano suscipielis epi- Ego Petrus diaconus cardinalis Sancli Eusfachii
scopo, siquidem Catholicus fuerit, et gratiam atque juxta lemplum Agrippae ss.
communionem apostolicaesedis habuerit, et ea gra- Ego Joannes diaconus cardinalis Sanct.eeMariae
tis et absque pravitate vobis voluerit exhibere; in Porticu ss.
alioquin ad quemcunque malueritis recurralis an- Ego Manfredus diaconus cardinalis S. Georgii ad
listitem, qui noslra fultus auclorilate vobis quod Velum Aureum ss.
postulatur indulgeat. Sepulturam quoque ipsius loci Datum Turonis per manum Hermanni SanctaeRo-
liberam esse concedimus ut eorum devotioni et manee Ecclesiae subdiaconi et nolarii, Nonis Juniis,
extremae voluntali, qui se illic sepeiiri deliberave- indiclione xi, Incarnationis Dominicae anno 1163,
rint, nisi forte excommunicali vel interdicti fue- ponlificatus vero domni Alexandri papse III, anno
rint, nullus obsistat; salva tamen canonica juslitia quarto.
illarum ecclesiarum a quibus mortuorum corpora VIASTUAS,DOBIINE, DEMONSTRA MIHI.
assumuntur. Sane laborum vestrorum quos pro- (Locus sigilli.)
priis manibus aul sumplibus colitis, sive de nutri-
o*i ALEXANDRI III PAPiE 232
CLXIV. >\. ecclesia ejusdem villae, etcapellis, terris, decimis et
S. Mariw Sherbor- omnibus pertinentiis suis; Corundunam et Rhi-
Privuegium pro mouaslerio
nensi. stherstoke cum omnibus perlinentiis suis; Core-
(Turoni, Jun. 5.) scumbam el ecclesiam ejusdem villae.cum capellis,
[Monaslic Anglic, I, 425.] lerris, decimis et omnibus pertinenliis suis ; Lym
et capellis, terris, dc-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- cum ecclesia ejusdem villae,
lecto filio CLEMENTI abbati beatse Mariae, de Shyr- cimis et omnibus pertinentiis suis ; Selonam cum
villoe cum capeilis, terris, deci-
borne, ejusque fratribus lam praesenlibus quam eeclesia ejusdem
futuris regularem vilam professis, in perpe- mis, saiinis, el omnibus peiiinentiis suis; Lythele
tuum. ham cum ecclesia ejusdem villse et terris, decimis
Religiosam vitam eligentibus apostolicum con- ct omnibus pertineiiliis suis ; Bromlegam et Stiv.ikc
venit adesse praesidium, ne forte cujuslibet temeri- cum omnibus pertinenliis suis, ecclesiam Sanclse
tatis incursus aut eos a proposito revocet aut robur Mariae de Cadweli cum capellis, lerris, decimis ct
(quod absil!) sacrae religionis infringat. Eapropler, omnibus pertinentiis suis; ecclesiam Sancti Isinae-
dilccti in Domino filii, vestris justis postulationibus lis de Pennalt cum lerris, decimis et omnibus per-
clementer annuimus, et preefatum inonasterium, in linentiis suis; ecclesiam Sancti Ellwyci de Pen-
quo divino mancipati estis obsequio, sub beati Pe- byay cum terris, decimis et cmnibus perliiienliis
tri et nostra protectione suscipimus, et praesentis' suis. . .
scripli privilegio communimus, statuentes ut quac- Obeunte vero te, nunc ejtisdem loci abbate, vel
cunque bona, quascunque possessiones idera mo- luortym quolibet successorum, nullus ibi quaiibct
nasterium in preesentiarum juste et canonice possi- subreplionis astulia seu violenlia prseponatur, nisi
det, aul iu futurum concessione ponlilicum, largi- quem fratres communi consensu, vei fratrum pais
tione regum vel principura, oblalione fidelium scu consilii sanioris, secundum Dei timorem, et beati
aliis justis modis, Deo propitio, poterit adipisci, fir- Benedicti Regulam providerint eligendum. Sepul-
ma vobis vestrisque successoribus et illibata per- turam quoque illius loci liberam esse decernimus,
inaneant. In quibus boecpropriis duximus expri- ut eorum devotior.i et extremse voluntati, qui se il-
menda vocabulis. lic sepeliri deliberaverint, nisi foiie excommuni-
Ecclesiam scilicet parochialem Sanctee Mariae de cati vel interdicti sint, nullus Obsislat, salva tamen
Shyrborne, quam idem abbas tenet in prsebendam justitia parochialium ecclesiarum aquibus mortuo-
a Sarisburiensi Ecclesia, cum capellis, lerris, de- (Q rum corpora assumentur.
cimis, et adjacentiis suis , terras, hospites et do- Decernimus ergo ut nulli omnino hominura li-
mos censuales in eadem villa Shyrborne ; Stapel- ceal pracfatttm monasterium temere perturbare aut
bugg cum ecclesia ejusdera villse, capellis, terris, ejtts possessiones aulerre, vel ablalas relinere, mi-
el omnibus adjacentiis suis; Westonam cum om- nnere, seu quibuslibet vexationibus faligare, setl
nibus perlinentiis suis; Hortonam cum ecclesia illibala et iutegra omnia conserventur eorum pro
ejusdem villae, et capella de Onollon eidem ecclesiae quorum gubernatione ac sustentalione conccssa
adjacenli, cum terris, decimis et omnibus perli- sunt, usibus omnimodis profulura; salva sedis
nentiis suisi; capellam Sancloe Trinitatis deWatham, apostolicae auctoritate et dioecesani episcopi cano-
et domos censuales in eadem villa cum terris de- nica justitia.
cimis etomnibus pertinentiis suis; ecclesiam San- Si qua ergo in futurum ecclesiastica, saecula-
ctae Mariae de Wymborne et domos censuales in risvepersona hanc noslrae constitutionis pagiuam
eadem villa; partem lerrae et eapellani quam habetis sciens, contra eam lemere venire tenlaverit, se-
in Monerio de Kingeston ; ecclesiam Sanctae Marise cundo lertiove commonila, nisi praesuniptioiiem
Magdalenae sitam juxla castrum Shyrborne cura suara congrua salisfactione correxerit, poleslatis
capellis Sancti Michaelis et Sancli Probi, et omni- (G honorisque sui dignilate careat, reamque se divino
bus pertinentiis suis; molendinum in villa Shyr- judicio exislere de perpetrata iniquitate cognoscat,
borne juxla capellam Sancti Andrese, et vivarium et a sacratissimo corpore ac sanguine Dei et Do-
proximum eidem molendino, et decimis omniuni mini Redemptoris noslri Jesu Christi aiiena fiat,
vivariorum tam de anguillis qnam de caeteris pi- atque in exlremo examine districtae ultioni subja-
scibus, ct decimam vini de vineaejusdem villa Shyr- • ceat. Cunctis autem eidcm loco sua jura servan-
borne; manerium de Woborne cum capellaejusdem libus sit pax Domiui noslri Jesu Chrisli, quate-
vUlsc, el terris decimis et omnibus pertinentiis suis, nus et hic fruclum bonae actionis percipiant, et
Complonam, etaliam Comptonam cura capellis, de- apud dislrictum judicem praemia aelernoepaeis in-
eimis et ommbus peiiineiiliis suis; manerium de veniant. Amen.
Ehorneford cum capella, terris, decimis et omni- Daium Turonibus per manum Hermanni sanetac
bus peninentiis suis ; manerium de Bradford cum Romanac Ecclesiee subdiaconi et nolarii, Non. Ju-
ecclesia ejusdem villae et capellis, terris, decimis nii, indictione xi Incarnationis Dominicse 1163,
el omnibus pertinentiis suis ; Wycam et Loscumbe pontificatus donini Alexandri papae III anno iv.
cum omnibus perlinenliis suis ; Dallhestoke cum
253 EPISTOLJ; ET PRIVILEGIA. — AN. 1163. 254
CLXV. A nensia el fralribus ejus, tam praesenlibusquam fu-
Ad Henricum Hemensemarcltiepiscopum.— Exhor- turis, canonice substiluendis, in perpetuam memo-
talio ad procuraiiones Romanw curim facien- riam.
das. Piae poslulatio vohuitatis affectu debet prose-
(Turoni, Jun. §.)
quente compleri qualenus ct devotionis sincerilas
[MARTEN., ColL, II, 692.] laudabiliter enitescat et utililas postulata vires
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- iiidubitanter assumat.
nerabili fratri HENRICO Remensium archiepiseopo, Eapropter, dilecli in Domino
salutem el apostolicam benedictioncm. filii, vesttis justis poslulalionibus clementcr annui-
ecclesiam in qua divino mancipali
Discretionis luocprudeiuiam non credimus igno- mus, praefatam
estis obsequio sub B. Petri et nostra prolectionc
rare qualiter circumpositi libi fralres noslri archi-
suscipimus, et praeseiilis scripti privilegio commu-
episcopi et episcopi et abliales nobis et curiaeno-
strae haclenus in procurationibus nccessariis provi- niinus; ct in primis siquidem slatuentes ut ordo
derunt. Uiide quoniam de te proecipuam inler csc- canonicus qui secundum Deum et beati Augustini
teros spem flduciamque lenemus, fraternilati tuae Regulam ibidem csl et institutiones qua? a venera-
bili fratre nostro Bemardo Nanneiensi episcopo in
per apostolica scripta mantlamus, ct cominonemus g" eadem ecclesia canonicorum Sancloe Mariae Ma"
allentius, qualenus suffraganeos luos episcopos, et
universos abbates per tuani provinciara constitutos, g'alenee assensu raiionaliiliter iiislilutac sunl, per-
ad honestas procurationes nobis el frelribus nostris peluis lemporibus conserventur. Quascunque prse-
terea possessiones, quoecunque bona ex dono vel
faciendas, prompla solliciludine exhorfari sludeas,
lit cas hinc ad priraum festum beali Jacobi hone- concessionc ejusdem episcopi aliorumque fidelium
ste possimus uliliterque recipere, ut devolionem in prscsentiarum jusle et canonice possidetis, aut
luam merilo debeamus in Domino commendare. in futurum concessione ponlificum, largitione re-
Dalum Turonis, Nonis Junii. gum vel principum, oblatione fideliuni seu aliis
CLXVL juslis modis Deo propitio poterilis adipisci, firma
Ad eumdcm ct ejus sujfraganeos. — Exhorlaiio vobis vestrisque successoribus et illibata perma-
ad procuraliones paow et fralribus suis facien- neant. In quibus haecpropriis duximus exprimenda
das. vocabulis : Genestumin quo ecclesia vesira sila est
'Turoni, Jun. 5.) cum perlinenliis suis ex dono BernardiNanneton-
[Ibid.] sis episcopi, ecclcsiam de Montebert cum perli-
ALEXANDER episcopiis, servus servorum Dei, ve-• „, nentiis suis, ecclesiam Sancti Joannis de Boisel
ncrabilibus fratribus HENRICO Remensium archi- cum peiiinenliis suis ex dono Maurilii Hervei et
episcopo, ejusque suffraganeis episcopis, et dilectis-, Willelmi Normandeli, quidquid juris habelis in
filiis universis abhatibus etprioribus per ejus ar- terra quocdicitur Petra-Stiilta ex dono Hervei Hoaut
chiepiscopatum conslitulis, salutem et aposlolicami et filii sui Maurilii, medietatem domorum Landa-
benediclionem. rum de Pomeria ex donoRainaldi Malacrei; dimi-
Quanlo de sincerilale et devolione vestra majo- dium quarterium terrae in masura et quidquid juris
vem in omnibus fiduciam gerimus, lanio vos ad cai ex dono ejusdem Rainaldi et Goveni de Paluel ha-
quac nobis et fratribus noslris expediunt, confiden- betis in landis quaesunt a Petra-Lata usque ad Ge-
lius liivilamus. Quocirca universitatem vcslrami neslosum; ex dono Pagani filii Aliscisc quidquid
per aposlolica scripta rogamus, atque monemus,, juris habebat in parochia de Rezaio; ex dono Mat-
qualenus ad boneslas procurationes nobis el eis- tliiae Hervei et Simonis Judicaelis locum Sancti.
dem fralribus nostris faciendas prompta sollicilu- Luciani cum pertinenliis suis; ex dono Rollandi
dine curetis intendere, et eas nobis hinc usque adI clerici et UlieesuocLandesciaeterram et vineas quas
proximum feslum beati Jacobi, sludealis utiliterr habetis inparqchiade porlu Sancti Pelri. Sane no-
destinare : ita quod nos exinde devolionem vestramI D l valium vestrorum quae propriis manibus aut sum-
debcamus digne in Domino commendare. Quod sii plibus colilis, sive de nulrimenlis veslrorum anima-
qui vestrorum, dilecti filii abbates et priores, id1 lium nullus a vobis decimas cxigere preesumat. Se-
eflicere forte neglexerint, sentenliam quam prsefa- pulturaro quoque ipsius loci liberam esse concedi-
tus archiepiscopus in vos propter hoc canonicee nius, ut eorum devoiioni qui se illic sepeliri deli-
promulgaverit, nos, auclore Domino, ratam habe- beraverint, nisi forte excommunicati vel interdicti
bimus. sint, nullus obsistat, salva tamen canonica justiiia
Dalum Turonis, Nonis Junii. illarura ecclesiarum a quibus mortua corpora assu-
CLXVII. nntnlur.
Privilegium pro ecclesia Genestonensi. Decernimus ergo ut nulli honiinum liceat supra-
(Turoni, Jun. 8.) dictam ecclesiam perlurbare aut ejus possessiones
[MORICE, Mem. pour servira Phisl. de Bret., auferre, retinere, minuere, seu quibuslibet vexa-
1, col. 649.] tionibus fatigare, sed illibafa eorum el integra con-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- 6erventur eorum pro quorum gubernatione et su
leciis filiis Clementi priori ecclesiae de Genesto- stcntalione concessa sunt usibus omnimodis pro-
PATROL GG 8
255 ALEXANDRl III PAPM 236
futura, salva sedis apostoiicifiauctoritaie ei dioice- A nobis prsesentare curasli iri coneilio Turonensi,
sani episcopi canonica justitia. Si qua igilur ini canonizare vellemus. Nos vero pro eo quod plttrcs
futurum ecclesiaslica seecularisve persona hanc; illuc conveneraiit qtti pro aliis sanctis viris illttd
nostrae conslilulionis paginam sciens, contra eami idem inslanter expetebant, [quod] rogaveras duxi-
temere venire lenlaverit, poteslatis honorisque suii nius differendum. Nunc autem de honcsiate elpru-
dignitate careal, seque ream divino judicio existcrei deniia tua plenam in omnibus fiduciam obtinentes,
de perpelrata iniquitale cognoscat, et a sacralissi- isegolium istttd luoeeurae tueeque discretioni com-
mo corpore ac sanguiue Dei et Domini nostti Jesui miliimus; per apostolica tibi scripta mandantes,
Chrisli aliena (iat, aique in extremo examine distri- qualcnus fialres episcopos nostros suffraganeos
ctoe ultioni subjaceat. Ciiiictis autem eidem loco) tuos et abbales alqtie alias rcligiosas personas in,
sua jura servantibus sit pax Domini nostri Jesui tua provincia constiltttas anfe litam procsenliam
Christi, qualenus ct hic fructum bonac actionis3 convoces, el coram eis omnibus prsedicti viri sancti
percipiant, et apud districtum Judicem prscmiai vita ejus perlecla cl miraculorum serie publice de-
oeternsepacis inveniant. clarata, cum consilio et assensu convenieiitiiim
Sic signatum Ego Alexander caiholicac Ecclesies ; fratrum super illo canonizando, sccmidum quod in
cpiscopus, elc. * consJio eorum inveneris, noslra fullus aucloritale
B
Datum Turon. per manum Hermanni saiictoeRo- procedas; sciens quod nos illutl quod ttt sttpcr hoc
manse Ecclesios subdiaconi et nolarii, vi Idus> cumdictis fralribus provideris statuendum, auctore
Junii, indict. xn, Incarnalionis Doniiiiicoe anno) Doniino, ralum ct (irmura habebinius.
1163, ponlilicalus vero domni Aiexandri III papae ; Datum Turon., quinlo Idus Junii.
anno quarlo. .CLXX.
CLXVIH. Privilegium pro monasierio Sancli Marihti Canigo-
De Odone sacerdole ab episcopo Parisiensi vexato. nensi.
(Turoni, Jun. 8.) (Turoni, Jun. 10.)
[MANSI,ConciL, XXI, 979.] [AGUIRRE, Concil. Hisp., III, 57S.J
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-*
nerabili ffalri [HUGONI] Suessionensi episcopo, sa- lectis ftliisRAIUUKDO abbati monaslerii S. Martini Ca-
lutem et aposlolicam benedictionem. nigonciisis cjusque frati ibus lam prsesentibus quam
Ex conquestione OddTiissacerdotis, latoris prae- fuluris, regulareni vilam professis, in perpettium.
senliuni, acccpimus qttod ciitn venerabilis fraterr " Qnolies illud a nobis peiitur quod rationi cl lio-
noster Parisietisis episcoptts (Mauritius) eum superP ncstaii convcnire dignoscilur, animo nos decetli-
quotiam crimine convenisset, et ipsttm olllcioac, benti concedcrc, et peleiilhiin desideriis congruum
betteficio privassct, ad facultalcs suas per se acmi- iinperliri suffragium. Eapropler, dilecti in Domino
nisleriales suos durius exteudit. Undc quoniam eij filii, vcstris juslis poslulalionibtis anuuimus et prse-
saipius ad nos clamanti volumus in suo jurc adcsse, fattim monasterium S. Maiiini Canigonensis quod
frateriiiiati tuac pcr aposlotca scripla mandamtis. uiiqtie juris et proprielalis beati Pelri existit ad
quatcnus mcmoratum episcopuni diligenter couvc- cxemplar proedccessoris nostri felicis niemoriaeSar-
nias, ul vel ablala universa praefato sacerdoli resli- gii papse, sub beati Petri ct nostra protcctione sus-
luat, vel cum eo super his pacifice amabiliterque3 cipimus et procscnlis scripti privilego coinmuni-
componat, aul in tua procsenlia cidem exhibcat ju- mus; in priinis siquidem statuenlcs ut ordo mo;ia-
stitise coniplementum. Et ideo cum cxinde fucris. sticus, qtti sectindum Detim et beali Bcnedicti Re-
requisittts, ulratnque partein, anle luain praesen- gulam in eodem monasterio noscittir instilutus, fu-
liam convoces, cl ralionibus hinc inde auditis di- turis temporibus inviolabiter observetur.
ligenter et cognitis, eamdem causam appellaiione> Proeterca quasctinque |iOSsessioncs, qusecunqtie
remota infra viginti dics post liarum susceplionemi „jr bona iilem monasterium in praoseiuiarum jusle et
juslitia inediante dccidas. canonice possid^t, aul in fulurum concessionepon-
Dalum Turonis, v Idus Junii. tificum, largitione regum vel principum , oblatione
CLXIX. fidclium, scu aliis juslis modis, Doo piopitio , po-
Ad Thomam Cantnariensem arcltiepiscopum.— De terit adipisci, firma vobis vestrisque successoribus,
canonizalione S. Anselmi. et illibata permancant, in quibus baecpropriis dttxi-
(Turoni, Jun. 9.) miis exprimcnda vocabulis : loc.uniquem Guirrodus
[WARTON, Anglia sacra, II, 177.] comes bonee inemoriae vobis dedit, in quo ipsum
ALEXANDER cpiscopus, servus servorum Dei, ve- nionasierium silum esl, cum decimis et primiliis,
nerabili fratri nostro TIIOM^E Cantuarisc arcbiepi-. ct pmni libertate sua; villara de Yernelo, cutn tcr-
scopo salutein cl apostolicam bencdictioncni. ininis el perlinentiis suis ; villam de OJoIo cum
Constitutus oliro in prsesentia nostra suppliciteri' tcrminis et pertinenliis suis, et quidquid Guifredus
nos et devole rcgasli ul illum sanctsc recordationiss.. comCs,vcl alii Chiisti fitlelesin villa et parochia t!e
virura, Aiiselmumvidelicel quondam Cantuarioear- Marchexanes proefato mouasierio contulerunt; ee.~
cliiepiscopum, cttjus vilam et veneranda miraculai clesiain S. Yincentii de EIz, cum decimis, priniiliis,;
$5T EPISTOL^E;ET PRIVILEGIA. — AN. 1163." 258*
alotliis, etoblalionibus suis; proedia,-possessionesct JA ejusdera loci abbate, vel tuorum quolibet successo-
alodia in parochia SauctacMarisede Marcevul;prac- rum, nullus ibi qualibet subreplionis astutia, seu
dia, possessiones et alotiia in parochia SanclocEula- violcntta prseponatur, nisi quem fratres communi
lite de Arbosols; pracdia, possessiones el alodia in consensu, vcl fratrum pars consilii sanioris, se-
parochia SanctaeColumbscde Triliano; praedia,pos- cundum Deilitnorera et bcali Benetiicli Regulara,
s.essioncs et alodia in parochia S. Slepliani de providerint eligendum. Ad hacc, sicui prssdicius an- .
Saofra; pracdia, possessiones et alodia in parocliia tccessor noster Sergius papa instituisse dignoscitur,
S. EulaliaedeFoliano ; praedia, possessiones et alo- ita et nos duximus staluendum , ut prsefalum mo-
dia in parochia Sancti Marlini de Ascaro ; proedia, nasterium nulli nisi tantum Romano ponlilici de- .
possessiones el alodia inparochia Sancti Jacobi de beat esse subjectum. Ad indicium autcm hujus a
Anyer; pracdia, possessiones el alodia in parochia sede.apostolica pcrceptaeliberlatis, untira moraba-
dcBelloloco; procdia,possessiones et alodia in paro- tinum nobis nostrisque successoribus annis singu-
chia Sancli Cosmaede Sagdaniano; proedia,posses lis persolvetis.
siones et alodia in parochia Sancti Marcelli deFiu- Dccernimus ergo ut nulli omnino hominum li-
cano; alodia quoc habetis in Celrano Aureliano et ceat preefatum monasterium lemere perturbare,
Guissano cum omnibus pertinenliis suis ; proedia " aut ejus possessioues auferre, vel ablalas retinere,
quxBhabetis in villa de Eona et iu parochia Sancti minuere, seu quibuslibet vexationibus faligare; sed
Stephani de Egued,in parochia SancloeColumboede omnia integra conservenlur eorum, pro quorum
Avidano, in parochia Sancli Saiurnini de Targue- gubernalioiie et sustenlatione concessa sunt, usibus
sona, in parochia Sancti Yincentii de-Villa-Alta,in «tjmuimodisprofutura, salva in omnibus Sedis apo-
parochia de Edorres, in parocbia Sancli Gcnnesii slolicae auctoritate. Si qua igittir in futuium eccle-
de Ezerr, in parocbia SanclaeLeocadiaede Darna- siastica soecularisve persona hanc nostroeeonstitu-
collecta, in parochia Sancti Juliani de Eslanar, et tionis paginatn sciens, contra eam temere venifa
in villa de Bajanda, in parochia Sancti Marlini de fenlaverit, secundo tertiove commonita , nisi rea-
Ix, in parochia Sancli Yincentii de Exaneda, in lum suum congrua satisfactione correxerit, pole-
parochia Sancti Martini de Arao, in parochia San- slal.is bonorisque sui dignitate careat, reamque se
eii Stephani de Euvils ; ecclcsiam Sanciee Fidei de divino judicio existeredcperpclrala iniqtiitatecogno-
Taltoria, cum omnibus pciiinenliis suis, et quid- -scat, et a sacratissimo corpore ac sanguine Dei et
quid juris babelis in parochia Sancti Petri de Alp, Doiuini Redcmptoris nostri Jesu Christi aliena .
in parocbia Sanctae Mariaede Mosoll, in parochia Q fiat, atque in extremo examine districtee ullioui
Sancti Laiirenlii de Adas, el in parochia Sancti Sa- subjaceat. Cunctis autem eidem loco jurasuaser-
turnini de Fausliiiiano ; decimas et primitias et ju- vantibus sit pax Domini noslri Jesu Cbrisli, qua-
ra quse habetis in ecclesia Sancli Martini de Casa- tenus et bic iiuctum bonocaclionis percipiant, ct
fabra, et in ejus parochia; alodia el posscssiones apud disfrictum Judicein prsemia aeteruscpacis in-
in parochia Sancti Stephani deTHa, et in parochia veniant. Amen, amcn.
de Ponliliano ecclesiam Sancti Romani cum emni- Ego Alexander calholicseEccleske episcopus.
bus pertinenliis suis; praedia, possessiunes et alodia Ego Hubaldus Ostiensis episcopus.
in parochia Sancti Marliiii de Cancto, et in villa Ego Bernardus Poiiuensis Sanctac Rufinasepisco-
Sancti Laurentii, in villa Sancti Felicis, et in pa- pus.
rocliia de Coibera, et in paroehia Sanctse Eulalioc Ego Gualteritts Albanensis episcopus.
de Millars ; insuper quidquid juris habetis in comi- Ego Hubaldus presbyt. card. lit. S. Crucis in Je-
lalu Bisulduncnsi, Ceritaniensi, Confluentensi, Ros- rusalem.
silionensi. Chrisma vero , olcum sanctum, conse- Ego Jienricus prcsbyter card. tit. Sanctorum Ne-
craliones altarittm seu basilicarum, ordinationes rci el Achilleei.
monachoruni vel clericorum qtti ad sacros ordines D Ego Albertus diac. cardinalis tit. S. Laurent i
fuerinl promovendi, benediclionem abbatis et cae- in Lucina.
tera ecclesiastica sacramenta , a dicecesano susci- Ego Jacintbus diaconus cardinalis S. Mariae in
pietis episeopo, si quidem Catbolicus fuerit et gra- Cosmediii.
tiam sedis apostolicaehabueiil, el ea gratis et abs- Ego Otto diaconus card. S. Nicolai in Carcere
que pravitate aliqua vobis volueril exhibere; alio- Tulliano.
quin liccal vobis quemcunqueraaluerilis catholicum Ego Boso diaconus cardinalis Sanctorum Cosmas
adire anlislilem, qui nimirum noslra fultus aucto- ct Damiani.
ritate, quod postulatur indulgeat. Sepulluram quo- Datum Turonis per nianum Hcrmanni sanclae
que ipsius loci liberam esse concedimus, ut corum Roraanac Ecclesioesubdiaconi et nolarii, IV ldus
devotioni et exlremai voluntati, qui se illic scpeliri Junii, indictione x, Incarnationis Dominicoeanno
deliberaverint, nisi forte excommunicati vel inter-; 1163, pontificatus vero domni Alexandri papse III
dicli fuerint, nullus obsisiat, salva matricis eccle-•. anno iv.
siacjustitia, aliarumque ecclesiarum a quibus mor- CLXXI.
.iriorum corpora assumuntur. Obemite vero tc, nunc: De comite Arverniw quem absolvit, cum id regi non
2S9 ALEXANDRIIII PAPM 210
ingratum putaret. Nihil enim sefacturum unquami A rccepit, et pnefalam ecclesiam S. Germani sui»
quod ipsi displicere possil. parochianis, juxta lillerarum nostrarum formam,
(Turoni, Jun. 10.) studuit revestire, et ipsius eliam scripti serie plene
[MANSI, ConciL, XXI, 1014.] cognovimus, quod el de libera subslitutione sacer-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, cha- dolis in eadem ecclesia, juxta mandatum aposlolicac
rissimo in Christo filio LUDOVICO illustri Franco- sedis, lestes recepit; et quod super ulroque negoto
rum regi, saltilem et apostolicam benediclioneni. ab eodem factum est, et dicta teslium, litteris pro-
Dum adhuc Parisiis preesentes essemus, firmiterr priis et sigillo suo sluduil comniunire. Nos ilaque
nos subliinitati tuae proposuisse recolimus, quod1 quod ab eodem abbale factum est raium habentes,
nihil uiiquani vellemus scienter eflicerc quod con- apostolicis lilteris confirmamus, ct quod in ejus
tra honorem deberct regiac celsiludinis provenire. authentico scripto conlinelur, ratum et inconvul-
Unde liccl nuper comilem Arvernia?.in nostra prse- sum perpetuis lcmporibus decernimus permanere.
sentia posilum absolverimus, eam tamen super Dalum Turonis, lv ldus Junii.
hoc cautclam habuimus, ut bene crederemus nos1
CLXXIII.
nostro et tuo paritcr honori consulere, et etiam — Contra Jo-
r>Ad Stephanum Meldensem episcopum.
Brivalensi Ecclesiae uliiiier providere. Non enim' soliiun Resbacensemqui conlra episcopi inlerdi-
prius meruit a nobis absolvi, quam tactis sacrosan- clum sacra procuraveral'.
clis Evangeliis corporale proestiterit sacramentum,, (Turoni, Jun. II.)
quod tam super restituenda filia viro suo, quami [LAUNOH Opera, III, n, 408.]
ctiam super corrigenda injuria Ecclesiae Brivatensii ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve--
illala nostrum deberet suscipere firmiter ctser- nerabili fralri STEPHANO Meldensi episcopo salulem
vare mandatum. Unde conlinuo sibi sub illius sa- ei apostolicam benediclionem.
cramenti districlione mandavimus, ut filiam suam Conslilulis in prsesentia nostra le pariler el dile--
viro, cuieam abstnlerat, redderet, cl universa bona cto filio nostro B. Resbacensi abbate, causam, quae
Brivatensis Eecleshe, quae vel ad eum vel ad homi- inler vos super subjeclione ac libertate monaslerii
nes ejus devoverant, resignarel. Accedit ad haic, Resbacensis, et super repraesenlatione capellani
quod prsefatus comes non per se principaliter prae- ecclesiee S. Joannis verlebatur, audivimus, asse-
diclam Brivatensem Ecclcsiam aggressum fuisse, reute te quod capellanus in ipsa ecclesia instituen-
sed in subsidium nepolis suiservisse dicebat:quem dus libi repraesenlari deberet, ul a te curani susci-
nos nec adhuc absolvimus, nec etiam deinceps, /Q peret animarum.
antequam plenarie satisfacial, eum vel ejus com- Praefalus vero abbas instilulionem illius capellani
plices absolvemus. In ea enim sicut diximus, vo- sc liberam babere respondens , negavit penilus
lunfale, in eo sumus proposito solidati, ul super quod ejus reproesenlatio ad te ullatenus perlineret.
Iris, quae gravia libi cognoscimus, le inconsulto Cumque varise hinc inde fuisseut raliones in com-
nullatenus procedamus. Quod si aliquando in- mune prolaiae, ex ipsius plenius confessione cogno-
scienter contra id aliquid faceremus, non pigebit vimus, quod capellanus ejusdem in ccclesia illa
nos congrua in melius discrelione reducere quse a praedeccssoresuo praedecessori tuo repraesenlatus
tanto principi rioverimus displicere. fueril, et ab eo curam suscepisset animarum. Ad-
Dalum Turonis, iv Idus Junii. jecit etiam seipsura Josolium capellanum in eadem
CLXXII. ecclesia substituendum libi repraesenlasse. Quare
Ad Petrum decanumel capilulum S. Aniani Aurelia- cum lu habito respectu, quod super hoc cum archi-
nensis. — Latam ab abbale S. Benedicii definilio- diacono luo prius deliherare velles, admilteredislu-
nem circa ecclesiam S.,Gertnani, conlroversam
inier Aurelianensetn episcopum et canonicos S. lisses, abbas quasi propria liberlate usus, eum in
Aniani, confirmat. eadem ecclesia sua liberlate instiluil, ipscque ibi
(Turoni, Jun. 10.) I post iiiterdicli et excommunicalionis sentenliam in
D
[D. BOEQUET, Recueil, XV, 798.] cuni propler hoc a le ralionabililer promulgatam
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, dile- divina fccit oflicia celebrare. Nos igitur ita, sicut
clis filiis PETROdecano et universo capilulo ecclesiae diximus, le in possessione illius repracsentationis
Beati Aniani, salulem et aposlolicambenediclionem. fuisse de sua confessione tenentes, de corarauni
Causam quaeinler vos el Aurelianensem episco- omnium fralrum noslroruin consilio aposlolicaese-
pum (Manassen) super exspoliatione ccclesiae B. dis auctoritate dccernimus, ut pramuntialus capel-
Germani, quam suis parochianis querebamini spo- lauus, pro co quod conlra inlerdictum luum divina
liatam, et prsesentatione saccrdolis ejusdem eccle- celebrare prsesumpsit, neque in supradicla, neque
siae vertebatur, bonoe memoriaeAfraldo] S. Rene- iii alia qualibet luiepiscopaltis ecclesia divina officia
dicti abbali nos commisisse meminimus, el qualiter prscsumat in posterum celebrarc, nisi hocde volun-
irieadem causa deberel procedere apostolicis litteris tale lua possit misericorditer oblinere, salvo tamen
studuimns designarc. Verum, sicut ex ejusdcm jure monasterii sui, quod tam super ipsa capellani
sbbatis lenore lillerarum percepimus, testes vestros repraesentalione, quam supcr aliis Jibeiialibus suig
Daturo Turon.. IH ld. Junii. contra le se probaveril possidere.
S*? EPISTOLJE ET PRIYILEGIA. — AN. 1163 242
CLXXIV. i derii temporibtts inviolabililer observetur. Prteterca
A
Ad Ludovictim Francorum regem. — Ad eum mittit quascunque possessioues, qusecunque bona eadcm
Meldensemcpiscopumcum mandalis. Monel se Bi- ecclesia in prsesentiarum juste et canonice ppssidet,
turicas proftcisci. aut, in futuruin concessione ponlificum, liberalitale
(Turoni, Jun. 11.) regum vel principum, oblalione fidelium^ seu aliis
[MANSI,ConciL, XXI, 1024.] justis modis, Deo propitio, poteritadipisci,firmavo-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, eha- bis vestrisque successoribus illibata et per.maneant,
rissimo in Chrislo fiiio LIJDOVICO illustri Francorum in quibus hoec propriis duximus exprimenda voca-
regi salulem et aposlolicam benedictioncm. bulis :
Quoniam non semper juxla dcsiderium nostrum Ex dono videlicet Aldefonsi illuslris memoriee
tuoe sublimitalis hatere proesentiam possumus, ut regij Hispaniarum et concessione venerabilis fratris
libi viva voce quae volumus exponamus, necessa- nostri Joannis Oxomensis episcopi, Iocum in quo
rium est ut aliquando voluntatis nostrac tenorem abbatia ipsa fundata est cum omnibus perlinentiis
per aliquem fralrtim nostrorum regiae celsitudini suis; grangiam de Cubillas cum pertinentiis suis ;
curcmus exprimere, et tuum super eo resporisum grangiam quee dicitur Aleoba, de Brazacurta, cum
"
per ceiium minlium vel litleras exspectare. Ad pertinentiis suis ; grangiam quae dicitur Guma cum
praescns atttem, qiioniam nuilum dc fratri-bus no- perlinentiissuis; domos quas habetis in Bibilla cum
stris cardinalibus a nobis potuimus absque difficul- peiiinenliis suis; domum quani habetis in Cabanas
tate dimitterc, per venerabilem fratrera Meldensem cum pertinentiis suis; niouasteriumB.MarieedeTor-
episcopum, el dilectum filium nostrum P. S. Aniani toles cum pertinenliis suis, ecclesiain Sancti Juliaui
Aurelianensis decanum, quaedarn libi decrcvimus de Ulmo cum pertinentiis suis; ex dono Petri Joan-
inlimare quae et audire diligenter te volumus, et nis, domum in Maderol; ex dono fr.atris Dominici,
super his per eumdem deeanum regiae serenitatis domum in Ayllon prope S. Marlinum cum perti-
responsum pariter et consilium exoptamus, Ad haec nentiis suis, grangiam in Talamonea, quae dicilur
excellentisc luac volumus innolescat quod nisi ali- Turris-Regis cura pertinenliis suis. Sane noyalium
qua necessaria causa consilium nos mutare com- vestrorum, quae propriis manibus aut sumplibus
pellat, disposuimus in proximo Bituricas, Domino colitis, sive de nutrimentis animalium vestrorum,
yoIen(e, transire, et ibi aliquanto tempore perma- niillus a vobis decimas exigere proesumat. Licet
nere. Unde magnificentiam tuam per apostolica etiam vobis clericos sive laicos liberos et absolutos
scripta rogamus, monemus et exhortamur in Do- (~ de soeculo fugientes, ad conversionem suscipere et
mino, quateniis homines illius loci diligenter ad- in vestro collegio relinere, Paci siquidem et tran-
moneas ut liberum accessum univcrsis qui iliuc quillitati vestrac paterna sollicitudine providentes,
cum necessariis voluerint venire, concedant, et auctoritate aposlolica probibemus, ut nullus infra
nobis et cutioe uostraedebitam reverentiam el hono- clausuram locorum, sive grangiarum vestrarum,
rem impendant. violentiam vel rapinam, aut furtura facere, seu
Datrim Turonis, iu Itlus Junii. hominem capere audeat; et si quis hoc lemeraria
ausu pracsumpserit tanquam sacrilegus judicetur,
CLXXV. ecclesiaslica ultione plectatur. Sepulturam quoquo
Privilegium pro monaslerio S. Marim Vitensi. illius loci liberam esse concedimus, ut eorum de-
(Turoni, Jun. 12.) voiioiii et extremae voluntati, qui se illic sepeliri
< [HUGO,Annal. Prwm.,'\\, Pr., p.695.] dcliberaverinl, nisi forte excoramunicati vel inter-
ALEXANDER episcopus, servus scrvorum Dei, dile- dicii sint, nullus obsistat; salva lainen justitia
ctis iiliis DOMINICO abbati ecclesiae B. Marioede malris Ecclesioeel parochialium ecclcsiarum, aqui-
Vile, ejusque fratribus, lam pisesenlibus quara btts morluoruin corpora assumuntur.
futuris, reguiarem vitam professis in Hispania. 0j Decernimus ergo ut nulli hominum liceat praefa-
Quoniam siite yeroc cultu religionis, nec chari- tam ecclesiam temerc perturbare, aut ejus posses-
Tatis unitas pol.est subsislere, nec Deo gratum ex- siones auferre vel ablalas retinere, minuere, seu
hiberi servitiom,oportemos, quanlum gratia divina quibuslibet vexalionibus fatigare; sed illikata om-
donavit, in universis Ecclesiis gratam religionem nia et integra conservenlur eorum, pro quorum
Deo slatuere, et instilutam exacla diligentia con- gubernatione ac sustenlatione concessa sunt, usi-
servare. Eapropter, dilecli in Domino filii, vestris bus omnimodis profutura, salva scdis aposlolicse
justis postulationibus clementer annuiraus, et prse- aucloritate et dicecesani episcopi canonica justitia.
faiara ecclesiam in qua divino mancipati estis. ob- Si qua igitur in futurum ecclesiastica soccularisve
sequio, S. Beati Petri et nostra protectione susci- persona, hanc nostroe constitulionispaginam sciens,
pimus, et proesentis scripli privilegio communinms, , contra eam lemere venire tentaverit, secundo
in primis siquidem statuentes ul ordo canonicus. lertiovecommonita,nisireatumcongruasatisfaclione
qui in vestra ecclesia secundum Dei timorem et correxerit, potestatis honorisque sui dignitate careat,
'B. Augustini Regulam et Preemonstratensium fra- reamque se divino judicio existere de perpetrala
trum insliluta, noscitur inslitulus, perpetuis ibi- iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore ci
243 ALEXANDRI III PAPJE ^J
sangsineDeiel DomiiiiRedemplorisnosiri JesuChri- A j beatorum Petri et Pauli aposlolorum ejiis noverit
sti aliena fiat, atque in extremo exaraine dislrictse incursurum.
ultioni suhjaceal. Cunclis eidcin loco jura stia ser- Datum Turon. decimo septimo Kal. Julii.
vautibus sit pax Domini nostri Jesu Cliristi, qua-
tentis et bic fruclum bonee actiouis percipianl, et CLXXVH.
Ad [Ponliitm] Narbonensein,.[Artaldum] Ilclenen-
apud dislrictum Judicem prsemia eeternscpacis in- sem, et [Pontium]' Carcassonensem aniisliles. —
vcniaiit. Amen, amen, amen. Arguit eos quod injustis exaclionibus Crassense
Ego Alexander catholicaeEcclesite cpiscopus. monaslerium vexeni.
Ego Hubaldus Osliensis episcopus. Turon., Jun. 17.)
Ego Bernartlus Poiiuensis ct SanctoeRufinaecpi- [MARTEN.,Thes. anecd., I, 465.]
scopus. ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve<
Ego Gtialtcrius Albanensis episcoptis nerabilibus fralribus Narbonensi archiepiscopo, He-
Ego Ubaltius presbyier cardin. lit.Sancloe Crucis lenensi el Carcassonensi episcopis salulem el apo-
in Jerusalem. slolicam benedicltonem.
Ego Ilcnricus presbyter cardinalis tit. Sancli Pe- Relatum est auribus nostris quod vos ecclesias ad
lii ad Yiticiila. I jus Crassensis monasterii periinenles, contra te-
R
Ego llyacinllius diaconus card. S. Morise in Co- norem privilegiorum Romanae Ecclcsiae, indebilis
smedin. cxactionibus fatigalis. Chrisma quoque et oleum
Ego Otldo diac. card. S. Nicolai in Carcere Tttl- sanclum, ef csctera ecclesiastica sacramenta, sine
liano. protii intervcntu, eidem monaslerio. conccdere re-
Ego Cintliitis diac. card. S. Adriani. cusaiis. Unde quoniam inhonestum est id et ab
Ego Joannes diaconus cardinalis S. Marioe in ofiicio pontilicali alicnum, fraternitati vesfrsc per
Poiiicu apostolica scripla mandainus, quatenus, si ita est,
Dattini Turonis per maniim Ilermanni, sancloe ccclesias supradicti monaslerii Crassensis nulla ra-
Romanae Ecclesioesubdiaconi et nolarii, secundo tioue ulterius indebite molestetis, nec pro chrismate
Idus Junii, indiclione xi, Iiicarnaiioiiis Dominicse vel aliis sacrainentis ecclesiasticis aliquid ab eodem
anno millesimo centesimo sexagesimo tcrtio, pouli- monaslerio exigere preesumalis.
ficalus vero domini Alexandri III papocannoquarto. Datum Turonis, xv Kalendas Julii.
CLXXYI.
CLXXVIIL
Congrcgationem Placenlinam, a Sigefrido quondam 'C Monasterii S. Facundi et Priinitivi
episcopo condilam, jttsque eligencliarchipresbyleri Sahagunensis
fratribus dalum confirriiat. protectionem suscipit possessionesqueac primlegia
(Turoni, Jun. 13.) confirmat.
Storia di (Apud Cormarium, Jun. 19.)
[CAHPI, Piac, II, 359]
Hist. de Sahagun. leste JAFFE,Regesla
ALEXANDER cpiscopus, servus servorum Dei, di- [ESCALONA, Rom. poni., 695.]
Icclls filiis archiprcsbylcro Placenlinoc congrcgaiio-
nis, et universis capcllanis fialribtis ejustlem con- CLXXIX.
gregalionis tam praiseutibus quam futuris, in per- Ad Henricum absolutione Remcnsem archiepiscopum. — j?ro
pettium. ctijusdam.
Fidei ct devotionis, quam circa sacrosanctam (Ap. Dolense monasleiium, Jun. 24.)
Romanam Ecclesiam, et nos ipsos, proeserlim bi [MARTEN., Colleci., II, 667.]
schismaticae perseculionis tempore habuisse nosci- ALEXANDER cpiscopus, servus servorum Dei, ve-
mini, considerantes afTectum,tanto libenlius devo- nerabili fratri HEKRICO Remensium archiepiscopo,
las universilalis vestree preces admiltimus, quanlo salutem cl apostolicam benedictionem.
tle sinccritatis veslroeconstantia nobis ibi univer- Cum procscntium Ialora bonae memoriee procdc-
sali Ecclesiae majora commoda provenisse senti- ccssore luo, nulla, sicut asserit, causa ralionabili
mus. Eapropler, dilecti in Domino filii, vcstris ju- existente, pro cxcommunicato haberetur, et si bene
slis postulalionibus grato concurrcnlcs assensu, meininimns, tunc ad noslram pracseutiam venienti
inslitiitionem congregationis veslrac a bonac memo- lilteras absoltttionis dedimus. Cumque dilectus
riae Sigefredo Placenliiio quondam episcopo ralio- filius noslcr 0., Sancti Nicolai in Carcere Tulliano
nabiliter ordinalam et eleclionem arcbipresbyleri diaconus cardinalis, lunc aposlolicee sedis legatus,
et
ejusdem congregalionis dearbitrio fralrum uliliier absolutum cum ex noslris lilleiis cognovisset,
instilutam sicut a temporibus praedicli episcopi us- jam dicto pracdecessori ttto, sicul comperimus ex
que nunc observatam dignoscitur, vobis voslrisque sua relalione, mandasset, ut ipsum auctorilate no-
successoribus auctoritate aposlolica confirmanius, stra absolutum nulla ratione haberet excomrauni-
et pracsentis scripti patrociuio coniniunimus; sla- catum ; lu, sicut praedictus D. nobis asseruit, eum
tuentes, ut nulli omnino hominum liceat hanc pa- in eamdem sententiam conaris reducere. Quoniam
ginam nostrae confirmationis infringere, aut ei austi igitur de discretione tua plenam in omnibus lidu-
tcmerario conlraire. Si quis aulem hoc attentare ciam obfincmus, nee dccet probitalem tuam his
fratef-
praesutnpseril, iudignationem omnipotcntis Dei cl qune a nobis gesla sunt aliquatenus obviare,
245 EPISTOLJ; ET PRIVILEGIA.— AN. 1163. 246
nitatem ttiam per apostolica scfipta rogamus, mo- A f decimas omnium piscium qui capti fuerinl a Conar-
nemus alqtte niandamus, quatenus eamdem abso- glum usque ad Sanctum Leoncium, alodiuni.de
lulionem a nobis factam ralam babeas, et ipsum Fanals, xvm mansus cum eorum peiiinenliis, alo-
ita curcs palerna sempcr charitate diligere, quod dium quod fuit Suniarii comitis, alterum alodiura
ct in hoc non offendaiur Deus, et nos devotionem de Colonico, alodiura quod fuil Bertrandi Arnalii,
luam merito debeamus in Domino commendare. alodium de Vilar, et de versus, alodium quod est
Data apud Dolense (91) inonasierium, vm Kal. infra eamdem parochiam,aIodium de villa Romani,
Jttlii. de valle lubrica de Torredella, de Palacio Trusels
CLXXX. de Lofrid, de Buada, de Fontanilies, de Aguils de
Pedrinians de Pubal, de Val de Durqueres de Vals
Privilegium pro monaslerio Gixalensi. et de Palacio Ravani.
(Ap. Dolcnse monaslerium, Jun. 2S.) Obeunte vero te nunc ejusdem Ioci abbate, vcl
[FI.OREZ, Espana sagrada,XL\r ,ZZ8.] tuorum quolibet successorum, nulius ibi qualibet
subreptionis astutia, seu violentia praeponatur, nisi
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- quem fraircs communi consensu, vel fratrura pars
icciis liliis BERENCARIO abbati Gixalcn. cocnobii, ^ consilii sanioris, secundum Dei timorem, et beati
ejusque fralribus, lam prseseniibus quam futuris, Benedicti Regulam providerint eligendum. Decerni-
regtilariter subsiiluendis in PP. M. mus ergo ut nulli omnino hominum liceat preefalum
Piae poslulatio voluntatis effectudebet prosequen- iaonasterium temere periurbare, aut ejus posses-
te compleri, ut el devoiionis sinceritas laudabililer sianes aufcrre, vel ablatas relinere, minuere, seu
cnitescat, et utiJitas poslulata vires indubilanter quibuslibet vexationibus faligare, sed illibala omnia
assumat. Eapropler, dilecfi in Doinino filii, veslris et integra conscrventur eorum, pro quorum gubeiv
justis postulationibus annuimus, et Guixalen. cce- nation.e el sustentatione concessa sunl, usibus om-
nobiura, in quo divino, mancipati eslis obsequio, nimodis profutura, et salva sedis aposlolicae auclo-
praedecessoris nostri felicis niemorioe Urbani oapa;: ritate, et diceces. episcopi canonica justitia.
vestigiis inheerentes, sub beati Petri et noslra pro- Si qua igitur in futurumecclesiastica saecularisve
tectiorie suscipimus, et prsesentis scripti privilegio pcrsona, hanc nostroeconstitutionis paginam sciens,
coramuninius : statuentes ut quascunque posses- contra eam temere venire lentaverit, sccundo ler-
Siones, qutecunquo bona, itieni nionasieri'isai in liove commonita, nisi proesumplionem suam con-
pracseutiarum juste ct canonice possidet, aut in fu grua saiisfactione correxerit, potestatis bonorisqne
turuni, concessione ponlificura, largitioue regum sui careat dignilate, reamque se divino judicio de
vel principum, oblatione fidelittm, seu aliis jusfis perpetrata iniquilate cognoscat, et a sacralissimo
modis Deo propitio poterit adipisci, firma vobis ve- corpore et sanguine Dei ac Domini Redemptoris
slrisque successoribus et illibata permar.eaitt; i.n nostri Jesu Christi aliena fiat, atque iu exlremo
quibus liis propriis duximus exprimenda voca- examine dictrictee subjaceat ultioni. Cunclis autem
biriis. eidem loco sua jura servantibus sit pax Domini
Ecciesia Sanctee Mariae de Fenals. Alodium quoii noslri Jesu Cluisli, qualenus et hic fructum bonae
vocatur villa de Magno, alodium de Catiano, sive dei aciionis percipiant, el.apud dislrictum Judicem prae-
Peruls, alodittm de Locustaria cum manso quod Riia seternsc pacis inveniant. Amen.
vocatur Piat, cl omnibus pertinenliis suis : alodium Ego Alexander catholicse Ecclesise cpiscopus
de Penedos et dc Spancdat, alodium de Rodegario, SS. D.
alodium vallis Aradi cum ipsa fexa quae fuil Riche- Ego Hubaldtis presbyler cardinalis lit. Sanctae
lis comitissse, aiodium quod est in parochia Sancli Crucis in Jerusalem.
Marlini de Rpmaniano; donaliones quas Arnaulfus; Ego Hubaldus Ostiensis episcopus.
cpiscopus Almoricus, Gaufredus, Vilalis, et Ber- D I Ego Jacintus diaconus cardinalis S. Marise in
nardus filius praefali Gaufridi, in Ecclesiam no- Cosmedin.
stram conlulcrunt curn vinolariis quoe lenuerunt ; Ego Bernardus Portucnsis el S. Rufinac episco-
per Sanctum Felicem : decin.as et primitias vallis pus.
Aradi, el villoe Morda.nici, et de rupturis novis quoe Ego Albertus presb. card. tit. Sancti Laurentii in
faclac sunt in alodio Sancti Fclicis, a die quo capia Lucina.
fuil Barcliinon. usqite ad tempora isla, sicut ex Ego Ardicio diaconus cardinalis-S. Theodon.
"concessione Rogarii episcopi, ct canonicorum Ge- Datum apud Dolens. monasterium, per manum
iunden. Ecclesise vobis datoe stinl domns el posscs- Hermaiitii sanctae Itomansc Ecclesioe subdiaconi et
sioitcs, Barcb. cl in ejus territorio, domos quas; notarii, vn Kal. Julii, indictione xi, Incarnalionis
habelis in civilate Gcrundoe, alodia ct possessioncs; Dominicse anno millesimo centesimo sexagesimo
de Quartiano, alodia ct posscssioiies de Lofrid, de- tertio, pontificatus vero domini Alexandri papae
cimas ct primitias in villaOlivis, cl in valle Aradi, Jil anuo quaiio.
(Oi)Dolcnsc sive Burgidolcnse monasterium insi- haud procul a Castri-Rodulfi oppitlo, quod supe-
gnc orJiuis S. Bcncdicli, in dicecesi Bituricenci, riori sseeulo ad sacculares transiit cauonicos.
247 ALEXANDRIIII PAPM 24S
CLXXXI. A ut nos tam tuo quam Ecclesise tuse, et aliorum fra-
Ad Henricum Remensem archiepiscepum. — Pro.! trum nostrorum episcoporum consilio et delibera-
0. monacho. ratione usi pariler et instructi, in eodem negotio
(Ap. Dolense nonaslerium, Jiil. 5.) utiliter , auctore Domino, procedamus. Quoniam
[MARTEN.,Collect. II, 668.] vero nolumus, nec est dignuni, ut praedicti cives
ALEXANDER episcopus, scrvus servorura Dei, HEN- interiusjacturam vel periculum quodlibet in per-
RICOfratri suo Remensi archiepiscopo., salu.lem et sonis aut in rebus suis valeant sustinere, frater-
apostolicam benedictionein. nitati tuse mandamus, qualenus cum civibus suis
Operibus pietatis inleyidere et humana fragilitate! mandando significcs, ne in personas vel bona ipso-
lapsis misericordiier providere, Domini Salvaloris1 rum detrimenlum praesu.mantaliquod vel gravamen
exempla nos provocant, et olfictum exigit charitatis. inferre.
lnde est quod pro 0. latore preesentiuni, qui mo- Datum apud Dolense monasteriuro, Nonis Julii.
nasficam vitamin monaslerio (92) vestro professus, CLXXXIU.
lic claustro cjusdem sui postea mobilitste disces- Monachos S. Maximini
discrelionem vestram per monasteria divisos
sit, rogamus atque rnonemus, R aliosque iu eorum locum subslilutos muttial
quatenus ipsum pietatis obtcnlu, et pro reverentia (Ap. Dolense monaslerium, Jul. H.)
beali Pelri ac linstroe in monastcrium ve-strum, [MANSI,ConciL, XXI, 1026.]
salva lamen monasterii ordinis disciplina recipialis, ALEXANDER cpiscopus , servus servorum Dei,
nec eum in faucibus cal.li.dilioslis exlra claustrum charissimo in Christo filio Luuovico illustri Fran-
vagari ulterius permitfatis. corum regi , solutem et apostolicam benediclio-
Datum apud Dolense nionasterium , y Non. Ju,- ncm.
lii. Apostolicsc admiiiislrafionis cura omnibus sacris
CLXXXK. locis providere corapellimur, et procserlim eisqui-
Ad eumdem. — Pro quibusdam civibus Alre- bus intendere nos luse sublimitatis excellentia ex-
batensibus. bortatur. Hujus igilur considerationis intuitu pro-
(Ap. Dolense monasleriura. Jul. 7.), vocaii, monachos Sancli Maximini, quos vitse lur-
[Ibid.] pioris conversatio et sui abbatis interemplio infa-
ALEXANDER episeopus, scrvus servorum Dei, ver mabant, per divcrsa monasleria divisimus, et ad
ncrabili frairi HENRICO Remensiuni archiepiscopo, peliiionem luam instituere ibidem alios Domino
salutem et apostolicara benediGtionem. C auclore curavimus. Quos tuoe sublimitali duximus
<
Fervorem tuoesincerissimoe devotionis, circa sa- comniendandos, rogantes attentius, quatenus pro
crosanclam Romanam Ecc!esiam,et specialiter circa reverentia beati Pelri ac nostra eos manuteneas,
personam nostram, jugiter effectn operis recogno- diligas et boftores, ct eos in juslilia sua foveas,
scentes, desiderium gerimus et voluntatem le sicut prolegas el defendas, el A. prsepositum de Mecho,
charissimum fralrem, nostium et principale mem- et matrem ejus et sororem districte compellas, ut
brum Ecclesiee, loliusdileclionis brachiis amplecti, frumenlum et alia plura quae apud eos Henricus,
et honori quoque etcommodis tuis ferventius anhe- ejusdem monasterii monachus, deposuit, ei resti-
lare. Licel autem G. J. R. et quamdam mulierem tuant, aut in proeserilia lua jusliliae complementum
cu*.neis R. nomine alque alios socios eorum Atre- exliibeant.
batenses cives, qui multo tempore nos ct curiam Datum apud Dolensc monasterium, v Idus
nostrara sunt secuti, jusliliam super diffamatior Julii.
ne sua instantius offerenles, a nobis repellere CLXXXIV.
modis omnibus inlenderemus ; quia tamen nobis Ad Ludovicum Francoruni.regem. — Miilil nunlios
summopere proecavendum est, ne nocentes solva- " cum matidaiis de iis quw ex imperatore CP. ac-
mus el innoxios condemnemus, lusc utique volentes cepit.
fraternitali deferre, factum ipsum, quousque con- (Ap. Dolense monasterium, Jul. 14.)
silio et deliberatione tua et Ecclesieeluoe atque fra- [MANSI,ConciL, XXI, 1005.]
irum noslrorum episcoporum de regno Francorum ALEXANDER, elc, charissimo in Chrislo Qlio Lu-
Jatius perfruamur, digne duximus prolongandum, DOVICO, etc.
eosdem cives interim ad propria remitlcnlcs : ita Dnm in mente revol.vimus ct ad memoriam re-
quidein, ut cum a nobis vocati fuerint, ad nostram vocamus qualiter causa Dei et, amore justitioc, ob
praesentiam debeant accedere, et judicium noslrum reverenliain quoque beali Petri aposlolorum prin-
et Ecclesioe sine ulla contratliclione recipere et fir- cipis, causam Ecclcsiae lanquam propriam assum-
miler ohservare. Unde fratemilalem luam dili- psisli, et eam, sicut rex caiholicus et princeps
gentitis sollicitamus, ut facluin ipsum per illas per- Chrislianissimus, iu augmentum et exaUalionem
sonas quibus ipsorum civium vita et conversatio ipsius proe aliis orbis principibus promovisli, in
innotuitpleniusinquiras, et nobis studeas intimare, hanc intentionem et animi voluntalem addacimur,
(92) An CIaramvallem,in qua Henricus olim monasticani viiam professus fuerat,'taii aliquod suse dioe-
cesis monaslerium ?
249 EPISTOL/E ET PRlViLEGIA. — AN. 1165. 250
V* in qualibet causa ejusdem Ecclesioe, quee alicu- A £ vobis peccalorum injungimus , quatenus id quotl
jus niomenli sit, absque serenitatis tu;e consilio et de Clun. Ecclesiaepace fecislis, firmum penitns et
auxilio, cum id habere valemus, nullalenus pro- immutabile teneatis, atque ad eamdem pacem fo-
cedamus; credentes, imo et certa veritale lenentes, vendam et ampliandam intendatis : propensius et
te non secus quam nos ipsos, velquemlibet fratrum summopere laboretis, ut ex eo quod pro pacis
nostrorum, solius superni Conditoris obtentu, ad bono feceritis, aeternae quielis gaudia volente Do-
honorem et incremeiittim Ecclesiae sollicilum ac rnino consequi valeatis. Nos autem lam vobis quam
Ferventem existere, atque ad exaltalionem ipsius successoribus aliis qui pracdiclacClun. Ecclesieeet
intenfo sludio laborarc. Inde est quod receptis nu- his quaead eam perlinent Ecclesiis atque persoms
per litteris a nunliis cliarissimi filii nostti il- ecclesiaslicis conlinuam servaverinl pacem, de mi-
luslris Conslantinopolilani imperatoris, qui ad San- sericordia Dei et bealorum Petri et Pattli apostolo-
ctum JEgidiura applicuerunt, quas ulique regiae rum ejus meritis preesumentes, annum unum illius
serenitati duxitnus transmiltendas , in quibus si- pcenitentiae,quain corde contrito et compunclo hti-
quidem conlinetur quod ex parte ejusdcm impera- militer reeepistis, sicut et iis qui petunt Hierosoly-
toris quacdamdiclu accommoda et ad utilitatem re- mam, relaxamus.
spicientia, nobis (anlum et Ecclesiae tuee defciunt "' Datum apud Beroien. [leg. Dolense}raonasterium,
proponenda : dileclos (ilios P. capellanum, et fra- v Kal. Augusli.
trem II. eleemosynarium nostrum, excellenliee tuoe CLXXXYL
iideles admodum ac devotos, regioe celsiludini de- Ad Cluniacenses. — Pro decano el clericis Beali
Maurilii Turonensis.
slinamus, per quos quoedam super eoderii negotio,
quoe non duximus litteris commilienda, luoe sere- (Ap. Dolense monasterium, Jul. 20.)
nitati proponimus, et super quibus luum consilium [MARTEN., Collecl., II, 669.]
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, dile-
exspectamus, rogantes ailentiiis quatenus eos regia
pielale suscipiens, benigne audias, et consilium clis filiis (95) S. abbati elfratribusTJluniacensibus,
luum super his quac tibi proposuerint, per eosdem salutem et apostolicam benedictionem,
lilleris tu.is aperias. Aliqnos etiam a latere tuo cum Significaverunt nobis dilecti filii nostri decanuo,
proedictis filiis. nostris adgmemoratos imperaloris et canonici (94j BeatiMatiritii Turonensis, quod in-
nuntios, qui securum eis per lerram tuain usque ler vos elcos super quibusdam possessionibus apud
ad luam et noslram preesentiam debeant praestare Turnum super Malernam conslilulis, quocdam con-
troversia vertitur, quam venerando fralri ncslro
ducatum, nostro.inierventu iransmittas. C Henrico, Remensi archiepiscop.p, comroitti a nobis
Dalum apud Dolense monaslerium , IJibus Julii.
CLXXXV. postulant audiendam, et line debil.oterminandam.
inler Nos -vero paci et quieli vestroepaterna sollicitttdine
Confirmatio de pace jurata Clutt. Ecclesiam,
el comitem Forensem, et baroncs de lerra, et re- providentes, universitati vestroeconsulimus et man-
missio pwniienlim unius anni illis qui servuverint damus, quatenus ad pacifice cum eis componendum
ipsam pacetn, intendatis propensius, etsummopere laborelis. Quod
(Ap. monasterium Dolense, Jul. 18.) sicum ipsiscomponfiie non poteritis, proximo feslo
[Bibliolh. Cluniac , Append., p. 157.] beati Lucoc, plenariam eis exhibituri ac recepturi
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- justitiam nostro vos conspeclui praesenlelis, aut
lectis filiis nobilibus viris, HUGONI de Bellolocoet super his praefati archiepiscopi judicium subeatis,
filiis ejus , comiti Forensi, vieecomili Matisconcnsi et quod ipse exinde judicaverit, suscipiatis sine
Jo. GROSSO, HUGONI DE BERZ,HUGONI DESCALCEO, et appcllationis obstaculo, et servelis. Quodcunque au-
cacteris, qui Clun. Ecclesiaepacem juralam conser- lem horum potius elegeritis, eisdeni canonicis infia
vaverint, salulem et apostolicam benedictionem. xx dies post harum susceptionem vestris litteris in-
Et proesenlis vitse commodum, el seleriieefelicita- timctis, ut et ipsi ad id exsequendum inslruere se
lis vobis cumulatis augmentum, si pacem diligen- D ] possint et uliliter procparare.
ler colitis, et eam proeserlim cum sacris Ecclesiis Data apud Dolense monasterium, xm Kal. Aug.
lenetis inviolabiliter et servalis, Sicutenim irapos- CLXXXYH.
sibile comprobatur ul sine pace Deo aliquis pla- Ad Henricum archiepiscopum Remensem.— Dene-
ceat, ita non potcst fieri quod pacis fructus in iis goiio EcclesiwCatalaunensis.
qui eam curaverint observare , vilescat , quin el (Ap. Dolcnsemonasterium, Jul. 22.)
hic eis emolumenta gralissima pariat, ct pracmium [Ibid., col. 670.]
in futurum aelernsc suavila.tis acquirat. Quoniam ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
igitur vobis ulrumque inter felicia in trino [inler- nerabili fratri HENRICO Remensiura arcbicpiscopo,
no] affectu palernee cbaritatis optamus, nobilitatcm salutcm el apostolicam benedictionem.
veslram per apostolica scripta rogamus , monemus Ex inspeclione litterarura tuarum accepimus,
el exhortamur in Domino, alque in remissionem quod lam tu quam Ecclesia lua et suffraganei Ec-
(93) Stephano qui inlocum Hugonis deposili sub- sacra esf, cumque hactenus agnoscit patronum,
rogalus fuitanno 1161. licee S. Gatiani vulgo nomen praeferal.
(9,4) Id esl cathedralis ecclesiae, quseS, Ms.liriiio
251 ALEXANDRI11!PAP^E 252
clesias luaj ad profectum et exaltalionem Catalau- A scripti privilegio communimus. Praeterea quascuiw
nensis Ecclesia; inlendilis pariler et studiosius que possessiones, qusecunque bona eadem Ecclesia
aspiratis; ad quod et nos ipsi es nostri ofllcii der in praesentiarumjuste et rationabijiter possidet, auj
bito affectuosius intendimus, et operam tcmpore suo in fulurum concessione ponliflcum, largitione re-
dabimus opportunam. Fn ipso vero negotio Iiacte- gum, vcl principum, oblatione fidelium, se-ualiis
nus procedere dislulimus, quia volunlalem charis- juslis modis Deo propitio poterit adipisci, firma tibi
simi in Christo filii noslri Ludovici illuslris Fran- tuisque successoribus et per vos eidem Eeclesise
corum regis, sicut plenius novimus, in hoc faclo illibata permaneant.
luae voluntati minime consonabat. Unde nos fa- Statuimusprceierea ut ea quse infra hos terminos.
ctum ipsum usque adproximum feslum beati Lucse continentur, videlicet a popuialionibus quse sunt in
duximusprorogandum, ut infra illius temporis spa- Pyrenaeis montibus donee pervenialur ad mare
tium volunlalem ipsius regis in hoc possimus agno- Oceanum, el totis Asturiis usque ad fluvium Deba,
scere, et ad ulilitatem et profectum jam diclse Ec- qui descendit a supradictis Pyrenseis montibus, et
clesise commodius medilari. Tua siquidem inter- sicut discurrunt aquae ad meridianam partem inler
crit inlerim animum ejusdem regis induceie ad hoc Mutave et Rotundum usque ad pennam perforatam,
et verbis suavibus mitigare. Confldere lamen te vo- scquenle ibi fluvio qui dicitur Pisorga, donec labi-
lumus (irmiter et sperare quod, cum tempus illucl tur in ribo Aslanz. Et alia efiam omnia quse acl
advenerit, tam huic negolio quam aliis eliam quse Ecclesiselua; jurisdiclionem peninent, lam in Ec-
iionori luo expedianl promptam diligenliam adhi- clesiis quam in aliis possessionibus, sicut cadeni.
bere curabimus, cl ea quanlum cum justitia et ra- hodie juste et canonice. possides, firma tibi tuis-.
tione poterimus ad ulilem cffeclum cum honore que successoribus perpetuo jure consistanl. In qui-
luo, auclore Domino, perducemus. Rogamus de bus hsec propriis duximus exprimenda vocabulis.
cselero fraterniiatem tuam, ut quia dilectus liiius Ecclesiam S. Petri de Berlangas, ecclesiam S.
noster abbas (95) Sancii Berlini nobis honorilicc MariaBde Castro Suriz cum omnibus earum pcrli-
satis et devote servivit, et Ecclesia sua plurimum nentiis, ecclesiam S. Adriani in Yilla qua; dicitur
noscitiir aggravata, aiteram de duabus procuratio- Munio cum pertincntiis suis, ecclesiam S. Quirici,
nibus nostris, quas ilii accepimus luisse imposilas, ecclesiam S. Micliaeiis juxla Agosin cum omnibus
nostro intervenlu remitlas. carumperlinentiis, ecclesiam S. Mariajin Berbesica,
Datum apud Dolense monasterium, xt Kal. Au- ecclesiam S. Mariaj in Yallcposita, ecclesiam S. Eu-
gusli. (-. laliaj dc Muciefar, ecclesiam S. Euphemiaj de Co-
CLXXXVM. zuolos, ecclesiam S. Maiise de Sasamon, ecclesiain
Enumeralis singillatim Ecclestce Burgensis prwdris, S. Marisede Belforalh cuin omnibus earum perli-
omnia con/irmat, el eam esse specialemsedis apo- nentiis, ccclesiam S. Bartholomaii, ecclesiam S.
slolicw su/fraganeam decernil.
Fausti, ccclesiam S. Vincentii de Buezo, ecclesiam,
(Ap. Dolense monaslerium, Jul. 25.) S. Marieede Valde Moro, ecclesiam S. Emiliani c!e
[FLOREZ,Espana sagrada, XXVI, 475.1 Lara cuni omnibus earum pertinentiis, ecclesiam S.
ALEXANDER episcopus, servus servonim Dei, ve- Geneside Gama, ecclcsiam S. Michaelis de Busto,
nerabili fratri PETROBurgensi episcopo cjusque ecclesiam S. Mariae de Salas, ecclesiam S. Pelagii
successoribus canonice promovendis. de Lucio, ecclcsiam S. Marlini de Cereso cum om-
Cum ex injuncto nobis a Deo aposlolatus oQicio, nibus earum perlinentiis, ecclesiam S. Michaeiisde
quo cunctis Christi fidelibus auctore Domino prse- Fronducea, ecclesiam S. Laurentii, ecclesiam S,
eminemus, singuloi um paci el iranquillitali debeamus Stephani, ecclesiam S. Jacobi, ceclesiam S. Nico-
inlcndere, praisertim pro illorum quiete oporiel nos lai, ecclesiam S. Romani, ecclesiam S. iEgidii,
esse sollicitos qui pasiorali dignilate sunt proedili, ecclesiam S. Michaelis, ecclesiam S. Petri, eccle-
et ad officium pontilicale promoli, el qui speciali \) siam S. Maria; de Roccaboia, ecclesiam S. Agalha;,
praerogativa noscuntur ad jus Romanaj Ecclesise ecclcsiam S. Saturnini. llas undecim ecclesias in
perlinere : nisi enim nos corum utililatibus inten- Burgensi civitale silas cum omnibus earum perti-
denles, ipsorum dignitatcs et jura, in quantum, Deo nentiis, ccclesiam S. Chrislophori de Yilla Didaco,
permittenle, possumus, inlegra conservemus, et au- ecciesiam S. Columbas de Oluiielos, ecclesiam S.
ctorilate aposlolica eos ab iniquorum hominum in- Maria?de Prato, ecclesiam S. crucis de Ripa Hibe-
c.ursibus defendamus, de illorum salulc non vere rii cum earum pertinentiis, ecclesiam S. Leoeadise
polerunt esse solliciti qui sibi ad regcndum Domino de Egumia, ecclcsiam S. Georgii de Torranzo, ec-
sunt disponenle commissi. Eapropter, veuerabilis in ciesiani S. Mariae de Muslera, ecclesiam S. Mariaj
Cbristo frater Petre, Burgensis episcope, luis justis de Latas cum earum perlincnliis, ecclesiam S.
poslulationibus clementer annuimus, in qua auclore Marlini de Davala, ecclesiam S. Torquati de Ca-
Beo processedignosceris, tibi luisque successoribus stella vetula, ccclesiam S. Martini de Porres, ec-
aucloritale aposlolica confnmamus, et praesentis closiam S. Michaclis de Toves, ecclesiam S. Michae-
(95) Is esse vidcUsr Godefridus abbas S. Bertini, cilium cclebranti, tcsle Jolianne Yperio in Cltron.
Leonii successor, qui Turonis adfuit Alexaudro con- cap. M.
£53 EPISTOLJE ET PRIYiLEGIA. — AN. 1185 2S4
lis de Ponte Corvo, ecclesiam S. Joannis deCucul • A ' Ego Huhaldus preshyter cardir.alis tt. Sanclae
lata, ecciesiam S. Maricede Rivio Cavie, ccclesiam Crucis in Jerusalem ss.
Sanela; Mametis de Barbadello cum omnibus earura Ego Henricus presbyter eardmalis tt. Sanctorum
pertinentiis, ecclesiam S. Yincentii de ViJIaGonza- Nerei et Achillei ss.
iua cum perlinentiis suis. Jus quod habes in mo. Ego Joannes presbyter cardinalis tt. SanctaeAna-
naslcriis Oniensi, Caradignce, S. Petri de Aslanz, s(a=ioess.
*t S. Ciirislophoii de Evea, et in aliis monasteriis Ego" Alberlus presbyter cardinalis tt. S. Lau-
Burgensis episcopatus quae ad luam jurisdictionem rentii in Lucina ss.
perlinent. Ex dono bonse memori* Sanctii, quon- Ego Guillelmus tt. S. Petri ad Yincula presbyter
dam illuslris Hispaniarum regis, villam quoedicitur cardinalis ss.
Quintana donnas, villam Mericii ct Basconcillos, et Ego Oeldo diaconus cardinalis S. Nicolai In car-
luereditalem quse est in Plalano ex dono piaerceor- cere Tulliano ss.
dationis regis Ildefonsi, decimam pai tem omnium Ego Ardicio diaconus cardinalis S. Theodori ss.
reddiluum quos Burgis habcbat; hospilalem domum Ego Boso diaconus cardinalis Sanctorum Cosmoe
cum omnibus hoeredilalibussuis, viliam quoedicilur ^ et Damiani ss.
L
Areos; villam Isidori, villam qunedieilurCasiellanos Ego Cinlhyus diaconus cardinalis S. Adriani ss.
el Rave, villam Otor, villa-n Adiudam, el Ripiel- EgoPetrus diaconus cardinaiis S. Eustachiijuxta
lam ; et in Rivo de Cavia aliam Ripiellam cum suo templum Agrippae ss.
alfoz, et lerminis acpcrlincnliis suis, hsereditatem Ego Joannes diaconus cardinalis S. Mariasin Por-
de -\illa Armentarii, et aliam haereditalcm de Yil'a- ticu ss.
nova; ct villam Orob cum suis lerminis. Es dono Ego Manfredus diaconus cardinalis S. Georgii
-Sanci.e infantissee villam quoe dicitur Cardenola, et ad Velum Aurcum ss.
qiiidquiJBtirgishabebat,|domos, agros, vineas, hoi- Dalum apud Dolense monasterium, per manum
los, molenjinos, colazos. Ex dono Garsiae, villam Hermaimi S. R. E. subdiaconi et noiarii, x Eal.
quae dicitur Paramo. Ex dono Petii Cairielli me- Augusti, inJiclione xi, Incarnationis Dominicaaanno
dielatem unius villae quae diciiur Ariaial. Ad ex-ein- -1165, pontificatus vero domini AlexandrLpapae III
•plar quoque proedecessorisnoslri sanctaereeordalio- anno quarlo.
nis Paschalis papre aposlolica aucioritate staluimus, CLXXXIX.
ut tam tu quam suecessoresiui, nulli metropolitano Ad ar-chiepiscopumToletanum. — Nejure prima:us
ulaiur in vrovincia Tarraconensi.
n'si Romano pontilici siul subjecli, et omnes qui ^Q
tibi 111eadem scde successcrint, per manum Ro-- (Ap. Dolensemonasterium, Jul. 26.)
mani pontilicis tanquam speciales Romanse sedis [MAISSI, Concil., XXI, 1060.]
ALEXANDER «piscopus, servus -servoruru Dei, ve-
suffraganei consecrentur.
Deceinimus ergo ut nulli omnino hominum liceat nerabili fratri Toletanensi archiepiscopo, salutem et
aposlo.licanrbenedicliohem.
.praefatam Ecclesiam lemere perturbare, aul ejus Fraternitatis tuoeprudentiam credimus non lalere
possessiones auferre, vel ablatas retinere ;.minuere, Tarraconensis Ecciesia, arcbiepiscopo ip-
-scu quibuslibet vexalionibus latigare; sed omnia quomodo sius de medio Domino vocanle sublato, pastoris
integra conscrvenlur eorum pro quorum guberna- sil
tioneac suslenialionc concessa sunt usilus onini- nuper solatio destituta ; quae quoniam potius
est ftnenda quam in aliquo ad praesens turbanda,
.modis profulura : salva nimirum sedis aposlolicae
fralernilati luae per apostolica scripta mandamus,
auctoritate. Si qua igitur in futurum ecclesiaslica
saeculafisve persona hanc noslrae conslilulionis qualenus in tota- Tarraconensi provincia, nee in or-
dinandis Ecclesiis, nec in electionibus vacantium
paginam sciens, contra eam temere venire tenta^.e- Ecclesiarumfaeiendis auctoritatem tuam nullatenus
iit, secundo teniove commonita, nisi prsesumplio- nec etiam ibi aliqua primatiae jura at-
neni suam congrua satisfactione correxerit, pote- "rj iiuerponas,
slatis honorisque sui digmtate careat, leamque se tenles aliquatenus cxercere, donec causa quee inler
divino judicio existere de joerpetrata iniquitate co- Ecclesiam tiiam el illani verlitur ad nostrum audi-
torium deferatur, etj auxiliante Domino. fine con-
gnoscat, et a sacralissimo coipore Dei ac sanguine lerminelur.
Hcdemploris Domini nostri Jesu Christi aliena fiat, gruo
in, Datum apud Dolense monasterium vo Kalend.
alque extiemo examine distrielae ullioni subja-
ceai. Cunctis aulem eidem loco sua jura servanli- Augusti.
CXC.
Ims, sit pax Domini nostri Jesu Christi, qualenus et Ad canonicos — De episcopo eli-
.Iiic fructum bonoe aclionis jpercipiant, el apud di- Pampilonenses.
gcndo intra spatium duorum mensium.
striclum judicem proemia oelernoe pacis inveniant. (Ap. Dolense monaslerium, Jul. 26.)
Amen, amen. [lbid,]
Ego Alcxander calholicoe Ecclesiae cpiscopus ss. ALEX.SNDER episcopus, servtis servorum Dei, di-
Ego Ilubaldus Osliensis eps. ss. lectis filiis canonicis Panvpilonensibus, salutem et
EgoBcinardus Porluensis et S. Rulinte eps. ss. apostolicam benedictionem.
Egolhnallcrius Albanensis cps. ss. Sacrosanclis Ecclesiis quanto ex defectu pasto-
'
255- ALEXANDRIIII PAP^; 256-
ris gravioia solent aliquando detrimenta et pericula A Sane laborum vestrorum quos propriis;--'man'ibus.
generari, lanto hi qui grata ex eis beneficia assidue aut sumplibus colitis, sive de hutrimentis vestro-
consequuntur Sd succurrendum ipsis in pastoris so- rum aninialium, millus omnino clericus, sivClaicus
lalio studiosius debeiit satagere et tolis affectibus a vobis decimas praesumat exigere. Paci quoque et
laborare. Inde est quod per ilerata scripta univer-. tranquillitali vestree palcrna sollicitudiiie provi-
silati vestroe proecipiendo mandamus , quatenus iriT- dentes auctoritate apostolic.a prohibemusi ut infra
fra duos inenses post barurii susceptionem, iu ali- clausuras locorum: seu grangiarum vestrarum:,
quam personani idoneam, horiestam et lilteratani riullus violentiani vel rapinam, sive furlum com-
paritercOnveriieiites, eairi vobis in pastoreiiiei epir mittere, yel combuslipnem facere, seu boriiinem ca-
scopuhi veslrum uhaiiimiter eligalis, electam verO pere vel interficere audeat; et si quis hoc attenlare
Tarraeoriensi Ecclesia> pdslquam fuerit ihi archi- praesiiriipserit, taiiquam sacrilegus. jiidicetur.
episcopus, auxiliante Doniino i subslitulus, sicut Deeernimus ergo.-ul nulli omnino hominunvliceat
morisvest, humililer praesentare curetis, ila quod praefatum monaslerium temere perturbare^ aut ejus
eadehi Ecclesia oplatum sc gaudeat in proximo possessiones auferre, vel abliUas retinere, minuere,,
sola liuni pasloris recipere, et per ipsiiis pruden liani seu quibuslibet vexationibus fatigare; sed illibala
tam spiiituaiiter quairi temporaliter jucundilale g omnia et integraconserveiitur: eorum,pio. quorum
suavissima respirare. gubernatione et suslentatione concessa sunt, usibus
Datum ut supra. oinnimodis profutura, salva sedis aposlolicae au-
:..•>.>>' cxci. cloritate. Si qua igitur, etc. (96).
Privilegiam pro monaslerio S. Mdrice de Elec- Ego Alexander catholicfe Ecclesiaeepiscopus.
:_._._:•- -'. inosyna.
Dolense Jul. Ego Hubaldus Ostiensis episcopus.
(Ap. monasterium, 26.) Bernardus Portueiisis ,el Sanctae Rufina; epL-
Ego
[BEjiNiEn,Hist.de Blois, Preuv., p. 20.] .':'' "_" -
....ALEXANDER scopus.
episcopuSjservus servqrum Dei, diiecsis
flliiS;PHILIEPO ; abbali monasterii B. Marieede Elee- Ego Gualterius Albanensis episcopiis.
ejusque fratribus tam Ego Hubaldus presbyt. card. lituli SanctaeCrucis
mosyna, praesenlibus quana
futuris regiilarcni vitam professis in perpeluam rei in Jerusalem;
Ego Ilenricus presbyter card. lit. Sanctofum iNe~
memoriam.
rei el Achillei.
:> Religiosani; yilam eligeniibus apostolicum con-
yeriit adesse praesidium, lie forte alicujus temeri- Ego Joannes presbyt. cardin. tit. Sanctae Ana-
tatis ineiirsus, eos aut a proposito revocet, aut ro- stasiae
G Egp Albertus presbyt. cardinalis tituli Saricli
bur, pod absili sacrae religionis infringat. Ea-
Laurentii in Lucina.
propier, dilccli iri Domirio filii, veslris justis posiu-
Ego .'Guillelmus tituli Sancti Petri ad Yincula,
latipnibus clemenler annuimus, et preefatum mO-
nasterium iri quo divinq mancipati estis obsequioy presb. cardin. ";
sub beatiPetriet npstra proteclione suscipimus, et Ego Hyacintlius diaconus cardinalisS. Mariar
in Cosmedin.
praesentis scripti priyilegio cpnimuninius; in primis
siquidem statuentes ut ordq monasiicus, qui ser Ego Oddo diaconus cardinalis S. Nicolai in Car-
Tullianb. • .
Cunduni Deuin et: beali Benedicti Regulam alque cere
iiisiitutidnem Cistercensium fralrum in vestro mo- Ego Ardicio diaconus cardinalis Sancti TheddorL
iiasterio iioscitur iiistiluius, perpetiiis ibidem tcm- Ego Boso diacon, cardin. Sahclorum Cosmaj eti
Damiani. ;
ppribusxonseivetur, Praeterea quascunque pos-
sessioiies, quaecunque bona idem monasteriuih in Ego Cinlhius diaconus cardinalis Saricli Adriahi.
prffisehtiarum juste et: eaiioriice pdssidet, aut in Ego Pelrus diac. card. S. Euslachii juxla tem-.
>fulurum concessione ponlilicum, largitione regum plum Agrippee. :
;;vel priiicipuiri, oblaiiqrie Jideliuni,: seu aliis juslis n Ego Mainfredus diacOnus cardin. Saricti GeOrgii:
: ;
ad Yelurii Aureum. '''-
nid
; Jis, praesiaiUePqriiino, pqteril adipisci, flrmavo-
bis yestrisque successoriJVuset "illibataperhiarieaiit. Datiim apud Dolense lndnasteriurii per maniim
In quibus ha^c proprijs duxinius exprimeiida voca- Hermanni sancloe RomanaeEcclesiae siibdiacohi ef
'' holarii, septiino Iial: Augusli, indict. u, Incarna-
>buiis'.: ::::- ::' .''; ">' :-:'" :";
Locqm ipsurti in quo abbatia sifa est cum bosco ' tidnis Donii.nicaearinoli63,poniificatus vefodoiririi.
Alexandri-HI aiiiip quarto.
adjapenti; grarigiam putei Mqrelli, grangiam Erem^- """
; :bertii^rangiam.Montis-Galyi, gi;angiam Otlinvillas^ >.":-:>' -'">>clGii:.: -''; :::>-
Ad Ludovicum Francorum regem. — Mitlit W'. mo-
grangiam VilIa?flori,^rangiam.^de-Yiyohei cum terra '•- ndchum Morimundensem cum~lilieris
_de ROclies; .grangiam nipritis Maximihi,: lerram Welfonis
ducis. :'..'•".>-. . ;.;.-•.
Herbiliaciciimpratis, yinfcis",et omhibus earum per- .;•.- (Ap. Dolense monasterium, Jul. 28.) :
:tJneritlis::;abbaliam :de GayerieiaVabbaiiam de Tln- ..". VpiANsiv:CoHC!/.,:Xxi,;:io2i.].> :;
•
; tcrria, abbaiiain de Lahdesiq, abbatiani de Begar. ALEX-ANDER episcopus, servus servorum Dei, char
-•';, (96), Formulaih hanc,;.quain:verboteiiusseu,paucis vitati. consuleiites, deinceps omittiiiius. EDIT,
rriiilatis in bullis pontiiicaiibus reperlre est, bre- PATR. >
557 EPISTOL^ ET PRIYILEGIA. — AN. 1165. 258
rissimo in Christo filio LODOVICO illuslri Franco- A CXCV.
rum regi salutcm et aposlolicam benedictionem. Ad Ludovicum Francortim regem. — Floriacense
Dileclus filius noster YV., Morimundensis mo- monasterium ipsi commendat.
nachiis, prsesentium lalor, quem olim pro Ecclcsiae, (Bituricis, Aug. 7.)
negotiis in regnum Teuloiiicum in mullo labore ac; [MASSI,Concil., XXI, 1008.]
pcriculo desiinavimus, ad nos per Dei gr-aliami ALEXANDER episcopus, scrvus servorum Dei, cha*
sanus incolumisque reversus, tam nobis quam ex- rissimo in Christo fllio LUDOVICO illustri Francorum
ccllenlioe tuoeliltcras dilecli fllii noslri nobilis virii regi salulcm et aposlolicam benediclionem.
ducis Welfonis fldelissime reportavit. Unde nunc_ Dilectum filium nostrum...abbalcm Sancli Bene-
eum ad tuae sublimilalis praesenliam cum eisdemi dicti super Ligerim cum luae magnilicentise litleris
litteris deslinanles, rogamus, monemus ct exhor- ad nos venientem qua debuimus animi benignilale
tamur in Domino, quatcnus eum el lilteras ipsasi recepimus, elobtentu precum tuarum, quibus quan-
pro reverenlia beali Pelri ac noslra, et preedicti tumcunque cum Deo possumus, promplam semper
ducis oblentu, r.egia benignilale recipias, et in eo• volumus diligentiam adhiberc, suoeque religionis
quod ex relatioue ipsius juxla earumdem lilterarum et lioneslatis intuilu ipsum affectiosius honorare
lenorem eognoveris, secundum quod videris expe- curavimus, et in suis petilionibus eflicaciter exau-
dire procedas. dire. Eum itaque cum plenitudine amoris et graliae
Datum ap. Dolense monasterium, v Kal. Au- nostrae ad propria redeuntem, regise serenitati pro-
gusli. pensius comniendamus, per aposlolica scripta mo-
CXCIII. nentes, rogantes, et exhorlantes in Domino, quate-
Ad Henricum Remensem archiepiscopum.— Vl co- nus amorc divinae miseralionis, et pro reverenlia
mitis llegislclensis exacliones in ecclesiam Laudu- beali Petri ac nostra, consideratione quoque reli-
nensem compescal.
gionis et probitatis ipsius, eumdem abbalem et ira-
(Bituricis, Aug. 1.) tres suos, et idem monasterium clementi seinper
[MARTEN., Colleet., II, 672.]
ALEXANDER benignitate respicias, diligas, manutencas et liono-
episcopus, servus servorum Dei, ve-
res, et lam eos quam jura ipsius monasterii a pra-
ncrabili fratri II. Remensi S. et A. B. vorum incursione regia protcclione dcfendas, ila
Ex transmissa nobis conquestione canonicorum
ab omnipotenti Domino praemium aeternaebea-
ecclesiaeLaudunensis accepimus, quod nobilis vir quod tiludinis exinde recipias, el nos regiae majestali co-
Registelensis comes super possessionibus ejusdem piosas debeamus gratias exhibere,
Ecclesiae in lerra sua conslitutis, Ecclesiam ipsain Datum Bituricis, vn Idus Augusti
non desinit cxaclionibus fatigare. Quoniara igilur fj
ex injuncto nobis oflicio providere comptllimur, ne CXCVI.
Ecclesiae in suis rebus a personis quibuslibet in- Ad Henricum archiepiscopum Bemensem.—De di-
slriclione ecclesiastica in Guidonemde Castellione
debiia praegravenlur, fraternitati luee per aposlolica pro Pelro el Ric.
scripta mandamus, quatenus prsefatum comitem (Bituricis, Aug. 8.)
moneas diligenlius, et si opus fuerit, districte com-
[MARTEN., Collect., II, 673.]
pellas, in lerris praediclse Ecclesiae exactiones inde-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, vene-
bitas nullalenusponere, et eain in lalibus de caelero
rabili fratri HENRICO Remensium arcbiepiscopo, sa-
minime moleslare. Quia miles quidam proefati co«-
lutem et aposlolicam benediclionem.
milis, sicut dicilur, molendinum quoddasi prae- Cum Guidode Castellione Petrum et Ric, latores
diclae Eeclesiae destruxit, et annonas ipsius, sicut
sicut ex eorum relatione accepimus,
eorumdem canonicorum nobis est signiflcatione proesentium,
super crimine bomicidii accusaret, el isli ad pri-
monstratum, violenter accepit, nihilominus tuae
mum retro feslum Pentecostes ad nostram audien-
fraternitali mandamus quatenus, si ila est, militem
liam appellassent, praedictus Guido nec venil, nec
illum lam per te quam per jam dictum comitem di-
ut responsalem pro se aliquem deslinavit. Cumque
ligenter studeas commonere atque compellere fralernitati luse per noslras lilteras maudaverimus
damnum quod praenominatae Ecclesiae in destru- ut Guidonem illum moneres diligenlius, et dislricte
ctione inolendini intulilresarciat, et ablatam anno-
vel eisdem compelleres quod eos paciflce et siue molestalioiie
nam omni cum integrilate reslituat, aliqua manere penniiteret, vel in feslo beati Pclri
cxhibeatjustilia?. complementum. Quod si neutruni
responsurus pariter el acturus noslrose conspoclui
facere forte voluerit, eum vinculo excommuniea-
tionis astringas. prsesentaret, ipse nec prsefixo termino ad nos ve- .
nil, nec ab islorum adhuc vexatione desistit. Ideo-
Dala Bituiicis, Kalendis Aug.
que fraternilali luse per iterata script-a mandamus,
CXCIY. quatenus eumdem Guidonem ab eorum de cselero
Monasterii Floriacensis priv,ilegia conlrmal. infestatione omni cum districtione compescas, nec
(Biluricis, Aug. 7.) per le, nec per alios patiaris aliquod eis gravameu
[Hujus privileeiimentio exslat apud SAUSSEV, Annal. inierri.
Aurel., 201.J Datum Bituric, vi ld. Augusli.
259 ALEXANDRIIII PAP.E 2C0,
CXCVIL A quoniam ilio de mcdio, Domino vocante, sublalo,
De nuHlio imperaloris CP. qui secrelum habel ponii- iste compellitur pro defcctu sui juris in proesenlia
fici et regi simul prwsentibus aperiendum. nostra replicare querelam , nos, ejus inopia et ite-
(Bituricis, Aug. 20.) ratis clamoribus provocati, cx injuncto riobis oui-
[MANSI, Concil., XXI, 1015.] cio fraternitati tuse per apostolica scripta manda-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, cha- mus, quatenus praediclos canonicos tuos diligenter
rissimo in Cliristo filio LUDOVICO illustri Francorum commoneas, et districle compellas, ut capellaniam
regi, salutem el apostolicam benedictionem. illam, saeerdote inde remoto, prsefato diacono
,Cum ex multisaliis super devotissima sincerilate qulete pacificeque restituant, aut in tua proesentia
a.-te nobis exhibita regiam excellentiam possimus eidem exhibeant, appellatione remola, justitiee com-
et velimus mullipliciter commendare : in hoc eliam plementum.
quod nuper ad petilionem nostram pro praestanda Daium Bituricis, x Kal. Septemnris.
securitate nunliis charissimi iilii noslri [Manuelis]
CXCIX.
illustris Constanlinopolilani imperatoris proprium Ad Henricum
archiepiscopum Retnensem.— Pro
nuntium deslinasti, celsitudinem regioe majeslatis r> quodam milite, qui peccalis exigentibus in tor-
iion immerito commendamus, et copiosas exinde neamento decessit.
magnilicenlise tuae graliarum actiones cxsolvimus. (Biturcis, Aug. 2S.)
Noveril aulem excellentia lua quod allero nunlio- [lbid., col.674.]
ruin illorum, urgente invaletudine, apud S. ^Egi- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
dium remoranle, alter ad praesentiam nostram acce- nerabili fratri HENRICO, salutem et apostolicam be-
dit. Quia vero quoddam verbum secretum nobis et nedictionem.
libi tanlum habet proponere, sicut ex litteris nobis Litteras luas debita benigoUate suscepimus, iu
olim ab eisdem nunliis destinatis, quas libi irans- quibus pro quodam milile, qui, peccatis exigenli-
raisimus, agnoscere poluisli, volunlatis illius est, si bus, in torneamento decessit, ut sepulturam ei ec-
t.useplacitum fuerit majestati, quod in aliquo loco clesiasticam indulgeremus, te precibus venerabilis
piaesenles simus, ut verbum illud a praadiclo nun- fratris nostri Cantuariensis archiepiscopi motum,
tio pariter audiamus. Sane prsedictus nunlius luus nos allenle rogasse coguovimus. Yerum licet in
tibi plenius illius volunlalem exponet. Nos vero, li- omnibus, quantumcunque cum Deo possunms; lam
cet praesenliam tuam tam pro hoc quam pro aliis tibi quam ei velimus deferre, et petiiiones vestras
negotiislibenter habere vellemus, lamen luum erit Q libenlius exaudire; quia lamen a regibus, principi-
cum familiaribus et consiliariis luis deliberare qua- bus et baronibus lerroe propter eamdem causam
liier super hoc tibi sit procedendum, et quid in hoc seepius affectuose rogati, nullum hujusmodi preci-
facto bonori el excellentiae luae debeat convcnire et bus assensum preebuimus, ne prava illa consuetudo
secundum quod honoti tuo noveris expedire, procc- ex hoc incrementum posset suscipere, non grave
des. Quidquid autem super hoe provideris facien- tibi sit vel moleslum, quod preces tuas in hoc
dum, lam uobis quam praefato nuntio lilteris tuis praetermisimus inexauditas.
sludcas celcriter indicare. Data Bituricis decimo Kalendas Septembris.
Datum Bituricis xni Kal. Seplemb. CC.
CXCVIII, Ad Ludovicum Francorum regem. — Signi/ical alle-
rum nuntiorum imperatoris CP. « iliud secrelum
AdIlenricum Rcmensem arcldepiscopum.—Pro Gual- verbum communiler ipsi el regi proposilum > vo-
lerio diacono. luisse. Se vero ul nunlius anlea ad regem accedcret
(Biluricis, Aug. 25.) decrevisse, t ne, inquit, ei occurrere videretis. >
[MARTEN.,Collecl. II, 673.] (Bituricis, Aug. 28.)
ALEXANDER episcopus, servus scrvorum Dei, ve- [MANSI,Concil., XXI, 1007.]
nerabili fralri HESRICORemcnsium archicpiscopo, ALEXAKDER cpiscopus, servus servorum Dei, cha-
salulem et aposlolicam benediclioncm. rissimo in Christo lilio LUDOVICO illustri Francorum
Yeniens ad apostolicam sedis clemcutiam Gual- rcgi salulem et apestolicam benedictionem.
terius diaconus, lator prsesentium, lacrymabili no- Sicut per servientem tuum el eliam per liiteras
bi%conquestione nionslravit quod canonici Ecclesise nostras nuper regise celsiludini denotavimus, aller
tuae ipsum capellania de Maceio absque judicio et nuntiorum charissimi in Christo filii nostri illuslris
justilia spoliarunt, et eam ciiidam prcsbytero mi- Conslanlinopolitani imperaloris, qui nuncad paries
nus canonice concesserunl. Cumque ipse ad nos istas accedil, nos et te vellet habcre proescnies ut
Anagniam venisset, noslras super hoc ad S. (97) illud secrctum verbum communiter nobis propone-:
bonae memoriae prsedecessorem tuum litteras re- ret, sicul ex riiandato ejusdem imperaloris se asse-
portavit, in quibus et firmiter mandasse credimus, rit accepisse. Unde et voluntatis ipsius erat ut te
ut vel capellaniam ipsam faceret praedicto diacono simul nobiscum apud Bituricas inveniret. Nos vcro,
restilui, vel plenam justitiam exhiberi. CaHerum considerantcs quod honori lusecelsitudinis cxpedi-
^97) Samsonem, q.ui obiit a:;iio iiOl, sopullus in mcuaUeno Iguiaccnsi
201 • EPISTOL^E.ET PRIVILEGIA. — AN. 1163. 202.
ret, consiliuni nostrum super hoc tam per nuntium A rissimo in Ghristo filio LUDOVICO illustri Francorum
tuum quam pcr lilteras nostras regiae magniflccntiee regi, salutem et apostolicam benedictionem.
exposuimus, proponentes bonoriflcentius esse quod Ab excellentis serenitalis lueememoria non cre-
priusquam nos cOiiveniremus in unum, piaefatus dimus excidisse quam deviua precum instanlia lua
imperaloris nuntiusad prsesentiam tuae sublimilalis nos clementia curavit inducere ut illud prodigiosum
aeccderet, ne si forte ad nos hac occasione venircs, facinus quod monachi ecclesiee Saucti Maximini de
ei occurrore quodammodo videreris. Ex quo vero abbatesuo, insligante diabolo, perpetrarunt, ultione
ipse ad teyencrit, si consilii tui sil ut nos simul te- dignissima punire, et eidem ecclesise sluderemus de
cum debeamus super hoc habere sermonem, in persona idonea utiliter providere. Flnde nos preci-
uiium poterimus ubi tibi visum fuerit convenire. bus regiaj pietnlis, et ex nostri officii debito, tanlum
Nos igitur cupientes in omuibus quoecum Deo pos- excessum, prout vidimus expedire, sollicite punien-
sumus luae majestati deferre, volumus ut priusquam tcs, eos quos liujusmodi scelus teligerat, pjr varia
ad nos jam dietus nuntius veniat, ad prseseniiam et diversa monasleria retiudi fecimus, et mandavi-
regioe sereniiatis accedat. FJnde excellentiam tuam mus fiimius euslodiri. Et de regia dernum bonilate
per apostolica scripta rogamus attentius quatenus coniisi, viros idoneos admodum et religiosos de bo-
eum ad tuam prasentlarn venienlem honeste reci* B nesta et religiosa domo assumpsimus, et eos in
pias, el consueta benigtiilale perlractes, et.verba praefata ecclesia ad religioneu ibi auctore Domino
quoe luae proposuerit majeslati , ea qua debes deli- rcfurmandam instituere curavimus. Quos siquidem
beralione consideres et attendas. Si.aulera visum ila credimus uliles et convenientes , quod ipsam ec-
libi fuerit aliquid nobis esse siguificandum, poteris clesiam, si regia pietas dignala fueiit ipsos fovere,
cum tibi placuerit indicare. et a pravorum incursu defendere, lam spiritualibus
Dalum Bituricis, VIIIKal. Scmptembris quam lemporalihus incrementis ampliabunt, et ad
"
CCI. majora, concedente Domino, promovebunt. Iiide est
Aa Henrkum Remensem jirchiepiscopum. •— Pro quod regiam sercnilatem roganius, monemus e4
Calalaunensis Ecclesiceelecto exhortamur in Domino, atque in pcecatorum remis-
(Bituricis, Aug. 28.) sionem tibi injungimus, quatenus supernae Provi-
[MARTEN., Colleci., II, 674.J denliee obtentu, el pro revercntia beati Petri, et pro '
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, vc- aniinae tuae salute, supradictam ecclesiam, et fra-
nerabili fratri HENRICO Remensium archiepiscopo. tres inibi ad Dei servitium constitutos, clenicntior*
salutem et aposloli<;ambenedictioneni. oculo respicias, et a molestiis et injuriis , quas illt
Ex lilteris luae fraternitatis accepimus, quod lu monachi fugitivi per propinquos et fautores suos eis
cum charissimo iu Christo iilio nostro Ludovico infligunt, ipsam ecclesiam viriliter liberare inten-
iiluslriFraneoium rege, fralre tuo, talilcr convenisti, das. Specialiter lamen Iler. de Cingiaco, et Rob.
quod si causa (98) electionis, quae in Catalaunensi Berigerum, qui eosdem fratres variis gravaminibus
est Ecclcsia celebraia in praesentia nostra, legitime ct vexationibus pulsant, potenler capi facias, et ad
cognoscatur, id eidem regi nec grave erit aliquale- cadem loca resrusos acrius custodiri, ita quod de,
nus, nec molcstum. Quod ulique nos, licet aliunde coetero nihil valeanl per se vel fautores suos contra
nobis aliter suggeralur, gralum admodum acce- eamdem ecclesiam machinari. Postulamus ctiam
ptumque lenentes, el exaudiendi semper justas pe- celsitudinem tuam ut illos burgenses tuos, quibus
titiones luas iirmum propositum et voluntalem possessiones saepedictae ecclesiae sunt pignori obli-
habentes, id super hoc libiduximus respondendum, gatoe, districle compelias ab exactione usurarum
quod in termino constituto cum utraque. pars nostro omnino desislere, et fructus perceptos, vel saltem'
se prppler hoc conspectui prsesentabit, in eadem percipiendos, deJuclis inde expeasis , in soriem
causa ad honorem Dei et praedicli regis et luum, ulterius compulare. Lieet eiiim juxta institutiones
quantum cum justitia poterimus, libeutissime pro- D sanctorum Patrum omnis usura et superabundantia
cedemus. Inlerim vero non est visum hobis termi- exigi omnimodis prohibeanlur, remissius tamen hi
num ipsum restringere, nisi hoc utriusque partis punienlur qui minus hujusmoji lucris intendunt.
beneplacito provenirel. Datum Biluricis, Kal. Septembris.
Datum Bituricis, v Kal. Septemb.
CCIII.
CCII. Ad Bugnnem Suessionensem episcopum. — Ejus de-
Ad Ludovicum Francorum regem. — De ccenobio volionem commendal, et graliam omnem polli-'
S. Maximini reformando (99). cetur.
(Bituricis, Sept. 1.) (Bituricis, Sept. 2.)
[MANSI,Concil., XXI, 1019.] [Ibid., co\. 980. jj
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, cha- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dci, ve-:
(98) HaecelectioGuidonem de Dampetra,aul Gui- bilium, sed divino judicio, cum essel indignus, olriit
doucm de Joinvilla respicit, de quibus Albericus ipso die quu erat in crasliuo consecrandus, ei eleclus
in Chronico ad annum llbo : Apud Calalaumim esl aller Guido de Jovevilla, frater Gaufridi, (ilius
eleclus fuil in episcopum Guido de Dampetra, fraler Rogeri, qui per annos 28 prcefuii. .
Anserici, Guillelini, Andreai ei Milonis, virorum no- (99) Ejusdem arguinenti est epist. 185, supra.
263 ALEXANDRl 111PAPjE 264
nerabili fralri II Suessionensi cpiscopo, salu-J A quaequebona opera sccurius exhorieris, et ab his
tem et aposlolicam benediclionem, quoe animae suoe periculum pariant, studcas de-
FJniversos Ecclesiae filios, et prsecipue fratres terrere.
nostros episcopos, quos in lide catholica et devo- Rogamus itaque fralerniiatem tuam et commo-
lione saerosanctae Romanoe Ecclesiae fervere co- nemus in Domino, quatenus ei freqnenti exhoria-
gnoscimus, sincera nos in Domino convenit chari- lione proponas, ut consideret studiosius et revol-
late diligere, et ipsos lanlo uberius confoverc, vat ad quam sublimia et excelsa eum providentia
quanlo et constanlia fidei, el bonee opinionis odore divinae miserationis erexit, quomodo regnum sibi
abiindanlius redolere noscuniur. Yeniens autem ad per suam gratiam subjugavil, ct qualiter eum de
nos dilectus lilius noster P., ecclesiee Beati Aniani die in diem incremenlis facit polioribus abundare.
dccanus, sicut jam ssepius, ita et nunc, quod in flde Ad cor aulem et ad memoriam omnia haec redu-
ealholica ferveas, ct quod matri tuae sacrosanclae cens, in omnibus aclibus suis Deumprae oculis ha-
Romanse Ecclesiaesinccra devolione adhsereas, no- beat, ab illicitis abstinens semper ad meliora se
bis iusinuare curavit. Quod quia et nos ipsa expe- provchat, et eum sibi studeat habere placalum,
riciuia operis jam olim didicisse meminimus, gra- siue quo nec rcgnum obtinere lerrenum, nec ac-
tiim habeihus adinoduni el acceptum. Inde titique "' quirere poterit sempiternum. Ceelerum ad boc
est quod fralernilalem luam siucera in Domino convenienlius exscqtienduin, asseras ei firmiteret
charilate diligimus, et collalam libi dignitatem a proponas.ut sacrosanclas Dei Ecclesias, pro quibus
Domino et honores conservare cupinius, et augere. Doniinus Jcsus Chrislus in lerris visus est cl cuni
Caeterum super his quae idem filius nosler relulit, hominibus conversatus, in proprio corpore mortis
de hoc videlicct quod circa charissimum in Chrislo suslinens passionem, sinceriori affectu diligat,
filiiim noslrum, Ludovicnm illuslrem Francorum manuteneat, ai;;ue ad earum libertatem diligcntius
regem, habere dignoscei is, solliciludiuem parilcr quam cousueverii studeat ct inlendal. Nihilominus
nos liabere noveris et caulelam. Nec quisquam, vo- etiam tam archiepiscopos quam alios coepiscopos
lenle Domino, ad hoc nos inducere polerit, quod luos, ut eumdem regcm simul tecum ad hoc ipsum
collala tibi dignilas seu oflicium per nos minui de- diligenler inducant, studeas convenire. Cum enim
lieal vcl auferri; sed potius augere volentes, consi- per alia multa opera pietatis.placere possit in oculis
lium libi ct auxilium in quibus honesle polerimus, Condiloris, id cril praecipue per quod regnum sibi
libenti animo curabimus imperliri, ut et devolionis felicilcr poterit ampliari, el ipse incremcnta non
luaeinlegritas merilum habeat, el recipiat proemium modica lam spirilualiterquam icmporaliter ab om-
quod magnis sacerdotibus ct juslitiae culloribus nipotente Domino exinde oblinebit. Hujusmodi au-
promissum est. lem commonitionem ita opporlune et inopportune
Datum Biluricis, IVNonas Septembris. circa eum habere studeas, et ipsum ad Iioc ila di-
CCIV, ligenler inducas, et eum lam in relevalione eccle-
siarum quam in aliis, in quibtis culpabilis inveni-
Ad Gilberlum Londinensem episcopum. — Mandat
liorielurHenricum, Anglorumregem,ul Ecclesiarum tur, se ipsum corrigere luis admonilionibus senlia-
libertati inlendat. mus. Ad haec honeslae et religiosee personse, quau-
Bilurici, Scpl. &.) tum in hoc tempore Ecclesioe Dei necessariae uti-
fEpist. Gilberli Foliol ed. GILES,II, 85.] Icsque consistanl, et quanlum sit ecum vita et
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- incolumilas opporiuna, tam nos quam omnes qui
nerabili fratri [G.] Londoniensi episcopo, salutem ratione uluntur lacile recognoscunt.
et apostolicam benedictionem. Audivimus aulem et veridica multorum relalione
Quanto majorem in Ecclesia Dei locum noscens comperimus, quod tu carnem tuam ultra quam
obtinere, lanto aniplius mullorum oculi in le defixi deceal cl expedial altenuas et affligis, nec carnibus
consistunt, quorunidam quidem ul detrabant, quo- jr>vescens, nec slomachuni vino reficiens ad saiulem.
rumdam vero ut luis bonis actibus informcnlur. FJndetimendum est ne, dum jumenlo uecessaria
FJndeel oportet prudentiam luam ita caute el cir- sublrahunlur, nimia debililate succumbas, ct Ee-
cumspecte in omnibus se liabere, ut quisque in le clesia Dei ex tuo, quod absil! defeclu, grave susli-
invenial quod debeat imitari, el ex quo proximorum neatdelrinientum, de cujus conversalione et vita
vila proflcere valeal ad majora. Charissimus si- non modica suscipil incrementa. Sane scire le cre-
qtiidem iilius noster Henricus, illustris Angloruni dimus, qualiter in Veleri 'festamenlo lurlur in sa-
rex, honestalein, prudentiam et religionem tuam crificio non consuevil occidi, sed capulejus legitur
considerans, cl aitendens, a nobis multa precum ad penntilas relorqueri, significans quod vir justus
instanlia postulavit, ut in ea civitate quse quasi non debct parcitate ciborum carnem perimere, sed
caput regni esl, et in qua ipse diulurniorem moram ei superflua sublrahendo, luxus et vilia resecare.
facere constievit, pontiflcale oflicium gereres, et Mortificalio enim carnis ad modicum utilis est,
ibidem ad conferendum ei spirituale el lemporale pielas vero ad omnia necessaria comprobatur. Mo-
consilium permaneres. Interest igitur tua, ut eum nemus igilur fralernilalem luam et cxhorlamur al-
qui lalem de le spem fiduciamque concepit, ad tenlius, quatenus de caetero carni luae nequaquam
265 EPISTOLJE LT PRIYILEGIA. — AN. 1163. 266
bujusmodi ausleritatem indicas, sed juxta commo- A } habere possimus. Non autem locum in quo praesen-
nitionem Apostoli, modico vino (I Tim. v) et lempe- tes esse debeamus cerlum habemus, si apu I
rato utaris, et carnibus aliquando, cum vel medi- S. Laurentium yel apud (1) Sanctum Benedictum
cinam acceperis, vcl corporis inlirmitategraveris, super Ligerim credimus nos, auxiliante Domino,
ita quod corpore non ultra debilitato quam deceat, convenire.
servitio conditoris valeas robustius inheerere etEc- Datum Bituric iv Id. Septemb.
clesiaeDei, eui admodum nccessarius es, te ipsum CCYII.
possis incolumem conservare. Ad Henricum Remensem archiepiscopum. — Pro
Data Biturici, n Nonas Septembris. ecclesia S. Joannis de Condas.
CCV. (Bituricis, Sept. 12.)
' Ad Remensem [Ibid.]
arcliiepiscopum.~Pro filio Frajapanis
nobilis viri.' ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
(Biluricis, Sept. 5.) nerabili fratri HENRICO, Rcmensi arcliiepiscopo, sa-
[MARTEN., Collect., II, 675.] lutem et apostolicam benedictionem.
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- Relatum nobis est quod Rainerius de Calvo-
nerabili fratri IIENRICO, Reinensium archiepiscopo, I!
* monte monachos S. Joannis de Condas rebus suis
salulem et apostolicam benediciionem. spoliare praesumit, et easdem res contra justiliam
De sinceritatis ac devotionis tuee conslanlia ple- nititur occupare. FJnde cum universis Dei fldelibus
nam fiduciam habentes, super his quae volumus pro sua justitia reclamantibus ex officii nostri de-
effeclui studiosius mancipari, prudentiam tuam se- bito paterna debeamus benignitale intendere, fra-
curius sollicitamus. Noverit siquidem tua discrelio, ternitaii'tuse per apostolica scripta mandamus,
quod dilectus lilius noster, filius nobilis viri Fraja- quatenus, si ita est, memoratum Raineriumomni
panis, de regno Teutonico, ubi cum parentibus suis cum districtione compellas, ut proedictis fratribus
commoralur, ad nos venire disponit. Unde super ablata restituat, el eosdem super jure suo inquie
hoc dileclo iiiio nostro (100) Virdunensi electo litte- tare ulterius non praesumat; alioquin supradietum
ras nostras transmisiraus, commonentes, ut eum Rainerium, quousque ab hujusmodi prsesuroptione
usque ad regnum Francorum faceret secure deduci. desislat, ccclesiasticse severitatis digna ultione
Quem ei non nominavimus, volenles ut secretum percellas.
interim haberetur. Quocirca rogamus probitatem Datum Bituricis, n Id. Septcmbris.
tuam atque monemus, quatenus pro reverenka c( CCVHL
beali Petri ac nostra, Iitteras ipsas ad eunidem Ad Henricum arcliiepiseopum Reniensem. — Pro
clectum per aliquem discretum virum transmittas, fralribus ecclesimSancli Remigii.
et postea eumdem iilium nostrum nobilem virum (Bituricis, Sept. 13.)
ad nos facias bonoriflce ac secure perduci. Inlerim [Ibid.]
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
vero id penes te secretum habealur.
nerabili fratri HENRICO, Remensi archiepiscopo, sa-
Datum Bituric, Nonis Septembris.
lutem et apostolicam bcnedictionem.
CCVI. Causam quse inter dileclos filios noslros iratres
Ad Henricum archiepiscopum Remensem.— Vocalio Sancti
ad et Remigii et G. de Joinvilia, super controver-
archiepiscopi coUoquiumpapm regis. sia quse inter eos vertitur, noscitur agitari, discrc-
(Bituricis, Sept. 10.) tioni luee commitlimus audiendam et fine debilo
[Ibid.] lerminandam. Ideoque per aposfolica tibi scripla
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- mandamus, qualenus utramque partera aiue tuain
nerabili fratri HENRICO, Remensium archiepiscopo, prsesentiam convoces, et ralionibus hinc inde au-
salutem et aposlolicam benedictionem. dilis diligenler et cognit.s, causara ipsam, juslilia
JJ
Fraternitati tuee cognilum esse volumus, quod mediante, decidas.
cum;charissimo filio nostro Ludovico, illustri Fran- Dala Bituricis, Idus SeDlenioris.
corum rege, fratre tuo, credimus in proximo collo- ccrx.
quiura habiluros. Quia vero praesentiam tuam in Ad Henricum Remensem archiepiscopum. — Pro
eodem colloquio nobis novimus admodum oppor- ecclesia Sancti Remigii.
lunam, discrelionem tuam per aposlolica scripla (Bituricis, Sept. 13.)
rogamus attentius, quatenus continuo susceptis his; [Ibid.]
lilteris iter accipias, el ad eum locum, in quo nosi ALEXANDER episcopus, -servus servorum Dei, ve-
ipsum colloquium habere cognoveris, feslinanter nerabili fratri HENRICO, Remensi archiepiscopo, sa-
accedas, ut consilium tuum, sicut desideramus, lutem et aposlolicam benedictionem.
(100) Is erat Richardus de Crissa ex toparchis des dioecesi Aurelianensi, vulgo Floriacense appella-
Grandi-Prato ortus, et ex archidiacono Laudunensii lum, in quo sacrae S. Patris Benedicti reliquiae
electus Yirdunensis, mortuus vero in expeditionei asservantur, liactenus floret sut congregatione
llierosolymitana 1171. S. Mauri.
(1) Monasterium insigne ordinis S. Benedicti ini
PATROL.CG. 9
267 ALEXANDRlIII PAP^ 268
Ex transmissa nobis conqueslionc abbalis el fra- A cum omnibusperlineiitiis suis; grangiam de Pratti-
trum Sancti Remigii accepimus quod advocalus de Coeliscum omnibus pertinentiis suis; grangiam de
Germiniaco reddilus ejusdem villae, quos fralres Pelagionesctim omnibus perlinentiis suis; grangiam
prtedicli monasterii ab ecclesia Sancli (2) Remacli de Cerdera cum omnibus perlincniiis suis; gran-
sub annuo censu rationabiliter possident, eis au- giam de Lanza cum omnibus perikentiis suis;
ferre prgesumit, et conlra jusliliam occupare. Quia grangiam de Baronala cum omnibus perlinentiis
igitur jura ecclesiarum paterna debemus sollicitu- suis ; grangiam de Lancla Columba cum oninibus
dine integra et illibata servare, fraternitati tuse per pertmenliis suis; grangiam de Sanclo Joanne dc
apostolica scripta mandamus, quatenus, si ila esl, Cota, quae sita est in terra deLemos, cum omnibus
prsedictum advocatum diligenler admoneas, et pertinentiis suis; grangiam de Coba de Ruaco cum
dislricle compellas, ut ablata eis restituat, et prse- omnibus perlinentiis suis. Sane laborum vestrorum
dictam ecclesiam super jure suo vexare ullerius quos propriis manibus aut sumplibus colitis si.e
non proesumat, quod si memoralus advocatus de de nutrimentis vestrorum auimalium nullus a vobis
jusiitia sua conlidit, in proesentia tua expediatur, decimas aut primitias praesumat exigere. Adjicien-
alioquin eumdem G. ex ofiicii xui debilo ad id tes eliam auclorilate aposlolica interdicimus ut nul-
^ lum fratrum noslrorum cleiicorum , videlicet, vel
exsequendum ecelesiastica censura constringas.
Dala Bituricis Id. Septembris. Iaicorum post faclam in eodem loco professionem,
ccx sine abbalis sui licenlia fas sit de claustro disce-
Privilegium pro monasterioS. Maria Montis- dere, discedentem vero absque communium littera-
Rami. rum caulione nullus suscipere, vel relinere audeat,
(Senonis, Oct. 1.) paci autem veslrae et tranquillitali paterna sollici-
TYEPES'Croniea general de la orden de San-Benito, tudine providentes, auciorilate apostolica prohibe-
VII, App., p.24.] mus, ut infra claustrum locorum sive grangiarum
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- veslrarum nullus violentiam aut rapinam, sive fur-
Jectis filiis SANCTIO abbati S. MariaeMontis-Rami lum facere , vel hominem capere aut interficere
ejusque successoribus tam praesentibus quam futu- audeat.
ris, regularem vitam professis, in perpeluum. Decernimus ergo ut nulli omnino hominum,
Religiosis volis annuere et ea operis exhibitione elc.
eomplere oflMuni nos invitat suscepli regiminis, et Ego FJbaldus,presbyler cardinalis titulo Sanctse
ordo videtur exigere rationis. Eapropler, dilectis- Q Crucis in Hierusalem, confirmq.
simi in Domino filii, vestris justis postttlationibus Ego Henricus, presbyter cardinalis tilulo Sancto-
clementer annuimus, et praefatum beatoeDei geui- rum Nerei et Achillis, conlirmo.
tricis seroperque virgiriis Mafise monaslerium in Ego Albertus, presbyter cardinalis titulo Sancti
quo divino mancipali estis obsequio, sub beali Laurenlii in Lucina, confirmo.
Petri et nostra protectione suscipimus, et praesentis Ego Guiilermus, presbyter caidinaiis tilulo San-
scripti privilegio communimus; in primis siquidem cli Petri ad Yincula.
staluenles ut ordo monasticus qui secundum Deum Ego Bernardus, Portuensis et Sauctse Rufinaa
et B. Benedicli Regulam et Inslituiionem Cistercien- episcopus, confirmo.
sium fratrum in eodem loco noscitur inslilulus, Ego Guaiterius, Albanus episcopus, confirmo.
perpetuis ibidem temporibus inviolabiliter conser- Ego Jacinlhus, diaconus cardinalis SanctoeMariee
vetur; statuentes, utquascunque possessiones, quae- in Cosmedin, confirmo.
cunque bona in praesentiarum juste et canonice Ego Oddo, diaconus cardinalis Sar.cti Nicolai in
possidetis, autin futurum concessione ponlifitum, Carcere Tulliano, conftrmo.
liberalitate regum, largilione principum, oblalione Ego Ardicio, diaconus cardinalis S. Theodori,
fidelium, seu aliis juslis modis, vobis vestrisque jD confirmo.
successoribus firma et illibata permaneant. In qui- Ego Rosso, diaconus cardinalis SS. Cosmaeet
bushaec propriis duximus exprimenda vocabulis. Damiani, confirmo.
Locum jpsum de Monte-Ramorum in quo abbatia Ego Manliiedus,cardinalis Sancli Georgii ad Ve-
sita est cum omnibus perlhientiis suis; grangiam lum Aureum, confirmo.
Sancli Cypriani de Penna cum omnibus perlinentiis EgoAlexander, CatholicoeEcclesiaeepiscopiis,con-
suis; grangiam Sancli Adriani cum omnibus perti- firnio.
nentiis suis; grangiam Sancti Michaelis eum omni- Datum Senonis per manum Hermanni sanctae
bus periinentiis suis; grangiam de Sancta Manha Romanse Ecclesiae subdiaconi elnotarii, n Nonas
cum omnibus pertinenliis suis; grangiam de Pineyia Octobris , indictione undecima, Incarnalionis Do-
cum omnibus perlinentiis suis; grangiam de Sal- minicse anno 1165, pontificatus vero domni Alexan-
cedo cum omnibus pertinentiis suis ; grangiam de dri papaelli anno quinto.
Pralis humanis, grangiam Saiicti Joannis Yeteris
(2) Id est a monaslerio Stabulensi, uli credimus cjuod patronum ac fundalorem agnoscit S. Renia-
clum.
309 EPISTOLJE ET PRIVILEGIA. — AN. 1165. J"0
CCXI. A baec lempora reservavit, ipse te sibi longo tempore
iu
Ad Ludovtcum Francorum regem.— Vt regi Sicilim, conservet Incolumem, et ita regnare libi concedat
tuadeat se adrersus hosles suos prmmunire el lerris , ut posl lerrenum hoc , indeficiens regnum
Tropeiensemepiscopumipsi commendet. consequaris in coslis.
,(Senoiiis, Oct. 12.) Accepimus siquidem , et vcracilcr intelleximiis
[MANSI,Concil., XXI, 1022.] lam ex luarum litterarum lenore, quam ex rela-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, cha- lione diledi filii nostri B. nunlii tui , quod audilo a
rissimo in Cbrislo DlioLUDOVICO, illuslri Francorumi nunliis charissimi fiiii nostri illustris Constantino-
regi, salulem el aposlolicam benedictionem. politani imperatoris, de honore et reverenlia ab
Quoniam regnum Sicilise ad jus et proprietatem i eodem imperatore nobis et sanctae Romanae Ec-
beali Pelri specialiter spectat, el nos convenit dei clesiae exhibenda , tam tu quam barones lui, qui
stalu et conservatione ipsius sollicitos et studiosos; consilio interfuerant, intuitu habitae circa nos de-
existere, regiae serenitalis induslriam postulamus, votionis, leetitiam non modicam concepistis , judi-
quatenus consilium et viduitatem tuam charissimoi cantes eos de caetero super aliis quee attulerant
in Chrislo filio noslroWillelmo, illuslri Siciliae regi, negotiis audiendos, nec alias judicaslis eorum verba
litleris tuis prudenter aperias ; eum attentius admo- a consueta clementia tua? mansuetudinis audienda.
nens et exhortans ut quia inimici ejus se praepa- Super quo regise serenitali uberrimas graliarum
rant, et totam inlenlionein suam ad hoc dirigunl actiones sicut dignum esl exsolventes, et excellen-
<juod possiiit terram illius inlrare et ipsum crebris tiam tuam in hoc, sicutet in omnibus aliis quae ad
vexationibus fatigare, taliter se et terram suam bonorem Ecclesioeperlinenl, plurimum in Domino
prscmuniat, et sibi sludeat prsecavere, quod machi- commendantes, rogamus assidue ut ille misericors
naliones atque insidiae inimicorum non valeant et miserator Dominus tibi in seterna justorum re-
eum Iaedere, vel in aliquo jacturam seu detrimen- muneratione retribuat, cujus obtentu et gralia tam
lum inferre. De csetero venerabilem fratrem no- benignum et tam clementem animum circa nos et
slrum... Tropeiensem episcopum, qui ad episcopa- Ecclesiam assumpsisti. De coelero nosse volumus
tum suum in lerra ejusdem regis existenlem desi- excellentiam tuam quod nos prsedictis nunliis juxta
derat remeare, regiae serenilati alteulius coinmen- consilium fralrum nostrorum formato responso , et
damus, per apostolica scripta rogantes, quatenus eis proposito, quidquid ipsis a nobis responsum
eum pro reverentia beali Pelri et nostra benigne; fuerit, tibi sicut screnissimo principi, et ei de quo
recipias, et ipsum litteris deprecatoriis ita affec-• r non aliam quam de nobis ipsis, vel fratribus fidu-
luose praefato regi conimendes , quod ex commen- ciam oblinemus, litteiis nostris curabimus plcnius
dalione tua idem episcopus cbarior habeaiur ct; intimare.
rnagis acceptus, et nos exindc celsitudini tuse gra- Datum Senonis, xvn Kal. Novembris.
tias exsolvere debeamus. CCXIII.
Dalum Senonis, iv IJus Octobris. Ad eumdem. — Vt Gaufridum mililem de Molinons,
CCXH. caplum a burgcnsibus Senonensibus, dimitli ju-
oeal
Ad Lndovicum Francorum regem. Graitas agit quod,
dchonore el reverenlia ab imp. CP. nunliis Eccle- (Senonis, Oct. 16.)
sice Romaim cxhibita Imlitiam non v.wdicam rex: [Ibid., col. 1011.]
tonceperil. ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, cha-
(Senonis, Oct. 16.) nssimo in Christo filio LUDOVICO, illuslri Francorum
[MANSI,Concil., XXI, 1010.] regi, salutem et apostolicam benedictionem.
'ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, cba- Quorumdam nobis est relatione suggeslum quod
rissimo in Christo iilio Lunovico, illustri Francorum1 cum Iterius miles de Malonido Senonis pervenisset,
regi, salutem et apostolicam bencdictionem. D el inimicum suum, quem ibi casu repperit, nudato
llla devotissima excellenliae ttise sinceritas, et'' gladio fuisset aggressus, burgenses ejusdem civitatis
sincerissima devotio , in omnibus quse ad honoremi ei subito restiterunl. Et cum ille fugisset, quemdam
sacrosanclse Romanae Ecclesiae pertinent, tanlumi socium ejus, Gaufridum videlicel militem de Moli-
semper fervorem internae affectionis oslendil, ut1 nons, qui, sicut accepimus, nihil in hoc deliquerat,
verus ejus filius, verus proteclor , et quodammodoi remoratum paulisper in eadem civitate ceperunt,
ejus bajulus exislere videaris ; ila quod nullus ini eumque detinent et pro te dimittere non praesu-
orbe princeps existat, cui adeo sicut celsitudini tuac; munt. Miles autem qui a praediclo Ilcrio ita fuerat
profectus et exallalio ejusdem Ecclesiaehis tempo- bostiliter impetitus, asserit omnimodis et aflirmat
ribus ascribatur. FJndenos omnipotenli Domino , quod nullalenus eum isle qui captus habelur offen-
cujus intuitu el amore ad haecfacienda regium ani- derat, et liunc praediclum socium suum eum non
mum induxisti, gratiarum non cessamus actioness praesciverat, sicut asserit, et se jurare promittit ali-
exsolvere, et ejus clemenliam assiduis intercessio-• qualenus offensurum. FJnde, quouiam indignum
nibus exorare, ut qui te ila dignum solatium, etI esse videtur ut hic cui etiam ab eo qui injuiiam
necessarium valde refugiuin unicoe sponsse suse ini pertulit, et etiam a prseposiio luo. innocenlii» lesti-
271 ALEXANDRIIII PAP^E 272
monium perhibelur, pcena non merita puniatur, A obtenlUj.quae tibi possit accidere, juri et dignitati
rogamus serenitalem tuam et exhorlamur in Domino ecclesisetuse abrenuntiare cogaris.
quatenus eumdem G. secundum consuetani regise Datun» Senonis, vn Kalendas Novembris.
clemenlise pietalem, quse sicut nocenles potenter
CCXV.
deprimere, ita etiam innoxios indemnes consuevit
illsesosque servarc, liberum facias absolutumque Adrici Gilbertum Londinensem episcopum. — Vt Hen-
regis animum in pacis el concordimstatum
dimitli, nisi aliquid commisisse probabilur quod reducat.
regiae fuerit contrarium majestali.
Datum Senonis, xvi Kal. Novembris. (Senonis, Nov. 9.)
CCXIV. [Epist. Gilberti Fotiot, ed. GILES,II, 92.]
ALEXANDER papa GILBERTO, episcopo LondoniensL
Ad Tlwmam Canluariensem archiepiscopnm.—Con- Quoniam de honeslale, discrelione ae devotione
.tra regisiiwhoatam persecutionemillum coijfnmai,
et simul admotiet nc quid conlrarium libertali ec- tua plenam admodum fiduciam obtinemus, indubi-
desiasticm regi indulgeal. tanter tibi ea, quse cognoscirous opportuna, sugge-
(Senonis, Oct. 26.) g rimus, et nostrum super his aninium aperimus.
cd. Sciinus autem, et in veritate comperinius, quod
'[Epist. S. ThommCantuar. Giles, II, &.]
charissimus in Chrislo filius noster Henricus, illu-
ALEXANDER papa THOSLE, Cantuariensi archiepi- slris Anglorum.rex, consideralione tuae prudenlise
scopo. alque honeslatis inductus, ideo te petiit ad sedem
Litteras, quas nobis tua fraiernitas deslinavit, el
de sede transferri, ut convenientius tuo possil con-
ca quae nuntius tuusj nobis viva voce proposuit, silio el poliri pariter et muuiri; el suas in id sem-
atlenla diligentia audivimus, et graves anxietates et per acliones dirigere, quse merito possinl in superni
amaritudines, quibus animus luus assidue allligilur, Condiloris oculis complacere. Ea igitur quaepaci ct
plenius altendimus. IJnde bis auditis et cognilis tranquillilati Ecclesiae, ac saluli, honori, ac exal-
spiritus noster commotus est et valde turbatus, talioni ejusdem regis et tolius sibi regniconimissi;
quibus cordi est libenter in luis prosperilatibus atque ipsius specialiier Ecclesiae Anglicae commo-
deleclari, et tibi in adversis tanquam fratri charis- dum convenire cognoscimus, eo sibi conimotlius
simo plurimum condolere. Tu ergo, sicut vir con- posse per te suaderi conlidimus, quo minus eum
slans et prudens., recolens ssepe quod dicitur : tuis consiliis acquiescere dubitanius. FJnde quo-
Ibant apostoli gaudentes a conspeclu consilii, etc. C niam inter eum, sicut accepimus, et Anglicam
(Act. v) bujusmodi angustias in palientia toleres, ipsam Ecclesiam sciiuilla cujusdam indignationis
et non plus quam opsrteat tuus spiritus anxietur, cmicuit, monemus alienlius fraiernilalem tuam ,
sed dignam in te ipso consolationem recipias, ut et atque mandamus, quatenus ad eam exstinguendam
nos tecum pariter in eo consolemur, qui te ad cor- elabores : el ipsius regis animum in pacis et
jugiter
roborationem catholicse et Chrislianae veritalis hoc concordise slalum reducas omnimode et restaures,
necessitalis arliculo reservavit, et cujus beneplaci- ei specialiter el proponens, ut conside-
suggerens
tum est eorum, quae minus licite commisisli, ma- in omnibus principibus etpolentibus
et varias afllicliones ransquomodo
culas abslergere per punire, saeculi unum est inexpugnabile munimentum, suo-
ne ea videantur in dislricto examine punienda re- rum videlicet amor, non plus timeri appeiat quam
servari. De csetero non tibi grave sit, nec sicut ex amari: ne si forte compulsi fuerint subditi ejus cum
litteris, quas clerico tuo misisti, accepimus, ulla sine dilectione limere, inde sibi suisque haeredibus
ralione meticulosum, quod es ad sedem aposlolicam absil! inposterum generari va-
gravissimum, quod
appeilatus. Quia gratum nobis est et acceptum, et leat odium : unde provenire debuerat lolius regni
volumus, ut si illi, qui te appellaverunl, forte ve- ejus perpeluum el slabile firmamentum. Cum enim
n
neriut, tu per te ipsum, si tibi visum fuerit, appel- unus solus perfectus sit timor, misla scilicet cum
lationem ipsam omni dubietate et dilalione poslpo-
pavore dileclio, ipse durat semper et proficit, alius
sita prosequaris, nec unquam auctoritate Romanae autem decidit, et auctorem sui solum immtinituin-
Ecclesiac aliquis possit constantise luse timorem in- que relinquit. Stndeat ergo luee probilatis industria
cutere seu dubietalem, quia nos jura et dignitates ita hsec omnia prsedicto filio nostro regi suggerere,
ecclesiae libi commissae, quantum salva justilia et et illam in eo indignationis sciniillam penitus abo-
ratione poterimus, sludiosius libi curabimus, au- lere, quod suorum devotio jugiter circa eum possit
ctore Deo, conservare, sicul illi quem in facto Ec- cxcrescere; et ipse cum honore Dci et sanclae ma-
clesiaeconsiantem reperimus, et forlissimum pro- tris Ecclesise, necnon el sua stibrumque hseredtnn
pugnatorem. Ad baec frateriiitati luoepraecipiendo salute in pace semper valeat et tranquillilale regha-
mandamus, quatenus te in Caniuariensem ecclesiam re. Vale.
recipias, et paucis quidem retentis admodum ne- Datum Senone, v Id. Novembris.
cessariis, ad minus quam poteris, per terram illam
discurras. Hlud aulem specialiter suggerimus ttiee CCXYI.
providentiae, ut nullius limoris vel adversitalis Ad magtstrum hospitalis domus Hierosolymitar.m.- -
273 EPISTOLJE ET PRIVILEGIA. — AN. 1163-64. 27 i
Petrum priorem hospitalis domus S. Joannis A principio optimae consummationis ftnem adjungere
Constanlinopoleos commendat. sludealis. Confidimus enim et de immensa Domini
(Senonis, Nov. 9.) bonitate speramus, quod ille, in cujus manu*corda
[DncnEsm;, Hist. Franc. Script., IV, 626.] regum sunl, cbarissimi in Cbrislo filii Ilenrici.illut-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- slris Anglorum regis, animum circa prsediclum ar-
lecto filio magistro hospilalis domus quae Hieroso- chiepiscopum mitigabit, ila quod ex quo idem rex-
lymis sita est, salutem et apostolicam benedictio- servitium ipsius et affectionem, quara circa eum-
ncnu multipliciter gerit et juslitiam, quse esl in causa,.
Ea quse ad honorem tuum et commissae libi do- ad menlem studiosius revocabit, gratiam suam et
mus commodum perlinere cognoscimus, libenter amoris pleiiiludinem eidem resliluel, et Ecclesia
tibi suggerimus el paterna solliciludine suademus. vestrajura el dignitates ac liberlates suas integre
Pervenit aulem ad audienliam nostram quod cum obtinebit. Yos quoque ab omipolente Doniino dig-
dilectus filius nosler Pelrus,dictus Alamannus, prior num exinde prsemium et apostolicoe sedis gratiam
l.ospitalis domus Sancli Joanni.s Constantinopoleos, semper habebitis pleniorem. Nos etiam ob fidem et
ibidem in servitio Dei, ad honorem quoque et com- devotionem quam ei servalis jura et dignitates ejus-
modum charissimi in Christo filii noslri Constanli- dem Ecclesiae vestrae, quantum cum Deo et justilia
nopolitani imperatoris non modico fuerit lempore poierimus, prompti erimus omni lempore efficacius.
commoratus, lu eum conlra voluntatcm et bene- promovere.
placilum ejusdem imperatoris ab ipso prioratu re- Datum Senone, xvu Kal. Januarii.
trahere, et ad tuam velis prsesenliam revocare.
FJndequoniam lam Romana Ecclcsia, quam eliam ANNO 1165-1164.
principes sa^culares viros religiosos de doinibus
diversis assumere, et eos in suo sunl solili obsequio CCXVHI.
relinere, unde etiam ipsis Iocis eorum multa con- Ad abbatem S. Remigii Remensis. — De .causa T.
sueverunt conunoda provenire, rogamus pruden- clerici.
liam tuani, et exbortamur in Doinino, qualenus pro (Senonis, Oct. 5.)
reverentia beali Petri ac nostra, et futurae utilitalis [MARTEN., Collect., II, 693.]
obtentu, maxime eum super hocpraefati imperato- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
ris preces susceperis, eumdem priorem ad obse- leclo filio abbati Sancli Reniigii. salutem et apo-
quiuni ejus in prsefato prioratu dimittas, nec eum C stolicam benedictionem.
ad le redire compellas. Veniens ad nos T. pauper clericus, lalor praesen?
Datum Senonis, v, Idus Novembris. lium, nobis conquestus est quod cum avus suus
CCXYII. War. Rem. et A. (ilio ejus ecclesiae Sancti Timo-
Arf IV. priorem el cdpitulum Cantuariense. — Illos thei canonico terrarn quamdam pro xi sol. pignori
laudal quod Thomoi archiepiscopi tribulallonibus obligassel, et prsedictus T., qui avo in baeredita-
compaliantur. tem successerat, muluatam pecuniain prsefato.
(Senonis, Dec 16.) War. et filio ejus reddere voluisset, obligatam ter-
[Epist. Gilberti Foliot, ed. Giles, II, 69.] ram soluta pecunia recepturus, illi nec pccuniam.
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- recipere, nec lerram restituere voluerunl, cum,
lectis filiis Yv*.priori et fratribus Ecclesiae Canlua- sicul memoratus T. asserit, sortem jam et multo
riensis, salulem et apostolicam bencdictionem. amplius de ipsius terrae fructibus percepissent.
Yenerabilis frater noster Tbomas, achiepiscopus FJndecum nos olim venerabili fralri nostro Remen-
vester, diiigenler nobis proposuit, ct ex relalione si archicpiscopo id commiserimus exsequendum-,
dilecti iilii noslri Odonis coiifralris vestri, et com- ipse, negotiorum mulliplicate detentus, huic nego-
muni fama referenle ad ipsum accepimus, quod vos n lio non potuit diligenliam adhibere. Quoniam igitur
sicut viri religiosi et Deo devoli, eidem fratri no- praediclo clerico ex injunclo nobis oflicio in jure
slro in negoliis Ecclesiaeferventer assistilis, etejus suo lenemur adesse el ejus consulere pauperlati,
iribulationibus et angusliis compatientes, consi- discretioni tuae per apostolica scnpta mandamus^
liuni sibi et auxilium libentius ministralis, et Ec- qualenus rem ipsam diligenler inquiras, et si dedu-
clesiaeonera secum prompto animo suslinelis. Quod clis impensis consliterit eos sortem et co amplius
utique gralum acceplumque lenenles, religionis ac de perceptis terrae fructibus recepisse, ipsos ad re-
ferventis fidclitalis vestroe constantiam dignis in slilulionem ejusdem lerrse districte compellas;
Domino laudibus commendamus, et devotioni ve- sed si absque aliquo additamento id fieri non po-
slrae multiplices exinde graliarum referimus actio- terit, ne istius pauperlas ultra modum grave-
nes, universilatem vestram per apostolica scripta tur, aliquo modico recepto, eosdem viros prae-
rogantes, monentes et exhortanles-in Domino.qua- scriptam terram reslituere ecclesiastica censura.
tenus, sicut beiie et laudabiliter inchoaslis, ila de coerceas.
caetero fidcliter ac conslanter agenles, in incepto Dala Senonis, ni Nonas OclODns.,
proposito perseverare curelis, et tam laudabili
575 ALEXANDRI111PAPJE 27S
CCXIX. A charlssimo in Christo filio LUDOVICO, illustrf Fran-
Ad Hugonem Suessionensem episcopum.— Vt Sil- corum regi, salutem et apostolicam benedictio-
vaneclensiepiscopo de vineis ipsi adcmplisjustitia nem.
f.at. Dilectus filius noster abbas SanctseGenovefse,
(Senonis, Oct. 8.)
[MANSI, Concil., XXI, 1004.] qui sicut novus paslor et diligens procurator, circa
ALEXANDER episeopus, servus servorum Dei, ecclesiaesuaecommoda salagit omnimodis et inten-
veuerabili fratri H. Suessionensi episcopo, salu- dit, transmissa nobis insinuatione monslravit,
tem et apostolicam benediclionem quod dilectus iilius noster G. nobilis vir, buticula-
Venerabilis frater noster Silvanectensis episco- rius tuus, sub obtentu cujusdam consuetudinis,
pus suis [Almaricus] nobis litteris inlimavit quod quam in omnibus se asserit abbatiis regalibus ob-
Gil. el Hauguidis uxor ejus, parocbiani tui, quas- tinere, quaedam ab eo exigit, quae preediclus srbbas
dam terras et vineas ipsius episcopi per violenliam ab ecclesia illa deberi nullaienus recognoscit. FJnde
delinere prsesumunt, et eas cum fruetibus inde per- quoniam celsiludinis tuae serenitas consuevit ec~
ceptis cidem episcopo reddere contradicunt- Cum- clesiarum lihertates illaesas et integras conservare,
que proefatus episcopus saepius eos propler hoc clemenliam tuam per aposlolica scripia roganius,
Bubmonnisset, ut in curia sua sibi justilise plenilu- B monerous et exliortamur in Domino, qualenus, si
dinem exhiberent, ipsi lamen id facere noluerunt. ita est, eamdem ecclesiam nova et indebita exa-
FJndequouiam eidem episcopo in jure suo nulla ctione gravari non siuas, et praedictum bulicula-
ratione deesse possumus vel debemus, fraternilati rium luum ab bac iiilenlione revoces oninimodis ct
tuse per aposloiica scripta mandamus, quatenus, si reducas.
cognoveris raemoratum G. et Hauguidem uxorem Dalum Senonis, xiv Kal. Jan.
ejus debere in curia sua prsefalo episcopo super CCXXII.
hoc respondere, ipsos ad plenam justitiam in prae-
sentia ejusdem episcopi super hocexhibendam mo- Admini Henricum, archiepiscopum Remensem.— De do-
Henrici Remensis archiepiscopi invaliludine,
neas instanter el districte compellas. Alioquin eos el quod ei Deus sanilatem resrilual.
in praesentia venerabilis B. Belvacensis episcopi (Senonis, Nov. 5.)
suflicienter super hoc saepedicto episcopo respon- [MARTEN.,Coll , II, 694.]
dere eoerceas, et-appellationc remola justilise ple- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
nitudinem exhibere ; si vero id facere forte con- nerabili fratri HENRICO, Remensi archiepiscopo, sa-
tempserint, eos ecclesiaslica censura percellas. P lutem et aposlolicam benedictionem.
Dalum Senonis, vm, Idus Oetobris, Auditu audivimus, quod nos audisse dolemus, et
ccxx. iion sine grandi animi perturbalrone accepimus, te
—
Ad Ludovicum Francorum regem. Vl fralribus scilicet proprii corporis invalctudine laborare, nec
S. Marim de Porta Leonisablata reslilui faciat.
ea.incolumitate ad praesens gaudere quam velle-
(Senonis, Oct. 18.) mus, et quam libi modis omnibus exoptamus. No-
[MANSI, ConciL, XXF, 1026.] vimus enim et.plena verilale tciicmus, quomodo lu
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, cha- verus Israelila pro exallatione ac defen-
rissimo in Chrislo filio LUDOVICO, illustri Fran- tanqaam
sione sacrosanclae Ecclesiae fortiter et conslanter
corum regi, salutem et aposlolicam benediciio-
pugnasli, et lo ipsum contra Damascuin foniiudinis
nem. turrim opponens, causam ejusdem EcclesiaefiJeli -
Conquesti nobis sunt dilecli filii nostri prior et ter agere atque tractare sicut propriam sluduisti.
fralres SanelaeMariaede Porta Sancti Leonis,quod
FJndenos et fratres nostri hoec omnia noslrae ine-
dilectus filius noster nobilis vir Petrus, fratcrtuus,
morise lenaciler inligei.les, tibi super infirmilale
queindam eorum hominem cepit, cui equum et
octo boves abstulit, el liominem ipsum dimiitere, r® qua. te superni Condi.ioris dexlera visitavit," tan-
vel ablata sibi reddere contradicit-. FJnde quoniam quam fralri charissimo,. et slrenuissimo Ecelesiae
nostra interest curam et solticitudinem gerere, ne propugnatori, inlerna ment-is.affeclione compati-
sauclaeDei Ecclesise polenlum virorum impetu ali- mur,. et plurimum in Domino condolemus. Qua-
propler circa. incoluniitalein tuam anxii .'ulmoilum
quod debeant incommodum :
sustinere sublimita- et solliciti
tem tuam per apostolica scripla rogamus, etexhor- exislenles, tuam nobis charissimam fra-.
ternilatem apostolicse benedictionis alloquio, et no-
tamur in Domino, quatenus amore justilise, et pro
stris litteris duximus visilandam; roganles ptuden-
reverentia beati Pctri ac nostra, et fcoininem
tiam tuam atque nioneiiles, quatentis statum et
illum dimitti, et ablata ei facias cum inlegriiate
continentiam luam propriis lilteris et per latorcm
reslimi.
Datum Senonis, xv Kal. Novembris. prsesentium nobis studcas plenius intimare. Nos.
CCXXI. enim, si tibi beneplacilum fucrit- et acceplum, ali-
Ad eumdem. — Pro EcclesiaBrivalensi quas majorcs personas de fratribus noslris ad te
(Senonis, Oct.23.) visilandum mittemus, el pcr nos ipsos in propria
[Ibid.] persona, si profuturum libi et utile credercmus,
AI.EXANDER episcopus , servus servoium Dci, non dubitarcmus laborcm subirc. FJt autem opla-
277 EPISTOLJE ET PRIVILEGIA. — AN. 1165-64. 278
tam tibi miscricors Dominus sanitalem restitual, A lis, principibus, baronibus et cseteris de rcgno tuo,
et medelam conferat salutarem, ipsum attentis in- auctoritale regia prohibeas, ut his qtii ad nundinas
tercessionibus exoramus. ipsas gratia promerendae remissionis ,. quam ibi
Data Senonis, Nonis Novembris. annuatim constituimus, vel intuitu negotiandi ac-
CCXXIII. cesserint, si qttis injuriam, seu violentiam, vcl
inferre praesumat, digna poena
Ad Ludovicum Francorum regem.—Priorem S. Me- damnum aliquod
dardi, sibi a rege cominendatum, vicissim regi eum censeas puniendum.
commendat Datum Senonis, vm Idus Novembris.
(Senonis, Nov. 6.) ccxxv.
[MANSI,Concil., XXI, 1010.] Ad eumdem. — ATeprioris Cerel. iter in Angliam
ALEXANDER diulius di/feralur.
episcopus, servus servorum Dei,
cliarissimo in Christo lilio LUDOVICO, illuslri Fran- ( Senonis, Nov. 9. )
corum regi, salutem et aposlolicam benediclio- [Ibid., col. 996.,
nem. ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, cha-
Cuni ad officium noslrum spccialiter pertinere rissimo in Chrislo Clio LUDOVICO, illustri Franco-
15rum regi, salulem et apostolicam benediclionem.
noscatur, personas religiosas, et proesertim magi-
stros ecclesiarum, prompta chaiilale diligere, et Cum dilectum nostrum priorem bospitalis domus
eis in omnibus uliliter providere, gaudio gaude- quae apud Cerel. sita est, ad nostram nuper prse-
sentiam vocaverimus, etini in Angliam pro quibus-
nius, et gratum admodum acceplumque tenemus,
ita ad hoc tuam menlem cosleslis dam Ecclesioenegotiis Iransniissuri, preces a tua
quod quoque ignis
sublimitate directas accepimus, ut ei ad boc indu-
fervoraccendit, ut nos ipsos ad id luisstudeas preci- vero grave nobis cogno-
bus prudenler inducere, et nostram aliquando solli- cias prseberemus. Quia
diffe-
ciludinem prsevenire. Preces itaque, quas per dile- scimus et damnosum, si hoc iter ejus diulius
luam quatenus
ctum filitim nostrum R. priorem Sancli Medardi re- ratiir, rogamus attentius serenitatem
eidem priori ad aggredienduni quod sibi injunximus
gia celsitudo nobis porrexit, benigne suscepimus,
voluntalem et propositum assumentes, eum, pro quo iter licentiam largiaris.
Dalum Senonis, v Idus Novembns.
rogasti ferventiori charitatc, lam ex officiinostri de- CCXXVI.
bitn, quam tuarum precum obtentu, diligere, et ci
cum Deo ulililer Ad eumdem. — Vl conlroversiam Adami el Gregorii
quantum poterimus providete. ab mquojudice jubeal..
aulem serenilatem siout i fralrum dijudicari
Rogamus tuani, quatenus, G
cum nobis commendare curasti, ita et tu eum ha- ( Senonis, Nov. 10. )
beas commendatunij sibique, si opus fuerit, tula- [Ibid., col. 1005.]
ALEXANDER cpiscopus, servus servorum Dei, ctia-.
et
men praesidium conferas opportunum.
Dalum Senonis, vm Idus Novembris. rissirnoinChrisloUlioLuDovico, illustri Francorum
regi, salutem et apostolicam benedictionem
CCXXIV. Decet regiam excellenliam his diligenli cura in-
Ad eumdem. — Vl nundinas conslitual apud Fcr-
rariam in anniversario die consecralionis abbatis. tendere, per quae in regno tuo sub regia? defen-
sionis munimine exislentes suam valeant juslitiam
( Senonis, Nov. 6.) firmiter oblinere. Quocirca serenitatem luam roga-
[76id.,col. 1012.] mus altentius, qualenus catisam, quae inler Adam
ALEXANDER episcopus , servus servorum. Dei, et Gregorium fratrem suum super quadam domo
cliarissimo in Chrislo filio LCDOVICO, illuslri Fran-
vertitur, quoe ad tuum dominium, sicut dicitur,
corum regi, salutem et apostolicam benediclio
nem. spectat, diligenler audias, vel alii, qui neulri parti
debeat esse suspectus, juxta tuae dignalionis arbiT-
Quanto gloriam et exaltalionem tui magnifici D triuni causam
ipsam audiendam, el sine debito ter-
nominis ampliari semper et dilatari optamus, lanlo
minandam committas.
ea unde graliam omnipoteniis Domini consequi va- Dalum Senonis, iv Idus Novembris.
leas, et saluleni ammaepromereri, regiee serenilali CCXXVII.
duximns libentius suggerenda. Unde susceplis pre-
Ad abbalem S. Remigii et de Eleemosyna, et deca-
cibus dilectorum filiorum nostrorum abbatis et num Reinensem. — Pro ecclesia Sancti Mauricii
fratrum Ferrariensis monasterii, cui, a tua magni- Turonensis el Cluniaceiui.
ficenlia affectuosius rogati, munus consecrationis (Senonis, Dec 5.)
dependimus, pro eodem monaslerio regiam sereni- [MARTEN., Collecl., II, 695.]
tatem rogamus altentius, qualenus pro reverentia ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei,. di-
beali Petri ac nostra, si ad honeslatem ipsorum fra- iectis fralribus Sancii Remigii, et de (3) Eleemosy-
Irum et ad melioraiionem ipsius monasterii hoc na abbalibus, et decano Remensi, salutem et apo-
videris pertinere, in anuiversario die consecratio- stolicam benedictionem.
nis ejus nundinas ibi constituas. Quibus coustilu- Quoniam ex litigiosis contentionibus inler viros
(3) Elecmosyna', ordinis Cisterciens.is in dicec cesi Carnotensi monasterium, vulgo /e Petil Ci-
teaux.
279 ALEXANDRl III P&PM 2S0
ecclesiasticos habitis, sacrosanctis ecclesiis peri- A i dacesreperli, et propterea excommunicationis vin-
cula consueverunt soepe et incommoda provenire : culo innodali. Cseterum, quoniam prsediclus pribr
idcirco ad eas dirimendas vigilantem curam nos bona Ecclesiae ipsius loci dissipare pra;sumit, et
convenit et sollicifam diligentiam adhibere. Proinde illicita invasione auferre, celsiludinem tuam per
est, quod nos causam, quse inler dilectos filios no- apostolica scripla rogamus, monemus^ et exhorta-
stros candnicos ecclesiae Sancti Mauricii Turonen- mur in Domino : quatenus pietatis intuitu, et pro
sis, et abbatem ac fralres Cluniacenses, super qui- reverentia beali Petri ac nostra, res et jura Burgu-
busdam prsediis apud villam, quse dicitur (4) Tu- liensis Ecclesiae protegas, manuteneas, et conser-
ron., super Marnam positis, quocunque titulo in ves, et praefatum priorem nulla ralione foveas, sed
monachos ab hominibus canonicorum translatis, ipsum lanquam excommunicatum attenlius evites.
diutius est agitala, et nondum debilum iinem sor- Dominum quoque Castrifortis, qui res ecclesise
tita, discreiioni tuoe, de qua plenam fiduciam geri- Sancti Christopbori sua violentia dicitur invasisse,.
mus, committimus audiendiam, et remoto appella- ad ablala omnia eidem ecclesise restiluenda, et ne-
liotiis obstaculo, flne congruo decidendam. Quo- deinceps talia conlra praefatam ecclesiam altentare
circa sollicitudini vestrae per apostolica scriptai praesuinat, vel saepedielum priorem fovere, com-
matidamus, quatenus hinc usque ad proximum fe- niissa tibi desuper potestate compellas.
slum Ascensionis Domini Remos in unum conve- Datum Senonis, vm Idus Decembris.
nienles, uframque partem ante veslram prajsentiamY- CCXXIX.
eonvocetis, et rationibus hinc inde auditis sufli- Ad Henricum Remensem archiepiscopum. — Pro
cienter et cognilis, eamdem causam, cessante ap- causa qum verlilur inter S. Cluniacensem abbatem
pellalionis r.emedio, concordia, si iieri poterit, vel[ si canonicos beati Mauricii.
niediantc juslilia, terminetis. Quod si quempiami (Senonis, Dec. 6.)
veslrum, fili abbas de Eleemosyna et decane, ali- [MARTEN., Collect., 11, 096.]
quo casu abesse contigerit, tu fili abbas S. Remigii, ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
negotio inlersis, et ipsum cum altero eorum nihi- nerabili fratri HENRICO, Remensi archiepiscopo, sa-
lominus prosequaris. Si qua vero partium se ve- lutem et apostolicam benediciionem.
stro judicio in statuto terraino subtraxerit, vos prot Causam quae iuter dilectos filios noslros (5) S.
causa ipsa non minus secundum quod diclum estI Cluniacensem abbatem et canonicos beali MauriciL
procedalis. Turoneesis, super rebus et possessionibus de Tunu
Dala Senouis, Nouis Decemb. ,_ super Malerna noscitur agitari, discretioni tuae
CCXXYIII. commiltimus audiendam et fine debito lerminan- ,
Ad Ludovicum Francorum regem. — Significat prio- dam, per apostolica scripta luae fraternitati mau-
rem Castrifortis sociosque ob infamiam abbuti Bur- dantes, qualenus nisi eadem causa senlenlia estvel
guliensi illatam a [J.oseio]archiep. Turon. et [Gau-" compositione sopita, vel nisi jam dictus abbas no-
frido] episcopo Andegavensi et abbate Majoris strum
Monaslerii excommunicalosesse. super hoc judicium prseelegerit, ulramque
(Senonis, Dec. 6.) parlem ante tuam prsesentiam evoces, et ralionibus
[MANSI, Concil., XXI, 997.] hinc inde auditis diligenter et cognitis, causam ip-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei,'cha- sam sine appellaliouis obslaeulo, justilia medianle,.
rissimo inChristo filio LUDOVICO, illustri Francorumi decidas.
regi, salulem et apostolicam benediclionem. Dala Senonis, vii Id. Decembris.
Quia de regise sublimitatls industria exisiimatio> ccxxx.
semper lalis procedit, ul supernse contemplationis5 Ad Henricum Remensemarchiepiscopum. — Pro B.
amore circa conservationem Ecclesiarum sedulamj clerico.
operam et curam proberis impendere, piam sollici- (Senonis, Dec. 15.)
ludmem luam commendamus in Domino, qui te5 D [ltid.]
volunius et desideramus semper cirea pia operai ALEXANDIR episcopus, servus servorum Dei, ve-
et sicut Chrislianissimum in om- . nerabili fratri HENRICO, Remensi arcbiepiscopo, sa-
exercitari, regem
nibus luis bonis aciibus prosperari. lnde est, quod1 lutem et apostolicam benedictionem.
ad tuae magniludinis noliliam volumus pervenire, Conslitulus in prsesenlia noslra B. clericus coram
ei frater
nos ex tenore lilterarum venerabilium fratrum no-. nobis, hujusmodi querelam inslituit, quod
contin-
strorum Turonensis arcbiepiscopi, et Andegavensis3 suus portionem quae ipsum jure palrimonii
- et gravem super
episcopi, et dilecti fllii noslri abbaiis Majoris Mo- git, indebile prsesumat auferre,fraternitati tuae per
uasterii evidenlius accepisse, quia prior Castfiforlis,, hoc injuriam irrogare. Ideoque
ct alii socii ejus in accusatione dilecli filii nostrii apostolica scripla mandamus, qualenus ejusdem
hoc ad rationem pohas, et ut
Burguliensis abbalis, viri quidem religiosi et Deuml clerici fratrem super
absolulam dimittat^
timcntis, penitus defecerunt, et omnino sunt raen-- partem suam inlegram sibi, el
Exslat prioratus, seu decanatus S. Petri
i (5) Stephanum qui- anno 1161 Hugoni III ,-ab-
(4)
de Turibus in dioecesi Remeusi ordinis Clunia-- bali Cluniacensi subrogatus est, uli jam obsena.-
ccnsis. vimus.
2«! EPISTOLJE ET PRIVILEGFA.—AN.~1164 28'2
cum, si ila est, moneas instantiuset omni ciim di- A facto coiilinelur, aiictorilate "apostolica conlirma-
strictione compellas. Praeterea de Ascelino de Fir- mus, et prsesenlis scripti palrocinio conimuuimus.
niilate tjui quamdam domum ejus per violentiam Siatuentes, utnulli omnino hominum liccat hanc
dicitur detinere, et alia eidem gravamina irrogare, paginam nostrae confirmalionis infringere, vel ei
nihilominus supcr his in tua praesentia plenitudi- aliqualenus contraire. Si quis aulcra hoc attentare
nem sibi facias justiliae exhiberi. praesumpserit, indignationem omnipotenlis Dei,
Dala Senonis, xvm Kal. Januar- et bealorum Petri et Pauli apostolorum ejus se no-
CCXXXI verit iiicursurum,
Ad Ludovicum Francorum regem. — Vt ecclesiam Datum Senonis xii Kal. Januar.
S. Genovefm Purhiensem a G., bulicularii sui, CCXXXIH.
injuriis defendal. Ad abbatem S. Remigii el S. Nicasit. - Pro
(Senonis, Dec. 25.) causa Oddonis clerici et malris ejus, et Hugonit
Fabri.
[MANSI,Concil., XXI, 1023.]
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, cba- (Senonis, Dec. 25.)
rissimo in Christo iilio LUDOVICO, illustri Franco- [MARTEN., Collecl., II, 697.]
rum regi, salutem et aposlolicam benedictionem. U I ALEXANDER episcopus, scrvus servorum Dei, di-
Dilectus filius noster... abbas Sanctae Genovefae, leclis filiis Sancti Remigii et Sancti Nicasii abba-
et aposlolicam benedictionem,
qui sicut novus pastor et diligens procurator circa libus, salutem inler
ecclesiae suae commoda satagit omnimodis et in- Causam quae Oddonem clericum et matrem
tendit, transmissa nobis insinuatione monstravit ejus, et Ilugonem Fabrum super vinea quadam no-
ad audientiain nostram per appella-
quod dileclus filius noster G., nobilis vir, buticula- scitur agitari,
rius luus, sub obtenlu cujusdam consuetudinis, tiouem alterius parlis adduclam, pro eo quod neu-
ad causam ipsam veniat sufficienter instru-
quam in omnibus se asserit abhaliis regalibus obti- tra pars
vestro duximus examini committendam,
nere, quaedam ab eo exigil qtiae praedietus abbas ctam,
ab ecclesia illa deberi nullatenus recognoscil. FJnde per aposlolica scripta vobis mandantes, quatenus
clerico et matre ejus atque Hugone anle
quoniam celsiludinis luae serenitas consuevit eccle- prsedicto
siarum libertates illaesas et integras conservare, vestram praesenliam pariter evocatis, ralionem eo-
clemenliam tuam per aposlolica scripta rogamus; rum et deposiliones hinc inde juratorum testium,
monemus et exhorlamur in Domino, quatcnus, si cessante appellatione, recipiatis, et nisi post hoe
ila est, eamdera ecclesiam nova et indebita exa- appellandum duxerint, ad diflinitivam quoque sen-
C tentiam procedalis. Si vero a sententia fuerit ap-
ctione gravari non sinas, et praedictum buticula-
rium tuum ab bac intenlione revoces omnimodis et pellalum, rationes et deposiliones teslium iu ap-
reducas. pellationis termino vestris nobis litteris intime-
Daium Senonis. xiv Kal. Jan ;is.
Dala Senonis, vm Kal. Januarii.
CCXXXII.
Composilionem de prmbendis duabus factam inter ANNO 1164.
Hugonemepiscopum Suessionensem et ejus capi-
tulum confirmat. CCXXXIV.
( Senonis, Dec 25. ) Ad TliomamCantuariensem arcliiepiscopum.— Con-
cessionemRogero archiepiscopo Eboracensi factam
[Ibid., col. 979.] crucem per lolam Angtiam anle se dererendi ad
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- examen revocal.
nerabili Fratri HUGONI, Suessionensi episcopo, salu- (Senonis, Jan. 21.)
tem et apostolicam benedictionem, [Epist. S. Thomm, ed. GILES,H, 8.J
Cum inter le etcapilulum tuum gravis esset hac ALEXANDER papa THOM^E, Cantuariensi archiepiscopo..
occasione controversia suborta, quod te illas duas D ] Querimonias adversus venerabilem fratrem no-
praebendas, quas Gerberlus quondam ipsius eccle- slrum Eboracensem archiepiscopum olim a lua
siae cantor tenebat, capitulum non paterelur libere fralernilate suscipientes, quod per parochiam tuam
ordinare, asserens unam earum ad cantoriae offi- contra dignitatem ecclesise tuse et anliquam con-
cium pertinere. De eonsensu et beneplacito utrius- suetudinem crucem deferret, eidem ad peiitionera-
que parlis talis inter vos compositio intercessit, tuam scripsimus, ei mandantes, ut licet in litleris
quod una earuni praebendarum libere per le ordi- concessionis noslrae, quas ei antea indulseramus ,
nata, alteram dilecto filio nostro R. cantori ejus- facullalem ipsi dederimus crucem per totam An-
dem ecclesiae propter oificium cantorise concessisti gliam deferendi, non tamen eam per parochiam
in vila suatenendam, eaquidem condilione inserta, tuam deferre prsesumeret, donec causa ipsa judi-
quod postquam idem R. cantor esse desierit, lu vel ciario ordine lerminaretur. Cum lamen in eisdem
successores tui prsebendamipsam facultalem habeaiis, litleris coucessionis noslrae hoc, scilicet, Per totam
tanquam unam de caeteris praebendis, cui volueritis Angliam, nulla ratione fuisset apposilum, sed ila
assignare. Quapropter compositionem ipsam ralam simpliciter in prsediclis eoncessionis noslrse litteris
•
habenlcs, eam, sicut in authenticoscriplo exinde diclum est Libentm tibi concedimus facultatem
583 ALEXANDRI111PAP^E 23T4
crucem ante te deferendi, sicut prmdecessores nostri,, A
i occasione altentes. Hoc enim justitiae vestrae si
Romani pontifices, tuis anlecessoribusconcesserunt,et quam babelis, prsejudicium posset incommodum
ipsi ex anliqua consuetudine usi fuisse noscunlur. generare. Quod si ad tempus abstinere nolueris,
Unde ex oblivione potius quam ex industria con- oportebit te et successores tuos perpetuo absli-
tigit, quod verbum illud, scilicet, Per tolam An- nere.
qliam, postremae litterae continebant. Non enim te- CCXXVIL
norem priorum lillerarum concessionis nostrae1 Privilegia prioralus SuncimMarimde Campo in pago
memoriter lenebamus. Ne igitur occasione illiusi Ruscinonensi confirmal,
verbi aliquod praejudicium ecclesiae tuae processu (Senonis, Jan. 22.)
temporis genereiur, praesentium auctoritale stalui- [AGUIRRE, Concil. Risp., III, 574.]
mus litteras illas postcriores contra te et ecclesiam ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
tuam, cum a nostro favore indultae sint, uiillas vires lecto filio PONTIO,priori eeclesioeSanct«e Marisede
inposlerum obtinere. Campo, ejusque fralribus tain prsesenlibus quam
Datum Senone, xn Kalendas Februarii. fuluris canonice substituendis, in perpetuum.
ccxxxv. _. Effeclum jusla postulanlibus indulgerej'uris ratio
Ad Rogerum Eboracensem urchiepiscopum. — Vt cxigit et vigor postulat sequitaiis, maxime eum
eoncessionecrucem ante s« per lotum Angliam de- voluntaies et pietas adjuvat et veritas.
ferendi non utatur donec de hac controversia diri- petenlium
tnalur. Quocirca, dilccti iu Domino filii, veslris
(Senonis, Jan.?) justis postulaiioiiibus clementer annuimus, et pra?-
[Episl. S. Thomm, ed. GILES,II, 45.] fatam ecclesiam in qua divino inancipali eslis ob-
- ALEXANDER papa ROGERO,Eboracensi arehiepi- sequio, sub beati Petri et noslra protectione susci-
scopo. pimus et praesenlisscripii privilegio communimus;.
Pro illa animi tui sinceritate et devolione fidei, in primis siquidem staluentes, ut ordo canonicus,
quam cirea sacrosanciam Romanam Ecclesiam, et qui secundum Deum el beati Augustini Regulam in
specialiter circa personam nostram habuisse di- eadem ecclesia noscilur inslitutus , perpeluis ibi-
gnosceris, eum semper animum et volunlatem ha- dem temporibus inviolabiliier conservetur; praeterea.
buimus tilii tanquam charissimo fratri noslro de- quascunque possessiones, quaecunque bona eadenr
ferre, et honori ac promotioni tuae propensiori ecclesia impraesenliarum juste et canonice possidet
studio aspirare. Inde ulique fuit, quod ad instan- aut in futurum concessione ponlificum, largitione
liam precum tuarum, inspeclis quibusdam rescri- C * regum vel principum, oblatione lidelium seu aliis
Deo propilio polerit adipisci, firma
ptis aniecessorum nostrorum, tibi nos recolimus justis modis
concessisse, ul crucem per tolam Angliain ante le vobis veslrisque successoribus et illibata perma-
deferendi Iiberam potestatcm haberes. Caelerum neant; in quibus hsec propriis duximus excrimenda
quoniain adhuc super hoc conlroversia agilalur, ct vocabulis.
Ecclesiam de Paciano, cum allodiis et perlinenliis
ipsa lis nondum debitum linem acccpit, ctiin possit
ex hoc non modicum ad praeseus scandalum pro- suis ; ecclesiam Sancli Marlini de Laurone, cccle-
Marisede Villare Millariis, sicut prse-
venire, si concessam libi isio tempore licenliam siam Sanctse
fatus episcopus vobis eas concessit; ecclesiara San-
exerceres, volumus atque raandamus, ut sicul nec
anle concessionem nostram in ipso eifectu dignitate ctaeMarispoeVillare cum decimis, primitiis, allodiis
et oblalionibus suis, sicul bonoe memoriae Pelrus,
hujusmodi utebaris, ila ea nimirum non utaris ,
Bernardi Elencnsis episcopus, vobis juste concessil,
quousque de causa ipsa plenius cognoscatur , et
controversia , quse super boc verlilur, debilum re- excepto synodali censu, quem Elenensi ccclesise
cipiat complementura. reservavit; quidquid etiam, Ermengaudus et Pe-
trus Bernardi bonae memoriae, quondam Elenenses
CCXXXVl. j episcopi, pietatis inluilu, eidem ecclesise veslrse ra-
I*
Ad Rogerum archiepiscoputn et canonicos Ebora-
censes. — Vt archiepiscopus in provincia Canlua • lionabiliter conlulerunt. Sanenovalium vestrorum
riensi cnicem anle se deferre non praisumat. quae propriis manibus aut sumptibus colitis, sive de
(Senonis, Jan.?) nutrimenlis veslrorum animalium nullus a vobis
[Ibid., p. 44.] decimas exigere praesumat. Adjicimus eliam ut
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, Ro-. nulli fralrum veslrorum liceat post faclam in eodem
GERO,Eboracensi archiepiscopo, et dileclis filiis ca- loco professionem absque prioris sui licentia de
nonicis Eboracensibus, saiutem et aposlolicam be- claustro discedere; discedentem vero absque com-
nedictionem. munium litterarum caulione nullus audeat retinere.
Decet prudentiam vestram sic allerius jura relin- Prohibemus autem ut parochianos Ecclesiaeveslrae,
qucre intacta, quemadmodum desideratis vobis in-. salva canonica justitia ecclesiaevestrae in sepultura
tegra ct illibata servari. Quocirca aposlolica auclo- recipere nemo praesumat. Obeunle vero te nunc
ritale prohibemus, netu, archiepiscope, in provinciai ejusdem loci priore, vel tuorum quolibel succes-
Canluariensis Ecclesioecrucem luam ullatenus de-. sorum, nullus ibi qualibet subreplionis astutia seu
lcras , nec ullius appellationis oblenlu id aliquai violentia pracponatur nisi quem fratres communi
235 EHSTOLJE ET PRIVILEGIA. — AN. 1164. 2SS
consensu aut fratrum pars consifii sanioris de A dispensationis moderalione motum principis deli-
vesiro vel aliorum collegio, secundum Deum et nire. Novit siquidem industria lua, cui divina dis-
beali Augustini Regulam providerint eligendum. peiisallo magnaa providentiae ac gratiae donura in-
Sepnllurani quoque ipsius loci liberam esse decer- dulsit, quam ferventem dispositionem circa regni
nimus, ut eorum qui se illic sepeliri deliberaverint, sui gubernationem charissimus in Christo filius nn-
devotioni et exlremae voluntali, nisi excommuni- sler Henricus, illustris rex Anglorum, depemlat ei
cati vel interdicli sint, nullus obsistat; salva cano- eamdem velit dispositionem, ut firmior Iiabeatur et
niea justitia earum ecclesiarum a quibus mortuo- liabeat majorem favorem, auctoritate Romanae Ec-
rum corpora assumuntur. Decernimus ergo ut clesiaeroborari. FJndecum olim per venerahilem fra-
nulli omnino hominum liceat praefatam ecclesiam trem Lexoviensem episcopum et dileclum filium
lemereperlurbare, aut ejus possessiones auferre, nostrum Piclaviensem archidiaconum, a nobis el
vel ablatas retinere, minuere, vel quibuslibet vexa- fratribus nostns instantius postulasset legalionem
tionibus faligare, sed illibata omnia et integra con- tolius Angliae Eboracensi archiepiscopo indulgeri,
serventur eorum, pro quorum gubernation« et et lara libi quam univcrsis cpiscopis mandari ro-
sustentalione concessa sunt usibus omnimodis gasset, ut anliquas regni sui consuetudines et di-
profutura , salva sedis aposlolicae auctoritale, el gnitates conservaretis, nobis ejus petilioues pioeler
dicecesani episcopi canonica juslilia. Ad indicium suum arbitrium moderanlibus, stalim post redilum
autem hujusmodi a sede aposlolica perceptee pro- nuntiorum suorum, vix audilo quod a nobis repor-
lectionis duos solidos nobis nostrisque successo- taverant, dilectos filios nostros Gaufredum archi-
ribus singulis annis persolvelis. diaconum tuum et magislrum Joannem ad nostrain
Si qua igitur in fulurum ecclesiastica seecularis- praasenliam destinavit, et per eos quod prius pelie-
ve persona, elc. ral, et majora a nobis inslantissime postulavit. Et
Ego Alexander, catholicae Ecclesiee episcopus. ut suo desidcrio faciliorem animum proeberemus,
Ego Ilaldus, presbyter cardinalis til. Sanctoe fraternitatis luae el prsedicti archiepiscopi ad nos
Crucis in Hierusalem. litteras impetravil. Qaod enim de antiquis consue-
Ego Hubaldus, Ostiensis episcopus. tudinibus et dignilatibiis conservandis prius inan-
Ego Hyacinthus, diaconus cardin. S. Mariee in dari rogaverat, nupcr, sicut tu et alii observare pro-
Cosniedin. miseratis, eac.ini multa instantia peliit auciorilate
Ego Joannes,. presb. cardin. tit. S. Anastas'ue. aposlolicae sedis sibi et suis posteris confirmari.
Ego Gualterius, Albanensis episcopus. C Sed nos petitioneni islam nequaquam admisinms.
EgoAIberlus,presb.cardin. tiluli Sancti Laurcnlii Yerumtamen ne ad nimiam aniaritudinem et vehe-
in Lucina. mentlorem animi turbationem eum circa nos et te
EgoGuillelmus, lit. S.Petriad Vinculaprcsb.card. ipsum provocaiemus, ne etiam id consideralione tui
Ego Olto, diaconus cardinalis S. N.colai in Car- pulareiur quomodolibet impediri, nos tibi et nobis,
cere Tulliano. ne forte in majorem calorem iracundise adversus
Ego Boso, diaconus cardinalis Sauclorum Cosmse te cxardesceret, cousullius providere volenles, et
etDamiani. pensantes lempora pericutosa, legationis litteras
Ego Cinlius, diac. cord. Sancti Adriani praefaloarchiepiscopo concedendas eidem regi con-
Dattim Senonis per manum Hermanni, Sanclae cessimus.
Romanae Ecclesiae subdiaconi et nolarii, xi Kalend. Quoniam vero votis principum coudescendendum
Februarii, indictione xi, Incarnationis Dominicse est, et suae obtemperandum voluntati, pnidentiam
annollOS, ponlificatus vero domni Alexandri papae tuam monemus, consulimus, et omnimodis exhor-
III anno IV. tamur, qualenus sicut vir prudens et discretus, ne-
CCXXXYIH cessitatem temporis metiens, et quse inde libi et
ecclesiaetuae possent provenire pericula, fideli me-
Ad Thomam, Canluariensem archiepiscopum.— De
munere legationis aposloticm, Canluaricnsi concedi ditatione altendens, proenominalo regi in onuiibus
solilo, Eboracensi ud iiislanliam regis concesso. et per omnia, salva honestate ecclesiastici ordinis,
(Senonis, Febr. 27.) deferre satagas, et ejtis libi gratiam et amorem in-
[Epist. S. Tlwmm, ed. GILES,II, 1.] cessanter recuperare inlcndas; ne secus faciendo,
eum conira nos et vos ipsos eonlurbes, cl hi, qui
ALEXANDER papa THOSIJE, Cantuariensi archiepi- non eodem spirilu ambulant, libi et nobis valeant
scopo. propter hoc insultare. Nosenim, data nobis oppor-
Elsi pro animi lui pnidentia et fidei sinceritale lunitate, de honore et augmenlo tuo ciim eodein
personam luam uberiori dulcedine charitatis et fla- rege diligenter et sollicile conferenius, et circa con-
granliori desidcrio velimus seniper diligere, et servanda jura et dignitates ecclcsiaetuaenecessariam
bonori ac exaliationi luse, sicut charissimi fratris diligentiam adhibebimus, et cautelam, quam conve-
noslri, ardenliori animo aspirare, nos tamen et te nit adhibere.
ipsum, qui magna columna es ecclesiae tuse, cautius Datum Senonis, iu Kalendas Marlii.
convcnii tcmporum qualilaicm atlcuderc, et provida
ALEXANDRl 111PAPjE 28S
287
CGXXXIX A ecclesiam quoque, pariter ac civitatem tibi commis-
auctoritale aposlolica
Ad eumdem rJ. episcoposAnglim. — Vt nihil liber- sam ab omni jure legalionis
tali ecclesmlicm contrarium Henrico regi indul- decernamus prorsus exemptam.
geant, CCXLI.
(Senonis, Febr.) Ad Henricum Remensen}archiepiscopumel Hcnricum
[Epist. S. Thomm.ed. Giles, II, 1, p. 9.] cardinalem. — De negoliodomini papm.
servus (Senonis, Mart. 21.)
ALEXANDER papa episcopus, seryorum Dei,
venerabilibus fralribus THOSLE, Cantuariensi archi- [MARTEN., Collect., 11,705.]
con- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dci, vene-
episcopo, et universis episcopisper. Angliam
rabili fratri HENRICO, Remensium archicpiscopo, et
stitutis, salutem et apostolicambejiedictionem.
oflicii onus iiosci- dilecto lilio HENRICO, tituli Sancloruni Nerei et Achi-
Ad, hoc ponlificalis suscepisse
ecclesias sic ad honorem lei presbytero cardinali, salutem et apostolicam be-
mini, ut commissas v.obis
Dei et subdilorum profeclum atque salutem regalis, nediclionem.
De disposilione veslra et incolumitate tua, dilecte
quod earumdein ecclesiarum liberlas per vos nul- audivimus segrotare, sol-
latenus minnatur, sed in suo stalu per studium (6) fili cardinalis, quem cursorem istum vobis-
vestrum et operam conservetur. Inde siquidem esl, liciti admodum existentes,
quod fraternilati vestrae per apostolica scripla prae- dirigimus, roganles altenlius alque monentes, qua-
et in virtute obedientiee in- tenus consilio charissimi in Christo filii nostriillu-
cipiendo mandamus,
si illustris rex stris Francorum regis, donec isla colloquia sepa-
jungimus, quatenus Anglorum quid-
vos nullaienus sublrahalis. Scimus enira
quam a vobis aliquo tempore requisicrit, quod rentur, de bis quae
contra ecclesiasticam libertatem existat, hoc ei et cerla veritate lenemus, quod quoties
vestra
facere nullalenus attentelis, nee vos illi in aliquo ad Ecclesiam speclant tractatur, praesenlia
cl maxime contra Romanam Ecclesiam obligelis, dirigitur et in melius promovetur. Si aulcm alte-
aut novoepromissionis seu juramenli formam in- runi vestrum non inleresse conligerit, rogamus fra-
ducere praesumatis, proeler id quod episcopi suis lernitalem tuam, fraler archiepiscope, ul tu nulla
ct quidquid ibi tractatum fuerit^
legibus facere consueverunt. Si autem j'am dicto ratione discedas,
ad faclum Ecclesise pertineat, nobis pcr eum-
regi super bujusmodi vos in aliquo astrictos cogno- quod licet honestati tuae, si-
sciiis, quod promisistis nullatenus obscrvel;s, sed dem cardinalem, quantum
hoc polius revocare curetis, et de promissione illi- gnificare minime differas, nihilominus etiam quid
cila sludeatis Deo et Ecclesiae reconciliari. Q velit super eo quod de fratre nostro tecum contuli-
CCXL. mus, per cursorem istum nobis rescribas.
Ad eumdem. — Ne ex legatione Rogero Eboracensi Data Senonis, xn Eal. Aprilis.
concessa molestiam tralial, CCXLII
ISenonis, Febr.) Ad Eberhardum archiep. Salzburg. — Vl Gerlwho
[Ibid., p. 3.] prwposito Reichersperg.silentium super quibusdam
Non ob gratiam concessse legalionis tuus animus de fide dispulalionibus persuadeat et imponat.
deficiat, nec deducatur in suspiria desperalionis. (Senonis, Mart. 22.)
Quoniam nos antequam ad hoc deduceremur, vel [PEZ,Thesaur. Anecdot., Yl, 1,598.]
ullum tribueremus consensum, prsedicli nuntii no- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, vene-
bis ex parte ipsius regis firmiler in verbo veritaiis rabili fratri E. Salzburgensi archiepiscopo, salutem
proniiserunt, et super boc, si vcllemus recipere, ct apostolicam benedictionem
etiam juramentum obtulerunt, quod nunquam sine Cum dilectus iilius nosler magister G., proepositus
conscienlia et volunlate vcstra esedem lilleraj archi- de Richersperge, suas nobis litteras deslinasset, iiL
opiscopo Eboracensi reddercnlur. Sane indubitanier quibus capilula quaedam conlinebanlur quoe, eo et
credere te volumus, et sine omni scrupulo dubila- '' aliis decertantibus, in quseslionis scrupulum deve-
tionis tenere, quod nunquam in animum nostrum nerunt, nil certi super eisdem capituiis duxiuuis
descendit, nec unquam Domino volente descendet, respondendum, quia nisi eum et alios coram positos
ut te aut ecclesiam luam alicui personse iu eccle- audiremus, non fuit visum nobis super eis tam fa-
siasticis velimus subesse, nec nisi tantum Romano cile proferre .seiiteniiam, el cujusvis parlis tantum
ponlifici obedire. Et ideo inonemus prudenliam ralionibus allegalis aliam inaudilam et indefensam
tuam atque mandamus, quatenus, ex quo perpen- praecipiti judicio condemnare. Yerum quoniam nul-
dere poleris eumdera regem litteras reddidisse, las utilitaies cognoscimus ex hujusmodi discepta-
quod eum non credimus sine conscienlia vestra lionibus provenire, et potius possent inducere sim-
facturum, slatim nobis per fidelem nunlium el lit- plices in errorem, quam aliquid enioluraenliconferre,
leras luas id nobis signiiices, ut personam tuam, qui utique pascendi sunt velut asinae juxla boves,
(6) Hic obiter observa ponlilicem cpiscopos ap- dinaliuin.quia dignitas episcopalis cardinalitiae prse^
pellare Iratres, cardinales vero filios duniaxat, slat.
atque episcoporum riqmcn pneponcre nomini car-
289 EPlSTOLAii ET PRIVILEGIA. — AN. 1164. 230
praejvjsito prsedicto consululmus, et modis omnibus A Dala Senonibus, undeeimo Kalendas Aprilis.
persuasimus, ut super huj'usmodi dispulationibus GCXLIV.
quae de fide sunt, tam ipse quam altera pars de coe- Ad Thomam Canluar. archiep. — Mterenlem conso-
tero nulla ratione procedant, sed profanas novilates latur alque absolvit a juramenlo,
verborum modis omnibus evilaules secundum sim- (Senonis, April. 1.)
plicem veritatem, a beato Athanasio ab Ecclesia [MANSI,Concil. XXI, 1193.]
generali receplam, et juxla aliorum asserlioncs Ad aures nostras fraiernitas tua noverit fuisse
Patrum in doctrina calbolicae fidei ambulcnt, et his perlatum, et quoruriidahi nobis relatione suggestum
conlenli terminis, quos posuerunl patres nostri, quod occasione cujusdaiii excessus a missarum
nihil ultra cilraque progredi proesumant. Quocirca proposueris celebratione cessare, et a consecra-
fraternitati tuae per apostolica scripta mandamus, tione sanguinis et corporis Domini abslinere. Quod
qualenus praediclum praepositum et caeteros ab liu- utique quam grave sit, praecipiie in tanla persona,
jusmodi ulterius disputationibus , preeserlim in et quanlum possit exinde scandalum piovenire,
publicis conveiilibus, abstinere inslanter cx tua el sollicila meditatione consideres, et hoc ipsum vi-
nostia parte moneas, et omni cum districtione com- gilantia luse discretionis atteridat. Debet autem di-
pellas. ligenlia lua prudenter advertere (quod plurimum
Dala Senonibus, undecimo Kalendas Apfilis. inlerest) quando ex deliberalione el projiria voliin-
CCXLIII. lale, et quando ex ignorantia vel necessitate aliqua
Arf Gcrhohum prmpositum Reiclierspergenst>m.—Si- commiltuntur. Aliter enim in his quae sponlanea
lentium super iisdem de ftde disputationibus illi
voluntatc, et aliler quoe ignoranlia, sicul diclum
imponit.
(Senonis , Mait. 22.) est, vel necessilate cogente fiunt, noscitur procc-
[PEZ, Thesaur. Anecdot., VI, 1., col. 399.] dendum. Et aliter illa, aliter ista tractanda suii.t,
ALEXANDER episcopus, servus sefvoriim Dei, dile- et viris discretis et prudenlibus metienda, veiut sa-
•cio ftlio magistro G., praepositode Richerspcrge, sa • cra? Sciipturoe teslinioniis edocemur. Intentio tua
lulem et apostolicam benedictiohem. operi tuo nomen imponit. Naiii.sicut et alibi iegi-
Sincerae mentis inlegfitatem et intcgram devoiio- tur, usque adeo voluniarium est peccatum, ul, nisi
nem, quam te et fratrcs tuos circa sacrosanctam fuerit voluntariiim, uon sit peccalum. Et omnipo-
Romanam Ecclesiam, cl spccialiter circa personam potens Domiims non factum agentis attendit, sed
noslram credimus laudabililer exliibere, diligenlius considerat poiius inlentionem et dijudicat volunta-
attendentes, fervens propositum et prolnptam geri- (<>tem. Si igitur aliquid te recoliseommisisse, dequo
mus vdluntalem houOii et increiherito vestro liben- propria te debeat conscientia remordere, quidquid
ler intendere, et gratum nobis est quolies nuntio- sit, sacerdoli qui discreius et providus habeatur,
rum opportunitale susCepta possumus vos apostoli- libi consulimus per pcenitentiam conflleri. Quo fa-
cis litteris visitare. Iride utique fuit quod et alia cto, et niisericors Dominus, qui mullo amplius ad
vice nostra vobis scripta tralismisimus. Et nunc cor respicit quam actus, tibi consuelse pielalis stise
eliam per lalorem praesentiumalia 'nihilomirius de- miseratione dimittet. Et nos de beatorum Petri et
slinamus, ex quorum leiiore scire le et ipsos volu- Pauli aposloloruni ejus meritis confidentes, le ab
mus, et in veritate cognoscere, quod vos sicut spe- eo quod est commissum absolvimus; et idipsum
ciales et devotos Ecclesiae filios sincera in Domino fraternitaii luse auctoritate aposiolica relaxamus,
charitale diligimus, et in quantum cum Deo el ho- consulenles utique ac mandantes, ut postea a mTs-
ncstate possumus, personas vestras iutendimus el sarum celebratioitibus propter hoc non debealis
cupimus honofare. absiinere.
Quanto autem majori circa vos vinculo charilalis Datum Senonis, Kal. Aprilis.
astringimur, et ad honorem et jirofcctum vcstrum CCXLV.
1
propensius aspiramus, lafilo libentius ea tibi sug- StephanOjMeldmsi episcopi, monastertumRasbacense
geriinus quse ad salutem animse, et ad honeslatem subjicit.
corporis cognoscimus pertinere. Sane super iliis (Senonis, April. 2.)
capitulis quae le et aliis decerianlibus, in quscstionis [LAUNOII Opp. III, ii, 408.]
scrupulum devenerunl, quae ulique nobis luis lit- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
teris innuisti, nil cerli duximus respondendum, et nerabili fratri STEPHANO, Meldensi episcopo, salu-
cmlera, ul suprainlilleris scriplis ad archiepiscopuvi. tem et aposlolicam benedictionem.
Nos enim venerabili fralri nostro Salzburgensi ar- Controversiae inter viros ecclesiasticos agitatoe
chiepiscopo dedimus in mandalis, ul te et illos ab quoties in noslra prsesentia finem canonicum sor-
hujusmodi ulterius disputationibus, prsesertira in tiuntur, necesse est eas in scriptis redigi et aposto-
publicis conventibus, abslinere moneat rauliipliciter licae auctoritatis pagina communiri, ut ea quae fa-
et compescat, ne bujusmodi verborum novitate vore apostolico decisa sunl, el scripto proprio con-
corda rudium el simplicium seducantur, et in er- firmata,tanlo humanse memorise lenacius iniigantur,
roris (quod absit!) semitam incidere compellan- quanto majori diligenlia litlerarum noslrarum pa-
tur. trocinio fulciuntur. Cum autem inter te el dilectos
'
291 ALEXANDRlIII PA.VJE 292
filios noslros B. . .V abbatem ct fratres Rasba-- A tres nostri omni lempore tibi debeamus dignas
censes causa super jure parochiali, quod tibi tami gratias referre, et circa bonorem et cxaltalionem
iu villa et in monasterio vindicabas, diutius ver- tuam et ecclesiae tibi commissse ferveniiores sem-
teretur, le et eis pro eodem negolio in noslra prae- per reperiamur, et omnimodis prompliores. Honor
sentia constitutis subjectionem abbatis el jus epi- siquidem et reverentia quoe illi dependitur, non
scopale in ipsa villa, et in monasterio exigebas, in- aliter nobis et fratribus nosiris grata et accepla
concussam possessionem le longo lempore asserenss existit, quam si propriae personae nostrse speciali-
habuisse et hsecomnia ita esse multis iustrumentiss ter fuerit erogala. Verumtamen eam diligentiam
et plurium approbatione leslium astruebas. Alterai ct cautelam circa honorera ejus tua prudenlia et
autem pars libertatem sibi e conlrario vindicabat,, sollicitudo impendat, ut labiis detrahenlium omnis
ct hoc ipsum mnltis conabalur rationibus et scri- nialeria eximalur ci et nobis in eo in aliquo de-
ptorum ac testium produclionibus aflirmare. Nos5 rogandi. Sane per dileclum iilium nostrum magi-
vero cum utraque pars hinc inde ad finem rei du- strum Od. qusedara de slatu lialiee tuse discretioni
biaefaciendamin medium produxissel, faela diligcntii tanto libentius curavimus intimare, 'qiianto circa
collatione uionimentorum et lestiura agnoscenles tc5 cognoscendos Ecclesiae prosperitatis eventus solli-
ea, quae libi in villa in praefatomonasterio viiidica-. R'i ciliorem te noscimus permanere, firniam spcm fi-
bas, sine iiilerruplione legilima possedisse, de com- duciamque tenentes, quod Ecciesia Dei, quse in tuo
muni fralrum nostrorum consilio obedienliam, ett et aliorum Curisii fiddium subsiJio respiravit, ini-
suhjectionem abbalis et jus, episcopale lam in mo- micis suis bumiliatis, optatsein proximo pacis tran-
nasterio quam in villa tibi et per te Ecclesiae tuse. quillilate gaudebit, et quietis et exsultalionis gau-
adjudicavimus. Volenles aulem paci et quieli ejus- dio, divina faciente clementia, respirabil. Tu vero,
dem monasterii ex injunclo nobis officio uliliter sicut bene coepisti, ad ejus honorem et exaltatijnem
providere auctoritate apostolica inhibemus ut oc- inlendas, et sollicila sempcr studcas diligeiilia la-
casione ista nulla nova et indebita gravamina, a te borare.
vel successoribus tuis jam diclo monasterio autt Datum Senonis, xvn Kal. Maii.
villaedebeant irrogari. FJt igitur haec nostra diffini- CCXLVII.
tio fuluris semper lemporibus inviolabiliter obser- Prhilegium pro monaslerio S. Marim Stralensi.
velur, eam auclorilaie sedis aposlolicae confirma- (Senonis, April. 17.)
mus, et praesentis scripti palrocinio comniunimus ; [Gall. Christ. nov..XI, Instr. 135.]
slaluenles ut nulli omnino honiinum liceat, hanci Q ( ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, GEK-
paginam nosirse diffinitionis infringere vel ei ali» VASIO, abbati monasteriiS.Marisede Strata, ejusque
quatenus conlraire. Si quis autem hoe allentare; fratribus, lam praesentibus quam futuris, religio-
prsesumpserit, indignationem omnipolenlis Dei et sam vitam prcfessis, in perpetuum.
beatorum Petri el Pauli apostolorum ejus se nove- Cum omnibus ecclesiaslicis personis debitores
rit incursurum. ex injuncto nobis oflicio existamus, illis lamen
Datuin Sen. IVNon. April... propensioris charitatis studio nos convenit imiui-
CCXLVI. nere, quos in verse religionis habitu omnipotenti
Ad Henricum, archiepiscopumRemensem.—De gra- Domino militare cognoscimus. Eapropter, dilecti in
tiarum aclione pro Ar. Sancti Theodori diac. cur- Doinino
filii, vestris petilionibus clementer annui-
dinalis, el de rumoribus llalim per magistrum
mus, et prsefatam sanctae Marise ecclesiam in qua
(Senonis, April. 15.) divino mancipali estis obsequio, sub beati Petri et
[MARTEN., Collecl., II, 708.] noslra proleclione suscipimus, statuentes ut quas-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- cunque possessiones, qusecunque bona iiqiraesen-
nerabili fralri HENRICO, Remensi archiepiscopo, sa- tiarum juste et canonice possidelis, aut in futurum
lulem el aposlolicam benedictionem. Q concessione ponlificum, largitione regum vel prin-
rj
Amorem et honoriiicenliam, quam lua devolio cipum, oblalione Udelium,scu aliis jusiis modis Deo
per te ac clericos luos erga dilectum filium no- propitio poterilis adip.sci, firma vobis vestrisque
strum (7) Ar. S. Theodori diacouuin cardinalem successoribus et illibata permaiieanl; in quibus heec
in receptione ipsius, et postea exhiberc curavil, gra- propriis duximus exprimenda vocabulis.
tam omnimodis et acceptam habemus, et liberali- Terram de Slratis, terram de Bellovillan, terram
tatem tuam cum digna gratiarum aclione super hoc . de tramite Ycr, Grandepraium, alias terras et prala
jnagnificis in Domino laudibus commeiidamus, cum quae ex utraque jiarle llumiuis Ar\ae habetis, unuiri
omni attcnlione ac diligentia rogaiues, ut, sicut piscatorem in eodein fiumine per dominum caslri
bene ccepisti, eumdem filium nostrum diligas, et de Musi, grangiam de Faiel, cum omnibus appendi-
prout decet honestalem luam, et ejus convenil di- ciis suis, grangiam de Meiavillacum onuiibus ap-
gnilati, euro ila honeste tracles; quod nos et fra- pendiciis suis, grangiam de Cliampeillum cum per-
(7) Ardicionem Rivollellam Mediolanensem,qui ccm Mcdiolanenses inler et Laudenses compone-
anno 1155 cardinalis crealus ab Adriano papa IV, ret.
ab eo in Longobardiani iegatus musus luit, ut pa-
295 EPISTOLiE ET PRIVILEGIA. — AN. 1164. 294
linentiis suis, et lerra de Bescochin, et quaecunque e A mamus, et pisesentis scripti patrocinio comuiuni-
possidetis in nemore Crotensi, grangiam de Chalet.. mus.
Prohibemus autem utuulli fralrum vestrorum, postt Datum Senonis, xv Kal. Maii.
factam in eodem loco professionem aliqua levilate3
CCXLIX.
sine priorisvel abbatis sui licentia, fas sit declau- Ad Henricum, archiepiscopum Remensem. — Pro
slro discedere; discedenlem vero absque commu- quodam Gil. ul mutuata pecunia ei reddatur.
nium litterarum cautione nullus audeat retinere. (Senonis, Maii 19.)
Paci quoque et tranquillitati vestrse paterna sollici- [MARTEN., ColL, II. 709.]
tudine proviJentes, auctoritate apostolica prohibe- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
mus, ul infra clausuras locorum seu grangias ve- nerabili Iratri HENRICO Remensi archiepiscopo, sa-
stras, nullus violentiam, vel rapinam sive furtumi lulem et apostolicam bcne'dicliouem.
commiltere, vel combustionem facere, seu hominem^ Veniens ad nos Gil. lalor praesentium, nobis as-
capere vel inlerficere audeat. Sane Iaboruin vestro- seruit, quod cum ab FJb. priore monasterii Sar.cti
rum quos propriis manibus aut sumplibus colitis,, (8) Vasli quamdam pecuniam, quam ab alio rece-
sive de nutrimenlis animaliura vestrorura nullus; ptam ei mutuavit, insianter repeterot, et eodem
a vobis decimas exigere praesumat. Decernimusi B priore in solutione cessante, causa inter eos coram
ergo, etc decano ecclesiae luae tractaretur, iste ad nostram
Ego Alexander, cathollcse Ecclesise episcopus. audienliam appellavit, et, eo veniente, nec per se
Ego Hubaldus, presbyter cardinalis tilulo Sanclae» neque perresponsalem suum pars allera venit.Quia
Crucis in Jerusalem, igitur prsedicto G. in justiiia sua deesse non possu-
Ego Joannes, presbyter cardinalis titulo Sanctae> mus, nec debemus, fraternitali tua? per aposlolica
Anastasiae. scripla mandaraus, quatenus praefaluin priorem in-
Ego Albertus, presbyler cardinalis tit. Sancti Lau- slanter nroneas et districte compellas, vel muiuaiam
rentii in Luc. . sibi pecuniam isti sine molestia reddere, vel sub
Ego Guil. titulo Sancti Petri ad Vincula presby- tuse discretionis examine plenam exinde sibi justi-
ter cardinalis. tiam exhibere.
Ego Bernardus, Portuensis et S. Rufinoe epi- , Data Senonis, xiv Kalendas Junii.
scopus. CCL-CCLI.
Ego Gualterius, Albanensis episcopus. Privilegium pro monasterio S. Pelri Cernotensi.
Ego Jacintbus, diaconus cardinalis S. Mariaein (Senonis, Jun. 5.)
Cosmediu. G
[Collection des Cartut., II, 651.]
Ego Oddo diaconus cardinalis Saucli Nicolai in ALEXANDER episcopus, servus Slaluimus ut
Carcere. in parocliialibus ecclesiis quas tenetis, liceat vobis
Datum Senonis per manum... sanctaeRomanoeEc- sacerdotes eligere,et electos episcopo repraesentare;
clesiaesubdiac et notarii, xv Kalend. Maii, indi- quibus, si idonei invenli fuerint, episcopus anima-
clione xn, Incarnat. Dominicseanno 1164, pontiiica- rum curam committat; et de plebis quidem cura
tus vero D. Alexandri papseIII, anno quinlo. iidem sacerdoles episcopo, de lempoialibus vero
vobis debeant respondere. Praelerea, cum commune
CCXLVIH.
inierdictum terrse fuerit, liceat vobis, clausis ja-
Privitegium pro ordine Carlhusiensi. nuis, non pulsatis tintinnabulis, exclusis excom-
(Senonis, April. 17.) municatis et interdiclls, suppressa voce divina offi-
[Nova Coll. Stat. ord. Carlhus., App., p. 6.| cia celebrare
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- Datum Senonuin, tertio Nonas Junii.
leclis filiis BASILIO, Carlhusiensi priori, el universis CCLH.
prioribus et fratribus de ordine Carthusiensi, salu- rj j Ad Henricum, Remensemarchiepiscopum.—Pro ec-
tem et apostolicam bencdiclionem. clesia Sancii Remigii.
Ex rescripto litterarum circumpositorum episco- (Senonis, Jun. 4.)
porum nuper accepimus, quia illi ea quae a vo- [MARTEN., Collect. 11,709.]
bis ad honorem Dei et observautiam ordinis vestri ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
communiter slatuta esse noscuntur, rata et firma nerabili fratri HENRICO Remensi archiepiscopo, sa-
. consislere decreverunt et sui scripti munimiue ro- lutem et apostolicam benedictionem.
boraverunt; unde nos veslris precibus inclinali, Causam quae inler dileclos filios nostros Sancti
omnes inslituliones vestras, quae ad observantiam Remigii et Dervensem abbates super quibusdam
religionis ordinis vestri de coromuni assensu capi- decimis vertitur, discretioni tuse audiendam cora-
tuli ratiouabililer faelee sunt, ratas et firmas ha- misimus, et fine debito lerminandam. Verum
bentes, eas vobis auctoritate apostolica confir- quoniam Dervensis abbas ecclesiam suam asseril a
(8) Id est S. Basoli, Gallice Saint-Basle, ordinis S. Bencdicli in dicecesi Remensi, lertio atit qiiarto
ab urbe lapide.
g9g ALEXANDRI111.PAPaE 296
civilatctua per duas diselas distare, et multum illuc Ak Burinint, usque ad magnum vicum, el totam lerram
veniendo graTari, praeserlim cum altera pars in sua Ingulphi terrarii, et terram Richerii de Monsterol,
domo exislat, monemUs fralernilalem tuam alque a terraGerneti usquead terram Roberti de.Moiiste-
sicut va-
mandainus, qualenus congruum locum et ulrique rol; ex dono Aluredi deCastello, terram,
parti communem eis assigiies,ad quem utraque dii per fosseium Eve, a vado prali Calvel sursum,
parte ante luani praesentiam convocata, et ralioni- usque ad boscum, et usque ad campum Ervei; ex
bus hincinde auditis diligenter et cognitis, eamdem dono Guillelmi Silvani, planum el boscum totum, a
causam secundum aliarum rilterarum tenorem de- chimino, qui dividit lerram ejus, et lerram Simo-
bito fihe decidas. nisde Bosvilla, et usque ad terram de Rocha ; ex
Dala Senonis, nNonas Jtmii. dono Simonisde Bosvilla, feodum RadullirGerneli,
CCLHl. lotum, quod de eo lenebat apnd Vallem Richeiii,
assensuRoberti de
Mondsierii Vallis-Richerim protecdonem suscipit, quod concessit idem Radulfus,
bonaque ac privilegia confirmat. Monteforti; ex d^no Aitardi presbyteri, el Droeliiii
(Senonis, Jun. 5.) nepolis ejus, totam terram, quam tenebant de Adam
[Neustria pia, 82(5, ex ins. codice Nigro ecciesiae II^ Carbonel, lam planum quam boscuni, quod conces-
calhedr.Bajoc, fol. 17.] serunl Rjdullus Libaneis, et Robertus filius ejus,
ALEXANDER episcoptis, servus servorum Dei, et Richanlus filius Turgis, cl hoc idera laudaverunt,
dilectis filiis ROBERTO,abbati-de Valle Richerii, et fide firmaveruiitRobertiis et Adam Catbonel; ex
ejueque fratribus, tairi prsesenlibus quam futuris, dono Hugoitis de Rocha, xv acras lerrse juxta Giata-
regisiarem v.tam professis, elc. pantiam; ex dono AYalciielini de Corcella, lerram
Religiosis votis annuere, et ea operis exhibitione deBruya; ex dono Roberli, filii Herneisy, habita-
complere, ofiicium nos invitat suscepti regiminis, tionem in foresla de Cingleis, el ab illa habilalioiie
et ordo videlur exigere rationis. Eapropter dilecti usque ad campos, totum ncmus, quod anle est,
in Domino filii vestris justis poslulalionibus cle- retro autem tres acras nemoris in longum et in la-
menter annuimus, et praefalum monasterium in tum; quidquid inter est, inter viam, quse ducit ad
quo divino mancipati estis obsequio, sub B. Petri monasterium, et viam Fagipendentis; et quaecunque
et noslra protectione suscipimus , et praesentis necessaria, scilicet ad pecudum pascua, ad focum,
scripti privilegio communimus. In primis siquidem et clausuram, et sedificalionem; et lerram suam
slatuentes ut ordo monasiicns, qui secundum Dei tolam, quoe est extra nemus aveilorum usque ad
timorem, et B. Benedicli Regulam atquc Cisler- „. rogum de Pinis, et terram suam propriam Balche-
ciensium fratrum inslitutioncs, in isto monaslerio, lot, vicinam, scilicet xxx acras terrae; ex dono
inslilutus csse dignoscitur, perpetuis Idibus tempo- Radulli de Baenc, sex aeras terrse; ex dono Roherti
ribus inviolabiliter observetur. Prseterea, quascun- Bacon ct fralris ejus Gervasii, iv acras terrse, con-
que possessiones, quaecunqiie bona idem monaste- cedeute filio ejus Roberto; ex dono Gisleberli de
rium imprsesentiarum juste et canonice possidet, Brielcort, grangiam de Favarchis, et tolam planam
aut in futurum, concessione pontificum, largilione terram, quae est inler boscum et terram Radulfi de
regum vel principum, oblatione fidelium, seu aliis Hamel; et boscum a praedicta terra, sicut vadit via
justis modis, pra;stante Doniino, polerit adipisci, de Seifredevilla usque versus crossum de Malagarda;
firma vobis veslrisque successoribus illibata per- et ab exitu praedicti bosci tolam planain et boscum
maneant. In quibus haec propriis duximus expri- per grandem Quercum usque ad exitum Boelioe,
menda vocabulis. versus domum Radulfl le Colel; et inde lolam
Ex dono Simonis de Bosvilla, et Gaufridi filii terram, quae est inter lerram praedicli Radulfl, et
ejus, locum Yallis-Richerii, in quo ipsa abbatia terram Osbeleni de Bosco usque ad forestam; et
sit-a est, et partem silvae quae dicitur Braffai; ex inde totura dominium suum usque ad terram va-
dono ejusdem terram, quse vadit per vicum Ro-] D vassorum suorum de Sarnaio; et in Yalle-Tolcae,
gerii, iilii Gisleberli, usque ad terram de Bruerio unam acram prati; et in forcsla sua, per tolurn
Rogerii, ct inde usque ad terram Richardi de Alla- annum, excepto mense Aprili, pasluram animalium
riis, et usque ad Gralapantiam; et in allera parle, absque capris, quam donationem concessit Wal-
lolam terram Flooldi; et apud Bosvillam, xxxiv chelinus de Ferrariis; ex douo Radulfl, filii Galte-
• acras terrse; ex dono Richardi de Altariis, lerram, rii Rosfel, plantum etboscum, sicut via dividit,
sicut sulco determinata est, usque ad maram sali- quse supra domum suam vadit, usque ad campum
liosam; ex dono Rogerii Carbonel, terram a Spina suum arabilem; ex dono Radulli de Hamel iv acras
Aldeni, usque Gratapantiam, et a novo fosseio terrae; ex dono'Willelmi Silvani grangiam Vallis
usque ad vallem Orieldis; ex dono Roberti de viridis, cum omnibus ad eam perlinenlibus.
Baisio, terram a semita abbaliae, usque ad S. Au- Sane laborum vestrorum, quos propriis maniDus
doenum; ex dono Richardi de Folmucone, totam aut sumptibus coliiis, sive de nulrimenlis vestro-
terram a fonte, sicut fosseium vadit usque ad S. rum animalium, decimas a vobis ntillus prsesumai
Audoenum, et usque ad chiminum; ex dono Ro- exigere. Adjicientes, etiam auctorilate aposlolica,
berti, filii Milonis, xx acras lerrae, a scmita domus iiiterdicinuis ne quis fratres vestros clericos, sive
297 EPISTOLiE ET PRIVILEGIA. — AN. H64. 298
laicos, post factam inveslro monasterio professio- A Dei et nos ipsos gestarunl, quidquid unquam debe-
nem, absque veslra licenlia, suscipere audeat vel remus homini credere, tuse devotioni cum omni
relinere. 'Paci quoque et tranquilliiali vestrae, pa- fiducia et securilate libentius inlimamus. Noveris
terna soliicitudine providcntes, auctorilate aposto- autem quod ille auclor et caput turbationis Eccle-
Hca prohibemus ut, infra clausuram locorum, sive sise, R. (9) videlicet-quondara F. dicti imperatoris
grangiarum vestrarum , nullus violentiam , vel cancellarius, cum aliiinde suus omnimodo distur-
rapiuam, sive furtum facere, vel Iiomnietn capere betur ingressus, per Flandriam in Teutonicam ter-
audcat. ram ire disponit. Quoniam igitur de tuae virlulis
Decernimus ergo ut nulli hominum liceat prsefa- constantia plenam in omnibus fiduciam obtinemus,
tum monasterium temere perlurbare, aut ejus pos- providcntiam tuam omnibus modis rogamus alque
sessiones auferre, vel ablatas relinere, minuere, monemus, quatenus per te, amicos et fideles luos
aut aliquibus vcxationibus fatigare; sed omnia in- praediclum R. dislurbare satagas, et omnimodis
tegra conserventur, eorum, pro quorum guberna- impedire, et ipsum si potes capere, nulla ratione
tioneet sustentatione concessa siinl usibus omni- postponas. Nihil enim posses unquam ad prsesens
modis profutura, salva in omnibus apostolicae se- efficere quod nobis et Ecclesiae ampUus gratum et
dis auctoritale. Si qua igilur, etc acceplum existeret, vel tinde tibi majoris honoris
Ego Alexander, calholica; Ecclesise episcopus. Iaudeni et gloriam comparares.
Ego Hubaldus, Ostiensis episcopus. Dala Senonis, n Nonas Julii.
Ego Bernardus, Porluensis et S. Rufinee epi- CCLV.
scopus. Ad eumdem. — Pro absolulione Guilleltni nw-
Ego Galterius, Albanensis episcopus. nachi.
Ego Hubaldus, presbyler card. tilul. S. Crucis in (Senonis, Jul. 15.)
Hicrusalem. [Ibid.]
Ego Ilenricus, presbyter card. titul, SS. Nerei et ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei", ve-
Achillei. nerabili fratri HENRICO Remensium archiepiscopo,
Ego Joannes, presbyter card. titul. S. Ana- salutem et apostolicam benedictionem.
stasiae. Dum. W., parochianus tuus, in nostra essetprae-
Ego Albertus, presbyter card. litul. S. Laurenlii senlia constitulus, nobis asseruil quod cum iniir-
in Lucina. milate graviter laboraret, abbas et fralres Sancti
Ego Guillelmus, presbyter card. titul. S. Petri ad.(Q Reniigii absque uxoris suae licenlia monasticum
Vincula. y%J§^uere lla,3>tum> et viginli libras, quas apud sc
Ego Jacintus, diaconus card. S. Marioe in Cos- spiabebat, sibi tradere suaserunt. Cumque conva-
medin. ltiisset, et quid egerat apud se diligentius per-
Egq Odo, diaconus card. S. Nicolai in Carcere traclaret, quasi ad animum rediens , monasticum
Tulliano. quem induerat habitum exuit, et se faclurum pro-
Ego Boso, diaconus card. SS. Cosmae et Da- fessionem moiiaslicam penitus contradixit, et pe-
miani. cuuiam quam eis tradiderat requisivit; praefali
Ego Cinlbius, diaconus card. S. Adriani. vero monachi ijisum in vinculis positum duris cru-
Ego Petrus, diaconus card. S. Eustachii juxta ciatibus afllixerunt, et biduo ei cibaria penitus sub-
templum Agrippae. Irahentes, ad juramentum eum cogere voluerunt,
Ego Manfredus, diaconus card. S. Georgii ad Ve- quod prselaxatam pccuniam nullatenus ab eis re-
lum Aureum. quireret, nec jiroptcr hoc contra eos aliquid atlen-
Datum Senonis per manum Hermanni, Romanae_ taret. Quia vero prsedicto W. in jure suo nulla
Ecclesiae subdiaconi et notarii, Nonis Junii, indi - possumus ralione deesse, per apostolica libi scri-
ctione xu, Incarnationis Dominicae ann. 1164,, D pia mandamus quatenus rem ipsam diligenter in-
pontificatus vero domini Alexandri papae III ann. v. quiras, ct si praedictos monachos non habita Ii-
CCLIV. cenlia uxoris praefatum Guillelmum roonaslicum
Ad Henricum Remensemarchiepiscopum. — jPro fi. habitum induisse constiterit, lu ipsuin ab impeti-
cancellario. tione memorati abbatis et suorum fralrum , nostra
(Senonis, Jul. 6.) fiiltus aucloritale, absolvas.
[MARTEN.,Co//ecf.,H,710.] Dala Senonis, iii Idus Julii.
ALEXANDERepiscopus, servus servorum Dei, vene- CCLVI.
rabili fratri HENRICO Renicnsium archiepiscopo, sa- Ad eumdem. — Pro causa Milesendis et R. de (10)
lutem et apostolicam benediclionem. Curli.
Allendenles illum animi tui fcrvorem, et since- (Scnonis, Jul. 18.)
rissimae puritatis affeclum, quem a nostrae promo- [Ibid.]
tionis exordio intima tui pectoris circa EcclesiatnI ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei,ve<
(9) Rainaldus, ex preeposito Hildesheimensi fa- tori fidus in Italia comes.
cltis archiepiscopus Coloniensis, Friderico impera- (10) In epislolse contextu dicitur de Coci.
PATHOL.CC. 10
29) ALEXANDRI111PAPiF, 500
nerabili fratri HENRICO Remensi archiepiscopo, sa- A quanium cum Deo et justitia pcssumiis, ierventi
lutem ct aposiOlicam benedictionem. animosilate deferre : et Deum, cujus inluitu cau»
Causam quaeinter Millesendemmulierem et Ra- sam Ecclesiae suscepisti magnanimiier defen !eh-
duifiim de Coci, supef ddle ipsius nuilieris noscitur damj graviter timereraus offendere, cl a nostri
agitari, tuae diserelioni blirii.cumessemus Turonis, quoque officii debilo videremur-penitus declinare.
commisimus terminandam; Yerrim quoniam prse- Litteris itaque celsitudinis luas quanta decuit hi-
fata mulier saepius ad tuam prseseiitiam faiigala laritate animi et mentis jucundilate siisccplis, et
nondum suum jus poluit oblinere, fraternilati tuce illius devotionis fervore, quem circa profectum
per iterata scripla mandamus quatenus, infra tri- Ecclesiae ac nostrum inlima tBi pccloris gerunt,
giiua dies post harum susceplioriem , utramque plenius nobis ex ipsarum litterarum serie decla-
partem in loco ad quem pOssint secure accedere, rato : regiae super hoc suhlimilali devotiores com-
ante luam praesentiam couvoces, et eamdem cau- pcilimur gratias agere> et tuis commodis et in-
sam, j'uxta aliarum litterarum tenorem, debilo iine crementis ferventius aspirare. Praeserlim cum lit-
decidas : ita quod ulierius non cbgattir inulier pro- teras nostras, sicut nuntii nostri et clericorum
pter hoc Iaborare. luorum relatibne didicimus, devotione promplis-
Data Senonis, xv Kal. Augusli. sima recepisses. FJndeprsesentium significalione lua
celsitudo cognoscat quod nos a quodam abbate,
CCLVII.
Suessionensi Rain qui de partibus Burgundise venil, satis evidentem
Hugoni episcopo archidiaconum
Snresberiensem,Parisius operumstudiis dalurum, certiludinem oblinuimus, qtioj cum ab R. quon-
commendat. dam cancellario F. dicli imperatoris complures
(Sanonis, Jul. 28) operarii jam fuissent conducli, et de ipsius man-
[MANSI,Concil., XXI, 981.] dalo in couflnio regni ttii, sic;:t dicitur, operari
ALEXANDER episeopus, servus servorum Dei, ccepissent, dileclus filius noster nobilif vir
venerabili Fralri HUGONI Siiessionensi episcopo, sa- comes Forensis animositatem et forlitudinem in-
ratcm et apostolicara benedictionem. duens, cosdem operarios audacter de loco ejecit,
Dileclus lilius nosler Rain. Salesbcriensis archi- ct eis el aliis qui haec allentarent acriter com -
diaconus Parisius se moram habiturum disposuit, rainalus, eorum menlibus non minimum lerro-
*t ibi studio litterarum ad prxsens vacare. Quia rem incussil. Verum quoniam praedictus cancel-
vero pro sua probilate nobis charus esl plurimum larius nequaquam a sua raalitia desistens, pecu-
el acceptus, eum fralernitati luse, de qua plenam (rj niara multam reliquit, ut quod prave intendit, ad
fiduciam oblinemus, propensius commendamus, effectum perducat : lua interesl, habito consilio
rogantes altentius quatenus pro reverentia beali baronum el prudentum virorum regni tui, factum
Petri ac noslra, consideralioiie quoque suse de- ipsum, ne ultra proccdat, prorsus destruere, ot
volionis, ipsum oculo clementiori respicias,- dili- iniquorum malignitaiem penitus iinpedire. Nos
gas el honores, sibique opporlunum consilium, si enim prompli admodum et parali super hoc con
quando opus habuerit, confcras ct favorem ; ita silmm et auxiliiim impendere, Ltigdunensi electo
quod nostras jireces sibi seiuiat profuluras, el nos dediuius firmiler in mandatis, ut huic rei nulla
quoque tuse solliciludini gralias uberes exsolvslnus. ratione assentiat, sed eam quantum poterit sata-
Dalum Senoiiis, vn Kaiend. Augusti rat dislurbare.
Datum Senonis, ui Kal. Augitsli.
CCLVlil.
Ad Ludovicum Francornm regem. — De cancellario CCLIX.
Friderici imp. cujns mandato operarii in Gal- Ad Ludovicum Francorum regem.— Vt cle causa
lim confiniojam operari cmperaut. quam Cenomanensisepiscopus auclorilale avosto-
(Ssnoiiis, Jul. 50.) lica judicavit, aliier rex non slaluat.
lJ
[Ibid., col. 1017.] (Senonis, Aug. 1.)
A-LEXANDER cpiscopus, servus servorum Dei, [MANSI, ConciL, XXI, 1028.]
charissiino in Christo iilio LUDOVICO illuslri Fran- ALEXASDER episcopus, servus servorum Dei, cha-
corum regi, salulem et aposlolicam bencdictionem, rissimo in Christo filio LUDOVICO illustri Franco-
Dum niultiiudinem beneficiorum quse sacrosan • rum regi, salutem et apostolicam benedictioncm.
cl;e Romanoe Ecclesioeac nobis ipsis regia sereni- Franbus, ecclesiaeSancti Martirii Turone;isii ca-
lassemper, et in hoc praecipue lurbalionis lcmpore, nonicus, et Kicolaus Burgensis, ad nostram pr;e-
placida meiite exhibuit, atlenla meditatione pen- senliam venientes, varias adversus se querelas pro-
samtis; dtim considcramus etiam quam liberali- posuerunt. Conquercbatur etenim jamdictus Bur-
ter et quam devote te pariler el regnum luum ad gensis quod idem F. multas injurias sibi el grava-
obsequium bea'i Petri et beneplacilum nostrum mina inlulissel, et composit:.onem,quae de mandat i
exposnisli: si bonorcm, incrementum et exalta- pioe recordationis Patiis et prsedecessoris noslri
tioncm luam, et ipsius regni non lotis afifectibus Eugenii papaeoliin facla ftieral, et corporali sacra-
diligeremus. et liiti lanquam Christianissimo regi mciuo pixstiio lirmala, aiisu lemerario violassci.
ct caiholico principi''non. sludcremus in oniiiibus, Cum aulem nOs querelam ejusdem N. siiper damuis
501 EPISTOLJ) ET PRIVILEGIA. — AN. 1164. 502
datiJ, venerabili fratri nostro [Willelmo] Cenoma- A versaepersonoein diversis sunt ordinibus consututae,
nensi episcopo, viro religioso, provido et discreto, aliis enim ad singularum Ecclesiarum, aliis
et ej'usdem Ecclesise canonico, commiserimus fine aulem ad singularum urbium dispositionem ac
debilo terminandarn, ipse tanquam diligeus inqui- regimen ordinatis, conslituti sunt in singnlis pro-
sitor justitiae, cognilis rationibus ulriusque, sen- vinciis alii, quorum prima inler fralres senlenlia
tentiam pronuntiavit, licel nondum sit exseeutioni habeatur, et ad quorum examen subjectarum per-
mandata. Yernm, quoniam regiae sublimitatis cle- sonarum qusestiones et negotia referantur. Siiper
mentia ulique tertiam diem post Kalend. Augusli omnes aulem Romanus ponlifex lanquam Noe ia
assignavit, qua se debeant luo conspectui prsesen- arca primum locum noscitur obtinere ; qui ex col-
tare, nos serehilali tuse in omnibus, in quibus cum lato sibi semper in apostolorum Principe privilegio
Deo etjustitia possumus, cupienti animo volentes de universorum causis judicat ac disponit, et per
semper deferre, eos ad luam praesenliara deslina- universum orbem Ecclesiaefilios in Chrislianae fidei
mus, roganles attenlius quatenus pro eo quod prae- lirmilale non desinit confirmare, talem se curans ju-
dictus N. auctoritale apostolicae sedis suum voluit giter exhibere, qui vocem Dominicam mereatur au-
negotium diffiniri, non aegre ferat serenitas lua, non dire, qua dicilur: El lu aliquando conversusconfirma
habeat ulla ratione molestum, nec factum episcopi R fratrcs tuos (Luc. xxn,32); hocnimirumconsideratio-
in irrilum aliquando contendat, neque iste hac oc- nis inluitu provocati,et tibi, frater in Chrislo charis-
casione sui senliat juris defeclum. Cum enim aliis sinie, cum ad nostram prsesentiam accessisses juxla
causam ipsain nolenlescommillere,eam praefalocom- quod a praedecessoribusnostris ab anteaclis tempo-
miserimus finiendam, pro eo quod vir litteralus ribus dispositum fuerat ac slalutum, sed nondum
est, et honorem illius Ecclesise non tanquam extra- exseculione operis adimpletum, precibus et inler-
neus, sed sicul proprius canonicus ejus, (oto desi- ventu charissimi filii nostri Caroli illustris regis
derio diligit: in contemptum ej'us plurimum re- Suevorum et Gothorum epiacoporum quoque et FJlfy
dundaret, si id quod auctoritate nostra fretus ratio- ducis regni illius, paliium pontificalis scilicet ofJS-
nabiliter diffinivit, tua excellenlia in irritura revo- cii plenitudinem duximus indulgendum. Et ne de
caret. De csetero, si super injuriis illatis pacifice et caeleroprovincioe Suecise metropolitani possit cura
amicabililer inter eos composueris. nobis gralum deesse, commissam gubernationi tuaeFJpsaliam ur-
facies et acceptum. bem ejusdcm provincise perpetuam metropolim or-
Datum Senonis, Kal. Augusli. dinavimus, et Scarensem, Lincopensem, Strcnge-
nensem et Arusiensem episcopalus ei lanquam suae
CCLX.
metropoli perpeluis temporibus consliluimus sub-
Vpsaliam urbem Scarensis, Lincopknsis, Strenge-
sensis et Arusensis episcopaluum melrovolim con- jacere, e.t eorumdem locorum episcopos, tam prse-
stiluit, elc. sentes quam futuros, sicut melropolitanis suis tam
(Senonis, Aug.) libi quam tuis successoribus obedire. Sialuimus
LILJEGREN, Diplomatarium Suecanum, I, 70.] autem ut sicut tu de concessione et mandato noslro
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- consecrationis munus a venerabili fratre nostro
nerabili fratri STEPHANO ejusque successoribus ca- Lundensi archiepiscopo suscepisti, ita el successo-
nonice substituendis, in perpetuam memoriam. res lui, ab eo et a successoribus ejus consecralio-
Licet omnes discipuli eamdem ligandi atque sol- nem debeant absque ulla confradictione recipere et
vendi acceperinl a Domino pcteslatem, licel unus tanquam proprio primati obedienliam et reveren-
verus et singularis magister Christus omnibus in- tiam cxhibere.
junxisset prsedicare, Evangelium omni crealurae, Porro concesso tibi pallio pontificalis scilicet
quaedam tamen inter eos habila est discretio digni- officii plenitudine infra ecclesiam luam ad sacra
tatis, et Doniinicarum ovium curam quae omnibus tanlura missarum solemnia per universam jirovin-
aequaliter imminebat, beatus Petrus quadam spe- p ciam tuam his solummodo diebus uli fralernitas
ciali praerogaliva suscepit, dicente ad eum Domino: lua debebit qui inferius leguntur inscripti: Nativi-
Petre, amas me? pasce oves meas. Qui eiiam inter tate Domini, Epiphania, Coena Domini, Resurre-
cmnes apostolos principatus nomen obtinuit, et de ctione, Ascensione, Pentecoslcs, in solemnilatibus
fcalruni confirmatione singulare a Domino prsece- beatse Dei genitricis semper virginis Marise, nala -,
ptum accepit, ut in hoc peculiariler posleritali da- litio heatorum apostolorum Petri et Pauli; inlnvcn-
relar intelligi quod, quamvis multos ad regimen lione, Exallalione Sanctse Crucis, natalitio sancti
Ecclesiae coiitingerct ordinari, unus tamen solum- JoannisBaplistae; in festo beati Joannis evangelistoe,
jaodo supremaedignilalis locum fastigiumque tene- commemoratione Omnium Sanclorum, iu consecra-
ret; ct in omnibus poteslate judicandi ct guber- tionibus ecclesiarum vel episcoporum, benedictio-
nandi bonore praesideret unde et secundum hanc nibus abbatum, ordinalionibus presbyferorum, in
forstam in Ecclesia distinctio servata est dignita- die dedicationis Ecclesiae luae ac festo sancli Lau-
lum, et sicut in humano corpore pro varietate ofli- rentii, et anniversario tuse consecralionis dic
ciorum diversa ordinala sunt membra, ita in stru- Becernimus ergo ut nulli omnino hominfum li-
tlura Ecclesiaead diversa minisleria cxhibenda di- ceat Upsaliam Ecclesiam lcmeye perturbare, aiH
S03 ALEXANDRl III PAPM 304
CCLXII.
ejus possessiones aiiferre vel ablatas retinere, mi- A
et fralres S. Marim Vitesco-
nuere, seu qtiibuslibet vexalionibus faligare, sed Ad abbatem Ilenncum liensis.
omnia integra et illibata conservenlur, eorum, pro
et sustentatione concessa (Senonis, Ang. 2.)
quorum gubernalione Rerum Danic. Script, , V, 241.]
usibus omnimodis , salva sedis [LANGEBECK,
sunt, profutura
auclorilate, el Lundensis episcopi dc- ALEXANDER episcojms, servus servorum Dei, di-
apostolicoe
bita juslilia et reverentia. leclis filiis HENRICO abbati et fratribus monaslcrii
Sanciie Mariaede Vitescoia, salutem el apostolicaia
CCLXI. benedictionem.
Bulla de ordinatione melropolis Vpsalim. Liiteris devotionis luse, dilecte fili abbas debita
(Senonis, Aug. 5.) benignitate recepiis, ex earum lenore comperimus,
[Ifcid, p. 72.] quoJ Eskillus Arusiensis episcopus , cum eecleshe
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- veslrse locum (scilicet in Sabroe) minus aplum re-
nerabilibus fratribus universis episcopis, per regnum ligioni concessisset, postea pro prsedicto locolocum
Suecke constitutis, salutem el apostolicam bene- apliorem, scilicet in Smabeng [(. Smiuge], vobis
dictionem. B donavit. Unde te, fili abbas, nostrum sujier boc
Yenerabilem fralrem nostrum Slepbanum, olim consilium exposcenle, pro eo quod episcopus ille
Upsalensis Ecclesise electum, nunc vero arcbiepi- aliquaudo errori consensit, qui lamen factum sutim
scopum vestrum, ad sedem apostolicamvenienlem, in districlo examine posituS' reprobavit, nos cum
debiia benignilate suscepimus, et omnem illam ei veuerabili fratre noslro Eskillo Londoni archiepi-
gratiam exhibuimus cl bonorem quem sibi a nobis scopo (Esldltus lunc eral apud papam) et aliis fra-
decuit exhiberi, alque petitionibus suis gralo con- tribus nostris salis super hac re deliberavimus, quse
currenles assensu, juxta quod ab anlecessoribus eidem archiepiscopo placuit et assensum tribuit
nostris ab anleactis lemporibus disposilum fuerat pariter etfavorem. Nos igilur paci et tranquillitati
et slalulum, sed nondum exseculione operis adim- vestrse palerna solliciludine providere volentes vo-
plelum, precibns el interveniu charissimi in Christo bis et per vos ecclesiae vestrse locum ipsum auclo-
filii noslri Caroli illustris regis Suevorum et Go- ritate apostolica confirmamus, et proesemis scripii
Ihorum, vestris quoque et FJlfy ducis regni illius, patrocinio communimus. Slaluentes ut nulli omni-
pallium pouiificalis scilicet oflicii pleiiitudinem ei no bominuin liccat hanc paginam nostrae confirma-
duximus indulgcndum et ne de csetero provinciae lionis inlringere, vel ei aliqualeiius contraire. Si
f,
Suecise nietropolitani possit cura deesse, commis- quis aulem id ailenlare praesumpserit, indignalio-
sani gubernalioni suoeUpsalensem urbem ejusdem nem omnipoleniis Dei et beatornm Petri et Pauii
provinciae perpetuam metropolim ordinavimus, et apostolorum ejus se noverit incursurum.
episcopatus veslros ei tanquam susc melropoli, CGLXIIl.
perpeluis temporibus consliiuimus subjacere, ipsum De monachis Trenorciensibus per diversa monasleria
itaque cum plenitudine gralise noslrae ac bene- dividendis, el quinque vel qualuor ibi relinquendis;
diclione apostolicse sedis ad propria remiltenles, nl interim debila solvanlur.
charitali vestrse ailenlius commendamus, per prae- (Scnonis, Aug. 6).
semia scripla roganles, monenles alque mandan- [MANSI, ConciL, XXI, 1020.]
tes qualenus eum tanquam archiepiscopum vestrum ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, cha-
benigne recipialis et honesle iracletis, et eidem in nssimo in Chrislo filio LUDOVICO illuslri Fianeo-
liis quse Dei stint, sicut melropolitano vestro, om- ruin regi, salutcm et apostoiicam benedictionem.
nimodam reverentiam impcndatis; ct sibi curetis Cnm dileclus iilius noster Trenorciensis ab-
bumiliter per omnia obedire, ut de virlule obedien- bas pro allevialione EcclesiseSUSP,quae niultis one-
tiae possitis cominendabiles apparere. Porro cum ex D ribus coarclatur, ad regiae sublimilalis clcmentiani
pastorali sollicitudine nobis a Deo commissa circa postulalurus consilium accessisset, inde landein
tradilioncs ecclesiasticas vigilantem curam nos praesentiam noslram adiit, asserens le cum aposlo-
convenil el aiteulam diligenliam adhibere , vobis licse sedis favore super facto ijiso velle procedere,
auctoritate aposlolica prohibemus ne unquam or- et noslri beneplacili consilio acquiescere. In quo
dinationes illicilas faciatis, nunquam cx cousue- siquidcm, et in omnibus aliis, inclytam regiae devo-
tudine per parochias veslras , gratia cpularum, vel lionis viriutem diligentius altcudenlcs, et eam de-
voluplatum, sed salularis doctrinae inliiilu solum- votissimis in Domino laudibus commendanies,
inodo discurratis, ecclesias quoqtie nullius pretii sicut sa;pe jam fecimus, super augmcnio ct con-
munere, quibuslibet concedalis, ut his omnibus et servalione proescriplaeEcclesiae cum fratribus no-
aliis qtise pastoralem vigilantiam decenl, diligcniius slris studiose ac solicile deliberare curavimus : et
observalis, coram oculis Domini et in conspeclu ad ejus onera et debita relevanda nulla via certior
hominum , possilis tanquam vasa nitida perma- nobis apparuit, quara ul fratrcs pcr diversa roona-
nere. sleria dividantur, el quinque vel quatuor ibidem
Daltim Senonis, Nonis Augusti. reliclis, in debilorum solutionem reddilus cedaiu.
30!j EPISTOL^E ET PRIVILEGIA. — AN. 1164. 508
Unde regiam pielatem rogamus, ir.onemus et ex- ,H nas, ut preces nostrse eifectum utilem consaquan-
hortamur in Domiuo, atque in peccalorum veniam tur et nos devotionem luam debeamus exinde
tibi injungimus, quatenus superni Condiloris in- non immerito commendare, et uberrimas gralia-
luiiu, et pro remedio animse tuae, fratres praeno- rum actiones referre.
minatae Ecclesioe per regni tui monasleria facias Dalum Senonis, ui Idus Augusti.
recipi, et ad tempus eis necessaria provideri. Et CCLXV.
quoniam ita nobis visum esl, et abbas consensit, — De Nicolao
ut duo de fratribus et duo burgenses discreti et Ad Ludovicum Francorum regem.
fideles viri ad hoc assumanlur, juramenlo astricii quodam qui ponlifici conqueslus eral de canonicis
Turonensibus.
quod fideliter el sine fraude debeant redditus ipsos
colligere.et in debilorum solutionem expendere, (Senonis, Aug. 15.)
nihilominus sollicitamus excellentiam tuam, ut Ec- [MASSI,ConcH.,XXI, 1011.]
clesiam ipsam, et burgum, et omnia bona sua, sub ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei,
illuslri Fran-
regia cusiodia et proleclione suscipias, et nunlios charissimo in Chrislo filio LUDOVICO
tuos propter hoc spccialitcr ad locum ipsum trans- corum regi, salutem et apostolicam benedictioneni.
mittas. Nos enim, quantum ad officium nostrum B Quod Nicolaus Turonensis, homo regiae maje-
et Ecclesiam et res ad eam stalis, pro eo quod F. ecclesiaeBeati Martini Turo-
spectat, praefatam per- de
tinentes, simul cum burgo ejus, sub nostra tuitione nensis canonicus contra compositionem, quse
Patris et prsedecessoris
suscipiemus, et noslrum cum tuis nuntiis, si opus mandato piae recordationis
facta fuerat, et prae-
fuerit, illuc deslinare sludebimus : coram quibus nostri Eugenii papaeinter eos
haec, quae supra dicla sunt, debeant commodius stito corporali sacramento firmata, violentiam sibi
ordinari. Ne auteni praesentes redditus possint ad enormem intulerat, ad scdem apostolicam tanquam
manus plurium devenire, suggerimus niagnificen- ad singulare praesidium accessit : nou eo intuitu
tiae luae, ut haec sub maturitale exsecutioni man- hoc fecit quod crederet magnificeutiam regiae su-
dare intendal, ila quod a Deo exinde prsemium blimilatis offendere, sed ut de pace sibi temere
possis in aelerna relributione justorum recipere et violata, apud Romanam Ecclesiam, cujus auctori-
facta fuerat, et religione juramenli munita,
gloriam sempilernam feliciter adipisci, et mona- late
sterium a debitorum onere sic valeat, juvante Do- plenara justiliam oblineret. Sic eniin sacrorum ca-
mino, liberari. nonum sanxit auctorilas, el imperatores qui ante-
Dalum Senonis, vin ldus Augusti. r cessores tui fuertinl, et reges Francorum, in suis
institutionibus hoc ipsum sanxerunt, quod hi qui-
CCLXIV.
bus a clericis injuria irrogalur, eos apud ecclesia-
—
Ad Hugonem Suessionensemepiscopum. Vl hospi- sticos judices debcant solummodo conveuire. Id-
vitali quodam Compendiensemonasterium frualur.
ipsuni praeseiiim super his quorum injuria infra
(Senonis, Aug. 11.) sacros ordines jieragitur, de consueludine regni tui
[Ibid., col. 981.] usque ad haec tempora accepimus observatum. Inde
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- utiqtie fuit quod prsedictus Nicolaus, non credens
nerabilis fratri HUGONI Suessionensi episcopo, sa- excellenliam luaecelsitudinis minuere, nec juri vel
lutem el apostolicam benedictionem. coiisuetudini regni tui in aliquo obviare, pro viola-.
Quoniam dehospilali quodam, unde charissimum tione pacis favore apostolicse sedis flrmatse, nobis.
in Christo filium nostrum Ludovicum illuslrem suam querimoniam praesentavit. Nos vero non at-
Francorum regcni rogavimus, rci verilas nobis non lendentes: hoc ad diminutionem bonoris et exalta-.
-liquet, cum de incerla re certum dare consilium lionis luse ulla ratione accedere, nec credentes.
non possimus : ejusdeni regis magnificentiaiu per dignitati et magnilicentiae tuse in aliquo derogare,
scripla nostra rogavimus, quatenus, si hospilale D qui volumus semper honorem et gloriam exalta-
praescriplura ad jus Compendiensis monasterii con- lionis tuae augere multipliciler, el ardenti desiderio
siilerit pertinere, prsedictis abbali ac fratribus conservare, causam ipsam vcnerabili fratri nostro
ejusdem monasterii pro reverenlia B. Pelri ac no- [Willclmo] Cenomanensi episcopo, viro religioso,
stra ipsum libere habere per-mittat. Si vero ad prse- prdvido et discreto , el illius ecclesiae cauonico,
dictum regem spectare dignoscilur, dummodo in commisimus lerminandam. Qtti utique quanluni
hoc regia dignitas minime offendatur, et alteri nou raiio dictabal, in eadem causa processit, et eam
debeat exinde injuria irrogar.i: illud nihilominus fine debito lerminavit. Et ideo, sicut per alia scri-
meraoratis abbali ac fratribus, pietatis intuitu, et pta, ita preesentibus litteris serenissimam clemen-
nostrarum precum interventu, concedat. lnde est tiam tuam attente rogamus, quatenus solita pietate,
quod fraternitatem tuam per aposlolica scripta ro- quae pauperes et minus potentes in eorum consuevit
gamus plurimum, et attentius commonemus, qua- juslitiis misericorditer confovere, praediclum N.
tenus noslrte interventionis obtenlu, et praedicto- rcspicias, et eum non paliaris gravamen indebilum
nura fratrum religionis intuilu, apud memoratum sustinere,
filium nostrum regem parles tuas sollicite interpo Dalum Senoni», Idib. Augusli.
307 ALEXANDRIIII PAP^E S08
CCLXVI. A rum regi, salutem et apostolicam benedictionem.
Ad eumdem.—De monaslerio Trenorciensi.— Vide s Desiderium et affectum luum, qucm circa obse-
supra epislolam 265. quium superni Conditoris, ob tuorum peccatorum
(Senonis, Aug. 18.) veniani oblinendam regia niagriiflcenliahabere di-
[MANSI, Concil., XXF,1024.] gnoscitur, gratum adraodum et acceptum habe-
ALEXANDER , etc, charissimo in Christo filio Lu- mus, et eum dignissimis in Domino laudibus com-
iovico, etc. mendamus. Accepimus autem ex litteris luis, regiae
Affeclumet compassionem quam circa incremen- celsiludini per alia scripta non fttisse expressum
tum el relevationem debitcrum Trenorciensis Eccle- utrum in Quarantenis sexla fcria illam relaxatio-
siaetua inclyta magniiicentia gerit, ex Iitteris regise; nem quam in sexta feria aliorum temporum tibi
serenitatis nobis transmissis comperimus, et quod[ fecimus, debeas observare. Unde nos eamdem re-
triginta fratribus ipsius loci le promisisti necess.ariai laxationem taliter duximus distinguendam, scilicet
liberaliter provisurum, gratum admodum et acce- ut in Quadragesima, quae dicilur beati Marlini,
ptum habemus, et regise majestali exinde uberes: usque ad Adventum Domini, in sexla feria uno fer-
gratiarum referimus actiones. Placuisset autem culo piscium, et vino temperate sumplo utaris. In
nobis si nuntium prudentia lua transmisisset qui Advenlu vero et in majori Quadragesima consuetam
pariter esset cum nunlio nostro ad praefatum mo- abslinentiam semper sexta feria observabis. Si au-
naslerium acccssurus. Verumtamen nos secundum tem debililas corporis non poterit absque gravi
quod regia excellenlia nobis signiiicavil, in' facto detrimenlo illam abstinentiam sustinere, volumus,
ipso diligenler procedere, Domino adjuvantc, cura- et per apostolica scripta magnificentieetuae praeci-
bimus et allenlam providentiam adhibere. pimus, ut in his, sicut in aliis temporibus, sexta
Dalum Senonis, IVKal. Septembris feria uno ferculo piscium, et vino niodice suropto
CCLXVII. utaris. Consulimus etiam serenitati luae, et suade-
Ad S. Germani et S. Vicloris abbates, priorem ei mus, ut secundum consilium dilecti filii noslri...,
subprioreiii S. Victoris,— alque Odonem quondam capellani lui, eleemosynas tuas lemporibiis ipsis
abbalem S. Genovefm. Vl inquirant de poenis
infliclis GuillelmocanonicoS. Genovefm. debeas augere. Noverit aulem regia subliroitas
(Senonis, Aug. la.l Quadragesimam ab octavis Omnium Sanctorum, et
[JMd,col. 1050.1, non antea, inchoari
ALEXANDER episcopiis, servus servorum Dei, di- Dalum Senonis, xni Kal. Septembris,
lectis filiis Sancti Germani et Sancli Victoris abba- C ( CCLXIX.
libus, priori quoque ac subpriori S. Victoris, et Fratribas S. Marim de Tallecrosa locum qui dicitur
ODONI (11) quondam S.Genovefseabbati, S. et A. B. Fons-Calidus asserit,
Signifieatum nobis cst quod cum Guillelmus S. (Senonis, Aug. 21.)
Genovefaecanonicus ad prsesentiam nostram absque [HUGO, Annal, Prmm., I, Pr, p. 565.]
abbalis et capituli sui licentia accessisset, eumdem ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
ad prsediclum abbatem, ut in capitulo de hujusmodi lectis filiis et fralribus SancteeMariaede Yallecrosa
transgressione humiliter satisfacerct, a nobis trans- salutem el apostolicam benediciionem.
missum, ila vehemenier et inhoneste traciavit, Justis pelenlium desideriis dignum est nos faci-
quod ipsum universis veslibus exuens el acrilcr lem praebere assensum, et ut a recto tramite nou
verbcrans, septem diebus in terra cum canibus ci- discordet effeclu sunt prosequente complenda.
bum sumere fecil. Quoniam vero de viro tam ho- Eapropter, dilecti in Domino filii, Petri Benedicti
neslo ac religioso aliquid siuistriirn non debemus postulationibus grato coucurrenies assensu locum
facile credcre, nos de vestra honeslale plenius con- qui.dicitur Fons-Calidus, ubi ccclesia SancraeMariae
lidenles, iioc discrelioni vestrae coramillimus exse- " fundata fuit, cum j'uribus ct omnibus suispertinen-
quendum, mandantes ut rem ipsam diligentissime tiis a venerabili fratre nostro Narbonensi aichiepi-
inquiralis, et bujus rei verilalem vestris liltcris scopo-vobis concessum, sicul in scripto aut.henlica
nobis fideliter inlimetis. de ijiso facto conspicitur, vobis ct ecclesise vestrse
Dalum Senonis '12), xv Kal. Septembtis. auctoritate aposlolica coniirmamus et prsesentis
CCLXYIH. scripli patrocinio munimus. Slatuentcs quod nulli
Ad LudovicumFrancor.um rcgetn. — Qua victus ra- liominum liceat omnino hanc paginam nostraecon-
tione uti dcbeal quavis sexta feria. firmalionis infringere, vcl ei aliqualenus conlraire.
(Sehonis, Aug. 20.^ Si quis autem hoc altenlare prajsumpserit, indi-
fJ6id,col.999.] gnalionem omnipolentis Dei et Beatorum Pelri et
ALEXANDER episcopus, servus servorum D.ei,cha- Pauli apostolorum ejus se noverit incursurum.
rissimo in Christo fiiio LDDOVICO illuslri Franco- Datum Senonis, xu Kal. Scptembris.
(11) Exhocloco patet Odonem primum S. Geno- (12) Alexander papa, celebraio Turonis concilio,
vefse abbalem, Ionge anle mortem curam pastora- circa feslum S. Hieronymi 1165, Senonas accessit,
lem dimisisse, et ad S. Viclorem unde assumptus ubi sesquiannum coniraoratiis esl. Hinc colbges
fucral, rediisse, ubf et dicm exlremum clausit. hanc ppislolam^seqiiciUianno 1164scriplani fuisse.
SW EPISTOL^E ET PRIVILEGIA. AN. 1164. 510
CCLXX. A norum conservalionem magis s.olliciti permane-
Ji
Ad Henricum Remensem archiepiscopum.Pro causa nms. Inde quidem est quod de jiace et utilitate
qum verlilur inter abbatem Sancti Remigii el ejusdem monasterii studiosi omnimodis existentes,
abbalem Dervensem, , dileclum filium nostrum subdiacouum Petrum ad
(Senonis Aug. 29.) nobilitatem veslram transmitlimus, magnUudinem
[MARTEN,Collect., II. 711.] vestram per apostolica scripta rogantes,, monerites
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, et exhortantes in Domino, quaienus ad pacem et
venerabili fratri HENRICORemensium archiepis- ulilitatem prsescriptae ccclesiae, et rerum suarum
copo, salutem et aposlolicam benedictionem. conservationem et defensionem pro reverentia B.
Conslilutus in prsescntia nostra dilectus iilius Petri ac nostra modis omnibus intendatis, ct jam
noster abbas Dervensis nobis suggessit, quodcum dictum subdiaconem nostrum in hoc audireetetiam
a bonse memorise S. (15) proedecessore tuo pro qua- exaudire curetis; et circuniadj'acentes nobilcs et
dam eausa, quse inler eum el dilectum iilium no- potentes barones vestros a prsescripti monasterii
slrum abbalem Sancli Remigii, super quadam de- molesliis et injuriis penitus compescalis. Ita quo-
cima diutius noscitur agilari, in j'us soepius re- que nostris in hac parte precibus et admonitioni-
R bus
vocaretur, eodem abbate ad propriam mensam se- acquiescatis, ut nos preces ac petitiones vestras
dente, tantis Iaboribus et expensis saepenumero fa- deheamus efficacius exaudire, et eis effectuni utilem
ligabatur, quod propter hujusiuodi gravamina quae indulgere et ad honorem vestrum omni teinpore
multoties sustinebat, fere coactus est liti onini- ferventius aspirare.
modis abrenuntiare. Postea etiam cum eamdem Datum Senonis vu Idus Septembris.
causam olim luaa prudentise commisissemus iiiie CCLXXH.
debilo lerminandam, consimili gravamine se et Ludovico Francorum regi significat se ejus litl$-.
ecclesiam suam affllgi nihilominus (14) proponebat. ras accepisse mandataque exseculurumx
Unde a nobis cum omni inslaiitia postulavit, ut (Senonis, Sept. 24.)
nostris tibi litteris significaremus, quodlocum utri- [DUCHESNE, Seripl. rer. Franc, IV, 628]
que parti idqneum assignares, ubi tam ipse quam ALEXANDER, etc LUDOVICO, etc.
adversa pars laboreset expensas aequaliter sustine- Litferas excellentise tuoe quanla decuit animi
rent. Verum nos causam illara non ex fraude ab- bcnignitale suscepimus, et quod nobis eisdcni lit-
balis Sancti Remigii, sed potius ex dikuionibus teris innuisti, gratum admodum et acceplum ha-
Dervensis abbaiis tanto tempore dilatam fuisse c,, bemus, et hoc juxta postuiationem tuam eflectui
plenius inielligentes, fraternitali tuae per aposlo- mancipare curabimus.
lica scripla mandamus, quatenus utramque partem Datum Senonis, VIII Kal. Octobris.
anle tuam praesentiara convoces, et rationibus hinc CCLXXIII.
inde audilis diljgenler et cognilis, eamdem cau- Petenlibus Garcia magislro el fralripus Caiulravcn-
sam, remoto appellationis obstaculo, infra triginta sibus Calatravam luendam suscivit frairumqua
dies post harum susceptionem vel saltem infra leges, bona, privilegia confirmat.
(Senonis, Sept. 25.)
qtiadragiula, fine Iegitimo sludeas lerminare, si Annal. Cisterc, II, 400.]
vero praescriptae causae interesse non poteiis, eam [MANRIQUE,
alicui suffraganeo tuo, qui neutri parti merito ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
lectis iiliis GARCI^magistro, et fratribus de Caja-
suspectus haberi debeat, committas audiendam, et
secundum tenorem illum quem tibi praeiiximus trava, tampraesentibus quam fuluris, secundumor-
terminandam. dinem Cisterciensium fratrum viventibus, in per-
Data Senonis, iv Kal. Septembris. petuum,
Justis petenlium desideriis facilem nos convenit
CCLXXI. r> imperliri consensum, et vota quae a ratipnis iramile
Ad E
Guillelmum comitem Nivernensem et Idam ma~ non discordant, effectu sunt prosequente com.
' trem
ejus. — Vt a vexalione Vixeliacensis cceiW" plenda. Eapropter, dilecti in Domino filii, vestris
bii abslineant.
justis postulationibus grato concurrentes assensu,
(Senonis, Sept. 7.) praefalum locum de Calalrava, in quo ad servien-
[MANSI,Concil., XXI, 1042.] dum Deo divino estis obsequio mancipati, sub
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- B. Petri et noslra proleclione stiscipiraus, et praa-
lecto filio nobili viro GUILLELMO comili Niverni, et senlis scripti patrocinio communimus. Institiitio-
ID.Ematri eius, salutem el apostolicam benedi- nem vero quam dilecli lilii nostri, abbas et fratros
clionem. Cistercienses in eodera loco fecisse noscuntur, vj-
Quanto monasterium Vizeiiacense ad jus B. Petri, deiicet ul ordinera eoruin iirmiter servarelis, et mi-
et disposjlianem noslram noscitur specialius peiii- litaribus armis accincti contra Saracenos ad ipsius
nere, lanto ejus incrementis et commodis sludio loci defensionem virililer pugnaretis, nos ratam
frequenliqri inlendinius, et ad pacem ipsius, et bo- habentes, devotioni veslrae, aucloritale aposloli^a,
(15) Samsone. (14) Consule epistolas 209 el 255.
311 ALEXANDRIIII PAPM 312
confirmamus, statuenles ut quascunque possessio-. A reamque se in divino judicio existere de perpetrala
nes, qusecunque bona idem locus impraesentiarumi iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore et
juste et canonice possidet, aut in fulurum conces- sanguine Dei et Domini noslri Jesu Christi aliena
sione pontificum, largitione regum, velprincipum, fiat, atque in extremo examine districlae ullioni
oblalione fidelium, seu j'ustis aliis modis, praeslantei subj'aceat, Cunclis aulem eidem loco sua j'ura ser-
Doraino, poterit adipisci,firma vobisvestrisque sue-= vantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quate-
cessoribus et illibata perraaneant. nus et hic fruclum bonae actionis percipiant, et
Prselerea, ea quae de victu et veslitu vestro prae- apud districtum Judicem preeriiia seternse pacis
dicti abbas et fratres Cistercienses, et universumi inveniant. Araen, amen.
capitulum ejusdem ordinis a vobis tenenda sanxe- Dat. Senonis, per manum Hermani sanctae Ro-
runt, vobis auelorilate apostolica confirmauius. Ila manae Ecclesiae subdjaconi el notarii, vn. Kalend.
siquidem statutum est quod lineis in femoralibus Qctobris, indictione xm, Incarnalionis Dominicae
tantum vobis uti licebit, tuhicas ad equilandum anno 1164, pontificatus vero doniini Alexaindri
idoneas habebilis, pelliceas quoque agninas, sed papaeterlii anno vi.
breves, mautella agninis forrata, el cappas, et sca- • CCLXXIV.
'
pulare pro habitu religionis. Yestiti et cincti dor- Mouasterium S. Marim Horlense tuendum
mielis, etin refeclorio, el in dormitorio, et in co- suscipit
et
ejusque possessiones privilegia confirmat.
quina juge silentium tenebilis : summopere autem
cavebitis ne in qualicunque vesle aut superfluitatis (Senonis, Sept. 25.)
argui, aut curiositatjs notari possitis. Sint ergo [Ibid., p. 402,]
in ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
panui veslri colore et crassiludine prsedictorum leciis filiis BLASIOabbati monasterii B. Mariaede
frairum similes : iribus vero in hebdomada diebus,
id est feria tertia, quinta, et Dominica, cum prseci- Horta, ejusque fralribus, tam pisesenlibus quam
ruturis, regularem vilam professis, in perpetuum.
puis diebus festis, carnibus vesci licebit; uno lan-
lum ferculo, et unius generis, quanlum ad carnes Religiosam vitam eligentibus apostolicum conve-
perlinet, contenli eritis, et ad mensam ubique si- nit adessc prsesidium, ne cujuslibet lemeritatis in-
lentiura tenebitilis. Insuper slatutum est ul nulli cursus aut eos a proposito revocet, aut robur,
Cisterciensis ordinis liceat quemcunque fratrum quod absit! sacrse religionis infringat. Eapropter,
veslrorum recipere absque assensu veslro; sed, dilecti in Domino filii, vestris juslis poslulationi-
et vos erga fratrcs eorum eadem lege tenebimini. , bus clenienter annuimus, et pracfatum monasterium
Cura autem ad aliquam abbaliam ordiuis Cister- B. Dei Genitricis semperque virginis Marise, in quo
ciensis venerilis, quoiiiam consuetudinero illorum divino estis obsequia mancipati, sub B. Pelri et
ininus novislis, non in conventu, sed in hospitiis nostra proleclione suscipimus, et preesentis scripti
honeste et charilative, et quanlo familiarius fieri privilegio comniunimus. In primis siquidem siar
poterit, recipiemini. In jej'uniis eamdem observan- luentes ut ordo monaslicus, qui secundum Domi-
liam tenebitls, sicut conversi illorum ; capellanos num el B. Renedicli Regulam, et inslilutionem
in domo yeslra professos, sicul suos praedicti fra- Cisterciensium fralrum in eodem monaslerio insli-
tres in domo ordinis recipiant. Saiie laborum ve- tutus esse dignoscitur, perpetqis ibidem temporibus
slrorum, quos propriis manibus, aut suraptibus inviolabiliter observetur.
colitis, sive de nutrimentis animalium vestrorum, Praeterea quascunque possessiones, quaecunque
nullus a vobis decimas, aut primitias exigere prae- bona idem monaslerium inpraesentiarum juste et
sumat. Prohibemus autem utnulli fratrum VCSIIO-Tcanonice possidet, aut in fulurum concessione pon-;
rum, post factam in eodem loeo professionem, tificum, liberalitate regum vel principum, oblatione
absque totius congregalionis assenstt liceat de loco fidelium, seu aliis juslis modis, operante Domino,
illo discedere; discedentem vero, absqtie communi jj j polerit adipisci, fi:iiia vobis vcstrisque successori-
littcrarum cautione, nullus audeat retinere. bus et illibala perinaneanl. In quibus hsec propriis
Decernimus ergo ut nulli omnino bominuin liceat duximus exprimenda vocabulis : locum ipsum de
jam diclum locum temere perturbare, aut ejus Hoiia, in quo prsedictum monasierium silum est,
possessioiies auferre, vel ablatas relinere, mi- cum omnibus ajmendiciis suis : grangiam quaedici-
iiuere, seu quibuslibet yexationibus fatigare, sed (.ur Cantavos; grangiam quae dicilur Bonicias, cura
illibata omnia el integra conservenlur, eorum, pro appeudiciis earum; grangiam Alcardea; cum appcn^
quorum gubernatione ac susteiitatione concessa diciis suis; grangiam quse dicitur B.enviverae,cum
sunt, usibus omnimodis profulura, salva scdis appendiciis suis : grangiam quae dicitur Arandela,
apostolicse auctoritate. Si qua igitur in futurum cum appendiciis suis; grangiam quae dicitur Glu-
ccclcsiaslica ssecularisve persona, hanc constilu- dese, cum appendiciis suis, elc Pergit ad deci-
tionis noslrae paginam scieiis, contra eam temere marum exemplionein, et comtnunia alia indulta,
vcnire tentaverit, secundo terliove cominonita, nisi eidem cmnobiospeciuliter firmanda,
pr;esu:nptionem guam congrua salisfaclione corre- Dalum Senonis, per manum Hermani S. R. E,
xcrit, potestatis honorisque sui dignitale careat, subdiaconi et notarii, \n Kalendas Oclobris, indi;
315 EPISTOL^E ET PRIVILEGIA. — AN. 1164. 514
ctione xm„ Incarnationis Dominicse anno 1164, A Datum Senonis, viu Idus Oetob-
ponlificaius verp domini Alexandri ni anno vi. CCLXXVll.
Ad eumdem. — De liospitali Ccmpendiensi.
CCLXXV.
(Senonis, Oct. 9.)
Ad Ludovicurii regem Francorum. "- De quibusdai,.
qum lum Ecclesim, lum regni ulililas mutari [Ibid.]
exposcit in Gallia. ALEXANDER episcdpus, servus servorum Dei,
(Senonis, Oct. 5.) charissimp in Christo filio LUDOVICO illustri Fran-
[MANSI,ConciL, XXI, 1012.] corum regi salutem et aposlolicam benedictio-
ALEXANDER episeopus , servus servorum Dei, nem.
charissimo in Christo filio LUDOVICO illustri Fran- Cognita olim tuse celsiludinis voluntate, quod de
corum fegi, salutem et apostolicam benedictio- bospilali illo apud Compendium conslituto, unde
nem, serenitatem tuam nos saepius rogasse meminimus,
Qusedam gravia et admodum difficilia Ecclesise per viros religiosos veritatem diligenlius investi-
Dei ae nobis, et tibi etiam et regno, nisi meliori gari volebas, ulrum ad Compendiense monaslerium
fuerint mutata consilio, et quae, si provide alten- pertineret : id venerabiiibus fratribus nostris [Bal-
"
dantur, et sludiosius caveantur, et in melius im- duino] Noviomensi, elc [AmalricoJ Silvaneclensi
mutenlur, utilia plurimum et accepla tam Ecclesiae episcopis, de quorum honestate et prudentia nulla-
quam nobis, et ad honorem tuiim et regni perli- lenus dubitamus, nec excellentiam tuam credimus
nenlia, per dileetumfilium P* subdiaconum uostrum in aliquo dubitare, commisimus inqtiirendum. Qui
excellentise tuae duximus intimanda; per aposto- utique ad locum ipsum pariter accedentes, sicut ex
lica scripta rogantes regiam serenilatem, atque litteris illorum, quas regise sublimitali transniitli-
monentes quatenus eis per ipsum auditis plenius mus, poles evidenter agnosccre, veritatero inquirere
et cognitis, ea meliori studeas consilio commutare, studueruiit; et sicut esedem lilterae continent, in-
et salubriler prsecavere, ila quod ad honorem Dei venerunt. Inde siquidem est quod magnificeniiam
et Ecclesiae, et ulilitatem regni et tuam debeant tuam per aposlolica scripta rogamus , monenius,
redundare. et cxhorlamur in Domino, quatenus, earumdem lit-
Datura Senonis, v Non, Octobris. lerarum tenore diligenter inspeclo, sicut exjtedire
CCLXXVI. cognoveris, et luse fuerit beneplacilum voluntati,
Ad Ludovicum Francorum regem. — De eleclione ita de memoralo hospitali efficias et disponas, ut
Ecclesim Carnotensis, Q de tcrreno regno ad ccelesle Iransmigrans , ab illo
(Senonis, Oct. 8.) bonorum omnium remuneralore aelernae felicitatis
[Ifrid,col.l001.] praemium valeas oblinere , et nos ipsi serenilali
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, cha- tuse gralias debeamus propter hoc uberrimas ex-
rissimo in Cbristo filio LUDOVICO illuslri Franco- bibere.
rum regi, salutem et aposlolicam benedictionem. Datum Senonis, n ldus Octob.
Dilecti filii nostri, tam decanus quam subdeca- CCLXXVIII.
nus et archidiaconus, cum magna parte canonico- Ad eutndem. — Hospitale Compendiense ejusdcm
rum Carnotensis Ecclesiae, in nostra pariter prae- urbis abbatim altribuit.
sentia conslituti, nobis plenarie exposuerunt quam (Senonis, Oct. 20.)
incaute et inconsulte in facto electionis ipsiusEc- [Ibid.]
clesise processerant. TJnde nos et adversilatibus ALEXANDER episcopus, scrvus servorum Dei, cba-
ejusdem Ecclesiae compatientes, et opinioni eorum, rissimo in Chrislo fllio LUDOVICO illustri Fraiicorum
quse hac occasione plurimum est denigrata, inte- regi, salulem et apostolicam benediclionem.
grilalem suam recuperare optantes, ipsos ad pacis Illam sincerissimam regioe serenitatis affectionem
et concordise bonum cum onani diligentia sumus P quam circa Ecclesias Dei mullimodis habere digno-
hortati; eosque monuimus ut unanimiter in unum sccris, magnificis in Domino laudibus commenda-
conveniant, et Ecclesiae suae salubriter studeant mus : votiviscordis ailectibus exoptantes ut ipsa
providere, et ad hoc uliliter consummandum usque immaculata Dei Sponsa viro suo Christo te valea,t
ad proximas Octavas Epiphanise (15 Januar. 1105) in aeterna bcatitudine prsesenlare, quam in terris
eis terminum duximus indulgeudum. Quapropter innumeris dcvolionis indiciis, sicut rex catholicus
regiae serenitalis induslriam per apostolica scripta et Christianissimus princeps , nosceris ferventius
rogamus, raonexnus et exhortamur atlenlius, qua- honorasse. Ex lilleris autem excellentiae tuse nuper
tenus memoralos canonicos viva voce ac lilteris accepimus, quod negolium illius hospitalis Com^
super hoc ipso sollicite et studiosius exhorteris ; et pendiensis, unde soepius regise eelsiludini scripsi-
ad id efficiendum regium eis favorem et auxilium mus (15), neslro arbitrio reliquisli, et <juod exinde
efficaciter subministres : ul prsefata Ecclesia te sibi statueremus magnitudinem luam ratuiii et firmum
patrocinante optata consolatione fruatur , et vitali habere, lilteris asseverasii. Unde quouiam prsescri-
yaleat provisione gaudere. ptum hospilale receplioni pauperum perpetuo de-
(15) Vide epislolam sujieriorem ei epist. 264,
«3 ALEXANDRIIII PAPJl 310
putatum, sicut ex scripto venerabilium fratrumi A seu aliis justis modis , prseslante Domino, poteri-
nostrorumBalduiniNoviomensis, et [Amalrici] Sil-- lis adipisei, firma vobis vestrisque successoribus
vanectensis episcoporum, quibus hoc inquirendumi et illibata permaneant. In quibus hsecduximus pro-
commisimus, nobis innoluit, ssepius Compen- priis exprimenda vocabulis : altare prsedicleevillse
diensis Ecclesiae canonicos prccuralores habebat : de.Liskes, et omnem decimam ejusdem parochiae,
nos allendentes quod monasteria et alia religiosat silvas terras, prala in eadem vilia adjacenlia exdono
loca bospitales domos ad receptiones pauperumi Eustachii de Malbesbere, etc.
habere solebant, el de regia clemenlia , quse, sic- Datum per manum Hermanni sanctae Romanae
ut diximus, Ecclesiam Dei diligere el ampUare con-- Ecclesise subdiaconi et notarii vm Kalend. Novero-
suevit, et dispositionem ipsius nostro reliquit ar- bris, Incarnationis Dominicaeanno 1164, pontifica-
bilrio,'pIurimura confidentes, ipsum hospitale Com-• tus vero domni Alexandri papseIII annavi,
pendiensi monasterio apostolici scripti munimines CCLXXX.
duximus confirmandum. Ita quidem quod usibusi Privilegium pro monasterio S. Joannis Reomaensis.
pauperum deputalum , ad dispositiouem et curami (Senonis, Oct. 50.)
dilcctorum fiUorum nostrorum .... abbalis et [Historia monasl. S. Joannis Reomaensis, p. 208.]
fralrum ej'usdem loci debeat in perpetuura sine B ' ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
omni inquieludine pertinere. Quocirca serenilatem lectis filiis PETROabbati monasterii S, Joannis
tuam per apostolica scripia rogamus, monemus, Reomaensisejusquefratribus,lampraesentibusquam
et exhortamur in Domino , quaienus pietalis in- futuris, regularem vitam pro<essis, in perpetuum.
tuilu, et pro reverentia B. Petri ac nostra, me- Desiderium quod ad religionis propositum et
morato monastcrio idem hospilale luae pariter su- animarum salutem perlinere monstralur, auclorc
blimilalis scriplo confirmes : nec ipsis exinde va- Deo siiie aliqua esl dilalione complendum. Qua-
leat aliqua inposlerum quaestio suboriri. Si vero propter, dilecti in Domino filii, vestris justis poslu-
quilibet eosdeni super boc moleslare vel perlur- lationibus clemenler annuimus et prsefatum B.
bare prsesumpserit, tu eos a praesumptione hujus- Joannis monasterium in quo divino manoipati estis
modi potestale regia non differas coercere, ut aeter- obsequio gloriosorum virorum Clodovei, Caroli, et
nae felicitatis prsemiura proplerhoc consequi merea- aliorum regum Francorum prseceptis munitum, et
ris, et nos ipsi niagnificenlioe tuae copiosas exinde fratrum noslrorum Sigoaldi, Brunonis, Joceranni,
gralias referamus. Guilklmi, et aliorum Lingonensium quondam epi-
Datum Senonis, XIIIKal. Novemb. scoporum scriplis roboratum, ad exemplar Patium
CCLXXIX. (C et praedecessorumnostrorum sanctae recordationis
Ecclesim S. Marim Liskensis proteclionem suscipit Innocenlii et Eugenii Romanorum ponlificum, cum
possessionesqueconfirmal. possessionibus et bonis suis sub B. Petri et nostra
(Senonis, Oct. 25.) proteclione suscipimus et prsesentis scripti privile-
[HCGO,Annal. Prmni., II, Pr., p. 50.] gio communimus, statuenles ut quascunque pos-
ALEXANDEU episcopus , servus servorum Dei, di- sessiones, qusecunque bona idem monasterium in-
lecto filio ROBERTO abbali ecclesiae Sanclae Mariae prsesenliarum j'uste ct canonice possidet aut in fu-
de Liskes, ejusque fratribus, Prsemonslralensis turum concessione pontifieum, largiticne regum,
Ordinis Morinensis dicecesis, salutem et apostolicam vel principum, nblalione fidelium, seu aliis raodis
benedictionem. justis, praestante Domino, jiolerit adipisci firma
Justis religiosorum desideriis consentire ac ra- vobis veslrisque successoribus, et illibala perma-
lionabiliter eorum pelilionibus clemenler annuere, neant. In quibus haecpropriis duximus exprimenda
apostolicae sedis, cui largienle Doniino,deservimu.-, vocabujis.
auctoriias et fralerna charilas nos hortatur. Ea- Ecclesiam videncet de villa, quse dicitur Corpus
propter, dilecli in Domino filii, vestris justis postu- £r» sancli, ecclesiam Aleiensem, ecclesiam Saucti
lationibus gratum imperticnles assensum, prsefa- Georgii de Simiriaco, ecclesiam de Berriaco, eccle-
tam ecclesiam in qua divino mancipati estis obse- siam de Vineis, ecclesiam de Tuitriaco, ecclesiam
quio, ad exemplar prsedecessoris nostri felicis me- de Asiaco, ecclesiam de Nuidis, ecclesiam de Asi-
moriae Adriani papae, sub beati Petri et noslra nariis, ecclesiara de Coiiciiniaco, capellain montis
protectione suscipimus , et praesenlis scripti privi- Barri; ecclesiam de Bunciaco, ecclesiam de Ju-
legiocommunimus, imprimis siqitidem slatuentcs liaco, capellam Sancti Medardi, ecclesiam de Sco-
ut ordo caiionictis, qui secundum Deura el Regu- lis, ecclesiam Camedonensem, ecclesiam Estivei,
lam beati Augustini atque consuetudinera Prsemon- ecclesiam de Estet, ecclesiam de Spissia cum ap-
stratensis Ecclesise in eodem loco dignoscitur in- pendiciis suis, ecclesiam dc Belaum cum capella de
slilutus , perpetuis ibideni lemporibus inviolabili- Reu, ecclesiam de Barro cum capella de Torceio,
ter observetur. Praelerea quascunque possessiones, ccclesiam de Pisi cum appcndiciis suis, ccclesiam
qusecunque bona impraesentiarum jusle et canonice de Marmeians, ecclesiam de Satigny, ecclesiam de
possidetis, aut in fulurum conccssione pontificum, Villamorina cum appendiciis suis, ecclesiam mo'.a-
iargitione rcgum vcl princijmm, oblatione fidelium sterii Sancli Joannis. ecclesiam de Corumbli»,
517 EPISTOL^ ET PRIVILEGIA. — AN, 1164. 518
Quidquid juris hahetis in villis Sancti Remigii vi- A j 1164, pontificatus vero domni Alexandri IFl papae
deiicet Belfontis, Visarnei, Teliaci. Quidquid etiam anno vi.
frater noster Gotefridus Lingonensis cpiscopus vo- CCLXXXI.
bis juste concessit, et scripto suo firmavil. In Ad Ludovicum Francorum regem. — Monastemm
^Eduensi episcopatu ecclesiam de Joviaco, eccle- S. Maximini ipsi commendat.
siam de SiraeriaCo, ecclesiam de Sancto Germano (Seiionis, Nov. 26.)
de Mondoum, ecclesiam de Tisiaco, ecclesiam San- [MANSI,ConciL, XXI, 1000.]
ctse Magnenliae, capellam de Rouredo, ecclesiam de ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, cha-
Cadriaco, cum capella ejusdem villse, ecclesiam rissimo in Chrislo filio LUDOVICO illustri Fraucorum
Sancti Medardi, ecclesiam B. Marise in villa Jonis. regi, salulem et apostolicam benedictionem.
In episcopatu Matisconensi, in Salurniaco eccle- Laudabilis propositum pietatis, quod circa san-
siam Sancli Andreae, cum capella Sancti Leodegarii, ciam Dei Ecclesiam lam in capite quam in membris
ecclesiam S. Martini de Ccreis, cum capellis ad regia serenitas exhibet, allendentes, monasterium
eam pertinentibus ; capellam de Bufariis cum ap • Beati Maximini, et abbalem ac fratres divinis ibi~
pendiciis suis. In episcopatu Nivernensi monaste- dem obsequiis mancipatos, sollicite olim luae com-
riumSancti Pelri de Glamio.In Tullensi episcopatu mendavimus majeslati, rogantes ut idem monasle-
ecclesiam Sancti Stephani. Concordiam praelerea rium consuela pietate diligeres, et ab iniquorum,
inler vos et sorores ecclesise S. Mariee de Rubeo incursu regise magnificentise munimine defensares.
monte in parochia Asiaca, a fratre r.osfro Gotefrido Quod utique bene hactenus, juxta beneplacilum
Lingonensi ejiiscopo utriusque parlis assensu ra- Dei, preces ac monita nostra, te adimplesse scien-
tionabili providentia factam, nostro munimine ro- tes, gratum id admodum acceptumque tenemus, et
boramus. celsitudini tuae gralias exinde uberrimas exhibe-
Decernimus ergo ut nulli omniuo hominum li- mus, firmam spem fiduciamque tenentes quod tibi
ceat praefatum monasterium temere pertitrbare aut exinde et honor augebilur terrenoe glorioc, ac po-
ejuspossessiones auferre, vel ablatas retinere, mi- testaiis iu terris, et ab aeterno remuneratore j'usto-
conferetur in eeelis.
nuere, seu quibuslibet vexationibus fatigare, sed rum immarcescibilis palma
omuia integra conscrventur, eorum, pro quorum Yerum quia, sicut accepimus, ct auribus nostris
Aurelianensis civis, Theobaldus
gubernatione ac sustentatione concessa sunt, usi- insonuit, qtiidara
bus omnimodis proftilura, salva sedis apostolicsa scilicet Morini, praefatum monasleriuni pecuniae in-
auctoritate et dicecesanorum episcoporum canonica (_ debite repetilione fatigat, 0. de Beslisi, et M. vi-
dua monasterium ipsum nimis repenlina debitorum
juslitia. Si qua igitur, etc,
exactione moleslant, sublirailalem tuam iterato ro-
Ego Alexander catholiese Ecclesise episcopus.
Hubaldus Ostiensis gamus, et exhortamur in Domino, quatenus ejus-
Ego episcopus. dem roonaslerii pauperlates atque miserias solita
Ego Bernardus Porluensis et Sanctae Rufinse epi-
benignitate respicias, et secundum quod de justitia
scopus. fuerit, prsedielum indebilse pecunise petitorem regia
Ego Gualterius Albanensis episcopus. compellas auctorilale desistere; et eos qui subitae
Ego Hubaldus presb. card. tituli Sanctse Crucis rcpetilioni debitorum insistunt, quantum cum bona
in Jerusalem. voluntate fieri polerit, opporlunitatcm facias idonei
Ego Hcnricus presbyter card. tit. SanclorumNe- ut iude et a Deo praemium et
rei el Achillei. leniporis exspeclare,
a nobis debeas acliones recipere gratiarum.
Ego Joannes presb. cardin. tit. Sanctse Ana- Datum S.enouis vi Kal. Decembris.
stasiae.
Ego Albertus presb. cardin. lil. Sancti Laurentii CCLXXXH.
in Lucina. Theobaldo priori et fralribus ecclesimS. Marlini dt
Ego Guillelmus tituli Sancti Petri ad Vincula, D ' Gampis addicil ecclesiam S. Martini de Passo, ca-
nonicis S, Martini Turonensibus abjudicatam.
presb. cardin. Dec. 15.)
(Senonis,
Ego Hyacinthus diaconus cardinalis S. Marise Hist. S. Martini de Campis, p. 555.]
in Cosmediu, [Dom MARRIER,
Odo diacorius
ALEXANDER episcopus, servus servorum Del, di-
Ego cardinalis S. Nicolai in Car- leuis iiliis TUEOBALDO et fralribus ecclesiae S.
cere Tulliano. priori
Marlini de Campis, salutem el aposlolicam bene-
Ego Boso diacon. cardin. Sanctorum Cosmae et diclionem.
Damiani.
Cum inter vos et dilectos filios nostros ecclesiae
Ego Cinthius diaconus cardinalis Sancti Adriaui. B. Martini Tttronensis canonicos super ecclesia S.
Ego Mainfredus diaconus cardin. Sancti Georgii Martini de Passo, controversia elim mota
in Velabro, fuissct,
et in noslra proesentia diutius ventilata, nos landem
Datum Senonis permanum llermanni sanctse Ro- ralionibus et allegationibus el teslium etiam depo-
manoe Ecclesise subdiaconi et nolarii, in Kalend. sitionibus ulrinque auditis, praescriptse eceleiise
Novemb, indict. xm, Iiicarnationis Dominicaeanno possessionem eisdcm canonicis adjudicavimus, quae-
319 ALEXANDRl III PAPM 520
stione tamen proprietatis reservala, ila quod eccle- A Ego Henricus presbyler cardinalis tit. SS. ,Ner«i
sia illa minime ad ssecularitatem rediret, sed ut re- et Achilleei.
ligio ibidem secundum noslrum consilium el dispo- Ego Joannes presbyter card. tit. S. Anaslasiae,
sitionem deberet inslilui, et perpetuis temporibus Ego Albertus presbyter card. tit. S. Laurentii ia
observari. Postea vero vos super jure proprietatis Lucina.
de meritis causae vestrse et de justitia, sicut credi- Ego Jacintus diac. card. S. Marise in Cosme-
dimus, confidentes, prsedictos canonicos in jus co- din.
ram nobis traxistis, ut cum eis de proprietate me- Ego Odo diac. card. S. Nicolai in Carcere Tul-
moratse ecclesise contenderetis. Vos itaque cum illis liano.
coram nobis pro eadem causa slatutis terminis sae- Ego Boso diac card. SS. Cosmae et Damiani.
pius convocati, miiltas hinc inde raliones et allega- Ego Cintliius diac. card. S. Adriani.
tiones in nostra preesenlia proposuistis, et memo- Ego Petrus diac card. S. Eustachii juxta tem
ratam vobis ecclesiam reslitui postulastis. Unde plum Agrippae.
nos rationibus et allegationibus utriusque partis Ego Manfredus diac. card. S. Georgii ad Yelum
auditis et cognitis, atlendentes utramque, lam CIu- Aureum,
niacensis (ad quara vestra spectat ecclesia) quam B Dalum Senonis, per manum Hermanni sanclae
ecclesiam B. Martini Turonensis ad jus et proprie- RomanaeEcclesise subdiaconi et notarii, Idib. De-
tatem Romanse Ecclesise specialiter pertinere; con- cembr., Indictione xm, Incarnationis Dominicae
siderantes etiam quod cum sententiam pro supra- anno 1164, pontificatus vero domni Alexandri papae
dictis canonicis de possessioue protulimus, hoc a tertii anno vi.
nobis in senlenlia reservatum fuisse, quod secun- CCLXXXIIl.
dum disposilionem et consilium nostrum, in eccler LudovicoFrancorum regi F. fratrem, nuntium suinn,
sia de Passo religio deberet institui, et ibidem in commendal.
postremum perpetuo observari : de communi fra- (Senonis, Dec. 51.)
trum nostrorum consilio, non pro arbitrio vel sen- [DUCHESNE, Hist. Franc. Script., IV, 615,]
tentia; sed aposlolica auctoritate qua fungimur, ALEXANDER LCDOVICO.....
causa adbuc dubia exislenle, eamdem vobis eccle- Dilectum filium fratrem F, familiarem nostrum,
siam restituimus, et omnium tam mobilium quam ad regiam celsitudinem destinamus, per quera ex-
immobilium ad ipsam ecclesiam pertineniium vo- cellentiae tuae quaedam viva voce proponimus qu*
bis reslitulionem plenariam fieri dijudicavimus ; , non duximus lilterarum fidei commendare. Inde
J
slatuentes ut Cluniacensiuni fratrum religio ibidem est quod serenitatem tuam per aposlolica scripta,
perpeluis lemporibus observelur, ita lamen quod rogamus, monemus etexhortamur in Domino, qua-
prsenominatis canonicis trcs marcas boni argenli tenus quae libi ex parte nostra proponet, diligenter
ad pondus Trecense in mense Martio singulis annis audias, et ea quanlumcunque cum honore tuo ac
Turonis persolvetis, vel ipsi fructus unius prae- regni luae gubernalioni commissi fieri poterit, effe-
bendae ejusdem ecclesiae (si hoc forle maluerint) ctui studeas mancipare, ct quid inde facere dispo-
annuatim percipiant. sueris, nobis per euindem, sicut raagniiicentiee tuae
Ut autem hsec nostra iustitutio futuris temporibus visum fuerit, significes.
inviolabUiler observetur, eam auctorilate apostolica Dalum Senonis, n Kal. tanuar.
confiimaraus, et praesenti scripti patrocinio com-
munimus statuentes ut nulli oniniiio hominum li- CIRCA ANNUM1164.
ceat banc paginam nostrae institutionis et confirina-
tiouis infringere, vel ei aliquatenus conlrairc. Si CCLXXXIV.
quis autem haec attentare prajsumpserit, secundo Ludovico Francornm regi monasterium Compendienst
lertiove commonilus, si non reatum suum con- D commendal, cui domum hospitulem asseri cupit.
grua salisfactione correxerit, potestalis honorisque (Sept. 10,)
sui dignilalecareal; servaulibus autem haec, sit pax [MANSI, Concil,, XXI, 1015.]
Domini nostri Jesu Chrisli, quatenus et hic fructum ALEXANDER episcopus, servus servo.rum D.el,cha-.
bonaeactionis percipiant, et apud districium Judi- rissimo in Chrisno filio LUDOVICO illustri Franco-.
cem prsemia seternaepacis invenianl. Amen, amen, ruin regi, salulem el apostolicam bcnediclionem,
amen. llle affectus quem circa regiam maguilicenliam
affluenliori gerimtts charitale, indiicit nos propen-
Ego'Alexander cathojicse Ecclesise episcopus. sius el hortatur ea luae serenilati suggererc quafc
Ego Hubaldus Ostiensis episcopus. ad honorem Dei et saluleui animoe luse, et etiam
Ego Bernardus Poiiuensis et S. Rufinae episco- conservalionem regni, nosciiuus potissimum peiii-
pus. ncre. Cum enim opus pietatis sit, et aelerna; feii-
Ego Guallerius Albanensis episcopus. cilatis gloria dignum, sanctas Dci Ecclesias et reli-
Ego Hubaldus presb. card. S. Crucis in Jciusa- giosas personas diligcre, ct piacproteciionis nmai-
lcui, miue confovcre, illas Ecclesias IULCccjsitudini COH-
321 EPISTOL^E ET PRlVlLEGlA. - AN. 1164. 322
venit propensiori cura et diligentia respicere, et eo- A , tfi et nostra usque in fiuem firmiter perseveres, ct,
runi jura clementiori bonilate lueri, quae ab ipsa Ecclesiam Yirdunensem ad hoc idem reducere stu-
fundatione sui a lua magnificenlia et gloriosorum deas propensius et hoiiari. Nos enim intuitu devo-
palrum tuorum, non modica beneficia percepere. tionis et honeslalis quam circa nos geris, te spe-
Inde est quod Compendiense monaslerium, et ab- cialem filium nostrum diligere volumus, mulliplici-
batem ae fratres divinis ibidem obsequiis manci- leret honorare, et in tuis pelitionibus libenli animO
patos, tanto altentius tuae magnitudini commenda- exatidire.
mus, quanto idem monasterium ad jus B. Petri spe- Datum Parisiis, v ldus Aprilis.
cialius respicit et tutelam, et regise luitioni am- CCLXXXVI.
pliori noscitur provisione commissum : per aposto- Ad Martinum abbalem et monachos Vedastinos. —
lica scripta roganles monentes, et exhortantes in Confirmat composilionem faclaminter eos el Stru-
Domino, atque in peccatorum remissionem libi in- mensem abbalissam.
jungentes, qualenus oblentu-divinsemiseralionis, et (Parisiis, April. 15.)
ob veniam delictorum luorum, praedictuin moiiaste- [MARTEN,Ampl. Collecl., i, 888,]
riura, et ibidem Deo servientes, diligas, manute- ,B ALEXANDER episcopus dilectis filiis MARTINO
abbati
neas et honores, alque jura sua contra pravorum et fralribus S. Vedasli, salutem et aposlolicam bene-
insidias protectione solila tuearis. Specialiter la- dictionem. "
men tuam clementiam rogamus ut hospitalem do- Juslis pelenliuni desidcriis facilem nos convenit
nuim quae ad j'us ipsius monasterii pertinel, a di- impeiiiri consensum, et vola quoe a ralionis tra-
lectis filiis noslris abbate et fratribus ej'usdem mile non discordant, effaclu sunt prosequente com-
loci non permitlas ulla ralione turbari, vel aliqua- plenda. Eapropler, dilecti in Domino filii, justis
tenus impediri, quominus illius hospitalis, quae ipsi postulationibus grato concurrentes assensu, compo-
ecclesiae, sicul tua discretio novit, ulilis est admo- sitionem quoe inler vos et [Mariam] abbalissam
dum et necessaria, liberam administrationem pos- Sanclae Marise.deStrumis (16), venerabili fratre no-
sint habere. Ila quod praemium seternseretribulio - stro Waltero Albanensi episcopo, et dilectis filiis
nis inde recipias, ct ipsi fratres, inclytae suhlimitalis nostris O[done] erBfosone] sanctse RomanseEccle-
tueefavore leinporaliter freti, ferventius possint re- sise diaconis cardinalihus de roandato noslro me-
ligioni assumplae insistere, et ipsum mouaslerium dianiibus, rationabiliter facta est, auctoritale apo-
tam spiritualibus quam lemporalibus incremenlis, slolica duximus confirmandam. Cum enim tam vos
Domino auxiliante, augere. quam allera pars ad nostram prsescntiam venisse-
Datum iv Idus Septembris. tis ipsam controversiam praedicto episcopo et car-
CCLXXXV. dinalibus commisimus audiendam : utraque ilaque
Ad Gononem S. Viloni abbatem.—Laudat eum de parte in ipsorum praesenlia constilula, vos adver-
xelo pro sede aposlolica, Iwrtaiurque ul devolus ci sns abbatissam causabamini, quod possessioncs
semper adhmreal. quasdam ad monaslerium vcstrum perlinentes re-
(Parisiis, April. 9. cepisset, et conlra jus privilegiorum vestrorum
[MARTEN,Thesaur, I, 455.] easdempossessiones delineret. Abbalissa veroecon-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- tra dicebat, quod ita a longissimo retro lempore
lcclo filio abbali ecclesise S. Viioni Yirdunensis, feccrat, et possessiones ita receperat, el absque lae-
salulem et apostolicam benedictionem. sione monasterii vestri detinueral, et delinere vble-
Ex tenore lillerarum tuarum comperimus quod bal, nam ccnsum solvero, et relevaliones facere ln
tu, lanquam vir calbolicus et Ecclesioe laudabilis mulationihus abbalissarum parata erat. Cum autem
defensator, devotionem nobis et conslantiam virili- hsec et alia in hunc nioduni tam vos quam alia
ter observasti, et illi quondam schismatico Yirdu- pars in illorum pra;senlia allegaretis, mediantibus
nensi episcopo magnanimiter resistens, nunquam D Ecclesiae cardinalibus, intervenientibus eliam C. et
in errorem et malitiam Octaviani schismatici vo- F. Atrebalensis Ecclesiae archidiaconis, de com-
luisli ullatenus declinarc. Quod siquidem tanlo gra- muni consensu ad banc concordiam dcvenislis,
lius gerimus et magis acceptum, quanlo in medio quod abbatissa omnes illas possessiones perlinen-
pravoe naiionis positus, virtulis tuae conslantiam tes ad territorium vestrum, quas hodie, id esl tem-
in unilate Ecclesioe validius roborasli, et nihil un- pore bujus transactionis, possidel, sive etiam quo-
quam nobis potuisses offerre quod Deo magis place- rumcunque donalione tunc receperat, retenta pos-
ret, et in animo noslro charius aul preliosius ha- sessione, a donatoribuSj quoad vixerint, teneat
beremus. Unde prudenliam tuam, sicut dignum deinccps abbatissa quiele et pacifice, et absque
est, in Domino commendantes, et ex hoc dignis omni calumnia; ila tarnen quod censum conslitu-
iaudibus exlollenles, rogamus dilectionein tuam, lum singulis annis persolvat. Et quando praesens
monemus et exhortainur in Domino, qualenus sicut abbatissa vel aliqua de sibi succedentibus ab hac
bene el Iaudabiliter inccepisti in devotione beati Pe- luce"mig-Faverit,relevationem secundum consuetu-
(16) Strumensis abbalia ordinis S. Bcnedicli , diccccsis Atrcbalensis, duabus cifeiter leucis ab
Atrebato distans.
523 ALEXANDRIIII PAP^ 521
dinem aliorum liominum faciat. Pro ista tali con-- A nerabili fratri HENRICO Remensium arcbiepiseopo,
cessioue facta sibi a vobis, consliluit abbatissa no- salulem et apostolicam benediclionem.
mine ecclesiae suae se soluturam singulis aniiii3 Gum causa , quae inler Robertura mililem et 0.
marcham argcnti, diinidiam in Nalivitale Domini., burgcnsein super quodam prato vertitur, in prae-
et dimidiam in festo S. Joannis Baplistee. Ab hat; sentia dilecti lilii nostri decani de Roscio tractare-
vero hora.et deinceps praefata abbalissa possessio- tur, idem Roberlus ad venerabilem fratrem no-
nes ad j'us Ecclesiae vcstrae pertinentes, si volueri l slrum Laudunensem episcopum, 0. vero ad no-
recipiat, et per biennium leneat, infra quod tem- stram audientiam appeUavit, diem vigesimum post
pus ita faciat, ut finito biennio, nec per se, nec pei instantem festivilatem Domini prsefigens, quem jam
alium ullerius illas possideat, sed ad alium irans-• diclus Robertus reslringens ad quinlam diem post
ferat, nisi hoc de communi liccntia vestri capilulii Natale Domini ad sedem aposlolicain niliilominus
obtineat. Hanc vero concordiam memorali episco-1 in appellationem prortipit. Poslmodum vero prse-
pus et cardinales in scriptis redcgerunt, et sigillis1 fato Roberto in eodem termino coram nobis prse-
propriis munierunt. Nos quoque eamdem coneor- sente, alter nec venit, nec ad nos responsalem pro
diam ratain ac firmam habentes, eam auctoritale se aliquem deslinare curavit. Unde nos de tuse
sedis apostolicse roboramus, et praesentis scripli pa- B discrelionis prudenlia plenius confidentes, eamdcm
troeinio communimus, slaluentes ut nulli omnino1 causam experienlise tuae duximus committendam,
hominum, etc. et appellalione cessanle, fine debilo lerminandam.
Dalum Parisiis, ldus Aprilis. Quocirca fraterniiali luse per apostolica scripta
CCLXXXVH. mandamus, quatenus ulramque partem anle tuam
Prmceptum de rebus canonicorum Parisiensium prsesentiara convoces, et rationibus hinc inde au-
ordinandis. ditis et cognitis, caindem causam, remoto ap-
(Parisiis, April. 16.) pellalionis obstaculo, fine legitimo sludeas ler-
[Cartulaire de Notre-Dame de Paris, I, 226.] minare.
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- Dala Senonis, Kal. Januaiii.
leclis filiis, C[LEMENTI] decano et universo capi- CCLXXXIX.
tulo Parisiensi, salutcm et aposlolicam benedi - Ad Henricutn Remensem
archiepiscopum. •—Pro A.
clinnem. Alrebatensi episcopo.
Ex lilteris quas piae recordalionis Pater ct prse- (Senonis, Jan. 6.)
decessor nosler Eugenius, papa bonse memoriae, c [Ibid., col. 698.]
T[heobaldus] quondara episcopo veslro indulsit, ALEXANDER episcopus, servus scrvorum Dei, ve-
agnovimus quod, si in dandis majoriisel aliis bene- ncrabili frairi HENRICO, salutem et apostolicam be-
liciis, quoe ad communem capiiuli vestri peiiinent nedictionein.
dispositionem, posselis minime convenire, sibi lice- Cum venerabilis frater nostcr (17) A. Alrebalen-
ret eadem, cum assensu sanioris partis capiluli, sis episcopus, prout a nobis fuerat vocatus, ad no-
ordinare. Quas utique litteras nos venerabili fratri stram praesenliam accessisset, dilectus filiusnoster
nostro M[auritio] nunc episcopo vestro, ej'usdem Henricus filuli Sanclorum Nerei et Achillei praesby-
praedecessoris noslri vestigiis inhaerentes, poslmo- ter cardinalis, qui voluntatem tuam cognoverat,
dum innovavimus. Verum quoniam deinceps ex cum super his quae fuerant fratemitali deipso sug-
ulriusque paiiis confessione, quod hoc contra an- gesta, vehemenler coram nobis et duriler arguit,
tiquam consuetudinem ecclesise veslrae existit, et proponens ei qualiter ipsum dilexeris, et de nullo
eos auctoritale litterarum illarum nou usos fuisse promoveris ad majora; et nos eliam super hoc
agnovimus, auclorilale aposlolica duximus sialuen- ipso pateme, leniter atque austere etimdem episco-
dum ut supradicli praedecessoris noslri Iitlerae sive pum redarguere curavimus, atque raonere, ut tibi
nostrae, nullum vobis inposterum valeanl prsejudi- D tanquam Patri ct domino suo devote satisfaciat, et
cium generare, quominus majorias vestras vel alia luis raandalis fidcliler acquiescat. Ipse vero cor •
beneficia quae ad veslram solummodo spectant dis- reclionem noslram et ipsius cardinalis humilitcr
positionem, secundum antiquam ecclcsiae vcstroe salis ct patienler accipiens, se ab his coram nobis
consueludinem, possitis libere ordinare. multimodis excusavil, asserens quod promptus sit
Balum Parisiis, xvi Kal. Maii. mulliraodis el paralus, si in quolibet ofiendit, ad
luum mandalum et beneplacitum cmendarc Quo-
ANNO 1164-1165. niam vero tua planlalio est, et eum de minimo ma-
CCLXXXVIH. guum et sublimem in oculis hominura consliluisli,
J*ro ne ex indignatione tua clero et populo suo vilis de-
Ad Henricum Remensem archiepiscopum.—
beat vel abjectus liabcri, quod. libi quidem magis
") Roberto Milite.
(Senonis, Jau. 1.) quam alicui derogaret, fraternitatem tuam per
[MARTEN,Ampl. Collecl., n, 697.] apostolica scripfa rogamus, monemus atane con-
ALEXANDER episcopus, servus scrvorum Dei, ve- sulimus, quatenus his quae libi de illo sinlslre sug-
(17) Andreas ex abbale Vallium Sernaii factus episcopus 1164.
525 EP1ST0L;E ET PRlVlLEGIA. - AN. 1164-65. 526
geruntur, non facile credas, sed ipsiim ad prsesenss A j CCXCI.
aequanimiter tolerans, eum pro reverenlia beatii Ad trionachos Vcdaslinos. — Vt in electione abba-
Pelri ac nostra et ex officii lui debilo in considera- lis ex gremio non extraneam eligant personam.
ralione iUius devotionis, quam circa le gerit, omnij (Senonis, Jan. 15.)
rancore et indignatione deposita, in gratiam elt [MARTEN,Collecl., I, 872.]
amorem tuum plene.reducas, et si forte in te perr ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
ignorantiam deliquit, ipsum inter te et eum, se-- lecto lilio M. (19) abbati et fratribusecclesiae S. Ve-
cundum quod dignum fuerit, caule ac provide cor- dasli, salutem et apostolicam benedictionem.
rigas. Quod si correctionem tuam in humililatis ett Congruam officii nostri exsequimur actionem,
mansuetudinis spirilu recipere forle conterapserit,, si sacrosanclis ecclesiis, quarum cura et sollicilu-
sed in sua peiiinacia duxent persislendum, nosi do nos respicit, propter diligentiam dependimus,
et tu ipse habebimus illum acrius el asperius re- ct eis a nocituris inposterum praecavemus. Quia
prehendere, et ejus duritiam et contumaciain re-- - vero in substilutione pastorismulta est consideratio
secare. et providentia adhibenda, volumus atque manda-
Data Senonis, vni Idus Januarii. mus, ut, vacanle ecclcsia veslra paslore, donec in-
ter vos aliqua persona exstitcrit, quse honestale ac
CCXC. scientia prseemineot, et ad regimen et gubernalio-
A4 H_er_ricumRemensem archiepiscopum. — De, nem ipsius monasterii noscalur idonea, eam in
causa abbatissm de Berlolcors el mouialium de; paslorem et abbatem vestrum pari voto assumere
Sunclo Igniaco. sludeatis, nec extraneam eligalis, dummodo com-
(Scnonis, Jan. 7.) muniler in ipsam concordetis. Porro vobis aucto-
ritate apostolica indulgemus ut feuda et possessio-
[Ibid., col.699.] nes et decimas ecclesiae veslrae, ne ipsLecclesiae
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, culpa possint delinentium deperire, liberam.habea-
venerabili fralri HENRICO Remensium archiepiscopo, lis recipiendi in pignore potestatem. Sane quoniam
salulem et aposlolicam benedictionem. Romana Ecclesia jura quse in aliis ecclesiis habe-
Cum causam quae inter abbatissam de(18) Berto- bat incuria prselalorum ssepe amittere consuevit,
locors et moniales de Sancto Igniaco verlilur, ve- lam libi, fili abbas, quam successoribus luis, prse-
nerabilibus fralribus noslris Laudunensi et Novio- scnlium aucloritate preecipimus, et modis omui-
mensi episcopis commiscrimus concordia vei judi- c£ bus inhibcmus, ne alicui archiepiscopo vel episco-
cio lerminandam, ipsi haclenus in causa ipsa pro- po, absque conscicntia et licenlia Romani pontifi-
cedere dislulerunt. Nunc autem eisdem iteralo cis, ullam subjcclionem vel obedientiam promittere
mandavimus, ut hinc ad proximum feslum B. Vin- altentetis.
cenlii eamdem causam compositione non differant Datura Senonis, Idus Januarii.
vel judicio terminare, aut si circa hoc inlendere
non poterunt, id luae fraternitati sludcant intimare. CCXCIl.
Quia igitur noslri officii est iuter discordes pacem Ad Magislrum F. elPro magislrum R. Retnensemcano-
nicum.— Theobaudo Bigolo.
componere, et unicuique suam jusiiliam conser-
vare, ne deinceps causa ipsa hujusmodi dilationi- (Senonis, Jan. 15.)
bus prolongetur, eam discrctioni luae, de qua ple- LMARTEN, Collecl., I, 699.J
nain in omnibus fiduciam obtinemus, committi- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei ,
mus audiendam, per apostolica tibi scripla man- dilecto fratri magislro F. et magistro R. Re-
danles, qualenus nisi usque ad inilium proximoe mensi canonico, salulem et aposlolicam benedictio-
Quadragesimaepraefati episcopi boc efleceriiil, ulra- nem.
que parte et episcopis ipsis, si tibi visum fuerit, Super causam, quse inter Theobaudum Bigolum
ante tuam praesenliam convocatis, rationes hinc el Thomam adversarium ejus pro quadam terra
inde subtiliter el diligenler inquiras, quibus plena- diutius agilata, quam si bene meminiraus, olim
rie inlellectis ct cognitis, inter ulramque paiicm vestro examini delegavimus lermiiiandam, minime
pacifice studeas concorditer componcre, vel in co- sicut nobis dicitur processistis; ideoque discretioni
dera negotio cum lanla delibcratione satagas, ct vestrae per apostolica scripla mandaraus quatenus,
circumspecla ratione procedere, quod utraque pars omni frustratoria dilalione postposita, ita in causa
jiislitiam suam snb luo examine se gaudeal conse- ipsa juxla rigorem canonum procedalis, quod neu-
qui, et nos providentiam luam possimus sinccrius ler eorum valeat pro defectu jusliliae adversum nos
in Domino commendare. -alionabiliter querelari.
Data Senonis vn Id. Januar. Data Senonis, Idus Januarii.
(18) Vulgo Bertohii-Curtis, Gallice Berteaueourl. (17) Maiiino, qui cirea annum USSabbas crea-
Virginum est monaslerium, quiiique leucis ab Am- tus, pluribus annis Vedaslinuni monasterium ad«
bianis distans, fundatum cjrca.auiiuin 1092. misiislravit
327 AfcEXANDRIIII PAP^ 528
CCXCIIL A in omni terra ejus inlerdicla suis (f. sil) sepultura
Ad Henricnm archiepiscopum Remensem. — Pro conlinue el in aliis omnibus locis, quandiu in ip-
ecclesia Sancti Remigii sis praesens fuerit, divina prohibeatis officia cele-
(Senonis, Jan. 15.) brari.
[MARTEN,Collect., I, 700.] Datum apud Senonas, xvi Kal. Februarii.
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- ccxcv.
nerabili fratri HENRICO Remensium archiepiscopo, Ad Henricum Remensem archiepiscopum. — Pro
salutem el apostolicam benediclionem. Orienlali Ecclesia.
. Affeclusnobis pietatis suggerit, el ordo exigit cha- (Senonis, Jau. 20.)
rilalis, ecclesiis quas, imminenle persecutione, ino- [MARTEN,Collect. II, 700.]
pia deprimit, velquarum lapsus proveniens faculta- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
tes imminuit, paterna provisione consulere, et eas venerabili fratri HENRICORemensium arcliiepi-
•auxilii noslri humeris sublevare. Audientes igiltir scopo, salulem et aposlolicam benedictionem.
quod ecclesia beati Remigii ob praesentium malo- Qualiler Deus Orientalem Ecclesiam afflixerit, et
rum ingruenliam, multo debitorum onere praegra- eam manu hostium conlriverit, ex relalione honii-
vetur, quoniam sicut scriptum est : Fraler qui ad- B num exinde vcnienlium lua discrelio plenius, sicut
juvalur a fralre quusi civilas forlis (Prov. xvm), et credirous, novil. Quoniam vero inter csetera loca il-
Aposlolus invicem nos alterius onera portare com- larum parlium, locus qui dicitur Belmas crebriori-
monet (Galat, vi.) : dileclioni vestrae per aposto- bus ictibus Saracenorum alliditur, et eorum impu-
iica scripta mandamus, qualenus homines prsefatoe gnalionibusexposituS plurimum Deifidelium indiget
ecslesiae, qui terras veslras inhabilant, ad congrua auxiliis adj'uvari, lalores prsesenlium pro eleemo-
el.opportuna auxilia fratribus ejusdem ecclesiee synis acquirendis ad partes istas transmisit. Unde
conferenda nullalenus disturbelis, sed eos ad hoc quoniara pielalis opus est, et Deo valde acceplura,
commonere propensius et horlari curctis, et vos bis qui paganorura varias oppressiones sustinent,
ipsi fraternitalis- amore, .ct pro reverentia beali consilium pariter et auxilium ministrare, eos eha-
Petri ac nostra, sicut in simili neeessitale vobis ritati tuae propensius commendaraus, rogantes al-
fieri vcllelis, ila ipsum abbalem ad extenuanda jam tenlius alque monenles, qualenus divinsemiseratio-
dicta debila efficaciter adjuvelis, quod et in futuro nis oblenlu, elpro reverenlia beati Petri ac noslra,
aeternum pra;mium, et in temporalibus a Deo de- ipsos oculo clementiori respicias, et eis ad eleemo-
beatis exinde recipere incremenlum. synas per luam provinciam.colligendas opem tribuas
Dala Senonis, Idus Januarii. etfavorem, ut ex hocdignum valeas praemiura re-
CCXCIV. . cipere, el supernae felicilalis beatitudinem obli-
Ad jP. Narbonensem, Nemausensem, Vlicensem, nere.
Mimalensem el Magalonensemanlistites. — Lan- Dala Senonis, xm Kal. Februarii.
dal eorum sollicitudinem de tollendis pedagiis seu
porloriis; Bernardum auiem comilem Metgorien- CCXCVI.
sem, parere detrectanlem, inlerdicli sententia Ad Ludovicum Francorum regem. — De causa cpi-
mulctat, scopi Cameracensis, cui inducias adhuc in-
(Senonis, Jan. 17.) dutgel.
[D. BOUQUET, Recueil, XV, 815.] (Senonis, Jan. 27.)
ALEXANDER episcopus', servus servorum Dei, ve- [MANSI,ConciL, XXI, 1006.]
nerabilibus fratribus [PONTIO] Narbonensi, [ADEL- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, cha-
BERTO] Nemausensi, [RAIMUNDO] Uticensi, [ALDE- rissimo in Christo filio LLDOVICO, illuslri Franco-
BERTO]Mimatensi, [JOANNI] Magalonensi episcopis, rum regi, salutem et apostolicam benediclio-
salulem et aposlolicam benediclionem. nem.
Susceplis lilteris quorumdam ex vobis, gralum Q Veniens ad nos dilectus filius noster abbas san-
admodum tenuimus quod vos, sicut earum tenor cli Vincenlii Silvaneclensis, cum cclsiludinis luae
exposuit, super pedagiorum enormilale tollenda lilteris apud nos diligenter institit ut illi Camera-
sludiosi et vigilantes estis inde ulique fuil, quod censi episcopo, quem contra honorem Ecclesise et
•nobili viro Bernardo. comiti Melgoriensi, qui se salutem ipsius, et ulinam non veslram, diulius
super hisjuxta monila veslra corrigere contradicit exspcctavimus, adhuc inducias praebercmus. Ipse
scripta nostra (sine ulla lamen salulalione) direxi- vero, sicut credimus, elutinamrei veritas aliler se
nius, monentes eum altentius alque mandanles, haberet, non de necessitale aliqua, sed ut errorem
qualenustam super novis pedagiisamovendis, quam suum sub clementiae luae, et venerabilis fratris no-
super vcteri juramenlo lollendo, veslris mandatis stri Henrici Remensis archiepiscopi proteclione
et monitis acquiescal; alioquin senlentiam quam valeat obumbrare, hnjusmodi per vos occasiones -
tu in eum, frater arcbiepiscope, protulisli, ralam praetendil! Nos autem non pecuniam, sed animam
habemus, eamque usque ad dignam salisfactionem, suam quserentes, et tuaeserenilatis obtenlu, el con-
firmiter observari mandamus, adjicientes et veslrae sideratione j'am dicti fratris nosiri, precibus ac pe-
fralernitati mandantes, quatcnus in villa Alesli cl titionib.us,nisi contra Dcum manifeste veniremcs,
5-29 EPISTOL,® ET PRIVILEGIA. — AN< 1164-65. 330
annuere volent.es,eumdem episcopum usqtte ad se- A nerabili fratri HENRICO Remensi arcbiepiscopo, sa-:
cundam Dominicam proximae Quadragesimaeadhuc lutem et apostolicam benedictionem.
duximus exspectandum, ila quidem quod nisi il- Cum causa quse inter abbatem Sancti Remigii et
lum, atit nuntium, vel lilteras ejus de reversione rusticos de Nongento veiiitur, in preesenlia decani
ipsius et certa promissionc in praescripto termino ejusdem loei, ct quorumdam aliorum, super qui-
receperimus, eumdem ex tunc omni dilatione re- busdam querimoniis tractarelur, abbas sancti Re-
moia, publice excommunicabimus, et a corpore migii ad nostram audientiam appellavit : curnquc
Christi, quod est Ecclesia, sequeslrabimus. Quo- responsalis memorati abbatis propter hoc in prae-
circa magnificentiam tuam prsesentium significa- sentia nostra existeret, ipsi nec venerunt, nec pro
tiorie rogamus, ne tua sublimitas aliquibus preci- se responsalem aliquem deslinarunt. Unde ca,u-
b.us nos amplius super faclo islo conveniat. Roga- sam ipsam discretioni luoe commitlimus audien-
mus etiam excellentiam tuam, ut sicut per dile - dam, et iine dehito terminandam, ideoque per apo-
ctum filium nostrum abbatem Sancli Germar.i te stolica tibi scripta mandamus, quatenus ulramque
rogavimus , ita cfficias.Credimus enim quod hoc partem ante tuam jifsesenliara convoces, et ratio-
ad honorem tuum denuo spcclabit. nihus hinc inde audilis diligenter et cognitis, cau-
Datum Senonis, vi Kal. Febr. B sam ipsam, iustilia mediante, decidas.
CCXCVII Dala Senonis, xi Idus Februarii.
Ludovico Francorum regi pollicetur se [Pelro] ur- CCXCIX,
chiepiscopoBituricensi non defore. Ad abbalem Sancd Remigii et de Castro Theoderici
et L. decanum Bemensem. — Pro causa qum ver-
(Senonis. Febr. 4.) litur inler abbatemOrbaccnsemet Igniacensem.
[MANSI, Concil., XXI, 1009.]
ALEXANDER servus servorum cha- (Senonis, Febr. 15.)
episcopus, Dei,
rissimo in Chrislo Ulio LUDOVICO illustri Fran- [Ibid.]
ALEXANDER
corum regi, salulem et apostolicam bencdiclio- lectis filiis Sancti cpiscopus, servus servorum Dei, di-
nem. Remigii et de Castro Sancti
Theoderici abbatibus et L. decano Remcnsi, salu-
Litteras sublimilaiis tuae debita benignitale su-
tem et apostolicam bcnedictionem.
scepimus, sicut Christianissimi regis, et illiusprin- De vestra prudentia et honeslate plurimum con-
cipis quem tola in Domino charitate diligimus, et
honori et commodis in omnibus cum i fidentes, causam quse inter abbalem Orbacensem
cujus quse lerra ver-
Deo possumus aspiramus. Unde licet de super- (20)etHugoneni delgni (21)super quadam
abundanli fuerit, quod pro venerabili fratre nostro r. C litur, experientise vestrae committimus audiendam,
et amicabili compositione vel judicio terminandam.
P. Bituricensi archiepiscopo preces nobis sollieitas
Quapropter solliciludini vestrae per apostolica
porrexisti, cum nos eum solo suse boneslalis ac
affectione scripta mandamus, quatenus cum exinde fueritis
probitalis intuitu, '
sincerissimadiligamus, requisiti, in unum pariler convenienles,
el commodis ejus et commissse sibi Ecclesiae li- utramque
anle vestram prsesentiam convocetis, et ad
benter providere velimus, ipsas famen luee celsilu- partem
inler eos faciendam operam et dili-
dinis preces clernenler admisimus, voluutatem et compositionem
gentiam impendalis. Alioquin rationibus hinc inde
propositum assumentes circa eumdem archiepisco- audilis et
tam interventu luo sicut cognitis, eamdem causam ordine judi-
pum quam sius, diximus,' ciario absque appellationis remedio decidalis.
piObiUlis ofcieattt, ulitem in omnibus providentiam Datum Senonis, Idus Februarii.
et
gerere, juslitiam suam lam in causa quam modo
CCC.
habel, quam in aliis omnibus integram sibi auctore[ Ad abbalem S.
Domino conservare. Dilectum quoque filium no- Remigii Remensis.— Pro causa qum
verlilur inter abbatem S. Remigii et Odd.
slrum magislrum R. Beali Germani decanum,'
(Senonis, Febr. 14.)
quem tua nobis serenilas csmmendavit, benigne3 ,D [Ibid., col. 702.]
re.cepimus, atque a nobis interventu tuo efficaciier f ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
obiinuit quod rationabiiiter postulavit. lecto filio abbati Sancii Remigii, salutem et aposto-
Datum Senonis, u Non. Februarii. licam benediclionem.
CCXCYIII. Causara quae inler te et Odd. presbyterum super
Ad Henricum archiepiscopumRemensem.— Pro ec- :- quadam domo, quam paler et mater sua, sicut as-
clesia Sancli Remigii. serit, sibi ex teslameiuo reliquit, vertitur, dilectis
(Senonis, Febr. 12.) filiis nostris Sancli Memmii et Omnium-Sancto-
[MARTEN, Collecl., II, 701'.] rum (22) abbatibus commisimus audiendam, et
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- fine debito terminandam. Ideoque discrelioni tuaj
(20)Orbacense monasterium ordinis S. Benedicli,i, liari dissilum.
a S. Regulo Remensi archiepiscopo in dicecesiSues-
'<-
siouensi fundatum. (22) S. Meramiiet Omniura Sanctorum dud mona-
sleria ordinis canonicorum regularium S. Augustini
(21)Igniacense monasterium ordinis Cisterciensis
s in urbe Catalatinensi. . ;
de linea Clarcvallis quinto ab urbe Remensi mil-
PATIIOL.CC. 11
3SI AI.KXANnRIIH VXPM asai
per aposlolica scnpla mandainiis, qualenus cum ab \. posita malignan, dummodo libi pro ceiio constet
eis propter hoc fueris evocatus, per te vel respon- rem ita, sictit dicitur, processisse.
salem tuum, eorum praesentiam adeas, et quae Data Senonis, xv Kal. Martii.
ipsi exinde judicaverint, suscipias iirmiter et ob- CCCIII.
serves. Ludovicum Francorum regetn orut hortelur [Wit-
Data Senonis, xvn Kal. Martii. lelmum] Sicilias regem ul, quem exsilio affeceril,
Florium de Camebotta in gratiam recipial. Eum-
CCCI. dem Florium imperalori CP. cotnmendari cu-
pit.
Decano,lliesaurario Remensi mandat ut [Guidonem]
eleclutn Calalaunensem Henrico archiepiscopo (Senonis, Febr. 16.)
commendent. [MANSI,ConciL, XXI, 1025.]
(Senonis, Febr. 14.) ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, cha-
[D. BOUQUET, Becueit, XV, 815.] rissimo in Christo filio LUDOVICO illuslri Franco-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- rum regi, salulem et aposlolicam benedictionem.
lectis iiliis deeano, thesaurario, archidiacono et Ad noslri officii sollicitudinem speclat, oppres-
universo capitulo Remensi. sis et necessilatem patienlibus opem conferre, et
Quorumdam est nobis relatione suggeslum, quod apud eos pro ipsis inlervenire, in quibus pietalis
dilectus filiusnosterdiclusCalalaunensium electus, opera el miserieordiae viscera coguoscimus abun-
factum eleclionis suoenimis recogitans fuisse prse- dare. Ad regioe autem serenilaiis noiitiam perve-
properum, et in eadem electione minus ordinate nire oplanius quod dilectus flhus nnsler nobilis vir
processum, disposuil humiliter et intendit voluntati Florius de Camebotta, qui unus de majoribus Ca-
et beneplacito venerabilis fratris nostri Henrici ar- labriae baronibus habebatur, charissimi in Chri-
chiepiscopi vestri, qiiem cum ipsa pariter Remensi sto filii nostri W. illustris regis Sicilioe iram et
Ecclesia plurimum sibi videt hac occasione turba- indignationem incurrit, et de tola lerra ipsius, si-
tum, omnimodis acquiescere et omnia penitus in cui dicitur, coactus esl exsulare. Hac siquidem
ejus manibusresigiiare. Undeuniversitatem vestram occasione suscepta, quod cum nobis per religio-
sam et honestam personain soepe fuisset sugge-
per apostolica scripla rogamus, monemus etexhor-
lamur in Doinino, qualenus eunidem archiepisco- sium, quod quidam de terra sua eidcm regi prae-
pum hortari propensius et inducere studeaiis ut pararent insidias, et adversus eum molirenlur pro-
ctimdem diclum electum, cum ita se in prsesentia dilionis pcccatum cominiitere, nos venerabili fra-
- tri nostro Capuano archiepiscopo, quem ma-
ejus humiliaverit placita benignilate respiciat, et la- (
liter in eadem Ecclesia Calalaunensi provideat quod gis inter alios regi devotum et fidelem cognosce-
el ipsa possit in adminislratione illius oplata co»- bamus, secundo scripla nostra direximus, ul prae-
solationis rcmedium consequi et idem archiejiisco- fatum regem super hoc praemuniret et redderet
pus debeat ex hoc commendabilis inveniri. lauliorem. Cumque id sibi per jain dictum F.
Data Senonis, xvn Kalendas Martii. nepotem suum significassel, ille non credens quod
ex paiie nostra hoc diceret, sed ut hominessuos
CCCII. faceret ipsi suspectos : eum de terra coegit rece-
AdHcnricum Remensemarchiepiscopum.—Proabbate dere, ci ad partes Hierosolymilanas transire. Ve-
Sancli Remigii. ruai quia novimus celsitudinem tuam circa opera
(Senonis, Febr. 15.) misericordiae inlenlam existere, et ojipressos in
[MARTEN, Ampl. Cotlect. II, 702.] suis tribulationibus pietale solita et elemenlia con-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- fovere : pro supradicto F. excellentiaetuae preces
nerabili fralri HENRICO, salutera et apostolicam be- affectuosas porrigimus, roganles, monentes, et ex-
nedictionem. lioiiantes attentius, quatenus, cum nullus rex vel
Causam quse inler dilectos filios noslros P. abba- D ! princeps sit cui praedictum regem maj'orem quam
tem Sancti Remigii, et nobilem virum R. viceco- tibi reverenliam et devotionem exhibere creda-
miiem Lauilunensem super villam de Germiniaco mus, pietatis intuitu, et pro revcrenlia B. Petri
liosciluragilarijdiscretionilueecommittiiiiusaudien- ac ncslra, eidem rcgi litteras luae magnificenliaedi-
dam, et fine debito terininandam ; et quoniam pa- rigas, in quibus eum studeas mtilla altentiono
clionem qnae per dilectum filitim noslrum 0. San- rogare, quod ei lufc inlerventionis et amoris ob-
cti Nicolai in Carcere Tulliano diaconum cardina- lentu, iram el indignationem rcmiltat, et cum in
lem, tunc apostolicaesedislegatum, super hoc inler- gratiam suam reducens, sibi terram reslituat, et
cessit, praedictus vicecomes nullalenus, sicut dici- ibi lam eum quani uxorem et filios patiatur libere
tur, observavit, volumus firmiler et mandamus, permanere. Nihilominus etiam illustri Constantino-
qualenus, si ila est, eadem paciione nihil impe- politano imp, preces porrigas, el roges aitcnte,
dienie, causam ipsam audias, ct jusiilia medianlc! quod saejiedictum F. circa se habeal, et donec in
decidas. Mandamus etiara sollicittidini tuaequate- terra stta possit esse secure, ipsi pro iuo amore
ims partem praedicti vicecomilis uullatenus paiia- benefacere ac subvcnire intcndat. Ideo autcm ro-
ris contia eumdem abbatera ex conditione superiusi gamus, ut impcratori eiiam lilieras pro eo depro-
553 EPISTOLjE ET PRIYILEGIA. — AN. 1164-65. S54
catorias dirigas ; quod si forle, quod rion credi-- A EcclesiaeRomarre consueverit ex cohdilione per-
mus, preces nostras et tuas praefalus rex noni solvi. Quoniam igitur Ecclesia Romana nunquam
exaudierit, iste ad eumdeni imperalorem possit ha- exigere consuevit, sed potius rogari, ut alias eccle-
bere rccursum, et tuis precibus oplata apud etiini sias sibi, faeeret censuales, jam dictos abbatem el
bcneficia invenire. fralres et ecclesiam illorum ab bujusmodi absolvi-
Datum Senonis, xiv Kal. Martias. mus exaclione, et ut neque nobis aut nostris suc-
cessoribus, hisi forte de propria voluntaie et bene-
CCCIV hunc censum ab ecclesia illo-
Ad Henricum Remensem archiepiscopum.— Vl G. placitosuo procederet,
comes de Roceiocogatur reddere pecuniam, quam rum exigere liceat,praesentium auclorilate ccnsemus.
abslulit a nunlio Lugdunensis archiepiscopi. Si vero pncscripti monastcrii abbas aut fratres prse-
[Senonis, Febr. 27.) laxatum ccnsum aliquo lempore EcclesiaeRomanae
[MARTEN, Collecl,, II, 705.] peisolverunl, nolumus quod jusliiiee tuaevel ecclesiae
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- libi eommissaealiqtiod prsejudieiumdebeat generare.
nerabili fratri HENRICO Remensium arcbiepiscopo, Datum [Senonis,] Kal. Martii.
salulem et apostolicam benediclionem. CCCVI.
D
I Ex lenore lillerarum, quas lua nobis fralernitass Ad Ludovicum Francorum regem. — Vt paci inter
destinavit, aeeepimus, quomodo G. comitem dee quosdam conciliandm sludeat.
Roceio juxta quod a nobis in mandatis receperas,, (Senonis, Mart. 5.)
convenisli, ,ut pecuniam quam liuntio venerabiliss [MANSI, Concil. XXI, 1021.]
fralris nostri Lugdunensis archiepiscopi abstuleral,, ALEXANDER episcopus , servus servorum Dei, cha-
ei ex integro resignaret. Ille vero libi respondil,, rissimo in Ch: isto filio LUDOVICO illustri Francorum
quod infra quindecim dies preesentiam nostramn regi, salutem el aposlolicam benedictionem.
adiret, et nobis suee intentionis propositum revela- Quoniam regiee pietatis clementiam bis cogno-
reU Undc tu, hoc audito, apostolicae volens reve- scimus quae Deo beneplacita sunt, et profeclum
rentiae deferre, in ncgolio ipso ultra procedere no- pariunt animarum , tola raentis affectionis inten-
•luisli. Quia igitur nolurous ut ille appellationis be-- dere, idcirco magnificentiam tuaro ad ea quae ad
neficio abutatur, quominus in eum, nisi legilime e concordiae ct pacis bonum peiiineant, cum orani
monitus resipuerit, canonicam justitiam exerceas,i fidticia decreviraus invitare. Dileclus siquidem U-
discrelioni luee proesenlium signilicatione proecipi- lius noster Simon canonicus Senonensis nobis viva
n.us, ut praedictum G. iterum convenias alquecom-,- c( voce proposuit quod A. et 0. de Bri, cnm P. de
moncas, quod eidem archiepiscopo, quantum nun- Glazi gravem guerram et discordiam habeant, et
tius ejus jiolerit juramento probare se amisisse,;, nisi regia sublimilas inter eos mediatrix exstiterit,
tantum, omni occasione cessanle, sine aliqua dimi- i- ad pacis reconciliallonem suum non possunt ani-
nutione resliluat. Quod si infra quindecim dies :s mum mitigare. Unde quoniam tanto tuta aestimatur
post harum susceptionem ablala non reddiderit,t, subditorum conditio, quanto amplius sub aequilate
nec sufficientia pignora in tuis manibus pro sublataa regnantis, desiderabilis pax el tranquillitas custodi-
pecunia reddenda praestiterit, ipsum omni appclla- i- tur : celsitudinem tuam per apostolica scripla ro-
lione et excusatione romota excommunices, ct in a gamus, monemus, et exhortamur in Domino, qua-
lota terra ejus omnia divina, preeter baptisma par- f- tenus pietatis inluitu, et pro reverenlia beati Pelri
vulorum et peeiiitenlias moricnlium, inhibcas offi- j_ ac nostra, ad pacem et concordiam inler supradi-
cia celebrari. clos viros reformandam sollicite ac diligenler labo-
Dalum Senoiiis teiiio Kalendas Martii res, et ad hoc paiies luas efficaciter interponas.
CCCV. Datum Senonis, v Nonas Martias
Ad Mauriiium Parisiensem episcopum.— De annuo !0 €CCVII. ^1
w.icimauri censu EcclesimLaliniacensi reinisso. D
Privileghwt pro abbatia Fontebruldensi.
(Senoniri, Mart. 1.) (Senonis, Mart. 11.)
[Carlulaire de Notre-Dame de Paris, I, 52.] (NIQUKT, Hist. de fordre de Fontevrault, 4115.]
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- 3" ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
nerabili fratri MAURITIO Parisiensi episcopo, salu-
'" nerabilibus archiepiscopis, episcopis in quorum pa-
lem et apostolicam benediclionem. rochiis obedienliae Fontis-Ebraldi consislunt, sa-
In quodam scripto librorum nostrorum reperlo 10 lutem et apostolicam bcnediclionem, elc.
quodLaleranensipalatio(Laliniaeensis]Ecclesia(25),')> Indc est quod universilali veslrae per apo-
singulis annis unciam auri persolvere tenebatur, ab JD slolica scripta, mandamus, quatenus virginibus cas-
abbale el fratribus ejusdem loci eumdem censum m liiatem D<o vovenlibus, quoe ad sacrum ordinem
exegimus. Qui nobis inde responderunt quod in iu nionasterii Fonlis-Ebraldi transierint, benedictio-
memoria eorum non fuerat, nec aliqua super his is nis nuinus in omnibus solemnitatibus bcatae Virgi-
scripta habebant, quod census ille ab ecclesia sua ia nis, et in diebus Dominicis, nec non omnium aposto-
(23; Veiba uucinis inclusa supplevhmis ex magno Chartul. f° 191, v°, et ex parvo, f° 11.
'
553 ALEXANDRIIil PAPiG. 555
orum festivitatibuB, si boc poposcennt non ne-,- A alioquin vinculo anatberaaiis eumdem milifcm slu-
getis; sed potius, seposita niraia convenientis tem- deas innodare.
poris observanlia, satagatis eas, ex ofiicii veslri de- Data Senonis Idus Martii.
bito, more solilo, Domino consccrare. CCCX.
- Datum Senonis, v Idus Marlii.
Ad LudovicumFrancorutn rcgem. — Vt R. sacerdoti
CCCVHI. possessiones sum restituanlur ab injusto posses-
Ad Galterum episcopum, et Robertum archidiaconum, sore.
Lingonensem.— De ecclesia de Sarrinia. (Senonis, Mart. 17.)
(Senonis, Mart. 14.-) [MANSI, ConciL, XXI, 997.]
[DUCHESNE, Hist. Franc. Script., IV, 614.] ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, cha-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- rissimo in Christo filio LUDOVICO illustri Francorum
nerabili fratri GALTERO episcopo, et dilecto filio regi, salutem et apostolicam benedictionem.
ROBERTO archidiacono Lingonensi, salutem et apo- Exposcit tuae celsitudinis pia devotio his seinper
stolicam benedictionem. inlendere quae ad cohimodum indigentium clerico-
Admonet nos pastoralis sollicitudo jiropensius, et, _ rum non est dubium pertinere. Pervenit autem us-
horlatur, ilias ecclesiasticas personas diiigere, el que ad nos quod Joannes Baril. R. sacerdoti d«-
carum commodis et incrementis studiosius aspirare, mum quamdam et vineas, quas jure haeredilario
euas. in devotione Ecclesise ac nostra cognoscimus possidebat, ausu temerario abslulit, et eas sibi red-
fervenlius permanere. Quocirca rogamus discretio- dere conlradicit. Unde magnificenliam tuam roga-
nem vestram, monemus alque mandamus, quatenus nius, el tanquam in Christo charissimum Ecclesia
dilecto filio nostro Petro, venerabilis fralris nostri filium attentius exiiorlamur, qualentis, si ita est, ita
Ilugonis Suessionensis episcopi consanguineo, ec- faciat tuae discrelionis sublimitas praefato sacerdoti
clesiam de Sarrinia, quam ei, sicut litterae vestrae in praesentia tua, vel alterius de quo jilenarie possis
testificanlur, canonice concessistis, defendere viri- confidere, j'usliliae plenitudinem exhiberi, ul idem
liter et conservare curetis : et eum per idoneum et sacerdos j'us suum se gaudeat fuisse plenarie con-
honestuin proeuralorem suum eamdem ecclesiam secutum.
quiete faciatis et libere possidere; ncc a clerico vel Dalum Senonis, xvi Kal. Aprilis.
laico inquietudinem sibi super hoe aliquam permit-
CCCXI.
laijs injiiste inferri: imo potius j'uxla testimonium
litterarum vestrarum ei praescriplam ecclesiam de- C Ad llenricum Rcmensemarchiepiscoputn.— Pro fra-
{ tribus Cislerciensibus.
fendalis, ut ipse devotus debeat exinde vobis et ob-
noxius existere, el nos possimus prudentiam ve- (Senonis, Mart. 25.)
strara super hoc commendare. [MARTEN,Ampl. Collect., II, 70S.J
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
Dalum Senonis, n idus Martii. nerabili fratri HENRICO Remensium archiepiscopo,
CCCIX. salutem et aposlolicam benedictionem.
Ad Hemicum Remenscmarchiepiscopum.— Pro ec- Cum ad universos religiose professionis viros
clesia Sancli Memmii. aciem debeamus nostrae considerationis extendere,
(Senonis, Mart. 15.) dilectos lilios nostros Cisterciensium ordinis fralres
[MARTEN.; Ampl. Cotlect,, H, 704.] tanto nos convenit uberiori charitate diligere, et eo-
"
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- rum commodis et incremenlis propensioris sludio
ncrabili fralri HENRICO Remensium archiepiscopo, solliciludinis aspirare, quanto in;er caeteros religio-
salutem et apostolicam benedictionem. sos causam Ecclesiae prudenlius defenderunt, et
Ex transmissa nobis conquestione abbatis et fra- catholicam foveriint magnanimiter unifalem, el di-
trum S. Memmii (24) accepimus, quod Henricus mi- r, rj vinis etiaro obsequiis noscuiitur ferventius inhse-
les Dejirigi, homines eorum capere, el ipsos bonis rere. Inde est quod eosdem fralres et eorum do-
omnibus spoliare, et spoliatos in vincuiis detinere, mos charitati vestrse atlenlius commendamus, ro-
el ad redemptionem cogere temerario ausu praesu- gantes, monentes et exhorianlc-s in Domino, quate-
niit. Quia vero praediclo abbali el fratribus in j'ure nus amore superni Conditoris, et pro reverentia
s.uoconservando dSesse ncc possumus, nec debe- beali Pelri ac nostra, intuitu quoque religionis ipso-
m.us, el tafitus excessus incorrectus relinquendus rum, eos diligere ac manutenere curetis, et in suis
non est nec inultus, fralerciilati tuae per apostolica jusliiiis laudabiliter confovere, insliutiones eiiam
scripla mandamus, quatenus si ita est, praescriptum et observanlias ipsorum et ca quae a Romanis pon-
roiliiem. diligenter commoiieas et dislricte compel- tificibus sibi noscuntur indulta sollicila diligentia
las, ut ablata universa resliluat, et si quos habet in conservetis, el per parochias vestras ea non palia-
capliuie vel fidejussoria cautione pro solvenda pe- miui ullalenus violari; ut ex hoc seternaemercedis
winia obligatos, liberos el absolulos abire permittat, cumulus vobis accrescat, el nos exinde copiosio-
(24)S. Memmius primus Calalaiineiisis episcopus, rium ordinis canonicorum reguiarium S. Augu-
-
cujus nomine Catalauni exslat a»tiijuum nionasle- stini,
S57 EPISTOLJE.ET PRIVILEGIA. — AN. 116a. S3S
res debeamus soUiciludiiti vestrse omni tempore A nostra proposuit, cum omni mansuetudinc et dili-
gralias exhibere. Nibil enim unquam posselis ad gentia tuee siricerissimae bcnignilatis affectio exau-
praesens effieere, quod nobis magis gratum existeret divil. Dilectum autem filium noslrum nobilem v.i-
vel acceptum. rum Hugonem, baronem tuum, per quem nobis
Data Senonis, vm Kal. Aprilis. excellenlia lua respondil, debita benignitate susce-
CCCXH. pimvs, et ejus verbis prompiam diligenliam adhi-
Ludovico Francorum regi Erm. de Narbona com- bentes, consilium tuum gralum omnimodis et ac-
tnendat, ceptum babemus. Verumtamen in hoc circa nos et
(Senonis, April. 5.) Ecclesiam Dei admirandeeluaedevotionis sinccritas
[MANSI, ConciL, XXI, 1027.] cvidenter comparuit, qui ob reverentiam Dei et ho-
ALEXANDER episeopus, servus servorum Dei, clia- norem B. Petri, ac nostrum, uni de clericis nostris
rissimo inChristo lilio LUDOVICO illusiriFrancorum lantam graliam exhibuistis. Inde siquidem est quod
regi, saiutem etiaposlolicam benedictionem. nos tam super his quam super aliis, nobis el no-
Ad regiae sublimitatis nolitiam credidimus per- stris mullipliciter a celsimdine lua collatis, omni-
venisse quomodo nos, cum in partibus illis esse- modas sinceritati luee gratiarum referimusactiones:
mus, dilecta io Christo filia nostra nobilis roulier B magnificenliae luee praesentium signiflcatione no-
Er. de Narbona multimodis Iionorare et servire tum fieri cupienles, quod quam eilius cum oppor-
curavit, el devotionem quam circa nos et Ecclesiam lunitale iieri posset, praesentiam tuam vellemus el
laudabiliter gerit, mulliplici rerum effectu studuit consilium, super his quae nobis signiiicasti, liben-
comprobare. Unde tam nos quam fralres nostri eam ler habere.
sicut charissimam et sjiecialem Ecclesias filiam Dafum Senonis, Idibus Januaiii.
siiicera volumus charitate diligere, et in his quae CCCXV.
cum Deo et juslitia possumus suis petitionibus no- Privilegium pro monasterio Fusniacensi.
slrum animum inclinare. Eam itaque, quam tibi (Senonis, Jan. 22.)
devolissimara, el omnino fidelem credimus, regiae [Ilistoria Fuiniacensis cmnobii, p. 26.]
serenilati attentius corrimendaraus, per aposlolica ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
scripta rogantes plurimum quatenus, pro reveren- lectis filiis RODERTO abbati monasterii de Fusniaco,
lia beati Pelri ac nostra, et intuitu iidelitalis et ejusque fratribus, tam praesentibusquamfuturis, rc-
probilalis ipsius, eam sicut propriam fidelem tuam gKiarcm vitam professis, in perpeluum.
diligas, manuteneas et honores, et ratiouabiles pre- Religiosis desideriis dignum est facilem preebere
ces suas solila benignitate admillas, ita quod nos C asscnsum, ut iidelis devotio celerem soiiiatur effe-
eiiade celsitudini tuaeuberrimas gralias referamus, cluni. Qiiocirca, dilecti in Domino filii, vestris ju-
et ipsa de devota devotior, et de fideli fidelior tibi stis pelitionibus clementer annuimus et praefalum
valeat omni tempore permanere. locum in quo divino mancipati estis obsequio, sub
Datum Senonis, m Nonas Aprilis. beati Pctri et nostra proleclione suscipimus, et
ANNO1165. preesentis scripli privilegio comraunimus; statuen-
CCCXIH. tes, ut quascunque possessiones, queecunquebona
Abbati S. Rerlini Silhiensis concedit « ut pro causa in praeseiiliarum juste et canonice possidelis, aut
ecclesiarum in diversis dimcesibus constitutarum in futurum concessione pontificum, largitione re-
non leneatur ad synodos episcoporum illorum lo- gum vel principum, seu oblalione fidelium vel aliis
corumeliam vocatus accedere. >
juslis modis, Deopropilio poteritis adipisci, firma
(Senonis.) vobis veslrisque succedenlibus et illibata perma-
[Iperii, Chron, S. Berlini, ap. MARTEN. Tlwsaur.Ancc-
dot., III, 656.] neaiit, in quibus haec propriis nomiuibus duximus
CCCXIV. exprimenda :
AdLudovicum Francorum regem. — Regis congres- ., Locum ipsum de Fusniaco, partem silvae Auri-
sum et consilium optal. gniaci, secundum terminos deiinilos quam jura
(Senonis, Jan. 13.) proprietario quiete possidelis : de reliqua vero
[MANSI, Concil., XXI, 998.] parte usum tantum habetis ; deeimas terrae Auri-
ALEXANDER episcopus, servus servorumDei, cha- gniaci; locum qui vocalur Aubenton cum omnibus
rissimo in Chrislo iilio LUDOVICO illustri Fran- ad ipsum locum pertinentibus ; mediam partem
corum regi, salutem et apostolicam benediclio- lerrae quee vocatur Flignies ; lerrani quae vocatur
nem. Ladouzies, cum grossa decima, et omnibus ad eam
Sediens ad nos dilectus filius P. subdiaconus no- pertinenlibus prseter homines ; fundum qui dicitur
tler diligenti nobis narratione proposuit quomodo1 Vilers, el secundum qui dicilur Waligny ; terlium
sublimilatis luae clemcntia eum honoriflce et de- quoque qui dicilur Agnis ; ierrani de Foucouzy, et
center suscepit, et omnem illi honorem et graliam, quartam paiiem de Tibiis ; lerritorium Viller-
quam magnificum et Christianum principem decuit, celli, cum decima et aliis qtiibusdani adjacentibus
ob Dci et nostri reverentiam exhibere curavil: qua- terris ; locum qui dicitur Evercania ; pascua in
liler etiam ea quae regiae magnificeutiae ex parte: tota terra Roberti de Monle-Acuto; fundum qui di-
559 ALEXANDRI111PAPJ3 510
citur Arenzol; vineas de Culpetra ; donatjonem n A suscepil, et per nunlium ejusdem archiepiscopi,
Vionagii per totam lerram Thomoe de Marla, Ro- quoniam diflicile sibi proprium nunlium ita su-
berti de Monte Aculo, Burchardi de Guisia, Ro- bito deslinare, litteras suas tuoe serenitali trans-
berti Mulelli, Gualleri de Solemnia, Radolphi co- roittit. Nos autem lilteras ipsasper eumdem archi-
mitis Viromandensis, Balduini comilis Hannonien- episcopi nuiilium, latorem praesenlium, lueecelsitu-
sis, Hugonis comilis de Roseto, Nicolai Camera- dini deslinamus.
censis episcopi per lotum episcopatum suum, ett Daluin Senonis, vm Kal. Febr.
Nicolai de Avesnis. Sane laborum vestrorum quoss CCCXYIII.
propiiis manibus aut siunptibus colilis, sive de nu- MonasteriiCislereiensis protectionem suscipit et pri-
irimeulis vestrorum animalium, decimas a vobiss vitegia confirmat.
nullus preesumat exigere. Adj'icientes etiani auctori- (Senonis, Febr. 2.)
tate apostolica interdicimiis ne quis fratres vestross [HENRIQUEZ, Privilegia ord. Cislerc., pag. 55,]
clericos sive laicos, post factara in veslro monaste- ALEXANDER episcopus , servus servorum Dei ,
rio professionem, absque vestra iicentia suscipere dileclis GILLIBERTO abbali Cislcreiensis monaste-
audeat vcl retinere. rii, ejusque fratribus, tam praesenlibus quam
Paci quoque et tranquilliiali vestrae paterna sol-- B futuris, regularem vitam professis., in perpeluum.
liciludine providentes, auctoritale apostolica probi- Religiosam vitam eligentibus apostolicum con-
bemus ut infra clausuram locorum, sive grangia- venit adesse praesidium, ne forle alicujus temeri-
rum vestrarum, nullus violentiam vel rapinam,, talis incursus eos aut a proposito revocet, aut
sive furtum facere, vel hominem capere audeat. robur, (quod absit!) sacrse religionis infringat.
Statuimus praeterea ut nulli uiiquam facultas sitt Eapropter, dilecti in Domino filii, veslris jusiis
vos ad judicia saecularia provocare, elc. postulalionibus clemenler annuimus , et praefatum
Daium Senonis, permanum Hermanni sanclaeRe- nionasleriuni, in quo divino mancipali estis obse-
manse Ecclesiae subdiaconi et nolarii, n Kalend. quio, sub beati Petri et noslra protectione suscipi-
Febr. indict. xui, Incarnalionis Dominicae annoi mus , et preesenlis scripli privilegio communimus,
1165, pontificalus vero domni Alexandri papae IIIi statuenteSj ut quaseunquepossessiones, quaecunque
anno quinto (2S). l;ona idem monasterium in praesentiarum juste et
CCCXVI. legitime possidel, aut in futurum concessione pon-
Bulla qua confirmat omnes possessionesSancli Petri, tHicum, largitione regum vcl principum, oblatione
jatn uprcedecessoribus suis confirmatas (26), prm-] P < fidelium, seu aliis justis modis, Deo propitio, pole-
lereaque, in episcopatu Carnolensi duo mansilia, rit adipisci, firma vobis veslrisque successoribus et
Sorentiacum scilicel ct Niglebotd; in episcopatn iSibata permaneant; in quibus hsec propriis duxi-
Sagiensi, ecclesiamSancti Aniani, el, in episcopaln mus
Constanliensi, ecclesiam deHamo,ecclesiamquede exprimenda vocabulis : Locum i|isum de Ci-
Goelberti Villa stercio cum terris, pratis , pascufs , aquis ,
(Senonis, Jan. 26.) silvis, et omnibus pertinenliis suis; abbaliain
[Collecl. des CarluL, H, 650.] de Firinilale, abbatiam de Ponligniaco , abbaliam
Daium Senonis, per manum Hermanni, sanclee de Claravalle , abbaliam de Morimundo, abbaiiam
Romanae Ecclesiae subdiaconi et nolarii, vu Kal. de Pruliaco, abbaliam de Curia Dei, abbatiam de
Fehr, indict. xm, Incarnationis Domiuicae aniio Bonavalle, abbatiam de Eleemosyna, abbaliam de
1164, poniificatus vero Alexandri papaeIU anno Oratorio , abbatiam de Buxeria, abbaliam de Mi-
VI. ralorio, abbatiam de Sancto Andrea, abbatiam de
CCCXVII. Yalentiis, abbaliam de Personia, abbatiam de Eri-
Ad Ludovicum Francorum regem. — Mitlit ad eutn vado, abbatiam de Obaiina, ex dono Othonis ducis
imperatoris CP. lilieras. Burgundiaein foresia ej'us plenaria usuaria in ora-
(Senouis, Jan. 26.) ^* nibus, praeter exaiiaiioneni : et in lota lerra sua,
[MANSI,CO««7, XXI, 1022.] libera usuaria, ubicunque terram habet; grangiara
ALEXANDER episcopus , servus servorum Dei, de Saleis cum adjacenlibus terris, pratis, aquis, sil-
charissimo in Cliristo filio LUDOVICO illustri Fran- vis, pascuis, decima et in omnibus peiiinenliis
corum regi, salutem et apostolicam benedictio- suis , ex dono abbatis et capiluli Sancli Benigni
nem. Divionis, et Aimonis domini de Tilecastio, Guidonis
A memoria noslra non cxcidit qualiler oliin, ad de Claromonte el aliorum hseredum. (Deinde pro-
suggeslionem noslram el fratrum nostrorum, cha- sequilur ef enumerat ulias Cistercii grangias elpos-
rissimo in Chrislo filio nostro illustri Constanlino- sessiones parliculares,quas illo lempore habebat, el
polilano imperatori tuaesublimitalis lilteras desti- cum XIIIcardinalibus signal.)
nasti, quas ulique ille, sicut ex lilleris quas veue- Daluni Senonis, per manum Hermanni, sanctaeRo-
rabili fralri noslro Henriro Beneventano archiepi- manee Ecclesiae subdiacom el notarii, iv Nonas Fe-
scopo destinavit, agnovimus, debila benignitale bruarii, indictione xn , Incarnationis Dominicae
(23) Nolae chronologicsesunt corruptse ; indiclio (26) VidePasclialis et Honorii privilegia.
iiim xui cuin anno 1165 concordaf.
541 EPISTOLifi ET PRIYILEGIA, — AN. 1165 542
millesimo cenlesiino sexagesimo quarlo , pon- A cima et pertinentiis suis : ecclesiain S. Joannis de
tificatus vero domni Alexandri papse tertii anno Auriolo, cum parte decimse et peiiinentiis suis :
sexlo. ecclesiara S. Mauritii, cum decima et pertinentiis
CCCXIX. suis (27).
Butta pro S. Cruce Burdegalensi.
Febr. Prselerea] deflnitivam sentenliam super querela
(Senonis, 4.) illa quoe inter veslrum et Beati Severi monasterium
[Gall. Christ. 11
nov., Instr, 315.] de ecclesia S. Mariaede Solaco praeterilis tempori-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, bus vertebatur per Amatura quondam Olorensem,
dilectis filiis BERTRANDO abbati monaslerii San-
et Hugonem olim Diensem episcopos, tum seriis
clse Crucis Burdegalensi, ejusque fratribus, tam in Burdegalensi concilio, promui-
sposlolicaelegatos,
prsesentibus quam futuris, regularem vitam professis,
in perpetuum. gatum, et ab anlecessoiibus nostris Urbanoet Pa-
schali Romanis ponlificibus , cum ad eorum esset
Piae postulatio voluntatis debet effectu prose- relata preesentiam.de fratrum suorum episcoporum
quenie compleri; et ht devotionis sinceritas lauda- et cardinaliuni consilio conliimaiam, sicut in au-
biliter enitescat, et ulilitas postulata vires indubi- .. rtienlicis eorum
lanter assumal. Eapropter, dilecti in Domino filii, H scriplis exinde faclis noscitur con-
laieri, nos auCtorilate aposlolica confirmamus. Se-
vestris juslis postulationibus clementer annuimus,
ipsius loci liberam esse conce-
et praefalum monaslerium Sanclee Crucis, in quo pirfturam utquoque eorum devotioni et exlrenioe volmitati
divino manoipati estis obsequio, sub beali Petri et dimus, se nisi forte excom-
noslra protectione suscipimus, et praesenlis scripti qui illicsepeliri deliberaverint,
municati, vel interdicti sint, nullus obsistat, salva
privilegio commuiiimus. In primis siquidem sia- lamen
tuenles ut ordo monasticus, qui secundum Deum juslilia parochialium ecclesiartim, de qni-
bus mortuoruro corpora assumuntur. In paiocbia-
el beati Benedicti Regulam in eodem nionaslerio
libus autcm ecclesiis, quas tenetis, liceal vobis sa-
inslitutus esse dignoscilur, perpetuis ibidem tenv
cerdetes eligere, et electos episcopo reprassentare;
poribus inviolabiliter observelur.Quascunque prae- quibus si idonei inventi
terea possessiones , quaecunque bona idcm mona- fuerinl, episcopus anima-
rism curam commiltat, el de jdebis quidem cura
slerium in prsesentiarum juste et canonice possidet ,
atit in futurum concessione pontificum, largitione iidem sacerdotes cpiscopo; de lemporalibus vero
vobis debeant rcspondere. Obeunte vero le, nunc
regum vel principum, oblalione fidelium, seu aliis
ejusdem loci abbate , v.el tuorum quolibet suc-
justis modis, prsestanle Domino, poterit adipisci, cessorum, r.ullus ibi, qualibet subrepliotiis astu-
firmavobis, vestrisque successoribus et illibata per- Q
tia, seu violenlia praeponalur, nisi quem fratres
maneant, in quibus.hsec propriis duximus expri- communi consilio', vel fratrum
menda vocabulis : pars sanioris con-
silii secunduni Deum et fieati Benedicti Regulam
Ecclesiam S. Macbarii sicut eam de cossmuni
fralrum nostrorum consilio monasterio vestro ad- providerint eligendum.- Decernimus ergo , etc. Ad
indicium hujus a Sede apostolica perceptae prote-
judicavimus': quidquid Guillelmus bonus quondam clionis, marbotinum unura nobis
nostrisque suc-
Burdegalensis comes, fundator ejusdem monasterii, vel successores veslri annis singulis
raiionabiliter eidem monasterio concessit : eccle- cessoribusvos,
Si qua igitur in futurum ecclesiastica
siam S. Michaelis extra urbem Burdcgalensem stt- persolvetis.
seecularisoue persona, elc.
pra Garumnam fluvium sitam cum oblationibus et
libeiialibusstiis : ecclesiam S. Martini de Sadiraco Ego Aiexanaer catholicae Ecclesiae episcopus, s.
CKinomnibus pertinenliis suis : ecclesiam S. Ma- Ego Ubaldus Osliensis episc. s.
riae de Machao, cum decinia et adjacenti insula : Ego Bernardus Porluensis et S. Rufinae episc s.
eeclesiam S. Hilarii de Ortulano, cum decima et Ego Galterius Albanensis episc. s.
pertinenliis suis : ecclesiam S. Georgii de Insula, jj j; Ego Hyacinthus diaconus cardinalis S. Mariaein
cum decima et pertinentiis suis : ecclesiam S. Ste- Cosmedin, s.
phani de Wliurna, cum decima el perlinentiis suis : Ego Censius diacorrus cardinalis S. Adriani, s.
ecclesiam S. Martini de Cambas, cum suis perli- Ego Petrus diaconus cardinalis S. Eusfachii juxta
nenliis : ecclesiam S. Pelri de Lupiag, cum parte templum Agrippae, s.
decimae el pertinentiis suis : ecclesiam S. Severini Ego Manfredus, diaconus cardinalis Sancli Geor-
de Marca, cura jierlinenliis suis: ecclesiam S. Mar- gii ad Yelum Aureum, s.
tini de Blancafort cum pertinentiis suis : ecclesiam Ego Hubaldus presbyter cardinalis tit. S. Crucis
S. Albini de Blanhac : ecclesiam S. Cirici de Ca- in Jerusalem, s.
tirenaco, cum pertincntiis suis. In Agennensi epi- Ego Henricus presbyler cardinalis tit. SS. Nerei
scopalu ecclesiara S. Mariaede Alemannis, cum de- et Achillei, s.
(27)AdditbreveCcelestipapselll, annol!93 datum: cum parle decimae et pertinentiis suis : locum d«
c ln Burdegalensi episcopatu ecclesiam SanclaeCru- Balag cum peiiinentiis suis : oratorinm S. Romig,.i
cis de Monte : ecclesiam S. Mauritii de Aubiag.cum cum suis pcrtinentiis. »
pertinentiis suis : ecclesiam S. Joannis de Gasnag,
545 ALEXANDRI III PAPJS 514
Ego Joannes presbyter cardinalis tit. S. Anasta-- A i rum Bave et sociorum. De terra quae fuit Conde-
siae, s. scure quadraginta et octo, duodecim bsereditarias
Datum per manum Hermanni,S. R.E.subdiaconi i per concambium in terragium ; in parochia de Yul-
etnotarii, Senonas, nNon.Febr,Indict. xiii,Incarn. pam terram quse fuit Alnoth et sororum.ejus atque
Dominicaeanno 1164, pontificatus Domini Alexandrii Sutdigh; terram quae fuit Slaccapt, Bilmantii et
papee III anno vi. iiliorum suorum, Walterii nepolis eorum, Aluisii,
Walterii Prim; de allodiis WalteriiCath.Remfridi,
CCCXX. Erckenbaldi et aliorum, quidquid ibi rationabiliter
Monasterii Dunensis, olim juxla maris littora, nunc; habetis. ln parochia Furneusi terram quee voealur
Brugis, proleclionem suscipit possessionesque ac: S. Mariae, quse fuit Ideslofi,
privilegia confirmat. Renigeri, Renibaldi
Fler, et aliorum muUornm in eadem parochia. In
(Senonis, Febr. 7.) parochiis Sintenes et Erembaldi capellae, terram
quse fuit Walterii Snoekaert, Elbodonis deDyc, Eu-
[MULEUS, Opp. diplom. II, 1515.]
stachii, Renigoti, et Balduini, fralrum suorum
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- Erembaldi Bandekini, de allodiis eorumque terram
leclis filiis HIDESBALDO abbati monasterii de Dunis,, B
' quam comes a proedicto Erembaldo et a Waltero
ejusque fratribus, tam praesentibus quam futuris, de Formisellis recepit et nobis in hsereditalem do-
regularem vitam professis, in perjietuum. uavit; terram quse fuit Balduini Taschaeii et alio-
Religiosis volis annuere, el ea operis exhibitione! rum ibi confinium; insuiam Bomne lotani cum
complere, officium nos invitat suscepti regiminis et decima; terram in Weslfory, quas Castellana Ba-
ordo videlur exigcre rationis. Eapropler, dilecti ini daloga de Discamuda in eleemosynam vobis de-
Domino iilii, veslris justis pelitionibus clementer dit.
annuimus, et praefatum monaslerium in quo divinoi Prseterea aliquas et rationabiles consuetudines
mancipati estis servitio, sub beati Petri et uostrai a dilecto filio noslro Heiirico iliustri rege Anglorum,
protectione suscipimus, et praesentis scripli privi- a Theodorico comite et Philippo filio ejus atque
legio communimus ; imprimis siquidem slaluentes : comite Gisuensi vobis inductse, sicut in autlienticis
is4ordo monasticus, qui secundum Dei timorem et: scriptis eorum exinde faclis continetur , nihilomi=
beati Benedicti Rcgtilam atque Cislerciensium fra- nus vobis confirmamus.
Irum institulionem in ipso monaslerio institutus Sane agrorum vestrorum quos propriis manibus
esse dignoscitur, perpetuis ibidem lemporibus in- nr aut SKmplibus colilis sive de nutrimenlis vestro-
violabiliter observetur. Prseterea quascunque pos- rum animalium decimas a vobis nullus prsesumat
sessiones, qusecunque bona idem monaslerium in exigere.
prseseiitiarum juste el canonice possidet, aut in fu- Si qua vero libera et absoluta persona pro re-
turum concessione ponlificum, largitione regum, demptione animoe suae, veslro monasterio se con-
vel principum, oblaiione fidelium, seu aliis justis ; ferre voluerit, suscipiendi eam facultatem liberara
modis, praestaute Domino, poteriladipisci,firma vo- habealis. Adjicientcs etiam aucloritale apostolica
bis veslrisque successoribus etillibata permaneant; interdicimus, ne quis fralres vestros clerieos sive
in quibus hsec propriis duximus exprimenda voca- laicos, post factam in veslro monasterio professio-
bulis : nem, absque veslra licentia suscipere audeat vel
Ex dono Theodorici comilis Flandrensis tantumi relinere. Paci quoque et tranquilliiali veslras pa-
delcrra Dunarumquanlum propriis aratris ad usus; terua sollicitudine providenles aucloritate aposto-
veslros excolere vultis, et quanlum ad pascua ani- lica prohibemus, ut infra clausuras locorum sive
inalium vestrorum opus habetis, una cum illa terra i grangiarum vestrarum nullus violeiHiam vel rapi-
quam inbabitatis. In parochia de Ramescapella ter- nam, sive furtum facere vel homiiiein capere au-
ram novam a fossato comitis usque in Iseram et aLD I deat.
terra Broburgensis ecclesiae usque in Yenepam, Decernimus ergo ut nulli omnino hominum li-
quidquid undique accrevit, quidquid terrarum in- ceat praefatum monasterium temereperturbare, aut
fra liunc terminum habelur : videlicet terram i ejus possessiones auferre, vel ablatas retinere, mi-
YValdagli,praepositi Berlulphi, Gisleberti castellani, nuere, aut aliquibus vexationibus faligare, sed
et hottiinuin ejus; parura terrae ultra Yenepam ex: omnia integra conserventur, eorum, pro quorum
dono comitis Flandrensis Theodorici, et Philippii gubernalione ac sustentatione concessa sunt, usibus
filii ejus ; terrara quae fuit Erembaldi Crumminck: omnimodis profutura, salva sedis aposlolicae aucto-
et fratrum ejus citra et ullra fossatum ; terram i ritate.
Lambertini, Bemelini Condescura ; de feodis mi- Si qua igitur, etc
litum, quidquid vobis rationabiliter concedunt, dei Dalum Senonis, per manum Herroanni, sanclse
Cerquariis comitis; terram qme fuit iiliorum Li- Roroanse Ecclesia? subdiaconi et notarii, vn Idus
vild circiter septuaginla mensuras; et iiliorumL Februarii, indiclione xm, Incarnalionis Dominicae
Guitoga 22; etjuxla lfas triginta circiter mensuras; aiiuo 1165, ponlificatus vero domni Alexandri pa-
de terra quee fuit Brultekini, et fratris ejus , lilio- jiaeIII anno sexto.
545 EPlSTOLiE- ET PRIVILEGIA. — An. 1165. 546
CCCXXl. j
A Ego Jacinthus diaconus cardinalis S. Marise in
Privilegium pro monasterio Rnpensi. Cosmidin.
(Senonis, Febi. 8.) Ego Oddo diaconus cardinalis Sancli Nicolai in
CarcereTulliano.
[Gall. Christ. nov., XII, Insir, 152.
Ego Cinthius diaconus cardinalis S. Adriani.
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- EgoManfredus diaconus cardinalis S. Georgiiad
lcctisfiliis JOANNI abbati S. Mariaede Rupibus, ejus- Velum Aureum.
que fratribus, lam preesentibus quam futuris, regu- Datum Senonis, per manum Hermanni, S. Ro-
larem vitam proiitentibus, in PP. M. manas Ecclesiaesubdiaconi et nolarii, sexto Idus Fe-
Apostolici moderaminis clemenliae convenit reli- bruarii, Incarnat. Dominicae anno MCLX... pontifi-
giosos diligere, el eorum locasuas protectionis mu- calus vero domini Alexandri papae III, vi, indict.
nimine defensare. Quocirca, dilecli in Domino ii- XIII.
lii, veslris juslis postulalionibus clementer aunui- CCCXXH.
mus, et preefalum inonaslerium S. Mariae in quo Confirmalio concordim inter Sicphanum quondam
divino mancipali eslis obsequio, ad exemplar palris episcopumParisiensem et Theobaldum archidia-
et praedecessoris nostri sanctac recordationis Ea- B I conum faclm.
genii papse, sub. B. Petri et nostra proteclione su- (Senonis, Mart. 4.)
scipimiis, et praesenlis scripti privilegio communi- [Carlulaire de Notre Dame de Paris, I, 27.]
mus ; staluentes, ut quascunque possessiones, quae- Autlienlicumcardinalium super hac concordia.
ctinque bona idcm monasterium impraesentiarum Ilaecest concordia quam nos Malthaeus, etc. Vide
jusleet canonice possidet, aut in futurum conces- Palrologim lom. CLXXIII, col. 1265, in Matlhmo
sione pontificum, largitione regum, vel principum, cardinali.
oblatione Ddelium, seu aliis juslis modis, praestante Confirmalio Eugenii III.
Domino, polerit adipisci, firma vobis veslrisque VidePalrologiae tom.CLXXX, adan. I147,Junii5.
successoribus, et illibata permaneant; in quibus Confirmalio Alexandri 111.
hsec propr.is duximus exprimenda vocabulis: Locum Ad hsec aucloriiale aposlolica prohibemus, ne ar
in quo ipsum monaslerium situm est, cum appen- cbidiaconi presbyleros, in suis archidiaconatibus
diciis suis, grangiam de Villegesl, grangiam de S. constitulos, nimia frequentia bospiliorum ullatenus
Lupo, grangiam de Aligny, grangiam de Veteribus, gravenl, salva in omnibus sedis aposlolicae aucto
campis ct Vaux, grangiam de Blancfort, grangiam ritate.
de nemore S. Gundulphi, grangiain de Villanova ; ^' Dalum Senonis, per manum Hernianni, sanctae
terram de Landis et de Fundelino, quidquid habelis Rumanae Ecclesioesubdiaconi ct nolarii, Kalendas
apud Liriacum, lerram de Chanejo, grangiam dc Martii, indiciionexm, Iiicarnationis Dominiceeanno
villari Gundulphi, grangiam de Crientiis, cum ons- 1164, pontilicatus vero domini Alexaudri papoe III
nibus nemoribus el pascuis petiinentibus ad supra- anno vi.
dictas grangias. Sane laborura vestrorum quos CCCXXIII.
propriis manibus aut sumplibus colitis, sivede nu- Monaslerii S. Marlini Auguslodunensis proleclionem
Iri.nentis vestrorum animalium, decimas a vobis suscipil possessionesqueac privilegia confirmal.
nullus praesumat exigere (Senonis, Mart. 20.)
Decernimus ergo u.t nulli omnino hominum liceat [BULLIOT,Essai hisl. sur Saint-Martin d^Autun,
prsefalum monaslerium temere perturbare, aut ejus II, 40.]
possessiones auferre, vel ablatas retinere, aut im- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
minuere, seu quibuslibet vexationibus fatigare; sed lectissimis filiis GUILLELMO abbali S. Martini
omnia integra conserventur eorum, pro quorum gu- Eduensis ej'usque fralribus, lam prsesentibus quam
bernatione.... coucessa sunt usibus omnimodisi n futuris, regularem vitam professis, in perpeluum.
profutura, salva sedis apostolicae auctoritate. Si qua Ad hoc universalis Ecclesioe ctira nobis ab oni-
igitur in futurum, etc nipotente Dominocommissa est, ul Ecclesiarum om-
Ego Alexander calholicae Ecclesiae episcopus. nium ex apostolicse sedis auctoritale ac benevo-
Ego Hubaldus Hostiensis episcopus. lentia curam gerere debeamus, ut non pravorum
Ego Bemardus Poriuensis et S. Rulinae episc hominum agitentur molesliis affectione paterna
Ego Galterius Albaneusis episcopus. providere curemus. Et propterea, dilecli in Domino
Ego Hubaldus presbyter cardinalis tituli S. Cru- filii, vestris justis poslulationibus clementer annui-
cis in Hierusalem. mus, et praefalum monasterium, in quo divino estis
Ego Henricus presbyter cardinalis tituli Sancto- obsequio nuncupati, ad exemplar praedecessorum
rum Nerci et Achillei. nostrorum doctoris egregii Gregorii et Innocentii
Ego Joannes presbyter cardinalis tituli S. Ana- Romanorum pontificum, jam dictam ecclesiam S.
itasiae. Martini quae in suburbio Augusloduneiisi a ve/e-
Ego Guillelmus tituli S. Petri ad Yincula presby- rendee inemoriee Siagrio episcopo el Brunechilde
ter cardinalis. rcgina constructa est, sub beali Petri protectione
347 ALEXANDRl III PAP^ 548
suscipimus et nostra, et praesenlis scripti priviie- A _ de-la-Mer), ecclcsiam de Toriaco (Toury); in Lug-
gio communiinus ; slatuentes, quascunque posses- dunensi episcopaiu ecclesiam de Milleyco(;....), ia
siones et bona quaecunque idem nionasleriuiii in Bituricensi archiepiscopalu ecclesiam de Coluro-
pncsenli jusle et canonice possidet aut in fulurum bariis (Colombier), in Cabilonensi cpiscopalu ee-
concessionepoiitifiruin, liberaiiiate regum vel prin- clesiam de Canabis (Chenoves),in Bisuntinensi ar-
cipuin, oblalione fidelium seu aliis juslis modis, chiepiscopatu ecclesiam S. Hilarii (Saint-llliers),
pnestante Doraiiio, poteril adipisci, lirma vobis ve- in Lingonensi episcopalu ecclesiam S. Juliani de
stvisiji e successorihus firmissima et illibala perma- Curio (Le Cry).
neanl. In quibus haecpropiiis duximus exprimehda Obeunte vero te, nunc ejusdem loci abbate, vel
vocabulis. tuorum quorumlibet successoiuin, nulltis ihi
In Eduensi cpiscopatu eeclesiam de Thosiaco qualibet subreptionis asiulia seu violentia proepona-
(Tlwiztj-le-Desert),ecciesiam de Caslellione (Chatil- tur, nisi quem fratres communi consensu, vel fra-
lon), ecclesiam deMeiclaco (Maletal), ecclesiam de trum pars consilii, secundum Dei timorem et
Festo (Le Fesle), ecclesiam Sancli Panthaleonis beali Benedicii Regulam providerinl eligendum. Et
(SaintPanilialeon), ecclesiam S. Andieae (S:iint-An- quoniam mullaeoccasiones deceptione religiosarum
dre), ecclesiam SS. Gemimorum (Les Gemeaux po- personarum a pravis hominibus eumdem ab-
lyandre de Suint-Pierre-LEtrier), ecc.lesiamde Mar- balcin nullomoJo privandum deponendumque cen-
maignia (Marmagne), medielaiem ecclesiie de Car- semus, nisi communis exigente, unde nccesse
boiiaco (Charbonnat), ecclesiam de Tilio (Thil sur- esl. ut si qua contra eum hujusmodi querela sur-
Ar oux), ecclesiam de Alto Ponte (Baul-Pont), rexeril, non solum Augustodunensis civitalis epi-
eoelfsiam de Alla Villa (Haute-Ville); in prioratu scopus causam examinet, secl, adhibiiis sibi vicinis
S. Maiiini de Anziaco (Anz-i), ecclesiam S. Marise, episcopis et aliis religiosis el discrelis viris, sublili
eciiesiani de Avrilliaco (Avrilly). ecclcsiam de Bu- eldiligenti invesligatione perquiral. Qualenus cun-
chcliis (Busseul), ecclesiam de Durbia, (Vrbize), ctis concorditer judicantibus canonice discretis,
ecelesiam e Canoto (Chenay)u ecclesiam de Lacu ceusura autreum possit ferre aut innocentempossit
(Le Lnc), ccclesiain de Valela (La Valetle), cccle- absolvere
siiim de Uzellis (Vxelles), ecciesiam de Yindeciaco Decernimus ergo ut nulli omnino hominum li-
(Vindecy), ccclesiam de Moncellis (Monceau-LE- ceat praefalum monasterium temere peiiurbare,
toile), ecclesiain de Braigniaco (Bragny), ecel^siam vel ej"JSpossessioncs auferie, vel ablalas relinere,
deClassiaci) C/essi;',ecclesiamdeChariaco(Chassy), Q C minuere, seu aliquibus vexalionibus seu oppres-
ecclesiam de Covello ( ), ecclesiam de Mona- sionibus faligare, sed omnia integra conservenlur
slerio (Moutier), eeclesiam de Chinaco ( ), ec- eorum, pro quortim gubernalione et sustenlalione
clesiam de Stomaro (Elormet), eeclesiam de Ta- concessa stinl, usibus omnimodis profulura, salva
vernaco (Tavernuy), ecclesiam de Soinmanlio (Som- sedis aposlolicae aucloritate, et dioecesani episcopi
maiit), ecclesiam de Cella (La Celle), ecclesiam de canonica juslitia. Si qua igitur, eic.
S. Prejecto .(Suinl-Prix), ecclesiam de Verreiia Ego Hubaldus presbyler cardinalis titulo Sanctee
(Verr.ere); in Avalonensi prioralu ecclesiam de Crucis in Hierusalem.
Sanclo Mariino, ecclcsiam de Tarot, ecclesiam de Ego Henricus presbyter cardinalis tilulo SS.
Ma,'iieio (ilagny), eeclesiam de Girollis (Girolles), Nerei et Achillei.
ecclesiam de Anna (Anneot), ecclcsiam de Surmise- Ego Joannes presbyler cardinalis litulo S. Ana-
liis (Sertntzelles); in Nivernensi episcopalu, eccle- stasiae.
siain de S. Pelrusio'(S«iHie-Pc'rease), ecclesiam de Ego Alexandercalholicae Ecclesiae episcoous.
Janua (James), ecclesiam de Colmaniaco (Coma- Ego Hubaldus Ostiensis cpiscopus.
gny); universas ecclesias de Molendinis (Mov.lins- Ego Jacinthus diaconus cardinalis SanctaeMarioe
Eiqiiberi), ecclesiam de Orna (Aulnay), ecclesiam D5 in Cosmedin.
deS.Mauricio (Saint-Maurice-les-Sainl-Saulge), ec- Ego Galterius Albanensis episcopus.
clesiam de S. Salvio (Saint-Saulge), ecclesiam de Datum Senonis, per manuni Hermanni, S. Ro-
Narlado (Narloux), ecclesiam de Sanisiaco (Sa- manae Ecclesisesub et nolarii, xm Kal. Aprilis,
nisy), eccb'siain de Cisiliaco (Cisely), ecclesiam de Incarnalionis Dominicse anno 1164, pontilicatus
S. Petro Monaslerii (Sainl-Pierre-le-Moulier), ec- vero domni Alexandri papaeIII, anno sexto.
clesiam de S. Babilla (Sainte-Babille), ecclesiam de CCCXXIV.
S. Huroberto (Saint-Humberl), ecclesiam de Lan- . Ad abbaiem Cisterciensem. — De negotio Ecclesim
gerano (Langeron), ecclesiam de Casiello super Ale- Clarevallcnsiset de abbate ejusdem.
ricum (Chaleau-sur-Allier), ecclesiam de S. Augu- (Senonis, Mart. 27.)
slino (Saint-Augustin), ecclesiam de Livriaco (Li- [MARTEN,ColL, "II, 70G.]
vry), ecclesiam de Prcssiaco (Prdcy), ecclesiam de ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
Coriaco (Cougny), ecclesiam de Azyaco (Azy), ec- lecto filio [GILBERTO] Cisterciensi abbati, salutcm et
clesiam de Traines (trenay), ccclesiam.de Mor- aposlolicam hencdictionem.
naco (Mornay), ecclesiam de Mare (Saiiii\*wlin- Dilcclionis liiiE pruden.ia non ignoral quain fa-
319 EPISTOLiE ET PRIVILEGIA. — AN. 1165. 530
inosum, qtiam celebre Clarevallense monasterium A archiepiscopi et episcopi, omni appellatione et con-
habeaiur, et in quanla religioue quanlave hacienus tradiclione cessante, sine dilalione ipsum ab abba-
honcstate lloruerit, non solum ad vicinorum, sed tiaeadministralione removeas (28), etpriusea fratri-
ad longe etiam positorum notitiam j'am pervenit. bus ej'usdem monasterii indicare studeas et hortari,
Unde nos de jaclura el deiriuienlo ipsius tanlo ma- ut in aliam personam religiosam idoneam et hone-
jorem in animo nostro mcestitiam concipimus ac stam, pari volunlale conveniant, et eam sibi eli-
dolorem, qiianto amplius loium ordinem et ipsum gant in abbatem, per quam et status ipsius mona-
iuoiiasterium quadam spirituali prserogaliva diligi- sterii in suo robore conservelur, et omnibus tol-
liius, et cjus defectum indamnum et delrimentum latur occasio lantae et tam religiosae domtii detra-
totius ordinis cognoscimus redundare. Multorum hendi.
autem veridica relatione didicimus, quod occasione Datura Senonis, vi Kal. Aprilis.
abbatis eidem monasterio prsesidentis, qui non CCCXXY.
— Deverbo
eam gratiam et reverentiam in oculis rcgum et Ad Henricum Remensemarchieptscopum.
sive negolio comtnissoarchiepiscopoet episcopoAn-
principum promeruit, _quam antecessores ejus pro- tissiodorensi in Claravalle agendo, et qualiter Se-
moruisse noscuntur, ipsi monasterio non modicum nonis sinl revocali,
derogatur, el tolus ordo non ininimum exinde in- (Senonis, April. 1.)
commodum sustinet et j'acturam. Nos ilaque prse- [MARTEN,Ampl. Collect., II, 1011.]
dicto monasterio et honeslati, et famae ej'us, ex of- ALEXANDEB episcopus, servus servornm Dei, ve-
ficii npstri debito providere volentes, et personae nerabili fratri HENRICO Remensi archiepiscopo, sa-
ejusdem abbatis, quem sincera in Domino charitate lutem et aposlolicam benedictioneni.
diligimus, palerna cupientes affeclione consulere, Quod super (29) verbo pro quo ad Clarevallense
veneiabiles fratres noslros, [Henricum] Remensem monasterium accessisli, lu et venerabilis fraler no-
archiepiscopum et [Alanum] Antissiodorensem epi- ster Anlissiodorensis (50) episcbpus, quibus verbum
scopum, pro negolio isto illuc duximus destinan- ipsum commissum fuerat exsequendum, illo cui
dos. Quia vero ad te prsecipue spectat correclio or- mandavimus non accedente, non poiuislis juxla
d^nis et observantia honestatis, discretioni tuae per nostrum et luum desiderium procedere, nobis grave
praesenlia scripla mandamus, ct mandando praeci- ac molestum fore cognoscas. Unde nos cauliori
pimus, quatenus eumdem abbatem paterne et com- diligentia volentes scandalum ipsius monasterii
monilorie cum orani diligentia et cura studeas con- evitare, fralernitati tuae consulimus, alque mone-
.venire, ut sibi ipsi consulens et monasterio tam (Q mus, quatenus ne major turbatio propter hoc gene-
famoso salubriter providens, abbatiam voluntate rclur, huic rei ad praesens supersedeas, ct eam
piopiia in luis manibus abrcnuntiet. Ad quod si- nunc quadam simulatione dimiltens, ad noslram
quidem, jtixta consuetudinem ordinis ipsius, eum praesentiam revertaris. Timemus enim ne liomo iile
de facili credimus inducendum. Abbates enira ejus- sua loqiiacitate verbuni ipsum disseminet, el illul
dera ordinis, cum de abrenuntialioue conveniuntur, ad fiatrum notiliam referat, propter quod si taliter
ne ambiliose et cupida quodammodo volunlalc prse- procederctur, tam nobis quain et tibi gravis materia
esse forsitan videantur, consueverunt facile super detractionis exsurgerct. Nos vero ex quo ad preesen-
Jiis acquiescere, et onus, quod eis imminet, libenli tiam nosliara redieris, una lecuin el cum praediGlo
animo resignare. Quod si forte commoniiioni lua? cpiscopo etdileclis filiis nostris Hen. tiluli SS. Ne-
noluerit acquiescere, tum cum consilio praedicti rei et Aebillei presbylero cardinali et G. (51) quon-
(28) Is est Gaufridus ille celeberriinus S. Bemardi cessisse, sed ab Alexandro Cislercii abbate dsposi-
notarius ac Yilae scriplor, ex abbale Igniaci factus tuin, ad capiluluiii gcnerale appellnsse, dcinde ad
post Fastredum quartus Claraevallis abbas, de quo summtim pontificem accedenlem, restiiutiouem ob-
apposile ad hunc locuiu breve Clnonicon Clarevul- tinuisse,-et denuo iieruni deposilum fuisse, traUit
lense apud Chifletium ad annum 1165 : « Eodera vetus auctor apud eumdcm Ilenriquez. Quse quo-
anno abbas Clarsevallis domnus Gaufridus vidcns D modo slare possint cuni his quae habeiit nionu-
contra se, sive jusle, sive injusle quorumdam odia menta Claieevallis, Gaufridtim oblalum sibi episco-
concitala, abbatiam dimisit. » Et infra ad annuni patum recusasse, et ab Alexandro abbate Cisiercii
1176 : « Abbas Altsecuuibse domnus Henr.cus in eegiotante sui vice ad Frodericurii iuipeialorem, ad
abbatem Clarevallensem promotus, qualuor circiler traclanda Ecclesise negotia missum fuisse, ut habet
prseluit annis. Iste quam cito iilius suus abbas Joannes Sarisberiensis, epist. 254?
domnus Geraldus de Fossa-Nova factus fuit ante (29) Obscure hic iiisinuat negolium dcpositionis
eum abbas Claraevallis, domnum Gaiifridiiiii quoii- abbatis Clarevallensis, de qua in praecedenli epistola
dam ClarevaUensem abbalem, luiic.coiueinplaiioni ad abbaiem Cisterciensem.
yacanlem, iu Fossa-Nova prsefecit. El idem (juando (50) Alanus, qui ex Ripatorii abbale assuniptus
de Altacumba ad Claramvallem assumplus est, esl ad sedem Ecclesiae Aiuissiodorensis, quain cum
eumdeni abbalcm Gaufridum ad Altamcumbain loco pie et slrenue per aliquol annos adniinisliasset,
sui promovere curavit. J Causam depositionis Gau- sponie dimisil, et ad inatrem Ciararavallein se rece-
fridi non aliain fuisse quam Clarevallenses ipsos pit, ubi el obiit circa amiuiii 1178.
scribit Henriquez in Anualibus Cislerc. ann. 1168, (51) Godefiido,qiiiex priore Ciarsevalliset abbate
c. 5, prsecipuumque hujus procellse auclorem Frot- Fontaneti factus episcopus Lingoneiisis, cum per
mundum, Remos ad archiepiscopum accersendum annus plurimos optiine proefuissel, anno 1163, ab-
profectum, ibidem defunctum et in ecclesia Sancti dicato cpiscopatu, rediit in monasicritim.
Remigii sepultum. Cselerum Gaufridum non sponte
531. ALEXAMDRl111PAPifi . 55*
dam Lingonensi episcopo super facto ipso eauiius .\ ecclesiam de Marcilleio cum decima grossa et mi-
deliberabimus, et secundum quod videbimus expe- nuia etatrio; ecclesiam de Ponstengio cum cuiie
dire paci et quieti ipsius monasterii cura consilio sicul eas bonse memoriae Halto quondam Trecensis
vestro salubriler consulemus. episcopus ratiouabili vobis dispositione concessit,
Dalura Senonis, Kalendas Aprilis. et scripti sui pagina confirmavit: duas partes totius
CCCXXVf. decimationis ejusdem vilhe, et tolam decimam de
Bulla pro monaslerio S, Sereni Canlumerulm. Nusiaroenlo et de Yallibus et de Bannoneriis. Ad
(Parisiis, April, 14.) basc libertatem a duobus dominis ej'usdem castri
[Gall. Christ. nov., XII, Instr, 271.] comite videlicet et Oddone de Averli, et qualuor
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- railitibus qui vulgo pares vocanlur, pia vobis devo-
lectis filiis GREGQRIO abbati ecclesise S. Sereni de lioneconcessam, ut quidquid de eis tenetur in capite
Cantumerula, ejusque fratribus, tam prxsenlibus libere sine assensu et requisilione ipsorum,dono vel
quam futuris, canonicara vitam professis. prelio aut quolibet alio legitimo titulo, acquirere
Effectum jusla postulantibus induigere, et vigor valeatis, auctoritale vobis apostolica confirmamus.
aequitatis et ordo exigit rationis, proesertim quando R Sane novalium vestrorum quae propriis nianibus
petentiura volunlat^m et pietas adjuvat, et veritas aut sumptibus colilis, sive de nulrimenlis animalium
non relinquit. Eapropter, dilccli in Domino filii, yestrorum decimas a vobis nullus praesumat exigerc.
veslris justis poslulatioiiibus elementer annuimus, Decernimus ergo ul nulii omninohominum liceat
et prsefalam ecclesiam in qua divino mancipati eslis praefalam ecclesiam temere peiiurbare, aut ejtis
obsequio ad exemplar prsedecessoris nostri felicis possessiones auferre, vel ablalas retiiiere, minuere,
memoriae Adriani papae sub beati Pelri et nostra seu quibuslibel vexationibus faligare, sed omnia
protectione suscipimus, et praesentis scripti privi- integra conserventur, eorum, pro quorum guberna-
legio commuiiimus. Imprimis si quidem statuentes tione et sustentatione concessa sunt, usibus omni-
Ut ordo canonicus, qui secundum Deum et beati modis proftitura, salva sedis apostolicae auctori-
Augustini Regulam in eadem ecclesia institutus tale et dicecesani canonica justitia. Si qua igitur in
esse dignoscilur, perpetuis ibidem lemporibus in^ futurum, elc
violabililer observelur. Praelerea quascunque pos- Datum Paris. per manum Hermaiini, sanctaeRo-
sessiones, queecunque bona eadem Ecclesia in prae- manee Ecclesiaesubdiaconi et nolarii, xvm Kalendas
sentiarum jusle et canonice possidet, aut in fulu- Maii, indictione xin, Incarnationis Dominicaearnio
rum concessione pontificum, largitione regum vel <3 1165, pontificalus vero domini Alexandri pajiae III
principum, oblalione Udelium, seu aliis juslis modis anno sexto.
praeslanle Domino poterit adipisci, firma vobis ve- CCCXXYII.
slrisque successoribus et illibata permaneant, in Exemptionem et bona lemporalia monaslerii S. Wa-
quibus haecpropriis duximus exprimenda vocabulis: larici confirmat.
Totam parochiam castride Canlumcrula, atrium (Parisiis, April. 17.)
cum sepulturis, exceplis his qui maaent in mer- [Gall, Christ. nov., X, Inslrum, 517.]_
catu Rainaldi de Poyeio; medietatem decimae an- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
nonae et vini ejusdem caslri, et tolam minutam de- lectis filiis ASSELINO abbati monasterii Sancli Wa-
cimam et quartain parlera minagii, ct medietatem larici quod in comitatu Yilimacensi situm est, ejus-
slallagii, el quidquid hahetis in potestate ipsius ca- que fratribus, lampraesenlibns quam futuris, regu-
stri, tam in hominibus quam in vineis et terris et lariter subslltucndis, in perpeluum
viilis subscriptis, scilicet tertiam parlem decima- Quoties illud a nobis pelitur quod religioni et ho-
liouis annonae Sclavollse, quidquid babetisapudPan- nestati debeat convenire, animo nos decet Iibenti
uiacum et S. Ferreolum, quidquid habelis in decima concedere, et pelentium desideriis congruum suf-
villae Gruis, el duas partes minutee decimae; duas J* fragium imperlire. Eapropter, dilecti in Domino
quoqtte partes oblationis secundo die post Nalale filii, veslris juslis postulalionibus clementer annui-
Domini, et tolum atritim ; quidquid habelis apud mus, et praefatum monasterium in quo divino man-
inonles Figuli et apud Stinellas, et ad montem Ge- cipati estisobsequio, quod specialiter ad jus Roma-
noldi et ad Folletleriam, apud Carmeiam quoque liaeEcclesiae noscitur pertinere, ad exemjilar praer
quidquid decimse habelis ; quidquid habetis Faiel, decessorum noslrorum felicis memoriaeBenedicli et
apud Cubiios, apud Nuseium et Voseium, apud S. Paschalis Romanorum pontificum, sub beati Pelri
Quintinum et S. Salurliinum el S. Sepulcrum, cur- el nostra proleclione suscipimus, ct prsesenlis.scri-
tem de Cliasnella et de monte Scopato cum perti- pti privilegio communimus; sfaluenles, utquascun-
nentiis suis; lcrtiam partem decimae de Conflant, que possessiones, quaecunque bona idem monaste-
ei lolam decimam agriculturoe vestrse in eadem pa- rium iii pra;seiitiaruin juste et canonice possidel,
rochia : quidquid eiiam in territorio ejusdem villae vel iu fiiturum conccssione pontificum, largilione
habetis, lam in bominibus quam in terris et pralis regum vel principum, oblatioue fidelium, seu aliis
el aqua; lotum territorium de Festo cum tola de- justis modis, juseslante Domino, polerit adipisci,
cima qtiani dedil yobis Hen. Trecensis episcopus; fiinia vobis vcslrisque successoribus el iliibala per-
553 EPISTOLiE ET PRIVILEGIA. — AN. 1165. 534
mancant. Nulli etiam sacerdotum in eodem mona- A H65, pontificalus vero domni Alexandri papas 111
sterio potestalem exercere liceat, aut ejus bona qui- anno vi.
luislibet occasionibus infeslare, missas quoque pu- CCCXXIX.
blicas in eodem monasterio celebrari, vel slationes Ad Henricum Remensem
archiepiscopum.— Pro ec-
fieri praeter abbalis vel fralrum volunlatem omni- clesia Bealm Glodesindis Melensi.
niodis prOhibemus, ne in scrvorum Dei recessibus (Stampis, April. 21.)
pdpularibus occasio praebeatur ulla convenlibus. [MARTEN,Ampl. Collect., II, 691.]
Chrisma vero, oleum sanctum, consecrationes al- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
tarium sive basilicarum, benediclionem abbatis, nerabili fralri HENRICO Remensium archiepiscopo,
ordinationes monachorum qui ad sacros ordinesi salutem et apostoiicam benediclionem.
suiit promovendi, a dioscesano suscipietis episcopo; Ex conquestione dilectarum filiarum nostrarum
siqiiidem graliam et communionem apostolicee se- Agnetis abbatissse et sororum monasterii BeataeGlo-
dis habuerit, et ea gratis et absque pravitate vobisi desindis (52), accepimus quod monachi Sancii Theo-
voluerit exhibere; alioquin ad quemcunque vo- baldi (35) de Yitreio ecclesiam de Narceio et eccle-
luerilis recurralis antistitem, qui nostra fultus au- siam de Baravilla, quas asserunt sibi raiionabililer
ctorilale quod poslulatur indulgeat. Saneadjacens , B pertinere, ila siquidem quod in ipsis ecclesiis nullus
parochia cum ccclesia beali Marlini et presby- nisi per eas debeat sacerdos instilui, sibi contra ju-
lero ejus in ea quam hactenus possedit Iibertate: stitiam abslulerunt, et eas non verentur minus licite
permaneat. delinere. Unde nos causam ipsam venerabili fratri
Decrevimus ergo ut nulli omnino hominumliceat ; nostro Catalaunensi episcopo commisimus audien
prasfalum monaslerium temere perturbare, autejus ; dam, et fine debito lerminandam. Si vero ipse id
possessiones aufcrre, vel ablalas retinere, minuere, efficere forte noluerit, tu causam audias, et eam ca-
seu quibuslibet vexalionibus fatigare, sed omniai nonico fine dccidas.
iutegra cOnservenlur eorum, pro quorum guberna- Dala Stampis, xi Kalendas Martii [leg. Maii].
lione el sustentaiione concessa sunt, usibus omni-
modis profutura, salva in omnibus sedis aposlolieae[ cccxxx.
aucloritate. Si qua igilur, efc. Ad Ludovicum Francorum regem.— Vt archidiaco-
natus Carnotensis clerico cuidam suo conceda-
Ego Alexander calholicae Ecclesioe episcopus. tur.
Ego Hubaldus Ostiensis episcopus.
Ego Bernardus Porluensis et Sanctse Ruflnse epi- (Ap. S. Benedictura super Ligerim, April. 25.)
C [MANSI,ConciL, XXI, 1025.]
scopus.
Ego Gualterius Albanensis episcopus. ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, cha-
Ego Henricus presbyier cardinalis Sanctorumi rissimo in Christo filio LUDOVICO illustri Franco-
Nerei et Achillei. rum regi, salutem el apostolicam benedictionem.
Ego Guillelmus Sancti Petri ad Yincula cardi- Cum, in proxima seeunda feria (die 19 mensis
nalis. April.) quae prseteriil, simul Parisiis loqueremur,
Ego Hyacinlhus diaconus cardinalis Sanctee Ma- verbum serenilali tuae nos raeminimus proposuisse
rise in Cosmidin quud cuidam clerico noslro, viro honeslo et litte-
Ego Odo diaconus cardinalis Sancti Nicolai ini rato, et omnibus bonis suis pro fidelitale nostra et
Garcere Tulliano. devotione Ecclesise spoliato, quemdam archidiaco-
Ego- Cinthius diaconus cardinalis Sancti Ad- natum Carnolensem concederemus. Unde et tu no-
riani. bis, si bene meminimus, respondisti quod consi-
Ego Manfredus diaconus cardinalis Sancti Geor- lium super hoc haberes. Sed nec nos a te postea
gii ad Yelum Aureum. super hoc responsum qusesivimus, nec tu deiuceps
Datum Parisiis,per manum Hermanni, sanctse Ec-- j) JJ aliquid nobis exinde respondisti. Eapropter prae-
clesiosRomanae subdiaconiet nolarii,decimoquinto • sentia scripla celsitudini regisc deslinamus, sereni-
Kalend. Maii, indict. decima tertia, Incarnationis > tatem tuam, sicut viva voce nos fecisse meminjmus,
Dominicse anno millesimo centesimo sexagesimoi ita etiam horum signiiicatione rogantes allentius,
quinto, pontificatus vero domini Alexandri papas; et monentes, qualenus, sicut de tuse sincerissimae
leiiii anno sexto. devolionis circa nos et Ecclesiam Dei puritate con-
CCCXXYIIl. lidimus, nobis per latorem preesentium ita efficaci-
Ecclesim Parisiensis bona ei privilegia confirmat. ter studeas respondere, quod nos magnificentiae re-
(Parisiis, April. 20.) giae uberrimas exinde gratias exsolvamus, et ipse
[Cartulaire de Notre-Dame de Paris, I, 227.] idem sublimitaii tuae propter hoc fideiis omni tem-
: Datum Parisius, per manum Hermanni,, pore et devotus existere teneatur.
sanctoe Romanae Ecclesiee subdiaconi el noiarii, xni . Datum apud S. Benedictum super Ligerim, vn
Kal. Maii, indict. xm, Incarnationis Dominiceeanno> Kal. Maii.
(52) S. Glodesindis celebre et antiquum virginumi 133)S. Theobaldi de Yitreio monasterium est cella
nionasterium ordinis S. Benedicli, in urbe Metensi. seu prioratus ordiuis Cluniacensis.
5*5 ALEXANDRlIII PAP/E 555
CCCXXXI. A giosum habifum ibidem assumens, conccssit ;
Ad monachosS. Petri Carnolensis. cmhque partem utramque longo lempore quiete ac
(Bituricis, Aprii. 28.) pacifice eadem ecclesia possedisset, prsefata mulier,
[Cartutaire de fabbaije de Sainl-Pere de Charires, ad suggestionem cujusdam nepotis sui monacbi lui,
... II, p. 650.] partera vineacet campi, quam eccleiiae Beati Mau-
ALEX-ANDER episcopus, servus ritii concesserat, ecclesiae tibi commissae donavit,
Nos slatuinius ut in ecclesiis in quibusi licet ipsa se cum eadem parte ecclesiae prsenomi-
cst quatuor vel quinque monachorum convenlus, natse conlulerit, et ex tunc ab illa usque in prae-
capeilanis eorum niillalenus liceat in majori allari, sentem diem victum susceperit el veslilum. Tu vero
coiilra aotiquam et rationabilem consuetudinem, ex secunda donatione quam ecclesise luss fecisse
missarum solemnia populo celebrare; sed chorum, proponitur oecasione suscepta, praedictam eccle-
et magniim altare ad divina officia peragenda solis, siam Beali Mauritii proelibataparte campi et vineae
monaciiis reserventur. spoliasti. Unde quoniam hoc religioni el lionestati
Dalum Biluricis, IVKal. Maii. luae plurimum derogare videtur, discrelionem luara
per aposlolica scripla monemus, quatenus proeliba-
CCCXXXII. B lam campi et vineaeparlem priori supradiclo cum
Theubaldo, nobili viro, ecclesiam Bonmvatlensemet integritate resliluas, et eam sibi et ecclesiaesuaein
Walierum novum abbatem commendal
pace de ceelero et quiete dimiltas, aut eidem in
(Bituricis, April. 29.) venerabilis fratris nostri Remeusis archi-
prsesentia
[MANSI, ConciL, XXI, 990.] cum ab eo propter hoc fueris evocalus, suf-
ALEXANDER servus servorum episcopi,
episcopus, Dci, di- ficienlem super hocjusliliam non differas exhibere.
leclo filio nobili viro THEUDALDO, salutem et aposto- Data Biluricis, Non. Maii.
licam benediclionem.
CCCXXXIV.
Religiosa loca el honestas personas lanto nobili-
lalcm tuam convenit arctiori charilate diligere, Privilegium pro monaslerio Rigniacensis
qtianlo eas noveris ferventiori studio religiosaecon- (Bituricis, Maii. 12.)
versationis servilio Conditoris insislere, etadipsius [Gall. Christ. nov., XII, Instr, 129.]
graliara promerendam ex bonis operibus insudare. ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, oi-
Pro ecciesia itaque Bonaevallis, et dileclo filio no- lectis filiis ACELINO abbali Regniacensis monaste-
slro Wallero, quem fratres eiusdcm Ioci, alio re- rii ej'usque fratribus, tam preesentibus quam futu-
lniniiaute oneri preedictseecclesise,in abbatem suum Q ( ris, regularem vitam professis, in perpetuum.
unaiiimiier et concorditer elegerunt, et pro eisdem Religiosis desideriis dignum est facilem proebere
fratribus, nobilitatem tuam rogamus attentius, qua- consensum, ut lidelis devolio celerem sorliatur ef-
tenus pro reverentia beati Petri ac nostra ecclesiam fecfum. Eapropter, dilecli in Domino lilii, vestris
ipsam et prsenomiiiatum abbalem et fralres diligas, justis postulalionibus clementer annuinius, et proe-
manuteneas, et a pravorum impelu eosdem prole- falum monasterium in quo divino mancipali eslis
gas virililer et defendas; ila quod ab omnipotenti obsequio sub B. Pelri et nostra prolecliotie susci-
Domino merearis exinde prsemiuin seternae relribu- pimus, et proesentis scripti privilegio communimus.
tionis percipere, et graliam aposlolicse sedis omni In primis si quidem statuentes ut ordo raonasiicus
tempore obtinere. qui secundum Dei limorem et B. Benedicti Regu-
Dalum Biluricis, m Kal. Maii. lam alque Cisterciensium fratrum instilutionem in
CCCXXXHI. ipso monaslerio inslitulus esse dignoscitur, per-
Abbatem S. Remigii Remensemhorlalur ut priori S. peluis ibidem temporibus inviolabiliter observetur.
Mauritii possessionemquatndam restituat. Praeterea quascunque possessiones, queecunque
bona idcm monaslerium in prsesentiarum juste et
(Bituricis. Maii 7.)
I canonice possidet, aut in futurum concessione pon-
D
[MARTEN,Ampl. Collect., II, 666.] teficum, largilione regum vcl principum, oblalione
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- fidelium, seu aliis justis modis preeslanie Domino -
kclo filio (54) abbatiSanctiRcraigii, salutem et apo- poteritadipisci, firma vobis vestrisque successoribus
stoiicam benedictionem. et illibala permaiieant. In quibus haecpropriis du-
Dileclus filius noster prior Sancti Mauritii Re- ximus exprimeiida vocabulis.
mensis sua nobis narralione proposuit, quod cuin Locum in quo ipsa abbalia sila est cum grangia
maritus J. mulieris in ecclesia sua habilum religio- quae in eodem terrilorio est et aliis grangiis, Fon-
nis susciperet, cujusdam vineac et campi sui mc- lismo videlicel, Ulduno, Essarz, Carboneriis, Le-
dietatem eidem ecclesiee secura donavit, quorum scheri.is, Calcz, Bellovidere, domum de Campo
aliam medietatem pradicta mulier, memorato ma- leniee, cellarium de vallibus cum omnibus apjien-
rito ejus de hac luce subfracto, ipsi ecclesiee reii- diciis suis, domura de Vaurela ; quidquid ex dono
(54) Praeerattunc Remensi S. Remigii monasterio stcrio assumptus, pielate ac erndiiione insignis, fa-
Peirus abbas ex Trcccnsi S. Petri de Cella mona- clus postca episcopsis Carnolensis.
557 EPISTOLJE ET PRIVILEGIA. — AN. 1165. 358
Willelml Nivernensis comitis rationabiliter posside- A et domus de Carboneriis. Ex dono ejusdcm Anse-
tis, terram scilicet cullam et incultam sicut divisa rici et Ivonis de Avalone, tcrrani juxia grangiam
est, lolam aquam a fonte Roboris usque ad aquam de Carboneriis. Ex dono ej'usdem Anserici, praiuin
Milonis de Noeriis cum vinea de Ecclesiolis. Ex quod cst inler vadum et grossum boscum, et om-
dono Hugonis de Castro-censurii totam lerram ejus- ncs aisanlias in tcrra sua ; piaia de Cochento, de
dem territorii sicul divisa est. Ex dono Rainaldi Radice el de Vaurella, Ex dono Theobaldi de Cuti-
Caprarii quidquid habebat in Bruhall terrani cul- nei et Wilkimi Forlis, omnes usus cl aisaniias in
tam et incullam, et quidquid habebat in molendino bosco de Yaurella ad pascua, focum ct a;di(icia
de Regniaco. Ex dono Ascelini de Caslro-censurii, construenda. Ex dono Niardi de Moiitegeleni ct ii-
uxoris suae Anlissiodorse et filiorum ejus, tolam liorum ejus et filioruin Arcardi, tcrram a rivo de
lerram suam quae esl in valle Poiiiaci, lotam ter- Montegeleni usque adfonicm de Cavannis, et usiiue
ram de Essarz tam planam quam nemorosam, et ad rivum de Grassant, parluin de Stanno. Ex
omnes aisantias in lola terra sua quae esl inier dono Framundi de Rusi et comilissoe uxoris ejus,
Coram el Sedanam fluvios, lam planam quani ne- et Thibergee de Maniaco, lotara terrain quam habe-
niorosam, sine damno pastionum, pratorum et se- B bant in terrilorio de Cavanuis;7.1 lerram quam habe-
geium, ila quod ulierius secundum quod siatutum tis a C;iiua de Monle-regali et Galeranno nepote
est ab ipsis, vel hseredibus suis, seu ab aliquo ho- ejus, et Gaulero filio Nivardi quoe dicilur foresta
minum, domus vel habilatio in praescripta terra Guinnemanni. Ex dono Landrici de Draci, domuni
non iiat, exceplis quse ibi modo sunt; pralum de in civilate Autissiodorensi et terra subtus eamdem
Robore cum terra culta ei adjacenle; lerram vallis domum j'uxla murum civilalis; prala quoebabclisa
Roboris, lolara aquam suam quam habebant com- canonicis Sancti Lazari de Avalone; lerrara de
munem cum monachis Veziliacensibus a fonte Ro- grangia de Morvient quae dicitur Calz, cuni omni-
boris usque ad domum suani de Basceio. Ex dono bus appendiciis suis , in terris cuilis et incultis
Joscclini de Arsy terram suam de Regniaco. Ex do- sicut eas acquisivislis. Ex dono Odonis ducis Bur-
no Hilduerii de Saci parlem allodii sui de Saci sub- gundiae, iilii ejus Arlaudi de Casieluz et uxoris ejus
lus villam quae dicitur S. Quinlini. Ex dono Anse- llachel, onines aisantias cunctis nemoribus suis
rici de Avalone et Guidonis de Nuceriis, quidquid quas sunt inler Coram et Cosam, ad pasluiam peco-
babebant sine ulla reteulione in terra de Fontismo rum et porcorum sine omni prelio et pasnagio. Ex
quae dicilur S. Petri. Ex dono Landrici de Prais et dono Wilelmi de Turre quidquid juris habebat in
filiorum ejus lotam lerram suam de Ulduno cum C terra quam Niardus de Monte-regali volds conces-
omnibus appendiciis suis tam planis quara nemo- sil; grangiam de Bellovidere cum omnibus appen-
rosis sine ulla retentione. Ex dono Norgaudi quid- diciis suis; lerram de Annai, prala de Vaureta,
quid habebal in terra Hiilduni. Ex dono Stephani lerram quain habelis a Richardo de Lenset, Iterio
de Poliaco quidquid habebal in terra Ulduni. Ex Joceiii et fratre ipsius. Ex dono Gibaudi de S. Ve-
dono BiUardiaeuxoris Gauterii de Turre et liliorum rauo, Rainaudi fratris ejus et filiorum suorum gix-
ejus, lolam terrani quain habebanl in silva de Cri- lum quod habetis in terra deTbori quantum perti-
na!, tam planam quam nemorosam, pratiini inler net ad grangiam de Bellovidere, et quidquid de
duos boscos. Ex dono Ilugonis de Praiz etfralrum feodo ipsorum in terra de Thoii habetis, sicut proe-
suorum, omnia praia quae iidcm fratres habebant dictaeposscssiunes divisaestint.
ad viilam de Praiz sicut divisa sunt. Ex dono Gau- Praeierea anliquas et ralionabiles consuetudines
fredi de Dunziaco et liliorum ejus Hervei, Gau- ac immuniiates quee a dileclo nostro Ludovico il-
fridi et Guidonis de Vergeio el fralrum suorum et lustri Francorum rege el comite Henrico vobis in-
Hugonis de Monte S. Joannis, lerram grangiee de dultae sunt, sicut in authenlicis eorum scriptis
Lescheriis cum omnibus appcndiciis suis lam in exinde factis continetur, nibilominus vobis confir-
nemoribus quani in lerris planis, cullis et incultis; "• mamus. Sane Iaboium vestrorum qttos propriis ma-
etomnes aisantias in tota casiellania Casiri-ceusu- nibus aut sumptibus colitis, sicut de nutriraentis
rii lam iu nemoribus quam in tcrris, sine damno vestrorum animalium decimas a vobis niillus prae-
paslionum, pratorum et segelum. Ex dono canoni- sumat exigere. Si qua vero libera et absolula per-
coruiii. Castri-censurii el Wi.lonis de Asneriis et sona pro redemplione animee suae vestro mona^le-
caeteroruni haeredum, lcrram de Bergeriis et alias rio conferre se volueril, suscipiendi eam facuhalem
terras quas ab ipsis liabetis lam in nemoribus quami liberam habeatis. Adjicicnles etiara aucloritaie
in terris planis, cullis et iiicultis. Ex dono Hugo- aposlolica, interdiciinus iie quis fratres vestros cle-
nis de Porta el fratrum ejus, silvam quae dicitur ricos sive laicos post faclam iu vestro nionnsterio
de Caulibus. Ex dono eorumdem et Gaufridi de- professionem, absque vestra licentia suscipcre au-
Vilari et Joannis Roberti, prata quoehabetis superr deat vclretinere. Paci qtioque et tranquillitati veslrae
fluviolu-m de Anseny; quidquid juris habetis inl paterna sollicitudinc providentes, auctoriiate ap.o-
terris quas dedil vobis Rainadus Adens. Ex dono) stolica prohihenius ut infra clausuram locoruiu
Anserici de Monte-regali, Willelmi Fortis et Theo- sive grangiarum vestrarum nullus violeutiani vd
baudi de Scutinei, terram in qua sita esl grangiai rapinam, sive furfum facere, vel uoiuiiiemcapcr.fi
5S9 ALEXANDRIIII PAP/E SfiO
audsat. Dccernimus ergo ut nulli omnino hominumn A lectis filiisJoANNiabbaliBoiiiniontis(5S)ej'us'quefra-
liceat prsefatum raonasterium temere perturbare,:, tribus, tam prsssentibus quam futuris, reguiarein
aut ejus possessiones auferre, vel ablaias retinere,!, vitam professis, in perpeluum.
niinuere, aui aliquibus vexationibus fatigare; sedi Religiosis volis annucre et ea operis exhibilione
omnia integra conserventur, eorum, pro quoruinii complere officiumnos invilat susccpli regiminis, et
gubernationeel sustenlatione concessasunt, usibuss ordo videlur exigere rationis. Eapropler, dilecti
omnimodis profuiura, salva sedis apostolicseaucto- in Domino filii, veslris justis postulationibus cle-
ritate. mciiler annuimus et monasterium in quo divino
e mancipati estis obsequio, sub beati Petri ct noslra
Si qua igilur in futurum ecclesiastica ssecularisve
persona, elc. proteclione suscipimus, et prsesentisscripli priviie-
Ego Alexander catholicae ecciesiae episcopus. gio communimus. In primis siquidem statuentes ut
Ego Huhaldus Hosliensis episcopus, ordo monasticus, qui saecuudum Dei timorem ct
Ego Bernardus Portuensis et S. Ruiinse epi- beall Benedicti Regulam atque Cisterciensium fra-
scopus. trum in vestro monaslerio institutus esse dignosci-
Ego Gtialterus Albanensis episcopus. lur, perpetuis ibidem temjioribus.inviolabiliter ob-
Ego Hubaldus presbyter cardinalis tituli S. Cru-- B servetur. Prseterca quascunque possessiones, quse-
cis in Jerusalem. cunque bona idem monasterium in praesentiaruiii
Ego Henricus presbyter cardinalis tituli Sanclo-. j"uste et canonice possidet, aut in futurum conces-
rum Nerei et Achillei sione ponlificum, largitione regum, oblalione fidf-
Ego Joannes prcsbyter cardinalis liluli S. Ana- Iium, seu aliis justis modis, procurante Domino,
stasiae. poterit adipisci , lirma vobis vestrisque succes-
presbyter cardinalis. S. Petri ad Yincula. soribus et iliibala permaneant ; in quibus hasc
Ego Jacinthus diaconus cardiualis S. Marise in( propriis duximus exprimenda vocabulis :
Cosmedyn. Totum territorium de Pellens et montana usquc
•
Ego Oddo diaconus cardinalis S. Nicolai in Car- ad Vallem Saccone ex dono Wralcherii de Divona
cere Tulliano (36), quidquid habebat in praedicto territorio, in
Ego Boso diaconus cardinalis SS. Cosmseel Da- Guillione, in Luncuernet (57) ; ex dono monacho -
miani rum Sancti Eugendi quidquid habebanl in eodein
Ego Cyuthius diaconus cardinalis S. Adriani. territorio ; ex dono Stephani de Gingins, (58) ter-
Ego Manfredus diaconus cardinalis Sancli Geor- ram de Saviniaco, grangiam de Bugeio (59) ; ex
giiad Velura Aureum. C dono Humberli episcopi Gebennensis (40) et cano-
DatumBiiuricis, per manumHermanni, S. Ronia- nicorum Sanctee Marias Lausannensis Ecclesiae,
nae Ecclesiaesubdiaconi et notarii, iv Idus Maii, in- grangiam de Chasarario (41); ex dono monachorum
dictione xm, Incarnationis Dominicse 1164, po«- Sancli Yicloris Gebennensis quidnuid habebanl in
iificalus vero donini Alexandri papaeIII anno vi. villa de Cbaraio; ex donoWalcherii et Dliorum ejus
CCCXXXY. quidquid habebant inpreedictavilla,vineas, grangiam
de Divona ; ex dono Petronillse de Albona (42)
Privilegium pro monaslerio Bonimonlis dimcesisGe-
nevensis. grangiam de Clareins (45) et vineas; ex dono Hum-
(Bituricis, Maii 12.) berti de Pringins (44) el Petri filii ejus et Hum-
[Ilislorice palrim Monum., Chart, I, 851 de 1'ori- berti de Albona, ecclesiam de Yizo (45) et illam de
ginal. Archives canlonales de Lausanne; layette de Perr et grangiam ; ex dono Guigonis de
Bonmont, n. 4 ; copie authentique aux archives
baroniales de la maison de Gingins a La Sarra Bignins (46) et Amedei, Anselmi el Petri grangiam
(F. D. G.) ] de Fracliavallo, duas parles decimarum de Altari-
ALEXANDER cpiscopus, scrvus servorum Dei, di • bns (47) quas in eodem loco hsbelis; vineas de
(35) Abbatia Bonimonlis. C*esta tort que cerlains D I (57) Lunchvernet, Longvemeyau pays de Gex.
auteurs, telsqueSainie-Martbe, Besson eiGuichenon (58) Gingins, dislricl dc Nyon, canion de Vaud.
ont altribue a un conite de Genevois la fondalion (5'J) Saviniaco, lisez Avenaco, Aveney; Grang.
du monastere de Bonmont (canlon de Yaud en de Bugeio, Bugis, deux villages du cercle de Gin-
Suisse) ; la bulle ci-dessus n'en fait aucune mention, gins.
iion plus qtraucun des doctiments posterieurs. Wal- (40) Humberlus de Grammont, episcopus Gene-
cherius de Divone, Stephanus son frere que i'oii vensis qui siegea de 1120 a 1134 (51 oclobre).
croil issus d'un puine des comtes deGenevois, (voy. (41) Chasarcio, Cliezeraydistricl de Nyon, canton
Guichenon Biblioih. Sebus., cenl. i, n. 82) et Hel- de Yaud.
vide leur mere fuient les vrais fondaleurs, comme (42) Albona, Auboneau canlon de Vaud.
on le prouve par 1'acte de confirmalion de leurs do- (45) Clareins, Clarensdisiriclde Nyon, canton de
nalions fait en faveur de Moyse 1" abbe par Ardu- Vaud.
tius evcque de Geneve daie dtt vn des Ides de Juin (44) Pringins, Prangins district de Nyon, canton
1134 1136. (Voy. BUCHAT Docum. a la Bib. de de Vaud.
Beme.) Dans la bulie ci-dessus le liieme Slepbanus (45) Vizo, peut-elrc Vichccrde de Begnins, can-
est iiomme Stephanus de Gingins, lequclfui lan- ton de Vaud
ceire direct de la maison de Gingins qui subsiste (46) Bignins, Begnins.
aujourtfhui. (47) Altaribus, La Rippe dislrict de Nyon, canioii
(06) Divnne au pays de Gex. de Yatid.
E61 EPISTOL.E ET PRIYILEGIA. — AN. 1165. 562
Balens ex dono Guimardi de. Lu..... r.e, Humberti .A pontificaius vero domni Alcxandri pontificis HI
Brutini comitis Gcnevcnsis (48) et Oltonis de San- anno vi.
clo Symphoriaiio ; .totum allodium Petri de Sca- CCCXXXVI.
nciiis et Wuillelmi fratris ejus in vineis, agris ct EcclesimS. Marci Venelm possessiones confirmal.
sdvis apud Scaneins et in Bcllomonle. Sane laborum (Biiuricis, Maii 15.)
veslrorura quos propriis manibus aut sumptibus [CCRNELICS, Ecclesim Venelm,X, n, 519.]
colitis, sive de nulrimentis vestrorum animalium ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
decimas a vobis nullus prsssuffiat exigere. Si qua leclo filio LEONARDO procuralori operis ecclesi.-s
vero libera et absoluta persona pro redemptione Beati Marci Venetiarum, sibique in eodem opcie
animsesuse veslro monasterio se conferre voluerit, succedentihus in perpetuum.
suscipiendi eamdem factillaiem liberam habealis. Pioe postulationis effectu debet prosequenle com-
Adjicienles etiam, auctoritale apostolica interdici- pleri, ut et devolionis sinceritas laudabiliter eni-
mus ne quis fratres clericos sivelaicos post faclam leseai, et utililas posiulata vires indubitauler as-
in vcstro raonasterio professionein absque vestra sumat. Eapropler, dilccte iu Domino, poslu!alioni-
licentia suscipere audeal vel reliuere ; jiaci quoque bus dilecli in Ciiristo Jilii noslri Vitalis ducis, ct
et tranquillitali vestrse patcrna sollicitudine provi- 'B civium Yenelorum bfinigiium prsebentes assensum,
denlcs, aucloritate aposlolica prohibemus ut, infra ecclesiara Beati Marci in Tyrensi civilate cuni d«:-
clausuram locorum sive grangiarum veslrarum nul- mibus suis, pislrino, furno, platea, et cum inlegra
lus violcnliam vel rapinam, sive fuiium facere vel ruga, campis, terris, el omnibus ad eamdem eccle-
liomincm capere audeat. siam et adopus Sancti Marci pertinenlibus, ecciesiam
Decernimus ergo ut nulli omnino hominum liceat quoque Sancti Marci Achonensis cum pistiino et
pra;fatum monaslerium temere perturbare, aut ejus domihus suis, platca et ruga, quse unum caput
possessiones auferre, vel ablaias retinere, mi- tenet in mansione qusefuil Pelri Ziani, allud vero
nuere, vel aliquibus vexationibus fatigare, sed om- finnat in monasterio Sancti Dimilrii, quam videli-
nia integra conservenlur eorum pro quorum gu- cet rugam bouae memoriae Balduinus I Jerosolymo-
fcernalione et sustentatione concessa sunt, usibus runi rex Bealo Marco et duci Venetiae suisque suc-
omnimodis profulura, salva sedis apostolicoe au- cessoribns in acquisitione Sydoniensis civilalis ra-
clorilale. tionabililer conlulit; omnes ctiam lerras, quas ii>
Si qua igitur in fulurum ccclesiaslica ssecularisve Jerosolyrailana, Tripolitana, Antiochena, ct Cay-
pcrsona, etc. „J phas civitatibus dux et communc Vcnetioea regc
Ego Alexander, CatholicseEcclesiae episcopus. Jerosolyinoruin sibi conccssas prsedictoopcri Beati
Ego Hubaldus, presbyler cardinalis lit. Sanctse Marci lcgilime contuleruiil, cum omnibus pertinc-n-
Crucis in Jerusalcm. liis et reddilibus suis eidcm ojieti auclorilalc apo-
Ego Henricus, presbyter.... stolica confirmamus et prissenlis scripti privilcgio
Ego Joannes, presliyt.card. ecclesise SanclseAna- communimus, queni3dinoduni et ralionabiliter surt
stasioe. collatse, et sicut eas improesentiaruni quieti el pac-
Ego Guillelmus, presbyter cardinalis ecclesise S. fice noscitur possidere, slaluenles ut lani prseno-
Pelii ad Vincula. minalae possessiones, sicut superius dictuni esl,
Ego Hubaldus, Ostiensis episcopus. qtiam alia bonaquoe imprsesentiaruin, ad utilitalein
Ego Rcrnardus, Parmensis el SanclseRufinaeepi- ejusdem operis ralionabililer possident, aut in fu-
scopus. turum concessione ponlilicum, largitione regiinivel
Ego Guaileriiis, Albanensis episcopus. priniipum, oblatione iidelium seu aliis juslis incdis,
Ego Jacintus, diacon. cardinalis S.Mariae in Cos- praeslaiite Domino, poterit adipisci, firma tihi tuis-
medin. que successoribus, ad uliiiiaiem ipsius operis et ji»
Ego Otto, diaconus cardinalis S. Nicolai. JD libala perniaueant.
EgoBoso, diacon, cardinalis Sancti Cosmae. Decernimus ergo ulnulli omnino honiinum liceat
Ego Cinlliius, diaconus cardinalis Sancti Ad- ecclesias lemere perturbare, aut earum vei alias
riani. possessiones eidem operi deputatas auferre, vel ab-
Ego Manfredus, diaconus cardinalis Sancti Geor- latas retinere, minuere, seu quibusiibet ^exa.io:i;-
gii ad Velum Aureum. bus faligare, sed omnia illibala el integra conser-
Daltim Bituric. permanum Hermanni, sanctsfcRo- venlur supradiclae ecclesiae operi pro cujus utili-
manaeEcclesiaesubdiaconi et nolarii, iv ldus Maii, in- tate concessa sunt usilius omnimodis profuiura ,
diclionexni(49), Incarnalionis Dominieicanno 1164, salva sedis apostolicse auctoritate, et dicecesani epi-
(48) Humberli Brulini comitis Genevensis. II est phorien. L'epiihete de Brutini parait une corriiplicn
evident qu'il ne s'agit pas ici d'un Ilunibcii, comtede d'un aneien mot germanique Briit, qui, au propre,
Geneve, le preinier coinle de ce nom n'ayant regne signifie nurus, belie-iille, et par extension beau-fiis,
qu'aa xme siecle ; il parait par le passage qui le ou peut-etre Batard (nolhus).
concnrnc dans ceitehulle, qu'il ciailuu parentdeses (49) II faudrait ici indicl. xn, au lieu de xiu,avec
coiidoualeursGaiinarddeL... etOttode Saini-Sym-> 1'an 1104.
PATUOL. CC. 12
'563 ALEXANDRl HI PAP./E 364
scopi canonica juslitia. Si qua igilur in futurum A consuevit. Unde Hcet hoc in privilegiis Romance
ecclesiaslica ssecularisve persona hanc nostrse con- Ecclesiae vobis iiidullum sit, ut de lalioribus vestris
stitutionis paginam sciens, contra eam temere ve- nulli decimas solvere teneamini, quia tamen ipsi
«ire tenlaverit, secundo terliove commonita, nisii queruntur se in hoc plurimum aggravari, rogamus
praesumplicnem suam congrua salisfactione corre- prudenliam vestram, consulimus atque monemus,
xerit, poteslatis honorisque sui dignitate careal, quatenus sicut viri pacifici pro bono pacis, aliquid
reamque se divino judicio existere de perpetrata memoraiis fratribus conslituatis ut ipsi de subtra-
iniquilate cognoscat, et a saeratissimo corpore et ctis decimis aliquam consolationem percipiant, et
sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu nos debeamus honestatem vestram non immerito
Chrisli aliena Uat, alque in extremo examine di- commendare.
slrictae ultioni subjaceat. Cunctis autein praedictae Datum Bituric, Idibus Maii.
ecclesise operi Beati Marci sua jura servanlibus CCCXXXVHI.
sil pax Dornini nostri Jesu Christi, quatenus et hic Bulla pro cmnobioS. Salyri.
fructum bonse aclionis percipiant et apud dislri- (Bituricis, Maii 17,)
ctum judicem prsemia seternse pacis inveniant. [Gall. Christ. nov., 11,Instr, 54.]
Amen. B ALEVANDER episcopus, servus servorum Dci, di-
Ego Alexander, CatholicaeEcclesiae episcopus. leclisfiliis, JOANNI abbali ecclesiaeSancli Salyii quse
Ego Ubaldus, Osliensis episcopus. juxta Sacrum-Csesaris sita csi, eum fralribus lam
Ego Bernardus, Portuensis et SanctseRufinaeepi- jiraesentibusquam fuluris regularem vilam professis
scopus. in P. P. M.
Bgo Gualterius, Albaneusis episcopus. Desiderinm quod ad religionis propositum el ani-
Ego Ubal.dus, presb. card. lit. Sanctae Crucis marum salulem perlinere monslratur animo nos
in Jerusalem. decet libenti concedere, et petenlium desideriis
Ego Henricus, presb. card. tit. Sanctorum Nerei ccngruum suffragium imperliri. Eapropter, dilec&i
et Achillei. in Domino filii, vcstris justis poslulationibus cle-
Ego Guillelmus, presb. card. tit. Sancti Petri ad menter annuimus, et prsefalam ecclesiam Sancti
Yincula. Satyri in qua divino mancipati estis obsequio, ad
Ego Jacobus, diac. card. lii. S. Mariae in Cos- exemplar patris et prsedecessoris noslri sanctae re~
medin. cordaiionis Eugenii papaesub beati Petri et nostra
Ego Olto, diac card. tit. Sancti Nicolai in Car- r proteciione suscipimus et prseseutis scripti privile-
cere. gio comnutnimus. In primis siquidem statuentes ut
Ego Boso, diac. card. lit. Sanctoru m Cosmae et ordo canonicus qui secunduin domini cl beati Au-
Damiani. gustini Regulam in eadem ecclesia institulus esse
Ego Cynlhius, diac. card. lit. S. Adriani. dignosciuir, perpetuis ibidem temporibus iuviola -
Ego Pelrus, diac. card. lit. Sancti Eustachii juxla biliter observetur. Prseterea quascunque possessio-
templum Agrippse. nes, quaecunque bona eadem ecclesia imprsesentia-
Ego Manfredus, diac card. tit. Sancti Georgii ad rum juste et canonice possidet, aut in fulurum con-
Velum Aurcum. cessione poulificum, largitione regum. vel princi-
Datum Bituric. per manumHermanni, sanctaeRo- pum, oblalioiie fidelium, seu aliis juslis modis, pro-
niaiiseEcclesise subdiaconi et notarii, lertio Idus curante Domino, poteril adipisci, firma vohis
Maii, indiclione dccima tertia, Iiicarnationis Do- veslrisque successoribus et illibala permaneant,
minicae anno millesimo centesimo sexagesimoquin- in quibus hsec propriis duximus exprimenda voca-
to, pontificatus vero domni Alexandri papae III bulis :
anno sexto. In Castro-Csesaris sacro, ecclesiam videlicel
CCCXXXVII. lD Sancti Petri, ecclesiam Sancli Dionysii, ecclesiara
Sancll Iterii, capellam Sancli Hilarii quae est in
Templarios in Lugdunensi el Qabilonensiepiscopa-
tivus morantes horlalur ut cum fratribus Trenor- Turre Comitis, el omnia quse in ipso Castro sive in
ciensibus de decimis quibusdam monasterio sub- censu, sive in lerdis, et in caeteris consuetudiiiibus
tractis transigant.. seu in decimis parochiae possidetis redditumque
(Biluricis, Maii 15.)
jure consueludinario in Ligeris iluvio possidelis:
[JUENIN, Nouv. Hist. de Toumus, Pr. p. 167.] ecclesiam de Talverinaco, el quidquid in ipsa paro-
ALEXANDER episcopus, servus scrvorum Dei, di- chia tam in censu, quam in decimis possidelis :
lectis filiis Templariis in Lugdunensi et Cabilonensi mansionera de Frateio et quidquid inibi posside-
episcopatibus morantihus, salutem et apostolicam lis : ecclesiam de Sanclo Baudelio, et quidquid in
benedictionem. ipsa parochia in decimis, in censu, in consuetudi-
Ex parle fratrum Trenorchiensis Ecclesisenobis nibus, in pratis et in terra arabili possidctis : eccle-
est insinuatum, quod vos de quibusdam terris quas siam de Dergicis, et quidquid in ipsa parocliia
colitis decimas recusalis essolvere, dequibus eccle- possidelis : ecclesiain de Herriaco, et quidquid in
6ia eorum decimas cx antiquo tempore percipere ipsa parochia in censu, ia decimis, in terra arabili
363 . EPlSTOLii; ET PR.1VTLEGIA._ AN. 1165. 306
et in neinore possidetis ; ecclesiam de Vinomo et;t A plana, et jiralis quaeniagister Hermannus subdiaco-
quidquid in ipsa parochia, in decimis et in censuu nus noster et notarius eidem ccclesise Sancli Joan-
possidetis : ecclesiam.de Jocis, etquidquid in ipsaa nis acquislvil, et quidquid ad ipsum Raimundum
parochia possidelis : ecclesiam de Lugniaco, et;t hseredilario jure perlinet, lam ex partepatris, quam
quidquid in ipsa parochia possidetis : ecclesiam dee ex parte matris : terram etiam quse dicitur Ferra-
€rel!ia, et quidqtiid in ipsa parochia in decimis et;t galli, et quidquid ad ipsius Ferragalli possessio-
in censu possidctis : ccclesiam de Jalonnia, et;t nem pertinet: capellam de MoiUellis cum terra,
quidquid hi ipsa parochia in decimis, in censu, inn pratis, molendinis et usu nemorum, et omnibus ad
terra arabili, in pratis et -in nemore possideiis : se peiiineniibus : ecclesiam Sancti Amaioris Antis-
<erram et prata de Bordis, et quidquid inibi possi-i- siodorensis cum omnibus perlinentiis suis, vide-
delis : lerram arabilem, ceiisum et consuetudiness licet cmn ecclesia de Brucria, et oiiinibiis ad eam
apud Samoliuni, hoihines, c.ensum, prata, nemus,;, peiiinentibus : ecclesiam de Lansec cum terris et
el terram arabilem apud villam Donali, terram et:t pralis ad eam .perlinentibus : ecclesiam de Chavaniia
prata apud Genevreiam : censum et terram apudd cum vineis, pratis et decimis ad eam peiiineniibus :
Claumos : censum vinearum et consuetudines quass ecclesiam de Villa Feriol -cum pertinentiis suis.:
ibi habctis : j'us quod habetis in redditu eeelesisee capellam Sanctse Marioede Gellis ; coneordiam vero
de Sancio : ecclesiam de Jars, et quidquid in ipsaa de ripa Ligeris a RainalJo de Miinte Falconis ex
jiarochia in decimis, in censu possidetis: alodiuma parle mere vobis in pace diinissa et aquse teloneo
de Cocciaco cum omni possessione ejus, sive in1 Decomnuim vestro similiter dimisso et excluso
terris, sive in pratis, nemorihus et-omnibus con- iiiilli ecclesisevestree uiterius concedenda, quemad-
suctudinibus Salnaium de alodio de villaGenonis: : raodtim inter vos et ipsuni per vcnerabilem fratrem
•capellam Sanclae Marise, quse est in Concortallon nostpjin Peir«m,Bituricecsem archiepiscopum,ra=
Castro Bernardi fulminis : ecclcsiam de Blancaa lionabililer facla est et scripto firmala, auctorilate
•Forte et alodium de Monic-Moiionis, decimas, ett aposlolica coiifirmamus. Ncmus
quod est juxta
qtiidquid in ipsa parochia possidetis : ecclesiara dee Ligerim fluvium, quod Vaurella dicitur, cum pratis,
Barloco, et quidquid in ijisa parochia possidetis : lacubus, censu et consuetudiijibus, et quidquid
«cclesiam de Petrafitta, el <jnidquid in ipsaparo- inibi habelis : prsebendam in ecciesia Sancti Ste-
chia possidelis : eeclesiam de Sariaco in Boschis,, phani Bituricensis, sicnl a catholicis arehiepiscopis
«t qnidquid in ipsa parochia possidetis : alodiumi et capitulo ejusdem ecclosise vobis commissa est;
decuria Joannis cum omiii possessione sua, sive;. „ remissionem processionis quam in Invehtionesancli
in terris, sive in pratis, sivc in nemore, sive ini Stephani Bituricensis facere solebatis, sicut a bonae
rusticis, et in omnibus coiisueludiiiibus : alodiumi memoriae Alberico, quondam Bituriciensi archiepi-
tle Mavei : ecclesiam de Bclla-Villa cum tota de- scopo, facla est, et lam ab eo quam a venerabili
rima ej'us, ipsam villam cum omni possessioue» fratre nostro Pclro, nunc Bituriccnsi archiepjscopo,
cjus, sive iu lerris, sive in pratis, sive in nemori- et capitulo ejusdem ecclesiae scripto autheijtico est
bus el ruslicis; sive in proprio, sive in casamento,, firmata. Insuper eliam burgum ipsum in quo eadem
et in omnibus consucludinibus possidelis : eccle- ecclesia Sancti Satyri sita est cuin- immunilate
siam de Saviniaco, el quidquid in ipsa parochia sive3 quam usque ad haec tempora noscitur habuisse, et
in decimjs sive in hominibus, sive in pratis, sive ini cum adjacenli sibi terrilorio juxta lerminos anti-
nemoribus,- sive in proprio, sive in casamento, ett quilus conslstutos, id esl a Dogio Gerardi defuncli
iii omnibtts consuetudinibus possidetis : ecclesiami per viam' quae ducit citra Ulmum-Ricardi sursum
de Acigniaco, elquidquid in ipsa parochia posside- tendens per vmeas paululum supra Crucem usque
tis : ecelesiam de Sanela Geniina, el quidquid inl ad fonlanellas inter duas domos,et inde circumiens
ipsa parochia habeiis, sive in dccimis, sive ini supra domos Fontenaici usque ad Cruccm Uldrioi
terra : alodium de Cappis cum omnibus peiiinentiis i D progreditur via Candida usque ad vallem Joannis
suis : alodium de Lichiaco cum omni possessione> de Charnis, ct exinde dirigitur inter duo iiemora, et
ejus, sive in terris, sive in pralis, sive in nemore> per poniiculum de Vineis usque in Ligerim descen-
et omnibus coiisuetudinibus : ecclesiam Sanctii dit, ab omni-jure vel exactione regttm et princi-
Dionysii de firmilate Runibaudii eum omnibus ap- pum, liberum infra quod territorium, cx una parte
penditiis suis : capellam de Loeo Dei cuin omnibusj oppidulum quod Fontiniacum dicitur; ex altera
posscssiunculis suis : in pago Antissiodorensi cu- vero eapella Sancli Teobaudi cum sedificiis ibidem
riam quse Meva dicilur el capellam Sancti Martinii coustitutis, villam quas dicilur Catonis. Nemus quod
«uae in eadem sita est, et quidquid ad ipsam peiii- Foliolium dicitur, qttod juxta neinus comitis Theo-
net, sive in terris, sive in aquis, sive in viis, sive; baldi qtiod Carnis dicitur situm est, in quo nemore
in pratis, sive iri nemoribus, sive in censu, sive ini comitis talem habelis consuetudinem, ligna scilicet
consuetudinibus : ecclesiam Sancli Joannis evan- ad yeslros proprios usus, medietatera pasnagii et
gelistse Bituricensis cum omnibus pertincntiis suis,, propriorum porcorum portionem.
videlicet cum terra Raimundi de Faia quse dicitur Praeterea decimas ad jus ecclesiarum vestrarum
de Faita et de Puzols,cum ncmofc quoijue, cl lerraL periineiites, quse contra SS, Palrum decreia a IaiciSt
«37 ALEXANDHlill PAP/E EGS
detinentur, de manibus eorum redimcndi, et qui-- A 1 Eccl. subdiaconi et nolarii, xvi Kalendas Junii,
buscunque ralionabilibus modis polerilis acqui- indictione xm, Incarnationis Dominicaeanno 1164,
rcndi licenliam vobis concedimus. ConcordiamI pontlficatus vero Alexandri pontif, III anno vi.
vero quse inter vos et sanclimoniales S. Laurentiii CCCXXXIX.
de Bituricensi super deciniis de manu laicorum1 Abbalem el fralres Pontiniacenscs, Thomatn arcldc-
communiter acquisitis vel acquirendis rationabi- piscopum Canluariensemhouesle lruclan:.eslaudut,
liter facta est, et scripto binc inde firmata ratamj eumdemqueiis comtnendal.
[MANRIQUE, Annal. Cisterc, IV, £60.]
permanere censemus. Nulli quoque fratrum postt
faciam inprsefala ecclesia possessionem absque ab- ALEXANDER episcopus, servus smoium Dei. ab-
balis totiusque congregalionis permissione liceat e bali et fratiibusPoniigniacensis monosterii, salu-
claustro discedere. Discedentem vero absque com- tem et apostolicam benedictionem.
munium litterarura cautione nullus audeat retinere. Fidei el devotionis vcstrae fcrvorem, qm m circa
Liceat aulem abbati qui pro lempore fuerit, in eumi nos et Ecciesiam Romanam multiplxiler geritis, in
qui vobis ignorantibus 3Ut invitis discesserit, sii eo quod ver.eiabilem fiatrem nostrum Canluarien-
secundo lertiove conimonilus redire coiilempseril,, sem archiepiscnpum tam benigne, tara humane et
canoiiieam perferre senieiiliam.Obeuiile vero te,, B I fioneste tractaiis, nec ad alicujus rainas aut blandl-
hunc ejusdem loci abbale, vel tuorum quolibet suc- tias in hoc respicere voluistis, exhibitione operis
cessorum, nullus ibi qualibet subreplionis astuiiai abunde demonslrastis. Quod utique gratuin nobis
seu violentia praeponalur, nisi quem fratres com- omnimodis et acceplum , lanquam si personsa
nuini consensu vel firma pars consilii sanioris sc- noslrae fuisset exhibilum, repulaiiles, quantas pos-
cundum Dei timorem el beati Augustini Regulam,, sumus charilali veslrae super hoc gratiarum refe-
desuo, seu de alio, si expedieril, ejusdero ordinis5 riinus acliones, et affeclioneni vtsiram innumeris
collegio providerint eligendum. exinde laudibus in Domino comineudainus. Verum
Decernimus ergo ut niilli omnino hominum liceatt quoniam boni operis finis niagis quam principium
eamdem ecclesiam temere perturbare, aut ejus pos- solet attendi, discrelionem vesliam per aposlolica
sessiones auferre, vel ablatas retinere, minuere,, scripta rogamus, monemus el hoiiamur in Donii-
seu quibuslibet vexationibus fatigare, sed omniai no, qtiatenus jam diclo archiepisco;)o, s.'cui haete-
inlegra conserventur eorum pro quorum guberna- nus laudabiliter fecisse noscimini, fraternee hbera-
lione et sustentaiione concessa sunt, usibus onini-- litatis subsidia ita honesie, ita liGiioriike ministre-
modis profutura. Salva sedis Aposlolics .nuctori- „p li.S, ul fralernam in vobis charilalem ferveiitiorcni
late, atque ercliiepiscopi et ecclesise Bauricensis; semper inveniat, neque eam un;uam niinis aut
canonica j'ustitia. terroribus lepuisse cognoscal,
Si qua- igitur in futurum ecclesiastica, soscula- CCCXL.
risve persona, etc. Ad Heiuicum, Remensemarchicpiscoptun.— De.nc-
Ego Alexander, CatholicseEcclesia?cpisc. goiio Ecclesim Clarevcdlensis..
Ego Hubaldus, Ostieusis episcopus. (Ap. Ciarummontem, Maii 25.)
Ego Bernardus, Porluensis et S. Rufinaeepisc [MARTEN,Ampl. Collecl., II, 715.J
Ego Gualterius, Albanensis episc. ALEXASDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
Ego Hubaldus, presbyler el cardinalis tit. S. Cru- nerabili fralri HENRICO, Remensium archicpiscopo ,
cis in Jerusalem. salulem et apostolicara benedicuonem.
Ego Henricus, presbyter et cardinalis tit. SS. Ne- Super Clarevallensis (50) ecclesiae negoiio, unde
rei et Achill. nobis luas litteras nuper transmisisti, de consilio
Ego Guil, presbyter card. titulo S. Pelri ad Vin- venerabilis fratris nostri Anlissiodorensis episcopi ,
cula. et dilecti filii nostri (51) Iienrici tituli Sanciorum
Ego Jacintus, diac card. S. Mariae in Cosme- D Nerei et Achillei presbyleri cardinalis, sicut nobis
din. et ipsis visum ftierat expedirc, processimus. Si
Ego Oddo, diac. card. S. Nicolai m Carcere Tul- quid aulem residuum fuerit, tum sincerila.is luae
liano, respeclu, tum ejusdem ecclesias consideratione ,
Ego Boso, diac card. SS. Cosmseet Damiani. secundum quod expedire noverimus , libenti animo
Ego Cinlliius, diac. card. S. Adriani. studebimus adimplere; de hoc vero quod nobis pro
Ego Petrus, diac. card. S. Eustacliii juxta tera- supradiclo cardinali scripsisti , pelitioni tuac as-
plum Agrippae. quiescere non potuimus, cum ipse sicut vir discre-
iigo Manfridus, diac card. S. Georgii ad Velum tus et prudens ct uobis devotissimus pro inagi.is
Aureum. Ecclesiae negotiis, quse instant, necessarius nobis
Datum Bituricis per manum Hermanni, S. Rom. adraodum et opportunus existat, nec ejus abseu-
(50) Hoc est circa depositionem abbalis Gaufridi, Alanus episcopus Antissiodorensis fuerant mona-
de qua supra epist. 246 et 249. chi Cislereienses et duo saltem illi ponlifices ex
(51) Henricus Iiic cardinalis, uti el Henricus ar- Claravalie assumpli, quse causa forte exstilit ui hoc
eniepiscopus, ad quem dirigitur haeccpislola, alque illis negotium committerctur.
'
569 EFISTOLJS ET PRIVILEGIA. — AN. US5. 570*
liam possimus ullalenus sustinere. Ad haec de visi- A mater sua in Vueliacense monasterlum manus sua?
tatione tua copiosas tibi gratiarum referimus ac- amplius solito aggravarunt, et Dei ac beatss Mariae-
liones. Magdalense,cujus corpus in eodem monasterio re-
Data apud Clarummontem, vni Kal. Junii. quiescit, limore et reverenlia omnino postposita,
CCCXLI. equilaturas, boves, asinos et pecora, lam mona-
Ad fratres ecclesimS. Pelri Carnolensis. sterii quam exterioium obedientiarum, per ser-
(Ap. Clarummontem, Maii 26.) vienles suos rapere et exinde abducere minime
[Colleclion des Cartulaires, II, 649.] formidarunt. Abbati quoque ejusdem loci jam di-,
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, .di- ctus comes minas et insidias circumponit, ita quod
lectis filiis FULCHERIO abbati et fratribus ecclesise de moiiasterio sine proprii corporis periculo et li-
S. Petri Carnoleiisis, salutem et apostolicam bene- more exire 11011 audeat; publicam etiam et anliquam,
diclionem. stralam non solum infriugil, sed vialores per quod-
Ccnstituimus ne quis episcopns quempiam dam castrum suum transire compellit, et occasione
tie monacliis veslris , absque evidente et manifesta ista quosdara Burgenses a, nundinis redeuntes ce-
causa, excommunicet vel ab ofliciodivino suspen- piU Unde quoniam monasterium illud ad jus et
dat. ]
proprielatem Romana? Ecclesiae, et regise celsitur
Datiim apud Clarummontsm, vn Kal. Junii. , dinis protectioncm spectarc dignoscilur, serenilar
CCCXLII. tem luam per aposlolica seripta rogamus, mor
Ad Henricum arcluepiscopum Remensetn.— Pro nemus et exboiiamur in Domino, qualenus,, divint
Everen presbylero. amoris obtentu et pro reverenlia beati Pelri ac no-
(Ap. Clarummontem, Jun. 4.) stra, memoratum comifem et matrera suaiu in-
[MARTEN,Ampl, Collecl., II, 714.] stanler commoneas, et diligentius studeas conve-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- nire, et etiam, si necesse jfuerit, potestate regia
pprabili fratri HENRICO, Remensium arcbiepiscopo , coercere, ut praenominato abbali et fratribus ablata
salutem et aposlolicam benedictionem. omnia sine dilatione restiluant, de damnis et inju-
Vcniens ad apostolicae sedis clementiam Everen, riis congruam satisfactionem exhibeant, et ab ep-
pauper presbyter, sua nobis narratione proposuit rura molestalione ac gravamine indebito ulterius
quod Walterus Pracmonstralensis canonicus ct prae- omnino quiescant. lla quod ab oninipolente Dc-
positus de Gasnan , redditus ecclesise suae contra mino indeficiens proplcr hoc prsemium feliciter va-
jusiitiam occupavil, et eos ausu temerario detinere (rj leas adipisci, et nos clenienliee tuae uberrimas ex-
praesumit; cumqtte super eadem causa cum p.fse- inde gratias exsolvere leneamur. Nos enim prsefa-
nominato sacerdote idem prsepositus compositio- tiwn comitem et matrem suam per nostras lilteras
nem fecerit, ab ea compositione resiliens, unam monuimus, ut errata corrigere sludeant, et a laU-
capam, quam sibi prsefatus sacerdos pignori obli- libus de csefero penitus conquiescaiit.
gaverat, injusle reddere contradicit. Pralum quo- Dalum apud ClaruminonlemNonas Junii.
que et quamdam terram saepedicli sacerdotis inva- CCCXLIV.
' dere, ipsamque, prout nobis dicitur, praesumit ir- Ilugoni, archiepiscopo Senonensi, mandat hortelur
rationabiliter detir.erc. Unde quoniam universisJDei comitem Nivernensem ejusque matrem ut damna
monasterio Vixeliacensi illala resarcianl; quod
fidelibus et preesertim divino cultui mancipalis in nisi fecerint iutra dies 20, excomiiiuuicalioneeos
sua cxiitimus juslilia defensores, fraternilali tuae afficijubet,
per aposiolica seripta mandamus, quatenus, si res (A. Clarummontem, Jun.)
ita se habet, praenorainatum praep.osilumdiligenter [Ibid., col. 1043.]
commoneas, et districte compellas, ul et praediclam ALEXANDER episcopus, servus servomm Dei, ve-
composilionem si rationabililer facla fuit, diligen- nerabili fralri HCCONI, Senohensium archiepiscopo,
lcr observet, clomnia ablata post factam composi- 1D salutem et apostolicam benedictioiiein.
lionem restituat, et ab infeslalione ejusdem sacer- Ad tuae fraternilatis notiliam pervenisse credi-
dctis de caetero conquiescat. mus, quomodo vir nobilis comes Nivernensis et
Dala apud Ciarummoutem, n Non. Junii. maler sua in Vizeliacense nionasleriura manus suas
CCCXLIII. amplius solito aggravarunt, el Deiac B. Mariae
in eodem monasterao re-
TtUdovicumFrancorum regem rogat ul comitein Ni- Magdalenae,cujus corpus
vernensem et ejus malrem a vexando monasterw quiescit, timore et rcverenlia omiiiuo. postposita,
Vtzeliucensidelerreal. « equitaturas, boves, asinos elpecora, lam monasterij
(Ap. Clarummontem, Jun. 5.) quam exteriorum obedientiarum, per servientes
[MANSI, ConciL, XXI, 1044.] suos rapere et exinde abducere mininie formida-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, cha- runt. Abbati quoque ejus loci jam dictus comes
rissimo in Christo (ilio LUDOVICO, illuslri Francorum minas et insidias circumponit, ila quod de mona-
regi, salutem et aposlolicam benediciionem. sterio sine proprii corporis periculo et timore exirc
Ad regiae serenitatis notiliam crcdimus perve- non audeat, Uiide quoniam monasterium iliud ad
nisse quomodo nobilis vir comes Nivernensis el jus el proprietatem B. Pelri ac noslram noscitur
371 ALEXANDRlIII PAP.-E 572
specialiter perlinere, et non modicura membrum A j tenus, cum ejtis super hoc litteras receperitis, qued
Ecclesiee Romanse existit, fralemhali tuse per apo- ab eo exinde sfatutum fuerit, sicut gratiam beati
stolica scripla mandamus, quatenus sicut graliam Petri ac nostram charam habetis firmiter teneatis,
B. Pelri ac noslram charani habes, memoratum et per veslras parochias faciatis inviolabiliter ob-
eomitem et niatrem suam sub velocitale, cura orani servari; alioquiii nos in nostri trangressorem maa-
diligentia sludeas convenire, ct aiientius exhoiiari, dati id, auctore Domino, durius corrigemus.
Dalum apud Clarummoiileni Nonas Junii.
quod prapnomiiiaio abb3ti et fralrihus ablata omnia
cessanle dilalione r.estituant, de damnis et injuriis CCCXLVI.
illalis congruam salisfaciionem exliibeant, et ab Guillelmum abbatem el fratres Vizetiacenscsde
eorum molestatione ac gravamine indebito ulterius superioribus epislolis cerliores facit.
omnino quiescant. Alioquin, infra xx dies post (Ap. Clarummonlem, Jun. 5.)
coramonitionem tuam, per lolam tcrram eorum [Ibid., col. 1045.]
omnia divina oflicia, prseter baptisma parvulorum, ALEXANDER ejhscopus, servus servorum Dei, di-
lectis filiis GUILLELMO abbati et fralribus Yizelia-
poenitenlias morientium penrtus interdicas, et, si
nec sic rcsipueriiii, in personas illorum excommu- . censibus, salutem et apostolicam benedictionem.
R Susceptis litteris vesiris, ac diligenter perspectifr
nicaiionis senlentiani non differas promulgare. Ve-
nerabiiibus fratribus noslris, Eduensi, Lingonensi, fribulalionibus et angusliis veslris, quas earum
Anlissiodorensi et Nivernensi episcopis per scripla eontinentia exprimebat, palerna? mentis affectu in-
tua significans, et firmiter eisdem ex parle nostra terius condoluimus, sicut qui monasterium vestrum
injungens, ut senlenliam a te in supra dicti comitis proprium patrimonium beali Petri esse cognosci-
vel niatris suee terram aut personas eorum prola- nius, et vos, sicut specialcs et devoios Ecclesisefi-
tam usqtte ad dignam salisfaclionem inviolabiliter lios, cerliori in Domino charitate diligimus, el ve-
sludeant observare, Nos enim ipsis per scripta stris profectibus prompto animo aspiramus. Inde
uostra mandamus, ut, ex quo super hoc Iitteras siquidera fuit quod charissimo in Christo filio
tuas receperint, id fideliler studeant adimplere. noslro Ludovico, illustri Francorum regi, venera-
CCCXLV. bilibus quoque fralribus noslris Hugoni Senonen-
Henrico Eduensi, Galterio Lingonensi, Alano Antis- sium archiepiscopo,.Edueiisi, Lingoneiisi, Antissio.-
siodorensi et Rernardo Nivemensi episcopis prm- dorensi et Niyernensi episcopis, nobili eliam viro
cipil ut excommunicalionis senlentiam quatn ar- comiti. Nivernensi et comilissse uialri ejus, pro
chiepiscopusSe.ionensis protulerit in comilem Ni- „ negotio vestro scripta noslra dirigimus, sicut ex
vernensem et malretn ejus observent. (
eorum transcriptis vobis evidentius innotescet; vos
(Ap. Clarummonlem, Jun. 5.) autera ad bsec corrigenda studiuin et operam adhi-
[Ibid., 1044.]
ALEXANDEU bealis, et per clauslri ac religionis observantiain.
episcopus, servus servorum Dei, ve- oralioni vacantes, clametis in ccelum, ut
nerabilibus fratribus HENRICO jugiter
Eduensi, GALTERIO omnipotens Dominus bis malis cito iiiieni imponat,
Lingonensi, ALBANO Anlissiodorensi, et BERNARDOet vobis pacem et oplatam tranquillitatem con-
Nivernensi episcopis, salutem et apostolicam bene- cedat.
dictionem. Datum apud Clarummontem Nonas Junii.
Ad vestrac fraternitalis notitiam, etc, ttt supra
CCCXLYII.
vsque ad hmc verba : Ecclesiae Romanse existit. Ve-
nerabili fralri nostro Senonensi arehiepiscopo, de- Ad Hcnricum Remensem archiephcopnm. — Pro-
quadam muliere Hersendenoinine.
dimus in mandatis ut memoralum comitem et ma-
(Ap: Clarumiuontem, Jun. 5.)
trem suam sub velocilalc, cum omni diligenlia slu-
[MARTEN, Ampl. ColL, H, 714.],
deal convenire, et aileiitlus exhortari, quod praeno- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
minato abbati et fratribus ablala onmia cessante D j nerabili fratri HENRICO , Remensium archiepiscopo,,
dilalione restituant, de dainnis et injuriis illalis salutem et aposlolicam benediclionem.
congruam salisfactionem exhiheant, et ab eorum Ex transmissa conqueslione nobilis mulieris Her-
niolestalione et gravamine indebito ulterius omnino sendis ad audientiam nostram pervenil quod cum
quicscanl: alioquin per lotam terrara eorum om- venerabilis frater noster Calalaunensis episcopus
nia divina otficia, praeter baptisma parvulorum et Eust. Germundum et Theobaldum pro multis in-
poenitenlias niorientium, penitus interdicat; si nec juriis et damnis quse eidem mulieri intulerunt, de
sic resijiuerinl, in personas illorum excommunica- roandalo nostro exconimunicasset, eos poslea, nulla
tionis sententiam non differat promulgare, vobis satisfactione exhibita, absolvere non dubitavit.
per sua scripta significans, et firmiler ex parte Unde quoniam ad hoc ecclesiasticus gladius in
nostra injungens, ut sentenliam ab eodem in su- malefactores exeritur, ut eorum malitia digna casli-
pradicti comitis vel malris suae.lerram aul personas gationereprimatur,'fraternilali luse per apostolica
eorum prolatam, usque ad dignam salisfaclionem scripta mandamus qualenus, si ila cst, prafatos
inviolabiliter observare curelis. Ideoque fraterni- viros commoneas, et omni cum distrietioue com-
lati veslrse per apostolica scripta mandamus, qua- tiellas, ut prsenominatae raulieri ablata universa
573 EPISTOL^ ET PRIVILEGIA. — AN, 1165. 5"4
restituanl, e(t damna data resarcire non differant. A i praesidebas, de te in Londoriiensem Ecclesiam
Quod si commoniiioni tuse parere eonlerapserinl, translationem fieri cohcederemus. Utque nostrum
eos in eamdem excommunicalionis sententiam, suse petilioni super hoc impartiremur assensum,
postposita occasione et appellatione remola, redu- necessitatem communem pariter et utililalem pro-
cas. Sane quia orphani et pupilli sub Ecclesise lu- ponebat, asserens quod civitas illa quasi regni se-
tela el defensione consislunt, nihilominus libi, prse- des sui existeret, elquiacunclae religioniset discre-
senliumauctorilate, injungimus ut debitores suos tionis viiiute te crederet praeeminere, consilio tuo
et flliorum suorum, quos cx priori marito habuit, super his, quee saluli animae suae expedirent, etad
diligenter commonere et districte compellere stu- regni augmenlum pariier et conservalionem specta-
et
deas, quo omnia quae illi et filiis suis debere se re- rent, spiiitualiter et temporaliter uti volebat,
cognoscunt, eis cum inlegrilaie persolvant. De bis ideo magis proximum te desiderabat et familiarem
vero quse diffilentur, yel salisfaciant, vel in tua habere. Unde nos allendentes, quam utililer pru-
praesentia pleniludinem illi.sjustitiee, cessante appel- denlia et religio tua saluti ejusdem regis et regni
lalione, exhibeant: ita tamen quod puerorum de- posset consulere, et quanta ex eo valeat Ecclesise
bita illis personis assignentur, quibtis eorum cura Dei ulililas et commbditas provenire, libenter suis
"
commissa dignoscitur, et quae ad eorum commo- precibus acqiiieviriius, et te concessimus in Lon-
dum ea debeant integre ac fideliler conservare. doniensi Ecclesia promoveri. Et ideo quanto be-
Debiloribus autem ita praecaveas, ne ex quo pecu- nignius ac facilius ejus beneplacitum el voluntatem
niam solverint, a quo [uam valeant super hoc con- complevimus, et tuae pariter exaltalioni intendimus
vcniri. el honori, tanto probitas tua circa incrementum et
Data apud Claruii.-moiilem, Non. Junii. conservalionem Ecclesiae amplius deberet eniti, et
attentius circa hoc ac efficacius laborare, ut fru-r
CCCXLVIH. ctum, quem nobis idem rex proposuit, et nos spe-
Ad Henricum Remensem archiepiscopum.— Pro C. ramus, exhibilione operis et ipsa revum experlentia
uepole domini papm. cognoscamus, et Ecclesiae Anglorum in diebusejus
in pace bona- Domino Deo deserviat, Quomodo au-
(Ap. Claruminoiitem, Jun. 7.)
tem praedictus rex a devotione Ecclesise, ab eo quod
[Ibid., col. 715.] solebat , animum et menieni ayeiieril, et eam
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ye- in mullis, sicut in appellationibus et visitationibus
uerabili fratri HENRICO, Remensium arcliiepiscopo, „ noslris, communicando etiara.schisnialicis, ct.no-
salulem et aposlolicam benedictionem. '
minalim excommunicatis, et confederando se eis,
Dilectus iilius noster raagister Fulco, ecclesiae et in eo eliam quod venerabilein fratrem noslrum
.tuse canonictts, nobis ex paiie lua jiroposuit quod Thomam Cantuaiiensem archiepiscopum de regno
ccntum quinquaginla libras nobis pro quodam fra- suoexire coegit, quasi persequiel iropugriare videa-
tre tuo exsolveres, quas nos dilecto iilio nostro
tur, te non credimus ignorare. Quapropter sollici-
Eustachio, magislro fratrum mililise Templi, inan- tudinem luani rogamus, monemus atque manda-
davimus assignari. Verum quoniam easdem CL et mus,
quatenusadjiincto tibi venerabilifratre nostro
viu laloribus praesenlium proinuluapecunia, quam Robeiio, Herefordensi episcopo, eumdem regeni
illis pro nccessitatibus Ecclesiae Romanse accepi- sollicite commoneas, et studiosa exbortali.one indu^
mus, tenemur exsolvere, fraternilati tuae per apo- cas, ut, hujusmodi proposito prorsqs relicto, in-eo
stulica scripla mandainus quatenus, si ipsas prae-
quod excessit, sicutdignum est, satisfaciat, a pra-
dicto magisiro noiidum assiguasti, preefatas c et L yis actibus .omnino desislat, Creal.orem suum puro
et oclo iibras, quas dileclo filio C. nepoti nostro corde diljgat, matrem suam sanclam Romanam Ec-
bberalilas tua promisit, facias assignari, et qu.id clesiam solita veneratione respiciat, neceam visi-
inde feceris nobis per lilteras luas signifiees. Dtare volentes inhibeat, appeUaliones ad eam faclas
Data apud Claruminonlem, vn Idus Jiinii. nullo modo impediat, et prsedictum fratrem no-
strum archiepiscopum ad sedem s.uam benignius
rcCXLlX.
revqcans et reducens, in beati Petri et nostra reve-
Ad Gilberlum Londittensem episcopuin. -^- De Can- rentia firmus iramobilisque consistat, eladopera
tuariensi Ecclesia.
Hiisericordiae ac pietatis, intendat; ecclesiaslicas
(Apud Clarummontem, Jun. 8.) personas, tam regni quam lerrse suae, nec per se
[Episl. S. Thomm. ed. Giles, II, 96.] gravet, sicut facere dicitnr, ncc a quoquam gravaii
ALEXANDER episcopus, servus servoruni Dei, vene- permittat, sed eas diligat, nianu leneat, et regia
rabili fratri GILRERTO, Londoniensi episcopo, salu- protectione conservet, utille,perquem reges regnant,
lem et apostolicam benedictionem. lemporale ei regnum conservet in terris, et sempi-
A memoria tua noncredimus excidisse, qualiter ternurii. largialur in ccelis. Licet autem nos eqm
charissimus in ChrisloJilius, iioslerHenricus, illu,- jiromulla devotione, elmultis obsequiis nobis tem-
strisrex Anglorum^ mulla.olim a nobis precum in- pore necessitatis impeiisis, sicut excellenlissim.um
slanlia requisivil, utab llerefordiensi Ecclesia, cui principem et inclytum regcni, afilucnliori charilaie
573 ALEXANDRl III PAP.E ?.7(J
diligamus, et ad ejus honorcm , exallalioiiem pa- A asperse aliquatentis videaultir, seripluin rccolligc :
riter et augmentum, quaotumvis ipse aliter opinari Quod filium, quem diligV. pater corripil (Prov. 111).
videatur, ferventiori studio aspiremus, ei tamen Pro ccrto cognoseens, (|iiia quanlo personam luam
propones, quod nisi malurius isfa correxerit, ti- ardenliori charilatc in Domino diiigimus, el sin-
mendum sibi erit, ne et Deus ei pro his omnibus cerissiniaj nise dcvof.onis insignia, nobis ct Eccle-
graviter irascalur, et in eum atque suos debeat sise Dei mullipliciter et maguilics clim cxhibita, a<l
durius vindicare, et nos ipsi id non poteriraus diu- memoriam sa>pius ct studiosius rcvocanius, lanto
lius in patientia sustinere. Nec ista pro nobis, haec cogilationi tu;e, spiiiliialein lihi el sclcrnam
quantum pro ej'us salute et utililate proponimus, salutem votivis cordis affcclihus cxoplantes., liben-
qui magnifica devotionis ei liberalitatis obsequia, (ius intiniamus. Si cnim lc in aliquo judiciiini fu-
quae nobis, sicut diximus, lanquam rex Christianis- turum dclcrret, aul preemioruni in aeierna requic
simus exhibuit ssepe, ad memoriam reducenies, corona delcciitl, veran 1, quae Dcus csl, jiisiiliain
ejus gloriam et magnificentiam diligimus, et salu- colere, vcl suuiii unicuiqiic tribuere, ncgotia eccle-
lem suam, et regni, atque suorum, totis affcctibus siastica, et preesciiim crimiiialia, qua: de laesioiic
exoptamus. Ad haec de luae religionis et honestalis fidei vcl juraiiienii cinerguut, causns quoquesii-
prudentia plenius confidenles, Ecclesiae negotia ex- per rebus ct posscssionibus ecclcsiaruin personis
perientice tuae fiducialius committimus exsequenda. ecclesiasticis traclanda icliiiqucrc; rcgiium ctsaccr-
lnde siquidem est, quod fraternitati tuse prsesentium dolium non confuiitierc, non adco scrcniiateni luam
auctorilate mandamus, ul denarium beati Petri deccrel, -quam eiiain expcdiret. Si atncm uni-
praesenlis anni per lolam Angliam fideliter recolligi vcrsa, quee in usus luos pcr liiijusiuodi angarias
facias, et cuni ad nos, quam citius poleris, trans- de bonis cccicsiasiicis convcrliiniur, in rcfcctio-
niittere non postponas. Rogamus ctiam discrelio- nem patijicium, vcl aiiis opcribus piclalis exjien-
nem luam. ut quousque prasscriptum dcnarium dcres, obsequium non niagis Deo grauini cfiicercs,
recolligas, de jiecunia lua, vel aliunde mutuo ac- quam si altari quolihct discoojieiio aliud cooperi-
quisita, r.obis interim studeas utiliter providere, et res, aut si Pclruin crucifigcres, ut Paulum a nior-
Hlam infra proxinias Kalendas Augusti nobis trans- tis perieulo libcrarcs. Rccolcre siqnidcm dehcs,
ir.iltas, eamdem postca de memorato der.ario re- et pree oculis ad huj'us rci cxemplum h..i)cre, qua-
ceplurus. Quod ita gralum nobis et acceplum existct, liler rcx Saul, quia devicto Amalcch praedaiii con-
quasi ipsara nobis dono concederes. tra divinum praecepiuin rcservare volcbat, cum se
Datuiii apud Clarummontem, vi Idus Julii [leg. ,Q ad excusatioueii! sui haecad sacrificandum rescr-
Junii]. vasse proponerci, a Doroino fuit reprobatus, ci
CCCL. alius, eo vivo, in honorcm ct digniialcm regiain
Ad Hcnricum Anglorum regem. — De immunitale subrogalus. Quem ulique peccala poptili regein cf-
eccle^iastica non violanda, et clericis ad tribunal fecerant, sed eum a gubernalione rcgni propria
smculare non trahendis.
commissa dcslitucruiil. Quomodo ciiam rex Ozias,
Apud Clarummontem ? Jun.) dum ihurificarc voiuit, cl saccrdotis sibi ofliciiiin
[Epist. S. Thoma; el. GILES,II, 115.] usurpare, digna Dei uliione fueril lcpra percus
ALEXANDER cpiscopus, servus servorum Dei, clia- sus, luse saluti congruit ad animum rcvocare. Si
rissimo in Chrislo filio HENRICO, i.lustri Anglorum vero succcssus luos viribus ct polcslati luac, ci
regi, salutem et apostolicam benedictionem. non Deo ascribas, inleiuionem quoque clanimuin
Etsi circa nos, el nialrem luam, Ecclesiam sa- tuum ab ecclesiaslicorum virorum cl ccelcsiarum
<;rosanclam, filialis in te devolio aliquatenus videa- opprcssione non relrahas, ille proc.ul dubio, qui
lur tepuisse, paternuni tamen affectum circa te, vel aliis tc prsefecit, et magnum in orbe principem ad
icgnum tuae gubernalioni commissum nullo tem- fidelium suorum gubenialioncm, non ad depres-
pore deseruimus. Tua ergo serenilas, quod amici D sionem constituit, lalenla libi conunissa gravi cuin
verbera poliora quam inimici oscula exislant, dili- usura a te requiret, et sicut de Roboani iilio Salo-
genler advertens, consideret sludiosius el altcndat, monis legitur, qui pro delicto palris est a regno
quod sicut clerici a viris sascularibus vila et ha- ejeclus, commissum jiaternum in hseredes trans-
him dislinguuntur, ita el judicia clericorum a lai- fundet. Tu ergo pravis cujuslibet suggeslioiiilius
corum judiciisdiversa peiiitus comprobanlur. Quare non acquiescas, nec his qui semper mala susur-
si ea ordine quo non decet pervertas, et quse Jesu rant, aiircm inclincs, sed quae tuam salutera ex-
Chrisli sunt luse potestali usurpans, novas leges pedianl, diligentius audias, et ita ad honorem Dei,
adecclesiarum oppressionem, et Chrisli pauperum, et Ecclesiaesuae tranquillitatem et paccm, ad quod
pro luo beneplacito condas, consueludines etiam, solummodo es regni gubernalionem adeplus, idcm
quas avitas vocas, inducas, tu ipse procul dubio in regere, et secundum quod Dominus tibi admini-
cxiremo examine, quod effugere non poleris, modo slraverit, studeas utililer gubernare, ut ille, per
coiisimili judicaberis, et eadem mensura, qua men- quem reges regnant, et cui servire regnare est,
stis fueris, remetictur libi. Verum ne commoni- tihi et heeredibiis tuis regnum lemporale conser-
liones nosirae exccllcnlise tuae auribus taediosaevel vct, ct post illud tribuat sine fine niaiisurma.
577 EPlSTOLiE ET PRIVILEGJA. — AN, 1165. 578
CCCLL i nerabili fralri(52)IlENRico, Remensium arcbiepisco-
A
Ad Thomam Cantuariensem archiepiscoputn. —Eum• po, salulem et apostolicam bencdiclionciii.
angusliis pressum consolalur. Ex litteris tuis, fili abbas, quas nobis prsesentium.
(Apud Clarummonlcin ? Jun.) lalor delulit, nuper acccpimus, quod cum inter E,
[Ibid., p. 6.] et A. sacerdotem soper quadam domo, quam idem
ALEXANDER papa TIIOM/ECantuariensi archiepi- sacerdos pignori obligatam lenebat, in tua praesen-
scopo. tia conlroversia traclaretur, prsediclus sacerdos
Quoniam dies mali sunt, el multa sunl pro qua- nullum gravamen praetendcns, ad nostram audien-
lilale teriiporis loleranda, discretionem tuam roga-
tiara appeliavit. Unde cum niemorati E. respon-
muSj-moncmus, consuliraus et suademus, ut in
salis corara nobis in appellalionis lermino prassens
omnibus tiiis ct Ecclesiis negotiis agendis te cau-
exisleret, supradictus sacerdos nec vcnit, nec ad
lum, providum et circumspectum exhibeas, et ni- nos
hil properc vel prsseipilanter, sed malure et gra- aliquem pro se responsalem transmisit, quo-
oirca nos de vestra prudenlia plenius coniidentes,
viler facicns, ad graliain et benevoientiaiu illu-
licel solitum fuerit. Quoniam prsescripla do-
stris regis Angloruni recuperandam, quanlum sal-" mus praeler de feudo ecclesiae luae, fili abbas, existere
va libertale Ecclesiee, et honeslate officii tui fieri "]
et prsefatus sacerdos appellalionem,
polerit, enilaris niodis omuibus et labores. Et perhibetur, sicut diximtis, non est uUatenus prosecutus, cain-
usque ad proximum pascha eumdeni regem susti- dem causam
n as, ita quod nihii in cum vel terram ipsius us- ad vestrura examen duximus lermi-
discretioni veslrac per apostolicae scripta
que ad praescriplum studeas cxercere. Tunc enim naiidam,
liomlniis dabit tcmpora meliora, et tam lu quam mandaiUes, quaienus cum exinde fueritis requisiti,
iios tulius. piilerimus in facto ipso procedere. utramque partem ante veslram jirsesentiam convo-
celis et ralionibus hinc inde auditis et cognitis,
CCCLII.
Ad eumdem. —Sentenliam ab episcopis et baronibus; eamdem causam, cessante appellatioiiis remedio,
Angtice conlra ipsum latam se irrilam fecisse; Hne debiio terniinelis.
tnandat. Data apud Clarummontem, v Idus Junii.
(Ap. Clarummoutem? Jun.) CCCLIV.
[Ibid., p. 7.] Bulla pro monaslerio Mauziacensi quod sub lutela
ALEXANDER papa TU:;M,E,Caiituariensl archiepi- S. Sedis suscipilur.
scqpo. (Ap, Clarumniontcm, Jun. 15.)
Quod minor majorem j'udicare non possit, ett ' \Gall. Christ. Nov., Instr, 111.]
cum prsesertira cui j'ure noscitur praelationis sub-. ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
csse, et obejieniiae vinculo tenetur aslricius, tam, lecto filio PETRO,abbali monasterii Mauziacensis,
diviiiee quam Iiumanas ieges demonstrant. Et prse- cmiclisque fratribus lam prsesentibus quam fuluris
cipue saricloritin Palrum slatulis id manifestius de- regulavem vilam professis, J. N
claralur. llaec siquidem nos, quorum interest er- Effectum justa postulanlibus indulgere, et vigor
rata eorrigere, ct ea quae incorrccta perniciosurai aequitatis et ordo exigit ralionis, praeseiiim quando
posteris exemjilum rclinquerent, sollicita considc- petentiuin voluntatera et pietas adjuvat et veritas
rat one pensantes, attendenles eliam, quod ex de- iion rclinquit. Eapropler, dilecti in Domino filiij
liclo persoiiae non debet Ecclesia jacluram aliquami veslris juslis postulalionibus clementer annuiiiuis,
vul iiicommodum suslinere, sententiam ab cpisco- et prsefatum monasteriuni in quo divino niancipati
pis et baronibus Anglia', quoniam ad primam regisi estis obsequio, ad exemplar praedccessoris nostri
citationem lui copiam non fecisli, adversum le prae- sanctae recordalionis Adriani papas, sub beali Petri
sumptuose prolatam, i,i qua libi jam dicti episcopii et nostra protectione suscipimus, et pracseiilis
el barones omnia mobilia tua tara coiitra juris ; scripli privilegio communimus, statuenles ut quas-
formara, quam conlra ecclesiasticam consuetudi- D I cunque possessiones, queecunque bona idem mona-
nem abjudicaruni, praiseiiim cum nulla mobilia sterium imjiraesenliarum jusle et canonice possidel,
jirselerquam de bonis ecclesise luae habueris, irri- aut in futurum concessione pontificum, largilione
lam penilus esse censemus, et eam aposlolica au- regum vel principum, oblalione fidelium, seu aliis
ctorilate cassamus, staluentes ut nullas inposlerumi justis modis preestante Domino poterit adipisci,
vires oblineal, aut libi vel successoribus luis, seui firma vobis. vestrisque successoribus el illibata per-
ecclesise tuae gubernalioni commissse, aliquod in- maneant. In quibus beec propriis duximus expri-
jiosterum valeal prsejudicium vcl laesionem af- nienda vocabulis :
ferre. Ecclesiara de Gatteria : ecclesiam de Sancto
CCCLIII.
Ad abbalem monasterii "**.— Pro querela qum ver- Hiiario cnm capella : ecclesiam de Giaco : eccle-
litur inier E. et A. sacerdolem. siam de Marencalmis : ecclesiam de Bortis, cccle-
(Ap. Claruiiimonleai, Jun. 9.) siam de Oenc cum parochia de Faravel: ecclesiam
[MARTEN,Ampl. Coll., H, 715.] de Rubiaco Royac, cum appendiliis suis; ecclesia
ALEXANDER '-' vidclicet de Castello et capclla Pontis-Gibaldi : eo
episcoptis, servus servoruni Dei, \c-*-'
(52)HieinepBii error amanuensis osciiantia,nam i lia;c1 epistola dirigitur ad aliqucm abbalcm,
579 ALEXANDRIIII PAP/E 580
clesiam de Sancto Urso : ecclesiam de monlibusLSA Ego Bernardus, Porlucnsis et Sanctae Rulinse
cum capella de Castro: ecclesiara Sancti Hippolyti. episc.
ecclesiara de Wulvico cum capella Sanctae Mariae : Ego Walterius, Albanensis episc.
ecclesiam de Marliaco : ecclesiam de Monestrolo : Ego Beraldus, presbyler card. Siit. ancfse Crucis
ccclesiam de Ceresio : ecclesiam de Sana-cultura : in Jerusalem.
ecclesiam de Cella : ecclesiam de Aluchiis : eccle- EgoJoannes, prcsbyler card. lit. Sanctae Anasta-
siam Sancii Andreae de Pathas : ecclesiam Sancti>,i siae.
Boniti de Calmis : ecclesiam de Rocca-forti cuma Ego Guillelmus, presbyler card. tit. Sancti Pelri
capella de Castro : eccicsiam Sancli Bonili Mon- ad Vincula.
lis-Pancherii cum capellis de Castro : ecclesiamir Ego Jacintus, diac. card. Sanclae Marieein Cos-
de Bodonia : ecclesiam Sancti Germani cum eapellaa raedin,
de Castro : ecclesiam Sancti Remigii : ecclesiaraa Ego Otto, diac. card. Sancti Nicolai in CarccreT
de Sulec : ecclesiam de Crusec : ecclesiam de Lau- Tulliaho.
rigiis : ecclesiam de Cos : ecclesiam Sancti Desi- Ego Boso, diac. card. Sanclorum Cosmse ei Ba-
derii: ecclesiam de Drcituraias cum ecclesia Sanctii niiani.
Prejecti et capelia de Palicia : capellam dc Botiaco .: B Ego Cinthyus, diac. card. Sancli Adriani.
ecclesiam Sancti Ambrosii : ecclcsiam Monlis-pe- Ego Petrus, diac. card. Sancli Eustachii juxta
trosi : ecclesiam Sancli Dionysii : ecclesiam de3 templum Agrippse.
Sancto Leontio prope monasterium vestrum : ec- Ego Manfredus, diaconus card. Sancti Georgii ad
clesiam Sancli Laurentii : ecclesiam Sancti Pauli .: Velum Aureum.
ecclesiam Sancti Calmulii , et ecclesiam Sanctij Dalum apud CiariinitnoiUempermanum Hermanni,
Martini cum pertineiuiisearum, Primiliacum,- Tau- sanctse Romanse Ecclesiaesubdiac. el nolarii, xvu
riniacum, Mabiliacum , Salziniam , Piunberiam , Kal. Jul, inoictione xm, Incarnationis Dominicaa
Amanziacuin et Mirabellum cum vallc adjacenli. anno 1165, pontificatus vero domini Alexandri
Terras de feudiis domini de Cresto et domini de, papse III anno sexlo.
Rochafort in Lubarles ; quidquid habelis in feudisi CCCLV.
domini de Camaleria, et domini de Ponte. Terras
Bulla qua S. Illidii monasterium ejusque posscs-
de feudis domini de Caslucio et domini de Turns- siones omnes sub iulela Romanm Ecclesim susci-
lio, domini de Tuirriaco, doniini de Monte-Gasco- piuntur.
nis, domini de Enaziaco, el domini de Cabaziaco. /C (Ap. Clarummontem, Jun. 15.)
Terras quas habelis in feudis douiini dc Monte- [Ibid., 102.]
Pancer.o, et doniini de Scola, et domini de castell* ALEXANDER, elc, ARNALDO, abbati monasierii
Sancli Germani. Slatuimus cliam ut nulli fas sit B. Illidii, ejusque fratribus
iiBvas et indebitas consuetudines vcl exacliones ... Quoties illud a nobis peliturquod religioni et
eidem monaslerio vel ecclesiis ejus imponere. Se- honestati convenire dignoscitur, animo nos decet
pulturam quoque ipsius loci liberam csse concedi- libenti concedere, et pctenliumdesideriis congruum
mus, ut eorum devotioni et extremse voluntali, qui sieffiragiumimpertiri. Eapropter, dilecli in Domino
se iilic sepeliri deliberaverint, nisi forte excommu- filii, vestris justis postulalionibus clementer annui-
nicati vel interdicti sint, nullus obsistat, salva ta- raus, et praefatum monasteriura sub B. Petri el
raen justitia malricis ecclesise. Obcunte vero te nostra proleclione suscipimus, el prassentis scri-
ejusdem loci abbale, vel tuorum quolibet successo- pti privilegio communimus. Imprimis siquidem
rura, nullus ibi qualibet subreptionis aslutia seu statuentes ut monasticusordo, qui secundum Deum,
violenlia praeponalur, nisi quem fratres communi el B. Benedicli Regulam in eodem monaslerio insti-
ibidem temporibus
consensu, vel fratrum |iars sanioris consilii, secun- tutus esse dignoscitur, perpeluis
dum Deum et beali Bcnedicli Regulam providpiint D ' inviolabiliter observelur. Preelerea quascunqiie pos-
scssiones, queecunque bona idcm monaslerium in
eligendum.
proesenli jusle et canonice possidet, aut in fulurum
Decernimus ergo ut nulli omnino hominum liceat concessione
pontilicum, largitione rcgum vel prin-
prsefalum nionasterium temere pcrttirbare, autcjus cipum, oblatione lidelium, seu aliis juslis mcdis,
possessiones auferre, vclablatas retinere, roinuere,
propiiianle Domino, poteris adipisci, firma vobis
seu ab abbatiee dignitate destituefe, sive quibusli- successoribus et illibata permaneant;
vestrisque
l;et vexationibus fatigare, sed oihnia inlegra conser- in
quibus haec propriis duximus exprimenda voca-
lenlur eorum pro quorum gubernatione et suslen- bulis :
l.Uione concessa sunt usibus omnimodis profulura, Ecclesiam de Turiaco cum suis perlinentiis:
salva sedis apostolicae auctorilate, et diceeesani
quidquid habelis in villa de Grisolo : ecclesiam de
episcopi canonica juslitia. Si qua igitur in futurum Yicherio, cum capellis ejusdein castelli, et caeteris
ccclesiastica ssecularisve, etc. suis pertinentiis; ecclesiam de Chasannolas : eccle-
Ego Alexander, Catholicse Eccl. episc. siam de Relvezer ; ecclesiam S. Pelri de Clialmez :
Ego Hubaldus, Ostiensis episcopus. ecclesiam S. Felicis : ecclesiam S. Illidit de Yalen-
581 EPISTOLJE ET PRIMLEGIA. — AN. 1105. SS-2
cba : ecclcsiam dc Ncyraco : ecclcsiain de Blan- A oiiiniiiiii fralrum nosirorimi qui iirjcsenles eraiil,
zaco : ecclcsiam S> Boniii : ccclcsiani dc Nebesac : ct iion de aliquo impclu animi, cumdcm R. ab ho-
ecclesiam dc Agcila : ccclesiam de Schevina :ecclc- nore illo dcposuinius. Oirca queni piclaiis el mi-
siam de Basvilla, cum pciiinenliis corumdem : sericordiac mansuciudine moli, sibi pracbcndani et
ecclesiam S. Pctri vetuli : ecclesiam S. Cassii cum praeposituram in cadcm Bcati Aniani ecelesia dimi-
pcrtincntiis suis (55). simus, et lamae iritegriialem sibi co:iservavimus.
Ex dono Fulconis de Jaliniaco lerras ct redditus Quapropter rcgiam scrcnilatem roganuis qualcnus
de Ponte Lalgeno, usque ad Bellummonlem, et pro honore illo ei rcstiluendo nos luis prccibus
dominium in villa Sancli Ellidii. Sepulturam quo- nulla ratione sollicitcs, nec aiiorum supcr hoc pre-
que ipsius loci liberam esse concedimus, ut eorum ces exaudias.
devotio;.i ct exireriiae volunlati, qui se illic sepeliri Datum apud Clarummonlcm, vu Kal. Julii.
deliberaverinl (nisi forte excommunicali, vcl inter- CCCLVII.
dicti sunt) nullus obsistal; saiva tamen juslitia Ad Ludovicum Frahcorutn reqem. —Commendal ipsi
parochialium ecclcsiarum, a quibus mortuorura arcliidiaconum Bituricensem; de rebus Gcrmanicis
corpora assumnntiir. bene sperare jubet
Obeunle vero te nunc ejusdem loci abbate, vel B " (Ap. Anicium, Jun. 50.)
tuorum quolibet successorum, nullus ibi qualibet [MANSI,ConciL, XXI, 1007.J
subrcplionis astutia seu violentia prseponalur, nisi ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei,
quem fratres communi consensu, vel fratrura pars charissimo in Christo filio LUDOVICO, illusiri Fran-
sanioris consilii secundum Detim, et B. Benedicli corum regi, salutem el apostolicam bencdiclip-
Regulam provideriiil e.ligendum. nem.
Decerhimus ergo ut nulli omnino.horiiiiium liceat Dilectum iilium nostrum C. archiuiaconum Bi-
praefatum monasterium temere perturbare, aut turicensem , clericum luuin, qucm nobiscum, dc
suas possessiones auferre, vel ablatas relinere, regia serenitale confisi, hucusque reiinuimus, ad
rainuere, seu quibuslibet vexalionibus fatigare; sed te duvimus remiitendum , ct ipsum .excelleuiiae
oinnia integra conserventur, corum, pro quorum luse attenlius commeiidantes, inagniiicentiam tuam
gubernatione et sustentatione concessa sunt, usibus per aposiolica scripla rogamus atque moncmus,
omnimodis profutura, salva sedis apost. auctori- qualenus pro reverentia B. Pelri »c noslra , ct
lale, et dioecesani episcopi canonica justilia. Si illius devotionis ac fidelitalis obtenlu, quam circa
qua ergo in futurum ecclesiaslica seecularisve per- r_ regiam celsitudinem multipliciler gerit, diligere, ac
_sona, etc. manu lcnere intendas, et in sua juslitia de con-
Ego Alexander, CalholicaeEccl. epis. sueta clemcntia confovere. Ad hoc, quoniani te
Ego Hubaldus, tit. S. Crucis in Jerusalcm, sicut cliarissimum et specialem Ecclcsise liliura, ct
SS. Suscribunl alii undecim cardinales. C&tbolicum principem, ac rcgem Chrisiiaiiissimum,
Datum apud Clarumraqntein per roanum Her- de sfalu Ecclesise et nostro sollicitum el sludiosuni
manni S. R. E. subdiaconi et notarii, xvn Kal. exislere minime dubitamus, el de novis illis quee
Jul, indict. XIII, an. Incarnat. Dom. 1165, poutifi- de Alemannia nuper venerunt, mcestiliam. aliquam
calus domini Alexandri papaeIII anno vi. eoncepisse : magniludinen! tuam rogamus, alfjue
CCCLVl. moiiemus, quatenus a Domino confortalus, speres
Ad Ludovicum Francorum regem. — B. Aniani can- plenius et confidas, quod ea quse ille perscculor
lorem merito fuisse officio ac beneficio suo ab avo- Ecclesiac, qui curo ipsa simulatam semper paccn.
stoiica sede privaium. quaesivit, adversus illam et in delrimciilum ejus
(Ap. Clarummontem, Jun. 25.) provenire credil, in sui ipsius vereciiiidiam ct eru-
[MANSI, ConciL, XXI, 1021.] bescenliam procul dubio reiluiibabunt. Sicut cnim
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, cha- D fj pro certo accepimus, et dilcctus lilius uosicr Ma-
rissimo in Christo filio LUDOVJCO, illuslri Franco- guntinus eleclus screnitali luoe potcril pleuius inti-
rum regi, salutcm et apostolicam benedictionem. mare, de lota ferra sua nonnisi fres absoliitum ju-
Pervenit ad audientiam noslram magnificentise rameoium praestarc poluit coercere. Alii siquidcu.
tuse fuisse suggeslum quod, nulla ratione freii, mulli sine ipsius liccnlia disccsscriinl, el ;lli qui
scd de propria voluntate ac molu animi, dilectum cum condilione jurarunl, jam suiit a condilione
filimn noslrum R, quondam ecclesiae Beati Aniani apposila absoluli. Caelcra pracnominaiiis arcnidia-
cantorem, oflicio ac beneficio canlorio privavimus. conus sublimiiati iiiae viva voce latiiis explicabil.
Unde regia volumus magnitudo indubilata veritale Datum apud Aiiiciiiin, n Kal. JuIJi.
cognoscal, quod dc rigore justitias, ct de consilio
(55) In censu possessionum Hlidiani monasterii campus ad Sedoc : arziolium iiiiiim, ad fonlcm
hac, in butla exhibito, nulla csl meiitio donorum a Salvamane, l.rilia ad Mcdiiini-phneliini, ii> cuitiira
Geraldo saccrdote an. circitcr 980 collatorum, de de vi.lla Pomcrios viucaiii .inam quc vocatur ad
quo hsee legiiniur iu veleri instruniciilo aulhentico: illos Plaus. >
« Yinca una quas est in villa qiiaevocaiur ad Noals
5S3 ALEXANDRI III VkVM 584
CCCLVIII. A riensi archiepiscopo et ecclesise suse professionem
Ad Ilenricum llcrensem archiepiscopum Pro Ra- facias, sicut anlecessores tuos constat fecisse. Ita
dulfo presbylero, ut ecclesia sua ei reddalur. quidem quod poslea, si lu vel successores tui vo-
(Ap. Alestam, Jul. 5.) lueritis aliquo lempore adversus Ecclesiam Cantua-
[MARTEN,Ampl. Collect., II, 716.] riensem quseslionem de jure movere, nullum, ex
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- hoc vobis, et ecclesisevestrae praejudicinm inposte-
ncrabili frairi HENRICO, Remensium archiepiscopo, rum generetur, nec occasione hujus professionis
taiuteni et apostolicam benedictionem. personse sive ecclesiae novurn aut indebitum graya-
Cum olim Senonis praesenles essemus, importu- men aliquod inferatur.
nitate Radulli presbyteri, praesenliura Iatoris, com- Datum apud Montempessulanum, vi Idus Ju-
moli, venerabili fratri noslro Catalaunensi episcopo, lii.
nos mandasse meminimus ut nisi in Ecclesia sua CCCLX.
commissa assiduus esset, ei jam" dictam Ecclesiam Ad principes, comites, baroncs et univer-sosDei fidc-
auferret, et alium in ea presbylerum ordinaret. les. — De subsidiis in Orienle contra Saracenos
mittendis.
lpse vero, nulla, sicut ait, alia causa considerata, ,
ei Ecclesiam abstulit, et in ipsa sacerdotem insli- (Ap. Montenipessulanum, Jul. 14.)
tiiciis, quod grave est, cum excommunicationis [RYMER, Fmdera, I, 21.]
senieniia innodavit, universis de decanatu Viiiuensi ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, dile-
sub iniimatione analhemalis prohibens, ne quilibet ctis
filiis, principibus, comilibus, baronibus el uni-
eura in terra nativitalis suee ullra unam noctem versis Dei fidelibus, ad quos lilterse istae pervene-
recipiant, sed ipsum tanquam excommunicalum rint, salutem et aposlolicam benedictionem.
evitent. Quia vero ejus tsedio affecti, hoc ad lerro-
rem eidem incutiendum prsefalo episcopo mandavi- Quanlum prsedecessores nostri Romani poutifi-
ces pro Iiberalione Orienlalis Ecclesiae laborave-
mus, nec venit nobis in meulem ut si assiduilatem relalione didieimus, et in geslis
in Ecclosia vellet hahere, ex nostri mandati occa- rinl, antiquorum
eorum scriptum reperimus.
sione lalitcr spoliaretur, fralernitati tuse per apo-
Praedecessor etenim noster, felicis raemorise Ur-
siolica scripta mandamus, qualenus praefatum epi-
banus papa, tanqiiam luba coeleslis intonuit et ad
scopum ex nostra et lua parte convenire studeas, Iiberationem sanctse Romanae Ecclesiae Dlios
ct sollicite commonere, ut praenominato sacerdoli ipsius
de diversis mundi paiiibus sollicilare curavit; ad
ecclesiam suam cum omni integritate, nulla post- *-" <
ipsius siquidem vocem innumerabiles Christi fide-
posila dilalione, resliluat, et si nullo crimine no- charifatis ardore succensi, convenerunt, et
torio tenetur, quo possit legitime convinei, eum les,
maxiino congregato exereitu, non sine magna jiro-
jmbiice absolulum cs'se denuntiet, ct ab omnibus
effusione, divino eos auxilio corai-
ejusdem parochiae faciat pro absoluto haberi. Si prii sanguinis
autem id ad roandalum noslrum et commonitionem lanie, civitatem illam in qua Salvator noster pro
nobis pati voluit, et gloriosum ipsius sepulcrum
tuam facere forte iioluerit, lu rei veritatem diligen-
ter inquiras, et si ahsque alia manifesta et ralio- passionis suse nobis meir.oriale dimisit, et plures
nabili causa praediclum sacerdolem excommunica- alias, quas prolixilatem vilantes, raemorare super-
a liberarunt.
lum fuisse cognovc-ris, ipsum absolvas, et ecclesiam scfiimus, paganorum spurcilia
sibi facias sine mora restitui. Praelerea, volumus Quse per gratiam Dei et patrum nostrorum stu-
dium, qui per intervalla ten poruin ca defendeie et
alque mandaraus ut sibi a decano Yirtuensi et a Christianum nomen in paiiibus illis dilalare pro
Warina de Alnclo nullam indebitam molestiam vel viribus
studuerunt, usque ad nostra tempora a
gravamen permiltas inferri. Cbrislianis delenlae sunt el aliae urbes infidelium
Data apud Alestam, m Nonas Julii.
'n ab ipsis viriliter expugnalee; prseteritis autem
CCCLIX. lemporibus, ipsiuspopuli peccalisexigentibus, quod
Ad Cterembaldum Sancti Auguslini eleclum el mo- sine magno dolore et gemitu proferre non possu-
nachum. — Vl, otnni appetlalionc cessante, Eccle-
sim Cantuar. professionem fuciat, mus, Edessa civitas, quae noslra lingua Roas voca-
tur, quse etiam, ut fertur, cum quondam in Oriente
(Apud Monlempessulanum, Jul. 10.) lota terra a paganis deiinerctur, ipsa sola sub Chri-
[Epist. S. Thommed. GILES,II. 109.] stianorum poleslate Doraino serviebal, ab inimicis
ALEXANDER pajia CLEREMBALDO, Sancli Auguslini crucis Christi capla est, et multa castella Christia-
electo, et nionacho. norum ab ipsis occupata; ipsius quoque civitafis
Antecessorum noslrorum piae recordationis Ana- archiepiscopus cum clericis suis et multi alii Chri-
stasii et Adriani, Roraanorum pontificum, vestigia sliani ibidem interfecti sunt, et sanclorum reli-
et di-
prosequentcs, sicut libi, dilecle fili electe, per apo- quise in inlidelium conculcatione dalae sunt
stolica scripta nos inandasse recolinuis, ila discre- spersae.
tioni tuae iterato mandamus, ut omni appellatione Pro qua uliqne recuperanda Pater et preedcces-
ecssante, venerabili frairi no:,iro Thomee Cantua- sor noster sanclae recordalionis Eugenius papa ex»
'583 EP1ST0L;E ET PRIVILEGIA. — AN. 1L5. 580
bortaterias per diversas partes orbis litteras desti- A sederint niilla deinceps qu.estio movealur, donec
navit, ad cujus cxhoiiationem cum ad partes illas de ipsius reditu vel obilu cerlissime cognoscatur.
innumera populi mitltiludo accessisset, nescinius Praeterea quoniam illi qui Domino mililant ne-
quo Occulto Dei judicio, nihil penilus profecerunt; quaquam in vestibus preliosis nec culiu formse, nec
sed eadem civitas in eorumdem inimicorum Christi canibus, nec accipitribus, nec aliis quse portendant
dilione et polestate rcmansit. lasciviam, debenl iulendcre; prudentiam vestram
Nunc vero lemporibus nostris usque adeo feritas in Domino commonemus ul, qui lam sanctumopuS
paganorum invaluit, quod usque ad portas ipsius incipere decreverint, nullalenus in vestibus variis
Aniiochense civilatis iidem Saraceni crudeliter de- aut grisiis, sive in armis aureis vel argenleis inlen-
baccbentur ; et usque adeo quod princeps ejusdem dant, sed in talibus armis, equis ac caeteris quibus
civitalis, multis nobilibus viris et strenuis captis et vehementius infideles expugnent, totis viribus slu-
interfeciis, in eorum inciderit potestatem, et in dium ac diligentiam suam adhibeant.
ipsorum adhuc teneatur potestale caplivus : lime- Quicunque vero sere premuntur alieno et lam
tur quoque et a jiluribus formidatur, ne eadem sanctiim opus puro corde incoeperint, de prselerilo
Anliochena civkas ct ijisa ciiam civitas Jerosoly- usuras non solvant; sed si ipsi vel alii jier ejus
railana, in qua sacratissimum Domini et Salvaloris B occasionem usurarum astricti sunt sacramenlo vel
nostri Jesu Chrisli sepulcrum exislil, quod et vos fide, aposlolica eos aucloritate absolvimus.
devotione lidelissima saepenumeto visilatis, in Liceat etiara eis terras sive caeteras possessiones
eorum manus deveniani, et loeus ille sanctus, et a suas postquara commoniti propinqui sive domini ad
Christi fidelibus devolissime venerandus, ex eorum quorum feudura pertinent, pecuniam commodare,
spurcitia maculetur. aut voluerint, aut noluerint, ecclesiis vel personis
Quia igitur meliusesi, venienti morbo vigilanter ecclesiasticis, vel aliis quoque fidelibus, libere et
occurrere, quam cx quo corpus invaserit medici- sine ulla reclamatione impignorare.
nam quaerere et remedium invenire, universitalem Peccatorum remissionem et absolutionem juxta
vcslrain per aposlolica scripta rogamus, monemus eorumdem prsedecessorum nostrorum instilulionem
alque praecipinuis, et in peceatorum vobis remissio- omnipotentis Dei elbeati Petri apostolorum princi-
iiem iiijungimtis, ut qui Domini sunt, et maxirae pis, auctoritale nobis a Deo concessa, talem conce-
pofentiores et nobiles virilile.r accingaiilur, et infi- dimus, ul qiii tam sanclum iter devote incceperit,
deiium multitudini quse se tempus vicioriae super et perfecerit, sive ibidem mortuus fuerit, de omni-
nos adeplam laelatur, sic occurrere, et Ecclesiam „( bus peccatis suis quibus corde coiitrito et humi-
Orientalem, tanta patrum noslrorum ut praediximus liato confessionem susceperit absolutionem obti-
sanguinis effusione ab eorum tyrannide liberalam, aeai, et sempiternse relribulionis fructum ab om-
ita defendere; et multa caplivonsm raillia confra- sium bonorum remuneralore obtineat.
trum nostrorum de ipsorum manibus eripere, stu- Datum apud Montemepssulanum, n Idus Julii.
deatis ut Christiani noniinis dignitas nostro tem- CCCLXI.
pore augeafur, el vestra fortitudo, quaeper univer- Bulla Petro abbali Bonifoniis direcla.
sum mundum laudatur, integra et illibata ser- (Ap. MontempcssuIanum,JiiI. 21.)
velur. [Gall. Christ, nov., I, Instr, 180.]
Sit nobis etiam in cxemplum bonus ille Mata- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
thias,quipro paternislegibus coiiservandiSjSeipsuni leclis filiis PETRO, abbati monasterii Bonifontis,
cum filiis et parentibus suis morti exponere, et ejusque fralribus tam prsesenlibus qtiara futuris,
qv.idquid in mundo possidebat, relinquere, nulla- regularera vilam professis in prsefato monasterio.
lenus dubitavit; atque tandcm divino cooperante Religiosis votis annuere, el ea operis exhibilione
auxilio, per multos tamen dolores de inimicis, tam coniplere, officium nos invifat suscepli regiminis,
ipse, quam sua progenies, viriliter triuraphavit. D et ordo videtur exigere rationis. Eaproptei', dilecli
Nos aulera, vestrorum qtiieti ct ejusdem Ecclesiae in Doroino filii, vestris juslis postulationibus clc-
destilutioni paterna soUiciludine providenies, illis menler annuimus, et praefalum monaslerium in
qui tam sanctum tamque nccessarium opus, et ia- quo divino mancipali eslis obscquio, sub beati Petri
borenrdevoiionis intuitu suscipere et perlicere de- Urma protectione suscipimus, et praesentis scripti
creverint, illam peccatorum remissionem quam privilegio communimus, in primis siquidem sla-
praefali praedecessores nostri Urbanus et Eugenius tuentes ut ordo monasticus qui secundum Dei ti-
llomani pontifices inslituerunt, atictorilate nobis a morem etbeati Benedicti Reguiam atque Cisleicien-
Deo concessa, coucedimus et confirmamus, atque sium fralrum institutionem in vestio monasterio
uxores et fiiios eorum, bona quoiiue et possessio- itistitutus csse dignoscilur, perpeluis ibidem tem-
nes sub sanctse Ecclesiae, nostra etiam et archiepi- poribus inviolabiliter observetur. Praierea quas-
scoporum, episcoporum et aliorum praelatorum cunque possessiones, quaecunque bona idem mo-
Ecclesise Dei protectione manere dccernimus. nasterium imprsesentiarum juste et canonice pos-
Auctoritate eliam apostolica probibemus ttt de sidet, aut in futurum concessione pontificiim, largi-
dmnibus quae illi qui cruceni acccperint quicle pos- tione regum vti principum , otlaiione fidclium, sea
587 ALEXANDRl III PkPM 588
aliis justis modis, prseslante Domhro, polerit adi- A tegra conserventur eorum pro quorum guherna-
pisci, firraa vobis vcstrisque successoribus et illi- lione et suslentatione concessa sunl usibus omni-
bata permaneant, in quibus hsec propriis duximus niodis profutura, salva in oinnibus apostolicaesedis
exponenda vocabulis: auctoritate. S! qua igilur in futurum ecclesiastica
Locum ipsum in quo abbatia sita est a quercu saecularisve persona, etc.
Genitheo usque ad rivulum de Manirera, ab Agunta Ego Alexander, Catholicae Ecclesioecpiscopus.
de Silveyra usque ad cacumen montis Sancti Canii, Ego Hubaldus, presbyter cardiualis liluli Sanctoe
ut recta linea vadit ad Exa.iobin , totum locuin de Crucis in Hiertisalem.
Exarlobin, abbaliam de Bolbona, cura grangiis et Ego Joannes, presbyter cardinalis littili Sanctae
omnibus pertinenliis suis: abbatiam de Charitate, Anastasiae.
quae Foleus dicilur, cum grangiis et omnibus perti- Ego Eguillinus, liluli Sancii Petri ad Vincula pre-
nentiis suis ; abbaliani de Campania cum grangiis sbyier cardinalis.
et omnibus pertinentiis suis; terram de Bofartigua; Ego ArnaUus, Osliensis episcopus.
totara terrara de Cugurra, de Silva, de Silveyra, Ego Bernardus, Portuensis et Sanclae Rufinse epU
de Medas, de Grah, de Moiiers, de Osan, de sancta scopus.
Maria, de Seih; ecclesiam de Seih, cura omnibus " . Ego Gallerius, Albanensis episcopus.
pertineniiis sais; locum de Labbatut, tolam terram Ego Hiacyiithus, diaconus cardinalis Sanclse Ma-
de Marera; Iocum de Sol; Aldemari de Castaus, rise in Cosroedin.
tolam tenam de Gotald Cuguravel, totam lerram Ego Olho, diaconus cardinalis Sancti Nicolai in
de Ruera; domii-m Arnaldi Bonag de Casanova, de Carcere Tuliiano.
Ardinag, de Rochan, de Villanova ; terram de Luha; Ego Ardilio, diaconus cardinalis Sancli Theo-
terram Rogeri de Ser.adors, de Cassanha-Bella; dori.
grangiam de Nodas, cum pertinenliis suis; terram Ego Boso, diaconus cardinalis Sanctoruni Cosmoe
de Sedni; grangiam de Canet, de Carbona, de Rki- et Damiani.
lan, de Laisla, de Querelag, de Borgal, de Rua, de Ego Cyn:hius,diaconuscardinalis Sancti Adriani.
Sancto Laurenlio, cum omnibus peiiinent>is suis; Ego Raimundus, diaconus cardinalis Sanclae Ma-
grangiam de Bonemayso, de Minag; totam terram riie iu Yia Lala.
alterius Minag, cura oronibus periinentiis suis, Diiiuiu apud Montempessulanum per nianum
loiam terram de Quint, cum omnibus pertineniiis Hcrmanni sanclae Romanae Ecclesia; subdiaconi et
suis, domum coniitis Convenarura de Salvelat S. r, noiarii, xii Kal. Augusli, indictione xm, lncarnat.
Egidii; grangiara de Las, cum omnibus perlinentiis, Dominicas anno 1164, pontificatus vero domini
loiam terrara de Spinaira, casale. de Sagara, cuia Alexandr' papoe III anno IV. Cum sigillo dicti rfo-
omnibus peiiinenliis suis; Boseus cttin Oinnibus mii>iponlificis.
pertinentiis suis ; hospitale de Boseus, cum oinni- CCCLXH.
bus perlinentiis suis; Pcnteiigens, cum omnibus Mbtiaslerium S. Danielis Venetiarum sub proleclione
pertinentiis suis ; grangiam Sanclae Fidci, cum om- B. Pelri recipit, sua bona ei confirmai, alque aliu
nibus peiiineiiliis suis; Estivam de Suniestra, cum privitegia impertitur.
omnibus apjiendiliis, de Rivo inajori, cuin omnibus (Ap. MoiUempessulanum, Jul. 27.)
Ecclesim Venelm, IV, 189.]
appenditiis suis; donum de pascuis comitis Cou- [CORNELIUS,
yenarum Enardi, de punctis Galardae uxoris ipsius, ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
Bernardi de Turrc, Bernardi de Alontald, Ramundi leclis liliis ARNOI DO, priori monaslerii S. Danielis
Guillelini de Beura, et fralrum c-jus, sive laborum de Yenelia,ejusque f.atribus regulariler substiluen-
vestrorum, quos propriis manibus vel sumplibus dis in perpeluum.
vestris, sive de niitiimeniis veslrorum animalium Pise postulatio volunlalis dcbet efleclii prose-
ultimas aut primiiias a vobis nullus prsesumal j) ] quenle compleri, et ut devoiionis sincerilas Iauda-
exigcre; adjicienles eliam auctoritate aposlolica in- bililer enilescat, el utililas postulala vires induhi-
tcrdicinius, ul quis fralrum veslrorum clericus sive tanler assumat. Eapropter, dilecli in Domino filii,
laicus, post faciam in vcstro monasterio professio- vestris juslis postulationibus clemcnler aiinuimus,
ndm, absque veslra liceniia suscipere audeat, vel et praefatum monasterium quod specialiter ad jus
relineie; paci quoque el iranquillitati vestrae pa- Fructuorlensis monasterii spectal, in quo divino
lcrna solliciludiue providentes, auctoritate aposto- mancipati eslis obsequio sub beali Petri et nostra
lica prohibemus ui infra clausuram iocorum , sive proteclione suscipimus et praescntis scripli privile-
grangiarum veslrarum, nullus violcnliam vel rapi- gio coininunimus, siatuenles ut quascuiique pos-
nain, sive furlum faccre, vel honorein capere au- sessiones, qusecunque bona idem monasteriura in
deat. praeseutiarum jiisle el canonice possidet, aut in fu-
Decernimus ergo ut nulli omnino hominum rccat turum concessioiie pontificum, largitione reguni
praefalura monastciium leniere perlurbare, aut ejus vel principu.m, oblalione iidelium, seu aliis jusiis
posscssones auferrc vel ahlatas relinere, minuere niodis, Domino praestanle, potcrit adipisci, lirma
aul aliquibus vcxalionibiis fatigarc, scd omnia iu- vcbis vestrisque sticccssoribus cl illibata penna-
S89 EPiSTOL^E ET PRIVILEGIA. — AN. 1163. 593
neant. in quibus heeepropriis duximus exprimenda A dam aliis ecclesiis, nccnon super aliis qtiibusdam
vGcabuIis : Ecclesiam S. Blasii de Canale cum om- querelis quas adversus se habeiit agitari dignosci-
nibus suis pertinentiis, tam in decimis quam in lur, discretioni vestrae, de qua plene confidimus,
aliis ; capellam Sanctae Agathte cum omiribus suis audiendara commiltimus, ct remoto appellationis
possessionibus Rimanorum (quas) possidetis ; quid- obstaculo iine congruo leiminandam. Quocirca
quid in Tervisino el Paduano episcopatibus habe- fraternitali vestrse per apostolica scripta mandamus
lis; quidqiiid in Paialacto vel in fuudo Danorii in quatenus, curo exinde fuerilis requisiti, ulramque
episcopalu Ferrarise habet s. Nulli quoque liceat parlem anle vestram prseseiitiamconvocelis; et ra-
posl factam in monasteiio vestro professionein,abs- tionibus hiiicinde audilis plenius et cognitis, eam-
que piioris sui licenlia de claustro discedere ; dis- dem causam medianle juslitia, sine appellationis re-
cedenlem veio absque coniniunium lilterarum cau- medio, decidalis.
lione ntillus audeat retinere. 1'atura apud Moiuempessulanuiii, Kal. Augusti.
Decerninuis ergo, ul.nulli omnino hominum li- CCCLXIV.
ccat praefatum nionasterium temere perturbare aut Monachos Aureliacenses de superiore epistola
ceniures facil.
cjus possessiones auferre vel ablatas retinere, mi •
nuere, seu quibuslibet vexalionibus fatigare, sed g (Ap. Montenipessulaiium, Aug. i.)
oinnia iutegra coiiservenlur eorum pro quorum' [Ibid.]
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
gubernatione et suslenlaiione concessa sunl, usi- 1
bus omnimodis profutura, salva sedis apnslolicse ctis filiis moiiachis Aurcliacensibus, salutcm et
auc;oritate et dicecesaui ep.scopi canonica justitia. apcstolicam ber.edictionem.
Causam quae inter vos ct venerabilem fratrem.
Siqna igitur in futurum ecclesiaslica saecularisve
persona, etc. nostrumepiscopum et canonicos Albienses super
ecclesia Yiancii el super aliis quibusdam ccclesiis,
E^o Alexander, CatliolicaeEcclesiseepiscopus.
necnon et super aliis quibusdam queieUs quas ad-
Ego Hubalbus, Osticnsis episcopus.
versus vos habent agitari dignoscilur, venerabili-
Ego Bernardus, Poiiuensis el S. Rulinae ejiisco-
bus fratribus nostris Rutlienensi et Caturcensi epi-
ptis.
card. tit. S. Crucis in Jeru- scopis commisimus audiendam el appellalione le-
Ego Ilubaltlus, presb. raola fine congruo terminandam. Quocirca per apo-
saleni. slolica vobis scripta mandamus qualenus cum ab
Ego Joannes, prcsb. card. lil. S. Anastasise. eis propter hoc fueritis evocati, eorum praesenliai»
Ego Guillclinus, presb. card. lit. S. Petri ad v in-
C adeatis, et quidquid inter vos exinde judicaverint,
ciila. sine appellatione suscipiatis (irmiter et servetis.
Ego Jacintus, diac. card. S. Mariaein Cosmedin. Dalum apud Moiilempessulanum, Kal. Augusti.
Ego Ardicio,diac. card. S. Theodori.
Ego Oddo diaC, card. S. Nicolai in Carcere Tui- CCCLXV.
•liano. Ad Gislebertum Cisterciensem el rtiiqiws cjusdem
ordinis. —Eorum instiluia conjirmai et pnvilegiis
Ego Cinlhius, diac, card. Sancti Adriani. ornal.
Ego Pctrus, diac. card. S. Euslachii juxta tein- (Ap. Moiitempessulanum, Aug. 5.)
jiluni Agr ppae. [MANSI,ConciL, XXI, 959.]
Ego Manfredus, diac, card. S. Marisein Via Lata. ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
Ego Raymundiis, diac. card. S. Gcortdi ad Yelum lectis iiliis GISLEBERTO Cislerciensi, el coeteris ab-
Aureum. batibus et monachis, tam praesentilms quam futu-
Datiiin apud Moiitenipessiilanum per manum ris,
reguiarem vilam el inslituia Cistercicns.s ordi-
Hermanni, S. Romanae Ecclesise subdiaconietnota- nis profcssis in perpetuum.
rii, vi Kal. Augusti, indiclione xui, Incarnationis Sacrosancta Romana Ecclesia, sicut in beato Pe-
Dominicse anno 1165, pontificatus vero domni D tro
apostolorum principe a Domino promissionem
Alexandri DajiaeIII anno vi.
obiinuit, quod universalis Ecclesiae fundame.ituni
CCCLXIII. existeret, et prscceplum accepit, uiCIiiistia:iae fidei
Rulencnsi et Cadurcend epi-copis mandal ut de professores in iide, et religione omnique sanctiinoi
[Willelmi] episcopi canonicorumque Albiensium nia confirmaret, ita pro universarum Ecclcsiarum
el monachorum Aureliacensium conlroversia deci- profectibtts soilicitam se semper exhibuit, et de in-
dant.
stituendo, coiiservando et provebendo in oninibus
(Ap. Montempessulaiuim, Aug. 1.) Ecclesiis cultu sacrae religionis fuit omni tcmpore
[BALUZ, Miscell. ed. Luc, III,"-20.] studiosa, ita ut ab ea sicut a fonte ad un.versos
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- Ecclesiasiilios sit religio derivata : et quod ab aiiis
nerabilibus fratribus Ruiheiiensi et Caturcehsi epi- qui Spirilus primitias acceperunt, rtligiose ac salu
scopis salutem et apostolicam benedictionem. briter instiliilum est, per eamdem immulabilem ac-
Causam quae, inter venerabilem fratrera nostrum cepcrit iirmilatcm. Inde est, dilecti in Domino filii,
episcopum ei canonicos Albienses et moiiacbos Au- quod sacrie rcligionis vestrae opinione, taitquam'
rcliacenses supcf ecelesia Viancii ct super quibus- agri pleni cui bcncdixit Dominus, provocati, reli-
S31 ALEXANDRI III PAP/E 592
giosis precibus veslris atictorilalc apostolica con- A t vestri, cum eoruin consilio peragel, quod inde pa-
firmamus. In quibus sub certis capilulis, quae infe- riter vidmnt adimplendum.
rius annexa sunt, decrevimus cxprimcnda : Si quis autem abbatuin ordinis contemptnr, vci
Primum quidem, ut in omnibus monasleriis ve- ordinispraevaricator, autcommissoriini sibi fralrum
stris, sicut in .Cisterciensi Ecclesia, beati Renedicti vitiis consentiens apparuit, abbas matris Ecclesias
Regula perpetuis lemporibus observelur, et in le- p?r seipsum vel priorem stuim, vel quoraodo iue-
clioncm ejus nullus de ordine veslro -rjffaelersim- lius noverit expedire, eum ut corrigaltir admo-
plicem etcominunem inteliigenliam^uemlihet alium neat usque quater. Quod si culpam suam conigere,
sensum inducat; sed uniformijLeY,el sicut quaeiiuc vel a susceptae provisionis officio cedere forle no-
diffinila noscuntur, iiitelligarHur ab oninibtis, ct luerit, aliquanti abbates ordinis \estri in nomine
inviolabiliter observentiir, et eacdem penitus obsei- Domini aggregenlur, el comniuiiicato consilio, si
vantiae, idem cantus, et iiuem libri qui ad ecclesia- vidcrint oppoiiunum, eum a regimine submoveatil
sticuni ofiicium perlinent, per omnes Ecclesias ve- abbatise ; ac postmodum alter qui dignus sit, con-
stri ordinis teneantur, nec aliqua omnino Ecclesia silio et volunlate patris abbalis a monachis domus
vel persona ordinis vesiri adversus communia ip- illius ciim abbatibus, si q;ii ad eam pertinenl, eli-
sius ordinis insliluta privilegium aliquod postulare " galur. Si aulem is qui deponitur.vel monachi ejus,
audeat, vel obteniuni quomodolibet retinere. dalaa in eum sententiae coniiimaeiter decreve.ini
Deinde ut nulla Ecclesiarum vestrarum ei quam reluclandum, abbas malris Eccicsiae caeterique ab-
genuit aliquam terrenae commodilatis seu rerum bales plenam habeanl potestatem censura eos di-
temporalium exaciioiieiu imponat, nilquod eam strictionis ecclesiasticee cocrccndi. De quibus sane
gravet, nil quod ejus substaniiam minuat, erga si quis, reversus ad cor et de sua contnmacia rcsi-
eam agere di>-poiiatne dum abundare de alterius piscens, matiis suse misericordiam humililer posiu-
paupertale cupil, avaritiae malum, quod, secundum iavcrit, sicul filius pcenitens recipiatur.
Apostolmn idolorum servilus comprobalur(Ga/. v), Qunndiu autem aliqua Ecclesiarum vestrarum
evilare non possit. Curam tamen animarum abbas abbatc proprio fuerit desliluta, pater abbas, de cu-
malris Ecclesias in ea gralia cbarilalis sibirctinenl, jus domo domus illa exivii, omnem curam habeaL
ut si quando a sanclo proposito et observantia san- ordinatidiiis domus illius, donec in ea abbas alius
ctae regulaedeclinare (quod absit) tentaverif, pcr ejus eligalur. Electus autein nulli archiepiscoporum vci
sollicitudiiiem ad reclitudincm vilae reJire pos- episcoporum emaucipatus vcl quasi absolulus tiii-
sit. ( dalur. Sed nec post faclam aichicpiscopo vel epi-
Q
Item, ut omnes abbates ordinis vestri singulis scopo suo professioneiii, occasione ejus ordinis stii
annis ad generale capituluin Cislerciense, postpo- consiitutioues transgiedialur, vtl in aliquo pracva-
sita omni occasione, conveniant; illis solisexceptis, rica or cjus existal.
quos a labore viae infirmitas corporis relardaverit. Praclerea, si foiie aiibates crdinis vestri matrem
Qui lamen idoneum nunlium delegare debebunt, veslram Cislercienseni Ecclesiam a sacrse religio-
per quem necessilas remorationis eorum capitulo nis observanlia exorbiiare perspexerint, ipsius loci
valcat nunliari. Et illis item exceptis, qui in remo- abbatem per quatuor primos abbales, de Firniitale,
lioribus partibus habitantes, sine grandi et eyidenli d<; Poniiniaco de Claravalle, ct de Murimundo, ui
diflicullate singulis annis se nequiverint capilulo corrigatur, et subdilos suos corrigere laboret ad-
prsesenlare : qui nimirum eo tempore veniant, quod iKoncaut, et omnia quse de aiiis abbalibus supra
in ipso eis capitulo fuerit insliluium. Quod si ali- d.ximus circa eum adinipleani, excepto quod si
qua controversia inter aliquos abbatcs ordinis vc- spoute cedere nolucrit, nec dcponere eum, nec si
stri emerserit, vel de aiiquo eorum lam gravis coiilumax apparucril excomiiiunicationis scnlentia
culpa fuerit prolata, ul suspensiouem vel eliam de- poteiiiiit iiinodare, donec vel in tcncrali capitulo,
positionem mereatur, quidquid exinde a capitulo D I vel, si illud visum fucril sine grandi periculo ex-
fuerit secundum veslrum ordinem difliniium, sine speclari non posse, convocatis abbatibus qui de Ci-
relractalione aliqua observelur. Si vero pro diver- slercio exierunt el aliquibus etiam aliorum, virum
sitate senlenliarum in discordiam causa devencrit, inutilem ab oflicio abbatis amoveanl, el lam ipsi
illud irrefragabiliter lencalur, quod abbas Cister- quam abbales et nionachi Cistercienses alium ido-
ciensis, qui pro tempore fueril cum his qui sanioris neum abbatem ei sludeant subrogare. In illum
consilii el magis idonei apparueriut, judicabit. porro qni depositus fuerit, et monacbos ejus, si
Hocobsecro, ut nemo eoruni, ad quos specialiler recalcitrare prsesunipseriul, senleiiliam severilalis
causa respexeril, difliuitioni debeal inleresse. Si ccplesiastieae non dubilenl promulgare. De quibus
quis autem abbas pro inutiliiale vel pusillanimilaie post Iisecsi aliquis culpam suae coiilumaciae reco-
sua se viderit ab abbaliae stue ordine relaxandum, gnoscens, ad aliquam qualuor praediclarum Eccle-
ab ai.batedomus illius, unde sua processit, hunii- siarum se salulis causa conluleril, sicut domeai-
liler poslulet relaxari. Qui tamen petilioni ejus non cus recipialur, quoadusque, prout conveniens fue-
lcvilcr acquiescct, nec quidqiiam sua ancloritaie rit, suas reslituatur Ecclesiae. lnterimautemannuus
cfliciet, sed coiigiegalisaliquaiilis abbalibus ordinis abbaium convcnlus non apud Cislerciuin, sed ubi
593 EPISTOL_ ET PRIVILEGIA. - AN. 1165. 5SA
a quatuor prsenomiiialis abbatibus praevisum fuerit jA Decernimus ergout nulli omninohominum liceat
celebrelur. liau.c paginam nostrae confirmationis infringere, ypl
Quoniam autem Cisterciensis Ecclesia maler est praescriptas insiitutiones vestras ausu temerario
omnium vestrum, et alium Patrem abbatem super violare. Si -quis aulem hoc attentare praesumpserit,
se non habet, sicut ad cauleiamel ordiniscustodiam secundo tertiove commonilus, si non satisfactione
slatuislis, per eosdem abbates annua ibidem fialvi- congrua emendaverit, potestalis honorisque sui d^-
sitatio, et ad suggestionem eorum secundum or- gnilate careat, reumqtie se diyino judicio exislere
dinem veslrum corrigalur, si quid inveneril corri- de perj;etrata iiiiquitate cognoscat, et a sacratis-
gendum. Sed et quolies sine abbate proprio donuis simo corpore et sanguine Dci ac Domiui nostri Re-
Cislerciensis exstiterit, ad ipsos quatuor ejus cura demptoris Jesu Chrisii alicnus fiat, atque in extre-
respiciat, et tam ab eis quam ab aliis abbatibus ad mo examine districtae subjaccat ullioni, Servanti-
Cislercium peiiinenlibus, qui per dies ad minus xv bus autem hsec sit pax Domini nosli i Jesu Christi,
fuerint convocati, et a monacliis Cistercii persona quatenus et bic fructum bouae actionis percipiant,
idonea eligatur. el apud djstrictum judiccra prxraia se-lernaspacis
Liceat autem unicuique matri Ecclesiaeordinis invenianl. Amen.
vestri, tam de mohachis quam de ipsis abbatibus B 1 CCCLXVI.
Ecclesiarum, quee ab ipsa processisse noscunlur, Ponlio archiepiscopo Narbonensi el [G-uillelmo]-epi-
sibiquemcunque voluerint, si lameii dignus exsli- scopo Bilerrensi mandat ne Fonlem calidum au-
ferri ecclesimVallis-crosm patianlur.
teril, assumere in abbalem. Personam autom de
alio ordine nuTla Ecclesiarum veslrarum sibi (Ap. Montempessiilaiium, Aug. 6.)
[HUGO, Annal. Prmm., 1, Pr, 566.]
eligat in pastorem, sicut nec veslri ordinis aliquis ALEXANDER
in abbatem alicui alterius ordinis monasierio ordi- episcopus, servus servorum Dei, ve-
nerabilibus fratribus PONTIONarbonensi archiepi-
netur.
et Biterrensi episcopo, salulem et apostolicam
Haecigitur de multisinstilulionibus ordinis veslri scopo
benedictioncni.
cxcerpsimiis, et propriis curavimus capitulis desi- Conquestiones dilecti iiostri prioris Valliscrosse
gnare, adjicienles ul ntillus episcoporum abbaliis
vel grangiis veslris aliqua religiosorum seu saecu- nuper accepimus, quod Bernardus et Guillehnus de
larium habltatione, unde vobis inquietatio possit Capulis, Berengarius quoque de Niciano et Bernar-
dus de Duraforl laici, instinctu quorumdam cleri-
provenire, superaedificari permittat, sed eos, qui corum D. B. et
Stephani de Corndiano, Arnaldi
supereedificare tcntaverint, ne id faciant, ab episco-
dioscesani sub analhematis intcr- £ quoque et Pontii Maureliani conversi, quemdam
pis quorum sunt, honorem el locum qui dicilur Fons-Calidus auferae
minatione prohibeant. Nemo eliam professos ve-
et ecclesise suae prsesumuiit Unde fitutuniver-
stros monachos velconversos sine licenlia abbalum sis
Dei fidelibus et prsssertira viris religiosis cum
suorum recipiat, aut susceplos audeat retinere.
nos in nostra justitia existaraus debitores, frater-
Quia vero ad
singula, quae religionis profectum et
nitati veslrse per prsesentes mandamus quatenus
animarum saiulem regulariler ordinastis, praesenli
jam dicloghomines commonere diligentius et con-
abbrevialioninequiveruntannecti, nos cum his quae ut praescriptuin bonorem et locum
omnia coutinentur in chaiia venipS|nretis,
praescripta sunt, quae comnj6hioralo priori et ecciesisesuse cito resignent,
vestra, quae appellatur charitatis, et quaecunque in-
aut sibi in vestra praesentia suffieientem exinde in-
ter vos religionis intuilu regulariler staluislis, au-
ctorilale apostolica roboramus, et vobis vestrisque demnitatem, appellatione remola, facereproponant.
et omnibus ordinem vestium Quod si alterum istoruro eftectui mancipare negle-
successoribus, qui
inviolabiliter xerint, illos et principales fauiores eorum, usque
professi fuerint, perpeluis temporibus ad condignam salisfactionem excommunicalionis
decernimus.observanda. Deeaelero, quiagpropositum
sentenlia feriatis.
lirmum habetis, habitalioni veslrae loca extra con 0 Datum
versalionem ssecularium eligendi, grangias vestras, apud Moutempessulanum, viu Idus Au-
gusti.
sicut ecclesias, a pravorum incursu ac violentiali- CCCLXVH.
beras ac quietas fore staluiinus, et utnullus ibi ho- ArfLudovicum
aut Francorum regem. — lit Thommex-
minem capere, spoliare, verberare, rapinam sulanti epkcopatum aut abbaiiam det, si vacuve-
exercere praesumat, in v.irtule sancti Spirilus inhi- ,rint.
bemus, sancientes etiam ut propler comraunia in- (Apud Monlempessulanuni, Aug. 6.)
lerdicta terrarum nulla ecclesiarum vestrarum a di- [Epist. S. Thomm, ed. GIEES,II, 115.]
vinis compellatur ofliciis abslinere. Interdicimus ALEXANDER episcopus, sei'vus servorum Der, «ha-
iterum ne aliqua omnino persona fratres ordinis rissimo in Christo filio LUDOVJCO, illustri Fran-
vestri.audeat ad seecularia judieia provocare. Sed corum regi, salutem et apostolicam benedictio-
quisquis sihi adversus eos aliquid crediderit de nem.
jure competere, sub ecclesiaslici j'udicis examine Qualiter venerabilis in Chrislo frater noster Tho-
experiendi habeat facultalem, salva in omnibus se- mas, Cantuariensis archiepiscopus, pro tuenda Eo
d.is apostolicaeauctorilale. ilesiaelibertaie cl devotione nostra, a sede propr'.a
PATKOL.CG.-. 13
553 ALEXANDRI III PAPJE 59?
decreverit potius exsulare quam rn detrimentum1A Datum apud Montempessulanum, vi Idus Aum-
ncstnim el jacturam Ecclesiasullatenus conscntire; ; sti, ponlificalus nostri anno quarlo (5f).
ad quas etiam necessitatcs ipstim cum aliis pru.ien- CCCLXIX.
tious et discrelis viris, qui eura etiara in adversitale; Ad Ludovicum Francorum regem. — Wiltetmum ,
laro laudabiliter quam fideliler imitantur, si (quod| eleclum Carnotensem episcopum regi commendat:
, horlalur ul sil conslans in defendenda Ecclesice
Deus avertat) diu persecutio duraverit, oporleat causa udversus Fridericnm imperatorcm.
dcvenire, tua salis cxccllcntia recognoscil. Unde, li- (Ap. Montempessulaiiuni, Aug. 19.)
cet regiam magniludinem ad opera pietatis ita 110-
[MANSI, ConciL, XXI, 1018.]
verimus seroper esse intenlam, ut eliam cessanti- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei,-cha-,
bus nostris precibus, his qui pro Deo et juslitia et rissimo in Christo filio LUDOVICO, iliuslri Fran-
unitate calholica persecutionem suslinenl, sola pie- corum regi, salutem et apostolicam benedictio-
late monilus auxilium conferas et solamen, quod nem.
cliam in ipso fratre nostro j'am maxime experli su- Dilectum filium noslrum W. Carnolensem ele-
nuis, tamen regiam magniiudinem sollicitis in Do- ctum ad nostram praesenliam venicntem, tum ma-
mino precibus exoramus, monemus et exhortamur giiificentise tuse obtcntu, tum totius sanguinis sui
g
altenlius, quatenus oblenlu divinse pietalis, et pro respectu, el suas honestatis ac p- obitatis inluitu, pa-
reverenlia beati Pelri ac nostra, consideralo etiam terna benignilate suscepimus : et ipsum, dum apud
quod, reddita nobiset sibi a Der>pace, plurimum nos fuit, prout decuit, honeste ac benigne traclan-
obsequii et honoris per eum luse poterit excellen- tes, in suis pelilionibus prompto animo curavimus
liae provenire, si quem episcopaium aut abbaliara exaudire. Eum itaque cura amoris nostri et gi-atiae
in regno luo inlerim vacare conligerit, sibi ad su- pleniludine ad propria remitlcntes, licet de super-
stentalionem sui el suorum, doncc pax de coelo abundanli quoJammodo videatur, regiee excellenlise
nobis desideraia donetur, regia liberalilas faciat propensius commendanles : serenitalem luam per
assignari. Ex hoc enim et Deum le credimus indu- apostolica scripta rogamus, monemus et exhorta-
bilanler habore debere propitium, ct r.os ipsos in mur atlenlius, quatenus ipsum pro reverentia beali
boc libi satis reddes obnoxios. Petri ac nostra, et suaenobilitalis ac devotisnis in-
Datum apud Montem Pessulanum, vni IJus Au- luilu, diligere, manutenere propensius, et hono-.
gusti rare intendas, et in justilia sua et commissse sibi
CCCLXVIH. Eeclesiseconfovere : ut ipse idem circa regamma-
Ad Joannem episcopumel canonicos Magaloncnses.— C gniScenliam devolior omni tempore et fidelior de-
Reslitui faciant priori S. Marim allare el oblatio- beat apparere, et nos qtioque excellentise tuae te-
nes ecclesim S. Satvatoris, olim ab Adriano IV neamur propter hoc gratiarum actiones uberrimas
conccssasGuillelmodominoel populo Montispessu- exhibere.
lani ai ecclesiatn relevandain. Rogamus ad hsec celsitudinem tuam, et
in Doraino commonemus, quatcnus causam Eccle-
(Ap. Monlempessulanuni, Aug. 8.)
sise, quam velul propriam suscepisli luendam, ma-
[D. BOCQUET, Recueil, XV, 542.] nutenere satagas, et vlrililer defensare, et ad exal-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, vc- talionem et incrementum Ecclesioe, sicut hactenus
nerabili fratri JOANNIcpiscopo et dileclis filiis ca- magnanimiler fecisse dignosceris ; sludium el Ope-
nonicis Magalonensibus, salutem et apaslolicam be- ram conslan:er impcndas, el ad hoc, sicut rex
nedictionem. Christianissimus et raagnificus princeps, mod s. om-
Sicut ex lilteris bonae memoriae Adriani, prseae- nibus elabores. Nec te F. dicti iniperaloris mandata
cessoris noslri, nobis innotuit, dileclis filiis nostris, ulla ralione commoveant, vel qualibel occasione per-
nobili viro Guillelmo el populo Montis Pessulani turbent. Coniidas enim in Domino, et in polentia
oblaliones allaiis S. Salvatoris ad ecclesam rcle- ft virtulis ejus, quod Ecclesiae suse in proximo pacem
vandam pcr quinque annos lali couditione tenendas et tranquillita)lem restiiuet, et lam lu, quam caeleri
idem prsedecessor noster concessit, ut eo tempore EcclesiiB fideles, immenssej'ucunditalis lsetitia per-
peraclo, altare ipsum et oblaliones ad manus dilecti fruemini.
filii noslri prioris ecclesias S. Mariae, sine alicujus Dalum apud Montempessulantim, xiv Kalend.
conlradiclioiie redirent. Quia vero, pracscriplo ler- Septemb.
mino jam diu peraclo, mcmorali viri altare illud et CCCLXX.
oblationes adhuc delinere dicuiitur, discrelioni ve- Guinardi comitis Ruscinonensis palrimonium con-
slrse per aposloiica scripta mandamus quatenus, firtnat,
juxla meniorali praedecessoris noslri slatulum, tam (Ap. Moniempessulanum, Aug.'19.)
allare praedictum quam oblationes in manus el po- [MANSI, ConciL, XXI, 1061.]
lestalem praefati prioris, nisi ea forte de assensu et ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
-
yoluntate ipsius valeant retinere, omni occasione el lecto filio nobili viro G. comili de Rossilione, salii
excusatione cessante, restiluere facialis. tein el apostolicam beiiedicllonem.
(54) Insclelis et erronea bace ponlificatus clausula.
5J7 EPISTOL/E ET PRIYILEGIA. — AN. UC5. 5E8
Nobilcs et illuslrcs personse quanto se bealo Pe- A neraliii Latri GILBERTO, Londoniensi episcopo, sa-
tro et nobis majori devotione subjiciunt, lanto eas lutem et apostoiicam benedictionem.
Romana Ecclesia arcliori consuevit cbaritate dili- Quod circa ca, quas luae injunximus fraternilali,
gere et in juslitiis et honoribus suis propensius eflicax sludium et diligentiam impendisti, et cha*
confovcre. Eapropter tuae devotionis obtentu, et di-. rissimum in Christo filium nostrum, illustrem An-
lecti iilii nobiiis viri Trencavel avunculi lui precibus gloruro regem, supei' incremento et exalialione Ec-
inclinati, terram quoe te haereditario jure contingit, ciesise ac nostra fideliter sollicitare ac commonere
nulla libi quasslioneab adultera vel ejus filio facta, curasti, gratum omnimodis et acceptum habemus,
tibi auctorilate aposlolica confirmamuset praesentis et tibi exinde gralias uberrimas exsolventes, sollici-
scripti palrocinio communimus, staluentss utnulli tudinis tuae prudentiam magnificissuper hoc in Do-
unquam viro vcl feminseliceat tibi paternam hsere- mino laudibus conimendamus.lQuoniam vero eum-
ditatem contra justitiam auferre vel illicite perlur- dem regem, lanquam filium charissimum et incly-
bare. Si quis autem hoc lemere attentare praesum- tum principem, arcliori charilatc diligimus, idcirco
pscril, indignatlonein onuiipolentis Dei et beatorum per le, ac per venerabiles fralres nostros Rotho-
Petri et Pauli apostolorum ejus se noverit incursu- raagensem archiepiscopum, et Herefordensem epi-
rum. gj scopum, nec non per charissimam in Christo filiam
Datum apud M:nlcmj)essulanum, xiv Kal. Se- nostram, illustrem quondam Romancrum impera-
piembris. tricem, malrem ejus, ssepe ac ssepius ipsura solli-
CCCLXXI. ci-tandumduximus, et ad Ecclesisedevotionem mul-
Ponlio Narbonensi et Ilug. Tarraconensi episcopis timodis exliortalionibus provocandum. Gaudemus
et [Artaldo] Etenensiel Gerundensiepiscopistnan- autem et exsultamus in Domino super ea devolionc
dat ne Guinardi comitis Ruscinonensispatrimo- ejusdcm regis, quam tuis nobis lilteris significasti.
niuininvadi a nothis ejus fralribus paliantur.
Casterum, quoniameum volumus dcvotum Ecdesiae
(Ap. Montempessulanum, Aug. 19.) Dei esse et nobis, sicutab ipso priucipio cinsaevit
[Ibid., col. 1062.] existere, rogamus fraternitat-m luam, monemus
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- atque mandamus, quatenus ipsum diligenler, ac
nerabilibus fratribus PONTIONarboncnsi ct HUG. ssepe et saepius,per le et alios commoneas, hoiieris
Tarraconensi, archiepiscojiis, Ilelenensi quoque et modis omnibus, prout decueiil et inducas, ut ad
Geruiidensi episcopis, salutem et apostolicam benc- ccclesise ejusdem honoreni pariter el exaltalionem
diclionera. soXio modo inlendat, et causam ipsius strenue
Suggestum nobis est et cerla quasi relalione C l foveal, manu teneat alque defendat, Ecclesias vero
inonslratura quod pater nobilis viri G. comiiis de ct ecclesiasticas personas diligal et honoret, et eo-
Rossilione, Iegitima uxore dimissa, sibi aiiasi pcr rum j'ura conservet; vcnerabilem quoque fratrem
adulterium copulavil. Unde tam ipse quani cjus nostrum Cantuariensem archiepiscopum in amorem
adultera anatbematis merucrunt vinculis innodari; et gratiam suam rcducat. Nos enim, si eam, quam
et, sicul credimus, aulecessor noster, bonaememo- incepit, beato Pelro in nobis revcrentiara exhibuerii
riae Eugenius pajia, prohibuit ne filii quiex adtiLcra et honorem, eum fervenli afTectone diligemus, et
susciperentur, in paternam succedeient hasredita- ad bonorem et exaltalionem ipsus, el conseivalio-
tein. Cseleruin quoniam secundum lcgum siatula fi- nem regni sibi commissi omnibus, prout docuerit,
lius est quem legitimoe nuptise demonslraiit, ncc; intendeinus. Malimus enim ipsum in patientia et
filius sed spurius dicitur qui de adullerio nascitur,, iaansuetudine vincere, quam eum sliquo modo
fraternitali veslraeper aposlolica scripta mandamus> gravare quandiu id polerimus sustinere. De caetero
qualenus ne illi jure successionis vel adultera ali- probitatem luam rogamus, ut ex quo denarium
quid de suprascripta haereditate ratione donalionis> beati Pelri inlegre recollcgcris, ad quod le volumus
propter nuptias sihi vindicent, districtius prohibea- _ studium et diligenliam impendcre, sicut per alia libi
tis, et hoc fieri nullatenus permitiatis; et si quis5 scripla significavimus, ipsum dileclo filio noslro
eidem G. super hoc injuriam vel molesliam inferre; abbati S. Berlini per fidelem nuntium sub onini
praesumpserit, cum ad vos inde querela pervenerit,i festinatione destinare studeas : et hoc, quam citius
debilam de eo et plenam justiliam faciatis. potcris, nobis significes.
Datum apud Montempessulanura, xix Kal. Se- Datum in Gradu Mercurii, xi Kalendas Septern-
ptembris. bris.
CCCLXXH. CCCLXXIII.
Ad Gilbertum Londoniensemepiscopum.— Mandatt Ad Henricum Remensemarchiepiscopum.—De ao-
illi ut pergat Henricum Anglim regemmonere adI mino papa, quomodo evasit manus insidiantium
devotionemRomanm Ecclesimexhibendam e
ejusque per ntare, qui res suas, el eum et socios capere dis-
jura tuendum, et ThomamCanluariensem favo- in ponebant.
el
rem gratiam recipiendum. (Ap. Magalonem, Sept. 10.)
(In Gradu Mercurii, Aug. 22.)
[MARTEN,Ampl. Coltect., H, 718.]
[Epist. S. Thomrn, ed. GILES,II, 89.]
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
599 ALEXANDRIIII PAPiE 100
nerabiii frairi HENRICO, Remensium archiepiscopo, i, A
j palliiusum, jam,a Greg&rioVH-eiEtiqeniofll-con-
saiutem et apostolicam benediclionem. cessum, jusquc ccwcratiotuscptsooponmisibi suf-
Attendentes devotionisiuae fervorem, et fidei sin- fragancorum, latn Grmcorum quam Latinorum,
confirmat. Privilegia Ecclesim Rhegiensiab impe-
ceritatem, quam erga RomanamEcciesiam, el per- ratoribus sl regibus concessaaffirmai, el Ecclesias
sonam nostram a'b iiiitio sohismatis studiose exhi- Hieracensem, Sumanain,Tivpeiensem, Neocaslren-
•buisti, de statu Ecc-lesisect personae nostrae, superr sem, Bovensem, Oppidensemet CrotonielisemBhe-
ginm Ecclesimin poslerum suffraganeas, ac sub-
quibus pnideutiam ttiam sollicitari nullatenus hae- ditas fore sedi aposlolicm decernit. — < Datur.i
sifaams, discretioni luae dignum duxinuis signifi- Caietm, an. 1165, xiu Kal. Decembris(57). »
•care. Inde fsiquidem «st, quod ea quae nobis acci- :(UGHELLI, Ita lia sucra, IX, 255.)
dere, ipriusqnam iter versus Urbem arripuimus (55;, CCCLXXV.
ne iforie sinislra Telatione insinuata, animuin1 Ad Henricum Remensent
archiepiscopum. — De re-
tuum concutere valcant v-el turbare, dilcctioni tuee __ ccplione domini papmin Vrbe el de quadam mu-
ex ordine intimare euravimus. Noveris itaque nos3 Uere C.
cirea ociavas Assumptionis bealae Mariee omnem, (Lalerani, Nov. 24.)
appaiiatum iredeundi ad Urbcmfecisse. Et cum jam, [MARTEN,Ampl. Collect., II, 719.]
venerabilem fralncm aiostrum Albanensem episco-. B ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
pum et dilectos lilios nostros Jac. Oi!o et W. Jan. nerabili frairi HENRICO, Remeusium arcliiepiscopo,
cardinales, prout «xpedietis erat, anle uos in qua- salutem el apostolicam benedictionem.
dam navi praernisissemus, opportuno tempore adI .A nostra vel successorum nostrorum memona
iiavem liospiialeni, inqua transire disposueramus, nullo tempore elabetur quomodo tu in devatione
cum reliquis fratribus nosfris in duabus-galeisacces- beatiPetri ac noslra lirmiler, sempcr et constanter
simus, etomnes fere cardiuales cum familiis elre- . persistere, et nobis non tnodicum bonoris et revc-
bus suis ac nostris in eadem navi de mandaio no- renlise, etlarga obsequia curaveris exhibere. Unde
stro se recepissent, et nos -ipsiprius oo pariter vel- nos id praeoculis nostris semper habentes, (irmum
lemus conscendere, subito galearum Pisanorum, proposilum et proniptam gerimus voluiifakm, te
multitudo de prope apparuit, quorum incursus for- sicul charissimuni fralrem iiostrum, et iminohiiem
midantes, cura .(56) Maguntinoelecto et^duobus fra- Ecclesise columnam, arctiori m Donvino ciiaritaie
tribus noslris Jo. Neapolit. et P.,, cardinalibus et; diligere, etad honoremct profectum tuum ct com-
dttohus iantum servienlibus, <jul forle in eisdem ga- missaetibi ecclesiaeferventiori desiderio aspirare.
leis nobiscum remanseraiil, JHagalonem, unde ve-. pC Quia vero te prosperilatibus EcclesiiB ae nostiis
neramus, sani el incokimes, revorsi sumus. Praefata congaudere plurimura et congralulari cognoscimus,
vero navis cum fralribus ac rebus noslris sine, prsesentium significatione cognoscas, quo;l nosfli-
damno et absque ullo grav-amine,sicut ab cisdem versa maris pericula ct graves hostium et iniquc-
Pisanis prius ea acce-pimus, prospere ad locum rum incursus divina potentia et apostolorum mc-
properavil deslinatura : quam in brevi, auetore-Do- rilis evadentes, ad portum tandem salutis peiveni-
mino, prosequi parati sumus. Iidem quoque Pisani mus, et a senatoribus populoque Romano de-.otis-
galearum comiles cum multinioda protestatione in simc inviiali, ix Kal. Dccenvbris (58) Uiliem intra-
prassentia nostra postmodum asseverarunt, quod vimus, cum orani pace et tranquiliiiaie suscepli,
iitillani «ffendendi personam «ostram voluntatem et illa-mnobiset fratribus nostris revereniiam, ho-
vei proposiluni invadendi res noslras habuerunl. norem el devOt-onempraediclisenatores, nobiles ci-
ConfortareitaqtieinDomino.et ex liocnulltim dam- vitatis, clerus et Romanus populus exhibuerunt,
num ve! laesionemaliquam nisi morara noslram qua nulla major praedecessorum nosiroruni, sicut
brevissiraam nobis vel Ecclesise timeas provenlu- omnium ora testanlur, exhibita fuisse probatur.
rara, ellioc ipsura prout gestumest, omnibus coepi- Unde credimus et 4e misericordia Christi speramus,
scopis luis ct convicinis personis«ac principibus, ^ quod Ecclesia Dei plena paceet cptala prosperitate
quibus noveris expedire sludeat discretio lua dili- gaudebit. Rogamus autem prudenliam tuam atque
genti sollicitudine significare. roonemus, quatenus in assumptse devolionis fer-
Dala apud Magalonenr, lvldus Septemb. vore magiianimiter coiifortatus, alios exemplo tuo
CCCLXXIV. in beati Petri-et nostra reverentia studeas solidare,
RogerioarcliiepiscopoRhegiensiet successoribusejus et propensius roborare. De cselero vcniens ad nos
(65) De reailu Aiexandri papsead Urbem, deque bericus tanquam viruinlionestum et magnanimum
msidiis ipsi in itinere paratis ita Nicolaus Trivetus hudat, Alexandro papse semper.adhsesil, qui cardi-
in Chronicoad aniuim 1165 : « Alexander papa re- nalem eum creavit.
linquensSenonem, ubi jam duobtis fuerat annis, ad (57/Hujus privilcgii meminit EcclesiasRhegiensis
Monlem-Pessulaniim coiilendit, indeque navali ex- Dyptica. Autographum cum ceeleris monumentis
pedition.eperrexit ad terram regis.SiciliasWillelmi, et ipsa ecclesia ab impiissimis Turcis crematum
cui nec in mari per piratas imperatoris iusidioede- fuil.
fuerunt. > (58) Alexandri in Urbem reditus conligit anno
(56) Conrado, Ottonis palatini comilis de Wilel- 1165, uti videre est apud Baronium et aiios au-
sbach fralre, Friderici impcratoris aflini, quem Al- clores
101 EPISTOLj; ET PRIVILEGIA. — AN. 1165. 402
G. lalor prsesentEumpro C. sorore sua gravem co- A } IHer exinde factum est irritum esse decernimus et
rain uobis querelam deposuit, quodei haeredita- hoc auctoritale apostolica omninn cassamus.
leni suam, quae Bremonlellis vocatur, G. de Bald. Datum Laterani, iv Id. Decembris
etquidam. alii paracbianitui contra justitiam abslu- CCCLXXYII.
leruiU, ipsauique illicite detinere prsesunutnt. Unde, Ad prioremet fralres Canluarienses. — Vt
cum eos ln praeterito.festobeati Joannis adnostram Thpmce
exsulantis inopim subvenmnt.
propter hoc praesentiam appellasset, illi non vene- [Episl. S. Thomm, ed. GILES,11,58.}
ruiit, rtae pro se responsalem aliquem destinave- ALEXANDER papa priori et fratribus Cantuariae.
runl. Nos vero eidem mulieri in justitia sua non Super religione vestra satis nou possumus ad-
voL'Ji;es, sieut non debemus, deesse, ct de tua di- mirari, quod eum venerabilis frater nosler archi-
.&i.'Ectionenihiiomlnus confidentes, causan* ipsara episcopus vcster, prb vestra et totius Anglicanae
expericniiae tuae commitirausaudicndam, et fine de- Ecclesise libertate laboret, et exsilium ac multa
bito termiiiandam. Qaocirca fiat-ernitati tuse per alia, quae tantum virum nou decerent, sustineat,
apostolita scriptamandamus, quatenus cum exinde ipsum sicut patrem et magistrum vestrum digna
fueris requisiius, ulramque partein ante tunm prae- consolatione respicere, et cjus necessitalibus no-
sentiam convoces, et rationibus hinc inde diligen- B E luistis hactenus subvenire. Unde quoniam ecclesise
ter auditi&et cognUis, canidem causaai, si super vestrse jura et-dignitalies abjicere, et circa ea quo-
ea fuerit appellatum, remota appellalione, justitia dammodo videmini negligentes existere, qui jara
mediante, decidas. dictiim arilhiepiscopum, se pro. his multis et diversis
Data Laterani, vni Kal. De.cembris. periculis exponentem, noluistis hiicusque vel in
cecLxxvi. modico adjwvare, universitatl vestrae per apostolica
Ad clericos inepheopatu Bangoriensijconslitulos. — scFipta prsccipiendo niandamus, et in virtute obe-
Vt episcopum eliganl quem Thomas Caiil.wv. con- dientiae firmiler vobis injungimus,quateims eidein,
firmel. infra duos. menses post harum susceptioiiem , sub-
(Laterani, Dec. 10.) veiitioneni ita congruam exhibere curelis, quod
[Epist, S, Tlwmm, ed. GILES,U, 91.] eum et vos ipsos dedecere non debeat, sed ut idem
ALEXANDER episcopus, seryus servorum Dei, di- fillalem in vobis dileetionem, et fidem vestram
lectis filiis universis clericis in episcopatu Bango,- per hoc vatoat experiri, et ad ecclesiae vestrae liber-
rensium constitutis, salutem et apostolicani bcne- tates, et j'ura multimodis amplianda teneatur omui
dictionem. tempore ferventius asjiirare. Nos quoque religionem
Si quanla detrimenta et incommoda ecclesiis ex veslram debeamus super hoc dignis laudibus in
deslituiione pastoris soleant provenire, considera- Domino commendare, et prsescriptae ecclesia vestrae
tione sollicila pensaretis, ecclesia veslra lanlo lern- dignitales suas, cum vos inde sollicitos viderimus,
pore prselato nullalenus caruisset, quanlo ipsam propensiori studio conservare..
audiviraus deslilutam fuisse. Unde, quoniam no-
CCCLXXVIII.
strum est de universis ecclesiis curam et sollicitu-
Ad Tlwtnam Canluariensem archiepiscopum,— Sen-
dincm gcrere et earum destitulioni paternae consi- tenlium ab illo conlra perversos quosdani latam
derationis oculo providere; universilali vestraa per conjirmat,
apostolica scripta prsecipiendo niandainuset in vir- [Ibid., p. 11.]
tute obedientiae vobis injungimus, quatenus juxta ALEXANDER papa THOM^E, Canluariensi archiepi-
mandatum et Gonsilium venerabilis fratris nostri scopo.
Canluariensis archiepiscopi aliquam personam ido- Quod juxta oflicii tui debitum circa Iibertalem
neam et honestain vobis in pastorem et episcopum Ecclesiae et jura ecclesiastica defensanda sollicitus
infra. duos menses post iiarum susceptionem pari et inlentus exislis, sollicitudinis el constaniise tuae
voto eligere studeatis; sub cujus regimineecclesia _T prudeutiam digna laude prosequimur, et cam in
yestra lam spiritualibus quam temporalibus coope- bac parte multimodis eommendamus. Unde sen-
rante Do,minoproficiat increnientis. Electum yero, lenliam ecclesiasticam, quam in Ricardum de Ivel-
jara dicto archiepiscopo preesentetis, ut ipse si ex- cestria, et Joannem de Oxenefordia, et in omnes
pedire cognqverit, elcoiionem ejus conlirmet, et alios Ecclesiae Dei perversores ralionabiliter pro-
eamdem congruo tempore studeat promovere, Aiio- niulgasti, nulla raiione immutare curabimus, sed
quin eum quem memoratus archiepiscopus vobisi eam potius ratam et firniam auctore Domino ha-
assigjiayerit, o.mni occasioiie et appellatiqne ces- bere decerniinus.
sante, in magislrum et episcapum recipiatis et ei' CCCLXXIX,
revereniiara et obedienliam debit,am studealis hu- Ad Henricum Trecen$em episcopum. — MagistrutH
niiliter exhibere. Pra;lerea quoniam in archidiaco- Herberlum, qui TlwmceCantuariensi archiepiscopo
natu memoratee ecclesise vestree filiura palri quasi[ exsulanti comes adhmsil, commendat.
haere.ditarioj'ure successisse audivimus, et eumdem, [Ibid., p. 105.]
archidiaconatum sine praenominali archiepiscopii Trecensi episcopo.
auetoritate vel conscientia oblinere, nos quod ta- Commissse tibi ecclesia; in nullo potes commo-
m ALEXANDRIIH PAPJE 404
dius providerc, quam si in ea pcrsonas talcs in- A J quam credebamus audiviiiius contigisse, praiserlim
stiluas, quse scientialitterarumet morum honestate cum spe nostra in promotione lua quodamniodo
pra;fulgeant, et quarum virtutes eidem ecclesise: frustrari videamur, fraternitati luoe per aposlolica
magis videantur conferre, quam sibi de coliato Jje- scripta prsecipiendo mandamus, et in virtule obe-
neficio accrevisse. Tunc enim domus Domini procul dientias injungimiis, qualenus jam dicto metropo-
dubio decoratur, cum in ordinatlone illius, ab eo lifano tuo debitam obedientiain el reverentiam con-
qui praeesl, ita secundum scientiam zelus Dei ac- dignam impendas, et eidem in negoliis ecclesiae
cenditur, quod non caro et sanguis aut generis no- viriliter et constanter assistens, niandata atque
bilitas, sed potius merita prrsonarum pensanliir. prsecepta illius devote ct fideliter exsequaris. Ad
Quantum autem diiectus filius nosler magisler Her- hsec libi praccipimus, ut hoc, quousque memoratus
berlus, pro litteris el honestate sua celebris habea- frater noster cum charissimo in Christo filio nostro,
ttir et qualiter uuiversis beneficiis quae habebat, illustri Anglorum rege, pacem habeat, quod in
quia venerabili fratri nostro Canluariensi archi- proxirao, Domino auctore, continget, teneas onuiino
episcopo domino suo pro libertate commiss3e sibi secrelum.
ecclesioeexsulanti adhsesit, propter indignationehi
B CCCLXXXI
principis fuerit spoliatus, tuam non credimus co-
gnilionem latere, cum id polueris jampridem sae- Ad Gilbertum Londinensem episcopumet cmteros epi-
piusaudivisse.Eum itaque quem charum acceptum- scopos.— Illos reprehendit quod in multis tevidi
et negligenles exslilerint.
que tenemus, et cujus provisioni animo volumus
libenli intendere, sinceritaii luee, de qua certara [Epist, Gitberli Foliot, H, 95.]
spem et fiduciam plenam babemus quod noslris ALEXANDER papa GILBERTO, Londoniensi episcopo,
precibus non velit aliquatenus refragari, studiosius salutem et aposloiicam benedictioneni.
commendantes, fralernitatem luam per aposlolica Quoniam te virtim inagiise scientise, honeslalis
scripta rogamus attenlius et monemus, quod eidein etiam multae, et abstinenlise non modicaeesse cog-
prseposiluram quam dilectus filius noslcr Willelmus noscimus, licet tu et coepiscopi tui in multis re-
Carnolensis eleclus in ecelesia tua tenebat, pro re- missi et et negligentes etiani exstiteritis, quia
verenlia beali Petri ac nostra et obtentu litteraturae inler eoslepidi
lam lillcratura quam religionis virtule
elprobilatis suoe necnon et jara dicli archiepiscopi magnus haberis, le prae aliis duximus admonen-
domini sui inluilu, concedas liberaliler et assignes, dum, et te per apostolica scripta rogamus alque
et apud prsefatum electum partes tuas, ut libi in C ( monemus, ut charissimum in Christo lilium no-
lioc assensum el favorem suum indulgeat, efficaci- slrum, illuslrcm Anglorum regem, cui non modica
ter inlerponas. Ita quod memoralus Herbertum ad es familiarilate conjunclus, opportunitale suscepia,
tuum et ecclesiaelibi commissas commodum pariter sollicite et instanier commoneas, ut ecclesiastica
profectum leneatur omni tempore fervenler inten- et saecularia negolia, sicul hucusque fecisse digno-
dere; et nos id gratum omnimodis acceptumque scitur, non confundat, nec ea pro volunlate sua
tenentes, libcralitati luoeinulliplices debeamus ]>ro- traclare aut inlermiscere atientet, sed ecclesiaslica
pter hoc gratias exhibere et peliliones luas Hben- viris ecclesiasticis tractanda relinquat, el ssscuiaria
tius et efDcacius promqvere. solummodo suaevindicet jurisdiclioni. Vcnerabilein
quoque fratrera nostrura Cantuariensem archiepi-
ANNOU65? scopum in amorem et grattam suam recipiat, et
eum cum aliis expulsis ad sedem propriam, et ec-
clesiam ei commissara reducat. Possessiones etiani
CCCLXXX. ccclcsiarum, a se et suis occupatas, cum fructibus
Ad Roberlum Herefordensem episcopum — Illum j) j inde perceptis, his ad quos speclant reslituat, et
reprehendil quod Thotnm archiep. in Ecclesim li- ipsos in pace easdem possidere pemiiUat. Quaeilli,
bertale tuenda minus quam debueril astilerit. cum eum pacatum et bonae voluntalis agnovcris,
[Episl. S. Thomm, ed. GILES,II, 92.] poleris, secundum quod expedire cognoveris, inli-
ALEXANDER papa ROBERTO Herefordensi episcopo. mare. Tu vero Ecclesioc Cantuariensi obedientiam,
Miramur plurimum,quod cum anle promotionem quam te ei dcbere cognoscis, ita observes, el eidem
tuam virum religiosum et Deo devotum audierimus exhibeas, ut quae Dei sunt Deo, quae Csesaris Csc-
te exstitisse, postquam pontilicalis es dignilaiis sari impendere videaris. El nos, nisi aliud de per-
culmen adeptus,videris in hocaliquatenus tepuisse. sona lua noverimus, le sicul charissimum fratrcm
Quod evidentius in eo comparel quod venerabili nostrum, et virum religiosum, litteralum pariter ct
fralri noslro Canfuariensi archiepiscopo, metropo- honestum, semper arctiori volumus in Domino cha-
lilano tuo, in Ecciesiaelibeiialeluenda minus quani, ritale diligere, nec in aliquo personam luam grava-
debueras astitisse probaris, el humanum timorem, bimtis, aut ab alio paliemur gravari.
timori Dei, quod tuam religionem non decuit, di-
ceris prseposuisse, Quoniam auicm in hoc aliter
4«S EPISTOL^: ET PRIVILEGIA. — AN. 1166. m
CCCLXXXII A etiam quomodo ipsius Ecclcskc causatn, non ut
Ad Henricutn Remensemarchiepiscoputn.—Pro causa alienam, sed lanquam propriam reputans, cam vi-
qum vertiiur inter Ecclesiam Erapousmanil et Ec- riliter defendere ac manulenere curasli, fralernilati
clesiam Roiensem.
tuse uberrimas exinde graliarum acliones exsolvi-
(La:erani, Dec. 12.)
mus, et in neccssilalibus noslris confidenter a lua
[MAKTEN,Ampl. Collecl., II, 721.] liberalilate consilium elauxiliuni postulamus. Scire
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- autem volumus prudenliam tuam, quod quaeeunque
ncrabili fratri HENRICO Remeiisium archiepiscopo,
nobis iri eleemosynam collata sunt, usufarum iu-
salutem et aposlolicam benedictionem.
Cum in regno Francorum adhuc preesentes esse- giuvies devoral, et nobis reruin necessariarum conir
modilatein et afnuentiam lollil. In eo enini loco
nius, et inter venerabilem fratrem nostrum Novio
mensem episcopum et bonee memoriae T. quondam positi sumus, et cum illo populo habitamus, qui
ad
Ambianensem super Ecclesia de Erapousmanil con- tcmpore omnimodae pacis, uedum liirbalionis,
iroversia niota fuisset, et jam dicla Ecclesia pras- Romanorum pontificum consuevit manus respicere,
et onus inferre. Unde
fato Noviomensia nobis judicala fuisset, clerici (59) el eis gravamen non modicum
Roicnses decimas illius Eccleslae ad se pertinere in- quoniam ad ipsius Ecclesiee onera et necessitateni
stanlius proponehant. Uiide nos causam ipsam di- allevianda, tuo el aliorum auxilio plurimum indi-
tc.etioiii tuae secundum tenorem scripturarum no- genms, frat.erniialem tuam per apostolica scripla ro-
st aruin, quas Noviomensibus desenteniia data in- gamus atqueiiionenius.quatenus poiidcris ellaboris
ab eo cujus nomine,
dulsiniiis, appeilaiione remota, conunisimus deci- nostri necessitatem rcspiciens,
denJam. Cunique, causa cognita, sentenliam exinde cum in regno Francoruni essemus, ncbis ceiilum
pro Noviomensi contra Roiensem Ecclesiam protu- quinquasinta libras , fratribus vero nostris aliam
suinmam obtulisti, cenlum nobis marcas argcnli,
lisses, et canoniei eidem parere contemiierent, eos-
dem propter hoc inlerdicli sentenlise, sicut dicilur, si ulla polerit iieri ralione, cum honestate lamcn
Nihilominus cliam le, de quo in-
subjccisti. Quam utique, quoniam eam nulla salis- noslra acquiras.
factione exhibita rtlaxatam esse audivimtts, nulla- ter alios pontificalis dignilatis viros plene coniidi-
lenus observarunt. Quoniain atitem in hocaucto;i- mus, rogandura duximus et attentius commonen-
tati tuae non modicum derogari videtur, fraterniiati dum, ul de ecclcsiis tui proprii, episcopalus nobis
Cumenira
tuoe per aposloiica scripta mandamus, quatenus iioneslam subvenlionem sludeas invenire.
de regno Franco-
memoralos canonicos diligenter admoneas, ul infra in discessu noslro alias ecclesias
dics C rum commonuerimus super subveruione nobis et
iriginia post harum susceptionem praslibato, Ecclesiae
Novioraensi abiata universa secundum mandatum facienda, tunc indignum exislimayimus
his
tuuin restituant, et illala danina resarcianl. Alio- personara lantce nobiiilatis cl dignilatis super
nisi ea sollicilare, nec modo nisi mulla necessilas immi-
qisin quae praediximus infra preefixum ter- Romana
niinum fuerint plenius exsecuti, eosdem a nobis ad neat, le exinde aliqualenus sollicilaremiis.
interdicti enim Ecciesia tam hoc quam alia lua? devotioiiis
praescriptara senleutiam reductos esse
denunlies, quam a te usque ad dignam satisfactio- et acceptae subventionis obsequia, semper liabebit
nem iirmiter prseclpimus obseivari, elut ipsam pcr prse octilis, et ad honorem et exalfationera tiiam
lotam provinciam inviolahiliter facias ab unhersis et ecclesise tuae omni tempore efficaciler et ferven-
teneri. ter intendet. Voiumus aulcm, ut dilectis filiis no-
Dala Lalerani, ii ld. Decerabris. slris, magistro et fratribus mililiae Templi Parisieu-
sis, quae tuas placuerit liberalilati, assignes. Quid-
ANNO 1166. quid vero mihi facere disposueris, quantocius nobis
litteris tuis significes. Tanla namque sunt onera
CCCLXXXHI. debitorum et credilorum instanlia, ut nisi Ecclesiie
D
Ad Henricum Remensemarchiepiscopum. —Rogal ut Dei a tua fuerit modo liberalilate subvenlum, vix
cenlum marcas argenli ei acquirat, et ejus neces- aut nunquam nobis statum Urbis in ea pace, iji
sitaiibus subveniat ex ecctesiis sui episcopalus.
qua nunc est, poterimus conservarc.
(Laterani, Jan. 18.) Data Lalerani, xv Kal. Februar.
[Ibid.] CCCLXXXIV.
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
nerabili fralii HENRICO, Remensium archiepiscopo, Ad omnes episcoposAnglim. — Vt super his qum ad
Ecclesiam Canluariensem speclanl, Thommurchi-
salutem et apostollcam benediclionem. episcopo adhmreanl.
Integram fidem et sincerissimam devotionis tuse (Laterani, Jan. 28.)
puritatem, quam ab ipso nostras promotionis exor [Epist, S. Tlwmm,.ed. GILES,II, 76.]'
dio circa honorem et dugmentum sacrosanctae Ro- ALEXANDER papa omnibus episcopis Anglise,
manae Ecclesioeac noslrum coiistanter et fideliter Tanquam ex injuncio nobis officio, de universo-
. evhibuisti, studiosius attendentes; considerantes rum jure in sua integrilale servando curam tene-
(S9) Roya est urbs in Picardia in tractu Sanguilc rsa, in qua est insigne canonicoruni coiicgium ro-
. Uquiis Su Florcnlii decoialuin.
iOl ALEXANDRIIII PAP^E 408
mur et sollicitudincm gererc ad illorum jusliiias,. A nerabili palri HENRICO, Remensium archiepiscopo
qtii iri partem sollicitudinis nobis commissaea Do- saluiem et apostolicam benedictionem.
mino sitnt vocali. Quanto in gradu sublimiori exi- Inter caeteras divinse operationis actiones, illud
sttmt, tanto frequenlius retorquere debemus super Deo et nobis gralissimum reputamus, quod venera-
bis majorem diligentiam et cura-m propensiorem bilem Patrcra noslrum Canlnariensem arehicpisco-
haberc. Hac siquideni consideratione inducli fra- pum in angustiis et anxietatibus suis sereno cultu
ternitati vestrse per apostolica scripta praecipiendo respicere, et ei graiiae pariter et consoialionis tuse
hiandamus, et rn vi obedieniiae injungimus, quate- favorem ex consueta curasli clemeiilia exhibere.
liTjssuper iis, quse ad Ecclcsise Canluariensis jura, Quia vcro iuinc ope cl consilio maxime opus habet,
dignitates etiam, aut liberlatcs specfare noscunlur, magnificentiam tuam per apostolica scripla roga-
Vos sine"conscicnlia et asscnsu venerabilis fratris nius, raonemus et exhortamur in Domino, quate-
Vestri Thomse, ejusdem ecciesise archiepiscopi, in- ritis pielalis intuifu, et pro reverenlia B. Petri et
trotriittere nuilalenus preestimatis, nec occasione nostra et consideratione religionis et dignitalis suse,
appellationis, quam conlra cum ad nos feeistis, id ipsum et suos gralia , honore pariter et dilectione
aliijuatenus atleiileiis. Quod si aliquis vestrum prsevenias, sibique in adversitalibus suis consola-
contra hoe prseceptum nostium quolibet ausu ve- jj ] tioiiis et favoris lui solalium exhibeas; ita quod
iiire prsesumpseril, ita in eo excessnm islu.ni.stude- inde ab omnipotenti Deo aelernam possis retribu-
bimus, Domino auctorc, graviler vindicare, quod tionem recipere, et nos quod eidem impenderis, no-
pceria docenle agnoscat quam periculosum fuerit bis specialiter impensum putantes, fraternitati luae
apostolicis contraire prssceptis. utcunque teneamur propter hoc gralias exhibere.
Datuni Lalerani, v Kal. Febr. Datum Laterani, m Kal. Febr.
CCCLXXXV. CCCLXXXVII.
Ad Thomam Cantuariensetn archiepiscopum.— Man-
dut Iwrletur clericos Ecctesim Bangorensis ut Ad Rangorensem clerum et populum. — Vl episco-
episcopum eligaiit; quod nisi fecerini, ipse infra pum eligant.
tres mensesfacial. (Laterani, Febr. 9.
(Lalerani, Jan. 29.) [Ibid., p. 90.]
, [Ibid., p. 56.J ALEXANDER episcopus , servus servorum Dei, di-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, lectis filiis, canonicis et universo clero et populo
THOM.E, Cantuariensi archiepiseopo, salutem et apo- Bangorensis Ecclesias, salutem et apostolicam bene-
stolicam beiiedictioncm. dictionem.
Si quanta delrimenta et incomrnoda ecclesiis ex "( Quia ex dcfectu pasloris gravia consueverunt
destitutione pasloris soleanl provenire, Bangoren- animarum pericula provenire, el ex lioc sacris Dei
sis ecclesise clerici sollicila consideralione pensa- ecclesiis pluriraa incommoda et detrimenla contin-
rent, ecclesia illorum lanto lempore praelalo nulla- gere , universilatem vestram sicut per alia scripla
lcnus caruisset, quanto ipsam audivimus pastore monuimus, ita nuiie per iterata scripta moneraus
vidiiatam fuisse. Unde quoniam nostra inlerest de atque mandamus quatenus si nondum conveuistis ,
universis ecclesiis curahi et sollicitudinem gerere in aliquam personam, honestam, idoneam et litte-
et eorum destiiutioni paternee consideralionis oculo ratam pariler conveniatis, et eam in episcopum
pvovidere, fralernilali tuae per aposlolica sctipta vestrum communiter eligatis; electum quoque ve-
praecipiendo mandamus, qualenus memoratos cle- nerabili fratri nostro Canluariensi archiepiscopo
ricos diligentcr convenias et instanlius studeas consecrandum repraesenlare curetis. Nos enim, si
commonere, ut in aliquam personam idoneam et de persona idonea canonicam jam electionem fe-
honeslam cum consilio luo pari modo conveniant, cistis, eam ralam habemus, et quidquid inde pree-
et eam sibi in pastorem et episcopum infra duos dictus archiepiscopus staluerit, ralum curabimus
menses postquam lilleras nostras susceperint, eli- jj j- et firmum habere.
gere non poslponanl. Quod si ad mandatum no- Dalum Lalerani, v Idus Februarii.
slrum et comnionilionem luam non fecerint, lu iis CCCLXXXVIII.
aliquem, qui pontificali oflicio idoneus reputetur, Ad Henricum Remensium archiepiscopum. — Pro
infra tres menses post liarum susceptionem provi- capellanis Lauduncnsibus.
deas; quem in patrem et pastorein recipiant, el cui (Laterani, Febr. 22.)
reverentiam et obedientiam debitam sine omni con- [MARTEN. Ampl. Collect., II, 725.]
tradictione, tanquam preelato suo, impendant. ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
Dalum Laterani, iv Kal. Februarii. nerabili fratri HENRICO, Remensium arcbiepiscopo,
CCCLXXXVl.i salutem et aposlolicara benediclionem.
Ad Hcnricum Remensem archiepiscopum. — Tlw- Decet fralernilatem tuam his qui protectionem
mam exsulantem comtnendat. et defensionem tuam habere desiderant se beni-
(Laterani, Jan. 50.) gnam et propitiam ostendere, tuique favoris et lui-
[Ibid,, p. 52.] tionis patrocinium exhibere. Hujus itaque conside-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- rationis intuitu provocati, capellanos Laudunenses
409 EPISTOL/E ET PRIViLEGIA. —" AN. 1186. 410
sollicitudini fuae prbpensius commendamus, man- A cliia castrum Lori cum pertinentiis siiis; ecclesiarii
dantes atque prascipientes, quatenus eos eum bonis S. Marise in Plesiano, ecclesiam S. Mariae ad Fasi-
suis sub lua protectione suscipiens, ipsos juxta of- nariam, ecclesiam S. Quirici de monte Silvano cuni
ficii tui debitum in juslitiis suis diligenter manu- pertinentiis suis; in supradicto comitatu Theatino
teneas et defendas, et si episcopus (60), quia sacpe ecclesiam S. Mariaede Pesilo, ecclesiam S. Angeli
de eo nobis couquesti sunt, illos indebite vellet de Casule, ecclesiam S. Cesidii, monaslerium S.
et injuste traclare, et contra scriptum noslrum et Trinitatis de Lapidaria cnm perlinentiis suis; in Ca-
anteccssoiis sui quodlibet eis gravamen inferre, lu ramanico ecclesiam S. Crueis, et S. Nicolai cum
id nulla ralione sustineas; sed potius euni stttdeas pertinentiis suis, ecclesiam S. Martini ad Griclam,
ab hoc revocare; ila quod ipsi se a tua sollicilu- ecclesiam S. Joannis Iscamari, ecclesiam S. Syl-
dine protegi gaudeant, el inde tibi toto vitse suse vestri apud Manupellum cum pertinentiis suis; cel -
tempore fideliores existant. lam S. Clerocntis in Lisina cura perlinentiis suis;
Data Laterani, vin Kal. Martii. monasterium S. Mauride Emiterno cum perlinentiis
CCCLXXXIX, suis, montem de Ursa, roontem de Tarini, niontem
Monasterium S. Joanuis Piscaricnse tuendum sus- • Soti cum rupibus et silvis eorum. Coneedimus
cipit el ejus bona juraque confirmat, eliam vobis vestrisque successoribus decimalionem
(Laterani, Mart. 18.) terrarum ecclesiee vestrae, et partem oblationum
[MURATORI, Rer. Iial, Scripl., II, n, 901.] quse pro morluis offerunlur. Interdicimus insuper
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- ut nullus episcopus ibi synodum celebret, chrisma,
leclis filiis LEONATI, abbali mouasterii S. Clem. de oleum sanctum, consecradiones altarium seu basi-
insula Piscariae, quee Casa Aurea vocatur, ejusque licarum, ordinationes altarium, ordinationes mo-
fratribus, tam praesentibus quam futuris, regulari nachorum sett clericorum qui ad sacros ordines
vita professis in perpetuum. fuerint promovendi, a quocunque malneritis susci-
Religiosis votis annuere, et ea operis exhibilione piatis episcopo. Obeunte vero te, iiunc ejusdem Ioci
complere officium nos invitat suscepti regiminis, abbate, vel tuorum quolibet successorum, millus
et ordo videlur exigere ralionis. Eapropter, dilecli ibi qualibet subreptionis astutia seu violentia prse-
in Domino filii, veslris justis postulationibus cle- ponatur, nisi qucm..;.. : de communi consensu vel
menter aiinuimus, et prasfatum monaslerium, ubi fratrum pars consilii sanioris secundum Dominum,
corpus B. Clementis papaeet mart. requiescit, et in et B. Benedicti Regulam providerint eligendi. De-
quod divino eslis mancipati obsequio, ad exempiar (C cernimus ergo ut nulli omnino hominutn lieeat
praedecessorum nostrorum Romanorum pontificum, prasfatum raonasterium teraere perturbare, aut ejus
fel. mem. Leonis, Calixti et Adriani, sub B. Pelri possessiones auferre, vel ablatas obtinere, mi-
et nostra protectione suscipimus et preesentis scripti nuere, aut aliquibus vexalionibus fatigare; sed
privilegio communimus; imprimis siquidem ut ordo omnia integra conservenlur eorum pro quorum
monasticus, qui secundum Dominum, et B. Bene- gubernaiione, sustentalione concessa sunt usibus
dicti Regulam in codem monaslerio institulus esse omnimodis profutura, salva in omnibus apostolicse
dignoscilur, perpetuis ibidem lemporibus inviolabi- sedis auctoritate. Si qua igilur in futurum eccle-
llter observetur. Praeterea possessiones quascun- siaslica sascularisque persona, etc.
que, queectinque bona idem monasterium in proe- Ego Alexander, Cathol. Ecclesias episc.
sentiarum juste et canonice possidet, aut iu fulu- Ego Bernardus, Port. et S. Kufinae episc.
rum concessione pontificum, liberalitate regum vel Ego Gualterius, Albanus episc.
principum, oblatione fidelium, seu aliis justis mo- Ego Ugo Tusculanus episc.
dis, praestante Domino poterit adipisci, firma vobis Ego Corradus, Maguntinas sedis archiepisc. ct
vestrisque successoribus et illibata permaneant. Sabinen. episc.
In quibus haec propriis duximus exprimenda voca- ^ Ego Ubaldus, presb. card. tit. S. Crucis in Jeru-
bulis: in comilalu Pendensi castellum Insulae cum salem.
tota ipsa insula, Caslillionem, Ubicolam, Pescu- Ego Joannes, presb. card. SS. Joannis el Pauli
liam, Roccham de Sutri, Corvariam, Petramini- lit. Pammatii.
quam, Betoriles, Mandeforum, Casale Planum, Co- Ego Henricus, presb. card. SS. Nerei et Achillei,
ledunum cum pertinentiis suis, caslrum quod vo- Ego Guillelmus, presh. card. lit. S. Pelri ad Yin-
catur Casale S. Desiderii in civitate S. Angeli; cula.
castellum S. Mori cum portu et suis pertinentiis; Ego Bosa, presb. card. S. Pudentianse lit. Pa-
in comitalu Theatino castrum Bolonianum cum storis.
pertinentiis suis; in comitatu Aprutino castrum Ego Hyacinlhus, diac. card. S. Marisein Cosme-
Guardiae, castellum Vetulum, Monaciscum cum din.
pertinenliis suis; in comitatu Valvensi casale quod Ego Oddo, diac. card. S. Nicolai in Carcere Tul-
dicilur S. Trinitatis cum perlinenliis suis; in Mar- liano
(60) Is erat Galterius de Mauritania, vir doctus , iex decano Laudunensi creatus episcopus el FtomaB
anno 1155 inauguratus.
411 ALEXANDRIIII PAP^E 41.2
. Ego Ardiiio, diac. card. S. Theodori. A leraturse ac discretionis prudenliam, qua praeemi-
Ego Manfredus, diac. card. S. Georgii ad Velumi nere dignosceris, niliilominus considerantes, dignum
Aureum. duximus personam luam, tantarum virlutum insi-
Ego Ugo. diac. card. S. Eustachii j'ux:a templumi gniis decoratam, quodam speciali privilegio, et sin-
Agrippae. gulaii praerogaliva diligere et honorare, tuaeque
Ego Vitellius, diac. card. SS. Sergii etBacchi. utilitati solita benignitate prospicere, el altenliori
Ego Theodinus, diac. card. S. Mariae in Porlico.. sollicitudine providere. Inde est, quod nos ti))i lega-
Ego Petrus, diac. card. S. Mariaein Aquiro. tionera tolius Angliae, excepto episcopatu Ebora-
Dalum Lalerani per manum Ermanni, diac. card. censi, benigno favore concedimus, ut ibi vice no-
S. Angeli, decimo quinto Kal. Aprilis, indict. de- stra corrigas quas inveneris corrigenda, el ad hono-
cima quinta, Incarnat. Dominicae anno millesimo> rem Dei, et sacrosanctae RomanseEcclesiee,et salu-
centesimo sexagesimo sexlo, pontif. vero D. Alexan-- lem animarum statuas, eedifices et plantes, quai
dri papae lertii anno sexlo. staluenda fuerint et planlanda. Quapropter moue-
CCCXC. mus fraternitatem tuam atqus mandamus, quatenus
Ad Rogerum Eboracensemel universos Anglim epi- cuncla cum prudentia et discretionc, secundum
scopos.— Ne quisquam eorum t novo regi coro- R quod Dcus tibi admiiiistraverit, agas, vilia exslir-
nando, si forie casus emerseril, absque Tlwmm pes, et viiiutcs in vinea Domini studeas complan-
Cantuariensis archiepiscopi connivenlia, manum
apponere picesumat. J tare.
(Laterani, April. 5.) Datum Anagnioe,vn Idus Octobris (61).
[Episi. S. Thomm,ed. GILES,II, 45.J CCCXCII.
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ar- Ad episcopos, abbales el alios Ecclesiarum prmlatgi-
chiep:scopo Eboracensi et universis Angliasepisco- per lotatn Angliam extra episcopalum Eboracen-
pis salutera et apostolicara benedictionem. setn constiiutos. — Vl Thomm Cantuar.. aposto-
lllius dignitatis et majoritatis Ecclesiam Cantua- licm sedis lcgalo conslilulo, obediant.
riensem ab anliquo fuisse audivimus, ut reges (Lalerani, April. 24.)
Angliae ab ejusdem Ecclesiae archiepiscopis inungi [Ibid., p. 80.]
semper consueverint et in promolionis suee prin- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, vene-
cipio coronari. Proinde, siquidem est quod nos, rabilibus fratribus episcopis et dileclis filiis abbali-
tum ex oflicii nostri debilo tum consideraiione ve- bus, et aliis ecclesiarum prselatis,per totam Angliam
nerabilis frairis nostri Tliomse ejusdem sedis ar- r( extra episcopalum Eboracensera constitutis, salu-
chiepiscopi, viri siquidem religiosi, hoiiesti et di- tcm et apostolicam benediclionem.
screti, Ecclesiae jam dictaejura et dignilates anti- Ex injuncto nobis a Deo ponlificatus oificio prae-
quas illibatas et inlegras conservare volenles, uni- ler eam, qup; diversis ecclesiarum praelalis in sibi
versilali veslrae auctorilate apostolica penilus in- subditos est concessa potestas, quamdam specialem
hibemus ne quisquam vestrum r.ovo regi coronan- de omnibus nos oportel curam et sollieitudinem
do, si forle hic casus emerseril, alisque memorali gerere, quse ad nostram solummodo provisionem,
archiepiscopi vel successorum suorum cl Ecclesiae vel ad ejus, cui vices noslras in his commisimus
Caniuariensis conniveiitia conlra antiquam ejus exsequendas, noscilur pertinere. Proinde siquidem
consuetudinem ct dignitatem manum apponere est, quoniam, etsi de universis Dei ecclesiis curam
qualibet occasione prsesumai, aul id aliquatemis et studium habeamus, quae ad nostrum tamen spe-
audeal aitentare. ctaiil ofiicium, ubique praesentialiter exsequi non
Dalum Laterani, Non. Apriiis yalemus, venerabilis fralris noslri Canluariensis
CCCXCI. archiepiscopi prudenliam et discretionem, et circa
Ad ThomamCaniuar. archiep. — llli lolius Anglim nos et Ecclesiam Dei suae sincerissimaedevolionis
legationetn, excepto episcopalu Eboracensi, con- jyafjeclum
I sollicita consideralione pensantes, quanto
cedil. personara suam inter caeteras, queein partem com-
(Laterani, April. 24.) missse nobis soilicitudinis a Domino sunt vocatse,
[Epist. S. Tlwmm, ed. GILES,II, 10.] chariorem, etih omnibus magis experlam haberaus,
ALEXANDER papa TnOM^E Cantuariensi archiepi- tanto eum prae aliis ecclesiaefiliis specialis dignita-
scopo. lis preerogativa duxiinus honorandum. Et ideo di-
Sacrosancta Romana Ecclesia digniores perso- scretionis et honestalis suae conslantiam altenden-
nas, et eas maxime, quas honeslale, prudentia, lit- les, ipsum legatum apostolicse sedis per tolam An-
leratura, et eminenlia virlutum praefulgere cogno- gliam, excepto episcopatu Eboracensi, de communi
scit, ampliori consuevit charilale amplecti, el gra- consilio fratrum nostrorum staluimus, et ejus pru-
li& el lionore prsevenire. Aitendentes itaque dcvo- denlise nostras ibidem vices commisiraus exsequen-
tiorJs et iidei consiaiitiam, qua pro Ecclesia Dei, das, ila videiicet quod ibi vice noslra et corrigenda
sicuf columna immobilis, perslilisti, honestatis, lil- corrigere, et qusestaluenda fuerint, auclore Domin»,
(61) Pro datum Anagnim vn/d. Oct., quoeveiba esse : balum Lalerani, xmKal. Maii, docet caqua
tHinlli);rarii,- ut vidclur, vilio apposiia, lcgenduni sequilur epistola. JAFFI5.
413 EPISTOL^ ET PRIVILEGIA — AN. 1166. ili
salubriter debeat stabilire. Qocclrca uhiversitali A poiiunitatcm viderit, ecclesiaslicam justitiam non
vestrse per apostolica scripta praecipiendo manda- differat exercere. Quocirca universilati veslrae per
mus, quatenus eidem tanquara apostolicse sedis aposlolica scripta praecipiendo mandamus, quale-
legato humiliter in omnibus obediatis, et ad ejus nus jusliliam, quam praedictus archiepiscopus ve-
vocationem sine contradictione aliqua venientes, ei ster super hoc rationabiliterduxerit promulgandam,
iu his, quse ad nostrum speclant officium, plenius ratam et (irmam penilus habealis, et aam per pa-
respondealis. Ea quoque, quae ad honorem Dei et rochias vcsfras facialis ab omnibus inviolabililer
fidelium ej'us salutem staluerit, suscipientes Drmi- observari. Verum de pers,ona .regis speciale ei
ter et servantes, digna ipsum reverenlia et congruis mandalum non damus, nec lamen in aliqno jus ei
semper studcatis honoribus praevenirc, ut per pru- pontiiicale, quod in ordinatione et consecralione
dentiam et curani ipsius, et obedientiam ac humi- sua suscepit, adimimus, sed et ipsum volumus,
lilatem vcstram ecclesioe vpbis coramissae lam spi- auctore Domino, illaesumei integrum ei con3ervare.
ritualiter quam temporaliter de bono in melius Nos enim quod exinde canonice fccerit, auctore Do-
Domino cooperante prevehantur, et vos per hoc mino, ralum et iirmum habebimus.
ad interminabile gaudium possitis feliciter perve-
B cccxcv.
nire.
Datum Laterani, vm Kaiendas Maii. Ad Ctsterciensemet Pontiniacensem abbales et fr«-
tres. — Ne Thomam Caniuar. « a Ponliniacensi
CCCXCIII. monasterio removeri » paliantur.
Ad Tkomam Canluariensem archiepiscopum. — VI
in invasores possessionum Ecclesim Caniuarieusis, (Laterani? April.)
si opportunitatem videril, ecclesiasticam juslilium
non di/feralexercere. [Ibid., p. 110.]
(Lalerani? April.) ALEXANDER papa Cislerciensi et Pontiiiiacensi
[Ibid,, p. 12.] abbatibus ct universis fratribus ordinis Cisler-
Quoniam aa omnem cubitum manus pulvillum ciensis.
supponere non debemus, et aliquos in malitia sua Licet vos eam ciic.a nos el Ecclesiam Dei fidem
fovere, sed annuntiare impio iniquiiatem suarn, et et devolionem, quoe viros religiosos et Deo devotos
ipsum ab ea rigore severitatis ccclesiasticse revo- decct, multipliciter gerere nuilatenus ignoremus,
care, fraternitati tuee per apostolica scripla prscci- supsr eo non possumus non mirari, quod veslrum
piendo mandamus, qualenus si hi, qui in possessio- ., quidam venerabilem fratrem nostrum Cantuarien-
riibus et bonis ecclesise tuse, libi aut luis eliam, sem archiepiscopum, virum religiosum pariter ct
violentiam vel injuriam inlulerunt, legitime commo- honestum, et Dec ac nobis, necnon et Ecclesise
niti vobis ablata restiluere, et satisfactionem con- universee charum omnimodis et acceplum, a Pon-
gruam exhibere noluerint, lu in eos, si opporluni- tiniacensi monaslerio removeri, sicut audivimus,
lalem videris, ecclesiaslicam j'ustitiam non differas voluerunt, et eidem ad minas et terrores quorum-
exercere. E.t nos, quod inde raiionabiliter fcceris, dam totius vestri ordinis solalium denegari. Unde
auctore Deo ralum et firmum habebiinus. Yerum quoniam vera charilas foras miltit timorem, nee
de pcrsona rcgis speciale iibi mandatum non da- viri religiosi cst humanum timorera divino aliqua-
mus, nec tamen in aliquo jus libi poniificale, quod lenus anleferre, universilali vestrse per apostolica
in ordinalione et consecratione tua susccpisti, ad- scripla proecipiendo mandamus, ne lale quid de
imimus, sed et ipsum volumus, auctore Domino, illos- csetero attentetis, ne qui oppressorum, et pro ec-
sum et integrum libi conservare. clcsiasHbertale exsulanlium refugium esse debelis,
CCCXCIV. aliis exemplum in hoc perniciosum praesletis, sed
Ad omnes episcopos Cantuariensis provincim.— Illos memoratum archiepiscopum pro rcverenlia beali
de superiori epistola cerliores facil. D Petri et nostra, et suse religionis ac honestalis ob-
(Lalerani? April.) tentu, et quia causam adeo favorabilem agit, di-
[/<>id,p.41.] ligere, manutenere propensius, et fovere curetis, et
ALEXANDER papa omnibus episcopis Canluariensis eum in domibus vestris, cum ad vos venerit, be-
provincise. nigne et bonoriftce recipialis et mansuete tracletis,
Quoniam ad oninem cubitum pulvillum supponere ul in vobis fructum verse charitatis inveniat, et ad
non deberaus, el aliquos in malitia sua fovere, sed lolius ordinis incremenlum pariter et profeclum
annuiitiare impio iniquitatem suam et ipsum ab ea teneatur omni lempore fervenlius aspirare: nos
rigore severitalis ecclesiasticae revocare, venerabili quoque qui honorem eidem et obsequium impeu-
fratrinostroThomae.Canluariensiarchiepiscopo, per sum nobis ipsis exhibitum repulamus, liberalila-
scripla nostra dedimus in mandalis, ut si hi, qui tem vestram debeamus propler hoc in Domino
sibi in possessionibus et bonis Ecclesiaesuae,aut suis commendare, et sinceriiaii vestrae uberrimas gra»
etianij violentiam vel injuriam intulerunt, legiiime tiarura acliones referre.
oommonili eisdem ablala restiluere, et satisfaclio-
jiem congruaui exhibere noluerjnl, in eos, si op-
415 ALEXANDRIIII PAP.E 116
CCCXCVI. A _Datum Laterani, v Nonas Maii.
Ad Henricum Rcmensem archieptscooum. — Pro> CCCXCVIII.
Roberto sacerdole. Ad Thomam Canluariensem archiepiscopum.T- Pro-
(Laterani, Maii 1.) lalam ab eo in Jocelinum episcopum Saresberien-
[MARTEN,Ampl. Collect., II, 754.] seminterdicti sententiam confirmat.
AIIEXANDER /Laterani? Mense Maio.)
episcopus, servus servorum Dei^ve-
nerabili fratri HENRICO, Remensium archiepiscopo,' [Ibid,, p. 15.]
salutem et apostolicam benedictionem. ALEXANDER papa Tnmxy Cantiiariensi archiepi-
Sicnt tua prudentia novit, sacerdotale officium seopo.
Ex litteris luis jampridero, el certa roullorum
negligitur, et in derisu quasi et conlemptura ha- relalione lu in JocelinHmSares-
betur, si illo ministerio neces- cognovimus, quod
quis prosditus pro
sariis vitae quaerendis cogitur tanquam vagabun- beriensem episcopum, quoniam tibi inobediens fuit,
dus discurrere, et gravi egestate et inopia labo- interdicti sententiam proltilisti. Ipse vero, licet
et super boc ad nostram audienliain appellasset, ct
rare; iJeo rogamus providentiam tuam atque Dominicam, qua canlatur : Ego sum Pastor bonus
monemus, quatenus vencrabil.em fratrem nostrum
(62) G. Tornacensem episcopum commoneas stu- j3 ' (Joan. xi), proximo lunc yenturam, appellationi
stiae terminum prsefixisset, eadem instanie nec ve-
diosius, et omnibus modis inducas, ut dilecto filio nec ad nos aliqucm pro se responsalem trans-
nostro Roberto saeerJoli, qui ecclesiastico bene- nit,
ficio est deslitutus, in aliqua cc.lesiarum suarum, misit. Quocirca noseum in contumaciaet rebellione
sua conlra te fovere nolenies, sententiam, quam
quse primum vaeayeril, sicul nobis viva voce pro- in eum
misit, ita decenter provideal, quod nos exinde propter hoc luleris, auctore Doniino,,ratam
sollicitudinem ejus debeamus non imraerilo coni- ' etiirmam babebimus, et totam causaro ejus lnse
discretionis arbitrio duximus relinquendam, quod
mendare, et iste non cogatur diutius, quod om- inde canonice
nino absurdum esset, ecciesiastjco beneiicio ca- feceris, ratum. cessante appeilationis
rere. 'obstaculo, habituri.
CCCXCIX.
Data Laterani Kal. Maii.
Ad eumdem, — Mandat se rescidisse concessionem
CCCXCYIL a Jocelino episcopo Saresberiensi faclam Joantii
Ad Gitbertum Londinensem et omnes episcopospro- de Oxeneford.
vincim Cantim. — Vl invasores beneficiorumcle-
licorum Tlwmm Canluariensis archiepiscopi ad; (Laterani? MenseMaio.)
eorum imegram resiitutionem sub anathemalis in-: c( [Ibid.]
lerminalione districtius compellant. Exrescriplo lillerarum, quas Saresberiensi episcopo
(Laterani, 5 Maii.) deslinasli, cognovimusquod concessionem decana-
[Episu S. Tlwmm, cd. Giies, II, 95.] tus, qucm idem episcopus Joanni de Qxcneford
ALEXANDER papa Londoniensi episcopo, et omni- enormiter fecil, duplici ratione cassasli; tura quia
lius episcopis Canlioe provinciae. idcm Joannes schismalis se laqueo involvit, lum
Universis oppressis et per injuriam gravalis ex. ctiara quod id contra prohibilionem et niandalum
officii nostri debito subvenire lenemur. Et prseser- nostrura fuisset facluin. Prohibueramus enim, ne
lim ecclesiaslicis viris, qui pro ecclesiaesuoeIiber- absque consensu canonicorum, lecum et pro le
late tuenda exsilium sustinere coguulur, ne in ali- exsulantium, decanus in praescripta ecclesia aliqua
quo juris sui detrimenlum incurrant, debemus; ralione conslilueretur. Unde nos aucloritate, qua
ccmmode providere. Qualiter autem venerabilis; fungimur, prasnominatam concessionem omnino
fralris noslri Thomoe, Canluariensis archiepiscopi, cassamus et irritam esse decernimus.
elerici pro dominisui Hdelitale principis indignalio- CD.
nem incurrerint, et bonissuis fuerinl hac occasione1 Ad archiepiscopumRemensem.— Pro eleclione ab-
privati, lantocertius veslra novit discrelio, quantoi j) I batissm Dodoniensis.
hoc ex parte propriis oculis poluislis plenius in- (Laterani, Maii 14.)
spexisse. Unde, quoniam indignum est, ut propter [MARTEN,Atnpl. Caltecl., II, 735.]
vim sibi illatara aliquam beneficiorum suorum ALEXANDER episeopus, servus servorum Dei, ve-
susiineant Isesionem, fralernifati vestroeper aposto- nerabili fratri HENRICO, Remensium archiepiscopo.
lica scripta praecipiendo mandamus, et mandando salutem el apostolicam henedictionem,
prsecipimus, qualenus universos, qui jam clerico- Ex litleris fraternitatis tuas ad nos directis ac-
rum diclorum benelicia in absenlia sua de mandato cepimus quod, cum sorores (65) Dodonienses inter
regio perceperinl, ad eorum integram reslilutionem se divisae,duaspersonas in abbatissam nominassent,
sub.anathemalis iiiterminalione, omni appeUatione longe major pars in unam quam in aliam convenit.
ccssante, districtius compellatis ; riec in his exse- Nos vero lam ex liltei is quam ex relalione diversorum
quendis remissi aut lepidi aliquatenus appareatis. audivimus, quod cassata electione utriusque illa-
(62) Galterium terlium post restaurationem epi- nobile virginum monasterium ordinis S. Benedi-
scopum Tornacensem. cti in didecesi Alrehalensi, haud proeul ab In-
(63) Lege Donanienscs. Est aulcm Denanium sulis.
417 EPISTOL^E ET PKIVILEGIA. — AN. 1166. il8
rum quae nominatee fuerant, sorores electionis A i devotionis beneucia, tjuse a principio liujiis turba-
suae aucloritalem arbilrio Atrebatensis episcopi tionis «iobis et Ecoleshe exhibuit, ante eculos sen*-
contulerunt. Unde, quia id nobis iiquido non con- per babentes, ipsum per litleras noslras, et deuuini
siabat, hos ratiOiie eogeiile in eo scilicet quod per probos et honestos viros patema saepe beni-
certilicalom nobis fuerat, quod sorores ab utra- gnitate monuimuS, <et aiiiinum ejus nisi sumus
que electione recesserint, causam ipsara venerabi- aposlolica mansuetudine delenire, exspectantes
libus fratribus . nostris Tornacensi et Morinensl quod excessum suura reeognosceret, et animi im-
episcopis commisimus audiendam, et sub ceita petum regia clementia lemperaret. Quia igitur,
forma flne congruo terminandam. Quapropler fra- etsi noii fuerit in scliisma lapsus, iamen eoclesias
ternitatem tuam monemus atque mandamus, qua- et ecclesiaslicas sui regni personas pius debilo
tenus quod praefali episcopi super his statuerint, gravat, et«orum jura confundit atque perlurbat, et
ralum habeas et firmtim facias observari. omnia ad se trahere et sibi vindicare contendit,
Data Lalcrani, n Idus Marii frateniitati vestrae per apostolica scripta prseci-
CDL piendo mandamus, quatenus sibi hsecomnia lideli-
Tlwmam archiepiscopum Canluariensem horlatur j ter proponentes, eum per omnipotentem Dominom,
ul cum Jocelino Saresberiensi miiius agat. et ex parte beali Pelri el noslra •commoi.-ealis,et
(Lalerarii, Maii 16.) exliortari curetis, quod matrem suam Romanam
(Epist. S. Thomm, ed. GILES,II, 12.] Ecclesiam cousueta reverenlia ac devolione cogno-
Alexander, elc. ven. fralri THOM^S, etc. scat, et ecclesias et regni sui eeclesiasticas perso-
Periatum est ad audientiam nostrani quod Sa- nas diligat et honoret: et venerabilem fratrem no-
resberiensis episcopus enormiter satis exccssit et in strum Thomam Caniuarieusem arcbiepiscopum,
Deum et Ecclesiara graviter eiimmoderaledeliquit. qui ei fidelis est et devotns, ad ecclesiam suam re-
Unde quia credimus eum non sponie, sed coacte et vocare studeat, et lionorifice, sicut decet, tractare.
timote el metii, qui in quemlibet virum constan- Jura quoque et bona ipsius et aliorum regia prote-
tem cadere possel, aliquid contra decus ejusdem ctione manuteneat H conservet. Si autem a suae in-
Ecclesiae commisisse; cum scriptuni sit : Affeclus tentionis proposito declinareiwluer.it, indubitanter
luus operi luo nomen imponii; voiuiUas et propo- timere poteril, ne Deus propler hoc in ipsum et
situm distinguuni maleiicia. Si ita est, miiius cum posleros ejus graviter vindicei. Keque nos id pote-
eo absque dubio videtur agendum. Si autcm ex rimus dissinnilare, nec diutius impiiiiituiH retin»
deliberatione et spontanea voiuntate ipsum in Deura („ quere. Quoniani pater filiwni, quem MiciiL,icorripit
ct Ecclesiam deliquisse constiteril, secundum qua- el casliqai (Hebr. xu).
litalem delicli debet puniri. Yerumtamen, quidquid Datuni Laieraui, xvu Kal. Jiiiiii.
discretio tua in eura propter hoc canonice duxerit In eumdem tnod:_m Burdigalensi el suffraganett
slaluendum, nos auctore Domino ralum et lirmum ejus.
iiabeliimus.
Datam Lalerani, xvn Kal. Juu. CDIII.
Ad Henricum Remensem archiepiscopum.— De quo-
CDH. dam subdtacotw Laudunensi, qui uxorem duxerat,
Ad Rolvodum Rolhomagensem arcliiepiscopum et et de lite Laudunensis episcopi adversus capella-
nos Lauduni.
ejus suffraguneos.— De malis ab Henrico Anglo-
rum rege Ecclesim illalis. (Lalerani, Mart. 31.)
(Laterani, Maii 16.) [MANSI,COH«7, XXI, 1075.]
'[Ibid., p. 55.] Suggestum est nobis quod R. Belra. Laudunen-
ALEXAKDER papa ROTRODO, Rothoniagensi archi- sis Ecclesise canonicus, cum sit in subdiaconatus
episcopo, el suffraganeis ejus. ordine constitutus, quamdam sibi couatus est ma-
Quarita mala, et quot Incommoda per cliarissi- D trimonio copulare, et eidem, sicut vir-uxori, pu-
mum in Christo iiliuni noslrum Henricum, illu- blice coliabitare praasumit. Unde-quoniamantiquis
strem Anglorura regerii, Roraanae Ecclesise ei nobis sanctorum Patrum sanclionibus et in concilio quod
aceiderint, posiquam ex parle ab ejus devotione •in(64) Lateranensi «cclesia ullimo fuerat celebra-
se abslentavit, ex eo manifeste pa-cipitur, quod tum, cautum hahebatur quod bujusmodi Tnatrimo-
illi viro scelerato, perfido, et crudeli, et hujus nia minime contrahantur, et si contracia fuerint,
schismatis erroris magistro Reginaldo, qhondam penitus irritentur, venerabili fralri nostro G. [Gal-
cancellario, communicans per suos, quos ad Frede- terollj, Laudunensi episcopo, dedimus in mandalis
ricum dictum imperatorem transmisit, occasionem quatenus, si res ita se habet, memoratuni R. et
et maleriam prsestilit, -quod idem Fredericus indu- eam -quam sibi nisus est matrimonio copulare, non
titus ^st au"illud detestandum et profaiuim jura- differat Omnimodis separare, nec eos ullerius coha-
mentum, imo perjuriumfaciendum. Nos autem hsec; bitare aliqua ratione permiltat. Quod si sibi in his
omnia posl terga rejicientes, et magnifica et larga acquiescere noluerint, ipsos vinculo excommuuica-
(64) S.ublnnoc. II, can. 6.
419 ALEXANDRIIII PAPjE 420
tioiiis astringat. De csetero ad aurcs nostras, quod A mus remiltemium ; fralernifaii tuse per aposfolica
gravius esse dignoscitur, noveris pervenisse, quod scripta mandantes, quatenus eum a curia tua quam
idem episcopus capellanos Laudunenses coegerit, in parte suspectam habet minime judicari permit-
nostris et prsedecessoris sui scriplis authenticis tas, sed tu ipsum, venerabili fralre nostio Novio-
quae habebant oranimodis abrenuntiare, el eos in mcnsi episcopo tibi ascito, judices; ila quod si co-
jnanu sua libere resignare, nec non et j'uramento ram te per lestes idoneos et suffieientss iegitime
lirmare, quod nunquam super his de csetero quere- poterit demonstrare, se praetaxaiaepecunioe sortem
lam moverent. Unde quoniam hoc in nostrum supradicto Hugoni, antequam decederet, exsolvisse,
prorsus contemplum et EcclesiseRomanaeinj'uriara eumdem a praenominataemuiieiisimpetilione, ap-
noscilurpenitus redundare, eidera per scripla nostra pellalione remota, prorsus absolvas, nec ei ullerius
praecipiendomandaYimus, et in virtute obedieulise istum vel quemlibet alium in usuris condemnes, et
injunximus, quatenus"meraorala scripia, si ea re- litleras nostras, in quibus appellalio prohibetiir,
cepit, capellanis supradictis, orani occasione et ex- irritas esse decernas. De cactero tuam discretionem
cusalione cessante, restiluat, cosdem a juramento rogamus, ut hunc et fidejussores suos pro reveren-
absolvat, et de tanto salisfaclurus excessu, omni lia beati Pelri ac nostra, a sententia qua eos inno-
occasione et excusatione cessante, per se ipsura vel B dasti sine omni banno absolvas.
per sufficienlem responsalem aposlolico se conspe- Dala Laterani, vm Kal. Julii.
clui reprsesenlet. Et ideo per aposlolica scripta tuse CDV.
discretioni maiidamus, qualenus, si bsec quee pros- Ad Thotnam Canluariensem
dicta sunt effeclui mancipare noluerit, tu eum ad — archiepiscopum et ejus
suffraganeos. //. el W. comilesde Vals. ex-
hfficexsequenda dislricte compellas; et si hsec ila communicatos nunliut.
esse inveneris, ipsum occasione, et excusaiione et (Laterani, Jul. 7.)
appcllalione remola, ab oflicio pomificali suspen- [Epist. S. Tlwtnmed. GILES,II, 55.]
das, et facias ab omnibus pro suspenso teneri, do- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei,
nec praescriplis capellanis scripla sua restiluat, el venerabilibus fratribus THOSLE, Canluariensi archi-
de tam gravi satisfaclurus excessu pcr se vcl per episcopo et omnibus episcopis ejus suffraganeis,
dignum et suificientem responsalem ad aposlolicam salutcm et apostolicam benediclionem.
sedem accedat. Ad haec prsenomiiiatoscapellanos a Quoniam nobiles viri, comes H. el W. de Yals.
juraraento absolvas, et praefatum R. ab ea quam bona el possessiones dileclorum filiorum nostroruu
sibi nisus est malrimonio copulare disj'ungas. Prae- . fratrum ecclesiic Panluu ausu lemerario occupa-
lerea libi injungimus ut si idem episcopus vel alii, runt, nec ea ad noslram et aliorumcommonitionem
latori praesentium, quoniam ad nos accessit, indi- eisdem aiiquatenus restituere voluerunt, sed postea
gnalionem aut aliquod detrimentum propler hoc tiiamis suas ad invasionem illorum gravius exlende-
infligere voluerint, tu ipsum, quantum in te esf, ruiit, nos aucloritate aposlolica ipsos excommuui-
prolegas, manu teneas el defendas, et nullam sibi catos publice nuntiamus et a corjiore Christi, quod
injiiriara vel gravamen inferri permittas. cstEccIesia, sequeslratos. Quocirca fralernitati ve-
Dala Laterani, n Kai. Jnnii. slree per aposlolica scripta prsscipiendo mandamus
CDIV. et in virlule obedientiee injungiinus, quatenus mc-
Ad eumdem. — De causa qum verlilur inler G. et moralos viros a nobis anathematls vinculo inno-
Hersendetn. daios acccnsis candelis publice nuntietis, cf p;r
(Lalerani, Jun. 24.) veslras parochias sicul excomniunicatos faciatis ab
[MARTEN,Ampl. Cotlecl,, H, 738.] omiiibus evitari, donec memoratis fratribus ablafa
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- universa cum integrilate restituant et de illalis in-
nerabili fralri HENRICO, Remensi archiepiscopo, sa- juriis condignam sibi exhibeant satisfactionem.
lulem el apostolicam benediclionem. 1D Nos enim concessionem, quam prior ille fralribus
Ex relalionc G. praescntium laloris acccpiraus inconsullis suis et penitus ignoranlibus de posscs-
quod, cum inter eum el ltersendem mulierem in prse- sionibus ecclesise fecisse dicilur, et memorato co-
sentia lua super quadam pecunia, quam idem G. miti sub cuj'usdamjcoii!mutatioiiisnomi'nedimisisse,
Hugoni, quondam ijisius mulieris viro, dicitur de- cuni ex institutione sanclorum Patrum inanis ct
buisse, de raandato nostro controvcrsia traclarelur, vacua prorsus cxistat, auclorilale aposlolica peni-
licet iste, sicul asserit, per testes suflicientes pro- tus irritamus, et eamdem nullas inposterum vircs
bare paralus fuisset, quod prsefatoHugoni anlequam decernimus obtinere.
decederet pecuniam iliam cum integrilate solvisset, Datum Laterani, Nonis Julii.
tu eum et fidejussores suos post appellationem ad
CDVI.
iios factam, quopiam in liileris appellaiio inhibila Ad Henricum Remensem
urcltiepiscopum. — Pro
fuerat, excommunicalionis senlentiae subjecisti. quodam homine de pignore molendini.
Verunuamen etsi a le ad nos appellasset, tibi lan- (Laterani, Jul. 20.)
quam charissimo fratri noslro libenter deferrc vo- [MARTEN. Ampl. Coltect. II, 759.] "
lentcs, eumdem ad tuoediscrelionis cxamen duxi- ALEXANDER cpiscopus, scrvus servorum Dei, v*'
i23 EPISTOLJE ET PRIVILEGIA. — AN. 1166. 422
nerabili fratri HENRICO, Remensi arcbiepiscopo, sa- A zabelha, filia comilis Perotue, matrimonium con-
lutem et apostolicam benedictionem. firmat.
sua no- (Laterani, Aug, 25.)
M.
Lator praesentium Jerosolymis rediens, S. Tlwmm, ed. GILES,II, 146.]
et fra- [Episl.
bis insinuatione monstravit,quod cumabbas Dilecto in Christo filio nobili viro comiti PHI-
trcs Sancti Petri de Monle (65), socero suo ix liliras LIPPO,saiutem et aposlolicam benediclionem.
mutuo dedissent, et ab eo sextarios frumenli singulis Quod sujfcernagratia super progenilores et proa-
annis sibi solvendos de quodam molendino, quod vos tuos te sublimavit, plerique successibus tuis
ip^i et abbati erat commune, in pignore accepisscnt, invideant, et sicut nos ipsi ex parle perpendimus
prsedictus abbas ultra soiiem valens viginli Iibras inter te et nobilem mulierem Elizabetham, uxo-
Catalaunensis monetaeetiam recepit. Unde quoniam rem luam, filiam comitis Peronae, fa-
quondam
crimen usurarum non solum in monacho, sed et in cere divortium laborant, et malrimonium vestrum
quolibet laicodeleslabile repuialur, fialernilati tuse potius livore invidise quam amore justitise irapedire
per apostolica scripta mandamus, quatenus praefa- pariter et dislurbare conaiitur. Unde quoniam sola
lum abbalem et fralres ipsius comraoneas, et di- invidia miseria caret, nos paci et quieti vestroecon-
stricte compellas, ut quidquid ultra sorlem de su- sullius volentes et atlendenles quod hu-
U providere
scepto pignore deductis expensis habuisse noscun- jusmodi potius ex voluntate quam ex zelo reciitu-
lur, memorato M. nisi alia rationabilis causa im- dinis id moliuntur, idem niatriinonium aucloritate
pediat, cessante appellaUone, resignent. apostolica confirmamus.
Data Laterani, xm Kalendas Augusti. Datum Laterani, vm Kal. Sejitembris.
CDVII, CDIX.
Ad Cenomanensemepiscopum.— Pro negolio Phi- Ad Henricum, Remensemarchiepiscopum.— Pro
lippi, nepolis Henrici Remensium urchiepiscopi. Balduino monaclw, ut recipiaiur.
(Laterani.Aug, 1.) (Laterani, Oct. 19.)
TMARTEN, Atnpl. Collecl,, II, 740.]
[lbid.] ALEXANDER episcopus, servus siTVorum Dei, ve-
ALEXANDER episcopus, servus scrvorum Dei, ve- nerabili fralri HENRICO, Remensi archicpiscopo, sa-
ncrabili fratri Cenomanensi episcopo (66), salutem lutem et apostolicam bonediclionem.
et aposlolicam benediclionem. Lalor prsesenliuni Balduinus ad nostram proesen-
Venerabilis frater noster Henrieus Remensium liam aceedens, sua nobis relatione moiistravii, qnod
archiepiscopus , transmissa nobis conquesiione , C cum in quodam monasterio Teutonici regni habi-
monstravit quod Arn. clericus quinquaginta libras lum raonasiicum suscepisset, ibi propter schisma-
de redditibus Philippi (67) nepotis sui absque causa ticorum perfidiam remanere non audet. Et ideo
ralionabili detinet, et eas sibi reddcre penitus con- nunc cogitur exsilium suslinere. Quia igilur oirni-
tradicit, eumqiie ab eo j'am dictam pecuniam me- bus et proecipuequi pro uniiale catholica exsulant,
nioralus frater noster saepius repeferet, et ille nec ex officio nobis comraisso opem lenemur et subsi-
eam reddere, nec exinde secum justitiss stare veilet, dium impendere, et eorum necessiiatibus paterna
idem archiepiscopus eum ad nostram preesenliani sollicitudine providere; fraternilatem luam roga-
appellavil. lile vero Jermino appellationis prsefixo raus, mouemus et exhoitamur in Domino, quatencs
nec vcnit, nec ad nos pro se responsalem aliquem abbatem et fralres monaslerii Sancli (68) Remigii
deslinavit. Quia vero praefato archiepiscopo in jure commoneas el horteris, ut eunidem Balduinum be-
suo nullo modo deesse possumus, ncc debemus, nigne recipiant, et ei quousque ad ecclesiam suam
causam ipsam discretioni tuos commitlimus au- redire possit, et ibi libere perraanere in necessariis,
diendam, et appellationeremoia, fine debito termi- prout decet, provideant, ita quod ipse exsilii sui
uandam. Quocirca fraternitaii tuse per apostolica dignam apud eos consolationem reeipiat, el ibi Deo
scripta mandamus, quatenus cum exinde fueris re- deserviat, et nos copiosam exinde leneamur vobis
quisitus, ulramque partem anle tuam prsesentiam gratias exhibere.
convoces, et rationibus hinc inde auditis diligenter Da!a Laterani, xiv Kal. Novembris.
et cognilis, eaiudem causam remolo, sicut dictum CDX.
est, appellationis remedio, justitia mediante, de- Ad eumdem. — Pro L. priore Sancti Remigii
cidas. Retnensis.
DalaLalerani, Kal. Augusli. (Lalcrani, Nov. 9.]
CDVUI. [Ibid.]
—
Ad Philippum Flandrim cotnilem. Ejus cum Eli- ALESANDER episcopus, servus servorura Dei, ve-
(65) S. Petri de Monte celebre monasleriuin ordi- in Mabilonii tom. III Analeclorum.
nis S. Benedicti in urbe Catalaunensi, a Rogero epi- (67) Qui posl Ludoviciim palrem regnavit, pro-
scopo reslauratum anno 1043 hacieiius perslat sub pter pracclara cjtis facinora dictus Augustus.
congregalione S. Yitoni. (68) S. Remigii insigiie nioiiasleriuiii ordinis S.
(66) Is lum erai episcopus Guillelmus de Passa- Benedicti in urbe Remensi corpore S. Reroigii ,',an-
,vant, nobili gcnerc nauis, cujus acta fusius habes quam prclioso Ihesauro ditatum.
123 ALEXANDRIIII PAP.E m
nerabili fratri HENRICO,, Remensium archiepiscopo, A raore, terras et nemora de Burs yeteri, qusehabetis
salutem el apostolicam benediclionem. pro quinquc solidis de censu a monachis Molismi,
Quos hoiiestate morum et religionis virtute de- usuariam quam dedit vobis Atto, episcopusTreccii-
coratos esse cognoscimus, eos sincera volumus sis, in suis nemoribus de Hotta, Usuariam de ne-
cliarilate amplecti, et in fcenigiiiiaiis el mansuetu- more Sancti Lupi, usuariam nemorum et terrarum
dinis nostrae gratia confovere. Quapropter probila- venalorum de castro "Wilois, quidquid j'uris habetis
tis et honeslatis praidemiam dilecti filii iiostri L. apud Seveias, usuariam quam dedit vobis Henricus
prioris Sancli Remigii, sludiosuis allendentes, et archiepiscopus in nemoribus suls de Olta, graiigiam
qnomodo abbatiam, ad quam fuit electus, ob devo- de Creceio, cum lerris, pralis, nemoribus et aquis,
tionem nostrain el Ecclesiae refutaverit, nihiloBii- cambium quod fecistis cum abbatia Sancti Germani
nus considerantes, ipsura charitaii ttiae propensius de lerra quam habetis cum eo apud Creceium et
comraendamus, rogantcs altcnlius alque nionen- Dulceium, cambium quod fecistis cum canonicis
tes, quatenus pro Teverentia beali Pelri ac noslra Senonensibus in territorio Creceii, insulas Salonis,
eum gratia et dilectione praevenias, et cle honore ac vineas, terras, et prata quse habctis apud S. Flo-
profcctu ipsius ita efficaeiter et sollicite cogiles, " renlinum, terras el silvas qnasdeditvnbis MiloCol-
quod nos exinde solliciludinem luam propensius lumgelalum, lerram Sancti Martini de Cablcia, ler-
commcndare possimus, et ipse tibi sincerissima ras Calliaci, lerras de Valle-Joardis et de maneriis,
debeal devotione aslringi. terras, prala et nemora de Campo-Trovelo, silvas
Dala Lalerani, v Idus Novembris. Sancti Petri ad omnes usus, piseter dandum et
CDXl. vendendum, lerram Yillarissicci cum omnibus per-
Privitegium pro monaslerio Ponliniacensi. tinentiis suis et usibus fiemoru.n el pascuarum,
(Lalerani, Nev. 11.) terram et nemus queeeranl in contioversia cu-.i
[MARTEN,Thesaur. Anecdol., III, 1235.] monaciiis Sancti Germani, quse poslea censti triuni
ALEXANDER episcopus, servus servorura Dei, dile- solidorura pacificatapossidetis, terram Loronii cum
cto UlioGARiNO,Pontiniacensi abbati, ejusque fratri- nemore et plano, terram Carielli, cum nemore et
bus, lam prsesentibus quam futufis, regularem plano, silvam Cannielli, terram de Nusi cum neinore
vitam professis in perpetuum. elplano, prala insularum quseconsisiuntsuperlchao-
Regularein vitam eligentibus apostolicum conye- nam fluvium, et alia prata, vineas quas habetis
nit adesse praesidium, ne cujuslibet lemerilalls in- apud Antissiodorum, quidquid juris habetis in silva
cursus eos a proposilo revocet, aut robur (quod Q quae dicitpr Otta, sive in proprieiatibus, sive in
ahsil) sacrae religionis infringal. Eapropter, dilecli usuariis.
in "Dominofilii, vestris justis poslulatiombus cle- Prohibenms etiam ut nulli fratrum vestrorum
menter annuimus, et praefatum monasteriuro, 'in post factam in monasterio vestro professionem,
quo divino estis niancipati obsequio, ad exemplar absque licenlia abbatis liceat de claustro discedere,
praedecessoris nostri sanctae recordationis Eugenii discedentem vero absque communium litlerarum
papae, sub beali Petri et noslra proteclione suscipi- caulione nullus audeat retinere. Paci quequc et
mus, et praesenlis scripti privilegio comniunimus. tranquillitati yeslrse pateina consideratione provi-
In primis siquidem statuentes ut ordo monaslicus, dere volenles, auctoritate apostolica prohibemus,
qui secundumDeum et B. BenedictiRegulam et in- ut infra clausuras locornm seu grangiarum veslra-
slilutioncm Cisterciensium fratrum in eodem mo- rum niillus molesliam, vel rapinam, sive fuiium
nasterio inslitutus esse dignoscitur, perpeluis ibidem commillere, ignem apponere, seu hominem capere,
lemporibus inviolabiliter observelur.Praeterea quas- vel inlerficere audeat. Sane Iaborum veslrorum
cunque possessiones, qusecunque bona idem mona- quos propriis manibus aut sumplibus colitis, sive
slerium inpracsentiarum juste et canonice possi- de nutrimenlis vestrorum animalium nullus a vobis
dct, aui in fulurum concessione ponlificum, largi- _. decimas exigere prsesumat. Decemimus ergo ut
tionc regum et principum, oblalione fidelium, seu nulli omnino hominum Iiceat prsefatummonasteriura
aliis juslis modis prasslante Doraino poterit adipi- temere peiiurbare, aut ejus possessiones auferre,
sci, firma vobis veslrisque successoribus et illibata vel ablafas letinere, minuere, seu quibuslibet vexa-
permaneanl. In quibusbsec propriis duxiraus expri- tionibus fatigare; sed omnia inlegra conserveniur
menda vocabulis : terram Runcinaci, nemus pia- eorum pro quorum gubernaiione ae suslenlalione
num, aquam et alias lerras, prala et silvas, ct conccssa stint usibus omniraodis profulura, salva
quidquid juris habetis in territorio Ponliniacensi, sedis aposlolicoeauctoritatc. Si qua igitur in futurum
grangiam de Bunnoiz cum pertinentiis suis, vineas ecclesiaslica seecularisve persona hanc nostrae«on-
de Fulceriis cum lerris el nemoribus, et quidquid slitulionis paginam sciens contra eam lemere venire
juris habetis apud S. Porcariam in terris, nemo- lenlaverit, secundo tertiove commonita, si non yea-
ribus, aquis et pratis. Quidquidjuris habetis iu allor ium suum congrua salisfactione correxerit, pote-
dio de Revisi, et in nemore de Conlest, viiieas, ler- statis honorisque sui dignitate careat, reamque
ras *t prata de Sableia, insulam quse est juxta mo- divino judicio existere de perpetrata iniquitale eo-
lendinum de Novis, terras dc Brelonaria cum ne- gnoscal, et a sacratissimo corpore ac sasignks J>ei
jWS EPISTOL/E ET PRIVILEGIA. — AN. 1166. 425
ac Redemptoris Domini nostri Jesu Christi alienai A i appcllationi terminum prsefixistis. Nos vero j'am
fiat, alque in extrcmo examine dislrictae ullioni dicti regis, cui, sicut Cbristianissimo principi, in
subjaccat. Cunctis aulcm eidem loco sua jura ser- omnibus, quantum cum Deo et justitia possumus,
vanlibussit j;ax Domini nostri Jesu Christi, quale- deferre tenemur , et cujus devotionem in ur-
nus et hic fructum bonse actionis percipianl, et genli sumus necessitate experti, et quem inter alios
in Domino charitate diii-
apud dislrictum Judicem prsemia seternaepacis in- principes orbis prsecipua
veniant. Amen, amen, amen. gimus, et quadam speciali praerogativa dilectionis
S. Petrus, S. Pauuis. Alexander papa III. amplectimur, precibus inciinati, ct ulriusque partis
YlAS TUAS,DOMINE, DEMONSTRA MIHI. laboribus, et expensis parcere cupientes, personas
Ego Alexander catbolicae Ecclesiae episcopus. de lalere nostro ad ejusdem regis terram duximus
Ego Gauslinus Albanensis episcopus. desiinandas, cum plenitudine potesfatis causam is-
Ego Wli. presbyter cardinalis tituli S. Crucis in tam, et alias, quas expedire cognoverint, audiendi,
Jerusalem. et prout sibi Dominus administraverit, canonice
Ego Joannes Sanctorum Joannis et Pauli presby- terminandi. Quocirca fraternitati vestrse per aposte-
ter cardinalis tituli Pammaclii. lica scripta mandamus, quatenus cum a praediclis
"
Ego Guil. presbyter cardinalis lituli S. Petri ad personis propler hoc fueriiis cvocali, ad iilorum
Vincula. ptaesenliam accedatis, ct quod intcr vos exinde ju-
Ego Boso presbyter cardiualis S. Pudentianae tit. dicaverint, suscipiatis firinlter, et servelis. Interim
Pastoris. autem, si aliquam de personis illis, quas memora-
Ego Pelrus presbylcr car^.inalis S. Laurcntii in lus archiepiscopus excommunicationis sententiain-
Damaso. nodavit, melu mortis laborare contigerit, eumdem
ab aliquo veslrum qui propinquior fuerit, accepto
Ego Theodinus presbyter cardinalis S. Yitalis tit.
Vesticse. juramento, quod nostro super fcoc, si convalue-
Ego Galdiims S. Sabinse presnyter cardinalis et rit, debeal parere mandato, vel ab alio religioso,
et diserelo viro secundum praeseripti tenorem ab-
archiepiscopus Mediolanensis.
Ego Jacyntlius diaconus cardinalis S. Marias in solvi concedimus, ifa tamen quod coram memora-
Cnsmedin. tis personis, cum praesentes fuerint, se jurasse co-
Ego Oddo diaconus cardiualis S. Nicolai in Car- gnoscat.
ccre Tulliano. Datum Laterani, Kalendis Decembris.
Ego Cintbus diaconus cardinalis S. Adriani. C CDXIII.
Ego Hugo diaconus cardinalis S. Euslachii juxta Ad Henricum Anglorum regem. — Vl auctoritas ar-
lemplum Agrippas. chiepiscopi Caniuarietuis suspendalur quousque a
Ego Vitellus diaconus cardinalis Sanctorum Ser- rege pacem conseculus sit.
gii et Bacchi. (Laterani, Dec. 20.)
Ego Petrus diaconus cardinalis Sanctoe Mariae in
[Ibid-., p. 156.]
Aquirio.
Ego Hicronymus diaconus cardinalis S. Marioe Magnificcntiaetuae nuntios videlicet dilectos filios
Novse. nostros, Joannem Curain, et magisirum Rad. de
Datum Lateranis per manum Gerardi, S. Romanoe Tamworth nobis et Ecclesise Dei devotos, et regia?
Ecclesise scriptoris 111, ldus Novembris.... ponti- sublimitati per omnia, sicut credimus, fidelissimos,
ficatus vero domini Alexandri papse III aiirio viu. et litteras quas nobis excellentia tua transmisit,
tanto benigniori mente suscepirous, et tanto eos
CDXH. majori gralia praevenimus et honore, quanto ple •
Ad episcopos Anglim. — In causa Tlwmm Lantuar. , nius novimus ipsos a magnifico principe et rege
"
Legatos exlalere diws in Angliam misissc se signi- Christianissimo fuisse transmissos. Cui utique om-
ficat cum pleniludine poteslalis. nem, quam cum Deo possumus gioriam cupimus
(Lalcrani, Dec. 1.) et honorem, et ad cujus incremenlum modis om-
[Episl. S. Thomm ed. GII.ES,II, 77.| nibus, quibus honeste poterimas, nos et fratres no-
stri actota Ecclesia, quanlo devotissimse sincerita-
ALEXANDER episeopus, servus servoruru Dei, vc- tis tuae affeclum in majori sumus necessilate ex-
nerabilibus fratribus episcopis per Angliani con- peiii, tanto ardentius intendimus aspirare. Non
stitutis salutem et aposlolicam bcnedictionem. enim tuae devotionis insignia, nobis tempore tam
Ad aures nostras vestra noscat prudenlia perve- . opporluno exhibita, a noslra inposterum raemoria
nisse, quotnodo vos propter gravamina, quee vene-. ulla ratione poterunt divelli, vel in conspeclu ec-
rabilis fralcr nosler archicpiscopus Cantuariensis i clesiae aliqua destietudine inumbrari. Petitiones quo-
charissimo in Christo filio nostro Ileiirko illustri L quc tuas, quas nobis per nuntios jam dictos misi-
Aiiglorum regi, vobis quoq.uc et regno SUDSguber- sti, in quibus cum Deo et honeslate noslra potui-
nulioni coinniisso inlulcral, ad nostram audicnliami mus, sicut idem magnificentice tuee via voce pienius
appellastis, el proximam Asccnsionem Dominicanii eharrabunt, curavimus exsecationi mandare. Per-
PATROL. CC. 14
427 ALEXANDRl III PAP/E m
sonas siquidcm de Iatere nostro, juxla quod rogasti, A ramus in Domino, quod monitis et exhortationibus
licei nobis gravissimum ac diflicillimum hoc lem- nostris consenticl, el libi ecclesiaro luam libere ac
pore maxime aliquos a nobis emittere vidcatur ; quiete restituct. Quapropter prudenliam tuam ro-
cum tialruin noslrorum, et corum prseseriim quos ganuis, monenius alque consulimus, quatenus
tu dcsideras, praesentia et consilio opus habea^- quousque hujus rei fiiiem et exitum videamus, eum
nius ; illius lamen recolendae ac magnificse devo- patienter sustineas, nec contra ipsum, nec con;ra
tionis ttia;, qtiara pradiximus, non iramemoies exi- quoslibet regni sui aliquid interim siatuas, quod ei
slciitcs, ad subiimitalis luas praesentiam duximu3 grave aut moleslum existat. Sane si nobis per nun-
destinandas cum plcniludine poleslatis, ecclesiasli- lios nostros, si quos forte miserimus, acquiescero
cas causas, quse inter te el venerabilem fratrem 110- noluerit, nos libi et ecclesise tttse jus et bonorem,
struni Thomam Cantuariensem arcliiepiscopum ac dignitatem vestram, quanlum divina gralia per-
hinc inde veiiuntur, et illam quse inler eiimdem miserit, curabimus conservari. Poslremo nec tibi
archiepiscopum et episcopos regni lui super appel- deerit auclorilas, si aliter revocari non polerit, tuum
lalionc ad nos facta movetur, necnon et alias cau- libere officium exercendi. Yolumus autem, ut boc
sas lerrss tuoe,quas noveiinl expedire, cognoscendi, habeas penes te secrelum.
ct sibi Domiuus admini- B
judicandi quoque, prout CDXV.
sliaveritcanonice terniinandi. Waldemarum Danorum rcgetn, — De mutalione
Eidem quoque archicpiscopo, ne le aut tuos, clausln de Weng et de revocalione Eskiili archi-
seu regnuni luoe gtibernationi coraniissum, donec episcopi.
causas illoedebitum soiiianlur effectura, in aliquo [Langebeck, Scrip. Rer. Danic, v, 258.]
gravare vel turbare, aut inquietare attentet, omni- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, cha-
modis inhibuimus. Verum si idcm archiepiscoptis rissimo in Christo filio WALDEMARO illuslri Danorui»
in le autregnum tuae gubernalioni commissura, vel regi, salutem el aposlolicam benedictionem.
personas regni iulerim aliquam sententiamtulerit, Ctim audimus te circa ea quae Deo placitura suns
nos cam irrilam esse et non lcneri censemus. Ad et regiam deceant dignitatem et ad salulem aniimo
indicium autem hujus rei, et argumentum noslrse luse, virtutis quoque ac religionis incrementuna
voluntalis, litleras praesenles, si aiiiculus ingruc- peiiineant, sollicitum et intentum exislere, gaudio
rit necessitatis, ostendas. Alioquin serenitatemtuain gaudenms, et tuse subiimilatis industria.m affectuo-
rogiimusct allentius commonemus, ut litleras ipsas sis super hoc in Domino laudibus commendamus.
aut earum lenorem a nullo sciri permitlas, sed eas C Ex lenore siquidem litlerarum luarum et quo-
habeas omnino secrelas. Illos vero familiares et rumdam episcoporura in tuo regno consisten-
cousiliarios luos, quos jam dictus archiepiseopus tium aecepimus, quomodo tu, divinse pieta-
senlentise excommunicationis subjecit, personoe de tis amore inductus, considerans lnonasterium dc
lalere nostro transmissoe, Domino auctore, absol- YVeng,quod antecessores tui pro animae lua?.reme-
vent. Si autem aliquis iilorum iulerim roelu mor- dio fundarunt, et longis et magnis possessionibus
lis laboraverit, prseslito secundum consueludinem ampliarunt, lam spiritualiter quam temporaliter
Ecclesise juramenlo, quod nostro si convaluerit fuisse atlritum et pluiimiim diminutum, ad cjus
ilebcat super hoc parere mandato, ipsum ab ali- reformalionem cum eorumdem -episcoporum consi-
quo episcopo vel alio religioso ct discreto viro lio intendisti, et abbati, cui fuerat prius concessum,
absolvi concedimus. Porro Iratribus noslris, quos de magistro discipulo facto, fratribus ordinis Cisler-
illuc miitiraus, infra instantem Domini nativita- ciensis, ad religionis et honestalis observanliam
(em eundi preeceplum dedimus: qui, aurtore Do- in eo restaurandam idem monasterium conlulisti.
mino, in mense Januario iter, sicut credimus, ag- Quod ulique si ila est, quia ex inspiralione divinae
gredientur. gratise et mulatione dexlerae Excelsi processisse
Diituni Laterani xm Kal. Januarii 0 speramus, gratuni acceptumque lenentes, quod inde
CDXIV. a tua serenilate cum concilio eorumdem cpiscopo-
rum salubri noscilur provisione slalutura, ralum et
Ad Thotnam Canluariensem archtepiscopum. — //-
lum ad palientiam exhorlalur. firmum baberaus, celsitudiiiem tuani rogantes, mo-
nenles et exhortantes in Domino, aeque in peccato-
(Lalerani? Mense Dec. rum veniam injungentes, quatenus ad increraen-
[lbid., i, p.8.1 tum et relevationem monasterii preefali ferventer
ALEXANDF.R papa, TnoMiECantuaricnsi archiepi- ac devote inlendas, et religiosos viros , quos illuc
scopo. deassensu luo ei favoredilectus filius nostcr Sueno
Rcceplis litteris et nunliis charissimi in Chrislo Arusiensis eiectus induxit, diligcre et manutenere
filii noslri Henrici, illustris regis Anglorum , eum studeas, et eorum bona consueta clemenlia el pic-
per litteras et nuntium noslrum iterum commonere tate servare.
proposuimus ct sollicitis exliortalionibus ejus ani- Praelerea nihilominus regiam excellentiam roga-
nium miligarc, ut le sibi reconciliel et in gratiam mus atque monemus, quatenus in devotione beati,
ct ainorcm suuni rcducal. Confulimus cnim cl sjic- . Petri ac nostra, sicut bene coepisli, ex quo et ad^
m EPlStOL<E ET PRIVILEGIA. — AN. 1166. 430
unilatem Ecclesii» reversus, firmus et immobilis A . reverenter ac devote ad ecclesiam propriam revo-
perseveres, ct episcopos et universum clcrum et cet, et ei honorem et gratiam, quam decet impen-
populum de regno tuo ad hoc ipsum moneas dili- dat. Credimus euim eum et speramus in Domino,
genlius et horteris, venerabilem quoque nostrtim quod ad honorem, exaltationem et fidelitatem ejus-
fratrem Eskillum Lundensem archiepiscopum apo- dem.puro auimo et affectione intendet, et toti regno
slolicas sedis iegatum , virum religiosum atque di- ulilis et fi'UCtuosus cxistet. Nihilominus et vobis
scretum, et sicut credimus, Deoet hominibus valde mandamus ut qui ad onus pontificale vocali sunt,
acceptum, tibi quoque et regno tuo fidelissimum , sed nondum culmen honoris adepti, ad eumdem ar-
ad ecclesiam suam devoleethonorifice revOccs(69), chiepiscopum, si tam cito non redierit, huraililer et
et ei honorem et graliam quam decet, tanquam devote accedant, et ordines ac consecrationis mu-
splrituali Patri impendas, et jura et bona Ecclesiae nus de manu ejus percipiant. Periculosum enim
suse regia proteclione defendas atquc conserves. existit, ecclesias Dci diutius solatio pastoris va-
Confidimos enlm atque speramus in Domino, quod care (71)»
per ejus industriam honor et gloria niagnitudinis GDXVII
tuse augebitur, et lam tibi quam hasredi luo et re-
gno plurima incrernenta et commoda, Domino auxi- B Adrium GUbiitum Londinensem episcopum. — Vt dena-
B. Peiri s qui sibi de Anglia debealur, >
liante, succedent (70). iransmiliere non omillal.
€DXVI. [Epist. S. Thomcc; ed. GILES,II, 100.]
?
hd episcopos Danim. — Ejusdem argumenii. ALEXANDER papa GILBERTO Londoniensi episcopo.
[Ibid.] Saspe nobis a pluribus ea de le proponuntur, quae
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- rcligio tua nullo modo desiderat, vel habitus exte-
nerabilibus ABSALONI Roskeldensi et TUCONI Burga- rior demonstrat. Quae utique si veritate subsistunt,
lenensi episcopis, dileclis quoque filiis RADULPIIOanimum nostrum vehemer.ler conturbant, et speni
Ripensi et SUENONI Arusiensi electis, salutcm et ct opinioiicm^ quam de tua religione habebamus,
apostolicam benediclionem. omnino subducunti Non enim gratia, vel amore,
Ex lilleris vestris et charissimi inChristo filii no- vel metu aiicujus debes officium tuum negligere, et
stri Walderoari, iilustris regis Danorum nuper ac- ecclesiasticam postponere iibertalem, sed pro justi-
cepimus, quomodo ipse sicut vir Catliolicus super- tia te decet sicut immobilem columnam ecclesiae
nse contemplationis amore succensus et divina gra- vfariliteret constanteropponere, et Deitimorera om-
tia inspiratus, altendens, raonasterium de Weng nibus anteferre. Tanto namque te convenit chari-
quod autecessores ejus pro animss suseremedio fun- latis fervore accendi, ut contra vitia ef oppressio-
dariint, et Iargis et amplis beneficiis et possessioni- ites ecclesiarum non solum clamare debeas, sed
bus dilatarunt, valde fuisse atlrilum, et tam spiri- eKara vocem tuam quasi tubam incessanter exal-
tualiter quam lemporaliter diminulum, ad ejus re- tare, illud proplieticum semper habous praroculis :
formationem simul cum consilio vcstro uliliter et Nisi annuntiaveris iniquo iniquilatem suam, sangui-
ferventer intendit, et abbale ejusdem loci de magi- nem ejus de manu lua requiram (Ezech. m). Qua-
slro discipulo facto, fratribus Cisterciensis ordiniSi propter si ea in te fore cognoscis, quae nobis sunt
ad religionis et honestatis observanliam in eo rs- relata, ipsa studeas maturius emendare, et talem le
slaurandam , idem - monasteriiim concessit. Quod de csetero exhibere, quod nulli ad nos sinistri refe-
quia, si ita est, ex mutatione dexterae Excelsi pro- ranlur rumores, et juslitia ecclesiastica non possit
cessisseconfidimus, gratum et acceptum tenemus, occasione tua quomodolibet deperire. Quoniam si
et quod exinde a vobis cum assensu et favore pra;- talia ulterius de te pro cerlo audierimus, ea nulla
dicli regis salubri noscitur provisione statutum, ratione dissimulabimus, sed in te, licet inviti, ama-
ratum et firmurn habemus, prudentiam vestram ro- j> ritudinis noslrse incendium gravius exstinguemus.
gantes atque monentes, quatenus eidem regi stigge- Ad haec causam, quos interfiliiim nostrum-Ricar-
rere et attentius suadere curetis, ut incrementum et dum, lalorem prsesentium, et Willelmum nepolem
augmentum ipsius monasterii rcgia pietate intendat ejus super ecclesia de Hardentona et aliis vertitur,
el in devoiione beali Petri ac nostra firmus immo- venerabilibus fratribus noslris Cicestrensi et Wi-
bilisque consistens, venerabilem fratrem nostrum gornensi episcopis sub certa forma commisiinu3
Eskillum. Lundensem archiepiscopum, aposlolicae cessante appcllationis obslaculo terminandam, ideQ»
sedis legatum, virum rcligiosum et Deo acceptum que frai-ernitali tuae per aposlolica scripla praeei-
(69. Barlholin. Annal. ins. ad ann. 1166- Sine rcgem tunc Alcxandrum pro vero papa agno-
dubio Eskillus qui anno 1164, Senonis erat, reverli visse.
non audebat, quod Alexandro papae tam lirmiter ad- (70) Juxta Bartholinum in Annalibus dalum cst
baeserat, cum rex Yiciori faveret : imo propter hoc diploma anno 1166.
iram regis quem variis modis offcnderat, el hinc.a (71) Hoc diploma refertur a Bartholino ad annum
facie ejus fugerat primo in Golhiam, postea ad se- 1166.
dem Romanam. Nam ex hoc ipso diplomate patet
435 ALEXANDRI III PAPvE i'%
piendo mandaraus, el hi virtute obedientisc injungi- A Tua nobis fralernilas inlimavit quod, Iicet cano-
mus, quatenus quidquid preedicti episcopi inter eos «ici Magalonensis ecclesiseordinis SanctiAugustini,
de querelis ipsoruni, et de illis qui euradem Ricar- in qua jurisdictionem ordinariam obtinere digno-
dum mulilaverunt, atque de capella de Drinford, sceris, multa commiltant quae limsm correctionis
quse in enorme damnum veteris ecclesiae de Har- exposcunt, praetextu tamen indulti apostolici, qucd
dentona dicitur eedificata, communi assensu stalue- se habere proponunt, ut videlicet Magalonensis epi-
rint, vel aller eorum, si alius interesse non poterit, scopus absque consensu capituli ejusdem ecclesioc
ratum et firnnira habeas, et iilud facias oinni ap- in eos aliquam censuraro ecclesiasticam exercere
pellalione et corilradiclione remota Urmiter obser- non possit, remanent exccssus hujusmodi insuarum
vari. animarura periculum incorrecti, super quo eoruro,
Ah haec discrelioni tuae praesentium significatione subveniri saluti, indulto non obstanle preeraisso per
mahdamus, ut denarium beati Pctri, qui nobis de apostolicoe sedis providentiam poslulasti. Nos igiiur
Anglia debetur, ad abbalem S. Bertini sub certo qui salutem quserimus singulorum, volentes super
pondere et numero transmittas. Illud autem nolu- hoe remedium adhibere, et nolentes correctionis
mus discretionem tuam htere, venerabilem Bar- et reformalionis bonum occasione induiti liujusmodi
"
tholomeum, fratrem nostrum, Exoniensem episco- in praefata ecciesia impedire, fraternilaii tuae per
pum nobis transmissa relatione signilicasse, quod aposlolica scripta mandamus, quateiiussi correctio
denarium ipsum non imminuit, sed tibi primus aul exccssuum carionicorum ipsorum ad dictum capitu-
inter primos denarium eumdem integre de episco- lum pertinet, de consuetudine hactenus observala,
patu suo persolvit. Unde rairamur, quod eum non cajiitulum ipsum moneas ut excessus ipsos iufra
habuimus. Et idcivco volumus, ut quod defuit de triennium a te prsefigendum eisdem, corrigat dili-
praelerito suppleant, et pro praesenti fideliter et in- genler, et alioquin ex tunc, Deum habens pree ocu-
legre recolligant. lis, ipsos, ut animarum cura retjuirit, indulto ci
eonsueludiiie non obstanlibus sujiradictis corrigere
non postponas, contradiclores per censuram eccle-
ANNO 1166-1167.
siasticam compesceudo.
Dalum Lalerani, vn Kal. Martii, ponlificaius no-
CDXVIII. slri anno secundo.
Ad Soannem Magalonensemepiscopum.
CDXX.
(Laterani, Jan. 26.) C Bertrandnm arelnepiscopum Burdigalensem, aposlo-
IGARIEL,Series pmsulum Magalon ., I, 205.] licm sedis lcgatum, laudal qnod sentenliam a Ber-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, vc- trando abbale S. Crncis, in S. Macharii mouachos
nerabili fralri episcopo Magalonensi, salutem ct promulgaiam comprobaveril.
aposlolicam benediclionem. (Laterani, Jan. Zi.)
Cum, sicut exposita nobis tua pelitio continebai, [Gull. Christ. nov., II, 817, in lextu.]
quod complures canonici Magalonensis ecclesiae or-
Jinis S. Augustini danles in lubricum pedes suos, ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
non solum infra, verum etiam extra Magalonensem nerabili fratri BERTRANDO Burdigalensi archiepi-
dioecesim, a le uon obtenla licentia nee petita, dam- scopo, apostolicse sedis legalo, salutem et aposloli-
nabiliter evagantcs velint respicere ad superbiara cam benedictionem.
effrenato calcaneo, licet eos pluries monucris spi - Sicut ex tuarura litterarum (72) continenlia nuper
ritu lenitatis, nobis suppliciter supplicasti, ut com- accepimus, tu mandati nostri lenorem efficaciter
pescendi hujusmodi audaciam tibi licentiam prae- prosecutus, senlemiam quam dilectus filius noster
beremus. Quneirca fraiernitaii tuae per aposlolica Beftrandus abbas S. Crucis in monacbos Sancli
scripta mandamus, quatenus circa preefatos cano- DMacbarii ob inobedientiam et rebellionem suain
nicos super his libere oflicii tui debitum exscquaris, promulgavit, ratam et firmam habuisti, et eam au-
non obstanlibus privilegiis etindulgentiis aliquibus, ctoritate nostra et tua pariter confirmasli: supcr
cx quibus eis suffragium defensionis perveniret, quo ulique solliciliidinem tuam, sicut dignum est,
contra regularem et canonicam disciplinam. coinmendamus, et ut senlcntiam ipsam ratam ha-
Datum Laterani, vn Kal. Februarii, pontilicatus beas, et per paroehiam tuam inviolabiliter usque
oostri anno secundo. ad dignam satisfactionem facias observari, et prse-
CDXIX. senlium significatione injungimus : nos enim juxla
Ad Joannem Magalonensemepiscopum. sollicitationem tuam ita bonestaii nostrse provide-
(Laterani, Jau. 26.) bimus , quod si dicli monachi ad nos venerint,
[Ibid.] nihil, auclore Domino, rcportabunt quod debcat
AI.EXANDER episcopus, servus servorum Dei, vene- decere.
rabili fratri nostro JOANNI episcopo Magalonensi, Daturo Laterar.i. n Kal. Februarii.
salutem et apostolicam benedictionem.
(72) Has vide infra, post Regesta Alexandri,
133 EP1ST0L4J ET PRIVILEGIA. — AN. 1166-67. .-431
CDXXI. A lanlur. Ita quod si archidiaconi, arcliipresbyteri,
Ad abbalem et fralres Sancti Remigii. — Vi Wiltel- vel sacrista, quos in eadem ecclesia tu solus de
mum fugitivum monachum recipiant. . more instituis hactenus observato, vci priores qui-
(Laterani, Febr. 10.) hus prioralus qui ad capiluium ejusdem ecclesiaj
[MARTEN,Ampl. Collect,, II, 723.) perlinent, a le et prseposito de consuetudine com-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- ir.ittunlur, tenipore rationis rcdditse reperli fuerint
Jectis filiis abbati et fratribus Sancti Remigii Re- ob culpam vel negligentiam aliquam ex commissis
mensis, salutem et apostolicam benedictionem. -sibi ofiiciis vel administralionibus rcmovendi. Tales
Pro Will. latore prsesentium nos libi, fili abbas, hujusmodi ad quos officia vel administraliones ex
jam secundo scripta nostra direximus, ut euin, jure tu solus assumis, finis et redditis rationibus li-
salva tui ordinis disciplina, reciperes, etmisericor- here vaieas amovere, vel de loco ad locum, sicut vi-
dioejahuam aperires. Quia vero nondum est, sicut dcris expedire, transferre. Et
post pauca. Quocirca
nobis insinuavit, receplus, nos timentes aninise fraternilali tuse per aposlolica
scripta mandamus
suse naufragium provenire, si diulius sine disci- qualenus de consilio
preeposili et aliquorum ex
plina existens, ad sseculi delectationes fuerit coacfus ipsius Ecclesiae canonicis, quos videris expedirc,
redire, religionem vestram monemus atque manda- " statuas super his noslra auctoritate quod regulaie
mus, quatenus prsedictum Will. servata secundum vidcris et honestum, et cum salute animarum et uli-
instituiionem veslri ordinis disciplina, poslposita litate ecclesiaslica convenire, contradictores
per
mora et occasione, et recipialis et benigne tracte- censuram ecclesiaslicara
appellatione poslposita
tis, aut sibi sua ex integro restituatis, et ut in alio corapescendo.
monasterio rccipialur, operam et studium efficaci- Datum Laterani, xv Kalend. Marlii, pontificatus
ier adhibere curetis, et ita monila et mandata no- nostri anno secundo
(73).
stra super hoc attentis auribus audialis, et effe
ctui mancipetis, quod vobis exinde non cogamur CDXXHI.
smplius scribere, nec ipse compellalur ulterius ad Adconventus Stephanum Meldensem episcopum. — Quod st
nos laborare. aliquis non concordal in electione abba-
lis, ad episcopum perlineat abbalem confirmar-e
Data Lalerani, ivldus Februarii. in quem major et sanior pars consenserit.
CDXXIL (Laterani, Febr. 18.)
P?ETIT, Theodori Panilenliale, 11,611.]
Ad Joannem Magalonensemepiscopum. De cano- —
nicis Ecclesim Magalonensis. ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
'
(Laterani, Febr. 15.) nerabili fratri STEPHANO Meldensi episcopo, saluteni
et apostolicam benedictionem.
[GARIEL,Serics prmsulum Magalon., I, p. 203.]
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- Pro dissensiono fralrum, monasteria tui episco-
neia'ili fralri episcopo Magalonensi, saluteni el patus contingit saepius, sicut asseris, diutius pa-
apostolicam benedictionem. store carere. Coiitrahantur sludia plurimum ad di-
Ex insinualione lua nobis innotuit quod canoniciI versa, ut in idem valeant convenire, ununique sci-
Magalonensis ecclesieeordinis S. Augustini.persona- Hcet hoc remedium adhiberi desideras, ne per de-
ttis, prioratus et adminislrationes habenles confisii feclum pastoris religiosa loca (quod avenal Deus!)
quod ab eis contra voluntalem suara non consueve- gravius elabantur. Nos tuura desiderium favore de-
runt hactenus amoveri, nec eliam integram admi- bito prosequenles praesenlibus littcris libi indulge-
nislraiionis smc reddere ralionem, quod videlur ai mus, ut, si quando monasterium aliquod tuae juris-
regulari honeslale et uiilitate ccclesiastica discre- dictionis vacarc contigerit, nec ad commonitionem
pare, dicunlur inlerdum committere quse oculos3 ttiain fralrcs vel sorores ejusdem loci infra con-
divinre majestatis offendunl, eorumdem jiersona- gruum tempus, quod eis duxeris praeligendum, in
tuum el adminislrationum proventus illicilis quan•- D personam potuerint idoneam concordare, fas libi
doque usibus consunientes, in grave Magalonensis5 sil personam illam in abbatem vel abbalissam,
Ecclesiae praejudicium, laicorum scaudalum cl sua- dummodo sit idonea, auctoritate apostolica confir-
rum periculum animarum. Quare a noliis humilitcir mare, in quam majorem et saniorem partem capi-
postulasli ut indemnitali ejusdem ecclesise, ac ani • tuli noveris convenire.
maruni saluli paterna solliciludine providentes, sta- Dalum Laterani, xnKalend. Maiiii.
luere curaremus, ut prsedicti canonici, personatus, CDXXIV.
prioraliis et administrationes prsedictas quas obti- Ad Henricum Remensemarchiepiscopum.— Pro Ro-
nenl, in quibus non sunt per electioneni capituli , berlo presbytero.
corumdemque personatuum et prioraluum canoni- (Laterani, Febr. 20.)
cam instiluti, saltem semel in anno in pracsenti:a [MARTEN,Ampl. Collect., il, 724.]
tua el capituli ejusdem ccclesioe exhibere lenean AI.EXANDER episcopus, servus servorum Dei, vc-
tur, et super his villicationis suse reddcrc rationemi, nerabili fralri HENRICO, Reincnsium archicpiscojw,
ad quam per te discrctione qua convenit compcl salulem cl aposlolicam beiiedxtionciiK
(73) Ycrba ponlificalus ncstri anno secundo aiiena manus adtiidit.
435 ALEXANDRIIII PAPiE m
Significavit nobis Robertus presbyter quod cano- A scopi traiisniissis nobis litteris iiitiniaverunt, quod
nici Roienses duas ecclesias sibi sub annuO eensu bonae memorios Geru quondam monasterii Sancii
dederunt, sub quarum quaedam capella leprosorum . Benedicti super Padum abbate de hac luce, prout
erat posila poteslale, quam nos per concessionem placuit R.edemptori, subtraclo; cum eorum essent
praedictorum canonicorum propria, sieut dicitur, corda suspensa qualiter ad sucCessoris illius ele-
Hbertale donaviuius. Unde quoniam damnum xxx cliouem commodius possent intendere, ca.tholicos
librarum se asserit propter hoc incurrisse, nec est ejusdem congregationis monachos post babitam di-
justum aut consentaneum rationi, ut ex quo bene- ligentem deliberationem ad se convocaverunt, et
ficium est diminutum, canonicis integrum teneatur eos, ut in aliquam personam communiter convcni-
censura persolvere, fraternitati tuse per apostolica rcnt, comraovere studiosius el harlari curarunt ::
Ecripta mandamus, quatenus utramque partem ante quibus tantara in eleclione facienda pacera et una-
*uam prsesentiam convoces, et ralionibus hinc inde nimitalis concordiam divina gratia niinistravit,
eliam auditis, suflieieiiter et cognitis, causam ipsam quod omnes pari voto et communi consensu dile-
infra quadraginla dies post harum susceptionem, ctumUIiu.mnostrum Raim.prioremsuum,qui multa
mediante justitia, sludeas remoto appellationis ob- religionis noscilur et discretionis virtute fulgere,
B
slacnlo, terminare; ita quidera ut secundum quod in abbalem suum clegerunt. Cujus eleclionem proe-
beneficium est- diminuturo dimi.nui facias cen- diclus cardinalis motuens ne propter ilineris diffi,-
sum. cultatem et schismaticorum saevientium feritateiu
. Data Laterani, x Kal. Martii. retardari posset, vei quomodolibet impediri, de
CDXXV. eorumdem episcoporum, et alio.rum prudentiuni
Ad eutndem.-—Pro Roberlo presbytero. virorum consilio coiilii mavit; quam videiicet nos
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- eligentium causa et necessitate comperta, postea
nerabili fralri HENRICO. Remensium archiepiscopo, aucloritate apostolica curavimus coniirmare. Cum
salutem et apostolicam benedictionem. auiem vos pariter, et ecclesiani vestram, ex offic-ii
Lalor prsesentium Robertus sacerdos, in multo nostri debito et consideratione vestrss devotionis.
periculo et labore ad nostram proesentiam accedens, sincere veljmus diligere , et jura et dignitates ve-
supplici nobis insinualione monstravit quod, cum stras atlenta semper soliicitudine conservare ; pras-
a canonicis Roiensibus quamdam decimam ad cen- senii pagina duximus statuer.dum, ut quod a nobis
sum ocloginta modiorum annonee per annum obti- et ab eodem cardinali faciura est yobis vel ecclesise
nuisset, prius ea supervenienti aeris tempeslate p vcstiee niilluin inposterum valeat prsejudicium ge-
nonnisi quadraginta et unum modium de preescri- ne.rare, neque fralres Sancti Benedicti quodlibct
pta deeima est consecutus, et quia ad integram inde possint exeraplum vel occasionem malignaiidJi
ipsius solutionem fuit coactus, damnum ocloginta liabere. Quocirca universitatis vestrae prudentiani
et octo librarura incurrit. Unde quoniam indignum rogamus atque moneraus, quaienus necessitatem et
et iiihumanum videtur, ut, cum non perceperit in- maliliam temporis atlendenles, hoc in orani pa^
tegrum fruclum, totum debeal pondus sentire, cau- lientia ct iiuniilitate suslineatis, el quod ipsius ab-
sam ipsain experientise tuas duximus commiiten- balis obitus vobis non fuit prius (sicut raoris est)
dam, fralernitati tuse per apostoliea scripta man- denunlialus, graviter nullalenus vel molesle feratis,
danles, qualenus cum exinde fueris requisitus, sed electionem ipsam approbetis. Nos enim eisdem
ulramque parlem anfe tuam proesentiam convoces, monachis dedimus in mandatis, ut anlequam ele-
ct rationibus hinc inde audilis sufficienter et co- ctus in abbalem bcnedicatur, aliquem de fratribus
gnitis, causam ipsam infra quadraginla dies, post suis, cuiu noslris el eorumdem litleris Cluniacura
harum susceptionem, mediante juslitia, studeas re^ iransmiltant per quem vobis significenl qua neces-
moto appellationis obstaculo definire. sitale inducti abbatis sui obitum , secundum prae-
Data Lalerani, x Kal. Marlii. 0 scriptae sententiae lenorem, non sigiiificaverunt, ei
CDXXVI. in electionis exseculione auctorilatem et assensum
vos ex noslra el sua
Ad abbatetn et fratres Cluniacenses sxiper electione vesfrum non exspectarunl,
abbaiis lil. S. Benedicli Padilironensis ex neces- parfe rogautes, ut necessilatem altendeules hoc in
silaie, et absque eorutn consilio et auctorilate fa- patienlia et sequaiiiraitate sustineatis; nihiloiniiius
cia, quod non trahalur in exemplum, etiam vobis proponant, quod boc nullalenus in
(Laterani, Mart 1.) exemplum assument, nec a sentenliae tenore un-
[Bullar. Ctuniac, 72.] quam recedent, sed ipsam senienliam perpetuo ob-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- servabunt.
lectis hliis sanclo abbali et fralribus Cluiiiacensi- Datum Lalerani, Kaleiidi.sMaiiii.
bus, salutem et apostolicam benedictionera. CDXXVH.
Vcnerabiiis frater noster Gradensis patriarcha, Ad abbatem S. Remigii Remensis. — Pro dejecia
ct dilectus filius noster Iliad. hasilicse Duodecim presbytero.
(Laterani, Mart. 3.)
Apostolo,-um presbylcr cardinalis, aposlolica; sedis [MARTEN,Ampl. Collect., II, 725.]
Iegatus, Brixiensis quoque el Casielianensis ejii- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di'
457 EPISTOLJE ET PRIVILEGIA. — AN. 1166-67. 45S
leclo fiiio abhati Sancti. Remigii, salutem et apo- A inveniat, et nos quidquid ei fcceritis nobis ipsis
slolicam benediclionem. specialiter, impensum pulantes, sinccritati veslrse
Ex transmissa conquestione dejecti presbyteri ad immensas debemus exinde gratias exhibere.
aures noslras pervenit, quod abbas Sancti Joannis Data Laterani, n Nonas Martii.
de Vineis (74) ei ecclesiam suam absque ordine ju- CDXXIX.
diciario, et contraj'ustitiam abstulit, et ipsam sibi Ad eumdem. — De absolutione quorumdam exco:n-
reddere modis omnibus contradicit. Unde quoniam municalorum.
eidem sacerdoli in jure suo deesse nec possumus, (Laierani, Mart. 10.)
necdebemus, fralernitati tuee per ajioslolica scripla [Ibid., col. 727.]
mandamus quatenus praediclum abbatem ex parte ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
noslra diligeiiter coramoneas, et districte, si fuerit nerabili fralri HENRICO Remensium archiepiscopo,
necesse, compellas, ut memorato presliytero eccle- salutem' et aposlolicam benedictionem.
siam suam cum integritate restituat, vel coram le Suggestum nobis esl quod frater noster Catalau-
sufficientem exinde justitiam exhibeat. Quod si nensis episcopus, Evan. Hengenberlum, Hugonem,
causam ipsam maluerit potius intrare, quam eccle- Nicolaum, Radulfum, Rogerum, Segardum, Adam,
B
siam reddere, lu partibus congruo loco et tempore Gaufridum el Oggerum Torelli parochianos suos et
anie tuara praasentiam convocalis , causam ipsam eorum familias non cilalos nec ad rationem posi-
diligeniissime audias, et eam cessante appellalionis tos, excommunicalioni subjecit. Unde quoniam
obslaculo, juslitia mediante, decidas. proniores ad benedicendum quam ad maledicen-
Data Laterani, v Non. Marlii. dum esse debemus, fraternitati tua\ per aposlolica
CDXXVIII. scripla mandamus, quatenus rem ipsam diligenter
inquiras, etsi libi constiteritpraefatum episcopuni,
Ad Henricum Remensem archiepiscopum ejusque memoratos
—
suffraganeos. Vt Drogonem schismalicum ex- viros, eo modo quo superius diximus,
communicent. excommunicasse, eos et faroilias eorum nisi forte
nolorium fuerit ipsos ita graviter deliquisse, quod
(Laterani, Mart. 6.)
[Ibid.] ipso genere delicti excommunicalionis sententiam
ALEXANDER servus servorum Dei, ve- incurrissent, auctoritate noslra et tua, si episcopus
episcopus,
nerabilibus fratribus HENRICO Remorum archiepi- fecere absque pecuniae exaclione noluerit, omni
et appellatione cessante, absolvas, receplo prius ab
scopo et suffraganeis ejus, salutem apostoiicasa
benedictionem. C eis juramento, quod in prsesenlia veuerabilis fra-
cum praedicto
Quam graviler et quam enormiter Drogo (75) ille tris nostri Suessionensium episcopi
contra ipsos habuerit justitise
schismaticus, Lugdunensis Ecclesiee violcnlus et Calalaunensi aliquid
debeant slare.
improbus occupator, in Ecclesiam Dei deliquerit,
et eam studuerit totis viribus jugiter moleslare, Data Lalerani, vi Idtis Marlii.
veslram credimus cognitionem tenere, nec id ali- CDXXX.
qualenus ignoratis. Quapropler nos jam dictura Ad Henricum Remensemarchiepiscopum. —Pro Ilu-
Drogonem et principales ej'us fautores pro excom- gone clerico.
municalis, et a corpore Christi, quod est Ecclesia, (Laterani, Mart. 13.)
sequestratis habentes, fralernitali luae per aposto- [Ibid.]
lica scripta prsecipiendo mandamus qualenus in ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
unum pariler convenientes, eosdem accensis cande- nerabili fratri HENRICO Remensium archiepiscopo,
lis et clero ac populo congregato, el pulsatis cam- salutem et apostolicani benedictionem.
panis publice excominunicetis , et per vestras paro- Ex relatione Hugonis clerici prsesentium laloris
chias singulis diebus Dominicis et aliis praecipuis olim acceplo, quod pater suus et mater parteui
feslivitatibus eamdem faciatis excommunicalionis cujusdam molendini, quse ad eos speclabat, Hesce-
senlentiam innovari, yenerabilem quoque fratrem lino clerico de Guisern. pro vi marcis pignori obli-
nostrumG. (76) archiepiscopum Lugdunensem ju- garunl, quam et pater suus decedens el maler ejus
vare propensius sludeatis, et ei consilium et auxi- nibilominus sibi reliquit, et unde jam dictum He-
lium quibuscunque modis poleritis , efficaciler tri- scelinura sortem suam et amplius percepisse dice-
buatis. Parochianos eliam vestros ad hoc ipsum bat, venerabili fralri noslro M. (77) Moriiiensi epi-
iuducere laboretis, et eisdem, ut ad illius juvamen scopo dedimus in raandalis, ul si pracfatum cleri-
intendant, in peccaloruin veniam injungalis, ita cum sortem suam de praescripta molendini paiie
quod in vobis fralernae charitatis consolationem deductis expensis recepisse constaret, ipsum diii-
(74) S. Joannis de Vineis, insigne ordinis S. Au- epist. capituli Lugdunensis ad Ludovicum regein
guslini monasterium apud Suessiones, fundaiuni apud Chesuium, lom. IV Hist. Franc.
ab Ilugone Caslri Tbeodorici toparcha, ab anibien- (76) Guichardum ex abbale Ponliniaci eleclum,
libus olira vineis ita appellatum. ct a suramo pontilice apud Mouleiii-Pessulanuifv
(75) Drogo ex archidiacono Lugdunensi electus 1165 ordinatum.
est archiepiscopus, reclamanlibus ct opponeutibus (77) Miluni.
gc ejus cieclioiii scx canomcis, uli vidcri Cbt in
m ALEXANBRI III PAP^ 449
gcntius admonerel, et omni cum distrjctione com- A CDXXXif.
—
pelleret, quod camdem partem nieniorato Hugoni Ad eumdem. Pro cantore Duacensi, ut restiluatu.?.
sine omni exactione pecunioe, cessante appellationis (Laterani, Mart. 14.)
remedio, resignaret, el in pace sibi ac quiete di- [Ibid., col. 729.J
mitleret possidendam. Quod si facere forte con- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
temneret, ipsura omni offieio et benefieio eccle- nerabili fralri HENRICO Remensium archiepiscopo,
siastico celerius spoliaret. Si vero vel Hescelinus saiutem et apostolicam benediclionem.
sorlem suam nondum ex integro percepisset, com- Cum discretio tua scriptum esse cognoscat, «»
putato in sortem qu«d jam recepit, et quod deesset tribulum, tributnm; cui honorem, honorem (Rom.
recepto, eamdem praetaxatam partem praedicto Hu- xin), miramur quod, sicut nobis dicitur, in Altre-
goni nihilominus, remoto appellationis obstaculo, baiensi Ecclesia contra regni illius consuetudinem
faceret assignari. Quia vero , sicut prselibali Ilugo- huj'usmodi prseceptum fecisti, ut in choro ejusdem
nis ilerala querela demonstrat, supradiclus episco- ecclesise quiiibet ex ordine locum leneat, secundum
pus nostrum adhuc mandatum non esl aliquatcnus quod ibidem prius aut poslerius fuerat canonicus
prosecutus, ct indignum est quemlibet laicum ne- institutus, nullorespeclu habitoad scicntiam, digni-
dum clericum hujusmodi lucris sludium vel operara 'B lalem, velaeiatem alicujus personas, quosin his es-
adhibere , fraternitali luae per apostolica scripta sentmaximc attendenda. Quoniam autem dileclus
mandamus , quatenus, si memoralum episcopura filius nostcr cantor Duacensis, quem nos pro devo-
non his processisse cognoveris, tu praedicla omnia, lione, honestate et prbbilate sua, sicut virum provi-
sicut eidem mandavimus, infra quadraginta dies dum et discretum, charum admodum acceptumque
post harum susceptionem, omui excusalione et ap- tenemus, locum suura occasione ista mutatumesse
pellatione sublata, sufficienter exsequi nulla ra- p-roponit, et personam suam in lioc graviter loesam
tione poslponas; iia quidem quod si praescriptus fuisse, fralernitalem luam per apostolica scriptn
ilescelinus clericus legitime citatus venire, aut rogamus, monemus atque mandamiis, quai.enus
quod etiam stalueris observare contempserit, vel proediclo cantori locum suum, quem in precscripta
se a luo examine per ju.dicium saeculare forte lenfa- ecclesia noscitur hactenus habuisse, pro devoliona
verit sequestrare, tu jam dictum Hugonem in pree - quam circa uos ei Ecclesiam gerit, et obfentu di-
libatas partis possessionem appellalione remola in- Icclionis qtiam nos circa personam ejus habemus,
ducas, el eam sibi la.ni nostra quam tua pariter fac.ias, dilatione cessante, reslitui, et de caetero in
aucloritale ab adversae parlis molestiis viriHter et .„" pace dimitti, ut ipse idem tibi deheat omni tempore
constauter defendas. devotior peniianerc, et nobis id gratum omnimodis
Data Lalerani, m Idus Maiiii. facias et acceptum. Si autem praeceptum isfud lam
de iUo quara de aliis revocaveris, nobis plurimum
CDXXXl.
— placere cognoscas. Verum quidquid de aliis fece-
Ad Henricum Remensem archiepiscopum. Pro
Joanne cterico, ut prmbenda investiatur. ris, volumus ut prsenominaio cautori Iocus, quem
btic usque habuisse digitoscitur, restituatur. Malu-
(Laterani, Mart. 14. mus enim in hoc tuoe ftaternifali deferre ; ita ut
[Ibid., col. 728.] quod per te exinde facium est, aucioritate lua in
ALEXANDER episeopus, servus servorum Dei, ve- slattim pristinum revocaretur, quam noslra in
nerabili fratri HENRICORemensium archiepiscopu, hac parte, quod de j'ure possemus, auctoritate ut"u
salutem et apostolicambenedictioiiem. Dala Laterani, 11Idus Martii.
Qttoniam frater noster G. Laudunensis episcopus CDXXXHI.
Joanni nepoli dilecti filii noslri cantoris Duacensis, Ad dccanwn ei capiiulum Catalaunense. — Ne exi-.
coram venerabili fratre nostro Osliensi episcop® et ganl pecuniam pro sclwtis.
dilectis filiis noslris 0. S. Nicolai in Carcere Tul- l) (Laterani, Mart. 16.)
liano et Manfrido Sancti Georgii ad Yelum aureum . [MARTEN. ibid., col. 750.]
diaconis cardinalibus praebendam unam concessit, ALEXANDER cpiscopus, servus servorum Dei, di-
et taro nos quam lu et idem Laudunensis, si bene lectis liliis decano et canonicis Calalaunensis Ecde-
recolimus, concessioiiem illam nostris litteris con- sisc, salutem ct apostolicam beiiediclioneni.
flrmavimus, nec tamen jam dictum Joanncm prse- Pervenit ad nos quod, cum aliqui clerici ia
falus Laudunensis de prajscripla prsebenda voluit episcopalu veslro alios velint doccre, etcos lilte-
hactenus invcstire, fraternilaii luse per apostolica rali scienlia erudire, vos ipsos, nisi pecuniam
scripla mandamus, quatenus cumdem Laudunen- vobis velint conferre, ne id possinl elficere, modis
sem diligenter admoneas, et, si fueril neccsse, com- omnibus iiapeditis, ct sub excommunicationis in-
pellas, quod memoralum Joannem, sicut ei pcr tcrminatione, ne hoc faciant, proiiihetis. Quod quia
scripta nostra prsecepimus, de prseiaxata prsebenda ralioni et honesiati contrarium prorsus existit,
non differat inveslire, el locum sibi tam in capitulo universitati vestrae per aposlolica scripta praeci-
quam in choro assignet. picndo mandamus quatcnus clcricos omnes , oui in
Data Lalerani, 11Idus Marlii. episcopatu vestro, et praesertim extra muroscivi-
4U EPISTOLJE ET PRIVILEGIA. — AN. 1166-67. 442
tatis aliis lcgere voluerint, et eos scholasticis in- A Nos enim dilectum iilium nostrum fralrem Rosiram
strueredisciplinis, id libere et sine omni conlradi- ad le et alios Ecclesiarum proelalos propler hoc
ctione efficere permiltatis, nec super hoc moleslare duximusdeslinandum, cui juxfa benepiacilum tuum
de csetero prsesumatis , vel occasione isla aliquam inde respondeas, et quid sibi feceris, nobis per
sibi laesionem iuferre. Quod si ulterius de vobis ad litteras tuas, et per eumdem significes.
nos bujusmodi fuerit querela perlala, pro certo Data Lalerani, xvi Kal. Aprilis.
sciatis, quod nos id impunitum nullatenus relin- CDXXXV.
quemus. Ad eumdem. — Pro Galterio clerico.
Dala Laterani, xvn Ralendas Aprilis. (Lalerani, April. 18.)
CDXXXiV. [Ibid., col. 731.]
Ad Hemicum Remensem archiepiscopum. — De ad- ALEXANDER episcopus , servus servorum Dei, ve-
moniiione prmlatorum ecclesiaslicorutn, ut sibi nerabili fratri HENRICO Remensium archiepiscopo,
subveniant. Commendalio de perseveranlia dite-
clionis circa Romanam Ecclesiam et exlwrlaiio ad saluiem el aposlolicam benedictionem.
idem. Veniens ad apostolicossedis clenientiam Gaiterius
(Lalerani, Maii. 17.) diaconus, nobis diligenter proposuit, quod ei cano-
[Ibid.] nici ecclesioeSanctae Crucis medietatem unius pree-
ALEXANDER episcopus , servus servorum Dei, ve- bendae in eadem ecclesia concesserunt, donec
nerabili fratri HENRICO Remensium archiepiscopo, integram preebendara jam dicto G. Hbere possent
salutem et apostolicam benediclionem. assignare. Sed nunc, ut ex ejus relatione audivi-
A memoria noslra non excidit, nec aliquo tera- mus, sibi de preebenda, quee vacat, praebendam
pore in posteruni elabelur quani sincere ct quam suam inlegrare oinnino recusant, quia vero inju-
devote nobis a principio nostrae promolionis asti- stum eslutbencficium,quodad su.slentationem unius
teris, el quam diligenliam circa profecturo et consiitutum est, inpiures partes dividatur , frater-
augnientum Ecclesiee proinpto semper animo slu- nilali tuse per apostolica scripta mandamus , qua-
dueris adhibere, et quod in eodem adhuc proposito tenus, si ila est, supradictos canonicos diligenter
ctvoluntale persistas, et in noslris et ipsius Eccle- commoneas, et districle compellas, ut eidera G.
siae negoliis omnem quam convenit curam el stu- preebendam suam non differant inlegrare.
dium habeas, nullateuus ignoramus, nec aliquam Data Laierani, xiv Kal. Maii.
inde dubilationcm habemus. Hanc siquidem spem CDXXXVI.
et fiduciam obitnenles, sinceritalem luam super C Ad eumdem. — Pro quodatn G. ul hmredilas ci
agcndis nostris confidenier requirimus, etea cogni- teddalur.
tioni tusc sine alicujus baesilalioiiis scrupulo inti- (Lalerani, April. 19.)
mamus. Noscat aulcm tua discretio quod nos in [Ibid., col. 732.]
Krbc raagnifice satis per gratiam Dei bucusque ALEXANDER episcopus , servus scrvorum Dei, ve-
existimus, el in preesenli, licet advcrsum nosmulta nerabili fralri HENRICORemensi archiepiscopo,
inimici Ecclesiee jugiler macbinenlur, honorifice, saluiem et apostolicam benediclionem.
cooperanleDomino, permanemus. Verum quoniam Significavit nobis G. proesentium lator, quod
multis et gravissimis quotidie urgemur expensis, et miles Badar. Nicolaus et Adam raptam hasredita-
immoderatis or.cribus aggravamur, ad te et alios tem suam malernam pignori delinent occupatam.
Ecclesiae filios in tautae neeessilalis arliculo recur- Undesibi sorlem suam , si eara ilii resignare noln-
rere cogimur, el vestrura auxiliuin instanlius : erint, se asserit soluturum. Quocirca frafernitali
postulare, ut veslris freti subsidiis, iuimieis Eccle- luoe per apostolica scripta mandamus, quaienus
siil*viriliter possimusresislere,eteamdem Ecclesiara creditores prsedictos moneas atlentius, et diligentius
pfislina libertate donare quod nulla ratione oppor- sludeas- convenire ut memorato G. hsereditatera
tunius eflici posse videmus, quam si Urbem in D pracdictam, sorte sua recepia , cum intcgritate re-
fidelifale beali Petri ac nostra servare, et contrai stituant, vel ipsi sub luo examine plenam inde
voluntatem iniraicorum ibidem polerimus perma- j'ustitiam facere non postponant. Quod si neutrum
ncre. Quapropter fraternitalem vestram per aposto- istorum adimplere voluerint, tu eos ad alterum
lica scripla rogamus, monemus et cxhoriamur ini exsequendum ecclesiastica censura constringas.
Domino , qualenus pro animas lute remedio , et utt Data Laterani, xm Kal. Maii.
tuee devolissimse sinceritalis indicium in Ecclcsiae ; CDXXXVII.
cculis possit in futurum clarere, nobis celerius stu- Ad eutndem. —De negolio episcopi Gratianopolitani
deas et cfficacius subvenire, et matri tuee manumi (Laterani, April. 29.)
auxilii iiliali porrigas devotione , ut nos tibi reddas» [Ibid.]
in perpetuum obligatos, el eadem maler tua sanclai ALEXANDER episcopus , servus servorum Dei, ve-
videlicet Ecclesia per te ab oneribus et gravami-- nerabili fratri HENRICO Remensium archiepiscopo,
nibus suis se sentiat non modicum allevari, et tu ai salutem el apostolicam benedictioiiem.
Deo muKiplex inde preemium valeas obtinerc, ett Quorumdam nobis relatione innoluii, quod nobi-
coram hominibus laudem et gloriam rcportare. lis vir comes Tolosaruis prccibus ct promissionibus
m ALEXANDRIIII PAPiE 45i
Ficdciici Ecclesiee Dei persccuforis inJuctus, dis-- A . lilio nostro Ludovico illustri Francorum regi, et
posuit quod omnes personas ecclesiaslicas in terra1 libi sicut fratri nostro charissimo deferremus, ct
srbi subjecta moranles , de regno etiam cbarissimii ulriusque partis expensis et laboribu.s parceremus,
in Chrislo filii nostri Ludovici illustris Francorum1 et ut praedicticlerici Noviomenses instrumenla sua,
regis, aul idolum adorare comjiellerct, aut propriasi quibus innitebanlur, nobis possent oslendere, quae
sedes reliuquere, et exsilium cogeret sustinere. jireemanibus non habcbant (79). Quare super hoc
Unde quoniam hoc contra honorem Dei Ecclesiaeett amplius commovemur , cum in eo quod tibi deluli-
prsedicli regis et totius regni suse gubernationii mus, tu nobis, si verum est quod asseritur, miriiuie
commissi prorsus existit, et in salulis suse pericu- deferre curasli. Eapropler fi'aternitalem luam per
lum pre certo noscitur omnimodis redundare , apostoiica scripta moiiemus alque mandamus qua-
fraternitatera tuam per aposlolica scripiarogamus, , fenus, si res ila si habet, prout noslris esl auribus
monemus et exhoiiamur in Domino, quatenus pro> intimalum, quod faclum fuerit, et quaiitiim nos iu
Ecclesiae Dei reverenlia, cujus causam propriam1 hoc laesi fuerimus , quomodo etiam id sacris cano-
suscepisti, in omnibus defcndendam , et intuiiu1 nibus el ecclesiaslicse consueludini omnimodis
beali Petri ac noslro, prsedictum regem conunonere; obviet, diligenter attendas, et personam , quae iu
studeas, et omnibus modis inducas, ut prsefatumt "! episcopum tain enorraiter assumpta dicilur, ab
coinitem per iitteras et nuntium suum, priusquaBi1 officio pontificali facias omnino cessare, donec ipse
tanli sacrilegii scelus attentet, studeat praevenire,, et quod [f. et qui] eum elegerunl ad nos mandato
et eum ab hujus prsesuniplionis audacia penitus re- nostro super hoc parituri accedant. Tu veru, si ila
vocare intendat, et ul venerabiiem fratrem nostium 1 non est, id nobis quam cito rescribas, ut sic 0111-
Gralianopolitanum episcopum (78), quem expulit,, nem rancorem el turbationem a nostropossis animo
ad propria quam cilius revocet, ipsum altenle com- removere. Quod si res ila se habet, lu hoc celerius
moneas, et oninibus modis inducas; ila quod ab1 corrigas, et qualiter correxeris, vel si idemendatum
oronipoteiili Domino seternae propter hoc relribu- non iuerit, nobis sub omni feslinatione per lilteras
tionis munus acquirat, et Ecclesia Dei id deheatt et nunlium tuum significes, ul nos lanlse praesum-
omni tempore niemoriter retinere , et nos ipsii ptionis excessum, sicut expedire noverimus, corri-
eidem regi debeamus exinde gratias uberrimas ex- gere valeamus. Maluimus enim hoc, si verum esl,
hibere, et frateruitatem tuam sujier hoc valearausi per te qtiam per nos ipsos punire.
multis modis iu Domino conimendare. Data Lalcrani, 11Kalendas Maii.
Dala Lateraiii, 111Kai. Maii. .
C CDXXXIX.
CDXXXVIII.
Ai eumdem. — De ordinatione et consecratione epi- Ad eumdem. — DQcausa Braguensis Ecclesim.
scopi Tornacensis. Laterani, Maii 14.)
(Laierani, April. 50.) col. 755.]
[Ibid.,
[Ibid., col. 755.]
ALEXANDER ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
episcopus, servus scrvorum Dei, ve-
nerabili fralri HENRICO Remensium arcbiepiscopo, nerabili fratri HENRICO Remensium archiepiscopo,
ealutem et apostolicam benediciionem. salulem et apostolicam benedictionem.
Cum sincerissimse devolionis tuse fervorem a no- Causam qine inter dilectos filios nostros cano-
slrae proniolionis principio certis ct manifestis nicos Sancti Pctri Braguensis et priorem monaslerii
indiciis cognoverimus, ita quod fratres nostros cx (80; de Noviei super ccclesia sua, quani idem prior
in jus suuiu transferre conalur, noscitur agitari;
parte nostra in regnum Francorum venienles ca venerabili
cum affectione reccperis , quod cum eis nostrum ct fratri nostro Laudunensi episcopo coni-
Ecclesiae negolium tanquam proprium semper et misimus audiendam et iine debito terniinaiidam.
ubique gessisti, super discretione tua salis 11011 I Quocirca fralernitati tuae per apostolica scripia
D
possumus adrairari, si ca quse de Tornacensis Ec- mandamus, qualcnus cum cxindefueris requisitus,
clesise negolio sunl nobis relata, veritali subsistunt. ulramque paiiem ad jam dicti episcopi preesentiam
Audiviraus enim quod posl appellalionem el spe- accedere, et ejus judicium suscipere, firmiler et
cialera prohibitioneni ex parle uostra faclam , per- observare omni dislrictione corapellas.
sonam illius, quam clerici ejusdera Ecclesioesibi Data Laterani, 11Idus Maii.
assumpsisse dicuniur, in episcopum consecrasti ; CDXL.
praesertim cum nos ipsius negolii coguitionem ea Canonicis Pisanis mandal ut R.
iiilcntione distulerimus, ut charissimo in Christo quondam canoni
cum, excommunicaium schismalis defensorem,
(78) Joanne, qui ex monacho Carthusiensi ad in- impedire ne novus eligerelur episcopus, et elalio-
fulas ecciesiae Gratianopolilanae assumptus fuerat. rasse ut ilerum Tornaceiisis Noviomeiisi, uli antea
(79) Ex hoc loco conjicere licet Noviomenses ca- unirelur episcopatus.
nonicos segre tulisse separationem ejiiscopatus (80) Cella insignis a Silva-Majori dependens,
Tornacensis a Noviomensi, ac posl Anselnii ac Ge- prope Registetum, in dicecesi Rcmensi.
raldi ipsius successoris forte Galterii, voluisse
445 EPISTOLJE ET PRIVILEGIA. — AN. 1167. 446
vileni, sed tamen recipianl si ad virlutem redi-- A CDXLIL
erit. Ad eumdem. — Pro quodam burgensi G. Remeusi.
(Lalerani, Maii 15.) (Lalerani, Maii28.)
[UGDELLI, Ilalia sacra, 111,405.] [Ibid.]
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
leclis filiis canonicis •Pisanis in unitale Ecclesiae B nerabili fratri HENRICO Remensium archiepiscopo,
consistentibus, salutem et apostolicam benediclio-i- salutem ct apostolicam benediclionem.
nem. Ex transmissa nobis narralione G. civis tui ac-
lniqua et delestanda opera, et manifesla conver- cepimus, quod cum inter eum et Simonem Deau-
satio indicat qualiter B. quondaui canonicus vesterr ralum, super quadam pecuuia controversia move-
ad vomitum tanquam canis reversus, nos et Ecole- retur, et ad nostram esset audientiam per appella-
siam secundum facultalem et modicas vires suas,:, tionem delata, iu curia nostra amicabiliter conve-
persequl ct modis omnibus molestare satagerit, el:l nerunt, et hujusmodi inler se compositionem
partem schisraatis defendere non cessaverit et fo- fecerunt, quod idem Simoni jam dicto G. duodecim
vere. Quapropler per aposlolica vobis scripta man- libras exsolveret. Postea vero cum doroum veuissenl
damus quatenus cum eo nullam participationemi B elprsefatus G. ab eo pecuniam sibi paclam exigeref,
habeatis, ipsumque tanquam schismalicum , ett ipsam solvere penitus recusavit. Unde idem G. mc-
membrum putridum, et a corpore Christi, quod estt moratum Simonem ad nostram audientiam appcl-
Ecciesia, sequestralum modis omnibus evitelis, ett lavit, ocfavas Paschee quse nuper prseterieru>-.'t
alios concanonicos fralres vestros universosques terminum appellationi proefigens.Cumquejam dicti
viros catholicos civilatis vestrae idipsum facere_. G. responsalis coram nobis existeret, et post diem
commoneatis, et auctoritate nostra mandelis. Scd1 appellalionis diutius exspeelasset, adversa pars uec
ne illuni, vel aliquem ad sinum Ecclesiae redire__ venit, nec ad nos aliquem pro se responsalem traus-
voleiitem videamur abjicere, vel in desperalioniss misit. Quocirca fraternitati tuae per apostolica
laqueum praecipilare, si errorem suum corrigeret scripta mandaraus quatenus, cum exinde fueris re-
voluerit, et nos publice abjurato schismate in pa- quisitus, utramque partem ante tuam praesenliam
treni suutn et Romanum pontificem profiteri, etl convoces, et si legitime libi constiterit, inler eos
quod nostro debeat stare mandato jurare, ex quo> etfnicabilemcompositionem aul sententiam interve-
id fecerit, eum poteritis in fratrem vestrum posipo- nisse, ulramque partem eamdem iirmiter observare,
sita ambiguitate recipere, et cum ipso participa- . . cessanle appellatione, omiii cum districlione cora-
lioiiem habere; si quis vcro vestrum cum eo par- pellas. Si autera eos niinime composuisse, aut inter
licipare, vel in tanla malilia sibi praesumpserit con- ipsos sententiam dalam esse agnoveris, causain
sensum, vel favorem prasbere, limendum sibi erit,, audias, et cam, mediante jusiilia, remola appella-
ne illius damnationis paiiiceps fiat, el sccuni eademi tione, decidas.
pcena plectatur. Data Laterani, v Kalendas Junii.
Dalum Laterani, Id. Maii. CDXLIII.
CDXLI. Eleclo Caiacensi, — Mandal ut de Petro Mancovela
Ad Henricum archiepiscopum Remensem. — Pro' presbyterojudicium facial.
quodam Job., ut abtaia ei resliiuaniur. [Ex Registri Iibro vin.—Mansi, ConciL, XXII, 432.]
CDXLIV.
(Laterani, Maii 26.)
[MARTEN.Ampl. Collect., II, 756.] Episcopo Norwicensi significal se R. clericum ilincis
Hierosolymitani volo solvisse.
ALEXANDER episcapus, servus servorum Dei, ve- — Ex Registri libro viu.]
nerabili fratri HENRICO [Ibid,
Remensi arcbiepiscopo , sa-
"utem et apostclicam benedictionem.
ANNO 1167.
Ex conquestione Job. prassentium latoris acce- D j —
pimus, quod Anch. de VYaiseiacoet Guiterus des CDXLV.
Amboni-villa eidem duas vaccas per violentiain1 Ad Tlwmam Cantuariensem archiepiscopum. — D»
abstulerunt. Manasses quoque et Teob. cum sociis; legalione in Anglia missa.
suis ccclesiam Sancti Mauritii diabolico ausu frege- (Laterani, Jan. ?)
runt, et res prsefati Jo. quas ibidcm habebat, ex- [MANSI,ConciL, XXI, 882.]
inde asporlarunt. Unde quoniam nostra inlercsl, Quod personam tuam litteris nostris non saepius
unicuique iu jure suo adesse, fraternitati luae per visitaraus, inde provenire cognoscas, quod per nun-
aposloiica scripta mandamus, qualenus malefa- lios luos ea quse non dtiximus scriptis committere,
ctores preediclos diligenter adinoneas, et si opus; cognitioni luse viva voce curavimus frequentius in-
fuerit sub anathematis districlione compellas, ut. timare. Nunc autem ad tuas discretionis notitiam
prsefalo J. ablata universa sine diminutione resti- volumus pervenire quod nos pacem tuam volivis
luanl, vel ipsi coram te plenam exinde juslitiaai i cordis affectibus exoptantes, dileclos filios nostros,
sine fiustraloria dilalione exhibeant. Willelmum tituli S. Petri ad Vincula presbyterum,
Data Lateraui, vn Kal. Junu. Oddonem S. Nicolai in Carcere Tuliiano diaconum,
447 ALEXANDRIlil PAPJE 418
cardinales, ad charissimum in Christo filium no- A discrelos parifer et honestos, et magnura in Eccle-
strum illustrcm Anglorum regem, ut legatione in sia Dci loeum habentes, et tibi et regno tuo devo-
terra sua cismarina fungantur, transmisimus : et los, quos nos inter alios fratres nostros charos ad-
specialiter, utinter teeteumdem regem concordiam niodum acceptosque tenemus, cura plenitudine po-
et pacera reforment, et cooperanle Domino amica- testatis, causas, quas tibi in aliis litleris expressi-
bilem faciant compositionem. Unde quoniam nos mus, et alias quas expedire viderint, cognoscendi,
pacem tuam et Ecclesiae omnimode unam reputa- in terram luain cismarinam excellentiee tuse lega-
nius, nec magis, nisi quia ipsam majorem eccle- tos duximus destinandos : quibus vices nostras in
siae universali collaturarn credimus utililalem, op- omnibus ita plene commisimus exsequendas, sicut
lamus, fraternitalem luam per apostolica scripta illis, vel aliis apostolicee sedis legatis, ecclesia Ro-
rogamus, monemus, consulimus, et niandamus mana committere consuevit. Eapropter serenitatera
quatenus, quam periculosus prsesentis temporis ttiam per apostolica scripta rogamus, monemus, et
slalus existat, et quantttm Ecclesia tibi commissa exhoiiamur in Domino, quatenus ipsos, sicul lan-
praesenlia et consilio tuo indigeat, considercs dili- tos viros et apostolicse sedis legatos, honorifice et
gentius et attendas, ad pacem et concordiam inler benigne recipias, et Biansuete, prout congruit regio
te et memoratum regcm fundandam, quantumcun- " iionori, pertractes, ut antiquam devolionem tuam
que salva tua etEccicsise honestate fieripossit, ani- in filiis suis sancta Romana Ecclesia reeognoscat,
roum et volunlalem tuam inclines. et excellentiee tues ac toti terrse tuoe gubernationi
Et si tibi in his non orania secundum beneplaci- commissse,incrementum inde non raodicum valeat,
tum tuum succedant, ad praesens dissimules, quas cooperante Domiiio, provenire. Ea vero, quse subli-
corrigenda fuerinl, ad statum prislinum, processu mitall tuee ex parte noslra proponent, ilagraviter
temporis, auctore Domino, reducturus. Nec pro admittas, et pronipto auimo acquiescas, quod Do-
verbo, quod nos in Chrislo charissimo filio nostro minus in his et ecclesia sua dignis prseveniatur ho-
iliustri Francorum regi secundum petitionem luam noribus, et tu ipse, ac universa terra luse guberna-
significavimus, le a pace et concordiee bono quo- lioni commissa, fructum inde multiplicem, et a
quo modo retardes, aut ab his animum et volunta- Deo praeinium, et coram hominibus Iaudem et glo-
tem tuam avertas, dummodo in convenlione tuam riam, suscipere valeas.
et Ecclesiae, sicul diximus, honestateni valeas con- [Hoc vero transcriplum nulli mortalium reve-
servare. Quoniam mulla poteris in posterum pau- les, nisi soli magistro Gunterio, quia fidem meam
iatim habila discretione avellere, qnse si modo ex- super hoc raagistro Galtero ita slricle, ut voluit,
(' dcdi
priraeres, viderentur aliquid magni continere. Ye- (81).]
rum in jam dictos cardinales polcs omnino conli- CDXLVII.
dere, nec de raemorato Willelmo oportet te quo- Adtione Ludovicum VII regem Francorutn.— De kca-
mojolibet dubitare, quoniara nos ei, ut ad pacem per Franciam TlwmmarchiepiscopoGunii.-a-
riensi conunissa.
tuam viribus lolis intenderet, firmiler et distincte
nobis [Ibid.]
injunximus : et ipse tanlum proraisit, quod Intercseteramagnificcnlise luse et devotionis in-
nos inde nullalenus dubilamus. signia, illud specialiicr animum nostrum vehemen-
De csetero fraternitalem luam rogamus, atquc ler accendit: qtiod vcnerabilem fratrem nostrum
nionemus, ut diiectum filitim nobilem virura co- Thomam archiepiscopum Cantuariensem, virum
niilem Flandrenscm ex parte nostra diiigenter con- siquidem religiosum, discretum pariter et hone-
vcnias, et inslanlius exhorteris, ut nostra et ec- slum, et nobis el universae ecclesise Dei charum
clesise neccssitate inspecla, nobis in aliquo libera- omnimodis et acceptum, et tot el tanlis honoribus
liter studeat subvenire. Non enim credimus quod preevenisti, et ei lam ampla el tam niagnifica Im-
acceptiorem Deo eleeniosynam possit facere, quam manilalis beneficia regia munificenlia dignalus es
si nobis ad prsesens ad tuendam ecciesios liberlatem ]D largius erogare. Super quo uiique serenitali tuoe
dignse subventionis solalium satagat exhiberc. quanlas et quas possumus gralias exhibemus, et
CDXLYI. clemenliam tuam exinde immensis in Dominolau-
Ad Henricum regem Anglim. — Ejusdem argu- dibus commendamus, id sicut Deo, cui haecpotius
tnenli. in persona illius fecisli, gravissimum, ita nobis ac-
[Ibid., col. 883.] ceptum pufanles, tanquam si hoc personas noslras
Magnificentieetuoe pclilionibus gralanter admis- specialiter impendisses. Et quoniam ejusdem ar-
sis, et voluntati luoein omnibus, quantum cum chiepiscopi pacem totis cordis affeclibus exoplamus,
Dco et jusiitia possumus, satisfacerc cupientes, dileclos filios r.ostros Willeimum tituli S. Pclri ad
et tibi, el honori tuo deferre, dilectos filios noslros, Yincula, ct Oddonem S. Nicolai in Carcere Tul-
Willelmum tifuli S. Petri ad Yincula presbyte- liano diaconum, cardinales, ad charissimuni in
rum, et Oddosiem S. Nicolai in Carcere Tulliano Chrislo filium noslrum Henricum illustrem Aii-
diaconum, cardinales, viros siquidem Iitteratos, glorum regem duximus deslinandos, ut inter emn-
(81) Vcrba uncis inclusa Alexandro auctori non ThomosCantuaricnsis usum occulle descripsit, ad-
deljcntur, sed ab alieno quodam, qui cpislolani in dila sunt. JArrfi.
4!9 EPISTOL^ ET PRIVILEGIA. — AN. 1167. 4SO
dem regera et prsefatum archiepiscopum, ad utrius- A et praesentis seripti privilegio communimus. Quia
que lionorera pariter, et perfectam concordiam et vero canonicum ordinem observare el secundum
pacem, Doniino cooperanle, reforment; et in ipsius B. Auguslini Reguiam vivere devovistis, volis
rcgts terra transmarina causas emergenles audiant vestris iibenter annuimus, el ipsum ordinem in
ct cognoscant, et ibidem aposlolicoe scdis legaiione eadem ecclesia perpeluis temporibus inviolabiliter
funganlur. permanere apostolica auctorilate sancimus, sla-
Eapropter magnificentiam tuam per apostolica luenles ul quascunque possessiones, queecunque
scripta rogando monemus, et exhortamur in Do- bona eadem ecclesia in praesentiarum juste et cano-
mino, quatenus pro Ecclesise Dei revereniia, et nice possidct, aut in fulurum concessione pontili-
iionore B. Petri, et noslro, apud j'am dicium re- cum, largitione regum vel piincipum , oblalione
geai et arciiiepiscopum.partes tuas efficaciter inter- fidelium, seu aliis justis modis, praestanle Domino,
ponas, el studiosius elabores, quod ad honorem poteritadipisci, firma vobis vestrisque successoribps
Dei el Ecclesise, et sui etiam commodum et aug- et illibala permancant. Parlem quoque decimarum
mentum, amicabiliter inler se et pacifice conve- de parochianis vestris, quae secundum sacros ca-
niant: et ad hoc animos et voluntates suas, salva noncs el sanctorum Patrum constitutiones vestram
i>
ipsius archiepiscopi et Ecclesise honestate, omni- conlingit ecclesiam vobis nihilominus conlirmamus.
inodis inclinent. Quod si per sludium j"am dicto- Addentes etiam inlcrdicimus ne quis prior in ipsa
rum cardinalium, et laborem et operam tuam, pax ccclesia qualibel subreplionis aslulia, seu violenlia
inter eos et concordia poterit reformari, Ecclesia, praeponalur, nisi quem fratres ipsius loci commu-
quae luo post Deum est specialiter adjulorio fulla, niler, vel pars sanioris consilii canonice provide-
non modictim inde suscipiet incremeniura : et lu rint eligendum. Sepulturam quoque ipsius loci
ab oninipotente Deo in illa fclici retributione ju- liberam esse concedimus, ut eoruro devolioni et
storum speciale'proptcr boc prsemium obtinebis. extremse voluntati qui se illic sepeliri delibera-
Si autem (quod Deus avertat!) convenire non pos- verint, nisi forte excommunicaii, vel inlerdicli sint,
sint, diimmodo reghe voluiitati sederet el benepla- nullus obsislat, salva lamen justitia matricis ecclc-
cito tuo, nobis per omnem modum comnlaccret, et siae. Clericos vero vel laicos liberos et absolulos,
gratum valde cxisleret et aceeptum, quod, si abs- e sseculo fugieutes liceat vobis sine alicujus con-
que gravi scandale personarum regni tui fieri tradictione, ad conversioncm suscipere. Prohibe-
posset, nos prsenominatum archiepiscopum specia- mus aulem, ut nulli fratrem, post factam in loco
lis honoris prserogativa inler cseleros donaremus, p ipso professionem, absque prioris sui licentia fas
ct sibi vices nostras committeremus in illis parti- sit temere de claustro discedere; discedentem vcro
bus exsequendas. Unde serenitatem tuam quanla sine communium liuerarum caulione nullus audeat
possumus prece rogamus, ul si pacem, salva ho- retinere.
nestate sua, et Ecclesise, quod omnimodis op- Prseterea sentenliam, quam venerabilis fratcr
taremus, habere non possit, nobis super his vo- noster Henricus Gradensis patriarcha et dileclus
Iuntatem tuam sub omni ceieritate studeas inli- filius noster Ildebrandus basilicae Duodecim Aposto-
mare. Et hoc interiin babeas omnino secretum. lorum presbyter cardinalis apostolicac sedis legatus
CDXLVIII. controversia inler vos et dominicum Plebanum
Ecclesiam S. Salvatoris Venelam tuendam suscipit. Sancti Bartholomsei de quibusdam parochialibus
(Laterani, Jan. 5.) domibus, scilicet super domibus justorum Mauro-
[CORNELII Ecclesim Venelm,XIV, 97.] cenorum Gradonicorum ; Grascorum Leonardi Fra-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- delli et Dominici Aurei quas quisque sui juris esse
lectis filiis YIVIANO priori ccclesise S. Salvatoris in dicebat quondam diutius agitata, rationabiliter
Rivoallo sitae ejusque fratribus, tam prsesentibus protulerunt, sicut in authentico scripto illorum
quam fuluris, canonicam vilam professis in per- D exinde facto noscitur contineri, auctoritate apo-
peluum. slolica confirmamus; statuenies ut nullus sine
Ad hoc universalis Ecclesias cura nobis a provi- vestro cousensu parochianis vestris in infirmitate
sore bonorum omnium Deo commissa est, ut rcli- positis pcentlentiam dare, aut eos inuugere, vel ad
giosas diligamus personas et beneplacentem Deo sepuituram recipere, nisi salva jusiitia ecclesise
religionem modis omnibus propagare sludeamus. veslras in parle lestamenti audeat.
Nec enim Deo gratus aliquando famulatus impen- Decernimus ergo, etc.
ditur, nisi ex charitalis radice procedens in puritate Ego Alexander catholicae Ecclesiae episcopus.
religiohis fuerit conservatus. Eapropter, dilecti in Ego Walterius Albanensis episcopus.
Domino filii, veslris justis postulationibus clementer Ego Ubaldus presbyt. card. tit. S. Crucis in Je-
annuimus el praefatam B. Salvalor-is ecclesiam in rusalem.
qua divino mancipali estis obsequio, ad exemplar Ego Joanncs presb. card. SS. Joannis et Pauli
praedecessorum nostrorura felicis raemoriee Inno- til. Pammachii.
centii, Eugenii, et Anastasii RomanoFum ponliii- Ego Guillelmus presb. card. tit. S. Petri ad Yin-
cum, sub B. Petri et nostra protectione suscipimus cula.
451 ALEXANDRl III PAP^E 45?
Ego Boso presb. card. S. Pudcntianse tit. Pa- A tinenti; iiortum, cum vincis extra eamdem civita-
storis. tem; campos quos habetis in territorio de Cuiiida,
Ego Petrus presb. card. S. Laurenfii in Damaso. ct quidquid prsescriptum monasterium a quadra-
Ego Theodinus presb. card. S. Vitalis til, Ve- ginla annis huc usque j'ustO litulo, quiele et in-
slinoe, concusse possedit; et impraesentiarum noscitur pa-
Ego Galdinus presb. card. lit. S. Sabinae et cifieepossidere, vobis nihilominus aucloritate apo-
archiepiscopus Medioianensis. slolica confirmamus. Decernimus ergo, etc.
Ego Jacinlhus diae. card. S. Marise in Cosme- Ego Alexander Ecclesiae catholicse episcopus si-
din. gnavi.
Ego Cinlhius diac. card. S. Adriani. Ego Bernardus Portuensis S. Rufinae episcopus.
Datum Laterani per maimm Gerardi, sanctoe EgoBaltcrius Albanensis episcopus.
Romanse Ecclesiae notarii, Nonis Januarii, indictione Ego Uraldus presbyter cardinalis lituii S. Crucis
xv, Incarnalionis Doniinicaeanno 1166, poutificalus in Jerusalem.
vero domni Alexandri papae III anno octavo. Ego Bozo presbyler cardinalis S. Pudeiitiaiise ti-
CDXLIX. tuli Pasloris.
Pstsessiones monaslerii Sancti Savini Tarbiensis B Ego Ptirus presbyter cardinalis tituli S. Lau-
confirmat. rentii in Damazo.
(Laterani, Mart. 17.) Ego Teodiiilus presbyter cardinalis tituli Vestinse.
[Gall. Christ., I, Inslrum. 193.] Ego Hyacintbus diaconus cardinalis S. Marise in.
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, dile- Cosmedin.
ctis (iliis DEUSDET eleclo SanctiSavini, ejusque fra- Ego Odo diaconus cardinalis S. Nicolai in Curcere
tribus tam praesentibus quam futuris, regularem Tuliano.
vitam professis in perpetuum. Ego Mansfredus diaconus cardinalis ad Velum
Quolies illud a nobis pelitur, elc, in quibus hoec Aureum.
propriis duximus exprimenda vocabulis. Casirum Ego Hugo diaconus cardinalis S. Euslachii j'uxta
ipsum in quo idem monasterium situm est; eccle- templum Agrippoe.
siam Sancti Joannis cum viila de Bencus cuni per- Ego Pelrus de Bonozo S. Mario?in Aquiro diaco-
tinenliis suis; ecclesiam Sancti Marlini de Arsis- nus cardinalis S. MariseNovoe.
sans cum omnibus quse inTra ejusdem terminos Datum Lalerani per manum Gerardi, S. R. E. no-
ideni monastcrium habet; ecclesiam Sancti Mar- tarii, xvi Kai. Aprilis, indiclione xv, Incarnalionis
lini de Cauteres cum balueis, et quidquid in valie ^ Dominicoe anno 1167, pontificatus vero domni
ipsa, vel in yfEslivishabetis; capellam Sancti An- Alexandri papse III anno vm, cum sigillodictisutnmi
dreoe deSolon.villam de Neslalas cum terminis suis, ponlificis.
el capella Sancli Petri ejusdem villae; c.apellani CDL.
Sancti Bartholoma3i d'Adast; capeilam Sancti Mar- Ad Thomam Canluariensem archiepiscopum. — De
lini de Balaignas ; ecclesiam Sanctae Mariee dc Ca- Hugone comite absolvendosi ablata restimerit.
stel; ecclesiam Sancti Saiurnini de Orout, et quid- (Laterani, April. 22i)
quid infra lerminos ipsius vilise habetis; capellam [Epist. S. Tlwmmed. GILES,II, 25.]
Sancti Caeciliaede Uzol; ecclesiam Sancti Satur- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
nini d'Ugos ; quidquid habelis in ecclesia SanctiB nerabili fralri THOMXCantuariens: archiepiscopo,
Marise de Cera; quidquid habelis in villade Arreins, salutem et apostolicam bencdictionein.
iu praediis, decimiset rusticis; quidquid habctis in Ad luoediscretionis notiliam volumus pervcnire,
villa d'Aucun, el in villa de Guaiilaguos, et in villa nos venerabilibus fratribus noslris Wintoniensi et
de Areisans, et in villa de Bun, in praediis, dccimis Vigornensi episcopis in mandalis dcdisse, ul a no-
et rusticis; quidquid habetis invilia d^Arras, et in- j) bili viro comite Hugone, sufficienfe caulione re-
fra terminos ejusdem villa;; quidquid habelis in cepta, quod eorum super his, pro quibus excoin-
Villa-longa, et in ecclesia ejusdem villae, inpreediis, municalus est, parebit mandalo, eumdem ab ea
decimis et ruslicis; ecclesiam Sancti Yincentii de senlenlia, qua tenetur, omni corifradictionc et ap-
Beaviens, cum peiiincnliis suis; villam de Souin, pcllalione cessante absolvant, et eumdem postca
cum pertincnfiissuis; boveriam de Puisseda, cum universa, quae canonicis de Panlaneia abslulit, aut
pertinentiis suis; boveriam de Sois, cum perlinen- • cpiscopis per eum ablata tenenlur, sibi infra qua-
tiis suis; quidquid habetis in villa de Lttrp, in prae- dragiuta dies sequentes cum integrilale rcstituere
diis et decimis; quidquid habelis in villa de Curel, per caulionem acceptam compellant; si verocomes
et infra terminos ejus, in vaile de Baretge; cellam ad mandalum illud restitulionem infra lcrminuin
Sanclse Mariae, cura pertinentiis suis ; quidquid ha- sibi praefixum non-fecerit, ipsi eumdem occasione
bslis in ccclesia Sanclse Marise de Villars; boverias et appellatione sublala in priorem excomraunica-
deThiezamei Balaignam, cura pertinentiis suis ; tionis sentenliam rcducant. Quod si cpiscopi prse-
quidquid habetis in ecclcsia de Geu; domos quas libati adimplere neglexerint, tu memoratum conii-
habclis in Syracusana civifate, curii solo sibi pcr- lem infra iriginla dies post proescriptos quadraginta
433 EPISTOL.& ET PRIVILEGIA. — AN. 1167. iU
in senteiiliam prislinam reducere non poslponas. A clesias et clericos de castro et burgo Nonantulae,
Si autcm Ilugo ad salisfactionem venire voluerit, sicul antiquitus est observalum. Nulli eliam bomi-
tu eum satisfaclione exhibita facias per alium vel nurn liceat ecclesiam vestram lemere perturbare,
per te ipsum absolvi. Yerum si idem Hugo in- aut ejus possessiones auferre, vel ablatas retinere,
fra annum post latam in eum senlentiam non resi- minuere, vel lemerariis vexationibus fatigare, sed
puerit, lotam terram ej'us extunc interdicto sub- omnia integra conserventur tam luis quam clerico-
jicias. rum et pauperum usibus profutura. Sane de pre-
Dalum Laterani, x Kalendas Maii. sbyteris qui per parochias ad raonasteria perlinen-
CDL bis. tes in ecclesiis constituuntur, praedecessorum no-
EcclesimMutinensis immunitales et privilegia con- strorum sanclae memoriae Urbani II et Calixli II
firmat. Romanorum ponlificum sententiam coniirraamus,
(Laterani, Maii 4.) slaluentes ne abbates in parochialibus ecclesiis,
[TIRABOSCHI, MemorieModenesi,II, 93.] quas tenent, absque episcoporum consilio presby-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, vc- teros collocent, sed episcopi parochiae curam cum
nerabili fralri.... Mutinensi episcopo ejusque suc- abbatum consensu sacerdoli commitlant, ut ejus-
cessoribus canonicesubstituendis iu perpetuum. modi sacerdotes de plebis qtiidem cura episcopo ra-
Sicut injusla poscentibus nulliis est tribuendus tionem reddant ; abbati vero pro rebus teraporali-
effectus, sic legitima desideranlium non est diffe- biis ad monasterium pertinentibus debitam subje-
renda petitio. Tuis ergo, frater in Christo charis- ctionem exhibeant, et sic sua cuique jura serventur.
sime, precibus annuenles, ad perpeluum sancloe, Si qua igitur in futurum, etc.
cui, Deo auctore, praesides, Mutinensis Ecclesiaepa- Ego Alexander catholicseEcclesiaeepiscopus sub-
cem ac stabilitatem procsentis decreti aucloritalei scripsi.
sancimus, ut universi Mutinensis episcopatus fines Ego Bernardus Portuensis Ecclesise episcopus.
quieti deinceps omnino et integri tain tibi quara Ego Gualterius Albanensis episcopus.
tuis successoribus conserventur. Qui nimirum fi- Ego C. Moguntinus archiepisc. et Sabinensis
neshis distinctionibus distendunlur, videlicet aler- cpisc.
minis illis qui Lucanum et Pistoriensem episcopa- Ego Hubaldus presb. card. tit. S. Crucis in Je-
tus a Mutinensi dividunl usque ad flumen illud rusalem.
quod appellatur Burana, et usque ad lerminum il- Ego Joannes presb. cardin. tit. Sanclorum Joan-
lum qui Mutia vocatur, alque inde usque ad illumi f, nis et Pauli.
leruiinum qui Bononiensem episcopalura a vestro Ego Henricus presb. card. lit. SS. Nerci et Acliil-
episcopatu disjungit; ex allera vero parte usque: la;i.
ad terminos, qui episcopatum Mutinensem a Re- Ejo Guillelmus presby. card. S. Petri adYin-
gino discernunt. Ecclesiarum vero, quse infra hos; cula.
terminos continentur, consecrationes, clericorumL Ego Boso presb. card. lit. S. Pudentianse lit. Pa-
promotiones, decimas etoblationes secundum san- sloris.
ctorum canonura constiluliones, tibi tuisque suc- Ego Theodinus presb. card. S. Vilalis lit. Vc-
ccssoribus, sicut hactenus noscimini libere ac pa- stiiise.
cifice habuisse, concedimus et confirmamus ; proe- Ego Jacynlhus diac. card. S. Mariae in Cosme-
cipue in plebe Sanctse Mariasde Bodrunlio quae eslt . din.
in curte Sicci et in capellis ejus ; in omnibus ec- Ego Oddo diac. card. S. Nicolai in Carcere Tul-
clesiis quaesunl in castio el in curte Solariaeel ini liano.
plebe Roncalise ; in omnibus ecclesiis de Ponte- Ego Ardicio diac. card. S. Theodori.
Ducis, in ccclesia de Camurana ; in ecclesiis de; Ego Cinlhius diac. card. S. Adriani.
Curte Curtiole, in ecclesia de Sclopano, in ecclesiai D Ego Manfredus diac. card. Sancli Georgii ad Yc-
Sancti Pelri in Siculo, et in ecclesiis quse sunt ini lum Aureum.
castro veteri, et in curte ipsius ; in omnibus eccle- Ego Hugo diac. card. S. Eustachii juxta templum
siis quae sunl in castro etin cuiie Panciani deLeo- Agrippee.
nensi abbalia ; et in omnibus ecclesiis qtiae sunt ini Ego Vilellus diac. card. SS. Sergii ct Bacchi.
plebe Rubiani : qusecunque prseterea bona, quas- Ego Petrus diacon. cardin. S. Marioein Aquiro.
cunque possessiones vel in praesenli legitimo pos Ego Jer. diac. card. S. MariaeNovse.
sidelis, vel in futurum, largienle Deo, j'uste at- Dalum Laterani per manum Hermanni, tit. S.
que canonice poterilis adipisci, firma libi tuisqui3 Susannae presbyt. cardinalis, iv Nonas Maii, in-
successoribus el illibala permaneant. diclione xm, lncarnationis Dominicae 1167, pon-
Decernimus ergo ut nulli omnino episcoporunl lificatus vero domni Alexandri III papae anno
facullas sit infra praedictos fines sine tuo vel suc• VII(82).
cessorum tuorum consensu ecclesiam consecrare CDLI/
chrisma conficere aut clericos ordinare prseter ec- Ad Willeltnum et Oltonem cardinales legatos. —
(82) Signa chronologica non concordant. Leg. indicl. xv, pontificatus anno vm.
455 ALEXANDRIIII PAPJE 456
Significat niliil jurium ademptttm esse Thomm A nos et ecclesiam debeat incessanter augeri, ct
Catituariensi arclriepiscopo. vobis exinde perpetua valeal laus et gloria eompa-
(Laterani, Maii 7.) rari.
[Epist. Gilberti Foliol ed. GILES,II, 55.] Datum Laterani, Nonas Maii.
Post discessunl vestrum graves ad nos fuerunt CDLII.
rumores perlati, dilectum scilicet lilium nostrum Raimundo episcopo Brixiano el ejus successoribus
Joannem Saresberiensem decanum pubiice propo- asserit jus ad dexlram archiepiscopi Mediolanensis
in synodis sedetuli.
suisse, quod cum episcopos, et alias personas ec- S. Mariam Novam, Maii 51.)
(Uomse, ap.
clesiasticas, et saeculares de regno Anglorum a ju- Ilalia sacra, 1Y, 544.]
et venerabilis iratris nostri (UGHELLI,
risdiclione potestate ALEXANDER servus servorum Dei, ven.
episcopus,
Thomae Canluariensis archiepiscopi exemerimus, fratri RAYMUNDO Brixise episcopo, salutem et apo-
juxta bencplacitum et voluntalem regis Anglorum, slolicam benedictionem.
ad ejus disposilionem pariter et condemnalionem Ex transmissa nobis relatione tua, et ab ore bonae
intenderemus, etvos pro hac re specialiter mittere memoriae Obcrti quondam Mediolanensis archiepi-
deberemus. Aliud quoque nobis insinualum est, quod n
scopi jampridem accepimus quod, cum Mediola-
Joannes Cumin omnia rescripta litterarum n.ostra- nensis Ecclesiae fuerinl convocati, tu a
suffraganei
rum, quas a nobis oblinuit, Guidoni Cremensi mon- dextris archiepiscopi sedem debeas propinquiorem
stravit, et sibi secreta noslra detexit. Unde idem habere, licet inler se et Yercellensem super hoc
archiepiscopus erubescentia et dolore confunditur, mota fuissel, unde libi jampridem noslras
et charissimus in Clirislo filius nosler Ludovicus quaeslio confirmalionis litteras meminimus indulsisse. Ye-
illustris rex Franciae, et principes ejus non parum rum
sunt de hujusmodi rumoribus conlurbati et vehe- quoniam litteras illas postea deperiisse audi-
vimus, devolioni luae, et per te successoribus luis
nienler commoli. Licetautem a pluribus nobis pro-
et credibile praescriptam sedem auctoritate apostolica confir-
ponatur, quo.iammodo videatur, quod mamus, et
preesentis scripti pafrocinio commuui-
prsedictus Joannes pro honore et exallatione pree- nius, statueutes ut nulli omnino hominura Iiccat
dicti archiepiscopi et ecclesise suoe, et pro libcrtate hanc paginara nostrae confirmationis infringere,
Ecclesiae lanfum, et ita fideliter laboraverit, quod
vel ei contravenire. Si quis aulem id
sludio et solliciludine sua, poslquam ad propria aitentarealiquatenus
picesumpserit, indigiiationem omnipolen-
rediii, viros ecclesiasticos, qui regia caplionedeii- lis Dei, et beatorum Pelri et Pauli apostolorum'
nebanlur, ab ergaslulo carceris fecerit liberari. Et
senoveritincursurum.
eliam idem Joannes per lilteras suas nobis signifi- C ejus Dalum Romeeapud S. Mariam Novam prid. Kal.
cavit regem publice coram multis dixisse se velle
Jun.
clericissuaeterroeillamlibertateni, quam tempore a CDLIH.
Henrici avi sui habuerat, servare. Quia tamen Ad Henricum Remensem archiepiscopum. — Pro
hujusmodi fama usque adeo crevit, quod in par- causu abbatis Sancli Remigii et Si. mutieris.
libus iilis opinionem nostram sinistra facit acsti- (Romae, ap. S. Mariam Novam, Jun. 1.)
matione corrodi, discrelionem vestram monemus [MARtEN,Ampl. Collect.,11, 741.]
alque roandamus, quatenus conlinuo per litleras ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, vc-
nostras proedictum archiepiscopum consolari cu- nerabili fratri HENRICO Reraensi arcliiepiscopo, sa-
relis, et omni ab animo ejus ainariludinem et su- lulem et apostolicam benediclionem.
spicionem tollentes, eura prsedicto regi in prirais Causam quae inter dilectum filium nostrum abba-
reconciliari, et plenam inter eos pacem componere tem Sancti Remigii et Si. mulierem super quodam
omnimodis intendatis, el quanla poterilis ad hoc molendino et alveo ejusdem molendini noscilur
solliciludine et diligentia elaboretis : ila quod sibi agiiari, experientiae tuae committimus audiendam
et ecclcsise suae anliqua jura et libeiiates integrect j) et fine debilo terminandam. Quocirca fraternitaii
iliibale servctis ; nec in lerra ipsius aliquid, quod tu* per apostolica scripla mandamus quatenus,
niagnum sil faciaiis, et in regnum ej'us, si vos in- cum exinde fueris requisitus, ulramque partem
trare vellel, nulla ratione inlrelis, nisi archicpisco- anle tuaro preesentiam convoces, el rationibus hinc
pussibi primitus integre reconcilietor, quia sujier inde auditis et cognitis, eaindem causam, justitia
hoc noliis et vobis detraheretur plurimum, et com- mediante, decidas.
munis vox omnium honesiatcm nostram sinistris Data Romaeapud Sanclam Mariam Novani, Kal.
detractionibus Iaceraret. De Joanue vero Cumin, Junii.
si ila esse inveneritis, districlam jusiiliam faciatis, CDLIV.
ita quod alii debcanl a similibus dclerreri. Yolumus Ad Goldihum archiepiscopum Mediolancnsem.— 17/
lollat privilcgia qumdam a Robaldo qiiondam ar-
autem ul in omnibus actibus et operalionibus ve- chiepiscopo canonicis Modoeliensibusin injuriam
slris circumscripte, et malure, ac provide vos ba- parlhenonis Cremeltensis concessa.
beatis, ila quod adversus nos r.ulla possit detra- (Romae, ap. S. Mariam Novam, Jun. 13.)
clionis maleria subrogari, et devolio uiriusque re- [Giulini, Memoriedi Milano, lom.Yl.p. 555, Prob.]
gni pcr studium et conversalionem vestram circa Suggeslum est nobis et quasi pro ceiio monsira-
457 EPISTOL^E ET PRIVILEGIA. — AN. 1167. 458
tum, quod boiise memoriee Robaldus anlecessrir A episcopi non possumusnon mifari quod, cum di-
tuus quondam Mediolancnsis archicpiscopus con- lecti filii nosfii C. (84) et M. sanctaeRomanoeEccle-
suetudines et libertates ecclesiee tibi commissse sias diaconi cardinales, sibi olim auctorilatc nostra
adhuc ignorans, arcliipresbytero el canonicis de mandassent, ut Ersendi mulieri, ab 0. Rufo cen-:
Modoetia bujusmodi concessionem fecit, quod cum tum faceret solidos, quos eidem mulieri de man-
abbalissa monaslerii de Cremclla ibidem eiigitur, dato noslro adjudicarunt persolvi, uec eoriim nec
per jam dictum archipresbjicrum intronizetur, et noslrum mandalum implevit, nec prseijiclurn O.
moniales per etnndem obedienliam sibi promittant, sicut ei luerat injunclum, excommunicavit. Ideoque
el laici debeant fidelilatcm jurare. Unde, quia oe- fralernilali tuse per apostolica scripla mandamus,-
casione ista praescriplo monasterio desolalionem quatenus si praediclus episcopus niandalum no-
oiiininiodamaudivimus immiiiere, et archipresby- strura non fuerit exsecutus, preefalum 0. cenlum
terum, et canonicos ad ejus deslruclionem eniti, solidos, secundum quod a cardinalibus judicaiuiii
prselibatam concessionem, si res ita se habel, in est, praenominatee mulieri cum integritate persol-
irritum revocamus et nullas in posterura vires ha- vere omni cum dislrictione compellas. Quod si
bere decernimiis, fraternitali tuas praesenlium au- mandalo ttio inobediens esse praesumpserit, eum
ctoritate mandantcs ut ipsum auctoritate nostra R quousque id plenius exsequatur aucloritate nostra,
cassatam denunlies, etnullam firmitatem in poste- nullius appellatione obslanle, excommunicatum
rura oblinere. esse denuniies, et ab omnibus facias attentius evi-
Datum Romaeapud Sanetam Mariam Novam, Jd. tari. Praeterea quoniam de Pag^ sacerdole et Guil-
Junii. lelmo burgensi praefata mulier multipliciter con-
CDLV. querilur, quod sibi multa damna et injurias irra-
Ad Rogerum archiepiscopum Eboracensem. — Man- tionabiliter intulissent, ipsos eidem mulieri de bis
dal ut ab Henrico Anglorum rege requisilus, secundum quod ratio exigit satisfacere, vel in tua
coronam Henrico, primogenito filio ejus, im-
ponal. prsescnlia plenitudinem justitise exhibere nihilomi-
(Romaeap. S. Mariam Novam, Maii 31.) nus, si opus fuerit, ecclesiaslica censura com-
[Epist. S. Tlwmmed. GILES,II, 45; -BoehriieriCorp. pellas.
jur. can., H, app, 309.] Dala Romoe, apud Sanctam Mariam Novam, v
Quanlo per charissimum filium nostrum Henri- Kaleudas Julii.
cuni illuslrcm Anglorum regera, ampliora incrc- CDLVH.
menta et commoda in luytis necessilalis arliculo Ad eumdem. — De sttspicionefttrlivarum litlerarutn
p
Ecclesiae Dei provenisse noscuntur, et quanlo nos habila in Milonem.
euin pro suaedevotionis constantia majori affeclione (Romae, ap* S. Mariam Novam, Jun. 28.)
diligimus, ct chariorem in nostris visceribus reti- [Ibid.]
nemus; tanlo ad ea quee ad honorem, incremeri- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, vc-
ttim et exaltationem ipsius et suorum cognoscimus nerabili fratri HENRICO Remensi archiepiscopo, sa-
perlinere, libentius et prompiius aspiramus. Inde lutem et apostolicam bcnedictionem.
est quod ad ejus pelilionein dilectum filium no- Ex narralione Milonis clerici preesenlium latoris
slrum Henricum primogenilum filium suum, com- accepimus, quod Eustacliius et Theob. lilteras,
municato fralrum noslrorum consilio, ex auctori- quas olim pro negotio Hersendis mulieris et iilio-
tale beali Pelri ac nostra concedimus in Anglia co- rum suoruro contra eos fraternitati tuee transmisi-
roiiaiidum. mus, falsas esse dixerunl, ct in cancellaria nostra
Quoniam igifur hoc ad officium tuum pertinet, non fuisse compositas perlinaciter asseverarunt.
fiaternitali tuae per apostolica scripla mandamus, Nos vero ex rescriplo ipsarum et ex confessione
quatenus, cum ab eodera filio nostro rege propter illitis qui eas composuit, modum et stylum scri-
hoc fueris requisilus, coronam mcnioralo filio suoi j) bendi Romanae Ecclesiae cognoscenles, ipsas veras
ex auctoriiate aposiolicse sedis imponas. Et nos,, esse et omni suspicione falsitatis carere luoesolli-
quod a te exinde factum iuerit, ratum ac firniuini citudini denunliamus', et praedictum Milonera, qui
decernimus perroanere. Tu vero debilam ei subje- a nobis easdem litleras impetravit, nulla volumus
ctionem el reverenliam, salvo in cmnibus patriss propter hoc nola Vel improperii macula denigrari.
sui mandato, exhibeas el alios similiter commoneass Yerumtamen nolumus quod earum tenori, in ea
exhiberc (85). parte praecipue ubi agitur de debitoribus, innitaris.
CDLVI. Nihilominus eliam diligenlia? tuoe praesentium au-
Ad Henricum Remensem archiepiscopum. — jPro, cloritate injungimus ut proefatosviros, Eustachium
quadam muliere Hersendi. et Theob, si eos culpis suis exigentibus excom-
'Romae, ap. S. Mariam Novam, Jun; 27.) municasti. nisi eidem mulieri, de his pro quibus
[MARTEN,Ampl. Collect.,1], 741.] excommunicati sunl, plenarie, prout est equitas
Super negligentia el tepiditale Catalaunensisi ralionis et ordo juslilise jioslulat, satisfecerint,
(83) Ap. Boehm. add. : Datum R. can. apud S. (84) Cinthius liluli S. Adriani, et Matfredus lituii
Mariam Novam, xv Kal. Julii. S. Georgii in Vclabro
PATHOI..CC. ia
459 ALEXANDRlIII PAP;E 460
nulla ratione absolvas, scd senleniiaiii ipsara usque A Daluni Ronue, apud Sanctam Mariam Novsm Kal.
ad dignam salisfaclionem facias iiiviotabiliter ob- Julii.
servari. Fralri quoque noslro Catarauiiensium epi- CDLIX.
Ad Wiltelmum cl Ollonem apostolica; sedis legalos.
scopo ex noslra et tua parte districte prohibeas, —Vt pro bono EcclesimregesFrancorum et Anglice
ne preedicto Miloni, qttia curiam nostram frequen- concordentur el in Anglia, de stalu regni el Ec»
lat, ullam niolesliara vel gravamen irrogare prae - clesimsine seitu ThotnmCantuariensisnihil aijunt.
sumat, ct si ipse occasione isla illum molestare (Beneventi, Aug. 22.)
praesunierel, cuin tuearis propensius el defendas. [Epist. Gilberii Foliol, H, 57.]
Datum JAomse; apud Sanctam Mariam Novam, ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei,
iv Kalendas Julii. WILLELMO Sancli Petri ad Viucula presbylero, cl
CDLVHl. OTTONI Sancli Nicolai in Carcere Tulliano diacoiio
Ad eumdem.— Commendatioet exhorlatio ut sibi cardinali, et apostolicae sedis legatis, salufem et
subveniat, el ul regetn ad idem convertat, ei de benedictionem.
negotio magistri G. presbytcri pro prmbenda Sues- aposlolicam
sionis. Quanla universae Dei Ecclesise et pracseriim Ro-
(Romse, ap. S. Mariani Novam, Jul. 1.) manee,et orieniali detrimenla et incommoda ex dis-
B cordia cl dissensione quae inter charissiinos in
[Ibid., col. 743.]
ALEXANDER cpiscoptts, servus servoriim Dei, ve- Cliristo IHiosnostros illustres Francorum et Anglo-
nerabili fratri HENRICO Reinensi archiepiscopo, sa- runi reges per huniani generis coniigil iiiimicuin,
luletti et aposlolicam Jienedietionem. poterunt evenire, nostram decet discretionem ad-
Dum illam sincerissimam devolionem et fidii vertcre et lanto diligenlius ad ea exslingiienda
puritatem, quam circa personam noslrara, et circa iiitendere, quanio exinde majora, quod Deusaver-
promovenda negolia Ecclesiae, abhujus turbationis tat, pericula formidamus. Quocirca discrelioneni
exordio lam prudeiuer quam magnanimiter exhi- vestram per aposlolica scripla monemus, niaiida-
buisli, ad memoriam nostram sludiose reducimus, mus atque praecipimus, qualenus ad pacem inter
dcsiderium el vuluntaiem assuniimus in exhibenda eos et concordiam reformandam modis omnibus
dilectione libi tanquam fralri charissimo aequam per vos, et per alios religiosos et discrctos viros
vicem rependere, et ad honorem et incremenlum ulriusque regni intendere sludealis, et ad hoc tola
luum et Ecclesiee, cui, Deo auctore, praeesse digno- diligenlia, ct lolis viribus laborelis, vobis omniino •
sceris, prompto animo el intenta solliciludine aspi- dis prsccaventes, ne ad petilionem, vel favorem
rare. Sane quia te nostris el Ecclcsisenecessilati- „ unius aliquid stalualis, unde allcr scandalizari dc
bus eongaudere cognoscimus, et de adversitalibus beat, aul quoquo modo lurbari. Ad haec vobis dis-
non modicum conlurbari; fraternilas lua prsesen- triciius prohibcinus, ue ulerque vestrum, vel alter
tium significalione cognoscat, Urbcm cx inscilia et regnum Anglorum inlrare, vel de negoliis ejusdcm
inertia populi, et ex divino sicut credimus judicio, regni tractare, et praesertim de consecraiionibus
adversa sorte fuisse ab inimicis in parle depressam, cpiscoporuin aliquid unquam eflicere vel ordinarc
in quo nimirum Ecclesiae status non potuit non praesumal, nisi prius vencrabilis frater noster Tho*
gravari, et adversitalis incommoduro sustinere. mas Canluariensis archiepiscopus jam dicto Auglo-
Verumlamen mullo mintis quam fama feralur dam- rum regi exinlegroreconcilietur. Quod per sludiuin
num suslinuit, sicut ex relalione dileclorum lilio- cl per operam vcslram cooperante Domino ad cffc-
rum noslrorum J. ct P. clericorum fratris nostri cium posse produci confidimus,e: omnino speVamns.
Turonensls archiepiscopi, et dilecti filii Carnolen- S.cul cnim ex lilleris multorum discretorum viro-
eis elecli (85), tua discrelio ej'us rei ceiiitudinem rum acccpimus, nihil est, unde praelatus Francorum
plene cognoscet. Vcrum quoniam nos et Romana rex, et lota lerra ipsius amplius commola fuerit,
Ecclesia le semper diligcnlissimum inveniraus co- velturbata, quam exliis, quoeJoannes Siresberien-
adjulorem, providenliam luam rogamus, moneinus II) sis decanusa nobis rediens in parlibus illis dicitur
et exhorlamur ailenlius, qualenus, sicut bene cce- disseniinasse.
pisli, pro incremento et exaltatione Ecclesioecon- Datura Benevenli, xi Kalend. Seplembns.
slanter et animose labores et ejus honorem inces • CDLX.
santer studcas jiromovere, ut ex hoc ab omnipo- Ad eosdetn. — Vt eos
qui propler invasionem rerum
tenti Domino praemium merearis perenne recipere, Ecclesim per Caniuariensem archiepiscopum ex-
ct taro ipsa qiiara nos, qui in ea licel immerili, cotnniunicali fuerant, ad salisfaclionem debitam.
auclorc Doraino, rainistramus ad incremciiluin ho- prmstandatn compellant; quod si renuerint, eos
iterum excommuniccnt.
noris et exallaiionis luae Ecclesise libi coramissae (Benevemi, Aug. 2.;
omni lempore debeamus votivis cordis alfectibus
[Ibid., p. 56.)
anhelarc. ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei,
(85) Is essc videlur Willelmus ad Albas-manus lus, ct anno 1168, nondum consecralus translatiis
dictus, cx comiluni palalinorum Campaiiiae pro- ad sedem Seiionciiscm, ct posl Henricum ad Ke-
sapia gcnitus Theobaldo et Mathilde Carinthiaca, incnsem
aiuio IJ64, Roberlo episcopo Carnolcnsi subroga-
451 EPiSTOLJi ET PRlViLLGIA. — AN. 1107. m
dilectis filiis WILLELMO. lit. Sancti Petri ad Vincula A CDLXin.
presbylero et OTTONI Sancti Nicolai in Carcere Tul- Monucliis Biburgensibus prmcipit ut Hcnricum abbs-
Hano, cardinalibus et apostolicaesedis legalis, salu- tem monasterio S. Velri Sat&burgetm concedanl.
tem el apostolicam benedictionem. (Beneventi, Nov. 24.)
Siiggestum estnobis, quod quidain eorum, quos [Ibid.]
vcnerabilis fiater noster Thomas Canluariensis ar-
chiepiscopus excominunicaiioni sulijecerat, ccclc- CDLXIV.
siaesuse nec non et clericorum ejus bona et posses- Privilegium p'ro Ecciesia Ragusina.
siones detinere, et cisdem incubare prsesumunt. (Beneventi, Dec. 29.)
Unde, quoniam indignum est, ut bonis et posses- [FARLATI,Illyricum sacrum, VI, 80.]
sionibus illisdclcnlis.a viuculo debeanl, quo lenen- ALEXANDER episcopus, servus servoruni Dei, ve-
lur, absolvi, discrelioni veslroe per aposlolica nerabili fratri TRIBUNO Ragusino archiepiscopo ejus-
sciipta inandainus, qualenus jam, si sicut audimus, que successoribus canonicesubstituendis, salulem
per aliqucm sunt absoluli, ipsis cx parte nostra in et aposlolicam benedictionem.
viiiute juramenti firmiter inj'uiig:ilis, quod prse- In eminenli apostolicae sedis specuk constjluli
scriplas possessiones ct bona personis et ecclesiis, ° fratres nostros episcopos fraterna debenms chari-
de quarum jure existunt, incontinenli rclinquant ; tate diligere, ct eorum quieli ac tranquillilali auxi-
nec eas lenere, aut se de his decaetcro intromitlere liante Domino, providere. Eapropler, venerabilis
qualibti occasione praesumaril. Quod si ad vestram in Christo frater Tribune Ragusinae archicpiscope,
praeceptum 1:011feceriut, vos eos, omni diialione et tuisjustis poslulationibus cleiiieiilerannuimus, et
appellalione cessanie, iiiprioremexcommuiiicalionis ecclesiam Ragusinam, cui, auctore Dco, prsecsse
seulenliain usquead salisfactioiicm pleuariam redu- dignosccris, ad exemplar prsedecessorum nosfrorum
catis. Si vero a vobis fucrinl absoluli, id nihilonii- fclicis niemoriae Iinioccntii, Anaslasii, Adriani Ro-
nus, sicut praediximus, efliciatis. niaiiorum pontificum sub beali Pelri et nostra pro-
CDLXI. lectione suscipimus, el praesenlis scripti privilegio
Ad Alberlum aposiolicm sedis legalum. — Archi- coinmunimus, in primis siquidem slatuentes ut quas-
episcopatum Spalali.ium ei oblatum accipi vetal. cunque possessiones, quaecunque bona hssc ecclesia
(Beneveiili, Aug. 51.) in preesentiarum juste etcanonice possidet aut in
[FARLATI,Illyr. sacrum, III, 188.] futurum concessione pontilicum, largilione regum
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, Q vel principum, oblatione fidelium, seu aliis justis
dilecto filio ALBERTO lituli S. Laurentii in Lucina modis, prsestante Deo, in futurum poterit
adipisci,
presbytero cardinali apostolicae sedis legato, salu- firma etillibata inperpetuum permaneani; inquibus
tem et aposlolicam benedictionem. haec propriis duximus expriraenda vocabulis : om-
Litteras devotionis tuae palerna benignilate reci- nes parochias ad jus tibi commissee Ecclesiee perti-
pimus, et inlellecta earum continentia pro liberando nenies, scilicet, Zachulmiee regnum, regnum Servi
iilio Bon. de Siponlo, veuerabili fralri noslro Lam- lias, ac regnum Tribunise, civitalem quoque Calho-
pridio archiepiscopo, et nobilioribus de Jadra , rinensem, seu Rosse, Guduanensem, Avarorum,
juxta quod nos rogasti, lilteras salis diligentes et Licionatensem, Scodrinenseni, Drivastinensera et
eflicaces transniisimus. De caetero super eo quod Polalensem cum abbatiis, ecclesiis, et parochiis suis,
nobis significasti quod clerus et populus Spala- etc. Decernimus ergo ul nulii omnino homiuum li-
tensis te in paslorein suum voluerunt assumere, ceat proefatam ecclesiam temere perturbare, aut
tibi voiuntatem nostram et animum aperimus, ejus possessiones auferre, vel ablalas retinere, elc,
quod si eliam lu velles, et major pars fratrum no- salva sedis aposlolicss auctoritaie. Si qua igitur.etc.
strorum instaret, nulla ratione consentiremus , Ego Alexander catholicae Ecclesioe episcopus.
nec unquara possenius induci, quod a nobis ab- D Ego Bernardus, etc.
scnteris, a quibus ita pure et sincere diligeris, et Datum Beneventi per manum Girardi, sanctae Ro-
lam cbarus accrptusque haberis.Quapropter hujus- manae Ecclesiee notarii, iv Kal. Januarii, indictione
modi ab animo luo solliciludinem et suspicionem prima, Incarnationis Dominiceeanno 1167, ponlili-
omnino propulsa, injunctse libi legationi prudenter calus vero domni Alexaudri papoeIII anno nono.
et studiose inlcndas, ut Ecclesia Romana de dili- CDLXV.
gentia et studio tuo laetum incremenlum recipiat
et lu quoque de labore et vigilantia tua iructum Pullalensem, Suaciensem, Drivastensem episcopos
jubet Tribuno archiepiscopoRagusino obtemperare.
dignum valeas reportare.
Datum Benevenli, u Kal. Septembris. (Benevenli, Dec. 29 )
CDLXII. [IbicL, p. 81.]
Henrico abbaii Biburgensi prmcipit ul abbatiam S. ALEXANDER episcopus, servus servorum Dci,
Petri Salzburgensem , a Conrado archiepiscopo
monachisque oblalam, suscipiat, venerabilibus fratribus Politanensi, Suaciensi el
(Benevenli, Nov. 24.) Drivastensi, et diiectis filiis universis clericis
{Kevum chronic mon. S. Petri Salisburg., p. 241.] Suaciensium, Scutarinensium et Polinensium cc-
463 ALEXANDRlIII PAPJE 4Ci
clesiarum, salutem et apostolicam benediciionem. 1. \ clesieeet sua ipsos excommunicntioirisulijeciJ. Sed
Si qtianta sit virtus obedienlise, humili mente et ipsi in sua obsiinatione induiati delicti sui realuni
sineera devotione considerare vellelis, et quantuniui recognoscere noluerunt, nec ad salisfaclioneni re=-
bonum de iliius observantia procedat, ad cor redti- i- dirc curarunt. Unde roerilo de ipsis potest dici :
ceretis, praelalis vestris in omni deberetis humili-i- Computruerunljumenla in stercore suo (Jocl l); jani
late substerni, et eorum salubribus monitis, atque le enim videntur infixi in. limo profundi et ptiteus
prasceptis toto cordis affectu, curaretis parere. Obe- ;- abyssi os suum supcr eos clausisse videiur. Sane
dieiitiaenim sola viiiusest, quee transcendit meri-i- scire dcbent quod obcdientioe virtus omue sacrifi-
iuiii; undedicitur : Melius est obedirequam sacrifi- i- ciorum genus incomparabiliter antecedit, et per
care, quoniam quasi peccatura est repugnare et;t ipsara primum hominem qui corruerat miserabili-
quasi scelus idololatrise nolle acquiescere (/ Reg. jr. ter per superbiam, omnipotens Dcus mirabiliter
xv). Pcr inobedienliam enim primus homo corruitit coelesti gloriee reparavit. Unde nos per apostolica
(Gen. in); propler obedientiam Filius Dei nomenn eis scripla mandavimiis, et in virlule obed.cntise
quod est super onine nomen meruiloblinere (Philipp.;. prsecepimusqualenus a praedicto archiepiscopo ab-
n). Heecideo, dilecti in Domino filii, vobis propo- solvi, cum omni liumilitale et jialientia postuleiil,
suimus, quoniam sicut accepimus, lioneememorioe e B el sibi, et Ecclesisesuoejure metropolitico suppiici-
Adrianus papa antecessor noster, vobis per suaa ter et devote obedienliam debilam, et revereniiam
scripla sua mandavil, ut venerabili fratri nostro0 impendant. Quod si.... superbioe et iiiobedienliae
Tribuno Ragusino archiepiscopo, tanquam Palri ett dali in reprobum sensum deponere nolueriiil, nos, •
rectori animarum veslrarum debitara obedieniiaraii legaio quem, Deo favente, ad parles illas dirigimus,
ct rcverentiam impenderetis. Vos autem, proutno- firmifer mandavimus, ut senlentiam archiepiscopi
bis suggeslum est, ad lioc efliciendum, unde magis> inconcusse faciat, et inviolabiliterobservari,elalio
miramur, atque gravamur, cum filii obedienlioeessee modo, si nec sic resipuerint, in ipsos studeat vin-
deberelis, aiires vcslras obturaslis, nec bonse me- dicare. Vobis autem nihilominus praccipiendo man-
moriie Anaslasii, et Adriani Romanorum poutifi- daraus, ut prsediciis episcopis donec in excomniu-
cum, qui super hoc satis jialerne vos instruxerunt, , nicatione perstiterint, filialem devotionem aut sub-
mandalum alque adinonitionem altendere voluistis,, jectionem aliquam nullomodo exhibcatis, nec eos
unde quoiiiam de inobedientia non solum .siin- revereamini, quousque archiepiscopo tanquam ine-
plex ciericus gravi essetanimadversione pleclendus,, trojiolitano suo studeant in his, quoe Dei sunl, hu-
et ad periculum animarura vestrarum, nisi citius; ,, militcr obcdire.
cor.... dubio pertinere per aposlolica vobis scripla1C
CDLXVIL
proecipiendo masidamus, et in virtute obedientiee
sicul antecessores veslri antecessoribus ejus fecissc Ad Uenricum Angloium regem.—: Significat lilleras
a
ejus Ctaratnbatdo, Reginaldo, Siinone de Car-
noscunlur, plenam studeatis obedientiam..... nie- cere, Henrico de Nothainlune reddiias sibi esse. .
tropolilano veslro sicut boni et devoii filii humili-
ter persistatis; quod si forte neglexeritis.... legalus'. [Epist. S. Tlwmmed. GILES,II, 128.]
noster quem ad parles illas dirigimus propter hoc; ALEXANDER papa HENRICO regi AngHae.
in vos canonice promul permanere. Quod si nec Excellentiae luae nuntios, dilecfos fiiios noslros,
sie resipueritis, timendum vobis erit sentenliam Clareinbaldum eleclum S. Auguslini, Reginaldum
discessnni iegati memoratus archiepiscopus propter archidiaconuqi Saresberiensem, Simonem de Car-
iiiobedienliani, et rebellionem vestram.... curabi- cere, Henricuin de Norlhamlune, el regiae sublimi-
miis iirmam habcrc. talis liileras per eosdem nobis transmissas, ea qua
decuit benignitate admisimus, et illius fervenlis-
CDLXVI. sinue charitatis ardorem, quem circa nos et Eccle-
Cicricis Dulchiniensisel Antibarensis episcopaluum T. D siam Dei a nostro promotionis exordio raagnifi-
ne
prmcipil episcopis a Tribuno archiep. Ragusino cenlia lua tam conslanter et fervenler exliibiiit,
excoinmunicatisoblemperent,
ad animum sollicite revocantcs, his quse jam dicti
(Renevenli, Dec. 29.) nunlii nobis ex parte celsiludinis tuse discrelc sa-
[Ibid. ] lis, et ciiiii omni diligentia inlimarunl, licel nimis
ALEXANDER episcopus, servus servorinn Dei, di- ardua et difficilia essent, aurem benevolam cura-
lcclis liliis universis ciericis per Dulcliincnsem, ct vimus adhibere, el illius siquidem honoris et re-
Aiuibarensem episcopatus conslitulis, salutem et verentise, quam regia serenilas nobis inslante ne-
apostolicam benedictionem. cessilalis tempore, sicut excellentioeluoe nos saepe
Sicut ex insinualione venerabilis fralris noslri nuntiasse meminimus, lota, prout majorpars Chri-
T. Ragusini archiepiscopi, nuper nobis innotuit stianilatiscognovit, dcvolione impendit, non immc-
Diilchiiiensis et Antibarensis episcopi.... contra niores cxislentes, ad pelitionum tuarum, iu quibus
euni.et Ecclesiam suaracornua elationis et superbise cum Deo possumus, promotionem vehemenler ac-
Eculeum crexeruiit, per inobedienliae vitium adeo cendimur, nec aliquid nobis unquam honoris vel
giaViter dcliquerunt, quod auctoritate Romanse Ec- gratioc saiis esse videbitar, quod celsitudinL iiis?
485 EPIST0LJ3 ET PRIYILEGIA. — AN. 1167 466
indulgere possimus. Yerumtamen atlendenlcs quod A alicui mulabililati, quod ob honorem luum et sun
lu, cui omnipotens Dominus inter filios hominum spe lali fecimus, imputare, praesertim cum ho-
totdivitiis abundare, tanla prudenlia et discrclione mines simus, el in muliis decipi atit circumveniri
pollere concessit, conli;a eum, cui servire regnare possimus.
est, pugnare non velis, nec cjus resistcre voluntali, CDLXYIII.
prsesertim cum strenuitali luse loiies conluleril de Hugonem archiepiscopum Senonensem reprcher.dit
bosle triumphum, de immcnsa bonitate illius cou- quod « absque conscicnlia el tnandato suo [Atani\
fidimus omnimodis et speramus, quod animum et episcopi Anlissiodorensis abrenunliationem rece-
voluntatem luam circa ecclesiam el ejus negotia peril. > Concedit tamen ul [Willelmum] in ejus
locnm eleclum Consecrel.
mitiorem efficiet, et ad id cor uium, quod bene-
[MANSI,ConciL, XXI, 1085.]
jilacili sui fnerit, iiiclinabit, licel niemorall nunlii
consianter assererent te lanta turbatione esse coni- Quaiila impoiiuiiitatc, et precum instanlia vene-
rabilis frater noster hactenus Allisiodoren. epi-
inotum, quod venerabileni fratrem noslrum Can- a a nobis petiit
tuarienscm arcliiepiscopum nullo modo in gratiam scopus pontificali solliciludine soepe
et quomodo nos nulla ralione poluinius
reciperes, nec circa eum poterat tuus animus mili- exonerari, ut ejus pelilioni, et volunlati assentire-
gari. Nos autem, qui paiemse circa personam tuain 1R induci,ad fralcrnitatis luse nolitiam credimus per-
affectionis non possumus oblivisci, sed te sicul Ca- mus,
tbolicum principem et regem Christianissimuiri in venisse. Unde licet ipse sicut horno religiosus, ex
huroilitale pariter, et ex debilitate mentis et corpo-
omnibus, quantum honcstas permittit, honorarc et
exaudire oplamus, credenles Drmiter et speranles, ris, commissse sibi forte administralioni sponlanea
voluntale abrenunliavit, quia lamen, nisi ejus abre-
quod discreta providenlia lua in his, quse Dei sunt, nunlialio a Romano
el ad Ecclesisfi ncgotia spectant, gloriosius esse ponlifice primitus approbelur,
suara vinci, quani vincere volunlaleni, ncquaquam nec ab admiiiislralione illius fuerit absolutus, nec
ipse a regimine creditosibi fuerit exoneratus, libi
ignoret, praefato arehiepiscopo sub spe et fiducia
nullo modo licuit absque conscienlia : et raandalo
quasi certi, quod ille, iu cujus manu corda regum
iiostro, ejiis"abreuunlialionem recipere, riec capi-
consistunt, aniraura tuum miligare dignabilur, de- ttilum Altisiodoren.
diinus in mandalis, et omnimodis inliibuimus, ue de eleclione traclare potuit, aut
in le aul in lerram luam, vel in personas regni lui, ad riomiiiaiionem alicujus proccdere. Quapropter,
inlerdicti seu excommuiiicalionis seiilentiam, do- si vclimus rigorem canonum, et sanctorum Patruni
et statuta servare; et te possumus dure
nec ipsura in graliam luam recipias, et tibi recon- auctoritales,
j secundum meritum facti redarguere, et illos de
cilielur, proferre ulla ralione altentet, aut in aliquo tantas
Et litteras praesumplionis audacia graviter el districte
gravare prsesumat. quoniam illas, quas
inagnificentioeluae auno praeterito per nuiiiios luos punire;nec etquia in hoc nec secundum ordinem re-
secundum formam cahonum processum
ultimo deslinavimus, viribus de coelero constat ca- ctum,
si inlerim aut est, electio eOrum ralione facti, liullas debet vires
rere, praediclus archiepiscopus f.e,
terram tuam, vel personas regni tui, in aliquo gra- liabere. Caelerum quoniam tibi omne facliim, et
Vare prsesumpserit, prsesentes litteras poteris in ar- causam Ecclesias luain propriam reputasti, in mul-
lis debitores existimus, et hoiiori, ct exaltationi
gumenlum nostrae voluntatis ostendere, et te et
tuos a suis gravaminibus immunes demonstrare. luee, in quibus cum Deo et justitia possumus, et
Quod autem in scriptls noslris vel lcgalis variela- cupiraus, et lenemur deferre. Ideo non ponentes
tefri invenisli, nullalenus mireris, cum et bealus ieges in poslerum, sed similia fieri prohibentes de
Paulus propositum suum ssepius mutasse legalur, caetero, ex dispensalionis aposlolicae moderalione,
licel nos in hac parte nostrum mulasse proposilura et non ratione facli providentiae tuee praecipimus,
minime recolamus: cum et riobis, etsi non ex parte ut dileclum Dliumnostrum W. fratrem tuum quem
inter alios fratres nostros dileclionis pro-
lua, pro cerlo fuerit iniimatum, etquasi certa spes ,D bitatis tueecharissimurii respeclu et
et fiduciafacla, quod praenominalus archiepiscopus repulamus, propterpro-
eccle-
iiiis mediantibus tibi deberet reconciliari. Quod videnliam, et discretionem ejus preescriplam
conse-
ctiam ex quibusdara scriptis, quae nobis ostensa siam, spiritualia et lemporalia incremenla
incunctanter assumas, et ipsum lempore
fuerunt, visi sumus pienius concepisse..Unde con- culuruni, in
opporluno presbylerum ordines, et demum in
tigit quodeosdem legalos hac de causa juxta vcr-
sancti.
bum nunliorum luorum ad regiam sublimitalem episcopum sludeas, auxiliantegraliaSpiritus
consecrare.
transmisimus, quibus cttm fiducia isla coram qui-
busdara fratribus uoslris, dum adhuc coram nobis CDLXIX.
Ad Henricum Remensem archiepiscopum. — Vt
prsesenles essent, injunximus, ut in cognitione cau-
cesset a vexalione canonicorum Remensium.
sarum iuler te et archiepiscopum ordine judiciario
nulla ratione praecederent, prsesertim cum de re- [D. MARLOT, Melropol. Retn., II, 395.]
conciliatione, sicut diximus, quasi ceiii essemus. ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei,HEN
El ideo prudenlia lua, si taliter scripsimus et man- RICOarchiepiscopo, saluj£ni et aposlolicam beiuv
davimus, in nullam debet admiralionem deduci, nec dictionem.
M7 ALEXANRRI Hi PAPiE %
Quanto roajori dignititle ct nobilifate sanguinrs A statn servando sollicitus, et studiosiis exisijs.
praeemines, tanto te decet subditis tuis magis mi- Unde decet regiam prudeiuiam tuam pinni ct com-
tem et benevolum exhibere, ct ad hoc inter caHera mendabile opus indefessa cura ct scllicitudrne vo-
studia tua studio totius attentionis intendere, ul tivis cordis affectibus imitari, nec ab co aiiquonim
wibditos tuos mansuele videaris et bcnigne tractare. suggestionibus aliquo lenipore refrahi, quod tibi
Accepimus autem ex parte dilectorum filiorum no- et sempilernam salutem proeul dtibio praqiarat, et
strorum canonicorum Ecclesise luae, quod tu eos ubique terrarum famse lui gloriosi noiniiiis tribuit
dure nimis, et graviter tracias, ultra moduin in ineremenlum.
ipsos ir.anum luam gravasti, et ad eorumgrava- Accepimus autem quod oecasione sumpta ex
u:en charissimum in Christo lilium nostrum illu- discordia, quse inter venerabilem fratrem hostrum
slrem Fi'ancorum regem fratrem tuum, quod le arcbiepiscopum, et devotos filios nostros canonicos
prorsus dedeeuft, provocasti, in hoc minus, quara Remenses nascilur esse suborta, ab eisdetn cano-
tlecuerit, Iiberlati ecclesiasticse providens, nec con- nicis quaedam contra solitum exegisli, quoe quo-
siderans, vel aitendsns quantum eidem Ecelesiee in niam libi negarunt, tu adversus eos indignalus eis,
posterum poterit esse damnosum, quod per eumdem cl Ecclesiifi suae possessiones quasdam pro volun-
regeni, piaeler gravamen tutim, proefalam Eccle- B tale propria subtraxisfi. Quoniam igitur pei-so-
siara gravari fccisti. Si enim supradictus rex, qui naro luam iia fcrvenli charilate diligiraus, quod
ita Calholicus et Christianissimus est, et ecclesia- nihil aliquando vcllemus committere unde meiito
slicae libertaiis amator, in bona ipsius Ecclesiee possot per Deum, vel hoinines regiae magniludini
manuni exlendit, haeredes ejus, qui non ita erunl derogari; excelientiani luam rogamus, moneraus
forte amatores ecclesiasticae libertatis, eamdem el ct exhortainiir in Domino, atque in reniissionem
alias Ecclesias regni facti hujus exemplo commil- peccalorum injungimns, quatenus divinae reiriba-
lere poterunt graviora : quod si forte fuujd absit!) tionis inluilii et pro reverentia B. Petri et noslra,
conlingeret, tibi in salutis perpeluoe detrimenlum nec nnn tuoesalutis oblentu, eisdem canonicis gra-
non immerito proveniret. Quoniam igitur cum uni- liam et ainorem tmim clementer restituas, ablata
versis subdiiis luis, et proesertim cum clericis ca omnia reddas, ad reformationem pacis inter eum-
thcdralis Ecclesise, te decet pacem, ct concordiam L dem archicpiscopum et canonicos diligenter in-
habere et obleiitu potentioe el nobilitatis luaeab eo- lendas, prsedictam Ecciesiam in sua libertale con-
rum gravaraiiiibus propensius abslinere, cum ini serves, ut sicut in regno tuo eadem Ecclesia cele-
omni cerlamine, ille qui plus potest, etiam si inju- „ bris, et solemnis habelur, pace gandeat et tran-
riam sustineat, facere videatur. Fraternitatem tuam quillilale. lndignum esi siquidem et penitus inde-
monemus, mandaraus alque proecipiu.us quatenus i corum, ut cura prasfalus archiepiscoptis et cano-
ad leipsum redeas, quid providenliam tuam et no- nici idem sapere debeant et senlire, inter eos
bilitatem deceat diligenter attendas, ct supradictos i scandalum diutiits pcrdurare videalur.
canonicos paierna charilate diligas, et honores, el
ajiud euradem regem efficere satagas, ut eis gra ' '
liam suam et ablata omnia clementer reslitual : ila[ AKNO 1168.. --.
le circa ipsos et universos subdilos luos benignura
et munificuro exhibeas, quod plus videaris diligii CDLXXI.
quam limeri; non enim sine derogatione famee lua Abbatibus el cmteris Laiinis, tam clericis quam lai-
praedicla Eeclesia et canonici gravamen luuin vel1 cis, comtncndal Tribunum archiep. Ragusinutv...
injuriam susiinebunt, seu iuter fe et ipsos discor- (Benevcnti, Jan. 5.)
dia vel scandalum perdurabit,
[FAI.LATI,Iliyricum sacrum, VI, 81.]
CDLXX. I) ALEXANDER episcopus, servus servoruni Dei, filiis
Ad Ludovicum Francorum regem. — Vl canottich! abbatibus el cseleris Lalinis, tara clericis qtiain
Ecclesim Remensisel graliam suam et ercplas pos- laicis apud Duracliiam commoranlibus, salulcm et
sessiones reddat. apostolicam benedictionem.
[Ibid:] Ne cura Dominieaeovis his qui in diversis niundi
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, il- jiaiiibus sunt constituti, posset deesse, Romanus
lustri Francorum regi LUDOVICO, salutem et aposlo- pontifex alios in partem commissae sibi admini-
licam bencdictionem. strationis vocavil, ut solliciludinem et curani qtiam
Inter alia pietalis opcra quibus raagniludo regiee, praeseus non potest omnibus simul impendere, per
serenilatis invigilat, hoc est quod ad cumulum ipsos sludeal diligenlius niinislrare. Unde quia vos
sempiternoe mercedis, et aelernae laudis gloriam rion possumus corporali prajsenlia visitare, nec
copiosius libi proveniet, quod ecclesiasticam liber- fratres nostri cardinales, qni ad illustrem Consfan-
latem sicut Christianissimus rex, et calholiciis liiiopolitaniiui imperalorem per destinantur, ibs
prihceps pras caeleris regibus, et principibus orbis possunl apud vos diuiiirnioreminoram habere, per
,iugei propcnsius, et conservas, el pro ecclesiastico venerabilem fratrera nostruni T, Ragusinum archi-
469 EPISTOLJE ET PRLVILEGIA.— AN. 1108. *70
cpiscopum virum honeslum, providum pariter et A ritatis brachiis ampleclanles, concessa nobis desu-
discretum vos tanquam dileclos filios duximus vi- per apostolorum principis auctoritate, ad -inslar
silandos, nt vice noslra, ca quee invenerit inter praedecessorum nostrorum felieis memorise, Pa-
vos evellenda, evellat, et plantet quae noverit com- schalis, Iiinocenlii, Lucii, Anastasii el Adriani,
planlanda. Ideoque universilalis veslrae prudentiam Romanorum ponlilicum, sialuimus ul civilatcs om-
per aposlolica scripla monemus atque mandamus nes atque provincias, quas divina gratia temporihus
quatenus prsedictum arcliiepiscopum ad vos ve- iitiiusque Balduini et Fulconis, Jerosolymitanorum
nientem benigne recipiatis, et monitis ct mandatis rcgum, Chiistianilati restitait, et quoscunque ho-
ipsius in his quae ad animarum vestrarum spectant nores vel dignitates, quascunque possessiones,
salutem, humilitcr annuere et obedire curelis; nec quaecunque bona cadem ecclesia imprsesenliarum
cxcommunicalis suis, prsesertim Anlivarensi et melropolico aut primafus vel proprietario jure, sive
Dulchinensi episcopis, donec in excommunicalione quolibet aiio juslo titulo possidet, aut in fulurum
perstiterint, communicare praestimalis, ita quod concessione pontificum, iargitione regum vel prin-
ncs devotionem veslram conimendare possimus, cipum, oblalione lidelium seu aliis justis modis,
et ipse in vobis bonam valeal seinentem plan- praestante Domiiio, poterit adipisci, firina tihi luis-
tare. B que successoribus et illibata permaneant. In quibus
Datum Benevenli, terlio Nonas Januarii. hssc propriis duxiraus exprimenda vocabulis : de-
CDLXXII. cimas ecclesios et alias possessiones Jericho, Da-
ronis et Neapolis atque locorum dioecesis, in qui-
Privilegium pro Ecclesia Hierosolytnitana. bus episcopi fuerunt et modo non sunl, sive alio-
(Beneventi, Febr. 8.) rum locorura, quae inpreesentiarum jusle dignosce-
[Eug.de RoziEREjCarfuCairerfw Saint-Sepulcrc, 519.] ris possidere. Ad liaec patriarchalem dignilatem et
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- reverenliam in ecclesiis palriarchatui Jerosolyrai-
nerabili fratri AMALRICO, Jerosolymitano palriar- tano subditis, jura quoque ejusdem ecclesise libi
chae, ejusque successofibus canonice institutis in luisque successoribus coropetentia, el bonas et an-
perpetuum. tiqttas consuetudines, quas ecclesia ipsa tempori-
Benefieia, quae in terra Jerosolymilanatiniverso bus anteccssorum luorum habuisse vel ab aliis re-
mundo divina pielas conlulit, quanlo cunclisque cepisse dignoscitur, tam in soleiniiitaiibus.eccle-
gentibus proficuerint ad salulem, tanto ad laudem siarum quam impceniteuliis, sepulluris, baptislcrio
Pei et venerationem Jerosolymitanse ecclesisetotum et benedictione sponsarum necnon purificalionibus
mundum invitant. Ibi quidem faclus est panis, qui ^ mulierum, tibi et ecclesiseluae auctoritate aposlo-
de coelo descendit, qui esurienlium animas degu- lica confirmamus. Qusecunque praelerea per jndu-
ttatus impinguat, in cujus foiiifudine quadraginla slriam alque potenliam bonsememoriae Ralduini,
diebus anibulavit Elias, et in cujus vegetatione ad quondam Jerosolymorum regis, et eharisshni iu
raontem Dci Oreb nos credimus pervenluros. lbi Chrislo filii Amalrici,illustris regis Jerosolymorum,
orlus est Lucifer, qui nescit occasum; inde per ralionabilibus modis ecclesiae Jerosolymilanae con-
universum mundum jubar seternse claritalis efful- cessa vel restilula sunt, vel futuris temporibus ei-
sit; inde Christiause fidei primordia nianaverunt. dem ecclesioe rcslitui aut concedi contigerit, nihi-
Unde conveniens est et ordo exigit rationis ut loco lominus libi luisque successoribus inconcussa et
illi lotus mundus applaudal, el lanlo Jerosolymita- inlegra conserventur. Decernimus ergo ut nulli bo-
nam Ecclesiam. prae locis aliis venerelur, quauto minum omnino liceat supradictam ecclesiam te-
ampliora se inde conspicil beneficia percepisse. mcre perlurbare, aut ejus possessiones auferre, vel
Iioc si quidcm, quamvis universis horainibus agen- ablatas retinere, minuere, seu quibusiibel vexa-
dum imraineat, nobis taraen, qui licel non suffra- lionibus faligare; sed illibala omnia^et integra con-
gantibus merilis universarura ecclesiarum curam, Q scrventur eorum, pro quorurn gubernatione et su-
Deo prout ipsi placuit disponeule, suscepimus, steniafione concessa sunt, usibus omnimodis prq-
lanlo vigilantius incumbit ageiidura, quanto per- futura, salva in omnibus apostolicae sedis auctori--
ceplio confirmalionis fraternae ad successioncm late. Si qua igitur in fulurum ecclesiastica ssecula-
beali Petri, aposlolo:uin principis, specialius di- risve persona, hanc nostrse constilutionis paginam
gnoscitur perveuire. Accerfit ad lioc quod ecclesia sciens, contra eam temere venire lentaverit, se-
ilia indivisa eharilatc aposlolicse sedi semper ad- cundo ter.tiove commouita nisi proesumptlonem
haesit, nunquam est dislracta per hxreses, nun- suam congrua salisfactione correxerit, potestatis
quam veras lucis jubar amisit, et, quanto durius honorisque sui dignitate careal, reamque se divino
circumssevieiilium proeeliarum fuit fluctibus con- judicio exislere de perpefrata iuiquitale cognoscat,
quassala, lanlo majorem sedulo virtutis et constan- et a sacraiissirao corpore ac sauguine Dei aliena
lia) suee per universum mundura dedit odorem. fiat,atque in extremo examine districlae ullioni sub-
Quocirca, vencrabilis in Christo frater Araalrice jaceat; cunctis autem eidem loco sua jura servan*
palriarcha, personam tuam ct pro lua honeslale libus sit pax Domini noslri Jesu Christi, quatemis
cl pro comniissasjibi ecclesisereverentia plene clia- et hic fruclum bonaj actionis jiercipiant, et apud.
m ALEXANDRIHl PAP^E ;- n 472
districtum judicem prsemia aslernaepacis inveriiant A ad eum non spectat usurpet, eidein per apostblica
Amen. scripta praecipiendo mandamus quatenus de fekiis
Ego Alexander, catholicae Ecclesiae episcopus, vel obedientiis veslris conlra praedecessorum suo-
Ego Hubaidus, Hostiensis episcopus, rura concessiones, noslris et antecessqrum noslro-
Ego Bernardus, Portuensis et Sarietae ftufina rum privilegiis confirmatas, nisi cum a VObisex-
ejiiscopus. - inde fueril requisilus, se inlromitlere de eaeter&
Ego Hubaldus, presbyter cardinalis tituli Sancta iiulla ralione prsesumat, sed vos eamdein, queihad-
Criicis in Jerusalem. modum vobis indultum fuisse dignoscitur, sinecon-
Ego Joannes, presbyter cardinalis liluli Sancla tradictione et iinpedimento aliquo vos permiltat
Atiastasise, habere. Ad heec firmiter praedicto patiiarchaeiict-
Ego Bosa, presbyter cardinalis Sanctae Pruden- strarum Htterarum auctofitaie injunximus ut, cuni
lianae liluli Pasloris. aliquem in concaiionicum volueritis, qui idoneus et
Ego Alberttts, presbyter cardinalis tituli Sancli honestus existat, recipere, vobis in hoc favorem et
Laurentii in Lucina. assensum suum indulgeat, nec aliquCm cohsoiiio
. Ego Joannes, presbyter cardinalis lituli Sancti vestro, sicut hactenus dicitur consuevisse, inipo-
* nat, nisi
MarCi. qui bonestate probata praefulgeat, eftalrs
Ego Theodinus. presbyter cardinalis Sancti Vi- fuerit, quem vos vel alius merito non debeant re-
talis lituii Yestinae. probare, el id cum consilio et assensu vestro efli-
EgoHyacihthus, diaconus cardinalis SanetseMa- ciat; quod si aliter fecerit, nos ecclesioevestree ita
rJas in Cosmidin, curabimus, auctore Doniino, providere, quod ta.Ii,a,
Ego ArdiliO, diacorius cardinalis Sancti Theo- de csetero, elsi vellet, non poterit attenfare. Prae-
dori, terea nobis intiraatum fuisse noseaiis quod in ec-
Ego Cinthius, diacoiius cardirialis Sancti Adriani. clesia' prsescripta, vobis invitis, diversis personis;
Ego Hugo, diaeonus cardinalis Sancti Eustachii praebehdas proVbeneplaeilo. sub assignat, etde re-
jtixla lemplum Agrippse. bus ae bonis vestris eisdem facit necessaria prpyi-
EgO Pelrus, diaconus cardinalis Sanctse Mariae deri, prsesertim cum bona el possessiones vestrae
in Aquiro. ab his, quse eumdem palriarcham contingunt, di-
Data [apud] Beneventum, per manum Gerardi, versa penitus et divisa existant. Quia vero non de-»
sanclae Romanse Ecclesiae notarii, vi Idus Februarii, cet eura de bonis yestrae munificum esse el d.e
indictione i, Incarnationis Dominicse anno 1167, P suis parcum existere, ne talia de ca;tero sine con-
pontificatus vero, domini Alexandri papae III anno silio et voluiitate yestra efficiat, perso.naesuos au-
110110. cloritate apostolica districfius inhibulmus.
Data Beuevenli, xv Kalendas Maiili,"
CDLXXHI.
;CDLXXIV.
P[etro] priori el fratribus S. Seputcri Hierosotymi- priori et fralrihus S. Sspulcri Hierosclymi*
tani seribit, Aymalricum] patriarcham a sese per P[clro\ lani significat, se.A[malric<x\ palriarclim prmscri-r
iilteras admonitum esse, ul « de rebus velobedien-
liis eorum, nisi ab iis fuerit requisiltfs, se inlro- psisse, «11Iab iis nonidsi terliam partem cermt
> 4 cum qumad ecclesiam eofum deferrelur, rcquireret, >-tir
mitlere nulta ratione prmsumeret, atque ut, t.si aliquam civitaium intravissel,. el in enndo et>
aliquem in concanonicum votuissent recipere, Hs in
hoc favorcm indulgeat, nec aliquem consortio eo- redeiindo ab expeditione. ibidem tnoram fecisset,
universas obldtiones, qum ad eamdeni post secun-
rum impjonerel,1 neu in ecclesia eorum «iis invi- dum diem offerrenlur, eos permiilerel habere, i
iis, diversis (petsofiis) prqfbendas pro beneplacito neu velaret aul t corpo.ra defunclorum anle allaria
suo assignaret. > eorum. deferri,» aui t cxuces in die Parusceve co-.
(Beneveuti, Febr. 15.) ram eisdem teneri.» Hospilalarios quoqiie ddmo-
nilos nuntial, ne « cum atiquam adversiimeosquere-
[Ibid,, p, 285.] lam Iwbuerinl, decimas iis subirahere attenienl.x
j>
ALEXANnEij ejiiscopus, servus servorum Dei, di- (Beneventi, Febr. 15.)
Iectis filiis PETRO-prioriet fratribus Sancti Sepu.Icri [Ibii., p, 284,]
salutem et apostolicam benedictionem. ALEXANDER episcopus., servus servorum Dei, di-
I Sicut ex relatione dileetorum tiliorum nostrorum leclis filiis PETROpriori et, fratribus Sancli Sepd,l-
P... et G.., confratrum liosfrosum, accepimus, ve- cri salutem et apostolicani bcnediclioiiem.
nerabilis fraler noster Amalricus, Jerosoiymitanus Dileclos fiiio.snostros P... et R..., confratres no-
patriarcha, vos liberam rerum vestrarum admini • stros, quod ad nostram praeseiitiara pro yesiris ne-
straUonem, a suis praedecessoribus vobis indullam goliis transmisislis, palerna benignitate suscepimus,
ct noslris et aritecessorum nosfrorum prtvilegiis el Jiis, quae nobis ex parle vestra discrele satis et
confirmalam, j'uxta volunlaleiii vestram habere non sollicite proposueruiu,aurcin benevolam accommo-
palitur, sed de dandis et auferendis obedieiitiis ve- davimus, et ea, quanluui lioiiestas permisil, cura-
stris, non vocattis, se inlromiltit. Unde, quoniam vimus proniovere, sicut cx preefali G... viva voce
iia sibi jura sua idem patriarcha vindicaKedebet, plenius cogrioscetis, et vobis jier Htteras nostras
ut aliorum juslitias nor- lilliTngat, ncc! sibi quod d.iversis ncrsonis dircctas lnanifeslius innqtescet.
473 EPISTOLJE ET PRIVILEGIA. — AN. 1168. 474
Specialiter autem venerabili fratri nostro Amalrico, A gotiis transmisistis, palerna benignilate suscepimus,
Jerosolymilano palriarcbse, dedimus in mandalis et his, quae nobis cx parle vestra discrete satis.et
ut a vobis non nisi tertiam partem cerae, quae ad sollicite proposuerunt, aurem benevolam accommo-
ecclesiam vestram defertur, contra tenorem privile- davimus, et ea, quantum honestas permisit, cura-
giorum vestrorum requiral, sed ca soiuinmodo vimus promovere, sicut ex proefati P... viva voce
parte, quee sibi in privilegiis compelit, contenlus plenius cognoscetis, el vobis per litteras noslras
exislat, nec vos aut eum, qui ceram adminislrat, diversis personis directas manifeslius innotescet,
ad ampliora sibi vel aliis solvenda compellal. De Specialiter aulem Hospitalariis firmiler et districle
oblationibus autem, quae ad Doniinicam Crucem praecipimus quod, cum aliquam adversum vos que-
proveniuiit, eidem raandavimus quod, si aliquam relam habuerint, deciraas vobis s>iblrahere non
civilalum intraverit, el in eundo vel redeundo ab atientent, sed de universis possessionibus suis, in
expedilione ibidem moram feceril, universas obla- cpiscopatu Jerosolymilano positis, quas propriis
liones, quaead camdem post secundiim diem ex de- nianibus aut sumplibus suis non colunt sed exco-
votione fidelium offerenlur, vos permiltat sine di- lendas aliis tradiderunt, integras dccimationes vo-
jninulione habere, nec eas vobis de ceefcro sublra- bis, omni conlradiclione el. appellatione cessante,
here nulla ratione attenlet. De corporibus quoque Bpersolvanl; de Iaboribus autera suis, qui propriis
defunctorum, quae, sicut audivimus, meraoralus utanibus aut sumptibus excoluntiir, decinias secun-
patriarclia prohibet ante altaria vestra deferri, et dum conveniioiiem inter vos faclam sine diniinutione
de crucibus, qtias in die Parasceve coram eisdem aliqua reddanl, sibi omnimodis praecaventes ne ali-
non permitlit tencri, subjunximus ut id contra ec- cujus qucrelae, quae inter vos mota fuerit, occasione
clesiaevestrse consuetudinem elficere de caeleronoh eas vobis subtrahere vel negare praesumant; sed,,
priesumat. Quod si Utteras nostras exiude sibi di- si aliquid adversus vos habuerint, jusliliam suam
rectas occullare volueril, et nostra in hac parte man- ordine judiciario requirant. Nihilomiiius etiani eis-
dala surdis auribus pertransire, praesentes lilteras dem Ilospitalariis inhibuimus ut in civilate Joppen
ad.tuitionem vestrara prae manibus ostendatis,necei ccclesiam absquc consensu patriarchae el vestro de
teneamini contra scripta n.ostra exinde ulterius re- novo asdilicare non praesumant, praesertira cum
spondere. Decaetero Hospitalariisfirniiler eldistricte constel eos in eadem civitale aliam habere eccie-
prsecipinms quod, cumaliquani adversum vos quere^ siam. Adjicimus praeterea ne, cum prosdicta civi-
lam liabuerint, decimas vobis subtrahere non alle»» tasJoppen pro aliquibus malefactorum excessihus
tent; sed de universispossessionibus suis, inepisco- _. supposila fuerit interdicto, idsra Hospiialarii in
patu Jerosoiymitano positis, quas propriis manibus ecclesia sua, quoe in corpore civitalis consistit,
aril._s.umpi.ibussuis non colunl, sed excolendas aiiis campanas pulsare, excommunicatos vel nomiuatim
tradiderunt, inlegras decimaliones vobis , omni interdiclos ad divina officia recipere non allentant,
contradiciione et appellatione cessanle, persolvant;, sed, exclusis excommunicalis et interdiclis. divina,
de laboribus autero suis, qui propriis manibus aut ministeria laulum familioesuae suppressa voce mi-
sumptihus excoluntur, decimas secundum conven- iiistranl. Quod si ab eisdem de ceetero fuerit atten -
lionem inter vos factam vobis sine aliqua dimiim- lalum, ct ad nos exinde iterala querela pervenerit,
lione reddant, sibi omnimodis praecaventes ne ali- ila graviter curabimus viudicare, quod facultaleni
cujus querelae, quse inter vos mola fueiit, occa- lalia perpetrandi, si voluerint, ullerius non habe-
sioneeas vobis subtrahere vel negare praesumanl; bunt. Quod si lilteras nostras exinde sibi directas
sed si aliquid adversus vos habuerint, jusli- occultare voluerint, et noslra in hae parte mandala,
(iam suam ordine judiciario a vobis requirant. surdis auribus pertransire, proesentes lilleras acj
DataBeneventi, xv Kalendas Martii. tuilionem vestram pras manibus ostendalis.
CDLXXV Data Benevenli, xv Kalendas Martii.
P[elrum] priorem et fratres S- Sepulcri Hierosohjmi- D CDLXXVI.
tani certiores facil, se litteras ad Hospilalarios
dedisse, ne decimas iis denegent, ne t in civilate Palriarchm Hierosolymilano inlerdicit «ne abbates^
Joppen ecclesiam absque consensu palriarchm et abbalissas, vel alias personas ecclesiaslicas sine
eorum de novo mdificare prmsumant,i neu tcum assensu cl consilio prioris cl canonicorum S. Se
Joppen supposiia fueril interdiclo, in ecclesia sua, pulcri insliluere vel destiluere prmsumat. >
qum in corpore civitalis consistal, campanas pul- [MANSI,Concil., XXII, 455.]
sare, excommunicatosvel uominalim interdic(os ad
divina ofjiciarccipiant. i CDLXXYH.
(Benevenli, Febr. 15,) Privilegium pra ecctesia S. Septdcri Hierosol.
LJbid, p. 286.] (Benevenli, Mart. 21.)
ALEXANDER episcopus, servus servorura Dei, di- [ROZIERE , Carlulaire du Saint-Sepulcre, 278.]
lectis filiis PETROpriori et fratribus Sancti Scpulcri ALEXANDER cpiscopus, servus servorum Dei,di-
salutem et aposlolicam benedktionem. lectis Dliis PETRO,priori eeclesiaeSancli Sepulcri,
Dilectos.filios nostros P... elG,., confratres ve- cj"usque fralribus, lara praesentibus quam futuris,
gtrps, quos ad nosirani prifisenliam pro vesfris ne- regukucm yitara professis in perpetuum.
475 ALEXANDRl III PAPJ: 476
Quoties illud a nobis petitur, quod rcligioni et. A _ dicitur Mimas. cum duabus carrucalls tcrree plena-
honestati noseitur convenire , animo nos decct li- riis;.duas carrucalas lerrse, quas vobis dcdii Gi-
benti concedere et petcntium desideriis congruum raldus de Cunin ; jardinnm, quod fuit Mainardi
siiffragium impertiri. Eapropter, dilecti in Domino dePorlu, quod iilius ejus Raimundus, facrus fraler
Jilii, vestris justis postulalionibus clementer aniuti- Sancti Sepuleri, ecclesioe dcdit; duo praeterea ca-
rous, et praefalam ecclesiani, in qtia divino manci- salia, Gebul et Hecar, cum omnibus adjacenliis
pali estis obsequio, ad exempla prsedecessorum suis, cl piscariam per oclo dies in mari Tyberiadis,
noslrorura pioe memorioe, Ilonorii, Innocenlii, Cae- et angariam per uiiuiii diera, etnavem assiduejuxta
lestini, Lucii et Eugenii. Romanorum pontificum, niodiiiii, quo Willelmus de Buris proediciasceclesioe
sub beati Pelri el noslra prolectione suscipimus, concessit, et Galterius, ejusdem civilalis princeps,
cl prsesentis scfipti privilegio communimus; in proprio privilegio roboravit; in Calcalia domum et
jirimis si qiiidem slatiientes ul ordo canonicus, qui terras, quas Fed fraler Sancti Sepulcri, vobis
secundum Dei liniorem et beali Augustini Regulara dcdit, et Baiiliolomoeus, villeedomiiius, donum ra-
in ipsa ccclesia insliiuliis esse dignoscilur, perpe- tnm. habnil , adjungens vobis unam carrucatam
tuis ibidem lemparibus inviolabiliter observclnr •, terrse. Omnes pnelerea doroos, quas in civilale Je-
slatucnles ut quascimque possessiones, quoecuiique R 1 rusalem babetis, sicut memoratus rex vobis scriplo
bona eadem ccclesia inproeseiiliarum juste et ca- proprioconfirmavit; domum eliam, quam Tyrensis
nonicc possidet, aut in fulurum concessione ponli- archiepiscopus vbbis vendidif, auctoritate apOsto-
ficum, iargitione regtim vel principum, oblatione lica confirmamus. Nihilominus quoque vobis au-
lidelium seu aliis justis modis, prsestante Domino, ctorilate apostolica confirmamus stationes Tcmpli
polerit adipisci, firma vobis vestrisque successori- Domini, Monlis Oliveti, Montis Sion et Yallis JOsa •
bus el illibita permaneant. Jn quibus biec propriis phat in festivilatibus earum, sicul ecclesia Donii-
duximus exprimenda vocabujis.: nicaeResnrreclionis semper consuevit liabere eas-
Medielatem videljcct cunclarum obialioiium, quse dem, ila quidem quod, abscnte patriarcha, liceat
ad Sepulcrum Doinini offeruntur; oblalioncs crucis, priori, qui pro tempore fuerit, missam in eis so-
exccplo lantum die sancli Parasceve, et cum patri- lemniter cclebrare et processionem cum canonicis
archa eam secura pro aliqua necessitate deluleril; ordinare. Adjicimus etiam quod licitum sit vobis
dicimas civitalis Jerusalem et tolius episcojialus malefaclores vestros el specialiter vobis decimas
ex dono Arnulii, quondam Jerosolymilani palri- auferentes, qui de veslra parocliia fuerint, infra
archoe; in Neapolim lerrara, qiiam Almaricus, il- („ Jerusalein vel extra, nisi legilimecommoniti satis-
lustris Jerosolymorum rex, in novo burgo vobis fecerint, interdicli et excommunicalionis senteniii
donavit, el eeclesiam quam ibi aedificastis, ex con- in patriarchae veslri absenlia condemnare. Stalui-
cessione venerabilis fratris noslri Ahnarici palri- mus quoque ut non liceat patriarchae sive priori res
archse; domos eliam et alias terras, quas in eadem ecclesise, nisi de communi aut sanioris parlis cano-
civitale habetis; decimas casalis, quod vocatur nicorum consilio, dislrahereaiitquomodolibet alie-
Derina, cl viridarium quod esl infer murum Tyri nare seu possessiones itnjiignorare ; ea vero, quse
et antemiira.c,ex dono bonac meniorise Petri, quon- ab ecclesia veslra in daranum et detrimentum ipsius
dam Tyrensis archiepiscopi; casalia quoe vos cmi- j'am alienala noscuntur, licittim sit vobis rationa-
slis ab Hugone de Ybelyno, videlicel Bethel, Hude- biliter revocare. Sancimus etiam ut non sit fas
jia-
niamel, Dersabe, Huodabes, Dermursur, cum peiii- (riarchae sive priori aliquem de vobis sine consilio
uentiis suis; casalia quoque empta a Joanne Goth- et assensu capituli vcl sanioris partis ejus ad ali-
maniii, scilicet Betalap, Derasen, cum omni inte- quam obedientiam cismarinam dirigcre seu ab of-
grilale sua , guaslinis scilicet el appendiciis suis; iicio suo suspcndcre aut a consoiiio canouicorum
casale insupcr nomine Geladia , quod praedictus removere, nisi ob manifcslam culpam suam , quas
rex, lunc comes Ascaionitanus, pro expensa el D j publica fuerit, aul unde confessus sive eoriv.etus
cmissione, quam vos fecislis ad capiendam Asca- cxislat. Prselerea confratribus vestris, nisi excora-
lonam, vobis conccssil; duo prssterea casalia, Ca- raunicati aut nominalim fuerinl intcrdicti, corpus
pharulh et Vctus Belhoron, el guastinam Derfies Domini et ecclesiaslica scpiiltura non negetur. Ad
ob abbatc et monachis Sancli Sabbe compai'afa; liaec supradiclis adjungiiniis ut palriarcha nihil de
terram quoque, quam Vivianus, dominus Cayphoe, rebus ecclesise vestrse, quod sibi de jure non com-
intus et exferius ecciesia? Sancti Sepulcri dedit, ct pelil, a concaiionicis vcl confrairibus veslris per
domum quam ibi aedificaslis, et tcrram, quam Ro- ohedienliam exigere audcat, Sane novalium ve-
gerius cl Joannes, duo fralres, cidera ecclesiocde- strorum, qiiacpropriis nianibus aul sumptibus co-
derunt. Vobis pariter confirmamus ecclesiam el Htis, sivc de nutrimcntis veslrorum aniinalium de-
decimas supradiclae terrae cl animalium, quam ve- cimas a vobis nullus preesumat exigere. Obeunte
ncrabilis fraler .nosler Ernesius, Csesaricnsis archi- vero ejusdem loci palriarch.i, nulius ibi qualibet
episcppus, vobis concessit et suo privilegio confir- subrcplionis astulia sive violentia prifponaiur, nisi
mavit; ecclesiam Sancli Sepulcri iii Accon cuni quem fralres ipsius loci communi asscnsu vel fiw
perlinentiis suis; cx dono Lamberti casale, quod irtim jiars consilii sanioris sccundum Dei linjorchj*
.577 EPlbTOLiE ET PRIVILEGIA.-—AN. 1163. 478
«t sanclorum Patrum slalula canonice providerinl A deberel suscipere, ct cas a nobis cum utraque parte,
eligendum. Decernimus ergo, ete, salva sedis si bene recolimus, in ceiio lcrinino destinare; quae
apostolicae auctoritate et Jerosolymiiani patriar- cum ab eo cognila et ad nos deiata fuissent, vene-
ehaa canonica juslilia et reverenlia. Si aua ici- rabili fralri Remensi archiepiscopo, nostra siiper
lur, etc. hoc scripta curavimus deslinare. Unde cnra ulriiis-
Ego Alexander, calholicse Ecclesiae episcopus , qtte iterum partis acta lam in rationibtis quam alle-
subscripsi. galionibus, quam in juratorum icslium deposilio-
Ego Hubaldus, Osliensis episcopus, subscripsi. nibus, ad nos ab eo sub sigillo"suo delata fuissent,
Ego Rernardus, Portuensis et SanctaV Rufince et dilecti filii nostri Arnulphus et Fulbertus con-
episcopus, subscripsi. fratres, et responsales vestri, necnon el magister
Ego Hubaldus, presbyfer cardinalis tituli Sancfee Gislebertus, qui pro venerabili fratre noslro Ara-
Crucis in Jerusalem, subscripsi. bianensi episcopo venerat, in nostra essent pra>-
Ego Joannes, presbyter cardinalis Sanctorum scniia consliiuti, easdem ralioncs et allegalioues
Joannis etPauIi lituIiPammachii, subscripsi. coram nobis ct fratribus nostris saspe et saepius
Ego Albertus, presbyter cardinalis lituli Sancti rccitari fecimus, et diligentius. examinari. Cum au-
Laureniii in Lucina, subscripsi. B lcm juralorum testium depositioncs studiosius in-
Ego Boso, presbyier cardinalis Sanctae Pudcm- spexissemus, licct ex parle Ambianensis ecclcsiae
tianae tituli Pastoris, subscripsi. duo deposuissent quod R. quondam abbas vesler
Ego Joannes, presbyter cardinalis liluli Sancii per quemdam archidiaconum Ambianensem, in
Marci, subscripsi. cathedra posilus fuit, plura lamen pro vohis lesti-
Ego Theodinus, presbyler cardinalis Sancli Vi- raonia cnmparucruiil, qui jam dicttim R. cl caslcros
talis lituli Veslinae, subscripsi. abbales veslros pcr aliura in caihedra posiiosfuisse
Ego Hyacinthus, diaconus cardinalis Sanctee Ma- pleuius comprobant. De jure vero parochiali in ca-
rise in Cosmiden, subscripsi. stro preescriplo, cum diligcnliiis Iractaremus, nc-c
Ego Ardilio, diaconus cardinalis Sancti Theo- duos tesles concordes pro Ambianensi ecciesia
dori, subscripsi. invcnire possemus, cum plures quod divorlia clalla
Ego Cinthius, diaconus cardinalis Sancti Adriani, parochialia, per abbates veslros a quadragiiila rctro
subscripsi. annis facla fuerant, jurati eliani deposuisseiit. Vos
E30 Hugo, diaconus cardinalis Sancti Euslacliii lam super posilionc abbalis in cslhedram, qunin
juxla lcinpluni Agrippse, subscripsi. „ de cura animarum, el omni alio j'ure parochiali
Ego Pelrus, diaconus cardinaiis Sanclae Marias in praedicto castro, a memorati episcopi et ecclesiae
in Acquiro, subscrijisi. suae impctilione absolvimus, et eisdem pcrpeluuro
Data Beneventi, per raanum Girardi, sanctae Ro- super hoc silenlium auctoritalc aposlolica impo-
maiiiv Ecclesiee nolarii, vi Nonas Martii, indicliouc suimiis. Ut atilem haec noslroe dcfinilionis scnlen-
prima, Incarnaiionis Dominicae anno 1167, ponli- tia futuris semper lemporibus inviolabililer obser-
ficatus vero domni Alexaudri papae III anno vctur, cam aucloritate aposlolira duximus robo-
nono. randam, et praesentis scripli patrocinio munieu-
dam ; statuentes ut nulli omnino hominum liceat
CDLXXVIH.
hanc paginam nostree definitionis et conlirinationis
Monaslerio S. Walarici asseril jus parocliiale ca- infringerc, vcl ei
slri S. Walarici, episcopo Ambianensi \abjudica- aliquatenus contraire. Si quis au-
Uitn. tem hoc attcnlare preesumpseiit, indignationem
omnipolenlis Dei et beatorum Pelri et Pauli apo-
(Beneventi, Marf, 21.) slolorum ejus, se noverit incursurum.
[Opp. GuibeiiiNovigeniiiii,ed. Lucae d'Achery, Ego Alexander calholicae Eeclesiaeepiscopus.
pag. 571.] D Ego Hubaldus Ostiensis episcopus.
ALEXANDER ASSELINO abbali et fratribus S. Ego Bernardus Portuens. et S. Rufineeepisco-
Walarici pus.
Dignum est et ratioui conveniens iil cum ad se- Ego Hubaldus presbyter cardinalis lit. S. Ana-
dem aposlolicam queesliones aliquoe deferunlur, slasiee.
dcbilum ibidcm sortiantur, et illic finem conlentio-: Ego Theodinus presbyler cardinalis S. Vilalis
nes et litigia sumanl, ubi malcr Ecclesia primalus> til. Veslinae.
oblinet dignilaiem. Cum auteni jampridem intei Ego Hugo diacon. card. S. Euslaciiii juxta tem-
vos et Ambianensem Ecclesiam, super jure paro- plum Agrippae.
chiali in castro Sancti Wallerici, et de imposilioncs Dalum Benevenli per manum Gratiani, sanctoe
abbalis in sedem clectiouis tempore, quaestio moto1 Romanae Ecclesiae subdiaconi et nolarii, xu Kal.
fuisset, causam illam bonee memoriae Balduinc1 Aprilis, indict. 1, Incarnat. Dominicae anno 1108,
quondam Noviomensi episcopo commisinuis co- ponlificatus vero domni Alcxandri papse III anno
gnoscendam, ita quidcm quod rationes et allega- IX.
tiones hinc inde et juraloruin lestium depositiones
479 ALEXANDRI 111PAPJE 480
CDLXSIX. A libi successerint, nulla ibi qualibet subrcptionis
astulia seu violentia prseponatur, nisi quam soro-
Parthenonis S. Viclorini Reneventani pairociniuii res communi vel sororum pars consifii
_,suscipil et bona, liberlatcm, privilegia confif consensu,
mat. sanioris secunduni Dei timoremj etB. Benedieti
(Beneventi, April. 26.) Rcgulam elegerint a Romano pontifice benedicen-
dam. El quia monasteriiim vestrum specialiter ju-
[UGHELLI, Italia sacra, YIH, 119 ]
ris, et proprietatis beati Pelri existit, el ad provi-
ALEXANDER episcopus, servus scrvorum Dei, di- sioiifcm, et dispositioiiem-RomanaeiEcclesiae nullo
leclis in Chrislo filiabus FUSCHJE abbalissae niona- mediante noscilur pertinere, conditionem quam
sterii S. Victorini, quod in Beneveiilana civilate si^ abbali, et fratribus pracdicti monaslerii S.Vineenlii
tura est, ejusque suroribus, tam praesentibus quani in Ecclesia veslra concessistis, quod scilicet pnst
fuluris. monasticam vitam professis in pcrpe' decennium tuum, UHaabbatissa, et earum quas post
luuirt. le succedent per licentiam, et consensum abbalis
, Quolies illud a nobis pelitur quod religioni cl S. YinCentii abbalissam deberelis ciigere, omniiio
boneslali noscilur corivcnirc, animo nos decel H- irrilum ducimus, et apostolica auetoritale cas-
benti conCedere, et petenlium desideriis congruum sum : Nemini eiiim Iicuit ineonsnllo Romano pon-
siiffragium impcrliri. Eapropter, dilecfaein Domino • tifiee praediclo veslro monasterio novam conditio-
filise, veslris justis postulalionibus clementcr an- nera imponere, aut statum suum in delerius imiriu-
nuimtis, et praefatum monasierium in quo divino lare. Decerriimus ergo, efc. Salva sedis apostolicae
niancipatie eslis obsequio sub B. Petri et nostra auctorilate, et dioecesani episcopi in prsescriptis
protectione suscipimus, et preesenlis scripli privi- Ecciesiis cano:n'ca juslitia. Si qua igitur, clc.
legio communimtis, ih primis siquidem siaiuenles Ego Alexamier ciHboIicicEcclesise episcopus.
ut ordo monasticus, qui secundum Dei limorem et Ego Hubaldus Oslicnsis cpisCopus.
B. Benedicli Regulaiu in eodem monaslerio insli- Ego Bernardus Portuensis, et Sanclae Rufinoeepi-
ttitus esse dignoseilur, perpetuis ibidem tenipori- scopus.
bus iiiviolabiliter observelur; preelerea quascunque Ego Hubaldtis presbyter cardinalis liluli S. Cru-
possessiones, qusecunque bona idem nionasteiium cis in Jerusalem.
improesentiaruni juste, et canonice possidet, aut in Ego Joannes presbyter cardinalis S. Joannis ct
fuliirum concessione ponlificum, largitione regusri Pauli lit. Paininachii.
yel principum, oblatione fidelium, seu aiiis justis 2 Ego Joannes presbyter cardinaiis lituli S. Ana-
modis, praesianie Domiiio, poteril adipisci, firma slasiee.
vobis,eliis ..... vos successerint, el illibala perma- Ego Boso presbyfcr cardinaiis S. Pudentianae
neanl. In quibus baec propriis duximus cxpriinenda lil. Pasloris.
vocabulis : Ego Joannes prcsbyfer cardiiialis lituli Sancli
lnfra Beneventanam civitatera domos, cum casa Marci.
libus, et cum omnibus suis peiiiiientiis, ecclesiain, Ego Theodinus jiresbyter cardinalis Saiicti Yi-
S. Crucis ad portam Summam cum omnibus suis talis lit. Vcslinae.
peniiientiis, ecclesiam S. Severiani cum peninen- Ego Hyacintus diaconus cardinalis liluli Sanctae
liis siiis, ecclesiam S. Salvaloris de Prata cum per- Marioein Cosmedin.
lineuiiis suis, ecclesiam S.Salvatoris de Alifacum ec- Ego And. diacorius cardinalis S. Thcodori.
clesiis suis, vidcliccl ecclesiam S. Secundini, ec- Ego Cynthius diaconus cardinalis S. AdriauL
elesiarii S. Mailini, ecclesiam S. Mariaede Arena Ego Hugo diacon.us cardinalisS. Eusiachii juxfa
eavala, ecclesiam S. Vitaliani, ecclesiam S. Petri templum Agrippae.
pieMercato Veferi, ecclesiam S. Clirislopliori, ec- Ego Pelrus diaconus cardinalis Sanclae Mariaein
clesiam S, Yiti, eeclesiam S. Angeli de Rapa Ca- Aquiro.
jiina cum peiiiiientiis earum, salvo tamen jiire mo- Datum Benevenli, per nianum Graliani S. R. E,
naslerii S. Vincenlii de Monte quod babet in proe- subdiac. et nolarii, vi Kal. Maii, indicl, i, Incarn.
dicto monasterio S. Salvatoris de Alifa, horium Dominicoc 1168, pontificatus vero D. Aiexandri
prope Sanclura Erasmum, hortum juxla Aquatn- papse III, aiuio ix.
longaiii, vineam de Casalico, vincani de Guardia
cum peiiinenliis earum, hseredilalem de Blathocca, CDLXXX. |
vineais el lerras de IocO Cupuli, cqm peiiineniiis Ad Henricum rcgem Anglorum De Tlwma ur-
suis, vineam de Faldula, cum peiiinentiis suis, vi- chiepiscopo Canluariensi in graliam recipiendo
neas et lerras de Monlore, cum perlinenliis suis. iltum horlatur.
Apud Tinara lerras et silvas. Saiie si mercalores (Benevenli.)
et peiegrini, se cum rebus suis monaslerio veslro
niiuilti devolioiiis reddere volueiint, eos recipiendi [F.pisl. S. Tlwmm, ed. GILES,II, 126.]
Jiberam facullalem liabeatis. Obeunte vero te nunc AI.EXANDER papa HENUICO regi Anglisc.
cjusdcm locj abbatissa, vei carum qualibel, quoe A regise siiblimiiatis meinoria nou credimus exci-
481 EPISTOL^E ET PRIVILEGIA. — AN 1168. 482
disse, quantum libi siiper negotio vencrabilis fratris A memoriter tenuisse, quomodo cum indignatiouem
Thomae Canluariensis archiepiscopi, ulinam non el iram regiam incurrissel, tuam pro eo fraternila-
conlra justitiam, detulerimus. Et quomodo nos ei tem sollicile satis et affectuose rogavimus, ut ad
os saejiectauserimus, nein te, autin regnumtuum, ipsius reconcilialionem partes tuas eflicaciler inter-
vel personas tui regni aliquam posset sententiam poneres, et omne studium el operam, quam posses,
ferre, aut vos in modico aggravare, celsitudini luoe diligenter. impenderes. Quod quidem adeo diligenler
incognitum non exislit. Nunc autera sub ea spe et et laudabiliter effeeisli, quod per Dei gratiam et
fiducia; quod omnipotens Dominus animum tuiim interventum nostrum, ac sollicitudinem et studium
circa jam dictum archiepiscopum mitigare debeat, tuum pacem et gratiam regis obtinuit. Memores ita-
el immensa sua clementia screnare, licet contra que el nostrae ad eum dileclionis et suse ad nos de-
rigorem ecclesiasticum et j'ustitiam eliam sustinue- votionis et familiaritaiis anliquae, ipsum tibi duxi-
rimus, serenilafem tuam per aposlolica scripta ro- mus attentius commeiidaiidum, sincerilatem luam,
gamus, monemus, et exhorlamur inDomino, et tibi de qua omnino conftdimus , per pressentia scripla
in remissionem omnium peccatorum tuorura injun- rogantes propensius, monenles atque niandanies,
gimus, ut animtim et volunlatcm tuam vinci a Do- quatcnus ejus imbecillitati ac senectuti compaiiens,
mino patiaris, nec contra Deuni et salutem tuam et non lam ipsius atali quam nostrae in eo deferens
pugnare velis, et suam adversiis te indignalionem, voluiilali, simul eliam considerans, quod , sicut
quod absil! merito commovere. Si aulem praefali credimus et cerlis dcprchendimus conjecturis, non
archiepiscopi personam, aut nostram etiaro, qui licet suo spiritu ducitur, sed quadam ob lrietum princi-
immeriti in majori sumus oflicio consliluti, dili- pis contra animum suum necessitatc premilur et
gcntius considerare volueris, et ad tuam nobiliia- urgetur, cum in palientiae ac lenitatis spiritu beni-
tein et magnlficenliam comparare, non tibi guer- gne supporles , et usque ad discessura nuniioruni.
ram aut indignalionem istam ad laudera et glo^ nostrorum, quos ad eumdem regem pro tua re-
riam, sed ad dedecus potius poleris reputare, ciini coiiciliatione transmisinius, ipsum in nullo penitus
iiullam ei reverenliam vel honorem propter nobi- graves, qjiemadmoduin etianl de ipsius regis et
litatem vel magnitudinem suam, sed solummodo aliorum ejusdem regni personis te inleiira volumus
propter Deum exhibeas, et in eo ipsum Deum pro- observarc. Exinde vero si tibi et ecciesias luse, sic-
cul dubio venereris, eodem dicente : Qui vos audit, ut desideramus pariter et speramus, pax fuerit
mcaudit; et qui vos spernil, me spernit (Luc. x). auctore Domino reslilula, eumdem episcopum pro
Quare si tuain in hac parte vinci duritiam et pro- Q reverenlia heali Pelri ac noslra, et sua suorumque
posilum paliaris, ad augmenturii libi et exaltalio- devolione ac fideliiate. ex hoc in perpetuum plenius
ncm proveniet, et Deus, cui te humiliaveris, per- obtiuenda, omni, si quem contra eum coticepisti,
sonam tuara sine dubilalione aliqua exaltabil; ct rancore deposilo diligas, manu teneas, et honores ,
tam spiritualiler quani lemporaliler palientiam et et nec per le ipsum , nec per jam diclum regeci,
liumililalem tuain remunerare curabit, sicul libi per cujus iram frequentcr experlus verelur plurimum
veiierabilem fratrem nostrum Bellicensem episco- ac formidat, ullain sibi molesliam irreges ve.I gra-
pum, et dilectum iilium priorem Carthusiensem, vamen. Ipse ad pacem et rcconcilialionem luam,
lalores' praesentium, viros siquidem, religiosos tam per.se quam per amicos, et consanguineos
et Deura timentes, hasc et alia viva voce plenius suos eflkaciter laborare, et omnem ad hoc sollici-
significamus, volentes aiiimi tui indignationem iudinem et operam quarr poterit, adhibere curabit,
et motum blandis et lenibus. a suo proposifo revo- ut eo ipso gratiam nostram et benevolentiaro tuam
care. • plenius mereatur et uberius
assequatur. Ceelerum
si forte, quod Deus avertat, sospedictus rcx in sua
CDLXXXI.
duxerit obstinatione indtsrato aniino persistendum,
Ad^Tliomam Canluariensem archiepiscopwn.—: De D neque hae sallein vice in recoiiciliatione lua, et
Jocelino archiepiscopo Sares.beriensi. tuoruni alque ecclesias liiae pace, voluntati divinae,
(Benevenli, Maii 11.) adroonitioni nostioe ct honori suo deferre voluefit,
extunc si in regnum et regni personas, tuse juris-
[Ibid., p. 16.] dicfioni, aut metropolis aul legationis jure subdi->
ALEXANDER episcopus, servus servorumDei, ve- los ullionis debitae severitatem duxeris exeicendam,
nerabili fratri THOM^E, Cantuariensi archiepiscopo, et tuas et ecclesise tuse injurias, pontificali gravi-
salulem et aposiolicam benedictionem. tale ac maturitate servata , prout expedire noveris¥
Qualiter jam pridero venerabilem fratrem nostruni vindicandas; quia prasfatum episcopum speciali,
Jocelinum Saresberiensem episeopum dllexerimus, ul diximus, ab autiquo amoris praerogativa: dili-
el quanta ipse devolione ac familiaritate etiam ante gimuSj si cnm.eo ob reverentiam beati Petri ac
nostrse promotionis.iniiia nobis aslrictus adboeserit;, nostram , in quantum cum Deo et honeslate pott-
et nos bene.reGoIimus, et tuam ccedimus prudeniiam; ris, mitius egeris , graltim nobis facies omnimodo
non Iatere. Inter csetera siquidem noslree ad euui et acceplum. Pro docanatus vero Saresberiensis
specialis gtatiae-.et .arooris indicia iliud satis poles ecclesiac-concessione, quem ab ipso invito et rejoi-
m ALEXANDRIIII PAVM iU
tenle Joanni de Oxeneford ad vehemeiilem regis A . CDLXXXI».
inslanliani concessum, imo niagis exlorlum pro
Ad universoi episcoposAnglim. — Contra investiin-
certo eoinperimus, ttiain non debet indignationem ras a laicis usurpatas,
vel malevolentiam incurrisse, cuin et vis raajor
(Benevenli, Maii 19.)
absque, dubio interveiierit, et nos etiam eidem
Joaniii decanatum ipsum, cum cum in noslris [Ibid., p. 78.]
manibus refutasset, auctorilate nostra dederi- ALEXANDER papa universis episcopis Angliae.
mus. Ad auilientiain noslram communi fama referente,
Dalum Bcneventi, v Idus Maii. et multorum etiam relalionc pervenil, quod post
instaniem lurbalionem, quse inler charissimum iu
CDLXXXIL Chrislo filium nostruni Henricum illuslrem Anglo-
Ad Thomam Canlnariensem archiepiscopnm. — rum regem, et venerabilem fralrem noslrum Tiio-
Suspensionem sum commissionis aposlolicm re- mam Cantuaricnsem arcliiepiscopum , exigentibus
vocal, peccatis, emersit, quocdam prava consueluiSo in
illis parlibus inolevit, scilicel quod laici ccclesias
(Beneventi, Maii 19.) R et ecclesiastica bcncficia solcant passim in rcgno
[Ibid., p. 24.] Anglorum quibus vellent confcrre, et auctoritaie
ALEXANDER papa THOJLECanluariensi archicpi- sua clericos investire. Unde quoniam id sanctoruffi
scopo. Palrum inslilulioiiibus adeo cognoscitur conlraire,
Ad discrelionis lua>notiliam credimus jam per- ut danti et accipienli de nianu iaica sit analhcroa,
venisse, qtialiter ITenricns illuslris rex Anglorum et hoc in ecclesiasticse libertalis pernicicm non est
nobis nuiilios direxerit, et quam dura et aspera, et dubium graviler redundare, nos universas donatio-
quae veslrum aniinum pluriraum aflligebant, per nes a laicis de ecclesiis quibuslibet hoc turbationis
eos a nobis petierit, terribiles miiias prselendens, lempore quibuscunquc faetas aucloritate bcati Petri
nisi voiuntali ejus eondesccnderemiis. Nos vcro, ac nostra omnino cassaraus, et irrilas esse decer-
quia nondum Ecclesiae perseculio ccssavil, nec nimus. Quapropter universitati veslrse per aposto-
temporis serenilas adhuc vobis, sicul expedircl, lica scripla proscipicndomandamus, et in virlute
arrisil, impcium et icium animi sui, eisi non exau- obedientise iujungiuius, quatenus universos illos,
dierimus pelitiones suas, niiligare curavimus, et qui ecclesias, prtebendas, vel alia ecclesiastica be-
temperare, illo ncnipe liinore perculsi, ne ad impe- ,_, neficia ubicunquc per Angliam de nianu laica, et
diendam et distiirbandam pacem ecclesieese, prout maxime hujus turbationis lempore susceperinf, di-
olim fecil, illi tyranno ct fiagitioso iniinico ccclcsioe ligenlius moneatis, ct inslantius cxhoiiari curetis,
aliquo fcedere societatis adjungeret, vel maleriam quod ecclesias ipsas, proehendas, vel beneficia cum
haberet ab ecclesia el noslia devotione recedendi. fruclibus inde perccptis in manus vestras omni
Inde est quod nos teiuporis inaliliam alteiidenles, contradiclione ct appellalione cessante resigricnt,
de comniuni fralrum r.oslrorum consilio, fraterni- et eis ad quorum ordinaliouem jure ecclesiastico
tati tuae sub ceiia quasi spe el Hducia, quod le in speclant, disponcndas relinquanl.
gratiam suam recipiat, el Caniuariensem Ecclesiam Quod si ad comnionilionem nostr.nm infra qua-
in tua libera disposilione diraillat, per apostolica draginta dies post harum suscepilonem non fece-
scripta mandavimus, ul nec in ipsum, nec in per- rinl, vos eos auctoritale nostra, sublato appellaiio-
sonas regni, aut in regnum interdicli seu excom- nis remedio, cujtislibel limore, gratia el prohibitione
•
municaiionis, vel suspensionis scntcnliam dehcas poslposita, excommunicationis sententia feriatis, et
promulgare, nisi alias nostras litleras reciperes, in ab omnibus faciatis per parochias veslras sicut ex-
qtiibus, si idem rcx nollcl libi gratiam suam red- coiiiinunicatos vitari, donec eccfesias proescriptas
dere, facullatem habeas in eum cl suos ofllcium D I et alia beneficia eccleslaslica libere resignaverint
tuum exercendi. Quapropter quia tibi tanquam illis, ad quorum donalionem cl ordinalionera spe-
fratri charissirao, et ecclesia; tuae proprium hono- ctant, el in pace diiniserint, et de fruclibiis inde
rem el libeiialem cupiraus oranibus modis conser- perceptis dignain ecclesise exhibucrint salisfaclio-
vare, nisi, quod speramus, et ei proposuimus,' nem. Si autcin in his exsequcndis negligcntes fue-
usque ad initium proximas quadragesimse cffectui ritis aut remissi, nos omnes illos, qui ecclesias vcl
mancipaveril, sed in sua fucrit obslinationc indu- csetera beneficia ecclesiastica praeler assensum epi-
ratus, libi cxtunc auclorilalem tuam resiituimiis, scoporum, ad quos coium donalio spectat, dc inaiiu
ut lam in personas quam etiam in regnum, et in laica, prout superius dictum cst, suscepisse no-
ipsum regem, si tibi et ecclesiastuos congruerc et scunlur, nisi jua-cepiis nostris infra tcrminum prie-
cxpedire cognoveris, faCullatem liberam habeas scrijttum paruerint, cxcommunicationis sententioe
debitum oificii tui, cessante omni appellationis ob- auctoritate, qua funginiur, decernimus subjacere :
slaculo, exercendi, gravitate ac maturitale pontifi- et eos sicul a nobis cxcommuiiicolos, prsecipimus
cali adhibiia, quam convenit adhiberi. ab omnibus cvitari.
Dalufti Beheveiiti, xiv Kal. Junii. Dalum Bencventi, xiv Kalendas JuniL
J85 EPISTOLiE ET PRIVILEGLV.— AN. 1168. 48«
CDLXXXIV, ; recipias, cteumdcm ab ea, qua tenelur, scntcniia
A
Ad Joannem Cumin. — VI quem invaserat archidia- vice nostra absolvas. Ila tamen quod beiieficiuni
conatum Balhoniensem Rogero episcopo Wi^or- sibi a schismalicis collatum nullo modo debcal re-
niensi restitual. liiicre, nisi forte ecclesia, in qua iliiid habct, post-
(Beneventi, •mcnse Maio?) quam ad noslrara fuerit, et Ecc.lesioe Roniatisa
devotionem conversus, hoc sibi conferre vo-
\Ibid., p. 147.]
luerit.
A-LEXANDER papa Joanni CUMIN. Dnta Beneventi, xm Kalendas Juuii.
Mirabile gerimus, et grave plurimum ac omniiio
niolcstum babemus, quod tu, sicut jampridem nobis CDLXXXVI.
inno.i.uit, Balhoniensem archidiaconatum laicali au- Ad Ludovicum regetn Francorutn. Pro Girardo
cloritafe libi vindicare prsesumpsisli, et eum venc- Puella.
rabili fratri nostro Wigoniensi episcopo, in magislro
(Bciicvenli, Maii 20.)
Baldwino, cui ipsum, Roberlo quondam Ratho-
niensi episcopo adhuc vivenle, scripti nostri muni- [lbid., p. 158.]
mine confirroavimus, non timuisli auferre. Unde rg ALEXANDER papa LUDOVICO regi Franciae.
quoniam exoessum hujusmodi, sicut non debeinus, Significatum est nobis, quod Girarrius Puella,
sub silenlio iiolunuis praelerire, dileclioni luoe per suum rccognoscens excessum , schismalicoe pravi-
apostolica scripta mandamus, et in virlute obedien- tatis errori velit omnimodis abreniintiare, et ad
tiae injungimus, quatenus memoralo episcopo prae- inandalum nostrum, et venerabilis fralris nostri
scriplum arciiidiacoiiatum cum universis inde per- Thomse Cantuariensis archiepiscopi Domino suo
ceptis, omni appellalioneetconlfadictioiie cessanle, redire. Unde quoniam ad noslrum spectat officium
resignes, ct ipsum eunidcm in pace perniilias et ciim delinquentibus misericordiler agere, et judicio
quiele habere, el ei super hoc nullam molestiam, misericordiani anteferre, sereiiitalem tuara per apo-
vel per te vel pei- alium inferas, aut ejus possessio- stolica scripta rogamus aileniius et inoiiemus, qua-
neni impedire prsesumas. Si autem nostrnni in liac lenus si memoratus Girardus ad nostram, et eccle-
parte jireeceplum infra viginti dies posl harum siee, etarchiepiscopisui obedienliamrevertivoluerit,
susceplionem adimpiere neglexeris, noveris nos et excessum suum digna pcenilcnija recognoscere,
praefalo episcopo in mandatis dedisse, ut le sublato ipsum in terrain tuam sine alicujus iiidignalionis
appcilationis reroedio denunliel excommunicatum. rancore cum gralia lua venire permiltas, et iii regno
*-
"
Quod si ipse hoc foiic nollet eflicere, venerabili tuo, sicut consueverat, permanere.
frairi noslro Caniuariensi archiepiscopo manda- Datum Beneventi, xiu Kalendas Junii.
vimus, ut personam luam nullius appellalione ad-
missa excommunicalionis senlentiee denuntiet esse CDLXXXVII.
subjeclam,etab omnibus faciat usquead condignam Ad Henricum regem Angtorum. — Dolel illum cum
satisfactioneni sicut excommunicatam vitari. Nos Tlwma arthieptscopo Cantuariensi in grattam
nondum rcdiisse.
etiam te ab omnibus episcopis Angliae pro excom-
liiunicalo praecipiemus haberi. (Beneventi, Msii 22.)
[Ibid., p. 150.]
CDLXXXV.
Ad Tlwmam Canluariensem archicpiscopum. — Vl ALEXANDER papa charissimo in Christo fiho HEN-
Girardum Puellam ub ea qua tenelur sententia RICOregi Anglise.
absolvut. Quaro paterne et quam benigne regiam ssepius
excellentiam convenerimus, et per litteras ac nun-
(Beneventi, Maii 20.)
lios frequenter exhortati fuerimus, ut venerabilem
[Ibid., p. 14.] D fratrem noslrum Tbomam Canluariensem archi-
ALEXANDER papa THOSLECantuariensi archiepi- episcopum reconciliare tibi deberes, et sibi ac suis
scopo. ecclesias cum caeteris ablatis restiluere, subliniiia-
Significatum est nobis, et ex parle tua monstra- lis tuae prudentia non ignorat, cum id fere toti
lum, quod Girardus Puella, suum recognoscens Cliristianiiaii publicum ac manifeslum existat.
excessum, ad obedicntiam et mandatum nostrum Unde quoniam in hoc hucusque miniire pro-
velit redire, et schismaticae pravitali omnimodis ficere poluimus, nec animi lui motum blandis ct
renunliare. Unde quoniam ejus semper debemus lenibus einollire, tristes ct dolentes efficimur.
imilalores existere, qui ovem centesimam relictis Et nos spe et fiducia noslra frustrari dnlemus,
uonaginta novem in deserto propriis humeris re- prseseiiim cum te, sicut filium cbarissimum,
porlavit, fraterititati tuae per aposlolica scripta sincerius diiigaraus in Domino, cui ia hoc gra-
mandamus, quatenus si jam dictus Girardus ad ve periculum imminere videmus. Et qubniam
nostram et Ecclesias devolionem voluerit, sicut no- scriptum est: Clama, ne cesses, quasi iuba exalta
bis est significatum, redire, ipsum exhibilo secun- vocem tuam, et annuniia populo meo scetera coru:i
dum formam, qiiarii libi precsc.ibimus juramenlo (ha. LVIII);et alibi : Nisi annuntiaveris impio im-
487 ALEXANDRlm.PAP.fl5 488
pietatem suam, sanguinem ipsius de manu tua re- A niam injungalis, quod memoralum sibi arcliiepisco-
quiram (Ezech. m); et alias per Salomonem; piger pum reconciliet, et omni indignalione et rancore se-
honio de stercore boum lapidari jubetur, duriliam moloeumdem ingraiiam et amorem sutira recjpiat,
luam, sicut haclenus, contra juslitiam et salutem et iilum ad commissam sibi. ecclesiam non differat
nostram son duxiihus uiterius suppoiiandam.:Nec revocare, consideraus diligenlius elattendens, quam
prsefalo archiepiseopo os de coetero aliqua ralione periciilosuni sit el tam animeequam corpori perni-
claudenius, quin officiisui debilum prosequatur li- ciosum, contra Deum et ecclesiam suam pugnare,
bere, et suam et ecclesise sibi commissae injuriam sicut in universalis Ecclesieeinimicis poleril evi-
ecclesiaslicae severilalis gladio ulciscaiur. Quae au- denler agnoscere, siqualiter eos omnipoieiis Domi-
tem in lilleris tam de his quam de aliis minus.con- nus j"uslosuo judicio humiliaverit, et vires ipsoriim,
lineri noscunlur, dilecli Ulii noslri, prior de Monle in quibus maxilne confidebant, hoc anho enervare
Dei, et frater Bernardus de Corilo, viri siquidcm curaverit, ad animtim volucrit sollicile revocare.
plus Domini quam hominis faciem revereules, se- Non enim sibi ad ignominiam vel infamiam debet
renitali luas latius viva voce proponent, quorum aliquam reputare, si suara in hac parte vinci volun-
admonilioni ille, cui servire regnare est, et in ca- " tatem el animum paliaiur, ct se Dcoac Creatori suo
jus manu corda- regum coiisisfunl, animum tuum bumiliet, qui eum, si hoc fecerit, proculiiubio cx-
et voluntalem inclinet, iit flecli pofius velis, quam altabit. Haecsiqtiidcm sibi et alia, quae magis expe-
contra Deum et salutem luam in tantae obslina- dire noveritis, studiosius el saepiussine dubitaiione
lionis proposito diulius permanere. Quod si nos in aliqua proponenles, litteras nostras commonilo-
iilis nec sic audire volueris, ea quse libi ex parte rias eidem tradatis, et commonitionem veslram
nostra proposuerint, procul dubio ventura poteris in spiritu fortiludinis et lenilatis adjungere stu -
formidare. deatis.
Dalum Benevenli, xi Kalendas Junii Quod si vos nec sic audire voluerit, sed in sua
pctius durilia et obsiinalione duxerit persistendum,
CDLXXXVIII. eidem lilieras nostras comminatQrias porrigatis, et
Ad Simonem priorem de Monte Dei el Bernardum ex parte noslra constanteraddentes, quod nos proe-
de Corilo. — Pro Tlwma Caniuariensi archiepi- nominato archicpiscopo os de ceeteronulla ratione
scopo. claudemus,nec ipsi, nisi idem rex ante inilium pio-
Benevenli, Maii 25.) ximaequadragesimse,quoejamquasi instoire vidctur,
n ea quoe superius diximus, adimplere voluerit, ulte-
[Ibid., p. 115.] rius inhibilionem aliquam faciemus, quin suas el
ALEXANDER papa SIMONIpriori de Monte Dei, et ecciesioesibi commissos, nec non et suorum inju-
Bernardo DECORILO. rias ccclesiasticse severitatis gladio pro sui oflicii
Ad vestraedilectiimis nolitiam volumus pervenire, debitd gravius ulciscatur. Non enim credere debet
quod nos charissimum in Ghristo filium nostrura aut in menle habere, quin dormiens Domihus ali-
Henricum illustrem Anglorum regem, per nunlios quando exciletur: et quod beati Pelri gladiura iia
et litieras benigne ac paterne ssepect saepecommo- rubigo consumpseril, quin educi valeat, et vindi-
nuiinus, ul venerabilem ffatrem nostrum, Thomam clam debiiam exercere. Volumus aulem, ut haec,
Cantuarienseni archiepiscopum in graliam el amo- sicut praediximus, diligenlius exsequamini, nisi ve-
rera snum reciperei, et ipsura ad sedein suam et nerabiiis frater nosier Bellicensis episcopus, el di-
commissain sibi ecclesiam revocaret. Quem ulique leclus filius prior Caiihusiensis, ea prout illis man-
sub spe et fiducia, quod animum et volunlatem davimus exsequantur.
suam circa jarn dictum arcbiepiscopuni mitigare de- Datura Benevcnli, vm Kal. Junii.
beret, hacienus sustuiuimus. Verum quoniam apud
eum in his huc usque proficere minimepoluimus, D CDLXXXIX.
unde trisles sumus el dolentes effecti, cumdem ad- Ad — Vl ad Ec-
Rogerum Wigorniensem cpiscopum.
huc per vos, quos magis Deum quam faciem homi- ctestamsuam redeat. De nuntiis ad Henricum re-
nis et credimus eljiovimus revereri, sicut fiiium, gem tnissis.
cujus correclionem toto cordis affcclu oplamus, pa- (Bcneventi, mense Maio?)
lerne duximus admonendum.
Inde siquidem est, quod dileclioni vestrse per [Ibid., p. 107.]
aposlolica scripta prsecipiendoraandamus, etinvir- Omnino noliis placeret, et luaesaiuti omnimodis
lule obedientise injungimus, qualenus in unuin expsdiret, ut ad commissam libi ecclesiam remea-
convenienles, ad proefatum regem irifra duos men- res, si ibidem oilicium tuum Hbere poteris excr-
ses post harum susceplionem, si citra mare fuerit, cere. Verum si te ibidem ad pravas illas consuetu-
omni excusalionc et contradictione cessante, insi- dines, quas Dcus, cl Ecclesia, et nos omnino dani-
mul accedalis, et eumdem commonere diligentius, navimus, observandas, vel ad aliud le cogendiuu
et inslantius exhortari curetis, etipsi etiam exparie inconveiiiens formidas, nulla raiione consiilimus,
JOeiel.nosira, in omiiium delictorum suorum ve- ul pcdem in compedem ponas, aut le in carceiera
*S9 EPISTOL& ET PRlVlLEGU. — AN. 1168. i#
aliquo modo intrudas. Nos autem, sicut novisti, re- A rem, et dignitalem, et jura tua, et ecclesise, cui Deo
gem in patienlia^ sicut decuit, et in humrlitate vih- auctore praesides, diligenli sollicitudinc manutenere
cere cupientes, ei haclcnus mullum detulimus, de el. conservare, et quod tibi coneessimus, nullate^
misericordia Cliristi sperantes, quod iiie, in cujus nus mutavimiis, riec Deo praestante mulabimus, ei
mauu corda sunt regum-, volunlatem el animum in die tibi coucessa potestatem luam libere sine
cjiis mitigare deberet, et acl suum placitum incli- appellationis remedio exercere libi plenam conce-
nare. Unde quoniam nobis in his hucusque aiilcr, dimus facultatem. Yolumus autem ab illis religio-
quam credebamus, cvenit, nos eum hac vice per sis, per quos prsefatum regem litteris noslris mo-
nuniios nostros duximus sollicitandum, sicut ex nuiinus, responsum recipere.
aliis lilteris, quas tibi transmisimus, coguitioni luae CDXCI.
plenius innolcscet. Quod si nos hac viceaudire no- Ad Ludovicum regem Francorum. — Ejusdem
luerit, pro certo cognoscas, quod nos eum de cse- argumenti.
tero non siisfinebimus, nec venerabili fratri nostro (Benevenli?)
clausimus vel claiidemus, aut ei aliquo modo pote- [Ibid.,p. U\.]
slatera suam adimenius, quominus officium suum ALEXANDER papa, LUDOVICO regi Francorum.
libere valeal exerccre. Scire namque te volumus, et B Regiaeserenitatis clementiam moiam admodum
ccrla cognitiotie lcnere, quod nos ei in ecclesiaesuoe et lurbatam esse accepimus, eo quod venerabili
libertatc et juslitia manutenenda, quandiu viialis frairi nostro Thomse Canluariensi archiepiscopo
spiritus in corpore nostro mansionem habuerii-, juxta voium et desiderium suum, et prout necessi-
nulla ralione deerimus. Sed ei potius in his consi- las exigit, non assistamus, ei quod iliustris rex An-
lium el auxilium, in quibus honesle polerimus, gloruni illi, occasione litterarum, quas iili transmi-
eflicaciler ministrabimus. Et si ipse negligens aut simus, incessanler insultans, ab ejus glorielur se
remissus existeret, nos auctoritatera beati Petri et jurisdictione subtractum, Yerum si tenor ipsarum
noslram procul dubio apponeremus. Quare constan- litterarum a principio usque ad fincm diligenler in
ler et viriliter agas, ct non modicum in Domino audientia proborum recitaretur, nihil profecto in
conforteris, certo certius habens, quod ex quo mi- eis quis posset deprehendere, quod insuliandi ma-
sericors cl miserator Dominus universalis Ecclesiae teriam vel occasionem praestarel. Ceeterum si pe-
negoiium in lanlum solila clementia jam respexit, tilioni praedicli regis quandoque annuiraus, et ej'uj
quod schismaticus jam fere nullus remansit, in ip- visi sunius volunlati favere, more periti medici fe*
sius ecclesiae membris diu non poterunt scandala -<cimus, qui aegro, de cujus saltiie desperat, conlra-
permanere. ria, qusecunque appelit, tribuit, tentans ipsum,
CDXC.
qualitercunque potest, ad sanitatem revocare. Mgro
Ad Tlwmam Caniuariensem archicpiscopum, —Cuin vero, quem se posse curare confidit. et quem affe-
Henrico re.gepalerne el benigne agendum.
' ctuosius diligit, omnia nociva iiislanlissime postu-
(Benevenli?) lanti rainislrare recusal. Quapropter cum consuetu-
[Ibid., p. 25.] dinis sit RomanseEcclesiee polius in servanda ma-
ALEXANDER papa, THOILE Caiiluariensi archiepi- luritate plerumque damnum etjacturam incurrere»
scopo. quain in praecipiialione peccare, lua non miretur.
Exlilteris luis te vehementer commoium et lur- nec movealur serenitas-, quod preedictum regcin
balum esse acccpimus, eo quod libi, sicut deceret lara longa exspectalione sustinuimus, volentes eum
ct velles, non assistamus, et quod illustris rex in benignilatis et mansuetudinis dulcedine a suo
Anglorum tibi occasione litlerarum, quas ei trans- revGcare proposilo, et ejus duritiam emollire. Non
misimus, incessanter insultet, et a lua se glorielur euim fervor charitalis et dilectionis, quara circa
jurisdictione sublractum. Verum si tenorem litte- cumdem archiepiscopuni habuimus, iu aliquo te-
rarum a principio usque ad finem legi fecisset, ) puit vel exstat remissus, sed de die in diem magis
nibil profecto in eis reperiret, unde nobis aut libi ac magis accrescit. Et semper in proposilo et vo-
posset merilo insultare. Quoniam igilur Ecciesia luntale habemus ei honorera et dignilalem, et jura
Romana in consuetudine habet, jiolius in obser- sua et ecclesise sibi commissae manulenerepropen-
vanda malurilate incommodum plerumque perferre sius, et diligenli solliciludine pro noslri oflicii dc-
quam iu quibusiibet negetiis preecipilanler proce- bilo conservare. Nec eliam quod sibi concessimus,
dcre, quod eumdem regein tain longa exspeclatione in quoquam mutavimus, nec auctore Domino inu-
suslinuimus, ipsum nuntiis el litteris a proposito tabimus, quin imo in die sibi concessa ei liberam
suo paterne et benigne revocare volentes, ct ejus potestatem concedimus officium suum absque ap-
impatienliam et duritiam niansueludiiiis dulcedine pellationis reinedio ct contradictionis obstaculo
einollire, non lurbetur nec raovealur fraternitas exercendi. Yolumus tamen utab illis religiosis, per
lua.quiafervor charilatis et dilectioiiis, quam circa quos preefatum regem nostris litteris commoneie
jiersonara liiara habuimus, in nullotepuit yel cxslat curavimus, responsum recipiamus.
remissus, sed de die in diem magis ac magis ac-
crcscit. Semper enim in proposito liabemus hono-
PATROL. CC. 18
m ALEXANDRl III PAVM '(»&
CDXCIL A de oblatione quam sancto Pelro et Romanse Eccle-
Vrivitegiumpro monasterio S. Sylveslri de No- siss dederat, vobis oiim dedisse cognoscilur sub
nanluta. censu, scilicet unius aurei annuo. In Papiensi civi-
(Benevenli, Jun. 9.) tate ecclesiam Sancii Quilici, in Plncenlina ecde-
[TIRABOSCHI,Sloria cli Nonantota, II, p. 284.] siam S. Sylvestri, ecclesiam S. Crucis et ccci^siam
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- S. Benedicti in Parmensi; ecclesiam S. Sylvestri
icctis filiis ALBERTO abbati monaslfirii S. Sylvestii in suburbio Vincentise, cellam S. Sylvcstri et cei-
de Nonanfula, ejusque fralribus, tam pra;sentibus lam S. Marioein Fabrica; in Liheiiino ccclesiam
qtiam futuris, regularem vifam profcssis, in per- S. Sylvestri; in monle Siiice ccclesiain S. Daiiirlis,
petuuin, falulem el aposlolicam beiicdiclionem. cum omiiibus ad cam pcitiiienlibus; in suburbio
Apostolicae sedis auclorilate debiloque compelli- Padiise ecclcsiam S. Leonaidi, a bonee meinoiiae
mur pro universarum Ecclesiarum slatu salagere et Bclino Paduano cpiscopo cauonice vobis conces-
carum quieti quoe specialius eidem sedi adhoerent, sam; in Tcrvisina civitaie ecclesiam S. Marioeet
aiixilianle Dominosaltibritcr providere (S6).Eapro- S. Fuscoe cum liberlale ct capellis el omnii.us ad
;iier, dilecti in Doniiiio filii, veslris juslis poslula- eam peiiiuenlibiis.
lionibus benigiiiiale debila duximus aiuiuenduin, R Sane nec Mminensi omnino ncc alirui ciiirun-
etpraefaluiii NouanHilanum B. Sylvcslri mouaste- que cpiscnporiun vcl priisciptim, s u alicui eccle-
rium, cui, auciore Dco, divino cslis obsequio man- siasliciu Sicculaiive pcrson;v liccat supradiclo mo-
cipati, quod utique ab Aslulpho Longobariioruni naslerio aul cjus cellis vel ecclesiis. al.isve posses-
rcga ejusdcui loci fiindatore beato Pelro ohlatum sionibus giavaineu inferre, exaciiones iiiipmicre,
esl, prasdeccssorum nostioiuni felicis meinorise plncitum atque colloquiuin pneler abbalis ac fra-
Lconis, Alexandri, Pasclialis, Calixli, lnnocenlii, trum volunlatem indicarc vcl lenore. Sepuiiiiram
Eugciiii el Anastasii Roinanorum ponlificum vesli- quoque ipsius iiionasicrii lilicrain esse coiicediniiis,
giis inluerenles, sub B. Petri et noslra profectione ut eoniin devotioni ac exlremoa vclmiliili, qui ss
stiscipimus ci aposfolica; sedis privilegio commu- illic scpeliri dcliberavciinl, nisi forie cxconiinuiii-
uinuis, in primis siquidem slaluenles ul ordo mo- cali vti iulerdicii sinl, iiiillus obsisial, salva jusii-
nasticus qui sccunduni Dcum et B. Bencdicli tiegii- lia illarum ecclesiarum a quibus luoiiuurum cor-
lani in eodcm monaslerio inslilutus esse dignosci- pora assuniuiilur.
lur perpeluis ibidem lcmporibus inviolabililer ob- Obeunie vero le nunc cjusdem loci abhale, vel
servclur. Preeterca quascunqtie possessioues, quoc- tuoruni quolibel successoruin, iiullus ibi qualibet
cunquc- bona idcm nionasleriiim inipricsenliaruin subreptionis asliilia vcl violcnlia piicpiiuiiiii', nisi
jusle el canonice possidet, aul in fulurum conces- qiiein fratrcs coiiiinuiii conscnsu, vci f.aiiiim purs
sione poniilicum, largilione regtim vel priiicipuin, consilii sauiinis, secuiiduni Dei limoreiu ei B. Be-
oblatione fiJcliuui, scu aliis jusiis modis, pi'iesia;-.te ncdicii Regulam providcrint cligeuduui, qui nimi-
Domiiio, polcrit adipisci, firma vobis vestiisque rum ad aposlolicce sedis preesulem coiisccrandus
successoiibtisei illibala pernianeant; in quibus heec accedal. Clnisnia vero, oleum sanclum, consecra-
propriis duximus cxprimenda vocabulis : liones altarium seu basilicarum, ordinationes mo-
lpsum videlicet caslcllanum Nonanlulanum; nachorum, qui ad sacros orciincs'fueriiit promo-
casteliuni vetus cl ecclesiam cum capellis suis, vcudi, sive clericormn cjusdem moiiasierii ccilis
Gair.anuiu, Cnliliaiium, Fiinaiuim cl ecclesiam cuin vcl ecclcsiis pciiiiieniium, a quo inaliicriiis lallio-
cnjicilis suis; Lisaiiuni, Silnpanum, cl eciiesiam lico suscipiatis cpiscopo, siquidcm giatlain et com
cum capcllis suis; Samouum Caiupiliuin, Mara- munioncm scdis aposliiliciCliabiiertt, el si ca gralis
inini, iiionlcin Oliveli, praluiii Albini, nionasterium ac sinc piavitiiie cxhibere volueril. Non cuiiti epi-
S. Liicieecuin cci lesiis el pcr.ineutiis suis, cccle- scoporum cuiquam periiiifiiiinis iuvilo alibalc iu
siam SS. Tiinitaiis de Smuogia, Manzulium, Ta- mouaslerio vcslro niissas pullicas colchiare, vei
vialuin, RiisleUinum, Sanclam Mariam in Gru- eaium decimas vindicare, uec de ipso nioiiasicrio
mulo, Spinam Lambciii, Siilariam, Roncaliain et vcl ejus rcbus rescriplam subripore, aut quoiibel
ecclcsiain cum capeUis suis, Camuranam et eccle- modo impclrare ciiiquc personas faculias sil. QuoJ
siam cum capcliis suis, Curliolam et ecclesiam cuin si forte pioesuiiiplum fucril, irritum pcnitus liabea-
eajiellis suis, Siccuin, casicllum Pellavi, Trccen- lur. Ncc episcopis facullas sit monasterii vestri
tiilain et ecclesiam cum capellis suis, Bondenum, clericos sine lui conscnsus dcliberatione inles-di-
Nogariam, caslclluni, cellulaiii et Marchaliain cum clionis aut excommiinicalionis seiHcnlia cocrcere.
peiiineuliis corum. Preeler.eacaslrum cellulce, cur- Porro illa dignilatis iiiriguia qtiibus praideccssores
lcm Ragtisae el castellum Tedaldi cuin omnibus lui iulcr roissaium solcmnia uli uosciiiiiur, no»
aliodiis quse in comilalu Fcrraricnsi Bunifacius pcrsoiiie luoecx aposlol.cae sedis bciiigiiitalecoiice-
marcliio acquisila possedil, vcstro in perpeluum diiiius, ut videliicl iu diebus soleini.iijus ad inissa-
monailcriii coiifnaiainus, quse comilissa MalhilJis rum oliicia celcbranda, daliualica, niilia, cbirolhc-
(8G) lloc privilegium poslea confirmavit CoelcstinusIII papa. Vide Patrologim lom. CCV! in Co>
lesliiio lli.
493 EPiSTOLiE ET PRIVlLEGIA. — AN. 11(58. . 4S,i
cis, et sandaliis induaris. Ad hosc adjicientes de- A } earum clcricos promovere. Post heecvcro pace a
cernimusut nulliomnino honiinum fassit prasfalum Mulinensibus non servata, Ribaldus Mutinensis
monasterium tcmere perturbare, aut ejus posscs- episcopus, inconsulto et invito abbate, unam de
siones auferre, vel ablalas rctinere, aut injuste supradictis ecciesiisper violentiam consecravit, pro
datas suis usibus vindicare, minuere, seu temera- quo faclo bonee memoriee Hdebrandus quondam ab-
riis vexalionibus fatigare; sed omnia integra con- bas praedicti monasterii ad concilium venicns,
serventureorum proquorum gubernalioneetsusten- quod felicis recordationis prsedeccssor nostcr ln-
talione concessa sunt, usibusomniniodis profutura, nocenlius papa iu Laieranensi basilica cchiiravit,
ul in omnibus scmper apostolicas sedis cujus est advcrsus eumdcm cpiscopum in anleccssoris no-
proprium raunimine ac protectione congaudeat, slri proesenlia querimoniam deposuit. Qui nimirum
. salva ejusdem sanclse sedis aposlolicae auctorifate. ante ipsos ct fratres suos coiislitutiis, cum super
Si qua igitur in futurum ecclesiaslica, saecularisve objeclis ge defenderc non valerel, hujusmodi sen-
persona, hanc nostrae conslitutioriis paginam tentiam subiit. Cum enim jiactum illud contra
scicns, etc. multorum Romanorum ponliiicum privilegia nioita-
Sig. Alex. PP. III. sleiio Nonantulano induifa factum esse conslabat,
Ego Alexandei calhollcae Ecclesiaeepiscopus. B prsedictus antecessor noster id ipsum viribus ca-
Ego Hubaldus Oslicnsis episcopus. rere dccrevit, ct prorsus in irrilum duxit, cidein
Ego Bernardus Portuensis et S. Rufinas epi- Mutinensi episcopo piaccipicns, ne quid simile ul-
srnpiis. terius tractare prsesuineret, quin potius vesirum
Ego Joannes presbyl. card. tit. SS. Joannis et monasterium scniper et uDique concessa sibi quiete
Pasili tit. Pammachii. pcrmitteret perirui liberlate. Nos igitur ejusdem
Ego Joannes presb. card. tit. S. Anastasiae. anlecessoris r.ostri vestigia subsequenlcs proescri-
Ego Tiieodinus presbyt. card. S. Yitaiis tit. Ye- plam sententiam auclorilate apostolica confiima-
slinoe. mus et preesentis scripli patrocinio comir.uninius,
Ego Ilyacinlhus diac. card. S. Mariae in Cos- slatuentcs ut nulli omnino hominum iiceat vos et
rnedin. successores vestros super his ullatenus infestare,
Ego Ardicio diac. card. S. Theodori. vel hanc nostras confirmafionis paginam infringere,
Ego Cinfliius diac. card. S. Adriani. vel mutare, aut aliquam cxinde vobis contraiiela-
Ego Maiifrediis diac. card. S. Georgii ad Velum lem inferre. Si quis autem usu temerario id allen-
Aurcum. ir lare proesumpscrit, nisi reatum suum congrue
Ego Ilugo diac. card. S. Euslachii juxta tem- emendaveril, indignalioncm oniiiipoientis Dei et
plum Agrippse. beatorum Pelii et Pauli apostolorum ejus incurrat,
' et excoiiimunicatioiii subjaceal. Cunclis aulem, etc.
Ego Penus diac. card. S. Marise in Aquiro.
Daijm Beneventi per nianum Graliani, S. Ro- Bene valete.
niance Ecclcsiaesubdiaconi et nolarii, v Idus Junii,
imiiclione i, Incarnaiionis Dominicae anno 1168, (Sig. Alexand. III.)
ponlificalus vero domni Alexandri papoe III an Ego Alexamler caibolicse Ecclesise episcopus
nc VIII. EgG Hubaldus Ostiensis cpiscopu*.
CDXCIH. Ego Bernardus Poiiucnsis et S. Rufinse epi-
Monaslerii Nonantulani libertalem confirmal. scopus.
(Bcnevcnti, Jun. 9.) Ego Hubaldus prcsb. card. tit. S. Crucis in Je-
[Ibid.] Fiisalcm.
AI.EXA.NDER cpisc.opus, servus servorum Dci, di- Ego Joannes presb. card. SS. Joannis et Pauli
leclis (iiiis ALBERTO abbati ct fratribus monasterii tit. Pammacliii.
S. Syiveslri de Nonantula, salutem el apostolicam D Ego Joannes preso. card. tit. S. Anaslasiae.
bcnedicloncm. Ego Boso presb. card. S. Pudentianoe lit. Pa-
Ea qiiae auctorilate apostolicoe scdis fine congruo sforis.
terminanlur, nuilius deiiet preesiimptio infringere, Ego Theodinus prcsb. card. S.' Yitalis lit. Ye-
qiioniinus proprium rubur cbtineaiit fnniitatis. slime.
Ctim igiUir olim inter Nonantulanos ct Mulinenses: Ego Jacintus diac. card. S. Mariasin Cosmedin.
multeft siiniiilales et guerrse fucrunt, landem proi Ego Ardicio diac. card. S. Tiieotlori.
bono pacis inler iilriusque loci habitalores liujus- Ego Cintliiiis diac. card. S. Adriani.
ir.odi convenlio csl siabiliia, ul videlicet Mutinensisi Ego Manfredus diac. card. S. Georgii ad Vclum
episropus ccclesiam Castri velcris cum capeilis: Aureum.
suis, ccclcsiam Sclopan! cnm capeilis suis, cccle- Ego Ilugo diac. card. S. Eustachii jtixla sem-
sinm Fauani cum capcllis suis, ecclesiam Camu- plum Agrippee.
raine cuin capcllis suis, ecclcsiain Trecentulse cumi -Ego Petfus diac. card. S. Mariie in Aquiro.
Cfipiiiis suis,etecclesiani Coiiiolse cum capellissuis i Datum Benevenli per manum Graliani, S. Roma-
rogatu abbatis Noiianiulaiii consccrare deberet, et. iiae Ecclesiae subdiaconi el nolarii, v Idus Junii,
m ALEXANDRIIII PAPM i90
indicl........ 1168, pontificatus vero dorani A insistentes pro Hiius saliilc, pro uxons defuiittae et
Alexandri papse III anno vm. miHtum animabus, qui eaindem terram Ciirisiiaiio-
CDXCIV. rum ditioni suo sanguine recuperaverani, Omnipo-
Ad monaclwsSancli Prosperi Regiensis.— Vt Gui- tentis misericordiam implorarent. Quapropter pite
donem abbalem dilapidati monaslerii reum ab recordalionis Urbanus papa tanli viri devoiionem
cfficioremoveant, atlendens, eleclum quem idem comes ei transmi-
.(Benevenli, Jun. 12.) serat, benedixit in abhalem ut postmodum prosro-
[MORATORI, Antiq. ItuL, VI, 225.] gativa floreret et quicunque ihidem a monacbis
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dci, ve- electus fuerit in abbatem idem populo proeessede-
nerabilibus Regini episcopatus, dileclis DHis bealin anlistitem. Nos igitur ejusdera anlecessoris
Gand. Grai. Jo. Hard. et cseteris monachis catlio- nostri vestigia subscciiti, tefraler episcope Joannes,
licis Sancti Prosperi. de noslris, licet indignis, tanquam de B. Pelri mani-
[Ad noli] liam nostram pervenit, et ex Hlteris ve- bus consecratum et eamdem ecclesiam sub B. Pe-
stris, filii monachi, id ipsum acccpimus, quod Guido tri et noslra protectione suscipimus, et praesentis
abbas bona monaslerii dilapidavit: quod ibi ne- scripti privilegio muninius, staluenles ut quemad-
cessaria nullalenus habealis, sed ad jacluram fere B modum ab eodero antecessore nostro institutiim
omnera et.indigenliam, per ejus injuriam el inso-. est, ibidem utraque dignitas, abbalis videlicet et
lenliam, idem raonasterium dicilur devcnisse. Cu- episcopi, in una el eadem persona conservetur, et
jus perv in tantum niodum excessit, ut teclum elecli a monachis ejusdem loci a Romano ponli-
monaslerii, quod plumbeum erat, eruisse dicatur, Uce benedicaiilur et consecrentur, et nulli nisi Ro-
et in gulse voracilale illius prclium dissipasse. Ac- mano pontifici sit ipsa ecclesia subjecta. Prseterea
cedil ad hoc, quod prius damnalse meinorise Octa- quascunque possessiones, quaecunque bona eadcin
viano heresiarchse, el demum Guidoni Creinamlo ecclesia ex donalione prsedicli comilis et hseredum
illud nefandissiraum prseslitit juramenlum. Qui non ejus imprsesentiarurajusteetcanonice possidet, aut
solus peccare voluit, sed alios in prsecipilium tra- " in futurum concessione pontilicuin, largitione re-
bere non formidavit. Unde, quoniam lam gravcs gura vel principuni,oblalione fidelium, seu aliis ju-
et tam enormes excessus nolumus sub silentio proe- stis modis, prsestanle Domino, poteril adipisci, fir-
terire, discrelioni veslraeper aposlolica scripta man- ma vobis vestrisque successoribus et illibata per-
damus, quatcnus si res ila se habet, prout esl no- maneant, in quibus hsec propriis duxirous expri-
stris auribus inlimatum, memoralum abbatem a C menda vocabulis.
praescripto monasteiio, omni occasione, et appel- Civitaiem Calanensem cum omnibiis pertinen-
latione postposila, removeatis, et in aliam personana liis et tenimenlis suis, castrmn Sanclse Anastasise
idoneam et honestam convenire curetis, et eam vo- cuin possessionibus el perlinentiis suis, viliam
bis in Patrera et pastorem concorditer eligatis. Mascalarum cumoninibuspertineniiissuis.ecclesias
Datum Benevenli, n Idus Junii. Adernionis cum pciiineniiis suis, ecclesias Judilli
CDXCV. [poiius Jacium] cnm pertinentiis suis, ecclesias
Privilegiutn pro Joanne Calanensi cpiscopo. Centurbse cum pertinenliis suis, ecclesias casiri
(Beneventi, Jul. 26.) Joannis cum pertinentiis, et ecclesias omiiiiiin il-
[PIRRI, Sicilia sacra, I, 550.] larum terrarum quse peiiinent ad ipsum castelluro,
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- usque ad iiumen Salsuin, qtiod currit inler castrum
ncrabili fralri JOANNI Catanensi episcopo el abbati Joarinis et Aggrigenliiiam civilalem, el usque ad fi-
ejusque successoribus canonice instilucndis in po- nes Traginensis civitatis, et ex aliis partibus ubique
Bteruin. sicut dividilur a pcrtinentiis aliorum castrorura el
Sicut bealissimi Patris et docloris elegantissinii civitatum. Libertalcs quoque a memorato comits
Gregorii primi veridicis scriplis edocemur, conslat ID ecclesise tuae juste concessas, tibique tuisque suc-
Caianensem, ubi B. Agatha orta et passa esl civiia- cessoribus nihiloniinusauctoritaie aposloiica con-
teai episcopalis dignilalis anliquitus gloria floruis- firmamus. Pallium quoque fraternilati luae nihilo-
se. Capla auleni a Saracenorum populis Siciliee minus ex aposlolicae sedi HberaHlate duximus con-
insula, ibi et per alias universae provinciee civilates cedendum, quo sollicitudo tua hisdiebus solemni-
episcopalis gloria periit et Chrislianee fidci dignitas bus qui inferius subnotantur in missarum ciiebra-
inleriit. Post vero fereannosquadriiigentos(uia;500) lioneutelur, scilicetNalivitatisDomini, S. Stejihani,
divina populum suum respicienle clementia per Epiphanise, Ypapanlon, CosnseDomini et Resurre-
stremiissinium comilem Rogeritim Chrisfianoruin clionis, Ascensionis, Pentecosles, tribus soleronita-
j'uri eadem est insula resiilula. Porro idem egre- tibus B. Mariae,Nativitalis S. Joannis Baplistae,fe-
gius comes Rogerius Romanse Ecclesiae devotissi- stivitatibus apostolorum Petri et Pauli, commeino-
mus fiiius ubique urbium antiquse digiiitatis anlie- ratione Omnium Sanctorum, festivitate beatseAga-
lans pro lempore gloriam reformare, BeataeAgathae thse, et S. Leonis, et S. Eupuli maiiyris. In conse-
niatreni ecclesiam Calanioesitam monaslerium fore cratione ecclcsiarum, presbyterorum, diaconoriim,
disposuif, qualenus illic fralres Dei pro serviliis ct anniversario conseci-alioiiis tiieedie. Tola ergo
497 EPISTOLJ: ET PRIVILEGIA. — AN. 1168. 498
meiite fralernitas lua se exhibere feslinet in pro- A nobis relatione monstravit, qtiod Eustachius quon-
speris humilem, et in adversis, si quando tveniunt dam filius regis Stephani (90) eam in legitimam
cum justilia et etiam amictim bonis, adversis con- uxorem accepit, el sibi comitaturo Boloniensem in
trarium, misericordiae operibus juxta virtutem dolalitium concessit, et etiam scripto auihcntico,
substautiae insistens, et lanien insistere supra vir- prout moris est, confirmavit. Undcquoniam Mat-
tutem eliam cupiens. Haec est, fraler charissime, thaeus frater nobilis comitis Philippi et M. quon-
pailii accepti dignitas, quam si sollicite servaveris dam abbatissa praedicluro coraitalum detinere di-
quod foris concepisse oslendis, intus habebis. cuntur irrationabiliter occupatum, et seepius re-
Decernimus ergo ut nuili omnino hominura li- quisiti reddere contradicunt; fraleruitali vcstrse
ceal praefatara ecclesiam temere perturbare aut per aposlolica scripla mandamus, qualenus prsefa-
ejus possessiones aufeire, vel ablalas retinere, mi- tum Matlhseum et monacbam ex partenoslra dili-
nuere, seu quibuslibetmolestiis fatigare, sed omnia genter commonealis, ut prsenominalse comitissoa
integra conservenlur eorura, pro quorura guberna- praescriptum comitalum restiiuant, et Hbere sirie.
tione et sustentatione concessa sunt, usibus omni- molestatione dimittant, vel in proesentia vestra ei
inodis profutura, salva sedis apostolicae auctori- plenam super hoc justitiam, omni dilatione et ap-
tafe. Si qua igitur in futurum, elc. " pellatione remola, exhiheant. Si aulem juxta com-
Ego Alexander calholicae Ecclesiae episcopus. monitionem vestram neutrum forte efficere voiue-
Ego Ubaidus Ostiensis episcopus. rint, licet pro alio sint excommunicati, specialiter
Ego Bernardus Portuensis et Sanclae Rufinse pro hac re ipsos auctoritate nostra excommunica-
cpiscopus. los denunlielis in loto comitatu, et omnia divina
Ego Conradus Moguntinus archiepiscopus et Sa- praster baplisma parvulorum et pcenitenlias mo-
binensis episcopus. rientium prohibeatis officia celebrari, et sentenliam
Ego Ubaidus presh. card. Sanctae Crucis in Je- ipsam usque ad pienam salisfactionem inviolaliiliter
rusalem. observari faciatis. Quod si huic negotio omries in-
Ego Joannes presb. card. lit. S. Anastasiae. teresse non poleritis, duo nihilominus ipsum prout
Ego Boso presb. card. S. Pudenlianae tit.Pastoris. dicfum est, infra fres menses post liaruni susce-
Ego Theodinus presb. card. ,S. Yitalis lit. Ve- plionem diligentius prosequanlur.
slinse. Data Beneventi, vi Kalendas Septembris,
Ego Jacinthus diacon. card. S. Mariaein Cosme- CDXCYII.
din, C Ad Henricum Remensemarchievisconum, — Se ex-
Ego Arditio diac. card. S. Theodori. cusal quod ejus de episcopo Atrebalensi precibus
non salisfeceril (91). Hortalur ul su/fraganeos be-
Ego Chanchiris diac. card. S. Adriani. traciet. Significat se de sorore ejus Con-
nigne
Ego Manfredus diac. card. S. Georgii ad Velum stantia, comilis folosani uxore ad Suessionensem,
Aureuni. Ambianensem, Laudunensem episcopos scripserit.
Ego Ugo diac. card. S.. Eustachii j'uxta teniDlum Puganum magislrutn commendat.
Agrippae, (Beneventi, Aug. 27.)
Ego Yitellius diac. card. SS. Sergii et Baccbi. [MARTEN,ibid., col. 753.]
Dalum Bcneventi, per raanum Graliani sanctse ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
Romanoe Ecclesiae subdiaconi et notarii, vn Kal. nerabili fratri HENRICO Remensium archiepiscopo,
Augusli, ind, prima, Incarn. Domini anno 1168, salutem el apostolicam benedictionem.
ponlificatus vero domni Alexandri papae 111an- Cum significasses nobis quod nec litteras, nec
no ix. nunlios tuos henigniori oculo respiceremus, nec
CDXCYI. preces tuas super negotio Atrebatensis episcopi
Ad Suessionensem, Ambianensem et Laudunensem vellemus admiltere, satis mirati sumus qua de
episcopas. -= Pro Constanlia comilissa S. JEgi- D causa turbatio ista in animo tuo provenerit, et
dii, contra comitem Bolonim de dotalilio suo. quibus argumentis gratiam et dileclionemnostram
(Beneventi, Aug. 27.) circa te refriguisse conjicere potuistis. Non enim
[MARTEN,Ampl. Collect., II, 75o._[ ita immemores sumus magiiificae devotionis et uti-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- lissimi obsequii, quod nobis et Ecclesise in neces-
nerabilibus fratribus Suessionensi (87), Arabia- sitatis articulo prompto animo impendisti, ut non
nensi (88), et Laudunensi (8£) episcopis , salutem le sicut charissimum fratrem nostrum et firnussi'"
et apostolicam benedictionem, roam columnam Ecclesise sincerissimo diligamus
Dilecta in Christo filia nostra nobiiis mulier C. charitatis affectu, et lam nuntios quaro Iilteras tuas
comitissa S. ^gidii, soror charissimi in Chrislo libenti semper .animo videamus, et gratanter pro
fdii nostri L. illuslris Francorum regis, transraissa te velimus eflicere quidquid cum Deo et juslitia et
(87) Hugoni de Cliamfleuri. in matrimonium, ut scribit Matthaeus Paris.
(88) Roberto. (91) Vide Henrici epislolam ad Alexandrum in
(89) Galterio. causa Drogonis cancellarii, inter variorum ad
(90) Regis Anguae scilicel, cujus iiiius Euj=,.achius ipsuin epislolas, infra. EDIT.PATR.
Coustantiam filiam Ludovici Grossi anno 1159 duxil
" 5C0
433 ALEXANDRlIII PAP/E
lioneslaic nostra possumus, et pro aliquo fratrum A fiuvium tiausitur ad Moiilicciluiii: In Seiedo unam
nostrorum essemus facturi. Nec recolimus nos un- curlem, qua; nominalur Yuarzonus; in Sarecto
•quam tuis precibus obviasse, quas salva foima casale unum; in Turre unum casale; in Magraao
justilise el honestate noslra potuimus exaudire ; unum casale; in Arserio aliud casale; in Cuculo
imo plerumque prseter officii nostri debitum luse petiam unam de vinea, et tres canipos; in Muzone
curavimus fraterniiati deferre, et salisfacere voiun- casaie unum; in Rauna aliud casale; in Culpano
lati. Qtiapropter haecin aniraum tuum non descen- curlem unam cum suis pertinentiis; in Cartnsiano
dant , sed omnera Iiujusmodi solliciludincm et censitos S. Yiti perlincntes de casale Penculi; inlc,-
aiixietalem deponas, et si quando pelitionibus tuis Scledum et S. Vittim medietatem unius cmiis; iu
non ad votum annuimus, non voiuntati nosfrae, sed loco, qui dicitur Sanctus Tilulus in Luvizano cur-
potius merilis negoiiorum ascribas. Desiderium tem unam cum capclla S. Viti. In Maladocasalia
sicut diximus , et volunlatem habemus, novem. In Maroslica curtes duas, uiiam in Ioco
' namque,
ea quse cordi sunt libi giaianli animo exsequi, et Provio cum capella S. Apollinaris, aliam vero iu
volis tuis in quibus expedit benignum semper el Burguliano cum capella el Gazo. In Angarano ca-
promptum favorera prsebere. Tu vero sicut vir salia duo, et moiites duos, unum, qtti dicitur mons
discrelus et prudcns, iu omnibus agendis tuis cattte Olivarum, alter qui nominalur mons castanearum ;
et provide ainbules, suffraganeos Ecclcsioeluee be- in Soiania curtem unam cum capella S. Yiti; in
nigne el mansuele pertracies, et de ecclesiis beati Tivido casalia duo; in Facino casalia liia; in Pechio
Petri priucipis , quse in lua provincia conslilulae casaie unum; in Barbulia casale unum; in Ful-
sunt, non lanquam dc luis disponas, sed eas in sua viano unum casale; in Bubenelo uiium casale; in
liberiatc rclinquas, de ctelero super negolio dilectoe Secusino casale unum; in Braido S. Yili curtes
in Chrislo fiiioenoslrse nobilis mulieris C. (92) so- quatuor cum jilebe, el capellis, et pertinenliis suis
roiis luoe uxoris comilis Tolosani, venerabilibus et decimis ; iu Cortolonga curtem unam cum ca-
fratribus nostris Suessionensi, Ambianeiisi elLau- pella. Juxla flumen novura curiem unam cum ca-
dunensi episcopis consideratione fraiernitatis tu:c pella S. Yili; in Braganlia unum casale; in Juvene
efficacitcr scripsimus, prout novimus expedire. curlem unam; in Buconealiam curtem ; in Fonlana
Vcrum quia , sicut accepimus, in instrumento do- Frigida unum casale; in Paderno aliud casale; iu
lalilii sui tesles eonscripti sum, ipsos auctorilate Carbonaria duo casalia; in Titulo unum casale; in
noslra et lua nioneas et inducas, ut amore juslitias Causele quatuor casalia; in Ara iinum casale; in
testimonium perhibcaiit veritali. Sicul enim peri- G Cona terram aratoriam; in Calzade petiam unam
eulosum cst falsum proferre, ita quoque bonum de vinea; in Zulano unumcasale; in Arzignano
est veriiali tcslimoiiium perhibere. Ad liascdilecfuni aliud casaie; in monte Cleda lerram araloriam.
filium nosirum magistrum Paganum iibi devotum Duas petias vineas in Monticello, et lerram aralo-
admodum et fidelera provideniioe tuas propensius riain ; in Albetone inassaritiam unam ; in Vivarolio
cominendamus, roganles ul ei benefacias, el habeas curtem unarn cum capella S. Pelri. Extra Beiiacuin
mullipliciler comroendalum , quem scis pro suu lacuin, in loco qui dicitur Randena, braidam S.
negolio tanto teinpo;e apud nos moraiii fccisse. Georgii; et in Lainedo viueas, et oliveta; Alpcs
Kegotiuin enim pro quo eum misisti, cilo salis cl quoque qualuor, duas super Maroslicam, quse vo-
compendiose expedivimus. canlur Lastaria, et Bugnaria, Longera, insuper et
Dala Beucventi, sexlo Kalendas Septeinbris. montes de Zovenano, et Novogino; in Uviscga
CDXCVHI. molendinum ununi; iu Aitico alium molcndinuin;
Uonasierii SS. Felicis el Fortunali Vicenliui bona dimidiam parteni cuiiis S. Apollinaris, cum capclla,
el privilegia confirmat, et vantiuni S. Georgii, cum ecclesia, inassariiias
(Beneveiili, Sepf. 12.) duas in Bercia, et duas in Liseria; in Barbaiano
Italia sacra, V, 1042.] " curtein unam, et casales duos; in Basico cuiiem
[UGUELLI,
ALEXANDER episcopus, servus servoriim Dei, di- unam. Oblaliones practerca ad idem raonasteriuni
leciis filiis ARNULPIIO abbaii monasterii SS. Felicis venientes, et caetera jura,' ct libenates , seu donaT
' et Forlunati
Yicentiui, ejusque fratribus, laniproe- liones, quas bonae memoriee Rodulfus, Lambei tus,
sentibus quam fuluris, regularem vitain professis Hieronymus, Astulfus, Lilherius, Turingius, Ecci-
jn perpeluuin. linus, Henricus, Lolhovicus quomiani Vicenliui
f Religiosam vitam eligentibus , etc, usque in- episcopi monastcrio vestro lam in decimis, quam
fringat. Eapropler, elc, uqsue privilegia comu- condilionibus, operihus, escaticis, pascuis, pralis,
ninius. Staluenies , ul quascunque posscssiones, sitvis, riipinis, montibus, planis, aquis, aquarum
ete., usque cxpriinenda vocabulis: jQuidquid ha- decursibus, molendinis, piscalioiiibns, vcnatioiiibus
belis per longitudiiiem a fluvio Rclronis , el^Ur- ad prasdicla ioca peiiineiilibus, ratioiiabililer con-
sega, usque ad pontem altum. Quidquid eliam ha- cesscrunt, et vos in quadrnginta aunis relro absque
betis per latiludinein a iluvio Retronis, usque ad legitima interrupiione possedistis, vobis, ac per
sdium ponlcm , per quem positum super eunidem
(92) Consiantias filise Lttdovici YI regis Francor im, de qua consule sequemem cpistolam.
505 EPISTOLJS ETPftfVILEGlA. — AN. 1168. »02
vos eitieui monasterio scripli noslri munimine con • A £ nostra protectione suscipimus, et praesentis scripti
li niamus. Salvo quidem eo, quod ipsi episcopi sibi privilegio communimus, slaluentes ut quaseunque
pro his omnibus in prsedicto monaslerio icservarunt, possessiones, qusecunque bona idem monaslerium
vidclicel, ul in Naiivitaie, et in Pasclia Domini, et imprseseiiiiarum juste et canonice possidet, aut
-singulis festivilalibus stipradiclormn marlyrum Fe- iii futurum concessione poniificum, liberaliiate rer
licis, ac Fortunali iinam caiulciam, umiin panem, gum vel principuni, oblatione fidclium, seu aliis
et ampul.ain plenam vino abbas, vel inoiiachi ejus- . juslis modis, prseslante Doiuiiio, polcril adipisci,
(icni loci episcopo, qui pro icmpnrc fueril, debeat, lirma vobis, vestrisque successoribus, et illibaia
oiniii ufia ".«nlradieiione remoLa, anuiialim deferre. permaneanl, in quibus liaec propriis duximus ex-»
Froliilemus eliani, ut nulli fralrum vestrorum post primeilda vocahul.s, ecrlesiam S. Marisein Crispino,
faclam in eodem loco professionem aliqna levitate ecclesiam S. Laureniii, ecclesiam S. Cassiaui ia
siue abbuiissui licentia fas sit de monasterio disce- Pelrosolo, ecclesiam S. Eupliemise, ecclesiam S.
dere. Discedeiitem vero ahsque coiiiniuiiium liile- Martini, ecclesiam S. Pelri in Vizzano, et ccclesiam
rarum cauiioue iiullus audeat retinere. Staluimus S. Andrese ejusdem loci, et Camortinicellam, deci-
pr.-eierea ut neque comili, neque priucipi, nec alicui malionesab episcopisFavenlinis, monasterio vestro
saaeiilari, vel eoelesiastiese personoa liceat indebitas, ralionabiliter concessas vobis, el per vos eidem
el injuslas exacliones iu prsefalo monasterio exer- riionasierio, auclorilale apostolica niltilomiuus con-
eerc. Sane nuvaiium vestrorum , quse propriis ma- firmanius. Sepulturam quoque ipsius loci liberam
liibus, aul sumptibus colitis, sive de nutrimeniis esse concedimus, ut eorum devotioni, tt exiremss
animalium nullus a volris decimas exigere prsesu- volunlati qui se illic sepeliri deliberaverint, nisi
niat. Obeunlevero le, elc. Sepulturani quoque, ete. excommunicali, vel interdicli sint, nulliis obsisiaC,
Deceniimus ergo, elc. . . . salva sedis apostolicaj• salva justitia malricis Eeclesise. Deccrnimus ergo,
auclorilale, et dioecesani episcopi canonica justi- etc, salva sedis aposlolicse auctorilate, et cipece-
tia. Si qua igilur, etc. Cunclis autem, etc. Amen, sani episcopi canonica juslitia. Si quis ergo, elc.
amen, anicn. Amen.
Ego Alexander catholicse Eccleshe eDiscopus. Ego Alexander catholicse Ecclesise episcopus.
Ego Hubaldus presb. card. lit. Sanclae Crucis ini Ego Ubaldus presb. card. lit. S. Cruc. in Jeru-
Jerusalcm. salem.
Ego Boso presb, card. S. Pudenlianse tit. Pasto- Ego Joannes presbyter card. tit. S. Anastasias.
ris. iC Ego Boso presb. card. S. Pudenlian*! tit. Pasto-
Ego Petrus presb. card. lit. S. Laurentii in Da- ris.
maso. Ego Petrus presb. card. tit. S. Laurentii in Da-
Ego Theodinus presb. card. S. Vitaiis lit; Ve- maso.
stiiue. Ego Theodiiius presb. card. S. Vilalis tit. Vesti-
Ego Jacimhus S. Marise in Cosmedin. diac.card. nse.
Ego Ardicio diac. card. S. Theodori. Ego Ardilio diac. card. S. Theodori.
Ego Maufredus diac. card. S. Georgii ad Velum) Ego Manfredus diac. card. S. Geoigii ad Velura
Auieum. Aureum.
Ego Hugo diac. card. S. Eustachii juxla lemplumi ' Ego Ugo diac. card. S. Eustachii juxla templum
Agrippse. Agrippse.
Ego Pelrus diac. card. S. Marisein Aquiro. Datuin Beneventi per manum Graliani, S. R. E,
Datum Benevenli per manuni Graliani, S. R. E. subdiaconi et nolarii, v Id. Novemb., indict. r,
subdiaconi et nolarii, u Idus Seplembris, indict. Incarn. Domin. an. 1168, ponlificalus vero D.
i, Incamationis Donihiicse anno HG8, poniiiicaluss Alexand. papse III an. x.
vero D. Alexandri papse 111anno x. D
D.
CDXCIX. Ecclesiam SS. Hippolyli et Cassiani et S. Joannis
Privilegium pro monasterie S. Reparalai Marradino.i. Baplistm Foscianensem luendam suscipit ejusque
(Bencenli, Nov. 9.) possessioneset privitegia confirmat.
[UGHELLI, Ilalia sacra, II, 499.] (Beneventi, Dec. 23.)
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- [MORATORI, Anliq. ltal., VI, 423.]
leclis filiis IIOMODEO abbati monasterii S. Reparalse B ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
de Marrata, ejusque fralriljus, tam prsesentibuss lecto fllip JACOBOplebano Sanctorum Hippolyli et
quain fuluris, regularem vitain profcssis in perpe-:- Cassiani, Sancti Joannis Baplisue de Fosciano, ejus-
tuiim. que successoribus canonice ia perpeluum substi-
Quolies illud a nobis petilur quod religioni, etc.;. tuendis.
Eapropter, dilecti in Domino fiiii n
prsefalum Pia poslulatio voluntatis effectu debet prosequendo
inouaslerium S. Reparatse, in quo divino eslis obse- 5- compleri, ut fidelis devolio laudabililer enitescat,
quio niancipati, ad exemplar prsedecessoris nostriri et ulilitas postulala vires indubiianter assumat.
8. recordationis Honorii papse II, sub B, Petri et 3t Eaproptcr, dilecte in Domino, tuis juslis postula-
$05 ALEXANDRI III PAP^ 505
tionibus libenter annuimus, etprsefatam Ecclesiam, A Ego Conradus Magonlinus archiepisc.
cui auctore Deo prseesse dlgnosceris, sub beali Petri Ego Ubaldus presb. card. tit. Sanctae Crucis.
et nostra protectione stiscepimus, et prsesentis Ego Joannes presb. card. tit. Sancti Anastasii. •
scripli privilegio communimus, statuentes ut quas- Ego Albertus presb. card. tit. Sancli Laurenlii.
cunque possessiones, qusecunque bona, qnse eadem in Lueina..
Ecclesia imprsescntiarum juste et canonice possi- Ego Pelrus presb. card. lit. Sancti Laurentii in •
det, aut in fulurura ponlificum largitione, rcgum Damaso.
vel prineipum oblatione, vel aliorum Dei fidelium, Ego Joannes presb. card. til. Sancli Marci.
seu aliis juslis modis, prseslante Domino, polerit Ego Theodorus presb. card. Sancti Vitalis..
adipisci, firma tibi tuisque successoribus et iilibata Ego Andraas diae, card. Sancti Theodori,
permaneant, in quibus hsec proprLis duximus ex- Ego Ugo diac. card. Sancii Eustachii juxla lem-
primenda voeabulis : Terras omnes, et homines, plum Agrippse.
qnos liabet prsenorainala ecclesia in villa de Ba- Datum Beneventi per manus Gratiani, sanclse Ro-
silica, et in castro de Fosciano, et in eorum con-. manse Ecclesise subdiaconi et notarii, x Kalendasc
finiis; et quidquid de jure in vilia de Fabrio, et de Januarii, indictione prima, Incarnalionis Domiiiicse
Mareione, et in Monte de Silico, et in curte de So- anno 1168, ponliiicatus vero domni Alexandri pa-
crajo possidet. Ecclesiam Saneli Georgii juxta pse lcrtii anno, d.ecimo.
inemoratam ecclesiam de Campo Foscianense; San-» DI..
Ctse Mariaa de
capellam Fosciana; ecelesiam Saneti Ecdesiam S. Pelri Bononiensem tuendam suscipiti
Petri, ecelesiam sancti Michaelis.de Caslilione; ec- et ejus bona ac jura confirmal.
clesiant Sancii Quirici de Fabrio; ecclesiam Saricti (Beneventi, Dec. 50.)
Martini de Monlepigulo; ecclesiam Sancli Jacobi [SAVIOH,Annal. Bolognesi, II, n, 7.]
de Verucola; ccclesiam Sancli BarlholomaH de ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-.
Cioja;; hosplale Sancti Peregrini de Alpibus; el lectis fiiiisBoNiFACio archidiacono et ALBERTO
archi-»
bospitale Sanctse Mariaede Alpe; ecclesiam Sancti presbylero Ecclesise Sancli Petri Bononise eorum-
Michaelis de Saxorubeo; ecclesiam Sancti Sixti de que fratribus tam prsesenlibus quam fuluris cano^.
Vifla ; ccclcsiam Sanctse Marisede Maniano; eccle- niee substituendis, in p.erpetuum.
siam Sancti Laurentii de Corfino ; ecclesiam Sancti Effectum jusla postulanlibus indulgemus et vigor
Marlini de Sericagnana ; ecclesiam Sancti Lauren- sequilatis et ordo exigit rationis, praesertim quando
$ii:,ecelesiam Sancti Pantaleonis de Bacciano ; ec- <P petentium volunlaiem pietas adjuvat et veriias
elesiam Sanctse Felicitse de Ponleqnosi; ecclesiam non relinquit. Eapropter, dilecti in D.omino filii,
Sancli Reguli, et ecclesiam Sancti Laurentii, etec- vestris justis postulationibus clemenler annuimus,
clesiam Sancti Jacobi de Monleserico; ecclesiam et prsefatam ecclesiam Sancii Petri in qua divino
Sancti Andrsese, el ecclesiam Sanctse Mariae de Mi- eslis obsequio mancipati sub B. Pclii el noslra.
lano ; ecclesiam Sancli Martini de Paleroso; ec- prolcctione suscipimus, et prsesentis scripli privi^
elesiam Sancli Micliaelis de Perporo • ecclesiam legio communimus, statuentes ut quascuuque pos-
Sancti Petri de Fialtono; ecclesiam Sancti Jacobi sessiones, qusecunque bona eadem ecclesia imprae-
de Monteallissimo; ecelesiam Sancii Frediani de sentiarum jusle et canonice possidel,, aut in fuiu-.
Saxo; ecclesiam Sancli Peiri de Castronovo; eccle- • ram concessione pontiticum, Hberalilate regum vtl
siam Sanctce Marioede Campocaslellano ; ecclesiam principum, oblalione fidelium, seu aliis justis mo,
San.cli Nicolai, et ecclesiam Sancti Jusli de Cala- dis, proeslanle Domino, polerit adipisci, firma vobis
barotij eeclesiam Sancli Pantaleonis de Monte; veslrisque successoribus el illibala permaneant.
ecclesiam Sancti Prosperi de Anlisorano ; ecclesiam In quibus bsec propriis duximus exprimenda vo.-.
Sancli Donati de Rontano ; ecclesiam Sancli M.i- cabulis : ecclesiam Sancti Joannis Baplistoe, eccle-
c-.iiaelisde Colle; ccclesiam Sancti Barlholomsei de ID siam Sanctse Mariaede Montovalo, ccclesiam San-
Graniano ; ecelesiam Sanctorum Philippi el Jacobi cli JEgidii juxia Savinam, ecclesiam Sancii Petri
de Filicaja ; ecclesiam Sanclse Marise de Rotano ct in Castagnolo, Sancta; Marise dc Vineis, et cccle*.
Sancti Nicolai de Siiicano. Ad hsec slaiuimus, et siam Sancti Michaelis de Argelata et plebem Mcdi^
aucloritale apostolica prohibemus, ul nec episeopo,, cinse. Ecclesiam Sanctce Marise de Vineis et eccle-
tnii pro tempore fueril* nec caiionicis Lucanis liceal, siam Sa.ncli Michaclis quse sunt in Medicina cum
libi ct plebi tuae, onera el gravamiua iiiiporiabilia, oinnibus prsediclarum ecclesiarum periincntiis;
imponere, aut novas vel indebitas exaction,es super lerram etiam cum domibus, et sine doinibus quaj
vos aliqiio,leinis exereere. Decernimus ergo, elc... estcirca ecclesiam Sancli Pelri veslri cpiscopaius.,;
salva sedis aposlolicse auctorilale, et episcopi dice- seilicet a meridie vespere Septentrionis positis;
cesani ca.nonica juslitia. Si qua igilur in fulu- terras quae sunt juris ecclesise vestrse in Septen^
Viim, ete. trione posilas infra murum civilatis in loco qui *
Ego Alexander catholicse sedis episcopus. Hospitale vocatur, et extra murum usque ad viaift
Ego Bernardus Portueiisis Sanelse Ruffinse cpi- Sancli Tlioma? aposioli, et a platea quse pergit a<I
fccopus. caffidem ecel.esiam usque ad rivum qui dieisur
. £05 EPISTQL^ ET^PRIVJLEGIA^—AN.:n6S-H69: 506
A'vesa. Omne dominicalurri quod habetis el lenelis; 3; A liludinis et eonstantise virtute eorifirmes. TJbiveror
iries quoqiie paries decimationurn totius vestrse B justitiam et liberfatem Ecciesiab depeiire cogno - '
plebis, scilicet Sancti Pelri episeopalus cum omni- veris, Cum rege Angloriihi: in depressionem el diT'.
Jius pertinenliis vivarum et morluorum et qufdquid d minutionem ecclesiasticse digriitatis pacem refor-
JnIsuprascripla vestra' episcopali: ecclesia offerlurr mare nullo inpdo labores.-Veruiritaiiien, quanlum
seu in allari aulin pavimento ponitur. Deciniatio- salvo honore officiilui et liber-late Ec.cicsiae(ieri ;
«emtotius plebis.de Bu.ida. poterit, te ^ipsum ei humilies, et ad graiiam et;
Prseterea quemadmodum bonse memorioeG. Bo-- amorem suum recuperandum riipdisonlnibus etii-;
rio.nieiisis' episcopi;.ab onere expensarum quas so-- iaiis, neque .plus justo de .eortinicas, nee niajores..;
Iebaiis'facere.ih'eu.rid.6' Ravennam ad syivodum ett quam oporteat, securitales requiras.i Quja, sicut*
redeundo vos aiictor.itate aposlolica absolvimus , credimus, e? quo se tibi reconeiiiayerit, miniirie te
et in posterum lam vos qiiam successores ve-- oficnderei, nec a quoquam paterelur offeridi. Nos
stros absoliitbs nianere ceiiseinus. Decernimusj enirii, sicut tibi yiva voce ae lilteris proposuiriius,
ergo, elc...... saiva sedis aposlolicse auctorilate Ctt te tanquam charissimum sincera cliaritate diligere•-:;
Bouonierisis episcbpi caiionica justiiia. 'Si qua ergo> volumus, et ad conservationem lionoiis, libertatis,
in ftiiurum,etc.,.. ..•".; J e't digniialis l.u« augmeiiluni, quaulum gralia dU
B
Ego Alexander catholicse Ecclesise episeopus. . vina Concesseiit, aspirare.,
~ . .."• '-,'.
Ego Hubaldus presbyt. cardin. lit. 15. Crucis ini
Jerusalem. ..' .ANNO 116p-H'C9 /.Vi^ '?'
Ego Joannes presbyt. card. tit. S. Anastasise. "
in !•- ' "'
EgoAIbertus pre^byl. cafd. tit; S. Laurentii DIIL-, ; -; : ,;,., , ::.'::
' " "' -- '
Lucina. ': . Ad regem Scotia;. + Thomam exsulaiilemjtli com-i:..':
meiidai. • "...*"'."
Ego BQSQ presbyi. cardiri. tit.VS. Pudenlianse tit. '
Pasloris. ..-.. \ibid.^ m.] . ... ;
cardin, S. Laureiitii in tit. ALEXANDER papa regi Scolise.
EgoPelrus ' presbyt.
Damasb. Gum illiussincerissinise devptionis affectum, quem
recoleridse .niemorisB Malcplinus quondam Scoto- :
Ego Joannes presb. card. lil. S. Marci,
Ego Theodiims: presbyt. eardin. tit. S. Yitalis ru.mrex, frater tuus, circanps et Ecclesiain Dei, quod
Vesiinse. -" yixit, constaiiter exhibuit, et tuamdevotissimam sih-
te circa persoriam noslram ex litteris
Ego Bernardus Portuensis et S. Rufinse episc, £ cerita.iem, qua
Theodori. tuis.feryerecognpvimus, adanimum diligentius revo*;
Ego Ai\... diaeonus cardinalis S. .;'
tem^ eattius,,magnifieenliajtu32preees affectuosaspro iiis^ .
Ego flugo diac. card. S. Eusiachii juxta
qui nobis cliari etaccepti exislurit,confidenlerpQrrigi'.
plriny Agiipp;*». ,; eteos exceilentiseregisesinelisesilatiorie aliqiia
Datum Beneventi per manum Gfatiarii, sanclaj nius, "
Romanse Ecciesise siibdiacOniet notarii, lefliP Kal. ." propensiuscomriiendaiiius.Qiialiterautemyenerabilis;
frater noster Cantuariensis archiepiscppns pro eccle-s
Januaiii , indiclioiie i , Incariiaiioilis Dominicse
sia»suse liberlate exsilium non duiiitaverit•sustinere,
anno lld8, poiitificatus verO doiniii Alexandfi HI •
' ' "' etsieut yir religiosus, discretus pariteret lionestus,
papae, arin.Q decim.o. : .; el nobis ac universDel)eiEcclesia-c.harus: admoduia
""
..." -.ANNO li68T V - etacceptus,temporalium jacturanisubire inaliierit,
.} quahj.'jussisprin.cip.umpbediFe, tuamnon erediriiu.s
sublimilateni: latere, Undequoniain.prsefalus.fralef -
"'• .T' .:',''':Plk r%.. ~'t :t:-"<;-': tuus, et.alii progeriitores tui ipsum, et prsedeeesso1-v
Ad Thomani Cantuariensem. arcliiepiscopuui./r- Re- res ejus, et ecciesiain' ei;coniriiissain, filiali sempef "
gem huniililate vinci coiisuiil: .';'" „[) devoiioiie, sicut nobis" dicitur^ consucverunt arii^
. ; [Epislolai S. Thomce,ed, GjtEs, II, iQ.y plecti, serenitatem tuam pei aposlolica scripta
.- A.LEXAsiDER papa, -TJIOSL*; .Caiitiiarieiisi.archiepi-* rogando nioneinus et exhoriahiur in Domirio, qua--
scopb. tenus:iiiemoratum arcliiepiscopum, diVini anioris
. Elsi adyersiiatum et laborum angnstise libi ob.tehtu et pro reverenlia beati Pelri et nostra, sui
acrius incumbere eiihvaiescere yideantur, piuririia ipsius respectii:diligere studeas et fovefe; et.euini-,
tamen sanciorum Palrum libi exem.pla prctporias,: et ecclesiam eicpriiriiissarii dighissempef iionoribus,"
qui, sicuitu, riiuitas zelo juslitise calamitates "et salagasprseveriife, et ei cohsjiiuih ct iiUxiliuhifegia
angustias passi immajjcescibiiem coronani et cos- clenieulia dignetur eijficacitefimpartiri; ut nos nia;-::
lesle regnum nierueruiit felieiter adipisci. Qua- gnificeritisetuse inulliplices exinde gratias exsdlvere.
propter rogamus prudentiam tuain atqueiiioiienius, lerieamuf, et pfKnominatus atchiepiscopus ad liQr
quateiius. semper illud prseoculis habens : Beati norehi et exallatioriem tuani, et tolius ffgrii ttise:
scilicel^qui perseculionem paliuntiir propter jiisli- guberriaiionl comriiissi, debeal omiii teiripore feri :
tiam (Mallh. v) ,• luuni nuHis adversis aniiiium venlius anheiare^ et vobis riiagis obnpxius peri
:;' '
frangas.nec villa turbalionedeponas, scd euni for- ihahere, ,;-: :: '""--?
'
ALEXANDRIIIIPAM: ;: :. f<>*
'00- . ',
;:::-.. ~:.:.: /mv,\ ."; v v-::'; A ,-.,: :-::: :VSl. ;: ,....;
Flandrice comitem. — Ejusdemar- Adabbatcm
' de Claro-Marisco..— Ttiomm-arcHie-
Ad Philippum - Caniuariensis ,•sororemet ejus.liberos com-
gumehti,- :. piscopi
mendul.:
'.':..Xlbid\,p. 145.]. ..: [Jbid.;, p..i;i2.];;.
- .. ALEXANDER: papa, abliaii et fralribus. de Glaro-
AxEXANDEn papa, comiii Flandfise PHILIPPO.;-
Qiiaiil» sinceiissiiiise devolioiiis liiiefcrvorem Marisco. ..'.- .. •''-'.'
circa nos el Ee.clesi.viiDeiiriagis probaliitiiiu om - Super bencficiis, qiue liheralilas vestra sorori
iiibiisit expe;iuiii'-habcmiis, ianio pro liis, qui nobis vencrabilis fratris noslri CaiiTuaiicnsis arcliiepi-
el eideiii eeiiesi;e eluiri e't acccpiicxisliiiit, iudu- scopi, el libeiis ejtis, ci-his j|iii cum eis.-sinil,iiiulii-
slrheiuas cuiiiiimjori lidiicia priices :iff;:em;;saspof- pliciter i'1'ogavil,cbarilali vcslr:« iiniiiciisas rcferi-
ligiiiiiisiclad "eortnndileclionem luam-priiiicnliam. mus graliariiin aclioiies, cl religionein vcsirain
propiiisiiis iiivllainus. Eaproplei' veiiyrabilein lia- siiper lioc ilignc, sicul eouVenUiii Domiiio,buidiius
IrVin"iiOsiriiiii.Caiiluaiifiriseiii:afcliiepiscopuiii,viriiiii coiiiiiiciidauitis.-desideriiinisiquidein et voluii.lalein
uiique religiosum, discreliim, provhlum ei hoiie- habcinus coinmodis ctiiicremcntis vestris, quaiitiim
stuni.:ei nobis ac universie DeiEcclesia:charuin orii- fi cuiii.Dco possuinus, libcntcr iiitenilere, cl preCes
iiimodis el acccptitm, liiagniludiiii tuse,-.quaiiliim ac pctilioiics veslias, qiia-lum honeslas permiseril,
possunius, eommeiidaiil.es, nolsililaleiii luam per cfticaciler promovcre. "Mehioral.us-"qiio'que'archi-
aposioiica scripia rogaiiiiis, niamlaiiius erexliorla- cpiscopiisvoiiis,- oppmiunilale' snscepta, pro tol et
iniir aitciilius, quateiius euiiidemi:l su.ps, diviiise laalis"vestrae liberalitalisobse(|iii'is s:'cui)duiri nie-
miserauonis o.bieiilii,cLpvo reverenlia beaii Pelri rila respondere ciirabil," el nionasterio vestro niagis
ac nosira, neeiioh suKipsius iiilui.iu, per qiiein libi oliiinxiiisomiii i.empprcperinaacbit. Noseiiam pa-
inu.liapoleiunt-iiicreiiieiiia elcQiiiuioda proveuire, s.lulalioiiibiis vesliis libciiliiisinteridemus,- et eas
diligere, honoiare, nianuieiiere prope;isius, et inul- eilicaciuscurabimus exattilire.
linioiiis siudeas coiifoveiei el ad; ejtis, qiianiuin :" .':':
•"-'•'"-'•, -DY.IK- .:^-'::.:'.
poieiis, pacem opporiiiniiale suscepia iuicndas; ut Ad
ad IHHIOIeni el luiim deheat Stephanum Melilensemci abbalem Sancli Cri.-
ipscidem augiiienliiin spiui.—Mandal hortenlur Henricxm regem ul-Ec-
oiiiiii leinpoie toiis viiibus anhelarc, cl nos since- clesiteCwitunriensisredilus, Iwnorespt'posse.ssiones
ritaii luai ubenimas leneanmr e\inde graiiaium postposita niora restiluut et restitiii facialv
actiones icfeiT':, et pieces ac peliliones tuas Iiben- . ...' .;. [/Wrf.,p.i02r] .;.
iius cl eflicau: s pronioveie. Qiiulquid cnim eidcin c
ALEXANDEH papa, episcopo Meldensi, et abliati
hoiioiiso»cumini>.'iliberalilas lua iiilervenlii noslro Sahcli Crispiui Stiessioncnsis.
coniuler.l, nobis ipsis puiabimus specialner eio- Devotionis.ac sinceriiatis inspectio, qua circa nos
gatuiu. et Ecdi'siorii Dei prudenlia veslra feryfscil, lios ad-
DV. niouet- nniltiplicitf.r et invilat yos super riegolio
Ad comitem Hanicum. — Ejusdcm argumenli. ecclcsice :coiilidenter sollicilare, el vobis, etiain
[Ibid. p. ii/i ] qua: ardua sunt;el dilficilia, sine dubitalione c<$\\\-
hiillefe exsequeiida. Sane discrelicni vcslrserion
Ai.n\VNDEB pajia, nobili viro comiti IICNRICO. exslal incogiiilu!ii,qiiaulis molesliis, adveisilalihiis,
Iiilcr celeras divinse operalionis acliones illml Deo gravamiiiibus el perseciilipiiibus atque prcssuris
el uobis gralissiinuin repulainiis, qtiod veiierabilem ven.era-bilisfratcr nosier Thoinas Caiituarieiisis ar-
fralrem iiosiriiiu Caiiiiiaiicnsein archiepiscopum in chiepiscopus a :rege suo, zclo justitia', pro liberlale
angiisiiis el anxicinlibus ejtis sercno viiliu respi- Ecclesise sibi coiniuissae, fuerit pra:gravatus, et
cere. et ei guiti.u paiiler el consolalionls lu.c favo- longo exsilio maceralus, et laiii possessioijibus
rem c\ consueia cinasli clcmcutia cxliibere. Quia D qiiam redilibus ccclcsisesuae priyatus. Siqtiidem
vcio minc ope et consili.) maxiine opus habei, ma- lanqiiam fralri chaiissimo, et pnccipuQ ecclesiss
giiilicciiiiain tiiaui pcr aposlolica seripln rogainus, liiembro, iiilerna siiperliis nieniis affcctioiie com-
nioiieiniibet ('xhuriam ir iu Djini 10, el in lemis- palimur, et ei, in quibus possuinus, libeiitef liostrse
sioiiem libi pcccaioiuin iiijiiugiinus, qiialcnus pela- cousolalioiiis soiatiuin iiiipariiiiiuri Inde esl qtiod
lis iuiiiiiii, c! pio rcvercnlia benii Pctri ct noslra, prudeiiii;e vestise;.per apostolica'scripta riiaiiiiamus
el coiisidciaiione religionis eldigniiatis sn;e, ipstim et inaiidaiulo pi:a3cipiiiius,"quateiius pr:cdictiini
et snos giaiia, lionoie, pariler et ilileclione pr;e\e- regeiiiex parle noslra coinhiovere etiiiilucere oin-
nias, eisque in ip.soiuin adversilalibus consola- nibiis modis laborelis,- ut siciit aninne siise salulcm
lionis cllavo is lui solaliinuexliibeas, ita quod inde diligit,"prsedicio^afcliiepiscopo, eccl:si;e siia,'i'e(U
aboniiiipolu ti Dco ;elcriia,u possis rcliibulionem ditus, et IionorCsi etposse.ssioiies ablaias: postpo-
S'.'cip"rc, cl IIIIS, quoi ci icm iinpcmlpiU, nobis sita hiofa restkuat;.et icslilui faciat, el libere ac
specialiicr iuipcnsiim pulanlcs, iiiagiiiLudini tuse qiiieie 'diiniiii, ila qiiod ex hoc iioii possii aiiiii\;e
uocriinias leneaiiiur propter hoc giaiias exhibere. siisepericiiluin irictirrere, aut diviiuuii foiiniilave
vindiclain. Eideni quoqiie regi super lioc biaiida ei
£09 EPISTOL^E ET PiUVILEGIA. — AN. 1167-1169. BIO
duleia, aspera et dura, si expedite viderilis, sicul A donec determinatum fuent ad quem illoriimjprst
viri discreti el providi, proponalis. scriplus locus debeat de jure spectare.
i DVHI. Datuin Beneventi, iv Idus Septembris.
Ad Cisterciensemel Pontiniacensem abbatem et um- DXI.
versosCisterciensis ordinis fralres. — Profralre R. Pro causu qum verlitur inler Ric. abbalem et Sar.cti
[Ibid. p. 111.] Pelri.
ALEXANDER papa, Cisterciensi et Ponliniacensi (Benevenl, Oct. 5.)
abbalibus et uiiivcrsis Cisterciensis ordinis fra- [MARTEN., Ampl. Collect., II, 760.]
tribus. ALEXANDER episcopus, etc.
Ad audienliam noslram, unde satis mirari com- Causam quse inier Ricc. lalorem pricsenlitim et
pellimur, pervenisse noscalis, quod vos dilecto filio abbalein Sancli Pclri de Monlibtis, Moiandum quo-
nostro R. fratri vestro, quoniaiii venerabilis fraler que, ct fiiium ejus Girardum, supsr qua.lam domo
nosler Cantuariensis archiepiscopus ipsuin iu An* nosciiur agilari, expei ientise vestne coniiniiiimtis
gliam pro ncgotiis Ecclesise destinavit, poeiiani infli- audiendani, ct liuc deLito [criiiinandam. Quocirca
gere proposuislis, ad hoc hiiniaiia grata potius, discrelioni veslra: per aposlolica scripia manda-
quam amore Dei et jnsiiliae inclinati. Quoniam au- B mus, qualenus cum cxinde fucrilis rcqu.isiti,
tem liocin uoslrani et Ecclesia: Dei injiiriam redun- uiramque paiiein anle vestrani prsesciiiiain couvocc-
daret, nec nos id, sicut non debemus, in palicntia lis, ei rationibus liine inde audiiis diiigcnter cl co-
sustinere possemus, universitati vestrse per apo- gnitis, caindem causam, sicul dici.um.esl, remolo
slolica scripia proecipiendo inaiidaiiius,quatenus appcllaiioiiis obstaculo, luediante juslilia, dcci-
menioralo K. nullam occasione ista poeuauiinfligere,' datis.
vel ei rancorem aliquem vel indignationem osten- Dala Beneventi, tertio Konas Octobris.
dere prasumalis, sed ipsum benigne inter vos et DXII.
fraterne tractetis. Ad Henricum Anglorum regem. — Minalur illi cen-
DIX. suram ecclesiaslicam nisi a sacrileyiis absliueal,
Ad Thomam Cantuariensem archiepiscopwn. — Hpi- (Beiieventi, Oct. 9.)
rici episcopi Winloniensis, ab lleurico rege vexati, [Episl. S. Tlwmm, ed. GILES, II, 124.]
abdicalipnem irrilam esse. ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, cha-
[Ibid., p. 10.] rissimo in Chrislo lilio HENRICO,illustri Anglo-
ALEXANDER papa, jTiioius Cantuarier.si archi- rum regi, salutem et aposlolicam bencdiciio-
episcopo. nem.
Curam et sollicitudincm, quam circa commissain
libi adiniiiistralionem prudenter et magnaniiniler Qtianlo personam tuam ob mulla et magna prin-
ei loleraiHise luae cipalis devotionis et regalis munificenlise nierila
geris, digna laude prosequimur; charilalis afiectu, et paternse sin-
pleniori diiigiinus
proposiium muliipliciler in Domino commendamus. cerilatis brachiis arctius nmplexamur,- lanlo ca,
Quod auiem signilicasli nobis venerabUem fralrein
noslrum Wintoiiienseni episcopum occasione inju- quse ad salutem auinise, el honoris et glorise luae
riaium et persccuiionum, quas ei rex graviter et augmenlum pro cerlo perlinere cognoscimiis, su-
blimilati tuse ssepius et altentius proponenies, te
imporlabiliter inferebat, cpiscopalui suo abrenun-
ad ea exsequenda.diligeulcr inducere, et cum onini
liassc, hoc grave -salis et molestum ferimus : et
abrenuiuiatioiiem ipsam, nisi prius, quomodo facla sollicitudine ac sludio benignius exhoilari cura-
mus. si coelilus dalum esset, ut tuse desUle-
sil, per ejus litlcras vel nuntios cognoscamus, nec rabilisQuod
pneseiui;e,-sicut vcllemus, copia fruereinur,
possumus ratam, aul non ralam habere. tibi eadem, qtise scriptis eloquiiniir, niiillo liben-
lius viva voce jugiler suadere, et quasi qtisedam
ANNO 1167-1109.
D remedia inculcare assidue siuderemus. Aceepiuius
aulem, quod prseler alia, de quiius regiani voiu-
DX. rnus industriain emendari, iu Liiicoliiiensi, Balho-
Abbnti monachisqne Vallis Laurem prmcipil ne ar- nicnsi, Herefordensi episcopatibus, quos vacaiites
chiepiscopo Tarracoi ensi neve episcopo Barcino- el pasloruni solalio deslilutos in manibus lihs le-
nensi obvdiant, donec finium conlroversia dis-
cepietur. nts, nec non in Bangi.riensi et Lanelviensi liberam
eleclionem, sicut deceret, lieri faslu quo.iam et
(Benevenii, Sept. 10.) majoris potentise terrore prohibcas, et quasi altcr
[MANSI,Concil., XXI, 1064. | Csesaromuia solus esse coiilendcns, non solum quse
Qnoniam super jnre parochiali loci in quo mo- sunt Csesaris, prout convenil, obliuere, sed ct quas
nasloriuin vestrtim jncoepisiis intei- ven. fratres Dei sunt, illiciie alque in aninise tuae p ricultun
nosiros Tarraconeiisciii archiep. et Baicinoneiisem usurparenon metuis. Quod quam sit indiguuin. ct
episcopmn qiucslio esl exorla, per aposlolica vobis lam supra quam conlra regiae justiiiai dignila-
scripla mandanius qualenus neulri illorum jure pa- iem, et lua le prudentia, si diligenier vclis alicn-
Tochiali obedientiam vel I everentuni exhibeaiis, derc, nalurali raiione praevia suffl(ienlras edoce-
5H ALEXANDRIIII PAP^E 512
bit, et nonnulla jd ipsum exempia eorum, qui A teresl, et ad tuum nihilominus speclat officium ee- -,
idem attentare fruslra conali sunt, nihilominus clesiaslicas personas, et earum bona manulenete\;
approbabunt. propensius et fovere, et eis jura sua inlegra et il- j
, Et quoniam nobis, iicct indignis, generalis Ec- Isesa servare, fraternitati luse per aposlolica scri- :
clesise a.Domino, qui pro ea eliam sanguinem pro- pta mandamus, qualenus rei veritalem diligenter
prium fudit, cura commissa csl et lulela, praeler- inqiiiras, et si ita esse inveneris, prout superius
millere non possumus ullateiius nec debemus, quin est narralum, prsescriptam prsebendam memorato
pro ea partes noslras apud le csetcrosque ecclesise B. facias omni occasione et appellalione cessante
lilios inleiporiere modis omnibus studeamus, et di- reslitui et in pace dimilli. Quod si praiibalus B.
gnilates acjura ipsius ad instar sanclissimi Nabu- tibi in his consenlire noluerit, tu eum sublato ap-
thse usque ad moriem, si necesse fuerit, ab omni- pellalionis remedio, officio et benelicio ecclesiastico
bus defendamus. Ideoque serenilatem tuam mone- prives, et si nec acquieverit, prsescriplam eccle-
mus, rogamus et obsecramus in Domino, atquc in siam Sancti Germani, nullius appellatione admissa,
peccalorum libi remissionem injungimiis, qualenus suhjicias inlerdicto.
sicut in divinarum et Iiumanarum rerum scienlla Data Beneventi, ivNon. Novemb.
B
circumspectus cxcellis, ita te prudenlem in omni- DXIV.
Jius exhibeas ac modestum, Deum ante omnia Crea- Rogero abbaii et fratribus monaslerii de Ibreio as-
lorem tuum melius solito verearis, ecclesias et ec- serit decimas de Docliing, ab Henrico episcopo
clesiasticas personas honores, et ila libi quse tua Winioniensi et Gilberlo Londinensi iis adjudi-
calas.
sunt discrete vindices ac defendas, ut ad ea quse di-
vini jurisesse noscunlur, manus exteodere de cse- (Beneventi, Nov. 8.)
tero non prsesumas. Specialiter autem in prsenomi- [hpistolte Gilberli Foliol, ed. GILES,II, 107.]
nalis ecclesiis clericos, ut eleciionem tam liberam ALEXANDER cpiscopus, servus servorum Dei, di-
quam caiionicam faciant, rcgia celsitudo commo- leclis iiliis ROGEROabbali el fratribus monaste-
neat, et eis ad hoc opem necessariam ct favorem rii de Ibreio, salutem ct apostolicam benedictiQ-
salva pcnilus ecclesiaslica Iibertale corieedat. Nec nem.
velis eis, qui eleclionem facluri sunt, personam, de Venerabiles fralres noslri, Henricus Wintonien-
qua electionem facere debeant, noroinare. Hocenim sis et Gilbertus Londoniensis episcopi transmissis
esset non eos, sed te ipsum polius eleetionem illo- isobis litleris inlimaruut quod, cuni eis causam,
rum minislerio celebrare, et in electionc ipsa Iiber- Q quse inter vos ct Herlewinum clericum super deci-
tatem omuino illis eligendi sublraberc. Et quidem mis de Doehiiig, quas sibi idem Herlewinus conces-
si ea, quae monentes in spiritu mansuetudinis et sas fuisse dicebat, diutius vertebalur, commisisse-
cum omni humilitate prsediximus, effeclui, sicut mus, appellatione remota, fine debito terminan-.
debcs, mancipare curaveris, et tuse procul dubio dam, ipsi auditis rationibus hinc inde, el.plenius
glorise ac saluti consules, et Deo ac nobis gratum inlelleclis, quoniam prsefatus Herlewinus in proba-
facies omnimodis et acceptum. Alioquin quanlum- tione defecit, praescriptas vobis et ecclesise veslrse
cunque te sicut charissimum filium noslrum, et decimas adjudicarunt, et tam vos quam eamdem
Cbrisiianissimum principem diligere, ac tuse magni- ecclesiam ab impetitione ipsius super his perpetuo
tudini deferre velimus, manus beali Petri ac no- absolverunt ; sicut ex lilleris sententise suse, quas
stras a tuo non poterimus gravamine continere. Et nos ipsi inspeximus, manifeste comparet. Unde
plus Deum quam hominem, sicut dignum est, me- cum lara tu, fili abbas, quam idem Herlewinus in
tuenles, ecclesise jttra pariter et honorcm concessa noslra essetis propler hoc prsesentia consliluli, et
nobis divinitus poleitale integre curabimus alque Herlewinus prselibati episcopi Londoniensis taiiiuin
inviolabililor conservare, litleras nobis offerens se, sicut esedeni conline-
Datum Beii.eveuii, vu Idus Octobris. ^ bant, appellasse proponeret, et senlentiam, quo-
DXHI. niam iion ipfra terminum mandati nostri lata fuit,
nos altendentes
Ad Benricum Remensem archiepiscopiim*— Pro B, rcscindi inslaiilius postularel ,
cterico, et ut ejus prabenda ei restitualur. quod ea merooraiis episcopis fu.it, appellatione re-
(Beneventi, Nov. 2.) mota, ipso coiiseiilienle et petenle commissa, con-
[MARTEN,, Ampl. Collecl., H, 760.] sideranles eliam, quod sicut iidem episcopi suis no-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- bis Iilleris iniimarunt, dc assensu illius lerminiim
nerabili fratri HEMUCQ Remensium archiepiscopo, produxerunt, senleiiliam prsescriplam duximus ra-
salutem el apostolicam benedictionem. lam babcndam, et vos a prsedicii Herlewini de com-
Veniens ad nos B. clericus prsescnlium lator, la- muni fratrum nostrorum consilio impetitiojie.absol-
crymabilt nohis conquestione proposuil, quod cum viinus. Et ei perpeluum super hoc silentium im-
praebendam ecclesise Sancti Germani de Montibus ponenles prsetaxatas vobis decimas, et per vos ec-
canonice adeplus fuisset, eamdem per violentiam clesise prselibata? aucloritate apostolica confirma-
laicalem amisit, quam B. clericus laliter occupa- mus, ei prsesenlis scripli patrocinio communimus,
tam delinere prirsumit Unde quoniam noslra in- slatuenies ut nulli omnino liominum liceat hanc
513 EP1ST0L4! ET PRlViLEGIA. — AN. H6M169. $ii
paginam nosirse confirmalionis et difiinilionis in-- A . utraque pars coram eodem arcliidiacono convenis-
fringere, vel ei aliquatenus contraire. Si quis aulemi sel, el praedictus Joanncs recognosceret quod ad
hoc altenlare prsesumpseril, indignalionem omni- solam iracundiam eisdem lesiibus crimina objecis-
potenlis Dei el bealorum Petri et Pauli apostolo- set, quia lireVitate termini insistenle prosequi ap-
rum ejus se noverit incursurum. pellationem noii poterant, idem archidiaconus in-
Dala Beuevenli, vi Idus Novembris. ler cos hinc inde fide iiilerposila, lioc niodo de
DXV. utriusque voluntate composuit. Quod si pfsefalus
Ad Heitritum Remensem archiepiscopum. — Ut Gi- Joannes in tua prsesentia recognosceret, quod eo-
derum de Sarnaio possessiones ecclesim Monlis- rum archidiacono confessus fuerat, appellationi
falconis invadentem in suo coniineal officio.
supersederenl. Quia vero die slalula memoratus
(Benevenli, Nov. 9.) Joannes adversa parte prsescnte suam libi prsesen-
[MARTEN., AmpL Collecl., II, 761.] liam exhibere conlempsit, altera pars cuni eisdeni
ALEXANDER episcopus, servus scrvoruni Dei, ve- lestibus secundum appcllationem nostro se eonspe-
nerabili fralri HENUICO Renieiisium arcbiepiscopo, ctui prsesenlavit, sed prsefalus Joannes nec venit,
salutem et apostolieam beuediciionem. nec pro se responsaleni Iransmisit. Cseterum quia
Et iiijiincli nobis a Deo apostolaius officium, etJ lion fuil super principali negoiio appellalum, eam-
fides dilecti filii noslri R. (95) Virdunensis elecii, dem causam examini tuo duximus remit:endam,
quain erga Ecclesiam Dei pcrseciilionis adinslaniis fraternilati luse praesenlium aucloritate mandanlcs
tempore conservavit, ei plurimtim nos efficit debi- quatenus, utraque parte coram te convocata, cau-
lores, ct de coercen dis ab ejus el suorum infesta- sam diligcnlius audias, el si tibi constiterit prse-
lione pravis hominibus sollicitius nos admonet co- fatum Joannem fidem quam dederat violassc, et
gitare. Pervenit aulem ad nos quod Giderus de Sar- eidem perjurio condignani pceniteutiam iinponas,
nai possessiones ecclesise Montis-falconis invadeie et, prsedictis lesiibus remoia appellaiione rece-
(94) acdevasiare prsesuniil, et homines ejusdiversis plis, eamdcm causam infra quindecim dies post
aflicil detrinienlis. Unrie quia jam dicli filii noslii harum susceplionem, sublato appcilaiionis obsla-
propria repulare debemus, per prsesentia scripta culo, occasione remota, studeas terminare.
frateriiitali tuse mandamus quaienus jam dicio viro Daia Benevenli, terlio Idus Novcmbiis.
pontilicaleni auctoritatem opponas, ct ita euin ab DXVH.
hac prsesumplione compescas, ita eidem electo et
Ad eumdem. — Ul Mainerium presbyterum ablaiam
hominibus de illalis injuriis et dispendiis satisfa- r Henrico purmciam reddere cogal.
ctionem debitam exliibere compellas, ut el ipse fra-
ternum in te solatium se gaudeat invenisse, et qui (Beneventi, Nov. i%)
viderint de zelo juslitise le debeant commeudare. [Ibid., col. 702.]
Sane si quid inter partes in qusesiionem forle de- ALF.XANDER cpiscopus, servus scrvorum Dei, etc,
venerit, quod examinatione opus habeat etjudicio, salutem et aposlolicani benedxtioiiem.
per auctoritalem tuam cognosci volumus ct liniri. Lalor prsesenlium Henricus non sine multo Ia<
Dalum Benevenli, v Idus Novembris. bore ad prsesenliam noslram accedens, supplici
DXVI. nobis rclalione proposuit, quod cum in eeelesia
Ad eumdem, — Pro Huldredo sacerdote super eccle- Sancli Remigii de Notoncurt, et in ecclesia Sanciaj
sia de Ponit. Marhc de Calvomonie perpetuus vicarius instiluUis
(B.nevcnti, Nov. 11.) fuissel, el.de nianu episcopi sui curam suscepisset
[Ibid.] aiiiniaruni, et postmodum dc licentia ejusdem epi-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- scopi Jerosolymam peteret, Maiuerius prcsbyter,
nerabili fralri HENRICO Remensi archiepiscopo, sa- capellano illius ejeclo , violenter parochiam suam
lutem ct apostolicam benediclionem. £ occupavit, et occupalam delinere prsesumil. Unde
D
Signilicavit nobis dilecius filius nosler R. Cala- quoniam pali nolumus, nec debenius, ut viris ec-
Iaunensis Ecclesise archidiaconus, quod cuin causa clesiasticis hujusmodi oppressiones et violenlise
quse inler Ulredum lalorem prsesenlium et Joan- inferantur, discrelioni veslrse per aposlolica scripta
nem presbyleros super ecclesia Sanclse Marisever- mandamus, quatenus hujus verilatem diligenlerct
titur, secundum commissionem noslram, in lua sollicile investigelis , et si Iegitime vobis consliteril
prsesentia traclaretur, el idcm Ulredus tesles suos, memoraium presbyterum violentia el prsesumplione
Ernulfum scilicet et Ilenricum presbyteros, produ- prsefati M. praescripla fuisse parochia spolialum,
ceret, qui super causa ipsa coram te veriialem, ipsum, omni occasione et appellatione remota, di-
quam inde noveranl, faterenlur, adversa pars mi- stricte cogatis eidcm presbytero prsenominalara
nus idoneos esse proposuii, et ipsos velut reos cri- parochiam sine moleslia el in pace dimillere, et
minis ad nostram audientiam appellavit. Cumque damua inlegra resarcire, ei lalcm poenam infligen-
de lanafato functus est.
(tfo) Richardi de Crissa geniilis toparcharum tie-
Grandi-prato, qui ex archidiacono Lauduneiisi (94) ln dioecesi Virdunensi, in qua est collegium
(tus, circa annum 5162 in expedilioiie Jerosolymi- canonicorum.
515 ALEXANDRIIII PAPJ: S16
tes, quod ete.terimetuant sanciuarium Dei occupa- A gruam praedictosaiibalesabadnunisiraiioiic denun-
lione iiliciia ustirpare. ties aposlolica auctorilale suspensos, cl eos alias,
Daia Beneveiili, sccundo Idus Novembris. si opus fuerii, ad cxscculionein prseccpii nnslri di-
DXVIll. slrieie compellens, eorum parocbianis , ne ad eo-
Ad euindem. — Pro sacerdole P. rum ecclesias ad offnia divina coiivcnianl, sub ana-
(Benevenli, Nov. 17.) ihemaiis inlermiiialionc prohibcas, et nrsefatum
[ibid., col. 765.] Manassen, si a te commoniliis cis cxinde nca
ALEXAXDER epis copus, servus servorum Dei, vene- salisfecerit, publlce exeoiiimunicaluin denunlics,
rabili fratri HENRICO Remciisium archiepiscopo, sa- ct memoralos infirmos divini anioris iiiluitu, et
lulcm el aposlolicam benediclioiieni. pro reverentia beati Pciri ac nostra , in jurc suo
Ex conqtieslione P. sacerdolis auribus nostris pro lui ofiicii debiio nianuleneas el dcfendas : ila
inno.uil quod Calalaunensis cpiseopus ecclesia quod exinde et prsemia merearis selcriia recipcre,
sua injusle et post appellalioneni ad nos faclani, et a nobis uberes graiias debeas exspeciare.
cum quod non licuit, spoliavil. Unde quia univer- Data Beneveiili, decimo quario Kalendas De-
sis gravalisappellaiionisdehel remedium subvenire, - cembris.
ci pcr scripla noslra mandavimtis, qiiaienus prsefalo B BXX.
presbylero, si euin post appellalionem aut alias S. Andrcmde Caslello el S. Sepukri abbalibus et
injiiste proesciipla ccclesia spoliavil, ipsam occa- cauonicis S. Gaugerici de superiori ephtola signi-
sione remota resliiual, ct in pace ac-quicle dimit- fical.
tat. Quod si facerc forte distulerit, iu euin conuno- (TJeneventi, Nov. 18.1
neas et lioiieris , ut cidem presbylero prseiibatam [Ibid.]
ecclesiam quam sibi, post appcllationcm ad nos ALEXANDER episcopus, elc.
faclam, aut injnsie abslulit, absque uila conlra- Dileciis filiis Sancli Andrcscde CastcIIo, et
dielione resliliiat, et in pac.e faciat possiderc. Si Sancii Sepulcri abbatibus et canonicis Saucii Gau-
vero nionilis luis oblemperaie conlcmpserit, lu gerici.
eum ad id eflicicnduni onini cum districtionc, ap- Couquesli sunt nobis dilecti filii nostri infirsii
pellatione remola, coiiipcllas. Cameracenscs quod vos eisdcm infirmis de nov^li-
Dala Bencvenli, dccimo quinto Kalendas De- bus ei de nulrinienlis suorum aiiimaliiiin, c.de
cembris. valic mirainur el adversits vos gravilcr conimove-
DXIX. P mur, decimas exigcre el extorqncre nullalcnus du-
Ad eumdem.— Pro leprosis Camerucensibus. bilaiiSjCum cis sicul cseleris iiifirniis a Romana
(Benevenii, Nuv. 18.) Ecclesia sit induSlumut iiemiiii de his quas pr;e-
[Ibid.] diximus decimas exsoivere leneanlur. Unde quia
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, non ves decet, ncc ims possuiiiiis aliquaicuus su-
vcnerabili fralri HENRICO Ilemeiisium archicpiscopo, slinere, ul quos superni dexlera Condiioris in ian-
saltilem el apnstolicam benedielioiiem. lum alilixii, quod incurabili morbo laboianl, s>ii-
Eisi oinr.es lencamur cx susccpio adminislratio- quibus debealis moiesliis el anxielal.bus faligare,
nis rcgimiiie ct pastoralis cura sollicitudinis defen- pra:sertim in his qu;e ad contenipium iioslruui per-
sare, iuflrmis fraliibus lanto promplius debet prsc- linent, el auctoriiali Romanse Ecclesiae pluriuum
sidiuin apostolicie sedis adesse, quanlo eos omni- derogare noscuniur, discrelioni veslrse per apostO'
potcns Dominus suo jtisto judicio graviori aagritu- Jica scripta mandamus, el in virtuie obedicniise
tline visiiavil. Quia vcro dilecii liiii noslri infirnii prsecipinuis quateiuis decimas , quas prsediciis !c-
Gameracenscs , nobis conquesli sunt, quod Saucli prosisde noralibus vel nulriiiieniis aiiiuialiuin suo-
Andresede Casiello, el Sancli Sepulcri Cameracen- rum pra'Suinptione illicila sublraxisiis, omni oc-
sisabbates, et canonici Sancli Gaugerici, et no- r> casioneel exeusaiione cessanie , reddalis, aul cuin
biiis Mahasses rie Rtiminiaco, de novalibus et de eis exinde amicabililer et patifice convcn.re cuieiis,
r.utrimcnlis animaliuui suorum decimas auferre et eos amodo super his molesiare uullatcnus pras-
prasumuiit, eisdem prseeepimus et in virtule obe- sumalis. Quod si forte, juxta prseceptuin iiosirum,
dieiiliifi injiinxinius ut decimas, quas de his sibi infra quadraginla dies posl harum susecplionem
ausu temerarioprsesumpseruiit aufene, ipsis, in- coiilenipseritis adiniplere, vos ex tuuc ab eccie-
fra quadragiiua dies posl lilterariim nostraruni siarum ingressu aiiclorilate apostolica prohihcmus,
susceplionem , cuni integritale resli:uant, vel se- ct vos, fili abbalcs, ab admtnislraliouis olficio de-
cum exinde amicabiliter paci/iccque conveniant, iiiintiaintis usque ad digiiam salisfiiclioiicni fore
ncc ipsos snper his amodo moleslare prasumani. siispeusos, el in cctlesiis veslris prsp.cipimusdivina
Inde cst quod fraternitali tu:e per aposiolica scripta oflicia cessare, ncciion el vencrabili fratri nostro
niaiidainus qiiaienus, si prsefati abbates et cano- Henrico Remensi archiepiscopo ct canonicis Canie-
nici prseccplis nosti is in hac partc noluerint acquie- racensibus dedimus in mandaiis, ul vos ad J:oc
sccre, ipsis ecclesiarum ingressum, appellalione cum omni dislriclione coinpellanl, ul etparocliia-
remota, probibeas, et tisque ad salisfactionem con- nis veslris, ne ad officla in ccclesiis ipsi» eonve-
517 EPISTOLJE ET PRIVILEGIA.'— AN. 1167-1169. 518
niant, sub inlerminatione anathcmatis non diffe- A Dala Benevenli, xm Kalendas Decembris.
rant prohibere.
"DXXIH.
Data Beneventi, decimo quarlo Kalenaas De-
Parlhenoni Fontcbraldensi asserit donnm qvv qua-
ccrr.bris
DXXI. ginla librarum redilus supe.r caslritm Divioi.ense,
ab Eudoneduce Bttrgundim coucessnm
Ad Henricum Remensem arcliiep. — Pro ccclesia
Sancli Martini Laudunensi. (Beneventi, Dec. 1.)
(Behevenli, Nov. 19.) [Vide Gall. Chrisl. nov. t. II, 1319.]
[Ibid.] DXXIV.
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- Ad omnes archiepiscopos, episcopos, abbates, priores
ne.abili frairi HENRICO Remensi archiepiscopo, sa- et cwleros pralatos Ihspanim. — 1'ro monasierio
Iuleni ct aposlolicain benediclionem. RivipulLnsi.
In causis rciigiosorum virorum tanto amplius de (Beneveriti, Dec. 6.)
tuo esl officio prsesumcndum , quanto ad eorum [MANSI,COH«7., XXI, 1064.]
solaliuin el ex professione religionis et ex auclori- ALEXANDER cpiscopus, servus servorum Dei, ve-
tale ponlificalus arctius leneris astrictus. Ex parle nerabilibus fiatribus iiniveisis aichirpiscopis , epi-
vcro filiorum noslrorum abbatis el fratrum ecclesise scopis, et diloelis filiis abbatibus, prioiibus, ct
ad quos lillerae isise
Sancti Martini Laudunensis adversus JEgidium aiiis ecclesiarum pralatis
salutem et aposlolicam bcnediclio
preshyteruni dc Monle-Hunoldi, Hu. militem de pervenerint,
"Warch. Gui. de Chamelzi et P. filium Anselmi dc nem.
Discretionis veslrse prudenliam non credimus
Monte-acuto, querelas stipcr injuiiis quibusdam
recolcndae nieinorise Iiinocciuiiig
accepinms, quas venerabilibus fralribiis noslris ignorare, qttaliter nosler in concilio
B. (9S) Belvacensi et Noviomensi episcopis el dilecto papa prsedecessor Lateraiiensi
filio Ursieampi (96) abbati, appellationc remola, generali decrelo sancivit, ut quicunque in cleri-
comniisimus terminandas. Per prsesenlia itaqtie cum, lnoiiachum , vel conversiim ciijuscunque
violentas nianus injiceret, cxconimuni-
scripla fraternilali iu;e mandamus qiialenus eos ad religionissenlentia:
vocalionem iilorum accedere , ipsortiniqtte judicio cationis subjaceret, iia quidem qtiod non
Romano ponlifice vel de inaiidalo ipsius
parere lalier compellas, ut jam dicti fratres pro nisi a
defectu justilise laborare diutius non cogantur, et absolulioiiis posscl bcneficium proniercri. Hac si-
tua fralernitas de cohibilione pravorum lioininuin quidem consideraiione iuducli, et ex cfficii nost.ri
commendabilis videalur. Nos enim eisdem judici- dcbiio nihilominus inclinati, universiiaii vesiia;
bus mandavimus, ul si unus eorum his inleresse pcr apostolica scripta maniianius alque prsecipiinus
si quis pan.eliiaiioruin vestroruui in
nequiveril, duo nihilominus quod injunciuin csl qualenus,
exsequaiitiir. aliquem monaehitm Rivipullensem clericum sive
Dala Beneventi decimo terlio Kalendas Decem- ccnversum ejusdem loci v olentas maitus iujccerit,
brisr vos eum omiii coiilradiclione et appellalione re-
DXXII. mota cxcommunicatum publice niinliciis, et sicut
Ad eumdem. — Pro R. clerico, ut dominus Remen- exconimunicalum prsecipialis euin ab oninibus
sis ei benefacial. evilari, donec injuriam passo coiigrue satisfecerit
(Beneveuii, Nov. 19.) ct ad sedcm apostolicam cum veslris litleris veniat
[Ibid., col. 766.] saiisfacturus. Quod aulem de illis qui in niona-
ALF.XANDER cpiscopus, servus servorum Dei, II. chum, cleiicum, vcl conversum Rivipulleiiscm
Remensium archicpiscopo, salulem et apostolicam mauus injccerit superius diximus •, sic iuteliigi
benedictiouem. volumus, ut ouines qui eos, personas eorum ea-
Veniens ad nos R. clericus prsesentium lator dili- piendo, vulneraudo, aut rcs quas secum habent
genli nobis narralione proposuil, quod tu eum in jQ auferendo dehoneslaveiint, sicut exconimuiiictli
iliaconum ordinasli, neclamen eum ad aliquam ec- ab oinnibus eviienlur donec ablala restiiuanl, in-
clesiam inliliilasli. Unde quoniam, sicul asserit, juriam passo congrue salisfaciant, et ad sedem
r.iinia paupeiiaie laborat, nee luain discrelionem aposlolicam salisfacluri accedant. Ad hoc, Rivi-
crediinus ignorare, quod ordinatio sine certo litulo pulleiisis monasterii fratrcs siud'iosa nobis narra-
facta inanis existat, fraternitalem luam per aposto- lioiic inonslraruiit quod ipsi iii monlams el locis
lica scripta moiienius, atque mandamus quateuus aridis habiianles, vic.tualia in monaslcrio jam <iiclo
pnefato R. in aliqua ecclesia ubi nccessaiia vilse nonnisi aliunde non sine gravi labo;e illuc per
possit compelcuter percipere, pro reverenlia B. Pe- niulla terrarum spatia deferaut. Unde fretjucnler
tri ac uoslra, el ex lui cfficii debilo sludeas provi- coiitiiigil, quod si bcslise illoruiu cibaria defcrciilcs
dcre, ul ipse in ordine possit omnipolenii Domiiio ab aliquibus nialelacloribiis (apianlur, ipsi tam
lidtiitcr deservire, et nos sollicitudinem tuain te- fainis qiiani silis inedia cruciantur. Quocirca nos
neamur exinde pluriiiium commendarc. eorun) iudcninitaii volenles ulililer providere, fra-
(95) Bariholomieo, qui Henrico ad sedem Remen- , (96) Ursicampi monaslerium ordinis Cislercieusis
sem translato suecessil. in dicecesi Noviomensi de iiuca Claiaevaliis.
519 ALEXANDiUM PAPJJ Ji20
ternitali vestrse per aposlolica scripta mandamus; A Machelcurt super quibusdam possessioiiibus diutitis
atque prsecipimus quatenus universis parochianis; noscitur agitari, experientise luse jam prideiii nos
'veslris, ex parte Dci et nostra, sub interminatione: meminimus commisisse. Unde quoniam inter se po-
anathemalis districlius inhibeatis quod bestias tra* stea, sicut audivimus, et venerabilis fraler noster
gini prsescripti monasterii clim hominibus aut ser- A. (99*)Atrebatensis episcopus suis nobis litleris
Vilulibus suis nulla ralione invadant, nec aliquam iritiiuavit, amicabiliter convenerunt, sed preefatus
eis injuriam vel molestiam audeant irrogare. Pro^ Joannes transaclioni factse prorsus slare con-
liibcatis etiam et publice inlerdicatis# ut nulltis; lemnit, fraternitaii luse per apostolica scripta ite-
aliquem ad forum ipsius venientem aut. ejus bona ralo mandamus, qualenus eumdem Joannem dili-
sive quemlibct infra ejusdem monaslerii ambitum genter et studiose commoneas, ut convenlionem
consistentem capere aut inquietare atientel, vcl inter eum et prajfatum Ainelium faclam, sicut in-
aliqUam sibi violentiam vel injuriam inferal. Si terposila fide promisil, celerius exsequatur, et prout
quis autem contra prohibitionem rioslram in hoc inter eos fuil statutum, non differat adimplere. Quod
venire prsesumpserit, indignalionem omnipolenlis si ad commonitionem tuam adimplere neglexerit,
Dei et bealorum Pelri et Pauli ac nostram se nove- lu eum, omni contradiclioneet appellatione reinola,
rit incursurum. in senlenliam priorem reducas, et eam usqiie ad di-
Datum Benevenli, vm Idus Decemb. griam satisfactioneni facias ab omnibus per tuam
DXXV. provinciam firmiter observari.
Ad Henricum Remensemarchiepiscopum.—Pro Ame- Data Bcneventi, vm Idus Deeembris.
lio super fundo quodam. DXXVH.
(Beneventi, Dec, 6.) Ad eumdem el episcopumLaudunensem.— Ul Rai*-
naldum de Rosetocompellant restiluere jEgidiodi
[MARTEN., Ampl. Cotlecl., II, 766.] Cimai dolalilium v.xorissum.
ALEXANDER episcopus, servus servornm Dei, ve* (Benevenli, Dec. 8.)
nerabili fratri HENRICO Remensium archiepiscopo,
[Ibid., col. 767.]
salutcm et apostolicam benediclionem. ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve'
Per alia scripla diserelioni tuse jam pridem nos nerabilibus fratribus HENRICO Remensium archiepi-
mandasse meminimus, ut nobilem virum B. conii- et Laudunensi episcopo, salutem et apostoli-
tem de Henou, qui Amelio de Albiniaco feudum cam benedictionem.scopo,
quoddam dicebalur per violenliam abslulisse, mo- Rediens Jerosolymis vir ^Egidius de Cimai, pro*
neres diligenlius et districle coinpelleres, utfeudum i nobis querela monslravit, quod nobilis vir
illud eidem cum fruclibus jam perceptis celerius posila
rcstiluerct quiele ac pacifice possidendum, vel ei Rainaldusde Roseto, parochianusveslerdotalitium
sub examine ttio plenam inde justitiam exbiberel. axoris suse sibi violenter auferre, et ipsum aliis in-
Unde quoniam prsefatus Amelius jus suum se non- debilis molestiis ct gravaminibus fatigare prsesu-
decet memoratum Rainaldum
dum consequi potuisse proponit, fralernitaii tuse mit. Undequia non
cuiiibct inferre, quod sibi nollet ab aliis irrogari,
per ilerala scripta mandamus, quaienus memora-
tum coiiiitem diligenii exhorlatione commoneas, et nec nos pali possumus vel debemus, ut aliquis sua
ex injuncto summi aposto-
ecclesiastica dislriclione compellere non omittas, juslilia defraudelur, qui
suum tenemur singulis conservare,
iil praelibalo Amelio prsetaxalum fcudum siiie dila- latus officiojus
fralernilati vcslrse per apostolica scripia mandamus,
lione restituat, el in pace dimitlat, vel ei coram le memoratuin Raiualdum monere cureiis et
infra quadraginla dies post liarum susceplionem qualenus
insianter inducere, ut supradiclo^gidiodolalilium
snfflcientem inde jusliiiam, appellatione remota,
uxoris suseet caetera abiala sine niolestia el dimi-
noii differat exhibere. Monemus aulehi prudentiaia
nuiione reslitual, damna dala resarcial, et ab ejus
tuam atque mandamus, ul in his exsequendis ita
et siudiosus rj deinceps molestaiione desistat, vel ei super bis om-
diligens exisias, quod nos solliciludi- nibus infra duos menses
nem tuam teneamur exinde non immerito coin- post haruin susceplionem,
occasione el appellatione reniota, coram vobis ju-
mendare, et ssepe dictus Amelius mullo laboreaffli- stitise non differat pleuitudinem exhibere. Si aulem
clus, per le suam jusiitiam consequalur. Rainaldus monilis et exhortalionibus ve^
Dala Beneventi, orlavo Idus Decembris. prsefalus
stris acquiescere forle noluerit, eum ad horum al-
DXXVL lerum quse prsediximus exsequendum, ecclesiaslica
Ad etimdem.— Ilem pro Amelio stiper quibusdam senlenlia dislrictius appellatione postposita com-
possessionibus, pellaiis.
(Beneventi, Dec. 6.) Daia Beneventi, vi Idus Decembris.
[Ibid. col. 767.J DXXVIIL
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, vc- Ad eumdem.— Pro Rolando el Ebruir.o
nerabili fralri HENRICO Remensium archiepiscopo, (Benevenii', Dec. 10.)
saiulcm et apostblicam benedictionem. [Ibid., col. 768.] ^
Conlroversiam qu;c inter AmeliumetJoannem de ALEXANDER epis.copus, servus servornni Dei, ve«
(96*)Andrcas, qui Godescalcoccdenli anno 1104 succcssit, obiiique 1171,
521 EPISTOL.E ET PRiVlLEGIA.—AN. 1167>C9. 522
nerabili fratri HESRICO Remensium arcbiepiscopo, A mota fuerit coram te et capilulo vcnliletur et debi-
salulem et apostolicam benediciionem» tum sortiatur effectum tibi quoque liceat .canonico-
Lalore prsesenlium, Rolando nomine, conque- ruro tuorum excessus in capitulo secundum beati
renle accepiinus quod, cum Ebruinus ad nostram Augustini Regulam corrigere, et emendare. Decer-
audientiam appellasset, pro eo quod sibi donium et nimus prseterea ut prsepositus ecclesise luse semel
vineam quam ad sc ralione uxoris asseritpertinerc, cl bis in anno de injuncta sibi administratione in
et monile quod illius uxori in die nuptiarum ac- capitulo, in tua et fralrum prsesentia rationem red-
commodaverat, reddere fenuebat, prsediclusEbrui- dere compellatur, et nulla ei subsit facullas de re-
nus ari nostram prsesentiam accessit, el, tacita rei bus immobilibus sine tuo et sanioris partis capituli
verilate, quod ille sibi dcberet sedecim iibras, nobis consensu quidquam hi detrimenlum ecclesise alie-
sua insiiuiatione monstravit, et ad Calalaunensem nare, et si quid ex his rebus alienavit, aut in po-
episcopum super commissione illius negotii nostras sterum alienabit, tu et capitulum tuum id legitime
litleras reportavit. Cumque causa in ejusdem 6pi- revocandi facullatem Jiberam^habeatis.
scopi prseseniia traclaretur, et adversa pars testes, Datum Benevenli, Id. Decembris, pontific. nostri
sicut ait, conductitios et mendaces vellet produ- anno VIII(97).
cere, isle ad nostram audienliam appellavit. Epi- B DXXX.
scopus vero, appellatione negleeta, vinculo excom- Ad eumdem. — Atiud privilegium addil
municalionis aslrinxit. Unde quoniam hujus rei
(Beiievenli, Dec. 14.)
veritas non constat, fralerniiali "tuse per apostolica
[Ibid., I, 216.]
scripta mandamus quatenus si causa fuit episcopo, AI.EXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
appeJlatione remota, commissa, sentenliam excom- nerabili
fratri JOANNI episcopo Magalonensi, salu-
municalionis in isturo.latam leneri facias etservari.
Si aulem in manu tua sufficienlemcautionem prav lem et apostolicam benedictiuiiem.
Ad conservanda jura fratrum et coepiscoporum
stiterit, quod super eo pro quo fuit exconimtinica- noslrorum tanto sollicitiores esse debemus, quanto
tus in prsesentia tua debeat juslilise stare, et sen-
nobis ralione officii et dignitatis noscuntur esse
tentise tuse appellalione remota parere, ipsum ab
proximi. Quare cum omnium lam tuse paci incli-
excommunicatione absolvas, et postmodum eo et aucloritate apostolica statuimus ut ecclesia
adversario ante tuam prsesenliam evocatis, tam nati, cnm hospitali, auctorilate tua noviter in silva Gal-
super debilo illo, quam super aliis de quibus inler leri constructa , ita pure et absolute in lua dispo-
eos quseslio veriilur, causam audias, et eam re- C sitione
moto appellationis obstaculo, justitia mediante, de- siam cum consistat, quod nemini liceat eamdem eccle-
cidas. Porro si in causa quam diclo episcopo coia- hospitali a jurisdiclione tua subtrahere,
aut jus tuum diminuere, vel in alterius ordinatio-
misimus appellationis remedium constiterit reser-
nem transferre, salva nimirum sedis apostolicseau-
vatum, et tibi quoque fuerit compeiium, episcopum ctoritate.
memoratum Rolandum post appellationem excom- Datum Beneventi,xix Kalend Januarii, pontifica-
municasse, sententiam ipsam denunties non tenere, lus noslri anno viu
et eum facias pro non excommunicato liaberi. (98).
Deinde vero tam hujus quam alterius querelam di- DXXXL
Ad Henricum Remensem archiepiscepum. — Ut ei
ligenter audias, et eam absque appellalionis reme- commendalumsit monaslerium Sancli Hionysii.
dio servata juris sequitale decidas.
Data Benevenli, quarlo Idus Decembris. (Beneventi, Dec. 16.)
[MARTEN., Ampl.Collecl., II, 769.]
DXXIX. ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
Ad Joannem Magalonensemepiscopum.— Varia ncrabili fratri HENRICO Remensium archiepiscopo,
privilegia concedil. j> salutem et apostolicam benedictionem.
(Beneventi, Dec. 11.) Pontificalis officiidebitum et ordo exigitrationis,
|GARIEL,Series episc. Magalon., I, 217.] pro illarum.ecclesiarura statu diligenli cura sati-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- gere, quse ad jus et proprietatem sacrosanctse Ro-
nerabili fratri Magalonensi episcopo, salutem elt manse Ecclesiseetnostram noscuntur disposiiionem
apostolicam benediclionem. specialius perlinere. Quia igitur monasterium San-
Volenles libi jus et dignitatem tuam integre con- cti Dionysii ad aposlolicaj sedis et nostram provi-
servare, auctoritate aposlolica statuimus ut si ali- sionem specialiter respicit et tulelam, pro eodem
quis adversus prsepositum, velcapilulum seu quem- monasteriofraternilatem tuaro rogaraus atlentius
libet canonicum ecclesise tuse civilem causam ha- et monemus, ut abbatem et fraires inibi divinis
buerit, ad discrelionis tuse examen referalur, corami obsequiismancipalos, snpernse contemplationis in-
te lanquam episcopo suo et ordinario judice tra> tuilu, et, pro revcrenlia beali Petri el nostra, dili-
cletur et definialur, si vero de criminali qusesiic) gere et manulenere pariter et fovere sludeaSj et cum
(97) Verba, pontificalus nostri anno VIII, alienai (98) Vide notara snp.
manus addidit.
PATROL.CG.
1523 ALEXANDRUIl PAPiE SS4
ad le proiiecessitatibus ipsius monasterii recurre-- A seripta niandamus quatenus, si prselibatum capitu-
rint, eis tusedefensionis ct palrocinii solalium gra- lum legitime asseverare volueril quod per suas iit-
tanter et benigne exhibeas, ita quod nobis exindei leras nobis suggesserit, tu, omni mora vet appella-
gratior compareas et apostolicse sedis gratiam me- tione remola, prsedieto Uldredo super causa ipsa
rearis propter hoc omni tempore uberiorem haliere. silentiuin imponas, et ab ejus impelitione prseno-
Data Beneventi, decimo septimoKalend. Januar. minatum Joannem prorsus absolvas, lilleris quas
DXXXIL ipse a nobis super causa ipsa oblinuit, eidem
Ad eumdem.—Pro Joanne saeerdote snper ecclesia, Joanni nullum prsejudicium parantibus vel jactu-
de Poegni. rara. Et quia supradictus Uldredus ejus adversa-
(Benevehti. Dec. 19.) rius est, ipsumnon permiltasin criminalibus Joan-
[Ibid.] nem presbyterum impetere, nisi forle adversus euin.
ALEXANDER episcopus, servus servorura Dei, ve- exceptionem ponendo sibi crimen objiceret.
nerabili fratri HENRICO Remensi arcliiepiscopo, sa- Dala .Beneventi, decimo quario Kalendas Ja-
lutem et aposlolicam benedictionem. nuarii. ,
Suggerenle olim nobis Uldredo presbylero, et B DXxxnr.
graviter conquerente quod ecclesia Sanctse Marise Ad Gerardum Spalalensem archiepiscopum.— Vt
q-uam se asserebat rationabiliter habuisse, injuste cuidam bona ablata reslitui jubeat.
fuisset et illicite spoliatus, causam ipsam experien- (Beneventi, Dec. 25.)
tise tuse commisimus terminandam. Cum ipse el [FARLATI, Illyricum sacrtim, III, 180.]
Joannes presbyter prsesenlium lalor in tua prsesen- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
lia constituti inter se ad invicem mulla propone - nerabili fratri G[ERARDO] Spalatensi arcbiepiscopr,
rent, et idem Uldredus duos testes snper causa ipsa aposlolicse sedis legalo, salulem et apostolicam Joe-
produceret, prsefatus Joannes eosdem testes lan- nedictionem.
quam minus idoneos ad nostram audienliam appel- E transmissa dilecti filii noslri relaiione nobiTfs
lavit. Ulraque aulem parle appellalionern prose- viri Bonumir de Siponlo auribus nostiis innotuit
quenle, jam dictus Uldredus euradem Joannem quod homines de Sevenico Goffrido filio ejus vio-
prsevenieus, ad te noslras litteras, si bene memi- lenter et furtim res suas auferre non dubitarunt.
nimus, impelravit, in quibus conlinebatur, quod Unde quoniam eidcni B. tum ex officii noslri de-
si ipse prsefatum Joannem, sicut nobis proponebat, bito, tura eliain consideratione devolionis, quam
dc perjurie posset convincere, eidem Joanni,poeni- (C circa nos specialiter gerit, in suo jure adesse fle-
tentiam dignam imponeres, el praedictos lestes ap- bemus ; fraternitati tuse per aposlolica scripta raan-
pellalione remota susciperes, et eam fine debito damus, quatenus prsedieise civitalis homines, qui
lerminares. Verum cum Joannes prsediclumUldre- boc facinus commiserunl, inslanter moneas, et di-
dum appellalionera prosecuturus non multum longe stricle compellas, ut ea quse furtim vel per violen-
a nobis in recessu suo obviam habuisset, nunquam, liam filio prsefali B. abslulerunt, eidera postposila
sicul asseruit, ille vel personse, cum quibus venie- cunclalione remittant. Quod si infra congruum
bat, ipsum poluerunt inducere, ut ad prsesentiam terminum a te sibi prsefixum facere forte renuerint,
nostram rediret. Yeniens itaque prsediclus Joannes eos usque ad dignam satisfactioncm excommuiiica-
lilteras dilectorum nostrorum B. decani et capituli tionis vinculo non differas innodare.
Catalaunensis nobis reprsesentavit, in quibus ex- Datum Benevenli, x Kal. Januarii.
presse c-ontiiiebatur,quod Joannes presbyler ad re- DXXXIV.
prsesenlationem eorum, sicut moris est, prsescri- Ad Henricum Remensium — Ul
archiepiscopum.
ptam ecclesiam Sanclse Marise a bonse memorisp ablalam fratribus hospitalis Jerosolymitani elee-
B. (99)quondam Calalaunensi episcopo, nullo re- mosynam a duce Lovaniensi faciatreslilui.
clamantc, suscepit, in qua plus quam per tredecim ^D iBenevenli, Dec. 25.)
annos quiete et pacifice minislravit. Asserebaut in- [MARTEN., Ampl. Collect., 1L 771.]
super se prseiiclum Uldredum nec recepisse, nec ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
3idem episcopo reprsesentasse, sed nostras litleras nerabiii fratri HENRICO Remensium archiepiscopo,
ad te falsa suggestione ab eodem irapetratas. Super salulem et apostolicam benedictionem.
iioc autem dileclus filius nosler G. Catalauneusis , Querelam fralrum hospitalisJerosolymitaiiinobis
archidiaconus memoralo Joanni nibilominus per inlimatam audivimus, quod nobilis vir dux dc Lou-
suas lilleras testimonium perliibuil, ad quem post vain, eis eleemosynara quamdam in villa quse Ben-
episcopum ejusdem Ecclesise concessio diciiur ten dicilur, auferre prsesumpsil, et reddere hacte-
pertinere. Quia igitur indignum essel admodum, et iius recusavil. Quia vero viros nobiles et potentes
a ratione prorsus exlraneum, ut illorum teslimo- ab aliorum et maxime Chrisii pauperum oppres-
nium canonico respectu assertioni prsejudicium sione ecclesiaslicse severitalis gladio durius coer-
qtiodlibet generaret, fraternitaii lna>.per iterala cere debemus, fraternitali luse per apostoliea scri-
(99) Bosone episcopo, qui anno 1161vivere desiit.
52S: EPISTOLiE ET PRIVILEGIA.— AN. U68-69. 526
pta mandamus qualenus jam dictum ducem per te, A prseseniia tua de mandalo nostro conlrovcrsia vcr-
vel lilleras, aul nunlios luos sludiosius exborleris tcreiur, tu auditis binc inde rationibus diligenter.
et inslanler cominoneas, ut prsedictis fratribus elee- ct cogniiis, pro supradieioAmelio contra Joaiinem
mosynam prsescri-plam, omni occasione et excusa- senlenliam piotulisti, et ipsi Aniclio possessioncs
tione cessante, restiluat el in pac.e diniiltat, vel eis prasscripias restilui adjudicasli. Prsefalum vero
coram te plenam inde juslitiam per se vel suffi- Joannem quoniam sententiic parere rieglexil, ex-
cientem responsalem, appellalione rcniota, non conimunicatioiiis vinculo innodasli, Unde quoniam
differai exhibere. Quod si a.d.coninioiiitionem luam rei iudicaise slandum esse juris decrevit atictoritas,
adimplere neglexerit, terrain quam in lua provincia fraterniiati tuse per apostolica scripta riiaudamus,
habercdignosciiur, interdicio subjicias, el perso- quatenus, si res ita se habel, nec sentcntia illa
nam illius, si nec sic resipuerit, vinculo excommu- fuit per appeliationem -suspcusa, memoratum Joan-
nicaiionis asiringas, elab omnibus pef liiani pro- nein donec supradicto Amelio congrue satisfaciat,
vinciam , sicut exeonimuiiicalum pisecipias evitari. liulla fatione absolvaSj vel ab alio permittas ab-:
iaia Bericvciiti,' x Kalendas Januarii. solvi, sed si nec sic resipucrit, lcrram ejus sub-
,''''. . DXXXY. .. •' jicias interdicto.
Ad ttniversosecclesiasticos in terva ducis Welfonis B Dala Benevenli secundo Kalendas Marlii.
^onstilutos. DXXXVIL
(Bciieventi, Dec. 26.) Ad eumdem. — Pro Petro olim Judmo.
IMonumenta Boica, VI, 4SS.] (BeheveiUi, Mait. 7.)
ALEXANDER episcopus, serviis seivorum Dei, di- ... [Ibid.]
lectis filiis universis ecclesiasticis in terra diiecli ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, vc-
filii nostri nobilis viri ducis Welfonis, qnaj in Au- nerabili fralri HENRICO Rcmensi archiepiscopo, sa-
guslensi episcopalu sita est, conslituiis, salutem el luiem et apostolicam benediciionem.
apostolicam benediciionein. Veniens ad nos Petrus, olim -Judaeus, nunc au-
Ei*commuiii fama referenle accepimus, et ex lem Chrislianus, supplici nobis relatione monstra-
transniissa relatione prscdicti ducis id ipsum plene vit, quod abbaiissa Beati Petri Remensis, quas
inieHeximus, quod ab Augustensi dicto episcopo ipsum.dc sacro fonie suscepit, assensuioiiu.s ca-
multas aiigustias, et tribulaliones alque molesiias pituli unam sibi refecloiii srii prsebendam assigna-
ainore calliolicse fidei suslinuistis et jugiler susli- vit, cumque eam diu in pace percepisset, tu ipsam
netis. Unde fervorem devotionis et fidei vestrse di- ei abstulisti. Unde quia illi, qui postpasilo Ju-
ligenti meditatione pensantes et vobis tariquam di- daismo ad legem riostram converiuntur, humane
lectis liliis volenles digne pro meritis respondere, ac benigne sunt peiiractandi, propterca quod facile *
vobis ad preces el interventum prsedicli ducis dc desperant, fraternitateni tuam mqnemus alque
consueta clemenlia sedis apostolicse indulgemus, ut raandamus, quatcnus prsediclo Peli;o prsesciiptam
quandiu in unitate caiholica perstiteritis et prsedi- prsebendam reslilui facias el in pace dimitti, aut
clus Auguslensis Auguslensem Ecclesiam lenuerit, si propter justam causarrt ei bcneficium , sicut
ordinationes et consecraliones ecclesiarum, el cse- crcdimus, sublraxisti, in alio a^quivalente ita illi
tera ecclesiastica sacramenta a quocunque volue- provideas, ne propter inopinaro et subtraciionenv
ritis calbolico episcopo nullius conlradiclioiie vel huiiiani subsidii cogatur legem nostram dimit-
appellatione obslanle suscipiatis. Yeslra igitur in- tcre, et ad suam, lanquaui canis ad vomitum,; re-
tererit pro indulla vobis gralia sacrosahcla? Roma- mcare. .
nse Ecclesise amodo devoiiores existere elcirca de- Dala Benevcnti Non. Martii.
votioBem et obsequium ^ejusperemptiores el fer- DXXXVIIL
ventiores voces exhibere. Ad Geratdum Tolosanum episcqpum, ctc. — Toto~
Dalum Benevenli, vn Kal. Januarii. D sam ab inlerdicto Uberat, exoratus a rege Ludo-
' vico-Y.II;
ANNO 1168-1169. (Benevcnti, Mart. 12.)
[D; BOUQUET, Recueil, XV, 860.]
DXXXVL ALEXANDER episcopus, servhs servorum Dei, ve-
Ad Henricum Remensem arcliiepiscopum.— Pro nerabili fratri GERALDO episcopo, et dilectis liliis,
Amelio de Albiniaco. consulibus et uniyerso clero et populo Tolosano, sa-
("Benevenli, Febr. 28.) lutem e.t aposiolicani benediclioriem.
[MARTEN., Ampl. flollect.j II, 786.J Dum lidei et devolionis vestrae inlegritatem,
ALEXANDER episcopus,- servus servorum Dei, ve- quam erga sacrosariciam Romanaro Ecclesiam, et
nerabili frairi HENRICO Remensium archiepiscopo, erga personam nosiram firmiler geritis sludiose
salulem et apostolicam benediclioncm. atiendimus, et gratiam pariter et.dileclionis ple-
Ex relatione Anielii de Albiniaco ad aures no- niludinem quam vobis et civitatis veslraj charissi-
siras peryenil, quod cum intcr cum et Joannem ; mus in Clnisto (ilius noster Ludovicus, iliustris;
de Malecicurt, super quibusdam posscssionibus in rcx Francorum, specialitcf cxhibet, diligeniercon-
C27 ALEXANDRIIII PAPiE 628
sideiamus; vos sicui devotos Ecclesise filios, in- A DXL.
tuitu prsedicli regis et consideratione sinceriiatis Ad eumdem. — Pro Drotjonc Hamensi canonico.
vcstrse, singulari privilegio amoiis el gralia volu- (Beneventi, Marl. i4.)
mus decorare, etarciiori nobis astringere affeclione. [Ibid., col. 791;]
Unde nos liac consideraiione inducli, interdicti ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
senlentiam quam onini civitate vestra pro foris- nerabili fralri HENRICO Remensium archiepiscopo,
faclq eomitis Tolosani poni fecimus, ad preces salulem et apostolicara bcnedielionem.
proedicti regis benigno animo relaxamus, et ul in Devotionis elsinceritatis tuse litleras, quas nobis
absenliai;;ejusdem coniilis, in ecclcsiis civiiatis pro dilecto filio nostro Drogonc Hamensi canonico
vcstrsc et suiiuriiiorum ejus divina libere celebren- transmisisli, benigna mentis affeclione suscepimus,
tur, vcibis niliilominus indulgemus, monentes at- et eas curavimus diligenter audire. Verum super
que mandanles propter hoc et alia gralise nosira? negotio illo, de quo nos rogasti, niliii aliud tua»
ihsignia nobis curelis devoiiores exislere-, et in prudenlise respondemus, nisi quod bonse memo-
oiisequio B. Petri et noslro fcrvenlius ac firmius rise B. quondam Novioniensi episcopo nos exinde
dc caeteio permanere. n jam primutn meminimus respondisse, si nuiilii
Datuih Benevenli, IVIdus Martii. ejus littefas noslras ad eum voluerint deferre. Li-
DXXXIX. cet enim regulares viros ad prsalaliones ecclesiaEli-
Arf Henricum Remensem archiepiscopnm. — Pro cas assumptos fuisse persaepe viderimus, riunquain
Ihigone scrviente. tamen legimus vel aliquando audivimus, quod de
(Beneventi, Mart. 12.) reg-ulari canonico quisquam fuerit ssecularis' ef-
[MARTEN., Ampl. Collect., H, 788.] fectus. Quare si precibus ttiis in hac parte non
ALEXANDER episcopus, seryus servorum Dei, ve- acquievimus, quoniam salva Ecclesisc lioneslaie id
nerabili Tratri HENRICO Remensium archiepiscopo, non potuimus efficere, grave noii debes vel mo-
sjlutem et aposlolicam benediciionem. lestura habere, aut inde quoque ininus lurbari,
Siguificatum est nobis, quod cum inter militem cum scriptum sil quod neriio iriitichs niaiiuiu ad
qjiemdam et Hugonem servienlem c.oram venera- aralrum, et aspiciens retro, regno Dei apttis exi-
bili fi-atre liostro Laudunensi episcopo controver- stil (Lttc. ix), el uxor Lot quae respexil, iri salem
sia quaedam traclari dcberet, et idem Hugo miliii ut.condiat legitur conversa fuisse (Gen. xix). Tu vero
satisfacere nollet, aut coram episcopo justitise prajfatum Drogonem diligenlius exhoiieris, et om-
stafe, senteritiam excommunicationis incurrit. De- Q nino inducas, ut ad claustrum suum celerius re-
mum vero cum crucem Dominicam susccpisset, vertatur, et ibidem secundum professionem suam
Jerosolymani profecturus, ad noslram, sicutaudi- bumiliter studeat Domino deservire. Non" eniitt
vinius, prsesenliam venit; et prseslito juramento nobis minus grave, quam tibi existit, quod preccs
quod nostro super liis, pro quibus excommunica- tuas sicut vellemus, salva conscientia nostra, in hac
tus fuil, staret mandato, aiisolutionem promeruil, parle non possumtis exaudire.
de qua cum, sicut dicit, nostras litteras impelras- Daia Benevenli, secundo Idus Mariii.
set, eas per quemdam riuntium suum ad parles DXLl.
iilas reniisil, quas idem nunlius, dum prsefalus
Ad eumdem.—.Pro G. saccrdote.
Hugo in Jerosolyniilano itinere moraretur, in ve-
niendo dicitur aniisisse. Unde quoniam nobis bo- (Beneveriti, Mart. 14.)
rum veritas ignota prorsus exislit, cum Iiomines [Ibid.] .
simus nec omnium memoriam possumus habere, ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
fraternitali luse per aposlolica scripta mandamus, nerabili fratri HENRICO Remensi arcliiepiscono, sa-
qualenus rei seriem diligenter inquiras, et si me- lutem et apostolicam benedlctionem.
nioraufs Hugo per aliquos qui cum eo coram no- D Conquestus esi nobis G. sacerdos prsescntium
l)is fuerunt, se per nos absolutum fuisse possit Jator, quod W. de Carten. sibi sepluaginia quinque
legitime comprobare, ipsum pro absoluto babeas, solidos teiietur exsolvere, quos sibi reddere eon-
et ab aliis facias pro absoluio teneri; duinmodo tradicit. Unde cum inier eos super Jioc et de dam-
coram te super causa prsescripta juris velit ajqui- nis quibusdam, quse sibi jam diclus G. per prsefa-
tati parere; Deiride vero.causam audias, et eam, tum Sv. illala fuisse proponii, "coniroversia verte-
appellatione remola, justiiia mediaiite, decidas. reiur, idem G. ad nostram audicnliam appellavil.
Si aulem ttbi de absolulione sua plenam fidem fa- Quocirca fralevnitati tuas pcr apostolica scripta
cere nequeat, recepto ab eo juramenlo, quod sub mandamus, qualenus memorattim W. moneas di-
examinetuo super Iiis de quibus excOmniunicatus ligentius et districte compellas ; quod prsefalo G.
fuit juslitise stabit, eumdem a sententia qua lene- pecuniam prajlaxatam sine dilatione aliqua cum
tur sine banno absolvas, et deinde causam inter inlegrilale persolvat, dedamnis illatis plenarie sa-
eum el mililem ortam sine appellalionis reraedio lisfaciat, vel eidem sub examine tuo plenam inde
sludeas lcrminare. juslil-;am,appellationeremoia, non diffGratexhibere.
Daia Benevenli, quarto Idus Marlii. Dala Benevcnli, seeundo Idus Maiiii.
529 EPISTOLiE ET PRIYILEGIA.- AN. 1168-69. 550"
DXLIl. A DXLIV.
Ad eumdem. — Pro Joanne canonico Laudunensi. Morinensi episcopo et abbali Santti Quinftni' de
Monte mandat ut audiant causam inter Humola-
(Beneventi, Mart. 15.) riensem, et de Ribemonteabbates, el abbaiissam
[Ibid., col. 792.] de Monasleriolo et mililem de Breiwlh,
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- (Beneventi, Mart. 1.7.)
nerabili fralri HENRICO Remensi archiepiscopo, sa- [Ibid, 793.]
lutem el apostolicam benediclionem. ALEXANDER, Morinensi (100) episcopo et abbati S..
Nihil est quod episcopali magis congruat hone- Quintini (1) de Monie.
slati, quam jus et sequilatem diligere, et per inju- Cum inter dileclos filios nostros R. S. Nico-
riam gravatis in sua justitia subvenire. Ilac siqui- Iai (2) de Ribemonle cl P. Humolariensem (3) ab-
dem consideralioneinducti, etdeprudentia tua om- bales, et de Monasteriolo (&)abbalissam, et G.
nino confisi, discrelionem tuam per apostolica militeni de Brenotb, de ncmore quodam causa
scripta rogamus aique monemus, quatenus Joan- diutius ventilata fuisset, ad nostram la.ndem fuit
ncm clericum, et ecclesise Laudunensis canouicura, audientiam pef appellaiidnem delala; pos.lremo
ab adversariis conlra justitiam exhseredari, vel res auiem lam priore S. Nicolai, quara responsalibus
ejus ab eis per violenliam. occupari, nulla ralione " adversa? partis in nostra prsesentia conslitutis,
permitlas, sed eum inlerventu nostro, el ainore cum quisque assereret pracscriplum uemus ad suum
justitise, in jure suo manuleneas, et illud sibi tua jus pertinere, et idem prior causam ipsam, me-
prolectione conserves. diante dilecto iilio noslro Odone S. Nicolai in
Data Beneventi, Id. Martii. Carcere Tulliano diacouo cardinali, compositione
DXLHI. interveniente, decisam fuisse constanter assevera-
Ad eumdem. — Pro Ha. sacerdote. ret; altera pars composilionem non fuisse faclaiu
(Beneyenti, M.art. 17.) de assensu prsediciarum ecclesiarum et militis pro-
[Ibid.] posuit. Adjecit insuper quod ab eadem composi-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- tione fuerit resililum, et postea prsedicius abbas
nerabili fratri HENRICO Remensium archiepiscopo, S. Nicolai prsescriptum nemus tenuit ad.censum, li-
salulem et apostolicam benediclionem. cet prior, qui pro eo yenerat id omnino diffiiereiur.
Veniens ad nos Ha. sacerdos prsesenlium lalor, Unde quia nec super his quse binc inde allegaban-
in sua nobis confessione ostendit quod, cum jam tur, nec de merilis causse nos poterant ad plenum
pridem lapsu carnis peccasset, S. prsedecessor p certificare, nos decisioni ipsius negotii superse-
luus ipsum officio et benelicio suo privavit. Tu dentes, ipsura experienlise vestrae coramiltimus au-
vero misericordia motus officiuni sibi sacerdolafe, dieudum, et appellatione remola fine congruo ler-
sicut asserit, reddidisli, sed de beneficio nullam minandum. Quocirca discretioni vestrse per apo-
eidem indulgentiam hactenus facere voluisti, licet slolica scripla mandamus, quatenus in unum
aliud beneficium non habeat unde vitse sustentatio- pariter convenientes, et partes ante prsesentiam
nem valeatpercipere. Undequoniam debeneficiopo- vestram convocantes, inler eos pacifice et amica-
tius quam de officio misericordiler secum esset biliter coraponere sludealis. Quod si hoc fieri nou
agendum, prseseiiim cum multi beneficium possint polerit, rationibus hinc inde audilis diligenter et
de jure percipere, nec tamen cfficii sacerdoialis cognitis, eamdem causara, appellatione cessante,
adniinistralionera habere ; fralernitalem tuam per justitia lerminetis. Si vero composilionem quse me-
aposlolica scripta rogamus alque monemus, qua- diante prsedicto cardinali facla dicitur, aul arbi-
tenus memorato Ha. in aliquo beneficio, prater- trium ab eodem cardinali post compromissionem
quam in ecclesia illa quam prius habebat, divini in eum factam prolatum abbas forte S. Nicolai
anioris intuitu, et pro reverentia beati Pelri ac no- prselenderil, nolumus quod justiiise alterius partis,
stra, necnon et ex tui officii debito studeas provi- D nisi rationabililer constiterit, quod de communi
dere, undenecessaria vitse possit competenter per- compromissione partium prolatum, aliquod delieat
cipere, ct in ordine suo Domino fideliter deserviie, praejudicium generare. Si autem composilio de
nos quoque sollicitudinem tuam leneamus exinde beneplacito et voluniale eorumdem irium capiiulo-
pliuimum commendare. et hoc gratum acceplum- rum, et ejusdem militis faela fuit, seu arbilrium
que tcnere. de communi compromissione partium prolatum,
Dala Benevenli, decimo sexto Kalendas Aprilis. aut eliam compositio poslea a partibus exstilit
(lOO)MorinumseuTervaiia haud ignobilis civitas monasterium ordinis S. Benedicti in dioecesiLau-
episcopalis ad Legiam fluvium, sub nielropoli Re- dunensi.
mcnsi, cujus sedes, eversa a Garolo V civitate, (5) Humolariense primum virginum, deinde mo-
Bolor.iam translata est. nacborum ordinis S. Benedicli monasterium in dioe-
(1) S. Quiiilini de Monte prope Peronam mona- cesi Noviomensi, baud procul ab Augusta Viro- .
slerium ordinis S. Benedicli sub congregatione S. manduorum,
Mauri. (4) Monasleriolum, virginum coenobium ordinis.
(2) S. Nicolai de Ribomonlc seu Ribodimonle, Cislerciensis ad radicem montis Lauduni,
551 ALEXANDR!111PAPJE. 552
rata, volumus ut compositio seu arbitrium debeat, A quoniam prselibaius episcopus id, sicut audivimus,
stara. Si vero huic ivi ambo inleresse non poterilis, nullalenus adimplevit, sed prsebendam contra lioc
a'ter vestrum non ininus negoliura ipsum, ut pi;se- non dubilavit traiisferre, eidem per scripla nosira
dictum est, exsequalur, prsecepimus, ut prsefaio decano prsebendam illam
Data Beneventi, xvi Kalendas Aprilis, quam ad manus suas tenel, quse fuit Theobaldi de
DXLV. Velcri foro, omni contradictione et appellatione
Ad Henricuni Remehsemarchiepiscopum. — Proab- cessante, assignet, et ipsuni eamdem permittat in
pate Sancti Martini Laudttnensi. pace tenere, ita quidem quod ad decanatus officium
(Benevenli, Mart. 20.) debeat de coeterojuxta prsedicli anlecessoris nostri
[Ibid., col. 793.] statutum spectare^ Quod si episcopus nostrum in
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, vene- hac parte prseceptum exsequi forte contempserit,
rabili frairi HENRIGO Remensium archiepiscopo, sa- tu id, omni dilalione et appellalione remota dili-
lutem et apostolicam benediclionem. gentius exsequi non oinitlas.
Ex parte, dileclorum filiorum noslrorum abbatis DataBeneventi, undecimo Kalendas Aprilis.
et fratrum Sancti Martini (S) direcla nuper ad nos
DXLVII.
relatione pervenit, quod E. sacerdos de Monte Bu- B j
noldi et Hu. de Warch, decimas ab eis contra ju- [Hugonem] Suessionensem episcopum de saperiori;
stitiam exigunt, et G. de Chamelsi pro pasturis -epistola certiorem facil.
quibusdam eos graviter- et injuste fatigat, pro qui- [Ibid., 796.]
bus utique controversiis, nos illos ad prsesentiam ALEXANDER episcopus , servus servorum Dei,
venerabilium fralrum nostroru-m Ambianensis et Suessionensi episcopo, salutem et apostolicam be-
Noviomensis episcoporum volumus convenire, ut nediclionem.
sub eorum judicio negotia isla finem-debitum sor- Ex relatione dilecti filii noslri Willelmi ecclesiss
tiantur. Per apostolica itaque scripia fraternitali luos decani, et ex tenore quarumdam litterarum
tuse mandairius, quatenus eosdem viros ad vocatio- bonse memoriseAdriani papse prsedecessoris noslri
iiemJUorum accedere, ac judicium illorum susci- accepimus quod, cum tu ad ecclesiam jam dictam
pere orani cum districtione compellas, et laliter in eleclus et vocatus fuisses, prajbendam, quam in ca
iliorum nialilia cohibenda pontificatus officiiauclo- lenebas, eidem decano concessit, et eum exinde in-
rilalcm exerceas, ut jam dicti fralres per#instan- veslivit, adjiciens quod prsebenda illa ex lunc ad
tiam tu.am de justitise suse possint conservalione /p decanaius officium pertinerel. Quoniam igitur prse-
gaudere, et tua fraternitas de pace religiosis fra- fatum decanum prsebenda prsescripta juxta prsede-
tribus. procurala, commendaiioiiem debeat inve- cessoris noslri et benefactoris lui staluium atque
nire. inasidatum habere, sicul audivimus, nullalenus per-
Data Bene-venti,decimo lerlio Kalendas Aprilis. misisti, sed eam in alium pro tuo beneplacilo non
DXLVI. dubitasti conferre, cum non deceret te contra Ro-
Ad eitmdem. -r- Pro Witlelmo Suessionensi decano. manseEcclesise slaiuta ila recenter venisse, a qua
(Beneventi, Mart. 22.) lanlum beneficium in continenti receperis, fraterni-
[Ibid.] tati tuse per apostolica scripta praecipiendo manda-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- mus, quaienus memorato deeano prsebendam illam,
nerabiii fratri HENUICORemorum arcbiepiscopo, quam ad maiius luas lenere dignosceris, et quam
salutem et aposiolicam benediclionem. T. de Veteri foro teneliat, sine dilatione, omni occa-
Dileelus filius*noster Willelinus Suessionensis sione et appellatione cessante, assignes, et in pace
decanus nobis sludiose proposuit, et idipsum quse- possidcre permiltas, ila quod eadem prselienda,
dam lilterse bon;c memorise Adriani papaeprsedeces- juxta quodprsenominalus antecessor instiluii, ad
soris nostri cognilioni noslrse plenius infuderunt, E D decanalus oflicium debeat de cselero pertinere. Si
quod cum fratcr noster Hugo episcopus Suessio- autem distuleris lisec adimplere, noveris nos vene-
nensis ecclesiaead eamdem vocatus et electus fuis- rabili fralri noslro Henrico Remorum archiepiscopo
set, jam dictus anlecessor noster prsefati decanatus ia mandatis dedisse, ut ea quse prsediximus, omni
reddilus tenues esse considerans, prsebendam quam dilalione et appellalione remota, plenius exsequa-
eleclus habuerat, memoralo decano concessit, et tur.
eura exinde investivit, ita quidem quod ad officium DXLVIII.
decanatus prsebenda illa in posterum spectare de- Ad Henricum Remensemarchieptscopum.—Pro Al-
beret. Mandavit itaque tam electo prsedicto quam berlo sacerdote,
Suessionensis Ecclesiae capitulo, ut concessionem (Beneventi, Marl. 22.)
illam ratam habenles, neecoiitra illam venire, nec [Ibid., 797.J
eara ullo tempore prsesumerent periurbare. Unde ALEXANDER epi.scopus, servus servorum D.ei,ve-
(5) S. Martini ecclesia olim in suburbio Laudu- seiiim Bartliolomseo episcopo ad Prsemonsiraienses
nensi, nunc infra urbis nicenia primum clericorum, iraiisiil.
deinde regularium, tandera anno H24 agcnte pras-
533 EPISTOLJE ET PRIVILEGIA. — AN. 1168-69. 551
nerabili fratri HESRICO Remensium archiepiscopo, A l nerabili fratri HENRICO Hemensium archiepiscopo,
saliitem et aposlolicam benedictionem. salutem et apostolicam benedictionero.
Lator prseseniium Albertus sacerdos, non sine Conquestus est nobis B; presliyter, quod eum
laliore ad nos rediens, supplici nobis conquestione abbati et convenlui Branensi (6) viginli libras Pro-
monstravit, quod presbyter de Basauchis el Castel- viniensium in suis necessitalibus mutuasset, et
lana et filius ejus Nicolaus, matrem illius reddilus multoties ab eis requisisset, ipsi eas sibi reddere
suos quserentera, et ad te propter lioc recurrentem, nolunt. Uhde quoniam injustum est, et obvium ho-
ausu temerario incarceraverunt, et ipsam diulius nestati,pecuuiamaccommodatam "non reddere; fra-
detiriueruiit : ita quod occasione illa redditus suos terriitali tuse per apostolica scripta mandamus, qua-
amisit. Unde quoniam nulla ratione pati volumus tenus prsefatum abbalem et fratres infra Iriginu
vel dcbemus, ut lii qui sacrosanctam Romanam Ec- dies post harum susceplionem commoneas et di-
ciesiam visitant, rerum suaruni dispendium susti- siricte compellas, ut prsenominato presbytero prse-
neant vel jacluram, fraiernitati tuae per aposlolica taxalam pecuniam cum integrilaie persolvarit. Si
scripta mandamus quatenus tam presbyterum, autem potius causam intrare decreverint, quam
qiiaui castellanara et filium suum inslanter moneas pecuniam ei reddere, tu partibus ante tuam prse-
et disiricte compellas, ut prsedicto presbytero de: ' sentiam convocalis, diligenter causam audias, et
injuriis irrogaiis satisfaciant, et illata darona re- eam remoto appellationis obstaculo, justitia me-
sarciant, vel sub luse discretionis examine plenam diante decidas.
exinde sibi justitiam, appellalione remota.exhibeant.- , Dala Beneventi, decimo Kaleudas Aprilis.
Si autem commoiiilioni li<e parere noluerint, eos1 DLI.
ecclesiastiea animadversione percellas. lllos vero' Ad eumdem. — Pro ecclesia Sancli Joannis Suessio-
qui prsedicti sacerdotis redditiis perceperunt, eos- nensi.
dem ipsi rcddere, vel coram justitiam exhibere. (Beneventi ,.Mart. 25.)
omni appellatione cessante, constringas. [Ibid.]
Dala Beneventi, undecimo Kalendas Aprilis. ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei,.
DXLIX. HENRICO Remensium archiepiscopo, salutem et
Alberto sacerdoti confi.rm.alecclesiam S. Remigii de: aposlolicam benediclionem.
Augeio el capellam de Cersolio. Ad audientiam noslram pervenit quod G. et ser-
(Benevenli, Mart. 22.) vientes ejus ecclesise Sancti Joannis de Vineis ne-
[Ibid., col. 798.] ( mus quoddam praesumunt auferre , el eam super
G
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, AL- hoc molesiare non cessant. Quia vero ecclesiarum
BEF.TO sacerdoti, salutem et apostolicam benedi- jura integra debemus, quanlum in nobis est, lueri
clionem. et illsesa servare, fralernitati tusa per apostolica
Juslis pelenlium desideriis facilem nos convenitt scripta mandamus quatenus memoratum G. et ser-
imperliri consensum, et vota quaa a rationis tra- vientes ejus ab ecclesise prescriplaj molestatione,
mite non dtecordanl, effectu sunl prosequenie com- cessanie appellatione , prorsus cessare compellas :-
plenda. Eapropter, dilecte in Domino fili, tuiss ita quod si aliler libi non acquieverint, tu i.psos
justis postulationibus gralo concurrenles assensu, , usque ad condignam satisfaclionem vinculo ex-
ecclcsiam S. Remigii de Augeio cum capella des communicationis astringas, nisi a sua moleslia
Cersolio ad eam pertineiite et aliis peiiinentiis suiss velint omnino desistere, vel cum ecclesia supra-
tibi canonice concessam , devolioni tuse aucloritatee dicta de bis quae in qusestione vertunlur coram te
aposlolica confirmamus, et prsesenlis scripli pa- ordine judiciario experiri.
trocinio communimus, ut nulli omnino homiiiiimi Data Benevenli, dccimo Kalendas Aprilis.
liceat banc paginam nostrse confirmalionis infriii- DLII.
gere, vel ei aliquatenus conlraire. Si quis aulem(i " Adeumdem. — Pro Her., ul ei ablala restituantur,
lioc allentare prsesumpserit, indignalionem omni- (Beneventi, Mart. 28.)
pjtentis Dei, ct beatorum Pelri et Pauli apostolo- [Ibid., col. 800.]
rum ejus se noverit incursurnm. ALEXANDER episcopus , servus servorum Dei, ve-
Data Beneventi, xi Kalcndas Aprilis. nerabili fralri HENRICO Remensium archiepiscopo,
DL. salulem et apostolicam benediclionem.
Lator prsesenlium, Her. nomine; graviter de ca-
Ad Henricum Remensem archiepiscopum. Pro B. —
presbytero. nonicis de Monte conqueritur, quod ei unam do-
mum, unam vineam, unum bortum," et unam
(Beneventi, Marl. 25.)
oscham, quam hsereditario jure asserit ad se per-
[Ibid., col. 799.] tinere, contra juslitiam abstulerunt. Quia igitur
ALEXANDER cpiscopus, serms servorum Dei, ve- !- non decet viros ecclesiaslicos alterius jura illicite
(6) Brana celebre ordinis Prsemonslrateiisis mo- >- anno 1150, in quo cernilur toparcli.arum Brauen-
nasterium in dioecesi Suessionensi, quod a cano- )- situn sepullura.
uicis ssecularibus ad rcgulares islius ordinis transiitit
B35 ALEXANDRI III PAP.E S56
occupare,"qui aliis"virtutiset lionestatis exemplumi A ; clesise praecenlor coram nobis exisleret, ex rela"
clebent prsebere, fralernitati tuse per aposlolicai tioiip. ejus accepimus quod, duo prsedecessores illius
scripta inandaiiuis, quatenus praedictos caiionicosi allare de Bosserre, toto vilse susetempore, dum
indesinenier commoneas et districte compellas, utt prsecentores essent, possecierunt, quod venerabilis
prsefato Her. prsescriptam domum, vineaio., hor- frater riosler Suessioriensis episcopus, cum prse-
tum , et oscbam, postposita mora et occasione, , eentoria vacaret, cuidam clicitur conlulisse, in quo
restituant, ac libere et quiete dimittant. Quod sii juri et dignilali suse jam dictus prsecentor non
forte cum eo super hoc voluerint experiri, partes5 modicum asserit derogatum fuisse. Quoniam igitur
anle tuam prsesentiaro convoces, et rationibus binc; indignum est, utipse, quem prsedecessoribus suis
inde auditis et cognitis, diligenler causam ipsami meritis non credimus inferiorem , beneficiis, qu*
absque appellationis remedio mediante sludeas ju~ iidem pro coniinisso sibi officio lenuerunt, delieat
stitia terminare. sine raliohabili causa privari. Episcopo jam dicto
Data Beneyenti, v Kalendas Aprilis. per scripta npsli'» praecepimus, quatenus, si proxi-
DLIIl mos anlecesspies ejus Iioc per quadraginta retro
Ad eumdem. •*- Pro decano et canonicis Ecclesim annos pacifice lenuisse, ef ipsum eodem conlra
Suessionensis. "i voluniatero suam
privalum fuisse constiterit, eum-
(Benevcnti, Mart. 31.) dero in illius. possessionem omni occasione et ap-
[Ibid.] pellatione cessanleinducat, et in pace possidere
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- permiilal, nec ipsum super hoc uiterius moleslare
nerabili fratri HENRICO Remensium archiepiscopo, prsesuniat; si autem noslrum in liac parte prae-
salutem et apostolicam benedictionem. ceplum infra vigiuti dies post litterarum nostraruoi
Cum. universis in sua juslilia cura debeamus susceplionem rion fuerit exsecutuni,- iriaj discre-
propensiori adesse, illis tamen specialiter nos opor- tioni prsesentium auctoritale injiingimus , ut prse-
let intendere, qui sedem aposlolicam pro suis et nominato cantori prsesciipturo ailare, omni occa-
aliorum nesotiis visitare noscuntur. .Qualiter autem sione et appellatione cessante, si ila esse iriveneris,
dilecti lilii nostri decanus et canonici Suessionen- infra alios viginti dies reddas, ct pacifice facias
scs pro causa quse inler eos ct fratrem nostrum possidere : ita quod episcopus de csetero nullam
episcopum (7) suum vertitur, apostolicaro sedem adversus eum super hoe possit querelam habere.
adierint, et quosdam eti.ara capellanos ejusdem Dala Beneventi, secundo Kalendas Aprilis.
episcopatus secuni adduxerint, tuse diserelionis /c DLV.
prudentiam n.on credimus ignorare. ln.de siquidem Ad eumdem. — Pro Radulfo de Cupkies, cotitm
est, quod eisdem jufa sua integra volentes et il- Josberlum de Monle, el contra Pelrum de Naniolio.
Isesa servare, fraternitati tuae per apostolica scripta (Beneventi, Mart. 35.)
inandamus, quatenus si prsefatus episcopus aliquen: [Ibid., col. 802.]
<ie suspectis vcl de teslibus eiiam aut aliis faulori- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
bus suis, quoniam ad prsesenliam nostram vene- nerabili fratri HENRICO Remensiuro archiepiscopo,
r-unt, vel quia cum memorato decano et fratribus salutem et apostolioam benedictionem.
ejus iu causa sua sieterunt, vel in aliquo gravare Conqueslionem Radulli de Cuphies aecepimus
voluerit, lu eum ab hujusmodi prsesumptione, transmissam, quod Joslierlus de Morite, quamdam
omni occasione yel appellaiione remota, prorsus domum quse fuit palris sui, injuste possideal, et
cessare compellas , etsi quidquam in eos hac oc- Petrus de Nantolio qriamdam terram ejus pignori
casiojie statuerit, tu id , sublato appellalionis re^ deiinet obligatam, de qua sorlc-ci suam et multo
medio, non differas in irrilum revocare, memora-. amplius dicilur percepisse. Quia vero unicuiqiie
tos vero,decanum et canonicos, nec non et uni- ita sua debemus jura servare, ut aliis suam ju-
versos qui sibi in negotio suo assistunt, ita prote- D I stitiam nullatenus. denegemus, fralernitaii tuse per
gaset defendas, ut a supradicto episcopo non pos- aposlolica scripla mandamus, quatenus prsefatum
sint indebile aggravari, aut aliquod juris su.i in- J. sludiosius. exhorteris, et omni cum dislriclione ,
coinmodum s.ustinere. compellas, quod meiuorato R. praescriptam domum,
P.ata Beneventi, secundo Kalendas Aprilis. omni conlradiciio.ue po.stposita, reddat, vel eidem
DLIV. super hoc justilise complementum in lua prsesentia
Ad eu,m(tem,— Prp prmcenlorc R. Suessionensi. facere non omiltat. S.upradiclum vero P. si de
(Benevenli, Mart, 31.) terra quam in pignore lenet, sortem suam et tan-
[lbid., col. 801.] tumdem deduclisinipens.is perceperit,prsenominato
ALEXANDEH episcop.us , s.eryus. servorum Dei, ve- R. sine alicujus pecunise exactione eam reslituere
nerabili fratri HENRICO B.emensium archiepiscopo, moneas attenlius, et appellalione remota, ecclesia-
salutem et aposlolicam benedictionem. stiea distiiclione compellas.
Cum dilectus filius nosier R. Suessionensis ec- Data Beneventi, n Kalendas Aprilis.
(7) Is erat Hugo de Champfleuri Ludovici VII ,eanccllariuS; ex canonico Parisiensi faclus epi«
ecojrus,
537 EPISTOLJE ET PRIVILEGIA. — AN. 1168 69. 558
•DLVI. A jEquum et ralionabile judicatur, ul his qui pro
Ad abbatissam el sorores Ijurburgeuses. — Qualiter ecclesia sua dispendium susliiient et Iaborem, di-
imponit sileiilium Manassepresbylero sttjter capel- gnserecompensationis prsemium et fructum reci-
lania earum.
Mart. piant optalsc consolalionis. Dileclus siquidem Dlius
(Beneventi, 51.) nosier P. Laudunensis canonicus, diligenti nobis
[Ibid.]
ALEXANDER servus rclatione proposuit, quod rogaiu quorumdam ca-
episcopus, servorum Dei, di- ecclesise suse in
lectis in Christo filiabus ahbatissse et sororibus mo- nonicorum suorum, pro negotio
naslerii Bruburc (8), salutcm et apostolicam be- propriis expensis ad noslram prsesenliam labora-
vit. Unde qitoniam non est idoneum, necconsen-
nedictionem.
Cura dilecius filius iloster magisler Matlhaeus taneum ratiorii, ut laborem el dispendium nulla ba-
bita recorapensalione dcbeat sustinere, fraternitati
responsalis vester et Manasses presbyler, pro causa, tuse
quse inter vos et eumdem M. super capellania ve- per aposlolica scripla mandamus, quaienus
slra diulius nosciiur agitari, in noslra essent prse- prsefatos canonicos moneas et dislricte compellas,,
sentia constituti: nos lilleris judicum, quibus cau- utprsedictoP. expensas necessarias quas de man-
sam illam commisimus diligenter audilis, et ratio- dalo eorum ad nos vcniendo fecit, appellatione et
nibus hinc incle pleniter iutellectis , jam dicto M. conlradictipne cessante, restaurent.
Data Beneventi, terlio Nonas Aprilis.
perpetuum inde silentium auctoritate apostolica
imposuimus, el vos ab ejus super hoc impelilioiie DLIX.
omnino absolvimus, ita quidem quod ei propler Slatuit ul qui in Ecclesia Carnotensi canonicandi
appellatiouem vel aliam causam super capellania fuerinl et mansionarii non exstilerint, XL solidos
lanlum de singulis annis percipiant.
praescripta respondere de csetero nullalenus tenea-
iniiii. (Beneventi, April, 4.)
Data Beneventi, n Kalendas Aprilis. [PETIT, Theodori Pmnitentiale, II, 429.]
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
DLVII. lectis liliis decano el canonieis Carnotensibus,
Ad Henricum Remensemarchiepiscopum.— Ut Prm- salutem et apostolicam benedictionem.
monstratcnses compellat ad reddendam A. de Vi
lers terrum suam. Sicut scriptum est, quod qui Evangelium an-
(Beneventi, Marl. 51.) nuntiat, de EvaJigeho vivat, el qui altario deser-
[Ibid., col. 803.] vii, de altario participet (I Cor. ix), sic etiam ex
Q eisdem potesl manifeste perpendi, quod qui aliario
ALEXANDER episeopus, servus servorum Dei, ve- noii deservit ejus uon debet beneficiis patiicipare.
nerabili fratri HENRICO Remensi arcbiepiscopo, sa- Inde
siquidem estquod nos ecclesiam vestram quse
lutem et apostolicam benedictionem. inter minores regni Francorum compulari non so-
Ex transmissa nobis conquestioue nobilis viri A.
debitis obsequiis' defraudari nolentes, auctori-
de Vilers, nostris est auribus intiniatum, quod di- let, late apostolica duximus statuendum ut qui in ea-
lecti filii nostri abbas el fratres Prsemoiislralen-
dem ecclesia vestra de csetero canonicandi fuerinl,
ses, quamdam terram, quam ad feudum suumspe- et ibidem mansionarii non exstilerint, XL solid.
ctare proponit, sine illius consensu inlrarunt, et (antum de annis percipiant, nec a vobis
singulis
eam injuste deiinent occupatam. Unde quoniam vel ab ecclesia vel reci-
prsescripta magis exigere,
sicut religiosis viris sua tenemur jura servare, sic dumiiiodo in ipsius ecclesise obsc-
et aiiis Chrislianis in sua justilia non debemus de- pere possint, sicut et mansionarii faciunt, et assidue vo-,
quiis,
esse : ideoque fraternitati tuae per apostolica scri- ltterint
permanere.
pla mandaraus, quatenus memoratos abbalem el Datum Benevenli, pridie Non. Apiilis.
fratres diligenter admoneas, et, si opus fuerit, di-
stricte compellas, ul prsefato A. terram prsescriplam D DLX.
sine dilatione restituant, et in pace dimitlant, vel Canonicis Spulalinis permittit ut canonicus qwdam ,
eidem sub examine tuo justitiam inde suflicientem ecclesia propria privatus quod propter capilis do-
lorem in ecclesia semel non legisset, in pmfinum
exhibeant. restiluatur.
Data Beneventi, n KalendasAprilis. • (Benevenli, April. S.)
DLVHI [FARLATI,IUyricum sacrum, III, 191.j
Ad eumdem. —" Pro canomco Laudunensi. DLXI.
(Beneventi, April. 5.) Ad Henricum Remensemiarchiepiscopum. — Pra
[Ibid.] clericis ecclesim Bragttensis.
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- (Benevenli, April. 6.)
nerabili fratri HENRICO Remensium archiepiscopo, [MARTEN.,Ampl. Collect., *II, 806.]
salutem et apostolicam benedictionem. ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
(8) Broburgum seu Borburgum insigne nobilium Clementia Flandrise comitissa circa annum t039
virginum Benedictinarum nionaslerium in dicecesi fundalum.
olim Morinensi, nun,c_vero Saucti Audoroari, a
S3& ALEXANDRI111PA9M 540
nerabili fiatri HENRICO Remcnsi arcliiepiscopo, sa- A cum a capellania illius Ecclesise in qua per eam
Julem et aposlolicam beneJictionem. fuerai inslitulus, sine causa canoriica remoyisset.
Notum sil fraternitati tuse nobis a canonicis Bra- Nos aulem qui in monasleriis puellarum malu-
guensibus nuper insinualum fuisse quod Gauses ros et longsevos novimus presbyteros ordinandos,
Mauceriensis et monachi de Novicis redditus tle qui uullam sui suspicionem ex setale vel moribus
March, quos ecclesiam suam centum annis pacifice facere videbantur, minoris setatis oblentu eum in
possedisse proponuni, irreverenier subtrahere non sua querimonia non duximus audiendum. Cseie-
formidant. Unde quoniam nostra interest unicui- rum quia loco suo alium quemdam juniorem se
que jura sua integra et illibata servare : frater- asseruit inslitulum, fraterniiati luse per aposlolica
nitali luse per apostolica scripta mandamus, qua- scripta inaiidaiiius qualenus veritatem rci diligen-
lenus prsediclum Gauses et monachos instanler lius invesliges, et, si boc verum esse noveris, el il-
inoneas et districte compellas, ut, prseiiominatis lum ab officio et beneficio capellanise removeas et
canonicis prseseriptos redditus Jibsre et quiete di- abbatissam. canonica disciplina conipias, quod ju-
miitant, damna illata resarciant, vel, sub tuae dis- venes capellanos affectat habere, el ita Jevitatera
creiionis examine plenam exinde justitiam, ap- illius emendes, ut ipsa quod iniiuis caute geslum
peJlatione remota, non differant exhibere. B fuerat, non in delerius, sed in melius emendare
Data Beneventi, Nonas Aprilis. procuret, el abbalissse alise quse audierinl, in ca-
DLXII. pellauis instiluendis majoremj debeant cautclain
'
Ad abbatern S- Remigii Remensis. — Pro Walando liabere.
clerico. Dala Beneventi, lerlio Idus Aprilis
(Beneventi, April. 7.) DLXIV.
[Ibid., 807.] Ad eumdem. — Ul decanttm S. Lattrenlii de Roseto
ALEXANDER episcopus, scrvus servorum Dei, di- ad residendum compellat
lecto fralri abbaii Sancti Remigii Remensis, sa- (Beneventi, April. 12.)
lutem et apostolicam benediclionem. [Ibid., col. 808.]
Invitat nos et hortatur cura suscepli regiminis, ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
clericis qui in gremium sacrosanclse Romanse nerabili fralri HENRICO Remensi archiepiscopo, sa-
Ecclesise assumpti noscuntur propensiori cura in- luiem et aposlolicam beiiedictionem.
tendere, et eis nostrsc provisionis solatium com- Significalum est nobis quod, cum decanus S.
inodius providere. Unde quia dilectus filius Valan- r Laurenlii de Roselo assiduam ibi deberet facere
dus clerieus noster inseparabili nobis et firmis- mansionem, et lpsius ecelesise servitns jugtter m-
sima devotione adhsesii, et lauta est Iitteralura et teresse, alibi morari prsesumit, et Ecclesise sibi
morum honestate ornalus, quod ipsum merilo di- comniissse obsequium omnino poslponit. Quoniara
ligere et sinccra dehemus chariiale amplecti, eum igilur non decet eum qui majorem in ea persona-
charilaii luoe propensius commendamus, rogantes lum gerit, se ab illius servitio laliter absentare,
plurimum atque raonentes, quatenus pro reveren- fralerniiali tuae per aposlolica scripla mandamus
lla beati Petri ac nostra, inluilu sui ipsius, qui libi quatenus prsefalura decanum moneas diligenlius
et ecclesise liise, si vixerit, pluiima polerit com et onini cum distiictione compellas, ut asslduam
nioia et iiicrementa conferre, prsedicto Walando in cccjesia proescripla secundum ipsius consuetu-
in scholis Parisius liberaliler el honesle provideas, dinem facial mansionem, vel decanatum prseseri-
et beneficium ipsum per duo convenientia tempora plum omnino diininat.
anni ei facias commode assignari, ut ex hoc libe- Dala Benevenii, III Idus Aprilis
ralilali tuse gralias uberiores debeamus exsolvere, DLXV.
et libentius et efficacius peliliones luas exaudire. Ad Pelrum abbalem et monachos Vullis-Latirem.
Quidquid enim a nostro interventu feceris, nobis D ('Benevenii, April. 12.)
specialiter faclum fuisse pulabimus. Volumus au- [MANSI,Concit:, XXI, 1063.]
tcm utidipsum nobis tuis litteris sludeas inlimarc. ALEXANDER cpiscopus , servus servorum Dei,
Data Benevcnli vn, Jdus Aprilis. dileclis liliis PETROabbali et fratribus Vullis-Lau-
DLXIII. rese, salulem et apostolicam benediclionem.
Ad Henricum Remensittm archiepiscopum.— Pro Ex litteris dilecli filii noslri Cisterciensis abbatis
abbaiissa Biuburgensi. et nuiitii vestri relalione didicimus quod, cuni
(Bcucvenli, April. -11.) angustia et importunitas Ioci vestri ad locum alium
[Ibid.] vos compellerent migrare, venerabilis frater noster
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- Barcinonensis episcopus in fine sui episcopatus
nerabili fratri HENRICORemensium archiepiscopo, fundum quemdam vobis amore divinilalis indulsit,"
salutem et aposlolicam benedictionem. ubi tabernacula veslia figere deberetis. Hoc cum
Venit ad aposlolicse sedis clementiam M. sacer- facere ccepissetis, venerabilis fraler noster Tarraco-
dos, et conlra abbatissam Bruburgensis Ecclesise nensis archiepiscopus aucloritalcm suam opposuit,
qucriinouiani in auditorio noslro proposuil, qitod cuin.lem locum ad suam asserens dioecesim per-
541 EPISTOL/E ET PRIVILEGIA. — AN. 1168-69. 542
tinere. Unde nos, qriia contradiclio ejus a vesiso A sine dilatione reslituant, vel eidem plenam super
proposito vos retinet, et in loco vestro incommo- boc juslitiam infra quadraginla dies post barum
ditates plurimas sustinere compellit, utrique illorum susceptionem sub exaroiue tuo non differant exhi-
per scripla nostra mandamus quatenus usque ad bere.
leslum Assumplionis huic quseslioni concordia vel Data Benevenli, nono Kalendas Maji.
judicio finem imponant, ut vos sub ejus obstaculo DLXVHI.
non debeaiis utterius concessi benelicii ulililale de- Ad eumdem. — De cattsa G. Sicliniensis canonici
fraudari. Si ergo negotium islud usque in illum el Gatterii.
lermiiuira non fuerit terminatum, ex tunc inbabi- (Beneventl, April. 29.).
tandi Io.cum sine praejudicio partium aucloritale [Ibid.]
nostra licentiam habealis. ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
Datum Beneventi, n Idus Aprilis. nerabili fratri HENRICO Remensi archiepiscopo, sa-
DLXYI. lutem el aposlolicam benediclionem.
Ad Henncum Remensem archiepiscopum. — Pro Causam quse inter G. Sicliniensis (9) ecclesise
Gallero clerico. canonicum et magislrum Galterium super quadam
(Benevenli, April. 12.) prsebenda noscitur agitari, discretioni tuse commit-
[MARTEN.,Ampl. Collect.,\\, 808.] timus audiendam, el line debito lerminandam.
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- Quocirca fraternilati tuse per apostolica scripta
nerabili fralri HENRICORemensium archiepiscopo, mandamus qualenus, cum exinde fueris requisitus
salutem et apostolicam benedictionem. ulcamque paiiem ante tuam prsesentiam convoces,
Ex tenore quarumdam litterarum tuarum acce- et, rationibus hinc inde auditis diligenter et cogni-
pimus qhod, cum inler abbalem S. Petri CataJau- lis, eamdem causam justitia niediante decidas.
nensis et Walterum clericum Iatorem prsesenlium, Nihilominus etiam tuse dilectioni mandamus, ut
super quibusdam possessionibus et eleemosyna causam quse inler dilectum filium nostrum Gun-
quadam coram te de commissione noslra contro- terum et canonicos Sicliuienses super sexagiuta
versia tractaretur, eidem finem debitiim nulialenus solidos vertilur, audias, et ipsam debito fine de-
imposuisti, sed ipsam polius ad nostrum remisisli cidas.
exanien. Quoniam igitur qua occasione id feceris Data Benevenli, tertio Kalendas Maii
ignoramus, fraternitati tuse per ilerata scripia DLXIX
mandamus quatenus, cum exinde fueris requisitus, C
Ambianensi el Meldensi episcopis mandal ut causam
ulramque parlem aule tuam prsesenliara convoces, qum de cancellariu ISvviomensi verlebalur inter
et, rationibus hinc inde diligenter auditis et cogni- Henricum filium Roberli comilis etBald. exami-
lis, eamdem causam, sublalo appellalionis reme- nent el lerminent.
dio, juslitia medianle, decidas. Si aulem causse illi (Beneventi, April. 50.)
infra triginta dies post harum susceplionera liite- [Ibid., col. 810.]
rarum debiiuin finem impouere forle nolueris, id ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
venerabili fratri Ambianensi episcopo quam cito nerabilibus fratribus Ambianensi et Meldensi epi-
significes, ut ille secundum quod ei maudamus, scopis, salutera et aposlolicam benediclionem.
causam ipsam valeat terminare. Ex parle Henricij filii dilecti filii nostri nobiiis
Dala Beneventi, secundo Idus Aprilis. viri comitis Roberti (10) frairis charissimi in Chri-
DLXVIL sto iilii nostri Ludovici illuslris Francorum regis,
Ad eumdem.— Pro G. clerico et pro Hu. burgensi transmissa nobis est relatione nionstratum, quod
el pro M. uxore sua. eidem Ilen. cancellaria Noviomensis ecclesise a ve-
(Beueventi, April. 23.) nerabili fratre nosiro Noviomensi episcopo con-
[Ibid., col. 809.] " cessa fuisset, quam postea idem episcopus BaL ca-
? ALEXANDER episcopus, servus servoruro Dei, nonico ejusdem Ecclcsise diciiur concessisse. Unde
HENRICORemensi archiepiscopo, salulem et apo- curo^B. asseveraret quod eadein cancellaria cano-
slolicam benediclionem. nice sibi concessa fuisset, et lilius comilis sibi
Querelam G. clericus, lator praesentium, in au- eamdem a nobis peteret confirmari, nos neulri eo-
dienlia nostra deposuii, quod Hu. burgensiset M. runi duximus annuendum. Quapropter de pruden-
uxor sua eidem G. quanidam domum, ad euin lia et bonestate veslra plenius conlidentes, cau-
hsaredilario jure spectanteiu auferre prsesumunt. sam ipsam experientise vestrse comraitlimus au-
Quoniam igitur omnibus in suo jure, et maxime diendam, et fine debito terininandam. Quocirca
pauperibus debemus adesse, frateriiitali tuse per fraternitali vestrse per apostolica scripta mandamus
apostolica scripla mandamus, qualenus prsediclos quateuus, cum exinde fucritis requisiti, in unum
Hu. et uxorem suam diligenler admoneas et distri- pariter convenienles, lam procuralorem Henrici,
cle compellas, ut memorato G. praefatam domum qu.m Bald. anlc vesti'am prsesenliam couvocetis,
(9) Siclinium Belgii oppidum in Melanlhisio, ubi (10) A quo illustris Drocensiuiu familia originem
corpus S. Piaiouis quiescit. dyxit.
543 ALEXANDRI1!I PAPJE 54*
et, rationibus binc inde audiiis diligen.ter.et cogni- A s.uetudinem assignare voluerit: omni oecasione et
lis, causam ips-a-mfiiiS!debilo deeidalis. appellatione poslposita recipiatis nec alium lbidem
Dala Beneventi, n Kalendas Maii. eligere vel ad alicujus suggestionem seu assignatio-
DLXX. nem suscipere prsesumalis.
Ad Henricum Remensem archiepiscopum. — Pro Datum Beneventi, xvii Kal. Junii.
Garino de Blanciis cttjus uxor interfecta est. DLXXII.
(Beneventi, Maii 11.) Ad Henricum archiepiscopum Reinensem. — Ut
[Ibid.] Arienses canotticos cogat reddere capttt tar.Cti
Jacobi.
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
nerabili fratri HENRICO Remensi archiepiscopo, sa- (Beneventi, Maii 26.)
lutem e.t apostolicam benedictionem. [MARTEN.J Atnpl. Collecl., II, 8H.]'
florrendum et inupensum flagilium, quod quir ALEXANDER episcopus, HENRICO Remcnsi archiepi-
dam maligno spirilu lacli in ciyitate tua commise- scopo, etc.
Peiiatum est ad audientiam nostram, quod no-
runt, ad fraterniiatis luse notitiam credimus jam
pervenisse. Cum enim Garinus Blancus in Apuliam biiis vir Pbilippus eomes Flandrensis capul B. Ja-
causa negotiamli venisset, quidam domum ejus de B colii ab ecclesia S. Vedasli per violeniiam asporla-
nocte inlrantes, uxorem et filium ejusocciderunt, verit, etilludi; in Ariensi ecclesia diciiur posuisse.
et res ipsius et uxoris clam rapienles, domum ausu Unde quoniam jam dictam ecclesiam Sancti Yeda-
diabolico incendip concremarunt. Unde quoniam sti, quse liullum episcopurii prseter Romarium
tam immane et crudele facinus districtiusest pu- ponlificem babet, reliquiis ut aliis bonis suis no-
niendum, fraternitati tuse per aposlolica scripta - lumus sine rationabili. causa privari, per apostolica
mandamus quatenus, si eos explorare poteris qui sci;ipia fraternitali luse niandamus qusitenus prse-
prsescriplum facinus commiserunt, ipsosauctoritate posilum eicandnicos prsefatse Ariensis ecclesiaein-
tua moneas et dislrjcte compellas, ut prsedicto Ga- Sianler moneas et districle compellas, ut prsescri-
rino ablata omnia reddant, damna data resarciaut, ptum caput cum aliis reliquiis prselaxalse ecclesise
et de tanto excessu ila Deo plenarie satisfaciant, Sancli Yedasti, omni oecasione et appellalione ces-
quod hujus delicli veniam mereanlur oblinere, et sarite, reslituant. Quod si juxla commonitioneni
caeteri hoc audientes nielum habeant similia per- luam prsefatum caput cum reliquiis reddere forte
petrare. Generaliter autem sub excommunicatiojie noluerint, praelibatam Ariensem ecclesiam, dila-
pracipias, ut quicunque de rebus suis de domo il- tione et appellatione reraola, subjicias inlerdiclo, et
lius extraxerunt; aut de rebus uxoris tilulo coni- in alia ad quamcunquc prselaxalse reliquise delalse
mendationis vel debiti habuerunt, eas sibi absque fuerint, quandiu prsesenics exstiterint, divina pro-
contradictione aliqua reddant. Eos vero qui male- hibeas officiacelebrari.
ficos illos noverint, ipsos sub districlione anathe- Data Benevenli, septimo Kalendas Junii.
matis constringas, tilii et ecclesise manifestare, nisi DLXXIH.
sacerdos fuerit cui hoc peccatum sit in poenitentia 0. abbali Ursicampi et F. decano Remensi mandat
ne Alermum Belvacensemseparetit ab uxore, nisi
reveJalum. frater ejtts B. a sua separetur coniuge.
Data Beneventi v Idus Maii. [Ibid., col. 812.]
ALEXANDER episcopus, servus servorumDei, di-
DLXXI.
leclis filiis 0, (l.li abbali Ursicampi , et F.. de-
Ad capitulum S. Trinitatis Cantuariensis. — Ut cano Remensi, salutem et apostolicam benedictio-
quem Thomas archiepiscopus iis prwfecerit, prio- nem.
rem accipiant.
Ad audientiam nostram noveritis esse perlalum
(Beneventi, Maii 16.)
quod quidam, B. nomine, in civitate Belvacensi le-
t [Epist. S. Thomm, ed. GILES,II, 37.] D gitimum diciiur matrimonium contraxisse, et circa
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, d.i- decennium cum uxore sua iu pmni tranquillitate
leclis fiiiis toli capilulo sanclse Trinitatis Cantua- maiisi.sse. C.umautem Alermus praenominali B. fra-
riensis, salutcm et apostolicam benedictionem. ter uxoris fratris sui consobrinam sibi matrimo-
Quoniam ecclesia vestra ad ordinaiionem el dis- njo copulasset, quidam, sicut nobis proponitur,
positionem venerabilis fratris nostri Thomse ar- adolescentes, ad quos hsereditas sponsse illius pro-
chiepiscopi vesiri principaliter noscitur pertinere, ximo Ioco spectare videtur, patribus et raajoribus
ila quod priorem nisi"quem vobis assignaverit ar- suis reticenlibus, junioris fratris Alermi matrimo-
chiepiscopus non solebalis habere : universitaii nium inipedire nitunlur, de malrimonio lamen fra-
vestrse per apostolica scripla prsecipiendo mauda- tris primogeniti, quod.pcr omnia junioris matrimo-
mus et in virtute oliedientise injungimus quatenus niosimi]Iiniuni-est,jiiodis omnibus reticentes. Quia
illum quein vobis jam dictus archiepiscopus in vero suboriri videtur satis manifesta suspicio, quod
priorem secundum antiquam ecclesise vestrse conT adolescentes, reticentibus majoribus, junioris fra-.
(H) Odoni. Est autem Ursicampus monasterium mcnsi , de "'; Jihea iGIaraevaJIiSanno 1129' fuitda-
insigne ordinis Cisierciensis in diceeesi Novio- tum. -
545 EPISTOLJE ET PRIVILEGIA. — AN. 1168-69, ?&
tris tantummodo matrimonium impetant, et disso-- \A magis quarii aliquando," reverenter haiieatis. De
ciare nilantur, praesertim cum si chafilatis zelo du-- cselefo si quisquam hujus amenliae causa eum frau-
cerentur, dissolutioni matrimonii fratris primoge* dare in decimis visus est aut primiliis, el pceni-
niti, si, prout dicitur, simili modo innixum est,, tentia ducius non emendaverit, afque debitam iili
primo debuissent inniti, discretioni veslrse per• , rion exhibuerit reverentiam, prout nostra facultas
spostolica scripta mandamus quatenus rei verita-- esl, apostolica auctorilate excommunicatioiiis vin-
lem diligentius investigetis, et, nisi alise tales per- culo innodamus.
sonse apparuerint quae ipsum matrimonium velintt Data Beneventi, Kal. Jiuiii.
et Iegilime possint impetere, prsedictos adolescen-
DLXXV.
tes, cum non amore justitise, sed ardore potius' Ad Henricum Remens.
avariliae et odii livore, relicentibus majoribus, vi- archiep. — Ul L. cruce
signato fiat salisfaclio de quodam liomine suo oc-
deantur movere quseslionem, ad accusationem ejus- ciso.
dem matrimonii nullatenus recipialis ; sed matri- (Benevenli, Jun. 2.)
monium ipsum in suo statu faciatis mancre, nisii [MARTEN., Ampl. Collecl., II, 815.]
forle communis fama loci habeat, quod it-itereosi ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
aliqua sit parentela. Cselerum si alise graves per- "' nerabili fratri HENRICO Remensi archiepiscopo, sa-
sonse et maturse apparuerint, quibus fides sil ad- lulem et apostolicam henedictionem.
bihenda, vos causam audiatis, et eam remoto ap- Ex relalione nobilis viri Lod. de Bufeu nostris
pellationis obstaculo fine canouico terminetis, cas- est auribus inlimatum quod Angult. de Aiteio,
dem personas monenles propensius et hortant ;s, postquam idem L. Dominicam crueem Jerosolymam
ut, sic.ut ralio videtur exigere, primum fratris pri- profecturus suscepit, quemdara hominerii suum
mogeiiiti, deinde junioris malrimonium impclant ; diabolico furore succensus, sicut asserit, interfecit.
et accusent. Verum si communis famaloci non ha- Et quoniam lam gravis et, deteslabilis excessus
beat quod aliqua inter eos parentela existat, nec non debel inrequisitus dirailti , fraternitaii tuae
alise personse quales diximus apparuerint, quaeidem per apostolica scripta mandamus quatenus prse-
mairimonium Jegitime impetere velinl vel possinl, dictum Aug. districte conipellas, utsnper taiitoex-
Alermum et uxorem ejus sine qusestione aliqua iu- cessu vel eidem L. digne satisfaciat, vel justilise
simul manere nostra aucloritale facialis. Prseterea complemenium exhibeat; si vero aliqua de rebus
si tanta suut uxores fratrum et ipsi fratres inler memorati L. prsedictus A. noscilUr alislulisse, ut
se consanguinitale conjuncii, quod nihil penitus sit P r ea sibi restiluat, vel justitiam sufficientem exhi-
in uno malrimonio, quod non sit in altero, nullos beat, ipsum auctoritale nostra omni cum distri-
audiatis , nisi utrumque malrimonium voluerint ctione compellas.
impetere, cum hoc non amore justilise, sed odio, Data Benevenli, IV Nonas Jiinii.
non bono zelo facere videntur, quoniam tolerabi- DLXXVI.
lius est esse conjunctos conlra hominuro statuta, Arf eumdem. — Pro Aprili de Manso.
quam quod Deus conjunxit separare. (Beneventi, Jun. 5.)
Data Beneventi,, iii Kalendas Junii, [Ibid.]
DLXXIV. ALEXASDER episeopus, servus servorum Dei, ve-
Ad Chajalisium comilem Pkarensem. Chajalisio co- nerabili fratri HENRICORemensi archiepiscopo, sa-'
mili cmterisque Phariensis insulm nobilibus sub lulem et apostolicam beticdictionem.
excommunicationis pwna imperat ut Martinum Ex relatione nobilis viri Aprilis de Manso nobis
episcopumdebito honore prosequanlur. innoluit, quOd Heriricus de Magnoprato, postquam
(Beneventi, Jun. 1.) idem A. Dominicara crucera Jefosolymam profectu-
[FARLATI, Itlyricum sacrum, IV, 242.] rus suscepit, villanos suos et mullas res sibi perti-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, dile- D E nentes injusle dicitur abstulisse, et ipsos per vio-
ctis in Christo liliis CHAJALISIO comili strenuissimo, Jentiam detinere prsesumit. Et licet universorum
et universis nobilibus Pharensinse insulse, salutem jura ex injuncto nobis a Deo suiEnii poiitificafus
et apostolicam benedictionem. officio integra cogamur et illsesa servare, illorum
Insinuatum nobis esse noverilis quod erga fra- tamen nos oportet propensius jura lueri, qui reli-
trem noslrum Martinum, episcopum et pastorem clis bonis suis, ubi steterunt pedes Domini, cum
vestrum, diabolo insligante, non congruam habea- multo labore illuc eundo desideraht adorare. Idec--
tis indignatiouem ; dicilis enim eum quem in ju- que fraternitati tuse per apostolica scripla maiida-
ventute honorifice habuistis, nunc senectute gra- musquatenus prsedictuni Henricitm diligenter com-
.vante vobis esse incongruum et inhonorum, vo- moneas et instanter studeas exhoriari, ut ea quae
lentes vestro arbitrio meliorem eligere, cum Domi- memoralo A., postquam fuit crucis insignitus si-
nus illum Ecclesise veslrse diu constituil esse pa- gnaculo, abslulit, omni occasione et excusalione
storem. Sed quia non Jicet, per apostolica scripla cessanle, restituat et in pacediroittat. Quod si in-
vobis mandamus, ut lara vos quam et cseterarum fra quadraginta dies post liarum susceptionem et
insularum reclores eum usque ad obitum suum, tuam commonitionera hoc exsequi recusaverit,
Si7 ALEXANDRl III PAPJE £4$ :
toiani terram suam interdicto supponere non omit- A concessa fuerit, ipsum eamdem libere iacias obii-
tas. Qupd si nec sic resipuerit, personam ejua nere, et abbalem ab ejus infeslatione, omni appel-
excpmmunicatioriis sentenlia non differas innp- lationeremotaj cessarecompellas. ;
dare. Dala Beiieventi secundo Nonas Junii.
Data Beneventi, III Non. Junii. DLXXIX.
DLXXVIL Canonicis Pisanis significat V. el M. presbyleros qui
-— i Malincasam » (id est Benincasam) reliquissent,
Ad eumdem. Pro Gauf^ido clerico Ambianensi. • excomniuniculione solitios, sed Villano commu-
(Beneventi, Jun. 5.) iiionemnonesse redditam.
[Ibid., col. 814.] (Beneventi, Jun. 12.)
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- [UGHELLI, Ilalia sacra, III, 405.]
nerabili fratri HENRICO Remensi archiepiscopo, salu- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei,
tem et apostolicam benedictionem. dilectis filiis canonicis Pisanis salutem, et apostoli-
Gonstitutus in praesentia nostra Gaufridus pau- cam benedictioriem.
per clericus, supplici nobis relatione monstravit Ex litteris dilectorum filiorutonostrorum abbalis
quod, cum pater suusmedieiatem cujusdam domus, "jj Sancli Michaelis, et Hen.... monachi Camalclulen.
quam infra claustrum Ambianensis ecclesise possi- accepimus, quod cum Y. et M. presbyteri minis et
debal, jure haereditario pignori obligasset, nec ha- persuasionibus iniquis compulsi Malincasse intruso
beret in facullatibus unde eam recolligere posset, reverentiam et obedientiam impendissent, poslea
cidcm proposuit Gaufrido, qnod si niedielatem re- pcenitenlia ducti, et reatum suum buniililer rcco-
dimeret, eam siJ)i donaret. Qui uliqae paternai gnoscentes in prsesenliaejusdem abbatis spontanca
voiuntali acquiescens, quamdamterram vendidit, el et libera voluntate jurarunt, quod nostrisobsdirent
prscseriplse domus medielalem propria pecunia mandatis. Unde nos eos ad noslram praesenliam
redemit.Postmodumautem ideni patersuus,cogenle laborantes a senteiuia fecimus, qua tenebantur
necessitale, a Gaufrido canonico pecuniam mutuo absolvi, et sibi pcenitenliam condignam imponi.
suscepit, pro qua persolvenda illi prsedictse domus Ipsos itaque ad vos absolulos remillimus discrctioni
medieialem, eodem Gaufrido absentc et nescienle, vestrse per apostolica scripta mandantes, qUatenus
pignofi obligavit, alieram vero parlem ejusdem si absque interpositione fldei et jurainentl Malin-
domus, quae matri suse in dolera fuerat dala, cui- cassereverentiam et obedienliarii prout asserunt,
dam clerico, Engelario nomine, in pignore dedit. impenderunl, ipsos usque ad proximum feslum
Unde quoniam se injuste in hoc gravatum propo- C Natalis Domini a missarum celebralione abslinere
nit, experientise luse causam ipsam commilliinus faciatis, alioquin per aunum abslineant, Yerum si
audiendam, et fine debilo terminandara. Quocirca iacultates Ecclesiarum suarum non suslinent, ut
fraternitaii luse per apostolica scripta mandamus, per alios sacerdoles eis valeant deservire, vos
cum exinde fueris requisitus, utramque parlera ante poeiiitentiseillis imposilae, prout vobis visum fuerit
luam prseseniiam convoces, et eamdem causam superaddentes ipsis officium suum restitualis, et
justilia mediante decidas, eaulius providens ne quia eis hoc ipsum fuit ad poenam usque ad nos
prsedicti clenci per potenliara seu per divitias suas laborare prsedictum abbatem ex parle nostra, et
pauperis clerici et viduse mulieris valeant justitiam vestra diligenler commoneaUs, ut ipsos in plenitu-
conculcare. dinem beneficii sui recipiat, et benigne etmansuele
Data Beneventi, lertio Nonas Junii. perlractet. De cselero ad discrelionis veslrae noti-
DLXXVHL liam volumus pervenire quOd Yillanus presbylcr
Ad eumdem. — Pro Berengario clerico Saucti Jacobi cum ad nos venisset, jurare noluit
(Benevenli, Jun. 4.) nostro slare mandato: unde ineaveste, inqua venil,
[lbid., col. 815 ] ad propriaremeavil. Idcirco prudentise veslra; pcr
ALEXAHDER episcopus, servus servoi'um Dei, ve- " apostolica scripla|niandainus, quatenus eumdem V.
nerabili fratri HENRICO Remensium archiepiseopo, lanquam contumacem, superbum , et rebellem
saluiefn el aposlolicam benedictionem. publice excominunicatum denuntielis donec cum
Ex parte canonicorum Sancti Symphoriani Re- lilleris vestris ad noslram prsesentiara salisfaciurus
rnensis nostris est auribus inlimatum, quod cura accedat.
ecclesiam Wisiri Berengario bonse opinionis clerico, Data Benevenli, n Id. Jun.
sicul accepimus, concessissent, (12-15) abbasejus- DLXXX.
dem ecclesiaedonum capituli injuste nilitur prsepe- Henrico Remensi scribit de Hugonis
archicpiscopo
dire. Ideoque fraternitati luse per aposlolica scripia militis uxore, aucloribus falsis dimissa, viro red-
mandamus, qualenus bujus rei verilatem inquiras, denda.
et si tibi constileril quod donum prsescriptse eccle- (Benevenli, Jun. 16.)
sise ad capitulum et non ad abbatem tle jure perti [MARTEN., Ampl. Collecl., II, 815.]
neat, et ipsa ecclesia memoralo Berengario canonice ALEXANDER episcopus, servus servorura Dei, ve-
(12-15) Hoc ex loco colligcs Remense canonicoruni eollcgium S. Symphoriarii olim' fuisse abba-
tiam, aul regularem, autsaecularem. , ._
519 EPISTOLJE ET PRIYILEGIA. — AN. 1168-69. 5S0
werabili fratri HENRICORemensi archiepiseopo, A DLXXXil.
salulem et apostolicam bcnediclionem. Ad Henricum Remensem archiep. <~ Pro ecciesia
Ex tenore quarumdam litlerarum venerabilis Silvm Majoris.
fratris noslri Catalaunensis episcopi, jam pridem (Beneventi, Jun. 22.)
accepimus quod Hugo miles prsesentium lalor, [Ibid., col. 818.]
quosdam falsos testes conduxerat, et per eorum ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
teslimonium inler se et uxoremsuam fecerat divor- nerabili fralri HENRICO Remensium archiepiscopo,
lium celebrari; quod postea praefato episcopo lam salulem et apostolicam benedictioncm.
ipse quam tesles prsedicli sua confessione mon- Dilecti filii nostri abbas et fratres Silvse Majoris,
strarunt, et ab ipso de perjurio misericordiam trarismissis nobis litteris, intimarunt quod bonse
postuJarunt. Unde nos sibi, si bene recolimus, per mcmorise S. prsedecessor tuus sibi ecclesiam Bra-
scripta nostra mandavimus, ut si per tesles idoneos, guensem, de consensu et de petilione nobilis viri
de quibus verisimile esset quod pejerare non vel- comitis Regislctensis, jam pridem concessit : ila
lent, legitime sibi constaret supradictos tesies quidem quod decedenlibus canonicis monachi sui
pretio conductos fuisse, vel alium inler eos gfadum ordinis ibidem per priorem de Novcio debercnt in-
cognationis exisiere qiiaro ipsi dixerunt, prsefato " siitui. Nunc autem, sicut audivimus, G. de Mazc-
Hugoni uxorem suam rcstiluerei, et ipsos faceret riis ejusdem ecciesiseprseposiluram cum pra;benda
insimul permanere, si neuler eorum adhuc alii se quadam monachis diu"possessam, Joanni lilio suo
niatrimonio eopulaverat: demum yero tam illi-, a comite fecit, prelio intervenieiite, concedi, ct
qUam testibusdecommissopcenilentiara condignam ipsam taliler occupatam detinere prsesumit. Quidam
imponeret. Unde quoniam sicut bujus cum multo aliieliam,0. scilicet, M. et G. praebendas,quas mo-
labore et discrimine ad noslram prsesentiam ve- nachi diu tenuerant, sibi per violenliam
usurpa-
nientis iterala querela demonstrat, nihil inde hacte- runt, et domos eorumdem
monachorum, post ap-
IHISefficere voluit, eiperscriptanostra mandavimus peJlalionem ad nos factam, confringi, etres illorum
ut secumlum aliarum nostrarum tenorem, in ne- asporlari fecerunt. Unde quoniam
indignum est ut
gotio isto, omni dilalione et appellatione remota, ea quse memoralo abbaii et fratribus laliler. collala
procedat. Quod si facere forle noluerit, tu id juxla fuerunt revocari debeant, et ad manus ssecularium
lenorera Iitterarum nostrarum, quos ei;inde trans- iterum devenire, venerabii fratri Suessionensi
epi-
wisimus, omni occasioneet appellalione cessanle, scopo, et dilecto filio nostro abbali Sancti Remigii
celerius exsequaris. „ per scripta nostra mandavimus, quatenus parlihus
Data Beneventi, decimo sexto Kalendas Julii. anle suam prsesentiam evocatis, rei .veritatem dili-
DLXXXI. genter inquirant, et siprsediclos viros ecclesise prse-
Roberto Catalaunensi archidiacono el abbati S. scriptse beneficia taliter accepisse et occupasse con-
Memmii mandal audianl causam inler Herber-
lum Medonarium el Milonem clericum. slilerit, ipsos diligentius moneant, ut eadem bene-
ficia praefaloabbali et fratribus cum fruclibus etiam
(Benevenli, Jun. 8.)
[lbid., col. 816.] perceplis sine aliqua dilalione resliluant, et in pace
Deinde vero si quid juris in
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, possidere permittant.
dilecto filio ROBERTO Catalaunensis Ecclesise archi- his habere confidunt, cum abbate et fratribus co-
ram prsefalis judicibus ordine judiciario expedian-
diacono, et abbati S. Memmii (14), salulem el apo-
slolicam benediclionem. tur. Quod si ad commonitionem prsedictorum judi-
cum infra quadraginta diesnon fecerint, ipsos
Signilicalum estnobis quod Milo clericus Herber-
tum. custodem ecclesiae S. Marise instantius impe- omni contradictione et appellatione cessante, vin-
lit, quodeidem ecclesisevalens C. librassubripuerit, culo excommunicalionis non differanl innodare, et,
et eumdem civem Caialaunensem, quod M. excom- si nec sic resipuerint, eosdem perpetuse deposilio-
municato scienter communicavit, accusat. Unde D nis sentenlia denuntient condemnatos. Illos eliam
et res illorum post
quOniam de vestrse discretionis et bonestalis pru- qui domos monachorum fregisse,
dentia liduciam non modicam oblinemus, causam appellationem ad nos factam asportasse dicuntrir,
illam ab examine venerabilis fralris nostri Remo- ad ablatorum restitutionem et damnorum etiam re-
rum archiepiscopi ad nos per appellalionem dela- slaurationem sub districlione analhematis, appel-
lam experientise vestrae comraittimus audiendam : latione cessante, constringant. Si aulem supradicli
et
ideoque discretioni vestrse per aposlolica scripta viri ad memoralorum judicum prtesenliam ire,
mandamus quatenus, cum exinde fuerilis requisiti, quod etiam statuerint suscipere et servare contem-
et appellalione
utramque partem ante vestram audientiam convo- pserint, lu, ipsos, omni occasione
celis, et rationibus hinc inde diligenler auditis ct postposita, sententia excommunicationis percellas,
tuam sicut ex-
cognitis, eamdem causam, sublalo, ut diclum est, el ab omnibus per totam provinciam
appellationisremedio.justilia raedianledecidatis. commuuicalos nunlies evilandos. Fratres etiam
Data Beneventi, xiv Kalendas Julii. prsetaxali monasterii, qui in parlibus illis mcran-
(,14) S. Memmii monaslcriumcanonicorumregulariuni ordinis S. Augiislini
651 ALEXANDRIIII PAP,-E 552
lur, pro reverenlia bcati Petri ac nostra, et susere- A DLXXXIV.
ligionis intuitu, diligcre el fovere intendas, et ipsis Ad Henricum Rcmensem archicpitcopum.—Proca-
in negotiis suis et praesertim in Braguensis ecclcsiae nonicis Hamensis Ecclesim
beneficiis, digniiatibus, et aliis juslitiis conservan- (Beneventi, Jul, 14.^
dis auxilium el ;defensionem tuam impendas, nec [Ibid., col. 746.]
eos super bis ab aliquo, quanium in leest, indebiie ALRXANDER episeopus, servus servorum Dei, Ve-
moleslari aut inquietari permittas, sed universos nerabili fralri HENRICORemensi srchiepiscopo ,
qui ejusdem ecclesise praebendas seu digniiaies sine salutem et aposlolicam benedictionem.
praenominali abbatis et fratrum consensu sibi au- Quia confidimus plurimum et speramus, quod ex
ctoritaie prppria, vel laicali dono, contra conces- fervore devoiionis et fidei purilate, quahi circa nos
sionem illis factam usurpare prsesumpserint, usque cerlis argumentisgererecOnspiceris, monitaethian-
ad plenam satisfactionem officiis et beneficiis eccle- data nostra libenier velis suscipere et observare ;
siasiicis spoliaios, vinculo excomrauiiicalionis . idcirco discretioni iuse negotia ecclesiaslica com-
asliingere non poslponas. mitlimus exsequenda. Unde quod aliquando aliier
Data Benevenli, decimo Kalendas Julii. prseier spem et opinionem nostram eveuire audi-
B mus, grave admodum etmolestum nobis existit, ct
DLXXXIII. incie lanto amplius turbamur, quanto ie sinceriori
Ad Dominicum et Heimardum. — Confirmal con-
ventionem inter eos et Theodericum faclam. diligimus cliarilaiis affectu. Accepimus enim, quodl
(Beneventi, Jul. 10.) juxta mandati nostri tenorem canonicos Prsemon-
slratcnses ad observandam senleniiaiii, quam pise
, [Ibid., col. 745.]
memorise B. (15) quondam Noviomensis episcopus
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
lectis filiis DOMINICO et HEIMARDO, salutera et apo- super conlroversia quse inier eos et canonicos Ha-
stolicam benedictionem. mensisEcclesi£e(16)veiiebalur super molendiriis de
Cum inter vos et Theodericum ac filium ejus Hamel etdePevilla ralione cognita proiulil, mini-
me imo le sequanimiier ferente, senten-
super viginli libras, quas ipsi vos sibi asserebant lise compulisti,
debere, in nostra prsesentia quseslio mota fuissel; latse parere conteniiiunt. Yerura quoniam nos
nos qui ad pacem et concordiam inter discordantes valde limereoportet, nesi circa exseciitionem justi-
reformandam lenemur intendere, quseslionem ipsam liseel injunclura nobis apostoJatusofficium pigri aut
venerabili fratri noslro Rod. Ferentinat. episcopo remissi exsliterimus, in districto cxamine anie Iri-
cominisinius audiendam et fine debito lerminan- pC bunal superni judicis graviter puniamur, si per te
dam. Ipse yero, auditis rationibus hinc inde dili- illis de provincia tua, qui coram nobis se injurias
genter et coguilis, dc assensu ulriusque pariis ta- pati querunlur, de suis malefactoiibus justiiiam
lem inter vos convenlionein consliluit, videlicet non poterimus exhibere, ad alios inviti etdolentes
quod vos laclis sacrosanclis Evangeliis juravistis, lecurremus, qui in his vices noslras debeanl stu-
in feslivilate beati Andreae vos singulis annis sibi diose supplere. Tibi enim et bonori tuo hilari ani-
viginti solidos reddituros, donec eis quod debebalis 1110el lseto corde in quibus decet deferinius, sed ei
totum ex integfo solveretis. Adjecit etiam quod si nos magis deferre convenit, qui nos et universos
aliquem vestruin anle prsedicti debiii solutionem Iiabet pro suo beneplacito judicare. Quapropter fra-
contingeret ex hoc mundo transire, hseredes vestri ternitali luse per iterala scripta prsecipiendo man-
dcbilum pari modo lenerentur exsolvere. Uude damus, qualenus quod libi et officiotuo expediat
etiaro fidejussores et pignora vos ipsis promisislis diligenler, sicut vir discretus et magnus, conside-
daturos. Juravistis prselerea quod de csetero nullam rans et altendens, prsedictos Praemonstratenses ex
molesiiam vel damnuro aliquod eis inferelis, sopi- parte nostia ct ttta commoneas et districte com-
tis qusestionibus quse super hoc negotio hinc in pcilas, ut pracscriptse senlentise infra triginta dies
aliquo possent tempore suboriri. Prsedicti autein D post harum susceptionem occasione posiposita pa-
Theodeiicus et Heimardus hanc convenlionem se reant, et universas expensas, si quas posi lalaro scn-
vobis observaturos nihilominus juraverunt. Quam tentiam occasione illa fecerunt, Hamensibus cano-
utique convenlionem 11011. ralam et firmam hahen- nicis intcgre restiluentes, amplius contra prseliba-
les, eam aucioritale aposioliea confirniamus el lam sentcntiam nulla ralione venire prsesumant.
prsesenlis scripti patrocinio communinius. Nulli Quod si mandalo nostro et luo in hac parte pare;e
ergo omnino liominum liceat hanc paginam nosirse conlempserinl, ita eorum contumaciam et rebellio-
confiimationis infringere, vel ei aliquatenus con- nem corrigas et casiiges, quod cerio experimenlo
traire. Si quis aulem hoc attentare prsesumpserit, quam periculosum sit coniraire sententise canonice
indigiiaiiouem omnipolenlis Dei, et beatorum Petri latae addiscanl, el invili postmodum faciant quod
el Pauli apostolorum ejus se noverit incursurum. spontanea debeicnt facere voluntate.
Data Beneventi, sexlo Idus Julii. Data Benevenli, 11Idus Julii.
(15) BalduinusBolonicnsis, qui ex abbale Castel- (16) Hamum seu Hamelum est abbatia canonico-
lionis factus estepiscopus Noviomcnsis anno 1140, rum regularium ordinis S. Augusiini, qui, anno
teste Alberico inGVii-oiiico,
scditque ad anrium 1157. 1108, caiioiiicis ssecularibus successerunt.
E5S LMSTOLJE ET PRIYILEGIA. — AN. 1168-69. 554
DLXXXV. A dere et assignare curetis. Ila quod nos cxiude nffc
Ad eumdem.—Ut reliq^ias S. Jacobi a comile Flan- clioni vestrse debeamus gralias ubcres agere, etepi-
drim violcnlir abtatas restilui faciai monaslerio S. seopus prsefalus ad honorem et incremenlum (17)
Vedast.. debeat propler hoc ferventius anhelafe.
(Beneventi, Jul. 15.) Datum Bencventi, xin Kal. Augusti.
[lbid., col. 747.]
DLXXXYH.
ALEXANDER episcopus, servus servorUm Dei, \c- Ad Henricum archiepiscopum Remensem.— Pro
. nerabili fratri HENRICO Reraensi archiepiscopo, sa- Milone de Thebio conlra adversarios suos, quia
lulemet apostolicam benediclionem. rei judicalm standum juris decemil aucloritas.
Signilicatum nobis est quod dilectus iilius noster (Beneventi, Jul. 50.)
nobilis vir Pbilippus cotnes Flandrensis reliquias [MARTEN., Ampl. Colleci., II, 75l.]
sancli Jacobi, quas dilectus liiius nosler abbas San- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve»
cli Yedasii, ad monasterium suutri processionaliter nerabili fralri HENRICO Rcroensium archicpiscopri,
referebat apud Atrebatum, eidem abbali violenter salutein ct apostolicam benediciionem.
abstulil, et ad quamdam villam suam fecit deferru Ex transmissa nobis Milonis de Thebio conque-
Unde quoiiiani non fuitopus justitise vel mercedis, B stione riuper accepimus, qnod cum filio suo qtiam-
prsescriptum monasterium eisdem reliquiis violen- dam ejus matrina domum una cum grangia irt
ter exspoliare; fraterniiati tuse per apostolica scri- eleemosynam contttlissetj et jam prsediclus M. illa
pta mandamus, quatenuseumdemcomitemex parle cum eodem filio quiele diulius possedissel, quidam
rioslra et tua comraoneas et inducas, ut prsclibato eos in causam traxcrunt, et conati sunt prscscri-
snonastcrio reliquias ablatas sine difficultale resli- plani cleemosynam in irrilum revocare. Cumque
tual, nec eas amplius delinere conlendat. Quod nisi super lioc judicio disceplareui, memoralus M. et
eas reslituerit, et tibi constiterit quod ipsas memo- filius suus se cleemosynam illam per sententiam
ralo abbati violenter abstulerit, in ecclesia ubi re- obtinuisse proponunt. Unde quoniam adversarii sui
condilse sunt, donec monasterio Sancti Vedasli ple- adhuc eos super hoc, sicul audivimus, molesia:e
ne restiluaniur, appellatione remola, divinum ofii- non cessant, cum rei judicaise standum esse juris
cium interdicas. auctoritas decernat, fralernitati luae per aposlolica
Dala Bcnevenli, Id. JuliL scripta mandamus, quatenus prsefatos M. et filium
DLXXXVI. suum prsescriptam elecmosynam, sicut eidem filio
Ad decanum et capilulum Parisiense.—Ul inveslianl " ipsius rationabililer fuit concessa, et postmodum
Philippum episcopi Meldensis nepolem- adjudicata, facias in pace tencre, nec ipsos a qui-
(Beneventi, Jul. 20.) busdam super boc pcrmittas indebile molestari, aut
[MANSI,Concil., XXI, 1051.J in qusestionem deduci. Si autem eorum adversarii
ALEXANDER episcopus, servus servorum Deij dile- ad comraonitionem tuam cessare. noltierint, tu cos
ctis filiis decano el capitulo Parisiensi, salutem et a prsesumplione sua ecclesiastica censura coinpe-
aposlolicam benedictionem. seas.
Quantum venerabili fralri nostro Meldensi in pre- Data Bcnevenii, III Kalendas Augusii.
cibus et petitionibus suis teneamur deferre, fervor DLXXXVIII.
clevolionis, ct inlegritas fidei, quam circa nos ct
P[elro] priori et universo ecclesimDomiuici Sepulcri
Ecclesiam, sicut verus juslilise cultor, et prsecipuum Hierosolymitani convcntui scribit, A[malricum]
membrum ipsius Ecclesise gerit, certis indiciis de- palriarcham atque A[malricum\ regem non deiere
monstral. Quapropter nos labores graves, et mulia impediri, quominus ecclesimJoppensi i digniluleM
calhedralem el cmlera, qum paganorum jamdit-
discrimina viarum, quae jam diclus cpiscopus in dum vioteniia et occupalioneperdideral, opportuni-
veniendo ad nos pro incremento ei exaltatione cc- tate nunc habila, reddanl. i Altamen admoititum
clesiaenoscitur pertulisse, diligentius altendenles, y. a sese palriarcham esse, ttt c dignam honeslainaue
iis recompensalioneminvenial. »
nibil ei ad preesens, quod pro aliquo fratrum no-
strorum faceremus, duxinius denegare. Inde siqui- (Benevenli, Aug. 5.)
dem est, quod nos precibus charissimi in Christo [Etig. de ROZIERE, Carlulaire du Sainl-Sipulcre, 291.]
filii noslri illustris Francorum regis, reginaequoque, ALEXANDER episcopus, servus servorum Du, di-
et aliarum magnarum personarum inducti, nec niin lectis filiisPETROpriori et universo Ecclesiae Domi-
et prsefali episcopi laboribus, sicut duximus, el sin- nici Sepulcri conventui, salutem et apostolicam be-
cerissimse devotionis inluilu inclinali: pro dilecto nedictionem;
filio noslro Philippo ejusdem episcopi nepole, con- Lilteras devotionis vestrse benigne recepimus, et,
canonico vestro, universiiatem veslrara per apo- licet non omnino petitionibus vestris deferre potue-
slolica scripla monemus, mandamus alque praecipi- rimus, vobis tamen et ecclesiae vestrse quatenus li-
mus, qualenus, rcmoio appellationis obslaculo, inve- cuit providere et utililati vestrse consulere paterro
stialis, ct eam sibi opportunilate suscept» concc- affectu ac debita charitate curavimus. Et qutfem
(17) Dcest ecclesim, aut aliquid simile.
PATROL.CG. 18
555 ALEXANDRIIII PAPJE 5S6
bono et scquo procul dubio congruit, necnon et san- A sibi vindical, et cani a jain dicto Milone per quin-
clorura Patrum ac prsedecessorura nostrorum con- decim annos contra rationem detentam fuisse pro-
sonat inslitutis ecclesias hoslilis feritatis incursu ponil, noscilur agilari,-experientise tuar committi-
destruclas aut metu desertas et propriis quantum mus audiendam, et fine debilo terroinandam. Quo-
libet lionoribus, liberlate aut possessionibus vidua- circa discrelioni tuse per aposlolica scripta manda-
las, reddita postmodum pace et prospcritale pri- mus, quatenus, cum exinde fueris requisitus,
slina reparata, quasi quodara postliminii jure ad ulramque parlem anle tuam prsesentiam convoces,
omriia cum prioris stalus integritate reslitui, et et rationibus hinc inde diligenter auditis et cogni-
universa eis jura, possessiones ac libeiiates anti- tis, eamdem causam ita, juslilia mediante, decidas,
quas sine impedimento ac diminulione aliqua resi- quod neutra partium possit pro juris sui defectu
gnari. Unde si, quod est in omnibus generaliter ob- merito querelari.
servandum, in Ecclesia Joppensi, quam vobis lali- Data Beneventi, tertio Idus Augusti.
ter sublralii a veherabili fratre nostro Amalrico, DXC.
Jerosolymitano palriarcha, ct cliarissimo in Cliristo Ad ettmdem.—Pro frairibus hospitalibtts Jerosoly-
filio Amalrico, illustri Jerosolymorum rege, queri- milanis sttper villa de Bechehem.
"
mini, vellemus infringere, et ne illi dignitas calhc- (Beneventi, Aug. 15.)
tlralis cttiaetera, quse paganorum jamdudum vio- [Ibid.]
lentia et occupatione perdiderat,opportunitate nunc ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
habita, redderentur ad vestrse postulationis instan- nerabili fralri HENRICO Remensium arcbiepiscopo,
tiam prohibere, tam divinse quam huroanse legis salutem et aposlolicara benedictionem.
obliti, apostolicis, quae lueri debemus, videremur Ex transmissa nobis conquestione fratrum Ho-
penitus contraire decrelis, et prsedecessorum 110- spilalis Jerosolymitani, quod cuni eis villa de Be-
strorum niandalis, quse pro redinlegratione cathe- chehem jampridem sub teslimonio nobilis viri du-
dralium ecclesiarum fccisse noscuntur, aperlissime cis de Lovain tradila et concessa fuisset, et ab
obviare. Quod quia nec nos facere decel, nec vos Henrico quondam Leodiensi episcopo (18), dum ad-
convenit poslulare, volentes vobis, in qiianlum, huc essel Calholicus, confirmata, jam diclus dux
salva honeslatc noslra ct ecclesise, possumus, ex illam memoralis fratribus, poslquam eam mui.o
debito nostri olflcii subvenire, prsedicto fratri no- lempore in pace possederanl, per violentiam abstu-
stro patriarchse per scripla noslra mandavimus lit et ipsara cuidam railili vendere non dubilavit.
quatenus, si proposito duxerit insistendum, et ita n Unde quoniam ad nostrum speclat oflicium, viros
TCSpostulal, alque opporlunitas exigit, ut prsedicta rcligiosos contra malefactorum injurias defensarc,
videlicel Joppensis ecclesia prislinse dignilati el an- et eis jura sua illaesaet integra conservare; frater-
tiquse debeat reslilui libertati, eam circa ecclesiam nitali luse per apostolica scripla niandamus, quale
veslram dispcnsatione utatur, et adeo dignam ho- nus prsefatum ducem diligenter et studiose commo-
ncstamque vobis in aliis recompensationem cum neas, ut supradictis fralribusprsescriptam villam,
consilio prsedicti regis el religiosarum personarum si res ita se habet, omni occasione et appellalionc
:.c sapientum ejusdem terraa, prout in hujusmodi cessanle, resliluat, el in pace pbssidere permitiat.
ficri consuevit, invenial, ut, giata consolationc per- Quod si ad conunonitionem tuam efficcre forte con-
«epta, nec prsefata ecclesia vestra damnum videalur tempseiit, personam ejus cum prsetaxatsevillae de-
enorme aut jaclurani inlolerabilem suslinere, nec lentore, sublato appellalionis remedio, sentenliaex-
idem patriarcha ila de allerius ereclione aut resti- communicationis percellas, et in tota terra cjus quse
tulione laudelur, ut dealterius dejectione aul ruina in provincia lua consistil, orania divina prsBterba-
rationabililer blasphemetur. Nosiras quoque aures piisma parvulorum et poenilentias morienlium pro-
exinde non debeal querela pulsare. hibeas officia celebrari.
Dala Bcnevenli, Nonis Augusii. D Data Beneventi, decimo oclavo Kalendas Spplem-
DLXXXIX. bris.
• Ad Uenricuni Remensemarchiepisc.— Pro Fulcoue DXCL
de villa Ahran. Canonicos Pisanos propler schismalts oppugnalio-
(Beneventi, Aug. 11.) nem collaudal.
[MARTEN., Ampl. Collecl., II, 752.] (Beneventi, Aug. 27.)
ALEXANDER episcopus, servus servorura Dei, ve- [UGnELLi,Ilalia sacra, III, 402.]
nerabili fratri HENMCO Reinensium archiepiscnpo, ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei,
saluteiii ct apostolicara benediclionem. dileclis filiis canonicis Pisanis. salutem et aposio-
Causani quse inter Fulconem de villa Aleran et licara benediclionem.
Milonem super quadam terra, quam idem Fulco Lilleras devotionis veslraesolila benignilate rcce-
(18) Ipse est Henricus de Limbourg, hujus nomi- adhaesit; quo morluo delalum sibi a Friderico im-
nis secundus Leodiensium episcopus ab archiepi- peialore papattim recusavil; sed niliilominus Jcan-
scopo Coloniensi, prxsenle Innoceniio II et Lothario ncm Strumensem, jiibenie imperalore, cor.scya-
imperatorc, consecralus, post Viciori IV anlipapse vit, ut leslatur Albericus ad annum 1164.
557 EPISTOLJS ET PRIYILEGIA. — AN. 1168-69. 5f>8
pimus, et quod calholicam unitatem diligenter, A 1 obsequio confovere, vobis majora In poslerum, lar-
propensiusque fovenies, scliismaticse pravitatis gienle Domino, provisuri. Inde est quod nos de
errorem viriliter impugnatis , et ad revpcationem communi fratruin nostrorum consilio tibi, etsuc-
schismaticorum toto studio et diligenlia inlenditis, cessoribus luis, et per te ecclesiaetusemonaslerium
fideiel foiiiliidinis veslrae constantiam digne, prout de insula Gallinaria, quod nulli fuit haclcnus rdsi
convenit, co"mmendamus, ct vobis adepta oppor- Roraano pontifici subditum, ad regendum, et dispo-
tunitate cupimus pro meritis respondere. Rogamus nendum et gubernandum conccdinius, et deinccps
autem universilatem vestram, alque moncmus, , ipsum in vestra lanquam proprii episcopi disposi-
quatenus, sicut bene ccepistis , ad expulsionem Ma- lione , et ordinalione firmiter et in perpettium
lincasae,ct ad revocalionem vcnerabilis fratris archi- manere sancimus, et vestrse suppoiunuis ditioni,
episcopi vestri raodis omnibus laborelia, et.loiis slatuentes ul ibi, el correctionem habealis , ei jus
nisibus intendaiis. De coeteroillos nimirum Iapsos ponlificale libcre et sine ullius contradictions
in scbismate judicamus, qui juramento, vel fide exercere possitis.De cernimus ergo, ut nulli omnino
praestila, oralione, cibo, vel osculo, si hoc volun- hominum Jiccal hanc nostrae conccssionis paginam
larie fecerint, vel licel primum inviti fecissent, in _ temerario ausu infringcre, vel ei aliqualenus con-
consuetudinem tamcn postca deduxerint, schisma- traire. Si quis autem boc altentare prsesumpseril,
ticis communicasse noscuntur , quamvis eos, qui indignalionem omnipolcnlis Dei et beatorum Pctri
juramenlum, aut fidcm prsestiterint, gravius aliis et Pauli apostolorura ejus se noverit incrusurum
puniendos fore censeamus. Prseterea cognilio ex Datum Bcneventi, v Kalend. Seplembris.
litteris vestris, quod prafalus archiepiscopus ca- DXCIII.
pellanum de Yisignano , qui nefarium illud jura- Ad Henrictim Remensem archiepiscopum.— Ut in-
menlum prsestiterat, absolutum remiseritct ut A. Irmis de Dampetra ccemcleriumconcedalur.
priorem Sancti Jacobi, et R. capellanum sancliss. (Bene'venti,Aug. 29.)
Salvaloris, qui cnm prsediclo R. ad exsecralionem [MARTEN., Antpl. Collecl., II, 755.]
ejusjuravcruntpalienlertolerareiismandaveril,satis 1 ALEXANDER episcopus, servus servoruni Dei, ve-
doluimus, ac moleste lulimus, ipsinue niandavimus,i nerabili fratri HENRICO Remensium arcluepiscopo ,
ut nisi in prsesentia veslra, vel sua cum veslra1 salulem et apostolicam benedictionem.
lamen conscienlia, schisma abjuraverint sccundum1 Difecli iilii nostri infirmi fratres castri de Dam -
formara , quam vobis prsescripsimus, et aliud jura- pere transmissa nobis narralione monstrarunt,
menlum praestiterint, quod nostro, vel saltcm suo1C { quod cosineteriuin non habebant ubi fratres suos
debeanl slare mandato, ipsos in priorem senteniiam1 valeant sepelire; sed cum aliquis eorum decedii,
reducere non postponat, ac vobis in his, et in aliis> per dimidiam fere leugam corpus ejus ad sepullu-
studeat, sicut decet, deferre, et congrue universa- ram deferre coguntur : unde nos venerabili frairi
lilatem vestram honoribus prarraiire. nostro Calalaunensi episcopo dedimus in mandatis,
Datum Beneventi, vi Kal. Sept. ut eosdem ceemeierium ad opus suum et rcddito-
DXCII. rum (19) suorum habere permiilat, et ipsum cum
Ugoni archiepiscopo Januensi monasteriuth Galli^ exinde requisitus fuerit, benedicere non postponat,
narim insulm asserit. Quod si idem episeopus juxla mandaium nostrum
(Beneventi, Aug. 28.) adimplere neglexerit, lu praedicta omnia per le vcl
[UGHELLI, IV, 871.] per alium, quantocius poieris, plenius exseqttaris.
ALEXANDER, etc, venerabili fralriUGONiJanuensii Data Bcncventi, iv Kalendas Seplembris.
archiep., salutem el apostolicam benedictionem. DXCIV.
Nulli amplius quam Romano pontifici convenit lnierdicti
sentenliam, a Leonate abbale Piscariensi
memorem esse accepii obsequii, et cuiquesecunduin1 , in clericos de terra Sansonesca pramulgalam, el
0
merita respondere. Tunc enini quisque in dcvo- ab 1. episcopo Signiensi confinnalam, ralam
tione constanlior reddilur, et in obsequio promptior facil.
invenitur, cum bcne acta sua laudari conspicii, ett (Benevenli, Sept. 4.)
Rer. Ital. Script., II, n, 1015.]
digna remuneratione foveri cognoscit. Attendenies; [MURATORI,
ilaque fidei, et devotionis constanliam , quam bonse! DXCV.
memorise Syrus antecessor tuus, lu quoque ac: Ad Henricum Remetisemarchiepiscopum.— Pro pa*
clerus, ct populus civitatis tuse nobis et fratribus> gano milite.
nostris ardemi desiderio imminente necessilatisi (Beneventi, Sept. 6.)
articulo impenderitis et jugiter exhibitis, vobis> [MARTEN., Ampl. Collect., II, 756.]
cupimus pro merilis digna rependere, el lam Eccle- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
siam, quam civiiatem tuam quadam speciali gratiai nerabili fratri HENRICO Remensium archicpisccpo,
cl piaerogativa dilectionis in noslro et beati Pcirii salutcm elaposlolicam benedictionem.
|19) Redditi dicebantur ii qui se infirmorum servilio, non factis lamen solcmnibus volis, conscua-
baul.
ALEXANDRI III PAPJE 560
559
noster T. roonaclius A DXCYIL
Veniens ad nos dileclus lilius
Ad eumdem. — Pro ccchsia Sancti Remigii contra
Celtensis (20) nobis ex parte sua monstravit, quod
sen- Slephanum et quosdam alios, qui terras ecclesiw
paganum militem luum excommunicationis violenter detinent.
tentise subjecisti, quoniam coram te confessus fuit, (Beneventi, Sept. 6.)
violentas inje-
quod in quemdam clericum manus cum
[Ibid., col. 757.]
cerat, unde nobis instanlius supplicavit, quod ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
illis faceremus
per aiiquem episcopum de partibus nerabili fratri HENRICO Remensium archiepiscopo,
absotoi. Quocirc» fraternitati tuse per apostolica salutem et benedictionera.
apostolicara
scripta mandamus, quatenus memoratum paganum, Dilecti filii nOstri P. abbas et fratres Sancti Re-
consueludinem
receplo ab illo secundum Ecclesiae et migii Remensis-, transmissa nobis conquestionCj
lenetur absolvas,
juramento, a sententia qua deraonstrarunt quod Stephanus et quidam alii ho-
demum sibi poenitenliam .secundum qualitatem mines sui, qui in villa Sancti Remigii, quse dicitur
delicti imponas. Postea ei in virtute juramenti in-
in clericum Insula, jampridera habitare consueveruntj sed ad
jungas, quod nunquam de caetero , novara habilationem extra insulam translulenint,
raonachum , templarium , hospitalatium, aut ali- „B et lerras ecclesise quas prius habebant per vfoleu*
in- tiam
eujus religionis conversum violentas manus praesumunt excolere, et eas dimittere contra-
de mandato dicunt. Unde
jiciat, nisi id pro se defendendo aut quoniain jam dicios abbatem et fra-
filia
pr.iiali sui elficeret, vel eum cum uxore sua, tres eo charilatis fervore diligimus, ut ipsis iu
vel sorore iurpiter inveniret. justitia sua sicut nec debemus nulla velimus ra-
Data Beneventi, octavo Uus Septembris. Uone deesse, fraternitati tuae per apostolica scripta
DXCVl mandamus, quatenus meraoralos homines ad prio-
Ad eumdem. — Pro ecclesia S. Remigii super qui- rem habitationem redire, et ibidem ecclesiai Sancii
busdam censibus. Remigii de lerris suis debitam juslitiam exhibere,
{Benevenli, Sept. 6.) aut terras illas eidem ecclesiae liberas omnino di-
[Ibid.] miltere, moneas studiosius, et appellaiione remols,
ALEXANDER episeapus, servus servcrum Dei, ve- sub anatheraatis dislrictione compellas. Fratres
nerabili fratri HENRICO Remensium archiepiscopo ,
quoque Hospilalis Jerosolymilani qui supradicto
salutem el apostolicam benediclionem. abbali et fralribus mulierein quamdam injusle sub-
Gonquestionem abbalis et fralrum Sancti Remi- traxisse dicuntur, allente commoneas, ut eamdem
uC
-gii Remensis, nobis transirilssam accepimus, quod sibi sine dilatione restituant, et in pace dimiltant,
Rad. deCurteio, annuuro censum sexaginta solido- aul illis coram te juslitiae super hoc faciant com-
rum, quem eis debet exsoivere, jam pturibus annis plementum. Quod si neutrum istorum ad commo-
delinuit, et H. comes Grandis prati eis triginta so- nilionem tuam adimplere voluerint, lu jam dictos
lidorum censum auferre praesumit. Nobiles quoque abbatem et fratres in illius, de quo controversia
Yiri Suessionensis et de Herou comiles, R. de Ro- vertitur, possessionem, cessante appellatione, in-
seto et G. de Castellione ecclesiae suae damna gra- ducas. Et quoniam de redditibus et possessionibus,
via et mullas injurias irrogarunt. Unde quoniani quas idem abbas et fratres in Alemannia consuevc-
•ad noslrum speclal officium loca religiosa pia pro^ runt habere per schismaticos qui eos sibi subtraxe-
teclione fovere., et eis jura sua propensius couser- runl, damna gravia sustinuisse dicuntur, tuoe dis-
vare, fratemitati tuse per aposlolica scripta manda- cretioni prsesentium auctoritate mandamus atque
nuis, qualenus memoratos viros moneas diligcn- praecipimus, qualenus ipsis possessiones et beneficia
lius et instantius exhorteris, ut supradicto abbali qitae schismatici de regno Alemannise in provincia
et fratribus et ecclesiae suae sublractum censum et tua noscunlur habere, omni contradiclione et ap-
caetera ablata sine diminulione restituant, de dam- jj pellatione cessanle, assign.es, el in pace facias pos-
uis et injuriis illatis congrue salislaciant, vei eis sidere , donec sua recuperaverint, et ablaiorum
coram le super bis omnibus justiliam sufficientem perceperinl recompensalionem. Illud autem memo-
exhibeant; ita quod prsenominati abbas et fratres riter teneas, quod non omnes de regno Alemanniee
nullam juris sui suslineant lsesionem , nec tibi schismatica sunt pravitate respersi, sed quidam
possit propter hoc in aliquo merito derogari. Si eorum nobis devoti existunt.
sutcm prselibati malefactores comraonitioni tuae Data Benevenli, octavo Idus Septembris.
in his acquiescere forte contempserint, in eos et DXCVIII.
terram ipsorum senlentiain ecclesiaslicam, appel- Ad.... — Pro priore vallis Suncli Pelri.
latione reraota, promulges, et eam usquead dignam (Benevcnli, Sept. 6.)
satisfactionem facias ab omnibus per tuam pro- [Ibid., col. 758.]
vinciam observari. ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ;lc.
Data Beneventi, octavo Idus SepleiuJnis. salutem et apostolicam benediclionem.
'(20)Cella,monaslerium ordinisS. Benedicli prope sula Germanica, quod eliamnum perslal sub cou-
Trccas, a S. Frotberto fundaluin, dicium eliara ln- gregalionc S. Vitoni.
mi EPISTOLJE ET PRIYILEGIA. — AN. 1168-69. 532
Qiioties inter viros religiosos aliqua occaslo con- A DG.
— Pro
tentionis oboritur, taftto •cilius-debel amputari de Ad Henricum Remensem archiepiscopum.
ma- querela Marbelini et Belol. malris ejus.
inedio, quanlo ad Servandum propositum suum
(Beneventi, Sept. 17.)
jori pace indigent et quiete, dileetorum vero litio-
rum nostrorum En. prioris et fralrum de Yalle [MARTEN., Ampl. Collect., II, 759.]
Sancti Petri (21) querciam accepimus, asserenlium ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
se a fratribus de Tenaliiis (22) in terris el pascuis nerabili fratri HENRICORemensium archiepiscopo,
suis inquietationem non modicam sustinere. Quo- salutem et aposlolicam benedictionem.
circa de discretione vestra plurimum confidentes, Yenientes ad aposlolicae sedis clemer.tiam Mar-
el voienles. jaro. diclos fratres hinc inde sihe con- belinus et Belot. mater ejus, supplici nobis insi-
cum quamdam domuin
teniionis amaritudine semilam professionis susete- nuatione monstrarunt, quod
suam pater jam dicti A. quidam militi pignori ob-
nere, controversiam ipsam discretioni veslfa^duxi-
mus coramittendam, per praesentia vobis scripta ligasset, D. avunculus ejus praescriplam domuin
in loeum unum redemit a milite, nec voluit pecuniam, pro qua fue-
mandantes, quatenus convenientes,
rat
uiramque pariem ante veslram prsesentiam convo- B alii domus obligata,solidis recipere, sed ipsam domum
pro cenlum vendere non dubitavit.
ceiis, et rationibus utriusque partis audilis diIi-_
et ita Quamdam etiam ierram eorum injusle detinens,
genter cognitis, conlroversiam ipsam concor-
dia vcljudicio lerminetis, ut nec ipsidiutinis inter fructus qui exinde proveniunt, percipere non vere-
se conquestioiiibus fatigentur, nec alii qui viderint tur. Praeter hsec annulum quemdam el quindeciro
ex conteiitioni. ipsorum maleriam accipiant dero,- ulnas fustan. quas pater memorali A. ei accommo-
gandi. davit, illis reddere contradicit. Unde cuiri super his
Dala Benevenii octavo Idus Septemb. omnibus in praesentia dilecti filii noslri Jeannis ar-
chidiaconi Ecclesiae tuse causa eorum discuterelur^
DXCIX.
Cahonicis Pisanis mandat ut proposita excoinmu- isti ad noslram audienliam appellarunt, sed ille nec
nicatione inlerdicant ne quis ab inlruso ac schi- venit, nec aliquem pro se responsalem transmisit.
smalico monasterii Sextensis abbate beneficia ac- Yerum quoniam absente altera parte eidem causae
cipiat. non potuimus finem imponere, eam fraternitati
(Beneventi, Sept. 14.) tuae, dc qua plene confidimus, commillimus au-
[UGHELLI,Italia sacra, III, 405.] diendam et mediante juslitia terminandam, per
AI.EXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- apostolica scripta mandantes, quatenus cum exinde
leclis filiis canonicis Pisanis, salutem et apostoli- P '
fueris requisitus, ulramque partem anle tuam prae-
cam benedictionem. sentiam convoces, et ralionibus hine inde pleniug.
Qualiter inturgescente scliismaticorum perfidia auditis et cognilis, eamdem causam remoto appel-
monasterium de Sexto, quod religione plurimum lationis obslaculo, legitimo fine decidas. fjuod si,
solebat pollere, altritunisit, et spiiitualiler et tera-
prsedictus D. legitime citatus, ad pfsesenliam tuam
poraliter dirainutum, vestram non oportet pruden- venire, autjudicium tuum subire noluerit, ipsum
liam edocere, qui ejus quolidie miseriam et deso- nulla
appellatione obstante ecclesiasUca censura
lationem videtis. Unde quia decet vos summopere ut si non voluntarius, saltem invitusju,-
percellas,
ad ejus felevationem,eiiil;i universitati vestrse per sliliae stare
cogatur.
aposlolica scripta prascipiendo mandamus, quatc- Data Beneveiiti, xv Kal. Octobris.
nus ex parte nostra in Ecclesiis vestris genersiliter
DCl.
sub interminatione auatheinatis prohibeatis, ut nul-
Fwconiensi et canonicis Pennensibus, Val-
Jus ex dioecesi yestra ab inlruso prsescripti mona- Episcopo vensibus, Teaiinis prmcipil ut senlentium excom-
sterii aliquid de rebus ipsius in feudum, vel alio municalionis vel interdicti in ctericos quosdam a
modo recipere audeat, nec eidem intruso in malilia j" mLeonate abbule Pi$cariensi latain qbservent obser-
sua patrociniura, vel favorem ministret. Quicunque varique faciant a Riccardo, Leonatis fralre.
autem hoc aitentaverit ipsum auctoritate nostra (Bgneveiiti, Sept. 25.)
[MURATORI, Rer. Ital. Script,, II, n, 1015.]
publice excommunicatum denuntielis , el usque
ad plenani satisfaclionem tanquam excommuni- DCIL
catum propensius faciatis vilari. Eis vero, qui Parochianos S. Salvatoris yeneliarum laudat, quod
dilecto. fijio yeslro. A, abbati prsefati monasterii decimas solverint, eosque monet, ul in eadem soltt-
lione perseverenl.
consilium et auxilium tribuerint, graliam Dei,
et benedictionem nostram promittatis, et hoc in (Beneyenti, Sept. 24.)
remissionem peccatorum suorura lirmiter injun- [CORNELH Ecclesim Venetm,XIY, 100.]
gatis. ALEXANDER episcopus, servus servoruui Dei, di-
Dat. Beneventi, xvni Kal. Qctob. lectis filiis universis parochianis et vieiriis eeclesise
(21) Yallis S. Petti monasterium ordinis Carthu- nasterium est ordinisPfaemonstratensis, juxta Yer-
siensis in dicecesi Laudunensi. vinum oppidum Teraschise, a Bartholomaeo episcopo
(22) Tenalliae seu thenolise vel Thenolium, mo- Laudunensi anno 1:129fundiituni,.
563 ALEXANDR:!III PAPM *S4
S. Salvatoris, salutcm ct aposlolicara benedietio-- A Partem quoque decimarum de parochianis ve-
ncm. stris quae secundum sacros canones et sanctofum
Dilecti filii noslri prior el fratres ecclesiaejam- Patrum constitutiones vestram conling.it ecclesianr
dictse transmissa nobis significatioue monstrarunt1 vobis nihilominus confirmamus. Addenles etiam
quod vos cjus decimas bonorum vestrorum pia de- interdicimus ne quis prior in ipsa ecclesia quali-
votione persolvitis, et Dominicam iu hoc institu- bel subreplionis astulia seu violenlia pracponatur,
lionem fideliter adimplelis. Super quo utique ve- nisi quetn fratres ipsius loci communiter, vel pars
slrae devolionis affeclum muliipliciter in Dominoi sanioris consilii canonice providerinl eligendum.
coniraendamus, universitatem vestram per aposlo- Sepulturam. quoque ipsius loci liberam esse conce-
Hca scripla rogantes, monentes, mandantes quate- dimus ut eorum devolioni et exlremaevoluntati qui
nug praedicto priori et fratribus suis, nec non ini se illic sepeliri deliberaverint, nisi excoramunicati
ccclcsia in qua divinis sunt obsequiis mancipali, vel i.nterdicti sint, nullus obsistal, salva tamen justi-
decimas de bonis vobis a Deo collalis, quemadmo-- tia matricis ecclesise. Clericos vero seu laicos libe-
dura eis Eccles.iaeRomanae privilegiis et dicecesani ros et absolutos e sasculo fugientes Iiceat vobis sine
efiscopi scriplis, indultse noscuntur, sine diminu- alicujus contradiclione suscipere. Prohibemus au-
lione aLqua persolvalis; a memorato priore et ejus tem ut nulli fratrum post factam in loco ipso pro-
succcssoribus splita securitate accepta, c[uodsem- fessioneui, absque prioris sui licenlia fas.sit temei'©
per decimas illi episcopo, vel alii cuiKbet non co- de claustro discedere; discedenlem vero, si.ne
geniini de caetero respondere. communium lillerarum cautione nullus audeat re-
Datum Benevenli, vin Kal. Octobris. linere. Praelerea sentenliam quam venerabilis fra-
ter noster Henricus Gradensis palriarcha et dile-
ANNO 11.69. clus filius nosler Hdebrandus, basilicae Duodecim
Apostolorum presbyler cardinalis, aposlolicae sedis
DCHI. legatus, super controversia inter vos el Dominicum.
de
Privikgiu monasterii S, Salvaloris, et seiitenliam plebanum S. Bartholoroaei, quibusdam parochia-
pro ipso.a delegalis apostolicis lalam confirmat. libus doraibus, scilicei super domibus juslorum
(Benevenli, Jan. 4.) Maurocenorum Gradonicorum GraecorumLeonardi
[Ibid.] Fradelli et Dominici Aurei, quas quisque sui juris
ALEXANPER episcopus, servus servorum Dei, di- esse dicebat quondam diutius agitata raiioiiabiliter
leciis filiis YIVIANO priori ecelesise S. Salvatoris in n| prolulerunf, sicut in aulhentico scripto illorum
Rlvoalio sitse, ejusque fratribus tam praescntibus exinde faclo nosciiur contineri, auctoritale aposto-
quam. fuluris, canonicam vitam professis, ad per- lica confirmamus, staluentes ut nullus sinc vestro
peluam,rei memoriam. consensu parochianis vestris in infirmitate positis.
Ad hoc uniyersalis Ecclesise cura nobis a provi- poenitentias dare, aut eos inungere, vel-adj«epul*
sore omnium bonorum Deo commissa esl, ut reli- turam recipere audeat nisi salva justitia ecclesiae
giosas. diligarous personas, et beneplacentem Deo veslrae sacris canonibus instiluta. Decernimus ergo,
religionem modis omnibus propagare sludeamus. ctc, salva sedis apostolicaeaucloritate etdicecesani
Nec enim Deo gralus aliquando famulalus impen- episcopi canonica juslitia. Si qua igitur in fulurum,
dilur, nisi ex charitalis radice procedehs a puri- etc.
tale religionis fuerit conservalus. Eapropter, di- Ego Alexander catholicse Ecclesiaeepiscopus.
lecli in Domino filii, vestris justis postulaiionibus Ego Bernardus Porluensis et S. Rufiuse epi-
clementer annuimus el prsefatara S. Salvatoris scopus.
Ecclesiam in qua divino maucipali estis obsequio, Ego Conradus Mogunlinus arcbiep. et Sabinen-
ad exemplar prsedecessorum nostrorum felicis nle- sis episc.
moiiaeInnocentii, Eugenii et Anastasii Romanorum D J Ego Ubaldus presbyt. card. tit. S. Crucis in Je-
pontificum sub B. Petri et nostra proteclione susci- rusalem.
pinius ct prsesentis scripti privilegio communiraus. Ego Joannes presb. ca.rd. tit. S. Anastasiae.
Quia vero canonicum ordineni observare et secun- Ego Ajbertus presb. card. lit. S. Laurentii in
dum B. Augustini Regulam vivere dcvovistis, voiis Lucina.
vestris libenler annuimus et ipsum ordinem in ea- Ego Boso presb. card.. S. f udentianae tit. Pasto-
dera ecclesia perpetuis lemporibus invioIabiJiter ris.
permanere apostolica auctoritaie- sancimus, sla- Ego Petrus presb. card. lit S. Laurentii in Da-
tucntes ut quascunque possessiones, qusecunque raaso.
bona eadera ecclesia imprsesentiarum jnsle et ca- Ego Joannes presb. card. til. S. Marci
nonice ppssidet, aut in fulurum concessione ponii- Ego Theodinus presb. card. S. Vitalis tit. Ye-
ficum, largitione regum vel principum, oblalione stinse.
fidelium, seu aliis juslis inodis, pra?stante Domino, Ego Ardicio diac. card. S. Theodori.
poleril,adipisci, firma vobis vcstrisque successori- Ego Ugo diac. card. S. Eustachii juxta lempura,
15UScl illibaia permancanl^ Agrippae.
E6S EPISTOL^E ET PRIYILEGIA. —>N. 1169. 530
Dalum Beneventi per manum Gratiani, sanctae A culares in vestris ecclesiis commorantes respon-
Romauae Ecclesiae subdiaconi et nolarii, n Nonas dere dicecesanis episcopis teneanlur. Confirmamus
Januarii, indictione i, lncarnationis Dominicae eliam vobis et jam diclo monasterio privilegia do-
anno 1168, poiuilicatus doinni Alexandri III papse nalionum ipsarum ecclesiarum, sive a laicis, sive
anno decimo.. a. viris ecclesiaslicis faetsc sinl. Quarum ecclesia-
rum instruraenta noslro conspeclui utauthenlica et
DCIY,
Cavense rnonaslerium sub B. Pelri et apostolicm sedis legitima praesenlasti, apostolico judicio approbanda.
prolectione sitscipil, prmdecessorumqueponlificum Quibus diligenter visis et intellectis approbavirous,
privilegia conftrmal. ratilicavimus et ex certa scientia confirmavimus.
(Bcnevenli, Jan. 50.) Quibus etiam si quid forle incuria, seu negligentia
[MARGARISI, Bullar. Casin., 11, p. 18.] niinus lirmitatis insertum est, vires plenissimse
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- notiouis, ex bac nostra suscipiant auctoritate.
lecto filio MORINO abbati Cavensis monasterii, quod Nihilominus eliam confirmamus vobis et praeli-
secus Salemum silitm est, ejusque fratribus, tam bato inonaslerio privilegia cenlenariae pracscri-
praesenlibus quam futuris, regularem vilam pro- E ptionis, quod felicis memoriae Urbanus papa praede-
fcssis, in perpcluum. cessor noster supradiclus cidem monasterio in-
Commissae nobis nos apostolicae sedis hortatur dulsit de beiiignitate apostolica. Decernentes eo3,
auctoritas, ut locis et personis ipsius auxilium qui possessiones et liberlales ejusdem ccenobii et
devotione debita implorantibus, tuitionis praesi- vassalorura suorum jura, seu redditus detinent oc-
dium impendere debeamus. Quia sicut injusta cupatos cxinde fore penitus amoveiidQS, ipsique
poscehlibus, nullus est tribuendus cffectus, sic liullum omnino jus per detenlionem, vel possessio-
legitima et jusia desideranlibus, nulla est diffe- nem hujusmodi, posse acquirere vcl habere, ac
renda petilio; prseseiiim eorum qui cum bonestatei nullum vobis per hcc vel juri ipsius ccenobii super
vitae el laudabili morum compositione gaudent om- bis praejudicium faclum esse, vel posse in aliquo
nipolenti Domino deservire. Eapropter, dileeti ini generari, nisi legilime consliterit detentores ipsos
Domino lilii, vcslris justis postulationibus clemen- prsescriplione centenaria fore munilos. Quod si
ler annuimus et prsedecessorum nostrorum felicisi ausu temerario terras, seu actiones, seu arbitrio
inemorise Gregorii YII, Urbani, Paschalis, Calixti, aliquo interveniente, per vos vel successores ve-
Innocentii et Eugenii Romanorum pontificum ve- stros, seu per quemvis alium, contra tenorem hu-
Piigiis inhserenies, Cavense ccenobium in quo estisi C( jus nostri decreli, absque licenlia sedis apostolicae
clivino raancipati obsequio, sub beali Pelri et no- facienle de immunilale hujusmodi raentionem,
6tra protectione suscipimus et praesenlis scriplii fuerit atlenlalus; ex nunc illud decernimus viribus
privilegio communimus, atque ab omni tam eccle- omnino carere, sed prsefatum monasterium cum
siasticae quam saecularis personse jugo, ita omnino) omnibus suis membris babilis, et habendis pleno
jiberum manere decernimus, ut soli sanctae et apo- jure sedi apostolicse sit subjectum; salvo censu
stolicae Romanae Ecclesiae videalur esse subjeclum. triura solidorum aureorum annuatim sanclae Ro-
Slatuimus quoque ut illa monasteria, ecclesiae,, manse Ecclesise debilo, veluti in ipsius memorati
sive cellaequse ccsnobio vestro commisssesunt firmse> Urbani privilegio plenius conlinetur. De abundan-
vobis veslrisque successoribus, et illibatae perma- liori quoque gralia sedis aposlolicae concetlimus
neant. Quae siquidem his nominibus adnolanlur : vobis et successoribus vestris ut si aliquam de ve-
Sancti Laureniii in Paliperna, quemadmodumi- stris ecclesiis, possessionibus, vel reddilibus alicui
ipsum prasdictus antecessor noster Eugenius papaj viro ecclesiastico, suae in beneficium aut auuuum
ad reformandam religionem, quse ibi perierat, ett censuni canonice concesseriiis, quod licitum vobis,
per vos et successores veslros perpetuis temporibuss i vestrisque successoribus bona ejusdem monasterii
gubernandum vobis concessit, et decreti sui corro- post obitum ejusdem personae ecclesiasticae vel cum
boratione sancivit vobis et eidem monaslerio aucto- henefioium ipsum vacaverit a quocunque eidem
rilale aposlolica conflrmamus; ecciesiam Sanetaee viro ecclesiaslico concessum exstiterit, beneficiunl
Marise intra casale vestrum, ecclesiam S. Helise, ipsum seu redditus ad utililatem ejusdem monaste-
ccclesiam Sancti Fortunali. Quas quidem ecclesiasg rii convcrterc et in ipsius proprielatis dominio re-
sive parochiales sint, sive populum non habentes, linere, non obslanlibus super hoc aliquo jure com-
cum suis juiibus et pertinentiis, vobis et eidem! muni a nobis vel a nostris successoribus edilo vel
ccenobio aucloritate apostolica confirmamus;.ipsas s edendo, seu lilteris a sede apostolica aut a nostris
et si quas alias poleritis in fulurum cauonice adi- legatis cardinalibus super hoc impetrandis; nisi de
pisci, in favorem religionis veslrse, ut quietius ett hujusniodi privilegio expressam fecerit mentionem.
tranquillius omnium Creatori pro salubri statui Prselerea quaecunque bona concessione pontifi-
universalis Ecclesise serviatis, ab omni jure episco- cum, liberalitate principum, vel oblatione fidelium
pali eximimo* de gratia speciali et plenitudine3 vestrum hodie ccenobium legilime possidet, sive in
potestatis. Ita quOd in nullo episcopali jure seui fulurum canonice possidebit vobis vestrisque suc
conieRliosa jurisdiclione, monachi seu cjerici sae- cessoribus, et cidem m.ona,sterio auctoritale aposlo-
B67 ALEXANDRiIII PAPM 563
rilate apnslolica nihiloroinus confirmaraus. Cbri ,A dilectis fiiiis GUIBONI abbali monast. S. Nicasii,
sma, oleum sanclum, eonsecraliones aharium, sive ejusque fratribus, tara praeseniibus quam futuris,
basilicarum, ordinationes clericorum, tam in cce- regulasem vilam professis in perpetuuni.
nobio ip-o quam in adjacentibus villulis, ac iu ec- Religiosarii vitara eligentibus aposiolicum conve-
. clesiis civitalis et dicecesis Salernitanse a quocun- nit adesse prsesidium, elc. In quibus haec propriis
que volueritis catholico accipialss episcopo. In aliis duximus exprimenda vocabujis : Yillam Sancti Hi-
vero raonasteriis et obedienliis veslris, hsec a dice- larii, sicut Ecclesia vestra quiele et sine calum-
cesano episcopo, siquidera gratiam et communio- nia a centura qtiaiuor annis noscitur possfedisse
nem aposlolicae sedis habuerit, gratis ct absque cum inanso indominicato, terds adjacenlibus, pa-
pravitate voluerit imperliri. Alioquin liceal vobis scuis et omnibus exitibus villae, cum banno elju-
quemcunque malueritis adire anlislitem, qui nostra slitia, et sedibus moiendinorum, tam in villa quam
fretus auctorilate, quod postulalur indulgeat. Ad cxtra villam, etcursu aquae, et toto piscatorioab....
h;ec adjicimus ut nulli episcoporum facultas ait, sioncmoniisSancti Remigiiusqueadlapideammelam
sine Rom.-.iii poiitilicis licenlia, loca veslra vel Saricti Hilarii versus Sanctum Martinum; quse omnia
monachos, seu saeculares clericos, qui in ipsis lo- * abomni bumana calumnia.atqueexactioneliberrima
cis commoranlur inlerdietioni, vel excommunica- 1 Gervasius quondam Remensis archiepiscopus a qui-
tioni subjicere. Obeunle vero le nunc cjusiiem looi busdam militibus comparaverat, et ecclesiae San-
aJibate, vel tuoiuiii quolibet successorum, nullus cti Nicasii perpeluo jure possidenda sub auctori-
ibi qualibet subreptionis astulia seu violenlia prse- tate privilegii Pliilippi quondaro regis Francoruin
ponaiur, nisi quem fratres, omnium consensu, vel conlradidit; casam ecclesiae de monte Sancli R.:-r
fratrum pars consilii sanioris, secundum Deum et migii, decimam de Burigniamonte per nianus ar-s
heati Benedicti Regulam elegerint, Eleclus vero ad chiepiscopi a Petro milite de Arpi redemptae [f. re-
Roraanum ponlificem ordinandus accedal. Si quis demptam], donum terrae vel nemoris, quod Pe-,
iuiiem adversus praedictum monaslerium justam trus de Courtenay dedi^ saucto Nicasio pro matre
se pulat habere querelam et apud ejusdem cceno- sua Helvide ad censum xn denariorum ad Pascha.
bii abbatem vel monachum litem suam decidere, solvendum. Tolam silvani a culiura raonaclioruin
aut definire npluerit, slaluimus ut ante legatos de Ham, usque ad Perus, quam Petrus de Monte-
nostros vel nos querimonia deferatur, quatenus cornuto dedit ecclesia? de Ham in die dedicatio-
aequitaie judicii, sine personarum acceptione sua nis ejus. Tolam villam de Ham cum ecclesia et
unicuique juslitia, Deo auclore, servetur. <n molendino cum banno el juslitia, servis et ancil-
Dccerninnis, ergo, etc. lis, pratis, lerris, silvis, et liberis exitibus ejusdem
Daia Beneventi per manus Gratiani, sanctae Ro- villae; totam decimara de Arceis, totam eeclesiam
inanie Ecclesise subdiaconi et nolarii, terlio Kalend. de Clerum, et capellaniam de Montecornuto; ec-
Februar., iiidiclione secunda, Incarnationis Domi- .clesiam de Lunis;' capellam de Sulmone ; eccle-
nicaeanno miliesimo eentesimo sexagesimo octavo, siam de Curle Monaslerii cum decimis de Nocu-
poiililicatus yero domni Alexandri papae III aniio menlo; ecclesiam de Yillzeto cum tola decima, et
decimo. uno manso terrse arabilis.
Ego Alexander catholicae Ecclesiae episc. ln burgo Sancti Nicasii poiiagium, roagium,
Ego Ubaldus Ostiensis episc. modiagium, sextellagiura et theouicum cum banno,
Ego Bernardus Portuensis et Sanctae Rufinse et justitia, et furno bannalo, et iiovalia, quaa
episc. propriis manibus , aut sumptibus coluntur. Si
Ego Ubaldus presb. card. tit. S. Crucis in Jeru- quis, elc
salcm. Ego Alexander calholicaeEcclesiaeepiscopus.
Ego Joannes presb. card, lit, S. Anaslasiae. Ego Hubaldus presbyler cardinalis.
Ego Alberlus presb. card. til S. Laurenlii in Irj Ego Ardilio diaconus cardinalis.
Lucina. Ego Hugo diaconus cardinalis, etc.'
Ego Petrus presb. card. lit. S. Laurenlii in Da- Ego Conradus Mogunliae archiepiscopus et Sabi-;
maso. liensis episcopus.
Ego Joannes presb, card. tit. S. Marci. Datum Beneventi per manum Gratiani, S. R. E.
Ego Thepdinus presb, card. S. Yilalis tit. Ye- subdiaconi et notarii, vi Id. Feb., indic. n,' an.
StilliC. Incar. 1168, pontilicaUis vero dom. Alexandri
Ego Hugo, diac, card. S. Euslachii juvta lem- papse III, aimo decimo.
pluni Agrippae. DCVl.
DCY. Petro abbati S.. Remigii et decano Remensi mandat
ul inter 1. S. Marim Virtuensis abbatem varios-r
$Ionast,ei-iiS. Nicasii Retnensis bona el prinkgia
cqnfirmat, que honiinesconlroversiasdiscepient.
(Beneventi, Febr. 8.) (Beiievenli, Febr. 9.)
[D. MARLOT, Melropol. Rem., II, 597. ] [MANSI,CO/I«7., XXI, 958.]
^,\,|^:ANPERepiscopus, seivus scryprum Dei Dilccti filii noslri I. Sanctaj Marise Yirtuensis
BG9 EPISTOL^ ET PRIVILEGIA. — AN. 1169. 570
abbatis, de quihusJam giavammibus ecclesise suse A pinius,ctapostolicaeilludauctoritatis privilegio mu-
iilatis, nuper querelas accepimus, quas lanto ci- iiientes, ab omnium personarum jUgo liberum per-
tius fine debito volumus ierminari, quanto et ec- manere decernimus, imprimis siquidem statuentes
clesia majori paupertate laborat, et abbas Ecclesise ut ordo monasticus, qui ibidem secundum Deum ct
negolia minus potest pro imbecillilate virium susti- B. Benedicii Regulam noscitur instilutus, pei*peluis
nere, Qucstus est enim quod Man. presbyier ec- iemporibus inviolabiliter observelur. Praeterea quas-
clesiam de Alvesiolo, a bonse memoris? B. Cata.- . cunque possessiones, quaecunque bona, jam dictum
launensi quondam episcopo Ecclesise Virtuensi con- coe.nobiumimpraesentiaruni juste et ca::onice possi-
cessam, violenler ei prsesuropsit auferre; etde re- det, aut in futurum concessione pontificum, largi-
sliluiione conventus ad appellalioiiis diffugium se tione regum vel principum, oblaiione fidelium, seu
dicilur contulisse : sed nec per se, nec per alium aliis jtistis modis, ralionabililer, prseslante Dorai-
prsesenliam suam exhibere curavit. Ab Eur. etiam no, poteTit adipisci, quieta vobis et integra conser-
de Coloneio decimas Iaborum suorum, et censum ventur; in quibus haec propriis duximus expri-
annuum domus suae, et a R. de Coloneio et fra- menda vocabulis :
tribus ejus terras ad jus ejusdem Ecclesise perti- Monasterium S. Salvii, monaslerium S. Trinita-
nenies conquerilur injuste teneri. G. praeterea de tis de Florentia, monasterium Strumense, mc«ia-
Bergeriis in molendiuo apud Clamangiam duode- sterium de Osella, et S. Jacobi de Caslello, mona-
cim anuonae sextarios eidem prsesumit auferre, et slerium de Passiniano, et S. Micliaelis de Lenis,
ssepe commonitus reddere contraJicit. Unde quia et deAlphiano, de Cultuboho, de Monte-Pisis; mo-
plurimum de veslra discrelione conlidimus, et prae- naslerium de monte Scalario el de Nerano, mona-
falus abbas non parum indiget Ecclesise prsesidio slerium de Ficlclo, raonaslerium de Cappiano, mo-
confovcri, pcr prsesentia vobis scripta mandamus, nasterium Sancli Pauli Pisani, raonaslerium Sancli
quatenus supradictos viros ct partem ejusdem ab- Yenerii in Saruinia, monaslerium Sancli Angeli de
batis antc vestram prsesentiam convocetis, et que- Pistorio, raonasterium de Pacciano, monasleriura
relis Ecclesiae ac rationibus partiura inquisitis dili- de Monteplano, monasterium de Fonte Thaonis,
genler et cognitis, ita eis linem debilura imponatis, raonaslerium de Musceto, monasterium de Monle
ut prsenominalus abbas laborare diutius pro defe- armato, raonasterium S. Ceciliae, raoiiasteriura S.
ciu justilise non cogatur, Si auleni illi aut copiam Reparaiae, monaslerium de Trecento, mOnaslerium
sui facere, aut judicio vestro stare conlempserint, de Crispino, monasterium de Razzolo, monaste-
censura eos ecclesiastica compellatis, episcopo eo- P rium de rivo Csesaris, monasterium de Cuneo, mo-
rism ex parte nostra denuntiantes, ut latam in eos nasterium de Turri, moriasterium de Caprilia, mo-
sentenliam, usque ad condignam salisfactionem, naslerium Placenlinum, monasterium Papiense,
faciat observari. Porro quia supranominatus M. monaslerium de Capranna, monaslerium S. Pro-
presbyler appellationem suam, ut dicitur, prose- speri, monaslerium de Novaria, monaslerium da
qui non curavjt, causam illam, si hoc ita constile- Yercelli, monaslerium de Janua, monasterium de
rit, appellatione remota lerminari mandainus, Terdona, monasterlum de Taurino, monasteriutn
Dalum Beneventi, v Idus Febr. Brixiense, monaslerium Veronense, monaslerium.
DCVII. S. Yigilii, monasterium Bergomense, monasterium
fossessiones et jura Vallumbrosani monasteriP Mediolanense, monasterium S. Carpophori, mor.a-
confirmat. sterium Astense, et monasterium S. Angeli Juni*
(Beneventi, Febr. 14.) periti.
[LAMI,Ecclesim Florenlinm Monttmenla, I, 545.] Chrisma vero, oleum sanctum, consecratbnes
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- altarium, seu basilicarum, et ordinationes cleiico-.
lectis fiiiis JACOBO Vallumbrosano abbati, ejusque rum, liceat vobis a quocunque volueritis calholico
fratribus, tam prsesentibusquam futuris, regularem D episcopo et RomanaeEcclesiae gratiam alque conj-
vitam professis in perpeluum, munionem oblinente, recipere, qui noslra fultus
Desiderium quod ad religionis proposilum et ani- auctorilate, quae postulantur, indulgeat. Sancimus.
marum salulem pertinere dignoscitur, auctore Do- insuper, ut nulli episeoporuni fas sit iu vos excom-
inino, sine aliqua est diiatione complendum. Quia municalionis, vel interdicti sententiam promulgarej
igitur proposilum vestrum, divinaprseeunteacsub- ut qiii in speciales estis filios apostolicse sedis as-
sequente cleraentia, religionis vestrae simplicitas sumpii nullius allerius judicium temere subeatis,
bonse opinionis odorem et prope et longe positis Nulli quoque liceat aliquod vestrae religionis mo-
aspiravil, nos vero proveclui, annuenle Domino, nasteviura a loci sui slabiliiate revellefe, ac rcmo-
proveclusadjungere cupientes, ad exemplar prse- vere, sine abbatis et congregatiOnis communi con-
decessorum nostrorum felicis memorise Paschalis sensu.
ct Adriani, Romanorum ponlificum, coenobiumve- Constituimus autem ut omnium praefatorum
slrum pro beatse Maria? semper virginis reverentia, monastefiorum caput quod in Yalle umbrosa situm
cui dicatum est, sub Romanae Ecclesise proprietate cst monasterium habeatur. Sane cum terminus pa-
et lutela alque prolcctione aposlolicae sedis suscl- Slori vesiro divina dispositione contigerit, qui ojus
571 ALEXANDRIIII PAP.E 572
loco substitucndus fuerit, quia ct aliis omnibus is A nobis visum, quod aliquam carum, juxla quod
prseesse debebit, omuium qui caeteris praesunl mo- i- rogasti, cum lionestale nostra et ecclcsiaepossemns
nasteriis consensu et judicio eligalur. Quod si >i effectui mancipare. Verumlameii ut sublimitati
fojce ex ipsis abbalibus quilibet, Domino dispo-i- tuse in omnibus, quanlum cum honore Dei et
neiile, ad Iioc generale regimen electus fuerit, add Ecclesiae fieri poteril, deferamus, et ne nos polius
vestrumprincipalecoeiiobium principaliier transeat,t, ex voluntate, quam de necessitate credas aliqua
ct in ejus mox judicio sicut in diebus venerandse e ratione fecisse, dilectos filios noslros, Gralianum
memoriae Joannis primi abbalis vestri faclum con- subdiaconum et notariura nostrum, et magistrum
stat, csetera omnia unita vobis monasleria dispo- Yivianum, viros siquidem providos et discretos, et
nanlur. nobis ac tolaeEcclesise charos pariter et acceptos,
Decernimus ergo,elc, salva aposlolicsesedis au- ad regiae celsitudinis prsesenliam destinavimus,
ctoritate. Si qua igitur in fulurum ecciesiaslica,, per quos magiiifieenliae tuae volunlalem et exal-
etc. talioncm luam speclabunt, et quse serenilali
Ego Alexander calholicae Ecclcsise episc. sub- luse merito placcre debebunl, plenius significa-
scripsi. mus.
Ego Ubaldus Ostiensis episc. Qtiod attlem, sicul ex magiiihcentiae tuse litleris
Ego Bernardus Portuensis et Sanctae Rulinae i intelleximus, iu tanlum voluntalem tuam et animura
episc. luum circa negotium vcnerabilis fralris noslri Tho-
Ego Conradus Mogunlinus archiep. et Sabincnsis> mse Cantuariensis archiepiscopi inclinasii, quod
cpisc. eum ob reverenliam ccclesiaect nostram perrailte-
Ego Ubaldus presb. card. SS. Joannis cl Pauli lit. res ad propria remeare, et ecclesiam in pace tenere,
Pammachii. dummodo quod tibi debet, impendcre velil, gralum
Ego Joanncs presb. card. lit. S. Anastasiae. omniraodis acceplumque teiienms, et divinae clc»
Ego Albertus presb. card. lit. Sancti Laurentii ini mcnliae, quse hoc cordi luo procul dubio inspiravil,
Lucina. quaulas possumus laudes et gralias cxhibemus,
Ego Boso presb. card. S. Pudentianse tit. Pa- serenilatem luam altente rogantes, et libi in de;-
sloris. liclorum tuorum veniam injungentes, quod Deo
Ego Petrus presb. card. S. Laurenlii in Da- potius quam bomini in praescripto negotio deferas,
niaso. et ad hoc solummodo divinae pielatis respeclu
Ego Joannes presb. card. tit. Sancli Marci. C animum tuum inclines. Super co vero, quo.d nia^
Ego Tbeodinus presb. card. S. Vilalis tit. Ve- gnificenlise tuse de nobis ct noslrse voluntatis
slinse. rautalione significatum fuisse dicebas, non oportet
Ego Ardicio diac. card. S. Theodori. discrelam prudenliara tuara onini spirilui crederc,.
Ego Ugo diac. card. S. Euslachii juxla templum cum mnlti delractores ct corro.sofes existant, quo-
Agrippse. rura dictis quibuslibet non cst fides adhibenda,
Dalum Beneventi per maiium Graliani, sanclse aliqualenus. Nos autem voluniatem et desidcriunj
Romanse Ecclesise subdiaconi et notarii, decimo babemus personam luam ,. sicut charissimi. in
sexlo Kalendas Martii, indictione sccunda, Incarna- Christo filii noslri, lo.to cordis affcclu diligere,
tionis Dominicse anno 1168, pontificatus vcro nec eam in aliquo, nisi forle, qupd Deus avertat!-
domni Alexandri papae Hl, anno x. nos ad hoc tu ipse compclleres, volumus aggra-,
DCVIIl. vare.
Ad Henricum Anglorum regem. — Significat se Dalum Beneventi, n Kalcndas Maiiii.,
Gratianum el Vivianum ad illum ablegasse petitu- DCIX.
ros ne jura Ecclcsim violet et cum Tlwtna recon- —
cilietttr. 0r. Ad Thomam archiepiscopum Cantuariensem.
Ejusdem argumeiui,
(Beneventi, Febr. 28.)
(Beneventi, Mart..lO.)
S.
[Epistolm Thomm, ed. GILES,II, 122.] [lbid., p. 20.]
ALEXANDER papa, HENRICO regi Angliae. ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
Magnificentisetuaelilteras, quas nobis per dilectos leclo fratri THOM,E Cantuariensi archiepiscopo, sa-
filios noslros, primo Reginaldum Saresberiensem, lulem et aposioiicam benedictionem,
ct deinde Randulphum Landavensem archidiaco- Hluslris regis Anglorum nuntios et litteras accc-
nos, viros providos et discrelos, et in commisso pimus. El cum a nobis per cosdem nuntios quae-
sibi negolio sludiosos alque sollicitos, transmisisti, dam magna et difiicilia postulasset, et super iis ob-
paterna benignitate suscepimus, et earum conti- linendis apud nos nuntii ejus vehementer et forti-
ncnliara diligenter curavimus ct studiose audire. ter inslilisscnt, animum nostrum ad voluntatem
Cum aulem excellenliceluae pelitiones nobis Um ex suam liequaquam fiectere poluerunt. Sed ne pos- ''
scrie lillerarum, quam ex nunliorum luorura viva sent habere ullani materiamet occasionem de no-
voce plenius innotuissent, el nos cura frairibus stia durilia conquerendi, quod sibi nolleraus in
nosiris cxinde diulius delibcrassemus, non fuit aliquo deferre. seq^uentesvesligia ct exempla pra-s
f<73 EP1ST0L;E ET PRIYILEGIA, — AN. 1169. 574
deccssorum nostrorum, qtios sanclos esse non du- A Cum inicr Dominicum et Hemardum soclos, et
bitamus, praedictum regcm cum onuii benignitate, inter Theodoricum et Haidericum filium ejus super
modestia et uiansuetudine, a suo revocare propo- pccunia viginti librarum, quas iidem T. et Ha. sibi
sito, et ejus miligare animum, efemollire disposui- a jam dictis Dominico et Hemardo deberi dice-
mus duiitiaro. Inde utique fuit quod nos, sicut de bant, in nostra prsesentia jam pridem controversia
consilio et deliberatione fratrum noslrorum pro- vcneretur, nos causam illam venerabili fratri
cessit, dilectos filios noslros Gratianum subdiaco- noslro R. Ferentinali episcopo commisimus cogno -
num, et noiarium uoslrum , virum honestum et sccndam. Ipse autem, audilis ralionibus hinc inde
lilteratum, quem ob menioriam sanctae rccorda- diligcnier el cognitis, araicabilem inter eos slatuil
lionis Palris et praedeccssoris nostri Eugenii papse, composilionem , sicul ex litteris nostris exinde
ct inluitu sincerissimae fidei etobsequii sui charum factis tibi evidentius innotcscet. Unde quoniam
omuimodis acceplumque tencmus, et magistrum prsefalus T. et filius ejus contra iransaclionis te-
Vivianum, quem ob anliquam familiarilatem, pru- norem scripto nostro firmalura vcnire, sicut audi-
dcntiam, et lilteraluram ejus, sincero cordis af- vimus, non formidanl; fralemilati luae per apo-
fcctu diligimus, ad prsefati regis prsesentiam duxi- slolica scripta mandamus quateiius eosdem moneas
nius destinandos. Per quos, et per lilteras nostras, diligentius, et sub anatliematis districtione com-
ipsum cum omni studio ct sollicitudine distiiclius pellas , ut compositionem illam , quemadmodum
quam possumus commonemus, ut tibi pacem et utriusque parlis est, fideli interposilione firmata, et
gratiam suam restituens, le ad ecclesiara tuam prout in lilteris nostris exinde faclis noscitur con-
honorifice rcvocet, ei tam tibi quam eidem Eccle- lineri, firmam et inconcussam observenl, nec con-
sise, anliqua jura, et libertates, et honores inlcgie tra eam de caclero venire prsesumant. Volumus
et iliibate conservet, et le et tua cum omni pace et aulem et mandaraus ut in his exsequendis te iia
tranquillitate esse permitlat. diligentem exhibeas, quod supradicii Dominicus et
Quapropter rogamus fraternitatem tuam alque Hemardus ad nostram propler hoc praesenliam de
monemus, qualenus maliliam et angusliam tem- csctero non cogantur venire,
poris diligenler considcrans , et altendcns, quo- Dala Benevenli, quinlo Idus Maiiii.
modo majores nostri.tempora redemerunt propter DCX bis.
dierura malitiam , ad recuperandam gratiam et Privitegium pro ecclesia B. Nicolai de Nugarol.
ainorem supradicti regis, omnibus modis quan- (Benevenli, Mart. 25.)
tum salvo ordine ct oflSeioluo fieri polest, elabo- C ( [Chronique de 1'Eglise d'Auch, Preuvcs, m* pariie,
res, et ejus salagas animum miligare, illam pa- pag.-65.J
licniiam, mansueludinem, ct benignitatem osleu- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei,
dens, quod a nullo merilo possit dici per te re- dileclis filiis OHIONIarchipresbytero ecclesise Beali
mansisse, quominus gratiam et bonam voluntalem Nicolai Nugarulcnsis, ejusque fratribus, tam prae-
illius plenius deberes adipisci. Rogamus prselerea scntibus quam futuris, regulariter ordinandis in
prudentiam luam, mouemus, consulimus et volu- perpetuum.
mus ut usque ad discessum nuntiorum noslrorum Quoties illud a nobis pelitur quod religioni et
nec in rcgem, nec in personas regni, aut regnum, honestati convenire dignoscitur, animo nos decet
aliquain senlenliam proferas : ei si forte (quod non libenti concedere et petentium desideriis congruum
credimus) jam protulisli, ipsam usque ad tempus suflragium impertiri. Eapropter, dilecti in Domino
illud suspendas. Hoc aulem ideo dicimus, ut illi (ilii, veslris justis postulalionibus clementer annui-
omnem conquerendi occasionem et maleriam lol- mus et prsefatam B. Nicolai ecclesiam Nugarulen-
lamus, et ejus duritiara tali modo vincamus. Si sem, in qua divino estis obsequio mancipati, sub
enim secus (quod absil!) couligeril, nostibi aucto- B. Petri et noslra prolectione suscipimus, et prse-
riialem luam subtrahere nullatenus volumus, sed D ' sentis scripti privilegio coramunimus , imprimis
polius couservare, et auxilium et consilium nostrum siquidem slatueiilesutordo canonicus quisecundum
diligenler couferre. Csetcra vero in ore nuntioruiu Deum et B. Augustini Regulam institutus esse di-
nostrorura posuimus, quorum diclis fidem incun- gnoscilur perpeluis ibidem temporibus inviolabiliter
clanter adbibeas, et eorum consiliis et exhortatio- observelur; praeterea quascunque possessiones, quse-
nibus acquiefcas. cunquebonaeademecclcsia imprsesentiarum justeet
Daium Bencventi, vi Id. Martii, canonice possidet, aut in fulurum concessione pon-
DCX, lificum, largitione regum vel principum, oblatione
Ad Henrictim Remensem archiep. — Pro Dominico fideliura, seu aliis justis modis, prsestante Domino,
el Haimardo sociis. poterit adipisci, firma vobis vestrisque successo-
(Beneventi, Marl. 11.) ribus et illibata permaneant; in quibus haec pro-
[MARTEN., Ampl. Colkct., II, 787.] priis duximus exprimenda vocabulis :
ALEXANDER episcopus, servus servorura Dei, vc- Quidquid juris dicta ecclesia vesira in novo burgo
ncrabili fratri HENRICO Rcraensium arcbiepiscopo, habare dignoscitur, et libertatem ipsius ecclesiae,q-aod
ssUitem et aposloljca.ni beiiediclioncm. sieut fuit a prima fundalione sua ali omni ex.acinne.
873 ALEXANDRl III PkVM 576
et servitio-saecularis polestatis, sub Auscitanaeeccle- Ego Emptius diac. card. Saneti Adriani.
sise, solumKiodo jurisdiciione prorsus et iinmunis Ego Hugo diac. card. Sancti Euslacliii iuxta tem-
existal, vobis aucloriiate apostolica contirmamus, plum Agrippae.
sicul bonae memoriae Bernardus comes cum uxore EgoYilellius diac.card.Sanctorum Sergii etBacclii.
sua Naupasia, imo el filiis suis Geraldo et Ottone Ego Pelrus diac. card. Sanctae Marisein Aquiro.
praescriprtamNugarolensem ecclesiam ecclesiae Au- Datum Beheventi per nianum Gratiahi, sanctse
scilanse concesserunt, nihi.l juris vel servitii sibi, Romanae Ecclesiae subdiaconi et notarii, x Kalend.
v. 1 posteris suis in ea, vel ejus perlinentiis reser- Aprilis, indiclione n, lncarnationis Dominicse anno
vantes; sed devotionem suam, necnon et liberlalem 1168, pontificatus vero dorani Alexandri papse III
jam dictaret cum additionibus suis, se firmiter anno ix.
servaturos supra sacrosancla evangelia juraverunt; DCXI.
tolum burgum de Ferra, villam sancti Leonardi, Episcopatus Mulinensis fines Ecclesicequebona
cum domibus et oblationibus suis, alque parochia- confirmul.
norum suorum ccemeterio, grangiam Fajelo, cum (Benevenli, Mart. 26.)
viridariis, horlis, et possessiouibus suis; quartas [TIRABOSCHI, Memorie Modenesi., tom. II, p. 94.J
omniura ecclesiarum rationabiliter vobis concessas, B ALEXANDER episcop., etc. (Reliquaut in bulla anni
sictit eadem ecciasia vestra a teriipore bonae riiemo- 1167, supra, num. 450 bis, exceplis subscripiionibus
riae Auslindi quondam Auscilani afchiepiscopi sequentisms:)
percipcre consuevit, quodve nunc pacifice possi- Hubaldus Ostiensis episcopus.
dctis. Nee uon et quidquid jure in tuo archidiaco- Joanues presb. card. tit. Sancli Anastasiae,
nalu habeiis, vobis et per vos ecclesiae vestrae Albertus presb.card.lil.Sancli Laurentii in Luciua..
duximus confirmandum; quaecuuque infra villam Pelrus presb. card. lit. Sancti Marci.
Nugarolensem vel extra lam in censibus annuis, Dalum Beneventi per raanum Gratiani, sanclse
quam in aliis justitiis, in vineis, liortis, viridariis, Romanae Ecclesise subdiaconi et notarii, vn Ka!.
culturis et molendinis habetis, ut Jibera et quieta Aprilis, iudictione n, Incarnationis Dominicse anno
ali omni saecularis potestatis exactione permaneant, 1169, pontificatus vero domni Alexandri pap* III
quemadmodum in scriplis veslris authentico conii- anno x.
nelur, et vos rationabiliter possidere noscimini, DCXH.
Euctoritate apostolica communimus. Privikgiwn pro eccksia S. Joannis Modoeliensi.
Sepulturam quoque illius loci liberam esse con- (Beneventi, Mart. 31.)
cedimus, ut eorum devotioni et extremae volunlati, 'C [GIULINI,Memorie storis. di Milano, Yl. p. 536.],
qui se illic sepeliri deliberaverint, nisi excommu- ALEXAKDER episcopus , servus servofum Dei,
nicali vel interdicli sint, nullus obsislat, salva ju- dilecto in Christo filio OBERTOModoetiensi archi-
etilia illaruni ecclesiarum a quibus mortuorum presbytero, ejusque fratribus, lam pfsesentibu?.
corpora assumuntur. quam futuris, canonice substitueudis in perpetuum.
Decernimus ergo.etc, salvasedis aposlolicaeaucto- Pise postulatio voluntalis eflectu debet prose-
rilaie, et dicecesani episcopi canonica justitia. Si quente compleri, ut et devolionis sinceritas lauda-
qua igitur, etc. bililer enitescat, et utililas postulata vires indubk
VIASTDASDEMONSTRA MIHI. tanter assumat. Eaproptcr, dilecti in Domino filii,
SANCTIIS PETRUS,SANCTIJS PAULUS, ALEXANDER vestris postulalionibus clemenler ahnuimus, et
FAPAIII. ecclesiam Beati Joannis de Modoetia in qua divino
Ego Alexander calholicse Ecclesiss episc. mancipali estis obsequio, ad exemplum prsedecesso-
Ego Hubaldus Ostiensis episc. rum nostrorum bonse memoriae Sixti, Iiino<;enlii,
Ego Bernardus Portuensis episc, Coelestini et Anastasii, Romanorum pontilicum, sub
Ego Hubaldus presb. card. tit. Sanclse Crucis in jp, beati Pelri et nostra protectiohe suscipimus et,
Jcrusalem. prsesenlis scripti patroeinio communimus, slaluen-
Ego Joannes presb. card. tit. Sanctorum Joannis les ut quascunque possessiones, quaecunque bona
et Pauli. eadem eCclesia impfsesentiarura juste et canonice
Ego Joannes presb. card. tit. Sanctae Anaslasiae. possidet, aut in futurum coucessione pontificum,
Ego Albertus presb. card. Sanclse Pudentianae largitione regum vel principum, oblatione fidelium,
lit. Pasioris. seu aliisjustismodiSi Deo propiiio, poterit adipisci,
'
Ego Boso presb. card. lit. Sancti LaureniiiinLu- firma vobis veslrisque successoiibus et illibala
cina. permaneant. In quibus hsec propriis duximus expri-
menda vocabulis : *
figo Veirus prcsb.card.lit. S. Laurenlii in Damaso.
Ego Joannes tit. Sahcti Marcelli presb. card. Ipsam videlicet ecclesiam S. Joannis Baptislae
Ego Theodinus presb. card. tit. Sancti Yitalis in cum omnibus capellis suis, videlicei : ccclesise
Yestinis. Sancli Michaelis, Sancti Salvaloris, Sancti Petri,
EgoJacobusdiac.carcl.SanctaeMariaeinCosinediii. Sancti Vicloris, Sancti Laurentii cum bospilali,
Ego Ardicio diac. card. Sancti Thcodori. Saiicti Alcxandri de Blandino, Sancli Martini*
577 EPISTOLJE ET PitiVlLEGlA. — AN. 1169. 578
Sancti Blasii, Sanclae Agalbae, Sancli Maurilii \ Ego Ilubaldus Osliensis episc.
cum hospitali, Sancti Ambrosii, Sancti Donati, Ego Bernardus Portuensis et Sanctae Rufinsc
Sancti Fidelis, et sanclse Anaslasiae; in Octavo episc.
ecclesia Sancli Christophori, ecclesia Sanclse Marise Ego Hubaldus presb. card. tit
de Sirtori; in Sexto ecclesiae Sancli Alexandri, Ego Theodinus presb. card. S. Vilalis lit. Yc-
'Sancli Salvaloris, Sancli Michaelis, Sancti Eusebii, slinse.
Sanctae Mariae de Teneblago, et Sanctae Mariaeds Ego Joannes presb. card. tit. SS. Joannis et
Sundri.; plebs Sancti Juliani de Colonia cum omni- Pauli tit
bus capellis suis, videlicet in Albairate ecclesia Ego Jacinthus diac card. Sanctse Marisein Co-
Sancti Marlini, Sancti Mauritii; in vico Modroni medin.
ecclesia Sancli Remigii; in Colonia ecclesia Sancli Ego Ugo diac. card. Sancli Eustachii juxta lem-
Gregorii elSancti Nazarii; in Coiiate ecclesia Sancli plum Agrippae.
Carpofori et Sancli Alexandri cum bospitali; in Ego Vitellus diac. card. SS. Georgii et Bacchi.
Concorezio ecclesia Sancli Eugenii; in Vellate Ego Pelrus diac. card. S. Mariaein Aquiro.
ecclesia Sanctse Marise, et Sancti Fidelis; in Cre- Dalum Beneventi per manum Gratiani, sanclse
raejla ecclesia Sancli Sisini el monasteriura Sancti B Romanae Ecclesiae subdiacoui et notarii, n Kal.
Petri. Conlirmatioiiem quoque electiouis Cremellen- Aprilis, indictione n, Iucarnationis Dominicaeanno
sis abbatissae sicut a bonae meraoriae quondam 1169, poiitificatus vero domni Alexandri papaeIII
Robaldo Mediolanensi archiepiscopo rationabiliter anno x.
vobis concessa est, et scripto" suo lirmata; jura DCXIII.
etiam et rationabiles consueludines quas in eadem Bulla confirmatoria privilegiorum et jurium Ferra-
Sancli Petri ecclesia de Cremella habetis vobis riensis Ecclesia.
pariter conlirmamus; ecclesiam etiam Sancti Gre- (Beneventi, April. 17.)
gorii in Orraana; in Blotiano ecclesiam Sancti [MURATORI, Antiq. ttal., Yl, 409.J
Joannis, Sancti Georgii de Coltiaco, Sancti Joannis ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
de Yarena, Sanctae Mariaede Sorra, Sancli Pelri de nerabili fralri AMATO Ferrariensi episcopo, ejusque
Sirone, Sancti Joannis de Castro mortis. Decimani successoribus canonice subslituendis in perpetutiHi.
quoque totius territorii de Modoetia, dccimam Fratres et coepiscopos nostros exdebilocommissi
lotius lerritorii de Sexlo, decimalione de Tenebiaco nobis officiisincera charitale honorare tenemur, et
excepla; decimam quae provenit ex bonis de plebe eis jura el dignitates suas diligenli studio et sollici-
Colonise, videiicet ex loco Colonise, ex loco vico tudine conservare. Inde csl quod nos tuae sincerita-
Modroui, et de loco Albairate. Principales etiam lem fidei, et devotionis fervorem, qua bcato Petro
possessiones, videiicet curiam Cremellse, curiam et nobis firmilate immobili adhaesisli, studiosis me-
Bluciaci, curiam Valenac, curiain Castri-Marlis, ditationibus attendentes, Iibenter bonori luodeferi-
curiam Lavedi, curiam Calpurui, curiam de Yellate, mus, et petitionibus tuis gratuiium et beuignum
curiam de Leucate, vobis et per vos, ecclesiae adhibemus consensum. Antiquas igilur el rationa-
vestrae, nihilominus conlirmaraus. biles consuetudines, quas anlecessores tui in cano-
Sane illa feudorum beneficia qui revereridacme- riica majori et in Ecclesiis tui episcopalus habue-
morise Jordanus quondam Mediolancnsis Ecclesiae runl, tibi, et successoribus tuis aucloriiale aposio-
archiepiscopus vestrae ecclesise in praenarratis eccle- licacouflrmamus, slatuentes ut nulli liceat aliquem
siis ad communem fralrum sustentalionem discrete in ecclesia majori in canonicum, vel in aliquam
coucessit, vobis vestrisque successoribus auctoritate prselationem sine consensu et licentia tua seu luo-
apostolica roboramus, prohibentes ut nulli omnino rum successorum recipere, nec cuiquam fas sit in
liceat ea deinceps a commuiii fratrum ulilitate, caeteris ecclesiis capellanum absque consensu tuo
auferre, subtrahere , vel modis quibuslibet im- D consiituere, vel amovere, sicuta quadraginta annis
inutare. Ad veslram praelcrea et ecclesiaevestrse retro usque ad inilium hujus perlurbationis est
quietem, institutiones el consuetudines confirma- observatum. Capellanus vero qui auctorilate tua
mus, quae in ecclesia vestra, vel in capellis ad eam fuerit constitutus, de manu tua^curam animarum
peiiinenlibus rationabili deliberatione, qtiiete hac- recipial, et debitam tibi ct consuetam reverenliara
tenus habere noscuntur. impendat. Gorrectionem quoque canonicorura Ec-
Prohibemus autem ut nullus infra. parochiam clesiae luae libere habeas, et eorumdem ordinaiio-
vestram absque vestro consensu, ecclesiam vel nera, sicut praedecessores tui habuisse noscuiiiur,
capellam aedificare prsesumat. Deceruimus ergo, libi concedimus et iiidulgemus. Praelerea hospilale,
etc, salva apostolicse sediS auctorilale et Mediola- quod est situm supra Ruplara Petri Scorti, hospi-
nensis arcliiepiscopi canonica jusiitia. Si qua igitur tale Omuiura Sanclorum, et hospitale de Cauda-
in futurum, etc. longa, libi et successoribus luis nihilominus aucio-
Bene valete. rilate apostolica communimus : Decerneiiles ergo
VIASTUAS,DOMINE, DEMONSTRA MIIII. ut nulli omnino hominum liccat hunc privilegiuni
Ego Alexander calholicse Ecclesise episc. nostrum ausu lcmerario infringere, aul ei aliquate-
679 ALEXANDRlIII PAPJl 5S0
nus contraire. Si qua igilui in fulurum ecclesiastica A cbiepiscopum, ne jara dictum regem aut vos, vel
saecularisve persona, sciens hanc nostrae constitu- regnum Angliaein aliquo gravarei^ jam pridem fc-
tionis paginam, contra eam temere venire tentave- cistis, vobis auctoritate apostolica relaxamus, ita
rit, secundo, tertiove commonita, nisi praesumptio- quodeam per vos vel per responsales vestrosexse-
nem suam digna satisfactione correxerit, poteslaiis qui nullatenus teneamini.
lionorisque sui dignilate careat, reamque sedivino Datum Beneventi, vn Kal. Maii.
judicio existere de perpetrala iniquitate cognoseal, DCXV.
et a sacratissimo corpore et sanguine Dei et Do- Privilegium pro monasterio Cormetiensi.
mini Redemploris nostri Jcsu Clnisti aliena fiat, (Beueventi, April. 27.)
atque in exlremo examine dislrictse ultioiii subjaceal. [Ncustria pia, 599.]
Cunctis autem vobis justa servaniibus sit pax Do- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di •
mini nostri Jesu Chrisli, quatenus et bic fructum leclis filiis, ROBERTO abbati monasterii Cormelien^
bonaeaclionispercipianl, et apud districtum judicem sis, ejusque fratribus, tam pnesenlibus quani fu-
prsemiaaeternsepacis inveniant. Amen, amen,amen. turis, rcgularem vilam professis, salulem cl apo-
Ego Alexander catliolicae Ecclesise episcopus sub- " stolicam henediclionera.
scripsi. In perpetuum religiosam vilam eligenlibus apo-
Ego Hubaldus presb. card. lit. Sanctsc Crucis in siolicum convenit adesse praesidium, ne cujusiibet
Jcrusalem. temerilalis incursus, eos, aut a proposito revocci,
Ego Albcrlus presb. card. tit. Sancli Laurenlii aut robur, (quod absit!) sacrae religionis adfringat.
in Lucina. Eapropter, dilecli in Domino filii, vestris juslis po-
Ego Pelrus presb. card. lit. Sancli Laureulii i» slulationibus gratum impertiraurasseiisuni; et prse-
Damaso. falum monaslerium, in quo divino mancipaii estis
Ego Joannes presb. card. lit. SanctiMarcelli. obsequio, sub B. Petri ac noslra proteclione su-
Ego Theodorus presb. card scipimus, et prsesentisseripti privilegio communi-
Dalum Beneventi per manus, Gratiani sanclae Ro- mus. In primis siquidem slatueiiles, ut ordo mona-
uianse Ecclesiae subdiaconi et nolarii, xv Kalendas sticus, qui secundum Deum et B. Benedicli Regu-
Maii, indiclione secunda, Incarnationis Dominicse lam, in eodem monasterio noscitur institulus, per-
anno 1169, ponlificalus vero domni Alexandri papae petuis ibidem temporibus inviolabiliter observetur.
terlii anno. Prselerea, quascunque possessiones, quaecunque bo-
DCXJV. Q na, idem monaslerium imprsesenliarum juste etca-
Ad ipiscopos Anglim.— Illorum ncgligenliam repre- nonice possidel, aul in fulurum, concessione ponti-
hendil. ficuni, largitlone regum, vel principum, oblalione
(Bcneveuli, April. 25-; fidelium, seu aliis jusiis modis, praestante Domino,
[Epislolm Gilberti Foliot, ed. GILES,II, 79.] poterit adipisci, firma vobis, vestrisque successeri-
Super discretione veslra satis compellimuradmi- bus et illibata permaneant. In quibus, hsec propriis
rari quod cum viri prudentes et providi sitis, in duximus exprimenda voeabulis ;
officii vestri exsecutione ita negligentes cxistilis, Ecclesiam S. Petri, ecclesiam S. Crucis, eccle-
quod vix ejus reminisci videmini, sicut in operibus siara S. Sylveslri cum omnibus.pertinentiis suis;
vestris plenius comprobatur. Iilud etiam specialiier burgum Cormeliensem, cum tcloneo, furno, aquis,
nos in vehementem admirationem adducit quod de molendinis, pratis, nemoribus, quinque nundinis,
obedienlia qtiam Ecclesiae Cantuariensi debelis.aut et quinque feudis militum, et toio territorio juxia
parum aut nihil curatis, sed ita ejus immemores ipsum roonasteriura ; ecclesiam S. Matia? de Ferfol,
coraparetis, quasi quid Deo, quid liominibus exhi- cum capella S. Christophori, ct cum hominibus,
beri dcbeat, penitus ignoretis. Quae utique iia nuda decimis, et oblalionibus. Dimidiam decimam eccle-
et pastore desolata existit, ul illud propheticum ^ siaeS. Germani de Folmuchamp, cura decima mo-
sibi merito valeat adaplari: Quomodo scdet sola ci- lcndini ipsius villae. Medielalem decimaruin eccle-
vilas plena populo, facta esl quasi vidua domina gen- siarum S. Albini; Pescarium, cum una acra temc,
tium (Thren. I). Yerumiamen quidquidhaclenushu- ct in molendino ipsius villse, septem quartarios
jusmodi negligenlia ne dicamus inobedientia dcli- frumenti; triginla acras terrae apud Capellam Bay-
queritis, nos paternse circa vos dilectionis nequa- nel; unum hoiuinem apud Buzevillam ; tcrrani da
ciuam obliti, benignitate polius quam severitaie Wibrayo, cum duobus molendinis aptid Falesiam,
utendum duximus, et vobis sicut venerabilibus fra- Nogium siccum, cum ecclesia, bosco et molendino;
tribus noslris, longe ultra quam merueritis, defe- apud Romelli, unam carrucatam terrae; apud Yil-
rendum. Inde siquidera est, quod nos charissimi lambonam, duas partes piscarise de Aureafossa in
in Chrislo filii noslri, Henrici illustris Anglorum Sequana, cum tenimento, quod pertinetmonasterio
yegis, obtentu et nunliorum suorum inslanlia el prece Cormelieusi; molendinumvillae, quae dicitur Vitre;
inducti, et expensis ac laboribus vestris parcere Martineium, cum medielate molendini de Archis, et
cupientes, appellationem quam adversus venerabi- medielale molendini de Marliucio, cum appendiciis
lcm fralrem noslrum Thoinam Canluariensem ar- suis. Osbcrmcnil cura ecclesia ; apud GugleviUam,
581 EPiSTOL^E ET PRIVILEGIA. — AN. 1169. 582
sexJecim solidos ; ecclesiam de Crepini cum omui- A . decimas reddiluum villse de Muhemita, de Troi, et
bus decimis, et decem el octo acris terrae ; eccle- de Cunicarnam et de Nonavilla ; medietatem deci-
siam de Grisros; unum modium bladi in molendi- mae de dominio, et de terra Ricliardi, filii comitis
nis de Allariis. Quintantiam omniura rerum, quae Guillebeiii, inter Uschara, et Uvaia, dimidiam de-
monasterio Cormeliensi, undecunque venerinl, apud cimam de dominio suo, in bosco et plano, in pi-
burgum de Ponie Alderaari, sive quas inmsus suos scariis, et melle, in placitis, et pavagiis, et quar-
monachi ejusdem monasterii emerint. Pralum, in tam partem decirase de Strigulus ; et ad praedictum
CoriiUlene, et in Chevilli; vineam de Rolant; vi- manerium de Nuent, unum Blessagiiam; et Carbo-
neam de Clauso ILIduini, cum medietate unius do- nani in nemus suum, ad Blessagham sustinendam :
mus, et medietate omnium frucluum, ad eaindem et terram suam ad Ollas, etboscumsuum deEdul-
domum perlinentium, cum tribus modiis vini; apud feshella, ad essartandura, si non est in foresta re-
Gavelli, dimidium modium vini. gis. Ecclesiam de Strigulus, cum omuibus perti-
In Anglia, manerium de Noent, cum omnibus nenliis ; in villa de Ilerefordj duodecini libras ad
pcrtinenliis suis, scilicet quiuque hidis terrae et ec- Scacarium regis ; in Susdhantona, novem libras, ct
clesiam, cum omnibus decirois, oblationibus, pra- quinque solidos ; in eadem villa, monachos c'e
tis, molendinis ct nemoribus ; de Larclesdune el' " Cormeliis, et homines eorum, et domum, quam ibi
de Totesvride, Contoriam, Lindam, Eclam, el Me- babetis, ab omnibus consuetudinibus Jibera; de de-
leswicam, cum molcndinis et pralis. Gisgesleiam, cimaSubrcleia,et Merleia, sepluaginia quinque so-
cum omnibus sarlis, quse pertinent ad Nuent Stau- . lidos; apud Gocestram et Dimac, quadraginta soli-
linus, et Bolcsdunam cum capella; ecclesiam de dos.
Tedintonus; et capellam de Lanleleia, ecclesiam de Porro, in ecclesiis quas tenelis, presbyteros eli-
Dimoc, cum omnibus perlinentiis suis et decimis ; gatis, et episcopis prsesenlelis: quibus si idonei
decimara de toto doihinio et uuara virgatam lerrse, fuerint, episcopi curam animarum commiilant; ut
et in eadem villa : ecclesiam de Belreforl, cura ca- de plebis quidera cura eis respondeant, vobis au-
pellis, decimis, et caeteris perlinenliis suis : deci- tem, prorebus temporalibus, debiiam subjectionem
mam de toto dominio, et in augmentis et Essartis ; exhibeant. Sepulluram quoque ipsius loci liberam
dimidiam bidam terrse ; eeclesiam de Estana cum esse decernimus, ut eorum, qui se illic sepeliri de-
capellis et omnibus perlinentiis suis, et unam vir- liberavcrint, devolioni, et exlrcmae voluntati, nisi
galam terrae, et totam decimam de dominio. In To- forte excommunicali, vel interdicii sint, nulltis ol>-
cnilona, lotam decimam de dominio in oranibus ,„ sistat, salva tamen juslilia illarum ecclesiarum, a
rebus, et unara virgatam terrae in Anglevilla, ec- quibus morluoruni corpora assumunlur. Sane no-
clesiara de in Corona totam dccimam de valium vestrofum, quse propriis manibus, aut sum-
dominio, et unam virgalam terrse ; in Caldebroc, plibus coliiis, sive de nutriraeutis animalium ve-
ora, et Kalestau, lolam deciraam de dominio ; to- strorum, nulliis a vobis decimas praesumat exigere.
tam villam de Eigcstonam, cum omnibus pertinen- Cum autem generale inlerdictum fuerit, liceat vo-
liis suis, scilicet, cum duabus hidis terrae ; et cw- bis januis clausis et pulsatis tinlinnabulis, exclusis
pellam ipsius villae. In Westesteigestan, decimam excomraunicalis et interdictis, supressavoce, divina
de tolo dominio, et unaro virgalam terrae; eccle- celebrare. Obeunte vero te, nunc ejusdem loci ab-
siam de Murdim, cum oranibus peiiinenliis suis, ct bate, vel tuorura quolibet successorum, nullus ibi,
tolam decimam de dominio, et unam virgalam ter- qualibet subreplionis astulia, seu violentia, praepo-
rse ; ecclesiam de Cigeslem, cum capellis et omni- nalur, nisi quem fratres communi consensu, vcl
bus perlineniiis suis, ct totam decimam de dominio, fratrum pars consilii sanioris, secundum Deum el
et unara virgatara terrae; in Pisina, lotamdecimam B. Benedicti regulam, providerint eligendum. De-
de dominio, et unam virgatam terrae; ecclesiara cernimus ergo ut nulli omnino hominuin liceat
de Succeleia, cum capellis et omuibus perlinenliis D I praefatum raonasierium teraere perturbare, autejus
suis, et totam decimam de dominio, et unam vir- possessiones auferre, vel ablatas relinere, minuere,
gatam lerrae; ecclcsiam de Merleia, cum capeilis et seu quibusliliet vexationibus faligare; sed omnia
omnibus pertinentiis suis, ettres virgatas terrae, ct integra conservenlur eorum, pro quorum guberna-
lotam decimam de dominio apud Wigreclum suum, tione et suslentalione concessa sunt, usibus onini-
in sallinis ; apud Golewei, totam decimam de do- modis profutura, salva aposlolicse sedisauctoritate,
iiiinio, et unam virgatam terrse ; apud Sideham de- et dicecesani episcopi canonica justitia. Si qua igi-
cimam de dominio, et dimidiam hidam terrsc ; apud tur in fuluro, ecclesiastica, ssecularisve persona,
Kameham, tolam decimam de dominio, et unam hanc paginam nostrae assertionis sciens, contra
virgatam terrae ; apud Torristonam, totam decimam eam lemere venire tentaverit, secundo, tertiove coni-
de dominio, diroidiam hidam terrse, et unum pra- monila, nisi reatum suum congrua salisfaclione
tura; ecclesiara Lediart, cum omnibus peiiinentiis correxeril, potestalis honorisque sui dignitate ca-
suis, totamdecimam de dominio, ct uuuin pratum ; reat, reaniqtie se divino judicio existere, de perpe-
ecclesiam deCanoel, cumomnibus pertinentiissuis; trata iniquilaie, cognoscat: et a sacratissimo cor-
tolam decimam de dominio, duas virgatas terrse', pore ei sanguinc Dci, ac Domini Redemptoris nostri
KS5 ALEXANDRI III PAPuE 584
, altendentes , per liujus nostri privilegii paginam,
Jesu Christi, aliena fiat, atque in extremo examine, A
districtse ultioni subjaccat. Cunctis aulem eidem pallium tibi et successoribus luis in perpetuum
loco sua jura. servaniibus sit pax Domini nostri Je- aposlolica auciorilate concedimus, cujus usum fra-
su Ghristi, quatenus et hic fructum bonae aclionis tcrnitas lua infra ccciesiam ad sacra missarum
percipiani, e.t apud dislriclum judicem prsemia solemnia se noverit oblinere, iis videlicet diebus :
aeternaepacis inveniant. Amen. Nativilate Domini, Epiphania, Ccena Domini, Re-
Ego Alexander, callrolicae Ecclesiae episcopus surreclione, Ascensione, Penlecosle, in solemnita-
subsignavi. tibus B. Dci Genitricis semperque virginis Marise,
Ego Ubaldus Ostiensis episcopus. in Natalitio BB. aposiolorum Petri el Pauli, in Na-
Ego Beniardus Porluensis et Sanctae Rufinse epi- tivitate B. Joannis Baptistae, in festo B. Joannis
scopus. evangelistse, in commemoralione Omnium SancW-
EgoTIubaldhs presbyt. card. ecelcsise S. Crueis rum, in Invcntione ct Exallalione S. Crucis, in
iii Jerusalem. fcsto S. Triniiatis, in cousecrationibus ecclesiarum,
Ego Joannes presbyt. card. SS. Joannis el Pauli benedictionibus abbalum, et ordinationibus cleri-
ccclesise Pammachii. corum, in praecipuis festivitatibus et dedicatione
Ego Albertus presb. card. ecclesise S. Laurenlii B ecclesisc luae, necnon et anniversario consecralio-
in Lucina. nis luse die. Sludeal ergo lua discrelio, plcnitudiiie
Ego Boso presb. card. S. Pudentis elPasforis. tantse dignitatis suscepla, ila slrenuc cuncia per-
Ego Petrus presb. card. ecclesise S. Laurenlii agere, quatenus morum tuorum ornamenla eidem
in Damaso. valeanl convenire ; sil vila lua subdilis exempltim,
Ego Joannes presb. card. ecclesise S. Marci. ut per eam agnoscant quid appclere debcant, ct
Ego Tlieobaldus presb. card. S. Vitalis el Justi- quid coganlur evilare. Esto discrelione praccipuus,
nac ecclesiai Yestinae. cogiiatioiie raundus, actione puruSj discrelus iri
Ego Jacinthus diae. card. S. Marise in CoBme- silenlio, utilis in verbo; cura tibi sit raagis homi-
din. nibus prodesse quam praeesse, non in te potesta-
Egp Aymardus diac card. S. Theodori. lem, scd aequalilalem oportet pensare conditionis;
Ego Cinthius diac card. S. Adriani. stude, ne vita doctrinam destruat, ne rursum vilac
Ego Hugo diac. card. S. Eustachii, juxla lem- doctrina conlradical; super omnia sludium libi sil
pluro Agrippae. aposlolicse sedis decrela lirmiter observare, cique
Ego Yiielius diaconus card. SS. Sergii et Bac- „ tanquam matri et dominae luse bumililer obedire.
chi. Quae omnia facile, Chrisio adjuvanle, poteris ad-
Ego Pclrus diaconus card. S. Marise in Aquiro. implere, si virlulum oronium charilatem et humi-
Dalum Benevenli per manum Gratiani, S. R. E. lilatem magislram habueris, et quod foris babere
Fubdiaconi et notarii, v Kalend. Maii, indictione ostendet, intus habebis.
ii, Incarnalionis Dorainicse 1168, ponlificatus vero Praetcrea, quascunque possessiones, quaecunquc
donini Alexandri papa? III anno x bona pracfala ecclesia impraesenliarum juste et ca-
DCXVI nonice possidet, aul in fulurum concessionc p:ji-
Privikgium pro Eccksia Syracusana, lificum, largilione regum vel principum, obiafone
(Beneventi, April. 28.) fidelium, seu aliis justis modis, praestante Dotnino,
[PIRRI, Siciiia sacra, I, 622.] poterit adipisci, firma tibi luisque successoribus et
ALEXANDER cpiscopus, servus servorum Dei, ve- illibata perroancaiit; in quibus hsec propriis duxi-
nerabili fratri RICHARDO Syracusano episcopo, ejus- mus exprimenda vocahuiis :
que successoribus canonice substituendis in per- Ecclcsias Syracusanae civitatis et quac fuit in
petuum. territorio ejusdem cnm omnibns pertinentiis suis,
Ex injunclo nobis a Deo summi aposlolaius of- D ecclesias Lentini, et quac sunt in terrilorio ejusdem
ficio, singulis ecclesiis. et ecclesiaslicis personis cum omnibus perlinentiis suis; ecclesiam Sancti
paterna nobis convenit provisione consulere. ut Nicolai de Tribus Fontibus, el ecclesiam Pelagoniac
qiiemadmodum palres vocamur cx noniine, ila ni- el ecclesias Calataelfar cum omnibus perlineiitiis
bilomirius in opcre comproberour. Eapropier, ve- carum; ccclesias Manesc, cl quse sunt in lerritorio
nerabilis in Christo fralcr, tuis jusiis pctilionibus ejusdem cum omnibus pertinentiis suis; ecclesias
clementer anuuimus, et Syracusanam Ecclcsiain Bizini, ct quaj sunt in territorio ejusdem cum per-
cui, auctore Deo, praesides, quae soli EcclesiaeRo- lineniiis suis; ecelesias Bucheriae cum pertinentiis
roanse, et nulli alii jure metropolitico noscilur sub- suis ; ecclesias Calatogeronis et quae sunt in terri-
jacere, cujus episcopus non nisi a Romano pon- torio ejusdem cum pertinenliis suis; ecclesias
lifice consecrationis munus recipere debel, sub B. Buscemsecum perlinenliis suis ; ecclesias Sicli et
Pclri ac nostra protectione suscipimus ct praesent^s quae sunt in terrilorio ejusdem cum porlinentiis
scripti privilegio communimus; ad hsec prudeniiam suis; ccelesias Buleriae et quae sunl in leriitorio
et honestaicm tuam, nec non ct devotionem quam ejusdem cum pertinentiis snis ; ecclesias Mazariui
erga B. Petrum et nos ipsos multipliciter exbibes, et quse sunt in lerrilorio ejusdem cum villaeis et
585 EPISTOL^E £T PRIVILEGIA. - AN. 1169. 586
pertinentiis suis ; ecclesias Comicini cura pertinen- A Ego Alexander calholicseEcclesiaeepisc
tiis suis; ecclesias Ragusise et quae sunt in lerri- Ego tJbaldus Ostiensis episc
torio ejusdem cum pertinentiis suis; ecclesias Pla- Ego Bernardus Porluensis ei S. Rufinseepisc
ceoli cum peiiinentiis suis; eeclesias Batte cum Ego Ubaldus presbyt. cardin. tit. S. Crucis in
pertinenliis suis; ecclesias moiitis Fahalmi et quae Jerusalem.
sunt in ferritorio ejusdem cum pertinenliis suis ; Ego Jo. presbyt. cardin. SS. Joannis et Pauli
ecclesias Mohac et qusesunt in terrilorio ejusdem tit. Damasi.
cuin perlinenliis suis ; ecclesias quse sunt in teni- Ego Albertus presbyt. caidin. S. Laurenlii iu
niento Spaccafurni cum perlinentiis suis;' ecclesias Lucina.
Natase cum peiiinentiis suis; nihilommus eliara Ego Boso presbyt. cardiu. S. Pudenlianse tit.
libi tuisque successoribus praesentiprivilegio duxi- Pastoris.
nius coiilirmandum casale Bugubel, quodestjuxta Ego Petrus presbyt. card. tit. S. Laureritii in
Syracusanam civilatem, cura villanis, et omnibus Damaso.
peiiineiitiis suis, quemadmodum ipsum charissimus Ego Jo. presb. card. tit. S. Marci.
ki Christo filius noster Willelmus illustris Sicilise Ego Theodinus presbyt. cardin. S. Yitalis tit.
rex, libi et per te ecclesiseSyracusausepia largilione Fausl.
conlulil, et scripto proprio firmavit; casale quoque Ego Jacin. diaconus cardinalis S. Mariaein Cos-
Trimiliac, casale Chifilim, casale Sanctse Marias nicdin.
Magdalense,casale Rualsenem, casale Raalehindin, Ego Arder. diac card. S. Theodori.
casale Sancti Michaelis, casaleMillarini juxta Len- Ego Cintliius diac. card. S. Adriani.
tinum, casale Judeccse, quod est in confinio Bute- Ego Ugodiac. card. SS. Sergii et Bacchi.
rise, casale Sancti Yincentii, quod est juxta So- Ego Petrus diac. card. S. Marisein Aquiro.
phianara cum tenimentis suis et duobus molendinis, Datum Beneventiper manum Gratiani, praefalae
quod Manfredus filius comilis Simonis, memo- Romanae Ecclesiae subdiaconi et nolarii, iv Kal.
ratas ecclesise concessit, et scripto firmavii; casale Maii, indict. n , Incarnat. Dominicse anno 1168,
Rendae et casale Rendetgrebin in peiiinenliis Ra- pontificatus vero domni Alexandri papse IH an-
gusiaeposita, sicut nobiles viri Gaufridus bonae no x. •
memorise comitis Rogerii filius et comes Sylvester DCXVH.
filius ejusdem Gaufridi ea Syracusanse ecclesiaepise Ad Henricum Anglorum
regem.— Ul ThomamCan-
devotionis intuitu contulerunt et scripto proprio C tuariensem in graliam recipiat.
roboraverunt; necnon et omnes decimas, tam in (Beneventi, Maii 10.)
portubus maris quam in aliis quibuscunque locis, [Epist. S. Thomm,ed. GILES,11,119.]
quas Syracusana Ecclesia noscilur possidere lam ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei,
libi quani tuis successoribus in perpetuum aucto- charissimo in Christo filio HENRICO, illustri regi
ritale apostolica confirmamus. Anglorum, salutem et apostolicam benedictionem. j
Proliibemus insuper ut nemini liceat ecclesiam Et naturali ralione et juris fonna dictanle provi
vel oralorium infra terminos parochiaetuse, absque dentiam luam credimus edoctam fuisse, quod
tua vel successorum tuorum licentia et permis- quanto quis ab aliquo majora suscepisse dignosci-
sione de novo conslruere, et cum constructura lur, tanlo ei obiioxior et magis obligatus lenetur.
fueril praelatum in eo instituere, nisi a te vel ab Novit autem excellentia lua, quod ex quo miseri-
aliquo successorum tuorum investituram recipiat, cors et omnipotens Dominus in tantum personani
et obedientiam sicut episcopo dioecesano exhibeat, luam inler filios hominum voluit sublimare, ut le
salvis lamen in omnibus Ecclesiae Romause privi- regetp el priucipem lam potentem, tam magnificum
legiis. Adjicimus etiam ut nulli fas sit Ecclesise r. conslitueret, tot divitiis, lania gloria prae cseleris
Syracusanae parochianos ad sepultupam recipere, ampliaret, decet industriam luam ad ea semper toiis
nisi salva justilia illarum ecclesiarum de quibus viribus eniti, quse tanli benefacloris beneplaciia
corpora morluorum surauntur. Ad baec autem au- cognoveris voluritati; ut immensara et superabun-
clorilaie aposlolica insliluimus ut raonachi vel alii daiitem illius clementiam recta videaris considera-
quiiibet parochiales ecclesias infra dioecesimluam lione perpendere, et tam magnis pro possibijitate
babentes sacerdotes in eis absque licenlia et as- tua velle beneficiis respondere. Ut enim beatus
sensu luo, sive successorum luorum inslituere Gregorius dicit: Evangelica verilds sollicite consi-
niillateiius audeanl, nisi a te ctiram aniniarum re- derare nos admonet, ne nos qui plus cmleris in hoc
ceperint quod libi de spirilualibus, illis vero ad mundo accepisse cernimur, ab auclore mundi gravius
quos Ecclesia spectat de temporalibus debeant fnde judicemur. Cum enim augentur dona, rationes
respondere. Verumtanien si EcclesiaeRomanae pri- eliam crescunt donorum. Tanto ergo esse humilior
vilegiis pracmuniti fuerint, eamdem suam volumus alquc ad serviendum promplior quisque debet ex
integritatem nihilominus ohlinere. Decernimus er- munere, quanto se obligatiorem esse conspicil m
go, etc, salva sedis apostolicse auctoritale. Si qua reddenda ratione. Quod utique tam ecclesiariim
jgiltir, elc. praelalos, quam poteslates etiam saeculares sd ani-
PATROL.CC. 19
587 ALEXANDRI111PAPiffi ,,0.
588
nium sollicita converiit meditatione reducere, et nee A tientiae, et pietatis, ac humilitatis exemplo specia-
de talento sibi commisso in exlremo examine gra-- lem tibi coronam largiri dignetur; et le suum efB-
vius judiceulur, de ratiocinio sludiosius cogitare. ciens coliaeredem,in haeredeset posteros tuos laniae
Inde siquidem est, quod nos, qui personam tuami clementiaeprsemium de sua immeiisa benigniiate
eo charilatis fervOre diligimus, et inter alios regess transfundat.
Christianos ita charam acceptamque tenemus, utt Yerumiamenul illam spem et fiduciam,quam ex
quidquid pro aliquo raortalium faceremus, magni-- prsedictislitteris luis percepimus, plenius in opere
ficeuliaetuae nequaquam denegare velimus, celsitu-- comprobemus, dilecios filios noslros, Gratianum
dinem luamde crediti denarii ratione duximus> subdiaconum nostrum, virura honestum et litiera-
alientius admonendam, ut tu, sicut vir scientia ett tura ,' quem ob memoriam sanctse recordalionis
induslria roulia prsefulgens, ita cogites de aeternis,, patris et praedecessoris nostri Eugenii papae, et
quod decursis temporalibus ei corregnes in ccelis,, intuitu sincerissimae fidei et obsequii sui, charura.
qui se lantum et lam magnificumconstiluit dispen- omnimodis aeceptumque lenemus, et magistrum
satorem in terris. Meminimus autera nos serenila-• Yivianum, quem ob antiquam fainiliarilatem, pru-
tem tuam super riegolio veuerabilis fratris nosirii dentiam, et Jitteraturam ejus, sincero cordis affectu
Thomse Cantuariensis archiepiscopi per nuntiosi " diligimus, ad regiae sublimitatis prsesentiam duxi-
et litteras ssepeet saepiussollicilasse, utvolunlatem mus destinandos, per quos excellenlise tuae volun-
et animum tuum in hac parle a Deo, qui vinci non tatem nostram viva voce latius inlimamus, magni-
potest, cui servire regnare est, vinci potius quam ficeniiam luam rogantes attenlius, et monentes,
vincere sustineres, quod mullo gloriosius esse,.et qualenus eosdera pro .Ecclesise Dei reverentia et
saltili luae amplius noscitur expedire. Unde quo- honore beati Petri et nostro, benigne, sicut decet,
niam in his non mullum hactenus, iiescinius quo recipias c-t honesle pertracles. His vero, quae ex
Dei judicio, proficere potuimus, super hoc non parle noslra regiaeserenitali viva voce proponent,
minus pro te, quam pro malre tua, ecclesia scilicet tam super his quam super aliis, quae nobis per
sacrosancta, quse in hoc quoiidie gravius scanda- diiectuiii filium nostrum Reginaldum Saresberien-
iizalur, Iristes admodum et dolentes efficimur, cum sem archidiaconum signilicasti, fidera iiidubitanter
a plerisque roagnatibus et tota fere ecclesia super adhibeas, et eoruro exhortatione ad honorcm Dei et
tepidiiate el negligentia Bostri officii ssepius incre- Ecclesise,nec non ad perpeluam laudeni el gloriam
pemur, et non modicam inde nolam per plurimos, noministui et Iiaeredumluorura commodum pariter
qui nobis de abusione palienliaenoslrse insultant, /- C et profectum, omnibus inodis intendas.
contraxisse noscamur. Nunc autem qiioniara ex Dalum Beneventi,vi Idus Maii.
liiteris postremo per nuntios luos nobis transmissis
aniinuni luum in his, divina inspirante ciemeniia, DCXVUI.
novimus leniorem, ei ad id quod regis Chrislianis- Privikgium pro eceksia S. Maria de Reno.
simi et pii principis esl, non modicum inclinatum, (Benevenli, Maii 16.)
gaudio gaudemus in Domino, el ei a quo bona [TROMBELLI, Memoriestoriche S. Maria di Reno,
cuncta procedunt, qui hoc cordi luo procul dubio p. 571.]
nec non el clemeiuise tuae immensas ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
inspiravit,
exinde gratiarura referimus acliones, de misericor- lectis filiis GUIDONI priori SanclaeMariaede Reno
dia Christi oinnino sperantes, quod qui lanlum ejusque fratribus, lam praesentibusquara futuris ,
bouuin incepit, optaium ei finem solita pietale ad- reguJarem vilam professis, in perpeluura.
Effectum jusia poslulanlibus indulgere et rigor
jungei. Eaproptcr sereniialem tuam per aposlolica et ordo exigit rationis, prajsertim auando
scripla rogamus, monemus el exbortamur in Dorai- a:quitatis el pietas adjuvat et veritas
no, nec non et in reraissionem libi peccaiorum ex peteniium voluniatem
parle Dei omnipotenlis, et beaii Pelri apostolorum D rj noii relinquil. Quapropler, dilecti in Domino filii,
clementer annuimus
principis, et noslra injungimus, ut memoratum vestris justis poslulationibus
nostrorum felicis memoriaeInno-
arcbiepiscopum pro Deo cl Ecclesia sua, et honore et praedecessorum
tuo, nec non et lotius regni lui, in graliam el centii, Lucii, Eugenii el Anastasii Romauorum
amorem tuum, omni indignalione et rancore depo- ponlificum vesligiis inhserentes, prsefalam eccle-
siio, clementer recipias, et Deum in hac parte siam beatseDeigenilricis semperque virginis Mariaj
vincere, ac tuam voluntatem vinci sustiueas. Ut in qua divino estis obsequio mancipati, sub beati
idem Deus et Dominus noster Jesus CJuislus, qui Petri et noslra proleclione suscipirous, el prae-
se in illo a le suseeptum fuisse procul dubio repii- sentis scripii privilegio communimus ; in primis
labit, eodem dicenle : Qui vos spernit, me spernit, siquidem staluentes ut ordo canonicus qui secun-
el qui vos recipil, me recipii (Luc. x), regnum ler- duin Deumet beaii Augustini Regulam in eadem
renuin per tempora longiora tranquillum libi ecclesiainslitulus esse dignoscilur,perpetuis ibidem
conservet, et dies diulurniores cum desideraia leinporibusinviolabililerohservetur. Prseiereaquas-
jucunditatc concedat, dccursis vero temporalibus cunque possessiones, quaecunque bona eadem ec-
in iila felici relributione justorum pro tantse pa- clcsia iroprsesentiarumjuste et canonice possidct,
IS89 EPISTOLJE ET PJUVILEGIA.— AN. 11(9 S90
aut in luturum concessiotie pontificum , Iargitione A Ego Bernardus Portuensis et S. Rufinaeepisc.
regum vel principum, oblatione iidelium, seu aliis Ego Hubaldus presb. card. tif. S. Crucis in Je-
justis modis, praestante Domino, poterit adipisci, rusalem.
lirma vobis veslrisque successoribus, et illibala Ego Joannes presb. card. Sanctorum Joannis et
permancant; in quihus baecpropriis duximtis ex- Pauli tit. Sancti Pammachii.
primenda vocabulis : Ego Boso presbyt. cardin. S. Pudentianse lit.
Ecclesiam Sancti Salvatoris in chiiate Bono- Pastoris.
niae; in Turricella ecclesiam Sancli Andrese; eccle- Ego Jacinthus diaconus cardin. S. Mariaein Cos-
siam Sancli Doronini. juxta Bagnum; ecclesiam medin.
Sauctae Mariae in Ralicosa cum peninentiis suis ; Ego Arditio diac card. S. Theodori.
ecclesiam Sancti Jacobi quae dicitur Casa-Dei cum Ego Cinthius diac card. S. Adriani.
peiiinentiis suis; poniem qui juxla ecclesiam ve- Ego Hugo diac. card. S. Eustachii juxta templum
stram super Renum situs est cum suis possessio- Agrippae.
«ibus. Ego Yitellus diac. eard. Sanctorum Sergii et
Prohibemus quoque ut nullus fratrum post fa- Bacchi.
ctam in eodem "loco professionem absque prioris DatuQi Beneventi per manuni Gerardi, sanclae
vel congregationis sponlanea permissione ex eodem RomanaeEcclesiae notarii, x.vin lialend. Junii, in-
claustro discedal; discedentem vero absque com- dictione n, Incaniationis Dominicae anno 1169,
uiunium litlerarum cautione nullus omnino susci- pontificalus vero domni Alexandri papae III anno
piat; sed si aliquis ipsorum fratrum extra claustrum decimo.
aitsus fuerit sine prsedicta licenlia permanere, si DCXIX.
— //-
secundo iertiove comnronilus resipiscere fbrte con- Ad Thomam archiepiscopumCanluariensem.
loci excommuni- lum reprehendil quod ante reditum nunliorum se-
lempseril, Kceat priori ejusdem dis apostolicm quosdam in Angtia t senleutia
cationis in ipsum tanquam in professum suum gramvetit. > Hortalur ut sentmliam suspendat.
•seiitentiam promulgare. Clericos vero sive laicos (Beneventi, Jun. 19.)
liberos sseculariter viventes ad conversionem susci- [Epist. S. Tlioma, ed. GILES,II, 22.]
picndi absqucalicujus eoniradiciione iiberam facui- ALEXANDER episcopus, serviis servorum Dei, ye-
tatein habealis. Sane laborum veslr-orum quos nerabili fratri Tnosia;, Cantuariensi archiepiscopo,
propriis manibus aut sumptibus colitis, sive de tolius Angliai primali, et apostolicae sedis legato,
«uirimentis vestrorum aniinalium, nullus omnino G salutem et apostolicam benediclionem.
a vobis decimas exigere praesumat. Oleum quoque Cum nur.tios tuos ad praesentiam nostram rnisis-
sanctum, ordinationes clericorum qui ad sacros ses, et cliarissimus in Christo filius nosier Henri-
ordines fuerintpromovendi, a dioecesanosuscipietis cus, illustris rex AngJorum, proprios nuntios ad
episcopo, siquidem cathoiicus fueiit, et gratiara sedem aposlolicam delegasset, mirabile gerimus,
atque communionem apostolicaesedis habuerit, et quod non exspecialo reditu nunliorum tuorum,
ca gralis et absque pravilate aliqua voluerit exlii- nec cognilo consiiio nostro, quaslibet personas
bere. Aiioquin liceat vobis quemcunque volueritis regni aliqua sentenlia gravasli. Yerum licet te
adire anlistitem qui nimirum nostra fultus aueto- multam providenliam et circumspectam habere
rilate quod postulalur indulgeat. Sepulluram quo- discretionem nou dubitemus, quia tamen saepius
que ipsius loci liberara esse concedimus, u.teorum conlingere solet, quod quis melius in aliena quam
devotioni el •exlremaevoluntati, qui se illic sepeliri in propria causa videt, nos senlenliam tuam aucto-
deliberaverint, nisi excommunicali vel interdicti ritate propria revocari volenles, fraleniitaleiu
sint nullus obsistat, salva tamen juslilia m&irieis luam monemus, consulimus, volumus et hortamur,
ecclesiae. ut ad evincendam duritiam regis, el ejus animum
Ad hsec etiam adjicientes statuimus ut nulli ar- D miligandum, sententiam ipsam suspendas, quous-
chiepiscopo, episcopo, aut alicui omnino personae, que ex responsione nuntiorum noslrorum cogno-
fas sit in praedicta ecclesia B. Marise exaclionem scas, an idem rex te sibi reconciliare velit, et ad
facere, seu priori et fratribus gravamina irrogare. ecclesiam tuara, sicut decet, et nobis spes facta
Obeunte vero te nune ejusdem loci priore vel tuo- est, revocare. Decet cniin nos, et te ipsum, ut ad
rum quolibet successorum, nullus ibi qualibet sub- emolliendam austeritatem ipsius et duobus vel iri-
reptionis astuiia seu violentia praeponalur, nisi bus mensibus exspectemus, et ita duritiam ejus in
qucm fratres communi consensu vel fratrum pars benignilate et mausuetudine toleremus, quod nulla
consilii sanioris, secundum Dei timorem et beati ei reinaneie possit occasio, qua debeat pacis et
Auguslini Regulam providerint eligendum. Decer- concordise bonum inler le et ipsum quomodolibet
nimus ergo, etc, salva sedis apostolicse auctoritate prsepediri. Sane si consilio et hortalui nostro no;i
et dioecesani episcopi cauonica jnstitia. Si quai duxeris acquiescendum, et res nqn processerit
igitur,"etc. juxta desiderium et sestimationem luam^ sed in
Ego Aiexander calholicaeEcclesiaeepiscopus. contrarium, quod averlat Dominus, cesserit, libi et
£go Ilubaldus Ostiensis episcop. non nobis iinpulare debebis. Yerumtanien si ad
591 ALEXANDRIHt PAPJG ^92
exbortalionem noslram et suggestionem nuntio-- A DCXXI. -
rum nostrorum sententiam suspendefis, et.rex in1 Ad Henricum arehiepiscopumRemensein.— Pro
sua duritia et severitale perstilerit, anlequami Nicolao, de prmbendaAmbianensi.
iidem nuntii a te recedaiit, si tui consilii fuerit et1 (Beneventi, Jul. 2.)
volunlaiis, sententiam ipsam indubitanter poteris
revocare : quod si feceris, nobis minirae displice- [MARTEN., Ampl. Collect., H, 744.]
bit. Imo tibi, secundura quod decuerit, a nobis. ALEXANDER episcopus, etc, HENRICO Remensi ar-
consilium et auxilium tribuetur. cliiepiscopo.
Datum Beneventi, xm KalendasJulii. Cum bome memoriae R. (25) quondara Ambia-
DCXX. nensi episcopo sscpe scripta nosira direxerinius,
ro- IIt dilecto lilio noslro Nicolao praebendam, quam
Su/fraganeis Eccksia Panormilana episcopis,
galu Witlelmi Sicilim regis, permillit ul W[atte- fclicis memoriaeT. (24)antecessor suus ei ad iuter-
rmnil eleclum archiepiscopumconsecrenl, idquel ventum nostrum concessit, et lam tu quam ipse
corain Joanne tit. S. Slephanipresbyterocardinati1 scriptis propriis confirmaslis concederet el
pallium deferenle. assig-
naret, jam dicius episeopus niandatis nostris suas
(Benevenli, Jun. 22.) B aures obturans, cum prseterea duae prsebendaeva-
[PIRRI,Sicilia sacra, l, 101.] cassent, illi nullam earum concedere voluit, sed
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- aliis eas minus
nerabilibus fratribus episcopis suff.aganeis Pa- providenter concessil. In quo uti-
normitanae Ecclesise,salutem et aposiolicam bene- que quanlum excesserit et honori el dignilali Ro-
manaj Ecclesiaeel eliam lua? detraxerit, tua discre-
dictionem.
lio nequaquam ignorat. Verum quoniam eodeui
Yenerabilis frater noster R. archiepiscopus et
morte praevenlo,nostram ei non poluimus
dilecti iilii uostri W. cantor Rhegin. et Dechilles episcopo
super hoc exprimere voluntatem, nee motum quem
regius camerarius pro honore el exaltalione dile-
eiiam concepimus aperire, fralernitati luse per
cti fil.i noslri W[al(erii] Panormitani electi sicut
viri providi et discreti, soHiciliplurimum exislen- apostolica scripta mandamus, qualenus pra&dictum
Nicolaum infra viginli dies post harum susceptio-
tes apud nos ex parte regiaeniagniludinis,' et ejus- nem in
canonicum Ambianensis Ecclesisereeipi,
dem eleeli diligenter et efiicaciter insliterunt, ut
et ipsi slallum in choro , prout moris est, facias
eum a vobis facercmus consecrari. Yerum licet in et si qua prsebendapriusquam ibi epi-
memoria nostra non exislat, aliquis praedecessorum_ assignari,
scopus substitualur vacaverii, eam sibi nihilomi-
prsefali eleeti tinquam,fuerit, nisi a Romano ponli- < nus nullius contradictione vel
fice consecratus, consideranles lamen varias cau- concedas appellatione obsiante
pariter et assignes, et interim ut ejusdem
sas, ex quibus intelleximus quod charissimus in Ecclesiaecanonicus esse recognoscatur, canonicos
Chrislo filius nosler W. (Guillelmus)illustris Sici-
de communi annuatim aliquod beneficium compe-
liaerex summopere habeat necesse aliorum, nedum
eliam tens et congruum eidem praecipiasassignari. Si
jam dicii electi prsesentiam habere, volentes
autem anie subsliiulionem episcopi nulla pracbenda
ipsi regi et reginaesicut charissimis fiiiis, et eidera
vacaverit, etiam episcopum substiiutum maturius
quoque electo, in quibus cum Deo el justitia
deferre, de communi fratrum nostrorum exsequi quae tibi mandavimus auctoritate nostra et
possumus lua compellas, et tam ei quam eanonicis dislricte
consilio eumdem a vobis in praesentia dilecti filii ne anlequam Nicolaus praebendamha-
nostri J. lit. SanclaeAnastasise presbyt. card. per prohibeas,
beat, aliquem in canonicum recipere vel in stallo
quem pallium sibi transmiltimus et qui pro nego- ponere uila ratione et si allentaverint,
tio apud nos insiiiil, el salis sollicile laboravit, lu id fieri nullo prsesumanf,
modo sustineas, nec conlemptuui
concedimus consecrari; ila lamcn quod hoc non noslrum el luum
debeat in poslerum in exemplum assuini, aut jusli- impunituin relinquas.
D Daia Bcneventi, sexlo Non. Julii.
tise JEcclesiseRomanae quomodolibet praejudicare;
sed semper Panormiiani electi ad Romanum ponti- DCXXil.
ficera accedant consecrationis munus et plenitudi- Abbatibusordinis Cisterc. privikgia quadam
nem officii percepluri. Ideoque fraiernitati veslrae concedit.
per apostolica scripla mandamus, quatenus cuni (Beneventi,Jul. i.)
ab eodem card. existente requisili fuerilis, supra- [MANRIQUE, Annul. Cislerc, II, 478.]
dicto electo in praesentia ejus consecrationis mu- ALEXANDER episcopus, servus servorura Dei, di-
iius invocala Sancti Spiritus gratia impendatis, et leciis filiis ALEXANDRO Cistercicnsi abbati, et uni-
illi post pallii suscepiionem tanquam archiepiscopo versis ejusdem ordinis coabbatibus, lam praesen-
vesiro in omnibus ohedientiam et reverentiam ex- tibus quam futuris, canouice instituendis in per-
hibeatis, et promilialis, sicut praedecessoribuspro- peluum.
misisse noscimini. Attendentes quomodovos a srecularis vitselatilu-
Dal. Beneventi, x Kal. Julii. dine conversos, omnipotens et clemens Deus, ad
(23) Robertus qui circa annum 1163 ordinatus (24) Theodericus anlea abbas S. Eligii Novio-
esi episcopus. nicnsis.
593 EPISTOL/E ET PRIYILEGIA. — AN. 1169. S9A
angustac portae deduxit introilum, et vos tanquam a A Ego Benardus Porlueiisis et Sanctae Ruflnai
csffiie adipem separavit, gaudio gaudemus, el in- episc, etc ,
lerna nienlis lsetilia, ei exsultatione jucundilatis Datum Beneventi per roanum Gerardi, S. R. E.
replemur, moiientes pariter, et exhoiiaiiles, ut sol- notarii, IVNonas Julii, indictione n, anno Domi-
licitaintenlione nilamini in vasis vestris oleum de- nicse Incarnationis 1169, pontificalus vero domni
ferre, quatenus cum media nocte clainor factus fue- Alexandri papse anno x.
rit, accensis lampadibus vestris, sponsi mereamini DCXXIII.
tlialamum introire (Matth. xxv); et juslitise beati-
ludinem reciperc, quse vobis est servala in ccelis. Arcltiepiscopos, episcopos, abbates in Cisterciensi ca-
pilulo congregalos horlatur ul Patrum ordinis
Quapropter q«ia vos elegit Dominus in haeredila- Cislerc. vestigia persequanlur. Abbatem Clarcevat-
tem sibi, et a longe de alio respexit paci, et tran- lensem a sese relenlum excusal.
quilliiali vestrse, quantum nobis gralia divina con- (Beneventi, Jul. 19.)
cedit, prospicere cupientes, apostolica vobis aucto- [MANRIQUE, ibid., p. 500.J
rilate concedimus, et indulgemus : ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
Utabbales vestri ordinis, qui aliquo crimine fama nerabilibus fralribus, archiepiscopis, episcopis, et
publica respersi, aut publice convicti, a Patribus dilectis filiis universis abbatibus in Cisterciensi ca-
abbatibus seeundum formam ordinis commoniti pitulo congregalis, salutem et aposlolicam lienedi-
susc pra;lationi sponte cedere noluerint, ad sedem ctiouem.
Inter innumeras mundani turbinis lempestaies,
apostolicam appellandi facultatem non habeant, aut
suum realum perpersonas aliquas defeudendi. San- quas contra Ecclesiam Dei, et nos ipsos fervenlis
cimus prselerea, ut si episcopi leriio cum humili- perseculionis procella commovit, niagnum nobis
tate, el devolione, sicut convenil, rcquisiti, substi- est prsestitum, Deo providente, remediuro, cum
tutos abbales benedicere forte renuerint, eisdem universitatis veslriB ferventissima charilas , nec
abbaiibus Iiceat novilios proprios benedicere, et pericula timuit, nec adminicula denegavit, ex his
alia, quae ad illud ofiicium peiiinent, exercere, do- videlicet retributiouis cumulum, ex illis, auctore
nec episcopi ipsi duriliam suam recogitent, et ab- Doraino, patienlise consecttlura triumphos. Memi-
bates benedicendos benedicere non recusent. Sane nimus plane, et cum oinnium gratiaruni actione
si episcopi aliquid ab abbatibus prseier obedientiam recolimus, quam inviolabili firmitate fiuctuanlem
debitara, conira libertatem ordinis, a praedecesso- Petri naviculam fidei veslrae anchora servavit in
ribus nostris, et nobis indultam, expeiierint, li- C turbine, qualiter eliam frequens orationum instan-
berum sit eisdem abbatibus aucloritate apostolica lia, quasi iterum dormientem in eadem navicula
denegare, quod peiitur, ne occasione ista ordo ipse, Salvatorem, ingruente suscitavit tempestate, ita ut
qui hactenus liber exslitit, perpeluac servitutis la- ssepenumero, magniludine stupefacli roiraculi, et
queo vinciatur. Quod si episcopi aliquam propter ipsum glorificemus, quo. mari et fluctibus impe-
Jioc in personas, vel Ecclesias veslras sententiam rante, optata coepit arridere tranquiliitas, et vos
venerabiles habemus, quorum nobis suf-
proniulgaverinl, eamdem sententiam tanquam con- penitus
tra aposlolicse sedis indulla prolatam, irritam fore fragantibus meritis coeleslis creditur placala ma-
sancimus. jestas.
Accedit ad hscc omnia, dileclorum filiorum no-
Decernimus ergo ut nulli omnino hominum liceat slrorum Cisterciensis et Claraevallensis abbatum
lianc paginam nostrae conslitutionis infringere, vel sollicitudo
laudabilis, et devola, qui non humano
ei aliqualenus contraire. Si qua igitur in fulurum1
instinctu, sed superni consilii spirilu provocali, pro
ecclesiastica, saecularisve persona hanc nostrse1
pace universalis Ecclesise Iabores maxiraos et peri-
conslilulionis paginam sciens, contra eam temere! cula subierunt.
Quod tanto nobis, et fratribus no-
venire lentaveiit; secundo, tertiove commonita,1 D slris
gralum est amplius, et acceptum; quanto eo-
nisi praesumptionem suam digna satisfactione cor- rum studium, et laborem universae Dei Ecclesise
rexerit, potestalis, Iionorisque sui dignitate careat; magis confidimus profuturum. Maximeque spera-
reamque se divino judicio existere de perpelrata1 mus., quod pia eorum inslantia, veslris oralionibus
iniquitale cognoscat, et a sacratissimo corpore, et incessanter adjuta, ad ordinis Iionorem, et comnio-
sanguine Dei, et Domini nostri Redemptoris Jesu1 dum, et optalae pacis profeclura sit incrementum.
Christi aliena fiat, alque in extremo examine distri- Debiiores lam multiplici chariiaiis
ctae ultioni subjaceat. Cunctis autem hanc nostram vestrae ergo vobis, pro
! munere, constituti; vos, et sacrum ordinem,
constitulionein servanlibus sit pax Domini nostri1
quem servatis, omni, qua possumus, affectione
Jesu Chrisii, quateuus et hic fructum bonae aclio- ordinis profeclibuset augmen-
nis percipiant, et apud dislrictum judicem praemia1 diligimus,.et ejusdem
aelernsepacis inveniant. Amen, amen, amen. tis, amplissimo sludio promptae sollicitudinis aspi-
ramus, quandoquidem inutililer videremur superni
Ego Alexander caiholicse Ecclcsiac episcopus si- agricolae vicissitudinem gerere, si plantaiionem,
gnavi. quam planlavit dextera ejus, opporlunis cessare-
£go Hubaldus Ostiensis. episc mus imhribus irrigare.
595 ALEXANDRIIII PAP^E 596
Eapropter universitatem vestram per apostolica;i A tio quaedam in civitate vestra dicitur exslilisse
scripta rogamus, monemus, et exhoflamur in Do-- , quse diviriis ct huroanis legibus inimica dignoscitur,
mino : qualenus recolentes, quaJiter haec plantalio3 et tam facientes, quam consentientes in discriracn
sancia, Inec vitis fructifera, hsec denique vinea Do- divinse ultionis adducit, mercatores siquidem, via-
mini Sabaoth, sub primis ordinis palribus pullula-- iores et peregrini hospitio apud aliquem in ipsa
vit, et palmites suos longe-, lateque producens, ad1 civitate recepli si contingat eos ibi aliqua infirmi-
moriifera circumquacjue yenena pellenda, flores5 lalegravari, nee domum egredi, nec lestamentum
protulit, et odores effudil, pervigilj custodia stu- de rebus suis facere, nec sepulturam ubi- volue-
dealis eorum in oranibus inhserere vestigiis, perr rint, si decesserint eligere permiltunlur, cura ex-
quos, cooperante Domino,.in deserlo mundi liujus , tremam obeuntium voluntatem in scpultura et dis-
flos hujuscemodi planlatus est honeslatis : hi, quo- posilione rerura suarum, et leges et canones prae-
niam monastica frugalitalis continentissimi profes- cipiant observari. Sed res eorum partim ctiriae no-
sores, optimnm ponentes in paupertate pr.neipium,, strse, parlim ecelesise,partim hospilibus dispergun-
totius sufficieniise assecuti sunt complemenKim,, tur. Ex eo plurimi suspicantur aliquando contin-
Ecclesiae chari, episcopis, et prselatis accepli, at- gere, ut ita male quandocunque infirmi a suis pro-.
que in conspectu regum et principum fama et roe- " curenlur hospitibus, quod eorum mors per illorum
rito gloriosi. De caelero nos, et totum Ecclesise; cupiditatem et volo videatur, et manibus accersila.
sanctse negoiium vestris devotis orationibus com- Unde bealae memoriaeprsedeeessor noster papa Eu-
mendamus, orantes et ipsi, ul omnipolens Pater, , genius officiisui zelo succensus, ne Romanus pon-
in cujus estis nomine congregaii, ordinaliones, et1 tifex dicerelur admillere, quod argui per eum iu
opefa veslra in beneplacilo suo disponat; et vosi aliis et emeiidari deberel usui paiionem tam pessi-
pariter, ac subdilos fralres ad spiritualia jugiter mam quas diuturDitate lemporis pro consueiudine
incremeiiia piomoveat. Adhuc, quia praedictum inoleverat a Benevenlana civitate removit, et eam
Olarsevallcnsera abbateiri, pro inevilabili necessitatei virihus carere decrevit. Quia vero eodem anteces-
promovendae pacis, ab adventu capiluli duximus sore nostro viam universse carnis ingresso denuo
relineiidum; eum a vobis petimus haberi excusa- consuetudo peslifera ex honiinum cupiditale rc-
tum, sicut et de ipso Cislerciensi,.in patienlia vfes vixit, et radix amaritudinis. in idipsum ex majore
sustinefe rogamus, si forte contigcrit, ut eum pro dissimulalione a.c negligeniia germinayit. Nos de
tania nccessitate, celebrato capitulo, revocemus. communi fratrum nostrorum consilio et assensu,
Datum Benevenln, xiv Kalend. Augusti. ( consueludinem istam non jure aliquo sed cupidilate
f,
DCXXIV. laulum, et diuturnitate subnixam mansura in per-
Ckro, judicibus, ttniversQ popttto Beneventanopra- petuum inhibiiione damnamus, et omni decerni-
cipil, ne uli consuelttdine perganl, qua i mercato- mus effectu carere, lam scpulluram quam disposi-
res, viulores et peregrini hospilio apud aliquem in lionem rerum suarum in libera. ponenles abeuu-
ipsa civilale recepti, si cotil.ingat eos ibi aliqua in- tium voluutale, et tam a cura nostraquama civitate
firmilate gravari, nec domum egredi,nec leslamen- lola oninem noiam tantse avaritiae amoventes;
lum de rebus suis facere, nec sepulluram ttbi vo-
luerinl si decesserint eligere permittantur, sed res Jiabeant ergo de caelero prsedicti hoinines in civi-
eoruin pariim cttria upostolicm, partim eccksia, laie Beneveiiiaua, el tenimeniis ejus ct r.ecedendi
varlim hospilibus dispergantur. >.
quandocunqne voltierint, et locum mutandi, et.elt-
(Beneventi, Jul. 24.) gendi sepujturam, aut tesiandi de rebus suis,.si
[BORGIA, Memoriestoriche di Benevento, 111,157.] remanere ibi slaluerint legilimara polestalem, et in
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, nullo prsedicla usurpatio illis obsistat, quominus
dileclis liliis, clero, judicibus et universo populo de personis et rebus suis possint, quod decreve-
Benevenlano, tam pracscntibus quam futuris, in per- rint ordinare. Sane si quisquam eorum inlcslalus
petuum. I obierit, res ejus sub conscientia rectoris nostri,
D
Sicut in vanum agricola de lerrae ubertate con- archiepiscopi el idoneorura leslium apud aliquam
iidit, cum ante jaclum semen spinis et Iribulis riort prsedictaecivilatis ecclesism deponantur, ut si foite
cxpurgat, ita quidem et pastor Ecclesise inaniter infra annum aliquis apparuerit, qui de jure debeal
praemium officil pastoralis exspectat, si ad rese- ei succedere, cum integritate illi reddanlur, alio-
canda de agro Domini viliorum planlaria non in- qtiin pristina in eis consueludo servctur. Si quis
tendit; cum prseceplum acceperil per prophelam a autem adversum hanc nostram constitutjonem
Domino, ut evelJal el destruat, et disperdat, et venire tentaverit, si clericus fueril, ecclesiaslici
dissipel, e.t aedilicet, ct plantet. Et quidem islud beneficii suspensione mulletur, laicus vero cura
universis Ecclesise praelatis incumbit, a nobis au- reslituiione ablatorum banno duarum librarum ar-
tem et successoribus noslris eo fortius crediiur genli curiae nostrae obnoxius habeatur; atque ut
exigendum quo el ainpliorem ex volunlale Domini duplici contritione tanta conteralur iniquitas, si
potestatcm in biato Pelro percipimus et evideni- qua ecclesiastica saeeularisve persona conlra hujus
liore prseceplo quasi primo loco de salule sequen- noslrse conslitutionis paginam temere venire tcn-
lium conveniraur. Consueludo autcm, imo usurpa- taverit, secundo tertiove coramonita, nisi praesura-
S9~ EPISTOL.dE ET FRiVILEGlA. — AN. 1169. 538
ptionem suam digna satisfaclione correxerit, po- A { linentiis stiis ; curtera suam, quse dicitur Ercule
lestatis honorisque sui dignitate careat, reamque cum eeelesiis, et decimis ad ipsam pertinenlibus,
se, etc. et toto districtu bominum ; plebem Pizeniianae,
Ego Alexander catholicse Ecclesise episc. cum castro, villa, et capiiulo lotius pleljatus, ser-
Ego Hubaldus Ostiensis episc. vis, et ancillis, et capella S, Michaelis, et •decimis
Ego Bernardus Portuensis et Sancise Rufinse praedictse ccclesise pertin. et toto districtu honii-
episc. nuni, turre, et castro Coningo cum domo niuraia,
Ego Hubaldus presb. card. lit. Sanctse Crucis in et sexta parte de^communibus ; tres mansos fn
Jerusalem. eodem loco, cum ecclesia parocbiali, et capella
Ego Joannes presb. card. SS. Joannis et Pauli ipsins castri, et decimis ad ipsam pertinentibus;
lit. Pammacbii. ecclesiam de Podanengo, cum decimis, el perli-
Ego Albertus presb. card. tit. S. Laurentii in nentiis suis ; quatuor mansos in eodem loco cum
Lucina. servis, et ancillis: curtem unam quse dicitur Mons
Ego Boso presb. card. S. Pudenlianae tit. Pa- Tegletus, cumservis et ancillis ; ecclesiam S. Dal-
storis. " maiii cum pertinentiis suis; ecclesiam S. Andrese
Ego Jacinthus diac. card. S. Marisein Cosmedin. de Fontana siantia ; tres mansos, in Abarana, cum
Ego Arditio diac card. S. Theodori.. capella S. Georgii ad plebem Pizenlianse perli-
Ego Cinthius diac card. S. Adriani. nenle; ecclesiam S. Genesii de Gobione, cum
Ego Hugo diac. card. Sancti Eustaehii juxla tem- raanso uno, el decimis, et aliis pertinenliis suis ;
plum Agrippse. decimam S. Martini de eomperguiis; ecclesiam de
Ego Petrus Sanctae Marise in Aquiro diac. card. Malesco, cum decimis, et pertinentiis suis; eccle-
Daium Beneventi per manum Gerardi, sanctse siam de Gorebama, cum decimis et pertinentiis
Romanse Ecclesise nolarii, vni Kal. Augusti, indi- suis; ecclesiam de Cortanseris, cum decimis allo-
ctione secunda, Incarnationis Dominicseanno 1169, diorum, et vallis Azonis, et aiiis pertinentiis suis;
ponlilicatus vero domni Alexandri papse III anno ecelesiam de Sexanlo, cum decimis et pertinentiis
decimo. suis; ecclesiam de Solio, cum decimis et perlinen-
DCXXV. tiis suis; ecclesiam parochialera de Valliculis, cum
Eccksiam Astensem tuendam suscipit, canonicorum- totius villse decimatione excepta decimatione anti-
que possessiones et jura conHrmat. quarum possessionum dominorum; ecclesiam de
(Benevenli, Jul. 25.) (s° Castiglione, cum decimis et pertinentiis suis; eccle-
[UGHELLI , Ilalia sacra, IV, 368.] siam de Cellis, cum illo quod fuit Hugonis, et quid-
VLEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- quid habelis in eadem villa, seu territorio ejus ex
icclis filiis NICOLAO archidiacono, et^ GARDULPHOparte Oberei exslirpantis vineas; decimas quoque
praeposito Astensis ecclesiae, eorumque fralribus, totius civitatis, et villarum ei adjacenlium ; ^vailis
tam praesentibus quam canonice subslituendis in Tertise, montis Bonini, Arpegiani, vallis Latronis,
perpetuum. excepiis iis quae aliis ecciesiis sunt concessa; tres
Officii nostri nos admonet, et invilat auctoritas, mansos iu Yiniaco, cum pascuis, herbis, cultis et
pro Ecclesiarum slatu satagere, et earum quieti et incultis, aquaticis, ripaticis et loto districlu ipsorum
tranquillilati salubriter, auxilianle Domino, provi- hominum; tres mansos in villa cum ecclesiis et
dere. Eapropter, dilecti Domino filii, vestris justis perlinenliis suis; duas partes majores castri de
postulaiionibus elementer annuimus, et praedeces- Corseone, quae quondam fuere Bonefacii de Corla-
soris nostri felicis memoriae Adriani papse vestigiis nenseris, et rnedietatem alleram ipsius pariis, quse
inhserentes praefatam ecclesiam, in qua divino fuit Carbonis, cum capella, et tolo dislriclu homi-
mancipati estis obsequio, sub B. Petri et nostra num; quatuor mansos in eodem loco, cum parte,
prolectione suscipimus et praesentis scripli privi-, n quae fuit Gualfredi de Galandria : et quidquid ha-
legio commuuimus, statuentes ut quascunque pos- betis in Anteriso, in Stoderda, in Lorello, et in
sessiones, qusecunque bona, eadem ecclesia im- Magleolo, cum aquaticis, et ripalicis et toto distri-
praesentiarum juste et canonice possidet, aut in ctu hominum in Vallefenaria, in Vallepeto, in Su-
futurum concessione ponlilicum, largilione regum, berico, et in Curaldia, et Montoso, et omnia quae
vel priucipum, oblatione fidelium, seu aliis justis jusle habetis, in cultis, et in incultis, in herbis,
modis, praestante Domino, polerit adipisci, firma pratis, silvis, nemoribus, in terra, vinea Vallebella,
Tobis vestrisve successoribus, et illibata perma- orislamajore,Chrispizen,elinEcclopIeno, etomnia
neaiu. In quibus hsec propriis duximus exprimenda quse habetis ultra Tanarum in monte Prevello , iii
vocabulis : Lauretto, Saxo Canulro, Calocio, Aglano, Mecedo,
Curtem, quae dicitur Quartum cum castro, villa, Corticeilis, Spalvarise, et in Rocheia de Flexo;
et toto dominicatu, pralis, lierbis, silvis, nemori- quidquid habetis in testamento Ung ri, et uxoris
bus, pascuis, et aqualicis, et ripariis usque in Ta- ejus Genevae in valie Cimina, monte Morino, P.v
nagrum : et toto districtu ipsius villae; ecclesiam d erno, et Predalia, et ecclesiam S, Adriani cuui
S. Pelri sitam in eodem loco, cura decimis et per- perlineiiliis suis
599 ALEXANDRI III PAP^E 600
Prseterea omnes rationabiles et antiquas con- A subire patibulum non despexit, reslat nunc tit tt
suetudines Ecclesise vestrse, et quse in obsequiis da- qui vixit jant non sibi vivat, sed ei qui pro nobis
functorum , et missarum celebralionibus, atque di- morluus esl et resurrexit (II Cor. v), qui tradidit
visionibus oblationum, • tam infra civitatem quam semelipsumpro nobis, et hosliam Deoin edqrem sua-
extra per totum episcopalum, hactenus habuisse vitatis (Epltes. v). Saepe ac multum laboralum esta
noscimini; processiones quoque certis temporibus fidelibus Christianis pro illius terrae defensione, et
insiilutas, cum suis receptibus, vobis, veslrisque multa effusione sanguinis per divinae graliae favo-
successoribus confirmamus. Decernimus ergo, etc, rem obtentum, ut cultus ibi Christianae fidei po-
salva aposlolicae sedis auctorilate et episcopi veslri tuerit conservari. Imo et cum olim in potestatem
canonica justitia. Si qua igitur in fulurunr, etc Saracenorum ex peccato populi devenisset, exsur-
Ego Alexander calholicae ecclesiae episcopus. gentes sursura viri virlulis, denuo terram ad fidem
) Ego Ubaldus Ostiensis episc Christi, exstinctis aut fugatis gentibus, revocarunt,
Ego Bernardus Portuen. et S. Rulinse episc et ereclo ibi fidei vexillo, sepulcrum Domini popu-
Ego Albertus presb. card. tit. S. Laurentii in lorum accessu celebre reddiderunt. Nunc autem
Lticina f, quia et populi numero diniinuta, et frequeniibus
Ego Bozo presb. cardin. S. Pudentianse tit. Pa- allrita laboribus, et variis beilorum eventibus con-
sloris. fecta videtur, ut si uon ei charitas fralerna subver
Ego Ubaldus presb. card. titul. S. Crucis in Hie- nerit, extrema sibi limeat pericula imminere, con-
rusalem. suetum de occidentali plaga suffragium rursura ex-
Ego Joannes S, Joannis et Pauli presb. card. lit. poscit, et vos, admonentibus nobis, tanquam Deo-
S. Pammachii. exhortante per nos, per venerahiles fralres nostros
Ego Jacintus diac. card. S. Mariae in Cosmedin. Tyrensem archiepiscopum, Paneadensem episco-
Ego Arditio diac. card. S. Theodori. pum, et dilecios filios G. prseceptorem Hospilalis,
Ego Cynthius diac. card. S. Adriani. et nobilein virum A. de Landast. deferendo sibi
Ego Hugo diac card. S. Eustacbii. suffragio suppiiciter interpellat, tanlum sibifructum
Ego Petrus diac card. S.Marise in Aquiro. sperans de prsesenti ope futurum, quantum per
Dalum Beneventi per manum S. R. E. nolarii, quemcunque Iaborem liominum non credit se ulte-
vin Kal. August. indict. n, incarnalionis Dominieae rius recepiurum. Sed et extrema sibi pericula pro-
aimo 1169, ponlificaius vero Alexandri papae 111 spicit imminere, si fraternae charilalis auxilium
auno x. r aut subtractum ei fueril autdilatum. In januis qui-
dem esse videtur, unde aut inimici sui tantum ro-
DCXXVI. bur accipient, quod ejus incursum sustinere non
Adproceres, mililes el universos Chrisli fideles.—Pro poterit, aut Chrislianorum virtus laliter roborabi-
Eccksia Jerosolymarum el pro defensione terrm
illius. lur, quod securus quisque sub arbore sua quiescet,
(Beneveiiti, Jul. 29,, et veslra posteritas ab illorum subveiitione poterit
quiela manere. Tanti ergo bujus periculi timore
[MARTEN.,Ampl. Colkcl., II, 747.]
deterriti, lantseinde'utilitatis intuitu provocati, uni-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- versitatem vestram monemus et exhortamur in Do-
leclis filiisproceribus, mililibus et universis Chri- mino, aique in reraissionem vobis injunginius pec-
sti fidelibus ad quos lilterae istae pervenerint, salu- catorum, quatenus pro illius amore qui nascendo,
tem et apostolicam benediciioneni. moriendo et resurgendo, universorum salulem in
Inler omnia quae in cursu rerum labentium ad terra illa voluil operari, ad subvenlionem ejus vi-
exercilium cbarilatis sapientia divina disposuit, non riiiler accingamini, et qui expediti sunt in personis,
facile quidquam nobis occurrit, in quo et gloriosius alii vero in facultalibus suis, remolo tardilalis ob-
ad virlutem, et fructuosius ad mercedeiti possit D slaculo, pro salute fratrum nostrorum ita vos ex-
cliaritas exerceri, qtiam si neeessilas orientalis Ec- ponere satagatis, ul quod ad gloriam Christiani «o-
clesiaeet fidelitim Christianorum subleveiur auxiiio, ininis multo sanguine patrum vestrorum noscitur
et taliter a paganorum rauniaiur incursu, ut ctcul- acquisitum, per laborera et iudustriam vestram
tusibidivini nominis non deliciat, et fralernitatis conservari valeat et muniri.
* virtus Jaudabiliter enitescat. Cum enim in solo su- Nos autera sollieitudiiieni vestram favore ap.osto-
*
pernae boniialis nutu consistat et labores auferre lico prosequentes, illis qui pro divinitatis amore
fidelium et barbarorum reprimere ferilatem, dissi- laborem liujus profeclionis assumefe, et quantum
mulat interdum clamorera exaudire gementium, in se fuerit implere sluduerint, de induitac nobis a
' et fraires in fralrura oculis
permitiit affligi ut vi- Domino auctoritaiis officio, illam remissionem im-
deat si aliquis sit inlelligens aut requirens Deum posilae pcenitenliaj per sacerdolale ministerium fa-
(Psal. xm), et si forma divinse pietatisin alicujus cimus, quam felicis memorise Urbanus et Eugenius
animo inveniatur impressa. Si enim Creaior homi palres et antecessores nostri temporibus suis sta-
iium et angelorura inclinavit coclos suos et descen- tuisse noscuntur, ut videlicet qui ad defensioneni
dit (Psal. xvn), ct pro saluic inutilis servi crucis terrac idoneus, el-ad boG obsequium expcditus. su-
•
cor EPJSTOLJE ET PRIVILEGIA. — AN. nca, (02
scepta poenitenlia biennio ibi ad defensionem terrae A videtur et salutis potum hausisse. Sane nimc, sicut
permanserit, et sudorero certaminis ad praeceptum dicitur, in tanlae conslitula estnecessitalis arliculo,
regis et majorum lerrae pro amorc Christi portave- ut ipsa imminentes angustias tacere non possit, et
rit, remissionem injunctae poeniieiiiise se laetetur nos cum universa occideniali Ecclesia de subven-
adepium, et cum conlrilione cordis et salisfaclione lione illius attenlius oporteat cogitare. Prsesto qui-
oris profeclioneni islam satisfaclionis loco ad suo- dem esse videtur unde vel inimici crucis Clnisti
rum hanc indulgentiam peccatorum, nisi forle ra- lantum robur accipienl, quod orienlalis Ecclesia
pinse vel furti, vel perceptae usurae reos esse consti- eorum iropetum non poterit sustinere, aut nostri
lerit, in quibus, si facultas adfuerit, non purgalur per divinum.favorem et auxilium fratrum suorum
peccalum, nisi restiluatur ablalum. Si vero facultas ita proficient, quod ab eomm impeiu securi quie-
reddendi deruerit, praedicta salisfaclio ad istorum scenl, et occidentali Ecclesise de subVentione illo-
quoque remissionem sufficial peccatorum. Qui vero rum omnis anxielas el solliciiudo tollelur. Nunc
per annum in hoc labore permanserit, exoneratum igitur quia venerabiles fratres noslri F. Tyrensis
se de medielate salisfactionis impositae auctoritate archiepiscopus, et episcopus Belmensis, praeceplor
aposlolica recognoscat. Ad hoc ne pium desiderium R Hospilalis, et nobilis vir A. de Landast, pro expo-
aticujus perturbatio pravorum exterreat, nos fami- nenda illius terrae necessitale, occidenlalis Ecclesise
lias, possessiones eorum sub beali Pclri proleciione praesidiopostulando millunlur; fraiernilatem tuam
suscepimus, et in defensione nostra et praelatorum scriptis apostolicis exhorlamur, et commissa nobis
Ecclesiae siatuimus permanere, aucloritate aposio- a Deo auctorilale injungimus, ut vice nostra prae-
lica decernenles, ut de omnibus quae illi qui cru- diclis fratribus diligenter assistas, et apud cbarissi-
cem acceperunt, quiete possederint, nulla post su- mum in Christo filium nostrum Ludovicuni illu-
seeptam crucem quaestio moveatur, donec ipsi re- strem Francorum rcgem suggestione tua efficias.ut
dierint, vel de eorum obitu certissime cognoscalur. personis regni ecclesiasticis et mundanis convocatis
Quicunque vero aere alieno premuntur, et tam san- in unum, de illius terrse subvenlione disponat, ea
clum iter puro corde incoeperint, de praeterito usu- quidem discretione adhibita, ut qui ad hoc idouei
ras non solvant. Liceat aulem eis terras seu caete- visi fuerint in personis, alii vero in facuJtatibus
ras possessiones suas, postquam commoniti pro- suis, erga fratres suos charitatis debitum exse-
pinqui sive domini ad quorum fcodum pertinet, quantur, et ante ad subsidium praestandum aceele-
pecuniam ipsis mutuave aut noluerint, aut non po- rent, quam contra eos Turcorum manus ex alienis
tuerint, ecclesiis vel personis ecclesiaslicis aut aliis C opibus invalescat. Tu ipse quoque person&s pro-
fidelibus libere et sine ulla reclaraatione impigno- vincisc tuaein unum studeas convocare, atque cum
rare. Praeterea omnibus sepulcrum Dominicum pro eis quod ad Jionorera Dei et salulem iliius terrae
inslanli necessitate visitare volentibus, tam in iti- perlineat, deliberes ac disponas. Porro nos auclo-
nere niorie praeoccupatis, quam usque illuc perve- ritatem nostram in facto isto experientiae tuae alio-
iiieulibus, laborem ilineris ad posnilentiam, obe- rumque archiepiscoporum regni commitiimus, ut
dientiam et remissionem omnium peccatorum iu- v.os ad tuilionem et securitalera proficiscentium, et
jungimus, ut posthujus cerlaminis ergastulavitam pcenitentiuin indulgentiamjuxta tenoreui lilterarum,
aeternam consequi mereantur. quas propter hoc dirigimus, procedatis et recipialis
Daia Benevenli, quarto Kalendas Augusti. familias et facultates eorum sub proteclioiie Eccle-
DCXXVII. siae, qui laborem hujus itineris pro amore Dei et
Ad Henricum Remensemarchiepiscopum.—Item prc subvenlione terrae duxerint assumendum. Sed el si
orienUiliEcclesia. quid ad eorum tuilionem adjiciendum fore videris,
Jui. quod Ecclesiaeprastare conveniat, vice nostra per-
(Beneventi, 29.)
_ agite, ac pariter sacerdotalem zelum ad exsecutio-
[Ibid., col. 750.] nem pii operis exercete, ut ministerium vestrum'
ALEXANDER episcopus, servus servorura Dei, ve- honorificetur in omnibus, et orientalis Ecclesia con-
nerabili fratri HENRICO Remensium archiepiscopo, suetum de regno vestro suffragium,Deo inspirante.
salutem et aposlolicam benediclionem. reporlet.
Cum gemitus de quacunque tribulatione claman- Data Beneventi, quarto Kalendas Augusti.
tiurii ad aures debeant Ecclcsiae pervenire, dolore;
DCXXVIII.
orientalis Ecclesiaetanlo attentius audire nos con-
venit, tantoque illi attentius condolere, quanlo am- Parlltenonem SS. Fabiani et Damiani tuendum sus-
pliorem et majorem compassionem de divinse con- cipil et ejus possessionesacjura confirmat, peten-
tibus Galdino archiepiscopo Mediolanensi, et Al-
solalionis uberibus ad nos legimus emanasse. Qui; berlo episcopoLaudensi.
etenim locum illum el in veleri el in novo populc
divinitus videmus eleclum, undc quasi de corde pei (Beneventi, Jul. 31.)
universum corpus vena vitaedecurreret, non abs r< [UGHELLI, Italia sacxa, IV, 672.]
de universis partibus ad auxilium illius terrae con- AIEXANDER episcopigs, servus servorum Dei, di-
currifur, sed quia universilas hominum cibum vita lectae in Chrislo fiiisoTAICIabbaCssaemor.asterii S»
603 ALEXANDRIIII PAPJE m
Fabiani deFarinate, ac Sancti Damiani de Donaria, A i liberam esse censemus, ut eorum devotioni, et ex-
cjusque sororibus, taiii p^sesentibus quam futuris, tremse voluntati, qui se in praefalis Jocis sepelire
regulariter subsfituendis in perpetuum. deliberaverinl, nisi forte excommunicati, vel inter-
Ad hoc universalium ecclcsiarum cura nobis a dicti sint nullus obsislat, salva lainen.justilia illa-
provisore omnium bonoruin Deo concessa est, qua- rum ecclesiarum, a quibus mortuoruin corpora as-
leuus religiosas personas diligamus, et beneplacen- sumupiur. Porro novalium veslrorum quae propriis
tes Deo fainulatui studeamus modis omnibus pro- manibus, aut suinptibus colitis, sive de nutrinientis
pagare : ncc enira Deo gratus famulatus aliquando veslrorum animalium decimas ab aliquibus exigi
impendilur, nisi ex charilalis radice procedens a omnino prohibemus communi vila viventibus. sieut
puritate religionis fuerit conservatus. Idcirco dile- beatus Gregorius ait jam de faeiendis porlionibus,
cta in Christo filia Thaisabbaliss. petitioni tuse per vel exhibenda hospilalitate nihil nobis loquendum
venerabiles fratres noslros G. archiepiscopura Me- esl, cum omne quod superest in causis piis, ac re-
diolanensem apostolicse sedis Iegatum, et Albeiium ligiosis erogandum est. Si qua igitur in futu-
Laudensem episcopum clementer annuimus, et rum, ete.
beator. Fabiani et Damiani ecclesias, quibtis Deo Ego Alexander catholicse Ecclesiaeepiscopus
auctore praesides, ad exemplar praedecessorum no- "' Ego HubaJdus Ostiensis episc
strorum saneise raemoriae Paschaiis, Calixti et In- Ego Bernardus Porluensis episc.
nocenlii Roroanorum pontificum sub apostolicae se- Ego Ubaldus presb. card. tit. S. Crucis <n Jeru-
dis tuiela excipimus, et eas ab omniiim mortaliura salem. ,
deinceps gravamine liberas perroanere decernimus, Ego Albertus presb. card. tit. S. Laurentii in Lu-
quarum unam ecciesiam videlicel Beati Fabiani de cina.
Farinate Bergomenses comites Lanlelmus, Guillel- Ego Bozo presb. card. S. Pudenlianae tit. Pasto-
mus, Ardilius, Rogerius, Albicus, Arduinus, Osber- ris.
tus, qui videlicel eam in fundo suo eonslruxerunt Ego Petrus presb. card. S. Laureniii in Da-
sub annuc censu duodecim denariorum Mediolanen- maso.
sis moneiae beaio Fetro, et ejus Romanae Ecclesiae
Ego Jacintus diac. card. S. Marise in Cosme -
obtulerunl. Aliam vero Ecclesiam Beati Damiani de din.
Donaria sub consiinili censu finnantes. Per prae-
Ego Ardilio diac. card. S. Theodori.
sentis igitur privrlegii paginara apostolica auclori-
Ego Cinlhius diac card. S. Adriani.
taie slatuimus, ut quaecunque bona, quascunque ,
Q Ego Hugo diac. card. S. Eustachii juxta teinplism
possessiones eidem Ecclesiae, aut ex prsedictorum Agrippae.
comilum, aut ex quorumlibet fidelium largitione Ego Petrus diac card. S. Mariaein Aquiro.
possident, sive in fulurum, largienleDeo, juste atque Datum Beneventi per manum Gerardi, sanclae Ro-
canonice poterunt adipisci, finna vobis, et liis quae manae Ecclesiae notarii n, Kal. Augusti, indict. n,
post vos successerint, iilibala permanere, nec dice- Incarnationis Dominicae anno 1169, ponlilicatus
cesano episcopo facullas sit ecclesias ipsas et per- vero domni Alexandri
papse III anno decimo.
sonas in ejus domibus servientes gravare, aul ali-
DCXXIX.
quid in illis polestale judiciaria exercere prseler lo-
corum consecrationes, sanclimonialium benedielio- Donationem faclam a Gerardo episcopo Palavino
abbatissa et monaslerio S. Zackarim Venetiarum,
nes,' et cJericorum, qui in eis conslituti fuerint, or- de decimis bonorum in Monte Silice, confirmat.
diuationes, si tamen episcopus catholicus fuerit et
(Benevenii, Aug. 16.)
graiiam atque coinmunionem apostolieae sedis ha-
buerit, etsi gratis, ac sine aliqua pravitate voluerit. [CORNELII, Ecclesim Venetm, XI. 379.1
sacramenta eadera minislrare, alioquin a quovis: ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
maluerilis caiholico ea suscipietis episcopo. D lectae in Christo filiseG. abbatissse el sororibus mo-
Nulli ergo oinnino bominura liceat prsefalas ec- nasterii S. Zacliarise de, Yenetia, salutem et apo-
clesias perturbare. aut earum possessiones auferre, slolicam benedictionem.
vel ablaias retinerc, minuere, vel lemerariis vexa- Juslis petentium desideriis facilem nos convenit.
tionibus faligare, sed omnia integra conserventur impertiri consensum ut vota quae a ralionis tramite-
sanclimonialium in praelibatis ecclesiis Deo servien-. non discordant, effectu sint prosequente complenda..
tium profufura salva sedis aposiolicae aucloriiatc Eapropter, dilectae in Domino filiae, vestris justis.
Obeunte vero te nunc eorumdem locorum abbalissa, , postulalionibus grato concurrentes asscnsu. deci-.
vel earum qualibet, qusc libi successerit, nulla ibii iriaro, quam habelis in Monte-Cilice a vener. fratre-
qualibet subreplionis astuiia, seu violentia praepo- nostro Girardo Paduano episcopo rationabiliter vo-
naiur, nisi quam sorores communi consensu, vell bis concessam et scripti sui muniniine roboralam,
sororum pars consilii sanioris secundum Dei limo- vobis et monasterio vestro auctoritate apostolica
rera, et beali Benedicli Regulam elegerint, a Ro- confirmamus, et prsesenlis scripti patrocimp com-
mano pontifice, vel cui ipse commiserit, conse- raunimus. Decernimus ergo, ut nulli omnino. ho-
craridam. Sepulturam quoque eorumdem locorumi miiium liceal hanc paginam nostrac confirmaiionis.
Ci>5 EPISTOL^E ET PRiYILEGIA. — AN. 1169. 606
infringere vcl ei aliquatenus conlraire. Si quis au- A Ego Alexander calholicse Ecclcsiae episcopus.
tem hoc attentare, prsesumpserit, indignalionem Ego Ubaldus presb. card. tit. S. Crucis.
omnipotenlis Dei el beatorum Petri et Pauli apo- Ego Joannes presb. card. Sanclorum Joannis et
sloloruai ejus se uoverit incursurum. Pauli tit. Pammachii.
Dalum Bcneventi, xvu Kalend. Septembris. EgoHildebtandus presb. card. basilicseXII Apos-
DCXXX. lolorum.
Privitegium pro Ecctesia Bononiensi. Ego Albertus presb. card. lit. S. Laurentii in
(Bcnevenli.) Lucina.
[SAVIOLI, Annat. Bologn., li, n, 22.] Ego Guillelmus presb. card. lit. S. Petri ad
ALEXANDER episcopus, servus servorum Des, ve- Vincula.
nerabili frairi JOANNI Bonon. episcopo ejusque suc- Ego Joannes presb. card. S. Pudentianse tit. Pa-
cessonbus canonice substituendis in perpeluum. storis.
Sacrosancla Romana Ecclesia Bonon. Ecclesiam Ego Petrus presb. card. lit. S. Laurenlii in Da-
speciaii semper praeiogativa dilexit et eam inter maso.
alias sluduit propensius honorare. lnde est quod B Ego Joannes presb. card. S. Marci.
nos, qui licet minus sufficientes in ejusdem sumus Ego Theodinus presb. card. S. Yiialis tit. Ve-
Ecclesiae specula collocati praefatam Bonon. Eccle- stinsc.
siam consiicla benignilale diligamus et luis justis Ego Bemardus Porttiensis et S. Rtiffinaeepisc
pnUuiationibus, venerabilis frater Joannes episcope, Ego Hyaciiithus diac card. S. Marisein Cosme-
din.
gialtim cupinuis impertiri assensum. Quocirca,
frater episcope, personara tuam et commissam tibi Ego Arditio diac card.- S. Theodori.
Ecclesiam plenis charitalis brachiis amplectentes, Ego Cinthius diac card. S. Adriani.
cmniaque lam in civitatequam in comitaiu Bonon., Ego Manfredus diac. card. S. Georgii ad Veluiu
tam majora quam minora, ut massam primarii et Aureutn.
alias roassas el fundos in eodem comitatu praeler Ego Hugo diac card. S. Eustachii juxla tem-
J:sec quod te patrimonio nobilis mulieris comitissse plum Agrippse.
Matliildis- in eodem comitatu habemus si quid est et Ego Petrus card. S. Mariae.
banno in Datum Verulan. per roanum Gratiani, sanctse
excoplo quod civitate Bononise ex parte
Romaiii pontilicis, prout hactenus el deincepsjudi- Romanae Ecclesiae subiliaconi et notarii, xiv Kal.
indict. m, Incarnat. Dominicae anno 1169,
cetur, sicut piac recordationis Anastasius papaprse- (u Maii,
decessor noster bonse memoriaeGerardo quondam pontificatus doroni Alexandri papae III anno tertio.
Bonon. episcopo anlecessori tuo receptis ab eo cen- DCXXXl.
iimi libris assoniat. Qnas pro utilitatibus Ecclesiae Guatm episcopo Rergomati ecclesiam S. Maria de
Romanae expendit in emphiteusim sibi suisque Turre in Suere, et ecclesiam Sancli Juliuni de
successoribus de communi fralrum suorum consi- Sovisio mvr Abduam concedit.
lio concessisse atque locasse dignoscitur. Nos tilii (Beneventi,Nov. 4.)
tuisque successoribus el per vos Bonon. ecclesiseti- [LCPI, Cod. diplom. Bergom., II, 1257.]
tulo locaiionis in emphiteusim perpetuam conce- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
dimiis atque iocamus et locationem ipsam prsesentis nerabili frairi GUAL^;Pergamensi episcopo, ejus-
scripti pagina communinius. Pro ipsa vero loca- que successoribus canonice substituendis in per-
iione lu tuique successores nobis nostrisque suc- peluum.
cessoribusduas libras puri argenti annis singulis in Cum ad noslram praesenliam devotionis intuilu
.niense Junio debetis exsolvere. Porro quemadmo- accessisses, ut nos scilicet et matrem tuam sacro-
dum nunc inslitutura est prsesenli paginae duximus sanctam Ecclesiam Romanam visitares, nobis et
adiieclendum ut tibi vcl alicui tuorum successorum 1" frairibus nostris diligenter exposuisti quod com-
liullalenus liceat hanc locationem alicui ecclesise vel missus libi episcopalus nimis arctus existeret.
personae vendere, vel alienare, nisi nobis nostrisque Quare a nobis instantius exposlulasli quod de ec-
successoribus. Nos vei'o et nostri successores prse- clesiis illis quse in episcopalu jam dicto ad Roma-
'falam locationera ab, oroni hominelibi tuisque sue- nam solummodo Ecclesiain spectant tibi concedere
cessoribus defendcre cogimus. Quod si aliqua par- deberemus unde necessitatem tuam posses in ali-
tium quod suum erit quemadmodum supra scriplum quo relevare. Quocirca nos illius sincerissimae de-
est adimplere neglexerit, centum libras auri puri votionis affectum quem circa jam dictam Roina-
alteri sub nomine pene exsolvet et eodem localio nam Ecclesiam multipliciler exhibuisse cognosceris
indissolubiliter permanebit, Nulli ergo hominum diligentius alleiidenies, considerantes eliam quan-
fas sit hanc noslrae locationis paginam lemerario lum pro nostris et ejusdem Ecclesise negotiis pro-
ausu lnfringere, seu ipsi raodis quibuslibet con- movendis laborem subieris et quem eliain fru-
traire. Si quis autem boc attenlare prsesumpserit clum omnipotens et misericors Doroinus labori tuo
indignalionem omnipotentis Dei ct beatorum Pelri contulerit, ecclesiam Sanctse Mariaein Turre quae
el PauJi aposlolorum cjus se noveril incursurum. est super villam de Stiere et ecclesiam Sancli Ju-
607 ALEXANDRI III PAPiE 608
liani de Sovisio quse supra Aduam consistit, tibi jA Christo liliinostri Waldemari illustris Danorum
regis
et praedietaeecclesiae luae, necnon et successoribus etplurium aliorum nianifestecomper.imusquod quae-
tnis de communi consilio fratrum nostrorum ad dam insula, Ro nomine, dicla juxta regnum suum po-
regendas et disponendas apostolica auctorilate sila, lanlae idololatrise ac superstilioni a primitivis
et te exinde per annulum aureum investivi- catholicsefideifuisset temporibusdedilautcircumja-
mus ita quideni quod tu et successores tui censum centem regionem sibi efficeret censualem, et eidem
inde nobis nostrisque siiecessoribus scilicet pro regno el universis Christianis circumpositis damna
unaquaque duodecim denarios veleris Mediolanen- mulla et crebra pericula incessanter inferret. Quod
sis monetse annis singulis persolvetis. Glerici vero idem rex ccelesli flamiue inspiralus, et armis Chri-
earumdem ecclesiarum tibi et successoribus' luis sti munilus, scuto fidei armatus, considerans, di-
tanquara nobis ipsis et velut ipso episcopo reve- vino munere protectus, eam bracliio foiii et ex-
reniiam et obedienliam exhibebunt ct jure paro- tento, duritiam hominum illius insulse expugnatur,
chiaii plenius respondebunt. et exprobratiorem immaniiatem illorum ad fidem
Decernimusergo ut nulli omnino hominum li- et Iegem Christi tam potenter ac vaiide magnani-
ceal praefatam concessionem temere peiiurba- miter revocavit, et suae quoque subjecit domina^-
re, etc 1B tioni. Sane quoniara potentes ac populus terrac an-
Ego Alexander catholicaeEcclesise episc. gustam insulam babent, ita quod non possunt pro-
Ego Hubaldus Osliensis episc. prium episcopum et pastorem babere, rexeorum
Ego Ubaldus presb. card. tit. S. Crucis in Jeru- precibus et supplicatione deviclus, necessitale in-
salem. specta, nos saiis suppliciter et affectuose rogavit,
Ego Alberlus presbyter. card. lil. Sancti Lau- ut libi curam et admiiiistrationem illius insulsecom-
rentii in Lucina. milleremus, quanlum ad spirilualia. Nos igitui pe-
Ego Guillel. presb. card. tituli Sancti Petri ad titionibus ejusdem regis in quibus cum Deo et ju-
Vincula. stitia possumus animo benigniori fovere volentes,
Ego Bozo prcsb. card. Sanctse Pudentianse lituli et te sicut venerabilem fralrem et firmam colum-
Pasloris. nam Ecclesise graliae et honore praevenire optanies,
Ego Pelrus presb. card. tit. Sancti Laurentii in interventu quoque venerabilium frairum nostrorum
Damaso. E. Luiidensis archiepiscopi apostolicse sedis legali
Ego Hyacintlius diacon. cardin. Sanctse Mariaein et episcoporum et principura regni et instantia ve-
Cosmedin. .„ nerahilis fratris nostri Upsalensis archiepiscopi et
Ego Ardicio diac card. S. Theodori. dilectorum filiorum nostrorum Brianensis abbatis,
Ego Cinthius diac ourd. Sancti Adriani. Joannis magistri nuntii ejusdem regis ct maglslri
Ego Manfredus diac card. S. Georgii ad Yeium Galteri clerici tui nihilominus inclinati, libi et suc-
Aureum. cessoribus luis magislerium et praelationemejus-
Ego Hugo diac card. Sancli Euslachii juxta lem- dem insulae in spiriiualibus indulgemus in perpe-
plum Agrippae. tuum absque prsejudicio justitiae aliarum ccclesia-
Ego Petrus diaconus cardinalis Sanctae Mariseiu rum si quam in ipsa habent. Eis ergo quoniam sunt
Aquiro. rudcs in fide et adhuc legis noslrse ignari, verbum
Datum Beneventi, per manum Gerardi sanclaeRo- salutis annunties et viain verilatis demonslres,
manse Ecclcsiae notarii, n Non. Novembris, indi- necnon salubribus conditionibus et doctrina Chri-
ctione m, Incarnationis Dominicseanno 1169, pon- siiana informcs.
lificatus vero doitini Alexandri papac III anno un- Datura Beneventi, n Non. Novembris.
decimo. DCXXXHL
Danorum dttcem sanctorutn calalogo
DCXXXH. ~ Canulum '
Absaloni Roschildensi episcopomagisterium el prala- p inferl.
tionem insula Rugim, a Waldemaro regedevictmet (Beneventi, Nov. 8.)
conversce,in perpeluum in spiritualibus indutgel. [TDORKELIS, Diplom. Arna-Magn., I, 27.]
(Benevenli, Nov. 4.) ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
[•HASSELBACH, Cod. Pomeran. diplom., I, 64.] nerabilibus frairibus Lundensi archiepiscopo apo-
' ALEXANDER
episcopus, servus servorum Dei, ve- slolicse sedis legato, episcopis et dileclis filiisabba-
nerabili fralri ABSALONI Roschildensi episcopo, sa- tibus, prioribus et aliarum ecclesiarum pralatis
luiem et apostolicam benediclionera. per Daniam conslilutis, salulem et aposlolicam be-
Cum Christiansc fidei religio divina cooperanle nediclionem.
gralia propagatur, et perfidae gentis contunditur et Ex litteris charissimi in Christo filii noslri W.
frangiiur refrenaturque malilia, lanto inde gau- illuslris Danorum regis, necnon cx scriplis veslris
dium et lscliliam concipimus in animo nostro ma- alcpae ex diligenti narratione venerabilis fratris
jorem, quanlo amplius ex hocdivini cultusnuminis noslri.Upsalensis archiepiscopi et illorum qui se-
augelur,ctuniversalis EccJesiaededie in diemsusci- cum venerunt, acccpimus, qualiter recolendaenie-
pit incremenlum. Ex lilferis siquidem charissimi in morise Kanutus quondam Danorum dux jam dietl
609, EPISTOLiE ET PRIYILEGIA. —AN. 11C9. 610
regis pater adliuc vivens, boneslae et laudabiliss A j ad partes illas direxinms, sicut Patri et pastori
vitae et vir conversationis exstiterit, et quomodo o vestro debitam in omnibus obedientiam el revefen-
etiam post mortem suam juxta sepulcrum ipsiuss liam humiliter exhibeatis, nec eum aut aliiim
fons quidam emicuerit, caecus lumen ceperit, ett quemlibet Ecclesise praclatumcoram laicis accusare,
mullas alias miraculorum virlules circa. eum om- seu ad sseculare judicinm trahere prsesumalis.
nipolens et miseticors Dominus diguatus fueritt Jam dicti siquidem archiepiscopi persona nullius
operari sicut praefatus archiepiscopus et ejus sociii examini praeterquam Romani pontificis.... noscilur
parati erant, si vellemus recipere, sub jurisjurandii subjacere. Quare quod alicui regi seu principi lici-
religione conlirmarc Inde siquidem est, qui noss tum nequaquam existit, vobis non debetis conlra
praedicli regis et nostra super eo canonizando peti- salutem vestram aliquatenus usurpare, cum ex-
tione suscepta, et de misericordia Dei afque bea- inde omnipolentis Dei indignationem possclis non
torura Pelri et Pauli apostolorum ejus meritis prae- immerito plurimum formidare.
suraentes, ipsum de communi fralrum Bostrorumi Daturo Beneventi, vi Idus Novembris.
consilio sanctorum catalogo duximus ascriben-
dum, auctorilate apostolica slaluentes-,ut diem na- DCXXXV.
talis sui septimo Kalendas Julii celebretis, nos>
Privilegium pro eccksia S. Vincentii Bergomate.
enim juxla votum et desiderium vestrum ipsius'
sancti corpus ita glorificandum censuimus et debi- (Beneventi, Nov. 11.)
tis in terra prseconiis honorandum. Sicut omnipo- [UGHELLI, Ilalia sacra, IV, 466.]
tens et misericors Dominus eum per suain gratiami ALEXANDER episcopus, servus servoium Dei, oi-
glorificavit in ccelis, ut videlicet inter sanctos des lectis filiis ADELARDO archidiac., ejusque fralribus,
csetero numeretur, qui hoc ipsum, prout ex lesti- tam prsesenlibus quam fuluris, in matrici Perga-
monio nostro, supradicti quoque archiepiscopi et mensi ecclesia Sancti Yincentiicanonice viventibus,
sociorum ejus, necnon et multorum aliorum nobis salutem el apostolicam benedictionem.
innotuit, signis et virtutibus meruit obtinerc. Quia Quoties iilud a nobis petitOr' quod religioni et
igitur nostrse sinceritatis prudenliam decet eum honeslali convenire dignosciiur , animo nos decet
pia colere devotione et toto studio venerari, quein libenti concedere, etpetentium desideriis congruum
auctoritate apostolica vestra poslulat universiias suffragium imperliri. Eapropler, dilecli in Domino
honorandum, devotionem vestrani per apostolica filii, vestris rationabilibus poslulalioisibus clementer
scripta rogamus, monemus et exhortamur in Do- Q C annuimus, eiB.Yincenlii maiiyris ecclesiam,inqua
niino, quatenus eum ita de cselero congruis slu- divino estis obsequio mancipali, ad exemplar prae-
deatis honoribus praJvenire et obsequio debilo ve- decessoruro nostrorum felicis memoriae Iiinocenlii,
uerari, ut apud bonorum omnium retributoreni Lucii et Adriani Romanorum ponlificum , una cum
mulliplicem possilis per hoc merccdem recipere, vestrae congregalionis collegio,el cura omnibus ad
et ejus meritis atque inlercessionibus apud Altissi- eamdem ecclesiam pertinenlibus sub apostolicae
mum multimodis adjuvari. sedis tulelam proteclionemque suscipimus, el prae-
Dalum Beneventi, sexto ldus Novembr., anno sentis scripli pagina communimus. Slatuimus enini
Domiui 1170. ut quascunque possessiones, quaecunque bona in
DCXXXIV. ecclesiis, villis , oppidis, decimis, oblalionihus, et
Ad universos Upsaknsis Ecclesim parochianos. — nundinarum redditibus, seu aliis rebus eadem
Ut [Stephano] archiepiscopoobediant, ecclesia impraesenliarum juste ei rationabiliterpos-
(Beneventi, Nov. 8.) sidet, aut in fulurum concessione pontilicum ,
[LILJEGREN, Diplomatarium Suecanum, 1, 89.] liberalitaie regum vel principum, oblalione lide-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- lium, seu aliis justis modis, ralionalriiiter, auxi-
leclis filiis universis Upsalensis Ecclesiae paro- D " lianteDomino poteritadipisci, firma vobis veslrisque
chianis, salutemet aposlolicam benediclionem. succssoribus in perpetuum, et illibata perroaneant.
Suggestum est nobis et quorumdam relatione In quibus hsec propriis duximus exprimenda voca-
monslraium quod quidam veslrum diabolica sua- biilis:
sione commoli adversus ecclesiarum praelatos in- Ecclesiaro S. Mariae, quae est in Castello de
surgere consueverint, el diversa eis crimina obji- 'Calcinate , ecclesiam S. Marlini quae esl in ejusdem
cieutes, ipsos superbis laicorum judicio slare, so- loci villa, ecclesiam S. Michaelis de Carpencto
liti sunt coercere; unde cum res niira omnibus < ecclesiam S. Marisede Gorlo, eeclesiam S. Georgii
videretur, si ovis paslorem suum jugularedeberet, ' Spalanico , ecclesiam S. Christinse de Albegno,
de
(
aut in eum sententiam damnationis proferre, uni- ecclesiam S. Cassiani, quse est in civitate Pergami.
versilali vestrse pef apostolica scripla mandamus Decernimus ergo ut quaudiu in canonicse disci-
alque prsecipimus quaienus talia de caeleroin ani- plinse1 observantia permanseritis, iiulli omnino.
marum vestrarum periculum nullatenus atlenletis, hominum 1 liceat eamdem ecclesiam temere pertur-
sed venerabili fratri nostro S. archiepiscopo ve- bare, 1 aut ejus possessiones auferre, vel ablatas
stro, quem nos ob salutem et profectum vestrum irelinere, minuere, vel importunis angariis, seu
611 ALEXANDRIIII PAPJ5 CI2
teiuerariis vexalionibus fatigare; sed oinnia integra A DCXXXVL
conserventur eorum, pro quorum guberrialioneet Ad Waldemamm Danorum regem. —Abbatem fra-
siislenlatione concessa sunt, usibus omnimodis tresque Calvenses commendat.
profuiura. Interdicimus etiam, ut nec episcopo, nec [LANGEBEK , Scriptorcs Rerum DanicarumV, p. 2*3.]
arcliiepiscopo liceat, nec etiam alicui personae fa- ALEXAKDER episcopus, servus servorum Dei, cha-
cultas sit vestrae communilatis bona in proprios rissimo in Chrislo filio WALDEMARO , illustri Dano-
usus defleoiere, sive in beneficiis aliis dare, vel rura regi, salutem et apostolicam benedictionem.
cpiilrascunque aliis modis a prsebenda fratrum , vel Quod divina gratia inspirante, in devolione beali
cotuiuuni ulililate alienare. Locationes vero, seu Petri et nostra consistis, et religiosos viros Iionore
commulationes, aut invesliliones praediorum, ahs- pariler et gratia satagis praevenire, et eis opem et
que communi fratrum , vel sanioris partis consilio favorem intuiiu pietatis impendis, plurimum gau-
nullalenus perpetrentur, nec hujusmodi jus ab demus, et ut in hoc lihi perseveranliae virtuiein
episcopo, vel personis quibuslibet invadatur. Salva concedat, allissimum et ouinipotentem Domitutm
tamen sedis aposlolicae auctoritate, et Pergamen- devola supplicaliorie oramus. Specialiter autem
siuiu catholicorum episcoporum canonica justi- serenilati luae gralias digniores exsolvimus, quod
lia. B religiosos viros etpraeserlim abbalem el fratresmo-
Si quisigilur in posterum archiepiscopus , epi- nasierii de Calve clemenliori oculo respicis, eosque
scopus, imperalor, rex, princeps, dux, marchio, diligere, et illis gralae consolationis subsidium
comes, aut vicecomes, seu quaelibet ecclesiastica conferre pia miseratione diguaris. Ex qua re se-
saecularisve persona, hanc nostrse conslitulionis pa- mentem boni operis quam in eis seminasti, le
giiiain sciens, contra eam temerc venire tentaveril, cum muiliplicalo fruclu recollecturum fore con-
secundo tertiove commonita, nisi realuin suum fidimus, et tibi exindefelicis retributionis prseroium
congrua satisfaclione correxerit,' potestatis hono- provenire non dubiiamus. Unde quia decens est et
risque sui dignilate careat, reamque se divino luae celsitudini noscilur admodum convenire, ut,
judicio exisiere de perpeirata iniquilate cognoscat, qiiauto pius et misericors Dominus te aniplius su-
et a saeratissimo corpore. ac sanguine Dei et Do- bliniavit in terris et in altiori gradu collocavit
mini Redemptoris noslri Jesu Christi aliena fiat, honoris , lajilo attentius operibus debeas attendere
atque in exlremo examine districtae ultioni subja- pielaiis, et ea, quse libi beneplacita sunt eiperfeca
ceat. Cunctis autem eidem ecclesise sua jura ser- ardenti desiderio salagas adimplere, regiam excel-
vantibus sit pax Domini noslri Jesu Chrisli, lentiam rogamus , monemtis et exhoiiamur in
qualenus et hic fructum bonse actionis percipiant, J Domino, quatenus in devotione beali Pelri et
et apud dislriclum judicera prsemia aeiernaepacis noslra, sicul bene ccepisli, lirmiter perseveres, et
inveniant. Amen, amen, amen. honoripariter et exallationi unicematris tuse, sacro-
Ego Alexander calholicae Ecclesiae episcopus sanctae Romanac Ecclesiae devolo corde et pura
subscripsi. mente intendas. Praeterea transiationem monasierii
Ego Hubaldus Ostiensis episc quam de loco ad alium locum praedictus abbas et
Egoliubalduspresb. card. lit. S. Crucisin Jerusa- fralres aucloritate venerabilis fralris nosiri Eskiili
Ieni. Lundensis archiepiscopi et episcoporum lerrae, et
Ego Albertus presb. card. lit. S. Laurentii in Lu- assensu luo fecisse noscunlur, iiecnon et concam-
cina- biuro, quod lecum fecerunt, ratum et firmum
Ego Willelmus presb. card. tit. S. Petri ad habemus, magniludinem luam rogantes, quatenus
Vincula. te memoratis fratribus propitium el benignum ex-
Ego Boso presb. card. S. Pudenlianae lit. Pa- liibeas, et eorum proteclor, auxiliaior et defensor
sloris. existas.
Ego Petrus presb. card. lit. S. Laurentii iu Da- , DCXXXYIL
maso. Ad Briennum de Calveabbatem,
Ego Jacinlus diac card. S. MariaeinCosmediu. (LANGEBEK, ibid., p. 244.)
Ego Ardilio diac card. S. Theodori. ALEXANDER cpiscopus, servus servorum Dei, di-
Ego Cinlhius diac. card. S. Adriani. lectis filiis BRIENNO abbati et fratribus de Calve,
'
Ego Manfredus diac card. S. Goorgii ad Yclum salutem et aposlolicam benediclionem.
Aureum. Proposili el desiderii nostri esl, paci el quieii
Ego Ilugo diac card. S. Euslachii juxta templum religiosorum palerna sollicitudine et diligenti cura
Agrippae. intendere et eorum volis et pelitionibus Jienignum
Ego Petrus diac. card. S. Marisein Aquiro. favorem et graiuilum effecturo prsebere. Perlatum
Datum Beneventi per manura Gerardi S. Romanae est siquidem ad notiliam nostram, quod auctoriiaie
Ecclesiae notarii, 111Id. Novemb., indict. m, Incar. fratris noslri Eskilli Lundensis ar.cbiepiscopi el
Dom. anno 1167, ponlificalus vero domni^Alexandri episcoporura terrae, nec non et.assensu charissiini
papse III aiuio xi. in Christo filii noslri Waldemari illustris Danorum
regis monaslcrium vcslrum de Wcng, ubi erat
613 EPISTOL^E ET PRIVILEGIA. — AN. 1162-1170. GI4
prius, cum possessionibus suis, ad locum qui Calve; A integra jura sua nos oporteat illibata servare. Per-
nominatur, transtulistis, sola villa de Weng in venit quidem ad nos , quod monachi de Boxelee
manu regis relicta, pro terra quam ab eodem rege ecclesiae Sanclse Mariae, in cujus parochia commo-
iu concambium accepistis. Unde [quia] transla- raniur, decimas ex integro.non persolvunt, et eas
tiones et commutationes, quae pro utilitate ecele- secundum canones reddere contradicunt. Quapro-
siarum fiunt, approbare et ratas habere debemus, pter, frater noster, tibi per apostolica scripia mati -
nos translationem ejusdem monasterii vestri, prout '• damus et praecipimus, quod praedictos monaclios
dignura est, approbanles, eam ralam et firmam ut ipsas decimas etiam de illis cultis in quibtis olira
monere sancimus et concambium quod cum prae- domus conslruclse fuerant, piaefatae ecclesise cuin
dicto rege in ipsa translalione monasterii vestri orani integrilale persolvanl, quas priusquam iu
fecisiis, vobis et ecclesiae vestrae auctorilale apo- eadem ecclesia morarentur solebanl peisolvere,
stolica confirmamus, et praesenlis scripti palrocinio sine appellationis obslaculo, noslra atictorilate,
communimus, statuentes ut nulli omnino hominuro omni cum districtione compellas. Sicut enim olim
liceat hauc paginani nostrse confirmationis infrin- de pascuis solvebantur decimae, ita nunc de eisdem
gere, vel ei aliquatenus contraire. Si quis aulera ad frugum fertilitaiem translalis decimas volumus
hoc altentare prsesumpserit, indignationem omni- B absque diminutione persolvi.
potenlis Dei, et beatorum aposlolofum ejtts Petri DCXL.
el Pauii se noverit incursurum.
Ad Tliomam archiepiscopum Cantuariensem. —:De
CIRCA ANNUM 1169. appellationibus ad sedem apostolicam.
[Gilberti Foliot Epist., ed. GILES,II, 62.]
DCXXXVHI. Relatum est auribus nostris quod, si quando
Ad Botiifacium magistrum miliiia Templi de Lom- episcopi suffraganei tui vel archidiaconi provinciae
bardia. tuae super aliquo certo negotio ad audientiam no-
(TIRABOSCUI, Memor. Moden., III, Preuv., p. 54.) stram appellantur, episcopatus ei archidiaconatus
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- suos nostrae et Romanae Ecclesise protectioni sub-
leclis filiis BONIFACIO magistro et fratribus militiae jiciunt, et cum appellantur ad annum, interim te
Terapli de Lombardia , salutem et apostolicam be- de suis vel suorum excessibus subditorum cogno-
liediclionem. scere non permittunt, scilicel omnem luam justi-
Cum inter vos et dilectos filios nostros Guillel- „ tiam evacuant et suspendunt. Yolentes itaque paslo~
itiuffi abbatem etfratres Fraxinorienses super eccle- rali sollicitudine providere, ne appellationis obtenlu
sia Sancti Slephani in suburbio civitatis Regii sila detur audacia gravia committendi, aucloritate apo-
liospitali suis possessionibus controversia stolica tibi duximus indulgendum, quod si praefati
fuisset diulius agitata, eadem conlroversia amica- episcopi et archidiaconi appellaverint ad audien-
bili fuit transactione sopila. Quam ulique trans- tiam nostram, et episcopatus et archidiaconalus
actionem et firmam habentes vobis prse- suos sub apostolica proteclione posuerint,proeorum
scriptam ecclesiam cum hospitali el aliis pertinen- appellatione nullaleuus prsetermitlas, quiu de casi-
liis suis salvo censu. ....... decem solido- bus et excessibus subdiiorum suorum de suis pro-
rum lu abbati et monasterio suo priis excessibus, si qui manifesti sunt et noturii,
et. . . , -. librarurn oleis quas prse- kis duntaxat exceptis super quibus appellatum esf,
dicti cognoscere possis , et super his statuere quod se-
. . . ne dioecesani epi- cundum jusliiiam videris statuendum.
scopi nulli hominum liceat
DCXLI.
hanc paginam ,. _ . Ad R. filium Henrki.
(Fragmenlum.)
[Epist. S. Thomm, ed. GILES,II, 146.]
Dilecto filio R. filio Henrici.
ANNO 1162-1170. Justis petentium desideriis, etc, usque assensu.
Terram de insula Tbanedos quam venerabilis fra-
DCXXXIX. ler noster Thonias Canluariensis archiepiscopus
Thomm archiepiscopo Canluariensi mandat cogat tibi restituit, sicut ipsam cum pertineniiis suis tibi
monachos de Boxelee ul eccksim S. Murim deci- et haeredibus tuis tenendam concessil, devoiioni
mas persolvanl.
(Gilberli Fotiot EpisL, ed. GILES,II, 66.) tuse, etc.
ALEXANDER psipa III, THQMJSCanluariensi archi- DCXLH.
episcopo. 4d Philippum abbatem Prmmonslratensem, elc. —
Commissae nobis a Deo dispensationis officium Pro pace Prmmonstratensis ecclesim.
admoiiet multipliciter et hortalur, ut universis (MARTEN.,Ampl. Colkct., II, 816.)
Chrisli ecclesiis debearaus utiliter providere, alque ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei,
613 - ALEXANDRI III PAP-E 616
P-niLipro^-JPraeinoiistratensij.eteseleris abbatibus }A professione GUberti Herefordensis, pcslmoaum
PraeniOKStratumin Deinorainecongregatis. Londinensis episcopi.
Pervenit adnos quod occasionequorumdam, quaa [Epistola S. Thomm, ed. GILES,II, 19.]
inler vos noviter siatuislis, non paucorum conyerso- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
rura veslrorum auimi sunt turbali, usque adeo ut nerabili fratri THOM^;Cantuariensi archiepiscopo,
plures eorum facilius convertanlur adsseculum, quam salutem et apostolicam benediclionem.
ad recipienda slaluta illa valeant inclinari. Unde quo- Cum in celebralione Turonensis concilii in no-
niam pcnsandura est niajoribus, et cavendum ne stra esses praesenlia constitutus, voluisse te obti-
gregeni Dominicum auctoritale dispergant, quem nere meminimus, ut venerabilis frater Gilbertus
lenilate convenit et charitate servare, uiiiversilati quondam Hereforderisis, nunc veroLondoniensis epi-
veslrae consuliraus et nionemus, quatenus lurba- scopus, professionem, quam praedecessori tuo.no-
lionem ordinis, quanlo poleslis studio, evilantes, inine Herefordensis Eeclesiae fecerat, tibi eliam
universas novilaies,de quibus inter yos aliqua scis- pro Londoniensi Eeclesia, sicut antecessores ejus
sura possit eniergere, in tempus aliud differatis. tuis fecerunt antecessorihus, exhiberet. Nos vero
Continete vos inlra terminos palruni veslrorum, et considerantes professioneni ab eo Cantuariensi Ec-
videte ne, dum vos ad nova et dubia desideratis B ' clesiae nomine Herefordensis exhibilam possesatis,
exlendere, qusecerla tenetis et seusistis ulilia, cum et debere sufficere, prsesertim cum si alleram fa-
plurimo dispendio amittalis. Non negamus et vobis cere cogeretur, videretur idem episcopus violatae
et omnibus qui divinae se subjiciunt servituti, ad professionis argui, et cum non sit consuetudo Ro-
majora semper esse nitendura, et eos cura B. Apo- raaiiae Ecclesise, ut aliquis occasione translatioiiis
stolo posleiiorum oblilos in anteriora se debere suae professionem bis facere compellatur, respou-
indesinenter extendcre (Philipp. m). Sed ei oronia disse libi nps et consuluisse raeminimus, ut prima
lempus habenl. Est lempus loquendi el tempus la- illa, quam Herefordensi in ecclesia prsedecessori
cendi; est leiiipus miltendi lapides et tempus colli- tuo ac ejusdem successoribus feeerat, conlentus
gendi ; cst tenipus seminandi et tempus mcicndi existeres, uec eum supra alia professione gravares.
(Eccle. m). El de facili autera omnis labor amiiti- Quoniaui igitur monitis et consilio nostro bumiliter
tur, si iion temporis opportunitas observalur. Sane iti hac parte obtemperare curasii, praesentium lit •
quauluni in religiosis conveiilibus malum discordiae terarum inscriptione deccrnimus, ul ex hoc nul-
sil viiandum, malumus vos alieno exemplo quam lum praejudicium tibi vel ecclesiae luse debeat im-
experimenio proprio edoceri. Yidelis enim quia, P - posieruni provenire, qno minus illi, qui prKdicto
sicut parvae res crevere concordia, ita maximae per episcopo in ecclesia Londoniensi successerinl, tani
discordiam sunt dilapsae. Melius est autem veuturis tibi quam successoribus tuis professionem tenean-
malis ante tempus occurrere, quam postquam tur consuetam et debitam exhibere.
venerint proquserendis remediis Iaborare, Salomone
dicente : Sapiens viaens malum declinat; parvtdi ANNO 1166-1170.
transeuntes sustinuere dispendia(Prov. xxvn). Yilalc
igitur cx nosiro consilio usque ad pacem Eeclesiae, DCXLIY.
donec pleni.us coabbales vcslri ex omni parte con- Aa universos
suffraganeos Cantuariensis Eccksim.
veniant, omnes quae scissuram possent facere novi- — Thomam Caniuariensem tion solum metropoli-
tales, et parvulos vestros, quos tanquam gallina lico, sed etiam legationisjnre iltis praesse.
pullos suos sub alis chaiitalis cuslodire ac fovere [Ibid., p. 62.]
debelis, paterna pietate servate. Cum aulem pacem Cum non ignoretis venerabilem fralrem nostrum
Ecclesiaesuae reddiderit, etplenius undique abbates Thomam Cantuariensem archiepiscopum vobis noii
vestri convenerint, utilius et firmius lunc poteritis solum metropoliiico, sed etiam legationisjure prae-
quod salubre fuerit stabilire. Nam si quid roboris p| esse, mirabile salis est, quod qnidain vestruin,
constiiulionibus veslris ex vobis forte defuerit, ex sicut audiviraus, asseverare praesumunt quod idem
aposlolicse sedis auctoritate potcrit minislrari. In- archiepiscopus nullam causam de episcopalibus
lerim vero tenete quod ccepistis, et ita veteribus veslris sive metropoleos sive legaiionis jure audire
acfirmatisab apostolica sede stalulis insislere, et debeat, nisi per appellationem perferatur ad ipsum.
sub majoris auslcrilalis obtentu pax ordinis noii Saue licet forle raelropolilico jure non debeat cau-
possit ainplius perlurbari. sain de episcopatibus sttis, nisi ad eum per appel-
lationem deferalur, audire, legalionis lamen ob-
lentu univcrsas causas, quae de ipsis episcopatibus
ANNO1164-1170.
per appellalionem vel p.er querimoniam aliquorum
perveniunt ad audientiam suam, audire potest et
DCXLHL debet, sicut qui in provincia sua vices noslras ge-
Ad Thomam Canluariensem archiepiscopum. — De rere eomprobatur. Mandamus ilaqtje vobis atque
(24*/Philippus ex abbale Bellte-vallisfaclus abba» Prsemoustraiensis, vivere desiit anno 1170.
61? EPISTOLJi Et PRiViLEGlA. — AN. 1168-70. 618
prsecipimus, quaicnus caUsas, quae de vestris epi- A GONIabbati el fratribusmonasterii Longipontis, sa~
scopalibtis ad eumdem arcliiepiscopum perferuntur, Jutem el apostolicam benediclionem.
ejus judicio relinquatis, nec quemlibet cleiicum vel Venerabilis noster Henricus Silvanectensis epi-
Jaicum vestrae jurisdiclionis dclrahere vel impedire scopus,necnon et Ecclesiae suaecanoniciitransmissis
lenletis, quominus catisas suas ad praefalum archi- litteris nobis intimarunt, quod toiam eleemosynam
episcopum si voluerit, possit transferre. quam vobis bonse memoriae Pclrus, Theobaldus el
Amalrieus quondam Silvanecienses episcopi, as-
ANNO 1168-1170. sensu capituli sui et maxime omnes terras, praia,
vineas quas in lerritorio SuessiOnensi, in Ioeo qui
DCXLV. Pratella vocalur, lam diebus eorumdem quam mo-
ludieibus Velitrensibus prmcipil ul t cum aliqua dernis temporibus acquisivisiis,liberaliter concesse-
causa super testamenlis Ecclesiae relielis ad eorum runt, et ea una cum vinagio leirarum et vinearum
fuerit examen deducta, eam non secundum leges, quas ibi possident, sub pensione annua confirma-
sed secundum decretorum statuta tractent, el tribus runt. Praeterea prsediclus episcopus et eanoihci
aul duobus Iegilimis testibus sint conlenii. i ejus vobis in praescripto territorio quidquid eiiiptioiie
(Beneventi, Jan. 1.) " vel eleemosyna acquirere poteritis, conlulerunt, et
[BORGIA, Ist. di Vellelri, p. 240.] sub certa forma scripli sui munimine roborarunt;
DCXLYl. quam siquidem concessionem, sicut in memcrati
Ad Henricum Remensem archiepiscopuin.—Pro Gos- episcopi ct Ecclesise suae scripto aulhentico exinde
leno el 0. mililibus. facto noscilur contineri, vobis etper vos nionasierio
(Beneventi, Jan. 2.) vestro auctorilate aposlolica confirmamus, et prae-
[MARTEN., Ampl. Colkct., II, 771,] senlis scripti patrocinio communimus; staluenles
ALEXANDEU episcopus, servus servorum Dei, ut nulli hominum liceat hanc paginam nostrae con-
HENRICO Remensi archiepiscopo, salutem el aposto- firmationis infringere, vel ei aliqtialenus contraire.
licam benedlctionem. Si quis auteni hoc allentare praesumpseril, indigna-
Ex conquestione Gosleni et 0. roilitum ad audien- lionem omnipoientis Dei ct beatorum Pelri et Pauli
liam nostram noveris pervenisse, quod cum olim apostolormn ejus se noverit incursurum.
Herl. Remensis canonicus a Ric consanguir.eo suo Dalum Beneventi, iv Nonas Januarii.
quosdam reddilus pro triginta libris sub pignore DCXLVIIL
recepisset, eo paclo quod postquam ex eisdem red- C Monasterio Beccensi asserit privikgia aconcessa. Willelmo
dilibus sortem suam prseter expeusas rcciperet, quondam archiepiscopo Roihomagensi
(Beneventi, Jan. 7.)
praescripti redditus deberent ad jus et proprietatem
[LANFRANCI Opp., ed. GILES,I, 552.]
ejusdem R. sine contradictione redire, eodem R. ALEXANDER
mortuo, praefati G. et 0. qui in bonis episcopus, servus servorum Dei, di-
ejus propin- leclis filiis ROGERIO
reddiius abbati, et fratribus Beccensis
quitate sariguinis successerunt, prselaxatos
Iiabcre non possenl, Iijeetidem canonicus soiiem monasterii, salulemet apostolicara benediciionera.
Ex rescripto quaiuindain litterarum bonse memo-
suam deductis expensis dicitur in iutegrum rece-
rise Willelmi, quondara Rolhomagensis arcbiepi-
pisse. Asseril enim Herl. quod praefatus R. uxori
nobis innoluit quod ipse vobis et monasierio
suse Adaenomine pracscriptos reddilus in donalio • scopi,
nec non et illius loci parochiae mullas liber-
nem propler nuptias contulerat, et sic non solum veslro,
tates concessit, et eccicsiain ipsam cum parochia
ipse, sed etiam A. et P. vicedominus super hisdem
sua ab omni episcopali exactione absolvit, sictu in
mililibus graviter adversanlur. Quia igilur nemini
ejus scripto exinde facto noscitur plenius cnnlineri;
possumus vel debemus in sua juslitia deesse, fra-
ternitali tuae per apostolica srripta mandamus, qua- cujus siiroidem concessionem nos, sicut rationabi-
Iiler facta est, et in aulhenticum scriptum redacta,
tenus cura exinde fueris requisitus, utraque parle ralam habentes auctoritate apostolica coiifiriuamiis,
coram te convocata, causam ipsam diligenter au-
et prsesentis scripti patrocinio commtinimus, sla •
dias, et eam infra quadraginla dies post harum su-
luentes ul nulli omnino hominum liccat hanc pagi-
sceplionem,contradictione et appellalione cessanle,
le- nam noslrse confirniationis infringere, vel ei aliqua-
justilia mediante, decidas. Si qua vero partium tenus contraire. Si quis siitem hoc aitenfare pras-
gitime citala judicio luo parere contempserit, eam '
sumpserit,
usque ad diguam satisfactionem, reroota appella- beatorum Petri et Pauli indignationem omnipoleiitis Dei, et
aposlolorum ejus se no-
lione, ecclesiastica censura percellas. verit incursurum.
Data Beneventi, quarto Nonas Januarii. Datum Beneventi,septimo Idus Januarii.
DCXLVII. DCXLIX.
Monaslerio Longiponlis dona ab episcopis et capilulo Ad Henricum Remensem archiepiscopum. — Conlra
Silvaneclensi collata confirmal. kprosos Cameracenses.
(Beneventi, Jah. 2.) (Beneventi, Jan. 8.)
[Gallia Chrisl., X, lnstrum., 452.] MARTEN., Ampl. Collect., II, 772.]
ALEXANDER cpiscopus, servus servorum Dei, Hu- ALEXASDER episcopus, scrvus se.vorum Dei, ve-
PATROL. CC. 20
619 ALEXANDRVIHPAPJE- C20
nerabiii Tralri UENKICO Remensium archiepiscopo, A DCL.
salulem et apostolicam benediciionem. Ad eumaem. -*• Pro eccksia Prwmonstrclensi.
Recepta conquestioiie leprosorum Cameracen- (Bcnevenli, Jan. 9.)
$ium, quod Sancli Andreae deCastello (25) etSancli [Ibid.; col. 775.]
Sepuleri (26) abbatcs et canonici Sancli Gaugerici, ALEXANDER episcoptis, servtis sorvorum Dei, ve-
et iiol.ilis vir Manasses de Ruriniaco de novalibus nerabili fratri HENRICO Remensiiiin arclhepiscopo,
suis et de nulrimentis animalium suorum ab eis saltilem et apostolicani benediclionem.
decimas exlorquerenl; fralerniiati tuse ad inslan- Sigiiificaiuin esl nobis quod Joannes de Burgun-
tiam ipsorum mandavimus, ut si praefati abbatcs ct dione pro dainnis el delriincnlis quae Praemonstra-
canonici prreceplis nostris in hac -parle acqttiesccre tensi ecclesiae lemere iniulit, excoinniunicalionis
iiollenf, videlicct qriod decimas, quas de his prseili- vinculo sitinnodatiis. Unde quoniam ecelesiasiica
clis inlirmis ausu lemerario priesumpserunt auferre, senleiitia, quse in malefaclores aiiquospro suis cx-
ipsis infra quadragiuta dies post lillerarum noslra- cessibus promulgatnr, rala debet et inconcus^a
rum susceptionem cum integritale iion resliluerent, existere^ el eam usque ad dignam satisfaclioiiem
vel secum exinde pacilice et amicabiliter conveni- firmilatis robur neccsse esl obiinere, fraleniitali
rent, nec eos super his ulierius molestareiit, eos R tuse per apostolica scripta mandamus qualeiius, si
ab ecclesiarum ingressu distrietius coerceres, et iia cst, eamdem senteniiaiii usque ad dignam satis-
abbales ab ecclesiarum administratione dcnuntia- faciionem facias inviolabililer observari.
res aposlolica auclorilale suspensos. Runc autem DRiaBenevenli quinto Idus Januarii.
cx transniissa reiaiione dictorum abbalum ad au- DCLI.
rts ncstras pefvenit quod prsenominaii infirmi de- Ad.... — Pro eccksia Beali Remigii Remensts.
cimas, quas a iriginla anuis usque ad liunc annum (Bencvenli, Jan. 12.)
sine iiilerruplione solverunt, et sanciae recordaiio- [lbid., col. 774.]
nis pater et prsedecessor noster Etigenius papa et ALEXANDER episcopus, eic.
ilii praedeeessores nostri conftrmaverunt , ipsis Signilicavit nobis dilecitts filius nosler abbas S.
sublrahere conanlur; et quod grave est, post ap- Remigii quod qtiidam homines Calalattneiises ei
pellationem -ad nos factam, ipsos per vlolenliam domuin quanidam ei triginta libras Caiaiaunensis
laicerum spoliare non dubiiarunt, et cum ivuntiis monelse auferre praesuniant, de qua iili jusiiiiaiu
cortun nunlius istorum in via obviassel, el eis ut exhibcre coiilcninunt. Unde qtioniam jusliliam
ad nos secum redirent ex parle nostra injunxisset, quain universis debemus, viris ct iocis religiosis
ipsi et nolueruiit aliqualenusconsentire. Unde licct lcneinur propensius conservare, fraternilaii vcstrae
praediclos infirmos nianuleiiere el fovere velimus, per aposlolica scripia mandamus quatenus memo-
quia lainen aliorum jura necdebemus nec volumus ralos homines parocbianos veslros monere dili-
iniminuere, fraternitaii tuae per apostoiica scfipla gentius et dislricte compellere studeatis, ut praefalo
riiandamus qualenus hujus rei verilalem diligculer abbati praescriplam doiiium alque pccuiiiain sine
inquiras, et, si libi consliterit quod memoraii ab- dilatione reddant, el in pace dimiitant, vcl eidem
halcs et canonici praescriptas decimas a iriginla sub examine vcstro plenam inde justiliam, appcl-
annis usque ad hunc annum sine quscslione posse- lalione remola, non differant exhibere. Quod si
dissent et anlecessores noslii eas illis coiifirmas- ulerque vestrum in his intercsse non polerit, ailer
senl, infirinos ab eorum infesialione deststere et non minus, prout dictum csl, in causse cognilione
decimas ipsas eis persolvere, onini conlradiclione procedal.
et appellatione cessanle, compellas; et si forte lil- Dala Beiievenli, secundo Id. Januar.
leras noslras coram le contra hoc produxerinl, et DCLH.
cis voluerint iuniii, lu liiteris ipsis nullateiius dc- Ad Ilenricttm Ucinensem archiepiscopum. — Pro
feras. Verumlamen de lerris illis quas iidem in- \i Huldewino vkedomino Rcmensi.
Jirmi a uibus annis noviier ad culturam reduxe- (Beneve.iili,Jan. 16.)
ruut, et de nulrimenlis aninialium suorum ntilii [Ibid.]
dccimas reddere eompellanlur. Quidquid aulein de ALEXANDER ep^scopus, scrvus scrvorum Dei, ve-
decimis ipsis post appellationem ad nos factara per herabili fratri HENRICO Remensi archiepiscopo, sa-
violenliam acceperunt, restituere constringanlur. lulem el aposlolicam benedictionem.
Sane praediclo M3iiasse de his in nullo rcspondere Dilectus lilius nostcr Holduinus ecclesiselusc vi-
coganlur. Nolumus lamenquod occasione ista alio- cedominus, uobis diligenti narratione osiendil, le
jum tcrras contra voluntalem suani prsesumaut ipsum heneficium, quod in ecclesia Sancli Sixti pur
aliqualenus exstirpare. bonse memoriae S. quondain thesaurarium con-
Dai3 Bcnevcnti, sexlo EdusJanuarii. suevil habere, sicul mulli anlc illiim aiii liabuc--
(25) S. Andreaedc Castello monasterium ordinis nasierium in urbe Cameraceiisi. Coiifer liat:c epi-
S. Beiicdicti in dioecesiCameracensi. stolam cum epistola 155 el 156,
i26I S. Sepulcri alierurii ordinis S. Benedicii mo
621 EPISTOL.E ET PRIYILEGIA, — AN. 1168-70. 622
runt, ei pro ttio beneplacito subtraxisse, licet pa- A . fieri posset, polius quam litteris Intimaremus. Ve-
ratus esset super hoc, sicut asseril, jusliliae stare. rum ex quo tecum ore ad os conferre non pOssu-
Unde quoniam in nullo tc scienter offendisse pro- mus, le per supradictum abbatem familiarem tuum
ponit, quare illum praescripto bcncficio spoliasse maluimus super his quaecorrigenda fuerint admo-
deberes, nec in aliquo coram nobis libi detraxit, nere, quam ea scriplis comniiltere, vel liLi per
vel verbuni uiium, in quanlum nos comprehendere alium signilicare. Quod utique tuam decet pruden-
potuimus, protulit inhonestum, fraternitalem tuani liam diligenier advertere, et ipsius abbalis verbo,
per apostolica scripta rogamus, monemus et ex- qund ab ore nostro suscepit, ita fidem et credtili-
hortamur altentius quatenus quid te deccat polius, taiem adhibere, quod certis operum indiciis com-
quam alicujus suggeslionem, vel aniini molum con- probemus, te coinmonitionem nostram memoriae
siderans, memorato vicedomino praescriplum bene- fideliler commendasse, et correctionem palernam
ficium pro reverenlia beali Petri ac nostra, et il- htimiliter suscepisse, ila quod ilii, qui facta lua vi-
lius devotionis quam circa le gerit obteniu, omni dcrint, inveniant potius quod cominendeiil, quam
rancore dcposito, sine aliqua difiicullate restiiuas, quid merito reprehendatur.
ct in paee, sicut hoc consuevil habere, dimillas, Data Beiicveiui, decimo quinlo Kalendas Fe-
iia quod ipse tibi fidelior omni tempore et'magis B ' bruarii.
leneaiur exislere, et nostras siriceriiati luse preces DCLIV.
polius quam niandatum se gaudeat detulisse, nos Ad Henricuni Remensem arclticp. et episcopum Lnu-
•quoque id gralura oninino el acceptum pariler de- dunensem. — Pro ecclesia de Noveio, ttt terraei
beamus habere etaffeclioni tua; gralias iude mul- vhknler ablata restilualur.
tiplices exhibere. (Beneventi, Jan. 18.)
Data Beneventi, decimo seplimo Kalendas Fe- [Ibid., col. 776.]
bruarii. ALEXANDER episcopus, servus scrvorum Dei, ve-
. DCLIH. nerabilibusfratribus Remensi archiepiscopoHENivico
Henricum archiep. Remensemde quibusdam rebus el Laudimerisi episcopo, salutcm el aposlolicam
ktiiler reprehendit. beaedictionem.
(Beneveiili, Jan. 18.) Conquesti sunt nobis dilecii filii nostri prior et
[IbicL, col. 775.] fratres ecclesise de Noveio, quod G. de Caslello in
ALEXANDER, HENRICORemensi archiepiscopo , Porcien etR. de Rause parochiani vestri quam-
eic c( dam tcrram roullo tempore violenter possessam
Autiquae devotionis et sincerilatis, quam ad nos denium eidem ecclesiae reddiderunt. Nunc vero ad
ct Romaiiam Ecclcsiam habuisli, non immemores vomitum redeantes, manus in eam iterum extende-
csistenies, persoiiam luam.iicet le poslea in multis runt. Quoniam praefalus R. partem quam detincre
aliter quam deceret, habueris, arcliori in Domino consuevit, resumpsit et G. lioc quod inde habuit
cliariiate diligimus, et fructum, quem ex devotione ex parle dimisit, et partem detinere conlendit. In-
tua jam pridem suscepimus, ad animum ssepius super jam dictus G. honiines prsefatse ecclesise ce-
revocamus. Si aulem aliqua de le, quse contra nos pit, et sd redempiionem coegit. Homines quoque
et Romanam Ecclesiara fuerint, aliquolies refe- R. quinque equos meraorati prioris et fratrum
rantur, lanto ea gravius ferimus, et magis moleste, ausu diabolico rapuerunt, el eos in ejusdem R.
quanio illa minus per le aliquo tempore fieri cre- terram ducentes, ibidem vendidisse dicuntur. Quo-
debamus. Inde siquidem est, quod nos paterna» niain igitur ad nostrura spectat officiura viris.reli-
circa personam tuam affectionis nequaqium obliii, giosis propensius sua jura servare, et eos prae cae-
qusedara discretioni tuae per dileetum filitim no- teris confovere, fraternitati tuae per aposlolua
slruhi abbatera Sancti Vincentii (27) Silvanectensis, scripta mandamus, qualenus supradictos G. et R.
quem tibi fidelem per orania novimus etdevotum, I0 diligentiiis ac sollicilius moneatis, ut prsenominalis
viva voce duximus intimanda, quac lilterarum no- priori et fiatribus terram sine dilatione aliqua cum
luimus fidei eommendare, fraternitati tuae per prae- integritate reslituanl, el in pace dimltlant, vel ipsis
sonlia scripla mandantes quatenus eadem ab ipso coram vobis plenam inde ac sufficientem justitiam,
diligentius audias, et illorum correciioni ila festi- appellalione remota, exhibeant. Quod si ad coin-
nanter intcndas, ut moderni nihil in te, quod mor- monitionem veslram adimplere noluerint, vos eos,
dere valeant, vel quod reprehensione dignuni exi- omni excusatione et appellalione reraota, excom-
stat, inveniant, nec ad posteros pravum per te de- municatloiiis sentenlia prsecellalis , et si nec sic
volvalur exemplum, a quo bonorum operum fru- rcsipuerinl, in tcriis eorum omnia divina, praiter
clus processurl creduntur. Quantunicunque tanta baptisma parvulorum et poenitenlias morientium,
dignitale et sanguinis gencrositate praefulgeas, libi officia celebrari prohibeatis. De aliis vero tam ab
conira officii noslri debitura parcere de cstiero non illis quam horoinibussuis praelibato priori et fralri-
poterimus, sicut devotioni luse praeseulialiler, si bus suis ablatis eis ita pleiiara et dislriclam justi-
(27) S. Yincentii Silvanectensis monasferium ce- cansc, ab Anna regina uxore, Henrici I, anno 1159,
lebrc ordinis S. Augustini congregatioiiis Galli- fundaiuiu.
625'' ALEXANDRI III PAP.>E 624
liam, ublato hppellationis remedio, faciatis, quod A et appellatione sublata, per totam provinciam luam
ipsi jura sua per vos recuperare valeant, et rios siciit excommunicalos attenlius evitari,... donec
sollicitudinem vestram teneamus exinde dignius praenominalo priori et fratrihus ahlata omnia cum
commeffdare'. Ad liaec praesentium auctoritale iri- integritate restituant, de damnis et injuriis illatis
jungimus vobis, ut miiitibus et aliis parochianis congruam satisfaclionem exhibeanl, et eos securi-
vestris sub interminatione anatliematis districtius dum daiani sententiam in pace diniitlant. Yerum-
inhibealis, quod propler nobilein virum comitem lamen si dilecli filii nostri Fr. decanus et canonici
Regislelenscm saepe dicti prioris et fralruro suorum Ecclesiaeadversus eumdem priorem et fratres ali-
lerras vel homines non offendant, nec eos deprse- quo lempbre agere forle voluerint, nolumus ut
dari vel inquietari non atlentent. Si auteni id contra prsefatorum virorum sentenlia illis debeat in aliquo
prohibitionem veslram effeceiint, uterque veslrura prsejudicare, nisi foiie nobis coiistilerit praclibatos
parochianos suos ad justitiam super hoc facien- priorem el fratres tale scriptum cum subscriptio-
dam ecclesiastica censura constringal. Cseterum nibus penes se habere, quale nobis oslenderunt
G. de Taisi, qui contra priorem de Noveio ad nos rescripium. Si stitein illi clerici Braguenses, sclli-
jam anno et amplius elapso dicilur appellasse, in cei Jo. et R..quos nos vice nostra absolvi fecimus,
praesenlia lua juris acquilaii super his, de quibus B taro de ablalis quara de damnis el injuriis illatis
appellavit, parere, appeUatione remota, districte priori et fratribus condigne non salisfecerinl, nec
co.erceas, nisi raiionabilem causara possit praeten- senlentiam observari voluerint, lu eos in idem quo
dere, cur appellationem suam non fuerit prosecu- innodali fuerint anaihemalis vinculum, dilatione et
lus. Quod si canonicam inde excusalionera ha- appellatione cessante, reducas, et sicut excommu-
buerit, tu eum appellationem suam congruo tem- nicalos ab omnibus usque ad condignam satisfa-
pore prosequi, vel coram te jusiilise siaie appella - clionem facias vilari.
lione sublala conslringas. Data Beneventi, xv Kal. Februar.
Dala Beuevenli, decimo quinto Kalendas Fe- DCLVI.
bruarii. Ad. . . — Pro abbate el fralribus Trium-Fonlium.
DCLV. (Benevenli, Jan. 18.)
Ad eumdem. — Pro eccksia de Noveio sttper ecck- [Ibid., col. 779.]
sia Braguensi. ALEXANDER episcopus, elc.
(Benevenii, Jan. 18.) Dilecli filii nostri abbas et fralres Tiium-Fon-
[Ibid., col. 778.] lium (50) roulliplici nobisconqueslione monstrartint
, ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- 'U quod cum S. vicedominus Calalaunensis per quam-
nerabili fralri HENRICO Remensium arcliiepiscopo, dam grangiam suam transiret, fralres qui inihi
saltilem ct apostolicam beiieclictionem. erant, ul servienlem suuni, cujus equus fessus non
Causam quae inter clileclos filios nostros priorem poleral ullra procedere, ad hospititun reciperent,
et fralres de Novcio el clericos Braguenscs diutius inslanler rogavit. Eo siquidem a fratribus receplo,
noscitur agitari, venerabili frairi H. (28) Suessio- cijam diclo vicedomino ullra progresso, interim
nensi episcopo ct dilecto lilio P. (29) abbaii Sancti raptores in eamdein grangiam irrtierunt, el, opera-
Remigii Remensis nos jam pridcm, appellalione riis illius grangise spoliatis , pra;dicto servienli
remola, meminimus commisissc. Qui ulique parti- clilamidem suam abslulcrunl, bac ulique occasione
bus ante suam prsesetiiiam convocilis, cum de Alberlus ttinc ejusdem vicedoraini praepositus, prai'
catisa plenius cognovissent, pro jam dicto priore diciis fratribus unuin abstulil cquum, et cum pro-
et fratribus senteniiain proiuleiuni, el eis ecclesirun picr hocadexamen Calalaunensis episcopi deJuctus
adjudicaverunl. Quorum iu hoc senlentiae prsefaii fuissel, et respondit se nec equum abslulissc, nec
clerici conlradicenles, excoramunicalionis sentcntia loco cqui caldariam accepisse. Yerum quoniam
meruerunt astringi, cl roaxime Goze et J. filius ,_ qttod prius Alberius ncgaverat, poslea in p.acsentia
ejus, quoniam pracposiluram Braguensem cum ejusdem episcopi dicitur recognovisse, de pruden-
praebenda contra daiam senienliara detinuerunt. lia et lioiieslaie veslra pluiiraum confideiiics, hujus
Unde quoniani rei judicalae slandum esse juris de- rei cogiiilionem vobis coinniittimus exsequendam,
cernit aiicloritas, fraternilati luae per apostolica per aposlolica itaque scripta discrelioni veslrae
sciipla mandamus qtiaienus praescripiam senten- mandainus, qtiaienus, ulraque parle anle vos con-
tiam, sicut a mcraoratis episc.opo et abbate lata vocaia, si Iegitime vobis consliieril aul comprobari
fiiil, facias otinii coiilradiclione et appellalionc rc- poluerit, quod pracdiclus Albcrius quod prius nega-
m.ota lirmilcr observari et exsecuiioni roaudari. verai, posiea in judicio cognovisset, eum nostra
Illos.vero qui coulra eam praesumpserunl venire, frcti aucioritale coinmonealis c( dislriclius compel-
et propterea excommuiiicationis «entcnliam incur- latis, ut equum et caldariam memoralo abbati ct
rerunl, quam ciiam et lu ipsc diceris promulgasse, fratribtis, appellalione et occasione cessanie, resli-
(28) Hngohi. ordinis Cislerciensisde linea Clarsevallis, in dicecesi
,(29)Relro. Catalauneusi fuiidaium.
(50) Trium-Fbiitiuro haud ignobile monasterium
C25 EPISTOLJS ET PRIVILEGIA. — AN. HG8-7Q. 626
tuat. Quod si non fecerit, eufti excommunicalionis A confidimus, committimus audiendam, H sublalo
vinculo innodare non differalis, et ad venerabilem appellationis remedio fine congruo terminandam.
fratrem noslrum Catalaunensem episcopum denun- Ideoque discrelioni vestrae per aposlolica scripta
tiatiovestra procedat, quod sententiam ipsam fir- mandamus qualenus, cum exinde reqtiisiti fueritis,
miier et inconcusse observel et per suum episco- in unum pariler conveiiienles, ulramque partem
palum faciat observari. ante vestram praesenliam convocetis, et, rationibus
Data Benever.li, decimoquinlo Kalend. Februarii. hinc inde plenius audilis et cogniiis, eamdem cau-
DCLVH. sam, prout dictum est, remolo appelfationis obsta-
Ad abbalem et monachos Vedastinos. — Ne obe- culo, mediante juslilia, terminetis.
dienliatn alii quam Romano episcopo promillant. Data Benevenli, duodecimo Kalend. Februar.
(Bencvenli, Jan. 19.) DCLIX.
Ad Calurcensem. — De sublevando a de-
[MARTEN., Ampl. Collcct., I, 880.] eptscopum
bilis Moisacensi canobio.
ALEXANDER episcopus, dilectis filiis abbali ct fra- (Beiievenli, Jan. 21.)
Iribus S. Vedasli, salutem et apostolicam bcnedi-
[MARTEN.,Thesaur. Anecdot., I, 456.]
ciionem.'
U ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, vo-
A memoria noslra non excidit, qualiter fraler no- nerabili fratri Caturcensi episcopo salulem et apo-
sler A. (31) Altrebatensis episcopus, cum in noslra stolicam benedictionem.
esset. olim prsesentia constilutus, quibusdam de Quanlum sit onere debitorum monaslerium
fratribus vcslris praesentibus super obedientia sibi Moisiacense gravatum, et qualiter inopise etegesta-
ab ecclesia vestra praeslanda quaeslionem movit, ti subjaceat, tua discrelio non debel aliqualeuus
sed nos privilegiis Ecclesise vestrae diligcnter ac ignorare; quia vero ad onera cl necessitates mona-
studiose inspectis, ex eorum tenore perpendere sterii alleviandas loto sludio debemus inlendere, et
nullatenus potuimus, quod lu fili abbas, alicui prse- ejus gravamina, in qnantum possumus, alleviare,.
terquam Romanae Ecclesise obedienliam debeas discrelioni luae per apostolica scripla mandamus
exhibere. Unde quoniam praefatus episcopus quae- quatenus burgenses Moisiacenses monere studeas,
stionem suam non cst poslea perseculus, et indi- el atlentius exhoriari, ul terras, reditus, et honores
gnum csl quod cum alii abbates extra dioecesim praefali liionasterii, quos nomine pignoris delinent,
Aurebalensem morantes, quorum ecclesise ad Ro- si de. fruclibus pcrceptis sorlem sttam in duplum
manum specialiter non speclanl ponlificem, episco- receperunt, eidem occasione poslposila resignent,
po Atirebatensi pro ecclesiis quas in parochia illius C etdeinceps sine communi consensu abbatis.et capi-
liabent, obedientiam nullam promitlant, lu lili al>- luli, el sanioris parlis, thesaurum, vel possessiones,
bas, ei alicujus obedienliae promissione lenearis, aut honores, aut redilus monaslerii, in pignus re-
per aposiolica libi scrjpta praecipiendo mandamus cipere nulla ralione attentent. Terras vero el reditus
et districte inhibomus, ut nulli archiepiscopo vel quos occupaverunt, eisdem fralribus resliiuere non
episcopo, praeterquam Roroano pontifici obedien- morentur, vcl in praesenlia tua plenam exinde.
liara vcl subjeclionem aliquam ulla ratioue pro- justitiam exhibere. Si autem monitis tuis acquie--
miltas, vel exhibere attenies. Vobis aulem, filii mo- scere forte noluerint, tu eos, ad hoc efficienduin,.
nachi, firniiier et districte auctoiilate prsesentium auctoritale noslra compellas, et etiam ecclesiasilca
iujungimus ul abbalem vesiruni, qui pro lempore censura percellas, et terram inlerdicto supponas.
fuerit, nulli unquam archiepiscopo vel episcopo Datum Benevenli, xu Kal. Februarii.
ptselerquam Romano poniifici obedienliam vcl sub- DCLX.
jectionem aliquam promittere sustinealis, prscscrlim Ad Henricum Remensem arcntep. — Pro Joanne-
cum ecclesia vestra ad Romanam solummodo spe- sacerdote, ut in eccksia sua minisirel.
ctet Ecclesiam, et nulli alii jure parochiali subsisial. (Bcneventi, Jan. 26.)
Dalum Renevenli, xiv Kalendas Februarii. D [MARTEN., Ampl. Coltect., H, 780.],
ALEXANDER episcopus, servtts servorum. Dei, ve-
DCLYIII.
\d. , . -r- Pro cattsa abbalissa d'Avenai. nerabili fralri HENRICO Remensium archiepiscopo,
(Benevenli, Jan. 21.) salutem et aposlolicam benedictionem.
[MARTEN., Ampl. Collect., II, 780.] Ex tenore quarumdam litterarum tuarum, et ex
ALEXANDER episcopus, ctc confessione Joannis sacerdotis laloris praesenlium
Causam quse inler abbatem Trium-Fonlium el accepimus quod, cum ad quamdaro ecclesiam prae-
abbaiissam d'Avenai (31*)supnrquadamdomo agi- senlatus fuissel, ilium ad earadem recipere noluis-
tari dignoscilur, experientiae vestrse, de qua plens li, eo quod ah 0. (52) quondam Meleusi. episcopo,
(31) Andreas ex abbale Yallium-Sornarii [orcli- serie episcoporum Metensium nnllus reperitur, cu-
natus epieopus Attrebatensis obiit an 1771.[ jus nomen a littera 0. incipiat. Sedebat.autem lunc
(31*)Avetiiacum.Gallice, Auciifljinsigne virginuni Stephanus, qui Ecclesiam M.eiensem, a-banno 1120
monasterium ordinis S. Benedicli quinto ab urbe ad 1165, rexit. Huno Meursius episcopus Madau-
Remensi milliari dissitum. rensis in Historia episcoporum Metensium, Wassfi-
(32) Hic obrepsit amanuensium error, nara in burjus in Hisu Vird. asserunl, adhacsisse quidciu
627 ALEXANDRl111PAP,E 623
qui licef prius catliolicus fuerit, in schismatis est st A luam contracla fuerint, irrila debeant esse; et iu
postea lapsus errorerii, diciluf ordiriafUs fuisse. ?. deinceps si in praescripio gradu consangiiiiiilatis
Unde quoniam de tempore suae ordinationis certi- i- contracta inveneris, cassarc nequaquain omiites.
tudintm r.on habemus, dileclo filio nostro Meien- i- Uxores autem juxta divinae vocis prseceptum et
si (oS) elcclo per scripia nostra mandavimus, ut quoo commonitionem Apostoli dimillere nttllus pracsu-
tempore, scilicet an dum prsefatus episcopus calho- I- mat, nisi sola foriiicaiionis causa; et si qiiis uxo-
licus fuil, an ex quo in schisma lapsus, excommu- i- rem ob aliam causam dimiserit, eum ad ipsam ce-
nicationis meruil vinculo innodari, sive posl abso- )- ierius recipiendam auetorilate nostra el tua arctius
lutionem illitts, memoratus Joannes per eum sacer- sludeas dislrictione ecclesiaslica. coercere, et si
dolii gradum susccperil, veritalem diligenter clstti-i- eara ob cansam fornicalionis dimiscrit, ve! ei rc-
dioseinquiral, et quidquij inde poterit invenire,s concilielur, aut ipsum, ea vivente, conlincnliam
tibi suis liiteris celeriter studeat inlimare. Quocircaa servari compelias.
fraternitaii luse per aposlolica scripla niandamiis,i Datum Benevenli, n Kaiend. Februarii.
qualenus per littefas ejitsdem electi hujus rei veri-- ECLXll.
tale plenius comperla, si lihi certum ftieril, quodJ _ Abbaii Flaviacensi pracipit ttl obedienliam Bartlto-
ab episcopo praedicto dum catholicus esset, vel post,1 lomao cpiicopoBclvaccnsi exhibcal.
absolulionem memoratus Joannes ordinatus fuissel,, (Beneventi, Febr. 2.)
cum misericorditer ad praelibaiam ecclesiam in11 MARTEN., Ampl. Collect., II, 781.]
officiosacerdolali recipias, alioquin ipsum inordinee ALEXANDER episcopus, servus servoruin Dei, dile-
ab eo susccplo niillo modo ministrare peimittas. c o filio(3i)FIaviacensi abbati,sa!uiemelapnsiolicam
Data Beneventi, seplimo Kalendas Februarii. bcnedictioiieiii.
DCLXI. Ad audientiam nostram, yenerabili fratre nostro
Ad Gerardum Salonilamim archtepiscopum. B. Belvaccnsi episcopoconquerente, pervenii qiiod,
(Benevenli, Jan. 51.) cum Ecclcsia tibi coramissa infra teiminos suiepa-
[FARLATUS, lllyricum sacrum, III, 191.] rochise sit conslilula, eidem episcopo debilarii obe-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dci, ve- d.cntiam et subjectionem exhihere conlemnis, nul-
nerabili frairi G[ERARDO] Salonilano archiepiscopoJ lam aliani raiionem
praetendens, nisi quod venera-
aposlolicse sedis legato, saluleiu et apost. bilis frater noster Remensis arciiiepiscopus tc ab
Super co quod a nohis tua fralernitas requisivit,' ejus jurisdictione subtraxit: qiiod quia vix de ian-
quid videlicet faciendum sil de bigamis, inquisi-" C < to viro credcre possumus, cum cidem archiepisco-
tioniiuse lilleris praesenlibusrespondenuis, quod et non licuerit, id sine Romaui ponlificisauctori-
et officioordinaiuli et po
ordinalores poiestate ordina- tate fecisse. Nos aulcin eidem
episcopo sicut ve-
ti, si ad sacros ordines promoli fuerint, eisdem de- ncrabili fralri nostro sua jura inlegra volentes et
bent ordinibus omiiino privari, quia in bigamis con- illibata
servare, discretioni tuse per aposiolica scri-
ira Aposiolum dispensari non licet (/ Tim. III), ut
prsecipiendo niandamus quatenus, si ecclesta
ad sacros ordines debeant promoveri, vel in eis- pia lua inf.a parochiam Belvacensis Eeclesise est con-
dem, si promoii fuerint, possint aliquatenus per- stitula, ncc auctorilate Romani ponllfieis ab ejus ju-
inanere. In ordinalore autem polest dispcnsatio risdiclione
sublracta, praefato episcopo dcbilani
adhiberi, ut ordinaudi polestate et officionon pri- obedientiam ct reverentiam sine coiilradictione ali-
velur. De Simouiace vero ordinatis juxta poslulalio-
qua exhibeas, nisi forle alias adversus cam eccle-
nem tuam ccrtum libi non possumus dare respon- siam luam possessione Iongi temporis praescri-
siini, nisi plenius noscerimus qualiter fuerinl ortii- psisset.
naii ; cum quidara, licei secundum quamdam sps- Dala Benevenli, iv Nonas Februarii.
ciem ulpoie ignoranlibus ipsis ordinalis , Simo-
niace ordineutur, in suis tamen possint ordinibus D *- DCLXIII.
permanere, quia Simoniaci non sunt. Verum super Ad. . . — Pro P. adolesccnte.
eo quod in quarto et quinto gradu consanguinita- (Beneveiili, Febr. £.)
tis, quidem in provincia tua dicuntur esse con- [Ibid.]
jitncli, proptcr duritiam populi lalia malriinouia, ALEXANDER cpiscopus, etc
liccl sint coiitra sacrorum canonum instilutioncm Decelnos operibus pietatis intenderc, et his qui
contracla, sub silenlio et dissimulationc praUereas, bencficii nostri subsidium pnslulant cl neccssitalis
ct ue shnilia de ciciero sacraroenta coiitrahanlur, inopia laboranl, opem et auxilium conferre, et ma-
universis gencralitcr studeas in communi synodo nu solliciludinis sttbvenire. Hac ilaque considera-
sub inlerniinalioiie anathematis prohibere, decer- lioue inducti, pro P. adolescente bonae indoiis cha-
nens quod taiia maliiir.oiria, si post prohibitionem rilatem vestram atlente rogamus alqtie monemus,
Friclcrico imperalori, sed non aninio schismatico. anno 1164, scd non consecralus fuit.
Veniin ex bacepislola falsi redarguuntur. Siqtiidem (54) FlaiacenseseuFlaviacense monaer vulgo ap-
Slephaniis propter scliisnia fttii excommunicalus - Gercniaro abbale ct fun iatore S. Germstcriiim a S
elpo-ien resipisccns ad hoc vinculo solulus. pcllalum, qualuor lioris a Beliuvaco tlisians. ,
(53) Tiieodericus Barrensis ex priinicerio clecUis
— '
629 EPISTOLiE-ET PfiiYiLEGlA; AN. 1168-70. .650
quatenus, divini araoris iniuitu et pro revcreniia A iionac sextarios eidem piscsuinii auferre, cl stepe
licati Peiri ac noslra, victum el vestitum, quous- coinmoiiitus reddere coiilratlicit. Uiide quia pluri-
que Dominus ei melius in aliquo loco providerit, nuim de vestra discretione confidimus, et pracfatus
misericorditer ci charilalive tribtiatis, ila quod abbas non paruni indiget ecclcsiae praesidio confo-
exindeabonuiipotenli Doniino prscmiumpossiiispe- veri, per prsesenlia vobis scripta mandanlus, qua-
remieperciperc,cla nobis u!:cresgralias exspeciare. tenus supradictos viros, et pariem ejusdem abbalis
Dala Benevenii, Non. Febrttai ii. anle. praesentiam vestram convoceiis, el querela
DCLXIV. eeclesiiC ac ralionibus paiiium inquisilis diligenler
Abbalim S. Dionusii Parisiensi confinnal ecclehiam et cogniiis, ita eis finem debitum imponalis, ut
Stincn Medardi de Trembliaco. prajnominalus abbas laborarc diutius pro defectu
(Benevenii, Febr. 8.) jusiiiiae non cogatur. Si aulem illi, aut copiam sui
[Douiu.E"?,Hisl. de Sainl-Denys, p. 508.] facere, aut judicio vestro slarc contempserint,
ALEXANDER cpisccpns, scrvtts servorum Dei, di- censura-eos ecclcsiasiica conipellatis, episcopo etf-
lecfis (iliis abbali et fratribus ecclesiae SanCti B;o~ rum ex parte nostra denuniiantes, ut lalain in ecs
nysii, saluiom ei apostolicani benedictionem. seiitenliam usque ad dignain salisfaclionem faciat
Juslis petentium desideriis dignum est nos faci- B observari. Porro quia supra nominalus M. prcsby-
lem praebere consensum, et vola quae a ralionis ler appcllationein sttam. ut dicitur, prosequi non
tramite oon dLcordant, effeclu sunt prpscqueuie curavi.l, causam illam, si hoc ila conslilerit, appeU
complenda. Eapropier, dilecii in Domino filii, ve- laiione remota, terminari mandamus.
slris justis postu'ation'bus gralo concurrcnlcs as- Data Benevenli, quinto Idtis Februarii.
sensu, ecclcsiam S. Medardi de Trenibliaco cnm DCLXVI.
eapella.Villse-pictse,et dccimis cjusdem villse sicul Ad Henricum Remcxisem arcltiepiscopum. — Prp
nionasleiium vestrum, eam imprsescnliaruui juste censu Rontana Eccksim.
et legilime possidet, vobis ct per vos eidem mona,- (Beneventi, Febr. 11.)
sleiioauctoritaicaposloLca confirmamus et procsen- [Ibid.]
lis scripti palrorinio commitniinus, siattientes ul ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
nulli oninino honiinum liceat hanc nostrie coiifirma- nerabili fralri HENRICO Remensi archicpiscopo, sa-
tiQnis paginara infringerc, aul ei ausu temerario littem et apostolicam benediclionem.
contraire. Si quis autem hoc altentarc' praesum- Quoniaro ecclesiac multae in provincia lua siiae.
pserit, indigiiationem omnipotcnlis Dei et beato- beato Pelro et nobis censuales exislunt, de quibus
rum Petri et Pauli apostolorura ejus s.enoverii in- dcbitiim censura lopgo tcmpore jam elapso nos vel
cursurum, anlecessores non memininius recepisse, fraternitali
Daliun Latcraui, sccmiilo Kalend. Apriiis. tuae- per apostolica scripla mandamus quaienus
ECLXV. pracscriplas ecclcsias, cum a dicto filio nostro fra-
Ad — Pro abbatfi Saucla Mariai Miriuensis. treRostaim fueris requisilus, per litteras et iiuii-
(Benevenli, Febr. 9.) tium luum sollicif.es, el ipsas debilum nobis cen-
[MARTEN., Ampl. Coltect., II, 782.] sum jara dicto R. assignare.compellas, ecclesiarum
ALEXANDER episcopus, etc. auiem nomina infcrius duximus adnolanda. Eccle-
Dilecti filii noslri J. SaiictseMariseYirtuensis (55) sia Sancli Nicola.i dc Insuja de Lours deceni soli-
abbaiis de quibusdam gravaroinibus ecclesiac suae dos illius monelsc, et aliae niullse quaruin nomina
illalis querclas nuper accepimus, quas lanlo et ejus non habcmus expressa, de quibus ttiae discretioiti
line debilo volumus terminari, quanto et ecclesia injuiigimus, ul easdera debitum nobis censum prse^
niajori pauperiate laboral, et abbas ecclesise nego- falo R. secuudum diminutionem exsolveremoneas,
tia niinus polest pro imbecillitale virium sustioere. diligenlius et compellas.
Questus est enim qupd Man. preshyter ecclesiam D Dala Beneventi, lerlio Idus Februarii.
de Alvesiolo a, bonse memoriae B. (56) Catalaunensi DCLXVif.
quondam episcopo ecclesiac Yiiiuensi conccssam Ad Henricum Remensem archiep. et Hugonemr
violenler ei pracsumpsit au.ferre, et de restitutione episcopum Siiessioneitsem.— Pro pacc Ludovici
conventus ad appellaiionis diffugium. se dicilur reqis Eratuim et Henrici regis Anglia.
contulisse, sed nec per sc, nec par aljum. pracsen- (Beiieventi, Febr. 11.)
tiam suam nobis exbibere curayit. Ab Eut. etiam [Ibid.]
de Colonio deciraas laborum suorum et aiinuum , ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, vc-
censum domus suae et a R. de Colonio et fratri- nerabilibus fratribus HENRICORemensi aichiepi-
bus ejus terras ad jus ejusdem eccLesiaeperiinenles scopo , et HUGONISuessionensi episcopo, salutem
eonqucritur injttste tencri. G. prseterea de Berge- el aposlolicam benediclion.em.
riish} molendino apud Clamangiam duodeci.m an- Quoniam dilecli filii nostri W, tilulis SanC.i ;e-
(35) B. Mariaeablatia Virluensis estcanonicorura nedicti.
rcgularium ordinis S. Auguslini, prseter quam (56) Bosoiie.
ibidein exstat cl alia S. Saivatoris ordinis S. Be-
651 ALEXANDRl HI PAP^E 652
tri ad Vincula presbyter et 0. Sancti Nicolai in A DCLXIX.
C.ircere Tulliauo diaconus cardinalis in parlibus A4 Girarditm Spalatensem archiepiscopum,
cltramontanis diulinam moram fecerunt, spem et (Benevenli, Febr. 12.)
jSduciam non modicam babuimus, quod charissimi [FARLATI, Illyric. saci',,111, 189.]
in Chrislo filii noslii Ludovicus et Henricus illu- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
stres Francorum el Anglorum reges per sludium neiabili frairi GIRARDO Spalatensi arcliiepiscopo,
et diligentiam eorum ac veslram, nec non et per apostolicae sedis legata, saluiemet apostoli cambe-
alios religiosos viros reconciliari deberent, et inler nediclionem.
se pacem el concordiam firmam liabere. Unde quo- Iiilelleclis anxielalibus et soilicituuinibus tuis,
niam spe el desiderio noslro sumus in bac parte, quibus vehementer urgeris super conservandis
unde dolemus, frustrati, et quanta toii Christiani- justitiis ecclesiae luse, satis inde tuam sumus.pru-
lati et Orientali Ecclesise, niaxime pro illorum di- dentiara admirati, eo quod nimis repenle super
scordia, jugiter delrimenta proveniant, vestra in- episcopatu et aliis coaperis quaestiones movere,
duslria nequaquam ignorat, cum id universorum cum deceat episcopura usque ad snnum ila
pateat cognilioni. Ideoque fraternitaiem luam per omnia videre, tanquam non videat, et in simplici-
apostolica scripia rogamus, monemus et exhoiia^ tale dissimulare quae alias essent durius requi-
mur in Domino, quatenus ad pacem inter illos et renda. Qttapropter monemus-prudentiam tuam,
concordiam reformandam per vos et alios religio- consulimus, et hortamur, ut impraesentiarum his
sos viros, quos ad boc idoneos cognoverilis, lolis supersedeas, slaturo terrse, et qualilates et mores
viribus inlendaiis, el semel ac saepius modis om- hominum plenius cognoscere studeas, el paulatim
nibus laborclis, ut per hoc utriusque regni populo, raliones Ecclesiae tiiae diligenter inquiras, et cum
qui in hac turbalione crudeliter saiis Iractaiur, fueris super his infomiatus, si quid quaeslionis vel
possilis, cooperante Domjno, utili provisioneconsu- dubielatis emerserit, nobis confidenler significes,
Jere, el in conspeelu Dc.idignum inde prsemium, et securus et certus quod nos fralernilali ttiae in qui-
coram hominibus laudem et gloriam non modicam bus salva conscienlia poterimus libenli animo de-
reportare ; nos quoque sollicitudinem et diligen- ferre, et in justitiis tuis tanquam venerabili fralri
Jiara vestram teneamur propler hac multimodis nostro adesse curabimus, et favorem et auxilium
in Domino commendare. Licel aulem in hoc semel CQiiferemus. De caelero S. latorem praesenlium ad
el ilerum repulsam passi fueiitis, non taroen vos te redeuntem sinceritali tuse sollicite commenda-
propterea aliquatenus desistere volumus, sed id mus rogantes atquc monenles quatenus cum,....
freqtienlius iterare opport(inum habueris, quod, Domino volente, io
Daia Beneyeuii, lertio Idus Februarii. proximo erit, prsediclo S. ita provideas et benefas-
DCLXYHL cias, quod libi possit devolior et magis lidelis exl-
te pro-
Ad Eenricum Remensem archiep, — Pro comtte slere, et preces nostras sibi sentiat apud
Suessionensi super mensuras vini. fuisse.
Datuin Benevenii. n Idtts Februarii.
(Beneventi, Febr, 11.)
DCLXX.
[Ibid.] Ad Henricum Remensem archiep. — Pro Roberio
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ver clerico.
nerabili fralri HESRICO Remensi archiepiscopo, sa^ (Beneventi, Febr. 18.)
ltileni et aposlolicam benediclionem. [MARTEN., Ampl. Colkct,, II, 784.]
Noverit indusiria tua nos dileclis Jiliis noslris ALEXANDER episcopus, servus, seryorum Dei, ve-
decano el canonicis Suessionensibus in mandatis nerabili fratri HENRICO Remensi arebiepiscopo, sa^
dedisse, ut cum dilecto filio noslro nobili viro co- lutem et apostolicam benedictionem.
mitc Suessionensi de querela, quam secum siiper p. Ex diligenti narralione Roberti clerici prsesen-r
mensuris vini Suessionensis civitatis habuerunf, tium latoris accepinius, quod cum Hu. quondam
amicabiliter pacificeque conveniant, vel coram le ecclesiae tuae arcbidiaconus, matrera suam sicut
cxinde ordine judiciario expedianiur. Quocirca fra- ancillam haberet, 1eamdem pro aniriisesuaereraedio
ternitati luae per aposloiieascripia mandamus qua- manumisit, et eam sicut liberarii sub dominio No-
lenus prasdicios decanum et canonicos diligenter viciensis inonasterii ctim liaeredibus suis perpetuq.
adnioneas et dislricfe compellas.,quod, cum proe- permanere concessit. Uride quoniam cjusdem loci
falo comite de causa qusc iuter eos vertitiir amica- prioream, ut audivimus, in servitutem conalur re-
bilcm faciant composilioneni, aut secum exinde in digere, et tanquam ancillam in polestatein laicam.
prsescntia tua iiifra quadraginla dies post harum alienare, fraternitali luae per apostolica scripta
susccptionem ordiiie judiciariq expedianlur; tu mandainus, quatei^us rei veritatem diligenter in-
vero causam diligentius audias, et eam juslitia quiras,etsi Roberli prsefati matrem laliter maniiniis-
medianle decidas. sahi fuisse eonstiierit, ipsam in servitutem redigi
Pata Reneventi tertio Idus Februarji, ntillo modo permitlas, sed ipsam,omni contradir
ciionc et appellatione sublala, ila liberam cura bse^
c33 EPISTOLJE ET PRIVILEGIA, — AN. 1168-70. w 634
redibus suis facias permanere, sicul a praenominato A DCLXXIII.
Hu. noscitur iiislitulum fuisse. Ad Henricum Remensem archiep. — Pro Richardo
Data Beneventi, duodecimo Kalcndas Martii. presbytero.
DCLXXL (Beneventi, Febr. 2.)
Ad archiepiscopum Spalatensetn. [MARTEN., Ampl. Collect.,ll, 785.]
(Benevenli, FebF. 18.) Ai,EXANDERepiscopus, servus servorum Dei, ve-
[FAULATUS ubi supra, t. IV, p. 11,] nerabili fratri HENRICO Remensi arcliiepiscopo, sa-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- lutem et apostolicam benedictionem.
nerabili fratri G[ERARDO] Spalatensi archiepisco- Ex litteris venerahilis lratris noslri Hu. Sues-
po, aposlolicae sedis legato, salulcni el apostoli- sionensis episcopi et religiosarum personarum ac-
cam bencdiclionem. cepimus, quod ad reprsesentationem prioris San-
ln registro Patris et praedecessoris nostri Eugenii cti Reraigii de Brana, consentiente abbate San-
papse annolatum invenimus Demetrium, quondara cti Evodii (37) Richardum presbyierum in ecclesia
Dalmatiae Croatiacque ducem, monasterium D. Gre- de Algeco et Cersolio idem episcopus instituit, et ei
gorii, quod Urana vocalur, lempore B. Grego- curam animarum commisit. Quod cum Alberlum
rii YII praedecessoris nostri Romanae Ecclesiae oli- " presbyterum innotuisset, qui jam dictae capellse,
tulisse, cura omuibus mobilihus suis et immobiii- propter mulla quse a parpcliianis illius ecclesiaa
bus. Unde quoniam inter fratrem nostrum L. Scar- sibi imposila fuerant, in.prsesentia tua dicilur ab-
donensem episeopum et dileclos filios mililiae Tem- renunliasse, ad praesentiam nostram accedens, su-
pli super monasterio prsescripto controversia est per eadem ecclesia nostrae confirmalionis lilleras
Euboria, praesertim cura idem episcopus Jioc ad se impetravit. Quod audiens Richardus apud episco-
jure parochiali speclare proponat, fraternitali tuse pum contra eum gravem deposuit querelam; qucm
per aposloiica scripla mandamus quatenus jam cum episcopusjam diclo Richardo anle suam vocas-
dictum monastefium, quemadraodum bealo Petro set praesentiam responsurum, ipse, episcopi voca-
el Ecclesise Romanae fuit a praefato duce oblatum tione contempta, ad luam audientiam appellavit.
liberum facias permanere, et roemoratos fratues a Cumque uterque in tuo esset examine constitulus,
prselibato episcopo super hoc de caetero molestari et ille coram le nostras Iitleras in medio produxis-
nequaquam permitlas, Transcriplum autem illius, set, tu litteris deferens huic causae supersedisti,
quod in suprascripto regislro invenimus, tibi prse- Unde quoniam litterae, quas contra juslitiam el per
sentibus litleris inclusum transmiitimus. p subrcplianem impelravit, nullam debenifirmitaiem
Daluiri Beneventi, xu Kalendas Martii, anno vi- bahere, fralernitati luae per apostolica scripta prae-
delicetlI69, cipiendo mandamus quatenus, si legitime tibi con-
DCLXXH. slilerit quod praedictus A. in capelle praescripta
Ad Thomam Cantuariensem archiepiscopum, — Ut non fuissel episcopo praesenlatus, yel in praesenlia
Owen principem Gallim, qui suas <tde consobrina tua ipsi capellae abrenunliasset, et praenominalus
quam sicut uxorem tenere dicalur, > lilteras non Richardus eamdcra postmodum capellam canonice
acceperit, et archidiaconum Bangor, qtti scripla
suu contempseril, ecclesiaslica severilale puniai, oblinuisset, nisi poslea commiserit propter quod
(Benevenli, Febr. 24.) eam debeat tle jure amittere, ipsam ei, omni occa-
[Episi. S. Thomm, ed. GILES,II, 56.] sione et appellatione cessanle, in pace facias et
ALEXANDER, papa THOSLE arcbiepiscopo Canlua- quiete dimitti; ita quod littera? nostrae ipsi nullum
riensi. debeant inferre prsejudiciura, nec alteri favorem
Ad aures noslras pervenisse cognoscas quod Owen parare. Si qua vero de rebus ipsius ecclesiae saepe-
princepsWalliae litteras,quas ei de consobrina sua, dictus A. per violenliam occupavit, ea memoralo
quam sicut uxorem tenere dicilur, deslinavimus, Richardo prsecipias reddi; beueficia quoque quse
recipere noluit nec eamdem consobrinam suam se- D de eadem ecclesia posl ejusdem Richardi appella-
cundum commouitionem nostrara dimisil, Archi- fionem memoralus A, percepit, eidera Richardo di-
diaconus eliam Bangor scripta nostra contempsit, lalione et appellatione cessante restitui facias, et
nec iis voluit aliqualenus obedire. Unde quoniam de damnis et injuriis illatis satislactionem con-
ad tuum spectat ollicium illorum in hac parte prse- gruam exhiberi, praesertim si appellationem a prae-
sumplionem ecclesiastica severitatepunire, maxirae diclo Richardo, ad nos factam idem A. non est
cum eorum facla magis libi quam nobis nota et prosecutus.
manifesta existant, quid inde duxeris staluendum Data Benevenli quinto Kaleudas Marlii,
arbitrio tuae discretionis relinquimus. Nos enira DCLXXIV.
sententiam, quam in eos pro excessibus suis cano- ln Ecclesia Pralensis paracia invito praposito
njce dederis, ratam et firmam habebimus, et eam mdificari eccksias et oraloria vetat.
usque ad dignam. satisfaclioneni mandamus irrefra- (Benevenli, Febr. 25.)
gabililer obsefvari. [UGHELLI, Italia sacra, III, 352.]
Datuiri Beiieventi, vi Kal. Martii. . ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
(37) S. Evodii abbatia Branensis ordinis Praeuionstratensis in dicecesi Suessioncnsi.
«35 ALEXANDIU III PAPJE '
. y.^ttwfc
Jeciis filiis UBERTO prseposito,:et caiionicis Pralen- A in jam diclain niililariam;: ab occidenteyefi) ^cst
sibus,-saiuteih et apostolicarii beriediciioiiem. rivus qui de prsedicio fossato exiens decurrit-usque
Horialur nos ct admonet injunclse nobis adroi- fossam Mutinellam, el inde usque ad jam dieiam
iiistrationis auctoriias liumiles et devotos filios di- slralam Salicilanam, et oclo jugera terrae ju-xla
ligerej et eoruni juslis poslulationibus benigno fa- fossam milltariam, a mane et subto ipso monaste-
voi-e ariniiere, et acccptum impertiri consensum. rio habente, a meridieet sero Sancti Gcminiani, et
Devoiionl iiaque, quam efga B; Petrum et circa inolendinum ununi supra ipsam civitatem Gajoli-
iios ipsos laudabilitef gerilis, studiosius atlenden- num dictum supra ipsum, et subius terram cum
tes, vobis aposiolica auctoritate indulgemus ut infra casis et vineis cum finibus islis, a mane canale, a
parochianv ecclesiae veslrae nemini liceat absqiie meridie usque curlicellam Sancli Madri, a sero
vestro et successoium vestrorum assensu oralo- formigine dicla, de sublus terra hospitii quanrte-
liiim, vel ecclesiam a?dificare salvis privilegiis Ro- miit Lanfrancus Galdemanjus et caeteras possessio-
inahae Ecclesiac.Decerniirius ergo, ut nulli oinnino nes quas habel prajtaxaltim coenobium in circuifu
honiinum, elc. Miiiinensi,' el infra et quaedam niolendina quse ba-
Datum Beneventi, v Kal. Martii. . bct seu alia quae ad ulililatem praafatorum frafrum
" fieri
' polerant; et quidquid juris habet in aquis in
' ANNO 1170. circuitu Mulinensi decurrentibus el nominatim in
rivo qui dicilur Motinella currenlem inter terram
DCLXXV. beati Petri el terram Pelri Sancli Donati, et infra
Privikghtnipro monasterio S. Petri Mutinensi. civiialem ecclesiam Saucti Joannis Baptistse; et de-
(Beneventi, Jan. 10.) cimas ac septilturas quas infra civilatera ct extra
[TtRMioscm,Metn. hist. Moden., III, Preuv., p. 51.] ex anliquo habelis; ecclesiam Sancti Nicolai cum
ALEXANDER episcopus, servus servorura Dei, di- hospitaliquaeestsita propecivitatem,ecclesiani San-
leclis filiis GEJIINIANO abbali monasterii Sancti Pe- cise Marisede Massa, ecclesiam SanclaMarisede Mu-
tri, quod secus Mutinani siium est ejusque froiri- gnano, ecclesiam Sancti Auaslasii de Saviniano,
bus, iam praeseiitibus quam futuris, regularcm vi- ecciesiam S; Marisede Ambiliano, ecclesiam Sancti
tam professis in pcrpeluum. Geminiani de Curre, ecclesiam Sanclae Marisejuxla
Pise postulaiio volunlaiis effeelu debet prose- castellum vctus, ecclesiam Sanclse Marise de S.lva,
qiienlecompleii,utet devotionis sinceiiiaslaudabi- ecclesiain Sancti Micliaelis de Palude, caslellum de
liter enitescat, et ulilitas posttilaia vircs indubitan- P Adiano cum ecclesiis Sancli Micliaelis et Sanclae
ler assumat. Eapropier, dilecii in Domino Ulii, ve- Mariae.curlicellam quae dicilur de Abrica cum omni
siris juslis posiulalionibus clemenler annuimus, et inlegrilate, ecclesiam de Aliano, arcem quac vocatur
ad exemplar palris et prsedeeessoris nostri sanclae Cornilulum cum ecclesia Sancli Marlini, ceclesiam
memoriae Eugeriii papse, praefatuni monaslerium Sancli Michaelis de Sorbilulo, monasterium Sancli
Sancli Pelri in quo eslis obsequio mancipati, sub Michaelis de Candiana (58); terram quam babelis
beaii Petri et nostra proleclione suscipimus, et in Crespelano et in cuiie Pragalali, c[useciinqi;e
prsesenlis scripti privilcgio communirous; imprirois praelerea habelis in episcopaiibus Regino, Ferra-
siquidero statiientes ut ordo monaslicus, qui secuii- riensi, Yeronensi, elP.iduano.
dum Deum et beati Benedicli Regulam in eodem Clericos vero, sive laicos liberos el absoluios
monaslerio instilulus esse dignoscilur perpeluis saeculariter viventes ad convcrsionem suscipiendi
ibidem lemporibus inviolabiliter observetur. Prse- absque alicttjus contradictionc facultatem Iiberam
lerea quascunque possessiones, qusecunque bona liabealis. Sane novalium vcsirorum quae propriis
idera inonaslerium impraesenliarura jusle et ca- manibus aut sumpiibus colilis, sive de nutrimentis
nonice possidel, aul in futururo concessiorie ponti- veslrorum animaliuni nuilus omnino a vohis deci-
ficum, largilione regura vel principum, oblalione D mas exigere praesumat. Obeunie vero le nttnc ejus-
fidelium, seu aliis juslis modis, praestante Domiuo, dem loci abbate, vel tuorum quoiibet successorum;
poteiit adipisci, firma vobis vestrisque successori- nullus ibi quolibet subreptienis astutia seu vio-
lms et ilihala permaneant; in quibus bacc propriis Icnlia prseponalur, nisi quem fralres communi con-
duximus exprimenda vocabulis : sensu aul fratrum pars consilii sanioris secundiiin
Terram ipsam videlicet in qua ideni monasterium Dcum el beaii Benedicli Regulam providerent eli-
situm est, quae talibus circumdalur finibus; a se- gendrim.
ptentrione strala Salicitana usque fossara milita- Decernimus ergo ut nulli omniiio hominura !i-
riam, et ultra fossam ipsam terram quae protendi- ceal praefalum monasierium lemere perlurbare, aut
lurusque Genosani el fossalum novum decurreris ejus possessiones a.uferre, elc, salva sedis aposlo-
(38) Non lrovo, quando e per qtial modo il mona- qual allo conservasi presso il sig. ab. Giuseppe
stero di Candiana nel Paclovano dcvenisse suggeito Gennari studiosissimo raccoglilore delle anticliila
a quello di S. Plclro de Moderia. Certo esso lo era Padovane, insieme con' un altra simile invfsliUira
sin dair.anuo 1115 almeno,. in cui Pouzio abate di accordala ranno 1156 da Placitio abatc di Moden»
Mndena da a Pietro abale di Candiana rinveslilura a Giorgio abate de Uandiana.
dclla mela di quolla cbiesa e dc'suoi bcrii cc, il
637 EP1ST0L;E ET PRIVILEGIA. — AN. 1170. 638
licas auctorilate ct dioecesani episcopi canonica !u- A rcversus nobis diligenlius inlimavit, quod jam dicta
stitia. Si qua igitnr in ftilurum, elc. arci.iepiscopo, sicut in colloquio apud moiitcm
Ego Alexander calliolicaeEcclcsiae episc. Martyrum habilo intcllexerat, gratiam et aroorem
Ego Hubaldus Ostiensis episc suum concederet, el ipsum possessiones suas, sicut
Ego Bcrnardus Portuensis et SanclseRufinaeepisc praedecessor ejus cas urjquam melius hahuerat,
Ego Hubaldus presb. card. lil. S. Crucis in Jeru- faceret oblinere, ncc non et mille marcas ei pro
salcm. apparalu suo ad prsesens conferret.
Ego Ildebrandus liasilicaeduodccim Apostolorum Inde siquidem est, qttod nos de prudentia, dis-
p.esb. card. crctione quoque vestra ct Iionestate plenam in om-
•
Ego Albertus presb. card. lit. Sancli Laurenlii nibus spero fiduciamquc lenentes, et quod nobis et
iri Lucina. Ecclesiae Romanse sincerissima estis devolione as-
Ego Guillelmus presb. card. tit. Sancli Pelri ad tricti, nihilominus altendentes , vos ad praenonii-
Vincula. natiim regem et archiepiscopum pro lnijus pacis
Ego Boso presb. card. Sanctse Pudenliansc tit. exseculionc duximus transmiitendos. Quocirca
Pas:oris. fraternitati vestrse per aposlolica scripta mandamus
Ego Joannes presb. card. tit. Sancli Marci. atque praecipimus, necnon ct in virlule obedieniiae
Ego Theodiiius prcsb. card. Sancli Vitalis tit. injungimus, qualenus in unum convenientes &;l
Ycsliiiac. eumdem regem infra mcnsem post Jiaruro SHSCC-
Ego Jacinlhus diac. card. til. S. Marisc in Cos- plionem Jilleraruni iler arripiaiis, cl eum ex parte
inedin. Dei et noslra diligenlius ac soliicilius moneatis et
Ego Ardicio Sancli Theodori diac card. nuiltimodis inclinare curelis, quod saepedielo arr-
Ego Manfredus diac. card. Sancti Georgii ad Ve- cbiepiscopo pacem ct securilatem suam concedal,
Imn Aureum. ct eum ob divinae niajeslatis reverentiam et pro
Ego Hugo diac. card, Sancli Eustacliii juxta tem- honore beati Petri ac noslro, iiecnon et pro saltue
pltim Agrippae. sua in osculo pacis recipiat, et ipsi ac suis uni-
E;;o Petrus diac card. Sanctse Matiac in Aqtiiro. versas possessioneseorum,siculuiiquam easmelitis
Datum Beneventi per manum Gratiani, sanctse Jiabuerit, quemadmodum per plerosque nuntios
Romanse Ecclesiae subdiaconi nolarii, IV ldus Ja- nostros, et maxime per dileclum filium nostru-iti
iutarii, indiclione m, Iitcarnalionis Dominicseanno Willelmum tituli S. Pctri ad Yincula presbylerusi
1169, ponlificatus vero domni Alcxandri papselll, .£ cardinalem, atque prxscriplum Viviauum ipsum
anno undccimo. facturum promisisse accepimus, clemenier resti-
DCLXXVI tual, et illum ad ecclesiam suam faciat secure re-
Ad Rotrodum archiepiscopumRolhomagensemetBer- dire, et ibidem in pace manere. Archiepiscopum
nardum episcopum Nivernensem. — Ul ad Henri- eliam ad illampacem suscipiendam ex patie nost;a
cum regem accedanl eumque horteittur ul Thomam studiosius exhortemini, eleum uterga
Cantuariensemnon modo , sicttl per kgatos promi- rcgemquan-
seril, in iniegrttm reslituat, sed eliam t in osculo ttim salva liberlafe Ecciesi* ei absque peric.uln suo
pacis recipial. >Si rex ablutas possessionesTltoma ac suorum poiest, se humiliei, inslautius monealis.
inlradies XLJIO»reddideril, lerratn ejus cisma- Yerumiamcn si rex ad solutioncm niille marca-
rinam inlerdicli senlentia subjiciant. Excommu-
nicenl eos qui Petrum archidiaconttm Paniensem rum, dequibus supra fceimus meiitioiiem, inclinari
injuriis affecerinl. non possii, noltimus ul pax proptcr liocaliquatenus
(Beneventi, Jan. 19.) inipediattir, si alia rex velil coroplcre. Qtiod si e*
[Epislola S. Thoma, ed. GILES,II, 55.] quae nobis promisil, et maxime de inlegra posses-
ALEXANDER papa, ROTRODO Rolhomagensi,elBER- sionum ablatarum restitutione, et illa eliam quse
NARDO Nivernensi episcopo. sibi de osculo significavimus, uisi forte arcbiepi-
Charissimus in Chrislo filius nosier Henricus 'D scopus osculo filii velit esse conlenius, infia qua-
illuslris Anglorum rex, nobis perlitteras et nunlios draginta diespostcommonilionem nostram noluerit
signiiicavii, quod ipse venerabili fratri nostro adimplere, vos lotam terram ejus cismarinam au-
Thomse arcliiepiscopo Cantuariensi concesserat, ut cloritate bealiPelri etnostra, omni contradicliono
pro amoreDeicliiostro necnonetEcclesiseRomanae, et appellatione remota, inlerdicli sentenliae subji-
eccle-siamsuam secure veniret, et eamatque omnes ciaiis, et in ea omnia divina, praeler baptisma
possessiones suas, sicut habuit antequani exiret, parvulorum, et poenitentias morientium prohibeatis
dum in gralia sua esset, in pace teneret alque ha- officiacelebrari, nisi forte yobis omiiiiio consiaret,
herct : et sui similiter quiexierant cura eo. Verum quod sscpe falus rex Henricus hscc in brcvi post
jam dicti nuntii nobis inter csetera proposuerunt, quadraginla dies elapsos adimpleret, aut archiepi-
quod prsefalus rex graviter provocatus firmaverat scopus oscultun filii pro sua velit suscipere.
se memoratum archiepiscopuir, in osculo nullalcims Si autcm pax fuerit cooperanle Domino consum-
recepturum, cui tamen primogenilus filiussuuspro mata, vos eumdem regem non statim pace facla, sed
amore Dei et nostro vice sua osculum exhiberet. post aliquantuluro intervallum secuiidum discre-
Magisfcr quoque Vivianus ad prscsentiam nostrani tionem vestramintcrposiium, ex parte Dei cl, cptu-
ALEXANDRI 111PAPjfi 6*0
639
moniiione veslra adire curetis , et ei in delictorum A illustris Anglorum regis consistunt, specialem lidu-
suoruni veniam injuhgalis, quod consueludines ciam obtinemus, el te nobis el Ecclesise Rcmanae
pravas, et illas maxime quas ipse de novb adjecit, sincerissima novimus devotione aslrictam, tibi ne-
et quae contra salutem suara et liberlatem Ecclesioe gotium venerabilis fratris nostri Tn ra 33Cantua-
fuerint, deleat peniius et condemnel : et episcopos riensis archiepiscopi de pace et reconciliatione sua
atque alias personas regniabearum observatione commisiniu.s exsequendum. lnde siquidem est,
absolvat, ac fructus perceptorum redituum archi- quod fraternilali tuae per apostolica scripla praeci-
episcopoelsuisreslituat. Quod si vestraein bac paiie piendo maridainus, necnon et in virtule obedientise
commonitioni non acqueverit, vos quae de consue- injungimus , quatenus in prsescriplo negotio iia te
tudinibus illis fuerint abolenda nobis una cum ipso conslantem et diligentem omni timore et dubita-
archiepiscopo, necnon et quod rex de perceplorum lione remola exhibeas , quod prsefatus rex pontili-
fructuum restitutione facere velit, veslris lillcris calem in te maluiitatem et conslanliam inveniat,
quanto celerius poterilis , plenius inlimare curetis. et te Dettm el officii tui debilum magis quam homi-
Yerum ,si cerlam spem de pace et reconciliatione nem revereri cognoscat; nos quoque spe illa, quain
facienda conceperitis, vosuniversos excomrauni- de tua persona jam pridem concepiinus , el saepius
f,aios, qui absolvendi fuerint, absolvalis, ita quidem experti sumus , nequaquam frustremur , nec te
quod nisi pax fuerit subsecuta, ipsos in priorem ad praescripli negotii exseculionem praecseleris per-
cxcommunicaiionero nullius conlradiclione vel ap- sonis, qttaein terra meraorati regis esse lioscunlur,
'
pellaiione obstanlc conlinuo reducalis. specialiter elegisse debeamus merito pooniterc, sed
Praclereasirex ad osculumpraeslandum nullatenus tam polius super hoc sollicitucJitiem et diligenliau
polerit induci, vos archiepiscopum inducerc labo- leneamur multiplicilcr commendare.
reiis, quod si absque periculo persoiuc suae et suo- DCLXXYIII.
rum fieri posse cognoverit et in consilio suo inve-
nirc polueril, osculo filii contenlus existat. Quod Ad Rernari.im Nivert.enscmepiscoptitn.- De lega^
tione i..i* et archiepiscopo Rolhomagensi lilteris
si ulerque veslrum his exsequendis inleresse non apostolicis commissa (episi. 676).
poterit vel noluerit, quod lamen non credimus, (Benevenli, Jan. ?
alicr uon minus ea quse prsedicla sunt, non differat Ubid,, p. 105.]
adimplere. Ad haecvobis praeeipimusut saepedielum1 ALEXANDER papa, BERNARDO Nivernehsi episcopo.
regem super eo, quod dilectum filium nostrum Pe- Quoniam de prudentia, et honestate, el coustan-
irum archidiaconum Papiensem, ad eum a dileclo1n lia tua fiduciam plenam concepimus, etcenumsu-
filio nostro Gratiauo subdiacono et notario, et ma- per liis in mullis experiinenturo habuimus, le iu
gistro Viviano transmissum , quidam sui ad nulum i exsecutione pacis veuerabilis fratris noslri Tiioni;e
illius, ut dicitur , ct de mandalo ejtis ceperunt, et: Cantuariensis archiepiscopi Rolbomagensi archie-
quibusdam rebus ejus privatum inhoneste tracfa- piscopo duximus adjungendum. Illum auiem, quod
verunt, durius increpetis , et eos quos in eumderai de terra illustris Anglorum regis dignoscilur, exse-
Petrum et illius socios clcricos violcnlas manus; cutorem una tecum consiituimus, ne idem rex ali-
injecisse constileiii, appellatione remota excommu- quam adversum nos querelandi occasionem vide-
nicalos publice nuntielis, et ab omnibus prsecipialis; retur habere, eo quod negolium illud personis ex-
sicut excommunicatos vilari, donec ablala resli- traneis, el exlra lerram suam maneiitibus conimi-
luant, injuriam passis congrue salisfaciant, et adI sissemus. Et quoniara, sicut dixirous, te virum
nos cum veslris. liiteris satisfacturi accedanl. IlludI poiuificalis maturilaiis el constaniiac esse cogno-
quoque regi diligenlius intimetis ; quod jam diclus; scimus,et boneslate ac liticralura inter cacteros co-
Gralianus non aliud quam fecit, salvo mandatoi episcopos luos pollere, fraternitaii luae per aposto-
nosiro, facere poiuisset. Quod si aitentasset, nos idl lica scripla prMcipiendo mandamus, et in virlule
procul dubio irrilaremus. Si quis autem quod ipse3 D obedienliae injungimtts, quatenus si prsefalus Ro-
vd ejus socius aliud secundum mandalura nostrumi thomagensis in his, quse vobis injungimus una le-
poluissel fecisse, regi proposuisset, ei verum ne- cum procedere nollet, sive non posset, tu in prae-
qtiaquam suggessit. scriplo, omni timore et dubitalione semola, secun-
Dalum Benevemi, xiv Kalendas Februarii. dum lenorem lilterarum nostrarura incunctantcr
DCLXXVII. procedas, el le in boc ita sollicilum et diligenlem
exhibeas,quod a Deo dignum cxinde praemium me-
Ad Rotrodum Rolliomagensem archiepiscopum. —
Ul legaiionem ad Henrictim Anglorum regem, rearis recipcre, et coram liominibus laudem et glo-
slrentie adminislrel. riam nori modicara propterea valeas reportare; nos
(Beneventi, Jan, ?) quoque sollicitudinem tuam tcneamur mu.UipUci-
[lbid.,p. 54..J ter coramendare, et devolioncm ac conslantiam ,
ALEXANDER papa, ROTRODO Rothomagensi archi- tuam, quam in aliis expertam liabemus, pos-
cpiscopo. simus in hac parle,. sicul desideramus^ pleniiis.
Quoniam de persona tua prae caeteris coepiscopis5 comprobare.
iui5 el aliis personis ceclesiastiris, quse iu tcrra.
611 EPISTOL^E ET PRIVILEGIA. — AN. 1170. 645
DCLXXIX. 1 inspiratum, ad optatum el Deo gratum perducas
A
Ad Henricum Angtorumregetn. — Pro Thoma Can- effeclum, iia qttod ab eo propter hoc mercedem
luariensi Rotrodum et Bernardum legalos suos plenam et perfcclam recipere merearis, serenita-
commendal. tem tttam per apostolica scripta rogamus, mone-
(Benevenli, Jan.?) mus et exhorlamur in Domino, nec non a jura-
.[Ibid,, p. 131.] menli firntalione, si quando calore iracundise ducius
ALEXANDER papa, HENRICO regi Angliae. fecisli, auctoritate beati Pelri et noslra penitus ab-
Dilecli filii noslri, Joannes Saresberiensis deca- solventes, in remissionem pecca:orum tibi injun-
nus, jEgidius Rothomagensis, Joannes Sagiensls, gimus, qttalenus prsenoininatum archiepisccpum
archidiacoui, nuntii tui, ad nostram prsesentiam ob divinaereverentiam majeslatis, et oblentu beati
accedentes nohis regise celsitudinis litteras detule- Petri et noslro, nec non et pro salule et honore
runt, ex quaruni tenore cognovimus, quod eisi tuo, in osculo pacis rccipias, et ei pacem et secu-
super his, quse nobis ex parte tua dicerent, lan- ritatem luam, nec non et universas possessioncs
qtiam libi ipsi credere deberemus. Qui ulique unai suas, sicul eas ullo tempore raelius habuit, clemen-
cum archidiacono Saresberiensi Reginaldo corami ter restiluas, et ila nos in hac parle irao Deum in
nobis et fratribus noslris prsesenles quaedam in- nobis exaudias, qui libi propter boc perenne pra'.-
stanler et sollicite proposuerunt, quibus sicut nec; miura largialur in ccelis, et in terris laudetn et
dehuimus, non duximus aliquatenus acquiescen- gloriam conferens copiosam, te atque tuos haeredes
dum. Tandem vero cum Ihs, quae nobis in prin- suos faciat cohaeredes. Si qua vero alia inter vos
cipio fuerant intimala, aures, sicut non decebal,, per charissimum filium noslrum in Christo Ludo-
nullatenus inclinaremus, nobis diligenlius propn- vicum illustrem Franeorurii regem, et per venera-
suerunt, quod tu, sicut in commentario vidimus,, biles fralres nostros Rolhomagensem archiepisco-
venerabili fratri noslro Thoroae Cantuariensi ar- pum et Suessionensem episcopum, vel per alios
cliiepiscopo concesseras, ut pro amore Dei et no- majora traclantur, atit si aliqua magis accepia
stro, nec non et EcclesiaeRomanae, ad ccclesiami prseiiominalo archiepiscopo postmodum promisisti,
suam secure veniret, e't eam atque possessiones5 ea in remissionem delictorum luorum adimpleas,
suas omnes, sicut habuit antequam exiret, dum inl et plenius ac diiigenlius exscqtiaris. Nos eiiim jam
gratia tua esset, in pace teneret alque haberet, ett dictuni Rolhomagensera archiepiscopum, et vene-
sui similiter qui pro eo exierunt. Quod siquidemi rab.lcm fralrem noslrum Bernardum Nivcrneiisem
gratum plurimum, et omnino acceplum habemus,, Q episcopum, ad prsesenliam luam pro supradictae
de misericordia Christi speranles, quod ille qui in- pacis exseculione transmiltimus, per quos tibi vo-
cepit hoc, meliori fine concludet, et te ad illius5 lunlalera noslram, et quae regiae saluti et honori
quod decst coiisuinmaiionem iiiducet. Quare hoc; plurimum expedire cognoscimus, signilicamus, su-
cjus, a qtio bona cuncta procedunt, imraensse ett blimitalem tuam rogantes alteiuius et monenfes,
superabundanli cleinentiae ascribimus, et munifi- ut si quid addendum fuerit vel mulandura, hoc ad
cenliae luae super boc inulliplices exsolvimus gra- cunimouitionem illorum pro amore Dei et noslro
tiarum actiones. Cum aufem prsedictos nuniios de> ita corrigas et emendes, et ea quse libi ex parte
forraa securilatis, et maxime super osculo prae- noslra proponent, tali modo exaudias, et aurem
slando non modicum sollicitaremus, et responsuml benevolam adbibens ita ellicaciler digneris im-
nobis dederunt, quod graviler provocattts lirmave- plere, quod omnipotens Dominus^el misericors ve-
ras te praefalum archiepiscopura in osculo pacisi rani tlbi el haeredibus luis pacera concedal, et
niillalenus recepturura, cui lamen primogenitus3 honor inde regius multimodis adaugeatur, ac lu
filius luus pro amore Dei et nostro vice tua osculumi indeficiens propter hoc a Deo praemium, et in con-
exhiberel. Unde quoniam alter nuntiorum nostro- spectu hominura laudcm et gloriam non modicam
ruin, magisler Yivianus scilicet, ad praesentiam l D debeas reporlare. Prsedicli siquidem arcbiepisco-
noslrara reversus nobis diligenlius inlimavit, quod1 pus et episcopus, certa spe de pace et reconcilia-
praelibalo archiepiscopo, sicut in colloquio apudI lione concepla, illos, qui fuerint absolvendi, ex-
inoniem Marlyrum liabilo intellexerat, graiiam ett coroicuiiicatos absolvent, ila quidem quod si pax
amprem tuum concedens, el ipsum possessioness Doroinofacienie sequatur, rrallum honoris, ordinis,
suas, sicut praedecessor ejus, eas unquam meliuss aut officiisui periculum, sive aliquam infamiaeno-
babuerat, faceres oblinere, nec non et mille mar- lam pro.eo quod excommunicali fuerant, debeant
cas ei pro apparatu suo ad praesens conferres, noss suslinere. Archiepiscopum cnim ad pacem susci •.
de regise celsitudinis ciemenlia omnino confisi, dee piendam inducent ex parte nostra, et si in aliquo
osculo pracslando tibi preces et exhorlationes no-- justum meluni praetenderit, le ad eum tollendum
siras apud excelleniiam luam, praenominatis nun- sollicilius admonere, et mullimqdis ex parle Dri et
tiis luis plus justo eliam renileniibus, duximus in- nostra ad ea, quae libi.per nos significamus, im-
tcrponendas. Et quoniam regise congruit dignitalili plenda inclinare debebunt. Verum si pax, quod
el honori, atque saluli tuae noscitur plurimum ex- Deus. avertat, subsecuta non fuerit, et illi qui sc
pcdire, ut quod cordi tuo Super his cst divinituss appellasse proponunt, appcllaiionem suam duxe-
<U5 ALEXANDRI111PAPJE mi
rint prosequendam, nos eorum rationes super lioc A lilteratus, providus ct discrettts, et tibi etiam fi
diligenlius audieinus, et causa cognila secunduro dclissimus apud nos pro negoio luo tam secrcto
quod Deus nobis adminislraverit, judicabimus. Qtii quam publiee coram nobis et frairibus nostris sol-
utique in proxiinis ociavis Beati Michaelis, sive in licite insliicrit, et ejus cxsecuiioni oiiiiiem quam
proximo festo Sancti Lucse appellationem suam poluit et etiam ultra quam debuit diligciiiiani ct
prosequautur, ita tameii quod prorogatio isla non studium adbibere curavit, discreiionem luani p: r
dcbeat alterutrius parlis justiiise in aliquo praeju- aposlolica scripla rogamus atlentiuset monenius,
dicare. quatenus eumdem pro reverenlia beali Pelri et no-
DGLXXX. *tra et obtenlu sui ipsius quod libi adco lideiis
Ad Gilbertttm Londiuensem cpiscopum.— Significal et devotus exsiitit, habeas propensius commenda-
se archicpiscopo Rolhomagensi et episcopo Exo- tum, nec adversuseum pravis aliquorum suggeslio-
niensi [an Nivernensi ?] ul eum ab excommunica- nibus
tionis senlenlia conlra ipsum per ThomamCanlua- credas, vel de ipsius in aliquo fidriilaie diffi-
riensem lala absolverenl mandasse. das, sed ejusobsequium ita remuneres, quod ipse
(Beneveiili, Febr. 12.) tibi et luis debeal omiii tempore (idelis ei devoius
et nos id gratum acceptumque lenentcs;
[Ibid., p. 95.] ' exislere,
Quod tibi ad prsesens aposiolicse benedictionis affeclioni tuse niulliplices inde gralias teiieamur re-
slloquium nullatenus iniperliniur, non durilise no- ferre.
slrse scd merilis causae luacest polius ascribendum. Datum Beneventi, n Idus Februarii.
Gum enim metropolilanum luum senleiitiam in le DCLXXXI.
audiverimus protulisse, indignum omnino csset ct
ab honesiate noslri officii peniiiis alienum ut le Adnardum Rolrodnm archiepiscopumRolhomagansemet Ber-
vestris deberemus lilieris salulare. Quod utique episcopum Nivernensem.— Ul Gttbertum
epucopum Londinensem absolvant,
grave plurimura et omnino moleslum habemus,
te sicut venerabilem fralrem c| (Benevenii, Febr. ?)
quoniam nostrum,
virura quem religione non raodica, lilteratura qito- [Ibid,, p. 62.]
qtie et honeslaie novimus praeminere, arciioris in ALEXASDER papa, ROTRODO Rothomagcnsi arclii-
Doinino chariialis brachiis ampleclimur ct tibi in cpiscopo et BERNARDO Nivcrnensi episcopo.
onuiibus quanlum cum Deo 31 justilia possumus, Noverit discretio vesira nos Gilbeiio Londiniensi
prorapio animo deferre velimus, et affectioni tuae episcopo per nostras lilteras signilicasse, ui si a
honorem ct graliam libentius exhibere. Ut aulem |2 sentenlia, quam vcnerabilis frater nosler Tliomas
nostram circa pers^nam luam voluntalem ceiiis Cantuariensis arcbiepiscopus in eum protulit, ab-
operum indiciis experiaris, et nos libi benediciio- solvi volueiit, ad praesentiam vestram vcl alterius,
nem non devolunlale sed de necessitate potius sut- si ulerque adesse non poiest, accedal, et a vobis
traxisse cognoscas, venerabilibus fratribus uostris prscstitojuramento, quod nostro debeal parere mr.n-
Roihomagensi archiepiscopo et Evoniensi episcopo dato, absolulionem recipiat. Inde siquidem est,
dedimus in mandalis ul, a te recepto juramento qtiod vos ei, sicut viro religioso, litlerato, provido
quod noslro super his pro quibus iu te senteuila et tliscrelo, in omnibus, quanluin cum Dei et justi-
e.-,tprolala debeas parcre mandaio, nostra vice ab- lia possumus, cupienies defcrre, et dilecli lilii
solvant, si de appellalione qiiarn diceris fecisse dif- noslri magistii David Londoniensis Ecclesiaccauo-
fisus, politis volueris absolvi, quod libi niagis cre- nici postuiatione inducti, fraterniiati vesirse per
dimus expedire, quam luam prosequi appellaiionera. apostolica scripia mandamus, qualenus si mciiio-
Si auleni appellalionem duxerilis prosequendam, ralus episcopus ad vos pro absolullonis receplione
nos personam tuam libenler videbimus, et rationi- accesscril, vos ipsum acceplo ab eo juramenlo,
bus luis diligcnter audilis, el cognilis super hoc quod noslro de praescripta senlentia parebil man-
secundura quod nobis Doininus adminislraverit, I') daio, sublato apptllaiionis remedio absolvaiis, ita
judicabimus. Quod si a jam dicto archiepiscopo et quidem quod uullum propier hoe digniiaiis , ordi-
cpiscopo absolvi volueris, ip.si le auclorilale no- nis, aut officii periculum debeat sustincre, aut ali-
sira absolvenl, ita quidero ut pro eo quod excom- quam infaiiiiaeiiolaro incurrere. Absoluiioneauie.m
uunicalus fueras nullum ordinis aut officii seu di- facia id pr;enominato archiepiscopo per liitcras
gnitatis periculum neque aliquani iufamiae notam vestras significelis, el ei ex parle noslr-afiiiniter
debeas sustinere. Yeriini si uterque illorura his prsecipialis, ct in virluie obedieiitise iiijungalis,
exsequendis interesse uon poterit, alter, sicul di- quod absoluiioneni ejus occullam habeat et oiniiiiio
cium esi, ea nihilcminus exsequalur et venerabili secrelam, donec absque ipsius episcopi pcriculo
fratri nostro Thomaearchicpiscopo Cantuariensi ex valeai propalari. Quod si uierque veslrum his ex-
partc iiostra praecipiet, nccnon ct in viriule obc- seqttendis interesse non poterii, alter non ininus
Uicntiacinjunget quod absolutionem.luam occullam ea, proul diximus, exsequatur. Yalete.
haheat et oinnino secrelam, douec absque periculo DCLXXXJI.
tuo valeat propalari. Et cum dileclus. filitis nostcr Ad episcbposCantice. — Ut inlerilicli senienliaht, si
inagister David cccelsi* Juae canonicus, vir ulique Jloirodits et Bernardm kgati • in lolam terratn
645 EPISTOL^: ET PRIVILEGIA, — AN. 1170. 648
llenrtct regis qua ciira mare consistit, » protuk- A sub pcena ordinis et ofiicii in vii tute obedieniias
rinl, observandamcurenl. vobis injungiinus, quod sententiam quam pracno-
(Beneventi, Febr. 18.) niinalus archiepiscopus Cantuar:e;.s's in provn-
[Ibid., p. 42.] cia;n suam propier hoc tulerit, nullius limore,
ALEXANDER papa, omnibus episcopis Cantise. graiia, vel prohibiiione obstante per vcslras paro-
Noveril industria vestra quod nos venerabiles cbias, orani excusatione et appellalione remota,
fratres nostros Roihomagensem archiepiscopum, el firmiler observelis, et ab omnibus faciaiis, quantum
Niverneiisem episcopura ad regem Anglorum pro in vobis esl, irrefragabililer observari.
pace et reeonciliaiione venerabiiis fratris nosiri Dalum Beneventi, xn Kalendas Martii.
Thoinse Canluarie.iisis archiepiscopi desiinavimus, In eadem forma scribit universis archiepiscopis ,
eis danles in mandatis et finniter praccjpienles, episcopisel aliis ecclesiarum prmlatisper cistnariuam
quod nisi ideni rex ad pacem et concordiaro, se- terram illustris Anglorum regis constitulis : t Nove-
ciindiim quod nobis per litleras et nunlius suos rit indusiria vcslra, etc >
proinisit, ad commouilioncm illorum inclinari po- DCLXXXIY.
luerit, totam terram ejus, quae cilra mare consisiil, Ad Joscium Turonensem et ejus suf-
omni conlradiclione et appellalione remota sub- B fraganeos.archiepiscopum — Ejusdem argumenli.
jiciant interdicto, et in ea omnia divina, praier (Benevenli, Febr. ?)
baptisma parvulorum et pccniteiitias morieiiliuui, [Ibid., p. 75.]
prohibeant officia celebrari. Inde siquidem est, ALEXANDER papa, Turonensi episccpo et suffra-
quod universilati veslrseper apostolica scripia prse
cipimus, mandamus, etsub poena ordinis etoiiicii, ganeis cjus, necnon et dilectis fitiis aliarum eeele-
in virlule obedienliae vobis injungimus, ut supra- siarum Turonensis Ecclesia?conslilulis.
dictoruin archiepiscopi, vel episcopi, vel allerius Noverit industiia vestra quod nos venerabiles
fratres nostros Roihomagensem archicpiscopum et
eorum, si uterque adesse non potuerit vel noluerit,
in !;ac parte senleniiain, si quam ab eis contigeiii Nivernensem episcopum ad illustrem Anglorum
iiideprofcrri, nullius limore, graiia vel prohibitione regem pro pace et reconcilialione venerabilis f:atris
noslri ThoinaeGanluariensis arcbiepiscopi destina-
obslaiilc, per parochias omni excusatione et ap-
vimus, iis danles in niandatis et firmiier praeci-
peiiailone remoia firmiter observelis, etab omnibus
pientes, qtiod nisi idera rex ad paceni et concordiam,
faciatis, quantum in vobis est, irrefragabiliter ob- sccundum quod nobis per litieras et nuntios pro-
servari. ^ niisil suos iiiclinari potuerit, aut aiie aliqua sive
Datum Beneveiiti, xn Kaiendas Martii.
ingenio per se vcl per suos effecerit quomiuus ad
DCLXXXIII. eum juxia prseceptum noslrum accedere et ipsi ea
Ad Rogerum Eboracensem archiepiscopum, aposlo- quae sibi super his sunt a nobis injuncta cum omni
licm sedis kgatum, Hugonem episcopum Dttml- liberialeel securiialeproponere possint, lotaui ler-
mensem, elc. — Ejusdem argumenti. in regno Francorttm consislit, omni
ram ejus quae
(Beneventi, Febr. 18.) coiilradiclione et appcllatione remola, -sulijiciant'
[lbid.,i>. 47.] interdicio et in ea omnia divina praeter bapiisma"'
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- et pcenitenlias morientiuni prohibeant
nerabilibus fralribus ROGERIO Eboracensi archiepi- parvulorum
officia celebrari. Inde siquidern est quod' universi-
scopo, et apostolicse sedis legato, et HUGONI Dtt- taii vestrae man-
per aposlolica scripia praecipiendo
nelmensi episcopo, et dilectis filiis ecclesiarum
damus et in virlule obedientiacsub pceiia ordinis el:
praelalis per Eboraccnsera archiepiscopalum con- officii vobis
stiltilis. - injungiiiius quaienus senientiam quam
pracnoniinati arcbiepiscopus el cpiscopus, vel alter
Hoverit industria veslra quod nos venerabiles terram juxta praeceplum
fratres nosiros Roirodum Rolliomagensem arclii- Q eoruin in pracfaii regis
nostrum tulerint, nullius timore gratia vel prohi-
episcopum, el Bernardum Nivernensem episco-
bitione obstante. omni excusalione et appeilalioue
pum ad illustrem Angloruni regem pro pace el iiriniter observetis et
reconcilialione vencrabilis fratris nostri Thomaa' sublata, per vestras parocbias
ab omnibus faciatis quatiium in vobis est, irrefra-'
Cantuariensis archiepiscopi destinavimus, eis dantcs
in mandatis et firmiter prsecipientes, quod nisi!L eabiliier ° observari.
idem rex ad pacem et concordiam, secundum quocli DCLXXXVVIII.
nobis per lilteras et nuntios suos promisit, ad cora- In eumdem m.odutnBituricensi archiepiscopo et
liionitionem eorum inclinari potuerit, totam terrami suffraganeis ejus, r.ecnon el aliis eccksiarum prm-
ejus qua; iri regno Francorum consistit, omni con- lutis.
tradiclione et appellatione remota subjiciaut inler- In eumdem modum Burdigalensi archiepisccpo
dkio, el in ea omnia divina, prasier baplisma par- apostolica sedis tegato et suffraganeis ejus.
vulorum el pocnitentias morieiitium, prohibcair I . In eumdem modum Auxilano archiepiscoppetsufr:
coiebrari. lnde siquidem est quod universitati vcstra' fraganeis ejus.
per apostolica scripta prsecipiendo mandamus, e t _'ii eumdem mqdum uvirersis episcopis et C:attm-r
6«7 ALEXANDRIIII PAVJE C4S
eccksiarum ptaiatis per Rolhomagensemprovinciam A . quas super observatione interdicli arcliiepiscopis et
comtitniis. episcopis terrse suae, quae citra mare consistit,
DCLXXXIX. iransmillimus, eisdem omni excusalione postposita
deslinelis,- et ipsis ex parte nostra finniter injun-
Ad Rotrodum Rothomagensemarchiepiscopumet Rer-
nardum episcopum Nivernensem. — Significal galis, quod inlerdiclum noslruni nullius limore,
delalum sibi esse Henricum regem in Angliam prohibitione, vel appellatione ojjslante, per suas
transiisse. Mandat ut intra dies xx ad eum festi- parochias irrefragabiliter servent, nec conlra hoc
nent et mandata prioribus liileris data perseqttan-
tur. aliquo modo venire prsesuinanl. Quod si aliquis
archiepiscopus, vel episcopus, aut alia quaelibet
(Benevenli, Febr. ?) persona interdictum veslrum observare coniera-
[Ibid., p. 59.] pserit, vos eum ab ofiicii sui' exsccuiione sublato
ALEXANDER papa, Rothomagensi et Nivernensi appellalionis remedio suspendalis. Et si nec sic
episcopis. resipuerit, in eum excommunicationis senleniiam
Quoniam de vestrae devoiionis ac sincerilatis fer- promulgeiis. SsepecMclovero regi prscler ea quac
vore, discreiionc quoque, maluritale et prudenlia prsescripla sunt, viva voce vel lilteris vestris con-
vestra plenam in omnibus spem fiduciamqtie lene- B stantissime proponatis : quod si nec sic resipuerit,
mus, vos ad exseculionem pacis venerabilis fratris persouaesuae, sicut nec Frederico dicto imperaiori
nostri Thoinse Cantuariensis archiepiscopi, prse fecimus, nequaquam parcemus, sed in eum poiius
caeteris regni Francorum personis elegimus, el ad excommunicationis sentenliam absque dubio profe-
charissinium in Chrislo filium noslrum Henricum remus. Yolumus aufem et sub obfenlu gratiae Dci
ilhislrem Aiiglorum regem, sicut per alias vobis et nostracdislricte vobis injuiigimus, ui in his quae
lilteras signilicavimus, propter boc duximus trans- pracdiximus exsequendis omnem quani convenit et
millendos. Unde quoniam eumdem regera poslmo- oportet diligenliam et studium adhibcalis. El si
duni in Angliam audivimus transfretasse, ne forte ulerque vestrum adesse non poleril vel noltierit,
praedicti arcbiepiscopi negotium propler lioc possil qttod tamcn non credimus, nec conv.eniens ncc
quomodolibet impediri sive prolendi, fraiernitali lolerabile esset, alter non minus ea quse praedicla
veslrae pcr iterala scripla mandamus, et in virluic sunt, omni dubilalione et timore sublato adim-
obedienliae injungimus, quatcnus sicut graliara pleat
beati Peiri ac noslram chararo halietis, et nos et DCXC.
Ecclesiaro Romanam de honestate ac conslantia (C Ad eosdem. — Prmscribit quibus a Thoma Cantua-
veslra volucriiis aliqua de caeleroratione conlidere, riensi excommunicatiscoinmunionem reddanl, qtd-
in unuro pariter convenientesad menioraluin regem bus denegent.
cundi infra viginti dies post harum susceptionem (Benevenli, Febr.?)
liilerarum, omni excusalione postposila, nisi id [Ibid.,i>. 61.]
jam forte feceritis, iler arripiatis et ad eum feslinare Quoniam in aliis Iilteris, quas vobis stiper ne-
curetis. Cura autem ejus praesentiam habueritis, goiio venerabilis fratris nosiri ThoinaeCanluariensis
vos ipsi ea, quae in aliis Jitteris nostris vobis ex- arcbiepiscopidestinavimus, deexcommunicatis suis
pressimus, sicut viros pontificalis conslantise decet, cxpressum discrelioni veslraemandatum uos dedisse
omni dubilatione et timore rcmoto inslantissimc recoliraus, ut eos certa spe pacis concepta deberetis
proponaiis, et eumdem ad illorum exsccutionera ex absolvere, fralernitati vestrae per iterala scripia
parle noslra studeatis modis oinnibus invilare. Quod mandamus atque prsecipimus, quatenus si eos per
si rex ea quse nobis promisit, et maximede iniegra vos absolvi coniigerit, ipsos secundum Ecclesiae
possessioimm alilataruni reslitutione, et plcna pacc Romanaeformam et consueiudiiiem absolvalis. Illis
archiepiscopo ac suis reddenda, necnon et super aulein qui prsefati archiepiscopi, aut commissae
osculo eidera prsestando, nisi foiie osculo filii velit JD sibi ecclesisepossessiones, sive clericorum suoruni
esse contentus, infra quadragiula diespost comrao- beneficia detinuerunt, el frucfns efiam perceperunl,
niiionem veslram adimplere nolueril, aulceiiearte vel adhnc dctincnt sive percipiunt, et maxime
aliqua, sive ingenio per se vel pcr suos effecerit, Gaufredo arcbidiacono Canttiariensi, si ipsum ec-
quominus ad eum juxta prseceptum nostrum pos- clesiam de Olleford per manum Iaicam, sicul au-
sitis accedere, et ipsi ea quae a vobis super his divimns, cepisse et tcnere constilerii, nulla ratione
veslrae solliciludini sunt injuncla, cum omni liber- absoliilionis beneficium indulgealis, nisi priuscau-
tate et securitale proponere, vos in totam lerram tionem sufficicntem cxhibeant, quod memoraio
ejns cismarinam auctoritate beali Pelri et noslra, archicpiscopo beneficia, quaedelinent, sinedilalione
omni conlradiclione et appellatione reraota, inler- reslituant, el fruclus inde perceplos absque diriii-
dicti senteriliam proferalis, et in ca omnia divina nulionc persolvant. Quod si post cautioiicm exhi-'
praeter baptisma parvuloriirii et pcenitentias mo- bilam cl absolulionem acceplam adimplere noluerit,
rientium proliibeatis ofiicia celebrari, quemadmb- vos illos in priorem exconimunicalionis senlen-
duni in aiiis liiteris, quas vobis inde dircxirous, tiam, omni excusalione et appellatione postposita,
conslal cxprcssuni fuisse. Littsras quoquc nostras, rcducatis, et ab omnibus facialis aucioriiale noslrs
649 EPISTOL^: ET PRIVILEGIA. — AN. 1170. GuO
sicut excommunicatos usquc ad condignam satisfa-I- JA successoribus et illibala permarieaiil. In (;u'.bus lisec
clionem vitari. propriis duxinuis exprimenda vocabulis :
DCXCL Ecclesiam Bealae Margaretae virginis quam vene-
rabilis fraler noster Nicolaus cpiscopus vester,
Ad Thomam Canlttariensem archiepiscoptim. — Ut
Piolrodi archiepiscopi Rolhomageiuis ct Wilklmi.^ sicul ex lilteris ejus accepimus, vobis resi-
archiepiscopi Senonensis, aposiolicm sedis kgati,f, gnavil; nec non et eeclesiam Beati Martini quse in
et Rernardi Nivemensis episcopi consilio ula- insula Phur, ila quod utraque illarum de cselcroin
lur. ordinatione ac disposilione vestra consistat, dev<-
(Beneventi, Febr. ?) tioni vestrac aucloritate apostolica confirmamus.
[lbid.,\>.Tt.] De victu etiam quadragcsiroali, qtiein episcopus
in ecclesia vcsira aliquando habuil, unde conten-
ALEXANDER papa, TIIOM,E Canluariensi arcbi- liones et religio veslra non modicum lurbari con-
cpiscopo. ut sicut jara dictus episcopus,
Per venerabilera fratrero nostruro Senotiensem n sucvit, ,sialuiinus,
• • •, ..
cum vobis per pnvilegium suum aequa considera-
arcbiepiscopum, apostolicse sedis legatum, el per B tione
alias litteras nostrasdiscretioni tuae nos significasse resignasse dignoscitur, et imposlerum remi-
sisse, ita de caelero conservetur ncc ei vel succes-
meminimus, quod illustris Anglorum rex nobis de sore suo vicium a vobis contra hoc
paee lua nuntios el transcripla transmisil. Et nos aliqtto tempore
liceal. Probibcmus insuper ne episcopus de
vencrabilibus fralribus noslris Rolhomagensi arcbi- cxigere oblationibus quae ad corpora sancloruni in veslra
episcopo, et Nivernensi episcopo de illius pacis ex- offeruntur ccclesia, nihil ullra quartam partein,
secutione litteras nostras destinavimus, sicul jam
consuevit habere, recipial: Ad hacc vobis
dictus Senonensis prudentiae tuse viva voce plenius quam
sigiiificatione prassentium indulgeraus, ulprasdia vel
potuerit enarrare. Unde quoniam dilecti filii no-
siri Alexander el Joannes nuntii tui pro quibusdam possessiones ecclesiae vestrte, sive infra civitaiem
vestram sive extra consistant, nullus injuste conira
negotiis tuis post prsefali archiepiscopi discessum
moram facere voluerunt, nos tibi per eumdem ar- disposilionem veslram invadere vel retinere prac-
suraat. In electione vero cpisc pi vestri primam
chiepiscopum voluntatem et consilium noslrum
secretius et celerius duximus intimandum, frater- vocem, cum sitis Ecclesise cathedralis canonici,
iiilatem luam per apostolica scripta rogantes atten- habeatis, quemadmodum noscitiir vobis de cano-
nuin iure corapetere, et de anliqua cousuetudine
Uus et monentes, ul prsedictorum Senoncnsis et •- Q ad haec lempora observata, nec aliunde quis in
Rothomagensis archiepiscoporum, et Nivernensisg vestrum
episcopum eligatur, quandiu secundtim
episcopi consilio et admoiiilioni, sicut per alias libi slaiuta canonuni in ecclesia vesira quse cathedralis
litleras significavimus, acquiescas.
esl reperitur idoneus. qui de canonico et concordi
DCXCJI. assensu sine orani pravitate possit assumi. Coii
suetudines aulem qtiae iu eodcin loco
Privikgium pro eccksia Sancia Maria Vibergensi. veslro laudabililcr claustiales, hactenus conscrvala1.nosciinltir,
(Bcnevcnti, Fcbr. 21.) ncmo perversus in deterius audeat commulare, scd
[TUORKEL.N, Diplomat. Ama-Magn., 1,24.] semper inconvulse in suo robore perscverent.
ALEXANDER episcopus , servus scrvorum Dci, di- Ad liaec adjicienles slatuimus ttl nulli omniio
lectis liiiis SIIENONI pracposito ecclesiae Sanclac Ma- principum absque prscpositi et fratrum consensit aii-
riae Wibergensis, ejttsque fralribus, tam pracsen- ,. quem de claustro liceat admovere sive novalium.
libus quam fuluris, in perpeluurn. Sepulluram quoque ipsius loci liberam essc conce-
Pise posiulatio volunlalis effectu debet prose-,. dimus, ut eorum devotioni el extremse voluntati
quente compleri, ut et devotionis sinceiiias lau-t _ D qui se illic sepeliri deliberaverint, nisi forte exconi-
dabililer enitescal et ulililas postulata vires indti- niunicali, vel interdicti sint, ntillus obsislat, salva
bitanter assumal.Eapropler, dilccli inDomino Dlii, i tainen juslitia illarum ecclesiarum a quibus mor-
vestris juslis postulalionibus clementer annuimus,. luorum corpora assumuntur. Obeunle vero le nunc
et praadecessoris noslri pise rccordalionis Innocen- ejusdem loci prseposito, vel tuorum quolibet suc-
tii papae vesligiis inliscrentes, praefatam ccclesiama cessorum, nullus ibi qualibet subreptionis astulia
SanetaeMarisein quadivino obsequio mancipali esliss seu violentia praeponatur, nisi quem fratres com-
sub beati Petri et noslra proteclione recipimus ct,t muni conscnsu vel fratrum pars consilii sanioris
praesenlis scripti privilegio communimus; impriniiss secundum Deura et beati Augustini Regulam pro-
siquidem staiuentes, ut quascunque possessiones, videriiil eligendum.
quaccunque bona eadem ccclcsia impraesciitiarum ., Decernimus ergo, ctc, salva sedis apostolicse
juste et canonice possidet, aut in futuium conces- aucloritale eS episcopi vestri canonica justilia. Si
sione ponlificum , largilione reguni vel principum , quse igitur in fuiurum , elc
oblalione fidelium seu aliis jtislis modis, prsestantee Ego Alexander calholicae Ecclesiaj cpisc
Doinino, poleiit adipisci, firma vobis vestrisquee Ego Hubaidus Osticnsis episc
PATROL. CC. 21
651 ALEXANDRlIII PAP/E 652
Ego Bernardus Portuensis et S, Rufinseepisc. A lefaclorum, laudetn vero bonorutnconcessit(IPetr. n),
Ego Hubaldtts presb. card. lit. S. Crucis in Je sereniialem luam per apostolica scripla rogamus,
rusalem. nionemus et exhortanuir in Domiiio, qualenus si
Ego Joannes prcsb. card. Sanctorum Joannis e praefaia mulier, divino liinore poslposilo, noltierit
Pauli tit. Pammachii. ad ca quae praedicta sunt, censura ecclesiastica
Ego Hdebrandus basilicaexn Apostolorum presb coerceri, regia sublimitas eara ad ablalorum resti-
card. lulioneni vel ad j<isliliam, secundum raandalmii
Ego Joannes presb. card. lit. S. Anastasiae. noslrum , coram supradiclis episcopis faciendam ,
Ego Alberlus presb. card. lit. S. Laurentii Ii commissa ei a Domino potestate coropellat, ut prae-
Luciria. liftati abbas ct fralres jus suum per te valeant rc-
Ego Guillelmus presb. card. S. Petri ad Yin cuperare, et nos inagiiificenliam luam teneamus
cula. exinde niullimodis in Domino commcndafc. Si au-
Ego Petrus presb. card. lit. S. Laurenlli in Da tem suprascripta posscssio forte ad alium fueril
masco. aliquo lempore devolula, qui saepe diclo abbati et
Ego Boso prcsb. card. S. Gudencianaelit. Paslo fratribus juslitiam suam denegare prscsumpserit,
ris. exceHenlia tua deientorem a tania praesumplione
Ego Joannes presb. card. til. S. Marci. compescat. et ipsum monasierio suam juslitiam
Ego Thcodinus presb. card. lit. S. Yitalis tit reddere regia potestale conslringat (59).
Yestinac.
Ego Jacintus diac. card. S. Mariae in Cosme- DCXCIY.
din. Ad ThomamCantuariensemarcttiepiscopum.— Qua
Ego Cinlhius diac card. S. Adriani. ub Henrico rege ante filii ejus coronationemcxi-
Ego Manfrcdus diac. card. S. Georgii ad Yelum genda.
Aurcuiu. Febr. 24.)
(Benevenli,
Ego Hugo diac card. S. Euslachii juxta templum
Agrippae. [Epist. S.TIibma, ed. GILES,II, 26.]
Ego Petrus diac. card. S. Marisein Agro. ALEXANDER papa, TUOM^E Cantuariensi arcliiep'--
Dalum Benevenii per raanum Graliani, S. Ro- '
scopo, et omnibtis episcopis Angliae.
niansc Ecclesiacsubdiaconi et notarii, ix Kal. Mar- Ex coiiiniissi nobis officiidebito sollicitudini no-
tii, indiclione 111, Incarnalionis Dominicse anno C strae incumbit ecclesiis Dei el jura sua servare, et
1169, ponlificalus vero domni Alexandri papae111 ne ab aliquibus opprimi valeant aul deleri, studium
anno undecirao. lenemur et diligentiam adhibere. Hac siquidem
DCXCIII. raiioue inducli, et EcclesiseCantuariensi suam vo-
fraterni-
Ad Waldemarum Danortttn regem. — Pro fratribus lentes dignilatem et jusliiiam conservare,
Calvensibus. tali veslrae per apostolica scripla mandamus, r.ec
non et in virtute obedienlise injungimus, quatenus
(Benevenli, Febr.?) si Henricus, illuslris Anglorum rex, (ilium Jsuum
[LANOEBEK, Script. Dan., V, 246.] coronari volueril, et in regera inungi, tu, fraler
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, Cantuariensis, adcujus officium de anliqua eccle-
charissimo in Cluisto filio WALDEMARO illuslri Da- sise luse dignilate spectare audivimus, ei manum
norum regi, salulem et apostolicam bcnediclioncm. iieqtiaquam imponas, nec ab alio quolibet imponi
Noveiil excellcntia lua, nos venerahilibus frairi- permillas, nisi prius illud juraraentum exhibeat,
bus nosiris Sucnoni Arusiensi el Nicolao Wiber- quod alii reges ejus pracdecessoresEcclesise Dei, et
gensi episcopis, in mandalis dcdisse, quod nobilem specialiter Cantuariensi, impcndere consueverunt:
mulierem Margaretam diligentei' et studiose com- ^ et nisi universos ab observalione consueludinum
raoneaiit, ul dileclis liliis nostris Brienno abbaii suarum, et a sacramentis illis, quae ultimo ab ho-
ct fratribus nionaslerii Sanclse Marise.de Calve, liiinibus Angliaeextoiia fuerunt, prorsus absolvat.
terram de Culsne, quam cis per violcnliam dicilur Yobis autem, fraircs episcopi, aucloriiate aposto-
abslulisse, nec non ct ornanienia sua in eccic-siade lica dislriclius inhibemus, ne illius coronalioni,
Weng, quas, sicut audivimus, arraaia inanu ra- nisi jurameiituin prscslilerit, praesiimatis aliquate-
pere et asportareprsesumpsil, absque dilaiione resli - nus itttercsse. Sed vos potius absenteiis, et indc
tual, etin pace dimiliai, aulsubjam dictorum episco- nullius contradictione vel prohibitione obslanle
porttin exaniine nicmoratoabbalieifralribussuuici- celeritis recedatis.
enleai inde juslitiam appellationeremoia non differal DCXCV.
exhibere. Undecum ille, per quera regesregnanl(Prov.
Dunelmensem
viii,),' cclsiludini IUSBgladium ad vindiclam ma- Ad Rogerum Eboracensem, Hugonem
(59)Biicnuus abhas eral Romsemense Novembris dere liceat hoc diploma datum esse inilio anni
anno 1169, et forle ad ver anni 1170, una ciim 1170.
islephauo arciicpiscopo Upsalensi : uncle conclu-
633 EPlSTOLyE ET PRIVILEGIA.— AN. 1170. C!it
et omnes episeoposAngiim. — Ut filium rcgis co- A dicitur peregisse, licet id habeatur incertuni. Quia
ronare , cum id Canluariensi debetttur, uon prasu-
manl. vero, sicut ipse nobis idem proposuit, a prsedicto
Haiderico secunduro consuetudincm iliius tcrrse
(Ap. Cerumar f«J. ap. Gi-srinarium], Febr. 26.) ceiilum solidos inslanlius requirebas, ipse ad no^
slram audientiam appellavit. Unde quoniam in ptte-
[RIMIW,Fadcra, I, 25.] ris relinqui solel inultum, quod in viris provectio-
ALEXANDER papa ROSERO Eboracensi, HCGONI DU- ris aelatis humanacleges decernunt severius corri-
ncltnensi et omnibus episcopis Angliae. gendum, dileetioni tuse per aposiolica seripla nian-
, Quoniamadatidieiitiamnoslramroultorumjampri- damus quatenus vel ab impelilkme ipsius desislas,
dem relatione pervenit, quod coronatio regum Anglise aut coram Novioinensiepiscopo, cum ab eo fueris
etinuuctio ad Cantuariensemarcliicpiscopum de an- evocatus, te repracsentes, quod idem episcopus ex-
tiqua ecclesiaesuae consueiudine et dignilale peiii- inde statuerit, appcllationereraota, suscepturus fir-
neat, fraterniiati veslrse prseseiilibuslitleris auclo- miier et servaturus.
rilate apostolica dislriclius iuhibemus, ut si illu- Data apud S. Germamim, teiiio Nonas Maii [kg.
slris rex Anglorum filium suum, dum vcnerabilis Martii].
frater noster Thomas Cantuariensis archiepiscopus B DCXCVIII.
in exsii:o fueril, coronari volucrit, et in regera
Ad Henricttm Remensetn archiep. — Pro Balduino
inungi, nullus vcslrum ei mauum imponere prsc- presbylero.
siimal, aut se exinde aliqtiatenus intromiUere au-
deal, Quod si quis veslrum atlentare pracsumpseiit, (Ap. S. Germanum, Mart. 7.)
id in pericultim officiiet ordinis sui noverit procul [/!>i'd.,col. 820.]
dubio graviter redundare. In his vero appellationis AIEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
remcdium quibuslibet volumus denegari, et oiiuiein nerabili fralri IlENRicoRemcnsi archiepiscopo, sa-
malignandi occasionem cxcludi. lutem et aposlolicam benedictionem.
Datura apud Cerumar, iv Kalendas Martii. Querelam Balduinisacerdotis ecelesiaeSancti Mar-
tini ad noslram praesenliam venienlis accepimus,
DCXCVl. quod Harduinus parochianus luus, el filius ejus
Ad Rogerum urchiepiscopumEboracensem «i emnes violenlas in ipsum nianus ausu nefario injicientcs,
episcoposAnglim.— Ecclesim Canluariensis jura eum per capillos trahere el verberibus afficere pra>
ladere non prasumant.
P sumpserunt. B. quoque fraler praedicti Harduini et
filii sui ad tantura facinus perpelrandura, eis, sicui
[Epistolm S. Thomm, ed. GILES,II, 46.] idera sacerdos asserit, auxilium prsebuerunt, et hu-
ALEXANDER papa, ROGERIOEboracensi archiepi- jus iniquitalis fuerunt socii pariler et consorles.
scopo, el omnibus episcopis Anglisc. Quia igiiur ad pravorum maleficia punienda, pon-
Quantae auctoriiatis et dignitatis prserogaliva tificalis auctoriias non debet esse negligens vel re-
Cantuariensis Ecclesia ab antiquo fuerit decoraia, missa, nos, qui licet iinmeriti sedi apostolicaeprsa^
el quomodo nos ei velimus digiiitates et jura sua , sidemus, tam gravis lcmerilatis exccssum, sicut
juxla oQiciinostri debilum conservare, fraternitas non debemus, descrere nolenles aliqualenus impu-
vestra ceiiis polesl indiciis cognoscere. Quapropier nilani, fralernilali luaeper aposiolica scripla man-
vobis per aposlolica scripla mandamus, el man- damus quatenus, rei verilate diligenlius inquisita,
dando praecipimus, quatenus contra auclorilalem uuiversos quos libi consliterit in supradicluro pre-
et diguitatem ipsius ecclesisenihil unquam facere sbyterum violcnlas roanus injecissc, appellatione
quomodolibet alientetis, aut contra ipsam veiiire rcuiola, publice excommunicatos denunlies, ct al>
ausu temerario praesuniatis. Quod si fccerilis, grave oninibus facias sicut excoromunicaios caulius e\i-
nobis exislet, neque poteriraus id aequo animo D tari, (ionecpasso injuriam congrue salisfacianl, et
tolerare ctim litieris luis noslrose conspeclui repraesentent.
Data apud Sanctum Germanum Nonis Martii.
DCXCVIL
DCXCIX.
Ad — Pro Ilaiderico, cttjus nepos sagilla
percusstts fueral. Ad eumdem. — UlA. lalori prmsenlium occupalam
ab aliis eccksiam suam reslilui jacial.
(Ap. S. Germanuni, Mati. 5.) (Ap. S. Gerinaiium, Mart. 7.)
[MARTEN., Ampl. Collecl., II, 821.] [Ibid.]
ALEXANDER episcopus, etc ALEXANDER episcopus, scrvus servorum Dei, ve-
Ex lalore prsesentium ad audientiani aposlolicse nerabili fratri HEKUICO Remensi archiepiscopo, sa-
sedis pervcnit, quod, cum filius ejus, qui decennis lutcm et apostolicam benediclioncm.
erat, cum aliispueris sagiltaret,quidaro nepos ejus- Ex conqueslione A. praesenliura laloris accepi-
dem Haiderici sagitta percussus inleriit. Quod idera mus, quod cum T. quondam abbas Dervensis, ei
lilius ejus, cum inler alios luderet, foiiuito casu ccclesiaro quamdam rationabiliter jam prideiu de-
655 ALEXANDRIIII PAP^E C56
disset, G. el Ilu. sacerdoies ipsam sibi praesumpse A decel industriani tuam subjectis libi ecclesiis et per-
runt auferre, quam adhuc detinent taliler occupa sonis suas justitias inlemeratas relinquere etillsesas
tara. Unde quia unicuique in sua jusliiia nos co servare. Meminimus autem pcr aliaslilterasdiscre-
gnoscimus dehilores, fralernitaii luaeper aposlolic: lioni luse jam pridem mandasse ut in cpiscopatibus
scripla mandamus qualenus prsefatos G. et Hu suffiagaueorum luorum et maxirae venerabilis fra-
moneas allenlius, et disliictius sludeas coercere tris nostri B. Belvacensis episcopi nibil libi conlra
quod meinoralo A. prsescripiam ecclesiam sine de forniam canonum et prseter anliquam et ralionabi-
latioue reslituant, et in pace permittanl tenere, ve lem coiisuetudinem vindicares. Unde quoniam indi-
ei coram te, quod super hoc juris forma diclavcrit gnum est ul subdilos luos debeas inju?le gravarc,
appellatione remola, non differant exhibere. vel eorum jura minus ralionabililer occupare, fra-
Data apud S. Germanum, Non. Marlii. terniiali tu;e per iteiaia scripla mandaraus alque
DCC. prsecipimusquatenus suffraganeis luis, et praeser-
B. decano et capittilo S. Marlini Turonensis prm lim memoraio Belvacensi episcopo, nullum eonlra
scribit ttt c omnia quseWillelmus Scnonensis ar sanciorum Palriun stalula velpraeter antecessorum
chiepiscopus, ac sedis aposlolicai legattis, el Ste T, luortiin anliquam et ralionabilem consuetudiiiem
phanus Meldensis episcopusBrmiler de capiluli reditibu
et pracposituris statuerint, observent, gravamen infiigas, nequc de clcricis aul ecclesiis
ac eis injungit « ut proccssio Purificalionis B episccpatuum suorum quidquam, eis inconsultis,
Mariae candelis redciiiis ut soleant, perpelm nisi causa foiiasse ad le fueril per appellalionem
deinceps celebretur. » delata, slaluere vel judicare allentes, nec ah eis
(Ap. S. Gc-rmanum,Mart. 10.) quidquam quod tibi de jure non debent requiras.
[Rectieilsur Saint-Martin de Tours, Pieces justific. Prohibemus eiiam ut prsefati Belvacensispersonam
p. 21.]
absquc coepiscoporum suorum judicio liullatenus
DCCI. graves;sedsi quid adversus eum habueris, hoc
secundum sacrorum cauonum formam comprovin-'
Quibusdam tnandal judicenl inter Gerardttm el Ar.
de haredilate litiganles. cialium episcoporum judicio termineiur.
Data Yerulis, xv Kalendas ApriiiS;
(Yerulis Marl. 18.)
DCCIII.
[MAUTEN.JAtnp/. Collect., II, 822.]
Ad Henricum Remorum archicp.—Pro fralre Galleri
Querclara Girardi laloris praesenlium, non sini sacerdolis, el pro ipso Galtero ttt eis benefacial.
inulto labore ad aposlolicaa sedis ciemeniiam ve- C (Verulis, Marl. 19.)
nienlis, accepimus quod, cum sibi et Ar. quidan [Ibid,, col., 822.]
consanguineus eorum, Manger nomine, sine proli ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
decedens, terram suam in eleemosynam conlulissel nerabili fralri HENRICO Remensium archiepiscopo,
prsedicius Ar. ei multam molesiiam exinde coepit e salutem et aposlolicam benedictionein.
gravamen inferre. Unde uierque illum ad nostran Ex transniissa nobis relalione Galteri sacerdotis
andientiam appellavit; praedicto aulem Girardo accepimus qttod, cum in hujus turbationis principio
sicut diximus, ad nostram prsesentiam veniente iu episcopalu Tullensi^iOJ.undeoriundus eratpro-
quia pars adversa nec venil, nec ipsa responsalen pler schismalicorum nialiliam manere non posset,
misit, ejusdem causaedebilum non poluimus linen ad partcs Remenses cum malre, fratre quoque, ct
imponere. Sed eam experientise vestraeaudiendan sorore sua divertit, ulii est hactenus salis laudabili-
oommiilimus el medianle jtislilia lerminandam ter convcrsatus. Unde quoniam, sicul dicilur, fra-'
Quaproptcr discrelioni vcslrse per aposlolica scripl: ter ejus, elsi lilieralus el probus exislai, adhuc iion
niandamus, quatenus eam quse inler eos veiiilur est in clericum designalus, fraiernitalem tuam per
utraque parte ante pracseniiani veslrani convocaia aposiolica scripla rogamus, monemus et exhorta-
siudiosius atidialis, et eam, sublalo appellaliouii " mur iu Domino, qualenus prsefali G. fratrem, di-
remedio, servala juris ordine, lerminelis. vini amoris inlttitu el pro reverentia beati Petri ac
Dala Yerulis, xv Kal. Aprilis. nostra, in clericum ordines, el ei alicubi ila compe-
DCCH. lenter provideas, ulnccessaria vilse possit recipere,
Ad eumdem.— Ut a suffraganeorum et tnaxime Bar- et omnipotenli Domino lideliter deservire, nosquo-
lltotomaiBelvacemis episcopivexatione lemperei. que charitatem tuam leneamur exinde mullimodis
(Verulis, Marl. 18.) in Dominocomraendare, et hoc gralum accepium-
[Ibid., col. 825.] que lenere. Rogamtis ad hsecsincerilalem luam at-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve que monemus, ut ssepediclumG. inierveiuu nostro
nerabili fratri HENRICO Remensi arcbiepisccpo, sa- laliler babeas commeiidaiuin, qttod nestras sibi
liilem et aposiolicam benediciionem. prcces apud te sentiatefficaces, et nos affecticnituse
Sicut libi a majoribus tuis comniissai tibi Eccle- tilwes inde gralias teneamur referre.
sise jura inlcgre desideras et illibaia scrvari, sic Dala Verulis, xvn [leg.xiv]KalendasAprilis.
(40) In Lotharingia sub mctropoli Trcvirenis.
857 EPISTOLJE ET PRIYILEGIA.— AN. 1170. 658
DCCIV. i tenent, praefato abbati et fratrtbus, omni occasione
A
Ad Henricum Remensemarchiep. — Ut Arwinum ab et excusatione cessante, reslituas, vel ita eis ple-
abbale S. Rcmigii excoinmtinicalione absolulttm, nam inde justitiam facias, quod ad nos pro juris
nisi Rotando ablala intra dies 13 reslitueril, ile- sui defectu querelam de caetero non cogantur per-
rum excommuniccl, ferre. Quod si earum detentores tuse in hac parte
(Yerulis, Mart. 20.) conimonitioni acquiescere forte noluerint, lu ipsos
[Ibid., col. 825.] scntemia excommunicationis percellas, et sicut
ALEXANDEU episcopus, servus servorum Dei, ve- excomniuiiicalos usque ad diguam satisfactionem
nerabili fratri HENRICO Remensium archicpiscopo, facias ab omnibus evitari.
salutem et apostolicam benedictionem. Dalum Yerul., octavo Kal. Aprilis.
Conquerente nobis Rolando praesenlium lalore,
didicimus quod, cum olim causam quaeinter ipsum DCCVI.
et Arwinum super quibusdam rcbus sibi ablaiis Advici capilulum Suessionense.— Ul P. clerico Ludo-
regis reslituanl sublractam per biennium pra-
vericretur, prudenlias tuaediscretionis judicio coin- bendam.
misimus terniinaiidam, lu piaedictum Arwinum (Verulis, Mart. 26.)
excominunicaiionis sentenlias subjecisli, quoniam B'
[Ibid., col. 824.]
eidem R. res ablatas reddere vel siiper his secum ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei ,
coniemnebat justiiiac stare. Nunc.atitein, sieul idem P. decano et toli capitulo Suessionensi, salutem
R. sibi asserit significatum fuisse , dileclus filitts et aposlolicam benedictionem.
noster abbas S. Rcmigii prsefalum Ar. nulla satis- Quanta siliii Chrisiocharissimi filii nostri Ludo-
faclione praesiila, quod sibi non licuil, a laqueo vici illuslris regis Francorum benignilas , et circa
excommuiiicationis absolvit. Quoniam igitur senlen- viros eeclesiaslicos Jaudabilis et pia devotio, vestra
tia in malefactores quoslibet pro suis excessibus ulique, sicut credimus, discrelio non ignorat, et
promulgata, usque ad dignam saiisfactionem robur ideo tam vos quam universi qui Domino Jesu Chri-
dcbet firinitatis habere, fralernilali tuse per aposto- slo in officioclericali deserviunt, ipsius benignitaii
lica scripla mandamus, quatenus, si idem abbas, deberent respondere, ut ipsius erga viros ecclesia-
quod non credimus, praedicluni Ar. a scnlentia qua slicos et ecclesias augmentareiur benignitas, et
lenebalur, absolvit, ipsum moneas et diligenter in- susciperet incrementum. Pervenit utique ad nos, et
dueas, ut supradiclo R. infra xv tiies post barum ex parte jam dicti serenissimi filji nostri regis cst
suseeptionem ablata restiluat, vci in prsesentla lua ,Q suggestum, quod dilecto filio nostro P. laiori prae-
secundmn aliarum litterarum tenoreni juris pareat sentium, clerico suo prsebendse suae rcdditus jam
aequitati. Quod si uon fecerit, in eamdem senteti- per biennium subtraxerilis , et requisiti quod sub-
tiam ipsum, conlradictioiie et appellatione cessante, tractum est noluistis ullatenus reslaurare. Quia
reducas. Si vero absolutus iion est, prseRcriptam igitur pali non possumus nec debemus , qupd prse-
seiitcntiaiu non relaxes, donec horum allerum qiue dictus filius noster ea quse ad prsebendam suam
praedixinnis, plenius exsequi coinpellaiur. pertinere noscuntur amiitat, per prseseniia vobis
Data Yerulis, xm Kal. Aprilis. scripta praecipiendo mandamus, et mandando prav-,
DCCV. eipimus, quatenus quidquid ei de praebenda sua,
lam in prsesenii quam in anno praeierito subtraxi
Ad episcopos in Marchia constilutos. — Pro rebus stis , infra dimidium mensis
monaslerii Sancii Clemenlfc. post haruni suscep-
Mart. tionem, omni occasione et excusaiione reniota,
(Yerulis, 25.) in integrum, et de csetero nihil ei subtra-
[Chron. Casaur. ap. MURATORI, Rer. Iial. Script., resliluatis
II, li, 912.] here prsesumatis.
ALEXANDER episcopu.s, servus servorum Dei, viro Daium Verulis vn Kal. Aprilis.-
vcneiabili frairi Firmano cpiscopo; similiier Escu- D DCCVH.
lano episcopo ; similiter Camerincnsi episcopo; si- Ad el uni-
prmpositttm, decanum, archidiaconum —
mililer G. subdiacono nostro , Auxinianensi procu- versum capilulum Aniissiodorense. Pro magi-
ratori; similiier dilecio filio priori Fonlis Avelianse, stro P.
salutem et apostolicam benediclioiiem. (Verulis, Mart. ?)
Quanto dilecti filiinostri Leonas abbas, et fralres; [D. BOUQUET, Recueil, XY, 882.]
monaslerii S. Clementis de Piscaria arctiori nobis; Invilat nos olficii nostri debitum , et hortatnr, ut
et EcclesiaeRomanse sunt devolione astricti, tantoi illispersonis diligentius inlendamus quas in devo-
cis in jure suo cura propensiuri tcnemur adesse, ett lionc fervere cognoscimus et in servitio Ecclesiae
hoe sibi propensius conservare. Unde siquidem estt promptiores. Inde est quod de sinceritate veslra
quod nos illorum juslitiae providere volenles , per cctiam spem fiduciamque lenentes, pro dileclo fi-
aposlolica tibi scripla niandamus atque prsecipi- lio noslro magistro P., concanonico veslro , quem
mus, quatenus possessioues quae in parochia tuai pro eo quod nobis gratus et devotus existit, charum
ad prsescriplum nionasieriuin perlinere noscuntur,, et acceptum habemus , devotioni vestrse preces
quas tu autaliqui parochianorum tuorum occupaias; affectuosas porrigimus , per apostolica scripta ro-
659 ALEXANDRI III PAP^E COO
gantes pleniits, quud pro revereiitia beati Petri acc A liaro auferrc non dubitavii. Unde quoniam a viris
nostra, ct intuitu charissimi in Christo filii r.ostrii religiosis liujusiriodi non debent oppressiones vel
Ludovici illustris Francorum regis, cujus servitio3 injuriae commilti, discretioni vestrae per aposlolica
iusistit, ei beneficiuro praebendaesuse, quam in Ec^. -r. scripla mandamus, quatenus , cura exinde requisiti
clesia vestra possidet, usque ad trienniiim, vcl saU ftieritis , in unum convenicnles utramque pariem
tem usque biennium, concedatis; ita quod ips.e dee ante veslram praesentiam convocetis , et raiionibus
devoto devotior vobis possit existere, el nos exindee hinc inde plenius audilis et eognkis, causam ipsam,
debeamus devolioni vestrae gralias uberrimas ex- sublato appellalionis reroedio, roediante justitia
hibere. termiiietis.
DCCVIII. Data Verulis, quarto Kal. Aprilis.
Ad Henrkttm Remensem archiep. — Pro Ecctesta, DGCX.
Compcndiensi. Remcnsi et Rothomagensi archiepiscopis eortimqtte
(Verulis, Mart. 29.) suffraganeis mattdal ul eccksiam S. Pelri de Si-
lincurl ab adversariorum injuriis lueantur.
[Ibid., col. 825.]
" (Yerulis, Mart. 29.)
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- B [Ibid.]
ncrabili fratri HENRICO Remensium archiepiscopo, ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
salufem et apostolicam benedictioncm. nerabilibus fralribus [HENRICOI Remensiet [ROTRODO]
Conquesli suiii nobis dilecti nostri abbas et fra- eteorum suffraganeis,
Rotliomagensiarchiepiscopis,
tres Compendienses, quod servientes monaslerii1 salutem ct aposlolicam benediclionem.
sni et burgenses de Gompendio eisdeni jura clebita1 Ad hoc, cura universalis Ecclesise noliis est Do-
sabtrabunt, et cum eis super his justitiae stare con- mino providcnte commissa, et pasloralis regimini»
temnunt. Abbas qttoque Sancli Memmii Catalau- sollicitudo injuncla, ul evellcre, deslrucre et eradi-
nensis quamdam decimam, abhas Cari Ioci (41) et' carc curemus qu;e evellenda cognoscimus et de-
abbas Thenoliensis possessiones quasdam ad eos slruenda. Sane quia crcscenle malitia honuiuini
pertinenles, pra?.sumuntinvadere, et eas ipsis co- super terraro, pax et tranquilliias Ecclesiarum tur-
nanlur auferre. Unde quoniam jura Compendiensis
balur, et religiosorum quieset otium impeditur, ail
monasterii, quod nullum alium practer nos episco- exstirpanda vitia el illorum nequitiam repriniendam
pum habct, specialiler couservare tenemur, fraler- summopere debemus enili, ct pontificali constautia
nitati tuse per apostolica scripla mandaraus, quale- et virlute accingi, ul per instanliam nostrae sollici-
nus memoratos servienles alque burgenses , prae- ( tudinis hi otio contemplalionis sttnt dedili nul-
dilalione et qui
F.cripioroonaslerio jura stta sinc aliqua las pravorum molestias vel perseculiones susii-
diminutione persolvere; abbates vero decimam et
neanl, et bonae operationi intcndere valeant ct vir-
occupatas possessiones eidem monaslerio eelerius tuti. Pervenit siquidem ad audienliam nostram,
reddere, aut prsefato abbati et fratribus Compen- quod ecclesia S. Pelri de Silincurl (-42)multis vexa-
diensibus sub examine tuo plenam inde justitiam. tur
ttia injuriis et oppressionibus infeslatur, et cum
facere, ex parle noslraet diligenter commoneas, Ecclesiarum ministros de malefactoribus suis
xet appellalione remoia dislricte compclias. Ad hoc apud
querelam proponil, cl damna sibi illala posiulat
fuaediscretioni praesontium'auctoriiaie injungimus, malefactores ipsi pro evitanda jiisiilia,
villarum resarciri,
lit dominura de Tornella, qtii quarumdam ci causa s.ubterfugii ad vocem appellationis pro-
Compendiensis monasterii, Compendieiisis patronus runipunt, nec lainen appellationem aliqtiaienus
et advocatus existens easdcmulira modum gravare,
prosei|Uunlur. Unde quoniam his nullatenus debet
et ad deslruclionem conalur redigere , ad plenain appellaiionis remediuni subvenirc, qui in dolo et
abbati et fratribus stiper hoc jusliliani faciendam fiaude
appellare noscunliir, fraiernilali vcslrae per
moneas attenlius- et sub aiialhcmalis dislrictioue
coerceas. *p aposlolica scripla prsccipiendo mandamus, qtiatc-
nus cum religiosi viri fralrcs ejusdem ecclesiae co-
Data Verulis, quarto Kal. Aprilis.. ram aiiquo vestrum super injuriis aut damnis sibi
DCCIX. illatis, vcl rebus sublraclis, malefactores suos con-
Ad.„ •—Pro Nicolao cive Catataunensi. vcneriiit, eos ad plenam et sufficicnlem juslitiaui
(Verulis, Marl. 29.) cxhibeudam singuli vcstrura commoneant et com-
[lbid., col. 826.] pellanl, et si in vocem appellationis prorumpunl,
Snggesium est nobis, el, conquerente NicolaoCa- uec infra dcterininatum lcmpus prosequendx ap-
talaunensi cive, accepimus quod magister domus pellalionis ad aposlolicam sedem vencrinl, aut ido-
S. Jacobi ei terram quam Iia?redilario jure longo neos rosponsales iransmiserint, ipsos, rcmola ap-
tempore nullo reclamante possederaf, per violen- pellatione, excommunicaiionis vinculo aslringalis,
(41) Legendum videlur Caroli-loci. Est autem Burgundiae dioccesisBisunlinaj.
Caroli-locus monasteriiim insigne ordinis Cistcr- (•42)Stiincurtis abbatia insignis ordinis Prsemon-
ciensis in diceccsi Silvanectensi, a Compendio iti- siratensis in dioccesi Ambianensi, vulgo appellata
nere iiniiis dici dissitum. Est lamen Carus-locus S. Lacryma, ob Salvaloris lacrymam, ut aiunt, in
aliud rooiiast<:riuraordinis Cislerciensis in comitalu ea asservalam.
661 EPIbT0L.dE ET PRIVILEGIA,— AN. 1170. 662
et senlentiam ipsam usque ad dignam salisfactio- A clesiis prsefalis ab omni exactione liberis et abso-
nem faciaiis inviolabiliter obscrvari. lutis; ecclesiam de Barium cu.roappendiciis suis,
Prseterea quoniam nobis est intimalum quod vi- ecclesiam de Perceio cum appeudiciis suis, ecele-
cedorainus de Pinciniaco, Bern. de S. Walerico, et siam de Curto-Campo cum decimis et appendieiis
Gualterius Tyrellus cum hominibus suis eidein ec- suis, ecclesiam de Mosteriolo cum decimis et ap-
clcsise damna gravia intulerunt, et animatia et alias pendiciis suis. In ecclesia S. Martini [al. Maurelii]
res non paucas abslulerunt, dequibus nondum sa- super Viennam fluvium duos bisantios, in ecclesia
tisfacere voluerunt, nihilominus vobis pracsenlium dc Villa in Divionensi pago duos bisantios, in eccle-
auctoiilate praecipimus ut, si res ita se habet, eos sia dc Bure duos bisantios, in ecclesia de Villania
monealis et districie cogatis quod pracdiclsecccle- duos bisanlios, ecclesiam de Dampetra super Sa-
siae ablala oinnia reddant, dala damna resarciant, lum fluvium, ecclesiam de Polesot cum decimis et
de injuriis illalis plenarie satisfaciant, et de caeiero appendiciis suis, ecclesiani de Laniaco cum decimis
ab cjus molestatione. penitus conquicscant. Quod si cl appendiciis suis, ecclesiam de Vivaco cura deci-
facere forte contempserint, eos remoto obstaculo mis ct appendiciis suis, ecclesiam de Anceio Fran-
excommuiiicalionis viuculo innodetis , et usque ad co, ecclesias de Taliceio, et de Blaceio, ecclesiaiu
B
plenam saiihfaclionem faciatis pro excomraunicatis de Merone [al. Nerone] cum paratis, ecclesiam de
teneri, et si nec sic resipiierinl, iu lerris eorum di- Nancile [al. Nuile] in pago Divionensi, ecclesiam
vina, pracler baplisma parvulorum et poenitentias de Ageio ct de Gypseio, ecclesias de Barbire et de
morieritium,, prohibeatis officia celebrari. Illos au- Coion, quidquid habetis in ecclesia de Rumille, ec-
tem quos pracliba;aeecclesiae conversum occidisse, clesiam S. Hilarii cum appendiciis, ecclesiam de
et domos et grangias combussisse constiterit, pu- Buxeria, ecclesiam de Provencheriis , ecclesiam
blice accensis candelis excommunicatos denuntie- Sancli Calixli, eleemosynam Allierici canonici Lin-
lis, et prsecipialis ab oinnibus devitari, donec de gonensis apud villam Calinas [al. Chalmi], et eccle-
lania iniquiiate satisfactionem et emendationem siam ejusdem villaecum decimis et appendiciis suis,
coiigruam exhibeant, et accisqres cuni litteris ve- ecclesiam de Audeliaco cum appendiciis suis, ec-
Stris ad apostolicam sedem satisfacluri accedant. clesiam de Marcilliaco et de Planiaeo, ecciesiam de
Data Yerulis, iv Kal. Aprilis. Monte-Landonensi cum appendiciis suis, ecclesiam
DCCXI, de Chalandre, ecclesiam de Annulle, et onines alias
PrivikgitiLmpro eccksia S, Mammelis Lingonensi. ecclesias quas legitirae possidetis.
(Verulis, Mart. 30.] < Refectiones quoque quas episcopus capitulo. LUK
Q
(Gatl.Christ. nov., IV, Instrum. 184.) gonensi annuatim prsestare debet, sciJiceUn Nalale
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- Domini, in Co3iia Domini, in Pascha,_ in die con-
leclis filiis MANASSE decano et universo capituio secralionis suae annuatim, in festo sancli Mamme-
SancliMammetisLingonensi, tam praesentibusquam lis, et unara aliara ab ecclesia Saucti Marlini Lin-
fuluris canonicis inslituendis, in perpetuum. gonensis in ipso die festi, electionem oninium
Officiinostri nos admonet et invitat auctoritas ccclesiarum et presbyterorum vestrorum sicut ha-
pro Ecclesiarum statu satagere, et carum quicti ac clenus habuistis, vobis aucloritate apostolica con-
tranqiiillitali salubriter, auxilianleDomino, provide- firmamus. Antiquas praelerea et ralionabiles con-
re. Eapropler, dilecti in Domino filii, juslis vestris sueludines de justiiiis et observationibus lenendis
postulationibus clementer annuimus, et praefatara et faciendis in ecclesia vestra et in aliis ecclesiis
ecclesiam in qua divino mancipali estis obsequio, civitatis Lingonensis vobis nihilominus confirma-
sub B. Petri et nostra protectione suseipimus, et mus. Cotisueludines seu redditus quos Cruces appel-
praesenlis scripli patrocinio conimunimus, staiuen- lant de loto episcopalu Lingonensi, exceplis illis
tes ut quascunque possessiones qusecunque bona qui ab episcopis Lingonensibus concessi sunt eccle-
eadem ecclesia inpraesentiarum juste et canonice " siis aut monasteriis ejusdem cpiscopatus, et scripto
possidet, aut iterum concessione ponlificum, Iargi- corum corroborati noscuntur, vobis duximus con-
tione regum el prineipum, oblaiione fidelium, seu lirmandas.
aliisjuslismodis, prseslanteDomino, poterit adipisci, Decernimus ergo ut nulli omnino hominum Ii-
firma vobis vestrisque successoribus et illibata per- ceat praefatam ecclesiam temere pcrturbare, aul
maneant, in quibus hsec propria duximus expri- ejus possessiones auferre, vel ablalas retinere, rai-
menda vocabulis ; nuere seu quibuslibet vexationibus faiigare; sed
Altare magnum in eadem ecclesia necnon et om- illibata oninia a,c integra conserventur eorum pro ,
nia allaria infra eamdem ecclesiam liberc , cum quorum gubernatione et sttsteiitatione concessa
beneliciis quae ibidem collata fuerunt et collationi- sunt usibus omnimodis profutura, salva sedis apo-
bus; capellam similitcr B. M. inler duas turres, slolicae aucloritate, et Lingonensis episcopi cano-
parochiam quoque Sanctae Crucis cum appendiciis nica jastilia. Si qua igitur in futurum ecclesiaslica
suis, scilicei capellam de Bourona , et capellam ssecularisve persona, etc.
Sanctae Trinitatis in porticu Lingonensis ecclesiae Datum Yerulis, per manum Gratiani sanctse Ro-
cum elcctione et ordinalione presbyterorum in, ec- mausc Ecclesise subdiaconi et notarii, m Kaleud.
.605 ALEXANDR! III PAPJE 664
•Aprilis, indiciione terlia, Incarnationis Dominicse A jf remoto appcllalionis obslaculofine debito tenninan-
anno 1170, ponlificatus vero domini Alexandri dam. Ideoque fralernilali tuac per aposiolica scripia
papaeIII anno undecimo. mandamus quatenus cura exinde fueris requisitus,
DCCXII. ulramque partem ad pracseniiam pracfati episcopi
Privllegium pro canonicis Pisanis. compelias accedere, et quod ipse inter eos exinde
(Vertilis, April.) jiidicaverit, appellatione remola, firmiter ct iiicon-
[UGUELLI, llalia sacra, III, 405.] cusse facias observari ct exsecutiorii mandari.
ALEXASDER episcopus, servus servorum Dei, di- Data Yerulis, quinto Nonas Aprilis.
lectis fiiiis canonicis Pisanis, salutein et apostoli- DCCXIY.
cam beriedictioneni. Acieumdem. — Pro Siephano Remensi canonko.
Qualiter monaslerlum Sexlense, quod ad jus beati (Ycrulis, ApriJ. 2.)
Pelri, et dispositioneui nostram specialiter spectat [Ibid., col. 828.]
per intrusum Ulum, qui possessiones et bona ejus- Qiianto rarius !ibi preces ponigirous, et le mii:»is
dem monasterii sicut ille ad quem nihil de ovibus in hujusmodi oneramus, tanto decet industriam
pertinebat distrahendo, et dilapidando consumptum „ luam postulaliones nostras, et praesertim honeslas,
sit, et a suo staiu valde dilapsum, non est, sicut Kbsniius exaudire et efiicacius promovere , ut affe-
credimus, prudenliae vestrae discretioriis incogni- ciionem illam quam te jarapridem circa nos el
icm, sed ex vicinilate loci vobis esse debet liquide ccclesiam Romanam mulliplieiter babere comperi-
maivifestum. Yerum cum de universis Dei Ecclesiis u us, adhuc etiam exhibilione operis comprobe-
pro nostri offieii debilo teneamur sollicitudincm nius. Novit autem industria tua quod dileclus filius
gerere, illis propensiori studio debemus adesse, noster Stephanus, Ecclesiae tuac canonicus, vir san-
quae ad curam noslram nullo racdiante respiciunt, guiiie nobilis, diseretus etiam et probus existat,
et tutelam, et ne jura sua iraminui possint, vel ab quare nos obtentu sui ipsius, nec non et respectu
aliquibus illicite detineri, apostolicae sedis nos con- consaiiguineorum suorum, charum accepluaique le->
venit suffragium adhiberi. Unde quod nos vendi- nemus, el ejus profeclibus, quantum cum Deo
tiones, vel hifeudationes, sive alienationes , aut possumus, Iibenlius volumus aspirare : inde siqui-
obligaliones, quas idem inlrusus de thesauro, vel dem est, quod nos de luse sincerilatis et de luae
possessionibus, seu de aliis rebus pracscripti mo- devoiionis affectu plenius confidenies, et dilectaein
nasterii fecil, apbstolica aucloriiate cassamus, et Cluisto filisenostrae mulieiis B. relictae bona'. me-
viribus prorsus carere decerninvus, sicut de rigore C ( moriae R. (44) quondam Siciliae regis precibus solli-
juris carere noscuntur. Discretioni vestrae per apo- citis inclinali, fralernitalem tuam per aposlolica
stolica scripta mandantes atque praecipientes, qua- scripta rogamus alientius alque monemus, quatc-
tenus detentores earuradem possessionum, el rerum nus jam dicto Stephaiio aliqttem honorem in Eccle-
paroehianos veslros nionere curetis studiosius, et sia lua, si quis vacat, vci primum quem in ea
inducere, ut eas omni contradicliotie, etappellalioi:e vacare contigcrit, pro revcrcnlia beati Pelri et 110•
remola infra quadraginta dies post barum suscep- sira, el obteiitu nobilitatis ac probitatis sua? conce-
tionem, prsedicto monasierio liberas et absoiuias das Iiberaliler et assignes, ut nos dcvolioni tuac
dimillant, nec ipsas ulterius in suae salulis pericu- inulliplices gralias leneamur exsolverc, et precec
lum dellnere praesuraant. Quod si ad commonilio- ac pciiliones tuas cura opportuiiitas sc obiuleril li-
nem veslfam adimpleie , conlempserint, in eos benlitisetefficacius promovere; mcmoiatus quoque
auctoritate aposlolica freti sublato appellaiionis Siephanus libi debeat oraiii lenipore fidelior et raa-
remedio excommunicationis sententiam publicepro- gis devolus existere, el ad obsequium tuuni ferycn-
feralis, qua ipsos leiiealls usque ad satlsfaclionera lior apparere.
congruam innodatos. Data Yerulis, v Non. Aprilis
Dal. Verul., xvu Kal. Aprilis (40). I
D DCCXV.
DCCXHl. Ad eumdetn. — Pro eodein,
Ad Henricum Bemensem archiep. — Ul Joannem (Verulis, April. 2.)
canonicum Lauduncnsem et He. mulierem de hw- ^lbid.]
reditale litigantes [Theobaldum] episcopum Am- Jampridera dilecius filius noster Stephanus Re-
bianensem injus adire compellat, mcnsis canonicus ad praisentiam noslram accedens,
(Yerulis, April. 2.) a nobis, sicut bene meraiiiiraus, impetravil ul cau-
[MARTEN., Ampl. Collecl., II, 827.] sam quse inter ipsum el dilecium filiuni noslrum
Causam quae Joanuem inter Laudunensem cano- P. abbatem Sancli Remigii super quibusdam cen-
niciimetlle. mulierem novercam suam sttper hae- sueludinibus suorum hominum vertitur, pro quibus
reditale el caeteris rebus palris ejusdem Joannis, ab eodem Stephano ad nostrara fuit audienliam ap-
diulius noscitur agiiari, venerabili fratri nostro pellatum, venerabilibus fratribus nostris Ambia-
Ambianensi episcopo commisimus audiendam , et nensi et Bcivaccnsi episcopis conimisinuis , sulilalo
(43) Verba xvn Kal, April, meiidum contment. JAFFE.
(44) Rogerii,
663 EPISTOL^E ET PRIYiLEGIA. — AN. 1170. 666
appellaiionis reincdio , terminandam. Yerum posf- A d -caiioefloli capituloSuessionensi, salutem et apo-
liiodum, sicut inemOrisenostrae occurril, alisc fuc- siolicam bcnedictioncm.
ruut a nobis lilteraeinipetratae,quoniam nequaqtiam Cum tu, lilidecane, et dilcctus filius noster Pe-
memoriier tenebamus quod praescripla causa jam lius canonicus vester in noslra esselis praesentia
dictis judicibus conunissa fuissel. Unde fraternitaii conslituii, tu et Nevelo confrater luus , qui tecum
tuse per apostolica scripta mandamus, quatenus si eiat, jam dictum Pelrum a capilulo exconiniunica-
in sttpradictos horaincs occasione posteriorum lit- tum, et de Ecclesia vcstra ejectum fuisse dixislis,
terarum, ititerdicli vel excommunicationis est sen- eo qttod cum fidem vobis dedisset, se illas consue-
icnlia promulgata, eam diiatione et appellalione tudinos juralurum, quas eum volebaiis jurarc, id
remola relaxes, dummodo idem Stepbanus cautio- postmodum adimplere contetnpsit. Pelrus vero
ncra prsestet, quod coram prsedictis judicibus vellt econtra respondit quod fidem ea dederat condi-
juslitiae stare. lione, si cum sana conscienlia posset juraiuentuni
Daia Verulis, quiiilo Nonas Aprilis. pracslare, adjeeit et qtiod, quia ea quae debebatis
DCCXVI. jurare sibi videbanlur injusla, salva conscientia
Joanni cpiscopo Bononiensi ejusque successoribus sua, juramcutum non poterat exhibere. Undequo-
bona ab Anastasiu IV Gerardo episcopopro libris " riiam per eutn non stetit, quod in Ecclesia vestra
„ ceittum per empltyleusim data asseril, ea kge ut
episcopi duas argenli puri libras quolannis sedi assiduus non pennansit, prsebendam suam cum
liomanm persolvant. fruclibus etiam perceptis sibi restitui instantius
(Verulis, April. 18.) postulabal. Quapropter cum se fidera pure dedisse
[SAVIOLI, Aniifll. Botogn., II, n, 27.] negaret, et quia nullus conlra conscienliam suam
DCCXVII. debet ad juramenlum compelli, eum a seutentia
"AdUenricutn Remensemarchiep.et ejus suffraganeos. qua dicebatur innodalum fuisse absolviinus, et ad
— In graliam Ecclesim Viconiensis.
vos remittiraus absolutum, per aposlolica vobis
(Yerulis, April. 22.) scripla praecipiendomandantes, et mandando prac-
[MARTEN., Ampl. Collect., II, 829.] cipientes, qualenus eidem prsebendam suam eum
Audierunt plures vestrum, ul credimus, quan- fructibus etiam pereeptis infra quindecim dies post
tis gravaminibus, quantis debitorum oneribus (45) harum susceptionein omni excusalione et
Viconiensis Ecclesia sit afflicla, et nos quidem tum tione appella-
nobis cura tum devo- poslposila resiituatis, et ipsum sicut fiatrcm
pro injiiiicti regiminis, pro vestrum honorifice ct benigne tracteiis. Si autem
lione dilecli lilii nostri S. abbatis ipsius loci, quem _ nostro in hac parte, quod lamen nullalenus credi-
in visceribus nostris charum Itabemus, omnimodis mus, contraire praecepio, novcrilis
prsesumpseritis
.vellemus, ut eadem ecclesia de tantis relevari pos- rios venerabili fratri nostro Henrico Remensi ar-
sel angusiiis, et ad slatum pristinum, auxiliante
Ne sub oculis vesuiscon- cbiepiscopo in raandalis dedisse, ut prsefato Petro
Domino, reparari. itaque suam et subiractos fruclus, nullius
praabendain
tingat dici dc illa : Omnes amici ejus spreverunt contradiciione et appcllalione obstanle , absquedi-
illam, non est qui coiisoklur eam inler anguslias mlnutione restituat, et integre faciat oblinere.
(Tliren. i, 2), fraternitati vestrae per aposlolica Data Verulis, vm lial. Maii.
scripla maiidamus, quatcnus ubi vobis per jam di-
ctum abbalem vel fralres et nuntios ejus necessi- DCCXIX.
iales ipsius EcClesiaeiniiotucrint, ad sublevationem Ad Ilenricum Remenscmarchiep. et comilein Flan-
earum sacerdoialem diligenliaiii apponatis, et in dreiisem. — Pro Eccksia Viconiensi ut ab usuris
rekvetur.
nialefaclores ejus, cum rajuisiti ftteritis, ita zelum
pontificalis exeralis officii, ita in cohibitioue eoruni (Verulis, April. 24.)
quod ad ecclesiaslicam ceiisuram altinet complea- [Ibid., col. 831.)
tis, ut et ipsa ecelesia pro defectu justitise laborare D ALEXANDER episcopus, servus servcrum Dci.HEN-
noii debeat, el vos de supportandis relsgiosorum uico Remensi archiepiscopo et comiti Fiandrensi,
necessilatibus el pravorum malilia reprimencJa, et saluiem et apostolicam benedictionem.
commendationem a uobis et cumuluin mercedis a GravaniiiiaViconieiisisEcclesiae(46), nec ipsorura
Deo recipere valeatis. roagniludo, nec Ioci vicinilas vos palilur ignorare.
Data Yerulis, x Ka.l.Maii. Quia vero sicut dilecto filio nostro S. (47) ejusdein
DCCXYIII. loci abbate suggereute didicimus , miseralioiiis
—
Ad capilulum Suessionense. Pro Petro canonico. affectu coinpassi estis, graium etacceplum habe-
(Yertilis, Apnl. 24.) mus, el ut ad rclevationem ipsius compassio ve-
(Ibid. col. 830.) stra proveniat exoplatnus. Tanlis enim oneribus
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, Po. debilorum Ecclesiara illam accepimus oneralara, ut
(45) Confer hanc epislolam cum epistola 719. monasterio praefuit, el illud exoneravit debitis, quse
(46) Vicohium insigne ordinis Prseinonslrateiisis occasione gravamiiium Balduini comilis Hanno-
hionasterium in dioecesiAtrebatensi, de cujus ini- niensis et incendii Harcies contraxerat, ut discimus
li.s historiam habes Spicikgii lom. XII. exChrouico ms. Yiconiensi.
(47) Stephaito de Ursiiia-vallediclo, qui iiuartus
667 ALEXANDRIIII PAPM_. m
nisi exliortalione apostolica accedenle, aucloritas A tentasset. Cum enim monastci ium vestruin ad jiis
ei et potestas vestra subvenerit, cilo limealiir in et proprietalem B. Pctri el provisionem pariter et
soliludinem redigenda; ita ut ubi religiosorum tutelam nostram nulio medianle pertineat, nuu-
baclenus habitabat multiludo virorum, deserlum, quam in mente nostra dcscendit, nec Domino vo-
quod absitlfiat, aut liabitatio laicorum. Etnos si- lente descendet, quod jura et liberlates ipsius mo-
quidem huic malo lanlo fonius desideramus nasierii quomodolibet diminuere debeamus. Quin
occurrere, quaulo et de supportandis religiosorum potius scire vos volumus, quod cum idem cpiscopus
necessitalibus sollicitiores esse debemus, et jam veliemeiiter instaret ut antiquum privil.egium cu-
diclus abbas, quem his oneribus obedientia soia jusdam antecessoris nostri innovarenms , iliud ,
subjecit, devolior nobis et Ecclesise Dei noscilur ac quia in eo libertati monasterii vestri derogabalur,
fidelior exstitisse. Quia igitur non facilc videtur noluimus aiiqualenus renovare. Sic absque innoya-
occurrere unde a tanlis possit gravaminibus rele- tione privilegii a nobis recessit (48). Moneraus ita-
vari, nisi a solulione usurarum fucrit absoluta, que universitatem veslram atque mandamus, qua-
per prsesentia vobis scripta mandaraus, quatenus tenus pracdictUmmonasterium in antiquo statu et
pro amore Dei, pro revcrentia B. Petri et nostra, " proprio robore conservetis, et jura ipsius manu-
ad sublevandas necessilates cjusdem Ecclesiae, offi- tenere propensius et fovere curetis ita, quod ex hoc
cii et poleslalis vestrae dexteram cxtendatis, et fe- in conspectu Dei et oculis bominum laudem et glo-
neratorum exacliones iia facialis ab ejus exactione riam invenire possitis.
quiescere, ut praeler sortem ab ca nihil valeant Dat. Verul., vi Kal. Maii.
extorquere. In hoc enim non solum onus Ecelesiae DCCXXI.
sublevabilis, sed et animae ipsorum feneratorum a
Sententiam ab Odone kgalo aposlolico de S. Bene-
gehennaeincendiis poterunt liberari. Quod si el in- dicti ecclesialatam inter monachos Nonantulanos
viios ad lioc oporluerit eos Irabi, id ipsum quan- et Offredumepiscopum Cremonensemconfirmat.
doque illis erit frucluostim, dum compuncti ali- (Verulis, April. 26.)
quando et conversi ad cor, gralum habere incipient
beiielicium, quod invitis fueral quandoque colla- [Ibid., p. 293.]
tum. Exerce igitur in illos, venerabilis fraler ar- ALEXANDER episcopus, servus. servorum Dei, di-
cliiepiscope, arguendo, increpando, obsecrando et lectis filiis Alberlo abbati et fralribus monasterii
cxcommunicando, si pcrlinaces fuerint, poniilicalis Nonanlulani, salutem et aposlolicam benedictio-
auctoritatem officii, el lu , fili comes, ita eos con- c nem,
cessa libi desuper potestate coerce, ut et ipsa Ec- Ea quae ab apcstolieas sedis Jegatis ordine jtidi-
clesia in statura pristinuin, donante Domino, rele- ciario sunt terminala et congruo fine decisa, perpe-
vetur, et vos de collato eis suflragio et commenda- tua debent iirmilate muniri, et aposlolicse tuitionis
tionem a nobis et ab omnipolente Deo sempiternse munimine roborari. Inde est qtiod nos veslris juslis
mercodis cumulum obtinerc possitis. postulalionibus grato concurrentes assensu, defini-
Datum Yerulis, vm Kalendas Marlii [leg. Maii]. tionis sentcnliam, quam dileclus filius noster Oddo
DCCXX. S. Nicolai in Carcere Tulliano diaconus cardinalis.
Ad Nonanlulanos. — Quod episcopo Mutinensi pri- apostolicae sedis Jegatus inler vos et venerabilera
vilegium in corum injuriam tributum non sit. fratrem nostrumOffreduni Cremonensem episcopum
(Verulis, April. 26.) super ecclesia Sancli Benedicli de Cremona, ordine
[TiRADOScni, Sloria di Nonanlola, II, p. 105.] judiciario pronunliavit, sicut in ejus aulhenlico
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- scriplo exinde faclo continelur, ralam et firmam
lectis liliis A. abbali, et fralribus, et universo clero, babemus, eteam auctorilate apostolica confirmar
el populo Nonanlulano, salutera et apostolicam be- intis et praesentis scripti patrociuio communiraus,
nedictioncm. 1D staluenles ut nulli omnino liomiiiiiiii liceat hanc
Comperlo ex relatione Alb. B. elM., nunliorum paginara nostrae confirmationis infringere vel ei
vestrorum, quod frater noster Mutinensis episcopus aliquatcnus contraire. Si quis aulem hoc atlentare
sejactaveril anobis privilegiura irapctrasse, pro- praesumpseril, indignationera omnipotentis Dei, et
pier quod monasterii vestri digniias vel liberlas di- bealorum Petri. et Pauli aposlolorum ejus se noverit
miuuerelur, mirati sumus pariler et turbali, nec inctirsurum.
unquam credere potuimus, quod episcoptis hoc al- Dalum Yerul., vi Kal. Maii.
(48) Qui si parla di un vescovo di Modena, che cioe ad Alberto; e abhiam veduto cne fin dal febbra-
crasi traiisferilo a Roma, e che in quella occasione jo delP anno slesso a lui era succeduto l'ab. Boni-
avea cercalo di otlener dal ponlclice una bolla con- lacio. Si puo credere nondimeno che non essendo
traria a' privilegi deila badia di Nonaniola. Par questi per anco passalo a Roraa a ricevere la bene-
dunque che qui si indichi il vescovo Ardizzone. il dizion dcl ponielice, se ne ignorasse 1'elezione; o
qual di fallo, come nella serie de' vescovi si e ve- cbe resiensorc del breve avezzo gia da piu anni a
duto, iniervenne al general concilio Lateranense nominare l'ab. Alberto, nominasselo per errore ii|
lenuio sul prihcipio di Mazo dell' anno 1179. Ma il vece di Bonifacio.
breve ehe qui publichiamo edirello ali'abbale A.,
669 EPISTOL.E ET PRIVILEGIA. — AN. 1170. 670
DCCXXII. A ad instanliam precum nostrarum fecistis, (irmiim
Ad Ilenricum Retnensem archiep. -^- Pro Petro el inconcussum lenentes eum, cum ad vos vcnerit,
canonico Suessionensi. tanquam fratrem, et cauonicum veslrum laetovullu
(Verulis, April. 26.) recipialis, et fraterne ac hooeste tracteiis. De cac-
[MARTEN., AmpL Colkct., II, 852.] tero causani, quae inier vos, et abbatem, et mona-
Ad luaediscrclionis iioiiiiam volurous pervenirc, clios SanctiSavini super cadavere comiiis Tancredi
nos dilcclis filiis nosiris decano et capitulo Sues- vertilur, quia iidem monachi factum ipsum longe
sionensi firmiter in mandatis dedisse, ut dilecio aliter quam vos proponebant venerabili fratri no-
fiiio riostro Petro canonico suo praebendam ipsius stro archiepiscopo vesi.ro sub cerla forma commir
curo fruclibus etiam perceplis infra quindecim dies simus lerminandara ei, mandantes ut, nisi apud,
post susceptioncm lilterarum nostrarum , omni ex- idem monasterium praedictus comes elegerit sepul-
cusatione et appellaliorie cessanlc, restiluant, et in- turam, si alias ad sepulluram Ecclesiae vestracper-
«egre facianl obtinere. Unde quoniam noslrum in linebat inlcrdictum noslrum maxime si post appel-
hac parte praeccplum debito nolumus in hac parte lalioiiem hoc fuit attentalum, faciat inviolabiliter
fraudari, praesertira cum nos pro jarii dicto Petro observari quousque vobis cadaver praedicti coraitis
charissimi in Christo filii nostri Ludovici illusttis- restiiuatur, et de injuria iliata congrue fueritsalis-
simi Francorum regis, cujus clciicus cst, preccs faclum.
sollicilas recepimus, et illius eliam juslitia non Datum Yerul., v Kal. Maii.
modicum fueriraus provocali, fraternitati tttaeper DCCXXIV.
apostolica scripta mandamus, qualenus si ecclesiae Universo capitulo abbalum Pramonstratensis ordinis
prsescriplac capilulura id infra terniinum sibi prse- interdicit ne pro abbale iniliando palafredum dari
fixum adimplere conlempserit, lu praenoniinato archidiaconis sinant.
Petro praebendam suam cum fruclibus etiam per- (Verulis, April. 29.)
ceplis, nulJius contradictione vel appellatione ob- [Le PAIGE,Riblioth. Pram., 630.]
stante, sine aliqua dilalione reddas, ct facias absque Inhoneslis et pravis consuetudinibus exstirpandis
diminulione habere, nrsi id forte juratse Suessio- paslorali debemus provisione inlendere, et ne in
ncnsis Ecclesise consuetudini noveris obviare. Si ecclesiis Dei valeant pullulare, curam vigilem et
auiem id eontra juramenlum canonicorum suorum prompiam sollicitudinem adhibere. Sane quoniam
esse consiiteril, tu praescriptum capiitilum dignam in benadictione ahbalum et susceplione pastoralis
alias praenominaio Pelro de amissis fructibus re- C curae ab archidiaconibus, pro eo quod abbates lo-
compcnsationem parare, dilatione et appcllalione cant in stallo, palafredus exigitur quod non de ali-
remota, distriele compellas. qua rationabili causa, sed cx sola cupiditatis radice
Dala Verulis, sexlo Kal. Maii, procedit.ct in Simoniacam pravitatem erumpit, uni-
versitali vesirsc per apostolica scripla mandamus
DCCXXHL
Canoiticis Pisanis quod G. notariutn suum, Ecck- atque prsecipimus ut, si in aliquo vcstrum ab arclii-
sim Pisana canonicuin ekgerim gralias agil. Eo- diacono episcopatus sui palafredus fuerit tali modo
rum cttm S. Savini monachis conlroversiam ar- exactus, eum sibi nulla ralione dare pracsumat, ne
chiepiscopi arbilrio cominissam esse. uierque dans videlicet, et recipiens, propter Simo-
(Yerulis, April. 27.) niac vilium divina ullione plectalur.
[UGHELLI, Itatia sacra, III, 404.] Datum Ycrulis, terlio Ral. Maii.
ALEXANDKR episcopus, servus servorum Dei, di- DCCXXV.
lectis filiis Y. archipresb. et can. Pisanis , salutem Ad Po. decanuin et capilulum Suessionense. — Pro
et apostolicam benediclionem. Pelro canonico.
Devotionis vestrae litleris consuela benignilate et (Verulis, Maii 1.)
animi alacrilate receplis, quod diiectum filium G. D
[MARTEN., Ampl. CollecL, II, 852.]
notariiim nostrum, sicut ex relaiione dileclorum AEEXANDER episcopus, servus servorum Dei, Po.
filiorum nostrorum Gualandi subdiaconi noslri, et decano el loii capiiulo Suessionensi, salulem et
P. canonicorum vestro.rum jampridem acccpera- apostolicam benediclionem.
mus, el postmodum cxeisdcm liitcris yeslris cogno- Injunctuin nobis aposlolalus officium et susceptas
vimus, in fralrein et canonicuro Ecclesiaeveslrse ad adrainislralionis auctorilas nos hortalur propen-
preces et inlerventum noslrum, placido animo ele- sius et admonet, ut viros ecclesiaslicos sereno vul-
gi.siis, graiissimum gerimus, et yaLle aeceplum, et tu respicere, et ne jura eorum indebilis agitentur
exinde affectioni vestrsc uberrimas graliariira refe- raolcstiis, allenta solliciludine providere. Incle est
rimns actiones in proposilo, et voluniale habentes qiioduniversitalivestraeper aposlolica scripta man-
petiliones vcslra.s libenlius et elficacius propter lioc damus alquc praecipiiiius, qtiatenns dilecturo liliuin
exaudire, et circa commodiim, el profccuim ve- nostrum, P. canonicum vestrum fruclus praebendaj
stntm pro liac re speeialiter de csetero existere suae integre faciatis sine molestia possidere, et
prompliorcs. Quaproplcr rogamus uniyersilaiem quanditi fuetit in seniiio ecclesiaevci episcopi vc-
veslram aique monemus, qtialenus, quod de ipso slri, aul in scholis, sine judicio et Icgiliina cilalione,
67i ALEXANDRIVl.PAPM 673
eum fiuctibus ejusdem prsebendseprivare niillatenus A Piae postulafio voluniatis offeclu debet prose-
proesumalis. quente compleri, ut dcvolionis sinceritas laudabi-
Datum Verulis, Kal. Maii. liter enitescat, et utilitas postulata vircs indubilan-
DCCXXYI. ter assumat. Quapropter, dilecti in Domino filii,
Ad Henricum Remensem arcltiep. — Pro Balduino vestris juslis postulationibus clementer annuimus,
cancellario Noviotnensi. et prsefatum monasterium, in quo divino marici-
(Yerulis, Maii 1.) pati estis obsequio, ad exemplar fel. memoriacprse--
[Ibid., col. 853.] decessorum nostrorura Calixli, Anastasii et Adria-
Non excidit a memoria noslra quara diligenter ni Romanorum ponlificum sub B. Petri et noslra
et affectuose olim per scripta noslra prudentiam protectione suscipimus, et praesenlis scripti privi-
tuaru monueriraus, ut dilectum filium nostrura Bal- legio communimus. In primis Siquidem statuimus
duinum "super cancellaria Novlomensis Ecclesiae utordo nionasticus, qui secundum Deum, et B. Be-
nullis indebiiis vcxationibus fatigares, quominus nedieli Regulam, et Cisterciensium fratrum insii-
exinde suam justitiam oblinerel. Quia igitur le de- tutionem in eodem loco noscitur instilulus , perpe-
cet oflicii tui debitum diligenter altendere, quo sin- luis ibidem temporibus inviolabililer observelur.
gulis in.suo jure adesse teneris potius quam obesse, Prselerea quascunque possessiones, quaecunque bo-
j-aternilati luse per iterala scripia rogamus, atque na idem monaslerium inprsesenliarum jusie et
laonemus, alque mandamus, quatenus considerans canonice possidet, aut in fuiurum concessione
cliligeiiier et attendens qualiter non solum lii qui pontifieum, largilione regum vel principum, obla-
ponlilicalis gerunt officium dignitatis, sed et uni- lione fideliuiii, seu aliis jttstis modis, prsestanle Do-
ver.si rallonem debeant voluntati praeferre, memo- mino,poteritadipisci,firma vobis veslrisque succes-
rato B. pro reverentia B. Pelri et noslra super jam soribus et illibala permaneant. In quibus hscc
dicta cancellaria, nullam molestiam iuferas vel gra- propriis duximus exprimenda vocabulis :
vamen, sed tam sibi quam universis, prout tuum Ecclesiam videlicet Sancli Archangeli, ecclesiam
.officiumexigit, communcm te exhibeas jusiilisede- S. Hippolyti, et quidquid habelis in ecclesia S. Yiti,
fensorem. quse sunt in territorio Yerulanse civiialis, eccle-
Datum Yerulis, Kal. Maii. siam S. Angeli in monle de Corneto, ecclesiam
DCCXXVH. S, Salvatoris, et ecclesiam S. Mari;ede Rpgimenio
Ad eumdcm. — Ut quosdam excommunicatosab epi~ in terrilorio monlis S. Joannis, ecclesiam S. Nico-
scopo Calalaunensi absolval. C lai in Castro Babuci, ecclesiam S. Joanniset eccle-
(Yerttlis, Maii 5.) siam S. Sylvestri, cum amphithealro quod vulgo
[Ibid.] Appreliatum dieitur; in lerrilorio Frusinonensi,
Pervenit ad nos quod, cum jampridem P. Beren- ecclesiam S. Crucis, in lerritorio Aiiagnino eccle-
gaudus Guidonem perniciose satis et graviter vul- siam S. Yincentii juxla casirum Morrei in valle
nerasset, consanguinei praedicii G. adversus ettro- Orbelana, ct ecclesiam S. Manni juxla casirum
dem pro gravi animi coinmolione turbaii, demium Castuli iu lerritorio Marsicano, cum omnibus su-
ejus calore iracundiae concitali fregerunl. Unde fra- pradiclarum ecclesiarum permatienliis, molendina
ler nosler Catalaunensis episcopus violalorcs do- ad Arinulam, et illa quse hahelis in lerritorio Ca-
mus sentenlise analhematis suhjecit, quos sine strensi; ruslicos eliam et hsereditales quas in ci-
pecunia absolvere omnino recusai, licel ipsi parati vitale Yerulana, et Castro Babuci, ac montis S.
sint domum quam fregerant resarcire. Quia igitur Joannis quieie haclenus possedisse videnms. Pascua
propler hoc, si verum est, non ita in eos graviler el usum silvarum in toto territorio Caslrcnsi, et
aiiimadvertere debuit, fraterniiali fuae peraposto- Monlis Nigri, pascua et usum silvarum, et totam
Iica scripia mandamus alque praecipimus, quatenus castellaturam ipsius Monlis Nigri, et ullramuros
memoratos viros, si res ila se habet, sine banno ^ adjaceiitem centum passus, sicut inde descendit ab
cum ei cui damnuin iutulerunt saiisfecerini, con- ulraque parte in rivum, el circuilu versus aquilo-
tradiclione ct appellatione reniola, prorsus absol- nem ipsum praecipilium Montis, et lerram in terri-
vas et eos per proviiiciam iuam denunlies penilus lorio supradicli Monlis, quanlura duo aralra suffi-
absolulos. ciunl Iaborare; ecclesiam S. Benedicti, cum omni-
Datum Yerulis, v Nonas Maii. btis perlinenliis suis, et ecclesiam S. Angcli de
DCCXXVIII. Merulelo cum capellis ct peiiinentiis suis, quae
Privikgium pro monaslerio Casa- Marii. omnia felicis memoriae Pater et praedecessor noster
(Verulis, Maii 9.) Eugenius papa vobis in ccclesise veslrse dedicalione
[UGIIELLI, Ilalia sacra, I, 1592 ] concessil, el Anasiasius et Adrian. Rom. pontilices
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, dt- suo privilegio roborarunt, vobis veslrisqtie succes-
leclis Uliis GREGORIO abbali monasterii SS. Joannis, soribus nihilominus confirmanius. Concarabium quo^
ct Pauli quod dicilurCasse Marii, ejusque fralribus, que quod cum Vertilano cpiscopo et canonicis
tam praesentibus quam futuris, regularem vilam S. Erasmi, alquequondam Gregoriocustodecaslcili,
professis, in perpeluum. qitod Castrum nominalttr, ratiunabiliier fecisiis,
673 EPISTOLJE- ET PRIVILEGIA. — AN. 1170. C74
tuluris lcmponbus inviOlabiliter observan prsecipi- A Ego Bernardus, Poiiuensis cl s. nunnae episco-
mus. pus.
Slatiiiiniis prselerea ut monasierium vesirum , Ego Ubaldus, prcsbytcr cardinalis lil. S.Crucis in
Jerusalem.
quod ad jus et proprietatem B. Petri pertinere di- card. SS. Joahnis el Pauli
nulli ecclesiasticaevel Ego Joannes, presb.
gnoscitur, sseculari personse,
Romano til. Pammacbii.
praeterquam pontilici debeat subjacere. Ad
hacc adveiicntes slatuimus ut nulli archiepiseopo Ego Aldobrandus, basilicae XII Apost. presbyter
Vclepiscopo liceat prsefalum monasterium interdi- card.
cere, aut in vos absqne aucioritate Romani ponli- Ego Joannes, prcsbyler cardinalis liluli S. Ana-
ficis inlerdicii vel excomnuuiicationis senlenliam slasiac.
promulgare. Nihilominus etiam aposlolica auclori- Lucina. Ego Alberlus, presbyler card. lit. S. Laurenlii in
ta.le prohibeinus, ut nullus quamlibct ecclesiam ad
idem moiiasterium pertinentem, quae populum non Ego Guillelmus, presbyter card. tit. S. Pelri. ad
Yincula.
habel, interdicto subjicere audeat; quominus si cardinalis S. Pudenlianao
quis fratrura vcstrorum ibidem exdevotione cantare n Ego Boso, presbyler
tit. Pasloris.
voluerii, exclusis excommunicatis et interdictis,
canlandi liberam habeal facultatem. Prselerea per Ego Joannes, presbyler cardinalis tituli Saucii
decreti hujus paginain duximus slatuendum ut fra- Marci.
ires vestri in quocunque loco positi fuerint, ab Ego Theodinus, presbyter cardinalis S. Vitalis lii,
omni ssecularis servitii actioue, et ab orani gra- Yeslinae.
vamine mundanae opprcssionis sint liberi etimmu- Ego Hyacinthus, diaconus cardinalis S. Marisein
nes. Sane laborum vestrorum, quos propriis mani- Cosmedin.
bus aut sumptibus colitis, seu de nutrimentis Ego Ardicio, diaconus cardinalis Saneti Theo-
aninialitim vestrorum nulltis a vobis decimas exi- dori.
gere prsesumat. Paci quoque et tranquilliiati vestrae EgoCynthius, diaconus cardinalis Sancli Adriani.
paterna p:ovisione providere volenies, aucloritaie Ego Manfredus, diac. card. S. Georgii ad Yelum
Aureum.
apostolica inliiberaus, ne quis lerminos ab eodem
antecessore nostro circa monaslerii veslri ambitum Ego Hugo,diac. card. S. Eustachii juxfa teiiipluni
inslitulos, et 500 passibus ab eo dislantes trans- Agrippse.
C Ego Pelrus, diaconus cardinalis Sanclae Mariaein
gredi audeat, nee infra furttim aut rapinam facere,
bominem capere, vel aliquam violentiam exercere. Aquiro.
Si autem fecerit, et secundo tertiove commonitus, Daluni Verulis per manum Graliani S. R. E. sub-
et notarii, vn Id. Maii, indict. m, Incarn.
salisfactionem congruam exhibere contempserit, diaconi
Dom. anno 1170, pontificatus vero D. Alexandri
tanquaro sacriiegus judicelur, et disirictionis eccle-
siasticae animadversione plectatur. Chrisma vero, papae III anno xi.
olcum sanclum, consecraliones aliarium seu basi- DCGXXIX.
licarum, ordinaliones nionachoriim qui ad sacros Ad F. decanum et capilulum Remense.— Conlra Jo.
ordines fiierinl promovendi, a dioecesano suscipietis cancellarium et jEgidium decanum de villa Do-
minica, pro Roberlo presbytero de Saceio
episcopo, siquidem Catholicus fuerit, et ea gratis
et absque pravilale aliqua vobis voluerit exhibere. (Verulis, Maii 12.)
[MARTEN., Ampl.Colkct., II, 854 ]
Alioquin liceat vobis Catholicum, quem maluerilis,
adire antistiiem, qui nimirum nostra fultus aucto- Querelam Roberti presbyteri ad audienliam no-
ritale, quod postulalur, indulgeat. Neque illi episco- strara noveritis esse peiiatam, quod cum Jo. procu-
po, aul episcoporum ministro facultas sit in ca- ] rator arcbidiaconi Remensis, et iEgidius decanus
pellis ad praedictum monasterium pertinentibus, Yillae Dominicse sibi objicerent, quod scienter par-
pracler competenlera ei quariam deciraarura, et licipalione cujusdam excommunicati maculam ana-
oblalionum partem injuste sibi aliquid vindicare. thematis conlraxisset, et hoc se dicerent per testes
Obeunte vero le nunc ejusdem ioci abbate, vel tuo- legitimos probaturos, tandein die probalioni slalu-
rum quolibet successorum, nullus ibi qualibet ta, id sicut promiserant non probarunt; sed jam
subreplionis astulia seu violentia praeponatur, nisi diclus J. eidcm ut se scptima manu purgarel in-
quem fratres communi consensu , vcl fratrum pars dixit, adjiciens ut tres sacerdotes quos sibi nonii-
consiiii sanior de suo vel de alieno Cislcrciensis naverai ct reliquos in pnrgatione juxla suam volun-
ordinis, si oporluerit, collegio, secundum Deum et lalem haberel. Cura autem prsefalus presbylcr
B. Benedicti Regulam elcgerint, a Romano ponii- multoties paratus fuisset se cum suis testibus pur-
fice consecrandum. gaturus, el praenominati J. et decanus causam ini-
tam persona quam bonis
Decemimus ergo ut nulli omnino hominum, elc. que proforrent, presbyter
suis sub proteclione apostolicse sedis positis, ad no-
Amen.
stram audientiani appellavit, sed nunlio ipsius
Ego Alexander caiholicse Ecclesise episcoptis. coram nobis prascnte, altcra pars nec venit, nec
673 ALEXANDRIIII VAPM 676
aliquetn pro se responsalem transmisil. Quia igilur A nerabili fratri HUGONI Ruthenensi episcopo, salu-
indiguum est et iniquum innoccntem sanguinem tem et apostolicam henediclioiiera.
condenlnare, discrelioni vestrse per apostolica scri- Quolies ea qtiaead pacem pertinent postulantur
pta mandamus, quatenus si supradicti J.eldecanus a sede apostolica confirmari, lanto super his bc-
oJijecla probare potuerint, vosabeodem presbytero nigniorem assensum nos convenit adhibere.quanlo
juramento recepto, quod super lioc vestro debeat ex bono pacis plura commoda et graliora singulis
siare mandato, eum absque exactione alicujus peeu- proveniuut incremenla. Ex quodara siquidem re-
nise absolvalis, et ei congruam poenitentiam impo- scriplo a iua nobis fraternitate transmisso, ad au-
natis. Si vero absque exactione pecuriiseipsum non dicntiara nostram pervenit, quod tu habilo concilio
duxeritis absolvendum, eum auclorilale apostolica abbalum, praeposiloruiii, el arcliidiaconoruin tuo-
decerniraus absololum. Caeterum si in probatione rum, et baronum terrse, cum nobili viro Hngone
defecerint, ab eodem presbytero purgaiione p?o- fralre luo comite Rullienae, liujusmodi pacem et
priae manus dunlaxat recepla , eum super his ab concordiam slatuisti : « Quod oinnes res mobiles
impetitione ipsorum aucloriiate apostolica peniitis et immobiles, omnes homines tam clerici quam
absolvalis. Pro lali enim culpa non est adeo gravis laici in omni tcmpore sint sub ca pacc securi. Nec
indicenda purgalio. ulli liceat praeler armalos mililes, et clienlcs, qusc-
Data Verulis, iv Idus Maii. libet arma ferre, nisi miliies enses solummodo, et
DCCXXX. clieriles singulos baculos ferant, qui pacis, sicut
Roberlum priorem et capitulum S. Victoris Parisicn- cseleri, debent securilale gauderc. El prseter cos
sis horlatur ut Ervisio abbati obediant. qui hanc paccm, sicut slaUUa cst, noluerint fir-
(Verulis, Maii 15.) marc, et inviolabilitcr observare, sicut de his qui
[MARTEN., Ampl. Collect., t. VI, col. 264.] publiceperjurant, vel lidern menliuntur pro niaiii-
ALEXAKDER episcopus, servus servorum Dei, di- festo debilo, seu pro cognita fidejussione, de rebus
lectis filiis ROBERTO priori et capitulo S. Yictoris eorum pignorandis licentia non denegetur, vobis
Parisiensis S. el A. B. tamen exceplis. > Ad ejusmodi vero pacis ct secu-
Saepius diJectuin filium nostrum Ervisium abba- rilatis sustcnlalionera ct defensionera, slaiutuin
tcm vestrum, et nunc etiam per scripta noslra mo- est ut abbates, arcbidiaconi, arcliipresbyleri, imi-
nuimus atque mandamus ut negolia Ecclesiaeve- nachi, canonici,priores, omnes clerici, qui proprias
slrae (49) lam intrinseca quam extrinseca cum con- ecclesias regunt, mililes quoque et mcrcatores,
silio ir.ajoris et sanioris partis capituli dirigat et i[] alque burgenses, qui facultalibus abundaverint; ct
perlraclet, et ad profectum vestrum secundum in- omues etiam bomines lam clcrici quara laici, qui
stitulionem ordinis vestri prompta solliciludine et habuerint par boum, seu aliorum aniraaliiira, cum
cura iniendal. Quoniam igifur eumdein abbalem quibus arare possint, sive ampliiis habuerint, vcl
juxla coramonilionem et inandaluni nostrum Iiben- qui habuerint soraraarium, equtim scilicct vel
tcr facturum crediinus et speramus, discretioni equam, mulum vel mulam, quse ad porlanda onera
veslrse per aposlolica scripta mandamus atque prae- locent, duodecim denarios Rutlienenses, sive alios
cipimus, qualenus eidem abbati debitam obedien- lantumdem valentes donenl. Cum vero habuerint
liam et reverentiara impendentes , in ordinandis ct ovile ovium, dent pro eo sex denarios ejusdem mo-
disponendis negotiis ecclesise vestrse provide et uctae.vel alios acquivalentes. Tolidem autcm clabunt
efficaciter assislalis, etjuxia institutionem ordinis qui habenl unum bovem tanlum, vel aliud aniinal
veslri taliler el ad religionis cultum et ad tempo • cum quo valeant arare, sive asinura quem possint
ralium etiam incrementuro vos exhibealis ullroneos, locare. Clientes vero, el artifices, scilicct fabri, sar-
quod eadem ecciesia studio et solliciludine vcslra, tores, pellicarii, et omnes operarii, aut sex, vci
cooperanle Domino, in spirilualibus amplielur, et oclo, seu duodecim dcnarios secundum suorum
temporalibus eliam proficial incremenlis. Si quid D capellanorura arbiliium dabunt. Verum si paler
autem in ecclesia vestra corrigendum ruerit, quod cum liliis, seu fratres, sive consanguinei fuerint,
in conciiio majoris et sanioris partis capituli non q.ui nondum sunt inviceni separaii, nec sunt res
possit corrigi, voluraus ct mandamus, ut ad man- eorum divisae, unus pro omnibus dabii, alioqui
dalum eorum quibus slalum ejusdem ccclesire diri- solval unusquisque pro se. Commune autcra islud
gendum comuiisimus, commodius corrigalur. per singulas parochias debet reddi, cum scripio
Datum Vcneliis, HI Idus Maii. unius parochianoruin, quem capellanus, cum con-
DCCXXXI. silio sui archipresbytcri ct voluntate suorum paro-
Pacem ab HugoneepiscopoRuthenensi, et ejus fralre, cliianorum, elegeril. Et in die staluta ab ipso paro-
-
Hugone comite Ruthenensi constitutam comprobat. cliiano, et cum codem scripto, ad Rutlienenscm
l(Yerulis, Maii 14.) ecclesiam deferatur. Quisqiiis autem rcs suas ami-
[MANSI,Goncil. XXI, 1045.] seril, poslquain commune, sicut prsedictum est, sol-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dci, vc- verit, in inlegrum reslitualur: si lamen cerlam
(49) Hinc apparet Ervisium digniiati abbaiali ;edeiitem, non omni fuisse regimine exutum, sed
aliqua ei adminisiranda reservala.
677 EPISTOLJE ET PRIVILEGIA. — AN. 1170. 678
personam quae res sibi ablatas habeat, vel locum A DCCXXXIIl.
ubi sunt, poterit demonslrare; sin autem, minime. Ad Henricum Remensem archiep. — Pro P. sacer-
Si vero inimicos, villas , vel oppida depraedari vel dote, ut domino Remensi benigne recipiatur.
diruere forle contigerit, res quidem mobiles emen- (Verulis, Maii 21.) (
[MARTEN., Ampl. Collecl., II, 835.] i
dabunlur de comnmni, sed damua rerum immo-
bilium non reslituenlur, nisi quantum a malefacto- Dilectioni tuaenolificamus quod Hlius nosler P. in
ribus poterit recuperari. Clerici vero qui proprias praesentia noslra assistcns-, nobis inlimavit quod
ecclesias non habent, nisi par boum babuerint, in archiepisoopatu Remensi natus fuit, et ibi in
non coguntur dare, si nolint: sed non dato com- subdiaconum ordinalus est, poslea vero, sicul asse-
muni, si forle res suas perdiderint, eis nequaquam rit, devoiione bona Jerosolymam petens, ibi diaco-
emendabunlur. » Addilum estin prsedicfa pace • ut nalus ordiuero adeplus est, reversusque ad nalale
capellani ecclesiarum, et omnes laici, a quatuor- soluro, in ipso diaconaius ordine diu Deo dcservi-
decim snnis et supra, pacem et commune firmare vit, postca in saecrdotem promotus est. Nunc au-
debeant et observare. Qui vero in hoc obedire tcm de novo de diaconatus ordine vocalus in cau- •
eonlempseriiit, debenl ab ecclesiae liminibus coer- sam, videns sui gravainen, ad remedium aposlolicae
ceri, et ab omni pace fieri alieni. Ecclesise quoqtte sedis, convolavit. Quoniam vero nostrum est mise-
parochiarum, in quibus violatores pacls babitave- reri pauperura ad nos confugientium , inquirenlcs
rint; a divinis vacenl officiis, donec ipsi ad emen- diligenler de diaconaius sui ordine rei verilalem,
dationem venire cogantur. > Quam siquidem pacis ex leslimoniis quorumdam percepimus, pracdiclum
instilutionem, quemadraodum a vobis facla est, P. in diaconuro Sidonis ordinalum fuisse, et qiio-
niam Romana Ecclesia cui ordinante Christo de-
rescripto aulhenlico roborata, iirmara et ralain ba-
bemus, et eam auctorilale aposlolica confirmanius, servirous, consilii cl auxilii lulamenium debctesse
et prsesentium scripto communimus : statuentes ut humiliter pelenlibus, fraternitatem tuam pcr apo-
nulli omnino horainum liceat hanc paginaro no- slolica scripta rogamus, raonerausatque mandamus,
strae conlirmationis infringerc, vel ei aliquatenus inluitu divini arooris et lirooris, memor.itum P. be-
conlraire. Si quis autem hoc atteniare praesum- nigne recipias, cum de sui ordine diaconatus apud
nos satis firmiter constel, et in saccrdolali officio
pserit, indignationem omnipotentis Dei, el beato-
rum Petri et Pauli, se noverit incursurum. in pace Deo servire dimiiias, el pro revereniia
Datum Yerulis, secundo Idus Maii [pontilicatus beati Peiri ac nostra aliquod ecclesiasticum liene-
nostri anno secundo (50)]. ficium, unde honeste possit vivere, ci assignare non
C differas.
DCCXXXII. Dala Yerulis, xn Kal. Junii.
Ad Gallerutn Tornacensemepiscopum. — De quadra- —
DCCXXXIV.
ginta canonicis in Tomacensi Eccksia inslituen- Adeteumdem. Ut disceptet controversiam inter U.
dis. fralres ejus Nicolaum atque monachos Aqui-
cinciinenses, el controversiam inler fratres S. Foil-
(Yerulis, Maii 14.) laui ac canonicos S. Vincentii.
(Verulis, Maii21.)
[Gall. Christ. nov., III, Instr. 48.] [Ibid., col. 835.]
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- Veniens ad apostolicse sedis clementiam U. lator
nerabili fratri Tornacensi episcopo S. et A. B. praesenlium, proposila nobis asserlione moastravit
Sigiiificalum est nobis et es parte tua monstra- quod, cuin ipse el fraterejus Nic. de abbate el mo-
tum quod commissa libi Ecclesia paucos clericos nachis (51) Auncinis in curia Cameracensis Eccle-
ejus obsequio babeat depulatos, cum lamcn magna siae querimoniam deposuisseni, quod vos irrationa-
possessionum copia gaudere dicatur. Quoniam igi- bililerexhsercdarent, et causa ipsa super hocfuisset
lur indignum esl lam celebrem Ecclesiam copiam D discussa, prsedictus Nicolaus ad noslram audien-
clericorum sibi deservienlium non habere, fralerni- tiam appellavit, sed abbas et monachi non vene-
tati tuae significatione prsesentium auctoritale apo- runt, nec aliqueni pro se responsalem miseruiu.
slolica indulgemus, ul cum consilio discretortim et Quia igitur universis Dei fidelibus in justiiia sua
religiosoruni virorum dioecesis vestrae, de xxx prac- debitores exislimus, fraternitati tuse causam ipsam
beudis quadraginta instiluere possis , dummodo couimillimus audicndam, et appellaiione cessanto
Ecciesiae pracscripisepossessiones ad hoc ita sulfi- fine debilo terminandam, per aposlolica tibi scripta
cienles existant, quod ecclesise luae canonici alias mandantes, quatenus cum exinde fueris requisilus,
praebendas quserere non coganlur, sed de ipsius ulramque partem ante tuam pracsentiam convoces,
ecciesiaebenclicio honestam possiul sustentalionem et ralionibus hinc iiide plenius auditis et cognilis,
liabere. eamdem causam , sublalu appellationis remedio,
Data Ycrulis, n Idus Martii [leg. Maii]. justitia medianle, decidas; ita quod neutraparliura
(50) Yerlia uncis inclusa aliena manus addidit. ctinos in dicecesi Atrebalensi a verbo Gallico An-
(51) Auiicinos nionachos conjicio esse Aquiein- cliin.
679 ALEXANDRIIII PAP^E 680
merito conqueri possit pro juris defectu. Causaro A ronsliltiisscl, easdem libras, sicut leneiur, sili resli-
(ui nulla enus facil, et alia quam plura gravamina
qucque quse inter pracdictos fratres et abbatem
Sancli Foillani (52) et cahonicos S. Vinccnlii, super eis et eorum monasterio non desinil irrogare. Unde
quadam parte hseredilalis ipsorum agitari digno- quia ipsa pontificalis auctoritas, quae tibi eslab
scitur, expcrientiac luse eommitlimus audiendam, ipso omnium provisore collala, et eiiam religio-
libi signiiicalione praesentium injungentes, ut eam- nis (54) habiius quem praelendis, ad conservanda
dein causam audias, et eam appellalione remota jura praediclorum fratrum te nionere debent pro-
servala juris aequilale, decidas. pensius et inducere, fraterniiati luse per apostolica
'Data Yerulis, x Kal. Junii. scripla mandamus, qualenus memoratum B. dili-
genter moneas et horleris, ul illas viu marcas, qtiaj
DCCXXXV. sibi a prsedicto cellerario accoramndatae fueiint,
—
Ad eumdem. Pro eccksia Caricatnpi, ul vicedo- cisdem fralribus sine molestia et .difficullale re«li-
tninus de Pincheri cesset ab inquietalione ejus.
Maii . luat, et i.x libras, pro quibus se eis UdejussorCm
(Yerulis, 25.)
consiituit, ipsis exsolvat vel exsoivi faeiat, et ab
[Ibid., col. 857.]
Ex transmissa conqueslione abbatis et fratrum corum molestatione omnino desistat, aut exinde
audienliam sedis sibi sub examine tuo plenam et sufficienlem jusii-
Caricampi (55) ad aposiolicse per-
liam, appellalione reraota, non differat exbi.bere.
renit, quod.vicedominus Pinginuiacensis eis et do- si ad commonitionem luam adimplere nolue-
niui eorum plurima gravamina in rebus et posses- Quod in ciim, sublaio appcllationis remedio, excom-
sionibus suis irrogare non dubilal, quos pro suse rli, mwnicaiionis sciitentiani proferas; et si ncc sic
religionis et.honestalis fragrantia ab aliorum op- resipuerit, lerram
ejus subjicias inlerdicto.
presslonibus, quantum possit, attenta deberet sol- Data Verulis, x Kal. Junii.
iiciludiue defensare. Quia igilur noslrura esl reli-
earum loca in Christo DCCXXXVH.
giosas personas ct prsecipua
defensionem alten - Adeumdem. — Pro Hcr., ui ab inlerdicto absolva-
charitate diligere, et ad earum tttr.
tam solliciiudinem et diligentiam adhibere; frater-
(VeruliSj Maii 25.)
nitali tiise per apostolica scripta rnandaraus, quate-
[Ibid., col. 859.]
nus mcmoratum vicedominum studiose convcnias, Veniens ad apostolicam sedem Her., prseseniium
si
ol ecclesiaslica dislriclione compellas , quod qua lalor, supplici nobis relalione
sa- proposuit quod, cum
damna eisdem fratribus inlulit, ea cum digna cum noverca sua, et palre ejusdem no-
ct c jampridem
tisfactione restauret, et ab eorum gravamine vercsc, super quibusdara possessionibus. causam
moleslatione penitus conquiescal, aut exinde sibl baherel, ipse et soror
ejus ad nostrain audienliam
in praesenlia lua , sublalo appellaiionis rcmedio, unde quia infra congruum teinpusnon
dicti appellarunl,
juslilise faciat coniplementum ; ila quod jam sunl appellationem inlerpositam prosecuti, J. vice
fratres tuae protectionis muniraiue esse possinl ab archidiaconus luus eos fecit vinculo analhemaiis
cjusmoleslaiione securi, et sua se gaudeant pacilice innodari. Cselerum idem Her. in nostra
praesentia
possidere. conslitutus consianter asseruit, quod tum proplcr
Data Verulis, x Kal. Junii. suam puerilem aelatem, lum propter inslanicm ne-
DCCXXXYI. cessitatem appellalionem prosequi minime polu,'-
Ad eumdetn. — Pro eccksia Caricampi. runt. Nos itaque eorum necessitalibus paterno con-
(Verulis, Maii 25.) descendentes aflectu, praefatum Her. a senienlia
[Ibid., col. 858.] fecimus cxcommunicationis absolvi, fraternilati
Licel universis Dei fidelibus pro nostri officii. ttiae pracsentiura auctontate mandanies, quateiuis
debilo suam leneamur jusliiiam conservare, viiis sororem ejus ab eadem sentenlia absque alicujus
tamen religiosis el ferventer divino oOJcio manci- D banni exaclione prorsus-absolvas, ab eis sufficicnli
palis lanto prompliori siudio dcbemus adesse, cautionc acccpla, quod supcr prsescripla causa co-
quanto minus convenit cis ex susccplae rcligionis ram venerabili fratre nostro [Theobaldo] Ambia^-
proposito litigare. Conquerentibus autcm nobis nensi cpiscopo el dileclo lilio noslro F. deeano
dileclis filiis abbale el fratribus Caricampi, ad no- Rcmensi, cum memorala noverca sua et paire ejus
stram noveritis audicnliam pervenisse, quod nobi- dcbcant justiliso stare. Deinde vero cum exinde
lis vir B. de S. Gualarico eis vm marcas argenti faeril requisilus, ulramquc partem ad praesenliarn
rcstiluere coutradicil, quas cellerarius eoruni sibi, corumdem judicum compcllas accedere, et eorum
sicul dicit, accommodavit. Accedit ad hsec qnod, jiidicium super prsescripia causa, appellalione ccs-
cum idcni Bernardus pro quodara miliie eisdem sante, firmiter observare.
fratribus super sexaginla libras se Udejussorein Dala Verulis, vm Kal. Junii.
(52) S. Foillani ordinis Proemonstratensis mona- 1140, ab Hiigone comite S. Pauli.
stcritim est in Jlannonia dioaccsis Cameracensis. (54) Quippellcnricus fucrat nionachusordinisCi-
(53) Garicampi insigne nionasierium esi ordinis sierciensis in Claravalle professus, ei monaclii
Cisterciensis de linea Poiiliniaei fundatum in dioe- olim ad cpiscopalcro digiiitalem sublimaa vcsleui
ccsi Ainbiaiiensi, haud procul ab Ilesdino, circa nioiiaclialein non dcponebani in episcopaiu.
681 EPISTOL^I ET PRIVILEGIA. — AN. 1170. 6S2
DCCXXXVIII. f tcnti fueruiii, nec exinde exire polueruul, donec se
A
Ad V. cUcannmel cayAlttlumRemense. — Pro Vi- centum el duodecim solidis redimere sunt coacti.
viano presbytero conlra episcopum Catalaunensem, Deinde vcro per quemdam pr.rpositum fidem com-
ne qttod bona ficlefccit, iii dahinum vel infamiam
ei verlaiUr. pulsi sunl praesiare, quo.i appcllationem suam
(Verulis, Maii 23.) niillalcnus prosequerenitir. Unde qiioniam id gra-
[ Ibid.,co\. 859. ] vissime in Ecclesiae Romanac redundal injuriam,
Veuiens ad proeseritiam nostrani Vivianus pauper ncc hpc sicul non dcbemus, possumus in palientia
presbyter, praesenlium lator, supplici nobis narra- sustinere, per apostolica vobis scripia praccipicndo
lione proposuil qttod, cum.quidam res cujusdam mandamus, el in virlule oucdieulia?.injtingimus, qtia-
ecclesiae furaius fuisset, eas sibi per secretam lenus cujuslibct liinore, gralia ei amoreposlposilo,
coufessionem comniisil, suppliciler postulans ul rei verilatcm diligeniius iriqniraiis, et si ila con-
proxima sequenli die res ipsas capellano ejusdem siilerit, ihemcraios T. el J. ab omni officioet be-
eeclesise reddere non differret. Deinde verO fur nelicio ecclesiaslico, sublalo appellaiionis remedio,
fraudulenler eumdem capellanum adiit, suggerens suspendaiis, et tam eos quam illos qiii prsefaiunf
ei obleniu quinque solidorum, quos ab ipso debe- T. ef fratrem ejus de appellalioiie non prosequenda
Iiat propter hoc recipere, praeriominaium presliy- fidem coegeruni pfaeslare, excoinniunieaios publice
lerum res illas habere. Slaluto itaqiie die, cum denuniieiis, et ab omnibus sicui excommunicalos
idem presbylcr pracdiclas res secum, eas eapellano facias cauiius evilari, doriec jam dicio T. etiratri
reddiuirus, afferrei, eiimdein capellanum cum fure suo ablata omnia cum inlegrilaie restiluanl, de
in via cbviuin babtiit, quem secrelo trahens in damnis el injtiriis illaiis satisfaciaiit, et ad nos
partem, ci res suas privatim reddidit, asscrens eas cuni veslris litleris vcnianl satisfacturi, Si vefo
per confessioneni manifestalas fuisse. Capellanus T. et ejus fraier clericos vei sacerdoles in tcsti-
vero id falsum esse conslaniiiis asseverans, etiindem moriium assertionis stiae prodiicere non potuerint,
presliyleruni voeavii, et cum lanquam furem c.cepil laicos tres acil cluos, si producii fuerinl, recipiaiis,
inipeiere et graviler inquielare. Unde venerabilis et lani in his quaiii in alirs, qtue prsediximus, juxia
fraier nosier G. Caialaunerisis episcopus, sibi formam prsecepli nostri, eisi appellalum fuerit,
Ecclesiam quani per quadraginla annos possederat non miniis procedatis.
absiulit, el in eum seiiicniiam excommunicationis Data Yerulis, vi Kal. Juiiii.
promulgavil, alia lamen occasione, quod videlicet DCCXL.
bis per nunlium suuui proptcr hoc ciiatus, adi G Ad monaslerii Piscariehsis eccksiam qui die transla-
suam prscsentiam venire neglexissel. Quia igitur tionis corporis S. Clemeniis papm accessefint, iis
fide peccala coiidonal.
quod ipse bona fecerat, non est in suitm dam-
num vel infainiam relorquendum, nec facile credere, (Verulis, Maii 28.)
possumus qtiod vir tanti officii el actatis furiuin, [Chron. Casaar., ap. MURATORI, Rer. Ital. Scrinl.,
illud vel sacrilegium commisisset, eum a sententia| Ii, ii, 907.]
excommunicalionis absolvi fecimus, discrctiouii ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
vesirse per aposiolica scripla prsecipiendo uiun- leclis filiis LEONATI abbaii, et conventui Sancli Cle-
clanies, quatenus, pariibusame prsesenliam vcstram, menlis de Piscaria, saluteni et aposlolicain bene-
convocatis, caitsain ipsam diligcnter audiatis, ett clictioneni.
cam, coniradiclione el appellalione remola, fine» Liccl omnes qtii pia et religiosa loca iniuitu de-
debiio lerminelis, provisuri altentius, ne jusiiiia> volionis frequentanl, et ibidem oimiipoientcm Do-
pauperis hujtis sub cxamine vesiro valeatdeperire. miiiuro devoiis orutiouibus et volivis cordis affecii-
Si vero innocens iuvenlus fuerii, ei auciorilaic2 bus sibi reddunl placalum, siiorttm mereaiitur
nostra ecclesiam cum fructibus inde perceplis, ett percipere veniam delicioruni, in soleninibus lameu
offieiuni suuin, appellaiionecessanle, faciatis resfi-. ^ et praeeipuis festiviiaiibus tanlo cclebrius eadem
tui et in pace diiniiti. loca debeni ab universis Dei fidcbbus freqttentari,
Daia Verulis, viu Kal. Junii. et majore dcvoiioue ct revereniia vcnerari, qiiauto
DCGXXXIX. devoiitis itiiic ecclesiasiici viri obsequiis divinis
Ad eosdem. — Conlra Thomam et Joanncm, pro9 insisiuni, et pro excessibtis populorum specialius
Theobaldoclerico. omnipoiens Dominus ei ferveniius exoraltir. Qtio-
(Vertilis, Difaii27.) niam igittir piuni et jusitim esl, ei a sanclis Paui-
[Ibid., col. 840.J bus iiislituiunt, ul ad ecclesias Dei universi Gdeles
Veniens ad apostoiicse sedis clcmentiam Tbeo- in praecipuisel:solemnibus diebus compuncta mente
baldus clericus, lator praiseniium , lacrymubili uo- et ardeiiti desiderio concurrerc debeant, et in volo
bis conqtiesiioiie moiislravii, quod magislcr J. vi- laudis et placationis suorum pcccatorum indulgen-
carius archidiaconi et Thomas presbyier in eumii liam implorare; nos veslris piis desideriis et justis.
et fratrem sttum violenlas niaiuis ausu diabolico o poslulaiionibus inclinali, universis qui ad ecclesiam
injcccrunl, el euni post faclain ad nos appellatio- vestram in die translaiionis corporis S. Clemcniis
neni carceri manciparuni, in quo per XL dies dc-;- papae et mariyris, quod, sicut in anliiiuis scripiis
PATHOL.CC. 22
C83 ALEXANDRIIII PAP,£ 684
habetur, in eailem ecciesia reqmescu, >ic»'Otamenle A nec in posiernm duximus immuianduni, Iicet pr;e-
concurrcrint, el ibidem vobiscum in ejusdem glo- fatns Anglorum rex nos exinde per consulcs Lom-
riosi martyris veneratione vola laudis et placalionis bardise, qui uria cum nunlio coram nohis praesenles
exsolverini, id ex parte omnipolentis Dei el aucfo- eranl, nec non et per nuntios charissimi in Christo
rifale aposlolorum Pelri elPauh ac nostra in suo- filii noslri Manuelis illuslris Constantinopolitani
rum remissionem injungimus peccatorum. imperatoris, inslantissime sollicitarel, uteiiempus
Dalum Yerul. quarlo Kal. Maii. deberemus aliquaiitulum prolongare. Et quoniam
DCCXLI. ipsius arehiepiscopi causam, nosiram el Ecclesiae
— civis Ca- rcpufamus, fraternilali liiae per aposiolica scripta
Ad episcopnmquemdam. Ul Ilerberlus
talaunensis ab excotr.municaiionelula vosl factam mandamus, quatenus venerabiles fraires nosiros
jippellalionem solvatur. Rolhomagensem arcbiepiscopum et Niveriiensem
(Verulis, Maii 20.) episcopum super diligentiaacfesiinanii exsecutione
[MARTEN.,Ampl. Collecl., II, 843.] prsecepli noslri studiose commoneas, el viva vocc
'Ex Iransmissa conquestione Herberli Gatalau- vel lilieris, si ulrumque non poieris pracsentem
nensis civis ad audientiam noslram pervenil, quod habere, instamius exhorteris. Quod si adhuc in
Rollandus capeUanttsejus in eum posl faclam ad ncgotio illo nullalenus processerunt, tu ipsos cx
nos nppellaiionem, excommunicationis senlentiam pane nostra durius increpes, et gravius redarguere
promulgavit. Quia igitur quidquid conlra appella- non oinilias. Si aulem eos in praelibati regis terram
tionem ab aliquibus aitentalur, nullius debet robur senienliam inlerdicli juxla prseceptum noslrum
siabililaiis habere, fralerciilati tuae per aposlolica proferre conligeril, lueampcrejusdem regisierrain,
scripla mandamiis atque praecipimus, qualenus quam in tua provincia habere dignoscitur, omni
reipsa diligenlius inquisita, si libi constiieril eum- exctisationc el appellatione reinola, firmam el in-
dem Her. post appellaiionem excommunicalum concussam observes, et ab omnibus facias, quan-
fuisse, eum, conlradiciione et appellaiione remota, liim in le esl, irrefragabililer observari.
absoliiitim denunlies et facias pro absolulo haberi. DCCXLHI.
Deinde vero causam qtta: inier eumdem capellanum
ct praedicitim Her. vertiiur, studiosius audias, ct Bituricensi, Remensi, mandat
Turonensi, Rolhomagensi
ttt
archiepiscopis pravam doctrinam,
cam, appeliaiione remola, debito fine decidas. Christus scilicel, secttndum qttod sit liomoquod non
Dala Verulis, iv Kal. Jttnii. sil aliquid, penilus abrogare curenl.
DCCXLII. C (Yerulis, Jun. 2.)
Aa Wilklmnm episcopumSenonensem, aposlolica [ MARTEN., Ampl. Collecl., II, 845.]
seclis kgalum. — Purgal caluir.niam illam, qua
dicelmtur suo mandalo Londoniensem episcovum ALEXARDER episcopus, servus senorum Dei, ve-
.dbsolutiun esse. nerabilibus fralribusBiiuricensi (55), Remensi (56),
MANSI,ConciL, XXI, 900.) Turonensi (57), Roihomagensi (58)archiepiscq)iset
•At.EVANDER episcopus, servus servorum Dei, dile- eorum suffraganeis, S. el A. B.
clo Dlio WILLELHO episcopo Senonensi, aposlolicae Eis qui.disponenleDomino, pontificali sunt prae-
sedis iegato, salulem et aposlolicam benediclio- diti dignitale, sludendum imrninel el summopere
nem. vigilandum, ne in Ecclesia Dei prava docuina va-
Litteras quss nobis super negotio venerabilis Jcal convalescere, quse contra fidem calholicam
fratris noslri Caniuariensis archiepiscopi devolio videatur venire, quia negligentiae praelatoruni Ec-
lua iransmisil, graiaiiler admisimus, et eas difi- clesise posset atlribui, si non curarent eveliere
genter curavimus ac siudiose audire. Yerum quo- quse sunt ab universis fidelibus peniius resecanda.
niaiii Londoiiieiisis episcopus ad nos nequaquam Inde esl quod ad vestri officii debitum exercendum,
acccssil, nihil de catisa sua slatuirous. Sed si ad charilatetn vestram atieniius exhorlantes, fraierni-
jios venisset, nos jam diclo arcbiepiscopo, Cantua- D lati veslrse per aposioJica scripla mandamus aique
riensi videlicei, quanlum salva conscientia nostra prsccipimus, qualenus vos singuli in provincia
Jieri possel, suam jttsiitiam studereiiius conservare. vestra.ascilis vohispriid.eiii.ibuseireligiosis viris(59),
Qualilcr aulem itt causa isla processimus, ei jam pravam doclrinam, quam adhuc quidam leiient et
cx parie, nec non et charissiino in Chtislo filio praedicant, quod Chrisius videlicet secundum quod
noslro Ludovieo illtisiri Francorum rcgi, sfcut tibi esl honio non est aliquid, penilus abrogare curciis,
viva voce injunximus, satis credimus innottiisse. et Christum sicui perfeclum Dcum, sic et perfeciuin
Nos enim uibii indc posl discessum tuum mulavimus, ac verum homineni ex anima et corpore secunduui
(55) Pciro de Caslra, qtti per triginta circiter magensem scdem translatus 1164; vila funclus
annos sedein Bilurieeiisein occupavil, defunctus esiH85-.
illlllO1171. (59) Adversus pravam hanc doctrinam scripsit
(56) Henrico, .ad queni omnes fere hujus codicis opusculiiin Jacobus Cornubiensis a nobis ediiiiin
cpisiolae. lom. V Anecdolor. (Patr. I. CXCIX), qtiod quideiu
(57) Joscio, ex episcopo Briocensi iranslalo acl dicavit Alexandro 1U, qni hanc perversain iloc.tri-
Ecclesiain Turonensein, 1157, qui obiil 1175, nainjara damnaverai in coucilio Turonensi 1165.
(58) Rolrpdo,quici ipse ex Ebroiceusi ad Roiho-
685 EPISTOLJE ET PRIYILEGIA.— AN. 1170. 686
bona idera
quod liorao consisleiUem tencnduiii et pradicandtim A quascunque possessiones, qiiaecunque
prsecipialis, universis, sub inlerminatione anallie- hospitale, inpraesenliarum jusle et cononice pos-
matis, prohibentes ne doctrinam illam de csetero sidel, aul in ftilurum concessione pontificum, lar-
tenere seu docere praesumant, sed ipsam penitus giiione regum, liheraliiate priucipum, oblaiione
deleslentur. fidelium seu aliis justis modis, praeslante Deo,
Data Yerulis, iv Nonas Junii. potueril adipisci, firnia libi iuisque successoribus
DCCXLIV. et illibala permaneanl. Decernimus ergo, etc,
salva sedis aposiolicae aucloriiate. Si qua igitur
Willelmo,archiepiscopoSenonensi, dalum jainpndem in fuiurum, etc
Parisiis prmceptum renoval, ut, suffraganeh Pari-
sios convocatis, Petri, quondam episcopi Parisien- VIASTUAS,DOJIINE, DE5I0NSTRA Mini.
•sis, senlenliam : i quod Christus secundum quod J» monogrammate ~:Bene vaiete.
est liomo, non esl aliquid i tolkndam curel, ac
docerc magislros jubeat : esse i Chrislum, sictit Ego Alexander caiholicaeEcciesiae episcopus.
perfeclum Deum, sic el perfeclum hominetn, ac Ego BernardusPorluensisei S.Rufinae episcopus.
verum hominem ex anima el corpore consislen-
lem, > Ego llubaldus piesb. carjl- til. S. Crucis iu Je-
., r,usalero.
(Vernlis, Jnn.?) Ego Joannes presb. card. SS. Joannis et Pauli
[MANSI,ConciL, XXI, 119.) lil. Paiuacliii.
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, Wit- Ego Alberius presb. card. tit. S. Laurentii in
LELMO Senonensi archiepiscopo, salutem. Lucina.
Gum in noslra olim csses praeseniia eonstitulus, Ego Jac. diaconus cardinalis S. Mariaein Cosroe-
tibiviva voce injunximus ul-, suffraganeis luisPari- din.
siis libi ascilis, abrogaiionem pravae doclrinac Pelri Ego Hugo diac. card. S. Eusiachii juxta icmplura
quondaro Parisiensis episcopi, qua dicilur quod Agrippae.
Chrislus, secundum quod est homo, non est aliquid, Dat. Verulis per mantiin Graiiani Sanciae RomaiiaK
omnino inlenderes, el efficacemoperam adhiberes, Ecclesiae, subdiaconi et notarii, Neuis Junii, indi-
Inde siquidem e6t quod frateriiilali tttae per apo- ciione m, liicainaiioiiis Dominicaeaiino1170, ponli-
stolica scripia mandamtis, quaienus, quod iibi, cum ficalusvero domni Alexandri papae 111anno xi.
prscsens esses, praecepimus, suffraganeos tuos Pari- DCCXLVL
sios convoces, et una cum illis et aliis viris reli- Ad decanum el capilulum Eccksia Garnotensis. —
giosis et prudeiiiibus, prscscriplam doclrinam slu- G Ut Philippo filio comiiis Roberti suam restituaut
deas peniius abrogare; et a magistris et scholarihus prabendam.
ibidem in Iheologia sludenlibus, Chrislum, sicut (Verulis, Jun. 15.)
perfeclum Deum, sic el perfectuin hoiitiiiem, ac [ MARTEN., Ampl. Cotlect., II, 844. ]
verum homineni ex aniniaet corpore coiisislentem, Quanliim Philippus filius dilecii filii nostri nobilis
prjecipias edoceri : universis liriniier et disiincte viri coriiitis Roberli respeclii pairis, el charissimi
injungens, qtiod docirinain illam de cselero nequa- in Chrislo filii noslri Ludovici illuslris Francorum
quam docere praesumant, sed ipsaro penilus dete- regis, et vcnerabilis fratris nostri Remensis archi-
sleiilur. episcopi, nobilis sit et potens, et quanta per eum
DCCXLV. Ecclesiae Carnotensi commoda el incremenia pro-
Bulla pro hospilali Sancli Blasii Modoetiensi. cessu temporis valeanl provenire, discreiionis ve-
(Veruiis, Jun. 5.) sirae prudenliaro decet diligenler aitendere, et ejus
[GIULINI,Mem. di Milauo, VI, 542.] corisideraiione taniorum viroruni praerogativam
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- facere quam aliis non facitis. Et quia nos ipsi re-
lecto filio ARDICO roagislro hospiialis quod est apud spectu praedieioruin virorum illi plurimuro debilores
Sanclum Blasium jiuicla Modoeiiam,ejiisque frairi- exisiimus, et pro ejtis coinmodo efincremenlo
bus lam prscsenlibus quam fuluris canonice subsii- vigiles et solliciti esse debemus, et alios ad hoc
luendis, in perpeluum. idem sollicitis exhorlaiionihiis invilare, dileciionem
Ad hoc in apostolicac sedis regimen veslram rogamus atteniius, solliciteque commone>
petilionibus debeamus. Eapropier, dilecie in Domino mtis, quaienus pro reverentia beali Petri et nostra,
lili Ardice, devolionein luam laudabilein atienden- el iiiluilu memoratoriim virorum, prsediclo Pbi-
les, ad exemplar praedecessoris noslri felicis me- Iippo reddilus prsebeudcesuae nou lanquam forin-
niorisRlnnocenlii papsepraefaium hospilale cum om- seco, sed lanquara intriiiseco cura iniegrilaie red-
uihus stiis appendiciis, assensu et consilio Arualdi daiis, et ei praerogalivam in hoc facialis, quam alia».
etJoanuis alioruinqtte vicinoruin ipsius loci, sub cuilibcl non esseiis faciuri, ui exinde praenomiiiau
ccnsu sex denarioruui Medioianensis moneiac vele- viri circa conunoduni el profeclum ecclesiae vestrae,
ris, nobis nosirisque successoribus annualiicr valeant prompliores et niagis fervenles exislere, et
pcrsolvendae a praedecessore tuo Adaro bealo Peiro nos quoque sincerilali veslrse uberririias leneainur
ohlaiiim, sub Roinaiiae Ecclesisc ac noslra proie- graliarum actiones referre.
clione communimus, slatucnles ut Dala Yerulis, xvu Kal. Julii.
087 ALEXANDRI111VAPM 08&
DCCXLVII. A et ab omnipotenie Domino, praeriiium indcfieiens
Ad Henricttm Remensemarchiep. — Qitod pro Phi- exspeciare. Data Yerulis , xvi Kalendas Julii.
lippo nepote suo scripserii archiepiscopoSenonensi
el captiuio Carnolensi. DCCXLIX.
(Verulis, Jun. 15.) Peienle Gerardo archiepiscopo Spalalinb, confirmal
[Ibid., col. 845. ] legem, ne archiepiscoporttm ad imperalorem _CP.
et ad Hungarim regem ilinera ckricis Spalalinis
Probaia fideset constans devotio, quam ab hujtis sumptiim afferant.
lurbationis inilio erga sacrosanclam Romanam (Yerulis, Jun. 20.)
Ecclesiam et personam noslram inseparabili vir- [FARLATI, Illyricum sacrum, III, 192.]
et
lute exhibuisii, nos hortalur omnimodis inducii, ALEXANDER episeopus, servus servorum Dei, dile-
ut le sicut fratrem charissimum el immobilem ctis filiis universis clericis Spalatensibus,saluiem et
columnam Ecclesiae mera velimuscliarisate diligere, aposiolicam benediciionem.
et honori pariler et exallalioni luae tblo cordis Quoiies aposlulicae sedis super aliqua re confir-
"desiderio aspirare, el petitionibus luis graluitum inaiio postulatur, ad concedendum debemus faCilcs
effectum, quantum cum Deo possumus et justiiia, inveniri, el raiionabilibus votis graluiium imperiiri
indulgere. Inhumaiiilaiis enim vifio merito possemtis suffragium. Consliliilus siquidem in pracsenl'a iioslra
redargui, si exhibiise nobis luse sinceritatis cl con- venerabilis fraier noster G. archiepiseopus vesler
stanlise fefvorem ullo lempore traderemus ob!i- proposita nobis asserlione monslravit,quod cura in-
vioni. Inde est quod, licet grave nobis videaiur, ter vos ct Iaicos super ecclesiis, quas tenelis, gra-
coritra inslitulionem Carnolensis Ecclesise, qtise vis esset quacstio exorla, el Jaici dicerenl quod
rationabilis est, et quam conlirmavcramus, rogare, archiepiscopo nosiro, quando ad imperalorem CP.
inluitu tamen dilectionis tua>, quod alias non esse- vel regem Hungariaeessel ilurus, adjulorium facere
inus faciuri, pro dilecto filio nosiro Pliilippo nepote dcberelis; prsediclus arcbiepiscopus, erudiiis ct
tuo, venerabili fratri nostro Senonensi archiepiscopo cognilis raiioiiibus veslris, eamdem eoniroversiaro
Carnolensi capitulo
apostolicse sedis legato, el ct finecongruodefiiiivil, ctvos ab hujusmodi exaciione
salis affccluose scripsimus, prompli omnimodis absolvens ad exemplar bonac iuemoriae Gaudii
in aliis luse fralernitaii
parati lam in lioc quam quondam arebiepiscopi vobis libertaieni qnani ha-
deferre, ei peiiiiones luas libenli animo exaudire. bebatis auctorilale ponlilicali corroboravit. Quaiu
Moneinus aulem prudeniiam tuam el horlamur
, ulique libeiiaiem vesiris jusiis postulalionibus,
aiteniitis, quatenus ecclesias etecclesiaslica ncgo- grato concurrentes assensu devotioni veslrac auclo-
lia per maiuras, cl discrelas, atque honcsias perso- rilate apostolica confirmamus et prseseniis scripti
nas procures, cl, postposilis soccularibus curis , patrocinio communimus,s[aiueiiies ut nulli omnino
cuitui virtutum el honcstaiis iniendas, ut, si ma- Iiominiira liceal hanc paginamnostraeconfirnialionis
gnus es sanguine, viriuiibus niajor ct moribus infringere, vel ei aliqualentis corilraire. Si quis
comproberis. auiein hoc atleniare praesumpseril, indignaiionero
Data Ycrulis, xvn Kal. Julii. omnipotcnlis Dei et bealorum Peiri et Pauli apo-
siolorum ejus se noverit incursuruin.
DCCXLVIII.
Datura Verul., xn Kal. Jul.
Ad eumdem. — De deccm atxri marcis sibi donalis et DCCL.
< Eusi. magistro mililim Templi Purisins assi-
» gra:ias agit. Fratres militia Templi Btilla pro monaslerio S. Siephani de Vatlibus, in
gnalis
• commendai. Santonia.
(Verulis, Jun. 25.)
(Verulis, Jun. 16.)
[Gall, Christ. Nov., II, Inslr., 476.]
[Ibid.] ) ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, dile-
. Quod nobis in x inarcis auri lua iiberaliias clis filiis PETROWILLELMI abbali monasteriiS. Ste-
s.ubvenire curavil, et cas dileclo filio nosiro Eusi. phaui de Vallibus, ejusque fralribus, tain praesen-
magislro miliiiie Tenipli Parisius assignari fecisli, libns quam fuluris, regularem vilam professis, in
largilali luac uberes graiias agimus. Ad baec de pcrpeiuuin, etc.
gralia et liiinianiiate quain dileciis filiis nosiris Quapropter, dilecli in Domino filii, vesfris justis
fralribus miliiia; Templi lua fralerniias exhibet, posiulationibus Jibenter annuiraus, ct praifatuin
libi gratiaruin cxsolvinius actiones : rogames nionastcriuiuiii qtiodivinoinancipalieslisobsequio,
atque moneules, qiiateniis pieialis inluitu el pro sub B. Peui et nostra proleciione suscipimus, ct
revereniia B.. Pelri et noslra, el consideratione pracsentis scripli privilegiocomniiiniinus, s-ialuentes
religionis suse, jam dilectos fralres diligas manu- ul,qiiascuiiqiie possessiones, quaecunquebona idem
leiieas et honores, ei ei.s consuetam gratiain ct inoiiasieriuin in prsesenlijusie ei canonice possidei,
betiigiiiiatem iuipendas , ipsoruuique jura conira aui in fuiurum concessione poiililicum, largitionc
pravorttm incursus proiegas ci conserves; ita quod reguui vel priiiciptnn, oblatione fidcliunr, seu aliis
cx lioc a nobis possis ca.i.meiidalioiicm rccipere, jtisiis modis, pronitiante Doniino, polerit atlipisci,
C89 EPISTOL^E ET PRIVILEGIA. — AN. 1170. '690
firnia vobis veslnsque successoribus iilibala por- DCCLL
maneanl, quibus hsec propriis duximus expriineiida Ad Henrieum orcltkp. Bcmensem.— Ne, bona fra-
vocabulis : trum militia Tempti violaripalialur.
Villam de Vallibus et dominium ejusdem villae (Verulis, Jun.-Jul.)
liberum et absolutum curo coemeterio ejusdem loci, [MARTEN., Ampl. Collec. II, 846.]
cum deciuiis,"justiliis, etuniversis perlinenliis suis; Fraires militise Templi pro sua religione et ho-
jus quod habetis in villa de Areis, ecclesiam neslale, el quia pro defcnsione Chrisiianitatis con-
S. Saiurnini, ecclesiam S. Palladii , ecclesiam ira Saracenos viriliter et polentcr decerlant, a
S. Auguslini, ceclesiam S. Sulpilii, ecclesiam prselatis Ecclesiarum uberiori charitale suiu dili-
S. Eparchii, ecclesiam S. Marlini deArcis, eccle- gencli, et in justiliis suis propensitis confovendi.
siam de Banella , ecclesiam S. Petri deGraia, ec- Verum quoniara eorumdem fratrum transmissa
clesiam S. Martini de Bots, ecclesiam S. Germani relalione accepimus, quod quidam sunt in provin-
de Langoira; sepuliuram quoque ipsius loci liberam cia tua qui bona corum diripiunt, nec ecclesiastico
esse concedimus, ut eorum devotioni et exlremse gladio corripiuntur, fraiernitali tuse per aposiolica
voluntati qui se illic sepeliri deiiberaverunt, nisi scripta mandamus, quatenus cum praediclorum
frairum de malefacloribu.s suis querelam receperis,
excommunicali, vel inierdicti sint, nullusobsistal, g
salva tamen juslilia illarum ecclesiarum a quibtts eosdem malefaclores per lc et per episcopos luos
mortuorum corpora assurounlur. Sane novaliuro moneasel dislricte compellas, ut meraoratis fratri-
veslrorum , quae propriis manibus aut sumptibus bus de damnis et injuriis illalis, rebusque sublra-
clis sectindum quod ralio diciaverit, condigne
colitis, sive de nulrimenlis veslrorum animaliuin ,
nullus a vobis decimam prsesuraal exigere; cum satisfaciant. Quod si ad commonilionem luam et
auiem commune jnterdiclum fuerit, liceat vobis» episcoporum luorum facerc noluerint, eos vinculo
clausis januis , exclusis cxcommunicalis el inter- excommuniealionis asiringas, el ad quajciir.que
Ioca tuse provincise devenerinl, ipsos ibideni facias
diciis, nonpulsatis campanis, supprcssa voce di-
vina officiacelebrare. Obeunte vcro le nunc ejusdem tanquam excommunicatos vitari.
Data Yerulis, H Julii.
loci abbaie, vel tuorum quolibet successorum,
nullus ibi qualibet subrepiionis astuiia, seu vio- DCCLII.
Ad eumdem. — Ut Radulfum de Cociaco ob confra-
lentia praeponatur, nisi qtiem fratres commuiii clatn tnilituin Templi capeliam excoinmunicaimn
assensu, vel frairum pars consilii sanioris de sua, denunliei.
vel de Malliacensi Ecclesia secundum Dei limorem , (Verulis, Jul. 17.)
c
et B. Benedicli regulam prseviderint eligendura. [ Ibid.]
In parochialibus vero ecclesiis qttas lenetis , liceat Referenlibus nobis fralribus mililiae Templi,
VQbis presbyleros eligere, episcopo praesentarc; accepinius quod Rad. de Cociaco, capella eorum
quibus, si idonei fuerint, episcopus curam ani- confracla, honiinem inde violenler extraxit; unde
marum, committet, ut de plebis quidera cura quoniam laniseprsesumptionis et sacriiegii excessum
episcopo, yobis autcm de temporalibus debeanl non possumus nec debemus iropunitum relinquere,
respondere; lerras quoque, prataet omnia alia quae fraterniiati luae per apostolica scripta mandamus,
Arnaldus quondam de Mauritania, et successorcs qualenus, si res ila se habet, praediclum R. pu-
ejus ecciesiaeveslrse pia iargitione dcderuut, nec- blice accensis candelis excommunicalum denun-
non prata, ierras et lerragia quse dedit Arnaldus lies, el ab omnibus facias tanquam excommunica-
Gamno et pracpositi ipsius, Ramnulfus videlicet tiini vitari, donec frairibus de illata injuria plenaric
Gunbaldus, eidem ecclesiae oblinenda jure perpetuo saiisfaciat, et ecclesiae per dignam salisfaclionem
conSrmamus. Decernimus ergo ul nulli oninino sludeas reconciliari.
boniinum liceat, elc. Dala Yerulis, xvi Kal. Augusti.
Ego Alexander ealholicoe Ecclesiaeepiscopus. D DCCLIII.
Ego Bentardus Portuensis ecclesiae episcopus. Ad eumdem. — In graliam cujttsdam tnUilis qui
Ego Htibaldus presbyier cardinalis liluli S. Crucis extumulalus fueral.
in Jertisalem. (Verulis, Jul. 2.I.)!
Ego Joannes presbyter cardinalis SS. Joanuis et [ ibid., col. 847. ]
Pauli tiluli Pammachii. Signilicaveruninobis fraires miliiiaeTcmpliquod,
Ego Guillelmus presbyter cardinalis lit. S. Pelri cum queiiidam militem in suo cceroeierio sepelis-
ad Vincula. seni, qui humiliter anle obiiuro suum poeiiileniiani,
Ego Jacynthus diacon. card. S. Mitriaeiu Cos- corpus el sanguinem Chrisli recepii, postea tiroorc
inedin. luo inducti, eum de cccniclerio cxlraxeruni, licet
Ego Hugo diac. card. S. juxta lemplum Agrippae. asseranl falsum esse el nulla raiioiie posse probart
Datutn Verul.«per manum Gratiaui sanctoe Rom. euro excommunicatum fuisse. Verum si iton fuit
Eccl., subdiaconi et nolarii, vii Kalend., Julii, excomraunicalus, nec maliliara cuin filio suo cxcr-
indict. ni, Incarnat. Dominicse an. 1170, poniifi- cuit, nec ei consensit, pro qua eum asseris excom-
caius vero tlomini papa; anno xi. niunicalionis laqucum iiicurrisse, apud Dcuin et
691 ALEXANDRIIII PAP.E 692
Ecclesiam absolulus esl, nec ei debes sepulturamii A Reinensem areltiepiscopum, el prsedieius N. ad
ecclesiaslicam denegare. ldeoque fraternilati luse t nostram audieiitram appcllavit. Quia igilnr absen-
per apostolica scripta mandamus quaienus si prae- libtis parlibus, eidem cansaedebitiim non potuimns
dictus miles excessum illum pro quo flli.usnon fuitt finem imponere, eani discrelioni vestrae duxirou»
excoroniunieatus, cum eo non commisit, nec eii committendam. Inde est quod piudcnlise vestrae
consensil, nec aJias excommunicatus eral, ipsumi per apostolica scripta niandafnus, quatenus, cum
facias in cocmeierio ubi fnerai sepiiltus, occasione2 exinde fueritis requisiii, partes ante vesiram prse-
postposita, itertim sepeliri. sentiam convocelis, ei ralionibus hinc inde audilis
DCCHV. diligenter ei cognilis, causam ipsam appelialione
Ad eumdem. — Ut Guido canonicus §. Joanniss remota fine debito icriuineiis,
Suessionensis, apostata panilens, ab abbale suoi Daium Verulis, 111Kal. Aug»
recipiatur. DCCLVL
(Yerulis, Jul. 25.) Ad Uenricum Remenseni archiep. — Ut exactioms
[lbid.] Tlioma burgensis S. Remigiicompescat.
Officiinosiri nos horlatur auclorilas, et debiium (Verulis, Jul. 30.)
charitalis exposcit, ut pauperibus subveniamus, et', B [ MARTEN., Ampl. C.olkci., H, 848, ]
devios el erranles ad viam veritalis revocemus. Perlaiiim est ad audientiam aposlolicae sedis
Iste pracsentiuin Iaior Guido sub regula S. Augu- quod Thomas roalus burgensis S. Reroigii jam
slini in ecclesia B. Joannis Suessionensis canonicus pridem a matre Milonis x libras exegit, quas viro
diu exsiiiit, sed diaboli siimulanie raaliiia, hahi- suo, vivenii se asserebal muluo concessise. Post
tum suum deseruit. Ante nostraro vero prsesentiam spaiium vcro dimidii anni idem T. a prsedicta mu,-
veniens, et emendatioiiem cuin lacrymis promil- l.iere xu. Iibras pro debito quoudam juris stti in-
lens, lillcras intervcniionis ad abbatero suum, ul stantius. reqtiisivi.i, super quibtis tam ipsam qtiam
euin reciperet, a nobis impelravil. Quas, sicut au- eumdero ftliura suum ssepius graviter infestabat.
divimus, abbas omnino contempsit. Culpam etiam Pro siquidem infcslationc prorsus indebita, cunv
suara nobis confessus est, et quod sine abbatis sui se dicerent pecuuiam ipsam nequaquam sibi de-
iicenlia ordinera sacerdoiii susceperat. Unde eutn bere, praedicius M. ad nosiram audieiiiiam appel-
liberum et absolulum reniisimus. Quare discrelioni Iavit. Tbomas vero, appellatione contempta, ipsum
tnae per aposiolica scripta prsccipiendomandamus, lemere cepii, et carceri mancipavit, landiu eum
quat.enus pracdiclum abbatem, ui ffalrem siiuii in capiione deliuens, donec ab ipso LXsolidos ex-
"
recipiat diligeuter admoneas. Hoc aulem si forle lorsit. Quia igiittr lanise praesuinpiionis audaciam
facere conlcmpserit, nosira frelus auctoriiale, relinquere nolumus incorrectani, fralernitati tnsc
overo quae deviavit ne percat, ad ovile suum redu- pcr aposiolica scripla mandamus, quatenus uni-
cere infra xxx dies post lillerarum nostrarum sus- vcrsa quae libi constiterii praedicloM. post appel-
cepiiouem, oiniii excusaiione et appellalione ces- lationem ablata fuisse, eidem, difaiione et appella-
sanie, non differas. tione cessante, condigna saiisfacljone reslilui.
Datum Yerulis, VIIIKal. Augusli. racias el in pace diiniiti, el TJiomaede lanto excessu
DCCLV, pociiamconvciiientem infligas.,Deinde vero causani.
quae inier eos super praedictapecunia vert.iltir stu-
Pelre abbati S. Remitjiiet Ftilconi decano Remensi diosius
coniroversiam N. ckrici laicoritmque quorumdam audias, el eam appellaliohe reinola. debiio,
dirimendam dekgal. flne decidas.
(Ycrulis, Jul. 50.) Daiura Yerulis, in Kal. Aug.
(YIANSI,ConciL, XXI, 925.) DCCLVH.
ALEXANDER episcopus, servus se.rvorumDei, di- Ad eumdem. — Causam ei dirimendam cotntniitiv
leclis filiis ahbali Sancli Remigii, et FULCONI _ inier abbatissam S. Pelri et abbalem S. Remigii
de- **
j
cano Remensi, salutem et aposiolicam benedi- pendenletit.
ctionem. (Verulis, Jul. 30.)
Ex Jiiteris quas prseposilus el capilulum Sancti [ Ibid. ]
Syinplioriani (60) nobis roiserunt, ad audieiitiain Signiflcavit nobis abbaiissa S. Petri Remensis
Iiostrain novcriiis esse perlalunt quotl, cum con- quod, cum quidam boino S. Remigii qtianidam fe-
troversia iulcr N. clericuro, el II. el E. et eoruin niinani ecclesise S. Petri in iixorem duxisset,
coadjutores, supcr quadani domo censuali cjusdein abbas S. Remigii Jiomincm illum convenil, et ei
ecclesiae, quain praediclusclericus in eleemosynam propler hoc res suas voluit violenter auferre. Ipse
sihi datara asserebat, et prsedicti viri dicebant sibi vero pro tanto gravamine ad nostrara audientiain
jure haerediiario periinere, fuisset exoiia : iidem appellavit. Inde est quod nos causam ipsam lua:
viri ad ven.erabil.einfrairem nostrum Henricum experientiae commilientes, fraiernilali tuas pcr
(fiO)Clarum eliain nunc Rerois canonicorum col- basilicatnS. Symphoriani, quw vocalurad apostolor.
legiiun. Flodoarclus lib. n, cap. 4 de basilicis qui- Jac. SIRM.
bus Lando arthiepiscoims cliversa iegavit: liem ad
605 EPISTOLJE ET PRIVILEGIA. - AN. 1170. 694
aposlohca scripta mandamus, qualenus ulraque .A et illibala permaneanl; in quibus haec proprus
parle coram te convocala, causam audias et duximus exprimenda vocabulis :
debito flne decidas, ea gravilale servata, quod Prscdiuiii in quo ecclesia veslra fundata est cum
utraque ecclesia se gaudeal conscculam, el legili- pertinciiliis suis, et quidquid Iiabelis in Poio et
niiiiii malrimonium ipsorum non possit dissolvi. campo Silvauo, el in catnpo de Navilo; el quid-
Data Verulis, III Kal. Augusti. quid babetis in Villa obscura, el in cosia de Musi-
DCCLYHI. nuli, et in Fontanella, el in Diffranico, et iri Rio
Ad eumdem. — Pro Hubaldo burgensi de castro Pascoli, et in Casiagniio, et in Viltanova, et in
S. Remigii super violalione pacis. qua et in S. Paulo el in Piscina ; et
Jul. quidquid habelis ia vallese el in lola villa de Tor-
(Verulis, 30.)
lbid. nioni, el in Lama de Cannilo, et quidquid habelis
[ ] in Jocis illis qui vocanlur Godesoli, el in colle
Pervenitad nos quod J. procurator arcbidiaconi Montilli et in Poio de Novole; et quidquid a vobis
lui ab Hubaido burgengi de caslro S. Remigii, pro deiinenl
Galleffiet homines dc CarcarcIIi cum con-
effusione sanguinis et pace quam eum violasse sortibus
effusi suis, et quidquid a vobis delinent hoinincs
dicebal, legero sanguinis et violatae pacis B illi quivocantur generaliin de Lebiano, et quidquid
exegit. Yerum idem Hu. quac sibi objiciebanlur habetis in Plano de Seplimo. Noininaiive quidquid
coram eodem J. oinnino negavit. Joannes vero el ratiouabiliter possidetis in ecclesia Sancii
econlra rein esse nolam asseruit, nec aliqua posse juste Pelri de Solicianu el in pertiiienliis suis, et vinearo
ratione iiegari, cum sacerdos quidara sedicertia
vulneraio in confessione pcenileiiliae didicisse, quam ibihabelis,ctquidquid habetis in Liscetoetin
Hu. vulnera sibi CaselleelinRospaldi,et ad Slratam eliu Muricia et
quod praefatus inllixisset. Huhaldus in Carcarelli,etqua!cunque alia in praefatis seu irt
aiiiem, senliens se ab eodera J. gravari, ad uoslrani aliis locis rationabiliter possidelis. Ad haec deci-
audienliain appellavit. Nos itaque de tua prudenlia
niaiiones proprietatum palronorum veslrorum ,
et honeslate plurimum confidentes, causam ipsani
tuo examini delegaiiius, fralerniiati tuse praesenlium quas possidenl, vel alii per eos, vel in antea acqui-
infra tolum lcirrilorium plebis S. Juliani
auclorilale inandanles, quaienus pariibus coram sierint, sitaeSeplimi, cl plebis S. Martini sitaeRrozi, el plc-
te convocalis, causam ipsam diligeniius audias,
bis S. Vincenlii sitae Pezse, et in toia valle de
el earo, appellatione reinota, debiio fine decidas,
iia quod sub examine luo praedicius Hu. nullum Greve et in Yillanova, el in tola capella Sancii
sui juris senliat delriineiilum. Pauli, et in Casignano, exceptis Mosiis de Cueilla-
C lico, quarum decimas in Florenlina canonica per-
Dala Yerulis, m Kal. Augusli.
solvere debent. Omncs etiam decimas illaruro pro-
DCCLIX. prietalum quae olim fuerunt Benlii, filii Petronis de
Privikgiutn pro ecdesia S. Andrea Mttscianensi. Radda, quae sunl posiiac in loco Godosole, el iu
(Verulis.J) S. Paulo, el in Casignano, et per alia loca el voca-
[ LAJII,Eccks. Florent. Monum., 11, 1311. ] bula in tota jam diclauecclesiae parocliia; el insu-
ALEXANDER episcopus, servus servoruro Dei, di- per omnes decimas novaliuni de silvis suprascripto-
feciis filiis ANGELO priori ecclesise S. Andreae dei torum palronorum, ubicunque laboranlur, vel
Musciano ejttsque fralribus, lam praeseniibus quarni laborabunlur, et omnium aliarum Silvarum quac-
fiiiuris, regularero vilam professis, in perpeiuum. cunque laboranlur vel laborabunlur, infra toitim
Officiinostri nos hotialur auclorilas pro ccclesia- ipsius ecclesiae terriiorium , sicut a quadraginia
riini slatu satagere, et earura quieti et utilitaii, ( annis reiro inconcusse habuislis, vohis aucioritaie
auxilianle Domino, salubriter providere. Dignum, apostolica confirmamus. Siinili modo omnes pri-
uamque el honestati convcniens esse cognoscitur,( mitias populi prsefabe ecclesiae, et teslameiita quse
ut qui ad ecclesiarum regimen assuropli sumus easi U vobis a Dei fidelibus ralionabiliter conferuniur,
el a pravorum hominum nequilia lueamur, et eas; vobis nihilominus duximus confirmanda ; sepuliu-
BJ Petri et sedis aposlolicae palrocinio rouniamus. ram quoque paironorum vestrorum, el aliorum qui
Quapropler, dilecle in Doinino fili Angele, praefalae . apud vos sepeliri deliberaverinl liberam esse conce-
ecclesiae prior, tuis ralionabilibus poslulaiionibusj dimus, et eorum devotioni et exlremae voluniaii,
annuenies, ecclesiam Sancti Andreae de Musciano, nisi excommunicali vel interdicli sini, hullus obsislai,
cui, Deo auctore, pracesse dignosceris, sub B. Pelrii salva juslilia illarum ecclesiarum a quibus roor-
tutela et aposiolicae sedis proteclione suscipimus; luorum corpora assumunlur. Obeunie verote, nunc
ct nostri scripti pagina roboramus. Statuimus ergo> ejusdem loci priore, vel luorum quolibel successo-
ut quascunque possessiones , quaecunque bona (, rum nullus ibi qualibet subreptionis asiutia seu
prsefala ecclesia inpraesentiarum jusle cl cano- violentia pneponatur, nisi quein fratres communi,
nicc possidel.aut infulurumconcessioneponlificum, , consensu, vel fralrum pars consilii sanioris secun-
largitione regum vel principum, oblalione fide- dum Deum et B. Auguslini regulam providerint
bum, seu aliis juslis modis, Domino praeslante,, eligenduin. Orditialionem quoque et disposilionem
poierit adipisci, firma tibi luisque successoribuss ipsius ecclesiseveslrae et repracsenlalionem clerica-
695 ALEXANDRIIII PAPJ3 686
rum yeslrprum ab episcopo Florenlino qrdinnndo- Afilii, vcstris justis postulalioiiibus annuimus, ct
ruro, quandiu in eadem ecclesia prdo eanoni.cus prssfalam ecclesiara, in qua clivino mancipati eslis
observabilur, vobis p.er prscsentis scripti paginam obsequio, ad exemplar praedecessorum noslrorum
cotilirmanuis. Decernimus ergo, etc. pise menioriae, Honorii, Innoeentii, Coeleslini, Liiici.i
Daium Yeriilis per roaiiiiin Gratiani sanciac Ro- el Eugenti, Romanoruni ponlificura, sub beati Pelri
manac Ecelesise, subdiaconi et noiarii, ibdici. ni, et nostra proleclionesuscipimus,et prsesenlis scripli
Dominicae anno 1170, pontificalus privilcgio conimunimus; in primis siquidem sta-
I11.car11ali011.is,
tuenies ut ordo canonicus, qui secundtim Dc-umet
verp domni Alexa.ndri papae terlii anno xi.
DCCLX. beali Augusiini regulam in ipsa ecclesia instituius
Henricum Remenseni archiep. et P. abbatem S. Lu- esse dignoscitur, perpetuis ibidem temporibus in-
ciani constilttil judices hiler Adelelmum el ejus violabiliier observctur; praelerea quascunque pos-
uxorem. sessiones, quoscunque hona eadeiii ecclesia iuprae-
(Verulis, Sepl. 2.) seniiarum juste et canonicepossiJet, autin futuruni
[MARTEN., Ampl. Collect., II, 850.] concessioiie pontificum, Iargitione regum vcl prin-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- cipuro, oblaiione fidelium seu aliis juslis ntodis,
nerabili frairi HENRICORemcnsi archiepiscopo, et B
praeslanleDomi.ri.o,poierii adipisci, firma vpbis ve*-
dilecio Jiiio P. abbaii S. Luciani (31), salutem et slrisque successoribus el illibata
permaueaul. In
aposlolicam benediclionem. quibus hacc propriis duximns exprimenda voca?
Causam quae super matrimonium Adelelmi et biilis :
uxoris suae noscilur agilari , discrelioni vestrse Medielaleiii omniuni oblalionuro, qtise ad Sepul-
(Iiiximus commiiiendam et determinandara. Eapro- crum Domini periiiiebuni vel dcferentur; sed de
pter prudenlise vesirse, de qua plene confidiinus, cera duas ecclesia partes, unam pro liiminaribus ec-
per aposlolica scripla mandamus quatenus, cum clesise, alteram vero ad serviiiuin canoiiicoruro
exinde fuerilis requisiii,.praefatum A, el uxorem semper habcbii, leiiia vero tantum vencrabilis fra-
suam ante vestram prscseniiam convoceiis, et quo- tris nostri Aroalrici, palriarchse vesiri, el succes-
iiiani sicut nobis proponilur A. cl uxor sua, post sorum cjus usibus cedet; vivificse nihilominus cru-
appellaiioiiom ad nos factain, excommunicalioiiis »is, quae quidem cusiodise veslraedepuialur , obla-
senlenlia iutioilali fuisse dignoscuniur, ipsos aucto- tiones omnes, excepta sola die Parasceve, aut cuni
ritate nostr.i ab anatheinatis nodo absolvalis. Et eumdem palriarcliam vel sitccessores suos necessi-
quia, iil religiosarum personarum scripiis et attesia- las contpulerii eam iu expediiioiiem porlare; nec non
lione didicimus, roalriraoniuin A. impetenies, odii el magnum aliare, quod esl in choro veslro, cum
livore et cupidiiaiis ardore poiius quam amore oblaiionibus omnibus eidem provenientibus; carce-
luslitiac pernioii esse deprehenduniur, cum vivenie rcm quoque et aliare cum omnibus quse ibidero
B. ejusdem A. fralre, super mairimoiiio suo per offerenlur; allare Sancii Peiri et Sancli Slephani
omnia A. simillimo, qusesiio nulla mota fucril : el inveniionem cum aliaribus et oblalionibus cun-
ex pr.rie nosira infra xx dies a iitleris recepiis ciis; altare, quod est ad caput Sancli Sepulcri, pa-
roalrimonium A. in slaiu suo perraanere facialis, rocbiale cum oblalionibus suis; calhedram, qu;c
diligentius advertentes quod lutius est aliquos esl pone roaguum altare, el omnia, quac ibidem vel
conlra hoininum slalula conjtincios insiiuul per- in quocunque praescriplorum aliarium missani pa-
manere, quam quos Deus conjunxit, occasione triarcha cclebraver.l, ad manum suaro sive pedem
qualibet separare. Si aulcm ulerque vestrum inter- offerenlur; oinnes eiiam oblaliones compassi, quod
resse non possit, alier non minus in causse cogui- in medio. cbori veslri csl; plaieam , quac esi inier
lione procedal. p.ortam ecclesise el columnas, et aiiani plateani in-
Data Verulis, iv Nonas Oclobris. ler easdem coluiiiiias el Ilospitale Sancii Joannis,
DCCLXl. p sicut in longura et lalum prolcndiiur ; domos insu-
Privitegium pro eccksia S. Sepukri llietosolymi- per, siaiiones, terras et quidquid iViquartcrio ec-
tana. clesiseet patriarchae habetis, el de cseiero juste
(Verulis, Sept. 9.) acquirere poterilis, ei omnes alias domos, siaiioucs
[ROZIERE,Carlulaire du Saini-Sepulcre, 296.] et terras, quae infra Jerusalem vel exira possidctis;
ALEXANDEK episcopus, servus servorum Dei, di- ilcm onmes furnos Jerusalem, exccptis duobus,
leclis iiliis Pctro, priori Sancti Sepulcri, ejusque uuuni Hospitalis el unum de Lalina , et specialiter
frafribus, lam praeseniibus quam fuiuris, regularem illuin, quem vobis pairiarcha reddidil lesiiinor.io
vilaro professis, in perpetuum. Pelri, Tyrensis archiepiscopi, quem a vobis coiu-
Quoties a nobis illud pelitur, quod religioni et niodatum lenuerat; praeterea ecclesiam et ccemete-
Jionestali noscitur convenire, animo nos decel li- rium extra porlam David juxta viam, qua itur
benti concedere et peteiilium desideriis congruum Beihlehein ; diniidiani ciiam pariein iliius posscssio-
suffragium imperliri. Eapropter, diiecii in Doraino uis, quam primus rex Balduinus pro excambio cpi-
(01) S. Luciani monasleriiim baud ignobile est ordinis S. Benedicli, apud Bellovacuin, quod haclenus
persiat subcongregationciS. Mauri.
697 EPISTOL^E ET PRIVILEGJA. — AN 1170. 698
seopalus Beihlehenieiici praefalaeDominici Sepulcri A l.anis supradicla Dominici Sepulcn ecclesia legitune
ecclesiac dedit; oranes decimas civitalis Jerusalem ppssidere dignoscitur, vel in futurum, largienle
et tolius episcopalus, exceptis decimis funde, a Domino, acquirere polerit; omnes nihilominus an-
Uonscmemoriae Arnulfo, quondam Jerosolymitano liquas et rationabiles ecclesiae veslrac consueludi-
pairiarclia, raiionabililer vobis concessas, sicut eas nes vobis vestrisque successoribus perpetualitei"
inprseseniiarum pacifice possideiis, et alias eiiam confirmamtiP. Sane de his et aliis possessionibus et
deciinas, qttas in eadem civitate el episcopalu legi- bonis vestris liberam disponendi, communi lameii
tirae poleriiis in poslerum adipisci, vobis et eidera consilio, ad lipnorem Dei et ecclesiae veslrae pro-
ecclesise veslrae auelorilale aposlolica confirma- feclum Iiabeatis facultalem. Decedente vero vel
mus. transfrctante palriarcha Jcrosolymilano, prior et
In Neapolilcrram, quam Amalricus, illuslris Jero- canonici, qui pro lempore in eadem ecclesia fuerint,
solymorum rex, innovoburgo vobis donavit, etec- domum, ut jtislum esl, el farailiam patriarcbae, et
clcsiam , quam ibidem cum ccsmelerio ex conces- omnia, quoe ad jus ejus specianl, inius et exlra
sione venerabilis fratris noslri Amalrici, Jerosoly- fidcliler custodienlet regent', donec aller secundttm
miiani palriarchae, aedificare ccepislis, et quidquid Dominum substilulus fuerit, autdonec ipse redierit,
B si transfrelaverit,
juris habeiis apud Ncapolim et in conlinibus ejus;
viginli el unum casalia, quse dux Godefridus cum Porro raedielatem possessionum, quae inier vos
perliuenliis suis ecclesiaevestrae dedit; villas eliam, comniunes sunl, ut in Anglia, in Dacia, in Ale.nian-
quas sedificasiis, Magnam Machomariam videlicet nia, Polonia,Rutenia, Ayagia, Hungaria, Constanii-
et Paryam et Bethsuri, et alias omnes, quas scdill- nopoli et in omnibtts finibus ejus, in quibus medie-
caturi esiis, ubi Lalini habilabunt, cum ecclesiis et laiem expensarum facere debelis , vpbis coiifirma-
omni iniegrilale juslitiae et juris parochialis; ilem mus. Dece rnimus ergo ut nulH omnino hoininum
Tliecue cum omnibus perlinentiis suis, et ecclesiam liceat pracfalam ecclesiam temere perturbare, aut
Quarantenae cum omriibus perlinenliis suis; Gela- ejus possessiones auferre, vel ablaias relinere, mi-
diam, et lerram, quam emislis a Joanne Gomanno, nuere, seu quibuslibel vexalionibus fatigare; sed
el omnia casalia cum periinCntiis eorura, quae emi- illibala omnia et iniegra conserveniur eorum , pro
slis ab Hugone de Hybelino ; ecclesiam Sancti Petri quorum guberiialione el suslentatione concessa
in Joppen cum honoris et dignitalis suse inlcgritale, sunl, usibus omnimodjs profulura, salva sedis apo-
slolicse auctorilale et Jerosolymiiani pairiarchse
quemadmodiim eam quiete nunc possidetis, et deci- canonica
mam, quam recipitis in loto comilalu illo a rege et ] juslilia et reverentia. Si qua igitur in fu-
a religiosis hominibus el ab omnibus Christianis; lurum, etc.
quidquid juris habetis apud Ascalonam ei in conli- Ego Alexander, calholicse Ecclesiae episcopus.
nio ejus; quidquid juris habelis sub potestate et Ego Hubaldtts, Ostiensis episcopus.
dominio doroini de Assur apud Csesaream et in loto Ego Bernardus, Portueiisis el Sancisc Rufinac cpf-
arcluepiscopaiu ejus, caslrum Feniculi, domum scopus.
juxla Cayfas, Jebul, Lecara; cuiicla etiam, quac in Ego Hubaldtts, presbyier cardinajis liiuli Sanelae
lolo archiepiscopalu Nazarseno et in Aceonensi Crucis in Jerusalem.
Joannes, presbyler cardinalis Sancii Joaiinis
cpiscopalu alque in loto Tyrensi arcbiepiscopatu, et et Ego Pauli tituli Paniacliii.
oronia nihilominus, quse in universo patriarchalu
el regno Jerosolymiiano rationabililer p.ossidetis Ego Albertus, presbyler cardinalis liiuli Sancti
Laureniii in Lticina.
vel possessuri estis; ilein quidquid juris apud Mon- Ego Guillelmus, presbyler cardinalis lituli Sancti
tem Peregritium et in loto episcopaiu Tripolilano Petri ad Vincula.
liabetis, ei in Antiocbia et in loio palriarchatu el Ego Boso, presbyter cardinalis Sanctae Polenlia-
principalu ejus habetis, vel in fuiurum, Deo do- nae titiili Pasloris.
nanie, Iegilimeacquirere polerilis; prseierea omnes I Ego Petrug, presbyter cardinalis tiluli Sancii
possessiones, quas cilra marehabeiis in regnoregis Laureniii in Damaso.
Sicilisc, videlicel iri ipsa Sicilia, in Calabria, in lota Ego Joannes, presbyler cardinalis tituli Sancti
:
Apulia primum ecclesiam Sancli Septilcri et Marci.
Sancti Laurentii apud Brundusium cum omnibus Ego Theodinus, presbyler cardinalis Sancii Vila-
pertineniiis suis, apud Barolum ecclesiam Sancti lis lituli Vestinse.
Sepulcri cum omnibus perlinentiis sttis, ecclesiam Ego Hyacinihus, diaconus cardinalis Sancii Thec-
Troie cum omnibus pertinentiis suis, apud Beneven- dori.
lum ecclesiam Sancli Tbeodori cum omnibus perti- Ego Cinthyus , diaeonus cardinalis Sancti
nentiis suis; quidquid jurisRomae et in omnibus Adriani.
fmibus ejus, in Tuscia et in tota lialia habetis, vel Ego Hugo , diaconus cardinalis Sancli Eustachii
habiluri estis; omnia insuper, quae in tolo Franciae juxla lemplum Agrippac.
regno el universis eidem subjacentibus jure provin- Ego Petrus diaconus cardinalis Sanctae Marisein
ciis, necnon in cunctis regnis et coroiialibus Hispa- Aquiro.
•liaruin, seu ubique locorum in pariibus ullramon- Daiuni Yerulis, per manum Graliani, sanclse Ro-
fipo ALEXANDRIIII PAPJE 700
inanaeEcclesisesubdiaconiel nolarii, v Idus Scptem- A scopum, et reliquos episcopos, qui juramentum de
bi'is,indictioneiii,IiicarnaiionisDomiiiicaeannoH70,, conservandis iuiquis consueludinibus pracstileruni,
poniificatus vero doroini Alexandri papae III aunoi et lantacsunt maiiliae incentores, senleniiam cano-
undecimo nicam jacttlamur, et ab episcopali eos suspeiidimus
DCCLXIL digniiate. Saresberiensem auiero et Londoniensem
Ad Thomam Canluariensem archiepiscopum. — Si cpiscopos, qui roajoris videbaniur graiiae debilores
remissius in cattsa Tlioinm egisse videlttr, ex eo et pro gralia dicuniur ingraiiiudiiiem rependisse,
processit quod patienlia ttlendum credidit. Roge- si coronando uovo regi contra Canluariensis Eccle-
rum Eboracensemab episcopalisur.penditdignilate; siae digniiaiem prseseniiam suam ct minisierium
JoceiiuumSaresberiensemel GilberlumLondinen-
sem, qtti coronandonovo reqi inlerfuerinl, analhe- pracbuerunl, in senientiara anaihemalis, de qua
tiializa'. soluti fueranl, revocamus. Sane Roffensem episco-
(Verulis, Sepl. 10.) pum, vicarium luum , qui pro lua et ecclesiaeluse
| EpislolmS. Thoma, ed. GILES,II, 32.] juslitia consiantius debuerat deceriari, nec non et
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, Gaufrcdum Ridel Cantuariensem archidiaconum,.
vcnerabili fralri Tnoitia:Canluariensi archiepiscopo, , qui, sicut dicitur, in matrem suam gravius debac-
" chaiur, et excoromunicaiionisa ie laiani in
saliiiem el apostoiicam hcnediclioriem. ipsura
Inler muliiplices curas, quae pro malitia lemporis sentenliam spernii, qiiam nos rafam habemus, et
se animo nostro ingerunt, faligalio lua, quain pro aucloritaie apostolica confirmamus, vicarium quo-
ttienda liberlaie ecclesiaslica susccpisli, non mo- que ejus Robertum, et G episcopum S.Asaph,
dicum nos perlurbat, dura ei libi propensius desi- inandaii nosiri contemptorera, el David ecclesias
deramus adesse, et votum nostrum perstrepeniium cjusdcni archidiaconum, auctoritali et poiestati tuae
liinc iude causarum obstaculo relardalur. Ubi enira rclinquimus, ul tu, si durius aliquid in eos fuerit
niulla irruunt formidanda, non facile polesl ani- slatuendura, de poteslate libi iradiia remolo ap-
nius expedire, in quani potius pariem debcat inclf- pellationis obstaculo exsequaris. Nos vero qtiod
nare, praesenim si non dalur inlelligi, unde plus de pcena illorum a te canonice faclum fuerit, au-
capiarc compendii, plus incommodi valeat et peri- ciore Domino, ratura e<firrauin bahebiraus. El baec
culi evitare. Nam si aliquolies ipsi natilae it.a red- quidein ad prsesens videniur posse sulficere. Si
dunlur ambigui diversilatc veuiorum, ut inter se atitem lanlam male agentium viderirous perlina-
liullo modo conveniant, utrum ad locum proposi- ciam, ut nec sub hac poena moveaniur ad pceniien-
tum proficisci debeanl, an ad porium, qucm reli- Q ( liaro, assumemus adhuc conlra eos, auctoreDo-
queianl, revehantur; nec adniiraiioue dignuin uec roino, fldei armaturam, el ponlificalem zelum pro
reprehensione videtur, si in boc mari magno et domo Domini, quanlum expedire videbimus, exc-
spatioso, ubi repiilia sine numero cursuin noslrum renius. De csetcro, quia Saloroonedocenle instrui-
impediunl, el ubi non lam corporum et corporalium mur, ul in omni re opporlunitaiem temporis ai-
merciuin, quam animarum et spiritalium virtutttm tendamus, et inimicos Ecclesise, qui etiaro regno
pericula formidantur, ei qui navem regit Ecclesise, Francorum sunt in insidiis, Maiisconensemciviia-
de facili non occurrit, ad quam potius parlem leni audivimus invasisse, nostrae voluntalis esse
assensum iuclinel, cum diversa consilia dc diver- noveris el consilii, ul super liis charissimi in Chrh
sitaie veniant voluntalum, ei aliler videalur illi, sto filii noslri illustris Francorum regis consiliuro
qui causam proraovel singularem, aliter autero ei, exquiras, et ad miitendas litteras noslras de ipsius
qui providere dcbet et consulere iu commune. volunlate procedas, ne si forle, quodDeus averlai!
Unde, frater charissime, si nos in causa tua et aliqua in regno suo fuerit suborta lurbatio, gravior
Ecclesiae Anglicanse remissius egisse videmur, nec tua et Ecclesisecausa ex regni lurbaiione reddaiur,
ad peiitiones luas pro lua volunlale respondimus, aul si pax libi el Ecclcsiaereddita fueril, cam pro
non ex eo processit, quod causam ipsara nobis te- D * facio isio duceres perturbandam.
cuiii ei cum Anglicana Ecclesia non credarous esse Datum Verulis, iv Idus Seplembris.
coromuneni, aut quod libi deesse ulla ralione veli- DCCLXHI.
nuis, sed quia palientia ulendum csse credidimus, Ad episcoposplerosqueAnglice.— Illos, qttod conlra
ul in bono maluin superare possemus. Timuimus jura Canluariensia coronando regis jilio inlerfue-
eliam nc, si major scissura fieret in-Ecclesia, no- rint, ab omni suspendit dignitale; prmlerea Lon-
slrae posset duriliaa deputari. dinensetnel Saresberiensemanathemalizal.
Nunc auiem quia lurbatores pacis et liberlalis (Ferenlini, Sept. 16.)
ecclesiaslicse depressores, ad corrigenda mala prae- [Ibid., p. 82.]
lerila nulla videnlur compunclione moveri, irao ALEXANDER papa Londoniensi , Saresberiensi,
trahenles peccala sicul reslcm longara , lam in Exoniensi, Cesirensi, Roffensi, de S. Asaph, et
gravameiituiiiii quam in depressioneniCantuariensis Landavensi episcopis.
Ecclesiae magis et magiscxsesluant et omnero fcre Oporiuerat vos, quando primum charissimus
vobis spem videnlur poenilcnliseprsccidisse, nos in filiusnoslcr Henricus rex vesler sub regisedigiiiia-
frairem iioslium Rogerium Eboracensem archiepi- lis et lidclilaiis obtenlu ea vobisconsiitula propo-
701 EPISTOLJE ET PRIYILEGIA. — AN. 1170. 702
suit, et scripto petiit et jiiranienlo firmari, quae A ul juramentum ab illo de scrvandis regni consuetu-
liquido saiis et liberlatem Ecclesiacet sacerdotalis dinibus prscslaretur.. . Profecto pro reconciliatione
officiijudiciiim deprimebant, erigere oculos veslros illorum nos per litteras et personas ex laiere no-
ad coeluin, el ascendere pro domo Domini ex ad- stro, el per plures alios viros, qui digni fuerant
verso, ut non posset in oculis vestris, tacenlibus exaudiri, saepenumero laboravimus , et quidquid
vobis, ecclesiastica digniias naufragari. Et quidem, datum fuerit nobis spei, praeler inanem poinpani
si ullus vos pro pastorali cura zelus rcctitudinis verborum nibil hactenus potuimus reporiare. Nec
tenuisset, cognovisselis vos super geniesconslilu- tameti hoc ideo dicimus quin, dum adhuc essemus
tos et regna, ut in majoribus el minoribus evellere in Francia, in muliis eunidem regero liberalero erga
plantaria viliorura, ei germen deleciabile Domino nos senserimus ac devolum. Sed ob boc non debe-
inserere debeatis. Nunc autem quia plus in vobis mus omiltere quin tanlis nos Iransgressionibus et
terreni principis reverentia, quam limor Doinini et pro gloria Dei, el pro salute ipsius et nostra, zelo
episcopalis honor valuit dignifaiis, pro vili lenlis reciiludinis nos opponamus.
edulio, quod mcerenies dicimus, coniempsisiis pri- Nunc igitur quia saecularium bominuni culpse
mogenila ciiin Esau, et implevislis in vobis, qtiod nullos magis, quam desides praelatos, negligentes-
in populo Judacorum Jeremias Ianienlalur dicens : B querespiciiint, qui muliam ssepe nulriunl peslilen-
Sederunl in lerra, coniicuerunt senes, consperserunl liain, duro necessariam adhibere negligunl niedici-
cinere capila sua virgines filia Juda (Thren. n). nam, ei post exspectalionem diutinaro nullo dolore
Sane si lerroribus el minis exterrili ad recipicn- contra vos ipsos, el niillo fervore contra illas ini-
das el juramenio firmandas iniquas illas consuelu-
quas usurpationes exsurgiiis, nos de commissa
dines processisiis, nunquid non decuerat vos post nobis a Deo poteslaie, de aucloriiate aposlolicae
tanti temporis spaiium sacerdcialem resunicre fir- sedis, cui licel immeriii, Deo disponenle, servimus,
liiilaicin, et conira tantas enormiiaies curo prse- ab oroui episcopali vos suspendiimis dignilale. lllos
leritae transgressionis poeiiiiudine sacerdolaliter auiero vestrum, Londoniensera videlicel et Sa-
reclamare? Caclerura vos deteslabili iaclo pertina- resberiensem episcopos, qui pro impelrala apud
ciam adjungenies, et in illarum usurpaliouum ob- nos gralia, juxia spem nosiram ad reconcilialionera
servanlia permanelis, et ita in depressionem eccle- magis laborare debueranl, et a jam dicti archiepi-
siae pracfaii regis votum sequi videmini, ul quasi scopi gravamine abstinere, si pracfataccoronationi
proscripiae jam de reguo vestro ex magna parle favoiis sui ininislerium pracbuerunt, in senleriliam
legcs ecclesiaslicae videaniur. Etnosquidem usque _ anathemaiis revocamus, el sicut excommunicalos
modo exspeclavimus, ut cor principis, aut per praecipimus evitari. De Roffensi vero episcopo et
officiuin vestrum, aut per inspirationem suam et Gaufredo Ridel Canluariensi archidiacono, qui cum
exspectationem noslram divina gralia visitaret, et anaplius Canluariensi Ecclesiacdebitores exslant, in
supernac gloriac magis quam suse facerel amalorem. minori reverenlia el honore jam diclum archiepi-
Nam et hoc plerumque suggeslum fuerat, et scopum habere dicunlur, el alier eorum, Roffensis
oplabile admodum pro qualitale lemporis videbaiur, - videlicet episcopus, illi coronaiioni interfuit, alter
ut asperilas ejus patienlia poiius el mansuetudine vcro in se excoinnumicalioiiis a prafalo archiepi-
ieniretur. Nobis aulein praelerilorum correctionem scopo lalam scnientiam speruit, illud a vobis re-
et poeiiileiiliam expeclanlibus, nihil ipse dc pri- niola appellalione observari praccipimus, quod ab
slina sevcriiaie mulavit, sed in consueludinibus eo canonice fuerit conslitutuin. Nos enira eos,
illis iniquis iuimobiliier perseverat. Quanlo auiem quanlii gravius videnlur offendere, lanio durius
jam sane tempore venerabilis fraler nosier Tboraas decernimus addicendos. Ad baec, quidquid adversus
Cantuariensis archiepiscopus vesier, quia usurpa- Roberlum vicarium Canluariensis archidiaconi,
tionibus illis, licel prius carnis infirniitaie eis visus contemplorem senlenliae suae, idem archiepiscopus
fuerit consenlire, voluil obviare, a corainissa sibi D statuit vel in fulurum raiionahiliier siaiuerii, fir-
ecclesia cura clericis suis et affinibus exsuiavit. miter et inviolabiliier, nulla ei suffraganie appella-
Nobis ctiam tacenlibus recognoscilis, el uiiuam eo tione cuslodiri prsccipiendo maiidarous. Clericos
compaieremini charilalis affeclu, quo in lali ei aulem Hugonis comilis, Nicolauin, Thomam, Wil-
causa compali oporleret. Yos autem non solum ei lelmum, et cacieros qui exconimunicaii a praediclo
fraieriitim subtraxistis auxilium, sed stiper dolorem archiepiscopo divina scienier celebrare prsesiuiip-
. vulnerum ipsius addidislis. Gura enim jatu diclus serunl, si ita esi, analhemaiis vinculo innodari,
'
rex filium suum nuper coronari volueril, et hoc de eorumque communionem, sicut excomtnunicaiorum
anliquo jure ad Cantuariensem asseralur archi- praecipirous evilari.
episcopum pertinere, vos jam dicti fralris nostri Datum Ferenlini, xvi Kalendas Oclobris.
aticloritale et reverenlia, quam sibi ei ecclesiae suae
debelis, postposiia, ad coronationero illius favorem
vestrum el roinisleriuiu prsebuislis, nulla de ser-
vanda Ecclesiaelibertale praesliia vel etiam exacla,
sicut dicilur, cautione. Quiniiiio susiiituisiis poiius,
703 ALEXANDRlIII VAVM 704
'
DCCLXIV, A personas, et pulavimus quod durilia ejus in nostra
Ad Rogerum archiepiscopum Eboracensem et Hugo- liumilitate et mansueludine frangerettir, et fieret
iieihepiscoptim Duneimensem.—Ejusdem argu- quod Salomon dicil : Palienlia knietur princeps, ct
menii.
lingua mollis frangit iram (Prov. xv). Ipse vero rex
(Ferentini, Sept. 16.) suffcrcnliam noslraro multiplici legatortim suorum
[lbid., p. 48.] arte deludens, usque adeo contra monita nostra vi-
ALEXANDER papae ROGERIO Eboracensi archicpi- delur aninium obdurasse, ut nec conlra praenomina-
scopo et Dunelinensi episcopo. ium archiepiscopum deferveal, nec de perversis
Licet comriiendabiles et grati nohis in pluriniis slalutis illis quidquam minui palialur : imo et
existaiis, et sincerae vos amplcctamur brachiis cha- ipsam Ganluariensem Eccleaiam plurimo dclrimenlo
rilalis, propter boc lamen non debemus omiitere, possessionum suarum afficial, el in ipso eam eccle-
quin ea qute perpetrata el incorrecla gencrant mor- siastico rainislerio antiqua spoliet dignilaie. Nuper
tem, et requiramus in vobis, et zelo rectitudinis enim cum filium suum coronari voluerii, conieniplo
corrigamus, diccnle Domino per prophelam : Si eodcm archiepiscopo, ad cujus hoc officiam de an-
loquenle me ad impium motie morieris, non annun- liquo jttre noscitur perlinere , per niaiiuin luam,
liaveris ei neqtteloculus fueris, ipsesiquidem in pec- B fraler archiepiscope, et in aliena provincia, diade-
eato suo morietur, sanguinemautem ejus de manu lua ma regni ei fecii imponi.
Teqitiram(Ezech. m). Depressio siquidem Ecclesiae In coronatione aulem illius nulla ex roore de
Anglicanae et diminuiio liberlalis ipsius, quse per conservanda Ecclesia libeiiate cautio esi pracstiia,
regem veslrum sive proprio moiu, sive potius aliis vel, sicut aiunt, exacta, sed juramento potius dici-
«uggerentibus, facla dignoscitur, plurimum jam- lur coiifirmalum , ut regni consueltidines, quas
pridem aninium nostrum afllixit, el non modicum avilas dicunl, sub quibus dignitas pericliialur Ee-
solliciludinis et doloris ingessit. Cura enim opor- clesiae, illibatas onini lempore debeal con.servare.
tuerileuro de corrigendisiis, quaeab anlecessoribus ln quo, elsi mullum praenominaii regis vehemenlia
suis niafe commissa fuerant, cogitare, ipse potius nos coiilurbat, amplius lamen de vestra el aliorum
prscvaricalionibus praevaricaiiones adjiciens, iaiu coepiscoporum veslrorum possunius infirniilale
iniqua slatula sub regiae digniiatis obleniu et po- rooveri; qui quod dolenles dicimus : Facli sutti
suit et flrmavit, sub quibus el liberlas peril Eccle- arieles non hubentes'cornua; abiislis absque foiti-
siae, et apostolicorum virorum siatuta, quantum in tuditie anle faciem subsequenlis(Thren. ;). Et si li-
eo cst, suo robore vacuanlur. Nec credidit. debere _' cere forte libi, fraler arcliicpiscope, in propria
suflicere, si ab eo divinse lcges in regno Anglias provincia poluissel, quomodo lamen in aliena pro-
siienlium el vacaliones susciperenl, nisi peccaium vincia, ei illius praccipue, qui exsuJare pro jusiitia,
transmiltcret ad haeredes, et longo tempore faceret et fere solus, exire voluit, et dare gloiiam Deo ,
sine ephod, et sine superhumerali regnum suum tibi licuerit, nec de raiione possumus nec de san-
sedere. clorum Pairum conslituiionibus invenire. Quod si
Inde fuit quod iniquas illas usurpaliones absqtie ad excusationero tanlae prcevaricaiionis quisquara
ulia exceptione veslro ct aliorum fratrum et ccepi- objicial, in aliis quoque regnis gravia pluiiina et
scoporum vesirorum juraineiito fccit firmari, et enormia perpelrari, in veriiaie possurous respon-
pieclendum judicavit ut hostem , quieunque veliei dcre quod nulluro adhuc regnutn in lanlum divinae
ab iniquis illis consuetiidinibus dissentirc. Indical legis conlemptum invcninius corruisse, ut scriplis
hoc yenerabilis Thomac Canluariensis archiepiscopi el jurameniis episcoporum tam manifestas enorini-
exsilium, demonstral el hoc clericorum el consan- laies fecerit communiri. Nisi quisquam illud im-
guineorum ejus, iJlorum eliatn qui adhuc pcnden- pudenler allegat, quod schisroatici postmodum, et
tes ab uberibus malris vagiebant in cunis, mise- a fidelium communione prsecisi inaudila el dara-
randa proscriplio, ei nielus morlis inculiiur, si ad p nabili superbia commiserunt.
baec cujusquam animus erigatur, ut contra slalula Unde quia juxia verbura prophetsc, factum esl in
illa divinis lcgibus velit obedire. Nos ipsi, quorum vobis perversura quid ulira omnes alias provincias
judicio praevaricationes illa; corrigendse fuerani aut in usurpalionibus suis, el posl lam iniquas consue-
pleclendae, ad confirmalionem iliarum sub occasione tudines juraraento finnaias non adjecistis resii-
lemporisinipacaii multa instantia fuimus provocali, mere sculuro fidei, ut siareiis pro domo Doniiniin
el laboratuin estapttd nos adione non inodica, ul die prselii, sed posuisiis corpus veslrum in lerra,
usurpaiionibus illis, cum iiondum nobis expressse ul per vos fierel via transeunti, ne, si diulius tacue-
fuissent, anciorilaiis aposiolicaeconferremps firmi- rinius , una vobiscum in die judicii damnationis
latem. Et hoc equidem a principio. Proccssu vero scntenlia involvamur, auctoriiate sacrosancise
lcraporis cxsulante prp debito pastoralis ofliciijara Romanse, cui, Deo auctore, ministrainus , Eecle-
dicto archiepiscopo.eiconsuetuin RomanaeEcclesiac siae, ab pmni officio episcopalis vos suspendinms
subsidium ab ofiicio nostro sacpius requirenie, mi- digiiilalis, speranles quod sub disciplina saltem st
simtis ad jam diclum regem de melioiibus el majo- paierno verbere consiituti, redire landein ad cor,
ribus fralribus nostris, misimuscl aliasecclesiasiicas ei de tuenda debealis Ecclcsisc liberiaie saiage.re.
^0 EPISTOL.E ET PRIVILEGIA. —' AN. 1170. * 706
01 \eio nec sic episcopahsoflicii zelum ;- }A
resmnpse- DCCLXYL
rilis, nos adhuc auciore Domino, quod nobis ini- '"
AdTliomamCanluarknsemarchiepiscopum et Gil-
minei, facienius. Yos videte tte illud vobis dicatur,r, bertuni Londinensem episcopum. — Ut magistro
quod euidam dictum esl per prophetain : Quia lu \u W. de Lega iradanl arehidiaconaium Deyberia.
scienliam repulisti, repdlam le ne sacerdotio fun- n- (Ferentirii, Oct. 1.)
gnrismihi (Ose. iv). Nos enirn quia locum Pelri il- I- [Epislola Gilberti Foliot, II, 67.]
lius, Deo, proul ipsi placuit, disponente, conspici- i- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
mur obiinere, qui a praedicatione verbi Dei nec >c nerabilibtis fratribus T. Cantuariensi archiepiscopo
verbcribus, nec vinculis potuil coerceri, non debe- ;- et G. Londoniensi episcopo, salutera etapostolicam
rous sub ambigua exspeelatione pacis crediiamn bencdiclionem.
nobis divini verbi pecuniam reponcre in sudario , In bcaii Petri apostoloruro principis cathedra cx
et alligatam eam landiu servare, donec paulaiim n divinae dispensationis arbitrio residenles, sic omnia
lucrandi hora decurrat, et creditor veniens nosiS in Dei Ecclesia dispensare debemus, ut nullus ,
conveniat de reddenda ratione. quanlum in nobis est, pro defeclu juslitise cogalur
Datum Ferentini, xvi Kal. Ociobris. diuiius laborare, sed quisque sui juris per nosiram
^l obiineat solliciludinera complementum. Yeniens
DCCLXV.
Ad Rolrodum Rolliomagensem arclikpiscopiim, autem ad noslri aposlolalus prsesentiam dilectris
—Ut superiores epislolas suas ad archiepiscopum filius nosier magisier W. de Lega, laior pfseseniiiini,
Eboracensem el episcopos Angiia perferettdass sria ilobis reiatioiie exposuii, qtiod bonaa memorise
curet, atqtte tium Henricus Bajocensis el Froge-'- AVaitefus, olim Coveiilreiisis episcopus, per libfum
ritts Sagiensis episcopi coronationi interfueiint'' et
aureum aniiulum de arcliidiaconaiu Deybcfiae
diligenlius inquirat.
cum siiis liberlatibtts, euni carioiiice irivesiivit
(Ferenlini, Sepl. ?) atqiie concessit. Unde, quoniam quae"ai fratfibus
[lbid., p. 64.] nosiris episcopis ratioriabiliterordiiianlur, volifiiiiis
ALEXANDER papa ROTRODORothomagensi archi- Drmitate immobili permanere, Iraleniilali veslfsc
episcopo. per apbslolica scripta mandairius, quaienus, si liii- -
Cum hi, qui supcriorem oblinent dignitatem, ilaa jus asscrlio verilale subsislil , dilatione remoia
yirliuis ct fidei robore deberent muniri, ut pro0 eumdem archidiaCoiialura cnm peiiiiieiitiis suis
justilia et pro ecclcsiastica libertale tuenda seipsoss praedicio roagislfo exhibeatis el assignelis. Quod
inexpugnabilem murum opponant, dolemus admo-- rQ si unus yeslrum, iinniinenle necessitate, huic ne-
dum, quod plus in episcopis Angliae lerrenii gotio exsequendo non potuent niieresse, alter in
.principis revercntia, quam pontificalis honor va- causa ipsa nihiloininus procedat.
luil ciignitaiis. lpsi non solum cotisiieliidines, quas5 Data Ferenliui, Kal. Octobris.
rex eis proposnil ecclesiasiicae ralioni conira- DCCLXVII
rias, juraverunl, sed eiiam filio ejus, in depres- Ad
Thomam Cantuarknsem archiepiscopum et alios
sionem dignitalis et juslitiae venerabilis fratris5
episcoposAngliw. — Ut officia divina in terris
nostri Thoniae Cantuariensis arcbiepiscopi et Ec- exconununicalorum non celebrenlur.
clesiae suae, coronam imposuerunl. Quia vero lam1 (Anagnise, Ocl. 8.)
gravem et cnormeni cxcessum ncc possumus nec; [Epist, S. Thomm ed. GILES,II, 31.]
debemus relinquere impunitum, fraterniiati tuae » ALEXANDER papa THOMJ!Caniuariensi afeliiepi-
per aposlolica scripta prsecipiendo mandamus, ctt scopo et aliis episcopis Anglise.
in virtute obedientiae praecipimus, quaienus litte- Quoniam enormitaiibus el sceleribus iiiiquorum
ras, quas Eboracensi archiepiscopo et episcopis3 pontilicali aucloritate, pfout oporlefel, rion Occur-
Anglise dirigimus, per nuntium tuiim, poslposila1 rilur, insolentia el proterviias irialdrurii quotidie
occasione, transmittas et facias assiguari. Prae-. D augmeniaiur, linior Dei contemnitur, ecclesiis et
terea, utrum Bajocensis el Sagiensis episcopi co- ecclesiasticis persoriis debila revereritia et devofio
ronalioni quam diximtis, inierfuerinl, diligenter denegatur. Quia vero lanlis malis sacerdblali riii-
inquiras. Et si eos inlerfuisse repereris, nobis, ut: nisierio nos oportet occurrere, et ne succrescefe
in eos vindicemus, significes. Sane praediclum1 valeanl, altenlam provideriliani ef sollicitudinerii
Sagiensera qul, ministerio Dei negleclo, lanquam1 adhibere, fraterriiiali vestrae per aposlolica scripta
curialis facius esl, sicul dicitur, rtislicoruin spo- praecipiendo mandamus, et maridando prsecipimu=,
Iialor, et scelerum ultor, si iia est, vel minisierio quatenus omries presbyteros, diaconos et subdiaco-
regio, aut episcopaiui abrenuniiare compellas. nos, qui contra speciale inlefdictuhi riostriini vel
Si enim curiales probibeniur ad ssicros ordines; episcoporum suorum scienler diVina celebrafuril,
promoveri, nmllo minus, qui sunt in sacris ordi- aui de caelero in terris excoromunicaiorum , ipsis
nibus constiiuli inier curiales debenl assuini. excominunicaiis prsesenlibus, divina celebraverint,
vel aliquos celebrare coegerinl, omni officio et be-
neficio ecclesiaslico aucloritate nostra privalos
denuntietis, donec ad nos veniant, el mandatum ,
707 ALEXAiNDRIIII PAP^E 508
noslruni recipiant. Quod si super hoc mandali no- A , DCCLXlX*
slri coniemptores fuerint, ipsos exconimnniceiis. Ad Wilklmutn SenonensemJ. RolrodttmRothomagen-
Etsi excommunicali caniaverint, eos quos polerilis sem ttrchiepiscnpos.— Ul efficianlsub pana censu-.
raruin compkri pacem quam rex Anglia verbis
comprehendalis, el relrudaiis in monasieriis, ut ibi
promisit.
poenilentiam perpeluam aganl, et aliis poena illo-
rum formido exisiat. (Anagnioe, Ocl. 9.)
Datum Agnanise, vm Idus Oclobris. ,[lbid., p. 72.]
ALEXANDER papa Senonensi et Roibomagensi ar-
DCCLXYHL chiepiscopis.
Molestias et angustias et anxietales, onera et
Aa Ludovicum regem- Francorum. — Ut excommu-
nicalis non communicel. gravamina, quoe venerabilis fraier noster Thomas
Ganiuariensis archiepiscopus pro honore et liber-
(Aiiagnise, Oci. ?) late Ecclesiaeinvicla foriimdine suslinuil, ei aequo
{Ibid., p. 142.] animo loleravil, quoiies ad memoriam nosiram re-
AtEXANbER papa LUDOVICO regi Francorum. ducimus, toties super ejus admirandae viriuiis et
Saluti regum el principum principaliler expedire j> patienlise constantia noslcr aninius hilarescit: et
circa euro de die in diem magis ac uiagis nosirac
dignoscilur, ut quanio roajori poienlia, dignitate et
munere divinaegraiioe sunt decoraii, tanlo ea, quae dilectionis affeclus excrescil. lnde cst, quud nos
ad opera pielaiis el jusliliae perlinenl, sludiosius ei, lanquam frairi charissimo, el prsecipito iiiembro
et devotius exsequi, et ecclesias et ecclesiaslicas Ecclesise super variis molesliis et pressuris diguae
consolalionis remedium providere volentes; et cha-
personas, in quibus Deus maxime honoralur, reve-
renlia pariler et honore debeanl prsevenire, et rissimi in Chrislo filii nosiri Henrici illustris An-
sanctorum Palrum slaluta devoliori mente el pu- gloruro regis, qui quanto eidem archicpiscopo ma-
riori corde servare. Qtiaulum vero iniquum sit et jores perseculiones et moleslias inlulil, el aroplius
deteslabile, ei quomodo ab Ecclesia el sanclis Pa- Chrislum gravavit, lanlo magis deliquit, nec potest
tribus prohibiium excoromunicaiis scienler commu- lanluro expiare deliclum, nisi resfiiuaiur ablaium,
nicare, et suae praviiaiis inalitiam confovere, regiae consullius prospicere cupienies saluli, fraieruilaii
discrelioni non credimus esse incogniium ; prseser- vcsirse per aposiolica scripla prsccipiendo manda-
"lim ctim se daroniitionis eorum panicipes faciant, mus, et in virlute obedienlise prsccipimus, quat -
qui eis, quos propria culpa et flagilia maculanl, ^ nus infra viginti dics posl haruui susceplionein
scienier favorcm niinislranl. Excommunicaiio enim euindein regero ex parte noslra diligenter conve-
ad iiioduiii leproe, quoe loliim corpus corrumpit, niaiis, comnionere propensius et exhortari cureiis,
toluin homineiii coniaininat et delurpat. Leprosi ul pacem qtiani cum eodero archiepiscopo vcrbo-
nanique, sictil in Tcslameiilo Vcleri lcgilur, exlra lenus fecit,exsecuiione operis coropleal. Nihiloroi-
caslra ahjiciebanlur. Ad qtioriim siniililudinem nus eiiam eidem regi suggeratis, ut poslmodum
cxcoir.mtiiiicaii a consonio ct comrounione Dei fi- omnia ablata resiilual, damna dala resarcial, pra-
dcliuin debent oinniuo arceri. Ne aulein tantoecor- vas et exsecrabiles consueiudines oniiiino praccidal.
ruptionis sorde in roodico rcgia contaroineiur sere- Si auletn infra Iriginta dies post coininoiiiiioiiein
nitas, aut occssione lna ecclesiasiicae censurac veslram, pacem, quaro siaiuit et prouiisii, con-
imminuaiur aucloritas, discreiionis luoe pruden- summare noluerit, in tota lerra ejus cismarina
tiam rogamus, monerous, consulimus et exhorla- omnia divina, praeler baptisma parvulorum el pce-
mur, el in reiuissioiiem tibi peccalorum injunginnis, nitcnlias morieniium, remoio appellalionis obsta-
qualemis cos, quos tibi a prselalis ecclesiarum con- culo , prohibeatis oliicia celebrari: et sentcntiam
siiieril excomniunicatos , et ab Ecclesiaecoinmu- ipsam usqtte ad condignam sali-faciionem facialis
nione alienalos, nulla raiione, prseserlim in ciho el rj inviolabiiiler observari. Quod si alierulcr vestrum,
potu, vel oraiione, seu osculo, ainore personse, aliqua necessitate obsianie, hujus rei exsccuiioni
vel oblentu alicujus lcgationis, quam ad le gerat, non potueril aul nolueril inleresse, quod laineu
scienler conmiunices, aul gratiae vel faiiiiliaritaiis nollemus, nec expediret, alter non niiniis id, quocl
favorem minislres. El senlenlias archicpiscoportim dictiiiii esl, exsequatiir.
cl episcoporum, et aliorum ecclesiarum praelalo- Daitiiii Anagiiisc, vn Idus Ociohris.
rum (irmilcr ei devote observes, ita quod exinde DCCLXX.
ab oinnipolcnli Domino pra-miiim merearis perenne Ad Thomam Caiiluariensem. — De
excomiiiuiiiciilis,
rccipore , et lurpiiudo el iniqnilas raalorum luae qui, absoiuli ab arcliiep. liotliom. et episcopoNi~
sincerilalis non valeanl maculare virtulem vern., abtalas Eccksim Caniiiariensis possessionei
non reslituerin:, iierum excommunicandis.
(Anagnisc. Ocl. 9.)
[Ibid., p. 28.]
ALEXANDER papa TUOM^E Caiiiuariensi archicpi-
sropo.
Si ciiormitofes ei scelera iniquoriiro impnnila
709 EPISTQLTEET PRIVILEGiA.—AN. 1170. 710
relinquerentur, virlus bonorum facile posset suc- A.incremenlum crcdimus, auxiliante Deo, provenlu-
cumbere, et vitia viderentur viriutibus ordine post- rtim. Verumtamen quoniam quidam, lam clerici
posilo proevalere. Caetertim ab ipso Conditore mundi quam laici, in regno ejus coiislituli, plus favcnles
slalulum est et ordinatum, ul virluies proeemineant, lerreno principi quam Regi seierno, pro eo quod
et Iocum sempcr obtineant et ordinem superiorem. lam ecclesias quam alia jura Canluariensis Eccle-
Sane venerabilibus fratribus noslris, Rolhomagensi siae illicile et enormiler occuparunt, ab eodem
arehiepiscopo et Nivernensi episcopo, per scripla arcbiepiscopo excommunicationis fuere vinculo
noslra praccepimus ui, poslquam de pace inter le, innodali, qtios a vesira fralerniiale, si spes cerla
fraier arcbiepiscope , et charissiinum in Chrislo essct de pace complenda, sttb certa fornia inan-
filium nostrum illustrcm Anglorum regem refor- davimus ahsolvi, fraiernitali vesirae per aposiolica
nianda cerli exislerenl, eos qui a le fueranl ex- scripla mandarous et in virtute obedienliae praeci-
communicaii secundum formani sibi praefixam ab- pimus, qualenus nisi illi qui excommunicali fuerunt
solverenl. Vcrum quoniam dubiiamus utrum illi, el a vobis vel de mandalo veslro secundum for-
quos excommunicalio lua involverat, secundum mam noslrara absoluii sunt, et ecclesias et.
mandati nostri formam satisfecissenl, ne IIIZde mali- possessiones Cantuariensis Ecclesiae, et omnium
lia sua valeant gloriari, et inaniler sibi applaudere, g snorum, et omnes fruclus inde perceplos infra
fralernitali vesirse per aposlolica scripta manda- viginii dies post commonilionem ipsius Cantua-
nius, et in.virlute obedienliae injungimus quaienus, riensis et suorum, si pacem babuerint vel non
nisi illi, qui excommunicati fuerunt, per memora- habuerint, resignaverini, eos in eamdem senlen-
tum archiepiscopuin et episcopum, vel per aliquem tiam, in qua prius fuerunt, infra quindecim dies
de mandato ipsorum absolutionis beneficium se- posfquam exinde requisili fuerilis, fulii noslra
cundum forroam noslram promeruerunt, el eccle- auclorilale, omnL occasione postposila, revocetis,
sias et possessiones Cantuariensis Ecclesiae et donec ab ipsis omnia supradicta compleanlur.
oninium suoruro, ei omnes fruclus inde perceplos Si vero aliqui clerici ex ipsis praesumpserint cele-
infra viginti dies posl commoniiionem luam et tuo- brare divina, vel divinorum inieresse celebrationi,
rtim resignaverint, eos infra quindecim dies post- vel aliqueni sacerdolem ad celebraiidum coegerint,
quam lilterae noslrse de bac causa ad praedicium ipsos omni officioet beneficio privatos denunlictis, et
archiepiscopum etepiscopum pervenerint, in eamdem per totam lerram regis faciatisiprivalos denuntiari.
senlenliam reduclos, omni occasione et appella- Si vero Iaici fuerint, exceplo rege et filio suo,
tioneremola, lanquam excommunicatos viielis, et G qui lalia pracsumpserint, eis duram comminaiionem
ab omnibus per parochias veslras faciatis sicut pu- faciatis, et formidinem inculiaiis et terrorem, qnod
blice excommunicatos viiari, donec ab ipsis su- nisi destiterinl, graviori poena pleclaniur, et quo-
pradicia oinnia compleantur. Si vero clerici aliqui usque salisfaciant a ferendo teslimonio repcllantur.
ex illis praesumpserint celebrare divina vel divino- Daium Anagniae, vn ldus Octobris.
rum inleresse celebrationi, vel aliquem sacerdotem DCCLXXII.
ad celebrandum coegerint, ipsos oroni officioel be- Ad Thomam Canluariensem arcluepiscopum. — De
neficio privatos deiiuniieiis, et per toiam lerram coronalione filii Henrici Anglorum regis.
regis faciatis privalos denuniiari. Si vero laici (Anagniae, Oclobr.)
fuerinl, cxcepio rege el filio suo, qui lalia prse- [Ibid., p. 30.j
suiiipserint, eis duram comminationein facialis, ALEXANDER papa THOM,ECanluariensi arcbiepi-
el eis formidinero incutialis et lerrorem quod, nisi scopo.
desiilerint, graviori poena plectentur, el quousque Yiiiutis et fidei conslanliam, ct forlitudiuis ani-
saiisfaciant a ferendo leslimonio repellanlur. nium, quem pro liberlate Ecclesiseiuae conservanda
Dalura Anagniae, vn Idus Oclobris. induisse dignosceris, sludiosius aliendenies, libi
DCCLXXI. j) tanquam ffatri charissimo super his, quae ad con-
Ad Rotrodum Rolhomagcnsem arcltieptscopum et servalionem el augmentura Ecclesiae luae speclare
Bernardum episcopum Nivernensem. — Ejusdem
argumenli. noscuntur, libenli animo consilium et auxilium im-
fAnagniae, Oct. 9.) pendimus, et conlra eos qui jura el dignitatem
[Ibid., p. 63.] ejusdem Ecclesise imminuere, vel periurbare ni-
ALEXANDER papa ROTRODO Rothomagensi ar- lunlur, aposiolicae tuiiiouis prsesidium diligenli
chiepiscopo el BERNARDO Narbonensi episcopo. sludio volumus ministrare. Audivimus aulero, el
Audiloelinlellecto, quod charissimus in Chrislo cerla relalione comperimus, quod Eboracensis ar-
filius nosler, Henricus illuslris rex Angliae, divina chiepiscopus conlra prohibiiionem el interdiclum
gratia inspiratus, el insiantia commonitionum nostrum Henrico filio illuslris Angelorum regis in
et exhoriaiionum noslrarum deviclus, venerabili provincia tua coronam imposuit. Quia vero ex hoc
fralri nostro Tbomse Canliiaricnsi archiepiscopo juri el dignilali Ecclesiae luae iramoderaie asseris
apostolicae sedis Iegalo, graiiam et pacem suam el enormiier dcrogaium, nos in hac parie lam libi
resiituerii, laciaii sumus pluriinuin et gavisi. Et quam eidero Ecclesiae providere volenles, auclori-
exinde universali Ecclesisc roagnum bonum et iate apostolica slaluiinus ut faclum .prsedicti ar-
711 ALEXANDRIIII VAVM 712
cliiepiscopi vobis nulla ratione pracjudicium pos- A cunduin quod nobis per llileras ei nunlios sa^pius
sit iri poslerum generare , quominus coronaiionis proniisit, venefabili fratri nostro Thonioe Canlua-
et inuncliOnis reguin Angliac possesslOnem taliter fiehsi archiepiscopO, aposiolicae sedis Iegalo, el
babealis, sicut anlecessores lui el eadeni Ecclesia siiis plenam pacein et Securitatera, quara median-
a quadiaginla annis reiro habuisse noscnniur. tibus veriefabilibus fralribus noslris RolliomageiiSi
Daiunl Anagniac,' xx (62) Kai. Octoliris. arciiiepiscopo ct Niverhensi episcopo, in multorum
DCCLXXUi. postea prseseiilia obuilii, rion adimpleverit, et ei
Ad Tliomatn Cniiitiariensem archiepiscopum. — De archiepiscopatum suum cuni plenaria reslilulione
ceiisura in regem ferenda nisi plenam pacem cum ablaiorum, possessioiium el honoruin, non reslilue-
resiiiulioiie possessiointm prmslei. rit, senieniiain, quam venerabilis frater nosler
(SigniavOet. 13-) Willelmus Senonensis archiepiscopus, apostolicae
[lbid.,- p, 2'6.] sedis legalus, et prsediclus Rothoihagensis, vel
ALEXANDER papii; TiicSiai Caiiiuariensi afcbiepi- alter eorum, in lerrain cjus cisinarinam propler
scopo. hoc proinulgaye.rit, per parochias vesiras, omni
Anxielale' cordis ei ariiariludine premimur, cum appcllaiione et occasione renioia firmiler el in-
angiislias, onera el gravariiina, qhac zelo jusiitise, 8 concusse observeiis, el ab aliis facialis inviola-
ei pro liberlate Ecclesiae roariuleneiida, aequo animo bililer observari.
el invicta fortiUidine' lolefasli, ad memoriam no- Datum Signiac, ni Idtis Octobris.
slram reducimus1,ef sedula medilalione cogilamus. DCCLXXV.
Yeriimtaraen quod ih le viiitilis perfeciioriem ad- Privikgitim pro ecclcsiaS. Marim Eugubina.
impleres, nori polUisti frangi adversis, nec a luse (Tusculani, Oct. 30.)
constaniiae proposito irioveri ; tuam siipei hoc [UGHELLI, Iialia sacra, I, 638.]
coriimendamus adniiraiidani viiitileiri, et tihi super ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
lanla paiienlia pluriraunf iii I)oiriinOcongaudenius. leclis filiis BENEDICTO projposito Ecclesiae sedis cpi-
CaClerum quoniara charissiihiiiri in Cliristo filiuhi scopalis B. Mariaui Eiiguliinae civilatis, ejuscbm
lioslrum^IIeniieurii, iihisireiri Anglorum regciri, fratribus, tain prsescnlibus c[uam futurls, canoriice
diuiius in paiieniia et beriigiiilale exspeclavimusi instilulis in perpeiuinn.
et blandis et dulcihus verhis, ei inierdum duris et Quoiies illud a nobis pelilttr quod religiorii el lio-
asperis, ut ad seipstiiri rediret, saepe moituinius, neslati convenire dignosciiur, animo nos decet Ii-
si paceni, quam teciihi fecif, exseciitionc operis non 2 benli concedere, ct peleiilium desideriis congruum
adimpleverit, el libi aC iiiis, el Ecclesise tuae pos- suffragium iiiipefliri. Eapropler, dilecli in Domino
sessiones et bonores abialbs non fesiitueril, tibi filii, veslris justis posiulaiionibus clenieiiler an-
plciiam auctoritaiem concedimus, ut in personas nueriles, el ad exemplar praedecessorum nostrorum
cl loca, qu;e ad tuam legalioncm pertinenl, excepia felicis roemorise Innocenlii et Coeleslini Romano-
persona rcgis, uxoris quoque, el filiorum, ecclesia- rum pdnlificum, praefatam ecclesiain B. Mariani in
slicant jesiiliam sccundum officii lui debilum nullius qua divino estis obsequio iriatiQipali, sub B. Pcni
obstanie appelialionis obslaculo exerceas; provi- et nosira pfotectione suscipimus , et pracsentis
dentia lamen et circumspeciione adhibila, quam scripii privilegio coinmunimus, statuentes ut qiias-
modeslia sacerdolali.s requiiit. cunque possessiones, elc, in quibus hsec pfopriis
Dalum Siguise, in ldus Ociobris, duxiinus exprinienda vocabulis.
DCCLXXIV. Plebem vid. S. Joannis de civitate Eugub., ple-
Ad omnes pralalos per lerrahi iegis Angiorum cistna- bem S. Marisede sorviia, plebem de Lisiano, ple-
rinam. —Ut quam Willelmiis archicpiscopusSe- bem S. Mariae de Algnana, pleb. S. Miiriaede Gio-
nensis el Rotrodtis archiepiscopus Roihomagen-
sis in lerratu regis cismarinam protiilerinl senten- , diano, cum pleb., S. Donaii et S. Viriani, pleb. S.
tium observenl. Gcrvasii, pleb. S. Paterniani de Modiano, curlera
(Signiae, Oci. 13.) de lavari, cuiu omnibus aliis ecclesiis, ad bona
[Ibid., p. 81,] praudiclaeecclesiaepertineinibus, capeilam videlicet
ALEXANDER papa onmibus prselalis per lcriain S. Bariholomaei, capellam S. Crucis, capellaro S.
rcgis Anglorura cisniaiiiiain consliluiis. Verecundi, capellara S. Angeli, capellaro S. Geor-
Cura pastoralis officii, quam providenle Doinino, gii, capcllam S. Savini, capellaro S. Angeli, capel-
licet iinrocriii, gerimus, nos admonei propensius, el iani S. Chrisiophori, capellani S. Salvaloris, capel-
borlatiir ad universos aciem nostrse consideraiioiiis liiui S. Mariaecle Modiano, capeilam S. Bariholo-
extendere, el de universorum saluie solliciiudinein' liiaeide Gaslro Venali, capellam S. Mariae, et capel
gerere propensiorem. lnde est quod universitaii lam S. Georgii de Cortina, cipcllam S. Mariae de
vcsirae per aposiolica scripla praccipiendo marida- Scarafajo, capeliam S. Margarilae cuni oinriibus
imis, el in virluie obedienliae sub pcena ordihis perlirienliis, capeliam S. Mariae Francolinorum de
el officii injungimus, quatenus, si rcx Anglisc,se- civilale Pefusiiia, et copellaro casiri Monlis auri,
(62) Sic, sed inendose.
713 EPISTOL^; ET PRIYILEGIA. — AN. 1170. 71*
capellam Podii filiorum Armanni, et partem quam A olci, etin anslerilale vini nos oporteat exerccrc,
habetis in caslro Castellionis, el in ecclesia ejusdem el his qtii subesse videnlur, nunc mollia, nunc dura
caslri, parlemcaslri Caresielli et in ccclesia ejusdem proponere, iu voluniaie lamen noslra esset acdcsi-
castri, ecclesiam Podii Glodiani, et terliam partem derio, ut in omnibus, et praeseriim in fralribus et
ejusdera Podii, castruro roontis Juliani cum curie coepiscopis nostris ila tolius so sublraheret ausle-
sua, castrum monlis Analdi cum curte sua, castrum riuiis occasio, ul semper eos etconforiare in bono,
Goligalaecura curte sua, easlruin vallis S. Marculsc, et exborlari ad melius blandis solummodo el dttlci-
cuin ecclesia, et curte sua , casirum Agnaniae, btis deberemus. Quia vcro refrigcscenle chariiate
castrum Agelli, cum ecclesia, quae siquidem vobis muliorum, et abundanle maliiia eo infelicium lem-
confirmamus, prout ea inpraesenliarum pac.ifice porum horum processit iniquiias, ui hi eliam qui
possideiis. Prohibemus quoque ut infra antiquos ad ducatuin consiituli sunl, et regimen aliorttm,
lerminos majoris sive bapiismalis ecclesiae absque vix aliquoties in omni severitale asuis voluntaiibus
vesira permissione nullus ecclesiam aedificare prae- revocentur, contra eos inlerdum virgam cogimur
sumat, nec intra majoris, et baplismalis ecclesise exiendere disciplinae,quos ad correciionera aliorum
illis concessa nullus vobis auferre audeat, nec ho- adjutores habere deberemus. Quid.sane causae ve-
mines infra eosdem lerminos habitantes ad sepul- B nerabilcm fratrem nosirum Tboinam Canluariensem
liiram ad alia loca transire compellal; clerjcos, archiepiscopum, sedis aposlolicae legalum a sede
sive laicos liberos, qui de saeculari habitu conveni sua exsulare compuleril, non oportet litteris prae-
et in veslra ecclesia religiose vivere voluerint, sentibus adnolare, quoniam et vos prseseniialiier
recipiendi faculiaiem liberam vobis concedimus. aspexisiis, elper totam fere occidentalem Ecclc-
Sepiiliuram qtioque ipsius loci liberam esse decer- siam fama celebris divulgavil. Et pro ipso quidcm
nimus, ut eorum devolioni ct extremse volunlaii ad Creatorem nostrum in commune resonare debet
qui illic sepeliri deliberarinl, nisi forte Gxcommtt- graliarum aciio, et vox laudis qui, ut crediinus,
nicali vel inlerdicli sint, nullus obsislat, salva vexatus in paucis, in muliis bene disponetur, quo-
jnsiilia illaruin ecclesiarum, a quibus morluorum niam Deus tenlavitillum, et invenit illum digriuro
corpora assumunlur. Praelerea prsesenti dccreto se. De vobis aulem non sine admiratione ferimus
saneimus, ut episcopo Perusino non liceai ecclesiae quod,spirilu compassionis amisso, a tribulaiione
vesirse, quaro Perusii habetis, novas et indebitas ipsius ita miserationis oculum avcriislis, ui dicere
exaciiones iniponerc,vel eamdem ecclesiam absque potueril, quod vir illejustus et limoralus Job inter
jusia el manifesla causa inlerdictioni suhjicere. flagella posilus querebatur, dicens : Fralres mei
DCCLXXVL pralerierunt me, sicut torrens, qtti raplim fluil in
Ad Gilberlum Londinensem et Jocelinum Saresbe- convallibus (Job vi). Polerat vobis salis divini judi-
.iensetn.— Significat illos a munerum adminislra- cii ierrorem inculere, quod non ascendistis ex ad-
tione remotos et analhemalhatos donec Thoma verso, nec posuisiis vos niurum, ut siareiis, pro
Catauariensi satisfecerint.
domo Domini in die prselii; quod facii estis sicut
(Tusculani, Nov. 24.) arietes nonhabenles cornua ante faciem subsequen-
[Epist. S. Thoma, ed. GILES,II, 102.] lis (Thren. i). Vos insuper iii eum, qui unus de
Quamvis ctiraepasloralis oflicii, elc., usqiie ibi: lania multiludiiie zelaius est legem Domini, con-
Noveriiis iiaque tandiu vos ab episcopali officio , vertistis praeliura, et sicut ail propheta : Desupcr
coinmissa nobis a Deo auclorilale , suspensos , et tunicam abslulislis el pallittm (Mich. n). Curo enim
etiam si pax completa non fuerit, in senteiiliam bonsememoriae Theobaldus , praedecessor ejusdem
analhemalis revocatos, quia pro irapeiraia apud
archiepiscopi, charissimo filio noslro Henrico An-
gralia juxla spein noslram ad reconciliaiionem glorum regi coronam, sicutdicitur, imposueril, cura
magis laborare debueralis, et a jam dicli archi- etiam antecessor ipsius regis ab eodem coronam
episcopi gravamine absiinere, donec ad sedem D acceperit, ac per hoc Canluariensis Ecclesia quasi
aposlolicain de tanio satisfacluri excesstt accedatis, possessionem liujus dignilaiis haberet, vos nunc
nisi per praefatum archiepiscopum slelerit. Si novi regis coronalioni eo irrequisilo, in provincia
vero ila eidem archiepiscopo el Canluariensi ec- cjus, minislerium sive assensum vesirum praebere,
clesiac, etc. nobis aucioritate apostolica el litteris inhibenlibus,
In eumdem modum Eboracensi archiepiscopo, praesumpsislis. Et qui relevare ipsius exsilium qua-
praleiquam de relaxalione suspensionis, quam sibi libuscunque solaliis debuistis, aggravastis poiius
reservat dominus papa, causam ejus, et super dolorem vulnerum ipsius,
DCCLXXVII.
quod mosrenles dicitnus, addrdislis. In quo faclo, si
Ad [Ricardum] Cestriensem, [Walterum] Roffensem, contra
S. Landaviensem personas vestras, non quantum culpa exigii,
[Godefridum] Asaplt, [Nicolaum]
j [liugonem] Dunelmensemeniscopos.— Ejusdem moveamur, perlransire tamen Jioc sub silenlio non
argtimeiili. debeujus, ne forle, quod Deus avertaf! el nos el
(Tusculani, Nov. 24.) vos senteniia divinse severitalis addicat, si vobis,
[Ibid., p. 85. ut ait prophela, parieiem erigeniibus nos cum luto
Quainvis cnrae pasioralis officiuni et in suavitale absque paleis liniamus, et similibus adituui panda-
r PATKOL.CC. 23
715 ALEXANDRlIII VkPM 716
mus excesslbus; si ea qusc In oculis ctiam omnium A moneas el borteris, el quod praetermlssum esl, fa-
perperam acia sunt, ncglexerimus vindicare. No- cias adimplere. Ordinaliones quoque ccclcsiarum,
veritis ilaque vos iandiu ab episcopali officio, com- et alia quoe ad viros ecclesiasiicos pcrtinerit, prse-
missa nobis a Deo auclorilaie, suspensos, doncc ad dicto arcliiepiscopo et aliis viris ecclesiasiicis, tani
scdem aposlolicam de lanto cxcessu satisfacluri lu, quam filius luiis, libere el pacificc relinquatis,
accedalis, nisi per prsefalum arcbiepiscopum stele- ut sic agendo bosliam laudis Doinino digne imroo-
ril. Si vero ila eidem archiepiscopo et Canluariensi lare possilis,'et vobis regnum comparare seiernum.
EccJesiacsaiisfacere curaveriiis, ut pcenam istara DCCLXXIX.
ipse .videat relaxandam, vicem nosiram per euni Ad clerum el popttlum regis Anglia. — Ne concor-
volumus adimpleri. diam pacemqueinler Henticum regem el Tliomam
Dalum Tusculani, vm Kalendas Decembris. confeclamperlurbcnl.
[Ibid., p. 74.]
DCCLXXVIII. ALEXASDER papa clero el' populo regis Angliae
Ad Henricttm regem Anglorum. — Ei gralttlaltir cilra roare el ullra roare.
quod Thomwuriluep. Canluar. graliam et atnorem Quamgratum Deo et acceptum exislat inter dis-
sutim reslituerit. Manet ul ablata reddal, elc. cordanies
JJ pacem et concordiam reformare, et qtiara
\Epistolm S. Thoma, ed. GILES,H, 155.] grave et deteslabile sit bonum pacis lurbare, et
ALEXANDER papa HENRICO regi Anglise. jurgia et liies inter aliquos susciiare, universitaiis
Cognilo ex lillcris venerabilis fralris noslri Tho- vesirae prudcntia non ignorat. Sane quia de con-
'-maeCanluariensis archiepiscopi, quod ei omni lur- cordia et pace, quae inicr rcgem Anglorum el ve-
baliorie et rancore deposito graiiam et amorem tuum nerabilem Irairem noslrum Tiiomam Cantuarien-
restiluisses, tanto laetitiam et gaudium concepimus, sem archiepiscoptim divina cooperanle gralia est
quanlo id Deo .gratius et magis acceplum exisiere, reformata, non soltim Ecclesia, sed etiam regnum
el libi amplius hoiiorificum ct luse consideramus ipsiim magnum bonum ei incremenlum, Deo propi
fructuosum saluti. Tanta enim eumdem arcbiepi- lianle, recipiei, universilati veslrae monendo man-
scopum religione, prudentia, honeslale ac fidei vir- damus, et vobis sub inierminalione excomniunica-
tuie prseeminere cognoscimus, quod ipsum tibi et tionis praccipimus, ut praescriplam pacem nulltis
regno luo fidelem et devolum existere , honori el veslrum impedire aut perturbare atlentel, sed po-
incremento tuo pro viribus et posse, et animo se tius ad incrementum el observalionem ipsius pacis
intendere el pro augmenlo gloriae el exallalionis modis omnibus inlendatis.
tuae lideliler et soliicile vigilare non dubitanius. c DCCLXXX.
€aeterum quoniam nou remillilur peccalum, nisi Stepiiano eptscopoMeldensiconcedit ui, si capilulim
reslituatur ablatum , et licet idem arcbiepiscopus, inlcr se discordel, ipse possil cognosrere de causa.
pro palienlia et dileclione, quam erga te habel, hoe (PETIT, Theodori Panitenliale, II.)
forte subiiceal, nos laihen qui salulem luam suin- Ponlificalis exigil cura regiminis ut fralres dis-
cuni juslilia saiagas ad
mopere cupimus, id minime relicere debemus, nec sidenies, quauiuin poies,
tuam decet magnificenliam, quem Dominus iia ma- concordiam revocare. Inde est, quod praeseniibus
gnum et potenlem consliluii, jura et bona Canlua- libi lilieris indulgemus, ui, si de rebus quse ad ca-
riensis Ecclesia? delinere, regiae serenilaiisclemen- pilulum luum periinenl iuler cauonicos luos dis-
liam rogando monenius, et exhorlamur alleniius, cordia, quod absit! emerserit, el infra icniiinuni
quam illis praefixeris nequiveriiit
qualenus exemplo Zacchoei, de quo legilur in Evan- compelentem,
: Domine, ecce dimidium bonorum tneorum do convenire, liberum libi sil de causa cognoscere,
gelio vel coromillere alii negotiuro lerminanduiu
pauperibus, el si quid defrattdavi, reddo qttadru-
plum (Luc. xix), prsedicto arcbiepiscopo et Ecclesiae
suae ablata restiluere, darona et detrimenta, quae D ANNO 1171.
_
illis intulisli, in brevi sludeas emendare, ut in eo,
DCCLXXXL
quod deliquisli, Deum sic possis placare , et nos
tibi lantam offensam digne indulgcre possimus, et [ Lando ] electo, archipresbylero el canowcis Ec-
clesia Lucensis pracipit ne fraires S. Frigdiuni
idcin archiepiscopus ad obsequium el devoiionem injuriis afficiattl.
luam, ad augmeniuin bonoris lui el bacredum luo- (Tusculani, Jan. a.;
rum debeal proniptissimus inveniri. Volentibus au- [BALUZ,,Miscell.,\\, S96.]
tem inler te et ipsum pacero rcformari, benigno Dilecii ftlii nostri prior ei c.inonici S. Frigdiani
favore acquicscas, quos vero hujus dissensionis no- ad nosgravem conlravosquerimoiiiamlransiiiiscre,
veris hacicuus fuisse incenlores, de cseiero non asserenles quod vos ipsos eis inhumanos et duros
cxaudias, nihilomiiius elfilium tuum super articulo nimiiim alque intractabiles exhibeiis, el, quod
juramenii, quod prsetermisit de servando jure et gravius esi el noslrum velieroenti amaritiidine ani-
libertaieCaniuariensis Ecclesise, secundum quod irum ptingil, corpus beali Frigdiani in ecclesia ve=-
rcges et principes Angliae fecisse noscunlur, eidem slra quiescere publice prEedicaslis,et civibus veslris
archiepiscopo cl ecclesias susc condigne satisfacere iion ctiis veriii sttb iiiieiTiiinaiione analhematis
717 EPISTOLJE ET PRIYILEGIA.— AN. 1171. 718
proliibere n6 ecclesiam illorum auderenlin praeci-jA Quolies illtid a riobis petitur quod ralionl con-
puis solemnitaiibus de castero, sicut soliii fueranl, senlaneum est, etc. Eapropter, dilecli in Domino
freqtienlare; hac. Occasione suscepia, sicul ab eis filii, veslris juslis poslnlaiiunibus annuimus etprae-
accepimus, quia feslum beati Abrahae in die dedi- falam ecclesiain Secoviensem, in qua, Deo adju-
calionis ecclesiae veslrse praesenii anno celebraruni. vante, prseesse dignosceris,'ad exemplar sanctse
Verum licet praedicti canonici in hac parte niinus recordationis palris et praedecessoris nostri Inno-
fraterne el araicabililer erga vos videantur egisse, centii papae, stib beati Peiri et nosira proieciione
vos tamen in lanluiii sanclae el venerandae mcmo- suscipimus, et prassentis scripti privilcgio commri-
rise Patri ei prsedecessori noslro Eugeuio PP., qui nimus, inprimis siquidem siatuenles ut ordo cario-
praesentibus vobis ei bonae memorise G. quondain nicus secundum B. Augustini Regulam perpeluis
cpiscopo vesiro et universa pene civitate corpus ibi leniporibus inviolabililer conservelur. Praeterea
beali Frigdiani propriis manibtts conlreciavil, et in qtiasctinqiie possessiones, qusecunque bona inprae-
altari quod ipseniet dedicavit fecit recondi, de- seniiarum jusle possideiis, elc, in quibus hsec pro-
traxisse diciinini , quod nisi consueta aposlolicsc priis duximus exprimenda vocabulis :
sedis clementia ntotura anirai temperarel, in vos Locum ipsum in quo memorata ecclesia Sanciae
ila dure vindicassemus quod, poena docenie, scire- B 1 Marise SecOviensis siia cst cum omnibus pertineii-
tis, quoad periculosum sit aucloriiali Romanac iiis suis, quemadmodum locus ipse a bonse lnenior
Ecclesiae et vobis ipsis, qui huic rei lunc consen- riae Chunrado Salisburgensi archiepiscopo vobis
sistis, delrabere, vel ejus facia quomodolibei de- concessus est, pro mtilatione Ioci, qui dicilur
pravare. Quia vero nulla ralione paii volumus et Feustrize. Ex dono nobilis viri Alrami, ct uxoris
debemus ut ecclesia Beali Frigdiani, quara, sicut ejus Riehinzae, Feustrice Altedorff, V..«. Plesclifi,
praedecessores noslri fecere, specialiler, et lanio cum omni farailia. In Bavaria, Waltenslein cuiu
arctius diligere cupiinus et fovere , quanlo pro praediis suis et faniilia, videiicet Shelz, Willendorff,
Ecclesia Dei el devoiione nostra persecutiones su- GeroJdslorff cum vineis et omnibus aliis pertinen-
slinuit et pericula graviora, sua digniiaie vel tiissuis; curtim quae dicilur Chambe et Eiia. lu
corisueia veneratione populi Lucani verbo vel facio Marchia Chunberg, Arberdorff, Hainricbsdorff, cl
veslro aliquaienus defraudetur; quam etiam de- Lever Pozendorff cum oinnibus ad eam pertinenli-
beiis gratia religionis et honestalis qua prjecininel, bus. Ex dono Udalrici cognali memorati Alrami
non opprimere, sed poiius multipliciier confovere ; ipsius Ioci fundaioris, Henneberch cum omnibus
universitati veslrse per aposiolica scripia prscci- c, praediis ad eam pertinenlibus et alpibus Licblst
piendo iiiandanuis, el mandando praecipimus, qua- [f. Licchisieig] Predegai. InCarinthia praedium apui
tenus corpus beaii Frigdiani non ex Ieviiale aliqua S. Stephanum, curiani et duodecim niansos ; prae-
ve) raiione qualibet in ecclesia vestra jacere de dium apud Juon [f. Jaun] el nioniem ubi foditur ar-
caelero proponaiis, nec ejus festum soleninius inore genlum el plurobum cum orani jure. Apud Glan se.v
solito celcbretis, neque clericis vel laicis ne illorum inansos : Ex dono prselibali archiepiscopi parochiani
ccclesiaro in praecipuis solemnitalibus more solito Cumbenz cum onini jure suo, decimaiioneni apud
visiteni, audeatis aliquatenus prohibere; sed inier- Henrichsdorff, Erbendorff, Chunberg, Jeringen. Ex
dicluro noslrum peniius relaxanles in his et aliis dono nobiiis viri Olokari marchionis silvas et
iia eis jura et honores suos servelis, quod adver- alpes ipsi coenobio adjacentes. Undrim, Setall,
sum vos jiistam non habeanl ulterius materiam Gotestall, Forwiz , Teufenial. Ex dono nobilis mu-
qiterelandi. Quod nisi praeceplo noslro parueritis, lieris Gisilae, alpem quae dicilur Zecue (f. Zeirice),
el talia de caetero altenlaveritis, ea in irriluni re- eleclionem et prseseniationein clericorum in eccle-
vocabimus, et inobedienliam et iransgressionem sia de Schonberch. Ex dono Burchardi de Murce
vestram, auctore Doiniiio, castigare curabimus, et et Judiih uxoris ejus curiem et duos mansos apucl
dislricia animadversione punire. Nosenim eisdem jrj Tallieiin. (Hucusque bona quibus subjungit faculta-
priori et canonicis dedimus in mandaiis ut in die iem suscipiendi conversos, et deficienle diacesano
dedicationis ecelesiae vestrae festum beali Abrabae episcopo recipiendi ordines ab alio anlislile, admil-
nullalenus celebrenl, sed alio die magis congruo lendi sepulluras, eligendi prmpositos).
consliluanl celebrandum. Datum Tusculani per manum Graiiani, S. Romanae
Dala Tusculani, vi Idus Januarii. Ecclesiae subdiaconi et notarii, quarlo ldus Februa-
DCCLXXXII. rii, indicl. quarta, anno Incarnationis Dominice
Privilegium pro Ecciesia S. Maria Secoviensi. millesimo ceniesimo scpiuagesimo, poniificatus
(TuscuIani.Febr. 10.) vero D. Alexandri papae III anno duodecimo.
[Puscfl et FROEHLICII, Diplomat. Styr., I, 157.] DCCLXXXIH.
ALEXANDER cpiscoptis, servus servorum Dei, di- Universa monasterii Admoniensis pradia et privik-.
lcciis liliis WERXHEBO pracposito Ecclesiae S. Mariae gia, qum siiujillalim recenset, salva esse jubel.
Secoviensis, ejusque fralribus, tam prsesenlibus (Tusculatii, Febr. 10.)
quam fuluris, rcgularem vilaui professis, in pcrpe- [ PEZ. Thes. AnecdoL, III, in, 666. ]
luum. ALEXANDER episcopus, seryus servorum Dei,
719 ALEXANDRIIII VAVM 720
clileclis fwiis Liuldldo abball «roiiasierii S. Blasii A mas apud Tfvenft, Flalsach, Chrapfeld, MlefifenJorf
quod Admonlis dicilur, ejusque fratribus, lam prae- cum oinnibus perlineiiiiis eornni. Ex dono Chuii-
sentibus quam futuris, regularem yitam professis, radi secundi archiepiscopi curiem decimalcni ad
in perpeluum. Wertse cura praedio Rapptendorf, Gulieiipruiinen,
•Ofiicii nostri nos admonet el inyitat auctorilas, et aliis possessionibus Malhildis matronse. Eccle-
pTO'Ecclesiarum siaiu salagere, et earum quieii siam S. Michaelis cum prsetlio Zezen. Ecclesiam
ac tranijuillitali salubriler, auxiliante Domino, pro* S. Joannis cum prsedio Zozzen cum decimis et
videre. Dignum nainque et honestaii conveniens omni jure suo.
esse dignoscifur ut qui ad earum regimen, Domino Ex dono niarchionis Olaker alpem Seoberen ad
disponenie, assumpli sunius, eas et a pravorum idem pracdium pertinenlem. Q.uidqnidaptid Grazlup
hominum nequiliis lueam.ur, et beali Pelri alque et Pals habetis. Ex dono Gebhardi archiepiscopi
apostolicse sedis patrocinio rouniamus.. Eapropier, deciinas Cbalse, YVelze,Lungowe cum appendiciis
dilecli in Domino Dlii, veslris juslis poslulalionibus suis. Ex dono ejusdem arehie.piscopi ecclesiam de
clementer aniiuimus., et praefalum monasterium , Tiufenbach el Aichdorf, Preilenftiri cum omnibus
inquo .divino roancipati estis obsequio, praedeces- " peiiinentiis eorum. Apud Wenge ecclesiam S. Aga-
sorum noslrorum bonse memoriae Paschalis, Inno- ihse cum omnibus periinenliis suis. Ecclesiam San-
centii, Lucii, Romanorum poniiftcum , vestigiis cii Andreac et curiem Trieben cum oinnibus perii-
-inhaerentes sub beali iPelri et nosifa protectione nenliis suis. Leelesiam Dietmarsdorf, el curteiu
suscipipjus, et prsesenlis scripli privilegio commu- cum adjacenlibus praediis, videlicet Griez duas,
nimus, slatuenies ul quascunque possessiones , Perndorf, Sirechowe, Puhel cuin omnibus pertincn-
quaecunque bona ideni monasterium inprsesentia- liis suis.Ex dono Albeni archiepiscopi Salzburgen-
rum jusle et canonice possidel, aut in futurum, sis parochiam Paiie cura omni jure suo. Ex dono
concessione poniilieum, largiiione reguro, vel priu- Gluinradi priuii archiepiscopi ecclesiam S. Marise
cipum, oblalione fidelium, seu aliis justis inodis, cum prsedio, quod vocaiur Jseringen inferius. Ex
pracslanle Domino, poleril adipisci, firma vobis ye- dono Gebhardi archiepiscopi Jaeringen superius
trisque successqribus illibala permaiieant, in q.u.i- cuin oninihus appendiciis eorum. Praedium Nazowe
lius hsec propriis duximus exprimeiida voca- cum muliis aliis adjacenlibus prsediis. Ex dono
bulis: Chunradi el Eberhardi archiepiscoporura Ecclesiam
Ex dono bonse memorise Gebeliardi Salisb.urgen- S. Nicolai et prs&diumGolfridi Mokkernowe cu:n
sis archiepiscopi fundaioris ejusdem coenobii, in novalibus et decimis. Ecclesiam S. Marlini cum
valle Admontensi fuiidum Ecciosia) S. Blasii, et proedio Strazgancb, quod fuil Gunlheri marchionis
quaecunque Ilemma comiiissa ibi habuii. Patellam cl Chunradi comiiis de Pilslain cum omnibus per-
salis in vicina monaslerii apud Halle, et maximam tineiuiis suis. Pracdium Radlach, quod fuil comiiis
parlem adjacenlis nemoris. Ex dono Tiemonis ar- Pernhardi. Qiiidquid habetis Lusniz, Charoere, Mu-
cliiepiscopi successoris ejus curlem ex aliera parle larn.
alvei, qui diciiur Adniont, el ecclesiara S. Amandi Ex donp nobiliiiin Treboche, Ttinewiz quinque
cpiscppi, ei reliquum nemoris. Parochiam et pra?- curtes ad ponsein S. Siephani: in eadem parochia
conium ultra flumen Anesis cum ecclesia S. Amandi. ex dono Eberhardi archiepiscopi decimas. Qtiid-
Patellam apud Halle cum augia, quae adjacelprae- quid apud S. Benedicium et Puchowe, Lobcnich et
cliclo fliimini. Ex dono Chunradi senioris archi- Chrowal praediorum et decimarum habelis. Ex
episcopi Saizburgensispatellas et salinas apud ILiIle dono Chunradi priini decinias ad Murz. Ex dono
et foreslum omne ad Wenge periinens ciim nova- nobilium praedia Miileriidorf. Ex dono Eberhardi
libus et decimis. Guries Rudindorf, Arnieck, Rute, archiepiscopi dtios mansos in villa Teschanschir-
Glirumpowe , et quse dederunl prsedicii episcopi in chen cum decimaiione loia inlerPincha et Lavcuze.
variis usibus alpiuni el monlium, ubi sal coquilur 0 Ex dono nobiiiiun qusecunque apud Wurvelach ,
el ferrum fodiiur, cuin agris, praiis, silvis, aquis, Polsach, Gomvarn, Phapliensiain el Aichowe pos-
aquarumque decursibus a rivulo Zedelze usque sidetis. Ex dono Gebehardi archiepiscopi Rusle,
Frodnize el a Luzahe usque Siaipbe. Ex dono Ebcr- Arnsdorf, Welninich cum appendiciis eorum. Apud
hardi archiepiscopi Salzburgensis Ecclesiani S. Wacbowe quidquid conies de Wolfrathtisen; apud
Galli in silya nova cmii decirais et npvalibus et Briinneii qtiidquid Fridericus advocalus vobis dede-
omiii jure suo et salinis ibidein. Ex dono Chunradi runt. Quaucunque dono nobiiium apud Chrenise,
primi ecclesiam S. Marioe Magdalensc el donuim Ense et Ulsbiirch possidetis. Apud Treswiz ei Liu-
iiospilalem Friesach cum decimis, prsediis, el om- zen procdia cum decimaiionihus suis. Ecclesiaro
nibus jusiiliis suis. Ex dono quorumdam nobilium, S. Joannis et prsedium Hagenberg, et Winzenbach
Rainerii videlicel et Petrissae et aliorura consan- el G»ndachriiigen.
guineofum Liuloldi abbatjs Admonlensis, allodia Ex dono archiepiscoporum apud Sundrnioeringen,
Tovemick el Chirchaim cum oinnibus periineniiis Prukkarn, Aiclie, Eberharlingen qusecunque habe-
suis. Medielalein ecclesiae S. Jacobi cum pracdio lis. Allodium roagnuin apud Hoveheim, quod a 110-
Gholiiicnzi. Ex tloiio Gebhardi archiepigcopi deci- bilibus de Ahensber!; eaiistis. Ev dono nobilium
721 fiPfbTOLA E'i PhlVIi.LGlA. — AN. 1171. 722:
praedium apud Hus snperius el infeiius cum Eccle- A Ego Joannes presbyier [eardinalis SS. Joannis
sia S. Palerniani cum omnibus periineniiis suis. el Paiili lit.Pammacliii.
ln Eriswalde, Schralengastei el Tricenwald. Eccle- EgoHildebrandus basilicse XII Apostolorum pre-
siam S. Martini cum novafibus deeimis usque Hor- sbyter cardinalis.
genbrucken. Ex dono Gebhardi archiepiscopi prx- Ego Albertus presbyter cardinalis tit. S. Lauren-
(litim Mitlrehoveii, Wenge, Elinowe. Ex dono lii in Lucina.
Cbunradi prlmi archicpiscopi praedium apud Chu- Ego Gwillihelmus presbyler card. iit. S. Pelri ad
chil, curiem apud Salzbnrch, Hirselialm ctim Vincula.
appendiciis eorum. In villa Beirlialle quaecunque Ego Boso presliyter eardinalis Sanctse Puclen-
a comile Pertholdo et Ollone palatino dono vel lianse lit. Pastoris.
concanibio acquisislis. Ex dono nobiliuro qtiidqttid Ego Petrns presbyter cardinalis tit. S. Laurea-
apud Pergen, in Brichaim, Haselbach habeiis. Ec- lii in Damaso.
clesiam S. Marlini cum praedio niagno Elsindorf: Datum Tusculani per manum Gratiani, S. R.
qttod fuit Udalrici, el alierani Ecclesiam cum prae- Ecclesise subdiaconi et nolarii, iv Idib. Fcbr., In-
d.o Pernhardi, et omnia, quae ibidem emislis. dict. iv, Incarn. Dominicae anno 1170, ponlificalus
Nec episcopo, nec abbati ipsi, riee personae ali- vero domini Alexandri PP. III anno xu.
cui facultas sil bona ejusdem ccenobii in feudum
DCCLXXXIV.
sive beneficitim sine consensu meliorurii et discre-
lorum frairum aliquibus dare nec modis aliis alie- Privilegium pro eccksia S. Petri Tarvisina*,
nare. Sane septiltuiara ipsius loci liberara esse (Tusculani, Febr. 11.)
censemus, ut, qtii se illic sepeliri deliberaverinl, [ UGHELLI, Italia sacra^ V, 52S. ];
nisi excommunicati sint vel inierdicti, extremae ALEXANDER episcopus, servus servoruro Dei. di-
voluuiaii eorum nullus obsisiat salva jusiiiia malricis lectis filiis DRUDO praeposito ccclesiae S. Petri Tar-
ecclesiae. Laicos sive clericos liberos et absoluios visii, ejusque fralribus, lam praesentibus quam fu-
ad conversionem suscipere nullius episcopi vcl luris, canOnice substituendis.
praeposiii vos inhibcat conlradiclio. Prohibemtis Effeciuin justa postulantibus indulgere et vigor-
quoque ul nulli fralrum post factam professionem sequiialis, ei ordo exigit rationis, pracsertim quando
absque abbalis toiiusque congregalionis permis- praeseniiuin volunlatera et pieias adjuvat, el pietas
sione iiceai ex eodem claustro discedere, disceden- non relinquil. Quapropler , dilecii in Domino filii,
tem vcro absque coniniunium lilierarum cautione C ( vestris justis poslulaiionibus clenienler aiinueiues,
nullus audeal relinere. Sane novalium veslroruni, ad exemplar papse ac prscdecessoris nostri S. re-
qusepropriis manibiis aul sumpiibus Coliiis, sive de cordationis Eugenii PP. prsefatam ecclesiam S.
iuiirimeniis vestrorum animalitim nullus a vobis Petri, in qua divino estis obsequio mancipati, sub
decimas prsesumai exigere. Obeunte vero te, nunc beaii Petri et nostra protectione suscipimus, et,
ejusdem loci abbaie vel tuortim quolibet successo- praesentis scripti privilegio communimus. Comtuur
rum nullus ibi qualibei subrepiionis aslutia seu neni vero vitam, quam tn eadem ecclesia observare
violeniia pracponalur, nisi quem fralres coinmuiii promisislis, sedis apostolicse auciorilaie confirma-
coiisensu, vel pars consilii sanioris secunduni liino- raus, et ne cuiquam vestrura posl faetam promissio-
rem Dei, et beati Benedicii regulam prseviderint nem nisi oblenlu religionis relro abire prohibemus,
eligendutn. et si quis hoc allentare prsesumpserit, ejusdem
Becernintus ergo ul nulli omnino bominum li- ecclesiae beneficio privelur, nec aiiquis, nisi qtii
ceal prsefaluin roonasieriuntteinereperturbare, elc, hanc cornmunem vilam se observaturum promise^
salva sedis apostolicse auctoritate ei Salzburgensis rit, in eadem ecclesia de cseiero canonicus institua-
archicpiscopi canonica reverentia, cui lamen om- ." tur. Praeierea quascunque possessiones, quaecunque
iiino non liceat ei vexaiionem aliquam, vel con- bona eadem Ecclesia inpnesenliarum jusle ac ca~
sueiudineni quse regularium quieli noceat, irrogare. nocice possidet, aut in futuruin concessione pon-
Si qua igitur in fulurum, etc. lificum, largilione regum vel principum, oblatione
Ego Alexander Catholicae Ecclesiae episcopus. fidelium, vel aliis juslis modis, praestanie Domino,
Ego Bernhardus Portuens. S. Ruffiiiaeepiscopus. polerit adipisci, firma vobis vestrisque successori-
bus cl illibata perinaiieant, in qtiibus hsec propriis
Ego Cbunradiis Maguntinensis sedis archiepisco-
duxinius exprinienda vocabulis.
pus, ei Sabinensis cardinalis.
Ego Oddo Tusculanus episcopus, (Eorum possessionesenumerat.),
Ego Jacyntus diacon. cardinalis S. Marise. Dalum Tusculani, per raanum Graliani S. R. E.
Ego Cinthius diacon. cardinalis. S. Adriani. subdiaconi card. noiarii, tenio Idus Febr., Incar-
Ego Manfredus diacon. card. S. Georgii ad Ye- nat. Dom. anno 1170, poiuif. vero, D. Alesa.adri
luiu Aurciiin. PP. III anuo xn.
Ego Htigo diacon. cardinalis S. E-uslachii juxta
lempluiu Agripose.
723 ALEXANDRIIII VAVM 72*
DCCXXXV. A et in episcopuni consecratus, poniificalem sedem
diixirous slaluendam. Ila quidem quod cathedralis
Exsialpro Blasiliensibusmonialibus (diac S. Flor.i), ibidem sedes
bulla Akxandri papm 111, inqua meminil privile- perpeluis lemporibus inviolabiliier
giorum ipsis concessorum a sumtnis ponlificibus observelur. Sialuiinus etiara ul quascunqtie pos-
Sergio el Calixlo; enttmeralque pracipuas mona- sessiones, quaecunque bona eadem Ecclesia inprae-
sterii villam ubi siiutn est monaste- sentiarum
1 rium, possessiones,
cum oninibus periinenliis suis, ecclesias jusie et canonice possidei, aul in fulu-
S. Salurnini et S. Slephaiii cum omnibus ad eas rum concessione ponlificum, largiiione regnm vcl
pertineniibus, insuper decimam suortim novalium. principum, oblatione lidelium, scu aliis juslis
Datum apud Tusculum permaniis GralianiS. R. E.
snbdiaconi et nolarii xv Kal. Marlii, an. Incarn. niodis, praestanie Domino, poleril adipisci, firma
Dom. 1170, pomific. dom. Alexandri papa lil, tibi iuisqtie sticcessoribus et illibaia permaneanl.
ann. XJ. In quihus haec propriis duximus exprimenda vo-
cabulis :
[Gall. clirist. Nov. II, Inslr., 158.] Civiialem ipsam Cephaludensem, sicut a regibus
DCCLXXXVI. Sicilise cum omnibus perlinenliis suis praetliciaB
Ad Petrum abbatem S. Remigii, et Fukonem deca- " ecclesiaeCephaludensi concessa esl, et sui privilcgii
nttm Rememem. — Ut causam abbaium duorum nomine roboraia ; casale de Arsa cum oinnibus
decidat. periinentiis suis, casale de PoIIa cum omnibus
Febr. pertiijentiis suis, ecclesiam Sanciae Luciae de Sy-
(Tusculani, 2S.) racusa cum casalibus et omnibus perlineniiis suis,
[MANSI,ConciL, XXI, 923.] ecclesiani Sanciae Marisede Camerala cum otiinibiis
Causam quaeinterabbaieni S. Urbani (62') et ab- possessionibus et peiiinenliis suis. Nihilomintis
baiem Dervensem, super ecclesia Sancti Desiderii, eiiam dioecesim cum decimis et omni jure episco-
el quibusdam aliis noscilur agitari, vobis, de quo- pali, quemadmodum a Messanensi Ecclesia coro-
rum prudeniia ei boneslate confidimus, commitii- missae libi Ecclesiac concessa est, eidemque Ec-
jiius audiendam, el finedebiio lerminandam. Ideoque clesiseauctoritate aposlolica confirmamus, praeno-
experieniiae vesirae per aposioliea scripla roanda- niinalam videlicet Cephaludensero civiiaieni cum
mus, quaienus, cum exinde requisili fueritis, in omnibus perlinenliis suis, Mistrccium cum suis,
nnum pariter convenientes, uiramque partem ante Thusuin cum suis, Pollinam cum suis, Gratteram
vestram praeseuliam convocelis : el ralionibus hinc cum suis, Roccaro Asini ciim suis, Coliisanum curo
inde diligenler audilis et cognitis, eamdem causam, P suis, Polilium cum suis, Colalabulurum cum suis,
subtsto appellationis remedio, raediante juslitia de^ Sclefanam cum suis, Ascusam cum suis, et ut fiu-
cidatis. men Torlae incipit el ad niare descendit, el a mari
Datum Tusculani, v Kal. Marlii. usque ad Cephaluduro. Sialuimus praelerea, et per
hujus scripli paginaro siabiliraus, ut ecclesise, qtiae
DCCLXXXVII. in tua sunt dioecesi conslitutac occasionc letnporahs
obsequii, in quo aliis respondere noscuniur, libi
Cephaloedensem Ecaesiam tn sedem episcopakm in spiriitialibus obedientiam non audeant dencgare.
erigit,- et ejus bona ac jura confirmat.
Prselerea jusias donaliones ab illusiris recordationis
(Tusculani, April. 9.) Rogerio et Willelmo quondam Sicilioeregibus prae-
[PIRRI,Sicifia sacra, lf, p. 801.] scripiae ecclesiae faclas, ralas ct firinas habemus,
el eas auclorilale apostolica roboramus. Ad haec,
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, imrounitales et libenates ralionabiles a prsenomi-
venerabili fratri ROSONICepbaludensi episcopo, nalis illusiribus Sicilise rcgibus, et successoribus
ejusque successoribus canonice subsliluendis, in tuis concessas, noslro privilegio confirniamtis. Sta-
perpetuum. ) luimus insuper ul nulli archiepiseopo, episcopo, le
Quoniam sicut rerum geslarum memoria, et et domum libi commissam indebilis el inconsuetis
reverenda SS. Palrum insiilutio evidenler decla- exaclionibus, seu gravaminibns liceat fatigarc. Ad-
rant, semper sedi aposlolicse licuit non solum jicimus eliam.et auctoritate apostolica inlerdicimiis,
sedes episcopales de novo in locis idoneis instituere, ne cui ecclesiae luae canonicos sivc conversos liccat
verum eliam conjtinclas disjuugere, et disjunclas absque consensu luo, vcl successorura luorum ad
unire. nos,!qui ex injuncio nobis a Deo summi convcrsionem suscipere, nisi lorie ad arciiorem
ponlilicatus officio pro universarum stalu Eccle- voluerint religionem iransire.
siarum debemus, quanlum Deus dcderit sollicite Decernimus ergo, etc, salva sedis apostolicse
cogilare, Cephaludensem Ecclcsiam, ad cujtis re- aucloritate el Messanerisis archiepiscopi canouica
gimen, disponenle Domino, nuper vocatus fuisii, juslilia et reverentia. Si qua igitur, etc.
(62*) Ejusdem est ordinis coenobium, cujtis Der- Joinvillae. Ecclesia vero S. Desiderii ea eslquscBon
vense, alque in cadem Caialaunorum dioecesi: sed ignobili ejus tracins oppiclonomen imposuil, ac ju-
in oppido Jouisvi.lai, sive, ut vocari posiea ccepiij ris esi monasterii Dervensis. Jac. SIRM.
7£3 EPISTOLJE ET PRIVILEGIA. - AN. 1171. 720
Ego Alexander caibolicae Ecclesiae episcopus. I late illius facinoris et sceleris, quod perpetratiim
A
Ego Bernardus Portuensis et S. Rufinse epi- est.ei reconciliatione rcgis disposuimus transniil-
scopus. tere quod iransalpinaveiint vobis non iniioluerint,
Ego Odo Tusculanensis episcoptis. eos publice, recepio juramenlo secundiim morem
Ego Jo. presbyt. card. SS. Joannis el Pauli lii. Ecclesise quod nostro debeanl astare mandalo , ab
Paminachii. excommunicationis viitculo absolvatis, sentenlia
Ego lldebrandus basihcse xn aposloiorum presb. suspensionis ob eam cansam, qua fueranl ullimo ux
Ego Jo. presb. card. liu S. Anasiasioa. excommunicaiionein deducli, in suo robore perma--
Ego Albertus presb. card. lit. S. Laurcntii in nenle. Si autem vobis constilerit quod Salesberien-r
Lticina. sis episcopus inorbo laborans ad vos venire non.
Ego Guillelmus presb. card. lil. S. Petri ad Vin- possit, illucin propria persona, quod nobis placeret»
eula. accedatis, aut si accedere non polerilis, personas
Ego Boso presb. card. lit. S. Pudeulianae tit. idoneas, de qttibus nos ei vos confidere valeamus,
Pasloris. transmiitatis, quse iUum recepto juramenio publice
Ego Petrus presb. card. lit. S. Laurentii in Da- in conspectu Ecclesiae quod nosiro debeat parere
maso. ' mandaio , absolvant. Si aulem huic rei, fraler ar-
B
Ego Jaciulus diaconus cardinalis S. Mariae in chiepiscope, inleresse non poieris, tu, fratcr epi-
Cosmedin. scope, ipse cum Pontiniacensi abbate , qusc dicla
Ego Ardicio diacon. card. S. Georgii ad Velum sunt, diligenlius exsequaris.
Aiireum. DaiaeTusculani, vm Kal. Maii.
Ego Hugo diacon. cardinalis S. Euslachii Mixla DCCLXXXIX.
templuui Agrippae.
Daiuro Tusculani per manum Graiiani. sancloe Ad Jocelinum Saresberiensem episcopum'.— Con-
cedit ad se veniendi labore supersedeal.
Roroanoe Ecclesioe subdiaconi et notarii, v Idus
Aprilis, indici. iv, Iiicarnalioiiis Dominicae annot (Tusculani, April. ?)
1171, ponlificatus vero domni Alexandri III papoe: [Epistolm S. Thomm, ed. GJLES,II, 104.}
anno xu. ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-_
DCCLXXXVHI. nerabili fratri JOCELINO Saresberiensi episcopo sa-
Ad Slephattum Biluricensem archiepiscoputn el Bcr- Iutem el benediclionem aposlolicam.
nardutn Nivernensem episcopum.— Ut ipsi Londo- G Licet in
niensem el Saresberiensem episcopos a Thoma ex- proposito nostro et consilio fratrum no-
communicaios absolvant. slrorum fuerit ut le non deberemus absolverc, nisi
aposiolico le conspectui praesentares, quia dilectus
(Tusculani, April. 24.) filius vesler Rob. Ebroicensis eccJesise decanus se-
[Epislola Gilberli Foliot, II, 59.] iiiuni et infirroitatem luam nobis saepe et sacpius
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- retulit, eliam pridem dileclus filius nosler Regi-
nerabilibus frairibus Bituricensi archiepiscopo et, naldus archidiaconus tuus hoc idem sollicite ac
Nivernensi episcopo salutera et aposlolicam bene- diligenler vobis.exposuit; nos vero ad instauiiaiti
dictionem. ejusdem decani et ad preces charissirai in Chrislo
Fraierniiali veslrae non credimus esse incogni- lilii vestri Willelmi illustris Siciliae regis et Ma-
tuni, qualiier sanciae recordaiionis Thomas, quon- lhildse reginocmatris suse, qui pro le nos instanter
dam Caniuariensis arcliiepiscopus, de mandato rogaverunt, et consideralione quoque et ainore
noslro in Londoniensem et Salesberiensero episco- cbarissimi in Chrislo fllii nostri Anglorum regis
puin excommuiiicalionis senteniiam promulgavit,' Henrici, impossibilitali tuae benignius condescen-.
quam utique nos ratam habenles et firmam, eamii D dimus et tanti Jaborem ilineris et periculum libi
auctoriiaie apostolica curavimus confirinare. Qtiia duximus misericordiier remiitendum. lnde est quocl
vero prsedicli episcopi, senio et debililale corporis tibi prscseniium auclontale injungimus ut quuique
confecti, el alier roorbo laborans, ad praesenljam personas vei quatuor* ad minus religiosas et littr.
nosiram venirc non possunt, vobis, de quortim nestas ac fide dignas de episcopatu luo ad prae-
prudenlia et honcslate confidimus, absolulionem sentiam noslram dirigas, quae te juxta teiiorem
eoriira, pro qua nunlii regis Henrici Angliaj el eo- mandati veslri super his quse libi objecla sunl de
rumdem episcoporum apud nos vehemeniius insli- sanclae recordalionis Tlioina quondam Canluariensi
lerunt, duximus commiltendam. Ideoqtie fralemi- arcbiepiscopo, et unde suspensus el excoinro,uui-
tati vestroe per aposiolica scripta niandarous, qua- catus fuisti, excusare debeant et purgare.
tciius infra rnensem post quani iidcin nuiilii ad. Daium Benevenli, m Kal. Aprilis (63,\
propria redieiinl, si de adveniu legaloruin noslro-)-
rum, quos ad partes illas pro cognoscenda alroci-i-
(63) Clattsulahacc estsine dubio mendosa. Iknt,
727 ALEXANDRI111.PkPM. 728
DCCXC. iA' deAquislris,ejusquCiratribus,
Ao Joscium archiepiscopum Turomnsem et ejus tampracsentibusqtiam
senlenliam s. fuiuris, regularera vilam professis, in perpeiutim.
sitffraganeos. —Confivmal interdicii
latam in c.ismarinam lerrftm regis Anglim proplerj. Religiosis desideriis dignum est nos facilem prse-
vim illalam S. ThommCaitluariensi arcltiepiscopo. ,, bere consensaro, ut lidelis devoiio celerem soriia-
(Tusculani, Maii 14.) tar effectum. Quocirca, dilecli in Domino filii,
[MARTEN., Thesaur. Anecdot., 1,569.] vestris justis postulalionibus clemenler annuimus,
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- et praefaium monaslerium in quo divino mancipati
iierabilibus frairibus Jo. Turonensi arcliiepiscopo0 estis obsequio, sub B. Petri et nostra prolectione
et universis suffraganeis ejus el ecclesiasiicis per- snscipimus, el praeseiHisscripti privilegio conimu-
sonis in sua provincia consiiiuiis, saluieni et apo- nimus. Inprimis siquidem staliienles ut ordo tno-
stoliciim benediclionem. nasticus qtii secundum Domini et B. Benedicti re-
In apostolicae sedis specula licet immeriti consli- gulam in eodem loco noscilur insliluttis, perpetuis
tuli, universorum excessus per nos aul per eos quii ibidem temporibus inviolabililer observelur. Prae-
suitl in partem solliciiudinis nobis cominissse as- terea quascunque possessiones, quaeciinque bona
sunipti, provida debemus circumspeclione corri-. - _ eadem ecclesia inprsesentianim juste et canottice
gere, ei singulorum erraiibus pontificali moderanliait possidei, aut in futurura concessione ponlificum,
obviare : ne, nobis dissimulanlibus, vilia videanlurr largilione regum vel principum, oblatione fidelium,
virluiibus praevalere. A memoria siquidem nostraj seu aliis juslis modis, prssslante Domino, polerit
iion cxcidit, qualiler pro pace sanclac recordalioniss adipisoi, firma vobis vesirisque successoribus et
Thoniae Canluarise archiepiscopi, cujus anima Deo,, illibala perinaneant; in quibus haec propriis duxi-
sicut credimus, prelioso mariyrio dedicala in coelis 5 liius exprimenda vocabulis :
cum sanciis habilat, juxla officii nosrri debilum1 ' ln pago Burdegaleasi ecclesiara S. Petri de la
solliciii et vigiles exislentes, venerabilibus fralribuss Landa, S. Genesii de Lugon, ecclesias de Fronsiaco,
nostris Willelmo Senonensi aposlolicae sedis legatoi S. Peiri et S. Martini, ecclesiam Sancti Peiri <le
et Ro[trodo] Rolhomagensi archiepiscopis manda- Gorcia, ecclesiam S. Joannis de Coutras, ecclesiaiu
verimus ul, si rex Angloruni ei ecclesiatn suam ini S. Pelri de Porchiers, ecclesiam S. Slephani de.
omni pace et liberiaie non dirailteret, el ablaiaj Caraedel, capellam S. Mariae de Insula, cap. S.
noii restilueret, nec pacem quam sectim feeeratt Marise de Fronsiaco, cap. S. Jacobi de Malniico,
f.rmiler conservaret, lerram ejus Cismarinam in- cap. S. Mariae^Egyptiacse de Bayas, cap. S. Jacobi
terdiclo subjicerent: et si uterque aliquo casu in-. Q C de Rolellans, cap. S. Vinceniii de Picturis, cap. '
teresse nonpossel, vel nollei, alier niiiilominusj S. Nicolai de Fecie, cap. S. Mariae Magdaienas
iiiandatura noslrum sludiosius adiinpleret. Quiai de las Arligas. In pago Xanionensi ccclcsiam
vero pra-nominalo Ro. Roihomagensi nolente inan- S. Mariae de Barda , ecclesiam S. Mariini de
daium nostrum exsequi, id per jam diclum Seno- Cruc, ecclesiam S. Marlini de Aria, ecclesiam
nensem est adimpletum, nos de communi fralrum i S. Yiviani de Cleirac, ecclesias saiiciorura Sa-
nostrorum consilio, senteniiam quam idem archi- turnini et Nazarii de Sercou, capellarn S. Jacobi
episcopus de mandaio et auclorilate nostra in lolaini de Triac, cap. S. jEgidii de Casis solis, cap. S.
terram Cismarinam pracdicii regis Angliae prolu- Leodegarii de la Cloia, cap. S. Pauli de Monte
Jisse digrioscitur, raiam ei firmam babenles, el eami Ebrioso, cap. S. Marise de Bedenac, cap. S. Valcrise
aiiciofiiate apostolica conlirmanles, universitatii de Frainel. Sane novaliura vesirorum qusc propriis
vesirse per apostolica scripta praecipiendo roanda- nianibus, aul alicnis colilis, sine deirimeulis ve-
liius, et in virlute obedientioe sub periculo ordinisi strarum animarum, nullus a vobis decimas prsesu-
et officii veslri praecipimus, quatenus eamdem sen- mai exigere. Cum autem commune interdictura
teiitiain in terra quac est in ditione memorati regis, in (64) fuerit, liceat vobis, clausis januis, exclusis
usque ad dignam sali.sfactionem firmiter el invio-. D exconimunicaiis et inlerdictis, non pulsalis cam-
labiliter observelis, el ab aliis faciatis inviolabiliter panis, suppressa voce oflicia celebrare. Sepulturam
observari : nec aliquis veslruni eam rclaxare, vel quoque ipsius loci liberam esse concedinuis, ut eo-
conlra ipsam sine mandato Romani poniificis velj rum devotioni el extremae volunlali qui se illic se-
legati ab eo ilesiinali divina oflicia celebrare prae- peliri deliberaverint, nisi forie exconimiinicaii vel
suniat. interdicli sinl, nullus obsisiat, salva tamen jusiiiia
Dala Tuscul., ii Idus Maii. illarum ecclesiariim a qtiibus morluorum corpora
DCCXCI. assumuntur. In parochialihus vestris ecclesiis quas
Bttlla pro Mainardo abbnte Aquislrensi (dicec.Bur-- lenelis, liceat vobis sacerdotes eligere, el eleclos
digal,). episcopo repracsenlare, quibus, si idonei fuerint,
(Tusculaiii, Maii 15.) episcopus animarum curam commillat, ul deplebis
[Gall. Chr. Nov., II, Instr., 510.] quidero cura iili, vobis autera de lemporalibus de-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- . beant respondere. Pralerea processionem quam
lectis filiis MAINARDO abbati monasterii S. Mariae habel ecclesia veslra in ultitno die mensis
Augusii,
(64) Decsl aliquid m auiograplio.
ET PRIVILEGIA. AN. 1171 ?30
7-23 EPISTOLJE
ab archiepiscopis el episcopis Burdegalensis pro- Acilius poteris, soHiciliictininosiraesiuoeas tnumaie,
commitienda.
vinciae ah anliquis temporibus rationabililer con- quoniam non sunl omnia Iiueris
cessam, iiihilominus confinnamtis; prohibentes ne Daia Tusculi, Kal. Jtmii.
his qui ad eamdcm processionem ex devolione ac- DCCXCHI.
cesserint, eundp vel redeundo .aliquis roolesiiain Ad suffraqaneos Ecclesia: Tarraconensis.— Dotet de
vel injuriam inferre praesumat. cade Ilugonis archiepiscopi Tarraconensis, illos-
elc. que moitel el horlalur ul quamprimum alium
Deceruiinus ergo ut nulli horoinum liceat, eligant.
Amen. (Tnsculani, Jiin. 19.)
Ego Alexander caiholicae Ecclesiae episcopus. [MANSI, Ctuicif., XXI, 1068.]
Ego Hubaldus Osliensis episcopus. ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei,
Ego Hildebrandus presbyter cardinalis basilicse venerabilibus fralribns episcopis suffraganeis Tarra-
XII Apnsiolorum. conensis Ecclesiae, salulera et aposlolicam benedi-
Joannes card. S. Anaslasiaa. clionem.
Guillelmtis cardin. S. Petri ad YincuJa. Audiia mortse bonse mcmorise nugonis quondam
Boso cardin. S. Poleniianae. B archiepiscopi veslri, veliemenli sumus commolione
Ilyacinlhus cardin. S. Mariae in Cosmedin. turbati, el exinde tam vobis quam Ecclcsisc.Tar-
Manfredus cardinalisS, Gcorgi ad Velum Aureum. raconensi patema menlis affeclione compaiimur,
Daltim Tusculani, per manuin Granerii, sanctac sicul qni providentiain et regimen ejus Ecclesise
RonianaeEcclesiaesubdiaconi et notarii, Idib. Maii, Dei frucmosam novimus et ulilem exstiiisse. Qnotl
indici. iv, Incarnat. Dominicae anno 1171, pontifi- autem cliarissimus in Chrislo filius noster illuslris
catus Alexandri papse III.
Aragoncnsisrex iniquos el sceleralos ilios qui prse-
DCCXCII. fatum archiepiscopum neci dederunt de regno suo
Ad Henricum Remensem archiep. — Ut sibi signi- ejeceril, graium nobis esl et acceptum , et exinde
ficet qttod fuerit actum in colloquio habito inter
Fredericum imperalorem et Ludovicum frairem regiam providentiam, prout commendanda esi, in
sttitm. Domino commendamus. Unde quia mater illoruin
(Tusculani, Jun. 1.) sceleratorum filiis suis favorcra dicilur et consi-
[MARTEN., Ampl. Collecl., II, 956.] litim in lanto facinore praesiilisse et fuisse tam
Cum recolitnus et in niente noslra sludiosa me- atrox et immane flagilium machinata, si res iia se
ditaiioiie pensamus, quanium in principio scbis- habet, eam ad districiam religionem transire co-
malis et nostrse promotionis exordio fcrvens fuerii gatis; atil si vobis in hoc fotie acquiescere nolue-
luae charitalis devolio, quando nobis debiio offieio rit,' apud eumdem regem cerleiis, quaienus el;ciini
vel honore non lanluro tenebaris aslrictus, ex magna viro, fiiiis etnepotibus, si quos babei, de regni sui
patie, ut non aegre feras, a lua videris devoiione fraibus expellatur. Cselerum quia de- pastoris ab-
fervenlissima lepuisse. Licet autem de charissimo senlia el amarura, pericula et damna rerum
in Chrisio filio nostro Ludovieo illuslri Francoruin temporalium non est dubium Ecclesiis provenire,
rege fratre luo in nullo unquam dubilare possimus, fraternilati veslrae per aposlolica scripla manda-
sicul qui devolionem ejtis cirea nos et Ecclesiam mus, qualenus de constiiuiione archiepiscopi ve-
inier cacieros reges ei principes orbis unicam ct slri diligenier etsitidiose cum capitulo supradiciae-
specialero esse cognovimus, et ad commodum uni- Ecclcsise Iraeteiis, el ad eamdem ecclesiani conve-
versalis Ecclesise sollieitam omnimodis ei ferven- nientes una cum eodem capiiulo in personam idor.
lein, tuae tamen fraternitati plurimum expedisset, neam honeslam et lilieratam et lanlo officio con-.
ut de colloquio quod nuper cum F. dicio iinperalore gruam unanimiler el concordiler convenire , cu-,
habuisse dignoscitur, per le aliqiiid ceriiludinis retis, el eam vobis in magistruni eligere, et ipsam.
significatum fuisset. Yerum quia non dabitamus iD in compeleiili lermino aposiolico conspectui prac-.
iuae discrciionis prudentiam ad pacem Ecclesiae senietis, ut de electione ipsa plenius cerliorari pos-
universalis ferventer inlendere, et indubitata veri- simus. Sceleralos auiem illos ptiblice accensis can--
late tenemus quod prsefalus rex nihil libi occultare delis excommunicaios denunlietis, el in locis pra-.
debeat, quod sit alicui commiiiendum, fralernitalem vinciae vestrae ad qusc devenerini, quandiu ibi
luaro rogamus, moneinus aique roandamus, qua- prxsenies fuerint, divina prohibealis officia ce*.
lenus secundum ea quae venerabilis fraler nosler lebrari.
Trecensis episcopus el dilectus filitis noster Ponti- DaluniTuscuIani, xiu Kal. Julii..
nia.censis abbas (65), aut alter eorum ex parie nostra DCCXCIV.
libi significaverinl, ad honorem et provecium Ec- Ad Herberlum [de Roseham] posl dotnini sttt sancti
clesiae proniovendum, sicut de tua devotione confi- Thoma mariyrium exsulaniein.— Consqla,lqria.
dinius, apud eumdem regein diligens studium et (Tusculani, Jun. 24.)
operasu adhibeas efficacem, et quiclquid exindc [Opp. Ilerberli deBoseham, ed. GILES,II, 303.]
inveneris, per fidelem et discreiam personam quanto ALEXANDER cpiscopus, scrvus serverum Dei, di*.
(65) Guarinus, qui posleafactus eslarchiepiscopus Biluriccnsis.
731 ALEXANDRIKI VAVM 752
Iscto filio magisiro HERBERTO, salulem et apostoli- A smale ab Eboracensi ecclesia anle Pasclia, ad prse-
cain benedictionem. dictam ecclesiam per vos, filii, decano deferendo, et
Devoiionis luae Iitieras paterna benignilalerece- inde per alias ecclesias ad monasieria illius archi-
piiniis, cl iniellcclis anxieialibus, et angusliis 1110- diaconattts more solilo disiribuendo , et ad annuani
lestiis, el pressuris, quas scquo animo loleras, libi synodtim staiulo lempore, et ad processioncm in
lanqtiam devolo el speciali Ecclesiae lilio sincera Pentecosten solemniler de more conveniendo, et
meiitis affectione coinpalimur et libenter in qtiibtis in aliis illaesas et inlegras conservelis. Tibi vero,
possuiiius graiae consolalionis solaliutn imperiinutr. archidiacone, auclorilaie aposlolica prohibemus
Sane qiiod sanclac recordalionis Tbomae quondam ne lu vel ofliciales vel clerici lui ecclesias vel cle-
Caiiiuaricnsi arohiepiscopo ita conslanli animo ad- ricos ejusdem arcbidiaconalus sub proetexlu visi-
hsesisli, ut eum in exsilio suaepersecuiionis nolueris talionis aul frequentiae capiiulorum convenlus in-
dimillere, el nunc tenaciler verbo et opere me- debile gravare lenlatis, ne magna et suinpiuosa
niorioni ejus ohserves, gratuin gcrimns et acce- convivia vobis faciatis de pauperlale clericorum per
ptuni, el devoiionis luae constaniiarn in hac parie luas ecclesias pra?parari, nec ab eisdem clericis in-
proul convenil dignis in Domino Iaudibus commen- dcbiium pro redimendis hominibus, conlra sanclo-
damus, firmiim gerenles propositum et voluiiiatem rum Palrum staltiia ac antecessorum noslroruni
te sicnt houcslum et Iitieratum vjrum arciiori cha- consueludinein ciigatis, sed secundum loci faculta-
riiale diligere; et de incremenio et ulililaie lua lem, ubi ralio postulaverit, ila rcceptionem vestram
vigili sttidio et solliciiudine cogiiare. Unde pro moderari curetis , quod visilalio veslra magis eis
slalu luo vigiles admodum el sollicili exislenles, grala csse debeat, quam daronosa. Clericis quoqtie
dilcciis liliis nosiris Alberio lilnlo Sancli Laurenlii praedicfis discrelos et honeslos decanos providere
in Lucina et Theodwino lilulo Sancli Viialis , pic- sludeatis, qui eos videantur conversatione et nio-
sbyteris cardinalibus apostolicse sedis lcgalis, firmi- ribus informare, et qtii non lam commodum lero-
ler dedimus in roandaiis, ut libi el aiiis clericis porale, quam morum correclionem et profectum
ac Iaicis proefati archiepiscopi graliam el pacem exigant animarum. Providealis aulem altenlius ul
rcgis Angloruin acqtiirant, et vos in lerra faciant iia praeceptum noslrura in hac parte exsequi videa-
rcrtluciet ibidem secure manere. Si aulem forle niini, quod nulla exinde adversum vos ad nos dc-
seciiiidiiiiidesiderium noslrum non potuerinl apud beat perferri querela, quia si nobis in hoc inobe-
praefalum proficere regem et tibi ejus pacero et dicnles fucrilis, inobadieniiam vestram auctore
gratiam invenirc, lua intcrerit nobis siguificare r divino debito animadversionis curabimus verbere
qtialiter luoc possimus provisioni commodius inten- casiigare.
dfire et in quo libi honesie valeamus el utiliier DatumTusculani, IdusJulii.
providere. Nos eiiim necessitalibus luis libenti DCCXCVI.
aniiiio inlendere cupimus , et libi lanquam speciali Eccksia Suthwetleiisidiversas immtinilales oc privi-
et devoto Ecclesiae filio efficaciter in eo quod nos legia concedit, bona ac possessiones con^irmat.
dccueril et expedire viderimus, auctore Domino, (Tusculani, Jul. 28.)
curabiinus prpvidere. Tu ergo conforiare in Do- [Monaslic. AngL, III, 10.]
miiio ct in co spem luani et fiduciam ponas , qui ALEXANDER episcopus , servus servorum Dei, di-
noii dcrelinqiiil spcranies in se, sed et posl niibi- leciis filtis canonicis Ecclesioe Sanclae Mariac de
lurii facial tranquillum et cum leulatione pro- Sonibwell, lam proesenlibus quam fuiuris caiionico
veniuni. subsiituendis, in perpeiuam niemoriam.
Datum Tusculani, vin Kal. Julii. Ad hoc sumtis ad univcrsarum Ecclesiarum regi-
DCCXCV. men, licet insufficienlibus merilis, superna provi-
dentia deputali, ut singulariim commodis ac pro-
Ad archidiacoivtm, decanum et cmlerosclericos dc debeamus intendcre et
Nviymghamsyre. — Ut cccksim S. Marim Soulhel- .j fectibus propensiori sludio
Isnstsjura conscrveiil. pro ipsartim statu impigra sollicitudine vigilare, ne
(Tiiscttlani, Jul. 28.) a superoo Palrefamilias negligcnliae meiiio possi-
[Monastic. Anglic, III, append., p. 10.] mus redargui, si circa Ecclesiam regimen niinns,
Cum suscepii regiminis el chariialis ofliciocom- quod absit! fuerimus diligentes. Eapropier, di-
movemtir pro ecclesiarum slaiu saiagere et sin- lccii in Doinino filii, vesiris jusiis poslulaiionibiis
gtilis Dei ecclesiis dignitaics el jura sua atienta clemenler annuimus, cl praefaiam ecclesiam Sanclac
sollicitudine conservare; inde esl qnod nos ecclesiae Mariac,in qua divino cstis obscquio niancipaii, sub
de Sontliwelle in jure el dignilale sua providere beali Pelri el nosira protectione stiscipirous, et
volenies, universitati vestrae per aposlolica scripla praeseniis scripti privilegio cororoiiniinus. Staluen-
prsecipiendo mandaiiius, quaiemis eidctn ecclesiae les ul quascunque possessiones, quaeeunque bona
dcbilum et consuelum honorero et reverentiani eadem ecclesia inpraesenliaruni jusle et canonice
impcndalis quam antecessores noslri et nos ipsi ei possidet, anl in fuiurum concessione poniificum,
haclenus exhibuisse noscimiiii el ejusdem ecclesiae largitione reguiii vel principuin, oblatione fidelium,
jura el anliquas liborlalcs, constieliidines in chri- scu aliis juslis raodis, praeslanlc Doinino, poierit
733 EPISTOLJE ET PRIVILEGIA. — AN. 1171. 734
adipisci, iinna vouis vestrisquc successonuus et A j Dala Tusculani per m&mimurauani, sanciae no-
illibala perroaneanl. Praeterea anliquas Iiberlatmn manae Ecciesiae subdiaconi el nolarii, qtiinio Kal.
consueludines, illas videlicet quas Eboracensis Augusii, indiclione qtiarta, Incarnationis Doiniiiicae
Ecclesia ab antiquo habuisse et ad huc habere di- anrio 1171, poniificalus vcro domni Alexandri pa-
gnoscilur, sicul eas vobis et ecclesiae veslrse archi- pse III anno XII.
episcopali, capiiulum Eborum et illuslres Anglorum DCCXCVII.
reges pia et raiionabili provideniia indulserunt, et Privilegium pro monaslerio S. Maria Morimun-
stiis scriptis authenlieis confirmarunt , aucloritale densi.
duximus aposlolica confiftnandas, sub inlermina- (Tusculani, Jul. 28.)
lione anathemalis ... infringere , aut conlra eas in [UGHELLI,Ilalia sacra, IV, 140.]
aliquo, temeraria pracsumptione venire. ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei ,
Ad haec adjicientes staluimus ut, si aliquis paro- dileciis filiis JACORO ahbali monaslcrii ecclesiae S.
chianorum veslrorum, vobis in terris vel in domi- MarioeMorimundi, quod juxla Ticinum silum est,
bus, aut rebus aliis ad veslram ecclesiam perlinen- ejusque fralribus, tam praeseniibus quam fuiuris,
libus, violeniiam seu injuriain irrogare praesum- regularem vitair. profitenlibus, in perpetuum.
"
pseril, liceat vobis in eum, absque alicujus contradi- Religiosam vitam eiigenlibus apostolicum coti-
ctione, excommiinicationis senienliam promttlgare. Tenit adesse praesiditim , etc. Eapropier, dilecli in
Caeierum, si quis parochianorum veslrorum, vel Domiiio filii, vesiris justisposlulaiionibns cleinenter
eliatn parochianorum Eborurn Ecclesiaeinfra cce- annuimus, el praefatum monasteiium,in quo divino
meteriuin ecclesiae vestrae in aliquem violenias «ancipaii estis obsequio sub Beaii Petri. et noslra
manus injecerit, aut ipsum inde, vel a domibus proleciione suscipintus , ei proeseniis scripti privi-
veslris violenier exiraxerit, seu contra pacem legio communimus. ln prirois siquidcm siatuenles,
Ecclesiae, in eisdem indulium censuroe ecclesiaslicae ut ordo monasiicus , qui secundum Deum el B. Be-:
coercere; prohibemus insuper ut qui a vobis, sicut nedicii Regularo aique insliiuia Cisicrciensium
diciuin cst, pro suis excessiviset injuriis, ecclesise fratrum in eodera loco noscitur insiilulus, perpeltiis
vestrae el vobis illatis, vinculo fuerint inlerdicii vel ibidem lemporibus inviolabiliter observetur. Prae-
analhemalis innodaii, nulli facullas vel licenfia lerea quascunque possessiones, quseeunque bona,
patcat eis absolutionis beneficium cxhibere, nisi etc, in quibus haec propriis duximus exprimenda
prius supcr his, unde a vobis interdicti vel excmn- vocabulis : eumdem locum, qui Moriniunclusdicitur,
municaii suni, congrue vobis et ecciesiae vestrae Q ( eliin diclus Campus Fuleherii, cum aquis, elaquK-
fueril satisfaclum. duciibus, et omnibus peiiinentiis suis : grangiam
Nihiloininus etiam pracsentis scripti decrelo abi prius abbalia fuii nomine Moriiiiundura.Gran-
sancimus ul ecclesiae praebendarum et communio- gJam de Fara Basiliana : Grangiam de Fara velula :
nis ab omni jure el consuetudine episcopali liberac grangiam de Castellello cum uuivcrsis ralis ,
sint penitus et immunes, el in eisdem ecclesiis aquis, et aquarum decursibus, pascuis, silvis, et
vobis liceat vicarios idoneos absque aliqua conlra- imiversis immuiiilalibus, et periineniiis suis cilra
diciione insliluere, sicul Eboracenses archiepiscopi Ticinum, et ullra in piscalionem in Ticino : com-
et capitulum id vobis el prsedecessoribus vestris mulaiionem quoque canonice faclam sttper lerri-
pcrmisisse noscuntur, et inproesenliarumin Ecclesia lorio praediciaegrangiae de Fara Basiliana inler vos,
Eboracensi el vestra pacilice observanlur. Prseter- elplebem S. Stephani de Roxiace, sicut in aulhen-
ea quemadinodum ab eisdem archiepiscopis vobis tico scripto faclo exinde conlinetur, et convenlio-
conccssum est el Ionga consuetudine observalum, nem, qtiseinter vos, el pracposiluro plebis de Caso-
statuirous ul tam clerici quain laici comilalus de laia super deciinis, et lerrilorio Farae veluloe juxia
Nolinghamshire in Peniecosten ad ecclesiam ve- facta esi, et scripio authentico roborala vobis au-
strani ciim solemni processione accedant el annis D I cloriiate apostolica confirmamus ; sane laboruin
singulis ihidem, juxta antiquain et ralionabilem veslrorum, quos propriis manibus , aut sumplibus
ipsius ecclesiae coiisueludinem synodus celebreiur, colitis, sive de nuirimentis vestrorum aniirialium
iit illuc chrisina per decanos illius comilatus ab nullus a vobis decimas pracsuinat exigere. Paci
Eboracensi ecclesia deferatur, per alias inde ec- quoque, el tranquillitali vestrae palerna provisione
clesias disiribuenduro. providere volenles, aucloriiaie aposlolica prohibe-
Illud etiam, sicut aniiqua et ralionabili consue- mus, ut infra clausttram locorum, seu grangiarum,
ludine noscitur observaium et inconcussiim de vesirarum nullus violeniiaro facere, vel rapinam,
caetero iiianerecensenius,quocl videlicetcum aliquis seu furlum commiltere, aut ignem apponere vel
canoiiicorum veslrorum decesserit, vel habituin et homines capere, seu inierficere atideat : liceat
viiaro niuiaverit, reddilus qui ad ipsum codem eiiam vobis clericos vel laicos e saeculo ftigienies
anno speclarent pro aiiima ejus, aut eiiam solu- liberos, et absolutos in monaslerio vesiro rccipere,
lione debitorum suorum, cum consilio cjpiluli dis- et eos sine coniradiciione aliqua reiinere. Prohi-
tribualur. bemus insuper ut nulli fratrum vesiroruro post
Dccerninius ergo, etc. factaro in eodero loco professionein aliqua levilate
733 ALEXANDRIHI PAP.E 735
sine priorisj.vel abbatis permissu fassitdeclauslro k tur. Vertim cmnpiaedicii regis nunlii nulla ratioiie
diseedere. Discedeniera vero absque communium sua a nobis possent inslarilia obtinere, ut ejus-
lilteraruro cautione, ntillus audeat relinere. dem archiepiscopi, vel aliorum episcoporuin ,
Decernirous ergo, etc. qui pro causa siroili fuerant excomniunicati vel
Ego Alcxander calholicoc Eeclesiaeepiscopus. inierdicti purgationero in partibus illis comroitte-
Ego Bernardus Porluensis S. Rnffiiiae episcopus. rcmus, per nuntios proprios Tegis, et per snas et
Ego Joannes presb. card. SS. Joaiuiis, et Pauli, aliorum magnorum virorum liiteras ad nos rais-
etPanimachii. sas idem archiepiscopus nobis significavit, quod ob
Ego Guilleimus presb. card. lit. S. Petri ad fervorem devolionis el fidei', quam ab bujus lurba-
Vincula. lionis iniiio circa nos el ecclesiam gessil, Frede-
Ego Boso presb. card. S. Pudenlianse lit. Pa- ricus dictus imperator et persecutor Ecclesiae, sibi
storis. noluit, quod ad nos possel venire, securilalem
Ego Petrus presb. card. til. S. Laurenlii in Da- praestare, licet volunlarius esset, etparatus venire,
maso. ct se corain nobis purgare, nisi viarutn obsiacula
Ego Joannes, presb. lii. Sancli Marci. eum relardassenL Unde quoniam ipsius archiepi-
Ego Ardico til. S. Theodofi diaconis card. •3 scopi fidem ct devotionem circa nos, et Ecclesiam,
Ego Htigo diac. card. S. Euslachii juxta lem- puram el sinceram, et immulabilein comperirous,
pliiin Agrippae. nos suae devotionis inluiiii provocati, el conside-
Ego Pelrus diac. card. S. Mariae Magrugio. ratione pra^faliregis Aiiglorum, cui, quanium cuni'
Daium Tusculani, per manuiii Graliani S. R. E. Deo*el jttsiiiia possunius , volumus placido vultu
subdiaeoni ei nolarii, v Kal. Augusli, indiciione, iv cleferre, nihiloroinus incliiiali, eidem iler TCnietnli
lncarnationis Doininicsean. 1171, poniificalus vero ad nos clemenler et benigne, de conimuni fralrum
doniini Afexandri PP. III an. xu. nosiroruni consilio, reinisimus, el vobis de quorura
DCCXCVIIbis. prudentia ct honesiaie confidimus, negotiuro ejus
fraleriiilali veslrse
Prh-ikgittm Roberio Ecclesia Catanensis episeopo dttxiinus coniinitlenduiiii Idcoque
covcessum, Ttisculani, xm Kat. Seplembris (Aug. pcr apostolica scripla maiidamus, quateiius in
20), inttict i\',anno Incarnationis Dominica 1171, confinio lerrx regis Francoruin et regis Anglioe,
ponlificalus anno xn. in Marchia videlicel, in iiiiutn pariter quani cilius
(Hsec laiilum PIRRI, Sicilia sacra, I, 531.) poteriiis coiivenienles, praefaium arcbiepiscopum
DCCXCVIIL convocelis et acciiis vobiscuin viris rcligiosis et
Ad [Rolhrodum] archiepiscoputn Rolhomagensem et ' ' discreiis, si idem archiepiseopus cutn duabus
[Theobalditm] episcopttm Ambianensem.—Ut Ro- niajoribus et mclioribus personis ecclesiae sube,
gerum Eboracensem, si se ab impulalis juramento
purgttveril, in inlegrum resiilitant, quae sint bonaafamaeet inlegras opinionis, vel si
(Tiiscnlani, Ocl.25.) fieri non poterii cum duabus aliis de canonicis
[Epistolm S. Thontte, ed. GILES,II, 65.] suis, qni vila, el conversalione, el fideiion habean-
ALEXANDER papa venerabili fralri Roihomagensi liir inferiores personis, magistro scilicet Vacario, et
arcliiepiscopo et Ambianensi episcopo. magistro Angero, aut duobus aliis, qui eis merilis
Et ipsa Ioci vicinilas et fama vulgala per orbem aequiparentur, aul si eos praesenles habere noa
vos ignorare 11011 paiilur, quoinodo fraier noster poiuerii, cura duobus prioribus vel .abbatibtis pro-
Rogorius Eboraccnsis archiepiscopus, aposlolicac balae viiaeac conversationis, de qitibus verisimile
sedis Iegatus, ab officio fuerit, quibusdam causis sit, quod 11011dcbeant pejerare, coram posilis
iiiiervenieniibus, poniificali suspensus. Ex qua re, sacrosanciis Evangeliis, juret quod pravas illas
sicul a pliiribus diclttra est et proedicatum, con- consuetudines, nec juramenio praesiilo, nee fide
ligil quod illud imroanissiinum scelus elnefandum data, seu scripio lirroaverit, neque se promiserit
flagiiium sanctoe recordalionis Thonia quondani ] ( servaturum ; neque soriplo, verbo vel faclo, scien-
Canluariensi archiepiscopo fueril perpetratum. Nam ter regemprovocaveril.propter quod proenominatus
cuin illuslri Anglorinn regi nuiitialum fuisset, quod archiepiscopus occisus vel fuerit vel in corpore
proefalus Cantuaiiensis ei, el regno suo, et episcopis poenam perlulerit; neque lilteras vesiras, quibns
tanlam injuriam iirogasset, rex in taiilum lurba- nefilio regiscoronara imponeret, praecipiebatur, re-
lus esl el iiidignalus, quod quidara de circumslan- ccperit; nequc eas sibi cognoverit praesentari, aut
libus ejus coininoiionein percipientes, ei volenles scicnler fecerit quoiniiius pricsentaiae fuissenl, ipsi
placere, instinclu diabolico praefatum Caniuarien- veslra freii aucioritaie officii sui plcniiudinero
sem armaia manu aggressi sunt, el ipsuin, prout iiicuiiciaiiier rcslitualis. Sane, si bis exsequendis
nostis, alrociter in propria eeclesia occiderunl, aliquo evidenii et neccssario iinpediinento interesse
in qtia profcclo debcrent esse securi bomicidse. ambo non poiesiis, aher vesirmn cuin religiosis,
Quod uiique lanio majori animos audienlium el discrelis, et niagnoc aucioritalis viris provih-
borribiUiale perfundit, et eis, qui lantaj atrocilalis ciae illius, qtti absens fiierit, ea secunduro quod
occasio fuisse dicuntur, majorcni generat infamiam, dicluro esl, maitiritis exsequaiur.
quauto scelus crudclius et' faciuus giavius repula- Daluni Tusculani, x Kalendas Novembris.
73? EPISTOLiE ET PRIVILEGIA. — AN. 1171. 758
DCCXCIX. l siquidem et speranies quod munificentiaetuae non
A
Ad eosdetn.— Nolle se , tit alias Eboracensis arclti- debeal displicere, si ejus nccessiiati pro coro-
episcopus, licel aliter a se debere fieri postulaverit, muni nobis minislerii aucioritale prospeximus,
innocenliam demonslret, quam ut ei, si hoc fece- 4 eidem
rit, in cismarinis varlibus ticeat oflicium suum piiinam prsebendam qtiain in ecclesia Lin-
exercere. coliiiensi vacare coiiiigeril, pia discrelione conces-
(Tusculani, Ocl. ?) siunis, praeserliin ciiin eum nou soluin canonicaiu,
[Ibid., p. 67.] sed et episcopatu dignum esse credarous et ad
ALEXANDER episcopus, servus servoruni Dei, vene- bsec, quantum nos comprehendere poluinius, ido-
rahilibiis frairibus suis, ROTRODO Rolliomagensi neum judicemus. Curo enim ecclesia jaro dicta
archiepiscopo et episcopo Anibianensi, saluiein et proprio sit hoc leinpore desiitttta pasiore juxla
apostolicam benedictionem. nosiri oflicii auctoritaleiii, vices episcopi in ea
Quia nonniiiiquain eveiui facilitaiem veniae, sicul de regia devoiione ac sinccriiate confisi supple-
scriptum est, delinquendi incentivuin praebere, ne vinitts, el liiemoralum D. de prima prscbeiuia quoc
vel peiniciostnn exemplo sil, vel nobis ad injusli- ibidem vacabit canonicuro insiiluimus, ne forte
tiam debeal iniptiiari, niiltimus, ul alias venerabilis aliquo casu intervenienie noslrae provisionis im-
frater nosterEboraceiisis archiepiscopus, licet multa B ' pediretur cuecius et idein desideraio graliae luae
inslaiuia aliter a nobis debere fieri posiulaveril, nuinere fruslrarelur. Ad regiae siquidem inagni-
innocenliam denionsirei, quain ul ei, si hoc fece- ficeniiac cuinulum non est dubium pertinere viros
ril in cismarinis partibus liceal officiuro suum litieralura et honesiaie conspicuos, el eos maxime
exercere. Alioquin vereinur, ne jam natum ulcus qui dc regno tuo oriundi exisiunl in heneliciis et
in saniem compulrescat. Vobis igittir per aposlo- aliis graiiae muneribus relinere , ne paupertalis
lica scripta mandamus ut, praesenlis piirgationis occasione se ad exicrorum regna cogantur
verilale sludiosius inquisila, sic coram vobis ma- transferre. Inde siqtiidem est qtiocl serenilatem
nifesititn fiat examen, ut inandato noslro fraler- luain per aposiolica scripta rogamus, monemus
nitati vestrae super hoc nuper direclo uihil penitus et exhorlamur in Doinino ut quod a nobis super
derogeiur. Quolies. euiin lalium laiiiaruinqiie hoc facluin esl, quanlum ail tuam celsiludiuem
rcrtiin verilas est asserenda, si non diligentior speciai, raliim velis el firnuim haberi, ct ilaexsecu!
caulela vel inquisiiio causse succurral, pericli- tioni oiandari ul idem ab aliquo malitiose turbari
lanltir prseroia coguosccuiis el opiuiouis facile nequaqiiain susiineas, nec occasione donalionis vel
poieril incurrere deiriinenia. , promissionis in alium a quolibet factae id aliqua-
DCCC. lenus impediri permiiias. Sed iia nosiras in hac
Ad Ilenricum Anglorutn regem. — Commendat D. parie precesexaudias sicut tuas a nobis, cuin opor-
magistrum, orlu Anglwn. iunilas se obtuleril, et quanlttm cum Deo po'.eriinus,
(SAVIOLI, Annal.) volueris exaudiri. Jn hoc eniin, sicut credimus,
[Bologtu, I, n, 268.] dignam a Deo niercedem recipies el coram Iiotni-
Inler caetetos magnificentiae tuae nuniios qui ad nibus Iaudem muliiplicero non ironieriio reporlabis.
nostrani pracsenliani accesserunl, dilectus filius DCCCI.
noster magisier D., scholasiicis disciplinis et stu- Ai eumdem.— B. arcltidiaconuiK Saresberiensem
diis quibus Bononiae vacabat reliclis, nostro se et Ricardum Bar et magislrttm D. cominendat,
conspeciui praesenlavit et ad proinovenda negoiia qui non ntodo anle allerius legationis advenium,
verum eliam cum novi kgali nitnlium, superiore
lua sicut vir lilleraius providus et discreius slu- laiiorem, atiulisseni,sumino studio regis commodo
dium et operani qtiantani potuit adhibere curavil, servierinl.
et se excelleiiliae liise lidelem in oiiinibus et devo- (Ibid., 269.)
iiini existere cerlis judiciis comprobavit. Nos au- DCCCH.
leni qui viris ecclesiasticis et illis maxime qui D I Donaiiones injussu tnonachorum S. Augusiini Can-
inler caeieros lilicratura, honestale et cliscretione luuriensinm sigillo inonaslerii obsignalas rescindil,
ac decernii t til sigillum eoritni conserveiur, iia
pracfulgent et nostri oflicii debilo snbvenire debe-
ei eorum qtiod ntilla persona nisi de coniniiiiii conscnsu
inus, commodis cura propensiori inlcn- ei volunlaie frairuin, vel sanioris partis con-
dere, jam dicti D. scientiani, egestaiem el pru- venliis, chartam aliquani coiiiinenlein contra-
deniiain ad aninium solliciie revocanles, ipsum clus doualioiiis vel obligalionis possessionnin
nionasierii pracdiclosigillo consignare audeal.»
iiiiinificenliac luse duximus sittdiosius coromeudaii-
dum. Licet eiiim nos pro eo tua clemeniia solii- (llisl. Angl. Scripl. decem, II, 1817.)
citare deberet, quia lamen personaro, ejus slatum DCCCHI.
Ad A. prapositttin Beicherspergeiisem.—Gralulatur
quoqtie et facultalein ipsius plenius noviraus luain ei quod inler harelicorum perseciitiones ipsi
pro eo sublimitatem noslris precibus prsevenimus. conslanler adhmseril.
Unde quoniaro in regno luo de quo exstilit ijAFFE, Regesta Rom. Pont.,7o8, ex codice Rei-
oriundus naialis suli dulcedine captus potius quam cherspcrgensi saeculi xn.)
in exiera regione desiderat permanere, nos illi Dilecto filio A. Reicherspergensi prsepositO,.salu-
ia eodero regno curavimus providere. Credentes teiu el aposiolicam bcnediciionem.
73-3 ALEXANDRIIII VAVM 740
Dileclionis luoe liileris alacri animo el laela A charissimi in Chrislo filil nostri Ludovici iliusiris
nieiite reccpiis, quod spei lcue anchoraro ita in Francorum regis liberaliler promisisse dictintuf,
B. Peiri el noslra revcrenlia solidasii, qtiod in vel aliam aequivalenlein concedat liberalifer, et
niedio italionis pravae posilus, fidem reclam alque assignct, fraternilati lusc per aposlolica scripta
caiholicain in le sustinerc non fuisii passus ja- roandainus, qiialenus eumdem episcopum insiantev
ciuram, et quod fidei luac murus, crebris iclibus rooneas et inducas, ut preces nostras in hac parie
mullisnue lunsioiiibus et crepitante tuba minaruni celeriler sludeal el uiililer eflecltii mancipare. Tu
concussus, non poliiii frangi, neque ventum va- quoque prscfatiim sacerdolem el frairem suutn in-
iiiliim venienlein neque procellas saevienlis pelagi lerveiuu nostro habeas de caelero commendatos,
tirouisli, ei qui libi, qnae gravia suni, aninium quod eorum necessilalihus palerna afleciione coni-
lolerandi concessil, el laiiqiiam peciori tuo gra- pali videaris, et nos exinde charilali litae niuliipli-
liaui sua diguatione infudii, ui inlcr iiujus sscculi ces tlebeamus graliarum aciiones referre. Fralrem
lurbiiies iiilrcpidus slares, devoias graiias aginms, eiiam prsedicii sacerdoiis, si ipsuni idoneum esse
et adniirandae virtulis luse consianiiain digna gra- cognoscis, juxia lenorem aliaruro liileraruin no-
liaruui proseqiiimur aciione. Unde el tanto roa- slrarum non differas ordinare.
jorem voluiiiaiem et desiderium gerimus, te et Dala Tusculi, xiu Kal. Novembris.
Ecclesiam iuatii sincera chariiate diligere el veslris DCCCV.
ororiiodis el profeclihus aspirare, qitanlo pro fide Ad eutndem. — AdversusJoannem presbyterum, qui
Catholica conslanlius et firmius nosccris laborasse. vexabal fralres de Mari.
Tu vero in devolione B. Petri ei noslra ila de die (Titsculani, Oct. 20.)
in cliem magis ac magis proficias ct convalescas, [Ibid., col. 852.]
quod Deo in sacrificio tuo caudam cuin capile Querelam abbatis et fratrum de Mari (66)uos
videaris offcrre. Ad baec a coinmtinione illoruro noveris recepisse, quod cum ab Hugone quoiidain
schisnialicorum , qui uominatiin sunl excominu- arcliidiacono Remensi altare qtioddam de voluntaie
nicaii, vel a capile schisinaiis ordines susceperunt, el assensu bonae mcmoria; S. (67) pracdecessorislui
in saluiaiiune, oralione, polu et cibo absliueas- eis fuisset concessum, Joannes presbyler ipsius ec-
Principibus vero, quoniain nulluro ex noiniue de clesioe, in qua idem aliare consislit, eos exinde
his, qtti supersiroi, prsclcr F, capul hujtis nialilioc raolestare praesuroit, nec ipsos praescriplum aliare
et 0., excoiiuiiunicaviiiius , indiibilanier poicris periniitil pacifice possidere, sicul idem arcbidiaco-
coroinunicare. Saue iiicendiariis ( dc quibus, sicul C nus ipsum noscitur possedisse. idjeccrunt insuper
crediinns, decreia ui excoromuniceniur praccipiuni, ideni abbas et fraires, quod praedicius presbyter
elsi Ecclcsia faciat ipsos, lanquam exconimuni- dttas partes oblalionum, quoe ad eosdem fralres
catos ad lerrorem, absolvi), si quando neces- pertinere dicuntur, eis solvere omnino rccusai.
siiate cogenle conirounicaveris, apucl Deum iion Inde esl quod fraiernilati luae per apostolica scripta
poieris exinde damualionis judicium forroidare. niandamus, quatenus procfaium sacerdotem ab in-
dcbiio gravamine ct nioleslatione praedicloriiiii
ANNO1170-1172. fralrtim, tani super eodem aliari, quaro super nlii»
collala libi auctoritaie compescas. Si vcro idero
DCCCIV. presbyier contra peiiiionem eorumhem frairum se
credil fore rauiiiium, el causam cutn eis inlrare
Ad llenricttm Remcnsemarchiep. — Ut Walterio sa-
cerdoli el ejns fralri, qiti propler schismalicose decreverit, tu ralionibus ulriusque parlis diligenier
Tullensi diwcesi ad Iiemensem se tramtulerant, audiiis el cognitis, causam ipsaro per tc ipsum,
providealur de aliquo beneficio. non per alios, debilo fine decidas. Caieruni quia
(Tusculani, Oct. 20.) supradicli fraires de lerra quae ad se pciiiiict,
[MARTEN., Ampt. Collect., II, 851.] carrucaro eoruro per eurodem prssbyteruin fuissa
Non excidit a inemoria nostra. nec te credimus conquertnilur ejeclam, et per ipsum eaiudein ler-
csse obliium, qualiter olim pro YValierosacerdote ram violenlcr asserunt occupatam, nihiloroiiius
et fraire suo, qui, rclicio propier perfidiam schi- earodem causam per te cognosci voiurous, et iino
sniaiicorum episcopaiu Tullensi , unde fuerant debiio terminari.
oriiindi, sic.ui accepimus, ad Remenses paries se Dala Tusculi, xm Kal. Novembris.
coniuleriinl, fraierniiaiem luain solliciie rogave- DCCCVI.
rimtis, el ipsos libi duxerinins sollicite commen- Ad eumaem. — Ul fralribtts de Mari vineam quain
daudos. Nunc vero quia pro eodem sacerdole vene- damreddijubeai.
rabilem fralrem nosiruroSucssioiieiisem episcoptim, fTusculani, Ocl. 20.i '<
per scripia noslra rogavirous, ut ei ecclesiam, [Ibid.]
quam canonici S. Gcrvasii Sucssionensis ad prcccs Ex parle dilccloruro filioruro nosiiorum abbalis
(66) Monasterium de Mari, qnod oiiin diceccsis (67) Sanisonis,
Rciuensis fuisse videtur, hodie non coroparct.
1H EPISTOLJE ET PRlYiLLGlA. — AH. 1170-1172. 742
et fratrum de Mari noslris est auribus intimaium, A t sed cis dislricle praccipialis, ut quicunque vtri ido-
quod quidam Remensis civis, qui in monasterio suo nei et liuerali voluerint sludia regere lilleraruni,
habitiiui religionis assumpserai, viiieam quarodaro eos sine molesiia ei exaciione qualibei scboras
eis diinisil, qttaiii ab ipso quidam concivis sims H. regere paiianltir, ne scienlia de cselero prelio vi-
noniine a xxannisrciro pignori lenueral obligatam. deatur exponi, quoesingulis debel gralis iinpciidi.
Mortiio vero praefalo II., iilius ejus praescripiain Si vero vesiraeprohibiiionis vel praecepiiexsliierint
vineam, licel paier ejus inde sortem stiaro et am- iransgressores, eos aticioriiale nosira ct vestra
plius praeter expensas, sicul dicilur, reccpissel, in- prsescripiis ofticiis ei digiiiiaiibus spolieiis. Poiro
super nihilominus contra Deum et saluiem suam si hoc juxla inaiidalum nostrum corrigere neglexe-
delinuit, el ssepius reqtiisilus vineani ipsam prse- riiis, negligentiani veslram gravem habebinius et
taxalo monasierio dimitlcre oinnino contempsit. niolestani, ei ad ea corrigenda roaniiin exlendere
Ipso aulein de prscscnli luce roorle repeniina sub- compellemur : ila quod si voluerinl in htijus rapaci-
traclo, Oddo sororius ejus eaindem vineam quasi talis proposiio pcrsisiere, non valebunt.
propriam, sicul dicittir, occupavil, el eam violenter Dala Tusculi, xni Kal. Noverahris
occupare prjcstimit. Quia igilur iudigiiuro est om- DCCCVIII.
nimodis et iniqutim, ut idem moiiaslerium suo dc- *B Ad Pelrum abbatem S. Remigii, et R. archidiaconum
—
lietneiisem. Lilemjudtcandam caminiltii.
beat fraudari, maxime cum idem abbas el fraires,
sicut asserunl, pro praedicta vinea recolligenda (Tusculani, Oci. 23.)
sortem supradiclo II. reddideriul, fraiernilati luae [MANSI.ConciL, XXI, 947.]
Causam inier Warinutn de Wimcrictiii et
per aposiolica scripta maiidaiuus, qualeiuis praefa- sororein quae
lain vincani curo fruclibus itide percepiis eidero tivoris stise super quodain reddilu citjtis
monasierio iufra XLdies posl haruni siisccpiioiicin partem praefala roulier ad se jure hsereditario asse-
rcstiltii facias, et in pace diniiili, aul cxinde sibi rit perlinere', praesentia venerabilis fralris noslri
coram le, contradiciione et uppellatione cessante, Reniensis archiepiscopi diutius est agilala,el ad nos
plenam el sufficieiilein jusliliain exhiberi. Tesli- per appellalionein delata, experienlise veslrae coni-
nioniiiin auiem fratrum ipsoruni, per quos jam di- inilliinus audiendani, et appellalione rciuola fiue
Ctus abbas probare inlendii, se pracdicto II. soiiem coiigruo lerminandam. ldeoque discretioni vc-
suain de prscdicla vinea reddidisse, reciperc non slrae per aposlolica scripta mandarous, qiialenus,
recuses. ciiin exinde rcquisili ftierilis, ulramque pariem anle
Dala Tusculi, XIHKal. Novembris. ," veslram praseniiani convoceiis, ei ralionibus hinc
inde diligenler atiditis ei cogniiis, eamdein causatn,
DCCCVII sublaio appellaiionis remedio, concordia, vel rae-
Ad episcoposper regnuni Francoritm conslitulos. —
Pro scludis regendis. dianle juslilia decidalis,
Daluro Tuscul., x Kal. Novemb.
(Tusculani, Ocl. 20.)
DCCCIX.
[Ibid.] Ad Henrictim Remcnsem arcbiep. et Theobaldum
Quanto Gallicana Ecclesia niajoruro personartim cpiscojiumAmbiancnscm.—Commendaleis l{. mu-
sciemia el lioneslate pracfulget, et cautius uiiilur lierem quavaria a mttliis gravamina patiebalur.
evilare quae confundere videaniur ecclesiasiicaui (Tusculani, Oct. 27.)
boiieslaiein ; ianio vehementiori dignum admira- [MARTEN., Ampl. Collecl., II, 854.]
lione videtur, quod illi, qni itomen inagislerii scho- Ex coiiquestione R. niulieris acccpimus, quod
laruro , ei diguiialeni in ecclesiis vestris assuniiiui, Gerardus dives canonicus de S. Furseio, ei doinuin
sine cerlo prelio ecclesiasticis viris docendi alios siiaro apud Peronam, et quaedam alia absluiit, et
licenliam non impeiiduiil. Cum auiem hujusiuodi damna plurima irrogavit. Drogo vero de Chameis
prava el cnorniis consueiudo de cupiditalis radice el Petrus de Glosa bocca illi.de eadem donio non
processerii, etdecorein adiiiocjumecclesiastic;e ho- " niodica delriinenla inlulerunt, et adhuc inferre
neslatis confundat, providendum vobis esl ei sum- pracsumunl, Quoniain igilur ex injiiuclo nobis apo-
inopere satagenduro, ul consuetudo ipsa de veslris slolaius oflicio omnibus in justilia sua debiiores
ecciesiis peniius exsiirpeluij cura vobis prsccipue exisiimus, fralernitati veslrse per aposiolica scripia
et specialiter ascribaiur, si quid in eisdein Ecclesiis manclamus,quaienus proefatum G. ut praesciiplaiii
laude dignum invcniatur, vel reprehensione lau- domum curo omnibus ablalis el integriiale damuo-
dandum : nos quoque, qui licel immerili, dispen- rum eidem mulieri resliiuat, Drogonem vero et P.
sanle clemeniia Condiloris , supreroa fungiinur ut damna illala resarciant, et de cscicro ab ejus
poieslale, lanias cupidilatis et rapaciiatis viliura molesiia et inquietalione desisiant, vel in prsesem a
nolcnies ineiiieiidaiuni relinqui, fraieniilaii vestrae vesira exinde sibi juslitiani, appellaiione reinola,
pcr apostolica scripta lnandarous, quaienus sub exhibeant, cororoonere diligeulius et dislricte coni-
aiiaihciiialis iiilerminaiione prohihere cureiis, ne pellefe sludeatis. Si auieni monilis vesiris obicin-
qui diguitale illa, si dignilas dici polesl, fuiigenles, perare coniempserint, in eos canonicam jusiiiiaro
pro praeslanda licenlia docendi alios ab aliquo exerceatis.
quidquam aroodo exigere audcant vel extorquere ; Daia Tuscul., vi Kal. Novenibris.
743 ALEXANDRIni PAP^l 744
DCCCX. A radicem et rapacilaiis viiitim ifa ad vivum reseces
Ad eosdem. — Pro eadem, qum a minislerialibits et cvellas, quod nec eiiam vestigiuin laiui mali
Philippi comilis Flandria bonorum jaclurain pa- valeat inveniri, nec usquam ruirior lam Siinoniacae
tiebatur. praviiaiis debeat ultra de jam diclis personis per-
(Tusciilani, Oct. 27.) ferri. Si vero in his corrigendis esses negligens vel
< [lbid., col. 855. remissus, nos ad ea corrigenda manum nostraui
Quia nobis R. latrixpraeseniiura conquesia est cle extendere cogeremur.
ministerialibus dilecii filii nobilis viriPli. coniiiis Data Tuscul., iv Kal. Novembris.
Flandrensis, quod ei boiia sua per violentiam abs-
lulissenl, eumdem comilem rogavimus alque mo- DCCCXII.
iuiimtis, ul proedictae mulieri ablala ohinia faciat Ad euiitdem. — Ul episcopum Ambianensem ooe-
dieniiam ab abbdle S. Richarii exigenlem coih-
reddi, vel plenam exinde justiiiam exhiberi. Si vescat.
atuem proedictiis comes de rainisierialibus suis ei-
dem nitilieri justitiam non feceril, eosdem mini- (Tusculani, Oct. 51.i
steriales monealis el dislricte compellalis , ul mc- [Ibid., col. 856.]
moraloe mulieri ablaia universa resliluant, vel in
Quia te novimus sollicilum el ferventem pro jure
))r;esenlia veslfa plenani inde juslitiam, appellalione et honore Romanae Ecclesiocconservando, fraier-
rcmoia, nou differant exhibere. Si aulera neutruin niiaiem luam confidcnler
horuni adiniplere voiuerinl, eos excommunicalionis super Jiis solliciianms,
vinculo perstringaiis. quae ad incremenlum el profectum ejusdeni Ec-
ciesise cognoscimus perlinere. De caelero cuiii
Data Tuscul., vi Kal. Novembris ecclcsia B. Richerii ad jus et proprietatem B. Petri
DCGCXI. et dispositionem pariier el tuielam nostram spe-
Ad Benricttm Reinensem archiep. — Pro excessibtis cialiler spectare dicalur, el nos ei, si bene recolis,
corriqendis in Tornacensi episcovalu. cum pastore vacaret, per tuam soliicitudinem ab-
(Tusculaui, Ocl. 29.) batem providerimus, nunc eo defuncto, venerabilis
frater rioster Ambianensis episcopus auctoritaie
[Ibid.]
sua ibidem abbalem insiiiuit, et euro sibi obedien-
Cum ihEcclesiaDei audimusaliquid pullulare quod tiaro
in Simoniacam praestare coegit. Quia vero nulla ratione pali
de cupidiiaiis radice prodeat, et
ad id celeriler succidendum possuraus veldebemus, ut jura Roroanse'Ecelesise
pravitatem prortiinpat, libet diminuanlur, el in eodem episcopo,
sollicite nos clecet intendere, ne in Ecclesia quid- C quomodo si scienler hoc fecii, lantoepracsmnplionis excessus
quam valeai inveniri, quod oculos divinae Majestalis forel animadversione piectendus, fraierniiaii
offendat, vcl ecclesiaslicoe obviel honestati. Audi- gravis itise per aposiolica scripla mandamus, quatenus
vimus enim fama referenle, el audicnles non po-
rei veritate plene compeiia, si ila inveneris,
tuitiius non moveri, quod in episcopaiu Tornacensi bujus
adeo effrena ut abbaies et episcopum moneas studiosius et inducas, ul ab
usquc regnat cupiditas, obedienlia sua abbafem absolvere non posiponai;
iiionachi, canonici et alioe personse ecclesiasiicsc,
nisi fecerit, euin ab obedieniia ejus auciori-
ad quaruin praeseniationem ipsius episeopalus ec- quod
taie noslra absolvas, et cognilo per monachos, si
clesiae speclaui, in presbyteros, qui sunl in ipsis
ccclesiis ordinaii, indebiias exacliones contra ri- quis exinde census B. Petro debelur, euro nobis
cuin integriiate proccipias reddi. Quidquid auleni
gorein canonuin et inslituta sanctorum Patruro
exinde feceris, nobis sludeas tuis Jitieris quanlocius
exercere prsesumunt, et nisi ecclesias ipsas ad
et ita circa hoc eflicientlum sollicitus et
firmam vcl ad censum Tecipiant, el pracdiclis per- intiinare,
sonis pro sua serviant volunlaie, ipsis a prsescriplis . vigil exislas, quod nos curam et diligeniiam tiiam
iu hac parte non immeriio coliaudare possinius.
ecclesiis violenier cxpulsis, alios qui majora offc-
rani,ibi inslituanl sacerdotes, el in eisdehi ecclesiis Dala Tuscul., n Kal. Novembris.
ordinandis pcrsonarum honestale neglecia, pecunisc, Dcccxin.
quod invili dicirous, cxigunl qiiaiililalcm. Quoniam Ad eumdem. •—Pro causa inler
Rogerum et Guiar-
igitur ad ollicium nii.struro spectat lanlse ahomina- dum socerum suum.
tionis vitiuin radiciius exstirpare, venerabili fratri
noslro T. Ambianensi episcopo dcdimus in iiiaiida- (Tusculani, Nov. i.)
lis, ut super his rei veritalein diligenier inqilirat; [Ibid., col. 857 ]
et si ecclesiam Tornaceiisem in capiie vel in mem- Accepiinus ex Iraiisfnissa coiiqueslione Rogeri
bris lanlae pravitalis vilio invenerit involutam, libi boroiuis fralruin Hicrosolyinitaiii Hospitalis quod
ex parie nosira significet, ul liujusmodi excessus cuin siiper cauSi quae ihier ipsum el Guiaicluni
paslorali solliciiiidine corrigas et emendes. lnde socerum suum veiicbalur, ad nosiram jain cluduin
cst quod fraternilali tuae pcr apostolica scripla fuisset audienliam appellatum , idem G. diem ap-
mandamus , quatenus ciini supcr bis corrigchdis pellalionis prseveniens, causatn ipsam dileclis fiii.s
ejusdcm episcopi scripla rcccperis, lanloeiiiiqiiitatis nosiris R. archidiacoiio Calalauncnsi et abbaii
743 EPISTOL^E ET PRIYILEGIA.— AN. 1170-72. 74G
OmniiiroSiiiicioniiii dc (68) Jnsula impetravit com- A obfinuit, veJ publice concubinarius exislil, ettro a
miiti. Ciim aniem uiraque pars in eorum essel praedicia ecclesia, occasione et appellalione remola,
praesenlia consiiiuia, proefaltis R.-ab eis, quoniam non differas amovere.
snper capilulis qtioe non conlinebanlur in litieris Dala Tusculi, vn Idus Novembris.
coinmissioiiis nostrae respondere coinpellelialur, DCCCXY.
ad noslraro autlienliam appellavil se, sed illi ap- Ad Pelrum abbatem S. Remigii, el Fitlconeni deca^
pcllationc coiuenipia, conira eiim losies recipere, nnm Remensem.•—De scholaribus Remensibus, a
ei ipsum excommunicationi snbjicere proesumpse- presbyieroinjusle excommunicalis,et alias injurias
runl. Quoniam igiiur non licuil praefaiis judicibus passis.
nieiain el forniam noslraruin Iilterarum exeedcre, (Tnsculani, Nov. 8.)
fraiernitali iuae,per aposlolica scripla mandamus, [MANSI,COH«7.,XXI, 956.]
qnatenus rei verilate studiosius inquisila, si ita Audivimus ex transmissa conquesfione quortim-
esse inveneris, senteiiiiam ipsain, dilatione et ap- dam scholarium qui in burgo S. Remigii consisttinl,
pellatione reniola, publice non lencre denunlies, et quod cum I. presbyler de Burgo S. Rcmigii in die
deinde caiisam, quae inler ipsos vertiiur, siudiosius Dominico coram clericis et laicis, postposiia mode-
audias, et eam, sublalo appellationis remedio, de- B stia clericali, choreas ducerel, scholaribus ipsis
bilo (ine decidas. Si vcro res aliler se habel, sen- enmdein presbyierum exinde increpantibtis et deri-
leiitiam ipsain mandainus el voluiniis observari, nisi dentibus, idem presbyier quorumdam favore cum
niaiiifesiain nequitiam conlinerei. Et quia prsefalus furore et inipetu ostium et fenestras scholartim
R. nobis conqtieslus esl, quod idem G. socer snus ausu temerario fregit, et in quosdam ex ipsis scho-
ei ttxorero per violeniiani delinel, discrelioni tuai laribus violentas maims injecii; et his injuriis non
inaiidainus ul, si res ita se habei, eumdem G. ad conlenlus, absque conscieniia venerabilis fratris
resliiuendam prsefalo R. uxorem suam sub dislri- nostri Henrici Reniensis arcliiepiscopi el officia-
ctione anaihemaiis compellas, nisi idem G. jusium lium suorurn, in ipsos non citaios nec confessos,
limorem ponat, quem si posuerit, eidero mulieri proxitne sequenii dic excominuiiicaiionissententiam
sufficienleni facias securilalem praeslari. promulgavit, quam idem archiepiscopus fecii, prout
Dala TUSCBI.,II Nonas Noverabris. debuii, relaxari. In quo utique iidem scholares li-
DCGCXIV. bertaiem suam plurirotim fuisse locsamproponunl,
Ad eutndcm. — Ul P. presbylerum de Curiismunt cttm earo se asserant Iibcrlaiero habcre, ul nullus ia
in mullis culpttbilem amoveal ab Ecclesia sua, eos violentas nianus injicere, aut ecelesiasiicam
(Tusculani, Nov. 7.) sententiam audeat promulgare , donee coram magi-
[Ibid., col. 858.] slro suo velinl juslitiae stare. Hinc siquidem, ei aliis
Parochiani de viila Curiisrounl adversus P. pre- injuriis proedictischolares provocati, eumdem pre-
sbyterum suum gravem ad nos queriinoniam trans- sbyterum, sicut asserunt, ad nostram praesentiani
niiserunt, quod cura fuerit filius sacerdotis et in appellarunt: sed per se vel peralium nostro se con-
sacerdolio genitus, Jitteras a nobis per subreptio- speciui miniine praesentavit. Quouiam igitur idem
iiein oblinuil, et parochiam quam obtinuil paler, presbyter, in hoc, si vcrum est, rauliipliciier exces-
earuro fuil occasione adeplus. Accedit ad hacc quod, sisse videtur, nos excessus ejus nolcntes, sicut non
cutn sedens in inensa niultoiies requisilus fuisset, debcmus , incorreclos relinqui, discreiioni vesirse
iil ad qiiamdam parochianaro suam quse ad morlem per apostolica scripia prsecipiendoniandamus, qua-
Iaborabai pro poenilenlia clanda accederet, ad eam lenus, panibus anle veslrara pracseniiamconvocaiis,
ire noluit, el sic ob culpam el negligenliam suain super bis rci veritatem siudiosius inquiraiis; et si
jam dicla inulier absqtie confcssione ei Dominici inveneritis praedicluinpresbyierum choreas in con-
corporis perceplione decessii. Opponilur eliam ei spectu clericorum el laicorum duxisse, e( pro tali
quod in Nalivilate Domini post faeias omnes obla- p causa tanlara praefalis scholaribus injuriaro inlu-
lioncs ab unoquoque parochiano suo, duos panes lisse, autipsos iia incatileaiiaibematisuhjecisse, ip-
coutra antiquain el raiionabilem consuelndinero ex suro, auctorilate noslra , sublato appellalionis re-
districlione requiral, et publice concubinaiiiis exi- roedio, de tania levilate, praestimplione,el audaci?.
sial. Quia vero hoec, si vera stinl, non debenl dure et aspere puniatis; et si vobis consiiieril eiim
clausis oculis pfsetermilli, fralernilati Uiseperapo- vel complices suos, in aliquos pracdiclorum schola-
siolica scripla praecipieudo iiiandainus, quaienus, rium, qui essenl clerici, violenias manus injecisse,
rei veriiale subliliter inquisita, si ob clesidiam ipsos, auclorilate apostolica freli, omni conlradi-
pigritiamque suam praedicla mulier siue pcenilenlia ctione et appelbiiione postposita, publice excommu-
ct percepiione Doroinicicorpmis obiil, aut in sacer- nicatos denunlietis, et facialis sicul excommunica-
dotio geuilus ecclesiam in qua paler niinislravii. los caulius evilari : donec passis injuriam congrue
possidet, el eam per lilleras itosuas, tacita verilate, saiisfacianl; et ctiroveslrarum lesiimonio lillerarum
(68) Omnium Sanciorum in L;stila abbalia eel canonicorum rcgtilarium ordiuis S. Auguslini in urbe
CaiaUuiiensi.
PATnoL. CC. 24
747 - ALEXANDRl111PAPiE 748
apostolico se conspcclui reprocsentenl; ct prohi- A solymaro profcclurus, ctudain sorori suae viduse,
beatis omnibus, ne proefatos scholarcs conira liber- Agneii nomine, quse in domo suomanebat, tres
latem eorum in aliqtio moleslare audeant vel gra- modios frumenti, et unum avenae, de clecimasua
vare, quandiu coram magisiro suo parali sunt ju- annuatim percipiendos concessil. Morluovero eodem
siiiiae slare. B. in peregrinaiioue, Girardus de Laiidas, qui ejus
Datum TuscuL, vi Idus Novetnb Batduini filiam duxerat in uxorem, praefatseAgneii
DCCCXVI. jain dictos modios frumenii ei avense violenier au-
Ad eosdem. — Ut damna Aqtticinensi monasterio ferre non dubiiavit. Unde cum idero Gerardus aJ
illala reparenlur, et ut abbatissa S. Micftaelis ex- curiam ipsius archiepiscopi appellalus, el niulier
communicalissepulluram non prabeal; si prmbuil, pariier, in ejusdero archiepiscopi essent praesenlia
extutnulct. consiiiuti: mulier lesles legiiimos et idoneos pro-
(Tusculani, Nov. 9.) duxil, et adjudicatis sibi prselibalis qualuor modiis,
[Ibid., col. 950.] de quibus conlroversia vertebalur, ab eodem archi-
Dilectus filius 'nosler A. Aquiciner.sis ccclesiae cpiscopo in eorumdem fuit possessionem indticta.
abbas (69), transmissis nobislitleris iiilimavil.quod Praelerea sicui ex eisdem lilleris inlelleximus, prse-
monachi de Gardo inter oppressiones et injurias, B nominala Agnes aliam adversus eumdein Girardnro
quas illi el ecclesiac suae irreverenier dicuniur in- quacstioneniproposuit : videlicet, quod prselaxatus
ferrc, eis quanidam decimam lerrae Yiconiensis ad Balduinus quemdaro habebal filinm de non legitimo
ipsos rationabiliterpertinentis, injusle auferre prse- matrimonio suscepttim : cui curo bserediiaiem suaro
siimiinl. Ahhalissa vero et moniales S. Michaelis non posset conferre, quamdain terram de pecunia
Yuiiensis quamdam ecciesiam suam, S. Marlini vi- sua comparavil, quam eidem filio suo donavit. Qui
.jdeltcel, paiochianis suis spoliant, ei jura ipsius il- cum patre suo iler arripiens, eam ssepcdielseAgneti,
licite sibi usurpantes, parochianos proefaii abbalis si forie non rediret, haheiidain , et perpeiuo possi-
prosuis excessibus excommunicalos cl abecdesioe dendara concessit : quam poslnioduin menioraius
liminibus sequestralos, ad divina officia recipiunl, Girartliis illi inipudenler auferre praisimipsit. Con-
et defunctis exhibenl scpiiliuram. Unde quoniam questa est insuper eadem nmlier, qtiod stiper tcrra
viris religiosis perniciosum existit ea commiitere, nepoiis sui sibi dimissa, itulebita sibi violcntia fuit
quac pericula pariunf animarum : discrelioni vesiroc illaia. Super quibus cum idein Girardus summoiii-
per aposlolica scripta prsccipiendo maiidanius,qua- lus, et mulier, ad diein praefixam in praeseniia ar-
lenus infra viginli dies post hariim siisceplionem, chiepiscopi convenisseiil.eteadem nuilier suos vellet
prsenominaias personas nioneatis, eidislricie coni- lesies producere : Girardits ad iiosiraro aiidieiniaii)
pcllatis, tilpracdiclo abbaii ei ecclesiacsusejura sua appellavil. Quia vero niuliere ad nosirain prtcsen-
inlegra el illibata diniiilant, ct ablaia sitte molcsiia tiam venienie, altera pars nec venii, nec pro se re-
et difficuliale reslituant, vel in praeseniia vesira suse sponsalein iraiisniisit : vobis de qiiorum prudenlia
jusfuioepleniludinem appellalione reitiota exhibeant. et honeslale conlidinius, causain ipsam coiiiiiiiiii-
Ad haec quoniain ecclesiaslica sacramenla eis pe- mus audieiidaiii, et fine debilo lernuiiaiiilaro. Jnde
nitiss sunl deneganda, qui a communione fidelium esl quod discrciioni veslrae prr aposlolica scripia
suis peccalis sunl exigenlibiis sequestrati : niliilo- roandanius, quaienus uirainqtie pariein anle vesiram
minus prsesenliuin auclorilale injunginius, ul prae- pracseniiani convocelis, el ralionibus hinc inde ple-
faUc abbatissseel monialibus S. Michaelis, sub poena nius audilis el cogniiis, super capitulis, de quibus
ordinis et ollicii sui prohibeaiis , ne qtioslibet ex- vobis constiicrii ad nos appellaiiiin fuisse, coiuro-
communicalos ad divina officia vei sepulitiram re- versias et qtiaesiiones, sublaio appelhiiionis reme-
cipere audeani, et si quos excommunicalionis vin- dio, ila sludeatis roediante juslilia lerininare, quod
ciilo innodatos sepelierunt, eos, appellatione et neulra parliuni projuris sui defectu debeal nierilo
occasione remoia, deluroulare, el de ccenieierio n querelari, nec praclibala cogatur ulierius ad nos
ejicere non poslponant. exinde lahorare.
Daium Tuscul., v Idus Noveinb. Datum Tusculaiii, xvi Kal. Decembris.
DCCCXVH. DCCCXVHI.
Ad eosdem. — Causam judicandam iis commillil. Aa abbuiem S. Remigii Remensisel priorem S. Mar-
lini de Campis.— Causam abbalum duorumjudi-
(Tusculani, Nov. 16.) candam commillil.
[lbid., col. 955.] (Tusculani, Nov. 25.)
Ex litleris quas nobis venerabilis fr.itcr nostcr [Ibid., col. 950.J
Henricus Rcmensis archiepiscopus desiinavit, evi- Ex tratisinissa conquesiione G. abbaiis de Gardo
denter accepinius quod Balduiuus de Aigne Hiero- (70) ad aures noslras pervenit quod abbas el cauonici
(69) Alexander. Auctarium Sigeberti a Mirseo et ager Yiconiensis. Jac. SIRM.
edilun). Anno 1170 ob.ii Ralduinus IV comesHa- (70) Ordinis Cisierciensis in dioecesi Ambianensi,
ginoensis, et ab Alexundro abbule Aquicinensi in ad quaiii eiiam pcriiiiei abbatia Seieuicuriis, or-
eccksia S. Wtddetrudis sepelilur. Motiasleriuin est clinis Procmonstralcnsis. ln.
ordinis S. Bcncdicti jn dicccesi Atrebtieiisi,Jii qua
749 EPISTOL/E ET PRIVILEGLx.— AN. 1170-72. 730
ecciesiaeS. Pelri de Sereiiieiirt inonasicriiini suum A , DCCCXX.
quadam lerra injusie propier mtilationein iniiiislran- Ad eumdetn. — Ut G. pauperem ckricum a vexatto-
liiini spoliariinl, et ipsam illicite dciinenl occupaiani. nibus Richardi canonici prolegal,
Quia vero inier viros religiosos non debcl dissensio- (Tusculani, Nov. 24.)
nis scrnpulus remanere, aut malcria jttrgiorum, quos [Ibid., col. 859.]
• quieliconvenilsupernaeconiempIaiionisvacare,vobis Conquerente nobis G. paupere clerico, acccpimtis
de quortim prudeniia et honestaie confidimus,causam quod, curo cuidam canonico Ric. nomine diti ser-
ipsara commillimus audieridani ei fine debilo ler- vierit, el ei plusquam rieccm libras Yalencenenscs
lam de suo proprio quam de alieno crediderit, ex-
minandam.Ideoque discrelioni veslrae perapostolica
serviiii sui, non solum ipsi ea quse
scripta mandamtis, qtiatenus, cum exinde requisili plelo tempore
sibi crediderat reddere denegavit, verum eiiam
fueritis, in uniim pariler convenienles, utramque
modios fruroenli et eo amplius, quos de
partem anle veslram pracsenliam convocelis , et quinqtie
ralionibus hinc inde. plenius audilis ei cognilis, proprio suo emerat, indebile el fraudulenter calum-
eain causam infra duos menses, sublaio appellatio- niari proesumpsit. Poslmodum vero cum proedicium
nis remedio, concordia, vel medianie jusiiiia deci- canonicum super his in causam traxissci, jtislilia
daiis.Iia quidem, quod si vobis consliierii procdictum B c«actus, praefatum debituro recognovit, el cum apud
abbatero a pracscriplaeterraefuisse possessione contra eiwn de solvendo debilo insiaret, ipse appellaiione
raiionem ejecium, ei prius possessionemipsam appel- ad noslram audieniiam facia, nec venit, necaliqiiem
lalione renioia facialis restilui. Si vero lmic rei vos pro se responsalem transmisil. Quia igilur cnilibet
ambo inleresse non poleritis, aller non minus in et prsesertim viris ecclesiasiicis in sua jusiilia dehi-
cadein causa proccdat. tores exislimus, nec decet ui pracnominaius G. pro
Dalutn Tusculani, ix Kal. Decembris. servitio suo, unde emolumentum percipere deberei,
tanlam de rebus propriis debeat sustinerejacluram,
DCCCXIX. fralernilati luae per aposlolica scripta mandarous,
Ad Henricum Remensemarchiep. — Ut Reinerium (5iiaienuspraescriplum canonicum moneas el disiricle
ct Galterium fralres excommunicalioneob illalas
saccrdoli manus vioknlas absolval. compellas, ul eidem G. debilum suum cum inlegri-
late resiiluat, damna data resarciat, vel in praesen-
(Tusctilani, Nov. 24.) lialua plenam cxindc justiliam appellalione remota
[MARTEN., Ampl, Colkcl., II, 858.] cxjiibeal. Si aulem quanlilalem debiti vel computi
Ex iransmissa relatione Reinerii elGalterii fralris tam de frumenlo quam de pecunia inier eos, sicut
ejtis, ad attres nosiras pervenit quod inierquemdam dicitur, facli denegare praesnmpseril, eum, quoniam
fratrem suum et sacerdolem conteniione suborta, de pecunia agitur, calumnise jurameniuni praeslare
in eiimdero presbylerum calore iracundise succensi compellas.
violenias maims iiijeceriint, et eo non Jacso, capi- Data Tuscul., vni Kal. Decembris.
lulo Cameracensi el praedicio sacerdoti satisfece- DCCCXXI.
riint. Unde quoniaro propler discrinien et periculum Ad fralres Mulinensi Nonanlulanos. — Lovoleli locum ab
episcopo occupalutn illis adjudicat.
viae, ad noslram venire praesenliam dubitant, abso-
Iulionis beneficium pronierituri, nos eis volentes (Tusculani, Nov. 25.)
[TIRABOSCHI, Storia di Nonantola, II, 276.]
morem gerere, et luae deferre fralernitati, eortuii
ALEXANDERepiscopus, servus servorum Dei,diieciis
absoluiionem experienliae luae duximu.s conimitten- filiis abbali et fralribus Nonanlulanis, saluiem et
dam : icleoquediscrelioni luac mandainus, quaienus
benedictionem.
abeissecundum nioremEcclesiacjuraroenio recepto, aposlolicam Ea quoeauctoritaie Roinanoe Ecclesiaeconcordia
ipsos aucloriiaie nosira absolvas, et illis posiroo- vcl
dum in virtuie juramenli praecipias,quod de csetero judicio tcrininanlur iu sua tlebent lirniitaie con-
et ne aliquorum pracsumpiione Jemeraria
in clericum vel monachuro seu conversum, Teropla- p sistere,
valeant imniuiari apostolicae confinrasionis palro-
rjos vel Hospitalarios, nisi se defendendo, aui de cinio munienda sunt. Cum aulem inier vos et vene-
mandato episcopi, vel allerius praelali sui, aut nisi
rabilem frairem nostrum Mulinensem episcopum
cuin uxore, vel sorore, sive cuni filia invenirenlur,
violentas nianus nullaienus injiciani. Nihiloininus super possessione Loveleli coram dileeio iilio no-
stro basilicoeXII Apostolortim presby-
eiiam eos sacerdoli de ilJala injuria, si nondum tero Ildebrando, cardinali aposlolicoesedis legalo, jatn pridem
saiisfecerunl, condigne satisfaccre coropellas, ei ea conlroversia verierelur, idein episcopus ad nosiram
qusc in via expenderent ad nos veniendo, Ieprosis audieiiliam appellavil. Nos vero c.ausain
Cameracensibus facias exhiberi. ipsam di-
lccto filio nostro 0. (71) Sancti Nicolai in Carcere
Data Tusculani, vm Kal. Beccmbris. Tulliano diacono cardinali apostolicae sedis legato
terminandatn eoiiiinisiiniis, qui, atiriitis ralionibus
et allegatioiiibiis uiritisque pariis, ci lesiibus etiam.
(7.1)11card. Oddmie da Brescia sollevaio a qtieUadignila da Engenio III, ranno 1150.
im ALEXANDRIIII PAP^E 752
receplis, ulrique parti terminum prsefixil, quo se A Marioe terminum suoe appellalioni proefixit, ut sic
.deberenl ciim ipsis aiieslalionibus el allegationibus eamdem posset ecclesiam delinere, et vitare pcri-
apostolico conspeetni praesenlarc. Coelerum cum culum quod sibi sciebat proxime imminere. Quo-
nuntio vestro venienie prosfnus episcopus per se niam igilur non est dtibium quin proefalus Gero
Tel per alios ad proesenliam non venissel, nos alle- superimposilus Albestaclensis fuisset ac schisma-
galiones ipsas et deposiliones teslium dileclo filio licus elexcommunicalus, fraternilati tuoe per apo-
nostro Manfredro (72), Sancti Georgii ad Velum Au- slolica scripta mandamus, quaienus, super his proe-
reum diacono cardinali aposiolicoesedis Iegato, sub falum episcopum, et alios qui verilatem noverunt,
bulla noslra Iransmisimus, eique dediinus in man- causam studeas diligenter inquirere, et si libi con-
dalis, ut causam ipsam appellatione posiposita stilerit proefalum B. in judicio coram coJem epi-
lerminarel. Licel antem idem episcopus, sicut ex scopo rccognovisse, quod a praedicto G. fuerai in
litteris ejusdem Manfredi cardinalis accepimus, presbylerum ordinatus, eum ab ordine, quem ab
peremplorie citalus per se vel per suflicienlem ipso reeepit, perpetuo aucloritate nostra, appella-
responsalem suum ipsius noluissel adire proeseniiam, tione remola, doponas, ipsumque ab ecclesia jam
quia tamenei legilima probalionc muitorum leslium dicla removeas, proefatum episcopum monens el iii-
innoluerat eeclesiam vestram quadraginla annis et " ducens, ut memorato diacono ineademecclesiajuxU
ullra possessionem proedicti loci pacilice lenuisse, lenorem precum nostrarum non differat providere.
*;l eumdem episcopum eam a sex annis proxime Data Tuscul., v Kal. Decembris.
prailerilis auctorilale propria occupasse, idem Man- DCGCXXlil.
fredus cardinalis, babito consilio prudenlum viro- Ad eumdem.— Pro fjatribus Maurimontensis
runi, resiitutioneni possessionis Loveleli liberam EcclesiK.
vobis adjudicavit, ita quidem ut vos de coelero (Tusculani, Nov. 27.)
commodo possessoris fungamini, et episcopus, si [Ibid.,m.]
de proprietate liiigare voluerii, onere peliloris. Ex parle dileciorum filioiiim noslrorum abbalis
Qnam iiliqne senlcnliam sieut ab codem M. cardi- ci fratrum Maurimontensis (75) Ecclesiaenobis gra-
nali lala esl,et scripto aulbentico roborata, ratam viier conquereniium audivimus, quod saeerdos
el firmam habenius, el eam auclorilate aposlolica S. Manehildis domum ipsorum manu armata violen-
confirmatiles pracsenlis scripti palrocinio coniinu- ler invadens, familiam vcrbcribus affeeit, el P. mo-
nimus. Siatuentes ut nulli omnino hominum liceal nacbum lalorem prxsemium diabolico ausu vulnc-
lianc paginam nostroeconflrmalionis infringere, aut, -• ravil, e( ipsius sangiiinem alrociter cffudit. Quia
ei aliquatenus conlraire. Si qnisautem hoc alten- vero bocc, si vera sunt, non sunl opera Clirisliani,
lare praesumpseril, indignalionem omnipolentis Dei et tanto severius punicnda simi, quanto btijusmodi
et beatorum Pelri ct Pauli apostolorum ejus se no- a sacerdole minus alientari deberenl, fraternitaii
verit incursurum. luse per aposiolica scripta mandamus, quatenus si
Datum Tusculani, vi Kal. Decembris. ila esl, pr.'cdicltim sacerdoiem, et coadjutores, et
DCCCXXII. iaulores ipsius, qtiorum consilio et auxilio id tibi
Ad Heimcum Remensem archiep. — Pro G. diacono faclum esse consliterit, appellatioue remota, vin-
super ecclesia de Undescola. culo non difieras excommunicationis innodare, et
(Tusculani, Nov. 27.) tandiu facias sicut exconimuiiicalos vil.;ri, donec
[MARTEN., Ampl. Colleci., II, 860.] injuriam passis congrue saiisfacianl, ablau resli-
Significavil nobis venerabilis frater noster Mori- itianl, danina daia resarcianl, el tam presbyter ab
nensis episcopus, quod cum olim preces sibi sollici- olfieio et beneficio suspensus, quani coeteri qui vio-
tas porrexissemus, ul G. diacono latori prsesemium Ientas manus in monarhum injecisse noseuntur,
in ecelesia de Undescola providerel, ipse B. pre- cum luarum leslimonio Iiderarum aposlolico so
sbyicro ejnsdein ecclesise convocaio, de ordinatione 1) conspeciui reprocsenlent.
sua ccepit diiigenler inquirere, et landem ex ipsius Data Tuscul,, v Kal. Decembris. -
confessione didicil in judicio, quod ab illo scbisma- DCCCXXIV.
lico ct snperimposilo Albestactcnsi, Gerone videli- Ad eitmdem. — Ul
fuissel in sed ut compescal quosdam qui deci-
cel, presbyterum ordinaius, ipse mas novalium exigebaut ab infirmis Cameracen-
dicebat aniequam in scbisma labcretur, el ecclcsiam sibus.
jllam se asseruit canonice adeptum fuisse. Cum (Tusculani, Nov. 29.)
aulem prsediclus diaconus apud proedictumepisco- [Ibid.]
pum ferventer insiaret ut ei juxta tenorem litte- lteratam querelam infirmorum Cameracensium
rarum noslrarum in proescripta ecclcsia provideret, fralrum nobis transmissam aecepimus, quod S.
ipse B. eumdem diaconum ad noslram audientiam Andreoede Castello el S. Sepulcri abbaies et ca-
appellavil, et proximum festum Purificalionis B. nonici S. Gaugerici, el Phil. niiles de Ruminiaco
(72) Manfredo da Siena nominalo cardinale da ncdicti, in dioecesi Calalaunensi, haclciius perstat
Alexandro 111Tanno 1105. sub congregatione S. Yiloui.
(75) Maurimontense monaslerium, ordinis S. I3e-
733 EPISTOL/E ET PRIVILEGLA.— AN. 1170-72.' 7S4
au eis ae novalibus suis et nulnmentis animalium A j mandamus, quatenus Corbeiensem abbalem et fra-
suorum conlra scriptum quod eis indulsimus, deci- tres ejus moneatis, et districte
compellatis, ut eidem
mas exigere el per violenliam exlorquere prsesu- abbali ct frairibus
proescriptam decimam postposila
nmnl: ita quidem quod ab exactione decimarum occasione restituant, et in paee
dimittant, vel sub
ipsarum, mandatis vel praeceptis nostris super hoc vestree discrelionis examine plenam exinde sibi jus-
toties ileralis non possuntaliqtiatenuscoerceri. Cum liliam exhibeant. S.i autem causam
potius intrare
autem causam ipsam jam pridem experiemioe tuoe decreverint,
quam decimam resliluere: vos in
coromissam prosequi velies, quoedam litteroe, quae unum
convenientes, ntramque partem ante veslram
a i:obis videbantur manasse, coram le, sicut accepi- proesenliam
convocetis, et ralionibus hinc inde ple*
mus lectse fuerunt. Quoelitteroe pro fratribus ipsis nius audilis et
cognilis, eamdem causam, sublato
transmissis videbantur manifestius conlraire. Inde appellationis remedio, concordia vel medianle
jusli-
est quod fraternitaii luoe per apostolica seripta lia decidalis.
mandamus, qualenus preefalum militem ab exa- Proeierea, sicut ex transmissa insinuatione ejus-
ctione decimarum illarum, omni dilatione, con- dem abbatis et fratrum, auribus nostris
innoLuit,
tradictione et appellaiione posiposita, nostra el tua Rodulfusquondam abbas proedictseecclesia?, mona-
auctoritate compescas, et si quas forle per violen- *" cbisS. Leodegarii (7S) quamdam decimam vendidit,
tiam occupavit, ipsum infra xi, dics posl baritm propter quod eadem ecclesia grave et enofme
pa-
susceplionem ad earnm restilulionem ecclesiastica liltir detriinentum. Quia vero contractus ille parvus
censura compellas. Nihilominus etiam volumus el Simoniacus fuit, et principales personse, venden-
et mandamus, ut lam proediclos abbates quam ca- lis seilicet el entenlis, si superslarent, perpetua-
nonicos sollicite monere studeas, el collata tibi deberent depositione damnari: nihilominus vobis
auclorilate compellere, ut, si quas decimas memo» injungimus, ut eosdem monachos inonere, et di-
ratis fralribus de nutrimenlis animalium suorum siricte compellere studealis,quod receplo pretio illis
vel de novalibus quse propriis nianibus aul sumpti- decimam ipsam appellaiione remola resiituant, et
bus excolunt, temere abstulisse noscunlur, ipsis in pace dimittanl: qtiia non esl conveniens, aut
infra praescriplum terminum, appellatione cessanie, consenlaneum raiioni, ut una ecclesia locupletari
integrum reslituere non postponant,'el de his de- debeat de aliena jactura. Ilis vero qui tam perni-
sinant ulteriusexigere ab ipsis decimas vel auferre. ciosum et deteslabilem contractum fecerunl, lalem,
Verum siqtia ipsi habent novalia, qnoe ab aliis si supersunl, pcenani infligalis, quod alii qui hoe
reducla fuissent ad cullum, exinde prsefatis abba- antlierint, meium babeant similia prsesumendi.,
libas et canonicis decimoe solebant exsolvi, nolu- ^ Datum Tuscu!., n Kal. Dec.
mus eosdem abbates vel canonicos decimis eorum DCCCXXVI.
privari, quominus ex bis decimas ipsi pereipiant, Ad eosdem.— Ne monachi Sancli Remigii de Brana
quemadmodum ab.aliis qui ante illos eadem novalia fralribus SanctceMariai de Brana (76) sinl molesti.
lenuerant percipere consueverunt. (Tusculani, Nov. 50.)
Data Tusculi, m. Kal. Deeembris. [Ibid.]
DCCCXXV. Ad audienliam aposlolicoe sedis noveritis fuisse
perlaium monaehos Sancti Remigii de Brana religio-
Ad [Henricuni] Sihanectensemepi$copum,et[Petrum]
abbalem Sancli Remigii. — Ul fralres Corbeienses sis viris abbati et fratribus Sanclee Marise de Brana
restiluant decimam ablalam fralribus S. Marias districlius inhibere.ne familiam comitis el coinilissse
de Brana; item ul restilualur eidem monasterio de Brana ad aliqua audeant recipere sacramenta.
decima vendila quondam ab abbale. Unde quoniam indecens est eiset inhonestum aliquos
(Tusculani, Nov. 50.) indebitis faligare molesiiis, qui in religionis babitu
[MANSI, COHC,XXI, 9ii.] elegerunt Domino deservire, discretioni vestree per
Dilecli filii nostri abbas et fratres ecclesiee S. .p. aposlolica scripla mandamus, quatenus prsediclos
Marise de Brana, transmissa nobis relaiione mon- nionachos monealis, el auctoriiale nostra compel-
strarunt, quod eis dilecti filii nostri abbas et fraires lalis, ut ntilla ratione contra anliquam comilis vel
Corbeienses (74) quamdam non dubitarunt decimam comitissoe familiam, vel mililes casiri, aut super-
conlra jus sequilalis auferre. Unde quoniani, sicut venientes, siveuxoreseorum, aulliberos, vel fami-
nobis ex volunlate divinse Providenti;e Ecclesiarum lias suas, ad ecclesiam iilorum accedere, el ibidem
omnium solliciludo incumbit, sie quoqnc unicui- ecclesiastica suscipere saeramenla probibeant, aul
que in suo jure providere lenemur, ei quse inordi- in prsaseniia vestra qtiod jusiilia uiclaveril exsequi
nale aul euormiter fitint consideratione injtiticii non postponanl. Nos enim eis dedimus in mandalis,
nobis- ofliijii, compellimur ad slalum reciitudinis ut coram vobis alterum proedietorum exsequantur.
revocare, discrelioni vestroe per apostolica scripla Datum Tuscul., u Kal. Dec.
(74) Nobile inprimis est monaslerium ad Sonio- (75) Ordinis S. Augiislini apud Suessiones. In.
nain ttuvium in Ambianensiuin dioecesi. Antiqtiam (76)Oppidumest ad Vidulaeamnem in pago Sues-
Corbeiim vocant, ut dislingualur a S;txonica, quse sionico. Ibi ergo coenobia qtise commeinorat,.et,
nmlio receniior origiuem duxit a Gallica. SIRM. honor eomitatus. ID,
755 ALEXANDRI111PAP.fi 755
DCCCXXYII. A terris et vineis, in cerlas pariter compromisissent
Ad abbatem el fratres Corbeienses.—Ut monaslerio personas, etpersonoe illaearbilratae inter illos fuis-
de Brana decimam ablaiam restituant. sent; abbas in parte earum recepit arbilrium, et iit
(Tusculani, Nov, 50.) parte refulavit: nos utrique volentes in suo jure ad-
[lbid., col. 946.J esse, libi.fraler Tornaceusis, mandavimus, ut proedi-
Dilecti fllii nosiri abbas et fralres ecclesieeSaneloe ctum abbatem moneres ad arbilrium illudinconcusse
Marioede Brana, (ransmissa nobis relalione mon- lenendum. Qtiia veronobis eslnuncinlimatuin,quod
slrarunl, quod vos eis quamdam non dubitalis con- non abbas, sed miles ab arbitrio resilivit, discreiioni
tra juris aequilatem auferre decimam. Unde quoni.nm veslroe per apostolica scripla proecipiendo manda-
sicut nobis ex voluntale divinoe Providentiee Ecele- mus,quatenus in unum pariier convenientes, utram-
siarum omnium solliciludo ineumbil,sic quoque que pariem ante vestram proesenliam convocetis,
unicuique in jure suo providere tenemur, et qu;c ipsos monenles propensius, et mandanies, ut arbi-
inordinate aul enormiter fiuni, consideratione in- trium super possessionibus illis super quibus in
juncti nobis offlcii compellimur ad stalum reeiiiudii- arbitros spontanee compromiserutit, firmiter cl 5n-
uis revoeare : nos venerabili fratri nostro Silvane- concusse observenl. Si autem arbitrio slare nolue-
elensi episcopo, et dilccio fiiio abbati S. Rcmigii ^ rint, el fldejussores eos non poluerinl de jure com-
Remeiisis Imjus rei causam coinmiuiinus audien- pellere ad ipsum servandum , vos lam super iis, ile
dani, ei appellatione remota, medianle jusliiia ter- quibus arbilraium esl inler eos, quam super aliis, de
ininaiidam. ldeoque per apostolica vobis scripta qtiibus inter ipsosbinc inde qneestiovertitur, cau-
mandamus, quatenus jam dictis abbati el fratiibus sam studiosius audire, el eam amicabili composilio-
proescriplam decimam reslitualis, et in pace dimit- ne, vel mediante jusiitia, sine personarum acce-
Rilis:vel in proeseniiaproedicloruinjtidicum plenam ptione lerminare curetis. Ita quidem quod qusecun-
exiiiile juslitiam, sublato appeliationis remedio, ex- que memoratus Joannes eidem abbati et fralribus
bjbealis, eorum super hoc judiciu;n suscepturi et per violenliam abstulit, super quibus non fuit ar-
jnviolabililer observaluri. bitralum, ipsum ea reddere appellalione poslposila
Dalum Tuscul., nKal. Decemb. compellatis. Si aulcm prscfalus Joannes a.vobis ci-
DCCCXXVUI lalus, ad preeseniiam vestram aecedere, vel judicio
vestro parere contempserit : enni appellaiiohe et
Ad Ambianen. et Tornacett. episcopos, et abbalem
S. Remigii.— Ut judicent de controversiis abbalis occasione remola excommunicaiionis vinculo in-
de Brana, el mililis cujusdtim. nodetis, et in terra in qua habitat, omnia divina,
(Tusculani, Nov. 30.) praeter bapiisma parvulorum, el poenitenlias mo-
[Ibid., col. 945.] rientium, probibeatis officia celebrari. Si qua tamcn
Ex iransmissa conqueslione diieclorum filiorum partium duxeril appelfandum, vos rationes, et alle-
nostroruni abbalis et fralrum ecclesise de Brana, gationes, quae hinc inde produeentur in meditim,
auribus nostris innoiuil quod Joannes miles de Ilo- diligenter et sollieite audientes, teslcsquos ulraque
stel eis quatuor modios fruinenti, et novein avenoe, pars produxeril, appellatione reniota, rccipiaiis, e;
el quinque sexlarios ad mensuram Suessionis, vio- eorumdem juralorum depositiones fideliler conscri-
lcnter absiulit, el in curia eorum duodecim modios here, el nobis sub sigillo veslro clausas miltere
vjni, el in vinea sua duos, accipere ausu tcmeriiaiis sludealis : lerminum ulrique parli congruum proc-
pracsuiiipsil. Praeterea quia illos vineam suam lem- figenles quo debeanl se cum ipsis allestaiionibus
poresuo vindemiare probibuilj ipsis daninutn inlulit apostolico conspeclui proeseiiiare. Coeieruin si vos
sex modioruiii vini, et eos sextarium frnmenli cl ires liuic negotio non poluerilis simul interesse, lu
ijiinitliiini qiiem monachi S, Nicolai de Nemore sin- frater Tornacensis, cum altero veslruin, beecqu;e
galis aiinis eis solvebant, tribus annis amitlere feeil, dicta sunl maturius exseqiiamini.
el in neinore suo damnmn ad eesliiiiaiiouein LXD Dalum Tuseu!., n Kal. Decemb.
librarmn illis inferens, lerram in qua duos modios DCCCXXIX.
uuo scxtario ininus seminare solebasil, et terram Ad Henricum Remensem archiep. — Pro monaslerio
eiiani Roberli filii Wideloe,'cl vn sexlarios vinagio- S. Medardi super cuusa usurarum.
rum, quoe idem Robertus assensu Berueri doin.ui (Tusculani, Dec. 2.)
lerroe eis sub annuo censu uuius inodii frumenti [MARTEN., Ampl. Collecl., II, 862.]
dedcrat, ijlicile auferre non dubilavit. Insuper quo- Signiflcaniibiis nobis dilectis liliis nostris abbale
que lerram qiiamdam, quam longo lenipore posse- et frairibns S. Medardi, ad noslrain noveris au-
dernni.et suinptibus quadraginia librarum exsiirpa- dientiam pervcnisse, quod cum Godoinus quidam
verant, per violenliani occupavit ; et illis multas eis quamdam suinmam pecunise credidisset, et ab
alias molestias, injurias, gravamina, et persecutio- eis ducenlas marcas argenli ultra sortem usurarum
nes, et daniiia irrogare non formidavit. iiomine reccpissel, tandem peccatis exigeutibus
Uiidequoniani ex partepraedicti Joannis nobis fuit inleslalus decessit. Quoniam igitur indignum est
jatn pridein relatum, quod, cum ipse et prgefalus ab- penitus, et iniquum , ul ullra , si res ita se liabel,
bassuperquibusdam possessionjljus, pralis videlicei, monasleiium ipsum super usuris vel sorlc gravetur;
1757 EPISTOL/E ET PRlYiLEGlA. — AN. 1170-72. 758
fraterniiati tuee per aposlolica scripta mandarnus, A tum ex hoc, tum ex aliis malis el angusiiis superve-
quaienus, rei vcritaie sludiosius inquisiia, si iia nieniibus ad lantam devenere inopiam et pauper-
libi consliierit , praediclum monasterittm super laiem, quod nisi a Dei fidelibus adjuveniur, in Ec-
exaclione sorlis vel usurarum non suslineas amodo clesia sua non polerunl diulius ad summi Condiloris
inolestari , cum potius haeredes proedicti G. quod obsequium permanere. Cseterum quoniam evange-
est a prsediclis fralribus ullra sorlem extorlum , eis lica Scriplura leslalur : Aller allerius onera portate,
ciim iniegriiate debeant restiluere. Si vero hseredes el sic adimplebitislegem Cliristi (Gal. vi, 2), el qui-
ipsius G. proescriplum monasteriuni super pecunia cunque ad jubar incircumscripti luminis et ad illan:
proelaxala rooleslare praesumpserinl, eos a praesuin- eelernitaiis gloriam pervenire desiderant, quam nec
piione sua , Sublalo appellalionis remedio , eccle- oculus vidil, nec auris audivit, nec in cor Iioniinie
siastica districlione compescas. ascendil(lCor. n, 19), et ubi fures non fodiunt nee
Daia Tuscul., iv Nonas Decembris. furanlur (Maith. iv, 20), necesse esl ul illam se-
DCCCXXX. menteni boni operis studeanl seminare in lerra,
Ad eumdem. — Pro monasterio Maurimontis super quatn cum multiplicato fructu recolligere possinl iu
annona. coelis , universilalem vestram rogamus , monemus
(Tusculani, Dec. 2 ) B el exborlamnr in Domino, et in remissionem pecca-
[Ibid., col. 865.] loruin vobis iiijungimus, quaienus fralres et nuniios
Ex parle abbaiis ei fratrum Maurimontensis proedictorum canonicorum qni ad vos niitiuniur
monaslerii ad noslram est audieuliam qtierela per- oncra el necessitales suas exposituri , lam devote
lala, quod Milo cognomine Arrivalus, eidem mnna- quam humiliter recipiatis, el eis charilatis solatia
sterio XL scxlarios annonoe irrationabiliter auferre ct subveniiouis auxilium porrigatis, ul ab omnipo
non veretur. Super quo ad rationem posiius, cum tente Doniiuo, qui nullum bonuin prsetermiitit inre-
fidem dedisset, quod proefatomonasterio pioediciam lnuneratum selerneerelribtilionis proemia recipialis,
annonam restitueret, ipse nihilominus poslposita et ad siipernoe beatitudinis gaudi.a inereamini Dea,
fidei religione, eamdem annonam impudeitter nmi propiiio pervenire.
cessat deiinere. Unde nos volentes proediciis fra- ; Daiuin Tuseuli, vi Idus Decembris..
iribus debiiam juslitiani exhiberi, fraiernitati luee DCCCXXXIl.
per aposiolica scripla mandamus , quatenus , si iia
Ad Benricum Remensemarchiep. — Causam ei com-
est, proolibatum M. moneas, et appellatione remota millit examinandam et terminandam.
dislriete compellas, ut praescriplos XL sextarios an- (Tusculani,
' Dec. 9.)
nonse memoratis fratribus infra xx dies post harum 1 [Ibid., 865.], '.
susceplionem, sine diminulione reslituat et in pace Insinuante nobis Theobaldo, latore prxsentium,
dimiltat, ejus in hac parte excessum ita corrigens,
accepimus quod fidejussores sui de Appia>postquani.
quod se plurimum deliquisse cognoscat, el alii
pro co ftdejusserunl in xv libris, ifli dixeriml qtiod,
exemplo illius a tam periculoso excessu sibi de-
si vellet et concederel, illum cui libras illas debe-
beanl caulius proecavere. bat, exinde acqtiieiarent; quod quia facere renue-
Dala Tuscul., tv Nonas Decembris. riint, et eum super LXet xi solidis el \i denariis
DCCCXXXI. iinpeiierunt, ad nostrara audienliam appellavit.Ve-
Ad universos fideles per regnum Franciai constilu- rum quia hujus rei verilas nobis constat, fraterni-
los. — Ut Ecclesim Nazareiiw subvenianl. lati luoeper aposlolica scripla mandamus, qnatenus
(Tusculani,Dec. 8.) si proenouiinaius T. Iegitimis testibus probare po-
[Ibid.] lerit quod preedicti fitlejussores tantum de rebus
Civitatum, castellorum et aliorum locorum lerree suis babuerunt quanlum est illud in quo pro eo
Orientalis desolationes, tribulationes et anguslias, fidejusserunt, eos moneas et compellas ul vel exiude
pariier el dolores licet ex relalione comnieanlium ) ipsum absolvant, aut in lua preesenlia ei plenam
veslra potueril universitas didicisse , vobis lamen jusfuiam exbibeant; qtiod si facere nolueririt, ipsos
non siue mcerore necessarium duximus significare, ecclesiaslica censura , appellatione remota, percel-
el ad compassionem laiitorum malorum vestram sol- las. Super LXvero et xi solidis el vi denariis,. quos
licitare sludiosius charilatem. Divino siquidem et ab eo petierunt, causam audias, et eam , sublato
occulto judicio facienle, ex terroe niolii plures civi- appellalionis remedio, mediante justitia , decidas.
lates el oppida, quoedam ex loio, quoedam ex parte^ Data Tusculi v Idus Decembris
diruta el fumlilus evulsa , in ruina quorum ingens DCCCXXXIII.
lioiuinum mtilliludo est sufFucalt. Unde quidam
Ad eumdem. — Ut Corbeiense monastermm sub sua
iniiiiici contrarii Christi audaciam assumentes, suscipiat proieclione.
nonnulla loca Christianorum iuvasionc tyrannica
(Tusculani, Dec. 9.)
occuparuiil. lnter qua; magnum et populosuni casale
EcclesioeNazarenoe peccaiis exig.eiilibus capienles , [Ibid., col. 869.]
clericos et coeteros habiiatores in capliviialein du- Comperlo nobis ex transmissa relatioue dile-
xerunt. Inde esl quod canonici prccscriptacEcclesice ctorum filiorum noslrorum abbalis el fratrum Cor-
VS9 ALEXANDRlni PAP^E 763
beiensis Ecclesiee (77), quod eos gratia el affeclionee ^j tur, nec decet te indebilum alicui gravamen impo-
praeveneris, el ipsis benefacere studueris.plurimum i nere : discrelioni tuoe per aposloliea scripta man-
sumus inde laelificaliet ad amorem et dilectionemi damus, qualenus praefatos Iiomines pro causa quam
tuam magis accensi, lanto id gratius et acceplius re-- diximus nullis agites molesliis, vel indebite gra-
putantes, quanlo monasterium ipsum specialius dili-- vare praesumas. Verumlamen si super hoe agere
gimus et sollicitiori provisione sicut rem (78)propriami secum volueris, in curia lua ordine judiciario ex-
et specialem protegere,fovere et conservare tenemur. periaris.
lnde est quod nos sincerilati luse de preeleritis5 Datum Tuscul., m ldus Decembris.
gralias uberes exsolvenles, pro eodem monaslerio) DCCCXXXYI.
fralernilalem luam rogamus, solliciteque mone- Ad Henricum Remensem archiepiscopum. — Com-
mus, quatenus ipsum divini amoris intuitu et pro, miilit ei terminandam causam inter Lamberlum et
feverentia B. Pelri ac nostra diligas, mauuie- Barlholommumpresbijteros.
neas, et in justitiis suis protegas atque con- (Tusculani, Dec. 11.)
serves, nec jura et liberlates ejus aliquo modo im- [MARTEN., Ampl. Coll., I, 870.]
ininuas, aul aquoquam, quantumin le est, imniiuuii Cum Lambertus et Barlholomaeus pro causa quae
patiaris, sed de paroehianis tuis cum exinde quere-. B inlereossupereecIesiadeOclava vertilur,aposlolico
lam receperis, ita plenam justiiiam facias exhiberi, se conspeclui proesentassent; Lambertus coram
quod in hac parte studium ttiee sollicitudinis mtilti- nobis asseruit preescriptam ecelesiam sibi canonice
pliciter commendare possimus, el exinde libi ube- fuisse concessam, et Willelmum arcbipresbylerum
res gratiarum acliones referre. eam Bartbolomoeo, cum idem L.iret Parisius gralia
Daia Tusculi , v Idus Deeembris. studendi, usque ad suum redilum commisisse. E
DCCCXXXIV. contra vero Bartholomeeus proposuil se jam dictam
Ad eumdem.— Ut Guidonem archiepiscopum Cata- ecclesiam invenisse vacanlem, el eam canonice
launensem a vexatione M. vidtiai compescat. fuisse adeplum, et duobus annis et amplius paci-
(Tusculani, Dec. 10.) fice possedisse. El quoniam neulra pars super his
[Ibid.] quoe allegabanl nobis fidem facere polerat, nos de
Nullus esset liiium flnis si ea quee judicio velI tua honesiate et discrelione plurirnum confidenies,
compositione stinl lernvnata , in rccidivoe conlem^ causam ipsam experientiae luse committimus au-
plationis [f. contenlionis] scrupulum devenirent. diendam, et fine debito terminandam. Ideoque fra-
Relatum est siquidem auribus nostris quod, cum, p£ lernilati tuse per apostolica scripla mandamus,
causa quee inler M. viduam el fralrem nostrum G. quatenus cum exinde fueris requisilus, utramque
Catalaunensem episcopum vertebalur, fine fuissetl parlem ante luam preesentiam couvoces, et ratio-
congruo terminala , nunc eam per quemdam bur- nibus hinc inde plenius auditis el coguitis, eam-
gensem suum proedicius facil episcopus suscilari, dem causam remolo appellationis obslaculo, justitia
et sic preefalam mulierem sumptuosis litigiis fali- mediante, decidas, illam providenliam et diiigen-
gari Unde quoniam iniquum est el rationi contra- tiam adhibiturus, quod neulra partium merito
rium , quae legilime decisa noscunlur , occasione. conqueri valeat pro juris defectu.
qualibet revocare, fralernitaii tuoe per apostolica( Data Tuscul., 111ldus Decembris.
scripta mandamus, quatenus preefatum episcopumi DCCCXXXVII.
ex parte lua et noslra commoneas, et dislriclei Ad decanum el cnpitulum Ecctesim Parisiensis. —
compellas, ul prsedictam muliercm super causa sua, De residenlia canonicormn forinsecorum.
si compositionc vel judicio terminaia est per se seu[ (Tusculani, Dec. 12.)
per submissam personam, indebile molestare nulia, [MANSI,Concil., XXI, 1067.]
ratione preesumat, el si lemere lentaveril, ejus. Ea quoead incrementum Ecclesiarum et venu-
temeritalem animadversione condigna compescas. D slaiis spectant decorein, juxta oflicii noslri debiium
Dalum Tusculi, iv ldus Decembris, sludiosius prosequi volumus , el iis promptum
curam et diligenliam adhibere optamus, quoe ad
DCCCXXXV.
vestrum et Ecclesise veslroe cognoscimus pertinere
Ad Pctrum abbalem Sancti Remigii. — Ne homincs
monasterii sui prohibeat tixores ducere de atlerius profeclum. Ex lilieris autem quas ncbis devolio
dominio. vesira transmisii, cvidenter accepimus quod, quia
(Tusculani, Dec. 11.) 1 quidam veslrum alienis insisienles negoliis, rar#
[MANSI,ConciL, XXI, 926.] Ecclcsieevestree stii preesentiamexhibeant, etcseteri
Peilatum est ad audientiam nostram quod Ro- camdcm liccnliam abseniandi se velint habere,
bertum et Marlinum homines monasterii lui Irabis comniuni consilio illos canonicorum vestroruin fo-
in causam, quiadealieriusdominiouxoresduxeruni. rinsecos ordinastis qui per medietaiem anni in Ec-
Qnia vero hujusmodi occasio frivola et vana vide- clesise veslrse servitio assidui non fuerinl, ita la-
(77) Corbeia aniiquum et insigne nionasteriiim corum fundatum,
orclinis S. Beuedicti, qnatuoi' horis ab Amhianis (78) Corbeiense siquidem monasicrium uu!!um
il.staus, a S. Bathilde uxore Glodnvci li regis Fran- aguoscit alitim episcopum praeler papam.
7&1 EPISTOL/E ET PRlVtLEGIA. — AN. 1170-72. 762
men quod circa guatuor marcas argenli deproebenda A l dare, Deo et fidelibus abominanda existit, frater-
sua annualim recipiant, eis exceplis qui in servitio nitali tuae per aposlolica scripta lnandamus, qua-
noslro vel regis Francorum permanserint, et hoc lenus lam praefalum leprosum quam Gerardum in
eub anathemaiis interposilione firmastis. Unde nos praesenlia tua constituas, et si tibi ex demonstra-
paci, quieii et uliliiati veslree, sicut diximus, pater- lione ejusdem G. tegitime constilerit, praediclum
na inediatione providere volentes , praescriptam leprosum vel sororem suam ab ipso G. centum so-
instilulionem, sicut a majori et saniori parte capi- lidos pro usuris accepisse; proenominatum Bernar-
tuli facta est, ralam et firmam habemus, el ne dum ab impelitionc sua qua prselibatum G. impelit
quorumlibel valeat proesumptione mutari, eam tam de sorte quam de usuris desistere, et ipsum
auctorilale aposlolica confirmamus et praesentis in pace el quiete dimiltere, auctorilate nostra di-
scripti patronicio communimus, slalueiiles ul nulti slricte compellas.
oninino bominum liceat hanc paginam nostree con- Dalum Tusculi, xvKal. Januarii.
firmalionis infringere vel ei aliqualenus contraire. DCCCXL.
Si qnis autem hoc attentare prsesumpserit, indi- Ad eumdem. — Ut Albertum excommumcatum ab-
gniiaieni omnipotentis Dei et beatprum Pelri et r, solvat eique ecclesiam de Angeio et Cersolio con-
Pauli aposlolorum ejus se noveril incursurum. servel.
Datum Tusculani, 11Idtts Decemb. Tusculani, Dec. 18.)
DCCCXXXYlll. [Ibid., col. 871.]
Ad Pelrum abbalem S. Remigii el Fulconem deca- Ad aposloiicee sedis clemenliam veniens Alber-
num Remensein.— Ut abbas qui allerius abba- tus, lalor praesentium, supplici nobis conquestione
lis hominem cum rebus suis suscepcral, reslituere lnonstravit quod, vacaute Suessioiiensi Ecclesia,
compellalur. dilectus Ulius nosler N., arciiidiaconus ejusdem
(Tusculani, Dec. 18.) Ecclesioe, ipsi ecclesiam de Angeio et Cersolio
[Ibid., col. 927.] secundum antiquam el rationabilem consuetudinem
Dilectus filius noster Humulariensis (79) abbas ecclesiae suee concessit, quam ipse longo lempore
transmissis nobis litteris imimavit, quod abbas quiele pacificeque possedit. Tandem autem cum ad
llaniensis quemdam hominem smim cum rebus curiam nostram venisset, et super eadem ecclesia
suis ad habilum regularem suscepil, iu quo prae- confirmationis nostroe litieras impetrasset, vene-
diclus abbas Humulariensis justilise suoe queritur rabilis frater nosler Hu. Suessionensis cpiscopus,
non modicum derogalum. Quia igilur ex commisso C l eo absente, cuidam fainiliari suo Ric. noinine ec-
nobis offlcio unicuique in jure suo adesse debemus, clesiam ipsam concessit, quaiu idem R. comilissa
discrctioni veslrae per apostolica scripia pracipiendo Branensi el parocbianis interdicentibus intrare
mandamus, quatenus praediclum abbalem auctori- minime potuit. Longo vero lempore posl cum proe-
tale nostra moneatis, e; districle compellatis, ut dictus R. eum super hoc in causam ante prajfatum
praedicto abbali proenominatum hominem cum re- episcoptun traxisset, et cum iste ad luam audien-
bus suis restiluat, vel secum amicabiliter pacitt- tiam appellasset, lu, visa confirmalione nostra, et
ccque componat; aut in preesenlia veslra sufli- legilimis teslibus, quos ipse produxerat, et certi-
cieniem exinde justiliam, appellalione remota, ex- tudine babita pro N. archidiacono quod ecclesiam
nibeat. illam canonice adeplus fuisset, eum in pace dimisisii;
Daium Tuscul., xv Kal. Jantiarii. sanecumRic. ad nostram audientiam appellasset, el
DCCCXXXIX. eo venienle, iste nec venisset, nec aliquem pro se
Ad llenricum Remensem archiep. — Ui usuras quas responsalem misissel, libi in hunc modum scripsimus,
Bernnrdus leprosus a Gerardo de Joecort exi- quod si constaret istum de manu episcopi ecclesiam
gebat impediat. j, non suscepisse, illum eaprivares. Sicque factum est
(Tusculaui, Dec. 18.) quod ei preescriptam ecclesiam abjudicasli, et
[MARTEN., Ampl. Collect., II, 870.] ipsum nisi eam dimilteret, tam in episcopatu quam
Ex transmissa conquestione Gerardi de Joecorl, iu eadem ecclcsia excommunicatum denuntiasti.
nobis est insinuatum quod cum ab Oda sorore Verum quoniam non scripsimus homini illillerato,
cujusdam leprosi, Bernardi nomine, centuin so- sed perilo atque discreto, et archidiaconi, sicut
lidos ad usuram muluo accepisset, et eidem de diximus, vacante majori Ecclesia,archidiaconatuum
usuris excresceniibiis usque ad c solidos persol- suoruin libere possunt ecclesias ordinare, et satis
vissel, non eo miniis idem leprosus defuncta so- videlur de manu episcopi bencficiuin recipere,
rore prsedicios c solidos sibi ab ipso G. inslanler quod de manu illius recipit qui vicem ejus gerii,
poscil exsolvi. Umiequia, sicut lua novil discrelio, fraternilati luae per aposloliea scripta preecipiendo
usura inter gravissima crimina reputatur, et cuni niaiidamus, quaienus, si les ita se habel, ipsum
eam iu animaruin periculum uon sit dubitim reduu- a nobis denunties absolulum, el ei ecclesiam suam
(79) Qui nunc ae numbleriis, in dioecesiNovio- diuis S, Auguslini, Jac. SIRH.
mensi: in qua et Hamense S. Mariaecoenobi.umor»
765 ALEXANDRIIII PAPJS 761
facias in pace dimilti. Yernm si res aliler se babet A DCCCXLH.
inde venerabiles fralres nostri Betvacensis e Ad Pliilippum Flandria; comilem. — Ut hortetur
quod
Amhiauensis episcopus slaluerint, appellalioni electum Cameraccnsem fratrem sunm ad obedien-
dum archiepiscopo suo, nec Maricolensem vexet
remota, suscipi facias et firmiter observari. No ecclesiam.
enim cum libi sicut fralri charissimo libenter de (Tusculani, Dec. ?)
ferre velimus, ad examen tuum causam ipsam re- [Ibid., col. 875.]
miltere non potuimus, pro eo quod a te fuit ai ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, nobili
nosiram audientiairi appellatum. viro PHILIPPO comili Frandrorum, salulem el apo-
Dalum Tusculi, xv Kal. Jauuarii. Stolicam benediclionem.
DCCCXLI. Relalum est nobis, el certa assertione monstra-
tum, quod Cameracensis diclus elecius, de iua
Ad eumdem. — Adversus Petrum electum Came
racensem el Drogonem cancellarium Noviomen potentia et nobilitale confidens, arebiepiscopo suo
sem, jam inccepit conlumax el rebellis exislere, monila
Dec. el mandata ejus despicere, et in sacras Dei Eccle-
(Tuscutani, 18.)
sias et ecclesiasticas pcrsonas non dubital debac-
[lbid., col. 872.] JJ cbari. Quia vero nemo, quanlumcunque s'l potens
Cum gravia sinl et multa animadversione ple el fortis, de viribus et fortiludine sua debel pree-
ctenda ea quoede P. (80) Cameracensi diclo electi sumere, aut contra Deum suae polenlioe manum
et Drogone nobis siguificasli, etsi propter Marico extendere, magnitudinern luam rogamus attcniius
lensem Ecclesiam (81) doleamus, lselaranr lasncr atqtie mandamus quatenus preediclum fralrem luum
quod Deus in liac parte iu praesenii tuos puni super cxcessibus suis dure redarguens, eorrigens
excessus, et le male egisse ex operibus iilormi et casiigans, in his quoe conira Deum sunl, ei nul-
manifeste cognoscis. Quanta vero in episcopalibtn lam audaeiam vel favorem tribtias, sed polius om-
sedibus ordinandis gravitas, circumspectio el pu nem spem et auxilium luum subtrahas, ipsum quo-
ritas sit exhibenda, quomodo eliam aliquando ii que moneas, horleris propensius et indur.as, ul ea
his excesseris, quatiter eliam pro Drogone, ut can quse conlra Maricolensem Ecclesiam nequiter egisse
cellariam Noviomensis ccclesise ei confirtnaremus, asserilur, ad mandatum arehiepiscopi sui sludeat
nobis instiieris, diligenter debes ad memoriam re- emendare, et ita se illi Iiumilem devolum et obe-
ducere, et quomodo quod tibi de proedicto Came- dientem cxbibeat, et ecclesiaslicis documenlis in-
racensi contigit, qui propler oetatem non erat ac formet, ul in co sanguinis nobililatem morum no-
episcopalem dignitatem vocandus, ctim etiam se C biliias valeat decorare. Quod si secus fecerit, pro
cundum leges sscculi, si porsona esset saecutaris cerlo cognoscas quod nec foniludo, nec nobiliias
in propria causa procuratorem baberet palris ejus polerit audaciam vel proesumptionem lueri,
solticita te convenil meditatione pensare, et d< nianus enim Domiui valida est et nulluiu consilium,
salisfactione Creatori luo propier hoc exhibend: sapienlia vel fortitudo conlra Deum.
studiosum existere, et hujus delicti veniam eordt DCCCXLIll,
et animo postulare, et ita prudenter el caute pro- Ad abbatem Hamensem. — l/l Drogoncm canoui-
videre, quod Ecclesiagraviora non possil incur- cum suum gyrovagum in monabteruim suum re-
rere delrimenla. Ideoque fraternilati luoe per apo- vocel.
stolica scripla mandamus aique praecipimus, qua- (Tusculani, Dec. 18.)
lenus proedictum D. ad Ecclesiam suam redire, ei [Ibid., col. 874.]
ibi peccala el facinora sua digna poenitentia de- Cum scriplum sit: Meliusesl nomen bonum quam
plorare, ut non ad oliedienliam exire vel iransirc diviliee mulim (Prov. xxn, 1), simimopere debemus
debeal, dislricle compellas : el si infra nienscir eniti et sludere modis omnibus quomodo fama
post commonitionem luam ad (82) clausirum uudc opinionis veslrae et boneslatis conservelur illoesa,
exivit reverii et ibi assidue manerc noluerit, ipsum " el de jure non valeal inbonestalis viiio denigrari,
publice accensis candelis excommunices, et a suc aut sinislra interprelalione corrodi. Quia vcro
abbate facias excommunicari. Prsefattim vero Ca- actus et opera quae Drogo canonicus vesier exer-
meracensem dictum electum a molestatione Mari- cet, illum el ordinem veslrum delurpant, cl famam
colensis Ecclesise el rerum suarum desistere, et ei el bonesialem veslram, quaui super omnia conser-
ablata restiluere, el quae inique contra ipsam agii vare debelis, denigrant, discretioni vestrse per
emendare, omni cum districtione coereeas, et si apdstolica scripta proeeipiendo mandamus, quaieniis
nec resipuerit, debiiam pro qualitate temporis per- praelatum D., occasione et dilalione cessanie, re-
sonaeanimadversionem adbibeas. vocelis ad clauslrum, et eum non permitlaiis ad
Dalum Tusculi, xv Kal. Januarii. obedieulias iransire aut ibi moram facere. Si aulem
(80) Pelro de Alsatia, filio Theoderici Flandriae (81) Maricolsc monasierium ordinis S. Benedicli
comitis et Sibyllse filiee Fulconis Jerosolymiiani ad Helpram fluvium in dioecesi Cameracensi.
regis, qui uon consecralus episcopaium dimisil (82) Hamcnse ordinis S. Augustini in dicecesiNo-
anno 1170, ducla uxore filia coniitis Nivcrncnsis, viomens 1
cx qua prolcin non suscepit.
765 EPISTOLJE ET PRIVILEGIA. — AN. 1171-1173. 768
comnionilioni vestroe parere conlempserit, ipsum A DCCCXLVI
publice accensis candelis excommuniceiis, et fa- Ad Petrum abbatem S. Remiyii. — Ut de pupilltirum
cialis ab omnibus tanquam excoinniunicalum vitari. ouorumdam causa cognoscat.
Turpe est enim lucrum quod acquirilur cum ho- (Ibid.)
neslaiis jaciura, et divitias veras accumulat qtsi Recepta conquestionc T. civis Remensis, quod
bonum sibi nomeu el famain cqnserval. Quod si God. quondam Sucssionensis, pupillis, quos idem
eum atl mandatum nostrum.cilius non revocaverilis, T. habel in custodia, rioinuni, qua?.ipsis hscredilario
et ejus pnesumplionem et insolentiam non com- dicilur jure eompelere, detineret: discretioni lu;e
pcscueritis, pro cerlo scialis quod eum a venerabili nos mandasse recoiimus, ul eumdem G. ad resli-
fratre nostro II. Remensi archiepiseopo excommu- tuendam proedictis pupillis domatii detenlam, vel
nicari praecepimus, cl in nos et in Ecclesiam ve- coram venerabile fralre nostro Noviomensi episcopo
siraui gravius forie quain credilis et durius auctore juslitiam exhibendam, moneres, et districtius coer-
Deo vindicare cogemur. ccres. Sed eodem G. proul dicilur, anlequam ad le
Dala Tusculi, xv Kal. Januarii. lillerae noslrse pervenissent, sublato de medio, cum
DCCCXLIV. uxorcm ejus commonuisses, ut alterum horum ex-
Ad Ilenricum ltemensem archiep. — Ul Odonem " sequerelur : respondit non ad se causam filiorum
maceUarium debitas Ilicherio xvu libras solvere pefiinere, et quod filii propler minorem agcre nou
compellat. possent aetalem. Unde quohiam cx dilalioiie et e"x-
(Tusculani, Dec. 21.) speclalione ista, multa possunt praediclis pupiliis
[Ibid.] juris sui detrimenta et incommoda provenire, el
i£x transniissa relatione Richerii ad aures no- nostra inlerest utriusque pupillis secundiim com-
gtras pervenit, quod Oddo maceltarius ei decem et missum nobis oiricium providere : discretioni luee
septem libras solvere debet, quas sibi reddere con- per apostolica scripta praecipiendo maudainus, qua-
tradicit. Unde quoniam omnibus ex injuncto nobis lenus praedictam muiierem infra XLdiespost barum
oflicio debitores exislimus, fraiernitali tuae per susceptionem moneas, el districte compelias, ut tu-
apostolica scripta mandamus, quatenus eumdem 0. lori praedictorum pupillorum pro pueris suis, qtio-
moneas et dislricle compellas, ut ei preetaxatam runi habel luielam, in praesentia lua super jain dicia
pecuniam reddat, vel pignus pro eodem assignet, domo respondeat, vel procuratorcm, qui pro eis
aut in proeseulia tua pleuam exiude justitiam, ap- debeat respondere, constituai : aul ipsis eamdem
pellaiione remota, exhibeat. . domum libere el quiete diniittat. Tu vero, si expe-
Dalum Tusculi, xn Kal. Januarii. riri voluerit; utraque parte ante te convocata cau-
sam audias, et eam jusliiia medianle, appellalione
DCCCXLV.
remoia, decidas.
Ad Pelrum abbatem S. Remigii el Fulconem Remensis
Ecclesim canonicum. — Ut de usurarii causa co-
gnoscanl. ANNO 1171-1172.
(MANSI,Concil., XXI, 922.)
Ad audienliam iioslram pervenil quod Jo. Sues- DCCCXLVII.
siouensis icrram pupillortim, qttorum Th. civis Re- Ad Henricum Remensemarchiep. — Ul Willardum
mensis gerit lulelam, pignori detiuet obligalam : presbyterum de mullis diffamalum, si res comlet,
ab ojficio sacerdoiali suspendal.
unrie soiteni suam et laniumdem dicitur percepisse.
usurarum cl su- (Tusculani, Jan. 20.)
Qtiotiiam igilui' crimen, quodlibet
universis Christianae [XMARTEN., Ampl. Collect., II, 878.]
perabundanliae genus, profes-
sionis viris eslomnimodis abhorrendum, discretioni Significavit nobis venerabilis frater noster T.,
veslrae per aposlolica scripla mandamus, quaienus Anibianensis episcopus, quod cum quidam suus
si proefatum Jo. sorlem suarn de proescripla lerra, D ' presbyier, YVillardusnomine, de quadam muliere
el tanlumdem ullra proeler expensas recepisse con- conjugata, cum qua compaternilateni Iiabere dici-
slilerit, ipsum eamdem lerram niemoratis pupillis lur, a parocbianis diifamatus, et publica esset
et tulori eorum, omni occasione el appellatione nota respersus, quod videiicet de ipsa duas (iiias
cessante, reslituere elin pace dimiitere, auctoritaie genuisset, et postquam eam abjuravit , iiertim
noslra districte cogalis. Quod si ipsum sortem stiam de ea filiam recepissel; idem episcopus pre-
aut amplius exinde non suscepisse noveritis , eum- sbylerum supradictum pro lanla infamia traxit
el ei de lanlo excessu purgalionem
dem, sdrle sua recepta pupillis terram, dilatione et in causam,
quani presbyter ipse se obtulil preesti-
appellatione postposila, reddere conslringatis: el indixit,
hoc infra XLdies post harum susceplionem diligen- luruni. Cum autem semel el secundo eidem pre-
lius exsequarr.ini. sbytero ad petitionem suain cauonicae inducise
datse fuissent, et die tandein purgationis pree-
dictus presbylcr coram episcopo et mullis aliis
publica confessionc dixisset, se de tanta infamia
noii (IOSSCpurg:ire , ideni episcopus, babito cun-
767 ALEXANDRIIII PAPJE 7G8
silio plurium- discretorum virorum , praefatum A archidiacono confessus fuerat, appellaiioni su-
presbylerum ab officio et beneficio pro causa ipsa persederenl. Die vero statuta memoratus J. stiam
snspendit. Sed muliis diebus post presbyter ipse libi prsesentiam exhibere contempsil, el ideo pree-
ad noslram audienliam appellavit. Tandem vero diclus V. cum testibus suis noslro se conspectni
ad praesentiam noslram accedens, suggerendo nobis preeseniavit, -sed ille tunc non venit, nec pro
quod post appellationem suspensus fuissel, ad te no- se responsalem transmisit. Cumque super prin-
stras lilteras impelravit, ul ei, si resita se haberet, cipali negolio appellatum fuisset, examini tuo
oflicium et beneficium suum restilueres, anlequam eamdem causam duximus remitlendam, man-
cogerelur purgationem suam praeslare. Licet autem dantes ut, utraque parte coram le conslitula,
antequam litteras nostras audires, prsedictusepisco- si tibi constaret prsefatum J. fldem, qtiam de-
puseumdem presbyterum de falsasuggestione ad no- derat violasse, ei de violatione fidei condignam
stram, sicut asserii,proesenliam appellassel; nihilo- poenitentiam imponens . et praedictis testibus,
riiinus lamen eiileni presbytero siium offlcium et appellalione remota, receplis, infra xv dies post
beneficium reddidisli. Super quo utique , si as- liilerarum nostrarum susceptionem ,, sublalo
serlio oequeveritati innitiiur, non possumus non appellaiionis remedio, eamdem causam lermi-
mirari, cum in litteiis nosiris soleal , si ita B nares. Sai:e cum idem V. a nostra preeseniia
est, semper apponi : et si in liiteris illis fuit recessisset , et secundum proeseriplam formam
forle, quod non eredimus, cariem conditio proe- litleras noslras ad te reportasset, adversarius
lermissa, nihilominiis ea subinietligi debet et ad proesenliam nostram accessit, et cum, prout
semper inquiri si relalio veritaii subsislal. Inde credimus, non essemus memores, quod idem V.
est quod fraternitati tuae per aposlolica scripia scripla noslra detulisset , litleras super eadem
mandamus, quatenus utraque parte coram te cou- causa a prioribus diversas oblinuit. Quo reverso,
vocata, veritatem exinde diligenter inquiras, et uiraque pars coram te convenit, sed lu secun-
si libi constiterit quod memoratus episcopus in dum priores liiteras in causa noluisti proce-
his vera nobis suggesserit, supradielum presby- dere , asserens semper exlremse voluntati esse
terum , dilatione et appellatione cessaute , in cedendum^ et litteras posteriores prioribus de-
eamdem sementiam suspensionis reducas , aut bere prsejudicare. Quia vero idem V. per men-
si coram episcopo et multis aliis confessus fuit se sem in euria nostra adversarium exspectavit,
super infamia iila non posse purgare, nec ratio- el plurimum vidclur vexatus , el juramenia
nabilem causam posuil, quare non possel pur- priora posterioribus prsejudicant, et in contra-
gationem proestare, nisi quod sibi hujus iniqui- ctibus venditionum et empiionum idipsum con-
tatis conscius erat, eum perpetuo ab officio lingit, fralernilaii tuoe per prjesenlia scripta
sacerdotali dispenses. preecipiendo mandamus , qualenus litleris posie-'
Daia Tuscul., xm Kal. Februarii rioribus, preeserlim cum lacita verilate fuerint
DCCCXLYiH. impetraiae, nullas vires habenlibus, secunduin
lenorem priorum litterarum, ila videlicet quori
Ad eumdem — Quamdam ei causam tenni-
nandam committit. tesles exaniinalo.s, et qui idonei fuerint reci-
Jan. pias, omni occasione et appellatione remota,
(Tusculani, 21.) infra xv dies post haruni susceptioneni, in
[Ibid. , col. 879.] causa ipsa procedas , provisurus attenlius, ne
Significante nobis dilecto filio nostro R. Cala- Joanni, iu quo famae et honestati tuae plu-
launensi arcliidiacono , accepimus quod cum rimuin deirahitur, eamdem causam committas,.
causa nuae inier V. lalorem praesentitim et J. sed lu ipse eam maturitate et diligentia adlii-
presbyterum super ecclesia S. Marioe veriitur, in bita lerminare debeas.
tua pracsentia tractaretur, et jam diclus V. D Data Tusculi, xn Kal. Februarii.
testes suos, Herm. scilicet et Henricum presby- DCCCXLIX.
ieros, producerel, qui super causa ipsa veriialem Henrico Remensi archiepiscopo, \Gnidoni] Cata-
quam inde noverunl profilerentur, adversa pars lauuensi episcopo, et [Arnutfo] Virdunensi electo
eos minus idoneos esse proponens, ipsos tan- mandat compescanl castellanum Vitriaci a vexa-
lione Caladiai.
quam reos criminis ad noslram audienliam ap-
pellavit. Ca3leriim cum uiraque pars coram (Tusculani, Jan. 23.)
proedicto archidiacono convenisset, et praediclus [Ibid., co\. 881.]
J. recognosceret, quod eisdem lestibus ob solam ALEXANDER episcopus , servus servorum Dei,
iracundiam crintina objecisset, landem eis propier venerabilibiis frairibus HENIUCORemensi archi-
fcrevitatem termini appellalionem prosequi non episeopo, Caialaunensi episcopo, et dilecto filio
valeniibus, in'.er ipsos fidebinc inde inlerposita, de Virdunensi electo, S. et A. B.
utriusquc voluniale idem arcbidiaeonus lali Religiosos viros a pravarum incursibus nos
inodo composuit, quod si procf.uiis J. in tua convenit attenliori cura defendere, et in suis
praescnlia recognosceret , quod coram coilem jusiiliis prompla solliciludine confoverc, ut Iibe-
709 EPISTOL^E ET PRIYILEGIA. — AN. 1171-1172. 770
rius possint divinis obsequiis vacare , cum A ipsos fecimus absolvi, mandanlcs ut senteniia
eorum paci fuerit sollicita consideratione pro- proedicloruni judicum rata et inconcussa maneret.
visum. Dilecli autem filii nostri abbas et fra- Caeterum quuniam relalum esl nobis quod oc-
tres de Caladia (85), transmissa nobis conqueslione casione litterarum, quas eis pro absoluiione sua
nionslrarunt, quod caslellanus Yilriaci eis car- concessimus , proefaios monachos infesiare pree-
rucas suas per violenliam abslulit, et latn sumunt, el contra senienliam punienda temeritate
ipse, quam quidam ali.i parochiani veslri eorum vcnire atlentanl, fraternitali tuoe per apostolica
bona diripere el praedas ipsis aufcrre nulla ra- scripta proecipiendo mandamus, qualenus prae-
lione formidanl. Quia igilur veslro officio scriptam senlenliam firmiier faciatis el inviola-
congruit, insolenliain laicorum a gravaminibtis bililer, rcmoto appellationis obstaculo, observari,
virorum religiosorum compescere , discreiioni ct si clerici eosdem nionachos conira praescrip-
vestree per apostolica scripta mandamus , qua- lae scnteniiss tenorem infeslare prsesumpserint,
lehus memoratum castellanum monere cureiis eorum proesumptionem debita animadversione
et districte compellere, ut jam dictis fralribus percellas. Si qua vero scripta iidem clerici
de illalis damnis et injuriis irrogalis congrue a nobis, quod non crcdimus , conlraria reporta-
"
salisfaciat, et lam ipsi quam caeteris parochianis runt, ea titteris islis nulla raiione praejudicent'
veslris sub analhematis inlerminalione districtius nec monachis sii licilum clericos illos qui, an-
prohibere curetis, ne bona ipsorum fratrum tequam ecclcsia preescriplaillis fuisset concessa, ibi
violenter diripiant , aut eis preedam auferre babuere pramendas, eisdem aliquatenus spoliare.
praesumant, nec preedas de bonis eorum factas Data Tusculi, vi Kal. Februarii.
scienier recipianl, atil comparare ailentenl. Si DCCCLI.
vero de aliquibus eortim ex parte praedictorum
C[onradum], archiepiscopum Mogunlinum, apostolicm
fratrum querimoniam receperitis, ita de ipsis sedis legalum, monel, ne inter monaslerium S.
disiricSam juslitiam facialis, qtiod iidem fratres Zenonis Veronense el cives Ferrurienses de caslro
Osliliensi dijudicatam ab Oberto ab Orto contro-
suffragio veslroe proleclionis adjuti , sua se versiam redinlegrel. Opus enim sibi esse, « inter
gaudcaul paciflce possidere , et nos sludiura civitaies Lombardim et eorum cives, koc lempore
ct diligentiam vestram debeamus in hac parte prwcipue, pacem et concordiam ponere et ad eorum
non immeriio commendare. unitatem inlendere. i
Data Tuscul., x Kal. Februarii. (Tusculani, Jan. 28.)
[UGHELLI, llalia sacra, V, 794.]
DCCCL. ALKXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
Ad Henricum Remensem archiep. — Pro monachis uerabili frairi C. Magunt. archiep., apostolicoesedis
de Noveio adversus canonicos Braquenses.
legato, salutem et aposlolicam beneriictionem.
(Tusculani, Jan. 27.) Dilecli filii noslri G Poieslas Veronen. et
[Ibid., col. 882.] ejusdem civitatis communilas Iransmissis nobis lit-
Cuin dilecli filii nostri prior et fratres de leris inlimarunl quod, cum super controversia quae
Noveio monachi Silvae-majoris (84) nobis con- inter nionasterium Sancli Zenonis ct civcs Ferra-
queslionem fecissenl, quod clerici Braguensis rienses de Hosiilia diutius est agitata per arbilrum
ecclesiae, quam bonae memoriae Samson praede- quetndam Uberlum de Orlo, quem utraquc pars
cessor ttius cum assensu eomitis Regitestensis elegit in arbitrum, et ejus super boc stare mandato
prsedieiis monachis conlutit , ita videticet, ut jnravii, definilieasenleniia lata fuisset, et praediclo
decedentibus clericis saecularibus , monachi loco utoitaslerio proescripla Hostilia adjudicaia, coniro-
eorum subsliluerenlur, eos prseposilura et quibus- versiam ipsam niteris suscitare, etabbati pracscripti
datn piaebendis, domibus et aliis bonis conlra monaslerii item Ferrarienses siiper boc respon-
justiliam spoliassent: nos causam ipsam vene- D dere mandasti. Quia vero non decel quoestionem
rabili fralri nostro Suessionensi episcopo et di- sopitam, et eam maxime ex qua lol bomicidia, et
lecto filio abbati S. Remigii Remensis sub certa mala perpetrala noscunlur relractare, elsenlenliam
forma commisimus terminandam , mandantes ut rescindere; de qua observanda dicitur fuisse ab
si elerici eorum judicio nollent parere, ipsos, ulraque parle juralum, proesertim cum nullus esset
nullius obslanle appellatione, excommunicationis lilium finis, si causae, quae decisoesunl, in recidivae
vinculo innodarent. Sed, sicut ex litleris ipsorum conientionis scrupulum devenireni, et oporlet nos
judicum accepimus, ipsi causam diffinientes , cle- inler civilates Lombardioe, eteorum cives hoc tem-
ricos, quia noluerunl judicio suo parere, vinculo| pore praecipue pacem et concordiam ponere, et ad
anathematis perstrinxerunt. Unde cum postea eorum unilatem vigili sludio el meriitalione inlen-
quidam eorum venisset ad preesentiam nostram, dere : fralernitalcm luam monemus, atque man-
(85) Abbatia ordinis Cisterciensis in dicecesi Vir- dinis S. Benedicli a S. Gerardo monaclio Cor-~
dunensi, quam, si Wasseburgio (ides sil, inhabitave- beiensi in dicecesi Burdigalensi fundalum, hactenus
runtoiitn trecenti monaehi, nunc vero paucissimi. persiat sub congregatione S. Mauri. [,..,
(84) Silva Major, insigne olim monasterium or- V:: •
771 ALEXANDRIIII PAP^I 772
damus, quatenus diligenter considerans et altendens; A. ibi quod dc quodam dicitur per propheiarri : Com-
quanla lempora nune gravia eL periculosa exi- ederunt alieni robur ejus, el ipse nescivit. Sed et
stanl.... preefato abbati super proedicta Hostilia cani ejfusi sunt in eo, el ipse ignoravil (Ose. vu).
nullam moveat qneestionem, ncc enim exinde ali- Nec hoc lamen dicimus, quod non credamus ibi
quatenus insliiiclu quolibet contendas molesiiis vel et sapientes el gloriosos viros plurimum inveniri,
gravaminibus faiigare. Si enim conlroversia illa qui niullis esse possunt odor vitce in vitam. Sed
suscilarclur, multa mala periculael homicidia plu- non esl facile cum mulla quoque vi remigum di-
rima provenirent, et statum pacis et uniialis Lom- rigi navem ad portum, si recior qui clavum tenet,
bardiae non modicum perturbarent, ad quem con- imperilus fuerit aul remissus. Idcirco, ne forte
servandum te votumus toto studio el Iabore eniti. contingat illi qnod de se ipso lamcntabatur Prophe-
Datum Tusculani, v Kat. Februar. ta , dicens : Amici mei et proximi mci adversum
DCCCLII. me appropinquaverunl, et qui juxta me eranl a longe
Ad Henricum Remcnsemarchiep. — Pro Templariis steteruni (Psal. vn), quia in propria persona eam-
Hierosolymitanis. dem ecclesiam visitare non possumus,ei visilalionis
(Tusculani, Jan. 51.) offlcium decrevimus dependendum, per aposlolica
[MARTEN.,Ampl. Collect., II, 885.] B vobis scripta mandanles, quatenus illuc acceden-
Tnsinuaium est nobis quod G. et R. Gozo fra- les, de slatu ejus el de actibus abbalis et fralrur»
tiibus niiliiiae Templi lerras, vineas, et non modiea malurilale ac diligenlia qua convenil inquiratis, et
de rebus suis mobilibus per violentiam praesumpse- quidquid ibi cognoverilis corrigendum, vice nostra
runl auferre. Verum quoniam officio noslro conve- laliter corrigalis, ul el religio ibi per studium ve-
nit praediclos fratres ab injuriis malignantium de- slnim ex gralia divina refloreat, et nos de dissolu-
fendere, el aposiolico palrocinio confovere, fraler- tione tantse domus non teneamur in die judicii
nitaii luoe per apostolica scripia mandamus, qua- reddere rationem. Si videriiis autem quod nisi per
lenus prsedictos viros monere sludeas, el dislricte amotionem unius aul plurium personarum status
coinpellere, ut eisdem fralribus lerras, et vineas, ccclesise reformari non possit, nec in hoc parcat
,et aiia ablata non moientur cum integrilale resii- gladius vester, sed plenam a nobis auctoritatem
tuere, vel sub luoe discreiionis examine ptenam accipiie, appellatione remoia, quoe evellenda fuerint
exinde jiistitiam exbibere. Quod si facere forte con- etellendi, et quse plantanda fuerinl, Domino au-
lempserint, per le anathemaiis vinculo innodentur. clore, plantandi. Nos enim ita per vos apud Deutn
Dala TusciiL, u Kal.Februarii. „ volumus excusabiles inveniri, ut non sit quod a
"\ .' <
DCCCLIII. nobis de spiriluali ejusdem Ecclesia detrimenlo iu
Ad Guillelmum Senonensem arcliiepisc. A. S. L., extremo examine rcquiratur. Si aulem hic exse-
el S. S[iephanuvi\ MeUlensemepisc, et abbatem quendis vos tres non polerilis interesse, duo
Vallis-Secretm. — Ut in S. Vicwris coenobiocol- veslrum non minus lieec quse dicla sunt malurius
lapsam disciptinum resliiuant. exsequanlur.
(Tusculani, Febr. 1.) Dalum Tuscul., Kal. Febr.
(MANSI,ConciL, XXI, 995.]! DCCCLIV.
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
Abbalem el canomcos S. Victoris Parisiensis de
nerabilibus fratribus W. Senonensi archiepiscopo , superioribus lilleris certiores facil.
aposioliese sedis legalo, el S. Metdensi episcopo, el (Tusculani, Febr. i.)
dileclo filio abbati Vallis-Secretae, salulem el apo- [Ibid., 694.]
sinlicam benedictionem. ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
Crebra jamduduiu suggeslio super statu Ecclesiae lectisfiliisabbaliel canonicis Sancti Yicloris Paris.,
S. Victoris noslrum pulsavit auditum, et timemus salutem et aposiolicam benedictionem.
nosin exlremo examine severius judicandos si ad D j Jamdudum ad nos de statu. vestro pervenii-quod
.iuquirenda et corrigenda quae suggeruntur lardi requiri dislrictius et corrigi oportebat. Nos auiem^
fueiiinus, aut remissi,dicenleScriplura:iUa/ed/c(ws quia Ecclesia vesira Iongo lempore per Dei graliam
qui prohibet gladium suum ab omni sanguine (Jer. religione floruil et scientia, ila ut in odore unguen-
XLViu).Olim sane ad doctrinam salulis, quee de torum vestrorum multi concurrerint, et in lumine
loco iiio lluebat, et bonae conversationis odorem , vestro viderint lumen, exspeclavimus hactenus, si
quo eadein fragrabat Ecciesia, in mullis Ecclesiis, tandem per vosmelipsos redirelis ad vos, el de me-
et prava in directa, et aspera convertebaniur in vias dio veslri dissenlionis et scandali inaleriam toile-
planas, el eral vere puleus aquarum vivemium, retis. Caeterum quia iri exspectaiione nosira uon
de qtio arentia corda multorum, ad exslingueiidum lam correctionem aliquam subsequi quam infirmi-
mundanorum desideriorum sestuin, polum vitae tatem veslram aggravari conspicimus , dignum
haurirent. Nunc auicm, ul dicilur, dormilanle pau- duximus ad ecclesiam veslram personas aliquas
laliin cusiodia provisoris, et refrigescenle in ca- deslinare, venerabiles scilicel fratres nosiros W.
pite religionis amore, ad pariem quoque membro- Senonensem archicpiscopum, apostolicae sedis le-
rtun quidam se lcthalis torpor efftidit, et facluin est gatnm, el S. Meldensem episcopum, et dilectum
775 EPISTOL.fi ET PRIVJLEGIA. — AN. 1171-72. 774
filitim N. abbalem Vallis Secretoe, qui quomodo se A ad emcndationem suoriim et subuiiorum pcrtinent
habeat status vester inquirant, et qnse corrigenda ncgligeniius exsequentc, nos jam lanriem exsecu-
cognoverint, appellalioue remola , corrigant et lioui eorum quoe ditla sunl oporiet intendere; et
emenrient. Quocirca per apostolica vobis scripla si verus sit rumor, qni lolies aures noslras asper-
proecipiendo mandamus, quatenus , expostlis eis sil, quia in propria persona non possumus, per
cum ad vos venerint quae necessilas el emendatio alios invenire coginmr : ita quidem ul, si vera com-
veslra poscil exponi, quae inler vos ipsi, vel duo peierent qtioe dicuntur, per eosdem , dilaiione
eorum, aul de reformanda ordinis disciplina, atil seposiia , medicina , quam viderint necessariam ,
de personis, si res exegeril, aniovendis, statiien- apponatur. Yenerabilibus ergo frairibus nostris
dum esse cognoverint, suscipialis huniililer et fir- Willclmo Senoncnsi arcbiepiscopo, Stephano Mel-
niiter observetis. densi episcopo et N. abbati Vallis-Secretae vices
Datum Tuscul., Kal. Febr. rioslras in hoc negotio proevidinms commitiendas,
DCCCLV. qni quanto pleniorem et faciliorem hujus rei po-
terunl liabere notiiiam, lanlo cum minori grava-
Ludovico Frnncorum regi de corrigenda disciplina mine salulis remedia
monasterii S. Vicloris Parisiensis. quid mandave- providcbunl. Quia vero ma-
rit nunlial. B g«ifirciiiiae luoe ad cumulum mercedis accedit, si
(Tusculani.Febr. 1.) per illorum inslaniiam, favore regio inimincnle ,
[MARTEN., Ampl, Collect., VI, 249.] proediciae slalus Ecclesiae dirigattir, celsiiudinem
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- luam monemus el exhorlamur in Domino, qua-
lecto filio LUDOVICO Chrisiianissimo Francoium lenus ad exsectilionem hujus negotii favorem luum
regi, S. el A. B. impendas, el nulla patiaris coniradiciionemapponi,
Consideranlibus nobis eximia glotiae luoe prseco- quoniinus ibi quae prsedicli viri slaiuenda viderinl,
nia, nihil facile videtur occturere quod te lanla slatuanttir : ne si forte diulius medicina lardaverii,
conmiendalione digrium, el lam securum de sem- et dissimulantibus nobis languor cceperit aggra-
piterna retributione possil efficere, quam quod vari, sensus etiam doloris inlereat, et cum niiilta
sincera devotione religionem diligere comprobaris, difficttllate post modum vix redeat ad salutem.
et ad eam in regno tuo planlandam juxla quod Daluni Tusculi, Kalendis Februarii.
rcgiee convenit officio dignilalis, libenier iulendis. DCCCLYI.
Utinam qui sunl in ordine sacerdolum ad inslilu-
Ad Henricum Remensem archiep. — Commeudal
tiouem et conservalionem religionis eo animo et ei mililes Templi.
cura procederent, quo favor regius ad defensionis Q
auxilium sequerelur! Credimus enim quod ita per (Tusculani, Febr. 2.)
regnum tuum lolius Ecclesiee stalus se haberet, [MARTEN.,Ampl, Collecl., II, 885.]
quod et nomen Domini honorarelur in omnibus, Mililes Templi quod Jerosolymis situm est,
et turba fidelium populorum in via vilae duces plu- quam specialiter sinl omnipotenlis Dei servilio
rimos invenirent. Nunc auiem dormitanlibus sacer- mancipaii, et ccelcsti militiae deriiti, reverendus
dotibus , quos aliorum custodise oportel intendere, eorum babilus indical , et signum crucis Domi-
lepescit in multis locis sacra religio, el, ut cu- nicae quod in suo corpore assidue bajulant, evi-
jusdam verbis utamur, pro molli viola et purpureo denter declaral. Ipsi euim in boc conslituti sunt,
narcisso , ut pro fratribus animas ponere non formident.
Infelix lolium el sleriles dominantur avenrn. Unde quia dignum est ut lam proeclaris alhletis
(VlRG.,Georg. 1, 155.) Chrisli modis omnibus, quibus secundum Deum
Hoc sane in Ecclesia S. Yictoris non modicum do- poterimus, providere curemus , fralerniiateni tuam
lemus accidere, quse, cum olim in religione florerel, rogamus, monemus atque mandamus, quatenus
iia nunc, quod trisies dicimus, in suae professionis D divini amoris inluitu, el pro revereniia beati Pc-
asscritur observantia iepuisse, ul quae muliis ma tri et nostra, necnon et pro aniinse luse salule,
iium in via salutis currentibus porrigebal, nunc ipsos diligas, manuteneas et honores, et eis jura
auxitio alieno indigeat, et non inveniat qui sublevet sua integra et illibata conservans, tuse proteciionis
earn. Nec lamen ex eo perbibetur accidere, quod patrocinium el favorem ministres, el de malefaclo-
non sini ibi plures qtti et noiiiiam religionis ha- ribus suis eis plenam justiliam non differas exlti-
beant el ainorem; sed quibusdam cum suo capite bere. Specialiler auiem luoe fraterniiati manriamtis
membris langtieniibus, in eadein Ecclesia fervor ut Guitierium parochianum luum moneas instanler
religionis noscilur lepuisse. Nos aniein cuni jam et dislricle compellas ut preediclis fralribus proc-
dudtim ad nos stiper eorum lepiditate relatio per- dam, quam olim de villa Onisvisner dicitur abstu-
venerit plurimorum , distuliniiis Iiactentis aurem lisse , si ita est, sine dilatione resiisuat, el de
apponere, et necessariam adhibere tam gravi va- violentia illata congrue satisfacere non posiponat.
Ieiudini medicinam : exspectantes quod aliquando Si autem commonitioni luae obtemperare conleinpse-
reducerent oculos ad seipsos, et de refonnanda ril, eum vinculo excommunicationis aslringas.
reiigione sludiosius cogitarenl. Capite vero ouee Data Tuscul., iv NonasFebruarii.
773 ALEXANDRIIII PAP^E 776
DCCCLVH. A id indignnm esset, et ab inslilulionc ccciesiaslica
alienum.
Ad Pelrum abbalcm S. Remigii,et B. archidiaconum penilus
Remensem.—AdmoneantSttcssionensemepiscopum, Datum Tuseul., Non. Febr.
ut subdiaconum sibi pratsentatum investire de ec- DCCCLIX.
clesia S. Medardi ne amplius recuset; alioquin Ad Henricnm Remensem —* Ut Arald^
ipsi invesliant. x~H, archiep.
presbytero suam faciat ecclesiam restitui.
(Tusculani, Febr. 5.) ( Tuseufani, Febr. 8.)
[MAKSI, Concil., XXI, 948.] [MARTEN. , Ampl. Collecl., II, 8S4.]
Consliluliis in proeseniia nostra 0, subdiaconus, Irisinuavit nobis Aralrius presbyter, lator pr:e-
cum prior ei capitulum Sarme-
proesentium Ialor, supplici nobis relatione proposuit, scnlium, quod
liensis ecciesiae Domiuico diacono ecclesiam -
quod, cum dileclus filius nosterabbas S. Petri Cala-
launensis eum ordinandum in ecclesia S. Medardi, S. Remigii de Masdeio, qu;e ad jurisdictionem
quee ad suam dicitur ecclesiam perlinere, de as- eorum speclare dignoscilur, vivenle presbytero
sensu capiluli sui venerabili fratri nostro Suessio- ejusdem ecclesioe, concessissenl, memoratus dia-
nensi episcopo praescntasset, ul eum de proedicta conus eam in manibus proedicli- prioris multis
eccle.sia ihvestirel, et animarum sibi curam com- B prsesentibus refutavit. Transaclo vero aliquanlo
milteret, memoralus episcopus ea facere recusavil; tempore , presbyter ille, qui erat in eadem ec-
verum, quia indecens estet penitus obvium ralioni, clesia, ipsam priori et capitulo resignavil: quam
ut praenominaio subdiacono, nisi pro manifesta et praefatus prior de assensu capiluli praediclo
rationabili causa, plebis cura denegelur: discretioni Araldo concessit, el eum vcnerabili fralri noslro
Vestrae per aposlolica scripla praecipiendo manda- Caialaunensi episcopo preesentavit, a quo curam
animarum recipiens, praescriptam ecclesiam poslca
mus, qualenus infra XL dies post harum susceplio-
nem, praedictum episcopum monere, ac propensus per seplem annos pacifice possedil. Post haec
inducere sludealis, ut praediclum subdiaconum de auteiri, ut iriem presbyier asseverat, praenomi-
nalus diaconus ad nostram prsesenliam accedens,
praescripla ecclesia investial, et animarum sibi cu-
ram commiltal; aut quare id facere non debeal, nosiras ad le litteras impetravil, in quibus conli-
coram vobis rationabilem eausam ostendat. Quod nebalur quod, si legitimis teslibus probare posscl,
si monilis vestris oblempcrare conlempserit, vos sibi prsedictam ecclesiam prius canonice con-
nostra freli auclorilale seepe diclum subdiaconum , cessam fuisse, ipsam ei restituere non differres.
omni dilalione et appellalione cessante, de praedi- Quam quidem ecclesiam presbylero reclainanlc,
cla ecclesia investiatis, et animarum sibi curam c et ad nostrafn praesenliam diaconum appellante,
committalis : ita quidem quod memoralo cpiscopo illi resliluisti : verum quoniam ex nostri officii
de plebis cura, praediclo vero abbati de lemporalibus debito singulis et praesertim viris ecclesiasticis
debeat respondere. jusliliam suam integram conservare lenemur,
Dalum Tusculani, ni Non. Februarii. et quae aliqno errore faeta esse noscuntur, ad
rectiludihis iramilem revocare; fralernilali tuoe
DCCCLVIII.
per apostolica scripla proecipiendo mandamus,
Ad presbyleros ct clericos parochiarum ad monasle- infra XL dies post harum suscepiionerii,
riufn S. Petri de Moniibus perlinenlium.—Ne pa- qualenus
rochianos suos in ecclesiis suis sepelianl, sed in uiramque partem ante luam praesentiam con-
monaslerio S. Pelri de Monlibus sepelianiur. voces, et rei veriiate diligenter inquisila et
(Tusculani, Febr. 5.) cognita , si consiileril libi quod proedictus dia-
conus praescriptam ecclesiam in manibus prae-
\lbid., co\. 957-1 fati prioris refulaverit, el eam poslea praedicius
ALEXANDER papa III presbyteris el aliis clericis A. canonice fueril adeptus, et libere possederil,
parocbialium ecclesiarum ad monasterium S. Pelri ]p ipsam, amoto diacono, proenominalo presbylero,
de Monlibus pertinenlium. omni dilatione el appellatione cessante, resiituas,
Pervenit ad nos quod cum habilalores parochia- quam eum facias pacifice possidere.
rum veslrarum ex antiqua consuetudine apud mo- Dala Tuscul., vi Idus Februarii.
naslerium S. Pelri de Monlibus consueverunt sepe- DCCCLX.
liri, vos contra consueludinem illam corpora defun- Ad eumdem.— Commendal ei fratres Vir-
ctorum in veslris ecclcsiis sepelitis. Quoniam igitur luensis monaslerii.
non decet vos prsescripto monaslerio quidquid jnris (Tusculani, Febr. 9.)
sublrabere, cui jura sua sicut devoii filii inlegra [Ibid., 885.J
conservare debeiis : per aposiolica vobis scripta Paci ct quieii religiosorum virorum paslorali
praecipiendo mandamus, qualenus, si ita est, in ec- sollicitiidine nos oportet diligenter inlendere,
clesiis veslris neminem de habitaloribus ipsis ad se- ei ne indebilis molestiis agilcntiir, ailentiori siu-
pulturam recipere proesumalis, nisi apud vos elege- dio providere; iniclleximus autem cx insinua-
rinl sepeliri : necquemquam de caHcro laicnm infra tione dileclonim filiorum nostrorum ab.l.alis et
muros ecclesiaruni vcsirarum sepclire lenielis, quia fralrum lnosasterii Virtucnsis , quod Laudalus
777 EPISTOL/E ET PRIVILEGIA.— AN. 1171-72. jgg.
Catalaunensis civis ens pro quadam pecunia , Anemus, qualemis pro revercnlia B. Pelri et
el intuitu probitalis el hoiieslatis SU.B
quam ab eis iiijuste rcquirit, jugiter inquietat, nostra,
licct praedicii abbas et fratres firmiler asseve- ipsum diligas , manuteneas, et honores, el in
rent ci se nilii.l debere persolvere. Unde quo- petitionibus suis eflicaciter et clementer csaudias
niam ex injiaiclo nobis offlcio viros ecclesia- et eum in lionore ei benejiciis suis . nullaieiitis
sticos ab'universorum injuriis et molestiis de- graves, nec a quoquam gravari permiitas: ita quod
fensare lenemur, fraternilati luae per apostolica se gaudeat dilectioni .luae noslris precibus corn-
scripta praecipiendo mandamus , quatenus memo- mendalum , et nos quoque sincerilati tuoe gratias
ratum virum moneas , et districte compellas, ut teneamur copiosas referre.
nihil indebii.e a prsediclis fralribus exigere, nec Data Tuscul., Idus Februarii.
cos de eeelero inquieiare vel eorum bona injuste DCCCLXIIL
moleslare praesumai. Si aulem de ratione con- Ad eumdem.— Pro Stephano clerico adversus ca-
fidit, et adversus eos super jam dicta pecunia nonicosCatalaunenses.
agere volueril, coram le ordine judiciario ex- (Ttisculani, Febr. 20l)
periaiur, et tu causam audias ct eam dcbito [Ibid., col. S86.J
fine decidas. B Cum olim conquestione Slephani pauperis clerici
Data Tuscu)., v Idus Februarii. latoris preesenliuni causam, quoe inter ipsum et
canonicos Catalaunensis Ecclesioe super terris ad
DCCCLXI.
dotem aliaris de Cortoismunl pertinentibus, quas
Ad Pelrum abbatemS. Remigii et Fulconem decanum iidem canonici
Remensem.—Judicandam causam commiltit. deiinebant, verlebalur, dilecli3
Dliis noslris archidiacono et decano Ecclesiea ttiaa
(Tusculani, Febr. 12.)
commiserimus, appellalione poslposita, terminan- •
[MANSI, ConciL, XXI, 926.]
Dileclus filius- nosler abbas S. Tbeodori trans- dam, ipsi, sicut ex lilleris eorum accepimus, lerras
missa nobis conqueslione monstravit quod Helisen- ipsas ad dotem ejusdein altaris pertinere, el prae-
dis mulier, et vir suus, eum super quadam lerra dicto clerico resliluendas esse per senlentiam
niultipliciier inquietanl , et indebitis molestiis agi- judicarunl; sed jam dicti canonici scntenliam
lareproesumuni. Gumque super hoc causam.intras-r exsecutioni lnandare, aut jam dicto clerico ad com-
senl, demum ad nostram audieniiam appellarunt. monilionemeorum fructus inde perceplos resliluere
Quia vero e.v injuncto nobis oflicio universis Dei noluerunt. Nos itaque sententiam ipsam.ralam ct
fidelibus debitores exislimus, el cuique in jure suo _ firmam Jiabenles, fralcrnitali tuoe per apostolica
adesse debemus, discreiioni veslroe per aposlolica scripta mandamus, qualenus memoralos canonicos
scripla mandamus, q.ualenus prsedictam mulicrem el nostra el tua auctorilate compellas, ul proescri-
et virum ejus commoneatis, et distiicte tompelta- pias terras supradiclo clerico, quemadmodum sibi a.
lis, ut ab infeslalipne praeiali abbalis super pree- prajdiciis judicibus adjudicalae fuerunt, in pace ct,
scripta lerra omnino desislant, et eam iu pace sibi quieie, appellationc cessante dimitlant, et fructus,
ac quiete dimilianl; vel si de jure. confidunt, si quos inde a lempore laue senlemioepercepcrunt,
in pracseniia,vestra ordine judiciario experianlur. ei sine dilalione et diminulione qualibet restituere
Si autem causam inirare decreverinl, pariibus ante non posiponanl.
veslram praeseniiam convocaiis, et ralionibus hinc DalaTuscuI., x Kal. Marlii.
inde audilis ei cognitis, eamdem causam, re- DCCCLXIV.
moto appellationisobslaculo, mediante juslilia, de- Ad Guidonem
abbalem Sancti Nicasii, et M. Radul-
cjdalis. fum canonicum Remensein,— Ut nonnullos qui
Daluin Tuscul., n Irius Febr. damna nwnasierio S. Rzmigii intuterant, reparar$
DCCCLXII. cogat,
Ad Henricum Remensem arcliiep. — Commeitdatei D (Tusculani, Febr. 21.)
F. Oslrevaildensem arcliidiaconitm. [MAKSI, ConciL, XXI, 942.]
(Tusculani, Febr. 15.) ALEXAXDER papa 111GUIDOSI abbati S. Nicasii, et
[MARTEN. , AmpLCollect,,II, 885.] M. RADDLFO canonico Remensi.
Eos quos honestate credimus et scienlia prae- Suggeslum est auriiuis nosiris quod Galcherus
eminere, lanto diligentius tuee comniendainus dc Castellione villam deBelloi, queead monasterium
solliciludini, quanlo ad tuam fraierniiaiem spe- B. Remigii perlinet, diabolico furore accensus
cialius spectal viros honestos et litleraios dili- destrtixil, et duas alias villas ejusdem monaslerii
gerc, et eis honorem et gratiam exhibere, at- ita spoliavil, quod spolia inde abducia XLlibrartnn
tendentes itaque prudenliam el honeslalem di- pretio aestiinanlur. Milo vero Malus-Vicinus, rum
lecti filii nostri F. Oslrevandensis archidiaconi, eidcm monasterio plura damna et injurias intulisse
ipsum lanquam virum probum honestum etdis- dicalur, nec vult inibi satisfacere, neque quod
cretum sincero cordis affectu diligimus ,' et eum, ratio exigit exhibere. Simon auiem de burgo proe-
fraternilati tuoesollicite duximus commendandum. djclo monasterio apud Wandrecicurt damna pluri-
Quapropter charitatcm luam rogamus aique mo- ma el injurias inferre non cessat. PraHerea BuVdi-
PATKOL.CC. 25
V79 ALEXANDRI111PAPJE ?ga
uiis de Besanes terram, quae praenoniitialomtinasle- i- A quoniain abbas Dervensis snper falsa suggesiione»
rio fuit in eleemosynam data, duobtis homiiiibus,, licet eadem causa fueril, appellalione rembta, eoni-
quibus eam abbas ejusriem loci hsereditario juree missa, ad noslram, sicnl nccepimus, andientiam
concesserat, auferre laborat. Sane presbyier dee appellavit, et ilii appellationi ad nos factse vo-
Alem. in villa praseripii monaslerii quamdam do- luerit deferre, tibi de cujus prudenlia el honesiaie
muni in damnum ejusdem ecclesise oedificare proe- confidinius, causam ipsam committimus audiendam
sumit. Ad haeccum quidam bomo Sancli Remigiii el fine congruo lerminandam. Ideoquc fraternitali
se cum quadam parie hseredilaiis suee, divini amo- luoeper aposiolicascripia mandamus, quatenus cum
ris et chariiatis ardore succensus, hospitali S. Ma- exinde fueris requisitus, utramque parlem ante
rioe Remensis ad serviendum hospitibtis proanimae8 Itiam praeseniiam convoces, el, rationibus hinc
suae remedio reddidisset, parentes ejus a longc ve- inde plenitis auditis et cognilis, eamdem caiisam
nienles, quamvis magnam partem bonorunvsuorumi concordia vel justilia mediante, remota appclla-
eis dederit, praelibatum monasterium el Ecclesiami lione, decidas.
Remensem super jam dicla eleemosyna inquietaree " Data Tuscul., ix Kal. Martii.
nit.unlur. Unde quonlam nostra interesl jura eccle- DCCCLXVI.
"
siarum defendere, et eis contra malefactores suoss Ad Petrum abbatem et fratret Sancti Remigii.—
apostolicse proieclioiiis palrocinium minislrare, ' . Frescengiarum remissionem, eorum monasterio
discrelioni vestreeper aposlolica scripia mandamus, faciam ab archiepiscopoRemensi, r,Uam habel.
quatenus ex parle nostra proedictas pcrsonas eom- (Ttiscutani, Febr. 22.)
moncatis, et dislrictius compellatis, ut praeriicto , [Ibid., col. 945.]
inonasterio de damnis el injuriis allatis congriiesa- Rationabiles el honeslas peiitiones graianti anl-
tisfacianl, el ablata restiluant, el dc coeieroab ejus mo debemus admiltere, el vota quae a rationis tra-
et rerum suarum molesialione penitus conquic- mile non discordanl proscqnente efleclu complere.
scant, vel sub vestroe discretionis examine plenam! Relalum est siquidem auribus nostris quori, cum
exinde sibi jusliiiam exhibeanl. singulis annis duas procuraliones, unam in deposi-
Praetereaabbas soepedicti monaslerii, de tbesaii- lione sancti Remigii, et alteram in translatione
rario Laudunensi, quod apud Creonam juslitiam ipsius, Remensi archiepiscopo debeatis persolvere,
suam imminuat, et peniius sublrahal; et de Willcr- et singulis quibusque certis numeris ei mensuris
mo marescalco nobilis viri comilis Henrici, quod distinctis, de frescengiarum pretio nulla eeslimaiio
cuidam homrivi suo x libras abstulerit, cl multa ei c( facta fuisset: venerabilis frater nosler Ileiiricus Re-
niala feceril; el de abbale Tenaliis, qui cum dicaiur mcnsisarchiepiscopus molesliamel inquieialionem,
iiiulla illi damna inferre, ei exinde coram venerabili quam inde habebatis, pia consideralione respi-
fralre noslro Remensi archicpiscopo noltiit, proitt ciens, vobis et nionasterio vcstro frescengias om-
mandavimus, fespondere, gravem ad nos qtierimo- nino remisit: ita sane quod in depositione beaii
niam transmisil. Ideoque voliis preesentium aucto- Remigii quinquaginla solidos, Remensis moiietae,et
ritateinjungimus, utproedictos viros ad resarcienda tolidcm in translalione ipsius Remensibus archi-
illala damna praefaloabbali, et ad restiluenda abla- episcopis annualim solvere teneamini. Quam utique
la, el ail saiisfactionem de illalis injuriis exhiben- remissionem, qnemadmodum a proedicto archiepi-
dam, vel ad complementuiii iosiilrae faciendum, scopo facla esl, et sigilli sui munimine roboraia,
auctorilaie nostra monere, et disiricie compellere ul flrmam el raiam habealis, eam auctoritaie apo-
tludealis : et in supradiclis omnibus cum ea malu- stolica confirmanius, el praesenlis scripli pairocinio
rilate et providenlia procedatis, qtiod exindc dili- communimus : slaluenlesul nulli omnino bominuni
gentia el solliciturio vestra valeal non immeriio liceat banc paginam noslrae corifirmalionis iiifrin-
commendari, el nos discreiioni vestreeconfidentius gcre, vcl ei aliquaienus conlraire. Si quis aulein
negotia ccclesiastica commiliere valeamus. I hoc atleniare praesumpserit,indignatiouem Onini-
D
Dalum Tusculaui, ix Kal. Martii. potentis et beaiorum Petri et Pauli apostolcrmn
DCCCLXY. ejns se noveril incursurum.
Ad eumdem.— Causam inter S. Urbani et Derven- Daium Ttiscul., vni Kal. Marlii.
semabbales terminandam committit. DCCCLXVII.
(Tusculaui, Febr. 21.) Ad eumdem.— Causam inler canonicosCalalaunen-
\Ibid.] ses S. Nicolai el abbalem Dervensem committit
Causam quse intcr dilectos filios nosiros abbatem lerminandum.
S. Urbani (85) ct abbatcm Dervensemsuper quadam (Tusculani, Febr. 22.)
capella verlilur, dilectis filiis nostris P. abbati [Ibid.]
S. Remigii et F. decano Remensi commisimus au- Perlatum esl ad audientiam nostram quod, cum
diendam, 'et tfine sdebito terminandaa. Verum causa quce inter dilcclos lilios noslros canonicos
(85) S. Urbanial&alsa »rdlni«S. Bect&oti, in dicecesi Calalaunensi,sub congregalione S. Vitoni, uti
ei DsrTeBsi».
7S1 EPISTOLJE ET PRIYILEGIA.—AN. 1171-72. 782
b. Nicolai Caialaunensis et abbatem Dervensem A vestras efficaciter intcrponalis, ut eidem mulieii
snper ecclesia Campi-Auberli vertitur, in praesen- terram quam ex parte sua vir ejus accepit, sine
tia fi-atris nostri Catalaunensis episcopi traclaretur, molestia faciat reddi, el in pace dimilli, doucc
ad nostram fuil audienliam appellalum. Quia igilur praedictus vir suum plcnius cognoscat excessum ,
neutra parlium ad agendum venit inslrucla, tibi, et Ecclesise humililer adimpleat el devoie manda-
de cujus prudentia et honestale confidimus, cam- tum. Volumus aulem ut infra xi dies post hanun
demcausam commitlimus audiendam, et appellalione susceplionem quoe supradicla sunl malurius exse-
rcmola fine debito terminandam. Ideoquc fraterui- quamini.
lati tuse per apostolica scripta mandamus, quatenus Data Tuscul.,viiiKal. Martii.
cum exinde fueris requisitus, utramque partem
DCCCLXIX.
ante tuam preesenliam convoces, el, ralionibus liinc
inde plenius audilis el coguilis, eamdem causam Ad Galdinum arch. Medionalensem. — Pro Obeno
subdiacono.
infra duos menses, remoto appellationis pbstaculo,
•mediante juslitia decidas. (Tusculani, Febr. 26.)
Dala Tuscul., vm Kal. Marlii [FRISI,Memorie sloriche di Monza, t. II, p. 67.]
. s
B ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
DCCCLXVHI. nerabili fratri G. Meriiolancnsi archiepiscopo, apo-
Bituricensi el Ambianensi prmsulibus causam malri- slolicee sedis legato, salutem et aposlolicam bene-
monii S. et R. de Guisia commillit. diclionem.
(Tusculani, Febr. 22.) Dilectus filius Oberlus subdiaconus noster, Mo-
[Ibid.] doeliensis Ecclesiae archipresbyter, transmissa
ALEXANDER episcopus , servus servorum Dei, ve- nobis relatione nionslravit quod proceres et va-
nerabilibus fraliibus BituricensielAmbianensi (86) vassores de Sexto ccclesiae suae decimas recusaut
episcopis, salulem el apostolicam benediclio- exsolvere el dlvinoe propter hoc Majestalis oculos
nem. csnlra se non dubitaiit provocarc. Nam cum tle-
Quoniam -certo experimeiuo didicimus vos esse cimaea Deo sinl non ab homine instiluiae, offensam
cultores el amalores jusliiiee, et ea modis omnibus Dei incurrunt
qui eas subtrahere locis quibus sunt
abhorrere quee de radice iniquilatis noscuntur
deputalsepreesumunl. Ideoque fraternitati tuas per
procedere, vobis, quorum fldem et sinceriialem
apostolica scripla preecipiendo mandamus, quate-
sumus experli, causam mauimonii quce inler no- nus
proedictos proceres et vavassores moneas
bilem mtilierem S. et R. de Guisia virum ejus ver--^ instanter et dislricte compellas ut praefaio pres-
liuir, jampridem commisimus audiendam *et finc et ecclesiae suae debitas dccimas de ani-
bytero
deLito lerniinandam. Quia vero eadem causa, sicut malibus et aliis suis
rebus de quibus consuetum
ex litieris vestris accepinius, nondum esl fine estdecimum
dari.sinediminulione deinceps cl difii-
congruo terminala, fraternitati veslroe per ilerata cultate persolvant, nec eas ulterius in animse suae
scripta mandamus, qnatenus in unum pariter con- perniciem deiinere praesumant. Si
qui auiern
venientes, utramque partem congruo locoettem- mouilis luis conlumaciler parere contempscrinl,
pore ante veslram proescnliam convoceiis, et, ralio- eos ecclesiastica censura percellas.
nibus hincinde plenius auditis elcognitis, eamdem Dalum Tusculani, IVKalcnd. Marlii.
causam pontificali maturitale ac graviiale adhi-
bita, et ciijuslibci gratia et favore posiposilo, ita DCCCLXX.
pure etsincere secundum aliarum nostrarum litte- Ad Henricum Remensem archtep. — Nultas ad-
rarum tenorem, servala canonum aequitate, remoto versus eum dedisse litterai abbali de Chemi*-
none.
appellatioiiisobstaculo, deeidatis, quod judicium ve-
strum lam apud Deum quam apud homines debeat (Tusculani, Febr. 27.)
non immerilo comprobari. Si queeveroiitterae a nobis D [Ibid.]
exparlcviri,isiisautprioribuslilteiisnostiisconlra- Relatumest nobis quod abbas deehimeignon(87),
riae fuerintimpelratse, eisfldem nullatenus adbibca- sejactiiatacgloriaiur a nobis liiteras impetrasse,
lis, sed eas tanquamsubreptilias reputetis. Cselerum ul quoscunque de tuo vcllet archiepiscopatu iin-
si pracdiclus vir mulieri quod ipsam recipere'de- petere, eos anlo venerabilem fratrem nostrum
iieai, et maritali affeciione iraclare, juxta manda- Willelmum Senonensem archiepiscopum, apostolitae
uun veslrum, plenam securitalem praestare no- seriis legatum, posset, remoto appellationis obsta-
luerit, eum appellalioneremota,excommunicalionis culo, convenire. Quod utique falsum esse cogno-
senteutia percellatis, et per lolum episcopatum scas, et qua fronte idjaclitel vehemcnter mirainur:
Landunensem auctorilate nostra freti, faciatis cum nec ei nec aliis nos credamus similes litteras
sicut excommunicalum vitari, et apud nobilem indulsisse , nisi per errorcm forle hoc contigisset.
virum Philippum comitem Flandreiisem partes Unde volumus et mandamus ui, si tibi litteras tales
(86) Theobalrio.
(87) Cheniino, abbatia ordinis Cistercicnsis in dicecesi Gatalauncusj,
/85 ALEXANDRIIII PkPM *j&
ostenderil, ens ab illo cxtorquc.is, ct ipsas nobis is A DCCCLXXIII.
transmitlas, ui, si pcr errorem factaesunt, corri- '" Episcopo(90) Tornacensi pra.cipil til Danieh
presby-
gere possimus, aut pocnaminfligere, si fueril infli- i- lero abliila resliluat,
genda. /Tuseiilani, Marl. 1.)
Dala TuscuL, m Kal. Martii. : [lbidf, col. 891).]
DCCCLXXI. Ex insinuatione Danielis presbyteri S..Joannis
Ad eumdem. — In gratiam Leonis abbalis S. Gisle- e_ in Gandavo accepiiiuisquod, ciim ei c.t quibusdaui
ni elecli, quem schismatici ejecerant. aliis singulis annis cxactionem pecnniac irraiioua-
(Tusctilani, Febr! 27.) liileiu faceres, el in consuctudinem duceres, illis
[Mi'rf.,col. 889.] te suppliciler el devoie rogantibus ut te a ia'i
Perlalum est ad audienliam nostram quori, cum m exaclione temperares, lu vehementer commottis
Leo canonice fuisset in abbalem Sancti Gisleni (88) l) alqtieltirbaltis.praeriicttim D. quia verbuin propo-
;. suit, abofficio suspenriisti, aiios lcrrore ininarum
elecliis, poslea qtiia noluit illtid nefandum ct ricie-
slabile jtiramentum prseslare, a schismaiicis fuil il ad hoc inriucens qunri quidquid staitieres de rebus
ejeclus, et alius iu loco suo per Cameracensem ii eorum pro tuo nutti acciperes, el quod grave esl,
diclum eleclum (89) inirusns. Unde quoniam ex eoo ^ abbali S. Pelri Gandcnsis (91) firmiter prsecepisti
quod fidei caiholiese el uuitatis virluiem servavit, i, ut illo prorsus cxpulso, alium loco sno piesbyierum
gloriam meruit et laudem acquirere , et riigueere-s- subsiitueret.Qiiaeuiique si veritale subsistunl, quaiii
tribuiionis proemium exspectare , fraternitati tuoe ie gravia sinteldura aniniadveisione pleclenda, nsi
per aposlolica scripla mandamus, quatcnus, reiii personamluam multo cliarilaiis fcrvore diligeremtis
verilale comperta, si libi consiilerit, quod de per- certis expeiimcntis scntires, et evideniibus indiciis
sona praedicti L. canonice fuissel facla clcctio, etit comprobares. Dignilas vero ei oflicium quotl, pro-
pro alia causa non fueril amolus, nisi quia schi- videnle Domino, geris, debcl. le circa subdiios
smaticse pravilali noluit consentire, nec illo dete- luos morieslumet tempcraiuni efficerecipropiiiuni
stabili jnramenlo fecriari, ipsius electioriem, si;i reddere ac bcnigniim, et illud deberes semper at-
alias idoncus est , nullius obslante appellalione,, lendere, quori in epislola B. Petri legiiur : Non sicut
confirmes, et ipsum adininislraliouem praediclse e dominantesin ctero, sed forma [actigregis; idcoque
EccIes:oe,inlruso ainolo, libere facias siue molesta- fralernilali luae per aposlolica scripla mandamus,
tione, habere, et si qtiis eum super hoc ansu teme- et stib periculo ordinis cl oflicii tui districle prae-
r.irio itifeslare proesumpseril, in eutn ccclesiasticae.
e cipimus qualentis, si iia esi, praefato sacerdoti
aiiimadvcrsionis non diffcrasexercere ceusuram. benefioium et oflicium suum cum integriiate i.t
Data Tuscul., III Kal. Marlii. pacc el quiete restiiuens , ab hitjusmodi exaclio-
DCCCLXXII. nibus, quae luae adniinislralionis digniiaii noscun-
A$ euindem. — Ut matrimonium inter filiam regis; lur penitus obviare, dcsislas. Hoc eniin de radice
Ludovici et ftlium Fredenci iinperaloris im- cupidiialis et avariiiae provcnil, unde Simoniacoa
pedial. pravitates erumpunl et enoriniiales plurimx com-
(Tusculani, Febr. 28.) mittuntur, et exempla perniciosa procul dubio ge-
[Ibid.] nerauiur. Consiilens crgo luse honesiaii, ita cx-
Suggestum est nobis quod cbarissimus in Clnistn cessus el preesuniplioiiesluas in bac parle corrigas
filius nosier Ludovkus illtislris Fraiicorum rex alque emendes , quod niillam a prxfato sacerdole
fucrit reqiiisilus, til filio F., pcrseculoris Ecclesiae, vel aliis d« le qucrelam super hiijusmorii de caetero
suam desponsarcl Gliamin uxorem. Quia vero id audire debeamus. Scias enim et pro cerlo cogno-
regno periculosum ct Ecdesiac posset esse dam- scas quod, si ad nos super his queiela fuerit ulie-
nosuin, fraiernilalem luam monciiuis aiqtie man- rius peiiaia, quaniumcunque pcrsonain luam dili-
damtis, qualcnus ne mairimonitini illuri fiat, prec- D gamus, ita duriter in le aniiuadverlimus qtiod
dicto regi modis omnihus stutieas dissuadere, et coclcri boc audientcs similia titnebunl uliatGiius
rem penilus impedire. Si enim rcgi placuerit, eam aiieniare.
filie imperaioris Conslaiilinopolilanipoterit tradcre Data Ttisculi, Kal. Marlii.
iu uxorem, quia.nos opportune, Deoadjuvante, labo- DCCCLXXIV
rabiuins quod res celeri complcalur effcctu. Sane Ad Meldeuscm cl Ambianensem — Eis
episropos.
spud imperaiorem regnum et consanguinei puellte causam malrinioiiii inler comitem Roberlum et
ir.rarium indcflcicus semper invenieut. filiam llugonis de Brois examinandam commitlit.
Dala Tuscul,, n Kal. Martii. (Tusculani, M.trl. 4.)
[Ibid., coL 891.]
ALEXANDER cpiscopus , servus servorum Dei, ve-
(88) S. Gisleni monaslerium ordinisS.Benedicli (90) Galtcro, qui viveredesiit 1171.
in llannonia altero a Monlibus lapide disians iu (9l)VulgoBI;uidiniciisis,insignisabbalioeordiiiis
dia>ccsiCameraccnsi. S. Benedicti.
(fc9yPeirum de Alsaiia scilicei, de quo supra.
?S5 EPISTOLvEET PRIVILEGIA.—AN. 1171-72. 786
nerabilibus fratribiis nosiris Meldensi (92)elAmbia- A vimuset salva honestate nos decuit,' per litteras
nensi (95j episcopis, salutem et aposlolicam bene- ncslras super hoc reriarguere cui-avimus, ulpote
.dicliqncm. qui tu.-csinceiissimaedevotionis et (idej quam circa
Suggeslum est nobis quod, cum dileclus filius sacrosanclam Romanam Ecclesiam , et specialiter
nostcr nobilis yir comes Roberlus riisposueri.t circa persoiiam.noslram a tempore npslroepromo- I
flliam .stiamJIugoni rie Brois, iradere in uxorem cl tionis insuperabili constanlia, e-xhibuisti, jneinorcs
malrimonio copulare, uobilis vir comcs Henricus exisientes, ferventissimum desidciiurn et volunla-.-:
inler eos eam lineam affinilalis esse proposuil, tem habemus, te siciil fralrem charissiinum, ctl
quod lion possent cum Dco et ralione coujtingi : magnum mcmbrum , ac firmissimam columnamEc-
citmque super hoc, ab ex.tmine vencrabilis fratris clesiae, sincerissimo cordis affectu diligere, et ho-
noslri Trecensis.episcopi • (94) ad noslram anriien- nori el exallationi luae , qtiaiuitm" cum Deo et
liam fuissel appellattim , coniite Roberto nuriiium juslilia possumus , prompla" voltnilate dcferre.
sniim millenic, altcra pars nee .yenil, nec aliquem Yerumlainen quia decel te, tuiii nobilitaie sanguinis
pro se responsalein : transniisil.-Nos igitur de qua piaceiiiines, luni eliam oblciilu. dignitatis cjua
prtideiitia ei honestale veslra plenitis confidenies, poiles, crga subdilds el maxime suirraganeos luos
experieniioe veslise causam ipsam duximus com- spirilum benignilalis et maiisuetudinis gcrere, et
mitleiiriam. ldeoque fraternitali veslreeper aposto- beriigntim ac misericordero exislere, nos de cle-
lica seripia mandamus, quatenus, si qtioe personaj mentia el mansueludine tua pluriniuni proesumeii-
apparuerint ,q,uoe inatrijnonium ipsiini legitime les, el libi taiiquarri fratii charissiino prompto rie-
velinl cl possini impelere, raliones el allegationes, siderio cnpienles deferre, proeriictoepiscopo derii-
quoe hinc inde in meriiiim producentur, diligenier inus in mandalis, tit.a te misericordiam et veniam
audialis, et lesles, si qui .irionei ftierint, quibtis suppliciler poslulans libi lariquam patri el domino
fides'sil arihibendaj appellalione remola, recipiatis, super hisqureinanifesla siini, el imclead nos est
et eorumdem- juratorum attesialiones sludiosius appellalum, cuin omni hiimilitate cl reverentia
conscribenles, cas sub vcstris sigillis clansas no- saiisfacial, et sehuniilem , devolum et obedienlem
Lis mitlalis., lerminum ulrique parli congruum exponat. lrieoque fraiei-nilatem luam roganius,
proeligentes, qiiodebeant cum ipsis aileslationibus cniisulinius el rivonemus, quaientis ex qiio episco-
apqslplito se:conspeclui ..praesenlare.-Verumlamen I>nSse in conspeclu tuo bumiliaveril, et a le mise-
si super eaclcmcausa non fueril appellalum , noiti- ricordiam et veniahi expelierii, "ei satisfiiciiOHe
ums quori in eius exsecutione aliqualenus proce-1C congrua, quam le deceat exigere, el ipsum exbi-
daiis. .-".'-.. bere, recepla, rancorem et iiidignaiionemremiltas,
Hata Ttiscul., iv Nonas Martii. et clementer graliam luam restituas el ainorein,
ct circa eum animum benignum exhibeas et pla-
DGCCLXXV.
caium, et ila ipsuni in mansuetudine ct benigiii-
Ad Henricum Remensem archiep. — Ul episcopum laie
Belvacensem, quem jusserat ci oninem debitum perlracles, quod exinde niansueludinis luae
exhibereobedienliam.,salisfacientemsibi hnmutii- ciemenlia valeat poiissimum commendari, et nos
ler excipiat. , qnoque una cuni eo lsetari possimus, qtiod eum ad
(Tuscuiani, Marl. 4.) •tuam misericordiam et beiiignitatem remisimus,
[lbid., col. 892.] et exiiide affectioni luae uberes teoeamur graiiarum
.. Dilectos filios nostros S. magisfrum el D. fra- aciiones referre.
trem militioe Templi, nuiuios luos, ad nos cum _ Dala Tuscul., iv Nonas Marlii.
tu;e fraterniiaiis litteris veriieiUcs-, debiia beni-^ DCCCLXXVI.
pnitate recepimus,- et accepto ex eorum fideii el Henrico Remensiarchiepiscopo, el P. abbati S. Rt-
|-.rudenli asserlione quod .frater nosier episcoptts j, migii mandal ul Richardo clerico suam 'in ecclesia
Tlclvaccnsis in quibusdam inobeiliens libi existens, S. Pliaraildis prmbeiidamrestilui [aciani.
.i,i duabus synodis quas celcbrasti, non ila reve- (Tusculani, Mart. 4.)
renter.et humililer, sicut decuit., respondisset, et [Ibid.] -:..
quod antequam fraternitatem tnam requisissel, si- ALEXASDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
gnificaveril nobis: se a le fuisse gravaltim , et ncc, nerabili frairi HENRICO Rcmorum archiepiscopo, et
rum tu etim propler hoc appellasses, et in propria PETROabbali S. Remigii, S. et A. B.
(iersoria iier arripuisset ad nosiram prseseniiam Ex transmissa conqtteslione Ricbardi pauperis
yeniendi, :prosequi appellalionem curasset, licet clerici ad aures nostras pervenit quod G. clericus
clerici sui eum excusarent, quod hoc non con- Gandavensis ei proebendain in ecclesia Sanciae
temptu vel coiitumacia ali.qua, sed pro infirmitase Pharaiklis sibi conccssam illicile aiiferre preesum-
.solummoilo dimisissel, adversuseum commotisu- psil.Undequoniam viris ecclesiaslicis,el his maxime
miisalque lurbali, et ipsum piout expedire cogno- qui paupertaie laborant, iu sua justilia debiiores
(92; Stephano deCapc.lIa,aiino 1164 faclo cpi- (94) Henrici de Garinthia, ex monacho Mori-
scopo....."''- muiicli episcopi creali, qui jacet in moiiasterio de
(95) Theobaldo. Btileitcuria.
787 ALEXANDRlIII PA-PiE' :788
exisiimus, discretibni veslrse per nposfolica scripla A po, ei G. Tornacensi episcopo, saiuiem et apostoli-
mandamus, qualenus praedictunitiericum instanier cam benediclionem.
moneatis et dislrictius compellaiis , ut eidem R. Relalum esl auribns nostris ex transmissa cou-
proescriplampraebendam sine molesira et difficul- queslione parocliianorum Dudasselensis Ecclcsisc,
tate reslitual, et in pace et quiete dimitiat, vel in quod, cum alicui eoriim a circaloribns decimarum
praesenlia veslra plenam exinde, appellatione remo- objectum fuerit, quod inlegras decimas non exsof-
ta, non differat exhibere jusiitiam verit, et post tertiam Dominieam non exiiibuerit
Da'ta Tuscul., iv NonasMartii. quod de decimis dicitur esse subtracinm; tandcm
DCCCLXXVH. proxime sequenli feria post lertiam Dominicam
Ad Henricum Remensremarckiep. — Confumal eum oporlebil juramenlo firmare, quod integre do-
electionemRoberliepiscopbAlrebalemis\ concedit- cimas persolvissel, nisi forle suppferc voluerii
quod
que ei spatium ad recipiendos saeros ordines. de decimis dicilur subtraxisse. Si vero in piaestandoi
(VT.usctilani, Marl. 4.) Facramenio manu, vullu, vel oculis, seu afiqua parie
[Ibid.] ita quod trepiriaiio possit nolari; vel si
Sicul ex litlevis decani ei canonicorum Atreba- trepidavil,
unus vel pluresdigiii manus defuerint, qui non sinT
tensis Ecclesioe'nobis- innoluil-, cuin-Eeclesia ipsa \
in riileelumlilitim nostrum positi superTeliquias sine trepidatione qualibel, co-
paslore vaearet, ipsi de prava et iniqua consuelndine cluos solidos
R. (95) prsepositum S. Aiidomaiiniianimiierconvc-; gilur el decimam in duplumsolvere, quam-diciiursubira--
nerunt.eteum sibi el
elegeruut episcopum magi- xisse. Qitse
slrum. Licel aulem ad te slcui ad melropolitanum utique consuetudo prava esf penitus et
et lara divino quam humano juri con-
stiiim pertineal eleclionem eorum conflrmare, quia deteslabilis, nee nisi de superabundanlis cupiditatis ra-
tanien idem praeposilus infra ordinos est, et dis- traria, dice noseitur processisse, cum magis sinl commen-
pensatio lalis eleclionis ad Romanum pontificem dandi,
et non ad alium speclal, a nobis inslanlcr et sup- qui cum tremore, quam illi qui ad sacras
ut eorum eleclionem rcliquias irreveroiiler, tit non dicamus impudenler,
pliciter poslularunt dispensa- acceduni.
Quoniam igitur pravee consuetudinessunt
tive aucloritale aposlolica firmaremus. Nos ilaque
pcnitus exslirpandae,nec debent locum inler clcricos
eorum precibus annuentes, et attendenles pru- vel laicos invenire, fraterniiati luoe
per apostolica
denliam et discretionem ipsius prceposili, el per mandamus , qualeniis, si res ita se babei,
scripla
eum praefalae Ecclesisecredenles grata commoda tam liorrendam et dctestabilem consueturiinematt-
proventura, in hoc de communi fralrum nosiro- C cioritafc nostra ct vesira evellatis el penitus exslir-
rura consilio dispensandum duximus, el electionem
salva ct tua ct ecclesieelibi peiis, el ex eo qtieri in prsestandojtiramenio trepi-
ipsam, dignilate juslilia
ancioritale confirmandam. daverunl, qui juramentum facere compelluniur, aul
commissae, aposlolica totam manum super reliqttias non posucrunt,
Ad Iioecaltendenles quomodo praedicto electo apud qtiod
non sustineatis de coeteroaiiqua pcenamulclari.
nobilem virum Philippum Flandrensem comitem ipsos Si qui verofueriiii, quipropler hoc pcenamaliquam
tot immineant negotia, quod ab bis facile non
irrogaverint, ipsos a larrta proesumpiione, sublato
pos it ac celeriler expediri, ad inslantiam precnm
comitis ei duximus ui a appellalionis remedio, censura ecclcsiasiica compe-
ipsius indulgendum, proxi- scalis, altcnlius decimas a laicis exigi,.
nio feslo Pentccosles usque ad annum revolutum, vei eas prohibentes aut eis de sublraclione decima-p
ad reeipiendos ordines cuntra voluutatem suam non rum excusationeni ipsis cxsolvi,
vel juramenlum tjuorilibel ex,-
debeat cogi : ila quod eisdem negoliis expcdiiis, hiberi.
dcvoLiori animo ordines et consecrationcm possit
Daia Tusculi, III NonasMarlii.
recipere, et liberius officio pontificali vacare. Unde
volumus ct mandamus, quatenus eumdem electum DCCCLXXIX.
de recipiendis ordiuibus infia lerminum ipsum non ]Q.IIenrico Remend archiepiscopo, ei G.. Lauduneasi
graves, quoniam sacri canones multo majtis lem- episcopocausam de quibusdum oblationibus inter
interstilium his sunl ab ordinc Brugensescanonicoset R.piesbytcrum Dudasselen-
poris indulgent, qui sem cominittilterminamlam.
s>dordinem promovendi. .
Daia Tusculi, IVNonas Martii. ' (Tiisculani, Marl. 6.)
[Ibid., col.895.]
DCCCLXXVIII. ALEXANDER servus servorum Dei, vene»
episcopus,
Ad Henricum Remensemarchiep. el GuallerumTor- rabilibus fraiiibus HENRICO Remensi archiepiscopo,
nacensemepiscopum.—Ut pravam consueludinem
loliant in parochia Dndasselensi. el G. (96) Lauduncnsi episcopo, saluiem el aposlo-
(Tusculani, Mart. 5.) licam benediclionem.
[/tod.,col.S94.J Cum dilecttis filius noster L. pro canonicis Pru-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- gcnsibus, et R. presbylcr DudasselensisEccieshe in
nerabilibus fratribus HENRICO Remensi arcliiepisco- nostra cssenl proescntia consliiuli, super qnibus-
(95) Roberlum, qui fuil eiinm praeposiiusArien- occisus 1172, tesle Alberico in Chronico.faclo
sis, S. Donaliani Brugensis el S. Amali Dtiaccnsis, (96) Galtcrio deMauriiania ex decano epi-
ct eliam episcopus Caincracensis', ac misere periil scopo.
739 EPISTOL.-E ET PRIVILEGLV.— AN. 1171-72, 790
tlam oblalionibus coram nobis inlcr se- cceperuiu A anriiiis etcognilis, causam ipsam infra xi dies post
quaeslionemmovere; ad castlem sibi oblaliones vin- h irum susccpiionem, sublato appellatipnis remedio,
dicandas, idem presbyter privilegium quoririam sub canonico fiue decirias.
nomine praeposiii Brugensis et- proetlictoriimcano- Dala Ttisculi, xi Nonas Mariii.
nicorum nobis repraesentavil, quod, a nobis confir- DCCCLXXXI.
mari alienlius positilabat, adjiciens quod cum ipse Ad enmdem.—Ut ablata P. ei T. presbylero a Rai-
et ecclesia sua praescriptis oblalionibus sine judicio naldo comite et Ilenrico de Grandi-pralo, taciat
reslitui.
spoliali sint, idem presbyler ad noslram atidientiam
(Ttisculani, Marl. 7,)
appellavit. Praefatusvero L., qui verbum pro supra--
diclis canonicis fatiebat, asseruit pactionem qtiee [Ibid., col. 897.]
Querelam P. presbyleri ad nos venientis accepi-
super eisriem oblalionibns facla de
fueral, jure siare
mus, quod Rain. coiues ei dccem et septeni solidos
non posse, nec debere praescriptumprivilegium con-
conlradicit cxsolvere, quos sibi dala fidejussoria
firmari, quoniam pravtisconlraclus fuerat, ciim pro cautione cxbibcre tenelur.
Adjecil insupcr quod
ncompensatione oblalionum, quoespirituales sunl, Ileuricus de
Magno-prato ei per servientcm suum
tempor.tlia fuerint erogata. Nos ilaqite volcntes ci- jumcnlum
dcm catisre finem imponere, cuni neuier super his qtioddam fecil violcnter auferri, et eum-
dein preshylcrum, in cum violcntas nianus injl-
qusediccbat ficlemnobis facere possel, eamriem cau-
sam expeiientise veslroe committimus, fraternitati ciendo, lurpiterei iiihonestc tractaii. Nihilominus
etiam nobis proposuii, quod idem II. T. preshylero
vesirae per aposlolica scripla manriantes, quatenus,
nepoti suo xxv solicios contra jusiiliam abstulit,
uiraque parle ante vestram praesenliam convocata, reddcre sibi contemnit. Quia igiiur sustinere
rei veiiiatem sludiosius inquiralis, el si inveneritis quos
non possutnus vel tlebcmus, ut laici debeaut cleri-
prsefatum presbyterum et ecclesiam secum praescri- coniin jnra violenler
oblaiionibus vel invaderc, velin ipsos ausu lc-
plis absque judicio post appellalio- merario
neni spolialos, eis oblaliones ipsas, sublato appclla- deservire, fralernilati ttiee per aposlolica
lionis rcmedio, faciatis reslitui, et deinde si pree- sciipla mandamus, quatcnus ablata omnia menso-
ralis prcsbytcris infra XL dies post harum susce-
dicti canonici exinde agere voliierint, causam au-
piioncm facias cum iiitegrilale restilui, aul exinde
et
dialis appellatione remota fine debito lerminetis. sibi coram le, appellatione remola, plenam ei sufH-
Data Ttiscul., xi Nonas Marlii. tienlem justiliam exhiberi, ita quidem quod si jain
DCCCLXXX dicii milites alilerlibi non acquievcrinl, eos eccle-
Bemensi archiepiscopo causam commillit terminan- C siaslica ccnsura percellas. Si vero tibi consliierif.
dam inler virum et feminnm servicnlem prsefali Henrici ad supradiclum presby,-
(Tusculani, Marl. 6.) lerum dc mandato ejusdem Heurici violenlas manus
[Ibid.] ausu nefario injecisse, quid exinde facere, debeas
Signifiiavii nobis dileclus filius noster W., deea- tua discretio plenius recognoscit,
nus S. Salvatoris, quod cum parocliianus quidam Data Tiiscul., Non. Marlii,
ecclcsiaeS. MarieeBrugensis, ad qtiamdam mulie-
DCCCLXXXU.
rem consuetudinem habuisset, landem niulier eum Ad eumdem.—Ul
episcopum.S.uessionememhorletur
rcclamavit in virum, et vir muliercm ipsam suam ttt, solo episcopalu conlenliis, dititilial cancella-
esse uxorem negavit, sed recognovit se cam ali« rium.
quanlo lempore carnaliter habuisse. Cum autem in (Ttisculani, Mart. 7.)
praesentia sua eadem conlroversia tractarelur, in \Ibid.]
piinia ct secunda vocatione nmlicr in matrimonii Ilis qtiaepertinentadincremenla viitutumet anU
probalioiic defecit, et deinde dalis induciis, proefala maruin sahiiem, promptam nos convenit curam et
iiuilier mairem suam el servum fralris sui et pro- diligenliam adhibere, et Ecclesiarum commodis et
priam anciilam sororis suoe ad malrimonium pro- p profeetibus fervciiti desiderio et solliciiudiiie aspi-
bandum proriuxil. Eodem vero decano super causa rare. Sane non est prudenliaMuse incognituni, sed
ipsa scnteniiam ferre volente, praefaia mulicr vene- cerluni et manifestum , quanlum oporleat episco-
iabilem fratrem nostrum Tornacenscm episcopum puin super cur-a gregis sibi commissi circumspe-
appellavit, dicm praefigens quo ad ecclesiam acce- ctioncm ct solliciludinem gcrere, et ne luporum
deret. Yir vero ad audieniiam noslram in voce ap- niorsibus exponalur, ocnlo altentioris sollicitudinis
pellaiionis prorupit. Unde quia propter absenliam vigilare. Ceeterumquoniam venerabilis frater nosler
pariium non poluiinus in causa procedere, eam ex- Suessionensis episcopus canccllariee officiumet pon-
perienliee luoe commiltimus, fraternilati luoe prae- tificalis adiniuistratioiiis sollicitudinem non potest
ueiiliumaucloriiale mandantes, quaienuscum exinrie simul el congrue exercere, cum ulrumque oflicium
fueris requisilus, utramque partem anlc tuam pree- toiam non divisam desideret habere personam,ei
senliiam convoces , et rationibus hinc inde plcnius mandavimus ui, relicta cancellaria (97),curee etad-
(97) Alexandri papae monitis baud dubium paruit re dipl., cap. 12, vacabat cancellaria annis 1171 et
Iliigo Suessionensis episcopus, cancellariam dimit- 1175; obiit autem' Hugo 1175.
lendo; nam, uti o.bsei'valMabillonius in libro u De
m < 792
ALEXANDRIJII.PAPJG
iitinislraiionr ihjiinctoesibi solliciludiiiis diligenler A Licct in lilterisquas dequibusdam obiationibus,
.m siudiose inlcndal, ct super cuslodia Ecclcsiaeet unde inier canonicos Ecclesire S. Donaiiani Bru-
populi sibi comtnissi vigilct inientus exislat, uliude gensis el R. Dudassellensis ecclesiae presbyierum
coram Palrcfamiiias, ptenam valeat reddcre ratio- verlilur conlrovcrsia, vestraediscrelioni direximus,
nem. Iilcoqtie fralerniiaii tuse per apostolica scripia posiluin fueril, quod dilectus filius nosler L. pro
rnandamus, qualerius eumdem episcopum super bbc canonicis verbum fecissel: memiiiimus nos lamen
eodem commoneas, et si cuni assensu cl.pace cha- et fratres nostri nihilominus reeolunt, quod idem
rissimi in Chrislo filii nosiri L. illustris Francorum L. se praeriictipraepositi tantum fuisse asseruil re-
regis fieri potesi, clistricie compellas. sponsalem. Unde quod ipse in aliis Iilteris canoni-
Dala coi;um fuisse dicitur, ex nimia negotiorum frequen-
" Tuscul.,' Nonis Mar.iii.
.". DCCCLXXXIII. lia incorreclum remansil. Supradictus vero pre-
Ad — De cnusa inter Jac. prcsbyterum el shyter se dicebat conlra eumdem.proepositumnul-
: eumdem.abbatem S. Salraloris Virtiiensis. tam causam habere, sed duniaxal contra canonicos.
(Tusciilarii, Mart. 10.) Volumus igitur. et mandamus ul, eo quod in aliis
[Ibid'„ col. S98.] liltetis praefatus L. responsalis canonicorum fuisse
Constitulus in praese.-itia nosira Jac. presbyier, B perbibeiur, non obsiaote, supcr eadem causa rei
supplici nobis concjuestione monslravit quod, cum veritatem.jtixtalenorem aliarum liilerarum nostra-
abbas S. Saivatoris de Yirltile eum ari ecciesiam runi sludiosius inquiratis : et si invencritis memo-
S. Stepliani vilioeScnioris venerabili fratri noslro ralum presbytemrn ct ecclesiam suam fuisse prse-
•Catalauhensi praescritasset episcopo , ct ipsum cpi- scripiis oblationibus-sinejudicio velposl appella-
scopus de ccclesia investissel; poslmodum abbas, tionem spoliatos, eis oblaliones ipsas, dilatiene et
qiiia idem presbyter ad nnluni sunm nolebai cen- appsllatione cessante,. faciaiis resiiltii, et deinde si
"sum augere , ccepil negarc quod ilii dedisset evcle- prDediciuspraepositusvel canonici adversus eumdem
'siarii, aut ipsum ad eam praesenlasset. Cumquesu- presbyierum vel ecclesiaiinsiiam exinde noluerint
"per hoc lam ipse quam W. clerieus, cui abbasprae- agere, vos causam audialis, el eam, appellationere-
scriplam concessisse ecclcsiairi asserebal, coram mota, fine canonico tcrminelis.
proefaio episeopo convenissel, licet episcopus fale- Dala Tuscuh, v Idus Marlii.
retur se preedicloW. curam iilins ecclesioenon com- DCCCLXXXV.
misisse; timens lamen praefalus presbyter adversarii Atl Hcnricum Rcmensem
ad nosiram audienliam archiep.—Ut Rogerum To--
poleniia proegravari, appel- „ kellum el Guidonem, qui in clericos violcnlas ma-
lavit. Curaquc propler boe se noslro conspectui proe- nus iiijecerani, excommunicatosdenunlict.
seiuassei, ncc ipse et responsalis abbatis ad agen- (Ttisculani, Marl. 15.)
cium venissenl inslructi, nos minime potuimus in [Ibid., col. 900.]
caiisa piocedere, aiit ei debilum finem imponcre. Ex parie Catalaunensis capituli advcrsus Roge-
Quapropter de lua prudentia ei hoitcstale plenius rum Tokellum el GuidonemfiJium.senescalliel alios
confideiitcs, eamdcm causam experienlioe luaecom- complices suos querelam accepimus, quod in Ihe-
mitlimus auriicnriam, et fine riebilo lerminandam. saurarium ecciesiae suoeet ciericos ejus violenlas
Ideoque fiaterniiati Itioepcr apostolicascripta man- manusausu lemerario iujiiientes, eos turpiteret in-
damus, quaieuus lam abbatcm, quam preshyierum honcstc iractaverunl. Untle quoniam lanloo proe-
et ctericiiiii anle luam pri^scnliam convoces, el ra- sumptionis excessus gravi csl animadvcrsionc ple-
tiouibus hinc inrie pieniiis atiriilis el cognilis, si le- clcudus, fraternilaii ttioepcraposiolica scripta pioe-
giiime libi consiiieril, qtioripivenomiiialopresbytero cipieiirio maiidamus , quaieiuis hujus rei.veriialein-
proescripta ecclesia per repraeseiilaiiouem abbaiis et diligenter inquiras,etsi iiaesseinveneris, praedicios
concessionem cpiscopi coliaia fticiil, ncc poslea viros publiceacceiisis candeJis, appellatione remola,.
eommiserii, propier quori ea debueril merito spo- D excommunicalos denuiuies, et eos attentius facias
iiari, ipsam ei,appcIlatione etoccasione rcmota, fa- cviiari, donec eidem lliesaurario el clcricis ejus de
cias pacifice ac qtiiele dimilli: alioquin causam au- illata injuria conriigne satisfacianl, el cum lillcris
dias, ct quod jtislum fueril,.sublaio appcilaiionis re- tuis de laiito salisfaciuri cxcessu, aposlolico se con-
nicdiOj.jutlices. speclui reproeseutcnt.
Bata Tuscul, vildus Mariii. Dala Ttiscul , iu Idus Marlii.
DCCCLXXXIV. DGCCLXXXYI
Ad Ilenricum Rcmensemarchiep., el 6".Laudttncn- Ad episcopumCatalaunensem.—Ut filium sacerdolis
sem episcopum.'—Decausainler Brugenses cano- per ignorantiam onlinalum presbyterum sua racial
nicoset R. presbyerum. cctesiugaudere.
(Ttisculani, Mart. 11.) (Tusculani, Mart. 15.)
[Ibid., col.899.] [ibid., col. 900.]
ALEXANDER cpiscopus, servus servorum Dei, vene- Quoniam scripium est in libro Psalmorum : J7«i-
rabilibusfratrilius HENRICO Ilemensi arcbiepiscopo, versa; vim Domini misericordia et verilas (Psal.
et G|ALTERO) Laudunensi episcopo, salutem elapo- xxiv, 10); et alibi : Misericordiael verilnsprwibunt
s'.olicam benedictioncm. anle fitcicm luam (Psal. LXXXVIU, 15), P. latorera
793 EPISTOLJi ET PRIYTLEGIA.—.AN. 1171-72. 791
in arclririiaconalii ct Canonicatn remanen-
praesenlium, quem ignorans filium esse sacerdolis A. itoslra
iu presbytefum ordinasli, ad niiseficordiam luam lem, iia quod dimidia illn praehenda perpetuoCareat;
dimidia quam habcl ab cpiscopo suo post-
janipridem duximtis remiltendum ul, si atias ido- sed ei
iieum et honestum eum esse cognosccres, ad eccle- quam pcr misericordiam aposloticoescdis ei donandi
siam reciperes ad qtianv ftteral preesenlatus. Unde praebenrias auctorilas eril reslitula, vel a successoro
quod ci ad suggcsiiouem nostram prsescriptam cc- suo inlegrelur, ycl alia inlegra aSsignclur. Vcruril-
flesiam assignasii , grattim gerimus et accopltim ; licet praeriictus G. clericus tuus eariem ratione sua
fiaicrniuuem luam munenies, atque mandanies quaT debuissel dimidia proebenda privari, pro honore la-
icmis cuiii in praescripia. ecclesia nianuleneas, ct men luo, ctpro eonsidcraiipne fraieinitalis luao, et
c.iui ibi occasione .illa molcslaii vel perturbari nulla quia ipsc absens eraf, eam sibi dispcnsalive iliniisi-
raiionc permillas : iia lanien quod dispcnsalio, mus; iia quod inlegra prabenda in eadcm eccicsia
qtiam circa istum atlhibere volumus, aliis non de- cum vacaveril^ rclicla dimidia.ei dcbeat assignari.
beat legein praefigere, nec tu inrie sumas exemplum, De cx'iero practlictum episcopum chariiaii luae sol-
utdeceelero filios sacerdptiimin sacerdolio gcnitos litilc commendamus, roganies atque monentes, qiia-
ad ordines promoveas, nisi in clauslro canonicorum leims eidem episcopo graiiam luam clcmciiter re-
" siituens el amorcm, eum, sictii facturam luam tlili--
regu.lariitm vel monachorum fueriiil diguae conver-
saiionis jticlicio comprobali. gas, mami.leneas , clhonores , ct benigne ac man-
Dala Tuscul. m Irius Martii. sueie pcrlracies. Nos enim ci riediuius in maudalis,
DCCCLXXXVII. qtiod libi lanquam patri CIdomino suodebilam Obe-
Ad lleitriatm Reinensemarckiep. -r- Episcopum Sil- dientiam et revcrcnliam exhibcai; ad quod eiun
vaneclensem, qui divisernl prwbendam, a poteslate promptum ct voliintarium csse nou diibilamus.
conferendi prwbendas privat. Dala Tuscul., iu ldus Marlii.
(Tosciilaifi, Marl. 15.) >:.::.-- DCCCLXXXvm.
[Ibid., col. 901.] Ad euindem..— De absolatiove inagislri Cerardi
Consiitulo in pracsentia nosira Henrico, archidia- ab exccininunicnlionc.
cono Silvnuectensi, dilecli filii noslri S. et magisler (Tusculani, Marl. 14.)
S. el D. fraires niilitiae Templi ruiiuii ltii,'inau- [lbid.,.co\. 90-2.]
dicntia nosira ei frairum noslrorum' arivcrsus fra- Co.nstilutis Jn^.proeseiUia nostia dilectis filiis'
irem nosirum Silvaneciensem episcoptim (98), cx noslris fratre Simone et magistro Stephano , nun-
parle lua querinioiiiam gravem deposuerunt, quod £. liis tuis, et magislro Gerardo Litore proesciuiiim,
cum G. clerico tuo priniam pracbendam quae in ec- iidem mintii lui ctimdem G. dixerunt excommu-
clesfa sua vacaret ad preces suas concessissel, eam nicatum ftiisse, et dcbere sicut cxpommunicalum
quoevacavitinler ipsum et procdiclumarchidiaconum vitari .: ^praediCtus.vetai ,G. asserttit quod, mnv
eonlra decretum nostrum, quodin concilioTuronensi mulier qtioeriam,qtiocsuperxvm libris ab alia iinpe--
edidimus (99), dividere nonformidavit, cl cum eum lebalur, decesserii, dilecins filius noster Bos. arclii-
per lilleras elviva voce, ut quod feceral corriger.et diaconus Ecclesia?, tuoe, qni vices tuas lu cau-
monuisses, ipsum quia noluii, luee comirioniiioni sis gerebal, ariversus -eum occasione susccpla;
parere, ad noslram atuiieniiam appcllasli. Archidia- quia .causa ipsa libi commitlebalur, el itlem G. pro.
conus vero servata modeslia el humiliialc in sui proedicta muliere ad litteras coiiiinissionis impc-
prolalione.sernionis, quod nunlii tui proposuefant; trandas aptitl nos sleteral, ipsum convenil, ut
noliiil dilfiieri, sed cpiscopiini ftiisse" immeiriorem lanquam fidejussor supcr causa.ipsa in sua praa-
decreli nostii, quando proebendam dimidiavit, con- senlia respoudc.ret. lpsc vcro' se firicjussorejii: non
slanter proposuit, et qtiod non pro conlemplu luo, rccognos.ccns','Cl,.quouiodo iii lilteiis ipsis de fide-»
sed iiifirmitate proepeiliente, appellationem exscqui jussione niliil couliiieliir consirierans', coram eo-
omisissel, prudcnii relaiione adjecil. Nos vcro vo-; D dem archidiacono noluit..exinrie-, respoudere , imo.
lenles honori et dignitali luae, in qttibns cum Deo ad noslram autiientlanv appellavil. Verum quod:
et juslitia posstiintis deferre, ei ne alii audaciam de- idem archidiacqnus eum excommutiicassci, se di-
liuqucudi assumaiil, et nccasionem violantli clecrc- cebal penilus ignorare, nisi qtiqd prredicti niintti
tiim iiosiriitn atlenliori siutlio providere, episcopum cttm asservabant exconiinn.ni-catum fuisse. Licel*
stispendiinus ab aucloriiate donanrii pracbenrias, amem non tenerct se.iiienlia, si iu eum post ap-
usqtie ad misericortliani nostram vel caiholici suc- pellationem lata fuisset, qtiia lamen utrtua ame
cessoris nosiri, etarchidiacnnum dimidia proebenda, vcl post appcllaliQiiem excommunicatus fuisset no-
quamcontra rieCreliiinnoslruin suscepii, deliberalo bis eral iiicognitnm, etim fecimus a senicnlia ifla
fralrum nostrorum cousilio privavinuis, aucloritale absolvi, eumque reinilliin.us absoluluiii; fraterni-
(98) Henricum, ex abbaie S. Quinlini Bellovacensis prabendce recipianl seciiones. Idcirco ul in mag/iis,
lacliim cpiscoptiin. iia et in minimis suis membris, firmam habcuni Ee-
(99) Sic enim in noncilio Tuioncnsi.cap. 1 : Ma- clesimuniialem. Divisionemprwbendarum aul tligni
joribus ecclesia; beneficiis in sna integritalc manen- lutum per mulalionem fieri prohibemus.
libus, indecorumnimis videiur, ut mtnorcs clericorum
795 ALEXANDRlIII PAPJE 7«i>.
tatem tuam monenies attentitis et mandauics, A DCCCXCI.
quatciius cumpro absolulo habeas , et ab omnibus Ad Henricum Remensem archiep. — Ut episcopunv
facias pro absolulo liaberi, nec occasione illius Catalaunensem, qui pro absolulione excommunica-
tm mutieris pecuniam exegeral, ab officio suo sus-
cxcommunicationis ab eo quidquam exigas , vel ab pendat.
aliis exigi patiaris, nec aliquam sibi propler hoe
(Ttisculani, Mart. 17.)
poenam infligas aul permitlas infligi. [MARTEN., Ampl. Collect., 11, 904.]
Date Tusculi, n Idus Manii. Relatum est auribus nostris quod, cum frater
DCCCLXXXIX. noster G. (I) Catalaunensis episcopns parochianos-
Ad eumdem. — Scribil in gratiam D. diaccni, suos, Evannum scilicet et alios quosdam ct eorum
cui fr.ares S. Eugenii ecclesiam de Masdeio de- familias
deranl. pro suis excessibus excommunicalionis
I senlenlia percussissel, mandato nostro recepto,-
(Tusculani, Man. 16.) el satisfactione, sicut credimus, congrua praesiiia,
[Ibid., col. 905.] caelerospraeler uxorem praenominali E:. a sententia
Veuicns ad aposlolicoe sedis clemenliam D. dia- qua tenebanlur absolvit. Uxorem vero ejusdem E.
coiins, lalor prxscnlium, lacrymabili nobis con- coniempsit absolvere, quoniam novem libras, quas
questtone monslravit quod, cum ei abbas et fralres pro ejus absolulione idem episcopus cxigebat, ei
S. Eugendi(lOO)ccclesiam de Masdciocanoiiicecon- nolueral exhibere, licel eadem mulier super eo
cessissenl, fraler noster Catalauncnsis episcopus unde excommunicata fucrat paraia fuissel juris
ciim ad procsenlationem illorum recipcre noltiit, sed oequiiaiiparere. Gum aulem praefaius episcopus in
alium ipsis invilis in eadem ecclesia inlrusil:' proposilo suo persisterel, jam dicloe mulieri ift
unde iriem diaconus compulsus est ad sedem apo- morie sua, poeniientia fuit, vialicum, necnon et coe-
slolicam appcllare. Quia vero hiijns rci verilas nobis meterium dencgatuin. Quia igilur, si vera sunt bacc
non consiat, fralernitati luoe per apostolica scripia qtieede jain dicto cpiscopo ad noslram audienliara
mandamus , qualenus rem ipsam diligenler inqui- perferuntur, mulla debeni et gravi animadversione
ras, et si ita esse inveneris, et episcopus rationa- puniri, fraternilali luoe per apostolica scripta man--
bilem causam ostendere nonpotuerit, quare ipsum damus, quaienus super boc rei veritatem diligenter
ad camtlem ecclesiam recipere nolit, precfaio D. iuquiras, el si tibi consiiterit jam dictuni episcopuni
preescriplam ecclesiam , occasione el appellalioue eidem mulieri.ipsa absolulionem pelente, cnpidilale
cessantc, facias assignari : ita quod iste non co- pecuniaeabsolutionis beneficium dcnegasse , et eam
Gatur pro dcfeclu jusliliae amplius laborare. Si Q proplcr illius avaritiam sine pceniteniia decessisse,
aniem de ratione isla a sua portione fuerit amo- cl episcopum usque ad mandalum noslruin ab officii
venritis, illo amolo, qui conlra voluntatem abbaiis poniificalis exseculione suspendas, et corpus prae-
ct frairum fuit immissus, alium idoneum ibidcm dictoemulieris ecclesiaslicai tradi facias sepulturae,
ad repreescntatioiiem illorum non differas orrii- quoniam iu illmn poena redundare debet et culpa,
nare. qui in moriis arliculo ei absolulioneai petenii ab-
Data Tusculi, xvit Kal. Aprilis. solutioiiis beneficium dencgavit.
DCCCXC. Dala Tusculi, xvi Kal. Aprilis.
Ad abba'es S. Remigii ct S. Dionysii Remensis.— DCCCXCIL
Causam judicandam iis commiitit. Ad eumdem. — Ut duos eccletim sum canonicot»
(Tusculani, Mart. 17.) qui violenlasmanus in diaconum injecerant, de-
[MANSI,6'onci/., XXI, 957.] nunliet excommunicalos.
Causam quaeinler G. Remensem et A. mulicrem (Tusculani, Mart. 17.)
supcr quadam domo cnram dilcclo filio noslro B. [Ibid.]
archidiacono Remensi diulius esl agitala, et, sicul Quotics a viris ecclesiasticis commitlunlur ea=
dicitur, ad nos per appeliaiionem delala expcrien- D quee a laicisgravi debeant animadversione reqiiiri,
tiae veslroecommiilimus audieiidam, et, appellaiione lanlo in ipsis celerius commissoe iniquilalis exces-
remota, fine congruo lerminantlam. Ideoque discre- sum debemus corrigere, quanto eorum exemplo
tioni vesiree per apostolica scripla mandainus, qua- ad bonum vel malum caeteri facilius provpcantur.
lcnus, cumexinde rcquisili fueritis, ulramque par- Innotuil aulem auribus nostris ex conquestione M.
lemanle veslram proesenliam convocetis et si co- diaconi, latoris praesenlium, quod Joannes Brieler
gnoveritis causam ipsam ad nos per appcllationem et Eiiewinus avunculus ejus, Ecclesioe tuae cano-
fuisse dclatam, rationibus Iiinc inde audilis, et co- uici, ipsum infra capitulum coram dilectis filiis
gnilis, eamdem causam, sublato appcllaiionis rcme- no.siris decano et canonicis ejusdem Ecclesi;e con-
dio, concordia vel judicio lerminctis. lumeliis el conviciis sffccertint, et violentas i;i
Datum Tuscul., xvi Kal. Aprilis. ipsum nianus injicientlo, non sunt v.eriii lurpiter
(100) S. Eugendi, abbaija nobilis et auiiquissima S. Claudii, cujus cprpus hactenus incorruptum
in diceccsiBisunlin:i, a S. Romauo funrial:i, Conda- scrvat.
tum primum appellata, dein a lcrtio suo abbale ^l) Guido de Joiuvilla.
3. Eugenio dicta, hodie iiinotcscil sub nomine
797 EPISTOLS ET PRTVILEGIA.-- AN. 1171-72. 7C8
cl iuhonesle traclare. Quia igitur non sohim in A ipsa et- filii sui fri praesentia luae-discrciionis im-
clcricis, sed in quibuslibet et al-ils tantus et lam peierent, ipsi volentes juslitiarii effugere, ad no-
gravis excessus multa tlebet sevefitate puniri, siram justitiam appellarunt; sed spalio duorum
fraternilali tuoe-per aposloliea"scfrpla mandamus, annofum elapso, appcllalionem per se vel per
quaiiler per eos qui inteffueruiil-, super IIOGveri- alios non sunt aliqualenus prosecuti. Qiiia igitur
taiem diligenler ihquiras, et si ita cssc inveneris, indignum esset et contrariiim penitus rationi, ut
stipradtctos canonicos, appellationc reiriota , excOm- juslitia jam difcteeviduae vel filiorum suorum sub
municatos deiuinlics , et doncc-eidem diacono de occasione derisoriae appellalionis debeat deperire,
injuriis irrogaiis, eongrtie satisfa.eiaril , et cum nos eamdem causam luo examinr remillentes, per
Irtteris luis apostoiicose-conspeclui repraesentent, apostolica libi scripta mandamus, qualeiius, si
eos facias sicuf excommunicaios attenfius cvi- libi consliteril eumdem J'. el sororem ejus appel-
tari. lationem per se vel per alium non fuissc tanto
Dala Tusculi, xv. Kal. Aprilis. lempore elapso*proseculos, eos moneas et omni
..'-'.'. DCCCXCIIi, cum distiictione compellas, ut procscriptam pecu-
niam memoraioe viduai el flliis suis infra xi dies
Atl eumdem. — Ut caiwnici Laudunenses de illatis B \ posl barum susceplionem sine molesiia el dimi-
injuriis faciant satis moniaiibus Sancli Petri
Retiiensis. nutione persolvant, aut exindc sibi coram te,
(Tusculaiii, Mart. 17.) appcllatione reuiota,, exhibeant j.uslixiae comple-
[Ibid., col. 905.] "nientum.
Ex parte abbalissoe ct sOrorum S. Pelri Remensls Data Tusculi, xvi Kal. Aprilfs.
ad audienliam nostram est querela perlala qtiod, DCCGXCV.
cum iiiter ipsas et dilecios filios nostros canonicos Ad eumdem. — Ut homines S, Remigii a vexatio-
Laudunensis Ecclesiae super quadam silva et terra nibus canonicorum Suessionensium defendat.
de communi dividenda, judicio divisio jampridem (Tusculani, Marl. 21.)
facta fuissel, iidem canonici jam dictis sororibus Ubid.l
iufra divisionem illam damna gravia et injiirias in- Ad aposlolicae sedis audienliam ex parte ecclcsia:
lulerunl. Licel autem sororcs illae ad sui juris S. Remigii querela pefvenit quod canonici. Sttes-
tiiiiinnem obstaculum appellaliouis inierposuissent, sionenses et Nicolaus de Bazochis Iipmines S'. Re-
niliilominus tamen iidem canonici, appellalione migii ad redemptionem compellanl, eosque muliis
contempta, ipsis damna et injurias intulerunl; Q { vexalionibus et injustis exactionibus iniquietare
quibtis damiiis el injuriis provocaloe, ad aposloli- praesumanl. Eapropter quoniam indignnm cst ut
eam seriem suarn coaclae slint destinare querelain. ab eis preefala ecclesia indebilam homintim suorum
Qtiia igilur non esl sub silenlio relinquendum, jacturam suslineat, fralernilati luae per apostolica
quod a quibuslibel, nedtim a. vifis ecclesiaslicis, scripta mandamus , quaienus jam dictos viros di-
contra juris ordinem in coniemptum noslrum et ligentius commonefe et dislricle compellere stu-
Ecclesioe allcntatur, fraterniiati luoe per apbstolica deas, ut a procnominaloe hominum ecclesiae rc-
scripta, mandamus, quatenus rem ipsain diligentcr dempiione, et ab ipsorum niolestiis et exactionibus
inquiras, et si ita esse inveneris, proefatos cano-. . curenl omnimodis abslinere. Si autem super hoc
iiicos moneas, et coliata tlbi aucloritate comp.cl- aliquid juris se babcre confldunt, in proescntia tua
las, ut supradiclis sororibus illata damna iufra xi polerunl experiri.
dies post barum susceptionem, appellatione re- Dala Tusculi, xn Kal. Aprilis.
liiota, cum inlegrilale resarciant, el de injuriis1 DCCCXCVI.
irrogatis salisfaclionein exhibeanl competeniem. et Eduensem epi-
De contemplu vero appellalionis, eam ipsis, sub-' Ad Turonensem archiepiscopuin
j. scopum. — Ut lalam ab archiepiscopo Remensi
lato appellationis femedio, pcenam infligas, quod, senteuiiain excommunicalionis in comitem Uenri-
fama referenle, ad audientiam noslram debeat, cum examinenl.
pervcnire. (Tusculani, Marl. 22.)
Dala Tusculi xvi Kal. Aprilis. [Ibid., col. 907.]
'",'' DCCCXCIV. ALEXANOER episcopus, seryus servoruin Dei,
Ad eumdem. — Causum Elisendis vidum ipsi venerabilibus fralribus Turoiiensi (2) archiepiscppo
committit. et Eduensi episcopo (5), salulem el apostolicam
(Tusculani, Mart. 17.) benedictionem.
[Ibid.] Cum dilecti filii noslri magislri Stephanus et,-
Relalum est auribus nostris quod, cum Elisendisj Milo Calalaunenses, nuiuii venerabilis frairis nostri
•vidiia Joannem Aculensem et sororem ejus super: 1L Remorum archiepiscopi, cum litteris ejus ad
debiio xu librarum, quas sibi solvcre lenebaniur, , nostram proesentiam accessissent, spllicitis apud
(2) Joscio, qui ab aiino 1157 ad 1173 nexitt (3) Hcnrico Odonis II Burgundiaj ducis fratri.
Ectiesiam Turonensem.
739 r- ALEXANDRIIII PAPvE S0(T
nos precibus-Institeruni ut excommunicalioms A conscienlia sttpradicli conulis, post appellntiouem
seiileuiiam quam in nobilem virum Henricum co- et ante excommunicationem lerram praefati ar-
miiem pro suis excessibus promulgavil, apostolicoe cbiepiscopi non repellentcs, sed inferentes inju-
sedis munimine firmarcmus. DLIectivero filii noslri riam sggressos fuisse, aul etiam ipsum ab eodem
Joanncs Salvalupus et magister Melior, qui pro archiepiscopo requisitum , homines ei quos lenebat
ipso comite snper eodem negolio vencranl, sen- in vinculis redriere noluisse, vel exiutle sibi ju-
teiiiiam ipsam non essc lenendam coram nobis sliliam exhibere , scnteiiliam in eum laiam, nisi
conslanlius asscrebanl, quoniam posl appellaiio- inierim inter se, quod magis cupimus, amica-
nem ad sedem apostolicam faclam , ipsam aicbant biiiter conveneiint , remoto appcllaiionis ob-
fuisse prolalam. Yerum jam dicii nuniii archiepi- siaculo aucloritale noslra raiam habeatis et con-
scopi sentenliam', sicut pars alfera consianter flrmetis, et eam proecipialis inviolabililcr obser-
asseverabal, pcst objeclum appellatiouis obstacu- vari. Caeierum inceiuliarios itlos quoe in proescripla
Itim in cumdem comitem latam fuisse recogiiove- ecclcsia igncm apponere praesumpserunt, usque ad
runt; seri addentes dixernnt quod iriem comes, • dignam satisfaciionem exeommunicalos dentintielis,
fines appellationis . transgreiliens,. per praepo.ilos et ab oninibus faciatis cauiius evilari. Alioqtiin
et maliiiam suam terras Ecclesioe Remcnsis post " sentenlia teiiere noii debel, qufa senienlia post
appcllalionem invasit, et ecclesiam quamdam ju- appcllalionein lala , sicut veslra novit fralernilas,
risdiciionis archiepiscopi, liominum ibitlcm cxi- nullius poiest vel debet essc moineiui, nisi cogni-
sicntiuni aliis inlerfectis, aliis vero in caplionem ttim fuerit vel probaltim quod poslea commiserit
duclis, pro sua fccit yolunlaie eomburi, nec ho- qtiare debet' anatheinhiis vinculo detineri. Nihilo-
mines qtios in sua captione lencbal ad preces et miniis etiam praeseiuium vobis aueloriiate man-
commoniiionem proedicti arehiepiseopi absoivere damus , vel super aetlificalione caslrorum , si inde
"voltiit, dbnec ipsos sese retlimere injuste coegit. matidatum cliarissimi in Clirisio filii nostri L.
Conira quodsiquidem nnniii jam dicti comiiis ilhisliis Francorum regis receperilis , paries no--
responderunl quori, si prrepositi et militia sua post slras efficaciler interponatis, el causam composi-
appellaiionem lalia commiserunt, non de ipsius tione, si poterilis, vel eiiam juriicio sludealis^
conscientia vcl mandato processil, el quod de terminare; quod aulem de excommunicaiione-
capiivis requisilus fuisset , oinnino inficiabanlur, mandavimus, hoc idem de inierdicto lerrae proeci--
adjicierites qiiod homiries'ipsius coinitis lerram pimus ohservari.
archiepiscopi non invascruht, seri "ciim proepositi (rj Dala Tusculi, xi Kal. Aprilis
cl mililia ejusdem arehiepiscopi terram comilis DCCCXCVH.
inv.iderent, ei sui homines occurrerunt, el ipsos Ad Hanricum Remensem archiep. — Ut episcopum-
lortnria pVosperaiiie in fiigamiverierunt, de qiiibus Belvacenscmaliosqtte snffraganeos suos non gra-
alios occidcruul, alios vero in captioiiehi tliixc- '
' cum Ilenrico comile com-
vei, ac dissidia sua
rtitit. ponat.
Licet aulem hinc inde coram nobis varia snper (Tusculani, Mart. 22.)
eodem negotio dicerentuf, stipcr- Iiis-lamen neutra [Ibid., col. 909.]
• Hlum sincerilalis et devotionis ardorem et inle-
partium nobis fidem facere potuit, et cum duo ei
bis soluriiiiiodo' ex uiriusque partis confessione grilaiis "coristantiarir quam -a noslra; promoticuis
tiobis coiisiarerit, quod videlieet ad nos appellatum exordio circa unicain el siiigularein malrem luam
fuisset, el posl appellationem praenoininatum co- sacrosanclam Romanam Ecclcsiam.et specialiier
mitem arcliiepiscopus excommunicationi siibjece- circa personam noslram magiianimiler exliibuisli,
rit, senlentiam ipsam juxta preces et petiiionem seriiper iripectore nostvo gerentes, el adniirandsc-
jpsius npn poluinius nec debuimus-conlirmarc vel fidei luaeviiitilcm hihilomihussolliciia mediiaiione
raiam habere, quamvis ei- sicut ^venerabili fralri 1D pensantcs, firmum proposilum ct fervcniem admo-
noslro, et lam dignitaiis officio quain sariguinis ritim gcrimus voluutalcm, pcrsonam tuam sicut
generositale praeclaro, in omuibus qua> cum Deo ffairis charissimi el immobilis cokimnre Ecclesiae
possumus, prompta-volunlaie'condcscendere ve- aflluenti charilate riiligere, cl honori el exallaiioni
limus, nisi prius super his quae huiiiii ejus nobis luae ardenli desirierio aspirarc. Cum criiin le pro
pfoposuerant, cerlitudinem possemus h~aberei Ne domo Doinini el firie calholica murum incxpugna-
igiliir alterutri- partium pro juris dcfeclu relin- bilem el lurrim fortitudinis opposuenis, .et nego-
quere videamur lriateriain conquerendi, borum lium , el causam Ecclesiac pro viribus lahoraveris
eognilionem experientiae veslroe, de qua plcnam promovere, nieriio confidere potes et plenam ob-
et ihdubilalam fiducianv gefimus, duximus' cohi- linere certiludinem , quod pcrsonam l-uam de pu-
mitiendam-, apostolica vobis auctorilaie mandan- ritate animi diligamus , et pro tuo veliimis honore
:ss ut insimul convenienles, super iiis omnibus es:sesotliciti omnimodis et studiosi. Unrie si quando
: infra xi dies posthafum susceptionenl, rei verila- luaj fraternilali aliqua scribimus quae fortc tibi
tem .diligenlius inquiralis; et si vobis conslitcrit gravia videantur., non ex minori affectione boc
iam dictos preeposilos et militiam de mandaio vel facimus, scd qiianto fervenlius difigimus, lanlo
SSl EPIST0LJ5 ET PRIVILEGIA.—AN.1171 7*2. '
802
ea quoe ad conservalionem tuac honcslatis el faiiias,
;«, A Henricd de discordia quoe intcr-ie et eum de Ca.
et incremeuta speclant virliitum, tibi iibeniius ns sleilo verliiur pacifice amicabililerque componas,
suariemus, et le ab his proponendo inlerdtim m considefans, sicut vir providus et discrelus, quaiua
aspera et dura revocdrc scmper intendimus, quaa loo ex eadem discordia tibi et Ecclesioe'luae et eidem
luoe opinionis faniam aliqna possinl detraelionis is coniiii damna poSsilit et iiicomiiioria pfovenire. Si
nebula obfuscare. Nam ctim paier queni diligit jit aiuein componere secum supcr hoc non potueris,
corrigat et casiiget, et mcliora sirii verbera amici ci regis super boc vcl alius judieium subcas, cui
qtiam blaiula oscula iuimici , miuiine posses rie le causam ipsam idem rex- dtixerii committendam.
nobis plenam habere fitluciam , si tibi tion solli- i- Dalum Tusculi, xi Kal. Apniis.
citecoiisiileiuiius qu« ttio honori cspeiiiunt et sa-a- DCCCXCVIU.
Ititi, el ad famoe luoe iiuogiiiaiem reservandam oi Ad eumdem, -Respondel ad diversa de
quibus eum•
poiissimum spcctare nosciiniur, prrcseriim cum m coiisuluerat'.
scripluin sit : Qui famam suam negligil, crudelis. s. (Tnsciilani, Mart. 22.)
Quapropter ctnn nohis el libi forma sil proefix.a i,a [Ibid., col. 9H.J
seciiiidtim-quam sttbdilos adhibila providentia -et et " ' Cum • sacrosancia Romana Ecclesia caput et ma-
niotleralione deheamus tractarc, non debel 1110- }_ * gislra onmium Ecclesiarum sil, disponente-Deo,
veri ffalernitas lua, nec ulla raiione turbari, si 5j conslituia, et ari eam consultaliones <st;qiioestiories
moniiis el nianrialis npslris libi suggerimus , quorinl de diversis mundi partibus meriio referanlur, quod
suffraganeos luos, et maxirne Belvacensem epi- i_ eam super variis juris quaeslionibus consulueris ,
scopum, ullra inelam a SS. Palribus proefixam ;n graluUmurj-et prudentiam luam. non. immerjto
iion graves, sed polius in marisueiuriinc et beni- i- commendamus. Inde est*quod fraternilaii tuae scri-
gnitate pertracies, 'et circa le habeas personasiS ptis praesenlibus dignum. duxinms respondere. Si
ita maiuras, 'honeslas atque discrelas, qtiod ea- (_ fruslraloriae dilaiioiiis causa veleliam necessario
Ttim couversaiione opinio tua redoleat, el ho- ). ante - seiUeniiam>vel posieafuerat appcllatuni,.hu-
nesiaiis luoevirtus laudabilius enitescat; et quarunin jusmodi appellaritibus annus iridulgeri solel, aulsi
consilio in tractandis negoiiis ecclesiasiicis con- i_ urgcns et evidens necessilas compartieril, indtilge-
iidenler innili possis, et eis in absentia lua in- ,. tur biennium, nisi .for.ie. judex a quo appellaitim
cuncianter comniitlere quac emergunt negotiaa fuerit, secundum Iocorum ct provinciarum distan-
exseqtienda. tiam et quaiuiialem lemporis, recisius lenipus ftii
Sane si clerici Belvacensis episcopi glorialili „ eril inodoralus , - infra quod si is, qui appellavii,
suiit, quod non credimus, nos in eo juri el tligni-- causam appellaiionis non fueritprosecutus, tcnebit
i- seufenihi,- si post seiil.eniiam. appdlaverjt,. et a
tati luoe dcrogasse, non debuisti fidein facilo actlii-
bcre, cum adeo iiostrae circa le fcrveat aftVclio 0 causa sua cecitlisse videlur, nec amplius super eo-
cliarilalis, quod scienler pro aliquo jiui el"riigni-;_ clem negotio audictur appellans, Si vero absque
tati lure. delrahere in nullo velimtis. Verum cidemn omiii gravamine el ante.liiis .iiigres-iuni: fueril ap-
iiidulsimus qtiod non poliiimiis tle jure sibi rieue- .- pcllaium,-iiiijrrsmodi atidictur appellans, quoniam
.garei videlicet qtiod tibi non licet ecclesias et jura^ s;tcii"canones passim appellare perinitluul. Si ta-
ipsius conlra formani canonum et SS. Palrum s'la'- inen ante seiilentiam appellavii, cogeturilliusstare
tuia disponere vel ordiuare, aut ejus gravare per- judicio a quo noscitui^appeHa-sse. Si aulem in agro
soiiam; alias enim nullatcnus credere debes quodj vet aliasanle'caiisoe ingressuin fuerit appcllaium ,
pro Belvacensi episcopo juri vel dignitati tuae .aa 'nonsoleut dici hujusmodi appellaticnes, sed in jus
rioliis detraclum fuissel. Porro nos tanta cireS tee vocationes. Prneterea si rapfor sil, velalias violen-
puritate ar.imi et sinceritate cordis alHuimus, qiiori d tus detenlor alienae rei.qui appellat, liujusii.iodi ap-
de pleniiuriinedileclioniset gratioe aposlolicae setliss pellatio facla in judicioapud eccleSialieas p:rsonas
et nostr;c iia seeurus et certus poles exisiere, et iiaa D rj soiet atiriiri, nisi foiieinanifestus;raptor, vel forni-
confideiiler de nobis proesumcre, sicul aliqua per- calor cxisial, sicut ille quem absenfm et non re-
sona melius unquani possit confidere vel sperafe , quiniiiiiri Aposloltis excomniunicavil. Atl haec.s,-in
nec animum aut aures accomiriodes, si quis uu- una causa aliquis appellaveril, et pendeuie'appell: -
quam in contrarium proesumpscril susttrrare. Ca;te- :- tione aliquotl ciinien couimiUaIs vel prius commi-
rum nolumus*quod pro gratia quam in conspeciuu sisse dicatur, vel modo etiam accusetur, vel con-
nostro et lotius Ecclesiae luis exigenlibus meritiss veniaiur dealia.re de qua non sil appel!aiiim, nee
invenisli, praedictum Belvacenseiii vel qtioslibett illa conlingat judicem a qtto in alio quoque negptio
alios graves , unde in te pontificalis matuiiias vel d appellaviu polcst, si voltierit, lanquam susp§clum
modestia sacerdolalis debeat sustinere defectum. vitare. Alioquin. delicbit slare judicio ipsius a qno
De caelero pfudenliam luam rogamus, monemus,, appellatum esl, maxime si juriex suus ordinarius
consulimus ct cxhortainur, quaienus juxta' coiisi-- -exislit. .->' .;
lium et exhortatioiiem charissimi in Chrislo.filjii Iiem, si duobus coram judice liiigantibus, alier
nostri- illustris Francornm rcgis, fratris lui, el1 ad noslram, alter ad sui jtidicis audienii :ni super
aliorum amicorum luorum cum nobili viro comite3 eodem negotio appeltaveril, et ill.e, quiad suum
803 • ALEXANDRIIII PAPJS £04
judiccm appellavit, ad diem appellalionis veniens, \ miis, dccidas, quia melius estet salubrius nascenii
ad etim sc appellasse propouat, co lacito quod ad- morbo occurrere quam postquam indurueiit qtiae-
versarius ad audienliam Romani pontificis appel- rere medicinam. Si vero super aedificalione proedi-
lassei; si legitime citatus neque venerit, nec ali- ciorum casirorum le forle , quod non crediutus ,
quem miserit responsalem, aul eliam alias parero nolucris inlromillere, causani ipsam personis di-
cnniemnil , ct in cum excommunicationis senten- scretis commillas, queesuperhocstudiiim adhibeaut
liam lulcril, lcnebil utique excommunicationis seu- el laborem, el causam ipsam, si ficri poterit, com-
tentia pro contumacia , nisi cognoverit judex cum posilione aniicabili aut ctiam judicio salagaul ler-
adaudieruiam Romani pontilicis appellasse. niinare. Multum cnim libi et regno luo expedit ut
Deuique, quod in fine quaesiioiiiiin uiartim quoe- inter adco magnas el potenles personas pax et
ris, si a civili judice aiite judicium vel post ad no- concordia cclcrius reformelur.
slram audientiam fueril appellatum, an htijusmodi Data Tusculi, xi Kal. Aprilis.
appellalio tencat : lenel quidem in his qui nosiroe CM.
sunt lcmporali jurisdiciioni subjecii; in aliis vero
Ad BartltolonimumBelvacensemepiscopum.—Quod
si de coiisueiudineEcclesiee lencai, secundum juris liltcras non concesseril ipsi exemplionisa jurisdi-
rigorem tenere non credimus. B ciioue archiepiscopi Remensis, et ui debilam e%
Datum Tusculi, xi Kal. Aprilis 'jbedienliamexhibeat.
DCCCXCIX. (Tusculani, Mart. 22.)
lllustii regi Francorum. — Ul componat dissidium [Ibid., col. 913.]
inler archiepiscopum Remensemet Henricum co- Clerici et nunlii venerabilisfratris nosiri Remen-
tnitem. ^ sis arcbiepiscopi proposita nobis assertione nion-
(Tusculani, Mart. 22,) slrarunl quod clerici lui cum insulialione in via
[Ibid., col. 912.] asseverabant se a nobis litteras impelrasse quibus
Conslitulis in-preesentia nuntiis venerabilis fra- jurisdictione et reverentia ipsius archiepiscopi
tris noslri Henrici Remensis archiepiscopi, fralris exemptus fuisses. Unde vehemenler miramur plu-
lui, el nobilis viri comilis Henrici, et coram nobis rimumque movemur qua pracsumptione id allenta-
inter se liliganlibus, ex eorum asserlione comperi- veruiit, cum oninino a vero alienum exislai. Ideo-
nius inlereumdem archiepiscopum et coinitem con- que fraiernilali tuee per aposlolica scripla manda-
teniionem non levcm, sed gravem nimis esortam , mus, quaienus preedicto archiepiscopo debilam
quoe nobis lanlo magis gravis est el molesla, quanlo obedientiam et honoreni impendas, et ei plenam
universos de rcgno tuo et proesertim nobilcs et po- " devoiionem ct revereiitiara exhibeas, el clericos
tentes poliori veilemus pace gaudere , sicut qui luos de tanta proesumptioneveniam posiulare, aut
pacem luam el ejusdem rcgni, prout bene meruisli, si inculpabiles suni, seipsos excusare compellas.
non alieuam, sed noslram el Ecclesiae speciaiem et Kos enim eumdcm archiepiscopum rogavimus at-
propriam repulamus. Nos autem contenliones eo- que monuimusut le vel quoslibei pro gralia noslra,
rum pro nostri officii debilo sedare volentes, ulri- quam habel, non gravei, ita quod in eo ponlificaiis
usque petilionibus, quanlum de ratione fleri po- maturitas vel sacerdotalis moriestia non videatur
tuit, condescendimus, el tam de appellaiione quam suslinere defectum.
de cxcommunicalione quee ad nos specialiter per- Dala Tusculi, xi Kal. Aprilis.
linebant causani venerabilibus fratribus nostris CMI.
Turouensi archiepiscopo et Eduensi episcopo, viris Ad Willetmtim Senonensem archiep. — Ul ncpoti
utique prudentibus et discretis, cognoscendamcom- archiejiiscopiRemensis urchidiaconatum coucedat
misimus et fine debilo terminandam. Ccelerum in sua ecclesia (1).
cjuoniam supradiclus comes quaedam castra per (Tnsciilani, Mart. 22.)
euindem arcbicpiscopum in damnum eiiam non D [Ibid., col. 914.]
iiiodictimet delrimentumsuum conquerilurdenovo Vencrabilis frater nosler Rcmensis archicpisco-
esse constructa, unde lanla el tam gravis radix pus, iransmissa nobis rclatione, monstravil quori rie
dissensionis videlur habere fomenlum, nos super mera et spontanea libeialiiate nepoti cjus arcbiclia-
eadem disscnsione non modica commolione tur- conatum Ecclesioeluae, cum vacarei, conccssisii.
bati, et de ipsorum pace prout debemus sollicili, Caelerumquantus sit in Ecclesia DcLproedictusar-
regiam magniiudinem rogamus, consulimus et mo- chiepiscopus, el qtianla reverentia et dcvoliono
nemus, quatenus ad reformandam imer eos pacem eum debeas preever.ire, et quomodo nos ei qui se
•alque concordiam partes tuas eflicaciier inler cos pro dcfensiouc Ecclesiaecontra inimicos murtim ct
interponas, et de medio ipsorura omnem siudeas antemurale opposuit, debilores exisiamus, et su;c
lOllere maleriam jurgiorum, et causam ipsam jurii- voluntali teneamur dcferre.prudeniiam luam decet
cio vel amicabili compositione, quod magis opia- diligenter atlendere, et ad complendam voluutaieiu
(i) ln codice nullam praefert baecepislola inscri- Henrici archiepiscopi Remensis constat aliunde
plionem, verum eam archicpiscopo Scnoncnsi scri- cidem Senonensi antistiti liuefas direxisse Alexan-
plaiu fuisse conjicimus, qttori pro Philippo ucpoic drum.
805 '
EPlSTOLyE ETPRIVILEGIA. —AN. 1171-72. 8C0
illius promplam diligentiam et efficaciam cxhibere. A . archidiaconus pro eadem R. cxindc diflinilionis
Inde cst quod fraternilatem tuam rogamus, mone- sentcntiam tutisset, praefala M. ad venerabilis fralris
mus eihorlamur, quatenus pro revcrentia B. Petri noslri Hcnrici Remensis archiepiscopi , R. vero ari
cl nosira, et iniuitu pracdicii archicpiscopi, ncpoii nosiram audieniiam appeilavit.Quia vero responsali
suo secundiim quod nosceris promisisse arthiriia- prrcdiclai R. veniente, altera pars nec vcnil, ncc
Coualum, qui in Ecclesia lua vacaverit, liberaliler aliquem pro se responsalem transmisil, cxperieniios
concctlas et assignes, ita quod propter hoc idem ar- vestrae causam ipsam comniiitimus audienriam, el
chiepiscoptis lepariter et Ecclesiam luai» sincerius fine dehito lerminandam. Ideoquc discretioni vestrg
diligere debeat, el honori ol profeclui luo propen- per apostolica scripla mandamus , qualenus cum
siori cura inlenderc, et nos exinde sincerilaii luoe exinde requisili fucritis, in unum pariier conveuien-
^ralias debeamus exsolvere pleniores. les, utramque pariem antc vestram proeseuliam
Dala Tusculi, xrKal. Aprilis. . convocelis ; el, rationibus hinc indc auditis ei plc-
CMll. nius cognilis, eamdem causam, sublalo appcllaiionis
Ad Pelrum abbalem S. Remigii, el Fulconem deca- remedio, mcdianle juslitia, lerminetis
num Remensem.— Ut cogiwscanl de causa quo- D.ilum Tusculani, vm Ral. April.
rumdam, qui ab episcopo Ambianensi,judice con- B
stitulo « poniifice, appellaverant. CMIV.
Episcopum Alrebatensem arguil quod R. .clerico
(Tusculani, Mart. 2i.) necdum prmbendam in ecclesia sua concesseril.
[MANSI,Concil., XXI, 925.] (Tusculani, Mart. 25.)
Cum olim cx parte Warini et filii sui Remensium [MARTEN., Ampl. collecl., H, 914.]
civium, causa, quee inler ipsos, et Oldewinum ct ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, Atre-
-Joannem Remeiises burgcnses (5), super domo baiensi episcopo (6), salulcm el aposlolicam beue-
Cjuadam venitur, ad nos delala fuissel: eamdem diclionem.
causam, si bene meminerimus, venerabili fratri Non excidil a memoria nostra, nec le credimus
noslro Ambianensi episcopo commisimus lcrmi- immemorem esse, qualiter pro R. nepole Roberti
Tiaudaru.Nunc autem, sicut ex transniissa conque- Bug. Ialore praesentium semel et iteriim libi scri-
siione praediVli Oldewini et Joannis ad aures no- psimus; sed ila ad admillendas preces nostras lo
-stras pervenil, cum ipsi juxla mandalum noslrum durum exhibuisli,quodiittcris nostris,siculejusdem
ari cumdem episcopum accessissent: ab eo ad au- iterala querela demonslrat, racquiescere noiuisli;
•dientiam nosiram appellarunt, judicem ipsum sicul Q quod quam grare nimis gerimus et moleslum et
suspectum vitantes, quoniam preediclus Warinus exinde non possumus non moveri., cum vidcaris
«t filius ejus familiarilaiem cum eodem episcopo aures tuas noslris precibus obturare, quas reve-
habere dicunlur, el aller eorum de mensa sua csse renier deberes et huniiliter exaudire. Novimus sana
.perhibetur. Quia igilur praediciis burgeiisiims per proedecessoremtuum G. ad preces nostras priinuin-
rcsponsalem suum ad nos venieniibus, allcra pars proebendam, quae in-Ecclesia Alrebalensi vacaret,
necvenil, necaliquemproseresponsalem iransmisil: cidem clerico liberaliler conlulisse, et decem soli-
nosaiiendentes, qualilerjudex non debeat in catisa dos per singulos menses, donec in episcopatu fuit,
constiiui, qui merito allerulri partiumpossit esse su- nostro intuitu assignasse. Cum aulem eidem epi-
speclus, causam ipsamexpcrienliae vestree committi- scopo successeris, el plures quoque praebenda! in
nuis : niandaiites quatenus, ulraque parle ante cadcm Ecclcsia vacassenl, nullam liaberc potuit, et
vestranrprecsentiam convocala, causam diligeiuius sicsua spe et intenlione frustraius, cogitur ad nos
audiatis, et eam, si vobis constiierit appellatiim non siue labore recurrere, et noslrum suffragium
fuissc, conlradictione ct appellaiione remota, fine poslulare. Quia igitur indignum estel peuiius inde-
debilo lerminetis. coruin ul lu debeas exscindere quod ad prcces no-
Datum Tuscul., ixKal. Aprilis. D slras conslal faclum fuisse, frateriiilaiem luain
CMIIl. monemus alque proecipimus, quatonus prajfalo
Ad eosdem.—Causamduarum mulierumjudicandam clerico praijendam , si qua nunc vacat, vcl quam
commiuil. primo iu Ecclesia lua vacare contigeril, oinni oc-
(Tusculani, Marl. 25.) casione et excusatione cessanle, concedas libeia-
[MANSI,ConciL, XXI, 919.] liler et assignes, ne de inobedicntia possis redar-
Ex transniissa conqueslione pauperum donius dc gui, vel nos debeamusadversum graviuscommover,
Vitriaco ad audientiam pervemi quod, cum R. mu- aut cur praeceptum noslrum non adimpleas, mani-
iier, M.niuliercmproquadam domoquam iidem pau- festam rationabilem causam coram venerabili fratre
.peres atl se asserunl rationabiliter pcrtinere, coram nosiro domino Moriuensi episcopo infra XL dies
arcliidiacono Catalaunensi traxissct in causam, el post barum susceplionem oslendas; si vero neulrum
(5) U-irique erant Remenses. Sed burgoiises a quibus in burgo seu caslro S. Rcmigii. Jac. SIRM.
civibus distinguit, quia cives eos vocal, quibus (6) Andrea', qni Godescalco ccdenti anno 1104
iutra urbis incunia domicilium cral ; burgenses, successit, obiiique 117.1.
807 ALEXANDRIm PAPM 808
liorum efflcere forte nolueris, eidem cpiscopo dedi- A Aatiz nomine niuliio accepisset, et ei ultra soriera
inus in mandaiis ul iri celerius nobis per sua scri- xix libras usurarum nomine persolvisset, contra
eam apud Ecclesiam pro repctendis lisuris querelam
pia signiflcei, qiialeiiiis te secundum lua merila
punianitis. depostiil. Cumque jam dicta feneratrix ad judiciuni
Dala Tusculi, VIIIKal. Apiilis. convocata fuisset, illa de jure cliffidens,el suhter-
CMV. fugere quaerens, ad audientiam noslram appellavit.
Ad Pclntm abbalem Sancti Reinigii.— Ut qui terram Quia vero ad terminum sibi proefixumnec vcnii, nec
hominis Ilierosotymam profecli invascral, cam responsalem super hoc transmisit, cum omnibus et
restitueie coinpellatur. maxime viduis el orphanis ex pasloratis snlliciludi-
(Tusculani; Mafl. 50.) nis dcbito in suo dcbeamus jure adesse, tihi per
[MANSI,ConciL, XXI, 9251 apostolica scripta mandainus, quatenus usque ad
Relalum esi nobis quori postquam 0. Sancti Theo- xx dics posl liitcrarum nosirarum suscepiioncm
tlorici Reinensis civis Dominicam crucem suseepil utramque pariem anle proesentiam luam convoces,
Iiierosolymam profecturus, Gerardus tle Roseio ei si iia essc libi constilcrit, proescriptam fenera-
quamdam terram ejus violenter invasit, et earii adh.uc liiccm cum ca cpmponere, vel sublalo appellalionis
detiuet occupatam. Nos auiem uxoris proedicii 0. B remetlio, quitlquid pro usuris invenla fuerit exces-
Iacrymabili poslulatione devicti, et officii noslri dc- sissc, aut majorem parlem praedictae viduoe resti-
bito, quo-universos, qui in Dci servitio commoran- tuere ccclesiaslica censura compellas
tur, et eortim bona alienliori studio defensare teiie- Daia Tusculii tu Nonas Aprilis.
mur, propensius inclinali, discrelioni luae per apo- CMVIII.
stolica scripta preecipiendo mandamus, quatenus, si Ad Pelrum abbatem S et Futconem deca-
memoratum Remigii,
res ita sc habel, Gerardum sludiose num Remensem.— Ul causm abbalis Dervensisel
moneas, et aucloritate nostra sub excommunicaiione clericorunvS. Nicdlai Catalaunensis sint judieet.
compellas, quod proelaxatam terram uxori proefali (TuscuIani.April. 4.)
0., omni ei
conlradictjone appellaiioiie remoia, cum [MANSI,ConciL, XXI, 947.]
fruclibus inde perceptis resiituat et in pace dimit- Significaverunl nobis dilecii filii nostri abbas et
lal. Deinde vero, si praenominatus Gerardus quid- fratres Dervenses qtioil, cum causam quocinier eos
qnam juris in eadCm lerra creilit sibi compeiere, et clericos S. Nicolai Catalaunensis, super ecclesia
cum supradicio 0., poslquam de pariibus "Hieroso- Campi Alberti verliiur, venerahili fralri nostro Re-
lymiiauis redierii, coram te ordinc judiciarioexpe- mcnsi archiepiscopo. coinmiscrimus lerminanriam :
riaiur. ^ idem archiepiscopus cau.sam ipsam magislro R.
Dalum Ttisculani, ut Kal Aprilis, Remensi canonico rielegavii. Cum auiem in praesen-
CMVI. lia ipsius canonici ulraque pars consliluia fuisset,
Ad Henricum Remensem archiep. — Pro abbate praedicti cleiici lesles minus idoneos produxerunt
S. Joannis de Vineis adversus R. presbyterum qui
ecclesium de Bonnisiiwaserat. super deciniis Campi Alberli, quas sibi vindicare
nitebantur. Praedictus vcro abbas alios testes itlo-
(TuscuL, April. 5.)
Ampl. Collect., H, 915.] neos coram codem canonicoad praehoininaios lesles
[MARTEN.,
Ex parte abbatis et fratrum S. Joannis de Vi- reprobanrios produxit, qtios, sicut asseril, idem
neis querclam acccpimus quod, cum ecclesia cle canonicus recipere noluil ; sed causam ipsam in-
Bonuis ad ipsos periincat, R. presbyler in ipsa sine lendcbat prolraherc, ct ulrainqtie partem sunipliio-
conscieniia el rcpreeseniaiione abbatis, et contra sis contcnlionihiis faiigare. Uride idem abhas se
teiiorem privilegiorum RomanoeEcclesioe,missarum credens in hac parte gravari, ad noslram audien-
solcmnia et alia divina officia celebrare praesunirt. liam appellavil, ct appellaiioni suae proxime proe-
Quia igitur jura et dignitales prxscriplac Ecclesiae leriias oclavas Purificationis B. Mariae teriniuiiui,
conservare volumus lmuiiiiulas, fraternilali luoe per JJ procfixil.Quoniamigiuir propter absentiam parliiim
apostolica scripia maudamus, quatcnus rei verila- nou poluimus de causa cognoscere, eam experieu-
lcm super lioc inlia xx dies posl harum susccplio- tioe vesirae comniitiimus, discretioni veslrae mau-
iiem diligenler inquiras, cl si ila csse inveiieris, danles, qualenus ulraque parte ante veslram proe-
memoralum presbyteruni ab caricm ccciesia de seiuiam convocaia, eauidein causam sludiosius au-
Bounis, dilalione el appellaiioue rcmoia, nostra et dialis, et eam iufra xidics posl harum suscepiio-
lua aucloriiale non differas antovcre. nem, sublato appellationis remedio, fine debiio
Dala Tusculi, iu Nonas Apiil. terminciis. Si yero eadem causa alii esl forle com-
CMVII. missa, vos duo, vel unus vestrum cum eo, vel cis
Ad eumdem. — Adversus Aalidemfeneralricem. quibus commissa est, conveniatis : et lilieris isiis,
(Tusculani, April. 3. sive aliis, si quoesuper eadem causa sunt impetra-
[Ibid., col. 916 ] ire, diligenler inspectis, neulris litleris praejudican-
Exiransmissa conquestione nobilis mutieris Hel- libus vcritati, causam ipsam concordia vel judicio,
vidis de Sohunl viduee,auribus noslris insonuil quml appcllalione poslposita, lcrminelis.
cum pecuniam ad usuram a qnariam fencrairice Dalum Tuscui., n Nonas Aprilis.
809 EPISTOLJE ET PRIYILEGIA.—AN.1171-72. 810
CMIX. i testimonio litlerarum apostolicose conspeclui prae-
A
Ad Henricum Remensemarchiep.—-Commehdalipsii sentent, publice accensis candelis excommunicatos
D. etG,- qui propter schismaticosTullensemdicece-
sim reliqueranl. denuniies, et ab omnibus facias caulius evitari.
Dala Tusculi, vu Idus April.
(Tusculani, April. 6.)
[MARTEN., Ampl. Collecl., II, 916.] CMXI.
Preces quoe charitalis effeclnm prauenduni,' Leges quasdam Ecclesim Carnotensis, a Willelmo,
promptiori animo debes admiitere, et nos in ipsis ap. sedis legato scriptas confirmat.
tanto libentius exaudire, quanto magis luam dcvo- (Tusculani, April. 8.)
lionem et charitatera desideramus commendari. Pro [PETIT, Theodori Pcenilenliale, II, 429.]
dileclis siquidem filiis noslris D. el G. qui episco- Alexander episcopus, servus servorum Dei, dilectis
filiis... decano et capitulo Carnotensis Ecclesiae,
paitim olim Tullensem, unde oriundi exstiterunt, '
salutem et aposlolicam benedictionem.
omnemque subslaniiam suam pro devotione Eccle-
sioe Romanae, cum schismalis error ibidem invale- Pontificalis aucloritaiis providenlia exigit et pas-
scerel, sicut dicilur, reliquerunl, tuae fralernilati toralis solliciiudo requirit ut cunctorum invigile-
nos meminimus preces sollicitas porrexisse: tu vero,' "n mus profeclibus, et ad ea studio lotius solliciltidinis
sicut audivimus,preces nostras in hac parle volens aspiremus quae ad Ecclesiarum pertinent incremen-
admitiere, venerabili fratri noslro Suessionensi epi- tum; quia laudabilis est el cornmendanda provideniia
cum Ecclesiis salnbri regimine provi-
scopo mandasti ut quamdam ecclesiam alteri eorum praelalorum,
concederet, sed quia in lile el conlentione erat, ! dent, el earum siatum dirigere satagunt el conser-
eam sibi non poluit conferre. Unde cum ad nostri vare illaesum. Inlellex-imus aulem quod venerabilis
officii debilum speciahicr pertineat circa necessi- frater noster Willelmus Senonensis archiepiscopus
tates indigentium curam cl solliciludinem adhibere, apostolicee sedis legatus, coguoscens dolum et frau-
et eis proecipue qni pro catholicae unitate Ecclesiae dem, quae in iraclauriis et disponendis redriitibus
ecclesiee vestrae ab infidelibus ministris fienat,
iuopiam sustinent el labores, paterna provisione
adesse, fralernitatem luam per iterala scripta ro- consilio el connivenlia capituli vestri statuil et or-
dinavit ul duo, tres, qualuor vel plures numero
gamus, moncmus alque maudamus, qualenus divi-
noemiseralionis inluilu el pro reverenlia beati Petrii juxia competentem pnebeiidalium proventuum aes-
et nostra ad eorumdem clericorum provisionem limationem sibi ad invicem adjunganlur, qui paries
sorli suae depulatas servata honeslate procurent, et
diligenter et charitative intendens, ulrique ipsbrum
in episcopatu Remensi vel provincia lua, per te et Q " de tuendis, fovendis atque juvandis qui in sua sunt
fralres nosiros episcopos suffraganeos luos iia com- diiione terrarum colonis curam fidelissimam gerant;
mode et decenler provideas, ul nos in hac devo- et ne circa injunciam sibi solliciludinem minus sol-
lionis tuaesinceritatem erga nos el Ecclesiam Ro- licili aut negligentcs exislant, omnes justilias quae.
mana.mpossimus hac vice plenius experiri, el exinde saeculares appellanlur el quae solenl ad proeposilos
tibi majoris dileclionis et graiiee debeamus plenitu- periinere sive lerrarum seu rusticorum in canoni-
dinem exhibere, ei ipsi exsilii sui dignametgratam corum jura transfudit; ila ut pro nuilo penitus fo-
apud te consolationem se gaudeant invenisse. risfacio liceal preeposiloquempiam ex ruslicis sura-
Dala Tusculi, vm Idus April, movere vel jusliiiare. Si autem aliquis eorum tam
CMX. temerarius exstiterit, ul eidem redditus suo leiu-
Ad cumdem. — De electo Cameracensi qui abbatem pore quo debentur non solvat, illum praeppsitus ju- -
de Mareolis equo prmcipilarijusseral. stitiabil, et emendationera foris facii sibi solvi vin-
(Tusculani, April. 7.) dicabit. Sane si quis rusticorum cuilibet extranco
[Ibid., col. 917.] injuriosus fuerit, clamor ad canonicos deferalur.
Insinualum esl nobis quod ilte qui diciiur Catne- p Praesenlaiio autem presbylerorum in ecclesiis quae
racensis eleclus abbalem de (7) Mareolis de equo voeaverint, canonicorum pariter et praepositi erif,
suo praecipilari praecepii, et turpiter el inhumaue el si preepositus noluerit, aut dissimulaverit inlcr-
tractari. Unde quoiiiam lurpe nimis et triste vide- esse, canonici quod suum cst nihilominus exsc-'
tur ut viri religiosi ab his injurias et dedecora pa- queniur. Presbyter vero qui fuerit praesentalus fide-
tiantur, a quibus deberenl defendi, fraiernitati luae litatem pracstabil ulrisque. Sane praedictus archie-
per aposlolica scripia praecipicndo mandamus, qua- piscopus volens conslitutionem ipsam ratam et
lenus, si res ila se habet, proediclum Cameracen- flrmam manere, oninia queepraescripla sunt in proe-
sem, elsi proplerhoc meruerit laqueo excommuni- positura quam detinebat, observari decrevit, clde
cationis involvi, ab ingressu ecclesiarum coer- caeleris praeposituris censivis quoque aique preca-
ceas, et eos qui proefatum abbatem de equo ejece- riis idipsum similiier censuit ob'servandum, cuni
runt, donec illi de illata injuria congrue satisfa- illos qui eas deiinent contigerit ex hac vita disce-
cianl, cl de tanlo cxcessu salisfacluri cum tuarum dere, vel for.le illas quoquo modo dimiitere. Proe-
(7-) Mareolaese.n Mareolum abbalia est canonico- cis saecnlaribus substiluit Alvisus episcopus Alre-
rum rcgtilariiim ordinis S. Augustini, quos canoni- baiensis.
PATROL. CC. 26
814 ALEXANDRIIII PAPJE 812
terea ab codem statnlum est cl ordinatum ul qui A runl, nec poslquam ad se rcdiit ratum habuis»e
anle hanc instilutionem canonici facli anno ad quod de ipso faclum fuerat, tam ecclesiam quam
niinus dimiriio rnansionarii in veslra civitale non caetera ablata, dilatione el appellatione remola ,
fuerint, cenlum solidos minus qtiam mansionarii sibi cum iniegritate reslitui facias el in pace di
annualim conseqnantur. Eos autem qui cruiit cano- mitii. Si vero compos sui eral cum monasticis fuit
nici nihil de proebenda quadraginta solidos, si induineniis indutus, aut si forle lunc lemporis
inansionarii non fuerinl, esse percepiuros consli- compos sui non erat, et posiquain ad se rediit, id
tuii; bis qtios cxcepistis excepiis. Addilum esl ratuin babuit, cum nostra et tua auclorilale com-
etiam, quod iiaec parliiio praebendarum quinquen- pellas in eodera monasterio habiiuin abjectura re-
nalem lerminum debeat oblinere, et hi quibus data sumere, et eosdem monachos ipsum recipere, et
est et collala polestas -cum subjeclis modesie agere, fraterna charitate tractare, quianon lantiim lac et
non eis caluiiiniam imponere, uec ipsos opprimere lanam qnanlum salutem ovis inquirere debenl.
angariis debeanl, aul immoderate gravare. Quain Dala Tusciili, vi Irius Aprilis.
siquidem constilulionem, proul stiperitis datum est, CMXIII.
raiam el firinam babcmus ei auctoriiate apostolica Ad eumdem. — Ut B. presbytero vieariam rte
confirmamus. Ad liaec libcrtateni clauslri veslri, " Suast, reslilnere faciat
sicul in privilegiis regum Franciae conliiietur et (Tuscclani, April. 9.)
antiquam el ralionabilem consueludinem ecclesiae [Ibid.]
vestiEC, scilicet quod homines el hospiies ipsius Aposlolica sedes lanquam pia et benigna maler
ecclesiee iu tota civitate et episcopaiu vestro de omnibus injuste gravalis pio consuevit favore
omnibus mercaiionibus ad suum et familiae suae adesse, el contra adversanles proleclionis clypeum
nsum periineiilibus nullam vendentes vel emenies exhibere. Relatum est auribus nostris quod, cum
consueiudinem seu theloneum reddani, nihilominus B. presbyter vicariam ecclesiaede Suasl canonice
auctoriialis aposlolicoe robore coufirmandam : sla- el perpctuo fuisset adeptus, Aicardus presbyler
luenles ul nulli omnino hominum liceat hane pagi- potenlia el fortitudine sua ipsnm ab eaclem vicaria
•uam noslrae confirmaliouis infringere, aut ei ali- ejecii, eteam deiinet conlra jusiitiam occupaiam.
quatcnus conlraire, Si quis autem hoc attentare Unde quoniam hujusmodi oppressiones et violentiie
praesumpseril, iiiriignaiionem omnipoieiilis Dei, et iu quolihel laico, uedum clerico, deleslabiles sunt
beatorum Petri et Pauli apostolorum ejus, se noveril et penitus exsecrandee,fraicrniiaii luae per aposto-
iucursnriim. P lica scripla mandamus, quatenus si praescriptee
Dalum Tuscnli, vn id. Aprilis. ecclesiaevicaria proefalo B. concessa fuil, ut ihi
CMXII. . perpctuus vicarius esset, preedicluui A. moneas
Ad .Renricttm Remensem archiep. — In graliam insianler et districte compellas, ut eidem B. vica-
G. pauperis presbtjleri , qui in wgritudine sui riam preelibateeecclesioe cum universis ablatis,
non compos, monasiicohabitu indutus ftterat. posiposila mora et occasione, restiiuat, et in pace
(Tusculani, April 8.) el quiele dimitial, aut in praesenlia lua plenam
[MARTEN., AmpL Coltecl., II, 9I8.J exinde jusliliam, appellalionis remedio sublato ,
Veiiietisad nos .G. pauper presbyler, proeseniium exhibeat. Quod si facere forle coniempserit, eum
laior, ciiligeuli nohis relatione proposuitquod, cum officioel beneficio non differas spoliare.
i.pse adeo gravi aegritudine laboraret, ul sui com- Daia Tusculi, v Idus Aprilis.
pos non essei, inonacbi S. Pelri Calalaunensis CMXIV
ipsum et omnia sua secum ad eoriim monasterium Ad eumaem. — Ut Robertum de Bove
et eum nionaslico liabitu iii- compellal ea
porlaverunl, insuper rettituere, qum A, canonicoS. Pelri Laudunensis
dueriml, cumque ad se reriiissel, et quod de se absluleral.
factum luerat obsiupeseerel, conlinuo reclamavit, D (Tusculani, April. 10.)
habiiura ipsum data opporlunilate abjecit. Licet [Ibid., col. 919.]
auiera jam dicli monachi ipsum, sicut asserit, di- Ex conquesiione dilecli fiiii noslri A. canonici S.
misissent, ecclesiam lamen quain per bonae memo- Pelri Laudunensis,ad audienliain noslram pervcnit
rioeA. (8) quoiidam Suessionensem episcopum ad quod cum Robertus de Bove in Lauduuensi pro-
eorum repraeseiUalionemhabuerat, el reliqua sibi vincia iyrannidis suae sententiam exercerel, inter
ablaia ei restiluere conlradicunl. Quia igitur hujiis caeleras rapinaesuaj violeniias vaccas illius et oves
rei veriias nobis non liquel, Iraternitati luee per violenter abduxit, qtias in suae saluiis pcriciilum
aposlolica scripla mandamus , qualenus infra xx non dubitat reiinere , minus caule consideransquud
dies post harum susceptionem, rem ipsam solliciie scriptum est : Raplores et maleftcos condemnavil
ae diligenter inquiras, el si libi consliieril proefa- Deus. Quia igilur ex suscepto summi ponlilicalus
lum presbyterum sui coiiipotem non fuisse, cum officiopraecavere lenemur ne raplores de impuni-
jam dicli monachi cum monaslico habitu veslie- tale valeant gloriari, fralernitaii tuae per aposlolica
(8) Ansculfum de Pelra-lonte, qui ab anno 1152 ad 1159 prarfuil Ecclesiee Suessionensi:
813 EPISTOLiE ET PRIYILEGIA.— AN. 1171-72. 814
scripta raandamus, qualenus praefatum R. moneas, A j praesentiam convoces, el rationibus hinc inde ple-
etomni cum districlione compellas,utinfra XLdies nius audilis et cognilis, causam infra xxx dies
post harum susceptioncm jam dicto canonico prae- post harum susceptionem.conlradictione et appel-
diclarum vaccarum et ovium aeslimationeni resii- latione cessanie, debilo fine decidas, provisurus at-
tuat, aut sub luee discretionis examine ei plenam lcntius ne causam ipsam alii committas, sed eam
exinde juslitiam , sublalo appellalionis obstaculo, perleipsum.ascilis tibiviris prudenlibusetdiscretis,
non differal exhibere. Si vero id facere forte no- audias, et cum omni diligentia el gravitate sludeas
lueril, lu ipsum gladio excommunicationis percel- lerniinare.
las, et terram ejus usque ad dignam saiisfaclionem Dala Tuseuli, in Idus Aprilis.
inierdiclo supponas. CMXVII.
Data Tusculi, iv ldus Aprilis. Ad Pelrum abbalem S.Remigii el Futconemdecanum
CMXV. Remensem.— De pecuniu ecclesiis el pauperibus
testamenlo relicla.
Ad eumdem.— Ut vexationes Hugonit de Junceriaco
in terram S. Medardi compescat. (Tusculani, April. 14.)
(Tusculani, April. 10.) [MANSI, Concil. XXI, 948.]
B Ex parte decani Ambianensis, et S. quondam
[Ibid., col. 920.]
Dilecli filii nostri abbas et fratres S. Medardi nepotis I. quondam canonici Ambianensis, atiribtts
Suessionensis iransmissa nobis conquestione mon- noslris innoluil quod pecuniam, quam priorde Ab-
strarunt quod Htigo de Juncheri (9) lerram eorum baiis Yilla (11) niutuo accepit, idem canonicus per
depraedatur, el violenter invadil, et eos super hoe lnanum jam dicti decani et nepotis sui ecclesiis et
indebitis vexaiionibus fatigare non cessal. Quia pauperibus, pro animoesua>remetlio, dislribuenriam
igiturbona eipossessionesejusdeni monasterii lanto reliquit. Quo defuncto, cum a proenominalo prtore
propensiori cura defensare lenemur, quanlo ad jus decanus, et S. pecuniam praelaxatam requirerent
el proprietatem B. Petri el nostram specialius eam noluil reddere : sed diffugia quaerens, ad au-
perlinere dignoscilur, fraternitali luae per aposlolica dieutiam noslram appellavil, qtii nec venil, nec ali-
scripla mandamus, quatenus, si ila est, proeriiclum quem pro se responsalem transmisit. Quia vero
malefaclorem siudiose moneas, et omni cum di- periculosum essel cuilibet, nedum viro religioso,
strictione compellas, ut memoralis fralribus prae- pecuniam alterius, et illam maxime quaepro aniina
scriptam lerram restituat, damna dala resarcial, defunclorum ecclesiis vel pauperibiis praecipilur
ct ab ipsorum moleslatione de caetero penilus cou-. erogari, per violeiuiam delinere, discretioni vestree
quiescat. Si vero luis in hac parte inandatis parere, per apostolica scripla preecipiendomandamus, qua-
contempseril, iiifra xx dies posl commonilioneini lenus preedictum priorem moneatis, et auctorilale
luam omni occasione et appellatione cessante, eum, noslra districie compellatis, ut praescriplam pecu-
excoinmunicaiioni et tcrrain ejus inlerdicto sup- niam, centum videlicet sexagiuta libras, aut pai-um
ponas. miiius, praefatodecano el S. ecclesiis, et pauperibus,
Data Tusculi, iv ldus Apvilis. secundum quod pisedictus canonicus disposuil, ero-
CMXVl. gandas iulegrerestilual: vel sub vesirae discretionis
Ad eumdem. — Ut causam inter abbatem S. Me- examine infra duos meiisesplenam sibi justitiam,
dardi el abbalem S. Joannis de Vineis ratione, appellatione remota, exhibeai. Si auteni legilime
decimarum de Espiers terminel. monilus neulrum horum efficere volucrit, in eum
(Tusculani, April. H.) cauonicam non differatis exercere censuram.
[Ibid.] Daium Tusculani, xviu Kal. Maii.
Quoniam abbas et fralres S. Joannis de Vineis etl CMXYHI.
presbyter de Espiers nobis conquesti sunt quod di- Ad Henricum Remensem archiep. — Ul compescat
leclus fllius noslerj. (lO)abbas S. Medardi Suessio-- j) Gilonemmililem a vexationequam inferebat fra*-
nensis eis tractum decimae communis, et decimam tribus S. Joannis de Vineis.
de novalibus, quoecoloni parochiae de Espiers ex- (Tusculani, April. 17.)
coluiil, conlra justiliam auferl, nos utriqtie parlii [MARTEN., Ampl. Collect., II, 921.]
suam volentes jusiiliam conservare, causam ipsam,, Ex parte dilectorum filiorum noslrorum abbatis
experientiae tuae commitlimus audiendam et finee el frairum S. Joannis de Vineis, adversus Gilonein
debito lerminandam. Ideoque fraternilali luee perr miliieni, gravem querelam recepimus, quod ipse
apostolica scripia mandamus, qualenus cum exiudee super quatlam decima, quam tempore praedecesso-
fueris requisitus, ulramque partem anle luamii rum suorum apud Vernolium in pace possedisso
(9) Junceriacum oppidum est altero a Sedano[) Cbronico S. Medardi Spicil. lom. II.
milliari distans, ubi S. Medarrii monasteriuin piu- (11) Villa Abbatis initiodicta est* quaepossessio
guissimam possederat olim cellam, erat abbaiis S. Richarii, titulo prioraius, in agro
(10) Ingraninus monachus Corbeiensis , deindee Poniivo, Amhianensis dicecesis ad Somoiiam.Nunc
abbas Marchianensis, liim Suessionensis S. Mc- prisciim etiam nomen retinel, posiquaai ad juslea
dardi anno 1148 factus, abdicavil aimo 1177, cxx ampliiudinis oppidum excrevil. Jac. SIRM.
815 ALEXANDRIIII PAPJE 816
dicuntur, eos et ecclesiam stiam moleslare proesu- A ler observare, et a molestalione praediclm mulieris
rnit, lieel ab eisdcm fratribus quatuor libras, sicul de ceelero super hoc desisicre, et ei damrium xx
asserunl, pro bono pacis receperit, ut hac moles- librarum in integrum resarcire, vel coram teexinde
lalione eos deinceps non vexaret. Quia igilur ne- justitiae pleniludiiiemexhibereomni cumdistriclione
quaquain suslinere volumus vel debemus ut iidem compellas.
fratres de collalis sibi beneficiis cujuslibel inva- Dala Tusculi, xv Kal. Maii.
sipiiis temerilate molestiam perferant velgravamen, CMXXI.
fraternitati luae per aposlolica scripta mandamus, Ad
eumdem. — De causa inter canonicos Laudu-
quatenustam diligenter quain celeriter investiges; nenses S. Pelri et canonicos cathedrali» ec-
el, si ila esse inveneiis, infia xxx dies post harum clesim.
susr.eplipneni, proedictum militem sludiose moneas, (Tusculani, April. 17.)
et omni cum districlione compellas, ul praefalos [•/Mrf.,coI. 923.]
fratres eamdem deciinam in pace ac quiete possi- Ex iransmissa conquesiione canonicorum Sancti
dere perniillal. Si vero id ad commonitionem luam Petri Laudunensis querelam accepimus, quod di-
adimplere noluerit, eum, excusatione et appella- lecli filii nostri canonici Laudunensis Ecclesiaeallo-
lione remota,vinculo excommunicalionis aslringas, " diuin de Vallibus, quod ad suam jurisdictionem
elper provinciam luam lanquam excommunicatum asserunl perlinere, violenter delinere coiilendunt.
facias cautius evilari, el eamdem sententiam donec Quia igitur indignum esl et penitus indecorum, ut
pracdiclaeEcclesiae congrue super hoc satisfecerii, ecclesiaslicae personaeconsimilis professionis viros
imlla ratione relaxes. injusiis vexationibus debeant molestare, quos po-
Data Tusculi, xv Kal, Maii. tius ab aliorum iiicnrsibtis , quanlum in eis est,
CMXIX. defensare lcnenlur, fraterniiali luee per apostolica
Adeumdem. — Ul Adam de Corbeia Joanni clerico scripia mandamus ut praedictos canonicos Laudu-
suam rcddat pecuniam. neiises moneas et districte compellas, quod infra
(tusculani, April. 17.) xx dies posl barum susceptionem , praescriplnm
[Ibid., c.ol. 922.] allodium praedielis canonicis S. Petri resiiluant, et
Conquestns est iipbis Joannes clericus, proesen- in paceetquiele ilimiilaiil, aul ipsis exiude coram
tiiim lalor, quod Adam de Corbeia tres mareas ar- te justiliae facianl complemenlum.
genli, quas sibi commodaverat, reddere ei conlra- Dala Tusculi, xv Kal. Maii.
tlieil. Quia igilur periculosum est, et ab ordine CMXXII. .
c
jurisexlraneum, ut aliquis debeat alienajura per Ad eumdem. — Ul clericis S. Trinitalis liccat habere
vjolentiam detinere, fraternilali tuae per apostolica cmmelerium.
scripla niand nnus, quaientis memoralum A. mo- (T-iscuIani, April, 20.)
neas et sub excommunicationis dislrictione com- [Ibid.]
peiias, praescriptam pecuni-ampreefaioJoanni infra Ex parte clericorum S. Trinitatis queretam itera-
xxx dies post harum susceptionem in iniegrum lam recepimus, quodprovisor hospitalisS. Stcphani
resiiluere, aut exinde sibi coram te, sublato ap- ccemeterium eorum, quod pro parocbianis. suis et
pellalionis remedio, plenam et sulflcienlcm jusli- pauperibus praedicli hospilalis exlra muros civitatis
liam exhibere. infra fines parocliiie suoe communiler instilulum
Data Tusculi, xv Kal. Maii fuil, ausu temerario clausit, et eos parochianos
CMXX. suos non patilur sepelire. Unde quoniam ex hoc
Ad eumdem.— Pro Maria Calalaunensicive pioeriicticlerici gravem se queruntur jacluram et
/Tusculuni, Aptil, 17.) dispendium suslinere, el indignum est ul jure suo
[Ibid] privenlur, fraiernilali tuee per apostolica scripla
Ex transmissa conquestione Mariae,Catalaunen- D mandamus,qiiaienusprsediciuin provisorem inoneas
sis civis, ad aures noslras pervenit quod cum causa inslanlcr ct districte compellas, ut praefatos cano-
qttac iiiler eam cl fratrein noslrum Calalauncnsem nicos idem ccenieierium suuin libere habere, et ibi
cpiscopum el Radulfnm burgcnsemsuperhoeredilale parochianos suos sepelire sine omni conlradictione
sua vertebatur, sub examine apostolicae.sedis fuis- el appellaiione permiuai, aut sub tuae discretionis
set, ei decisa senicntia, jam per quiiiqueniiium exaniiue exindequod justum et icqiumi fuerit, su-
etultra cxsccutioni mandala, nunc idem R. eam- blalo appellaiionis reinedio, diligenlius cl plenius
dem querelsm suscitare praesumit, el mulierem cxsequatur. Altare vero quod infra parochiam eO-
superboc non veretnr niuliiplici vexatione lurbarc. rum sine suo et cpiscopi proprii assensu dicitur
Unde quoriiam ca quae decisa sunt el juriicio sedis erexisse, si ita est, nisi auctorilale scripii authen-'
nposlolicoe tcrminaia, non debenl in recidivaecon- lici RoinanaeEcclesiaesuper hoc fueritproemuniuis,
tcslienis scrupulum devenire, fraternitati luae per cxinde facias remoto appellalionis obstaculo airio-
apostolica scripta mandamus, qualenus, si rcs ila veri, nisiloric inter eos pacificepoierisaniicabilitcr-
se habet, praediclum burgensem proescriplam sen- que componcre.
iciiiiam, occasione ct appcllatione ccssante, firmi- Dala Tusculi, xu Iui. Maii.
817 EPISTOL^ ET PRIVILEGIA.— AN. 1171-72. 818
CMXXHI. A CMXXV.
A'd eanonicos Ecclesim Laudunensis. — Quod ea Ad Henricum Remensem archiepiscop."— ln gra-
sola qum in ipsorum Ecclesia eranl emendanda, liam B. canonici regularis, cui ad vitam concess<?
eorum decano commiserilcorrigenda. fuerunt duo allaria de Troisli.
(Tusculani, April. 20.) (Tuscnlani, April. 29.)
[Ibid., col. 524.] [MARTEN., Ampt. Collect., II, 925.]
Licet olim per litteras noslras tam vobis quam Venicns ad preesenliam nostram dileclus OliusB.
dileclo filio noslro decano Ecclesiae vestrac manda- cap.onicus S. Joannis de Vineis, diligenli nobis re-
verimus, rit ad correctionem eorum quae in Ecclcsia latione proposuii quod, cum ipse in obsequio bohoe
veslra corrigenda erant, unanimiter inlendereiis, memoriee A., quonriam Sucssionensis episcopi,
et eidem decimo nihilominus mandaverimus, ul si ditilins fideliter perslilissel, idem episcopus ci duo
liaec praetermiiteretis, ipse cum consilio episcopi et altaria de Troisli, S. Petri videlicet el S. Mariini,
assensu capiluli aut sanioris parlis ipsius, appella- cum decimis corum, donec idem B. viverel, cOnces-
tione remota, corrigeret,- non fuit lamen inleniionis sit habenda. Scriptum autem concessionis ipsius
nostree, ul in alia causa, nisi illa qiiae tunc in ve- episcopi sigillo munilum ad majorem Ceflitudinem
stra Ecclesia vertebatur , appellatione remoia, ca- g nobis rcpraRsenlavii, <il ejtis diclis in hac pafle
nonicos corrigere posset. lnde ulique ftiit quod nos fidem facilins adhibeie possemus. Post decursurn
praefato decano dedimus in mandaiis ut Slephantini vero aliquaiui temporis, pfaedictus episcophs eariem
concanonicum vestrum, congrua saiisfactiohe exhi- altaria canonicis Suessionensibus jure proprietario
bila, a sententia illa quam in eum post appellatio- conlulit, ila quitlem qtiod supradicius B. in viia sua
nem prolulif, prorsus absolval. ProhibuiniUs insu- praedictis canonicis v solidos exinde solveret an-
per ne aliquem veslrum absqiie manifesia et ratio- nuatim. Tandem vero eodem episcopo mortuo, Her-
nabili causa , et lunc nonnisi consilio et assensu bertus Suessionensis canonicus favore et.polenlia
capiltili, aut sanioris parlis ipsius, sicut in litteris P. archidiaconi Suessionensis Ecclesiae, B. super
nostris conlinelur, ab officiovel beneficio suspen- altaribus ipsis graviter coepit impetere , ita quidem
dere prsssumat, sed cum ea gravitaie et moderantia quod eum ad praeseniiam proedecessoris noslri pise
habilo, sicut diximus, fralFum suorum consilio, in recordationis Adriani papaenon sine magnislabow-
ofliciosibi commisso procedere videalur, quod di- bus et expensis venire coegit. Cumque supradictus
scretioni suaenon possit meriio delrabi, nec facia archidiaconus, qui causam ejusdem Herberli age-
sua possint de jure dissolvi. Ut aulem mandaium bal, et idem Ber. coram venerabili fratre Osliensi
nosirtim quod eidem decano fecimus, plenius scire Cepiscopoad invicem litigarenl, coram eosicutex
possitis, praesentes vobis lilleras in teslimoniuin scripto quodam et viva voce ejusdem episcopi no-
duxinnis dirigendas. vimus, inter ipsos compositio hujusmodi inlercessit,
Dala Tusculi, xn Kal. Maii. quod jam dictus Her. duas partes illorum altarium
CMXXIV. integre possideret, el praecliclusB.parlem reliquam
Ad Pelrum abbalem S. Remigii el B. archidiaconum sine aliqua contradictione perciperet: ila quideei
lemenseiri.—Ut debita clerico pecunia rettilualur. quod quieunque illorum preemoreretur, alter qui
(Tusculani, April. 26,) adviveret, redilus eorumdem allarium integros ob-
[MANSI,Concil., XXI, 949.] lineret. Nunc auiem, sicut supradictus B. nobis
Quefelam 1. clerici, preesentium laloris accepi- proposuit, cum idem Her. de praesenli vita migras-
mus, quod I. de Hospitio circiter vi libras sibi con- sel, carionici Suessionensis Ecclesise , praescripla
tradicit exsolverej quas in preesentia mullorum ei compositione non observala , universos redilus eo-
se debere publice recognovit, et alia plura iucom- rumdem altarium per violenliam occuparnut, el eos
nioda sibi non dubitat irrogare. Uude, quia univer- auctorilate propria detinere niluntur. Quia igilur
sis ex oflicii nostri debito in suo tencmur adesse , p nobis providendura est ne preediclus B. sui juris
discrelioni vestrae per aposlolica scripla praecipien- sustineat delrimenlum, fralernilali tuae per apo-
do mandamus, qualenus praedictum I. de liospilio stolica scripta pfaecipiendo mandamus, qualenus
mOnefe curetis, et auclo.ritale nostra districte com- illam tertiam parlem , quaejam dicto B. tunc sicut
pellere, ut jam dicto clerico praescriptam pecuuiam et modo canonico regulari per composilionem con-
sine molestia et diminutione festiiual, el de illatis cessa fuit, omni dilatione et sppellaiione femoia;
injuriis congrue satisfaciai, aut exinde sibi sub cum ffuCtibus a;lempore occupationis canonicOrum
examine veslro, sublato appeilalionis remedio, jusli- inde perceplis, facias sine molestia et diminulione
tiae non differat plenitudinem exhibere, et vos cau- reslitui et in pace dimitti. Deinde vero super aliis
sara audialis, el appellalione cessanie, fine debilo duabus partibus rei verilatem diligenler inquirens,
terminelis. memoralos eanonicos attenie moneas, et omni cum
Datum Tuscul., vi Kal. Haii. dislrictione compellas, ul infra xxx dies post ha-
rum susceplionem praescripias duas parles cum
fruclibus quos a lempore occupalionis suee exinde'
percepisse noscunlur, praedicto B; resliluani, in
819 ALEXANDRIIII PAPJE 829
pace possiderc permiitanl, vel in proesentia luasu- A pta mandamus, qualenus memoratos canonicos
per his plenam el snfficieniemjustitiam, omni oc- studiose commoneas, el omni cum districlione com-
casione ct appellaiione remola , non differanl pellas, praescfiplam ecclesiam praediclo presbylero
exhibere. Proeterea fratres Praemonstratensismo- cutn omnibus inde ablalis sine molesiia reslituere,
nasterii infra praescriptum lerminum studiose mo- aut exinde sibi coram te, sublalo appellaiionis re-
neas et dislricle compellas, eidem B. duos modios medio, infra XLdies posl harum susceptionem jusli-
frumenti et unum avenae, qnos a x annis et supra liae pleniludinem exhibere.
illi absque calumnia et coniradictione censualiiei Daia Tusculi, Kal. Maii.
reddiderunt, sine difficultate qualibet appellatione CMXXVIII.
remota reslituere, aut coram le plenam justiiiam Ad Barlholomanm Betvacens.episcopum, el Petrum
exhibere. Sacerdotes quoque de Troisli preefalc abbalem S. Remigii. — Ut monasteriumde Flaia-
canonico solitum censum et praecipuexxn solidos, co (13) reformenl.
quos de oblationibus et minutis decimis anni pree- (Tusculani.Maii 4.)
teriti ad se, sicut asseril, perlinentibus percepisse [MANSI, ConciL, XXI, 921.]
dicunlur, infraeumdem lerminum, sublato appel- ALEXANDER cpiscopus, servus servorum Dei, ve-
lationis obstaculo, reddere, aut in praesenlia tua g nerabili fratri BARTHOLOSLEO Belvacensiepiscopo, et
justiliae stare ecclesiaslica dislrictione compellas. dilecto filioPETROabbati S. Remigii Remensis, sa-
Dala Tusculi, III Kal Maii. lutem et apostolicam benedictionem.
CMXXVL Perlatum esl ad audienliam noslram quod riiona-
slerium de Flaiaco, occasione abbalis qui ibidcin
Ad Petrum abbalem S. Remigii, el Fulconem deca- canonice dicitur non fuisse eleclus, ila sit in spiri-
num Remensem.—Ut causam audiant, quw esl
inter abbatem Omnium Sanclorum, et canonicoh tualibus et temporalibus diminutum, quod ttbi forma
S. Trinitatis (12). religionisessecohsuevii,siculriicitur,etexempIum,ibi
(Tusculani, Maii 1.) nulla fere boneslalis, vel religionis videantur vesti-
[MANSI, ConciL, XXI, 924.] gia remansisse.Asseritur enim quod postqtiam iclem
Causam qnae inter abbatem ecclesiae Omnium abbas per aliquot monachosclauslrales et itliolas,per-
sonis insciis el ignaris, queeextrinseca gerebant ne-
Sanctorum de insula Catalaunensi, el canonicos minus canonice ipsius moriasieriifuit admini-
sanclecTrinitaiis, super quodam coemeterioverlitur, golia,
slrationem adeptus, non in conservanda religione,
experienliae vestraeauriiendam committimus, et fine vel in ampliandis bonis Ecclesiae,sed iu distrahen-
debito lerminandam. Ideoque discretioni vesireeper C
dis his qtiaea praedecessoribusstiis ibidem reperit
aposlolica scripla praecipienriomantlamus,quaienus, conservata, sludium et soliiciludiiiem non erubuit
cum exinde fueritis requisili, ulramque partem ante nobis est, et
vestram preesentiam convoceiis, et rationibus hinc adbibere. Quoniam igilur providendum
ne praescriptum monasleriuiii
inde plenius audilisel cognilis, eamdem causam in- sollicite vigilandum,
si fueril celeri provi-
fra XL dies post harum susceptionem fine debito in delerius illabalur, ei non
sione consullum, discretioni veslrae per aposiohca
terminetis. Nihilominus etiam causam qnee inier
scripta praecipiendo mandamus, quatenus infra xxx
ipsos eosdem super quibnsdam terris vicedomini dies
noscitur agitari, sludiosius audialis, ct eam me- post harum susccpiionem, ad locum ipsum pa-
riler accedeiues, vel abbatem et monachos anie vos
diante jusiitia decidere sludealis.
in alio Ioco congruo convocantes, de slatu mona-
Dalum Tuscul., Kal. Maii.
slerii diligeniius inquiratis, el qualiter in spiritua-
CMXXVII. libus el lemporalibus valeal reformari, ipsis modum
Ad HenricumRemensemarchiep.—UtG. sacerdoliec- el fbrmam praefigalis. Si vero verisimile sil quod
clesia S. Mauritii reslitualur. per abbatem commode reslaurari non possil, eum
ab administratione , appellalione postposita, remo-
(Tusculani, Maii 1.) venles , aliam personam idoneam et religiosam, si
[MARTEN., Ampl. collecl., II, 927.] in monaslerio ipso invenla fuerit, aut de alio reli-
Ex parte G. sacerdoiis Atrebatensis ad nos que- gioso loco, eidem monasterio, cum consilio religio-
rela perlata est, quod canonici Atrebatensis Eccle- sorum virorum, in abbatem provideatis, per cujus
siae eum de ecclesia S. Maurilii, ubi per xv annos studium et diligenliam spes sil idem monasterium
quieie se asserit minislrasse, per violenliam ejece- posse in spiritualibus el lemporalibus reforniari :
runt. Quia igilur a viris ecclesiasticis alienum si praefali monachi ad commonitionem vesiram in
prorsus existit quemlibel violenter a sua posses- personaro qualem diximus non poicrunt convenire.
sione dejicere, fralernilali luaeper aposlolica scri- Dalum Tusculani, IVNon. Maii.
(12) Horum collegium in ipsa eslcivilateCatalau- tore. MonasteriumFlaviacttm appellat Nicolans I in
nensi, in qua el Insulae Gmnium Sanctorum mona- epislola ad Odonein episcopum Bellovacorum,in
slerium esse monuimus, ad Petri Cellensis cpisi. 14, quoruin finibus situm csl. Ilujus porro loci mona-
lib. vni. Jac. SIRH. chus fuil Radulfus Flaviacensis, qui scripsilin Le-
(15) S. Geremari de Flaviaco. Sicenim horiie no- viiicum. 1D.
nrinant, parlim a loco, partim a primo ejus conrii-
821 EPISTOLiE ET PRIVILEGIA. — AN. 1171-72: «12
CMXXIX A CMXXXI.
Ad: Pelrum abbalem S. Remigii el Fulconem deca. Ad Henricum Remensem arcliiep. — Cuusam Hitardi
num Remensem.—Causam judicandam committil. presbyteri, quem a censnris episcopi AmbienenzU
absolverat, commiltil examinandnm..
(Tusculani, Maii 4.)
col. (Tusculurii, Maii 4.)
[lbid., 954.] Ampl. Collecl., II, 927.)
Ex. parle cujusdam mulieris, liliaslrae nobilis viri [MARTEN.,
Constitutus in praesentia nostra Hilardus, lalor
R. militis de Vilario, nostris est auribus intimatuni
pr.nesentiiim, supplici nobis relationc proposuit qttotl
quod cuni ipsa quostlam reditus, qui terragia di-
fraier noslerT. (I4)Ambianensis episcopus, quia in
cunliir, G. avunculo suo canonico Ambianensis ec- confessus ftiit quod in vigilia S. (15)
proesenlia ejus
clesioe,pro xxx libris jampridem pignori obligassel, Fusciani licet, sicul asserit, in parlibus suis nou
idein cauonicus redilus suos illi reslituere contra-
sit instilula, carnem comederit, ei dtvinum officium
dicit, lieet ullra sorlem suam pleraque deduclis nec ab eo misericordiam potuit impe-
inlerdixit,
expensis recepisse dicatur. Quoniam igitur inlaicis, ad boc quod cum illi crimen adul-
nedum in clericis, detestabile et horrendum exislil Irare. Accedit
lerii opposuerit, el dederil indueias sese purgandi,.
usurarum crimen, ulpole ulriusque Testamenti pa-
condemnatum discreiioni veslrae B sociis et vicinis suis presbyteris, ne secum slarent
gina , per aposio- in
lica scripla mandamus, quatenus utrat[ue parie ante purgalione, limor obsiiiit episcopalis; scd epi-
scopus, appellalione conleinpia, ei nihilominus
vestram praesenliam convocata , exinde rei verita-
officium et heneficium interdixit, et ipsum ab Ec-
tem diligenter inquiralis, et si ita vobisconsliierit,
clesia violenler ejccit, et cnm vinculo excommuni-
memoraium canonicum monealis, el nostra auclo-
cationis innodavit. Unrie fraternilati luse per apo-
rtlate dislriete compellalis , ul preescriptos redilus
dilatione-et ces- slolica scripla in virtute obedienliae praecipiendo
supradiclae mulieri, appellatione
mandamus, qualenus si in prscsentia lua per legiti-
sante, sine qualibet exaclione restiiuat, et in pace mos testes se
dimiliat. Querelas vero alias, si quae liinc inde ver- purgare potueril, omni appellatior.e
vel et conlradiclione remola, ei officium pariter ei
luntur, studiosius audiatis, el eas concordia,
beneficium assignes, et auctoritaie nosira quieta
medianle judicio, decidaiis.
Dalum Tusculani, IVNon. Maii. possidere facias. Sed quoniam inermes arinatis
CMXXX. opponere non debemus, primo proecipimus ei omnia
Ad eosdem. — Causam judicandam commiitil. ablala in inlegrum reslilui, el demum post canonir
eas inducias de objeetis purgari. Nos aulera eum-
(Tusculani, Maii, 4 )
col. dem absolulum ad vos remiliimus.
[Ibid., 955.] Data Tusculi, ivNonas Maii.
Causam quoe inter R. de Viiers, et Amilitim mili-
CMXXXIL
lem de Becloi super dole uxoris praedicii R. diutius —
est agitala, et ad nos, siculdicilur,per appellationem Ad etimdem. Ut Wibaudo clerico sua resliluaiur-
ecclesia.
clclata, experientiae veslra?, de qua plenecoufidimus, (Tusculani, Maii 9;)
commiitimus audieudam , et fine debilo lerniinan-
(Ibid., 928.)
dam. Ideoque discrelioni vestrae per apostolica
Conquestus in praesenlia noslra Wibaudus cleri-
scripta raandamus. qualenus postquam exinde re- cus sua nobis relatione monstravit quod Savem et
quisiti fueritis, ulramque parlem anle vestram prae- Hugo Vitulus, Alrebalenses canonici, ei ecclesiam
sentiara convocetis, et rationibus hinc inde plenius S.
Mauricii, quam sub annuo censu concesseranl,
audilis el cognitis, eamdem causam, si vobis consti- conlra
justiliam abslulerunt, licel de sohitione cen-
teril eam ad nos per appellationem delalam fuisse, sus ab eodem cierico, sicut asserit, fidejussoriarn
ablato appellaiionis remedio , coucordia, vel me-
receperinl caulionem. Quoniam igitur non decuit
diante juslilia decidalis. Nihilominus etiara praesen- eosdem canonicos preefato ecclesiam praescripiam
liura vobis aucloriiate mandamus ut alias querelas Q sine causae subtrahere, fraleriiitati luee
cognitione
de quibus vobis adversus se proposuerint audiatis,
per aposlolica scripta mandamus, quatenus memo-
et eas concordia vel judicio termineiis. Si aulem ratos canonicos studiose commoneas, el eollala tibi
huic causee ambo non potueritis inleresse, alter ve- aticloriiate districte
compellas, ut preedictam eccle-
si.rum eidem causae, prout diclum esl, finem impo- siam memorato Wibaudo, sicut eam sibi concesse-
nere non postponai.
runt, infra XL dies post harum susceptionem siue
j Datum Tusculani, v Non. Maii. mora el difficnllale restiiuant, aut exinde sibi co-
ram le, sublalo appellalionis remedio, quod juris
forma dictaverit facere non posiponani.
Dala Tusculi, vn ldus Maii.
(14) Theobaldus, Willelmo Je;Campania cardinali (15) S. Fuscianus, sub Ricliovaro mariyr, imer
et archiepiscopo Senonensi alflnilale conjunclus, praecipuos Ambianensiuni palronos recensettir, e.\-
ex arcliiriiacono episcopus eleclus circa aniiuiu statque baud procul civitate Ambianis nionasleriuui
1170. sub nomine S. Fusnani, ordinis S. Benedicli.
625 ALEXANDRIIII PAPJE 821
CMXXXIII. A profeclui ordinis visum fucrit convenire. Cum au-
Ad canenicos Prwmonslratenses. — Improbat ele- lcm jam diclus abbas scbisma dudum foverit et
ctionem quam fecerant contra formam ordinis, et exiulerit, licet ad obedientiain nOstram el ecclesiae
ut alium eligam abbatemjubel. redierit unitatem, licet graliam nhstram et reddi-
(Tusculani, Maii 10.) derimus ei, et paieme velinius, si non eidem se
[Ibid., 929.] ipse subtraxerit, conservare : mulium iamen et
Credibile fuerat, dilecii in Deo filii, quod vo- nobis el toio vestro ordini possel derogari, si Super
cato boneememoriacPhil. (16) quondam abbate ve- illam Ecclesiam, qux caput esl ofdinis, magisterium
stro, sopilis contentionibus, semolis diversis par- ipsum boe lenipore pateremur habere. Sed et id
liura studiis, adhibiio consilio senioriim, talis inler communiter debeiis aitendere, quod hec iri veslro,
vos fieret pastoralis electio, per quam non ignis - nec in CisiercienSi ordine consuetudo aut instiiutio
disserisionis, qni jampridem in domo vestra sub- dicitur hactenus exstitisse, ut pro superiori loco
ortus fueral, excandeseeret, sed concordia posset et
litigia fierenl, et litigia quoerereniur, cum non so-
fralerna unio provenire. Si esselis vere sapientes lum
pro culpa, sed etiam pfo suspicione sola cedere
ct disciplinati, perliceretis in mansuetudine opcra ninlli maluerint, quam sub obienlu aul oblinendi
veslra, el ostendefelis ex bona conversalione reli- R regimiiiisaiit innocenliae demonstfanda? locum quee-
gioriis amofem, et pacis desiderium vos habcre. sierint discepiandi.
Nunc autem cum sil inler vos zelus alque coulen- Dala Tusculi, vi Idus Maii
tio, nonne, sicut ait Apostolus, carnales estis, et CMXXXIV.
secundum hominem ambnlatis? Sane cura scriptum
aut inanem Ad Peirum abbaiem Sancii Remigii. —17/ prmben-
sit, ttihil per contenlionem gloriam, dam Uberto cuidam tribual.
vos ad id quOd deliberalione majori ac maluriore
(Tusculani, Maii 12.)
consilio in Ecclesia Dei fieri semper oporlct, in im-
[MANSI , Concil., XXI, 924.]
pelu spiritus et ealore animi processistis, et negle- Viris lilteratis alque devoiis lanto propensiori
cto veslri ordinis institulo, nou exspeclalo illorum sludio
providere lenemur, et suis CommoditaUbus
abbalum cohsilio et assensu, qui pro facienda ele-
diligentius intendere, quanto ex eorum provisiorie
ciione ad vos ex more convenerant, el cum'ali- sacris Dei Ecclesiis fecundior potesl frucius et uti-
quantis vestrum cx volunlale communi de eleclione lilas provenire. Inde esl quod nos liUeraturam dile-
tractabant, abbatem Belli-loci (17) voluislis vobis cli fiiii nostri magisiri Uberti, et devotionem quam
assumere in pasiorem, liominem utique de quo C circa te gerit, studiosius attendentes, ipsum charitati
pridem audivimus, et super quo non est necesse ut luoe sollicite commendamus, rogantes, et rogando
ad instruendos nos ullalenus lahorelis. Accepimus mandantes, quatenus pro reverentia B. Petri ac no-
cnim ecclesiara veslram et scandalis fatigatam in- stra, el iutuilu devotionis el liilefaturae suae, prae-
ferius et exterius mole debilorum gravalam. Opor- bendam in ecclesia S. Timolbei, si qua nuiic vacai,
let autem eam super humeros diiitius regularibus vel quoeprimo vacaverit, ci concedas liberaliier, el
disciplinis atlritos in stalum pristinum relevari. assignes : ita quod ex hoc sinceriiali tuae uberes
lude siquidem fuil quod non tam qniri vobis placeat, debeamus gralias agere, et prudenliam et devolio-
quam rjuidvobis el toli ordini expediat aliendentes,de nein luam mullipliciter propler boc in Dominoeoih-.
communi fratrtim noslrorum consilio consliluimiis, inendare.
ut abbas ille ad locum suura, dilalione postposiia, Dal. Tusc, iv Id. Maii.
reverlatur, et vos ejus obedieiuia absoluli, juxta CMXXXV.
inslilulionem ordinis vestii atl eleclionem aliam
Ad Silvanectensemepiscopumel abbalem S. Medardi.
procedalis. Per apostolica ergo scripla universilali — Ul damna monasterio Sancli Remigii daia re-
vestrrc mandamus, quatenus, ascito dileclo filio parentur.
D
nostro G. (18) abbate S. Marlini, necnon et aliis (Tusculani, Maii 12.)
qui alia vice cum eo el aliquantis fralrura veslrorum [Jfcid.J
eligendi abbalis solliciiudinem assumpserunt, ad ALEXANDER episcopus, servus servorum Dci, ve-
clectionem faciendam deillorum consilio el conni- nerabili fratri Silvaneclensi episcopo, el dileclo filio
ventia procedatis : scienles quod si aliter quidquam abbali S. Medardi, salulem et aposlolicam bencdi-
agere tenlaverilis, frivolura erit et vacuum, et nul- ctionem.
las.vires poterit obtinere. Nos siquidem in conce- Ex parte dilecti filii nostri abbalis S. Remigii
dendo vobis abbatc, animarum compendium, non -Remensis auribus noslris innotuil quod, cum quee-
patrociniura attendimus personarura, et illud solura dam ancilla et quoedam possessiones judicio- Re-
volumus ratum esse, quori regularibus instilutis et mensis Ecclesiee suo fuissent monasterio restitutae,
(16) Philippo, qiti obiit anno 1170. immediate post Philippum.
(17) Is erat Joannes, frater comitis Briennensis, fr (18) Garino, secundo abbate celeberrimi mona-
cujus tainen electio praevaluit, uipote cujus noinen sterii S. Marlini Laudunensis, ordinis Prrcmonstra-
icperiaiiir in abbatum Praemonstratensium catalogo tensis.
S-W PPISTfU 4?, ET PRTVIMTfilA — AIV lilirQ oar.
qiiarnmdam litierarnm noslraruiri •occasione, sicnt JA CMXXXVII.
assefit, exinde posiea quaihplurima dariina susii- Ad Peirum abbatem S. Remigii, et Fulconem deca-
nuit. Quia igitur ea qtiaejudicio raiionabililer ter- num Remensem.—Utcognoscantde causaWillelmi
minala noscunlur, in recidiVam conteiuionera revo- cujusdam, qui se usuris oppressum querebatuK
cari non debent : discfetioni vestfae per apbstolica (Tusculani, Maii 17.)
scripta mandamus, quatenus rei veritalern diligenter [MANSi.Conci/.,XXI, 929.]
et sollicile investigetis : et si VObisconslileiit jam Ex insinuatione Willelmi, latofis praesentium, ac-
dictum monasteriufn de praescriplis possessionibus cepimus quod cum a quodam cive Remensi pro
ct ahcilla falionabililer restituium fuisse, reslitu- sexaginta et novem solidis segelem quae sexaginta
lioiicni ipsam ratam et flrmam pefmahere, ef damna eliam solidos valebat emissel:-ille non vult, sor-
eidem monasterio super bis irrogala, omhi occasione lem accipere, sed usuras immoderatas exinde nilitiir
et appellalione remota, nostfa freli auctoritate re- extorquere. Quia vero sicul accepinius, super hoc
stilui faciatis. ad nostram autlieniiam est appellatum : Vobis de
Datum Tuscul., iv Idus Maii. qtiortim prudeniia el honestate confidimuS, causam
ipsam commitliimls sludieridam.: discretioni vestrae
CMXXXVI. I auctoritale praesenlium mandanlcs, ut praedictumi
B
Ad Hemicum Remensemarchiep.—Adversus moniales civem instanter moneatis, el districie compellalis,-
Malbodienses in suam abbalissam rebelles. ut pretium conslitulum recipiens, eumdem Willel-
mum super usurarum exactione nulla ratione ve-
(Tusculani, Maii 12.) xare praesumat. Si aulem remaliam jnslam et
[MARTEN.,Ampl. Colleet.,M, 931.] raiionabilem causam praetendefit, eum audiatisj et
Culpae maculam conlrahunt, et gravi mereiituf appellatione cessanle, (ine debito decidatis.
ultione percelli, qui praelatis suis non solum obe- Datum Tuscul., xvi Kal. Junii.
dire postponunl, sed etiam in illos a quibus pro CMXXXVHI.
suis excessibus corriguntur, ausu temeritatis insur- Ad Ilenricum Remensem
arcliiep. — Arguil euin quod
gere, el eos a propriis sedibus ejicere non formi- suos vexel.
dant. Ex transmissa nobis relalione dileetne filiae (Tusculani, Maii 17.)
nostrae C. Malbodiensis abbatissre nostris est auri- [Ibid., 931.]
bus intimatum quod moniales (19) ejus, quas pro Quanlo personam tuam brachiis purioris charila-
suis excessibus secundum B. Beneriicti Regulam Q n tis ampleclimur, tanlo vehementius movemur atque
corrigebat, diabolico furore succensoe, eam de nuilo lurbamur in bis quae adversum le a plufibus pro-
crimine conviclam laicati manu, posl appetlalionem ponunlur. Ut autem illam gravem querelam quam
ad nos factam, lurpiter ejicere non erubuertint. ex partemonasterii S. Basoli(20) adversumlenuper
Verum quia contumaces et rebelles ex injuncto recepimus, pransentialiler omiltamus, qu.isi commu-
nobis officio correclionis et casiigalionis freno co- nis querela omnium episcoporum suffraganeoium
Ifbere tenemur, el de lanto excessu prius vindictue tuorum baec est, quod lu eos lanquam simplices
quam culpae fama ad nos pervenire debuisset, fra- clericos gravas, et eorum Ecclesias et clericos lan-
ternitati luae per aposiolica scripla mandamus, qua- qtiam luos proprios pro lua voluntale pertraeias,
lenus rei veriiaieni diligenter et sollicile investi- cum luam discretionem decerel ila te jam dictis
gare procures; et si ila esse inveneris, praefatatn episcopis exhibere benevolum el benignum , quod
abbatissam, occasione et appellatione cessante, in et ipsos fralerna videreris charitate diligere, el illud
suo monasterio in pleniludiuem adminisiratioiiis et habere fixum in peelore, quod B. Petrus in Epi-
regiminis restituere non poslponas, el in eas perso- stola sua dicit: Non quasi dominantes, sed [ormam
nas,'quarum violeniia a suo monasterio est ejecta, viim gregi prmlendentes. Quoniam igiiur le sicut
taliter vindicare studeas, ut caeteris melum inculias, "D charissimum fratrem diligimus, prudentiam luam
et ipsse similia de ceeiero attentare fonnideiil. paierna affeclione monemus, el tibi aucloritate qua
Poslmodum autem si adversum eam agere volue- preeeminemus injungimus, qualenus ab bis de cae-
lint, causam audias, et eam, appellatione remota, lero diligentef abstineas, el proedictos episcopos
justilia meriiaiUe, decidas. tanquam fratres et coepiscopos luos diligas propen-
Data Tusculi, iv Idus Maii. sius el honores, et eis jura et dignitales suas inle-
gras et illaesas conservans, Eeclesias vel clericos
eorum in causas non convoces, nisi ad audieniiain
iiiam fuerinl per appellationem delaiae. Si vero de
lardilate sunl aliquando redarguendi, eos benigne
(19) Hac ex epislola paletmoniales ordinisS. Be- horis a civitaie Remensi distans, in quo Arlaldus
nedicti in ecclesia Malbodiensi adhuc fuissc tem- archiepiscopus anno 901, clericis ejeclis, subslituit
pore Alexandri III, quarum locnin bodie occupant inonachos ordinis S. Bencriicii, hacteuus perstal sub
cauonicae saeculares. Sed qua aucloritate? coijgregaiione S. Mauri.
S.
(.20) Basoli monastcrium , tribus aul quatuor
827 ALEXANDRlm PAPJS 82S
redarguas, et ad exhibendam subdiiis suis jnsiitians A mitlimus audicjidam, et fine debito-lerminaiidain.
ipsos solliciles, et eis in verbo studeas el operis Ideoque discretioni veslrae per aposlolica scripta
exhibitione dcferre. mandamus, quatenus cum exinde fueritis requisiti,
Data Tusculi, xvi Kal. Junii. viris discrelis ei honestis vobis ascilis, ulramque
CMXXXIX. pariem ante vestram preesenliam convoceiis, ei ra-
Ad eumdem. — Pro Jordane Lmidnnensi cive. tionibus liin.c inde plenius audiiis et cognitis, eanr
(Tusculani, Maii 17.) dem cansam,appellatione remota, medianie jtislilia,
[Ibid., col. 932.] decidalis. Si autem adversarii G. legilime citali, ad
Ad audientiam noslram pervenit qnod cum Jor- proesenliam vcstram veuire, vel judicio v.eslro pa-
danis Laudtinensis civis ab examine tuo ad auriien- rere contenipserint, eos auctorilale noslra ecclesia-
tiam noslram appellasset, el nuntius quem ad cxse- stica censura compellatis.
quendam pro se appellationem miserat, in via rie- Dalum Tusculani, xin Kal. Junii.
cessissel, magisler Joannes, lunc vicarius tnus, eum, CMXLI.
tanquam appellatiunem non prosecutus fuisset, ex-
communicationis vinculo innodavii. Verum quoniam Ad Henricum Remensem archiep. — Ul Robertunt
B clericum, qui Iwmicidionolens inter[ueral,posnilens.
idem J. qtiantum in co fuil appellationem esl pro- ad sacros ordines promoverepossit.
scculus, venerabili fralri nostro Ambianensi epi-
dedimus in mandaiis.ul si res iia (Tusculani, Maii 23.)
scopo se baberel
praedictus J. peniliis absolveretur. Cumque iu prae- [MARTEN., Ampl. Collect., II, 933.]
senlia dilecti filii nostri R. canonici ccclesiae luae, Ex transmissa relalione Roberli clerici anribus
idem Jordanis idoneis leslibus rem ita esse probas- nosiris iniimaium est quod nolcns et coaclus lionii-
set, eum prrciliclus R. de mandalo preefati episcopi cidio inlerluit, et posl dignos fruclus pcenitenliee-
ab excommunicalione absolvil, et venerabili fralri egit. Unde quouiam praevaricatoribiis, si suos ex-
nostro Laudunensi episcopo, ut ipsum el familiam cessus corrigere el emenriare voluerinl, poenilentire
ejus pro solutis haberei, ex parle noslra mandavit. ineriicina non est denegantla, nec misericordioe
Unde quoniam rei verilas nobis exslat incognita, viscera sunt aliqualenus claudenda, discrelioni ttiae
fraiernitali luae per aposlolica scripia mandamus, per aposlolica seripta mandanrio praecipimus, qua-
qualenus rcm ipsam diligeuler et sollicile inquiras, tenuseumaiiciorilalenojtra absolulum aniinatlversa
et si ita esse inveneris, proefalum J. el familiam ejus lilieraiura tempore opportuno ad sacros ordi^
suain a preetliclo episcopo facias pro absolutis ha- f nes promovere non poslponas, el si ei in aliquo
beri, districle prohibens, el lu ipse cavens, ne pro beneficio ab aliquo fuerit provisum , auctorilaSe
maleficio domini et patrisfamilias ejus familia cx- apasiolica indulgemus, ut sine impedimenio et ca-
communicelur, nisi forleejus malitiee conseutiret, Iumnia illud recipere possit, et libere de ceetero
quia in sacris canonibus expressum habelur quod Ecclesiae deservire. Si aulem praefatam indulgen-
pro fbrisfacto dominorum eorum familiae excom- liam aliquis infringere vel alteniare praesumpseril,
municari non debeant, neqtic communionem ipso- eum ecclesiasiica censura percellas.
rum vilare cogantur. Praetcrea hoiuines de Mar- Daia Tusculi, x Kal. Junii.
legni, videlicct Wer. et Willelmum, et R. et G. mo- CMXLIL
neas instautcr, et districle cornpellas, ut niemoralo Ad eumdem. — Causnm inter Odierium civem Lan-
J. vii libras et dimidiam, quas ei dicunlur abslulisse dunenseinet Mauricium ctericum commiltit lermi-
illicile, reddant, et in preesenlia lua plenam exinde nan.ium.
justiliam , appeilatioue remola, exhibeanl. (Tusculani, Maii 26.)
Dala Tusculi, xvi Kal. Junii. [lbid., col. 956.]
CMXL. Causam quae inter Odierium burgensem Laudu-
Ad abbales S. Remigii, et S. Nicasii. — Causam D iiensem et Mauricitim clericum super cxm solidis.
judicaudam commiltit. quosidem Hodierius ab eodemclerico pro fidejussione
(Tusculani, Maii 20.) Reinerii, cui in bonis suis successit, requiril, nos-
[MANSI, ConciL, XXI, 95S.] cilur agitari, experieiiliae tuae commiltimus audien-
Ex iransmissa relalione E. niulieris accepimus dam, et, appellatione cessante, Une debito termi-
quori, cum G. ab ea quinqtiaginta quinque solidos nandam. Ideoque fratermiati luae per aposiolica
Rcmensis moneieeinstanler exigeret, illa proponenle scripta mandamus, qualenus cum exinde fueris
quod marilo suo, dum essel in patria, idem G. jam requisiius, ulrainque parlem ante tuani preesenliam
diclam pecuniam condoiiassel, super hoc ad autlien- convoces, et raiionibus hinc inde plenius audiiis
liam venerabilis fralris noslri Remensis archiepi- el cognilis, eamtlem causam infra XL dics post
scopi causa fuit deducta : a f-ujus examine mulier baruin susceplionem, sublalo appellaiionis remetlio,
ad noslraui audienliam appellavil.Qui.a veronmliere jtistiiia mediaiiie dccidas.
nunlium suum desiinante, aitera pars nec veuil, nec Dala Tusculi, vu Kal. Juuii.
aliquem pro se rcsponsalem transmisil, experienliae
veslrae, dequa pleneconfitlimiis, causam ipsim com-
829 EPISTOLJE ET PRIYILEGIA. — AN. 1171-72. 850
CMXLIH. {
A CMXLIV.
Ad Clarevattensem et S. Remigii abbates. — Ul Ad Henricmn Reminsem archiep. — Ul Vhiano
De-rvensemonasterium reformenl. presbylero suam ecctesiam reslilui facial.
j (Tusculani, Maii 28.) (Tusculani, Jun. 4.)
[MANSI,ConciL, XXI, 952.] [MARTEN., Ampl. Collect., H, 937.]
Cum dilectum filium noslrum Dervensem abbatem Veniens ad apostoliere seriis clemenliam Vivianus
super dilapidatione bonorum monaslerii sui, et dis- presbyler, proesenlium lator, lacrymabili nobis
solulionem, quam per eumdem abbalem audivera- conquestione monstravit qitotl, cuin ecclesiam S.
mus jampridem factam fnisse, ad rationem posuis- Meminii de Cosaniia, quiete o.t lihere possedisset,
semus : ipse se super his coram nobis, el fralribus fraler noster G. Calalaunensis episcopus ipsum
nostris prudenler et laudabililer excusavit, asserens eadem eclesia sine jtidicio et juslitia spnliavil.
quod,cummul!iludoBrebenlionum(21)partemqtiam- Unde quoniam ea quae contra juris ordinem liunt,
dam lerrae monasterii sui hosiiliter invasisset, et ad ad formam aequilatis removere debemus, fraterni-
reliquam occupandam intenderet, coactus est dcbiia tali luae per aposlolica scripta mandamus, quaienus
piura contrahere, ut lerram ipsius monasterii posset rei veritate diligentius inquisita et cognita, si libi
ab illius iniquae gentis manibus liberare. Adjecit B ' consliteritpraefatum preshyterum praescripia eccle-
insuper, quod rediius ejusdem monasterii quibusdam sia absque judicio et jusiitia spoliatum fuisse,
personis assignayit, ut ex bis eadem debila persol- eumdem episcopum moneas, et si fuerit necesse
vanlur, et quod nec.in his culpa sua gravatnm sit compellas ut, infra xxx dies post harum suscepiio-
idem monasterium, nec in aliis dissoluium. Coete- nem ei precdiciam ecclesiam cum fructibus inde
rum, quoniam hoec nobis non conslant, horum co- perceplis, occasione el appellalione remota, res-
grtilionem et correciionem experieniioe veslrae, de titiiat, el libere et quiete diniitiat. Quod si forte
qua plene coiifiriimus, dnximus commitlendam, di- facere noluerit, tti noslra et tua fretus auctoriiaie
scretioni vestroe prrcsentium auctorilale mandarues, id elficere non poslponrts.
quatenus ari monasierium ipsum pariier accedentes, Daia Tusculi, u Nonas Junii.
rei veritatem diligenter et sollicile inqniratis, et CMXLV.
quse in abbale, vel monachis inveneritis corrigenria, Ad eumdem. — Pro infirmis de Sparnaco.
auctoritate nostra, sublato appellationis remedio, (Tusculani, Jun. 7.)
adhibita gravilaie el modestia corrigatis. Quori si [Ibid.]
noveritis monaslerio expedire, ul aliqui ex monachis Huinanum est et pietati consentaneum eorum
ipsius loei amoveanlur, eos inde auclorilate nostra, necessilatibus, qui lepree sunt morbo percussi,
appellatione cessanle, amovere minime differaiis, el palcrna provisione intendere, el eis quadam manu
alios de religiosis illie instiiuatis : ila super his di- sollicitudinis subvenire. Audivimus autem quod
ligentes et providi exislenies, quod studio et dili- infirmi de Sparnaco (22) srepe pro defectu capellani
gentia vestra in meliorem statum jam dictum mo- gravia incurrunt pericula, et sine vialici pariici-
nasleriiim auciore Domino reformetur,et solliciludoi palione decedunl. Unde quoniam pro eo quod in lua
ac vigiantia vesira preeconio muitae digna commen- parochia consislunl, eis ttiee provisionis solatium
dationis existat. Redilus vero ipsius monasterii per- debes impertiri, ubi eo indigere noscunlur, fraler-
sonis quibus pro solutione debitorum sunt assignaii, nilatem luam monemus atque mandamus, quaienus
sisoiuiioni debiiorum convenienier non intendunt, praedictis infirmis infra xx dies post harum suscep-
nec eosdem redkus bene dispensant, aucloritale . tionem, ad opus suum tanlum el eorum qui secum
apostoiica atiferaiis , et eos personis aliis cum con- moranlur, capellanuin concedas, et coemeterium
silioabbatis et fratrum monaslerii, magis qui providii benedicas, ita quod de costero spirituaiium non
sint et discreli, assignare curelis : per quorum stu- possint penuriam sustinere.
dium et providentiam celerius et convenientius ea-. n. Data Tusculi, vu Idus Junii.
dem persolvantur. Si qui auiem ex ipsis abbas etL CMXLVI.
rnonachi, vobis in his contumaces fuerint, vel re- Ad eumdem.— Ul Lamberlo presbylero, si n'<hilca-
belles, qnominiis mandalum nostrum in hac' parle, nonicum obstel, ecclesiam suam [acial reslilui.
adimplere possitis, in eos auctoritate noslra, sub- (Tusculani, Jun. 9.)
lalo appellationis remedio, canonicam sentenliam, [Ibid., col. 938.]
proferalis : quia nos senteniiam, quam in ipsosca- Constiliiltts in praesentia nostra Lambertus pres-
nonice prolulerilis. auclore Domino raiam et fir- byter lacrymabili nobis coiiquestione inoitstravit
nuiin habebimus. quod venerabilis frater noster Calalaunensis epis-
Dafum Tusculani, v Kal. Junii. copus ecclesiara S. Memmii de Cosanlia, quam bonre
(21) Qui vel sua sponle, vel alienis auspiciis con- (22) Sparnacum, oppidum ad Matronam lluvium,
ducli, per heec lempora incursaines omnia popula- in dicecesi Remensi, quinque horis distans a civi-
bamur, nec ecclesiis, nec monasieriis parcentes, ult late.
esi iu concilio LaliTanensi Alexandri papre, cap. 27.
Jac. SIRM.
831 ALEXANDRI1H PAPiE 832
memoriae praedecessorejus sibi canonice concessit,, A , pensare, noveritis ex ipso officio vobis congruere
et ipse per quinquerinium pacifice et qiiieie posse- ut ecclesiarum jura debealis a parocliianis vestris
dit, violenler et absque ordinc judiciario abstulit. defendere propensius et tueri, sicui ijtii ad defen-
Verum quia indecens esi, et a sacris canonibuss sionem ecclesiaruin iri paftem esiis sollicilttriinis
pemius alienum, ut aliquis absque raiionabili ett atlvocati. Inile est qubdfrateriiitaii turc per aposto-
niahifesla cansa ecclesia sibi ralionabiliier con- lica scripla niandairius quateniis quoiies a capi-
cessa privetur, fralernilati tuae per apostolicai lulo B. Mauritii (2o) Turonensis de pafochianis ves-
scripia proecipiendomandamus, qua:eiius infra xi. tris querimoniam fecepefitis, ila de ipsis pleham et
dies pOsl ipsaruni susceptionem rei veriiatem dili- stilficieniem juslitiain faciaiis, qtiori nec ipsi iii
gcnler inqniras, et nisi libi coustiteril, qtibd paier: vobis irivehiaiit queriilibieljiirisdcfcctum, hec pafo-
proeratipresbyleri sacerrios ftierit, el in sacerdotio• chiahorum vestrorum temerilas vel praesiiiiipiio
eum, sicut dicitur, genuerit, si alia injusta el ahs- remaheal impunita. MuIlUmeiiim vobis expedit ut
que rationabili causa fuit ab ecclesia sua remotus,, parochiaribruirivesirofum excessus ab univefsafum
eam sibi, occasione et appellaliohe cessahte rcsii- Ecclesiafuiri seu cleficorurii gfavamihibiis -vel nio-
lui facias et in pace diniitli. Postea vero si pfae- lestiis debealis arctius coefcere. Si vero aliqiii ex
fatus episcopus, vel alius adversus eum stiper jami B 1 parochianis veslris in his contuniacCS vobis vel
dicta ecclesia agefe voluefit, cansam audias el' rebeiles exsliiefinl, in eos, dilationfeei appellaiioiie
' debito fiiie decidas.
renioia, excommuiiicaiibnis senieniiam proferaiis.
Daia Tuscu!., v Idus Jnnii. Data Tuscul., in Idus Junii.
CMXLVli. CMXLlX.
Ad prwpositum el decnnum Remensem.—Ut decimce i Adeumdem.—Monetul Septem-salicesrestititat fra-
resliluanlur clerico, cui eas paler suus, olim em- tribm Sancii Basoli, atque ab eorum vexatione
ptas, eleemosinmnomine dederat. cesset.
(Tusculani, Jun. H.) (Tuscutani, Jun. 16.)-
[MANSI, ConciL, XXI, 95I.J [Ibid.]
Ex transmissa conqucstione Slephani clerici de El generositas sanguinis et dignitas poniificalis
Roi accepimus quod, cum patersuus quasdam de- officii,qha, disponenieDomino, pfeeeinuies,abni=-re
cimas, quas jure baereditario possidebat, volens debenl propensiofi cura relrahefe, in qiiibus lio-
peccali maculam evilare, sibi in eleemosynam de- nestali tnae possit mefilo delfahi, aul generosilali
dissel, Radulfus traditor eas austi temerario sibi „( tuae aliquatenus derogari : qnia qnanto niajori
vindicare praesumpsil. Cumque riieiiioratus clericus dignilaie el sanguinis claritnie praeriiiges, lanlo
proefalum R. in praesentia venerabilis fratris noslri in te propensius reprehenditiir, si quid atlcnlas,
arcbiepiscopi vesiri convenisset, ut coram eo jusli- quod sil reprehensione vel animadVersione qualibet
tiam oblinefei, compulsus esl ad noslram autlien- dignrim. Ex parte siquidem abbatis et fralrum
tiam appcllafe. Vcruiii licct paler suus eas de jure S. Basoli auribus noslris innotuit quotl tu villam
sibi dare nori poluissei, quia larhen lutius ul idem quamdam Septem-salices nomine, quam praedeces-
clericus ipsas habeat, quam ad laicum devolvanitir: sores nobilis viri comitis Ilenrici eorum monasterio
discretioui vestrae per aposlolica scripta praecipien- in perpetuain cleemosynam contuleruiu, et proge-
do maudamiis, quatenus, si ila cst, infra XLdies niiores tui illustres Fraiicorum reges aulhenticis
post harum susceplionem, menioralum R. nionealis scripiis, et Romani ponlifices suis privilegiis con-
et districte compellatis, ut perceptas decifnas proe- firmarunt, eidem monasterio per violentiaih ab-
noniinalo clerico siue diminutione restitual, et de slulisii, et duobus monachis qui ad obsequium
percipiendis nullam sibi molesliam inferal, vel gra- ecclesiae ipsius Ioci deputati fueranl, in motu pro-
vamen : ita tamen, quod post decessum proedicii priee voluntalis ejeclis, in eadem villa castrum de
clerici praescripiaedecimae,ad quam de jure pefiine- D B calce et lapidibus ad restauralionem praediclaeec-
re noscunlur, reslitui debeant, pacificeqtie dimilti. clesiee adunatis, prsedictis fratribus contradicenti-
Quod si monitis noslris parere contempserit, ipsum bus, conslruxisse, el in corum nemore eccasione
ustjue ad earumdem rcstiiuiionem excommunica- conslruclioriis ejusdem castri eis damnum trecen-
lionis vinctilOjOiiiniappellalioue remota astringafs. tarum librarum fccisti, quod te prorsus dedecuit
Datuin Tuscul., iiiidus Junii. irrogari. Ubi auiem idem castrum consifuclum esl,
CMXLVIH. castellanus el complices sui iia praescriplum monas-
Ad Henricum Remornm archiep. — Commendal illi lerium in suis bouis et possessionibus oppresserunt,
canonicos Tutonenses Sancti Mauritii. quod propriis monachorum horreis violeiila manu
(Tusculani, Jun. 11.) confractis, annonani inde, fenum, stramen et pa-
[MARTEN., Ampl. Coilect., II, 939.] leam aspoiiaverunl, et lerram ipsius monaslerii
Si poutificalisofficiumdigriitaiis, quod de largitale depraedaiiles, homihes etiaiii cafceri irianciparunt.
superni muneris gerilis, recta velitis consideraiione Accidil ad haec quod iu pirediclum abbalem cenluiii
(23)ldesl calhedralis ecclesioe,quse S. Maurilium Iiabet patronum.
833 EPISTOLJE ET PRIVILEGIA. —;AP». 1171-72. 831
tibi libras solvere coegisti, iia quideip quod ei ini Aj clericis occasione illa, quia manus in pracdicium
civitale lua existenti in virtute obedientiee praece- diacopum injccerunt, in personis vel rebus, eis ali-
pisti, ne ante solutionem prar-dicleepecuniee civi- quam molesliam infer.int vel gravamen. Si quis
latem ipsam exiret, el ab hominibiis cujusdam villee ; aulem eosdem clericos post inhibitionem luam prae-
eorum, Yerzei nomine, sexaginta Iibras,post eornmi dicia occasione inquielare, praesunipserit, eiim, ap-
captionem et carcerem immisericorditer extorsisti,, pellaiione remota, ecclesiasiica censura percellas.
et, quod delerius est, el in quolibet viro, nediimi Data Tusculi, xvi Cal. Julii.
archiepiscopo, modis ouinibus reprehensibile, eos- CMLI.
dem bomines ad indebilam consuetudinem compu- Ad eumdem. — Facullalem absolvendi ab excommu-
lisli, ut videlicel quisque ipsoru.msingulas mcnsuras; nicatione Arnutfum de Landast ei cqncedit.
avenoe libi annualim exsolvat, et de alia villa eo- (Tiisculani, Jun. 18.)
rumdem fratrum XL libras extorquere minime du- [Ibid.]
biljisli. Quia igitur reprehensione et animadversione. Cum libi sicut venerabili fratri noslro promplo
dignum omnimodis reputatur, si eum jam diclii animo deferre velimus, et preces charissimi in
fratres hoslem senliunt, quem deberenl habere, Christo filii noslri L. illustris Francorum regis et
*
patronum, nos qtianiuincunque libi deferre veiimus,t B tuas libenter admittere, ejusdem regis et tuis pre-
nolentes nec debentes aures nostras tam gravibus; cibus inclinali, tibi auctoritaic apostolica indulge-
clamoribus oblurare, haec per te non per alium, inus, ut Arnulfum de Landasl, qui pro violenta
volumus ad praesenscorrigere, et ulililer emendare: manuum injectione in presbyterum, senlentiam ex-
qiioniam personam tuam eo chariiatis fervore dili- communicalionis incurrit, receplo ab eo juramento,
gimus, quod, cum ea alii potuissemus comniiliere, secundum Ecclesiaeconsueludinem vice noslra liceat
corrigenda, malumus libi sicut venerabili fralrii libi absolvere, ct ei secundnm qualitatem ct
nosiro in hoc et aliis in quibus cum Dco possumusi quanlitalem excessus poeniienliam injungere coin-
prompia volunlaie deferre. Monemus itaque fra- petenlcm. Cum autem absolutus fuerii, ei in virluie
lernitalem luam, mandamus atque praecipimus, juramenti praecipias ne ulterius violentas manus in
quatenus, si res ila se iiabet, baec quoe praediximus clericum, monachum, Teniplarium, vel Hospitala-
sub onini celeritate, sicut tuam prudenliam de- riuin, aut alicojus religionis conversuin mitiat, nisi
cet, per teipsum corrigas ei emendes, vel iia se defendendo, aul id de mantlaio praelaii sui fe-
cum eisdem fralribus exintle amicabililer pacifice- cerit.
que corivenias, quod supcr hoc non possis repre- rp Data Tuscul., xiv Kal. Julii.
hensionis notam incurrere, nec ad nos debeal ile- CMLII.
rala quereta proferri. Si vero haec tandiu emenriaie Ad Guillelmum Anlissiodorensemet Matihwum Tre-
distuleris, donecexinde ad audieniiam noslram ile- censem episcopos. — Terminandam eis committit
controversiam de Seguini electione in abbatem
rum querimonia perferatur, eisdem fratribus iu jure S. Polenliani Caslri-Censorii, cui eleclioni se op-
suo, auctore Domino, propensius assislemus. ponebat Stephanus Eduensis episcopus.
Dala Tuscul., xvi Kal. Julii. (Tusculani, Junii 23.)
CML. [Dom BOUQUET, Recueil, XV, 921.]
Ad eumdem.— Commendat B. et. R. clericos quos ALEXANDER episcopus, servusservorum Dei, Vene-
a senlenlia excommunicaiionisabsolverat. rabilibus fratribiis W[ILLELMO] Antissiodorensi ct
(Tusculani, Jun. 16.) M[ATTH^EO] Trecensi episcopis, salutem et aposloli-
[Ibid,, 94).] • cara benedictionem.
B. et R. clericos, latores praesentium, quos a Cum dilecli filii nostri Amelinus canonicus S. Po-
a senlenlia fecimus excommunicationis absolvi tentiani de Caslro-Censorii (Chdteau-Censoir), et
qua lenehanlur aslricti, pro eo quod in Dei ami- Werricuss Avalonensis canonicus, nunlius venera-
cum diaconum Laudunensem violentas manus inje- D ^ bilis fralris noslri Eduensis episcopi, in nostra
cerant, devolioni tuaealtentius commendamus, fra- fuissent preesentia consliluli, praefalus Amelinus
lcrnitatem mam per apostolica scripla roganles, coram nobis constanii relatione proposuit quod,
monenles atque raandanles, quatenus eos divini eodem episeopo a praescripta cccfesia ad officiuni
amoris intuilu, el pro reverentia beati Peiri et nos- pontificalis diguilatis vocalo, canonici ipsius ec-
tra, et quia ad noslrura special ofliciuin universos clesiae eidem episcopo significaverunt quod, sicut
el prresertim viros ecclesiaslicos a malignanlium a prsedeccssotibus suis episcopis quondam Eduen-
inquietatiunibus propensius defeusare, manuleneas sibus liberlas cclebrandi electionem, quae de com-
et dcfendas, et illos preediclo diacono, el caelcris muni jure dcbelur omnibus ecclesiis cohvenlualibus,
quorum odium occasione ejusdem diaconi incurre- eis indulta fuerat, electionem in eadem ecclesia
runt, sludeas reconciliare, et eosdem clericos ad facere velient, ne de pasloris absenlia eadem ec-
praediCtidiaconi satisfactioiiem, el ipsum ad satis- clesia grave damnum posset, et hon moriicum in-
faciendum eisdem clericis, si videris expedire, com- coriimodum sustinere. Memoraius vero episcopus
pellas, universis de Laudunensi episcopatu sub in- eisdem canonicis suum in hoc noluit proesiare con-
terminaiione analhemalis prohibens, ne memoraiis sensum, asserens quod eidem ecclesiae npudura
833 ALEXANDRI'IIIPAPM 836
renunliavCral, el qnod ipsi in eum pariter conve- A nimus uullius esse momenti, non ut praefigamus
iiissent.et ipsum abbateni decrevissent babere. Cum exemplum in aliis, sed ul ambilionem el irarisgres-
antem quiriam ex jain riiclis canonicis volunlalem sionem ejusdem episcopi reprimamus. Indeestquod
ejiisdem episcopi cernerent ad eleclionis celebralio- fraterniiaii veslrae per apostolica scripta mandamus,
nem non esse prociivem, sed poiius enmdem vide- quatenus in uiuiin convenienles ulramque pafiem
reiil velle curam ejusdem ecclesite reiinere, eam- ante veslram praesenliam convocetis, et rationibus
dem ecclesiam et seipsos in protectione nostra et hinc inde plenius audilis et cognitis, eamdem cau-
RnmanaeEcclesiae posuerunt et ad iiostram insuper sam, sublaio appellationis remedio, infra XL dies
audienliam appellaverunl. Asserit insuper praeialus post harum susceplionem fine canonico terminelis,
Afinelinus] quod cum slalionarii canonici vellent ila quidem qnod, si vobis consiiierit oinnes stalio-
de eleclione tractare, forinseci rogaverunt ut elec- narios qui lunc eranl praeterunum, recepla permis-
lioui diem alium assignarenl,qtia(cnus a supradiclo sione forinsecorum quod eorum electioni non con-
episcopo faciendi eleclionem licentiam impelrarent: tradicerenl, saepefaium Seguinum sibi elegisse,
promillcntes quod, sive ab eodem episcopo licen- appellatione vel excommunicatione ex parte epi-
tiam obiinerenl, vel non, in eodem termino corum scopi propler boc facta non obslante, eleclionem
electioni non contradicerent. Cum autem licenliam ipsam, dilatione et appellatione postposila, auctori-
ipsam a jam dicio episcopo non potoerunt obtinere, lale apostolica confirmetis. Nec id etiarn obslet quod
irt lermino consiituio omnes stationarii praeter carionici in episcopum post promoiionem suam con-
unum, recepta, sicut diximus, permissione forin- venisse dicunlur, et Iicetid pars allera prorsus infi-
secorum, dilectum filium nosirum Seguinum (24) cietur, quia si in ipsum etiam convenissent, id sacris
concanonicum suum in abbalem sibi concorditer canonibus coulrarium essel, quibns caulum est ut
elegerunl. Preedictus vero nuntius memorali epi- unaquaeque ecclesia proprio debeal gauderepaslore.
scopi constanter asseruil electionem ipsam nullius Si qua vero partium anle vel post suscepiionem
esse debereinomenli, quoniam poslquam pracdicli liuerarum nostrarum in vocem appellationis pro-
canonici in praefaium episcopum communiter con- ruperit, vos in eadcm causa nihilominus prout
venerant, qtiidam cx ipsis quos idem episcopus ex- dictum est, appellalione postposila, procedatis.
communicaveral, aliis ad noslram audienliam ap- Si vero ulerque his exsequendis non poterit inter-
pellantibus, praefaium Seguinum eligere praesum- esse, alter vestrum, adjunclis sibi viris prudenlibus
pserunt : adjiciens quod ad preces canonicorum el discretis, appellatione remola, proul dictum est
excommunicaiioni subjeceral universos qui sine Q in eariem causa procedai.
asseusu saepe fati episcopi in eadem ecclesia abba- Dala Tusculi, ix Kal. Julii.
lem eligere tentarenl, et pro molendinis eiiam et CMLUI.
aliis possessionibus quas eidem episcopo abstule- Slephano episcopo Eduensi prmcipit i quatenus
rant. Amelimis autem ad ohjecla respondcns, asse- canonicis S. Poteniiani de Casiro-Censorii auclo-
veravit quod nunquam in jam dictum cpiscopum co ritalem suam nequaquam opponal, quominus
electiouem eorum cauonice factam ratam ha-
modo convenei-ant, ut illius ecclesiae specialem cu- beat. >
ram haberet, sed uteamdem ecclesiam proiegerei,
[lbid., p. 923.]
tanquam eorum episcopus, et ab aliorura injuriis
defensaret. Et adjecil excommuuicationis senien- CMLIV.
liam non lenere, quouiam in ipsos post appellalio- Ad Henrtcum Remensem arcliiep. — Pro abbatista
S. Pelri Remensis,
nem ad nos factam fueral promulgata, asserens
quod, postquam elecliouem fecerant, molendina (Tusculani, Jun. 25.)
et possessiones alias saepe fato episcopo absiulei [MARTEN., Ampl. Coltect.-,Il,'942.]
runl, el quod excominunicatio ante appellalio- Ex transmissa relatione dilectse filiae noslrae ab-
nem facla ad eorum notitiam minime pervenisset, batissae S. Peiri Remensis, auribus noslris innotuit
consianlcr adjecit. quod,cum conlroversiam quaeinter eam elabbalem
Nos ilaque, in hac parie iransgressionem ejusdem de Caiade super reditibus cujusdam curlis quam
episcopi aiteiidenles, ct consideranies quomodo idem abbas babel in terra S. Peiri, veriebatur, Ve-
idem episcopus poteniia potius quam dejure eamdem nerabilibus fratribus noslris Belvacensi et Ambia-
eleclionem fieri prohibuerat, cum ei non licerel nensi episcopis commisissemus fine debito termi-
propter boc in eosdem canonicos senteniiam ferre, nandam, et illi, auditis et cognilis ralionibus utrius-
aut a communi et privaio jure eos aliquatcnus pro- que partis, abbaiissam in possessionem misissent,
hibere(quoniam eler.iionislibenas, quae decommum et ei ab eodem abbate damna resarciri debere ad-
jure debetur convcntualibus ecclesiis, cis praedeces- judicassent, abbas scbismalica pravitate poliutus,
sore ejusdcm cpiscopi privalo jure indulla fuerai), adjudicaia non reddidit, et eosdem reditus adhuc
excommunicaiionem vel appellalionem illam decer- injustc detinere preesumpsil. Cumque fratri nostro
(24) Segtiinus~ncpos erat Hugonis de Monccllis, abbalis S. Gcrmani Paris., cuuis et favore inabbalia
ad quam clecius fuerat confirmatus fuii.
857 EPISTOLiE ET PRIVILEGIA. —;AN. 1171-72. 838
Catalaunensi episccpo ex parte nostra mandasset A j exlorqueret, nobis libi mandanlibus ut eumdem
ui sicut.in parocliia sua preedicta curlis exstitit, ila virum ab his ecclesiaslica districlione compesceres,
quoque ablialissam faceret quod judicatum est pos- taudem vix ipse coram venerabili fratre nostro T.
sidere, itl cllficerepenilus supersedil. Unriequia prae- Ambianensi episcopo praeslilo juiameruo, firmavil,
dictie abbaiissae noltirnus ari jusliiiam suam conse- quod a pia-diclis hoiiiinibus tallias vel exaciiones
quendam aliqua raiione obesse, quod preefatus abbas nullatenus exlorquerel, et idem abbas sub excom-
schismatica est corrlitgion.erespersus, fraternilati municatione prohibiiit ue quis ipsos ullerius eis-
luoe per aposlolica scripla • manriamus, quaienus, clem talliis et cxaciionibus fatigaret. Nunc auiem
si res ita se habel, de reriitibus jam dicti abbatis, itlem ahbas discrimen excomiiiunicalionis non for-
quos habet iu provincia lua, memoraloe abbalissae midans incurrere, adhibilis sibi favore et polenlia
damna sibi adjudicala facias, omni occasione et proedicli P. a preefalis hominibus atleo gravem tal-
appellatione postposiia, resarciri, el retlitus quos liam extorquere pra?sumpsit-,quod quamplures ex
preedicti episcopi adjudicasse noscunliir, noslra el ipsis jam dictas villas coacli suul deserere, et ad
lua aucloriiate in pace et quiete dimitli. alium locum transirc. Quoniam igilur graviter ni-
Dala Tuscul., vii Kal. Julii. mis excedil, qui subdilos suos proesertim conlra
D religionem juramenii et excommunicationis senten-
CMLV.
Ad eumdem. — Pro ecclesia Sancli Joannis de Vi- tiam violenta damnalione opprimit, et indebila ex-
neis de Cervenniaco. actione iatigal, fraier-nitali luoe per aposlolica scri-
(Tusculani, Jun. 26.) pla maudamus, qualeuus praediclum abbatem et
[Ibid.] P. necnon el R. filium ejtisdem P. anle luam pree-
Conqtiesti sunt nobis dilecti filii nostri abbas et seniiam convoces, el inqmsiia veritaie diligenter
fratres S. Joannis de Yineis qtiod quidam milites el cognita, eos moueas, et apostolica fultus rtuclo-
Suessionensis episcopatus, decimam de Cervenai si- rilatc compellas ul praediclas villas iu ea liberlaie et
gillo bonee memorioe G., quondam Suessionensls immunilate , onuii conlrariiclione el appellalione
episcopi, eiriem ecclesiae confirmalam, el postmo- cessante, dimittanl, inqua lcnipore(25) canonicorum
dum praidecessorurn nostrorum et scripii noslri fuisse uoscunlur, sicut in scripto autlienlico quod
munimine roboralam, eis auctoritale propria sub- ideiu abbas el P. dicuntur habere, noscitnr conti-
traxerunl, et eos super boc molesiare non cessant. neri. Ul autem mclius el commodius viris proescri-
Quoniam igiiur hoc, si verum esl, in noslram inju- piae Ecclesiae el inrieiuniiati praediciorum hominum
riam et in praefataedamnum ecclcsiae redundaie non . consulere possis, etimdem ahbaiem el P. aucloritatc
csl ambiguum, fraiernitati tuae per aposlolica scri- apostolica compellas coram le jam dicta scripta
pta mandanius, qualeuus, partibus infra xx dies ostendere, el secuuduiu eorum lenorem utrosque
posl harum suscepiiouem anie tuam praesenliam facias esse suo jure contenlos. Ari haec quoniam
convocalis, si rem ita esse inveneris, praefaios mili- idein abbas multa dicilur de bonis Ecclesiae ipsius
les moneas siudiosius et inducas, ul proefalis fra- illiciie distraxisse, et sine causa multa debita con-
tribus precscriptam decimam cum omnibus inde traxisse, volunius et mandamus, ut eum super his
perceptis atque oblalis sine moleslia et difficullate convenias,el ad raliouem ponas, el veritale plenius
restituant, et in pace ac quiele dimiliant. Quod si cognita, quidquid exinde libi conslilerit, nobis tuis
liiae iu hac parle commonilioni acquiescere forle lilleris absque adinisiione falsitatis plenius et ex-
noluerint, eos noslra ei tua aucloritale, occasione pressius sludeas inlimare ut eum, si noxium et
et appellaiione cessante, vinculo excommunicatio- culpabilem inveiierimus, animadversione debita pu-
nis astringas; et si nee sic resipuerinl, terras eo- niamus.
rum, appellalione remota , subjicias iuterdiclo. Data Tuscul. vm Idus Jtilii.
Data Tuscul., vi Kalendas Julii. CMLVU.
CMLVl. " Ad eutndem. — De damnis itlatis G. canonico Cala-
launensi a Wermundo milite.
Ad enmdem. - -De exaclionibus quas abbas Compen-
diensis exigebat a quibusdam villis, el de bonis (Tuscnlani, Jtil. H.)
abbalis ab eo distractis. [Ibid., col. 944.]
(Tusculani, Jul. 8.) Conquerenle nobis G. Calalauuensi canonico ac-
[Jfcirf.,coI. 943]. cepimus quod Wermundus miles, nepos arcbidia-
Homines Iriura villarum Compendiensis Ecclesiae, coni, ipsum et homines villaede Alneio, irrationa-
Prunaslr., Fabarol. el Mesvilers videlicet,adversus biliter depraedalus, eis damna gravia irrogavit.
dilectum filium noslrum abbaiem ipsius Ecclesiac Cuinque praediclus miles propter hoc sentenlia fuis-
adnos quaerimoniam lransmiserunt,asserentes quod set excommunicationis astrictus, memoralus ar-
cum nobilis vir Petrus de Tornella, advocaius vil- chidiaconus eumdem miliiem ab eadem»fecit absolvi
larum ipsarum, ab eis lallias etexaciiones indebilas senlentia,obligans se praefalis viris, quod eis damna
(25) Quippe Ecclesiam Compendiensem pro cano- jtissu Eugenii papae III subsiituit Sugerius abbas
nicis fundaverat Carolus Galvus, quibus monachos S. Dionysii elregui adminisier.
S59 ALEXANDRMII PAP^J «4J
data.pro ipso absque diminuiione resarciret, alque A. lionis et probilalis siue protegere debeas, eiin-suis
super boc se illis principalem debitorem constiluil. justiliis confovere. Inde est quod fralernilatem tuam
Postea vero praedictus nriles crucem suscepit, et ut roganius attentius et monemus, qnatenus ipsum di-
Dominicum sepulchrura visilarel iter arripuil, et vino inluilu, et pro reverentia beali Petri etnostra,
idem arcliidiacotiiis partem ablalorum restituii, et el consideralione devolionis el probilatis suae pro-
partcm reddere contradicit. Quia ergo ex commissae pensius diiigas, et in jure maniiteneas et defendas,
nobis digniiaiis oflicio singulis suo jure debitores nec ipsum in aliquo sustineas indebile raoleslari;
cxislimus, et minus potenies a potentium oppres- sed taliter eum in justiliis suis habeas noslro intuitu
sionibus aposlolicae tuiiionis clypeo defensare tene- et respectu sui servitii commendatum, quod ipse
mur, fraiernitaii lute per aposlolica scripta man- sub ala protecliouis tuae ab iucursibus malignan-
damus, quatenus si assertio praedicli cauonici in- lium possit esse securus, et in devotione lua fer-
uiiitur veritati, praedictum archidiaconum moneas, ventior sempcr exislere, et nos exinde alieclioni
ci, si opus fuerit, ecclesiastica dislriciione com- lurc graiias dcbeamus exsolvere copiosas.
pellas, ul praenominatis canonico et hominihus , Data Tusculi, xi Itlus Julii.
sicnt se illis obligavit, el principalem debitorem CMLX.
consliluit, appellatione remoia, damna data rcsar- Ad Henrtctim Remorum archiepiscopum.—Ut cuique
cial, ablata sine diininuiione resliiual, vel cxuitle idoneo liceal scholas regere.
cum eis pacifice et amicabiliter componat. (Tusculani, Jul. 15.)
Daia Tusculi, v Itlus Julii. [MANSI, Concil., XXI, 952.]
CMLVHL Dilectus filius noster abbas S. Petri de Monlibus,
jxd eumdem.— Pro Scberto Remcnsi cive super qua- Iransmissa nobis relalione monslravit quod magisler
dam domo. scholaruin Catalaunensis Ecclesisein lerra jam dicii
(Tusculani, Jul. 44.) abbatis sibi scholarum magisteriura vindicat et ntil-
_ [Ibid., col. 946.J lum per abbatem ibi regere scholas permittii. Undc
Querelam Seberti Remensis civis nobis trans- quoniam, cum donum Dei sit scienlia lillerarum,
missam accepimus, quod, cum ipse a Galvino et Iiberura debel csse cuique lalenlum gralis cui vo-
uxore sua quamdam domum emisset, el iHi dala luerit erogare (26), fraieniilaii tuae per aposlolica
fide firmiler sibi promisissent quod exinde nullo scripta mandamus, quaienus tam abbati, quam ma-
lempore ei molestiam vel gravamen inferrenl, nunc, gislro scholarum praecipias, ne aliquem probum
fidei religione contempla, pr.xiatum S. supcr jam £ et litteratum virum regere scholas in civilale, vel
ciicta domo iuquieiare procsuniuiil. Verum quia pe- suburbiis, ubi voluerii, aliqua ratione prohibe.mi,
riculosum est admoduiii et deleslabile fidem prae- vel inlcrdicere qualibet occasione praesumant. Non
siilam violare, ct ad noslrum spectal oflicium uni- enim debel venale exponi, quori inunere gratiae
cuique in suo jure adesse, fratcrnitati tuae per apo- ccelestis acquirilur : sed gralis debet omnibus ex-
stolica scripta maudamus, qualenus praefatum G. et biberi, ul impleatur quod scriptum esl : Gralit
uxorein sttain moneas el dislricie compellas ul jam accepislis, gmlis date (Matth. x). Verumlicel idem
diclo S. super praefala domo nullam de caelero mo- magisler scholarum, illud sibi lorle in civilale ipsa
lesli;iin vel gravamen inferre prajsumanl, el de vio- obtentu pravae consuetudiiiis vindicet: hoc iu terra
lala fide taliler eos pnnire sludcas. quod pueua do- abbalis uon polcsl aliquatcrius vinriicare.
cente cognoscant, quam sit iniquum scienter fidem Dalum Tusculani, iriibus Julii.
piaeslilam violare. CMLXI.
Dala Tusculi u Idus Julii.
Ad eumdem.—UtT. clericum a 'jiaiaminibus epi-
CMLIX. scoai Catalaunensis protegat, ct A. de Possessa
Ad eumdem. — JPro Jqanne Multone. excommunicationi subjicial.
iTusculani, Jul. 14.) D (Tuscuiani, Jul. 16.)
[Ibid.] [MARTEN, Ampl. Collect., II, -947.]
Cum unecius filins noster Joannes Multo, quoad Lx eonqiiestione T. paiipeiis clerici, proescniium
poluit, pro honore luo, dum in curia noslra prae- Iatoris, accepimus quod cum fraler nosler G. Cata-
scus cxstitil, soliiciiiis admotlum et sludiosus fuerii, lauuensis episcopus eum super ecclesia sua de Ac-
c.t ipsuin quanlum cdmprchcndere possumus, libi citi-curia iudebita vellet molestalione gravarc, idem
multa dcvotione iton dubiiemus esse aslriclum, clericus ejus gravamen praesciitiens, se, ccclcsiani
confidenler. eum aflcciioni tuoe duximus commen- cl bona sua in prolectiorie nostra et Ecclcsioeposuii,
danduni, iudubitaia veritate tenentes, quod eliam ei iusuper sedem aposlolicam appellavi!. Iinle csl
absque precibus noslris ipsum consideratione devo- quod ffaternilali tuae per apostolica scripta luanria-
(26) Quo.d de magislris hoc loco eensel Alexan- Parisiis graliq sludii qugndolibelcommorqnles,quam
rier III, id ipsuin de^schoiaribiisstaiuiiAlexander IV eliam smculares, ubicunqne voltterinl, lcclionibus vel
pro Domiiiicanorum scholis ii.i, haec verba scribeus pra.'dicalionibus audiendis, sive q.uwstionibusdispu-
cpiscopo Parisieiisi : Ihsuper tiatiiimus tit tcholdres tandis, libere valeant iuieresse. Jac. Sinu.
vmnes,,iam religiosi de prmlalorum tuorum licentia
841 EPIST0LJ5 ET PRIVLLEGIA.— AN. 1171-72. . 842
mtis quatenus, re verilale stiuiiosius inquisiia, si A j CMLXIIL
libi consiiterit, qtiod idem episcopus eum velil sn- Ad eumdem, — Commillit ei causam vuer Odoneni
per jam dicta ecclesia indebile moleslare, ipsum de S. Dtonysio et Paganum Anglicum atque uxo-
rem terminandam.
ab illius moleslatione, nostra el lua auctoriiaie,
(Tusculani, Jui. 26.)
appellatione retnota, compcscas; sed si quid in eo
videril corrigendum, paierne corrigat et emendet. [lbid.\
Ad haec quoniam ad audieniiam noslram pervcnit, Causam qtue inler Odonem de S. Diouysio(29) et
quod nobilis vir A. de Possessa ecclesiam et domos Paganum Anglicum et uxurem ejus quondam filiam
ejusdcm clerici, post appellationem-ad nos faclam Genovefaede S. Germano, super quadam fenestra
et toiam villam ejusdem loci combussit, discretioni quae esl super Pontem magnum primuin, in prae-
luae nihilominus prasenlium aucloritaie manda- sentia venerabilis fratris noslri M. (30) Parisiensis
imis ui, si res ita se habet, eumdem virum, dila- episcopi, postmodum vero coram venerabili W. (31)
lione et appellalione remola, excommunicatum de- Senonensi archiepiscopo, aposlolicoe sedis legalo,
nuniies, donec eidem clerico et ecclesiae suaeillaia diutius esl agiiata, et ad nos per appellationem de-
damiia resarciat, et de injuriis irrogalis Deo el Ec- laia, experientiae luae, de qua plene confidimus.
clesiaesatisfaciionem cxhibeal competentem. Si vero commiiiimus audiendam, et fine debilo lermiiian-
per excommunicaiionem ad salisfaciionem quam dam. Irieoque fralernitali tuae per aposiolica scripla
diximus cogi nou polerit, lerram ejtis non difleras preecipieuiio mamlamus, quatenus cum exinde re-
Eubjici interdicto. quisitus fueris, ulramque parlcm ante luam prac-
Dala Tusculi, xvu Kal. Augtisli. sentiam convoces, et rationibus hinc inde diligenler
audilis etcognilis; eamdera cattsam,si lihi consti-
CMLXil.
lerit, eam per appellalionera ad nos delatam fuisse,
Ad eumdem— Ul Drogoni canonico permiltat habi- sublalo appellalionis remedio, concordia vel juslilia
tare cum eleclo Cameracensi. meriiante, decidas.
(Tusctilaiii, Jtd. 25.) Data Tusculi, vu Kal. Augusli.
[Ibid., col.948.] CMLXIV.
Ad eumdem.—Commendal canonicosCompendientet.
Audilis gravibus ct diflicilibus querclis, quae
adversus Drogonern(27) nobis proponebanlur, nos, (.Tusculani,Jiil.26.)
ei volenies inalignandi aditum intercludere, libi, [Ibid., col. 949.]
si bene meminimus, dedimus in mandatis, ul ipsum Illos speciali praerogaliva dilectionis et graliae
ecclesiastica, si opus esset, censura compelleres ad confovere nos convenit, et ab injuriis malignanliura
clauslrum suum quantocins remeare. Verum quo- sludio propensiori defendere, qui ad curam el pro-
niam preces dilecli filii nostri P. (28) nobilis viri' visionem noslram alque lulelam noscunlur princi-
Flandrensis comilis et aiiorum plurium affecluosas1 paliter perlinere. Atlendentes itaque quomodo ca-
pro eodem Drogonerccepimus, ei ipsum ab his quae! nonici Compcndienses praeler Romanum ponlificem
de eo nobis prius suggesta eraut excusantiiiiu, el• niillum habeant episcopum vel magislrum, conside-
abbas el fratres sui eum nobis atienlius commen- rautes eliam qualiter nobis immineat de ipsis cu-
darunl, nos eoriiin precibus inclinaii, fraternitati 1 ram et sollicitiidinem gerere, et eos pravorum im-
luae per iterala scripta mandamus, quatenus man- pugnalione conservare illaesos, ipsos defeusioni luae
dalo quotl conlra ipsum per alia scripta direximus' tanlo studiosius duximus commendandos, quanto
penilus supersedeas, et eum circa dilectum filium1 ralione ordinis et dignilatis nobis magis appropias,
noslrum Cameracensem electum manere permillas,> et fervore devolionis et sincerilate fulei amplius no-
nec oecasione lilierartim nosirarum in eumdem D. sceris el probaris astricius. ldeoque fraternitalem
sententiam feras, sed fraternitaii ttioemodis omni-" D luara monemus atque mandamus, quatenus eosdem
bus prohibemus, ne leuorem earumdem lillerarum,> canoriicos, sicut speciales Ecclesiae Roraanae filios,
*
quas couira eum libi direximus, aliquatenus exse-" injusliliis suis vice nostra manuleneas, protegas
quaris. Nos enim lam eiimdem D. quam alios reli- et defendas, salvo jure abbalis et fralruin Compen-
giosos viros circa praefatuin eleclum, cum assensu1 riieusium, ita quitlem, quod si quid controversiae
tainen prrelatorum stiorum esse permiltimus. iuter coset abbatem Compendiensem emerserit.ad
Dala TuscuL, viil Kal. Augusli. coiilroversiam sopiendam ei pacem iner eos refor-
inaudam diligenti studio el solliciludine elabores,
ita quod ipsi tie tuo possint auxilio loetaii, el nos
(27) Canonicum regularem Hamcnsis exslat monasleriii (30) Mauricii, qui Pelro Lombardo successil an-
n diciicesi Noviomensi, adversus quem su- no 1160.
^ra epistola540. lilii Theoderici coniiiis. (31) Willelmo cardinali. qui ex Senonensi Ecclc-
(28) Philippi, sia posl morlcm nostri llenrici translalus esi ad
(29) Odo ille videtur esse Odo abbas S. Dionysii,, serieni Remensem..
qui Siigerio successit, obiit 1109.
PA.TROL.CG. 27
845 . ALEXANDR!III PAP.E 844
cxinde affeclioni turc gralias mullimodas exsolvere A CMLXVI.
debeamus, Ad ettmdem. — De salisfactione faeietida cananico
. Dala Tusculi, vu Kal. Anguslii. S. Joannis de Burgo Laudunensi pro illatis m-
CMLXV. juriis.
Ad eumdem. — Persuadeat regi ut filium tuum ca- (Tusculani, Aug. 5.) .
ronarifaciat. [Ibid., col. 951.]
(Tusculani, Aug. 3.) „.Ex Iitteris yenerabilis fralris nostri Laudunensis
[lbid., col. 950-] episcopi jiobis transmissis, enormilaiem illius fa-
Dum alteudimus et sollicile ad memoriam revo- cinoris et excessus, quem B. clericus et, R. socius
camns qualiief cliarissinius in Chrislo filiiis riosier ejusirtDei amicum canonicum S. Joannis de Rurr-.
L. illuslfis rex Franeorutn ei progeriilores ejus ei go commiserunt, plenius inielligentes, Jicet eos ab-.
fcgimin sibi rOmnlissurriB. Petro devoti exsliterinl, solvi feceriinus, laraen praedicto clerieo, quiadhuc
ei inseparalrili fiile semper et dilectione adhaeserint, erat in noslra praesentia conslitutus, dedimus iu
et Eccleslam Romanam in omnibus necessitalihus raandatis ut ipse el socius stius passo injuriam con-
et angustiis suis lempore noslro maxiine brachio grue salisfacianl, el quae idem canonicus probare
forlitudinis adjuvare el beingnius confovere cura- B poterit sibi ablata fuisse ab eis, vel eorum ;eslima-.
verinl, tahloe devolionis el fidei non possumus esse lionem sine diminuiione restitnanl, Proecepimtis
iinmemores, sed de slalu ejiisdem regis et fllii, etiam eidem clerico, ut ab ingressu Lautlunensis
quem Dominus sibi sua pietateei miseraiione do- episcopaius, nisi a praefalo episcopo vel canonico,
navil, vigiles semper et solliciti volumus inveniri, impelrata licentia, per trieiiniuiii abstineat, vel
ct ad ea lolo cordis desiderio et affectn inlendere, nisi ul memorato canonico satisfacial, accesseril,
qiirc ad pacem regni et gloriani et exaliationem si ipse voluerit satisfaclionem eorum recipere. Si
ipsius regis debeanl pertinere: iia quod eidem regi autem praediclus canonicus in satisfactioue modum,
ei regno verbo el opere lanio ardentius videamur qui eum decet, vellet excedere, tu ei, proul libi
velle pro merilis digna rependere, quanto circa nos melius visum fuerii, satisfleri facias. Laico vero
ipsos sincerioreiri fidem et devolionein noscunliir per istum dedimus in mandalis ul posl salisfaclio-
gerere puriorem. Sane quia prudenlis hominis est nem suscipiatcrucem, et scpulcrum Dominivisitans,
ei-sapieniis, lemporuin el rerum varielales provids ibidem in servitio pauperiim Jerosolymiiani hospi-
circumspeclione altendere, et quaecontingere pos- lalis per nnum annum exislat. Quia vero decet nos
siiul adversa eininus proevidere, fralernitatem tuam, „ qui misericordiam praedicamtis, eam circa delin-
quam speciaijter prae aliis ex olficio dignilalis el quentes benignius exercere, fraterniiati luae per
raiionesanguinispro slalu regis et regni convenil apostolica scripla maudamus, qtialenus cos pro ab-
esse sollicitam, per apostoliea scripta monemus, solulis habens, memoratum canonicum atienliu.s
consulimus, aique mandamus, quaienus eumdem moneas et inducere salagas, ut ipsi a preediciis viris
regem moneas diligeiuius et horieris, et cum oiiini de illalis injuriis congruam salisfaclionem, ei dehis
irislanlia inducas, tu sibi et filiosuo providens, etim quae probare poterit sibi ah eisriem fuisse ablala,
babito .tuo ct aliarum magnarum personarum re- emendalionera recipiens, illis pro ejus amore, qui
gni saniori consilio, cum auxilio cceleslis gratiae fa- pro perscculoribus oravit, el delinquemibus ex
cial coronari el inungi in regem (32) el uuiversum corde dimiiti praecepit, hanc noxam condoncl, et
regnum juramculo sibi iidelitaiis astringi. Ex boc gratiam ct amorera suum restiluat, et eis nullam
enini regi el toti regno gloriam el exaluuionem et per se vel per alios hac occasionc molestiani infcrat
inaximum incremeiiium speramus auciore Domino et gravamen.
proveiiturum, el laudabili slutlio peragenda sunt Dala Tuscul., Nonis Augusli.
quae prodesse acproficere possunt, el liuila ratione CMLXVH.
obesse noscunlur. Nam illtisiris imperator Couslan- 0 Ad....—Cansam judicandam commillit
linopolitanus, providere cupiens ne imperium suiim (Tusculani, Ang. 8.)
aiiqua posset mulaiione turbari, filium, cum vix [MANSI,Concil., XXI, 954.]
sit irieunis, jam fecil eoronari, et ei lolum impe- jr Ex transmissa conquestione Euronii meminimus
rjum juramenlo fidelilalis astringi, el hoc ideni nos causam qure inter eumdem Euronium et Ro-
alias sublimes personas fccissc viriimns. landtim veriitur cxperieiitiae luee commisisse. Sed
iiata Tusculani, ni Nonas Augusti. quia, sicut accepimus, nondum in cadem causa
jnxla tenorcm mandati noslri proccssisti, proeriictus
R. falsa suggesiione ab aposiolica sede litleras ob-
tinuit; magisier Joanncs vero proediciuni Euronium
(52) Philippus,Ludovici Junioris primogenitiis, an- Norembris a Guiltelmo Rcmensi archieptscopo, et
np llb5,iiitliis, non fuit coronalus nisi posi aiiqnos a Guiltelmo abbate S. Diouysii, qui posl consctra-
a Stiipla bac episiola ani;os, scilicei, 1179, quo lionem cjus suscepil ab eo coronam, et camisiam el
anno, inqtiit Chronicon S. Dionysii, consecratus cwtera regalia inttumenta secitm, tunicam,calcariq et
£Sl rex Phitippus ptter 'filius Lttdovici reqis Kal. sceutrum.
845 EPISTOLJE ET PRIVILEGIA.— AN. 1171-72, 846
Vmciilo excOmmunicationis innodavit. Quoniam igi- A riii. disponeuie Donrino.gerimus, nos admonel pro-
tur sehtenlia non polcst, sicut non debet, tenere , pensius et hortaiur, pro viris ecclesiasiicis, el pree-
discretioni luae per apostolica scripta praecipiendo sertim pro liis qui nullum habent ecclesiasticum
mandamus, quatenus praefalum Euronium nosira beneficium, el sunt boiiae opinionis et fam.e solli-.
fretus auclofitaie absolulum puhlice denunlies, et citos semper el studiosos existere et ecclesiarum
preefatum R. dc caclero non audias, ncque appella- praelatos ut eis in competentibus beneficiis provi^
iionera ejus ad praeseiiliam nostram ullo modo re- deant, propensius invitare. Hac ilaque ralione in-
cipias, et rei veritate a veuerabl fralre riostro Ca- dtir.li, et de veslra nihilominus devolione confisi,
talaUnensi Cpiscopo diligenter inquisita, R. et Su- pro dilecto filio nosiro M.clerico, latore praeseniiura
sainnam uxorem ejus inslanier cOiiimoneas,et dislri- qui asserit se omnino ecclesire vestrae devoium, cu-
cle compellas, ut iufra viginti dics post harum sus- jus morcs cl conversalionem dilecli filii nosiri fra-
ceplionehi, omni conlradiclione el appellalione re- tres militiae Templi, circa quos cst couversatus,
nioia, supradicto Etironio res el expensas suas re- plurimum commendant, charitali vesirae preces affe-
stituaiu. Si aulera monilis luis oblemperare con- cluosas porrigimus : devotionem vestram per apo-
temp.serinl, eos vinculo excommunicationis aslriu- slolica scripta roganles attenlius, monenies, aiqua
gas. Postea si idem R. adversus Euronium agere " mandanles, quatenus eidem clerico, divini amoris
"voluerit, coram venerabili fralre nostro Calatau- inluilu, ei pro reverentia B. Petri ac noslra, in ali»
ncnsi episcopo ordine judiciario cxperiatur, el ipse quo beneficio ecclesiaslico sibi compelenli, unde
causam audiat, cl debito fine decidat. viiae necessaria in vestra semper devolionc possit
. Dalum Tusculani, vi Idus Augusti. honeste percipere, liberaliter provideatis : ut libe-
CMLXVIII. ralilas et devolio vestra exinde coramendabilis de-
Ad Pelrum abbalem Sancti Remigii. — Ut prohibeat heal apparere : nos quoque vobis, propter boc ube^
ne orphanus super hmredilale tua turbelur: el res gratiarum aciiones exsolventes, preces et pe»
causm sil judex. • litiones vestras, cum se opportunilas oblulerit,
(Tusculani, Aug. 9.) libentius el eflicacius arimitiamiis.
[lbid., col. 930.] Datum Tuseulani, v lrius Atigusti.
Ex parte Guidonis orphani gravem querelam re- CMLXX,
cepimus, quod cum G. paler suus in exlremis Ad Henricutn Remensem arckiepiscopum. — U(
iaborans, ipsi donuim, agros, vineas, et quidquid in presbylerum in ecclesiam, a qua ejeclus fueral}
mobilibus possideal, jure heereditatis reliquerit pos- _ restitual; el eos qui ignominiose ipsum ejecerant
sideudum, el in praesenlia venerabilis fratris nosiri txcommutiicalos denutiliet.
Remensis archiepiscopi id ipsum recognoverit, (Tusculani, Aug. 22 )
nunc N. el nepules ejus praedictum orphanum in [Ibid., col. 930.]
causa trahere, et super hoc indebite molestare prre- Consiiliilus in proesenlia nostra R, presby:er
sumunt. Quia igilur ex suscepti cura regiminis, lacrymabili nobis conquestione monslravii quoj
orphanorum patroni lenemur et defensores exislere: R. et Willelmus canonici ecclesiae S. Donaiani
discretioni luae per apostolica scripia praecipiendo Brugensis, quia inter ipsura et praefatoeecclesiae tle-»
mandamus, quatenus, si libi conslilerit in causa canum el canonicos, dc oblalionibus ecclesiaecjus-
ipsa ad nos appcilalum fuis -e, et praediclum N. et dem presbyieri eral suboria coniroversia, in euiu
nepotes ejus uioneas, el auctorilate nostra dislricte violentas manus iujeceruni, el post appellaiionem
coinpellas, ul prsediclum orphanum super jam dicla ad nos factam,,ipsum a sua ecclesia ejicieules,
liaereditaie molestare desisiant, et eam sicut a paire atium in eam inlruriere non fonuhiaruiU : et Gal-
6uo concessam, et in praesentia praedicli archiepi- terus praetlicleeecclesiaeS. Donatiaui cantor (33,J,
Ecopi coustal fuisse recognilam, in pace et quiele el Gillcnus canonicus, in Dominica die, cora.ii)piiini
ipsum possidere permilianl: aut si quid juris in ea ]3 populo, vestes ejus in plena procegsiQiielacerantes,
se habere confidunl, coramte, sublato appellationis illum dc choro lurpiter ejicere praesumpseiuiit,
obslaculo, ordine judiciario experiantur. Quia vero lantae preesumpiionis excessum pon pos-
Dalum Tuscul., v Idus Augusti. sumus nec debeinus impunilum relinquere, ne laici
CMLXIX. suniaut ipcle materiam in clericos iiisuigenrii: fra-
Ad abbatem et capiiulum S. Reiwgii. — Ut M. lernitatj lu;c per aposlolica scripla inandauius, qua?
derict de aliquo beneficioecclesiuslicoprovidetuil. lenus infraquadraginla dies rei vcriuueni diligetiter
(Tusculani, Aug. 9.) inquiras, el si iia libi esse constilerit, praefaios
\[lbid., col. 951] viros, qiii in laulain audaciaiti proruperunt, publice
Pasloratis cura et sollicitudo, quam licel imme- accensis cancjelis excQmmunicaios denuniies, et
(53) Archicpiscopi Remensis cujus eo delatae reli- Brugaequippe Flandrorum, quoesuum quoque nunc
quite. Flotlo;trdus lib. i, cap. 5 : Hine Donatiaiius habent episcopum, ari dicecesim iiim peniiiehant
exslilil episcopus, citjus eliam pignora marilimas in Tornaceusem, quee adnexa eral Noviomeiisi, h&»
partes episcopi Noviomagensis vel Tornacensis per- SIRH.
/«(«, vario signorum memorantur sulcndoredecoruia.
$47 ALEXANDRI111PAP.S 848
sicut excommunicalos ab ninuibus cautius facias A late et lihenate vestri monasterii praesentavit, et
cvitari, donec injuriam passo congrue salisraclam auriito ex ipsius diligenti relaiione quod itlem mo-
et de lanto excessu salisfaciuri, cnm lilteris luis ei naslerium non sitinfra fines Remensis episcnpaiiis,
verilatem conlinentibus, apostolico se conspectni sed in Ambianensi episcopatu constituium, et iu
repraesentenl. Illum aulem, qui in praediclani eccle- duabus villis, Folliaco videlicet et Nova-Villa Cor-
siam post appellaiionem ad nos factam dicitur.esse beiae contiguis, Ambianensis episcopus dua.s solas
inirusus, exinde cessante appellalioneamoveas, et ecclesias, unam in ingressu el alteram in egre^su
ipsam jam dicto presbylero cum fructibus inde per- habeat, el cura aliae ires parochiales ecclesiae Cor-
ceptis restituere non poslponas. Pqstea vero si quis beiensis vilhe proprie ac specialiler ad idem nio-
adversus praenominalum presbyterum super jam nasierium spectent, Remensis archiepiscopus vel
dicta ecclesia agere volueril, coram le ordine judi- aiius non consueverit ibidem, sicnt dicitiir esse pn-
ciario experialur, et lu causam audias, el fine de- lilicum et notorium, aliquidjuris habere, venerabili
bito decidas. fralri nosiro Remensi archiepisc.opo deciimus in
Daium TuscuL, xi Kal. Septemb. mandalis ul in appellalionibus vel in aliis violenter
CMLXXI. possessionemvobis non impediat vel peiturbel, sed
:Ad Petrum abbalem S.\Remigii,et Fulconetn decanum si de jure confidit, recepiurus et exhibiiurus jusli-
Remensem.—Litem judicandam commillil. tiam, per procuratores suos a proximo festo beati
(Tusculani, Aug. 27.) Lucee usque ad annum revolutum aposiolico se po-
[lbid., col. 953.] terit conspectui preeseiuare. Intle est quod discro-
Constilulus in praesentia nostra Constaiuius sub- tioni vesirae per apostolica scripta praecipiendo
diaconus, lalor praesenlium.sua nobis conqueslione mandamus,quatenus si idem arc.liie)iiscopitspropter
inonstravitcjuoriG.de Poegniquamdam domum hoc ad praesenliam nosiram duxerit suos procura-
juam silam in villa de Poegni violenter sibi abslulit, lores miitendos, vos cum instrumeniis et rationibus
et iiijuste delinet occupalam. Unde cum ulerque veslris occasione postposita venialis, vel ad' sedem
cssel propter hoc in prcesentia dilecti noslri R. ca- apcstolicam sufficienies responsales mitlalis, quia
honici Remensis constitulus : praedictus subdiaco- nos quantum Dominus nobis dederit, jura el liber-
nis limens se praegravafi, ad nostram audienliam tatem monasierii vestri integram curabimus et 1111—
appellavit. Verum quoniam eo conveniente allera batam servare.
pars nec venil, nec aliquem pro se responsalem Dalum Tuscul., iv Kal. Sepfemb.
tiansmisit : causam ipsam experientia? vestrae, de iC CMLXXIII. .
qtia plene confidimus, coramilliraus audiendam , et Ad GuillelmttmStranensem episcopttm(34). — Ejut
iine debito terminandam. ldeoque discretioni ve- ecclesiam in sua prolectione recipil, postessionet
strae per apostolica scripta praecipiemlomandamus, confirmat,
qiiaienus, cum exinde requisiti fueritis, utramque (Tusculani, Sepi. 7.)
parlem ante vestram praesentiara convocetis, et ra~ [MANSI , Concil., XXI, 940.]
tionibtis hinc inde diligenter audiiis etcognitis, Fratres el coepiscopos nosiros , et eos praecipue
eamdem causam infra XL dies posl haruni susceptio- qui in inodio pravae nationis sunt positi, ei in remo-
-nem , sublato appellationis remedio, concordia vel lis mundi partibus consliiuii, arctiori nos convenit
Justitia lermiiieiis. cliariiaie diligere: el ul in commisso sibi amplius
Datiini Tuscul., vi. lial. Septemb. lalento proficere valeanl, el ad culium justitiae cl
CMLXXII. domus Dei decorem forlius accingi, eis apostolicoe
Ad fratret Corbeienses (dieecet. Ambian.) sedis gratiam et favorem nos convenil impcriiri.
":i (Tusculaui, Aug. 29.) Altcndentes igilur devotionis tuae constantiara , et
[Gatl.Christ., X, Inslr. 518.] lidei puriiaiem, qua beaio Petro el nobis iramobili
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, dile- firmitate adhaerere conspiceris : te sicul vencrabi-
ctis filiis universo capilulo Corbeiensi, salutem et lem frairem nostrum diligere ei honorare, et luis
apostolicam benediclionem. ,._ __, rationabilibus volis et desideriis debita cupimus beni-
Cum bonae inemoriae Joannes quondam abhas gnilate favere. Indeest quod Ecclesiam luam sub B.
vester ad nos cum dilectis filiis nostris II. et II. Petri ac nostra proteclione recipientcs, ea quae in
confiatiibus vestris, venissei, nos eumdera abbatem praesenliarum pacifice ac legitime posscdit, el spe-
intuitu devoiionis suaeel consideratione specialiiatis cialiler Neeric, sicui a rege, et melropulitano tuo,
quod monasieriura vestrura nullo raedianie nobis et a vencrabili fratre noslro Eskilo Londensi archi-
adhaeret, debita benignilate recepimus, el sicul de- episcopo apostulicoe sedis legalo,, libi coufirniaia
voium el specialem filium bcnigne euraviinus et esl, et scripti sui miiniinine rnborata, tibi, et pcr te
paterne tractare.lnspecto auiem privilegio Romanae eidem ecclesiae,auctoritate apostolica confinnamus,
Ecclesiee quod niemoratus abbas nobis de inununi- et praesentis scripti palrocinio communimus : sla-
(54) InSuccia, snb cpiscopoUpsalensi, quem nietropoliia.ii ejtis nomine significa-. lu Notilia episco-
patiium, Straginiensis appellatur.
«49 EPISTOLiE ET PRIVLLEGtA,-< AN. 1171-72. 830
lucntes, tit nulli omninoliomiiuimiiceathanc pagi- A CMLXXV.:
nani noslrae confifinationis infringere, vel ei ali- Ad Upsalensem archiepisc, et suffraganeos. — De
quateuus contraire. Si quis auiera hoe aitentare matribus qum prolis snw procurant interilum : de
incesiis , et alia foedaHbidinei:de iis qui cum sicca
praesumpseril, indignationcm omnipotentis Dei et face vini et inicis panis vino intinctis, missam fa-
beaioruiti Petrl el Pauli aposiolorum ejus se noveril ciuut; de matrimoniis sine sacerdolali benediclione
incursurum. factis.
Dattim Tuscul., vn Idus Scptembris. (Tusculani, Sept. 9.)
[lbid., col. 957.]
CMLXXIV. Vice beali Pelri apostolorum principis, largiente
Ad Colonem Lincopienscm episcopum (35).—Appro- Deoel Domiuo nostro, qui ait: Specuiatorem te dedi
bat ejus electionem iri locum alleriut, qui tponte domui hrael el regna, li-
monasterium (Ezech. m), super gcnies
abdicans, petierat. cet immeriti, in aposlolicae sedis specula consti-
(Tusculani, Sept. 8.)
col. luti, ponlificalis officii debito pro universis coiiipel-
[Ibid. 939.] et anliquo hosti, qui
Ex dispensatione commissee nobis sollicilutlinis, liniiir sollicitudinem gerere,
et ex debito charitalis, virps ponlilicali officio prre- tanquam saevissiraus leo circuit quaerens quem de-
rj.voret, pastorali providenlia obviare, ne gregem
ditos, et morum honestate ornatos, sincera tencmur Dominicum
cliarilate diligere, et eoiimi voia quoe a rationis invadat, et diversis eum vitiorum mor-
Irainite non discordant, effectu prosequente com- sibus lacerel. Inde esl quod vebementi cor noslrum
doloris pulsatur slimulo , audito qtiod in partibus
plere, ut lanlo forlius oniamenta virluttim appe- vestris in tanium libido crudelis et
lere, et honestis insistere moribus sludeant, qtianlo lurpis excre-
ut queedam mulieres prolis suae procurent in-
se ab aposlolica sede majore honore cognoverinl et verit,
lerilum , earumque corruplores tam horrendo et
gralia praeveniri. Relaium siquidem esl auribus deiestabili facinori non solum consentire , verum
nosiris, quori dileclo filio Slenar, quondam Linga- etiam
persuadereproesumant: aliiincestuosaconjun-
copensi episcopo claustralem quielem episcopali ciione, plerique cum jumenlis abominanda se pol-
honori praeponente, et pontificalem dignitatem in lulione
commaculent. Quae quaulum sint gravia, et
manu venerabilis fralris noslri Eskili Londcnsis
Creatori noslro penilus inimica , ipsa sceleris alro-
archiepiscopi, apostolicae sedis legati, el regalia citas satis demoiistrat, quam nec audientium aures
coram rege et primaiibus regni Iibere et sponlanee sine
clerus et ingenti possunl horrore percipere. Si enim
resignante, populus ejusdem loci, de as-
sensu praediclorum archiepiscopi et regis, alque du- ,C qui jactato in terram semine prolem nolebat ex
uxore , percussus a Domino Tesiainenii,
cis lerree, le in palrem et episcopum suuin unani- Yeteris suscipere serie qua pcena feriendtis esse
niiteret concordiler elegerunt. Verum licel ei non monslratur dignoscitur,
qui natum proprium non abhorret
licuerit absque aucloritale Rom. ponliflcis episco-
occidere, et mavull inlerire quam vivere ? Cujus
pali dignitali abrenuntiare : volentes tamen neces- ulique criminis pcena; illud etiam persuadentes
cilati Ecclesiae tuae palerna provisione prospicere, vel consenlienies iuvolvi bealus Augustinus os-
et honesiati lantoruni virorum deferre , id aequani- lendit dicens :
Se periculose decipiunt, qui exisli-
milersupporiaraus, et electionem el consecrationem mant eos tantum homicidas existere, gui manibus
luam ratam et firmam habentes, eam auctoriiate hominem occidunt, et non potius eos, per quorum
aposiolica confirmamus, et tibi in subditis luis cor- consilium, el fraudem, et exhorlalionem hominet
rigendi vitia et superflua resecandi plenam conce- exstinguuntur. NamJudmi Dominum nequaquampro-
diiuus facoliatem. Tu vero subjeclorum culpas tanta
: priis manibus interfecerunt, sicut scriplum est: t Nobis
redargutionis inslantia insequaris quod, et qui non licet interficere quemquam, i sed lamen illts mors
culpabiles siint, suos excessus coniganl celeriter et Domini impulatur, quia ipsi eum lingua inlerfece-
emendeni; et alii hoc videntes, ad commitlenda si- dicentes :«Crucifige, crucifige eum. » Inccstum
milia non aspirent: hac tamen consideralione pree- II»runt, vero quantum sacri abhorreanl canones, concilium
habila, ul dure et aspere, leniter et mansuete , se- Ilerdense demonslrat: Cum his, inquit, qui incestus
cumluui naturas et qualiiates persouarum , viiia se
pollulione. commaculant, quandiu in ipso dete-
corrigas subditorum. Decerniinus ergo ut nulli om- stando el illicito carnis eonlubernio perseverant, nec
nino hominum hanc pagiuam noslrae conlirmalionis sumere cibum ulli Christianorum sicut
ei contraire. Si , Aposiolus
infringere liceat, vel aliquatenus jussit, licebit. Porro scelus cum jumentis coetintinm
quis autem hoc allentare prresumpseril, indigna- quanla sil animadversione plectendum , Iegislalor
lionem omnipotentis Dei et beatorum Petri et Pauli declaral , cum etiam ipsa inlerfici animalia,
Moyses
aposiolorum ejus se noverit incursurum. jubeal quae tali conlaminata flagitio indignam re-
Dalum Tusctilani, vi Idus Septembris. fricant acti memoriam,
. Qtiia igilur abominabilem horum excessuum pr'je-
suiiiplioncm severa salis disiriciioue congruil inse-
(355)Upsalensis suffraganeum. Nota esl civiias Sueciae, in qua synodum celebrasse legitur Nicohus
Anglicus cardiualis, Eugenii III legalus, aiino 1148. Jac. SIRM
851 ALEXANDRIIII PAPM jgji.
qui, praedictos ptoprioe prolis necatores, et lam) A solvi, multorum sanclofum Palrnm declarat aiicto-
ipsum facinus persuadentes quam consentientes ,, ritas. Vos ilaque mtinili sarictorura Patruin sanciio-
seu quosiibet parricidas, aut cum matre, fiiia,, nibus et ecclesiasticis insiiluiis, hoecquaedicla
siint,
consobrina , yel neple agenles, quain cum jumenlisi diligenlerservate,et ab aliis proecipite inviolabiliter
coeunles , arciiori poenilenliaejtigo curetis compe- observari, dispensalionis modefamine utenleS, ut
scere; et nisi senio confecli, vel corporis fuerint: qui in quinlo vel quarlo gradu conjuncli sunt, eos
debiliiaie seu egestaie oppressi, eos ad sedem apo- non separetis , sed ne amplius laliier conjiinganlur
slolicam compellaiis venire, et beatorum aposto- pontificali auclorilate el districlioiie proiiibeatis.
lorum Pelfi el Pauli limina yisitare, ut in sudore Datum TuscuL, v Idus Sepiembris.
vullus sui, et viarum labore , siiperni Judicis iram
CMLXXVI.
evadere, et ipsitis misericordiam valeanl invenire. Ad Upsalensemarchiepiscopumet suffraganeose/as,
Ad heec qni dormienrfo, non voluntaie sed casu el Guthermumdttcem. — Ut Finnos, qui se Chri-
filios; suos oppfessisse inveniunuir, iriennio , si stianos fore fraitdulenler promitlebant, deinceps
iidem filii fuerint baptizali; si vero absque sacro non juvenl adversus hostes.
hapiismaie decesscrint, quinquennio poeniienlioe (Tusctilani, Sept. 9.)
disciplinis subjaceant. Sacerdoles, quos ab his sfu- E Vbid.t, col. 940.]
diosius pfaecavere convenit, oflicii sui perpelua ALEXANDER papa 111Upsalensi archiepisco et snf-
exseouiione priveniur. Verum si qui parentum ab- fraganeis ejtis, et GUTHERMO duci (36).
senles fuerinl qiuUidoeonim filii suffocamur, aul si Gfavis aduioituin el dilflcilis esl ad apostoli-
id sub alieria custodia coniigeril, evtra culpam cam sedem querela perlala, quod Phinni (57) semper
erunt: si lamen eos non furiosae, sed congruenti imminenie sibi exercilu inimicorum, fidem servare
cusiodiaeipsos se eredideriiil tradidisse. Cbrisiianam promiftunt, el preedicatoresct erudito-
Praeterea non sine cordis amaritudine qnOsdam ros Chrisiianae legis desideranter reqitirunt: et rece-'
sacerdoles conlra aposlolicas insiiluliones, cnm denle exercitu fidem abnegant, praedicatores con-
sicca feece vini, velcum raicis panis vino iniinctis , temnunl, et graviler persequunliir. Unde qnoniam
missam celebrare audivimus: et fideles laicos non in hoc Deo illudere, et Cliristianam religionem deri-
Chrisliano more,absque sacerdoiali benediciione dere videnlur, et illis se duplo lilios gebennaecon-
et missa, malrimonium contrahere. Unde saepe illi- sliluentibus, salus et vita eorum lola in terrenis,
cita coiilingil fieri conjugia, et inter legilimas ncglectis coelestibus , conspicitur consisicre ; nec
ul eis in adversilate Chrislianum no-
personas divorlium iiiierveuire. Sane cum omne < esl dignum
crimen alque omne peccaium oblalis Deo sacrificiis men defeusionem conferat, quod in prosperi-
late despicere et borrere probaniur : universita-
deleatur, quid de caeleropro detictorum expiatione
Ifoniino dabilur, quando in ipsa sacrificii oblalione tem veslram monemus, atqne maridamus, qualenus
ita prudenler el di-
erraiur? Cum enim Magister veritatis, discipulis a f.illaciis el fraudibus eorum
neces-
suis sacramentum commendaret nostrae salutis, non screle de caetero caveatis, quod, si ingrueril
ad auxilium et defensionem vestram non
siccam faecem vini, non micas panis vino imiiicias silas,
sed et calicem et benediccns dedit possint recurrere, nisi muniliones, si quas habeni ,
accepit. panem ,
secus vobis tenendas assignent, aut alias adeo sufficien-
discipulis suis. Quia igiiur agere, evangelicae et securitatem , quod
el aposlolicaedoclrinae coiurarium, el consueiuriini lem caulionem exhibeant
aul vestram
ccclesiasiiceepcnilus esl adversum : aposlolica pro- amodo nullalenus pedes retrahere,
valeant circumvenire : sed Christianse
hibemus aucioritale , ut cum sicca feece vini , vel prudentiam
lenere firniiieret servare,
cum micis panis vino inlinclis, vel alio niotlo quam lidei documcnta coganlur
ne amplius de corum numero videantur, de quibus
Dominus instituit, nullus de coeterosacriflcare at-
secuudum fonnam sacrosanclaeEcclesiee ditliini esl: Confitebiiurlibi, cum benefecerisei.
lentel, sed
Dalum Tuscul., v Lius Scptenibris.
Komanae,quam vos in oninibus imitari oporlet, so- Irj. CMLXXVil.
Inni panem , et vinum a.jua mistum in sacrificio Ad Trundensem
et Christi offeratis. archiepiscopum,el A. Siavengaren-'
corporis sanguinis sem episcopum.—Ul NicolaummonachumFulconi
Cicierum clandestitia et absque sacerdolali bene- Estonum apostoto socium mittanl.
diclione non dcbere conirabi conjugia , aul nisi (Tusculani, Scpi. 9.)
inter legiiimas personas, quoeinfra septimum gra- [Ibid. col.941.]
diiin nulla coiisanguiuiiaiis linea conjunganiur: nec ALEXANDER papalll Trtindeiisi arcliiepiscop6(38),
coiilracla, nisi canonicc et consensu cpiscopi dis- et A. quondani Slaveng. episcopo.
(36) Sueonnm. Gulhermus diciiur Saxoni Gram- Finningiam incolunt. In.
malico , lib. xiv, ubi de baptismo agil Kanuti filii (58) ln Norvegia. Norvegiaemctropolim alii Tron- .
Waldema.ri Danioe regis. Quod religiosw, inquit, demttm iiominaut : Saxo lib. x, extreino : Corpus
exsecutionis officium, Sneonum ducis Gulhermi,qui ejits, Magni regis, Norvegiamrelatum, Trondemiin
tieplcm Waldemari corumdemregi Karolo desponsam regiorum monumenlorum arca sepulluram possedil.
atldncendi cnnsa legationem atiulcrat , prwsenlia Ejusriem ctiam mclropolis suflragaucus cst episco-
tenuslabat. Jac. SiltM. pus Stavenn-arcnsis.Jac. SIRH.
(37) Fismi, lmrca!cs Succiirpopuli.quiFinniamseu
858 EPISTOL^ ET PRlYrLEGIA.-* AN. 1171-72. 854
Lex divina ct lriimana desiderat, ei debiium cha- A, A pro se et aliis compresbyterls aiidacter proiiitiuit
ritatis exposcil, ul bono ct nlililati commnni debea- ne tam frequenter adversus eos exlorsiones exer-
mus intendere, et ad revocalionem et conversionem cerel. Adjecit insuper, quod: cum ipsnm propter
infideliurii operam omntmodam et sollicitudinem hoc appellasset, crimina suprascripta poslea. silii
adhibere. Inde esl, quod prudenliam vestram roga- objecil, quae primilus non fueranl objeela-: el cuui
nuis attenlius el moflemus ut venerabili fratri no- esset paralus se inde purgare, et niiniset lerroribus
stro Fulconi Eslonum episcopo, qui ad converlen- suos purgaiores subtraxil: nec lamen super criiui-
dani genlem illam divina gratia inspiratus, minisie- nibus illis ulla poluit ratione conv-incLCumque Da-:
rium preedicalionis et laborem proponil assnmere, niel et Walleriis se noslro conspeclui preesentas-
Nicolaum «nonachum, qui de gente illa, sicul acce- sent, et varia et diversa coram' nobis adversus sa
piniHs.est oriundus, virum religiosum, alque discre- allegarent: quia testium el rationum suflicientiam
lum, in sociumconcedalis : ul tantum bonum pos- non habebanl, in eausa illorum non poluimus pro-
sit perflcere, el genlem illam ad agnilionem veri cedere, nec eam fine congruo terminare, Quapro-
luminis, el ad culluram et doclrinam Chrislianee pter de veslrae honestalis el discretionis prudenlia
lidei, verbo praedicationis, auxilianle Domino revo- confidentes, eamdem causam prudenliee vestree
care, el vobis exiiide valealaelernee raercedis cumu- commltlimus audieudam, el fine debilo lermiiian-
lus provenire. dam. Ideoque aposloliea vobis scripla praecipiendo
Daium Tusctil., v Idus Sept.. mandamus, qualenus, cum exinde requisiti fueritis,
CMLXXYUl. congruo loco el lenipore pariter in unum conve-,
ante vestram praesen-
Ad ey.iscop.Ambianensem, el abbalem Sancti Remi- nienies, utramque parlem
gii. — Ul cognoscant de caitsa presbyieri cui liam convocetis, cl rationibus hine inde pleniut
Toriiacensis episcopus ecclesiam suam ademerat. audiiis el cognitis, causam ipsani, remolo appella-
"' lionis obslaculo, mediante justitia, lerminetis : ita:
(Tusculani, Sepi. 9.)
[Ibid., col. 927.] quidem, quod si legitime vobis constiteril, quod
Cmn olim Dauiel presbyler (59) ad prseseiitiami saepe dicto Danieli praescripta ecclesia non fuerit
nostram accedens de fratre nostro Tornacensi epi- perpeluo concessa, sed ad lempiis commendata, aul
scopo gravem apud nos querelam deposuisset,, de vinolentia, et quod ita in taberna pern.ociaverit,
asserens quod eum idem episcopus, quia sibi sol- quod altera die, nulla proecedenle dorinitione mis-
vere nolueral quod ab eo fuerat postulalum, officio> sam caiuassel, rationabiliter Conviclus, aut in ju-
etecclesia sua spoliasset, eteara Waltero presby-1Q dicio, apud episcopum videlicet, vel archiepisco-
lero concessisset, eidem episcopo super hoc litte- pum suum accusalus, vel.ad rruionem posilus, sina,
r.-.»nostras direximus, secundum quod officionoslro» coaclione, coram pluribus fuer-ii confessus, ei,
ci rationi coiigruere viriebatur. Tandem aulem epi- nullius appellatione obstanie, super eadem ecclesia
scopus proprios uuntios et scripta nobis direxif,, perpeluum sileniium imponatls, el ipsum a W-ali
significaiis quod prsedicto Danieli praescripia eccle-; teri impelilione desistere compellatis.. Coeterum
sia non fuerit concessa, sed ad probationem usque3 si Danieli ecclesia illa fuit canonice trariita, ct
ad aiintim commendala : ita quiriem, ul si non essett posiea de aliquo crimine non fiiit convictus.aul
idoneus, et ejus conversaiionis et vitse cujus esseg coufessus, propter quod ea. de juredebiieritspo-
tlebcrei, «xinde amoveretur, ut ecclesia illa libere; liari; vel si post appellaUouem, sicut aliquanrio
posset honestae perso.nrcconcedi. Posiremo vero cumi allegavii, ecclesia illa fuit spolialus, ipsain ei f;i -
idem Daniel, quod tabernam frequentaret, et quod1 ciaiis resiitui, et pacifice ac quiete diuiiiti. Posb
ibi ituihoiies iia pernoctasset, quod omissa dorrni- ntodiim vero si Wallerus, vel alius, adversus cmu
Vione sequenti die missam celebrasset, apud epi- agere volueril, causam audiatis, el eam appella-
scopum accusalus fuissel, el in purgaiione quami lione remota fine debilo-ierminetis.
sibi indixeral, defeCissel, ipsum ab officio suspen-. D Datum Tuscul.j.v-Irius Septembris. . ...
dit, ei ecclesiam in qua minislrabal, ad repreesen- GMLXXIX.
lationem abbatis ad quem perlinet, Wallero sacer- Ad Upsalensem.archiepisc. et suffraganeas. — Ul
doli concessil. Quo faclo, postea ad venerabiliss Simoniam el mutla in ecciesiaslicam disciplinam
fratris nosiri Remensis archiepiscopi, et deindee peccata eiuendari curent.
ad noslram auriienliam appellavit. Daniel vero heec c (Tuseulani, Sept. 10.) x
oinnia iuflcians, consianier asseruit quod a prae- [Ibid., col. 931.]
decessore Mio, ad repioesenialioneni pr;efati abba- «LEXANDER papa Upsalensi archiepiscopo (40), et
lis, ptaescriplam ecclesiam habuerit, el bac solh dee uuiversis suffraganeis ejus, lam in Suecia quam in
causa eum episcopus officioet beneficio spoKassct, :, Golhia constitulis.
quia illi noluil quod poslulaveral exhibere, et ei•i Constiluti a Domino,licel insufficientibus menlis,
(59) Presbyter S. Joannis in Gandavo : quod op- i- (40) Upsellensemnhivocanl, et Upsalam civitaiem,
pitlum cum nioiiasierio S. Petri, de quo epistolaa regni Sueciae Goihiieque melropolim. Ad hiiiic vero
.seqtieitti, eo tempore ditficesis erat Tornaccnsis : cjusque suffraganeos scriplre ilem epistolae 973 ei
iitinc propruini liahcl aiitisiitem. Jac. SIR.M. 9T5.
8S3 ALEXANDRIHI PAP^E. 856
nper genleset regna, ex injunclee nobis administra- A Ad quae radicitus evellenda, et de medio veslrum
tionis officio debitoque compellimur aciem noslrae peiiitus exsfirpanda, lanto acritts vos decet el opor-
considerationis ad universum commissi gregis cor- tet insurgere, quanlo rnagis desides praelatos negli-
pus exlendere, atque omnium fidelium corda insli- genlesque respiciunt vitia subdilorum : et eorum
liuionis aposlolicae ac docirinae salularis imbre cnlpae crimen adscribilur, quod ab his quibus prae-
perfundere: ut sicut in omnem terram exivit sonus sidenl, et pro quibus eliam redtlituri sunt in cx-
aposlolorum, el in fines orhis lerravverba eorum, tremo examine rationeni, tam frequenter quam
iia quoque nos, -qui eorum cathedraepraesidemus, liceuier et jmptine coiiiiniiiilur: maxime cum per
qui eis non in vitae merito, non in opertim sancli- prophelam dicaiur : Clama, ne cesset, annuntia po-
lale, sed in paslorali cura et dignitale successimus, puto meo scelera eorum (Isa. LVIII); el alibi: Niti
verbuin salutis, evangelium Christianae alqne ca- annuntiavcris iniquo iniquiiaiem tuam, sanguinem
tholicae veritatis annuntiemus his qui longe, et his ejut de manii tua rcquiram (Eaech.m); et in sacris
qui prope, nomen aposlolicum non inane, neque canonibus, quos prudenliam veslram ignorare iion
niidiun et in sola voce gerenles, sei in exseculione expedit, scfiptum legatur : i Negligere, cum possis,
officii et veritate operis, in quantum nobis Deus perlurbare perversos, nihil esl aliud quam foverc ;
dederit, adimplenles. nec carel scrupulo societaiis occullae,qni manifesto
Audivimus enim, et audienies non poinimus non facinori desinit obviare. i Ex en autem , quod pec-
dolere, quod apud vos, lam in Suecia videlicet cala ex nimia et longaevalicenlia in consuetudiiiem
qnam in Gothia, ex nimia ei perversa non libertate, jam venerunt, cum sil, juxta quemdam philosophum,
scri abusione potius ei insolentia laicorum, consue- infeiicitas consummata, et vix videalur locus esse
lutlo pessima et delesiabilis inolevit, ex qua eliam remedio, ubi quae fuerunl vitia, mores fiunt; et
mulia illicila provencrunt, el mala non solum juxta Evangelium, qui morluus luerat in peccalo,
enormia, verum eiiam inlolerabiHa pullularunt. jam feleat, mullo majori opus esl ad suscitandum
Ipsi enim, vobis inconsiillis. sicut dicitur, antcon- cum Doiriino morluum, non sine lacrymis ut com-
temptis, concedunt et conferunl ecclesias, quibus passione, conamine, ne desperenlur, sicul quatri-
volunt, omnia Simoniace, sive per pccuniara, sive duanus in monumento, quibus potest invocalo Dei
per privalam gratiam, vel oditim agenles. Ex boc nomine cum ipsius adjutorio subveniri.
aulem multa dicunlur lam in ipso aclu quam exem- Ul ergo eliam in eis glorificelur Deus, el sapien-
plo nociva el perniciosa conlingere. Quilibel enim lia honorificeliir a liliis suis, charilatem Moysi pro
et undecunque sacerdos advetiiens, licel ordinationis ,,, populo Dominum obsecrantis, zelum Phinees vindi-
suae nullum habeat teslimoriium, solo inandato seu cantis, conlrilionem Davitl oraniis, misericordiain
nulu etiam laicorum, divina in salulis eorum surcque Jesu Chrisli super Jerusalem flenlis el pro Lazaro
periculum celebrare praesumil. Unde nonnuuquain lacrymantis, assumile : et habeuies secundum Apo-
evenit, ul monachi fugitivi, vel homicidae, seu qui- stolum scuium fldei, loricam justiliae et galeam
busUhel irretili et notali sceleribus, aut in gradum spem salulis, accingiraini armatura Dei, et puguate
sacerdotii non promoli, sacerdotio fungi nefaria cum antiquo serpenle, eum de obsessis per inbabi-
nimis et damnabiti praesumptionenon meluant. Qtii- tanlia peccala corporihus expellenles, et diripieutes
libet vero, vel omnino carens ecclesia, vel paupe- universa in quibus liabet liduciam, eos qnos doinuin
rem habens, et ambiens ditiorem, potenlioribus de sibi facere nititur, cuin gratiae coelcitis auxilio, a
parochia, dala vel promissa pecunia, alium non viliorum sordibus emundantes, ut domus Dei, teni-
erubescit lam impudenier quam illicite supplan- plum videlicet Domini sauctum quod esiis vos, dici
tare. ac fieri mereanlur. Nec vos ullus terror ab officii
Accedit ad haec quod clerici sive ipsi adversus pastoralis exsecutione relardel, recolenles, et non
laicos, sive laici adversus eos, litisantes expcriri laiilum verbo, sed operc profiientes, quod suminus
volucrint laicorum jutlkiu subire, et secunrium D 1 et primus paslor docuisse legilur el fccisse : Bonus,
ipsorum institula sive leges agere vel defeudere se iuquit, pastor animam suatii ponil pro ovibus suis
coguniur. Nec solum inferioris ordinis clerici lali- (Joan. x).
bus injiiriis faligaulur; verum eliam vos ipsi, si Et quoniain per errorem, ct lam tlivini quara
juslilioe rigorem zelo Dei succensi aliquando exer- humaui jufis ignoranliam, apud vos inolcvisse vi-
celis, aliquam conlra vos causam iuobedieniis, gre- dentur raala, quaediximus, el a laicis lanquam licila
gis invidia machinanle, vel ad igniii ferri exanien, impiine baclenus usurpala, sanctorum Palrum sta-
vel ad aliquod aeque prohibitum et exseerabile judi- ttitis lanquara armis utenies, ipsis inniti debebiiis
cium provocamini : nulla canonibus, qui iJ probi- alque ca el vos cura eis his qure illicite comniitlun-
bent, seu ponlificali dignitali*exbibiia reverenlia lur opponere, ul ex eorum scienlia et auclorilate
vel honoie. Atl augmentum vero sumraamque malo- dispereant, quae per abusionem nimiam et ignoran-
rIIni, clerici passim in eotlem regno impunc caedun- tiam succrevernni. Sane laicos, ecclesias, vel eccle-
tur, quandoque etiam occiduntur. Et quidem gravia siaslica beneficia dignilaiesque concedere, seu de
sunl ista, nec professionis opera Chrislianee, sed ipsis ulla ralione disponere, sanclorum Patrum ad
inimici poiius zizania repuiajida. iustar sacrilegii proliibent insliiula. Clericos lamen,
857 EPISTOL.E ET PRIVILEGIA, - AN. 1171-72. 858
sjui ab eis vel per eos, dalo pfetio, sive gralis, ec- A J quippe donum Dei emere, hic auiem veiidereprwsm.
ciesiam, vel investifuram ecclesiaeseu ecclesiasticae mit. Sacritegio quoque hoc facinus haud dispar.dixe-
digiiitatis acceperinl, praetcr ordinis sui periculum, rim, cum id quod sponte et sacro deliberationis arbi-
excoramunieationis etiam poena condeinnant. trio gralis fieri debuil, sub pecuniw pactione calisa-
Nani in synodo Symmachi papae(41) slaluiiimle- tur. Quare, fralres charissimi, quw taliter facta sunt
gilur: Non placuil laicum statuendi in ecclesia ali- curiose refetlite, infecla prohibete, vistrisque jussioni-
quam habere facullalem, cui stibsequendi manel ne- bus resislentes, digno anathemaiis vinculo percutere
cessitas, non auclorilas imperandi. Item : taicis , non dubitale. Iiein : Si quis dator vel accepler Dei
quamvis retigiosis, nulla de ecclesiaslicis dignitatibiis ecclesias, vel ecclesiastica beneficia,quw quidam prw-
aliquid disponendi legilur attribuld [acultas. ltem bendas vocant sub pecunim intervenlu, sive dando
Callixlus papa : Si quis principum, inquil, vel alio- emerit, sive accipiendo vendiderit, a Simonis non
rum dispositionem,seu donalionem, sive pdssessionem excludilur perditione.
ecclesiasticarum rerutn sibi vindicaverit, ul sacrilegus Non solum autem pecimia, sed et quaelihet obse-
judiceiur. Item Paschalis ; Nullus laicorum ecclesia- quii aul muneris species, in hujusmodi criminaliter
rum bona occupel vel disponat: qui vero secus egerit, interceriit. Unde idem beatus Gregorius : Bene, in-
'
B
juxta B. Alexandri eapitutum, ab Ecclesiw liminibus quit, cum virutn juslum pro prwbenda describeret,
arceatur. Ilem Alexander : Per laicos nullo modo ait: i Beatus qui excutil manus suas ab omni <inu-
quilibel clericus aut presbyler retineal ecclesiatn, ne- nere.t Nondixitsolunm munere, serfabomnimunere.
que pretio, neque graiis. Ilem Paschalis : Si quis Quia aliud est munus ab obsequio,aliud a tnanu,a!iud
clericus, abbas, vel monachus, per laicos ecclesiam a lingua. Mitnus ab obsequio, esl servitiis indebite
obtinueril: secundum apostolorum SS. canones, «( impensa; munus a manu, pecuniaesl; munus a lin-
capitulum Aniiocheni concitii, excommunicationi sub- gua, favor. Qui ergo sacros ordines tribuil, lunc ab
jaceat. Item : Constituliones sacrorum canonum se- omni munere manus excutit, quando in divinis rebus,
qtientes, staluimus, ul quicunque clericorum ab hac non solum pecuniam nullam, sed nec eliam liumanam
hora invesiituram ecclesimvel ecclesiaslicmdignitalis, graliam requirit. Quod aulem sacerdos, aul quilibet
de manu laici acceperit, et qui ei manum imposuerit, clericus, aliunde adveniens, vel ignolus, sine lesti-
gradtts sui periculo subjaceal et communione privetur. nionio et litieris sallem episcopi sui, in aliena dioe-
Et in lianc senleniiara alia multa canonum insliluta et cesi recipi aut miuistrare non debeaf, in Chalcedo-
sanclorum Patrum decreta coiiveniunt. nensi legitur concilio definitum per haec verba ;
Ceeierumecclesias vel ecclesiasiica beneficia, pre- Q ( Extraneo clerico, iiel lectori, extra suam civitaiem,
lii, seu cujuscunque muneris interventu conferre, sine lilteris coinmendaliliis proprii episcopi, nusquam
Shnoniacum est, et Simoniacam sapit procul dubio penitus liceal mitiistrare. Iiein in concilio Carlhagi-
pravitaiem. Porro Simonis crimen, quarii sit dete- nensi: Clericum alienum, nisi concedenle ejus epi-
siabile, quam horrendum, ipsa vos ejus infamis im- scopo, nemo attdeal relinere. vel promoverein eccle-
manilas iguorare non sinil. Ex quo profecto tam sia sibi credita. Iiem, beatus Augustinus in sermoue
daiilein quam accipientem damnalio Siuionis, quam quodam ad populum: Horiamur, inquit, Christiani-
sacra Actuum aposloloruni leclio prolestatur, invol- latetn vesiram, ul juxta sanclorum canonum instiluta,
vil: adcujus coudemnaiionem cum plurima, praeter iu ecclesiisa vobis fundatis, aliunde veniens presbyier
aposlolorum sanciionem, sauctoruni Pairum rescri- non suscipiatur, nisi a vestro fuerii episcopo conse-
pta iuanaveriut, pauca crcdimus ex pluribus suffe- crattts , aul ab eo per commendatilias Ulleras susci-
ciura. pialur.
lnler quae primum sil illud R. Gregorii: Presby- Ad hoc.ne clerici ad sifctilaria judicia pertra-
ler, inqtiil, si ecctesiam per pecuniam obiinuerit, non hajitur, et Rom. imperaloruni Ieges prohibent, quoe
solum ecclesia privelur, sed honore sacerdotii spolie- lanquam canones, ubi canonibus non obvianl, sunt
lur: quia attare, decimas, el Spiritum sanctum emere observandoe; el sanclorum Patrum ac preedecesso-
vel vendere, Sitnoniacam hmresim esse nullus fide- rum nostrorum aucloriias inlerdicit. Scribit eniin
lium ignoral. ldem alibi: Audivimus, diiectissimi, beaiae memoriae Gulasius papa dicens : Nemo un-
quod nos audire oporluit, sed audivisse profeclo non quam episcopum, aul reliquos clericos, apttd judicem
libuil: quosdam scilicet sucrorum ordinum esse pro- smcularem accusare prwsumat. Item Alexander om-
fessores, qui sub munerum dalione vel acceplione nibus orlhodoxis : Retatuin esl ad hujus sanctat
Dei ecclesias, vel eurum sibi sacrificia usurpant: et apostoticw sedis apicem, cui summarum disposi-
quod quidem scelus vos non jamdudum acriter cor- tiones causarum et omnium negotia Ecclesiarum ab
rexisse miramur. Jttsle enim uterque corripiendus ipso Domino iradila sunt, quusi ad caput, dicente:
est, et a sanctm liminibus Eccletiie submovendus, el i Tu es Pelrus, el super hanc petram mdiftcabo Ec-
qui pro ecclesim ambitu munera largilur, et qui, ul clesiam (Malth, xvi), i quod quidam mmuli, ejusque
ecclesiam det, quidquam prwsumit accipere. Iste sanclm Ecclesim insidialores, sacerdoles Dei auud
(41) Synod. Rom. 502.
889 ALEXANDRI III PAP.E 860
tublieos jddices accusdre prwsumanl, cuiii magis A cationis inciirrere sacrosancta Romana jampridem,
ipostolus Ghrislidnoruin causas ad ecclesias deferre,- statuit, ct inviolabiiiter lenel Ecclesia : nec a quo-
tt ibidem lerminari prwcipiat. Taliler prwvaricanies quam omnino, nisi a Romano ponlifice, vel de raan
^rmvaricaverunl in Deum suum, et non obediunt prm- dato ejus, absolvi palilur, aut permiltil.
•teptis ejus. Vos itaque ipsius, qtue oniiiinm Ecclesiarum caput
Fcrveiitis vero aquae, vel candentis ferri judi- est et magislra, vesligiis inhaerenies, ejus ac noslrae
cium, sive duellum, quod monomachia dicilur, in supradiclis omnibus acquiescile sanciioni : et
cathoiica Ecclesia contra quemlibei etiam, netlum secundum ea qtiae a sanctis Pairibus et praedeces-
contra episcopum, non admillil. Unde Steplianus soribus nostris inslitula praediximus, observate,
papa V : Ferri candenlis, inquit, vel aquw ferventis alque ab omnibus per episcopatus veslros, quanium
examiaalione confessionemextorqueri a quolibet, sacri in vobis esl, faciatis firmiier et inviolahiliier obser-
non censenl canones : et quod sanctorum Pairum vari. Contemplores eqttidem, ecclesiaslica praecipi-
docutnento sancilum tion est, supersliiiosa adinven- nius, Ufque ad condignam poeniienliam, ullione
tione non est prwsumendum. Item Nicolaus papa : percelli. Obetlientibusautem sit pax Domini nosiri
Monotnachiamin legem non assumimus, quatn prw- Jesu Christi, quatenus et bic fructum bonaeaclionis
ceplam non fuisse reperimtis; quam licet inisse quos- :g percipiant, el in fuluro praemia aeternaepacis inve-
dani legamus, sicut sancltim David et Goliam sacra niant.
prodit historia, nusqtiam tamen til pro lege leneatur, Datum Tuscul., iv ldus Sepiembris.
divina sanxit auctoriias, cuin hoc et ejusmodi seclan- CMLXXX.
tes Dettm sqluinmodo tentare videantur. Ad reges elprincipes boreales.—:Ut adversnsEstoites,
Preeierea illud atljiciendo mandamus, quatenus- Chrisliani nominis inimicos, furtiter ptignenl.
populum regimini et gubernalioni vestrae commis- (Tusculani, Scpt. 11.)
sum.decimas ecclesiis fideliter et devoie persolvere, [Ibid., col. 950.]
sicut ab ipsoDomino noscitur inslilulura, diligenter ALEXANDER papa III, regibus el principibus, et'
ac sollicite moneatis; el, si necesse fuerit, sub di- aliis Christi fidelibus, per regna Danorum, Nor-
strictione analhematis compellalis : juxta illtid Ma- vegensium, Guelomorum, ct Golhorura constilu-
lachiae prophetae in persona Domini loquenlis : tis. _^
lnfene, inquii, omnem decimationem in horreum Non parum animus nosler aflligitur, et amarilu-
meum, ut sil cibus in domo mea (Malach. iv). dine non modica et dolore lorquelur : ciim feritatem
Unde in concilio Maguniiensi: Decimas Deo et Eslonum, et aliorum paganorum illarum partium
sacerdotibus Dei dandas, Abraham faclis, Jacob pro- " adversus Dei fideles, et Chrislianae fidei cultofes,
missis insinuat; el oiiines sancli sacerdoles comme- gravius insurgere, et immanius debacchari atitli-
morant. Itein ex concilio Rotbomagensi : Omnes mus, et Chrisiiani nominis impugnare viftutem.
decimw lerrw, sive de [rugibus, sive de pomis arbo-r Vcrumtamen lautlamus et benedicimuS Doriiiiium/
rum, Domini suni, el illi sanclificantur. Sed quia quod vos in fide calholica, et in devotione sacro-
mulii iiweniuntur decimas dare nolenies, statuimus sanctae Romanae Ecclesiae, quae omnium Ecclesia-
«( seeundum Domini nosiri prmceplum admoneantur rum caput est, ct magistra a Donvino constituta-
semet, secun^o et terlio. Qui si non emendaverint, super omnes alias Ecclesias coelesli privilegio obti-
anathemaie usque ad saiis[actionem et emendationem nel principatum, immobili firmilaie persistitis, et
congruatn ferianlur. Nec lamen ideo ea quae eccle- Ghrislianae religionis vinculum el unitalem servatis.
siis, inio Deo ipsi, vel parentes eorum contulisse Unde quoniam expedil oflicio nostro, ea ^iiae ad-
noscuniur, revocare, vel ecclesiaslicarum persoua- corroboratioiiem fidei et aniinartim vestrariiiii'
rum disposiiioni subtrahere volentes, erunl aliqua- noscunlur peninere saluiem, vobis sollicilaiexhofta-
leiius audiendi: quae si eliam bomini contulissenl, lione suggerere, et studiosius suadere : nriiveisita-'
repetere non valerenl. Unde Ambrosius in libro De p] tem vesiram monemus et exhoriamur in Domino,
pcenitentia: Sunl qni opes suas lumulluario menlis quatenus divino cullui iniendere; misericordiam, et
iinptilsu, non judicio perpetuo, ubi Ecclesim contule- justiliam eljudicium diligere; a rapinis el iniquis
riiil, postea revocandas putant. Quibus nec prima operibus abstinere : devola Deo et accepla obseqiiia
merces grala est, nec secunda : quia nec pritna judi- impendere; precdietre sacrosancioe Romanoe Eccle-
(ium habuit, et secunda Itabuil sacrilegium. Ilein cx sioe, tanquam mairi et magistree vestrac, debiium
roncilio Agaihensi: Clerici vel smculares, qui obliga- honorem et reverenliam exhibere ;'cpiscopis, sa-
\ioncs parenlum, aut dalas, aut teslamento reliclas, cerdotibus el aliis preelaiis veslris humililer obe-
relinere perslilerint, aul id quod ipsi donaverinl ec- dire, et cis decimas, primiiias, et oblaliones ct'
clesiis , vel tnonasteriis, credtderinl auferendum : aliasjustiiiassuas reddere, el ipsos lanquam palres
nicui sancla synodtts sialttit, velttl necatores pau- et pasiores animarum veslrarum honorare, modis
perum, quousque reddant, ab ecclesiis excludan- omnibus siudeatis; et jura eorum defendere, manu
tur. lenere propensius, el conservare curelis : el arinis
IIIos vcro qui in clericos violcnlas manus, nisi coelcsiibus praemuniii, el aposlolicis exhoriaiioni-
forlc sc (lefeiKleiites,injiciunt, pcenara excommuni- bus confirinali, ad defendendum Ghristiariee fidei
861 EPISTOL.E ET PRIVILEGIA.— AN. 1171-73. 862-
veritatem. spiritu roriiludinis accingamini : taliter A latis veslrrc vobis praesentes litteras de consueta .
in brachio forli ad propagandam Chrisliani nominis apostolicae sedis clemenlia inriulgemus.
religionem inlendentes, ut vicloriam de inimicis Datum Tuscul., m Idus Sept.
possiiis consequi, et coronam justiliae, quee vobis CMLXXXH.
reposila est, patrante Domino, adipisci. Nos enira Ad Ambianensem episcopum el abbalem S. Remigii.
cis qui adversus ssepe diclos paganos polenler et — Ui cognoscanl de causa Tornacensis evi.scopi,'
aiagnanimiier decertaverinl, depeccaiis suis de qui- exaclionum accusali.
tus confessi fuerint et pceniieniiam acceperinl, re- (Tusculani, Sept. 46.)
•lissionem. unitis anui, confisi de miscricordia Dei, [MANSI,Concil., XXI, 929.]|
rt meritis aposiolorum Petri et Paulij concedimus , ALEX,ANDER papa [THEODALDO] Ambianensi epi-
i.Vculhis qui sepulcrum Dominicum visitant, con- scopo, el abbali S. Remigii.
cedere consuevimus, lllis aiitem, qui in confliclu Cum ex insinualione Danielis presbyieri Sancti
illo decesserint, omnium suorum, si pcenitenliara Joannis in Gandavo noslris fuisset auribus inlima-
acceperiiu, remissionem indulgemus peccalorum. lum, quod fraire noslro Tornacensi episcopo ab eo
Dalum Tuscul., ni Idus Septembris. el quibusdam aliis inlolerabilem exaclionem pecu-
B niae annis singulis extorquenie, et in consuetudinera
CMLXXXI.
Bulla pro ccenobioCorbeiensi(diwc. Ambian.) deducenie, illi eura suppliciler et devole rogassent,
ut a lali exactione se lemperaret; ipse vehementer
(Tusculani, Sepi. 11.) commoius atque tiirbatus, praedictum Danielem, pro
[Gall. Chrisl., X, Inslr. 318.] eo quod verbum proposuit, ab officio suspendil, et
ALEXANDER cpiscopus, servus servorum Dei, dile- alios ad boc lcrrore minartini inriuxit, quod quiriquid .
clis filiis abbali et fralrilms Corbeiensibus, salulem staiuerel de rebus eorum, pro suo nutu acciperent: .
el apostolicam benedictionem. et, quod grave esl, ahbati S. Pelri Gandavensis pra>
lllis ecciesiis et persouis quae ad jurisdiclionem cepit ul, jam dicto Danicle prorsus expulso, alium
beati Petri et nostram nullo mediante pertinere loco suo presbyterum ordinaret. Verum praedictus
noscuntur, specialem tenemur provisionem impen- episcopus transmissis nobis fitleris inlimavil quod,
dere, et apostolicae sedis aucloriiale debiloque com- cum Danieli praescripta fuissel ecclesia ad temptis
pellimur pro earum stalu servando propensiorem commendata, et vinolenliae dediius frequenter in
curam el sollicitudinem gerere promptiorem : au- taberna pernoclassel, ila quod nnlla dormilalione
divimus autem, el non modicum sumus lurbati, praecedente missam non limuisset ausu temerario
"
quod cum monasterium vestrum ita proprium et celebrare, et hoc in purgalione deficiens confessus
speciale beati Petri esse noscitur, quod nulliim fuissel, euiu ab officio suspendit: el ei ecclesiam,
proeler Romanum ponlificem praelalum habcat vel quam non habebal perpetuam, sed commendatam,
magislrum, venerabilis frater nosler Heuricus Re- nihilominus abslulit. Et quoniam codem Daniele
mensis archiepiscopus appellationes quee fiunt a omnia haec inflciante, commuuisest, et quasi gene--
burgensibus veslris contra rationem recipit, et cau- ralis querela omniura quod memoratus episcopus
sas eorum vobis fnvilis discutere vel traclare prae- presbyieros et clericos suOs plusquam mercenarios
sumil. Si enim appellaliones parochianorum Turo- traciat, el ab eis annualim graves el imporlabiles
nensis vel Senonensis archiepiscopi non admilleret, exacliones extorquet, discrelioni vcstraeper aposio-
niulto minus quae sunt a parochianis vestris debet lica scripia mandamus, quatenus haecomnia diligen-
admiltere, qui lanto studiosius Romanee Ecclesiae ler el sollicile inquiratis, et quidquid exinde inve-
juraservare lenelur atque tueri;, quanlo ei amplius nerilis sine admistione falsitaiis, nobis meram ct
ex commissa sibi dignilaie, aslriciius et nobis ar- puram verilatem vestris litteris siguiliceiis : ut nos
ctiori noscilur devotione conjunctus. Inde esl quod habila rei certitudine confideniius et securius cor-
nos eum monuimus,mandavimus atque praecepimus j) rigere.valeamus quae noverimus corrigenda.
ul tle burgensibus proedicli monaslerii vestri de cae- Dalura Tiisculani, xvi Kal. Oclobris.
lero nulla ralione judicare, nec iii eis aliquam sibi CMLXXXIII.
jurisdiciionem vindicarepr;csuinai; et si quis eorum Ad universos Dei fideles per Daciam constilutos. —
dtixerit ad eum appellandum, ejus appellalionem Ut Fulconis Estonum episcopi (42) inopiamopibus
iiuilo morioadmillal, sed in his el iu aliis jura proe- suis sublevent.
libati monaslerii itainlegra et illibala relinquat, (Tusculani, Sept. 17.)
quod exinde a nobis valeat commenriationem reei- [Ibid., col. 936.]
pere, et proescriplum monasterium per eum vel per Omnes qui pie volunt in Chrislo vivere, el ad
suos nulluin debeat sustinere gravamen : si quando jubar incircumscripli luminis, et ad illam cceleslem
atitem, quod Deus averlal! contra id venire tenla- patriam, quam nec oculus vitlil, nec auris audivit,
verit, ad luitionem etconservationem juris et liber- nec in cor liominis ascendil (1 Cor. n), ubi nec fures
(42) DeFutcone dictum saepius innotisad ppislo- Fronlonem Danorum regem Erico Succiae regis
las Peiri Cellensis: Estones populi regtio Sueciae Estiam el Finuiam annuo slipendiorum jure coiir,'
atlribuli. Auctorenim est Saxo Grammaticus lib. i. cessisse. Jac. SJRM,
863 ALEXANDRIIII PAPiE 864
fodiuht,hecfufariluf,riectinea demolitur (Matth.w), A vestra peccalorum veslrorum' veniam et gloriam
pervenire desideraht, diein oportet exlrenium, riii- valealis promereri eeternam.Si qui autem vestrum,
sericordiae operibus praeveriire,el aeiernorum intuilu ei contumaces vel rebelles exstiterint, sententiara
seminare in terris, qnre cuni inultiplicalo friiclu, quam idem episcopus propier hoc in eos rationabi-
laigienie Domino, recolligere possint in ccelis. liter luleril, auclore Domino, ratain et firmam ha-
Seriptnm cst cnim : Qui parce seminat, parce el bebimus.
metet; et qui seminttl in benediciioiiibus, debehe- Datum Tuscul., xv Kal. Oct.
dictione metet viiam wternam (/ Cor. x.) Credimus CMLXXXY.
sane universiiati vestrae innotuisse qualiter venera- Ad Henricum Remensem archiep. — Pro Hodeardi
bilis fraier nosler Fulco Estonum episcopus inopia viduaietfiliis ejus adversiis Ires abbatet.
el paupertale premaiur, el ari convertentlam genlem (Tusculani, Sepl. 29.)
illairi sui episcopalus, qure Christiunae fidei ignara [MARTEN.,Ampl. Collecl., II, 952.]
esi, loiis viribus elaborei, et quantam potest solli- Ex tfansmissa nobis conquestione Hodeardis de
citudinem ac diligeniiam adhibere procuret. Quia Maderiis et filiorum snorum accepimus, quod cum
vero pariiceps mercedis efficiiur, qui ei, ad tam Baldtiinus quondam vir ejusdem mulieris abbati et
pium el sanclum opus perficiendum, consilium et B fralribiis S. Pauli Virriunensis(45)octoginla libras et
subsidium subniinislrai, devolionem vestram mone- XLVIsolidosCalalaunensismoneta?, absqiic usurariim
mus et exhortaiuur in Doinino, et in remissionem exaclione, mutuo concessisset, iidem fratres eis
peccaiorum vestrorum injungimus, qnatenus de pecuniam ipsam reddere conlradicunl. Adjecerurit
bonis a Deo vobis colhuis praedicti episcopi inopiam insuper filii ejusdem iriulieris, quod et fralres eccle-
sublevanles, ei manuin auxilii porrigatis, et cliari- siae Regis-Vallis (44) eis LXIIIlibras, quas ipsis de-
talis solaiia, divini amoris inluitu minislreiis : ut bent, recusenl exsolvere, licel pecuniam ipsarii per
cerlos lerminos ipsis se pepigerint soluluros, et
per haec el a!i'a bona , fjua>,Deo inspirante.fecerilis,
apud Altissinium pecealorum vestroruin veniam abbas et fralres Triumfontium (45) c libras el ulira
consequi, et ari aUernaefelicilatis gaudia mereamini, quas apud eum deposuerunt, eis reddere contradi-
propitianie Domino, pei venire. cunt. Qtioniam igilur singulis in sua justitia leiie-
Daluni TuscuL, xv Kal. Octobris. mur adesse, fraternilali tuae per aposiolica scripia
CMLXXXIV. maiidamus, qualenus abbaies et fratres ipsaiiim
ecclesiarum nioneas, et auctorilale nostra dislricte
Ad clericqs et laicos Lingacopensis episcopatus. —
Ut episcoposuo pareunt. compellas, ul praescriplam pecuniam praefalacmu-
lieri et filiis suis cum iniegritate reslituanl, aut
(Tusculani, Sepl. 17.) ipsi cxinde corara le juslitiee non differant pleniiu-
[Ibid., col. 941.] dinem exhihere.
111universis lam clericis Dala III Kal, Oclobris. • -
ALEXANDER papa quam Tuscul.,
laicis Lingacopeiisis [Lincopicnsis] episcopalus. CMLXXXVI.
Decet universitatem vestram, quae ad perfeclio- Ad eumdem. — Similis argumenti.
nem virluium et salutem pertinent ariiinarum, loto (Tusculani, Sept. 29.)
sludio cogiiare; et ea voluntario effeclu perficere, [Ibid.]
per quaegratiam possitis Allissimi acqtiirere, et ad Ex parte Hodeardis de Maderiis mulicris el filio-
aeieruaefelicilalis gloriam cum auxilio divini numi- rum suorum ad aures noslras est querela pciiala,
nis pervenire. Catterinri, quoniam sine obedieutiae quod, cum abbali et frauibus S. Benedicti de Ve-!
vinuie nemo Deo perfecle potesl placere, aut acce- priai46) cxxxui libras et v solidos, el abbati -el-;
pium servUium reddere, per npustolica vobi< scri- fratribus de Villario (47) LXXlihras, el abbati et
pia praecipiendo mandamus, et maudaiido praecipi- fralribus S. Leonis Tulleiisis (48) LVlibrasGaialau-:
nius, quaienus veiierabili frairi noslro C. episcopo. p nensis moneire, xv solidis, iv denariis el uno oholo
vestro, sicut bonae memoriae Giloni praedecessori minus sine usuris muiuo concessisset, ab ipsis pe-
suo fecisse iioscimini, omnimoriam obedieiuiam et; cuniam ipsam rehabere uon potest. Unde quia ne-
rcveier.tiam impendaiis : el iu his fjti.e Dei sunl, iriini possumus vel debemus in suo jure deesse, fra-
cl ad vesiiarum animariiin speclanl saluiem, moni- lcrniiaii luae per aposlolica scripta mandamus, qna-
lis et raaiidatis ejus humililer parere curelis, el cii leiius inemoralos abbates iuoncas, et aucloiiiate
de jusiitiis suis inlegre, el pleiiarie respondealis: nosira dislricte compellas, ut pnescriptam pecu-
ita quod apud Deum pro bumilitate et obedienlia! niam preefalae mulieri et filiis suis cum integritate
(45) S. Pauli abbalia, olim ordinis S. Bencdi- (46) S. Benedicli in Vepria, ordinis Cisterciensis
cli, c|ii;f sicculo xn iransih ad Prsemonstratenses. in dioeccsiVirduuensi.
(44) Rcgis vallis, abbaiia ordiuis Praemonsiraieii- (47) Villarinni, duabus boris distansa Medioma-
sis a Raiuardo con ite Rarrcnsi fundaia in dicecesii trico, abbaiia ordinis Cisierciensis.
Tiilbnsi. s (48) S. Leonis papae IX nomine riicata abbatia in
(45) Trium fonlium, ordinis Cislerciepsis mo- urbe Tullensi, ordiuis canonicorum regulariuiir S."
nasteriiim, priina fllia Claroevallisin dicecesi Ca- Augusiini.
talaunetisi.
865 EPISTOLJE ET PRIVILEGIA. — AN. 1171-72. 866
reslitnant, aut ipsis exinde coram le jusliliae non A , divina faciunl celehrari. Inde cst quotl fraternilati
diflerant pleniludinem exhibere. vestras per apostolica scripla praecipiendo manda-
Dala Tuscul., in Kal. Ociobris. inus, qualenus clericos qui scienler in pracscripla
CMLXXXVJl. lerra contra inierdiclum abbatis cantaverint, omni
dilatione et coniradiciione posiposita, excommuni-
Ad eumdem.— Similis argmnenli. catos denuntieiis el faciatis sicul excommiinicalos
[Tusciilani., Sepl. 29.) viiari;elcum pracfatusabbas in supradicios viros pro
[Ibid. col.955;] tantis exccssibusjuxla manriaium nostriiin excommu-
Ex parle Hodeardis de Maderiis mulieris el filio- cationis sententiain tulerii, eam, omni occasione et
rum suorum ad aures nostras esl qnerela perlaia, appellatione remota, observetis firnnier et faiiatis
quod, cum ipsa abbali el fratribus rie Insttla (49) inviolabiliter observari, nec eis praeseiiiibns divina
xxvi libras, et abbali et fralribus de Prisiieio (50) in Ecclesiis vestris permiitatis officia celebran, et
XIIIIibras Calalaunensis monclaesine usuris mtiiuo clericos episcopaluum veslrorum ad lerram illam
concessisset et ab ipsis pecuniam illain rehabere pro celebranriis ibi ofliciis prohibeatis transire.
iion poierat; unde, quia nemini debemus vel possu- Datum Tusculani, iv Nonas Octobris.
mus in suo jure deesse, fralerniiati tuoe per aposlo- B CMLXXXIX.
lica scripla mandamus, quaienus memoralos abba- Leonati, abbali Piscariensi, significat se Berardnm
tes el fratres moueas et auctoritate nostra districle Genlilem ejusqite fraires et Rogerium fitiittn Ri-
cardi ejusqne fratres cohortalum esse, ut damna
compcllas, ul procscriplam pecuniam praefalae mu- ei iitata inlra dies 15 sarcirent; quod niti fece-
lier el filiis suis ciun integritale restituant, aut rinl, eos excommunicet.
ipsis exinde coram le, appellatione remota, juslitioe (Tusculani, Oct. 4.)
non differant plenitiiriinem exhibere. [Ibid., ct.l. 908.]
Data Tuscul., iu Kal. Ociobris. ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
Iecio fllioLEONATiabbati S. Clementis de Piscaria,
CMLXXXVIII.
salutem et aposiolicam benediclionem.
Marsicano, Pennensi, Vahensi episcopis el clericis Nunlium el lilteras tuas debita ineniis alacrilate
Tealinis ac Furconiensibus mandat, ul excommu-
nicalionem. quam Leonas abbas Piscariensis in recepimus, et comperta soliiciluiliiie quam rie staiu
Berardnm Genlilem ejusque fralres et in Rogerium noslro et Ecclesiae lanquam devotus et specialis
filitim Riccardi ejusque fralres edixeril. observent, fllius habere dignosceris, aflectioni luae prasenli-
ulqite schisinaticos monasterii Farfensis clericos, bus lilleris
qui in terra Sansonescacontra Leonalis interdiclum C 1 significamus quod nos et fralres noslri
sucra procuraverinl, excommunicatos declarenl. per Dei gratiam sani et incolumes sumus, et circa
(Tusculani, Ocl. 4.) commodum et profeclum universalis Ecclesi;p, sic-
[MDRATORI, Rer. Ital. sacra, II, u, 909]. ut Dominus nobis minislrare clignatur, pasioraii
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- soiliciludiiie vigilamus. De caelero audiiis ex ore
lierabilibus fralribus Marsicano, Pinnensi, et Val- nunliorum tuorurn gravaminibus el molestiis quas
vensi episcopis.etdileclisfiliis, Tealinensis, et Fur- nobiles viri Berarrius Gentilis, et fralres ejus, Ro-
coneusis Ecclesiarum clericis, salutem ct aposloli- gerius filius Ricardi, et fratres ejus... tibi et mona-
cam benedictionem. sterio luo congrue salisfacere non postponant, sicut
Varias et multiplices querelas ex parte dilecli ex scriplo quod eis dirigimus libi plenius inuo-
filii nostri Leouatis abbalis S. Clcmenlis de Pisca- lescil.Mandamus ilaque riiscrelioni luae,qualei.us,
ria, adversus nobiles viros Berarrium Genlilem, el si jam dicli viri monilis et mandaiis nostris infra
fratres ejus, Rogerium filium Riccardi, el fralres quindeciin diespost susceptioiiera lilteraruin nostra-
ejus ad audieutiain nostram noveris pervenisse, rnm nolueriut acquiescere, ipsos auctorilalc noslra
quod ipsi ei el nionaslerio suo de terra Sansonesca excoinmunicalos deiiuniies, et facias sicul excont-
debiium el consuetum censum subtrahunt, eccle- "' municatos attenlius evilari; nisi forle eos videris
sias ejusdem terroe, et earum possessiones ioler se amplius suslinendos. Nos enim vieinis cpiscupis.
dividere, el inde presbyteros instituere, et desti- dedimus in inanrialis ut seritentiam ttiam obscr-
nare non formidant. Accedit ad haec quod, cum vent firmiter-, et faciaut inviolabililer observari; et
iriem abbas. in eanideiii lerram inlerdicti, el in clericos qui conlra inlerdiclum luuin in terra San-
quemdam Simoniacum, qui ecclesiam quamdam a soiiesca scieuier canlaverint excommunicenl, et
praefalis yiris cerle tlicitur pretio comparasse, ex- (aciant sicut excommunicatos vitari. Voluniatein
.coramunicatiouis seniemiain prolulissei, iidem viri siquidem et fervens desiderium gerimus personam
jam dictura excommunicatum fovere non desinunt, luam sincera in Domino et speciali chariiaie dili-
et contra interdicluni abbaiis in praefata terra per gere, et jura monasterii tui tanquain nostri specia-
clericos Faffensis monaslerii, qui sunt schismalici, lis et proprii altenta solliciludine conservare. De
(49) Insula Barrensis dicla, abbaiia olim canoni- (50) Prisneium monasterium quodnam fuerit om-
coiiini regularium ordinis S. Augustini corigrega- nino me laiet, inaximeque duhilo aii adhuc sub-
tionis Afoasicensis, a quo sseculo xu transiil ad Oi- sisiut.
siercienses iu linea Morimundi
.867 ALEXANDRI HI PAPJE 868
yisitatione autem tua affectioni luse gratiarum refe- A nerabili fralri Petro Caesarauguslano' episcqpo,
rimtis aciiones. .'....-. ejusque successoribus canonice substiluendis.jn
, Datum-Tusculani iv Nonas Octobris. perpeiuum.
, CM.XC.. .; ,- In appstolicaesedis specula, disponente Domino,
Ad Nonantulqnos. — De eorum wrealieno levandq consliiuli, fratres nostros episcopos tam vicinos
el disciplina in monasterio emendanda.' quam longe posilos, fralerna dehemus charitale
(Tiiscularii, Dec. 15.) diligere, el eorura quieli ac tranquillilali salubriler,
•"""•,' Sioria di Nonaniqla, II, 274.] auxiliante Domino, providere. Hujus ilaque rei
' [TIRABOSCHI,
Aiexandeir episcopus, servus servOrum Dei, dile- consideratione,; venerabil'is in Chrislo fraler epi-
ciis fijiis abbali et fral-ribus monasierii Nonaiiiulani, scope, pr.OvOcaii,praefalara Caesarauguslanam Ec-
proceribus el aliis yassadis aique hominibus ejusdem clesiam.cui Deo auctore, praeesse dignosceris, prae-
monasterii, saluiein et apostolicam benediciionem- decessorum nostroriim sanctae recordaiionis Euge-
Ailendentes onera el pressuras, quibus jam di- nii et Adriani Romanorum ponlificum vesiigiis in-
tium monasterium vebemeuler aflligilur, conside- baerenles, sub beati Peiri et nostra proieciione
rames eliam qtiomodo in spiritualibus sit et lem- suscipimus, el -preeseniis scripti privilegio commu-
poralibus diminulum atque atlritum, quod olim B nimus; slaiuenles, ut quascunque possessiones,
niulia religione el honeslaie florere solebat, el ma- quaecunque bona eadem ecclesia impraesentiartun
gnis abundare diviiiis, eps contritioni el egestali juste et canonice possidet, aut in ftiturum conces-
pro noslri officii debito quadam speciali affectione sione pontificum, largilione regum vel prineipum,
"compaiiiriur,et ad e]us reVelationem arctiofi sludio seu aliis juslis raodis, praastanie Doraino, poterit
et sulliciludiiie provocamur. Inde est quod nos di- ariipisci, flrma libi tuisque successoribus, et illibala
leclofilio nostro i[ldebrando] basilicee XII Aposlolo- permaneani. In quibus heec propriis duximus ex-
rum presbytero cardinali (51) apostolicaesedis legato primenria vocabulis:
dedimus iii mandatis ul ad locum ipsura accedens Ecclesiam Sanctre Mariae, quae est infra muros
illos veslrum, de quibus magis expedire viderit civilaiis, quidquid juris habes in ecclesia sancta-
ibidem simul facial convenire, et cum cis delibera- rum Mossarum, ecclesias deTorocba, lam infra vil-
tione et consilio liabito ila provideat et disponal, larum, quara iufra lerminossuoscumnmnibusearum
quod universa ipsius monasierii debila valeanl pertinenliis, ecclesias de Monreiul cum perlinenliis
solvi; et monaslerium in religionis ordinem refor- suis; Arodenes ecclesias de Sancta Mariade Benaein,
raari, Ideoque universilali veslrae per aposiolica et de Pennagolosa, de Torol, et de Alambra, cuni
scripla praecipiendo mandamus qualenus ad voca- omnibus caruni pertinentiis ; ecclesias de Casiellot,
tioneui illius quos accedatis, el universi ei ad ecclesias de Alcanica, et de Moditerrania cum om-
reformalionem ejusdem nionasterii el ad revelatio- nibus pertineiiiiis suis; ecclesias de Cosp, de No-
nem debitorum consilium robur el auxilium miNi- nasp, et de Michinenlia, et de Scatroii, Sastago,
slrelis, etejus mandatis alque statuiis in hac parte Vilella, Pina, Alfaxarin, ecclesias de Roseraj Salz,
liumililer ei sine coniradictibne parere curetis, Gorreia, el de Espanes, cum omnihus suis perli-
provisuri vos, filii abbas et monachi, ne de caetero nentiis, ecclesias de Luna, de Exea, de Baio, etde
per incuriam el iiicauttiain vesiram idem mona- Escoron ctiin pertinenliis suis; ecelesias de Nove-
Slerium ad lanlani valeal dcvenire jacturara. les, deRozazol, de Cortes, de Mestit, de Frescano,
Datum Tusculani, xvin Kal. Januari. deMogalon, de Alberit, de Borola, de Ajaccione, de
CMXCI. Crocle, qurc in rivo Burge contineniur, cum omni-
Ubaldo episcopo Osiiensi, et archipresbytero et cano- bus periineniiis suis ; ccclesias de Ricla, de Cappa-
.nkis Velitrensibusconcedit ul iestamenta « quae nis, de Epila, de Rota, de Orrea, de Alagon, de
parochiaui eorum corain presbytero suo et tribus
.. vel duobus aliis idoueis personis in exirema vo- Gallus, de Pelrola cum omnibus periinentiis suis;
luiuaie fecerint, fiima permaneani. > Q ecclesias de Codo, de Ferrcra, de Bardones, de
(Vide Decr. Greg., 1, m, lil. 26, C. 10,) Monfort, de Osa, de "Mariin, de Monte Albano, de
Belgit, el de sancto Peiro cum omuibusperlinenliig
ANNO 1172. suis, castrum de Colanda, et castrura de Albalat
CMXCll. cuin omnibus lerminis suis, et ecclesias ibidem
Ecclesiw Cwsaraugustanm protectionem suseipit, bo- conslruclas. Sancimus etiam ul ex parle Sarrace-
naque qc privilegia confirinut. liorum universi fines ipsius episcopalus, sicut an-
(Tusculani, Jan. 22.) tiquitus legitime fuisse iioscuntur, tibi tuisque suc-
[ARRUEGO Caihedr. deQaragoca, 674 ] cessoribns quieti deinceps el iritegri conserventur.
ALEXAKDER episcopus, servus servorum Dei, ve- Sane transaciionem illaiu inler le et Lupum quon-
(51) Quesli eil card. Hdebrando, che credesi della Novembre delH78.(V. Trombelli mem. diS.Maria
lainiglia Bologiiesttde'Grassi,creatocardiiialedel lilolo di Reiio p, £25.) Egli e quel inidesimo, a cui fue
di S. Eust;ichio da Eugenio 111,e poscia secundo il daia a reggere la chiesa di Moriena, allor quando
Ciaconio ii'Oldoino irasferilo al tiiolo SS. Dotlici Eugenio 111le lolse la dignita della serie vesco-
Apustoli 1'aiiuo 1161. Egli fini di vivere agli 8 di vile.
869 EPISTOL^L ET PRIVILEGIA. — AN. 1172. 87»
dara Pampilonensem episcopum in praesentia dile- A Dalum Tusculani, per manus Gratiani sancta*
cli lilii nosJri Hiacynlhi diaconi cardinalis, lunc Romanae Ecclesiae subdiaconi et nolarii, xi Kal. Fe-
lcmporis ap.ostoliceesetlis legati, apud Colagurram bruarii, indiclione quinta, Incarnalionis Dominicre
canonice factani, tibi luisque successoribus in per- anno 1171, poniiflcaius vero domni Alexaudri pa-
peluum confirmamiis, cx qua transactione ad te prc III anno tertio decimo. t
pervenisse nosciiniur ecclesire de Luna, ecclesia de CMXCUI.
Exea, ecclesia de Toust, et eeclesiae desuper Cae- Ad
ecclesia del Baio, et ecclesia de Bildephonsum regem Aragoniw.— Gralias illi
saraugusianani, agil quod Robertnm e regno expuleril; horlatur,
Escoroiifcum .omnibus suis perlinenliis. Confirma- ullolam ejtis progeniemexcludal ab eodem retjno,
jTiiis insuper lam uibi quam tuis successoribus in eorutnque bona fisco addicat.
peipetuum terminos Coesaraugusiani episcopaius, (Tusculani, Jan. 26.)
secundum divisionem a rege YVamba faclam in [MANSI,ConciL, XXI, 1076.]
concilio Toieiano, et quaecunque infra ensdem ler- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei.cha-
ininos ad jus ecctesiee tuae periinere noscuniur. rissimo iu Clirislo filio ILDEFONSO illuslri Aragortum
llem donaliones, el concessiones a rege Iltlephonso, regi, salutem et aposlolicam benediciionem.
,et a rege Raniiro fralre sno, alqne ab illuslri Ilde- Suggcslo nobis quod armis juslitiee praecinctus
pbonso rege Hispaniae Ecclesiae Caesaraugusianae .iii Robertum et Berengarium, matrem quoque et
.rationabilite.r: factas, libi. luisque successoribus haeredes ipsorum, atrocilatem facinoris el saevissi-
auctorilate aposlolica perpetuo confirmamus; li- nmm scclus quod in morte piae memoriae Tarra-
ber.taies :quoque et immunitaies a praediclo rege conensis archiepiscopi fuerat, instigante diabolo,
Ildephonso et a nobili viro Raimundo Barchinonensi perpetralum alrociier vindicasli, el eos a regno tuo
comile .eidem Ecclesioe pia devotione concessas, et regio ediclo proscrihi fecisti, graltim gcrimus et
scriplo suo firmatas, per praesentis scripti paginam acceptum, et inde regiae magnitudinis provideuliam
confirmamus, et eamdem Ecclesiam ab omni jugo magnificentius in Domino laudibus commcndamus.
saeculari et dominaiione liberam esse censemus. Et quia lam fuit eorum deteslaiiile facinus quod
Ad lia?e fluaecuuque bona, quascunque possessiones perpetua inde merueruntdamnatione puniri el 1010
charissimus in Christo filius noster lldephonsus vilre suae tempore ad expiationem lanii rielicti in
Hlusiris Aragoiiuni rex quondam filius R. comitis fletu debereril et pamitenlia esse, regiae serenilatis
Barchinonen., libi el Ecclesiae tuae pia largilione inriuslriam monemus, horlamur atlentius, ct man-
nostiitur conlulisse, liberlales eliam clericorum el Q damus ut praedictos maleficos et eorura iiiairein-a
decimas Sarracenorum lui episcopalus ab eodem loio regno et terra tua cum sua progenie in perpe-
regetibi et Ecclesiaeluaeconcessas, sicut in autben- luum excludens, eos nullius unquain suggeslione
ticis scriplis ipsius regis exinde faclis continetur, deinceps in terra lua recipias, el Ecclesiae Tarra-
tibi auclorilaleapostolica confirmamus. Preeterea conensi medielalem possessionum qtue sunt Tar-
.paci et iranquillilaii luoe, elEcclcsiae tibi commissee raconae vel in lerritorio ejus secundum tenorein
paterna •soUicitudiiie providere volenles , concor- convenlionis quas inler eam et Raimundum bouaB
diamque inter te et abbalem de Pina super eccle- memoriae quondam palrem luum facta esl libere
siis de Luna et de Taust per manum bonae memo- et sine molestalione restiluas el in pace hahere
riae Bernardi, quomlam Tarraconensis archiepiscopi, pcrmiltas, ita quod eadem Ecclesia, qtiee de morle
venerabilium fratrum nostrorum Will.nunc Tarraco- archiepiscopi sui lanlum deploral damnum illatum,
nen. archiepiscopi, tnnc vero Barchinoiien.episcopi, in ea se parte sentiat alleviari, et tu non videaris
ei Will. lllerde. episcopi, et recolendee memoriae contra patris tui paclum venire aut eanidem Ec-
R. quoudam comitis Barchinonen. praesentibus clesiara jure suo defraudare : quori libi esset ad-
quibusdam varonibus, et aliis personis regni Ara- modum periculosum. Si auleni praefatos proditores
gonum de convenientia et beneplacito ulriusque P in lerra lua aliqui tuee dilionis receperint, eis bona
partis falionabiiiler faclam, et scripli nostri sua penitus auferas, et limorem inciitiens persona-
munimine duximus roborandara, cl praesenli pri- rum, poenam aliam addas. Caeterum si surdis auri-
vilegio confirmandam , quemadmodum in au- bus, quod non credimus, monita nostra pertraus-
ihcntico scripto exinde faclo noscitur conti- ieris, regnum tuum praecipimus interdici. Et si
neri. nec sic lueril nostris raonitis parilura, personaa
Dccernimus ergo, etc, salva sedis apostolicae quoque tuae nequaquam parcemus.
auctoritate. Si.qua igitur in futurum, elc. Daium Tusculani, vu Kal. Februarii.
Ego Alexander catholicaeEcclesiaecpiscopus. CMXCIV.
Ego Hubaldus Osliensis episcopus.
Ego Joannes presbytercarriinalis SanctomniJoan- Privilegium pro Ecclesia Tarenlasiensi.
niset Pauli lit. Pamacbii. (Tusculani, Febr. 15.)
Ego Joannes presbyler cardinalis Sanclae Ana- [Gall. Chrjst., XII, Instr., 385.]
Slasiae. ALEXANDER episcopus, servus. servorum Dei.vene-
Ego Buil presb. card. lil. Sancti Pclri, etc. rabili fralri PETROTarenlasiensi archiepiscopo ejus-
871 ALEXANDRl111PAPM 872
que successonbus canomce subslituendis, in perpe-:. A qoi feuda tuo vel Ecclesiaeture nomine tcneni, bonos
litiim. usus feudornm vobis subtrabere, aut eadem femla,
In apostolicaeseriis specula, disponente Domino, ,, vel usus celare seu lemeritaie qualibet ab cadem
constiluii fratres nOstrosepiscopos tam vicinos quamn Ecclesia alienare proesumat.
Innge posilos fralerna debenmschariiaie diligere, ett Decernimus ergo ut nulli omnino hominum liceat
eorum quieti ac traiiquillilali salubriter, aulilianlee praefutamEcclesiam lemere perturbare, aui ejus pos-
Domino, providere. Hujus itaque rei consideratione,if sessiones auferre vel ablatas reiinere, minuere, seu
venerabilis in Christo frater archiepiscope, tuiss quibuslibet vexalionibus faiigare, sed illibaia omnia
justis poslulalionibus clemenler annuimusei praefa- et inlegra conserventur, eorum pro quorum guber-
tam Erclesiam cui, Dco auclore, praesides sub beali,i nalione et sustenlatione concessa sunl usiljiis ct
Pelri el nosira proicciione suscipimus, el pracsenlis s commodis profutura, salva sedis apostoliceeauciori-
scripti privilegio communimus, staluenles ul quas- laie. Si qua igitur in fulurum, etc.
cunque possessiones, quaecunquebona eadem Eccle- Ego Alexandcr catholicae Ecclesiceepiscopus.
sia impresentiarum juste et canoriice possidet, autt Ego llubaldus Ostiensis episcopus.
in fiitururriconcessione ponlificum, largilione regum(i Ego Bernardus Porinensis el S. Rufinaeepiscopus.
vcl principum, oblalione fidelium , seu aliis justis; B ' Ego Joannes presbyier cardinalis litulo S. Joaunis
inoriis, praestante Domino, poterit adipisci, firmai et Pauli.
tibi, luisque successoribus et illibaia permaneant., Ego Joanues presbyter cardinalis iilulo S Ana-
In quibus haecpropriis duximus exprimenda voca- stasiae.
bulis : Ego Willelmus litulo S. Petri ad Vincnla presby-
Augustensem et Seduiiensem episcopatus, Musie- ler cardinalis.
riiiin cum omnibus pertinenliis suis, castrum Sanctii Ego Boso presbyler cardinalis S. Ptidenlianre ti-
Jacobi el ecclesiam ejusdem loci cuni decimis et om- tulo Pastoris.
nibus pertinentiis suis, ecclesiam de Campagniolai Ego Petrus presbyter cardinalis litulo S. Lau>-
cum decimis etomnibus pertinentiis snis, viliani de; remii in Damaso.
AUodiis et ecclesiam cjus cum decimis et omnibusi Ego Ardico diac. cardinalis lilulo S. Theoriori.
periinentiis suis, villam S: Joannis et ccclesiamt Ego Cinthius diaconuscardinaiis S. Adriani.
ejuscuiu decimisetomnibus pertinemiis suis, villantt Ego Hugo diaconns cardinalis S. Eustacbii juvia
de Flacheria cnm omnibns decimis et pertinenliis; templum Agrippae.
suis, viilam de Comba cum decimis ct pertinentiis; . Ego Peirus de Bono diaconuscardinalis S. Marirc
suis, villam S. Martini de Desertis cum decimis et', in Ayugo.
omnibus pertinenliis suis, ecclesiam deMonte Pontioi DatumTusculani, permanum -Gratiani sacrae Ro-
cum decimis et omnibus perlinentiis suis, ccciesiami manaeEcclesiaesubdiaconi et notarH.decimo quinlo
S. Mauritii cum omnibus decimis et perlinentiis; Kalendas Martii, indiclione v, Incarnationis Domi-
suis, ecclesiam deAyma cum tlcciniiset perlinentiis; nicaeanno millesimo cenlesimosepiuagesimopiinio,
suis, ecclesiam de Vilctta cum dccimis el omnihus; pontificatus domini Alexandri papai III anno decimo
pertiueiiiiis suis, vallem S. Desiderii et ecclesias; lerlio.
«jiisdein vallis cum decimis et omnibus periineniiis1 CMXCV.
suis, parlem quam habet in caslro dc Conflens et
ecclesiis cjusdein castri cum omnibus periinentiis Arf [Rotradum] archiepiscopum Rothemagensem —
tl
«uis, ecclesiam de Ycnthone cum omnibus pertinen- [Theobaldum]episcopumAmbianensem. ut Gil-
berlo Londoniensi spiscopo, si euin sexta manu
tiis suis, quatuor ecclesias de Luciaco cum decimis juraverit quod nec scripto, nec verbo vel faeta
et perliuentiis suis, ecclesiam de Saesarchiiscum de- regem scienter ad necem S. Thomw provocaverit,
ciinis et omnibus perlinentiis suis.ecclesiam de Cla- officiipleniludinem restituanl.
yiaco cuiu «innibus ecclesiis ad ipsain periinentibus j (Tusculani, Febr. 27.)
jtieciinis el pcriineuliis earum. [EpislolccS. Thomw,eri. GILES,11,68.]
Slaiuimus insuper ut preescripta Ecclesia nulli ALEXANDER episcopus, servus servoruin Dei, ve-
tinquam archiepiscopo vel Ecclesiee primatiee jure nerabilibus fralribus Rothomagensi archiepiscopo
eubesse debeat, sed soli sacrosanctae RomanaeEccle- et Ambiancnsi cpiscopo, salutem el apostolicam
fiioesit, nullo medianle, subjecla sicul haclenus fuisse benedictionem.
dignoscilnr. Justilias quoquc, foruin el bonos usus Fratcrniiati vestrrenon credimus essc incogniluin,
in lerra Tarentasiensis Ecclesiaelu ci praede- cum fama referente sit in magna parle orbis vul-
' fliios
cessores lui hactenus ralionabililer habuislis, libi gatum, qualiter fraires nostri Gilbertus Londo-
et successoribus tuis auctorilalc apostolica confir- niensis et alii episcopi Angliae,quibusdam causis
maraus. Nihilominus ctiam feuda el casamenia quse inlervenientibus, quondam ftierint ab officio suo
rationabiliter vel ad manus tuas lenes, aut alii te- auctoritate nostra suspeusi, el alii excoinniunica-
nent nomine luo.eiproescriptoe Ecclesiae,libi el suc- tionis viiiculo iniiodali. Gum per recolendaeet san-
cessoribus luis duximus confirmanda sub inlermi- ciae memoriae Thomam quondam Cantuarienscm
nationc aiialhematis; prohibcnles nc quis eorura arcbiepiscopum liUcrrc noslrrc supcr suspensionc
873 EPISTOL/E ET PRIVILEGIA. — AN. 1172. 874
et flxcommunicationc illorum in regno Atiglirepu- A nec scriplo nec verbo vel faclo regem scienier pro-
blicaloe fuissent, ct hoc regi esset Angliac niinlia- vncaverit, propter quod praenominatus Cantuarien-
lum, lantam ex Iioc adversus eumdem archiepi- sis occisus fueril, vet eliam in corpore pcenam
scopumindignalionem,amariludiiiem et lurbationcm protuleril, ei, noslra frcti aucloritale, officii sui
concepil, et ita eam vuttu et gestu osiendit, quod pleniiudinem, absque opinionis ct famaesuaedimi-
quidara de circumslantibus, [putanles] se ei dignum nutione incunclanler restiluatis. Sane si his cxse-
et accepium ohsequium impendere et sibi ob id quendis aliquo evidenli et necessario impedimento
ejus graliam comparare plenius el favorem, in inleresse auibo non polerilis, aller vestrum cum
praefalum Canliiariensem cnm armis iniquitaiis rcligiosis el discretis ct magnae auctorilaiis viris
ct impietatis irruenles, eum in eCclesia sua ante proviuciae illius, qui absens fueril negoiiura ipsum
aliare atrociler et crudeliter occiderunl, non malurius exsequatur.
cogitantes quam flagitiosura sil in christum Dei Daiiun Tusculani, III Kalen. Martii.
manum miitere, et sponsam Chrisli ejtis sanguine CMXCVI.
cruenlare. His autem, qui tanlre atrocitatis et Ad Galdinum Mediolancnsemarchiepiscopum. —De
flagiiii occasio fuisse dicunliir, horribiliias faci- eligendo primicerio.
noris lanto majorem generavil iufamiam et eorum "
B (Tusculan', Mart. 25.)
magis denigravit honesialem, quanto scelus crude- [SAXIUS,Series archiep. MedioL, H, 574.]
li.iis ct facinus deteslabilius reputatur. Coeterum ALEXANDER episcopus, servus scrvorum Dei, ve-
cum preediclus rcx nunlios suos apud nos mnlla nerabili fratri GALDINO Mediolancnsi archiepiscopn,
instamia laborasset ut eorum purgalioucm, quos apostolicae sedis legato, salutem el apostolicam be-
de hac re infamia resperserat, in parlibus illis nedictionem.
commitleremus recipiendam, huic rei noluimus Ex lillerjs luis el decumanorum Ecclesioe ture,
aliqualcnus consentire, quia si qui apparent qui qui adversum te de electione primiccrii causam
eos vellent impetere, in praesenlia nosfra causam habere noscuntiir, et ex scriplo quod nobis dilecli
disposueramus disculere, aut non apparentibus filii noslri Manfredus Sancti Gcorgii ad Velum Au-
impciiloribus illos decreveramus super hoc ad re«m diaconus cardinalis, aposlolicae sedis legatus,
ralionem ponere, et eis purgationem intliccre, quam et consules Mediolani direxerunt, manifeste nobis
cognosceremus ad lanlam abolenriam infamiam innoluit, quott cum inter te et eosdem decumanos
expedire. Sane cum nulli apparuisscnl q'ii velient super caiisaprimicerialusdiutins apud nos et alios
eos impeiere et praedictus Londonicnsis, obstanie Q ~ disceptalum sit et Iractatum, landem rationes et
sibi debililale corporis, ad lantum Iaborem susei- atlegationes hinc inde ad nos transmittentes a
piendum non essel sufficiens, et in via plurima nobis sollicitis precibtis postulastis, uteidem cau-
riiscrimina et pericula imminerent, dilecios filios sre, quee diu sub delegatis judicibus et arbilris est
noslros R. archidiaconum suum, et magistrtim tractata, dehiium finem imponere sluderemus, et
Ricardum, et rnagislrum Hugonem, ctericos ejus, oiwnemde medio tollere materiem jurgiorum. Re-
ad praesentiam nostram transmisit, ut pro sei cepiis siquidem allcgalionibus et ralionibus vestris,
coram nobis purgationem praestarent. Nos anicmi super his cum fralribus noslris diuthiam el cir-
cum fratribus noslris, utrum apud uos illius ptir- cumspectam dcliberationem habuinuis, quoniam
gatio esset recipienda, studiosius delihcrautes, , allegationes ipsae satis prolixae etanl aique diffusan.
tandem decrevimus vobis purgationem ipsam susci- Si vero integra causa ad examen noslrum delata
piendam commiltere, quia vobis et eidem episcopo» fuissel, aliter forte in ea debberavissemus; sed quia
magis honesliim et experiiens cssc cognovimus, ul ini in eadem causa a delegatis judicibus fueral senlen-
loco ubi amplius infamia crebrescit, ejus purgatio) tia lata, ncc per appellalionem suspensa, imo ab
reciperelur et suam episcopus innocenliam demon- utraque parte recepia, eam in hoc quod manifesium
slrr.rct. Qnapropter de veslrareligione elprudenlia i fj
j csl et apcrlum non duximus irriiaudain. Sane ciim
ct honestate plenius confidentes, fralerniiali ve- iidem judices senlentiam prolulissenl, ul liceret
stree per aposlolica scripla mandamus, quatenus5 presbyleris et clericis decumanorum eligere oc.to
in confinio regis Francorum el regis Angliae, inl de collegio suo ad hanc causam quos putaverint
Marchia vidciicel, citius post litlerarum nostrarumI magis idoneos, et pacis el concordiee ainalore<;,
inspeciionem quam polerilis, in iiniini pariterr qui sint cum arcliiepiscopo, exhihenies ei bonorcm
convenientes praediclum episcopum convocelis ante3 el reverentiam (anquam palri el domino, ipso eis
^os, et ascitis viris religiosis el discrelis, si idemi lanquam (iliis morem gerenie et electionem primi-
cpiscopus cum sexia nianu religiosorum abbaluml cerii unanimiler, et concordiier, el sincere facianl,
cl priormn inonachorum el canonicorum regula- etipse cum eis, et ipsi cum eo. Ipsi secundum Uv
rium probaloe viloe et conversationis, aut mona- norem sentenliee octo eleclorcs de collegio elege-
chorum quos secum habet et canonicorum Eccle- runl, qui mullolies tamen super electione primice-
siae suac, qui sinl inicgraefamoe et opinionis, et dee rii facienda tractarunt. Tandem vero oclo eieclores
quibus verisimile sil quod non velinl pejerare, co- voluntatem luam reverenler inquirenles, el secun-'
ram positis sacrosanctis Evangeliis juraverit, quodj dnm lenorcm praedictae senlenlioc tecuin volenles
PATflOL. GC. 28
~' ALEXANDRlIII PAPM
875 876
electionem facere, cum le viderenf, sicul aiunt, non A alleram, neutra sententia lenet. Si vero tu, et idem
tanlummodo sacerdotum, sed quorumdam familiari oclo elcctores communiter ct concorditer electio-
directione studentem, absque assensu tuo, sicutex nem feceriiis, electio ipsa sine qua>stionerata debet
ipsis allegationibus datur inlelligi, magisJrum Gi- Iiaberi, nisi esset pro personae vitio reprobanda.
Lninuin praeposilum Sancti Georgii nominarunt, Caeterura si in personam non poieriliscommuniter
arbitrantes, sicut credimus, quod tu cum eis tan- convenire, et duo saltem vel plures ex illis octo
iniam filiis, prout in senlentia slalutum esi, morem etecloribus tecum in eleclione convenirent, electio-
gerere deberes, et ipsi ocio sint numcro, lu vero nem ipsara ratam' esse censemus; quiacum ipsi
unus, si ab eis discordafes, nihilominus eorum vicem in hoc unius personee gerere videanlur, el tu
eleclio robur firmitatis haberet. Yerum post nomi- alleram geras personam, postquam duo ex his le-
nalionem eorum factam, magistrum Nicolauni prae- cum, qui diguiorem geris personam in electione
positum Sancti Nazarii, cOnlinuo in primicerium, convenirenl, non immerito eleclio ipsa rata debet
imosicul luae allegaliones eonlinebarit, ires nomina- liaberi; tanquam si convenlus duarum ecclesiarum,
sti,credens sicul arbilramur ex eo verboquodposiium habentes parem nunierum personarum, ad quas
est in sententia, id libilicere, quoniamipsi libisicut spectat electionem facere, in electione non pote-
patri et domino in eleclione primicerii bonorem de- " runl concordiler convenire, et dueepersonoevcl una
bentetreverenliam exbibere. Inspeclis itaque ratio- efiam de uno conventu, cum aliero in eleciioue
nibus/queesuperhisallegateefuerant, exinde cumJra-i convenerint, ipsa electio lenct, praesertim si dignior
tribus nosiris sluriiosesalis et diutius deliberavimus.et conventuseIeclionemfeceril.Sicutauteniexpra'diclis
posl diutinam deliberalionein, ulramque electionem, allegationibus inlelleximus, arbitri slatuefunt ut
iion ratione personarum vel meritorum suorum, sed quando collegium convocari debet pro eleclione
,pro viiio ipsarum electionum aposlolica aucioritate primicerii facienda, petitalicentia ab arcbiepiscopo
caasavimus, quia neutram earum, secundum leno- convocetur; et si archiepiscopos licentiam dare
sexa praescriptaescnl.entiae, vel secundum jus coni- noluerii, nihilominus sacerdotibus ticeat collcgium
iiiiine comperimus faciam fuibse. Cum enim in pro eleclione primicerii facienda convocare; el e
.senlentia stauilum fueril, quod tu cum prcefaiis converso si sacerdolcs collegiuin pro hac causa
electoribus, elipsi teeum unanimiter, concordiler, convocare noluerint, tunc archiepiscopus sincere et
et sincere eleclionem primicerii faceretis, consiat paterne collegium convocet, et illos ocio, qui se-
iieutfam electiouum ipsarum secundum lenorem cum electionem facere debent, eligi faciat. Quod
ipsum factam, quia non concordiler nec ipsi luo, .rt quidem, sicut ab eisdem arbilris esl slaluium, non
et ex eorum assensu, sicut crcdinius, ei ex -ipsis duximus immutandum, sed id ratum et firmum ha-
allegalionibus apparel, non requisito, elcctionem bentes, auclorilate apostolica confirmamus,et perpe-
fecistis. Secunduiii verojus commune, neutra de- luaefirmiialis robur haberesancimus.Ut autera haec
bet eleclio slare, quia licet ex parte decumanorum noslrae definitionis senteniia 'perpetuis lemporibus
oclosintnumero eteclores, unain lamen personam inviolabiruerobserveliir, eam auctoritaleaposlolica
in eadem electione solummodo gerere videntur; confirmamus, et proesenlis sciipli palrocinio com-
-cum eniin inter le et collegium lanquam inier munimus, statuenles ul nulli onmino lioiiiinum li-
dnas personas quoeslio verterelur, placuit judici- ceat banc paginam nostroe defiiationis et confirma-
bus delegatis ulrique eleciionem adjtidicarc, sta- lionis infringere, vel ei aliqualenus contraire. Si
luentibus ut de loto -collcgioocto elcctores acl ele- quis autem boc allentare preesumpserii, indignaiio-
ctionem lecum celebrandam eligerenlur, cumgrave nem omnipotentis Dei, et beatorum Petri ct Patili
et diflicile viderctur, onines in electionem insin.ul apostolorum ejus se noverit incursuium.
.convenirc. Qui uliqtie, sicut slaluerunt de ocio, ila Dalum Tusculani, vm Kalendas Aprilis.
eliam potuissenl stattiisse de uno, vel de pluribus et CMXCVII.
paucioribus.; el cum illi octo sicul diximus unam iD ^Jrfcanonicos -S. Victoris. — CessionemErvisii ub-
lantum gerantpersonam el lu alteram, nec lu siuc balis el Guarini promotionemconfirmut.
ipsis, ncc ipsi sine te eleelionem facere potuistis. (Tusculani, April. II.)
Qualiteraulem de cacterodebeat electio fieri, et quee [MARTEN., Ampl. Collect., VI, 2S4.]
eleclio sil rata habenda, omissa disceptaiionc illa- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, dile-
rum duarum quaestionum, ulrum videlicet arbitiii clis filiis canonicis ecclesiae S. Yicloris Parisiensis!
imerpretari licueril, et an jusie iiilerprelati siut, S. elA. B.
volentes praesenii scriplo decernere, de coninuini Quanlo Ecclesia vestra majori haclenus religione,
fratrum noslrorum consilio judicamus, quod cum fioruit, et ampliori refulsil gloria meritorum, taiilo1
illi octo, sicul praediclum est, unam personam ge- audila reformalioue ipsius laeiati suinus cl gavisi,1
rere videantur, el tibi el ipsis sit adjudicaia ele- ' et de ipsius cominodoel profectu exhilaraii. Audi-
ctio, si ipsi sine te, vcl tu sine eis eleciionem fece- vimus sane quod venerabilibus fralribus noslris
rilis, ulraque electio nullius debet esse niomenti, Biluricensi el Senoneiui archiepiscopis cooperan-'
tanquara si, duobus in eadem causa judicibus dele- libus, ct adiioc juxta manriaii nostii tcnorcm lolo
gaiis, unus corum uiiam feral senlemiani, cl alter sludio laborantibus, Ecclcsia veslra in slaluin et
877 EPISTOL^EET PRIVILEGIA.— AN. 1172. 878
gratlum sil pristinum refoniiatn; el Ervi.sio quon A CMXCIX.
dam abbate sponianee in preeseiuia dileclorum filio- Monasleriiim Sanclw Mariw de Monte-Lato sub
rum nostrortim Alexaiidri liltili S. Laurentii in pioteclione sedis apostolicm recipit, ejusque privi-
legia ac jura canfiniiat.
Lucina, el Theodorici tiluli S. Vilalis presbytero-
mm cardinalium, apostolicae Sedis legalorum, ad (Tusculani, Jun. 24.)
[AGUIRRE, ConcV.Hisp., III, 387.]
ministralion: ceriente, ciqiis culpa slaius ejus ftierat
ALEXANDER
in parle non modica deformatus, personam irioneani, ctis filiis episropus, servus servorum Dei, dile-
VIBIANO abbali ecclesiee Sanctee Mariae de
honestam' et lilleralam in abbatem vestrum com-
Monle Laeto, pjusqiiefratribus lam praesentibusquam
miiniter elegisiis, et providere vobis curastis una-
vitam professis, in perpe-
nimiter in paslorem. Nos vero quibus convenit ra- futuris, regularem
tuum.
tionabilibus. volis ac stalulis graluilum praestarc lmmaculala Dei genitrix virgo Maria, quae me-
favorem, el incremeuta desiderare, receniem ele- riia sanclorum sua virlute
ciiotiem vestram, et abrenuntiationem itlius, de transcendit, angelis pu-
rior et eminenlior cunctis, tanto devotius et spe-
communi nostrorum fratrum consilio ralam et
cialius debet ab universis fidclibusjugiier honorari,
firmam habemus et coufirmanius: universilalem
ab immorlalilalis auclore super
veslram monentes atque mandanles, quatenus- ab- g quanto amplius ipso
omnes angelos meruil feliciter sublimari. Nos vero
bali vesiro quem elegislis, debitam reverentiam et
interccssionis auxilio desideramus apud
oberiieuiiam impenclatis, el ita vos sibi devotos et qui ejus
Altissimum adjuvari, ecclesias illas, quoe in honore
humiles exbibere curetis, quod per obedientiam
oedificaloesunl, quadam
vestram et provitlentiam illius ordo religionis et ipsius singularis Yirginis
volumus pracrogaliva fovere, et ne indebi-
bonestaiis in ecclesia vestra refloreal, et plenius va- speciali
lis agilentur molesliis, aposlolicee luilionis preesi-
leal, auxiliante Domino, conservari.
dio communire. Eapropter, dilecli in Domino filii,
Dalum Tuscul., lerlio Idus Aprilis.
vestris juslis posttilalionibus annuenles, praefalam
CMXCVlll
Ad Guarinum abbalem S. Vicloris.— Gralulalur ei ecclesiam, in qua divino mancipaii eslis obsequio,
de sua electione, horlalurque ut pasloris vicesditi- sub B. Petri ac nostra pioieciione suscipimus, et
geuler obeat. praesenlis scripli privilegio communimus; statuen-
(Tusculaiii, April. U.) tes ut quascunque possessiones, queecunque bona
[Ibid., col. 235.] idem monasterium inpraesentiarum jusle et cano-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, dile- nice possidet, aut in fuiurum concessione pontifi-
clo filio GUARINO abbati Sancli Victoris Parisiensis, cum, largitione regum vel principum, oblalione
S. el A. B. fidelium, seu aliis juslis modis, praislanie Domino,
IiUcSIectoetcognilo quori cum Ervisio quondam poteril adipisci, firma vobis vestrisque successori-
abbale Eeclesioe,cui prteesse dignosceris, libera ct bus et illibata permaneant. In quibus hoecpropriis
spotilaiiea volunlate, adiuiiiislratione cedente, tra- duximus exprimenda vocabulis:
tres ipsius Ecclesiee le sibi elegissent communi volo Ycgui cuin omnibus perlineniiis suis, Hugar cum
et desiderio in abbatem, tanto inde magis laetamur universis perlinenliis, Surbac cum universis perli-
alque gaudemus, quanlo de ipsius Ecclesiaetribu- nentiis, et San cum omnibus p.eriincniiis; Yrugium
laiione dolebamus amplius, el pro ojus slatu majori cum omnibus perlinentiis, OJIoniunicura omnibus
aiuielale et solliciludine urgebamur. Unrie quia dc- pertiiienliis, Ucriatciriaga cura omni.buspertinentiis^
cet te sollicile altcndere, qu.uit;e religionis et ho- Yillariam cum omnibus perlinenliis, monasteriolum
neslalis Ecclesia, ad quam cs, Domino proviriente, S. Clemenlis cum omnibus pcriinenliis, ecclcsiam
vocaltis, haclcnus exsliterit, et quomodo ibi rigor Saucti Jusli cum omnibus perlinenliis; Yarl cum
regularis disciplinae viguerit, discretionem luani omnibus pertinentiis, honorem de Arcubus cura
niouemus atquc mandanius, qualenus injuncfae libi D omuibus perlinentiis, Turres cum omnibus perli-
ariminislrationi providenter el constanter intendas, neniiis, Turellas cum omnibus perliiienliis, Menda-
ct ita commissum libi officium ad honorem Dci et via cum oninibus perlinentiis, Sotogarria cum om-
ecdificalioncm luain et eorum qui libi commendati nibus pertinenliis, Althesam cum ecclesia Sancii
stint, cuni auxilio ceeleslis graliac etlieaciler el di- Salvaloris, Legardam cum omnibus pcrlinentiis
ligeuler exerceas, quod ibi per prudeutiam tuam suis, ecclesiam Sanctre Eulaliee cum omnibus per-
lil solliciludinem luain religionis ordo semper reflo- linenliis , Monarisgusliam cum omnibus peilineniiis
leal, et de die in diem magis ac magis suscipial in- suis, Oivartum curn omnibus periinenliis, TafJiam
cremenium. Nos enim te et eaimlein Ecclesiam cum omnibus perlinenliis, Olith cum omnibus per-
diligere volumus el fovere, et vobis cum fuerit op- tinentiis; Harroniz cum omnibus perlineiitiis, ec-
poiitiiium aposioticaedefensionis palrocinium miui- clesiam Sancti jEmiliani cum omnibus peitinenliis,
Strare. Luquing cum omnibus perlineniiis, Loyen cum om-
Dalum Tusculani, III ldus Aprilis. nibus perlinenliis, Subice cum omnibus periimntiis,
Cirria cum omuibus pertineuiiis, Rotas de Poate-
Regina, Arbescaa cum omnibus perlinentiis, Suo-
870 ALEXANDRl111PAPiE 8S0
jelcaa cum ommbus perlinenliis, llisqniihani cumiA M
omnibus peiiinenliis, ecclesiam Sancli Martini de! Monitsterii Sanclw Marim Tremitensis omnia jura
Esiella. Sanclum Marlinum de Arria, Sanciumi ac bona confirmat.
Emetenum, Sanctum Jacobum de Aloru, ecclesiami (Ttisculani, Jul. 25.)
de Melche, villam de Sabaal, Sanctum Joannem dei MURATORI, Anliq. ItaL, V, 441. ] -
Sada. ALEXANDER, episcopus, servus servorum Dei,-di-
Sepulluramquoqueipsiuslociliberamesseconcedi- lectis filiis ANASTASIO abbati monasieiii Sancta:
mus, utextreinae voluntati, quise illicsepeliri delibe- MarioeTremilensis, ejusque fralribus lam praese:i-
raverit, nisi forieexcommunicatus vel interdiclusfue- libus quam fiiliiris regularem vitam prbfessis, in
rit, iiullusobsislal, salva tamen justilia illarum eccle- perpetuum.- ,.
siartim, a quibus mortuorum corpora assumuntur. AposlolicaeSedis auclorilate debiloqiie compelli-
Cum aulem generale inlerdiclum lerroe fuerit, mur pro universarum Ecclesiarum siaiu satagere,
liceat vobis, elausisjanuis, exclusis excommunicatisi earum maxime quae eidem sedi spccialius aribae-
ct inlerdiclis, non pulsalis campanis, suppressa renl, ae lanquam jnre proprio subjecirc sunl, qnieti
vope divina officiacelcbrare. Sane novalitiuiveslro- auxiliante Domino providere. Eapropter, dilecti in
rtim, quaepropriis manibus ac sumptibus colitis, B ] Domino filii, vere justis poslulationibus clementer
sive de nulrimentis vestrorum animaliuni, nullus a annuimus, et praefalum monasierium, in quo Do-
vobis decimas praesumat exigere. Obeunte vero le, mini estis mancipali obscquio, ad exemplum prre-
nunc cjusdem loci abbaie, vel luorum quolibet suc- decessorum noslrorum felicis memoria; Innoccnlii
cessorum, nullus ibi qualibel subreptionis aslulia, et Paschalis Romanorum poiilificum, sub beali Pe-
seuviolenlia praeponaiur, nisiquemfratres communi tri el nostra protectione suscepimns, et praesentis
consensu, vel fralrum pars consilii sanioris, se- scripli privilegio communimus ; in priinis siquitlem
cundum Dei limorem et beati Benedicii Regnlam, slaiuentcs ul ordo monasticus, qui secundum beali
providerinl eligendum. Benedicti Regulam in eodem monasierio constilu-
Decernimus ergo ut niilli omnino bominum liceat lus esse dignoscilur, perpelnis ibidem lemporibus
praefatura monaslerium temere perturbare, aut ejus inviolabiliter observeiur. Proelerea quascunque po>-
possessiones auferre, vel ablatas retinere, minuere sessiones, quaccunque bona idem monaslcriuiii in
seu quibuslibet vexaiioiiibus fatigare, setl illibata praesenlarium jusle ac canonice possidet, aut ia
omnia el integra conserventur eorum, pro quorum futurum concessione ponlificum, largitione reguni,
gubernatione et suslentaiioiieconcessa suni, usibus * vel priiuipum, oblatione fidelium, sive aliis jusiis
oranimodis profulura, salva sedis aposlolicae fcu- modis, praestanle Domino, poteril adipisci, finna
cloritale et dioecesaniepiscopi canonica jusiiiia. Si vobis veslrisque successoribus, et illibata perma-
qua igitur iu fuiurum, elc. neant. ln quibus haic propriis duximus exprimenda
Ego Alexander caiholicrc Ecclcsioe episcopus. vocabulis :
Ego Theobaldus Osliensis episcopus. In comilatu Theatino ecclesiam Sanclee Mariaeiis
Ego Joannes presbyier cardinalis Sanclorum Joan- Frisa cum pertiiienliis suis , castellum de Rivo Ma-
nis el Pauli el Januarioe. ris, cuni ecclesia Sancti Petri, et suis periinentiis,
Ego Boso presbyter cardinalis S. Pudentianae Castellum de Aquaviva cum ecclesiis etsuisperti-
lit. Pastoris. neutiis, castelltim Senellre cum suis perlincntiis,
Ego Bernardus Portuensis el SanctaeRufinae epi- castellum de Turricella, castellum Planali, lerlia
scopus. pars de Caslello Linari, castellum, qui vocatur
Ego Guillelmus presbyter cardinalis S. Pelri ad Sparpaglia cum perlinenliis suis. ln comilatu Tre-
Vincula. mulano ecclesiam Sancti Pauli cum podio, et ec-
Ego Pelrus presb. card. til. S. Laurenlii in clesiam Sancli Nicolai, ct aliam ecclesiam Sancii
Damaso.' I Nicolai, cum perlinenliis earum, ecclcsiam Sancli
Q
Ego Ardicio diaconus card. Sancli Theodori. Joannis de Monlenigro cum pertinenliis suis, et
Ego Hugo diac. card. juxla lemplum Agrippoe. ecctesiam Sancti Silveslri de Terramala, ecclesiara
Ego Petrus de Bosi diac. card. Sl Mariae in Sancli Leolherii cum suis perlinenliis, casiellum
Aquiro. Guillionisii, ct in ejus tcrritorio ecclesiam Sancli
Ego Cinthius diac. card. Sancli Adriani. Nicolai, ecclesiam Sanctae Luciae, et ecclesiam San-
Ego Yitellus diac. card. Sanctorum Sergii ct cli Yiti de Vallesurda, et aliam ecclesiam Sancti
Bacchi. Yiti de Biferno, cum omnibus pertiiieiiliis suis,
Datum Tusculani per mauum Gratiani, sanclrc caslellum de Yetrana, ecclesiam SancioeMariaein
RomanaeEcclesieesubdiaconi et nolarii, viu Kalen- Arcora, caslellum de Campo abbaiissae, et eccle-
das Julii, indictione v, Incarnationis Dominiceean- siam Sancti Quirici, cum omnibus eorum perlinen-
uo 1172, ponliflcatus vero domni Alexandri paprelll liis. In principalu Benevenlano ecclesiam Sanctoe
anno xiu. Lucia;, Saucii Marlini, Sancli Nicolai, Sancii Joan-
nis, SancioeMarirc in Corneto, et Sancti Nicolai de
Sapione, cum omnibus earum perlineniiis; caslel-
881 EPISTOL^ ET PRIVILEGIA.—' AN. 1172. 882
lum de Tora, caslellum de Petraficta, cum omni- A ) stitulionis paginam sciens, contra ea temere vcnire
bus eorum pertinentiis, ecclesiam Sancti Andreee lentaverit, etc. 5
cum suis pertinenliis, ecclesiam Sancti Pelri in Ego Alexander calholicae Ecclesiaeepiscopus sub-
Puiiano, civitalem de Mari, castellum de Vena de scripsi.
Causa, cum omnihiis eorum perlinenliis. In lcrri- Ego Hubaldus Ostiensis episcopus subscripsi.
lorio Ripoeallee,ecciesiam Sancli Joannis, Sancli Ego Beniardtis Porluensis et Sanclas Rufinae
Angeli, Sancli Pauli, et Sancli Laurentii, cuin om- episeopus subscripsi.
nibus eartim penineiitiis. In lerritorio Lisinoc, ec- Ego Joatines presbyler cardinalis Sanclorura
ciesiam Sanctoe Crucis, Sanctae Mariae, el Sancti Joaimis et Pauli tiluli Pamacbii subscripsi.
Anlonii, et Sancli Andreae, cum suis perlinenliis. Ego Gulielmus presbyler cardinalis lituli Sancti
In lerrilorio Civilatis, ecclesiam Sanclae Felicita- Pelri ad Vincula subscripsi.
tis, et Sancti Sinieonis cum omnibus perlineniiis. Ego Boso presbyler cardinalis SanctaePudenlianaj
Et in lerritorio Castelli Serrae, ecclesiam Sancti lituli Pastoris snbscripsi.
Joannis cum perlinentiis suis. In territorio Trago» Ego Pelrus presbyter cardinalis tituli Sancti
n iriae, ecclesiam Sancli Angeli cum omnibus per- Laurenlii in Damaso subscripsi.
linentiissuis. In territorio Deniae, ecclesiam Sanelre B I Ego Ardicio diaconus cardinalis Sancli Theodori
Msriac de Mari Cum perliuenliis suis, ecclesiam subscripsi.
Sancti Angeli de Rocca, ecclesiam Sancli Nicolai Ego Cintius diaconus cardinalis Saucli Adriani
tieLauris, et aliam ecclesiam Sancli Nicolai de subscripsi.
Gregorio cum omnibus pertinenliis suis. ln lerri- Ego Ugo diaconus cardinalis Sancli Eustasii
tofio monlis Sancti Angeli de Gargano ecclesiam juxla templum Agrippre, subscripsi.
SaricteeMariee de Calana cum omnibus pertinentiis Ego Yiiellius diaconus cardinalis Sanclorum
suis. In lerrilorio Tranensi ecclesiam Sancli Blasii Sergii et Bacchi subscripsi.
cum Omnibus periinenliis suis, Sanclse Mariaede Ego Petrus de Bono diaconus cardinalis sanclae,
Calenella. In civitate Bestioe ecclesiam Sancti Mariae in Aquirio subscripsi.
Joannis foris ipsam civitatem, ecclesiam Sancii Datum Tusculani, per manus Gratiani sanclre Ao-
J.icobi Sancti Laurenlii, Sanctae Teclae, cum omni- manae Ecclesiaesubdiaconi et nolarii, vm Kal. Au-
btis possessionibus earum.Incivitate Trojana eccte- gusli, indiclione v.Incarnalionis Dominicaean. 1171,
siamsancli Yincenlii cumomnibus perlinenliis suis. pontificalus vero domini Alexandri papae 111anno
Clirisma vero, oleum sanclum, consecraliones „ lerlio decirno.]
/
ecclesiarum, seu altarium, ordinationes monacho-
MI.
itiin, seu clericorum, qui ad sacrbs ordines fuerint
promovendi, a quo voluerilis, suscipialis episcopo, Com/josiiicmem faciam inter Dominicum abbatem
si quidem calholicus fuerit, et gratiam atque com- Cassin. et Joannem episc. Fundanum confirmat.
munionein apostolicae sedis habuerit, et ea gratis (Tusculani, Sept. 12.)
et absque ulla pravilale vobis voluerit exhibere. Hist. Casin., 262.]
[GATTULA,
Obeunte vero te, nunc ejusdem loci abbaie, vel
uiorum quolibet successorum, nullus ibi qualibet ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di^
astutia seu violentia nisi leclis Dliis D. abbati et fratribus Casinensibus salu-
subreptionis praeponatur,
quem fratres eommuni consensu, vel fratrum pars tem et apostolicam benedictionem.
cousilii sanioris secundum Deum et beali Bene- Eaquae judicio vel transaclione rationabiliter
dicti Regulara, preeviderit eligendum. Electus au- inler aliquos staluuntur, ne malignitate cujuslibet
lem ad Romanura ponlificem consecrandus accedat. a sua valeant firmilate divelli vel preesumptione
Sciens autem locum ipsura aposlolicre nostrre sedi temeraria immulari, rata debent et inconvulsa
ita esse specialemac proprium, ut nullus archiepi- D persistere, et apostolico convenil raunimine robo-
scopus, abbas, dux, marchio, comes, vicecomes, rari. Eapropter, dilecti in Domino filii, veslris
castaldus, vel alia quaelibel magna, parvaque per- justis poslulationibus benignius annuentes, Irans-
sona praeler eum sibi in eodem loco usurpet quod- aclionera quam venerabilis frater R. Aquinas epi-
libet dominiuin vel aliquam molesliara eidem mona- scopus, et dilecti filiiG. Fossaenovae,A.SancliLau-
slerio. rentii de Aversa, el G. Casemarii abbales, inler vos '
Decernimus ergo ut nulli omnino hominum liceat et venerabilem fratrem nostrum Fundanum episco-
praelatum monaslerium temere perlurbare, aut pum super ecclesiis Sancli Magni, Sancli Hoau-'
ejus possessiones auferre, vel ablatas retinere, mi- frii in campo de Melle, et S. Heliee in Ambrifo, et
nuere, seu quibustibet vexationibusperturbare, sed Sancti Martini in Terelle, rationabiliter* fecisse
illibata omnia integra conserventur eorum, per noscunlur... concedentes eidem episcopo'ecclesiam
quorum gubernationem ac substenlalionem cou- S. Martini in Ynula, et quamdam lerram quae
ressa sunt, usibus omnimodis profuiura, salva sedis dicitur limata, quemadmodum in authenlico scripto-
apostolic* auctorilale. Si qua igitur in fuluruin exinde faclo conlinelur, auclorilate apostolica
ecclesiastica, saecularisve persona hanc nostree con- conlirmanms, et ut perpeluis temporibus inviolaV .
883 ALEXANDRIIII VAPM ggj
biliter observelur, proesenli scripto cotiimunimus, A riiviua inspirante clcmentia, luum aninium ereiisii,
Statuenles ul ntilli omnino hominiim Ilceat bant gratuni, sicut debemus, gerimus, et acceptum; et
paginam nostrre conflrmaiionis infringere, vel ei exinde ei a quo omiie bonuni procedil, et qui pios
aliquaienus contraire. Si quis aitlem hoc atlenlarc fidelium suorum actus el volunlaics iu suo bene-
pracsumpserit, indignaiionem omnipoteniis Dei ei placilo salutis disponit, devoias giaiiarum refc-
beatorum Petri et Pauli aposioloruni ejiis se noverii rimus acliones. Omnipoienteni Deum voiivis preei-
incursurum. bus exorantes ul sicut per potentiam lnae inagni-
Datum Tusculani, n Iri. Sept. ludiiiis, ea qttae lam illicita inscripta terra (iunl,
incipiunl jam desistcre , et pro vitiis virtutum
Mll. gerraina pullulafe ; ila eliam , cooperante Domino,
Ad Henricittn II Anglorum regem. — Monet ut gen- per le praedicla gens ad luae sempiiernee gloriae
tem -Hibernorum plurimis spurciliis alque abomi- coronam immarcessibilem el sueesaiulisprofecium,
naiionibus contaminatain , ad cttllum Christiatm abjccta spurcitia peccaiorum , oninimodam Chri-
fidei per potenliam snam revocet et consenet. stianae reiigionis snscipiat disciplinam.
(Tusculani, Sept. 20.) Rogantus iiaqtie regiam excelleniiam , moner.ius
[RVMER,Fwdera, elc, 1, 45] B ei exhorlamur in Domino, alque in rcmissionem
tibi peccalorum injungimus qualenus in eo quod
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, cha- l..iuriabililer inccepisti, tutini propensius animum
rissimo in Christo filio HENRICOillusiri Anglorum robores et confoiies cl geniem illam ad culium
regi, salulem etapostolicam benediclionem. Christianae fidei per potenliam luam revoces et
Celebri fama et veridica relatione plurimum non conserves: ut sicnl pro luorum vcnia peccaiorum,
sine mulia menlis alacritate comperimus quomodo, adversus eam lanium laborem, ut crediinus, as-
' sicul
pius rex et magniflciis priuceps, de gente illa sumpsisli, iia etiam de sure salulis profectu coro-
Hybcrnica qtiee.divino limcrepo.slposito tanquam ef- nam merearis suscipere sempiternam.
frenis passim per abrupta deviat viiiorum,el Cbri- Et quia , sicul lurc niagniluriiiiis excellentia,
stianae fidei religionem abjicit et viiiutis,et se inle- Romana Ecclesia aliud jus babct in insula quam in
rimit miiiua caede, et de regno illo quod Romani terra magna et continua, nos eam de luae devotio-
principes, orbis triumphalores, suis temporibus nis fervore spem fidueiamque lenenles, quotl jura
inaccessum, sicul accepimus, reliquerint, faciente ipsius Ecclesiae non soluin conservare velis, sed
Domino, cujus inluitu, sicut indtibitanlercredimus, eliam ampliare, et ubi nullura jus habel, id debes
adversus ipsam genlem incultam et inriisciplina- "" sibi conferre, magniliceiitiaiu luam rogamus et
tam, polentiam iuae serenitaiis extenderes, mira- sollicite commonemus, ut in preescripla terra jura
biliter ac magnifice triumphasli. beati Petri nobis sludeas sollicite conseryare, et si
Nam ul alias enormilates el vitia, quibus eadem etiam ibi non habel, lua magnitudo eidem Ecclesiae
gens, omissa religione Chrislianae fidei, satis irre- cadein jura constiiuat, el assigrict, ila quotl exinde
verenler deservit, praesentialiter omiltamus; sicut regioe celsitudini gratias debeamus exsolvere
venerabiles fratres nostri Christianus Lesraoriensis copiosas, et tu primitias luoe gloriae el Iriuniphi
episcopus, apostolicre sedis Iegatus,archiepiscopief Deo videaris offerre
episcopi lerrae suis nobis lilteris intimarunt, ct Dal. Tuscul., xn Kal. Octobris.
dilectus ftlius noster R. Londaven. archidiaconus,
vir prudens et discretus, el regiaemagnitudini vin- MUI.
culo praecipue devolionis aslrictus, qui haec ocu- Ad reges et principes Hibernim. — Monel eos qua-
lala fide perspexil, viva vobis voce lam sollicile lenus fidelilatem quam Reurico 11 regi Angliw sub
sic forle juramenti religione fecerunl, ei eum debila subje-
quam prudenter exposuit, praedicta gens ctione firmam el inconcussam servare cnrent.
pleniiis ad notitiam regiae serenitatis pervenit: a
(Tuscu)ani,Sepl.20.)
novercas suas publice inlroducunt, et ex eis non
[IbidA
erubescunt filios procreare; frater uxore fratris,
eo vivenle, ahutitur; unus duabus se sororibus ALEXANDER episcop.us, servus se.rvprumDei, di-
concubinis immiseet, et plerique illorum, malre lcclis filiis nobilibus viris, regibus et princi-
relicta, filias introducunt; et omnes .passim in pibus Hiberuiae, salutem cl apostolicam benedi-
Quadragesima vescuntur carnibus, nec solvunt de- ctionera.
cimas, nec sacras Dei ecclesias el personas eccle- Ubi communi fama et certa relatione puinmum
siaslicas, prout debent,aliquatenus reverentur. nobis iiinoluil, quod vos cliarissimum in Christo
Unde quia, sicut eisdem archiepiscopis et epi- filium nostrum H[enricuni] regemAiiglioe illustrem;
scopis significantibus, etpraefalo archidiacono plc- in vestruin regem et domiuum suseepisiis, et ci
nius et expressius nobis referenle, comperimus, fidelilafcm jurastis, lanlo ampliorem laetiliam in
coadunato tuo magnifico navali 'et terrestri exer- corde concepimus, quauio per ej.usdem regis po-
cilu ad subjugandara luo dominio gentem illam, icntiam in terra veslFa, cooperante Domino, major
ei ad exslirpa» iruutantrc abominationisspurciiiam, paxeiit atque (raiiquillilas, et gcns Hyberuica,
£35 EPISTOL^ ET PRIVILEGIA. — AN. 1172; 886
quoe per enormitatem el spurcitiam viliorum A pcr aposlolica scripla manriamus atque praecipimus,
adeo videbauir longius recessisse, divino cultu qualenus memorato regi, sicut viro magnifico et
propensius informabitur, et inelior Chrislianae fidei devolissimo Ecclesioe lilio, ad manutenendam et
suscipict disciplinam. conservandam terram ilbm.et ad exstirpandani inde
Unde «uper eo quod tam polenti et magnifico lanloe abominationis spurciliam, quanlum, salvo
rcgi, ct l.tm devoto Ecclesioe filio, vos voluntate vcstro ordine etoflicio, poterilis, diligenter et viri-
libura subdidisiis, provideuliam veslrain digna Iau- liter assislalis.
dis commendaiione prosequimur, cum exinde vo- El si quis regum, principum, vel aliorum- homi-
bis, Ecclesiae, el loti populo illius terrae, ulilitas num ipsius lerrae, contra juramenli debilum et fide-.
spereiur non immodica proventura; monemus lilalem prretliclo regi exhibilam , ausu temerario
itaque nobilitatem vcstram altentius, et mandamus venire tentaverit; si ad commonilionem veslram ,
quatenus fidelitatem quam tanto regi sub jura- celeriter, sicutdebet, non-resipueril, eum auctori-
nienii religione fecistis, ei cum debita subjectione lale aposlolica. freui omni occasione et excusatione
firmam et inconcussam servare curelis; et ita vos posiposita , censura ecclesiaslica percellaiis. Iia
sibi in humilitale el mansueludine cxhibealis ob- mandalum noslrum fideliteretefficaciteriexsecuturi,
noxios etdevotos, quod ejus semper gratiam pos- B ul sicul praefalus rex lanquam calholicus el Chri-
silis uberiorem percipere, et nos inde prudenliam stianissimus princeps, uos lam in decimis quam in
vestram digne debeamus commendare. aliis. ecclesiasticis juslitiis vobis resiituendis, et in
Dat. Tusculani, xii Kalend. Oclobris. omnibns quae ad ecclesiasticam pertineni liberla-
MIV. lem.pie et benigne dicitur exaudisse, ita eliam vos
Ad Clirislianum Lesmorensem episcopum, aposlolicm sibi ea quae ad regiam respiciunl dignitatem con-
sedis legalum , et ad archiepxsenpos Hiberniw. — servetis firmiter, ct qiiantiun in vobis est, facialis
De assistendo Anglorum rege calholico ct principe ab aliis conservari.
Chrislianissimo. Datum Tusculani, xu Kal. Qclob,
(Tusculani, Sept. 20.) MV..
[Ibid.] EcctesimPaduanw proleciionem suscipit, bonaqueae
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- possessiones confirmat.
nerabilibus fratribus CHRISTIANO Lesmoren. epi- (Tusculani, Octob. 10.)
scopo, aposlolicre sedis legato, et GEL[ALIO]Ard- [ORSATO, Hislor.di Padova, 533.]
liiachen., DONATO Casilien., LAWR. Duflinen. et ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
CATIIOLIC Tuanen. archicpiscopis, et eorum suffra- leclis flliis WILFREDO archipresbylero et canonicis
ganeis, salulem el aposlolicam benediclionem. Paduanae Ecclesioe, lam proesenlibus quam futuris,
Quantis viliorum enormilalibus gens Hybernica canonice substituendis, in perpetuum.
sit infecta, et quomodo , Dei limore et Chrislianre Irieo nobis est quanquam immerilis omnium ec-
fidei religione poslposila, ea sequatur quoe pcricula clesiarum cura , et solliciludo commissa ul pro
pariunl animarum ex vestrarum serie titlerarum eorum slalu vigili debeamus cura salagere, et apo-
nobis innoluit, et aliorum eliara veridica relalione siolicae circumspeclionis sollicitudinera adhibere,
riihilominus ad noliliam apostolicaesedis plerumque quia cum ex susceptae adminislrationis ministerio
pervenit. teneamur paci Ecclesiarum diligenler intendere,
lnde estulique quod nns ex vestris lilteris inlel- vobis elEcdesiee vestrae nulla ralione palroeinium
ligentes, quod per polenliam charissimi in Chrislo debet aposiolicae proleclionis deesse. Eapropler,
filii nostri H[ENRICI]illustris Anglorum regis qui, dilecli in Domino filii, vestris posiulatioiiibus cle-
divina nispiraiioue compunelus, coadunatis viribus menier annuimus, et preefatam Ecclesiani, in qua
suis, gentem illam barbaram, incullam et divinae divino mancipali eslis obsequio , sub beali Eetri et
legis ignaram, suo dominio subjugavit ea quae in D nostra protectione suscipimus, el praeseutis scripli
terra vestra tam illicite commiltuntur, cooperante privilegio communimus. Statuenles.ut qtiascunque
Domino, incipiunt jam desistere, gaudio gavisi su- possessiones, qux-cunque bona vestris ulililaiibus et
nnis;elci qui jam diclo regi lantam yicloriam necessitatibus deputata, juste et. eananice possidet,
contulil et triiimphum, immensas graliarum aclio- aul in fulurum concessione ponlificum, largitionc
nes exsolvimus, prece supplici postulantes ul per regum vel prineipum,.obl,alione fidelium,seu aliis
vigiianliam et sollicitudinera ipsius regis , vestro jtistis modis, prreslante.Domino, poteril adipisci,
cooperanle studio, gens illa inriisciplinata el inda- firma vobis vestrisque successoribus et Ulibata
mita ad cullum divinaelegiset religionem Cbristianae permaneaut. E quibus vero ea, quee bonaememoriee
fidei,- per omnia et in omnibus incitelur, et vos ac quonriam P.aduani episcopi ad usus canonicorum
caeleri ecclesiastici viri, bonore et tranquilliiale preescriptae Ecclesiae pia liberalilate et ralionabili
debila gaudeatis. deputarunt vobis, et successoribus veslris, auctori-
Quoniam igitur decet vos ad ea persequenda, late apostolica duximus confirmanda, el propriis
quae lam pio sunt inchoata principio, soHicitam vocabulis adnotanda:
adhibere diligentiam ct favorem, fralernilati vesure Capellam Sanctse Luciae de Padua, et omnes de?
»87 ALEXANDRIIII PAP^E 883
cirbas ipsius civitatis, et specialiter molendiiioriun A possessioncs auferie, vel ablalas relinere, niinucre,
iri confinio Padure posilorum cum omnibus villis et seu quibuslibet vexationibus faligare, sud illibaia
vicis sibi adjacenlibiis, el quidquid juris babelis in omnia et iuieara conserventur eoriim, pro quo-
dccimade Limiua, et deeiiiias de vico Aggeris., el runi gtibernalioiie et susleiitalioue concessa sunt,
decimam Bussilagi quod perlinet ad conimune de nsibiis omnimotlis ' profulura, salva sedis apostoli-
vico Alliheri, de Turre, de Millaniga, el Cacintaga, ca: ct episcopi veslri debiia revereutia.
de Noerila, de vico Bergani , et medietalem deci- Si qiia igitur, etc. '••
marum Seandolali, de Fovea Liutara, de Casale, de Ego Alexander cattiolicaeEcclesiac episcopiis.
Leone.de Albinasico, de Roncone , de Mandria, de Ego Gualterius Albaneiisis episcOpus.
Spasiano, de Yolta, de Burzigaua, de Tcncharola, Ego Bernardus Porluensis el Sancloe Rufiiuc cpi-
de Sermedaula, ex ulroque Ialere Slorlre cl de Bi- scopus.
hano, decimas quoq-ue de plebe Pernuniioe cum EgoJoaniies presb. carri. SS. Joannis et Pauli
villis el titulis suis; ct decimasde Carlura, rie Ar- tii. Pammachii.
scere, de Gazo et Gurgo, et decimas de omnibus Ego Rolo presb. card. S. Pudentianse lil. Pasto-
amplis, queetempore bonae memoriae Bciliniquon-
dam episcopi vesiri roncala sunl, vel deinceps in Bris. Ego Pegus presb. card. S. Laureulii in Da-
pracnominatis locis roncabuntur. Excepta taiiien maso.
dccima dc dominicalu monasierii Sancti Pctri, quae Ego Adiciodiac. card. S. Theodori.
habel in Volla, juxia concessionem quara canonici Ego Cinlhius diac. card. S. Adriani.
plim i» praefalura lnonaslerium fecerunt; et ex- Ego Htigo riiac. card.custos juxta templum Agrip-
cepla decima de quadam parle silvae de Brema, p:c.
quam Cboatiam vocanl, eidem monaslerio uiia Dattim Tusculani, per manum Gialiani^sancirc
cuin proprietale ipsius terrae a praeuomiualo epi- Roman;c Ecclesiae subdiacoui el nolarii, vi Idus
scopo Bellino oblata, sive concessa sunl; ilem Oclobris, indiet. vi, -Incarnaiionis Dominicoe auno
capellam Sancli Salvaloris de Caniino, el capellam 1172, poulificattis vero domni Alexandri pap;e m
Sancli Pelri de Strala, et capellam S.uicti Maiiini aniio xiv.
de Savonaria , decimas de Amplis, quae ecclesia MVI.
vesira roncavil, aut roncare faciet in silva, quae Ad 111 Burgundim ducem. — Donalum
Hugoiiein
dicitur Purpura, sive aliis nominibus nuncupalur. sibi el Ecciesiw Romanw fundum apud Divionem,
Cui ab uno latere Brenla defluit, ab alio Ialere fossa "-, nrf wdificandamecclesiamqtim soli Romano ponti-
de Slalvetere; et capcllam Sancti Nicolai cl Sancli fici debeat respondere, acceplal.
Basilii rie Roncalia, et capellam Sancti Fidenlii de (Tusculani, Nov. 8.)
Roncaliulari et cap.ellam Sancti Fidentii de Pulve- [D. BOUQUET, Recueil, XV, 927.]
. raria cum omnibus decimis ipsius 1'oci qui appella- ALEXANDER episcopusservusservorum Dei.dilecto
tur Pnlveraria, et capellam Sancli Michaelis de filioiiobili viro HUGONI duci Burgundiae, salulem et
puteo Vitalianorum, cum omnibus terris quas vos aposiolic-ambenedictionem.
tbi leneiis ctini deeituis suis; el capellam Sanctre Petilioiiibiis nobilium el potcnlium virorum, quee
Marioe de Spaxiano, et capellam Sancti Bartholo- rationi et honeslati noscuntur inniti animo nos
mrei de Tencarolia; et capeltam Sanclorum Fa- convenit placido condesceridere, el cas Iibenter
hiani et Sebasiiaui de Bruzigona , el capellam cflicaciter exaudire, ul ad Ecclesiarum commoduin
Sancti Fidentii de Sermedaula, et capellam Sancti et.profectum ferventius accendantur, cum in eorum
BariholomoeideFossato. Praeterea omncs lerras de justis pelitibnibus ab apostolica sede facile se no-
Padua et de Roncalia cum decimis et quarlis quas verint exaudiri. Inde esl quod devotionis fervore et
lldebertus et Gauslinus Paduani episcopi, ct caeteri inslanlia luee petitionis inducli, fundura qtiera apud
aniecessores eorum ecclesise veslrae contulerunt, el D Divionem, pro ecelesia et offieiis ejus aediflcanriis
terras de Lignario cum iribus decimalibus, et uni- B. Pelro et nobis liberaliler obiulisli (52) in jus et
vcrsas oblaiiones, seu concessiones prrcfaloeEccle- proprietaterii Ecclesiae Romanae rccepimus, et ibi-
sloe ralionabililer factas vobis cl per vos ecclesioe dem ecclesiam.conslruendi, quae soli Romano pon-
vcslrae nihilominus confirmamtis. lilici dcbeat respondere, libi faculiatcin et licen-
Decernimus ergo, tit nulli oiniiinohouiinum liccal liam indulgemus, aiictoritale aposlolica probibenles
praefaiam ccctesiam temere perlur; are , aul cjus ne cni episcopo vel aliaeecclesiasticaepersonae liceat
(52) Duni ab Hicrosolymii.ino dux Ilugo rcdirel faciens, Deo promisi me consiruclurum in mea
iincre, ptoui ipse enarrat iu liiteris an. 1172 pro <iiiie,apuri Divionem,ecclesiam in honorem Sanclae
fundantla el doianda Divionensicapella. < Ego, in- Dci gcnilricis Mariaeet Beati Joannis evangelisiae.
<|uii, llugo ditx Burgiiiiditt; noiiiin volo esse praeseu- Unde factum est ut in redilu meoRomam veuiens,
tibus ct fuliiris, qiioniam Jerosolymam proficiscens, qtiod voveram per nianuni bonaemeinoriaeAlexandri
prae nimia maris lurbatione et imminentis periculi siimnii pontificis, Deo obltili, et aucloriiate aposto-
accrbitate, tam ego quam omnes qui in navigio lica quemadmorium in aiilhcutico scripio qtiod
eianl, graviiertperlcirili fuimus. Eapropler volum ab eo impciiavi coiuinctur, coiifirmari fcci,» cic.
889 EPISTOL^E ET PRIVILEGIA. — AN. 1172. 890
quidquain juris sibi in eadem ecclesia vel clericis A Sepuliuram quocpie ipsius loci liberam esse de-
eitlem ecclesirc servienlibus , vindicare. ceinimus, ut eorum devotioni, el extrenioe voltin-
Dalum Tusculi, vi Idus Novembris. tati, qui se illic sepeliri deliberaverint, nisi foiie
MVJI. excoinnuinicali vel interdicti sint, iinllus obsistal;
Maiinsterium de Cona luendum suscipit , ejusque salva lamen juslilia illaruin ecclesiaruin a quibus
bona ac possessiones enumerat el confirmal. moituoiutii corpora assumunttir. In parochialibtis
(Tusculani, Nov. 16.) aulem ecclesiis quas lenelis, liceal vobis sacerdoies
[D. MARRIER,Hisl. S. Martiui de Cainpis, cligere et episcopo praeseuiarc, qiiibus, si idouei
lib. iv, 304.] fuerint, episcopus animarum curam commiltel, ul
ALEXANDER episcOpus, servus servorum Dei, di- de plebis quidem cura episcopo, vobis aulem tle
lcctis filiis priori monasterii de Coua, ejusque lemporalibus debeat respoudere. Sane novalium
fralribus tam praesenlibus quam fuluiis, regularera vestrorum, quae propriis raanibus aut sumplibus
vitani professis, in perpetuum. colitis, sive de nutrimentis vestrorum animalium,
Piae pnsiulaiio voluntatis effectu debet prose- ntilliis a vobis decimas praesumal exigere. Cuui
qtieute compleri, ut el devolionis sincerilas lauda- auiem conimune inlerdictum terrae fuerit, liceat
bililer enitescat, et ulilitas postulata vires indiibi- B vobis clausis januis, exclusis excommunicaiis
laiiler assumal. Eaproptcr, dilecli in Doniino (ilii, el inlerdiclis, non putsaiis campanis, suppressa
veslris juslis poslulalionibus clemenler annuimus, v»ce clivina officia celebrare. Obeunte vero te,
el proefaluiii nionasteriiim , in quo tliviuo mancipoti nunc ejusdem loci priore, vel tuorum quolibet
cstis obsequio, sub B. Pelri et nostra proleckisne successorum, niillus ibi qualibet subreplionis
stiscipinms, el prresenlis scripli privilegio comiau- asluiia seu violciuia proeponatur, nisi quein fralres
niinus; in priinis siquidem slaluentes ut orde mo- commuui consensu, vel fralruui pars consifii sanio-
nasiicus, qui secundum Deum et B. Benedicli Re- ris, secuntlum Dei timorem et beali Benedicii Re-
giitaui in eodem loco instiluius esse dignosciiur, gulam providerint eligentlum.
perpetuis ibideni leiiiporibus inviolabiliier observe- Decernimiis ergo ut nulli omniiio hominum liceat
lur. Prauerea quascunque possessiones, qtirecunque praefatum monusierium lemere perlurbare, aulejus
bona idetii moiiasieiiiiin improeseiiliarutii juste et possessiones auferre, velablalas retinere, niintieic,
c. uouice possidet, aut in fulurum concessione seu quibuslibet vexationibus fatigare, sed illibata
poniificum, largiiionc reguin vel principum, obla- omnia el inlegra conseiventur earum, pro quoruui
liouc firieliuin, seu aliis jusiis modis, praeslanie gubernalione ac suslenlalioue conccssa sunt, tisi-
Duinino poleril ariipisci , firma vobis vestrisque ^ bus omnimodis profutura, salva sedis aposlolicae
sut cessoribus el illibata permancant. In quibus aucioritatc, et dicecesaui episcopi canonica jusiiiia.
h;cc propriis duximus exprimenda vocabulis. Si qua igitur iu futurum ccclesiastica, elc.
Ecclesiam Sancli Peiri de Cona cum omnihtts Datum Tusculau., per inanum Gratiani sanctss
pcrlincnliis suis, el quidquid in eadem habelis; RoinanaeEcclesiae subJiaconi et uotarii, xviKalend.
quidquid habetis ii) lerr.itorio de Foissy, quidquid Decemb. iudiclione vi, Iucarnationis Doniinicse
babciis in monle Arlais, ecclesiam Saucii Maiiini anno 1172, pontificalus vero domni Alexandri pa-
de Durmclla cum omnibus peiiinenliis suis, et mo- pae111anno xiv.
lcnriinumde Monte Moret, quod eslin parocliia ejtis- MVIll.
demecclcsiae. Quidquidhabetis inecctesiaS. Marlini
Pririlegium pro parlhenone S. Mariw Sinninglhwai-
de Miri, quidquid habetis in ecclesia de Savius; tensi.
quidt|uid habetis in ecciesia de S. Valeriano; quiriquid (Tusculani, Dec. 18.)
habelis in ecclesia S. Lupi dc Vilia Tliicrry ; quid- [Monastic. Anglic, I, 828.]
quid habelis in ecclcsia S. Marlini de Truisi, et ALEXANDER episcopus, servus', servorum Dei, di-
iu eadem viila; quidquid babetis in Yaremiis el iu n lectis in Christo filiabus CIIP.ISTIAN.E piiorissre
Valenliis, el in Lavile, aquain scilicel quae su- monastcrii Sanclee Mariaede Sinningthwaite, ejus-
perfltiit monasterio cuni passagio , el prata dc Mil- dem sororibus lam praesentibus quam futuris,
lcr.s quae dala sunl monasteiio vcstro a bonae regularera vitara professis, in perpetuum;
iiiemoriaeAta coiuilissa Blesensi , et quartam par- Quoties illud a nobis petitur quod religioni ct
lem salagii de Masteriolo et censum de Moncel- honesiali convenire dignoscitur animo nos decet
lis; quidquid habetis in molenriiuo slasmi de libenti concedere et petenlium desideriis congruum
S.inc.o Yaleriano, lerram de Chasneto; quidquid suffragium imperliri. Eapropler, dileclae in Chrislo
habetis in villa Emanli, lerram qtiam babelis ad fiiiae, vestris justis poslulaiionibus ctementerannui-
inonlem Machoi, el quidquiri habclis apud Palai, mus et praefatum monasterium bealee Dei genitricis
et nemus Aiiais, quidquid habelis in iiemore S. semper virgiuis Mariaein qno divino estis obsequio
Mauritii, el in nemoreS. Petriquodesl vicecomitis, mancipatae sub beati Petri et nostra protectione
et tcrram quam habelis iuparocbiadeBleua, prata, suscipimus, et preesenlfs scripti privilegio commu-
molendinum, alnetum el iieiuus, et quartam parlem iiimus; in primis siquidem staluenies ul orrio
lcrrilorii de V.llafrori, el ailodiuin tlc Savcniaco. iiionasiicus qui secunduin Dei el beati Benediclj
- S9I ' ALEXANBRlIII PAP.£ 802
lieguiam et institntionem Cisterciensium fratrum . queslione lnonslravit quod cuin K. de Adyersa lcg-i-
in eodem nionasterio Jnstitulus esse dignoscitur, linie fuisset in conspectu Ecclesiee desponsata, et
perpeiuis ibidem temporibus iuviolabiliter observe- xvniannis secum mansissel,el iresexeoliberospro-
uir. Proeterea quascunquepossessiones, quoecunque creassel, R. de Sablois, dominus lerrae, ipsum et
bnna ideni monaslefium inpraeseiiliartim jusie et propinquos suos fecit jurare quod eam dimitteret
canoiiice possidel, aut in fulurum concessione pon- et a se separaret, sicque faclum est, quod absque
lificum, largitione regum vel principum, oblatione jusla causa ipsam dimisil, et eam tribus annis vitae
fidelium seu aliis juslis modis, praeslante Domino, solalio destituit, et inopia el anguslia mulla labo-
poteril adipisci, firma vobis vestrisque succedemi- rare coegit. Quia igittir non polesl nec debet vir
bus, el illibata permarieant. In quibus haec propriis uxorem absque jusla causa diniillere, fraternitali
duximus exprimenda vocabulis: luae per aposlolica scripia proecipiendo mandamus,
Locum ipsum in quo praefatum monasterium situm quatenus, si ita esl, praedictum R. moneas insianler
eslcumomnibusperiinentiissuis; exdonoGalfridifilii et auciorilale nostra compeltas ut pnefatam A.
Berlranni Haget; duas carucalas lerrae ex dono Simo- sicul sororem suam benigne recipial, et maritali
nis Ward et Mathildreuxolisluae et Willielini filiiejus; affectione pertractel, el pecuniam quam pro ne-
locumquidicilufEssholt cum suis perlinentiis in bo- B cessilatibus suis muluo accepit, cum inlegritale
sco, etplano, et in terraarata,et aqua,liberaelabso- persolvat. Sane si de viro dubilaverit, ei plenam
luia ab omni exaciione, sicnlin eorumaulheniicoscri- facias ab eodem viro securitatem proesl.iri, i(a
ploexinde facio continetur. Pacijquoque et Iranqnil- quod exinde eam non oporleat amplius dubilare.
liiati vesirae paierna solliciludiue providere volenles, Si autem mouilis tuis parere contempserit, eum
auctoritate aposlolica probibemus ut infra clausuras et prrudiciuiriR., el alios principales ejus in malitia
seu graugiarum vesirarum nullus violeniiam vel ra- isla faulores, remoto appellalionis obsiaculo, au-
pinam seu furtum commiltcre, ignem apponere, cloritaie noslra vinculo excommunicationis aslrin-
seu hominem capere vel interlicere audeal. Liccat gas, lerras eorum interdicas, et eidem mulicri
quoqiic vobis clericos vel laicos e saeculo fugientes doialitium suum, omni occasione et appellatione
liberos et absolutos ad conversionem veslram reci- cessante, facias reslilui. Verumtamen si, postquara
pere el in vesiro monasterio absque contradiciione eam receperit, aliquae personoe apparuerint quae
alicujus reiinere. Prohibemus insuper, etc. niatrimonium inler eos conlracium velint et legi-
Datum Tusculani, per manuiii Gratiani Romanoe time possint impetere, causam audias el pontiflcali
Ecclcsiac subdiaconi nolarii, decimo quinto die Ka- maturitaie adbibila, canonico fine decidas. Ceete-
lend. Januar. , indiditme sexta , Incarnationis Do- ruin si tanlo lempore simul fuerunl, nisi cerla
niinicae anno 1172 pomificatus vero domni Alexan- indicia et suspiciones apparcant, quod inter eos
dri papeeIII anno xm. tanta sil parentcla qnod secundum Deum et jusli-
MIX. tiam non possiut nec debeant insimul remanere,.
Convenlui S. Augusiini Caniitariensi t ecclesiasde ad accusationem hujus malrimonii facile non sunl
Menstre et Faureslwm ad reparationemecctesiw aliqui admillenrii. Volumus aulem ul infra xi dies
igne consnmptmconfirmal; > conceditque ( ul li- post harum susceplionem, mandatum nostrum ,
ceat iis in pitrocliialibuser.clesiisctericos
' eligere ac secundum
dicecesanoepiscopoprwsenlare. » quod superius dicium est, sludiosiusex-
[Chronic. W. Thorn, ap. TWYSDEN, Rer. Angl. scripl., scquaris, el de his qui eorum sponsaliiiis inler-
II, 1815.] fuerunl, et contestali contra matrimonium nihil
proposuerunt, nullos ad lesliinonium admitias,
ANNO 4170-1173. sciens quia lulius esl minus licite conjunclos
MX. simul dimiltcre quam legilime conjunclos separare.
Theobaldo et elericis ecclesiw S. Anast. [al. S. Lu- DataTuscul., n Nonas Januarii.
eiw ] Veronensis, significal senlentiam ab llde- j ) MXH.
. brando basilicm XII Apostolorutn et a Rqimundo — Pro abbale Maricolensi advertus C.
eptfopo Brixiensi, t secunduin Veronensis civila- Ad eumdem. militem de Taisneria.
lis consuetudinein, t contra eum prolalarfl, a sese
irritam faclam esse. (Tusculani, Jan. 6.)
[Decrct.Greg., 1. n, lil. 27, c. 8.] [Ibid., col. 876.]
Ex transmissa conquestione abbatis et. fratrum
ANNO 1171-1175. Ecclesiecde Maricolis nobis iiinoluil quod G. miles
de Tiaisneria et filii ejus decimationes domorum
MXl. suaruin, quae ad praediclara Ecclcsiam perlinere
Ad Henricnm Retncnsem archicp. — Ut Agatha re- noscuntur, violenter detinere, alqne lemgium
stiiuatur ii.' de Adversa, marilo suo. uniris carriicalsc terree quoe est in silva Becloiz, ei-
(Tusculanr, Jan. 4.) dcm Ecclesire irrationabililer auferre prsesumunl;
[MARTEN., Atnpl. Collecl., II, 875.] ei, -.|iiodgravins csl, allare praescriplae ccclesioe,
Venicns ad aposlolic;e sedis cleirieniiam Agaiba abbite et fratribus conlradicenlibus cuslodiunt, et
wulicr, lairix pracsenlium, bnpplici nobis cou- cjtit oblationcs iu periculuni aniimc susc percipere
893 EHSTOLJE ET PRIVILEGIA.— AN. 1171-75. 894
Kon vcrentur. Significarunl eiiam nobis idem abbas A viros el eorum convicinos, quos praenominati abbas
ct fratrcs quod cum B. miles de Romeriis medie- ct fratres libi nominaverint, moneas et dislricte
talem reddituum ejusriem villoeab ipsis in feodum compellas, ut cis ablatam decimam, frumentum ct
haheat, aliam medieialem se debere recolligere avenam, vel eorum aeslimalionem absque diminu-
aique cuslodire fatetur, cl ila eosdem abbatera ct lione restituant, el de caetero eisdem fralribus nul-
fralres tlomum in praescripla viila oedificare prohi- laliims auferre precsumant, vel in praesenlia lua
bel, nec eorum cuslodein ibitlem esse permiliii, iilfra XLdies post harum suscepiionem, appellalione
et rie propriis rebus ejusdem Ecclesiae LX libras rcmola-, cxhibeaiil jusliiioe complcmentum. Quod
Haiiionenscs delinere preesumu. Quia vero ex cora- si ari commonilioncm luam ncutrum horum adim-
missae nobis dignitatis olficio, uuiversis Ecclesiis plere volnerinl, cos donec allerum exsequanlur,
jura sua conservare leneinur, ct eas a malignan- appellalione remota. vinculo excommunicationis
liuni incursibtis, clypeo apostolicre luilionis pro- aslringas.
pensius defensare, fraiernitali tuoe per aposlolica Data Tuscul., viu ldus Januarii.
scripta mandanius, qualcntis memoralum C. et MXIV.
filios ejus moneas et districte compellas, ut relenlas Ad RUirllwlomwum] archiepiscopum Exoniensem.
decimas vel earum aestimaiionem ct praefalum ler- B — Quibus pwnitentiis afficiendisinl illi qui animo
occidendi Thomam, quondam archiepiscopuw Cau-
ragium prrcdictis abbati et frairibus resliluant, et litariensem, aul feriendi, aut capiendi, citra vei
de praescriplo lerragio et recipiendis deciniis nul- circa manuum injeclianem se fateanlur venisse;
lain eis de caetero molesliam iiifcrani vel grava- ilti qui asserant animum regis inflammasse ad
odiitm, unde forle fuerit homicidiuin subseculum;
men, vel in pr.rsentia. lua infra XL dies post ha- ii qui se dicant iltius sancti viri el suorum posl
rum suscepiioneni, stiblalo appellaiionis remedio, tnortem ejus occttpassespolia; illi qui sola excom-
exhibeant jusliliae coiiiplemenlum. Cuslodiam quo- initnicalorumparlicipalionese reosesse cognoscant;
altaris et al/latas clerici qttos constet armatos interfuisse lanlo faci-
que oblationes proefatis abbati et nori; itti clerici qui cousiiium illud dederint ul vir
fratribus resiituant, et exinde se de caetero nulla- sanctus capcrelur.
lenus iniromittanl. Proediclum vero B. militem de [Epislolw GUbcrti Foliol, ed. GILES,II, 80.]
Romeriis moiiere aileniius et compellere non post- ALEXANDER lerlius episcopus, servus servorum
ponas, ut medielatem rediluum praescriplee villee Dei , venerabili fralri B. Exoniensi episcopo, salu-
praeuominatos fralres recolligere, alque in praescri- lem et aposiolicam benedieiioiiem.
pta villa domum acdiflcare, et ibidem eorum cusio- Sicul dignum esl et onini cousenlaneum rationi,
dcm esse nulla ratione prohibeat, et preetaxaiain graves el difliciles quacsliones ad examen apostolicae
pecuniam LX librarum eisdem abbati el fralribus scdis deferri, ita etiain nobis ex ministerio suscepiae
absque riiminutione restiluat, vel in praesenlia lua solliciludinis imminel easriem quaeslioiies,prout no-
infra praescriplum lerminum, remolo appellationis bis Deus dederil, solvere, et singulis a nobis consi-
obstacuto, justitiae plenitudinera non differas exhi- lium poslulamibus respondere; ut provideniia Ro-
bcre. Quod si ille et alii quos dixinius monilis tuis manas Ecclesioe, quae ubique terraruin oblinet
parere contempserinl, eos usque ad ablatorum disponenle Dominoprincipaium, quaesliones solvan-
resliiuiionem, et dignam salisfactionem, appel- lur, et removeatur in his ambiguitas de cordibus
latione remota vinculo excommunicationis as- singulorum. Licel autem super queeslionibus, quas
Iringas. nobis discretio lua solvendas direxil, te non dubi-
Dala Tusculi, viu Idus J.muarii. lemus providum et eircumspectum existere, cogi-
MXIII. murtamen ex servitutis minislerio juxla discretio-
Ad eumdem. — Pro eodem, adversus Lamberlum de nem ei providenliam nosiram tibi exinde respondere.
Nigella et Oilardum de Landrecies. Sane cum vir litleralus sis et sapiens el discretus,
(Tusculaui, Jan. 6.) in his plurimum exercitalus plenius nosli, quia in
[Ibid., col. 077.] 0 excessibtis singtiloriini non solum qualilas delicti et
Querelam abbatis el fratrum Ecclesiae de Mari- quantiias, secl aelas, scienlia, et sexus atque con-
colis accepimus, quod Lambertus de Nigella et ditio sunt altendenda , quia non solum seciinduin
Oilardus de Landrecies decimam de Fustor, atl qualitalem et quanlilatem facinoris, sed secundum
praediclam Ecclesiam pertinentem, violenter auTerre ea quae preediximus, el secundnm locum et lcmpus
praesumunt, dicenles eamdem se decimam a prae- quo delictum coramillilur, unicuique debct pceniien-
scripia Ecclesia in feodtim habere, cum id abbas el lia indici, cum, sicul lu ipse non ignoras, idcm ex-
fralres, proul dicitur, peuilus ignorent, et quidam ccssus magis in iino quam in alio sitpuuiendus. Hli
conviciui eorum de propriis horreis praescriptae aulem qui animo oecidendi illum sanctuin et reve^
Ecclesire frumenlum et avenam violonter auferre rendum virum Canluarienseni quondam archiepi-
non timeant, assercntes quod ea pro feodo deben.t scopum, aul feriendi, aut capiendi j si de illa cap>-
accipere. Qnia vero hujusmodi malefaciores glariio tione mors ejus subsecuia fuisset, citra vel circa
erclesiaslicae adnimadversionis pro sua pncsuni- inanuum injectionem se falentiir veiiisse, paripoeiia
psione acriter sunt puniendi, fralernitaii tuoc per vel fere pari puniendi, el illi eiiam qui non ut feri-
spostolka scriplD. mandamus, quatenus praxiklos rent, sed ut percussoribus o^eni ferrent, si forte
695 ALEXANDRlUI PAP.E , 896
violehtia quam quidam moliri debebant, impediren-. A viiale jocosa se ad invicem percutere contingat.
iitr, paulo niinori peenamutctari, quia cum scriplura Nec magisler, si scholarem clericum intuiiu disci-
sii, qui poitiit homincin liberarc a morte et non plinaevel correctionis percusserit, quia non potest
liberavit, ipsum ccciriit, constal ipsos ab homicidii in ipsis nianuum injectio violenla nolari. Crelerum
reatu immunes non esse, qui occisoribus opem si ex odio iidern scholares vel sreculares clerici sese
contra alios praestare venerunt, nec caret scrupulo percnsserint, pro sua absolniione debenl ad aposlo-
socielatis occullse, qui cum possil manifcste desinft licam sedem venire. Monachi vero el canonici re-
facinori obviare. gulares, quocunque modo sese in clauslro percus-
Illi vero qui se asserunt animum reg:s inflain- serint, non snnl ad eamdem niiilendi, sed secundum
tnasse ad odium, unde forte fuit homxitlium subse- provideiitiam el discrelionem sui abbaiis, discipli-
cuium, satis dure ct aspcre, sed non ila severe sunt nee subdantnr. Et si discrelio abbalis non sufficit
puniendi, nisi forie regem ipsum ad iitud bomici- ad eorum correclionem, est dicecesani episcopi pro-
dinm suis stiggesiionibus provocassenl. llli quoque videnlia adhibentla. Si vero aliquis alkujuspolesla-
non fuerunt a cutpa liberi nec a pcena debenl esse lis ostiarius, sub preetexlu officii sui malignalus
immiuies, qui ticet fuerint illius iuiqiiee machina- clericum Iaescrit, ab episcopo suo polesl absolvi,
lionis ignari, lamen si eos sicarios esse sciebaut, in B nisi forle eumdem clericum graviter vulneraverit.
sarcinis eorum cusloriicndis ministcriiim praebue- Officialis pro injectione manuum in clericum non
runt. Eos vero qiii se diciitil illius sancti viri et potesl sine mandato Romani pontificis, absolutionis
suorum posl mortem ejus occupassc spolia , si nil beneficium promereri, quia nirili laico lanla stiper
aliud in tanlo faeinoe commiserunt, a poena nionis clericum dalur auclorilas, nisi forte turbam arcendo
cjus arbiiramur esse iiniiiiines, sed qua>occupave- irruenlem, non ex deliberalione sed fortuito casu
runl, eis quoium fitcriinl tenenlur in integrmn clericum leedat. Si clericum vero vim sibi inferen-
restiiuere, si habenl in f.icultaiibus unde ea rcd- lem vi repellat vel laedat, non debet propler hoc ad
dere possiul, el ipsis ex hoo poeniientia moderaia aposfolicam sedem transmilli, si inconlinenii vim
lantcn esi indicenda. Quia licet quidam ex his ea vi repellat, cum vim vi repellere leges ei omuia jura
qiiae occuparunt se fatenlur pauperibus erogasse , permillant. Nec ille compellendus est ad eamdem
non lainen alienas res, cum ipsas potuissent eis sedem venire, qui in clericum cum uxore, malre,
quorum fuerinl restituere, debuerunt pauperibus sorore, vcl lilia sua propria lurpiter inventum, ma-
erogare. Mli vero qui sola excoramunicnlorura par- nus injeceril violenias. Caelerum si eum in siupro
licipatione se reos esse coguoscunt, considcrata _ vel adulterio, quando ea cum qna siuprum vel
temporis quaniitate, quo in eadem neqnilia perdu- adullerium comniitlilur.ipsum ita proxima consan-
rarunt, et inquisilo eiiara si eis liraore vel affcctione guinitatis linea non conlingit, ceperit, aut alias in
communicaverhit scienter vcl ignoranler, secundum euin violenlas maniis injeceril, non est a senienlia
hoc pixniientia est indiceuda. illius excommunicationis immunis.
Clericos autem, quos constal arinalos inlerfuisse
lanlo facinori,' et illos eliam clericos, qtti consilium ANNOH73.
illud tlederunl, ul idcm vir sanclus capcreiur, per-
^pcluo non solum ab altaris iniiiisleiio deponeiirios
cssc censemus, scd ita etiam, quod in ecclcsiis MXV
nullo [modo] unquam ipsi lcctiones leganl, vel jlrfsubditos, eumdem. — Aaierstis decanumS. Quintini et sibi
qui pro benedictionenuvtiarum pecunias
responsaria in cboro aeparalim cantenl, sed in exigebanl.
psalmis apud Deum tle commisso veniam sataganl (Signiae, Febr. 2.)
implorare. Insuper autem clerici ipsi in districlo [Ibid., col. 955.]
clauslro monachorum vel canonicorum regularium, Mcminimus nos scripsisse E. decano S. Quintini,
si fleri poiest, sunt reclitdendi; ita quidem quod D quod grulis, sicut decel, e( sine omni exaclione, in
usquead septennium vel qiiinquennium debeanl ab desponsalione jnulierum officia celebrare divina, et
ecclcMarum introitu coerceri. Super eo vero, quod presbyteros facere hoc ipsum compelleret, qui
a nobis consiliuin postulasti, utrum scholarcs si se sub eo sunt consliluti. Qui, sicut accepimus,
invicem percusserini, in plcna vel in minori aetate, pracceptum noslrum coiilemiiere non dubilavil, et
clerici aut religiosi viri in claustris, secundura ca- R. presbyterum, lalorem praesenlium,quisuperhoc
iioiiem isluin, quo slatutum esttil illi qui in clericos illiim redarguebal, cum Iribus presbyleris faulori-
violenlas manus iiijiciunt, iniiianinr ad aposlolicam bus suis ad audientiam riostram appellavit, ut sub
sedem absolvendi, debeanl ad eamdem sedcm pro hoc pretexlu suara exercere posset liberius pravita-
sua absolutione venire, inquisiiioni luae taliter re- lem. Quod ad nos veniente, praefatusdecanus el jara
spondemus, quotl si clerici infra puberes annos dicti sacerdotes nec venerunl, nec aliquem pro se
sese ad invicem, aul unus alierum percusserit, non responsalem miserunt. Quoniam vero officionosiro
siuit ad apostolicara sedem miltendi, quia actas eos noscitur imminere, tam in benedictione nuptiaruin
cxciisnt, nec etiara clerici, si siul plenre reialis el cl in sepulturis, quam etiam in quibuslibel sacra-
iion de odio vtj invidia vcl indignatione, sed le- mcrtiis ccclesiaslicis Simoniacam pravilalera radici-
897 EPISTOL^ ET PRIVILEGIA.—AN. 1175. 898
tus ampulare, fraternilati ture per aposiolica scri- j\ ei fralrtim ecclesiae S. Salvatoris Virluensis quere-
pta maudamus, quatcnus praelibalum decanum in lam accepimus, quod G. presbyler etP. el R. mi-
benediclione nuptiariiinetin sepiilluris mortuoriim, liles, et R. de Cismai, et quidam alii praelibalam
seu in quibuslibet eliam aliis sacramenlis ecclesia- ecclesiam nuillis molestiis et gravaminibus vexare
sticis nihil exigere apostolica fretus aucloritaie praesumunl, et ad bona ipsius ecelesire diripienda
compellas. Si aulem tibi constilerit, quod post violentas mauus exiendere non formidant. Quo-
appellationctn praedictam, exactionem facere pr;e- niain igitur libstra interest, ne loca religiosa pra-
sumpserit, ipsum ab officioet beneficio ecclesiastico vorum incursibus exponantur, pastorali sollicitudinc
suspeusum cum lilteris tuis rei veritalem coiitineri- provideri; fraternilati luae per aposlolica scripta
libus ad nos transmittere, omni appellatione ces- mandamus, qualenus, si ita est, infra xi dies post
sante, minime posiponas, de lanlae pravilalis cx- harum suscepiionem preedictos viros instanler nio-
cessu pcenam quam meruit pnrlaliirum. Praetliclos neas et dislriciius cogas, ut quae pracdiclis abbali
vero sacerdoles, qui in vocem appellationis prorum- ei fralribus injusie et sine ratione abstulisse no-
pentes, ipsam appellaiionemprosequi coiileinpserunt, scunlur, omni conlradiclione ccssanie, resliluere
ila graviter corrigas el casliges, ul ullcrius ab hu- non posiponanl, et eos ulterius in pace cl quicte
jusmodi praesnmptione quiescani, el caeleri eorum JJ dimittant. Alioquin ipsos ad boc efficiciiriuineccle-
exemplo valeant delerreri. Nihilomiuus quoque siaslica censura compellas.
preescnlium tibi auctorilate mandamus, ut proedi- Dala Signiae,xu Kal. Marlii.
ctum deCanum praefatopresbyiero omnes sumptus, MXVIII.
quos ejus occasione fecit in via, restiiuere eum omni Pmilegium pro monaslerio S. Salvaloris et S. Ro-
iulegritate, contradictione et appdlalione cessanle, trudis Anirensi.
compellas. (Signioe, Febr. 25.)
Data Signioe,iv Nonas Febr, [JVACHERV, Spicil. ed. in-fol.. II, 812.1
MXYL ALEXANDER episcopus, servus seivorum Dti, riile-
Ad euindem.— AdversusG. decanum de Unacorl, de clis filiis PETROabbati monasterii Sancti S lvaloris
Simonia insimulaiuin. et Sancli Rotruriis qttod in Tervanensi parochia
(Signioe, Febr. 2.) situm est, ejusque frairibus lain preeseiuibus quatu
[Ibid., col. ,954.] fiiluris, regularem vilam professis, in perpeiunm.
Simoniacam pravilatem tanto propensiori cura Qiiolies illud a nobis petilur, tic. In primis siqui-
nos convenil per falcem aposlolicae provisionis dem slatucntes ul ordo monasticus qui secunrium
evcllere, quanto amplius preelaliecclesiarum hujus- C Deum et beati Bcnedicti regulam in codem mona-
motli peste possunt eorrumpi, et honesias eccle- sierio inslilulus esse dignoscitur, perpetuis ibidem
siastica denigrari. Insinuaium esl siquidem auribus teinporibusinviolabiliterobservelur. Praeterea quas-
nosiris, qaod G. decanus de Unacorl, temporale cunque possessiones, quoecunque bona idem nionc-
lucrum potius quam animaruin salulcm requirens, sierinm inprresenliarumjuste et canouice possid l,
ad vitium cupidilalis in lantum frena laxavii, ut in aut in fulutum concessione pontificum, la;gitioue
desponsationibus mulierum, omni tiinore divino regum vel priucipum, obiationc fldelitiin, seu alis
postposito, in ecclesia de Joi non perinittit cele- juslis modis; pracslanteDomino, potcritadipisci, fl.-
brari divina, nisi sibi pro pretio vini cluoaut tres ma vobis vesirisque successoribus et ilibata per-
solidi Cameracensis moueleeassignenlur: et si foric maneant. ln quibus haec propriis ilnxiii.us expri-
aliqua desponsalur, dequa praedictum pretium non menila vocabulis:
receptl, laui sponsuin quam sponsam vinculo ex- Locum ipsum in quo pra.faium monasteMum
communicaiionis facit astringi. Qnoniam vero id silum est, cum domibus, leir's el aliis porli-
indecens est, et a sacris canonibus penitus alienum, • nenliis suis. Sane novalium veslrorum, quc pro-
et ferro resecanda surtt vulnera, quae medicanienli P priis nianibiis aut sumptibtis colilis, sive de
foinenta non scnliunl, fralernitaii tuoeper aposlo- nulrimenlis veslrorum animalium, millus omnino a
lica scripta preecipiendomandaraus, quatenus si ita vobis decimas exigere preesumat. Liceal quoque
esse coiisliterit, praefatum sacerdolem ab officio vobis clericos vel laicos e saeculo fugientes lihero^
suspensumfcum lilieris luis rei verilalem c-onii- el absolutos ad convcrsionem veslram recipere, et
nentibus, apostolico facias conspeclui praesenlari, in vestro monasteriq absque conttadictiom: aliqua
de lanio pravilaiis excessu pcenam quam inertiil relinere. Prohibemus insuper ut nulli fratrum ve-
purlaturum. strorum post faclam in loco vestro professionem
Data Signirc, iv NonasFcbruarii. fas sil de eodem loro absqtie liccnlia ahbaiis vel
MXVII. magistri sui d.iseedere, discedentem vero ubsque
Ad eumdein. — Pro monasterio S. Salvatoris Vir- cominunium litlerarum vesirarum cautione, nisi
tuensis. ad arcliorem religiouem volucrit transmigrare,
(Signiie, Febr. 18.) nuius aurical reliuere.
[lbid., col. 955.] Sepulturam quoque ipsius loci liberam esse con-
Ex partc dileciomm filiorum noslrorum abbalis cediinus, ul corum devoiioni et exlremee voluntali
g^ ALEXANDRlIII PAP^E 900
clericos S. Mariae Laudunensls supcr
qui se illicsepeliri deliberaverinl, nisi forte ex- A nicos, et
comraunicali vel inlerdicti sint, nullus obsistai, duabus partibus decimeede Monte Cavillo noscitur
salva lamen juslitia illarum ectiesiarum a qui- agilari, experientiae tnae, de qua plene confldimus,
bus morluorum corpoia assumuntur. Proeicrea commitiimus autlicndam, el appcllatione remota,
cum generale inierdictum terrre fuerit, liceal vo- concordia vel judicio lerminandam. Ideoque fraler-
bis clausis januis, non. pulsatis linlinnabulis , ex- niiati tuae per apostolica scripla mandamus, quaie-
clusis iiiicrdiclis el excommuuicatis, suppressa nus cum exinde fueris reqtiisiius, ulramque parlem
voce diviiia officia celebrare. ante luain praesenliam convoces, et ralionibus binc
Obeunle vero le, nunc ejusdem loci abbate, vel inde plenius auditis et cogniiis, causani ipsam inf.a
tuorum quolibel successorum, nullus ibi qualibcl XLdies posl harum susceptionem, sublalo appella-
subreplionis astutia vel violentia pnsponaiur, nisi lionis remedio.concordia vel juslitia medianie, de-
queni fralres communi consensu, vel fratrum pars cidas.
consilii sanioris secundum Deum et beaii Be- Data Signiae, vui ldus Martii.
nedicti Regulam providerint eligendum. Deceini- MXXI.
nius ergo ut nulli omuino hominum liceat. praefai- Alberto et Theodwino, apostolicm sedis legalis, de
lum nionaslerium temere perlurbare, etc., salva B Thoma quondam archiep. Canluar. in capite
seriisapostolicaeaucloritale, et dioecesaniepiscopi ca- jejunii sanctorum ordihibus ascriplo significal.
nonica justitia. Si quaigilurin poslerum ecclcsiasiica (Signioe, Maii. 10.)
Kecularisve persona banc noslree consliliilionis pa- [Epist. Gilberli Foiiol, ed. GILES,II, 58.]
ginam sciens, contra eam temere venire leniave- ALEXANDER episcopus, servus servorutn Dei, di-
ril, etc. lecti sfiliis, ALBERTOliluli SancliLaureniii in Lucina
Datum Signiae, permanumGraliaiiisancloe Roma- et THEODVVINO Srincti Yitalis, presbyleris cardinali-
nae Ecclesiee subdiaconi el notarii, v Kal. Mariii, bus apostoliceesedis legatis, salulera el apusioLcim
ind. vi, Incarnaiiouis Dominkac anno 1172, ponli- benedictioneni.
ficaius vcro domini Alcxandri papre 111anno quaiio Quamvis nonnulia de mirabilibus illius saiicti
decimo. viri Thomoe, quondam Canluariorum archiepiscopi,
MXIX. a plerisquc, quibus fidem adliibere cousueviutu6 il
ad audienliam nostram peiiata fuissenl,
.4d Henricttm Remensemarchiep. — Adversusubba- debemus,
lem Aiiuicinctensem,qui presbyierum ecclesia spo- exspeclavimus tamcn lcslimouiiim veslrum, ut in
liuverat. eo canonizamlo liberius possemus procedere, cum
(Signire, Marl. 4.) G super mirabilibus iilius sancli viri per vos nos con-
[MARTF.N., Ampt. Collect., 11,955.] tigeril fieri cerliores. Habilo ilaque teslimonio lil-
Conquerente nobis Hugonepresbytcro lalore prae- lerarum vestrarum , in capite jejunii, niullilutliiie
seniium inieUeximus, quod dilecius liiius nosler clericorum in Ecclesia consistente, illum sancium
Aquicincteusis abbas eum ecclesia qundam, quam solemnil.ercanonizavimus, eumque glorioso marty-
de ipsius abbulis conccssione lenuerat, absque judi- runi coilegio decrevimus conscribendum. Quoniam
cio el causa ralionabili, spoliavil. Uncle quia non igilur super hoc non solum Ecclesirc Aiiglicaii3e,
debent ccclesiastici viri a possessionibus ecclesia- sed el ipsis regibus ipsa scripta diiigimus, veslrae
rum suarum irralionabililer ejici, aut super his in- discretiorti mandamus ut eadem scripla per vos
debile molcstari, fraternitaii luae per apostoliea ipsos si fieri potesl eisdem regibus assignetis et
scripta mandamus, qualenus ulraque parte coram scripta, quac monacbis Caniuariensibus et Ecclesia
le convocala, rei veritatem diligenter iuquiras, el Anglkaiiocdiiiginius, assignari faciatis.
si assertio memorali prcsbyteri inniiitur verilati, Data Signiae, vi ld. Mariii.
ecclesiam ipsam cum omuibus iude ablatis el per- MXXII.
ci
ceptis facias, appellaiione cessante, reslitui, et .
) Ad eosdem De reconcilialione Cantitariensis
presbytcrum Jesse, qui post-appellalionein ad uos ecclesim.
:aclam diciiuripsaiu ecclesiam reccpisse, si ila csi, (Siguiae, Mart. ?)
gravitcr ptinias, quod liiueat amodo appcllationibus [Epistolw Gilberti Foiiol, II, 58.j
conlraire. Deinde vero si preefatus abbas aut iriem Mandamus vobis, qualeims ecclesiam Cantuarien-
presbyter adversus pracdiclum H.ngonem superjam sem faciatis reconciliari, ila lamen ut sacraincmum
dicta ecclcsia agere forle voluerinl, lu causam au- pristinae dedicationis iion debeat
iterari, sed, sicut
dias et appellalione remoia , debilo fiue decidas. solet iicri in ecclesia beali Petri. laiitum
aqua benc-
Ddta Signiae, IV Nonas Marlii. dicta aspcrgalur. Beue valele.
MXX. MXXHJ.
Ad euindem.—De causa inter canonicos Sancti Mar- Ad capiiuluin Cantuttiiense. — De canonizatione
tini et B. Marim Lauilunensis. beati Thontmarchiprmsulis.
(Signi.c, Mart. 8.) (Sigiiire, Mart. 12.)
[lbid., col. 956.J [Epistolm S. Tlwrnmcd. GILES,II, 59.]
Causam qurr. inier dileclos filios S. Martiiii cano- ALEXANDER cpiscojms, servus servorum Dci, di-
901 EPISTOL^: ET PRIYILEGIA.—AN. 1175. %2
leclis filiis priori et monachis Canluariensis Eccle A pertulil, sui laboris et certaminis in eelerna beati-
sia\ .salutem el apostolicam benedictionem. tudine cognoscatur ab omnibus percepisse trium-
Gaudcndum est universilali fidelium de mirabi- pliiim. Nos vero, auditis innunieris et magnis mira-
libus illius sancti el reverendi viri Thonire archiepi- culis, quae jugiler per sancli illius viri raerita fieri
scopi vestri. Sed vos exintle lanlo ampliori gaudio de- universitas narral-fidelium, et super liis non sine
beiis etexsullaiione repleri, quanto ipsius miracula magno gaudio per dilectos fratres nostros Alber-
oculata fide seepius inluemini, et ejus sacralissimo lum tiluli Sancli Laureulii in Lucina, et Tbeoriwi-
corpore ecclesia veslra specialius meruit illuslrari. num tituli Sancli Vitalis presbyteros cardinales at-
Nos autcm, considerata gloria meritorum ejus, que apostolicae sedis legalos, qui eadem miracula
quibus in vita sua magnanimiter claruil; el de m • lanto perspicacius didiceriinl, quanto amplius sunt
racttlis ejus non soliun communi et celebri fama, loco vicini, praecipue certiores effecli, et plurimi
sed etiam dileciorum filiorum Alberti lilulo Sancli aliarum personarum lesiimonio fldem, sicut de-
Laurenlii in Lucina, et Theodwini, tilulo Sancti buimus , adhibenles, praediclum archiepiscopum
Vitalis, presbyterorum cardinalium, et sedis apo- solemniier in ecclesia magno ibidem clericorum
stolicae Iegatorum, et aliarum plurium personarum et laicorum collegio praesenli, in capite jejunii, de-
leslimonio certitudinem plenam habenles, pra> "' liberaio fratrum noslrorum consilio canonizavimus,
fatum archiepiscopum in capite jejunii, multitu- ipsumque decrevimus sanctorum catalogo ascriben-
dine clericorum ac laicorum praesenle in ecclesia, dum. Universitatem itaque veslram monemus, et
deliberalo cum fratribus nostris consllio, solemniier aucloritale, qua fungimur, districte praecipimus, ut
canonizavimiis, eumque decrevimus sanctorum nalalem praedicti gloriosi mariyris diem passionis
martyrum collegio annumerandum. Vobis ilaque suae solemniter annis singulis celebrelis, el apud
et universilati firieliuni de Anglia apostolica aUclo- ipsum votivis orationibus saiagaiis veniam pecca-
ritate mandamus, ut natalem ejtis diem in quo torum promereri; ul qui pro Christo in vita exsi-
vilam suam gloriosa passione finivil, annis singulis lium, el in morte virtutis conslanlia passionis
ciiin veneralione debila celebreiis. Quoniam igitur marlyrium pertulit, fldelium jugi supplicaiione
dignum est, etvobisplurinium cxpedii, ut sanctura pulsatus, pro vobis apud Dominum Intercedat.
corpus ejus, cum ea qua decet reverenlia et ho- Datum Signiee, iv Idiis Marlii.
nore condatur, discretioni veslrae per apostoiica MXXY.
scripla raandamus, quatenus corpus ejus devole Arfarchiepiscopos,episcoposel alios Ecclesiarumprw-
ct reverenter, facla solemni processione, aliqno lalos per Anglium conslilutos. — Ejusdem argu-
C menli.
preecipuodie, congregato clcro et populo, in altari
hoiiorifice recondalis, aul ipsum in aliqua deccnli (Signiae, M.irt. 15.)
elevetis in [Radulfide Dicelo, Imag. llist. ap. TWYSDEN, Uist.
capsa ponentes, prout convenii, altum, i, AngL, 1, 569.]
et palrocinium ejus pro salule fiJelium et pace Redolet Anglia, cic, ut in epistolasuperiori.
universalis Ecclesirc saiagatis apud Doininuin ve- Dalum Signiae, ni Itlus Martii.
siris piis oralionibus impctrare. MXXYI.
Dalum Signiae, iv Idus Martii. Yaletc. Ecclesiam S. Siephani Divionensis luendam suscipil
MXXIV. ejusque possessiones ac jura confirmat.
Ad clerum et populum Angliw. — Ejusdem argu- (Signia, Mart. 14.)
menli. [llist. de Saint-Eiienne de Dijon, Pr., 112.]
(Signiae, Mart. 12.) ALEXANUER episcopus, servus servorum Doi, di-
[Ibitl., p. 75.] lectis filiis HER. abbaii S. Siepbani Divionensis,
ALEXANDER papa clero et populo lolius Anglije de ejusque fratribus lam praeseiilibus quam futuris,
canonizalione sancli Thomee. regularem vilam professis, in perpetuum.
Redolel Angtia fragranlia et virtute signorum D Aposlolici moderaniinis clemenlia* convenii re-
quae per merita illius sancti et venerandi viri Tho- ligiosos viros diligere, eteorum Ioca pia proteclioue
inae, quondam Cantuariensis arcbiepiscopi, omui- munire : dignum iiamque el honesl.ui conveniens
potens Deus operaiur, el universa leetalur ubiqtie esse dignoseitur, ut qui atl ccclesiarum regiinen,
fidelium Clirisliana religio, pro eo, quori ille, qui Domiuo dispoueiite, assumpii sumus, eas ct a pra-
est mirabilis elgloriosus in sanclfs, sancluni suuin vorum homiuum nequitia ttieamur el aposlolicae
•
posl moiiem clariGcavil, cujus vita lautlabilis niulta sedis patrociiiio muniamus. Eapropler, dilecti in
fulsit gloria nieritorum, et landem martyrio con- Domino filii, veslris justis poslulationibus clemeu-
summata est cerlaminis gloriosi. Quamvis auicm ler annuimus et proefatam ecclesiain, in qua 'divino
de sanctilate ipsius dubitare non possit, qui ejus mancipati estis obsequio, sub B. Petri et noslra
el Iaudabilem conversatiouem attendit, cl gioriosain proteclione suscipimus et pra-senlis scripti privi-
considerat passionem, voluit tamen Redeniptor ac legio communimus; in primis siquidein slaiuenles
Salvator nosler ejus sancliiatis insiguia niagnificis ut ordo canonicus, qui secundum Deum et B. Au-
irradiare miraculis , ul qui pro Cliristo insupera- gtislini regulam in eodem loco noscilur insliitilus,
bilis yjrtutis coustautia necessiiaies el pcricula perpetuis ibidein temporibus inviobbiliter obse;-.
903 ALEXANDRIHl PAPM 904
vetur. Praeterea quascunque possessiones, qu;c- A MXXVIL
cunquebona eadem ecclesia inpracsenliarumjuste Ad Henricum Remcnsemnrchiep. — Pro abbate S.
el canonice possidet, aut in futurum concessione Medardi udversus. Eiisabeilh viduam de usura
pontificum, largitione rcgiim vel principum, o- notaiam.
blaiione fidclium, seu aliis jtisiis moriis, preestanle (Sigrfiae,Marl. 20.)
Doniino, poterit ariipisci, firma vobis veslrisque [MARTEN., Ampl, Colleci., II, 956.]
successoribus, el illibata permaneant. In quibus Conquerentibus nobis dilectis filiis nostris abbate
hacc propriis duximus exprimentla vocabulis: et Iratribus S. Medardi, ad aiidientiam noslram
Locum ipsum , in quo praenoininala eccJesia in pervenit quod Elisabeih, relicta Codini, et Tho-
honore beali prolomariyris Slepbani dedicata est inas, gener ejus, et alii successores prredicti C. ab
cum coemelerio infra murum castri ; ecclesiam eorum ecclesia per potentiam saecularemxi marcas
Sancli Medardi cum capclla S. Viiicentii ct coe- argenli pro usuris extorquere niiuninr, Iicel prrc-
melerio , el decimis ; ecclesiam Sancii Jacobi de dicia E. et vir ejns ab eaiicin ecclesia quingenias
Tremoleto cum capella Sancta; Mariaede Foro: ec- raarcas argenli ultra sor(em in suac saluiis pericu-
clesiam Sancli Marlini de Fixius cum capella S. lum usurarum nomine recepisse dicanlur. Qnoniam
el ccemeleriis. "
Symphoriani de Breschon Adjicien- igilur sustinere non possumus nec ricin-nius, ui
les insuper ut praefaloeecclesioe regulares canonici pracscripta ecclesia a snpratliclis feneratoribiis ctiiu
libere et absque conlradiciione in parochialibus Suae detrimenlo salulis super usurariim cxaciionc
ecclesiis, ubi tres aut quatuor manserini, inslituan- gravelur, cum deberent potius restiiuere, quoe ab
lur, quoruni unus curain suscipial animarum.Sane eadeni ecclesia perperam receperunt, fraterniiaii
novalium veslroruni quae propriis manibus aut tuee per apostolica scripla mandamus, qualeniis
suinpiibus cotitis, sive de nutrinieiilis aiiimulium parlibus infra xx dies post haium susccplionem
veslrorum nullus a vobis decinias proesumat cxi- anle luam prrcscniiam convocalis, super his rei ve
gere. rilalem studiose el diligenler inquiras; et si pra--
Deceriiimus ergo, etc, salva sedis apostolicae dicti fratres probare polerunt, quod iidem fenera-
auctoritaie el dicecesani episcopi canonka ju- tores sorlem suam cum inlegriiate receperint, ipsos
stitia. moneas cl inducas, ul ab eisdem fralribus nihil
Si qua igitur in fulurum, elc. amodo pro sorte vel usiiris pnrstimani cxigcr", S''tl
Ego Alexander calholicee Ecclesiae episcopus. super hoc ab eorum moleslatione, sublalo appelia-
Ego llubaldus Osliensis episcopus. (_ lionis remedio, omnino dcsislant. Si vero commo-
Ego Gualterius Albanensis episcopus. uitioni liiae nolucrinl acquiescere, ipsos puhlice,
Ego Joannes pre.sb. card. SS. Joannis el Pauli sublato appcllaiionis remeriio, cxcommuiiices, el
lil. Pammachii. usque ad dignam saiisfaclionein facias per provin-
Ego Guillelinus presb. card. S. Pelri ad Vin- ciam tnam cautius cvilari. Ipsos quoqiienihiloniinus
cula. moneas et inducas, ut si quid supradiclus C. vci
Ego Boso prcsb. card. S. Pudenlianae lil. Pa- uxor ejus ullra sortem receperuut a jam dicta ec-
ctoris. clesia, memoratis fratribus sine diflicultaie resii
Ego Petrus presb. card. lil. S. Laurcntii in Da- tuaut, aut cura cis pacificc non differani et amici-
maso. uiliier convenire.
Ego Joamies presb. card. til. S. Maiii. Data Signiae, xm Kal. April s.
Ego Ardieio presb. card. S. Theodoii. MXXVIII.
Ego Cinlhius diac. card. S. Atlriaui. Arf eumdem, — De censu anniw cerw, quem a
Ego Hugo diac. card. S. Jusl. juxia icmplum presbyleris decanalus Virlttcusis exigebu'.
Agrippec. (Signirc, Mari. 21.)
Ego Viicllius diac. card, SS.Sergii et Bacchi. 1) [lbid., col. 957.]
Ego Pelrus diac. card. S. Mariaein Aquiro. Signiflcaverunt nobis prcsbyieri dc decaiiaui
Ego llugo diac. card. S. Angeli. Virluensi, quod cum oliin precibusel admoiiilionc
Datuni Signiac. per manum Graliani sanclae Ro- G. (53) quondam Calalaunensis episcopi paroc!iia:;ns
manae Ecclesiae subdiaconi et notarii, u Idus Maiiii, suos diligentibus monitis cl uxhortaiiouibiis in-
iiidicl. vi, Incarnationis Dominicae anno 1172, duxissent, ut atl luminaria ecclesise S. Siephani
pontificatus vero dornni Alexandri papae III an- quadraginta libras ceroe conferrenl, et postea ad
no xiv. intervcntum Bosonis episcopi decem libras auxs-
senl, thesauraiiiis quod cx donatione collatum lu.i,
conalur convertere in riebilnm,et quoestumfacere do
opere pielatis, compellens eos ab unoquoque p;tro-
chiano suo tam paupcrequam riiviieoholuni tuiiim
exigere, cl sibi pro ccra assignare. Vertin) decauus
(55) Guidcnisde Monlcacuto qui cleclus fuit 1143, aut qui cum praecessit, Gaufridi.
905 EPISTOL^E ET PRIYILECLA.— AN. 1175. SC6
ct capilulum Calalaunensis ecclesiae transmissis A i bospilali, et suis omriibus pertiueutiis , curiam
nobis lilteris intimarunt quod preescriptus censtis Robiani cum duabus ecclesiis , deeirius et omnibus
noii ex liberalilaie, sed ex debito debeat exbiberi. ad se periineniibus. Quidquid eliam intra castrum
Quia vero rei verilas nobis non constat, per apo- Arcuaium, et extra possideriiis, vobis praesenti
stolica scripla fralernilali veslrai mandamus, qua- scripto firmamus. Castrum Besenlioni c-um duabus
lentis, cum exinde requisili fueriiis, in unum pa- ecclesiis, elomnibus ad se peiiineniibus, |n curie
riter convenienies, uiramque partein ante vestram Albiani duas ecclesias cum omnibus periinenliis. In
praeseutiam convocetis, et rationibus hinc inde Ponlepuro ecclesia.niS. Maiiini cum suis perlinen-
plenius aujitis et cognilis, causam, concordia vel liis. Cuiiam Paierne cum duabus ecclesiis. Curiam
justiiia medianle, sublato appellationis remedio, tle Turre cum una ecclesia, et sujs pertinenliis.
decidatis ; ita quod neuira paiiium conqueri valeat Curiam Conii cum ecclesia, et aliis, quae ibijtiste
pro juiis defectu. possidetis. In Marcia Januensi, in valle sejlicet Se-
Data Signiae, xu Kal. Aprilis. gestina, nionasterium S. Vicloriaecuni tribus ca-
MXXIX. pellis. Quidquid insuper in ecclesiis, decimis, ra-
Ad eumdem. — Ul P. presbylerum nisi emendaverit lionalibiis , discreiione in monte Arxilio bonrc
ab excommunicationenon absolvat. D recordationis Sigifredus Placeiilinus
episcopus
(Signiae, Mart. 25 ) veslro nionasterio noscilur contulissc In Yisiiano
[Ibid., col. 959.] ecclesiam S. Georgii, et quoecunque alia ibi habe-
Si bene meminimus, causam quee inier A. pre- lis: curiam Regiaui cuin ecclesia S. Savini, et
sbyterum S. Mauricii et P. super qiuulam dorno omnibus ad eam pertinenlibus, curiain Fabiani,
agiiaiur, venerabilibus fratribus noslris Ambianensi eum ecdcsia S. Stephaui, curiam SS. Naboris et
et Silvanec-lensiepiscopis conimisinius audiendani, Eclicis ctim ecclesia S. Savini, inTavernaco eccle-
ei fine debilo lerminandain. Qtii utique, sicul acce- siam S. Mariae, in curia Foiilanoe Pelrosae, eccle-
pimus, utraque paiie ante se convocata, rationibus siam S. Savini, et ecciesiam S. Gregorii cum aliis
liinc inde auditis et cognilis, prrefato P. eamdem omiiibtis quae jusle ibi possidelis. In Suprarivo ec-
domum secunduiii ordinem juris adjudicarunt; clesiam S. Mariaecum decimis, hospilale de Tretia
praelibalum autem presbyterum eo quod domuin cuin ecclesia S. Nicolai, Curiam Moze cum eccie-
ipsam sibi redtlere contradicil, anathemaiis vinculo sia S. Savini, et omnibus ad ipsam pertineulibus.
innodarunt. Qui eliaiu ad nostrainaccedenspraesen- Decimas quoque vineae, ei Broiii episcopi, el alte-^
tiam, sicul non debuil, ita non esta nobis absolulus. " rius vineoe, quee esl exlra poriam S. Antonii, et
Cumque :ul propria remeassei, sicut insinuaium est piscaliones, quas habelis in Pado, a poriu ponaiio
auribus noslris, lanquam contumax et inobediens usque ad ora rivi fiigidi; caslrum Calenzani cuin
oflicia divina celebrare preesumpsil. Quoniam igitur omnibus, quoe ibiriem habelis, capellam S. Savini
officio noslro congruit, hujustnoJi proesumplionem de Lechi cuin caeteris,qu;e ibideni fiabeii;.
debita ultione puuire, fraternilali tuae per aposto- Saue novaiiuni vestrormn, elc. Ad haec praesenti
lica scripta mandamus, qualenus, si iia esi, proe- decreto sancimus ut in nocie Nalalis Dominimoie
fatum presbyterum senientiam excommunicationis; solito, et in Sabbalo sancto iu introiiu missa;, et
in se laiam lirmiter el inviolabiliter facias observare, ad Vesperas liceat vobis secundum antitjuam cou-
donec de lanlo excessu digne salisfaciat, et fir- sueludiiicm campanas pulsare. PraeseiUi quoque
mam praistet caulionem, ut seuienliae praedictorumi decreto prohibemus ne liceat episcopo Placeutino
episcopoium acquiescat. vobis, vel moiiastcrio, aul ecclesiis vesiris nov.ts
Daia Signiu;, viu Kal. Aprilis. et indebitas exactiones imponere , vel indebita
MXXX. gravaniina irrogare. Proiiibemus insuper ne cui
Privilegiumpro monasierioS. Sabini Placenlino. Ikeai infra fines parochiou vestroe sine assensu
Anagnioe, Marl. 28.) D dicecesaniepiscopi, et vestro, ecclesiam vel ora-
[UGHELLI, llalia sacra, II, 218.] loriura de uovo construere, salvis privilegiis et
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, authenticis sciiptis RomanaeEcclesiee. Decernimus
dilectis filiis SAVINO abbali rnonasierii S. Savini, ergo ut nulli oinnino hominum liceat, etc, salva,
quod secus Placeutiam situm est, ejusque fratribus,, etc. Si qua igiiur, etc. Amen.
tam praesenlibtis quam fuluris, regulariler substi- Ego Alexanrier, catholkae Ecclesiaeepiscopus.
tuendis, in perpeluum. Ego Hubalrius, Ostiensis episcopus,
Officiinostri nos admonet, eie. Eapropier, elc. EgoGualterius Albanensis, episcopus.
Praeterea quascuni|tie possessiones, elc, in quibuss EgoJoannes, S. R. E. presb. eard. lit. S. Ana-
hoec propriis duximus exprimenda vocabulis : slasii.
In civitate Placentina ecc.lesiam S. Marioe,- ec- EgoGuillelmus, presb. card. tit. S. Peiri ad Vinc.
ciesinm S. Yicloriae, et unum bospitale cttm om- Ego Bozb, presb. card. S. Purientianae, lil. Pa-
nibus periinentiis suis, ecclesiam S. Baiiholoinaei,, sloris.
ecclesiam S. Trinitatis, ecclesiam S. Ambrosii cumn Ego Pelrus, presb. card. til S. Laurenlii in
hospitali, ecclesiam S. Salvatoris, cum quodamn Damaso.
PfiTDOL.CC. 29
907 ALEXANDRIIII PAPM 908
Ego Joannes presb. card. tit. 13 ^ sedis apostolicoe auctoritale et dieecesani episropi
Ego Oddo diac card. S. Nicolai in Carc. Tul- canoiiica jtistilia
Jiano. Si qua igitur in fulurum, elc.
Ego Cinthius diac card. S. Adriani. ln circulo :
Ego Manfredus diac. card. S. Georgii ad Ve- VlASTUAS,DoMINE, DEMONSTRA MIHl.
ItitnAureum. In monogrammate.Bcne valete.
Ego Hugodiac card. S. Eustacbii juxla templun Ego Alexander, caiholicre Ecclesiae episcopiis.
Agrippoe. Ego Hiibatrius, Osiiensis episcopus.
Ego Vilellus diac. card. SS. Sergii et bacchi, Ego Gualteritis, Albanensis episcopus.
Ego Petrus cliacorruscard. S. Marioe in Aqtiiro. Ego-Joannes, sanclae Romanec,Ecclesioe presb.
Datum Anagniae,per manum Gratiani S. R. E cartl. S. Anaslasiae.
suddiaconi et nolarii, v Kal. Aprilis, indict. vi, Ego Guillclmus, presb. card. lit. S. Petri ad
Incarnat. Dom. anno 1172, pontificatus vero I). Vincula.
Alexanriri papae III, anuo xiv. Ego Boso, presb. cavdinalis S. Pudentianee lil.
Pastoris.
MXXXI. *3 Ego Petrtis, presb. cartl. lit. S. Laurentii in
.Ecclesiam S. Eustorgii Mediolanensisluendam . Damaso.
suscipit, bonaqueejus confiimat. Ego Joannes, presb. carri. til. S. Marci.
(Anagniae, Mart. 28.) Ego Odrio, diac card. S, Nicolai iu Carcere
[GiDLisi, Memoriestoriche di Miiano, VI, 544.] Tulliano.
ALEXANDER episcoptis , servus servorum Dei Ego Cintliius, diac. card. S. Adiiani.
riileetis filiis PHrnrpo praeposito ecclesiae Sanct EgoManfierius, diac. card. S. Georgii ad Yeluin
Eusiorgii, ejusque fralribus, tam praesenlibus quan Aureum.
fuiuris, canonice subsiituendis, in perpetuum. Ego Hugo, diac cari. S. Euslachii juxta tem-
Quoiies illutl a nobis pelitur quod religionis ei plitm Agrippae.
honcstati noscilur convenire, animo nos dccei Ejo Yiiellus.diac. card. SS. Sergii et Bacchi.
libenli conceriere, el peteniium desideriis con- Ego Peirus, diac carri. S. Mariaein Aquiro.
gruiim suffragium impertiri. Eapropter, difecli ii Datuin Anagniae,Der manum Gratiani, S. Romanee
Domiuofilii, vesiris justis poslulalionibus clemen- Ecclesiae subdiaconi et uotarii, v Kal. Aprilis,
ter aunuimus , el praefaiam ecclesiam, in que „ indicl. vi, Incarnationis Domiiiicae 1172, pontiii-
riivino inancipati esiis obscquio, sub beali Petri calus vero domni Alexandri papae111anno xiv.
et nostra proiectione suseipimus , el praesentii MXXXII.
scripli patrocinio conimuniuius. Staluenles u Bulla pro canonicis Lausannensis Ecclesice.
quascunque possessiones, quoecuiiquebona eadem (Anagniae,Marl. 51.)
ecclesia inpraesentiaruin juste et canonice pos- [ M6moires de la Societi d'hisloire de la Suisse
sidet, .aul in futurum concessione poniificum, Bomunde; Lausanne 1838, in-8"; t. VII, p. 20;
nianuscrit Giilieron, l. 1, p. 83, tire de Ruchal.j
largitione regum vel principum, oblatione fidetium,
seu aliis justis modis, praestante Domiiio, poierii ALEXANDF.R episcopus, servus servorum Dei,
adipisci, firma vobis vesirisque successoribus, dilectis filiis canonicis Lausannensis Ecclesiae,
ei iilibata permaneanl. In quibus heec propriis eorumque successoribus canoiiice substituendis,
duximus exprimendaA-ocabulis: in perpetuum.
Hospiiale quod conslruclum est ad honorem Quoiies illud a nobis peiitur quod religioui et
Dei et pauperuni susicntaiionem in suburbio honesiaii convenire dignoscitur, animo nos decet
portse Ticinensis, ordinalionem et instiiuiiouem , libenter concedere, el petenlium desideriis cou-
regimen, dominium el invesliiurara hospiialis el D gruum suffragium imperliri. Eapropter, dilecli in
superslanliae , quemadmodum a venerabili fralre Domino filii, vestris poslulatio;iilius clementer an-
noslro Galdino Mediolauensi archiepiscopo aposto- nuiinus et preefatam Lausanneiisem Ecclesiam in
ficee seriis legato, heecoiiinia vobis concessa sunl, -qtia divino estis obsequio mancipali, sub beati
et scripii sui muiiimine roborala , vobis confir- Petri et nostra proleclione suscipimus ct proesenlis
mamus ; ecclesiam Sancti Petri, ecclesiam Sancti scripti privilegio coinmuiiiiiius , slal.uentes ut
Slephani cuin decimationibus et aliis peiiiucntiis quascunque posscssiones, quaectinque bona inprae-
suis. seniiaruni jusieet canonice possidetis , aut in fu-
Decerniinus ergo ut nulli omnino bomiiium luruin concessione pontificum, largiiione regutn
liceat praefatam ecclesiam lemere perturbare , aut vel principum, oblatione fidelium, seu aliis juslis
ejus possessiones auferre, vel ablalas retinere, modis, proestante Doiuino, polerilis adipisci lirma
minuere , seu quibuslibet vexalionibus fatigare , vobis vestrisque successoribus et illibala perma-
sed illibaia omnia et iniegra conserventur eorum, neaut, in quibus hoecpropriis duximus exprimenda
pro quortim gubernalione ac sustentatione con- vocabulis : Ecclcsiam S. Mariaeet altare S. Crucis
cessa sunt, usibus ouinimodis profulura , salva cum omnibus oblationibus totitis anui, eccles. do
909 EPISTOL^: ET PRIVILEGIA.—AN. 1173. 910
Crans; eccl. S. Rolhasii ; eccl. de Telochino; A MXXXIV.
eccl.de Juolene, cum omnibus appendiciis suis ; Ad Wallerum Aversanum episcoputn. — Ul S. Tlio-
«ccles. de Cavornaco cum appendkiis suis; eccl. tnm solemnitalem annuulim cum magna venera-
de Crisi; E. de Grangia; E. de Rota; E. deAIbaco ; lione celebret.
E. de Bullo ; E. de Viviaco; E. de Orba cum app. (Anagniae, April. r)
suis; E. de Morsiaco; E. rie Dantisiaco cuni app. suis. [Epistolm S. Thomm, ed. GILES,II, 88.]
Decernimtis ergo ut nulli omnino hoiuinnm ALEXANDER papa Aversano episcopo.
liceai vos vel praefatam Ecclesiam lemere periur- Quia vice beati Pelri aposlolorum principis su-
liare, aut possessiones vestras auferre, vel ablatas premum in Ecclesia Dei, Jicel immeriii, locnm ob-
reliuere, ininuere, seu quibuslibet vexalionibus fa- linemus, ex rnjuncto nobis aposlolaius officio glo-
ligare, sed omnia integra consenenliir eorum pro riosissimum marlyrem Thomam, quondam Gantua-
quorum gubernatione et susieniatione concessa riensem aTchiepiscopum, qui pro jusiilia Dei et
sunl, usibus omnimodis profutura , satva sedis Ecclesiae libertate decertavit usque ad mortem, et
aposiolicse auctoritaie el episcopi vestri -canonica veluti supra flrmam petram fundattis, a verbis im-
reveremia. Si qua rgilur in futurum eccksiasiica piorum non limuit, lanto studiosius in (erris vene-
saccularisve persona, hanc nostrae consiittuionis B rari debemus, quanlo certius-, meritis ipsius exi-
paginam scieus, coritra eam temere venire leuta- gentibus, eum constat inler exsulanlium satictorum
veril, secundo lertiove commonila , nisi reatum clioros aelerna felicilale taelari. Audisiis siquidem,
suum congrua saiisfactioue correxeni, potestatis et maxima pars orbis divina graiia revelanle co-
lionorisc|ue sui dignilate careat, reamque se divino gnoscit, qualiter oinnipolens Deus, qui mirabiiis et
judicio exisiere de perpetrata iniquitaie cognoscat, gloriosus est in sanclis suis, cum potentia virtutis
ct a sacralissimo corpore et sanguine Dei ac Do- suae a die, qua per martyrii palmam coelos, sicut
nihii noslri fiedemptoris Jesu Christi aiiena fial, Midnbitanler credimus, viclor introivii, magnifice
atque in extremo examine districtre utiioni sub- iu terris glorificavit, et sub -noniine ipsius multa
jaceal. Cunclis autem eidem loco sua jura servan- qiiolidie miraculorum signa non cessal operari.
libus sit pax Domini Jesu Chrisli quatenus et liic Unde et nos deliberalo consilio cum fratribus no-
fruclum bonae acliouis percipiant, el apud tHslri- stris, posl raultam sollicitationein archiepiscopo-
ctum Juriicem praeinia ecternoepacis inveiiiant. A- rum, episcoporum et praesertim commoniiione di-
isien, amen, amen. lectoruin filiorum noslrorum, Alberli tiiuli Sancli
(SitjiUuin.) Laureniii in Lucina, et Theoriwini liiuli Saucti Vi-
(Monogr.)
Ego Alexander, calholicoeEcclesiae episcopus. C talis, presbyieroruin cardinalium, aposlolicaesedis
Ego Joaimes, presb. card. titulo S. Anastasiae. legaiorum, qui exinde veritatem plenius investiga-
Ego Guill., presb. card. tit. S. Petri ad Vincula. verant.ct visu et atuiitu cognoverant, ipsum ca-
Ego Bctso, presb. card. S. Pudeutianee tit. Pa- nonizavinius, et in catalogo Sanctorum'coiinume-
sloris. ranles, riiem passionis suae proximo post fesluin
Ego Peiius, presb. card. lit. S. Laurenlii in Da- Sanctorum Innocenlium, ad honorem Dei singulis
inaso. annis soleniniter celebrandam, et inter sanctorum
Ego Hubaldus, Ostiensis episcopus. inartyrum festivilates connumerandam esse consti-
Ego Gualterius, Alban. episcopus. tuimus : el eam per praedictos cardinales, nec non
EgoOddo, diac card. S. Nicolai in Carcere etper archiepiscopos et episcopos, lam in Anglia
Tulliauo, elc, eie. quam in Gallia, nec non et in aliis regionibus cou-
Daium Anagniae, per manum Graliani sanclae slitutos pra^cipimus devotissime celebraii. Qtiia igi-
liomanae Ecclesioe subdiaconi et nolarii, ii Kal. lurquod a sacrosancia Romana Ecclesia, quae ab
April., ind. vi, Incarnai. Dom. anno 1173, pouki- ipso Domino caput est et magistra omuium Eccle-
ficatus vcro domni Alcxandri papae 111anno xiv. _ siarum consiiluia, (am sancia conslat et provida
deliberalione ordinalum , ab universis Chrisli firie-
MXXXIII.
libuscum magna est veneratione observandiim, fra-
Witlelmo archiepiscopo Senonensi et ejus suffra- ternitaii tuae
ganeis significal, Tlwmum quondam ttrchiepisco- per apostolica scripta inaiidaraus,
pum Caiiluariensein, «in Capife Jejunii, i in nu- quatenus solemnitaiem praenominali raartyris an-
merum sauclurum retalum esse. biein qtto inler- nualim cum magna veneraiione celebres, el a pa-
fecltts sit singulis tinnis celebrari jubet. rochianis luis proecipias generaliter celebrari, eos
(Anagniae, April. 2.) studiose commonens, ut ad ipsius sancti veneraiio-
[Sirmundi Opp., III, 886.] nem ita ferventer intendant, quod meritis ejus in-
Redolet Angiia, elc, ul inepist. 1024, supra. tervenieniibus Redemptoris sui graliam sibi valeant
Dalum Tusciilani 'lea. Anagniae], iv Non. April. indeficienter comparare. Ad heec preeseiilium libi
auctoritate injungimus, ut fratribus tuis compro-
vincialibus episcopis ex parte noslra significes, te
istud a nobis mandatuin suscepisse, el eos ad cele-
brandani illius prcliosi mariyris festivitateni invitcs
au ALEXANDRI111PAPiE 912
attentius et horleris, ita quod ipsi ad hoc per siu- X Ego Boso, presbyl. card. S. Puden ianae.
dium el sollicitudinem tuam vehementius accen- EgoPeguspresb. card. (i(. S.LaurentiiinDamaso.
dantur, et eam faciant a stiis parochianis anmialiiu Ego Joannes, presbyter cardinalis lit. S. Marci.
cum magna devoiione observari. Per cujus merita Ego Alexander caiholiCae Ecclesirc episcopus.
nos illi societ cceleslis gratia. Amen. Ego Hubaldus Osiiensis episcopus.
MXXXV. Ego Galierus Albanensis episcopus.
Monatterii de Bello loco protectionemsuscipit, ejus- .Ego Luchrius diaconus cardinalis S. Adrani.
que bona ac privitegia confirmat. Ego Manfredus diac. card. S. Georgii ad Velun
(Anagniee, April. 8.) Aureum.
[Gallia Christ. vel.,l\, 152.] Ego Hugo diaconus cardinalis juxia lenplum
ALEXANDER episcopus, servtis servorum Dei, Agriiipae.
dilectis filiisGiuALDoabbatimonasierii de Belloloco, EgoAViltelmusdiaconusSanctorurtiSergiietBacchi.
cjusque fratribus, lam praesenlibusquani fuluris, re- Peirus diaconus cardinalis S. Marioe.
gularcm vitam professis, in perpetuum. Datum Anagnia', vi Idus Aprilis, anno Incarnalio-
Religiosam vilam eligentibus aposlolicuni con- nis Dominicae1175,ponlificaius vcro domni Alcxan-
venit atlesse pracsitlium, ne forte cujuslibct leme- D dri annoxiv.
riialis incursus, aul eos a proposito revocet, aut MXXXVL
robur, quod absit! sacroe religionis infringal. Qua- Monachis Sancii Peiri Muiinensis omnia illoram
propief, dilecli i» Domino filii , veslris juslis jura ac bona confirtnal.
posltilatiouibus benigiiius aniuienles, praescriplum (Anagniee, Jun. 8.)
monasterium quod illusiris memoriac Fulco qtionriam JMURATORI, Antiq. Ital., V, 349.
Andegaveusiscomes, beato Pelro de felicis rccorria- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dci, di-
tiohis proedecessore uostro Sergio papa jure pcr- leciis filiis GEMINIANO abbali S;tncti Pelri Muiinen-
petuo a fundalione obiulii, sub B. Petri et no- sis.ejusque fratribus, lam praeseniibusquamfuturis,
slra prolociione suscipimus, el preesenlis scripti regularem vilam professis, in perpetuum.
privilegio muuimtis. Slaluentes ul qtiascunqite Religiosam viiam eligeniibus apostolkum conve-
possessiones, quaecunque bona idem nionaslerium nit adesse praesidium, ne forle cujuslibel lemeritatis
in preesenlijtisie et canonice possiriel, aut in fu- incursus aut eos a proposito revocet, aut robur,
lurum concessione ponlificum, largitione regiiai quodabsit! sacrae religionis infringat. Eapropler,
vel principum oblaiione fidelium, seu aliis justis dilecti in Domino filii, vestris jusiis postulaiionibus
c
inoriis, praeslante Domino, polerit adipisci, firma ciementer annuimus, et praefalara ecclesiam, in qua
vobis vesirisque suecessoribus el illibala pcrma- divino mancipaii estis obsenuio, sub beati Pelri ct
neanl. ln quibus h;ec propriis duximus expri- noslra proieciione snscipimus, elc Praeierea difli-
inenda vocabulis : nitionis sententiam, quae super causa quae inler
Ecclcsiam S. Petri ac S. Ursi de Lochis cum vos ei venerabilem fratrem nosirum G. Paduanum
decimis, lerris, pratis , vineis el aliis appcndiciis episcopum de nionasierio Candian. diulius est agi-
suis; ccclesiam Sanctoe Mariaa de Vineo inoiile, lata a venerabilibits fralribus noslris jPapiense et
S. Meciartii de Dedra , S. Marirc de Crusillis, Placentino episcopis, et dilecio filioB. eleclo Saucti
S. Jacobi de Mose; S. Pelri de Belesma, Sancl:e Sepulcri, l.ita esse dignoscitur, sicut in aulhenlito
Marire Magdalenoe,S. Pelri dcDoiis, S. Leubacii scripto exinde facto coniineiur, vobis et mon.iste.-
de Senapariis, S. Laurenlii de Langiaco, S. Mar. rioauctoritaie apostolica conlirmamus, el eam lir-
lini de Fonlaiiis; medielateni doni ecclesiarum raam et ratam in peipettium manere sancimus. Ad
Salone el Cherceii, S. Stephani de Canaiis cuin haec correctionem, ordinaiionem el dispositionem
feudo quod habel in Bosogcrio, S. Loli de Mostti- ipsius monaslerii, et omniuiii ad ipsum pertinen-
lo, S. Pelri de Mitnia, S. Martini de Perol; v so- jy tium, secundum qnod vobis per senlenliam con-
lidos census deabbatia monachorum de ecclc- cessa simi, tibi, fifi abbas, et successoribus tuis, et
siam S. Petri de Vescliero , domum de Rocha- per vos eidem monaslerio duximus inlegra auc ori-
nescia, Plessiacum alodium, Trionem . Tressortem , tate aposlolica confirmanria. Slatuiinus quoqtie ut
lerram Archebaudi, lerram de Chavancio, ct insti- infra parochias monaslerii et ecclesiarum vesd artnii
J!amel- doinum de Sorpilleriis, domum Villepagani. nullus ecclesiam vel oralorium sine assensu epi-
Practerea antiquas el rationabiles consueludines et scopi et veslro aedificarepracsuin.il. Sane novalium
libcrlales monaslerio vcslro a fundaioribus ipsius veslrornm, quae propriis manibus aul sumptibus
loci concessas, sicut iu authcniico scripli praedicii coliiis, sive de nuirinieiuis veslrorum aiiimaliuni,
comitis coniineiitur, vobis aucloritate aposlolica niillus a vobis deciinas praesumal exigere. Prohi-
confirmamus. bemus insuper ul nulltis laicus a vobis decimas
Ego Joannes, presbyter cardinalis tituli Sanctae cxigere audeal, vel quoinodolibct extorquere. De-
Atiaslasiae. curiiimus ergo ul nulliomuino liomimimliceat pra-
Ego Guillelmus, presb. card. lil. Sancti Pclri ad faiam ectiesiam ieniere p.erlurbare, aut ejus pos-
Yincula. sesiones aufcrre, vel ablalas reliuerc, minuere,
915 EPISTCHJEET PRIYILEGIA.— AN. 1173. SU
seu quibuslibel vexalionibus faligare, sed illibaia A liflcum, largiiione regum vel principum,. obmttone
onuiia et integra conserventiir eorum, pro quoruui • firiclium, seu aliis justis modis, praestanle Domi-
gubernalione el suslenlalione concessa sunt, usibus no, poferitadipisci, firma vobis vestrisque sueces-
omnimotlis profutura, salva sedis apostolicre auclo- soribus et illibata 'permaneant. AJ haec liberam
riiale et dioecesani episcopi canonica justilia. Si praepositivestri eleclionem, siculi huc usque. ha-
qua igilur, elc. buisse noscimini, vobis ei ecclesiee veslrae duxi-
VIASTUAS,OOMINE, DEMONSTRA MIHI. miis in perpeluum confirmandam,.
Praelerea prccibus et instantia dilecti filii noslri
Ego Alexander, catholkee Ecclesiae episcopus. nobilis viri Philippi Flandrensis comitis, benignius
Ego Bemardus, Porluensis et Sanctae Rufinaeepi- inclinati, praasenti decrelo siatuimus ut, sicut a
sc.opus. temporibus staiulum esl, quicunque com-
primis
Ego Guallerius, Albanensis episcopus. inuni eleclione decani ei capituli ecclesiae vesirae
Ego Guillelmus, presbyter cardinalis Sancli Pe(ri
constilulus fuerit praepositus idem a comiie Flan-
ari Viiicula.
drensi cancellarius ordinetur.
Ego Boso, presbylercartlinalis SanctaePudentiauae Rationabiles eliarn consueludines ecclesiae ve-
timlo Pasloris
cardinatis tiluIoSancii Lau- slra?, et assiduam devoiissimamque divini servilii
Ego Petrus, presbyter
rcnlii iu Damaso. curam, necnon eliam communilatem refectorii ac
cardinalis litulo Sancii dormilorii consideralione pia ac provida constilu-
Ego Joannes, presbyter
Marci. lam auclorilate aposlolica confirmamus, el sicufc
huc usqtie servala est, ita deinceps praecipimus iu-
Ego Oddo, diaconus cardinalis Sancii Nicolaii in violabiliter observari.
Carcere Tuliiano.
diaconus cardinalisSancli Adriani. Sepulturam quoque Flandrensium comilum et
Ego Cinthius, notariorum alque officialium suorum, sicut eam
Ego Manfredus, diaconus cardinalis Sancti Geor-
haclenus habuislis, necnon etiam aiiorum, qui apud
gii ad Velum Aureum.
vos sepeliri elegerint, nisi excommunicali sint vel
Ego Hugo, diaconus cardinalis Sancli Euslachii
interdicti, liberam esse concedimns, uteorum de-
juxta lempfum Agrippee. votioni et exlremee voluntali nulltis obsistat, sah-a
Ego Vitellus, diaconuscardinalis Sanclorum Ser-
lainen jusiitia illarum ecclesiarum a quibus mor-
gii el Bachi. tuorum corpora asumuniur. .
Ego Pelrus, diaconus cardinalis SanctaeMariaein
C Cum autem generale inlerriicium lerrre fuerit,
Aquiro. liceat vobis, clausis januis, exclusis excommunica-
Dalum Anagnia?,per manum Graliani, sanelae Ro-
manee Ecclesiae subdiaconi el notarii, xu Kal. Julii, lis el inlerdictis, non pulsaliscampanis, suppressa
indiclione vi, Incarnationis Dominicaj anno 1172, voce divina officia celebrare.
Decernimus ergo ut nulli omnino hoininuin li-
ponlificatus vero domni Alexandri papae lerlii
anno xix. ceat praefatam ecclesiam temere pertubare, aut
Signum Bullw plumbew pendentis deperditw. ejus possessiones auferre, vel ablatas retinere', nii-
nuere, seu quibuslibet vexationibus fatigare, sed
MXXXYII. illibala omnia elinlegra conservenlur eorum, pro
EcclesimS. Donatiani Brugensis bona privilegiaque quortim gubematione et susientalione concessa
confirmal. stinl, usibtis omnimodis profutura, salva sedis
(Anagniae,Jul. &.) aposlolicre aucloritaie et dioacesani episcopi reve-
[MIRJSIOpp. diplom., III, 53.] reniia. Si qua igittir iu fulurum, elc.
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- Dalum Anagnise per inanum Gratiani, sanctre
leciis filiis ROBERTO proeposilo, AKETTO decano el p. RomanoeEcclesirosubtliaconi et notarii, iv Nonas
canonicis Ecclesiae B. Donatiani Brugis, eoruinque Julii, indictione sexla, Incarnationis Dominica;
successoribus canonice insiiluendis, in perpetuam anno 1173, pontificatus vero domni Alexandri pa.-
memoriam. paeIII anno decimo quarlo.
Effectum jusia postulantibus inriulgere, el vigor MXXXVKI.
awjuilalis et ordo exigit rationis, praesertim quando Willelmo archieinscopo Senonensi, sedis aposlolicw
petentium voluniates, et pieias adjuvat, et veri- legato, Turonensi el Burdiaatensi archiepiscopis,
tas non relinquit. ac Arlen. (Guarino ?) elecloBiliiricensi mandal.t ut
Quocirca, ditecli in Domino filii, vestns juslis adiganl sub pwna exzoinmunicalionisparochianos
suos ad exsoltiendajura cl tlecimas ecclesiw B.
poslulalionibus clemenlcr annuimus, et prrefaiam Marlini.y
ecclesiam in qua divino mancipaii estis obsequio, (Agnaniae,Aug. 23.)
sub B. Petri et nosira proleclione suscipimus, ct. [Dffensede S. Marlin de Tours, 3.]
proesentisscripti privilegio commuiiimus. ALEXANDER episcopus, servus scrvorum Dei,vcne-
Slatuentes ut quascunque possessiones, quaecuiir- rabilibus fralribus W[ILLELMO| Senonensi apostolicre
quebona eadem Ecclesia inpraesentiarum jusleet sedis legato , Turonensi et Btirdegalensi arcbiepi-
canonice possidel, aul in futurumconcessionepoiir scopis, Cenomanensi, Piclaviensi, Andegavengi^
915 ALEXANDRIIH PAPM 9.16
iis A sis. Ecclesice, lam preesentilmsquam fuluris, ca»o-
Agennensi, Trecensi elLingonensi, et dilectis filiis
Arien. electo et canonicis Bituricensis Ecclesioe,oe, nicesubstiiuendis, in perpeluum.
sattiiem et aposloticam benediclionem. Ideo sumus, quanquam immerili, ad universalis
In conservandis Ecclesiarum justitiis, et earum im Ecclesioeregimensuperna providenlia deputati,eic,
maxime quee specialiter B. Pelri et nosiri juris ris statuenles ul quascunque possessiones, quaecunque-
si- bona eadem ecclesia inpraesenliarum jusle et ca-
exislunl, sollicitos vos decet el eliligentes vos exi-
slere, ne per lepidilalem et negligenliam veslram m nonice possidet, atit in futurtim concessione ponli-
ecclesiarum jura depereant, quae debelis attenla la ficum, largiiione regum et principum, obtatione
solliciiudiue conscrvare. Unde [cum] ecciesia Bealiiti fldelium,seu aliis jusiis motlis, praesiante Doniino,
Marlini Turonensis niillum episcopumpreeterRoma- a- po(eri( adipisci, firiua vobis vesirisque successori-
num pontificein habeal, pro ipsius justitiis conser-r- bus el illibaia pcrmaneaiil, in quibus heecproprii&
vantlis lanto vos convenit sollicitiores existere, j, duxiinus exprimenda vocabulis:
quaiilo specialius jura Romanae Ecclesiae debelis is Gtialdum S. Siephani, el ecclesiam, et omnes
defemlere et foveie, et in his sollicitudo veslra ca dccimas ejusdem Gualdi; villam qtioedicitur Discon-
poiest amplius cominendabiiis apparere. Inde est sj fcclura, cum ecclesia ibicleniconstiluia; ecclesiam
>'."' de Fontanella; ecclesiam de Boseri; ecclesiam de
quod fralernitali vesireeper aposlolica scripta proe-
tipie.itlo mandainiis , qualenus parochianos vestros)S PoJi cum capellis et omnibus ad eas peiiinentibus,
qui piaescripieeecclesiee Beali Martini decimas vel ej et decimis Carnoti; eeclesiamSaneti Saturnini cum
aliajura debeni exsolvere , sludiose monere cttre- .. omnibus perlinenliis suis; ecclesiam Sancti Leo-
lis, eisque sub inlerininaiione excoinmunicationis js degarii de Alberiis, sicut a Willelmo Senonensi
jiijungere , el eidem ecclesiae decimas et alia jura,a archiepiscopo, apos.toliceesedis legato curam et
sicul debeni, nmni conlradictione et appellatioue ,e adminisirationem Carnotensis Ecclesiae gerente
cessanle, cum integritate persolvant. Si qui autein ii libera et absolula ab omni jurisdietione archidia-
eorum ipsi ecclesieedecimas debitas et alia juraa coni capiiulo in perpeiuum donata esl et concessa,
post couimoniiiouem vestram subtrahere forte prae- ,. Milone archidiacono in cujus eral archidiaconatu,
sumpserint, eos in synodis vestris, sublato appella- r coniiiventiamet assensum preebente; praeposiiuram
liouis remedio, excommunicatos denunlietis, et•t deAlvers; praeposituramde Unigradu, praeposilurajn
usque ad dignam salufaclionem faciatis sicut ex- deMasengi; praeposiluramde Normannia cum homi-
communicalos vitari. nibus,villis, lerritoriis, ecclesiis, capellis, decimis,
Datum Anagnioe,m Nonas Augusti. p{ etlerragiis, et aliis consuetudinibus et libertatibus,
el omnibus ad easdem preeposituras pertinentibus.
MXXXIX. Ad heec praesenti decreto sancimus, et auctoriiaie
Privilegiumpro ecclesia S. Martini Turonenti. aposlolica arclius prohibemus ne quis in civilate
veslra vel suburbiis sibi conliguis absque auciori-
(Anagniee,Atig. 7.)
ate et asscnsu episcopi vestri et vesiro ecclesiam,
[Ibid., p. 18.] capellam , oratorium vel coenielerium eonsiruere
Ctim omnibus eccfesiis et ecclesiasticis personiss audeat, salva aposiolicaesedis auctoritale. Insuper
debitorcs ex aposiolicae sedis aucloritaie et bene- etiam nihilominus districtc praesenti pagina prohi-
volentia existamus, illis lamen personis, propen- bemus ne alicui liceat parochianos Carnoiensis
siori studio providere nos convenit, quae sanciae i Ecclesiee excommunicaios, vel nominatim inter-
RonianeeEcclesia; noscuntur specialiter subjacere. diclos prse vobis ad divina oflicia, aut ad sepul-
Proinde, dilecti in Dominofilii, vestris justis postu- luram recipere, vti eis absque salisfaciione con-
lationibus accommodantes assensum, ectiesiami grua absolutionis beneficium indutgcre. Liberlalc
Beaii Marlini Turonensis, in qua divino vacatiss quoque seu immunitatcs, sive a Romanis ponlifi-
oflicio, qua; utique ad jus et proprielalem Ronianre; rjD cibus, sive ab episcopis veslris, vel eiiam a regibus
Ecclesiae nullo medianle specialiier noscitur perii- et principibus vobis el Ecclesiaevestrae indultas, et
nere, sub beati Petri el nostra proteclipne suscipi- antiquas el rationabiles consuctudines ipsius Ec-
mus, etpraesenlis scripli privilegio communiinus, clesiae confirmamus, et eas decernimus obtinere
elc. perpeliiam firmitalem.
Data Anagnirc, vn Idns Augusli,.indicl..vi, anno Decernimus ergo, elc, salva sedis aposloticee
Chrisli 1173; pontiflcatus vero domiui Alexandri auciorilatc.
pnpre111anno xiv. Ego Alexander calholica! Ecclesiaeepiscopus.
MXL. [Sefutififur plurimi cardinales.]
DatumAiiagnioe,permanum Graiiani, sanctrcRo-
Privilcgium pro Ecclesia Camotensi. inanas Ecclesiee subdiaconi el nolarii, v Irius Sep-
(Anagniae,Sept. 9.) lembris, indictione vi, Incarnal. Domini anno
[Gall. Christ., VIII, Inslr. 559.] 1173, ponlificalus vero domiui Alcxandri paprcHI
ALEXANDEP cpiscopus, servus servorum Dei, di- anno siv.
leciis llliis GAIIFREDO decanoct canonicis Carnolen-
91* EPISTOLtE ET PRIYILEGIA. — AN. 1175. 918
MXLI. A. lai delleremilano; in Ortana eeclesiam S. Mariee,
Privileghimpro eccksia B. Tltomw Tealina. el S. Georgii cum earum pertinenliis, monasleriuin
(Anagniee, Sept. 28.) S. Marioein Basiliea : in civitate Luparelli plebem
[UGHELLI,.Italia sacra, Vf, 707.] S. Pelri cum periineniiis suis, monasterium Sanctse
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- Mariaein Palatio, ecclesiam Sancti Jacobi de Tur-
nerabili fratri Andreee Teatino episcopo, ejusques cella ctim periinentiis earum, monaslerium S. Pan-
successoribus canoiiicesubsliluendis.in perpetuum^- cralii, monaslerium Sanclse Marite de Letlo cum
IneminenlisedisaposioIicaespeciiIadisponenleDo- Casale , aliisque ad ipsam pertinenlibus , monaste-
minoconstituti, elc. Eapropler, venerabilisin Chri- rium S. Martini in Valle, ecclesiam S. Juslini in
slo frater episcope , luis justis poslulalionibus cle- Casule, in castro Bissi plebem Sanclae Mariee cum
menler annuimus, et praedecessorum nostrorum pertinenliis suis, plebem S. Marlini filiorum Tre-
sanct. mem. Nicolai II, Paschalis II el Eugenii III sidii, ecclesiam S. Marieede Casa Candidellse , ec-
Roinanoriim ponlificum vestigiis inhaerentes, B. clesiara S. Petri in castro Lori, ecclesiam S. Mariae
Tbomae Teatinam Ecclesiam , cui Deo auclore proe- in Biano, ecclesiam Sancli Basilii, monasterium S.
esse dignosceris, sub B. Pelri et nostra proteclione Pelri in Campis , ecclesiam S. Nicolai de Sunnio
suscipirnus , et praesentis scripti privilegio commu- BI viculo, ecclesiam Sanctae Mariaede Lalro ; in Ab-
ninuis ; siatuentes ul quascutique possessiones, batejo plebem S. Martini ciim pertinentiis suis ,
quaecunque bona eadem Ecclesia inpraesenliarum ecclesiam Sancti Francisci de plebe, plebem de Ju-
jiisie -ei canonice possitlet, eic in quibus hoecpro- tiano, plebem S. Ceecilire,plebem de Pizzocoriano,
priis riuximus exprimenda nomiuibns. ecclesiam S. Luciae de Argelli, ecclesiam Sancti
Parochiam Teatinoe Erelesioe, sicut aniiquis, e( Liui, plebem de Ovele, plebem Sanctoe Marioede
juslis limiiibus (erminatur, scilicel a Siallilo inier Caramanico, plebem S. Joannis de Abbatejo, eccle-
monles, et ipso moiile de Ursa , el quomodo pergit siam S. Cosidii, et ecclesiam S. Ponlii de S. Va-
ijiCoza, et ponit lermiuum in aqua subius usque lenliiio in castello de Jocco, ecclesiam S. Mariaein
ad aqtiain Sonulani, et quomodo pergil in montem Percle, ecclesiam S. Eustasii, ecctesiam Sancli
de Reste et vaclit per Crinis monlem, et qualiter Martini de Fara : inter montes ccclesiam S. Joan-
pergit nsque mons Selani, et quomodo porgit in nis de Pedara, ecciesiam S. Joannis de Caulalupo,
ipso flumine, qui dicitur Trinium usque ari Iitlora ecclesiam S. Salvaloris de Limari, ecclesiam S.
maris, elper littora maris usoue in Piscariam, et Marire de Sparpalia , ecclesiam S. Nicolai rie Ilice ,
redit in priorem finem, videlicet in praedicto S(af- ecclesiam S. Salvaloris de Valle surria, ccclesiam
filo. Praelerea ipsam Teatinam civilaiem, castellum S. Marirede Valle Caruncli, ecclesiam SancloeTri-
Trevellianum, Yillam magnam, monlem Filardi, nitaiis deFaragine, ecclesiam S. Joannis iu Valrio
castellutn Orni, castellum Scurcula, caslellum S. cum omnibus pertinentiis earum , ecclesiam San-
Pauli, caslellum, quod tlicitur Furca, castellum cii Pelri de Troja, ecelesiam Sanclae Marire de
Genestrulae et casiellum S. Cosidii cum eorum per- Tasso.
linenliis; ultra Piscariam vero, castelium montis • Decernimus ergo ul nulli omnino hominum nceat
Silvani, ecclesiam Sunclse Marise in Rigoli, castel- proefatara Ecclesiam temere perlurbare, aul ejus
Ium Sculculae, caslellum Lasliniarii, ccclesiam S. possessiones auferre, vel ablatas relinere, minuere,
M.arieede Populo, ecclesiam S. Juslee cum peiiinen- aut aliquibus vexationibus faligare, sed omnia in-
liis suis, in Aierno plebem S, Leguntiani, et Domi- tegra conserveniur eorum, pro quorum guberna-
tiani, ecclesiam S. Thomae, ecclesiam S. Salvalo- lione ac susientaiione concessa sunt usibus om-
ris, ecclesiam S. Jerusalem, el ecclesiam S. Nico- nimodis profulura, salvo jure beati Pelri proprie-
lai cusu omnibus earum pertinentiis; decimam taiis et apostolicae sedis auctoritate. Si qua igitur
poniis et portus Aterni in Biiclanko, ecclesiam S. in futurum, eic
Salvaloris el S. Angeli cunideciiniscomilis.plebem D j Ego Alexander, catholicrc Ecclesiae.episcopus.
S. Silvesiri, decimas comitis, in castelloS. Angeli Ego Hubalijus, Ostien. episc.
tritim finiurn, et decimas caslellorum, qua? in Tea- Ego Bemardus, Portueusis S. Rufinae episcopus'.
tino episcopatu sub dominio comitis Roberti de Ego Guillelmus, presb. card. tit. S. Petri ad Vin-
Rottilo fuerunt, et quod Teaiina ecclcsia in castello cula.
Septi tenei, ecclesiam S. Marieein Bari, ecclesiam EgoBoso,presb. card.S. Pudentianae til. Pastoris.
S. Blasii; in Lanciuno monaslerium S. Martini de Ego Petrus, presb. card. tit. S. Laurenlii in Da-
Pallitia, ecclesiani S. Lentii, in Alissa cum omni- maso.
btis pertineniiis suis , monaslerium S. Joannis iu Ego Joannes, presb. cardinalis l. S. Marci.
Arclano, monaslerium S. Angeli in Cirnaclano cum Ego Manfrerius, presbyter card. lil. S. Caeciliav
omnibiis peiiinentiis suis ; in monte Odensi eccie- Ego Petrus, presbyler cardinalis tit. S. Sii-.
siam S. Nicolai, et medielatem ecclesieeS. Marioe, saniiac.
ecclesiam S. Salvaloris, et ecctesiam S. Petri cum Ego Oddo, diac. card. S. Nicolat in Carcere Tul-»
peiiineniiis suis, monasterium S. Mauri cum bene- liono.
ficio suo, monaslerium S. Salvi, ecclesiam S. Nico- Ego Cinlhius, diac. car.c'.S,. Adriani.
919 ALEXANDRI111PAPJE 920
Ego Hugo, diac card.^S. Euslachii juxla Tem- X vestrum porlionem alicui dare cogamini, prohibe-
plum Agrippae. mus. Staluenles ut domns seu lemplum, in quo
Ego Vitellius, diac. card. SS. Sergii el Bacchi. estis ad Dei laudem el gloriam, alque defensionem
Ego Hngo, diacon. cartl. S. Angeli. snorum firielium cl liberanriam Dei Ecclesiam con-
Dat.Anagniae, per manum Gratiani, S. R. E. sud- gregali, cum omnibus possessionibus et bonis suis,
riiaeoni et notarii, IV Kalend. Octobr., indicl. vu, qtiaeinpraesentiariimlegitime habere cognoscilur ,
Iiicarnat. Domin. anno 1175, pontif. vero domini aut in fuiL.rumconcessione pontificum, liberalilate
Alexandri papaeIII an. quarlo decimo. regum vel principum, seu aliisjnsiis modis, prae-
stanle Domino,poterit adipisci, perpeluis futuris
MXLII.
snb aposlolicae sedis lulela el prole-
Oddoni magistro tnililim Tempti Hierosotymilani , lemporibtis
el ejus successoribus ac fralribus varia privileqia ctioiie consislat.
concedit, Preescnti quoque decreto sancimus ut viia re-
(Anagniae,Ocl. 26,) ligiosa, qtieein domo vestra est, divina inspiranle
[RVMER, Fwdera, elc, I, 27.] graiia, insiitula, ibidcm inviolabililef observeiur,
ALEXANDER episeopus, servus se.rvorum Dci, di- et fralres inibi, omnipotenli Domino servienies ,
lectis filiis ODDONI , magislro religiosee mililioe B casle ctsine proprio vivant, et professioneni suam
Templi quod Jerosolymis situm est, ejusque suc- diciis et moribus comprobaiiles, magistro suo, aut
cessoribus et fratribus, lam pracsenlibus quam fu- quibus ipse preeceperil, in omnibus el per oninia
ttiris, regularem vilam professis, in perpeiuum. subjecli el oberiienles exislanl.
Omne datum oplimum et omne donum pcrfecttnn Praelerea qtiemadniodumriomus ipsa hujus sacroe
desursum esl,descendens a Palre luminiim,apud quein instilulionis vestree et ordinis fons et origo esse
non esl transttiulaiio, nec vicissitudinis obumbratio promeruit, ila nibilominns omnium locorum ari
(Jac. i). Proinde, dilecli in Domino filii, dc vobis eam pertinentiutn caput et magistra in perpetuum
cl pro vobis oinnipotentem Dominum collaudamus, habealur.
quoniam in universo mundo vestra religio et vene- Ad haec adjicientes, prrecepimus ut, obeunle le,
randa insiittilio nuntialur. dilecte in Domino lili Oritlo, vel ttiorum quolibet
Cum enim natura esselis filii irre, et saeculivo- successorum, nulius ejusdem domus fratribus prrc-
luplalibus deriiti, nunc per aspirantem gratiam ponaiur, nisi mililaris et religiosa persona, qure-
Evangelii non surdi audilores effecli, relictis pora- vcstrre conversaiionis habilum sit professa, nec
pis soecularibus, et rebus propriis, dimissa etiam Q ab aliis, nisi ab omnibus fratribus insimul vel a
spatiosa via quae dncit ad moriem, arduura iter saniori par(e, qui proponendus fueril, eligaiur.
quod ducit ad vitam humiliter elegislis, alque ad Porro consueludines ad vestrae religionis et offi-
comprobandum quod inDei militiaespecialiter com- cii observanliam a magislro ct fralribus commu-
putemini, signum vivificaecrucisin vestro peclore as- niier insiiiulas, ntilli ecclesiasiicae, srecularive per-
siduecircumfenis. souoe infringere vcl • minuere sit licilum ; easriem
Accedit ad boc quod lanquam viri Israclitae, qnoque coiisucuidiiies a vobis aliquanto lempore
aique inslruciissimi divini praelii betlatores, verae observatas et scriplO firmalas, non nisi ab eo qui
cluritulis flamma succensi , dictuin Evangelium magisier esi, consentienle tamen saniori parte ca-
operibus adimpleiis ; quo dicitur : Majorem hac piiuli, Iice.it immiilari.
dilectionem nemo habel, quam ttl animam suain po- Prohibemus siquidem et omnimodis inlerdici-
nat quis pro amicis suis (Joan. xv). mus ul fidelilates, hominia , sive juramenia , vel
Unde etiam juxia summi Pastoris vocem animas reliquas securitales, quae a seecularibus freqtien-
veslras pro fralribus ponere, eosque ab incursibus lanlur, nulla ecclesiastica saecularisve persona a
paganorum defensare minitne formidalis; et cum magistro et fralribus ejusdem domus exigere audeat.
nomine censeamini mililes Templi, consliluti estis D Illuri aiilem scitote quoniam sicut vestra sacra
a Domino calbolicaeEccksioe defcnsores, et inimi- insliiulio ei religiosa mililia divina esl provid-eniia
corum Christi imptignatores. slabilita, iia nibilominus, nnllius vilae religiosioris
Licel auiem vestrum sludium, et laudanda de- obteniu, ad locum alium vos eonvenit traiisvolare ;
votio in tam sacro opere, lolo corpore ct lota Deuseniin qui est incomnuitabilis et aeiernus niu-
mente desudel, niliiloniinus taiiien universitatem labilia Corda non approbat, sed potius sacrum
veslram exhortamur in DominO,atque in peccaio- proposiium semel inco;plum perduci vult usque in
rum remissionem , auctoritate Dei ct B. Pelri apo- finem deliitaeactionis.
stolortim principis t;;in vobis quam servitoribus Quot et quaiui sub mililari cingulo el cblamide
vestris injungimus, ut pro tuenda catholiea Ecclesia, terreni linpeiii Doinino placuerunt , sibiqiie me-
et ea quat est sub paganorum lyrannide, de ipsorura raoriale perpetuum reliquerunt! Quol et qnanli in
spurcilia eruenda , expugnando inimicos crucis, armis bellicis constiluti pro tesiamenlo Dei et pa-
invocalo Chrisli nomine, intrepide laboretis. Ea ternarum leg.um defeiisione suis temporibus for-
eiiam quoe de eorum spoliis ceperiiis, fldenter in liier dimicarunl, alque manus suas in sanguine
usus vcstros convcrialis; et ne dc his conlra vcllc infidelium Domino consccranles, posl liellicos su-
92! EPISTOL^E El PRIVILEGIA. — AN. 1175. 922
riores aelernoe vitae bravium sunl ariepti! Videie A <i praelalosuo.in ornnibus et peromnia obedienliam
iiaqne vocaiionem vesiram, lam miliies quam ser- deferflnl.
vientes, atque jtixla Apostolum, iinusquisqire ve- Prrpcipimus insnper ordinaliones earumdem
strum, in qua vocaiione vocatus cst, in ea perma- clericorum, qui ad sacros gradus fuerint pfomo-
neal (Epbes. iv). vendi, a quocunqne malueritis catholico suscipiatis
Ideoque fralres veslros semel devolos alqne in episcopo, siquidem graliam et communionem apo-
sacro collegio vestro receptos,post factam in vestra slolicae sedis babueril, qui, nimirum nostra ftillus
mililia professionem, el habitum religiouis assum- aucioritate, quod poslulatur indulgeat.
pium reverlendi ad saesiilum nnllam habere prae- Eosdem anlem pro pecunia proedicare, aut lucro,
cpimns faculialem; nec alicui eorum fas sil post vosque pro ejitsmodi causa eos ad pfaedicandum
piofessionem factam , semel assumptam Crucem mittere prohibemus, nisi forte magisler Templi,
Dominicam, el habitum veslree religionis abjicere, qui pro lenipore fuerit, cerlis ex «ausis id facien-
Vel ad alium locum, seu eliam monas(eritim majoris dum providerit.
s v.>,minoris religionis ob(eu(u, inviiis sive incon- Quicunque sane ex his in vestro collegio susci-
stiltis ffairibus, aul eo qui magisler exstileril, pientur, slabililaiem Ioci, conversionem morum ,
Jiceat transmigrare, nullique ecclesiaslicae saecu- B seque niiliiaturos Domino diebus vilae SUae, sub
larive personae ipsos suscipiendi aul retinendi li- obedienlia magislri Templi, posito scriplo super
centia pateat. allari, in quo coniineantnr isla , promiliaiu, salvo
tam in decimis
Et quoniam qui sunt Ecclesiae defensores, de quoqtie episcopis jure episcopali,
el sepulluris.
bonis Ecclesiae dcbent vivere ac sustenlari , de qtiam oblationibus
Nihilominus vobis concedimus facullatem, in
rebus mobilibus, vel se moventibus, seu de quibus-
familia vestfa ha-
lihel quae ad vestram venerabilem domum peiii- Jocis sacro Teniplo collatis, ubi
oratoria cons(ruere, in qnibus u(ique ipsa
nent, a vobis decimas exigi, conlra volunlalem bilal,
familia divina officia atiriial; ibique, si quis ex vobis
veslram omniniodis prohibemus.
vel ex eadem familia iirorums fuerit, tiimiiletur;
Ut aulem ad pleniludincm salulis el curam ani - indecens enim esl el animarum periculo proximum,
niarum veslrarum nibil vobis desii, et eeclesiastica
religiosos fraires, occasione adeunda? ecclesiae se
sacramenta et divina officia veslro sacro collegio virorum turbis et mulierum frequenlioe immiscerc
commodius exbiheantur, simili modo sancimusut Crclerum decimas quas consilio et consensu epi-
liceal vobis honestos clericos el sacerdotes, secun- _
scoporum de m.uvu clericorum vel laicorum studio
dtim Deum, quanium ad veslram conscienliam or- vesiro exlrabere
poleritis, illas eliam [quas,] con-
dinalos undecunque ad vos venienles suscipcre; senlienlibus episcopis et eorum clericis, acqurelis,
et lain in principali domo veslra, quam eiiam in vobis aucloritale apostolica conflrmamus.
oheriieniiis el Iocis sibi subditis, vobiscum habere, Decernimus insuper aucloritale apostolica, ul ad
dummodo, si e vicino sunt, eos a propriis episeopis quemcnnque loctini vos venire contigeril, ab ho-
cxpetatis, iidemque nulli alii professioni vel or- neslis alque catholicis sacerdolibus pceuiteiiliam,
dini teueantur obnoxii; quod si episcopi eosdem uncliones, seu alia quaeliliet sacramenia eccle
forte vobis conccdere notuerint, nihilominus lamen siasiica, vobis suscipere liceat, ne forie ad per-
eos sitscipiendi el relinendi auciorilale sanclae cepiionem spiritualium bonorum vobis quidpiam
Romanae Ecclesiaelicentiam habeatis. deesse valeat.
Si vero aliqui liorum post faclam professionenij Quia vero in Chrislo omnes unus sumus et non
itirbalores religionis veslroe ani domus, vel eiiara est personarum differeniia apud Deum, tam remis-
inuliles apparucrini, liceat vobis eos cum saniori sionis peccaloruin quam alterins beneficeiUircatque
parie capiltili amovere, eisqne iranseundi ad alium aposiolicoebenedictioiiis quae vobis indulta est etiam
ordinem, ubi secundum Deum vivere voluerint, D familiam veslram, el servientes vestros, volumus
licenliam dare, el loco ipsorum alios idoneos sub- esse participes.
Stiiuere, cjUi eliam uiiius anni spalio in vesira Cuin autem fralres vestri, qui ad suscipkndas
societale probenttir; quo peraclo, si niores eorum colleclas destinaii ftierint, in civitalem , caslellum
bocexegerinl et ad vestrum servilium uties invenii vel vicurn advenerint, si forte Iocus ille inlerdicius
ftierint, uinc demum professiouem facianl regula- sit, in jucundo eortim adventu pro Ternpli bonore,
riler vivendi, el magislro suo obedienrii, ila taiiien et eorumdem militum reverentia, semel in anno
ul eumdem victum el vestitiim vobiscum habeant> aperiantur ecclesioe , el exclusis excommunicalis
necnon leCtislernia, excepto eo quod clausa vesti- divina officia celebranlur.
menta poflabunt. Nulli ergo omnino homimira liceat prsediclum
Sed nec ipsis liceat de capitulo, vel cura domus lociim lemere perlurbare, aut ejus possessiones
veslrae se inlromiilere, nisi quanlum a vobis fuerint auferre, vcl ablalas retinere, minuere, aul aliqui-
requisiti; prjeterci nulli personae, exlra vesiium bus vexationibus faligare, scd omnia integra con-
capilnlnm. sinl suljecti; liliique, dilecle in Domino servcntur veslris el aliorum Dei firielium usibus
fili Otlcto,luisque SiCcessoribus, (anqtiam magislro omnimoriis profutura. Si quis igitur hujus nostrse
S23 ALEXANDRlIII PAPiE 924
cnnslitulioius paginam sciens conlra eam temeree j\ appellalionis remedio, juslitioo fncial complemcn-
venire tenlaverit, secundo teniove commonilus , tum.
nisi reatum suuin coiigrua saiisfaciionecorrexetil, , Data Anagniee,xiv Kal. Dec
poteslalis bonorisque sui dignilate careal, retimquee jMXLlV.
se divino judicio exisiere de perpelraia iniquitatee Ecclesiw de Castello protectionent.snscipit ejusqtie
cognoscat, et a sacralissimo corpore ac sanguinee bona ac possessionesconfirmat.
Dei el Domini nosiri Redeuiptoris Jesu Christii (Anagniae,Nov. 20.)
alienus fial, atque in exlremo examine dislrictae e (HUGO,Ann. ord. Prwm., I, 581.)
ultioni stibjaceal; conservantes auiem haec omni- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, oi-
poienlis D i ei beatorum Petii et Pauli apostolorurn1 leclis filiis RADULPHO, abbati ecclcsiaerie Casiello,
ejus, benediciionem et gratiam consequalur. Amen,, cjusque fratribus, tam praesentibusquam futuris.re-
amen, amen. 'gularem vitam professis, in perpeluum.
Ego Alexander, catholicoeEcelesiaeepiscopus. Religiosam vitam eligentilms, etc. Quapropler,
Ego Hubaldus, Ostiensis episcopus. dilecli in Domino filii, vestris juslis poslulationir
Ego Bernardus, Poriuensis el Sanctae Rufinae 2 bus clemenier annuimus et prrcfaiam ecclesiam, in
episcopus. " qua divino mancipali estis
obsequio, sub beati
Ego Vic. Sancli Pelri, ad vincula presoyler car- Pelri ct nostra proteciione stiscipimus el praesentis
dinalis. scripti privilegio communimus. Inprimis siquidem
Ego Boso, presbyler caroin. S. Pudentianae lilulii slaluenles u( ordocanonicus, qui secundum Deum
Pastoris. et B. Augiislini regulani, et iiistiltuionem frairiim
Ego Petrus, lil. S. Laurenlii in Damaso. Praemonstratentiuni iii eadem ecclesia inslittilus
Ego Joannes, presbyter carriinalis S. Marci. esse dignoscitur, perpeluis ibidem lemporibus in-
Ego Manfredus, presb; card. lil. S. Ceciliae. violabililer observetur. Praelerea quascunque pos-
Ego Petrus, presb. card. lil. S. Chrysogoni. scssiones, quaecunque bona eariem ecclesia inprae-
Ego Oddo, diac. card. S. Nicolai in Carcere Tul- senliarum juste el canohice possidet, aut in fuiu-
liano. rum concessione pontifictim, largitione regum vel
Ego Cinlhius, diac. card. S. Adriani. principum, oblalione fideliumseu aliis juslis modis,
Ego Hugo , diac card. S. Eusiachii juxta lem- praestanteDominq, polerit ariipisci, lirma vobis ve-
pltim Agrippae. slrisquesuccessoribtisel illibaiapermaneaiit. In qui-
Ego Vitelltis, tliac. carti. SS. Sergii el Bacchi. rP bus haec propriis duximus exprimenda vocabuiis :
Ego Hugo, diac card. S. Angeli. (Eorum possessioiiesenumerat.)
Dalum Anagniae, per manum Gratiani, sanctee Sane novalium veslroruin quaepropriis manibus
RomanoeEcclesire subdiaconi et notarii, vn Kalend. aul sumpiibus colilis, sive de nulrimenlis vestro-
Novenib. , indictione vi, liicarnationis Dominicae rnm animalium nulltis a vobis decimas exigere
anno 1173, poniifkntus vero donuii Alexandcr papae pracsumat. Cum autem generale iuterdiclum terroe
III anno quiiito decimo. fueni, liceal vobis, clausis januis, exclusis excom-
municalis el iiilerdiclis, non pulsatis campauis,
MXLlll. suppressa voce divina officiacelebrare. Sepulturam
Ad Henricum Remensemarchiep. — Pro abbate Ma- quoque ipsius loeiliberam esse decernimus ut eorum
ricolensi adversus Willelmum, castellanum de S. devotioni et extremoe voluntati, qui se illic sepeliri
Audomaro. deliberaverint, nisi foiie excommunicaii vel inter-
dicli siul, nullus obsislat, salva tamen justilia illa-
(Anagniee,Nov. 18.)
rum ecclesiaruma quibus moiiuorum corpora assu-
[MARTEN., Ampt.Collect., II, 995.J muntur. In parochialibus autem ecclesiis, liceat
Ex transmissa conquestione abbalis monaslerii D B vobis quatiioraut ires de canonicis vesiris ponere,
de Maricolis nobis innoluit quod nobilis vir Willel- quorum unus cpiscopo praisentetur, ut ab ipso
nius, caslellanus de S. Audomaro, quasdam deci- animarum curam suscipiat, el ei de spiritualibus,
nias e! lerragia ad praescriplum monaslerium per» vobis vero de teniporalibus debeal respondere.
liiicntia violenter aufcrre praesumil. Quia igitur ad Liceal quoque vobis clericos vel laicos liberos e
nostrumspecial officiumjura prrcscripli monaslerii soeculofugientes, ad conversionemvestram recipere,
conservare pariier et tueri, fraterniiali (uee per el eos absqiie alicujus conlradictioiie in vestra
aposlolica scripia mandamus, qualenus enmdcui ecclesia relinere. Probibeiiiiis insuper ut nulli fra-
W. solliciie moneas, et, si necesse fueril, appella- lrum veslrorum posl factam in eotlem loco profes-
lione remola, ecclesiastica disirictione compellas, sionem, aliqua levilate, sine prioris vel abba-
ut ablalas decimas et lerragia vel eorum eesiima- tis licentia fas sit de claustro discedere, disce-
tionem absque dimiiiuiione praescripio monasterio denlem vero absque communiuin litterarum can-
rcsiituai, el de percipiendis nullam ei dc caeicro lionc nullus audcal reiinere. Slatuimiis preeterea
niolesiiam inferal vel gravamen, aut in prresenila iit nulli ecclesiaslicae saecularive personae liceat
lua infra XLdies post Iiarum susccproncm, sublato indebitis et inconstieiis exactionibus ecclcsias ve,-
925 EPISTOLJE ET PRIVILEGIA. — AN. 1175. D26
siras et clericos ibidem commorantes gravare vel A MXLYI.
indebite fatigare. Hlud autem modisomnibus prohi- Abbaliw S. Joannis canonicorum regularium ordinis
bemus, ne pro eleciione vel benedkiione abbat-is S. Auguslini Valenlianensispossessioneset privilt-
vestri qiiriquam aliquis ex;gere, vel extorquere gia confirinat.
prsesumal, quia libera et gratuiia debet esse abba- (Anigniae, Dec. -4.)
lis cleclio el brncdiclio. Obeunte vero le nunc . [MIRJU,Opp. dipl., II, 829. |
ejtisrieni loci abbale, vel luortim quolibet successo- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
rum, nulliis cujuslibet subrcplionis asluiia seu vio- leciis filiis GILLEBERTO abbali ecclesioe S. Joaimis
leniia praponaiur, nisi quem fratres communi Baptisioe de Yalencenis, ejusque frairibus, lam
coiisensu, vel fratrum pars consilii sanioris secun- praesenlibiis quam fuluris, regularem vitam profes-
dum Dei limorem et B. Augustini regulam provi- sis, in perpetuum.
derint eligendum. Desiderium quod ad religionis pro]iositura et ani-
Decernimiis ergo, elc. marum salulem peninere inousiralur, aniiiio uos
Ego Alexanrier, caiholicaeEcclesiee episcopus. decel libenti concedere, et pelenlium desideriis
Ego Hubaldiis, Osiiensis episcopus. congruuni impertiri suffragium. Eapropler, dilecti
Ego Bernartlus, Poiiuensis episcoptis. in Domino filii, vestris juslis posttilaiionibus cle-
Ego Walterius, Albanensis episcopus. nienter annuimtis, et praefatam ecciesiam, iu qua
Ego Joannes, presbyler cardinalis Ecclesiae S. divino mancipaii eslis obsequio, sub B. Pctri et
Anaslasiae. Pauli proteciione suscipimus, et praesentis scripii
Ego Willehiuis, presbyler cardinalis S. Petri ad privilegio communimus. In primis siquidem sta-
Vincula. luenles ul ordo canonicus qui secundum Deum et
EgoBoso, cardinalis S. PudenlianeeEeclesieepre- B. Aiigiislini regulam a(que instiluiionem Arroen-
sbyler. sitim, id est Arroasiae abbatioe, fratrum in eadem
Ego O.ldo, diaconus cardinalis S. Nicotai in Car- ecclesia insiituius esse dignoscilur perpeluis ibidem
ecrc TuIIiano. temporibus inviolabililer observetur. Praelerea quas-
Ego. Ciiilbitis, cardinalis diaconus S. Aciriani. cunqtie possessiones, qtiaeciinqiie bona eadem ec-
Ego Hitgo, diaconus cardinalis. clesia inpraesenliarutn jusle et canonice possidel,
Ego Wilellius, diaconus cardinalis SS. Sergii el aul in fultirum concessione ponlificum, largitione
Bacchi. regum vel principum, oblaiione fidelium, seu justis
Ego Wanfredus, presbyler cardinalis S. Ceci- Q aliis modis, preestanle Domino, poteril adipisei, fir-
li;e. ma vobis vestrisque successoribus el illibata per-
Ego Peirus, presbyter cardinalis S. Chysogoni. niancant. ln quibus beec propriis duxiiuns cxpri-
DalumAnagnia;, per manum Gratiani, sancloeRo- meiiria vocabulis :
nianee Ecclesiee XIIIKal. Decembris, in- Locum ipsum in quo praefaia ecclesia sita cst,
dict. vi, Incarualionis Dominicee anno 1175, pou~ cuni omnibus perlineniiis suis; ecclesiam Sancti
tiflcatus vero donuii Alexandri papae III anno xv. Petri in foro, ecclesiam de Alnelo et de Saltem cum
MXLV. possessionibus suis, et omnibus decimis earumdera
Ad Henricum Remensem archiep. — JPIOmagislro villarum; aliare de Struem cum quinque horlulis
Radulfo. in eariem villa, aliaria de Elpines et de Presel,aliare
(Anagniae, Nov. 50.) de Sepmeries, scholas totius castri cle Yalencenis,
[MARTEN.,Ampl, Collect., II, 994.] quas ab antiquoficclesia vestra possedit; mansiones
canonicorum quae sunl circa ecclesiam cuin camba
Significanle nobis magistro Radulfo accepi- una; inansionem Gervasii de Prnvino anle fores
mtis, quod cum causa inter ipsum el Joaiinem ecclesioe domum
de Novis-aedibus siiper xxx lib. Remensis monelae ^ ; queefuit magislri Atlam, domum
Gonieri de Putero, cum domo Frcdesendis et aliis
in curia tua agilata diuiius fuisset, et eidem R.
riomibus qtiae ad illas peiiinenl cuiu furno,cen-
prrclaxata pecuniae resliluiio arijudicata , preenomi- suales domos qnas habetis in Yalenceuis; terram
naitis Joannes a curia lua coniumaciier recedens,
molendinum quod dicilur Fossart; bor-
Juris aequitati parere coniempsil. Unde iu eum de Morlrui,
tum ad olera fratrum inlra septa castri, etc, co-
lanqtiam in contumacem excommunicalionis sen- familiam ejus, minisieriale ipsius quo-
tentiam promulgasii. Nos igilur seutentiam ipsam, mitem cl
et omnes de pane veslro vivenles, castellanos
sicul rationabiiiier lata est, ratam et firmam lia- que,
et pares cum familiis suis, miiiislerialibus quoqiif,
bentcs, eam usque atl dignam satisfactionem piae- clericos scbolares el canonicorum familias. Sane
Cipimus inviolabiliier observari. novalium vesirorum quaepropriis manibus aul sum-
Data Anagnirc, u Ka!. Decembris.
plibtis colilis, sive tle nulrinientis veslrorum ani-
malium, nullus a vobis decimas preesumal exigere.
Cum aulem commune interdiclum terrae fuerit,
liceat vobis, clausis januis.excliisiscxcommiiiiicaiis
et inlerdictis, non pulsalis campanis, sitppressa
«27 ALEXANDRIIII PAPM 028
voce divina oflicia celcbrare. Sepulturam quoque A rimant inutua clade betlorum, qui olim consueve-
illius loci liberam esse decernimus ut eorum dcvo- rant naliones paganas el exleras debellare.
tioni el extremoe voluntati, qni se illic sepeliri deli- Licet aulein bella quae inter alios principes Chri-
bcraverint, nisi forle excommonicaii vel interdicti slianos gerunlur, inimicos crucis Chrisli in his
sinl, nullus obsisiat; salva lamen juslitia matricis quae conceperunt audaces faciant , illa lamen
ecclesioe. guerra quee inter charissimos in Chrislo filios
Iri parochialibus autem ecclesias quas lenetis, noslros L. Francorum , et Henricum Anglorum
liceal vobis qualuor, aut tres ad minns de canonicis illuslres reges hosliliter exercelur, eos forles
vestris ponere, quorum unus episcopo praesenlelur, reddif amplius el audaces , cuin videant eos mu-
utab ipso ahimarum curam suscipiat, et ei de spi- tuis bellis et contenlionibus detineri, quorum
ritualibus, vobis autem de lemporalibus debeat viribus se fugatos saepe recolunt et contritos.
respondere, elc. Quoniam igitur eisdem regibus et Chrislianiiati
Datum Anagnioe,per manum Graliani S. Romanse plurimum expedil ul ipsi inter se pacem habeant,
Ecclesioesubdiaconi el nolarii, n Non. Dec, ind. cum de ipsorum guerra uterque gravia damna
vii, Inc Dom. anno 1195, ponlificatiis vero D. noscalur et pericula sustinere, et Orienlalis Ec-
Alexandri papae III anno xv. B clesia duris paganorum afflietionibus fatigetur :
MXLVH. nos altendenles quomodo nobis ex ministerio
Ad Henricum Remensem archiep. el suffraganeos susceptae servitulis immineat paci et concordiae
ejus. — De necessilalibits Er.clcsiw Orienlalis, et inlendere singulorum, et praescriptae terrae immi-
ul paci intendant inler Ludovicum Franciw et nentibus sibi periculis paslorali solliciludine pro-
Henricum Angliw reges. videre; considerantes eliam qualiter vestra et uui-
(Anagniae, Dec. 23.) versorum ecclesiasticorum virorum inlersit super
[MARTEN., Ampl. Collecl., H, 994.] his nobiscum pariter diligeniem operam adhibere :
Non sine gravi dolore el mcestitiacordis audimus prudeniiam veslram ad haec tanto canfldeniius in-
lerram illam sanclam, in qua steterunt pedes vilamus, quanlo vos scimus in his magis esse solli-
Domini, exlremis periculis subjici, et conlra eam citos, qure ad honorem Dei ac commune Chrislia-
nefariam paganorum geniem exsecrabilis robore nilalis pertineant incremenlum. Inde est qnod
virtuiis armari, cum tanta sil illius gentis inul- fralernitatem veslram monemus altentius el mau-
liludo atque poteiuia, quod nisi ille apud quem damus, quatenus rcformationi pacis inler ulrumque-
non esl diflerenlia in multis vincere vel in paucis, regem diligentius intendenles, eumdem regera
eideni terrae subvenerit, limendum esl nobis el C Francorum fratrem luiim, frater archiepiscope,
universitali fidelium , ne sancluarium Dei paga- sollkile monealis, et inducere laborelis, ul atl
norum, quod absit! direptionibus exponatur, et habendam pacem cum preefato regeAnglorum ani-
ibidem periclitelur fides Chrisliani nominis, ad mum suum, quantum salvo honore suo fieri potcril,
quam lueniam et conservandam Ecclesiarum prae- clemenler inclinet, et orientali terrae per potentiam
laii vigiles debent existere , et parochianos suos regui sui celeri virtute succurrat. Homines quoque
ferventius animare, ul sicut puientia regum et qui suntdeprovincia veslra propensius animetis, ut
principuin et aliorum fidelium Chrisli non sine secundum exhortationem venerabitis fralris noslri
mulla effusione sanguinis erepta est lerra illa de Liridensis episcopi, el dilecli filii subpriorts Domi-
manibus impiorum , iia etiam corum viribus et nici Sepulchri, religiosorum et honesiorum viro-
labore ab ipsorum impetu illaesa possit, cooperante rum, qui propler hoc ad ullramonianas partes
Domino, conservari, proul est hactenus per Dei legalione fungunlur, defensibni ejusdem tcrrae (ide-
misericordiam conservata. Sane ut ista gens ne- Iiter el diligenler intehdani, et clero et populo
faria valeal exsequi quod in corde nequiter conce- ipsius terree celeriter succurrere non posiponant,
perunt, facti suul uiianimes et concorrics, qui JJ ita quod lam vos, quam ipsi propter hoc immar-
untehac videbantur ab inviccm disseutire, et cescibilem coronam possilis, largiente Domino, pro-
usque adeo furor eorum et iniquitas crcvil, quod mereri, et eadem lerra fidelium adjuta prrcsidio
ab uua parle ^Eg.yplii et Turci, et ab altera Persee infidelium violenliis non succumbai.
et Medi in confusionem fidelium et inleritum conve- Data Anagniae,x Kal. Januarii.
nerunt, et hoc anno per duortim mcnsium spatium
devastationi ejusdem terrae cum campestri exer- ANNOHCO-1174.
cilu intrepidi insiiterunl, qui olim fortiludinera
fidelium illuc de uliramonlanis parlibus venien- MXLVIII.
tium in propriis finibiis formidare solcbant. Wiltelmo episcopoNorvicenst respondet t Vicarios si
lllud esl siquidem quod eidem nefariae genti inier personatuin sihi falso assumenles contra personas
se erexerint, in eodem episcopatn ad officii sui
caetera praeslal ad hoc praesumendum , audaciam, exsecuijonem non esse admilleudos. >
vigorem, quia ubique fere inter Cliristianos reges (Vitle Dccr. Greg , 1. v, lit. 51, c. 6.)
ct principes gucrra mota esl et contentio , cl sic
peccalis noslris cxigenlibus faclum cst ul sc inic-
9i9 EPISTOLJE ET PRIYILEGIA. — AN. 1165-74. 930
MXLIX. A delrudas, ul ihi tanli facinoris poenas luens, se la-
X
Ad W[illelmutn\ Norwicensem episcopum. — De lia commisL.se defleat, et alii per hoc a consimi-
fruslratoriis appellaiionibus, etc. libus vaieant de cseiero deterreri. Quod si aliquos
[Episl.GUbertiFoliol., edGiLEs.II, 95.] de consimilibusulterius deprehendere poleris, ipsos
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- arctissimae cusloiliae, sublaio appellationis remedio,
nerabili fralri Norwieensi episcopo, salutem. tradas, donec aposlolicum susceperis inde raand;;-
Ex lenore litlerarum tuarum el quorumdam reta- tum.
lione accepimus, quod niulti subdiiorum luorum
non suam juslitiam allendentes, sed protervilati ANN0UG5-U74.
potins insislentes, le litibus el verbis conlentiosis
ac loediosisafficiunl, el maxime sacerdolum fllii, el ML.
ecclesiarum vicarii, qui, defunctis palribus vel do- Arf Rogerum Wigorniensem episcopum,— De iis qui
niinis suis, in ccclesiis et possessionibus earum, se ecclesiasticm professionis esse fingenles, tnalri-
sprela sacrameuloruin aut fldei religione, fruslra- monia contrahuni; de sacerdolibus fornicariis.
toriis appellalionibus se luentur, et sic locis quibus, [Epist. Gilberli Foliot, ed. GILES,II, 97.]
aliorum nomine serviebant, auclorilate sua incu-- B J Inter ceetera solliciludinis tuac curae commissa,
hare praesumuni, antequam in vacanlibus ecclesiis> prudcnliae tuae conveiulsludio.se ac diligenler atien-
personae possint idoneae subrojrari. Demum vero» dere, ut lales ecclesiis luae gubernalioni commissis
cum iu causam Irahuntur, in facinus consimile la- minislros ordineset preeponas,qui et domui Domiui
psos, etcuin eis aut aliis talibus conjuratos, in testi- sciant deccnter disponere, et populo Dei prrcesse
monium suae pravitatis adducunt, et sic falsumi possinfutililer et proriesse. Pcrvenit aulem ad au-
quod iniendunl, verisimiliier monstrare conanlur. dieuiiam nostram quod qiiidam in lua dioecesicom-
Quidani eliam noslris apicibus impelralis eos falsare; morenlur, qui se ecclesiasticae professjonis esse
noii ineluuni, et sic scripiis atl volunlatem suaml flngcntes, cum lamcn ecclesiasiica beneficia babeani,
conversis, delegatos a nobis judices frequenlius3 mairimonia conlrahuiU, et aclepta beneficia niliilo-
circumvenire altentanl. Unde, quoniam decet nos3 minus oblinere coutendunt. Alii aulem, licel filii
moribus hujusmodi medelam congruam adhibere,, sacerdotum exislaul, pairibus stiis in ecclesiis qua i
et supradictos cavillalorcs a lam pr.TSumptuosis s haeredilario jure succcdmU, ei in his poslmodum
liligiis sicut convenit sacvius coercere, solliciiudinii inslituti, ad sacros ordines miiius liciie promoven-
tuae super his significaiione praeseiuium responde-- („ tur. Quod qnii indignum esl, et saeroruui canonum
mus, ut personas ecclesiarum in lua dicecesi con- insliiutionibus noscilur penitus obviare, fralerniia.i
sisiculium, ila tuis et domiuorum funcli aiilhenliciss luae per apostolica scripta praecipiendo mandamus,
scriplis piaemunias, ul, cum aliquam illarum dece- qualenus illos qui infra subdiaconalum malrimonia
dere foite coniigeril, decedenlis filius vel vicarius,., contraxerunt, a suis uxoribus separari nulla ralione
seu alius quilibel personalum ecclesiaevacantis viroo permittas, nisi de communi assensu illae ad religio-
idoneo conferendi tibi viam praiipere aliqua calli- nem transire volucrint, et ipsi in Dei servitio ju-
ditate non possil.Quod si aliquis talium frustratoriaec giter commorari. Si autein cum uxoribus vixerint,
dilationis causa ad noslrani audienliani appellave- ccclesiaslica beneficia, quac ad illos lantum qui
rit, elappellationi suae lerminum piolixtim preefixe- :- assidue in serviiio Dei persisiuru, spectare noscun-
ril, tu ei diem infra qtiein seriein aposiolkam possit
it lur, non debenl ullalenus oblinere. Ipsi vero, qui
convenienter ariire assignes, et si ad illum veniiee in subdi-aconatuvel supra ad matrimonia convola-
coiiteuipseril, lu ipjiim extunc juriicio IUOsuper liis
is ruiit, mulieres possunt et debent invitas et reni-
quae in quaeslione vcrtuntur, sine contradictiouee lenles relinquere, nec hiijtismodi conjunciio matri-
aliqua stare omiii excusa(ione e( appellatione ces- ;- mouium, sed contubernium est potius iiuncupan-
sanle, disiricle compcllas. Si aulem quisquara ap= i= D (lum. Praesenlium eiiam libf auctorilaie jubemus
pellationi suaa lermiiiuin congrueniem prrefigat, nec;c ul filios sacerdotum in paternis ecclesiis mini-
lamcn eain ad diem pracfixum fuerit prosecuius, s, slrare, vel eas occasione qualibet obtinere nulla-
ipsum niliiloininus exiunc seiileiiiiae luee sicul dele icuus paliaris, sed ipsos ab ccclesiis, in quibus
alio diximus, appellaiioue remota, parere constrin- l- patres eorum ministrasse noseunlur, cessanteonuii
gas. Verum si coram te vel alio quolibet hujusniodi di nppelladonis obslaculo, sltidcas penilus amoveic.
uegotia venlilenltir, noJuimus ul aliqui morbo si- :i- De sacerdotibus vero publice fornicariis discre-
niili laborantes, si ccrtum sil aut legilime possinliit tioni tuae nihiiomiiius praecipiendo mandaaius, ut
convinci super his, si ab alterulra parie adduciiii eos dilgeiiler convenias et atieutius conuuoneas,
fueriut, in leslimonium recipiantur. Ad haec, de le quoil fornkarias suas diinillant, el ase prorsus ex-
sacerdole illo qui liileras nostras quas nobis misisii
:i pellant. Quod si ad commoniiionem tuatn facere
falsavit,- discretioni luee praesentium auclorilaie te coiueinpseriut, ct in sua immundilia duxcrinl per-
a- sistenritim, lu eos, absque appellationis remedio, r.c
praecipimus, ut, si inveniri poteril, o.iui officiosa-
cerdotali et beneficio ecclesiaslico perpeiuo priva-i- oiiini officio et beneficio ccclesiasiico ;ion diffcras
lum, iu aliquod monasieriuni distiicioe religiouis is spoliarc
951 ALEXANDRlIII PKPM S33
A audientiain pervenisse, quod si quando a Catalau-
ANNO1175-1174. nensi episcopo appellaiiones ad luam au<iienl;am
fitiiit.Calalaunensis appellationibus ipsis non defer),
MLL in qnoleplurimumgravaiiconquereris. Verum quia
A'dHenricum Remensem archiep. — Respondet pe- gravamur plurimum el movemur, si memorams
tenli ntr.um hominium ub episcopo Leodiensi schi- episcopus vel aliquis suffraganeorum luoruni tibi
smaticorecipere possit. tanquam prrelalo suo non defert et obedire coniem-
(Anaguiae, Mart. 27.) uit, eidem Catalaunensi praecipiendo maudavimus,
[MARTEN., Ampl. Cotlect., II, 959.] ul in appellationibus et cseteris libi sicut metropoli-
Cum jura et digniiates Ecciesiae libi commissas lano suo, et cui lenettir in spiriluaUbus resiiouderc,
iniegras ei illibaias conservare velinms, et in spi- humiliter deferat. Alioquin limere poterit, ne sui
ritualibus el leiuporalibus libi lanquam charissimo inferiorcs ei obedire ac deferre contemnant, et ad
fralri, quem inter alios abundantiori charilale dili- ultimum si in hujiismodi conlumacia perseverare
ginius, cortsilitimet auxilium imperliri, el in quan- proesunipserit, injuriamel contemptuui tuum sicut
lum cum Deo cl justitia possumus, animo libenli
personan nostroe, auclore Domino, in eo graviler vin-
deferre, grave nobis virielur et indecens libi dare B dicare curabimus.
consilium, per quod Ecclesioe tuae dignitas ralioue
lua fralernilas ea MLIII.
aliqua minualur, vel eflicial, per
offendas. Ad eumdem. — Ne abbuli Dervensi, donec imperala
quoe ocuios divinoe Majestalis Poslulasii
[eceril, communioneinreddal.
siquidem a nobis consilium per dileciuin filium Maii. 58.)
(Aiiagnioe,
iiosirum M. clericnm ei nuniium uitim, utriim a col. 961.]
[ifcirf.,
Lcoriiensi huiiiso (54), qui est schismalis coniagione Dilecti filii noslri canonici S. Nicolai Caialau-
pollntus, hominium recipere dcbeas, quod hucus-
uensis, transmissa nobis iiisiiiuaiione, monsiraruiii
que idcirco recipere disiulisli, ne furte con(ra id dilectum filitim nosiruin Derveiiseni abbaiem
quod
quori a sanclis Pairibus prohibelur, te sibi couunu- vinculo cxcommunicaiionis astrinxeris, quoiiiaiu
nicare oporterei, el iia rie paiiicipalioue sua no- mandalo tuo, sub jtirameiilo se oi:servauir..iu
quocl
lam coniraheres, el exinde graviter Dcum offenrie-
prouiiseral, super cl.fliititioiieseuteiuiae, qtiam su-
res. Asseruit autem idem M. quod per hujusmo i
per causa quae inler ipsuin el praefatos cano.icos
riilaiioneiu jura el dignitalcm Ecclesioelure depeiiie Yurlubaiur, promtilgaveras, parere contempsil. Quo-
liines, quod nullatenus volumus, et Creaiorem luuin niam igitur hujusmodi excessum, nec volumus, nce
alias oflendere vereris, quod super omnia pruden- dcbcmus clausis oculis perlransire; fraiernitati luae
tiam luam et omnes Cluisli fltleles siinimopcre ca-
per apostolica scripta uiandaiitus, qtialeuus, si iia
vere oporlel. Super quo fraternilati lure talitcr
est, praefaluni abbatem landiu leneas senienla
duximus de consilio respoiidendum, ui eidem intru- exconimunicaiionis astricluru, donec roancialuin
so, nisi a schismalica pravilaie ad Ecclesioeunila- luum, skut juravil, suscipiat firmiter et ob-
tem el devoiionem B. Pclri el noslraui redierit, si servet.
salvo jure et dignitale Remeiisis Ecclesioeabsiinere Dala Anagniae, v Kal. Aprilis.
poleris, in nuilo communices, et bomiuiuin ab eo
-doneciu schismaie perseveraveril, si absque gravi MLIV.
— Pro Cussiacensi monaslerio, adver-
deirinienlo cjusdem Eccicsieeid poies omiitere, non Ad eumdem. sus canonicos S. Pelri Laudunensis.
recipias, ne omnipotenlem Deum iu hac parie
(Auagnix, April. 2.)
oflendas, et alii a le exemplum sumant parlicipaudo
schisinatica conlagione pollutis. Yerum si cogno- [Ibid.]
Dilecti filii noslri abbas et fraires Cussiacen-
veris quod Ecclesia lua gravem jacluram sustineat,
sis (55) Ecclesiae, transmissa nobis conquesiione,
si hominiumejusflem recipere distuleris, id arbitrio
Monemus lamen honestaieni luam el 0 monstrarunt quod canonici S. Pelri Laudunensis
relinquiiiuis. ab eis decimas contra privilegium piaedecessoris
exhorlamur allentius, ut ila temporalibus uiaris,
noslri pirc recordationis Iunocenlii papae injuste
ei
quod oeierna spirilualia non omillas.
Dala Anagnioe, vi Kal. Aprilis. exigere non formidant. Quoniam vero noslra intcr-
MLII. esljura religiosorum pastorali sollicitudine conser-
—- vare, lralernitaii luae per aposiolkascripla manda-
Ad e.nmdein. Adversus [Gttidonem\ episcopum nins, qualenus
Ctiltilaunensem, qui nOn defercbul apj.eilulionibus praefatos canonicos studiose comnio-
ub eo ad urchiepiscopum Remensem factis. neas el inducas, ut a praediciis abbafe el fratribus
f"Anagniae,Marl. 27.) preescriplas decimas exigere uon praesumani. Sed
[Ibid., col. 9C0.] si dc jure coufidunl, in prresenlia lua cum eis or-
Ex parle luae fraterniiaiis ad nostram noveris dine judiciario experiantur, et tu causam diligentius
(54) Is esse videiur Radnlfus, Benholdi ducis episcopns Leodiensis eleclus est anno 1167.
Thuringiae, Conradi ct Alheiii fraler qui, propier (55) Cussiacum iiioiiasletiiini ordinis Praemonslra-
avariliam expulsus de sede Mogunlina favore llen- lensis iu dinecesi Laudunensi.
rici coniuis Namurcensis el aliorum cognatorum
953 EPISTOL^ ET PRIVILEGIA.— AN. 1175-74 954
andias, ct concordia vel justiiia mediante decidas. A MLVl.
Quod si neiururii faccre volncrint, lu ipsos ad ahe- Aa eumdem.—-Ul infirmis de Osdayn oralorium et
ruhi efiiciendtim ecclesiastica ceusura conipellas. cwmelerium concedal.
Data Anagniee,iv Nonas Apriiis.
(Anagniae,April. 9.)
MLV. ;
Att eninttcm. — De ecclesia de Arsi llehrieo sv.bdia- [lbid., col. 963.]
roiio adjudicanda.' ' Dolor et miseria iiifiriiioruin fralrum de Osdayn,
(Anaghiee, ad compaliendpm eis.'uuivcrsos debet inducere, nt
'' '•'• April.8.)
llbid., col. 902.] sic facilius et commodius eorum necessiialibus et
Cun; olim nobisinsinualiimfuissel quod Radutfus. profeciibus possinl inienriere, cum ipsorum incura-
presbyter dilecto fllio nostro Henrico subdiacono( bilem aegriludinem fraterna curaverint meriitaticne
atliium inhibens ecclesiae rie Arsi, quam a dilecto( pensare. Unde cum quidam eorum debiles sint atl-
filio nostro abbate S. Pelri de Moniibus sibi assere- inodum et horrendi, ut sanis non possint, nec au-
bat, pcrsona ejusdeiii ecclesiaeviam universrr-carnis, deanl se aliquatenus iminiscere, dccel prudeniiam
ingressa, canonice concessam fuisse, eunicleinHen- luam ipsis oraiorium et ccemeterium providcre,
ricum ad nostram auriienliam appcllassel, pfopo-, B ubi valeant divinis officiis inleresse, et haberecum
nens quod prior ejusdemloci ipsum in eadem eccle- riecesserinl sepuliuram. Inde est quotl fratcrnilalem
sia instiiuissei, cl illi admiuistralionem ejus ad luam per aposlolica scripta rogamus allenlius et
leprscseniationem archiriiaconi et ipsius prioris, mandamus, quaienus praefalos infirmos capellanum
Suessioneusis episcopus commisisset, nos causam habere et oralorium cum ccemcterio consiruere,
ipsam dileclis filiis nostris proeposito, decano et sinequalibelconlradictione permiltas, ita tamen ut
capitulo RcmensisEcciesiaccommisiiinisaudiendam, capellanus eorum parochianos aliarum ecclesiaium
et fine debiio terminandam. Qui siquidem, prout ad quoiidiana officia, vel in praecipuis soleniniiati-
nobis suis iiueris iniimarunt, ulraque parte ante bus uori adniiital, nec ad scpulluram rec piai, nec
se corivocata, et rationibus hihc inde pleniusaudi- decimas vel oblaliones ah eisdem aliquatenus exi-
tis el cognitis, praedictiim R. a praelibaia renioveri gal, sed ipsis infirmis et familiec suee duntaxat,
•ecclesia, et memoralum Henricum iri ejiis prdecepe- pfout aniinaruni sa(uli noveril expedire , splli.citius
runl possessioneiu iiuluci, et cmn Suessionensi cpnsulal, et ferventer intendat. Pieeierea vojumus
cpiscopo per smas litteras significassent, ut eitlem et manriainus, qualenus de novalihus quaeiidem. in-
Henrico curam commitierel animarum, episcopus ** firini propriis manibus aulsumpiibus excoluni,s'tve
, de nutrinieniis animalium
appellatiouem quam idem R. ad nos feceral, et suorum, decimas ab eis
qnomodo ad repreesentalionem prioris ei commise- nullaieiius exigas, nec ab aliquo exigi aliqua raiione
ral curain animarum, praetendens memoratum Hen- permiltas.
rictim ad preelibalain ecclesiara recipere recusavit. Data Anagniae, v Idus Aprilis.
Tandem aulem ciiin praefali Henricus el Radulfus MLYII.
-ad nostram pracsentiam venissenl, idem Henricus Monasterii S. Remigii Rememisjura de viuw S. Re-
\[.Radulfus], proul Doniinoplacuit, sublalusest de migii ecclesia S. Martini coiifirmat.
medio, et debitum naturoe persolvit: unde nos allen- (Anagniae,April. 10.)
denies labores et anxietales ejusdem Henr., et consi- [MABILLON, Annal. Bened., VI, 645.]
derantes quornodosibi auciorilate praelibalaccclesia ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, d-
fuisset arijudicata, senlenliam memoralorum proe- leclis filiis abbati el frairibus Sancli Remlgii, s;lu-
positi, decani et capiluli ralam et firmam habemus, tcm et apostolicara benediciionem.
ct rceniorato Hen. praelibatam Ecclcsiam auclori- Ea quae judicio stinl vel composilione amicabili
iale aposlolica conflrniare curavimus, el sciipli terminala, rata debenl et firma consislere, ct ne
noslri robore commmiire. Quia igitur decet saepc- D I recidivuiu coiiieulionis possit iiicurrere, ipsa nos
diclum episcopuin statutis apostolicee sedis reve- convenil auclorilatis noslrae inunimiiie roborare.
renter el devoie deferfe, et in nullo ejus auciori- Accepimus aulem ei ex auihentko scripto venera-
lali quomodolibet obviare , eidem episcopo praece- bilis fratris nostri G. Avinionensis episcopi cogno-
pimus, ul prrcriictoHen. curam el admiriisiralionem viinus, quod, cum inler vos el monachcs Monli,-
praefaleeecclesioe infra xx dies post litlerarum no- Majoris,in Avinionensiepiscopalu moranie-, super
slrarum susceplionem committat, el nullam exinde jure paiochiali cujnsdam viliae quoesiiovertercitir,
patiatur ei molestiam vel gravamen inferri. Ideo- tandem ab eodem G. cui sanctae recordalionis Palcr
que fraternitaii tuae per aposlolica scripta praeci- et praedecessor nosier Eugeniuspapa causam ip.jam
pieudo mandanius, quaienus, sipreedklusepiscopiis commiserat, hoc modo fuit cle assensu p.trtium ter-
praeceplum noslrum iiifra praescriptum lcrminum minata : ulvidelicel lolum jus parochiale nienioratae
non adimpleveril, lu ipsum, nullius contradictione villae Sancli Remigii ecclesiae Sancti Martini, qiiie
vel appellaiione obstanie, sine difficultalc vel dila- sub jurisdiciioue Remensi esl, in pace et quiele re-
tione qualibel exsequaris. niaiieal, et perpeluo in inlegrum conservelur. Si
Data Anagniee,vi ldus Aprilis. tamen mulieres a parlu surgentes ad capellam mc-
935 ALEXANDRIIII PAVM 956
iiachorum Montis-Majoris pro devolione gloriosae A , proposuit, quod Hu. prrcpositus et canonici S. Petri
semperque yirginis Marire convenerint, juxta teno- Duacensis eutii jam pririem unanimiter et concordi-
rem privilegii piae recordalionis Callisli papae, sua ler in suura fratrem el canonkum recepcrunt, sibi-
ibi persolvere vola debeant, ita lamen, ut lanluni que praebendam, quae in ipsa ecclesia primo vaca-
eariiin et obslelricum suarum oblaiiones praedicii ret liberaliler concedentes, concessionem suam
monachi percipianl; campanani quoque plusquam scripto aulheiilico roborarunl. Cum autem prae-
semel et tanlum quod sufficiat atl excitanriam fami- scripla praebenda vacasset, eamquejam dictusprae-
liam suam, inlerdixil pulsare. Adjecit eiiam prae- positus sibi conlradicerel assignare, praedictus cle-
dictus G. ad sopiendas ulriusque partis in perpe- ricus ad nosiram auriienliam appcliavit, et appeJla-
tuum coiilrovcrsias, ul monariii Montis-Majoris in tionem interpositara est in mulio labore el riiscri-
capella sua aliquem vcl aliquam nisi de familia minesui corporis prosecutus. Volentes itaqueeidein
propria, et mulieres supra memoralas, secundiim clcrico in hac parte solliciie providcre, jara dicto
quod diffiniium esl, ad aliquod diviuum officium praeposiio et cauonicis dedimus in mondaiis, ut
nec ordinent, nec adniitlaiil. Qtiam utique compo- sicul eum in suum canonicum receperunt, el con-
silioncm, sicul i» aiithenlko scriplo srepe dicii ccsserunl sibi praebendani ipsam quae nunc vacat,
D
episcopi coiitinetur, et huc usque nosciiur obser- inlra xv dies post Jiiterarum nosli arum susceptio >.
vata, aucloritale aposlolica confirmamus, et prae- nera, omni occasione et appellaiione cessante, in-
senlis scripti patrocinio coinmuiiimiis. Nulli ergo ciHiclanler assignent; et si praebcnriam ipsam aiii
Iiominum, eic posl appellationem ad nos factam, quod non crcdi-
Datum Anagniee,iv Id. Aprilis. mus, conluleruni; ipsam infra eumdera lermiiiuni,
MLVIII. appellalione postposita, revocent, eamque pncfaio
clerico, differant assignare.
Ad Henricum Remenscmarchiep. — Ut causam abba- Inde appellalioneremoia,uoii
tis et [ralrtim de Humbleriis jatn lerminalam fa- eslquod fralernitaii tuae pcr apostolica sciipia
ciat observari. mandamus, quaienus si idem prrcpositus et canonici
(Anagnirc, April. 15.) mandatum nostrum non fuerinl exsecuti, lu super
[MARTEN., Ainpl. Collecl., II, 964.] hoc rei veriialem non differas disiricle ae diligenicr
Significaruul nobis dilccti filii nostri abbas et fra- inquirere; et si libi constitciii quod idem pr.Tpo-
tres de Hunibleriis quod, cum causa quee inter eos siius ei canonici pracfatum clericum iu suum csno-
et abbalem de Ribodimoiite, et abbatissam de Mo- nicuin recepissent, sibique praebendam, cum ptirao
nasleriolo, et G. militem de Bresnoto verlebalur, <_ vacarel, concessisseiU, el scrip(o authentico ro!,o-
sub examine Lauduueusis cl Novioinensis cpisco- rasseni; eos ad exsequendum supcr hoc raaudaiuin
porum, quibus causam ipsam lerminandam com- nostrum iiifra alios qiniirieciiii dies, sublato appel-
miseramus, fincm debilum suscepisscl : posunodum laiionis remedio, nostra et tua auctorilate clisiricte
quidam monachus de Ribodimonle pro negoliis co*;peIlas.
thesaurarii Laudunensis ad praesentiam nosiram D.UaAuagniee, xvm Kal. Maii.
accedens, eamdem causam, lacito quod fuerit ter- MLX.
niinata, poslulavit episeopo Toruacensi commitii, Ad eumdum. — Ul ieprosi de Sp.arnacosinl itnmuncs
licet ab cpiscopis iltis, multis rcclamanlibiis vel a decimis novaliutn, elc
appellantibus, fnissel senleiuia lata. Quoi.iam igiur (Anagniee,April. 14.)
qui lenemur lilibus el contenUonibus fineni impo- [Ibid., col. 965.]
nere, liicm sopitmii nolumus suscitare, fraieruiiati Querelam leprosorum de Sparnaco recepimus,
tuae per aposiolica scripla mandamus, quaieiius a asserentium quod, cum ipsi de domo sua proleciio-
praefalis episcopis el ab aliis,qui veritaiem nuveruni nis a nobis lilieras impetrassent, ei ab exactione
rcm ips^m cliligenter inquiras; et, si libi consliterit decimarum de novalibus suis, qnaepropriis sumpii-
praescriptam causaui per eosriem episcopos lermi- t) ] lius excolunt, et de nulrimentis animalium sudruui
naiam fuissc, nec eornm senlentiam per appella- eos clemcnti.a sedis aposloiicae fecissel immunes,
lionem suspensam, sentcntiam ipsam ralam ba- canonici de Sparnaco adversus ipsos inde commoii
heas, eamque facias inviolabiiiter observari, nec sunt et lurbati : usque adeo scilicet, quod cura
obteutu conimissionis nosirae, in cadem causa pro- magislcr leprosorum cuni quibtisdam fiauibus ct
cedere preefatum Tomacenscm episcopura patia- servieniibus suis pro colJigendo feno in propriis
ris. pralis existeret, ocio de praedictis canonicis insur-
Dala Aiiag.iiDeldus Apiilis. gcntes in cos, magislrum et fraires , qui cum co
MLIX. eraui, graviier verjieraveruiii, et servicnles eorum
Ad eumdem. — De prwbenda in ecclesia S. Peiri mullis aflicietiles vuhieribus, fetium illttd fecerunl
Duucensisdiinda Waichero clerico. de praiis per violenliain aspoiian. Quoniam ig tur
^Anagiiiee,April. 14.) graviler niniis offendimur, si ea quoe suni a nobis
[lbid.] slatula, lenierilale quoruinlibet rcscindanlur, et
Veniens ad nos dilectus fitius nosler Walcherus negligeiuuc possemus rcdargui, si lanium excessum
c.lericus, pracseniiumlalor, diligeiui nobis asserlione diiiiittcrcmtis iiiultuin, fralernitati tuoe, per aposlo-
957 EPISTOL^ ET PFJVILEGIA.-AN. 1175 74. 958
lica scripta mandamus, qualenus a prrcdiclis infir- A i rus, cnm luarum testimonio lilterarum accedat.
mis decimas de novalibus suis queepropriis sumpii- Data Anagniac,xv Kal. Maii.
bus excolunt, sive de nutrimentis animalium suo- MLXIII.
rum exigi vel exlorqueri nullatenus pali.iris, et Ad eumdem. — Ut A. presbylero par->"'«a de Nisi
super his qnae preediximus, veritate rei sludiosius reslituatur.
inquisita, si ila libi consliterit, eos qui lantum fa- (Anagnirc,April. 18.)
cinus commiserunt, sublalo appellaiionis reniedio, [lbid., col. 967.]
publice excommunicatos dcnunties , et faeias sicul Querelam A. presbyieri, laioris prrcsenlium, re-
excommunicatos vilari, donec passis injuriam con- cepimus quod cum, parochiam de Nisi canonice
grue satisfaciant, fenum ablalum reslituant, et hi fuisset adeplus, el eam diu pacifice possedissel, G.
qui in praefatum magistrum et fralres suos, si cle- presbyier ipsam irraiionabiliterauferreproesumpsit,
rici sunt, violenlas manus injeccrunt cuni litterisi el injuste deiinet occnpatam. Quia igitur indecens
tuis rei veriialem conlinenlibus, aposlolico se con- est et obvium rationi, ut memoratus presbyler
spectui repraesenlenl. praescripta parochia sine manifes(a et rationabili
Dala Anagniae, xvni Kalendas Maii. causa privelur, fraternilali ttiee per aposlolica
MLXI. ] scripla mandamus, quatenus parlibus ante tuam
B
praesenliarn convocatis, praediclum G. moneas. ct
Commendat ei Milonemnunlium apostolkum. districte compellas, ut precfato A. praediclam pa-
(Anagniac,April. 17.) rochiam cum reddilibus inde perccptis restiluat, et
[Ibid., col. 966. in pace dimiltal, vel in pracsentia lua, sublalo ap-
Tanlam soliiciludinem liabuil in negoliis luis di- pellationis remedio, cxhibeat justitioe complemen-
leclus filius nosler Miloquem ad nos destinasli, ct; lum
ita fervenler apud nos inslitit pro ipsis negoliis; Dala Anagniae, xiv Kal. Maii.
promovcndis, quod ipsum manifesle novimus tibi MLXIV.
fidelemexistere plurimum et devotum. Ipsum ita- Ad eumdem. — Pro Evrardo presbylero.
que consideratione suee devolionis et obsequii tibii (Anagnise,Apiil. 19.)
soliicite commendanles, fraternitatem luam roga- [Ibid., col. 968.]
mus alientius et monemus, quatenus eumdemi Querclam Evrardi presbyleri in scriplis nobis
M. pro reverenlia R. Petri ac noslra, et inluilu ser- Iransmissam accepimus, quod Maithaeuscivis Cala-
vitii stii, quod jam secundo ad nos veniendo iKji laiiner.sis ei plateam quamdam conlra jusliliam
noscitur impendisse, propensius diligas el honores, abstulil, quam per potenliam suam de(ine( occupa-
sibique ita comniode et ulililer benefacias, quodI (am. Quoniam igilur preedicio presbytero cum pau-
ipse facilius ct libenlius pro le periculis personami persi(, sicul dicitur, el adversus divitem causain
suamdebeat exponere, et nos exinde tibi copiosasi habeal, propensiori sludio in suo jure tenemur
gratias agere leneamur, et providentiam luam dignes adesse, fralernilali luse per apostolica scripla man-
in Dominocommendare possimus. damus, qua(enus memora(um M. moneas, et appel-
DataAnagniee, xv Kal. Maii. lalionc remota, sub excommunicaiionis poenacom-
MLXII. pellas, ut praescrip(am plateam praefato presbylero
Adeumdem.— Ut An. de Loesi, qui R. subdiaconumi sine difficullale resliluat et in pace dimillat, aut
in vinculis conjeceral, excommunicel. exinde sibi sub examine luo, appellatione remota,
(Anagniae,April. 17.) non differat juslilirc plenitudinem exhibere.
[Ibid.] Dala Anagnia?, xin Kal. Maii.
Gravem qnereiam R. subdiaconus in auoientia1 MLXV.
noslra deposuil, quod An. de Loesi, eum diabolo)
instiganie carceri mancipavit, el ab eo pecuniam D Ad eumdem. — Scribit se nullum Philippo Flan-
] driw comiti privilegium dedisseconlra jura Eccle-
impudenler exlorsit. Quia igilur lanfae iniquilalis> simRemensis.
audaciam non possumus nec dcbemus impuniiam1
(Anagniae,April. 19.)
relinquere, ad quam durius vindicandam apostolica> [7fcirf.]
compellimur auctoritale succingi, fraiermiali luae- Cum devotionis et fidei luae argumenta cl indicia
per aposiolica scripta proecipiendo mandamus,> ceriissima teneamus, et eam circa honorem ct
qualenus hujus rei veritale diligenter et subtiliterr exallalionem malris luae sacrosanclae RomaneeEc-
inquisita, si ita esse inveneris, praefaium An. et1 clesieeuiiliter simus semper experli, honestati no-
principales ejusdem sceleris complices, appellalione5 stree non modicum videremur delrahere , et tolius
remota, excommunicalos denunlies, et ab omnibuss humanitatis oblivisci, nisi personam luam sicut ca-
facias sicut excommunicatos vilari, donec memo- rissimi fralris noslri, et praecipui membri Ecclesias,
ra(us A. praediclosubdiacono de (am gravi injuria* sincerissime diligeremus, et tibi studeremus hono-
condignesaiisfaciat, imiversa quae ab eo extorsil,, rem et dignitalem luam plenissime conservare. Ne
velaufcrri fecit, sine diminulione resuiuat, et ad1 autem ulla exinde in animo tuo dubilaUo vel scru-
sedem' apostolicam de lanto excessu salisfaclu- pulus ambiguitalis remaneat, scire le volumus
PATROL. CG. 20
9S9 ALEXANDRIIII PAPJE 840
quod nobill viro Ph. comili Flandrensi niillaiu lm- A MLXVHI.
iininilaiem contra jus et dignitatem luam indtitsi- Ad eumdem,— Adverstis canonicos Compendiensee
nuis, nec eum a poteslale lua exemimus, quominus qui monachis molesli erant.
in eum illam jurisdictionem et aucloritatem habere /Anagniffi,Apri!- 28.)
valeas, quam antecessores (ui habuisse noscuniur, [Ibid., col. 971.]
c( canones sacri permittunt. Significantibus nobis diledis filiis noslris abbate
Dala Anagniae,XIIIKaL Mail. et fralribus Compendiensibus, ad noslram noveris
*
MLXVL audienliam pervenisse quod, cum ipsi portiones
Ad eumdem,— Cavsam inier Httmolariensem abba- quasdam in grandia de Hortiis, de Borchcrra, per
tem et F, de Nigelta commiliil examinandam. x annos in pace teiiuerinl, nunc canonici ipsius
(Anagnia), April. 20.) ecclesieeeos exinde indebile molestare non cessaiu,
[Ibid., col. 970.] nec voIunCgrangiam ipsam in eo stalu dimillere,
Janvpririem, si benememinimus, vcnerabili fra- in qno ftiisse dignoscitur, cum monachi ad ipsam
tri nostro B. Bdvacensi episcopo c.ausam inier ab- grangiam recepti fuerun!. Quoniam igitur sustinere
baiem et fralres Humolarienses el T. deNigella nolumus, nec-debemos, ut proediclus abbas ct mo-
super modio salis conimisinius audiendam, el finc B nachi super hoc vel aliis indebila molestalione
debilo terminandarti. Qui utique, sicut ex insinua- gravenliir, fra(erni(ati luae 3posto!ica scripla proe-
lione preedklorum fratrum nccepimus, preenomi- cipiendo mandamus, qualenus eumdem abbatem et
naiuni T. in possessionem iuduxit: -nnde memoraii monachos super partibus illis non paliaris a pree-
fratres se plurimum gravatos esse aflirmant, lum fatis canonicis moleslari, sed eosdem monachos
quia judicem ipsum lanquam adversaiiunisuspe- partes ipsas, sicut eis a canonicis ralionabililer
clum habuerunt; lum qnia lenorem Iiileraruni, concesseefuerunt, in pace facias appellatione posl-
quae supcr hoc a nobis emanarunt, non fuerunt posita possidere. Si vero eumtiem abbatem et mo~
permissi, eodcm episcopo prohibente, videre. Coe- nachos exinde contra tenorem mandati noslri mo-
terum quia iidem fratres se justiliam adversus leslaverint, ipsos a proesumptione sua aucioriiaie
praediciumT. hahere confiduiit, et nos eis dencgare nostra, omni contradic(ione e( appellaiione ces-
non possumus nec debemus, quod universis ex sanle, eeclesiastica dislrictione conipcscas. Nihilo-
officio nobis commisso exhibere tenemur, frater- minus etiam tuaediscretiohi maiidamus ut libertalcs
nitati tuoe per apostolica scripta mandamus, quate- el jura praescripti monaslerii el privilegia quae ab
•JIUSsi praedicli fratres de proprielate agere volue- apostolica secle babere dignosciiur, sicut de le
rint, lu convocatis partibus cansam, si ab eo non confidimus, el tuam prurieniiam decet; iulegra
fuil ternunala, nec alii commissa, diligeiilkis au- et illaesa conserves, et si quando ab abbale et fra-
dias, eleam, appetlatione remota, ita jusiilia me- tribus ejusdem loci de bis qui sunt in provincia lua
diante decidas, quod lua debeat exinde discrelio querelam receperis, iia makfactores eorum ab ini-
noii immerito commendari. quilate sua studeas coercere, quod exinde Inae
Dala Auagniae,xu Kal. Maii. sollicitudinis sludiiim non imuierilo conuneiidetur,
MLXVIL et monasterium ipsuni a maligiioruin incursibus
Adeumdem.—Pro mercaloribus quibttsdamFlandriw sub lua conservelur defcnsione securum.
adversus abbalemDervensem. Data Anagniae,iv Kal. Maii.
(Anagniae,April. 21.) MLXIX.
[lbid.] Ad eumdetn.— Graiias illi agit quod sua proleclione
Constituti in praesenlia nostra Ric. ct Arn., fcveal fralres Compendienses, quos itli com-
mercatorcs Flandrenses, sua nobis relatione mon- mendai.
slraruiit quod ipsi jam pridem abbali monasierii (Anagnioe, April. 28.)
Dervensis xxx marcas argenti mutuavcrunt, quas 3 [lbid., col. 972.]
poslmodum, licet exinde mandalum nostrum rece- Dileeti filii noslri abbas et fralres Compendienses
peril, ab ipso non potuerunt aliquatenus rehabere. cum niulia graliarum aclione per nuntium suum
Ideoque fralerniiali luae per apostolica scripta nobis sollicite relulerunt quomorio monasteriuui
niandamus, qualenus cum lideras praesenles rece- eorum propensius diligis, et jura ipsius loci atieuie
peris, praedic(um abbatem moneas, et aiicloriiale protegis et conscrvas, et praefalo abbali et Iratribtis
noslra distric.le coinpellas ul praediciam pecuniam abundanter luam gratiam exhibes et favorem.
memoratis niercaloribus sine dilationc restituai, Superquo mique prurientiam luani sollicite in Do-
et de lioc quod supererogare lenelur; cum eis iu mino comnicndanles, et exinde affeci.oni turc ube-
conveniat, quod iidem mercalores non coganlur res gratias exsolvenies, fratcrnilatem luam roga-
propier hoc ad nos aliquam querimoniam repor- mus atlenlius et monemus, qualenus praescriplum
tare. inonaslerium, el abbatem, el fralres inibi Domiiio
.Data Anagniee,xi Kal. Maii. servientes, sieut bene ccepisli, propensius diligas,
et eorum jura inlegra e( illaesa conserves, et ila
moiiasteriura ipsum ab indebilis gravaminibus
941 EPISTOL^E ET PRIYILEGIA.— AN. 1175-74. BiJ
luearis, quod preediclus abbas et fralres sub pa- A siae S. Laurentii Belvacensis ad aures noslras per-
Irocinio defensiouis tuoe jura sua se gaudeant pa- venil quod venerabitis fraler noster [Bartholomaeus]
cifice possidere, et nos exinde affeelioni tuoe ube- Belvaccnsis cpiscopus plusquain seplem pislores
riores debeamus gralias exhibere. De ceelero quia qui solebant motendinum ipsorum frequentare,
canonici, qui adhuc ibi sunt, antiquum et commune eis injusie subtraxit, et alibi molere pro voluntaie
sigillum in sua, sicut accepimus, dctineant pote- polius quam ratione compellit. Ecclesiam quoque
state, praedictus abbas el fratres se limere pro- Franci Caslclli, quam per donaiionem praedicli
ponunl, ne de ipso sigillo aliqua facianl scripta canonki ad se asserunl pertinere, ipsis hihilomi-
bullari, quae in dclrimenium praeriicti raonastcrii nus auferre praesumpsit. Unde quoniahi viris ecclc-
conveiianiur, fraternilali tuae praesenlium aucto- siasiicis apostolicae sedis auctoriiate conipellimur
ritate injungimus, ut proefalis canonkis sub excom- sua jura servare, fraternilali tuoe per apostOlica
niunicatioiiis inlerminafione prohibeas, ne scripium scripta mandamus, qualenus praefalum episcopum
quod obsit jam diclo moiiaslcrio de praescriplo moncas propensius el horteris, ul praescriplos pi-
sigillo bullare praesumant. Si quod auiem scriplum stores in motendino praedictorum canonicorum li-
iidem canonici absque assensu el voluiilale praedi- bere molere, prout consueverunt, permitlat, et
cii abbaiis el frairum supcr bonis e( possessioni- eisdem canonicis preescriptain ecclcsiam quiete
bus praescripli monasterii sigillo bullaverint scri- pacificeque reslituat, vel in praesenlia l.ua iilenam
ptum ipsum auctoriialc nostra, appellalione re- sibi exinde justitiam non differat exhibere. Ad
inola, irrilum denunlics penitus el inane. haec quoniam antecessor praedicti episcopi annualia
Dala 'Anaguiae, IVKal. Maii. defunciorum canonicorum pracriiciaeecclesiee vica-
riis dicitur abstulisse, nihilominus li.bi pracseiitium
MLXX. auctoritate injungimus, ul eidem episcopo firniiter
—
Ad eitmdem. Ul compositionemfaclam inter Com-
vel vicariis aiinualia ipsa restituat,
pendienses et Tenotienses fralres illibalam obser- injungas, quod
vari curet. vel sub tuee discretionis examiue jusliiiae super
(Anagniae,April. 28.) hoc plenitudinem non differat exhiberc
[Ibid.] Data Anagniae, u Kal. Maii.
Ex transniissa nobis insiiiualione abbalis ei fra- MLXXIL
trum Compendiensium auribus nostris innoluit Adeumdem.—CausamH. mulierisdeSuune cemmi.lil
quod, cum abbas el fratrcs,TenoIienses(56) quaedam lerminandam.
nemora ad jus Compendiensis monasterii pertinen- iC (Anagnise, Maii 1.)
lia, eis inconsultis el nolentibus, exstirpassenl et [Ibid., col. 974.]
redegissent ad culium, (andem in curia lua coram Ex transmissaconquesiione II. mulieris deSuune,
dilectis filiis nostris S. Remigii et S. Crispini ab- ad aures nosiras pervenil quod, cum magisier G.
baiibus, et aliis honestis viris, inter eos de assensu Lauduiiensis ei pro A. quondam domina de Roche-
parlium amicabilis facta est composilio. Quoniam nies pro xviu libris fidejtrssisset, illa decessil, et
igilur ea quoesunt amicabili composilionesopita, praefala II. pecuniam suam noudum potuil reha-
non debenl qualibet preesumptionerescindi, fraicr- bere. Quia vero inriignum et injuslum videiur, ut
nitati tuae per aposiolica scripta proecipiendoman- proedicta H. debita debeat pecunia defraudari,
riamus, quaienus proescripiam compositionem, sic- fratemitati tuae per apostolica scripta proecipiendo
ul de assensu paiiium facia est, binc inde, sublato
nianda.mus, quatenus preefalum G. moneas et com-
appellaiionis remcdio, facias inviolabililc-r obser- pellas, ut prrenominaioeHu. practaxaianipecuniam
vari, nec al(eru(ram parlium conlra compositionem sine diminulioue persolvat, vel in preeseniia lua
ipsam temere venire permittas. Si qua vero par- plenam exinde sibi jusliliam non differat exhibere,
liuin conlra eaindem compositionem veuire prae- Tu
U vero, si potius causam inlrare decreverii, eani
sumpserit, el commoniia non desiilerii, eam a £iudiosius audias, el appellaiione rcmota, concordia
praesumptione sua, appellaiione re.mota, ecclesia- ve! jusiiiia medianie, decidas.
slica districlione compescas. Dala Anagniee,Kal. Maii.
Data Anagni*, iv Kal. Maii.
MLXXilL
MLXXL Ad eumdem.—Pro monachisSilvw Majoris adversm
Ad eumdem. — De causa inier canonicos Sancli Wiscardum et Radulfum de Codiciaco.
Laurenlii Belvacensiset episcopumBelvacensem, (Anagniee,Maii 4,)
(Anagnise, April. 50.) [Ibid.]-
[Ibid.] Significavil nobis dilectus filius nosler abbas
Ex iransmissa conqueslione canonicorum eccle- Majoris Silvee (57), quodWiscardus et Radulfus de
(56) f. Tenoliensis abbalia, Gallice Tcnaille, or- cellam haud procul a Codiciaco, seu, ut Iiic loqui-
dinis Praemonstraiensis in dioecesiLaudunensi. lur Alexauder, Coceio (Coucy),quam infeslabaul
(57) Majoris Silvaeabbatia ordinis S. Benedictiin YViscarduset Radiilfus.
dicecesi Burdigalensi, quse olim pinguem possitlebat
^. ALEXANDRIIII PAP.E J>44
Coceio ct a.,,'u'am aHl monaclios de Silva supcrr A fervenlef inlendis. lnde est ut quantoptus tuara
ncmoribos el aliis eorum possessionibus raultipli- personam diliginius, tanto in his-qurcad tuum spe-
citer inquktanl, magnasque eis injurias el grava- cianl officium, magis le sollicitum reddimus, fra-
mina inferre non cessant. Quia igitur ex commisso) ternilatem tuam monenles el dis(ric(e praecipien-
nobis officioecclesiarum nos convenil indemnitati- les, quaienus, omisso illo dolore nimio, el amari-
bus providere, fraierniiali ture per apostolica scri- Iuriine cordis, qua tepro lurbalione terrae autlimus
pta praecipiendo mandaraus, qnateuus preetliclos 3 affligi, officiura commissre libi sollicitudinis pru-
viros et alios qnos preedictus abbas vobis nomina-- denter gerere satagas; -el si quando se opporluni-
verit, moneas instanief, et cum orani diligenliai tas exbibet, reformationem pacis inler reges dili-
inducas, el si necesse fuerit, per excommunicatio-- genier inlendas, et excessus episcoporum, decano-
nera, appeltatione reraota, compellas, ul praediciura 1 rtun, arcbidiaconorum , abbalum et aliorum, tam
abbatem et monachos supcr jam dictis nemoribus,, clericorum quam laicorum, qui luaegubernalioni
el aliis possessionibus suis nullateniis iniquietent,, sunl conunissi, sludiosius solito ponlificali severi-
sed ejus univer.saablata cum integritale restiiiiani,, lale corrigas et emendes : nec ila pielalem matris
et ab eorum gravaminibus penitus conquiescant,, sequaris, quod videaris postponefe severilatem ma-
vel si aliquid conlra eos proponere voluerinl, <in I g gisiri. Commendamus siquidem mansuetndinemel
preesentia lua ordine judiciario experiantur, et tui patienliam luam, sicut se nobis merilo commenda»
causam sludiosius audias, et appcllalione cessanle,, bilem reddit. Sed non te debes -ila mansuetumet
canonico fine decidas. Porro si de aliis parocliianis> bciiignum luis subditis exbibere, qtiod lua patien-
luis praediclus abbas vel monachi libi querimoniami lia et benigniiate possint abuti, aulde nimia man-
deposucrint, tu eis de ipsis ila plenam justiiiami sueludine tua sumant audaciam illicita commit-
facias, quod sollicitudinera tuam et zelum in iei tendi, quia lum licenlius illicila commiltunlur,cura
justitioepossumus merilo comniendare. desua impunitale se delinquenles conspiciunt esse
Dala Anagnioe,iv Nonas Maii. securi. Canonicos autem luae majoris Ecclesiae,et
MLXXIV. eos praecipue qui in ea alkujus dignitalis officiura
gerunt, sicque notabiles iiiveniunlur, cum ea qua
Rolrodum, archiepiscopum Rothomagensem, -t de
variis bellorum evenlibus, de scandalo regttmet convenit diligentia, a suis excessibus, collata libi
terrw dolenletn i, animo forti esse jubet. Mandai, aucioritate compescas, et -eos ad virlulem et ho-
vt t ad reformalionem pacis inter reges diligenter neslatem propensius inciles et informes, ut sicul in
inlendal, el excessus episcoporitm,decanorum, ar- tua provincia dignitate praeeminent, ila morura pol-
chidiaconortitn, tam clericorum quam taicorum C .
solita pontificali severilale corrigal. >Alia prace- leanl honestate, et aliis bene vivendiformam prae-
pta addil. InterdicH, ne t pallium suum alii me- beant el cxemplum. IIIos vero qui ad audienliam
iropolitanocommodet,si contingaiipsumsine paliio luae metropolilanoeseriis appellant, cum se in
ad ecctesiamRolhomagensemin atiqtta prwcipua pro-
solemnilale venire ; cum pallium, inquii, tuam leciionem luam per remedium appellationis reci-
versonamnon lranseal,sed quisquumcum eodebeat piuni, non repellas ; sed potius omnes ad le ve-
sepeliri.i nientes patienier el eequanimiicr audias, et injuste
(Anagniae,Muii II.) gravalis, pro tui officii debilo, palrocinium exhi-
[MANSI, Concil., XXI, 1071.] iieas ct favorem, el eos in justilia sua pastorali sol-
Etsi periculosa sint tempora, ct partes tuas va- liciiudine foveas, et sic le omnibus patrem exhi-
rii bellorum evenlus affligant, propter hoc tamen beas, ul non lanlum esse pater videaris, sed ar-
non te decet immoderatedolere.aut aninium tuinn •cliiepiscopusel magister.
usque in amariludinem dejicere, ul videaris virlu- De caetero fraternitati lure praecipimus,qiialecus
lis el fortitudinisoblivisci. Sed quanto majorlibi si aliquis laicus de provincia. lua, voluntale pro-
et terrrc adversitas imminet el lurbalio, tanlo for- pria, vel de raandalo saecularis po(es(alis in cleri-
lius debes circa tribulaliones ipsas insurgere, cl j) j cum noiidum ab Ecclesia damnatum violenlasnia-
rnajoris robur forlUudinis, et virtulis induere, quia nus injecerit, aut ipsura in vincula dejecerit, vel
prudenlis viri conslantia in adversitate probalur. in carcere eum delinuerit, eura gralia et amore
Quamvis autem de scandalo rcguin et terrae doleas, postpositis, contradictione quoque et appellatione
sicul merito poles dolere, non lamen libi expedit r-emola, publice accensis candelis excommunica-
te lanlo dolore affici, vel moerore confundi, quod lum denunlies, vel denuniiare facias, et sicut ex-
pusilianimiiaii luae possit ascribi : quia polens esl communicatum viiari. Si vero clericus aliquis pro
Domiiiusfacere post tempeslalem iranquillura et suis culpis a minisierialibus preeJatorum Ecclesiao
dare posl tribulaiionei.ilquieiem. Super eo vero le caplus fuerit, non patiaris eura custodiaepublicou
multipliciter commendamus, quod laniamcirca nos mancipari, aut in carcerera laicoruin retrudi, sed
ei Romanam Ecclesiam devoiionemexhibes, ut non potius in domo tua, vel alterius ecclesiaslicseper-
possis esse negligens vel remissus in his quaespe- sonae, ejiis cuslodieelocum facias congruum provi-
ctant ad comraodum et profeclum ejiisdem Eccle- deri, ubi secundiim qualitaiem el quanlitalem deli-
siae,sed Omnimodis honori el exaltationi ipsius cii debeat custodiri. Ea vcro quae acljus Ecclesjae
Ecclesice, sicut vir nobilis, prudens et sapicns, tu;c speclare noscuntuf, omni favore et (imore
9*tt EPISTOLJE ET PRIYILEGIA. — AN. 1175 71. 94$
postposito, slrenue satagas el legilime revocare, ita A
i MLXXV.
quod exinde sollicitudo et provideniia tua debeat Ad Henricum archiep. el omnes episeopos e! abbaies
non immerito commendari, et ecclesia libi com- per archiepiscopalum Remensem conslilutoi.—
missa de lacilurmiale tua nulluin valeat pracjudi- Cominendat illis fratres S. Remigii Remensis.
cium sustinere. (Anagnire, Maii 15.)
Illud autem arctius tibi duximus injungendum, [MARTEN., Ampl. Collect., H, 975.]
ut occasione praescriptee contentionis quae inler ALEXANDEB episcopus, servus servorum Dei, ve-
reges versatur, aui alia de causa, euras non prae- nerabilibus fralribus Remensi archiepiscepo, epi-
sumas pastorale deserere, quia juxta verbum Do- scopis et dileclis flliis abbaiibus el aliis Ecclesiarum
niini, non pastor, sed mercenarius exislere com- praiatis per archiepiscopatum Remensem consuiu-
probatur, qui, advenienle lupo, commissi sibi gregis lis, salutem et apostolicam benedictionem.
cusiodiam deseril, ipsumque morsibus Jupinis ex- Cum oporleat nos ratione injunctee nobis solli-
ponit. Si quis autem episcopus lueejurisdictionisatl citudinis pro conservando stalu singulorura esse
aliam ecclesiam propria auGtorilate Iransierit, aut solliciios, eorum conservationi el luitioni specialiter
Jbona ecclesise, vel alicujus monaslerii, laicali au- debemus intendere, et ipsornm jura integra et illi-
ctoritate praesumpserit usibus propriis applicare, B * bata servare, qui religioni sunt dedili, et divinis
eum auctorilale noslra et lua a suo proposito di- obseqttits areiius mancipati. Hac itaque ratione in-
slriclione ecclesiasiica revoces, el ad restitutio- dueii, universitati veslrae- per aposiolica scripta
nein alienatorum cogere non postponas, aut prio- preecipiendo mandamus,"quatenus ubicunque male-
rem ecclesiam ab ejus obedienlia prorsus absolvas.. faclores. dileclorum filiorum nosirorum abbatis el
Super his autera, sicut vir et prudens et sapiens, fratrum S. Remigii Remensis, aul illi qui capilali-
sollicilus et sludiosus existas, et ita prudenter in cia quoe illis debent injuste retinere preesumunt,
omnibus luum geras officium quod clero el populo infra parochias vesiras inventi fuerinl, nisi mo-
libi credito praeesse valeas et prodesse, et Ecclesia niti ab illis vestrum quortim parochiani fuerint,
cui proees de cura et regimine tuo in spirilualibus- resipiscere voluerint, vel juslitiam exhibere, eos ex-
et temporalibus, cooperante Domino, graia susci- communicationis vinculoasiringalis, eorumque ler-
pial incrementa. Preeterea de tuae sinceroe dilo- ras imerdkio subjiciatis, et senlentiam ipsam
ciionis fervore procedit quod nos libi licentiam et usque ad dignam satisfaclionem inviolabililer ob-
aucloritatem concedimus illos a suae (emeritatis au- scrvetis, el faciaiis per provincias veslras Drmitev
dacia compescendi, qui dignitali Romanre Ecclesiae <-•observari.
conlraire proesumunl: indeque quod nos in ornni- Data Anagniee, Idus Maii.
bus, quae cum Deo possumus, volenles libi skut MLXXVI.
eharissimo frairi nostro deferre, auetorilate apo- Ad Henricum Remensem
archiep. — Pro Alagrino
slolica indtilg-emus ut, si quando aliquis sufliaga- cive Anagniensi,
neorum tuorum contra appellalionem ad noslrain (Anagniae, Maii 18.)
vel luam audientiam factam venire pracsumpserit, [Ibid., col. 976]
liceal tibi excessum suum nostra el ttia aucloriuue Cum pagaiuis et Rainaldus burgenses civliaiis
paslorali sollicitutline coercere. tuae apud nos diulinara moram fecisscnt, (andem
Adhuc quia queesitum esl a nobis es parie lua a quodam Anagnino cive fideli nos(ro , Alagrino
ulrum liccat tibi pallium luum alii metropolilano nomine, sub fidejussione Gakeri presby(eri infir-
commodare, si contingat ipsum sine pallio suo ad morum de Sparnaco, sexdecim libras Provinensis
Ecclesiam libi comniissam in aliqua praecipua so- moneloe muiuo receperunt, el lam prailicti burgcn-
lemnitate venire, et in eadem ecclesia missarum ses, quam idem presbyter de sotutione praescriplrc -
solemnia celebrare: licet exinde non rerolamus pecunire, sicul ipsi idem coram dileclo filio nostro
nos expressum canonem vidisse, super hoc inquisi- r. [ V. SS. Sergii et Bacchi diacono cardinali recogno-
tioni luae taliler respondemus, quod non videtur verunl, pracsliterunt juratoriam caulionem, adden-,
esse conveniens ul pallium tuum alii commodes, les in juramento, quod a curia noslra non recede-v
cum paltium tuum personam non transeat, sed rent, donec praescripta pecunia esset inemoralo,'
quisquam cum eo debeai, sicut tua novit discretio, creditori solula. Quoniam igitur violalo juramento,
sepeliri. Suffraganeis autem alicujus metropoliiani et pecunia non soluta, ad propria redierunt, frater-
post confirmalionem eleciionis suee, atl inandatum nitati ttiee per apostolica scripia preecipiendo man-
ipsius metropolitani, etiamsi pallium tiou receperii, damus, quatenus memoratos burgenses et presby-
licilum est electum aliquem consecrare, qui ad ejus terum ecciesiastica et etiam temporali districlione,
jurisdictionem pertineat: et meiropoliiaiio aegrilu- si opus fuerit, appellatione remota, compellas, ut
dine laborante, vel alias praepetliio, post susceplio- praedicio crediiori el nuntio suo, qui aJ le cum
neinpallii, cl eiiam ante, si ejus est electio con- islis Iilleris venerit, preescriptam pccuniatn et ne-
firmala, suffraganci sui ad mandaliim ipsius pos- cessarias expensas itiueris, infra xv dies post
suui eleclo niunus consecraiionis conferre. harum snscepiioiieiii, ctim inlegritaie persolvant,
D.itum Anagnke, v Idus.MaJi. ct apostolica atictoriiale deccrnas, ut lilierre quas
&*7 ALEXANDRIIII PAPM 948
a nobis impetrarunt, usque ad soluiionein crediti A c.monkos de hujus temcrilatis excessu dignepunias
el restauraiionem expensarum ilineris, nullum de- ei casiiges, et eidem abbali insliluendi ibi capeila-
beant habere vigorera. nuni plenam indulgcas facultaiem. Canonicos au-
Data Anagnire, xv Kal. Junii. lem pra'scriptae ecclesioead reslituenda memorato
MLXXVII. abbaii aiilheniica inslrumenta ipsius ecclesioe,qu;e
Ad eumdem.— Ut Rainoido terram suam reddi occullasse noscuntur, sublato appellationis reme-
faciat, dio, ecclesiaslica dislriciione compcllas, eis sub
(Anagnioe, Maii 19. anaihematis iiilerminalione prrecipiens, ut lltesau-
[Ibid,] rum vel ernamenia eccJesioetlislraliere aut ab ea-
Ex transniissa queestione Rainoldi ad audientiam dem ecclesia alienare
nequaquam proesumant; sed
nosiram pervcnit qtiod, cum ei Adam de Villari ea
poiius sub conscientia abbatis studeant fideliter
tjuamdam lerram in feodumel homininiii jam pridem conservare, et eiriem abbati obcriientiam, sicnt de-
donassct, et ipse eam longo lempore quieie et pa- henl, reverenler impendant. In his auieiii, prout
cifice possedisset, praediclus A. ettmdem praescripla riccet
prurieniiam luam, ila pure ac studiose pro-
lerra absque ordine judiciario spoliavit, et ea cedas,
quod exinrie studium tuae sollicitudinis non
1}
queindam fratrem suum investire praesumpsit. Unde " iinmeiito cornmendare possimus.
qnia universis Dei fidelibus in sua juslilia debi(ores Data Anagniee, xiu Kal. Junii.
<sxisiimus, Tralernitad tuae per aposlolica scripla MLXXIX.
mandamus, qua(enus stiper his rei verilatcm dili- — Ut ecclesiam S. Medardi de Barleus
Ad eumdem.
genler inquiras ; et si i(a esse inveneris, proescri- W. presbytero curet tradi.
pium A. e( fratrem suum auctoritate uoslra mo- (Anagniee, Maii 21.v
iieas, ut memorato R. terram ipsam cum fructibus [Ibid., col. 978.]
resiituant inde perceplis, de damnis et injuriis illa- Cum W. presbyter, preesenlium tator, et respon-
tis eidem saiisfaciant. Restituiione auiem facta, salis Roberli
cum in presbyleri pro ecclesia S. Medardi de
si proedkli fralris de jnre confidunt, ipso "Barleus, in nostra essent preesenlia consliluti, nos
proesentia tua ordine jucliciario experianiur. Tu rationibus binc inde auditis et cognilis,
vcro causam audias, et eam, jusliiia rnedianle vel eamdem ecclesiam diligenter
preediclo W. adjuriicavimus, di-
amicabili composi(ione, s(udeas (erminare. Qued si lectis filiis nostris decano et thesaurario Noviomen-
prredkli Viri monitis luis parere conlempserini, tu sis ecclesioeprrccipiendo, mandanies ut eidem W.
eos cxcommunicalioni, omni oceasione et appella- .
praescriptam ecclesiam, amoio inde presbyiero R.
lione cessante, aucloritate nostra fredis subjiccre " aucioritate
nostra, omni contradiclione et appelta-
»i<ii)poslponas. (ione cessaiue, non differaiu assignare, et fructus
Da(a Anagni.Te,xiv Kal. Junii. iiUerim inde percep(os,siqui suiu apud sequestrum
MLXXVIII. positi, sublato appellalionis remedio, ci facianl
Ad eumdem.— Contia canonicos Compendienses,qui nibilominus exhiberi. Indeest fralernilati tuae
in ecclesia S. Clementis invilo abbale quod
capellanum
instituerant. per apostolica scripta manriamus, quatenus, quod
(Anagniae, Maii 20.) idem decanus et tliesaurarius jtixta mandalum
[Ibid., col. 977.] noslrtim inde fecerint, oraiii occasione el appel-
Pervenit ad nos ex transmissa conquesiione ab- lalioue poslposita, facias inviolabilileT observari.
balis et fratrum Compendiensis monaslerii quotl, Dala Anagnioe,xu Kal. Jimii.
cuin ecclesia S. Clemeniis ad idem monasterium MLXXX.
spectel, moiiuo ipsius ecctesire capellano, canonici Ad eumdem.— Pro G. paupere clerico adversus R.
ejtisdem ecclesioeibidem capellanum contra volun- de Tlwri, canonicuin Belvacensem.
latem proedicli abbalis el fratrnm intrudere prae- (Anagniae,Maii 26.)
sumpserunt, qui contra prohiliitionem eorum ex D [/*«•]
parte nostra laclam, et post appellationem in ipsa Ex Iransmissa conquesiione G. pauperis clerici
ecclesia non est veritus divina officia celebrare, nobis innotuit, quod Ro. de Tliori, canonicus Bel-
cum ad ipsum abbatem spectare dicatur iu eadem vacensis domum avunculi sui, quoe ad. ipsum debet
ccclesia inslitutio capellani. Quoniam igitur lani juresuccessionis dcvolvi, conlra jusliliam detinet
gravis et enormis preesumpiio non debet incorrccta occupalam. Quoniam igilur nos divitibus et paupe-
rclinqni, frateruitali luae pcr aposlolica scripta ribus in sua rccognoscimus juslitia debitores, fra-
praecipiendo mandamus, quateiius, uiraque parle lernitali luae per apostolica scripla mandamus,
coram le convocala, super hoc rei veriiatem riili- qualenus memoratum R. moneas, et sub excom-
gcrtter inquiras, ei si tibi coustiterit quod institu- municaiionis dislriciionecompellas, ui pr:escriptam
tio capellani in praescripia ecclesia ad praedictum domum praelaio clerico sine molesiia et diflicul-
abbalcm perlineat, et praefalus capellanus conlra tate reslilii.it, el in pace dimillal, aul exinde sibi
voluntalem snam ibi fueril instilulus, ipsuni indc sub examine luo, sublalo appellationis rcmedio,
sublaio appcllaiionis remedio, aposiolka freltts justitire non dilferal plenitudincm exliibere.Si vero
auctoritatc, removeas, el lam cum quam prccdicios causam inirare malueril, lu eam sturiiosius audias,
949 EPISTOLJE ET PRIYILEGIA. — AN 1175-74. 950
el sinepersonsrum acceptione, appellalione remola, A sancimus ; statuentes ut nulll omnino hominuin u-
sictu diximus, debito flne decidas. ceat banc paginam noslroe protectionis et conflr-
Data Anagniae, vn Kal. Junii. malionis Infringere, vel ei aliquatenus conlraire.
MLXXXI. Si quis.autem hoc allentare praesumpseril, imli-
Ad cumdcm.— Pro leprosis de Turribus super Ma- gnationem omnipolentis Dei et beatorum Petri et
ironam adversus ejusdem loci monachos el pre- Pauli apostolorum ejus se noverit hicursurum.
sbyierum Evirvinum. Daium Anagniae,IVNonas Junii.
(Anagnirc, Jun, 1.) MLXXXIIL
[Ibid., col. 979.] Ad Henricum Remensem archiep. — Ut fralribut
Recepimus querelam leprosorum de Turribus Hospiiatis Hierosoltjmilani illata damna resarciri
super Marnam, quod monachi (58) ejusdem villae, cureu
(Anagniae, Jun. 3.)
cl presbyter Evirvinus in quosdam eorum, post
[MARTEN., Ampl. Collect., II, 979.]
appellationem ad nos factam, excommiinicationis Ex parle dilectorum filiorum noslrorum fralrum
sentenliani protulerunt, et tres de fratribus eo-
qui in Catalaunensi
rum, qui post illam senienliam decesserunt, fece- Jerosolymitani Hospitalis, ad nostram noveris audien-
runt extra ccemeteriumsepeliri. Quoniamigitur gra- B episcopatu moranlur,
cum Jacobus de Porla
vamina proediclorum Ieprosorum non possumus, tiam pervenisse quod, suam eisdem
nec debemus surtlis atuibus pertransire, cum ila Marnae, quamdam domum pro animae
remedio in eleemosynam
sunl juslo Dei judicio flagellali, quod non imme- stiae suorumqtie parenlum
commune adessecom- dedisset, quidam de partibus illis diabolico furoro
rilo, praeter debitum, ipsis
fraierniiali luae commoti, fraires ipsos de pracscripia clonio ejicere
pellimur; per apostolica scripia
coram le convoca- praesiimpserunt, el clausuram circa locum, qtii ad
manriamus, quatenus partibus
his rei verilatem et prsediclam tlonium perlinet, desiruxerunl. Atljece-
tis, super diligenler inquiras, ruul ctiam quotl Lamherlus Blundus, et Clarcra-
si ita tibi conslitcrit, proescriptam se-nleutiain,
baldus, et quidara alii.domum praedictorum fratrum
appellatione posposita, denunties non leneie, el
qu:e dicilur Fraisuoi, juxta Cameracum silam,
corpora praediclorum facias infra coemetcrium se- armata nianti invaserunt, et exinde XL oves ex-
peliri, et proedictos monacbos et prcsbyicrura tan- traxerunl, de nihil adhuc eisdein fralribus
diii facias sicut excommunicaios viiari, quaiidiu quibus
rerididcruni. Quia vero memoratis fratribus, quos
proefaiileprosi et fraires eorum occasione proescri- ob.teniu siiae religionis sincerae charilalis brachii3
pioe senieniiae viiati fuisse noscunttir. sua conservare lenemur, qui
ani|ilexamur, jura
Data Anagniee,Kal. Junii. ^1 iiitiversis ex commisso nobis ofiicio in sua justiiia
MLXXXII. nos debitores esse cognoscimus; fraternilati luoa
Fratribus Carthusiensibus significal se monaUerium per aposlolica scripta mandamtis, quatenus proarii-
Gyriense, ab Henrico episcopo Gurcensi coitdiluiu, clos viros, el caeleros malefaclores, quos iidem fra-
tuendum suscepisse. tres lili uoiiiinabunt, moneas alleuiius el inducas,
(Anagniae, Jun. 2.) iil eisdem fralribus ablata universa rcstituanl,
[Puscn et FROELICU, Diplom. ducalus Siyriw, II, 135.] dainiia data resarciant, el de illatis injuriis satisfa-
His quee ad cullum religionis perlinere videntur ctioncra exhibeant compelenlem, et ab eoruindeni
sluclio loiius solliciluriinis nos decet inlenriere, el injuriis et
gravaminibus penilus conquiescani, aut
qtieead decorem Domini speclare noscunlur, dili- in praeseniia tua sublato appellalionis rcmedio ei-
genler et solliciie confovere. Ex scriplo siquidem hibcant justitiac complementum. Quod si ad com-
venerabilis fralris noslri Henrici Gurcensis episcopi moiiiiionem luam nihil horum fecerint, eos,
ap-
nobis innotuil, quod ipse divinoe inspirationis gra-
pellatione.etoccasione cessante, senleniia..excom->
tia laclus, cum consilio et assensu praepositi et niuiiicalionis
astringas, quam siue salisfiictione
canonicorum ecclesiaesuae, et niinislerialiiim ejus-
ry congrua non relaxes.
dem ecclesiae, in prsedio quodam Gyrio nomine, in Dala Anagnioe, ui Nonas Junii.
Marchia sito, quod ad jus praedictoeecclesiee pertj- MLXXXIV.
de
i:et, congregalione vestra ad honorem Dei col- Ad eumdem.— Ul G. diacono-aliquod heneficium
legium slatuit, et fralribus illic commoranlibiis targialur.
lanlum in reddilibus et possessionibus assignavit, (Aiiagniae, Jun. 4.)
quantum ad necessaria vilaeeorum honeste sufficero [Ibid-., col. 980.]
possit. Atlendenles itaque religionem vestram Deo Licel de universorum provisione debeamus csse
gralam et acceptam exislere, ad preces prredicli sollicili, illos lamen benigniori oculo nos convenit
episcopi preescriptum locum cum lerminis et pos- respicere, et- eis utiliier providere, qui, cum ad
sessionibus cultisetincultis eidem loco ab episcopo, sacros ordines sint promoti, nullum iu Ecclesia Dei
sicut diximus, assignatis, sub beaii Pelri et nos(ra locum aulbeneficium oblinent, ne, si turpiler egere
protectione suscipimus, el quod inde praefatus ccoperinl, cum ipsis honesias ordinis.vilescere vi-
cpiscopus fecit, firmum et stabile perpetuo manerc dealur. lnde est quod G. lalorem praesentium, qni
(58) Ordiuis Cluniacensis.
951 ALEXANDRIIII PAPJi .««•
a bonre memonre S. preedecessore luo qtinmlam A et ecctesias habet, cumdem presnylerum ab
fnit ordinatus in diaconura, el nullura ecclesiasii- impelilione prorsus absolvas, et eum facias ejus
praa-
cum habet beneflcium, fraterni(a(i tuae duximus scriptam ecclesiam pacifice
possidere.
atientius commendandum, rogantes atque mandan- Dala ii Nonas Junii.
ies, quaienus divini amoris inluitu, et pro reve-
vcntia B. Pctri et nostra, necnon ex officii lui de- MLXXXYL
bito, ei aliquo beneficio, unde possit necessaria Ad Willelmum archiepiscopum Tarraconensem et
liteepercipere, studeas liberaliter providere, ut ex suffraganeosejus.— Ut nioneant regem Aragonutn,
ne Roberlum. qui in iiecem Hugoiiis archiep. Tar-
lioc.ab omnipotenli Deo debeas indeficiens proe- racon. conspiraverat, in regno suo habitare per-
mium recipere, et idem G. apud le gratum su- miltal.
sieniaiionis suoe subsidium se gaudeat inve- (Anagniae,Jun. 7.)
i.isse. [MANSI,Con«7., XXI, 1069.]
MLXXXV. ALEXANDER
Ad eumdem. — Ut J. presbytero ecclesiam Vilta- episcopus,servus servoruniDei,vene-
Senioris restitual. rabilibus fralribus VYillelmoTarraconensi archiepi-
(Anagnioe,Jun. 4.) scopo apostolicee sedis Iegato et suffraganeis ejus,
salutem et apostolicam benedictionem.
[Ibid., col. 981.]
Rediens ad nos J. pauper presbyter, proesentium Officio nostro congruit scelera et enormiiales
lator, qualiter in causa sua super ecclesia Villae sceleratorum corrigere et delinquenlium culpas
Senioris processum fuisset, ad memoriam nostram debila animadversione punire, ne aliis de impuni-
reduxit, asserens quod, cum reproesenlaiioeapellani late facinoris relinqualur audacia delinquendi.Sane
ad ipsam ecclesiam ad abbatem S. Salvatoris (59) quam graviler et enormiler deliquerint qui necem
periineai,per priorcm snum venerabili fratri nosiro bonre Hiemoriae Hngonis quondam Tarraconensis
Calalaunensi cpiscopo repraesentaius fuii, et ab eo- archiepiscopi niachinali sunt fralernilatis vestrre
dem episcopo curam animarum recepit. Cum aulem prudemiam non dcbel latere. Accepimus autem
Wlllelnius clericus jam dictum presbyierum favore quod Robertus in inorlem prsedicli arcbiepiscopi
«nemoraii abbaiis super eadem ecclesia molestaret, ins(igan(e diabolo conspiravi(, e( in eum quod con-
iriem presbyler ad nos veniens, ad te noslras ceperat virus iniquilaiis effudit. Quoniam igitur
lilteras impeiravit, in quibus libi mandalum dedi- lam iniquum et crudele facinus non possumus nec
mus, ul, si tibi constarei ipsum a praefatoepiscopo debemus impunitum relinqtiere, fraternitaii vestrae
Sd repraesentalionem proefali prioris de praeseripta C ' per >postolica scripta praecipiendo mandamus et
ctclesia inveslitum fuisse, ecclesiam ipsam eum mandando preecipimus, quatenus charissimum in
in pace facercs possidere. Postmodtim vero a te Cbristo filium iltuslrem Aragonensium regem ex
jam diclus episcopus requisilus asseruil quod, prae- parie noslra el vestra moneatis et inducere modis
diclo prioreeumdem presbyterum prssenlanle, ha- omnibus Iaborelis ut preediclum Roberlum in regno
Jiita prius licentia abbatis stii, asserenlis se ratum suo nulla ratione recipiat, nec ibi velit aliqua ra-
habere, qnod idem prior exinde facerei, ipsum ad lione retinere, nec ei exhibeal aliquam graliam vel
ecclesiam jam diclam recepil, et ei curam anima- favorem. Si aulem monitis vestris acquiescere forte
rum commisit. Unde luin propler asseiiionem noluerit, in rcgno ejus omni occasione el appella-
ejusdem episeopi, tum propterdeposiliones leslium, tione remola divina, praeter baplisma parvulorum
qui super hoc libi repraesentaii fueruiil, eidem el poenitenlias morientium, probibeatis ofliciacele-
presbytero praescriplam ecclesiam pacifice dimisi- brari, el in ipsum regem omni limore el favore
sii. Post mullum vero lemporis itlem Willelmus acl poslposito excommunkatiotiis senieniiam promul-
praesentiam nostram accedens, ad le lilteras nosiras getis, el senienliam ipsam usque ad dignam satisfa-
obiinuit, quarum occasione preedictusi presbyter clionem faciatis irrcfragabiliier observari.
ileruin fuit tractns in causam, el cum memoraius Datum Anagniee,vu Idns Junii.
abbas et prior diffilcrenlur se preetiklum presbyle- MLXXXVII.
rum preeseniasse, lu eum propter eortim assenio- Ad lldephonsum regemArugoniw.—De eademre.
nem preescripia ccclcsia spoliasli, et eunidem G. (Anagniae, Jun. 9.)
exinde investisti. Qnoniani igilur non est major [lbid.]
fides adhibenda abbali el priori quam episcopo, ALEXANDER episcopus, scrvus servorum Dei, dile-
Jialernitaii (uae per aposlolica scripta mandamus, clo filio ILDEFONSO illuslri regi Aragunum, salulem
qiiatcnus si pro sola asseriione memoraii abbalis et apostolicam benediclionein.
et prioris, leslibus super boc non recepiis, nec Cmn scriptum sit: Honor regisjudicium diligit
jiirati^, praetlictiim presby:crum eadem cccksia (Psal. xcvni, 4), honori tuo plurimum expedit cl
spoliasti, ecclesiam ipsam ei, appellaiione cessante, saluti juslitiam diligere et eam unkuique secundura
rcsliluas, el si prau.ominatus G. plures procbeijdas dignitatem a Deo tibi collalara servare, quia felix
(59) S. Salvatoris cxtra civilalcm Viriucnsem nionasterium est ordinis S. Benedicli in dicecesi Cala-
latiucnsi.
953 EPISTOL^E ET PRIYILEGIA. — AN. 1173-74. »54
csl giorla ircgnanlis cum luta est conclilio subdilo- A refeciioiiera accipere: ila e(iam nec in una volun-
rum.Sane quam graviter et enorinitcr deliquerint lalum concordia incedatis, et contingat vobis, qnod
qui necem bonoe memorirc Hugonis quondam Tar- dicit Doniinus per prophetaiu : Otivain fructiferain
raconensis archiepiscopi machinali sunl, regire cel- specidsnm vocavi nomen ttium, ad vocem toquelm
situdinis priidenliam non debel latere. Accepimus grandis exarsil ignis in ea, el combusta sunl fruteta
aulem quod Roberlus jn morlem prrcdicli archi- ejus (Jercm. xi). lltud et limemus dici posse qribtl
episcopi instigante diabolo conspiravii, et in eum Iegilur : Quomodo obscuralum est~ aurum, mutatus
quod conceperat virus iniquilalis cffudit. Unde quia est color optimus. Lapidet sanclnarii dispersi sunt
lam immane fncinus gravissima debet ultione pu- in capite omnium platearum (Thren. iv). Unde ne
niri, ne aliis praeslelur audacia delinquendi si ejus propler hOc nos ipsis vobiscurn iu die judicii, si ta-
cxcessus remanserit impuniius, regiairi cclsiludi- cuerimus, addicamur, universitalera vesiram ex-
nem monemus alientius et mandamus, quatenus hortationenostra duxiraus excltandam, peraposlo-
prredkium Roberlum in rcgno luo nulla raiione re- licascripta monenles et sub diyl.ni judicii conimi-
cipias nec ibi vclis aliquaienus relineri, ut sic sal- natione mandantes alque praecipienles, quatenus ad
tem suum corrigal et cmendet excessum. Si autem antiquitalem veslram resumpto spiritii rcdeatis, et
moniiis nostris non duxeris acquicscendum, vene- " ^uod in communione mensoe,provisione pauperum,
rabili fralri noslroTarraconensi archiepiscopo apo- composilione vestiura, seduiitatc officii, atque aliis
siolicae sedis legalo et suffragancis ejns deriimus honeslis operibus, interyos noscitur vanitate sub-
in mandatis ul fegnum luum interdicanl elin te repente dilapsum, ad honesiatis formam ct staiuiri
eliam auctorilate nostra senteiuiam cxcommunica- pristinum rcducaiis. Cogilelis quod labenti Eccle-
liouis pronuilgent. sirc in Apocaiypsi praecipilur : Memor esto unde
Datura Auagniae, v Idus Junii. excideris, el prima opera fac : qlioquin veniam libi
MLXXXVIH. cilo, el tnovebocandelabrttm luttmde joco suo (Apoc.
Ad Fulcqnem dccanum et canonicos EcclesiwRemen- xxv). Cogitale itaque quolsiniilli quorum cura vos
sis.— Hdftaiitr eos ad rcsumendam quam dimise- respicil,.. et.qui siye in bonum, sive in malum,
rant vilatn cominuncm, veslra opera eemulantur : et videte ne quibus de-
(Anagnioe, Jtiri. 11.) betis esse odor viloe in vitani, eisdem potius odor
[MABTEN., Thesaur. Anecdot., I, 458.] niortis in mortera, quod averlat Dominus, exisia-
Quahto plures in vos Ecclesire sutis iniendunt lis. Non differatis de die in diem nec irahanuiti
ociiios et doclrina el exemplo vesiro viara salutis multiludinc delinquentium, sed reflorele in gra-
sperant discere ac tcnere, lanlo amplius vos in liain ct talera fructuiri affcrie, qui non eutn carnc
inandalis Dci exerceri oportet, consequentibus in iiuereai, sed cuin Spiritu Dei• yival et raaueat in
vobis ipsis osleiidcre qua virlule alque caulela per acternura.
viam vilae dcbcnt ambulaie. Sane Jiis retroaclis Datura Aiiagnia;, ui Iclus Junii.
iemporibus, sicul celcbris se retaiio mullorum ha- MLXXXIX.
bebat, et ab anlecesso.ribus veslris laudabililer ser- Ad llenricum Remensem archiep, — Ut canonicos
vabalur, qui id sludii vidcbanlur habere, ubi sicut suos ad vilam commnnem revocelac solitas faciunl
adjaceniibus ecclesiis dignilalis ordine praeemine- eleemosynas.
bant, ita eliam eas et horieslatis forma et viriule (Anagriiee, Jun. ?)
operis anteireni; et sicul craiit in vertice per offi- [Ibid.]
cium, ita liihilomiiius pririii essenl per virlutis Si, juxla verbum sacrae Scriplurae, cui ptus com-
exeniplum : lucebat intcr eos forma bonesiaiis in missum esi, plus exigelur ab eo, inultura a le, fili
habitu, ct de communi refectofio jiixta traditio- charissime, in die messionis extremae, -nonambigis
, nem canoiiicam quoiidianam refectionem cum gra- exigendum, cuin multam in cursu leniporis ad pro-
liarum actione sumebant. Proveniebant ex hoc p fecturti Ecclesiae collatam libi videas potestatem.
, subsidia non parva pauperihus, et in minori sub- Licet auiem ex aucloritale oflicii inuliis habeas
: siantia
' lem idco major erat provideniia egenoruin. Hoc au- prov.idere, solliciiius lameii his qui tibi specialiier
quia pJuris res comnuinis qnam propria commissi suni, debes semper intenclere, alquead
pendebaiur, et non lam de fastu socculict divitiis reddcndam deipsis in die judicii rationcm, in li-
qiiam de composiliorie morum, quam de reciitudiue more ac lremore ,le quolidie praeparare. Quanium
viiae fiebat oeniulalio inler eos. Nunc auiem qnod sane commissa gubemalioni ttta: ReniensisEcctcsia
sine aninii dolore non dicimus, pauiatim moribus honcsiaie vilaeolim et morum composilionc florue-
PXabundanlia dcpravaiis et comniuni uuiitaie per ri(, crcbra filiorum tuorum relalio le non palilnr
smdia privaia consumpia, recessislis singuli ad coe- ignorare. Cum autem niuitum proficere sub tua
nacula vestra, et communem niensam, el susce- giibernatione debuerit, cum el potesias qua pree-
p(ionem liospiium, et provisionem pauperum omisi- eminere dignosceris, et exercilium disciplinoe sub
siis, in qtiQplurimum formidamus, ne cum disces- quo diuliiis laboraveras, monuerit hoc sperandum;
sione corporum discessio secufa silvel pracesserit iiunc sivc pro muliis occupationibus liiis,sive pro
aniraorum, et sicui non probavislis, in loco uno ipsorum duritia subditorum, non iia ccrnitur cve-
935 ALEXANDRIIII PAPJE SS8
nisse. Cuni enim nuiltum in tcmporalibus siudio el A Medardi transmissa nobis conqtieslione monstfa'-
auclorilate lua profecerit, spiritaliter lamen quam- runt, qnod dilecti filii noslri caiionici ecclesiaj S.
plurimum a slaiu suo, unde dolemus, dicitur incli- Gervasii (60) decimas eorum, quas ab antiquo prrc-
iiata:itaut in augrcento lemporalium jaclura mo- fala ecclesia noscitur possedisse; injusle et per vio-
riuh non modica sil secuta. Cum enim olim cano- lenliam illis auferre praesumunt, Quoniam igiiur
nici lui connnunem mcnsam habuerint, einonso- officio nostro incumbit, omnium ecclesiaruin jura,
Itim sibi ad lioneslaiem, sed el pauperibus ad suslen- et earum prrecipue, quae ad provisionem sedis
truioriem liberaliler providerent; cum etiam ho- aposloticoe noscuniur specialiter pcriinefc, sollici-
iiesle salis inbabilu et vitee ordine se habereni, et lius conservare, fralerniiaii luoe per aposiolka
limoraie in sacris ofliciis ad eccfesiam convenirent, scripta mandamns, qualenus, si ila est, praefaios
iiune ad studia privalaconversi.et Commuiiismcnsai canonicos instanler moneas, el dislriclius cogas,ut
consueludinem, sicut dicilur, omiserunt; ct sub- proelibatis abbaii et fralribus proescriptas decimas
venlione pauperum inlermissa, approbatam gravi- resliluere non postponanl, et poslmodum.si in ipsis
talein inmoribusnon observant, sed declinaverunt decimis se aliquid juris babere coiifidunt, in prae-
ex magna parle iri aniirias suas ; et ila juniores im- senlia vestra ordiiic judiciario experiahtur, et lu
patientes facti sunl discipliriee : ila seniores habe- causam audias, el reniola appellaiione, debiio fine'
iias magislcrii remiserunt, ut quee olim hiler Ec- decirias.
clesias Gallicanas et subjectis et aliis ecclesiis eral Dala Anagniae, xvi Kal. Julii.
forma vivendi, quee longe laleque honeslatis sure *ixcr.
.'.."•
spargebat odorem, defecisse nunc ab anliquo prac- Ad enmdem.— Adversus comilem Regiteslensem,qui
conio ... el nunc in se, nunc in aliis oplalum . . . fralres tle Jungeriaco infestabut.
afferre . . . quod in ecclesia plures persona;. . . (Anagnioe,Jun."'1G.)'
praves, sed quod ita facililas in .. . animarum . .. :\lbid.].
inultittidine. . . Iectionis vprbum vix aliquero in Pervenil ad audienliam noslram c.v parle dile-
cis locum . .. quod non parum ex eo liiriemus ac-
clorum filiorum noslrorum abbatis et fratrum S.
cidere, quod fraternitas tua exterioribus occupaia, Medardi Suessionensis quod nobilis vir comes Re-
adminislralioneni istoiiim, non ea fone instantia el ncpoles ejus in boinines eorum de
intendit. ne in istis omnino gilestensis
qua oportet Quocirca
si non fuerit Jungeri indebilas exaciioiiescxercent, el eos jugiter
exslinguatiir ignis altaris, qui pcr sin- moleslare praesumunt, quos eiiam capere atque ad
gnlos dies ligna subjkial, el a tua fraterniiatc i:i redempiionem cogere non verenlur. Quia vero ex
die judicii requiratur, quod in filiis luis minus fuc- Q noslri oflicii debiio viris
ecclesiaslicis jura sua^
rit virtulis invenlum ; charilaicm ttiam per aposio- conservarc
lenemur, el eos ab injuriis malignaiir
lica scripta moncmus, ..ilque praecipiinus ijuaienus litim propensius defensare, fralerniiali tuae per
circa profeclum spiritualem fiIioruii.ituorum magis
apostolica scripta maiidahius, qualenus proeiliciura
invigiles, el quod in comniunionem mensa^, et sub- comiieir. el liiios ejus moneas el inriucas, ul proe•
vcntioncm pauperuni, aliisque pietatis operibus, aut faiis bominibus ablata universa
resiitiianl, el cos de
uegligeiuia subrepenle, aui invalescenie riialiiia, vi- caetero nullalenus nioleslare prrcsumant, vel in
detui abolitum ad prislinuin slalum et honeslatis lua inlra viginli dies pos( harum suscc-
' prresenlia
formam sludeas revocare , tu sccundum noinen
plionem, appcllatione reniola, exhibeant jusiitiae-
tiiuiii, ita sil cl laus ttia; et quanto majorem ha- complemeniuni. Quod si monilis tttis parere cou-
bes in Ecclesia poteslalem, tanio in opere pcrfectus
leiiipsci'in!;eosusque ari ablatorum restituiionem et
appareas et virtute. Et quia juxta verbum Salomo- dignam saiisfaclionem, appellaiionc cessante, vin-
nis dicentis : Da parlem seplem, dapartem el oclo culo excommuiiicationis
asiriugas.
(Eccle. xi), ad usum vitoe preesentis plurima jam Dala Anaguiee, xvi Kal. Junii.
parasii, quee ad slaium vitoe percnnis amplius v;t- D
lcre debeant, in cxtremo invcniaris lempore-pras- MXCII.
parasse, bonaque suscepire ariministratioiiis rod- Adeumdem. — Ut obligalam-pignortlerram Pliy.de
diia fatione ab co qui exaclurtis cst, raiioncm me- Petrtifonle reddi faciat.
rearis audire : Dale ei de fruciu manuuin suartim, ei (Anagniee, Jun. 17.)
taudenl eum in portis opera cjus. [Ibid., col. 983.]
MXC. Ex part Phy. de Pcirafonie ad aures nosiras
csi querela perlaia qttotl, ticel Pelrus niiles Com-
Ad eunidem.— 1'ro monasleiio S. Medardi adversus
canonicos S. Gervasii. pcnriiensis dc fruciibus cujusdam terroe, quam
Phy. ei pjgiiori obligaveral, sortcm suam ultra,
(Anagnire, Jun. 1G.) deriiiciis expensis, reeeperil, nihiloniinus tamcn
[MARtEN.,Ampl. Collecl., II, 982.] lerram ipsam deiinet occupalam. Qtioniam igitur
; Dilecli lilii noslri abbas et fratres ecclesirc S. cratlkanda sunt vilia, quae perkulum paritinl aui^
(60) Id est ccclcsirc cailicilralis Sucssioncrisis, qtirc SS. mariyribus Gervasio e! Protasio sacra esl..
957 EPISTOLJE ET PRIVILEGIA. — AN. 1175-74 958
iiiaruin, fralcrniiali lure pcr apostolica scripia m.in- A pellalionis remedio, sufficienlem el ptenam justi-
damus, quatenus riiraqne parte coram te convo- tiam exbibere. Nihilomiiuis eliam euindem L. mo-
cata, super hoc rei veritatem diligenter inqttiras, nere cures, el ecclesiastiea districtione eompelle ,
et si libi consliterit proedictum Petrum de fructibus ut a molesliis praediclorum fralrum suorum super
proescriploe lerrae sorlem suam recepisse, ipsum jam dicia domo el rebus mobilibus, et super summa
moneas et appellatione remota, sub excommunica- pecuniae omnino clesistal, aut si de jure confidii,
liouis districtione compellas, ut eamdem terram coram te cum eis ordine judiciario, appellalione
proefaloPby. sine dilatione qualibel el exaclione remota, cxperialur.
restitnat, et in pace et quiele dimilla(. Data Anagnioc, xiv Kal. Julii.
Data Anagnioe,xv Kal. Junii. MXCY.
MXCIIl. Ad eumdem. — Pro Joanne clerico el Rad, ejus
Adeumdem. — Ut Ernaldum, qui violenlas in B. fralre quos injusle excommunicaverat eviscopus
Catalaunensis
canonicum Laudunensem manus inlulerat, excont-
municatuin denuniiel. (Anagnire, Jtin. 20.
(Anagnire, Jun. 17.) [7oirf.,col. 98S.]
[Ibid.] Conqtierentibus nobis Joanne clerico et Rad.
Ex relalione dilccti filii B. cnnonici Laudunen- fralre suo, ad noslram noveris audientiam perve-
sis, ad aures noslras pcrvenit, quod Ernalrius dia- nisse, quod licel a preesentia venerabilis fratris
bolico furore succensus, violenlas in eum maiitis nostri Calalauneusis episcopi ad noslram audien-
injecil, el cum propter hoc suo stare manriato ju- [iam appellassent, idem lamen episcopus appella-
rassct, itl efficere postea rectisavii. Unde quia lantre tioni non deferens, eos auclorilale nostra excom-
praesumplionis excesstim non possumus, nec debe- municatos denuntiavit, et praeccpilpro exconunu-
nius impunitum relinquere , fralernitati luse per nicatis Iiaberi, cum ipse noslras liileras non babe-
«postolica scripta mandamus, qualenus, si res ila rel, quibus eadem aucloritas sibi fuissel indulla.
se babel, procdiclum E. publice, accensis candelis, Licet auiem, si res ita se babei, eadem seuienlia
appellatione remota, excomir.unicatum dfinuniies, non poluissct cos astringere, ipsos tamen quia res
el ab omiiibusficias caulius evilari, rionec memo- crat nobis incognita, ab ipsa senienlia absolvi feci-
ralo B. de illatis injuriis congrue salisfaciat, ct mus, tuac fraierniiati mantlantes, qtiaienus eos,
curn litleris tuis aposlolico se conspeclui reprae- appellalione remota, absoluios deminties, et facias
sentet. C pro absoluiis balieri, et si libi constiierit, praefa-
Data Anagniae, xv Kal. Julii. lumepiscopiim inhoccontra appellationem venisse,
MXCIV. ipsum auclorilate noslra et lua, onnii conlradi-
ctione et appellaiione remota, compellas, eis ex-
Ad eumdem. — Pro Joanne clerico ct Radulfo ejus
fratre adversus Lamberlum frairem ipsfiis. pensas necessarias , quas ad nos veniendo, mo-
rantlo vel rerieuiulo fecerunt, iu inlegrum resti-
(Anagniae, Jun. 18.) luere, cl verilatem inde nobis significes, ul pree-
[Ibid., col. 984.] sumptionem ejus alias, auctorc Doniino, punire
Yenienles ad nos Joannes clericus et Radulfus possimus.
frater ejus, tatores preesenlium, adversus Lamber- Da(a Anagniae, xn Kal. Julii.
lum fralrem suum in audienlia nosira deposuere MXCVI.
querelam, asserenles qtiod idem L. eos super qua- — De conleniiove inter Lessienses et
dam domo infra claustrum Calalaunensis ecclesiae Ad eumdem. Malbodiensessuper villwAnor ecclesia.
posila, el rebus mobilibus super quadam summa
(Anagniee,Jun. 25.)
pecuuiae irralionabililer moleslare preesumit. Adje-
cerunt insuper quod idera L. portionem haeredilalis D [Ibitl.]
quae ipsos paterno et materno jure conlingil, ct Relatum est auribus nostris quod, cum olim qua>
quamdam vineam ad eos pcrtinentem per violen- riam ecclesia et villa Anor nomine in confinio prae-
tiam delinel occupatam. Quoniam igittir, qui ex tiiorum Lissiensis (61) el Malboriiensis monasterio-
suscepiae servitutis ministerio tenemnr omnibus in rtim fuerit de novo conslructa, de praescripta ec-
suo 'ure diligenler adesse, ecclesiasticis viris spe- clesia quoeslio moia cst inler eadem monasleria,
cialius cogimurin suis justitiis providere ; fraferni- cui videlicel monasleriorum ipsorum deberet esse
lali luee per apostolica scripla mandamus.quaienus snbjecta. Cum auiem quaestio coram dicecesano
proefalum L. sludiose inoneas, et ecclesiastica cen- episcopo traclala fuisset, et ab eo hoc motlo de-
snra compellas, ablala omnia cum fruclibus inde cisa, ut in cujus praedio posl divisionem lermino-
perccptis, memoraiis fratribus suis sine molesiia rum eadem ecclesia invenirelur, ei perpeluo sub-
resliluere, aut ipsis exinde coram lc, sublato ap- jaccret; posl divisionem termiuorum, invenla est
(61) Lissiensis sive Leliensis ccclesia csl insignis censi, cui preefuitLudovicusBIosius, scriplisel p'il
abbalia ordinis S. Bcncdicti in diceccsi Camera- inorihus proeclarug.
ALEXANDRIIII PAP^i WO
s39
in allodio Malbodicnsis monaslerii, sed abbas Lis- A MXCVUI.
siensis ecclesiam ipsam, sicut judkatum fueral di- Ad eumdem. — Pro fralribus S. Nicusii adversus
miltere noluit, imo eam conlra jusliliam deliuere monachosElanlii.
contendit. Quoniam igitur non decet viros religio- (Anagniae, Jul. 8.)
sos inferre cuilibel quod nollenl ab alio suslinere, [lbid., col 987.]
fraternitali tuae per apostolica scripla mandamus Ditecli filii-noslri abbas et fralres S. Nicasii (62),.
cum
qualenus, ulraque par(e coram te couvocafa, super transmissis nobis lilteris, intimarunt quod,
his rei verilatem diligenler inquiras, et, si ila tibi fralresde Eslans (63) quamdam cnrtem eorum,quee
conslilerit, proefaium abbalem moneas et ecclesia- Singlis dicinir, ab eis sub annua pensione duorum-
stica dislriciione compellas, ut proescriplam eccle- modiorum frumenli, ipsis in feslo S. Remigii ad
siam Malbodiensi nionasteiio, conlradiciione et ap- Rcmensem mensuram persolvendorum, cum aedili-
pellalione cessante, resliluat, et in pace dimittat, ciis et aliis appendiciis suis recepissent, et pactio
noii obslanlibus litleris confirmationis noslrae, si exinde facta muluis cliirographis cum assensu
quas praedictus abbas de ipsa ecclesia noscitur ulriusque capituli, et tuo eiiam fuisset privilegio^
impelrasse, nisi sententia praefaii episcopi fuissei roborala, prccdicti fralres praescriplam pensionem
per appellationem suspensa. Si vero per appella- scptem annis continuis quiete et pacifice persol-
tionera suspensa fuit, nec infra biennium pars quae ventes, eam a qualuor annis retro solvere deslile-
appellavitappeliaiionem inlerposilam est persecuta, runl. Unde quoniam non decel viros ecclesiasiicos-
nihilominus senlenliam ipsam, appellatione ces- alicui propriae voluntatis arbitrio subtrahere quod
sanle, facias exseculioni mandari. se cognoscunl illi debere, fraternilati ture per apo-
Dala Anagniae, ix Kal. Julii. slolica scripta mandamus, quatenus praedictos fra-
MXCVIL tres moneas, et districle compcllas, ut subtractam
Ad eumdem.— Pro G, canonico Laudunensi. pensionem memorato abbati et fralribus iulegre,
(Anagniae,Jun. 25.) et sine aliqua molestia el diflicullale resliluant, el
[Ibid., col. 986.] de caetero praescriptam paclionem flrmiler et in-
Relatum est auribus noslris quod, cum in Eccle- concusse observen(, vel in praesenda tua plenam
sia Laudunensi certoe porliones ejusdem Ecclesiae exinde sibi jusliiiam, coniradiciione el appcllalione
canonicis assignarenlur, unde praebendas suas per- remota, exhibeant. Ycrum si polius causam iuirare
ciperent landem capitulum ejtistlem ccclesioe(ribus decreverint, partibus anle luam praeseiuiam convo-
ex canonicis in villa quae diciiur Tavaux, de ma- p caiis, eam siudiosius audias, el concordia vcl nie-
jori el minori decima el de reditu molendini proe- dianle justiiia, appellaiione remota, decidas.
bendas concessit el assignavil, retinens sibi col- Daia Anagniec, vm Idus Julii.
lectas, census domorum, capitalia, furnum etquod- MXCIX.
dam iienuis ejusdem villoepropinquum, quae alicui Ad eumdem.— De causa inler vicedominttmde Pin-
canonicorum per quinquennium consueverunt sub conio et abbalem Aquicinclensem.
cerla pensione conferri, ita quidem, ut qtii ca de (Anagnia?, Jul. H.)
assensu capituli possiderel, in his plenariam sicut [Ibid,, col. 988.]
capitulum polestatem haberel, et licerel ei nemus Ex parle vicedomini de Pinconio ad aures no-
vendere superficielenus, unde partem solveret de- stras pervenit qnod, cum ipse abbatemAquieincten-
bitae pensionis. Cum aulem hoc anno G. canonico sem super quibusdam possessionibus, quas illiciie
praescriplae ecclesiae quse supra diximus juxla con- sibi deiinere dicilur, coram venerabili fralre nostro
sueludinem praescriplae csclesioe assignata fuissent, Ambianensi episcopo iraxisset in causam, idem
pars quoedam nemoris supratlicii exstirpaia fuerat, abbas ad nostram audienliam appellavit, sed allera
el in arabilem terram reducia,de qua siquidem parle per suum nuniium venienle, ipse nec venit
lerra prrefali Ires canonici ultra portiones sibi assi- D nec per se responsalem transinisit. Conlidentes ita—
gnaias decimam el terragitiin exigere non vcrentur. que de prudentia et honestale lua, causam ipsam
lnde est quod fraterniiali luae per apostolica scri- luae sollicilae discrclioni commiltimus, praesentium
pla mandamus, quatenus illos ires canonicos ab libi auciorilate mandanies, quaieniis utraque parle
exaclione preescriplacdecimaeel terragii ulira por- corain te convocata, piaescriptam causam diligen-
tiones sibi assignalas, quantocius revoces, el si quid lius autlias, et cain, sublaio appellationis remedio,
niemoralo G. inde sublraxerunt, id sibi reslilui concordia vel juslitia meriianie, decidas. Si vero
facias, aul si de jure confidunt, causam autlias, et praedicius abbas cilatus ad praesentiam (uam acce-
appellaiione remola, concordia vel jusliiia median- dere vel judicio luo parere coiitempserii, lu praedi-
c, dccidas. clum vicedominum in possessionera eorum de qul-
Dala Anagniae,vu Kal. Julii. bus coiilroversia vertilnr, appellationc cessante,
(62) S. Nicasii haud ignobile ccenobiumordinis (63) Elanlium monastcrium ordinis Cislerciensis-
S. Benedicli in civitale Remensi, a Gcrvasio archi- in diuecesiRemensi, in quo S. Rogerus abbas clarus
eprscopo fundaluin. miraculis habcltir.
961 EPISTOLiE ET PRIVILEGIA. — AN. 1173-74. 9C2
imlucere non postponas, ut sic pracdictus abbas A j dem nundinas, aut reverlenli ab eis, in persona vcl
affeclus leedio justiliae slare cogatur. rebus suis molestiam vel injuriam irrogare. Sane
Data Anagniae, v ldus Jtilii. novalium vestrorum, el horum quae propriis ma-
MC. nibus aut sumptibus colilis de lioriis veslris, ac
Ad eumdem.— Ul inftrmis de Mellento curet benedici fructibus arborum, et de nulrimenlis animalium
cwmelerium. vestrorum nulius a vobis decimas praesumat exi-
(Anagniae, Jul. 18.) gere. Decernimus ergo ut nulli omnino hominum
[Ibid. Jiceat hanc paginam nosirae proiecionis infringere :
Significaverunl notiis infirmi fralres de Mellenlo, si quis hoc atlenlare prsesumpseril, indignaiionem
*quod coemeterium non habent, ubi corpora sua oninipotentis Dei el BB. Petri el Pauli aposlolorum
possint iradere sepulturrc, roganles nos humiliier ejus se noverit incursurum.
el devole, ut pro eorum ccemeierio benediccnrio Datura Anagniae, xu Ka!. Aug.
devotioni luae preces porrigeremus. Quia vero decet MCII.
nos eorumdem tributationibus el angusliis compaii, — Ul sludeat com-
conlinuis dolo- Ad Henricum Remensem archiep.
ne humano auxilio destiiuanlur, qui ponere pacem inier Ludovicum Francorum el Hen-
ribus aflligunlur, fraternitatem tuam per aposlolica 1
'" ricum Anglorum ieges.
scripla rogamus- al(en(ius et mandamus qua(enus (Anagniae, Jul. 21.)
riivini amoris iniuilu, et pro reverentia B. Petri et
[MARTEN., Ampl. Collecl., 11, 989.]
nostra, ccemelerium ad opus prredklorum infirmo-
a de Cum de discordia et decerlalione quae inler cha-
rum el familke suae tantum, quolibet suffraga-
rissiinum in Chrislo filium noslrum L. illustrem
neis luis facias benedici, ita quod iidem fralres
nun- Francorum et Henrkum Angtorum reges, et filios
proplerhoc non coganlur per se vel per suum
ejusdem regis Anglorum inslinclu diaboliceefraudis
tium ad noslram praesenliam laborare.
«mersil, toii Christianitali et praesertim Orienlali
Dala Anagniae, xv Kal. Aug. terrae gravissima videamus pericuta imminere, et
MCL
civita- nisi fueritceleriler Domino faciente sopita, limea-
Jiomum infirmorum fratrum juxta Remensem
tem commemoranliumtuendam suscipit, et t nun- mus, quod averlat Dominus ! graviora, nos ad re-
dinas quas Henricus arhciepiscopus juxta eam formationem pacis inler eosdem reges pro noslri
domum annualim celebrari concessil, > confirmat. officii debilo volumus diligenter intendere, et ad boc
(Anagniae, Jul. 21.) idem eos sollicitis monitis et exliorfalionibus invi-
[D. MARLOT, Melropol. Rem., II, 400.] \ tare. Nosti siquidem, et omnia regna mundi nove-
C
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- runt, quomodo illa Orienlalis terra viribus et labo-
lectis fidelibus infirmis fralribus juxia Remensem ribus fidelium Chrisli, qui de Francorum et Anglo-
eivitaiem commorantibus, salulem et aposlolicara rum regnis illuc accesserunl, ftierit a paganorum
benedklionem. spurcilia liberata, et hactenus ab eorum incursibus
Dignum est et consonum ralioni ut qui circa per Dei graliam conservata, et nisi praedicta dissee-
omnes injunctae nobis djspensationis ministeriura sio celeriter sopiatur, limemtis admodum, sicut pos-
exercere tenemur, necessitatibus veslris non de- sumus de ratione liinere, ne conlra fideles Christi
bearaus deesse, quorum calamilatibus el continuis infldelium audacia crescat, et juxla pravum suae
doloribus palema menlis affectione compalimur, iniquitatis propositura, in ignorainiam Christiani
et subsidium quod cura Deo et juslilia possumus, nominis illam terram sanclam, illam uiique ad qnam
libenli animo imperliamur. Eapropier, diiecii filii, tuendam et conservandam suceingt debet omnium
vestris justis poslulalionibus inclinali, et pietalis Chrisiianorum devotio, praesumanl invadere, cum
officio moti, domum vestram cum omnibus quee undique ab inimicis Chrisli obsessa sit, et anno
inpraesenliarum rationabiliter possidel, aut in fu- praeterUo bis ab eis decursa fueril, et sicut audisse
turum poterit adipisci, sub B. Pelri el noslra pro- le credimus combusta, et in locis pluribus deva-
leclione suscipimus. Praeterea nundinas quas ve- stata. Nos itaque, non solum ista, sed alia plura
nerabilis frater noster Henricus Remensis archiepi- pericula, juxta officii nostri debilum praevidenles,
scopus ad ulilitaiem domus vestree juxta eam do- el cogilanies quomodo occasione praedictae discor-
mum annuaiim celebrari concessit, et scriplo stio diae, religionis ordo in eorum regnis et alibi perit,
confirmavit, scilicet a die Paschee usque ad vespe- et vigor ecclesiasticae disciplinae, et ecclesiarum
ras sequenlis Dominicae,vobis et per vos domui ve- slatus dissolulus est el turbatus, venerabilibus fra-
slrre aposlolica auclorilate confirmamus. Probi- tribus nostris Tarentasiensi (64) archiepiscopo, Cla»
bemusautem ut nullusaudeal alicui venienti ad cas- romonlensi (65) episcopo, el dileclis filiis Cisler-
(64) Iserat magnus ille S. Pelms, ex abbale Sta- (63) Ponlio, qui anteepiscopatum erat abbas Cla-
medii crealus archiepiscopus Tarentasiensis, qui raevallis,nec parum laboravil in reconciliando Fri-
sua prudenlia eiiam Aiexandro papae reconciliavil derico i.mperalore legitimo poniifici, ul videre e»
Friderkuni imperatorem, ut consiat ex epislolis1 in epislolaFrederici,quam ipsi edidimus in Anecdp
quas ad caicem viloe ejus vidimus in uis. Ilarden- tontm lora. 1.
housauo, exstanique apud Bollaiiduiu.
963 ' ALEXANDM III PAPM 964
ciensi abbali (C6), ct priori Carthusiensi el fratri A nullam molesliam de coeleroinferal, vel gravamen;
G. rnagistro domus militiae Templi de partibus Cis- sed ipsum eam sicul fide dala promisit, pacifice
marinis dedimus in mandaiis, ut ipsi omnes, ppssidere permillat, ac de daranis datis occasione
vel aliqui eorum, te et venerabili fratre noslro W. pracscriptae doinus resuuirationem sibi faciat com-
Senonensi archiepiscopo apostolicre sedis legalo sibi petenlem,autexiiirie secumpacifice amicabililerque
adbibitis, preescriptam discordiam ad bonum pacis conveniat, vel in proesenlia lua, sublato appellalio-
cum auxilio ccelesiis graiiae reduccre satagani, et nis rcmedio, exhibeat justitiee coriiplementum.
inier supradicios reges firmam paccm ei concor- Dala Anaguiee, xi Kal. Sept.
diam slabilire. Quoniam igitur te sicut virum provi- MCIY.
dum el bonestnra novimus pacem diJigere, et ad Ad eumdem.^- Ut lolis viribus sludeui impedire ma-
cam te credimus velle summopere laborare, ne maxi- irimonium inler filium rcgis Franciw et filiam
me cailiolicseuniiatis vinculum rescindatur, ad quam Frederici imperaloris.
conservandam te scimus esse sollicilum et omnibus (Anagnioe, Sept. 6.)
circumpeclum, fratcrnitatem luam per aposiolica [/&'rf.,eol. 991.]
scripla monemiis atlenlius e( mandamus, qua(enus Ctim de conlrahendo malrimonio inler filium cha-
cnm personis religiosis onniibus,vel aliquibus, quas B ' rissimi in Chrislo filii nostri L. illustris Francorum
praediximus, ad reformaiionem pacis sollicile ac regis, el filiam iliius F, dicli imperatoris, verbum
prudenler inlenrias, el apud preefatum regem Fran- jam diu sopitum, sicul autiivimus, suseiletur, quia
cortim el barones ejus parles tuas divino intuilu, et ex hoc nobis cl Ecclcsioe,nec non etiam Franc.orum
tuae salutis obtenlu, ila cflicaciter inlcrponas, quod reguo scandala timemus et pericula provenlura,
per studium el solliciludinem tuam et eorum quos prudeniiam tuam omnimodis sollicitam reddimus et
pracdixiinus, praedicta discordia ad bonum pacis, attentam, quasi pro ccrlo tenenles, quod id sine
cooperante Domino, reducatur, cl (u exinde apud consilio tuo et venerabilis fralris noslri W. Seno-
Altissimum sempiternae mercedis fruclum valeas nensis archiepiscopi aponiolkoe sedis legaii non
adipisci, el apud homines copiosrc laudis gloriam poierit constimmari. Unde quia de le speciali prae-
obiinere. Nihil ulique posses efficere, in quo libi rogaiiva confidinuis, ct memoralum regem novimus
major honor provenirel et gloria, et copiosior fru- prompto animo luis consiliis et nionilis acquiescere,
clus mercedis aelernae, quam si ad reformandum fratcrniialem tuam per aposlolica scripla monemus
paccm inier eosdem reges sotticitudinem adbibueris aiteiitius et mandamus, qualenus sluiiiose conside-
e( operam efiicacem.Rescriplum aulem litterarum, rans et attendens, quomodo in hoc lua res agaiur,
" iia labores efiicere, ut vel jaiu diclum negolium
quas super hoc eidem regi Francorum dirigimus,
libi ct praefalo Senonensi inspicieudum miltimus, revocetur, atit si revocari non poteril, laliter pro-
ui si videritis expedire, eas ipsi regi faciatis pree- videaiur, quod Ecciesia Dui nullum exinie incom •
scntari, alioquin eas relineatis. modum sustineat vel jaclurain, et tua sollicitudo et
Dala Anagniae,v Kalendas Seplemb. vigilantia poisil non immerito commendari. Illud
aulem te praefalo rcgi volunius efficaciler suadere,
MCIII.
ul contra inimicos suos de ccelo qurcrat auxilium,
Ad eumdem. — Qtiamdam causam ei commitlil ler- noii ab honiine :
minandam. quia divinum auxilium omnino
frucluosum et efficax, sed humanum muliolies inef-
(Anagniac,Aug. 5.) ficax invenitur, el ila super his soliicilus et sludio-
[Ibid., col. 990.] sus exislas, quod sermo tuus in operis efficacia
Ex transmissa conquestione F. Remensis civis comprobetur, et Ecclesia Dei in hoc sicut ih aliis de
r.obis iunotuit, quod S. burgcnsis S. Remigii eum s(udio et sollkiludine tua levamen sential el aug-
super quadam domo, quam sibi quatuor libris et mentum.
duodecim solidis vendidil, graviler moleslare non D | Dala Anagniae,vm Idus Scptembris.
cessal, licet in venditione sibi fide data promiserit, MCV.
quod nullam eidem F. per se vel per alios snper Ad eumdein. — Ut G.
episcopus Calalaunensis Hor-
praescripta domo molesliam vel gravamen inferrel, ricum admittut ad ecclesiam S, Juliani de Helis-
ct ei hac oecasione damna plurima et gravamina siu.
irrogavit. Quia vero periculosum est cuilibel ac (Anagnioc, Sept. 10.)
saltiti contrarium fidem praeslitam violare, fraterni- [Ibid., col. 992.]
tati tuae per aposlolica scripla mandamus, quaienus Decet nos provisioni Ecclesiarum diligenter in-
partibus ante luam praesentiam convoeatis, rei veri- lendere, el alios Ecclesiarum preelatos ad hoc idem
tatem diligeuler inquiras, ei, si tibi ita esse consli- sollicitis monilis etexhorialionibus invitare. Rela-
lerit, praedictum S. sollicite moneas, et, si necesse lum cst siquidem auribus noslris quod, cum dile-
fuerit, appellatione remota ecclesiastica dislrictione ctus filius noster abbas Maurimonlensis intuitu Dei
compellas, ut inemorato F. super prxscripia domo et amore inductus, Horricum clericuin fratri nostro
(66) Alexandro, qui anno 1174 una cum Peiro Tarenlasiensi, Ilcnricum regem cum filiis reconciiiavit.
96S EPISTOL.E ET PRIVILEGIA. — AN. 1174. 966
G. Calalaunensi episcopo ad ecclesiara S. Juliani \j Non est vobis, sicul arbitramur, incogniium,
de Helissia proeseniasset, cpiscopus ipsum recipcre qualiler Ilenricus illuslris Anglorum rex pro di-
suos peccaiis
recusavit, non aliam causam preelcndens, nisi cpiia scordia quae inter ipsum el filios
iriem Horricus non eral in sacerdolis officio consli- exigentibus est suborla, uxores eorum, fiiias vi-
ludis. .Unde quoniam non est conveniens ul provi- delicel charissimi in Christo iilii Ludovici illuslris
sio clericorum pro tali causa impediatur, qui eccie- regis Francorum detineat: pro quibus sibi resti-
siastico sunt beneficio desiiuui, praeseriim cum luendis idem rex Francorum et Dlii praedicti regis
sollicitas por-
postquam ecclesias adepti fuerinl, ad sacerdolii Anglorum generi sui, preces nobis
Nos iiaque sluriiosius atlendentes juslum
gradum velint el valeant provelii, fraiernilali luee rcxenini.
et honeslum existere ut viri suas uxores repefere
per apostolica scripla mandamus, qualenus praefaio
ct precibus ejusdem regis Francorum et
episcopo per litteras (nas ex pruie nostra e( lua debeant;
non solum in his quoeex officii
injungas, u( pracfa(umHorr.icum, nisi manifesla et generorum suorum,
rationabilis causa praepediat, ad praelibaiam eccle- debito lenemur efficere, sed etiam in omnibus quoe
a jusliiia non discordant, volentes prompto auimo
siam, occasione et appellatione remota, restiiuat,
et ei curam animarum commiltat, si modo eidem acquiescere, preefatum regem Anglirc studiose salis
ccclesiae in persona propria deserviturus velit et B ' el attenle nionuiiuus, eique dedimus in mandaiis,
ul ad commouilionem venerabilium fratrum no-
possil infra congruum lempus in presbyterum pro-
nioveri. slrorum Tarentasiensis archiepiscopi, Claremon-
Data Anagnioe,iv Id. Sepl. tensis cpiscopi, et dilecli lilii Cariliusiensis prioris,
vel loco ejus, prioiis de Monle Dei, si ipse adesse
MCYL non polerit, vel duorum ex his, si tres non polue-
—
Ad eumdem. Pro H. thesaurario Anlissiodorensi. rint
iiUercsse, filiis suis uxores infra XLdies post
(Anagnirc,Oct. 26.) liiierarum nosirarum susceplionem reslituere non
[Ibid.] postponat. Si vero eas infra praiscriptum lerminum
Dilectus filius nosler H. Anlissiodorensis eccle- viris suis non
restiuierii, aposlolica aucloritaio
sioe Ibesaurarius, preeseniium Ialor, ad nos aece-
proecipimus ul tota provincia infra quam detinen-
dens, sua nobis assertione proposuit qtiod, cum lur, el at! quam transferentur, quamliu ibi fuerinl,
quidam de servis patris sui a lerra ipsius aliena donec viris suis restituanlur, ab omnihus divinis
loca inhabilanda confugissent, idem paler suus ei officiis, prscler baptisma parvulorum ct pceniten-
servos illos concessit habendos, unde a nobis sup- tiam morienlium, cesset. Inde est quod universitati
pliciter postulavit ut, ad justiiiam suam de illis ob- Q vesirre per aposlolica scripla praecipiendo nian-
tinendam, ei apostolicaesedis deberemus suffragium damus, et mandando praecipimus, qualenus eum-
exbibere. Quia igiiur, quanlum in nobis est, nulla- dem
regem Anglorum ad eas restituendas solliciiis
tenus susiinere debemus, ut idem tliesaurarius suo monilis el exhortationibus inducalis,
proponcntes
jure fraudelur, lrateriiiiati tuee per aposlolica scri- ei quod non minus sibi expedit eas restituere quam
pta manriamus qualenus, si praedicfos servos ali- viris suis ipsas recipcre. Et si jnxta commonitio-
cubi infra tuam dicecesim roorari cognoveris, ipsos nem et mandatum noslrum filiis suis uxores eorum
moneas et appellatione remola districle compellas, infra terminum conslitutum non restituerii, et
«t ad preelibatum thesaurarium accedentes, ei tan- lunc in quacunque provinciarum vestrarum deii-
quam Domino suo debilum servitium exhibeanl, nentur, vel ad quas iransferenlur, donec ibi fue-
aul sub examine (uo juslitioe facianl complemenlum, rint, nulla divina officia, preeler bapiisma parvu-
et lu causam audias, et eam juslilia medianle de- lorum et pceniteuiias morientium celebretis, vcl
cidas. Yerum si preedicti servi legitime cilati ad' permittatis ab aliis celebrari, omni super his con-
praesentiamtuam accedere, vel judicio tuo parere1 tradictione et appellalione cessante. Scituri pro
noluerint, tu eos et illos pariter qui ipsos conlra1 certo qtiia, si qui contra interdictum nostrum ,
mandalum iuum fovere preesumpserinl, excommu- D
quod non credimus, venire teniaverint, suae teme-
nicalioni subjicias, ei per lotam diceccsim tnam1 riratis et
transgressionis poenam debilam auclore
facias sicut excommunicatos caulius evilari. Domino reporlabunt.
Dala Anagniae, vu Kal. Nov.
MCVIl. ANNO 1174.
Ad presbyleros et clericos per Angliam et cismari-
nam lerram regis Anglorum coitstitutos. — Ut rex; MCYin.
Anglorutn filiis suis ipsorum uxores reslitual.
Ad GerardumabbatemetuniversumconvenlumClare-
(MANSI, Concil,, XXI, 1052.) valtensem. — Bernardum, abbaiem in numerum
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- sanclorum relalutn nuniiat
lierabiiibus fratribus arcbiepiscopis, episcopis, et
Jan. 18.— Exslat haec bulla inter ap-
dilectis filiis suis abbatibus, et aliis ecclesiarurai (Anagnise, penriices ad Opera S. Bcrnardi. Vide Patr., t.
proelatis, et universo clero per Angliam et Cisma- CLXXXV,coL 624.)
rinam terram illustris regis Angiornm constitulis
galutem et apostolicara benedictionera.
9° 7 ALEXANDRIUI PAP^fS g68
MCIX. A sub anadiemalis di6lrictione eompellas', ut memo-
Ad universosordinis Cislerciensis abbates,— Ejus- i- ratis monachis preescriplamscholam restiluant, et
dem argumenli. eis super hoc nullam inferanl ulterius molestiam
(Anagniae,Jan. 18. —Vide ibid., col. 623.) vei gravamen. Preelerea nobilem virum Anselmum
MCX. dePossessa moneas diligenlius et inducas, ut ho-
Arf archiepiscopos,episcopos, abbales aliosque Ec-,_ minibus praedictiabbatis manenlibus in villa quaa
clesiarum prmlatos in regno Francorum conslitu- i- dicitur Aisencella novas vel indebitas consuelu-
—
los. Similis argumenli. ludines imponerenulla ratione praesumat. Quod si
(Anagnia?,Jan. 18.— Yide ibid., cot. 622.) ausu nerario preesumpserit, ejus praesumptionera
MCXI. animadversionedebita punias et castiges.
Ad Ludovicum Francorum regem. — Ejusdem n Daia Anagniae,v Kal. Februarii.
argumenli. MCXIV.
(Anagnioe,Jan. 18.— Yide ibitl., col. 623.) Ad eumdem.— Pro abbale S. Remigii udversut
MCXIL homines sibi subdilos.
Ad Henricnm Remensemarchiep. — Pro _ (Anagnioe, Jan. 29.)
Cluniacensimonasierio. *
B r/pr'rf.,col.l000.]
(Anagnirc, Jan. 21.) Significalum est nobis ex parte dilecti filii noslri
[MARTEN. , Ampl. Cotlecl., II, 999. | abbatis S. Remigii, quod, cum [in civitate Catalau-
Quanio Cluniacensemonasterium ad jurisdictio- nensi diiissimoshomines habeat, in contumaciam
nem B. Petri et provisionem atque lulelam no- sunt el superbiam tantam elati, quod ei servire
stram specialius pertinere probatur, lanto juraa coniemnunl, sicul antecessoribus suis ipsi et anie-
ipsius manutenere propensius et conservare tene- cessores eorum servire consueverunt. Unde quo-
niur, et a malignantium incursibus defensare : quia, niam iniquum esl, et nullalenus in palienlia tole-
congruam officii noslri aclionem prosequimur, randum, ut praedklus abbas debilis servitiis de-
cura ea sollicile agimus, quee solliciluriiiii nosirea„ fraudetur, fralernitali luae per apostolica scripta
imminere noscunlur. Inde cst quod universitalii mandamus, quatenus praeriiclos viros moneas, et
vestrae per aposlolica scripia praecipiendo man- sub anathemalis districtione, appellatione remoia ,
damus, et mandando praecipimus, quatenus eos3 compellas, ul-praefato abbali servitia, quoe ipsi et
clericos sive laicos, qui prioralus, ecclesias eti antecessores eorum sibi el suis anlecessoribti3
alias possessiones, quae ad Cluniacense monasle-. Q ., solili sunt exhibere, sine moleslia el conlradi-
rium periinent, localas vel commendalas habenll ctione reverenter et devole exhibeant. Si auieni
sine assensu eapiluli Cluniaccnsis vel majoris ett raiionabilem causam oslenderiul, quare illi scrvire
sanioris partis, inslaniissime commonealis, indu- non debeanl, eam diligentius audias, el exinde
cere moriisomnibus laborelis, ut eas Cluniacensii statuas, quod raiio dictaverit aequitalis.
inonastcrio, si de possessionibus locatis, deducliss Data Anagniac,iv Kal. Februarii.
expensis, perceperunt, quod pro earum localione> MCXY.
dederunt, occasione et conlradictione cessanle,i Ad eutndem.— Adversus plures qui monasterium
resliluant, et in pace deinceps et quiete dimil- S. Remigii vexabant.
lant. Quod si monilis nostris oblemperare con- (Anagniae, Jan. 29.)
tempserint, eos nullius appcllalione vel refraga- [ lbid. , col. 1001. ]
lione obslante, apostolica aucloritate exciunmu- Insinuaium est auribus noslris quod Gaufridus
nicatos denunlieiis,elsenlentiain ipsamusquead di- de Jacnvilla et filius ejus villam monasierii S. Re-
gnam satisfaclionemfaciaiis inviolabihier observari. migii, queeCorcellis dicitur, injusle opprimunt,
Daia Anagniae,xn Kal. Februarii. el abbali ejusdem monasterii injurias et damna
MCXIII. D plurima inferre praesumunt. Willelmus vero de
Ad eumdem. — Ut scholw Regilestensesmonachts Mealien, Josberlus de Calvomonte el filius ejus,
S. Remigii conserveiuur. et G. de Noelli, praedictummonasterium damnifi-
(Anagniae,Jan. 28.) care nou verenlur. Radulftis autem de Cuz io ei-
[Ibid.] dem monasterio consueludincs deieslabiies ct
Signilicavit nobis abbas S. Remigii quod nobilis pravas imponit, el LX solidos, quos pro casicllo
vir comes Regilestensis scholam ejusdem caslri, de Cuzeio in fesio S. Remigii tenetur annuaiim
quam pater suus postdecessum Gal. qui cam lene- persolvere, singulis annis diffcrt reddere, non sino
bat, monacliis suis in eodem caslro manentibus damno mouasterii ultra (crminum consliiutuin.
pia liberalitate reliquit, ausu lemeritatis auferre Quoniam igitur in eo loco in officio sunius, quan-
praesumit. Unde quia universis Dei fitlelibus, et quam immerili, providente Domino, constituli,
prfccipueviris religiosis in suo jure adesse debemus, ut jura universorum et maxime religiosorura
fraternilad (uaeper apos(olica scripla mandamus , virorum diligenli debeamus sollicitudine conser-
qualenus, si i(a cst, procdkaim virum ius(an(er vare, fraternilati lure per aposlolica scripta man-
moneas, et si necesse fderit appcllaiione remoia , damus, quatenus prrcfalum G. el filium cjtis,
909 EPISTOLiE ET PRIVILEGIA.— AN. 117-1. 970
W. et Josberlum filium ipsius, et G. de Nuelli in- A rioe Montisdesiderii, ejusque fratribiis, lam pree-
sianter moneas et inducas, ut jura prrclibati senl.ibtisqnam futuris, regularem vilam professis,
monaslerii nulla raiione diminuant vel perlurbeut, in perpetuum.
aut indehilis fatigenl molestiis, sed data damna Suscepli regiminis administratione compelli-
resarciant, ablata universa restituant, el de injuriis mur, etc Eapropter, dilecli in Domino fllii, vestris
illatis congrue satisfaciant, aul sub lueediscreiionis justis postulationibus clernenter animimus, et ec-<
examine plenam exinde sibi justiiiam, appellatioue clesiam vestram, in quo divino mancipaii eslis
remoia, exbibeant. Radutfum vero de Cuzeio , ut obsequio, sub beaii Pclri et noslra protectione
monaslerio detestabiles vel pravas consuetudines suscipimus, et procsentis scripti privilegio commu-
non imponat, et debitum censum tempore slatuto nimus. In primis siquidem slaluenles ul ordo mo-
sine diminutione persolvat, diligenler raonere et nastieiis, qui in ecclesia vestra secundum Deum et
inducere sludeas. Si auiem ipseet alii quos prredi- beali Bencdicti Regtilam, et instiuuionem Clunia-
ximus, monitis acquiescere lorle coiuempserinl, .censium fratrum institutus esse dignoscilnr, per-
eos, nullitis appellatione obstante, vinculo excom- peluis ibidera temporibus inviolabiliter observeuir.
municatiouis aslringas, el senlenliam ipsam usque Preelerea quascunque possessiones, etc, in quibus
ad dignam satitfaclionem facias inviolabiliter B baee propriis duximus exprimenda vocabulis:
observari. In primis locum ipsum in quo praescripta ecciesia
Ad haec ex parle praedkli abbatis noslri est sila est cum omnibus perlineniiis suis; ecclesiam
auribtis iiilimalum qnod Gal. Berlot monaslerio videlicet Bealae Marire cum tredecim praebendis,
suo magnas possessiones abslulit, pro quibus au- quas solebanl habcre canonici seeculares, illanique
clorilate sanciae memoriee Patris et preedecessoris quam olim habucrunt magislri scholarum in castro
nostri Eugenii papaeexcommunicalionis fuit vinculo Monlisdesiderii, qui scholas regebant, velproipsa
iimodaius. Unde quoniam ecclesiastica sententia, preebenda triginla solidos Provinienses, regimcn
qnx in malefaclores pro suis excessibus de aucto- scholarum, unctionis oleum, ecetesiam Sancli Pelri
ritate Romani pontHicis promulgatur, rata debet cum atrio, et decima et censu decem et septem so-
et firmiter consislere, et eam usque ad dignam tidorum, quos singulis annis presbyteri illius ec-
satisfaclionem lirmitalis robur necesse esl obtinere, clesieesolvere debent; de oblalioiiibus vero altaris
nihilominus sollicitudiiii lua; preescntium signiflca- sancti Petri jam a multis annis siatulum esl ut
lione iiijungimus ul, si ila esl, praedictum G. pu- quinque partes earum, quoe scilicel ad missas pro
hlice in ecclesia tua excommunicatum denunties, vivis offeruntur monachis, sexta vero pars presby-
et usque ad dignam saiisfaciionem facias caulius teris cederel; de his autem quee ad missas pro
evitari, el dilecto filio nostro Cameracensi eleclo, defunclis veniunl mcdia pars monachorum, allera
ut hoc idem in sua ecclesia facial, auctorilate no- presbylerorum esset; quod eliam ne ab aliquo
stra et tua firmiter et dislricte injungas. Praeterea, mutarelur, Xarinus bonre mcmoriae Ambianensis
sicut nobis est inlimatum, comes Gisebaldus de episcopus sub anatbemaie interdixit; et ecclesiam
Ruceio monasterio praelibalo xx solidos, quos ei quoque Sancti Sepulcri cum altari, et airio el de-
debet annualim pro censu a quindecim annis retro cima, ecclesiam de Farelli cum curie, altari et
subiraxit, el damnuin sexaginla libr. et eo amplius atrio et decima tota, ecclesiam de Yilla cum ca-
irrogavit, et bomitiibus ejusdem monasterii fre- pella du Maisnil, cum altaribus et atriis eldecimis,
quentibus rapinis et exactionibus gravamina im- ecclesiam quoque de Nova Yilla cum allari et alrio
portabilia inferre praesumit, eum ad restiiuendum et lola decima, ecclcsiam quoque de Fretcio cum
quod de censu slatuto subtraxit, et ad eumdem allari el alrio et decima, ecclesiam de Dommalkh
ccn.sum in inlcgrum deinceps persolvendum cl ad cum aliari et atrio et lota decima, ecclesiam de
restaiirandum damnum sexaginla Jibr. et ad alia Esteltay cuin aliari et atrio et lota decima, eccle-
restiluenda quee per rapinas et exacliones noscitur D siam quoque de Domna Petra cum a!lari et atrio et
extorsisse, vel ad justitiam super his exhibendam lota decima, ecclesiam quoque de Biach cum al-
cum omni inslaniia moneas,, et sludiose inducas. tari et atrio, lotaque decima, ecclesiam de Souvil-
Qtiem, si neulruin efficere forle voluerit, analhe- ler, cum capella d'AubvilIer qtioe subjecta est ei
matis gtadio ferias, donec sutim corrigal digna sa- cum altaribus, atriis et decimis, ecclesiam quoque t'e
lisfaciione reaium. Conlorio cum altari ct .alrio, et lota dccima, mc-
Data Anagniee,iv K.al.Februarii. dietalem ecclesiarum de Annelbi el de Fenerii, et
MCXVL altarium et miiiuiarum decimarum, ecclesiam de
Cais cum aliari el alrio, et duabus paiiibtis totitis
Ecclesiam S. Mariw Mentisdesiderii, ordinis Clu-
nuicensis, iuendam sttscipil, ejusqm bona omnia majoris decimae; item villam de Curcellis cum ap-
ac jura confirmat. pcndiciis suis; apud Montisdesiderium iiiolendinum
(Anagniae, Febr. 1.) de ponte, et singulis hebdomadis tres denarios
[Butlar. Cluniac., p. 73.] Yiromandensis moneire ad leloneum, panis aputl
ALEXANDER cpiscopus, servus servorum Dei, di- Conlorium, medietaiem molendini de Prato; apud
lcctis HliisBERENGARIO priori, ecclesioeSauctae M«.- Forsenviller totum allodium in lerris et nemoribtis,
PATP.OL.CC. 31
S71 ALEXANDRl01 PAPJE s^
quod dedit Elizabclh Rabies, ilem ('ecimam rie e A nes, quaecunque bona in pr.seniiarum jusie et ca-
Spalenis pcr nianum venerabilis fralris noslri Odo- i- nonice possidet, aul in fiiturum concessione ponii-
nis Belvacensis episcopi, peiilione Rodtilplii Viro- i- licum, largitione regum vel principum, oblationa
mandorum comitis, necnon Yvonis Suessionensiss firielium, seu aliis juslis modis, praesianle Doniino,
comitis, a vobis susceplam ; item in episcopaiu u poterit adipisci, firma vobis vestrisque succ^sso-
Ambianensi majorcni dccimam dc Septemfortis,;, rilius, ct illibala permaiieant. In quibus hrec pro-
lerragium de Pleniviiia, et quinque modios fru- priis duximus exprinienda vocabulis :
menli ad molendinum novum de eleemosyna Ro->- Locum ipsum in quo meinorafa ecclesia siia cst,
berti de Tournclla cl rcditus segeiis de Corbeiis.i. cum omnibus peiiinenliis stiis, ex dono Drogonis
Apud Contorium molendiui superioris medicialem,i, •qiiondamMorincnsis episcopi, aliare de Liskes cum
cl aqure el mares ad jus ipsius pertineiites; aptidi lertia parie decimrc ejusdem parocbioe, et cum aliis
Leplcssis Roriulphi Yital.i tres paiies terragii cle e parlibus quas ibitlem juste babelis ex dono Ro-
Goy. Apud Monlisdesiderium medkialem molen- berli de Hamis et Balduini filii ejus, terras in ca-
dini cognomeulo Engelrani. Sepulturam quoques dem parocbia, lerras ex dono Eusiachii de Liskes
ipsius loci liberam esse decernimus, ul eorum' de- lam in dicta parochia quam in villa dc Lostin-
votioni el exiremee voluntati, qui se illic sepelirii B guee, etc
dcliberaverini, nisi foiie cxcommunicati vel inlcr- Daium Anagnioe, per manum Gratiani sanciae
dicti sint, niillus obsistal; salva tamen justitiaa Romanee Ecelesiee subdiaconi et nolarii, n ldus
illarum ecciesiarum a quibus corpora morluorumii Februarii, indictione u, lncarnalioiiis Dominicaj
assumunlur. Cum autem generale inlerdictiim lerrae e anno 1173, pontificatus vero dorani Alexandri
fnerit, liceat vobis,cIausis januis, exclusisexcommu- pap;c Ul auno xv.
nkalis elihterdklis, non pulsatis campanis, sup- MCXVIIL
pressa voceilivina officiacelebrare. Sane novalium1 AdHenricum Rcmensemarchiep.— Ul C, comilissw
veslvornm quae propriis manibus aul sumpiibus3 Totosanw, si eam honorifice recipial comes, per- .
coliiis sivc de nutrimeniis aniiiialium vestrorumj sitadeai, ul ad viritm quem reliquerat redeal.
nultus a vobis decimas exigere proesumat. (Anagniae,Fcbr. 14.)
Deeernimus ergo, etc., salva sedis apostolicae i [MARTES., Ampi. Coltect., II, 1005.J
auciorilate. Si qtia igilur in fulurum, elc Referenie nobis dilecia in Chrisio filia noslra
Dalum Anagniee, pcr manum Graliani sancloe nobili muliere C. comilissa Tolosana, sorore lua,
Romaiiae Ecclesiae subdiaconi ct notarii, v Nonas; quod ipsa disposuerat caste vivere, pro eo quod
Februanj, indictione vu, Inearnaiionis Dominkat; ; nobilis vir Tolosanus comes vir suus ci fidein non
anno 1175, poiilificalus vero domui Alcxandri papae. scrvei, sed aliis mulieribus se conjungat illiciie,
111anno xv. eamdem comilissam salis allenle nioiiuiiniis, ul atl
MCXVII. virum suum reairei. ,Yerum quia ipsa nostris in hac
Monaslerii S. Mariw Lischensis bona omnia con- parte nioniiis noluit acquiescere, donec praefaius
firmai. comes viam hujtis pravilalis ac dissolulionis relin-
(Anagnirc, Febr. 12.) quai, eidem comiii apostolicae exbortaiionis scripia
(HcGO,Ann. ord. Prwin., II, 51.] dircximus, ui, hujusmodi via pcniuis praclermissa,
AtEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- proediclamcomiiissam nxorera suam per niagnos el
lecio filio ROEERTO abbati ecclesioe Sanctoe Marioe honorabiles nuniios, missis ci et tibi litteris suis,
du Liskes, ejusque frairibus Praemouslratensis or- ad se Iionoiifi.cc, prout convenit, revoccl, daia
dinis, Moiincnsis dioeeesis, salutem el apostolicam plenaria cautione, quod eamdem comiiissam, proiil
beneriiciionem. decel lanlam el lam nobilem dominam, decenter
Justis religicsortim >lcsideiiisconsciUire ac raiio- tlebeal et honcste iractare. Yenerabilibus quoque
iiabiliier eorum peiilionibus clemenler annucre, p£ fratribus noslris [Poutio] Narbonensi archiepiscopo
aposiolicoesedis, cui largienle Domiuo deservimus, ot [Adelberto] Neinausensi episcopo, e| dilecto filio
auctoritas el fralerna cliaritas nos hoiialtir. Ea- R. S. Marircin Via Lata diacono cardinali dcdimus
propter, dilecti in Domino filii, vestris justis po- in mandalis, ut cumdem comilem ad lioc facien-
stulalionibus gralum iiiipcrlieiilesassensum, praefa- duiii motiere sludcaiit et diligcnler inducere, cl
tain ecclesiani, in qua divino mancipali estis ob- qiiidqtiid inde illi invencrint, uobis el iiiri pcr lit-
sequio, ad exemplar praedecessoris nostri felicis leras significare nullatcnus praelerniiliant. Rogamus
inemoriae Adriani papae, sub beati Petri el nostra itaque lralernitatcm luam, mouemus et exhortamur
proiectionc! stiscipimus ct preesentis scripti privile- altemius, qualcnus si proefatus comcs jam riiciani
giO cummuriimus. In primis siquidem staluentes coir.ilissam honorifice, sicut diximus, nd sc dtixcril
iit ordo carioniciis, qui secundum Deum el Uegu- revocandam, lu nam fraierna exhoiiatione com-
lam beati Auguslini, aique consiietudinciii Prae- nioneas, et diligenter inriucas, ut ad praefatum
monslralensis Ecclesiaein eotlem loco dignosciuir comiiem redeal : qttia non esi coiiveniens vel
instituius, perpeiuis ibidem lemporibus inviolabi- honeslum, ut uxor debeal sine vire stio manere,
iiier observeiur. Prasierea qunsennque ptissessio- duiuiiiodo ab eodem viro iia hoiiorifice teneaiiif,
<S73 EPISTOL^S ET PRIVILEGIA. — AN. 1174. «74
quod justam causara ab ipso non habeat rece- A praesenliarum raiionabiliter possidetis vobis et per
dendi. vos ecclesiaeveslraeauctoritale aposlolica confirma-
Data Anagiiiae, xvi Kal. Marlii. mus. Decernimus ergo ut nulli onmino hominum
MCXIX. ikeat hanc paginam nosirae constitutionis, elc
Ad eumilein. — Declarat F. ejtis parochianum illi Dalum Anagnise,v Kalendas Martii, indklione vu.
iiuiiqaam detraxisse in curia. MCXXI.
(Anagnire, Febr. 22.) Ad Henricum Remensem archiep. — Ui satisfiat
[Ibid., col. 1004.] monasteiio Gorziensi de illatis injuriis n G. de
Laior prrcsenlium F., parochianus (uus, lacrymis Aspero-monte,
*iobis proposuit adversus eura te graviler esse com- (Anagniae,Febr. 28.)
moium, pro eO quod libi fueril falsa relatione sug- [MARTEN., Ampl. Colleci., II, 1001.]
gcsttim, ipsura tibi in noslra curia delraxisse. Unde Dilecii filii abbas et fratres monasterii Gor-
cum omuino sil impium et iniqutun iiinocenlem ziensis (67) transniissa nobis conquestioue monslra-
nocentibus adjici, aui innoxiuin sanguinem con- runt quod nobilis vir G. de Aspero-monie ecclesias
deinnari, nos providerc volentes, ne quanilibet poe- et villas ipsorum muUiplicUer inquietare, c( ho-
nam reportei, unrie alicujus criminis maculam non JJ mincs eorumdem ad reriemptionem cogere nou for-
conlraxii, fraternitalem tuam monemus et man- niidai, et praeler lieec praefatum monasterium in c
damus, qualcims si quam indignationem vcl aniini marcis argenti damnificavii. Quoniam igiitir ex
rancorem adversus eumdem F., quod non credimus, injuneto nobis apostolalus officio lenemur oimuuni
concepisii, cum prreserii.n non sit diguus Cacsaris jura, e( maxime religiosorum, qui in medio Scbis-
i.-a, ipsum sibi divino inluilu el pro reverenlia maiicorum consliluli, ab uni(a(e sacrosanclae Ro-
beati Petri et nostra pia benignilate remittas, ei- manae Ecclesioe non recedunt, pastorali sollicitu-
que restiiuas gratiam cl amorem , el eum non im- dine defensare, fraternitati (uee per apostolica scri-
petlias, nec inipediri permitlas, quominus jus suum pia mandamus, quatenus, si ita est, praefalum G.
tam tle mcdietale rionius, quam de aliis super quibus sollicite nioneas et
diiigenter inducas ut prrclibatis
ipse conqueriiur stib cxamine delegatorum judicum abbali ct fratribus universa ablala cura omni iiUc-
valcat adipisci. Ntinquam sane occurrit memoriae gritale restituat, damna data resarciat, el de iiiatis
noslrae quod libi detraxerit, vel in aliquo contra injuriis satisfaciionem exhibeat compelentem, ct
Itiam fuerii locnlus dignilalcm. eos dcinceps in pace et quieie dimiliaL Quod si
Data Aiiagniie, vui Kal. Martii. C forte commonitioni tuae parere noluerit, tu lerraiu
MCXX. cjus apostolica fretus aucloriiatc iiuerdiclo sup-
Btttia dt ecclesia S. Petri Antissiodorensi recent ponas : ita quod in ea nulla divina oflicia, praet.r
abbaliw nomine insignita. baptisma parvulorum et pcenitentias inorieiuium,
.(AnaguiffiFebr. 25.) celebrari permiltas, et si nec sic resipuerit, perso-
Inslr. 134. nam ejus el eorum qui suut principales fautores
\Gall. Christ.. XII.
malitiaesuee vinculo cxcommunicalioiiis astringas,
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
quousque ipsos ad dignam satisfaclioiiem lenea^
leclis fitiis 0. abbali et fratribus S. Pclri Antissio- iiinodalos.
doreiisis, saluiem el apostolicam benedictionem. Data Anag-aiae,u Kal. Martii.
Ea quacad honorcm el profeclum Ecclesiarum ra-
MCXXII.
lionabili provitlentia siaiuuniur approbare, el ui[
dcbitam obiineani firmitalem auciorilale aposlolica Privilegium pro Ecclesia Capnana,
•roborare uos decet. Auriivinius auiem quod venera- (Anagniae,Mari. 1.)
Lilis frater nosler Willelmus Anlissiodorcnsis cpi- {UGDELLI, llalia sacra, YJ, 527]
scopus.ad preces veslras et venerabilis frairisnostri iD ALEXAJSDER episcopus, servus servorura Dei.ve-
Senonensis archiepiscopi, apostolicoe sedislegati, , nerabili fratri ALFANO Capuano archiepiscopo, ejus-
ecclesiam veslrara de decanalu in abbatiam mutavit,, que successoribus canouice substituendis, in pcrpe-
elut in ea abbasde caetero el non decanusordinetui tuura.
(irmilcr iustuuii observandtim, quam quidcra insti- Cum cx injunclo nobis a Deo aposlolatus ofli-
lulionem sicut ralionabililer facta est, nos ralam eii cio, ctc. Htijus itaque rei consideratione, venerabi-
iirmam babcntes cam preeseutis scripli muniminci lis in Christo lrater archiepiscope, luisjtistis postu-
rolioramus, slaiuciues ul ordo caiioiiicusqui in ea> lalionibus cleraenter aunuinius,et praefatam Eccle-
dem Ecclesia secundtim Deum et B.Augusliui Regti- siam, cui Domino auciore prrcesse demonstraris,
lara noscitur insiituius, perpetuis ibidein temporibus> Bub B. Petri et nostra proleclione suscipimus, et
inviolabiliter obscrvetur. Nihilominus ecclesiam dcs praesentis scripli privilegio communimus, slalnen-
Ycnosa cum capcilania de Rouvre sicut etiam irt les ut quascunque possessiones, quaecuuque bona
(67) Gorziense raonasierium insigne orciinis, S. Benedicii, in dicecesi Melensi, a Chrodegango cpiscopo
fuinlalum est.
£75 ALEXANDRlm PAPM 970
adem Ecclesia in praeseniiarum jusle et canonicc X Rosella, ecclesiam S. Flaviani, -ecclesiam S. Bar-
possidet, clc, in quibus hrcc propriis duximui barae, ecclesiam S. Julianae, ecelesiam S. Anrirere.
exprimenda vocabulis: In loco Arnonee ecclesiam S. Mariae, et ecclesiam
Episcopatum Aquinatem, episcopa(umYenafranuir S. Blasii, et ecclesiam S. Paulini, ecclesiam S.
cl Isernien., episcopaium Theanen., Suessan.; Cali- Erasmi de Cazoli. In loco Grazzanisi ecclesiam S.
liensem, episcopatum Calven., episeopatum Caja- Joannis, ecclesiam S. Mariae, et eeclesiam S. Ma-
cen., episcopatum Casertaiium. In Capua abbaiiam ximilianrc, et ecclesiam S. Nicolai. Decernimus
S; Marioe Majoris, ecclesiam Doihini Salvaloris ergo, elc
ecclesiam S. Joannis ad Cuftim, ecclesiam S. Mi- Ego Alexander catholicae Ecclesioe episc.
chaelis, ecclesiam S. Mariee de Areu , ecelesiarc Ego Ubaldus Ostien.episc
Saiiciorum Apbstolorum, ecclesiam S. Jacobi ir Ego Bernardus Portuen. el S. Ruffinaeepisc.
Castello. In dioecesi Eeclesirc Tlieanen., ecclesiau Ego Gualterius Albanen. episc.
S. Erasriii, ecclesiain S.Mafiee, eeclesiam S. Helenae, Ego Joannes presb. card. tit. S. Anasiasiae.
ct ecelesiarii S. Niedlai, qiiae sunt in lerriioric Ego Gnglielmus presb. cardin. lii. S. Petri ad
Scafpati. lh JocoBaulani ecclesiani S. Ileliae -, eiec- Yincula.
ciesiam S; Maiiihi. In Fontana de Corfegiis eccle- B Ego Buso presb. card. S. Pudent. lit. Pastoris.
siain S. Mafiae. In diteeesi EcclesiaeSuessanaeeccle- Ego Petrus presb". card. tit. S. Laurenlii in Da-
siahiS. Luciee de loeo Sofbelli. Iri dioecesi Ecclesia; maso.
Calinen. In Rocca Montis Draconis ecclesiam S. Ego Joaunes presb. card. lit. S. Marci.
Rulini, et ecclesiairi S; Paiicralii. lii dioacesi Ec- Ego Manfredus presb. card. lil. S. Caeciliae.
clesiee Calven. ecclesiafn S. Andrerc ad Cenieiiia, Ego Petrus presb. card. tit. S. Susannae.
ccclesiam S. Germaiii ad Palera,ecclesiam S. Tam- Ego Pelrus presbyter cardinalis lit. SanctiCbry-
mari de nionle, ecclesiam S. Pauli de Formelto, sogoni.
ecclesiarii S. Petfi de Borlerano, ecclesiam S. Sym- Ego Odo diaconus card. S. Nicolai in Carcere
in.icbi, et ecclesiani S. Erasmi de Mostardino, ec- Tuliano.
clesiam Oninium Sanctorum de loco Sanguinarii: Ego Cynlhius diaconns card. S. Adriani.
Ad Sclavos eCCleBiamS. Mkhaeiis , ecclcsiam S. Ego Ugo diac card. S. Eiistachii juxta templnm
Petri, ecclesiam S.Mariae-, ecclesiam S. Nazafii, ec- Agrippae.
clesiam S. Angeli de JanOj ecclesiani S. Marire. In Ego Yiiellius diac card. SS. Sergii, et Bacchi.
loco Camillani eceksiam S; Angeli, ecclesiam S. Ego Ugo diac card. S. Angeli.
Mariae etecclesiara Si Nicolai. ln dicecesi Ecclesiae Ego Laborans diac eard. S. Marirc in Porlicu.
Gajacen, ecclesiani S. Angeli de Melanito, et eccle- Datum Anagniie, per manum Graliani S. R. E.
siam S. Pelri a li BagriatOri. In dicecesi Ecclesiee subdiaconi el notarii, Kal. Mariii, inriiclione sep-
Caseflan. ecclesiam S. Yiti de HercOlei ecctesiam lima, lncarnationis Dominiceeanno 1173, poniifica-
S.Nazarii in Gampo Puzan. ecclesiam S. Petri ad lus vero domini Alexandri papae m, aiuio quinlo
Goffolii,'eccIesiam S. Seeundini, et ecclesiam S.Fe- decimo.
Jicis. In lerrilorio Murrone ecclesiam S. Mariae, MCXXIII.
ecciesiam S. Felicis, ecclesiam S. Petri, et eccle- Arf Henricttin Remensem archiep. — Commendal ei
siam S. Slephani. Juxta ipsam dicecesim ecclesiam fralres Maurimonlensis monaslerii.
S. Eufemiae, ecclesiara S. Joaniiis ad Gaianunij ec- (Anagiiiee,Mart. 1.)
rlesiam S. Mariae ad Lupinum, ecelesiam S. Felicis, [MARTEN., Ampl, Collect., II, 1003.]
ecclesiam S. Prisci. ln loco Casapuli ecclesiam S. Ciim ecclesia Mauiimoniensis, sicul nosti, pravis
Nicolai, ecclesiam S. Arpii, ecclesiam S. Petri de sil hominibus circumventa, lamo ad ejus tuiiioucm
Sarzano. ln loco Marzanisi ecctesiam S. Angeli, et promplior esse debet pasloralis sollicitudiiiis pro-
ecclesiam S. Mariini. In loco Campurcipi ecclesiam D vidcnlia, quanlo facilius- nialignorum possct vio-
S. Crcsarii, ecclesiam S. Procapii, ecclesiam S. leiuiis et rapinis succumbere, nisi ab eorum incur-
Venerab. In loco Airolae ecclesiairi S. Julianae, ec- sibus, rigore ecclesiasticoe ilisciplinoedefendereiur.
clesiam S. Nicotai ad Ronulas. In terriiorio Ca- Inde est quod nos et paci et quieli ejusdem ecclesiae
slelli Mare ecclesiam S. Adjuloris, ecclesiam S. . palerna sollicitudine volentes inicndere, ipsam luae
Marcelli, ei ecctesiain S. Blasii, ecclesiam S. Ste- proteclioni cominittimus, et fraternUatem monenies
pharii, ei aiiaiii ecclesiain S. Blasii, ecclesiam S. alteniius, mandamus, quaienus si quando de ma-
Joanivis, ecclesiam S. Nicolui, ecclesiam S. Severi- lefactoribus suis abbatis et fraimm ejusdein ecclesioe
nae, ccclesiam S. Cfucis. lii lbco Cancelli ecclesiam querimoniam rcceperis, ila prudentcr ipsis assistas,
S. Ahgeli, et ieceiesiamOniriifiinSanclorum, eccle- el taliler eosdem malefaclores a suaepreesumptionis
uiaiii S'. Joahnis, ei ectiesiam S. Apollinafis de audacia studeas cocrccre, quod iitlem fralres per
Patrazzano, ecclesiam S. Georgii, ecclesiam S. studium tueesolliciludinis debita iranqnililate fruan-
Joaiinis de Turre, ccclesrani S. Yili, ecclesiam S. tur, cum malefaetores eorum de sua non poterunt
Pelri, ecclesiam S. Nicolai, ecclesiam S. Martini, impunilate laetari.
ecclesiam S. Casirensis, ecclesiam S. Martini dc Data Anagnkc, Kal. Marlii.
077 EP1ST0L;E ET PRIYILEGIA. — AN. 1174. S78
MCXXIV. A dictos viros, si de lua provincia.sunt, studiose com-
Ad eumdem. — Pro abbate Mauritnonlensi adversus moneas, ul de his queedicla sunl preefatoabbati con-
vexaiionesplurium nobilium. grue satisfaciant, et de ceetero ab ejus molestia et
(Anagnioe, Mart. 0.) inquielaiione desislant, vel spb tupc discretionis
[Ibid., col. 1006.] examine plenam exinde justiiiara exhibeani. Quod
Conquerentibus nobis dileclis filiis nostris abbale si facere forte noluerint, eos usque ad dignam sa-
et liatribus Maurimontensis Ecclesire, ad nosiram lisfactionem vinculo cxcommunicaiionis astringas.
iioyeris audienliam pervenisse quod nobiles viri Ad haec jus illud quod habere se asserit in rebus
cpnies de Magnopralo, Engobrandus de Altri et Nicolai Catalaunensis quondam honiinis sui, qui
filius ejus, Pelrus de Liri, Thomas de Suen, Dudo sine haerede decessit, ei integre conservari facias,.
Ferr.andus.Guerricus nepos ejus, et Albertus ad- vel sub tuae discretionis exaniiue pleoam exindo
vocatus de Warno, eiriem ecclesiae damna gravia jusiitiam appellatione poslposila exhiberi.
per violenliam intulerunt, ipsamque in suoesalulis Dala Anagniae, vni Irius Martii.
periculum affligere non desistunl. Quoniam igitur MCXXYl.
ascribi possei negligentiae praelalorum, si ad repro- Ad ettmdem.— Hortalur ad mansueludinemerga A.
bandum improborum audaciam, qui in sacras Dei B civem Laudunensem.
Ecclesias debaccbanlur, (epidus essel vigor eccle- (Anagniee, Mart. 10.)
siasiicae disciplinoe, frateniilati luoe per aposmlka [Ibid., col. 1007.]
scripla praecipiendo inandamiis, quatenus, si res ita Ponlificalis officii dignitas, quam divina diSpo-
se habet, memoratos viros studiosa exhorlalione nenle gralia oblinere dignos.ce.ris, le debet ad hoc
comnioueas, ut damna data preescriptoe cccleske inducere ul erga subdilos luos mitis el mansuetus
infra xxx dies post haruin susceptionem, appella- appareas, et si quando libi de aliquo illorum aliqua
titine cessanle, cum inlcgrilate resarciant, et a suggesla fuerint quae te possint ad indignalionem
sirailibus de csetero conquiescanl. Si vero commo- niovere, non decet discretionem luam adversus ip-
nilioni (ueenolucritu aequiescere, in terris eorum, sura subito et [in]discrele moveri; sed si talis sit
sublato appellalionis reroedio, divina prohiheas offensa, quoe salva conscientia ppssit sine pcena re-
oflicia celebrari, et si nec sic resipuerint, personas milti, delinquenti debes misericorditer indulgere,
eprum vinculo excommunicalionis astringas, El si aut si correctionem exigat, cuin lanla humanilate ,
pracfatus Alberlus excommunicatus est pro alia corrigere, quod in severitale non videaris excedere,
causa, sicut nobis proponiiur, ipsum etiam propter• r nec in mansueiudinem poniiflcalein poslponere ,
hocexcommunicatum deiiiuuies, ct tam ipsum,quam gravitalem. Ex insinuatione siqiiidem 0. civis Lau-
reliquos alios per provinciam tuam facias usque: (hinensis accepimus quod, cuin tu ex prava sug-
ad dignam satisfaclionem sicut excommuuicaiosi geslione quorumdam etim de persona lua niale-
vilari. dixisse proponeres, et ipse in proeseiu.ia|ua pcr
Data Anagniae,u Nonas Marlii. decem legiiimos viros se constanter offerrel s.uam
MCXXV. innocenliam purgaturum, tti ejus purgationem re-
Ad euindem.— Adversus plttres qui S. Remigii mo- cipere noliiisti; timens itaque idem 0. a le gravari,
nusterium vexabant. ad nostfam audiciitiam appellavit. Quia igitur non
(Anagniee,Maii. 8.) conveniens est ul illum rainus ralipriabiliier, gra-
[Ibid.] ve&i qui suam apud le quaerit iunocenliara excu-
pilecltis filius nosler abbas Sancti Remigii Re- sare, fralernitatera (uara per aposlolica scripta
mensis Ifansniissa nobis conqueslione monstravili monemus el hortaraur alleniius, qualeuus praenp-
qnod Iliigo de Risnel ,ei viilain de Doinno-Remigio, minalo 0. luam indignationera miserkprdiler sine
Milo vero de S. Margareta, et Anselmus de curiai purgalione remiilas, aut ejus purgatione recepla,
de Hilbercunl, preepositi quoque de Buseio, rie Ju- D ei luain graliam et amorem restiluere non pQsipo-
niaco, de Marolio, de Caslellione, de Vitriaco, et fi-AS : ita quod luee debeat ex hoc discrelionis mo-
qaidam alii ministeriales nobilis vlri comilis Hen- destia commendari.
riii quosdam reddiius ad lhesaurum moiiaslerii S. Dala Anagniae,vi Idus Marlii.
Remigii perlinentes, et alios reddilus violenter sub- MCXXYH.
ttahere praesunipserunl, el homines suos injusle! Arf eumdem. — De presbylero concedendo leprgsis
vexare preesumuni. Garinus praelere.a de Boobi de Sparnaco.
qtiaradam summam pecunioeproedictoabbati in elce. (Anagniae,Mart. 16.)
niosynam legaiam, per interposiiionem appellaiio- [Ibid., col. 1008.]
nis, ne sibi solvaiur impedire prxsumil, et Atlaiiii Audita olim conquestione lcprosorum de Spar-
de Capis quanidam lerram per violentiain subtra- nacoquod, cum presbylerum non haberent, plurcs
bere non formidat. Quia igilur rata praedictiabbatis> eorum sine confessione et viatico morerenlur, libi,
el inonasierii sibi comniissi pro nostri officii dcbitc) si benc meminiiuus, scripla nosira ciireximus, ut
dcfendere ac conservare lcnemur, fraternitati ttiac i lanio eorum periculo provideres, Nunc atileii1
per aposlolica scripta manda.mus, qustemis proe- quia, sicut iiclem leprosi nobis signilicaveruni.
£79 ALEXANDRI1H VAPM 989'
nresbytcr quidam, Galterus nomine, bonrc opi- A neniincm pati possumus vel debcmus siatuiis sedis
nionis et vita», se eorum domui reddiiiit, fraterni- apostolicae conlrairc, fralernilali veslrae pcr apo-.
tatem tuam iieralo monemus atfeniius, et mnn- stolica scripla preecipknrio mandamus, qualenus
damus, qualenus presbyterum ipsum in capella praefalos viros ab exaclione decimarum de labo-
quam ibi habeut insliluas, sibique curam anima- ribus seu de nulrimeniis animaiium jara dictorum
rum de praediciis infirmis et eorum familia com- fralrum, conlradictione cl appellaiione cessanle,
mitlere non postponas, el capeliam ipsam pro se apostolica frcli aiictorilate, districlione ecclesia-
tnnlum et familia sua, cum exindc fueris requisi- slica compescaiis, et cxtera qnae pncdiclis fra-
lus, appellalione remota, non differas dedicare, et tribtis sunl privilcgiis apostolkae sedis imitilia
praefaium presbyierum ab indebiia molestaiione per episcopalus vcstros facialis iuviolabiliier ob-
canoiikorum de Sparnaco prudenter ct sollicite servari.
tueaiis : i(a quod exinde charitas et afleclio tua Daia Anagnioe,xu Kal. Aprilis.
possil non immerito conunendari, et praedicii le- MCXXIX.
prosi sub defensione et patrocinio luo possint esse Ad Henricum nrchiep. Remensem.— Pro fralribtt*
a malignanlium inquietalione securi. S. Murlini Laudunensi.
Daia Anagniae, xvui Kal. Aprilis. rj (Auagniae, Marl. 25.)
MCXXYIH. [lbid., col. 1010.]
et Querelam abbatis el fralrum S. Martini Latidir-
Ad Henricum Remcns. archiev., [Desiderium] nensis
Mqrinensem episcopum.— Ne txiganlur decitnw accepimus, quod, cum Gnarinusde Chcrchi
a Clslerciensibtisde terris quas propriis luboribus quasdam eorum vineas exsiirpasset, landcm iractus
colunl. in causain, ad nostram audientiam appellavit. Cae-
(Anagnirc, Marl. 21.) lerum quia alicra parlc veniente, nec venit proe-
[Ibid., cot. 1009.] dictusG., ncc pro se responsaiem iransmisit, caus.un
ALEXANDER cpiscopus, servus servorum Dei, ve- ipsam expertenlioe luae committinuis, preesentium
nerabilibus fratribus nostris HENRICO Remensi ar- libi auciorilate niandantes, quaienus eumtlem G.
chiepiscopo ct Morinensi cpiscopo, S. cl A. B. iiioneas, ct sub exconimuiiicaticinis dislrictione
Non ignorat, skut credimus, vestrae discreljonis compellas, nl preefatis fralribus illala danina re-
prudcntia, quomodo a Palribus et praedecessoribus sarckil, aut ipsis exinde coram te sublato ap-
noslris Romanis pontifrcibus univcrsis fratribus peltalioiiis remedio justiliae faciat complementum.
Cisterciensis ordinis indullum sil, et a nobis etiam Daia Anagnire, x Kal. Aprilis.
innovalum, ut de laboribus suis, quos propriis C MCXXX.
manibus aut sumptibus ejccolunt, sive de nulri- Ad Gtiitjonemcotniiem Forensem. — Transaclionem
ineniis animalium suorum nulli decimas sohere el jurittm permitlalionem inter ipsum el Ecclesianr
leneantur. Yerum, sicut accepimus, canonici Mori- - Lvgiuncnsem faciam recitat, cl aucloritate sua
nensis ecclesiar»,el pracposiius de Losio el canonici confirmal.
sui, et abbas de MonteS. Eligii (68) et sui canonici, (Anagniae,April. 1.)
el abbas et monachi ecclesiae S. Joannis Mori- [D. BODQUET, Recueil, XV, 942.]
nensis (69), et abbas et moiiachi de Ham (<70),et ALEXASDER episcopus, servus servorum Dei, dT-
preeposiius el caiionici cle Cassellis, el quidam alii lecio filio GDIGONI Forcnsi comiii, salulem cl aposio-
in parlibus veslris constituti, statutis apostolicee licam boiedictionera.
6edis in hac parle conlemplis, a religiosis de Gla- i Cum Ecclesia Lugriunensis per le saepius sil af-
romarisco (71), ncn solum de aliis, sed eliamdequi- flicia (72), landem inierieet filimn luuni Guigonem,
busdain novalibus et nutrimentis animalium suo- ncc non vencrabilcm frairem liosir.nn GuicfinrduuG,
rum dccimas exigere non veremur, quod iicmini Lugdunenscm archiepiscopum, aposiolicrc sedis le-
quantumcunquc religioso Iiccret. Quoniam igilur gaium, et dilectos filios nostros Lugdunenses cano-
/68) Mons S. Eligii Iiaud ignobileest monasferium ^ vero Eraclius, diciee urbis arcbicpiscoptis, crctera-
canonkorum regularium dtiabus horis ab Airebalo rumqiie digiiilainm venerabiles persoiire, ereiniim
distans. Porliirum atlierunl. » ld vcro quo icmpore facium
(69) S. Joannis Moiinensis,seu inMonie diclum, 'sil, discimus cx charla Saviniaccnsis nioiiaslerii,
nionasieriuni ordinis S. Benerikii in suburbio Mo- qurc sic incipil: i Millcsimo ceiiiesiiiio^sexagesiino
rinorum olim silum, Ypras nuiic translatuni. primo anuo IncarnrUioiiis Douiini, rcguanle in Ita-
(70) Haniense monasieriuni ordinis S. Benedicli lia Fredelindo viclori-jsissimo iinperaiore, in
in dioccesi S. Audomari. Francia vero Ludovko rege, Eracko Liigiiunensein
(71) Clarus-Mariscus, insigne monaslerium or- archiepiscopaiuin rcgenie , ipsoque cum clericis a
dinis Cislerciensis, duabus horis disians a S. Au- comiie Forensi discordanle >eic. MENESTRIEII, Hisi.
domaro. de Lyon, p. 53; qui et Guigouis chariain suhjicil,
(72) Eo tenipore, inquit aucior VitreB. Anibelmi cx qua liquet paccm inter eos factam in •:oulitiiluis
Bellicei:s:s ep scopi, « comcs Forcnss Lugdunensein Atisoeet Villeelrancee,i ad colloquium ititcr archi-
urbem dolo caplam vastavit, cunciaque drpnpulans cpiscopum Liigdiincnsem ct me de guerra nostra
malignitalis suae rabiem erga licclesiam poiissime habittim, i non quitlcm anno 1158 feria quaiia xv
t.emonstravii. Nam cmn clerici, Deo propitio, ejus Kal. Aiigusti, ut ibi legilur, sedamio 1162, quodies
manus lanquam fugitivi ct cxsules evasissent, 1S Julri in fcriara quartam jnciricbal.
coruin doiiios ira succmisus subvcrlit. Domiuus
9S1 EPISTOLJE ET PRIVILEGIA..—AN. 1174. 952
nxos, pro bono pacis quoedam transactio facia esl A concesserur.l. Sanclum quoque Eugenduin (84), et
et veslro jtiramenio firmata, quae ul perpcluis tem- quidqtiid arcbiepiscopus apuiICaprerias (85) liahe-
poribus inviolabiliier observelur, de verbo ad ver- bal, comiti concessit Casieliultum (86) el Fonta-
bum duximus ailnoiaiitluiii. nesium (87) sunl infra lerminos comilis, excepia \
c In iiomine Domini Jesu Chrisli, ad perpeluoe obedientia Grandis-montis, quam Ecclesia sibi re-
pacis stabilitatem inler dominum Guicliardum Lug- tinei. Sacramenium quoque rie S. Projcclo (88),
dunensem archiepiscopum el ecclesiam Lugilunen- quod comes ecclesirc dcbebal, et quod ibidcm Gati-
sem,,atque Guigonein comitem Forensem , permu- demarus de Jaresio nomine ecclesiee possidebal ,
laiio talis ct communi consensu facia est: comiii remisit, iia tamen quud caslrum ab ecclesia
t Dominus archiepiscopus cl ecclesia concesse- tcneat. Castrum Fergirolarum(89) et quod Guicbar-
runt comiti quiriquid ipsi vel alius nomine eorum dus de Jaresio pro illo debebat, illud quoque qnotl
Iraiis Ligerim possiriebant, sciiicet obedientiam tle Briannus de casiro deGrangens ab ccclesia habebai,
Nerveiaco (73) et de Saltrcnen (74), usque Amio- cornili concessii, salvo jure tani ecclesire qtiam co-
-nem (75), et usque ad Ulphiacum (76), et ullra, si milis apud Sorherium (90), Sanctus Joannes de Bo-
quid juris praefaiaeobedientiae babebant, et quid- nofonle, ct S. Gencsius(91),Yilarium(92)elS. Yictor
qiiitl possidebant ab Ulphiaco usqne Cerveriam (77) ecclesiaelibore remansorunt.
ct a Cerveria usque Tyernum, relenlis sibi redili- > Nolandum vero qtiod in bis omnibus lam arcbi-
biis de Sanclo Joanne de Lavastris (78), domino la- cpiscopus quam ecclesia sibi reiinuerunt ecelesias,
men comiti concesso doniinio castri Rochafortis, regali jure vel alio comili concesso: paraias etcen-
quod dominus de Tyerno nomine ecclesioepossidet. siisecclesiarum cum obhitioiiibus et sepuiiuris, et
Concesserunt etiam ci quidquid juris in caslro quiriquidjuris ad capellaneas dianoscitur perlinere,
S. Romani de Podio habebant, el, inde usque ad similiicr sibi retiiiuerunt, possessionibus autem et
Podiuiii el Arverniam. Ab Amyone aulcm et aliis carum retlditilius univcrsis, tam in decimis quain
proediclis terminis aquilonem versus, quidquid jtiris in aliis, coniili conccssis, cxceplis his qiioead capci-
archiepiscopus ei tam ecclesia quam comes babc- laneas peiiincnt.
bant, sibi reliiiiierunt, iialamen quod in ministcrio Pro his vero omnibus quae archiepiscopus ct ec-
de Rodonnesio tilira Ligerim et circa Ligcrim, ctesia comiii conccsserunt, invicem permuiaiionis
quanium doininalio dorainorum Roclonensiiimex- causa comcs Gnigo el filius cjus Guigo, proestiio
lendilur, non poterit ecclesia muiiiiioneui facere vel sacramenlo, ccclesioe jure pcrpeiuo concesseruiit
acquirere, vel si feceril vel acquisierit, comitis Q ea qurc infra stml adnolata. Quidqnid videiicet juris
erii, quam ab ecclcsia possidebit. Terras planas ipse comcs Lugduni habebat, vcl aliiis ejus noniine
potcril acquirere ecclesia pro canonia vel pro clee- possidcbat, et in appendiciis.—Trans Rhodanum
mosyna, ila quod fial sinc imervenlu pecuuire, ei in quoqtie quidquid ipse vel alius ejus nomine possi-
cbedientiis suis decimas, gardas, vicarias el omnia dcbat a Vienna usquc ad Antonem (931et usque
alia ad obedienliam periineulia. Biirgundium (94), nisi jure hacreditarioel linca coji.-.
> Cilra Ligerim vero concesserunl coiniti a Bal- sanguiniiatis, aliis exclusis, ad ipsum succcssio fnerit
tiigniaco (79) el Poilliaco (80)usque ad vesulamCanc- devcriula. Ulira Araiim quoque casirum Perogia-,
vam (81), quac infra lcrminos comilis est, quidquid rum (95) quod Guichardtis de Antone ab eo in fcudo
juris habebaiit in mandamcnto Donziaci usque ad possidebat, et medietatem Monlanesii (96). qiiam.
mantlamenlum Kamoseli (82), ct a niantlamenlo Petrus cle Mcnle-Loclli ab ipso habebal; Giria-
Curnilionis (85) usqtie ad mandamcnlum S. Sympho- cum (9.7) etiam quod Ilugo Discalciaius ab eo
riani, ita quod Maringe et Mais remanerent infra in feuclolenebal el fidelitaies eorum concessil. —
lerniiiios comi-lis, cl quidquid juris archkpiscopus Citra Ararim vero castrum Castcllionis (98), elqtiid-
vel ecclesia habent, a mainlamenio S. Sympboriani quid tain in caslro quam in mandamento habebai,
cira Ligerim versus tcrrain comilis, et ulira Lige- D pro quo Dorainus caslri homagium et fiiieiitateia
rim ab Amyoiie el Uifeio, el a Cerveria usque llgiam debet; caslrum Liconii (99) usque ad Yeiu.
Tyernum , el a Tyerno usque ad Podium , comili lam-Canevam, et homagium el fidelilalcm ligiam
(75) Nervieu. (87) Fonlanez.
(74) Souteruon. (88) S. Priest.
(75) Amions. (89) Fougcroles.
(76) Urplie. (90) Sorbieres.
(77) Cervieres. (91) S. Gcnis.
(78) Saint-Jean de Ia YTestre,- (92) Yillars.
(7!J) Balbigni. (95) Anton.
(80) Poilly. (94) Bourgoin.
(81) Ville-Neve. (95) Peroges.
(8-2)Chamossel. (98) Monianey.
(85) Cornillon. (97) Giry.
(84) Saini-Ileand. (98) Ciiaiillon.
(85) Chevrieres. (99) Chateau-crOin.
(86) Cl.aehis.
m ALEXANDRIIII PAJTvE 981
qurepro eodebetur; Camosetum (100) qiioqneet man- i caslro '3. Annemunrii(16) et in plana e( maiiriaineiiia,
damenlum, ei homagium et fidelilatem ligiani ejus; balvebit idem Briannus ab ecclesia, el inde homa-
. Jseroiicm (1) cnni mandamento et fidelilalcm ligiara gram et fidelitaiem ecclesiae debet.
dominorum. — Sanctus Sympborianus et manda- ( Si quis vero pro rebus in liac perrautalione
mentum remanent infra terminos ecclesiae. ~- contentis qurcslionem vel guerram allerulri parti
Greziacum (2) et Argenioriam (5) usque ad manda- nioveril, mutuum sibi auxitium propriis expeosis et
meniuin de Mais , feudura quoque domini tle Rive- Sine damni reslitulione, bona fide, pro posse suo
ria, et homagium el fidelitalem ligiam ecclesiae preestare debent, et modis omnibus cavere debent
concessit. — Castrum Riviriac (4) et maiuJamentum ne pro bis omnibus in permulatione contentis co-
et quidquid continetur usque ad mandamehtum mes excommunicetur, vel lerra sua inlerdicto sub-
Casleltusii infra lerminos ecclesiae haljetur. — Ab jiciaiur.
Alepino versuslerram comitis nuliam debet ecctesia < Illud quoque sciendum esl quod dominus archi-
facere munilionem. — Simililef Changium (5) cum episcopus hanc permutalionem comiti et haeredibus
mandamento suo, et duo castella Saneli Anne- suis firmiter se observaturum promisil. Canonici
mundi (C) cum manduiiieniis.suis , iufra lerminos quoque praestilo sacramenlo firmaverunt se nuttum
ccciesiae sunl, salva slra(a comilis a cruce Monlis- ^ in canonicum iilterius recepturos, donec hoe ipsum
violi (7) usque ad Forisium. — Beraidus de Pisails sacramenium Urmaverit, nec futuris archiepiscopis
et casauientum ejus remansil ecclesioe, unde homa- obedierttiam vel fidelitalem ifacient donec idera se
giura ei fidelitatem debel. — Quidquid conlineiur firmilef observaturos promiserint.
a mandato Rochelalliae (8) usque ad Maiam-Yal- t Preelerea scienduni esl, quod comes hominium
lem (9), esl infra terminos ecclesiae; specialiter et fidelitatem Iigiam archiepiscopo debet. Et boc
quidquid Aymarus de Fernay apud Cavaniacum (10) est feudum pro quo bominio et fidelilate ei tene-
n comilc in feado habebal, ecclesiec concessit et tur : caslrum Fergirolarum, medietas de Grangent,
fidelilalem cjus. — Infra quoque terminos istos castrum S. Prasjecti, et S. Eugendus, Cambeolium,
deditidem comes ecclesioecaslrum Monlaigniaci(H) Poncinum, Villa Dci, Nerviacum cum appendiciis.
et quod in mandamenio babebat, et bomagium et Cum autem comes vcl haeredes ejus fidelilaiem ar-
fidelitatem ligiam; et quod habebat apud Feli- chiepiscopo facient, supradklam conventionem sub
nas (12) et quidquid juris ipse vel aliusejus nomine sacramenio fidelitaiis se firmiler observaluros pro-
possidebat infra dictos lerminos. miitere debent. Decimas de feudo ecclesiae Jocis et
i i Sciendura vero estquod infra terminos ecclesiae, r personis religiosis pro anima sua commendare po-
qui pfaelaxati sunt, comes niliil habere vel acquirere lerit. Si aulem alio nomine alienaverit, lantum-
potest, vel raunilionem facefe, etsiper violentiam raodo de lerra sua in feudo ab ecclesia recipere de-
vel iisjuriam ecclesiae fecerit, propria ecclesiae crit, bet. Casamenlum ecclesirc a comitatu separari non
nec atiquem hominum infra terminos ipsos com- polest. Capellaniae aulem ab obedieniiariis minui
roorantem coiilra ecclesiam raanulenere et juvare non possunt. Inter S. Annemundum et Turrim, et
debet. Simililer archiepiscopus vel ecciesia infra S. Annemundum el S. Preejecium, neuler muniiio-
lerminos comilis nullam munitionem facere vel ac- nem facere polest.
qiiifefe polerit, et si quis acquisiverit velsedificave- i Illud quoque nolum fieri volumus, quod, praeter
rii, propria comitis eril, iia lanien quod eam eccle- supradicia, pro hac permulatione inille et cenlura
siaenomirie possidebit, nec aliquem infra lerminos marcas argenti ecclesia comiii dedit.
comilis commor.iniem ecclesia vel archiepiscopus t Haecautem facla sunl anno ab Incarnaiione Do-
conira eum manutenere vel juvare debel, nisigladio mini 1193, praesidente papa Alexandro III, impe-
spirituali; terras planas irifra lerminos comitis no- rante Frederico Romano imperatore, regnanie Lu-
mine eleemosynae Vel occasioiie canoniae absque in-
' dovico piissimo rege Francorum. >
tervenlu pecunioe datas eccfesioe, ecclesia acquirere ) Quam utique transactionem, sicut de communi
poierit. In Oinhibus autera supradiclis nrcliiepisco- assensu parlium facta est, ratam babemus et fir-
pus j'ura sibi afchiepiscopalia reservavil : sed qui- mam, eamque auctorilale aposlolica confirmanles,
cunque castrum S. Praejecti vel Rocliaetailliairc (13), pracsentis scripti patrocinio communiraus. Slatuen-
vel Roche caslrum, vel Fergirolnrum (14),vel Gran- les ul nulli omnino hoiniuum liceat haric paginain
gendi (15) habuerit, homagium el fidelitatem ligiam noslrae confirniationis infringere, vel eliani aliqiia-
coi.niii debei. Quod auleni comes dedil Brianno in lenus contraire. Si quis aulem hoc attenlare prre-
(100) Chamossel. (9) Malevat.
(!)Iseron. (10) Chavagnieu:
(2) Gressieu. (11) Montagny.
(3) Argenlieres. (12) Feiines.
(4) Riveric (13) Rochelaillee.
(5) Changy. (14) Fougeroles.
(6) Saini-Clianmond. (15) Grangens.
(7) Mont-Viole. (16) Saini-Chaumond.
(8) Rochetaille.
985 EPISTOL.E ET PRIYILEGIA.— AN. 1174. 986
siimpserit, iudignationem Ommpolenlis et beatonim A Canluariensis archiepiscopus posilus ^est sttper
Petri et Pauli aposlolorum ejus se noveril iucursu- candelabrum ul luceal coram hominibus, ct ad so-
rum. lalium cleri de clero assumptus esl ad ecclesiaslicrc
Datum Anagnire, Kal. Aprilis. libertatis speciale subsidium, ad omnium regimen,
MCXXXL ari munimen, ad lutamen Anglorum, cirn in uiiam
llonaslerii S. Mariw Novigentini protectionem su- eamdeuique personam intra paucos dies tria con-
scipit bonaque enumerat ac confirmat. currerint archiepiscopus, primas, Apostolicaesedis
(Anagniae,April. 4.) legatus.
|Du PLESSIS,llisl. de Coucy, 143.] Inluitu charitalis et ea consideratione quia le
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- quanquam immerili in episcopum propriis manibus
leciis liliis JOANNIabbati monaslerii S. Mariae de consecravimus, et tibi pleniluriinem coiitulimus
JSongento,ejusque fralribus tam praesentibus, quam potestalis, defratrum nostrorum consilio luis jusiis
fuluris, regularem vilam professis, in perpeluum. petitionibus benigniiate debila duximus annuendum,
.... Praefatum monaslerium sub B. Petri et alque praedecessorum nostrorum piae memoriae
nostra proiectione suscipimus, ct proesentis scripli Paschalis et Eugenii Romanorum ponlificum vesii-
privilegiocommunimus. In primis siquidem statuen- B giis inheerenles, taro libi quam tuis legilimis
les ul ordo monaslicus, qui secundum Deum et B. successoribus Cantuariensis ecclesiae primaium ita
Benedicii Regulam in eodem monasterio inslitulus plenum concedimus, sicut a Lanfranco et Anselm»
esse dignoscilur, perpeiuis ibidem temporibus in- aliisque ipsorum preedecessoribus quondam Cantua-
violabiliter conservetur. Proelerea quascunque pos- riensibus arcbiepiscopis fuisse possessum constat.
sessiones, quaecunque bona idem monaslerium in MCXXXIV.
proesenliarum juste et canonice possidet aut in Joanni eleclo Ciceslriensi significat se Ricardo archi-
futurum concessione ponlificum, largiiione regum episcopo Cantuariensi, aposlolicw sedis legalo ,
mandasse t ul pro eoquod canonici filius dicatur,
vcl principum, oblatione fidelium , seu aliis isiius- in promotione ejus procedere non posiponat. >
motli, praeslante Domino poterit adipisci, firma (Vide Decr. Greg., 1.1, til. 20, c. 2.)
vobis, veslrisqtie successoribus et illibata perma- MCXXXV.
neanl. In quibus hrec propriis duximus exprimenda Ad omnes
fidelesper Franciam conslilulos.—Pelrutn
vocabulis : S. Chrysogoni cardinalem commendal.
Ecclesiam de Cociaco, cum preebendis et omnibus (Anagiiire, April. 17.)
adipsam pertinentibus; altarede, etc. : . . . . Ex [MANSI,ConciL, XXI, 9t>7.]
doiio uxoris Gaufridi de Condrino qualuor modios ALEXAHDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
frumenii, elc Ex dono Radulphi rie Co- nerabilibus fratribus, archiepiscopi», episcopis, et
ciaco centum solidos boiue monetaeet viginti solidos dilectis fitiis abbalibus et aliis ecclesiarum praelatisj
provenientes ecclesiae S. Remigii de Coci ad vina- el universis tam clericis quam laicis per rcgnura
gia accipiendos pro anima uxoris sure, etc. Francorum constituiis, salutem et aposlolicam be-
Decernimus ergo, etc. nedictionera.
Datum Anagniae, permanum Gratiani S. Romanae Cum simus ev.idenler experli prudentiam, litte-
Ecclesiae subriiacotii et nolarii, pridie Nonas Apri- raluram et honeslatem dilecti filii nostri P. tit.
lis, indkiione vu, Incarnalionis Dominicaeanno 1174, S. Chrysogoni, presbyteri cardinalis, ipsumque
ponlificatus vero donini Alexandri papae 111anuo xv. sicut virum lilleralum , providum et discreium,
MCXXXH. sincere in Domino diJigamus, lanlo confideniius
Ad Lrtpum regem Vaienliw. sibi commillimus quae sunt per viros honestos et
(TWISDEN, Script. AngL, 1, 580.) providos exsequenda, quanto de fervore suae de-
ALEXANDER ponlifexmagnee el almoe Romae, glo- votionis, et de prudenlia sua pleniorem fiduciara
rioso Yalentia) regi LuPO.cceleslisCreatoris notitiam ]D obtinemus. Inde cst quotl nos eumdem cardinalem
el bene placilum ei servitiuni exhibere. pro quibusdam magis et arduis negotiis specialiter
Cuin omnes unum Deum pairem habeainus in coe- et praecipue ad partes veslras duximus desiinan-
lis, ipsum solum lotis visceribus colere, lota debes dum, cui auclorilatem el facullaiem iiidulsimus
virluie diligere, qui lariiam tibi super Saracenorum corrigendi quee corrigenda ibi inveiierii et causas
gentes et regna conlulit poteslalein. Cum autem quoe ad ejus audieiitiam perlatae fuerint, dicendi.
omnes liberos nalura cieasset, nullus conditione Monemus itaque universiiatem veslram atlenlius,
naiurrc fuil subdilus servituti. et praecipimus, qualenus eumdem cardinalem, sicut
MCXXXIII. virum lilleratum, providum, et honestum, et a no-
Ad Ricardum Cantuariensem archiepiscoputn. — slro lalere deslinatum, qui nobis charus esl pluri-
lili el ejus successoribus primalum Angliw as- inuni et acceptus, eum honore debito curetis reci-
seril, pere, et correctionem suam, et ca quae provida cir-
(lbid.) cumspeciione statuerit, snscipialis firmiier et ser-
ALEXANDER papa, RICARDO Canluariensi archiepi- vetis. Ila quod ipse in nobis fervorem consuelaede-
scopo. votionis inveniat, el nos prudenliam ac sincKTilatem
{JS7 ALEXANDRI III PAPJE OSS
digriis iii Domirio laudibus commendemus. A cerlo negotio a praesenlia ejns, archicpiscopalus
Datuin Aiiagnire, xv Kal. Mai'. el archidiacotiaius sub proieciione aposiolica po-
MCXXXYL niiis et appellalis ad aiinum ; et inlcrim neque rie
commissis, ncque de novis excessibus
Ad Henricum Remensem urchien. — Ut hortelttr re- preeleritis sive de snbjectoruin vestrorum deliclis per-
f/fiii ui nriiitrttm jiacis se consiitital Ecctesiam inter veslris,
el Iniperiiiin, studea qne eliam reges Galliw et An- mitlilis ipsum coguoseere, et omnem jnsiiliam ejus
tfticeinducere ud concordiam. suspeiidilis, et prorsiis cvacualis. Qtioniam igittir
(Anagnire*,April. 19.) provideiidum nobis csl, ne appellationis obtentu
[MARTEN., Ampl. Collect^, II, 969.] aut manifesfa delicla remancant incorrecla, aut
Cum in oinnihus' lauriabiliier el efficaciier ex- suhtliti vestri rie suorum excessuum impunilate lae-
perii simus fcrvorcm tuse graiissiinne devolionis, leniiir, fraternilati vestroe per aposlolica scripta
cerla noliit spes est ct indtibilaia fiducia, qnotl preecipiendo mantlanius, qtiatenus si vos episco-
absque sollicitaiionc nostra , libenler velis efiiccre patus, aul architliaconi veslri archidiaconalus suos
qn;c ad pacem Eccicsirc perlineant et profcclum. aposlolicae prolcctioni sulijiciunl, el ad audkntiam
Yeruiii qtiia nobis iiuminci prudcntiam ttiam super noslram appellani, propter lioc niemoraium arclti-
liis srilliciiam reritlcre, qiioenohis cxoetlianlel Eccle- B cpiscopum niillalcnu inipedire lentetis, quominus
siae, fraiernilaiem tnam per aposlolica scripla ro- de causis vel excessibus siibditorum vesirorura
gamus, mohcnius alque maiidamns, qtialenus cba- cognosccre valeal, el jiixla nieiitorura qiialilatcm
rissimum in Chrislo filium nostrttm L. illuslrem ipsos debila animadversione punire, aul eliam
Francorum regem frairem luum, sindiosa et fre- excessus vestros, si qui manifesii sunt et noicri:',
qiienii exhorialione commoneas, ut reformaiioni his dunlaxal exccplis supcr quibus est appellatio
pacis inler Eccksiaui ci Imperium juxia commoni- iiilerpnsita, possit digne corrigere, el quod injusie
tioueiu dilecii filli noslri P. lituli S. Chrysogoni factum est, ad recliludinis iramiteni rcvocare.
piesliyieri cartlinatis (17), quem ad eumdein regera Daium Anagiiiae, u Idus Maii.
(lirgimus, si quo modo omnipoiens Dominus hone- MCXXXVIII.
slam viam pacis sibi aperueril, fervenlcr intcndai, Monaslerii Sancti Andrem prolectionem suscipit,.
c; in verbo pncis jiixia cniisilium cjtisriem cardina- bonaque ac privilegia confirmul.
lis proccdat. Ad habendam quoque pacem cum (Anagnia?, Maii 15.)
Ilenrico illusiri Aiigloruin rege, quanluin , salTO [HOGO,Aniial. ord. Prwm., 1, 147.]
lionorc suo, pnierit, aiiimnm stium clementer incli- Q ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
nel, quia liuienrium csl, ne si inler cosdem reges lectis fiiiis GUALTERIO priori Ecclesiae Pracmonsira-
diuliiis hujusmotii guerra duraveril, occasione hu- tensis ordinis, ejiisque fratribus, lam praesenlibus
jus ctinientionis, ulriusque regno dispendia rerum quam futuris, regularcm vitam prolessis, in perpe-
ei pericula proveniaiii personarttm , et orienlalis tuum.
terra exponalur, quod averlat Dtiminus, dircptioni Quoties illnd a nobis petittir quod religioni et
paganorum. In liis autcm el in aliis qtiae itlem car- boncsiaii convenire dignoscitnr, animo nos decet
dinalis ex noslra lilii parte propoucl, inriubilalam libenli concedere, elc, in primis siquidem statuen-
sibi fidem adhibeas , eiimque sicnt virum liltera- tes ut ordo canoiiicus , qui secundum Deura et
lum, discrctum et providum, et cliarum nobis pluri- beaii Aiigusiini Regiilam atcjue iusiiltiiionem Prae-
'niuin et acceplum, honeste recipias ct pcrlracles, monsiraicnsium fr.°lriini, in coriem loco institutus
ct ila circa eum luam exhibeas gratiam el amorem, esse dignoscitur, pcrpetuis ibidem lemporibiis in-
quod cxinde affcctieni turc uberrimas lencamur violabiliter obscrveiur. Procterea quascunque pos-
grniias exhibere. sessioncs, elc, in quibus hoec propriis duximus
Dala Aiiaguioe,xm Kal. Maii. cxprimenda vocabnlis :
MCXXXVH. " Locuni ipstim in quo preefaia ecclesia sita csr,
Ad snffraganeos Ecctesim Camuariensis. —De appel- cnm oumibus periineniiis suis, campum Aureae
iuiioiiibiis. Yiillis, Alajol, mediolatein decimoe ci dominii de
(Anaguioe, Maii, 14.) Sancio Yiuccniio, Bizantum et grangiam Montis
j Epistolw S. Tlwmw,ed. GILES,II, 40.] Leoiiis, terram de Tarnai, lerram deAssonat apud
ALEXANDER cpiscopus, servus servorum Dei, vene- Plaudiacum clausum, Yalleriac apud sauclura Ger»
rabtlibus fralribus suffraganeis Canluariensis Ec- niaiium, molcnriiiium sancti Andreae.... mairimonii
clesiac, saluicm et apostolicam beneriictiouem. de Claromonle, de Camalcrica, de Beltomontc, do
Sigiiificavit nobis vencrabilis frater noster Can- Moniferraiido, de Gorzat, de Sancto Aviio, do
tuaricusis archicpiscopus, setlis aposlolicoelcgatus, Potnpinat, de Sancto Yinceniio, de Romagnal, de
quod si quaurio vos appcllalis atl preesenliam Albirial, de Sayra, de Sancto Maxiraino, de Ger-
noslrara , vel arcbidiaconi vestri, super aliquo goia, de Noauon Dorcinel, de Sancto Leodegario.
(17) Petri, qni ab Aiesandro III crealus rardina- componeret pacem inler reges Ludnvicum Franco-
li», ib codciu anno H73 missiig esi.iu Gallias, ut rum ci Henricum Angloruuij tesie Ciaconio.
CSn EPISTOL^E ET PRIVILEGIA. — AN. 1174. 690!
Paci qtioquo ac (ranquilli(ali ves(rae palerna dili-i-Abus
, pcrtineniiis suis, locum de Eradetnel cuni
gHiuia prnvidere volentes aucloritnte apostolicaa omnibus peiiineuliis suis, villam qurc diciliir O.ber-
pttiliibenuis ut infra claiisuram locorum seu gran- sawe cum omnibus pciiincniiis sttis, lerram qjiam
giarum vestrartim nullus violenliam faccrc, rapinamn habeiis in Langcport, lerram quam habetis in Wa-
teu furliim committere, aut ignem opponere, veli vedims , lerrain quam habeiis in Sablcne, duas,
honiines capere, seu inlerficere autlcal. Prrelereaa paries decimarum rie clomiiiioejiisdeiu vilhc, (crram
ctiin commune inierdicium lerra? fuerii, liceat vo-- , qtiam habetis in Lccliaiusiude, lerram quam liabeiis.
bis clausis janiiis, exclusis excommuiikaiis et in- in Wcstburt, lerrani quani habelis in lledford cum
lerdiciis, non pnlsalis campanis, suppressa vocee quodam manso aute ponain arciiitliaconi, lerram
divina oflicia celebrare. Sepulluram quoque ipsiuss qtiam habeiis in Selveston, decimam panis de donio;
loci liberam esse conceditiius, ui eorum devoiiouii Hamonis filii Manfelini, decimam panis de domo
ct exiremae voluntaii, qtii se iliic scpeliri delibera- Wiilielmi de Brun, dccimam panis de domo Wil-
vcrinl, nisi forie excominimicaii vel iulerdicti sint,, lielmi de Lillingstan , domum quam habctis iii'
iiullus obsis(al,salva (amen justitia matricis eccie- Slorhampion.
sioe.Ad liaec vobis liceat clericos vel lakos libeross Praeterea cum commune inlerdictum terrae fuerit,.
el absolulos, et a saeculo fugienies ad conversalio-- D * liceal vobis clausis januis, exclusis excommuiikatis.
nem veslram recipere, et eos absque ullius contra- el interdiclis, non pulsalis campanis, suppressa
dictione in vesira ectlesia relincre. Proliilieinuss voce divina officia cclebrare. Sane novalium ve-
insnper ul nulli fratrum vestrorum, posl faciam ina s(rorum , quee propriis manibus au( suuipiibus
eodem loco professionem , sine licentia abbatiss colitis sive de nulrinicntis vestrorum animalitira,,
sui, fas sit dc clausiro discedere; discedoiilemi nullus a vohis dccinias exigere prrcsumal. Liceat
vero absque communium lilterarum cautione iuiliuss quoqiie vobis laicos vcl clericos libcros ct absolnlos
aurieat reiinere. e saeculo ftigienlcs ad conversaiionem vesiram re-
Sane novalium veslrorum, qurc propriis maiii- cipere, ct eos absque ullius conirariiclioiie prohi-
bus aut sumplibtis colilis, sive de iiiuriineniis ani- beinus ne uili fralrum vcslroruni, post faciam in
malium vestroruni, nullus a vobis dccimas proesu- eodem loco profcssioncm siue licenlia prioris sui'
niat exigere. Obeunie vero le nunc cjusdem locii aliqua lcvilale fas sit de clatistro discedere; dis-
priore, vel luortim quolibel successoruiu, ntilluss .cedenieiii vero abst|iie communiiim liitcrariim
ibideni qualibei stibreplionis asluiia seu violeiuia\ cautione nullus audeat rciinerc. Nnlli eiiani liceat
pra-ponatur nisi quem fratres comnuiiii consensii,, rp vobis, vel ccclesiis vestris novas ct indeiiiias ex-
vel pars consilii sanioris secundum Dei limoremi aciiones iinponere-: antiquas vero ct ralionubiles
el B. Augtisiini Regulaiii providerint ciigeniliim. consueludiues, libertaics et ininiuiiiiales ecclesias
Datum Anagnire, per uianuni Gratiani Sancloc 3 vesiroe, vobis el ciriein cccksire vestrae auciorilale
Romanoe Ecclesiie subriiaconi cl noiaiii', Iriibus3 aposlolica confiiiiianius. Sepiiliiiram qitoque ipsius
Maii, indiciionc auuo 1174, ponlificalus vcro doniuii loci libcram cssc saiichuus, ut eoriim rievotioni et
Alcxandri pap:e lertii an. xv. exlremae volunlali, qui se illic sepeliri 'dcliberave-
MCXXXIX. rint, nisi forlc cxcomuiunicaii vcl iuterdicli sini,
Eciiesia.ni Sanctm Mariw Litffeldensemluendam stis- nullus obsisial, salvo nimiruni jure iliarum eccle-
cipil bouaque uc privitegia confirmat. siariim a qtiibus uioiiuorum corjiora assiiinuiitur.
(Anagnise, Jun. 10.) Obeiinte vero le, nuuc cjusricin loci priore, vel
[Monttsiicon Anglic, I, 521.] liiorum quotibct siicccssoriiiii ntilhis ibi qualibet
ALEXANDER cpiseopus, servus servoriim Dei, tlile- subrcpliouis aslulia scu violetilia praeponatur nisi
clis liliis RADULFO priori SanciaeMaiire tlcLufkltle, , qiicm fratrcs oommuiii consensu, vel fralruin pars
ejust|ue fratribus, lam prresenlibus quani fuluris, consilii sanioris, seeunduiii Dei liniorcm cl beati
regiitarem vitam professis, in perpeiuuin. E Bcnctlicii Regulani providerint eligeiidiim.
D
Rcligiosani vilam eligentibtis apostolicuin couve- Decerniiuus ergo, cic, salva setlis apostolicoe
nil acles.se pieesicliuni, eic. Enproptcr, dikcti iui aucloritalc, el diceccsani cpiscopi cauouica justitia.
Domino lilii, veslris justis poslulationibus clenieu-- Si qua igitur, elc.
tcr aniuiinius et praefalam ecclehiam, in qua divino> Datuiu AnagniiC, per inanum Gratiani sancta; Ko-
liiancipaii esiis obscquio, sub beaii Petii et nosiral manoc Ecclesi;c subriiaconi el nolarii, iv Llus Ju-
protcciiunc siiscipiinus, et praeseniis scripti pairo- nii, iudictionc vu, iucaruaiiouis Dotuinicae anno
tinio coiiiiiiiiiiimus, suuucnles ut quascum|ue pos- 1174,-poiilificalus vero domui Alexaudri pap;c m
sessioncs, clc.in qiiibtishacc propriis ciiixiiuusex- auno xv.
primenda vocabulis: MCXL.
Loctiiu ipsttii) in quo procfata ecclcsia sita esl,i Ecclesiw de Slokes protec.ioiiem suscipit bonaque ac
cnm oninibtis pciiinentiis suis, ccclcsiam Sanctae i; pnvilegia coufirmut.
Miiiircrie Lotleford ctim omnibus periiiieniiis suis,, (Auagniae, Jtin. 50.)
locum S. Maria>?capellam Sancii Thomae maiiyris, [Ibid., p. 1010,]
louni Sanctre Mariae de Stlecliauistude ciim oumi- ALEXANDER epis opus, servus servorum Dei, dilo
991 ALEXANDRIIII PAVM 992'
ctis fihis prion NICOLAO ecclesioede Stokes, ejiisque
e A terram in Trillawe, quam Robertus pincerna dcdit
fralribus, iam praesenlibus quam fuluris, regularcm1 vobis, lerram deBridebroc, terram de Naverelle
vilam professis, in perpetuum. terram de Polee, terram de Bradelece, lerram de
Religiosis desideriis digiunn est nos facilem proe- Bekliam , lerram de Esse, ct cciitum solidatas
bere consensum, ut fidelis devolio celerem soniaiur lerrae, qnas habetis ex dono Rogerii comilis Clarae,
effectum. Eapropler, dilecti in Domino filii, elc, , cum ageret in extremis.
vt supra. In primis siquidem staluenles ut ordo> Sepulluram quoque ipsius loci liberam esse dc-
monasticus, qui secundum Deum, et B. Benediciii cernimus, ul eortim devoiioni el extremae voluntali,
Regulam in eodem loco noscilur insiilutus, per- qui se illic sepeliri deliberaverinl, riisi excommu-
peluis ibidem lemporibus inviolabiliter observelur. nicali vel interdicti sint, iiullus obsistat, salva
Proeterea quasciinqtie possessiones, quaecunqnei tanien j"ustilia illarum eccksiarum a quibus mor-
bona, etc In quihus heec propriis duximus expri- luorum corpora assumuntur. Ctim aulcm commune
menda vocabulis: iutefdictum ierrae fuerit, liceat vobis clausis janttis,
Locum ipsum in quo prafatum nionaslerium si- exclusis excomniunicatis ct inlerdictis, non pul-
lum csi, cum omnihus pertineiuiis suis, ecclesiami saiis campanis, snnressa voce divina officiaceie-
de Hunedena, etclesiani de Baisse, ecclesiara de B ' brare. Liccatquoque vobis clericos vcl laicos libe-
Clara, ecclesiam de Bradelea parva, ecclesiam de> ros et absolutos, seeculofugientes ad conversalionem
Trillame, ccclesiam de Bures, eecksiam de Cave- vestram recipere, el eos absque ullius conirarii-
ham, ecclesiam de Creniplisham, cccksiam Sanctii clione in vcsiro monasierio retiuere. Prohibemus
Clemenlis de Norwico, ecclesiam de Frisentuna, , insuperut nulli fralruiu veslrorum, post faclani in
constilutas in episcopaiuNorwicensi; in episcopalui eodem loco professionem, liceat de clansiro sine
Lundoniensi, ecclesiarode Berledeld, ecclesiam de. prioris sui licentia discedere; discedeniem vero
Tartede, ecclesiam de Essa, ecclesiam de Belham, absque communium lilierarum cautione nullus att-
ecclesiam de Siamburnia; in episcopatu Winlo- deat retinere, nisi ad arcliorem vilani voluciit
niensi ecclesiam de Wakinges ; in episcopatu Rof- transmigrare. In parochialibus autem ecclesiis, quas
fensi ecclesiam rie Peccham; deeiraas qnashabelis i tenelis, Iiceai vobis sacerdoles eligere et episcopis
in Sancford, decimas quas babetis in Berdefeld, praesenlare , quibus , si idonei fucriul episcopus
decimas qnas habctis in Pitelinge-kege , decimas animarum curam commillai, u( de plebis quirieiu
quas habeiis in Siinchingefeld, decimas quas ha- cura episcopo, vobis autem de lemporalibus debeant
betis in Toppesfeld, decimas quas habetis in Wi- . respondere. Prohibemus eliani ne alieiii lkiiuni
cham, decimas quas habetis in Badelejii, decimas sit, novas el indebilas consuetudines in ecdesias
quas habelis in Nertslert, decimas quas habetis in veslras inducere. Sane novaliuin vestrarum qiioe
Deseninge, decimas quas habetis in Baisse, deci- propriis manibus aut sumptibus colitis, sive de
mas quas habetis in Slanesfeld, decimas quas ha- nutrimentis aniraaliura vestrorum nullus a vobis
tis in CJara, dccimas quas liabetis in Hunedena, decimas preesumat exigere.
deciinas quas liabelis in Namstede, decimas quas Decernimus ergo, elc, salva nimirum apostolicaa
habetis in Bomeslede, decimas quas habetis in auclorilate el dioecesani episcopi canonica jtistilia.
Nowerelle, decimas quas habelis in Bucheshale, Datum Anagnirc, per manum Gratiani sanciae
decimas quas habetis in Slinesterie, decimas quas RomanaT Eecclesire subdiaconi el notarii, u Kal.
babctis in Deleford, decimas quas habetis in Chip- Julii, indict. vu, Iucarnalionis Duminicae anno
pelec, decimas quas babelis in Culinges, decinias 1174, poniificatus vero domni Alex-andri p.ipaeII,
quas habetis in Poselingeworde, decimas quas ha- anno xv.
belis in Belilee, tlccimas quas habelis iu Seham, MCXLL
decimas quas habelis in Corneres, dccimas in Bel- Privilegium pro abbatia S. Marlini de Chora.
cham Pctri, deciinas in Belcham Rspertes, dccimas Q i (Anagiiiaa, Jul. 17.)
in Delham, decimas in Bcstingeiorp, decimas in [MABILLON , Annal. Bened. VI, 722.]
Kedesvrele, dscimas in Chodham, decimas in Steii- ALEXANDER episcopiis, servus servorum Dei, dile-
glingehersie, decimas in Beneclec, decimas in Nal- ciis filiis BASILIOabbali ccclesiaeSanclae Mariae,et
stede, deciraas in Atveredesfcld, decimas in De^ Sancii Marlini Cborensis, ejusqtie fratribus, tam
nordestune, decimas in Nanchcsdune, decimas in prresentibus quam fuluris, regularein vitam pro-
Cavenedis, el in Sluremare, et in Barve, et in Ttlle- fessis, in perpeluum.
bere, cl in Chedialune, el in Nalesford, el in Naverin- Religiosam viiam eligeniibus apostolicum con-
gcland, et in Wilervete, decimas Villielmide Bisnai, venit adesse proesidium, etc. Eapropier, dilecli in
lerram Rogerii carpenlarii in Slokes, qui fuit Domino filii , veslris juslis postulalionibus clemen-
cscambiata nro lerra veslra de Chra, terram de ler annuimus, etc, siatueules ul quascunque pos-
Slerneham quam dedit vobis Galfredus filius Ali- sessiones , etc., in quibus hacc propriis duxiums
nandi, terrara de Neni, quam dedit vobis Adain exprimenda vocabulis.
filius Guarini, molendimun de Waldnigefeld, quod Locum ipsum , in quo prepfatum monasterium
dedil vobis Helinandus dapifer comitis Clarre, situm est cum omnibus pertiueritiis suis ,'eripsam
993 EPISTOL^EET PRIVILEGIA. — AN. 1174. 994
villam, qure dicitur Cbora, el furnos, el molendfna., Actim placito generali, cum nemore de Sarreia, et
et (olam jnsliliani villaecum hominibus suis, et ne- cum omnibus jiistitiis et cosdumis quas preedictus
mora, scilicel Fraite-chaloet, et parlera suam de Ro - prioratus habel in jam dicta villa, lerras, el terlias,
geo, et aquam de rivo. . . Cholistri usqtie ad rivuir.t et census, et omnia jura quae preedictus prioratus
<JePrisciaco: ecclesiam de Domeziacocura omiiibusi habet in villa de Berriaco.
perlinenliis suis, ecclesiam de Bazochiis cum om- Cum aulem commune irUerdklum terrre fuerit,
nibus pertinenliis suis, ecclesiam de Montezabci liceat vobis, clausis januis , exclusis excommuni-
cum omnibus perlinenliis suis , ecclesiam de No- calis et inlerdictis,non pulsatis ca.mpanis suppressa
vemfontibus, ecclesiam de Monlevigneo cum om- voce divina oflicia celebrare. Obeunle vero te nunc
nibus pertinentiis suis, ecclesiam de Sancta-Chri- ejusdem loci abbale, vel tuorum quolibel successo-
siiana cum omnibus perlinenliis suis, eccksiam de rum, nullus ibi qualibet subrepiionis astutia, seu
Petrapertusa cum omnibus pertinenliis suis, capel- violentia praeponatur, nisi quem fratres communi
lam de Curle ad celebrandum divinum oflicium ,, consensu, vel fratrum pars consilii sanioris secun-
ecclesiam de \Tassiaco cum appendiciis suis, ei: diiiii Dei limorem, et beati Benedicti Regulam pro-
unum censualem in qualibet domo lolius viderint eligeiirium.
parochirc , capellee de Chora , et ecclesiae Sancti B Decernimus ergo, etc.
Andreae ecclesioede Castelud, ecclesiae de Epure. Daium Anagniae, pormanum Gr.uiani S. Romanss
ecclesiaede Montezabo, ecclesieede Sassiaco, cccle- Ecclesiaesubdiaconi et nolarii, xvi Kal. Aug., ind.
sire de Venus, ecclesiaeSanctoe Marieede Maer, ec- xvi, Incarnal. Domin. an. 1175, poutific. vero D.
clesiae dc Dornachiaco, ecclesioe de Briva, ecclesiac. Alexandri papee III an. xv.
de Cersi, ecclesiaede Pelraperlusa, ecclesiae de Do- MCXLII.
miiiaco, ecclesiae de Bazochiis, ecclesiae de Monle- Privilegium pro ecclesia S. Martini Turonensi.
vineo.el usura quem habet ecclesia dc Chora ini (Fragmenium.)
nenioribus domini de Petrapertusa, in Faiis, irii (Anagniae,Aug. 5.)
Herbert, in Balerl, in Brolio, in Chaneio de Yeles, " [Launoii Opp., III, u, 67.] .
et in suis Battitiis, in Sauvezea, et partera suam ini ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, etc.
bosco de Cumbis, et seriem grangiae in eodem boscci Cum ecclesia beali Martini Turonensis nulltim,
liberam ab omni servitio caslri quod dicitur Pelra- praeter Romannm ponliflcem, episcopum habeat,
pertusa, el custodem graugioe similiter, et liberau"i mandalur archiepiscopis et episcopis, elc
donalionein , venriiiioncm, invadiaiionem cujuslibel[ _ Datuni Anagniee, ni Nonas Augusli poulificaius
possessionis in lolo casamenlo preedkli castri, qui- nosiri anno xv.
curique eam faciat de j'ure suo ecclesioe praediclae, MCXLIIL
et mediam cosdumam uniuscujusque domus dc! Chunrado, archiepiscopoMogunlino, aposlolicmsedis
Uziaco, el de villa urbana, si fuerit in casa- legalo, scribil, episcopum Gurcensemtina cum Ri-
inenlo Pontii de Pctrapertusa, et lerram, el chero, quem Ralisbonw episcopum Brixinensem
illiciie consecrasset, [archi]episcopalum Salzbur-
teriias et census, et cosdumas, et homines, el deci- gensem, Adalberlo abrogalum, ad (Ilenricnm) prw-
ssam culturee monachorum de Minoda, secundumi postium Berchtesgadensemdetulisse. Quod facinus
quod perlinet ad praedklam abbaliam , et terrani' irrilum denunliel. Mandal ul ttlrumque episcopum
et prmposilum, clerum populitmqueSalzburgeiiseiu
et lertias , et census, el cosduraas , el decimas , el ad Aduiberti obedienliam revocel.
honiiiiies, et nemora de Oziaco, et de Ciriaco, et de' (Anagniae, Sepl. 8.)
Ochis, et de Urbiniaco, el de Aleis, el de Mullet, rGhron. Reichersp. ap. LODEWIG, Scr. Rer. Germ.,
et de Empuriaco cum omnibus justitiis, et cosdumis 11,510.]
quas prredicia abbalia habet in eis, et lerram, e( ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, dile-
tertias el cosdumas, el decimas, el census, el prata, cto filio CHUNRADO Moguiitinoarchicpiscopo el apo-.
el vineas, et homines de Domiliaco, el de Basochiis, jj siolicee sctlis kgato, salutem ct aposlolicam bene-
el de Flaiaco, el tle Cislriaco , el de Dornutiaco, el diciionem.
de Monlcadversiaco,et de Carentiaco, et de Chalauro, Quanio fitlem ct devolionem luam circa nos ct
et de Seobreo, et de Petraperlusa cum omnibusi Romanam Ecclesiam esse novimus purioreiii, et
justitiis el cosdumis, quas preedicta abbalia hahet ini prudentiam el sollkiiuriinem luam in omnibusma-
in eis. Prioralum quoque de Curie cum lota justilia i gis experli sumus, tanto securius libi commitlimus
villoe, cum decimis culturae monacborum , et lerras, exsequenda quoe virum providum et conslanlem
el lenias, et census, el cosdumas , el homines, el; reqtiirunt, et cum multa circumspecikne exsccti-
partem neinoris de Arvial. Tcrram , et lertias , el lioui debent mandari. Sane locorum vicimias, no-
census, et cosdumas, et prata de Saucla Cotumba, bililas, et prudentia lua non le sinunt aliquaienus
el de Massiaco, et de Boisutn , et de Antiaco, et dci ignorare faclum illud enorme, quod nupcr coniia
Moiuoliblocum omnibus justitiis el cosdumis qnoei venerabileni fratrem noslrum Adalbeiium Salzbur-
peiiiiicnl ad praedklum prioratum. Prioraimn eiiami genscm arcbiepiscopum, uon sine mu4iacordis ama-
de Vasiaco cum omnibus terris, pratis, el cum ter- riludiiie iiiiclleximus alientaium fuisse a viris illis
liis, censibus, dccimis culturce monachorum , el de quorum ffde non vidclianuir in aliquo dubiiase
995 iuliXMNMU IU VxPM 030
Audivimus siquidem, quod cum venerabilis frater X proponas, ne arabilionem dignitalis ,et lionorts i-eli-
nosler, Garccnsis cpiscopus, Ralisponoe cleclo gioni ct honestati velit proeferre, seri iu simplkiiate
Biixincnsi iiiiiiius consecraiionis, conlra inlenL- corriis sui Deo faniuktur, el lam clero quani pomilo
clutii praefsli aiciiicpiscopi, qtiod sibi non lictiit, ad suam Ecclesiam peiiinenli noslra aiictoritalc
inipemlis-et, idcm Brixinenis cum prcedklo Gur- proeeipias, ui praiaio archiepiscopo, sicut magisiro
censi coiilra cumtlem arclikpiscopum convenirc et proclalo oraniinodam exhibeant obediciuiam et
jir.i-sunipsii, ci proxime posl consecrationem suam bonorein. Qualiier auiem in facto profeceris, per
seqitiMiiidie in ipsum arcliicpiscopum depositionis luas nobis Iilieras plene studeas iniimare.
sciilcniiam promulgavil, ot in ecciesiam Salzbur- Dalum Anagnioc, vi Idus Seplcmbris.
geiisem ad ckclioncm Beiihesgadonsem prreposi-
MCXLIV.
tiim, virtmi uiii|iie qui qiiondam rcligiosns habilus
csi et catliol cus, ausu lemerario iiiirusii, eiclerum Ad Sibotonem prwposilum et chorum Salzburgcnsh
ab ohedknlia ei laicos a firicliiatt) ipsius archkpi- Ecclesiw. — Ul ad Adulberti obcdientiam rever-
scopi abfolvere 11011 duhilavii. Miramur ilaque ncc taniur.
liiirari suflicimus, de prrcdicio Gurcensi el Brixi- (Anagniee, Sepl. 8.)
ncnsi, qnorum alier, Gitrcensis videlicei, ab inilio B [Ibid., p. 511,]
promotionis surc el anle, ul credimus, ferventcm ALEXANDER
circa r.o<et Roraaiiara Ecclesiam scriplis et nuuliis episcopus, servns servorum Dei, Si
devolionem oslenriil, ct tle allcro, scilicelBiixincnsi, boloni praeposiio et clcro Salzburgensis Ecclesiee.
saluiem el aposlolicam benediclionem.
qtii ilitm simiii .scholasiicis disci|iliiiis, praccipua
quatlam familiaiitaic nobis icnebatnr arislrictus, et Audivimus non sine multo cordis dolore e( araa-
inuliae religionis el honcstalis csse probaiur, cl se riludinc qttomodo a lc, praeposite, enormc faclaai
caiholicum profilclnr, quomodo in tam novum, in veiierabikm frairem nostrum archiepiscopnm
cnnrine et iiir.udtltiinfacinus prorupernnl, cinn non vestrum fuerit aileiuatum, cui sicut magistro ct
poiuerttn!, nec dubiiaveriiiit in qiienilihct episco- praelalo vcslro (cnemini obedieiuiam ct reveren-
piini, lic duni in pra'faium archkpiscopuin, cui liam exliibere. Illa siquidem prxclara fama lautlis
Je!:6ut oberiienliam el revereiuiam, sine mandalo ci iioniinis, qua cadcm Ecclesia de conservaiiona
Romani poiiiifitis scnicntiam promelgare, maxime caibolic;« unitatis ubique sibi ad Deum el hoinines
quia iriem arcbicpiscopus, sicut nosti, ulpolc cano- comparavii, vos a tain inhonesto proposito debuit
nice eleclus, a nobis coiifirmnius esi, et de manu ( potissimum revocare. Sane decuit vos sollicile ac
G
tua palliuin in plenilutiincm officii pontificalis accc- d-iiigeiileraltenderc, ct medilatione scdula cogilare
pil. Licet aulem praedicti Gurcensis ei Biixinen- in qno siaiu vir sancloe recordationis Elicrhardus
sis asseranl proelatutn cpiscopum snb obedicnlia el quondam archkpiscopus vester el bonrc memoriae
devotione nosira, in proescripta Ecclesia posilnra Chunradus successor ejus, nec non proedecessores
esse, non viriemus lamcn, nec videri poiest ab ali- eortim eamdem rcveruiit Ecclesiain, ut ab cortim
quo, qtiomorio possil, vcl debeat csse, ut qui de via non posseiis quomodolibet rieclinare, sed ipso-
maiidaio el aucioritale noslra in ipsa Ecclesia ar- rum vcstigiis studeaiis omnimodis inhoerere. Non
cliiepiscopus fiicrit insiiiulus, nobis ignoraiitibus videmus utique, nec polest videri ab aliquo, quod
ainoveaittr ab catlem Ecclesia et alins favore terrcni cleciio, confirmatio vel palliatio proedicti archicpi-
principis sibi supeibialur. Quomodo igitur, cum copi, prasertim sine auctoritale Romaui ponii-
eatlem Ecclcsia nullo unquain lempore labe fuerit ficis, cassari debueril, et alitis superponi, cnm
schismaiicoe pravilaiis infecla, providendum nobis itlem archiepiscopiis, sicul nosiis, a noms fuerit
csl et omuibtis camdcm Ecclcsiam diligenlibus,iil coiifirinalus ct pallium, id esl pleiiiluiliucm ofllcii
<lenovo alicujus spurciiia contagionis non resperga- pontificalis recepcril, et de exliibenda sibi obe-
tur, priirieuliain tuam, de qua oinniuiotlain spcm el I) dicntia ad vos et ad alios sure jurisdiciionis nosirmn
firiuciamgcriinus, ad cjus ciiorniilatis correciioncm emar.averil saipe mandainm. Super quo siquidera
solliciiandam duximus ct propensius commonen- lanlo niiraniiir amplius el moveniur quanlo nos
riam. liide csl quotl lam cnoruie facinus cassanics, Ecclesiam veslrain pro fenorc devotionis vesirae
frateruitaii luac per apostolica scripta maiidamus et ainpliori charilatc diligiuius, et rniqori inoestitia
pr:ccipimus, quod faclum ipsum pnblicc dciumlics aflicimur et dolore, si <|uirifial aliquando, quod ad
irritiiin el inane, ct oraui graiia el favore huniano dimiiiiitionem vestrae lautlis et nominis, vel acl de-
posiposiio, nieinoraluiii Gurceiisem ct Biixiiienscm, rogationis honesfalem vidcaiur quoinodolibei rc-
ct pricposiluin Sitlzbtirgensem, qui hoc alleniave- dundarc. Licct atilem in facto ipso devolioncm
runt, a iain siullo proposilo salagas quaniociiis lioslram sicul audivimus, ci obedkntiam praeientia-
rcvocare, indkio eis termiiicvnec nimis Iongo, nec lis, non videmus lamen, nec vitlcri poies.'. ah ali-
nimis afclo, intra qubd lempus idera inliusus ad quo, qtiomorio salva obedienlia noslra el bonestale
Ecclesiara suam Deo milit-.uurus de cocieris redeat, hoc potuerit fieri. Quoniam igiiur faclum ipsmn,
cl ad obc/lkhiiam ci devoiionem memorati arcbi- cum omnino sil divineect humanrc Icgi conlrarium,
episoopi revcrtalur et eidem inlruso inler cretcra IIOIIdebcmus, ncc posiumus susiincre; riosid sicut
S07 EPISTOLJ: ET PRIVILEGIA. — AN. 1174, 0S8
cassanritim, est et Ipso jiire cassalum, aposlolica A angusliis luis, omne quori tum Deo possu:i us, con-
aucioritale cassanies, iiniversiiati vesirae manda- silium et aiixiliiiin exhihere.
mus el in viiittte olietlientioe praccipiiiius, quatcnu.s Dala Anagnioe, vi M. Sepl.
atl vos ipsns quaiuociiis retlcuntes, quitl famre ve- MCXLVL
slr;e cxpcdiai e! salmi sollicite cogiielis, ctab bti- Ad decanitm et capit.ittum Parit.ieitse, — Confirmai
jiismotli inlioncslo [iroposito sine dilalione qualihet Eeclesiai Purisirmis ptnsessioiies lifn' ile pree-
retkiintes , ari obcdiemiam ct devoiioiieui niemo- bentla S. Genoeefw in liciietiu Parisieusi.
rati archiepisctipi reveriniiiini, eiquesicul magisiro (Fcrcniin', Oct. 2S.)
el proelalo vesiro ckvoii silis aiquc subjecii; el [MAN-I,Concil. XXI,'1038]
lales in hoc et in aliis vos exhibere curclis, qtiod ALEXANDER cpisropitf, scrvus servortim Dei. di-
opcra veslra aliis proebeaiit exempla virtutuni. Si ieclis filiis B. tlecano el capi ulo Parisicusis L'cc;c«
vero secus, qtiod nos iion aibiiramur, feeerilis, si;e, saliilem ci npostolicam bcrtcdiciioiiem.
qnanlo fciveniius vos et Ecclesiam vestram riiiigi- Quanto fcrvorein tievolkiiis vesirre laiitlabiitis
inus, lanio acrius a lam illicito facio curabirans, sumus el eflicacius in niiiiis experti, tanio liheu-
aticiorc Doniino revocare. Quia non vitlerenitir vos liiisjura el liheiiatos Eceksioe vestroe con^ervare
sincere diligere, si faineeet honestaii vestrae paterno " volunins ei (ueri, ct vuslris jusiis posiulatioi.ihus
non cousuleremus afkciu. benigniiis coiidcscentlere, ui tle siwcriiate devo-
Daia Anagiiiee, vi Jd. Scptemb. lionis, quam crga nos el Romanara Ecclesiam gi-ri-
lis, gratirtin noslrain uberius senlialis. Ea|iropter,
MCXLV. dilccii iu Domino filii, officii uostri deliio provo-
Ad Albertum Salzbiirgensem archiepiscopum.—Illum cati, cl pctitio;-ibus vcslris clenieiiier imlucii, li-
de supeiioribus epislolis cerlioretn facit. berlaies et aniiquas ct rationabiles corsuciudkes
Ecclesioe vesirui, a tempore sancirc recordaiionis
(Aiiagnirc, Sepl. 8.)
pali is et pnedecessoris noslri Eugenii papee, nsqi:e
[Ibid., p. 509.] ad nostra lempora ohscnaius, ralas liabemus et
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, dile- firmas, easque auctoritale aposlolit-a coiifirinaule-s,
cto lilio ADALBERTO Sulzluirgensi archiepiscopo, perpeiuam iil posteium deceriiiiinis habere llnuiia-
saluiem et aposlnlicani. Iiciiedicliotiem. lem. Atl hacc eum quoedam monasteria ct ccclesiae
Atuliio ct i|ilclleclo illo cnormi faclo, quod cst praebendas habeani in Eetiesia vcstra, ci dikclo
adversum le non sine offensa Dci el dero<jatione filio nostro magisiro Maincrio praebenriaSit.ncloeGcv
noslra nequiter ailcnlaluin, nurali siimus ailtnoriuni i novefoeconcessa sii, veriti ne patilaiim subrependo
et coinmoli, uipoiequi personam luam pro fervore in deirimeiilum pracdiclorum niouaslerioruin el cc-
devotionis lure sincera in Domino rhari(a(e diligi- clesiarum, el in gravamen vcstrura liujusniodi car,-
nuis, et paccm ct quieietn luam desirkramus, skut suetudo inoleai in Eccksia vestra, poslulasiis a no-
nostram specialcrii et propiiam lurbationem, quoe bis ut super hoc juri vestroel indcnmitaii eorumdera
libi et Ecclcsiaetuoe immincf, non repulamus aliqua- mon&sleriorum ei ecclesiarum, pastorali deberemus
lenus alienain. Intie ilaque fuii, quori nos factum solliciiudine praecavere. Inde esl quod praesenii
ipsura, uipoie riivinae el humanre legi coniraiium, scriplo arciins inhibemus nc dc aliqua piaebeuda-
apostolka auctoriiaie cassantes.viris illis, qui (an(rc rnm, quas pncscripia lnoiiasteria vti ccclesue ha-
fiicruiU prscsumplionis auclores scripta, nostra cli- benl in Ecclesia veslra, quamlilicl personam canoui-
rexiinns, eosque a lam iniquo proposito pastorali care cogamini. Nulli crgo oninino honuuum liceat
solliciiuriitie revocantes, super hoc venerabili fralri iianc pagiham nosirae coiifirinalioiiis el conslilulio-
nosiro Chiinrado Mogtiiuino archiepiscopo aposlo-. nis infringere, vel eiiam aliquatcniis. conlraire. Si.
litae sedis legato scripsimus, sicttt ex rescripiis Iii- quis auleni hoc ailentare pracsumpscrii, indiguaiio-
tcrarum uostrarum libi plenius innolescct. Tti ita- D j nem omnipoleiiiis Dei el bcaioruni Pelri ct Pauli
que in Domino confoneris, et viriliter agas, in eo aposloforuiu ejus se noverit incursurum. ,
ponens spem, qni le polerit a pressuris cl angusliis Dalum Fercnlini, v Kal. Novembris.
liberare, et post (antam lurbationem, pacem libi MCXLVIL
dabit per suam graiiam ei quieleni. Ul autera om-
Ad Petrum cardinalem S. Chrysogoni, «postolicm
nipotentem Doiniuum magis propitium habere va- sedis legalum. —De tnercede pro scholarum regi-
leas ct placalum, ci lota devolione sludcas subesse, tnine,
et his ferventer inlendere, quoe libi placila siuit et (Ferentini, Ocf. 29.)
acccpta, et ad rccuperanduin palrinioiiiuni Eccle- [lbid., col. 971.]
sioe, el ad conservaudain Ecclesiam ipsara in fide et ALEXANDER episcoptts, scrvus servoruni Dei, di-
uniiaie ealholka, ul vir prudens, providus el di- lecto filio Pelro tituli Sancli Chrysogoni presbylero
screlus, lolo studio aitendas. Nos igitur firnium cardinali, apostolicoe sedis legato, salulem et apo-
proposilum el proniplam. libi gcrimus voluntaiem, stolicam bcuedictionem.
personam tuam sicul charissimi fratris abundan- Licet uinndaverimus ut ki qui voluril docere
liore charitale diligere, et in perseculionibus el in nihil pro scholis regeiidis ai> aliqiio exigani,; jcxta
899 ALEXANDRIIII PAP.E 1000
illud : Veni el nudi: volenles lamcn honestati et A canoiiicaj fratribus, tam procsentbusquam fuluris,
litleraturee magistri Petri, cancellarii Pafisiensis, in regularis vilae observantia permansuris , in per-
quanlum salva honeslate possumus, prompla be- peluum.
nignitate deferre, quem speciali pracrogaliva diligi- Quolies illud a noliis peiiiur quod religkni cl bo-
nius et volumus honorare, discreiioni tuae manda- nestali convcnire dignoscilur, etc, ut in bulla Ett-
mus, quatenus, habilo consilio cum venerabilibus genii III pro iisdem dala an, 1151, Dec. .11 (Palr.
fratribus nostris YYillelmoSenonensi archiepiscopo, t. CLXXX.eo/. 1-480, exceplis his quw seguunntr
aposiolicae sedis legalo, el II. Remensi archiepi- variis leclionibus.. , . Lucii el Sanctrc recordationis
scopo, et aliis dignis et honestis personis, super Patris et praedecessoris nnstri Eugenii. . .. Coer-
regimine scholarum Parisiensium, quod tibi visum cendum iibi, fili praeposile,vel successoribus luis.
fuerit, ita quod personam jam dicti Petri non exce- Capellam S. Yilalis et ecclesiam de Yico Faiio in
dat quod exinde feceris, circumspecta diligenlia porla Lucense. . . . Gerardus filius Baronci....
provideas alque disponas : eam cautelam et malu- Aclsupernae bealiludinis gloriam.
rilaiem adhibilurus, quod non videaris modum Subscriptionesvero hw sttnt :
excedere, et illi qui scholas rexerinl non debeant Ego Akxander, calholk:?. Erclesiae episcopus.
immorierate gravari. B Ego llubaldo, Ostiensis episcopus.
Datum Ferentini, iv Kal. Novembris. Ego Bernardus, Porlucnsis, S. Rufinae episco-
MCXLYHL pus.
Ad decanum el capitulum Parisiense. — De slipen- Ego Gualierius, Albanensis episcopus.
dio canonicorum, Ego Joannes, presbyier card. SS. Joannis et Pauli
(Ferenlini, Nov. 11.) T.T. Pamacbiij
[Ibid., col. 1059.] Ego Guill. presbyter card. T.T. S. Petri ad Vin-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- cula.
leclis filiis decano ct capitulo Parisiensis Ecclesiee, Ego Ardicio, diac. card. S. Theodori.
salulem et aposlolicam benedictionera. Ego Cinthyus, diac. card. S. Adriaui.
Jusliiia postulal el ralio persuadel ut bis uberius Ego Labnrans, diac. card. S. Marioein Porticu.
debcamus graiiam impendere, et snis jiisiis postu- Datum Ferenlini, per manum Gratiani S. R. E>
lalionibus benignius noslrum impertiri favorem, qui subdiaconi et notarii, xiu Kal. Decembris.indicvni.
circa nos et Roinanam Ecclesiam mulia noscuniur Incarnationis Dominicee anno 1174, ponlificatus
devotione fervere, et nostram exsequunlur facilius vero domini Alexandri papae III anno scxto deci-
voluntatem. Inde cst quod cum vos ad preecs nostras G mo.
dilecto filio nostro Robeno de Beelei vicario B. Pe- MCL.
Iri Fossatensis super illas octo libras, quas in Eccle- Monasterii Sanctm Mariw de
Monle-Regali prolc-
sia vestra praeler siationes ct minutos reddilus so- ctionem suscipit , possessionesque ac privilegia
lebal annuatim percipere, sex libras annis singulis omnitt coiifirinal.
liberaliier addideritis; nos providere voleiues ne (Fereniini, Dec 50.)
vobis in damnuin vel prayudicium convenatur quod [MARGARINI, Bttllar. Casin., II, 185.]
ob reveremiam noslram prompta devotione fecisiis, ALEXAKDER episcopus, servus servorum Dei, clia-
apostolica aticloritaie statuimus ut occasione addi- rissimo in Christo filio GDILIELMO illnslri Siciliae
lionis quam fecislis memoralo Roberlo aut dilecto regi, el liaeredibus ejus, in perpetuum, salutem et
filio nostro raagislro Macario, cui proebendaSanctee aposlolicam henedictionem.
Genovcfae-concessa esl, non possitis a prasscriplis . Ex debilo suscepti regiminis, qualilales allendere
ecclesiis quomodolibet mokstari, quomiuus post cogiraur, et merita singulorura, ul circa omnes sic
eorumdem Roberti ct Mainerii decessum, iii eura- exsequamurdispeiisaiioniscfediieeministerium.quod
dem stalum eaedera praebendaeredeanl in quo ante D<JevotiEcclesiaefilii, pro modo personarum, et me-
additionera faclam fuisse iioscuntur. Nulli ergo rito, ab aposlolica sede cui, Jicet indigni, dispo-
omnino hominum liceat hanc paginam nostrae con- nenle Domino, pracsidemus, gralum suee reportent
siilulionis infringere, vel ci aliquatenus contraire. peliiionis elfecium. Hac siquidera raiione tnnio li-
Si quis auiem lioc atlentare prsesumpseril, indigna- beiuius et benignius regiae volumus serenilali de-
lioiiem omnipoienlis Dei et beatorum Petri el Pauli ferre;,et luaeconscendere volunlati, in Iiis maxime
aposiolorum ejus se noverit incursurum. qnaeRedemplori noslro grata sint et acccpta, et luae
Daium Ferenihii, v Idus Novemb. salulicinominLfructuosa, quanio pcrsonam liiain,
MCXLIX. sicut charissimi filii et christianissimi regis, abtin-
Canonicorum Pistoriensium disciplinam regularem, danliori ciutrilaie ^liligimus, et de luae gralissiniac
possessiones, privilegia confirmal. devodonis fervore, nobis et Ecclesiee Dei graiiora
(Fereniini, Nov. 19.) commotla pervenisse recolimus, et jugiter credimus,
[ZACIIARIA , Anecdola medii mvi 252.] auclore Dominoperventura, ut circa Deum etsacras
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, dile- ejiis ecclesias majorera semper dev.oiioneraet reve-,
ciis liliis HEUDINO praepnsilo el caeleris Pisloriensis renliam habeas, el feivenlius cullui jusliiiee el ope-
10(11 EPISfOLiE EI PRIVILEGIA. — AN. 1174. 1002
ribus pietalis intendas, cum de pr.-erogativa noslroe A labiliter manere concedimus. Ad hacc adjicientes
dileclionis ei giatiae fueris efficaciter consecutus.quod slatiiimus ut nullus archiepiscopus vel episcopus,
pio cl ferventi desiderio concupisi is. Unde , cum aut alia quselibel persona ccrlesiaslica de leni-
moiiasierium in Iionorem bealae Mariae Dei geni- nientis el possessionibus eidem lnonaslfro , ve'
triqis el virginis , sicut non solum ex lilteris tuae celbs ejus , cum episcopali jure concessis , aut de
ceisiludinis, sed etiam aliorum cerla velaiione, non lerris quas fralres ipsius monaslerii in monasierio
sine multo gaudio, et cordis laelilia amiivimus, super vel cellis ejus propiiis sumplibus cxcolueriul, deci-»
Sanclam lluriaciam, divime graliaa inspiratione, mam vel quartam exigere audeat.
rcgalibus conslruere coeperis opibus cl la.rgissimis, Proliibemus nequis, homines in lenimeniis ipsis
el amplissimis possessionibus disposueris , Domino haliitanles, excominunicaiioni, vel interdicto suhja-
cooperante , dilare, ut locus ille celebris babealur cere , aut clericcs monasierii, vel teiiimenlorum
el ibi ad serviendum Deo, convenlus iiisiiiui debeai corum ad synodum vocare prcesmnal:. Abbati
nionacliorum. Nos pium volum cl propositum luum quoque ipsius moiiasterii , congregandi synodnm
in bac parLepraeeonio dignissimaelaudis exloilimus, lam nionaclioriim quam clericorum aliorum, qui in
el peiitionibus luis ad exsequendum pium opus , leuimeiilis monasicrii habitaverint, plcnam faeul-
quod, Doinino inspirante , ccepisli tam benignuin B laleni et iiidiilgentiam elargimur. Illud amem modis
quain jucundum imperlitnur effeclum. omnibus inbibemus ne aliqua persona in admini-
Eapropter, cbarissime in Christo fili, pro unica slratione proDpoiialiirabbali, nisi iclem abbas de ta-
cl spirituali affecliono, quam ad te, sicut ad Cliri- lalibus conviclus fuerit criniinibus , qu;c sint de
siianissimum regem habeinus, de consilio fra- censnra sacrorum canonum punienda. Quenilibei
trura nostrorum , apostolica auctoritale sialuimus vero monachum pro aliis monasteriis ordinandis,
ul monaslerium ipsum nullo arcbiepiscopo vel epi- invilo abbale, ."emoveri ab ipso monasierio prohi-
scopo, aut alii personae ecclesiaslica;, nisi tanlum benms. Ut autem fervor devotionis et desiderii tui
Uomanoponlifiei, aliquo tempore sit subjectum, sed amplius accendalur, abbali ejusdem monasterii qui
polius ab onini debito el subjectione aliarum eccle- ibi canonice fuerit constitutus , et successoribus
siasticaruni personarum yberum et absolutum scm- ejus , usuni niitrns , cliirollieearum , sandalionim ,
perexistat. lnsupereliam pracsenli scripto sancimus, lunirae et dalmaliese, el virgam pastoraleni, el qno->
ut oniiiia prxseriplo monasleiio extra regnum luiuii lidianum usum annuli nihiloniinus indulgemus. Et
oblala, vel offerenda, commutala vel commulanda, ul, posl missam et alia divina oflicia, more episcopi
pcipettvL 8ii abbalis et convenlus ejusdem inona- benedicliunem ad poptilum facianl, eis plenam con-
slerii poieslate permaneanl. Ea vero , quae infra *•*eetlimtis facultatcm.
reg:!um luum , eidcm monaslerio coiiata sunt , Liceal quoque abbaii et frairibus, tam prsescripti
vel coiiferenlur, commutata sunt, vel commula- meTuastcrii quam eellaruni ejus, clericos cujuscun-
iniiilur, cum voluntale lua ac liDereduniluorum 1111—que ordinis , seu laicos a saeculo fug enles, liberos
bala persistanl. Liceal etiam abbati et conveutui et absolulos , in sanitate vel acgritudine, cum rebus
prafjii nionasterii per ordiuaiionem clericonini, et possessionibus suis ad conversionem morum ve-
vel monachorum.qui in monaslerio, vel peninentiis nienies , sine cnjuslibel episcopi, vcl alter.ius per-
ejus fuerint ordinandi, quenicuiique voluerint ca- sonae ecclesiasticce contradiclioiie recipere, et sine
tholicum advoeare antisiitem , et ab eo ordina- alicujus molestia retinere. Fas eliam sit de auclorr-
tiones eorum, cbrisma , oleum saiictum, eoiisecra- lale nostra, fralribus per cellas praetaxati niona-
tiones altaiium seu basilicaruin rceipere; qui gratis sterii in civilaltbus vel aliis locis conslitutis, quan-
et siue conlradictione qualibet, noslra aiictorilate, docunque ad oflicia divina voluerini, signa pulsarc*
quod peslnlalur induigeat. In oimiibus vero paro- NiiIIusaulem arcliiepiscopus vel episcopus populiim
cliialibus ecdesi.s ejusdem monasterii per ckricos Domiiii , pra-srripimn monasleiium vel ceilas ejus
suos foiitem bchedici concedinlus, et sacrum cele- Q ingredi ad aiulicndum verbum Domini, nisi pra
brari baptisma. commimi tolius civitatis, vel parocliias in'erdicio,
Probibemus insuper, el anctoi itaie apostoliea prohibere proesumai. Sepultnram sane (am insius
arclius interdicimus ne quis arehiepiscopus , vel inonasterii quam omniiim eeclesiarum el ccllarum
episcopus populum Clirisliaiiuin, ecclesias jam dicti suarum liberam esse censemus , ut eortim devotioni
monasterii, aul monisterium ipsum ingredi, et in el cxlremai rolutilaii, qui se illic sepeliri delibera-
eis de rebus suis (ul pia religione fieri solei) aliquiJ verinl, ni.-dexcommuiiicaii vel i:;terdic';i sinl, nulliis
eScrre, audeat prohibt-re. Si vero aliqua eeclesia obs:slat. Neque alicui archiepiscopo vel episcopo
(Vellcnimeiila praescriplo monasierio oblala fueriul, liccat qiieuilibel in monastcrio ipso vel ccllas ejus
de quibus decimoevel aliud jus alioui episcopo, vcl sepeliri deliberaniem, excomniunicare , vel interdi--
£lii ecclesiasiicce debealur, el episcopus ipse , vel cere , et pconiteniiam , seu viaiicum denegare, iiiti
vpsa persotia deeimas el jus aliud , quod in alia ob manifestam rationem. Nihilommus auctorilaje
ecclesia vel leniinentis habere noscuiilur, eidem aposlolica duxinius iiidulgendum ut oninis qui
(iioaasterib jure pontilicali concesserint, oblationem in prcescripti monasterii abbaiem canotiice elettiS
el concessionem illara pcrpetuis temporibus invio- fuerit, a cjuocunque arci»iepiscopo vel opiscopo ma-
PATROL.CG,
1003 ALEXANDRIIII PAP42 1004
luerit, benedicalur. Si Vero abbas de aliquo fueri iA MGLi.
accusatns, vel impediius, cum assensu tuo el Lae- Marsilio tibbati cl fratribus Carai.lnsulas qui t a
rcdum luorum a petsonis ecclesiaslicis, et discrelif; diiobns locis minus congruis ad locum-aplissimum
ac idoneis ejusdem regni causa ejus traclclur i di- (jv.iOmvocalur monaslerium iransluteraiil, > ea-
dem duo loca asseril.
seul'aiurel termiuelur.
(LANGEDECK , Scripl. rer. Dan., V, 258.)
Praeierea aucloriiale aposloIicS sancimus , ui
Ai.EXANDEitepiscopus, servus servornm Dei, dile-
nulliis aichiepiscopus, ant episcopus, vel alia per- ctis filiis MARSILIO abbaii et fratribus CaroeInsaloe,
sona , infra oiatislruni monasierii sine licentia cl saiutem et aposlolicam benedietionem.
volunlate abbatis vel ctmvcnliis inirare autleat, aul Ad audicnliam nsslram pervenit quod multa ne-
in eotiem monasicrio, vcl ccclesiis suis, sine ipsius cessitaie et ralionabili causa
compulsi, a duobus
abbatis ct convenlus, el prociaiorum carumdem ec- locis ordini vestro niinus
divina officia celelirarc. Nihilo- congruis , consilio et as-
clesiarum Iieeiitia, sensti proprii cpiscopiei favore rcgis lerroe, ad con-
niiuus eiiam abbaii proclaxali monaslcrii indulge- gruum et aptissimum Iocum qtii Om vocalur, fe-
nius, ul liccalei monasieriiim el ccclesiassuas cano- strnm monastcrium translulislis. Unde a nobis
nice ordinare. Insuper atitem fas sit eidem abliali
suppliciter et humililer postulaslis ut illa duo
onines ciericos cl laicos suos cujuscunque ordinis , R loca vobis ct monasterio veslro confirtnaremus.
vel sexus ad confessionem rccipere. Et dc quibtis- Q.iia igilur decct nos, pensata
ad ecclesiasiicum reiigione et hone-
cunqtie criminibiis ei causis jti- stale vcslra , rationabilibus votis el desideriis vc-
diccni perlinenlibus jmlicare. Liberiun quoque sit sliis gratuito favore
stiis in annuere, et de commodis et
jiradhto ablali cl fralribus quibuscunqtie profectibus vesliis ailenlius in Domino cogitare,
loiis teiiimenlorum suorum ad ustim suum et lio- vobisct mcnasierio veslro proescripladuo loca, sicut
mir.iim ipsorum oraioria construere. Dccernimus ea raiionahililcr possideiis , auctorilatc
aposlolica
eigo ut nulli oinnino bcminum liceal idem monasle- coiifiriiiainus, et prjeseniis scripii pairocinio com-
rium temcre perluibare , ant ejus possessiones au- nmnimiis. Stalucntes ut nuili omnino hominum li-
fene, minuere, scu quibtislibet vcxatioiiibus f.ui- ceai liane paginam nosnoe cenOr.iations infringere,
giirc, aul hanc pnginam iioslroacoiislUulionisinfrin- vel ei aliquatcniis ciinlraire. Si quis aiiie.u hoc a -
gere , aul ci aliqiiaienus coirraire. Si quis auleiii lenlare proesumpseril, indignatioiiem bmiiipolentis
l:bc ailenlare prasuinpserit, indiguaiioncm onini- Dei, el bcaloruin Pelri et Patdi aposlolorum
Petri el Pauli ejus,
polentis Dei, ct beatoruin aposlolorum se noverit incursurum.
cjus se noveiit incursurum. C —
Ego Alexander calliolicae Ecclesia: episcopus SS. ANNO1161 1175.
Egii Dalthasar Osliensis episcopus SS.
Ego Bernardus Porluensis el Sanciae Rufinac: MCLII.
euisconus SS. Ad abbalcset fratrcs Cislcrc. in Antj-taconstiiuios.—
Ego Guallcrius Albancnsis episcopus SS. Inlerdicil nejnra patronntus in ecclesiis aul eccle-
Ego Joannes presbyler cnrdinalis Sanelorum sias retjuiranl.
Jnaimis elPauli, lituli Painachii SS. (Fereniini.)
Ego Joannes, presbyler cardiualis tiluli SancUe [Epist. Gilberti Foliot, ed. GILES,II, 106.J
Anasiashc SS. ALEXANDER papa lerlius, dileclis liliis abbatibus
Kgo Guilliilmiis presbylcr eartlinalis li:uli S.weii el fralribus- monaslerioruiii Cislerciensis ordinis,
Peiri ad VinculaSS. qui sunt in AngliaconsiilutijSalulem et apostolicam
Ego Boso presbyier cardinalis liiuli Sanctae Su- benediclionein.
saimae SS. Relaluni esl auribus noslris quod vos jus reproe-
Ego Ardicio diacouuscardiualis tiluli Sancti Tlieo- scuiandi. clericos ad ecclesias , conlra antiquam
doii SS. r, consueltidinemet insiiuilionem ordinis vestri, ein-
Ego Yitellus diaconus cardiualis Sanclorum Ser- ptionis tilulo et modis aiiis satagiiis adipisci,ui sub
gii cl Bacchi SS. lali proetexltivobis liceal habere ecclesias, el per
Datum Ferenlini per nianum Gratiani sancloe vos et per alios deiincre. Quouiam igitur non decet
RomanocEcclesioesubdiaconi et nolarii, leriio Ka- vos occasionc qualibct vel oblentu ab anliqiiis in-
lendas Januarii indiclione octava, Inearnaiionis siitutionibus patrum vestrorum rccedere, autquid-
Domhiica;anno 1174 , ponlilicalus vero DoniniAle- qtiam eflicere tle qtio possitis cnpitlilalis viiio re-
aaudri papoetcriii aiino xvi. prehendi, discreiioni veslroe per aposlolica scripta
Sitjnum Alcxandri lll pnpw: proecipiemio mandamus, quaienus jura palronatiis
|[.VIASTUAS,DOSllNE, DEMONSTIU MIIU.] in ecclesiis aul ecclesias acquircre desislaiis; quia
iion expedit vobis ncc nos Yolunnis susiinere, ut
sub lali proelexiuvobis vel ordini vestro derogetur.
Sane usque adeo vos el ordinem vestrum diligimus,
ut vos in liis quae religioni et honeslaii vcslraecon-
traria sunt, nuHalenusconfovere velimus, qui de.vo-
1005 EPISTOLJE ET PRIVILEGlA. — AN. Hbl-75. 1003
bis niliil incommodinihilque volumusaudiresinistri. A Milonem clericum litteratum, sic.il audiviinus, el
Dala Ferentini. lioneslum, qui de parochia lua oriundus existit,
MCLIH. discrelioni luae propensius commcndantes, frater-
Pro priorissa de Droburg super decem libris. nitali tuoe per apostolica scripta rogamns, manda-
(Jan. 22.) mus alque .monenms, quaienus jam diclo Miloni,
[MARTEN., Ampl. Collect., II, 821.1 pro reverenlia B. Petri ac nostra et obteniu pro-
Ex parte Helwidis priorissac de Broborg, qtie- biiaiis stia1, necnon ct ex officii debiio, in aliqua
relam accepimus quod cuni maler ejus deeedens ecciesiariim ita ilecenler et hunesie provideas,
decem Iibras in lestamenlo sibi qnondain legaveril, quod necessaria viloepossit competenter babere,
el amil33suoe ad opus ejusdem priorissae comnii- et in ordine suo oinnipotenti Doininofideliter de-
serit ciistodiendas, lioeredes cjusdem amiioe suoe servire, nos quoquc sollicitudinem luam lcneamur
proetaxatam" pectiniam silii soivere contradicunt, exinde non immerilo commendare.
sed eam polius conlra jusiiliam delinere proe- MCLVI.
sumunt. Coclerum quia ex siimmi apostolatus Ad IJenriciun Re.mensem
archiepiscopnm. — De ab-
offcio, quod licet immeriii, disposilione supernoe solutione cujusilam civis Ma. Calalaunensis.
provideniioRgerimus, unicuiquc jus siium exbibere (Ibid., col. 703.)
lencmtir, discrelioni vestroe per aposlolica scripta Si bene meminimus, causam cujusdam niulieris
mandamus quatemis hasredes proedictae aniitoc suoe
E. nomine libi commisimus, ul de his adversus quos
wonealis, ct ecclesiaslica censura tlislriciius
coercere cureiis, nt memoraioe priorissoe proe- queritiir ei jtisliliam exbiberes. Unde mola que-
siione adversus Ma. Calalaunensem civem, cum euni
scriptam pecuniam absque aliqna conlradiciiotie velles
et diminulione restiluanl, vel coram vobis infra cogcre praedicioemulieri in !ua proesentia re-
dies harum ei- spondere, tiniens gravari, ad nosiram aiidicntiain
qtiadraginla post susceplionem Tu vero, sicut nobis asseruit, in judicio
dem, quod jtislum est, cxinde appellalione re- appellavil.
mota non differant exbibere: ila quod ipsa eon- nihiloniinus processis'.i, el, quod gravius est, post
tra stisceptae religionis habilum diulinis propter appeilalionem factam, eura tlcmintiasli excommu-
Loc non cogalur conientionibiis faiigari, cum nicatum.Quia vero nonbene recolimiis ulriini c.msa
ipsa, appellaiione rcmoia.an appellationis obslaciilo
per vos jus sutim polerit oblincre.
Dala xi Kal. Febr. reservato, tibi fuit delegala, volumus et niaiiiiamus,
MCLIV. et, si reseivato appcllalionis remedio pra>.dict:c
Ad Detoacensemepiscopum.—Pro A. decano Caslri C mulieris causam perlraclandam recepisti, quia non
Radulfi. decuit prudenliam tuam, interposita appellaiione,
(Ibid., col. 798.) ipsnm excominunicare, vel in judicio procedere, lu
ALEXANDER episcopus, servns scrvoruni Dei, ve- illum absolulum habeas, et exinde eaus I in pras-
ncrabili frairi [BARTIIOLOSLEO] Belvaeensi cpiscopo, sentia venerabilis fralris nosiri Laudiinensis epi-
salutem et apostolicam bencdiclioncm. scopi, cui boc commisinius, debitaejusiitice recipiat
Signifieavit nobis dileclus filius noster A.decanus complemcntum. Ad ejusdem quoqtie episcopi jinli-
Caslri Radulfi, quod cum ipse super qiiibiisdani cau- cium lam virtim qtiam mulierem ire compeitas, ct
sis coram venerabili fratre nostro II. Remensi ar- lilleras quas super eadem causa libi destiiiavimus
chiepiscopo, ad qucm primo a fratre nosiro Caia- ci osiendas, tit cx ipsis verilatem rei plenius inlel-
launensi episcopofuerat appellatum, graviter impe- ligat. Si vero proedictx>mulieris causain, appelia-
teretur, exinde ad nostrain atulienliam appellavit. tione remola, susccpisli terniinandam, lu niliilomi-
Unde quia, responsaii proefati deeani coram nobis ntis soepedictiiiuMa. tanqtiam absolultim recipias.et
prseseiue, adversarii ejus nec vencrimt, nec pro se libera ei praestiiafacullale dicendi in lesles, et alle-
responsales miserunt, praedictas causas experientiae gandi qtioti voluerit ex parte sua, ita couiroversiam
luae commitlimus debilo fine, absque appellalionis " illam, appellalione cessante, sludcas fine canonico
remcdio, lerminandas. Ideoque (raternitati tuae proe- terminare, ut neuira partium pro defeciu justitiae
senlium aucioritale iiiandamus , quatcnus ciini inde conqueri uhcrius compellatiir. Rogainus et ul in
requisilus ftieris, panibus ante tiiam proesentiam euntlo el redetindo, apud lc iminoraiido nullain ei
convocatis, casdem, causas diligenliiis atidias, el iujuriam paiiaris inferri.
has appeilaiione remola, justitia medianie, decidas. Daia iii Id. Mergolii[f. Marlii].
MCLV.
MCLVH.
Ad G. Calalaunensem episcopum.— Pro Milone
clerico, ul ei beneficiat. Ad eumdein.— Vl compellaiS. Ursmari el Antonien-
ses canonicos dimi.tere omnes fornicarias. lios
(MARTEN., Ampl. Collecl., II, 842.) vero qui injra ordinem subdiaconatussunl et lia-
Commissum libi officium, el debilum cbaritalis bent conjuges,adliairereconjugibus.lllos auiem qui
exposcit, ecclesiasticis viris, et his prsesertim qni in eo sunt et suvru adlicarereeccledis et dimit.arj
in Eeclesia nullum atlhuc beneficiuni poluertini La- uxorcs.
bere, tuili provisione consulere, et eis in beneficiis (Ibid., col.' 794.)
congruis providere. Inde siqnidem est quod nos Pervcnit ad uos quod S. Ursmari el Anlonienses
1007 ALEXANDRIIII PAPyE 1008
causa quae
canonici, qui praelationi Lobiensis Ecoiesiaesubesse. A ipsum proestare facias, quod super
niulierem vertiiur,
nosciiiitur, enormiler et dissolute vivenles, forni- inter eum et Herdensem
carias in propriis domiciiiis tenere pioesumunl, el senteiiiioe tuae latee sive ferend;e stare debeat.
Si vero in proferendo judicio aliquid quod sit
quidam eornm, sictil audivimns, nialrimonia con-
traxerunl. Unde quoniam lioe SS. Pairum iiislitu- minus perfectuin et inconvenieiis intercessit,
lionibus noseilur oniiiimodis obviare, ul hi qui aliis. volumiis el niandamus, ut illud studeas ordine
emendare.
exemplum boni proebere deberent, male vivendo, judieiario plenius
MCLIX.
pravis operibus ad illicila provocenl ; discretioni' — Vt audial Causain inler M. el A. et
luaeper aposlolica scripta proecipiendomandainus,' Ad etundem.si consuetudo lerrai luibel. Sin uutein
terminet,
qualenus universos, qui lornicarias tenere noscun- remittat ad swcularemjudicem.
lur, aul bcneliciis etclesiasticis cedere, aul eas'< (Ibid., col. 811.)
prorsus dimiliere dislrictius coinpellas. Eos vera' Causara quoe iuier Marlinuiii et Adam super
qui infraordinem siibdiacoualus existunl el conjuges> quadam vinea, quam idcm M. repelit ralione con-
baiienl, uxoribus adheerere, et ecclesiasticis bene- sobrinaeuxoris suoe,agilari digiioscitur, experienliee
ficiis penilus carere facias. Si aulem ad subdiaco-• g lueecommitlimtis audiciidam ei fine debilo lenni-
natum vel majorein ordinem sunl promoli, el ali- nandam. Ideoque lraiernitali tuoe pcr aposlolica
quam sibi conlubernio ausi sunt copulare lu ipsos1 scripta maiidanuis, qiinteuus cum cxinde fueris
ab hujiismodicopnla prorsus discedere, et in eccie- rcquisitus, utramque pariem anle luam proeseniiam
siis suis omnipolenti Doniino fideliter deservire, convoces, el ralionibus binc inde plenius audilis
omni cum disltictioiie cogas. De caetero Lamber- ct cognilis, camdem catisam, si consueludo terroe
luni clcriciim S. Lrsmari cauonictini, qui dilecluai habei, qnod possit sub ecclesiaslico judice tcrmi-
liliiim lioslruni (18) J. Lobieusis Ecclesi.e abbalem nari, remoto appellationis obstaculo, juslitia me-
iiijustc fuiigansad uostrani app ilavit auiiic.iliam... diante dccidas. Alioquin ad judicem ssecularem,ad
MCLVIH. reinitias.
quem speclat,
Ad eumdem. — Pro Mallhmo cive Catalaunensi. MCLX.
(Ibid., co|. 817.) Ad eumdein.— Pro abbale el Iralribus de Sarntuo.
Prsesenlibus litteiis fraieruiiaii tuoe notum fieri col. 8S0.)
(Ibid.,
cupiinns quod nos charissiuius in Chrislo lilius Ex transmissa conquestione rcligiosorum viro-
nosler Ludoviciis illusiris rcx Fraiicoruin fratcr riim abbalis el fralruni de Sarnaio (19) auribus no-
itius, pio M. Caialaiinensi cive satis affeeluose C ( stris innoluit quod Rossa mtilier el Phy. de Casliis
rogavil ui ctim inlerveiitu amoris et precum eis quamdara vineam per violeniiam abstnleruni,
suarum a vinculo excouiniunicaiioiiis eum absol- quam ipsis reddere contradiciint. Quoniam igilur
veremus, quo ipsum nulla alia de causa , sicut ad officiuin noslrtiiu specialiler pcrtinel universo-
tiicilur, innodasli , nisi pro eo quod ad audien- rum jura defendere, et preeserlim religiosorum
tiam r.ostram appeilavit. Uude qitanuim itos et viroruin,
deferre el qui sunl arctius divinis obsequiis manci-
leipsnm deteal proedicto regi ejus pati, fralernilati tuae per aposloiica sciipla man-
petiiioni , ubi cum Deo el jusiilia possumus, damtis, quaienus inciiioraiain mulicrcni el lilium
aiiuiicre, discretio lua non debel aliquatenus ejus inoneasstudiosius et compeilas ut preescriplam
ignorarc. lpse enim sicut rex Christianissinius vineam preefatis fralribus sine moles ia et difficul-
magnam B. Petro in nobis devoiionem et reve- tate rcstituanl, el in aut ipsis cxindc
lentiam exhibet, et ad honoreni et exaliationem pacc diinitt.nl,
sub examine luo infra SL dies posl harum susce-
Ecclesioe ac nosiram frequenler [al. fervenlerj remolo appellaliouis obsiaculo, jusiitia:
iutendit. Decujus devoiione pltiriina eidemEcclcsioe plionem, facianl complemcnlum. Si vero neulrutn horum fe-
ineremenia non esl dubitim proreui&sc et jugiier
1 cerint, ipsnsusque ad allerius exseciitionem,oinniap-
provenire. Quaproptcr dignum cst til nos ei
et ad pellatione remola, ecclesiaslica censura compellas.
sequa vicissiliidine rependamus, preces
stias nos faccre non pigeai, qtiidquid essemus MCLXl.
Ad eumdem.—Utapud Valenccnasfacullas detur lio-
iinquam pro aliquo facturi. ldeoque prudentiam spiluli pauperum conslruendi ccclesiam el ne viri
luam moiiemus , atqtic niandamus qualenus , ecclesiasticia swcularibusjudicenlur.
intuilu proedicti regis et maudati uostii obtcutu, (Ibid., col. 808.)
uemoraium M. qtiem ad le idcirco remiitimus, Periatum ao atidieniiam noslram quod Lospitale
qtiia ejus negotium sotliciludini tuse comuii- qnodtlamapud Valencenas ad subsidium el rece-
simus , appellatione remola difHiiieudum,a sen- plionein patiperum Christi jampridem ftiit con-
lentia qua lenctUr , postposita occasione, ab- struciuni, ubi infirmis et indigeniibus plura jugiter
solvas, el niliil ab eo pro absoUilione aliquo exbibenttir»beneficia chaiiialis. Verum cum non
uiodo rcquiras. Sufliciealem lamcn cautionem sit ibi ecclesia in qua infirmi et fraires inibi com-,
(18) Joannem, qui anno 1IS9 Franconi successit, (19) VulgoValliuniSarnaii, ordinis Cislerciensis,
pra-fuitque amiis viginii, ad aniium scilieet 1179. in diccccsi1'arisieiibi.
i'liioabbatiaui diriiisil.
1009 EPISTOL.E ET PRIVILEGIA. — AN. 1161-75. 1010
nioranles offieia diviua possint andire, vel morlni A volum promissum perpetuo servial, ne cum nxore
Cliam sepcliri, corpora decedentium non sine rerum Lot relro respiciat, quae quoniam retro rcspexit, iu
dispendio ad locum alium deferunlur. Quia igitur efligiem salis noseilur fuisse conversa.
nobis est attentius supplicatum ut eidem religioso MGLXIII.
loco in hacparle consulamus, nos misericordia nioii Ad...-—Pro F. clerico, ttl ei pmbenda reddalur.
et officii noslri debito nihilominus inclinali, frator- (Ibid., col. 806.)
iiilalem luam monemus aique mandamus, quaicmis Pro filio nostro F., latore precsentium, vos jam-
si res ila se habet, canonicos Gameracensis Eecie- pridem satis affectuose rogavimus ut ei proeben-
sioeinstanter moneas et iriducas , ul fralribus pr;e- tlani unam in ecclesia Sancli Stephaui, vel in ec-
scripti loci, recepta ab eis sufficienli caulione, quod clesia BealaeMariee de Vallibus concedere deberetis
aiiarum ecclesiarum parochianos ad quotidiana et liberaliier assignare. Scripsimus insuper quod lu,
officiavel ad sepulluram recipere non audeani, con- frater episcope, ipsum in clericnm ordinares, et
struendi ibidem oratoritim ct crjenieieiium liberam deinceps jam diciarum ecclesiarum instituere ca-
tribuant faculiatem. Ctelerum quia nobis cst inli- nonicuni nondifferres.Vos aulem, sicut coiisuevistis,
matum quod cum in prcescripta villa de Valeneenis noslras in hac parte preces stirdis auribus perirans-
sint erclcsiaslici viri beneficia ecclesiaslica nou ha- B istis, nec preefato F. in aliquo providere curastis.
benles, qui lanquam quilibel Iaici a personis soecu- Quoniam igilur indignum est ul viri scholasticis
laribus judicenlur, non aliendenies qualiter in his discipliriis diulius iniendenles, nullum benelicium.
et omnipotens Detis offentlaliir, ct Ecclesiarum li- habeant unde necessaria viloe possint deccnter per-
bertasstisiinealdeirimentum^nihilomiiuisltiaidiscre- cipere, universilatem yestram per iierata scripla
tioni mandamusut nullum viruai ccclesiasticum per rogaraus,inonemus et rogando mandamus, quatenus
provinciam luamapersonissoecularibus jmlicariper- niemoralo F. primam prxbendam quae in alteriitra
mitlas, eos iiostra et tua aueloritale compescens,qui proescriplarum eceiesiarum post illam, quam dilecti
clericosadjudiciumproesumpscrusillralicrescecularc. filiinostri abbalis Vallis Iiiceutis (22) assignari proe-
MCLXII. cepimus, vacare conligerit, divinis aiuoris iutuiiii,
Ad eumdem et abbatem Joiacensem. — Pro J. pau- et pro reverenlia beali Petri ac nostra, necnon et
pere et presbytero qui oliin nomlius exstilerul in respeclu probiiaiis suoe dare el assignare curctis,
Jotjacensi cwnobio. . ui hac sallcm vice preces el mandatuin nostruni sibi
(Ibid., col. 913.) seutial in aliquo profuisse, el nos de atlmissione
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- precum nosirarum ubeies vobis gralias cxsolvere
nerabili fratri HENRICO Remensi archiepiscopo, ct debeamns.ct petiiiones vestras libentius promovere.
dilecto filio abbati Joiacensi, salulera el apostolicam TII vero, fraler episcopc, eum sicut libi alia viee
benedicliouem. niandavimtis, tonsurare sludeas, et iu elericum or-
Veniens ad apostolicee sedis clementiam J. pau- dinare, ordinatum autem ad alteram pwscriptarum
per presbyter capellauus dilectorum filiorum no- ecclesiarum iniiiules, ei ita efficias, ut ad nos ulle-
slrorum infirmorum fralrum de Turribus super ritis non cogalur redirc, qtioniani id
grave nobis.
Marnam, supplici nobis relatione proposuit, quod aduiodum exisierel et omnino molestum.
olim in pueritia inmonasterio Jocacensi (20) in cclla
MCLXIV.
noviliorum per menses tluos in probatione perinan- Ad
Corbeiensemabbalem. — De jure archiepiscopi
sil ; sed gravi capitis inlirmitaie laborans, libere lleinensis in burgoCorbeiensi.monasterioadjacenti^
el cum liceniia abbatis ejiisdem loci de monasierio (Ibid., col. 921.)
ipso exivit. Qui titique per singulos ordines ascen- Venerabilis frater noster Remensis artiiiepiseo-
dens, ordinatus in presbyleruiii, preedictae domui pus transmissa nobis relatione roonsiravit quod
iiilirmorum se contulit. Nunc autem quidam ipsum burgus qtti monasierio luo adjacet, sibi el Ecclesioe
perlurbare volcnles, quoniam a preelibalo monaste- JQsuae ita sil in spiritalibtis sicut et in teraporalibus
rio exivit, ipsura excommunicaiuni esse (21) el ab subjectus, et homines ejusdem loci super causis
ordinibus removendum proponunt. Quoniam igiiur ecclesiaslicis ad Eeclesiam suam consueverunt ap-
iu labernaeulo Domini non omnes pari virlute con- pellare; lu, coulra aniiquam coiistictudinem el jus-
tendunt, el qui in nionle non potest raanere, atl liliam ipsius Ecclesiae, super hoc aposlolicae sedis
vallem descendat, ul ibidem salvetur, discrelioni impelrasti rescriptum, et juri et dignitati ejusdenv
vestroe per apostolica scripla mandamus, quatenns, Ecclesiee non modicum derogasti. Quia vero. sic
siita est, praefatum presbyterum immunem ab ipso- • volumuset debemus tua jura servare, ui quod jti-
ruin iiifamia el in sanciis ordinibus debere servire ris esl archiepiscopi et Ecclesias suoenullaienus di-
denunlielis, ita lamen, ul proefatis iuiirmis juxta imiiuamus, diiectioni luee per aposlolica scripta
(20) Joiacum esl ordinis Cislerciensis monasie- duos menses egressus, vix excommunicatiouis no-
rium in dioecesi Seiionensi. lam vilare potuit, id quod aliis exemplis probare
(21) Ex hoc loco patel novitios probationis tem- possem.
pore etiam non expleto, vilio suo sponie exeuntes, (22) Yallis luceniis monaslerium ordinis Cister-
oliin pro aposiatis habiios fuisse, siquidem ille no- cicusis, iu diuecesiSenonensi, anno 1127 ab Arlaido
vitius pro inlirmilate cum benedictioue abbatis post abbale Prulliaci fundalum.
1011 ALEXMDRI III PAPiE 1012
iiiandamus, atque prsecipimus, quod si a XL annis A licel cum prcefato J. amicabilem composilionem
reiro antccessores proefatiarcbiepiscopi, et Ecclesia feceril, ct eam fidei interpositione finuaverit, ab
sua in villa monaslerii lui jusponlificale Labucrunt, ipsa poslea conlra fidem stiam resilire praesnmpsit,
illud ei sub proeiexlu alicujus privilegii vel scripii idem J. ad nostram andienliam appellavit, inulier
a nobis impelrali, millaienus subirahas, nec suae vero doniuni ejus per violcniiam a complicibus suis
dignilati in hac parle derogarepreesiimas. Nonenim fecit infringi, el ea quee ibidem inveniri polerant
pro speciali gratia. quam ad monasterium tuiim asportari. Quoniam igilur inillus esset liiium finis,
Labemus, praediclum archiepiscopuin sua possumus si a transaclionibus bona lide faetis discedere li-
vel debemus digniiate aut jure privare. Verumla- cuisset, fralernitali luoe per aposlolica scripta
lnen si legiiima le poleris preesciiplione aut privi- mandanius, qualenus rei veritatem inquiras et si
legiis antecessoruai no.stroruin tueri, in preesentia iia esse constiterit, preescripiam composilionem
vcnerabilis fratris noslri Bilurieensis arcbiepiscopi, facias orani conlradiclione el appellaiione remota ,
Ciinicodem archiepiscopo stiper iioc orcline judi- ab ulraque parte firmiler obscrvari et cxs.ecutioni
ciarioexperjaris, et monasterii tui rationabili nio- mandari. Ea vero qu« preenominaloJ. vel sorori
deraniiiie lueri saiagas libertatem. ejus post appellaiionem ad nos faclam subtracta
" esse constiterii, eisdem anle principalis causse
ANNO1164-1175. cognilionem, nostra frelus auetoritaie, dilatione
etappellatione sublala, restituas, ct de daninis illa-
MCLXV. lis, necnon et de bis, qui domum suam fregerunt,
(Ibid , col. 8'*2.) congruam illi salisfaciionem praecipias exhiberi.
Ad episcopum Calalaunensem. — Ne exigant pres- Quod si preelibala mulier aliter libi non acquieverit,
byteri sui pecuniam pro baptisvioparvulorum, nec lu ipsam necnon el fidejussores ejus, nullius con-
vro sepultura mortuorum. tradictione vclappellaiione obslante, scntenlia ex-
(Ibid. col. 842.) coinmunicaiionis percellas, eteani abomnibiisusque
Pervenit ad nos quod civiiatis tnee capellani pro ad
dignani salisfaclionem facias irrefragabiliter ob-
Laplismo parvulorum et pro sepuliura mortuorum sei vari. El haec omnia infra xx dies post harum
pretiura exigunt, nec baplizandis sacramenluin
suscepiionem diligentius exsequaris.
regeneraiionis, aui defunctis beneficium sepulturae
MCLXVII.
voluntaliqua ratione impendere, nisi sibi pecuniae
quanlilas exsolvalur. Quod quia in conspeclu Dei Ad Henricum Remcusetn arcliiepiscopum. — Pr»
ct coram Lomiiiibus oniiiiiiiodis deteslabile reptila- C Theobaldo, adversus Guidonemde Appia.
lnr, et deerelo noslro quod jam pridem in concilio i (Ibid., col. 866.)
Turonensi (25) edidimusconlrarium prorsus exislit, Ex parle Theobaldi, parochiani lui, gravem salis
fralernitaii ttiae per apostolica scripla maudamus, el niiserabileni querelam audivimus, quod, cum sit
homo S. Remigii, Guido de Apia euni ad se s.ub
qtiaientis universos luae dioecesis sacerdotes a lam
nefaria praesuniptione oninino compescas, et ne bona fide vocaium lemere cepit, el tam manibiis
hoc de ceetero liai, per singulas parochias cx quam colio ferreis catenis ligatis, ipstim nequiter
carceri maneipavil. Cum autcm jam dictus Guido a
parte noslra et luapublicesub poanaofficiiprivalio-
nis inlerdicas. In eos vero quos in tali casu pecu- quibusdam amicis el consanguineis proefati T. fue-
niam recepisse consiilerii, lanue cupidiiatis ardo- ril requisitus ut eumdem T. liberum ct absolutum
rem non pecuniariapcenn, sed spiriluali ilagraviier diniilleret, id facere omnino conlcinpsit, imo sibi
siudeas vindicare, qtiod coeleri hoc audienles a suspendiuin acriter est comniinaius. Unde ipsefor-
consimilibus merilo terreantur. mitiine lam atrocis poenaepeiierritus , dalis fidcjus-
MCLXVI. soribus, se xv libris redemit; de quibtis lerra sua
ct
Ad Thcobaldum Ambianensem episcopum. — Pro ]p. pignori obligata xi liliras el vin solidos dimidium
ioanne Aculeo, conlra novercam suam, ul audiul solvit. De reliquis rero coram N. procuralore ar-
e. lenninei causam initr eos. chidiaconi tui esl graviler iinpelittis. Quia igitur
(Ibid., col. 836.) soeviiiatn lanlee lyrannidis el lam iniquac proesuin-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- ptionis excessum non debemus vel possumus i.nul-
nciabili fiatri T[IIEOBALDO] Ambianensi episcopo, luni relinquere , nc de ipsius impunilale alii ad si-
saltilem el aposlolicain beuediclionem. milia provocentur, fralernitati tuoe per apostolica
Causam quae inier Joannem Laudunensis Eccle- scripia mandamus , quatenus rem ipsam iufra XL
sise canonicum, el Hel. muliercra novercam suam dies posl haruni susceptioueni diligeulcr inquiras,
super luercditale et caHeris rebus pariis ejusdem et si iia esse inveneris, supradictum malefactorera
J. diutius nosciiur asitari. venerabili fralri nostro sludiose conimoneas, el sub aualhemalis dislri-
llu. Suessioiiensi episcopo, nos jam pridem memiT ctione compellas ut universa quee a memorato T.
nimus connnisissc. Uude quoniam jam dicla mulier, per hujusmodi tyrannidem ei inipressionemextorsit,
(25)Anno HCS concilium Turoniscelebravit, in cujus canone C prohibctur ne quitl pro dcfunctoruua
sepultura exigaiur
, 013 EPISTOL^E ET PRIVILEGIA. — AN. 1173. 10U
ei sine aimmutione persolvat , de illatis injmiis A vobis autem de lemporalibus debeat respondere.
congruesatisfaciat, et fidejussores suos a fidejus- Prohibemus insuper ut nulli fralrum vcslroiiim
sione illa cl ipsuni a jufamento, si quo libi propter post faclam in Ioco vestro professionem fas sit de
Loc leneiur , prorsus absolvat. Nolumus aulem ut codem claustro discedere
absque a.bbatis sui.iicen-
causam ipsam vel alias graves el difficilespratlicto lia, discedentem vero absqua communium littera-
N. exsequendas comniittas, sedeas per teipsum stu- rtini cautione, nisi ad arctiorem religioneni voluerit
diosius exsequaris, ne forie libi de preelalo N., qtiod
transmigr.ire, nuilus ainleat retiuere. Obeunte vero
Dominus averlat, conliiigat quoo" bona? niemoriaj le, nunc ejusdem loci abbale, yel luorum
qtiolibel
quondam Noviomensi episcopo de Drogone audi- sticcessorum, nullus ibi quolibet subrcptionis asiu-
vimus coiiligisse. tia seu violentia preeponatur, nisi quem fratres
communi conseusu aul frairuni pars con-siliisanio-
ANNO 1175. "':;'*
ris, secundum Deum et beali Auguslini Regulam
. providerint eligendum. Praeterea cum generare m-
MCLXVIII. lerdiclum terroe fuerit, liceat vobis, clausis januis,
Parlhenoni S. Marim Panormitano asserit decimas exclusis excoinmunicatis el inlerdiclis, non pulsatis
quasdam a Tuslino episcopo Mazarensicollalas. IR campanis, submissa voce divina oflicia celcbrare.
Dalum Florentioe [leg. Ferentiiii] Kal. Febr. Decernimus ergo, elc., salva setlis aposlolicae
(Febr. 1), indict. vn, anno Incarnalionis Domiuicoe aiicloritaie et dicecesani
episcopi canonica justflia.
1174, pontificaius anno xvi. Si qua igiiur, etc.
(PiKiti, Sicilia sacra, II, 844.) Datum Fereniini per maiium Graliaui saneloe
MCLXIX. Romanae Ecclesiee subdiaconi el notarii, xvi Kal.
Nonasterium Vatlis Chisliante luendum suscipit Martii, indiclione, viu, Incarnatioiiis Doininicoa
ejusque possessiones ac jura cbnftrmat. anno 1175, pontificalus vero tlouini Alexandri
(Feientini, Febr. 14.) papoe III anno sexlo decimo.
[Hugo, Ann.ord. Praim., II, 631.] MCLXX.
ALEXANDER episcopus, servus scrvorum Dei, di-
lectis filiis BARTIIOLOB.-EO abbati Vallis Cliiisiiance, Adsedis
Pelruni cardinalem S. Clinjsogoni , aposlotiea,
— Ut qui eleclum Cameracensetn
legalum.
ejusque fratribus lam proesentibus quaiu futuris , episcopum occiderunt, publice excommunicaii de-
religiosam vitam professis, iu perpetuum. nuniienlur.
Religiosam vitam eligenlibus apostoiicam conve- .a (Ferentini, Mart. 11.)
nit adesse proesidium, etc. In primis siquidem sta- [MASSI,Concil., XXI, 9691
tuenles ut ordo canonicus, qui secundum Detim el ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
beati Auguslini Regulam el institutionem Preemoii- lccto filio PETROlit. S. Chrysogoni preshyiero car-
slratensium fralrum in eodem loco inslitultis esse dinali, aposlolicoe sedis legato, salutem et apostol:-
dignoscitur, perpeluis ibidem lemporibus inviolabi- cam henediciionem,
liier observeiur. Preelefea quascunque possessiones, ' Non sine gravi dolore et amariludine cordis au-
qusecunque bona etc., in quibus. proprie queedam divimus illtid horrendiim et deleslabile facinus
duximus adnotauda : quod in necem bonae memorioe R. quondam Came-
Locum ipsum in qtio proefata ecclesia sita est racensis elecli imper est ausu diabolico perpeira-
cum omnibus pertinentiis suis, cum terris, vineis, luni. Unde ctim lanluin et lam gravc flagilium non
bonis pralis, pascuis, aquis, aquaruin deeur- debeamus irrequisilum vel inipuniiuni relinqucre,
sibus, molendinis, grangiis el earum perlinctiliis. sed potius ad id jiidicandum nos conveniat oinneii)
Sepulluram quoqtie ipsius loci liberani esse de- diligentiam el sollicitudinem adhibere, discretionj
cernimus, uLeoruni devotioni el exlremee volunlali, luoe per apostolica scripta mandanuis alque proecir
qui se illic sepeliri deliberaverint, nisi forte cx- ]I) pinius, quatenus venerabiles fralres nostros Re-
communicaii vel inlerdicli sini-, nullus obsistat, mensem arcliiepiscopum et suffraganeos ejus slu-
salva lamen jusdiia inaliis Eeclesiao.Sanc novaliuni diose commoneas, et diligenter inducas, ut sicut
vestrorum , quee propqis raaiiibus aut sumptibus eis tledimus in mandalis,~illos qui praefalum ele-
colitis, sive de nulrimeuiio vesirorum animaliuni, cium tam crudeliter occideriint, vel, feceruiil occidi,
nullus a vobis decimas preesumal exigere, Liceat et eos etiam qui ad eum occidendum vel capiendum
quoque vobis clericos vel laieos liberos et absolu- juverunt, publice aecensis candelis excomnuinica-
los e soeculofugienles ad conversionem veslram tos deniinlieiil, el faciant in singulis ecclesiis suo-
suscipere, et cos absque ullius coutradictione in rum episcopaluum dennnliari, donec de lanlo et
vestro coliegio retinere. ln paroihialibus vero ec- tam gravi exeessu digne Deo et Eeclesioe salisfa-
clesiis veslris liceal vobis, posi decessum presbyte- ciant, et cum litteris eorum apostolico se aspe-
rprum qui eas tenent, quatuor vel Ires ad niinus de ctui reprsesentent. Si vero id facere forte iioliieriiii,
veslris Canonicis ponere, quorum unus dicecesaut) vel dislulerint, tu, convocalis episcopis suffraganeis
cpiscopo proesentetur ut ab eo curam recipiat ani- Reriiensis Ecclesiae, et aliis ecclesiasticis personis
niarum. Ila quidem ut episcopo de spiritualibus, illius provinciee, pubiice appellalione remola, ae^
Wa ALEXANDRIIII PAPJE 1016
censis caiidelis, illos quos diximus exeommunieatos A de Fenestris, Sancti Felicisde Btiada cum decimis,
tlcnunties, donec ad aposloiicam sedem cum litieris oblationibus et cseleris eartim pertinentiis. ln
tuis veniant satisfacturi. comitatu Barcinonensi, monaslerium Sancti Mar-
Dattim Ferentini, vi Idus Marlii, tialis de monie Signi, in Tarilano ecclesiam Sancii
MCLXXI. Salvatoris ; mercaium quoque, sicul pencs veslrum
Slonaslerii S. Slephani Dalneolensis privilegia etjura coenobiumfieri solet, lelonenm et onineni jusiitiam
confirmat. vobis veslrisque successorihus confirniaiiius.
(Ferentini, Mart. 15.) Ad Loec auctoritate aposlolica proLibenius ne
[AGUIRRE, Colt, concil. llisp,, III, 588.] aliquis preeter vestram et abbatis qui pro lempore
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- fueril volunlaiein, convcrsos vestros saeculari au-
ledis filiis RATMUNDO abbati moiiaEterii S. Stephani dealjudicio vel poiestaie disiringere. Obeunte vero
Balneolensis ejusque fralribus lam prcesenlibusquam le, nunc ejusdem loci abbate vel luorum quolibet
futtiiis, regularem viiam professis, in perpetuum. successorum, nullus ibi qualibet subreplionis astu-
> Rcligiosam vilam eligentibus aposlolicum conve- lia seu violeniia proeponattir, nisi quem fralres
• nit adesse prsesidium, ne forte cujuslibet tenicrila- cominuni consensu vel fratrum pars consilii sanio-
lis incursus, atit eos a proposito rcvocel, aut B ris, secundum Dei limorem elB. Benedicli Regulam
robur, quod absit! sacroe religionis infringal. Ea- providerinl eligendum. Chrisma vero, oleum san-
propter, dilecli in Domino filii, vesiris justis po- clutn, consecraliones allarium seu basilicarum,
siulalionibus cleiiienter annuimus, el proefatum ordinationes clericorum Ioci vestri, seu nionacho-
nioiiaslerium, in quo divino mancipati estis obse- rum, qui ad sacros fuerint ordines promovendi, a
quio, sub beali Petri el nostra prolcclione sus- quocunque malueriiis catholico accipietis episcopo,
cipimus, el praesentis seripti privilegio commu- sicut a nonnullispreedeeessoribus nosiris monaslerio
nimtis. In primis siquidem slatuenies ut ordo vestro concessum esl, et a vestris comprovincialibus
monasticus, qui secundum Deum et B. Benedicii cpiscopis observatum.
Regulam in eodem loco inslituttis esse dignoscitur, Ad hoec adjiciinus ut episcoporumquislibet clau-
perpeiuis ibidcm temporibiis inviolabililer obser- slrum ipsum , el iilic Domino servicntes, sine
vetur. Prailerea quascunque possessiones, qiiaecun- Romani pontificis vel legati cjus atidientia, interdi-
que bona idcm monasteritim in preeseiiliaruiii juste eere vel excommunicare non debeat, neque cacleris
Ctcanonicc possidel, aut in ftinirum concessione ad vos pertiiieniibus locis sine cenis causis preeju-
poiilificum, largitione rcgum vel principum, obla- diciuni canonicee ultionis inferre. Missas vero
lione fidelium, seu aliis justis modis, praeslante publicas preelcr abbalis et fratrum voluntatem in
Doniino, poterit adipisci, firma vobis veslrisqtie eodera moiiaslerio per episcopuni celebrari, -aul
successorjbus et illibala permaneanl. ln quibtis haec stationcs fieri, vel ad agendas causas populares
propriis duximus expiimcinla vocabulis: conventus aggregari prohibernus, ne in servorum
Parochiam ipsi monaslerio circumadjaceiitem Dei recessibus popularibus occasio proebeatur ulla
de ipsa valle Balneoli, et ecclesias Sanetee Mari;e, conventibus. Sepulturam quoque ejusdem loci libe-
Sancli Benedicti, Sancli Petri de Agemal, Saneli ram esse sancimus, ut eorum, qui se illie sepeliri
Roinani de Millanicis cum ccemeterio suo, Sancti deliberaverinl, devotioni ct exlremse volunlati, nisi
Cbrislophori, Sancli Jacobi cum decimis el pr.imi- excommtinicati sint vel inlerdicti, nullus obsislat,
tiis suis, el cum mcdieiaie decimarum seu primi- salva justitia illarum ecclesiarum aquibus morltiO';
tiarum de villa Figerollis et de Heremiianis; eccle- runi corpora assumtinlur.
sias Sanctoc Mariac,Sancli Laurentii cum ccemele- Decernimus ergo, etc.
rio de Porcariis ; ecclesias Sancti Mauritii de Cal- Daia Ferentini per nianum Graiiani SHiiclaeRo-
vis, Sancli Cyricii, Sancti Juliani cle Meritatz, maiiceEcclesioe subdiaconi et nolarii, m IJus Mar-
Sancli Marlini de Campo majori. In valle Miliarias, D lii, iiidiclione vni, Iucarnalioiiis Dominicae anno
ecclesias Sancii Petri, Saneli Andreos de Ramilis. iVH(forie\.\^), ponlificalus vero domni Alexandri
Sancli Vincentii de Felegoso, Sancli Vinceiilii de papeelll an. xvi.
Saliente, Sancti Juliani de Augustino, Sanctoe Ma - MCLXXII.
riae de villa Azert, Sancli Mariialis de Quaranlelia; Ad Conradum Mogunlinum archiepiscopum. — Pro
cellam Sanctae Marioede rtvo de Azarcum decimis, conventuLunelacensi.
oblationibus, ct cseleris earuni pertincnliis. In (Ferenlini, Mart. 21.)
comitatu Iiiipurilaneusi, cellas Sanclte Crucis, [JAFFIS,Degesia ponlif. Rom., p. 762.]
Sancti Nicolai, cuin ccemeteriis et alodiis suis, et C[OSRADO] Moguntinoarchiepiscopo et apostolicee
caslrum Caieppdium cum peiiineniiis suis. In co- sedis legato, saluiera el apostolicam benediciioneni.
niiiain Pelra Lalensi, ecclesias ; Sancli Martini, Ex transmissa conquestione abbatis el convonlus
Sancli Silverii. In villa mala, cellam Sancti Joan- inonaslerii Lunelacensis accepimus, quod [Theo-
nis de Crosis ceilam Sancti Cypriani de Pinta cum baldus] episcopus Pataviensis ecclesias quasdam,
decimis, oblalionibus et caHerisearum periinentiis. quas se asserunt longo tempore possedisse, eis
Iu coiuiiatu Geruudensi, ecclesias Sanclse Mariac coiilra justitiam abslulilet violenter habere pr«su«
{017 EP1ST0L;E ET PRIVILEGIA. -- AN. U7S. «l8
mit. Unde quoniam universis Dei fidelibus et prae- A j periculum ecclesiam Saucti Maltlioeide Fossa Natali
sertim vifis religiosis in sua justiiia debitores exi- ab abbate Moniis Viridis xi. libris emerit, etquo
slimus, fraternitali tiioeper aposlolica scripta man- lempore super Loccommercium diabolo suggerente
damus, qualenus praediclum episcopum inslanter conlraxeril, R. proeposiloet monachis Sancli Geor-
moneaset canonica districtione compellas ut prae- gii prsecipiendo raandavimus ut eamdem ecclesiam
falis abbali el fralribus proescriptas ecclesias, post- cum omnibus bonis suprascriplis, omni o.ccasione
posita mora et occasione, restituat et libere deinde el excusatione cessante, dimitterent et de ea se in-
pacificeque dimiltat, vel in preesentia lua plenara tromittere nullalemis attenlarent. Nam sicul bonoe
exinde justitiam non differal exhibere. mcraorioe aiilecessor noster Adrianus papa, cum
Data Fereutum [Ferenlini], xu Kal. Aprilis. stiper lioc ad audienliam ejus causa delata fuil, con-
MCLXXIII. Iractum ipsttm canonibus obvium de communi fra-
Irum consilio in irritum revocavit, ita qtioque nos
A;l R[ichardum\ Cantnariensem archiepiscopum.—
Mandal Hospilularios el Templarios sub excommu- eunidem conlractum in irritum poslea curavimus re-
nicationis noznamoneat ul si quos in excommuni- vocare. Verum quoniam, sicut accepimus, prsedictus
catione defunctos in ciemeteriis ecclesiurutn sepe- praepositus et monachi prsecep.lonoslro perlinaciter
lierint, eos ejiciant. ] resislere
B stiprapradibatam ecclesiam el bona
(Ferentiiii, Mart. 25.) ipsius per violentiam deanetis occupata, nos lanloe
[Epistolw Gilberti Folioi ed. GILES,IJ, 64,] proesiimptionisautlaciam nolenies iiiipunilam relin-
ALEXANDER papa 111Cantuariensi arcbiepiscopo, quere aul quolibet modo suslinere ul quod Simo-
salulem el apostolicam beiiedictionem. niace acquisilura est laliter deiineatur, per aposlo-
. Ad Loc in beatorum apostolorum principis, quan- lica vobis scripta prsecipiendo mandamus, et man-
quam immeriti, sede sumus , disponente Domino, dantlo prsecipimus, qualenus si proediclusprseposilus
consliluli, tit plantare debearaus quae ad virlulum et monachi proelibalamecclesiam cum rebus suis ad
speclant tleeorem, et evellere et eradicare curemus commoiiilionem vestram dimillere forte noluerint,
quae obvia sunlralioni, el perfectum impedinnt sa- ipsam auciorilate nostra cureiis el eam illis appel-
lutis. Inlelleximus saue quod Hospilalarii el Tem- lalione remola penitus auferalis. Quod si violenliam
plarii norainatim excommunicatos conlra prohihi- aliquam super hoc inferre prcesumpserint, in ecclesU
lionem episcoporum ecclesiasticae prsesumunt trar eorum divina prohibeatis officia celebrari,
dere sepulturae, non cogilantes quam grave sil illis Dalura Ferentini, vm Kal. Aprilis.
in morte eoiiimuiiicare,quos, dum vivereni, Ecclesia G MCLXXV.
a sinu suo pro eorum excessibus segregavit. Unde,
R. vraposifo et universis monachis S. Georgii prae-
.quoniam hujusmodi praesumptionemet temerilalem
nolumus nec debemus aliqualenus lolcrare, fraler, cipit ut ecclesiam S. Malthwi de Fossa Natali
inira dies quadraginta dimitlanl. De superiore «(J
libi per apostolica scripta mandamus , quaienusi etectuni Lucensemepistola significai.
praediclos fraires raoneas et horleris, eteis ex parie (Ferentini, Mart. 25.)
nostra prajcipias, ut si quos in excommunicaiione [MANSI, ConciL, XXI, 1081.]
defunclos in ccemeteriis ecclcsiarum sepelieriut, eos1 Inlelleclo et cognito quod B. quondara prseposi-
exlra coemeteria jpsa penitus cjiciant. Quod si fa- tus vesler contra ordinem honeslatem et in animsB
cere noluerinl, tu boc ipsum de Lis, quos in excom- suae periculum ecclesiam S. Mattbeeide Fossa Na-
municatione defunclos libi esse cons'titer.ii, auclo- tali ab abbate Montis Viridis XLlibras olel emisse,
ritale nostra, remoto appellaiionis obslaculo, exse- et insuper commercium suggerenle diabolo con-
quaris. traxisse, nos coniraclum ipsum, sicut a bonae me-
Prselerea de Lis qui juramenlum proestanl quod' moriaeantecessore noslro Adriano papa in irritum
stabunl mandalo Ecclesiee, et posleaprseslilo jura- revocalum fuerat, irrilum revocanles, per apqsto-
nicnlo appellant, id lua solliciludo provideat, ul eos1D lica vos scripla prsecipiendo mandavimus ut eara-
velobservaro quodjurant, velinfraqtiadraginta dies• dem ecciesiam cum omnibus bonis suis omni occa-
post inlerposi.iam appellationem iter arripere ad' sione et excusatione cessante dimilterelis, elin ea
ipsam prosequendam compellas. vos inlermiltere de ceelero nullatenus preesumeretis.
Data Ferenliui, x Kalendas Aprilis. Vos vero, sicul accepimus, prselibatam ecclesiam
MCLXXIV. , . . gerimus omnimodo etmolestum in animarum
Ad W. eiectum Lucanum. — Vt reddalur canonicis, veslrarum periculum praesumitis detiuere, el prsc-
Lucanis ccclesia quwdam ab eo usurpata. ceptis divinis in Lac parle non veremini cpnlraire.
(Feremini, Mart. 2S.) Unde nos, nisi consuela cleineniia apostolicoesedis
[BALUZ., Miscell. ed. Mansi, I, 432.] niotum animi lemperaret, ila in vos dure viudica-
ALEXANDERepiscopus, servus servorum Dei dilectis3 remus, quod poep.adocente sciretis quam periculo-
filiis W[ILLELMO] electo, et canonicis Lucensibus sa- sum sit apostolicis contraire praeceptis; ne aulem
lulem et apostolicam benedictionem. inobedienliam et conlumaciam veslram dura coga-
Audientes qualiter B. quondam preepositus Sanctii mur animadversione punire . . . vobis per sciipla
Ceorgii conlra ordinem honestatis et in animae suse a proeseutia mandamus, ct manclando nracipimus.
5059 ALEXANDRIIII PAP,£ 1020
quateniis infra quindeeim dies post harum susce- A Clemenlis cum celiis suis, monasterium baneit Ari-
piionem praeiibatam ecclesiam cum omnibus bonis dreae cura cellis suis, ecclesiam Sancti Blasii, eccle-
supraseriplis, occasioneiel appellaiione postposita, siam Sanctoe Agathse, ecclesiam Sancti Procopii,
dinituitis, et de ipsa vos introniiuere ulterius nou ccclesiani Sancti Nicolai, ecclesiam Sanctce Helenae
preesiiiiiHiis.Quod si in proesuiiipiioneet inobedien- de caslro Sancti Angeli in Trifinio, et ibidem vilr
lia veslra forie duxislis persisiendum, nos dilectis lanos, ac possessiones terraruin ae vineariiin. Item
filiis nostris eleclo et canonicis Lueanis per scripla apud Faram, villanos, niolendina etpossessiones ler-
nostra mandamus, ut ccclesiam ipsam aiictoniate rariiin ae vinearum, et ecclesiam sancioe Canlianse.
iioslra iniranies, eam vobis aufeirc nulia ralionc Apud Vacrum ecclesiam SaneloeAgathoe,ei ectiesiam
posiponanl. Et si super hoceis violemiam iululeiitis, Sancti Nicolaicum lerris, et vineis, ac possessionibtis
in ecclesia veslra divina prohiheant officiacelebrafi. suis. AputlProetorumecclesiamSanctoe Candidoe,ec-
Datum Ferenlin', vm Kal. Apiilis. clesiam SancliNieolai, villaiios,mo!endiiia,ctposses-
MCLXXVI. sioiiesierrarumacvinearuni.ApiidCastellioiiemcccle-
SanclaeJusiaeet SancloeAgnelis, cum villanis,
Abbatiai Majellanm protectionem suscipit, ejnsque siani
vossessioneset privitegia confirmat. i.eriisel vineis. Apud Bticcanicum ecclcsiam Sanctae
B Mariaetle
Marl. Mirabello, ecclesiam Saiiclse Marioede
(Ferenlini, 28.) Bassano ecclesiani Saneli Jacobi, ecclesiam Sancti
[Dullar. Valican., I, 62.] Blasii (24), villanos, molcndiua ct possessiones
ALEXANDER episeopus, servns servorum Dei, dir lerrarum ac vinearum. Apud Manoplelliim,ecclosiam
lectis liliis TRANSMUNDO abbati eremi Majeilanee,ejus- Sancti Egidii (23). Apud Sanctum Vitum, monasle-
que fratribus, (am preeseulibus qtiam ftiluris, ere- rium Sancli Angeli cum cellis, villanis, molendinis,
miticam vitam professis, in perpeiuum. tcrris et vineis ; apud Pollotri, moiiasieritim Sancti
Jiistis religiosoriimdesitleriisconsentire, ac ratio- Barbati cum cellis, villanis , lerris ac vineis. Aptid
nabililius eonim postulaiionibus clementer annueie, Gipsnm de Domo ecclesiam Sanclse Mariaectiin vil-
pposlolicaesedis, cui, largienle Domino, deservimus, lanis, lcrris ac vineis , el eeclesiam Saiicta; Marise
auctoritas et fralerna charilaiis unitas nos hortatur. de Caldarari ctimcellissuis. Apud MoiitemMorisctim
Quocirca, dilecte in Domiiio lili Transmuiide ab- ecclesiam Sanclce Ilelenoe. Apud Alessam ecclesiam
bas, luis juslis postulalionibusclementer annuimus, SaneloeJuliauae. Apud Casuleni viliam quce vocatur
el prsedecessorum nostrortim sanclae recordationis Colle-Miloniscum perliueniiis suis ; iiniim Lospilale
Paschalis, Eugenii, Adriani.Roinaiiorumponlificum, Q in Plazzano. ApudSeptcm ecclesiam Sancti Pasloris,
yestigiis inhserenles, ecclesiam Saneii Salvatoris.in et uimm Itospilale: apud Laiizanum uiiiiin hospitale;
qua divino mancipali estis obsequio, sub beati Pelri apiul Roccam Moriei ccclesiam SancloeMarhe et S.
el nostra proleclione stiscipinms, ct praesentisscripti Nicolai; apud Ursoniam, ecclesiam Sancti Martini;
privilegio coinraunimus. Siatuentes ul vestrce habi- apud llieem, ecoiesiam Sancli Angeii ciim cellis suis,
tationis eremus ab omniuni jtire ac potestale libera villanis, lerris et vineis ; apud ripam Corvariam, ec-
perseveret, cl vos ad Domiiiifamulaium onini iran- clesiam Sancti Vicloriui cum lerris et vineis
quilliiate fruainini. Proeierea qnascumque posses- Clirisma, oleum sanclum, consecraiiones allarium
siones, quaeciinque idem nionastcrium inpraesen- seu basilicarum , crdinaliones clericorum , qui ad
liarum jusle et cauonice possidet, aut in fuiiirum sacrosordinesfueiint promovendia ditEcesanosusei-
conccssioiie pontificum, Iargitione regum vel prin- pietis episcopo, siquidcm catholicus fuerit, et ea
cipum, oblatione lidelium , seu aliis justis modis, graiis et absque ulia pravitate vobis voluerit exhi-
proesfanle Domino, poleril adipisci, firina vobis ve- bcre. Alioquin liccat vobis quem raalueritis adire
tiisque successoribus el illibata permaneanl. ln anlistitem, qui nostra fullus auctoriiate, quod "Jostu-
quibus hsec propriis duximusexpriinenda vocabulis. Iatur, iudulgeat.
icclesiam Sancti Salvaloris de Angre casiellare D Obeunle vero le nuiic ejusdem Ioci abbale, vel
ciiin subjacenli podio Cefalise; ecclesiam Sancii luorum quolibet sticcessorum, nullus ibi qualibct
Marlini a Banclano cum cellissuis.ccclesiam Sancti subreplionis aslulia seu violculia prscponaittr uisi
Pancralii cura collis suis, aram Piiinje cum subja- quem fratrcs coniiniini eonscnsu , vel fralruin pars
cenii podio Fameclani, ecciesiam Sancloe M.iriee sanioris"consilii, seciindum Dei liinorem el Iieati
de Lavella cuiii cellis suis, eeclesiam Sancli Angeli Benedicli Regtilam providerinl eligenilum , qui ad
el Sancti Pelri de castro Larome, eiclesiain Saucii sedem aposiolicam benedicendus accedat.
(24) De liacSancli Blasiiecclesiaconsiilantur ad- niinat Alexander, omitlunl proedecessores pontifices
noiationes btillie Etigenii III (Pulr., t. CLXXX, col. Adrianus et Etigenius. Nova ecclesiarum numera-
1414). Unum Lic addimus, sacellum hocce, quod tio ex nova ac recenli earum accessione repetenda.
exlra Becclari mceniaa Corrado collocaiurin loties Hanc ecclesiam abbaliae Majellanse cpncessil Roa-
nicmorato codice sub lit. D, fol. 38, an 1144, ex do- riiundus Monopelli comes an. 1164. H;cc lemporis
naiione Martilii Roberli filii, in abbaliee Majellanoe designalio quse Eugcnii et Adriani oelaie posierior
diiionem pervenisse. est in Alexantlri III poulilicaluin incidit. Hiuc uil
(25) Ecclesiam S. ^Egidii iu Monopelli leniiorio, niiruin, si Alexandrina bulla quoe setatc receiitior
quod gub dicecesi Theaiinu clauJitur posiiam, uy- est, ecclesiarum ninnero sit ubenor.
1W1 EPISTOLJE ET PRIVILEGIA. — AN. 1175. lt.22
Decernimiis crgo ut niilli omnino hominum liceat A MCLXXVIII,
praefatum eremum temere perlurbare, atit ejns pos- Ad Lugdunensem el Diluriceitsem arcliiepiscopos.—
sessiones auftrre, vel ablatas reiinere minuere, seu Ut Pelrum S. Chrysogoni cardinalem, tetjatum
modis quibiislibel faligare, sed illibaia omnia et in- agnoscant.
legra conservenlur eorum, proqiiorum gubernalione (Fereniini, April. 12.)
et suslentatione concessa suni, usibus oinnimodis [MANSI, Cor.ciL, XXI, 967.]
profulura, salva sedis aposlolieaeauclorilale el diee- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
cesanorum episcoporum canonica justitia. Ad intii- nerabilibus fralribus [GUICUARDO] Liigdunensi, apo-
cium aulem hujus perceplee a Roinana Ecclesia li- siolicee sedis legalo, el [GUARINO] Bituricensi, ar-
Lenatis, aureum uiiuni, tu el successores tui nobis chiepiscopis, el eorum suffraganeis, etuniverso clero
nostrisque successoribus annis singtilis persolveiis. el populo in eorum episcopatibus el in episcopalu
Si qua igimr in fuiurum, etc. Aiiiciensi constitulis, salulem el apostolicam bene-
Ego Alexander calholicoe Ecclesicc episcopus SS. dictionem.
Ego Hubaldus Qsiiensis episcopus SS, Non lalet, sicut credimus, vestree discretionis
Ego Bemarclus Portuensis elSanclae Rufinseepi- prudentiam, quomodo nos olim dilecium filium no-
scopus SS. ^ strtim Petrum lit. S. Cbrysogoni presbyterum car-
Ego Joannes Sanciorum Joanuis cl Pauli presby- dinalem, ejus probitate el prudenija, et lionestale
tcr cardinalis lil. Paiiimachii SS.
pensata, in partibus ullramontanis legalum sedis
Ego Gtiillelmus lit. Sancli Pctr ad Vincula presb. aposlolicae constiluimus, eam de ipso spem fidu-
card. SS. ciamque lenenles, quod per solliciludinem et pro-
Ego Boso presb. card. Sanclsc Pudentianee lii. vitleniiam ejus et vos proficielis, auctore Domino,
Pastoris SS salularibus insliliilis, et Ecclesia Dei grattim su-
Ego Pelrus presb, card. lil. SancioeSusannseSS. scipiet incremenlum. Mandaraus itaque universitali
Ego Ardicio diac. card. Santli Thcodori SS. veslroe aique prcecipimus, qualentis praedictum
EgoCynlliius diac, card. Sancii Adriani SS. cardinalem, sieut legatum aposloliese sedis, etsicut
Ego Vilellus diac. cartl. Sanctorum Sergii ei Bac- virum providum, indusiriiini et discretum, et cha-
chi SS. rum nobis plurimuin e.l acceptum, cum honore de-
Dalum Ferentini per manum Gratiani sanctse bito el reverenlia curelis recipere el Iioneste tra-
Romanae Ecclesiae subdiaconi et notarii, v Kalencl. ctare, el ad vocalionem ejus sine conlradiciione
Aprilis, indict. VIII, liicarnalionis Dominicoeanno p-qualibel accedentes, sibi lam in appellationibus
1175, ponliiicalus vero domni Alexandii papse 111, quani iri aliis, siciii legaio aposlolicse sedis, omnem
anno XVI. reverenliam el obedienliam iinpendalis, et ejus
MCLXXVII. saluberrimis monitis et mandatis reveretiler, prout
A4 Pennensemet Valvensemepiscopos.-^-Ul clericos convenii, parealis. Ita quod et ipse nobis possil,
de Castellione excommunicaiosdenunlient. Domino cooperanle, proficere, el nos de fruclu le-
(Ferenlini, April. 2.) gationis suse omnipotenti Doinino gratias refe-
[MORATOUI, Rer. Ital. Script., II, n, 908.J ramus.
ALEXANDER. episcopus, servus servorum Dei ve- Daiura Ferenlini, n ldus Aprilis.
nerabilibus fratribus Pinnensi et Valvensi episco- MCLXXIX.
pis, salulem el aposlolicam benediciionein. Ollonis pra?positi Railenbuchensis proleclionem su-
Ex parte dilecli filii nosiri Leonalis abbatis S. scipit. Mandal ul clericos in Teulor.ico regno
Clenienlis de Piscaria nobis iiinotiiit quod, cum in schismali renunliaiilcs ad Ecclesiw un\latem re-
clericos suos de Castellione inlerdicti sententiam cipiul.
pro suis excessibus proniulgasset, ipsi niliilomiiius (Ferenlini, Maii 15.)
posl interdicti sentenliam canlare praesumpseruiit; p. [Monumeiila Roica, VIII, 15.]
quare ipsos cum divina officia celebrare non omi- ALEXANDER episcopns, servus servonim Dei, di-
scrinl, excommunicaiionis vinculo innodavit. Qttia lecto lilio OTTONIpreeposito Ecclesiee S.ancise Ma-
vero ecclesiastica sentenlia quoe iu malefaciores riae Railenbucben, saltitem et aposlolicam benedi-
aliquos rationabiliter promulgatur, rata debel et ctionem.
firma consistere, fraternitali veslrae per apostolica Jusiis petentium desideriis facilem nos convenil
scripla preecipiendo mandamus, quaienus, si itaest, imperlire consensum, el vola quoe a ralionis tra-
prsefatos clericos publice accensis candelis per inile non discordant.effectu suut proseqtienle com-
3piscopatus vestros excommunicalos denunliari, et plendi. Eapropter, dilecte in Domiuo fili Olto, prae-
;icut excommunicalos faciatis ab omnibus cautius posite, devoiionein luam quam erga beatum Pe-
jvitari, donec ad mandatum et obedientiam prae- iriini el nos ipsos habere dignosceris atlendentes,
licli abbalis rcvertantur, etei congrue satisfaciant, le in 'spiritualein sacrosanctac Romanae Ecclesise
et cum litteris vesiris apostolico se conspectui re- filium, et praefatam Raitenbuclieiisem ecclesiam CLI
proesenient. preees.cum omnibusad eam pertineniibus, sub beati
Daium Ferenlini, iv Nonas Apiilis. Petii et noslra proleclionc suscipimus et proesentis
1025 ALEXANDRlIII PAP^ 1024
scripii palrocniiO commtinimus. Staluentes ut, si » iransaclionem et religionem stii juramcnii veniens,
aliqui clerici de regno Teulonico schismaii abre- presbyteros el alios possessores ecclesiarum ipsa-
nunliare voluerint, liceat libi, bac dissentione du- rum gravibus et enormibus exaciionibus fatigare
ranle, eos juxta luse discrelionis arbilrium, exhi- proestimil, et easdem ecclesias cum oraiii doie stia,
bila condigna satisfactione, vice nostra recipcrei sibi usurpare conlentlil. Licel auiem Iransaclio
atque ad unitatem mairis Ecclesioeet ad nostiam ipsa sit minus honesta, eam tamen pro bono paeis
obedientiam revocare. Nos vero tam^lc quam prae- auciorilale apostolica confirniaviimis, verenles ad-
falam ecclesiam luain et clericos aliarum eccle- moduin ne, si eam revocare vellemus, preescriptoe
siarum tuarum ab onini episcoporum qui iu parie Ecclesioegraviora incommoiia el eiiam personarum
schismalis seccsserunt, obedientia et fidelilale do- pericula, provenireni. El nunc prcefalus conies, ul
nec in obedieniiam nostram el reverentiam, et ad jamdiclas ecclesias posset iiivadere el suae subji-
eatbolicse Ecclesise redeanl unitaiem, duximus ab- cere poleslali, a nobis transaclionem ipsam fuisse
solvendos; sacerdotibus quoqtie et clericis villarum conlirmalam proponit. Qnoniam igilur famse et sa-
tuarum, qui in scliismate duxerint permanere, luli ejusdem comilis ainplius expediret ea qnse in
decimas seu quoslibet eeclesiasiicos reditus snb- ipsa transaclione miiius honesia rctinet derelin-
trahendi qiiousque resipiscereut, libcram libi con- ]rj qucre, quodad alia manus exlendere violenlas, nos
cedimus facultalem. susliiiere nolenles ul impnne in ipso religionem sui
Deccniimns ergo ut nulli omuino hominum fas violet saeramenli, aut proescriplam ecclesiam in-
sil personam luamj vel ecclesiam tuam tcmere dcbita vexalione fatigel, fraternilaii vcslrae pcr
perturbare, seu quibuslibet niolesliis fatigare. Si aposiolica scripia proecipiendomandamus, qualenus
quis aulem Loc allentare prsesumpseril, indignalio- prcefatum comileni monere curetis eldiligenler in-
nem onmipotentis Dei, el beatoruni Pctri el Pauli tlucere ut ipsam transactioncm, sieu'. cam jura-
aposlolornm cjus incurrat. memo lirmavit, oniui contradiclione et appellalionc
Dalum Ferentiiii, Idus Maii. ccssante, lirmam et illibatam observet, ct si quid
MCLXXX. contra eamdem iraiisaclionem noscaiur occupasse,
vel a presbyleris, aul ab aliis eslorsisse, id quan-
Episcopatum Civilalensema Fernando Ilispaniarum
rege couslilutum confirmal. Pelro episcopo con- locius restituere non poslponal. Si vero moniiis
secrationem sine sedis apostolicw auclorilale ab vestris noluerit conquiescere, in lota lerra ejus,
archiepiscopoCompostellanoacceplamignoscit. sublaio appeliationis remedio, aiictoiitate noslra
(Fcrentini, Maii 25.—Yide ESCALONA, Hist. del
real monaslerio de Saliagun, Madritl, 1782, in- / omnia divina, praeicr baplisma pnrviilonr.n el pce-
* niieniias moiieiitiuin, probibealis officia eelebrari.
C
fol., p,549.)
MCLXXXI. Et si uec sic resipuerit personam ejus vineiilo ana-
Ad Vicnnensemnrchiepiscopumel Claromontensem themalis aslringalis, el tara inlerdicli qtiara excoiii-
cpiscopum.— Ui sub excommnnicationis pwna muiiicalionis scutrnliam facialis usque ad clignam
compellattt jGuigonemcomilem Forensem ad ob- satisfactionem inviolabiliter observari.
servandam transactionem a papa confirmatam in-
ler ipsum el Lugdunensemecclesiam. Daluin Fercnliiii, v.... Junii.
(Ferentini, Maio-Jun.) MCLXXXII.
[D. BOUQUET, Recueil,XV, 950.] Archiepiscopisel episcopis mandal ul t omnes qt;i
ALEXANDER episcopus, servus scrvorum Dei, ve- voia vel alteros reditu-; EcclesioeComposiellaiiee
nerabilibus fralribus [ROBERTO] arcbiepiscopo da:e leneantur, conipcllaiil ut vota cl reditus
persolvaiii.»
Viennensi,aposiolicae sedis et
lcgalo, [PONTIO] Cla- Jnn. 50. —Vide FERRER,Historia del
romonleusi episcopo, salulem el aposiolicain bc- (Fereniini, apostol. de JesusChrislo Sanct Iwgu.Madrid,1010,
nedictionem. iu-fol., p. 279.)
Memores sumus, nec vos esiis, sicul arbilramur, MCLXXXIIL
oblili quod, cum olim Ecclesia Lugdunensis per D I Ad magisirum militiw S. Jacobi in Mspania,ejutque
nobilem virum comiiem Forensem [Guigonem] fratres. — Approbat illorum institutum.
mtilias persecutiones, gravamina el rerum dispen- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, tli-
tlia pertulisset, tandem inier eanidem ecclesiam et leciis liliis Petro FERDINANDO, magistro militise S.
comilem qusedam facla esl permutalio el juramenli Jacobi, ejusque fralribus clericis el laicis, lam
religione firmala, aquo nunc idem comes dolose re- preeseutibus quam fuluris. communem viiam pro-
silire contendit. Sane hujusmodi, sicul nunc «I alia fessis, in perpeiuam rei memoriam,
voee nobis innoiuit, inlcr cos compositio intercessii, Benediclus Deus in douis suis, et sanctus in
quod neutra pars inler terminos in irausaciione omnibus operibus suis, qui, Ecclesiam suam nova
comprehensos quidquani aliquo genere aequisi- semper prole fecundal, et sicul pro palribus fi-
lionis acciperet, riisi forte ecelesiae aliquid ibi in lios in ea facit exsurgere, sic a generalione in
cleemosynam conferrelur. Convenit ctiam idem generationem notitiam nomiiiis sui, ct Iticem fitlei
comes, quod in ecclesiis quoesibi concessseftieranl, Christianse diffundil, ut sicut anie orlum solis,
caeierisaliis jam diclseccclesisereservatis, qiiidquam slellse sese ad occasum in firmamenio sequunitir,
inoleslieevel injurisc presbyieris, vel aliis eauuicii.i ila in ecclesiaslicis gradibus gencralioncs justa-
1023 EPISTOLiE ET PRiVILEGIA. — AN. 1175. 1025
rtini, aniequam venial dies Dotnini magnus et A fuerit, injnsct piopKetalem s.icrosa-.ictaeRomanas
Lorribilis, et tenebras uostras veri Solis splendor Ecelesioe,rccipere deberemiis.
illuminel, per lempora sibi succedant. Et sicul Unde nos devolionem veslram et bontim in Do-
multi sappe per caudam draconis dejiciuntur in mino desiderium attcudenles, de communi fratrum
terram, ila per adoptionem Spiritus quoiidiana noslrorum consilio, in speciales et proprios sacro-.
fiat reparatio perditorum, et de profundo inferni sancUe RomanseEcclesisefilios retipimus : ordinem
ad quaerenda nmlti cceleslia erigautur; el ila veslrum auciorilaie aposlolica coiifirmantes, prse-
corpora leneanlur in terris, ul lanquam cives san- sentis scripli privilegio communimus; slatuenles ut
clorum. el domesiici Dei, cogitatione ac desiderio quascuiiqtie possessiones, queecunque bona inprse-
conversentur in ccelis. sentiarum jusle el lcgitime possidetis, aut in po-
Iloc sane teinporibus nostris, in partibus Hispa- slerum concessione pontiliciim, largitioie regum,
niarunii de divino factum miinere gralnlamur, ubi vel principum, oblaiione fidclium, seu aliis ju-
nobiles quidam viri peccalorum vinculis irreliii, stis modis, pairaulc Domino, poleritis adipisci ,
ct miseratione illius qui vocat ea quoe non sunt firma et vobis el vcslris succcssoribus et illibaia
lanquam ca qtiee sunt, superna graiia sunl affl.iii perniaiieanl. ln qtiibus hsec propriis duximus ex-
et tacti, super miiltis Iransgrcssionibtis suis, do- B primenda vocabulis. ( Enumerat aliquas eorum
lore cordis inlrinsecus, et praeteritorum agentes possessiones.)
pceiiilcnliam pcccalorum, non solum posscssiones Pergit: Sanciintis proeierea ne occasione anliqiioe
terrenas, sed et corpora sua dare in exirema dctenliouis, sive scripturse, quisqtiam vobis possit
quseque pericula pro Domiiio decrevcrunl. Et ad aulerre, quse ullra memoriain homiiium sub Sa-
cxemplum Domini nosiri Jesu CLrisli, qui ait : racenoruni detenta sunt poiestale, ct de munill-
Non veni facere voluntatem meam, sed ejus, qui centia principiim, seu vestro studio et labore,
misil me Patris (Joan. vi), in Labitu et conver- aut jam obienla sunt, aut in futurum, auxiliante
satione religionis, stib unius magistri statuerunl Domiiio, poieritis obtinere. Cum eiiim unica sit
obedicntia commorari ; eo ulique modcraniiiie vobis intentio ct singularis cnra semper emineat
propositum suum et ordincm leniperantes, ut pro defensione Chrisliani nominis decerlare, nou
quia universa lurba fidelium in conjugatos et con- solum rcs, sed personas ipsas pro luitione fratrum
linentes disliiiguiiur, el Dominus Jesus Clirislus incunctaiilcr exponerc, plurimum posset hoc pium
non soluni pro viris, sed ct pro feminis quoque, opus cl laudabile sludium impediri, si laborcs
de feiiiina nasci voluit et cum homiiiibus con- _ et stipendia veslra, nuoe in coiniuuni proficiunl,
versari, liabeanlur in ipso ordine, qui coelibem praripiantur ab aliis, ei otiosi ac desides, atqtie in
diicant vitam, ct consilium beali Pauli scqiianiur, laboribus suis non quoe Jesu Christi, sed quse sua
qui dicil: De virginibus aw.em prwceplum Domini sunl requirenles, emolumenta illa perciperent
non Itabeo, consilium autem do (I Cor. vn ). Sinl quse pro tanlis laboribus, vobis et pauperum
eliam qui juxla inslilulionem Dominicam, ad Clirisii usibus sunt provisa, dicentc Apostolo :
procreandam sobolem, el incontiiieniiae preecipi- Qui non laborat, ,non [manducet (II Thess. III.)
lium evitandtim, conjugibus suis uianlur, el una lnter Casane quse professionis veslrse in ordine
cum eis ad iucolalum supernacpalrioe de convalle stalulum esl observari, primum est, ul sub unius
lacrymarum et lerrena iransire peregrinatione magistri obedientia in omni htimililale alque con-
nitanlur, el lacrymis diluant el opcribus pielalis cordia siue proprio vivere debealis, illorum fide-
realtis. Quibus supra fuudamenlum suum, quod lium exeniplum habentes, qui ad fidetri Chrisiianam
Chrisius est, pro cura carnis et affeclibus libc- apostolorum prsedicalioueconvcrsi, vendebant om-
rorum, ligna, fenum, slipul.iin sedificare contingil, nia et ponebant pretium atl pedes i.ioruni, divide-
cuiii aliis expeditiores et contiiientes, sedificent balurque singulis, pfout cuique opus eral, neque
atirum, argentum et lapides preliosos : el isli lamen r> aliquis illoruin qni possedcrai, suum esse dicebal,
cl illi niiliteni imi regi, el supcr unum fundamen- sed erant eis onuiia communia.
lum ccelestein unam aedificent niansionem. proiuis- Ad suscipiendam quoque prolem quse in limore
sione Psalmislse in Domino roborali, qui minora Domini nulrireiur, el infirmitalis ImmaDseremediura
quoque niembra Eceiesiee conforlal, el dieit: Im- juxia instiiutionem Domini, et indulgenliam Apo-
perfeclum mctimviderunl ocuti tui, et in libro tuo sloli, qui ail : Donum esl homini mulierem non
omnes scribenlur \Psal. cxxxvin). langere; propter fornicalionem autem unusquisque
In horum autem fidelium Christi collcgio, lu, uxorem suam habeal, el simililer mulier virum suum
dilecte in Domiuo (ili Petre Ferdinande, per vo- (II Cor. vn) : qui conlinere nequiveril, conjugium
liiniaiem Dei magislerium super alios el provi- sorlialur, et servet inviolaiam fi !e;n uxori, et
deiiliam susccpisti. Qui cum quibusdam fratrum nxor viro, ne loris conjugalis coniinentia violetur.
tuoriim ad praesentiam noslram accedens, cum Si aiitein viri prsemortui fuerint, et relictee uxo-
humilitate qua decuil, a sede aposlolica requisisli res qnsc ordinem susceperunt. nuhcre voluerint,
ut vos tanquani pcculiares fiiios in defensionem denuntietur hoc magistro, sivc commendalori,:
nostram, ct locum ia quo caput ordinis faeluni ut cum illius liccnlia cui imilicr ipsa vult uu-
1027 ALEXANDRlIII PAPJE 1028
bat, lantum in Domino. Quod eliam de viris A desiderio sanguinis effundeiidi, non tcrrenarum
inlelligilui' obsenrandum ; una etenim ulrique Iege rerum cupiditaie, bellum tracient, sed id tamum
tehenitir. in pugna sua iniendnnl ut vel Ciirislianns ab eo-
Slafjimus quoque tit nullus fratrum, sive soro- rum lueanlur incursu, vel ipsos ad ctilturara pos-
rum, post suscepiiDiiem ordinis veslri et promis- sint Chrislianse fidei provocare.
sam obedienliam, vel redire atl sscculum, vel atl Eliganlur et lunc visilalores idonei, qui domos
aiium ordinem, sine magistri licenlia, audeat se fralrum peranni circulum fideliler vhiieui; ei qtiee
transferre : cum sinl in ordine vesiroloca staiula, ibi digna correciione invenerint, aut ipsi corri-
ubi quisque districtius valea! conversari. Discetlen- ganl, aul ad generalc capilulum ipsi defcrant
tem vero nullus audeat relinere, sed ad ordinem corrigentla
stium per censuram ccclesiasticam, qui disccsserit Clerici preeterea vestri ordinis per villas et op-
redire cogaiur. pida simul maiipant, ei piiori qni super eos fuerit
Ut aulem in ordine veslfo cura majori omnia ordinatus, obedientes exisiant, ei lilios fratrum
deliberalione traclentur, stalulum cst inter vos ut qui cis a magislro ftierint commissi, instruant
locus aliquis ordinetur, in quo per singulos annos scienlia litlerarum, el fratribus tam in vila quam
in solemniiate Omnium Sanclorum generale ca- g in morie.spiritualiasubministrent. Indueiilur autem
pilulum lcneatur, ci sit ibi clericorum convenltis superpelliciis, el conveiUiim et clatistrtiin sub piiore
el prior qui illorum et aliorum clericorum qtii suo lenebunl, el Iiuniiliter facienl quod ab ipso iliis
de ordine veslro fuerint, curam possit Labere ac sccundum Deum fuerit imperatum. Ubi fiatres
iratrum, cum necesse fuerit, provideat animabus, quoqtie, de quibus magislro visum fuerit, conver-
Sinl autem tredecim in ordine fratres qui magi- senlur, el non sinl otiosi, sed vaccni orationi et
stro, cum opus fuerit, in consilio et dispositione aliis operibus pieiaiis. Clericis vero de laboribus
domus assislant, et eligendi magislii curaiu ha- et aliis bouis a Deo proestilis, dccimae rcdtlaniur
beant competcniem. Prior siquidem clericorum, a fratribus, unde Iibros et congrua faciant eccle-
cum magister raigraverit de hac luce, tle domo siarum ornamenla, el in necessitalibus corporum
el ordine sollicitudiiiem gerat. Cui sicut niagistro coiivenienier sibi provideant. Et si aliquid super-
ordinis obedienles cxistanl, douec per providen- fueril, secundum provideuliam magislri in usus
tiam tredccim proedielorum fratrum magislri ele- paiiperum erogclur.
ctio celebrciur. Is, cum transitus magistri fuerit Ut atitem concordia charitasque inier vos serve-
auditus et cogniuis, iredeciin illos fratres, sine tur, et a pcccalo delraclionis et inurmuraiionis
dilalione aliqua convocabit : et si quisquam eo- G cuncli debeant abstinere, qui coniinentlalor in qtio-
rum, infirmitale vel alia causa, infra quinqiiaginla libel loco fuerit constiluius, pro facultate domus,
dies adesse nequiverit, cum aliorum consilio qui in saniiale et segriiudine, quodcunque opus fuerii,
prsesenies fuerint, alium absenlis loco consiituet, cum sollicitiidiiie ac benevolentia subminisirei, ul
ut magisiri eleclio ex aliquorum absentia miniine neque in substantia parcilalem, neque in verbo
differalur. llli vero Iredeeim fralres, si niagister amariludiiiem gerere videatur.
qui pro leir.pore fuerit perniciosus aut iimlilis Sit vtibis praecipua cura hospitum et indigen-
apparueril, cum consilio piioris clericorum et litim, et iiecessaria iliis pro faculialc domus libe-
sanioris pariis capiluli, majoribus douius cor- raliier conferaiitur.
rigendi, aul etiam amovendi eum Labcanl po- Exliibealttr prsclalis Ecclesiarum honor et reve-
lestatem. El si inler eum ct capilulum euierse- renlia. Submiiiistrelur Cbristi fidelibus canonieis,
rinl qusestioncs, debilum eis finem imptiiiant, ne monacliis, Tcinplariis, llospilalariis , aliisque in
per aliena judicia vel dilabatur ordo vel lcmpo- sancl.v religionis observantia positis, consilium et
ralis substaniia dissipelur. In nullam aulem ex auxilium: quorumlibet el indigenlia, si faeullas fuc-
Loc fratres illi superbiam elevenlur, scd magistro D ril, sublevelur, ut Deus in vestris glorifieeliir ope-
suo devoti obedienles exislanl. Et si quis eoruin ribus, el alii, qui viderinl, liumililaiis et charilalis
cx Lac vila trausierii, vel pro culpa, seu alia vestrce provoceniur odore.
quacunque fueril occasione niutandus, magister Ad haec atljiciendtiiu deccrnimus ut, si locus ali-
ciiin consilio rcliqtiorum uiajoris partis, alium quis, in quo episcopus esse debeat, in veslram venerit
loco ejus substituat. Jn capitulo auiem, quotl dixi- potestalem, sit ibi episcopus, qui cum ecclesiis et
ratis annis singulis celebrantlum , tredccim isli clcro suo tlesignatos sibi redims et possessioncs
fratres cl commcndalores domorum, nisi evidens cl spirilualia jura percipict. Reliqua vero cedant
ct magna cos nccessilas dclinuerit, ad staiulum in usus vestros, el in vesira dispositioiie, sine
locuin incuncianler accurranl, et coinniuniier cujusquam contraJiclione, persislanl. Profeclo in
tractcnl qnse ad profeclum ordinis animarumque paroeliialibus ecclesiis quas habetis, nolunius epi-
saltilem ei sustentaiionem corporum fuerint sta- scopos suo jtircfraudari. Si aiite.n in loeis deseiiis,
luenda. Ubi praecipuc ad defensionem Christiano- aul in i.psislerris Saraccnorum de novo ecclesias
rum inlciiderc moneanlur, el districie proecipiatur, conslriixerilis,ccclesioeilloeplcna gaudeant liberlate,
ul in Saraccnos non miindanec laudis amore, non nec aliqua per episcopos ilecimaruiu aul alterius
1029 EPISTOL.E ET PRIVILEGIA. AN. 1175. 1030
rei exactione graveriliir, liceatque, vobisperclericos s A & eam venire tentaverii, seeundo tertiove monita, nisi
vestros idoneos easdem ecclesias cum suis plebibuss proesumptioneiiisuam digirasalisfactione revocaveril,
guberiiare, neqtie inlerdiclo per episcopos vel1 poieslalis hoiiorisque sui dignilale cireat, reamqne
excommtiiiieaiioni subdanliir : sed fas sil vobis,, se diviuo judicio existere de perpeirata iniqttiiate
lam in majori ecclesia, quae caput fuerit ordinis,, cognoscal, et a sacraiissimo cofpore ac sanguine
quam in illis aliis, excoinmUnicatis et interdicliss Dei el Domini nosiri Redemptoris .fesuChrisii aliena
exclusis, divina semper officia celebrare. sit, alque in extremo examine tlislrictse uliioni subja»
Proeierea, ne Iitntianis vexationibtis et caluniniis; ceat. Ciinctisaulcm vobisel vtsirajuraservantibus sit
a defensionc Ciiristianorum reirahi valeatis, apo- pax Domini noslri Jesu Cliristi, quatenus et hic
slolic.a auciorilaie decernimiis ne personas veslras5 fruclum bonoKaciiouis pereipiant, et apud dislri-
proeter legalum aposiolicoe sedis a Iaiere Romartii ctuni judicein proemia aeternoe pacis inveniani.
pomificis desiinatuin, inierdicere quisquam et ex- Aiuen.
coiniiiuiiicarc proesumal.Quod eiiam de familiis etI VIASTUAS,DOMINE, DEMONSTRA MIHI.
scrvientibiis veslris slatuinms, qui slipendia vestra;I Ego Alexander calbolicoeEcclesioeepiscopus.
percipitmi, doncc jusliiiam parati sini exhiberc. iNisi i Ego Guallerus Galuam episcopus.
fone taiis fueritculpa cx qua ipso facto ecclesiasli-- gJJ Ego Joannes presbyler caidiualis SS. Joannis et
cam censuram incurranl. Patili, tit. Pammaciiii,
Glirisnia vero et oleum sancttim, consecrationcss Ego Joannes presbyt. cardiualis, tit. Laurentii ia
aliariiim seu basilicarum, ordinaiiones clericoru mi Lucina.
vestroruni qui ad sacros ordines fuerint promo- Ego Boso presbyl. cardinalis S. Putlentianae, tit.
veiuli, a dioecesanosuscipieiis episcopo, si quidenii Pastoris.
catholicus fuerit, ct gratiam aique communionemi Ego Manfredus presbyt. cafdinalis, tit. Saneioe
aposiolicoe sedis habuerit, et ea gratis et absquee Coecilioe.
ulla pravitale, vobis debeat exhibere. Alioquini Ego Petrus presbyl. cartlin. , tit. S. Sabinse
liceat vobis quem maluerilis aniisiiiem atulire,, . Ego Ilyaciiithus diacon. cardin. S. Mariae ,n
qui nostra fultus auctoritaie quod poslulaturr Cosmedin.
indulgeal. Ego Corditio diacon. card. S. Thcodori.
Liceat proeterea vobis in locis vestris, ubi quatuorr Ego Cynthius diacon. card. S. Adriaui.
fralres vel plures fuerinl, oraioria conslruere,, Ego Vitcllus diac. carti. SS. Sergii et Bacchi.
in quibus fratres ei familioe vestrse lanlum ett Ego Laborans diacon. cardin. Sanclse Mariae in
divinum audire ofiicium et CLristiauam ipossinlC l C Poriicu.
liabere sepulturani. Ita eniin volumus necessilatii Ego Ramerius diac, card. Sancli Gregorii ad
vesirae consulere, ul non debeant ex hnc adjaceniess Vclabruui.
eeclesioe injuriam sustinere Cum autem generalee Ego Vivianus diacon. card. S. Nicolai in Car-
iinerdictum lerroe ftieril, iiceat vobis, clausis ja- cere Tulliano.
nuis, exclusis excoiunmnicatis et inierdiclis, nonii Dattun Fereniini per manum Graiiaui sancise
pulsaiis canipanis, supprcssa voce diviua officia a Romanae Ecclesioe subdiaconi el nolarii, lertio
celebrare. Nonas Jtilii, indiclione oelava, Incarnalionis Do-
Nibiloininus proesenli decreto sancimus ut sii niinicoc anno 1175, pontificatus vero D. Alexandr.i
quis in aliquem vestrum, fratrem videlicet vel1 papse III aiuio sexto decimo.
sororem, violentas nianus injccerit, exconiiimni- MCLXXXIV.
calionis senieiuia sit aslriclus. Et illud idem pro0 Monas.erii Waru>illw
protectionem suscipit bonaque
lulela veslia, lain iu senleulia quam in poena serve- confirmal.
tur, qtiod sub felicis meniorioe papa IiiiioceiU>io, , ,Ferentini, Jul. 10.)
preedecessore nosiro, de luiiione clericorum gene-- r> j [LOUVET, Aniiq. du Deauvoisis, I, 624.]
rali consilio nobcitur instiluluui. ALEXANDER episcopus , servus servorum Dei,
Decernimus ergo ut nulii hominum Iiceat juraa dilectis in Clitislo liliabns MATUILDI priori tle Wa-
vel possessiones vcslras lernere perturbare, aul bonaa rivilla ejusdemque sororibus lani prsesenlibus qtiam
vestra auferre, vel ablala reliuere, minuere, seuu ftiluris, regularem viiam professis, in perpeiuura.
quiljuslibet vexalionibus fatigare; sedillibala oniniaa Prudeniibus virginibus qtioe, acceptis lampadibus
ct integra conservenlur, eorum pro quortini guber- obviam Ghiislo per opera pietatis niiiinlur occur-
uatione el suslenlatioiie concessa sunt, usibuss rere, tanto propensiori sttidio suffragium debet
cmniraodis profutura, salva sedis apostolicoe au- apostolicse sedis adesse quanto minus ad majora
ctoritaie. tuenda pro fragilitale sexus et assumplae religionis
Ad indicium aulem bnjiis a sede apostolicaa proposilo suffkere dignoscuulur. Eapropter, dileclie
perceploe liberalitatis, deccm malachinos nobiss in Cbristo filiae, vestris jusiis postulationibus cle-
nosirisqiic siiccessoribiis annis singulis persolvelis.;. menler aunuimus, et mouaslerium vestrum in quo
Si qua. igilttr ssecularis ecelesiasticave personaa divino mancipalae esiis, sub beaii Petri et nostra
Lanc itostree consliluiionis pagiuam sciens, contraa prolectione suscipimus, et prscseniis sciipli privi-
m\ ALEXANDRlIII PAPJE 1052
legio communimus. Slatuentes ul quascunque pos- A domus Sancti Gervasn Parisiensis, sa.ulem et apo-
sessiones, quaecunque bona idem monastcrium in stolicam benediolionem.
prsesentiarum jusle possidet i atit in futurum con- Juslis petentium desideriis dignum est nos fidc-
cessione ponlificum, Iargitioue regum vel princi- lem proebere consensura, el vota quoe a rationis
pum, oblalione fidelium, seu aliis juslis motlis , tramile non discordant effectu sunt prosequente
praestante Domino, poteril adipisci, firnia vobis et complenda. Eapropler, diiccli in Doniino fiiii,
his quse post vos successerint et iilibata perma- vestris juslis postulalionibus gratum concedenles
ncaul. In quibus heec propriis duximus expriraenda assensum , domum juxta alrium Sancti Gervasii
vocabulis : sitam a Garino cceineniaiio eidem eleemosynariee
Locum in quo vesirum monasterium situm esl domui pia largifionc eoncessain et annum ccnsiim
cuni omnibus perlinentiis suis , et quidquid nobiiis quaiuor dcnariortim, qui anntialim solvebaniur no-
mulier AdelHis de Builis de consensu filiorum suo- bili viro Roberto comiti Brencnsi, ab eotlem co-
rum Lancelini videlicel, Manasseri, Renaldi, Theo- mitein perpettiam eleemosynam eidem domui vestroe
Laldi et filiarum suarum Beatricis, Mabilise, Basi- collaiuiii, sicut ea rationabililer possidetis, vobis
litlis, et qnorumdam eliani successorum videlicet el tlomiii vcslrse auctoritaie apostolica confirma-
Willelmi de Meiiolo, Joannis et Roberli fratfum de " mus et praesentis scripti palrociuio comniuninms. I
Conti*eidem monasterio dcdit, et quidquid eidcm Sialuentes ut nulli omnino hominura liceat hanc
Icgilime concessit Labcndum, scilicet omne quod paginam nostrce conlirmalionis infringere, vel ei
de feodopracdiciicasiri ssepedictummonasterium dnno aliquatenus contraire Si quis autem hoc aitenlare
vel emplione, seu alio quolibet lilulo quocnnque procsumpseril, iiidignaiionem omnipolentis Dei, et
lempore potcrit adipisci, Item capellam S. Rimoldi beatorum Petri et Pauli aposlolorum ejus se noverit
cmii decima ihi peninenle, scilicet de valle S. Dio- incnrsurum.
nysii, item decimam de Boissy el tlecimam de Daltim Florenliee, v Kal. Augusti.
Megensi, decimam de Trussencourt, untim modium MCLXXXVI.
frumenli siiiguiis annis apud molenilinum de Mon- Ad Pelrunl cardinalem S.
Chrysogoni, apostolicw
sierel de tieemosyua Roberii de Miliiaco, domum sedis legalum. — Ut abbas Qitiniiaeensis decimas
eiiam Willelmi filii Heliocde Gerboredo, quae est restitual priori de Lanariaco, quas ipsi ademit.
:n Bellvaco prope ecclesiam B. Peiri; item domtini (Ferenlini, Aug. 2.)
Willelmi Eslivel, quaeesl in vico S. Laurenlii. [MANSI, ConciL, XXI, 968.]
Sane novolium.quoe propriis manibus aut siim- ( Ex conqiiesiione dilecli lilii noslri P. prioris
plibus coliiis sive de nutrimcnlis auimalium vestrn- de Lanariaco accepimus quod ahbas et monachi
rum nullus a vobis dccimas prsesumat exigerc. Cum Sancti Benedicti de Quintiaco ab eo de agiiculiuris
aulemgenerale inlerdictumterroefiieril.Iiccal vobis, et vineis stiis dccinias eonlra jtisiitiam abstulerunt,
januis clausis, exclusis excommunicatis et ititer- el cxinde ipsum mullipliciter infeslare prsesuinuiii.
dictis, non pulsatis campanis, snppressa voee divina Quoiiiain igitur unicuique in jure suo adesse ciebe-
oflicia celebrare. Sepulturam quoque illius loci nuss, et ne virireligiosi injuste gravenlur, anen-
liberam esse decernimus, ncc eorum devolioni et lioii studio providere , discreiioni tuse per aposio-
extremse volunlali, qui se illic sepeliri deliberave- iica scripta inandamus, qualenus proefalos abbatem
riiil, nisi forle excommunicali \el inlcrdicli sint, el monaclios ctim omni studio moneas, ct si fueiii
iillus obsislal, salva tamen justiiia illarum ecclesia- necesse, dislricle compellas, ut mernorato priori
rum a qiiibus corpora moriuorum assumiintur. proescriptas dtcimas sine moiestia et diflicull.ti
Decernimus ergo, elc, salva sedis apostolicse rcsliiuaiit, et de eseicro exigcre nulla ratione proe-
aucloriiaie, et dicecesani episcopi canonica justiiia. sumant, vel in prsesenlia tua plenam exinde jusli-
Si qua igitur in fuiiirum, ctc. liam appellatione remota exhibeant.
Datum Ferentini per mauum Graliani sanctoe ]D Datum Ferenlini, iv Nonas Augusli.
Romanee Ecclesiee subdiaconi et notarii, v ldus MCLXXXVII.
Jtilii, indiclioue vm, Incarnalionis Dominicae anno CatlOnicisecclesiw R. Mariw Drixemis privilcgia
1175, poniificaius vcro domni Alexandri papse III concessaconfirmal.
anno xvi. (Ferenlini, Aug. 10.)
JUCLXXXV. [GRADONICI, Pontificat. Drix., 216.]
Proeterea omncs tlccimas fam dc posses-
Bomui elecmosynaria; S. Gervasii Parisiensis asserit sionibus, qiiam de pratis infra fines Brixien. pleba-
domum ,rjuxta atrium S. Gervusii silam , el dena- natus
Worunirivcensum annutn. provenicntes, et omnes alias de novalibtis,
qtioeinfra eosdera lincs sunt,veleruut in posierum,
(Ferenlini, Jul. 28.) et i'las specialiter de Casienedulo, et de Campania
[Dom F-SLIBIEN, Ilistoire de Paris , lome III, Pr., a stiperiori parle habita, his exceplis quoe ab alia-
pag. 66.] ecclesia, vcl ecclesiastica pcrsona tcnentur, ot qi'oe
ALEXANDER cpiscopus, servus servorum Dei, tli- viri religiosi rcduxcrint, vel jam reduxeruni atl
leclis filiis procuralori ct fralribus cleeniosyiiaiioe cultum, sicut easdem deciraas bonec memorjoe
1033 EPISTOLJE ET PRIVILEGIA. — AN. 1175. 5054
Raimundus quondam episcopus vester rationabili A . annuenlcs, prsefaium monaslerium, in quo divino
vohis provideuiia contulil, vobis et succcssoribus estis obsequio mancipali, sub B. Pelri et noslra
vestris aucloritalc apostolica confirmamus, elc. proleclionc suscipimus, etpraeseniis scripli priu-
Daliiin Ferenlini per manusGraliani, sanctoeRo- legio communimus ;-in primis siquidem slatuenlcs
manoe Ecclcsisc suhdiaconi el nolarii, iv Idus Au- ulordo monasiicus qui secundum Deum el beati
gtisii, indiciione VIII,Incarnalionis Dominicaeanno Basilii regulam, qtisein eodem monasterio anliquilus
1175, poniilicatus vero domni Alexandri papse III instilula esse dignosciiur, perpetuis ibideni, lempo-
anno xvi. ribus inviolabililer observeiur.
Praelerea quascunque possessiones, qusecunqtie
MCLXXXVIII. obedienlias et abbaiias, rex Ru-
Ad Pelrtim cardinalem S. Chrysogoni, apostolicw bona, quaseunque
sedis legatum.—Ne MeldensemEcclesiam delinere gerius recol. mem. eidem monaslerio per privile-
pergal. gium suum, bulla aurca communilum, concessii,
oiwieni quoque honorem, digniiaiem.consuetudiiies,
(Fercnlini, Sepl. 8.)
et quidquid aliud vobis veslrisque sucecssoribus
[MANSI,Concil., XXI, 969.]
conlulit, sicut in privilegio suo plenius continelur,
Quanlo majorem locum dono divini muneris firraa vobis et illibata
tanlo vesirisque successoribus,
adeptus es dignilalis, debes cauiius et cir-
pcrnianeant.
cumspectius ambulare : et ita te composilum cxhi- In quibiis hsecpropriis duximus e.vpriraenda voca-
bere, ut homines inveniant in te quid sequanlur, bulis.
ct non quid deheant reiuordere. Accepimus aulem (Eorum possessionesenumeral.)
In supradiclis siquidcm monasteriis omnibus,
quod Ecclesiam Meltlensem adhuc detines, et red- debes lu, fili archimandiita, ac lui
diius percipis, ita quod, sicut nuntii vencrabilis post le succes-
abbales instituere, consilio et consensu qui
fratris nostri Wilieimi Senonensis arcbiepiscopi, sores,
in eis fucrint mouachoruni. El si quis abbalum
aposlolicee sedis legali, reluleruni nobis, uihil ad fucrit abkilia cui prseesl, tu illum et lui
eum de redditibtis illis pervenit : et canonici indignus
successores el juste et canonice amovere debetis,
ejusdein Ecclesiae clectionem non audent hbere et alium substituere in loco ejus, quem dignmu
celebrare. Unde ex hoc, quoniam famoeet opinioni
prsevideritis, juxla Dei limorera el regulam mon:.-
luse, et honeslali Ecclesiae plurimum detiahitur, sterii "vcstri.Liceat quoqim vobis in supradiclis om-
et niniise avaiitise impulauir, discretionem ttiani
nibus monasleriis et obedientiis examinare et judi-
monemus, consulinms, mandamus, quatentis archi- care abbales, monachos el laicos eorum, tain de
episcopo et canonicis dicas quod pro te non di- Q
liiiilanl, quin eidem Ecclesiee personam idoneam spiriiualibus, quam lemporalibus, et causas eorum
in et juste et canonice definire. Ipsi vcro libi tuisque
provideant episcopum. pastorem. Tu vero in successoribus dehent obedienliam et revereniiam
aclibus et operibus tuis illam circuiiispectionem ct
debilam exhibcre, lanquam patri el arcbiman-
modestiam serves, quod in conspectu Dei ei in
driioe el justitias vobis exsolvere con-
oculis hominum exir.de valeas commendabilis exi- stilutas.eorum,
stere, el Ecclesia Romana honoris et glorioe reci- Ad Iiaic, quasctmque possessiones, qusecunque
pial incremenium.
Lona, lam de piscationibtis, olivetis, nemoribus,
Dalum Ferent., vi Idus Septemb.
moleniiinis, lerris, cannetis, ct pomariis, quam
MCLXXXIX. dc hominibus, el quibubcunque aliis, idem mona-
Ad Onufrium abbalem Sancli Salvaloris Messa- sterium inproesentiarum ibi juste et canonice pos-
nensis, ordinis Sancli Dasilii.—Ejus insiituium sidet, aut iu futurum concessione poutificum, lar-
approbat. gilione regum vel principum, oblatione fidelium,
(Anagnise, Oct. 19.) seu aliis modis, preeslante Domino, polerit adipisci,
[Ibid., col. 1054.] D ipsa vobis et ipsi monasierio auctoritale aposto-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, lica confirmanus. Eo tenore quod Messanensi ar-
ONUFRIO archimandritse Sancti Salvatoris Messa- chiepiscopo, et successoribus ejus, lam tu, fiii
nensis , ejusque fralribus, tam prsesenlibus quam archiinandrita, quam successores lui, viginti so-
fuiuris. _• lidos, cenium libras ceroe, viginti incensi et
Apostolicoesedis, cui, quanquam imraeriti, pro- totidem cados olei, pro censu annuatim solvere
videiile Domino, proesidemus, auclorilate debiloque debeatis. Sane novalium vestrorum quee propriis
nosiri oflicii compellimur, viros religiosos sincera manibus' aul sumptibus colitis, sive dc quibus-
charilale diligere; eL ne cujuslibet lemetiiaiis in- cunque aliis provenlibus vestris, vel de nutri-
cursus aut eos a suo proposito revocel aut robur, meiilis animalium vestrorum. nulliis a vobis vel a!i
quod absil! sacrse religionis infringal, aposlolico hoininibus veslris decimas exigere vel exlorquere
ipsos prsesidio communire. proesumal.
Eapropler precibus charissimi in Christo filii Liceat quoque vobis clericos vel laicos, liberos
noslri Guillelmi illuslris Siciliae regis. benignius et absolulos, e seeculo fugienles, ad monaslerium
inclinati el vestris poslidalionibus favore gratuito vestrum recipere, et eos absqtic conlradictiane ali-
PATROL.CC. 33
i035 ALEXANDRIIII PAPJE I05C
qua retiiierc. Proliibcmus insuper ul nulli fralrumnA MCXCI.
veslrornm post faclam in monasterio professio- '" Ad S. A. L., et suffraga-
Lugdunensemarcliiepisc.
:s
nem, fas sit de eodem loco, nisi arctiorrs religionis neos, elc. — Pelrum S. Cltrtjsogoni cardinatem,
obtcntu, absque archimandritee sui licentin disce- ,_ legaium suum, commendat.
dere. Discedenlemvero absque comraunium lilte- (Anagnise,Nov. 18.)
rarum cautione nullus audeal relinere. Prohibemus s [MANSI, Concil., XXI, 965.]
eliam ut nuilus ipsiim monasterium intcrdiccree ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
audeal, vel monasleria aul obedientias ejus, seu:i neiabilibus fralribus Lugdunensi archiepiscopo,
honunes eorum. Libertales quoque et immunilatess ajsosloiicsesedis legalo, et suffraganeis ejus, el -di-
anliqiias, et rationabiles consueludines monasteriiss leclis filiis abbalibus et universo clero ct populo
vestris concessas, et liactenus observalas, ratas3 per Lugdunenscm provinciam conslilulo. salutem
habemtis, el eas perpetuis temporibus illibatas3 ct apostolicam beuedictionem.
remanere censcmus. Gaudemiis admodum , et exsultamus in Dominn,
Obcuiilc vero te nunc ejusdem loci archiman- quod dileclo filio nostro Petro til. S. Clirysogoni
drila, vel tiioriiin quolibet successorum, nullusi presbylero cardinali, quem in provincia vcstra
- B el in aliis locis legamm sedis aposlolicse consliiui-
ibi qualibet subrepiionis aslulia seu violenlia proc-
ponatur, nisi qnem fralres monasierii communii mus, boiinm, per Dei graiiam, el laudabile testi-
consensu, vel fratrum major pars concilii sanioris, raoniuin perhibelur. Honesta siquidera et laudabilis
sccundum Dei limorem et monasterii regulam, dei conversalio ejus, sua probilas el prudenlia, de
se ipsis providerint eligendura. ipso nos feceran! jam pridera concipere, quod nunc
Decernimus ergo ut nulli oranino homiiium, elc, Doinino cooperanie plenius in operis exhihilione
salva sedis aposlolicoeaticloritate et Messanensis didicimtis ; quia quanlo vos sicut devolos el spe-
archiepiscopi, sicut supradictum est, annuo censu. oiales ecclesiselilios ahtindanliori charitale diligi-
Si qua igitui in fuiurura, elc. mus, lanlo vobis personain magis modeslam, pro-
Dalum Anagniee per manum Gratiani sanclse vidam ct dcseriam, in legatum duximus providen-
RomanaeEcclesieesubdiaconi et notarii, xiv Kalen. dam. Licet auiem de ipsius legalione jam pridem
Novembris, indictione ix, lncarnalionis Dominicse alias lilleras ad vos direximus, quia laraen cumtleiri
1175, ponlificalus vero D. Aiexandri papse III cardinalem speciali prserogativa diligimus, et cha-
anno xvn. rum acceptumque tcnemus, iterata vobis scripia
MCXC. < dirigimus,monentcs universitatem vestram, et proe-
^,
cipiendo mandanles, qualenus proedictum cardina-
Ecclesiw Sanctw Marios de Cagia Meldensis bona lem, sicul decel tanlum virum el legatum aposto-
confirmat. (Fragmenlum.) Lcaesedis, cum debito honore et reverentia curciis
(Auagnice,Nov, 16,) recipere, el ad vocationem ejus sine comradictione
Hist. de de qualibet accedenles, ipsius staiula et moniia sus-
JDu PLESSIS, VEglise Meaux, II, 60.]
cipiatis firmiter et servetis, sibique sicut legato
ALEXANDER episcopus, servus servorumDei, di- aposlolicoe sedis Lonorem et reverentiam impen-
leclis liliis ODONIabhati EcclesiseS. MariaeCagien- dalis. Ita quod ipse vobis el aliis possit salubriler
sis,ejiisquefralribus, lam prsesentibusquamftiiuiis, Domino cooperante proficere, et nos de frtictn le-
regularem vitam professis, in perpeluum. gationis suoe omnipolenti Domino debitas gratias
.... Quascunquepossessiones,quoecunquebona exsolvamiis.
eadcm ecclesia inproeseiiliarum jusle et canonice Daium Anagnise,xiv Kal. Decembr
possidet, aul in fultirum concessione poniificiira, MCXCII.
largitione regum vcl principum, oblatione lidelium, Monaslerium S. Mariw Novigentinumluendumsu-
seu aliis juslis modis, prseslante Domino, poleril "I scipil, ejusque bona ac iinmunilates confirmat.
adipisci, firma vobis vesliisque successoribus et (Anagnioe,Nov. 22.)
jllibala permaneanl, in quibus hsecwmriis duxi- [Du PLESSIS,Hist. de Coucu, 145.]
mus exprimenda vocabulis : ALEXAKDER episcopus, servus servorum Dei, di-
Locum ipsum in quo prsefala eeclesiasita esl cum lectis filiis Jcanni abbali monaslerii SauctoeMari»
omnibus perlineiiiiis suis; ecclesiam Sancii Satur- de Nongenlo, ejusque fratribus, lam praesentibus
nini, ecclesiam Sancti Martini de Fonteneyo, ec- , quam fuluris, regularera vitam professis, in per-
clesiam Sancli Rigomeri, ecclesiara B. Remigii de peluum.
Vana, ecclesiam dePino, etc....: praefatum monasterium sub B. Pelri et
Daium Anagnioe per nianurn Graliani, sanctse nostra proleclione suscipimus Prselerea
Romanae Ecclesiae subdiaconi et nolarii, xvi Ka- quascunque possessiones, queecunque bona idem
lendas Decembris, indicl. ix, Incarnalionis Domi- monasterium inpreesentiarura juste et canonics
nicse anno 1175,ponli(icatus vero domni Alexandri possidet, aut in futurum concessione pontificum,
papse II! anno xvn. largitioneregum. vel principum, oblalione fidelium,
seu aliis juslis modis, preeslanlc Domino, poteri"
4057 EP1ST0L.E ET PRIVILEGIA,- AK. 1173. 1058
adipisci, vobis veslrisque successoribus firma ett A _ specialis et proprii paterno compatientes affecln,
illibata pernianeani. ln quibus hoec propriis duxi- vobis dedimus in raandalis nt veriiate super hi»
mus cxprimenda vocabulis : . studiosius inquisifa si eleeliim prsedictum ita inu-
Ecclesiam de Cociaco a Lonae memorioe Barlho- tilem et monaslerio perniciosum esse cognosceretis,
lomseo quondam Laudunensi episcopo canonice3 quod sine ipsius amotione non possit monasferiu.m
vobis concessam, sicut ipsam ralionabililer pos- reformari, eum ab adminislratione sublalo appel-
sidetis; ila qtiidem ut qtiemadinodum ab eo3 . lationis remedio removerelis. Nunc auiem ex lit-
statulum cst, el in authentico scripio exinde factoj teris vestris manifeste nobis innoiuit quod, cura vos
cominelur, decedente quolibet canonico ejusdem, juxla mandali noslri lenorem, ea quse fucrunt ad-
ccclesice, monachus in suo Ioco subsiilualur ; im-. versus electum ipsuni proposila diligenler inquire-
munilates quoque omnes , dignitates el liberlaiess retis, ipsum invenislis lol excessibus et criminibus
a reemoralo episcopo monasterio veslro indul- publicis irretilum, quse per lilteras vestras nobis
tas..... integras et illibatas nianere sanciraus, etc. recitata auribus noslris nimium praesliterunl loo-
Ego Alexander catholicse Ecelesioeepiscopus. dium et dolorem.
Ego Bernardus Porluensis Sanclse Rufince epi- Propter quee ipsnra, sicut a nobis acceperatis in
scopus. i I mandatis, ab administratione penilus amovislis.
B
Ego Gualterius Albanensis episcopus. Kos itaquc amotionera ejus ratam cl firmam La-
Ego Joannes presb. card. SS. Joannis el Pauli; Lentes, eamque aucloritale apostolica confirman-
lil. Pammachii. . tes, discrelioni vestrse per aposlolica scripla praj-
Ego Joannes prcsb. cafd. tit< SanctseAnastasise. o.ipiendo mandamus,-qualenus si prsedictus Clarein-
Ego Alberlus presb. card. lit. S. Laurentii inx baldus ausu leraerario et pernicioso in ipsam eccle-
Lucina. siam cujiisliLel poteniis usus violeiuia ipsam eccle-
Ego Boso presb. card. tit. S. Polentianse, lil. siam sive ejusdem possesJones occupare, vel aliquo
Pasloris. . modo dislrahere seu perturbare proesumpserit,
Ego Joannes presb. card. til. S. Marci. acceiisis candelis publice eum excoinmunicaium
Ego Manfredus presb. eard. tit. S. Csecilise. noslra auctorilate denuntieiis, ct eum lanquam
Ego Petrus presb. card. tit. S. Susanuse, cxcomraunicalum ab omnibus caulius. facialis cvi-
Ego Arditio diac. card. S. Theodori. lari, donec de cxcessibus el eiiorinitalibus suis sa-
Ego Cintliius diac. card. S. Adriaui. tisfacturus noslro se aspcclui reprsesentel.
Ego Hugo diac. card, S. Euslachii jusla lem- MCXCIV.
plnin Agrippse. l
Ad Rogerum' Eboracensem ctrclliepiscopum.— Ul
Ego Vivianus presb. card. til. Sancli Siepliani ini secundum privitegiumei quondam indulium anle
Cceliomonte. se per tolam Angliam crucem deferat.
Ego Jacobus diac<card. S. Marisein Cosmedin. \Epislolw Gilberti Folioi, II, 71.]
Ego Laborans diac. card. S. Marise in Porticu. ALEXANDER papa, ROGERIO Eboracensi archiepi-
Datum Anagnise per manum Gratiaui, sanctae e scupo, apostolicoe sedis legato.
Roroanse Ecclesisesubdiaconi et notarii, x Kalend. A memoria vestra non excidif, qualiter in primo
Seccmbris, indict. vm, Incarnationis Dominicse e anno nostrss promoiionis, scriplum litlerarum le-
aniio 1175, poniificatus vcro domni Alcxandri pa- licis niemorise prsedecessoris nostri Honorii papsc
poe111anno seplimo decinio. nobis feceris prsesentari, in quo coniinebaiur anlc-
cessoribus luis aposlolica benigiiitate indultuni
CIRCAANNIJM1175. fuisse, ul lam iis quam successor.bus suis libnrum
esset per lolara Angliara ;tn'e se crucem deferre.
MCXCHl.
Ad Roberium Exoniensem el Rogerum Wigornien-" Nos vero iisdem antecessoris nosiri vesiigiis inLse-
sem episcopos.— Ut Clarembaldum abbatem S. pI rentes, tibi scripti nostri munimine confirmaviiuus,
Auguslini Canluar. removeanl. quod anlecessoribus luis fuerat a prsedecessore
(TWISDEN, Rer. Angl. Script., II, 1817.) nostro clementer indultuiii. Postmodum aulem san-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- cise et venerandsememorise Thomas quondam Can-
nerabilibus fralribus ROBERTO Exoniensi et ROGERO> luariensis archiepiscopus, existimans Loc in de-
Y^igoriiiensi episcopis, salutem et apostolicam be- pressionemjuris et dignilatis suse redundare, exindc
iiediclionem. coepitquaesiioneminovere, etpropter Loc ad sedem
Auditis oliiri a niuilis.etprscseriim ex transmissa\ aposlolicam appellavit, affirmans, si bene memini-
relalione vesira el dileclorum filiorum noslrorumi mus, quod libi vel prsedecessoribus tuis nullatenus
Sancti Augustini Canluariensis monaslerii enormi- id licuisset, sicque factuin est quod nos libi per ,
tatibus el excessibus quondam elecli sui, el susceptai scripta noslra prohibuimus, ne in provincia Can-
etiam qnerela illorum super deslruclione monasie- tuariensis Ecclesiee, donec de causa cognoscerelur,
rii quod per negligentiam el culpam praedicti electii fiiite te crucera deferre aliqua raiione audeies. Quia
ad tillimum fere dcfectum pervenerat. Nos vero) ergo per dileclos filios noslros J. et A. clericos tuos
ruincc et casiii ejiisdem monaslerii lanqnani nostrii gravem nobis corara querimoniam deposuisli, asi-
lt)39 ALEXANDRIIII PAPJL - 1040
serens qiiod te possessione hujus rei, quam tu, el A clesioetle Creekcem,Eskilso, mansionem ~in Syu-
antecessores lui, habueras, absque cognitione judi- therby cum silva, agris et pratis; lerram in
cis spoliassemus, nos volenles tibi tanquam vene- Saeerfloff,mansionem in Julighe cum ecclesia ejus-
rabili fralri noslro defcrre, ei jera tua iutcgra illi- dem villoe, el pralis, et agris, el molendino siio
bata servare, prsesenlibus lilleris statuimus quod jnxia Yoerasbro; niansionein in Hathelosoecura sil-
liuerse prohibitionis nosirsenullum libi proejudicium vis, pratis et agris, lolam villam Ncevethcum silvis,
facianl, quominus libi et succcssoribns luis liberum pratis, et agris, el piscalionibus; viilam de Tieerseby
sit, quemadmotlum vobis est privilegium beneficio cum ecclesia, silvis, pralis, et agris; terram in
apostolicee sedis indulium, et tu el prsedecessores Ilotl, cum parlictila silvse; terrara in Tollelorp cum
tui id facerc consuevislis, ante vos per lotam An- silva, terram in Freltoff.
gliam crucem deferre, quousque diffinitiva senten- Sane novalium vestrorum quoe propriis manibus
liadecernalur, quidEcclesia tua dcbeat de jure ha- aut sumptibus colilis, sive de nutrimemis aniraa-
bere. liura vestrorum , nullus omnino a vobis clecimas
MCXCV. cxigere proesumat. Liceal quoquc vobis clericos
vel laicos c seeculo et absolulos
MonasteriumS. Tliommde Paractito (Ebleholtensis) B ad conversionem fugienles,iiberos
tuendum suscipil, ejusque bona ac privilegia con- recipere, et in veslra ecclesia
(irmal. absque contradictione aliqua relinere. Prohibemus
(LANGEBECK, Scripl. rer. Danic, VI, 435.) insuper ut iuilli fralrum vestrorum, post faciam
AI.EXASDER episcopus, servus servorum Dei, di- in loco vestro professionem, fas sil de eodem loco
lectis filiisWUILLELHO abbati EeclesiseSancti Thomse discedere; discedenlem vcro, sine comrauiiium lil-
de Paraclilo, ejusqtie fratribus tam proesentibus terarum vestrarum cautione, nullus audeat reti-
quam fuluris, rcgularem vilam professis, in per- nere. In parochialibus autem ecclesiis, quas lenctis,
peluum. liceat vobis clericos eligere, et diceccsano episcopo
- Ad hoc universalis Ecclesise cura nobis a pro- proeseniare, quibus, si idouei fuerinl, episcopus
visore omnium bonorum Deo, cornmissa est, ut curam animarum commiltal, ul ei dc spirilualibus,
religiosas diligamus personas , et beneplacentem vobis vero de teinporalibus debeanl respondcre.
Deo religionem sludeamus modis omnibus propa- Sepulturara quoque ipsius loci liberam esse con-
gare. Nec enim Deo gralus aliquando famuiatus cedimus, ut eorum devolioni et extremsevoluntali,
impenditur, nisi de charitatis radice procedens, a qui se illic sepeliri deliberaverint, nisi forle excom-
purilate religionis fuerit conservalus. Oportet igilur " municati vel intcrdicti fuerinl, nullus obsistal ,
orancs Christianoe fitlei amalores religionein dili- salva lamen justitia illarum ecclesiarum a quibus
gere, el loca venerabilia cum ipsis personis divino mortuorum corpora assumuntur. Cum aulem gene-
servilio mancipatis atlentius confovere, ui nullis rale inlerdictum terrse fuerii, liceat vobis, clausis
pravorum hominum inquietentiir molesliis, vcl im- januis,exclusis excommunicalis vel inierdictis, ison
portunis angariis fatigcnlur. Eapropler, dilccti in pulsalis campanis , suppressa voce divina officia
Doinino filii, vcslris juslis postulaliouibus clemen- celebrare. Obeunie vero te nunc ejusdem loci ab-
ter anniiinius et preefalam ecclesiam, in qua divino . balc, vcl luoruin quolibel succcssorum, nullus ibi
cstis obseqtiio mancipati, sub beati Petri el noslra qualibet subreplionis astulia seu violentia pra?-
proteciione suscipimus, el proeseniis seripti privi- ponalur, nisi quem fralres comrauni consensu, vel
,'egio communimus. In primis siquidem slatuentes fratrum pais consilii sanioris , secundum Dcum
ul ordo canonicus, qui secundum Dcum el beali et beali Augustini Regulam providerint eligeu-
Anguslini regulam, cl instilutioiiem fralrum Sancli dum.
Victoris Parisiensis in ecclesia vcstra instiiiilus Decernimus ergo ut nulli omniiio hominum liceat
esse dignoscilur, perpcluis ibidem temporibus in- prxfalain ecclesiam lemere perturbare, aul ejus
violabiliier observetur. Pratterea quascunque pos- D posseshiones auferre, vel ablaias retinere, raiinicre
scssiones, quoccunquebona eadem ecclesia in prse- seu quibuslibet vexalionibus faligare, sed omnia
gemiarum juste et cauonice possidet, aut in fu- iniegra et illibala conserventur eorum, pro quorum
lurum concessione poniificuin, largilione regum vel gubernalioiie ac sustcnialione concessa sunt, usi-
-principura , oblalione fideliura , seu aliis juslis bus omnimodis profutura, salva sedis apostolicee
modis, preestante Doraino, proleril adipisci, lirma auclorilale el dioecesani episcopi canonica ju-
vobis vestrisque successoribus et illibaia conser- stilia.
ventur. ln quibus Lsec propriis duximus cxprimen- Si qua igilur in fulurum ecclesiaslica seecularisve
da vocabulis : persona, hanc nostroeconslitutioiiis paginam sciens,
Locum ipsum in quo prsefala ecclesia construcla conlra eam lemcre veuire tenlaverit, secundo ler-
est, cum omnibus pcrlinentiis suis; ccclesiam de tiove commonita, nisi rcatum suum digna satisfu-
.Tisersebycum dccimis; tertiam parlcm dccimarum ctione correxeril, potestatis honorisque sui digni-
in ecclesiade Alseulorp, terliam partem decimarum taie eareat, reamquc se divino judicio existere de
ecclesieeAncssoe,tertiani pariem decimarum eccle- perpel-raia iniquiiaie cognoscat, el a sacratissimo
siasde Hselsiiighe,lerliam partem dccimarum ec- corpore ac sanguiue Dei et Domiui Redemptoris
1041 EPISTOL^ ET PRIVILEGIA. — AN. 116076. 1012
nostri Jcsu Chrisli aliena fiat, alqne in extremo A i ut nulli omnino homiiium liceat Lanc paginam no-
examine dislrictee ullioni subjaceat. slrse confirina ionis infringere vel ei al:qua:ciius.
Cunctis auiem eidcm loco sua jura servanlibtis contraire. Si quisatitem et Loc attentare prcesunip-
til pax Domini noslri Jesu Christi, quatenus et serit, indignationem omnipo en is Dei e*.beatorum
liic fruclum bonse aclionis percipianl, et apud di- Petri et Pauli, apo.tolorum ejus, se noverll incur-
sTiclum judicem praemia aelernse pacis inveniant. stirum.
Amen, aroert. Dicat omnis populus, et dicat omnis Dalum Anagn".ae,vm Idus Martii.
populus. Amen. MCXCVIII.
ANNO 1160-1176. Ad rectores Lombartliw. — Ut cives Mulinenses ab
infeslando monaslerio Nonantulano deliorieiilur,
IICXCVI. ac de quadraginta obsidibusex monasterio receptis
Ad Narbonensem archtepiscopum et Ilelenenscm viginli dimiilant.
cpiscopum.—Confirmat sentenliam interdicli au- (Anagnioe,Mart. 25.)
cloriiate sedis aposlolicw latam adversus ubbalem Storia di Nonantola, II, 275.]
[TIRABOSCHI,
Canigonensem. ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
(Anagnia;, Mart. 1.) »> leclis filiis recloribus Lombardioe, salutcm el apo-
]
[MANSI, ConciL, XXI, 1060 ] slolicam benedictionem.
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- Quanto Nonanlulanum monaslerium ad jurisdi-
nerabilibus fratribus Narboncnsi arcbiepiscopo et clioncm beati Petri el noslram specialiter periinet
Ilelcncnsi episcopo, salutem cl aposlolicam benedi- lanto pro conscrvalione ipsius magis lencmur csse-
clionem. sollicili, el ne quid in ejus damnuin vcl incommo-
Rtiatum est auribus nostris qnod, cum abbas Ca- dum fiat, propensiorem curam el sollicittidinem
uigonensis Crassensi monasterio nollet subesse, vel adhibere, quia de uimia possenuis negligentia re-
abbaii ejusdem mohaslerii obedientiam exhibcre tlargui, si ea quoe solliciludini nostroc incumbunt
qu.tm sui anlecessores ejus anlecessoribus exhibue- lepiditale vel pusillanimitale aliqua poslponeremus.
rtint, in cum cle niandato noslro interdicti senten- Inde est quod iiiduslriam vestram monemus, inan-
liam protulistis. Unde quoniam ea quaede auctori- damus alque preecipiraus, quateniis Muiinenses
late sedis apostolicee statuuntur rata nos convenit cives commoneatis et compcllalis, ul ab inqnieta-
eLfirma habere, fraterniut"ti veslrae per apostolica lione Nonanlulani inonaslcrii omnino desistant, et
seripta prsecipiendo maudamus et mandando prceci- homines et jura ipsitis in pace et quiete dimitlanl.
pimus, quaienus si rcs ita se habet, prsescriptam C Nihilominus eiiam vobis iiijur.gimus ut, qnia qua-
senieniiam, quam nos ralam ct firmam habemus, draginta de prccdiclo nionaslerio ohsides accepislis,
sicut a vobis ralionabililer lata est, occasione et cum secundum stalum loci minori possitis numero
appellatione cessanle, facialis firmiter et inviolabi- esse contcnii, viginti retinenles alios obsides resli-
liter observari; et si nec sic proediclus abbas resi- tuatis, el ita supradicla cxsequaraini, quod nos sol-
pticril, manus vestras super eum amplius aggrave- licitudinetii el dcvolioncm vestram debeamus pro-
lis, quia nos raium volumusct firmum liabcri quod pensius in Dorainocommendare.
in ipsum duxeritis canonice slaluendum. Si autem Daluin Anaguisex Kalendas Aprilis.
ambo his exscquendis interesse non poleritis, aller
MCXCIX.
adhibiiis sibi vitis prudentibus ca nihilominus exse-
Ad universos episcopos provinciwRothomagensis.—
qnalur. Ne illos absolvanl, quos Rothomagensis Ecciesim
Datum Anagnise, Kal. Martii. cavilulum ligaveril.
MCXCVII. (Anagniae, April.22.)
Prlvilegium pro monasler'.o S. Dertini Silhiensi. [MANSI,ConciL, XXI, 1068.^
(Anagnise, Mart. 8.) ALEXANDER episcopns servus servorum Dei, ve-
Collection des Cart., III, 555.] D nerabilibus fralrilius univcrsis episcopis pef Ro-
ALEXANDER episcopus, servtts servorum Dei, di- thomagensem provinciam conslitutis, salutera et
lectis filiis abbati el convenlui Sancti Bertini, salu- aposlolicara benedictionem.
tem et apos olicam benediclioncm. Cum Ecclesia Rothomagensis mater sil et ma-
Justis petentium desider.is dignum est nos faci- gistra omnium ecclesiarum quoe vestfo fegimiiii
lem proebere consensum, et vota quee rationis ira- sunt commissse, decel vos ipsam modis omnibtis in
iuile non d scordant, effectu sunl prosequente com-• liis quse ad Dominum sunf, venerari, ct jusliliam
plenda. Eapropter, dilecti in Domino filii, vejris i ejus, quantum in vobis est, tucri diligciiier et
jnstis poslulaionibus graio concurrentes assensu,, fovere, ul eam coniprobemini sincere diligere, quee
niolituram aiuionce de ministeriali Beati Beriiiii vestro debet suffragio et liumili subjeclione gau-
iu villa Sancti Audomari, sicut monasterium ve- dere. Ex parle siquidem dileclorum filiofum no-
struni ipsam, a quadragiir.a re:ro annis ra ionabi- slrorum dccani el canonicorum ejusdem Ecclesia)
liter possedisse diguoscilur, vobis et per vos edemi accepimus, qnod cum ipsi aliquos de parochianis
inonasterio auctorilaie aposolica confirmamus, et!, suis pro eorum cxcessibus excommunicationi sub-
prajseii isscrp i patrocuilo communimu», slaluenlesi jiciuni, aut eorum terram inlerdiclo stipponunt.
4043 ALEXANDRIIII PAPJE 10«.
illi in quorum personas vel lcrras excommunica A in ecclesia Sancli Exuperii, et inlegrara medietalem
lionis aut inlerdicti senteniia promulgatur, in epi deeimoede Chancoliaet medielalem tractus ejusdem
sccpaliisveslrosqu^ndoqueselranferiini, elsic sen- decimsa, sicut ipsa rationabililer possideiis, vobis
leniiam plerumque obiervare eoiilemiiunl: et qui: et ecclesice vestreo auctoriiale apostolica confirma-
lanquam excommunicati non evitantur, in stu mus, et prsesenlis seripli palrocinio communimus,
diutius iniquilale peisisttinl. Quia igitur eccleslas- Statuenles ut nulli omnino hominum iiceal vos, vel
ticee aiiimadvers'onis senfeniia quse in malefaclo- ecclesiam vestram in bonis vel possessionibus ve-
res aliquos pro sus excessibus promul^alur, usqut siris indebitis molesiationibus faligare, aut hanc
ad dignam satisfaclioncm ilcbel inviolabililer ob- paginam nostrse confirmalionis infringere, vel ei
servari, Fraternilati vesirae per aposiolica stripls aliqnatenus.conlraire. Si quis autem hoc altentare
proecipiendo mandamus, ei mandandoproeeipimiis, preesumpseril, indignalionein omnipoientis Dei et
quatenus si quando Ecclesia Rolhomagensis ii: bealorum Pclri et Pauli apostolorum ejus se noverit
aliquos malefactores parodiianos suos senlentiam inciirsurum.
excommunicaiionis prouilerit, vel corum lerrani Dalura Anagnioe,sexto Kal. Maii.
inlerdicto subjeccril, rcceptis liiferis capituli ejus- SICCII.
dera Ecclesioe, ipsos excommunicatos, cl lerram
Ad decanum et capitulum D. Marlini Turonensis.
eorum inierdicio suppositam, publice denumielis, — De modiaiionibus infra cerlum fermiiiutu vtus
ct usque ad dignain salisfaciioiiein cosdem pracci- offerenliconferendis.
piaiis ab ouinibus cauiius evitari. (Anagnicc, April. 29.)
Dalura Anagniee,x Kal. Maii, [Difcnse de saint Martin de Tours, 22.]
MCC. ALEXANDER cpiscopus, servus servorum Dei, i\-
Ad Suessionensemepiscopum.~ Ul A. qui mona- lectis (iliis decano, thesaurario_ et capitulo Beau
fterium reliqtteral posl iter Jerosotymitanum, i» Martini Turonensis, salulem et aposlolicam bene-
illud reciviatur.
dictionein.
(Anagnioe,April. 25.) Quanto specialius ecclesia veslra ad noslram
[lbid., col. 997.] provisioneni pertinere dignoscilur; tanlo sollicilius
ALExANDERepiscopus, servus servorum Dei, vene- indemnitale ipsius ecclesiae volumus proecavere, ut
rabili fratri...... Sucssionensi episcopo, salu.tciu mcliorera slatum jugiter, Domino cooperante, sus-
et apostolieam benediclionein. cipial, cnm circa ipsam sollicilara curam sludue-
Laioris prsesentium A. a Jerosolymis redeuulis rimus et diligentiam adhiberc. Eapropler, dilecti
nobis nuper relalio palefecit, quod limore W. ab- in Doininofilii, vestris juslis postulationibus gralum
batis sui peiierritus Dorbacense monasterium, ia impertientes assensum apostolica aucloritaie staitti-
quo monasticum Labilum se asserit suscepisse, raus, ut dccedentibus illis qui a vobis modiationes
rrregulariter dereli.quil. Poslea yero ab abbale suo Labcrenoscunlur, vel a modiationibus ipsis quoquo
licenlia, sicut dicitur, impeiraia, terram quam liiodo cadcntibus, infra quadraginta dics plus offe-
Dominus corporaliter visitavit, inluiiu devotionis renli vel offerentibiis debe3iit esedem raodiationes
petivil, et per nos rediens, apostolicoesedis jmplo- conferri, dummodo spes certa sit quod, ea quoe
j-avit auxilium. Ideoque fraternitaii tuaeper aposto- ipsi offerenl, solvere possint; si vero circa feslum
Jica scripta mandamus, qualenus abbalem jam dicli Bcali Joannis Baptislse quamlibet raodiationem va
inonasierii diligenler coramoneas et insianlcr, ut care conligeril, quoniara lunc lcmpus messium in,-
raemoralum A. disciplina secundura regulam B- Be- stat, motliationeni ipsam infra dccem dies postquam
nedicti et consuetudinem ordinis ejusdem monaste- vacaverit alicui plus offerenii, vel plus offerentibus
rii servata, in monasierium suum recipiat, et paterna et habeniibus, unde quod olferunl valeanl solvere,
illum cliariiate perlraclef. apostolica auclorilale slaluimus concedendum.
Dalum Anagnise,vn Kal. Maii. D Datum Anagnioe, in Kal. Maji.
MCCl. MCCIII.
Pfhilegium pro ecclesiaS. Mariw Corbeliensi, Permutalionem a canonicis S. AniaHiAnrelianensU
tAnagniee,April. 26.) bus cum A[dela\ Francorum regina faciam COK-
[DOUBLET , Hist. de Cigtise de Sainl-Denys, p. 509.] firmat.
ALEXANDER episcopus, scrvus servorum Dei, di- (Anagnioe,Maii 4.)
leclis Qliispriori et fralribus Sanclse Mariaj Corbe- [Amiquitis dc 1'iglise de85Sainl-Aignan d^Orlians,
liensis, salutem el apostolicam benediclioncm. p. ]
i Cum ecclesia veslra ad jurisdiclionem beali Dio- ALEXANDER episcopus , servns servorum Dei, PE-
nysii spcciare noscalur, oflicionostroe solliciludinis TROdecano cl capitulo EcclesioeS. Aniani Aurelia-
imrainct jura ipsius.eoclesioe integra et illsesa con- neusis, salulem el apostolicam bcnedictionem.
scrvare, et ne aliquarum indebilis molestiis pertur- Cum noslrse solliciludinis sit et officii de medio
benlur aposlolicopatrocinio communire. Eapropier, lollere roateriam jurgiorum , ministerio suscepti
dilecti in Domino filii, vestris juslis poslulalionibus regiminis cogimur providere, ne quod amicabiliier
gratum impctli.nics asfensum prabeiidam integrara aclum est, in contcntionis scrupulum valeat dcve-
1045 EPISTOLJE ET PRlVILEGIA.— AN. 1160-76. 10«
i.ire. Pervenil aulera ad nos quod inler vos el cha- A trum est promulgatum decrclum, el diversorum
rissimam in Christo filiam Afdelam ] illustrem conciliorum emanarunl slaluta, ne laicis personis,
Franeorum reginam, super villa de Caleio quee ad quantumcunque sinl polentes vel niagni, electioni
proprietaiem vcslree ccclesioepertinebat, de libero vel promotioni clericorum lemere inleresse, seu de
et spouianeo iitiiusque partis assensu liujusmodi rebus ecclesiaslicis prsesumplionis ausu disponere
periuuiaiio intercessit, quod retentis vobis ecclesiis ulla ratione liceret. Ait enim bealus Adrianus papa
ejusJem villee el redditibus tara dcnariorum quam secundus : « Nullus laicorum principnm vcl polen-
annonee, quos de Cisiniaco habeb.uis , proescriptam tiim semet inseral elcctioni vel promolioni, etc. »
villam eidem reginee, receplis ab ea Arlenao, Aliro- Auditu vero audivimus quod quiclamlaici occasione
cbio et.Exart cum appendiciis eorum, absolulani et patronalus semet electioni abbalum ordinis vcslri
iiberam dimisistis. Volentes ilaque paci el quieli confra sanclorum Patrum cclicta inserere non for-
ecclcsiee veslroein poslerum providere, proescripiam midanl,el non permitiunt vos in vestris monaste-
pernmiationem sictit de libero el de sponlaneo as- riis clecliones canonicas cciebrare. Vcstigiis ergo
sensu partium facla est, et in scriptis authenlicis prsedeccssorum noslrorura Romanorura pontificum
charissiini in Chrisio filii nostri L. illustris Fran- inhoerenieset sanctorum Pairum instituta sequenles-,
cornm regis et prsedieloeregiiioe conlineri dignosci- B auctorilate beati Pelri clnosira statuimus et peuitus
tur, ratam liabemus ct firmain, eamque aucioriiate inhibemus, ne aliqua laicalis persona palronaius
aposlolica coiifirmamiis. Veruni ne oecasione hujus seu aliqua occasione eleclionibus abbalum vel prio-
permuialionis super ccclesiis prsescripioc villoe de rum veslrorum semel ulla ingerat ratione, omnL-
Calcio quas vobis rcservasse nosciniini, moleslia busqtie laieis in vestrorum cleciionibus preelaloriim
possit in poslerum vel gravamen inferii, easdem voces duximus obstruendas, et canonicas ac liberas
ecclesias et redditus quos habetis in ipsis, sicut ex eleclioncs celebrandi secundum congregationis ve-
authenlico scripto venerabilis fratris noslri Will. strse liberam vobis auctorilale apostolica concedi-
Senonensis archiepiscopi, aposlolicee sedis legalo mus facultatem. Ul autem hsec noslroe constitutio-
conlinctiir, et annonani el denarios dc Cisiniaco nis pagina futuris teniporibus debeat inviolabiliter
quos vobis reiintiistis, vobis et siiccessoribusvesiris observari, nos eam aposlolicoesedis aticloritale con-
iiihiloiiiinus duximus confirmandos. Aucloritate firraamus et procseiilis scripli palrocinio rominu--
apostolica prohibentes nequis vobis cl ecelesise ve- nimus. Staluenles ut nulii oranino hominum. iiceat.,
stroe, supcr eisdem ecclesiis, vel redditibus, aui or- hanc paginam noslroe confinnaiionis infringere,
dinatione ipsarum molesliam inferre audeat vcl vel ei aliquaienus coalraire. Si quis aulem hoc al-
gravamcn, quominus possilis prsedicias ecclesias et lenlare proesiiuipserit, ijidignalionem omnipotcniis
redditus deCisiniaco vobis noscimini reservasse. Dei, et beaiorum Pelri et Pauli apostolorum eius se
Nulli ergo omnino hominum liceatbanc paginam noverit incursiirum.
iiostrse confirmaiionis infringere, vei ei aliquatemis Daiuin Anagnise, xiu Kal. Junii..
conlraire. MCCV.
Si quis aulem hoc attenlare proesumps rif, indi- CflnoiiicisS. Quinlini concedii ne e,.iscopus Novio-
{;natioaiemomnipotentis Dei et beatorum Petri et mensis i plures quam triginta equilaluras ad eo-
1'auli apostolorum ejus se noverit incursurum., rum ecclesiam ducere audeal.
Dai. Anagnise, iv Non. Maii, ponlificalus nostrl (Anagniee, Maii 50.)
anno deciino sexto. [COLLIETTE, Mim. du Vermandois, II, 559.]
MCCIV. ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
Prohibel nelaici se ingerant in electionibusabbalum lectis fiiiis decano el canonicis Saucli Quinlini, sa-
vel priorum Calmaldulcnsium. lulem el apostolicam benedictionem.
(Anagnioe,Maii 20.) In eo Ioeo sumus eloflicio, licel immeriii, provi-
[MITTARELLI, Annal. CamalduL, IV, App., 1. D dente Domino, constituii ut pro slaiu omnjum ec-
ALEXANDER episcopus, servus servoruiu Dei, dile- clesiarum, paslorali debeamus ctira satagere, et
ciis filiis GREGORIO et universis fratribus Camaldu- earum indcmnilati, quantum nobis Dominus niini-
lensibus, salulem et apostolicam benediclionem. slraverit, providere. Eapropler, dilecti in Domino
Quaecanonicis sanclionibus' obviare noscuntur, fiiii, veslris justis poslulalionibus graluin imper-
et quse a slaluiis conciliorum sunt penilus aliena, tientes assensum, quoniara Noviomcnsis episcopus
fanijuam peruiciosa corrnptela sunt propensius evi- ecclesiam vestram in die solemnitalis ejusdem ec«
landa, et de medio Ecclesioe magna soiliciludine clesioe, quo eam annuaiim visiiarc teneliir, usque
exslirpania , ut aucloritas canonura observari, et adeo gravare dicitur, dticens secuni numerosam
coelus servorum Dei bonis opcribus liberius possit multiludincm homiiium et. equorum, quod visilalio
vacare, el in conditoris serviiio firniius permanere. sua in gravem ejus Ecclesioejaclurain redundat au-
Cuin en'm laicorum praasumpiio eleciioni ct promo- ctoritate apostolica arclius inlerdiciiims et modis
t oni se impudenier ingererel ciericorum, el juxla oninibus prohibemus, ne episcopus Noviomensis ,
suse voluntalis arbitrium de rebus sacris rlisponere- qui pro fempore.fuerit, plures quam liiginta et quin-
niterelur, sumraoruni ponlificuui el saucioruin Pa- que horaincs, cl triginta ctjuitaiuras ad camdem
1047 ALEXANDRI111PAP.E 1048
eccleslam ducere audeat, nullamque canonicis in- A MCCVll.
feranl molesiiam, quominus eu contenli sint, quod Omnibus episcopis prwcipil ut < in locis ubi fratres
eis pro lol hominibus el lot equitaturis honestc ac vel sorores Preemonsifatenses habilenl, nullos
snflicienler duxerilis assignandum. Ad hanc tiuoque socctilaresclericos iulroducaiil. >
procuraiiouem taliter assigiiaudam, ministros vc- (Anagnioc,Jun. 15.—Vide Le PAIGE,Diblioth.Prat-
stros vobis insiiluere liceal, sccundum antiiiuam monstrat., p. 659, vel FI?JER,Codexdiplom. Hun-
gariw ecclesiaslicuset civilis, Budse, 1829, in-8°,
consueludiiiem Ecclesioevestrse. t. H, p. 187.)
Nulli ergo omnino hominura liceal hanc paginam MCCVIH.
noslrse cousiituiionis infringere, aul ci aliquateuus
conlraire. Si quis aulem lioc allentare proesumpse- Adlum.—Sialuii
Tarraconensem arehiep., apostolicw sedis lega-
ut EcclesiwDerlusensis et ilerden-
ril, indignalionemoninipolentis Dei et beatortim Pe- sis,reccns a Maurorum servilute liberatm, subsint
tri et Pauli aposlolortimejus se noverit incursurum. Tarraconensi tanquam metrvpolitano.
Datum Anagni38,tertio Kal. Junii. (Anagnise, Jun. 16.)
MCCVI.
[MANSI, ConciL, XXI, 1071.]
Confirmal slatutum quoddam a capitulo S. Quinlini B ALEXANDER
faclum. episcopus, servus servorum Dei, ve-
(Aiiagnise, Jun. 11.) nerabili fratri Tarraconensi archiepiscopo aposto-
[Ibid., p. 550.] licsesedis Iegato, salulem ct apostolicam benedi-
ALEXANBER cpiscopus, servus servorum Dei, di- ctionem.
lectis filiisdecano el canonicis Sancli Quintini, sa- Inducil nos el horlalur commisssenobis dignita-
Inlem et aposlolicam benediclionem. lis auctoritas fralribus et coepiscopis noslris gra-
Ea quoestint rationabili el circumspecta provisio- tise nostrse plcnitudinem exbibere, et insuper his
ne statuia, digno debent robore convalescere, et ne quoelegilime possident apostolici favoris etpatro*
possinl in posterum a sua slabililate, aliquorum cinii subsidium ministrare, ut lanlo circa devotio-
pracsumptionedive!!i,aposlo!ico sunt palrocinio mu- nem beali Petri ac noslram teneanlur ferventiores
nienda. Relaium esl siquidem auribus noslris quod exislere, quanto se ampliori proerogaliva cognove-
janipridem in ecclcsia vestra slalutum esl, et scripli rint confoveri. Inde est quod nos luis poslulaiioni-
veslri nuiiiimiiie firraalum, quod si quis canonicus bus benigne annuenles, honorem illura quem Rai-
cjusdera ecclesioeassiduitatem inibi non servaret, niundus quondam comes Barcinonensis in Herda et
nisi de licenlia capituli alibi moraretur, integros Dcrtusa tibi, quando caplee fuerunt, concessil, si-
frticlus pracbendae suoe percipere non deberei, ex- C cut ipsum pacifiee habere dignosceris, devotioni
ccpto uno solo canonico qui fuerit comitis capeila- tuee auctoriialcapostolica conlirraamiis el prcesenlis
nus. Sed qtisedara secundum ipsam institutionem scripti patrocinio commuiiimtis, statuenles ul nulli
certa et deierminala deberent habere qui se scr- omnino Loiniiium liceal hanc paginam noslreecon-
vitio ipsius ecclesiee duxciinl abseiitandos. Consti- firinaiionis infringere vel ei aliquatenus contrairc.
lulio si quidem talis esi, quod si clcricus csset, non Si quis atitem Loc allenlare proesumpserit, indi-
pronioius adstallum, sex modios annon;e annuatim gnaiionem omnipolenlis Dei et bealorum Pelri et
haberci, prceter slia quxdara certa et deierniinala. Pauli aposloloruin ejuS se noveril incursurum.
Si subdiaconus, ueccm; si diaconus, decem el tres; Dattim Anagi.ise, xvi Kal. Julii.
si presbyter, sexdecim. Ne igitur possitin posterutn MCCIX.
ausu lemerilalis infringi, qnod cst honeslalis coiisi-
(lcralionc si.ilutum , proescripiam consliiutionem , Ad V. priorem et canonicos'ecclesiwS. Frigdiani
sicul a vobis facla csl el scripto vesiro confirmaia, Lucensis.
ratam habemus et firmam, eanique aueloritate apo - (Anagnise, Jun. 17.)
slolica conliimanles elpreescnii pagina arctius pro- D [BALUZ.,Miscell., cd. Mansi,IV, 596.]
Liberaus, ne cui canonicorum ecelesise veslrse, cx- ALEXANDER episcopus, servus scrvorum Dei, dile-
ceplo uno solo canonico, qui comilis capeilanus sil, ciis filiis V. priori el canouicis S. Fritliani, salulem
nisi inea assiduus fuerii, veldeassiduorum numero; ci aposiolicara Lenediclioiiein.
de liccnlia capituli alibi moratiirus reeesscrit, aliquid Religionis cl fidei veslra- sinceritas nos Lortatur
ultra ca quoein ipsa constitutionc slatu:a stint, qu;c- propeusius ct inducit ut commodis et profeclibus
rere liceat, vel quacrenii aliquis audeal qiiidqtiam vesiris pastorali ctiremus provisione intendere, et
assignare. ca iu iriilum penilns ducere quae in prrrjudicitim
Deccrninius ergo ui nulli omnino Iioaiinum liceat libcrlalis et justitiee vesirie noscuntur impetrafa
hanc pagi.iam nostroe confirnialionis infringcre, aut fuisse. Iiule esl quod nos eliam tranqtiilliiali Ec-
ei aliqiiaienus coniraire. Si quis autem hoc aticn- clesiocvcslnc paierna solliciludine consulere volen-
lare preestimpserii, inJigiiaiioiiem oniiiipoientis Dei les, pricsctiiiuin auctoritale dccernimus ul, si qna
et bealoriim Petii ct Patili apostolorum ejus se canouici Lucenses a nobis falsa suggcslione im-
noverit iuciirsiirum. poiraveruiii, qu.e privilegiis vobis ab apostolica
Dainm Anagukc, tcrlio IJus Junii. sede inJtiliis dcrogare noscuniur, ca vobis injusli-
1049 EPIST0LJ2 ET PRIVILEGIA. — AN. 1160-76. 1050-
tia vesfra nulliim possint procjudicium gcnerare. A MCCXH. :
Data Anagn., xv Kal. Julii. Ad decannm, thesaurarium et capitulum ecelesiwB.
MCCX. Martini Turonemis.—Concedit ut ecclesias de
Ad priorem et jraires monasterii S. Savini. Ut: ad eorumdem pro-
feodis ipsorum et possessionesrevocare
abbali sinl obedienles, eique proprium resiqnent. prietalem perlinentes legilime vossinl.
(Anagniee,Jun. 29.) (Anagnise, Jul. 4.)
[MARTEN.,Thesaur. Anecdol., I, 457.] [Defense de Sainl-Marlin de Tours, 27.
ALEXANDER cpiscopus, servus servorum Dei, dile- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, dile-
ciis filiis, priori ct frairibus S. Savini, saltilem et Ctis liliis decano , thesaurario et capilulo ecclesioe
apostolicam benedietioneiii. Bcati Martini Turoncnsis , salulem et aposlolicam
Non vos credimus aliquatenus ignorare in quanla
beitediciiouera.
humiliiatc et devolione debcalis dilecto filio nostro
abbaii vestro obedienies existere, cum frustra reli- Quanlo speeialius ad jurisdictionem beali Petri
ac noslram ecclesia veslra pcrtincre dignoscilur,
ginr.is Labiium videreinini si
gerere, religionisopera sacrosancloe RoraanoeEcclcsise
i:on stuJeretis volivis cordis affeciibus imitari. Saue' el ad provisionem
et lutelam, lanlo cjus commodis
sicul accepimus , quidamex v<>bisin prcefatum ab- „ niagis respicit, sludio iniendimus , et
biiem superbioe calcaneum erigunt, et qui soccuia- ei profeclibus ferventiori
ea saiagere, quoe ad decorem et incremenlura
ri.i desideria abnegasse, et propria rcliquisse viden- ad
ipsius pciiineanl lolo affeclu oplamus. Inde est,
l.ur , contra professionem ordinis , cl doclriuam
quod nos vestigia prsedeeessorum noslrorum Ro-
magistri sui proprium retinere proesumunl. Quo- manorum sicu»
niani igilur luijusmodi cxcessns necvolumus, nec pontilicum diligenlius prosequenles,
privilegiis eorum anlecessorum rioslrorum vobis
dcbemus hnpunitos relinquere , universitaii veslrce
indultum esse dignoscilur, ut ecclesias de feodis
per aposfolica scripia praecipiendo mandamus qua- vestris et
teiius praefalo abbaii obedienliam el reverenliam possessiones ad proprictatem vestram
fueri- perlinentes vobis liccal legilime revocare, itaquo-
dcvoteei....exhibealis,elproprium,cumabeo vobis auetoritaie apostolica indulgcmus. Ut si
tis requisiti, in manibus ipsius resignetis , el lales que
vel alii jus quod habenl in ecclesiis el pos-
vos circa ea quoe ad' cuslodiam claustri, et obser- milites,
sessionibus quoe sunl de feodis vestris vobis con-
vanliam religionis, et ordinis perlinere noscuntur ,'
ferre voluerint, illud libere et sine contradictione
celeritis exhibere curetis, quod bonee opiuionis fama
Ita qiiod'siiper hoc aucloritalo
valeat proximos vestros laudabiliter ecdificarc, el qitalibet habeatis.
C noslra freti, ab aliquo non possitis lcmere pertur-
vss de humilitale etobedieniisc virtute possiiisnou
bari vel impediri.
immerito commendari, et gratiain Altissimi feliciter
Dalura Anagnicc. IVNon. Julii
promercri; alioquin senteniiam quam in vos tan-
qtiam conlumaces et rebclles, propler hoc, prseliba- MCCXIII.
lus abbas canonice tulerit, nos, auclore Domino, Ad clericos et laicos de Bagnacavallo. — Ut ad
valain el firmam babebimus. canonicorum Favenlinorum obedientiam redeanl.
Dalum Anagniee, m Kal. Julii. (Anagnioe, Jul. vi.)
MCCXI. [SAVIOLI, Annal. Bologn., II, n, 57..]
Ad episcopnm Ausonensem, ejusque capitulum. —
Monel ul ecclesiam de Granoylers, quam injusle
ALEXANDEB. episcopus, servus servorum Dei, dile-
clis filiis clericis et laicis de Bagnacavallo, salutera
delinebanl, monasierio Rivipuilensi reslituant.
(Anaguioe, Jun. 50.) el apostolicam benedictionem.
[MANSI,ConciL, XXI, 1082.] Adnostramaudieniiam noverilis pervenisse unde,
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, vene- si verum est, miraratir plurirauin et movemur quod,
rabili fratri episcopo cl dilectis filiis capilulo Auso- ciim eeclesise Favciitinse tanquara membra suo ca-
nensi, salulem et apostolicain benedictionem. D piii per omnia el in oimiibus teneamini rcspondere
, Ad aures nostras ex conquestione abbalis et fra- et eidem debitam obedientiam et reverentiam exhi-
trum Rivipollensis monasterii noveritis pervenisse,, bere, irrequisilis canonicis prsediclac ecdesioe a
quotl, cura ecclesia de Granoylers atl. eos pertiueat,, Bononiensi et Rhegino episcopis qtii nihil juris ha-
vos eani conlra jusliliam detinetis. Unde quia prae- beul in caslro vel ecclesia vestra, in quodam loco
dieio nionasierio in suo nolunius nec deberaus jure in signum ul ibi debeat oralorium oedificari quam-
tleessc, discretioni veslrae per apostolica scripta dam crucem figi fecistis. Cunique prsedicli canonici
|>rsecipiendo mandamus, quateiitis preedicio abbalii ad locum ipsum accessissent, et nos rogarent Lu-
cl fralribus prscscriplam Ecclesiam sine difficultatei miliier el devote crucem ipsam qucs sine assensu
reddalis pacifice possideudam, aut ipsis exinde'. eorum inibi posita fuerat exinde permilterelis
coram venerabili fralre nostro Tarraconensi ar- auftrri, vos non solum precibus eoruui non ac-
ehiepiscopo justilioe non differatis pleiiiiudinem ex- quievislis, vertim etiam quamdam aliam crucem
Libere, quod ipse inde slalueril suscepturi el invio- majoreni prioii ad injuriam el contemplum eo-
labiliter servaluri. rumdein in praedicto loco posuistis dicentes, quod
Dalum Anagnise, sccundo Kal. Julii. per eos in loco ipso non patereiuini auferri cruceni,
ISHi ALEXANDRlIU PA.VM 1052
nec aiiffifrelis, et quod ad reconciliationem ecclesiaeA nerabilibus fralribus Oscensi et BarcLinonensi
yeslrse venirent si vellent; sin auiem per aliqnem episcopis, salulem et aposlolicam benedictionem.
dc circumposiiis episcopis eis irrequisitis ecclesiam Ex (ransmissa nobis conquestione dileciorum
vestram reconciliare faceretis, el multis aliis op- filiorum noslrorum abbalis et fratrum Ecclesise
prnbriis elcontumeliis eos affecislis. Quia igitur hsec Rivipullensis accepimus quod venerabilis frater no-
si vera sint, gravi debent ullione puniri, discretioni ster Vicensis episcopus ecclesiam Sancli Slepliani
vestrse per aposlolica scripta proeeipiendo manda- ad jus eorum speclanlem eis injusleabstulit et per
mus ct mandando prsecepimus, quatenus ecclesise violenliam delinet occupatam. Ideoque fralernitali
Faveiilinae sicut spiriLuali mairi vesirse et eisdem veslroe per apostolica scripta prsecipiendo manda-
canonicis debilam obedientiam cl reverenliam hu- mus, quatenus prsefatum episcopum monealis et
iniliter exhibeaiis, et de illaiis injuriis eis laliler inducatis, ct, si opns fuerit, sublato appellationis
satisfaciatis, quod nulla indignaiio in menlibus remedio, disiriciiitscompellatis utproelibaiis abbati
eorum debeal exinde remanere; etsi absque as- etfratribusproescriplam Ecclesiam infraqiiadraginta
sensu Faventinse Ecclesise oratorium illud inccepi- dies post harum susceptionem, conlradictioneel ap*
stis, niliil inibi de coeterosinelicentia cjusdem ec- pellalionecessaiue, reslitual, vel inpreesemia vestra,
clesiseoraioni nomine conslruatis, necdivinaofficia i reiiiolaappeilaiionc,jus!iii>ccompIeiiiciiluraexLibeat.
in eodem loco celebrare proesumatis. Qtiod sisectis Datum Anagnioe,xi Kal. Augusti.
agere prsesumpseriiis el eisdem canonicis eondigne MCCXVI.
non satisfeceritis, sententiara quam ipsi in vos Ad cierttm Pisanum. — Ut populum ad solvendas
propler hoc ralionabiliter tulerinl, nos, auciore canonicis dechnas iuducant.
Domino, ratam habebiraus et faciemus inviolabili- (Anagniie, Aug. 6.)
terobservari. [UGIIELLI,Italia sacra, III, 404.]
Dalum Anagniee, nNonas Julii. ALEXANDER episcopus, etc., dileciis filiis universo
MCCXIV. clero Pisauo, saltitein et aposloI;c3inbenediciionem.
Ad Vicensem episcopum. — Ecctesiam S. Slephani Diguum estei coiisonum ralionimodis omnibusut
vi occupaiam ac deieniam, monachis Rivipullensi- filii malrem suam filiaii semper reverentia etde-
ius, infra quadraginla dies resliluere jubel. votione respiciant, el pro ejus incremenio solliciti
(Anaguioe,Jul. 22.) et ferventes existant, tit lauto eam sibi uberiore
[MANSI,ConciL, XXI, 1002.] aiTeclioneaslringanl quanto circa ipsam sinceriorem
Alexander episcopus, servus servonim Dei, vene- 'C animum gerere et constantiorem fidem probali ftie-
rabili fratri Vicensi episcooo salulcm et apostoli- rint exhibere. Inde est quod universitati veslrse pcr
cam benediciionem. aposlolica scripta praicipienclo niaudamus el maii-
Quolics Ecclesiarum pralali quidquam efficiunt dando proecipimus, qualenus populum vohis t-on-
in quo debitum officii sui vidcntur excedere, aut missum cum onini inslanlia nioiicatis ei eis finiier
quod juris esl aiiorum conlra justiliam occupanl, el dislricie prsccipiaiis ul dileclis filiis vestris ar-
officio rioslrse solliciludinis iniminet cos ab Ltijtis- chipresbylero, el canonicis Pisanse Ecclesise deei-
modi prscsumplione collala nobis aucioiilafe com- mas secundum quod incorum privilegiis coiitinclur,
pescere et jura sua singuiis conservare. Sane ex sine moleslia; et diflicullale persolvanl alioquiu
traiismissa conqueslione dileciorum filiorum no- tiinere polerunt ne, si dccimas deiiegaverint, ad
strorum abbalis el fratrum ccclesioe Rivipollensis decimara redigaulur, et piopier lioc iiidignationem
accepimus quod ccclcsiam S. Stephani ad juscorum iiicurrant divinam.
Dat. Anagnise, vin Id. Augusti
f-pectantem eis hijnsle abstulisti el per violentiain
tlctiues occupatara. Ideoqtie fratcniitali luse per MCCXVll.
aposlolica scripta prsccipiendo uiandamus, qualenus .0 Abbati el fratribus ordinis Prmmonstratensis concedit
««f servientibus qui de mensa eorutn vivunt pozni-
prsciibatis abbati el fratribus prscscriptam ecclesiam lentiam deni, et corpus Dominicumin slalutis leni'
inlra qiiadraginta dies posl harum suscepiionera, poribus tradant. >
conlradiciionc ct appellatione ccssanlc, rcsiituas, [Anagniee, Atig. 21. — Vide LEPAIGE,Ribliotheca
vel in proesemia venerabiliura fralrum nostrorum Prmmonstral,, p. 050.]
Oscensis eiBarchirionensis episcoporura, sublato ap- MCCXVIH.
pellaiionisreiiicdiojusiitixcomplementumexhilieas. Monasterio S. Germani de Pralis Parisiensi capel-
Datum Anagnicc, xi Kal. Augusli. . lam S. Joannis asserit.
(Aiiagnise, Aug. 50.)
MCCXV. Ilisl. de Saini-Germain des i°re's,pr.42.]
[BOUILLART,
Ad Oscensem el Darchinonensem episcopos. — Juhet ALEXAXDER episcopus, servus servorum Dei, dile-
ut episcopum Vicensem moneanl ac inducanl ad clis filiis
restitulionein ecclesimS. Stephani, quam vi occu- Iltigoni abbali el fratribus Sancfi Germani
paverat. de Pratis, salulem et apostoiicam benediciionem.
(Anagnise, Jul. 22. Ex liitcris dileclorum filiorum nosirorum Heliee
[Ibid., col. 1065] Sancli Joannis Novimonasterii, et Sancti Severini
, ALEXANDEB episcopus, seivusseryortim Dci,ve-, de caslro Nantonis abbalum, auribus noslris mani-
1053 EP1STOL.E ET PRIYILEGIA. — AN. 1175-76. 1054
feste innotuil, quod cum causain quse intcr vos et A possessione qualibel se asseverans absque judicio
abbalemSancti Savini super capella Sancti Joannis el causa ralionabili spoliaium a nobis ad judicera
de novo conslructa in loco qui dicilur castrum No- liileras obtinet, ut infra certiim, temptis rcstiiuntur
vum apud castrum Airaldi verlebalur de mandato sibi possessio, si constilerit judici enm esse laliter
noslro siiscepissent (ine debito terniinaiidaiu: ipsi spolialum, possessio debeal sibi resiittii, cura is
convocaiis partibus et rationibus liinc inde plenius qui tenet ecclesiam vcl possessionem quam ipse
audilis et cognitis, vobis ct juonaslerio vestro requiril, antequam de litteris ipsis aliqua mentio
proescripiani capeliam per definitivam sententiam fieret, sludiorum peregrinationis vel alia hujusmodi
adjudicaiunt. Quia igilur decet nos quee ea legilime caiisa se absentaverit, nec infra praefixum lempus
decisa sunt approbare, et apostolica? aucloritatis possil judici suani prsescnliam exhibere. Super quo
robore communire, procscripiain senleniiam ralam ulique inqtiisitioni luse laliter respondemus, quod
et firmam habenles, vobis el monaslerio vesiro non polest nec debet reslilulionem Labere, si etiam
eamdein capellam sicut legitime vobis adjudicata paratus sil corain judice delegalo leslibus idoneis
est aucloiiiale apostolica conlirmamus, el preesen- possessionem et dejeclionem suam probare, nisi is
tis scripii palrocinio communimus. Siaiuentes ut qui possidet se per coniumaciam absenlasset, Si
iitilli omnino lioininuiii liceat hanc paginam nosirse B atitem judex usque ad reditum ejus qui possidet
conlirinatioiiis iiifringere, vel ei aliquatenus con- terminum prorogabit, exspirat jurisdictio sua, quia
Irairc. Si quis autem hoc atienlare prsesumpserit, sine assensu utriusque parlis non licet judici ter-
lndignaiionem omnipoteiuis Dci elbeatorum Pelri minum a delegatore praefixunialiquatenus proroga-
et Pauli apostolorura ejus se noveril incursuruni. re. De coetero, si aliquis clericus ab ordinario judice
Datuni Anagnise, terlio Kal. Scpiembris. in aliqua ecclesia fuerit insiilulus, ad reprsesenta-
MCCXIX. lioiiem illius qui ejusdem ccclesiee credebalur esse
paironus, et poslea jus patronalus alins viceril in
Archiepiscopo Mediolanensi scribit hwc : i Signifi-
cavit nobis nobilis vir P. quod F[riderico] diclo judicio, clericus qui iiistilulus esl nou debel ab ipsa
ecclesia propler hoc removeri, si tempore prsesen-
imperalori, cum olim ab Urbe redirel, castrum laiionis
Ferruce [al. Verrucse] negavit; undeconligit quod suse, ille qui euui prsesentavit jus patront-
lus ecclesise possidebat. Si vero lunc non possidebat
quatuor caslris destruclis plus quam duo inillia do-
inorum deslructa fuerunt et mullL homines inler- jus patronalus, sed tantummodo credebatur esse
fecli. > Mandat ul prjeiiifentiamilli iniponat. (Decret. palronus, cum non esset, neque possessionem pa-
1. lil. tronatus haberel, secundum Anglioeconsueiudinem
Greg., v, 58, c. 5.)
ANNO 1166 1176. poterit ab eadem ecclesiareinoveri.Donaliones vero
MCCXX. vel concessioncs ecclesiarurasi quse liant privatis
Henrico pairiarchm Gradensi, el TheodinoS. Vitalis personis , vivenlibus his qui ecclesias ipsas possi-
presbylero cardinali mandal judicenl inler C. el tieui, nullius debenl esse moinenii, sed sifiaul re-
L[eonardum\, electos Torcellenses. ligiosis locis, raioe deLent Laberi, iia quidem quod
(lbid.,\.u, lii.28, c. 25.) personoe, quoe jam diclas ecclcsias possident
sine suo assensu, eis in vila sua non debeant spo-
ANNO 1170-1176. liari.
MCCXXL Data Anagniae,vi Idtis Aprilis.
Itdebrando presbytero cardinali duodecimApostolo- MCCXXIII.
rum, apostolicmsedis legato, respondet tit c electum Ad Theobatdum Placentinum episcopum. — Ut mo-
qui nupcr abjuralo schismafe ad unitatem Ecclesise nacliis S. Savini i decimam clausi juxta S. Am-
redierit, facial a calholicis episcopis suffraganeis brosium sili > reddat.
Aquileiensis Ecclesiee consecrari. > (Anagniae,April. 8.)
(Ibid., 1. i, lit, 6, c-.5.) [CAMPI,Storia di Piacenza, II, 360.]
ANNO 1175-1176. ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
MCCXXII. nerabili fralri T[HEOBALDO] Placentino episcopo;
Ad Simonem abbatem S. Albani. — Ad qumstiones salutein et aposlolicam benediclionem.
ejus respondel. SignificanlibUs nobis dilectis filiis noslris abbate
(Anagnise, April. 8.) el fratribus Sancli Savini, ad nostram noveris au-
\Episi. Gilberti Foliot, ed. GILES,II, 104.] dientiam pervenisse, quod cum bonse memorisa
ALEXANDEU papa terlius, SISIONIabbati Sancti Arduinus quondam Placentinus episcopus, et alii
Albani, de quilmsdam quoestionibus. prsedecessorcs sui, eorum inonasterio decimam
Consultationibus singulortim ex minisierio servi- clausi juxla Sanctum Ambrosium sili, divini amoris
tutis cogimur respondere, ut si quid qusestionis vel iiiluilu conlulissenl, sicul in insirumenlo ptiblico
dubietatis in mentem alicujtis emerseril, ab Eccle- noscitur contineri, landem prcedecessor tuus bonoe
sia Romana solvatur, quse inler alias dispoiiente rccordationis Hugo, qui fuit posimodum Tuscu-.
Doinino obtinere nieruit priucipaium. Quoesitumest lanus cpiscoptis, cis proesciiplam deeiraam pro sua
siqiiidem a nobis ulrum, cum aliqnis ccclesia vel voiunlale stibfraxii, in casl,....... unam ycgetera
im ALEXANBRIIII PAP/E 1050
v;ni ipsis annnalim subtraxit. Coeierum quia honorp A MCCXXV.
tlbi esl, el ad fuam laudem respicere, el salutem,> Ad Petrum Salotiilanum archiepiscopum. — Ejus
si ratiouabilia instituta prcedecessorum luorurai fidem laudal eumque molesliis affliclum consola-
observare curavcris el correxeris, si qua ab aliquo) lur. Negat se de Ecclesia Jaderensi quidquum in
eorum illicite sunt allenlala; fralernitatem ttiara ejus injuriam decreturum.
inonemus aitenlius et inandamus quaienus violen- (Anagnise, Maii 5.)
tiam proedicii Ilugonis in hac re non imiteris, sedI [FARLATUS, Illyricum sacrum, III, 186.]
proescriplam decimam prsefalo abbati et fratribusi ALF.XANDER episcopus, servus scrvorum Dei, ve-
cjus pro reverentia B. Peiri et noslra , non ex- nerabili frairi P[ETRO]Salonitano archiepiscopo,
speclato jttdicio cl conlradiclione restituai, et ini salutem et aposlolicam benedictionem.
pace dimillas, sicut supradiclus Arduinus prsede- Lilieras cl tlilectuiii filium nostrum J. sacrisiam
cessar luus eiiam ipis conluiisse dignoscitnr, et1 lalorem procsenlium, qnera ad sedem apostolieam
i.n iiisliiiiiiento publico coiuineiur, el annuaiinai destinasti, tanlo benigniori charitate suscepimus,
proescriptam vcgeiem pleuam vino juxla consue- quanto spcciali malri tuse sacrosancsse Romanse
ludinem prauiicii Arduini el procdecessorum suo- Ecclesiee ac nobis ipsis le cognoseimtis firmius
riim, precscriplo nionasterio facias exhibcri, iia " adhocrerccujus devoii lilii et fideles, cisi aliquanilo
quod raemoraii fratres pro salute lua aputl Altis- pervcrsorum perseculionibus peiiurbaiilur, ct ap-
s,imumjug'ter volivis cordis affeciibus intercedanl, prime videantur ad lempus , teniporalibus lanieti
el nos exinde charilatem el prtidenliam luam di- auxiliis non stinl penilus destituti, sed in illa con-
gnis iu Doinino laudibus commendemus. gruum semper inveniunl et liilum suffragium. lllam
Dat. Anagniae,vi Idus Aprilis. siquidem devolionis coiislanliam, el sincerce puri-
latis affecttim, qtiam ctrca eamdem mairem luam
MCCXXIV.
Romanam Ecclesiam evidenter habere cognosci-
AtchiepiscopoViennensiet ejus suffraqaneis mandat mus, et de qua antcacta opera non sinuiit nos du-
ut moleslautcs Carthusiensesin lerminis velpascuis bilare, gratam adinodura acceptamquc (enenuis, cl
coliibeant, et ne qui alii retigiosi juxla illos wdi- tanlo raajori preernio laudis extollimus, jquaiito t!e
ftccnt.
sinceriori charitatis indice illam provenire senli-
(Anagiihe, April. 11.) mus. Intle cst quod nos el Romana Ecclesia per-
[Privil. ord. Carthus., cl mulliplex confirmalio ejus- sonam erclesiasticam el civitatem luoc gubcniationi
dcm, fol. lb, Basilese,1510, io-fol.] („ conimissam mera pingncdine charilaiis diligimus,
ALEXANDER episcopns, servus servorum Dei, ve- et inlernse dilectionis bracbiis ainpleclimur, pro-
nerabilibus fratribus Viennensi arcliiepiscopo, apo- positura el voluntatem fervenlera habcnles de ho-
slolicee scdis legalo, et suflragancis ejus, in quo- nore et exaltatione lua, quibuscunque modis cuni
rum episcopatibus tlomus vcl pascua fralrum Car- Deo et juslitia fieri potcsf, libenti aiiiino cOgiiarc,
thtisiensium consisiunt, salutem et aposlolicam ac pro lantoe dileclionis fervore sibi auciore Do-
bcnedictionem. inino providere. Super illis vero angustiis et pres-
Non laiet discretionis veslroe prudenliam quanfo suris libi sine causa raliqnabili conferunlur, nec
dcsiderio quantoque amore praedicti fraires divinis aliis quani de propriis noslris conturbamur, el ad
inlcndani obsequiis, et abneganlcs camalia tlesi- Dominum preces effuiidimus, ut secunduin mulii-
deria rerum lerrenarura delcctaliones spcrncnles, tudiucm miserationum suaruin de iinmiuentibus le
sobiie, juste ac pie in Loc sseculo vivere elegc- perseculionibus in brevi cripial, et ad porlum tran-
rtint, el incessanier supernoe mcdiiaiioui propo- quillum deducal. Speramus autem qtioiiiam non
suerunl vacare. Unde quam digntim est, el convc- coniincbil Dominus in ira misericordiam suam, cl
niens, cl conscnlaneum ralioni ut iu sanclo cl p!o faciel cum lenlatione isla proventuin, ul possis
proposiio poiilificalibus adjunclis studiis, et ne- D E sustinere (l Cer. x), el proeter virgam correclioiiis
ccssariis ac oppoiiuiiis fovcanliir auxiliis. Frater- baculuni consolaiionis apponel, ut possis diccrc
niiaii vcstroe per aposlolica scripla prxcipiendo cum Propheta : Secundum mullitudinem dolorum
mandanius, qiiatenus si qui parociiianoruin ve- meorum consqlaliones tnte, Domine, tmtificaverunt
strorum pfeediclos fratres sitper lermiiiunculis, dnimam meam (Psal. xcin). Cum igitur Dcmiiius
pascuis quoe ralionabilitcr possidenl, niolcstare vel est, qui polestaii maris imperat, cl niotuni ejus in
ttirbare prsesumpserini, de ipsis, nisi inonili abs- iclu oculi miiigat, oculos mcnlis ad coelum leva,
linuerini, dislriclam el plenani, appell.uione re- unde vcniel auxilium libi, considcrans quoque
nioia, jusliiiara facialis. Nc jtixta donios suas, alia qualiter omnipolcns Dominus gloiiam supcrborura
dnmus rcligiouis consirualiir undc ipsos rcligiosos manu pucrili in jactu lapidis pusilii dcjeccrit, ct
nierilo possit irapcdire vel turbare, aut ctiam scan- filiis lsrael victoriam tle multitudine liosiium in
dalum prsevenire, cx parte nostra arctius probi- muliere una concesseril, in illo ipse spem tuam
bcalis. ponas quod inter inimineiiies angusiias eventum
Dalum Anagniee,terlio ItJus Aptilis. novit prospcrum suis fiJclibus exhibere, el pracler
lacrymatioiiem el llctum consolationem inducere.
1057 EPISTOLJE ET PRIVILEGIA. — AN. 1175-76. 1058
De illius ergo auxilio plenam fiduciam obiincns A lenus a moleitiis et gravaminibus prsclibali abbatis,
spirilti forliltidinis induaris, et inimiois tsiis pru- acfrairum, ct ccclesiocsuae penilus indebitis abs-
denler cl virililer restiteris, el in devolione beati lineaiis, el juramerilum quoJ honiiiies ejustlem
Pelri et nostra intmobililer persistas. Si vero. . . . ecclesioc illicilc proeslare coegistis, sine dilaiionc
. .... . . quod ad commodutn etiionorem .sanctoe relaxetis, et demtim coram pracdicio cardinali, cum
RomanoeEcclesise ae tuum debeat peiiinere, nobis ab eo propter hoc fueritis evocali, coiiveniatis, et
gratum admodum el accepium existit. Nos enim quod ipse inler vos concordia duxerit vel judicio
de Jadrensi ecclesia nibil cilra justitiam et Lono- staluentlum, siiscipiatis firiniler el servetis. Nos
rem Spalaiensis Ecclesise-de,novo, auclore Domino, enim eidem cardinali dedinius in mandalis, ut super
slaliiiraus, vel staluemus. Ad Lxc dilcctum (iliiim -liis quoe a vobis binc inde proposita fuerint, ila
L. capelianiim nosirum frateniilali luee alteiite inter yos amicabiiiter componat, vel ordine jaoli—
recOmmendamus, rogantes quaienus pro reverentia ciario slatuat,, quod plura mala non debeant ulte-
beali Pelri et inlerventu nostro, tle cliaro cum rius ab alterutra parte committi. El si abbas el
habeas, de cselero ciiariorem. Noveris ad hoec nos fraires videlicet sui aliquid adversum vos delique-
et fratres, qui circa nos sunt, per Dei gratiara sanos runt, id laliter corrigi faciat et emendari, quod
et incolumes esse, et sic speramus, Ecclesia Dei in B non solum ab eorum gravaminibus abstinere de •
proxinio pace potielur iranquilla. beatis, sed ipsis de coctero graliam et dileclionem
Dalura Anagniee,m Nonas Maiu vestram plenius et efficacius exhibere.
MCCXXVI. Dat. Anagnioe, x Kai. Junii.
Ad episcopum et consules Bononienses.—-Ut ab in- 1CCXXVII.
juriis in Ecctesiam Nonanlutanam desislant. Pxcem inter Hugonem episcopum Terracinensem et
(Anagnise, Maii 25.) Pelrum de Roberlo conciliaiam confirmal.
[TmABOCCHi, Sloria di Nonantola, II, 277.]
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- (Anagnise,Aug. 26.)
nerabili fratri episcopo el dilectis filiis consulibus [CONTATORE, De Hisloria Terracinensi, 599.]
Bondnicnsibus, salulem et aposlolicam benedi- ALEXANDER episcopus, servus servorura Dei, ve-
clionem. nerabili IIUGONI Terracinensi episcopo, salulcm et
Cum Nonanlulana Ecclesia ad jus beali Pelri et apostolicam benediclionem.
noslriim nullo mediante pertineat, deceret vos a Cum lu, et dilecttis filius noster Petrus de Ro-
molesliis et gravarainibus ipsius omnimodis absti- ^ Lerto pro causa quae inler le et ipsum super me-
nere, et ejus possessiones el jura tanto sludiosius Ll dietaie Saxone vertebatur in noslra prsesenlia
inlegra cl illsesa conservare, quanto specialius no- esselis conslituti, taliter cum eo medianlibus vene-
slree provisioni subesse dignoscitur, ut exinde ver rabili fralre noslro B. Porluensi episcopo, et di-
slra devolio circa nos el Ecclesiam fervenlior et lecto filio P. tituli S. Laurentii el in Damaso pre-
constanlior apparerei, cum vos circa conversaiio- sbyi.cardin.pro vitandoscandalo composuisti, quod
nem eorum, qui noslri juris existunt, sludium co- ci ad preces dileclorum filiorum noslrorum»\nobi-
gnosceremus et debilam diligenliam adhibere. Tu lium virorum 0. C. el P. Frajop., et L. de Supin.
vero, fraler episcope, sicul abbas preedielaeecclesise proescriptse Saxone ltiedielatem in via lua conces-
nobis lilleris suis intimavii, eamdem ecclesiam et sisti ienendam, ita quod post morlem ejus ad ec-
homines ipsius conlra lui officii debilum graviler clesiam luam libere et absolule nulla consueludine
infeslas, et eorum bona violenler diripere e.t pos- vel iege obstante absque ulla qusestione debeat red-
sessiones auferre non times. EL cum litteras no- ire, ct libi et successoribus tuis liberum sit pos-
siras misissemus, ut coram filio nostro Ildebrantlo sessionem ipsius Saxone sine aliqua contradictione
basilicee xn Aposloloriim presbylero cardinali, apo- intrare. (Mulla desunl corrosa a muribus). ....
slolicee sedis legato, cum jam diclo abbate et fra- D • • • •
tribus supef faclo Palade convenires, lu non solum ila ad jus luum et ecclesise libi commissse perti-
Htteras nostras recipere noluisti, sed quasi earum- nere manifestius recognovit, et omni liti et quse-
dem litlerarum occasione, homines Palade acrius stioni publicse coram nobis et fratribus nosiris, et
infestare prcesumpsisti. Vos etiam, filii consules, testibus, el qui binc inde advocati fueranl in per-
homines universos quos memorata Ecclesia in epi- petuum senienliam permisit, quod ipse cum filiis
scopatu vesiro possidere dignoscilur, juramenlo suis chariam refutalionis, et publicum inslrumen-
aslriiixislis ne eidera ecclesiee de csetero aliud ser- tum exinde sibi el sttccessoribus luis facere debeai.
vitium exhibereut. Ccelernm quia non convenit Ut anlem compositio ipsa perpeluis teniporibiis in-
vobis procdictam ecelesiam lali modo gravare, nec violabiliter observelur, eara auclorilale apostolica
nos id aliqua ratione polerimus sustinere qui sin- confirmamus et pr;eseniis scripli palrocinio com-
ramiinius. Slatuenles ut niilli omniuo homintim
gulis Dei Ecclesiis, el prscsertim his qtioespecialius
nostri juris exislunl, aposlolicoe luilionis palroci- liceat hanc pagiuam noslrse coiifirmalionis inlrin-
nium exhibere tenemur, discrelionem vestram per gerc vel ei alitiualentis contraire. Si quis autem
scfipta moiiemus alqtie niandamus qua- hoc atlentare proesumpseril, iiidignaiionem emiti-
apostolica
I0S9 ALEXANDRIIII PAP^S 1060
Dei cl bealorum Petri et Pauli «poslolorum A *-
poleniis
ANNO 1174-1176.
ejus se noverit incursurum.
Dat. Anagnise, VHKal. Seplembris.
MCCXXVIH.
MCCXXVH bis.
Peteutibus Rodulfo abbate et monachis Clttniacensi-
Ad capilulum S. Petri in Wessinsbrunn. — Ne ex- bus, Ihesanrum, Jionares, obedientias, possessiones
pulsum abbalem schismaticum denuo recipiant. Ecclesiw Cluniaceitsis ab abbalibus alienari invito
capitulo velal.
(Anagnise, Sepl. 50.)
monast. (Anagnise,Jan. 16.)
[LEDTNER, Hisl. Wessofont., 211.] ,
[Ribliolheca Cluniac, 1451.]
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- ALEXANDER episcopus. servus servorum Dei, di-
lectis filiis capitulo S. Pelri in Wessinsbrunn, sa- leclis filiis RODULFO abbali el fralribus monaslerii
lutem et apostolicam benediclionem.
saluiem el apostolicam bencdiclionem.
Retulernnl nobis Henricus et Carolus monachi Clun.,
cum abbas vesler suis Quanto vos et Ecclesiam vestram , quse quoad
veslri, quod, quondam pro beali Pelri el nostrain provisionem
vos fuisset, ves jurisdictionem
excessibus per ejeclus poslmodum B nnllo mediautc uoscitur periinere, in-
ab ohedienlia lua sponlariea voluntate prorsus ab- specialiter
luitu religionis, devotionis et fidei, qua nosciiiiini,
solvil. Setl Augustensis episcopus, qui schismaticns
ei adminislralionem monaslerii resliinere largienie Domino, prseeminere , arctiori charitate
esl, tanlo vobis polius volumus in necessila-
modis omnibus elaboral. Quoniam igilur, cum idera diligimus,
tibus veslris adcsse , el jura veslra propensiori
abbas scbismaticam ioveat pravitalem, sustinere
slitdio et solliciludine coiiservare, ac vobis, in qui-
nolumus, nec debemus, ul ad monasterittm , prse- bus
sertim per scbismalicum reverlatur. Per apostolica cxpedil, gralisc noslroe favorem, el luilionis
vobis scripta preecipiendo mandamus, quatenus si precsidiumdiligentibiis impeiiiri. Sane per d-lecium
idem abbas scbismaticus est, el vos absolvil ab filium nostrum I. iiionaclium vcstrum a nobis de-
obedienlia sua, ipsum ulterius sicut abbalem reci- vote ac suppliciier postn-lasii, quod ihcsaiirum Ec-
nullatcnus Clesisevestroe, honores ac possessiones, et obedien-
peie prsesumalis.
Datura Anagiike, n KaJ. Octobris. tias, quas inprsesenliarum eadcm Ecclesia possidei;
.iiit in fniurum auctore Doniino juste poierit adipi-
MCCXXVIIter. sci, te, fili abbas, et quemlibet suceessorum luo-
Ad eosdem.— Ut Ilenricum el Carolum fratres re- " rIIni, absque communi consensu capituli disliahere
cipiant. vel alienare deberemus disirictius prohibere. Nos
igilur commodis ac profectibus vestris cupientes
(Anagnioc, Sept. 50.)
ferventer intendere, cl monasterium vestrum vo-
[Ibid.] lentes auctore Domino in quiele perpetua et tran-
ALEXANDER episcopus, servns servorum Dei, di- quilliiate persistere, ul ibidem a soecularibus tu-
lectis filiis capiittlo S. Petri in Wessinsbrunn, sa- mullibus liberi, omnipotemis Dei servilio vacare
lulem et apostoiicam benediciionem. quieliiis valealis, auctoritate apostolica sub inier-
Ex relatione Henrici el Caroli frairum vestro- iuinaiione analhcmatis prohibemus, ut lilii vel
rum, el ex litieris dilecii filii r.obilis viri ducis cuilibet successoruni tuoruin iiullalcuiis liceal
Welfonis, manifeste nobis innolnil quod iidcm Ihesauruin memoratae Eccles:;e vestrse, qiiem nuiiG
fratres vestri ei, qni apud vos abbalis lociim le- possidei, vel recuperare, seu justis modis auciore
nebat, adhaerere niininie dubiiaverunt, cum h'em Doinino acquirere polerit : honores eliam, posses-
abbiis schismalicus sil, el schismalicam fovcat sioiies,siveobedieiuiasipsiiis,sinecommuniconsensu
pravitatem. Unde qnia procfali monachi, sicut ex capituli, vul sanioris partis, distrahere, velquolibet
eorum confessione et ex litteris proefati dticis ac- p tilulo personis cxtraneis obligare.
cepimus, recesserunt ab ipsn, et ad devotionem Datum Anagni<c, xvu Kal. Februarii.
noslram et uniiaiera catholicam redierunl, nos cos MCCXXIX.
ad nos, sicul videtur, prompta devotione conversos Rodulfo el fralribus Cluniacensibus asseril ecclesiam
palerna cliarilate recepimus, ipsosqtie secundum S. Joannis ub iis consiruclom.
morem Ecclesioeabsolvi fecimus, et absolutos citm (Anagnise,Jan. 17.—flti/W. Cluniac,72.)
gralia ad ecclesiam vestram dtixiimis remiiiendos. MCCXXX.
Mandamus ilaque discrelioni veslroe atque proeci- Parlhenonis Giidhcmensisbona, a Canulo rege ejusque
pimus, quatenus prcedictos nionachos sicul abso- fralre donala, confirmat,
ltitos rccipiaiis, el facialis absolutos haberi, quia (Anagnise, Jan. 19.)
dignum esl el convcnieus, ut Dei (idelibus sicut [LILJECREN, Diplom. Suecanum, I,97.j
absoluli debeant recipi, auos apostolica sedcs ju- ALEXANDER episcopus, servus servoruiii Dei, dile-
dicat absolutos. clis in Chrislo filiabus monialibus in Gudhcin,
JDalumAnagnioe,secundo Kalendas Octobris. salulem et apos'o!icam benediciioiiein.
Juslis petcntiiim desileriis dignum csl nos faeilein
«81 EPISTOL^E ET PRIVILEGIA.'~ AN. 1176. 1062
prscbere eonsensum et voia quse a rationis tramiiee A lissimas devotioiiis intiiilu faclum ipsius cpiscopfj
non discordanl, eflectu hiric prosequenie complentla. qnaiitiinicunque grave nobis sit et molestum, ei
Eapfopter, dilectoe in Chrislo filioevestris jusiiss sanctorum Palrum insiiuuioni conlrarium, acquf»
posiulaiionibits gralo coneurrenles assensu, quidr- aninio siisiinemus, et episcopo et nepoli dilecti (ilii
qiiid ex dono regis Canuli yel fralris ejus seui nostri Gallerii regii camcrarii offeiisam is'am duxi-
aliorum prsedecessoriim suorum in proescripta villa\ nius remitlendam. Nec eis occasione hujiis offenssa
j aliquod gravamen seu inolesliam inferemtiS; et seh-
ralionabiliter possidolis, vobis et eidem moriasteriG
vesiro auctorifate aposfolica confirinaraus , elt lenliam, si qua propter hoc in ipsos lata est, relaxa-
prsesenlis scripti patrocinio communimus. Siatuen- mus, el prosecutionem appellationis eis:remiltimus,
tes ut nulli omnino bominum lieeat hanc paginam] si quam interposuisse noscuntur. Ceeierum ne iios
nostri confirmationis infringere, vel ei aliquatcnus5 vel dileclus filitis Grat. subdiacomis nosfer laniaiii
conlraire. Si quis autem hoc atlentare proesumpsc- confusionem videamur et verccundiam stistinere :
ril, indignalionem omnipolentis Dei el bealorumi prcefaio regi suadcas, ul hoiiori noslro ci ejusilein
Pelri et Pauli apostolorura ejus se novcrit incur- G. talitcr in Lac parle provideat, ul dignam possi-
surum, mus inde consolalionem recipere, et regiam pfovi-
Datum Anagnia?, xiv Kal. Februarii. B dentiam meriio in Domino commendare.
Dalum Anagiiioc, vm Idus Novemb.
ANNO 1175 1176.
ANNO 1176
MCCXXXI.
Ad Petrum cardinalem S. Clirysogoni, aposlohca} MCCXXXII.
sedis legalum.—Conquerilurde Parisiensiepiscopo,p Parthenonem S. Justinw Lucensem luendam susci-
qiiod archidiuconalum , contra mandatum papm el[ pit, ejusque disciplinam, possessiones, jura cori-
uppetlationem factam, coniulerit. firmal.
'
(Anagnise, Nov. 6.) (Anagnise, Jan. 15.)
[MANSI, ConciL, XXI, 964.] [MmUTORi,Antiq. Ital., V, 567,]
St innotesceret charissimo in Chrislo (ilio noslroi ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei^ di-
Ludovico illuslri Francorum regi, quam graviterde , leclis in Christo filiabus Csecilieeabbalissse SaiictBB
iiisoienlia el lemerilaie Parisieusis episcopi, qui; JiifelimcLucanse, alqne sororibus tam prsesentibiis
corilra mandalum nostrum, el appcllaiionem a le quam fuluris monaslicara vilam professis iri per-
stiper hoc ad nos inlerposilam, archidiaconalum -C peiuum
ecclesiae suee, hon sine gravi coritemplu et injiuia Prudcntibus virginibus quoe sub liabitu religionis.
noslra, non esl verilus pro sua volunlate conferre, accensis lampadibus per opera sanctitalis jtigiter
sanctorum Patrum inslilulionibiis el RomanoeEc- se prseparant ire obviam Sponso, sedes aposloiica.
clesise delraclum sit dignitati, in palientia , sicut debet preesidium irapertiri. Eapropter, dileclse in
credimus, suslineret tantam eltam gravem pree- Domino filioe, vestris juslis postulalionibus clemeh-
sumptionem debiia severitate punifi: nec moverelur, ler annuimiis, et pr*falum monaslerium, in quo
sicut comraolus csse dicilur, saper eo quod taui divino eslis obsequio inancipaiee, sub beali Pelri
horrendura el delesiabile facluni non duximus ap- et noslra prolectione suscipimus , el prscseniis
probandum. Verum ne laiere possit regiam inagni- scripli privilegio coramunimus; in primis siqiiidem
ludinera quam graviler in facto ipso laesa sit san- statuenles ut ordo monasficus, qui secundum Deuni,
clorum Pairum aucioritas el digniias aposlolicoe et beali Benedicli regulam in eodem monasierio
sedis, qusc in appellalionibus ex majori parle con- inslilutus esse dignoscitur, perpeluis ibidem tem-
sistit, volumus, el luse discretioni maiidamus, qua- poribus inviolabiliter observelur. Prseterea quas-
leiuis prsefalura regem adeas, sibique plene, pru- pj cunque possessiones, etc., in quibus hone propriis
denter el diligenter aperias, quam graviier cen- duximus expiimenda vocabulis. Possessiories vero
siireesacrorum canonuni et aucloritati RomanseEc- el bona quse idem monaslerium infra civilaiem
clesi-B sit deiractum, super eo quod proufatusepi- Lucanam vel extra habet, videlicet libellaria et
scopus post appellationem quara de mandato no- lenimenla in loco Flexo et in ejus finibus, in vico
Etro atl nos inieiposuisse dignosceris, preescriptum Solari et in ejus finibns, et in Marlia et ejus finibus,
archidiaconaium dare preesumpsit, ct quomodo ex in Lammari, in Tassignano, in Capannore, in Pa-
hoc pravum el iniquuin exemplum Iransibitad po- ganico, in Anlraccole, et eorum (inibus, iri Vico
sleros : cum sine laesione canonicse sanclionis , el Moriano, in Arepentina, in plebe de Turre, ei iu
derogatione juslitice, non possil incorrectum relinqui ejus finibus, in plebe monaslerii Sigeradi, in plebe
quod conlra appellationem a quolibet altentatur. Sancti Slepliani et in ejus finibus, in plebe Sancti
Hsecautem etalia diligenter proponendo, prsediclum Micharii et in ejus finibus, in Ioco Caprili et in
regera a proposito el inslitulione sua super hoc stu- ejus finibus, in loco Avane et in ejus finibus, quas
deas sollicife revocare. Sed si ab hoc revocari non Avanenses ab ipsa Ecclesia detinuerunl et detinent,
polerit, proponas ei ex parte uostra, quod suse gra- in plebe de Compulo et in ejns finibus, in Calcinaria,
1065 ALEXANDRlIII PAP.E 1001
in Valivo, in Gallicano, in Alverni, in Ponle Colphi, A intendant. Monemns ilaque discrctioneni tuam ai-
in Filicajo, in Saxorosso, in Castro Falfi.. Proeterea lentius, el maiiilamus, quatenus lam regcm quam
liceat vobis, viros et mulieres liberas et absoluia=, principes, comites et barones, el alios Dei fideles
quoe sui compoles se monaslerio vesiro reddere regni Francorum, atl hoc idcm sollicilis monilis
voluerint, ad convcrsionem recipere, et in mona- ei honationibus laboresinducere,ita qnod persuasio
sterio vestro sine conlradictione qualibet retinere. lua in operis effeclu clarescat, et nos prudeiitiani
Slaluimus etiam ut nulla persona vos vel raona- ttiam et solliciludinem digne possimus in Doniiuo
slerium vestrum sine manifesia el ralionabili commcndare.
causa,. imerdicli audeat sentenliam promulgare. Datum Anagniee, iv Kal. Februarii.
Obeunle vero te nunc ejusdem loci abbatissa, vel MCCXXXIV.
tuaruin quarumlibel succedenli.um, niilla ibi qt:a- Ad clericos Alexandrinm Ecclesim. — De novo epi-
libel subreptionis asluiia vel violenlia proeponaiur, scopo ipsis concesso vcl aliunde translalo.
nisi quam sorores communi consensu, vel sororum (Anagnioe, Jan. 50.)
pars sanioris consil.ii secundum Dei limorem cl [Ibid., col. 911.1
beali Benedicti rcgtilam prasviderinl eligendam. Denovitate et necessilate processit quod prcesenie
Cum autein commune inlerdiclum lerroe fueiit, B nuniioMediolaiiensisEcclesioRjiiiillapioecedente ele-
Iiceat vobis, clausis jaii.uis, non pulsalis campanis, ctione, auclorilate noslra vobis et Ecclesiseveslrie
exclusis interdictis el excommunicaiis, suppressa eleclum providimus. Et ideo, ne possitex hoc vobis
voce divina officia celebrare. Deceruimus ergo ut vel successoribus vestris preejudicium lieri, auclo-
nulli omnino hominum, eic. rilate vobis apostolica duximus provitlendtim. Ea-
Ego Alexander calliolicoeEcclesioeepiscopus. propter, dilecti in Domino (ilii, proesentiscriplo sta-
Ego Htibaldus Osliensis episcopus. tuimtis ut ex hoc vobis non prjejudicetur in poste-
. Ego Bernardus Porluensis el Sauclee Rufinse epi- rum, quominus, obeunte eleclo qui nunc est, et
scopus. suorum quolibet successorum, vos el successores
Ego Joannes presbyter cardinalis Sanclorura veslri de episcopis veslris eleclionem iiberam ha-
Pauli et Paminacliii. bealis , sicut canonici ecclesiarum caluedraliuin ,
Ego, ctc. quoe Mediolanensi Ecclesiee subjacent, habere no-
Datuin Anaguiseper manum Graliani, sanclse Ro- scunlur. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc
manse Ecclesise subdiaconi et noiarii, XVIIIIKal. paginam noslrse constiiutionis infringere, vel ei ali-
Februarii, indictionc ix, Incarnalionis Dominicoe quatenus contraire. Si quis aulem hoc allenlare
anno 1175, poulificalus vero domni Alexandri papse proesumpserit, indignationcm omnipoleniis Dei et
tetiii anno xvu. bealorura Petri el Pauli aposlolorum cjus se noverii
incursurum.
: MCCXXXIII.
Ad Pelrum cardinalem S. Chrysogoni, apostolicm Dalum Anagnioe, III Kal. Februarii.
sedis legatum.— Ul regem Francorum et principes MCCXXXV,
uliosque ad sumendam crucem Itorlelur.
Jan. Cvmpositionem a Willelmo archiepiscopo Remensi,
(Anagnioe, 29.) apostolicm sedis iegato, faclam inter fralres S.
[MANSI,ConciL, XXI, 970 ] Pelri ei capellanos ecclesiarum S. Joannis, S. Ni-
lnnoluit nobis ex. lilleris charissimi in Chrislo cotai, S. Jacobi Gandavensium confirmat.
filii noslri Manuelis illuslris Constantinopoliiani (Anagnioe,Mart. 4.—Vide Opera diplomalicaUirxx,
t. III, p. 70.)
imperaioris, quod ipse in manu forli Turcarum
lerram ingressus, civilales el casira ferro el igne MCCXXXV!.
consumpsit, et in medio lerrse soldani Iconii civi- Monasterii Camaldulensis bona el privilegia
t.atcm quamdam magnam et populosam construxit, confirmat.
ubi Latinos et Grsecos qui eam custodiant posuit, 0 (Anagniee, Marl. 17.)
el per civitalem ipsam magnse regioni Turcarum [Annal. CamalduL, IV, 52.]
per Dei gratiam dominaiur. Usque adeo, quod viam ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, dile-
sepulcri Domini visilandi omnibiis Chrislianis, ctis filiis... Cumaldulensi priori ejusque fratribus,
lam Latinis quara Graccis,reddidit, Domino facientc, t.amprsesenlibusquam fuluris, regularem vitara pro-
securam. Unde quia idem imperalor firinum volura fessis, in perpetuura.
se asseril et propositum gerere, ab impuguaiione Officii noslri nos adinonet el invilal auclorilas
illitts nefandoe genlis nullalcnus abslinere, donec pro ecclesiartim slaiu satagere, el earum quieti ae
auctore Domino contra genlem ipsara perficial tranqtiilliiati salubriicr auxiliante Dominoprovidcre,
quod inccepcrat, nos volentcs juxla pctitionem Dignum namqiie et honeslati conveniens esse di-
suain ejus pium propositum promovere, regibus et gnoscilur ut qui ad earum regimen, Domino dispo-
priucipihus orbis, ct aliis lidclibtis, exhoiiationis nenle, assumpti suinus, eas et a pravoruir. hoinimini
apostolicse scripta dircximus, ut ad confundeiidam nequilia lueamur, el beati Pclri alque sedis aposio-
genlem illam, et cxallandum noinen fiilci Chri- lica; patrocinio inuniamus. Eapropter, dilecli in Do-
stianee, obtciitu pise derulionis fideliler el diligenler niiuo filii, veslris poslulalionibus clc:>:entcraunui-
4065 EPISTOLJE ET PRIVILEGIA. — AN. 1176. 1065
n.us, cl prsctlecessorumnostrorum felicis memoriseA,neniib.us slatuimus ct apostolicoescdis auctoritaie
Paschalis, Eugenii, Anaslasii et Adriani Romano- sancimus lanqnam corpus unum sub utio capiie, itl
rum ponlificum vesligiis inhsereutes, proecipimuset esl sub priore Camaldulensis eremi, lemporibus
r rsesenlis deareti auctorilale snncimus, ne ciiiquam perpetuis permanere, et illius disciplinoe observa-
omninopersonae,clerico, monacho, laico ciijuscunqtie lione persistere, sub illo, inquain, priore qui ab
ortlinis aiit diguilaiis, prsesenlibus aul futuris lem- ipsius congregationis, abbaiibus sive prioribus, et
poribiis liceat congregationes illas eLloca illa quee ab eremilis regulariler electus,-prsestanle Domino,
Canialiliilensis eremi sive ccenobii disciplinain et fuerit. Porro congregationem ipsam ila sub aposto-
ordiiicm susceperunl, qlisequehodie sub illius regi- licse sedis lulela perpeluo conrovendam decernimus
miiie toniineiuur ab ejus ullo modo subjeciione et ut nulli episcoporum (aculias sit aliquod ex his
uuilaic dividere, quse videlicel loca el congregatio- monasterium absque prioris conniveniia, vel apo-
nes conservantlae unitatis gralia singularibus visa stolicsesedis licenlia excomraunicare, vel a divinis
sunl vocabulis adnolanda : officiis inlerdicere. Fratribus autem ipsis licentia
In episropalu Arelino monaslerinm Sancti Salva- sit, a quo maluerint catholico episcoporum coose-
loris Berartlingorum, Sancii Petri in Roia, Sanctae cralionum, sett ordinalionum sacramenla susci-
Marioe in Aguano, Sancti Quirini in Rosa ; eremus B pere.
Fleri, monasierium Sancti Viriani, Sancii Rariho- Dalum Anagniscper manum Graliani sanctse Ro-
lomeci in Ai;glare: jttxla Balneum monaslerium manacEcclesieesubdiaconi et noiarii, xvi Kal. Apri-
Sanclse Maria,-in Trivio; in Galiola, monasterium lis, indict. ix, Incamationis Dominicoeanno 1175,
Sanclse Mari;ein Insula; in episcopatu MonlisFere- pontificaltis vero domni Alexandri papoeIII anuo
trani monasleriiim Montis Herculis; in episeopalu XVII.
Forumpopiliensi hospiiale Almerici; in episcopalu MCCXXXVII.
Peiisanriensi monaslerium Sancti Decenti, eremus Ubaldo
archiepiscopo Pisano primatum Sardinix
in
Fajnfi ; episcopatu Bononiensi monasteriuni San- asseril. (Fragmenium.)
cti Arcliangeli juxla castrum Britti, Sancti Felicis; — UGUELLI,
in episcopalu Florentino monaslerium Sancli Petri (Anagnioe,April. 11. 408.) Ilalia sacra, III,
in Laco, Sancti Salvaioris jtixta civilatem; in epi-
MCCXXXVIII.
scopatu Fesulano monasleriiim Sanctae Mariee in
Poplena et ecclesiam Sanclae Margariloe; in episco- Ad monaclws S. Georgii Lucensis. — Vt ecclesiam
palii Vullerrano monasterium Sancli Pelri in Fon- r qttam per pecuniamacquisierant resignent.
tiano, SancloeMarisein Policiano, Sancti Petri in (Anagnioe,April. II.)
Cerrelo, Sancli Justi prope civitatem ; in episeopaiu [MANSI,ConciL, XXI, 1080.]
Pisano monasierium Sancloe Marise de Morrena, ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, dile-
monasteriiim Sancli Stephani in Cincloria, Sancii clis filiis prseposilo et monaehis S. GeorgiiLucani,
Savini in Monlioue; in ipsa civilale monasleriiiin salutem el apostolicam benedictionem.
Sancli Micbaclis, Sancli Frigidiani, Sancli Zenonis; Ad aures nostras pervenit quod, cum ecclesiam
in episcopalti Lucano monasterium Sancli Salvalo- S.MaltboeideFossaNatali.quam conlraslaiula etde-
ris in Caiuiniano, Sancli Petri in Puleolis. Item in crela sancloriim Patrum quadraginla libris emera-
Sardinia, in archiepiscopatu Terrilano monasierium lis, ei per violentiam et favorem consulum Lucanae
SancloeTrinitalis de Saccaria, ecclesiam S. Euge- civitalis longo tempore leniicralis, ad commonitio-
niae in Samanar, ecclesiam S. Michaelis et S, Lau- nem canonicorum Lucanne Ecclesisein capitulo seu
5'enliiin Vanari, ecclesiam S. Mariseet S. Joannis per presbyierum, qui ibidem moratur, simpliciter,
in Allasar, ecclesiam S. Marioein Contra, ecclesiam fili proeposite, refutasses, tandem electus Lucanus
S. Joannis el S. Simeonis in Salvenaro, ecclesiam eam jamdiclo presbytero sub obedieniiam tuam re-
S. Nicolai de Trulla, ecclesiam S. Petrj in Scano, D gendam el gubernandam commisit, et in hanc par-
:cclesiam S. Patili in Conlrognano, ecclesiani S. lem non eam qnam decuit gravitatem et maluriia-
Peiri in Olim. Iieni in Tuscia in episcopatu Clusino, lem servavit. Unde quoniam non est vc-bisluliim,
ereremum Vivi in monle Amiato cum omnibus su- sedomnino periculosum, ecclesiam quam per pe-
pradicloruni locorum perlinentiis; villam preclerea cuniam acquisivislis, amplius deiinere, et expedi-
de Majona quam emistis ab Henrico proeposilo et rel vobis de tali aequisiiione pojniieniiam agere,
reliquis canonicis cum omnibus peiiinenliis suis; et digne Deo per congruae salisfaclionis opera re-
villam de Monlione quam emislis ab abbate Sancloe conciliari, cum luijusmodi conlraclus iniquus fu.crit
Florse queniadiiiodum in vestris chartulis contine- et Sinioniacam sapiat pravitatem; unjversiialem
tur et vobis a bonoe memorise papa Anaslasio me- vestram motiemus, mandamus aique proecipinms,
diante jusliiia adjudicala esl et scripti sui sentcnlia quatcnus sicut salutem et famam vestram diligitis,
confirmala Atl lioecmonaslerium de Urano vobis et preelibalam ecclesiam peniius derelinquatis, ne vos
convenlui vesiro, salvo jnre Ravennaiis Ecclesioc, de ipsa vel bonis ejus ullerius inlromiltaiis, quia,
aucloriiaie apostoiica confirmamus. Omuia igitur hoc in grave damnuin etjacturam, nec non etiani
supradicla monasteria cum omnibus ad ipsa perti- periculum ordinis et religionis vestrae posset pro-
PATROL.CC.
1067 ALEXANDRI111PAPJE ,OG8
culdubio redundare. Nosquoque dcSimonise vilioo A phori, monasferiumAstense, monasteriumS. Angcll
acriler cogeremur punire. Gimiperiti.
Datura Anagnise,iu Idus Aprilis. Chrisma vero, oleum sanctum, consecraiiones
MMCCXXXIX. altarium, seti basilicarum, et ordinaliones clerico-
Privileijium pro monaslerio Vallumbrosano. rtim, liceat vobis a quocunque malueritis episcopo
(Anagnioe,April. 20.) caiholico et Romanee Ecclesiae graiiam atque
[UGHELLI, Ilalia sacra, III, 221.] conimunionem obtinente, recipere, qui noslra ful-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- lus auciorilate, quee postnlantur, indulgeat. Sanci-
lcctis fiiiis JACOBO Valluiubrosano abbali, ejusque e mus insuper ut nulli episcoporum fas sit in vos
fratribu.s, tam prsesentibusquam fuluris, regularemi excommunicalionis, vel interdicli seuteiiliam pro-
viiam professis, in perpetuum. mulgare, ulque in speciales estis filios apostolicce
Desiderium quod ad reiigionis proposilum el ani- sedis assumpti, nullius alterius judicium lemere
niarum salulem perlinere dignoscitur, auctore Do- subealis. Nulli quoqtte liceat aliquod vestroe reli-
lnino, sine aliqna esl dilalione complendum. Quiaa gionis monaslerium a ioci sui slabililale revellere,
igitur proposilum vestrum, divina proeeunleac sub- ac removere sine abbalis et congregationis com-
sequenle clemenlia, religionis veslrse sirnplicitas,, mii11iconsensu. Conslituimus auiem , ut omiiiiim
bonae opinionis odorem, et prope et longe positis> proedictorum monasteriorum capul, quod in Valle
aspiravii, nos veslro provectui, aniiuenie Domino,, Umbrosa silum esl monaslerium habeatur : sane
provectus adjungere cupienles, ad exemplar prse- cuin terminus vitse pastori vesiro, divina disposi-
decessorum nostroruro felicis memorisePaschalis> lione, conligerit, qui ejus loco substituendus ftie-
et Adriani Romanorum ponlificura, ccenobitimve- rit, quia et vobis, et aliis omnibus prscesse debebit
slrum pro bealae Marioesemper virginis reverentia, omniuin.qui coelerisprsesunlmonasleriis, consensu,
cui dicalnm esl, in RonianaeEcclesise proprielatemi et judicio eligatur. Quod si forte ex ipsisabbatibus
el lutelam atque proteclionem apostolicsesedis, su- quilibct, Domiuo disponente, ad hoc generale re-
scipimus, et apostoliceeillud aucloritalis privilegio gimen eleclus fuerit, ad vestrum principalc coeno-
niunieiiles ab omnium personarum jugo liberum bium principaliler iranseat, el cjus mox judicio
permanere decernimus. In primis siquidem sta- sicut in diebus venerandoememorioeJoannis priint
luenfes ul ordo monasticus, qtii ibidem secundum abbatis vesfri factum constaf, cselcra omiiia unita
Deum, et beali Benedicli regulam noscitur insiilu- vobis monasleria disponantur. Dcccrnimusergo ut
ms, perpeluis temporibus inviolabililer observelur. Q i nulli oninino hominura liceat prsefalura ccenobiiim
Prseterea quascunqtie possessiones, queecunquebo- lemere perturbare, aul ejus bona, vel possessiones
iia,elc, in quibus hsecpropriis duxinuis exprimenda anferre, minuere, seu temeraiiis vcxaiionibusfaii-
vocabulis : Monasterium S. Salvii, inonasleriitm gare, sed omnia, etc., usqueprofultira, salva sedis
sanctissimse Trinilalis de Florentia, monasierium aposiolicae aucLoritate.Si qua igilur, elc.
Slrumeiic, monasterium de Osolla, et S. Jaeobi de Ego Alexander cathoticaeEeclesiocepiscoptis ss.
Casiello nionasleriiiin, monasteriuni Passiniani, et Ego Ubaldus Ostiensis episcopusstibscripsi.
S. Michaelisde Senis el tle Alpiano, moiiasteiium Ego Bernardus Poriuensis S. Rtifinoeepiscopusss.
tle Ciiltti bono, dc Monie Pisis, monasterium de Ego Joaiines presb. card. SS. Joannis et Pauli,
Monie Scalario, et de Nerano, nionasteritiin de Fi- til. Paminachii subscripsi.
vilo, nionasleriuin de Cappiano , iiioiiasteriumS. Ego Albertus presb. card. lit. Sancli Laurentit
Pauli Pisani, el S. Michaelisde Plajano, et S. Mi- in Lticina subscr.
chaelis Salvenero iu Sanliuia, monasieriiiiii S. An- Ego Guillelmuspresb. card S. Pelri ad Yinculass.
geli de Pislorio, monasterium de Paviano, moua- Ego Boso presb. card S. Pudeiitianse,lil. Paslo-
sterium S. Mariaede Pralo, moiiasteriuni dcYajano, ris subscripsi
monaslerium de Oplelo, niona.sieriuni de Monte D r. Ego Joaunes presbyter card. lit. S. Marci ss.
Plano, monaslerium de fonlc Thaonis, monasie- Ego Theodinus presb. card. S. Vitalis, lit.Vesti-
rium de Musceto, monastciium tle Monte armato, use stibscripsi.
inonaslerium S. Cseciliae,S. Reparatse, monasterium Ego Maniredus presb. cartl, lil. S. Coecilioess.
de Trecento, monasteriura de Crispino , monaste- Ego Peirus presbyter card. lit. S. Susannaess.
rium de llazolo, monasteriura de Bujo Cccsaris, Ego Jacobus diac.card. S. Marioein Cosmedinss.
monasierium de Coneo , monasierium de Turri, Ego Cynlhius diaconus cardinalis S. Adriuiii ss.
monasieriura de Caprilia, monaslerium S. Marci de Ego Iltigo diaconus card. S. Eustachii juxla tcm-
Placentia, monaslerium S. Benedicli de Herba plum Agrippoesubscripsi.
amaia, monasterium S. Prosperi de Regio, niona- Ego Laborans diaconus card. S. Mariaein Por-
steiiiim de Cavanna, monasterium S. Mercurialis licu subscripsi.
Foroliviensis, monasterium de Novaria, nioiiaste- Ego Raynerius diac. card. S. Georgii ad Yelura.
rium de Verccllis, monaslerium de Janua, mona- Aureum subscripsi.
slcrium S. Pauli de Terdone, monaslcriuin Brixiense, Dai. Anagniaeper manum Gratiani S. R. E. sub-
nioiiasieiium Yeronensc, monasteriuin S Carpo- diac. ct nolarii, xu Kal. Maii, ind. ix , Incarnat,
1069 EPISTOLJEET PIUVILLGIA.— AN. 1176. Ifl7(>
Domiri. .111110 1176, ponlif. vero D. Alexandri PP. A j possidelis, et omnes deeimas de Yiclo, sicut eas
anno xvii. de conressione venerabilis fralris nosiri Florcniini
MCCXL. episcopi, et decimam de allotlio vestro, de curte,
MonasieriiS. Marim de Florentia fiona, jura el pri- de Casalia, de Fusci et de Rocbctla, sicut deciraam
mlegiuconfirmat. ipsam de concessioneGuidonis quomlam Vulleranni
(Anagnise,April. 50.) episcopi canonice possidere noscimiiii, vobis et
^MARGARISI, Bullar. Casin., 20.] monasterio veslro aucloritate apostolica coafirrna-
AIJEXANDER episcopus, servns servorum Dei, tli- mus. Niliilominusetiarn liberam insiilulionem per-
lectis filiis BERNARDO abbati S. Marioede Florenlia, sonarum in ecclesiis veslris, -sicut eam praedeces-
ejusque fratribus, lam procsenlibus quam fuluris sores veslri et vos ipsi a quadraginta relro annis
regtilarem vitam professis, in perpettium. inconcussc habuisse noscimini , vobis duximus
Ctini omnitim Ecclesiarum sit nobis quanquam aucioriiatc apostolica coiifirmaudiim. Prohibemus
immeritis cura commissa, el de omnibus tenearaur insuper ut nullus episcopus vel niinisierialis ejus
generalem solliciludinem gcrere illis, propensius; ecclesias vcslras, vel earum clericos, indebitis
adesse debemus, quse specialiter juris beali Petrii exaciionibns, seu molesiiis audeal fatigare. aut ir
esse noscuntur. Eapropter, dilecli in Domino filii,, B eos cxcommiiuicaiiouis,vel in vos seu niouasierium
veslris juslis poslulalionibus clementer annuimus,, vestrum inierdicli sentcntiam, sine mandaio Ro-
et monaslerium vestrum, quod specialiter jttris ett mani pontificis vel legati ab ejus latere destinati
proprielatis Romanse Eeclesise noscitur esse, subi ferre proesumat. Sane novalium vestrorum qtise
B. Peiri el nostra protectione suscipimus et proe- propriis manibus aul sumptibus colilis, sive de
senlis scripli privilegio communimus, siaiuenlcs utl nulriinenlis vcslrorum animalium decimas vel pri-
quascunque possessiones, qusecunque bona idemi initias a vobis vel a monasterio vestro, nulius
monasterium in prsesenliarum juste et canonicej proesunial exigere. Chrisma vero, oleum saiictura,
possidet, aul in futurtim concessione poni.ificum, , consecraliones altariura seu basilicarum, ordina-
largilione regum vel principum, oblatione fidelium,, tioneni monachorum vel clericorum vestrorum,
seti aliis juslis inodis, prsestante Domino, poleritt qui ad sacros ordines fuerinl promovendi, a FIo
adipisci, firma vobis vestrisque successoribus, ett renlino recipiclis episcopo, siquidem caiholicus
illibala permaneant. In quibus hcecpropriis duximus3 fueril, el graliam atque cummuiiionem aposioliete
exprimenda vocabulis : sedis habueril, et ea gralis et absque pravilaie
Locum in quo monaslerium ipsum situra esti vobis voluerit exhibere, alioquiu queracunque
cum pertinentiis suis; castruin de Signa, el ter-. ^ raaiueriiis adealis anlistiiem , qui nostra fullus
tiam partem caslri de Grumulo cum ecclesiis cll auctoriiate, vobis quod poslulaslis. indulgeal. Se-
periinenliis eorum; curlem de Greve cum ecclesiai pulturam quoque ipsius loci liberam esse concedi-
S. Martini cceierisquepossessiouibussuis, ecclesiami mus, ul eorum devoiioni et extremse voltiniali qui
S. Barllioloniseicum cuiie el terra Berizonis, ell se illic sepeliri deliberaverint, nisi forle excoinmii-
Azaenxoris cjus t!e Radda ; insuper lerram ejusdemi nicati sint vel interdicli, nullus obsistat, salva
de Pelroio, seu in qiiibiiscunque locis, cum oiniii- tamen justilia illarum ecclesiarum de quibus mor-
bus peiiinenliis suis, castrum Radda ctim ctiiie,, iuorum eorpora assuniunlur.
el ecclesiis, et omnilms ad eara periinenlibus, castrii Decernimusergo ul nulli oniniuo hominuni liceat
tle Tignano leiiiam parlcm cum ecclesiis el perii-- preefatumnionasterium lemere peritirbare, auiejus
nentiis suis, ecclesiam Sancti Nicolaiin campo Cla-- possessionesauferre, vel ablatas relinere, miimere,
reniis, cuin curle et ecclesiis onmibus ad eam per-- aut aliquibus vcxationibus fatigare, sed illibaia
lineittibussuis, cuiiein Cacierini cura possessionibus
s or.inia el integra conservenlur eoium pro quortim
suis, caslrum Bibianumcum curte et ecoiesiis oni- gnbernatione el sustenlalione concessa suni, usi-
nibus ad eam peiiineiilibus, ecclesiam S. Martinii D bus oninimodis profulura, salva sedis aposlolicai
in Ioco Coiifluenli cum perlinenliis suis, ecclesiaml atictorilale et difficesani episcopi canoniea ju-
S. Marlini quae est infra civiiatem juxla proeliba- slitia.
lum nionasteriuni, cum casis, lerris el omiiibus s Si qua igitur in luturura ecclesiaslica scecula-
perlinentiis suis, ecclesiam Saucli Martini iu Men- risve persona, hanc noslreeconslituiioiiis paginam
sula ciiinomnibus pertineuiiis suis, curiem Moniis s sciens, contra eam temere venire leniaverit, se-
Domiuicum omnibus ad eam periiiieniibus, curiem« cundo lertiove commonila, si non satisfactione
de Mandria cum peiiinenliis suis, lorram Joanniss congrua emendaverit, potestatis lioiiorisque sui
filiiTcutli cum casis el reliquis possessionibus,sicutl dignitate careat, reanique se divino judicio exislere
Maria el Donatus filius raonasterio conlulerunt;; de perpetrata iniquilaie cognoscat, et a sacralissimo
casas el lerras Joannis filii Boise,ecclesiam Sanctii corpore ac sanguine Dei et Domini Redemptoris
Proculi cum lerris et domibus circa se, castrumii nosiri Jesu Cbristi aliena lial, aique in exlremo
Vicli, cum curte, ecclesiis el oranibus pertinentiiss examine dislriclae ultioni suhjaceat.
suis. Prceterea quidqtiid de donatione Bonifacii i Cunctis aiiteni eidem loeo sua jura senantibus
fratris Benedicli quontlaiii abbatis veslri legiiime e sii pax Domininoslii Jesu Clirisli, quaienus et hi-
1071 ALEXANDRIIII PAPiE 4072
jfructum bonse actionis percipiant, ct apud dislri-
1- A clesise Scolise, quam Eboraeensis Ecclesia antiquo
«tum judiccm prsemia sclcmee pacis invcniant. t. jure sibi vindicat, lam et scriptis aiiihenticis, qua?
Amen, amen, amen inspexi, quam ex relalione el testimonio virorum
Signum Alexandri papm III : aiiliquorum, authenlicorum el veredicorum dili-
VIASTUAS,DOMINE, DEMONSTRA MIHI. genler veritatem invesligando compcri, qnod ab
SANCTCS PETRU3, SANCTDS PAULUS. antiquis lemporibus ad Eborum Ecclesiam dcjure
Ego Alexander caihoiicseEcclesieeepiscopus. pertineal, et quod possessioiieniejus Loslililate et
Ego Hubaldus Osiiensis episcopus. potentia regum prsedecessorum meoriim amiserit,
Ego Bernardus Poriuensis el S. Rufinee epi- i - sedjam per gratiam Deiinier dominuinmeum regem
scopus. Atiglioeet me, pace in perpeluum reforinala, stip-
Ego Joannes presbyl. card. SS. Joannis etPauli,i, pliciler poslulo, quatenus domino nieo regi et
tit. Pammachii. regno suo, et Eborum Ecclesioeproediciam subje-
Ego Alberlus presb. card. lit. S. Laurenlii in 4i ciionem et possessionem vestra auctoritate, omni
Lucina. occasione et appellalione remola, resiitui et rein-
Ego Guillelmus presb. cartl. til. S. Peiri add legrari prsecipiatis, nec sine roaxirao damno meo,
Vineula. ,B cl lerrae meoe delrimento prselermiili polest, quin
Ego Boso presb.* card. S. Pudentiame tii. Pa- ila fiat, quam in pace reformata ila per dominum
storis. . mcum regem et nie couvenil, el illiid idem iura-
Ego Joannes presb. card. tit. S. Marci. mcnio firmavi. Scio enim quod in maximum perl-
Ego Theodinus presb. card, S. Viialis lil. Ve- culum auimarum noslrarum redundaret, si quod
slinoe. pro certo scinius conipetere deberc, cffectui non
Ego Manfredus presb. card. lit. S. Csccilise. manciparelur.
Ego Petrus presb. card. tit S. Susannoe. Valeat semper sanctilas veslra. >
Ego Jacobus diac. cardin. S. Marisein Cosmediu. Daltim Anagniee,iu Idus Maii.
Ego Cynlhius diac. card. S. Adriani. MCCXLII.
Ego Hugo diac. card. S. Eustachii juxla templum Ad Pelrutn S. Clmjsogoni el Hugonem
presbyterum,
Agrippse. —
S. Angeli diaconum,cardiimles. Ut regis Fran-
Ego Laborans diac. card. S. Marieein Porlicu. corum filia vel ducalur a filio regis Aiiglorutn,
vel palri restilualur.
Ego Raynerius S. Georgii ad VelumAureum dia-
con.eardin. (Anagnioe,Maii21.)
Datum Anagnieeper manum Graliani sanclseRo-• C *
[MANSI, Concil., XXI, 965.]
inana?Ecclesisesubdiaconiet notarii, n Kal. Maii,, ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
indict. ix, Incarnationis Dominicseanno 1716, pon- leclis filiis PETROS. Chrysogonipresbylero, et Hc-
lificalus autem domini Alexandri papse III anno» toNi S. Angeli diacono, aposiolicse sedis legatis,
xvn. salutem et aposlolicam benedictionem.
MCCXLI. Cum iilia charissimi in Chrislo (ilii noslri Ludo-
vici illustris Franeorum regis, qnaui jani piidem
Rogero archiepiscopo Eboracensi miltil exemplum
tillerarum Willeltri Scoliwregis, posl pacem cum, Henricus illustris rex Anglorum filio suo Richardo
Anglorum rege faclam ab ipso petentis ut Scotim' duci Aquitanise in matrimonio copulandam susce-
Ecclesia EcclesimEboracensisubjiciatui: peral, ad annos nubiles pervenisse dicalur, idem
(Anagnise,Maii 15.) rex Francorum videtur graviter de nobis conqueri,
[WILKINS, Concilia MagnmBtiianniw, 1,481.] quod nobis, sicut asserit, tolerantibus, nec ei ea-
ALF.XANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- dem filia sua resiiluitur, nec a proefalo duce tra-
nerabili fralri ROGERO , Eborum archiepiscopo, dticilur, sicut traduci deberet. Quoniam igilur idein
aposlolicse sedis legalo, el diieciis filiis decano D Q Francorum rex ad horum alterum inslal, nos sibi
el canonicis Eborum, salutem et apostolicambene- nolentes in Lac parle, sicut non debemus, deesse,
dictionem. cura indignum sit, absonum ei absurdum, ut filia
Uliliiali Ecclesioe veslrse in hac parte provida ipsius regis lali modo debeat diutius delineri, di-
solliciludine consulere ac proficere cupientes, te- scretioni veslraeper apostolica scripia pror-cipiendo
nore lilierarum charissimi in Christo filii nostri mandamus, qnalenus prscfalum regem Anglorum
Willielmi illustris regis Scolise, de verbo ad ver- commiiuiler et divisim ex parle noslra et veslra
bum, nihil addito vel dempto scribi fecimus, et sollicilis monitis et horiaiionibiis laboreiis indu-
sub sigillo noslro vobis duximus transmitlendum, cere, ut memoralara filiain ejusdem regis infra
ut in perpeiuam raemoriam habeatis. Quarum si- duos menses a proeiiominaioduce magnifice, sicut
qiiidem lillerarum lenor talis est: decet utrumquc regem, traduci faciai, aul eam
i lleverendissimo domino et Pairi Alexandro, prsedicloresliluere non poslponat. Si vero neulrum
Dei gralia suniino pontifici, Willelmus, eadem isiorum ad commotionem vestram infra proescri-
gralia rcx Scotisc,salutem el devotam reverentiam. ptum tcrminum fecerit, in tota previncia Caniua-
Noveril sanctitas vestra quod de suhjcciione Ec- ricnsi, sublato appellalionis rcincdio, omnia di-
1075 EPISTOL.* ET PRIYILEGIA.- AN. 1176. 1074
vina, praeler baplisma parvulorum, et poeuiteiuias A cum castcllo suo, S. Apollinaris cum caslello suo,
morienlium, donec Lorum allerura faciat, aucto- S. Nicolai cnm castello suo, S. Marise Inca cum
ritale nostra prohibeatis officia celebrari. Et si nec castello suo, S. Mariaein Crypla Trinea , S. Angeli
sic rcsipueril, lotum comitalwn Pictavensem simiii in Pesclo, S. Angeli in Oriecle cum oppido sno, S.
sententise supponalis. Porro si unus vestrum his Marci, S. Quirici, S. Lucice inArgel!i,S. Panla-
exsequendis noluerit vel non potuerit interesse, leonis, S. Crueis in Alenio cuin oppido Mucela , S.
alter yesirum ea nihilominus exsequalur. Ansuini, S. Joannis in Retro, S. Pauli in Piscaria
Datum Anagnise, xu Kal. Junii. cum oppido suo , S. Laurentii in Piscaria cum
MCCXLUI. quarta parie de transverso ejusdem fluminis , et
qtiarta portus ejusdem ; S. Nicolai cum oppido
! Privilegium pro monaslerio S. Joannis in Venere. Sangro, S. Canlianse in caslello Palledo, S. Martini
(Anagniae, Jun. 16.) de filiis Teodaldi, S. Petri in Batinario cum fara
UcnELLi, Ilalia sacra, VI, 709.] sua, S. Agathsc, S. Pancratii, S. Justini de casole,
ALEXANDER episcopus , servus servorutn Dei , di- S. Pelri in Lauro, S. Petri de Linari cum Caslello
Iectis filiis ODERISIO abbali raonaslerii S. Joanuis Resso, S. Petri in Parlasi, S. Marise in Valle, S.
in Yenere et universis frafribus lam preeseniibus B Marise in Eramo , S. Vili in Porlule. Oppida vero
quam futuris regulariler substituendis in perpe- heec Fossam csecam, Caslellum muratum, Rocca de
tuum. Sclavis, Giruli, Laiernum, Montes Octaviani, Gua-
Vox clamanlis in deserlo : Parate viara Domini, stura, Meruli, Porcile, Milianico , Castellum vetus,
reclas facite semitas Dei noslri, monet nos iter re- Balerianum , Faram Benedicti Fi!ii Uberli, faram
ctiludinis ingredi, quoniam fortitudo simplici via liliorumBederochijMontem S. Silveslri, Pelrarium,
Domini recla : ergo petentibus non est denegandus Senellara , Caslellinum , Castrura Aymonis , Turri-
audiuis, quia servorum Dei quieii pro noslro est cellam, Monle collis Marsini, Ilicem, Rivum jusium,
officio providendum, quaienus a seecularibus lumul- Maclam, Scorriosam, Casale S. Benedicti, Morum
libus liberi, in via Domini simplicibus animis forti- Rivuin, Pelri Peschi. In comitalu Pinnensi cellaiu
ter ambulare prsevaleanl. Quapropier , fili in Cliri- S. MariecAnfrisano, S. Marioein Ponzano cum ca-
slo legitiine Oderisi abba, luis, luorumque fralrum stello Casavetere, S. Michaelis in Boccaricio cum
justis deprecationibus exorali ad honorera S. Dei fara sua, el fara de Saratico, S. Michaelis in Fine
Genilricis et Virginis Marise, S. prsectirsoris Do- ctiin fara el pogio suo, S. Petri in Campo rotundo,
mitii BapiisleeJoannis ccenobium ejus nomini dedi- S. Marise in Loquiano cum pogio stio, S. Marise in
caium, in quo oinnipotenli Doinino unanimilcr de- ' Rivo Sonuli, S. Joannis in aqua viva cura casali
servitis in aposlolicse sedis gremio perenniter con- suo, S. Petri, S. Joannis ad Ponticulum , S. Anto-
fovendum , prsestanie Deo, aucloritate proeseniis nii, S. Marioein Rigulo , S. Salvatoris in Casa ni-
privilegii comniunimus, privilegiorum siquidem gra, S. Margaritoe in Legoniano, S. lo in Carpcne-
iormaui sequeniem, quse veslro coenobioa nosiris lo , S. Angeli in Rivo lurbido , S. Marise in Vaile,
proedecessoribus sanctis , videlicel Leone, Victore, S. Nicolai in Plomba, S. Laureniii juxta Goma-
Nicolao et Urbano collata sunt vobis vcstrisque rium, S. Joannisad Casam Comusle, castellum ad
successoribus illa omnia perpetuo possidenda con- niare, Speltore, furcam Consenga , Montem silva-
firmamus , quoe Transmundus comes Transmundi rium, civitatem S. Angeli, Ilicem sanclse Crucis ,
dueis , et marchionis filius in comitatu Teatino, casam Lariti, Ilicem Trallionium, Pizanum, Scur-
Pinnensi, Apruliensi, Firmano, et Termulano, ve- ranum, Monlem Valterii, Monticulam, Spatulam
stro noscilur monasterio obtulisse, ceelera quoque , ruptam, Arselam, Bifenum, Antianum, Ranchi,
quse aliorum oblatione fidelium in jus vestrum, et Silvam, Mitialianum , Casulas murura, Altum cas-
doiniiiium devenerunt, videlicet: lellum ulira montem Peditarum, Sancti Joannis de
In comilaluTeatino has cellas S. Joannis in Malo- rj filiis Tribuni. In corailalu Aprutien. cellam Sancti
traverso, S. Zacharise, S. Benedicti, S. Romani, Joannis in Gomano cum castello suo, Cerrum
S. Severini, S. Marieead capellam secus Orionani, Bifurch , Sancii Donali in Salinello cum caslello
S. Pault et S. Pelri cuni Burgo , qui ex latere est. Palinae, Sancli Slephani ad Mura , el Ecclesiam
llein ecclesiara S. Georgii, S. Pbilippi dePalatio, Sancii Angeli, montem Paganum , Grassianum, Ri-
S. Angeli cum lertia parte porlus Orlonoe, S. Ma- pam iiliorum Azonis , Pogium Mulorum Morelli,
risejuxla rivum qui dicilur Fricius inCurle Aleana, curtem de Pedoniano tolam, curlem lotam de Bu-
SS. Marlyrum Legonliani, et Domiliani cum mille celliano, tcriiam partem curlis de Semproniatio;
modiis lerrse juxta se in curte de Agrame, S. Ca- in comitalu Firmano cellam S. Nicolai cum caslello
lari, et SS. Virginum Aurese, et Peironillse, S. Am- Paterno, Monleronein, medietatem curiis de sup-
brosii, S. M.iriini, S. Stephani, ad collem in Bessi, plica, intcgram curtem cie Aquaviva, Montem Bola-
S. Crucis cum duodecira inarnatis hominiim, S. An- rium, casiellum Rodactarisci, castellum Golinari,
geli inira oppida septem, ex adverso S. Nicolai. ecclesiam S. Passicis. In comitalu integram curtein
Iiem eellam S. Joannis in Rocca cum oppido suo, S. de Palveniano, in coniilalu Camerino Terroe cum
Tiiomsecura oppido suo, S. Farmanni, S. Eusanii suis culiofibus. In curte. Cesepaluaibi roediam cur-
1075 ALEXANDRIIII PAPJE 107G
tera de Visilfctno,quartam partem curlis de Alba-- A Communi et speciali debilo tuis cogiinur petilio-
no. In comilatu cellam S. Marlini, S. Marise in n nibus condescendere, et effecium congruum indul-
Contro, cum ea eccl. S. Januarii, S. Victorini, S. >. gere, ul, qui leneraur universos fn suis juslis posiu-
Laurenlii, sextam parlem," S. Salvatoris: apud d laiionibus exaudire, lanlo libi amplius videamur
Lisinam , ccllam S. Archangeli, Ferrariae, cellam n esse propilii, quanto te el Ecclesiam tibi commissam
S. Nicolai, in civitaie eccl. S. Marisead Virieam n abundantiori diligimuschariiaie. Eapropler,. dilecie
Talliatam. In principalu Benevenlano eccl. S. Ma-- in Doraino fili, luis justis postulationibus gralo con-
rise, S. Joannis in Barsica, cella S. Anastasii, inn currenles assensu, ecclesiam in monte Bonizi a b,
civitaie haereditatem Leonis Piiinini inicgram. Ini m. Raynerio proedecessore luo in fundo videlicet
Dalmalia apud Bellumgradimi cellam S. Thomee,, quem b. m. q. comes Guido concessil beato Petro,
siniililer etiam leloneuin mercaiortim, et preiiiuna et pi:e recortlat. proedecessorinoslro Adriano papse,
decimasque et oblaliones inortiitiruni, ex omnilms3 de ipsius prsedecessoris nostri auctoriiate, et con-
absque coniradictione, vel qua teneatis. cessione consiruciam de communi consilio fralrum
Preeterea per prsesenlis decreii pagitiam aposto- iiosirorum libi el luis suceessoribus concedimus et
lica auclorilaie slaluimus, ut queecunquc in cellis,( coiilirmamus, dantes vobis libcram facullatem,
in ecclesiis, in oppidis, villis, silvis, pascuis, flumi-. BI sicut idem preedecessor noster dedisse dignosciiur,
nibus, poiiiljus, liLtoribus, piscariis, lani raaris, f eamdemecclesiam sine contradiclionequalibet con-
quam flumiiiiim, molcndinorum, aquarum discursi-. secrandi, et in ea clericos juxia vestrse voluntatis
bus, in servis et ancillis et quibuslibet rebus mo- arbitiium pouendi et Iibere ordinandi, non obstanie
bililjiiseiimmobilibushodie vestrumccenobium jusie. retractatione quam prsefattispraedecessornoster, su-
possidet, vel in futurum, juvante Doniino, juste per hoc Ieviel vano errore ductus, ea consideralione
acquireiepoieril, firma vobis veslrisque successo- fecisse dignoscilur quod locus iu episcopaiu Flo-
ribus, et illibata permaneant. Chrisma vero, conse- renlino consistit, cum in privilegio ipsius proede-
craiiones aliarium , seu basilicarum , ordinationes; cessoris nosfri conliiieaiur ftiudiiin ipsum a me-
aiiorum clericorum, qui ad sacros sunt ordines pro- niorato comite supra ftiisse concessum, el ab eo-
movciuii, a quocunque voluerilis catholico accipia- dem proedecessore nosiro ad ecclesiam ibi cou-
tis episcopo. lnira lotitis abbatise terminos nullus; sirueiidam sub annuo censu uuius bizaulii luoprae-
episcopus nisi a le invitatus synodum celebrare, decessori collalum. Sialuimus auiem, sicut proefalus
vel clericos consiiingere, ut intelligas curam hanc praidecessor nosler nosciiur sialuisse, ui quicunque
ail solliciiiuliiiera pertinere non aliter, qtiam vice de tua dicecesi ad locuni iilum trausieiil, iu onnii.
libi a nobis indtilta ; obeunte vero le, ejusdem loci C ^ bus spiritualibus libi laniiim et successoribus tuis
abbate, vel luoruin quolibel successorum nullus ibi deheaiil respondere, et vos eamdeni quam prius
ijualibet astutia, vel violenlia prceponalur, nisi quem habealis in eis omnitio poicstaiem. Caiertim ad
fralres coniiituni consensu , vel fratrum pars con- LtijusnTjstrseconcessioiiisetconiirmaiionis indicium
silii sanioris , secundum Domiuum, ct beaii Bene- iiiiuin bizanlium uobis uostrisque successoribns an
dicti Regulain elegerint; eleclus autem ad Roma- uis singnlis persolveiis.
num poiuilicein consecrantlus accedal. Vos vero, Decernhiius ergo, ut nulii oraniiio hominum liceat
(ilii in Clirislo legitimi, oporiet collaiam vobis gra- hanc paginam iioslroe coucessionis el coiifirnialionis
liam in omnibus constiiutionibus , et lamis sedis infringere, vel ei aliquatenus contraire^ Si qua igi-
uposlolicoe beneliciis dignis operibus respondere , tur in fuiurum,etc.
nec libenale hac in occasionein carnis, et velamine Ego Alexander catliolieoeEcclesiae episcopus.
inaliliee abuiauiini, in quauto a ssecularibus lumul- Ego Ubaldus Osliensis episcopus.
tibus libeiiores eslis, tanio amplius placere Domiuo Ego Bernardus Poiiueusis, et S. Rulinse epi-
totis nienlis el aiiirase viribus procuretis. Decerni- scopus.
nius ergo, etc. pD Ego Joannes presbyler card. SS. Joannis el
Dalum Anagnhe per manum Gratiani sanclse Ro- Patili lit. Panimachii.
iranse Ecclesieesnbdiaconi et nolarii, xvi Kal. Jtdii, Ego Wil. presb. card. tit. S. Pelri ad Vincula^
lndict. ix, anno Domiiiicoelncarnaiionis 1176, pon- Ego Bosopresb. card. S. Pudeniianoe lit. Pasioris..
lilicalus vero doniini Alexandri papee III anno Ego Joannes presb. card. S. Marci.
xvu. Ego Theodosius presb. card. S. Vitalis Vcstince.
MCCXLIV. Ego Manfreduspresb. card. lit. S. Ceeciliee.
Ego Pelrus presb. card. tii. S. Susannae.
Gunteramo electo Senensi ecclesiamin MonteDonhi
asserii. Ego hyciiiLhusdiac. card. S. Marise in Cosmcdin.
E0o Cynlius diac. card. S. Adriani.
(Anagnia?,Jun. 22.) Ego Ilugo diac. card. S. Eusiachii juxla leinpluin
[UGUELI, llalia sacra, III, 547.] Agiippoc.
ALESANDER episcopus, servus servortuti Dei, dilccte- Ego Laborans diac. card. S. Marise in Porlicu.
filio GUNTERAMO Senen. electo, ejusque successori- Daium Anagnise per raanum Graliaui S. R. E.
biis canouice substilueiidis in pcrpeiutim. su! diaconi et notarii, x Kal. Juhi, ind. i«, lucar-
TC77 EPISTOLiE ET PRIVILEGIA.— AN. 1176. 1078
nationis Domiuicsean. 1176, pontificatus vero dom. A Villamde Mciereto'cum omnimis finibus, et per-
Alexandri papsc III anno xvu. linentiis suis, scilicet cum villa Sclavorum, qtise
MCCXLV. similiter dicitur Melerelum, Palmata, Ronch, et
t Privilegium pro monaslerio Doscandunensi. Ronchelas cum agris , vineis, pralis, pascuis, cullis
(Anagnise, Jul. 4.) et incultis, silvis el venaiionibus usque ad silvara
[Gall. Chr. III,lnsir.,18<5.] S. Laurenlii, et usque ad villara qusedicitur Claviara,
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, dile- ei usqtie ad villam quae dieitur Antonianum, et us-
clis filiisGUIGOM abbali Boscaiiduneiisis monasterii, que Feletas, et usque Becinis, et usque ad villam
ejusque fratribus regularem vilam professis in per- S. Siephani, et usque ad Risam, et usque ad villam,
peluuin. quae dicitur Perscriano. Villa quoque de Casleone,
. . . Qtiapropter, dilecii in Domino filii, preefalum ei de Mursano cum finibus, et pertinentiis suis a
monaslerium in quo divino mancipati eslis obse- villa S. Andreee, usque ad villam quee diciiur Ga-
quio, subbeaii Petri el noslra proteclione suscipi- narium, et usque atl silvam cum omnibus redditibtis
mus, et pracsentis scripii privilegio communimus; suis; cum vineis, agris, pralis, pascuis, cultis et
staitientes ut quascunque possessiones, qtisecunque incullis, paludibus et siivis cum venationibus, cum
bona idem monasterium in prsesentiarum justeel ca- B aquis, aquarumve decursibus, cum molendinis et
nonice possidet, aut in fulurum concessione ponli- piscalionibus, villam eliam de Mariano, et villam
ficum, largitione regum, vel principum, oblaiione de Carlinis, et villam S. Georgii, et villam de Mu-
fidelium, seu aliis justis modis, danle Domino, pote- tiana cum omnibus reddiiibus stiis, una cum omni-
ril atlipisci, firma vobis vestrisque successoribus bus finibus et periinentiis suis, cura campis, vineis,
et illibata permaneant, in quibus hcecpropriis du- pratis, pascuis, cultis et incullis, cura aquis, aqua-
ximus exprimenda vocabulis: rumve decursibus ac niolendiuis, insulis a mari et
Locum qui Boscaudon dicitur cum pertinenliis a flumine,. quod dicitur Garnium,usque ad aquam,.
suis, in quo raonaslerium ipsum fundalum est, ab- quse dicitur Aruviiiius cum paludibus et piscsiio-
baiia de Pratis, etabbatia de Lura, quam eedificatis nibus, cum silvis, et veiraiionibus, ecclcsias baptis-
cum possessionibus suis, Laveram cura suis pos- males Aquileiensis patriarchalus-cum capellis-sibtj
sessionibus, domuiii S. Mauricii cum suis perlinen- peiiinentibus, sicut eas pacifice possidelis. In foro
tiis, vineas de Romolono, vineas de Capdavaco, Aquileiensi triginla staliones, et in portu Piri vl-
vineas de Moillarou, grangia de Pailheyrol, cum ginii : quinquaginta mansos in Osscllam cum eccle-
omnibus quse in illo terrilorio habetis, grangiam de siis et decimis, villam de Farra cum adjacenlibus
Villario Roberti, et quidquid ibi babelis et possi- C villis, videlicet villa de Petolan , et Drasam , el
deiis. Sane novalium veslrorum qnec propriis ma- Sebredam, et. villa Nova, Gradisca, Bruma, cum
nibus, aul sumptibus colitis, sive de nutrimenlis omnibus perlineniiis suis a monle, qui dicilurCars,
animalium veslrorum, nullus a vobis decimas exi- usque ad Slralam Hungarorum, el usque ad villam,
gere prsesumat. Decernimus ergo ul nulli omnino quae dicilur Algo cum ecclesiis ei omnibus peiii-
hominum liceat, etc. nenliis suis, pralis, silvis, pascuis, cultis et incultis,
Ego Alexander calholicee Ecclesia?episcopus. venaiionilius et piscationibus, etomni jiirisdiclione,
Ego Ubaldus Osliensis episcopus, eie. imperiali, prout imperalor Otlo bonsc memorise
Dalum Anagnise per niantim Gratiani sanctee Ro- Aquileiensi Eeclesise el canonicis tradidil. Eliam
manocEcclesiae subdiaconi e.l nolarii, ivNonasJu- in Carnia villam de Penicles, el villam de Nogarias,
lii, ind. ix, Incarnal. Doniin. 1176, ponlilicams; el villara de Felas in monle S. Pelri, ct monleni
verodomini Alexandri papoeIII an. xvu. de Tenca, et quaiuor mansos in villa de Avale, et
MCCXLVl. viliam de Baltalia, et tres mansos apud Ingiaui, et
Privilegium pro Ecclesia Aquileiensi.. novem mansos apud Piuzan, et quindecim. mansos
(Anagnise, Jul. 7.) r apud Gruans, el quemdam montem apud Avenzon.
[UGHELLI, Ilalia sacra, V, 69. Rroeierea sicut Burkardus advocalus Aquileiensis
ALEXANDER episcopus, servusservorum Dei, dile- Ecclesise, et posiea Henricus placitura advocaiioein
Glis liliis VALDERICO proeposilo et canonicis Ecclesioc: manil patriarchee Valerici refutaruul pro se et suc-
Aquileiensis, tam procsenlibusquam fuluris canonicci cessoribus suis super omnibus bonis Aquileiensis
substitucndis in perpeluura Ecelesia».auinenlibus cura omnibus districtis, usibus,
Quolies illud a nobis petitur, etc., staltientes ul et pertinentiis, iia et nos aucloritale apostolica
quascunque possessiones qusecunque bona eadenii confirmamus.
Ecclesia in prseseniiarum jusie et canonice possidet, Decernimus ergo, elc., salva sedis apostolicoa
aut in fulurum roucesslone pontificum, largitione. auctoritate,. et Aquileiensis patriarcboe canonica
regum vcl principum, oblaiione iidelium, sett aliisi juslilia. Si qtia igilur in fulurum, eic.
jtistismodis,prseslanteDomino, poleritadipisci, ftnnci Alexander caiholicae Ecclesioeepiscopus.
vobis vestristiue successoribus et Hlibata perraa- Ego Ubaldus Ostiensis episcopus.
iieanl. In quibus boec propriis duxinius expritnendsi Ego Joannes presb. card. SS. Joannis ct Pauii
vocabulis-- tit. Pammachii.
1079 ALEXANDRIIII ¥APM 1080
Ego Albertus presb cartl. lii. S. Laureniii In A MCCXLIX.
Lticina. MottachosS. Attgustini Caiiluarienscs liorlatur ut,
Ego Ubaldus presb. card. tit. S. Pelri ad Vin- dejecio Ctarembaldo, alium sibi abbalem su-
ctila. mant.
Ego Pel. presb. card. S. Pudenlianseiil. Pastoris. (Ibid.)
Ego Joannes presb. card. tit. S. Marci. . . . Nos itaque amolionem ejtis ratam et fir-
Ego Theodoritspresb. card. S. Vitalis lil. Veslinse. mam habentes, eainque auctorilaie apostobca con-
Ego Manfredus presb. card lit. S. Csecilioe. lirmanles, discrelioni veslroe per aposlolica scripla
EgO Petrus presb. card. lil. S. Susann;e. preecipiendo mandamus, quatenus in personam
EgoHyacinllius diac. card. S. Marioein Cosm. idoneam el honestam hoc tanto ofiicio coiigruani,
Ego Cyiilhius diac. card. S. Adriani. sine qnalibet scissura vel scandalo concorditer
Ego Hiigodiac. card. S. Eusiaehii juxta lemp.um convenire curelis, eamquevobis in abbatem el ma-
Agrippoe. gistrum eligere, per cujus curam et sollicitudinem
F.go Laborans diac. card. S. Marieein Porlicu. idem monaslerium spirilualibus inslilulis, Domiuo
Rainerius diac. S. Georgii ad Velum aureura. cooperante, proliciat, et teraporalibus profeclibus
Daium Anagnise per manum Gratiani S. R. Ec- " augeatur etc.
clesise subdiac. et nolarii, Nonis'Julii, indict. ix, MCCL.
Incarn. Dom. anno 1176, poniificalus vero D. Ale- Quidquid Clarembaldus de bonis ecclesiwS. Augu*
xandii pap:e III anuo xvu. slini sine assensti capituli [ecit, rescindil.
MCCXLVII. (Ibid.)
Nostrae .sollicitudinis, elc. El tnlra. Eapropler,
Parlhenonis S. Marim Snessionensis seroribus con- dilecii in Domiuo
cedit i ut donec numerus monialium ad ocioge- filii, veslris justis poslulaiioni-
narium reducalur, nullam nisi urgenle mortis ar- bus gratum impertientes assensum et oflicii nostri
licttlo in sororem recipere, aut numerum ipsum, debitum prosequenies, quidquid Clarembaldus quon-
cum ad eum redactm fuerinl, iransgredi debeanl. > dam eleclus
vesier, inio destructor ecclesise vestrse
(Anagniee,Jul. 21.) ue bonis et possessionibus ipsius eeclesiae absqne
[D. GERUAIN, Hisl.de N.-D. de Soissons, 442.] consilio et assensu totitis capiiuli in ejus prseju-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- dicium feeisse dignos;iiur, auctoriiaie nposlolica
leclis in Christo filiabus abbatissee et sororibus cassamus et viribus omniiio carere censeinus, etc.
Sanctse Marioe Suessionensis salutem et aoosloli- ,C MCCLI.
cam benediclionem, Ad Guidonensempriorem Carthusiw ejnsque fratres.
Cum in monasterio veslro tanta sil, sicut accepi- — Eorum instilulum approbal.
mus, mouialium muliitudo, quod de faculiatibus (Anagniae,Sept. 2.)
ejus vix qualitercunque valeanl suslentari, de [MANSI, ConciL, XXI, 1056.]
consilio prudenttim et religiosorum virorum, et de ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
nssensu charissimi in Chrislo /ilii noslri Ludovici leclis fiiiis GCIDONIpriori Carihiisioe, ejusque
illustris Francoruin regis, slatttium est ut donec fratribus lam prajsenlibus quam futuris iu perpe-
numerus monialitim ad octogenarium reducatur, tuiiiii, salutem ct apostoliram benedictioiiem.
nullam nisi urgente mortis arliculo in sororem ve- Cum vos perDei graliam niiiUaprouiereaiis gloria
stram recipere, aut numeruin ipsum cum ad eura meriioruni, et vitam solilaiiam eligemes, divinoe
redactae fuerilis transgredi debealis. Nos ilaque conlemplaiioni arciius inieiidalis, bonus odor reli-
vestris jtistis postulaiionibus beniguius annuentes gionis veslree ad id nosinducil ul coinmuniet spe-
preescripiam constiiulionem ratam habemus et ciali debilo quieti vestroe debeauuts inlendere, et
(irinam eamque auclorilaie apostolica coiilirmamiis jura veslra suminopere conservare.
et prsesentis scripti patrocinio communimus. Sla- ID Eapropter, dilecti in Doinino lilii, vestris justis
iucntes ut nulli omnino hominuin liceal Lanc pa- postulationibus clementer annuimus, veslramque et
ginam nostree constitulionis infringere, vel ei ausu alias domos ordinis veslri, et citm omuibus bo-
temerario contraire. Si quis autem hoc altentare nis;, pascuis, possessiouibus, quas inpraeseuiia-
prsesumpsefif, indignationera omiiipoientis Dei ei rum jtistc el cauouice possidetis, aut in futu-
beatoruiii Peiri el Pauli aposlolorum ejus se nove- rum juslis modis, prsesiuute Domino, poteriiis aili-
rit iiicursiiiuni. pisci, sub beati Petri, el noslra proleclione su-
Datura Anagnisc, xu Kal. Augusli. scipimus, el proesentis scripti privilegio commu-
MCCXLVIII. iiiraus, el lerminos, qtios raiiouabililer siaiuisiis,
vobis el doiuibus vestris auctoritate apostolica
Robertum Exoniensem el Rogerum Wigorniensem confirmauius.
episcopos, el ClarembaldumabbatemFaureshamen- Ad haecaucioritate apostolica arciius inlerdici-
sem laudat quod Clarembaldum abbalem S. Au-
gustini Cantuariensem dejecerini, ii.iis, elsub intermiualione anailieinalis proliibemus,
(Anagni-je?—Vide Chronica W. Thorn, ap. Twis- ne quis infra lerminos veslros, vel domorum
DEN,Hisl. Angt. Scripl., II, 1818.) vcstrarum, hominem capere, furlum seu rapinam.
4081 EPISTOL^ ET PIUVILEGIA.— AN. 1170. |0bS
coinmillere, vel homiciditim facere audeat, autho- A tinere, quod sine Lombardis, aul sine rege Siciliae,
miues ad domos vestras venienies, vel ab eis re- vel Coiistantinopolilani imperaloris pacem ad ple-
deiinles, quoinodolibet conttirbare, ut ob reveren- liiini et ad solidum sialiieremns, tandcm ne vide-
liam Dei, et locorum veslrortim infra hos lerminos, remiir pacem ftigere, qiiam lolo liieniis affeclu de-
iion snlum vos el fiatres vesiri, sed etiam alii siderarniis, vel materiam calumuiandi pnebere,
plenam paceni habeani ei quieiein. Adjicientes quo- disposuiiiius ad irisianlissimam ipsorum niiiitinruin
qtie slaliiiinus, ut diuiidiam leucam a leriiiinis pos- petiiioiiem ad parles Lombanlise appropinqtiare,
sessioiiuiii. qnas liabeiis, niilli religioso liceat quod- ut sccurius et liberius iracutum possiiiius pacis
libet sedificium constiluere, vel possessiones acqui- habere. Condixiinus eliam, ut regi Sicilise per lit-
rere. leras nostras signifieareinus, quod sine tardilate
Decernimus ergo ul nulli omnino hominum li- nuniios suos dirigerel, qui pacis traclalui inleres-
ceai vos super possessionibtis vel pascuis vestris senl. ldeoque prudentiain vestram monemus, man-
lemere peiiurbare, aul super his vobis inolestiam damus alqtie prsecipimus, quaienus reclores et
vel gravamen inferre, vel eas ablalas reiinere, consules socielalis Lombardioesollicitare et iiionere
niiiiuere, vel quibiislibel vexaiionibus fatigare, curelis, ul ad quera locum securius applicare pos-
sed illibata oiniiia el integra coiiserveiuui' eo- B simus, et libcrius et Lonestius de pace tractare,
rum pro quoriuu giibernaiione el siistciiiaiione nobis sine dilatione significet , et inierim sociela-
cor.cessa stinl, iisibus omnimodis profulura, salva lein el unilatein suam, ne ullum possilis obslacu-
scdis apostolicoc aucioritale. Si qua igiiur in fu- lum susliiiere, consolidet et coiifirmet. Vos vero
lurutii, eic. voluniaies et animos ipsorum invesligelis plenius,
Ego Aluxaniler catholicseEcciesise episcopus. el nobis, quidquid apud eos inveiierilis , et quitl
Ego Ilubaldns Osliensis episcopus. consilii inde sit, voluntatis nostrse sollicitudini
Ego Joannes SS. Joanuis et Patili presb. cartl. cum onini feslinaulia significeiis, et ad corrobora-
Ego Albcrtus presb. card. tit. S. Laiirenlii in lionem el conservaiionem pfocdiclseunitalis invi-
Luciua. giletis.
Ego Ruer. presb. cardin. S. Petri ad Yincula. MCCLIIi.
Ego Boso presbyt. canlin. Sanclse Piidentiaiise. Conftrmat senlenliam a Brixiensi
Joannes card. lii. Sancii Marci. episcopo lalam in
Ego presb. conlroversia imer Placenltuum episcopumei Pur-
Ego Theodinus presb. cartl. lil. S. Vitalis. mensem, sttper ecctesia Caslri Speculi el ecclesia
Ego Peirus presb. card. lil. S. Susannae. S. Clirislincv,qua: Ptacentmo adjudicatuur.
" (Anagniee,Nov. 8.)
Ego Ilyaciiillius S. Marioc iu Cosmedin diaconus
card. [CAHPI,Hisl. di Piacenza, 111,564.]
Ego Cyniius diaconus Sancti Adriani. ALF.XANDER episcoptis, servus servorum Dei, vc-
Ego Ilugo card. diac. S. Eustachii juxla lem- nerabili frairi T[HEOBALDO] Placenlino episcopo ,
pliim Agrippee. saluiem et apostolicam benediclioncm.
Ego Laborans diac. card. S. Mariae in Porlicu. Ex liueris venerabilis fratris noslri Brixiensis
Dattim Anagu.oe per maniim Graiiani sanclse episcopi nobis innotuii quod ipse, recepio inandalo
Roinanee Ecclesiiu subdiaconi et noiarii, iv Nonas nosiro super ecclesia quae esl in caslro Speculi.et
Septembris , indiclione ix, Incarnaiioiiis Doiui- ecclesia Sanoioe Chiislinje, de qtiibus inler te et
nic;c amio 1176, ponlilicalus vero D. Alcxandri pa- veiieraliilem fratreiii noslrutti Parniensem episco-
pce111auiio xvu. ptim conlroversia veiiebalur, tle caiisa ipsa quse
MCCLII. ei fueral, appell.itione remola , conuuissa , cogno-
Ad cardinnles in Langobardiam legntos. — Qniil vil, et audilis raliouibus eiallegalionibus ulriusqiie
hactenus spei dederit Friderici imp. nunliis dt
sicul ex
puce Eccte.daiacturis. Jubel ul Langobardos in paiiis, de consilio piiideniiuiii virorum
fozderecoiifirineitl, elc. D scripto seiiieuiiie pcr publicam iiiauuin iiotato,
[PEZ, Thesaur. Auecdot., VI, 597.] manifesle perpeniliiiius uiramqtie ecclesiam tibi ad-
H. [IIILDEBRA.NDO] basilicoeXil Apostolorum pre- judicavit, el a prafalo Parmeiisi in peiitione le
sbyiero, et A. [ARDICIONI] S. Tlieodori diacouocar- super praedicia ecclesia de Speculo, aposiolica au-
dinali, aposlolicse sedis legatis. cioriiate fretus, absolvit. Nos itaque... robore con-
Pro iraciaia pace, de qua in Lombardia et in valescere, quod de uiaudato et atictorilate noslra
aliis locis verbum fuerat inotuei, nuntios F. dicli faliouabililer facluui csse dignosciltir senleiuiani
iinperaloris, videlicei Madeburgenseiu archiepisco- pnedicli Brixiensis cpiscopi, sicut ab eo ralioua-
pura, C. cancellariuui; Wormaliensem elecium , ei biliter laia est, el iii ejus scripto anilieuiico conli-
A. proloiiotarium ejusdem imperatoris recepiuius, nelur, ralam habentes et firmam, eam aucloritate
insianiei' el coustaiiier firinanies, eumdem impera- apostolica coiifirniamus el prsesenlis scripti pa-
torem circa pacetn lerveiilissimum gerere aniinuir Lrociniocommuiiimus; slatiienles ul iiulli oinuino
ct volunlatern. Qui cum veliemenicr apud nos in- hoininum liceat hauc paginam nostrse confirmalio-
stitisseiit ui ad pacem inter Ecclesiam et impera- nis infringere, vel ei aliquaienus contraire. Si quis
torem complciidam inienderemus, nec possent ob- aulem hoc alteulare prasumpserii, iiidigiialioiiem
#i>S2 ALEXANDRIIII PAPiE mi
omnipolentis Dei, et bealorum Petri el Pauli apo- A ecclesiam Sancti Joannis de foro Caslri Erautli.
stolorum ejus se noverit incursurum. Prsediclas siuiem ecclesias cum oranibus ad eas
Datum Anagnise, vi IdusNovembris. perlinenlibus, sicut eas canonice possidetis, vobis
MCCLIV. et monaslerio veslro auctoriiaie apostolica confir-
mamus, prsesentis scripli pagina staiuentes , ut in
Monusterium S. Germani de Pralis titendum susci- his
pit ejusque bona et privilegia confirmal. reprsesenlaiiones presbyierorura sine contra-
dictione qualibel habealis, sicul prcedecessores
(Anagniae, Nov. 15.)
Hisl. de veslri el vos ipsi ab aniiquo noscimini habuisse.
[BouiLLART, Suinl-Germain-des-Pris,
Pr., p. 4i.] Si vero presbyteri qtii ad reprsesentalionem ve-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- stram in veslris ecclesiis fuerint insiiltili de tempo-
leclis filiis HUGONI abbati Sancti Germani Parisien- ralibus vobis respondere noluerint, sublrahendi
sis, ejusque fratribus lam prsesentibus quam fuluris eis lemporalia quse a vobis lenent, liberam ha-
reguiarem vitam professis in perpetuiim. bealis auctoritaie aposiolica facultalem.
Monet nos aposlolicse sedis, cui licet immeriti Decernimus ergo ul nulli omnino liominuin liceat
prsesidemus, auctorilas, utde statu omnium Eccle- prsefatum monasterium lemere perturbare, aul
siarum generalem debeamus solliciludinem gerere, B ejus possessiones auferre, vel ablatas relinere, mi-
et circa tuilionem earum prsecipue vigilare, quoe nuere, seu quibuslibet vexationibus faiigare , sed
speciaiiler beali Pelri juris exislunl et ad nostram illibaia orania ei inicgra conservenlur eorura, pro
jurisdictionem, nullo medianle, pertinenl el tulelam. quoruin gubernalione el sustenlalione concessa
Eapropter, dilecti in Domiuo filii, veslris juslis sunl, usibus oinnimodis profutura, salva se-
posltilationibus clemenier annuiinus , et monaste- dis aposlolicse auctorilate. Si qua igitur in fulu-
rium vestrum quod Romanse Ecclesiae specialiier rum, etc.
adhserere dignoscilur, ad exemplapise recordalionis Ego Alexander calhoiicse Ecclesiee episcopus.
prsedecessorum nostrorumRomanorum poniificum, Ego Hubaldus Osliensis episcopus.
sub beati Pelri et nostra protectione suscipimus, et Ego Joannes presbyler cardinalis SS. Joannis et
prscsentis scripli privilegio conimimiiinis. Staluen- Pauli tit. Pammachii.
les ut quascunque possessiones, qusecunque bona Ego Alberius presb. cardinalis liluli. Sancti I ati-
idem monasierium inprsesentiarum jusie et cano- reulii in Lucina.
nice possidet, aut in fulurum concessione pontifi- Ego Willelinus presbyler cardinalis tiluli. Sancti-
cum, largilione regum vel principum, oblalione n Petri ad Vincula.
lidelium, seu aliis juslis modis, prsestanie Domino, Ego Boso presbyler cardinalis S. Pudentianse li-
poleril adipisci, firma vobis veslrisque successori- luli pastoris.
bus et illibala permaneant. In quibus hsec propriis Ego Theodinus presb. card. S. Vilalis litu.i
duximus exprimenda vocabulis : Vestinse.
In episcopalu Senoneusi ecclesiam de Einant, Ego Manfredus presbyt. card. lit. Sanctse Cae-
ecciesiam monlis Machou, ecclesiara de Matricolis, cilise,
ecclesiain Beati Gerraani juxla Musierolum, eccle- Ego Pelrus cardinalis lit. S. Susannee
siam Sancti Pelri de veleribus matriaiis, eccle- Ego J.icobus diaconus cardinalis lit. Sancise Ma-
siatn de Balneolis. In episcopatu Parisiensi ec- rice in Cosraediu.
clesiara Sancti Germani veieris infra urbem, eccle- Ego Cyntbius diac. card. Sancli Adriani.
siam Viileenovoe,ecclesiam de Crona , ecclesiam de Ego Hugo diac. cardin. Sancli Euslacliii juxla
Valenione, ecclesiam de Theodosia, ecclesiam de leinplum Agrippse.
Pirodio , ecclesiam de Antoniaci, ecclesiam de Ver- Ego Laborans diaconus cardinalis Sanciee Marise
rariis, ecclesiam de Avremvilla , ecclesiam de Su- in Poiiicu.
risnis. ln episcopalu Carnotensi ecclesiam Saucti D Ego Raynerius diac. cardin. S. Georgii au Ve.um
Maiiiui de Drocis, ecclesiam Sancise Marise Mag- Aureum.
dalense de Monle Calvulo, ecclesiara Doinni Mar- Dalum Anagniae per manum Graliani sanctae
lini, ecclesiam Laoniariura, ecclesiam de Neefflela, Roinaiiee Ecclesioe subdiaconi el notarii, xvu Kah
ecclesias de Seplulia. In episcopalu Roliiomagensi Decembris, indielione x, lncariiationis Dominicse
ecclesiam Sancii Leodegarii, ecclesiam de Yilers, iumo 1177 [1176], pontificatus vero domui Alcxan-
ecclcsiam de Longuessa.Jn Suessionensi episco- dri papse lil anno xvui.
pam ecclesiam de Novigenlo. In Meldensi episco- MCCLV.
patu ecclesiam de Colli, ecclesiam BeaiseMarioede Ecclesiw S. Lauremii Florentinm proleclionem sw
Ramainvillare, ecclesiam de Monteri, ecclesiam de scipit ejusque bona ac privilegia confirmal.
Abeli. Iu Eduensi episcopalu ecclesiam dc Gilli, (Anagnise, Nov. 28.)
ecclesiam de Vilerbicliet, ecclesiam de M.irri. In [LAMI,Eccl. Flor. Monum., III, 1780.]
Bituricensi episcopaiu , ccclesiam de Briliniaco, ALEXANDER episcopus , scrvus servorum Dei, di-
ecclesiara Novsevilloe, ecclesiam de Lemauso. In lectis liiiis BERNARDO priori S. Laurenlii Florenliiise
Piclaviensi cpiscopaiu ecclesiam de Naintriaco, civilaiis, ejusque frairibus lam prsesentibus quam
1085 EPISTOLiE ET PRIVILEGIA. — AN. 1176. 1038
fuluris oanonice substitiiendts, in perpetuum. A Ego Laborans diacoiuts cardinalis S. Marise in
Pise voliintaiis posttilaiio effectu debet prose- Porticu ss.
quentecompleri, ut et devotionis sinceritas lauda- Ego Raynerius diaconus cardinalis S. Georgii
bililer enilescat, ct titilitas postulata vires intlubi- ad Velum Aureum ss.
tanler assumat. Eapropter, dilecli in Domino filii, Datum Anagnise per raanum Gratiaui sanclee
veslris jusiis postulationibus clementer annuimus, Romanse Ecclesise subdiaconi et notarii, iv Kalen-
et prscfalam ecclesiam, in qua divino mancipali das Decembris, indictione x, Incarnalionis Domi-
eslis obseqnio, sub. B. Pelri el noslra proteclione nicoe anno 1177, ponlificalus vero domni Alexan-
stiscipimus el prsesentis scripti patrocinio commu- dri III papse annoxviu.
iiimiis. Slatuenles ut quasciinque possessiones, MCCLVI.
qiisecunque bona inprsesentiarum juste et canonice Ad reclores Marchiw. — De
aul in fulurum concessione pace cum imperalore
possidetis, ponlificum, Friderico, qum nunquam confirmanda sit nisi
largilione regiim vel principum, ohlalione fidelium, ipsis pariler consulatur.
seu aliis jtistis modis, procsiaiiie Domino, polerit (Anagnise?circa Nov.)
adipisci, firma vobis veslrisque suceessoribus et [PEZ, Thes. Anecdol., VI, i, 388.]
illibata permaneanl. In quibus hoec propriis duxi- B A., servus servorum Dei, dilectis filiis reclori-
mus exprimenda vocabulis : bus raarchiee, salutem, et apostolicam benedictio-
Parochiam veslroe ecclesioe perlinentem , sicut nem.
liactenus qttiete habuislis ; hospitale qtiod juxia Inlelleximus ex litteris quas vestra nobis devolio
eamdem ecclesiam S.Laurenlii situm est, cum om- destinavit, quomodo imperalor non dubitaf fingere
nihus perlinentiis suis, ditinas Sancti Lattreiilii internos et ipsum pacem esse firmaiam. Sed quid-
ibi juxla positas, ecclesiam S. Marci cum omni- quid dicat ipse, quiclquid dicanl el alii, illud volti-
bus perlinenliis suis, ecclesiam S. Baiiholomsei mus vos pro certo lenere qtiod inter nos et eumdem
sitam in Faltignano cum omnibus perlinenliis suis, imperalorem pax non esljuramenlo vel scripio fir-
et possessiones omnes quas in eadem curia possi- mata, quanquam inter nos et ipsuni diu sit de pace
detis, ecclesiam Sancti Andrese in Percussine. Iractatum. Licelaulem Magdeburgensis archiepiseo-
Quajcunque eliam a pretbdecessoribus noslris Ro- pus (26),0. cancellarius (27), Wormaliensis elecius
manis ponlificibus vobis concessa sunl, el ecclesise (28), et prolonotarius imperatoris ad nos ab eodem
veslrse eorum privilegiis confirmata, simililer robo- imperalore propacis reformatione transmissi aputl
ramus. Sepulluram quoque ipsius loci iiberam esse Q nos mullum instarent ut pacem Ecclesise reddere-
concedimus, ul eorum devotioni el extremoe volun- inus, nunquam lamen nos potuerunt inducere ul
tali, qui se illic sepeliri deliberaverint, nisi forte pacem Ecclesise sine [pace] vestra et regis Sicilioe,
excommunicali vel inlerdicii sint, nullatenus obsi- et aliorum adjuiorum Ecclesise vellemus recipere.
stat, salva tamen juslilia illarum ecclesiarum, a El ideo ut commodius de pace nostra et vestra ira-
quibus raortuorum corpora assuiniinlur. clent, ad partes vestras, quanlumcunque labor sil
Decernimus ergo ut niilli omnino hominum liceat auali noslrse contrarius, disposuiinus adjunclis no-
jam diclam ecclesiam lemere perturbare, elc, salva bis nunliis ejusdem regis in persona propria labo-
Florentini episcopi canonica justilia. Si qua igilur rare. Vos ilaque viriliter agite, et in Domino con-
in ftiiurura, etc. fortamini, ac vestro pio proposilo persislenles, do-
Ego Alexander catholicoeEcclesiseepiscopus. nec pax consummet socielalem vestram, in eodem
Ego Joannes presbyter cardiualis SS. Joanuis et proposito propensius solidandam, cerli pariter et
Pauli tit. Pammachii, ss. securi quod iirmatanon est, nec.auctoreDeo, firma-
Ego Albertus presbyter cardinalis tiluli S. Lau- bitur sine veslra.
rcntii in Lucina ss. MCCLVII.
Ego Guilbertus presbyter cardinalis tit. S. Petfi'. Domus S. Juliani de Pereyo protectionem suscipit
ad Vincula ss. ejusque bona omnia confirmat.
Ego Boso presbyler cardinalis til. S. Pudentianse, (Beneventi, Dec. 29.)
til. Pasloris ss. [HENRIQCEZ, Regulm, conslit. elprivil. ord. Cisterc,
Ego Theodinus presbyler cardinalis. S. Vitalis 11,506.]
til. Vestinae ss. ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, dile-
Ego Manfredus presbyter cardinalis tit. S.Caeci- ctis filiis GOHETIO priori Sancti Juliani de Pereyo,
tisess. ejusque fratribus lam preesenlibus quam fuluris,
Ego Hyacinlhus diaconus cardinalis S. Mariee in regularem vilam professis in perpetuum.
Cosmedin ss. Quolies a nobis pelilur quod religioni et hone-
Ego Htigo diaconus cardinalis S. Etislachii juxta siaii convenire dignoscilur, omnino nos decet liben-
terapluin Agrippecss. ter concedere, el pelentium desideriis congruum
(26)Wichniannus. (28)Conradus
$tt) Ghri»tianus archiepiscopus Moguuliiitis.
1087 ALEXANDRI111PAPJE J0S3
suffragium Impertiri. Quapropter, dilecti in Domino» A rum rex pro monaslerio Sancti MaglorUParisiensis,
filii, veslris juslis supplicationibus clementer incli- quod jura ipsius monaslerii prseier coinmune debi-
nali, et prsefalam domum S. Juliani in qua divinoi tum illeesa volumus et integra Conservare, et le ad
mancipati estis obsequio, sub beati Petri et noslrai hoc sollicilis exhortalionibus commonere. lnde est
maii-
protectione suscipimus el pracseniisscripti privilegioi quod discretionem tuam monemus altentiiis et
coiuiiiuiiimus Prselerea quascunque possessiones, damus, quatenus, dum in terra fueris, jura prsescri-
tjtioeiiiiii|iie bona eaclem domiis Sancii Juliani ini pti monasterii aucioritale legalionis qua fungeris,
pnvsniiiiaruin juste et canonice possidel, aut ini quantum in le est, protegas atientiiis et defendas,
liiiiiiiim concessione poniifictira, largiiione regum,r el ita proescriptum monasierium salagas in suis ju-
oblaiione fidelium, seti aliis juslis modis, prsestantei stitiis confovere, quod per provideniiam ei sollici-
Domiiio, poieritis adipisci, lirina vobis vestrisque. ludinem tuam idem monasierium de sui juris inte-
successoribus el illibaia manere censemus. Ini gritale Isetelur, el nos exinde discretionem et pru-
quii.us hoecpropriis diiximus exprimenda vocabulis: dentiam tiiam non immeriiocommendare possiraus.
Ipse locusin quo dicia ecclesia sita est, cum per- Dalum Benevenli, iu Kalend. Januarii.
linenii.s suis, cum terris, vineis, silvis, pratis MCCLIX.
B Lwtiensi « de altaribus et omnimoda ti-
pascuis, aquisei molendiiiis. Sanenovalium vestro-, Monasterio berlate Ecclesim i butlam tribuit.
rum quae propriis nianibus aui sutnptibus rolitis,
Datum Beneventi per manum Graliani sancioe
sive de initiiineiuis aiiimalium veslrorum, nullus a
Romanse Ecclesioesubdiaconi el notarii, u Kal. Ja-
voliisdecimasvelprimitiasexlorquere prsesumat. Li- iitiarii, indiclione x, Incarualionis Dominicse auuo
ceat vobis clericos seu laicos absolutos ex hoc sse-
culo fugieuies, ad conversionem recipere, el eos sine 1176, ponlilicatus vero domni Alexandri papa; ili
anno xvm.
contratliclioiie aliqua retinere. Prseterea iiihibemus,
Monumenls pour servir a 1'histoire
ue alictii posl emissam in eo loco professiouem, dls(REIFFENBERG,
siue liceutia prioris discedere liceat, nullusqueadse provinces de Namur, de Hainaut, elc. ; Bruxcl-
lis 1844, loni. VII, p. 657.)
venieniem sine comiiiuni litterarura testiraouio, nisi
MCCLX.
ad siiiciiorem vilam transire voluerit, penes se re-
Gisleni proieclionemsuscipil ejus-
tiuere audeal. Praclerea omnibus Christi fidelibus, Monasterii Sancti
que bona et privilegia confirmat.
exceplis excrimmunicalis aut inierdiciis, ul in eo (Beneventi, Dec. 31.)
loco sepulturam eligere liberc possint, nullusque
[REIFFENBERG, ibid., VIII, 585.]
eis coulradicere preesumal, concedimus; salvo ta- C < ALEIANDER episcopus, servns servoruin Dei, di-
nien jure illarum ecoiesiarum aquibus ipsorum de- lecto filio LAMBERTO abbati Sancti Gisleni, ejusque
cedeniiiiiii corpora assumtinlur. El quanlo le vel fralribus lam
proesenlibus quam fuluris, regularem
aliquem ex successoribus luis mori couligeril, nul- vitam professis, in perpeiiutm.
lus per subrcpliouem, astuli.im vel violenliara suh-
Quolies a nobis illtid peiiiurquod religioni et lio-
Slitualur, sed ille quein fraires cotiimuni consensu, neslali convenire dignoscilur, animo nos decel li-
vel iuajor et sanior pars, secundura Dei limorera benli concedere el
peteiiliuin desitleriis coiigruuiu
elegerint. sulTragiumimpeiiiri. Eaproplcr, dilecti in Domiiio
Deceniiinus ergo ut nulli omnino hominum liceat
filii, vcstris juslis posiulationibus clcmenlcr annui»
preefatam domum temere perturbare, elc., salva mus, et preefaluin nionasteriuin, in quo divino estis
sedis apostolicse aiicioritate, et dioecesani episcopi
obsequio manoipali, sub beati Pelri et nostra pro-
canonica jiibtiiia. Si qua igitur, elc. leciione siiscipimus, el proescntis srripli privilegio
D.itiim Benevenii per maniim Graiiani sanctee conimuiiimus. (n
primis siquidein ul ordo monasti-
Romanse Ecclesise subdiacoui el nolarii, iv Kal.
cus, qui secundum Deum et beati Benedicti Regu-
Jauuarii, inilicl. x, Incarnalionis Doiniuicoe an- lam in eode.mloco inslilulus esse dignoscilur,
per-
iio 1176, pontificatus vero donini Alexandri papoeIII '
petuis ibidcm lemporibus inviolabililer observetur.
amio XVIII. Preeterca quascuuque possessiones, queecunque bo-
MCCLVHI. na idem mouasteriuin inprocseniiarum jiisle el ca-
Petro, lit. S. Chrysogoni presbytero cardinali, apo- nonice possidel, aul in fiilurum cbncessione ponli-
sUiliciBsedis legalo, mandal ut monasterium S. ficum, largitione regiira vel principtim, oblatione
Muglorii Parisiense luealur, a LudovicoFranco- fidelium, seu aliis justis modis, pr.cslanle Domino,
rum rege sibi commendaium.
poteril adipisci, firma vobis veslrisque successori-
(Beiieventi, Dec. 50.) bus et illibata permaneant. In quibus hsec propriis
[.MANSI, Concil., XXI, 968.] duximus exprimenda vocabulis :
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- Locum ipsum in quo praefatum moiiaslerium con-
lecto filio PETROtit. Sancti Chrysogoni presbylero striiclum est, cum omnibus perlinentiis suis, allare
cardinali, aposlolicoe sedis legaio, salulem el apo- de Hersella, altare de Homberghes, altare de Ra-
sliilicain benediclionem. scenghem, capellam de Herieriponte, molendinum
Ita sollicite nos el aitente rogavit charissimus de Roacheries, altare de Lovengies, allare dc Doul-
in Chrisio filius noster Ludovicus illusti is Franco. chieset capellara de Squiri, allare de Huncliigniei,
1089 EPISTOL^E ET PRIVILEGIA. — AN. 1159-77. 1090
cum appenniciis, curiem de Alemannis ctim omni A Datum Benevenli per manum Gratiani sanct;e
decima ejusdem cuiiis et terroe ad ipsam pertinen- RomanecEcclesicestibdiaconi et notarii, n Kal. Ja-
lis, et decimas novalium, et de nutrimeniis anima- nuarii, indictione x, Iticarnalionis Doniinicse anno
lium, nulliis a vobis decimas prsesumat exigere. In 1176, ponlilicatus autem domni Alexandri papoe 111
parochialibus aulem ecclesiis quas tenetis, liceat anno xvin.
vobis ciericos eligere et episcopo prsesenlare, qui- MCCLXI.
bus, si idonei fuerinl, episcopus curam animariim
de ctira vo- Archiepiscopum Eboracensem cl Canluariensem eo-
commitlal, qui plebis quidem episcopo, dem loco et numero haberi jitbcl, litodo ul prior
bis autem de temporalibtis debeant respondere. Se- Itabeatur qui prius fueril ordittiitus.
puliuram quoque ipsius Ioci liberam esse concedi- (Epistolm Gilberii Foliot, ed. GILES,II, 75 )
inus, ul eorum devotioni et extremee voltinlati, qni Antiqiiam Eboracensis Ecclcsioetligniiaiem ime-
se illic sepeliri deliberaverinl, nisi forle excommu gram coiiservari,auclore Doniino, cupiemes,el prae-
nicali vel inlerdicti sint, nullus obsisiat, salva la- decessoruni noslrorum Romaiiorniii pniiiificiiiii ve-
men justilia illarum ecclesiariun a quibus morluo- siigiis inheereiiies, auclorilate apostolica prnliilie-
rum corpora assumunlur. Liceat eiiam clericos vel mus ne ulierius aut Canttiariensis archiepist-opus ab
laicos e sseeulo fugienles et absolulos ad conversio- " Eboraccusi professioueni exigal, aui Eborai e>is:s
nem recipere, et in vestro inonasierio sine conlra- Canluaiiensi exhibeat; neqtie, quotl penilus a beaio
diclione aliqua relinere. Prohibenitts insuper ut Gregorio prohibiium esl, ullo inodo Eboracensis
nulli fratrum veslrorum, post faclam in monaslerio Cantuariensis ditioni subjaceat; sed juxta ejusdem
vesiro professicnem, fas sit de eodem monasterio Palris conslilulionein ista iuier eoshonoris disiiu-
absque liceniia abbalis sui discedere, discedeniem ctio in perpeiuum scrvetur, ul prior iiabealiir, tjtii
vero sine communium lilterarum vesirarum cautio- prior fiierit ordinatus. Sane, si Canluaiiensis ar-
nc, nulltis audeat relincre. Preeierea libcrtates, im- chiepiscopus ab Eboracensi electo mauum conse-
iiuinilales el antiquas et ralionabiles coiisticludiiies eraiionis sublraxerii, qnain videlicet juna eccle-
mouasterii veslri integras et illibatas prsesenli de- siaruni stiarum moreni ab Honorin scdis aporiolicee
crelo manere sancinms. Obeunie vero le, iitinc ejus- iiisiiiulum sibi, debenl, liceal eidem Eboraccnsi >c-
dem loci abbale, vel luorum quolibel successorum, ciindiim coii-iinuneraconsueiudinem et proedicli Pa-
ntillus ibi qualibel subreplionis asiuiia seu violemia liis nosiri Gregorii sanciioiicm et ilomini nosiri
preeponalur nisi quem fralres coinmuni consensu, sancioe iiiemorise Paschalis papee mandaluiii a suf-
vel fralrum pars consilii sanioris, secundum Deuin „ fraganeis suis aula Roinano pontificeconsecrari.
et beati Benedicli Regulam providerint eligeuduni.
Decerniraus ergo ut nulli omnino hominum liceal CIRCA ANNUM1176.
prsefatum monasterium temere perturbare, aul ejus
possessiones auferre, vel ablatas relinere, minuere, MCCLXH.
seu quibuslihet vexalionibus fatigare, sed omnia Episcopo Exoniensi[;\\- Wigorniensi] mandat, inter-
dical Gaufredo eleclo Lincolniensi,< ciim ejus non
intcgra el illibata conserveiiiur eorum pro quorum sil eleclio confirinala, ne nriiiidiacoualuiii vel
gubernatione el susienialione concessa sunt, usibus> piscbendam cuiquam concedat. J
omuimodis profutura, salva sedis apostolicse auclo- (MANSI,ConciL, XXII, 1176.)
ritaleetdicecesani episcopi canonica justitia. Si quai
igiitir in fulurum, elc. INTRA ANXUM1159-1177.
Ego Alexauder caiholicee Ecclesise episcopus.
Ego Alberlus presbyter cardinaiis liluli Sancti' MCCLXIII.
Laureiilii in Luciua. Ad reclores Lombnrdim.— Ut Mulinense» a mona-
Ego Boso presbyter cardinalis Sanctoe Puden- sierii Aonunlulani oppressionerevocent.
lianse tit. Pasloris.
(Anagiiioc,Dec. 20.)
Ego Theodinus .presbysier cardinalis Sancli Vi- [TIRABOSCIII, Sloria delfangusta badia di Nonanlola.
talis, littili Vestiiiac. 11,275.]
Ego Pelrus prcshyler cardinalis tituli SanetoeSu- ALEXANDER episcopus, servtis servorum Dei, tli-
sannse. leclis filiis recloribus Lombardioe,salutein el apo-
Ego Guillelmus Porluensis et Sanctse Rufiiice : stolicam beiiedictionem.
episcopus. Quanio vos sinceriori charilalc diligimns, lanlo
Ego Manlredus Prsenesiinus episcopus. . libenlius prudeiitiam vesirara ad ea effieieiida in-
Ego Hyacinthus Sanctsc Marise in Cosmedin dia- vitamus, per quae laudem et gratiam poteriiis
conus cardinalis. habere lemporalem, et summi Regis gratiam
Ego Cynlhius diaconus cardinalis Sancli Adriani. indubilanler oblinere. Inter ceeiera siquidem
Ego Hugo diaconus cardinalis Sancti Eustachiii quse vobis imniinenl facienda, hoc praccipuuin
juxia lemplum Agrippse. esse dignoscilur, ut ecclcsias Dei lotis yiri-
Ego Laborans diaconus cardinalis Sanctse Marirc! tius niemis el corporis diligatis, el earum nia-
in Poiiicu. lcfaoiores sludcalis omiiiiiiodis a leiuerilatis sttai
1091 ALEXANDRIIII PAP/E 1092
proposilo revocare. Accepimus auteni ex parle A nelur, auctoiitate apostolica confirmamus, cl prsc-
dileclorum filiorum nosirorum abbalis et fra- senlis scripli patrocinio communimus, slalucntes
trum Nonantulanae Ecclesise qnse, sicul vos ut nulli omnino hominum liceat hauc paginam
nosse credimus, ad jurisdiciionem RomanoeEccle- nostroe confirmationis infringere, vel ei aliquateiius
sise et noslram, nullo mediaiile, periinel, quod conlraire. Si qtiis, etc.
cives Mulinenses ipsos et ecclesiam suam graviler Daium Anagn., III Kal. Jan. t
molestanles homines eorum sibi jurare compellunt, MCCLXV.
ei ab ipsis laliier pecuniam exlorquere prscsuinunt, Joanni episccpo Caserlano scribit de qnorumdam
non verenles contra proraissionera suairi juramenlo lerlio gradu conjunctorum matrimoniis dirimendis.
firmatam venire, quam sanclse recordalionis palri (TIIEINERUS, Disquisit. critic, 431.)
el prsedecessori noslro Eugenio papse, cum olim Super eo quod ex luis liltcris inlelleximus, filium
manus .... snas pro consimili facto in eos... civi- Adalardi, laloris prseseniittm, el filium sororis suoe,
laiem extentlisset, recerunt. lnde cst quod discre- filiabus Slantionis sororis quoudam ejusdem A.
lionera veslram per aposlolica scripla roganles qtias idem S. non de sorore ipsius, sed de alia,
nionemus et exliortanuir atlenliiis, quatenus con- quam posl ipsam accepit, suslulerat, esse conjuii-
snles et populum prsediclse civiialis a molestiis R ctos, luoeprudentiae proesenlibus lilteris innotescai,
et gravaniinibus prsediclse ecclesioe el honiinum quod, si ita est, eos susiinere non debes insiinui
siiorum instanler et sollicite revoceiis, ipsos stu- esse, sed polius sunt ab invicem separandi, quia
diose niGnenlcs, ul illos a qtiibtis juramcnta conlra coiilubernia polius quam matrimonia possunl vo-
honorem Dei et nosliiim violenler exlorserunl, cari, cum hujiismodi aflines ctiain in lertio gradu
jiiramenlorum ipsorum obligatione prorsus absol- conjuncli, iion debeanl insiinul remanere.
vanl, et ila efficere laboreiis, quotl ex hoc vesirce
dcvoiionis sineerilas, quam erga nos cl Ecelesiaia 1NTRA ANNUM 1167 1177.
Romaiiam habetis, plenius elucescat, el nos vtibis
dileelionis et gratiae noslrae plcniiutlinem lanquam MCCLXVI.
specialibus Ecclesioe filiis leneamur omiii tempore Ad cauonicos
liilari vultu et lseto animo exhibere. regulares S. Salyri (29). — Horlaiur
eos ad regularem disciplinam sedulo obscnundam,
Dalum Aiiaguise, xin Kal. Januarii. velatque ne eliam exlra coenobium camibus ve-
scaniur.
MCCLXIV.
(Beneventi.)
Pelenle A. episcopo Laudensi confirmat senlentiam c
ab Ariberto, quondam S. Anaslasim presbytero [MANSI,Concil., XXI, 994.]
cardinati lalam , qua vicedominalus Ecclesim ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
Laudensis Lanfranco de Trissino milili Laudensi Jeclis filiis capiiuli S. Satyri, salutcin et aposto-
ademplus erat. licain beiiedictiouem.
(Anagnise, Dec. 50.) Eos qui, reliciis vanilalibus et mundanis illece-
| UGUELLI, llalia sacra, IV 669.] bris, in arcliori vita devoverunl Domino famulari,
ALEXANDER episcopus, servus servoruni Dei, vene- summa cura et diligenlia vigilare oportel jugiler
rabili fratri A. Laudensi episcopo, salutem et auo- et iiitentlere, qualiter assumplse religionis habilus
stolicam bcnediclionem. iiioribus el vitse concordet, el proposilum suum
Ex qiiodam scriplo mamfeste cognovimus quotl, firnium ct iininobile conservetiir, ne super are-
cum A. anlccessor lutis vicedominalum Eeclesioe natii, seti polius super (irmain pelram Domhii
luseLanfranco de Trissino milili Laudciisi irra- videantur ftiudasse. Inde est quod charilatem ve-
lionabiliter concessisset, el concessioiicin per m- slram moiiemus, mandanitis atque prsecipimus,
struraentuin firiiiassel, Ariberius bouse iuem. lil. qtiatenus dileclo filio nosiro abbati vestro uinui-
S. Auaslnsise presbyl. cardinalis, Itinc apostolicoeD modam obedicniiam et reverenliam devole ei
sedis legatus, proescriptam concessionem de con- liiimililer impentleiiies, circa ctillum rcligionis el
silio 0. quondam Mediolanen. archiep., Gregor. honeslatis, cl canonici ordinis observantiam, sicul
Pergamen., W. Novarien. et V. Vercellen. episco- olira boiise mcmorisc Radulfo (50) quondam abbaii
poruiii in prsesenlia 0. quondam Crcmonen. epi- veslro ferventer et uiianimiter inlendatis, consue-
scopi cl aliorum mullorum irrilavil, ct iiislruraen- tudines illas probaias, quee in diebiis ejusdeni
linn cxiudc factum, nc in poslerum in detrinieniura nhbalis salnbri el ralionabili providentia in mo-
Ecclcsise suce possei produci, jam dicto prsedeces- nasterjo vestro insiitiilae fuerunl pariier el ser-
sori tuo reddi et cancellari prsecepit. Nos iiaqtie vaise, prseserlim in carualis csus abstincntia extra
qtiod a jam dicto cardinali faclum est, ralum ha- claustrum sicul in clauslro niillalenus violarc ten-
benies, senlentiam ejus sicut ralionabililer laia lelis. Si qnis aulem vcslrum contra easdem
cst, el in publico inslrumenlo exinde facio conii- inslitutiones leinere vcnire lenlaveril, usque atl
(29) Abbatia est ordinis S. Augusiini in dicecesi succcssorem liabuil Joannem, ui palel cx bulla
Dituriceiisi, haud procula Sacro Csesare fundaia. Alexaiulri III in uova Gutlia Clirhtiana rclala.
(30) Qui obiisse vitleiur anno 1164, nain eo atmo
««in EPISTOLiE ET PRIVILEGIA. — AN. 1177. 1094
satisfactionem congruam eum eidem senlentiee jAexigit ponlificalis officii fratres el ccepiscopos no-
et eorum staltim
subjacere decernimus quam prsedislus abbas in stros uberiori charitate diligere , et aiteniiori
earumdem transgressores ralionabiliter staluisse integrum el incolumem cuslodire, stu-
[dicilur,] quod in capitulo nullus veslrum pro dio et sollicitudine providere, nc jura vel dignitales
evilanda disciplina in voce appellalionis prorum- eorum diminui valeanl, vel alictijus temeriiaie lur-
pal. Et si pro tali causa duxerit appellandum, bari; quia non possunt de causa sibi commissa esse
appellationem ipsam nullius mornenti esse cense- sollicili, si eis apostolicse provisionis prscsidium
mus, qnominus secundum ordinis instiluta regulari vel favor deest. Hoc itaque consideralo , ne inducli
disciplinse subdalur. vcl vestrse devotionis inluilu provocali, anliquas
Datum Benevenli. liberiales et ralionabiles consueludines quas hacte-
nus tam in>consecrandis episcopis , quam in aliis
INTRA-ANNUM1173-1177. habuisse noscimini , vobis auclorilale apostolica
conlirmamus. Si quis autem conlra libertates vel
MCCLXVII. consuetudines ipsas venire prsesumpserit, nulli nisi
Ad Parisiensem et Silvaneclensem episcopos.—Ctunia- in prsesenlia nostra vel legati a laiere Romani pon-
censibusreslitui facianl nemus de Sagitta vocalum B lificis destinali respondere cogaraini. Decernimus
ab Hu. pincerna regis Francorum ablatum. ergo ut nulli omninohominnm liceat hancpaginam
(Anagnioe, Dec. 22.) nostrse conlirmalionis infringere, vel ei aliqualenus
[BOUQUET, Recueil, XV, 938.] contraire. Si quis autem Loc attentare praesumpse-
ALEXANDER episcopus , servus servorum Dei, ve- ril, indignationem omnipotentis Dei el Lealorum
nerabilibus fratribus [MAURITIO]Parisiensi et Pelri el Pauli aposlolorum ejus , se noveril incur-
[HENRICO]Silvaneclensi episcopis , et dileclo filio surtim.
[PETRO]abbali S. Remigii Rcmensis , salutem et Dai. Anagnise, ix Kal. Januarii.
apostolicam benedictionem.
Dilecti filii nostri abbas et fratres Cluniacenses ANNO 1177.
pcr nunlium suum nobis significarunl quod Hti.
pincerna charissimi in Christo filiinostri L[udovici] MCCLXIX.
illustrissimi Fraiicorum regis , eis nemus quod Sa- Priviiegium pro monasierio Scolorum S. Jacobi
gilta vocatur, conlra justiiiam prsesumpsil auferre, Ratisponensi.
ipseque sibi reddere .penitus contradicit. Quoniam (Fogioe, Jan.)
igiiur jura procdictorum fratrum tanlo sludiosius f [RIED, Cocl. diplom. Ralisbon., I, 247.]
maimienere et conservare lenemur, qiianlo eorum ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, dile-
inonasterium ad jurisdictionem B. Petri ac noslram iis filiis GREGORIO abhati monasterii Sancli Jacobi,
noscilur specialius pertinere, discretioni vestree per quod in suburbio Ratisponoe situm esi, ejusque fra-
apostolica scripta prcecipiendo mandamus quatenus tribus lain prieseniibus quam fuluris, regularera
prsedictum Hu. sludiosius monealis et cum ontni viiam professis, in perpetuum.
diligentia lahoretis inducere ul memorato abbali et Pise postulatio volunlatis effectu debet prose-
iralribus prscfatum nemus cum universis ablalis quente complerf, quatenus et devolionis sinceritas
libere el sine conlradiclione resiiluat et in pace laudabiliter enitescat, et utilitas posiulata vires
deinceps et quieie dimittat, vel sub vestrse discre- indubitanter assumat. Eapropler, dilecti in Domino
tiouis examineplenamexindesibijusliliamexhibeat. filii, vestris jusiis posiulationibus demenler annui-
Si autera infra viginti dies post harum susceplionem mus, et prsedecessorum nosirorum felicis raemoriee
neuirum horum adimplere volueril, eum publice, Calixti, et Patris el procdecessoris nostri Eugenii
appellatione remola, excommunicalum deiuintielis, et Adriani Romanorum pontificum vesligiis inhtc-
el in loia terra ipsius omnia divina, prseter bapti- rentes, prsefatummonasterium, in quo divino man-
sma parvulorum et pceniteniias morieutium, prohi- D cipali eslis obsequio, sub beaii Petri et noslra pro-
bealis officia celebrari, nec excommunicationis vel tectione suscipimus et prscsentis scripti privilegio
iniertlicli sententiam sine satisfactione congrua re- communiraus , in primis siquidera slaluenles ut
levetis. ordo monasticus, qui secundum Deum el beali Be-
Dattim Anagnise, xi Kal. Januarii. nedicti Regulam in eodeiri loco noscitur itisliliitus,
MCCLXVIII, perpetuis lemporibus inviolabiliter observetur.
Ad R. episcopnm S. Andrem , et ad alios Scoliw Preeterea quascunque possessiones , qusecunque
episcovos.— Privilegia eorum confirmat. bona idem monasterium inprsesenliarum jusle et
(Anagniae, Dec. 24.) canonice possidet aut in futurum justis modis, prse-
[WILKINS, Concil, Magnm Brilannim, I, 461.] stanle Domino, poteril adipisci, firraa vobis vestris-
. ALEXANDER cpiscopus, servus servorum Dei, ve- que successor.ibus et illibata permaneant. Sepultu-
nerabilibus frairibus R. episcopo S. Andreee, et cse- ram quoque ipsius Ioci liberam esse
decernimus,
leris episcopis per Scoliam conslitulis, salulem et; ul eorum devolioni el cxireiuse
voiimtaii, qui se
aposiolicam henedictionem. illic sepeliri deliberaveiint, nisi forte excommuui-
Admonet nos cura suscepti regirainis, el debilum caii sint, nullus
obsislat, salva tamen juslilia il-
4095 ALEXANDRl III PAP.-E 1006
larum Ecclesiariim , a quibus moriuoiiim eorpora A , dicli Reguhm in eodem loco iiislitnlus esse digno-
Essuiminitir. scilur, pcrpetuis ibidem tem.poribiis inviolabililer
Decernimiis ergo ul nulli oninino hominiim liceal observelur. Trselerea quascunque possessiones,
proefatum nionasieriiim lemcre peiiurbare, aul ejus quseciinque liona idem iiionasleriuiii inprseseiuia-
possessiones aiiferre, vehiblaias relinere, niiimere, riiiu juste et cauonice possidel, aul in liiiuruni con-
sen qiiihiislibel vexationibus faiigare, sed illibala cessione pontificum , largilione reguni vel prinei-
oinnia ti iuicgra conservenlur eorum pro quorum pum, oblatione fidelium , scu aliis juslis mtidis,
giibeiiiatioue et siisleiilalione concessa sunt, usi- proesiaiiie Domino, poterit adipisci, lirma vobis
bus oiiininiodis profuiiira , salva sedis apostolicse veslrisqiie successorilms et illibata permaiieanl.
auclnrilaie et Ralisponensis cpiscopi canonica ju- Sane iiovalium vesirorum qtise propriis manibus
siiiia. Atl indiciuiii aiiicin hujus a sede aposlolica aut suniptibus colilis , sive de uulrimeiiiis aninia-
percipt;e proteciionis hizaiiiium iiniira nobis no- lium vestrorum , vel quse conlinenlur iu propiio
slristjue siircessorilius annis singulis pcrsolvelis. Si funtlo villartini veslrariim de Moylens videlio-elel
qti» igiiur in fuiurum, etc. tle Eritauniaynil el de Tatiscam, ntillus a vobis exi-
Egn Alexander caiholicse Ecclesioeepiscopus. geic pr.esumal. Prohibemiis itaquetit nullus lcrras
Ego Guillelmus Poiiuejisis et S. Ruffinoeepisco- JJ ; vel possessiones quas a vestro lenet moiiasterio,
pus. aliis ecclesiis vel monasteriis in vita seu in tuotie
Ego Maiifridus Pracnesiinus episcopus. conferre vel ab ipso alienare absque liceiuia vel
Ego Albeiius presb. cardinalis lil. S. Latirenlii assensu vestro preesumat. Prseterea in ecefesi s
in Liicina. quas tenetis, sec.uiidunipracdeeessoris nosiri bome
Ego Theodiiuis presb. card. S. Vilalis lit. Ves- niemoriseUrbani papse secundi presbyteros eligaiis,
linse. el episcopis in quorum parochiis ecclesi-« vesine
Ego Peirus presb. card. lil. S. Susaiinac. siise siint, pra>senietis, qui si ab ipsis canonice
Ego Jacobus diaconus card. S. Marisc in Cosme- reprobari non possunt, aniinariiin oiirain ab eis
din. suscipiant et de cura plebis ipsis respondfcaiil;
Ego Ilngo diacon. card. S. Euslachii juxta lem- vobis aulem pro rebus leniporalibns debitam stib-
plum Agrippie. jectionem exhibeaiil. Ad ha:c quoniam illas perso-
Ego Laborans diacon. card. S. Marioe in Por- nas el earum loca decorare debemus siugulari prse-
licu. rogaliva honoris et dignitatis el graiise nosirse pri-
Daliun Fogioeper manum uratiani S. R. E. svib- vilegio commiinire, qaas B.. Pelro el nobis devoias
diactmi el notarii, Kalendas Febrtiarii (51), indi- csse coguoscimus, etatl jtirisdiciionein saciosaniiae
clione x, Incaiiialionis Dominiceeanno 1177, pon- Romause Ecoiesisentillo mediaiile ceritiin esl perti-
tilicaius vero donini Alexandri papee III anrio nere, fervorem sincerissimee devniionis et fidei,
XVIII. quam vos et inoiiaslerium vcslrum circa eamdem
Pltimbum : ALEXANDER PP. III. sacrosanclam Romanam Ecclcsiam speeial-ier el
circa personam noslram coiislauter e( laudabiliter
MCCLXX. geriiis, studiosius aitendenles , oonsideraules qno-
que quomodo idem raoiiasicriuin ad jus et tiisposi-
Ad Martinum abbalem S. Vedasti.— Monaslerium lionem apostolicse sedis priucipaliLer cl
S. Vcdasli sub sua suscipil proleclioue, varia ei proprie
concedil privilegia, sed prmcipue usum dalmalicm iuillo mcdio pertineal, libi, fili abbas, el per le
ttbbuii permillit. successoribus luis de consueta clemenlia et beni-
(Siponli, Jan. 26.) gnilale cjusdcm aposlolicee sedis tisum tiinicse cl
Collect. dalmaticse in preecipuis feslivilalibus infra missa-
[MARTEN., Ampl. I, 901.] nilii solemnia concedimus, ut qiianto largilione
ALEXANDER episcopns, servus servortim Dei, di!e- ID muneris et graiise nostrse aniplius fiieiitis dcco-
ctis liliis MARTINO abbati S. Vcdasti ejusquc fratri- raii, tanlo circa honorcm el obsequium prsediclse
bus in perpeiuum. sanclse RomanseEcclesise debealis pronipiiores in-
Quoiies illtid a nobis petitur qtiod religioni et veniri. Prselerea allare de Sireis , sicut ipsuin cx
honestaii convcnire dignosciiur, animo nos dccel concessione Alorinensisepiscopi rationabiliier pos-
libenli concedcre, et peteiitium dcsideriiscongruum sidclis, vobis auclorilale aposlolica coiifiriiiamus.
impciiiii snffragitim. Eapropter, dilecli in Domino Decernimus crgo, etc.
filii, veslris juslis poslulaiionibus oieincnlcr annui- Data Siponli per inaniiin Gratiaui S. R. E. sub-
mus, el prsefalura mouasierium, quod spccialiler diaconi et nolarii, vu Kalendas Februarii, intli-
nosirijurisessedignoscilur, sub B. Peiri et noslra ctioue x , lncarnationis Domiiiicseanno 1177, pon-
protectione suscipimus el pracsenlis scripti privile- lificalus vcro domni Alcxandri papoe 111anno
gio coiiimiininuis. In primis siquidem slaitienles, ut xvui.
prdo roonasticus, qui secundum Deum ct B. Bcne-
(51) Ante Kal. Febr. excidisse numeii nola vitlctur. ii-rri..
1097 EPISTOLiE ET PRIVILEGIA. — AN. 1177. 1008
MCCLXXI « respiciant, el eorum correclionem pro suis excessi-
Ecclesiw Sanclm Mariw in Pulsano proleclionem bus, cum opus fnerit, per Pulsanensem abbatem ct
suscipit bonaque ac possessioties confirmal. per sticcessores suos voliiffliis exerceri. Sancimus
(Vestse, Febr. 9.) etiam ut ordo monasticus seu vita eremitica quse in
(MITARELLI, Annal. CamalduL, IV, App., 64.] eodeni loco est per Dei gratiam insiitiila, perpetuis
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, AN- temporibus ibideni irrefragabililer observetur, aique
TOISIO priori Sanctee Marisein Pulsano, ejusque fra- in obedientiis seu habilalionibus vesiris nonuisi
tribtis, larn prsesenlibus quam fuluris, monaslicam religiossepersonse degere permiUantiir. Adjicientes
vitam professis, in perpeiiium. etiam, ut juxta voium alque permissioiiem vcstram
Quoties illud a nobis petilur.... monasterium laboribus iiianuum , seu vestrorum animalium , eo-
bealse Marise, cui divino mancipali eslis obsequio, rumque nutrimenlis aiqtie eleemosynis fidelium
sub beali Petri el nostra proteclione suscipimus, contenti sitis, et super terram alia quselibel non
et prsesenlis scripti privilegio comnuiiiiiiiiis.In pri- quseratis. Sane laborum vestrorum quos proprii?
mis siquidem slatuenies ul ordo monasticus, qui manibus autsumptibus colitis, sive de nulrimeniis
sccundum Deum et beati Benedicti regulam in vestrorum animaliura nullus a vobis decimas prse-
codem loco noscitur inslilultis , perpeluis ibidem n sumat exigere.
teinporibiis inviolabililerobservetur. Prselerea quas- Decernimtis ergo, elc, salva sedis aposlolicse
cunque possessiones, elc, in quibus haec propriis auctoritate. Ad imiicium autem hujus a sede apo-
duximus exprimenda vocabulis : stolica percepise libertatis , duos bisanlios singulis
Monasteriura videlicet Sancli Jacobi apud Fogiam annis nobis nostrisque successoribus persolvetis,
cum pertinenliis suis, monastcrium Sancti Nitolai Si qua igitur, etc.
in lerrilorio ejiisdeui caslri cum perlinenliis suis , Datum Vesise permanum Graiiani sanctse Roma-
monasicrium Sancti Stcphani quod in Matinania neeEcclesioesubdiaconi et notarii, v Idus Februarii,
consistit, cum pertinenliis suis , nionasteriuni San- indictione x, Incarnationis Dominicoeanno 1177,
cti Salvaioris in lerritorio Placentise cum perlinen- poiuificaius vero domni Alexandri papse III, anno
tiis suis, inoiiasieriuin Sancti Peiri Valli.sbonsecura xvui.
periinentiis suis, fflonaslerium Sancti Pelri de Cti- MCCLXXII.
laria, quod siluiii esl in terriiorio caslri Calvelli Ecclesiam
cum peiiinenliis suis, iiioiiasleriuiii Sancli Bartlio- Monopolitanam,pelenteSlephanoepiscopo,
luendum suscipit ei bona ejtts confirmat.
lomsei iJeGarbonaiiacumpertinenliis suis, ecclesiain
' (Vesioe?Febr. 10.)
Saucti Antlrese in nionte Sancii Angeli cum perli-
tenoris est hoc privilegium cum bulla
nenliis suis, ecolesiam Sancti Pancr.itii exlra por- [Ejusdem Miehaeli ejusdein Ecclesiseepiscopoab Eugcnio III
lam Traiistiberim, ecclesiain Sanclse Mariseinieme- aiino 1150, Dec. 19, concessa, qiiam vide Palr.
ratse de Fabroro exlra Floreniiam, ecclesiam San- t. CLXXX, snb num. 411. — Alexandri 111di-
clse Marise exlra civitatem Lucanam in loco qui plomaiis subscripiioiies hse suul: J
dicilur Guamo, ecclesiam Sancti Micbaelis extra Ego Alexander caiholicse Ecclesise episcopus,
Pisanam civitalem in loco qui dicitur Orlicaria, Ego Manfredus Prseneslitius episcopus.
ecciesiam Sancii Michaelis in Meleia, ecclesiara Ego Boso presbyter cardinalis S. Pudenlianoa
Sanctoe .Marioein pede monlis Sancti Angeli, eccle- eeclesise, lit. Pasloris.
siam Saucli Joannis, ecclesiam Sancli Pauli Civita- Ego Cyulhius diac. card. S. Adriani.
tens., ecclesiam Sancti Joannis Pleuti exlra caslrum Ego Hugo diac. card. S. Eusiacbii juxta tem-
Fogise, ecclesiain Sanclse Cecilise monialium, ec- plum Agrippoe.
oiesiam Sanctac MariseFusti ficti et ecclesiam San- Dattim .. . per mantim Gratiani S. R. E. sub-
cii Joaniiis Barani, el ecclesiam Sancli Petri Criplae diaconi et notarii, iv Idus Febr., indict. x, Inear-
novse in Scitella, lerras quas habetis in lerriiorio nat. Dominicsean. 1177, ponlificaius vero D. Ale-
Pleuli, terras quas habelis in lerrilorio Tranensis xandri papse III an. xvm.
civilatis, lerras cum olivetis quas habetis in terri- MCCLXXIII.
torio Juvenatii, salinas quas habetis Siponli. Chri- WiUelmoarchiepiscopoRemensi, aposlolicw sedis le-
ma vero, oleum sanclum, consecralioiies altarium gato, mandal ut, t convocatis uiagislris schola-
iiini Parisiensium et Remeiisiuni et aliarum cir-
seu basilicarum, ordinationes monachorum qui ad ciimposiiariiin civiiattuii, inierdicat ne qtiis di-
sacros ordines fuerint promovendi seu clericorum. cere audeal Christum non esse aliquid secun-
a dicecesano siiscipianl episcopo , siquidem calholi- dum quod hoino, quia, inqiiif, sictu verus Deus,
cus fueril, el gratiam aique conimunionem aposto- ita verus esl lioino, exaiiima rationati et hu-
mana carne subsisleus.»
lica; sedis habuerii, et ea gratis el absque ulla pra-
vitale vobis voluerit exhibere, alioquin liceat vobis (Vestcc, Febr. 18.
catholicum quem malueritis adire anlislilem, qui tMANSi,CoHciL,XXI, 1081.
noslra fullus auclorilate, quod postulatur indulgeat.
Abbatcs etiam obedicntiam vestrara seu minislro-
rum vestrorum semper ad vos sicul ad caput suuui
PATROL.CC. sa
108C LEXANDRIIII VkVM 1100
MCCLXXIV. A mensi, capellam caslri Meduanse, ecclesiam Sanctoe
Mariocin eodem castro, ecclesiam Sancti Martini
Majorit Monaslerii proteelionem susciptt, bonaque
ac privilegia coufirmat. in eodem castro, ecclesiam de Comeriis, ecclesiam
Sancli Albini de Meleriaco, capellam de Laciaco,
(Vesloe, Febr. 28.)
de ecclesiam Sancti Hippolyii
[Institut des Provinces de France, Paris 1845, 2«Se- capellam Manciliaco,
rie, I, LXXXIV.] deVivonio cuni reliquis ad eam pertineniibus, ec-
ALEXANDER episcopus, servus servorura Dei, di- clesiis seu capellis; ccclesiamvidelicetSanctseMariee
lcciis filiis PETROabbali Majoris Monasterii, ejus- de Castro Bellimontis, ecclesiam Sancli Andreoe
que fratribus lam precsentibus quam futuris, regu- de eodem caslro, ecclesiam Sancli Nicolai de
larem vilam professis, in perpeliium. Chalineio, el ecc-lesiamSancli Laurentii de Rivo
In co loco sumus et officio, lice! immcrili, pro- profundo, ecclesiam SanciiMartini de Mareschiaco,
vidcnte Domino, constiluli, ut circa universum ecclesiam Sanetoe Marioede Murchiaco, ecclesiam
corpus Ecclesiseaciem debeamus noslrceconsidera- Sancti Aibini de Vineis, ecclesiam Sancti Christo-
tionis exlendere et omnium Ecclesiarum quieti phori, ccclesiam de Roulariis, ecclesiam Sanclsn
pastorali sollicitudinc providere. Eapropter, dilecti Marise de Torceio, ecclesiam Sancli Georgii, ec-
in Domino filii, vestris juslis posfulaiionibus cle- B clesiam Sancloe Trinitatis de Sanclo Cenerico, et
menler annuimus, et monaslerium vestrum, in quo ecclesiam Sancti Cenerici, ecclesiam Sancti Marlini
diviuo estis obsequio mancipati, sub beaii Petri et deLavardinoelcapellamS:tncliPelriineodemcastro.
nostra prolectione stiscipimus, el precsenlis scripii Deccrnimus ergo ul nulliomnino hominum liceat
privilegio communimus. In primis siquidem sla- prsefatum monasterium leraere perturbare, aut ejus
tiientes utordo monasticus, qui secundum Deum el possessiones atiferre, velablatas retinere, miniierc,
beaii Benedicli regulam in eodem monasterio in- vel qiiibuslibet vcxalionibus molestarc, sed orania
siiiiiius esse dignoscitur, perpetuis ibidem lempo- integra el illibala conserventur eorum, pro quo-
ribus inviolahiliter observeiur. Prseterea quascun- rum gubernatione ac sustenialione concessa sunt,
que possessiones, qusecunque bona idcm monaste- usibiis oranimodis profuinra, salva sedis apostolicse
rium inprseseniiaruin jusle et canonice possidet, aucloritaie, el Cenomanensis episcopi iu supra-
aul in fuluriim concessione ponlificum, largitione diciis ecclesiis canonica juslitia. Si qua igitur
regum vcl principum oblalione fidelium, seu aliis in futurum, etc.
justis modis, preeslanie Domino, poleril adipisci, Ego Alexander cathoiicsc Ecclesiaeepiscopus sub-
firma vobis vestrisque successoribus, et illibala scripsi.
<
permaneant. In quibus hsec propriis dttximus ex- C Ego Manfredus Prsenesiinus episcopus stib-
primenda vocabulis: scripsi.
Ecclesiam Sancise Marise parochialem in caslro Ego Joannes presbylercardinalis lil. S. Anaslasise
Meduanee silam, de manu Iaicali exlractam, et de subscripsi.
assensu Roberti clerici qui eam lenebat, a bonse me- Ego Boso presbyler cardinalis S. Pudcnliana;
rnorise Hiltleberto quondam Cenomanensi episcopo, lituli Pastoris subscripsi.
cum his quse idem clericus in ecclesia de Parrin- Ego Cynlhius diaconus cardinalis S. Adriani
niaco habebal, monasterio vestro rationabililer subscripsi.
collalam ;J ex donaiione quoque ipsius episcopi Ego Hugo diaconus cardinalis Sancli Euslachii
siibscriptas.ecclesias, sicut eas legitime possidetis, jnxia lemplum Agrippse subscripsi.
ecclesiam videlicet Sancli Wingaloei de Castro- Dalum Velle [Veslse]per manum Gratiani, sancfse
Ledo, ecclesiam Sancli Salvatoris de eodem castro, Romanse Ecclesice subdiaconi ct notarii, n Kal.
ecclesiam S.ancii Jacobi in eodem caslro, ecclesiam Marlii, indiclione x, Incarnationis Dominicseanno
de Manzeiiiaco, ecclesiam de Jupileis, ecclesiam H77, ponlificalus vero domni Alexandri papse
Sanctse Ceciliae,ecelesiam de Lavernet, oblationes f. anno xvut.
<etdecimationes Lominum vestrorum de Fulgeria, MCCLXXV.
£cclesiam Sancti Nicolai de Sablolio, eeclesiam Ad carlkusiw Seitzensis, quos, ut sancle ae
Marlini in fralres
Sancti Maclovii, ecclesias duas Sancli ad ordinis sui normam vitam exigant, liorlatttr.
pwediclo caslro, ecclesiam de Boheria, eccle- (Venetiis in Rivo alio, Marl. 31.) J
siam de Boarelo, ecclesiani de Praiellis, ecclesiam [PEZ, Thes. Anecdot., VI, i, 400/\
Sancli Marlini de Gradis, ecclesiam Sancli Lupi, ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
ecclesiam de Balaio, ecclesiam de Archasseiaco, lectis filiis abbali et fralribus Caiilinsiensibiis in
ecclesiam de Bunione, ecclesiara tle Vilerjis Caroli Yalle S. Joannis niorantibiis, salutein el apostoli-
magni, ecclesiam de Hnxedocum capellis ad eam cam benedictioncm.
perlinentibiis, videlicet dc Oriniaco, et de Sancto Cum divina inspiranle graiia mundo ct pompis
Sulpitio; ecclesiam de Lupiniaco, ecclesiam Sancli ejus penitus abrenuntiantes, in districise religionis
Mariini de Lavalle, ecclesiara Sancti Berlevini, ec- habitu soli Doniinoelegcriiis railitare, decct vos
clesiara de Loiron, ecclesiam de Curvavetula, ec- diviliassscculi et blaiidimenla respucrc, Iribulatio-
tiesiam cle Ilahuelledo, ccclesiam de Villa Tre- nes, angustjas ct paupcrlales palietiti animo susti-
iiCI EPISTOL^E ET PRIVILEGIA, — AN. 1177. 1102
nere, ut cofum participes eflScimereamini, quibus A siam S. Jusli cum omni lcrra sua. Decernimus
dictum esl : Beali pauperes spiritu, qitoniam ipsi er»o, etc.
possidebunt lerram (52). Ideoque discretionem ve- Ego Alexander calholicse Ecclesise episcopus.
stram per apostolica scripla monemus attentius, Ego Joan. presb. card. S. Pudentianoe lii. Pasto-
et exhortamur in Domino, qtiatenus rcligionem et ris.
honestalem ordinis vestri et clauslri custodiara in- Ego Manfredus Prsenesiinus episc.
cessanter, sicut convenil, observanles, ita operibus Ego Cynlhius diaconus S. Adriani.
oiiariiatis sfudealis diligeniius insudare, qtiod Ego Ugo diaconus card. S. Eustachii juxla tera-
exinde crealori vestro possitis raerito complacere, plum Agrippse.
el selerneereiribuiionis prsemia , auxilianle Domino Ego Hugo S. Angeli diaconus card.
proniereri. Nos enim dilectum filium noslrum , Ego Raynerius diac. card. S. Georgii ad Veium
liobilein virum Otocharum Marchionem Slyrensem Aureum.
per noslra scripla altente rogavimus, ul vos pro- Dalum Venetiis in Rivo alto, per manum Bardi
pensius diligai, manutenealel honoret, el vobis in S. Rom. Ecclesisejud. et notarii, Non. Aprilis, in-
faciendis domibus vestris consiiium conferat el dicl. x, Incarnat. Dom. 1177, ponlificatus D. Alc-
atixilium opporluniim. xandri PP. III an. xvur.
Daium Venetiis in Rivo alto, n Kal. Aprilis MCCLXXVII.
MCCLXXYI. Monaslerii Sancti Benigni Divionensis bona, posses-
siones et privilegia coiifirmat.
Prkileginm pro Ecclesia Parenlina. (Ferrarise, April. 27.)
Venetiis in Rivo alto, April. 5.) [PISRARD, Recueil de pieces servanl a 1'hisl. de Bour-
[UGUELLI, Italia Sacra, v, 404] gogne, p. 248.]
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dci, ven, ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
fratri PETROParenlino episcopo , ejusque successo- lectis filiis JOANNI abbati monaslerii Sancli Benigni
ribus canonice substiluendis in perpetiiiim. Divionensis, ejusque fralribns, lam prsesentibus
Quoties illud a nobis peiilur... Eapropier, ven. in quam fnturis, regularem vilam professis, in perpe-
Cluislo fratcr episcope, tuis justis poslulationibiis luum.i
benigiiiter aiuiuentes, Ecclcsiam , cui Deo auctore Quolies illud a nobis petitur quod religioni et
pracesse dignosceris , sub B. Petri el nostra proie- honestali convenire dignoscilur, animo nos dccelli-
ctione suscipimus , et prscsentis seripli privilegio C benli concedere, el petentium desideriis congruura
ccmmuiiimus, slatuenles ut quascunque possessio- suffragium impertiri. Eapropler, dilecti in Domino
nes... In quibiis hsec propriis duximus exprimenda filii, veslris justis poslulationibus clemenler annui-
vocabulis : mus, et prsefalum monasterium Sancli Benigni, iu
Monasteriuin S. Michaelis de Subterra, monaste- quo divino eslis obsequio mancipati, sub beali Pe-
ritim S. Barbaree, monasterium S. Micbaelis de tri et nostra prolectione suscipiinus, et prscsenlis
Pisino, monasierium S. Peironiilee in DuobusCa- scripti privilegio communimus. In primis siquidcra
stellis, iiionasleriiini S. Michaelisde Yalle,ecclcsiam staluenies ulordo raonaslicus, qui secundum Deum
S. Mariee de Turre cum capellis suis, ecclesiam de et beati Benedicli regulam in eodem monasterio
Nigrignano cum capellis suis, ecclesiam S. Marice inslitutus esse dignoscitur, perpetuis ibidem lempo-
de Campo cum capellis suis, ecclesiam de Rosario ribus inviolabiliierobservelur.Prseiereaquascunqtie
cum capellis suis, ecclesiam de Montona cum ca- possessiones, qusecunque bona idem monasierium
pellis suis, ecclesiam de Zumesco cum capellis suis, inprsesenLiarum jusle et canonice possidei, aul in
ecclesiam de Hebor cum capellis suis, ecclesiam de fultiriim concessione pontificum , largilione rcgum
Valta cum capellis suis, ecclesiam de Vermo cum vel principum, oblatione fidelium, seu aliis jusiis
capeilis suis, ecclesiam de Pisino majore, etminore inodis, prsestante Domino, poterit adipisci, firma
cum capellis suis, ecclesiam de Arecio, ecclesiam vobis vestrisque successoribus ei illibata permaneani.
de Visinat, ecclesiam de Antiniana, ecclesiam de In qtiibus bxc propriis duximus exprimenda voc;t-
Curicilico cum ecclesiis suis, ecclesiam S. Laurenlii bulis :
cum ecclesiis suis, ecclesiam de Duobus Castellis Locum ipsum in quo prsefalura monasleiiuni con-
cum ecclesiis suis, ecclesiam S. Vincentii cum ca- structum est, cum omnibus pertinenliis suis. In
pellis suis, ecclcsiam de Zimino cum capellis suis, episcopatu Lingonensi, cellam Sancti Amatoris
ecclesiam de Valle cum capellis suis, ecclesiam de cum ecclesia Sancli Ferreoli cum atriis, tam eccle-
Medilano, canonieam de Rubino cum capellis suis, siis, quam aliis rebus ad ipsam pertinentibus; ce.i-
ecclesiam de Ursario cum capellis suis, castrum lam deGranchcio, locum Clementini prati, qui di-
Ursarise cum omnibus appediciis suis, caslrum citurMores, in quo conversi consislunl, quiquidem
Caslellionis cum appendiciis suis omnibus, eccle- conversi ecclesiseDivionensi perpetuo subjecti sint;
(o%)\hi\g. : Reali pauperesspirim, quoniam ipsorum esl regnum ccelorum. Beali miles, quoniam ipsi
possidebunt terram (Matth. v, 3, 4).
1103 ALEXANDRIIII PAPJE 1101
prrecepimus,' neve alicnjus factione, a lua vel ec- :- A deliberaverinl, nisi forte excommunicati vel inter-
elesiae Divionensissubjeciione se removeant, apo- i- dicti sint, nullus obsistat, salva lamen justitia illa-
stolica auctoritateconfirmamus, medietaiem mone- !- rum ecclesiarum a quibus morluorum corpora as-
tse,utabsque permissu abbatis non niinuatiir, non n sumunlur. In parochialibus auiem ecclesiis quas
augmentetur, nec alio transferalur, vestram pariemn lenetis, liceal vobis clericos eligere, et episcopo
lelonei; staluenles ut nulli omnino nominum li- i- prsesenlare, quibus si idonei fuerint, episcopus cu-
ceal de csetero super hoc idcm monaslerium infe- s- ram animarum commitlat, ita ut de plebeisquidem
slare, aut ei exinde aliquam molestiam, aut dimi- i- episcopo, vobis vcro de temporalibus debeant re-
nutioncm inferre, villam Dianclum cum appencHciis s spondere. Liceat praeterea vobis clericos vel laicos,
suis, villam Castenedum; itera Casnelum et Spa- e sseculofugientes, liberos et absolutos, ad conver-
niaciim.Marcenniacum Norgias Waregas, Sariacuni n sionem recipere, el in vcslro monaslcrio absque
cl dccimam ejusdem : Longovicum Asiriacnm , conlradiclione aliqua retinere. Prohiberaus insu-
Pliimberias, Prunedum, Escheiriacum, Flaceiacum,, per ut nulli fratrum vestrorum, posl factam in loco
Magnum Monlein, Viverias, Salciacum insilva cumn vestro professionem fas sii, de eodem loco absque
decimis eorum. In episcopalu Tullensi, cellam a licenlia abbaiis lui, nisi obtentu arclioris religio-
Beriiniacsecuiiis, cellam de Solini monte, cum ec-- B nis, discederc; discedentem vero sine communium
clcsiisvillis, lerris el omnibus adeasperlinenlibus; ; litterarum vestrarura cautione nullus audeat reti-
jn episcopatu ^Edtiensicellam Belnsecum ecclesiis etI nere. Proeterea iibertates et immuuitates, et anti-
collegio de Praio Pergeolo cum omnibus suis per- quas ralionabiles consueludines raonasterii vestri,
tinenliis, cellam de Sarmaliaea , cellam de Cuiiis5 integras et illibatas prsesenli deereto manere sanci-
Berlaldi, cellam cuni omnibus ad easdem periinen- IlllIS.
tiims; in archiepiscopalu Bisunlino , cellam Sanclii Obeuritevero le, nunc ejusdem loci abbatc, vel
Marcelli, cellam de Anfonisvilla, cellam de Sacro- tiioriim quolibet successorum , nullus ibi qualibet
fagis, ceilara de Logia novella, ecclesiam de Torpa ; subrepiionis astutia seu viclenlia prseponalur, nisi
apud Salinas, cellas Sancli Petri, Sancli Michaelis,, quem fratres communi consensu, aut fratrum pars
capeilam Sanclee Marise Magdalena:, et omnia adI consilii sanioris, secunduni Dei timorem el B. Be-
cain perlinenlia; in episcopatu Cabilonensi ceilami nedicli Regulam providerint eligendum.
Sanctce Marise, cellam de Palluel, cum omnibus adI Decernimus ergo ut nulli omnino hominum liccat
eas perlinentibus; in episcopaiu Valcniinicnsi, cel- praefaium nionaslerium lemcre perlurbare, aut
Jam Sancli Genesii de monle Madriano cum suisi ejus possessiones auferre, vel ablalas reiinere, mi-
periineiiliis, ecclesiam de Vulpileriis,el de Comas, nuere, seu quibuslibei vexationibus faligare , sed
et dc\Glum; in cpiscopalu Diensi, ecclesiam de omnia integra el illibala serveulur eorum, pro quo-
Bovenlia; in episcopam Bajocensi cellam Sancli rum gubernatione ac sustentaiione concessa sunt,
Vigoris cum suis pertinentiis; in episcopatu Seno- esibus omnimodis profulura , saiva sedis apostoli-
nensi cellam Sancii Benigni apud Vulnonemcum cse aucloritate el dicecesani episcopi canonica ju-
omnibus pcrlinentiis suis, cellam de Eskiiii) cum stitia. Si qua igilur in fuluru.ra, elc.
omnibns appendiciis suis, cellam de Ruz cum eis Ego Alexander caiholicaeEcclesiseepiscopus sulj-
quse ad ipsam peninent; capellam de Iles et cum scripsi.
decimis et lerris ibidem dalis; in episcopala Geben- Ego lldebrandus basilicce xn Aposlolorum pre-
uensi, ecclesiam de Villare cum omnibus suis ap- sbyter cardinalis subscripsi.
pendiciis; in episcopalu Lausanensi cellam Sanclse Ego Joannes presbyfer cardinalis lituli Sanctse
MariaeMagdalenaede Berlay cum ecclesiis et lerris Susannse subseripsi.
ibidem daiis , ecclesiam Sancii Pbiliberti et Sancli Ego Boso presbyier cardinalis Sancloe Pudcntia-
Joannis Baptisisc, ecclesiam de Longevico, eccle- nsc liluli Pastoris, subscripsi.
siani de Sarceio, ecclesiam de Aiiriaco, ecclesiam D p Ego TLeodinus presbyter cardinalis Sancli Viia-
de Penaio, ecclesiam Sancli Joannis ; apud Lado- lis tiiuli Vestinsesubscripsi.
nam, ecclesiam de Vivariis, ecclesiam de Yillare, Ego Pelrus de Bono prcsbyter cardinalis lit. San-
ecclesiam de Plumbariis, ecclesiam de Prunedo , clse Susannse subscripsi.
ccclcsiam dc Missiniaco, ecclesiam de Spaniaco, Ego Hubaldus Osiiensis episcopussubscripsi.
ccclesiam de Caslnedo, ecclesiani de Marcenniaco, Ego Gualterius Albanensis episcopns subscripsi.
ccclesiani de Norges, ecclesiam de Yaresiis, eccle- Ego Guillelmus Porluensis et SanciseRufinseepi-
siain de Eschiriaco, ecclesiam Sancli Apollinaris, scopus subscripsi.
ecclesiam de Orgialo. Ego Manfredus.Prseneslinusepiscopussubscripsi,
Sane novalitim veslrorum quse propriis manibus Ego Jacobus diaconus cardinalis Sanctse Marise
aut sumpiibus, et jumenlis colilis, sive de nntri- in Cosmedinsubscripsi.
iuciuis veslrorum animaliura , iuillus omnino a vo- Ego Arditio diaconus cardinalis Sancli Adriani
bis deciraas exigere prsesuraat. Sepulliiram quoquc subscripsi.
ipsius loci liberam esse conceiimus, m eorum de- Ego Hiigo diaconus cardinalis Sancli Angcli«ub-
voiioni et extremee voluntati, qui sc illic sepeliri scripsi.
1103 EPISTOL^; ET PRIYILEGIA. — AN. 1177. MOC
Oaturri Ferrariae per mamim Gr-atiaiii, san- l- A, tris oblineat, ei ei ab omnibus tam abbatibus quara
cioe Roraanse Ecclcsisc subdiaconi el noiarii, v Kal. i|. frairibus debita observanlia impendatur.
Maii,iiidiciionex,IncarnationisDomiiiicse anno 1177, 7, Prseterea omnes abbales ordinis vestri, singtilis
poiitificaitis vero doinni Alexandri papse 111anno to annis ad generale Prsemonslratense capitulum, posi-
octavo decimo. posita oinui occasione, convenianl, illis solis exce-
j MCCLXXVIH. ptis quos a labore vise corporis relardaveril infirmi-
i Ecclesiam Prwmonsiratensem luendam suscipitt las, qui tamen idoneum delegare debebunt nuntium,
ejusque privilegia confirmat, per qtiem neccssilas et causa remoraiionis suoe
(Ferrarise, April. 27.) capiiulo valeat iiuntiari. Hi autem qui in remolio-
[Le PAIGE,Biblioth. ord. Prmm., 652.] ribns partibus habilanles, sine gravi diflicultaie
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- i- singulis annis se nequeuul capilulo prseseniare, in
Jectis iiliis HCGONI »_ eo lerraiiio coiiveniant, qui in ipso eis capitulo fue-
abbati Prsemonslratensi, ei csete-
ris abbaiibiis et canonicis Prseinonslratensis ordinis,
S) ril conslitutus. In quo nimirum capilulo, prsesidenta
tam praaseiuibus quam futuris, religiosani vitam m abbate Prsemoiisliatcnsi, cieterisque consedeniibiis
professis, in perpeluusn. et iu spiritu Dei cooperanlibus, de his quse ad sedi-
In aposlolieae sedis specula, quanquam immeriti,I " ficationem animarum, ad instruclionein morum, et
providenie DomiuO,conslituli, pro singuloruin stalua ad informationem virtulum atqtie incremenium re-
sollicili esse coiiipellimur, et ea sincere lenemur,i« gularis disciplince spectahunl, sermo diligens ha-
amplecti, quoe ad iiicremenlum religionis perlinentit beaiur. Porro tle omnibus quaeslionibus el querelis
et ad viriulum speciaui ornatum, quatenus religio- ,. laiu spiiiLiialibus qitam lemporalibus, quse in islo
sorum quies ab omni sil perturbatione secura, el a capiuilo propositoe fuerint, illud lenealur irrefraga-
j"ugo mundanee oppressionis servetur illsesa, cum ji biiiler et observetur quod abbas Prsemonslralensis
aposlolica ftierit tiiiiioue munita. Attendentes ilaquee ctim his qui sanioris consilii et magis idonei appa-
quomodo religio et ordo vester mulia refulgenss ruerint, juste ac provide judicabit. Sane si abbas
gloria ineritorum, ei gratia redolens sanciitatis,;, aliquis vestri ordinis infamis el inulilis, aut ordinis
paluiiles suos a mari usque ad mare exteiiderit,1( sui prsevaricator inventus fuerit, et pritis per patreiu
ipsura ordinem et universas domos ejusdem ordiniss suiim abbatem, aul per ntintios ejus admonittis
apostolicse prolectionis prsesidio duximtis confoven- sutira corrigere el emendare deliclum negiexerit,
das, et prsesenli privilegio inuniendas. atii cedere, si amovendus ftierit, forte noluerit, au-
Eapropter, dilecii in Domino lilii, vestris jusliss Q fj ctoriiate generalis capimli deponatur, et deposilus
postulationibtis benignius aiumentes, universas in- sine dilaiione ad domum unde exivil, seu ad aliani
stitutiones el dispositiones, quas de comrauni con- ejusdera ordinis quam elegeril, revertatur, in obe-
sensti, vel majoris el sanioris partis rationabililerc dieniia abbaiis, sicut i-aeterifratres ipsins domus,
fecistis, sieut inferitis denotantur, aucloritate apo- firniiier permansurus. Id ipsum etiam alio tempore,
stolica roboramus, el praesenlis scripli patrocinioB si necesse fuerii, et capilulum sine scandalc vel peri-
communimus. Vitlelicet ut ordo canonicus quem- culo exspeclari nequiveril, per abbatem Prsciuon-
admodum in Prcemonslratensi, secundum B. Augu- sfraleiisera el patrem abbatem et alios abbaies quos
stini regulam et dispositionem recolendse memorise B vocaverit (ieri licebit. Quod si dcpositus in se datae
Norberli quondam Preemonslratensis ordinis insti- senteiilise contumaciler contraire tentaverit, tam
tuforis, et successorum suorum in candido liabitui ipse quain principales ejus, qui de ordine vestro
instituius esse dignoscitur, per omnes cjusdem or- fueriiil in sua conmraacia fautores, abbate Prseinon-
dinis ecelesias, perpetuis lemporibus inviolabililerr stratensi el cseleris abbatibus, censura ecclesiastica,
observeiur, et esedem penitus observantiee, iidemj donec salisfacianl, coerceantur.
quoque Iibri, qui ad divinum officium pertineiit, ab) Verum cmii aliqua ecclesiarum vestrarum abbate
omnibus ejusdem ordinis ecclesiis uniforiiiiier le-- nD pfoprio luerit deslilula.sub patris abbatis poleslate
neantuf; uec aliqua ecclesia vel persona ordiniss ac dispositione consislat, et cum ejusdem consilio
veslri atlversus comiirania ipsius ordinis in.stiltitai qui eligendus fuerit, a fraiiibtis eligalur. Eleclus
privilegiuin aliquod poslulare, vel obleiilum audeatt auiem, non quasi absolulus a potesLatupatris abb;t-
quoniodolibet oblinero. Nulla etiam ecclesiarura eii lis vel ordinis.sui, archiepiscopo vei cpiscopo pro-
qiiani genuii, quamlibet lerreni commodi exactio- fessionem, occasione illa non transgrediatur con-
nem imponal, sed lanltini Pater abbas ctiram dei sliluliones ordinis sui, nec in aliquo ejus prsevari-
profectu latn filii abbalis, quam fratrura domus> cator existat. Si quis etiam ex vobis canonio'9
illius babeal, el poteslaleui habeat secundum ordi- eieclus in abbaiem, dioecesano episcopo semel et
nem corrigemii quse in ea noverit corrigenda, ett iterum per abbates vesiri ordinis prsesenlalus, be-
iili ei lanqitam patri revereniiam filialem hiimilileri" nedictionera ab eo noii poiuerit
oblinere, ne eeclesia
exhibeanf. Abbas auiem Prsemonsiralensis Eccle- ad quam vocalus esl, deslituta consilio pericliletur,
si;e, quse maier esse diguoscitur aliarum, non solumi vice el loco abbatis fttngatiir in ea, lam in exteriu-
in his ecclesiis quas iiislituil, sed eliam iu omnibus> ribus provideudis, quam in inierioribus
corrigendis,
aliis ejusdeiH ordinis et dignitatem et officium pa- donec atit interveiiiu generali» capiiuli
veslri.aul
1107 "ALEXANDRI111PAPiE HOS
prseceplo Romani ponlificis seu melropolitani, be- A Quia vero singula quoead religionis profectura et
nedictionem suam obtineat. Coelerum si aliqua animarura salulein ordinastis,pr;esen>i abbrevialioni
ecclesiarum vestrarum pasloris solalio deslittiia, nequiverint adnecti, nos cum his quse praescripta
inter fratres de subslituendo abbaie discordia fuerit, suni, consuetudines vestras, quas inter vos religio-'
vel scissura suborla, et ipsi facile ad concordiam nis inluilu rcgulariter statuislis, ac deinceps auctore
vel uuitateni revocari nequiverint, Pater abbas con- Doininoslaluelis aucloritate apostolica roboramus,
silio coabbalum suorum eis idoneara provideal et vobis vestrisque successoribus, et omnibus qui
personam, et illi eain sine contradiclione recipiant ordinem professi fuerint, pcrpetuis temporibus in-
iu abbatem. Quam si recipere conterapserinl, sen- violabiliter observandas decerniraus. Ad majorem
tenlioe subjaceant, quam Pater abbas cum consilio quoque ordinis vestri reverenliam et regularis disci-
coabbatum suorum in eos duxerit, circumspectione plinse observaiiiiam, vobis (ilii abbates subjectos,
adhibita, promulgandam. Si quoe auiem ecclesiae preeviajustitia et ratione ligandi et eosdem solvendi,
canonicorum alierius ordinis, ad ordinem vestrum pcenileiitia et satisfaciione prepcedente, plenara
venerinl, ad eam ecclesiam veslri ordinis habeant coiicedimus facultatem, majoribus et diflicilioribus
sine refragalioiierespeclura, in qua vestrum noscuu- oriniinibus quse manifesla fuerinl, metropolitano
lur ordiuem assumpsisse. ^ vel Romano pontifici reservatis. De caetero'quoniam
Nulla sane persona ecclesiastica pro benediclione a strepitu et luraultu ssecularium remoii, pacem et
abbatum vesl.rorura palefridum, atit aliquid aliud quietem diligllis, grangias yestras, sicut et alria
exigere, nullus abbatum vestrorum eliamsi exiga- ecclesiarum a pravorum incursu ei violenlia libera
lur, dare proesumat, quia et exigenti et danti nota fore saneiinus; prohibentes ut ibi nullus liomiiuiin,
Simouiacaepravilatis et periculum imrainet. capere, spoliare, verberare seu interficere, aut fur-
Ad hoecquoniara ProemonsiralensisEcclesia pri.ua luin vel rapinam comniitlere audeat. Ob evitandas
maler est omnium eeclesiarura lolius ordinis,et vero soecularium frequentias, liberura sil vobis
pafrem super s.e non habet sicut ad cautelam et (salvo jure dioecesanorum episcoporum) oratoria in
cuslodiara ordinis per tres priraos abbates, scilicet grangiis veslris construere, et iu ipsis vobis, el fa-
de Lauduno, de Floredia et de Cussiacensi siatu- milisevestrsedivina ofiicia, cum necesse fuerit, cele-
tum esl annua ibidem visitalio fiat, et ad suggestio- brare. Prohibemus insuper ne aliqua persona fralrcs
nem eorum in ipsa domo corrigatur. si quid corri- ordinis veslri audeal ad soeculariajudicia provocare,
gendum fuerit. Quod si abbas in corrigendo lepidus, sed si quis adversus eos aliquid sibi crediderit de
et fratres ssepiusmoniii incorrigibiles permanserint, jure competere, subecclesiasiici examine judiciiex-
ad generale capiiulum referalur, et sicut melius '-* periendi habeat faculiatem.Prselerea,sicut,a lempore
visum fuerit, consilio generalis capiluli emendetur, prsedecessoris noslri pioe memorise lnnocentii, cx
et senlentia in hae parle capiluli sine relraclalione ejus privilegio habetis, nos quoque preesenlis scripti
aliqua observelur. Quolies vero Ecclesia Prsemon- auctoritate firmamus ut de novalibus quse propriis
slratensis sine abbale ftterit, ad preefatos tres abba- manibus aut sumptibus colilis, seu de nulrimentis
tes ejus cura respicial, et a cauonicis ipsius ecclesiae animalium veslrorum, nulla ecclesiastica ssecula-
cum eoruni consilio, persona in abbalem idonea risve persona decimas a vobis exigere praesuinat.
cligalur, ad consilium suum quatuor aiiis abba- Decernimus ergo ul nulli omnino hominum liceat
libus ad eamdem ecclesiam pertinentibus pari- prsefatum monaslerium lemere peiiurbare, aut ejus
ter adyocatis quos ipsi canonici providerint advo- possessiones auferre, vel ablatas retinere, minuere,
candos. vel quibuslibet vexalionibus faligare,sed illibata
Liceat quoque unicuiquc matri ecciesioe ordinis omnia et integra conservenlur eorum, pro quorura
veslri cum consilio abbatis Proemoustraicnsis, de gubernalioue ac sustentatione concessa sunt, usibus
abbatibus ecclesiarum, quse ab ea processisse no- omnimodisprofutura, salva sedis apostoliceeaucto-
scuntur sibi quemcunque voluerint, si lamen ido- U rilate. Si qua igilurin futurum, eic.
neus exsiileril, assumere in abbatem. Personam Datum Ferrarise per manum Graliani, Romanse
autem de alio ordine nulla ecclesiarum vestrarum Ecclesioesubdiaconi et nolarii, v Kal. Maii, indict.
sibi eligat in pastorem, nec veslri ordinis aliqua in x, lncarnationis Domiuicseanno 1177, ponlifica,-
abbatein monasterii alterius ordinis, nisi de aucto- lus vero domni Alexandri papee 111anuo deciir.o
ritate Romanse Ecclesice, ordinelur. Nulli eiiam octavo.
canonicos vel conversos veslros sine licentia abba- MCCLXXIX.
tum suscipere, aul susceplos liceat retinere. Si quoe Ad Pelrum tit. S. Chrysogoni presbyterum caratna-
vero inter aliquas veslri ordinis ecclesias de lempo- lem, apostolicmsedis legatum. — Mandat se cum
Friderico imperalore nondum pacem fecisse; jubet
ralibus quocslio emerserit, non extra ordinem ec- horlelur Francorum regem ut faclas cum Henrico
clesiastica vel soecularis audienlia requiralur, sed Anglorum regepacliones observet.
inedianle Praemonstralensi abbate et coeteris quos (Ferrariee, April. 30.)
vocaverit, aut charilative inler eas componatur, aut [MANSI, Concil., XXI, 966.]
auditis utrinque ralionibus eadem conlroversia jusio ALEXANDER episcopus, servus scrvorum Dei, di-
judicio lerminclur. lecto lilio PETROtit. Sancti Chrysogoni Drcibytero,
1109 EPISTOL.€ ET PRIVILEGIA.— AN. 1177. 111»
cardinali, aposlolicae sedis legato, salutem et apo- A i MCCLXXX.
siolicam benedictionem. Privilegium pro Ecclesia Veronensi.
Quod significasti nobis publice per lolum regnum (Ferrariae, Maii 1.)
Francioe preedicari nos cura Friderico iinperatorei [UGIIELLI, Italia sacra, V, 1014.
pacem fecisse, et ex hoc eharissiiimni in Christoi ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, dile-
lilium noslrum Ludovicura, illuslrem Francorum i clis liliis RIPRANDO archipresbytero Veronensis Ec-
regein, in admiratioiiem non modicam esse indu- clesioe ejusque fralribus tam praisentibus quam fii-
ctum, qtiia nullam per nos ceiiiludinem inde ha- iuris canonice siibstiluendis in perpetuum.
bnit, rairati stimus quomodo ille vir poiens hujus- Officii nostri nos adnionet cl iuviial auctorilas
modi sparsit rumores per orbem, per liiteras suas; pro Ecclesiarum statu satagere, el earum quieti et
denoiando nos ad vocaiioiiem ejus ivisse el paccmi iitilitali salubriter, auxiliante Domiiio, providere ;
firmasse, cum, eisi capitula binc inde produclai digiium namqiie et uliiilati conveiiiens esse digno-
fuerint, el spes habealur quod pax debeat refor- scitur, ul qui ad earum regimen, Doraino disponente,
inari, nullam tamen ceriiludinem perficieiidoe pacis; assumpli sumus, eas et a pravorum hominum ne-
habemus, qttia jam eam ipsi regi significassem, qui; quiliis lueamur, el beali Petri atque aposioliceese-
tanlum Ecclesiaeconiulit, et se pariter el regnumi " dis patrocinio rauniamus. Quapropier, dilecti in
suuni nobis et fraliibus nostris plene exposuit. Quod1 Domino lilii, vestris juslis postulationibus clemenler
quidem le volumus proedicloregi, ulpoie amatori el antminius, et preefalam Ecclesiam, in qtia divino
dcfensori Ecclesisc, diligeuier proponere, et quodI mancipaii estis obsequio, praedecessorum nostrormn
ci staiiin plenius curabitnus, si tlatuin fuerit desuper• Calixii el lnnocenlii Romanorum pontilicum vesligiis
quod pax reformelur, el sludiosius insinuare. De> inlioerentes, sub beati Pclri et nostra prolectiono
coelero, licet charissimo in Chrislo filio nostro llen- suscipiinus, ct precsenlis scripli privilegio coiuiiiu-
rico illustri Anglorum regi scripta noslra direxeri- niniiis, slaluentes ul quasciinque possessiones,
inus, nioiienies, consulenies el liorlantes eum, utt queecunque bona eadem Ecclesia inprsesentiarum
filiam suam praedicto regi sine dilalione restitual, , jtiste el canonice possidei, aut in (uturum conces-
vel a filio suo faciat desponsari : quia lamen proe- sione pontificum, largiiione regum vel principum,
dictus rex Angliae asserit se paralum esse ad ma- oblatione fidelium, seti aliis jtistis modis, proestante
trimonium complendum, si rex Fraiicioc paclioness Domino, poteril adipisci, firma vobis vesliisque
servare volueril quas secum fecit, prudeniiam tuami successoribus el illibaia pernianeant. In quibus
inonemiis et hortamur attentius, qualenus eumdemi ic bscc propriis dnximus expiiinenda vocabulis :
regem Franciee cum omni sludio moneas, horlerisi Ecclesias scilicet S. Georgii, S. Joannis Bapiislae,
propensius el inducas quod prsedicto regi Anglisa j S. Clemeutis, S. Coecilise, S. Fausfini, S. Firmi in
peiiliojies illas corapleal et observet, si honesiaj3 Capella, el S. Pauli in Burgo; ecclesiam S. Joannis
sunt; ei iia se obligavit, quod eum dedeeeai, si eas5 Bapiislee in Valle, moiiaslerium S. Michaelis iu
iion compleverit. Quod si foiie non potuerit ad hoc; Caiiipanea, S. Joaunis Baplistse in Quiutiano ; eecle-
induci, regcra Anglise cura oniiii inslanlia raoiiere3 siafu S. Petri in Carnario, S. Pauli de Pruno, et
satagas, et induceie modis oninibus elabores, ut de3 Omnium Saiiciorum de Novariis, S. Marioede Tti-
duobus quse diximus alterum inaturius exsequalur, , rauo, S. Cassiani, el Oiiinium Sanctorum cleMar-
quia satis ei suffic.ere debel ul regi filiain reddat,, tiana, S. Paucratii, S. Georgii in Salsis, S.Michaelis
ex quo sibi iuterpositas petitiones non serval. Sii de Carraasiuo, S. Faustiui de monte Draconis,
auteni iufra quadraginla dies posl commoniiioiienii S. Prosdoeimi ciim decima, S. Anihrosii de Casa-
tuam, iietitruin horum quoe dicia sunl impleveril,, liallo ; villam Qtiinii, et loeum, qui dicitur Yila, et
in regnura et in terram ejus, oinni occasione el ap- Lusiam cum ecclesiis, et decimaliouibus earuin;
pellaiione cessanle, interdicli senteuliam proferas. castella vero et villas vestras vobis nihilorainus
Et venerabilibus fraiiibus nostris, Caiiiuariensi etl D t-onfirraaraus, videlicel Ccrreta, Erbetum, Fagna-
Burdegalensi arcbiepiseopis, et Pictaviensi episcopo,', iiiiui, Ponleposserum, Pradellee cum capella, Eu-
ex parle nostra proecipias, ul eamdein senlenliaraii glare diraidiuin, Biunde, Poreille, Tresolanuni, Gre-
omni occasione et appcllalione ccssanle observenl,, tiana, Marliaua, Pulianum, et medium Romagna-
et faciant inviolabiliter observari. Volumus auternn iiiiin, Pruno, Calmasinum, in ComitaLu Trid. Ber-
iil negolium ipsum secrelum teneas, quousque a gusiuiu, Buado, Bulbeno, Badabiones cum capella,
rege Anglorura certum recipias inde responsum : silvam etiam quee dicitur Collegaria cum piscariis,
ti hoe ipsum regi Fraucioe diligenter ex parte noslraa et leriiam partem nenioris quod dicitur Badau-
pioponas, quia nec decel, nec expedil, ul antee guano, et palatium cum porta S. Zenonis, oblatio*
responsionem regis nostrum publicetur manda- nem etiam dimidiam nionasleriii S. Zeuonis iu
luiu. singulis feslivitatibus ejusdem confessoris a dilu-
Datum Ferrarise, u Kal. Maii. culo usque ad horam tertiam : decimam quoqus
civilalis, et porloe S. Zenonis el burgi; justas autciu
consueludines veslras a prsetlecessoribus nostris
vobis confir-matasconccdimusct illibatas auctoritate
SHi ALEXANDRIIII PAPJE 1112
aposiolica cqnservari prcecjpimus, eiiam ne quis is Aj MCCLXXXIl.
veslrum absque coramuni omnium couscnsu, vel 3* Ad Alberittm et canonicos Bor.o-
archipresbyterum
pariis consilii sanioris bona, reddiius, vel posses- '<- niensis Ecclesiw.— Eorum privilegia confirmai-
siones Ecclesise veslrse alicui personse dare prscsu-i- (Ferrarise, Maii6.)
mat. Quse aulem indebiie dala, vel deslrucla suntit [SAVIOLI,Annal. Bologn., II, u, 69.
ad jus, et deminium vestrum Iibere reverlantur:: ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
deciraas vero de propriis laboribus veslris, seuu leclis (iliis archipresbytero ALBERTO el canonicis
eiiam reddiiibus a vobis exigere, vel suscipere lai-i-. Bononiensis Ecclesis, salulem et aposlolicam be-
corura nemo praesumar. Decernimus ergo, clc. nediclionem.
Ego Alexantler calhoiicse Eccl. episeopus. Consideranles devotionem qiiara erga nos et Ro-
Ego llubaldus Osiiensis episcopus. nanam Ecclesiam gerilis, libenter voluraus jusias
Ego Gualterius A.lbanensisepiscopus. vesiras petiliones admiiler.e et pia desideria vestra
Ego Conradus Moguntin. archiep., et Sahinensis,j, effectti prosequenle complere. Inde est qtiod eum
Ego W. Port. el S. Rufinse episcopus. de voluniaie vestri episcopi et aucloritaie dilecii
Ego Manfredus Preencsiinus episc. filii lioslri J. basilicse Duodecim Aposlolorum pre-
Ego Ildeprandus presbyier card. Basilicse xuu " sbyteri cardinalis, lunc apostolicse sedis legati cum
Apostolorum. consilio consulum et aliorum sapientum lerrae,
Ego Joannes presbyler card. lit. SanctoeAna- ,. sicut asseriiis, sil staliilum ut de collegio veslro
slasiee. syndictim debealis semper habere constiluiioneni
Ego Theodinus presbyt. card. Saneli Vilalis,; vestram in hac parle ralam habemus et firraain,
lit. Yestinse. eamque auctorilale apostolica confirraamus et prse-
Ego Jacintus S. Mariae in Cosmedin diac. card.I, sentis scripti patrocinio communiraus. Ad hscc prsc-
Ego Arditio diac. card. S. Theodori. senti scripto statuiraus ut episcopus vester, si
Ego Cynlhiiis diac. cardin. S. Adriani. quando comigerit in episcopatu suo collectam fa-
Dat. Ferrarise per nianuin Gratiani, sancise Rora. cere, in ea requirenda et habenda veslro debeat
Ecclesiee suhd. et nolar., Kal. Maii, indiclione x, consilio uii. Tres quoque partes decimartim de
Incarnaiionis Domini anno 1177, pontif. vero do- ,. nio!eudiuis,si quse dc novo facta sunt, vel in posle-
oiini Alexandri PP. III anno xvni. rumfieiu,excepLisraolendinis religiosoriiin locorum,
MCCLXXXI. siqusevobis concessa sunl, auctoritale apostolica
C
£ coufirmainus. Staiuentes ut nulli oranino hoininum
Ad archipresbylerum et canonicos plebis S. Michaelis * liceat.hanc
de Nonantuta. — Ne duodecim canonicorum nu- paginam noslrse confirmalionis elcon-
merus augeatur. sliiutionis iufiingere vel ei aliquaienus coniraire,
(Ferrarise, Maii 5.) Si quis aulem hoc attenlareprsesuiiipscrii, indigna-
[TIRABOSCHI, Slonadellabadia diNonanlola, II, 502.]1 tionem omnipoleniis Dei et beatorura Petri et Pauli
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- apostolorum se noverit incursurura.
lectis fiiiis archipresbytero et canonicis plebis S. Dat. Ferrariee, n Non. Maii.
Michaelis.de Nonantula salulem et apostolicaiu be- MCCLXXXIII.
nedictionem. JI/oiiflS/eriMiuS. Mariw Vangadiciensetuendum JMS*
In Lis qusejuslc requirilis, facile favorem noslrtimu cipil bonaque ac jura confirmal.
oLtinere debetis, ne videaraur jtisias peiiiiones re- (Ferrariae, Maii 7.)
nuere, quas cleraenter nos coiivenit el efficacilerr [BiAKCOiiiNi, Nolilie Sloriche delle chiese di Verona,
exaudire. Inde est quod, cuni numerositalem ca- I. IV, App., p. 69.]
iioiiicorum quse erat in ecclesia veslra sludiosiuss ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, dile-
attendentes , delibcrato, sicul asseriiis , consilioj clis liliis ISAACabbali monaslerii Sancise Marise
slalueritis ut ecclesia yestra duodenario canonico-. D *r Yangadiciensis, ejusque fratribus tam prsesentibus
rum iiumero debcat esse contenta, ita quod ad re-- quam futuris, regularem vilam professis, in perpe-
cipienduro aliquem in canonicura ullra numeruml lutim.
ipsum vos aut successores vesfri non debealis ali- Aposlolicse sedis cui, auctore Deo, preesidemus,
qua ratione coinpeHi, nisi possessiones ejtisdeini iios horiatur auctoriias pro Ecclesiarum statu aaia-
ccclesiseiia adaucise fuerint, quod pluribuscanonicis3 gere, et quse ad earum sunt quieieni disposita,
sufiicere possini, nos veslris poslulalionibus incli-- propensiori diligenlia stabilire. Eapropier, dilecti iu
nati constitutionein ipsam a vohis, sicul diximus, Doinino filii, vestris justis postulaiionibus cleinen-
factam ratam habemus, et firraamus, eamque au- ler aunuiraus, et prsedieluin Vangadiciense beaise
ctoritate apostolica confirmamus el prsesenlis scri- Mariae virginis monasterium, in quo divino esfis
pii patrocinio communimus, Nulli ergo omiiino, etc. obsequio maiicipati, quod ulique a recolendac me-
Daiuni Ferrarise, m Non, Maii. (33), inoiioa Hugone quondam .marchione conslai esse
(53j Alessandro HI 1'anno 1177 mentre tratlavasii Ann. dltal.), il che di monlra, che a quest. anno
della pace con Federigo Barbarossa fu per qualchei devesi iissar queslo breve segnato e'spedilo da
tempo iu ftirura al priiicipio di Maggio(V. Mtiiatoiii queila citia.
*H5 EPISTOL^S ET PRIVILEGIA. — AN. 1177. IIU
consiructum, alque a praedecessoribus nostris san- A insuper in parochianis raonastcrii ccclesiis quo-
cise reeordalionis Silvestro, Calixio et Innocenlio ctinque lempore conslilulis vulgatorum pariier et
iRomanisponiificibuslibeiiatedonattim esl, lanquam secrelorum crirainum sibi comraissis poptilis iiijim-
ad jtis B. Pelri el sanclse RomanseEcclesioespeciali gendi poenitentias prscsentis aucloritaie privilegii
praprogativa perlinens, aposlolicae sedis privilegio indulta liccnlia. Ad eorumdeni eliara speclabit
communimus; siatuentes ul quasciinque possessio- solliciludinem qusesliones quse de conjugiis emer-
nes, etc, in quibus hoc propriis duximtts expri- serinl ac dilficiliora quoque negotia, tu juxta san-
meiida vocabulis: ctoruin Patrum terrainentur institula, ad le, fili alibas,
Villam abbalise, in qua monastcriura situm est, luosque successores Studii prscterea ve-
cum plebe Sancli Joannis, Vangaliciam ciim eccle- stri sit sacrosanctiuii chrisraa singulis anuis per
sia Sancti Michaelis, villara qtiacdicittir Salva terra, vestros a calholico quoeunque volueritis episcopo
ctini ecclesia Sancli Anioniui, Cavazanam cura ec- legatos accipere, acccptum vero bapiismalibiis ex
ciesia Sancti Laurenlii, ecclesiam Sancli Andrese morc ecclesiis dislribuere, sicut omnia haec hacte-
dc Ramo de Palo cum pertinentiis suis. Infra civi- nus fecisse noscimini. Sane curtis abbaliee tlecimas,
lalera Veronaeecclesiam Sancli Salvaloris cum suis simulque Vangadieise, Salvaterroe atque Cavasanoe,
omnibus pertineiitiis, quascunque eliam possessio- B seu etiam Rami de Pali, ac de territotio Broxeti,
ncs habetis in llasi el in Bardulino, et in quibus- atque Saguedi et Veneze pietatis iiuuilu ex iniegro
cunqne Iocis Yeronensis episcopalus. In episcopatu vobis habendas concediinus. In aliis autem locis
Viceulino terram de Albareto, in episcopatu Pala- prsediorum quae propriis a vobis exculla sumptibus
viensi ecclesiam Sancli Petri silam in monte Sili- fuerint, ac reddiiiium vestroriun decimationes no-
canu cum suis omnibus pertiiientiis, ctiiiem vallis slra vobis auctoritaie vindicabitis, sicut eas incon-
Alinerici cum ecclesia Sancli Andreae; iu Este cusse a quadraginta rctro annis habuislis, et hoc
ecclcsiam Sancti Firrai el ecclesiam Sancti Pelri facere consuevistis. Obeunte vero te, iinnc ejusdem
cum pertinentiis suis; in Palso ecclesiam Sancti loci abbale, vel luorum quolibet successorum,
Michaelis, possessiones in curia villoe, et in aliis nullus ibi qualibel subreplionis asliilia seu violentia
locis ejusdem episcopatus. In episcopalu Adriensi prseponatur, nisi quem fralres coininuni consensu,
Venelise cuni ecclesia Sancli Martiui, Broxelum vel fratrum pars consilii sanioris de suo vel de
cum ecclesia Sancli Zenonis; in Contina ecclesiam alieno religiosorum collegio si, quod absil! idoneus
Sancli Sixli, in Gorgnano ecclesiam Sancti Bar- ibi reperlus iion fuerit, seeundum Dei limorem et
tholomoei, in villa Coraeda ecclesiara Sancti Petri, ^* beali Benedicti regulam elegerinl, eleclus aulem
el quascunque possessiones in eodem episcopatu ad Romanuiu ponlificem coiisecraiidtis accedat.
habelis, vel coraiiatu, possessiones in episcopatu Si qua igilur in fulurum ecclesiastica ssecularisve
Ferrariensi, el in episcopalu Bononiensi, ecclesiara persona, etc. j
Saiicforum Simonis el Judse de Urbizanis cum per- Datum Ferrarioe per manum Graliani, sancleaRo-
lineiitiis suis. Nulli ergo omiiiuo hominum fas sit nianse Ecclesiee subdiaconi et nolarii, Nonis Maii,
procfaium coenobiiim lemere petiurbare, aut ejus indictione decima, lncarnationis Dominicse anno
possessiones auferre, vel ablalas retinere, minuere, 1177, ponliGcatus vero domni -Alexandri papoeIII
aul aliquibus vexaiionibus fatigare, sed omnia in- anno xvni.
legra conserveniur eorum, pro quorum guberna- MCCLXXXIV.
tione et susienialione concessa suni, usibus omni- Ad Guidonem prmy.osilumet capilulum Mulinensis
modis profutura. Proedictoruui deuique noslrorum Ecclesim.—De numero quaiuordeciin — canonicorum
staluta preedecessorum sine ulla servare volenles neque augendoneque minuendo.
refragatione nionaslerium ipsuin sub Romaiiorum (Ferrarise, Maii 9.)
duntaxat pontificura luitionc, posituin a rcliquorum [TIRAEOSCIII, Memoriesloriche Modenesi,III, 69.]
doiuiuio episcoporum cum universis quas nunc pos- 0 ALEXANDER episcopus , servus servorum Dei, di-
sidere dignoscitur ecclesiis, seu quas in posierura lcctis filiis GUIDONI preepositoet capitulo Mulineusis
juste acquisierit, omniuo liberum et asynoualibus Ecclesiae, salutem et apostolicam benediciionem.
quibuslibel exactionibus absolutum perraanere de- Fervens et sincera devolio , quam circa nos et
cernimus. Tibi ilaque, lili abbas, luisque omnibus Roinanam Ecclesiam geriiis, monei nos propensius
successoribusliceat vesirasquascunqueecclesiasciim et horlatur, nt in his quse juste requirilis , facile
coemeleriis, baplistcriis, capitulis el synodis quiele noslrurn vobis debearnus parare favorem, procser-*
possidere, aique per proprios ordinare sacerdotes, lim cum a nobis ea vos conlingal requirere quse a-1
nullius episcopi obstante conlradictione. Clericorum pacem veslrse Ecclesiai pertineant et profeeium,
quoque vestrorum proniotiones et consecraiiones Innoluit siquidem nobis ex lenore lilterarum veslra-
basilicarum, sed el infanlium in villis veslris po- rum quod vos , consideralis facullatibus ejusdem
silorum coHsigualiones, ul a calholicis quos invi- Ecelesioe, diligenter deliberafo consilio , slaluisiis
tare volueriiis, episcopis pro reverentia sedis apo- ut eadem ecclesia plures qualuordecim canonicis
stolicse,nullius inlcrvenienle morbo venalilafis, per- vel pauciores habere non debeat, nisi facullates
aguntur, pcrpctua stabililafe sanciinus. Preshyteris ipsiui Eeclesise it», Domino larjjiente, cxcrescefent,
1H5 ALEXANDRIIII VAPM ui6
quod plures posset decenter habere. Nos ilaque ve- A , ruin iu hae parte volentes sollicile providere, aucto-
siris posliilalionibus aiuiueiiles prsescriptam consti- rilate apostolica vobis duximus indulgendum, ut, si
lutio>iem a yobis, sicut dixiinus, factam, ralam proefalus archiepiscopus, vel successores ejus ab
habemus et firmain, eamque ex aucloritate aposto- eeclesiis veslris , in quibus tlebenl procuralioncm
lica confirmanies proesentis scripli patrocinio com- recipere , procurationem pro pluribtis quam pro
iiinnimus. Staiuenles ul nulli omniiio horninum qtiadraginla equitaluris ad plus, el pro quadraginla
liceai hanc paginam noslrse confirinaiionis infrin- qualtior hominibus exegerint , ad eam sibi sol-
gere , vel ei aiiquaienus conlraire. Si quis autem vendam, vel ad exhibendtun quidquam procurationis
hoe atlenlare prsesumpseril, indignalionem oniiii- obtentu, eaedemeeclesioevel vos non possitis aliqua
poicntis Dei et beatonuii Petri el Pauli apostolorum ratione compelli. Nulli ergo omniiio hominum liceat
ejiis se noverit incursurum. hanc paginara nostrae conslitutionis infringere, vel
Dalum Ferrariae, vu ldus Maii. ci aliqualenus conlraire. Quotl si quis hoc alten-
MCCLXXXV. lare praesumpserit,indignalionera omnipotenlis Dei,
et beatorum Petri el Pauli apostolorura ejus se no-
Balderami prmposili et canonicorum S. Miiri.u Mag- verit incursuruin.
deburgensium erga Romanam Ecclesiam sludium 8
laudal et confirmat. Datum Yenetiis in Rivo alio, x Kal. Junii.
(Venetiis in Rivo alto, Maii 14.) MCCLXXXVH.
[HUGO,Ann. ord. Prwm., II, 122.] Welfoni duci significal se Ecclesiw Steingadensis de-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, dile- fensionem contra episcopum Auguslensem susce-
eiis filiis BALDERAMO procposiloet canonicis ecclesise pisse.
SaucteeMarise in Magdeburg, salutera et apostoli- (Venetiis in Rivo allo , Maii 26.
cam benedietionem. [MonuinenlaRoica, VI, 490.]
Comnieiidamus et digna latide proseqtiimur inle- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, dile-
giitaleni devotionis et fidei quara erga malrem cio filiojnobili viro duci WELFONI, salutem et aposto-
nostrara sacrosauciam Roina:iam Eoclesiam, cl erga licam benediclionera.
personam nostrara vos constanier exhibtiisse et Cum sciamus le lionori el incremenlo sacrosancise
jitgiier exhibere accepiraus, propositum et voltinia- Roinaiiee Ecclcsiae diligenfer intentlere , !ac cirea
tein habentes vos et ecclesiam vestram sincore tlili- personam nostram muita devotione fervere, te eiiam
gere, cl de commodis el profeciibus ecck-siecvestroe sicul specialein et devotura Ecclesioe filimn, qtiem
upporiunilate suseepla propensiiis in Doniino cogi- r( sincera iu Domino charitale diligimtts , cupimus
lare. Moneinusaulein universiiaieiii veslrani et hor- honorare, ac preces et petiliones luas, in quanium
taraur attcntius, quatenus in tara dign» et laudabili salva honestate nostra possumus, animo libenli
proposito usque ad finem laudabiiiter perseverelis, admittere, el utiliier effeciu prosequente coniplcre.
et ad stisceptse religionis augmentum, et ad felicem Inde est quod ad ecclesiam, apud quara corpus filii
perseveranliam modis omnibus inlendatis ul ex hoc tui est Lutnulatura, quam venerabilis fraier nosier
gloriam consequi possilis seternaui. Frisingensis episcopus ad preces luas consecravii,
Datiiin Veneiiisin Rivo alto, u Idus Maii. sub beali Pelri et noslra proteclione suscipiraus ,
MCCLXXXVI. aucloritale apostolica slatuenles ut non liceal
Augustensi episcopo vel alii, de prsescripla conse-
Ad Hugonem abbalem el fratres S. Germani Pari- cralione
siensis. — Indutgel eis ut Senonensi archiepiscopo qusesiionem movere, aut proefatoeecclesise
procuraliones sotvere non leneanlur, nisi pro qua- novas et indebitas consueludines iinponere , vel
draginla equilaluris ad summum , el pro quadra- ipsam seu ecclesiaslicos qui in ca Dorainoserviunt,
ginia quatuor hominibus. indebita inolesia.iioi.iegravare. Sane si omnipoteiis
(Veneliis in Rivo alto, Maii 23.) Dominus dederit quod Ecclesia possit optata pace
[D. BOUQUET, liecueil, XV, 956. ] D gaudere , ei quod inter Ecclesiam et imperalorem
ALEXANDER episcopus, scrvus servorum Dei, dile- pax , sicut credimus , reformelur, Augustensi epi-
ctis filiis UUGOM abbaii et fralribus S. Germani Pa- scopo firmiter preecipiemus ne eccles.iaslicisin terra
risiensis, saliiiera ct aposlolicam benediciionem. lua maiientibiis, qui a caiholicis episcopis ordiues
Quanlo nianifesiius (ervorem luae devoiionis, fili susceperunl, occasione percepiorum ordiuura per
abbas, in multis sumus experli, et monaslerium se vel per alios molesiiam inferat vel gravamen,
tuiim specialius ad nostram jtiristliciioncm pertinere ci quotl ab eorum el ecclesiarum ipsarum indebila
et tutelam, fanio Iibeiiiius iudemnitaii ejus mona- raolestaiione penitus coiiqiiiescal,
sterii cavere volumus, et ejus comuiodilaiibus sol- Datura Yeneiiis iu Rivo allo, vn Kal. Junii.
licitius providere. Unde quia , cum Senonensis MCCLXXXVIII.
archiepiseopus a quibusdam ecclesiis quas in ejus Visilanlious ecclesiam Sanclw Marim de Charitalt
episcopatu habelis, procurationem recipial, ipsas Veneliis, inditlgenliam viginti dierum concedit.
cum eonumeropersonarumelequilaltirarumvisilare (Yenetiis in Rivo allo, Maii 29.)
dicitur, quod ejus visilalio est ipsis ecclesiis adrao- |MURATORI, Antiquil. ltal., v, 763.]
dum oncrosa, nos gravamina procdioiarumccclcsia- ALESANDER episcopus, servus servorum Dei, dilq-
"
lill EPISTOLi-E ET PRIVILEGIA.—AN. 1177. 1113
ctis filiis el fralribus Sanctee Marise de Charilate, , A MCCXC.
salutem et apostolicam benediclionem. Ad eosdetn.—Inlra parmcias Mutinenses injussu epi-
, Cum pro commodo generalis Ecclesiae, cujus cu- scopi el capiluli Mulinensis conslrui ecclesias vc-
rara etregimen, licelimmeriii, gerimus, venissemus,I lat.
Domino ducenle , Veneiias, ad peiitionem vestram i (Yenetiis in Rivo alto, Maii 30.)
invocati, pronoslri offieii debilo Nonis Aprilis eccle- [Ibid.
siam vestram Spiritus sancli gralia dedicavimus; '. ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, dile-
el omnibus qui in anniversario dedicationis , veli ctis filiis prscposito el canonicis Mulinensibus, salu-
tribus diebus anle, vel tribus post, eamdem contrito» tem el apostolicam benedictionem.
an.mo et devoie.el humiliter visitaverint, de pceni- Viris ecclesiasticis el his maxime qui in unitate
tenlia sibi injuncta viginti dies, confisi de miseri- Ecclesiae, immobiliter persistentes beato Peiro et
cordia Jesu Christi, et beatorum Pelri et Pauli me- nobis fideles sunt admodum et devoii, propensius
rilis, duximus indulgendos. Ne igitur illud indul- adessetenemur, etdeipsorura coinniodoelaugmento
gentise.quod visiianlibus ecclesiam veslram annuatim< tanto sollieilius cogiiare, quanto eos sinceriori clia-
iiululsiinus, iu posterum a memoria hoiiiinura ela- ., ritate diligimus, et eoruin jura voluinus altentiori
baltir, remissionem quara fecimus auctoritate studio conservari. Eapropter, dilecli in Doniino filii,
aposiolica confirraamus , eamque ad perpeluam1 veslris postulaiionibus benignius annuenles, auclo-
memoriam futurorum iii scriptis duximus redi- riiate apostolica staluimus ut iiemini licilu.m sit
gendam infra parochias ecclesiee vestrae vel aliarum eccle-
Daluin Venetiis in Rivo alto, iv Kal. Junii. siarum veslrarum sine assensu episcopi vestri et
vestro ecclesiam vel oralorium construere, salvis
MCCLXXXIX.
— privilegiis RomanoeEcclesiee.
Ad prmposilum et capitutum Muiinense. Sancit ne' Daluni Venetiis iu Rivo alto , iu Kal. Junii.
canonicis exlra morantibus beneficia conferan-
tur, MCCXCl.
(Veneliis in Rivo alto , Maii 30.) Sentenliam ab Equilino el Torcellano episcopis lalam,
ut monachi S. Nicolai Vilalem episcopum Caslel-
[TIRABOSCHI , Mem. slor. Modenesi, III, 70.\ lanum [Venelum] die Ascensionis Domini recipiant
<ad processionem et ad refeciionemprwstundam,*
LEXANDER episcopus, servus servorum Dei, dile-
confirmal.
ctis filiis proeposilo et canonicis Mutinensibus, sa-
Ititem et apostolicam benedictionem. (Venetiis in Rivo alio, Maii31.)
Ilal. Sac, V, 1245.]
Cum velimus vos et Ecclesiam veslram specialii [UGUELLI,
prserogaiiva charitatis diligere et.honorare, destatu t ". ALEXANDER episeopus, servus servorum Dei, ve-
vestro sollicilius duximus cogilandum, ut vestrse; nerabili fratri V. Castellan. episcopo salutem et
devoiionis et fidei sinceriias, quam nobis et Eecle- aposlolicam benediclionem.
sioe Romanse haclenus incesssanter exhibuislis, Ea queejudicio slatuunlur, in sua debent firmi-
semper debeal ei possit, auxiliante Domino atigmen- tale consislere, et aposlolico robore communiri, ne
lari. Inieest quod, cumad commodum et militaiem1 alicujus valeanl malignitate, vel proesumptione tur-
ecclesise vestree, sicut ex relatione vesira perce- bari. Inlelleximus siquidem quod, cum vencrabiles
pimus, statueriiis ut in ecclesia ipsa nulli canoni- fraires nosiri Equilen.etTorcellan. episcopi causara
corum extra morantium, nisi forie in scbolis fuerit, i quee verfebaiur inter le et abbatem et monachos
prsebenda de ceetero conferatur, nos conslilutionemi S. Nicolai super susceplione lua ab ipso abbate et
ipsam, sicut de assensu episcopi et vestro factai ffatribus in die Ascensionis Domini iri niissa ma-
esl, ralam habenles et firmam , aucloritate aposlo- jori, ad processionem el ad refectiotiein tibi cura.
lolica confirniaraiis, el ursesentis scripti pairocinio) tuis prceslandain, de mandalo nostro, appellalione
comniuniuius. Slaluinius eiiam ul nemini liceatt D remota, suscepissenl definiendam : tandem super
parocliianos vestros ad sepulturam recipere, nisii susceplionein ipsam, processionera et refeclionem,
salva justitia ecclesieevestrse in parte testaiiienii. raiiouibus auditis, plenius inlelleclis, et veriiate
Decerniiiius ergo ut null.i oranino honiinum liceatt rei per confessionem abbatis el monaehorum ejus-
hanc paginam uostrsecoiifirmationiset conslitutioniss dem monasterii sufficientercognila, senteniiam pro
infringcre, vel ei aliquatenus contraire. Si quis au- le diffmiiivaui luleruni; quam utique ralara et fir-
tem hoc altenlare preesunipserit, indignalioneml main habentes auctoritate apostolica confirmaraus
cmnipoieriiis Dei et beatorum Petri et Pauli aposlo- et proesenlis scripli palrocinio coramunimus : sla-
lorum ejus se noverit incursurum. luentcs ut nulli omnino liominum liceat liane pagi-
Datum Veneliis in Rivo alto, iu Kal. Jtinii. iiam nostrae confirmationis infringere.vel ei aliqua-
lenus contraire ; si quis aulem hoc alleniare pioe-
sumpserit, indignalionem omnipolentis Dei ac BB.
Petri et Pauli aposlolorum ejus se uoveril incur-
surum.
Dai, Venetiis in Rivo allo, xi Kal. Junii.
«19 ALEXANDHIIII VAVM 1120
MCCXCII A prseseniiarum legitime possidet, aut in futurura
Ad albalem et fratres S. Audoeni. — Jus in eccle- justis modis, prsestante Doiniiio, polerit adipisei,
sta S, Leufredi de Crttce illis asserit. sub B. Pelfi et nostra prolecllone suscipimus el
(Veneliis in Rivo alto, Jun. 1.) praesenlis scripti patrocinio couimunimus. Sialuen-
{POJIMERAIE, llisl. de Saint-Ouen de Rouen,\, 447.] les ul non liceai Augustensi episcopo vel alii, vobis
ALEXANDER episcopns, servus servorum Dei, di- vel ecclesiee vestrce supra preescripla consecralione
lectis filiis abbaii ei fratribus Sancli Audoeiii, sa- quceslionem movere, aut novas et indebitas con-
luiem ei aposlolicam benedictionem. suetudines imponere, vel vos aui ecclesiam ipsam
Jusiis peteutiura desideriis dignum est nos faci- alias injuste gravare. Deeernimus ergo, etc.
lem praebere assensum, et vota quae a rationis tra- Dat. Yenetiis in Rivo alio, iv Idus Jtinii.
iniie non diseordanl, effeclu sunt prosequenda. MCCXCIV.
Eapropier, dilecii in Doraino lilii, veslris justis Ad et i,nrcensem. — De
prwposilos SaMvrgensem
posliilalioniliiis gralo cnucurrentes assensu, jus c.t impedilo advenlu Henrici cardinalis. Falsum esse
dignilalem quam in ecclesia Sancli Leufredi de se depositionem Adaiberli Stilzb. archiep. inlen-
Cruce ralionabiliier hobere noscimini, sicul in au- disse, etc.
llieniico scriplo venerabilis fratris nosiri RotroiMB (Veneliis in Rivo a!to ? Jtiii. 12.)
qiiondam Ebroicensis episcopi, nunc aiilem Rotho- [PEZ, Thesaur. Anecdol.,\\, 1,389.]
niagensis archiepiscopi coutinelur, aucioritaie vobis A. episcopus, servus servorum Dei, dilectis filiis
apostolica coiifirinaiiuis ei prsesenlis scripti palro- Salzpurgensi et Gurcensi prceposilis, salulem et
cinio communimus. Siatuenles ut nulliomnino Lo- apostolicam benedictionein.
niiuum liceal hanc paginam noslrse confirmaliouis Cum loiies repliceiis oppressiones et anxielates
infriiigere, vel ei aliquaienus conlraire. Si qttis quibus Eeclesia veslra affligilur, vobis super his
autem hoc attentare preesuiupseril, indignaiiouem menlis affeciu conipalimur et condoleinus; et si nou
omiiipoteniis Dei et beatorum Petri et Pauli aoo- vcrbo vestro ac consilio fralvum vesironim seu
Sloloium ejus se noverit incursiirum. conscieniia vosinvenissemus(34), quotl vobis supcr
Datuin Venetiis in Rivo alto, Kal. Junii. tanlis laboribus et pressuris consiliura el auxilium
MCCXCIII. possemus impendere, lolo desiderio impeiidissemus.
Sisingadensibns scribii se precibus Welfonis ducis Nam in eo snmiis desideiio et proposito constiluli,
adduaum Ecclesiam eorum tuendain suscepisse. uieidem Ecclesiae, qttani in devoiione S. Pelri et
(Yenetiis in Rivo allo, Jun. 10.) n noslra ila solidaiam alque firmatam [videmus], ut
[Monumenla Boica, VI, 491.] neque ventorum lurbine, nec lempestalum procellis
AI.EXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- a sueepolueril conslanliee virlule divelii, pro nostri
leclis filiis abbaii el fralribus Sancli Joannis Ba- oDQciidebito graianti animo velimus intendere, et
ptislae de Steingaden, salutem el apostolicam bene- liis quoa ad iiicrenientum el conservalionem ejti3
dictionera. perlineani, promplam diligentiam adhibere. Tolitis
Signilicavit nobis dileclus filius noster nobais namqiie humanitatis et ralionis videremur oblili, si
vir dux Welfo, quod ecclesiam vcstram, quoe est tanloedevoiionis essemus iraniemores, el oblivione
in sno fundo oedificata, cl apud quara lilius suus aliqua praeterniilleremus molestiasel persecutioues
esl lumulatus, et ipse lumulari elegil, venerabilis qtias pro amore juslilise iramobili firmitaie noscitur
fraler nosler Frisingensis episcopus ad preces penulisse.
praefali tlucis et veslras consecravit; quia, licel ec- De cselero, licel nobis significaveritis quod dile-
ciesia ipsasitin confinio Auguslensisei Frisingensis cio filio noslro HftldebraiidoJ basilicse xu Aposto-
episcopaluiim, idem taraen episcopus in privilegio lorum presbylero cardinali, apostolicse sedis iegalo,
ecclesiae suoe reperit prsescriptani ecclesiam atl plenam securilalem invcnissetis, quo lute poteral
tnam jiirisdictioiiem speciare. Ne igitur Aiigiisiensis I) et secure ad prsedictam Ecclesiam accedere, ipse
episcopus occasione ipsius consecratioiiis vos vel lamen longe aliter nobis significavit, quod, ciim
ecr.lesiam ipsius indebita inolestalione faliget, usqtie ad Tarvisura pervenissel, el ibi per tlies ali-
eamdem consecrationem ralain habemus et (lrinam, quol cxspeclassct, nec vos nec alios obviara habue-
prohibenles ne praedicfaeconsecrationis obtentu, ril, qui ei securuin atl dcsiinalum locuui coniraea-
Augustensis episcopus vobis vel ecclesioe vesirx- luin procstareut; ct reclores Marchiae, diibitanles
molesliam seu gravanicn irrogare prscsumal. Ad et liiiienieo ne sine ipsis cum F. dicio imperatore
heec ofQciinostri debito provocali, el ejusdem ducis jiacem componeremus, eidem cardinali prohibue-
precibus inclinati, et quomodo memoratus dux a runt ne ullra progrederelur.
principio nostrae promotionis nobis devote adhsese- Preelcrea nunlii venerabilis fratris noslri A[del-
rit, ct (ideliter in devotione nostra ct ecclesioe beiii] Salzburgensis archiepiscopi corara nobis et
perslilerit, niliilominus ad memoriam reducenles, fralribus uostris constanler proposiieruut quod ei
ecclesiam veslram cum omnibus Lonis, quee ii:- lilieras nostras, quibus illi mandaveramus ul ad
(34) Locu» obscurui el forfe corruptus.
M2I EPISTOLJEET PRIVILEGIA. — AN. H77. im
vocationem cardinalis vcniret, nullalenus reddide- A fraternitati tuae (irmiter asscveralum ftiisse, nos
riiis, sed per Bawariam, Boloniam ei Boemiam, adversum le lantam indignationem gerere, ul om-
Germaniam el Ungariam publice feceritis prsetli- iiino ad deposilionem tuam inlendere videamUr, et
cari, quod deposilionem et ejeciionem prsedicli ar- laborare. Quo audito mirali sumus el lurbaii, el
cliiepiscopi omnino iiuenderemus. In quo utique nesciraus undc Lujusmodi libi de nobis poiueiit
gravati suintis et plurimum turbati, et non modicum suspicio provenirc, cum le diligamus sicul venera-
est lionpsiati nostrae detracitira, el fama noslra bilem fralrem, et sinceraa charitalis brachiis am-
lacerata apud inullos, qui forle aut inienlionem plexemur. Yerum cum in eo simus loco et officio,
iioslram ignorabanl, aul deirahendi et insuliandi quanquam immeriti, providente Domino, consti-
nobis libenli animo materiam ei occasionem qiiocre- luli, ut singulis debeamus quse jnsla et recla sunt
bant. Adjeccrtml insupcr quod archiepiscopus niilla provitlere, et non aures aposfolicas juslitiam quoc-
ratipne poiuissel habere jdiicaliini, el quod prselati rentibus obdurare, non debet tibi mirum cxislere,
non valuissenlad Ecclesiani illam lule accetiere, sed nec tu niiuiis de gratia nostra debes prsesumere, si
unus ex eis, qui majori se credebal pairono fretum, le ad prsesenliam nostram vocavimus, volenies co-
spolialus fuisscl in reclilu, el iiihoiiesle salis et in- gnoscere el videre si vera sunt quoede le auribus
decenier iractalus. B nostris noscuiitur intimata. Quapropler confideiuer
Suggessemnt quoque quod litlcras, quas paier et secure, omni dubitalione seposila, in Longobar-
ejiis (rex Bohemiee) a prsedicio imperatore obli- diam ad [iiostratn] proesentiam accedas, quia nos
nuit, recipere nolueril, sed oninino earum abhor- personam luam libenter videbinius, et Leniguius le
rueril adimplere lenorein, volens in fide catholica audienius, et libi, quanlum nobis Dominus dederii,
el devolione Ecclesise ac nostra firmiler perraanere. justitiam tuani studebimus conservare, el in causa
Paterejus non ea consitleralione jam dictas liiteras, tua judicium jiisium proferre.
sicut diciiur, impetravit, quod ipsum vellei a ca- MCCXCYI.
tholiea unitate recedere.sed ul imperatoris aiiiinum Roberlo abbali Ecclesiw S. Quirini Tegernseensi
inquireret, et ejus expressius cognosceret voliinla- usum mitrm concedil.
teni, per quod dareiur [inlelligi] qnod imperaior (Yeneiiisin Rivo alto, Maii 14.)
non tantum qusereret et concupisceret, quod Ec- [Monttm. Boic, VI, 185.]
clesiara Salzljurgensem ordinaret, sed ut ab obe- ALEXANDER episcopus, servus scrvorum Dei, di-*
dientia cl devolione RomanaeEctiesise fieret aliena. lecto filio R[OBERTO]abbati Ecclesiae S. Quirini ,
Sane cum uni nunliorum preefati archiepiscopi, qui „ salulem el apostolicam benedictioneiii.
adhuc prsesens erat, proposuissenius, quod arehi- Religiosoruni voiis el desideriis graianli animo
episcopus ornamenia ecclesiae cuidam soiiilegse et debemus annuere, et in eis jusiis petitionibus suis
incantalrici delegassel, idomnino negavit, et falsum prompta beiiigniiaie adesse, ut eorum loca nullius
prorstis asseruil. El quia scripla vestra varia el valcant perluibationibiis conculi cum apOito'ica
diversa inlendimus, cum vos sub tuio sigillo ex fuerunt prolectioiiu muiiita. Eapropter, dileete in
parle lolius capituli et praclalorum Salzpurgensis Domino fili, sinceriiaiem devotionis etfidei qiiani le
archiepiscopatus conlra eura scribitis, el nunlii ar- circa B. Petriim el circa nos ipsos exhibere acce-
chiepiscopi miiltorum, et eorum fere praelalorum, pimus, diligentiiis attendenles, ecclesiam cui, au-
scripta sub sigillis singulorum affirniaverint, cum ctore Deo, prseesse dignosceris, cum oinnibns quoe
omni inslanlia nosiram auctoriiatem postulauies, inprseseiitiarum legitime possedit, aut in futurum
nos ei non possumus nec debemus iioslruui dene- jusiis inodis, procurante Deo, poleril- adipisci, sub
gare auditum, vel causara illius aliis judicibus com- B.Petri et noslra protectione suscipiiuus et prse-
lnitlere, quippe qui nostrum elegit examen, etapud senlis scri;.ti patiocinio coiiiiimniiuus. Praeierea
nos.si qui voluerinl eum . . . soluinraodo posiulat volenies te speciali privilegio nostri amoris ei gra-
judicari; neque vos debelis ei obedientiam el reve- D li;e decorare, tibi usum mitrse in preecipuis solera-
fentiam debitam subtrahere, sed devoto animo et nitalibus infra missarum soleiniiia el in processio-
humili spirim exhibere. nibus ecclesise luse, nec non eiiam in conciliis
Data .. .11 Id. Junii. episcoporum de consuela clemeniia et benigniuie
MCCXCV. aposlolicse setlis concedimus, quatenus ex hoc bealo
Petro et nobis omni lempore leiiearis devotior
Ad Adelbertum archiep. Salzburg. — Fatsutn rumo-
rem esse qui snum ab eo animum averstim esse permanere.
nuntiavil. Cwterum ad se iti Longobardiam veniat, Decernimus ergo, etc.
juslam senlenliam audilurus. Datum Veneliis in Rivo alto, xvm Kal. Julii.
[Veneiiis in Rivo alto? Jtin. MCCXCVH.
(Ibid., col. 595.) Urbem Landem novam, possessionibus veieris oppidi
A. Dei gralia episcopus, servus servorum Dei, instruclam confirmat.
dilectissimo fratri A. Salzburg. archiepiscopo salti- (Venetiis in Rivo alto, Jnn. 13.
tcra et aposlolicam benediciionem. [UGHELLI,Ilatia sucra, IX, 672.J
Significavil nobis vir II. fidelis et familiaris luns, ALEXAKDER episcopus, servus servorum Dei, di
«123 ALEXANDRIRI VkVM «124
'eciis filiis consulibus et populo Laudem salutera n A briani, Caprofici, et Consoiiii, el Buranacii, eccle-
el apostolicam bencdiclionem. siam S. Petri in caMro Camurani cum parochianis
Cum civitas ves'ra de loco ubi construcla fueralil suis, agrum Plage, ct vincain Plani, ef magnam vi-
ab antiqtio ad Iocum alium sii translata, nc occa- neam , juxta valluin Camurani, et alias possessio-
sione hujus translationis quidquam de iis qnoepriuss nes quas habetis in curle Camuraiii. Ecclesiam S,
habealis, vobis possit subtrahi vel auferri, poslu- Senii cum omnibus pertineniiis suis juxla Loten-
lattis stalum civitalis veslrse apostolicae scdis ati- liam, ccclesiam S. Terentiani, el ecclesiam S.Geor-
ctoritale nuiniri sive roborari. Nos ilaque posttila- gii, et possessiones, quas babetis in curle Offanise,
tionibus vestris benignius annuenfcs, et attendeniess et possessiones quas habetis in curte Puliniani, et
devotionem quam circa nos et Romanam Ecclesiami in fundo Aspie : in civilate Anconitana ecclesiam
exhibelis, siatum novoec.ivitafisveslrae cum omni- S. Nicolai. Sane novalium veslrorum, quse prd-
bus bon:s et possessionibus vesiris, et cnm omnii priis manibus aut suraptibus colilis, sive de nu-
territorio quod inlus vel foris civitatem veieremi trimenlis vestrorum animalium , nullus a vobis
conlingebat, exactum habemus e'. firmumjpsumque e decimas prsesumat exigere. Sepulluram qtioque
auctoriiaieaposlolica confirmamus : prsesenfi paginai ipsius Ioci liberam esse decernimus, ul eorum de-
siatuentes ut possilis liberos homines qni fuerinll B 1 votioni el exlremse voluntali, qui se illic sepelire
de Crcma vel de locisaliis se ad vos ' ransfercntes,, deliberaverint, nisi forle cxcomraunicaii vel inter-
sine coiilradiclione capere, e reccp os tenere, sicutt dicti sinl, nullus obsistat, salva lamen juslilia illa-
iraper inier vos ct rcclores Lombardioerationabili- rum ecclesiarum, a quibus mortuorura corpora as-
lcr noscitur esse statulum. sumuntur. Liceat preeterea vobis, clericos , vel
Datum Venetiis in Rivoalto, xvii Kal. Julii 1177. laicos liberos et absolulos e sseculo fugientes ad
MCCXCVIII. conversionem vestram recipere, el eos absque
ullius conlradiclione in vcsiro monasierio relinere.
Privilegium pro monaslerio S. Marim Novi Porttts.
Prohibemus insuper ut nulltis posl factam in eodem
(Venetiis in Rivo alio, Jun. 28.) loco professionem sine liccniia abbalis sui aliqua le-
[UGHELLI, Ilalia sacra, 1, 331.] vitale motus , de claustro discederet: discedentem
ALEXANDER episcopns , servus servorum Dei, di- vero absque coinmunium litterarum cautione, nul-
leclis filiis RUSTICO abbati monasterii S. Marioedej lus reiinere audeal, nisi ad slrieiiorem vitam, vo-
Novo Portu, ejusque fratribus , lam prseseniibtis5 luerit transmigrare. Cum autem generale inlerdi-
quam futuris, regularem vilam professis. i ctum terroe fueril, liceat vobis clausis januis ,
»Quotiescunque illud a nobis pelilur quod religionii exclusis excommunicaliset interdiciis, non pulsatis
et Lonestati convenire dignoscilur, animo nos de- campanis, suppressa voce, divina officia celebrare.
cet libenti concedere, et pcrtinentium desideriis! Ad heec libertales, immunitales, et anliquas et
congruum suffragium imperliri. rationabiles consuetudines Ecclesiae vestree iniegras
Eapropter, dilecti in Domino filii, veslris justis; et illibalas prsesenti decreto manere sancimus.
poslulalionibus clemenler annuimus, et proefalumi Obeunte vero te.nnnc ejusdem loei abbate, vel
monasterium in quo divino mancipati estis obse- luorum quolibet successorum, nullus ibi qualibet
quio, sub B. Petri et nostra protectione suseipimus, subrepiionis astutia vel violentia prseponalur, nisi
ct prcesenlis scripli privilcgio communimus; ini qiieni fralres communi consensu, vel fralrum pars
primis siquidem statnentes ul ordo monasticus, qui consilii sanioris seeundum Dei limorem, el B. Be-
socundum Dominum, el B. Benedicli regulam in nedicti rcgulam provide.inl elfgendum. Decernimus
eodem loco noscilur instilultis, pcrpeluis ibidem ergo, eic.
temporibus inviolabiliterobservetur. Proelerea quas- r„ Ego Alexander calholicaeEcclcsiaeepiscopus.
cunque possessiones... in quibus heecvobis duximus Ego Hubaldus Ostiensis episcopus.
esprimenda vocabulis. L" Ego Gualleritis Albanen. episcopus.
D
Locum ipsum, in quo praefalum monasterium si- Ego Chunradus Magonliuus arcbiep. Sabinen.
tumesl cum porlu, ei silva, etomnibus pertinentiis cpisc.
suis. Ecclesiam S. Severini, ecclesiam S. Laurenlii, Ego GuigliemusPoiiuensis episcopus.
ecclesiam S. Blasii in caslro Podii cum parochia- Ego Manfredus Prsenesten. episcopus.
nis suis, ecclesiam S, Joannis, ecclesiam S. Ger- Ego Adehrandus basilicac xu Aposi.presb. card.
vasii cura omnibus pertineniiis suis, vineas et agros Ego Joannes presh. card. lit. S. Anaslasiee.
circa curlcm Podii, quse ad manus vestras tenelis; Ego Bobo presb. card. S. Pudeniiaiue lil. Pa-
agros Corsiciani, ccclesiain S. Marcellini, ecclesiani sioris.
S. Angeli vel Arcliangeli cuin omnibus perlinenliis Ego Theodorus presb. card. S. Vitalis til. Vc
suis. Qiiidquid habetis in curtc Varani, lam in ler- stine.
lis quam in vineis. Ecclesiam S. Joaiuiis, ecclesiam Ego Pelrus presb. card. lituli S. Susannae.
S. Damiani, agriim Triponui, ecclesiam S. Marise Ego Jacinctus diaconus card. S. MariseCosmedin
Umbiiani cuin parochianis snis, et cum curlc Ca- Ego Arditio diaconus card. S. fheodori.
stellii el possessioncs qtias habetis in curtc Um- Ego Cinlhyus diac. card. S. Atlriarii.
Ii25 EPISTOLiE ET PRIVILEGIA.-=-AN. 1177. 1126
Ego Ilugodiac. card. S. Euslachii jnxla templum A lino comilatu, id est monasterium S. Marise ad
Agrippse. Celeseum cum omnibus pertinenliis snis, el mona-
Ego Hugo diac. cardinalis S. Angeli. stcrium S. Mariini posl ecclesiam majorem, cum
Dat. Vcneiiis in Rivo alto, per maiuim magisiii omnibus periiticnliis stiis, necnon locura qui voca-
Graliani S. R. E. subdiaconi et nolarii, iv Kal. tur Nebulinum cum omnibiis aliis fundis el casali-
Julii, ind. x, Incarnat. Dom. anno 1177, poiilifica- bus, seu aliis appendiciis suis, domum quse anli-
lus vero D. Alexandri papae III anno xvui. qtiitus vocabalur Urbanis, posilam prope pontem
I MCCXCIX. calciatum cum capella ibi fundaia, S. Marieescilicet,
Parlhenonis S. Andrew Ravennalis proleclionem ciim omnibus peninenliis suis, fundtim unum, qui
suscipil ejtisqtte bona et jura confirmal. vocatur Vicus reus in plebe S. Pancralii, constitu-
(Venetiis in Rivo alto, Jul. 9.) tuni, piscariam unam qui Btiscelela dicilur cum
[FANTUZZI, Monum. Ravenn., I, 327.] paludibiis ipsitis ct silvis, vcnaiionibns, el aliis ad
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, dile- ipsam pertinenlibtis consiitulam in plebe Sanclse
clis in Clirislo (iliabus CALISWERE abbalissse mona- Mariae in portu ab nno lalere ipsitis piscariae Gai-
slerii S. Andrese de Ravenna, stiisque sorori- banam, ab alio latere Sandolo, a (erlio latere fossara
bus tam praesenlibus qtiam fuluris , in perpe- " q>.!oe dicitur de Joanne Pitulo, el fossam a Mcdani,
ttiuin. etfossam qtioevocatur Gattuli cl Zelle, el quidquid
Virginibus sacris, quae sub religionis habilii Do- ltabelis in Ficaroiis, el in comilatu ejus; in Filo
nii.no placere desiderant, lanlo foriius adesse dcbct cenlum lornalurias terra»., et mansum positum in
aposlolicee sedis suffragium, quanto minus pro fra- moiile, qui vocaiur Focariae; in lerriiorio Ponsa-
gilitale sexus et assumplse religionis proposilo suoe riensi constructum locum qui vocalur Triscolo
possunL jura tueri. Eapropler, dilecloe in Domino cuni omnibus pertinentiis suis , ecclesiara Sancloe
(ilioe, veslris juslis postulalionibus clemenler au- Apollinaris in Rtinco cum lerra et palude, el silva
ntiimus el prse(alum moiiaslerium in quo divino sua, cl moleiidino cum duabus ripis suis usque ad
mancipalce estis obsequio sub beaii Pelri et noslra murum deaqusediiclu, et in Godoaria mansumunuui,
proleclione suscipimus, el precscniis scripti privile- et quidquitl habetis in plebc S. Zaeharioe, el in
gio commuiiimus. In primis siqttidem slaluenles ut Cervia, el insnper in civitale Raveiinsc, et in Ri-
ordo inoiiasiiciis, qui secunduni Deumet beati Be- versano, et in valle S. Vicloris, et preelerea quid-
neilicli Regulam in eodeni loco institutus esse di- quidad raonasterium vestruni rationabilitcr noscilur
gnoscittir, perpetuis ibidem tcmporibus inviolabili- (Q pertinere.
icr observelur. Proclerea quascuiique possessioncs, Decerniiiius ergo, eic.
quaecunque bona idem monasterium inprocseniia- Datum Veiieiiis in Rivo allo per manum Gra-
rum juste et canonice possidet, aut iu fulurum con- liani, sanctse Romanee Etclesiee subdiaconi et
cessione poiitificunijlargilione regum vcl principum, noiarii, vu Idus Julii, indicliorie x, Incarnationis
oblalione fidelium, seu aliis juslis modis, perrait- Dominicoc anno 1177, ponlificalus vero domni
iente Domino, polerit adipisci, firma voliis et his Alexandri papoeIII auno xvui.
quoe post vos successerint, el illibata perniancant. MCCC.
ln quibus hoec propriis duximus exprimenda voca-
buiis: Monasterii S. Murim in Organo Vcronensis prole-
clionetn suscipil, ejusque bvna, possessionesel pri-
Quidquid habetis in curle Taibani, Bibianum, vilegia confirmat.
Alfianum, Nebulinum, el capellam SanctseMariaein
curte procdicti Taibani posilam, et ea quoc Lamber- (Venetiis in Rivo alto, Jul. 10.)
tus quondam comes refulavil in comitalu Populien- [HOHMAIR, Gesch. der gef. Grafsch. Tir. I, n, 73.]
si, et lerram quam Joannes de Saxo de monasterio ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, dile-
veslro tenet, quoead turrem pertinei, centum Bian- ID ciis filiis Opizoni abbati monasierii Sanclee Mariee
canicum, Marcianicum, Septanlam et quidquitl ha- iu Organo, ejusque fralribus lain prsesenlibus quam
betis in Galliano el Luco, et in casali Ebriaco, quee fuluris regularem viiam professis, in perpeluum.
omnia sunl in coniilalu lraolensi, Pislrinum , do- Ofliciiuoslri nos hoiiatur auclori:as pro religio-
mura pede planam et vineam quce sila est prope ec- sorum locorum statu salagcre et eorum paci ac
clesiam S. Severini, Persulinum , Mancianuni, tranquilliiali salubriler providere. Dignum iiamqtic
Agellum, Armenzanum, Gallianuin, Lacunam , esl el honeslali coiiveniens esse cognoscilur, ul qui
ei quidquid habelis in plebe Zezala, et in Monogora, ad ecclesiarum reginien assunipti sunitis, eas et a
cl in Fossola, et in prata, el in casa Galandi pravorum hominum nequiiia lueamur, et aposlolicse
et"in Mozafrina quee nunc dicitur Gudignola. Omne sedis ac beati Petri palrocinio niuniamus. Eapiopier,
id qtiod habelis in plebe Libbe el in plebe S. Pelri tlilecti in Doniino filii, vestris justis posiulalionibus
Iniersilbe, elin plebe S. Marioein Furculis et San- cleinenlcr annuinius, et ad exeraplar prsedecessoris
cli Petri in Briseta, el in Godo mansum unum inie- nostri felicis meuiorise Joannis deciini papa>, prscfa-
giiim, el quidquid habetis in plebe Sancli Boculi lum monasteriuni Bealce Marise, in quo divino estis
qusc vocalur Trontola, et in Exdate, ei in Faven- objequio mancipaii, sub aposiolicae sedis lutela et
1127 ALEXANDRIIII VkVM 1128
protectione noslra suscipimus, cl prsesenlis scripti ti A sancise Romarise Ecclesiee subdiaconi et nolarii, vi
privilegio conunuiiimus. In primis siqnidem siatucn- l- Idtis Julii, indiclione x, Incarnaiionis Domiiiicee
les utordo monasiicus, qtii secundumDeum cl beali li anno 1177, ponlificatus vero Alexandri papae III
Benedicli Regulam in eodein monasterio instiluliis is aiuio octavo decimo.
esse dignoscilur, perpeluis ibidem inviolabililer !r MCCCI.
i_
ohserveiui'. Preeierea qiiascunque possessiones, quse-
bona.... In hsec duximusls Confirmal conslilutiones factas et faciendas per capi-
cunqiie quibus propriis lulutn generale Carthusiense cum poteslate iitsti-
expriiirentla vocabtilis : tuendi el destiiuendi priorcs et corripiendipersonas
Locuffl ipsiim, in quo proescripluin monasleriumn ordinis, quibus non liceat appellare.
consiriiciiim esi, cum omnibus perfinentiis suis;; (Venetiis in Rivo allo, Jtil. 11.
capellam SancloeMarisede Sargada cumomnibus per- [Ordin. Carihus. privil., 2.]
liiienliis suis, capellam Sancli Syri de caslro Vero- ALEXANDER episcopns, servus servorum Dei, di-
nensi cura omnibus qua: ad eam pcrtinenl; capellam n leclis filiis priori el fralribus Caiihusiensibus, saiii'
SanctseSopliise cum possessionibus; capellam Sanctii fem el aposlolicambenedictionem.
Donati de Marmto cum omnibus appendiciis suis ; Cum sitis religioni et honestati, faciente Domino,
capellam Sancli Michaelis Mizoli cum omnibns pos-- dediti, el operibus charitalis inlenti, prseier com-
sessionibus suis ; obcdieniiam Saucli Petri de Lu- mune debilum vos spetiali volumus prserogativa
nico cinn oinnlbus quae ad eam pertinenl; capellarai diligere el fovere, el veslris semper intendere com-
de Poule raarmoreo el capellam Sancti Syri dee modis et augmentis. Intle est quod nos religionem
Aquilegia ; ecclesiam Sanclse Marisein Solario ; ec- vesiram, quse per gratiam Dei circumqtiaque redolet
clesiam Sanclx Marisc ih Siciano et canonicaml odore viiiutum, volenies tle die in diein roburet
Sancti Laurenlii in Siciano; ecclesianl SanctaeMa- increinenttim suscipere, el ad anleriora scmper ex-
rise conseeraloe ; ecclesiam Sanclormn raarlynitni tendi. Eaquse generale capiluluin ordinis veslri pro-
Fatistini et Jovitise cum omnibus ecclesiis et xeno- vida circumspeclione disposuerit el ordinaverit dc
dochiis periinenlibus ad inoiiasterium SanclseMarise » insiiluendis et desliluendis prioribus, el ea etiam
in Organo cl Sanciai Marisein Baro; curiam dc Baro,r quse in ordine salubriter siaiuii, vel statuerii, et
cnm perlinentiis suis, ctiriam de Desargada cuini jiistitiam quam super illos fecerit, quos ordini re-
omiiibus appendiciis snis, curiam de Ponte mar- belles esse consliterit, auctorilate apostolica con-
moreo cum pertinentiis suis, curiam de Sanciai firmantes, rata ef firma decerjiiraus in poslerum
Sophia cuin oraiiibus pertinenliis suis, curiam de permancre. Slatnenies ue cui liceat appellaiione
Siciano eum oninilms penineniiis suis, cnriam de; C ^ vel alio modo iustilutioni capiluli veslri coniraire.
Marono cum oiiinilius penineniiis suis, curiam de Dalum Venetiis in Rivo alto, quinto Idus Julii.
Mizoli cum omnibus appendiciis suis, curiam de MCCCII.
Luuico cum oninibiis perlinentiis suis, curiam de Parlhenoni R. Marim Suessionensi i guadionemprte-
Codenola cum onuiibtis appcndiciis suis, curiam bendarum » ecdesim B. Pelri asserit.
de Vlasio ctini onuiibus pertinentiis suis, curiam dc (Venetiis in Rivo alio, Jul. 20.)
Arculis cum oninibus appendiciis suis; lerras cullas [D.GERMAIN, Hist. de N.-D. de Soissons, 440.]
et incultas ac vineas. Decimationes quoque et alios ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, dile-
redditus quos inonaslerium vcsirum ubique raliona- clis iu Christo filiabus abbaiissse et sororibus Beatse
biliier possidere dignnscilnr, vobiset eidem mona- Marise Suessionensis, s»lulcm ei aposloiicam bene-
sierio aitcioriiaie aposiolica iiihilominus confirma- diciioncm.
iiiiis. Liceai quoque vobis clericos vel iaicos e saeculo Relatura esl auribus nostris quod cura ecclcsia
fugieiiles, elc, ul in bttlla pro monasterio S. Mariw Beali Petri Stiessioiienis ab antiquo ecclesiaeveslrae
Novi Portus, sttpra num. 1298. Consecraiionesvero subdiia fuerit, et ad vos proprie pertineat preeben-
nionasicrii veslri, el ecclesiarum ad ipsum perli- D j. das ecclesiae praediclsedouare, decanus et canonici
nenLiiimsicul in privilcgio recolendeeniemorieesu- ejusdera ecclesioeconlra jus et fas, vobis inconsuliis,
pradicti proedecessorisnostri conliiielur, el ordina- de coinmuiiitale sua pr.sebeodamunain antiquis ad-
liones monachoruiii et clericorum, qui ad sacros dcre et cuidam presbyiero Ernaldo nomine conferre
ordines (uerint promovendi, Ijenediclionem quoque len.ere volueiuni, sed demuin temerilaieni suam
abbaiis ab Aquileiensi patriarcha suscipieiis, siqiii- recognoscenies, vobis de lanla prsesumplione plene
dera caiholicus fiierit, et gratiara atque conununio- et coudignc salisfeccrunt. Ne aulem quod ab eis
ncm apostolicaesedis habucrit, et ea vobis gralis cl lanliim csi, honoii el dignitati ecclesise vestrse pos-
ahsqtic ulla pravitale volueril exhibere, sicut huc- sil in postcrum prsejudicium generare, guadionein
usque fecisiis. Prohibemus instipcr ne liccat Yero- prsebendartira prsescriplsBecclesise, sicut eam ab
nensiepiscopo vos vel nionasleriuin veslrum conlra antiqtio habuisiis et iiiincjiabere noscimini, vobis
lcnorem privilegii prsefali prsedeeessoris noslriausu aiictoriiatc apostolica confirmamus, el prseseiiiis
lcmerario molesiare. Obeunievero le, clc. scripti patrocinio communimus. Statuentes ut nulli
Deceiniiiius ergo, eic. omnino hominuni liceat hanc paginam noslrse con-
Daitim Vcneiiis in Rivo alio per mamuii GratMiii, ftrmaiionis infringcrc, etc.
mo EPISTOLJE ET PRIVILEGIA. — AN. 1177. 1130
, Datunt Veneliis in Rivo alto, xm Kal. Augusti A tari, doncc universa ablala restituant, et cum lille-
ponlificatus nostri anno i (35)]. ris veslris nobis ci proefalocardinali, nec non etiam
MCCCIII. eidem subdiacono ifoslro satisfacluri ad aposlolicain
'ArchiepiscopoSpalaiino, legato aposlolico, el Mi- sedem aecedanl. Qualiier auieni idcm ntuuius ciiiu
chaeli episcopoTraguriensi tnandut ul piralas Se- his quoerecuperaverit ad nos secure possil redire,
benicensesqui Itaijmiindiim de Capella, subdiaco- studealis solliciie providere. De coclero, si uierque
num suum, a Wiltelmo Sicilim rege ad sese rever- vesirum....
tentem, lumlilteris regiis, lum aliispreliimagni rebus sequcntlisiiiteresse non poterit, altcr ct
tpotitueriiit, ad hac reslituenda subexconimunicu- nihilominus exsetpialur.
lionis pmna coinmoneanl. Datura Venetiis in Rivo allo, x Kal. Augusli.
(Venetiis in Rivo allo, Jul. 23.)
(FARLATI,Illyricum sacrum, III, 197.] MCCCIV.
ALEXANDER cpiscopus, servus servorum Dei, ve- Rogero, archiepiscopo Eboracensi, apeslolicm sedit
uerabilibus fralribtis Spalaiensi archiepiscopo apo- legato, el Hugoni, episcopo Dunelmcnsi, significal,
stoiicae sedis legalo, el Michaeli Tragiiriensi epi- dte 21 Julii filium Alberli, marchionis Branden-
salulem burgensis, Frederici iinperaloris camerarium, jus-
scopo, el apostolicam benedictionem. n jurnntlum dedisse : i quod, postqttam idem impe-
Ciiin dilectus filius Raymundus de Capella, stib rfl'or venirel Venetias, pacem Ecclesim,e! pacem
diaconus nosier, a propsentiacharissimi iu Christo Willielmi.Sicilim regis usqttead 15 annos.el Ireu-
filii nosiri W. illusiris Siciliee regis, ad quem fueral gam Lombardorum usque ad 6 annos faceret jttra-
menio firmari. > Imperalorem die 24 m. Julii ad
a nobis et a filio noslro Jacobo S. Marioein Cosme- ecclesiam S. Nicolai pervenisse, t et ibitam ipsuni,
din diacono cardinaii Iransmissus, rediret ad nos, qttam archiepiscopos , episcopos el alios principet
Teulonici retjni, abreaunlianles schismali, per
piraise qui eranl in Sagellia castri de Sevenico, in el cardinales absoluiionis beneficium
episcopos
qua duo comiies erant, Neslros videlicet et Perlai, merttisse. t Deinde Veneliis el hoc el poslero tlie
in ipsum el socios ejus proesumpserunt violenlas 25 m. Juliiin ecclesiuS. Marci sibiab imperatort
manus injicere, et ei quidquid habebat in navi va- debiloshonores habilos esse.
lens ulira sexaginla marcas argenti, et lilleras etiam (Yeneliis in Rivo allo, Jul. 26.) i
nostras, el illas eliam quas prsufalus rex nobis mii-
lebat, ut scripliim de d... pecunieeipsitis cardinalis, [MANSI,ConciL, XXI, 181.]
ei lurpileret inhonesle auferre rainiine dubilariint. ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, vene-
Super quo itaque tanto moveniur amplius et turba- rabilibus frairibus ROGERIO Eboracensi archiepi-
inur, quanto id ainplius in nostrara iiijiuiara respi- p scopo, aposlolicoe sedis legalo, el Hugoni Dunel-
cit el coniempluui; cum lanlani jaclurara et inju- meiisi cpiscopo, salutein el apostolicam benedi-
rias cujuslibet clerici, nedum subdiaconi nostir, clioncm.
iion posseinus sub taciiurnilale et silentio preeter- Exigtinl graiissimse devolionis obsequia qttse no-
ire. Quoniam igiiur sustinere non possuinus, nec bis et Ecclesise lam devote, quam laudabiliter ex-
dehemus ut lanta proesuiiiptioetevcesstis incorrecius liibuisse noscimini, ul feliees successus Ecclesi.-B
reraaneai, fraleniilati vesirae per apostolica scripta vobis, sicut specialibus el devotis Ecclesioe filiis
prsecipicutloinaiidaiiius, et mandaiido prsecipinuis, c spirilualilius, describainus [ f. fil. spirilualibus,
quaieuus illus tluos comiles et piralas, cl raplores specialibus liilcris describ.]: ctun dignuin sil et
alios, qtii in prsedicla Sagetlia fucruiu, quantocius conveiiiens, et honesiiim , ut quos ila habuiaiiis iu
iuoncatis, ul lam lilicras quaiti etiani ablata iiuniio nosira devotione lirnios el siabiles, de prosperiiala
niemoraio .suhdiacononoslro lalori precsenlium sine nosira , et ipsius Ecclesise, reddamus hilares ct
dimiuiitione el dilatione cum expensis quas propter gaudenles. Agite ilaque uua nobiscuiii gratias om-
hoc facere coactus cst, resiitiiant; et castrum de nipoienli Deo, qui habitai in altissimis, et hiiniilia
Sevenico, ctijus ilia Sagetlia fuit, ad resliltiendum respicil de supernis , tle cujus niuuere venil, ut
quidquid de his ad suas inanus deveiiil, diligeuter 0 sponsa sua sacrosancta Ecciesia , diu et graviter
inducaiis. Si vero ad cominonilionera comraendati proceilosis fiuctibus el validissiraa tempeslate qtias-
vestrara id non fecerinl, eosdera el ouines qui tunc sata, iitinc landem portum salulis alligerit , et
in prscdicla Sagetlia fuerunl, conlradiclione el ap- pacatis scevienlibus proceilis, debila el desiderata
pellatione cessante, ptiblice accensis candelis auclo- iranquiltiiaie Iseietur.
ritate uosira excommunicetis, et si nec sic infra de- Sane duodecimo Kalendas inslantis mensjs Au-
cem dics resipuerinl, iu civiiale Sevenici, si ejus fuit gusli, de mandato cliarissirai in Christo filii nostri
ipsa Sagettia, oinuia divina, proeler bapiisraa parvu- Friderici illuslris Romanorum impsraloris, lilius
lorum et pceiiilentiain, prohibeatis officiacelebrari. marchionis Alberli, vir nobilis magnus ctpotens, et
lllos autein qui in procdiclumsubdiaconuni noslrum caiucrarius ipsius iinperatoris, prsesciuibtis primi-
violenlas manus injecerunt, sublato appellationis• pibus ecclesiasticis, et eliam ssccularibus Teulonici
remedio, publice excommunicaios sine dilationede- regni, publice in anima ejus in proescntia nostra,
nuiitieiis, el eos faciaiis sicul excoramuuicalos vi- coram imiumerosa homimim muUiludine, pracsiite-
(35) Ilscc aliena manus addidit.
Pxrmu. CC. m
H3i; ALEXANDRIII) PAPJE 1132
runi, lactis sacrosanctis Evangeliis, jtirainentum , \ Jm.vo,»-
quod postquam imperator venirel Venetias, onini Willelmo archiepiscopo Remensiet sujfraganeis eju»
Eccle- nnniiat Fridericum imperatorem ad Ecclesiw obe-
qusestione et contradiciione sopila, pacem dienliam rediisse.
sise, sicul per fralres nostros el principes suos (Veneliis in Rivo allo, Jul. 27.)
disposita est et traclata; et pacem eharissimi in
[D. MARLOT, Melropol. Rem., II, 406.]
Chrislo filii nostri Willelmi illustris Sicilise regis, ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
lisqtie ad quiiideoim annos; et trcugam Lomhardo- nerabilibus fratribus WILLELMO Remensi archiepi-
rum usque-ad sex annos, in anima sua, et eliam a
scopo, aposlolicsesedis legaio, el snffraganeis ejtis,
principibus suis faceret, sicut in scripto pacis et et dilectis filiis abbatibus in Remensi provincia
ireugse conlincliir, juramcnlo firmari. Et principes constitulis, salulem et apostolicam bencdiclionem.
rentonici regni, scilicet venerabiles fralres nostri Cum per auxilium, polentiam et favorcra cbaris-
«lagdeburgensis, Coloniensis, et Christianus diclus simi in Christo filii noslri Ludovici illustris Fran-
tloguniintis, archiepiscopi, el quidam aliiinanima corum regis et regni sui, sacrosanclse Romanse
KIMpro se jurare feccriini. Nono vero Kalendas Ecclesise ac nobis recognoscamus gloriosa ct raa-
Augiisli, prsefatus imperalor, sicut Iractaium fuerat gnifica beneficiit provenisse, dignum esi et consen-
el disposiiuni, venit ad ecclesiam Beati Nicolai, laneum ralioni ul ilii et vobis, quorum auxilio po-
quoeper unum railtiare dislal a Venetiis: el ibi lam tcnler sumus in necessitalibus nostris adjuti, pro-
ipse qnam archiepiscopi, episcopi el alii principes speros el felices pacis successus signiliccmus, indu-
Teulonici regni, aljrenunlianles schismali, per fra- bilata veritate lenenies quod, post Deum, idem rex
tres noslros episcopos ct cardinales, de mandalo siinul cum regno suo cooperalus esi honori et exal-
nostro, prsesentibus quibusdam aliis , absolulionis talioni sanclee Ecclesiae, el ei magnum contulit
beneficium meruerunt. Deinde vencrunt Venetias, incremenlum; qnod quidem, sicut verbo recogno-
el ibi ante ecclesiam Beati Marci prsediclus impe- scimus, iia opere et sermone, omni tempore,au-
rator, innumera niultiludine virorum et mulierum clore Deo recognoscemus.
prxsente, alia voce reddenle graiias et laudes Al- Notum sit aulem solliciludini veslrse quod cha-
lissimo, nobis sicut summo poutifici obedientiam et rissimus in Christo filius nosler Fridericus illustris
reverentiam humiliter ei reverenter exliibuil; ei Romanorum imperator per inspiraiionem divinoe
receplo a nobis pacis osculo, nos devote dexiravit, gratisc, deposito vanilalis errore, ad viam verilatis
i>t cum reverentia qua decuit el devotione usque conversus, ad obedientiam Ecclesiee et nosirain
ad allare in ecclesiam introduxil. Sequenli vero C reverenler et devole, sicul decuii, rediit, et illam'
die, in feslo beati Jacobi, ab eodem imperalore beato Petro in nobis reverentiam ei devolionem
rogali, ad prsedictam ecclesiam Sancli Marci, so- exhibuit, quam anteccssores ejus nostris consueve-
iemnia celebraluri missarum, accessiraus; et nobis Tiiiil antecessoribus exhibere, et se de cselero ex-
illuc venientibus prsefalus imperator exlra eccle- hibifurum promisil. Super qtto utique laudes Altis-
-siam obviam venit, et dextero laiere nostro devote simo agimus, et consequenler regi et regno graiias
snscepto, nos in ecclesiam introduxii; el peractis copiosas referimus, de eo quod Ecclesiam et nos
missarum solemniis, nos usque ad ipsius ecclesiae ipsos in tribulalionibus et perseculionibus nosiris
porlam tlextravit. Cum ascenderemus palafredum nequaquam deseruit, sed usqtie in finem magnifice
nosirum ibi paratum, staphara lenttit, ct omnera juvit et defendil. Monemus itaque dilectionem ve-
honorem et reverenliam nobis exhibuit, quam stram, el exhortamur altentius, quatenus Ecclesiae
prsedecessores ejus nostris consueverunl antecesso- et nobis in prosperitatibus congaudenies, in devo-
ribus exhibere. Erit itaque solliciiudinis vestrse, lione beati Petri et noslra , sicut hacienus iirmiter
nobis et Ecclesise in prosperis successibus congau- perstiiisiis, perseveretis, et regem, ut in eodem
dere, et effeclum pacis aliis devotis Ecclesiee(iliis cum regno suo persistat, monere propensius, el in-
aperire; ul Li, quos zelns domus Domini langit, de tlncere studealis.
pacis munere diviniius dato in Domino gaudeaut ct Dainra Venetiecin Rivo alto, vi Kal. Aug,
exsulient. MCCCVII.
Data Yeneiiis in Rivo alto, vii Kal. Augusli. Guidoni archiepiscopo Senonemi ejusque svffraga-
neis eadem iisdemverbis scribit qum superiore ad
Willelmum Remensemepistola.
MCCCV.
'Venetiis in Rivo alto, Jnl. 30.)
Pelro abbati Casinensi, et archiepiscopo Capuano [MANSI, ConciL,XXI, 991.]
eadein quw RogeroarcltiepiscopoEboracensi lilte- Cum per auxilium, elc, ul supra.
ris superioribus, signiftcat.
MCCCVIII.
(Veneiiis in Rivo allo, Jul. 27.) . Ad capitulum generale ordijiis Cislerciensis. — De-
reconciliationeFrederici imperutoris.
[MANSI, Concil., XXI, 918.]
(Vcnetiis in Rivo alio, Jul. 30.)
Exiguut gratissiince, elc, ut in cpislola supe- Thes. Anecdot„.l, 1847.] ,
[MARTEN.,
riori. . ALEXASDER episcopus, scrvus scrvorum Dei, vo-
IS33 EPISTOL^E ET PRIVILEGIA.— AN. 1177 1134
, ejusqiie successoribus canonice substituendis in
nerabilibtis et dileclis filiis suis, abbatibus, et aliis A
ad capitulum generale Cislercii coiivenieniibiis, perpetuum.
saliiiem et apostolicam benedictionem. Ideo sumus, licet immerili, ad fasligiurn siimral
Omnipotenti Deo gratias agimus, qni eum ha- poniificalus assumpti, ut de universis Dei ecclesiis,
bilct in altissimis, humilia respicit de supernis, el tam de his quse prope quam de his quoelonge sunl,
facit in se credenles debila felicitale gaudere. Ha- pasloralem curam el solliciludinem habeamiis, ei eas
beintis quidem prae oculis illius devoiionis sincc- conlra pravornm incursus aposlolicse luilionis pa-
rissimsepuriialein, quani hiijus turbalionis lcmpore' Irocinio confovere curemiis. Eapropler, dilecte in
rirca nos et Romanain Ecclesiam laudabiliter exhi- Domino fili Lolhari preeposile, luis justis postula-
buisse noscimini, el cognoscinms vos pro pace lionibus clementer annuimus, et Bonnensem Eccle-
Ecciesiaj apud Dominum assidnis oralionibus in- siam, cui, auclore Deo, prseesse dignosceris, ad
lercessisse : quortim landem intercessiouibiis exci- exemplar felicis memoriiC lnnocenlii, el patris el
lattis, ad ejus imperium, omni tempeslale pacala, prsedecessoris nosiri Eugenii Romanoiiim poniifi-
naviculam Pelri de proftindo pelagi liberavit, el cum sub beaii Pelri et nostra proieclioue suscipi-
porlum salutis et quietis indulsit. Sane charissimus inus, et precsentis scripli privilegio corainunimus.
lilius noster in Ciiristo Fredericus Illuslris Roma- ° Staluentes ut quasctinque possessiones, qusecun-
norum imperator, inspiranle Doraino, in cujus que bona, eadera eeclesia inprsesenliarura juste et
iiianucorda sunt Tcgum et principum, perstndium canonice possidet, aut in fulurum concessione pon-
eilaborem fralrum noslrorum, et venerabilis fra- tificum, largilione regum vel principum, oblatioue
tiis noslri P. [Ponlii] 'Claromontensis episcopi, et fidelium, seu aliis justis modis, praestanle Doniino,
dilecti (ilii [ilugoiiis] abbalis Bonse Vallis, ad dc- polerit adipisci, iirma vobis vestrisque successo-
votionem nosirara rediit el ad catholicain uniia- ribus et illibaia perraaneant.
tem, abrenunlians schismali cum principibus Teu- NHiilomiiius etiam, qiiemadmodum a prscdictis
lonici regni, tam ecclesiaslicis quain ssecularibus, praedecessoribusnostris slatuium est, et aulhculico
proximo die Dominico anie feslum beati Jacobi scripto firmalum, cerlis lemporibus visitandi et
aposloli, prsesenle innumera multitudine virorum •ircumeundi decanias, quce in archidiaconatii luo
et mulierum in Domino altis vocibus exsuliaule, silse sunt, videlicet Archowe et Zulpechowe, Ef-
venil Venetiam ad prseseniiam nostram, et nobis fiemsi eiSibergensi, sicol consuevisii haiieniis ra-
sicut summo ponlifici reverenliam el subjectionem lionabHiler facere, tibi luisqtte successoribus libe-
impendit, et receplo pacis osculo, in eeclesiani Beaii ram concedimus facultatem. lnstiper etiam libi et
Marci, usque ad allare huniiliter et devote dexlra- successoribus tuis duximus indulgendtim, ut iu
vii. In festo vero beaii Jacobi ab eodem iniperaiore aiuio quo ecclesias de consuetutline visiiaiis, in
rogati, ad eamdem ecclesiam ivimns, ibi celebra- duabus decaniis sciliccl, Archowe el Zulpecbowe,
luri roissarum solemnia; et cum audiret nos atlve- el singulis annis in lertia, videlicet Sibergcnsi,
nire, conlinuo nobis occurrit, et uos a dexlro la- pisesideatis conventui sacerdotum, sicut precde-
lere cura ea qua dectiit reverentia et hurailitate cessor luus ei lu ipse hactenus rationabiiiter nosci-
snscipiens, in prsescriplam ecclesiam inlroduxit'; el mii.i praesedisse. Sedem aulem el lociira tam in
IhiiU missa, quam a nobis, licel indignis, audivii, choro sancti Pelri quam in publicis proccssionibus
nos usqne ad porlam ecclesisedextravit, et omnem sive convenlibus, sicut per Coloniensem Ecclesiam
honorem et revereniiam exhibuit, quara prsedeces- judicalum est, et confirmalum a preefatis nosifis
sores ejus nostris consueveruni aniecessoribus proedecessoribus, habeatis. Prceterea baniium de-
exhibere. Moneraus iiaque universitatem vestram cauite de Siberg, ab Arnoldo quondam Coloniensi
attentius et horlamtir, qtiaienus sicul omnipolens archiepiscopo Gerardo prsedeeessori luo concessum,
Dominiis magnificavit misericordiam suam nobis- sictit bannura ipsum canonice possides, libi et sUc-
ctim in facto Ecclesise, et ejus negolia in manu U cessoribus luis auctoritate aposlolica confirmamiis,
nostra direxil per suam ineffabilem pielatem, ita ei arctius inhibenles, ne abbas de Siberch, cui Heri
iinmensas laudes et gratias exsolvatis, ipsuraque mannus quondara Coloniensis arcliiepiscopus fa-
assiduis orationibus pulsetis, et precibus, ut Eccle- cullalem concedendi decaniam ipsam dederat, ctiii-
siam suam prolegere et conservare' dignelur, et tra iiislitulionem preefali Arnoldi archiepiscopi, et
paeem sibi diviniius dalam augeal, el pcrpeluain judicium Coloniensis Ecclesiee, sine assensu ct con-
obtinere facial (irmilalem. silio tuo vel successorum tuorum eanidem cuilibei
Dala Venetiis in Rivo alto, m Kalendas Au- decaniam concedere prsesumal, cum per vos qui
gusii. officium archidiaconi habetis, ei debeat aniraarum
MCCCIX. cura comniilti. Libertates quoque alias quas itlem
Privitegium pro Ecclesia Donnensi. archiepiscopus officialibus Ecclesice luse rationabi-
(Venetiis iu Rivo alto, Jul. 51.) liter noscilur coufirmasse, ratas hahemus et liinias,
[GUNTHER, Cod. dipl. Rheno-MoselL, I, 428.] easque perpeiuis temporibus integras el illibalas
ALEXANDER episcopus, servus servoruin Dei, di- nianere censemus. Advocaiiam quoque de Wele
lcciis liliis LOTHARIO Bouncnsis Ecclesieepracposito sicut ab archiepiscopoColoniensi Philippo Buiuieusi
113» ALEXANDRIIII PAVM. 1135
Ecclesiae rationabililer concessa est, libi et cidcm A runl antecessoribus cxhibere, et de csetero se fir-
Ecclesise aucloritate apostolica coufirmamus. De- miier et immobiliier exhibiluriis promisit. Super
ccrniraus crgo. quo utique Altissimo, a quo omnc boiiiim pmce-
Ego Alexander caiholicaeEcclesiseepiscopns. dil, laudes devoiissimas agimus, el ooiiseqiienier
Ego Hubaldus Osiiensis cpiscopus. libi et rcgno tno gratias muliisnodas reddinius, per
Ego Guallerius Albauensis episcopus. cujcis auxiliiim et polenliain, preceiinlecaiesti gra-
Ego Guillelmus Porluensis et Sancia; Rufinoe iia , nos ad i.-tnliimel desiderabile Ijfltiiimperve-
Cpiscopus. nisse non dubisanius. Rogamus ilaque cxccllenliani
Ego Joannes presbyter cardinalis lit. Sanctee tuam, moneintts et exlioiiamiir in Domino, qua-
Anastasise. lentis uiia eum regno ttio revereii-liamet devotio-
Ego Boso presbyler cardinalis Saucfse Puden- nem, quam malri luccsacrosancite RiiinaiioeEccle-
tianse tilulo Pasloris. sioein nohis exhibiiisli, de caciero limiier et con-
Ego Theodiniis presbytcr cardinalis Sancli Vitalis stanler exiiibeas;et ila honori ejus et cxaliaiioni
lilulo Veslinac. fervenier iniend&s, qtiod ex hoc reguiim valoas
Ego Jacobus diaconus cardinalis Sanctse Marise adipisci ccelesie, et libi plenius conservare lerre-
in Cosmedin. " niiiii : indiibilalam spein el liduciam oiilincus, quod
Ego Artlino diaconus cardinalis Saueti Theo- (idcs ac dcvolio niillo tinquam tcmpore a uostra
dori. clabi memoria pnlerit, qiiam tu el rcguuin Luum
Ego Hugo diaconus cardinalis Sancti Angeli. Ecciesiee ac nobis in lauise necessitalis aiiiculo
Dalum Veneiiis, in Rivo alto per inaniira Gra- niagiianiiniter exhibuisiis. Imo de ceciero le ci re-
liani sanclse Romanoc Ecclesioestibdiacoui el no- giiiiin tuuin frucliiosiiiset rfficacius fovere, auclore
larii, n Kal. Angusii, indiclitine x, lucarnalioiiis Douiino, el amplexari curabiiuus.
Poniip.ica; anno 1177, poulificulus vero doiuini Dal. Venel. in Rivo aliu, u Kal. Augusli.
Alexandri p3pa: (II auno xvui. MCCCXI.
MCCCX. Ad Eboracensem archiepiscoptimet episcopnmLin-
Ad LttdovicnmFrnncoritm regetn.— Scribit Fride- colinensem. — Pro momalibus Swinenstbus et
ricum imperttloretnad ofliciumrediisse. Coiumemibiis.
(Veneiiis in Rivo al o, Jul. 51.) (Veneiiis in Rivo allo, Aug. 2.)
[MASSI,ConciL, XXI, 990 ] i [Moiiasi.AngL, I, 851.]
ALEXANDER episcopus, servus scrvorum Dei, cha- AIEXANDER episcopus, scrvus servornni Dei, ve-
rissimo in Chrislo (ilioLUDOVICO illtistri Francorura " nerabili fralri Eboracensi archiepiscopo, et tlilecio
regi, salulcm el apostolicam benedictionem. filio Liucolniensi episcopo, saluiem et apostolicam
Dilcclum (iliura nosirum magistrum 1., clcricum benediclionem.
tuum, qui nuilio fervore devoiionnm et sinceriiale Significaverunt nobis dilectcefilieenoslrse mo-
fidei circa Loiiorem et exallalioneni tuara e.xube- ntales de Swina el de Couim, qttotl cum eis, sicut
rare videtur, cum ab exccllentia lua pro verbo iialribus Cisicrciensis ordinis iudiilium sit tle cle-
pacis ad uos fuerit specialiter ilesiinata, ciim certo nienlia sedis aposlolicie, til.de laboiibus suis, quos
verbo pacis ad le reniilliraus. Liccl autein propier propriis maniljiis vcl siimpiibus cxcoluiii nctuiui
hoc magnuiii et honorificura ntiniiuin luse propo- clecinias solvere lencaniiir, qiiiikiin cccie.siaslici
suisseinus screniiati iransraiiicre, qtieni scimus viri capiliiltun ipsnni prava et sinisira inierpieia-
pree cunclis inortalibus Ecclesieeac nobis in nostreo liune perveiierutii, asserenles per labores novali.i
persccutionis leuipore ulillimum eLfrticiuosissimum inlelligi, el sic coulra privilcgitim aposiolicse scdis
cxslilisse, cui etiam post Dciimascribimus qitidquid prsedicioemoniales dccimariim exactionc gravanlur.
Ecclesioeac nobis prosperilatis, honoris et gloriae Quoniam igitur horum intcrpreiatio ah iutelleclu
accidit; atlcndeiiics lanien el consideraiiics devo- r, noslro et aliorum qui itl sane. iiilelligere voliini est
lioncin, ac fitlein, ac laudabile propositum pra:dicti peiiiitis aliena, cum sccuiiduni capiiuluiu illud a
clcrici itii, pcr eum tibi lanquani lilio ch.iiissinio solutione lieciniarum, lara de lerris quas detluxcrunl
,et Christianiss. regi felices pacis suceessus signili- ad ciillum, qiiam ciiara de tcrris cnliis quns ips;e
canius. Noscat iiatjtie inaguiiudinis tu;e screuiias projtriis mauibtis vel smiipiibiis excolunt liberse
quod cliarissimus iu Chrislo lilitis nostcr Fridericus siul et iiiimuucs, fralcrnitali vcslnu cl discreiioni
illuslris Roraanorura iuipcrator cum piincipibus vcsirai, per aposiolica scripla pra-cipiendo niauda-
suis, quos sccura habebat, cl ccclesiasticis iuaxime, iiius qualenus a pra>tliclis luouiahbtis , qtiae iti
divina lactus intrinsecus graiia et coclestis bene- epi.scopalibus vesuis coiisistiint, de laboribtis vcl
diclionis inibre perfusus, vauiiatis errorein prorsus de lerris suis, quas propriis maiiibiis vel sumplibus
dcpostiil, el atl obedieniiani Ecclesise ac iioslrain, excoluni, deciiiias iuiliaieiius exigalis, ncc ab ali-
Lumiliaus se in conspccut Dei ct in oculis lioini- quibtis cxigi pcrmiilaiis, quia iiou est couveiiieus,
iiuin, huiniliter el devote, sicut decuil, rediit, ct nec honeslum ut conira privilegia sedis apusioiie*
B. Petro in nobis illara revcreuiiam ct lioiiorem veiiiaiur, quee oblincre debciu invlolabileni lirmiia-
exhibuit qucm anleccssoies ejus nosuis cousueve- lem. Si qui auiem clerici vel laici conira privile-
M37 EPISTOLiE ET PRIVILEGIA.— AN. 1177 1138
gia se.dis apostolicsc eas decimarum exactione gra- A luentes ut ordo monasticus, qui sectindum Deum
vaverinl, laicos cxcommnnicalioiiis senlentia per- et beaii Benedicti Regulam in eodem monasterio
cellatis, el clericos, conlradiclione et appellalione instiltiius esse dignoscilur, perpettiis ibidem tem-
cessanle, ab officio suspiiidalis ct tam excommu- poribiis inviolahiliter ohserveiur. Prseierea quas-
nicalionis qtiain stispensionis senlenliara faciaiis, ciinque posscssioues.... ln quibus haec propriis
usque ad dignam salisfaciiouera inviolabililer ob- dtiximus cxprimentla vocabulis :
servari. Loeura ipsuin in qtio prsefatum monasterium
Datiiin Vcnetiis in Rivo alio, rv Nonas Augusli. consiructiim est, lam in aiuis , piscariis, silvis,
MCCCXII. vineis, terris culiis el inculiis, pratis, aquarum de-
cursibus, quam in aliis sibi peiiineniibus; curtem
Ecclesiw D. Petri Osnabrugensis privilegia clerico- villicatiouis vestrae quse infra vestram civitatem
rumque possessionesconfirmat. sila est cum omuibus peiiineniiissuis. Decimas no-
(Venetiis in Rivo alto, Ang. 5.) valiiim quse in arena Lici fliiiniuis adjacent, et quae-
[MOSER,Osnabruckische Geschichte,Berolini, 1844, cunqiie circa ponlem ejtisdem fluminis habetis;
IV, 101.] liustcien villam cum omnibus perlinenliis suis ,
ALEXANDER episcopus, servus servornm Dei, di- B sicui Fredericus illustris Romaiiorum imperatoruna
leciis liliis oiericis ecclesiocB. Petri in Osnaburgo cum filin suo oinnejus inlegraliler vobis reliquit;
saliuem el aposiolicam bcnedictioncra. sacristiam monasterii veslri cum oblalionibus ejus,
• Jnslis petenliuin desidcriis digniim est nos faci- et Ihesauruiii ecclesiec, ct omne jus sicul ad hoec
tem praebcre conseiisiim et vola quae a ralionis lempora ratioiiabiliter tenuisiis; Gundolteshaim (36)
irainite non discordaut, effectii siinl prosequeute ecclesiam ciini omiiibus perlinentiis suis, decimas
coiiiplcnila. Eapropter.dilecli in Doniino lilii, vostris Meiidichingen (57),decimas Robingin, deciinas In-
juslis poslulalimiibtis gralo coiictirrciilcs asseusu niugen, dccimas Kceckingen(58), cum oinnibus per-
jtira et terminos ecclesioevestrse seciindiim qtiod tineiiliis suis ab Augustensi episcopo vobis con-
dislincli sunl, cl in privilegio Philippi quoiitlam cessas; Ilscder (39) ecclesiain et decimas cum tota
Osiiabruge:isis episcopi coiiiiueiiliir, el vos jusle villa, Finningen ecclesiam et decimas cnni lota
posscdisse noscimini vobis el ecclesioeveslraeaucio- villa ; Toilinwis (40) tlccimas cl caslrum quod a pa-
rilate aposlolica confirraainus, cl prseseniis scripti latiuo Otlone juniore comparastis cum aliis perli-
palrocino communiiiius, sialiieuies ul iiulli oniuiiin ncnliis suis; Holenbach curiem villicalionis cum
homiiii liceat hanc paginam nosiree coiilirmaiionis omnibus pertineiuiis suis, Mandenchingen (41) de-
infringere, vel ei aliquaienus contraire. Si quis cimas niinores de oinnibus agris episcopiset porcos
autcni hoc atlenlare propsuiiipseril, indignalioiiein quindecim aiintialim cx paiie episcopi, Wachen-
omiiipoienlis Dei el beaioruin Peui et Pauli aposlo- howen deciraas cum peiiinentiis suis, Walishoven
lorutii ejus se noveril iiiciirsuruin. cuiiem et inolendirium cum peiiineniiis suis;
Daluni Veneiiis in Rivo alto, iu Non. Augusli. Rolenbach (42) cum peiiinentiis suis:, Scehinbach
MCCCXIII. (45)ciun perlincnliis suis ; in hurgo Aichach curtem
Monasterium S. Udalrici luendtim suscipit ejusque et coctera quoc ad jus inonaslerii spectant; Steten
bona el privilegia confirinat. (in Bavaria) cuiiem villicationis cum omnibus pcr-?
(Veneliis in Rivo alio, Aug. 6.) liiieiuiis suis, Celle (44) curiera villicalionis, eccle-
[Monum. Doica, XXII, 187.] siara cl deciraas cuin perlinentiis stiis ; Rohelingen
ALEXANDER episcopus, servus servoriim Dei, di- cuiiem ciim pcriineniiis suis, Pfaffenhoven eccle-
lecto filioIIENRICO abbali raonaslerii Sancli Udalrici, siain, et qtiidquid Alberlus devotus ibidera vobis
ejusque fralribus lam prcesenlilius quain fuluris, obliilit; Lelchuelderdoif (45) eeclesiam ctim perli-
regiilarcm vilam professis, in perpeiuuin. neuiiis suis, Mandcchiiigen curlem quam Wimarus
Quoties illud a nobis peliiur quod religioni et Q vobis coiiiulil, Siainbahe cum pciiinenliis suis,
hoiiestali convciiire dignoscilur, animo nos decet Pacche (46) curtera villicaiionis cum pciiiiienliis
libenli concedere, et polimlium desidcriis con- suis, Arnesriel villam cl ccclesiam cum pertinenliis
gruum siiffragiuin irapeiiiri. Eapropter, dilecli in suis, Pridichiiigen (47) curtein el molendinura cum
Douiino filii, veslris justis postiiiaiionibus clemeii- peiiiueutiis suis, Siaindoif cuin oraiiihus quse ibi-
ter aiiiiiiimus, ct prsefaium raoiiaslerium, in qiio dera ad jus vesirum periinent; prsedium quod
divino esiis obsequio maucipali, sub beaii Peiri et qiucdam llailwich vnbis ctmliilit, prsediura qiioque
nostra protectione suscipiraus el proaseniis seripti quotl qiioedainBerta de Buren vobis conlulit.Wfhu-
privilegio communimus. In primis siqiiidem sta- sen (48) ecclesiam cum pcriineiiiiis suis.
(56) Vid. cod. trad. N. LXXIX. (45) Schonenbacli in praefectnra Aicharh.
?S7) Yid. N. vi. (44) Obezzell in procfectura Fridberg.
(58i Goeggingcn. (45) Ecoiesia S. Afrse in carapo Lici.
(59) Hetter in prsefectura Zusmarshusana. (46) Bacher in prsefectura Fridbcrg.
(40) Thodeiiweis. (47) Bridrichingen.
(41) Schwabnieiichingen. (48) Aufhausen.
(42) Kotllenbacli in prscfMlur» Schrobenhuit.
H39 ALEXANDRIIII PAP^ 1140
Sane novanum vestrorum qusepropriis manibus is A Dalum Veneliis in Rivo allo per manum Gratiani,
aut sumptibus colitis, sive de nutrimenlis yestro- j- sanctse Romanse Ecclesioe subdiaconi et notarii,
rnm animalium, niilliis omnino a vobis decimas is vin Idus Augusti, indiclione x, Incarnationis Do-
exigere proesumal. Sepulluram quoque ipsius loci ci minicee anno 1177, ponlif. vero domni Alexandri
liberam esse concedimus ut eorum devotioni et et III anno xviu.
extremoe voluntati, qni se illic sepeiiri deliberave- 5- MCCCXIV.
rint, nisi forie excommunicali vel inlerdicli sint,' Ad Richardum
nulliis obsistat, salva tamen justilia illarum eccle- '~ archiepiscopumCaniuariensem, apo-
slolicce sedis tegalum, et suffraganeosejus.— De
siarum a quibus morluorum corpora assumuntur.r. pace cum imperaiore Friderico reconciliata.
In parochialibus vero ecclesiis quas tenetis, liceat it (Venetiis in Rivo allo, Aug. 6.)
vobis clericos eligere et dicecesano episcopo pree- ;- [MANSI,ConciL, XXI, 918.]
senlare, quibus, si idonei fuerint, episcopus curam n ALEXANDER episcopus, servus servorura Dei, ve-
animarum committat, ut ei de spirilualibus , vobis is nerabilibus fratribus RICUARDO Cantuariensi episco-
yero de lemporalibus debeant respondere. Liccat it po, et suffraganeis ejus et dileciis filiis abbalibus
prselerea vobis oiericos vel laicos liberos et absolulos,
;, specialiier ad Romauam Ecclesiam pertineniibus iii
sseculo fugienies, ad conversionem recipere, et inn archiepiscopatu Cantuariensi constilulis, salntem et
vesiro monasierio absque conlradiclione aliqua re-:. aposfolicam benedictionem.
tsiiere. Prohibemus insuper ut nulli fralrum veslro- lmmensas laudes el gratias agimus omnipotenli
rum posl faciara in loco vestro professionem, fass Deo,'qui licei navem Petri diu perraisisset procellosa
sit de eodera loco, absque licentia abbatis sui, nisi;i raaris lempeslale quassari, nunc landeni iinperavit
obtentu arctioris religionis discedere, discedenlemti . ventis el raari, et facta est tranquillitas inagua ; ita
vero sine communium lilterarum cautione, nulluss ut pacatis maris ssevienlis fluclibus, prscdicta navis
audeal retinere. Cum aulera generale interdictumu ad porlum quietis reducla sil el salutis. Sane cha-
lerrse fuerit, vobis liceai, clausis januis, non pulsaliss rissimus in Christo Gliusnoster Fridericus, illuslris
camipanis, exclusis excommunicatis et interdiciis,, Romanorum imperaior, proximo praeteriio die, Do-
suppressa voce divina ollicia celebrare. Ad hsec c minica anle feslum beati Jacobi, cum principibtis
liberlates el immunitates a regibus ct principibuss ecclesiasticis el saecularibus Teutonici regni, ciiin
lain ecclcsiaslicis quam mundanis monasterio vestroj mulla devolione venit Veneliara ad prcesenliain no-
rationabiliter indullas , el antiquas et ralionabiless slram, et ibi corara inmimera raultiludine virorum
consuetiidincs ejusdem monaslcrii vestri integrass ac raulierum aliis vocibus resonantium laudes Al-
et illibalas prsesenti decrelo manere sancimus.. lissimo, nobis sicut summo pontilici omiiera reve-
Obeunte vero te, nunc ejustlem loci abbate, vel tuo- renliam et honorem exhibuil, et in fesio beaii Ja-
rura quolibel successorum, nullus ibi qualibet sub- cobi nobis ad preces ejus beali Marci ecclesiara
replionis astulia seu violentia prseponalur, nisii adeunlihus, pro celebrandis inissarum solewniis ob-
quem fratres communi consensu, vel fratrum pars> viam venit, et fiiiila missa,quam a nobis licet indi-
consilii sanioris secundum Dei liniorem et beatii gnis reverenter audivil, nobis omnem lionoreniexhi-
Benedicli Regulani providerint eligeiidum. buit, quem prsedecessores ejus nostris consueverunl
Decernimus ergo, etc. anteccssoribus exliibere. In Kalendis vero iiistaniis
Ego Alexander calholicse Ecclesioeepiscopus. mensis Augusti prsefalus iniperalor, ubi eral ntiine-
£go Hubaldus Ostiensis episcopus. rosa hominum muhiludo, iu anima stia jurarefecii.
Ego Galterius Albanensis episcopus. Et principes sui, quos proeseiiieshabebai, tam ec-
Ego Conradus Moguntinus archiepiscopitset Sa- clesiaslici quam seeculares, prscstito jurameiiio fir-
binensis episcopus. niaverunl,quod pacem Ecclesiscperpeluo, el pacem
Ego Guillelmus Porluensiset Sanclse Rulinseepi- charissimi in Chrislo (ilii nostri Willeimi illttstiis
6copus. •= I Sicilise regis usque ad quiudechii amios, el treugaui
D
Ego Manfredus Prseneslinus episcopus. Longobardorum a prsedtciis Kalendis usque ad sex
Ego Joannes presb. card. lif. S. Anastasiae. [sepiem] annos, sicut pax et treuga ipsa disposita
Ego Joannes presb. card. lit. S. Pudentianee lit. est el tractatajet in scriptis redacia, illaesamdebeal
Pastoris. el illibalam servare. Sicul aiiieiu imperaior nos in
Ego Theodinus presbyt. cardin. S. Vilalis lit. calholicum papam, et spiriiuaiein Pairem recepii,
Vesfinse. iia nos euni iu calliolicum iniperatorera,el uxorem
Ego Petrus presb. card. lit. S. Susannse. ejus in catholicam imperaincera, et filiuin ipsorum
Ego Jacobus diac: card S. Marisein Cosmedin. in calholicum regem recepimus. Agite ilaque gra-
Ego Arditio diac. card. S. Theodori. tiasCreatort nostro, qui sponsam suain sacrosan
Ego Cinthius diac. card. S. Adriani. ctara Ecclesiam sua niiseralione respexil.et ei,posi
Ego Hugo diac. card. S. Euslachii juxta templum mullas persecutiones, quibus graviier pressa est el
Agrippae. aliriia, per siiam gratiam plcnani pacera reddidil cl
Ego Hugo diac. card.-S. Angeli. quielein.
Ego Laborans diac card. S. Marioein Poiiicu. Dala Veneliis in Rivo alto, vm Idus Augusli.
11« EPISTOL<£ ET PRIVILEGIA.— AN. 1177. 1142
MCCCXV. A ejus salubribus monilis ct mandalis humililer iil
Choro' Bcclesim Salzburgensis, prmlalis Ecclesiarum devote parere curelis. Et hi qui ex vobis consucve-
el minislerialibus prmdictw Ecclesim significat in runtet debent archiepiscopo fidelitatem jurare, ei
Adalberli locum, qui archiepiscopalu suo sponte; fidelitatera facere non postponant. Et quicunque
abdicasset, ab episcopis [ Romano'] Gurcensi et dominicalia
[Theobatdo] Passaviensi prmlalisque Salzbargen- Salzburgensis episcopatus qunlibel ti-
sibus Chunradum Mogunlinum eleclum esse. ttilo, a lempore bonse memoric Eberhardi quondaui
(Venetiis in Rivo alto, Aug. 9.) archicpiscopi vestri occupala dctinent, raemoralo
[MANSI,ConciL, XXII, 191.] Chunrado vel nuiuiis cjus, orani occasione et ex-
ALEXANDER episcopus, servus servorura Dei', dile- cusaiione cessante, sine difficuilale resiituant; el
etis filiis, choro Salzburgensis Ecclesise, prselalis; feuda quae de novo sunt data, quicunque ea deti-
Ecctesiarum, et ministerialibus prsescripteeEcclesisei neant, libera el absoluta reliuquant- Si qui aulcra
iulra [extra] monlana constilulis, salutem el apo- praedicta domiuicaiia et feuda de novo data infra
slolicam benediclionem. xv dies post hartiui subscriplionein litterarum juxla
Venerabilis frater nosler Adalberlus, quondami mandatum nostrura eidein archiepiscopo nou red-
archiepiscopus vesler, videns et considerans neces- diderint, eos, contradiclione orani et appcllaliona
silaiem Ecclesise vestrse, cura graliam charissirai ini postposila, sicui excoiuraunicalos vivefis. Saue nos
Chrislo lilii Friderici iliustris Roinanorura impera- de consilio fralrura nosirorum, et imperalor ex
loris recuperare uon posset, maluit cedere quarai senteiilia principum suorum1, universas alienalio-
conleudere, et Ecclesiam vestram el admiuislratio- nes doiuinicaliura, et feudationes de novo factas,
nem ipsius in manu uostra libere el siiie conlradi- omniiio cessavimus, easque irrilas esse decrevimus
ctione qualibet resignavii. et inanes. Seiiieiuiain aulem suspeusionis, interdi-
Postmodum venerabiles fratres noslri, Gurcensisi cti vel exconiuiuuicatioitis, quaui preedicliis Chun-
et Palaviensis episcopi, et pioelati Eeclesiee vestree, radus archiepiseopus in coniuinaces canonice tule-
qui apud nos prsesentes eranl, de celebranda ele- ril, vel rebelles, ralam nos, auctoreDeo, el firmaiti
Ctione mandalo nostro recepto, in venerabilem fra- habcbiiiius, eanique faciemus non aliler observari
trem noslrum Chunradum, Mogiuiiinum quoudam quara si a nobis ipsis lata fuisset, cum eumdem ar-
archiepiscopum, virum utiqtte litleraluiu, providum, cbiepiscopum ita ferventer et siiicere diligamus in
industriuiii el discrcluni, el charum admodura no- Domino, ul sibi, sicut charissimo fralri noslro, in
bis et acceptuiii, el moribus el genere liobilem, omnibus quse cum Deo possumus ei jtislilia, protnpto
unaniniiter convenerunt, ipsumque elegerunl in ar- anirao deferre velimus.
u
chiepiscopum et magisirura. Nos auteni quanto Ec- Datum Yeueiiis in Rivo alto, v ldus Augusli.
clesiam vestrara ampliori charilate diligimus, pro MCCCXVI.
illius gralissimse devolionis fervore, quam luijus Monaslerii S. Jacobi Moguntini disciplinam Proj-
turbalionis tempore circa nos et Romanam Eecle- monstratensem confirmat.
siam immobiliter couservavit, taiilo facilius eorum (Yenetiis in Rivo allo, Aug. 18.) -
eleclioni noslrum favorem prseslilimus elassensura, [HUGO, Annal. Prwm. ord., II, 848.,
ipsumque non subtracto sibi honore vel digniiaie ALEXANDER episcopus, servus servorura Dei, dile-
quam haclenus habuit, in archiepiscopum vobis con- clis filiis FULBERTO abbati el fratribus S. Jacobi de
cessimus, et cum obtenlu et consideratione ipsius, Moguntia, ordiucm Preeinoiistratensein professis,sa-
eamdem Eccl.esiam ferventius animo voluinus di- lutem et aposiolicam beuedieiionein.
ligere, et propeusiori studio ejus iiiteiidere commo- Refereiue nobis venerabili fratre uosiro S. Ec-
dis et augmentis : ei per iudusiriam, nobiIitatem,et clesioeMoguntiiioearchiepiscopo, quod,cuni in prse-
polenliam ipsius, credimus, auctore Deo,prsescriplee diclo monasterio S. Jacobi consuevisseul esse mo-
Ecclesisegrata commoda provenlura. nachi nigri, tandem quia praedecessor ejusdem
Dnde noluraus vos segre ferre, vel habcre ullo j) archiepiscopi ibi fuerat iiiierfcctus, abbas et liiona-
modo molestum, quod hi qui apud nos erant, noii chi ejus erant ibideni, propler sinistram suspicio-
exspectalo consilio vestro, fecerunt eleclionem, cum liein quam ibidera abb..s cl quidara de frairibus
de voluulaie el mandato noslro ad eleclionem pro- suis de raaiie illius incurrcraut, ab eodein mona-
ccsseriut celebrandaui. sterio sunlejecti, et vos per jam diclum archiepi-
Inde est quod nos, et vos omnes ab obedicntia scopura de couscnsu cbarissirai in Chrislo filii Fri-
quam prsedicto Adalbetio, vel illi qtii supra inipo- derici Koraauoiiiiu iuiperatoris,deiibcratioiie habita
siius ftieral, promisistis, et eos ex vobis qui alter- pluriura persouarum, estis iu idem nionaslerium
utri eorum fidelitatem juraverunl, a juramenlo illo, iiilroducti. Nos auiem fervorem religionis, qua lo-
auctofilaie qua, licel immeriti, prseeminemus, pe- lus ordo vester redolere digiioscitur, allendenles el
nitus absolventes, universitati vcstroe per apostolica coiisiderantes iu hac parle provida fuissc circum-
scripia praecipiendo mandamus, et mandando prae- speciioue processum, translalionem et mutatiouem
cipiraus, qualenus memoralo Cliunrado archiepi- per eumdein archiepiscopura, sicut dixiraus, factain,
scopo, oiiuii conlradirtioiiect appellati.ne cessante, ratara habemus el firmani, et monaslecium ipsum
debitaiii obedientiaui et levereiiikuu imjiendaiis et vqbis auc(,oritate agosiolica confii'manju&5arcliiia
1443 ALEXANDRIttl PAP.S 1144
luhibenles, ne quis arnodo fratrcs ordinis veslri ex A recipiat, el eorum disposilioncs' transmittat.
preedicto monasterio amovere aut vobis super ipso, Datum Venetisein Rivo alto, xi Kal. Sept.
vel super his quse ad idera monaslerium spectant MCCCXVHI.
indebitam molesliam seu gravamen inferre prsesu- Everardo
monasterium ut ibi episcopoTornacensi inlerdicil neindivisione
nial. Prsedictum quoque quie- prwbendarum nonnisi juxla lenorem scripti stii
lius et commodius Domino deservire possilis, cum (vide supra episl. 752) procedat.
omnibus possessionibus stiis, quse inprceseniiarum (Yeneliis in Rivo alto, Ang. 25.)
jusie el canonice possidet, aut in fulurum justis [MIRJSI,Opp. dipl., II, 976.]
niodis, preeslante Domino,poterit adipisci, sub heali
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
et
Pctri et noslra protectione suscipimus, prsesenlis nerabili fratri EVERARDO
episcopo, et dilectis filiis
coinmunimus, statuenies ut ordo
' scripti pairocinio beati re- decano et capitulo Tornacensi, salulem et aposlo-
vesler, qui secundum Deum et Augusiini '
licam benediclionem.
gnlam el iiisfitutionem Preemonstratensium instilu- Audivimus et autlienles non potuinuis non mi-
lus esse dignoscilur, perpetuis ibi lempoiibus in-
rari, quod ctim bonar memorise Gualiero prsedeces-
violabiliter observelur, ete. sori luo, frater episcope, duxerinius indiilgendum,
Decernimus ergo.elc. ul de singulis tribus prsebendis quse in ecclesia
Dalum Venetiis in Rivo allo, per manum Gra- veslra fuerant constitutae
el nota- , quattior faceret; lu
liani, saiictse Romanse Ecclesiae subdiaconi contra noslram indulgenliam veniens, numeruin
rii, xv Kal. Septembris, indiet. x, anno Incarna-
vero domni ipsum transgrederis, et quasdam procbendas occa-
lionis Doininicse 1197, pontificalus sione scripti noslri dimidiare miniine dubitasti.
Alexandri papoe m, anno XVIII. Quoniam igitur nec decet le, nec nos possumus
MCCCXVII, sustinere ut nbularis concessione a nobis induha,
Archiepiscopo Spalalino, legalo aposlolieo, signiftcat per aposlolica vobis scripta prsecipiendo manda-
te ejus cum archiepiscopo Jaderensi de episcopntu mus quatenus tu, frater episcope, in divisionr
Phariensi controversiam Rayinundi de Capella,
tubdiaconi sui, legalionem apostolicam in Sclavo- preebendarum ipsarum non nisi juxla lenorem
niam ineumis, arbilrio permisisse. scripti nostri procedas, nec de cselero in prsecripla
ecclesia canonieum ordines, nisi prius dimidiata»
(Veneiiis in Rivo alto, Aug. 25.)
Illyricum sacrum, III, 198.] prsebendas, juxia tenorem nostne concessionis re-
[FARLATI, et prsecipue prcebendam dilecti filii nosiri
ve- integres,
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, - G. archidiaconi Landunensis concanonici veslri,
nerabili fralri SPALATENSI archiepiscopo , aposlo- quae sicul queedam aliae dicitur diraidiaia fuisse;
licee sedis legato, salutem et apostolicam benedi- nec vos, filii
canonici, donecdimidiatee prsebendse
ctioiieni. : juxta mandalum nosirum redinlcgralur, quemlibet
Ciim inter te et venerabilem fratrem nostrum iu canonicum recipere prsesuraalis.
Jadcrensem archiepiscopum super episcopalu de Si vero conira proeceptum nosirum vencritis
Fara conlroversia agitetur, causam ipsam dilecto grave nobis admodnm et molesinm
exislet; nec
filio Raymundo deCapella, subdiacono noslro, quem prasumpiionem vesiram
relinquere poteiimiis in-
in Sclavoniam legatuin aposiolicsc sedis dirigimus, correclam, cum non liceat vobis vel cuilibet alii
duximus coniinillendam ; quia, cumsit lilieralus,
eadem cansa transgredi Roniani pomilicis inslitula.
providus ac discrelus, speramus quod Daium Venetiis in Rivo alto, vn Kal. Seplcm-
sub exainiue suo dignum debeat effeclum sortiri,- biis.
Mandamus ilaquc fraternitati tuee atque praecipi-
nius quatenus ab eodem subminislro nostro proptcr MCCCXIX.
lioc vocaius fueris, per le vel per sufficientem re- Ecclesiw S. Donttiiani Brugeitsis proteclionem susci-
et pil, bona et possessionesconfirmat.
sponsalem ejus proeseiiliam adeas, qnod ipse
inde slaiuerit, suscipias firmiier et observcs. Si (Yenetiis in Rivo allo, Sept. 6.)
vero alterulra pars appellaverit, eidem subdiacono [MiRiEi,Opp. dipl.,n, 1550.J
dcdiraus in mandatis, ut ipse liihilominus raliones ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
ct allegaliones liinc inde diligenler audiat, lesies, lectis filiis GERARDO procposito ccclesiaeS. Dona-
apyellalione cessanle, recipiat, eoruindem juralo- tiani Brugensis ejusque fralribus, lam preesenlibus
n:m depositiones sludiose conscribat, atqne nobis quam futuris canonice substiluendis in perpe-
iransmitiat, prsefigcns utrique parti lerminum com- luuni.
petciiiem, qtio dcbeani cura ipsis aiiesialionibus Commisssenobis aposlolicae scdis nos liortaiur
et allegationibiis apostolico se conspeciui preesen- auctoritas, utlocis ct personis ejus auxilium devo-
lare. Porro si alterutra partiura se abscntaverit, lione debiia iinploraniibus tuilionis prsesidium im-
quoininus ad pracsentiam ipsius subdiaconi noslri pendere debeamus. Qtiia,sicut injusla poscentibus
accedat, vel rcquisita valeat inveniri,- eidem sub- nullus tribtiendus est elleclus, sic legilima deside-
diacono nostro dedimus in inandalis ut niliilomi- rantium nulla csl differenda pelitio, pracseiiim
tius lestes altcrius partis, appellaiioue ccssantc, eomm qui cum honcstale vilae el laudabifi mo*
1145 EPISTOLJE ET PRIVILEGIA. -v- AK. 1177. 1146
rum compositione gaudent omnipoienti Domiuode- .A Ego Guillelmus, Portuensis el SanctneRufinse epi-
servire. scopus.
Eapropier, dilecli in Domino filii, veslris justis Ego Joannes, prcsbyter cardinalis, litulo Sanclse
postulaiionibtis clenienler annuiiiius et preefaiam Anastasiee.
beati Donaliani Brtigeusemecclesiam, in qtia tliviuo Ego Boso presbyter canlinalis S. Pudenlianaetil.
mancipaii eslis obscquio, sub B, Petri el noslra Pastoris.
proiectione suscipimus ei praesentis scripli palro- Ego Tbeodinus,'presbyler cardinalis S. Vitalis
cino comiuuniuius. Slaluentes ul qiiascunqiie pos- titulo Cluistinac.
sessiones, qtisecnnque bona eadem ecclesia inprae- Ego Petrus presbyler cardinalis lilulo Sanctse
seuiiaiiimjiisieeicanouice possidel, aul in fiiiuriim Siisanuae.
concessione ponlilicuin, largiiioiic regiim vel prin- Ego Jacobus, diac. cardinalis S. Marise in Cos-
cipum, oblalione lidi.iiiiiii, seu aliis jtislis motlis, mediu.
praeslante Doniino, poieril adipisci, lirraa vohis Eijo Ardilio diac, cardinalis S. Tlieodori.
vesirisque successoribus, ei illibaia perniancanl. Ego Ilugo diac. card. S. Eustachii juxta templura
In quibus hsec propriis duximus exprinicnda vo- Agrippee.
cabulis: Ego Laborans diaconus cardinalis S. Mariee in
Poiiicti.
In episcopatu Tornacensi altaria Dudazela et
oblaliones Dudazelensis ecoiesiac, quee a pia devo- Ego Raynerius, diaconus cardinalis S. Georgiiad
Aiireum.
tlone fideliuni pro reverenlia B. Leonardi offerun- Veliiin
Daluin Veneiiis Rivo alto, per manum magislr
fsr, Utkerca , llorescam cum appendiciis suis; GerarJi, S. RomaiKCEcclesia; snbdiaconi cl nolarii,
allaria Sancli Michaelis el Sancise Crucis, Sum-
vui Idiis Septenibris, indictione x, Incarnationis
kerea, Clerae^kerca, Suevensela, Arlrica.
Domiiiicoe aiuio 1177 , pontificaius vero domni
In episcopatu Morinensi Widelgat, Keinlacum
Alexandri papoclll anno XVIII.
universis decimiset lerris sibi peiiincnlibus, llesna
cum appendiciis suis, Dikesmula el Clarc, duas MCCCXX.
Dominico abbali S. Jttslinw Palaiino permitlit « nf
parles decimoeex Yprensi parochia, duas partes in obsequiis deftiiictorum, episcopo absenle , vel
deciinse, ex Formasela et Dieslmseet cx novalibus misnam cutttare nolente, in monasterio speciuitm
ejusdein lerrse siiuililer. Canccllariam comiiis Flan- tnissam cantel. i
drise, qiiemadmodum pia devoiinnc a Robcno co- (Vencliis in Rivo alto, Sept. 16.)
inite ecclesiae vesirse concessa est el scripto fir- C [UGHELLI, Italia sacra, V, 441.]
niala suo, ei ecclesia ipsa eam liacieuus quieic te- ALEXANDERcpiscopus, servus servorum Dei, di-
nuit. Cum autem generale interdiclum lerrse fueril, lecio liiio DoMixicoabbaii S. Jnstinse de Padua sa-
liceal vobis, clausis januis, exclusis excoinmunica- Iiilein el aposiolicam benediciioneiii.
tis et inlerdictis, non pulsatis campanis, supressa Iiiiellexiiniisex scripio quodain, quod esl addicfum
voce divina officia celebrare. raauu publica, quod inlerteel canoiiicosPaduanos,
G. episcopo Pa-
Obeunte vero le, nunc ejusdem loci praeposilo, nicdianlibiis venerab. fralri nostro
el Bono Joaniic, quos lu et allera
vel luorum quolibct successorum, niilhis ibi quali- duano, Maufredo
coiiimuniier clegeralis, hujiisraodi pax el con-
Let subreplionis aslulia seu violenlia prcep.onatur, pars
cordia facta, quod archipresbyter prseseriploocccle-
nisi quem fralres ejusdeui ecclesix seciradum Do-
sioc in obseqniis defunciorum, absenie cpiscopo,
minum canonice providerint eligendunt. Sepiiltu-
niissam canlare, specialein missam can-
ram quoque ipsius loci liberara esse decernimus, ut vel uolenlc
aut si
eoruin devolioni el exlrerase voluntali, qui se illic tel, si chorus canonicoriim fueril inviiatus,
archiprcsb. proesens non fuerit, canles , el si lu et
sepeliri deliberaverint, nisi forte excommunicaii
canonicis
sint vel imerdicti, nullus obsislat, salva tamen jusli- P archipresbyler absenles fueritis, uiras de
concordia
tia illarum ecclesiarum a quibus moiiuoruin corpora missam celebret. Cseierum quia pncdicia
assurauntur. ex parte canonicorum violalaesl, sicut asseris, nos
tibi super hoc paterna solliciludine providere vo'en-
Decernimus ergo ut nulli omnino hominum licea
les, auctorilale libi aposlolica duxiiuus iudiilgen-
prsefaiam ccclesiam temcre perturbare, aut ejus duin ut in obsequiis defuneiorum, episcopo absente,
possessiones auferre, vel ablaias reiinere, minuere, vel missam canlare nolente, nullius conirailiclione
seu quibuslibcl vexationibus faligare, setl illibata vel
appellalione obslante, fas libi sit in raonasterio
omnia et integra conservenlur eorum, proquortira luo specialem missam canlare.
gubernaiione ac sustentatione concessa sunl, usi- Datum Veneliis in Rivo alto, xvi Kal. Octobr.
bus omnimodis profulura, salva sedis aposlolicae MCCCXXI.
aucioritaie et dicecesanorum episcoporum canonica Compositioneminler Balduinum
quondam cpiscopum
justitia. et Gerardum de Chirisi faclum confirmat.
Si qua igilur in futtirum, etc. (Venetiis in Rivo alto, Sept. 26.)
Ego Alexander, catholicse Ecclesiee episcopus. [MAIULLON, De re diptom., p. 276.]
Ego Ubaldus, Ostiensis episcopu». ALEXtNDER episcopus, scrvus servorum Dei, vV»
1147 ALEXANDRIIII PAPJl 1148
nerabili fratri stio R. Novioraensi episcopo salutem \ Datum Veneiiis in Rivo allo, vi Kal, Oclobris.
et benediciio.iem, MCCCXXII.
Vidiinus scripium charissimi in Chrislo filii nosiri Presbytero Joanni, Indorum
regi, scribit se jamdiu
illuslris Francorum regis, ex cujus tenore nobis quidem audisse eum Christianam legem sequi; sed
innoltiit quod, cum inter bonee raemorise B. proetle- lum primum Philippum medicum delulisse euni
cessorerii luum, el Gerardum de Chirisi coram eo- cupere i erudiri catholica disciplina el in Urbeha
bere ecclesiam el Jerusalcm aliare aliquod. i Mit-
dein rege queeslio mola fuisset, tandem in prse- til igitur eumdem Philippum tnedicum, per quen
sentia ipsius regis inter ipsum et eumdem G. multis ad fidem calholicam deducaiur.
astaritibus lalis facla est compositio, quod prsefalns (Veneliis in Rivo allo, Sepl. 27.)
G. sibi fecil homagium de caslello Chirisi talibus [MANSI,ConciL, XXI, 907.]
r.onveutionibus interpositis, quod quando episcopus ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, clia-
INoviomensissubmonebit eum de excommunicatione, rissimo in Chrislo filio illustri el inagnifico lndoi um
qusc debuit esse facla de prsedicto caslello, ul dici- regi, sacerdolum sanclissimo, salulem el apostcli-
tur, idem G. in curia Noviomensis episcopi parebit cam benedictionem.
judicio per pares suos homines ipsius episcopi [red- Apostolica sedes, cui, licel immerili, proeside-
dito]. Et si probari poterit excommunicaiionera B mus, omnium in Christo credcniium caput esl et
ipsam faciara fuisse, idem G. prsescriptum caslel- magistra, Domino altestanle, qui ail beato Petro,
liim reddet in manu episcopi ad diruendum et om- cui, licel indigni, successimus : Tu es Petrus , et
nino dcsirucndum, vel ad omne velle suum facien- super hanc pelram wdificabo Ecclesiam meam
dum. Si vero excommunicaiio probari non potuerit, (Matth. xvi). Hanc siquidera petrain Chrislus csse
memoratus G. et liseres ejus a Noviomensi episcopo voluit in Ecclesise fundamentum, quain prscdicit
per homagium caslellum ipsum lenebunt. Addidil nullis ventorum lurbiuibus nullisque lempeslaiibus
insuper idem G. in homagio quod praefato episcopo quatiendam. Et idco non immerilo bealus Pelrus,
fccil, quod ipse aut hseres ejus quadraginla diebus super quem fundavit Ecclesiam, ligandi atque sol-
cum duobus mililihus, et in propriis sumplibus vendi specialiter et prsecipue inler apostolos alios
suis infra comilalum Noviomensera episcopo Novio- nieruit accipere potestatem. Cui dictum cst a Do-
inensi serviet cum voluerit, el ipsum exinde fecerit mino : Tibi dabo claves regni cwlorum : et porta;
submoneri. Prseterea idem G. fidem dedit quod de inferi non prmvalebunt adversus eam. Et qttodcun-
guidonagio Ponlis Episcopi, et de caeleris pedagiis que ligaveris super lerram, erit ligatum et in cmlis;
et pontonagiis per supradiclum castellum Novio- el quodcuuquesolveris super lerram, erit solulum et
mensi episcopo nullum daranura eveniet, nec aliqua " in cwlis (ibid.). Audiveramus utique jarapridem,
quadrjga ferens vinum, nec aliqua mercalio lendens referenlibus niultis, ct in fama communi, quomodo
ad quascunque ferias per castellum transibit; aut cimi sis Chrislianum nomen professus, piis velis
si hoc evenerit, episcopus guidonagium et forisfa- operibus indesinenier iutendere, et circa ea iiuini
clum de transeunlibus-babebit; et idem G. elhse- animuin geras quse Deo grata sunt et accepta. Sed
res ejus hoc episcopo emendabit. Decem quoquc et dilcctus filius magisler Philippus medicus ei fa-
libras, quas paler ipsius G. ab episcopo Novioraensi miliaris noster, qui de intentione pia et proposito
ad Pontem Episcopi se tenere clamavit, et Simon tuo cum magnis cl honorabilibus viris regni tui se
prsedecessor luus in placilis obiinuit, idem G. jam iu partibus illis verbum habuisse proponal, sicut
diclo episcopo el successoribus suis quietas el li- vireprovidus el discrelus, circumspeclus et prudcns,
beras in perpetuura dimisit; et promisit quod, si constanter nobis et sollicite relulil sc inanifeslius
episcopo Noviomensi guerra imminuerit, ei casicl- ab his audisse quod tuse volunlaiis sit et proposili
lum tradet, sibi faela pace sine conlradiclione qua- erudiri calholica el apostolica disciplina, et ad hoc
libet resignandum : et hsec omnia se obscrvaturum ferveiitor intendas, ut lu, et lerra tuce sublimiiati
coram memorato rege Francorum interposita fide Q coraraissa, nihil unquaiu videamini iu fide vesua
firmavit; el ipsum regein super his per legera con- lenere quod a doctriua scdis apostolicae dissenliat
slituil; et cidcin regi, ut raajor de iiis oranibus se- modo quolibel vel discordet. Super quo sane libi,
curilas habcretur, castellaniara Lauduni conlra sicut charissirao filio, pluriraura congaudeiuiis , el
plegium assiguavit. Volentes ilaque robur perpeuise ei, a quo oinne donum procedii, iihniensas graitu-
flrmilalis habere, quod medianle prselalo rcge sta- rum exsolvimus aclioncs; vota votis, .et preces
tutum esl in hac paiie, conslitulionem ipsam, sicut precibus adjiingenles , ut qui dedit libi non.eii
diximus, faclam, ratam habemus et firraam; eam- Ciuistiaiiilaiissuscipere, menti luee per suam iueffa-
que auctorilaie aposlolica confir-maiues, prseseniis bilem pielatem inspirel quod omiiino velis sapere
scripli palrocinio communimus, slatuentcs ut uulli quaesuper omiiibus arliculis fidei tenere debet reli-
liominuni liceat hanc paginam nostree coiifirmalio- gio Christiana. Non enim vere potest de Christiana
nis infringere, vel ei aliquatenus conlraire. Si quis profcssione sperare salulera, qui eidem professioni
autem hoc atlenlare praesumpserii, indignalionem verbo et opere non concordat; quia non suflicil cui-
omnipoLeiilis Dei ei beaioruin Pelri el Pauli apo- libei noraine Christiano censeri, qui de se sentil
siolorum ejus se novcrit iiicursuruin aliud quam catholica el aposlolica Uabeal discioliiia.
H49 EPISTOLiE ET PRIVILEGIA. — AN. 1177.' 1150
jtixla illud quod Dominus in Evangelio dicit : Non A sione ecclesise in Urbe, quam eliam de conferendis
omnis qui dicit mihi, Domine , Domine, inlrabil in allaribus in ecclesia beati Petri el Pauli, ei Jeroso-
regnum cwlorum, sed qui facit volunlalem Patris lymis in ecclesia Sepulcri Domini, etin aliis quse
inei qui in cmlisest (Matlh. vu). juste quoesieris, luas curabimus petiliones adniil-
.llhid auiem nihilominus ad comraendalionem luse lere et efficacius exaudire, ulpote, qui desiderium
virlutis accedit, quod, sicul prudens magister Plu- luum super hoc, quod mulia commendatione dignuin
lippus se a luis asserit audisse, ferventi desiderio exstilit, modis omnibus, quibus secundum Deum
cuperes in Urbe Labere ecclesiam, et Hierosolymi- possumus, volumus promovere, et luam et luorura
lanuin allare aliquod, ubi viri prudenies de regno auimas desideramus Domino lucrifacere.
luo manere posscnl, et aposiolica plenius instrui Data Veneliis in Rivo alto , v Kalendas Oc-
discipliua, per quos poslmodum tu et homines regni tobris.
tui docirinara ipsara reciperent el leiiereui. Nos MCCCXX
auiein qui, licel insuflicientibus meritis, in beaii Monasterii Sanclm Marim MagJalenm de Lacu J«-
Pelri calhedra positi, juxta Apostolum (Rom. i) riensi proteclionem suscipil, bonuque ac posses-
siones confirmal.
sapimuibus et iiisipienlibus, divilibus el pauperibus, B
nos recognoscimus debitores , de salule lua el tuo- (Venetiis in Rivo alto, Sept. 29.)
[Memoires el documenls de la Sociile d'hisloire de
rum omiiimodam solliciiudincra gerimus; elvosab la Suisse Romande, Lausanue 1858, lom. I, p.185.]
his artictilis, in quibus erralis a Christiana ei ca- ALEXANDER episcopus, servus servorura Dei, di-
tholica fide, prompto animo, prout leneinur ex leelis filiis GUALTERO abbali ecclesiaeSanclseMarise
suscepti ministerio regirainis, volumus revocare. Magdaleneede Lacu Juriensi, ejusque coufralribus,
Cum ipse Dominus beato Pelro, quera oiiiniura lani prsesenlibus quara futuris, regularera vilain
apostolorum principem fecii, dixit: Et tu aliquando professis, in perpeluum.
conversus confirmafratres luos (Luc. xxu). Licet au- Religiosam vitam eligentibus apostolicum corive-
leiii grave niniis videalur et laboriosum exislere, nit adesse preesidiura, ne forie cujuslibet leineri-
atl prsesenliam tuam, inler tot labores et varia iti- lalis incursus ante eos exposilus, revocet eos
neris el locorum discrimina, el iuier longas el a proposito, aul robur, quod absit, sacrce religiouis
ignoias oras, quemlibet a nostro lalere deslinare, Wringal. Eapropler, dileeli in Doraino filii, veslris
considerato tamen officii nostri debito, et luo pro- justis poslulalionibus cleraenter amiiiiraus, et pree-
posito et iutentione pensata, prsefatum Philippum falam ecclesiam, in qua diviiio maucipati estis
medicura et familiarera nostruin, virum ulique dis- C obsequio, sub beati Pelri et nostra proleclioue
cretum, circuraspectuin et providum, ad tuam suscipiraus cl prsesentis scripti privilegio commu-
uiaguiiudinem niiilimus, cle Jesu Chrisii raiseri- nimus. In prirais siquidera slaiuctues ut ordo ca-
cordia confideules quod, si volueris in eo proposito lionicus, qui secundum Deum el beati Aiiguslini
et iiitentioue persistere, quara te, inspirante Do- regulam alque constitulionein PrseiiioiislrateiisJum
liiino, intelligimus concepisse, de arliculis Chrisiia- fratrura in eodem loco consliiutus esse dignosciiur,
nee lidei, in quibus tu et tui a nobis discordare perpeiuis ibideui teraporibus inviolabiliier obser-
videraini, inproximo per Dei misericordiam eriiditus velur. Prceierea quascunque possessiones, quae-
uiliit prorsus tiniere poteiis, quod de errore tuara cunque bona eadem ecclesia inprseseniiarum
vel luorura salutera pramediat, vel iu vobis noraen juste et canonice possidet, aut in fuiurum con-
Chrislianilaiis offuscet. cessione ponlificuin, largitione regura ve! principura,
, Rogainus itaque excellentiara regiam , monemus oblatioiie fideliuui seu aliis justis niodis, prseslanle
el hoiiaraur in Doiuino, qualenus eumdera Philip- Domiuo, poierit adipisci, firuia vobis veslrisqtie
puni pro revereniia beati Petri et nostra, sicut successoribus et illibata permaneant. In quibus
viruni hoiieslum , discrelum et providura, el a no- r, hsec propriis duximus exprimenda vocabulis :
stro lalere destinatum, debita benignitale recipias, Locum ipsuiii el lolam vallera iii qua abbalia
et reverenter ac devoie peiiractes. Et si luee vesira sita est oiuni parte, sicut momes versus
voluiuatis estet proposili, sicut omnino decel esse, lacuin pendeiit, et aquara jaciuni cum ipso lacu et
ut erudiaris aposiolica discipliiia super his quoc piscaria, a superiori pisciiia usque ad montein
idem Philippus ex uostra libi parte proponet, ipsura Risuni (49); ecclesiam de Cuarveus cum terris et
diligenter audias el exaudias, et personas lionestas deciinis, etjustiliis, ei fauiiliis quas ibi possidelis;
el litleras tuo sigillo sigiilaias, quibus proposiluni lerrain de Valle-Leonis (50) et terrani quara habetis
et voluiilaieni luam possimus pleue cognoscere, atl in Moutevilla (51), ecclesiain Sancti Symplioriaiii
nos cum ipso iransraillas. Quia quanlo sublimior (52) cuiii lerris, vineis et decimis quas in eadera
el major haberis , et minus de divitiis et poiemia villa et adjaceniibus villaris possidetis, lerras et vi-
tua videris inflalus, lanto libenlius lam de conces- neas quas in Golumbaiio (53) et in Lonay (54) el in
(49)Mont-Risoux. ,(52)Saint-Saphorin-sur-Morges.
(50j Vaulion. (55) Colouibier. v
(51) Moul.-Taville (54) Lonay sur-Morges.
1151 ALEXANDRIIII VAVM 115«
Echichen (53), etin Trivillin (56), et in Alamand,, A , possessiones auferrc, vel ablalas^retinere, minuere>
(57) eiinBolgcz (58), possideiis,lerras,ctvineas,et seu qiiibuslibet vexalionibusfaligare, sed illibala
familias qnas conlulil vobis boiiai memoriae Alber- oniuia et integra conserventur eorum, pro quormiv
lus tle Beciens (59), terram qiiam habeiis apud guhernaiione el sustenlalioiie concessa simi, usi-
Biiiciignic (60), et apud Villars Luczmi (61), et bus omniniodis pTofutura, salva sedis apostolicsc
apiul Villars Odon ; loeuni cura vineis de Rivo- aiicioriiaic, et dioccesaui episcopi eanonica juslitia.
rio (b2), queni habciis ex dono bonse raemorise Si qna igilur iu fuiurura, elc.
Giiidonis quondam Lausanneiisis cpiscopi, cum Daiiini Veneliis in Rivo allo, per manuin Gra-
decimi ejusdcm lcrrec ; ccclesiam de Ornys (65) tiani SanclocRomanoc Ecclesiaesubdiacntii ei no-
cum oniiiibus appendiciis suis, terram et vineas larii, III Kaleiidarum Oclobris, iniliclione xi, Incar-
quas Liitlovicus dc Monle Castro cl filii ejus in nalionis Domiuicee anuo 1177, ponlificalus vcro
Caslanerio (64) ecclesioe vestr;e coniiilerunt, ler- doiiini Alexandri papac 111,amio xix.
ram el decimas quas babelis in loco qui dicitur
Subsiiva (65), alludiumcle Montericlierii (6Bj quod MCCCXXIV.
Aynio dc Augusla lenebat a domno DaImacio,de eo- Privilegium pro ecclesia Ferranensi.
dem Monieriiiierii usamcnla el pasiura de lolo do- B I (Veneliis in Rivo aUo.)
ininalude Vullleiis,sicul ea raliouabililer possidelis; [UGIIELLI,I alia sacra, II, 558.]
lerrain quoque quara doraiiuis ejusdem castri ad ALEXANDER episco|ius, scrvus servorum Dei, di-
conslrueniam domum libere vobis concessit, pascua lectis liliis WIDONIarcliipresbytero pra>posi:o, et
de Lanlilor, quaevulgus calcem de Jura vocal, quam uuiversis canonicis Ferrariensis Ecclesioe, lanv
vobis Hugo dcGramlissono in eleeinosynam dedil; praeseutibus quara fuluris, canonice insliluendis,
terrain quam habetis apud Oulen (67), et lerram in perpetuiini.
ct faniilias quas habelis apud Bectens (68), locu.ui Pise ptistulatio voluntatis, e!c. Eorum possestionet
qui dicitur Sancta Crux (69), ei duo inoleiidina ejus- cmmeral: Villam videlicet quocdicitur Quartisana,
dem loci, ct tcrram quanidam de Esscrlo ; terram linitliini coulra Padum, locum Cuciila, caput Redse
et vi.ieas quas habeiis apud Bremblens (70) et aptid viilam quoo dioiltir Banioliim, fuudtim Burdiira-
Sanctum G&r.iiamim(71), tres solidos et novem guin, villani qtiae ilicilur Qaaiiialiea, fiindiim pe-
numnios censualesquos hahetis apud Vullierens(72), corile, el viilam quse dicitur Fossa nova, capel-
et aiios census niimmoruin quos hahetis in diversis l.un S. Marci ibiiieui silam, Pilearitia quse dicilur
locis, lerram el vineas de Luins. ^ Moiiitium, ecclesiam S. Michaelis cuni suis perli-
Paci quoque cl tranqiiillitali veslrse palerna di- neutiis, capellain S. Stephaiii ciiin peiiiiientiis suis,
ligenlia providere volentes, aucioriiate aposlolica in burgo Ferrariae, capeilam S. Jacobi in civilale
prohibcmtis ut infra clatistrum locorum seu gran- Ferrarioe, capellam S. Petri et S. Salvaloris sitas
giaruni veslrarum niillus violentiam facere, furtura in caslro pjusdeni Ferrarioe ciim omiiibus perli-
seu rapinaui aul igucm appouere, vcl hoiniiies ca- ncnliis suis, capellam S. MariaeMagdalenoc,et S.
pere, scu inleificere audeal. Sepulluram quoque Viti quse est in raercato Ferrari.c, capellam S. Leo-
ipsius loci libcram esse decernimus, ul coiuin de- nardi, Corrigiiim Stadii lolum, medielatein Leude-
volioni el exlreraoe volunlali, qui se illic sepeliri narise majoris el ininoris, Cocolariani lami pisca-
desideraverint, nisi forle excommuuicali vel in- riiani, Zemcdelle, niansum in capiie Sandali posi-
lerdicti sint, nulliis obsistat, sulva lainen jusli- lum, iiiansiim de portu Vetrariac, mansiim Gamo-
tia ecclesiarura iliarum a quibus corpora assu- lagoc, medictatem fuudi BiiceiiLulsc, fiiiulumBaguoli,
raimiur. Cum autem generale inlerdicimn lerrse Lamas comraiinis, iiiedielalem fundi Gallinarii,
fuerii, liceal vobis, clausis jannis, exclusis ex- medietal.einfuudi Purpurarise, poritim captlis Re-
coraniuuicalis vel inlerdictis, non pulsalis cam- doc,terram quoqtie qu;c fuil de Ajaclia po:ilani in
panis, siibmissa voce divina officia celebrare. D vdla qii;c dicilur Zuccula, niansum uniim in ftindo
Sane novalium vcstrornm, qnsc propriis mauibus qui dicitur Dtice. Instiper etiara mcdietatera lotiiis
aut suraptibus colitis sive nuirimeiiioriim veslro- decisiouis plebis S. Georgii in episcopio Ferrarise,
rIIiii animaiium, ntillus a vobis deciinas prccstiniat mcdielatem oiiiniiim rerum quce pro animabus
exigere. dcfuuclorum eidcm Ecclesiic relinquimtur tam mo-
Pecerniinus ergo ut nulli omnino hoininum lireal bilium quam immobiiiiira, totain dccimam villec
precfatam ecclesiara leuierc perturbare, aut ejus qu;c dicilur Coconiariuin, et csetera quee eitlem
(55) Eclirhiens. (64) Chalagneria, cercle de Coppet.
(5f>)Tri\iiin-snr-Aubonne, (05) Suscevaz.
(57) Allamuii. (66) Moiiiricher.
(58) liongy, (67) Oulens.
(59) Beitens. (68) Uetlens.
(60) Breiigny,- (69) Sainle-Croix,au Jura.
(61) Villard-Liisscry. (70) Breiublens.
(62) Rivaz a Luvaux. (71) Saiiii-Gerinain.
(63) Ornyi (72) Vullieren».
1155 EPISTOL,E ET PRIVILEGIA.— AN. 1160-78. U5*
canonice juste perlinent in terris, vineis, pralis A Daliini Veneiiis, iu Kal.... anno Doininicae In-
. domni
agris cultis et incullis, aquis in piscalionibiis carnaiionis 1179.... manum.... gcreniis..
venationes etiam et molendina, servos el ancillas Alexandri papce III anno.... ind... (75).
et diiodecim hoinines illius loci, qtii vos navigic MCCCXXV.
ferant, quocuiiqiie usus vester fuerit absque oran Magistro llugotti Elheriano gratias agil qttod librnm
prelio. Ad hoee adjicienles statuiratis, et auclori t pro Deo ei pro tlevoiionelicclesiaa compotiium
late apostolica prohibeiiuis, ne cui liceat clcricos per tntigistrumCacciaretlnmuti sesemiseril. Momi
ul t Conslaiilinopolittiniiminipertilorem nil devo-
capellafum, quoe ad jurisdiclionem vestrain lan- lionem el reverctuiamRomaniv licclesitvexhiben-
liiniinodo perlinent, vobis inviiis inlerdiclo, ve dam ei aU uniiaiem ipsins liitigentiusprovocel.t
excomiiiunicationi subjicere, aut alias iiitlebili (Trojae, Nov. 16.)
niolestatioiie gravare, sed vos liberam disposilio- [MANSI, ConciL, XXI, 909.]
nein, ordiiiationem, et corrcptfonem capellarum ALEXANDER episcopus, servusservoruni Dei, dilcclo
et clericoriim ipsorum sine conlradictione qua filio magisiro HuGONi, salutem et apostolicam bene-
libet habeatis, sicut. tisque ad lempora prsesentii diclioiiein.
o>piscopivcstii haliuistis. Proeterca preesenti pa- Cognoscenleslaborem pliirimum, quem stistinuisli
gina duximus slatiieiulum ut iiiillusextra voltin- in compoiieudo librum, quem nobis per dileciuni
latem veslrara infra civitaiera, vel subiirbia ve- filium iioslrum niagisl.riimCacciaretliiramisisti (74);
slr:u civitalis baplizare, ungcre scciiiultim insti aiiendenies quoqne frncium quem cxinde sperainus
lutioneiu ab Azone olim RomanoeEcclesiae cardi- EcclesiseDei proventiirum, liliiiini ipsum gr.ala et
nali, et :unc apostolicse sedis legato cum consilio loctaniaiui recepiinns , et tlevotsesolliciludini cl li-
et assensu Land. quoadara episcopi faciam, e beralitali uia: iilierrimas propier hoc gratiarum re-
haclenus obscrvatain, vel publieas pccniteiitias dar< lerimus acliones, tlesideriiim el vtjltiniaiein hahen-
praesiunat. Quariam vero paiiem deciiuarura qua lcs, ic, quein hacleuus relalimie iiostroriun, qui a
in psrocbia veslra vobis noscitur de jure compe- parlihusCoiistaiilinoptilisrevciiebanlur, cliaiiini ha-
lere, nullus vobis siiljirahere vcl violenier dclinert bebamus, de c;eiero feiveiilius diligentli, et inulto
prscsuina!. Nihilominus cliain auclorilaie aposlo chariorem habendi cl sincerius amplexaiidi. Uoga-
Jica pruhibeiiitis iiealiquisparochianos vestros quos ratis auiem prudcnliam litaiii solliciteque iiionemtis,
cunqiie auctorilale episcopi vestri evcoramunicare, ut sicut pro Deo et pro devolioue Ecclesiscprae-
vel iiilci-iliclo cauonice subjeeerLis, ad diviiu sciiplum liiirtira composuisti, ila quoquc charlssi-
ellicia vel sepulluram anle absoliiiionem reciperc C miini in Chrisio (iiiuin noslrum illusirem el glorio-
audeat. Ad hocc vobis diiximus iiuhilgeiiduui, u siiin Coiislaiiiiiiopoliiaiiiimimperaioreiii ad devc-
si ejiiscopus vester htuniliier requisitus, iuvasores tioiiem cl revcrentiain sacrosaiiclie lloniame Ec-
peiiurbatores aut deicntores possessiouuin vestra- clesise cxhiliemlaiu,clad iiuilalem ipsius tliligentius
rum, iufra iiiginla dies nolueiil ecelesiastica sen- provoces, mouitis el exhoiiatioiie iuducas, ul, sicut
lenlia coereere, iiisi inaiiifesta et ralionabilis catiss esse debel, tiiiiini liat ovile, ct paslor uittis.
praepedial,liceal vocis in eosdemauctoriiale noslra, Data Troj;o>,Idibus Noverabiis
seeuiulum qualitalem cl quaiililatcm excessus, ex-
couuiuinicaliouis vel intcrdicti scutciitiam pro- 1NTRAANNU.M1160-1178.
raulgare. Constilulioiiein autein quam prsedioius
cardinalis cum consilio :et assensu praadicii epi- MCCCXXVI.
.scopi super tesiaineiuis defuncloruni ralioiiabililei
Abbaiisvillmdeciinarum iminnnitalem eon-
fecisse dignoscitur, et vcnerabilis fraler nosler Ani. Leprosis cedil, leriiimijuetle Cuiiluslru, coucessama comile
veslcr episcopus approbassc, raiain et lirmatii habe- Pontivi, asseril.
iiius ct caui perpeluis leinporibiis iiicouciissarauia- (Anagnioe,Jan. 17.) r
Decernimus ul iiulli oniuiiio ti dc JESUS-MARIA Ilisl. EccL
uere saiicimus. quoqiie [R. P. lgnace-Joseph ,
liOiiiinuiiiliceal prcefatani ctinouicam teraere per- d^AbbeviUe, 587.]
luiiiare, aul ejus possessiones auferre, aut ablalas ALEXANDER episcopus, servus scrvoruin Dei, di-
relinere, aut aliquibus vexationibtis fatigare, sed ler-iisliliis leprosis de Abbaiisvilla, salutcm el apo»
oinnia iiuegra conserveninr, ve^tris, et alioriiin slnlicam beiictlielioiiein.
pro qtiorum giibcru;itione et siisteir.ationc con- Movcninos doloics cimiinui quos patimiui, et ad
cessa suut, usibus ouiiiiinodis proftiiura, salva exhibendiira vobis aposlolicoesedis sulTragiiirafer-
sedis aposiolicse aiicioritate, el Ferrarieusis epi- venier iiidiieuui, ui qui esiis jusio Dc.ijmlicio gra-
scopi cauoiiica jusliiia. Si qua igiuir, cic. viter verbere siipernoevisiiaiionis alfii. ti, iu neces'.
AlexanilercalliolicocEcoiesiocepiscopus. silaiibiis vesiris oppoiiiiuac coiisolalionisstibsitlium
Ej.o Ubaldus Osliensis episcopus. sentialis. Eaprnpler, tlilet-li in Dtimino filii, ^eslris
Ego Gtiallerius Sabinensis episeopus. justis poslulaiionibtis iniserio-orditcrannueiues, de
(75) Significaiio teinporis vitiosa. resibusquas Grwciiii LalinosdevolvuntAlexandro lli
(74) llugonis epislolain qua libruni suum De hm- nuiictipal, \idcPalroL, l.CCII.col. 227.
H55 ALEXANDRl 111PAPJE 1156
clenientia sedis apostolicae vobis duxiiiiusitidulgen A paginam nostrar concession s infringere, eic.
Datum Aiiagniae, x Kal. Februarii, pontificaius
dum, ntde hortis veslris, quos.ad usus veslros ex- .
coli facitis, sive de nulrimerilis aiiimalium vestro- nostri anno v.
rum, nullus a vobis decimas exigere praesumat. Do MCCCXXIX.
mum quoque et terram qnamdam de Cantastrc
hic be- Privilegium pro ecclesia S. Margarilm EleiVordesme-
quam vobis comes Pontivi (ponitur lanquam rensi.
ncfactor), de assensu et vohinlate Gttidonis fratris (Aiiagnise, Jan. 27.)
sui, vobis in perpeluum eleemosynam jusle conces- [RVMER,Fwdera, Convent., I, 45.]
sit, devolioni vestree, auetoriiate apostolica confir- ALEXANUER episcopus , servus servonini Dei, di-
mamus", et prsesenlis scripti patrocinio comiriuni- lectis filiis GERELM.priori, el frairibus Sanclse
mus. Staluentes ut nulli pninino hominiim liceal Margarelee de Elenfordesmer, saluleni et apostoli-
hanc paginaninoslrse coiicessionis et confirmatioiih cam benedictioiiem.
iiifriiigere vel ei aliqiialenus coniraire. Si qttis au- Preces et peiiiiones filiorum Ecclesioe qnae raiioni
tem hoc attenlare prsesuinpserit, indignalionem om- concordanl el ab ecclesiasiica non dissonant hone-
nipotentis Dei.et bealorum Pelri et Pauli apostolo- ^ slate, decel nos clenientcr admitierc, et utiliter ef-
rnm ejus se noverit incursiiriim. fecm prosequente complere. Eapropler, diletli in
Dat. Anagniecxvi, Kal. Febiiiarii. Domino filii, vesirisjustis posiulaiioiiibus benignius
MCCCXXVII. anriuentes, ecclesiam vestrain in qna divino eslis
Plcbanis, 'capcllanis el aliis clericis monnsterii Pu- obsequio mancipaii, sub beaii Petri et nostra pro-
ieolensis circumpositis inlerdicit « ne aliqtiibus pa- lectione suscipimtis
rochianortim aliqtiaieiius prohibeatil quin liberc Prsctcrca loeum ipsum in quo ecclesia vestra sita
valeaiii apud moiiasteriiim Iiabitum nionachaleui
induere vel inibi sepeliri.i est, et possessioiies quas nobilis vir Radulplius de
(Anagnioe, Jan. 20. — Yide MITTARELLI, Annal. Ca- Cbedeleswurd eeclesise yesirce in perpeluum eleemo-
maidid., IV, App., p. 105.) synam pia largiiione legitime concessit, sicut eas
MCCCXXVIII. rationabiliter possidetis, vobis et eidem ecclesiaeau-
Ad flainaldum jEsinensem episcopttm. —Privilegia cloriiate apostolica coiifinnanuis, elpraeseiitis scripli
qnmdatn concedit. patrocinio communimus. Sane novalium vesirorura
(Anagniee, Jan. 25.) quse -propriis manibus aut sumpiibus coliiis, sive
[BALDASSINI, Mem. Slor. d'Jesi, App., p. iu.] tle ntiirimenlis vestroruin aniinalium, nullis a vobis
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- C decimas exigere preesumat.
nerabili fratri R[AINALDO] episcopo jEsino , salutem Ad hoecauctorilate apostolica inhibemiis ne liccat
et aposlolicaro benediclioneiri. Saresberieiisi episcopo in cujus dicecesi ecclesiaye-
Ex parte iua fuit proposiltim coram nobis, quod sirasiiaest, aul ejus arcliidiaconis vel officialibus
dileclus filins abbas inonaslerii Saricti Anastasii Fe- vobis, vel ecclesiae veslroe novas et indebitas con-
reltoncnsis dicecesisin MaichiaAnconitana liuniius sueiudines imponere, vel vos aut ecclesiam vestiam
nosier cives jEsinos diligcnter monuit ut ad devo- injusle gravare.
tionem Ecclesioea qua se temere subiraxerunl, infra Decernimus ergo, etc.
cerlum ierininuin, quem ad hoc eis pereniploriura Daturii Anagniee, vi Kal, Februarii.
deputavil, redire curarent, aticlorilate nostra, si id
MCCCXXX.
omiiterenl, civilaiem Jisinam ecclesiaslico iiiler-
diclo supponens, ac privans eamdem episcopali di- Roberlo de Chedeleswurdquaiuor hidas terrw in Che-
deleswurd eidem concessasa monachis de Abendon
guiiate; propler quod nobis humiliter supplicasti confirniat.
tit, ne ob culpam precdictoiiim civium occasione pri-
vationis liujusmodi stattii luo preejudicium aliquod (Aiiagniee, Jan. 28.)
genereiur, vel lu, civiuuem ipsam propter idem in- D [«"•]'
iertlictum ac preedictorum civiuni rebellionem de- ALEXANDER cpiscopus , servus servofum Dei, di-
serens, penuriam in necessariis patiaris , providcre leclo filio ROBERTO de Chedeleswurd clerico, salutem
libi superhismisericorditerdigliarenius. Nos igilur ,el aposlolicam benediciionem.
ttiis supplicationibus inciinati, aucioiitale libi pree- Justis petenlium desideiiis dignuni estnos facilem
seniiuin indulgenius ut dictis civibus infra certum prscbere consensum, et vota quse araiionis tramilo
terniinuni ipsis ininime redeuntibus ad Ecclesiae de- non discordant, effeclu sunt prosequeiile complen-
volionem in aliquo Joco libi idoneo ^Esini dioecesi da Eapropler, dilecte inDomiiiolili, tuisjustispostu-
moram irahere, et provenlus episcopatus, cui ibi- lationibus grato concurreiues assensu, quatuor hidas
dem de nostra speciali gratia lion lanquarn episco- lerrse in Chetleleswurd a monachis de Ahendon ra-
pus jEsinus cum integritate porcipere valeas, sicut lionabiliter libi concessas, sicut in autheniico scripto
prius noii obstaniibus aliquibus litteris aposlolicis exinde facto conlineiur, et tu eas Iegitime possides,
impetraiis vel inipetrandis, nisi in eisdem irapetra- dcvolioni luee auciofiiate apostolica confirmamus et
tionibiis plena et expressa de praesentibus menlio prsesenlis scripti pairocinio coniniunimus.
habeatur. Nulli ergo oiiiiiino homir.umliceat hanc Slaluenles ul nulli oranino lioiiiintira liceat hane
1157 EPISTOL^ET PRIVILEGIA.— AN. 1176-78. JHS
paginam noslroe confirinalionis infringere, aut ei A l lecto filio magistro G., salulem et apostolicam bc-
aliquatenuseontraire, etc. nediclionem.'
Dalum Anagnise, v Kal. Februar. Aitendentes litieraluram et scicntiam luara, et
quomodo compositioiie moiiim ct honesiate sis prse-
,ANNO H74-H7S. dilus nihilominus cogiianles, cogiinur comnuiiii et
speciaii debito luis profectibus etiiicrementis inien-
MCCCXXXI. dere, et multa tibi benignitale deferre. Eapropier,
Episcopo Terrac'nensi mantlal indiicalhomines Ter- p_ dilecte in JDoniinofiii, cuin sub magislerio Ltionuilti
racinenses tit qnas possess'ones crclesim S. Ste- »- per Dei graiiara proficianl in scientia lifleranun,
phani de Monlanis comparaverint, restituant. aucloriiate iibi apostolica diiximus indulgendum ,
• ^Anagniac,Febr.2o.) ul tisqiie ad qiiadiicnnium, si scbolas rexeris, red-
Tosjt, Sloria di Montc Casino, II, 205.] dilus lui quos habcs in Anglia, nullius conlradi-
ALEXANDER cpiscopus, servus servorimi Dei, ve- 3- ctionc vel appellaiione obslante, libere tibi, el sine
nerabili frairi.... Terracinensi episcopo, saluiemelet diniiiuilione qualibel reddanlnr in scfiolis. Iia qui-
aposlolieani bcnediclionem. .-...._ denyuiiiulli fas sil tibi qttidqtiam de illis reddili-
Significavit nobis tlilcclus filiusnosier Casinensis is bus diininuere, velsubtrahere, aut circa res luas
abbas, quod quidani Terracineiises,coiitra interdi-i_ indebitam molesiiam vel gravamen inferre; uec co-
clum boriaj niemorise Raynaldi preedecessoris sni ,i garis infra terminum ipsura scholas diiniilere, nisi
quasdam possessiones ecclesise Sancii Stepliaiii de le alictii Eeclcsioc, in qtia persQnalum vel magiium be-
Montanis, queespeclatad nionasleritiin Casinense,;, neficium habeas, ea necessiias imminiierit, quod
a prscpositisipsius ecclesise comparare-miiiinie du- i_ merito iuam sibi debeas pneseiitiam et pairociniura
bitaruni, quas lali niodo detjnent occnpalas. Quo- i- exhibere.
iiiain igilur jacluram prsedicti monastefii, non pbs- i-'. Daliim Anagnise, vu Idus Februarii.
sumtis nee debemus clausis oeulis pertransire, cujus <s-, MCCCXXXIIf.
jura summopere conservare tenemur; fraternitati
liise per aposiolica scripta proccipiendo mandamus,>, Petro abbaii et capiltilo Casinensi concedil itti pro
rebus quas ad opus monaslerii apud civitateni Be-
'
quatenus inquisita super hoe diligentius veritate,< nevenianam aliquando cotnparenl, nil aliquo lem-
homines Terracinenses, quos tibi constiterit contra porepropassagiovelpliilealicorequiratur.i
interdiclum prscdicii Raynaldi abbatis possessioues >s '". (Anagnise, Febr. 25.)
prsedicteeecelesiae a prsepositis ipsins ecclesise coin- i-CC [TOSTI,Sloria di Monle Casino, II, 207.]
parasse, vel alias conlra justiiiain acquisisse sine ie ALEXANDER episcopus, scrvtis servorum Dei, dile-
conscienlia abbalum proescripti monasterii, sludiose ;e clis filiis P. ab.bati, el capiuilo Casinensi saiutem el
commoneas el diligenter ihducas, ul eidem ecclesise ae aposlolicani benediciionem.
possessiones ipsas, dilatione et appellaiione ces- ;- Fervor devoiionis, ei iniegrilas fidei veslroc, quam
6anle, resiituani, ei in pace diraiitaiit, ita quidem, i, geritis circa nos et Romanam Eeelesiam.monelnos
quod eis reslitui debeat, si quid de his, quse proo propensius, el iiidueit, ul comniodis et profectibus
ipsis possessionibus acqtiircndis largiti sunt,.sicutit .moiiasierii veslri debeamus diligeiiler inlendere, et
fuil in usiini jam dictoe ecclesioe devolutum. Si vero o graiiam noslram vobisuberius exhibere. Eapropter,
commonitioni ttise noltierint acquiescere, ipsos no-i- dileeti in Domino filii, de benigniiate sedis aposto-
slra-auctoritaie vinculo excoinmunicalioiiis aslrin-i- licae vobis prsesentibus liiteris jndulgeiiius, ut pro
gas, et facias usqtie ad dignam satisraclionem siculil rebus, quas ad opus ejusdem monasterii vestri apud
excomniunicatos vitari. civiiaiem Beneverilanam aliqtiando comparaiis, vel
Patum Anaguioe, v Kalendas Martii. $ picitis comparari, nil aliqtio lempore, propassaggio,
:: ~~ '. vel plateatico reqtiiratur ; sed apud civiiatein ipsam,
' I ea quae vobis, vel eidem moiiasterio vesiro fuerint
INTRA ANNUM 1176-1178.
necessario emere, et libefe, acsine datipiiequalibet
, cnm his inde recedere valeatis. Nulli crgo oninino
MCCCXXXII.? . iiominura liceat lianc pagtnara iiostrce coneessionis
.':. Ad magisirum Girardum Puellam.—De scholarum m iiifringere, vel ei aliqnalenus coiuraire. Si qnis au-
rediiibus. lem hoc alientare prsesumpserit, indignaiionein om-
(Anagnise, Febr. 7.) nipoienlis Dei, et beatorum Petri et Patili aposio-
[MANSI,ConciL, XXI, 965.] lortim ejtis se noveril incursurum.
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- i- Daium Anagnise, vu Kalendas Martii.
Si59 ALEXANDRlIII VAPM 1160
A advenientium decimas vobis confirmamus, sicut
ANNO 1178 esedemdecimsesunt ab eodem episcopo ecclesiae
veslraeprqvida circumspectione concessse.
MCCCXXXIV. Decernimus ergo, elc.
Ad Geraldum abbalemel fratres ecclesimS.MarimB Ego Alexander calholicaeEcclesiseepiscopus.
de Reno — Eorum possessioncset jura confir-
mat. Ego Hubaldus Osliensisepiscopus.
(Anagniae,Jan. 25.) Ego Joannes presb. card. Sanctorum Joannis et
[TROMBELLI, Memoriestorichedi S.Mariadi Reno, Patili lit. Pammachii.
Bologna17S2, 4°, p. 575.] Ego Alberlus presb. card. lit. Sancli Laurenlii in
Cum nobis sil, licet immerilis, omnium Ecclesia- Lucina.
rum cura el sollicitttdocommissa, etc. Eorum pos- Ego Boso presb card. Saiictee Pudentianse tit.
sessionessic enumerat: Pastoris.
Locum ipsum in quo prsedicla ccclesia constru- Ego Joannes presb. card. tit. Sancli Marci.
ctaest, cum omnibtis peiiineiiliis suis, ecclesiarai KgoPttrus presb. card. tit. Sanclee Susannse.
Sancli Andreaein Turicella, ecclesiaraSancli Dom- Ego Jacobus diaconus card. Sancise Mariaein
nini juxla Bagnum, ecclesiain Sancti Salvaloris, Cosmedin.
ecclesiam quoque Sanctse Praxedis, sicut a pioe Ego Cinlhius diacon. card. Sancti Adriani.
memoriceprsedecessore noslro papa Anaslasio vo- Ego Hugo diac. card. Sancli Angeli.
bis concessa est, salvo jure et reverentia cardi- Ego Laborans diaconus card. S. Marisein Por-
nalis qui pro tempore in eademecclesia fueril, vo- licu.
bis auclorilate apostolica confirmanuis. Liberlales• Datum Anagnieeper manura Graliani, sancfce
quoque et immunilatesralionabilileriiidtillasa bonoe RomanseEcclesioesubdiaconict nolarii, x Kal. Fe-
memoriaeGerardo, quondam Bononiensiepiscopo, bruarii, indiciione xi, Incarnalionis Doniinicoeanno
ecclesise vestreeel aliis ecclesiis veslris quas proe- 1177, ponlifiealus vero domni Alexandri papse 111
dixinius, vidclicelut cum omnibus rebus suis tam aiuio xvui.
DMibilibusquam iininobilibus ab omni condilione MCCCXXXV.
ct serviiio et tribulo lenentium ab episcopo lam Monasterii S. Marim Eberbacensis protectionem
ra-nachorum et clericorum , quam. laicorum , vel suscipit, ejusque boua, possessiouesac priviiegia
confirmai.
alicujus lani magnoequam parvaepersonsedominio
prseterepiscopalejus liberse sint penitus etquielse, C (JAnagniee,ian. 26.
rasas habenuis et firinas, easque perpetuis leinpo- [WENK,Hist. du pays de Hesse, III, 10 \]
. ribus illibalas manere censemus. Liceat quoque ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
vobisclericos el laicos e scectilofugientes liberos et IectisfiliisARNALDO, abbati monasierii Sanclse Ma-
absolulos ad conversionein recipere, et in vestra riseEberbacensis, ejtisque fralribus, lam preesenli-
eciiesia absque contradiclione aliqua retinere. bus quam futuris, regularem vitaiu professis, in
Prohibemus iasuper ut nulli fralrum veslrorum, perpeluum.
post factam in eo loco veslro professisnem, fas Religiosam vitam eligenlibus apostolicum con-
sil de eodem loco absque licentia prioris sui, nisi vcnil adessc prsesidium, elc. Eapropler , dilecii
oblenlu arclioris religionis disccdere; disceden- in Domino filii, veslris justis poslulallonihus cle-
teni vero sine communium lilterarum caulione, menler'Annuiimis,et prsefalunimonaslerium Deatse
riullus audeal ipsum relinere. Si vero discesserit, Dei geniliicis semperque VirginisMarise,in quo di-
el a vobis comraonitus,redirc conleinpseiil, fas sit vino eslis obsequio mancipali, sub beati Pelri et
libi, fili prior, luisque successoribus sicut preefa- nostra protectione suscipimus et prsesenlis scripli
lus Bonoiiiensisepiscopus statuit, ipstim a divinis privilegior.omniunimus.Inprimis siquidem statuen-
officiis inlerdicere. Interdiclum vcro nullus abbas D r tes ut ordo monasiicus, qui secundum Deum et
aut protlalus Bononiensis episcopalus contra sta- beati Benedicli Regulain aique insliiutionein Ci-
lutiim ejusdem episcopi infra episcopalum ipsura slerciensiuni fralruin in eodera monaslerio inslilu-
recipere audeat. Sepullitrain quoque ipsius loci li- lus esse tligiioscitur, perpetuis ibidem lempori-
bcraiii esse concedimtis, ul eorum devolioni et bus inviolabililertenealur cl observetur. Prseterea
exlremoevolunlali, qui se illic sepeliri deliberave- qiiascunque possessiones, qusecunque bona idcm
rinl, nisi foiie excommunicali vel inlerdicli sint, nionasleriuminprsesenlia.umjusle et canonicc pos-
nullus obststat, salva laincii jusliiia illarura eccle- sidet, etc.
siarum a quibus niortuorum corpora assumuntur. (Eorumpossessionescnumerat.)
Ad hcecordinaliones clericorum vcslrorura a quo Sane Iaborum vcslrornm quos propriis manibus
malnerilis catholico episcopo suscipicndi liberam aut sumptibus colitis sive de nutrimenlis vestro-
vobis concedimus facullatem, sicut meinoralus rum animalium, millus omnino a vobis decimas
episcopus facullatem ipsam vobis per scripluin au- proesumatexigere. Liceat quoque vobis clericos et
thenlicum noscilur indulsisse. Frucluum quoque laicosesseculofugientes,liberosel absolulos ad con-
veslrorum undecunque dc, episcopatu Bononiensi versioncm rccipere, ct in vestro monastcrio absqiie
4161 EPISTOL-E ET PRIVILEGIA.— AN. 1178. 1102
contradielione aliqua relinere. Prohibemus insu- A Christi, uec non ad ipsarum ecclesiarum tam in
pef, ut nulli fratrum vestrorum post factam in loco spiritualibus, quam temporalibus profectura. . . .
vestro professioiiem, fas sit de eodem loeo absque ea quseutili et honesta provisione statuunlur apo-
licentia abbatis sui discedere, diseedentem vero stolica nos convenit auclorilate firmare, ut cum
sine coinmunium litterarum cautione nullus au- fuerint. i ; . . per aposlolica roborata
deat retinere. Paci quoqueet' tranquillitati vestrse in suo slatu illibata et inconcnssa permaneant, et
paterna sollicitudine providefe volenles auctoritate in divinse majestalis obsequio multipliciter.augean-
apostolica prohibemus, ut infra clausuras locorum tur Rescriplo, quod nobis, fraler episcope,
seu grangiarum veatrarum nulltis violenliam vel destinasti, ct ex relatione Peiri el Leonis canoni-
rapinam, sive furtuni coramiltere, aut ignem ap- corum vestrorum, id ipsum plene intelleximus, quotl
ponere, seu hominem capere vel inlerficere audeat. tu attendens dignum esse, quod quilibet
Decemimus ergo, elc. clericus ipsius ecclcsice in propria domo tanquam
(Sequunlur subscriptionesul in bulla superiori.) laice vivebat emoliimentumiu nullum, vel modicum
Dalum Anagniseper manuin Graliani, S. Bomanee consequi posset constituisti statuens, ut
Ecclesise subdiaconi et notarii, vu Kal. Februarii, ibinon pluresve! pauciores sexdecim canonicis esse
indiet. vi, lncarnalionis Dominicaeanno 1177, pon- " debeant, quibus omnes antiquas possessiones, . .
tifieatus vero domni Alexandri papse III anno vineas, bortos , piscariass molendina communia, et
XVIII. .... piscariam quse dicitur Strunzola. . . . tuo,
MCCCXXXVI ' et totius capituli alius de eadem ecdesia, vel
Tabulam auream a Casinensi cmnobio alienatam aliunde idoneus ordinetur, et is qui subsliluendus
eidem reslilitil, eamque in poslerum alienare sub futurus
analheinate proltibel. subdiaconus recipiatur. Stalu-
lum est insuper, ut vos vel successores veslri pos-
(Aiiagnise, Januarii 50.)
Bullar. Casin., II, 183.] sessiones acquisitas vel acquirendas potestatem
[MARGARINI,
ALEXANDER nonnullis casibus, quos canones saeri
episcoptts, servus servorum Dei, di-
leclis filiis PETROabbali et capitulo Casinensi, sa- describunt, nempe lerrulas, vincolas, et domuncu-
ltitem el apostolicam benediclionem. las, quaiitm pretium in utilitatera Ecclesise. '. . .
ordinatum est etiam ut vos, Dlii canonici, cum epi-
RonsemenioriseV[ivianus](al. M[alfredus]) quon-
dam Preenestinus episcopus, sicul vir providus , s.opo comedentes insimul dormiatis, quatenus Do-
circumspectus et limoratus reeognoscens a quo et mino devotius. . . . servire possitis. Stataimus
ul frater episcope, sex tantum famu-
per quem, post Deum, habuerit ea quse habuit, no- Q preeterea tu,
bis tabulam auream qttam a veslro monasterio los habeas nempe cellarium , pistorem. . . . . ca-
coraparaverat, in ultima vohmlate reliquit. Nos nonicis fideliter serviant. De jure autem episcopali
autcm mirificum et deliciosum opus cjusdera ta- sex equitaturas habeas, et vos, filii canonici, duas,
bulse diligenter attendentes et considerantes quod, de redditu molendinarum ematis quse ad servitium
cum fuerit monasterii vestri, convenientius et sa- canonicaedeputetis, et tam equitaturse ipsse, quam
lubrius erat ut eidem monasterio quam aliis dona- episcopus de communi nutriantur. Ad regimen. . .
retur. Tabulam vestram pro honore vestro et sa- . . . ex vobis, filii canonici, proponantiir, quorum
lule noslra, ei prsedieti episcopi, et pro reverentia unus interiorem curam , alius vero regal exterio-
B. Benedicti, monasterio veslro donamus , sub rem. Nibiloniinus quod piscarise et molendina. . .
distinctione anatheraalis prohibentes , ne quis eain .... episeopi, et canonicorura pro vestimentis et
tilulo venditionis, donationis, vel pignoris, aut alio calceamcntis
• . . . . suo
agricolarum dislribuaniur. Prselerea,
quolibet inodo, ab eodem monasterio auferre, vel prsedecessor luus ad manu?
alienare preesumat, sed jugiler ad honorem vestri vestras retinuislis eidem canonicse contulisti,inqua
et-B. Benedicti et ad decorem ejusdem monaslerii, 0 per unum de sacerdotibus offieiis divinis , seu per
inibi conservetur. Ul autem excommunicalio quam Domiuo, ac jugiter serviant. Ad haec
inde facimus, omnibus innotescat, litteras istas vo- quisque vestrum, filii canoriici, operam unam in
lumus et mandamus, cum eadein labula, donec lino cum bobus ecclesisein possessionibus ejusdera
duraverint, esse. pro vestimentis debeat, quam cura pro-
Datum Anagnise, m Kal. Februarii. priis expensis recolligat, et procuret. Ut igilur, quse
MCCCXXXVII. dicta sunt in sua constitutione et ordinatione per-
Ad Hugonem Terracinensem episcopum. — Ejus de petuis temporibus firma. . . . . ea sedis apostoli-
disciplina canonicorumslaluta conjirmal. cseauctoritate roboramus , et proesentisscripti pa-
(Febr. 22.) trocinio communimus. Liberam quoque eleclioneiu
[CONTATORE, Histor. Terracin., lib. IU, 571.] episcopi vestri volumus sine quolibet im-
ALEXANDER episcopus , servus servorum Dei, ve- pedimento habealis, statuenles, ut nullus ibi quali-
uerabili fratri HUGONI episcopo et dileclis filiis ca- bet subreptionis astutia vel violentia. .... coui-
nonicis Terracinse, tam prsesentibus quam futuris, niuni consensu, vel pars sanioris consilii secunduin
inperpetuum, salutemet aposlolicarabenedictionem. Dei timorem provideritis eligendum.
Ad laudem el gloriam Salvatoris nostri Jesu > Dalum per manura Alberti, sanctse Uo-
PATROL.CC. 37
4165 ALEXANDRIIU PAP/E IIM
manse Ecclesisepresb. card. et cancellarii, vui Kal. A . genteam xiv marcarum, deauratam intus et extra,
Manii, indict. n, IncarnationisDominiccell77, pon- apud Lemovicensemecclesiam deposuerit, vbluinus
tificalus.vero dorani Alexandri papselll anno xix. et mandamus ul per nuntium luum providum et
MCCCXXXVIII. discretum, a dilectis filiis nostris decano, archidia-
cono et canonicis ejusdem ecclesise, vel eliam ab
Ecclesiam Lincopiensem luendam suscipil ejusque abbale Sancti
bona et possessionesconfirw.at. Marlialis, hsecet alia, si qua de bonis
ejusdem episcopi apud eos sunt, ex parte nostra
(Laterani, Mart. 17.) quantocius requiri facias, recepta nobis deferas, _i "
[LILJEGREN, 'Diplomat. Suec, 1, 98.] debueris ad nos redire; aut si non es ad nos qtian-
ALEXASDER episcopus, servus servorum Dei, ve- tocius redilurus, apud dilectum filium noslrum ab-
nerabili fratri CoLONO,Lincopiensiepiscopo,ejusque balem Sancti Gerraani Parisiensis eadem ponere [f.
successoribus canonice subslituendis, inperpetuum, ea deponere] non poslponas. Nos enim eis dedimus
salulem el apostolicam benediclionem. in mandatis ut tibi vel certo nunlio tud praescriplam
Ex injunclo nobis apostolalus officio fratres et cuppam, candelabra et alia , si qua de bonis prx-
coepiscopos nostros lam vicinos , quam longe po- " dicti episcopi sunt apud eos, non differant assi-
sitos sincero charitatis aifectu debemus diligere, gnare.
*et ecclesiis quibus Deo mililare noscuntur, patro- Dalura Laterani, vi Kal. Aprilis.
cinio ejus ubcrius nulriantur, et in suis rationabi- MCCCXL.
libus petitionibus exaiidiantur. Quapropter, vene- EcclesimReginmprotectionemsuscipit canonicorum-
rabilis in"Christo frater episcope, tuis justis postu- que bona ac jvra confirmat.
lat.ohibus aimuimus, et prsefatam ecclesiam Linco- (Laterani, April. 5.]
piensem, cui auctore Deo prseessedignosceris, sub [MURATORI, Anliq. Ilal., V, 251.]
beatiPeti- et nostraproieciione suscipimus et prse- ALKXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
senlis scripti privilegio comraimimus, slatuentes ul lectis liliis JACOBO, arcbidiacono, et canonicis Re-
quascunquepossessiones, quseeunguebonaeadem ec- g.inseEcclesise, tam prsesentibusquara futuris cano-
clesia imprsesenliarumjuste et canonice possidet, aut nice subslituendis N. P. P. M.
infulurum concessionepoiitiGcum,largitione regum ;. Quoties illud a nobis petitur quod religioni et
vel principum , oblatione fidelium, seu aliis justis honestati convenire dignoscitur, aniino nos decet
rabdis, procurante Domino, poterit adipisci, firma libenti coricedere, et petentium desideriis congruum
libituisque successoribus et illibata permaneant, in Q imperliri suffragium. Eapropter, dilecti in Domino
quibus heec.propriisduximus exprimenda vocabulis': filii, vestris justis postulalionibus clemenler annu'-
Minsionem in Lincopia cum appendiciis suis, inus, et prcefatamEcclesiam, in qua divino manci-
Munkabodhacum appendiciis suis, Normalosacum pali estis obsequio, sub beati Petri et nostra pro-
appendiciis suis, mansionem juxta Skeninghiam tectione suscipimus, et prsesentis scripli privilcgio
cum appendiciis suis, JForsa cum appendiciis suis, communiraus; slatuentes, eic, hsec propriis duxk
miansioiiemin Hesieby cnm appendiciis suis , man- mus exprimenda vocabulis: Curtcm Sancti Ste-
siones in Olandia cum appendiciis suis, mansiones phani cum omni honore, plebera ipsius cmn inte-
in.More cum appendiciis suis, in Niudhungis, Kep- grilate susedignitalis, lerram de Civitate , silam in
«tachd cunrappendiciis suis , Wydesrydh cura ap- pleTieQuarantule, terram, quse vobis pertinet in
pendiciis suis, in Finvedh , Lokarydh cum appen- loco Trecenlula , decimas quattior mansorum in
diciis, Skoparydh cum appendiciis suis, Kens cum loco Fabrica, decimas Nuvellarie et plebem ipsius,
appendiciis suis, Westruse cuni appendiciis suis, cusn oranibus ad eamdem plebera inlegre pertinen-
Buddalhorp cum appendiciis suis; in Thw.tum libus; lerram quee vobis pertinet in loco Carapa-
Tyrkilsthorp cum appendiciis suis. gnola, et lotum quod habetis in curte Canole, et
Decernimus ergo, ete. D quidquid vobis pertinet in curte Corrigie, et quotl
. Datum Laterani per manum Alberli, sanctse Ro- delinet Joannes Burdonus in Curviatico juris cano-
manse Ecclesise presbyteri cardinalis et cancellarii, nicse vestree,et mansum Moronis qui est in Nuvel-
svi Kal. Aprilis, indiclione xi, Incarnationis Do- laria, mansum Ba.oarii qui est positus in curte
minicseanno 1177, ponlificatus vero domni Alexan- Nova; lerram Fredulfini de Gurgo, mansuin posi-
dri papaeII) anno xix. tum in Bagnolo, et quidquid delinent Ildebrandi in
MCCCXXXIX. Massenzatico; duos mansos in loco qui dicilur
Pinizo, et unum in loco qui dicitur Magnum Ca-
Ad Pelrnm cardinatem Sancti Chrysogoni,apostoli- sale: curtem
cm sedis legalum. — Ul candelabra et cuppamar- RipseAltse cum plebeejus et cum de-
genteam Portuensis episcdpi defuncli ad se de- cimis suis; terram quam dctinetis in Cubilioloct in
ferat. Mulilena; mansum in Albineto, mansum in Allia-
(Laterani, Mart. 27.) no, mansos posilos in Querzola , mansum posilum
[MANSI,Concil., XXI, 970.] in Castelliunculo prope castrum Gipsi, et quam-
Cum bonaemomorieeW[illelmusj quondam Por- dam lerram prope arcem Timberti, curtera Massc
tuensis episcopus candelabra xxiv et cuppani ar- cum omni sua inlegrilate; curtem de Carapilia cum
1165 EPlSTOLiE ET PRIVILEGIA.— AN.1178. 1166
omnibus ad eamdem curlem integre pertinenlibus ; A . cellerarium , et cocum , ministros vel officiales
curticellam quoque de Villa, et villam quse voca- ejusdem eeclesioe,decanus sicttt moris est, commu-
tur Yisiliaco, et quidquid vobis pertinet in loco qui nicato consilio canonicorum in eadem villa manen-
dicilur Goa, et mansum posilum in Minotio, et tium et cum eorum assensu slaluat. Qui non sint
quod vobis pertinet in Castellis , et in Monlebluto quasi possessorcs, sed annuatim permutabiles, ut
et in Casulis; decimas de.Gavassa et decimas in canonicis visum fuerit expedire.
Runcoris ejusdem Gavasse in Manipulis : et ea quae Custos yero, qui minister dicifur, in potestate
ibidem a Gerardo Rangono acquisislis; prseterea prseposili, decani et capituli semper, propter orna-
decimas civitalis vestrse, ac pertinenti ipsius, menta ecclesisequi in ejus polestate. sunt, maneat
sicut de antiqua consuetudine et j'ure canonico de- ordinandus. Si autem in aliquo pr.edicti ministri
tinetis : oblationes quoque fidelium tam in missis excesserint, a decano et capilulo, sicut est consue-
vivorumquamdefuncloruin, sive prsesente episcopo tudinis Eoclesise, corrigantur. i
sive absente, et in urbe et extra ; oblationes etiam Statuimus insuper, ut sicut a boneememoriarpri-
consecrationum ecclesiarum episcopatus vestri, tam mo Milone Tervanensi cpiscopo statutum est, Mo-
infra urbem quam extra, sicut eas rationabiliter rinensis episcopus in Audomarensi eeclesiaet prae-
consuevistis habere, el nunc habere nosciniini. In- positus Audomarensis in Morinensi, ffiat obtentu
super oninia quse pertinent ad officium etbenefi- prsebendse canonicus. Ita videlicet ut in perpe-
ciarn archipresbyleratus, archidiaconatus, prsepo- tiuira per decessus singulos personarum novus suc-
siturse, atque magistri scholarura ejusdem Eccle- cessor, sive preepositus ab episcopo, sive episco-
' siae. * pus a preeposito sine dilatione, salvo lamen jure
Dccernimus ergo, elc. anniversarii de praebenda inveslialur defuncli; nec
Datum Laterani per manum Alberti, S. Romanse propter hoc ad capituli vestri consilium admittatur
Ecclesiaepresbyleri cardinalis et cancellarii, Nonis; episcopus.
Aprilis, indict. xi, Incarn. Domin. ann. 1178,pon- Datum, eic, xvi Kal. Maii, anno 1178.
tificalus vero D. Alexandri papseIII anno xix. MCCCXLII.
MCCCXLI. Monaslerii Cluniacensis protectionem susnpii ac
Ecclesiwel capiluli Audomarensis in Artliesia con- possessionesconfirmat
stilutwnes varias et privilegia confirmal. (Lalerani, April. 17.)
(April. 16.) [Dibliolh. Cluniac, 1.36.]
'Q
[Mi_._-i,Opp. diplom., IV, 28.] ALEXANDER episcopus, servus servorum, etc.
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-• f Quanlo specialius Ecclesia ivestra nobis est nullo
leclis filiis WILLELMO, decano Sancti Audomari,, mediante subjecta , tanto propensius ejus juri pro-
ejusque fratribus , tam preesentibus quam futuris, videre compellimur, ne super his quseralionabiliter
canonicam vilam professis in perpetiium. noscitur possidere, processu temporis indebita mo-
. . . Felicis recordationis Innocentii, et Adrianii lestatione gravetur. Eapropter, dilecti in Domino
Romanorum ponlificum, vestigiis inhaerentes, prse- filii, veslris poslulationibus juslis clementer annui-
sei iplam ecclesiam Sancti Audomari, in qua divino» mus, et ecclesiam vestrara , in qua eslis divino
niancipati estis obsequio, ubi videlicel venerandumi obsequio mancipali, sub beati Pelri et nostra pro-
corpus ejus requiescere creditur, sub beati Petrj ett lectione suscipimus et preesentis scripli privilegio
nostra protectione suscipimus, et praesentis scriplii communimus; slatuenles ut quaseunque possessio-
privilegiocommunimus De reddilibus sanes nes, qusecunquebona eadem Ecclesia in prcesenlia-
e.l prsebendulisad hospitale pauperum speclanlibus' ruin juste et canonice possidet, aut in fulurum con-
decernimus ut bis, qui eas ad prsesens percipiuntf- cessione ponlificum, largitione regum velprincipum,
decedenlibus, nec clericis, nec laicis a prseposito ,> D oblatione (ideliura, seu aliis justis modis, prseslanle
decano vel capitulo, vel quoquara alio concedanlur,> Domino poterit adipisci, firmavobis vestrisque suc-
1sed soli mensae
pauperum in hospitali, cum vaca- cessoribus et illibala permaneant. Praeterea prio-
verint, deputentur, eidem usui perpetuo servi- ratum SanclseMarisede Nazara cum omnibus per-
luree. .... tinentiis suis, et prioratura S. Trinitatis de Len-
Obeunte vero prseposito vel decano ecclesiae J lona, cum omnibus pertinentiis suis , sicul eosdem
veslrse, nullus ibi qualibet subreptionis astulia seui prioratus Ecclesia vestra canonice possidet, et de
violentia prseponatur, nisi quem fratres communii donatione praedicli prioratus Sanctse Marise iit
'
consensu, v,elfratrum pars consilii sanioris secun-- scripto authentico continetur, vobis et eidem Ec.-
' dum Dei timorem
providerint eligendum clesise auctoritate aposlolica confirmamus,
Bonas vero consuetudines et rationabiles hacle- Decernimus ergo, etc,
•nus in vestra ecclesiaconservatas pagina prsesentii Ego Alexander catholicse Ecclesiseepiscopus,
firraamus, et novas atque indebitas imponi ab ali- Ego Hubaldus Osliensis episcopus.
quo vobis contradicenlibus prohibemus. Sub-prae- Ego Joannes presbyter cardinalis SS. Joannig c{
posilum sane, magisfrum scholarum , pistorem,, Pauli tit. Pas.
11(57 ALEXANDRIIII PAP/E 1168
Ego Bozo presbyter cardinalis S. Pudeniiance lil.t. A ceptione, quo minus veltardius mandalumnostrum
Pasloris. adimpleas, resistente.
Ego Pelrus presbyter cardinalis til. S. Susani Data Lalerani xv, Kal. Maii.
nee.
MCCCXLIV.
Ego Vivianus presbyter cardinalis tit. S. Stepha- ,.
ni in Cceliomonte, Aa Rogermneiectttmmonasterii S. Auguslini Can-
Ego Jacobus diaconus cardinalis S. Mariaeinix tuariensis. — Testalur se decrevisseul ipse et ejus
Cosmidin. successores ab archiepiscopis in ipso monasterio
dedicarenlur.
Ego Ardicio diaconus cardinalis S. Theoderici.
(TWISDEN et SELD.,Rer. Angl. Script., II, 1822.)
Ego Cincius diaconus cardinalis S. Adriani.
Ego Laborans diaconus cardinalis S. Marisein n ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
Porticu. lectis filiis ROGERO eleclo, et fralribus Sancti Au-
Ego Rainerius diaconus cardinalis S. Georgii add gttstini Canluariensis, salutem et apostolicam be-
Velum Aureum. nedictionem.
Datum Laterani, per maniira Alberti S. R. E. Recepla olim querimonia ex parte yestra, quod
. presbyteri cardinalis et cancellarii, xv Ka). Mai , B yenerabilis frater noster Cantuariensis archiepisco-
indict. xi, Incarnal. Dorainianno 1178, ponlifica- pus, appstoliceesedis legalus,tibi, fili electe, in mo-
,tus vero donuii Alexandri papse 111amio xix. nasterio vestro quod ad j'urisdiclionem Romanse
MCCCXLIIl. Ecclesieenullo medianle perlinet, nollet benedictio-
Ad RogerumWigorniensemepiscopiim.— Pro electo } nem impendere, eidem archiepiscopo apostolicis
EcclcsimSancti Augustini Cantuariensis. scriptis dedimus in mandatis, ut vel te, fili electe ,
(LaLerani,April. 17.) in preescripto monaslerio absque exaetione prpfes-
[MANSI, ConciL,XXI, 920.] sionis benediceret, aut usque ad festum purifica-
Cum venerabili fratri nostro Richardo, Cantua- lionis proxime preeterilum per se aut per sufficien-
riensi archiepiscopo, apostolicsesedis legato, olimi tera responsalera suum noslro se conspectui prae-
dederimus in mandalis ut dilecto filionoslro electoi sentaret; cumque tam tu, fili electe, quam dilecti
Sancti Augustini in monaslerio suo, qttod ad j"uris- filii nostri magislri Gerardus Pucella et magister
dictionem Romanse Ecclesise nullo mediante per- Pelrus Blesensis procuratoresej"usdem.archiepisco-
tincl, munus benedictionis non differretaliquatenusi pi, ad nostram pro causa ipsa venissetis preesen-
imperliri, ex eo quod archiepiseopus hoc exsequi; Q ^ tiam , et longaro disceplalionem coram nobis ha-
recusavit, de j'ure potuissemus eidem electo bene- buisselis ad invicem, illis asseveranlibus, quod in
dictionem ipsam per nos, vel eliam per alium, qui ecclesia Cantuariensi ab archiepiscopo benedici, et
nobis non ita de facili contradiceret, exhiberet. obedienliam ei prsestare deberelis, vobis quoque
• Volentes aulem in eo adbuc obedientisevirtutem conlra proponenlibus, quod in monaslerio vestro
• plenius experiri, post longam disceptationem quam benedictionein sine exaclione obedientiaedeberet
. idem archiepiscopus in prsesentia noslra pernun- ostendere. Nos inspeclis anliquis privilegiis eccle*
. tios suos contra ipsum eleclum super conlroversia sieeveslree , et prsecipueprivilegio beati Augustini
benediclionis habuit, quse de communi fratrum Caiituariensis archiepiscopiquod monasterio yeslrc
noslrorum consilio per definilivam senlenliam ita indulsil; consideratis quoque scriptis pieerecorda-
decisa est, quod Cantuariensis archiepiseopusipsum tionis praedecessorumnoslrorum AnastasiielAdria-
. ct successores suos in monaslerio Sancli Auguslini ni Romanorum ponlificum, quibus idem archiepi-
. absque exactione, obedienlise contradiclione post- scopus videbalur innili; cognito eliam quod sanctse
. posita, bene.dicat, ex consuela et abundanti sedis memoriae paler et praedecessor noster Eugenius
aposlolicsebenignitale eumdem electum pro munere papa Theobaldo quondam Canluariensi archi-
benedictionis ad meraoralum archiepiscopum duxi- D episcopo injunxissel, ut Sylvestro quondam electo
. mus remillendum. Atlendeiites igitur labores etex- monasterii veslri, benedictionisin eodenimonasterio
pen.sas quas idem monasterium super hocj'amlongo munus impenderel, ita quqd ab eo prpfessionem
. tempore sustinuit, fraternitati luse per apostolica obedienlisenou ppstularet. Te ab impetilioneipsius
-scripta prcecipiendo lnandamus, et in virluteobe- archiepiscopi communicalo fralrum. nostrorum
.dientioe injungimus, quatenus, si memoralus ar- consilio absolvimus, staluentes ut Cantuariensis
. chjepiscopus infra terminum nostris lilteris consti- arcliiepiscopuste ct successoresluos in monasterio
tutiim, cumdem electuni, sicut a nobis definilum veslro absque exaclione, obedienlisecontradiclipne
cst, benedicere distulerit, tu nostra fretus auctori- postposita, benedical. Ut autem hsec nostr» defi-
tale , omni excusaiione, contradiclione et appella- nilipnis sententia peipeluis temporibus inviolabili-
lione cessante, quara citius snper hoc fueris requi- . ter observetur, eara auctoritale apostolica confir--
*ilus, id efficere non moreris nullo decreto nostro, niamus, et praesentis scripli pagina cpraniuninius.
vel alterius , quo prseceptum sit appellationi defe- Nulli ergo omnino hominum, elc.
1 renduni,
iropedientc, nullis etiam lilteris obsianti- Dalum, etc.'
bus a nobis impelratis vel impetraudis, nulla ex-
1169 EPISTOL.E ET PRIVILEGIA. - AN. 1178. 1170
MCCCXLV. £ largitidne regum vel principum, oblalione fideliuni,
A
Richardo archiepiscopoCanlttariensi, aposlolicw se- vel aliis juslis modis, preestante Domino poterit ad-
dis legalo, de superioribus liueris sianificat. ipisei, firma tibi tuisque successoribus, et iliibata
(Ibid., p. 1822.) permaneanl. De quibus heec propriis duximus ex-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei , ve- primenda vocabulis:
nerabili fratri archiepiscopo apostoliceesedislegato, Civitatem ipsam Cephaludensem (siCiit ab illu-
salutem et apostolicara benedictionem. stribus regibus Siciliee concessum esl) cum om-
Cum dilecti filii noslri, eleetus Beati Augustini nibus perlinentiis sttis, casale de Pollina cum
Canluariensis et magisterG. Pucella, et magislerP. omnibus pertinentiis suis, quidquid nobilis mulicr
Blesensis clerici tui, pro causa quse inter te et Adelesia, neptis bonse meniorise Rogerii quondam il-
eumdem electum vertebatur super benedictione illi lustris regis, eidera ecclesiseralionabiliter conlulit,
exhibenda, nostro se prsesenlassent, et sicut in scriptis authenticis exinde factis contine-
' in audienlia noslra-tamconspectui
pro te quam pro allera parte ttar, beneficia Collisani, Calalavuluri, Politii eS.
multa varia et diversa allegata fuissent, nos inspe Mislreclse, ecclesiam S. Nicolai de Malvicini, sicul
ctis privilegiis Romanorum ponlificum ecclesise Joannes de Bruccalo tenuit cum oranibus posses»
Beati Augustini indultis, el prsecipue privilegio sionibus, et pertinenliis suis, ecclesiam S. Nicolai
quod beatus Auguslinus Cantuariensis archiepisco- de Camerata, quae est iii loco Politii cura omnibus
pus monaslerio illi concessit; consideraiis quoque possessionibus, quoeTerliariee nuncupantur, ac ec-
scriplis piae recordationis Anastasii et Adriani Ro- clesiam S. Lucioe de Syracusa cum casalibus et.
manorum pontificumquibusvidebarisinnili. Cognitoi pertinenliis. suis , ecclesiam S. Mariaede Camaratu
etiam quod sanclae memorise paler et prsedecessor cum omnibus possessionibus et perlinenliis suis,
noster Eugenius papa Theobaldo quondam Cantua- ecclesiam S. Marise de Gibilmanna cum omnibiis
riensi archiepiscopo injunxisset, ul Silvestro quon - possessionibus et perlinentiis suis, ecclesiam S.
dam electo monasterii S. Augustini benediclionis: Conis de Grastera cum omnibus possessioni-
iiiuniis impenderet, ita quod ab eo professionem non bus et perlinentiis suis, ecclesiam Sancti Joannis
postularet, electura ipsum ab impetitione tua et, de Roccelia cum omnibus possessionibus et perli-
successorum tuorum, communicalo fratrum nostro- nenliis suis, ecclesiam Sancli Salvaloris de Ca-
rum consilio , absolvimus, statuentes ut archi- piccio cum omnibus possessionibus et perlinenliis
cpiscopus Cantuariensis, qui pro tempore fuerit, suis. Nihilominus etiam dicecesira cum decimis et
electum in ecclesia B. Augtistini, absque exa- f omni jure episcopali, quemadmodum commissae
ctione obedientise, de coelero benedical. Ideoques tibi ecclesise concessa est, eidem ecclesiae aucto-
fraternilali tuse per aposlolica scripta praecipiendoi ritate apostolica confirmaratts, praenominatam vi-
mandamus , et in obedienlise virtule prsecipimus ,, delicet civitatem Cephaludensem cum omnibua
quatenus preedictum electum in monasterio suo> pertinenliis suis, Alcusam cum suis , Gratlerium
nulla exacla obedientia benedieas. Quod si infrai cura suis, Roceam Atini [cum suis, Thttsam cum
triginla dies postquam exinde requisitus fueriss suis, Pollinam cum suis et utflumen Torlse incipit,
ipsum benedicere forte nolueris, venerabili fratrii el admare descendit usque ad Cephaludura.
nostro Wigorniensi episcopo dedimus in mandatis3 Staluimus praeterea el per hujus scripti paginam
ut euni nullius conlradictione vel appellalione3 stabilimus ut prior S. Gregorii de Grattera, ct ec-
obstante auctoritate fretus apostolica bencdicat. clesise. quse sunt in dicecesi constilulse, occasione
MCCCXLVI. temporalis obsequii in quo aliis respondere noscun-
tur, tibi in spiritualibus obedientiam noii audeant
Ecclesiw Cephaludensis [Cephaloediensis].protectio-" denegare. Prseterea j'ustas donaliones ab illustris
nemsuscipitejusque possessiones, privilegiaacjura _
confirmat. recordationis Rogerio et Guillelino, regni Siciliaere-
(Romee,apud S. Pelrum, April. 25.) D gibus, praescriptseecclesiae factas, ralas et firraas
[PIRRI, Sicilia sacra, II, 805.] habemus, et eas auctoritale apostolica roboramus.
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- Ad haec immunitates et libertates rationabiles a
nerabili fratri GUIDONI Gephaludensi episcopo, ejus-,. prsenominalis illustribus Sicilieeregibus libi succes-
que successoribus canonice substiluendis, in per- soribusque luis concessas vobis prsesenti privilegio
petuum. confirmamus. Statuimuseliamutnulliarchiepiscopo
Ex injuncto nobis apostolalus officio, etc. Qua- t_ et episcopo le el domura tibi commissam indebilis
propter, venerabilis in Christo frater episcope, luiss et inconsuelis vexationibus seu gravaminibus li-
jusiis postulationibus clementer annuiraus et Cepha- ,_ ceat fatigare: Adjieimus et auctoritate apostolica
ludensera Ecclesiam, cui auclore Deo prseessedigno- )_ indicimus, ne cui ecclesisetuae canonicos, sive con-
sceris, sub B. Petriet nostra proteclione suscipimus is versos liceat absque consensu tuo vel suecessorum
cl prsesentis scripti privilegio communimus. Statuen-i- tuorum ad conversionem suscipere, nisi forte ad
tes ut quascunque possessiones et quoecunque bona ,a arctiorem voluerit Regulam transire. Conslilutio-
eadem ecclesia impraeseiiliarum juste et canonice •e nem quoque quam de sacerdotibus loco defunclo-
possidet, aut in futurum conccssione pontificum,i, irum canonicorum inslituendis de communi consiljp
!-7! ALEXANDRMIIPAP/E il7_
el assensu capiluli tui pro decedenlium salute fe- A possidetis, vobis el Ecclesise veslrse aucloritate
cisse dignosceris, ralam habcmus et firmam,eam- aposlolica conlirniamus. Prseterea pra?seuti scripto
que auctoritate aposlolica confirmamus. Prohibe- arclius interdicimus ne quis unitalem el fraterni-
liius autem, ul infra episcopatum tuum nullus ec- talem vestram pro eo quod eastrum dirutum est,
eiesiani vel oraLorium absque assensu tuo, vel suc- in quo consueyeratis moram habere, a.ut hostilitatis
cessorttm tuorum denuo sedificare audeat, salvis obtentu diyidere, seu bona vel capellas vestras au-
privilegiis Romanorum pontificum. ferre, vel diminuere audeat, sed et omnia, sicut ea
Decernimus ergo ul nulli omnino iiominum li- de jure lenebatis ante destructionem caslri, a vobis
ceat prsefalam ecclesiam temere perturbare, ^elc. amodo decernimus possidenda. Adjicimus insuper
Salva sedis apostolicse auctorilate et Messanensis ut si ecclesiam vestram ad locum aliquem vestrse
archiepiscopi eanonica reverentia. Si qua igilur in plebis transferri, vel in loco ubi fueral resedificari
futurum, etc. conligerit, nihiloininus privilegia antiquse ecclesise,
Ego Alexander calholicse Ecciesiee episcopus. indullas possessiones, institutiones et rationabiles
Ego Ubaldus Osliensis episcopus. consueludines habealis quas in antiqua ecclesia
Ego Joannes presb. card. Sanctorum Joannis et CGmmeruistishabere, nec ultra constitutumet con-
Pauli lit. Pammachii. suetum numerum, duodecim videlicet fratrum ,
Ego Boso presb. card. lit. S. Theodori. aliquis vobis superponatur, nisi possessiones in
EgoPetrus presb. card. lit. S. Susannse tantum augeantur, quod fratrum numerus merito
. Ego Jacobus diac. card. Sanctse Marise in Cosme- debeat adaugeri. Ordinationes quoque plebis vestise,
dhi. sicnt eas ralionabililer hactenus habuistis, vobis
Ego Adrlanus diac. card. tit. S. Tbec-dori. duximus nihilominus coiifirmandas. Nulii ergs
Ego Sancius diac. card. tit. S. Adriani. omnino hominum Iiceat-, elc
Ego Liberius diac. card. S. Mariaein Porlicu. Dalum Romse apud S. Pelrum vu, K»l. Maii.
Ego Dianerius [Rainerius] diac. card. S. Geor- MCCCXLVIH
gii a 1 Velum Aureum. Canonicorum ecclesiw S. Petri Romanm privilegium
Datum Romse apud S. Petrum per niarius Alberti, ab Eugenio III constitututn (75) confirmat.
sanclse Romanse Ecclesiae presbyteri cardinalis et (Romse, ap. S. Pelrtim, April. 25;)
cancellarii, vu Kal. Maii, indict. xi, anno Incarna- f_?n//or. Vatic, colleclio bullarum sacrosanclae ba-
Conis Dominicee 1178, pontificalus vero domni silicaeYaticanae. RomsBj1747, fol., 1.1, p. 64.]-
Alexandri papse III anno xix. _ ALEXANDER episcopus,'servus servorum Dei, di-
MCCCXLVU. leelis filiis JOANNI presbylero cardinali Sanclorum
Joannis et Pauli et Ecclesiae beati Pelri archipre-
Canonicorum S. Euphemim de Insula Cumarum de-
cimas quasdam possessionesque omnes confir- sbytero, atque cseleris ejusdem ecclesise canonicis,
wat. tam prsesentibus quam fuluris, canonice substilueis
(Romee,ap. S. Petrum, April. 25.) jis, in perpetuum.
[UGBELLI , llalia sacra, V, 296.] Beatorum Petri et Pauli tam eminens esl, tam
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- gioriosa'socielas, ut ambo sint.dpctores gentium,
ieclis filiis canonicis S. Euphemiee de Insula Cu- auclores manyrum, principes sacerdolura. Et cum
inana, salut. et apost. bened. inter universos apostolos, peculiari quadam praero-
Authenticum scr:»tum inspeximus, per quod no- galiva prcecellant, sequalitatis (dl. mqualis) in ccelo
bis innotuit bo. me. L, Cumanum episc, staluisse nieritis dispariiateni non sentiunt. Pelro ab ipso Sal-
ut sallem duobus lemporibus anni, ab Adventu valore nostro Domino Jesu Christo claves regni
videlicet Domini usque ad Natalem, et per totam ccelorura sunt commissse; Paulus a Deo electus est
Quadragesimam deberelis insimul convenire et ul de muliitudine genlium regnura ccelorum irapleat
instantius debitum Domini famulatum impendere; D sua prsedicaiione; Petrus pelra est et fundamen-
<t ul possitis melius adimplere , quasdam decimas tum litlei, et ne ruamus , in soliditale nos firma
pia vobis consideralione concessit, et tot fralres in sustenlat. Paulus ne pravo haerelicorum dogmate
ecclesia veslra slatuit congregandos, quot eoc.dcm vulneremur, moralitalis honeslale, et invincibili
deciu.se duabus quadragesimis anni, el si lieri pos- ralionefidei nos.armat; Pelrus principalum tenens
set, Dominiciset feslivis diebus ad victum perci- ex polestate ligat el solvit; Paulus diligens prsedica-
piendura sufficerent, nec aiiquera in congregalio- lor,. ne quid reprehensibile, vel ligaljon.e dignum
neni vestram sine fratrum electione tempore quo- in nobis appareat, mirabili nos exhortatione prac-
libel assumendum. Nos itaque conslitutioiieni ejus raunit; Pelrus firmamenlum nostrum est, ac do--
jn liac parte, sicut a prsefalo episcopo circumspe- raus foiiitudinis, et in fide ejus planlali el radicatj.
Cta providenlia facta dignoscitur, prohibemus prse- sumus; Paulus vas eleclionis piaedesiinatos a Deo ,.
gumptione quorumlibet yiolari, et deciraas ipsas, et electos ccelesiis tubae sonorilafe vocavit et pro
sicut eas de concessione preedicli episcopi canonice nobis sine interniissioRe orans, ne a fide etveritatej
"*--
(75) Vide pqtrologioj, lora. CLXXX, col. 1588, in Eugenio UI,
4175 EP1ST0L.E ET PRIVILEGIA. — AN. 1178. 1174
deviemus, apud Deum interveniendo nos prolegit. A. Ego Rainerius diac. card. Sancti Georgii ad Ye-
Cum igitur hi duo maxinia lurainaria, Dei Ec- lura Aureum.
clesiam illuslrantia pari et amicabili splendore et Dalura Romse, apud S. Petrum, per manum AI-
fralerno amore preefulgeant, sequitatis et justitiae berti, sanctseRomanseEcclesisepresbyteri cardinalis
ratio persuadet ne nos, qui, licet indigni Chrisli et cancellarii, n Kal. Maii, indict. xi, lncarnalionis
vices in lerra agimus, et in ejusdem Apostolorum Dominicseanno 1777 (76), pontificatus verodomni
principis cathedra residere conspicimur. Domesti- Alexandri papselerlii anno xviu
cam Beali Petri familiam paterno diligamus aflectu MCCCXLIX,
et pia eam provisione in suis necessitatibus adju-
sedem Suerinensem Ecclesiwque pos-
vemus. Hujus itaque rationis debilo provocali, di- Episcopakm
sessiones confirmal, pelenle Dernone episcopo.
lecti in Domino filii, ad exemplar palrum et prae-
decessorum nostrorum sanclse memorise Eugenii et (Romse,apud S. Petruin.)
Adriani Romanorum ponlificum , quarlam partem [Oiitjr.Guelf., t. Ul, prsef., XLVU.]
omnium oblalionum, quse de altari ejusdem beati ALEXANDER episcopus, servus servorura Dei, ve-
Petri apostoli, et lara de Arca, quani de omnibus nerabili fralri BERNONI Magnopolitano(77)episcopo,
minisleriis ipsius ecclesise, prseter de ministerio-,B ejusque successoribus canonice subslituendis in
beali Leonis proveniunt, vobis ex consensu fralrum perpetuum.
nosirorum episcoporura el cardinalium, sedis apo- Benedictus Deus in donis suis, et sanclus in om-
slolicseaucloriLaleconcedimus, et precsentis scripti nibtis operibus suis, qui Ecclesiam suara nova sera-
pagina confirraamus , ita videlicet, ut semper, cum per prole fecundat, el Ecclesiee terminos fidelium
volueritis, facultatem liberam habeatis eamdem praedicalorum yerbo dilalans, in sagenam lidei bar-
oblalionem in vestris manibus relinendi atqiie cu- baras etiam nationes sua trahere miseralione non
stodiendi, seu aliis quibus voluerilis cum nostro cessat, ita ut, juxta verbum prophetae, in cubilibus
alque noslrorum successoruin consensu vendendi; in quibus prius dracones habilabant, et struliones,
salva in omnibus aliis et relenla in nostris, et suc- semiiianlibus bonis preedicatoribus, te gralia sancti
cessorum nostrorum manibus ipsius ecclesiselibera Spiritus irrigante, oriatur viror calami ei junci
disposilione atque custodia. Hoc autem ideo facere (Isa. xxxv, 7). Ex ej'us utique munere qui omnes
dignum duximus, ut vos die ac nocte sludiose in hominesvult salvos fteri, et ad agnilionem veritaiis
Dei laudibus desudantes lara in missarum cclebra- venire (I Tim. n, 4), quod venerabilis in Christo
iione, quam in lnalutinis , et aliis Horis pro vivo- Berno, ad praedicandum paganis et seminandum
rum ac defunclorum salute, diligentia el honestate C verbura fidei episcopus inslitutus, exposuisti te ip-
decantandis, preedictam B. Peiri ecclesiam obse- sum laboribus el periculis , et atlendens , quod
quio debito veneremini, el Dei fideles apostolorum Christus pro nobis morluus est, ut et qui vivit, jam
limina devolione debita visitanles, Iocura ipsum in non sibi vivat, sed ei qui pro nobis mortuus est et
inajori devolione et veneratione semper habeant. rcsurrexit (II Cor. v, 15); in anxielalibus multis
Decernimus ergo ut nulli omnino hominura liceat sparsisti semen divini verbi el erogasti talentum
hujusnostrse concessionis paginam temerario ausu libi ©.editum ad usuram et gentes plurimas quee
• infringere, seu quibuslibet modis perturbare. Si qua ignorabant Dominum, veritatis lumine illustrasti et
igilur in futurum, etc. reduxisti ad cultum Dei, quae anle capiivi laqueis
Ego Alexander catholicseEcclesieeepiscopus. diaboli tenebanlur.
Ego Uubaldus Ostiensis episcopus. Nttnc igitur quoniam veniens ad nos cum multo
Ego Boso presb. card. Sanctse Pudentianse lit. labore a sede aposlolica postulasli ut episcopalem
Pastoris. sedem in loco qui dicilur Zuerin auctoritate sacro-
Ego Joannes presb. card. lit. Sancti Marci. sanctse Romanee,cui Deo auclore deservimus, Ec-
Ego Petrus presb. card. tit. Sanctse Susanuse. p clesiee confirmemus : nos postulalioni luse grato
Ego Vivianus presb. card. til. Sancti Stephani coneurrenles assensu pontilicalem calhedram in
in Coelioroonte. eodera loco perpeluo manere statuimus, et ei sub-
Ego Jacobusdiac. card. SanctseMarisein Cosme- scripla loca dioecesana lege futuris deinceps lem-
din. Sancli Theodori. poribus decrevimus subjacere.
Ego Ardicio diac. card. Videlicet claustrum el ecclesias sedificatas vel
Ego Cinlhius diac. card. Sancti Adriani. eedificandasper provinciam ducis Henrici, quse pro-
Ego Hugo diac. card. Sancli Angeli. vincia a Zuerin ex una paiie usque Vepro pergit,
Ego Laborans diac. card.. S. Marieein Porticu. a Vepro vero lendit per Murzet Tolonze perveniens
(76) Pro 1177, legendum oportet 1178, tum quia aono 1178, et cum anno 1177 dilficile componitur.
in anno 1177 Rnma aberat Aiexander 111,ut videre Acccdil quod indict. xi huic diplomali ascripta,
est apudPagium ; lura etiarii quia annusxix ponli- coneurrit cum airao 1178.
ficatus ejusdem Alexandriauspiciatur die 7 seu 20 (77) Magnopolisin Ponlo,a Porapeio[_/«pnoresii-
Septembris anni 1177, ac desinit die 6 vel 19 Sep- tula; Eupaioria primum a Mithridate, ejus Cpndilore,
tiiibris anni 1178. lgilur dies ultima Aprilis anni cficta; nunc Tchenikih,
decimi noni pontificatus Alexandri oplime ailigatur
1175 ALEXANDRIHl PAP/E 1176
usque Groswin et Ponem fluvium. Iiem ex altera •a A MCCCLI.
parte'Zuerin per marilima Rujani insulam , ipsam n Privilcghtmpromonasterio S. Nicolai Audegavensi;
insulam dimidiam includens datum Lalerani, Sjfaii 11.
Ruj'am pervenit usque
a'd ostium Pene proedicli fluminis. Ex dono prse- (Abbatia S. Nicolai Andegavensis, leste Brequigny,
Table chron. I», 555.)
dicti ducis partem insulae Zuerin secundurn dislin-'" MCCCLII.
ctionem ipsius ducis, molendinum untira , et aliam Ad Coloniensem archiepiscopum.— Co-
Philippum
•insulam, in Sadelbande villam unam; ex alteraa loniensis Ecclesiw jura ac privilegia confirman-
parle Albise villas 11.Cirea locura Sturizche aliass tur.
duas villas.; de lerra Bribeslai insulam quae dici-j. (Laterani, Jun. 19.)
tur Sanclae Mariaeel villam Clive cum aliis x villiss [MANSI, Concil., XXI, 909.]
in Ylo; caslrum Butislo ciiin terra allimenti, et iyv ALEXANDER, episcopus, servus servorum Dei, ve-
villas in deserlo Nohura , alias y villas circa Warinn nerabili fratri PIIILIPPO,Coloniensi archiepiscopo ,
in
usque Glambikc, et ullra Nivele, Wolchza , plenoo ejusque successoribus, canonice substituendis,
consensu prsedicli principis Pribeslai, cum omni;i canonicam memoriam.
e Etsi teneamur omnibus fratribus et cocpiscopis
justitia et ulilitate; villam S.ancti Godeardi, quae
B
prius Goderach dicebalur, ex dono Caseraari, prin-,. nostris ex adminislratione suscepli regiminis apo-
cipis Clirislianissimi, terram quee dicitur Pitina ctt stolicum patrocinium exhibere , his tamen speciali-,
villam unam nobilem in Barlh, I.Ivillas prope De- ler adesse compellimur, qui sicut dignilate, ila,
ct virtute : cum nostrae solliciludinis
min, et i in Circipene. Prseterea quascunque pos- praeeminent
debcat et circumspcclionis existere, ul univers.os
sessiones, qusecuuque bona eadem Ecclesia impree-
senliarum juste et canonice possidet, autin futurum, juxta qualilates. persojiarum et merila respicere vi-
in Christo fratef
conces.sionepontificum, largitione rcgum vel prin- deamur. Eapropter, venerabilis
et devotionera tuam di-
cipum, oblatione fideliutn, seu aliis j'uslis modis, archiepiscope, prudenliam
proeslanle Domino, poteriladipisei, firma vobis. ve- ligentius atlendentes, cl tuis petitionibus nostrura.
facile prsebentes assensum, Coloniens.emEcclesiam,
strisque successoribus, et illibata permaneant.
Decerminus ergo, etc. cui Deo auctore prseesse dignosceris, sub beaii Ve-_
Datum Romse apud S. Petrum per manum AI- tri et nostra protectione suscipimus, et praesentis
statuentes ut quoe-
berti, sanelac RomanseEcclesiee presbyteri cartHna- scripli privilegio communimus ;
lis et cancellarii, indict. xi, Incarnalionis Dominicse, cunque bona eadem Ecclesia imprsesenliarum jusle
anno 1177 [1178], ponlificatus vero domni Ale»aai- et canonice possidet, aut in futurum concessione
obla-
dri papsetertii anno xix. ( pontificum , Iargitione regum vel principum,
P
tione fidelium , seu aliis juslis modis, prsestante
MCCCL. Domino, polerit adipisci, firma tibi tuisque succes-
soribus el illibala p.ermaneant,
Canonicomm Ecclesim Dremensis consueludinem Prccterea tua, fraler archiepiscope, prudentia et
quamdam confirmat.
deyotione pensala, confirmamus tibi ea, quse in,
(Romseap. S. Pelrum, Maii_l.)
privilegiis Palrum et prsedecessorum nostrorum
[LAPPENDERG, Hamburg. Urkund., I, 228.] habenlur : videlicet crucem et paUium-,suo lenipo-
ALEXANDER episcopus , servus servorum Dei, di- re suoque loco ferendum ; insigne quoque feslivi
lectis filiis canonicis BremensisEcclesise, saluteraet cqui, quod a quibusdam yulgo naccum vocatur.
apostolicam benedictionera. Concedimus eliam, et apostolica auctoritale slatui-
Pervenit adnos in Ecclesia vestra ab antiquo mus, utmaj'us altare ecclesisetuse uni et veroDeo,
fuisse provida deliberalione slaiulum ut, canonico in memoriam bealse Marieevirginis, et alterum in
decedente, stipendia prsebendae ipsius colligantur memoriam beati Pelri apostolorum principis dedi-
per annum et pro debilis ejus yel in pias causas catum, reverenter ministrando procurent septem
pro salule illius expendantur. Unde quia nostrum D canonici cardinales presbyleri, induti dalmaticis et
est pia et laudabilia slatuta firmare, piKscriptam mitris ornali, quibus etiam, cum totidem. diaconi-
conslitutionem et consueludinem ratam habenles et buset stibdiaconibus,ad hoc ministerium prudenter
auctorilate apostolica, sicut convenit, confirmaiiles, eieclis, ut ulanlur sandalibus, indulgenus, sicuta
universitali vestree per apostolica scripta raanda- Patribus et preedecess.oribus nostris id praedictse
mus atque preecipimus,quatenus quod a preeposito Ecclesise concessiun esl per authentica privilegia,
majore vel ab aliquo obedienliario vestro de Iiac et haclenus observatum. Insuper eliam auclorita-
consuetudine ab i.llodie subtraclum est, quo vobis. tem et honorem , quem Ecclesia tua hactenus ha-
consuetudinem illara Arduicus, quondam arcbi- buisse dignoscitur, apostolici favoris patrocinio
episcopus vesler, auctoritate ponlificali firmavit, coiifirmamus, vidclicet ut, si quando synodus infra
occasioneet appellalione cessante, faciaLis.restitui, tuam dioecesima Romano pontifice aut a legato ab
in causas quas diximus expendendum. ejus latere deslinato fuerit congregala , priorera -
Datum Rorase apud Sanctum Pelrum Kalen- loeum post ipsum Coloniensis archiepiscopus in
(tis Maii, synodo leneat, et in proferenda sacrorum canonum
auctoritalc prior exislat : ita tamen, ut, sicut cst
H77 EPISTOL.E ET PRIVILEGIA. — AN. 1178 1178
prior pollcat Iioncslalc vilce, et gratia meritorum ; A Ego Lynthius diaconus cardinalis bancli A-
c-t cujus annunliaveril Verba, imiletuf exenipla. driani.
Consecralionem qiioque regum infra limites tuse Ego Hugo diaconus cafdinalis S. Arigeli.
dioecesisfaciehdam, prsesenlis scripti auclorilatecen- Datum Latcrani per manum Alberti, sanctse Ro
semus : ct ut electio archiepiscppi s.ecundum sla- manceEcclesise presbyleri cardinalis et cancellarii,
luta canonum a filiis prsescriptse Ecclesiee celebre- xin Kal. Julii, lndictione iiiidccima, Incarnaiionis
tur, per hlij'us scripli pagiriam duximus slalucn- Dominicae anno 1178, ponliijbatus vero domini
dum. Alexandri papse III anno xix.
Ad hsec, monasteria, ecciesias Coloniee positas, MCCCLIII.
et omnia sacra loca, infra et circa urbem Coloniee, Monasterium S. Gercmari luendum suscipil, ejusque
ad jurisdictionem ColoniensisEcclesioepertinenlia; bona el possessionesenumerat el confirmal.
monelam preedictee civitatis, telonium, forum et (Laterani, Jun. 20 )
omne jus civile , sub poteslate tua et successorum [LOUVET, Hist. et Anliq. du Deauvoisis,l, 455.]
luorura; abbatias per divefsa loca, villas, vicos et ALEXANDER episcopus, servus servoriim Dei, di
pastella, cum pnmibus eorura pertinenliis, scrvis lectis filiis HCGONI, abbati monasterii S. Gercmari
videlicet, ancillis, lerris cultis et incullis, aquis, B Flaviacensis, ej'usque fratribus , tam praesentibus
jjralis, campis, silvis, forestis : nec non etiam quam futuris, regularem vilam professis, in per-
coiiiilia in Westphalia, qusevulgariter Gograrhophe peluum.
dicuntur, et alodia, Dulberg, Hachen, Marchan, Ad hoc universalis Ecclesise cura nobis a provU
Wassemberg, sicut hcec omnia rationabiliter pos- sore omnium bonorum Deo comniissa est, ut re-
sides, tibi tuisque successoribus aucloritate apo- ligiosas diligamus pefsonas, et beneplacenlem
slolica confirmaraus. Illud quoque staluimus ut, Deo religioncra sludeamus modis omnibus propa-
sicut nullus archiepiscoporura tuorum est tibi sub- gare. Nec cnim Dco gratus aliquando faraulatus
jectus, ita etiam ttt sub nullo primate debeas esse : impenditur, nisi ex charilatis radice pfPCedens a
salvatamen nobisin le, sicui, in caieris archiepisco- puritate religionis fueril conservatus, Oportet igi-
pis.subjectione, qusaapostolicaeauctorilati debclur. lur omnes Chrislianae fldei araatores religionem di-
Decerniraus ergo ut nulli ouinino hominum Iiceat ligere, et loca venerabiliacum ipsis personis divino
proefatam Ecelesiam lemere periurbare, aut ejus servitio maneipatis attentius confovere, ut nullis
possessianes auferre, necablalas retinere, minuere pravorum hominum molestiis, vel imporlunis an-
autaliquibus vexalionibus faligare; sed omnia in- ,p gariis',fatigentur. Eapropter, dilecti in Domino fi-
legra conservenlur eorura , pro quorum guberna- lii, vestris juslis postulationibus clementer annui-
tione ac sustenlatione concessa sunt, usibus omni- mus, et ad exempIarPalris et prsedecessoris nostri,
modis profulura : salva in omnibus apostolicaesedis sanctse recordationis Eugenii papse , prsefalum mo-
auctoritate. Si qua igitur ecclesiastica ssecularisve nasterium in quo divino estis obsequio mancipati,
personahancnostraeconstitutionis paginam sciens, sub beati Pctri et nostra proleclione suscipimus et
contra eam temere venire lenlaverit, secundo ter- preesentis scripti privilegio communimus; impri-
tiove commonita, nisi satisfactione congrua id mis siquidcm statuentes ut ordo monasticus, qui
emendaverit, poteslalis bonorisque sui dignitate secundum Detim et B. Benedicti Regulaih in eo-
careat, reamque se divino judicio existere de per- deni monasterio instilutus esse dignoscitur, per-
pelrata iniquitale cognoscat, et a sacratissifflo cor- peluis ibidem lemporibusinviolabililerobservetur.
pore ac sanguine Dei ac Domini Redemptoris no- Praeterea quascunque possessiones, qusecunque bo-
slri Jesu Chrisli aliena fiat, atque in extremo exa- na idem raonasterium in preesentiarum juste el ca-
mine divinaeultioni subjaceat. Cunctisautem eidera nonice possidet, aut in fuluruh. concessione ponti-
Ecclesiee justa servantibus sit pax Domini noslri ficura, largitione regum vel principura , oblalione
Jesu Christi, qualenus et hic fructum bonaeactio- 'D fidelium, seu aliis juslis modis, prseslanie Domino,
nis percipiant, et apud dislrictum judicem prsemia polerit adipisci, firma vobis vcstrisque succes.sori-r
seternse pacis inveniant. Amen. bus, et illibata permaneant. ln quibus heecproprus
Locus sigilli. duximus exprimendavocabulis :
Ego Alexander catholicae Ecclesise episcopus. Locum ipsum in quo praescriptum monasterium
Ego Joannes presbyter card. Sanctorum Joannis constructum est cum omnibus pertinenliis ejus.
et Pauli tituli Pammachii. Apttd Calvimontem ecclesiam Sanctae Marise de
Ego Boso presbyter cardinalis SancteePudenlianse Alteria cum appendiciis suis , ecclesiam de Seran-
tiluli Pasloris. dis cum appendiciis suis, ecclesiam de Jambevilla
Ego Pelrus presbyter cardin. tituli Sanclee Su- cum appendiciis suis, ecclesiam Sancti Petri de
sannse. Guppillariis cum appendiciis suis, et decimis agro-
Ego Hubaldus Ostiensis episcopus. rum suorum qui sunt in Silva Leonis; ecclesiam
Ego Hyacinthus diaconus cardinalis SanctseMarise Sepnleri de Villaribus'cum appendiciis suis, eccle-
in Cosmedin. siam S. Joannis de Vivariis cum appendiciis suis,
Ego Arditio diaconus cardinalis Sancli Theodori, ccclesiam Sancti Remigii j"uxtr GJaromontcm, cum
€479 ALEXANDRIffl VAVM 1180
appcndiciis suis ; ecclesiam SanctiMarlini deBre- A apud Campaiolas decein et oclo minas bladi, apud
volio comilis cum appendiciis suis, ecclesiam San- Flavacurtem lerliam parlem minulse decimse.et
cti Marlini de-altero Bruolio cum appendiciis suis, lertiam partem decimse Curliculorum, ct in magna
viilam de Ruatibus cum appendiciis suis; quidquid decima de novem vasculis quinque.
juris habelis in villa"Fulcheriarum, in villa de Gres, Apud Erengi in magna decima de novem vascu-
in viila Spalburgi, in villa Monasterolo, et ecclesiis lis quinque, et unam raasurani ad faeiendum hor-
earumdera; ecclesiam Sancti Medardi de domno reura, apud Maserias medietalem decimse, apud
Medardo, cum appendiciis suis, ecciesiam Sancli Basencurtem quartam partem decimse, apud No-
Petri de Goy cum appendiciis suis, ecclesiam San- vam-villam medielatem decimse curtieulorum, et
cti Walarici de AUodio cum appendiciis suis , ec- in magna decima scptiraam minam, apud Tbianvil-
clesiam Sancti Petri de Gamachiis cum appendiciis, lara tres parles deeimae, terram ad unam carrucam,.
ecclesiara Saneli Walerici de Breio cum appendi- horreum unum, sedem molendini in aqua et sex.
ciis, ecclesiam Sanctse Marisede Pisce cum appen- hospiles, apud Gamericurtera ecclesiam et atrium
diciis, ecclesiam Sancti.Clementis de Lomariis cum duabus partibus majoris decimse et tertia parte
cum appendiciis, ecclesiam Sancti Petri de Fraxi- minutae cum dominio.
nomonle cuin appendiciis, ecclesiam S. Mariee Apud Bontacurlem unum modium ffumenti iri.
Constanillari cum appendiciis, ecclesiamde Amoldi- horreo domini, apud S. Bricium tertiam" partem
monte cura duabus partibus majoris decinise et mi- curticlorum, et lertiam parlem decimse Roberti,
nutce, el antequam dividanlur decimee unum mo- vavassoris , apud Maisnil Drogonis medietatem de-
dium de eisdem decimis ad opus vestrum priino cimse, apud Reliacum medietatem decimse, apud 1
accipitis, in eadem duos hospites. Boscum Garncri decimam, apud Gaagni totam de-
Apud Basencurtem duas partes decimse maj'oris, ciinam, apud Fay parlem in ecclesia cum duabus
apud Boscum Hugonis quindeciin hospites, apud parlibus magnae decimseet tolam decimam cuiii-
Wellebovem unum modiura bladi, apud Manullebre clorum, excepto feodo doraini Ingelramni de Tria,.
duas partes majoris decimse, apud Friam viginti et oclo hospites cum tota juslitia.
solidos Andegavensis monelsede censu, apud Ave- Apud Fraraes tolam deciraam, et de eadem de~
nas duas partes majoris decimaeet culturam unam, cima sacerdoti redditos tres raodios pro missis, in.
apud Cui ecclesiam personalum cuni decima, apud Assumptione B. Mariae medielatem candelarum,
Bompetram ecclesiam personatum cum decima, apud Berevillam unum modiura frumenti in horreO'
apud Breviolum ecclesiam, personalum cum deci- Q Doraini, apud Amerville sex hospites, et de medie-
raa et hospitibus , et terrara ad unam carrucatam tale decimseduas partes, apud Bercciura uiiiim rao -
cuni duobus pralis, apud S. Stephanum tres soli- dium in horreo domini pro anima fratris sui, apud
dos, apud Hiiraelh uiiura modiura bladi, apud Me- Corlils duas partes decimse et traclum.
nerual ecclesiam, personatum cum universis decii Apud vallem Engellart sex solidos de censu, apud
mis, censibus , mansuris, el bospilibus, el lerram Pontisaram tres solidos de censu de domo Sancti
ad dimidiam carrucam, apud Maurum culturam Geremari, et unum clausum vinese, apud Gensi et
unam, hospitcra unum cum duabus partibus deciniae. apud Gergi masuram unam cum vineis plurimis,
Apud Tiiium ecclesiam , personatum cum uni- apud Bernecort medielatera reddituunt in lerris, et
versis decimis, apud Rubempre ecclesiam , perso- vineis, et unum gurgitem in aqua unde solvunlur
nalum cum decimis, ct terram ad unam carrucam, vobis anguillse.
apud Sanclam Bovam ec.clesiam, personalum cum Apud Noienlel ecclesiam, personalum et duas
deciinis, apud Noyers duas partes decimse, apud partes minutee decimee a Natali Domini usque ad
Landara duas partes decimee, apud Oriolum unum Epiphaniam solitas partes panis qui altario offcr-
hospilem francuin cum aquaria una, apud Scurnurn tur, in Purificalione B. Marisetres parles candela-
hospites septem, apud Rofredum tres modios bla- D rum, unum modium vini in decima et quinq.ue ho-
di. Apud Sanclum Albinum ecclesiam, personaium spites, unum hospitem apud alteram villam, apud
cum tola decima, apud Amecurtem dimidiam par- Giencourl cellariura cum torcularibus et vineis plu-
tem villse, in lerra, in hospitibus, in nemore, in rirais, apud Vals quartam partem mansi cum vi-
decimalione exceplis vavassoribus, et pratuin neis.
unum ; apud Jolencour molendinum unura, acras Apud Prinsengi unum mansum el duas parles de
terrae, ubi versones capiunlur, apud Dodel-villam decima Berlse, apud Blalmicourl medietalem magnce '
duas partes majoris decimse et rainutse cum censu decimse, apud Villare quartam partem universse
culliclorum, apud Tolon monasterium ecclesiam et deciniee,apud Haraeviller raedielatem decimse, apud
personalum cum tota decima et unum modium Clares tertiam parlem decimse, apud Hecherii vi-
bladi reddil.um saccrdoli preedictseecclesise de ea- ginti minas frumenli, apud Anet ecclesiam, perso-
dem deciraa, apud Fulceriolas hospites, masuras, natum et in omnibus decimis candelarum et pa-
apud villara quae dicitur Jande ecclesiani persona- num quarlam partem, apud Ramercurt unum hb-
tum cum tola villa et decima, et medietatein in ter- spilem francum cum lerragio suse terrse, apud La~
ris, in ncmoribus, tcrris tam cultis quam inculti. mercurt census, capones, denarios, avenam,
li-1 EPISTOL.E ET PRIVILEGIA.—' AN. 1178. 1182
Apud Ponchpn ecclesiam, personalum , donium, \ raenriant duas partes decirase de territorio Hugo-
torcular cum decimis, vineis et terris; apud Ho- nis coraitis. Quidquid habetis in Normannia ex
dene clausum vineee et in clauso episcopi tolam dono illustris memorise Henrici, quondam regis An-
decimam vini, ut civitate Belvacensi ex dono Joan- glise; ex dono nobilis memoriaeGaufridi, quondam
nis clerici Belvac. domum cum clauso vineee de Andegavorum comilis et Normanorum ducis, es
Tardona, villain de Tardona, et molendinum cum dono Henrici illuslris Anglorum regis, quidquid
terris et decimis ac jttslitiis ej'usdem villse, in civi- habetis in Anglia ex dono Willelmi comitis de Wa-
tate Belvacensi duas partes in vicaria de piscibus renna, ex dono Hugonis domini Gomacensis , es:
cum pluribus ansibus, furnumfrancum, furnarium dono Philippi de Braicosa, ex dono Ricardi de
ab omni exactione liberum. Escars. Prseterea quidquid liabetis in archiepiseo-
Apud Esparburgum ecclesiam, personalum cum. patu Rothornagensi et in episcopatibus Bclvaeensi
lerris, decimis et hospitibus, innio!endinis quatuor el Ambianensi, In parochialibus autem ecclesiis
inodios frumenti cum caeteris reddilibus, in silva quas lenetis, liceat vobis clericos el presbyteros
qtioqtie de Bray a prsefato monaslerio usque ad ri- eligere et episcopo prsesentare, quibus, si idonei
vulum Spalburgi tam vobis quam hominibus terrse fuerint, episcopi curam animarum committant, ut
vestrae, vivum nemus ad hospitandum, mortuura ad B ipsis de spirilualibus, vobis vero de lemporalibus
ardendum, vivum ad clausuras culticlorum , vas debeant respondere.
quoque apium si ibi inventtim ftterit vestrum erit; Sane novalium vestrorum, quse propriis mani-
homines veslri si ad forefactum capti fuerint, et bus aut sumptibus colitis, sive de nutrimentis
adjudicatum fuerit medielas forefacli veslra erit, vestrorum animalium, nullus omni modo decimas a
alteram medietatem vicedomini de Gerboredo, san- vobis prsesumat exigere. Liceat quoquc vobis cle-
guinis el banni habebunt tolius juslitise memoratse ricos vel laicos, e sseculo fugienlcs, liberos et
sKvse, exceplis avibus et venationibus qui perli- absolulos ad conversionem rccipere et in vcstro
nent ad episcopum. monasterio absque contradictione aliqua retinere.
Apud Codretum horreum cum lerris el neao- Prohibemus insuper ut nulli fralrum veslrorum
ribus, nemus de Puteolis cuns fundo ipsius ten>» posi faclam in loco vestro professionem, fas sil dc
ct griagio; ecclesiam S. Luciani cum personatu et eodem loco sine licenlia abbalis sui, non oblenlu
universis decimis, capellam Sanctse Marise cuia arctioris religionis, discedere; discedentem vero sinc
personatu et duabus pai tibus minutaedecimse,cau- coinmuuiuni litterarum vestrarum cautione ntillus
delarum in Piirificaiione et Assumplione B. Ma- r audeal relinere. Cum autem generale interdiclum
rise, apud S. Petrum de campis ecclesiam cum terrsc fuerit, liceat vobis clausis januis, non pulsa-
personalu,-et decimis et hospilibus ac censibus, lis linlinnabulis, exclusis interdiclis et excommu-
apud yillam de Puteolis capellam, personalum nicalis, suppressa voce divina officia celebrare.
cum universis dccimis, hospilibus et redditibus Sepulluram quoque ipsius loci liberam essecon-
molendinorura episeopi, apud Ferrarias duas cedimus, ut eoruro devolioni et extrcmae volunlali,
parles, in decima, medietaiem in molendino de qui se illic sepeliri deliberaverinl, nisi forte ex-
Spina. cum moitura de Hanaehiis, ecclesiam de communicali vel inlerdicli sint, nullus obsislat.
Senentis cum personalu et aliis appendiciis suis , Obeunle vero te nunc ejusdem loci abbate, vel
villam de Herolcurl cum lota juslilia el mcdiam tuoruni quolibet successoruin , nullus ibi qualibet
parlem decimse. subreptionis aslutia seu violentia prseponalur, nisi
Apud Gornacum hospites francos ciun censibus, quem fratres communi consensu vel fratrum pars
apud Mallis duos modios bladi, apud S. Mansue- consilii sanioris , secundum Deijimorem et beati
tum terliam partem decimae. Apud Felcherias ec- Benedicli Regulam providerint eligendum.
clesiamB. Mariee,preesentalionera presbyteri,"duas Decernimus ergo ut nulli omnino hominum li-
partes oblalionum in allari ejusdem ecclesiae cum D ceal praefatum monaslerium temcre perturbarc aut
iiniversis decirais, apud S. Mariamde Campis par- ejus possessiones aufcrre, vel ablalas relinere,
tcm in annualibus, in denariis , candelis el pani- minuere, seu quibuslibet vexationibus fatigare,-sed
bus, apud Moiliense ecclesiam cum personatu et omnia inlegra el illibala conserventur eorum pro
decimis, apud Alraas uiiain decimationem; apud quor.um gubernalione ac susteniatione concessa
lloiniseans duas partes deciraee de feodo Radulphi sunt, usibus omnimodis profulura, salva sedis
de Gisencurt; apud Sanclam Mariam de bello Prato apostolicse auctoritale et dioecesani episcopi cano-
duos raodios frumcnti et unum avense, apud No- nica juslilia.
vani villam duas partes majoris dccimse tam in cul- Si qua igitur ecclesiastica, elc.
tis terris, quara in novalibus et sex minas aveneein Datura Lalerani per manum Alberici S. Bono-
molendiho, apud Sanclam Mariam de Prato decem niensis Ecclesise cardinalis et cancellarii xn Kal.
solidos pro ecclesiis de Borenc.et de Basivtial, apud Julii, indict. xi, Incarnationis Dominicmanno 1178,
Ali. unum hospilem cum terra arabili, apud Lu- ponliflcalus vero domni Alexandri papse tcrtii anno
lue-tbuas partes majoris decimse, viginti solidos in xix.
perEonatu, sex solidos de uno cuiiiclo , apud Her-
1183 ALEXANDRIIII PAP.E 1184
MCCCLIV. A efficaciter subministres, ut Ipse celsitudini tuae de-
Ad clertim Sdlmanticensem.'— Ut Petro ipiscopo volior et lidelior pfopler hoc debeal omtii tempore-
a sese consecraio obediant. permanere, et tu ab omnipot-nli Deo, indeficiens.
(Laterani, Jun. 29.) exinde praemium merearis feliciter oblinere, et a
[AVILA.Hisloria de las unliguedades de la ciudad de nobis gfalias uberrimas exspectare.
Salamanca. En Salamanca, 1608, 8", p. 160.] Datum Laterani, Idibus Julii.
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- MCCCLVI.
leclis filiis universo clero Salamantino, salutem et Ad [Ubaldum] archiepiscoputnPisanum et universos.
apostolicam benediclionem. episcopos et abbales per Tusciam constitutos.—
Venienlem ad nos venerabilem fratrem nostrum lllos ad concilium c prima Dominica advenienlis
Quadragesimw t (die 18 Febr. an. 1179) celebran-
Pelrum episcopum vestrura, virum siquidem litte- dum Rotnminvitai.
ratum, providum et discretum, paternse menlis (Tusculani, Sepl. 21,)
affectione suscepimus, et eum prius in sacerdolis [MANSI,ConciL, XXII, 211,].
ofiiciura promovenles in episcopum postea, invo- Quoniam in agro Domini, qui est Ecclesia, taa^
cala sancti Spiritus gratia, consecravimus, et «;iiain spince et tribuli nascuntur quotidie et pullu-
ipsum de noslris tanquam de B. Petri majiibus Iant germiiia vitiorum, tum videlicet quia proni,
consecratum ad vos duximus transmittendum. Ve- sunt sensus hominis ad malum ab adolescehtia.
rum quonjam otiosum viderelur, aliquos palrem et sua, lum quia inimicus homo de malitia sua ziza^
pastorem habere, nisi eidem essent filiali devolione nia superseminare non cessat, el gerinen bonum
subj'ecti, universilatem vestram per aposlolica nitilur suffocare, necesse esl diligentiam adessp;
scripta monemus, mandaraus atque prsecipimus, cultorum, et nunc evellere et amputare jam nata,.
quatenus praedicto episcopo, sicut animarum ve- nunc etiam nascituris nocivis gerrainibus proficicndi
strarum rectori, debilara in omnibus obedientiam adilum obserarej subsequenter autem et inserere
et reverentiam humiliter impendatis, atque prsece- frucliferum germcn , et [seminare semen bonum,
plis ejus sine contradictione aliqua pareatis. Vobis qnod trigesimum, sexagesimum et centesimura fi'u^
omnimodo praecavenfes, ne decimas laicali po- ctum, fecundante Deo, possit afferre. Nam et hoc
tentia et auclorilale propria invadere pracsumatis. verba illa Dominica sonare videnlur, quibus Jere^.
Quod si feceritis sententiam quam prsenominatus miam prophetam, et in eo evangelicum sacerdolem
episcopus in vos propler hoc canonice lulerit, nos, inslruxil, dicens : Dei verba mea in ore luo. Ecce.
auctore Domino, ralam et firraam habebimus. _ constitui ie super gentes, et regna, ut evellas, et de-
Datum Lalerani, ni Kalendis Juiii. slruas, et disperdas, et dissipes , et adifices, ei plan-.
MCCCLV. ' tes (Jerem. i). Id autem iicet universis Ecclesia-
Ad Adefonsum Caslellanorum regem. — Pelrum runi rectoribus incumbat, multo tamen forlius vca.-..
episcopum Salmanticensem commendat. minct Roraanoe urbis antistiti, qui a Domino Jesu
(Laterani, Jan. 15.) Christo, ut caput esset Eeclesise, in beato Petro
[ Ibid. ] accepit, et de pascendis Dominicis ovibus, et fra-.
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, tribus confirmandis expressum et speciale nosci-
charissimo in Christo filio ADEFONSO, illustri Ca- tur babuisse mandatum (Luc. xxn, Joan. xsi). Iii.de.
stellanorum regi, salutem el aposlolicam bene- siquidem est quod nos, licet insufficientes mefitis,
dictionem. ad providentiam aposlolicce scdis et minister.ium,
Precibus ct petitionibus tuis, in omnibus, quan- universalis Ecclesise a Deo, ul ipsi placuit, dispo-
tum cum Deo et juslilia possumus deferre, et eos; nente vocati; quia in Ecclesia Dei correctione vi-
efficaciter promovere volenies , et yenerabilis fra- demus quantpluriina indigere, lam ad emendanda
tris nostri Pelri Salamantini episcopi Iitterarumi quoedigna emendatione videntur, quam ad promul-
prudentiam et honeslatem pensanles, eumdem int D ganda quee saluti fidelium visa fuerint expedire, de
sacerdolem cerlo sibi in urbe titulo assignato, , diversis partibus personas ^ecclesiasticas decrevi-.
promovimus, el ipsi poslea consecrationis raunus, , mus evocandas, quarum preesentia et consilio quse
S. Spiritus invocata praesentia, curavimus solem- fuerint salubria, slatuantuf; et quod bonum, secun-
nitcr exhibere. Eum iiaque, sictit virum providum, , dum consuetudinem anliquorum Patrum , provi-
et discretum et excellentise regise fidelem, perom- dealur, et firraetur a mullis. Quod si particularilef
nia sicut credimus, el devotum, ad ecclesiam suami fieret, non facile posset plenum robur habere. Quo-
de" nostris lanquam de beati Petri manibus conse- circa per aposfolica vobis scripta inandapuis qua-
cratum duximus transmiltendum. Serenitatem tuarai liter liuic noslrse dispositioni plenis desideriis co-
per apostolica scripta rogantes, monentes et exhor- operari cnretis, ct prima Dominica adv.enientis
tantes in Doraino eumdem episcopum nostrse inter-• Quadragesimae, ad urbem Romam, ducente Domi-.
venientis inluitu, et suae fidelitalis ac devolionis, , no, venialis, et cooperante sancti Spiritus gralja ,
quam circa te multipliciter gerit, oblenlu, dili- tum in corrigendis cnormitatibus, lum in statuen-.
gas, manusteneas, et honores, et ad jura com- dis quae Deo grata fuerint, communi studio quod
niissse sibi ecclesiaerecuperanda, vires et auxiliun)l fuerit agendum agatur, et in uno humero subljwe-
4185 EPISTOL.E ET PRIVILEGIA. — AN. 1178. 1186*
nius arcam Domini, atque uno ore honorificemus A possessionibus judicare, t prmcipit ul Henrico
Deum et Patrem Domini nostri Jesu Christi. Anglorumregi ipossessionumjudiciumrelinquat.i
Datum Tusculi xi Kal. Octobr. (Tusculani, oct. 1.— TWISDEN. Hist.Angl. Script.,
I, 602.)
MCCCLVIl.
Ad archiepiscopos et episcoposabbalts Hungarim. MCCCLXl.
Ejusdem argunivnti Slonasterium S. Thommde Paraclito (Ebieholtense)
luenditm suscipit, ejusque bona ac jura confirmat.
(Tuseulani, Sspt. 21 )
[FEJER,Cod. dipiom. Hugarim, II, 195.] (TORKELIN,Diplomafi Arna Magn., I, 50.)
Quoniam in agro, elc. ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
MCCGLVIII. lectis filiisWiLHELMO, abbati Saneli Thomae de Pa-
tam proesentibus quara
Ad Guarinum archiepiscopum Dituricensem el ejus raclito, ejusque fratribus
svffraganeos, •et abbates per eorum episcopalus futuris , fegularem viiam profcssis , in perpetuum.
constilulos.— Ejusdem argumenti. Piae postulalio voluntaiis cffectu debet prose-
(Tusculani, Sept. ?.) quenle compleri, el tit devolionis sinceritas lauda-
[D. BOUQUET, Recueil, XV , 962.] biliter enitescal, et ulilitas poslulata, etc. Ideoque
in
Quoniam agro, etc. dilecii iii Domino filii, vestris justis postulationi-
MCCCLIX. j,
bns clemenler annuiirius et prsefatam ecclesiam
Eccieslatn S. Opporlunm Parisiensem luendam Beati thomse de Paraclilo, in qua divino man-
suscipit, ejusque bona cl privilegia confirmat.
cipali eslis obsequio, sub beati Petri et nostra
(Tusculani, Oct. 1.) et prsesenlis scripti privi-
Dom FISLIBIEN ffisf. de 54. proteclione suscipimus
[ , Paris, III, Preuv., ] communimus. In prirais siquidem staluentes
ALEXANDER , servus servorum Dei, di- legio
episcopus ordo canonicus, qui secundum Deum et beati
ledis filiis canonicis Sanctse Opportunse tam pree- ut
sentibus quam futuris, canonice substitucndis, in Auguslini Regulam alque insiitututionem fratrurn
Sancti Vicloris Parisiensis in Ecclesia vesira dig-
perpetuum-. insiilutus , perpeluis ibidem lemporihus
Pise postulatio volunlatis, etc. Eapropler, dilecti noscilur
inviolabiliter observetur. Prseterea quascunqtie
in Domino filii, vestris justis poslulationibus cle- bona eadera ecclesia im-
menlius annuentes, prsefatam ecclesiam in qua possessiones, quaecunquecanonice
divino estis obsequio mancipati, sub beati Petri et preesenliarurn jusle
et possidet aut in
futurura concessione ponlificum, largilione regum
nostra proteclione suscipimus, et preesentis scripli
vel prihcipum, oblatione lidelium, seu aliis justis
privilegio communimus, slatuentes ut quascunque modis,
C preestante Domino, poterit adipisci, firma
possessiones, etc., in quibus hsec propriis duxi- vobis vestrisque successoribus, et illibala. pernia-
mus exprimenda vocabulis : hsec propriis duximus exprimenda
neant. In
Ecclesiam SS. lnnocentium, aquosam terrara vocabulis:quibus
quam naarispos vocant juxta civilatem Parisiensem, Ecclesiam de Eskilli Insula cum ipsa insula e.t
sicul venerabiles fralres nostri Guillelmus quon- aliis earum
pertinentiis , ecclesiam de Julsechsecura
dam Senonensis, nunc Remensis arcbiepiscopus,
lerra et decima ad eam perlinente, et aliis. perli-
appstolicse sedis lega.tus, et Mauricius Parisiensis nentiis suis, mansionemque in eadem villa ad lo-
episcopns, et cbarissimus in Chrislp filius noster ctim eumdem pertjnent,era cum omnibus appendi-
Ludovicus illusliis Francorum rex, vobis et eccle-
ciis suis, molendinum juxta Wareebro silum ciim
siee vestrse confirraasse, et suis scriptis roborasse suis
pertinenliis, ecclesiam que de Tiaereby et
noscuntur; capiceriam qupque ipsius ecclesise, sic- mansionein inibi sitam cum agris, pratis, silvis
ut bonse memprise Theobaudus Ecclesiae Parisien- el aliis suis
sis episcopus vobis cam rationabiliter adjudicavil; perlinenliis, mansionem in Hathelosae
cum agris, pralis , silvis et aliis suis pertincntiis,
claustri eliam veslri libertatem et anliquarura au- villain lolara Naeveih appellalur cum terra
quae
gnienlum praehendarum de novo censu marisii fa- Dtota,pralis et silyis, liberam et absolulara cum
clum, sicut memorali fralres noslri Remensis ar- aliis suis pertinenliis, piscatioiies Clori"«et.alias
chiepiscopus et Mauricius Parisiensis episcopus piscationes quas cum cseleris hominibus illius
scriptis suis authenlicis concesserunt, vobis et . regionis communes habetis; curiam in civitale
eidem ecclesiae yestraj auctori.laie appslplica con- Roskildensi cura domibus et eaT.um pertinentiis,
lirmamus. Decernimus ergo, ete. tertiam partem decimse in ecclesiis Annesee, Hsel-
(Sequuntur subscripliones.) . singhe, Craekom, Alsentorp el totam deeimam de
PajtumTusculani per marium Alberti, sanctse Ro- ecclesia Tiereeby| quani venerabilis fraler .npsler
manseEcclesise presbyteri cardinalis et canceilarii, Absalon, tunc Roskildensis episcopus, nunc vero
Kal. Octobris, indictione xi, Incarnalionis Domi- Lundensis archiepiscopus vobis .aiionabiliter per-
nicse anno 1178, pontiiicatus vero domni Alexan- petup concessit babeiidam. Villain quse Frelher-
dri papae III anno xx. slof appellatur cum a^ris, silvis, pralis, mo!en-
MCCCLX. dinis et aliis pertinentiis, ct. ecclesiam ejusdem
Londineiisi et Winloniensi episcopis, « altendens villse cum deciniis suis.
quod ad regem perlincat, npn ad Ecclesiam, de Sane noyaliura yestrpruni qucs propriis B»aflU)ns
1187 ALEXANDRlIII PAPyE IIS8
aut sumptibus colitis, sive de nulrinientis anima- A nerabilibus fratribus Parmensi etRegino episcopis,
liiim vestrorum nullus a vobis decimas prsesumat salutem ct aposlolicam bencdictionera.
cxigere. Liceat quoque vobis clericos vel laicos, Audiviinus et mirali sumus quod venerabilis fra-
liberos et absolutos, a soeeulo fugientes ad con» ler noster 0. [Omnibonus] Veronensls episcopiis
versionem recipere, et eos sine contradictione ali- R. fiiiuni eomilis de quibusdam possessionibus,
qua relinere. Prohibemus insuper ut nullus fratrura quas monasterium de Nonanlula in curte Nugarise
veslrorum, post factam in loco veslro professionein, in pace tenebat, auctoritate propria inverlire prse-
aliqua levilale, sine abbalis sui licenlia, possit ab suinpsit. Quoniam igitur id non debemus in pa-
eodem claustro recedere ; discedentem vero abs- tientia sustinere, discrelioni vestrse per aposto-
que communium litterarum cautione nullus au- lica scripla proecipiendo mandamus, qualenus par-
deat relinere. Cum aulem generalc interdictum tibus anle vos convocatis, super hoc 'iriqui'ra'is'
terrae fuerit, liceat vobis elausis januis, exclusis diligentius veritatem, et si ila vobis constiterit,
excomniunicalis vel interdiclis, non pulsalis cam- preefalum episcopum monere curetis et diligenter
panis, submissa voce divina celebrare. In paro- inducere, ul quod lam prave facium est quantocius
chialibus.eliam ecclesiis quas habelis, liceat vobis revocel, et abbatein et fratres ejusdem monasterii
clericos eligere el episcopo prsesentare, quibtis si " in possessionem terrarum iliarum sine dilatione
idonei fuerint, episcopus animarum curam com- reducat, et ipsos inde non palialur indebite mo-
miltat, ut ei de spiritualibus, vobis vero de lem- leslari. Si vero idem episcopus hoc non fecerit,
poralibus debeant respondere. Paci quoque et tran- vos id auclovitate nostra conlradictione et appella-
quillilati veslrse paterna soUiciludine providere lione remola exsequi iiiiniine differatis, el si prse-
volenles , aucloritale apostolica prohibemus ut fatus R. eosdem fralres de ipsis lerris, posleaquara
infra clausuras locorum seu grangiarum vestra- in earuni possessioneni reducti fuerinl indebiie
rum nullus violentiam aut rapinam seu furtiim moleslaverit, eum appellalione cessante vinculo
coramillere, aul ignem apponere seu hominem anathemalis aslringalis.
capere vel interficere audeat. Sepulturam quoque Dat. Anagnise, vu Kal. Decemb
ipsius loci liberam esse decerniraus, nl eorum devo- MCCCLXIII.
lioni et extremse volunlati, qui se illic sepeliri de-
— Quod P.,qui totam vitam suam
liberaverint, nisi forle excommunicati vel interdicti Ad Nonanlulanos.
Deo dederit, voto liber judicandus sit.
sint, nulltis obsistat, salva tamen justilia illarum ec-
clesiaiiiina quibus mortuorum corporaassumuntur. C (Anagnise, Nov. 26.)
Decerniraus ergo ut nulli omnino hominum li- [Ibid., p. 275.]
ceal prsefalam ecclesiam temcre perlurbare, aut ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
ejus possessiones auferre, vel ablalas retinere, lectis filiis abbali Nonanlulano, archipresbytero, et
minuere, seti quibuslibet vexalionibus fatigare, sed canonicis Nonantulanse plebis. salutera et aposto-
omriia integra conservenlur eorum, pro quorum licam benediclionem.
gubernatione et suslentatione concessa sunt, usi- Veniens ad apostolicse sedis clementiam cura lit-
bris omnimodis profulura, salva apostolicse sedis leris veslris, filii archipresbyler et canonici, P.
auctoritate, et dicecesani episcopi canonica justitia. lalor preesentium supplici nobis relatione propo-
Si qua igilur in futurum ecclesiastica, etc. suit, et ex litteris ipsis percepimus, quod divinae
Dat. anno Domini 1198, poiiiificalus vero domni revelationis gratia inspiratus ecclesise S. Mariae(78)
Alexandii papoe III anno xx. quse propler guerrara fuerat Mutinensium diruta a
fundamenlis, conslruxit, et ibi vovit perpeluo Do-
INTRA ANNUM 1159 — 1179 mino militare, qusim quidem pius e', misericors
Dominus per studium et laborem ipsius, et per me-
MCCCLXII. D rita vitse suaein possessionibus etin aliis ampliavil.
Ad Parmensem et Reginum episcopos.— Ut qumdam et in devotione mulierum et virorum celebrem rion
bona monachis Nonanlulanis reslituenda curent. modicum solemnem effecit. Deciirso autem longo
(Anagnise, Nov. 25.) temporis spatio, cum non possel lentationes quie
[TmA-Oscui, Storia di Nonantola, II, 278.] superveniebarit Varias sustinere, dimissa ecclesia
ALEXANSER episcopus, servus servorum Dei, ve- super fluvium Tari (79) supra Pafriiam ubi solebarit
(78) Forse quesla e.la chiesa di S. Maria delle a' quali Innocenzo III avea permisso di vivere se-
Banzole ftior ui Nonantola ,'che spesso si noraina cundo la regola di quelli d'Altopascio. In un allro
nelle memorie della Badia. breve dello stesso Innocenzo IV del 1255 che ivi
(79);Sembra evidente, chequi parlisi del Ponle pur si conserva, quel pOnte dicesi: In Slrela qua>.
sul Taro di cui veggpnsi ancora alcune rovine via Claudia dicilur seeundo il costume de bassi
presso Castel Gtielfo di la dal torrenle, cbe ora lia lempi di chiamar Claudia la via, che propriamente
cambiato corso. Questo breve dunque ei da la no- dee dirsi .Emilia. Presso quel ponte era urio. Spe-
lizia dell'origine del Ponte stesso sconnsciuta fi- dale o Covenlo di proprieta del vescovo di Parma,
nora. Da un breve d' Innocenzo IV del 12.4, che si che nel 1504, ad islanza di Benedetto XI lo cedetle
conserva nell' archivio della comunita di Parma a monaci Cisterciensi diFonlevivo. I)i queslenotizie
raccogliesi chc n'erano alla cuslodia alcuni fralri, son dcbitore al piu volle lodato P. Irenaeo Affd:
1189 EPISTOL/E ET PRIVILEGIA. — AN. 1159-79. 1190
multi submergi, cum auxilio domini pontem constru-- A lectis filiis GODESCALCO decano et canonicis Eccle-
xit et multa operatus est, quee Deo et hominibus; siae S Michaelis Sanclseque Gudulse Bruxellensis,
beneplacita et accepta yidentur. Verum quoniami tara prsescntibus quam fuluris, canonice substi-
dubium vobis et inrertum exislit, unde priori votoi tuendis, in perpetuum.
lcnealur, et utruin licuerit ei locura mulare, ubii i Effeclum j"uxla poslulanlibus indulgere et vigor
stabilitateni se promiserat servaturum, discretioni' sequitalis, et ordo exigil rationis, prsesertim quando
vestrae praesentibus lilteris innolescat, quia idem1 ' petentium volunlatem et pietas adjuvat et veritas
P. yotum non fregit in eo quod ad locum se alium1 non relinquit. Eapropter, dilecti in Dominofilii,
transtulerit, id quo Domino fruclificare amplius' veslris justis poslulationibus-benignius annuentes,
potesl, et fruclum reddere digniorem. Ideoque vo- prselibatam ecclesiam cum omnibus perlinenliis
bis mandamus ut eum voto illo non leneri, sed> suis, sub beati Pelri et nostra protectione susci-
csse potius exinde absolutum denuntietis, votum' pimus, et prsesentis scripti privilegio communi-
enim non violat, qui in nielius commulat. Proe- mus. Slatuenles ut quascunque possessiones, quse-
lerea quoniara idem P. pro sedilicalione prselibalse'- cunque bona eadem ecclesia impraesentiarura jusle
ecclesiseplurimum Iaboravil, el ideo raodis omnibus' et canonice possidet, aut in fulurum concessione
desiderat, ut ibi persona idonea ordinelur, vobis5" ponlificum , largilione regum vel principum , obla-
prsesentiura auctoritate injunginius ut in prselibata1 tione fidelium, seu aliis justis modis, prseslanle
ecclesia cum consilio ejus aliquem de vobis, filii cano- Domino, polerit adipisci, firma vobis veslrisque
nici, aul aliam personam honeslse vitee etconversa- " successoribus, et illibata permaneant. In quibus
tionis, ctquse sit idonea, et inordinationeipsius ec- hcec-propriis duxiraus exprimenda voeabulis :
clesiseejus consiliis acquiescere debeat, inslitualis. Locum ipsum in quo ecclesia vestra sita est,
Credimus enira quod ex hoc eidem ecclesise com- cum ccemeterio et
adj'acentiis suis, capellaniam
moda provenient potiora, cui per sollicitudinein et S. Jacobi in cum oranibus pertineii-
Caldenberga
diligentiam prsefati P. incrementa constat plurima tiis suis, capellaniam S. Nicolai in foro inferiori
pervenisse. cum omni jure et perlinentiis, tria etiara hospi-
Dat. Anag., sexlo Kal. Decembris. talia infra asabilum oppidi veslri cum omnibus
MCCCLXIV. pertinenliis, quibus ad receptionem pauperutn et
Parthenonem S. Slariw Calensis tuendum " suscipit peregrinorura providere teneraini , ecclesiam S.
ejusque bona confirmai. Joannis de Molenbeke cum decimis, terris el oin-
(Anagnise, Nov. 28.)
Hist. de Q nibus quse infra parochiam illam habere noscimini,
[D. DUPLESSIS, Sleaux, II, .8.] ecclesiam de Melsbroeck a Petro quondam ipsius
ALEXANDER episcopus, servus servorura Dei, di-
leclis in Christo filiabus HELEVIS.E et persona ecclesice per manum Cameracensis episcopi
abbatissse, vobis concessam cum omnibus perlinen-
monialibus monasterii S. Mariae de Kala, salutem perpettto miuutara
tiis suis, etiam decimam quara infra ter-
ct apostolicara benedictionem.
minos parochice vestrse habetis, cumpralis, hortis,
Prudentibus virginibus, quse sub habitu reli-
accensis mansis, lerris cullis et incultis, et cum omnibus
gionis, lampadibus, per opera sanctitalis ecclesiis et decimis quas in Cameracensi episco-
jugiter se praeparant ire obviam sponso, sedes apo- patu possidetis.
stolica debet praesidium impertiri, ne forte, etc.. .
.... Praeferea quascunque possessiones, quaecun- Prseterea libertales et antiquas et ralionabiles
que bona.idem monasterium imprsesenliarum jusle, consuetudines ipsius ecclesise auctoritale vobis
et canoncie possidet, aut in fulurura concessione, apostolica confirraamus. Slaluimus etiam , ut infra
tenninos parochiee veslrse nulltis sepeliatur vel ba-
pontificum , largitione regum vel prineipum , obla-
tione lidelium, seu aliis j'uslis modis, prsestanle, ptizetur, nisi apttd majorem ecclesiam, prseler le-
Domino, poteril adipisci, firma vobis et his quae, prosos quibus extra oppidum secundum lenorem
post yos successcrint, ct illibata permaneant. In{ exinde faclum coemeterium cum oratorio a vobis
indultum est, quemadmodum ab anliquo slatutum
quibus haecpropris duximus exprimenda vocabulis
Villam in qua monaslerium vestrum situm est, < est et hactenus observatum.
scilicet Kala, quidquid in Meldensi episcopatui Sancimus quoque ut populus tolius parochiee ve-
apud Mintriacum rationabiliter possidetis cum pa- strse in majoribus anni solemnitalibus ad majorem
tronalu ecclesise, lotam villam Colons ...... ctt ecclesiani ad audienda el percipienda divina con-
ecclesiam S. Andiese de Kala, etc veniant, sicut a prima fundatione ecclesise stalutum
Datum Anagnise, iv Kal. Decembris. est et observatum. Cum autera commune interdi-
MCCCLXV. ctum terrse fuerit, liceat vobis clausis januis, non
Ecclesim collegiatw SS. Michaelh et GudulcB pulsatis lintinnabulis, cxclusis excommunicatis et
possessiones ac privilegia confirmat. interdictis, suppresse divina celebrare.
(Anagnise.) Deoernimus ergo, elc.
[MIRJEIOpp.dipL,U, 1179.] Datum Anagnise.
ALEXANDER episcopus, servus sefvorum Dei, di-
1191 ALEXANDRIIIIVAVM 1192
INTRA ANNUM 1160—1179. p^ llcei filii consules et poptilus Genuensis (80) pro-
prietatem in mari queerentes, portum ejus fre-
MCCCLXVL quenter invadunt, consumunt naves incendio, et
Ad capiiulum B. Martini Turoncnsis. — Ne quis in: peregrinos et merealores suis rebiis per violen-
canonicum fecipialur qui sil servilis condilionis et liam spOliant, et Geiiuam deoiiuare coarctant.
qui non sit de legitimo nialrimonio nqlus. Quoniam igitur, quarituracurique prsediclos con-
(Anagnice, Mart. 10.) sules et civitatem in Domino diliganius sustinere
) [ Difense de Vigi. de Saint-Martin de Tours, 21.] noii possimus, nec debemus ut prsedicatus nobilis
. ALEXASDER episcopus, servus seryorum De.i, di- vir et bomines sui in suo jure molestiam susii-
leclis filiis decano, thesaurario et capitulo B. neant, vel gravamen; cui pro devotione sua . et
Martirii Turonensis, salutem et apostolicam bene- patris sui propensius adesse tenemur, frateriiitati
dictionem. tuae per apostolica scripla praecipiendo mandamus,
.' Qui lenemur pmnibus ccclesiasticis viris supef
quatenus consules el cives tuos studiose moiieas
his quce ad ecclesiarum decorem pertinent el atig- ab
vu hujusmodi prcesumptione desislere. Quod si
mentum , favorem appslolicse sedis impendere, comraonili non destiterint, eos auctofilate iibstra,
bis super his tanlo libentius volumus sicut debe- B coiitfadictione et cessante taliter pii-
ecclesisevestrae appellatione
raus el facilius acquiescere, quahlo nias ut ceeleri qui audicrint similiter facere jiou
et
tanquam .noslrse specialis proprise debemus pro- attentent.
.pensiori studip perquirere commodum et honorera. Datum , v Idus Oetdbris , poiUificatus
Relalum esl siquidein auribus nostris, quod eum vefo nostriAnagnisR ahno decimo (81).
eadem eeclesja, inter alias ecclesias Gallieecelebris MCCCLXVHI.
sit ct admodum splemriis, prsecipuaegaudcat pri- Ad consules et Genuensem.— Eos dehor-
populum
vilegio Iibertalis, ab antiquo hujusmodi consueludo ; lalur ab injttriis in GuUlelmum,Monlispessuiani "
apprpbata sit ibi et laudabilis inolevit, ul liulhis dominum. . ..V:X.'
in eadem ecclesia in canppicnm recipi, qni sit ser- (Anagnise, Oct. 11.)
vilis conditionis ; vel qui non sit de legitimo malri- [Ibid.]
moiiio natus. Nos itaque eamdem consueludinem ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
admpdum apprpbanles et perpetuam volentes fir- leclis filiis consuiibus et populo Genuensi, salutcai
mitalem habere, eam sicutest ab ejusdem ecclesiie el apostolicam benedictionem.
canonicis juramento firmata ralam habemus, et Frequens et replicata ex parte dilecti filii nobilis
firmam, et ipsam aucforitate apostolica confirman- Q viri Guillelmi de Montepessulano ad nos quercla
les, praesentis scripli palrocinio communimus. pervenit,;quod vos proprietatem in raari quserenles,
Statuentes ut nulli omnino hominum liceal hanc portum ej'us frequenter invadilis, consumitis naves
et peregrinos et mercatores suis rebus
paginam npslrse confirmalionis infringere aut ei incendio,
aliqtiatenus contraire. Si quis autem hoc attentare per violenliam spoliatis et Genuam cogitis decli-
Sane quanto vos et civilaleni veslram
prsesumpserit, indignalionem oranipolenlis Dei, et nare t8_t).
beatprum Pctri el Pauli se iioverit incursurum, omnipotens Dominus amplius exallavit, et beni-
Datum Anagnise, vi Idus Martii. gnius sua pielate respexil, tanio propensius ab
his abstinere debetis in quibus videamini delra-
MCCCLXYII.
ctionem hominum et periculum vcslrae salutis in-
Ad Hugonem Genuensem episcopum. — Pro Guil-
leltno Montispessulani domino. Vetat ne Genuen- currere, et diviuse ultionis judiciuni meiilo formi-
ses porlui Magaloncnsi noceant. dare. Quoniam igilur quantumcunque vos et civi-
( Anagniae, Ocl. 1..) latem vestram ih Domino diligimus, sustinere npn
[D. BOUQUET, Recueil, XV, 947.] possumus nec debemus, ut preedictus nobilis vir et
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- honiines sui in suo jure molesliam sustineant, ciii
nerabili fratri Genuensi episcopo, salulem et apo- " pro devotione sua et patris sui propensius adesse
stolicara benediclionera. teneamur, universilalem veslram monemus alque
Dilectus filius nosler G.uillelmus de Montepessu- prsecipimus qualenus ab liujusmodi gravarainibus
lano sua nobis conquestione mPiislr.i.vit, quod di- etinolesliis desistatis, quia non decelvel hujusmodi
(80) Januensesjcommuniterjscfibebant illiussetalis aulicm cjiis; nec portabimus per pelagum
-honiines, unde primigenius h.ujus el sequeniis in- honiinero vcl pecuniaro al.icuj.usqui non sil de lerra .
slruiiienti textus nonnihil alleralus videtur. nostra, nisi sit Januensis ejus pecunia .... . et
(8J)Annusponlificatus Alexandri decimus incidit cxceptis pefegrinis quos possumus poflare iri navi
in annura 1169, quo neuliquam Anagniaediversatus una per annuin, quse lanien non sil hospitaLi,snec
est. Ea in urbe degebat, Alexander annis 1175, leinpli, et qui peregrini non sint de Montepessti-
1174 alque etiam 1175 et 1176, prput e variis erui- lano, vel Sanclo -Egidio , aul a Rbodano usque Ni-
lur raonumenlis. ciam , l. \l\ Hist: Ocean., instr. col. 11_. Qiubus
(82) Icto iiiter Genuenses et Narbonenses cives ex verbis intelligimus diu viguisse simultatem in-
an. 1166 ad quinquennium fcedere, cautum est ex ter Genuenses et Montispessulani dominum, nec
parle Narbpnensiura inler ccetera : Quandiu Janu- non S.. .Egidii seu Tolpsanum comitem, qui uti-
cnses, inquiunt, interelPisanos.gucrrafuerit, non que Pisanis coiitra Genuenses favebant.
recipiemus Pisanura aliquem venientcm de pelago,
1193 EPISTOLiE ET PRIVILEGIA. — AN. 1166-1179. 119*
proprietates in mari requirere, quos paganos etiam A Pastoralis ofiicii debito provocamur, ut qui Ro-
non legimus requisiisse. Cseterum, si ab hujusmodi manae Ecclesiae regimen, Domino disponente, te-
prsesumptione non desliteritis, venerabili fralri no- nemus, de universis ecclciis curam' gerere et eis
stro episcopo dedimus in mandatis ut praesumplores apostolicam imperliri prsesidium debeamus.
vestros et violatores niandati noslri aucloritate no- Eapropter, dilecti in Domino filii, vcstris juslis
stra taliter punial, ul ceeleri qui viderint, siinilia postulationibiis clementius annuentes, ecclesias
facere non attenlent. S. Margareise de Asmiald, in qua sorores veslrse
Dalum Anagniae, v Idus Octobris , [ ponlifieatus divinis sunt obsequiis raancipalse, cum pertinentiis-
nostri anno decirao (85)]. suis stib B. Petri et nostra proteclione suscipimus,
MCCCLXIX. ct prsesentis scripti patrocinio communimus ; sla-
Ad abbatem et fralres monasterii de Passignano.— tuentes ul ordo canonicus, qui secundum Deum et
Jus palronatus in ecclesias quasdam illis asseril. B Augustini Regulara noscitur 'nstilutus, perpe-
(Anagniee, Oct. 12.) ttijs ibidem lemponous invioiabiliter observctur.
[LAMI, Eccles. Flor. Monum., I, 219.] Hanc aistem ecclesiam sicut hactenus ipsa raticna-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- biiiler et pacifice possedistis et impraesenliarum
lectis filiis abbati et fralribus moiiaslerii de Passi- B etiain possidelis, vobis et per vos prsedictis Wibur-
griano, saluiem et aposlolicam benedictionem. - gensi Ecclesiae, auctoritate apostolica confirma-
Petitiones religiosorum virorum quae rationi con- raiis. Statuentes ut ulli omnino hominum lice;.t
cordant, et ab ecclesiastica non dissonanl hone- hanc paginam nostree confirmationis et proteclionis
stale, decet nos animo libenli admittere, et utili infringere, vel ei ausu temerario contraire. Si quis-
effeclu prosequenle complere. Eapropter, dilecti in auleni hoc atteniare prsesumpserit, indignalionem
Domino filii, vestris justis postulationibus beni- emnipoteniis Dei et bealorum Petri el Pauli aposto-
guius annuentes, jus patronatus quod habetis in lorttin ej'us, se noverit incursurum,
ecclesia de Luviano el quidquid habelis in parochia Dalum Lalerani. x Kalend. Martii.
prsescriptaeecclesiseinter duo fiumina, quae dicun - MCCCLXXI.
tur Cassiani et jus palronatus ecclesieede Maiano, Ad clericos archidiaconatus Berkesire.— Varia illis
et quidquid habetis in preescripta vilia, jus pa- privilegia concedit.
tronatus ecclesise de Fonle-Rutuli et annuum cen- (Laterani, Febr. 22.)
sum, et alia quse exinde annuatim percipitis, et [ RVMER , Fwdera, etc, 1,45. ]
quidquid habetis in curle de Travalle, jus patro- " ALEXANDER episcopus, servus servoriim Dei, di-
natus ecclesiee de Matraio, et jus palronalus ec- lectis filiis per diaconatum Berkesire conslitulis,
clesiaede Collebono, sicul ea rationabiliter possi- salutem et apostolieam benedictionem.
detis, vobis et per vos monaslerio veslro aucfo- Cum nobis sit, quanquam immerilis, omnium
ritate apostolica confirraamus, et praesenlis scripti Ecclesiarum cura commissa, sicnt ofiicii nostri
patrocinio communimus. Preeterea auctoritate apo- debilo, cogimur providere, ne suhdili snperiori-
slolica inhibemus, ne inslitutiones quas secun- biis debitam reverenliam subtrahant, et hono-
dum Deura et B. BenedicliRegulam et antiquam et rem ; ita quoque volumus preeeavere, ne a raajori-
ralionabiiem consuetudinem monaslerii vestri con- bus subdili valeant indebilc praegravari. Eapropler,
corditer in capitulo veslro fecistis, aut facietis, quieti vestrae paterna sollicitudine providentes,
aliquis immutare preesumat, sed cas prsecipimus auctoritale vobis apostolica indulgemus ne canes
inviolabiliter obscrvari. vel accipitres archidiacono veslro cogamini exhi-
Decernimus ergo ut ntilli omnino hominuin li- bere, ncc eum pluries , quam semel in anno reej-
ceat hanc paginam nostrse confirniationis et consti- pere , lunc ei per diera unura et noclem necessaria
tulionis infringere, vel ei aliqualenus conlraire. Si ministraturi, cum seplem lantuin equitaturis, ct
_. personis totidem, el tribus servientibus peditibus,
quis aulem hoc attenlare prsesumpserit, elc. Nulli ergo oranino hominum liceat hapc paginam
Dalum Anagniae, quarto Idus Octobris.
nostrse concessionis infringere, aut ei ausu teme-
rario contraire. Si quis autem hoc atlentare prse-
INTRA ANNUM1166-1179.
sumpserit, indignationem oranipolentis Dei et bea-
lorum aposlolorum Petri el Pauli se noverit in-
MCCCLXX. curstirum.
et
Ad prwposiium capilulum Vibergense.—Signiftcat Datum Laterani, vju Kal. Martii.
se parlhenonis S. Margarelw Asmialdensis prote-
Clionemsuscepisse. MCCCLXXH.
( Laterani, Febr. 20, Ad Cabilonensemepiscopumet abbalemde Firmilatc.
— Ut cogant mitites quosdam ut ablata monasterio
[TORCKELIN, Diplomat. Ama Magn., I, 25. ] Trenorciensi reddanl.
ALEXANDER episcopus , servus servorum Dei, di- (Laterani, Mart. 11.)
.ectis filiis prseposilo el capilulo Vibergensis Eccle-
[JUENIN,Hisl. de Tournus, 177.]
et
sise, salutem apostolicara benedictionem. ALEXANDER episcopus, servus servorura Dei, ve-
(83) Verba uncis inelusa aliena manus addidit.
PATROL.ce. 33
li9S ALEXANDRIIII VAVM 1196
iierabm fralri Cabilonensi episcopo, et dilecto filio A MCCCLXXIV
abbali de Firmilale, salutem et aposlolicam bene- Nicolao priori et fralribns S. Scpulcri Ilierosolymt-
oliclionem. lani concedil ecclesiam S.Mgidii, silam Romic '
Ad aures nostras dilecii filii noslri Trenorchien- juxta poriam Auream.
sis abbatis querela peryenit, quod milites de Cha- (Laterani, Marl. 14.)
banes poiium eorum per violentiam delinent, et [ Eug. de R071ERE,CartuL du Sainl-Sipulcre, 272. ]
Arduinus de Sala et Guido Ruffus duobus mona- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
chis ejus equilaturas suas violenla manu non du- leclis liiiis NICOLAO priori et fralribus Sancli Sepul-
biiaruut auferre. Accedit ad heec, quod R. de Lent cri salutem el aposlolieani benedictionem.
villam praescripti monasterii de Chapiz per violen- Mnltiplici devotionis et sinceritalis vestrae affe-
tiam occupavit, et eam memorato abbali reddere clum, quem circa nos et Ecclesiam Dei magnifice
oonlradicit. geritis, et religionis ac honcslalis veslrse fervo-
Quoniam igitur npbis imminct cura ipsius raona- rcm solertius attendentes, ad commodiiracl incre-
slerii bonadefendere, etabeisindebilisgravaminibus meiiltiin veslrum libenti anirao et studio propen-
nalignorura insolentiam coercere, discretioni ve- siori inlendimus, et ad commissse vobis ecclesise
strae per apostolica scripta mandamus atque prse- R ampljationem pariter et profeclum, curam et dili-
cipiraus, quatenus meraoratos viros monere cure- gentiam ferventius adhibemus. Hac siquidem con-
lis, et diligenter inducere, ut supradiclo abbali sideratione induoli, ecclesiam Sancti .Egidii, quce
ablata omnia et sublracta sine difiicultale resli- Romse juxla portam Auream el prope ecclesiam
tuant, el in pace dimillanl; vel sub examine ve- Beati Pelri consistit, cum liospitali domo sibi con-
slree justitisc non differanl pleniludinem exhibere. tigua ad religionis stalum in ea, cooperante Do-
Si vero neutrum horum coacli fecerint, ipsos, mino, informandum , ut ipsa et domus per vestrum
occasione et contradiclionc cessanle, vinculo ana- sludium releventur, devotioni vestree auctorilale
themalis aslringatis, in terris eorum donec ibi aposlolica concessimus, sicut ex rescripto confir-
fuerint omnia, prseler poenilentias et baptisma, malionis et concessionis liostree liquidius appare-
prphibcntes officia celebrari, et lam cxcommunica- bit. Eapropfer univcrsilalem vestram per aposto-
tionis quam interdicli sentenliam faciatis inviola- lica scripta rogamus, nioneniiis atque mandamus
biliter observari. qualcnus ut in prsescripta ecclesia rcligionis et ho-
Daiiini Lalerani, v Idus Martii nesialis habilus informelur, sicut decet, viriliter
MCCCLXXIH. f. et celeriter intendalis , et ad ejus regimen de ma-
Ad Bituricensemel Bizuntinum archiepiscopos, elc. turioribus cl magis honcstis personis, quae inter
— Eos ad iuenda bona monasterii Trenorciensis v»s fuerint, maturius deslinctis, pro nobis et ec-
horlatur. clesise pace iramensam Clirisli clcnientiara jugiler
(Lalerani, Mart. 13.) exorantes.
[lbid.] Dala Lalerani, u Idus. Maiiii.
ALEXAtiDEit episcopus, servus servorum Dei, ve- MCCCLXXV.
nerabilibus fralribus Bituricensi et Bizuntino ar- Ad abbalem el fratrcs monasterii S. Dionysii.
cliicpiscopis, et J[OANNI] Piclaviensi episcopo, ap*- (Lalerani, Marl. 28.)
s-iolicaesedis legato, el aliis episcopis in quorum [ DOUBLET , Ilist. de SainlDenys, p. S08. ]
opiscopaiibus ecclesise et possessiones monasterii ALEXANDER episcopus,-servus servorum Dei, di-
Trenorchiensis consislunt, salutem ct aposlolicani lcctis filiis abbati et fralrihus eeclesieeSancti Dio-
benedictionem. nysii, saliitem cl apostolicam benediciionem.
Cum dilecli filii nostri abbas el fralres Trcnor- Profeclibus nionasterii vcstri tanto ferveniius
ohienses a parocbianis Yestris mulla se asserant nos decel intendere, quanto monasterium ipsnm
gravaniiiia sustinere, decel nos pastoralem solli- D ad lulelam et disposilionem apostolicse sedis el no-
eiludinem gerere, ne pro ncgligenlia veslra bona slram noscitur specialius peitinere. Quapropier in-
lirccdiciorumfratrum exponanttir direplionibus ma- demnitali monasierii vestri paterna sollieimdine
fignorum. Inde esl quod discreiioni vestree per providere volentcs, auciorilate aposlolica prohibe-
apostolica scripta mandamus aique prcecipimus, mus ne aliquis abbas ipsius monasterii lerras, et
«juaieiius si quando adversus parochianos veslros redditus ad ipsum speclanles, parcnlibus suis aut
eorumdem fralrum querimoniam recipilis, malefa- aliis , domos vel eliara ea quse de caducis prov.e-
clores eorura ad procurandam saf.isfaclioneracon- niunl, aul niinisteria doinus, nisi illa lanliini qu;e
gruani de conimissis, vel ad j'ustitiam exhibendam, sunt servienliura clericorum, dare prcesumal, nec
sine dilalione fruslraloria moneatis, el per ex- pecuniam ullra cenlum libras sine assensu lolius
cmuniunicationis senlentiam compellatis. Ita raan- capituli, vel majoris el sanioris parlis muluo stis-
daluni iiostrum efiicaciter exscquaniini, quod ncc ciperc audeat. Nulli quoque monachorum .quii-
vos possilis de negligeiitia reprehendi, nec iidem quam sine consensu abbalis, ab alio mutuo reci-
Iraires coganlur ad nos inerilo labrare. pere liceat; is autem qi:i niiiiisleriiim domtis ha-
D.iliiiii Laterani, 111Idus Maiiii. btierit ullra ccnfum soli ios mnfiio non accipial
1197 EPISTQL/E 1.1 PRIY1L.KU1A.— AN. 1166-1179. 1198
prscter abbalis assenstim, Statuimus eliam iit ah- A i MCCCLXXX.
bas sigiilura proprium habeal, quia npn esl illi Ad ccnsules et populum Senensem. — Coufirmat
honeslum vel conveniens sine sigillo manere. De- pacem de finibus inier Senenses et Florentinos.
cernimus ergo ut nulli omniuo hoininum liceat, elc. (Lalerani, Maii 17.)
Dalum Lalerani, quinto Kal. Aprilis. [MCRATORI , Anliq. ItaL, VI, 599.]
MCCCLXXVI. ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
Ad SUnonem episcopum Meldensem, — Ut nulli lectis filiis consulibus et populo Senensi salutem et
paracltialis ecclesia concedatur, qui non resideal. apostolicam benediclioncra.
(Laterani, April. 1.) Ex tenore publici instrumenti nobis exhjbiti, et
! ' '
[MANSI,ConciL, XXI, 1080.] relatione dilecli filii noslri plebani Sanclse Agnetis,
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- plenius intelleximus quod in composilione pacis
ncrabili lialri Meldensi episcopo, salutem et apo- vestrse et Florentinorum iidem Florentini Ecclesise
stiilicam benetiiclionem. el civitati vestrae resignaverunt quidquid infra ter-»
Sicut ad oflicium noslrura peninet quae incon- minos episcopatus vestri continelur, et resigiiaiic-
grua suiit prohibere, ita nobis potissiraum conve- nem suam juramenlis et inslruraenlis publicis ro-
nil quse recta stint stabilire, et slabilita apostolicse J3
1 borarunt. Ut autem de lenninis inter vos et eps
firmitalis pracsidio roborare. Hac itaqtie ratiorie contenlio in posterum nequeat suscitari, ipsos vo-
inducti, auctorilate duximus apostolica prohiben- bis autoritale apostolica confirmari constanter et
dum ne in episcopalu tuo alicui licet ecclesiam pa- sollicite poslulalis, quos duximus propriis vocabu-
rocliialera tenere, nisi ei in persona voluerit pro- lis exprimendos : Vallem Senensem , Slratam Poici,
p; ia deservire, salva miscricordia circa eos qui Mentem Bifurcatum, Astragum de Cagnano , ubi
infirmitatis vel alia causa canonica impediente, fuil ecclesia Sancti Damiani, Gallianum, castellum
suam non potuerit praesentiam exhibere. Piniungum, Fossalura de Bolsano, Pelagus Slre-
Datum Laterani,. .. Kal. Aprilis. gai, Prunum de Campo Taloli, Podium Sanctsa
MCCCLXXVH. Marise, Piumferreum, Druovc Georgii. In Ciparello
-uos terminos, uiiiim juxta ecclesiam, aliuni prope
Archiepiscopisquibusdam significal se monasierii S.
Nicolai Andegavensis proleclionem suscepisse. domuni filiorum Malaveni. Et lerminos plebisS^Br-
(Laterani, April. 12.) ct;e Agnelis, videlicet Donicalum in Uspianp qtion-
[AbbatiaS. Nicolai Andegav., p. 80, tesle Brequigny, dam Sassi, Rivum Joannis, qui currit ad pedes
Table chron. 111,55S.] Morlennani, et donicatum ipsius plebis in Villole»
(C domum quondam filii Leoli in Monle, ut fuit' cor-
MCCCLXXVilL
nus, Foritem in Strala, et terminos superius desi-
Ad Biluricensem archiepiscopum, et Claramontenseni'
el Aniciensem episcopos. — Ut sentenliam pro mo-' gnalos in Ciparello, Valle Senerise, et Stratam
nasterio Trenorciensi promulgalam observandam Poci, et Plebem Sanctse Agnetis in Podio Bonizi.
curent. cum Populo ejusden» Plebis, rebus aliis assigiiatis,
(Laterani, Ap.il. 25.) Nos itaque vestris justis postulalionibus beni-
JUE.NIN,Ilist. de Tournus, 178.] gnius inclinati, ct de concordia vestra gavisi,
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- compositionera inter vos et Florenlinos de assensui
nerabilibus Iratribus Biluricensi archiepiscopo, ' preesenliiiin, et consentienlibus venerabili fralre
Clararopnlensi el Aniciensi episcopis v salutem et nostro Florenlino episcopo, et dilecto filio Senerise
apostolicara benedictionem. eleclo, factam, et juramentis et charlis hine inde.
Nulia vel niodica ecclesiastic.seseveritati reveren-> firmatain atque receptam inler vos supradictos , ek
tia prsestaretur, si cxconimunicali ab uno , ab aliis qiiidquid intra se eonsiilit, sicut instrumentis p.u-.
ad ecclesiastica sacrainenla sine satisfartione con^ blice continelur, Ecclesioe et civitali vestrse aucto-.
grua deberent admitti, esselque faciliias. venise in- " rilate aposlolica conlirmamus, ei praesenlis scripti
cenlivura ssepiusdelinquendi.Unde qiioiiiamnonsunt patrocinio communinius. Statuenles «i liuUi oin-
vincula ecclesiaslica conteranenda, cum nonnun- nino hominum liceat hanc paginam noslree confir->
mationis vel ei ausu temerario con-
quam majorem quis ex conlemplu. reatiim. incurrat, ' traire. Si infringere,
quam ex priore coramisso anleai meruisset, frater- quis aulem hoc allenlare prsesuinpserit,
nitali vestrse per aposlolica scripta mandamus, ' indignationem orantpotentis Dei et beatorunr Pelri;
et Pauli apostolorum ej'us se noverit incursuiiim.
quatentts. sentenliam de
quse auctorilale nostra pro} Datum Ljilerani, xvi Kalendas Junii.
monasterio Trenorciensi, vel pro membris ipsius,
a delegatis judicibus ralionabiliter promulgalam.' MCCCLXXXl.
Canonicorum Ecclesim Cmsenatispossessiones^
serveti.s, el usque ad dignara satisfalionem facia.lis5 confirmal.
ab omnibus inviolabiliter servari; Lalerani, Maii 50. \
Datum Laterani, ix Kal. Maii,
[UGIJELLI,llalia sacra, U, ^51. J ,
MCCCLXXIX, ALEXANJDER episcopus, servus. servoru,m Dv'i, d\->
Archiephcopo Viennensi eadem mandaJ. lctiis (iiiis canonicis Csesenalis ecclesji.sfisalutein..
(Ibid.) el appsioHcara benedictionern...
1199 ALEXANDRIIII PAP-E 1200
Justis pctcntium dcsideiiis dignum cst nos faci- A tinde cum de coronatione ct unclione regis raota
iem prscbere assciisuni, ct vota quse a ralionis ; sit conlroversia, nos providerc volentes, ne tu vcl
tramilc non discordant, eDfcciu prosequi el cora- succcssorcs tui, super hoc quamlibet noslri juris
plere. Eaproptcr, dilecti in Doniino filii, vcstris; seu dignitatis paliamini leesionem, de communi
jusiis poslulaliouibiis grato concurrenlcs assensu, consiiio fralrum noslrorum tibi duximus indulgen-
privilegia quoe vobis Cacseiialcnses rpiscopi ralio- dum, ut infra fines Canluariensis provincise in ec-
nabiliter indulsisse noscunlur, et rata niancrc san- clesiis ad jurisdictionem Cantuariensis Ecclesise per-
ciiiuis, slatiientcs, ul nulli horainum liccal hanc: lincntibus, aut in ecclesiis, quse specialiter beati
paginain nostroe conlirmationis iiifringcrc, ctc. Pelri cl nostri j'uris existunt, nemini nisi Caniua-
Dalum Lai.crani, 111Kal. Junii. •.-iensiarchiepiscopo, vel ccclesia vacante, ei qni
yices ejnsdem archiepiscopi gerit, de mandalo Can-
ANNO 1175-1179. tuariensis Ecclesiee, reges coronare liceat vel in-
ungere.
MCCCLXXXII. •Vulli ergo omnino homini fas sit hanc paginam
Ad abbatem et canonicos Lucernenses. — Terram nostrse constitulionis infringere, aul ei aliqualenus
quamdum eis asseril. B contraire. Si
quis autem hsec allentare prsesum-
(Auagnia;, Nov. 11.) pserit, indignalionem omnipolentis Dei, et bea-
[ Neustria pia, 797. ] lorum Pelri et Pauli aposlolorum ejus se noverit
ALEXANDER, elc, diicclis filiis abbati et canomcis incursurum.
de Lucerna salutera et apostolicara beiiediciioneni. Dat. Anagnise, iv Nov.
Olficio pietalis induciinur, et susceptae admini-
strationis debilo provocamur, liberlalera religioso- _NNO 1178-1179.
rum Iocorimi, quantuin cum Deo possumus, con-
fovere, ut personse in eis divinis obsequiis manci- MCCCLXXXIV.
paise, eo liberius observantise snse professionis Ad magistrmn Girardum Puellam. •—Redilus schi-
insisiant, quo plenius fuerint a vexalione scecula- smalis lempore sponte remissos restiluil.
rimn preemunilae. Hac itaque ralione inducti, et (Laterani, Mart. 15.)
reslris benigne precibus annuenles, resignatio- [MANSI, ConciL, XXI, 905.']
netn lerrae, quse est inter primarium vivarium ve- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ma-
strum et nemus, el Thar, et Tharnet, bonse memo- gsstro GIRARDO Puellse, salutem et aposlolicam be-
rioe Achardo, quoiidam Abrincensi cpiscopo, ab nediclionera.
Jlasctilpho de Suligneyo factam, ralara habentes, Litteratura lua ac probitas ac morum honestas
aucloritate apostolica conslituimus, ut nulli suc- nos monent propensius el horlantur, ut le sicttt
cessorum ipsius Hasculphi, sub prsctextu juris, probum, honestum et litteratum viruin , sincero
ijuod anlc resignalionem, in pracscripla terra dici- diligamus charitatis affectu , et speciali prserogali-
4ur habuisse, in abbatia vestra, quse ibidem con- va amoris et graliae fovcamus. Hac igitur conside-
slrucla dignoscilur, paironatum vel jurisdictio- ralione inducti, et personam tuam speciali volcn-
aiem aliquam liceal vindicare. Nulli ergo oninin, tes dilectionis noslr.-eprivilegio decorare, libi re-
liominum liceal hanc paginam , elc. ditus quos in regno Teutonico in fervore schisma-
Datum Anagniee, iu Idus Novemb. tis, nullo cogcnte, sponlane remisisti, de con-
sucta cleraentia et benignitate scdis apostolicse ,
ANNO 1175-1179. interventu quoque venerabilis fratris nosli i Magun-
tini arcbiepiscopi, reslituimus, slaluenles rit non
MCCCLXXXIH. ebsit tibi ad diminutionein vel raaculam famse luee,
Ad Ricardum Cantuariensem archiepiscopum.— j) nec circa promotionem luam libi prsejudiciiim va-
De coronatione retjum Angliw. leat in poslerum generare, quod aliquandiu fedi-
(Anagniee, Nov.) lus inter schismaiicos nosceris tenuisse.
[RVMER,Fadera, etc, I, 20.] Datum Laterani, Idibus Martii.
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- MCCCLXXXV.
nerabili fralri RICARDO Cantuariensi arcbiepiscopo Willelmo abbaii S. Dionysiiejusqtte successoribus
apostolicse sedis legato, salutem el apostolicam usum mitrm , anntili, sandaliorum concedit.
benediclionem. (Laterani, Mart. 50.)
Quanlo majorera devotionem circa nos et Ronia- [D.FttLiBiEN,Hist.deVEgLdeSt-Denys,Vr.,p.CXi.]
nam Ecclesiam geris ct apostolicse scdis graiiam ALEXANDER episcopus, servus servorum, Dei di-
iiieruisse dignosceris, lanto tibi libenlius tuasdigni- lecto filio WILLELMO abbati Sancti Dionysii, salu-
tates et jura volumus integra conservare, ut magis tem et apostolicam benedictionem.
ac magis in nostra et Ecclesioe devotione ferve- Quos sinccriori charitale diligimus, et circa de-
scas, cum ad tua jura tuenda sollicitos nos esse volionem hcati Petri et nostram cogioscimus
noveris et omniniodis circumspccfos. promptiores, eis ampliorem preerogalivam debemus
,1201 EPISTOL/E; ET PRIYILEGIA. — AN. 1179. 1202
honoris et gratiae indulgere. Quapropter deyotionis A , Pise poslulalio voluntalis effcctu debet prose-
et (idei tuae sinceritate inducti, et monastefiura tyjente corapleri, ct ut devotioiiis sinceritas lau-
tuuiii apostolicae sedis volentes speciali privilegio dabiliter enitescat, et utilttas postulaia-vires ihdu-
dignitatis gaudere, tibi tuisquc successoribus usum bitanter assumat. Eapropter, dilccli in Domino
initrse, aiinuli et sandaliorum, de consueta aposto- filii, vestris juslis postulationibus clementer an-
Jicse sedis clemenlia, indulgemus. nuimus, et praefatum monasterium Sanctce Florse
Datum Laterani in Kal. Aprilis. in quo divino mancipali estis obsequio, ad exem-
MCCCLXXXVI. plar sanctse recordationis preedecessoris nostri In-
B. Pelri et nostra proteclioiic
Simoni quondam abbali S. Marim Blesensis asserit nocentii papae, sub
beneficiapost muneris abdicalionem a Joanneepi- suscipimus et praesentis scripti patrocinio commu-
scopo Carnolensi ei collata. nimus; statuenles ut quascunquc possessiones,
(Laterani, April. 9.) qusecunque bona idem monasterium imprscsentia-
[Gal. Christ. nov. VIII, lnstrum. .25.] rum justeet canonice possidet, aut in futurum con-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- cessione pontificum, largitione regum vel princi-
>ecto filio SIMONIquondam abbati Sanctse Mariae pum, oblatione fidelium, scu aliis justis modis,
"'
Blesis, salutem et aposlolicam benediclionem. praeslante Domino, poterit adipisci, firma vpbis
Relatum est nobis ex parle tua, quod laborcs el vestrisque successoribus et illibata permaneant.
angustias prselatorum altendens, elegisli abjectus (Eorum possessiones enumerat.)
esse in domo Dei, et Domiuo sine sollicitudine ec- Obeunle vero te nunc cjusdera loci abbate, vel
clesiaslici regiminis deservire, quam praelalionis tuorum quolibet successorum, nullus ibi qualibet
vocabulo gloriari, ideoque administrationem prae- subreptionis astutia vel violeritia prseponatur, nisi
scriptae Ecclesiae resignasti; quam humilitatem ve- quem fratres communi consensu , vel fratrum pars
nerabilis frater nosier J. Carnotensis episcopus, et consilii sanioris, secundum Dei timoremet B. Be-
dileetus filius Petrus Sancti Chrysogoni presbyter nedicti Regulam providerint eligendum. Sepulturam
cardinalis titulo, apostolicse sedis legatus, inluen- quoque ipsius Ioci liberam esse decernimus, ut
tes, domum de Monticcllis et de Bueron cum suis eorum devptioni et extremce volunlali, qui se illie
pertinenliis sustentationi luse cum assensu fratrum sepeliri deliberaverinl, nisi forte cxcommunicati
ipsius ecelesise conlulerunt, quoad vixeris, libere vel interdicli sint, nullus obsistat, salva lamen
possidendam. Nulli ergo, etc. Si quis autem , ctc. juslilia illarum ecclesiarum a quibus corpora mpr-
Dalum Laterani quinto Idus Aprilis. ,Q tuorum assumuutur.
MCCCLXXXVII. Deceiiiimus ergo, etc.
Ad Simonem Meldensem episcopum. Ego Alexander calholicse Ecclesiae episcopus.
(Lalerani.) Ego Hubaldus Ostiensis episcopus,
Hui. de de Ego Joannes presbyter carduialis SS. Joannis
[DUPLESSIS, VEglise Meaux.]
et Pauli tit. Pammachii.
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
nerabili fratri SIMOSIMeldensi episcopo , salutem Ego Joanncs presbyter cardinalis lit. Sauoti
et apostolicam benedictionem. Marci.
Sicut ad officium nostrum pertinet, etc. .... Ego Petrus presbyter cardinalis tit. S. Susarinsc.
Hac itaque ratione inducti, auctoritate duximus Ego Vivianus presbyter cardinalis tit. S. Ste-
ne in tuo alicui phani in Coelio Monte.
apostolica prohibendum episcopatu
liceat ecclesiam parochialem tenere, nisi ei in Ego Cinlhius presbyler cardinalis lit. Sariclse
Ceciliae.
propria persona voluerit deservire, salva miseri-
cordia circa eos qui infirmitatis vel alia causa ca- Ego Arduinus presbyier cardinalis tit. S. Crucis
in Jerusalem.
nonica impedicnte, suam non potuerinl prsesenliam D
Ego Ardicio diaconus cardinalis tit. S. Theo-
exhibere.
dori.
Datum Laterani
Ego Gratianus diaconus cardinalis tit. SS. Cosra;e
ANNO 1179. ct Damiani.
Ego Maltheus diaconits cardiualis S. Marise No-
MCCCLXXXVIII. v;c.
Ego Bernardus diaconus cardinalis lit. S. Nicoiai
Monaslerii\SS. Florm el Lucillm Aretini proteclio-
nem suscipit, ejusque bona el privilegia confir- in Carcere Tulliano.
mat, Datura Tusculani per manum Alberti sanctseRo-
(Tusculani, Jan. 2.) manae Ecclesice presbyteri cardiualis et cancellarii,
'
[MARGARINI, Bullar. Casin., 194.] qu.Tlo nonas Januaiii, indictione undecima, In-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- carnationis Dominiceeanno 1178, ponlificatus vero:
lectis filiis HOMISIDEIabbaii monaslerii Sanctse domni Alexandri papoeIII, anno xx.
rioree, ejusque fratribus, tam prsesentibus quam
l_turis, regiiiarem vitam professis, in perpetuura.
1205 ALEXANDRIIII VAVM 1204
i ._.!-.. MCCCLXXXIX. A vel principum, oblatione fidelium, seu aliis justis
Ad Joannem episcopumet capitulum Carnoiense. — modis, prsestante Domino, poterit adipisci, lirnia
Ut nulli concedanlur honores nisi his qui residen- tibi tuisque successoribus et illibata permaneant,
lidm promiserint, et ne quis de aliena diwcesi in1 Ad hsec cum de prudentum et religiosorum vi#
canonicum ecclesiwaut plebanum prcsbyterum ad-
millatur, nisi a proprio fueril episcopoabsolulus. rorum consilio le asseras staluisse, ut in ecclesis
tibi commissa canonicorum seplera ad ininus prc-
(Tusculani, Jan. 25.)
[PETIT,Theodori Pwnilent., II, .52.] sbyteri el septemdiaconi prseter arcbidiaconos sint
nulli nisi presbyteri
ALEXANJDER episcopus. servus servorum Dei, ve- assidui, qttibus decedentibus
nerabili fratri J[OANNI]episcopo et dilectis filiis, vel diaconi, aut eliara alii in talibus ordinibus cou-.
decano ct capitulo Carnolensi, salutem et aposlo- stituti, quod ordinum proplnquiori termino qui
licam benedictionem. occurrit ac illos ordines assumantur, debeant
Cum ab.eo cui plus committitur, amplius exiga- subrogari, praeslita tamen promissione ac profes-
tur, dignura est et consonum rationi ut qui in ec- sione de assiduitate (8.) in Ecclesia praedieta ser-
clesia vestra prae aliis honoranlur, studiosius illi vanda. Nos tuis petilionibus benigne, proutdecuit,
deserviant et utilitatibus ipsius intendant. Hac ita- annuentes, constitutionem tuam super his, sicut
eam-
que ratione inducli auctoritate apostolica duximus diximus, faclam , ratam habemus et firmam,
statuendum ut honores Carnotensis Ecclesiae aliis que perpetuis temporibus manere decernimus illi-
de csetero minime concedantur, nisi qui seeundum balam, et adjicimus, quod si clerici inferiorum or-
antiquam et rationabilem consuetudinem residen- dinum fuerint substituti, el coinmonili primis qua-
tiam ^se promiserinl habituros. Si autem post pro- tuor lemporibus ordines illos non receperint, eis
missionem suam hoc nequaquam impleverint ab prorsus amotis, alios subrogandi liberam de aucto
ritate noslra habeas potestatem. Prseterea de tua
ipsis reddantur hpnoribus alieni. Ad hsec auclori-
tate apostolica inhibemus, ne quis de aliena dios- conscientia et voluntate statuimus, ut canonici in
cesi-in canonieum ecclesise yestrse aul plebanum praascripta Ecclesia residentes, si qui in tuo vel
nisi successorum tuorum, aut etiam ipsius Ecclesiae
presbyterum admittatur, a
prius proprio fuer
rit epfscojto absolutus. servitio fuerint, vel cura licentia tua et capituli
scholasticis vacaverint disciplinis, aut fuerint in-
Pecernimu& cxgo ut milli omnino hominum H-
ceat hanc paginain nostrae constitutionis infringe- firmitate detenti, suarum nihilominus integros
fructus percipiant praebendarura. Alii vero canonici,
re, etc. assidue non fuerint, dc consti-
Datum Tusculani, x Kal. Februarii. ( qui eidem Ecclesise
f,
MCCCXC. tulione nostra viginti tantum solidos habeanl an-
Ad Mallhwum episcopum Trecensem. — De numero nuatim, Ad hsec de auclorilate aposlolicse sedis ad-
canonicorum, presbyteroriun et diaconorum eccle- jicimus, ut tam a te quam a successoribus luis in
tiw Trecensis, elc. in praedicla Ecclesia , cum decano caruerit, in de-
(Tusculani, Jan. 27.) canum presbyter canonicus statualur, aut eliam
[MARTEN.,Ampl. Collect., I, 906.] diaconus, qui primis Quatuor Temporibus quae oc-
ALEXANDER episcopus, servus servorura Dei, ve- currerint in presbyterum ordinetur. Et si com-
nerabili fralri nostro MATTHJEO episcopo el dilectis monittts in eisdem Quatuor Temporibus eumdeni
filiis capitulo Trecensi, lam praesenlibus quam fu- suscipere ordinem forle neglexerit, fas tibi sil et
luris eanonice substiluendis in perpetuum. succcssoribus tuis ei auclorilatem et potestatem
Cum tua honeslas, frater episcope, et devotio illiusofficiietsederaetin choro el in capitulo inlcr-
mereantur, ut apud nos in tuis debeas petitionibus dicere. Et si nec sic in subsequenlibus prirais
exaudiri, tanto libi libenlius in his quae secundum QualuorTemporibusordinem presbyteratus susce-
Beum duxeris requirenda deferimus, quanlo gra- perit, eo amoto, libere alium stibsliluere. Nihilo-
tiam apostolicae sedis comparasse tibinoscerisple- D I niinus etiara ut raajus altare preescriplx Ecclesise
nioreiu. Eapropter, venerabilis in Christo fratcr in raajori semper reverentia habeatur, prsesenti
c-piscope, tuis justis poslulationibus clementeran- scripto arctius prohibemus, ne ad missarum in eo-
nuimus, et Trecensem Ecclesiam, cui, auctore Deo, demaltari solcmnia celebranda quilibct admittalur,
praeesse dignosceris, sub beali Petri et noslra pro- nisi episcopus, abbas aut canonicus prsescriptae
leclione suscipimus, et praesenlis scripti privi- Ecclesise, seu etiam prior Sancti Georgii, qui spc-
lego communimus statuentes ut quascunquc cialiter ad eamdem Eeclesiara pcrtinet, aut ejiis
possessiones, qusecunque bona eadem ecclesia in canonicus regularis idoneus et honeslus ab eodem
praeseiiliarum juste ct canonice possidet, aut in- priore transmissus (8S)qui sicut cseteri reverenter
iiluruin concessione pontificum, Iargitione rcgum ibi sacerdotis officium impleat, et fructuin prsebcn-
(84) Hato Trecensis episcopus dolebal in Ecclesia annuos, nihil de prsebendali beneficio recipercnt
^ia canonicoruin absenliara, ideoquc anno 1145 in ii, qui se non exhiberent stalionaiios ad ecclesise
iiiile.miiioapilulo, prsesenteacconsenticiite Aiberico servilium. Ipsius hac de rc decrctum rcfert Quer-
scdis apostolicse legato, postulanlibus eliam cano- cetanus ad Bibliothecam Cluniacensein, p. 104. ,_
nicis Trecensibus, slatuil ui prxlzr vigimi solidcs (85) Idem privilfgiura matriculariis presbyteri-
*205 EPISTOL/E ET PRIVILEGIA. — AN. 1179. 1806-
dse, quam habet in ipsa Ecclesia integre couse- A suscipimus, et prsesentis scripti privilcgip cpmmti-
quatur. nimus, staluentes ut quascunqtie possessioiics,
Decernimus ergo, elc, qusecunque bona .eadem Ecclesia inpieesentiarum
Ego Alexander calholicse Ecelcsia*cpiseopus. juste et canonice possidet, aut in fulurum conces-
E-goHubaldus Ostiensis episcopus. sione pontificuin, largitione rcgum vel priiicipum,
Ego Joannes presbyler cardinalis, elc. oblatione fidelium, seu aiiis juslis modis , prae-*
Dalum Tusculani pcr manum Alberti sanclec stante Doniino, polerit adipisci, firma tibi luisque
Romanse EccleSiae presbyteri cardinalis el cancel- successoribus et illibata permaneant. I.nquibus haee
larii, vi Kalendas Februarii, indiclione xi, Incar- propiiis duxiraus exprimenda vocabulis. Abbatiam
nationis Dorainicee anno 1178 pontificatus vert: S. Aphrodisii, abbatiam S. Jacobi, et processiones
Alexandri papee III anno xx. ac stationes quas clerici earumdcm abbaliarum
MCCCXCI. statutis diebus consueverunt in vestra ecclesia ex-
Ad Lupum Valenliw regem. — Illi gralias agitquoa hibere, ccclesiam S. SaturninL, monasterium S,
Chrislianos tueatur et honoret. Petri de Juncellis, nionaslerium S. Martini de Vil-
(Tusculani, Jan. ?) lamagna, ecclesiam S. Mariae de Cassiano, ct ec-
TWISDEN, Hist. Angl. Script., I, 002.] B clesias S. Ciriaci, Sanctse Marise de Frangolano,
ALEXANDER pontifex magnaeet alraaeRomse glo- de Faysen, de Caisano, de Rovinaco, de Avena, de
rioso Valenlise regi LUPO, coelestis Crealoris noti- Clementiano, de Diano, el S. Salvaloris de Podio,
liain ac beneplacitum ei servitium exhibere. de Lodozano, Sanctse Marhe de Bcllo-loco , de Re-
Cura superna ct incomprehensibilis providentic des, de Caprimon, de Felgcriis , de Gradano , de
naaiestatis super gentes innumeras tibi commise- Coiano, de Albiguano, de Caprilis ,;-de Muris, de
ril dominalum, licet sacraraenta fidei Chrisliana Monle-Blanco, de Canipriiniano, de Valcsiis, S.
iwinirae lua celsitudo susceperit, tamen sicut ad Chrislophori de Margunc, deMagalacio, deTorvcs,
nos usque fama pervenit, cultores ei fideles Chrisi el de Buada. Castrum Gabiani, et caslrum Lignani,
quadam speciali prserogaliva diligis ct houoras, ei CUTO ecclesiis et omnibus carum perlinenliis , ca-
eis farailiarilatis graiiain nosceris non modicani strum dc Vallano, castrum de Beciano, castrum de
exhibere. Tuam igilur excellenliani rogamus el Casulis, caslrumde Cerviano, etmunitionem S. Bau-
exhovtamur instanlius ut Clirisiianos qui nunc diliide Silanciano, villamde Badonag, villamdeAmi-
apud te captivi tencntur ad nos per gratiam luam liaco, villarn Paleriis, villam dePinibus, et viilam de
iiberob absolulosque remittas, ut omiiipolens Pa- Aspirancum ecclesia S. Romani, et partem quam..ia-
ler creator oinnium lemporale libi regnum ainpli- betis in villa quae vocatur Erignanus, cum decimis
ficet et conservet in terris, et illud quod eril sinc ipsiusloci, villara deCarnencas.eltotumterriloriuix
fisie mansu.um, per sacraraenla hdei Cliristianat de Podas. Prcetereaquidquidjurisliabetisincivilate
post exitnm hujus vitee largialur in ccelis Redem- Biterrensi et in ejus suburbiis, tertiam partem
plor oinniura cujus nomen esl benedictura in sse- leddarum laindelerra quam de mare., cbnsuetum
eula. et annuum Judseorum censum. Nihilominus cti ;ra
MCCCXCH. compositiones inter ecclesiam luam, el S. Aphro-
Bulla pro Ecclesia Biterrensi. disii, et S. Jacobi ecclesias, et monasterium S.
(Tusculani, Febr. 5.) Petri de Juncellis super reverentia episcopali et
[Gall. Christ. nov. VI, Inslrum. 140.] possessionibus de libero et sponlaueo assensu par-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, tium factas aique receplas, sjcut in scriptis au-
venerabili fratri BERNARDO Biterrensi episcopc thenlicis continentur, auclorilale apostolica conlir-
ejusquesuccessoribuscanonice inslituendis in per- mamus. Decernimus ergo, etc
petuum. Datum Tusculani per manuni Alberti sanclse Ro-
" In eo stimus loco et officio licet insufficientibus
D manse Ecclesieepresbyleri carilinalis ct canccllarii,
meritis suprcma providentia constituli, ut fratribus III Nonas Februarii, indictione xu , lncarnalionis
et coepiscopis nostris lara vicinis quara longe po- Domiiiicae anno 1178, ptratificatus vero domiiii
sitis deheanius studio fraternce eharitatis assistere, Alexandri papse 111,anno xx,
et ut coramissas sibi Ecelesias valeant gubernarc MCCCXCIII.
apostolicum patrocinium impertiri. Eapropter, ve- Ad Simonem Mcldensem episcopum.— De eleclions
nerabilis in Chrislo fratcr episcope, tiiis juslis abbalum in monasleriis dimcesisejus,
postulalionibus clemenler annuimus, el Bilerren- (Latcrani, Fcbr. 18.)
sem Ecclesiam sanctorum martyrum Nazarii el [DU.LESSIS, Hist. de VEgl.de Meaux, II, Gfj.
Celsi, cui auctore Deo prsecsse dignoseeris, ad ALEXANDER episcopus , servus servorum Dei, vc-
exemplar felieis raemoriae papse Adriaui prsedeccs- nerabili fratri SIMONI Meldensium episcopo, salu-
soris nostri sub heati Petri et nostra protectionc tem et apostolieam benediclionem.
postea concessit Lucius papa III. Anno vero 118" pellee beatee Marisedecanus Trecensis inslitucrit,
t-piscopus Trecensis tina cum capittilo illud idem quod cliam succcnlori anno 1217 tributuiri egt.
perraisil quatuor canonicis, quos ad scrvilium ca-
1297 ALEXANDRIIII PAP/E' 208
Pro dissensionc fralrum monasleria tui episco-- A . prsesentis scripli patrocinio communimus : sla-
patus coiitingil ssepius, ut asseris , diutius pastores tuentes ut nulli omnino hominum liceat hanc pagi-
carere. Coritrahunlur sludia ad diversa ne in.ideini nam nostrse confirmationis infringere, vel ei ausu
valeant convenire. Unde quod super hoc remediumi lemerario conlraire. Si quis autem hoc attentare
«dhiberi desideras, ne pro defectu pasloris rcli- preesumpserit, indignationem omnipolentis Dei et
giosa loca, quod avertat Doiriinus , gravius colla- beatorura Petri el Pauli apostolorum ejus se no-
bantur, nos luum desiderium favore debito prose- verit incursurum.
quentes, prsesentibus litteris libi indulgcmus, utt Datuiu Lalerani, xt Kal. Martii.
si quando monasteriura aliquod luse jurisdiclionis> MCCCXCVl.
vacare cohtigerit, nec ad conimonitionem tuam1 Ad eosdem. — Exemplar confirmalionis super de-
fratres vel sorores ejusdem loei infra congruurai cimas de Varanciis.
teihpus, quod eis duxeris prcefigendum, in per- (Lalerani, Febr. 27.)
sonam idoneam poluerint concordare, fas tibii [/.id.,p.551.]
sit personam illam in abbalem vel abbatissam, ," ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
dummodo sit idonca, aucloritate aposlolica conllr- lectis filiis abbali et fratribus Sancli Berlini salu-
niare, in quo majorem et saniorem partem capitulii " lem el apostolicara benedictionem.
noveris convenire. Justis petentium desideriis dignum est nos faci-
Datura Laterani, xu Kal. Marlii. lem praebere consensum, et vota qnee a rationis
MCCCXCIV. Iramite non discordant, effeclu prosequente, com-
Ad abbatem et capiiulum S. Bertini Silhiensts. — plere. Eapropter, dilecli in Domino filii, vestris
Ut duo sint presbyteri in parochiali ecclesia Bro-
juslis postulationibus grato concurrentes assensu,
burgensi. decimas de YVaranciis, sicut eas j'uste et pacifice
( Lalcrani, Febr. 19.)
[Colleclion des Cartulaires, III, 552.] possidetis, auctoritate vobis apostolica confirnia-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- mus, et praesentisscripli palrocinio communimus;
lectis abbati Sancti Bertiiii salulcm et apostolicam, statuentes ut nulli omnino liceat hanc paginain
benedictionem. nostrse confirmalionis infringere, vel ei ausu teme-
Rclalum est auribus nostris, quod, cum ecclesia rario conlraire. Si quis autem hoc attentare prse-
vestra de Broburg . de antiqua consuetudine, in sumpserit, indignationem omnipolentis Dei ct
obsequio suo duos habere debeat sacerdoles, nec, bealorum Petri el Pauli apostolorum cjus se no-
unu6 presbyler ipsius adrainislrationi stifficial, < verit incursurum.
quidam inslantius postulant ul uni eam preshylero , Battsm Laterani, lertio Kalendas Marlii.
conm)ittatis. Nolentes igilur in patienliam stisti- MCCCXCVll.
nere, iit preescripta ecclesia obsequio consuelop Adaut eosdem. — Ut nullus archiepiscopus, episc.opus
aucloritate qumvis aliapersona,in ecclesias ad jurisdiclio-
fraudetur, vpbis apostolica prchibemus nem eorum spectanles, excommuuicationissive in-
ne ipsam unius minislerio permiltatis esse con- terdicli senlenliam promulget.
tentara, sed duos semper ipsius servilio, secun- (Laterani, Maii. 2.)
dum antiquam et rationabilera consuetudinein, [Ibid., p. 552.]
mancipelis, ita tamen quod unus debeat alteri, ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
juxta sanctiones canonicas, subjacere. lectis filiis abbati et fralribus Sancli Bertini salu-
Daluui Laterani, undecirao Kal. Martii tcm et apostolicam benedictionem.
MCCCXCiL. Suscepti cura regiminis nos inducit, ut petitis-
-Ad eosdem. — Exemplar confirmati<ottis duarum nes religiosorum, quae rationi concordant, debea-
partium decimwde Lolinghem cujusdsm militis de mus efficaciter exaudire, ut ea quse favore rcligio-
Watinis. nis facienda sunt, se a nobis impelrasse laetentur.
(Laterani, Febr. 19.) I Eapropter, dilecti in Domino filii, vestris justis
D
[Ibid., p.555.] poslulationibus clementiiis annucntes, auctorilate
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- vobis apostolica indulgemus, ut in ecclcsias, ad
lcctis filiis abhalis etcapilulo Sancti Bcrtini, salu-
tem et apostolicam benedictionem. jurisdictionem ve_lf_m_sj>ectanles,nulli liceat, sine
manifcsla vel judicio canonico, catrsa^pririjata, in-
Si quando ab apostolica sede requirilur quod terdicli senlenliam
et honeslali promulgare.
juri conveniat consonet, petentium de- Datum Lalerani, vi Nonas Marlii.
sideriis facilem convenit prseberi consensum, eo-
MCCCXCVHI.
rumquc vota, effectu proseqnentc, complcri. Hac Ad eosdem. — Ne laicis teneantur
prmbendas Con-
itaque ratione inducfi, ct vestris justis poslula- ferre.
tionibus inclinati, duas parles decimse de Lulin- ^(Laterani, Mart. 5.)
ghem adjudic-l.as monasterio veslro, et paludera a [Ibid., p. 551.]
G,. milite de YVatenisvobis ineleeniosynara dalam, ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
sicut eas ralionabililer possidclis, vobis et eidem leclis filiis abbati et fralribus Sancti Berlini salu-
Monasterh. aucicril'l!e apostolica contirmamus, et tem et aposlolicam benedictionem.
1209 EPISTOLiE ET PRIVILEGIA. — AN. 1179. 1210
Juslis postulationibus religiosorum virorum as- decimarum et censu territoriorum in eceroeterio
sensum impertiri facilem volumus et debemus, ut Wisenlowa; Grishaeim, Sneisham, Chilctorf, Stha-
eo fortius obsequiis divinis el observantise suse llinchowin, Wilare; Omingin cum dimidia partede-
professionis insislarit, quo se viderint a sede apo- cimarura, Imeindingin cum omnibus decimis ex-
stolica celerius exaudiri. Volentes igitur quce do- ceplis sacrse terree; jus quod habelis in ecclesia
niui vestrse pia sunt provisione collata, usibus eo- Frikingin cum terlia parte decimarura tam ferrilo-
rum servari qui regularem vitam ibidem, inspi- riorum quam ruris, Sconowa noviter in npvellis
rante Domino', profitentur, auctoritate vobis apo- veslris constructum cum omnibus decimis ia ea-
stolica indulgemus, ut prsebendam in monaslerio dem marca Sconowa aequisilis; Gundiswane, Blo-
vestro nulli Iaico teneamini deinceps, vel clerico chingin, Burron, Brunnon, Nallingin cum parte de-
sscculari conferre. cimarum, Luwingin cura partibus deciraarura sesti-
Datura Lalerani, quinto Nonas Marlii. valium et territoriorum, Entilibuoch, Nuvillacho,
MCCCXCIX. Walmundisrieth, Loppinhausun, Nunchilcha, Ronti,
Monasterium S. Blasii de Nigra-Silva tuendum Tongingin, Hogenilo, Outenwilla et alias ecclesias,
suscipit ejusque bona et privilegia confirmat. quas rationabiliter possidelis cum earum pertinen-
(Laterani, Mart. 6.) ] tiis; Reinstelin cum decimis a fratribus de Rote
B
i [GERBERT, Hisl. Nigrm Silvm, III, 102.] Carubitis et a laicis j'usle acquisiiis ; Mittilhuoch,
Wiurimos et aliis
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- Tanheeim, Orsinhusin, Wolpach,
Iecto filio THEODEBERTO, abbati monasterii S. Bia- ccclesis cum perlinentiis earum ; cellam Berowa
sii de Silva-Nigra, ejusque fratribus tam prsesenli- cum ecclesiis ad eain pertinentibus, id est Bero-
bus quam futuris regularem vitam professis, in wa, Swercin, Nuchilcha cum cseteris ecclesiis
perpetuum. ejusdem cellee; cellam Witinowa cum ecclesiis suis
Ad hoc universalis Ecclesiae cura nobis a pro- Wisilat, Etermiberch, cellam Burgulum cttm suis
visore omniura bonorum Deocommissaest, utre- ecclesiis Eggenheim , Sicenchilcha, Chaltinbach ,
ligiosas diligamus personas, et beneplacentem cum omnijufe et potestalelindeciihis et in aliis quse
Deo religionem sludeamus modis omnibus propa- bonse memorise Hermannus quondam Constantien-
gare; nec cnim Deo aliquando famulatus gratus sis episeoptis monachis de Bufgulum rationabiliter
impenditur, nisi ex charitatis radice procedens a noscitur concessisse et scripto suo confirmasse;
puritale religionis fuerit conservatus. Oporlel igi- cellam quoque Wizilinchoviii cum suis pertinen-
tur omnes Christianae fidei amatores religionem di- tiis.
ligere, et loca venerabilia cum ipsis personis divino C Sane laborum vestrorura, quee propriis mani
servitio mancipatis allentius confovere, ut nullis busaul sumptibuscoiitis, sivedenutrimentisvestro-
pravorum hominum inquietentur molestiis, vel im- rura animalium nullusomnino a vobis decimas prse-
portunis angariis faligentur. Eapropler, dilecli in sumat cxigere. Liceat quoque vobis clericos vel
Domino filii, vestris justis postulationibus clemen- laicos e saeculo fngientes, liberos et absolulos, ad
ter annuimus, et ad exemplar prsedecessorum no- conversionem recipere, et in vestro monaslerio
strorum felicis memoriec Urbani, Calixti, Honorii, absque alicujus conlradictione relincre. Prohibe-
Ianocenlii et Adriani Romanorura poniificum, prse- mus insuper ut nulli fralrum vestrorum post
fatum monasterium S. Blasii, quod in Constantiensi faclum in loco vestro professionem fas sit de eo-
episcopatu in loco qui Silva-Nigra dicilur, est con- dein loco discedere, absque licentia abbatis sui,.
slructum, sub beati Pelri et nostra protectione nisi obtentu arctioris religionis ; discedenlcm vcro
suscipimus et prsesentis scripti privilegio commu- sine communium Iitterarum veslrarum cauliune:
nimus. ln primis siquidem slatuentes ut ordo rao- nullus audeat relincve. Slaluimusctiam ul in pa-
nasticus qui secundum Dominum et beali Benedi- rochialibus ecclesiis quas tenetis, sacerdotes ido-
cti Regulam in eodem monaslerio instilutus esse ,rj neos eligatis, et episcopo praesentetis, quibus, si
dignoscitur, ibidem perpetuis lemporibus inviola- idonei fuerint, episcopus curam animarum com-
bililer observetur. Prseterea quascunque posses- mittat absque contradictione, ut de plebis quidem
siones, qusecunque bona idem raonasteriuin im- cttra episcopo rationem reddant, vobis autem pro
prsesenliarum juste et canonice possidet, aut in rebus temporalibus ad ipsum monasterium perti-
fuliirum concessione pontificum , largitione regum nenlibus debitam subjectionem exhibeant. Chrisma
velprincipum, oblalione fidelium, seu aliisj'ustismo- vero, oleum sacrum, consecraliones altarium seu ba-
dis, procuranleDomino, poterit adipisci, (irma vobis sihcarum, ordinaliones monachorum qui ad sacros
vestrisque successoribus et illibata permaneant. In Ordines fuerintpromovendi, etcaetera ad episcopale
quibus hscc propriis duximus exprimenda voca- officium pertinentia a Constanliensi episcopo in
bulis : cujus dicecesi eslis, accipielis, si lamen calholicus
Locum ipsum in quo preescriptum monasterium fuerit, ct graliam atque cominuHionem apostolicse
conslructuin est, cum omnibus pertinentiis suis; sedis habuerit, et ea grafis ac sine pravitate aliqua
ecclcsiam Bataimaringin cum subdita sibi ecclesia, voluerit exhibere, alioquin liceat vobis calholicum
Steina, Brombach, Richoceim cum parle suaruin quem malueritis adirc antistitem , el ab eo consc^
iglt ALEXANDRlIII PAP/E 1212
crationr» sacramenta recipere, qui nimirum nostra A , Kgo Gratianus diac.card. SS. Cosmse el Da-
fultus auctoritate, quse postulantur, indulgeat. Se- miani.
pulturam quoque ipsius loei liberam esse decerni- Datura Laterani per manum Alberii sanclae Ro-
mus, ut eorum devotioni et exlrenise voluntati qui nvanae Eeclesisa presb. card. et cancell., u Nonas
se illic sepeliri desideraverint, nisi forle excom- Martii, indict. xn , Incarnaiionis Dorninicse anno
municati vel inlerdicti sint, luillus obsistal, salva 1178, pontificatus vero domni Alexandri papae 111
tamen justitia illarura ecclesiarum aquibus corpora anno xx.
morluorum assumunlur. Insuper dispositionem il- MCD.
lam quam bonse memorise Hcnricus IV impcralor, EcclesimS. Maurilii Agaunensis protectionemsusci-
et Lotharius/rex, et Conr;idus rex de monasterii pitejusqtte bona el privilegia confirmal.
vesiri libertaleel advocalia coiisliluerunt, et prae- (Laterani, Mart. 1..)
decessores nostri felicis recordalionis Calixtus, [PLANCHER, Hist. de Bourgogne, I, 57.]
Honorius, Innocenlius et Adrianus Romanorum ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei,
ponlifices episcoporumet cardinalium deliberatione dilectis filiis WILLELMO abbati eeclesise S. Maurilii
firmarunt, vobis nihilominus confirmamus , ul vi- " Agaunensis, ejusque frairibus tam praesentibus
delicet in advocali eleclione abbas liberam habeat quam futuris , regulariter substituendis, in perpe-
poleslatera cum fratrum suorum consilio lalem luum.
eligere quem ad dcfensionem libertalis monasterii Cum simus ad curam el regimen universalis Ec-
bonum et utilem esse cognoverit, qui non pro ter- clesiee, Ucetimmeriti, providentia supernse dispei*-
reuo commodo, sed pro Dei amore et peccatorum sationis assumpli, cum postulantur a nobis quae
missione, nec non el seternsebeatitudinis mercede ad tuiiionem ecclesiarum pertineant, petentium
advocatiam ipsam bene habere cupiat et tractare: desideriis clementer convenit condescendere et eo-
Si aulem calumniator polius quam advocatus rum vola effectu prosequente complere. Quaprop-
existens monaslerii bona peryaserit, et non magis; ter, dilecti in Domino filii, vestris justis postulatio-
ea defenderit, et semel et secundo tertiove com- nHius clemenler annuimus ct beali Mauritii eccle-
monitus nullatenus emendaverit, abbas habeat fa- siam, quaej'uris el proprietalis S. Petri esse digno-
cultatera cum fralrum consilio alium substituere scitur, in qua secundum beati Angustini Regulam
atlvocatum, qui utilius et fidelius debeat monaste- appstolicam vitam gerentes divino vacalis servitip,
rium defensare. Prseterea sicut judicio definitum ad exeraplar palris et prsedecessoris nostri sanelae
est, ccenobii veslri liberlas modis omnibus a jure: recordationis Innocentii papee,apostolicse sedis pri-
Basiliensis ecclesise sil aliena. Gum auiem gene- vilegio coramunimus: statuenles tit quascunque
rale interdictuin terrse fueril, liceat vobis clausis possessiones, qtieecunque bona eadeni ecclesia ira-
januis. exclusisexcommiinicatiset inlerdictis, non prsesenliaruni jusle et canonice possidet, aut in fu-
pulsatis campanis, suppressa voce divina officia turum concessione poiilificum, largitione regura
celebrare Obeunieverotenuncejusdeni loci abbate, vel principum, oblatione fidelium , seu aliis jtistis
vel luorum quolibet successorum, nullus ibi qua- modis, prociiranle Domino, polerit adipisci, firma
libet subreptionis astutia seu violenlia praepona- vobis veslrisque successoribns et illibala perma-
tur, nisi quem fralres communi consensu, vel fra- neant. ln quibus hsec propriis duximus exprimenda
irinn pars consilii sanioris, secundum Dei limoremi vocabulis.
et B. Benedicli Regulam providerint eligcndum. Ltictimipsum, inquo praefata ecclesia conslrucla
Decernimus ergo ul nulli omnino horainum, elc. est cum omnilius perlinenliis.ecclesiam Sancli Si-
Ego Alexander catholicceEcclcsise episcopus. gismundi, et ecclesiam S. Laurenlii, et SancUe
Ego Hubaldus Ostiensis episcopus. Mariaeet bospitale Sancli Jacobi, quaein villaejus-
Ego Joannes presb. card. SS. Joannis et Paulii dem ecclesiaj Sancti Mauritii sitae sunt, cum oraiii-
til. Pammachii. p bus ad easdem ecclesias el hospilale pertinenlibus,
Ego Joannes presb. card. tit. S. Anastasiee. ecclesiam de Sine muro cuin appendiciis suis, ec-
Ego Joannes presb. card. lil. S. Marci. clesiam de Annumglaris cum appendiciis suis, ec-
Ego Theodinus presb. card. S. Vitalis lit. Ve- clesiam de Cinimiaco cum appendieiis suis , ecclc-
s-tinse. siam de Massiniacocum appendiciis suis, o_clesiam
Ego Petrns prcsb. card. lil. S. Susannse. de Viole cum appendiciis S-i"!, ecclesiam Sancli
Ego Vivianus presb. card. S. Stephani in Caelioi Michaelis de Tarenlasia cnm appendfciis suis, ec-
inonte. clesiam de Latuelle cum appendiciis suis, ecelcsiam
Ego Arduinus presb. card. lil. S. Crucis in Je- de Fessum ciim appendiciis suis, domum de Ponie-
rusalem. Alben, cum appendiciis snis, ecclesiam dc Allio
Ego Jacobus S. Marise in Cosmedin diaconus; quae vocatur Sanctus Mauritius cum appendiciis
cardinalis. suis, ecclesiam de Olous ctim appendiciis sms;
Ego Ardicio diac. card. S. Theodori. ccclesiam de Oiionnes cum appendiciis suis, ec-
Ego Rninerius diacon. card. S. Georgii ad Velumi clcsiam de Vergis cuin appendiciis suis, ccclcsiain
Aurcuin. deCont_is cum appendiciis suis, eccicsiam'de Vai-
1213 EP1ST0L.E ET PRIVILEGIA. — AN. 1179. l'_U
gnes cum appendiciis suis , ecclesiam de Vilugio A dependere , propensius aposlolicum debct adesse
cum appendiciis suis. Praeterea debitam libertatem sufffagium , ne cujuslibet temeritalis incursus aut
a prsedecessoribus nostris eidem ecelesise conces- cos a proposito reyocet, aut robur, quod absit
sain nos Alex. auctorilatc apostolica nihilominus sacrae religionis infringat. Eapropter, dilecri in Do-
confirmainus, ut videlicet ecclesia ipsa cum cellis mino filii, vesiris juslis poslulationibus clemenler
ad eam pertinentibus solumraodo Romano pontifici annuimus et praefalum monasterium, in quo estis di-
sit subjecta, nec alicui omnino dominationeni quam- vino obsequio mancipati, sub B. Pelri et noslra pro-
libet aut exactioriem in eisdein locis liceai exercere. tectione suscipimus, et praesentis scripti privilegio
Sancimus eliam ut nullus in eis nisi regularcm vi- communimus. In primis siquidem slaluentes ut
tam professis canonicus aliquando subrogetur aut ordo monaslicus, qui secundum Dominum et B.
qualibel astutia intendatur. Benedicti Regulam in eodem monasterio instilutus
Decerniraus crgo, etc. esse dignoscilur, perpeluis ibidem temporibus in-
Dalum Lalerani per manum Albeiii sanclse Ro- violabiliter observelur. Prseterea quascunque pos-
raanaeEcclesiae presbyleri cardinalis et cancella- sessiones, etc.
rii, li IdusMartii, indictione vu, Incaniationis Do- (Monasterii possessionesenumerat; lumpergit:)
minicseanno 1178, pontificalus vero domni Alexan- B Insuper eliam aucloritate vobis prceseniium
dri papae III anno xx. iiidulgemus ut,si advocatus vester, advocationis
MCDI. jura transgressus, in vos et monasterium vestrum
Privilegium pro ecclesia Tropeiensi. aut in ea quae ad ipsum monaslerium pertinent,
(Lalerani, Mart. 15.) exactiones indebitas exercuerit, aut aiias se gravem
[UGHELLI, Italia sacra, IX, .52.] vobis exhibucril, et inutilem, nisi commonitus
ALEXANDER episcopus, servus servorura Dei, ve- resipuerit, liceat vobis alium advocatum eligere,
nerabili fratri CORIDONI Tropeien. episcopo ej'us- pCr quera jura ipsius monasterii conserventur me
que successoribus canonice substitueiidis in perpe- lius illibata, et a malefactorum rapinis ct violeritiis
tuimi. defendantur. Sepulluram qttoque ipsius loci liberaih
ldeo sumus, licet immeriti, ad adminislralionem esse concedinius ut eorum devolioni et extremse
swiinii pontificalus assumpti, ut omnibus, et prea- voluntati,, qui se illic sepeliri deliberaverint (hisi
serlim fralribus et coepiscopis nostris apostolicum forte excommunicati vel interdicti sinl)riullus ob-
patrocinium debeamus impendere, el contra ma- sistat, salva tamen justitia illarum ecclesiarum a
Kgnorum incursus eorum Ecclesias communire. Ea- p quibus mortuorum corpora assumuntur. Cum au-
propter, vcnerabilis in Chrislo frater cpiscope, tuis lemgenerale interdictum terrae fuerit, liceat vobis,
postulalionibus clementer annucntes, Tropeien. clausis januis, non pulsatis campanis, cxclusis in-
Ecclesiam , cui auclore Deo prseesse dignosceris, terdictis ctexcommunicatis, suppfessa voce, divina
sub B. Pelri el noslra proteclione suscipimus, et officia celebrarc. Obeunte vero tenune ejusdemloci
prsesentis scripli privilegio communimus , staluen- abbate, vel luorum quolibet successorum, nullus
tes ut quascunque possessiones et quaecunque bona ibi qualibet subreptionis astutia seu violenliaprsepo-
cadcm Ecclesia in prsesentiarum jusle et canonice natur, nisi quem fratres communi consensu, vel fra-
possidet, aut in futurum concessione pontificum, trum pars consilii sanioris, secundura Doroinitimo-
Iargitione regum, vel principura, oblatione lidelium, reni et beali Benedicti Regulam, providerinl eligen-
seu aliis j'uslis modis prcestante Domino poterit dum.
adipisci, firnia libi tuisque successoribus et illi- Datum Lalerani per manum Alberti sancia. Ro-
bata perriianeant. manaeEcclesiae presbyteri cardinalis et catitciiarii,
Decerninvusergo, etc. xvKal. Aprilis, indiclioue XII, lncarnationis Donii-
Dalum Laterani per inanum Alberici S. R. E. nicae aniii' 1178, pontificatus vero domni Alexau-
cardinalis et cancellarii, Idibus Marlii, indictione D dr'i papaeIII anno xx.
xii, Incarnationis Dominicce anno 1178, poat-ifiCa- MCDIH.
tus vero dom. Alexandri papse III an_>ovicesirao. < Monasterium S. primilivw Ecclesiw montis Sion t
MSDII. Hierosolymilanum, « in ItonoremDeiGenilricis et
sancti Spiriius wdificatum ab illuslris memoriw
Uonasterii Sancli Martini in Mure protectionem Golhofredo> tuenduin suscipit et ejus possessiones
suscipit, variaque eidem privilegia elargilur, impo- in Sicilia silas confirmat. Abbali mitrm annuliiiue
sito monachis aurei unius censu annuo. usum concedil.
(Laterani, Mart. 18.) (Laterani, Mart. 19.)
[HERGOTT., Genealog.gent. Hasb. II, 192.] [PIRRI,Sicilia sacra, II, 1520.]
ALEXANDER episcopus , servus servorum Dei, di- MCDIV.
lectis.filiis ANSELMO abbati monaslerii S. Marlini Monasterii Sancti Simpliciani Mediolanemis jura
Murensis, ejusque fralribus, tam praescnlibusquam el privilegia confirmat.
futuris, regularem vitam professis, in perpetuum. (Laterani, Mart. _0.)
Uis qui, positis saecularibus desiderii», vovernnt [MURATORI, Antiq. ItaL, II , 219.]
ji religionis habitu debi-am Domino servitutcm ALEXANDER t-piscopus, servus servorum Deij di-
*M 3 ALEXANDRI III PAP/E 1216
lcctis filiis OPRANDO abbati monasterii Sancti Sim- A Ego Gratianus diaconus carduialis Sanctorura
pliciani, ejusque fratribus, lara prsesentibus quam Cosmseet Damiani.
futuris , regularem vitam professis in perpetuura. Ego Mattheus Sanctse MariaeNoveediaconus car-
Quoties illud a nobis petilur quod religioni et dinalis.
honestati convenire dignoscitur , animo nos decet Datum Laterani per manum Alberti sanctse Ro-
libenti concedere, et petenlium desideriis con- manae Ecclesiee
presbyleri cardinalis et cancellarii,
gruum impertiriepnsensum. Eaproplei*,dilectissimi xm Kalendas Aprilis, indictione xi, incarnationis
in Domiiio filii, vestris j'uslis postulationibus cle- Dominicse anno 1178, ponlificatus vero domini
menter annuimus, et felicis recordationis patris et Alexandri papeelerlii anno vicesimo,
prsedecesspris nostri papee Eugenii vestigiis inhse- MCDV.
rentes, prsefatura monasterium, in quo divino man- Privilegium pro monasterio S. Georgii in Nigra
cipati eslis obsequio, sub beati Petri et nostra pro- Silva.
tectione suscipimus, et praesenlis scripti pnvilegio (Lalerani, Mart. 20.)
communimus; in primis siquidem statuentes, ut Cod. diplom. Aleman., II, 105.]
ordo monaslicus , qui secundum Dei timorera et [NEUGART,
beati Benedicti Regulam in raonasterio vestro sta- H ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
tulus esse dignoscilur, perpetuis ibidem lempori- Imis filiisMANEGOLDoabbali monasteriiS.Georgii,
bus inviolabiliter observetur. Praeterea quascun- quod situm est in Nigra Silva juxta flumen Briga-
que possessiones, etc. nam (80), ej'usque frairibus, tamprsesenlibusquara
(Eorum possessionesenumerat.) futuris, regularem vitam professis, in perpe--
Sane novalium vcstrorum, quse propriis manibus, tuura.
aut sumplibus colilis, sive de nulrimentis vestro- Ex coramisso nobis officio religiosa loca lenemur
rum animalium, nullus a vobis decimas exigere vel diligere, et eorum qttieti paterna sollicitudine pro-
exlorquere prsesumat. Liceal quoqne vobis, cleri- videre, ut personse divinis ibi mancipatse obsequiis
cos vel laicos e sseculo fugientes, liberos et abso- eo liberius obscrvaiitieesuse professionis insistant,
lutos ad conversionem recipere, et eos sine contra- quo magis ah incursibus pravorum hominurii pro-
dictione aliqua rctinere. Obeunle vero te, elc. lectione aposlolica fuerint praemunili. Eapropler,
VIASTUAS,DOMINE, DEMONSTRA MIHI. dilecti in Domino filii, veslris juslis postulationibus
. SANCTUS PETRUS,SANCTUS PAULUS. clementer annuimus, et felicis memoriseInnocenlii
Ego Alexander catholicae Ecclesise episcopus. papae (87) ycstigiis inhserentes.prsescriptum mona-
" sterium, inquo divino mancipati eslis obsequio,
Egp Hubaldus Ostiensis cpiscopus.
Ego Philippus presbyter cardinalis Sancloru-U quod ulique a nobilibus viris Hezelone et Hessone,
Joannis et Pauli el Pammachii. ipsius loci fundatoribus, bealo Petro apostolorum
Ego Joannes presbyter cardinalis Sancti Vitalis principi est oblalum, sub ej'usdem beati Petri et
tituli Veslinse. nostra tutela et defensione suscipimus, et preesen-
Ego Petrus presbyter cardinalis titulo sanctse tis scripli robore comniunimus; slatuenles, ut
Sueannse. quascunque possessiones, quceeunque bona a prse-
Ego Petrus presbyter cardinalistitulo Sancti Cry- falis viris vel ab aliis fidelibus eidem ccenobio fiie-
sogoni. rint collata, qusecunque eliam in fulurum conces-
Ego Cinthius presbyler cardinalis titulo Sanctse sione ponlificum, largitione regum vel principum,
Ceecilise. oblatione lidelium seu aliis justis modis praestante
Ego Hugo presbyter cardinalis litulo Sancli Cle- Domino, polerit adipisci, firma vobis vestrisque
menlis. successoribus et illibala permaneant. In quibus bae_
Ego Jacinthus diacoiius cardinaiis litulo Sanclce propriis duximus exprimenda vocabulis, quaejure
MariiE. ». proprietatis idem ccenobium obtinet.
Ego Ardicio diaconuscardiiialis tituloSancti Theo- Ceilam in Metensi episcopatu Lukesbeim. Cel-
dori in Cosmcdin. lara Sancli Joannis in prsedioMegenhelmeswilre(88)
Ego Laborans diaconus cardinalis Sanclae Marise Cellam Sancti Nicholai in prardio Ripoldesowe(89).
in Porticu. Cellam in praedio Fridemvilre (90), quod legitima
Ego Rainerius diaconus cardinalis Sancti Georgii commutatione cambitum est ab ecclesia Augiensi
ad Vclum Aureum. (91). Cellam Amitenhuisen (92). Cellam Ursprin-
(SO^Germ.Dieg.Brig. Geofgii.
(87) Sccundi.Vide Bullam hujus ponlificisin Hist. (90) Fridenweiler prope Neuslaltin Silva Nigra
Sylvm-Nigrw, tora. III, p. 72 (Palr. tom. CLXXIX, dit. Furslenberg. Exslat nunc ibidem partheiion
col. 457). Ord. Cisl. sub cura abbalis Tennenbacensis.
(88) Ad Vogesumin Alsatia inferioredicecesis Ar- (91) lntelligitur. Augia dives.
gent. Chartain fundationis hujiis celleea. 1127 da- (92) Amtenbausen in Bara dit.Furst. Florel nunc
lam vide in Gall. Christ., t. V, Inslrum. col. -i7D. ibidera parlhcnon 0. S. B. cujus curam gerit abba»
(89) Rippoldsauintermonles altissimos in vicinLi S- Jleorgii,
Vallis Kinzinganse. Adlnicdum subcst monastcrio S.
4217 EPISTOL/E ET PRIVILECIA.-AN. 1179. 1218
gen (95). Villam Steten (94) cum ecclesia. Tertiam A mamus, vobisque et successoribus vestris cano-
partem villseFuezen cum ecclesia. Prsedium Kembiz nice substiluendis perpetuo in timore Dei secun-
(95) cumecclesia etBlansingen (96) et Nuifare(97). dum Regulam S. Benedicti per vos el fratres vestros
Villam Walde (98) cum ecclesia Egge. Degernowe. procurandas et gubernandas committimus, cellain
Ingeltingen (99) cura ecclesia. Esteten (100) cutn in Wagawilla (57), cellara ih Crouehdal (38), cel-
ecclesia. Prsedium in Oewingen (1). Liderengen lam S. Marci (39).
(2) cum ecclesia et medietate deciraarum. Dage- Chrisma sane, oleura sacrum, promotiones or-
wingen (3). Magerbein (.). Baltrameshoue (5). dinura, consecratiories altarium sive basilicarum ,
Dindinhoue (0) Scophelo (7) cum ecclesia. Hu- seu alia quselibet sacramenta a Constantiensi susci-
sen (8). Bickelspere (9). Turnewanc (10) cum ec- pietis episeopo, siquidem catholicus fuerit, et gra-
clesia et medietate decimarum. Cugenwalt (11;. Be- liam et communionem apostolicse sedis habuerit',
techove (12) Swenningen. (15) cum ecclesia etme- eaque gratis ct sine pravitate voluerit exhibere.
dietate decimarum. Mulehusen (14) cura ecclesia. Alioquin liceat vobis catholicum,
quemcunque ma-
Silingen (15). Gonningen (10). Gruningen (17) Ase- luerilis, adire antistilem, et ab eo consecralionis
heim (18) Cneigen. Uberach. Wilaresbach Tunin- sacramenta suscipere. Scpulturas vero prsefati cce-
gen(19). Walevvis (20). Scanebrunne (21). Fur- B nobii et cellarum stiarum, in quibiis ordb servatur,
twangen (22) cuin ecclesia. Tannebrunne (23) cum liberam omnino fore sancimus, ut eorum, qui se
ecclesia. Engeu (24). Slata (25). Einbach cum ec- illic sepeliri deliberaverint, devotioni et extremse
clesia. Husen (26). Acharc (27) cum ecclesia. Mul- voluntati, nisi forte excommunicati vel interdictl
nheim (28) cum ecclesia. Buhele. Trudeim (29). sint, nullus obsislat, salva tamen justitia illarum
Alteim. Scoppheim (30). Seaftolsheirn. Eggebol- ecclesiarum, a quibus mortuorum corpora assu-
desheim (51) Buotenheim (32). Belhan (55) Edin- muntur. Obeunte autem te nunc ejusdem loci ab-
gen (5.)." Ecclesiam Sellebach (55) Fokkenhu- bate, ve.l luorum quolibet successorum , nulhis ibi
sen (36) cum ecclesia, cuj'us eiiam villse eccle- qualibet subreptionis aslulia seu violenlia prsepo-
siam a te tuisque successoribus et fralribus jure natur, nisi quem fratres communi consensu , aut
pastorali tcneri, ac sacerdotis vice subditos ejus- fralrum pars consilii sanioris, secunditm Dei limo-
dem ecelesise procurari concedimus. Prselerea cel- rem et beati Benedicli Regulam providerint eligen-
las alias, quee non jure proprietatis sicut prsenomi- dum. Nulli igitur ecclesiasticse saecularive personse
nalae, sed obedentise vobis et ccenobio vestro sub- licentia pateat, in j'am diclo monasterio aliquas sibi
j'ectse sunt, apostolica aucloritate sub jugo obe- P ( _iroprietatis condiliones, non hsereditarii juris, non
dientiee, qua vobis tenentur, astringimus et confir- advocatise, non cujuslibelpotestaiis usurpationem
(93) In Suevia; parthenon O. S. B S. Georgio (16) Guningen in superiorecomitatuHochinberg.
subdilus. , (17) lnfra VilUngam.
9.) Vicus dit.Rotwil. ad amncm Eschach. (48) Unde comitatus olim nomen habuil ad ri-
(95) Kleinkems ad Rhenum in superiore Brisgo- vumAsch seuAesch, hodieque exstanl vici Olier e>_
via riit. Bad. Niedcreschach.quorum altercommendse Villingansf,
(96) lb. alter Rolwilee paret.
(97) Niffern ex adverso viei Blansingen trans (19) Klengen et Ueberauchen Yillingse, Weiler-
Rheuum in Alsatia. spach et Tunengen Rotwilee subsunt.
(98) Scdes olim Hezelonis fundaloris inler Vil- (20) Walwies in comitalu Nellenburgico,
lingam et Schrauibergam. Supersunt rudera vele- (21) Schemmbruiin prope Schrambergam.
ris arcis. (22) In Silva Nigra et prsefectura Triherger.si.
(99) Degernau ellngollingen in Suevia adamnem (25) In praefeclura Hornberg. dit. YViiienib.
Riss. (2.) In Hegovia dit. Furslenb.
(100) Prope Munderkingen ib. (25 Schlatt ib.
(I) Oeffingen in praefectura Duttiingensi dit. (26) Cum certum sit, ecclesiam oppidi Hausen
Wiiiemb. in valle Kinzingana S. Georgio a. 1148 a Fride-
(2; Leidrengen in prsefectura Rosenfeldensi D 3 rico de Wolfrach donatam, ctiam Einbach in ear
ejusdem dit. dem vicinia ftteiit oportet, ubi vallis, quse Ibacher-
(3) Dauchingen inler Rotwilam et Viliingam. thal dicilur, palel.
(4) In coraitalu OEttingano. (27) Achlkarcri in Brisgovia.
(5) ln superiore Alsalia. (28) Ib. dit. Bad.
(6) Dinlenhofen prope Ehingam ad Danubium. (29) Piope Hagenoviam in Alsalia inferiore.
(7) Sehopfloch in preefectura Kircliheiinensi dit. (50) Schopfheim adiWisam in Silva Nigra dit.
Wirtemb. Bad. •
(8) Hausen dit. Rolwil. (5!) Ulerque locus in Alsatia inferiore.
(9) tfickelsberg in preefeclura Rosenfeld. (52) Foiie Bieligheim dit. Wirtemb.
(10) Durrwangen in precfetlura Bahlingensi dit. (33) Bellen prope oppiduni Hufingen in Bara.
Wiftemb. (54) Oppidum in Brisgovia dit. Austr.
(H) lh aliis monumenlis S. Georgianis Gugin- (55) Selbach in Oi tenovia et comitalu Geroldse-
wald cum Achara seu Acheren in Oiienovia con- ckiano.
jungitur. (56) Olim vicus inler Villingam et Munchweiler, 'J
(1-2)Beckenhofen, villae aliqnot infra Villingam. cujus nomen nunc agrb inhserel.
(13) Ad fontesNicridit. Wirtemb. (57) Al. Widersdorf in Lotharingia. .'_-
(W Muhlhaiiscn dit. Rolwil. (38) Al. Krafihal in Alsatiairifefiore.
(15) Seitingen in dynastia Gonzenbergica. (59) In superiore Alsatia,
1219 ALEXANDRtIII PAPJ 1220
quse .ibertati ipsius loci noceat, vindicare, seu _A quibus hsec propriis dttximus exprimendavocabu-
etiam possessiones ejus auferre, vel ablatas reli- Hs.
nere, minuere, velindebilis faligationibus infeslare, Ecclesiara B. Michaelis el ccemeteriura cum ter-
scd omnia integra conserventur, eorum pro quorum ris et hominibus in eodem burgo coinmanentibus.
gubernalione concessa sunt, usibus omniraodis Ecclesiani B. Ambrosii de Alheis cum lerris et de-
profutura, salva sedis apostolicaeauctorilate, et in c.irais et aliis pertinentiis suis ; capellam el villam
prsescriplis ecclesiis dicecesanorum episcoporum ca- de Tessiaco cum pertinenliis; ecclesiam de Li-
nonica juslilia. Porro advocatum vobis constiluen- gniaco-villa cum pertinentiis suis, el tertiam partem
di liberam vobis concedimus facultatera , quera ni- decimsede Ligniaco castro; capellam de Mollemaco
lnirura, si monasterio inutilis fueril, amovere et cum appendiliis suis; ecclesiam de Vallepclletana
alium idoueum vohis subslituere liceat. Ad indi- cum lerris et molendinis; capellam de Florigniaco
cium autem perceptse hujus a sancta Romana Ec- cum villa et molendino cum justitia, lerris el ap-
clesia libertatis, singulis aiinis unum bizancium pendiliis suis , Yillam qusa Carriacus dicilur ciim
nobis nostrisque successoribus persolvetis. Si qua molendinis, lerris et juslitia , eeclesias et villani de
igitur, etc. Caniaco cum juslilia et appenditiis suis; ecclesiam
" de Espinolio cum duabus partibus decimae,el deci-
Ego Alexander catholicse Ecclesise episcopus.
Ego Joannes presb. card. SS. Jo. ct Pa. tt. Pa- mam molendini Camelli; ecclesiam S. Columbai
-tnachii. cum decimis et appendiliis suis, capellam S. Vine-
Ego Joannes presb. card. tl. S. Marci. _ niari cum decimis et reditibus^ suis; ecclesiam de
Ego Pelrus presb. pard. tt. S. Susannse. A»ciaco-servili cum terlia parle decimse et lertia
Ego Jacobus diac. card. SanctseMarisein Cosme- parte raolendinorura, et raolendinura quod contra
din. caslrum est: ccclesiam de Pinella cum appenditiis
Ego Ardicio Sancti Theodori diac card. sms, decimara fruagii de Parson, et (ertiara partem
Egp Graiianus diac. card. SS. C-ism__ et Da- cjusdem neraoris cuni terris et justilia; ecclesiara
miani. deCrusiacocum decimiset reddilibus ejus, et cccle-
Ego Joannes diac. card. Sancli Angeli. stam de Puteis ; ecclesiara et villara de Cursegradu
Datum Laterani per niairam Alberti sancta*.B.o- cutnjuslitiaet omnibus appendiciis ejus; ecclesiaiu
man-e Ecclesiae presbyteri card. et cancellarii, vn de Ebroilo et medielalem decimse, tertios reditus
Kal. Aprilis, indictione xu, Incarnationis Dorainicae cuni pertinentiis suis ; ecclesiam de Turgeio cum
anno 1178, ponlificatus vero domini Alexandi i PP. ^P lerlia parle decimae, cum terris, pratis et silvis; ec-
III anno xx (40). clesiam S. Laurentii de Con, et terliam partem.de-
MCDVI. cirase; usuarium silvarurade Yaula, ct deTurgeio,'
et de Ebroilo ad omnes usus ecclesiae, et offieina-
Privilegium pro ntonaslerio S. Michaelis Tornodo-
rensi. n*m; ecclesiam S. Michaelis, et molcndinorura de
Marl. brrgo Tornodori, et ad omnes usus domus el ftirni
(Laterani, 29.) de Cmscgradu, et pasiurara omniura animalium
[Gall. Christian. nov., Instr. IV, 189.] cju_dem villa. et pascuaticum 00 porcorum. Drias
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- parles decimsede villa quaedicilur Viros, medieta-
lectis liliis STEPHANO abbali monasterii S. Michae- tem deciinseet redituum eccles. de Lenlagio; ec-
lis Tornodorensis ecclesiee, ejusque fralribus , lam clesiam de Protonolo cura teitia parte decimce, iei*»
prsescutibus quam fuluris, regularem vitam profes- ris, et possessionibus suis; ecclesiam S. Trinitalis
sis in perpeluum, elc. de Barrosuper Sequanam cum tertiis et molendinis
... Eapropler, dilecti in Dominofilii, vestris justis ad eamdem ecclesiam pertineniibtis, el nundinis
postulationibus clemenler annuimus , et praefatum feslivitalis , S. Trinilalis 1 Dominica 2 ct 3 feria
mpnasleriura, in quo divino mancipali eslis obse- pj et teiiiam partera molendinorum de Villamorini
quio, sub B. Pelri el nostra proteclione suscipimus, cum lerris el pralis. Terras et reddilusde Yaleriis,
et praesentis noslri scripti privilegio communimus ; de Chaale, et de Estorniaco. Terras elredilus dc
imprirais siquidera siatuenles ul ordo monasficus, sanciis Yirttitibus; Capellam de Monasteriolo cum
qni seciindum Deuin et B. Benedicli Regulain in eo- terris, pratis, silvis, et tertia parte justiliae; capel-
dem loco noscitur instilutus, perpetuis ibidem lem- lam et niediam partem villaeCainpaiiiacicutn jtisli-
poribns inviolabiliterobservetur. Prseterea quascun- lia, et terris el aquis et silvis ad eamdem villam
quepossessiones.qiisecunquehonaidenimonasteriura pertiiientibus. In episcopatu Treccnsi ecclesiam S.
in pracsentiarumjusteel canonicepossidet, autin fu- Petri in villa, quse Jassenna dicilur, cum deciniis et
turum concessione ponlilicum , largilioneregum vel inoleiidinis lerris et pralis, et omnibus appendiciis
piincipiim, oblalione lidelium, seu aliis juslis modis, suis. Et in eadem parochia in villa quse Trena di-
praeslaiite Doraino poleril adipisci, (irnia vobis, ve- citur, capellara S. Michaelis, molcndina de bui'j;o
stris successoribus eliam illibata permaneant. In Tornpdori, et de burgo Beraudi, el niolcndiua Boe-
,. (40) Cum indiclio XII et annus xx ponlificalus Alexandri 111consentiunt, ponendus cst anrius Incar-
nationis 1179.
1221 EPISTOL/E ET PRIVILEGIA. — AN. 1179. li__
nerii. Et duas parles sedis molendini quod Camelli A sessiones, queeciinque bona idem monastcrium im-
dicilur ; capellara de Cappa et totum finagium ciim prsesenliarum jusle el canonice possidet, aut in fu-
justilia et vineis, et terram , quee dicitur Charron , turum concessione pontificum, largitione regusa
et Campum Rainfredi, et tertiam partem commu- vel pvincipiira, oblatione fidelium seu aliis justis
nium et juslitiec Vallis planse. Slaluimus preelerca niodis,praestanteDoinino,possitadipisci, firinavobis
ut quicunque in castro Tornodori et in parochia. et successoribus, el illibata permaneant. ln quibus
S. Aniani moriuntur, non alibi quam ad vestrum haec duximus exprimenda :
inonasterium deferautur et ibidem sepelianlur, nisi Praedium videlicet. in Behemperg, quod tradidit
sui compotes alihi elegerint sepulluram. ln paro- marchio Otlakar de Siyra in manus Altmanni epi-
chialibus aulem ecclesiis quas tenelis, liceal vobis scopi Palav. etaream, uhi constituta est Eccksia,
sacerdotes eligere, et eleclos episcopo reprcesenlare, pro parochia in Gerslen, in qua .monasleriuin fun- .
quibus si idonei invenli Tuerint, episeopus ipsorum dalum est cum omnibus suis appendiciis, cum toto
curam commitlat, ut de plebis quidem cura iidem jure sacerdotali, cum libera inveslitura parochia-
sacerdotes episcopo, de temporalibus vero vobis de- rum, cum omni decimalione et dole sua; cujus ter.
beant respoudere. Obeunte le vero nunc ejusdem mini sunt a fluvio Rubinck usque ad cursum Frei-
loci abbale, vel tuorum quolibet successorum, nul- B denze alterius fluvii, et usque ad principium Gave-
lus in qualibel subreptionis astulia seu violentia lentzet usquead porlam, cura oinni parochiali jure;
prseponatur, nisi quem fratrescommuniconsensu vel silvaiu a Cunrado nobili viro ex Cakoz tradilam
fralrum pars consilii sauioris secundum Deum, et monaslerio, in hac autem silva terrilorium consti-
B. Benedicti Regtilam providerint eligendum. tutum est, quod triginta mansionibus et villica-
Decernimus ergo, etc. tione una consistit, ea vero, quse ab ej'us episcopis
Datum Laterani per manum Alberti S. Roman» vel ab aliis vobis ralionabiiiter sunt indulta , sicut
Ecclesiee. presbyleri card. et cancellarii, iv Kalend. haclenus observata, sic et amodo prsecipimus in-
April., indict. xm, Incarnat. Domini anno 1179, violabililer observari. Sepuliuram quoque loci ii-
pontificatus dom. Alexandri papse anno xs. lius liberam esse concedimus, ul eorum devolioni
MCDVII. et exlremse voluntati, qui se illic sepeliri delibera-
Privilegium
' pro Ecclesia Imolensi. verint, nisi forle sint excommunicaii vel interdicli,
(Lalerani, Mart. 30.) nullus obsistat, salva tamen justilia parochialiu.m
[UGIIELLI, Italia sacra, II, 630.] ecclesiarum , a quibus morluorum corpora assu-
Alexander venerabili fralri.Henrico Imolensi, _, munlur; chrisma vero^ oleum sacrnm, consecralio-
episcopo cjusque succcssoribus canonice instituen- nes allarium, sive basilicarum, nrdinationes etiam
dis in perpeluum. monachorum, qui ad SS. ordincs proinovendi sunt,
I- In eminenli sedis apostolicce specula, etc. usque a dioacesano suscipietis episcopo, siquidem catho-
ad finem bullw ut in Eugenii III diplomate eidem licus sit, et graliam atque communioiiem aposto-
Ecclesim anno 1-151,xv Iial. Jun., concesso. Vide licee sedis habuerit; eaque gralis et sine gravitale
Patr. lom. CLXXX, col. 1475. voluerit exhibere. Cum aulem generale interdiclum
Mcnviii. fuerit, liceat vobis, clausis januis, exclusis excora-
Desiderio episcopo Morinorum mandat ul c decimam municalis elinterdiclis, nonpulsalis cainpanissup-
allclium > monasterio S. Berlini Sithiensi tri- ofiicia divina celebrare, licealquevobis
buendam curet. — llem Philippum Flandrim co- pressa voce,
miiem hortalur ut eidem monaslerio t decimam al- clericos vel laicos e seeculo fugienles liberos et ab-
lelium t iribual. solutos ad conversioneni recipere, et eos sine con-
[Colleclion.desCartulaires, III, 549.] Iradictione aliqua relinere Prohibemus insuper ut
MCDIX. nulli fralriim veslrorum liceal posl faclam in eodem
Bulla conftrmans monasterium Garslense. locoprofessionemaliqualevilalesiiieabbalissuilicen-
(Laterani, April. 5.) D lia de clauslro discedere, discedeiitera vero absque
[FROELICH, Diplomatar. Garslense, p, 51.] comrauni litterarum caulione nemo audeat retinere,
ALEXANDER episcopus, servus servoruin Dei, di- nisi oblentu arctioris religionis.
leclis filiis CONRADO abbati Garslensis monasteriij Sane novalium veslroruni, quce propriis manibus
ejusque fralribus tam prsesentibus quam futuris re-. vel stimptibus excolilis, sive de nutrinientis anima-
gularem vitani professis in perpeltuim. litim veslrorum, nullus a vobis decimas preesumat
i Desiderium quod ad religionis propositum et.ani- exigere. Obeuntevero le, nuiic ej'usdem loei abbate,
marum salutem noscitur peninere, animo nos de-- vel luorum quolibet siiccessorura, nullus ibi qua-
cel libenli concedere et petenlium desideriis con-- libel subreptionis aslulia seu viirlentia prseponalur,
gruum impeiiiri suffragium. Eapropter, dilecli ini nisi quem fralres communi consensu, vel frairum
Domino filii, vestrisjtistisposlulalioriibus clementei.* pars sanioris consilii, sccundum Dei limorem et
annuimus, ct prcefatum monasleiium, in qtio di-- B. Benedicti Regulam providerit eligendum.
vino mancipali estis obsequio sub B. Pelriet nostrsi Deeernimus ergo] ut nulli omnino hominum li-
prolcclione suscipimus , el praesentis scripti privi- ceat prsefalum monaslerium lemere perturbare., aut
iegio comnuinimus, staluenles ul quascunque pos-- . ejus possessiones auferre, vel ablata retinere, aut
.225 ALEXANDRIIII VkVM .__»_
aliquibus vexalionibus faligare. Sedomnia inlegra ra A vobis vestrisque successoribus ct illibata perraa-
conserveritur eoruin, pro quorum gubernatione et neant, etc. In quihus haec propriis duximus expri-
suslentalione concessa sunt, usibus oinniraodis lis menda vocabulis
profutura, salva sedis apostolicse aucloritate et epi-
ii_ Locum ipsum in quo prsescriptum monasterium
scopi dicecesani canonica juslitia. Si qua igitur in constructum est, cutn omnibus perlinentiis suis,
futurum ecclesiastica ssecularisve persona hanc ic velus monasterium cum perfinenliis suis, Albri-
noslrse constitiilionis paginam scienscontra eam ve-e- nesberc cum pertinentiis suis, Michelstat cum per-
nire tentaverit, secundo lerlioque commonita, si linenliis suis , Capellara cum pertinentiis suis,
non salisfaclione congrua emendaverit, potestatisho- o- Nullenburc cum perlinentis suis. Sane novalium
norisque sui dignitate careal, reamque se divino j'u-i- vestrorum quse propriis manibus aut sumplibus
dicioexislerede perpetrata iniquitale cognoscat, et colitis, sive de nutrimentis vestrorum animalium
a sacratissimo corpore et sanguine Dei et Domini ni nullus omnino a vobis decimas vel primitias exi-
nostri Jesu Christi aliena fiat, atquein extremo exa-a" gere preesumat. Lieeat quoque vobis clericos ct
mine dislrictae ultioni subjaceat; cunclis autem m laicos e saeculo fugientes, liberos et absolutos re-
eideni loco jura seryanlibus sit pax Domini nostri r> cipere ad conversionera et in vestro monasterio
Jesu Christi, qui et hic fruclum bonse aclionis per- r" B absque conlradictione qualibet retinere. Prohibe-
cipiant, et apud districlum judicem preemia seternse * mus insuper ut nulli fralrum vestrorum post fa-
pacis inveniant. Amen. ctam in loco vestro professionem fas sit de eodem
SANCTOS PETRUS.SANCTCS PAULVS. loco absque licenlia abhatis sui, nisi obtentu ar-
ALEXANDER PAPAIII. clioris religionis disccdere, discedentem vero
Ego Alexander calholi-se Ecclesise episc. sine coraniunium liltcrarum vestraruni caulione
Ego Hubaldus Osliensis episc. nullus audeat relinere. Cum autem generale iriter-
Ego Joannes presbyter card. SS. Joan. et Pauli.i. dictum lerrce fueril, liceat vobis, clausis januis,
Ego Joannes presbyter card. S. Mart. non pulsalis campanis, exclusis inlerdiclis et ex-
Ego Petrus presb. card. S. Suzan. corainunicatis, suppressa voce divina ofiicia cele-
Ego Cynlhius presb. card. S. Csecil. brare. Sepulturam quoque ipsius loci liberam esse
Data Lateraui per manum Alherti, S. Romanse e decernimus ul eonimdevolionietextremeevoluiitati,
Ecclesicepresbyteri card. et cancellarii, Non. April.,,, qui se illic sepeliri deliberaverinl, nisi forte ex-
indictione xn, Incarnalionis Doniinicceanno Doraini i communicali vel interdicti sint, nullus obsistat,
1179, pontilicatus Alexandri papeeIII anno vicesimo.i. salva tamen justitia illarum ecclesiarum a quibus
MCDX. mortuorura corpora assumuntur. Ad haecvobis ex
sedis apostolicse indulgeraus, u'. sine
J__Hflsi_riiSOHCII Nazarii Laureshamensis proleclio- benignitale
nem suscipit, bonaque ac jura confirmal. damno vicinarum ecclesiarum ullas in locisvestris,
vel oratoria conslruendi cum assensu dioecesa-ti
Laleraui, April. 7.)
episcopi licenliam habealis. Prohibemus insuper
[Cod. Laureshamensis dipl., I, 276. ] ne lu, fili abbas, vel alius possessiones, decimas,
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- oblationes seu alia bona ipsius monasterii ad men-
leclo filio SIGEHARDO, abbati moiiaslerii Sancii Na- sam abbatis, sive ad victualia fralruin, j'ustilias
zarii Laureshamensis, ejusque fralribus lam prse- obedienliarum, aut ad pracposituras perlinenlia,
sentibus quamfuturis, regularem vilam professis,, inbeneficiare, vendere, locare, vel alio modo quo-
in perpetuum libet sine comrauni fralrum consensu vel majoris
Quolies illud a nobis pelitur quod religioni ett et sanioris partis alienare praesumat, quod si fa-
honeslali convenire dignoscitur, animo nos decett ctum fuerit, juribus carere sancimus. Prceposituras
libenli concedere, el petenlium desideriis con- cellarum vestrarum et obedienlias monasterii
gruum suffragiuiiiiinpeiiiri. Eapropter,dilecli in Do-- rj) tanluni monachis capituli vestri, sapienlibus vi-
niino fitii, .veslris poslulalionibus clemenler aniiui- rls, salvis earuin rebus, statuimus commiitendas.
mus el prsefatum monaslerium, in quo divino eslis> Advocatis etiam ipsius monaslerii sub inlermina-
obsequio mancipati, sub beali Pelri et noslra pro- lione anatbematis prohibemus ne cuiquara liceat
teclione suscipimus el prsesentis scripti privilegioi in pnssessionibus ipsius monaslerii caslella vel
cominuninius. lnprimis siquidem slaiuenles utt muniliones alias construere, familiam sive colonos
ordo monasticus, qui secuiidura Deura ct beati Be- ccclesiae novis et indebiiis exaciionibus fatigare,
nedicli Regulam in vcslro monaslerio inslitulus; vel abbali in jusliliis ecclesise requirendis seu ob-
esse dignoscitur, perpeluis ibidera leraporibus; tinendis ausu lemerario conlraire. Obeunte vero
inviolabiliter observetur. Preelerea, quascunque> le nunc ejusdem loci abbale, vel tuorum quolibet
possessioncs, quaecunque bona idem raonasteriumi successorum, nuilus ibi qualibet subreplionis aslutia
in prsesenliarum j'uste elcanonicepossidet, aut ini seu violenlia prseponatur nisi quem fralres comiuuni
futurum concessione poiitificum , largilione regumi consensu, vel fratrum pars consilii sanioris, seciin-
vel principum , oblalioiie fideliura , seu aliis justis dum Deum et Beali Benedicti Rcgulam prseviderint
"niodis, pncslarile Doniino, poteril adipisci, firma eligcndum. Decernimus ergo, elc.
1225 EPISTOL.E ET PRIVILEGIA. — AN. 1179. 1226
Ego Alexander calholicse Ecclesise episcopus sub- k lixti, Innocenlii, Lucii el Eugenii Romanorum pon-
scripsi. lificum vestigiis inhcerentes, Ti*enorcliiense mona-
Ego Hubaldus Osliensis episcopus subscripsi. slerium, in quo divino mancipali estis obsequio,
Ego Cttnradus Salzeburgensis Ecclesise humilis sub hcali Petri et nostra protectione suscipimus et
minister et Sabinensis episcopus subscripsi. preeseniis scripti privilegio communimus, statuen-
Ego Joannes presbyter cardinalis Sanctorum Jo- les ut quascunque possessiones, etc. In quibus hsec
annis et Pauli litulo Pamachii subscripsi. propriis duxinius exprimenda vocabulis :
Ego Joanncs presb. card. lit. S. Anastasiae stib. In episcopatu videlicet Claromontensi monaste-
Ego Joannes presb. card. lit. S. Marci. rium S. Portiani cum ecclesiis de Besson, de Quin-
Ego Theodorus presb. card. tit. S. Vitalis lit. tiniaco, de Salines, de Celsiaco, de Tavallio, de
Vestinse. Fellinia, de Monleaureo, de Sustris, de Charel,
Ego Petrus presb. card. tit. S. Susannse. de Liniaco, de Marliliaco, de Montfanc', de Boiacp,
Ego Pelrus presb. card. lit. S. Chrysogoni. de Barbariaco, de Vernei, de Villena,. de Lupiaco,
Ego Vivianus presb. card. tit. S. Stephani in de Paredo, de Briallis, de Varinnis, de Vorot, de
Ccelio monle. Lupo; ecclesias deBegiaco, de Nuilliaco, de Co-
Ego Cinlhius presb. card. lit. S. Csecilise. B pelz, de Branciaco, de Tresalliaco , de Floriaco
Ego Hugo presb. card. tit. S. Clemcntis. cum capella de Cavaroeha; ecclesiam de Salviliis,
Ego Arduinus presb. card. tit. S Crucis in Jertt- de Lebiaeo , ecclesiam S. Nicolai, ecclesiam de
salem. Vernolio In Cabilonensi, Pristiacum, Aguliacura,
Ego Maltheeus presb. card. titulo Sancti Mar- ecclesiam de Baldreriis, ecclesiam Sancti Andrece,
celli. Lambres, Manciacuin, ecclesiara de Giniaco, de
Ego Jacintus diaconus cardinalis S. Mariae in Ver, ecclesiam de Griviliaco, de Cuyseriaco. In
Cosmedin. Lugdunensi, ecclesiam Sancli Andrea? de Baigiaco,
Ego Ardicio diac. card. S. Theodori. Vasliacum, Briennam , Juvenciacum , ecclesiara
Ego Laborans diac. card. S. Marise in Porticu. Sancti Jacobi de Gressiaco, S. Benigni, ecclesian.
Ego Rainerius diac. card. S. Georgii ad Velum deCabrosio, deChanvennis, Bisiacutn, ecclesia.ni
Aureum. Beatse Marise de Solliniaco, de Moncelz, S. Mar-
Ego Gratianus diac. card. SS. Cosmee et Da- tini de Budella, ecclesiam Sancli Andrese qui vulgo
miani. vocatur Pannos, ecclesiam de Monte-Raculfo, dc
Ego Joannes diac. card. S. Angeli. ,„ Saisiriaco , de Paronniaco , cellam de Caslro Cor-
Ego Rainerius diaconus card. S. Adriani. geron, ecclesiam Sancli Lydii quse vulgo vocatur
Ego Bernardus diac. card. S. Nicolai in Carcere Olivse, Lovincum, Montem aureum, Silvinicum. In
Tulliano subscripsi. Matisconensi, Hulchisiacum, Villare, Plotas, Bel-
Datum Laterani per maimm Alberti, presbyleri niacum, ecclesiam de Li, Donziacum , cellam San-
cardinalis et cancellarii, yn Idus Aprilis, indi- cti Romani, S. Maurilii, S. Symphoriani, Sanclse
ctione xu, Incarnalionis. Dominicee anno 1178, Marise de Capella-Riverias, Sancti Petri Roma-
pontificaius vero domni Alexandri papee III an. x_. niscas, ecclesiam de Aziaco, de Fissiaco, S. Ju-
MCDXI. liani de Lanciaco, S. Vitalis de Lenna. In Bituri-
Monasterium Trenorchiense tuendum suscipit, ejus- censi, ecclesiam de Saciaco ; in Auguslodunensi,
que possessiones ac privilegia confirmat. «cclesiam de Pariniaco cura capella, ecclesiam de
(Laterani, April. 8.) Petraficta cum capella S. Jusli. In Nannelensi,
[JUENIN,Nouv. Hist. de Tournus, 174.] monasterium S. Philiberti, ecclesiam S. Vitalis
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- de Raas , ecclesiam de Macecol, S. Martini de-Pa-
leolis Gliis GIRARDO Trenorchiensis monasterii ab- ciaco, S. Luminii, ecclesiam de Limosiver, S. Co-
bali, ejusque fralribus tam praeseulibus quam fu- D lumbani, ecclesiam de sColcoiaco , ecclesiam de
turis, regularera vitam professis, in perpetuura. Mores, mansiones de Legiaco de Tolvei, ecclesias
Commissaenobis sedis aposlolicee auctoritas nos de monasteriis. ln Pictavensi, Herum insulam,
hortalur, ut divinis locis ejusque personis auxi- ecclesiam de Bellovidere cum ccemeterio, cellam
lium nostrum devolione debita imploranlibus, tui- S. Marise Lausduni, ecclesiam S. Nicolai, S. Pe-
tionis praesidium impendere debeamus. Quia sicut tri, ecclesias de Basilicis, Sanctse Crucis, ec-
injusta petenlibus nullus est tribttendus effectus, clesias de Berniziaco, de Aziaco, Manciacum, Ta-
ila legitiraa et justa poscentium non est differenda liacum, ecclesiam de Madernas, ecclesiam de
de
petitio, preesertim eorum vel qui religionem devote Bernazii^de Monte S. Leodegarii, ecclesiam
videntur amplecli, et sub ea gaudent Domino mili- Estivallibus. In Turonensi, Pontiacum,-Vernio-
tare, vel qui cum honesia vila et laudabili morum lum, Corcoiacum. In Andegavensi, cellam S. Ma- ,
t.ompositione student omnipoleuti Domino deser- riae Cunaldi cum appendiciis , ecclesias de Duadi-
vire. Proinde, dilecti in Domino (ilii, veslris justis caslris, S. Dienysii, S. Petri, S. Joannis, S.
postulalionibus clementer annuimus, ct preedeces- Leodegarii, ecclesiam de Logne, ecclesiam S.
sorum nostrorura felicis recordalionis Urbani, Ca- Laurentii, villam Landrum . Terenliacum, eccle-
PATROL. CCJ, 39
'227 ALEXANDRIIII VkVM M28
sias de Yarinnas, S. Marios de Thanais cum ca- A . Ego Alexandcr calholicee Eeclesise episcopus.
i-pel-ia. In Genevensi, ecclesiam de Perrois, eccle- Ego Htibaldtts Osliensis episcopus subscripsi.
s.ui.1de Monte-caslro. ln Lausanensi, ecclesiam de Ego Cunradus Gallipolitance Ecclesise humilis
|
•Birela ; in Aniciensi, monasterium S. Pbiliberti, niinisler, Sabinensis episeopits.
|ecclesiam S. Petri de Salelas, S. Felicis de Lan- Ego Joannes presbyter cardinalis Sanctorum Jo>
dos, S. Marise de Prastasias, S. Martini Corco- annis el Pauli tit. Pamachii.
nensis, capellam S. Philiberli, S. Cyrici, S. Ego Joannes presb. carainalis tit. SanctseAnasta-
Mauritii Vallamblanensis, S. Vincentii, capellam sise.
in.caslro Senoil, S. Mariee de Baisam, capellam Ego Pelrus presb. card. lit. S. Susannse.
in castro Bocol, S. Juliani Chaspiniaci, de castro
Ego Pelrus presb. card. tit. S. Gorgonii.
Mercolio, ecclesiam S. Quintini. ln Diensi ecclc- Ego Vivianus presb. card. tit. S. Slephani in
siam de castro Gramnat, S. Vincentii, S. Romani, Cselio monte.
eec.lesiam de Torreles. In Tricastrinensi, eccle- Cinthius presb. card. lit. S. Ceeciliae.
Ego
siamde Valle-Nymphis, S. Martini, S. Marice, S. Arduinus presb. card. til. S. Crucis in Je-
Ego
Petri, S. Romani , capellam S. Michaelis de rusalem.
Garda, ecclesiara de eleemosyna, S. Marice de Willelmus Reraensis archiepiscopus tit. S.
Graina. In Aurasicensi, ecclesias de Dorsera, S. Ego
Sabincecard.
Mariee, S. Benedicti, S. Christophori, S. Satur- Jacobus diac. card. S. Mariaein Cosraedin.
nini. In Vasionensi, ecclesiara S. Germani, S. Pe- Ego
Ego Ardicio diac. card. S. Theodori.
tri deFalcon, S. Marisede Purpureres. In Viennensi, Rainerius diac. card. S. Georgii ad Velu*x_
Ego
cellam S. Agnelis de Mota, S. Martini de Aziaco Aureum.
cum ccemeterio, S. Verani de Rivas , ecclesiaia Joannes diac. card. S. Angeli.
Ego
de Fay, S. Joannis de castro Mirol, ecelesiam de Matthaeusdiac. card. S. MaiiaeNovae.
Ego
Villanova, capellam S. Michaelis dc Albon, ecclc- Bernardus diac. card. S. Nicolai in Carcere
Ego
siam S. Saturnini cum parochia, ecclesiam S. Tulliano.
Philiber.i de Miniaco, ecclesiam S. Romani, ec- Palum Laterani per manum Alberti, S. Romanae
clesiam S. Andrese, S. Ferreoli. In episcopatu Ecclesise presbyleri cardinalis et canceliarii, vi
Rizuntinensi, ecclesiam S. Cornelii, S. Desiderii, Idus Aprilis, indictione xn, Incarnaiionis Domi-
ecclesiam de Planesel, ecc.esiam Dazzon. nicse anno 1179, ponlificatus vero domni Alexan-
In parochialibus vero ecclesiis quas lenefis, li- dri III anno xx.
_ papce
ceat vobis sacerdotes eligere et electos episcopo
reprsesentare, quibus, si idonei invenii fuerint, MCDXII.
episcopus aniraarum curam committat, et de plebis Ad Piichardum Canluariensem archiepiscopum. —
quidem cura iidem sacerdotes episcopo, de tem- Rogerum abbatem S. Auguslini a sese dedica-
jjoralibus autem vobis debeant respondere. Liceat tum nuntiat.
quoque vobis clericos et laicos e sceculo fugientes, (Laterani, April. 9.)
liberos et absolulos ad conversionera recipere, et
[TWVSDEN, Rer. Ang. Script., II, 1446.
eos absque ulla contradictione in vestro collegio
retinere. Sane novalium vestrorura quee propriis ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, vc-
raanibus aut sumptibus colitis, sive de nutri- ncrabili fralri RICUARDO Cantuariensi archiepiscopo
inentis vestrorum animalium , nullus omnino a apostolicse sedis legato, salutem et apostolicam
vobis decimas prsesumal exigere. Cum aulem ge- benediclionem.
nerale inlerdiclum lerrce fuerit, liceat vobis clausis Cum dilectus filius nosler R. nunc abbas, lunc
januis, exclusis excommunicatis vel inierdictis, vero eleclus Sancti Augustini Cantuariee non sine
non pulsatis campanis, suppressa voce divina offi- ) gravibus laboribus et expensis secundo ad noslram
cia celebrare. Sepulturam quoque ipsius loci li- praesentiam accessisset, pro eo, sicut dicebat, quod
beram esse decernimus, ut eorum devotioni et ei j'uxla niandatum nostriim et inslitulionem san-
exlremse voluntaii qui se illic sepeliri deliberave- ctee recordalionis Palris el praedecessoris nostri
rint, nisi forte interdicli vel exconimunicali sint, Eugenii papae el juxta tenorem scripli noslri in
iiullus obsislat, salva lamen justitia illartira eccle- monasterio suo manum nolebas benedictionis im-
siarum a quibus morluorum corpora assunum- ponere, nos eum, salvo jure et dignitate tua et
tur. Obeunte vero te nunc ejusdem loci abbate, successorum luorum, benediximus in abbatem.Inde
vel tuorura quolibet successorum, nullus ibi qua- est quod nos tibi et Ecclesise tuoevolentes in po-
libel subreptionis aslutia seu violentia prceponatur, sterum providere aposlolica aucloritate statuimus,
nisi quem fratrcs communi consensu, vel fralrum ut quod de praediclo eleclo benedicendo fecimus
pars consilii sanioris secundum Dei timorem el B. juri tuo vel ecclesiaetuse ntiilum possit pracjudiciuin
Benedicti Regulam provideripl eligendum. generare.
Decernimus ergo, etc. In symbnlo : VIASTUAS, Dala Laterani, v Idus Aprilis.
DOMINE, DEMONSTRA HHU.
1229 EPISTOL^E ET PR.YILEGIA. — AN. 1179. 1230
MCDXIII. A nunc Sancli Auguslini Cantuarien is, nullam apud
Ad Rogerum abbalem Sancti Augustini Cantuarien- vos graliam invenisse, quia monasierium sutini
sis. — De benediclionesuccessorum ejus. Ecclesiee Romanse in x marcis auri annuatira sol-
[lbid., p. 1825.] vendis fecerat censualera. Quod utique omnino est
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- alienum a vero, et miramur si prudentia tuse^se-
lecto filio ROGEROabbati Sancti Auguslini, salu- renilatis hujusmodi suggestioni fidem potuit quo-
tera et apostolicam henediclionein. modolibet adhibere, cum hoc nec in menlem de-
Cura venerabili fratre nostro Ricardo, Cantua- scenderit, nec eliam ab ore vel ex parle ipsius
riensi archiepiscopo, apostolicae sedis legato, tibi abbatis verbum de aliquo censu a prselibalo mona-
recusante in monasterio tuo benedictionis munus slerio constituendo. Nolumus autem tuam subli-
impendere, ad nostram jam pridem praesenliam mitatem latere quia non est consuetudo Romanse
accessisses , et postulasses ab apostoiicae sedis cle- Ecclesise hujusmodi census statuere, aut quamli •
mentia quod libi faceremus in monasterio luo bene- bet ecclesiam tali modo gravare. Sane quod ita
dictionis munus impendi, nos sanelse recordalionis pro benedicendo jara dicto abbate venerabili fratri
Patiis et praedecessoris nostri papae Eugenii vesti- nostroR[icardo]Cantuariensi archiepiscopo, legato
de com- " sedis
giis inhserenles, prsedicto archiepiscopo apostpliese superscripsimus, heec fuit causa
muni fratrum nostrorum consilio mandavimus et quod a longis retro temporibus abbates Sancli Au-
per scripla noslra districte preecepimus, ul infra gustini pro benedictione habenda mullas difficul-
xxx dies post receplionem litterarum nostrarum tales, plurimos labores , atque dispendia consueli
libi absque ulla exaclione professionis in mona- fuerant sustinere , veniendo Romam , remeando in .
sterio tuo munus benediclionis impertiretur ; quod Angliam, et Romam ilerum redeundo. Nain tem-
si infra tempus prsescriptum facere nollet, vene- pore beatse memorise Patris et preedecessoris nostri
rabili fralri noslro Vigprniensi episcopo in obe- Eugenii papse, electus qui lunc erat a Cantuaricnsi
dientiee virtute praecepimus id ipsum maturius ad- archiepiscopo benedictionein obtinere miuiuie po-
implendum. Illis autem minime noslrum prseceptum luit, donec ibi Romam in magnis sumplibus venil,
adimplentibus, ad nostram prcesentiam rediisli, et in Angliam remeavit. Is aulem qtti nunc est non
cavere desiderans ne monaslerium libi commissum valens graliam benedictionis ab archiepiscopo per-
pastorali diutius provisione careret, unde tam in cipere, compulsus est sicut anlecessores ejus fece-
archiepiscopum quam in episcopum pro contemptu rant, Romam venire et in Angliam non absque
praecepti nostfi merilo poluissemus dttrius vindi- „ difiicultate reverli, ad eumdem archiepiscopum lit-
eare, et eidem archiepiscopo et successoribus suis teras dislriclionis reportans, ut infra xxx dies in
successores tuos benedic.ndi deinceps adimere fa- monasterio suo sine exactione professionis illi be-
cullatem ; mitigantes lamen molum animi, et ri- nedictionis munus impertiri curaret. Quod si forte
gorem j'usliliee de solita benignitate sedis apostolicse facere nollet, sub eadem districtione venerabili
temperantes, tibi, licet immeriti, salvo jure ipsius fralri nostro Wigorniensi episcopo id ipsum infra
archiepiscopi et sticcessorura suorum in benedi- alios xxx dies prcecepiraus adimplendum. Neutro
ctione abbatis, benedictionis munus, Domino au- autem mandatum implente, idem abbas ad ncs
xiliante, impendimus. Statuentes ut de csetero Caa- coactus est non sine multo discriraine reruraque
luariensis archiepiscopus, qui pro tempore fuerit, dispendio laborare. Licet autera moti fuerimus et
successores luos sine exactione professionis in turbati, et injuriosum reputaverimus nimiura, quod
commisso libi monaslerio benedicat. Quod si infra archiepisccpus et episcopus prseceptum nostrum
XLdies postquam fuerit requisitus, eos benedicere non exsecuti, et de jure potuissemus archiepiscopo
forle omiserit, nisi manifeslam et canonicam excu- et successoribus ej"usabbalem Sancti Augustini de
sationem praetendere poluerit, ad Romanam Ec- csetero facultatem benedicendi auferre, mitiganles
clesiam benedicendi accedant, vel per episcopum B taraen motum animi, et de consueta sedis aposlo-
quem Romanus pontifex decreverit, benediclionem iicse clemenlia rigorem j'ustitise temperantes, prse-
consequanlur. Ut autem heeenostra constitutio per- dicto abbati benedictionis munus impendimus,
peluis temporibus inviolabiliter observetur, eam au- salvo jure archiepiscopi et successorum suorum in
ctoritate apostolica roboramus el prcesentis scripti benedictione abbatis, videlicet quod abbates San-
pagina communiraus, etc. cti Augustini in eodem monasterio sine exactione
MCDXIV. professionis benedicere debeant. Ipsum itaque re-
Ad Henricum Anglorum regem.—Affirmat Rogerun gise celsitudini commendantes , rogamus allenlius
abbatem lemere accusari. et moneraus qualenus prsedictum abbalem divini
(Ibid.) amoris intuitu et pro revereulia beati Petri et no-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, HEN- • stra diligas, manuteneas et defendas, nec sinas
RICOillustri regi Anglorum, salutem et apostolican i eum pro debitis Judaeorum ulterius molestari, nec
benediclionem. adversus eum vel monasteriura movearis, qupd
Audivimus regise magniludini falso fuisse sugge litteris noslris exprimiraus ipsum monasferium,
stum dilectum fibum nostrum R[ogerum] abbaten i nullo mediante, ad nos perlinere, quia nos de per-
mi ALEXANDRI111VkVM 1232
sona ecclesiastica non seeculari super hoc intelle- A uberiorem apostoliese sedis noscens graliam me
ctum habemus, el in hoc minime honori. luo de- ruisse, ita eam libi gaudeas in his quse jusle pe-
rogatur. tieris, acquisitam. Eapropter, venerabilis in Chri-
MCDXV. slo frater archiepiscope, tuis justis poslulalionibus
Ad Rogerum abbatem et fratres S. Augustjni Can- cleraenter annuimus, et Remensem Ecclesiam , cui
tuariensis. — Ne in ectlesiis ad prmsenlationemeo- Deo auclore prseesse dignpsceris, sub B. Petri et
rum speclantibus ulti, nisi ab iis prmsentaii fue- nostra protectione suscipimus et prsesentis scripli
rint, ordinenlur.
privilegio communimus. Staluentes ut quascunquc
[Ibid., p. 1850.]
ALEXANDER servus servorura Dei, possessiones, quaecunqne bona , eadem Ecclesia
episcopus, et canonice possidet, aul in
abbati Sancti Augustini, etc. impreesenliarum juste
ROGERO
Cum in noslra esset Et infra : Nos itaque futurum concessione pontificum, largitioiie regura
vel principum , oblatione fidelium , seu aliis justis
atlendentes monasterium ipsum ad disposilionem
modis, preestante Doraino poterit adipisci, firma
beali Petri et nostram specialiter pertinere, et ob
libi tuisque successoribtts, et illibata permaneani.
hoc ei amplius debitores existere, tibi et sueces-
In quibus hsec propriis duximus exprimenda vo-
soribus tttis de consueta clementia sedis apostolicse ™
cabulis :
indulgemus, ut si archiepiscopi vel episcopi, et
alii Ecclesiarum prselali vobis de malefactoribus Suessionensem, Laudunensem, Cameraccnsera,
Belvacensem, Catalaunensem, Silvaneclensem, No
vestris parochianis suis, tertio per vos requisitis et Mori-
humiliter et devote plenam non fecerint rationem , viomensem, Atrebatensem, Tprnacensem
cos excomraunicandi auctoritate noslra contradi- nensem episcopalus; in propria dioecesi tua, S.
S. Dionysii et S. Pelri mona-
clione et appellalione cessante liberam habeatis de Remigii, S. Nichasii,
ceelero faeultatem , et senlentiam ipsam rationabi- steria infra civilatem Remeitsem; extra civitatem
S. Petri de Alto-
liter lalara nullus audeat, nisi satisfactione congrua vero, de Mosomio, S. Theoderici,
villari, S. Basoli, et S. Mariee Igniacensis mona-
prsestila, immutare.
MCDXVI. steria, el in his omnibus monasleriis j'ura spiritua-
Ad eumdem. —De excommunicandis malefacloribus. lia, et palronatus cum orani instilulione, cum ordi-
natione sua; insuperautemde Sparnaco et de Avenaio
[ Ibid. |
ALEXANDER monasteria ; nihilominus eliam infra cpiscopalism
episcopus, servus servorum Dei, di-
lectis filiis ROGERO abbati et monachis Sancli Au- Suessionensem, jus patronatus in monaslerip Or-
guslini, salutem et apostolicam benedictionem. bacensi; infra episcopaium Tornacensem, jus pa-
De minori possemus El infra: Auclori- tronatus in monaslerio de Cisum ; in Noviomensi
tate apostolica prohibemus ne in ecclesiis ad prse- et Ambianensi episcopatibus jurisdictionem in bur-
sentationem veslram speetantibus, ulli nisi a vobis geusibus S. Quintini, de S. W7aIerio haclenus ha-
bitam , videlicet ul appellali ad Remensem curiara
preesentati fuerint ordinentur, sed st quos, vobis
non praesentantibus, ordinari contigerit, ab eisdem veniant; dominium Remensis civitatis cum omni-
ecclesiis amoveanlur, et eorum ordinatio penitus bus pertinenliis suis ; feudum quod ab e.elesia lua
irrita habeatur, nisi forle, quod absit, prsesenta- nobilis vir comes Campanise babere dignoscilur, pro
tionem clericorum vos consliterit maiiliose deferre, quo, salva (idelilale regis, libi tenetur ligium ho-
minum facere, videlicet Vitriacum, Yirlutum, Re-
MCDXVH.
g.testum, CastelUonem, Sparnacum, Rociacum,
Rogero abbati et fratribus S. Auguslini Cantuarien- Fimas, Branam, el comitatum castelli in Porcianis,
sis concedit < ut cum generale interdiclum terrm
fuerit, ticeat iis, clausis januis, exctusis excom- cum castellaniis eorum et alias possessiones, ci
municatis el inlerdictis, non pulsalis campanis,- castra quce idcm comes in propria persona tenel,
suppressa voce divina officia celebrare. > vel alii lenent ab ipso ; feudum quoque de Boillum,
Ibid.] D quod Leodiensis episcopus ab archiepiscopis Re-
MCDXVIH. mensibushaberedignoscitur, pro quo etiam propria
Ecclesiam Remensem luendam suscipit, ejusque manu tenetur in manu archiepiscopi Remensis pro-
possessiones ae privilegia confirmal. roillere servilium et justiiiam ei se exhibiturum fi-
(Laterani, April. 15.) deliter et servalurum, et pro quo etiam idera epi-
[VARIN, Arcliiv. adm. de Reims, I, i, 581. ] scopusteneturefficerequodocto baronesillius fundi,
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- hominium eidem archiepiscopo faciant, et ab ar-
nerabiii fratri WILLELMO Remensi archiepiscopo, chiepiscopo vocaius ad expugnandos malefactores
tjtuli S. Sabince cardinali, apostolicse sedis Iegato, ejus, auxilium et servitium per mililes et homines
ejusque succcssoribus canonice substituendis in armatos facere debet, sicut in scriplis authenlicis
perpetuum. noscitur contineri ; feudum cliam quod Regile-
Cum sisjrer Dei gratiam , nobilitate generis, ho- stensis comes, videlicet comitalum de Osmonte,
nestate morum et scienlia prseditus litterarum, et reudum quod comes Grandis prati Gt feudum
libenter debes in omnibus et efficaciter exaudiri quod Suessionensis comes a te habere noscuntur ;.
quse a nobis, prsevia ratione, requiris, ut sicut castrum qtioque Moslomii, Altiniacum , Bitinivil-
«253 EPISTOL.E ET PRIVILEGIA. — AN*.1179. 1-.31
lam, Septemsalices, Curmessiacum , Curviil-xn, A decinias solvere tencantur, quidam ab eis nihiloinj-
Chaumesiacum et Slanam cum perlinenliis eorum. nus contra indulgenliani sedis apostolicse decimas
Insuper etiam auctorilate aposlolica statuimus, ut exigere et exlorquere prsesumunt, et sinislra inter-
r.emini, nisi Remensi archiepiscopo, liceat regem pretalione aposlolicorum privilegioi'um capitulura
Francorum inungere, vel ei priraam coronam im- pervertentes, asserunt de novalibus debere intel-
ponere, sicut anliqua consuetudine ftierat obten- ligi, ubi de laboribus est inserlum.
tum. Appellationibus autem quce a quibuscunque Cum ergo manifestum est omnibus qui recte
jurisdiclionis luse ad te vel ad curiam tuam fue- sapiuiu, interprclationem hujusmodi perversam
i-int interpositae, debita prsecipimus devotione de- esse et intelleclui sane contrariam, cura secundum
fcrri, et quod iu eisdem appellationibus hactenus capitulura illud a solutione decimarum tam de
ecclesia lua specialius, eliam vacante sede, obli- terris illis quam etiam de terris cultis quas pro-
nuit, libi et successoribus tuis apostolica aucto- priis manibus aut sumplibus excolunt, sinl penitus
ritale confirmamus. ilaec siquidem omnia, sicut absoluti, ne ullus contra eos materiam habeal ma-
prcedecessores tui ab antiquo, et tu ipse hactenus lignandi, vel quomodolibet ipsos contra jusliiiam
habuisse noscimini, libi luisque successoribus molestandi, per apostolica scripla vobis praeci-
aposlolica auctorilate duximus confirmanda. piendo mandamus , quatenus omnibus qui veslrae
Decernimus crgo, elc. sunt potestatis, aucloritale nostra prohibere cure-
Daium Laterani, per manum Alberti sanctae Ro- lis , ne a memoralis fratribus de Dunis, vel a fra-
manae Ecclcsise presbyleri cardinalis et cancellarii, tribus aliorum monasteriorura Cisterciensis or-
Idus Aprilis, indiclione xi, et Incarnaiionis Domi- dinis, qui in episcopatibus vestris consistunt, ac
nicse anno 1179 , pontificatus vero dorani Alexan- novalibus, vel de aliis terris quas propriis mani-
dri papee III anno xx. bus vel sumptibus excolunt, vel de nutrimentis
MCDXIX. animalium decimas prsesumat quomodolibet extor-
Ad Sigehardum Laureshamensis cwnobii abbatem. quere. Nam si de novalibus voluissemus tantum
— Ei ejusque successoribus tnitrm usum concedit. intelligi, ubi ponimus de laboribus , de novalibus
(Codex Laureshamensis, I, 279.) poneremus, sicut in privilegiis quorumdara appo-
ALEXANDER episcopus , servus servorum Dei, di- niraus aliorum.
lecto filio SIGEHARDO Laurisameusi abbali, salutem Quia vero non est conveniens, ut contra inslituia
et apostolicam benedictionem. sedis aposlolicse temcre veniatur, quse obtinere de-
Speciali gratia et largilione niuneris dccorari Q bent inviolabilem firmilalcm per apostolica scripta
meretur, qui erga beatum Petrum el sacrosanctam vobis pi'secii>iendomandamus, ut si qui canonici,
Romanam Ecclesiam devotior inveiiitur. Quocirca clerici, monachi vel laici contra privilegia sedis
el leslimonio quod de te accepinius, et dilectorum aposlolicsepreediclos fratres decimarura exactionibus
filiorum nostrorum , Pelri titulo Sanctse Susaniise gravaverint, appellatione remota laicos excotnmu •
presbyteri cardinalis, et Ottbnis Palatini comitis nicalionis sententia percellatis, reliquos ab officio
precibus inclinati, libi-.et successoribus luis usum suo suspendalis , et tam excoramunicationis. quara
niitrae de consuela cleriienlia sedis aposlolicse in- suspensionis sentenliani faciatis usque ad dignara
dulgemus in perpetuum. . satisfactionera inviolabiliter observari.
Data Laterani, xvn Kaiend. Maii. Ad heec preesentium vobis auctoriiateprsecipiendo
MCDXX. mandamus, quatenus si qui in fratres prcedicloruni
Wilhelmo archiepiscopo Remensi el ejus suffraganeis inonasteriorum violenlas injecerint manus, eos,
declarat religiosos Dunenses ordinis Cisterciensis accensis candelis, excommunicatos publice denun-
immunes esse a solvendis decimis terrarum quas tielis, et facialis ab omnibus sicut excommunicatos
ipsimet excolunt. districtius evitari, donec congrue satisfaciant prse-
(Lalerani, April. 17.) D diclis fratribtts, et cum litleris dicecesani episcopi
[MiRiEi Opp. dipl., 111,58.] rei veritatem continentibus aposlolico se conspc-
ALEXANDER episcopus , scrvus servorum Dei, ve- etui reprsesentciit.
Kerabilibus fratribus Wr[iLHELHo]Reme.nsium ar- Datitm Laterani, xv Kalend. Maii.
chiepiscopo tit. S. Sabince cardinali, apostolicce MCDXXI.
sedis legalo, et ejus suffraganeis, et dileclis filiis
Ad Henricum patriarcham Gradensem el Dominicum
abbalibus, archidiaconis, prseposilis, presbyleris — Ul senlentiam pro mona-
ia eoriim episcopalibus constilulis, salutem et apo- episc Caprulensem.
sterio S. Salvatoris lalam cbservari facianl ab
slolicam benediclionem. oinnibus.
Audivimus et audienles admirati sumus, quod (Lalerani, April. 22.)
cum fralribus monasterii de Punis, sicut aiiis [CORNEL., Eccl. Venel., XIV, 105.]
oriinibus Cislerciensis ordinis, a palribus et prae- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
decessoribus noslris concessum sit, et a nobis nerabilibus frairibus HENRICO palriarchae Gradensi
poslmodum confirmatum, ut de laboribus quos et D. Caprulano episcopo, salutem et apostolicam
propriis raanibtis aiif sumplibus excolunt, neraini bcnediclionera.
1235 ALEXANDRI111VkVM 1236
Cum olim tibi, frater palriarcha, si bene memi- \ ranles ad inlerventum nostrum celeriter peragen-
nimus, et bonaememoriee Udebrando, quondam ba- dum , quod amore j'usliliee, nemine commonente,
silicaeXII Apostolorum presbytero cardinali, causa effeclui mancipari deberet. Cum: igilur, occasipne
queesuper quibusdam parochialibus domibus verte- discordice quse diu inler Ecciesiam el imperium
batur inter dileetum filium nostrum prioren. S. Sal- fuit, preescriptum nibnaslerium grave sustinuerit
vatoris et plebanum S. Bartholomceicommiserimus in Marchia deliimenlum, ad recuperandas justilias
audiendam, super ea, sicut accepimus, cognita suas preefatus abbas tuo potissimum indiget au-
vcritate , definilivam sentenliam protulislis , qttae xilio, quod lanto volumus efficacius ministrari,
tamen, sicut debuit, nondum dicilur exseculioni quanlo propensius prcesciiplo monasterio in suis
demandata. Unde quoniam rem judicatara divince leneraur necessitalibus providere. Quocirea frater-
legislationis auctoritas et huinanse firmiter statuit nitati tuee per apostolica scripta rogamus, mone-
observari, fraternilali vestrse per aposlolica scri- mus attenlius et mandamus, quatenus praefatum
pla praecipiendo mandamus, quatenuseamdem sen- abbatem, vel nuntios ejus pro reverentia B. Pelri
tenliam sicul ralionabiliter lata est ralam et firmam et nostra, sicut de le bene conlidimus, benigne
facientes haberL, clericos prsedictaeecclesiaeS. Bar- respicias, et eos qui in Marchia Anchonilana pos-
tholomsei monealis el dislrictius compellatis ut R sessiones detinent, ad jam dictum monasle-
nullos de domibus illis de quibus inter ipsos et rium pertinentes, ad eas restituendas districte
prsefatura priorem judicatum est ad divina officia eompellas, ita quod littera* noslrce optatum sor-
recipiant, nec in ccemelerio suo, salva justitia tiantur effcclum, et nos solliciludinem luam de-
ecclesice S. Salvaioris in parte lestamenti audeant beamus mullipliciter commendare. Nolumus auiem
sepelire. HIos aulem ut ecclesiam S. Salvatoris ad restitutionem opponi, quod lempore schismatis
secundum quod decrelum est et statulum pro di- possederunt, cum hoslilitas prsescriptionera prse-
vinorum officiorum perceptione requirant, firmiter betur merito impedire.
injungatis siib interminatione anathematis gene- Datum Laterani, quinlo Nonas Maii.
raliler prohibentes ne in aliis ecclesiis ad divina MCDXXHI.
otficiacontra jusiitiam ecclesisecui ad judicati sunt, [Gentili] episcopo Auximano et [Petro] Firmano ,
recipiantur. Si vero ipsi in contemplum Ecclesise [Acceptabili] Camerinensi, [Jacobo] Senogalliensi
episcopismandal ul monasterio Piscariensi posses-
frequentare prsesumpserint ipsos excommunicatos siones tempore schismalis invasas restilui jubeant.
publice denuntielis, et in ecclesia quee contra .(Laterani, Maii 15.)
prohibliionem veslram illos receperit, usque ad di- {
gnam salisfaciionem divina prohibeatis officiacele- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
brari. Ctericos autem ecclesiee S. Barlholoaisei, si nerabilibus fratribus Auximan., aposloliese sedis
in observalione hujus sentenliee conturaaces exsti- legato, Firman., Camerinen. et Senogalien. epi-
terint, ab oflicio suspendatis, ut cum lilleris vestris scopis, salulem et apostolicara benedictionem.
ad nos venienles ex ipsa pcena discanl parendum Quanto majorem B.Petro et sacrosanctceRomanse
esse definltivce sentenlice, et a religiosoruni viro- Ecclesiae reyerenliam exhibere debetis, lanto mc-
rum infeslalione penitus abstinendum. Hsecautem nasleria et Ecclesias quce ad nos, nullo medianle,
preecepinms, ut supradicla sunt, irrefragabiliter respiciunt, habere lenemini propensius commen-
observari. dalas, et ab earum molesliis parochianos vestros
Datum Laterani, x Kal. Maii (40). districtius cohibere. Accepimus autem quod quidam
MCDXXII. parochianorum veslrorum possessiones raultas S.
C/iWsttaittcmarchiepiscopum Moguntinum rogat ul Cleraentis de Piscaria detinent, quas inslante schi-
Leonali abbali Piscariensi in recuperandis mona- smate temeritate propria invaserunt. Quoniam igi-
sterii possessionibus opituleiur. tur quanto idem monaslerium .specialius B. Pciri
(Lateranl, Maii 3.) D juris existit, tanto forlius ejus volumus indeiiini-
[MURATORI, Rer. lial. Scripl., II, u, 910.] latibus provideri, fraternitati vestrce per aposto-
ALEXANDER episcopus , servus servorum Dci, vc- lica scripta mandamus alque prsccipimus, qualenus
nerabili fralri Magunlin. archiepiscopo, salutem parochianos vestros, qui vobis nominali fueiini,
et apostolicam benedictionem. ad ea restituenda quse de jure injusle detinent non
Quanto dilectum filium nostrum abbatem S. Cle- riifferatis dislrietius commonere. Ccelerumsi invasa
menlis dePiscaria, ccnsideralione devotionis quam restituere, vel post reslitulionem monasterium
circa nos et Ecclesiam gerit, et monaslerii cui quisquam ,vexare preesumpserint, eum, dilalione
prseeminet, quod specialiter B. Petri j'uris exislit, et appellalione remola, et excommunicaiionis vin-
sinceriori charitalp_diligimus, tanlo atlentius eum- culo innodelis, et usque ad dignam salisfaciionem,
dem dilectioni tuce duximus commcndandum, spe - sicut excommunicalum, facialis ab oinnibus evi-
(40) Diploma hoc, in cujus apographo deficit Cum aulem , ul in Ilaliasacr. Venet. edit., I. II,
chronica anni nola, assignamus anno 1179, eo col. 118, legimus, Udenrandus obieril anno 1108,
quia in eo mcmoratur Hdebrandus adjeclis vocibus preefecto post id lcmpiis datee fuertinl aposlolicac
bonm menwriw, quec dcfunclis viris nppoui solcnt. has, qu.is afferiinus, Alexandri III epistolec.
fe7 EPISTOL.E ET PRIVILEGIA.—AN. 1179. 1238
lari: sollicile provisuri, ul ita mandatum aposto- A aut aliquibus vexationibus faligarc. Si quse igitur
licum exsequamini, quod abbas pro defeclu justi- in fulurura, elc.
tise laborare ad sedem aposlolicam non cogalur, Ego Alexander catholicae Ecclesise episcopus.
nee vos repulsam deljeatis a nobis in veslris po- Ego Joannes presbyt. cardinalis Sanctorum Jo-
slulationibus suslinere. annis et Pauli lit. Pamachii.
Oalum Lalerani, Idus Maii. Ego Joannes presb. card. lit. S. Anastasia.
MCDXXIV. Ego Joannes presb. card. lil. Sancti Marci.
Ad Alphonsum Portugalensium regem. — Regni Kgo Pelrus presb. card. tit. S. Susannce.
Porlugalensis proteclionem suscipit. Ego Viceranus presb. card. S. Slephani in Ccclio
(Laterani, Maii 23.) nionte.
[Brandao, Monarchia Lusilana , Lisboa.1690 , fol., Ego Ciiilhius presb. card. tit. Sanclse C*_ecili_e.
I. III, 295. ] Ego Luigo presb. card. tit. Sancti Clementis.
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, cha- Ego Arduinus presb. card. lit. S. Cruois in Je-
rissimo in Christo filio ALFONSO illuslri Portuga- rusalem.
lensium regi, ejusque hseredibus, in perpetuum. Ego Matthscus presb. card. tit. S. Marcelli.
"
Manifestis comprobatum est argumenlis, quodI Ego Hubaldus Oslieiisis episcopus.
per sudores bellicos et certamina militaria inimi- Ego Theodinus Porluensis et S. Rufinceepiscopus.
corum Cluislianinominis inlrepidus exstirpator el Ego Pelrus Tusculanus episcopus.
propugnator diligens fidei Chrisliance, sicut bonus'< Ego Jacinthus diac. card. S. Marieein Cosmedin.
filius et princeps calholicus multimoda obsequia< Ego Ardicio dictus card. S. Theodori.
inatri tueesacrosanctge Ecclesiee impendisli, dignumi Ego Laborans dictus card. S. Marisein Porticu.
inemoria nomen el exemplum inimitabile posleris> Ego Rainerius diclus card. S. Georgii ad Velum
derelinquens. ^Equura est autem ul quod ad regnumi Aureum.
ct salutem populi ab alto dispensalio coclestis elegit,, Ego Gralianus diclus cafd. SS. Cosmee et Da-
apostolica sedes affectione sineera diligat, et justis> miani.
poslulationibus studeal efficaciter exaudire. Pro- Ego Joannes diclus card. S. Angeli.
inde nos altendentes personam luam prtidentiai Ego Raineris diclus card. Sancli Adriani.
ornatam, justilia preedilam alque ad populi regi- Ego Malth_eusdictus card. Sanctce Marise Novse.
raen idoneam, eam sub beali Petri et nostra pro- Ego Bernardus dictus card. S. Nicolai in Car-
leclione suscipimus et regnum Portugalense cumi cere Tulliano:
inlegritale honoris et dignilale quse ad reges perti-- C Dalum Latcrani, x Kal. Maii.
net, nec non et omnia loca quse cum auxilio cce- MCDXXV.
leslis graliee de Saracenorum manibus eripueris, 1
Prkilegium pro ecc'esia SS. Slephani el Willehsdi
in quibus j'us sibi non possunt Christiani principess Dremensi.
circumpositi vindicare, exceilentieeluse concedimus> (Laterani, Maii 29.)
et aucloritale apostoliea confirmamus. Ut atitem adI [LAPPENBERG , Hamburg. Urkund., 1,222.]
obsequium beali Pelri apostolorum principis et sa- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
crosanctae Romanae Ecclesise vehemeniius accen- lectis filiis HENRICO , prceposito ecclesiae Sancti Ste-
daris, hcec ipse preelatis haeredibus tuis duximus> pliani et S. Willehadi Bremensis, ejusque fratribus
concedenda, eosque super his quee concessa sunt, , tam prsesentibus, quam fuluris canonice substifuen-
Deo propitio, pro injuncli nobis apostolatus officio > dis in perpeluum.
defendemus. Tua itaqtie inlereril, fili charissime , Cum in sacris Dei Ecclesiis ad robur et augnien-
ita circa honorem et obsequium malris luse sacro- tum religionis et ad jugem divineemajestatis laudem
sanctse RomaneeEcclesise humilera et devolum exi- ab earum prcelatis aliqua ordinanlur, ea debemus
slere, ei sic te ipsum ej'us opporlunitalibus et dila-- Q aposlolici culminis auctoriiale munire, ne foiie
landis Christianoe fidei finibus exercere, ut de taml quorumlibet temerario violenlur incursu, aul sua,-
devoto et glorioso filio sedes aposlolica graluletur,, dente humani generis inimico, pcrsequentium pra--
et in ejus amore quiescal. Ad indicium aulem quodi vitaie tollanlur. Eapropter, dilecti in Domino filii,.
prcescriplum regnum beali Petri juris esislat, pro3 vestris justis postulationibus clementer annuiraus,.
auiplioris reverenlice argumento slaluisli duas mar- el translalionem congregalionis vestrce a bonserae-
chas auri annis singulis nobis nostrisque successo- morineAlberone, quondam Bremensi arehiepiscopo,
ribus persolvendas. Quem ulique censum ad utilila- adhonorem Dei faclam, cum liberlatibus et immu-
leni noslram el successorum nostrorum Bracharensii nitatibus Ecclesiee veslrce ab eo collaiis, sicul in
archiepiscopo , qui pro tempore fuerit, tu et suc-- ejus scriplo aullientico conlinetur, ratara habentes,
cessores tui curabitis assignare. ecclesiam ipsam, in qua divino estis obsequio raan-
Decernimus ergo ut ntilli omnino hominum liceatt cipali, sub beali Pelri et Pauli protectione susci-
personara tuam aut hcereduin tuorura, vel etiamn pimus, et prsesentis sciipti privilegio commuiiimus,
praefatuin regnum temcre peiiurbare, aut ejus pos-i- in primis siquidem statuentes, ut ordo canonicus,
sessioncs auferre, vel ablatas retinere, minuere,, qui in eadem Ecclesia secumlum Dei timprem ei
1239 ALEXANDRIIII PAP^: -|M0
canonicas sanctiones inslitutus esse dignoscitur,r, A . tremce volunlaii, qui se huc sepebri deliberaverint,
perpetuis ibidem temporibus inviolabiliter ebser- r- nisi forle excommunicati vel interdicti sint, nullus
vetur. Prseterea quaseunque possessiones, qusecun- l- obsistat, salva tamen j'ustitia illarum ecclesiarum a
que bona, prsefata Ecclesia in prsesentiarum j"uste fe quibus mortuorum eorpora assumuntui*. Obeunte
et canonice possidet, aut in futurum concessione le vero le nunc ej'usdem Ioci prceposilo, vel tuorum
pontificum, largilione regum vel principum, obla- i- quolibet successorum, nullus ibi qualibet subre-
tione fideiium, seu aliis juslis modis, preestanle Do-
j- plionis astutia seu violenlia prceponatur, nisi quem
iiiino, poteritadipisci, firma yobis vestrisque succes-
s- fratres communi consensu vel fratrum pars consilii
soribus et illibata permaneaiit. In quibus heec pro- >- sanioris secundum Deum providerint eligendum.
priis duximus exprimenda nominibus : Deeernimus ergo ut nulli omnino hominum fas sil,
Locum ipsum, in quo ecclesia vestra sita est, cum n prcefatam ecclesiara temere perturbare aut ejus pos-
areis clauslralibus et aliis pertinentiis suis, paro-i- sessiones auferre, vel ablalas retinere, minuere seu
c!iiam in Bremensi civilate a domo Alberici et Deden n quibuslibel vexalionibus faligare, sed omnia inlegra
uxoiis ejus versus ecclesiam vesirara usque add conserventur eorum, pro quorum gubematione ac
finem civitatis, et in Ulhbremen, el in Walle, quamn sustentalione concessa sunt, usibus omnimodis
prsefatus archiepiscopus communi assensu capitulili B profutura, salva sedis apostolicceaueloritate el dice-
sui, Ecclesise veslrse contulit, auctoritate prsepositi
li cesani episcopi canoniea juslitia. Si qua igitur in
vestri modis omnibus ordinandam, excepto eo,i, futurum ecclesiastica scecularisve persona, hanc
quod in synodalibus archidiacono suo parochianiti noslrce constilutionis paginam sciens, contra eam
tantum obedire lenentuT. Curtera Hamedesen cumn lemere venire tenlaverit, secundo terliove commo-
decimis el aliis pertinentiis suis, curtem Baldingee nita, nisi reatum suum digna satisfactione correxe-
cum pertinentiis suis, curtera Boken cum perlinen- rit, potestatis honorisque sui dignitate careat,
tiis suis, curtero Rammingeslorp cum peiiinenliiss rearaque se divino judicio existere de perpelrata
suis, curiem Dendorp cum decimis et aliis perti- iniquitate cognoscat et a sacralissimo corpore et
nentiis suis, curtem Wechlede cum eeclesia paro- sanguine Dei et Domini redemploris Jesu Christi
ehiali et decimis et aliis pertinenliis suis. Eeclesiamo aliena fiat, atque in extremo examine divinse ultioni
parochialem Eslorp, cum deeimis el aliis pertinen- subjaceat. Cunctis autem eideni loeo jura servan-
tiis. Curtem in Winberge cum pertinentiis suis, Ca- tibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, qualenus
pellam in Ilamedese cum perlinentiis suis, curlemn et hic frtictum bonse actionis percipiant et apud
in Merdveldecum capella et perlinentiis suis, cur-- C dislrictum judicem prsemia selerncepacis inveniant.
lem in Hiddenstorp cum pertinentiis suis. In locoD Amen.
qui dicitur Silva distinctos mansos cum decima. IS.) '(-__)
Curlem in Sete cuni pertinentiis suis. Duas curtess Ego Alexander.
in Habehusen cum decimis et aliis pertinentiis suis. Ego Joannes, pbr. card. Sanclorum Joannis et
Curlem in Walle cum decimis et aliis periinentiiss Pauli tt. Pamachi.
suis. Ex dono preedicti Alberonis, Bremensis ar- Ego Joannes pbr. eard. tit. S. Anastasise.
chiepiscopi, duos mansos Hollandienses et dimi- Ego Joannes pbr. card. II. S. Marci.
dium cum lota decima de Hemme. Curtem in Wit- Ego Petrus pbr. card. li. S. Susance.
lenstide cum decimis et aliis pertinentiis suis, cirr- Ego Livianus pbr. card. tt. S. Stephani in Ccelio
tem in Wedene, cum advocatia et decimis et orani- moiite.
bus pertinentiis suis. Et ex dono comitis Her- Ego Cynthyus pbr. card. tt. S. Csecilice.
manni quadraginta mansos in Mirica cum omnii Ego Hugo pbr. card. tt. S. Clementis.
districto sseculari. Prohibemus ad hsec, ne prsepo- Ego Ardericus pbr. card. tt. S. Crucis in Jeni-
silvs ecclesise vestrse possessiones quaslibet vel:1 salem.
reddiius ad. capitulum pertinentes, sine communii D ^ Ego Malheus pbr. card. tt. S. Marcelli.
fratrum vel majoris et sanioris parlis assensu in- Ego Hubaldus.... eps.
feodare vel aliquo (alio) titulo alienare prcesumat. Ego Theodoricus Portuensis eps.
Statuimus eiiam, ut secundum antiquam inslitu- Ego Petrus Tusculanus eps.
t onem et ulriusque Ecclesiee consuetudinera vobiss Ego Henricus Alberensis eps.
loca veslra in maj'oris capituli consessu et iu choro3 Ego Berneredus Preenestinus eps.
ciajoris ecclesice servenlur, et (idelium oblalioness Ego Jacobus diac. card. S. Maricein Cosmidvn.
juxta prislinse consuetudinis observantiam canoni- Ego Ardicis diac. card. S. Theodori.
cam tribuaiitur, duramodo debita eidem ecclesice e Ego Laborans diac. card. S. Maricein Porticu.
obsequia loco et congruo tempore impendatis. Li-:- Ego Reinerius diac. card. S. Georgii ad Yelum
beiiates quoque et immunitates vobis et Ecclesice e Aureum.
vestrse rationabiliter indultas et hactenus obser- Ego Gratianus diac. card. SS. Cosmce el Da-
vafas, ratas perpetuis tempOribus et illibatas ma-:- raiani,
nere censemus. Sepulturarn prselerea ipsius loci Ii- Ego Joannes diac. card. S. Angeli.
;eram esse decernimus, ut corum devolioni et ex- 10goRaincrus diac card. S. Adriaui»
1241 EPISTOLJE ET PRIVILEGIA. — AN. 1179. .•»._:>
Ego Maltheus S. Marias... dtac. card. A Ego Joanncs presbyter cardinalis Sanctorum
Ego Bernardus S. Nicolai in Carcere Tulliano Pamachii.
diac. card. Ego Joannes presbyter cardinalis
Datum Laterani, pet*manum Alberti, presbyten Ego Theodinus presbyier cardinalis
cardinalis, IVKalendas Junii, indictione xu, Incar- Ego Yivianus presbyler cardinalis titulo Sancii
nationis Dominicce 1178 [leg. 1179], pontificaius Stephani in Ccelio monte.
Alexandri papse HI annoxvui [xx]. Ego Ugo presbyler cardinalis littilo Sancti Cle-
MCDXXVI. mentis.
ecctesia S. Marim ad Ego Arduinus presbyter cardinalis titulo Sanctee
Privilegium pro Fine.] Crucis Jerusalcin.
(Laterani. — Signa chronologica sunt mendosa.) Ego Jacobus diaconus cardinalis Sanclse Marise
[MURATORI, Anliq. ItaL, III, 1177.] in Cosmidin.
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- EgoL
leetis filiis UGONIpriori plebis (41) Sanctee Mariae Ego R ad Velum Aureum.
Virginis ad Fine, ejusque fralribus tam praesen- Ego Joannes diaconus cardinalis Sancti Angeli.
tibus quam fuluris, regttlarem vitam professis, in " Ego Rainerius diaconus cardinalis Sancti Adriami.
perpciuum. Ego Matlheeus SanclseMariaeNoveediaconus car-
Apostolici moderarainis convenit religiosos dinalis.
diligere, et eorum loca pia prolcctione munire. Di- Datum Lateranense, per manum Alberti sanetse
gnum namqtte et honestati congruum esse cogno- Romanae Ecclesiee presbyleri cardinalis et cancel-
scimus, ut qui ad ecclesiarum regimen assumpli larii, IX Octobris, indiclione , Incarnaiionis Dc-.
sumus.... horainum nequitia tueamur, el apostolicce minicse 1179, pontificatus vero doraini Alexandri
sedis palrocinio foveamus. Eapropler, dilecti in papce III anno xx.
Doraino filii, veslris juslis poslulationibus cleraen- MCDXXVII.'
ter annuimus.... in quadivino mancipati eslis ob-
xx dierum concedit ecclesiw S. Salvn-
sequio, ad exemplar felicis recordalionis preedeces- Indutgentiamtoris in anniversario dedicalionis ejusdem.
soris nostri Anastasii papsc, sub beati Pelri, et
nostra proteciione, et preesenlis scripti privilegio (Signice, Julii 22.)
communimus. Statuentes, ut quascunque posses- [CORNELIUS, Eccles. Venet.,U, 279.]
siones, qusecunque bona eadem Ecclesia in prsesen- Q , ALEXANDER episcopus , servus servorum Dei, di-
tiarum juste et canonice possidet, aul in fulurum leclis filiis VIVIANO priori et fratribus S. Salvatoris
coiicessione pontificum, largitione regum, vel prin- de Rivoalto, salutem el apostoUcam benedictio-
cipum, oblatione fidelium, seu aliis justis modis, nem.
Deo propitio polerit adipisci, firma, inlegra, et il- Aposlolicaesedis auciorilale inducimur, ei officii
libala permaneant. In quibus heec propriis duximus nostri debito provoearaur petitiones filiorura Eccle-
sice libenler admitlere, et eorum juslis poslulalic-
exprimenda vocabulis ;
Ecclesiam videlicet de Penclo, el quidquid in nibus assensura efficaciter indulgere. Hac itaque
eadein villa juste teneiis; ecclesiam de Gualtiperga, ralione inducti et de meritis bealorum apostolorum
Petri et Pauli confisi viginti dies de injuncta poani-
el possessiones quas in eodem loco habetis.
Quidquid in curte de Colle, in curte Sancli Reguli, tentia remillimus universis', qui ecclesiam veslrara
in castello Veleri, et in curte ejusdem caslri, in iii anniversario dedicalionis ipsius devolionis gralia
casiello.et curlede Parrana juste ac legitime possi- visitaverint, sicut in die dedicationis ipsius ecclesice
delis, eidem ecclesiee confirmamus. Terram vero, noscimur concessisse.,
et deeimalionefn mortuorum, donationem, oblatio- Datum Signice, n Kal. Augusfi.
nem, et quidquid Opitho bonee memoriee Pisanus D ' MCDXXVIII.
archiepiscopus rationabiliter vobis concessit, per Lombardo i quondam archiepiscopo Reneventano>
prsesentis scripti paginam roboraraus. Quod si quis canonicorum voluntale reditus quosdam asserii.
de circumadjacentibus plebibus in vila, sicut in (Signise, Jul. 27.)
morle, de jure suo, devotionis intuitu, vobis ali- [UGHELLI, Italia sacra, VIII, 122.]
quid dederit, seu propter religionem apud eamdem ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
ecclesiam sepeliri deliberaverit, nullus obsistal, nerabili fralri LOMBARDO quondam arehiepiscopo
fsalva juslitia ecclesiarum, a quibus mortuorum Benevenlano, sal. et apost. benedictionem. :
corpora assumuntur. Ad indicium autem hujus a Venienlibus ad prcesenliam noslram quibusdam
sede aposlolica percepise protectionis, sex denario- de majoribus Beneventan_e Ecclesiae canonicis, et
rum Lucensis monetse nobis nostrisque successo- pro parte sua, et aliorum, et nobiscum de ordina-
ribus, annis singulis persolvetis. lione ipsius Ecclesiae diligentem traclatum haben-
Decerniinus ergo, elc. libus, nos volentes necessilali tucesecundum facul-
(41) Quo noraine designatur col!eg'uiii_.
Canonicerum RegulHiain.
1243 ALEXANDRI111VkVM 12.4
latein ejusdem Ecclesice honesle prospiccre, de• k « ln nomine Palris et Filii et Spiritus sap.cti.
communi fralrum nostrorum consilio libi molendi- Aracii.
num in pede suburbii silum, de quo sex coscinos; • Notum sit omnibus lam fiiluris quam prsesen-
frumenli unoquoque mense, et alia quecdam prove- libus quod per voluntateni omnipolenlis Dei, et
niunt, ita quod de cellario v?l aliunde si quid de- per domini papacAlexandri, cui soli, post Dominum
fueril de sex coscinis, suppleatur, et sexaginla obedire tenemur, prceceptuin et admouitionem,
saumas puri vini per annum ctim vegetibus in qui- ego frater Odo Sancli Amantis, humilis magisler
bus possit reponi. Quadraginta et octo romanatos mililiseTempli, el ego Rogerius de Mulinis minisler
de paradiso, el de altari lanlum quod viginti qua- domus Hospitalis Jerosolymilani, consilio et volun-
tuor unciarum auri compleat de consensu ipsorura tate capitulorum noslrorum, firmam pacem et gra-
canonicorum concessinius toto vitse luee lerapore lam concordiam fecimus de omnibus querelis quee
annuatira cum integritale habenda. Addidimus inter donuim Templi et domum Hospitalis fiierant
postea, prcedictis canonicis preeseiitibus, ut sau- usque ad hanc diem venlilatse, lam de lerris et
mario quem habueris pro lignis ferendis annona de passessionibus, quam eliam de peeuniis vel quibus-
Ecclesia minislretur. Indu!ge;i:us eliam libi, ut de libel aliis rebus, sopilis ita cunclis querelis lam
libris tuis et indumentis disponendi quidquid vo- citra quam tillra, quod nulla deinceps suscilari
lueris in vita et in moiie plenam haheaspoteslatem. possil, vel repeti.
Slatuimus ctiam ut domus de Turricella tibi ad , c Hanc aulem pacem et concordiam et universa-
habitanduni ibi quandiu vixeris assignetur. Ul au- rum querelarura lerminationera, nec non el ad in-
tem heec noslra concessio, el dispositio (irma el vlcem fraternam dileclionem universis fraliil.us
illibata permaneat, eam aposlolica auclorilate con- Templi et Hospilalis lenere, conservarc el fovere
firmamus, el praesenlis scripli palrocinio commu- siatuimus el prcecipimus, salvis ab hinc in perpe-
nimus, slatuenles ut nulli omnino hominum liccat luum qtiieteque ac pacifice remansuris ulrique
hanc paginam nostree concessionis et confirmalio- doniui rebus et possessionibus, quas hodie domus
nis infiingere, vel ei ausu lemerario contraire. ulraque tam ultra mare quam cilra lioscilur te-
Si quis aiitem hoc allentare prcesumpserit, indi- nere.
gnationem omnipotentis Dei et bealorum Pelri et i Si quavero querela deinceps internos, vel suc-
Pauli se noverit incursurum. Amen, amen, amen. cessores noslros, seu etiam inler fratres noslros
Datuni Signice, per tnanum Alberici S. R. E. cilra mare, vel ultra successerit per tres utriusque
presbyl. card. et cancel., vi Kal. Aug., indict. xu, (r< parlis fratres, sicut in mandalis a domino papa
Jncar. Dom. an. 1179, pontificalus vero D. Alex. percepimus, eam staiuimus lermiiiari, laliter vide-
PP. III anno xx. licel quod praeeeplores illarum domorum vel pro-
MCDXXIX. vinciarum, inler quas orla fueril quseslio, assumptis
discrelioribus fratribus, querelam illam
Pacem inilam inler fratres mililim Templi el fratres quisque
dissolvere el pacem inter se studeanl conservare,
Hospiialis confirmal.
sine fraude et sine gravamine alterutrius parlis,
(Signice,Aug. 2.) quantum potuerunt, cavere.
[RVMER, Fwdera conv., etc, 1, i, 44.] i Si vero per se nequiveiint fralres illi querelee
ALEXANDER episcopus, servus servorura Dei, di- finem imponere, asciscanl sibi de suis amicis com-
lectis liliis magistro el fralribus militice Tenipli, munitcr, quorum consilio ei medialione queestio
salutem et apostolicam benediclionem. valeat terminari, sic scilicet quod, in quo maj'or
Quanlo religio vestra et fratrum Jerosolymilarum pars fratrum illorum convenerit, vel ainicorum, in
bospitalis Deo ct hominibus creditur magis grata eo finis querelee imponatur, el inter fratres pax
existere, et terrce orientali amplius necessaria et semper integra et dilectio firma consislal.
opporluna probatur, lanlo' de vestra et ipsorum D I t Si aulera nec ad id pac-isadhuc polerint perve-
uiiilate majus debemus gaudium Icetitiamque con- uire, querelam ad nos scriplam transmillant, el
cipere; et ul semper inter vos vincultim dileciionis nos illam, Deo volente, terminabimus, ipsi vero
servetur, tolo studio laborare. Hac ilaque ratione fratres nihilominus pacem el benevolenliam inie.
inducli pacem et concordiam quam cum dileciis se teneant.
filiis noslris magistro et fratribus Hospitalis de om- « Si qtiis vero fralrum, quod absit! ab hac pace,
nibus querelis quae inter domum veslram el ipso- pacisque ac dilectionis conservatione dissiluerii,
rum a longo tempore fuerant agitatae, lam de lerris seconlra magistri sui preeceplura et capituli Jeroso-
et possessionibus, quam eliam de pecuniis vel qui- lymilani conslilulionem sciat egisse, ralumque
buslibet aliis rebus, de illorum assensu fecistis, suuin hujusmodi nullalenus poleril expiare, quous-
non solum gratam, verum etiam ratam habentes, que magistri sui et capituli Hierosolymitani con-
auctoritate apostolica confirmamus, et perpeluis spectui se prsesenlet.
lemporibus firmam illibalamque manere censemus, « His aulem duximus adnectendum, quod fratres
quam ulique de verbo ad verbum his lilleris duxi- ulriusqtie domus se ubique diiiganl, e. honoreiit,
mus adnolandam : cl alter coramodum allerius mulua charitate, et
1245 EPISTOL^E ET PRIVILEGIA. — AN. 1179. 1210
unanimitale fraterna perqiiirant et observent, ul A indc factis plenius coiitiiietur, devotioni vestrar
duarura domorum exislentes per professionem, aucloritate aposlolica conlirmamus, et praesenlis
unius esse pareanl pef dilectionem. > scripti palrocinio communimus , statuentes ut nulli
Decernimus ergo ut nulli omnino hominum li- omnino hominum liceat, elc.
ceat hanc paginam nostrae confirmationis infrin- Datum Signice xv Kal. Septerabris.
gere, aut ei ausu lemerario contraire. Si quis au- MCDXXXII.
tem hocatleiitareprcesumpserit, indignationem om-
nipotenlis Dei et bealorum Petri et Pauli apostolo- Privilegium pro Ecclesia Acherunlina.
rum ejus se novcrit incursurum. (Signiae, Sept. 7.)
— Quce hic bre
Datum Signiee, iv Non. Augusli. [UGUELLI,llalia sacra, VII, 35.
vitatis causa omiltimus, supplenda sunt ex di
| MCDXXX. plomaie ab Eugenio III eidem Ecclesiee con
cesso anno 1151, April. 1, quod vide Palrol
DeCanoet capilulo Laudunensi concedil i ne quis t. CLXXX.j
communiam Laudunensem, per Ludovicum Fran- ALEXANDER episc.opus , etc, venerabili fratri Ri
corum regem dissolutam, renovare vel facere eliam CHARDO Acheruntino arcbiepiscopo, ejusque succes
.,
ultra prsesumal; neve episcopis liceat sine assensu 1 soribus, etc.
eorum, vel majoris et sanioris parlis capituli, ali- ' In eniinentis sedis
apostolicee , etc, et prsedeces-
quam communiam vel generalem constilulionem, sorum nostrorum fel. record. Paschalis et Eu-
quee communiam palliato nomine sapiat, ordi- genii, Romanorum pontilicum vestigiis inhserenles
nare. » sanctam Acberuntinam Ecclesiam prcesenlis decreli
(Signice, Aug. 4.) auctoritale munimus, tibi tttisque successoribus
[D. BOUQUET, Recueit, XV, 967 ] confirmamus, queecunque ad ipsara mefropolitano
MCDXXXI. jure prceteritis lemporibus pactinuisse dignoscitur,
— videlicet Venusinum, Gravinam, Tricaricum , Tur-
Ad abbalem et convenlum S. Veaasli. Composi-
tionem cum Hannoniw comite ab eis factam, et sum, Potentiam, ul tu tuique legitimi successores
eorum in villa Hasprensijura conftrmat. potesiatem habeaiis canonice ae decretalifer,"in eis
episcopos ordinandi, et consecrandi salva in om-
(Signiae, Atig. 18.) nibus S. R.tE. auctoritale. Ad hcec statuentes, elc.
[MARTEN., Ampl. Collecl., 1, 90G.] Ego Alexander calholicce Ecclesice episcopus.
ALEXANDER episcoptts, abbati el ffalribus Sancti r Ego Ubaldus Ostiensis episcopus.
Yedasli, salutem et apostolicam benedictionem. Ego Theodinus Portuensis el S. Rulin_c cpisco-
: Relalionis veslrce tenore comperimus, quod cum
pus.
nobilis vir comes Hainonensis homines villse Has- Ego Mattheeus presb. card. tit. S. Marcelli.
prensis, qucevestra esse dignoscitur, indebitis con- Ego Gralianus diac. car. SS. Cctsmce et Ba-
suevissel exactionibus infesiare, venerabilis frater miani.
noster Tuscuianus episcopus, tunc apostolicee sedis Ego Malheeus S. MarioeNovsediac. card.
legalus, ut vestro et vestrorum hominum obviaret Datum Siguiee, per manum Alberti S. R. E.
periculo, lerram ipsius ad conqiiestionem vestram presb. card. et cancellarii, vu Idus Septembris,
suppnsuit interdicto, cujus sentenlia. severitale indicl. xi, Incarnalionis Dominicceanno 1179, ponl,
compulsus idem comes coram venerabilibus fra- vero dom. Alexandri papeeIII anno xx.
tribus nostris Atrebatensi et Cameracensi episcopis
veslram vobis justiiiam recognovit, el anliquas con- MCDXXXIII.
suetudines et jura pr_edic.se villse alque hominum Ad decanum et canonicos S. Aniani Aurelianensis.
se servalurum sub solemni jurisj'urandi religionc Illos Itortalur « ut permittant canonicis S. Evur-
lii, qui prcebendam in ecclesia S. Aniani ha-
firmavii; et ne deinceps veniret in dubium, quod E> beanl, ibi in feslis duplicibus super majori altare
per ipsius comitis confessionem ad honorem et uli- divina celebrarc >
lilalem vestram fuerat terminatum, consuetudines1 (Signice, Sepl. 9).
et jura quee in prsesciipla villa habere debetis, de1 \Anliquitis de Saint-Aignan d'Orteans, Pr., p. 53.]
volunlate comiiis scriplo fuerant diligenter com-
MCDXXXIV.
mendala, et postmodum lam vestro quam ipsius.
sigillis solemnitei*roborata. Nos itaque, vestree et; Ecclesim Cameracensis privilegia confirmat.
hominum veslrorum paci et quieti palerna volenles1 (Datum [Signice?] xvu Kal. Oct. (Sept. 15), indict.
soUicitudine providere, composilionem inter vos et xu, lncarnationis Dominicccanno M. C. LXYUII
eumdem comitem factam ratam habemus, ct jura1 (42), pontificatus vero domni Alexandri papec
III
ac consueludines quas in prsedicta villa anliquilus' anno xx.)
habuistis, el adhuc ex ipsius comitis confessione! [Memoire de M. de Clioueut contre te_ magislral de
habere noscimini, sicut in authenlicis scriplis hinc: Cambra-., piece 14.]
(42) Signa chronologica sunl corrupla.
12i7 ALEXANDRI 111VkVM 1248
MCDXXXV. A ral, ct quce a longo tcmpore alienafa fuerunt bona
fide pro viribus recuperare juvarel; quod ad villas
Ecclestw Lausannensis proteclionem suscipit ac jura ecclesisesuos non permitteret ire pro pabulo vel
confirmat. aliis necessariis, nec in villis ipsis hospitaretur, el
(Anagnice, Oct. 17.) quod in palatio episcopi, aul in domibus clerico-
[Memoires el docum. de la Sttisse Romande, VII, 24.] rum aut militum, eis invitis hospitium non haberet,
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- nec ab eodera palatio vel domibus quidquam violen-
nerabili fratri ROGERIO Lausannensis Ecclesice epi- ler auferret. Juramentum ipsum rattim habemusef.
scopo et apbslolicee sedis legato, ej'usque successo- firuuim sub inlerminatione anathemalis inhibentes,
ribus canonice substituendis, in perpetuum. ne preefatus dux vel hceres ejus conlra ea quce dixi-
Cogif. nos summi pontificalus auctorilas fratri- miis, juramento firmala venire prcesumat. Insuper
bus el coepiscopis noslris tam vicinis quam longe libi concedimus usura pallii ex amore ad saera mis-
posiiis palerna provisione consulere, et Ecclesias sarum solemnia celebranda, ut eo-utaris festivita-
eorum gubernationi coramissas in suis j'uribus con- tibtts istis duntaxat: videlieet in Natali Domini, in
fovere. Sed libi el Ecclesice luee tanto sollicitius ad- fesloB. Stephani, in Epipbania, in qualuor festivi-
esse compellimur, quanto devotionem et probilatem B latihusB. Mariee,inCtenaDoraini, in Sabbalo sancto
tuara ex longa conversalione ei familiaritate mani- ctPascha,inAscensioneDominl, in sabbatoPenleco-
festius sumus experli. Eapropter, venerabilis in stesetin ipso festo Penlecostes, in festoB.Joann.Bap-
Chrislo fraler episcope, tuis justis postulationibus listce, in festobeatorumPetrietPauli.infestoOmnium
gratum impertimus assensum, et ecclesiam Lau- Sanctorum, inconsecralionibusecclesiarum, et ordi-
sannensem cui Deo auctore prceesse dignosceris, naiionibus clericorum, in prsecipuisfeslivitalibus ec-
sub B. Petri et noslra prolectione suscipimus et clesiee tuse, in anniversario consecrationis tuse. Jura
prsesentis scripti patrocinio communimus. Statuen- quoqtie et ralionabiles consuetudines Ecclesice ei
tes ut quascunque possessiones, qusecunque bo- civitatis tuee auctoritate apostolica conlirmamus.
na, etc. fn quibus heec propriis duximus expri- Decernimus ergo ut nulli omnino hominum liceat
menda vocabulis: praefatamEcelesiam temere perturbare, aut ejus pos-
Ea videlicet q.uce tempore Burchardi quondam sessiones auferre vel ablatas relinere, minuere, seu
Lausannensis episcopi ab Henrico imperalore j'am quibuslibet vexalionibus faligare, sed illibata om-
dictae ecciesice pia sunt devolione collata, et quee nia el integra conserventur eorum, pro quorum gu-
tempore Araedei prcedecessoris tui a Conrado illu- bernalione et •sustentaiione concessa sunt, usibus
slri Romanorum rcge sunt lui scripli robore con- C omnimodis profulura, salva sedis apostolicee au-
firmaia, sciiicet Muratum et Cubizaca, poteslatem ctoriutte. Si qua iailur in fulurura, etc.j
de Corsiaco, de Polliaco, vallem de Luslriaco. Ego Alexander catholic_eEcclesise episcopus.
Quidqaid dux Rufoldus et sui habuerunt cum om- Ego, etc, etc
nibus appendiciis suis in scripto preefali Henrici Dalum Anagniee, xviKalend. Novembris, indictio-
contiiietur. Et cum quique pastores positi sunl in ne xu, Incarnationis Dominiceeannp 1179, pontifi-
eedificationem, non in destructionem apostolica, au- calus vero domni Alexandri papse tertii anno xxi.
ctoritate decernimus ut wec lihi, nec luis successo- MCDXXXYI.
ribus liceat bona Lausannensis ecclesiee distrahere Monasterii S. Crucis Bosonisvillensis protecliunem
vel alienare; sed potius quce indebite distracta ad suscipit bonaque ac privitegia confirmat.
jus ejusdem ecelesieeluo sludio revocenlur. Aposfo- (Anagniee, Oct. 18.)
lica quoque auctoritate nihilominus interdicimus, [D. CALHET,Hist. de Lorraine, II, Pr., p. 580.]
ne tibi aut ipsis de csetero licentia paleat Lausan- ALEXANDER episcopus, servus servorura Dei, dile-
nensem Majoriam in feudum dare. Preelerea felicis ctis fralribus GUALTERIO abbati Sanclce Crucis de
rccordalionis Pairis et preedecessoris noslri Eugenii rjVilla-Bosonis, ej'usque fralribus lam prcesenlibus
vestigiis inhcerentes, omnes donationes a Lamberto quam futuris regularem vitam professis in P.P. M.
qui a Viriberto lieeresiarcha ordinatus Lausannensi Quoties illud a nobis petitur, quod religioni et ho-
Ecclesiee utcunque prcefuit de rebusipsiusecclesice neslati convenire dignoscitur, animo nos decet Ii-
factas, evacuamus el irritas esse censemus.Adhcec benti concedere, et petentium desideriis congruum
qtiia nobilis vir Berchtoidus prcedicto Ameedeoprse- suffragium imperliri. Eapropter, dilecti in Domino
decessori luo et successoribus ejus hujusmodi dici- filii, vcstris juslis postulationibus clementer annui-
tur preestiiisse juramentura, quod in Ecclesia Lau- inus, et prcefatum monasterium, in quo divino man-
sannensi liberara permilteret electionem lieri, quod cipati eslis obsequio, sub beatiPetri et nostra pro-
riihil eorum quee ab episcopo tenebantur, sibi ac- lectione suscipimus, et pr_csentis scripti privilegio
quireret. Quod servitium quod pro Chebrii el Lu- communimus. In primis quidem slatuentes, ui ordo
slriaco in mutalione episcopi debebalur, ipse vel monaslicus, qui secundum Dominum et Beati Bene--
heeres suus de csetero non exigeret, sed ea de manu dicli Regulam in monasterio vestFO inslitutus esse
sua spiscopus sine omni daiione reciperet, sicut et dignoscitur, perpetuis ibidem temporibus inviolabir
alia regalia, et quod ea ijuee ecclesia ipsa peidide- liler observetur. PraUcrea quascunque p.ossessioncs,
1249 EPISfOL_E ET 1'RIVILEGIA.— AN. 1179. 1250
qusecunque bona idem monasterium in prcesentia- A irandus de Beltinga nobilis vir, cum Aibiza uxore
rum juste et canonice possidet, aut in futurum con- sua, dedit in Hesseringa niansum et dimidium. Ad
cessione pontificum, Iargitione regum vel princi- Ponleshem mansuni et dimiJium. Idem dederunl in
pum, oblalionc fideiium, seu aliis justis modis, prce- Vilrzdorf dimidium mansum.Idem in Dala tres qua-
slante Domino, potcrit adipisci, firma vobis veslris- drantes dederuijt. Valterus de Hirnesdorf dedit
que successoribus et iilibata permaneant. In quibus mansum unum in Noverchinga. Nezel de Latha in
haec propriis duximus exprimenda vocabulis : Wilre dedit duos mansos, cum silica terra, el silva
Waldracha, cum banno et appendiciis suis, areis, in pastum porcorum. WTalterus de Uchinga dedit
cedificiis, pralis, silvis, pascuis, aquis, aquarumque dimidium mansum in Runeringua. Giselburgius de-
decursibus, agris, cultis et incultis, viis, inviis, dit quadranlem in Walderfinga. Adeleidis de Tan-
exitibus et redditibus, molendinis, cum utriusque necha dedit dimidiura mansum in Direngestorf.
sexus mancipiis. Ecclesiam quoque ipsius loci, cum Preeterea Iibertatem a comite Gerardo ecclesice
capellis ad eam pertinenlibtis, videlicet Britenacha, vestrae et rainisterialibus rationabiliter indtiltam,
et Hechelingen, et cum decima. Allodium quodWal- el scriplo aulhentico roboralam, videlicet ut nemini
terus abbas viginli duabus libris comparavit, quod liceat aliquem infra atriuin ecclesiee, vel aliquem
dicilur Adelardi. Brilecha, cum molendinis et ap- " fralribus servientem sine justa causa absque abba-
pendiciis suis, Fildorf cum molendinis; ecclesiam tis assensu impetere, nec alicui in rebus ecclesise
eliam cjusdem villee, et omnibus appendiciis villee. propriis, vel in ministerialibus aliquid j'uris conces-
Allodium in eadem villa, quod preefatus abbasWal- sit. Jus etiam bannense, quodpatres ejus tenuerunt
lerus a Gerarhdo, el uxore sua Sophia, et filiis suis in pago Niden, a loco qui dicitur Sucnefwrt, usque
Gerarhdo et Albeiio decem et octo libris compara- Sara fluvium, in pascuis, in silvis, in aquarum de-
vit, Vrorocoringa, cum ecclesia ipsius loci. Hanc cursibus, viis, inviis, in exitibus, in reddilibus, ex-
autem villam, cum molendinis, vineis, cum curiai cepto banno venario, abbali et fratribus tenore per-
et oranibus suis, Albertus comes bonee memoriee. peluo tenenda concessit. Familice quoque ejusdem
primus illius loci cedificator, cum uxore sua Judilta, ecclesiee nuper liberlali dedilce, quia in omnibtis
ecclesise Sanctce Crucis cum omnibus possessioni- succurrere lemporalibus occupalus non poterat, ad-
bus supradictis contulit. Quinque etiam allodia quce. vocatos tali condilione preeposuit, ut injurias iliius
Gerarhdus comes et marchio, filius memorati Al-. tanquam proprias defendant, nec aliquid ab illa
berli, ecclesieevestree, cum uxore sua Gissila dedit. constitulione subscripta exlorquealur. Ter in anno
videlicet Offewilre cum appendiciis suis. Cisen cumi Q ascilus ab abbate ad curiam cum uno socio el fa-
molendino, et omnibus appendiciis curiae. Datrami mulis tribus advocatus veniai; quem abbas nocte
cum molendinis, et aliis appendiciis suis. Raldin- prima honeste procurabit. Sequenti Iuce ubi ad placi-
ghen, Hergarda, cura omnibus ad eas periinenlibus. tandura sederint, quidquid j'ttdicio scabionura requi-
Ecclesias quoque preediclorum allodiorum videlicelt siium fuerit, duce parles abbatis erunt, tertia cedet
Offewilre, et Cisen, villam Luahvire, quain Theode- advocato. Si vero staiulo termino, hoc est post Epi
ricus dux, comes et marchio, ecclesioevestrse con- phaniam, post octavam Paschce, post solstitiura
lulit; ecclcsiam quoque ipsius villae. Palronatumi acstivale, advocalus ad placilandum venire superse-
quoque quem habetis in ecclesia dc Hucheneslorflf derit, et corrigenda non correxerit, nihil ab abbate
ct Altorfig dederunl nobiles viri, videlicet Willel- servilii recipiat: in supradiclis namqueplacilissin-
-
mus, Godiscalus, Pirarhdus, temporibus Wallerii guli rusticorum singulos obulos pro diurno servitio
abbalis, quod erat obligatum pro quadraginla elt dabunl. Jus eliam forense ecclesiseconcessit. In die
duabus libris, quas vos creditoribus persolvislis. Sabbati, quando ad nundinas anle porlam... plures
Ecclesiam quoque ipsius loci, eeclesiam qttoque dcj conveniunt, ubi quidquid jnre placilaris ex qua-
Beclinchen. In Marsele duas patellas, q.uas Girarh- cunque impetitione vel forefacto acquisitum full,
dus nobilis quidam supradictce ecclesiee contulit, et; D duce partes abbatis, tertia erit advocati. Adjecil in-
tres sedes quas ab hceredibus sedecim libris com- super fratribus, ad indumenla comparanda, de fo-
paraslis. Capiulre allodium,quod nobilis quidarn ei- ro Tullensi quod jure heereditario pro singulis annis
dem ecclesiee dedit. Robertus quidam de Frilzdorf,, centum solidos et decera octo denarios quos lator
cum conjuge sua Euphemia in Beleslorf dedil man- in eundo et redeundo expendere debet. Preeterea
sum unum, cum mancipiis. Azelinus de lletesbachi Stephanus ct Hedewidis uxor sua, in Gisengen de-
ct Hillifgardis uxor sua dederunt in eadem villst derunt eidem ecclesieedimidium mansum, qui duo-
mahsum unum. In Lutura dederunt novem jugera, bus temporibus duos solidos solvit. Sane novalium
Udo de Vellespere in Becherdorf dedit dimidiumi veslrorum queepropriis manibus aut sumptibus co-
mansum. Idem dedit in Seriechinchem dimidiumi lilis, sive a nutrimentis vestrorum anhnalium, nul-
raansum. Horicus de Gunsinga in Diigendorf dedilt lus decimas a vobis prsesumat exigere. Cum aulera
quadranlem unum. Arnoldus de Britenacha, prc> generale interdictum terree fuerit, liceat vobis, clau-
anima uxoris succ Lucardis, dedit in Ramelfingoi sis januis, exclusis excommunicatis et inlerdictis,
raansum unum. Ouldericus de Inne, cum uxore suai non pulsatis campanis, suppressa voce divina olfi-
Aidalleida in Marchena dedit mansum unum. Ber- cia celebrarc Liceat vobis quoque clericos vel lai-
tmi ALEXANDRIIil PAPAl 1252
cos e sseculo fugienles-,liberos et absolutos ad con- A aut in alia bona canonicse veslrse violenliam exer-
versionem reeipere, el eos sine coniradiciione ali- cuerint, vel rapinam, et ad secundam, vel terliam
qua retinere. Prohibemus insuper, ul nulli fratrum commonitionem vestram prsesumplricem suam diri-
vestrorum, post factam in eodem loco professionem, gere emendare contempserint, episcopo vestro ipsns
Iiceat de ciaustro discedere, nisi arctioris religio- ad secundam, vel lerliam requisilionem veslram
nisobtenlu.Discedentem aulem absque communium devote et humiliter per convenientia intervalla tem-
litterarum cautione nullus audeat retiuere. Sepu.Ilu- poris facta volente, vel non volente corrigere pax
ram quoque ipsius Ioci liberam esse concedimus, ut vobis sit de auctoritate vestra in eos inlerdicti, et
eoruni devotioni el extreinae volunlati, qui se illic excommunicationis sententiam promulgare.
sepeliri deliberavcrinl, nisi forte excommunicali Deeernimus ergo, etc.
sint, vel interdicli, nullus obsistat; salva tamen ju- Ego Alexander catholicaaEeclesiseepiscopus.
slilia parocbialium eccles;aram, a quibus mortuo- Ego Hubaldus Ostiensis episcopus.
runi corpora assummilur. Obeunte vero te nunc Ego Theodinus el Sanetse Rufinsesedis episcopus
ejusdem loci abbale, vel luorum quolibet successo- Ego Henricus Albanensis episcopus.
rum, nullus ibi qualibct subreplionis aslutia seu Ego Jo. Neor. Jo. et Pauli presb. card.
violentia prseponalur, nisi quein fralres communi B Ego Cintius presb. card. lit. Sanclse Csecilise.
consensu, vel fralrum pars consilii sanioris, secun- Ego Hugo presb. card. tit. Sancti Clementis.
dum Dei timorem et B. Benedicti Regulam provide- Ego Matthseus presb. card. tit. Sancti Marcelli.
rinl eligendum. Ego Ardictio diac. card. S.Theodori.
Decernimusergo, elc. Ego Gratian. diac. card. SS. Cosm. el Dam.
Ego Alexander ealholicsc Ecclesise episcopus. Ego Jo. diac. card. Sancti Angeli.
Ego Theodoricus Portuensis el Sanctse Rufinsese- Ego Matlh. Sanctse MarisaNovsediac. card.
Uis episcopus. Data Anagni per D. Dayfen. S. R. E. subdiaco-
Ego Berneredus Prsenestinus episcopus. num,ixKal.Nov., indicl. xm, Incarnat. Dom. 1179,
Ego Joannes presbyter cardinalis Sanctorum ponlif. vero D. Alexandri papse II, aimo xxi.
Joannis et Pauli litiili Symmachii. iMCDXXXVIH.
Ego Cir.thyus tit. S. Csecilisepresbyler card. Privilegium pro monasierio S. Apri Tullensi.
Ego Hugo presbyter cardinaiis tit. S. Clemenlis. (Anagnise, Nov. 25.)
Ego Matlhseus presbyter cardinalis lit. S. Mar- [D. CALMET, Ilist. de Lorraine, II, Pr., p^ 583.]
celli. Q ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, dile-
Ego Arditio diac. card. S. Theodori. ctis filiis abbati monasterii Sancti Apri Tullensis,
Ego Joannes diac. card. Sancli Angeii. ejusque fralribus tam praesenlibus quam futuris,
Ego Rainerius diac. card. S. Adriani. regularem vilam professis, in perpetuum.
Ego Mallhauis Sanclse MariseNovsediae. card. Effectum jusla poslulantibus indulgere, et vigor
Ego Paulus diac. Sanctorum Sergii el Bacchi. aequilalis et ordo exigit iationis, prsesertim quando
Dalum Anagnise, per manum Alberti sanclaj Ro- voluntatem petentium el pietas adjuval et verltas
nianse Eeclesiae presbyteri card. et cancellarii, xv non relinquil. Eapropter, dilecti in Cliristo fllii, ve-
Kal. Novembris, indictione vm, Inearnationis Domi- stris justis postulationibus clementcr annuimus, et
nicse annoll79,ponliflcatus vero domini Alexandri prsefatum monasterium in quo divino mancipali
papae III, anno xxi. estis obsequio, sub beati Petri et nostra prolectione
MCDXXXVII. suscipimus, et praseniis scripti privilegio commu-
Privilegium pro Ecclesia Asculaua.' nimus; in primis siquidem statuenles ul ordo mo-
(Aiiagnise, Oet. 24.) nasticus, qui secundum Deum et beali Benedicti Re
[UGHELLI, Italia sacra, I, 455.] gulam in vestro monasterio statulus esse dignosci-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, dile- D tur, perpetuis ibidem temporibus inviolabiliter ob-
clis flliis RAVNALDO archidiacono, MATTHTEO archi- servetur. Prseterea quascunque possessiones, quse-
presbylero, et canonicis Esculanse Ecclesise, tani cunque bona, idem monaslenum in pr.esentiarum
praesenlibus, quam futuris canonice subsliiuendis jusle et canonice possidet, aut in futurum conces-
in perpetuum. sione ponlificum, largitione regum, vel principum,
Quolies illud a nobis pelitur quod religioni, et oblatione fldelium, seu aliis justis modis, prseslante
honeslati convenire dignoscitur, elc. Eapropter, Domino, poterit adipisci, flrma vobis, vestrisque
dilecti in Domino filii, vestris justis poslulationibus successoribus, et illibala permaneanl. In quibus
clementer annuimus, el canonicam veslram sub B. hsec propriis duximus exprimenda vocabulis :
Petri, et nostra prolectione suscepimus, et prsesen- Cellam videlicet Sancti Petri qnse esl Castinio,
lis scripti privilegio communimus; staluenles, ut cum omnibus possessionibus suis, quam maler du-
quascunque possessiones, etc. cis Theodorici, Havidis nomine, et ipse dux Theo-
(Eorum possessionesenumerat.) dericus, et filius ejus Simon dux, legitnna donalione
Ad hsec aucloritale vobis apostolica indulgemus, tradiderunt. Terram etmm bobus veslris excolen-
quod si aliquid de episcopalu vestro impositionis, dam, ct pralum sublus cellam, et mancipia uirius-
1255 EPISTOL^E ET PRIVILEGIA. — AN. H79. 1251
(|iie sexus plurima. Vidclicel Gisbertum et Gisle- A silvis, lam in vadio quam smc vadio, quod dedit
bertum, cum omni familia sua, ea scilicet libertate, vobis Ottho de Oleinvilla ( Olcihville ). Quarlerium
ut quisquis undecunque de fainilia vestra in ipso- unum quod Richardus miles dedil vobis in eadpm
rum ibi terra habilaret, in nullis banno obnoxius villa. Quarlerium quod dedit vob.s Girardus Flau-
csset. Si autem in terra veslra aliqui suorum homi- driae apud Roure. Tertiam partem deeimarum in
num habitarent, diem unum ad corvadam ducis, si eadem villa, cum lerliaparledecimarum apud Vio-
lamen boves haberent, facerent. De csetero ab om- court, in onini usu; quidquidBerlha Barleville, cuni
nibus exactionibus toto anno degerenl immunes. Elizabelh nepte sua, lenebat apud Ramme, in terris,
Confirmamus eliam redecimaliones ibi totius sui in- pratis, servis et ancillis. Quarterium unum, quod
dominicatus, tam in vino, quam iii annona; et usum prsedicta Berlha dedil vobis apud S. Paulum, cum
pabuli, aquse, silvae, quem prsedicti donatores vobis allodio quod Boso nepos ejus dedit vobis, lam in va-
tradiderunt, sine ulla ad bannum responsione, thc- dio quain sine vadio. Apud Morel-maison, molendi-
loneum nundinarum ibi in feslo Sancti Petri ab eis- nuni ab omni calumnia liberum, et quod possidetis
dem vobis collatum, et dimidium sexlarium salis de ap;id Sanctum Paulum.Praeterea allodium quod vo-
Iheloneo Novi-castri (Neufclidleau), quod per aniium bis Drogo de Domno-juliano (Domjulien), in terris,
singulis feriis quintis ab illo qui theloneum servat " pratis, silvis, cum sede molendini, in eadem villa,
Novi-easlri, vobis debet persolvi, cum aliis tribus cum cseteris quae possidebat. Sex quarteria et di-
integris sexlariis, unum in septimana anie fcstum niidium, qusededit vobis Elizabelh de Caslinio, cum
Sancli Petri; aiiud in seplimana anteNatale Domini, duobus quarteriis quie possidetis apud Fresne, et
lerlium iu septimana ante diem DoniiniuaeResurre- sexta parte molendini de Yan. Pratum quod dedit
ctionis; ut molendinum et allodium suum apud Li- vobis Humberlus sacerdos apud Vallencourt, cuni
fou. Eo pacto ut intercursus fieret virorum ac mu- medio campo, el duobus quarleriis quae Ricbardus
lierum; ita ut si -homines veslri mulieribus ipsius miles dedit vobis a Riainville, et quarterio uno quod
ducis in matrimonio sc conjungerent, vestrse ditioni dedit vobis Roffredus miles in eadem villa. Donuin
subigerentur. Villain Bundingam ( Bodange), cum eliam possessionis quod Joifridus de Auzainviiler,
omni inlegritate, in servis, ancillis, terris cullis et cum fralre suo Hugone, in eadem villa possidebat.
incullis, pratis, vineis, et molendinis ; capellam de Scilicet in pratis, lerris, silvis, servis et aneillis;
castro Castiniaci, cum omnibus pertinentiis suis,et cum duobus quarteriis quaededit vobis Theodericus
remissionem servitii, quod rninisteriales Novi-caslri Flatarz apud Morineurt, ct quarterio uno quod ha-
in festo Sancli Petri, quasi ex debito exigebant; de- ^ betis apud Marbache, et uno quarterio quod habe-
cein jugera vinese, vineaeveslrae contigua, quae Ber- ^ tis apud Parrer; cumaliis quinquequaehabetis apud
thaducissa,soror charissimi in Chrislo filii nostri F. Ulmoy; cum alio quod habetis apud Dasvvel; cuni
illuslris Romanorum imperatoris, et lilius ejus Si- tribus quaehabetis apud Mandre, et duobus quaeha-
mon Lotharingise dux et marchio, beato Petro cellse betis apud Belmont, cum allodio quod habetis apud
Casliniensis legitima donalione tradiderunt; etquod Mont, et sedem molendini. Confirmanius insuper
nundinse, quae in festo Pelri circa atrium fiunt in pacem et concordiam quae facta est in hunc modum
Lurgo castri, nulla valeant praesumptione transferri. inter monachcs Sancti Petri de Castinio, et eorum
Confirmamus eliam statutum jam dictae cellse fun- vicarium, ul in decimis et eleemosynis tertiam par-
dalorum, videlicet Girardi Fiandrensis, Theoderici, tem vicarius accipiat, et in oblationibusquaead ma-
Simonis, Matthaei, Simonis ducum. Qui pro remedio numsuam venerint, dum missas celebraverit; et
animae suse, hominibus suis, nobilibus suis, ignobi- quidquid de albatis et peris (45), et confessionibus ei
libus, divina medianle clemenlia, concesserunt, ut provenerit, solus habebit. Statuimus etiam ut con-
allodium suum praediclaecellse BeatiPetri libere con- cordia quae facta est inter monachos Sancti Pelri de
ferrent, el piscationem in Vera iluvio (le Vair) ad Castinio etvicarium ecclesiaesuaede Ulmis, assensu
usum fratrum in praedicta cella Deo servienlium. n lolius capituli Sancli Apri, et Henrici bonaememo-
Allodium de Lifol, quod Brocardus miles nobilis, rise quondam Tullensis episcopi, et Haimonis ejus-
cum uxore sua Bertha, eidein cellsc contulit, nulla dleni parochise archidiaconi, assensu eliam derani,
penilus advocalura retenla. Decimas Longi-campi firma et illibata permaneat. Videlicet ut vicari: s
(Longchamp), pratumquod Foschalprez vulgo vo- lertiam partem omnium decimarum, et lertiam par-
calur, cum allodio quod Olricus deMonuncourt, sic- tem totius dotis Ecclesiae accipiat, cum tertia parte
ut in terris, pralis, ubicunque possidebat, cum omnium oblalionum, in quatuor praecipuis fesiivita-
uxore sua Acelina, praedictaecellae libere concessit. tibus anni, scilicet Nativitatis Domini, Paschse, Pen-
Allodium quod Guarsiliusmiles dedit vobis in vadio tecostes,et S.Remigii, cum medielale omnium elee-
etsinevadio. Etaliud allodium quod contulit eccle- mosyn. tam mobilium quam immobilium, et in die
sise vestrse Maria Longi-campi, tam in vadio quam defunctionis alicujus si servitium suum habueriU
sine vadio. Quarlerium unum cuminanso uno quod eleemosyna, sicut dictum est, per medium diridi
dedil vobis Simon miles; allodium in pratis, teriis, debeal. Si autem babere non poluerit, de eadciu '
(45) Les Iiabils blancs des nouveaux baptises et les bourses des pelerins mz I'on benissait a Teglise.
1255 ALEXANDRIUI PAPJE 1S50
eleemosyna, tres ei dcnarii dabuntur de communi. A cum ex hocaltera parsvidealur nimium aggravala.
His itaque vicarius eontentus absque omni gravamine
MCDXL11.
super monachos, de proprio jura omnia Eeclesiae
persolvere debebit. Sane novalium vestrorum, etc., Ad regem Francorum. — Ut conlroversiamDolensem
ut in num. 1456, supra. interet Turonensem ecclesiamcomponerestudeat.
Datum Anagniaeper manum Alberici, S. Romanas
Ecclesiae presbyteri card. et cancell., ix Kal. Dec., [Ibid. 1, 906.]
ind. xin, Incarnat. Dominic. 1179, pontific. vero D. Regise magnitudini non credimus esse incogni-
Alexandri papse III anno xxi. lum qualiter Dolensis Ecclesia, quam recolendseme-
morise Childebertus quondam illustris rexFranco-
MCDXXXIX. rum fundasse dicitur, et niagnis possessionibus pri-
t
Monachis S. Germani Parisiensis concedil ut si Se- vilegiisque dotasse, occasione controversise
nonensis archiepiscopus numerum personarum et quam
equitaturarum a sese praefixuni in procuralione habet cum Turonensi Ecclesia, gravala sil el altri-
quam ab eis requiral, excedere forte voluerit, li- la, el in spiritualibus et lemporalibus plurinium
berum sit iis quod petalur denegare. > diminuta. Unde quoniam, sicut communis paterdi-
(Vellelri, Dec. 18.) g cimur, communiter sine personarum deleetu om-
Hist. de Saint-Germain des Pris, Pr., nium ecclesiarum jura tenemur illibata servare;
[BODILLAHT,
p. 47.] celsitudinem tuam rogamus altenlius et monemus,
necnon et in remissionem peccatorum injungimus,
MCDXL-XLI.
ad desolalionem ipsius ecclesise oculo cle-
Ad Bartholomcsum archicpiscopum Turonensem. — quatenus mentiori respiciens, divini amoris inluitu et consi-
Arguileum quod ad conslitulumterminttmnon com-
paruerit, novasque ei indulget inducias. deralione sanctorum, qui ejusdem ecclesise pasto-
Thes., III, 904.] res esse dicuntur, videlicet S. Samsonis, qui Aure-
[MARTEN.,
LEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- lianis; S. Maglorii, qui Parisius; B. Turiavi, qui
nerabili fratri B. [BARTOLOSLEO] Turonensi archi- apud^46)S. Germauum quiescunt, utdicitur; inter
episcopo apostolicae sedis legato, salutem et aposto- utramque Ecclesiam per te et per alios paciflce ami-
licam benedictionem. cabiliterque componere modis omnibus elabores»
Sxut felieis memorise praedecessor nosler Adria- Occasione namque ipsius discordiae possessiones
nus papa E. [Engebaldo] praedecessori tuo manda- jam diclaeecclesise a baronibus et aliismililibussunt
vit, ut Hugoni quondam Dolensi archiepiscopo de pro parte invasae maxima; conjugia et alia sacra-
suffraganeis responsurus, ad sedem aposlolicam ac- C menta ecclesiastica nequaquam ibi secundum Deum
cederet; ita nos quoque tuoe fraternitali mandavi- et statula canonum disponuntur, et nonnulli fre-
mus, ut cum dilecto lilio nostro Dolensi electo amice quenter in tertio gradu junguntur, et vir unus tres
componeres, vel in lermino quem tibi praefiximus habet uxores, et quando aiicujus uxor Ieprosa effi-
apostolico te conspeclui prsesentares. Tu vero nec cilur, eam dimillit, et aliam contra ralionem eccle-
ad diem statutum venisti, nec responsalem mittere siaslicam ducit. Si autem compositio fieri nequive-
studuisti. Et cum lu misisscs quemdam nuulium rii, patienter et benigne sustineas, ut Dolensis ec-
causam tuae infirinitalis per eum praelendens, el a clesia conlra Turonensem ordine judiciario valeal
nobis inducias usque ad concilium postulans, nec experiri, ne tanlorum malorum causa, quod absit!
in coneilio te prsesentem exhibere, nec responsalcs perhibearis existere, vel nominis tui delractionem
ad agendum inslructos destinare curasti. Quia vero possis ob hoc merito sustinere. Sane cum felicis
praedicto electo, qui longam apud nos moram ha- memoriae praedecessor noster Adrianus papa super
bHit, el plurimas fecit expensas, in sua justitia de- hoc scripserit, omittere nec possumus nec debemus,
esse non possumus, nec debemus; fraternitati luaj quin eidem Dolensi Ecclesioe in suo curemus jure
per apostolica scripla mandamus atque praecipimus, adesse.
qualenus cum praedicta ecclesia pacifice amicabili- MCDXLIH.
terque componas, aut usque ad proximam Domini- (Wilhelmo), archiepiscopoBemensi, mandat, ut t ad
cam, qua cantatur Lwlare Jerusalem (44), vel ad plus Lainen. \al. Laudunensem] et Tornacensem eccle-
quando cantatur Ego sum pastor bonus (45), plene sias accedens, ad opus magistri, qui scholas re-
le vel sufficienles gal, aliquod resliiuat beneficium, quod ad illud
instructus, per per responsales, opus depulatum fuerit anliquitus, aut aliud faciat
occasione et excusatione postposita, aposlolico te depulari, ut competenlibus stipendiis doctori pro-
conspectui repraesentes. Quod si lunc non veneris, visis, pauperes, qui parentum opibus non juven-
nec suflicientes responsales transraiseris; non minus lur, per misericordiam Ecclesiae doctrinam sibi
lselentur adesse, ut divites, qui ecclesiasticis pos-
in causa ipsa, quantum ralio palitur, auctore Do- sint ulilitatibus deservirc, ab Ecclesia pro studio
mino, procedemus. Quia cum tertio inducias libi litlerarum longe lieri non coganlur.»
dederimus, ampliores non duximus indulgendas, (MANSI,ConciL, XXI, 1100.)
(44) Dominicam quartam Quadragesimae, 50Mar- (46) Parisiensem scilicet abbatiam S. Germani a
tii 1180. Praiis.
(45) Dominica secunda post Pascha, 4 Maii 1180
1257 EPISTOL/E ET PlUViLKGlA. — AN. H70-80. 125ij
A qui pro tcmpore fueiil, cum fratrinus suis ad so-
ANNO i 170-1180. lcmiiem processionem, sicut in nostro piivilegio
contiiictur, sine contradiclione recipiatis, et ineis-
MCDXLIV. dem ecclesiis solenniem missam vice patriarclise
Priori Dominici Sepulcri Hierosolijmilani et ejtis, eumdcm priorem ct fratres suos, omni occasiohe et
successoribus concedil , ut t posl archiepisco-• excusatione poslposila,
[canlare] permitlatis. Si
pos el episcpposinler abbates el priores Hierosoly-[ vero, quod non credimus, in hac parte staluta no-
milani palriarchatus primum locumin convenlibus
el officiisecclesimleneant. i stra contempserilis adimjilere, noveiitis vos iudi-
(Tusculani, Nov. 12.) guationem beati Pelrl el nostram graviter ineursu-
[Eug. de ROZIERE, Cartul. du Saint-Sepnlcre, 270.] ros, et dc prsesunipiione vestra dignse ultioni Subji-
AtnxAXDER,cpiscopus, servus servorum Dei, di- ciendos.
Iectis filiis priorielfralribus Dominici Sepulcri, sa- Data Tusculani, Idibus riovembris.
lutem et apostolicam bcnedictionem. MCDXLVI.
Singulorum dignitates ct jura ex injuncli nobis Abbali S. Diorujsii ejusque successoribus asserit j'us
ofiicii debilo inlcgia lenemur et ilVaesaservare, et. distribuendarumecclesiceS. Panli praibendarum.
fcos inaxime, quos obtentu religionis et devolionis (tusculani, Dec. 20.)
susc spcciali charilale diligimusetconsideratione ec- [DouBLiiT,Ilist. ie Suint-Denis, 506.]
clesiac, cui deserviunt, exactiori diligentia in jure ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
suo coiifovcre debeinus. Quocirca, dilecli in Domt- lecto filio abbati Sancti Dionysii, salulein et apostc-
no filii, vestris juslis poslulationibus benignum in- licahi benedictionem.
dulffentcs cQcclum, apostolica auctoritate staluimus Ea quaejudicio vel cOmposilione amicabili tcrnn-
ul tu, fili prior, et successores tui post archicpisco- nantur in suo debenl robore et stabilitate manere,
pos ct cpiscopos inter abbalcs et priores Jerosolymi- et ne alicujus praesumptione temeraria in posterum
lan.i patriarchalus primum locum in conventibus et in scrupulum recidivae contenlionis devenianl, apo-
ofliciis ecclesise in perpeluum teneatis, quemadnio- stolicae firmitaiis est patrocinium adhibenduni.Cuni
dinn prioresalii, qui teprsecesserunt,ipsum tenuisse autem inter prsedecessores tuos et canonicos eccle-
noscunlur, non obstanle eo quod quidam, qui prio- siaeS. Pauli, qui jurisdiclioni Ecclesise vestrse suL-
rco dici solebant, nunc, mulato nomine,abbates vo- essd noscunlur, super donatione et inveslilura prae-
cantur; quominus in hac parte consuelus honor libi bendarum ipsius ecclesiae Sancli Pauli coiilcntio
et luis successoribus conservclur; C mola fucrit, et usque ad haec tempora rcniaiiserit
Dala Tusculani, n Idus Novembris. indecisa, tandem iidem canonici juri suo, si quod
MCDXLV. lam in donaiionibus quam inveslituris praebenda-
Abbalibus Templi Domini, de Monle Sion, de Valle rum ipsarum habebani, sicut ex scripto magnanim
Josaphal, el priori Monlis Oliveti pracipit, nt t in et religiosarum personarum sigillis munito nobis
pra'cipuis solemnitalibus ecclesiarum; si forle Hie- ihnoltiit, omnino renuntiantes liberam potestalem
rosolymitanus palriarcha abscns sil vel infirmus,
aul si ecclesia Ilierosohjmitana vacaveril, priorem praibendas ejusdeni ecclesiae dandi et invesiituras
ejusdem ecclesiwcuin fralribus ad sollemuem pro- exinde faciendi, pari voto et unanimi volunlale, tibi
cessionem recipiant, et in ecclesiis sollemnemmis- et successoribus tuis perpetuis lemporibus conces-
sam vice palriarchw eos \canlare\ permiltanl. serunt. Quod ulique ratum el flrmum habentes au-
(Tusculani, Nov. 15.) ctoritaie apostolica confirmamus, et prcesenlis scri-
[Ibid., 269.] pti palrocinio comniunimus. Staluentes, ul nulli
ALEXA.NDER, episeopus, servus servorum Bei; di- oinnino hominiim liceat hanc paginam nostrae con-
lcclis liliis Templi Domini, dc Monte Sion, de Valle firmationis
infringere, vel ei aliquatenus contraire.
Josaphal abbatibus et priori Monlis Oiiveli eorum- Si quisaulem hoc altenlare prsesumpserit, indigna-
que fralribus, saiutem el aposlolicam benediclio- " tionem omnipolenlis Dei,et beatorum Petri et Pauli
nem.
apostolorum ejus, se noverit incursurum
Quantum universis ccclesiaslicis viris , et his Dalum Tusculani, decimo tertio Kal. Januar.
nia.vime, qui sub religionis habitu Doinino famuian- MCDXLVII.
lur, expediat stalutis apostolicse sedisdeferre, pru-
denliam veslram decet diligenler altendere, et sla- Abbati monathisque S. Dionysii concedil ut nulli
tula eadem sine contradiclione qualibet observare; archiepiscopo vel episcopo aul aliis per§onis ec-
ut sic veri possitis filii comprobari, cum matris ve- clesiasticis sitlicitum fratres eorunii sive prioies
strae constitutioiiibus filiali curaveritis subjeclione, cellarum sint, aufc in celiis sive villarum custo-
deferre. Indc est quod universitatem veslram per diis, vci alibi ubicunque moientur, prapter Roma-
apostolica sciipta monemus, mandamus atque pre- num pontificem vel ejuslegalum, ab officiisdivi-
cipimus quatenus in prsecipuis solenrflilatibus ec- nis suspendere, aut interdicti vel exconimunica-
clesiarum veslrarum, si forle JerosolymilanuS pa- tionis sententia condemnare.
triarcha absens sil vel infirmus, aut si ecclesia Je- (Tusculani, Dec. 20.)
rosolymilana vacaverit, priorem euisdem eeclcsiacj [Ibid., p. 507.]
. PATBOL.CC: 40
I35'9 ALEXANDRlIII PAP.-E 1260
A cet viio dimitiere uxorem suam excepla causa for-
ANNO 1171-1180. nicationis; qnod si, illa dimissa, aliam, illa super-
stite, duxerit, vocabilUr aduller, ct de uxore simi-
MCDXLVIIbis. iiter (Mattli. xix). Quod lalius doctiiua aposlo-
Klanutum), Uluslrem Sweorum el Golhorum regein, ., lica docct, et manifeslius reprasentat, q.ute virum
episcopos et nobilemvirum ducem, universumqne « plures uxores simul aut mulierem plurcs viros
clerum et populum per Golhiam constilulos ad ser- habere nulla ratione
vandas leges maritales, colendossacerdolesdanclas- permitlit. Ideoqiie non li-
que decimas horlalw. Monet, ne t exhwredatis le-. cel vivenle uxore eliam propter fornicalioncin di-
gitimis filiis bona omnia ecclesiis derelinquanl, > missa, aut vivenle viro, aiitim vel aliuin ducere,
neve t homines, in potaiione et ebrietate vccisos, ' quia qui hoc feceril manifesle adulteravi crmvinci-
quasi sanctos more infide.lium venerenlur. >Itemit-
tit iis « quadragesimam, quw est ante feslum S. Mi- lur.Proplerea, ciiarissimi filii, fugite furnicaliniiem,
chaelis, excepla sexia feria. « Gratias agil, quod sc0 quia fornicaloi-es cl adulleii, leslante Aposlolo, re-
t in multis necessitaiibussuis perRichardum pres-
gntim Dei non possidebunl. Habcl quoque tcclesia-
bylerum visilaverint. » slica inslitulio ut, mortua uxore, ullam de consan-
(Tusculani, JuIIi 6.) guinilate dcfiiiiclacuxoris virducat itxorem; el de-
[LILJEGREN, Dipl. Suecan., I, 61 ]. " functo viro nullum de consaiiguinilaie defuncti su-
ALEXAKDER episcopus, servus servonnn Dei, cha- perstes mulier in virum suscipial, quia ex hoc sine
rissimo in Christo filio K[ANUTO] illustri Suevorum1 dubio crimcn inceslus comniillitur, ubi nulla di-
et Golhorum regi, et venerabilibus frairibusepisco- spensatio adhiberi. Quod et de sponsa cl noiidum a
pis el dileclis filiis, nobili viroduciel universo cleroj viro, morte autaliis ca;isis praepediciilibus, cognila,
et populo per Gothiam constilulis , salulem ei apo- ratione honcslatis siiniliter custodilur.
slolicam benediclionem. Piaelerea episcopos, sacerdolcs, monachos, alios-
Mlema el incommutabilis divini consilii provi- quc viros religiosos alleiilius lionorari oporlel,
denlia sacrosanclani Romanam Ecclesiam omniumi quos Dominus verbo suo docuil lionorandos, di-
eeclesiaruin omniumque fidelium caput, matrcm ett ccns : Qui vos audit, me auclil; qui vos spemil me
magistram esse conslituit ct super calholicoe cti spemil (Luc. x), et qui vos langil, tangit pupillam
Cbrisliaiuc fidei petram prolinus nascenlis erexit,, oculi mci. Uniie qui eos perscquiiulur el. eorum
rlicente Domino ad Petrum : Tu es Pelrus el supcrr bona diripiunl vel iuvadunt, Chrisium procul du-
lianc pelram a'dificabo Ecclesiam meam, el porlw'i bio perscquuniur, et sacrilegii crimcn corum bona
inferi non prcevalebuntadversus cam, et libi dabo cla-- invadendo vcl diripicndo commilluni; valdc euini
ves regni ccelorum (Malth. xvi). Iluic cnim aposlo. iniquum cst, el ingcns sacrilcgium cst quaecuiique
lorum principi in cujus cathedra, liccl immcriti,, pro remedio peccalorum vel pro salule aul requie
praesidemus, omnes oves suas iiidislincte el princi- animarum unusquisquc ecclesise aul rcligioso loco
palilcr Dci Filius pascendas commisit. Ul quicun- contulcrit vel ccrle rcliquil, ab iis ina.vinieqnibus
que de ovili Cluisli suiit Pclri magistcrio cl doclri- scrvare convenil, id csl Christianis ct Duiiiiiiuin
nse subjaccaiU, pro eujtis fidcspecialilcr rogasse se; limcnlibus hominibus, ct pricscrlim a principibus
perhiljet, dicens ; Ego pro le rocjavi,Pctrc, ul noni ct magnatibiis rcgionuin, pr.cripi, vel aulerri, aut
deficial fides lua; el lu aliquando convcrsusconfirmai in donieslicos cl proprios usus transfcrre, cum
fratres luos { Luc. xxn ). Unde quolies dc aiiiculis; laicis quanlumiibct rcligiosis dc ccclesiasticis fa-
lidei vcl insliluisonibus ccclcsiaslicis dubilaiur, ad[ cultalibtis aliijuid disponcndi nulla prorsussitallri-
praediciam Romanam Ecclesiam tanquam ad ma- bula facullas. Decimas autcm lex lain Novi quam
trem et magislrain fidei Chrislianac confidenler rc- Vcleris Tcstaii.cnli saccrdotibus aliisquc ccclcsia- -
curritur, cujus esl leneros in fidc populos vcrbo riim minisiris doccl esse reddendas, diccnte Do-
Dei pasccre, inslruere cl confirmare, sine qua fule: inino : Afferle omnem deciinationein in liorrcuni
videlicel, lcslanle Apostolo, impossibile esl placere D meum, iti sit cibus in domo mea (Malac. m). Dcus
Deo (Hebr. xi). huer csclera vero ipsiusRcdemplo- cnini qui dignalus csl lolam darc dccimam, di-
ris oiiuiium insliluta, lcgem matrimonii in ipsis liu- gnaliis csl a nobis accipcrc non sibi, scd jiobis
inanse crealionis exordiis pcr seipsum itistilticre sine dubio profuturam. Quoniam quide bonis suis
vokiit, ct uxorem non dc alia matcria, sed de ipsa decinias fidclitcr dcdcriul, ct lcrrcna poterunt ct
primi hominis sui cosla forinavit, oslendcns unum cuilcslia promercri cl bonis omnibus abundabuiit
iilriiisquc corpus carnemque fuluram. Quod posl- Si quando enim famcs vel penuria, vel reruin cgc-
iuoduin in spirilu Adani ipse cognoscens prommlia- stas oppiimil mundiim, sciatis ex ira Dei mei sine
vit, diccns : Hocnunc os de ossibus meis el caro de clubio provcnire, qui se in minislris suis, si de-
cqrne mea (Geu. ii). — Propler hanc relinquet Iwmo cimas non accipiat, conqucrilur defraudari. El
palrem el malrem, et adhwrebil nxori suw;el erunt h;ec csl, lcstanle doctorc egrcgio Augustino : « Ju-
(Ino in carne una ( Marc. x). Quod poslea Dci Filius slissima Domini consucludo ut qui illi dccimam
in siibstantia nostne mortalilalis apparcns aperlius non dcdcrinl, ad decimam poslca rcvcrtantur »
deiiionslravit, el vevbis suis qu:c, coelo cl lerra Unde si vultis a Deo vobis praemium compararc,
Iraiiscuntc non Iransicni, docuit dicens : Non li- aul peccaloruin indiilgcnliam nromcreri, rcddilb
1261 EPISTOLiE ET PRIVILEGIA.— AN. I17I-S0. 1262
deeimas ct de novem partibus eleemosynam Do- A I MCDXLVIII.
mino persolvalis. Ad haec nuntialum nobis est Ad monachosS. Savini. — Ut obcdienlessini
quod sunl aliqui inter vos qui, exhaeredalis legi- abbali.
limis filiis, bona sua omnia eeelesiis derelin- (Tusculani, Jnl. 28.)
quunt, quod qtiidem nullo jure permillilur; sed [MARTEN., Thesaur., 1, 457.]
qui habel filios duos, si vull, alterum faciat ALEXANDER episcopus , servus servorum Dei, di-
Clnislum, diiuidiain Ecclesiae relinquendo. Qui leclis filiis universo capitulo Sancti Saviui, salutem
habei tres, facial leiiiuin Christum, et sic in caa- et apostolicam benedictionem.
teris, quoniam Ecclesia, exbseredalis filiis, reci- Quaiila sit obedientia; virtns , primi hominis lap-
pere lotuin non debet, quod nimirum fratres, vel so sus declaral, qui cum esset in supreina beatiludinc
rores, fralribus vel sororibus praetermissis, facere positus, per inobedienlioevilium de gloria eeridit
possunl, ut sine filiis decedentes, totum ecclesiis in niiseriam, el de inComparabili bono in vallem
derelinquant. dejeclus est lacrymarum. Ne aulem de inobedieiilise
Viris aulem in captivilate a pnganis vel Chri- possilis vitio argui, aul merilo reprehendi, qui obe-
stianis deduclis, non licet eorum uxoribus, aliis, dienlise debetis viiiule csse ornali, univeisitati ve-
illis vivcnlibus, copulari. Qtiod si copulatae fue- B I strae per apostolica scripta praecipiendomandamusi
linl, vitis prioribus quardocunque de caplivitate quatcnus dileclo (i!ionoslro abbali veslro, lanqtiam
redeunlibtis sine ndla quaestione reddantur, alio- spirituali palri, et aniinaruni veslrarum re lori,
quin adulterii crimine quandiu cum secundis fue- debilam in omnibus obedientiam et rcvereiiliam
rint, posiquam priores viros vivere noverint, ma- impendatis, et in his quaede su... monitis et man-
culantur. Denique quiddam audivimus, quod ma- dalis ejus humililer et devole parenles , ad culluin
gno nobis 1'uilhorrori, quod quidam inter vos sunt religionis, custodiam claustri, et observanliam or-
qui diabolica fraude decepli, hominein qucmdam dinis, ferventer et unanimitcr inlcndaiis; ila quod
in polalione et ebrielale occisum quasi sanctum, de obedientise virtule, apud Deuni et homincs pos-
more inlidelium, venerantur, cuni vix etiam pro1 silis cominendabiles apparere, et Condilori vestro
lalibus in suis ibrielalibus inleremptis orare per- dignum et acceplum sacrifieium latidis ci oralionis
mitiut Ecclesia. Dicil eniin Apostolus quoniamt offerre. Si qui autem veslrum eideni abbali rebelles
ebriosi regnum Dei non possidebunl (1 Cor. vi). et inobedienles exsliterinl, senlerjliam qtiam ipse in
Unde a polalionibus el ebrielatibus, si regnumi cos propler hoc canonice lulerit, auclore Domino,
Dei habeie desideratis, vos conlinere oportet, et ho- „ ratam et firniam habebimus.
minem iliuni de cseiero colere in pcriculum ani- Datum Tuscul., v Kal. Aug.
inarum vestrarum uullalenus praesumalis. Cum1 MCDXLIX.
cliamsi signa et miracula per eum plurima fierent, Canonicorum S.
non liceret vobis pro sanclo absque aucloritate Reguli legem conprmal, ui Ca-
nonici qui pcr sex nienses in anno eiclesite non
Romanae Ecelesias eum pitblice venerari. Sed in1 servierint, non oblenla licentia, viginli lanlum
his omnibtis quae praediximus et aliis quse ad sa- solidos de prwbendis suis recipianl.
lulem vestram peiiinere noscuulur, tales vos exhi- (Tusculani, Aug. 15.)
bere, curelis ul bona lemporalia et aetema a Deoi [Vie de sainte Rieul', 598, leste Brequigny, Table
bonorum omnium relribulore consequi mereamini. chronol., III, 557.]
Si autem ea quaedicta sunt, cuslodire, auclore Do- MCDL.
mino, volueritis, et in aliis virtutum operibus am- Ad archiepiscopum Auccilanum, el aboaiem Massi-
bulare, nos de Christi misericordia et auctoritale,t liensem. — Ut monachis inobedientibuspcenitcn-
liam congruam imponant.
et polestaie beatorum Pelri et Pauli apostolorum
, (Tusculani, Sep. 22.)
ejus conlidentes, quadragesimam quse esl ante -
festum sancti Michaelis vobis remittimus, excepta, [MARTEN., thesaur., 1, 458.]
sexta feria, quam pro reverenlia crucis Christi ini ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
jejuniis et aliis bonis operibus debelis attentiuss nerabili fralri Auxitano archiepiscopo, apostolicse
venerari. Super visitatione veslra qua nos in multis3 sedis legalo, et dileclo filio abbati Massiliensi, sa-
necessitatibus vestris et Ecclesia? per Richarduml lutem et apostolicam benedictionem.
presbyterum et aiium socium suum lalores praesen- Ad audienliam apostolalus nostri pervenit quod
tium visitastis, gratiarum yobis reddimus actio- cum monachos Sancli Savini excommunicalioni de-
nes, et presbyterum qui pro vobis ad sedem apo- creverinius subjacere, pro restitutione quartarum
stolicam veniendo plurimum laboravit, vobis »l- illarum ecclesiarum, quae venerabili fratri nostro
tentius in Domino commendamus. Bigorritano episcopo, coulra monaslerium eorum
DalumTusculani n Non. Julii. fuerant aucloritale felicis memoriae Eugenii papae
adjtidicatae, ipsi posl excommunicationem divina
celebrare olficia praesumpserant, et indesinenlei
praesumunt, non attcndentcs quomodo instar sa5-
crilegii est apostolicis contraire statutis; ideoque
1265 ALEXANDRlIII PAPJS 1264
vobis per aposlelica scripta mandamus atque prse- A Slatuimus ergo ut nulli omuino hominuni liceat
cipimus, quatenus si res ila se habet, qui magis hanc paginam nostraeconcessionis infringere, vel ei
culpabiles sunt, ad nionasterium Massiliense, ut ausu temerario contraire. Si quis autein hoc atlen-
ibi pcenitenliam agant de lanto excessu, occasione tare prsesumpserit, indignalioneni omnipolenlis
et appellatione cessante, mittatis, aliis vero qui Dei et bealorum Petri et Pauli apostolorum ejus se
niagis idonei sunt, poenitentiam congruam impo- noverit incursurum.
nentes, ipsos tandiu facialis a celebratione missa- Dat. Tusculani, Idibus Octobris.
rum cessare, quandiu excommunicati cantasse nos-
cuntur. ANNO 1175-1180.
Datum Tuscul., x Kal. Oetob.
MCDLI. MCDLIH.
Ad Rotrodum Rothomagensemarchiepiscopum.
Ad Raynerium Salernitanum archiepiscopunt.
(Tusculani, Ocl. II.)
[Gilberli Foliot episl. ed. GILES,II, 78.] [MANSI, Concil., XXII, 581.]
Quia qusesitum est a nobis ex parte tua, si Iiceat Ad hsec licet consuetudo illa non sit rationi con^
tibi eos qtti excommunicationis vinculo ab episco- sona, secundum quam clericus, si a Kalendis Mar-
pis, aut sufTMganeis tuis fuerint innodati, et ad tii usque ad Kalendas Novembris decesserit, totum
aiKlieiiliam luam apprfilant, absolvere antequam fructum beneficii, quem deberet anno illo perci-
steleiinl luo judieio : inquisitioni iuae praesentibus pere, pro voluntale sua largilur : quia lamen in
litteris respondemus, quod si posl appellalionem mtiltis ecclesiis observalur, satis eam in archiepi-
inler eos sententia excommunicationis est promul- scopatu tuo poteris toierare, prseseiiim si clericus
gala, absolulione non indigent, cum sententia post in decessu suo gravetur debitis. El illud est omnino
appellalionem lala neminem ligare possit. Si aulem rationi contrarium, ul unus clericus in una vel iu
anle appeilationem fuerint exconimunicati, ante in- diversis ecclesiis archidiaconatum et cantoriam vel
gressum causse, recepto ab eis juramenlo, secun- decanatum oblineat, cum singula ofiicia quae sunt
dum ecclesise consuetiidinem debes eos absolvere, in ecclesiis. assiduitalem exigant [personarum]
nisi cpiscopo a quo. fuerunl excommunicali, in hac Drsestari.
parte volueris deferre, et eos ad ipsiim absolvendos MCDLIV.
remiltere. Cum autem ab episcopo vel a te fueiint
"
absoluti, causam audire debes et cam fine debilo Lccv.m de MisericordiaDei Fulberto eremitce con-
lerminare : quia nec excommunicati ante absolu- prmat.
tioneni sunl audiendi, nec causa ad eos a qufbus (Tusculani, Dec. 18.)
est appeilatum, debel aliquatenus remilli.
Dalum Tusculani, v Idus Octobr. [Gall. Chrisl. nov., XII, Instr.. 55.]
MCDLII. ALEXAKDER episcopus, servus servorum Dei, di»
lecto filio fralri FULBERTO, salutem et apostolicam
Privilegium pro monachis S. Benedicli Sublacensis. benedictionem.
(Tusculani., Octob. 15.) Justis peleiilium desideriis dignum est nos fa-
[MARGARINI, Bull. Casin., II, 196.] cilem prsebere consensuro, et vola quse a ralionis
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei , di- tramite non discordant, effectu prosequenle com-
lectis filiis universis fralribus S. Benedicli Subla- plere. Eaprupter, dilecle in Domino fili, luis juslis
censis, salutem el aposlolicam beiiediitionem. postulalionibus grato concurrenies assensu, dona-
Juslis pelenlium desidcriis facilem nos convenit tionem loci qui Misericordia Dei voealur, ab Hu-
praebere consensuro, et vota qttae a reclo ralionis U gone de Acrivilla et Heimoiis, el Reinaldo Pelotini,
traniile non discordant, efleclu prosequenle com- et Fecelino Bodirii, libi tuisque successoribus ra-
plere. Eapropter, dilecli in Domino filii, vestris tionabiliter factam, scripto aulheiUico Yenerabilis
justis postulatioiiibus annuentes, aposlolica vobis fratris noslri Guillelmi tunc Seiionensis, nunc vero
aucloiilaie concedimus, ul si quando Sinionem Remensis archiepiscopi, apostoiicaesedis legati, ro-
abbalcm vestrum et. illos qui ei successerint bona boratam, sicut tu eumdem locum jusle possides et
monaslerii dilapidare viderilis; si commoniti de- quiele, tibi tuisque successoribus auctorilate apo-
sislere foiie noluerint, ad sedem aposlolicam re- stolica confirmamus, ct praesenlis scripli patrocinio
clamandi, et ea quae ad incommodum monaslerii eommunmius, statuentes ut nulli otnnino hdminum
perlinent, indicandi, facullalem liberam habeaiis, liceat hanc pagiuam nostfse confirniationis infriii-
neque abbati veslro ullo tempore liceat a.liquem gere, vel ei ausu temerario cciilraire. Si quis autem
vestrum, occasione ista in compedibus ponere, aut hoc atlentare praesumpserit, ihdignalionem onini-
aliqua injusla gravamina irrogare, salva lamcn in polenlis Dei et beatorum Petri et Pauli aposlulO"
omnibus beali Benedicli Regula, ct monastici or- rum ejus se noverit incursurum.
dinis disciplina. Datum Tusculani, xv Kal. Jan.
12G5 EPISTOL/E ET PRIVILEGIA. — AN. 1180. 32G6 '
A Gornen cum integrilale decimaeet lerragio ; cur-
AMSO 1180. lem de Belrepaire cum nemoribus, aquis, maresco,
vivario, terra arabili; curtem de Vitri cum terra-
MCDLV. gio, hospilibus, et eo jure quod habetis in reddi-
et decimis ejusdem villse; ecclesiam de Che-
Insliiulionem Canonicorum ordinis Sancli Auyustini libus
in abbatia Cisoniensi el omnia ipsorum bonu con- rcn; ecclesiam de Lis ; ecclesiam de Tofles; c5-
firmat. pellain de Hertelerga ; curlem de Crespellanis cum
(Vellelri, Jan. 10.) terragio, hospitibus et lota villa, ita quod in ipsa
[D'ACHERY,Spicil., II, 882.] nullus, nisi solus aLbas,jusl"_liam vel advocalionem
ALEXANDER episcopus, servus servoruin Dci, di- exerceat; domum lapideam in monticulo Torna-
leetis flliis ANSELMO abbali Ecclesise Sancti Calixti censi, ut redditus ipsius usibus iiifirhiorum eccle-
Cisoniensis, ejusque fratribus tam praesenlibus sise perpetuo deputentur; domos de Messines, quin-
qttam fuluris regularem vilam professis. que solidos quos comes Flandrensis solvit pro Ar-
Cum sitis regularem vitam, Domino inspirante, borela.
prefessi, paci veslrse palerna consideralione pro- Sane novalium veslrorum quse propriis manibus
spicimus, et ne possitis malignorum vexalionibus B vel,sumplibus colitis , sive de nutrimentis veslro-
fatigari, aposlolicum vobis patrocinitim exhibe- rum animalium nullus a vobis docimas exigere vel
mus. Eapropler, dilecti in Christo filii, vestris extorquere praesumat. Cum autem generale inler-
justis postulationibus clementer annuimus, et prsc- dictum terrae fuerit, liceat voliis, clausis januis,
dictam Ecclesiam Sancti Calixti, in qua divino estis exclusis excommunicatis el inlerdictis, non pul-
obsequio mancipati, sub beati Petri et nostra pro- satis campanis, suppressa voce, divina officia ce-
tectione suseipimus, et praesentis scripti privilegio lebrare. Sepulluram quoque ipsius loci liberam
communimus. In primis siquidem slatuenles, ut esse decernimus, ut eorum devolioni et extremae
ordo canonicus, qui in Ecclesia vestra per bonae voluntati, qui se illic sepeliri deliberaverint, nisi
memorise Rainaldum quondam Remensem archie- forte excommunicati vel interdicli sint, nullus ob-
piscopum seeundum Regulam beati Augustini, et sislat, salva tamen justilia illarum ecclesiarum a
inslilutionem fratrum Ecclesise Beati Dionysii Be- quebus morluorum corpora assumuntur. Prohibe-
jnensis institulus dignoscitur, perpetuis ibidem naus insuper utnulli fratrum vestrorum postfactam
temporibus inyiolabiliter observetur. Praelerea in eodem loco professionem, nisi arctioris religionis
quascunque possessiones, quaecunque bona eadem „ obtenlu, absque abbalis sui licenlia fas sit de
Ecclesia impraesentiarum jusle et canonice possidet, claustro discedere; discedentem vero absque com-
aul in futurum concessione pontificum, largitione muniumiitterarum cautione nullus audeat retinere
regnm vel prtncipum, oblalione fidelium , seu aliis Liceat quoque vobis clericos vel Iaicos e sseculo
juslis modis, prsestante Domino, poterit adiptsci, fugientes, liberos et absolutos ad conversionem re-
iirma vobis vestrisque successoribus et illibata per- cipere, et eos sine contradiclione aliqua retinere.
maneaiit. In quibus haec propriis duximus expri- Interdicimus etiam ne episcopo vcl archidiacono
menda vocabulis: liceat in vos vel ecclesias veslras sine manifesta et
Locum-in quo Ecclesia vestra sita est, cum de- ralionabili causa excommunicationis vel int.erdicti
cimis et liberis hospilibus, ita quod super eos nul- sententiam ferre, seu vos novis et indebilis exa-
lus advocationem habeal. Ecclesiam grangiam et ctionibus faligare. Obeunte vero te, nunc ejusdem
terram de Lovilio cum inlegritate decimaeet lio- Ioci abbale, vel tuorum quolibet successorum, nul-
spitum tolius villse, nemus praebendarum, Malum lus ibi qualibet subreplionis aslulia seu violentia
Alnetum; nemus quod dicitur Salrugretum et pos- prseponalur, nisi quem fratres communi consensu,
sessionem ejusdem villse et Cisonii in terra arabili, vel fratrum pars consilii sanioris , secundum Dei
pratis, silvis, marcsco el aquis , sicul ab anliquo D timorem el beali Auguslini Regulam provideHiit
possedil; cursum quoque fontis de Burgella, quem eligendum.
ecclesia potest ducere per necessaria sua absque Praeterea nihilominus arctius interdicimus, ne
alicujus prohibitione; ecclesiam de Ask cum inte- episcopo, archidiacono vel eorum ministerialibus
gritate decimse, terra arabili, hospilibus et manso canonicis, seu clerieis aliis pro confirmatione, in-
presbyterii; ecclesiam de Baisui cum integritale thronizatione vel pro benedictione abbatis vestri
desiniae, grangia et hospitibus ; ecclesiam de Can- palefridum, cappain sericam, aut quidqiiam aliud,
fencum inlegrilaledecimae el hospitibus; ecclesiam facullas. vel licentia pateat a vobis oblenlu cujusli-
de Bovines cum inlegritate deeimae, tam in terra et bet consuetudinis exigendi. Si vero pro his a vobis
eurte Beati Amandi, quam in aliis terris ; Eccle- quidquam exegerint, cum deiestabile sil et obvium
siam de Gruison cum integritate decimae; eccle- rationi, libere vobis lieeat eis quod postulaveriril,.
siam de Genes cum integritale decimae et nianso denegare. Ad hsec paci et tranquillitati vestrae pa-
etgrangia; ecclesiam de Corberiu; ecclesiam de terna sollicitudine providere volfcntes, auctorilate
Suminio cum inlegritate decimae et lerragio totius apostolica prohibemus, u.t infra clausuram locornia
viilse, hnspitibus, et libero manso; capellam da v.estrQrumnullus viulenliam, Yel rapinam seu loi?-
1267 ALEXANDRIIII PAP/E 12C8
tum facere, vel homines capere aul iulerlicere au- A rabiiibus fratribus archiepiscopis et episcopis Sar-
deat. diniae, in quorum episcopatibus suiil ccticsiae mona-
Decernimus ergo ut nulli omnino hominum liceat; sterii Casinensis, salulem et aposlolicam benedi-
prsefalara Ecclesiam teniere perturbare, aut ejus; ctionein.
possessiones auferre, vel ablalas relinere, minuere, Audivimus, el audientes venementi sumtis adnii-
aut aliquibus vexalionibus fatigare; sed omnia in- ralione cominoti, quod quidam vcstruiii decretorum
tegra conserventur eorum pro quorum guberna- nostroruin contemplu, qiue in concilio nuper cdidi-
lione ac susleiilalione concessa sunt, usibus om- mus, privilegia, quae praescripto monasteiio aposlo
nimodis profulura, salva sedis apostolicse auctori- lica sedes indulsit, nituntur infringere , el conlra
tale et dioecesani episcopi canonica justitia. Si qua libcrtatem iliam quam in ecclosiis suis, ct earum-
igitur in futurum ecclesiaslica saecularisve persona i dem ecclesiarum clericis de induigentiaejusdem se-
hanc nostram conslitulionis paginam sciens , con- dis haclenus prsescriplum inonaslcrium habuit, ve-
tra eam temere venire tenlaverit, secundo lertiove : nientes, clericos ipsos cogere volunt, ut eis obedien-
coiniiionita, nisi reatum suum digna satisfactione tiam jurejurando, proniitlaiit et ad ipsorum syno-
correxerit, potestalis honorisque sui dignilate ca- dum veniant; et non solum ipsis, sed etiain prse-
reat, reamque se divino judicio existere de per- B scriptis ecclesiis divina officia interdieuiU, oleum
pelrata iniquitate cognoseat, et a sacratissimo cor- sancttini, et chrisma eis denegaiu, et proliibent ho-
jiore acsanguine Domini Dei ac Redemptoris noslri minibtis et servis earumdem ecclesiarum, decimas
Jesu Christi aliena fiat, alque in extremo examine ibi dare, cum in eis ad divina seniper officiaconve-
divinoeultioni suhjaceat. Cunctis autem eidein loeo niant, et in eis etiain baplizenlur. Quoniam igitur
suajura servantibus sit pax Domini noslri Jesu decreta noslra sedis aposlolicse privilegia non in-
Christi, quatenus et hie fruclum bonae aclionisper- fringunt, nec eisdem privilegiis in aliquo deroganl,
cipiant, et apud districluin judicem praemia aelernae fralernilali veslrae mandamus alque praecipiiuus
p:icis inveniant. Amen, amen, amen. qualenus oleum sanclum, et chrisma ccclesiis su-
Ego Alexander catholicse Ecclesise episorous, pradicti monaslerii largienles, nullus Qnmino ve-
Ego Hubaldus Hostiensis episcopus strum contra privilegia praescripti monasterii, aut
Ego TheodinusPorluens. el S. Rufinae sedisepi- libertatem ecciesiarum, ei clericorum suorumhacle'
scopus, nus observatam venire presumat, sed potius leno-
Ego Hugo presbyter cardinalis tituli S. Cle- rem privilegiorum ipsorum, omni occasione el con-=
inenlis. * tradiclione cessante, inviolabiliter observetis. Cer-
Ego Matlhaeus presbyter cardinalis tituli S. Mar- lum habentes quoniam si quis secns facere lenta-
celli. verit, noslram indignaliouem polerit formidare. Nos
Ego Ardicio diaconus cardinalis S. Theodori.' enim sustinere nolumus, nec debemus, quod 1110113?
Ego Rainerius diac. card. S. Georgii ad Velum sterium ipsum quomodolibet minuattir jure et 1U
aureuni. berlale sua,
Ego Gralianus diac. card. SS. Cosmse et Da- Dalum Velletri, v Kalcndas Marlii.
miani. MCDLVIH.
Egojoannes aiaconuscardinalis S. Angeli. Prmlegium pro Ecclesia Monopolitana,
Ego Ramerius diacouus cardinalis S. Adrian.. (Velletri, Febr. 26.)
Ego Maltlueus S. Mariae Novae diaconus cardi- [UGUELLI, Italia sacra, 1, 965.]
naiis. ALEXANDER episcopus , servus servorum Dei,
Ego Paulus SS. Sergli el Bacchi diaconus car- vencrab. fralri STEPHANO Monopolitano episcopo,
dinalis, ejtisque successoribus canonice subsliluendis in
Datum Vellelrii, per manum ALBERTI S. Romanae pcrpetuum.
Ecclesiae presbyteri card. et cancellarii, ivld. Ja- D Ex injuncto nobis apostolatus officio fralres et
miarii, indiclione xui, Incarnationis Dominicse coepiscopos noslros, tam vicinos quain louge po-
an. 1179, ponlificatus vero domini Alexandri papse silos sincero cordis afleclu diligere debemus, et
\\l, anno xxi. Ecclesiis in quibus Domino lnililare noscimtur,
MCDLVf. suam dignitalem, el jusliliam conservare. Jiqiuim
ilonasterii S. Victoris proteclionem suscipit et ejus tanien et rationabile est, ut qui B. Petro, ejusque
privitegia con/irmat. vicariis devoliores esse noscunlur, et S. R. E. pa-
(Vellelri, Febr, 5.) trocinio cnpiunt confoveri, ejtisdem piae malris
[Saint-Victor en Caux, 58. teste Brequigny, Table uberibus fove3ntur, et in suis rationabilibus peli-
chronol., III, 552.]
lionibus exaudiantur. Quapropler ven. in Chrislo
MCDLYII,
tuis justis poslulaiioiiibusclemenier
Ad archiep. e\ episc. Sardinice, — Pro monaslerio fralerepiscopi,
Casinensi. annuimus , et Monopolilanam Ecclesiam, cui au-
(Vellelri, Febr. 25.) ctore Deo prseesse dignosceris, qtise juris et pro-
[De TOSTI,Vtoria di Monte-Casino, II, 208.] prielatisB. Petri apostoliexistit, ad exemplar prae-
felicis meniorix Urbani,
A^EXANIIER episcopus, servu? servorum Dei, venc- decessorum nogtrorum
15G9 EPISTOLJE ET PRIVILEGIA.— AN. 1180 1270
Paschalis , Cahixti, Honorii el Eugenii Romanorumi A MCDLX.
ponlilicum sub ejusdem apostoli iulela el noslrai Ad Omnibonum Veronensem et Manluanum episco-
proteclione suscipimus, et prsesenlis scripli privi- pos. — Compellant T. ut Nogariam curtem mo-
nachis Nonantulanis, reslituat.
legio comniunimus, slntuenles ut quascunque pos-
sessiones, quaeeunque bona, eadem Ecclesia in (Yellelri, April. 7.)
[TIBABOSCIH, Sloria di Ncnanlola, II, 258.]
prxsenliarum jttste et canonice possidel, aul in
futurum concessione ponlificmn, Iargitioue reguin ALEXANDER episcoptis, servus servorum Dei,vene-
rabilibus fralribus 0[MNIBONO] Veronensi et Man-
vel principuni, oblalione fidelium, seu aliis juslis
ttiano episcopis, salutem et aposlolicam benedi-
modis, prsestanle Domino,poteril adipisci, flrmatibi
ctionem.
tuisque successoribus et illibata permaneanl; in
Dilectorum filiorum nostrorum abbatis et fra-
quibushsecpropriisduximusexprimenda vocabulis:
irum coenobii Noaantulani transmissa nobis con-
(Eorum possessionesenumeral). queslio patefecit, quod nobilis vir T. parochianus
Nec non libertates a Romanis pontificibus, ct tuus, frater Yeronensis, curtem Nogariaead mona-
ac in su;e sa-
regibus, atque principibus MonopolitanaeEcclesise steriumsuum speclantem invadere,
indullas, sicut de anliqua consuetudine praedeces- B ' lulis periculum detinere prsesumit. Cum igitur
sores lui habuisse noscuntur, et ut canonice pos- jura prescripti monasterii tauto fortius defensare
cura nobis specialius no-
sides, et quiele tibi tuisque successoribus aucto- teneamur, quaiito ipsius
rilate apostolica confirnianius. Slaluimus quotme ut scittir imminere, fraternilali vestrae per apostolica
eadem Ecclesia nulli alii prseter apostolicam sedem sciip'.a mandamus alque praecipimus, qualenus
sollicite moneatis, et ecclesiastica
subjectionis reverenliam debeai. Te igitur, tuosque prsenoininattimT.
successores hujus liberlatis gratia perfruentes sub seveiitale appellalione remota cogatis, ul memo-
solius apostolicaeSedis obedienlia perpeluo manere ralis fratribus prsescriptam curtem dimiltat pacifiee
decernimus. ObeuiUe vero te nunc ejusdem civi- possidendam, vel in prsesentia veslra plenam ju-
tatis episcopo, vel tuorum quolibet successorum slitiam facere non moretur.
clero populoque Monopolitano facultas sit, remota Dalum Vellelri, vu Idus Aprilis.
omni pravitate, antistitem canonice eligendi. Ele- MCDLXI.
cltis auieiu ad Romaiiiiin poritificem consecranuus B[artholo:nwo], archiepiscopoTuronensi, apostoliccc
sedis legaio , scribit, cum persuasum habuerit,
accedat. Decernimus ergo, elc. Cunctis, etc. Amen. euin t proxima Dominica, qua cantaiur Laetare
Ego Alexander episcopus calholicse Ecclesiae. r,
(' Jerusalem Ad (50 Mart.), vel Ego suin pastor bonust
Ubaldus Ostiensis episc. (4 Maii). sese accessurum, nunlium ejus ve-
nisse. Addit se Ludovici Francorum regis et
Theodinus Portuensis et Sanctse Rufinse sedis Philippi regis precibus adduclum t usque ad pro~
episc. ximum festum B. Martini (11 Nov.) licel non sine
Berneredus Praeneslinus episc. mullo et gravi onere R. el.ecli Dolensis, apud se
Joannes presb. card. SS. Joan. et Pauli eccli. per annum el amplius exspectaniis, lerminum
prolongare, i quo accedere cum jubet.
Pammachii.
[MARTEN. , Thesaur. Anecdot., II).— Cf. supra
Vivianus pre.-b. card. S. Stephani in Crelio epist. 1440.]
rnonte. MCDLXII.
Cynlhius presb. card. ecclesiae Sanclse Cseciliae. Ad capilulum Ecclesim Bremensis. — Quod laici ad
Laborans presb. card. S. MariaaTrans Tib. Cal- eliaendum archiepiscopumnon sint adndilendi.
iixti. (Tusculani, Jun. 29.)
Hugo presb. card. S. Clemenlis. [LAPPENBERG, Hamburg. Urliund., 1,215.]
Jacobus diaconus card. S. Mariaein Cosmedin. ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
Rainerius diac. card. S. Georgii ad Vclum au- leclis filiis, decano prseposilo el capitulo Bremensis
reum. I Ecclesiae , salutem et apostolicam benedictionem.
Q
Joannes diaconus card. Sancli Angeli. Relatum est auribus noslris , quod cum laici qui-
Daltim Vellet. per mantim Alberti S. R. E. prosb. dam et clerici electionis antislitis vestri se ipsos
card. et cancellarii, IV, Kal. Martii ind. xm, Ir- indiscrclc aliquando inlerponanl, non polesl eo
rarnat. Dominicaeanuo 1180, ponlificatus vero D. niodo quo debet ipsa interdum electio celebrari.
Alcxandri Papse III, anno xxi. ldfioque qtiorum sit eleclio, scripto nobis qusesislis
apostolico inliiiiaii. Praeseutibus ergo litteris inno-
MCDLIX. lescat quod licet in electionem ponlificis favor prin-
Pelente abbale et capilulo Cisierciensi statuit ut cipis debeat assensusque requiri; ad eleclionemta-
nulli fralrum sine eoium licentia fas sil de dau- men laici admitli non debent. Sed electio est per
stro discedere, discedentem vero absque coinniu- canonicos ecclesise calhedralis et religiosos viros,
nium litleraium eautione nullus audeat recipere.
qui in civitate suiit et dioecesi, celebranda. Nec
(Vellelri, Mart. 15. tamen ila hoc dicimus, quod religiosorum conlra-
[PERARD, Recueil de pieces pour 1servir a 1'hist. de diclio canonicorum obviaret. Si ergo laici se vo-
Bourgogne,p. 255. luerint talibus immiscerc, illius canonis meniore*
127* ALEXANDRIIII PAPJE 1272
cxislentes, i» quo dieilur : Docendus est populus, A li.ones quoque, inconstillo. capitulo., faetas ad ec-
non sequendus, illis exclusis in electione co.ncox- clesiam legitime revocandi plenam cpncedimus fa-
diter et canonice procedalis^ cultalem.
Datum Tus.culani, 1,11 Kal. Jtilii. Decerninius ergo, ut niilli Iioniinum fas sit prae-:
MCDLXHI. fatam ecclesiam temere perturbare, aut ejus pos-
Privilegium pro Ecclssia Cabilonemf. sessiones auferre, vel ablatas relinere, lninuere.,,
(Tusculani, Jul. 2.) seu quomodolibet vexationibus faligare, sed omnia
[Gall. Chris. nov., IV, instr., 245.] inlegre conservenliir eorum , pro qtiorum guberna-
ALEXANDER episcopus, seijvus servorum Dei, di- lione ac suslentatione concessa sunt usibus omni-.
leclis filiis GALTERO decano Cabilonensis ecclesise, modis profutura, salva sedis aposlolicae auctori-
ejtisque fratribus, lam prsesenlibus quani futuris lale el dicecesani episeopi ordiuaria justilia. Si
canonice subslituendis in perpetuum, salutem ei quse igilur id fulurum ecclesiaslica ssecularisve,
a posiolicam benedictionem. persona hanc noslrae confirmalionis paginam,
Cum nobis sit, quanquam immeritis, omnium sciens conlra eam temere vcnire tenlaverit, se-
Ecclesiarum cura commissa, officii nostri debiio cundo, teriiove cftmnionita, nisi reatum suum di-
congruit pro universarum Ecclesiarum statu sata- B gna salisfatione correxerit, poteslatis , bonorisque.
gere, et ut esse possinl a malignanlium impugna- sui dignilate careat; reanKjue se divino judicia
lione securse, eas pauocinio aposlolico commu- existere de perpetrata iniquilale eognoscal, el a
nire. Eapropter, dilecti filii in Doinino, vestris sacratissimo corpore et sanguine Dei et Domini;
justis pelitkmLbus.clemenler annuimus, et praefa- redemptoris nos.tii Jesu Christi aliena fiat, atque
t.a:n Cabilonensem Ecclesiam , in qua divino nian- in extremo examine divinse ultioni subjaceat. Cun-
cipati eslis obsequio, sub B. Pelri el nostra pro- clis autcm eidem loco sua jura servantibus sit pas
leclione.suscipimus , et praesentis scripti privilegio Domini nostri Jesu Christi, qualenus el hic fru-
communimus, slatuentes, ul quascunque posses- clum bonae aclionls percipiant et apud districtum
siones, quaecunque bona eadem ecclesia imprsesen- judicem prsemia selcrnse pacis inveniant. Amen.
liarum possidet jusle et canonice, aut in fulttrum Datum Tusculi, per manum Aldradi S. R. E..
concessione ponlificum , largitione regum vel p.rin- presbyteri cardinalis. el cancellarii, vi Nonas Jul.,
cipum , oblalione fidelium, seu aliis justis modis, indict. XI-II, anno Incarnalionis Dominicae 1180.,^
proestante Domino, poterit adipsci, firma voliis, pontjficatus vero domini Alexandri papae anno xxi.
vestrisque succcssoribus, et illibata permaneant, c MCDLXIY.
in quibus haec propriis. duximus exprimenda yo-
Palavino , Vicenlino, Tarvisino episcopis scribil,
cabulis. ppst pacem cuin imperatore et ireuga Lombardo-
Ecclesiam de Fonlanis cum decima terrarum rum lol laboribus confeclam Bononiensescaslrunt,
quas ibi habelis, ccclesiam Sancli Vincenlii de et ecclesiam Montisbellii deslruxisse ; ac, elsi ab
imperatoriw parlis hominibus violata ireuga sii,
Bragniaco cum decima et aliis perlinentiis suis, tamen legatos imperatoris, ut damnum ex treugas
ccelesia.m SaneliGeorgii deDaimariaco cum pcrli- legibus compensaretur, jam tmagnificet expostu-
nenliis suis , ecclesiam de Bragniaco juxta Verdu- lasse. Talia facinora ul provideanl, ac si facta
num ctim decima, ecclesiam de Tureyo cum de- siitt, illata detrimenla sarciri jubeant, pelii.
cima, ecclesiam de Viriaco [Yiriciaco]., ecclesiam (Tusculaiii, Jul. 8.)
de Cerleyo, ecclesiarn de Albigneio cum pertinen- [SAVIOLI,Annal. Bol., II, n, 105.]
MCDLXV.
liis suis, ecclesiam de Braiiciduno, cu.m capella,
est inferius de aliis Ar.chiepiscopaRavennati et ejus sujfraganeis
quse periinenliis [cum peiiin.] eadem scribit.
suis , ecclesiam de Bressiis [Brissiis], ecclesiam , Cod. diplom. Bcrgom., I!, 1511,]
[LUPI
Sancti Germani in monte, el censum quinque so- MCDLXVI.
lidorum quem habelis in ecclesia de Ozenayo, ec- " Ad canonicos Alexandrinw Ecclestw. — Eor»m sta^,
clesiam de Arconceyo [Arcenceyo[, ecclesiam San- titm el possessiones confrmal.
cti Privnli cum rediiibus, quos habetis in civitale (Tusculani, Jul. 18.)
Cabilonensi et circa civilatem , reditum quem ha- [MANSI,Concit., XXI, 912.]
betis apud Boyacum cum peiiinenliis suis, Roclie- ALEXAKDER episcopus, servus servorum Dei, di-
lum cum appendiciissuis,quidquid habetis apud Va- lectis fiiiis O., electo, et canonicis Alexandrinss
renas , Montauiacum cum pertinenliis suis, quid- Ecelesise, salulem et apostolicam benediclionem.
quid habelis apud Sanctum Desjderium, et quidquid Congruam oflicii nostri actionem exsequimur
habetis apud Grevillam , et quidquid habetis apud cuin ea quse ad oriialum et decorem domus Do,-
Criciacum, jura quoque , libeiialem, antiquas et niiiii laudabili proyideniia slal.uunlur, per nos iii-
ratioiiabiles consuetudincs, a praedecessoribus ye- cremenlum accipiunt, ct aposlolicse luilionis pros-
stris, et a vobis hactenus observatas, aliqua leyi- sidio in stiaeflrmi«^lis robore coiivaiescunt. Eapro-
tate mulari, seu etiam possessioiies. abalienari, pter, dilccli in Doinino filii, veslris juslis poslula-
nisi cum consensu capituli, et niajoris, el sanioris tionibtis benigniiis annuentes, canimicani, quain
gaiiis, auctoritale aposloHca prohibemus ,valieua- ibij.elecle,. in ccclesia Sancli Pet,ri de assensu cleri
1"5; LTISTOL/E ET PUIVILEGIA. — AN. 1180. 1274
et populi statuisti, protectionis nustrse personis A MCDLXVHl,
idoneis ad dignitales ecciesise tenendas fecislis, di- Privilecjiumpro monaslerio Lwliensi.
lectis filiis nostris magistro llugoui prsep,osiluram,
magistro Cataldo archipresbyleraliini , magistro (Anno 1180.)
P. cantoriam, provida deliberalione coiicedeiiles, [REIFFENBERG. Chroniques belges, VII, 642.]
ratam habemus. Etiam singulis prsedictis dignitates ALEXANDER episcoptis, servus servorum Dei, di-
auclorilate apostolica confirmainus. Prseterea ec- lectis flliis ELGOTHO abbali Lsetiensis ecclesiae ejus-
tiesias usibus. veslris, filii canonici," deputatas, que fratribus tam praesenlibus quam fuluris, nao-
scilicet Sanctae Mariaa de Gamtindio, Sancti Dal- nasticam vilam professis, in.perpetuum.
matii de Maringo, Sancii Michaelisde Soleriis, San- Religiosam vilam eligenlibus, etc.
cli Stephani de Bergolio, Sanctae Trinitatis de Vvi- Datum Ttisculani, per manum Alberli sanctse
lia, Sancti Andreae de Roverteo, et Sancti Augu- Romanse Ecclesiaepresbyteri cardinalis et cancella^
StinideForo,vobis nihilominus duximusprsesentibus rii, IX Kalend. Novembris, indictione xiv, Incarna-
lilleris confirmandas: stattientes, ut ntilU omnino lionis Dominicaeanno 1180, p.ontificaltis Alexandri
homini liceat hanc paginam nostrse confirmationis papa III, anno xxn.
infringere. Si quis autem hoc attentare prsesum- B MCDL.X1X.
pseril, indignationem omnipolenlis Dei, et bealo- Ad episcoposScolice.— Confirniat senlenliam legati
rum Pelri et Pauli aposiolorum ejus se noverit aposlolici, qua ilte Joannem legilime electum con
incursurum. ftrmavit, et Hugonem a rege in episcbpaiumsancti
Andxewinlrusum deposuit.
Datum Tttsculani decimo quinto Kal. Augusli,
[MANSI,Concil., XXI, 912.]
MCDLXVII.
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
et 1
A4 arcliiepiscopos episcopos, elc., per Dalmaliam nerabilibus fratribus, universis episcopis, et dile-.
conslilulos. — Theobaldufii subdiaconum suum,
lcgatuin apostolicum, comniendat. ctis filiis, abbalibus, et aliis ecclesiarum praelalis,
(Tusctilani, Oct. 4.) per Scoliam consliluiis, priori, canonicis, clero et
[FARLATI,Illyric. sacr. III, 211.] populo Sancti Andrese, salutem ei aposlolicam be-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- nedictionem.
nerabilibus fratribus archicpiscopis, episcopis, et Comperlo nobis qtiod jampridem venerabilis fra-
di'eef!s filiis nubiiibus viria cornitibus, baronibus, ^er nosler Joannes, uunc cpiscopus Sancti Andreae,
unirerso clcro et p,opulo per Dalmatiam et tolam canonice fuisset elecltts, et posl eleclionem suam
Sclavoniam conslituiis, salutem et aposlolicam be- Hugo, appellatione inlerposita, in ecclesia illa per
ncdiclioneiTi. polentiam laicalem intrusus, consecrari a,usj! tenie-
Ordo postulat rationis et cura injunctae nobisi rario praesumpsisset: electionem ipsius apnslolics»
administrationis exposcit, ut qui suinus in supremoi aucloritate cassanles, dilcctum filium nostrum Aie^.
^samine rationern de omnibus reddituri, de salule. xium subdiaconuui nostrum, sedis apostolicse lega-
omuium togitem s et studeanius per nos et alios, tum, de eleclione prsciali Joannis cogniturum, ad
quse periinenl ad profeclum fidel.ium procurare. parles vestras direximus. Qui cum malure salis,
Cum aulem longe posilis per nos ipsos paternami sicut per mulloruin testimonia nobis innotuit, et,
iiiipendere diligeutiam non possiimus,dignumestut canonice processisset, eleclionem ipsitts canonicam
vires apostolicas illis committamus qui specialiusi comperiens, post multiplices. inducias, in qnibus,
nobis conjuncli sunt, ci quorum prudenliam s.umus. regiae magnitudini detulit, aucloritaie apostolica,
el fidem expeiii. coii.fmnayii: prsecipiens omnibus qui ad eeclesiam,
Inde utique fii, quod dllecto filio T. subdiacoao i Sancli Andre;e pertinerent, ex parte nostra , ut ipsij
nostro, viro litterato, honesto, nobisque charo plu- Joanni sicul eleclo obedienliam et reverenliam
rimum et accepto in provinciis vestris. officium D exhibererit. Unde, cum nullus propter metnm re,-t
fegalionis coinmisimus, ul vice nostra evellat et; gium in maiiifesto obcdire anderet, idem legatus;
destruat quse fuerint deslruenda, sedificetac planlet n.on rcgnum, sicut de jure poleral, sed episcopa-
qu.aeDomino viderit inslruente plantanda. Ideoque. Ittin, interdicto subjecit.
universitali veslrae per ap.psfolicascripla mandamusi Cum igitur lam ecclesiasiici quam sseculares;
atque praecipimus, quatenus eum sicut legatum se- principes charissimo in Clirislo filio noslro Wilielmo.
dis apostolicae curetis honeste recipere, et ad vo- illuslri Scotoruni regi districlius adjurali fuissent
calionem ipsius humiliter accedentes, quse pro, de rerto cousilio dando, firmiter proiniltente ipsa
slatu Ecclesise, vel salute fidelium auctoritale no- rege quod eortun consilio staret , responderuiit
slra decreverit, suscipiatis firmllerque servetis. omnes ianquam unus^ ut praefati Joannis consecsa-
Alioquin si quis inobediens 1111exstilerit, senten- tionem, corain legato noslro et qualuor episeopra.
tiam quam canonice idem legatus dictaverit, nos; quinto segrotanle, sed scripto consenliente, cele-
auctore Domino ratam habebimus, nec rjaliemur bratam, ulterius non turbarel, sed permitleret eum
ievitate qualibet immutari. in pace in sua setle consccrari. Inde esl quod uni-
Datuni Tuseulaui, iy Nou.as,Oiipbris. yersilali.vcstrai-per aposlslica s,cripta mandamus,,
1275 ALEXANDRIIII PAPJE 1276
atqne sub officii et beneficii poena prsecipimus, qua-- A, siam S. Andreaede Scotia invaserat, capellam epi-
lenus spirilum forlitudinis induentes, ipsum epi- scopalem, bactilum et annuluin, et csetera quse irra-
scopum, infra oclo dies post harum susceptionemn lionabiliter asportaverat, illicile detinerel : eum
lillerarum, honorifice, appellatione postposita, adi freqiienlius admonitum, resipiscere conleinnenteni,
sedem suam reducalis, et pro servanda ecclesia-- dilectus iilius noster Alexius stibdiaconus noster,
stica juslilia prudeiiter el viriliter laborelis, el add apostolicae sedis legatus, corani vobis, et clcro
placandum moluin regium adhibealis operam dili-- multo, et populo, nisi infra quindecim dies ablata
geniem , alque praefato episcopo omnem exhibeatiss vel asporlala redderet, vel congrue satisfaceret,
reverenliam et lionorem, quem ipsitis prsedecesso- vinculo excommunicationis, aposlolica aucloritale
ribus impendistis. Quod s: rex aliud voluerit, autt fretus, astiinxit. Ipse lamen in arrogantiai malo
eliam consilio pravorum inclinalus fuerit, Deo ett perdurans, in nullo praefali legati monilis acquievit.
sanctaeRomar.se Eetiesise magisoportet obedirequaml Nos ilaque senlenliam de auctoritale nostra prola-
liominibus. Alioquin senf"nliam, quam venerabilis3 lam ralam habenles, universitati veslrae per apo-
frater nosler Hngo Dunelniensis episcopus in con-- stolica scripta mandamus atque praecipimus, qna-
lumaces cl rebelles tulerit, nos auctore Deo rataml lenus prsefalum Hugonem, Dei gralia freti, ei omni
liabebimus, el prsecipiemus firmiter observari. 1 limore poslposilo, publice, nullius appellatione
B
MCDLXX. obslante, vinculo denuntietis excomniuiiicaiionis
Ad Willelmum regen Scotitr. — Mandat ei, ut Joan- aslriclum, et sicut exconimunicalum altenlitis evi-
nem legilime elec.ium el conprmaluni S. Andrew; telis : donec quse de supradiclis rebus abslulit, vef
epixcopum,paliatur suo officioquiele fungi, alio-[ aesliinalionem, fratri noslro Joanni episcopo S.
quin reqnnm inlerdiclo, regem excommunicalione
plectendum. Andrese el ecclesise suae resliluat, et de aliis quse
[MANSI,ibid., col. 914.] dostruxit salisfaclionein exhibeat congrucnlem,
ALEXANDER episcoptis, servus servorum Dei, WIL-
LELMOillustri Sjoloru.n regi, salutem et aposloli-
ANNO 11591181.
cam benedictionem
Pro paee tua el lilierlate sollicite nos memininius
laborasse, speraiiles quod ex hoc in devolione se- MCDLXXII.
dis aposlolicse meliiis lirmareris, et cresceres, et
libentius servares ecclesiasiicam liberiateni. Csete- Ad llenricum ab Anglorum regem. — Ut Willclmum
rum atlendentes circa faclum veneraLilis fralris n inclusum capellanum, ejus minislerialibus in carcerem
Q dimillat eique ablaia beneficia resti-
nostri Joannis episeopi S. Audreae de Scotia, qtiod luat.
nolueris us(|tie modo inclinari: conlrarium spei,
[Epist. S. T/iomre,ed. GILES,11,118.]
qnam de fervore devotionis regiae habebamus, co-
ALEXANDER papa HENUICO illustri Anglorum regi.
gimur aestimare. Volentes lainen experiri adhuc si
patientia nostra ad paenitenliam regitim molum ad- Signilicatum esl nobis quod quidam ministrales
dticat, maguiltidinem luam per apostolica scripta tui in Anglia commorantes dilectum nostrum Wil-
monemus allentius, et niandamus, qualenus me- lelmum capellanum sine causa ralionabili capere,
moralo episcnpo, infra viginti dies post liarum et carceri delrudere prsesumpserunt. Ubi, sicul au-
susceplionem lilterarum, pacem et securitalem lar- divimus, adhuc caplivus tenelur, et lanquam sa--
glaris : ita quod non oporteat eum de indignalione cerdos non essel, turpiter et inhonesle iraclalin':
r;'gia dubilare. Alioquin noveris, nos venerabili qtiod exceMenlisetuae non credimus aliqua ralione
fralri noslro Rogero Eboracensi archiepiscopo,apo- placere. Unde, qiioniam magnificentiam tuam non
slolicse sedis legato in Scotia mandasse, ut regiium decet, ut sagerdotes et altaris ministri, vel etiam
tutim, nullius appellatione obstame, suhjiciat in- quilibet clerici ab officialibus tuis talilcr capi, aut
lerditio, excomimiuicalionis sententiain in perso- pD carccri debeant mancipari, aliquatenus sustinere,
nam luam, si desislere noliieris, prolatiirus. Pro sed excessuin hujusmodi, cum ad aures luas per-
cerlo quoque leneas, quo si in tua duxeris violentia vencrit, celerius emendare, serenitatem tuam per
perdurandiim, sicut lahoravimus ul rcgnum luiim apostolica scripla rogamus, monemus et exhoria-
liherlaicm iiaberel, sic dabimus studium ut in pri- mtir in Domino, quatenus illius amore, qui vertis
stiiiam subjeclioneni reveiinlur. rex el sacerdos etiam nuncupalur, et pro reverentia
MCDLXXI. Beati Petri el noslra, niemoratum Willelinum libe-
Ad episcnpos Scolicc.— Hucjonis in episcopatum S. rtiin et absolulum dimillas, ei ei pacevn liiam con-
Andrew intrusi excomiiiuiiicalionemconfirmal. cedcns, ipsuin beneficia, quse habehat, injuste sibi
|MANSI,ibid., col. 915.] subtracla permittas sine molestia possidere, et
ALEXANDEU cpiscopus, servus servorum Dei, ve- csctcra quse illi ablata ftierunt, cidem facias cum
ne.abilibns fratribus el dilectis filiis, ceclesiarum integrilale rcslilui, ut ab oninipoteiile Domino di-
praelatis per Scoliam constitutis , salutem et apo gnam propter lioc rclributionem merearis accipere,
stolicain benediclioncni. el a nobis ipsis debeas exinde gratias multiplicrs
Relalum est nohis quod cum Ilugn, qui etcle- exspectare,
1277 EPISTOL.« ET PRIVILEGIA. -- AN. 1159-81. 1278
MCDLXXIII. A ecclesiis et villis, et omnibus aliis perlinentiis suis,
Ad Henricum Anglorum regem. — R. fitium civis Chevreville cum (imnibus villis et perlinentiis suis ;
Caniuariensis commendat. Piris cum omnibus villis et ecclesiis et pertinenliis
[Epistolw Gilberli Foliol,ed. GILES,II, 112.] suis; Anteum cum villis et ecclesiis, homines et
Veniens ad nos R. lilius Henrici Canluariensis redditus de humo, Crovillam cum ecclesia el per-
civis, mulia nobis precum inslanlia supplicavit, ut tinentiis ejusdem villoe; decimas de eis, villam S.
pro eo uiagiiiliceniiie tuse preces porrigere et litte- Marlini in Oximensi, et ecclesiain ejus et inansti-
ras noslras transmillere deberemus, asserens con- ras; ecclesiani de Roz, et lolam dec.imam loiius
slant.us et alfirmans se nunqnam aliquid commi- villse el capellam de Mero, villam de Crovilla cum
sisse, unde iiidignaiionem regiam incurrere merito ecclesia et peiiinentiis suis, villam de Conde cum
debuissst aut exsilium sustinere. Unde, quoniam eeclesia et pertinenliis suis, Sanceium cum ecclesia
jam diclus R. senio et debilitate gravatus ira Cse- el pertinenliis stiis, jura eliam el dignitates quas
saris, prorsus indignus existit, serenitatem luam habeiis in ecclesia Sancli Leufredi, et in ecclesia
per apostolica scripta rogamus, monemus et ex- Sancli Victoris in Calleyo, in Anglia Mereseium
hoiiaiiiur in Domino quod eidem divinse miseratio- _ cum ecclesia et perlinentiis suis; Fringingeho cum
n:s inltiilii, el pro reverentia beaii Petri el nostra ecclesia et pertinenliis suis; Peiih, in Normannia,
indiisnalioiiem tuam, clenieiiier reiuitlas; el ipsum Belluinmontem, prioratum Bertranni cum ecciesiis
ad domuiii et uxorein suam reverti, el ibidem quiete el villis et pertinentiis suis, Sigeium tuin villis ct
et Mbere permanereconcedas; pacem quoque luam ccclesiis et peiiinentiis suis, prioratuni Sancli Pelri
eidein et suis indtilgeas, el universu quse suis in- de Albreto, prioralum Santii jEgidii. In tivitate
jusle ablaia sunt, ipsi facias in inlegruin resignare, Rothomagensi ectiesiam Sanctse Crucis in parochia
ut nos clementiam regiam piopier hoc in Domino Sancii Attdoeni, ecclesiam Sancti Yiviini, ecclesiam
pluriiiiiiin conimendare possimus, et sublimitali sancti Petri de Caslello, ecclesiain Sancli Stephani.
tuae teneanws gratias uberes cxhibere. ecclesiam Sancli Andrese, ecciesiam Sancla; Ciucis
MCDLXXIV. iu foro, ecclesiam Sancti Petri, ecclesiam de Humo
Monaslerii S. Aucloeni Rollwmagensisproteclionem et eaiudem villam, ecclesiam de Mala Alneto, eccie-
suscipit bonarjue ac possessiones confirmat. siam de Imovilla, villani de WelleUes cum ecclesia
[POMERAIE, Hist. de l'abbai;e de S.-Ouen, 406.1 ipsius villae et capeliain de Palluel, ecclesiam de
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- Lireio cum deciinis ejusdem villae. Sepulluram quo-
leclis filiis abbali sancti Audonni, el fratribus ejus C que ipsius loci liberam esse decernimus, ut eorum
tam prsesetitibus quam futuiis, regularem vilara devotioni et extremse voluniali, qui se illic sepeliri
professis, in perpetuain rei memoriam. deliberaverint, nisi forte excoinmunicati vel inter-
Juslis petilionibus religiosorum virorum clemen- dicli sint, nullus obsislat, salva tamen jusliiia illa-
ter nos convenii condescendere et eorum pia vota rum ecelesiaruin a quibus moiiuorum corpora as -
elfcclu proseijuendo complere, ut lanlo ferventiusi siiniunlur. Sane novalium vestrorum, quse propriis
proposito possint religionis insistere, quanto faei- manibus aut sumptibus col.lis, sive de nulriiiienlis
lius in his quae jiiste requiiiint, a nobis fuerint animalium vestrorum, decimas a vobis nullus exi-
exaudili. Eapropter, dilecli in Domino filii, veslrisi gere prsesumat. Obeunle vero le nune ejusdem loci
justis poslulalionibus gratum impertienles assitn- abbale, vel luorutn quolibel successorum, nuilus
suni, nionasterium veslrum in quo divino manci- inibi qualibet subreplionis astulia seu violenlia
pati estis obsequio, sub beali Petri et noslra pro- prseponalur, nisi quem de eodem nionaslerio, si
lectioue suscipimus, ac praesenlis scripli privilegio» idoneus ibi repertus fuerit, fralres communi as-
conimunimus. Inprimis siquldem slatiienles ut ordo> sensu, vel pars consilii sanioris secundum Dei li-
monaslicus, qui secundtmi Dei tiniorem et bealii morem el beali Benedicti Regulam elegerint.
Benedicli Regulam in veslro nioiiasteiio inslilulus»B Deceruimtis ergo ut ntilli omnino honiinum Iiceat
csse dignossilur, perpetuis ibidem tempoiibus in- prsefalum monasterium temere perturbare, aut ejus
yiolabililer observelur. Prselerea quascunque pos- possessiones auferre, vel ablalas relinere, minuere,
sessiones, quaecunque bona idem nionaslerium1 aut qtiibuslibel vexalionibus faligare, sed omnia
imprsesenliarum juste et canonice possidel, aut in' inlegra conserventur eorum pro quorum guberna-
fulurum concessione ponlificum, largilione regum1 lione el sustenlatione concessa suul, usibus omni-
vel principum, oblalione fidelium, seu aliis juslis5 modis profutura, salva aposlolicae sedis auiloritate,
modis, praestante Domino, polerit adipisci, firma1 et dicecesani archiepiscopi canonica juslilia.
vobis veslrisque successoribus et illibata perma- Si qua igilur, etc.
neaut. In quibus hacc propriis duximus exprimenda1 Amen amen, amen.
vocabulis : MCDLXXV.
Ecclesiam Sancti Audoeni, Wadiniacum cum ec- Stalulum pro monasterio S. Joannis de Vineis.
clesiis ejusdem villse, et omnibus perlinentiis suis, (LOUEN,Hist. de
Vabbaije de S. Jean des Vignes,
ct villis et ecclesiis; Baillol cum villis et ecclesiisi 295. Paris, 1712, in-12.)
et ajiis oronibus pertinenliis suis, Dalbodium cumI Slatuimus ut si in civitate veslra, castro vel villa,
1279 ALEXANDRIIII PAPJE 12S0
abbatiam vel prioratum liabueritis, el aliquem ex A . clesiam, salvis tamen authenlicis scriptis sedis apo-
canonicis vestris parochialem esse presbytertim siolieae,sedificare prsesumat. Deeimas auiem paro-
conligerit, In eadem domo cum fratribus suis mo- chiarum vestrarum laica nianu sine consensu ve-
relur, et ordinem suum, quod Regula praecipit, pro stro a quolibet recipi prohibemus. Cum autem
viribus observet, ne a suo capile videatur divisus. generale interdiclum terrae fuerit, liceat vobis
Cum autem in civitate veslra synodus celebratur, clausis januis, expulsis exeommunicatis et inter-
vestri canonici parochialia adminislrantes, qui ad dictis, non pulsis campanis, suppressa voce, divina
synodum accesserunl in eadem civitate extra clau- celebrare ofiicia. J3ane novalium vestrorum qu;e
strum consedere vel dormire nulla ralione praesti- propriis manibus aut sumptibtis colitis, sive de
mant; nec decani episcopalus pro eo quod iidem nulrimenlis animalium vestrorum, nullus a voi.is
canonici eorum comestioni non interfuerint, qtiid- decimas exigere prsesumat. Sepullur3m quoqtie
quam ab illis exigere audeant. Sane si canonicum ipsius loci liberam esse deeernimus, ut eonim de-
p&rochialem ad clauslrum revocari conlingat, vel yolioni et exlremse yoluntati, qui se illie sepeliri
in parochia discedere, episcopo vel archidiacono deliberaverint, nisi forle excomnmnicaii et inter-
rem ad parochialem ecclesiam perlinenlem ordi- dicti sint, nullus obsistat. Salva lamen juslitia illa-
nale occupare vel delinere ininime liceat, sed eum B rum ecclesiarum a quibus niortuorum corpora as-
quem repraesenlaveritis, dummodo idonc-usexistal, sumuntur. Obeunte vero te nunc ejusdem loci
sine conlradictione recipial, et ipsi curam anima- abbate, vel tuorum quolibet successorum, nullus
nim conimiltat, ne parochialis ecclesia de nimia ibi qualibet subreptionis astulia seu violenlia prse-
vocalione spiritualium el temporalium rerum detri- ponatur, nisi quem fratres communi assensu vel
nientum incurrat. Prohibemus eliam ne episcoptis fralrum pars consilii sanioris secundum Dei timo-s
vel alius quemlibet vestrum, vel ecclesias vestras rem ct B. Augustini Regulam, providerinl eligcn-
absque ralionabili causa excommunieaiionis, inter- dum.
dicti vel suspensionis sentenliae audeat aggravare, Decernimus ergo ut nulli omnino hominum fas.
Ad haec quoniam in benedictione veslri abbatis et sit hoc rescriptum infringcre, vel ei ausu lemerario
susceplione pastoralis curse ab archidiacono, pro contraire. Si quis autem hoc allentare praesumpse-
eo quod ipsum locat in stallo, palefridum exigitur, rit, indignationem ouinipoieniis Dei et bealorum
quod non de aliqua rationabili causa, sed ex ipsa aposloloruui Petri et Pauli se noverit incursu-.
sola ctipidilalis radice procedit, et in simoniacam ruiii.
pravilatem erumpit, auctoritale apostolica interdi-
cinius, ut si ab aliquo veslrum per archidiaconum C |ANNO1160-1181.
veslrum palefridus fuerit lali modo exaclus, ant
si aliqua ratione dare praesumat, uterque daus sci- MCDLXXVII.
licet et recipiens, propter simonise vitium divina Ad [Manissem] Aurelianenseniepiscopum.
ullione nlectatur. [EpssluUvGitbcrii Foliot, ed. GILES,II, 80.]
MCDLXXVI. Dilectus filius nosler Joannes, ecclesise tuse de-
Iluaoni abbaii S, Joannis de Viveis rescriptum. canus, transmissa nobis relaiione monstravit, quod
(Ibid., p. 297.) niedietalem prsebendse suae libi stib tali pollicita-
, Ad hsec praesenti scriplo; vobis tioue concessit, quod sibi cu.n vacaret inlegrani
duximus indulgendum, ut liceat vobis in ecclesiis prsebendam assignare deberes. Unde , quoniam in~
veslris, cum yacaverinl, dum lanien non soli non ttiilu probilalis suse; el ea ralione quia te sangui-
remanealis, quoslibet de canonicis vestris ponere i:is proxiiniiale conlingit, ipsum debcs diligcre ct
quorum unus dioecesano prscseiUelur, ut ab ipso gratia et beneficio decorare, fraternitalem tuam
curam recipiat animarum ita quod idem de spiri- rogamus , monenms atque mandamus, qualenu§
tualibus, vobis vero de lemporalibus el de ordinis j prsedicto decano juxta promissionem tuam primam
observantia, debeal resjiondere. In al.i.isvero eccle- vel sectuulam pnebendam quse in ecclesia tua va-
siis qnibus non duxerint canonicos collocandos, caverit, concedas pariler et assignes: ila quod ipse
devotione astringi et ad obse-.
rjeeal vobis sacerdoles eligei'e el<dioecesano episcopo tibi majori debeal
et honorem itium fervenler accendi. Quid-
prsesenlare, quibus, si idonei fueiint, episcopus qivum
cnram animaruni coinmiltat, ul dc plcbis quidem quid eniin heneficii ei contttleris, lale est tanquam
cura episcopo, el vobis de rebus temporalibtis red- si libi conferres, el de gremio in sinum projiceres,.
tlat debitam raiionem. Insuper etiani arctitis inhi- ANNOH65.-H&1.
bemus ne cui ecclesiaslicae personae fas sit xobis
et eccesiis yestris novas et indebitas exactiones
M.CDL.XXVIII.
miponere, nec in vos et easdem ecclesias, sine ma- Acl [Gilbertum] Londiiienseiu el R. archidiaconunu
nifesta el ralionabili causa, excommuiiicationis., — Ul clericos el iciicos ab ijlicilis coniugiis ct
vel inlerdicti sentenliam promulgare, infraque c-mluberiiiisdesisicre compellani.
terminos parochiarum sine asscnsu dioeccsani opi- [IbicL, p. 89.]
scopi et vesi.ro,.nullus. de novo oratoriuni ye.l«s ALEXANDr.r iciiius cpiscopus, scrvus scvvoniin
5281 EPISTOLJE ET PRIVILEGIA. — AN. 1168-81. 1282
Dei, venerabili fratri G. Londoniensi episcopo, el A Cum tua nos fraternitas consulueril utrum fra-
dilecto filio R. archidiacono, salutem et apostoli- tres Cisterciensis ordinis sacerdoiibus, vel aliis
cam benedictionem. clericis saectilaribus, decimas- solveie leneanlur,
Significalum est nobis quod quidam parochiani superhoc tuse prudeniise laliter respondemus, quotl
veslri cum consanguineis et affinibus suis illicita a solutione decimarum de laboribus suis, quos pro-
passim reatrimonia conlraliunt, et clerici ctiam priis manibus vcl sumplibus excoltint, sive de nu-
plerique concubinas publice introducunt, et ipsas iriinentis animalium ssiorum, de benignilate sedis
sibi sub jurisjurandi religione conjungere non ve- apostolicae oinnino liberi sunt et imiuuues, ita ut
rentur. Unde, quoniam tam graves et tam enormes ab eis nullus unquam, quanlumcunque religiosus,
excessus incorreptos relinqui nolumus vel inullos, vel prsedilus dignitale, neduni cleiicus saecularis,
discrelioni vestrae per apostolica scripta praeci- decimas exigere audeat, vel quomodolibet exlor-
piendo mandamus, quatenus clericos et laicos dice- qtiere.
cesis vestrai ab hujusmodi conjtigiis et contuber- MCDLXXXl.
niis, pro vestri officio debito, prorsus desistere Ad [Bariholnmaum] episcopum Axomensem el Si-
compellalis. Si autem clerici quilibel non in sub- monem abbatem S. Albani.—De conlroversia Ro-
diaconalu, sed in minoribns ordinibtis conslituti, JJ berli de Ber et Wiltelini clerici.
aliquas sibi inalrimonio vel juramento interposilo [Epistolce Gilberii Foliot, ed. GILES,II, 84.]
copulaverint, vos ipsos uxoribus adbserere, et ec- ALEXANDER lertius episcoptis, servus servorum
clesias omnino dimittere, appellalione cessante, Dei, venerabili Iralri B. Exoniensi episcopo, et di-
districte cogalis. lllos vero, qui subdiaconatum vel leclo fiiio SiMONiabbati Sancti Albani, salutem et
superiores ordines susceperint, et aliquas sibi apostolicam beuediclionem.
conjungere praesumpsetint, concubinas prorsus eji- Robertus de Ber nobis iulimavit» qtiod Willei-
cere, et casle ac conlinenler vivere moneatis dili- mus ckricus capellaimm ejus et alios qiiamplurcs
genlius, el siudiosus exhorlari curetis. Quod si ad de tcstibus suis jurainento astririxit, ne lesti-
coiniuonitionem vestram adimplere neglexeriut, vos monitim, consiliuin vel auxilium eidem Roberlo
ipsos ecclesiis quas habent oinni dilalione et appel- conlra ipstim praberenl ; ideo pisesenlium auctori
latione poslposita spolietis, et ab officii sui exse- tate vobis iiijungimus, ul si tesiiiiionium iliorum
cutione nihilominus suspendatis. p-ibllcatum nonest, et non est abreiiuntialuin te-
MCDLXXIX. slibus qui non sunt juramenio aslricli, et alios, si
necesse fuerit, idoneos quos ipse Robertus in lesti»
Ad [Gilbertum] Londinensemepiscopum,— Sacerdo-
luni filios, el in sacerdolio genitos, in ecitesiis in monium produxerit recipere non postponalis.
qnibus palres anlea minislraverint, succederenon
valialur. ANNO 1168-1181.
[Ibid., p. 90.]
ALEXANDER terlius episcopus, servus servorum MCDLXXXII.
Dei, venerabili fratri G. Londoniensi episcopo, sa- Ad consules Placentinos. — Ut
lutem et aposlolicam benpdictionem. Hugoni subdiacono
suo ablala restilui facianl.
Ad audientiam noslram noveVitis pervenisse, [CAMH,Hist. di Piacenza, II, 562.]
quod quidam clerici in veslra parochia conslituli, ALEXANDER episcopus, servus servoruui Dei, di-
sacerdoium filii el in sacerdotio geniti.in ecclesiis leclis filiis Placenlinis consulibus, salutem et apo-
in quibus patres sui ante niinistraveranl, succes- stolicam benediclionem.
serunt, et divina ibidem exercere prsesumunt. Referente nobis dilecto filio Hugone subdiacono
Qtioniam igilur successiones hujusmodi ab Eccle- noslro cognovimus, quod Fulco civis vester vice-
sise Dei limine sunt penitus exslirpandae, discre- dominatum stium, contra conventioncm inter piae
lioni veslrse per apostolica scripla prsecipiendo memorise Hugonem quondam Placenlinum el Tu-
JJ
mandamus, quatenus, ne lales in paternis ecclesiis sculantim episcopuni el fralros ipsius iiilerposilain
per vestras parochias ulterius recipiantur, modis prsestimpserit invadere, el homines ad ipstim per-
omnibus providere curetis, nec aliquos sacerdotum tiuenlcsexpoliare. Unde supt~rprobilate vestfa qusfi
filios ad sacros ordines promotos, nisi prius in id patilur, tanlo vo.iieinentius admirair.ur, qiianlo
claustro regularium minislraverint, celebrare nul- certiori consideralione potestis attendere, qiiod
latenus sustinealis. prsenominatus Hugo poleril exaltalioni civilatis ve-
strse lniilliplicilei' fructuosus existere, atipre iu
ANNO1160-1181.
gratise nostrae pleniludine conslitulus ad niajoras
MCDLXXX. Deo audore, conscendere. Unde ul jura ipsiiis
Ad Suenonem Arusiensem episcopum. apud vos conserventur illsesa, eo prudentiani ve-
[LANGEBECK, Scripl. rerum Danic., V. 252. [ stram ampliori cura debet eflicere, quo ipsum co1-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- gnoscitis atlentiori a nobis charitate complecli, et
ncrabili fratri SUENONI Arusiensi episcopo, salulem civitali veslrae existere posse uliliorem. Eapropter,
et apostolicam benedictionera. quoniani ei in sua justitia nulla possumus vcl de-
1283 ALEXANDRIIII PAP./E 1284
bemus rationi deesse, prudenliam vesiram roga- A nunc ejusdem loci episcopus tam illam, quam
nius, monemus atque praecepimus, qualetius dilecto Tergestinam Ecclesiam , nec non et toliim episco-
fratri noslro Placenlino cpiscopo super hoc in paltun, quandiu vixerit, debeat oblinere; et eo de-
oninibus auxiliari curelis, el prsediclum civem ve- funclo liceat tibi de consilio suflVaganeonim luo-
slruin, cl fralres suos lemporali poena disiringere, rum cum sedis aposlolicseauclorilate in utraqtic, si
ut oinnia quae scripliim inter ipsos et praediclum volueris, et facultates earum ad hoc sufficienles
Htigoiiem (luondam Placenlinuiu episcopum factuni agnoveris, sedem reslituere pontificalem, abliatias
conlinel, c.uin integritale compleant et observent, quoque Osciancen, Rosiacen. Velamanen. Mosia-
alque universa ablaia resliluant. cen. Sexlenien. Pritesen. S. Marise ad Organum,
MCDLXXXIIbis. S. Eiipheniiam de Villa nova , Silicen. Olvcnbur-
Privitegium Ulrico Aquilnensi palriarchw concessum. gen. Aquiieiae unituni, uniini monasteriuin sancti-
[UGUELLI, Ilalia sacra, V, 65.] mnnialium, alteruni in civilale Austriae conslru-
ALEXANDER episcopus, servus scrvormn Dei, ve- clum in lionorem B. Genilricis semper virginis
r.erabili fralri ULRICOAquileiensis Ecclesiae pa- Mariae libi luisque successoribus diixerimus ro-
liiarchse, ejusque sticcessoribus canonice insti- borandam , nibilominiis vobis ct S. Michaelis de
tucudis in perpeluum. " Lemine praeposittiras, Aquileielisem civilalem, Ta-
Licet omiiium apostolorum par esset dilectio, et ven. Sancli S:ephani, S. Felicis, S. Oidarici, Ec-
omnes ligandi el solvendi eamdem acceperint po- clesiam S. Georgii in Urbe Veiieliaruin sitam juxia
lesiatein, juxta verbuin tamen beali Leonis velut episcopalein scdetn ciim Omnibus peiiinciitiis suis.
qusedam servala cst juxla eos dislinclio dignitaiis, Pallii vero usum rationabili alqu -.veraci, qui prae-
et uni dalutii est, ut cseieris praesiderel. Ini|ue decessoribus luis pro ipsius Euclesise dignitate a
«umdeiu utiqne modtim in Ecclesia Dei olliciorum nostris antecessoribiis esi. conccssus. Nos tam lihi
fatia est dignitaluniqtie diversitas, el ad msjora quam luis successoribus' roiifirmaiiius , his videli-
iiiiiiisteria exhibenda majores sunt slalulse per- cet diebus, qui in Ecclesiae tuse privilegio conti-
sonae, quae et praerogaliva dignitalis eniinerent, et nenlur. Sane quaeunque perrexeris, crucem ante
aiiarum curam habeanl ampliorem. Unam vcro de te, et luos successores deferendi liceiiliam auclo-
digiiioribtis el nobilioribus Eeclesiis Octidentis ab ritate beati Petii, el nostra largimur. Porro comi-
:>i7liqiiistemporlbus Aqtiileiensem conslai Eccle- talum, marchiam , et ducatum regalibus , seu im-
siam cxslilisse, quas el exceileniia digniiatis cnii- . perialibus privileg is Ecclesise luse conccssa, nos
cu't, et sacrosanclse Romanae Ecclesiaefideliler el P quoque pr;esentis dccreli sanclione nihiiominus
devolc noscilur adhserere. Unde el apostojca sedes roboraiuus. Slaluiiuus eliam, ul quasdinquc pos-
cidein Ecclesise seniper jura et dignilales suas sessiones, qiuecunque bona Aqiiiieiensis Ecclesia
conservavit atienlius,et pradatos ipsius propensius in praesenliarum juste ac legitinie possidel, aul in
lionoravit, eljuslas posluialiones eorum benignius fulurum, prscslanle Deo, polerit adipisci, firma libi,
adinitiere consuevit. Eapropler venerabilis in tuisiiue successoribuset illibala pernianeant, salvo
Chrislo frater Aquileiensis palriarcha, libi, et per niniirum in omnibus sanctse Romanse Ecclcsisejure
le sanclae Aquileiensi Ecclesiac, cui Miclore Deo el reverenlia. Decernimus ergo, elc. (47-4S).
praeesse dignosceris, ad exemplar prsedecessoris
noslri bonae memorise Adriani papae polestatere ANNO1171-1181
super sexdecim episcopalus videlicet Polensem,
MCDLXXXHI.
Tcrgesiinen. Pareniinen. Pelenen. Emoniensem,
Concordicn. Tarvisien. Cenetensem, Bellunen. AdVeneliarum ducem Venetiarum. — Henricum palriarcham
illi commendat, eumque hortatur ui
Fellrenensem, Paduanensem. Yicentinensem, Tri- translationi patriarchalus Gradensis ad civitalem
(lctilincn. Mantuanensem, Vernnensem, Cunianen- Veneliarum benignumprwslet assensum.
sem, uielropolitico jtirc concedimus. Ilem Justino- D (Tusculani, Jan. 21.)
polilanam vero ecclesiam, quam libi et Ecclesiac [CORXEL., Eccles. Venet., III, 75.]
luse nihilominus confirmamus, sedem episcopalem ALEXANDEU episcopus, servus servorum Dei, di-
deoniniurn fralrumnoslrorum consilio instiluimus, Iecto fiiio nobili viro duci Venelise (49), salutem et
ila quidein ul venerabilis frater nosler Wernardus apostolicam benedictionem.
(47-48) Privilegium hoc quamvis ex authentico lilleras fieri fecimus, et nostri sigilli appensione mu-
cxemplari sit desumptum, caret Dalo; sed quia niri. Dalum in ctvitale Auslriw in putriarchali pala-
ante trecentos annos a Bernardo Aquileiensi pa- lio die xi inensis Julii, anno Domini 1555, Indi-
liiarcha hoc sequenli decreto firmatum exstitit, fi- ctione m. Porro probabile rerte videlur hocce pri-
des omnino habenda erit. Decretum Bernardi ita se vilegium ab Alexandro Ulfico concessum Venetiis
babcl post ipsius privilcgii aulhenticum excmplar. annol)77, cum idem Ulricus in graliam aposto-
El ut hujusmodi exemplo, sivc ti-ansumpto, sive co- licse sedis rediisset.
pice ubiiilnt adhibealur de cwlero plena fides , nos (49) Anno 1178 dalnm cretlilur Alexandri III dU
Beruardus, iv.iseralione divina sanctw scdis Aqui- ploma, ideoque Sebasliano Ziani direcluni, qui
leiensis patriurcha, eidem exemplo sive transumplo usque ad diem xm Aprilis cjusdcni anni in vivis
seu copiw auctorilatem uoslram inlerposuimus pari- egit.
ter et decretum. In cujus rei teslimoniumprwsenles
1283 EPISTOL^E ET PRIVILEGIA. — AN. 1171-81. 1286
Non sine contemptu et improperio terrae luae ve- A , quorum ad nos prius pcena quam cuipa ceherel
nerabilis frater Heniicus Gradensis patriarcha peiferri. Per apostolica ilaque tibi scripla praeci-
tanla necessitate Iaboral, qtinnla non videmus, nec piendo manda.mus, et in virlute oLedientiaeinjuu-
audivimus episcopos posilos in niinoiihuscivitalibus gimus, qualenus memoratum coniilcm, diligenlia
laborare. Sane cum terra Venetiae inlcralias lcrras pontificali adliihita, infra viginti d.es posl haruni
luae juristlitiionis inajor sit et cclebrior, honor libi susceptionem sludiose conimoiiejs, et iuducas, ut
cst, ct eidem terrae, si ad lerram ipsam pati iarcba- praefatam iixorem suam debila cum vencratiime su-
lis sedes, sicul pluriiiium expedil, transferalur, scipial, paiiicipationem in niensa, <omiiiiininneii>
praeseiiim quia inter praedicluin palriarcliam et in toro , non differat exhibere. Qitod si hsec nninia
episcoposCastellanos frequenter, sicut nosti, emer- infra lerminum prsescriptum exsequi foiie con-
gebal materia jurgiorum. Non enim dilectionis in- tempserit, tolam lerram ejus, dilatione et appella-
luilu, quam ad eumdem patriarcham habemus, sed lione sublata , subjicias inlerdiclo. Personam quo-
polius pro honore tuo, et illius terrse, tuse discre- que illius, si nec sic resipuerit, vinculd excoinmti-
tioni suggciimus cum idem palriarcha ila senex nicalionis aslringas, et eiiin ab ouiniluis sicut
sit, qtiod vix per biennium ejtis polerit vita durare. excoaiinunicalum publice yilari deniiiitians, ad
lnde est quod, ctim iranslalio illa praeditio palri- B (lua^cunque Ioca deveneril, quandiu ibidem prae-
archse ad coniuioduin moinenianeum et lerrae luae sens ftierit, nisi in curia regis conimoretur, onmia
ad honorem peipeluum spectet, demil le super divina olficia , praeter baplisma parvulorum el pce-
hoc nos parlibus praevenire. Monemus ita- nilentias morientium, auctorilule nostra proliibeas
que nobilitatem luam, consulimus el hoiiamur celebrari. Universis eliani episcopis pcr Angliam
qualenus ad lollendum hujiismodi opprobrium de conslilutis, ex parle noslra dislricte indicas, ut
terra lua et maieiiani jiugioruin, quae inler patii- eum per parochias suas sicut excommunicalum
archam et.Caslellanos episcopos frcqucnler solent nuiiiienl ab oinnibus evitandum , et ipsi eumdem
emcigerc, liuic translalioni proiiipluni et benignuin prorsus eviient.
prsestes assensum , et cleruni et populum Veneiise Data Tusculani m Kalcndas Februarii.
ad hoc idem diligenler inducas, quia nos pro ho-
Lore ipsius terrae ad hoc libenter aucloritalem MCDLXXXV.
, pricslabiiniis el favorem. Ad Valvensem, Apruiiuum, Marsicamtm episro-
Dalum Tusculani, xu Kal. Februarii (50). pos, etc.—Cogant Gentiiemde Raiano ulmonasterio
Pucariensi debitum censum solval.
MCDLXXXIV. (
C (Tusculani.Febr. 7.)
Ad [Gitbertum] Londinensemepiscopum.— UtAlbe- [Chron. Casaur. ap. MURATORI , Rer. Itat. Scripl.
riciim comUeincogat uxorem suam debila cum 11, ii,9I(.]
venerulione suscipere. ALEXANDEU episcopus , servus servorum Dei, ye-
[Epislotw Gilberti Fotiol, edit.GiLES, 11,90.] RCrabilibus fialribus ODERIValven., Abrutin. el
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- Marsican., Pinnen., Fiirconcn. episcopis et dilcclis
nerabili fratri GILBERTO Londoniensi episcopo, sa- filiis capilulo Tealino, et abbati S. Viiicenlii,salulem
iutem el aposiolicam beuediclionem. et apostolicam Lenediclionem.
NobiLs mulier A., uxor coinilis AIberici,Iacry- Ex iransniissa conqueslione dilecti filii nostri
niabilem ad nos querelam transmisit, et id ipstini abbatis S. Cleiiienlis de Piscaria, auribus noslris
ex coiiimeaniium relatione persaepe audivimus, insonuil quod Gcnlilis de Raiano ccnsuni debilum
quod cum inter illam et eumdem virum suuni super monasterio ejus solvere contradicil, et parochialia
eorum malrimonio controversia mota fuisset, et jura qtiae de Rocca de Soli ipsi de ralione deben-
jam dicta mulier luo se conspectui prsesenlasset, lur, in suse sa!utis periculiim lam clcricos quam
licet te soepius inde requisisset, nulluiii ei dare vo- laicos rcddere non permiltit, nec ejtis ecclesias
luisti consilium, nec aliquis ea in caiisa sua palro- D I prout convenil ordinari. Quoniam igilur laici ab
cinium occasione illa impendil. Unde cum sola in oppressione monasleiiorum censura sunt eccle-
tuo consisloiio quolibet destiluta suffragio sislere- siastica coercendi, discretioni veslrse per aposto-
tur, apostolicse sedis audienliam appellavil. Demum lica scripla mandanms atque praecipimus, quaie-
vero ad caslrum quoddam dedutia, in lurrem di- nus, si quod nobis proposilum esl verilati innilitur,
cilur relrusa fuisse. Ubi usque in hodiernum diem praefatum Genlilem excommunicationis vinculo
ab hominum consortio remota penilus cuslodilur. astringatis, et faciatis sicul cxcommunicatum ab
Quoniam igitur si quis esses, quod ofBciunigercres, omnihus evilari, quousque ablata reslituat ct a
recta consideratione pensares lalia de assensu tuo, praefati monasterii molestalione desistat. Quod si
aut etiam te sustinente, nullatenus perpelrarentur, nec sic resipueril, in terra ejus, quandiu praescns
(50) Quo anno datum fuerit diploma ex ipso non nota, siquidem Alexander III ex urbe Tusculani
apparet, autographum ejus asservaii dicitur apud (Frascati) plura variis annis dedit diplomata, ut
nobiles viros Baduarios, cui a posteriori parle re- videre est in novissinia Bullarii llomani edilione,
centiori manu annolatus fuit anno 1178. Nec ex anno 1178, Romae degebat Alexander III, in cujus
appositione loci deduci potcst certior chrouica finibus urbs Tttsculana posita esl.
1287 ALEXANDRI III PAP*€ 1288
fuerit, divina prohihealis officia celebrari. Quod si A congaudefe, tanto Hbentius debemus ea quae ad
onines haec exsequi nequiveiilis, duo aut tres ve- regulse veslrae observanliam pertiiicnl, juxia desi-
strum ea nullius obstanle gratia , vel limore nihil- derium nostrum, quod saluti proficit efTectuinian-
Buiinus-exsequanrur. cipare. Hac iiaque falione inducti, omiiibus rcgu-
Dalum. Tusculani, septimo Idus Februarii. lam vestram servantibus sicut in ordine veslro ha-
MCDLXXXVI. belur, labcrem loco pcenileiitiae et in peccatorum
in ipsa
Apruiino et Pennensi episcopis dal negotiiim ul suorum remissior.em injungimtis, quem
ecclesias monaslerii Piscariensis ab injuriis de- observantia patiuniur. Insiiliilionem quoque, quam
fendant. ad casligationem vestram post confirmationem feli-
(Ttisculani, Febr. 7-.) cis recordalionis Adriani papse prsedecessoris no-
[Id.,ibid.\ stri regulse vestrse salubiitcr addidistis, auctoritate
ALEXANDER episeopus, serytis servorum Dei-, Ye- confirmamus , et futuris leniporibiii
irerabilihus fralribus Abrulino el- Piiinensi episeo- apostolica yalituram. Nullis
salutero et
deceriiimus ergo omnino homi-
pis, apostolicam benedictionem. num liceat etc.
Significavit nobis dilectus filius noster abbas Datum Tusculani, ui.Idus Martii.
S. Clementis de Piscaria, quod quidain parochiard B MCDLXXXIX.
Vestri Ro. de Malalino, Transmundus de Rocea, ad
Adabbatem Prwmonslratensein.— Prwinonsiraiensis
Ro. de Troja, el fllius Aton. Theod-., occasione pa-
' abbas polest alumnos sui inslilutiet asuispeccatis et
Ironalus qtiem in suis ecclesiis asserunt se habere, ab excommtinicalione cbsolvere, ncviliis
bona eorttm difipiunt.el clericos depraedantur, cum clericis tonsuras facere.
nulltimjiis liabere perhibeantur. Adjeciietiam quod (Tusculani, Mart. 15.)
quidam eorum in monachuni quemdam eorum et [LE PAIGE,Bibliollh Pm'm.650.]
presbylerum mahus violeutas injicere ausu lenie- ALEXANDEU episcopus, servus servorum Dei,
rario prsesumpserunl. Quoniam igitur dainnUm dilecto filio abbali Prsemonstraiensi, salutein et
Ccclesiarum et insolenliam laicorum clausis nolu- apostolicam benedictionem.
mus nec debemus oculis pertransire, fraternitati Cum sis pater omnium qui Prsembnstratenseni
veslrse per apostolica scripia mandamus alque prse- ordinem sunt professi, et abbatias ipsius ordinis
cipimus, quatenus memoratos malefactores monere lenearis -,ex debilo visitare , libi ad executionem
curetis, et diligenlef inducere ul ablala reslituant, oflicii lui aposlolicum volumus indulgere favoreni.
damna data resarciant, et de injuriis illatis satis- Inde est quod tuis pelilionibus annuentes, praesen-
faciant congruenler. Quod si monilis vestris noii 2 tibus tibi lilteris indulgenius, ut fralribus el con-
acquieverint, ipsos appellalione remota Ecclesia- versis ejusdem ordinis, si qui tibi peccata sua
slicae severilatis giadio feriatis. Eos vero qui manus confiteri voluerint, poenitenliam injungendi ut
violentas in monachum el presbyterum injecerunt, ipsos absolvendi, etiamsi foiie vinculo sint excoin-
sicul excommunicalos facialis tandiu ab omnibus municationis adslricli; el tonsuras tuis noviliis tie-
evilari, quousque pncslila salisfactione absolvCndi ricis faciendi, dummodo presbyler sis, de auclori-
cum vesirarum lestimonio Iillerarum aDostolico se late nostra liberarn habeas facullatem.
conspectui reprsesentent. Datum Tusculani, ni Idibus Maiiii.
Datum Tusculani, seplimo Idus Febfuarii. MCDXC.
MCDLXXXVIL Ad arcliiepiscopos et episcopos. — Ul juru monasls-
AbbalibusCislerciem.ibus concedit, ut unusquisque rii S. Dicnysii lueantur.
eorum fralres nionasterii sui, si qui, ctim ad (Tusculani, Marl. 2.L)
conversaiionem ejus accedanl, vei p;stea confessi Hisloire de Saint-Denis, 509.]
fuerinl, quod pro apposilione igiiis aut pro vio- [DOUBLET,
lenla inaimum injcctione in clericum vel aliam ALEXANDER episcopus , servus servorutn Dei, ve-
religiosam personam vinculo teneautur excom- ,j nerabilibus fratribus archiepiscopis et episcopis -,
lnunicaiioiiis astricli , facuitatem habeat absol- in quofuni episcopatibus mouasterii Sancli Dio-
vendi el poenitenliam injungendii >
«ysii jufa consistunt, saluleni et aposlolicam bene-
(Tusculani, Maii. 7.) dictionem. [
[HENKIQUEZ, Regula 55.] Cum monastefium Sancti Dionysii ad provisid-'
MCDLXXXVIH. nem noslram specialiter respicial et lutelam , nobis
Omnibns Regulam Graridimcntensem observanlibiis, imininet providendum, ne molestiis subjaceat per-
« laborem qucm iri ipsa observanlia paliunlur,
loco paenilenliw el in peccatorum remissionemin- versorum , aut quoriimlibet maiignilale vexetur
jungit, » ipsamque regulam confmnal. Inde esl quod fraternilati veslfaftper apostolica scri-
(Tusculani, MarU8.) pta mandamus,quatenus siquando abbas et fralrcs
[Gali. Christ. nov., 11,inslruni., 191.] ipsitis inonaslerii advcrsus parochianos vestros
ALEXANDER episcopus, servus servoruni Dei dile- malefactores enrum , quos matefactofes esse' con-
Clisliliis GuiLLELiiri piiori el fratribus Grandimonlis, sliteritj coram vobis queiimoniam deposuerint, ita
saluieni et aposiolicam benedictioneih. de ipsis sine frustraloria dilatione, coniradictioiie'
Quanlo amplius lcnemur religionis profectui et appellalione rcriiolaj iustitiam faciatis, quod iticiij
1289 EPISTOLJS ET PRIVILEGIA.—AN. 1171-81. 1280
fratres jura sua segaudeant pacifice possidere, et A omnibus episcopis in quorum episcopatibus posses"
nos soUicitudinem el diligentiam vestram nieritc siones ecclesise Beali Marlini conslitulae, salutcm
commendare possimus. et aposlolicam benedictionem.
Dalum Tusculani, xn Kalend. Aprilis. Cum ecclesia Beati Maiiini nullum habeat epi-
MCDXCI scopum vel prselalum prselerRomaiium pontificeni,
Ad Henricum Gradensem patriarcham. — Mandai decet nos jura ejus integra et illibata servare, el eos
ui sentenliam pro monasterio S. Salvaloris lalam qui pontificali sunt infula decorati, ul ejusdem
observari faciat. ecclesise possessiones manuteneant, et defendant
(Tusculani, Martii (51) 26.) inducere modis omnibus et hortari; nam de negli-
[CORNELII, Eccles. Vcnet., XIV 99.] genlia non immerito reprehendi possemus, si pos-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- sessiones prsedictseecclesiae,non adhibita qua debe-
nerabilibus fratribus HENRICO Gradensi palriarchse mus cura el sollicitudine, nostro lempore aliqua-
et (VITALIMichaeli) Castellano episcopo, salutem et tenus deperirent. Unde quanlo nobis amplius et
apostolicam bcnediclionem. - Ecclesiae Romanse arctiori charilale astricli lene-
Ex litteris dilecli filii nostri Ildebrandi basi- mini, lanto magis jura et possessiones quse juris
licse XII Apostolorum presbyteri cardinalis, aposto- " sunt RomanseEcclesise propensiori cura et diligen-
licaesedis legali, auribus nostris innotuit, quod cum (ia defendcre et conservare debemus. Ideoque fra-
ipse fungens olim in paiiibus illis oflicio legalionis, ternitatem vestram per aposlolica scripta monenuis
et tu, frater patriarcha, causam, quse inter dilectum atque prsecipimus, qnatcnus veslrorum episcopa-
fiiium nostrum priorem S. Salvaloris et plebanum tuum, qui possessiones praefatse ecclesise auferunt
S. Bartholomsei vertebatur, a nobis susceperilis et violenter dctinent occupatas, et ei damna et in-
definiendam super ea definilione cognitionis senten- jurias ac gravamina inferunt, infra xv dies posl-
liam prolulislis , unde quoniam rei judicatse stan- quam exinde fueritis requisiti, moneatis et districte
dum esse divinarum et hunianarum legum decre- compellalis ut, omni dilatione cessante, prsefatas
vit auctoritas, fraternitati veslrae per aposlolica possessiones eidem ecclesiae restituant, et in pace
scripta praecipiendo mandamus quatenus eamdcm dimittant, aul sub vestro discretionis examine sibi
sententiam ratam et firmam habentes et eam facien- justilise complementum exhibeant; quod si veslris
tes inviolabiliter observari, praedictum plebanum monilis et jussionibus in hac parle parere con-
el clericos ejus nionealis, et distficte compellatis ut tempserint, eos excomnmnicetis, et landiu caulius
nullos de domibus illis de quibus inter ipsos ct n ab omnibus evilari faciatis, quanditi inviti cogai.-
prsefatum priorem judicatum est et definitum, ad lur agere quod sponle facere debuissent.
divina officia recipiant, vel ad sepulluram. lllis Dalum Tusculani, n Idus Aprilis.
aulem ul ecclesiaiu Sancti SaLvaioris secundum MCDXGlil.
quod diclum est et statutum, ad divina officiafre- Decano et capituloTrecensi inlerdicit« ne quiseorum,
quenler, firmiter et districte praecipiatis generaliter cum in episcopum eleclus vel consecralus fueril,
sub interminatione anathemalis prohibenles ne in prwbendam ante habitam, vel alios reddiius ec-
aliis ecclesiis ad divina recipiantur. Si vero ipsi clesiw-,nisi quos ad jus episcopaleconstileril per-
linere; ad suos usus retineal.
ecclesiam S. Salvatoris conlemnenles aliam eccle-
(Tusculaui, April. 20.)
siam frequentare prsesumpserini ipsos excomm»;- - [CAMUZAT, Promptuarium, p. 1256.]
nicetis et ecclesiam, qusepost prohibilionem vestram MCDXCIV.
receperil a divinis officiis facialis cessare et pleba- Pclro monasterii SS. Severini et Sosii
Neapolitani
num et clericos ejus si foiie in sua coutumacia abbati ejusque successoribus milrw usum con-
persliterini ad nos mittatis suspensos, ut discaKl cedit.
definilaesentenliae esse parendtim.et a religiosorwin (Tusculani, Maii21.)
virorum infestatione penittis abstinendum. j [MARGAMNI, Bullar. Casin., II, 196.]
Datum Tusculani, vn Kal. Aprilis. ALEXANDER episcopus, servus servorumDei, dile-
MCDXCII. clo fllioPETROabbati monasterii Sanclorum Severi-
Ad Turonensem archiepiscopum et ad omncs episco- ni et Sosii, salutem et apostolicam benedictionem.
pos. — Pro ecclesia S. Marlini Turonensis. Charitatis debito provocamur, devotis Ecclesise
(Difense de Saint-Martin de Tours, 25.) filiis speciaiem prserogativse gratiam impertiri, ut
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- apostolicaesedisbenegnilalesuflulli, commissas sibi
nerabilibus fratribus Turonensi, archiepiscopo, et ecclesias lanlo ulilius reganl, quanto eorum subditi
(51) Cum apostolicum Alexandri III diploma,quo rii novis. Edit. p. 590, 591, ex quo argui potesl
senteiitia a delegalis apostolicis lala ilerato conlir- etiam Tusculani aliquando degisse, quo ex Io<o
matur, dalum fueril (ul superius argui posse dixi- poluit diploma hoc misisse. Cielerum in Builar.
mus) anno 1166 verisimile est, hoc quod modo p. 401,404, epislolae Alexand. 111datae Tusculani
aiferinius latuni fuisse anno insequenti 1167, anle- conveniunt ad annum 1170. Lectori itaque liberuiu
quam Alexander 111Roma et a linibus ejus disce- erit prout magis placueril, epislolam hanc nulla
deral, in Roiuano Bullario ad ann. 1167 legunlur chronica nota signalam, ad ununi vel ad aliuui
diplomata dala Lalerani et Anagniae,tom. II, Buila- nrinum assignarc.
PATROL.CC. tt
1291 ALEXANDRlIII PAP^ 1292
majorem eis obedientiam exhibuerint, et honorem. A si res ita se habei, praefatos clericos pro tanlae prse-
Atlendentes ilaque devotionem quam erga B. Pe- sumptionis egressu ab oilieiis et beneficiis suspen-
trum et nos ipsos haberefdignosceris, usum mitrse das.
tibi et successoribus tuis, de consueta sedis aposlo- MCDXCVH.
licaebenignitate duximus indulgendum. Wichmanno archiep. Magdeburg. et episcopo
Datum Tusculani, xn Kal. Junii. Brandenburgensi mandat ul sub anathematis pwna
sanciant « ne quis in canonicos vel conversos
MCDXCV. ecclesise S. MariseMagdeburgensis violentas ma-
Ad Parmensem el Reginumepiscopos. — Pro mona- nus injicial aul corum bona diripiat vel occupare
slerio Nonantulano. prsesuinat. i
(Tusculani, Jul. 27.) (LEUCFELD, Anliq. Prwm., 91.)
[TIRABOSCHI, Storia di Nonantola, II, 278.) MCDXCVllI-MD.
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- Ad Guidonem archiepiscopum Senonensem. — 1-.
nerabilibus fratribus Parmensi et Regino episcopis, « Ne in monasterio S. Germani Parisiensis, lan-
salutem et apostolicam benediclionem. quam ex debito, uilerius procurationem requi-
Ex transmissa rclatione dileclorum filiorum No- rat. > — II. « Ne ejusdem monaslerii ecclesias
immoderatis procurationibus inquietet. » — 111.
nantulanorum, abbatis ejusque convenlus, nobis B Reprehendit archiepiscopum qttod « conlra privi-
est inlimatum quod Willelmus el Minaboves de legium monachoruni S. Germani Paris. quadra-
Cuv ei Gerardus de Ancuila, et quidam alii pa- ginta equos et sepluaginta homines ad qiiamdam
monasterii ecclesiam ducere et pro his omnibus
rochiani vestri ecclesiam de Cellis, qusp ad eorum procuralionem accipere minime dubilaverit. >
monasterium proprie spectare dignoscitur, multi- (BOUILLART, Hist. de Saint-Germain des Prex, Pr.,
pliciler inquielare, et prsefatseecclesise bona vio- p. 47.)
lcnter occupare prsesumunt. Quia vero ex injunclo
nobis aposlolatus oflicio singulorutn jura et praeser- ANNO 1179-1181.
tim ecclesiarum defendere et conservare teneamur,
frateruita:i vcstrae per apostolica scripta prsecipien- MDL
do mandamus, quatenus praefatosparochianos mo- (Tusculani, Jan. 20.)
neatis et districte compellatis, ut ab inquietalione [Gatl. Christ., VII, Instr. 74.]
prsedictae ecclesiae penitus desistant, et res ablatas ALEXANDEU episcopus, servus; servorum Dei, di-
eidem ecclesise cum integritate restituant; aut si lectis in Christo filiabus Eremburgi abbatissaeet
aliquid juris in rebus prsefalaeecclesiaese habere ' sororibus de Gif, salutem et aposlolicam benedictio-
confidunt, et causam inlrare decreverint, in prsesen- nem.
tia vestra a praenominato abbale et fratribus justi- Ex authentico scriplo in auditorio nostro perlecio
tise complementum recipiant. Si aulem super hoc nobis innotuit, quod dileclaein Chrislo filisenoslrse
vestris monitis parere contempserint, eos censura Eva abbatissa el sorores de Edera vestrae inopiae
ecciesiastica coercealis. misericordiler condolentes ad cullum Dei et reli-
Datum Tusculani, v Kal. Julii. geonem inibi reformandam, et quiadomus vestra
MCDXCVI. debitorum onere premebatur, et aedificiorummina-
Ad Richardum Cantuariensem archiepiscopum. — batur ruinam, cum per eas veslra non posset ino-
Ut clericos Hugonis comilis, qui sacra contra in- pia relevari, quia ab initio fundationis ejusdem;do-
terdicium procuraverint, ab officiis et beneficiis liius ibidem abbatia de benefactorum pelitione fue-
suspendat. rat statuenda, venerabili fralri nostro M. [Mauricio]
[Ephlolw Gilberli Foliot ed. GILES,II, 70.] Parisiensi episcopo concesserunt abbatiam in prae-
Ad aures nostras noveris pervenisse, quod terra scripta domo conslruere, ea conditione servata, ut
nobilis viri Hugonis comitis, pro injuria quam quandocunque conligerit abbatissam decedere, si
idem comes canonicis de Panleneia intuleral, de D vos vel illse quse vobis successerint in aliquam ve-
mandato nostro fuisset inlerdicto supposita; la- strum nequiverilis convenire abbatissam, non
men, quia clerici de terra ipsa divina officia nihil- aiiunde, sed de monaslerio Ederaeregulariter eliga-
ominus celebrare praesumpserunt, a beato Thoma tis. Insuper grangiani quse Wumvillare vocatur, ad
utartyre vinculo fuerinl excommunicalionis aslrieli. sustentalionem vestram et earum quae vobis succes-
Postmodo vero, cnm idem martyr reverteretur ab serint, in perpetuum contulerunt. Quia igitur quae
exsilio, iisdem clericis absolutionem petentibus, ad augmentum religionis perlinent, diligenter nos
inandavit a divinis abstinere officiis, ul super eo- convenit promovere, libertatem a prsescripla abba-
runi praesumptioneinlerim nos consuleret, sed pau- tissa, et conventu domui vestrse indultam, sicul in
lo post eodein martyre per martyrium ad ccelum scripto authentico continelur, non obslanle privile-
hiigrante, praefati clerici, sicut prius fecerant, non gio nostro jam dicto monasterio de Edera, de domo
sunt verili divina officia celebrare. Quoniam igitur vestra, et grangia supradicla concesso, auctoritate
temeritas et prsesumptio ipsorum clericorum non apostolica confirmamus, et prsesentis scripli patro-
.debet incorrecla nianere, fralernitali tuse per apo- cinio communimus, statuentes ut nulli omnino ho-
stolica scripla prsecipieiido uiandamus, qitatenus, niiniim liceat hanc pagiuam nostrse confirmationis
1293 EPISTOLJH ET PRIVILEGIA. — AN. 1181. 1294
'nfringere, vel ei ausu temerario conlraire. Si quis A Ego Theodevinus Porluensis et S. Rufinaesedis'
aulem hoc altentare praesumpseril, indignationem episc.
omnipotentis Dei et beatorum Petri et Pauli apo- Ego Paulus PraeneslinseEcclesiaeepisc.
stolorum ejus se noyerit incursurum. Ego Pelrus presb. card. tit. S. Susannae.
DatumTusculani, xiti Kalendas Februarii. Ego Yivianus lit. S. Stephani in Ccelio Mon:e
MDII. presb. card.
Compositioneminter Henricum episcopum et canoni- Ego Centhius presb. card. lit. S. Caecilise.
cos EcctesiwMulinensisconfirmat.
Ego Arduinus presb. card. lit. S. Crucis in Hie-
(Tusculani, Febr. 8.) rusalem.
[TIRABOSCHI, Memorie stor. di Modenesi, III, 77.] Ego Laborans presb. card. S. Mariae Transtybe-
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, dileclis rim tit. S. Callisli.
filiis prseposito et canonicis Mulinensibus, salulein Ego Hyacinlhus diac. card. S. Marise in Co-
cl apos:olicambenediciionem. smedin.
Cum inler vos et bonaememoriaeHenricum quon- Ego Raynerius diac. card. S. Georgii ad Yeluni
dam Mutinensem episcopum super procuralione ar- aureum.
chiepiscopi vesiri et legatorum apostolicse sedis B Ego Gratianus SS. Cosmae et Damiaui diac.
. Prseneslinus episcopus, ecclesise Sancti Georgii ad card.
Velum aureum diaconus cardinalis, aposlolicsesedis Ego Joannes diac. card. S. Adriani.
legatus (52) eamdem controversiain sicut ex scripto Ego Matlhaeus S. MariaeNovaediac. card.
ejus accepinms , compositione ainicabili de spon- MDIV.
laneo assensu partium terniinavit, ila quidemut sive
absens fuerit episcopus vester sive prsesens, totam Ad omnes principes. — Horlalur eos ad subsidium
Terrm Sanctw.
procurationem primae diei, vos autem totam diei se-
cundse memoralo archiepiscopo ellegatis teneaniini (Tusculani, Jan. 16.)
exhibere. Unde quoniam quse concordia staluunlur [MANSI,Concil. XXI, 915.]
firma debent et illibala consistere, ne cujusquam ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, dile-
levilate in recidivaecontenlionis periculum reducan- clis filiis nobilibus viris, ducibus et principibus, co-
et universis Dei fidelibus, ad
tur, robore apostolico praeniuniri prsescriptain com- mitibus, baronibtts,
lilterse istae pervenerint, salutem et apostoli-
positionein, sicut hinc inde recepla esl et haclenus quos
cam benedictionem.
observata, auctoritate aposlolica confirmamus et
' Corjiostruui et omnium fratrum noslrorum sini-
praesentisscriptipatrociniocoinmunimus, staluenies Q
ul nulli omnino homiuum liceat hanc paginam uo- stri rumores, qui Hierosolymitanis parlibus ad nos
slrse confirmationis infrmgere, vel ei ausu temera- communitrauseuntium relatione pervcnerunt, niinio
rio conlraire. Si quis aulem hoc altentare praesum- dolore conturbant: cuni vix unquam aliquis, qui
Christiano nomine censeatur, sine lacrymis et su-
pserit, indignationem omnipotentis Dei, et beato-
rum aposiolorum Petri et Pauli se noverit incur- spiriis audire valeat, quaede slalu iiliusterraemisL'-
surum. rabili reeilantur. Estsiquidem infidelium, quod do-
Daluni Tusculani, — vi Idus Februarii lenles dicimus, incursione conlrita, et usque adeo
forlium virorum potenlia et proborum virorum
ANNO1181 consilio viduala : quod nisi a Christianis regibus et
principibus orbis celerem et potentcm succursuni
MDIII. habuerit, desolationem ejus, quod absit, in ignorai-
Privilegium pro Ecclesia Januensi (fragmenlum). niam Dei, el in conlemplum fidei Cbrisiianaede pro-
(Tusculani, Jan. 15.) ximo formidamus. Non esl enim rex, qui lerram
[UGHELLI, Ilalia sacra, IV, 872.] illam regere possit, cum ille, videlicel Balduinus,
Anno 1180 Oberlus prwpositus, et Bonifacius ar- qni regni gubemacula possidet, ita sit graviler, sic-
chidiaconus, cwterique canonici Januensis Ecctesiw ul nosse vos credimus, juslo Dei judicio flagella-
nb Alexandro III sub apostolica prolectione fuerunl lits, ut vix ad tolerandos sufficiat continuos sui cor-
recepli, et privilegio exornati, quod iisdem verbis, poris crucialus. Quain graveni siquidcm jacttiram,
quemadmodum Eugenius Adrianusque ponlificesan- cl quam miscrabilem casum in personis et rebus,
tea fecerunt, exscriplum esl. illaterra, pro quapatresgenitoresnoslri sanguinem
Dalum Tusculani, per manum Dauferii S. R. E. proprium effuderunl, in confliclu quem olim cum
sub. Idibus Jan., ind. xui, Incarn. Dom. 1180, pont. gentibus habuit, peccatis exigcnlibus sil perpessa,
vero D. Alexandri papse III an. xxu. nec nos sine multa cordis commotione recolimus,
Ego Alexander cat. Ecclesiae episc. nec aliqui zelanles legem Domini ptissunt tantam
Ego Hubaldus Ostiensis, et Yeliternensis episc. slragem lidelium patienii animo tolerare: prseseiiim
(52) Questi e il card. Manfredo da Siena che tro- scia 1'anno seguente. Quindi circa il 1179 deesi fis-
vossi prescnle 1'anno 1177, alla reconciliazione di sar questo breye, che secondo il consueto de brcvi
Federigo con AlessanJro 111in Yeuezzia, e mori po- di Alessandro 111non ha data di anno.
1293 ALEXANDRIIII PAPiE 1296
cum illa gens pessima paganorum ex incommodis et; A clamalione, pro expensis hujus itineris titulo pigno-
periculis, quse genli Chrislianorurn intulerunt, lan- ris obligare. Prselerea, quicunque de viris bellico-
tam audaciam sumpsisse dicantur, ut se jactent im- sis, et ad illius terrae defensionem idoneis, illasan-
pudenter, terram illam, quod avertat Dominus, in- cta loca fervore devolionis adierint, et ibi duobus
vasuros. annis contra Saracenos pro Christiani nominis de-
Moveat itaque vos zelus Domini, nec religio Chri- fensione pugnaverint, de Jesu Christi pielate, et de
sliana super tanta, quse illi terrse imminet, contri- beatorum Petri et Pauli apostolorum aucloritate
tione dormilel: sed universa loca illa, qttse Salvator confisi, eis omniuni suorum, de quibuscordc con-
ct Redemptor noster corporali praesentia dedicavit, trito, et humilialo confessionera susccperinl, abso-
viriliter lueamini: et eontemnile gentes quae abji- lulionem facinius deliclorum: nisi forte aliena bona
ciunt Dominum, et Chrislianuiii nomen de lerris rapueriiit, vel usttras extorserint, aut commiserint
abolere nitunlur. Non est ulique Christianus, qui furta, quae omnia debent in integrum emendari. Si
praescriptae terrse calamilalibus non movelur, nec vero non est in facullalibus delinquenliuin, unde
accingitur ad ipsam ab infidclium incursibus defen- valeant emendari, nihilominus consequenlur ve-
dendam , quam occtipare laborant, el suis, quod niam, prout diximus, de commissis. Hi autem, qui
absit, spurciliis profanare. Hi autein, qui ex vobis B illic per annum, sicut diximus, moram habuerint,
fortes sunl, et bellis exercendis idonei, non minus de medietalesibi injunclse poenitenliaeindulgentiam
sculo fidei et lorica jusliliae , quam matcrialibus et remissionem suorum obtineanl peccalorum. Om-
armis induti, tam pium, quam necessarium opus, Eibus autem sepulcrum Domini pro instanli neces-
ae laborem hujus peregrinalionis assumanl, et loca silale visitare volenlibus, sive in itinere moriantur,
illa, in quibus Redemptor humani generis pro no- sive ad istum Locum perveniant, laborem itineris ad
bis nasci voluit, et morlem subiil temporalem, po- pcenilenliam, et obedientiam, et remissionem om-
lenti virtute dcfendant, ne lemporibus nostris susii- niuni peccalorum injungimus, ut de yilse prsesenlis
neat in illis parlibtis Chrisliaiiitatis delrinienlum. ergastulo ad illam beatitudinem, Domino largiente,
Cuin enim Clnistus pro salute noslra opprobria perveniant, quam nec oculus vidit, nec auris audi-
muJla, et demum crucis palibulum sustinuerit, ut vil, nec in cor hominis ascendit, quam repromisit
nos ofibrret Deo, morlificalos quidem carne, justi- Domiiius diligentibus se (I Cor., n).
ficalos [vivificatos]atilem spiritu : expedit admodum Datum Tusculani, decimo seplimo Kalendas Fe-
saluli fidelium, ut pro ipso corpora nostra pericuiis bruarii
et laboribtis exponainus, ne pretium sanguiuis, MDV.
c
queiii pro nob'.s efTudil; videamur obliti. Animad- Archiepiscopis, episcopis, abbulibus milites Templ*
vertile igitur, dilecli in Clnisto filii, et videle quam missos qui lerrw Orienlali auxilium pelerent com-
mendat.
probrosum, et quam moerore dignuin existerct
Chrislianis, si adversus habilatores terrse illius ini- (MANSI,ibid., col. 917.)
r.iici crucis Chrisli denuo prsevalerenl: sicut eosi ALEXANDER episcopus, servus servoruin Dei, vene-
praevaliiuros non modicum formidanius, nisi des rabilibusfratribus, archiepiscopis et episcopis.etdi-
diversis paiiibus Christiaiioruni auxilium habita- lectis filiis abbalibus, et aliis ecclesiaruni praeiatis,
toribus ipsis cum festinatione succurrat. ad quos lilierse ist;e pervenerint, salutem et aposlo-
Ne igitur Cliristianitas genlilitati succumbat, lo- licam benediclionem.
tis nisiuus providete; quia nielius est supervcnttiro> Cum Orienlalis terra per impressiones infidelium
malo anle lempus occurrere, quam remedium postt et incursus forlium virorum potentia sit et probo-
causam qiiserere vulneralam: illis autem, qui pro) rum virorum consilio desliluta, el ad imploran-
Chrislo hujus vise laborem assuoipseiint, illam in- dam subventionem fidelium dilectos filios nostros,
duigenliam peccatorum, qtiam Patres el praedcces- miLles Templi, lalores prsesentium, viros uliqtie
sores nostri Urbanus et Eugenius Roniani pontiri- D religiosos, et Deum limentes, arcbiepiscopi, episco-
ces staiuerunt, aposlolica auctoritate concedimus,, pi, et alii principes terrae, ad partes veslras niitlere
et conlirmamus. Uxores quoque, et filios eorum, etl decreverunt. Nos autem quos illius terrae calamilas
bona et possessiones suas, sub beati Pelri et no- gravi dolore conlurbat, exemplo patrum et praede-
slra, nec non et arcl)iepiscoporiiin,el cpiscoporum,i cessorumnoslrorum de ipsius conservatione solliciti,
et aliorum prselalorum Ecclesiae, decerniinus pro- Christianos reges, el principes orbisad defensionem
teclione nianere:prohibentes aliciitius, ne adversus5 locorum illorum, in quibus steterunt pedes Doniini.
eos de bis, quse pacifice possident, aliqua postt salubribus nionitis exhuiiamur : et sicut Patres et
susceplam crucem qusesiio movealur, donec red- prsedecessores noslri Urbanus et Eugenius pontifi-
eant, vel de ipsorum obitu ceriissime cognoscatur. ces Romani statuerunt, ita et nos remissionem et
Liceal aulem eis lerras, seu possessiones aliaspost- indulgenliam peecatorum slatuimus universis, qui
quaiii propinqui, aut eiiain domini sui (ad quorumi pro Chrislo la.borem Hierosolymitanum assumpse-
feudum perliiient) pecuniam ipsis mutuare aut no- rinl, el contra Saracenos fidelicuraverint devotione
lueriut, aut non potuerint, ecclesiis, vel ecclesiasli- ccrtare. Monemus itaque universitatem veslram at-
cis viris, aul aliis fideiibuslli.bere, et sinc ulla re- ientius, et mandamus, qualenus fratres, qui ad lioc
1297 EPISTOLyE ET PRIVILEGIA.— AN. 1181. 12,i»H
missi sunt, benigno recipialis aflectu, et per eos A sumpserit, indignationem omnipotenlis Dei et bea-
Orientalis terrae stalu et necessitalecomperta, prin- torum Pelri et Pauli apostolorum ejus se noverit in-
cipes, comites, et alios fideles Christi parochianos cursttrum.
vestros, crebris et sollicilis exhortalionibus labore- Dalum Tusculi, v Idus Februarii.
tis inducere, ut terram illain, pro cujus liberatione MDVH.
patres et genilores eorum sanguinem proprium effu- Thcobaldo abbati el capilulo Cluniacensi significat se
derunt, adeant festinanter, et contra inimicos cru- episcopo Eduensimaudasse ut'capellam Belnensem
cis Christi polentia et viiiule decertent. Lilteras consecrarel. Qui si mandalum exsequi noluerit,
permillit iis ul episcopum Bellicensem ad confi-
aulem, quas proplcr hoc generaliter miltimus, uni- ciendam consecrationem invitent.
versis facialis ecclesiis publice legi, el exponatis (Tusculani, Febr. 10.)
earum tenorem, et remissionem pecealoruni, quara [Bibliolhec. Cluniac, p. 1444.]
facimus illis qui tam pium et necessarium opus as- ALEXANDER episcopus, servusscrvorum Dei, dile-
sumpscrint, nuntietis : el ita omnes ad exsequen- ctis filiis T. abbati et capitulo Clun., salutem et
dum quod snggeiimus moneatis, quod per sollicitu- apostolicam benedictionem.
dinem el exhorlalionem veslram terra illa feslinan- Cum apud Belnam capellam qtiamdam, sicut di-
ter fidelium sentiat auxilium el juvameii; et vos citis, habeatis, quam petitis consecrari, venerabili
propler hoc ab omnipotenli Deo mercedem possitis fratri noslro Eduensi episcopodedimus inmandalis,
consequi sempiternain. ut capellam ipsam, cum a vobis requisiius fuerit,
Datum Tusctilani, decimo sexto Januarii. dedicet, et apud eam coenieteriuin benedical; sub
MDVl. eo lenore videlicet, ul alienos parochianos ad quo-
nullo re-
Ad Theobaldum Cluniacenscm abbatem. — Composi- tidiana officia, vel ad sepulturam tempore
liones ipsius faclas cum Guillelmocomite Cabilo- cipiat, nec in decimis, !velin aliis parochialia sibi
nensi el cum Girardo comite Matisconensi scripio jura imprimis usurpet. Ne igiltir vestro super hoc
Philippi regis Francorum munitas confirmat. desiderio defraudemini, prsesenlibus v.obis litteris
(Tusculi, Febr. 9.) induigemus, ut si proediclus episcopus a vobis se-
[D. BOUQUET, Recueil, XV, 974.] cundo vel leiiio reverenter et huimliler requisilus,
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, dile- mandatum nostrum non fucrit exseculus, liberum
ctis filiis TIIEOBALDO abbati el capitulo Cluniacensi, vobis sit caiholicum episcopum quem^ malueri-
salulem et apostolicara benediclionem. tis, etc,
Cuiii Ecclesia veslra nobis sit nullomediante sub- MDVIII.
c
jecta, ejus et vestrse volumus, ut tenemur, paci Guidoni archiepiscopo Senonensi, Henrico episcopo
prospicere, et ne possitis in posterum malitiosa Baiocensi, S. abbaliS. GenovefwetdecanoEcclesim
yexatione Baiocensis mandal, ul in conlroversia inler Bolan-
quoruntlibet gravari sollicite providere. dum eiectmnDolensemet Bartholomwum archiepi-
Inde est quod, cum inler vos et nobilem virum co- scopumTuronensem,ap. sedislegalum. lestium dicla
niitem Cabilonensem(55)super querelis omnibus quas lilleris consignent.
adversus eum habebatis, et super exactionibus quas (TuscuIani,Febr. 25.)
exercebat in homines et terras ejusdem ecclesias [MARTEN, Thes. Anecdot., ffl, 907.]
coram charissimo in Christo filio noslro Philippo, MDIX
illustri Francorum rege, amicabilis composilio facta Ecclesiw S. Mariw Floltinensis proleclionem susci-
sit, et ejusdem rcgis aulhenlico continetur, ratam pit ejusque jura ac privilegia confirmat.
habemus, eamque auctorilate apostolica confirma- (Tusculani, Marl. 10.)
mus. Nihilominus eliamcompositionem illam quam [MORIN,Hist. du Gatinois, Paris 1<>50,4° p. 291.]
cuni nobili viro comite Gerardo (54)super exaclioni- ALEXANDER episeopus, servus servorum Dei, dile-
bus quibus terram veslram et homines opprimebat, clis filiis GUILLELMO, priori ecclesiae BeatseMariaede
delibera voluntate fecistis, sicut esl in scripto ipsius Q Flolin, ejusque fratribus tam praesenlibus quam
comilis roborala, futuris lemporibus nianere decer- fuluris, regularem vitani professis in perpeluum.
nimus illibatam. Religiosis viris et pietalis operibus deputatis pu-
Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam blicum convenit aclesse praesidium, ut lanto liberius
nostrce confirmalionis infringere, autet ausu teme- obsequiis divinis inserviant, quanto se sentiunt for-
rario coutraire. Si qttis autem lioc attentare prse- tius apostolica proteclione munitos. Quapropler di-
(55) Gitillelmum, cujus charla de Paredo, quae ha- mus. Prselerea homines Eeclesiae quandoque in ex-
betur in Bibliolh. Cluniac, col. 1441, facla est apud peditiones meas ire cogebam el opera sua facere
Lordonum ab lncarnalionis Domini anno 1180, conipellebam, videlicet ii^ fossatis meis erigendis et
Pliijippo regeFrancorum regnante in Francia, anno castellis construendis; quse omnia perilus guerpivi
regni ejus secundo a coronatione. ln eo porro reco- et remisi, ita quod lisec omnia q^JSpraedixi, a me
gnovi, inquil. et confessus sum quod in villa paredi vel ab hseredibus aut ministris meis deinceps ntilla-
et perlinenliis, et in universa lerra ejus, non habeo leiius reqtiiraiilur, etc.
talliam vel porcellagium vel bevuagium, vel melsio- (b4)GirardocomiteMatisconensicujusetiamchar-
nagium, seu anuonagium vel corredum, quae omnia tam eodcm anno dalam vid. ib. colleg.
fgo el ministri mei plerumque violenter accipicba-
1299 ALEXANDRIIII PAPJE 1300
lerti in Domino Olii, vestris justis poslulationibus A cum voluerit et licuerit et veniet ad locum illum, et
clementer annuimus, ct prsefalam ecclesiam in qua fratres qui suspepti fueri.nt debilam et tanquam prn,-
diviuo mancipati eslis obsbquio, sub beati Pelri et prio abbati et successoribus suis professionem fa-
nostra proleclione suseipimus, et praesentis scripti cient, et lunc stb eo, in epdem loco canonicam be-
privilegio communimus. In primis siquidem sla- nedictionem suseipient, et amplius non licebit et
tuentes ut ordo canonicus, qui in eadeni ecclesia eos ampvere de Ioco; si vero pfo culpa sua.aliquem
per providentiam tuam, fili dilecle, et assensum de frairibus illis prior qui praeerit loco tanquam in-
filiorum nostrorum dileclorum abbalis et fralrum obedientem et rebellem de ecclesia illa amoverit, vel
Sancti Joannis Senonensis, neenon favore et aucto- ipse sponte sua sine licentia prioris, inqrdinale inde
ritale venerabilis fralris noslri G. Senonensis ar- exierit, non licere abbati suscipere illum in eccle-
chiepiscopi constitulus esse dignoscitur, perpeluis sia S. Joannis, nisi spiritu Dei lactiis, vitam suam
ibidem lemporibus inviolabiliter observetur. Quem emendare et ordinem supradictse ecclesiaesuscipere
utique ordinem in praesenti charla duximus adno- voluerit, utfralresejusdem loci suscipiant eum, re-
tandum, sicut in authenlico scripto ejusdem archi- mota omni exactione abbatis etcapituli Sancli Joan-
episcopi pleniusjcontinetur, et exceptoquod de priori nis. Ila tamen si bonaeet laudabilis vitae liberque
anno minime duximus confirmandum, quia et ra- P el absolutus a primae professionis subjectione fuit
lioni contrarium esl, et sacris obviat inslitutis, cum susceptus, ante novani abbati Sancti Joannis sedem,
columnas Ecclesiae firmas esse stabilesque conve- morem et ordinem albus ecclesiaeprofessionem fa^
niat, ne totum aedificium ex eorum debilitale va- ciet et stabilitatem corporis sui in illo loco promit-
cillet. let. Hoc aulem ita faclum est et ex utraque parte
« !n nomine sanctae et individuaeTrinitatis. concessum, ut quandiu de susceptis fratribus eccle-
« Ego G. Dei gratia Senonensis archiepiscopus, sise Sancti Joannis ibidem vivi tres inyenii fuerint,
dilectis filiisnoslris Petro abbati S. Joannis et fra- quartus non suscipiatur, nisi volunlate et spontanea
tri WillelmodeFlotin, omnibusque eorum fratribus coneessione prioris et fratrum loci. De constitutione
tam praesenlibus quam futuris, salutem in perpe- autem prioris in eodem loco utriusque parlis assen-
luum. su, ita decretum esl, ut fratres de Elolin liberam
« Nolum est ubique et scitum ab omnibus quo- eleclionem habeanl; unum de collegio suo quem ido-
niam, sicut res parvaecito per concordiam crescuni, neum cognoverint, priorem constituant, cui reliqiii
ila et maximaeubi subintrat discordia, brevi dila- fratres debeant obedire, ad cujus officii arbitrium
buntur. Quaproptervidenlesecclesiam DiviJoannis, ,Q pertinebit, cujus administratio totius loci Cum
ejusque planlationem novellam adhuc teneram, ec- autem abbas visitationis gralia locum adieril substi-
clesiam scilicet B. Marisede Flotano, si non pcrver- lutum priorem et praesentabunt quem ipse cessante
sro, aversio lamen aUquantuIum tramite incedentes, conlradictione suscipiet, eique lotam administratio-
ne scintilla latens in cineres quandoque per negli- niscuram imponel. Siyero de prioris subslilulione,
gentiam, subitum exhalaret incendium, decrevimus ul.malibus (sic) consuetum est, discordia suboria
eis occurrere, malremque ad filiam, filiamque ad fuerit et fralres inter se conveniant, non poterit
roalrem aroice et concorditer revocare. Communica- abbas Sancti Joannis ad diem eligendi, constitulum
to itaque eonsilio cum dilecto filionostro Willelmo vocabitur, et si fratres. lunc etiam non concordave-
aliisque fratribus de Fiotin, simuique cum venera- rint, abbas meliori et sanipri parli cedens, eorum
bili Pelro abbate Sancti Joannis et fratribus suis, consilio et assensu priorem ibidem constituet. Ve-
ccepimus depaceel concordia eorum sollicite et di- slimenta vero hujusmodi erunt linea, veslibus exce-
Iigenter agere, et proyidere. Cum ergo audiremus plis superpelliceis et femoralibus non utantur, pel-
praedictos fratres de Flotin a bono et a primo fun- liceas lunicas albas, pallia candida, cappas. nigras
damento arctioris vitae nolle omnino recedere, sed habebunt, similileretlectistcrnia eorum culsitraque
tenuem.vietum duramque cibi et polus absiinenliam D etlinea stramenta nonhabebunt, sed eervicaliatan-
desideranter amare, grossamque et vilem veslium lum ad relevalionem capitis. Esus carnis et sangui-
consueludinem iranquillam ssecularis vitae viri con- nis apud eos nullus omnino erit, nisi tantum infir-
lemptores et Deiamatores avide suslinere, siniulquo mis ; ovaet caseoscomedendi potestas indulgebitur
vigiliis et orationibus et psalmodiis ardenter insi- eis, excepta quadragesima ante Natale Domini, a
stentes, bonum yitse proposilum quod incipient, feslo SanctseCrucis usque ad Nativitatem Domini
nequaquam mutare, sed velle in melius consumma- jejunabilur, excepla feslivitale Omnium Sanctorum,
re, multum gavisi sumus, et de numero fratrum a Nativitale Domini usque ad Epiphaniam licebit eis
quosad amplificandum servitium Dei a.ugeri postu- bis comedere, ab illo die usque ad Paseha jejuna-
labant ego et lola Ecclesia Beaii Joannis lselum bunl, excepta Purificaiione beatse Mariae,in ecclesta
probavimus assensum. Statuimus ilaque etdecrevi- silenlium tenebunt semper, nisi de confessione ; in
mus quatenus quos et quantos vellent fratres ad ser- mensa nulli fratruin permiltitur nisi soli magistro
vitium Dei faciendum et pro volunlate sua et possi- de necessariis; a Completorio usque ad capilulum,
bililalc loci sine omni contradictione abbalis et ca- post priinum factum silentium ubique lenebunt, nisi
pituli Sancti Joannis. Porro abbas San.cti Joaniiis iicccssitate compellentc; ad iBcnsam cprum mulic-,
1301' EPISTOLJ; ET PRIVILEGIA. — AN. 1181. 1502
res non comedent, nec consanguineae, nec extraneae, A de Monte Leurdo, grangiam de Feaville, el praliun
necinfra septa eoruin nocte requiescent, nec oflici- apud Nancielum ex dono Gerardi cognomine usura-
nas sinelegitimo teste ingredienlur. Animalia, terras rii, ex dono Ponlii mililis de Sosiaco quiquecensus
et decimas, et quaseunque alias possessiones in habebat in allodio Chaleretti, decimam pan.'s etvini
eleemosynam dalas, vel quocunque alio modo initae quod expenditur apud boscum comniunem quolies
acquisitas licebit eis habere ad procurationem fra- rex et regina insimul, vel unus sine altero ibi ho-
truin pauperum et hospitum sustentationem; priori et spitatur, quam ulique decimamrecolendaememoriae'
fratribus, a priore si injunctum fuerit, licebit ire et Ludovicus illustris rex Francorum vobis contulit ia
equitare seeundum Regulam S. Augustini; de pro- eleemosynam et sigilli sui [munimine] roboravit.
venlibus, pralis et vineis, aliisque ecclesise reddi- Sane novalium yestrorum quse propriis manibus
tibus nec priori nec fratribus licebit aliquid vende- yel sumptibus colitis, sive de nutrimentis vestrorum
re, nee invadiare, sine consilio abbatis et capituli animalium nullus a vobis decimas exigere, vel ex-
Sancti Joannis, et hoc propter majorem loci ulilita- torquere praesumat. Praeterea lieeat vobis clericos
tem; fratres vestri de Floiin, viginli solidos annua- et laicos e sseculo fugientes, liberos et absolutos ad
tim Sancli Joannis die festo inservientis olei annua- conversionem recipere, et eos sine contradictiene
tim persolvant. Ut autem hsec omnia supradicta ad aliqua retinere. Prohibemus insuper ut nulli Ira-
honorem Dei et profectum loci firmiler et fldeliter trum vestrorum, post factam in eodem loco profes-
in perpetuum observentur, rmandamus et prsecipi- sionem, non nisi obtenlu arctioris religionis, sine
mus, et ne ultra quod a nobis scriptum et institu- superioris sui licentia, fas sit ab eodem loco disce-
lum est, altera conlra alteram partium excedens, dere, discedentem vero absque communium littera-
vel inquirere prsesumat sub analhcmatis poena pro- rum cautione nulliis audeat retinere. Sepulturam
hibemus, nisi ex nostrp et utriusque partis assensu. . quoque ipsius loci liberam esse decernimus, ut eo-
Hsecaulem ut inconcussa el rala permaneant pon- rum devotioni et extremae voluntali, qui se illic se-
ficali auctoritate et sigilli nostri impressione firrna- peliri deliberaverint, nisi forle excommunicali vel
mus; et corroboramus. interdicti sint, nullus obsistat, salya tamen justilia
« Actum publice in capitulo S. Joannis anno ab illarum ecclesiarum a quibus morluorum corpora
Incarnationc Domini millesimo centesimo sexagesi- assumuntur. Cum autem generale interdictum terrse
mo undecimo. » fuerit, liceat yobis, clausis januis, exelusis excom-
Ad haec auctoritate apostoliea constituimus ut municatis et inlerdictis, non pulsatis campanis,
quasctinque possessiones, quaeeunque bona eadem g suppressa yoce divinum officium celebrare. Paci
ecclesia impraesentiarum juste et canonice possidet, quoqueet tranquillilati vestrae paterna solliciludine
aut in fulurum concessione pontificum, largitione providere volentes, auctoritate aposlplica prohibe-
regum velprincipum, oblatione fidelium, seu aliis mus ut infra clausuras locorum seu grangiarum
justis modis, praestanle Domino, poterit adipisci yestrarum nullus violentiam, vel rapinam, vel fur-
firma vobis vestrisque suecessoribus et illibata per- tum commitlere, aut ignem apponere, seu hominem
raaneant. Inquibus hsec propriis duximus exprimen- capere vel interlicere audeat.
da vocabulis: Decernimus ergo ut nulli omnino hominurn liceat
Hserveum de Castellione, deeimam de la Narville prsefalam ecclesiam temere perturbare, aut ejus pos-
et tractum per singulos annos, duas etiam partes sessiones auferre, vel ablatas reltnere, minuere,
decimse Montecereado, et vineas quas habetis in seu quibuslibet vexationibus faligare, sed omnia in-
clauso de Monlbleum, semi arpeiUum yinese apud tegra et illibata servenlur eorum, pro quorum gu-
Chaloerelh.quartain.partem decimse de Fratevilla, bernatione et susteniatione concessa sunt, usibus
et duos tractus, quartam partem decimse de Varen- omnimodis profutura, salva sedis apostolicae auclo-
nis et quartum tractum, decimam in terra Buchar- ritate, prsefati archiepiscopi canonica justitia, et
dii Gononis^quseest apud Infenniturn et ipsius deci- D ecclesise Sancti Joannis debita reverenlia.
mae traclum, modium unum frumenti ex dono Ho- Si qua igitur in futurum ecclesiastica, etc.
lisandis quondara comitissse de Joniaco, in grangia Ego Alexander catholicae ecclesise episcopus
de Amiliaco annualim percipiendum, in clauso no- Ego Hubaldus Ostiensis episcopus.
bilis viri Gilonis de Soliaco modium vini vobis sin- Ego Petrus cardinalis ecclesise Sanctse Susannse.
gulis annis conferendum, apud Varennas in clauso Ego Petrus cardinalis ecclesiae Sanctae Rufinae
Sustani modium vini annuatim, apud Sanctum Lu- sedis.
pum censum duodecim denariorum, apud Boenas Ego Vivianus presb. cardinalis Ecclesise Sancti
ex dono Hugonis Godar quidquid census habuit ibi, Stephani in Coelio monte.
ex dono Roberli Chivillas et uxoris ejus domuni Ego Centhius presb. card. Ecclesiae S. Caeciliae.
cum tota supellectili quae est apud boscuin commu- Ego Hugo presb. card. S. Clemenlis.
nem et vineas eorum quse sunt apud sanctum Lupum Ego Harduinus presbyt. cardinalis ecclesiaeS Cru-
et apud Chasuetum, nec non et caetera quae ab eis cis in Hierusalem.
sunt eeclesiaeveslrae per devotipnem collata, gran- jfEgo Matlhaeus presb. cardinalis ececlesise SanctS
gias de Lamervilla liberasab onini censu, grangiam Marcelli.
3303 ALEXANDRl III PAPiE 1504
Ego Labcrans presbyter cardinalis Sanctse Marise e A firmationis infringere, vel ei ausu temerario con-
Traiisliberim, ecelesiae Calixti. traire. Si quis aulem hoc atlentare prsesumpserit,
Ego Jacinthus Sanclae Mariaein Cosmedin. indignationem omnipolentis Dei et beatorum Pet.ri
Ego Rainerius diaconus cardinalis Sancli Georgiii et Pauli apostolorum ejus se noverit incursuruia.
ad Veluni aureum. Dalum Tusculani, x Kalendas Aprilis.
Ego Gratianus.Sanctoruni Cosmseel Damiani dia- MDXI.
conus jeardinalis. Ad Peirum Casincnsem abbalem.
Ego Joannes diac. cardinalis S. Angeli. (Tusculani, Mai t. 23.1
Ego Rainerius diacon. card. S. Adriani. [Ibid., 207.]
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, dile-
Ego Mallhaeus S. Marise Novse diacon. cardi-
nalis. cto filioP. Casinensi abbali, salulem ei apostolicam
Datum Tusculani per manum Alberti, Sanctse Ro- benedictionem.
manae Ecclesise presbyleri cardinalis et cancellarii,( Si quando postulatur a nobis quod juri conveniat,
sexto Idus Martii, indictione decinia, lncarnalionis5 et ab eeclesiastica non dissonet honestaie, peten-
Dominicse anno millesimo cenlesimo octogesimo,( tium desideriis facilem debemus impertiri consen-
"
pontificatus vero domni Alexandri papse III, annoi sum, eorumque vola efieclu prosequenle complere.
vicesimo. Hac itaque ralione inducti, et tuis juslis postula-
MDX. tionibus inclinati, praesentibus tibi litteris indulge-
Privhegium pro monasterio Casinensi. mus,ut abbalissaset monachas monasleriorum tuo-
(Tusculani,Mart.25.) rum, in quibus alius jus episcopale non habet, a
[D. TOSTI,Storia della badia Casin., II, 206.] quo malueris catholico episcopo, contradictione,
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, diie- el appellatione cessanle, benedici facias, et ve-
ctis filiis P. abbati et corivenlui Casinensi, salutem[ Iari.
et apostolicam benedictionem. Datum Tusculani, x Kalendas ApriUs.
Cum monaslerium Casiuense, in quo divinis eslisi MDXII.
obsequiis dediti, specialis charitatis brachiis ample- Ad Casimirum ducem Poloniw. — Nonnullas conslt-
ctamur, et ad ejus commodum velimus, sicut debe- tutiones circa bona Ecclesiw editas confirmat.
inus, semper altenlius inlendere, de ipsius vobisi (Tusculani, Mart. 28.)
profeclibus non immerilo congaudenms, et ad con- [MANSI,ConciL, XXI, 914.]
servandum quod est pro ejus bono ralionabili consi- . AI.EXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
deralione stalutum, soilicitam volumus operani ad- lecto filio nobili viro CASIMIRO duci Polonise, salu-
hibere. Inde est ulique quod si quando postulatis a tem el apostolicam beiiediclionem.
nobis, quaead commodum universilalis veslrae per- Ex parle luae magnitudinis relatum est nobis,
tineanl, petilionibus veslris tanto facilius favorem quod deconsilio archiepiscopi, et episcoporum Po-
apostolicum impertimur, quanto praescriptum mo- loniae, et principum terrse, qnasdam abusiones, et
nasterium specialius ad provisionem noslram re- solitas injurias, ab ecclesiis et personis ecelesias-
spicit et lutelain. Sane cum clausirales fralres licis ampulasli, consliluens ne bona decedeniium
ipsius monaslerii in veslimentis defectum aliquando episcoporum amplitts confiscarentur. Consliluluiii
sustinerent, bouae memoriae Gentilis de Palearia, est etiam, ut si quispiam in res deTuncti episcopi
qui apud idem monasterium sepuliuram elegerat, manus conjecerit, vinculo anathemaiis lenealur.
pietatis intuitu, et propriae salutis oblenlu, vobis, Nec prsesumat qllus raptorum defunclo episcopo
sicut accepimus, ad inveslilurani fillrorum, el ad succedere, donec absolulionis beneficium assequa-
strieta pellicea biennio comparanda, sedecim mil- tur, ablalis reslitulis, vel ablatortim congrua sesti-
lia tarenorum salubri consideralione donavit. Cum matione prsemissa. Consuetudinem aulem, quae a
autem tu, fili abbas, pecuniam praelaxatam in aliam D I principibus lerrse servahatur, videlicet, ul quocun-
utilitatem monasterii convertisses, in recorapensa - que pergerent pompatice, invadentes horrea paupe-
tioneni ejusviginli uncias auri de Caslellone, et rum evacuarent, et si inler absentes aliquid nego-
quinque de ecclesia de Cinglis in usus, quos prae- lioli quandoque contingerel, impii salelliles discur-
diximus, erogandas fralribus, perpeluo concessisli. rentes, raptos quoscunque caballos vel enervarenl
Unde quia nohis inuninet ex injuncto oflicio provi- in cursu, vel omnino deslruerent, de ecclesiastico •
dendum, ne quod provide fit, temeritate quorunili- rum et ssecularium yirorum consilio emendasti.
bet dissolvatur, nos veslris postulationibus clemen- Unde quoniam constilutionem luam justam paiiler
ter inducti, praescriptas viginti uncias auri de Ca- et honestam auctoritale nostra postulasconfirmari :
stellone, et quinque alias de ecclesia de Cinglis nos juslis postulalionibus annuentes, constilutionem
fratrum usibus, quibus a te, fili abbas, deputalse prsescriptam, sicut in scripto authentico super hoc
sunt, sicul in instrunienlo publico continetur, au- facto habelu'.', p.ucioritale aposlolica conflrmamus,
clorilale apostolica confirmamus, et prajsentis scri- et prae»enlis scripti patrocinio communimus, sub
pti patrocinio communimus. Staluentes, ut nulli interrninalipne analiiemalis prohibentes, nc quis
omnino hominuni Hceat hauc paginam nostrse con- eam violare aliqua ratione prsesiunat. Nulli ci:go
1505 EPlSTOLiE ET PRIVILEGIA.— AN. 1181. 1506
omnino homini liceat hanc paginain noslram con- A Trinitatis et Sancli Audoeni cum omnibus perti-
firmalionis infringere, vel ei ausu temerario con- nentiis el liberlalibus earum ; ecclesiarn Sancti Plri-
traire. Si quis auiem hoc atlentare praesumpserit, liberli de Bochelot cuni perlinentiis suis, ecclesiam
indignalionem oinnipoteiilis Dei, et beatorum Pelri Sanctae Marisede Ilangemara cum peiiinentiis suis,
et Pauli apostolorum, se noveril incursurum. capellam Sanclae Mariaede Foresla llenrici de Novo
Datum Tusculani, v. Kalendas Aprilis. burgo cum perlineuliis et libenalibus suis, molen-
MDXIII. dinum quoque quod est apud pontem Auto quod
Ecclesiw S. Laudi de Burgo Achardi proteclionem leneiis de tnonachis Gemeticensibus cum molta lio-
suscipit, bona privilegiaque confirmat. niintiiii suorum de ponte Auto el passagio vestro ad
(Tusculani, April. 15.) poiium suum, et aliis libeiialibus quas vobis in
[Armorial gener. de ta nobl. deFrance, Reg. IV, p. i.] charta sua confirmando concesseninl; ex dono
In nomine Domini,amen. aulem Galerani comilis de Ozelteto et Roberli filii
Per hoc prwsens publicum inslrumenlum cunclis ejus, quitanliam per lotam lerram suam de victu
pateat evidenler et sit notum quod hoc est verum et rebus vestris vendendis vel emendis, et passi-
transumptum quarumdam litlerarum fel. rec. domni gium poreorum el herbagium omnium pecudum, et
Atexandri pupw terlii ejus vera bulla plumbea cum B boscum proprium ad ignem, et oinnimodam quit-
filis cericei coloris impendenlibusmore lunc Romanw lantiam, a servitiis et talliis, etauxiliis el omnibus
curiw, bullalarum, sanarum et inlegrarum, non vi- consueludinibus ; decimam quoque telonei de burgo
liatarum, non cancellalarum, nec in aliqua sui parte Achardi et molendinorum Rogeri de Platanis aptid
suspeciarum, sed omni prorsus vitio et suspicione ca- pontem Auto, decimam passagii et omnium reddi-
rentium, mihi nolario publico infra scripto pro parle luiim de burgo Achardi qui ad eunidem Rogerum
venerabilium el religiosorum virorum vrioris et con- pertinenl el decimam panis domus ejus apud idem
ventus Sancli Laudi de Burgo Achardi,ordinis Sancli burguni, et virgullum quod cst juxla prsefatam ec-
Augustini, Rothomagensisdictcesis,ad transcribendum clesiam, et totam terram quae est infra ambilum
trudilarum annp Domini millesimo quadringenlesimo curise vestrae, illas quoque uiginla acras lerrse ei
quinquagesimo nono, indictione oclava, mensis vero tres acras boschi quas Hugo primus prior vester
Oclobris secundi, anno secundo, ponlificalussanclis- donavit ecclesiae veslrae concessione Rogsri Gule de
simi in Christo Palris ac domini nostri Pii divina Marchia et Marci filii ejus, et ex altera parle qua-
providentia papw secundi anno sccundo,quarum qui- draginta qualuor acras qtise descendebant ex parle
dem lillerarum lenor de verbo ad verbum sequilur et malris snae, et totam lerram quam Hubeiitis de So-
tatis est: ^ ievilla, annuente filia sua Helixenl, vobis concessit,
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, d:- et servilium et redditus lerrsequam Anfredus filitis
lectis filiis RODULPUO, priori Sancti Laudi de Burgo Godins lenebat de Galtero de Gloz, scilicet oclo
Achardi, ejusque fratribus tam prsesentibus quam solidos, et duos denarios ex dono ipsius Galteri et
futtiris, regularem vitam professis in perpetuum. sex acras terrse quas tenuit Radulphus Crepion de
Quolies a nobis petitur quod religioni et honcs- quibus redduntur vobis quatuor solidi in Ascensio-
lali convenire dignoscitur, animo nos decet Iibenli ne Domini; terram q;iseesl juxta virgultum vestrum
concedere, et petenlium desideriis congruum suffra- cum lota ara et virgulto Picoli, et tertam qtiam
giinn iinpeiiiri. Eapropter, dilecti in Doraino filii, Hugo Btibulcus babebat in mansione,et mansionem
vcslris jiistis postulationibus clemenler annuimus, quaeeral in atrio, in qua Julila mansit, el totum
et praefaiam ecclesiam Sancli Laudi de Btirgo jusquod clamabanl in terra (Jalteri Sorel, Nicolaus
Achardi, in qua divino mancipati eslis obsequio, de Cahisneio et Willelmus frater ejus, et terrani
sub beati Petri et nostra proteclione suscipimus, quam dedit vobis W. Rossel et tres virgatas lerrie
et prsesenlis scripli privilegio comrauniinus; in pri- quas vobis dedit Resloldus; el quinque acras quas
luis siquidem slaluentes ul ordo canonicus qui se- D vobis dederunt Willelmus et Rodulphus filii.Restol-
cunduni Deum et B. Augttstini Regulam in donio di, et qninque acras quae vobis datse fuerunl cum
vestra noscilur insiitutus, perpetuis ibidem tempo- Roberto de Cosneio, et quinque acras quas Bicar-
ribus inviolabiliter observetur. Praelerea quasciin- dus de Bosco Tahon et Rodiilphus filitts ejus ct Ro-
que possessiones, quaecunque bona eadem ecclesia bertus nepos ejtis vobis dederunt, et duas acras
impraeseniiarum juste et canonice possidel, aut in quas fralres Hugonis canonici Robertus el Ricardus
fulurum concessione poiitificnin, largitione regtim vobis dederunt, el tres acras quas Ricardus Dolfai
vel piinciptim, oblalione fidelium, seu aliis justis vobis dedit, et viginti solidos Balvacenses quos Wil-
modis, pncslanle Domino, polerit adipisci, firma lelmus comes Albemarise vobis dedit in leloueo
vobis vestrisque successoribus, et illibata perma- suo de Albemaria anmialim habendos; ex dono
lieant. In quibus hsec propriis duximus expriuieiida Alani de Sanelo Petro dimidium arpentum vinesp et
vocabuiis : djjcimam vini sui el nucum suarum apud Longani-
Locttm ipsum in quo prsedicla ecclrsia sita est Villone, ex dono Rodulphi de Frollam curia sex
cum omnibus perlinentiis4suis, ecclesiam Sanclae acras terrse, etdecemsolidus.etsex lninunos, etduos
Marisede Tabervilla el duas capel!as,scilicet Sanctse capones; ex dono Marci de Mara quatuor ncras
1507 ALEXANDRIIII PAPJE J508
lerrae; ex dono Gervasii de Bochetol unam acram, A Ego Alexander catholicse Eeclesise episcopus.
ex dono Roberli de Buchetot et MatthseielWillelmi Ego Teodinus Porluensis et Sanclse Rufinae
flliorum ejus unam acram, ex dono AVillelmide episcopus.
Piencuria unam niinam saliginis; ex dono Hugonis Ego Petrus preso. eard. tit. SanctaeSusannse.
filii Roberti duas acras lerrae, ex dono Rodulphi Ego Vivianus tit. S. Stephani in Coelio monlt
Pagani unam acram, ex dono Henrici deCahisneio, presbyt. cardinalis.
Willelmi fratris ejus duas acras, ex dono Evrardi Ego Hugopresb. card. tit. Sancli Clementis.
de Londo et Ricardi fratris ejus tres acras et unam Ego Arduinus presb. card. tit. S. Crucis in Jc-
virgalam, ex dono Rogeri de Fonlenis et W. filii rusalem.
ejns unam acram, ct domum unam, quaeest in bur- Ego Malthseus presb. card. Sancti Marcelli.
go, et roansuram unam inter cosmeteriumet domum Ego Laborans presb. card. tit. S. Mariae Trans-
Riehardi mercaloris ; et virgalam unam quam te-
tyberim, lituli Calixti.
nuit Robertus presbyler de Boseogoiet et domum Ego Jacobus diac. card. S Mariaein Cosmedin.
unam apud Falesiam quam soror Basilia dedit ec-
Ego Rainerius diae. card. S. Georgii ad Velum
clesise vestrae, et terram quam Galterus de ponle aureum.
Auto et Roberttts, ftlius Baldriei, et Gallerus pa- R Ego Gralianus Sanctorum Cosmae et Damiani
rens et Richardus filius ejus et Osberlus de Lendino diaconus cardinalis.
dederunt ecclesiae vestrae, ex dono Joannis de Bosco Ego Joannes diac. card. Sancti Angeli.
et Mathildis uxoris suae unam acram terrae inter Ego Romelius diac. card. Sancti Adriani.
Carresis eremum quae est in boseo platanorum; ex Ego Matlhaeus Sanctse MariaeNovsediac. card.
dono Amelini et Tbomae filii ejus quinque virgaias Datum Tusculani, per manum Alberli, SanctaeRo-
lerrse, e\ dono Helios de Tuito Herberti unam manaeEcclesise preshyteri cardinalis et cancellarii,
acram. XVIIKalendas Maii, indictione decima terlia, Incar-
Sane novalium veslrorum quse propriis manibus nationis Dominicae anno 1181,
ponlificalus vero
aut sumplibus colilis, sive de nulrimenlis vestro- dornni Alexandri
papse III anno xxn,
rum animalium nullus a vobis decimas exigere prae-
MDXIV.
sumat. Liceat quoque vobis clericos et laicos e sae-
culo fugientes, liberos et absolulos, ad conyersio- Monasterii S. Ruffdli protectionem suscipit, ejusque
bona ac privilegia confirmat.
nem recipere, et eos absque contradiclione aliqua
retinere. Cum vero generale interdictum terrse fue- (Tusculani, Maii 15.)
rit Hceat vobis, clausis januis, expulsis excommu- [Bullar. Vatic, I, 60.]
nicatis et interdiclis, non pulsalis campanis, divina ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
suppressa voee celebrare ollicia. In parochialibus lectis filiis BENEDICTO, abbati monaslerii Sancti Ruf-
aulcm ecclesiis quos habelis liceat vobis presbyte- filli Foropompilien., ejusque fratribus tam praesen-
ros eligere, et dicecesano episcopo praesenlare, qui- tibus quam fuluris, regularem vilam professis, in
bus, si idonei fuerint, episcopus animarum curam perpeluum. t
committat, ut ei de spiritualibus, yobis autem dc Effectum jusla poslulanlibus indulgere, ut vigor
temporalibus, debeant respondere. Sepulturam quo- a;quitatis, et ordo exigit rationis, prsesertim quando
que ipsius loci liberam esse decernimus ut eorum, petenlium voluntatem et pietas adjuvat, et veritas
qui se illic sepeliri desideraverint, devolioni et ex- non reltnquit. Quapropter, dilecti in Domino filii,
lremse voluntati, nisi forte excommunicali vel in- vestris justis postulalionibus clemenler annuimus,
lerdicti sint, nullus obsistat, salva lamen justitia ct praefatum monasteriuni, in quo divino estis ob-
illarum ecclesiarum a quibus mortuorum corpora sequiomancipali, sub beali Petri et noslra prote-
assumuntur. Obeunle vero te, nunc ejusdem loci clione suscipimus el prsesenlis scripli privilegiocom-
abbate, vel tuorumquolibetsuccessorum.nullus ibi D munimus. In primis siquidem slatuentes ut ordo
qualibet subreplionis astutia seu violenlia praepo- monasticus, qui secundum Deum, el Beati Benedicli
natur, nisi quem fratres communi consensu, vel Regulam in eodem monaslerio inslitutus esse di-
fratrum pars consilii sanioris, secundum Dei limo- gnoseilur, perpetuis ibidem lemporibus inviolabili-
rera et beali Auguslini Regulam providerinl eligen- ter observelur. Praeterea quaseunque possessiones,
dum. quaecunque bona idem monaslerium impraesenlia-
Decernimus ergo ut nulli omnino hominum liceat rum jusle et canonice possidet, aut in futurum
praefatam ecclesiam lemere perturbare aut ejus concessione ponlificum, Iargitione regum vel princi-
possessiones auferre, vel ablalas retinere, minuere, pum, oblatione fidehum, seu aliisjuslis modis, praes-
scu quibuslibet vexalionibus lemere faligare, sed tanle Domino, poterit adipisci, firma vobis vestris-
ornnia integra conservenlur eorum, pro quorum que successoribus, et illibata permaneant. In qui-
gubernatione ac suslentatione concessa sunt, usi- bus hsec propriis duximus exprimenda vocabu-
bus omnimrdis profulura, salva sedis apostoliese lis.
auctoritate et dioecesani episcopi canonica justitia. Locum ipsum in quo, praescriplum monasterium
Si qua igitur in futurum, clc. construclura est, cum omnibus pertinenliis. suis,
1309 EPISTOLJE ET PRIVILEGIA.-^ AN. 1181, 1310
terris scilicet, vineis, silvis quae sunt posilae circa A Ego Vivianus lit. Sancti Stephani in Cceliomonte
ipsum monasterium. A prinio latere flumen, in quo* presh. card.
molendini vestri aedilicali fuerunt; a secundo Iatere Ego Cinthius presb. card. tit. S. Csecilise.
slrata publica qusepergit ad Livien; a lerlio Cam- Ego Hugo presb. card. tit. S. ClemenUs.
pus donicatus (55) episcopii, ubi quondam fuit Ego Arduinus presb. card. tit, Sanclae Crucisia
silva donicala episcopalus; a quarto Palliata cum Hierusalem.
omnibus aliis fundis, et locis qujecunque habetis et Ego Matlhaeus presb.card tit. S. Marcelli.
tenetis; capellas Sancti Laurentii deCumignano(56), Ego Laborans presb. card. S. MariseTranstibc-
Sancti Patemiani de Donicalia (57), Sjneli Joannis rim til. Calixti.
de Runco (58) cum omnibus pertinentiis earum, et Ego Jacobus diac. card. S. Mariae in Cosme-
quod a prsesenli habetis in territorio Pesauriensi din.
et in Moredano (59). Plebes Sancti Petri in Cerelu Ego Raynerius diac. card: Sancti Georgii ad Ve-
Meldulae,et Sancli Appolinaris in Collina cum om- lum aureum.
jiibus capellis suis. Chrisma, oleum sanctum, con- <r Ego Gratianus Sanctorum CosmseetDamianidiac.
secraliones altarium seu basilicarum vestrarum, et card.
ordinationes monachorumet clericorum vestrorum, B Ego Joannes diac. card. Sancti Angeli
qui ad sacros ordines fuerint promovendi, per Ego Matthaeus diac. carj. S. MariseNovse.
dioecesanum episcopum, si catholicus fuerit, etgra- Datura Tusculani, per manum Alberli sanctae Ro-
tiam atque communionemapostolicsesedishabuerit, roanse Ecclesiae presbyleri cardinalis et cancellarii,
sine pravilate et exactione aliqua prsecipimus exhi- III Idus Maii, indictione xiv, incarnalionis Domi-
beri, alioquin a quocunque catholico episcopo sus- iticseanno 1181, ponlificatus vero domni Alexandri
cipere Hcentiam habealis. papse III anno xxi (60).
Decernimus ergo ut nulli omnino hominum liceat
MDXV.
prsefatum monasteriuni temere perturbare, aut ejus
possessiones auferre, vel ablatas retinere, minuere, Ad decanum el capitulum Cabilonense.—Quod Cabi-
seu quibuslibet vexationibus fatigare, sed omnia lonenses clericos excommunicare non potesl suus
inlegra et illibata conserventur eorum, pro quorum episcopus, nec suspendere, nisi prius id capilulo
gubernalione et sustentalione coneessa sunt, usibus sicjnificarit
omnimodis profulura, salva sedis apostolicaeaucto- (Viterbii, Jun. 24.)
ritate. Si qua igitur infuturum ecclesiastica SSCCJ
larisve persona elc. C [MANSI,Concil., XXI, 1041.]
Ego Alexander catholicae Ecclesise episcopus. ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
Ego Hubaldus Osliensis et Velletr. episcopus. lectis filiis decano et capitulo Cabilonensi, salulcm
Ego Paulus Prsenestinse Ecclesiae episcopus. et aposlolicam benedictioneni.
Ego Theodinus Portuensis et Sanctae Rufnse se- Quolies a nobis pelitur quoJ rationi non obviat,
dis episcopus SS. et consonat honeslati, animo nos decet libenti con-
Ego Joannes tit. S. Marci presb. card. cedere, et pelentium desideriis facilem imperliri
Ego Petrus lit, S. Susannae presb. card. favorem. Eapropler auctorilale vobis praesentium
(55) Donicatus, Ducangiointerprete, dominium si- opes. Hinc evasit in commendandamequitibus reli-
gnificat, hinc silva donicata, campus donicalus, qui gionis Hierosolymitanaejam diu concredilam. Run-
nimirum alieno juri ac proprietali subjicitur. Nec cus, qui ecelesise cognomen dedit, fluvius esl nolis-
alia, in hac, quam iraclamus oulla, vocis acceptio. simus, alio nomine Vitis appellatus, qui multaiu
(56) Hujusce sacelli nulla in actis visitalionum, . Popiliensis ac Liviensis agri partem alluit.
quas haclenus evolvimus, occurrit mentio. Oportct , (59) In Pesauriensi territorio geminam ecclesiam
igitur aut excisum credere, aut a S. Ruffilliabbatia alteram S. Savini, S. Cassiani alteram. ln More-
posteriori sevo divulsum. Ejustamen meminitBulla D dano vero sacellum Sancti Anaslasii collocat me-
Gerardi archiepiscopi Ravennalensis qui Alexandro morata bulla Gerardi Ravennalis archiepiscopi.
III vixit cosevus. Prodiit hsec bulla anno 1180, lota- Stalam utriusque terrilorii sedem definirenobis ad^
queestin abbaliaenostrse bonis,, ecclesiis acjuribus huc non licuit.
recensendis quse tale confirmat. (60) Si cum erse Chrislianse, ac indiclionis annis
(57) Geminam sub eodem S. Patemiani nomine pontificatus Alexandri annos conferamus, mendum
ecciesiam commemorat in ea quam anno 1192 ad in his designandis irrepsisse faleri cogimus. Indictio
capitulum S. Pelri Parmiano, altera S. Paterniani xiv cum anno 1181 bene consonat, sed cum pon-
de Farazzano nomine donatur. Utroque in Meldulae lificatus anno xxi quem bulla designat, male co-
territorio existit, sed tenuis illa, ac fructibus pene hseret. Alexandrum III, mense Septembris 1159
vacua ; dives isla, multisque aucla redditibus. suinmum Ecclesise ponlificem fuisse renuntiatum,
Utrum bulla expriinat, ignoramus. Suspicamur pos- jam supra statuimus. Ducalur anuorum numerus
teriorem ecclesiam polius indicare, quando quidem ad diem usque decimam tertiam mensis Maii 11'81
de priori ita visitator loquilur fol. 5 in fin : « Non jamque ex obvia supputatione patebit pontificem
si Irova annolala ne libri delle abbazia, ne )i paga Alexandrum quo tempore hanc edidit conslitulio-
censo, ne ha forma di chieza, li frulli sono scudi nem, annos xxi, menses oclo ac dies aliquol in
olto. » pontilicatu egisse. Pontificiis ergo annis addenda
(58) In'Forolivii territorio sila esl, atque ab urbe unilas, quam scriptoris oscilanlia prajlermisil.
nonnisi gemino dislat milliario. Multae ecelesiae
ISll ALEXANDRIIII PAP^i 1312
indulgemus, ut Cabilonensis cpiscopus nullum cle- A habitalores ejus in fidelilate tua facias firmiores, et
ricum Cabilonensis Ecclesise interdicere, excommu- ne eis circa dominium luum occasionem iribuas
nicare, sine manifesla et rationabili causa, vel sus- malignandi. Ad haee eliam regiam magnificentiam
pendere valeat, et nisi prius pereumdem aulnun- monemus altentius et rogamus quatenus Minosla-
tium stium capilulo fuerit nunliatum. Maximequan- vuni coniitemadreddendam peeuniam prsenoniinatse
diu qui convenilur, sub examine vestro satisfacere Ecclesise, quani olim bonseniemorise Raynerio Spa-
volueril de objeclis. lalino archiepiscopo abstulit, vel ad aestimaiionem
Datum Yiterbii, vn Kal. Julii. congruam, et ut loca illa in quibus olim cathedra-
les sedes fuisse noscuntur, ordinari permittat. Si.
MDXVI. aliter ad hoc induci nequiverit, regia potestaie
Ad decanum el capitulum Cabilonense.-—Ulpersonas compellas.
regendis ecclesiis idoneas, quas Cabilonensis epi- Datum Viterbii, nlNonas Julii.
scopus recusaveril, episcopo Eduensi prwsentare
possint. MDXVIII.
(Vilerbii, Jnn. 29.) Ecclesiw Sanctw Crucis Metensis proteclionemsusci-
[Ibid.] B pit ejusque bona et possessioncs confirmat.
ALEXANDER episcopus, servus servorum- Dei, di- (Viterbii, Jul. 7.)
lectis filiis GALTERO decano, et capitulo Cabilonen- [HUGO,Annal. S. ord. Prwm., I, 475.]
si, salutem et apostolieam benediclionem. ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
Significaslis nobis quod venerabilis frater nosier lectis filiis HUGONIabbali ecclesiae Sanctae Crucis
Engilbertus, Cabilonensis episcopus, personas ido- Jletensis, reliquis fratribus lam prsesenlihus quam
neas, cum a vobis ad veslras ecclesiasprapsentantur, futuris, regularem vitani professis in perpetuam
recipere pro sua voluntate recusat. Veslrse igitur nierooriam.
indeiDiiitali iniposlerum providere volenles, prse- Religiosam vitam eligentibus apostolicum conve-
senlium auctoritate statuinms, quatenus, si praefa- nit adesse subsidium, ne forte cujuslibet temerita-
tus episcopus posl trinam commonitionem personis lis incursus aut eos a proposito revocet, aut robur
idoneis ad prsesenlationem veslram, vel majoris quod absit, sacrse religionis infringat. Quapropter,
partis, per congrua inlervalla temporum factam, dilecti in Domino filii, vestris juslis postulationibus
curam animarum in ecclesiis qtise ad vos perlinere clemenler annuimus, et prsefatam ecclesiam San-
noscuntur, committere forte noluerit, liceat vobis clae Crucis exlra civitatem Metensem positam, in
illas venerahili fratri noslro Eduensi episcopo prae- C qua divino mancipati eslis obsequio, sub beati Pe-
senlare, qui, nullius temeraria contradictione ob- tri et noslra protectione suscipimus, et prscsentis
stante, eisdem animarum curam apostolica aucto- scripli privilegio communimus ; in primis siquidem
ritate committat. statuentes ut ordo canonicus, qui secundum Deum
Datum Viterbii, iv Kal. Julii. et beati Augustini Regulam atque inslitulionem
MDXVII. •Pramonstralensium fratrum in eadem ecciesia esse
Ad Belani Hungariw regem. — Ne archiep. Spala- demonstralur; perpetuis ibidem temporibus invio-
tino libere eligeudo diutius impedimenlosit. labiliter observetur. Praeterea quascunque posses-
(Viterbii, Jul. 6.) siones, quaeeunquebona, eadem ecclesia impraesen-
[FARLATI, Illyric. sacr., III, 212.] tiarum jusle et canonice possidet, aul in futurum
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di- concessione pniilificum, largitione regum vel prin-
lecto in Chrislo filio BEL^E,illustri Hungariae regi, cipum, oblatione fidelium, seu aliis juslis niodis,
salutem et apostoiicam benediclionern. prsestante Domino, poterit adipisci firma vobis ve-
Significantibus nobis dileclis filiis nostris clero strisque successoribus, et illibataperraaneant; in
ct populo Spalalino, nobis innoluil, quod cum Ec- quibus haec propriis duximus exprinienda vocabu-
clesia Spalatina diu pastore vaeaverit, et usque ad Dlis:
haec ternpora juxta formam privilegiorum Romano- Locum ipsum in quo praefala ecclesia sita est
rum poniificiim et sacrorum canonum liberam ele- cum omnibus suis pertinenliis, allodium de Burris
ctionem habuerit, tu in ea episcopum, secundum quod dedit vobis Ida assensu hseredum suorum;
quod observatum est, eligi non permittis. Volentes censum quem dedit vobis Albeiius advocalus per
igitur, regise saluti consulere, et indemnitali prae- manus quondam Melensis episcopi; terram Richar-
fatae ecclesire pro nostri officii debilo providere, di de Rimport, tcrram Rosselini Matous et sororis
monemus regiam excellentiam et exhortamiir in ejus Osannae, vineas Renaldi filit Nemerici de Yice-
Domino, qualenus libere el sine contradiclione de to in terrilorio de Roseliers , vineas Rrunerdis in
persona idonea ordinari permiltas, qui et populo Planloriis et in Martino cainpo, vineas Giler apud
Dei prseesse vaieat, et prodesse. Alioquin licet ma- Sanctuni Jttlianum, vineas Gaulteri cognomenlo
gnificentise regise deferre velimus, jam diclaeEccle- Pagani de Vantome ad Mozin, vineas Otonis de
sise in jure suo deesse non poterimus aliqua ra- Viad Lorcifumos, Baiiholomaei ad portam Saliae;
tione, nam et serenilati regiae credimus expedire, domum Melis quae fuil Ulrici militis, censum quin-
ul civitaiem ipsam in sua liberlate conservcs, ct que solidorum quem dcdit vobis Bermundus in bur-
1313 EPISTQLvE ET PRIYILEGIA. — AN. 1181. 1514
go exlra Saliam; ailodium de Cavillo de quo AUar- A Ego Petrus presbyter card. Sancti Cussani (su:).
lus assensu Beatricis uxoris suaeet filiorum suorum Ego Vivianus presb. card. Sancti S;epbani in
suam poiiionem vobis dedit, et alias portiones ejus Ccelio monle.
allodii dederunt vobis Garfelius, Giberlus et Gimpa Ego Arduinus presb. card. S. Crucis in Jerusa-
uxor ejus el Theodoretus de Perla , Gemosius de lem.
Larci el Hugo de Novo Caslro ; terram Sancti Peti i Ego Laborans presb. card. Sanctse Mariae Novte
de Fonte, qtiam per episcopuin Melensem Mat- Transtiberim.
thseus dux et marchio Lotharingoruni assensu co- Ego Jacobus diaconus card. Sanclae Mariae in
mitis Sigibeiii de Alsatia el assensu Cononis de Cosmedin.
Manherch et Cononis de Cruenges et Andrcae ut Ego Joannes diac. card. Sancli Augustini.
Richardi fratrum de Mosterot et Anitilpbi dapiferi, Ego Malthaeus SanctaeMariaediaconus cardinalis.
et hseredtiin suorum vobis concessit in perpeluum ; Datum Yilerbii, permanum Alberli, sanclse Roma-
quidquid in eodem lcrritorio Wiricus et Gilo frater ii02 Ecclesise presbyteti cardinalis et cancellarii,
ejus et Anselinus eorum sororius, a sumniitaie Nonis Julii, indictione xiv, Incarnalioiiis Dominicae
montis quaeest versus Later el usqtie ad alium mon- anno 1181, ponlificatus vero domni Alexandri papse
lem qui est versus Thil in proprios usus lenebaiil *" 111,anno xxii.
assensu Hugonis comitis de Dusbourch, el assensu MDXIX.
Evrardi advocati supradicti ducis vobis dederunt, Privilegium pro Ecclesia Tarvisina.
et per lotum bannurn de Laites, usum animalium
Yeslrorum in vacuis pascuis (Vilerbii, Jul. 19.)
[UGELLI,iia/i« sacra, V, 529.]
Sane novalium vesirorum quse propriis inanibus ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei di-
aut sumptibus colitis, seu de nulrimentis vestro- lectis filiis DODONI decano canonicse Tarvisin. ejus-
rum animalium, nullus a vohis deeimas exigere que fratribus lam praesentibus quam futuris canonicc
praesumal. Liceat quoque vobis clericos vel laicos a> subsliluendisin perpetuum.
sseculo fugientes, liberos et absolutos ad conversio- Quoties a nobis petitur quod religioni et hone-
nem recipere, et eos absque contradiclione aliqua staii convenire dignoscitur, animo nos decel libenti
retinere. Prohibemus insuper ut nulli fratrum ve- concedere, et pelenlium desideriis congruum suffra-
strorum, post faclani in eodem loco profcssionem gium impartiri. Eapropler, dilecti in Domino filii,
fas sit absque abbatis sui licentia de eodem loco ,Q yestris postulationibus clemenler annuimus, et Ec-
discedere, discedenlem vero absque communium clesiam vestram, in qua divino roancipali estis ob-'
litterarum caulione, nullus audeat retinefe. Cum sequio, sub B. Petri, et nostra protectione suscipi-
autem generale interdictum terrse fuerit, liceal yo- mus, ct prsesentis scripli privilegio communimus ;
bis, clausis januis, non pulsalis campanis, exclusis statuenles ut quascunque possessiones , qusecunque
excomnmnicatis etinterdictis, suppressa voce divina bona eadem Ecclesia in praesentiarum juste et ca-
officiacelebrare. Obeunte vero te, nunc ejusdem loci nonice possidet, aut in iulurum concessione ponti-
abbale, vel tuorum quolibet successorum, nullus ibi ficum, Iargitione regum, vel principum, oblalione
qualibet subreptionis astutia seu violentia prsep»- fidelium, seu aliis justis modis, praestanle Domino,
natur, nisi quem fratres communi consensu, aut poteril adipisci, firma vobis, vestrisque successori-
fralrum pars consilii sanioris, secundum Dei limo- bus et illibata permaneant. In quibus haec proDiiis
rcm et Beali Benedicti Begulam providerint eligen- duximus exprimenda vocabulis.
duin. Sepulturam quoque ipsius loci liberam esse Ecclesiam S. Michaelis de Melma cum villa et
decerninius, ut eorum discretioni et exlremse volun- molendinis, mansos de Lugugnano, mansos de Seura,
lati, qui se illicsepeliri deliberaverint, nisi excom- mansos de Rivarolla, mansos de Casale, niansos
nmnicali vel interdicti sint, nullus obsislat, salva D ] de Burbilago, mansos de Godenzago, mansos de
lamen justitia illarum ecclesiaruai a quibus mor- Cancelada, ecclesiam S. Andrese de Silvarosa cum
tuorum corpora assurnuntur. vilia, mansos de Yedelago, mansos de monte Bel-
Decernimus ergo ut nulli omnino hominum liceat luna; mansos de Monfel, mansos de Malzago, man-
praefatam ecclesiam teinere perturhare, aut ejus sos de Petrarubea, mansos de Fener, niansos de
possessiones auferre, vel ablalas retinere, minuere, Duno, mansos de Manzagello, mansos de Paderno,
seu quibuslibel vexationilius faligare, sed illibala possessiones de Gonzano, ecclesiam S. Peiagii de
omnia et integra conserventur eorum, pro quorum Anrinc cum mansis ipsius villae, ccclesiam S. Bo'-
gubernalione ac suslenlaiione concessa sunt, usi- naecum molendinis, mansos de Cormelino, niansos
bus omniniodis profulura, salva sedis apostolicae de Qtiinto, roansos de S. Chrislina, ecclesiam S.
auctoritate, etdicecesani episcopi canonica justitia. Mariae de Pralogatzol cuni mansis ipsius villse,
Si c[ua igitur in futurum ecclesiastica saecula- mansos de Ger, ecclesiam S. Vitalis cum mansis
risve, elc. ipsius villae, ecclesiam S. Gervasii cum raansis ip-
Ego Alexander catholicse Ecclesiae episcopus. sius villae, mansos de Cauizano, mansos de Gel cum
Ego Paulus Pra3iiesliniis episcopus. nerr.ore, possessienes de Bassano et de Romano cl
1313 ALEXANDRIIU PAP^E 1516
de Tor, mansos de Asylo, rnansos de Braida, quid-- A , quodde Salvatore nostro scriplum reperimus: Cwpit
quid habetis Meslre, ecclesias quas habet'.s infrai Jesus facere et docere (Acl. i). Quocirca monemus
civitalein, videl. S. Jo. Baplistse, S. Bailholomaii,, universilatein vestram hortamurque altenlius, sub
S. Andreae, S. Jo. de Ripa, et ecclesiam S. Sophiae e divini judicii interniinatione prsecipimus, qualenus
sitam extra muros civilatis Tarvisinae; possessioness oflicii Yestri debitum intuenles in omnibus exhibea-
quas habetis in civitale, et decimas quas habetis3 lis vos sicul Dei ministros et de commissi vobis gre-
circa ipsam civitatem. Sane quoniam per quosdami gis cuslodia, non sicul mercenarii quibus non est
praepositos, qui curam bonorum canonicae vestrae3 cura de ovibus, sed sicut veri pastores utililer cum
gerebant, usque adeo dislrahebantur bona prsedicta,( auxilio coelestisgralise eogitetis ; ila quod in diejudi-
quod vix poteratis ex eis congrue suslentari, adI cii mereamini voceinillam jucundiialis audire: Euge
lantum incommodum removendum cum venerab. serveboneet fidelis (Mattlt. xvv), et decselero nove-
fratre nostro Conrado episcopo veslro communiter? rilis quod cum unusquisque secundum laborem suum
statuislis , ut unus ex vobis annis singulis assuma- debeat mercedem accipere, apostolorum Iiuiina vi-
tur, qtii vice praepositi ad commodum vestrumi sitantibus citra mare annum Anglicis biennium ve-
ejusdem canonicse bona dispensel : nos vestris po- stratibus aulem quia remolissimi sunt.: et quia se
stulationibus annuentes conslitulionem ipsam au-. B consliluerunt sedi aposlolicse ccnsuales; el cunv
ctoritate aposlolica confirmamus. majori labore accedunt liiennium de injuncla pee-
Decernimus ergo, etc. nitentia peccatorum, de quibus verecompunctisuut
Ego Alexander catholicse Ecclcsise episcopus. et confessi, de beatorum Pelri et Pauli potestale
Ego Paulus Praenestinus episc. confisi auctorilate aposlolica relaxamus. Non au-
Ego..., presb. card. lil. S. Susannae. lem dubium est quin illis qui non veniunt et cen-
Ego Ard. ., presb. card. tit. S. crucis in Hiefu- sum solvant solulio ipsa ad remissioncm valeat de-
salem. liclorum. Caelerum quoniam gravissimum est iliis
Ego Laborans presb. card* S. Mariae Translibe- qui in clericos manus violentas injiciunt pro abso-
rim.tit. Callisti. lulione aposlolico se eonspeclui praesentare, prsesen-
Ego Jacobus S. Marisein Cosmedin diac. card. tibus vobis litleris indulgemus, ut si qui sine muti-
Ego Jo. diac. card. S. Angeli. Ialione vel exoculatione, aul morte prsescriptum
Ego MalthaeusS. MariaeNovsediac. card. excessum commiserint, eos, juramento acceplo,
DatumYiterbiipermanumAlberti, S. R. E. presb. quod in posterum a siniilibus abstinebunl, auclori-
card. et cancell. xiv Kl. Augusli, indict. xiv, In- rQ tale apostolica ab excoramunicationis sentenlia re-
carn. Domin. an. 1181, ponlificalus D. Alexandri laxelis. IUos vero qui sacerdotes clcricos aut mo-
PP. III, anno xxu. nachos vel alicujus religionis viros forte occiderint
MDXX. vel detruncaverinl publice, nullius appellalione ob-
Ad archiepiscopum et episcoposper Sueciam consli- stanle, vinculo nuntietis excommunicalionis astri-
lulos. — Ul subjeclorum animis ^onsviant. ctos, et sicul excommunicatos facialis ob omnibus
(Viterbii, Julii 26.) evitari donec cum litteris episcopi sui continenti-
[LILJEGREN, Diplom. Suecan., I, 74.] bus veritalem apostolico se conspectui reprsesenlent.
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve- Datum Viterbii, vn Kal. Augusti.
nerabilibus fralribus archiepiscopo et episcopis per
MDXXI.
Sueciam constilulis, saluiein et aposlolicam bene-
dictionem. Privilegium pro Cluniacensibus. — Inhibet ne qttis
Quanto minus instructi sunl in his quae ad salu- ecclesiam, capellam seu oralorium in parochiis
tem respiciunt illi quorum curam habetis, tanto Cluniacensiumel prwcipuein parochia de Molinis,
wdificet absque assensu Cluniacensis abbatis.
araplius circa reformalionem eorum vos convenit
vigilare, ne si, quod absit, fueritis negligentes requi- D (Viterbii, Jul. 28.)
ratura vobis bonum quod egissent, si necessaria illis [Bic//«r. Clun., 72.]
instruclio minime defuisset. Periculosum autem vo- ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, di-
bis exislil communicalionis illius (erribilis oblivisci leclis filiis TIIEOBALDO abbali el fralribus Cluniacen-
qua dicitur: Si nonaimuntiaveris iniquo (alias impio) sibus, salulem et apostolicam benedictionem.
iniquitatemsuam, sanguinemejusde manuluarequi- In eo sumus loco et oflicio, quanquani immeriti,
ram (Ezech. m). lsaias quoque de lacilurnilate sua disponentc Domino, constituli, ut Ecclesias Dei, et
plurimum coiitristaltis ait: Vwmihi quia tacui (Isai. prsesertim religiosa loca honorare el diligere pro-
v).Caelerumnec illud clausis oculis debetis prseterire, pensius leneamur, eorumque indemnitali et profe-
quod plus conscieulia sancti laboris sediflcal quam cttii pastorali sollicitudine providere. Hac igiiur
exercitatio sermonis, teslanle enim beato Gregorio : consideratione inducli, veslris quoque nihilominus.
Sermo dulcedinem non habet quara vita reproba precibus inclinati, aucloritate prsesenlium inhibe-
infra conscienliam remordet. Unde necesseest ut, mus, ul nullius infraparochias vestras, el praecipue
qui verbum Dei loquilur prius studeal qualiler vivat de Molinis ecclesiam, capellam seu oralorium abs-
ct sicpost vilam poteril aperla fionle dpcere juxla que assensu vestro et dioecesani episcopi, salvis
1317 EPISTOLJE ET PRIVILEGIA. — SPURIA. 1518
tamen privilegiis Romanae Ecclesise de novo sedifi- A torum Pelri et Pauli apostolorum ejus se noverit
care prsesumat. Si quis autem hoc attentare prse- incursurum.
sumpserit, indignationem omnipolentis Dei, et bea- Datum Viterbii, v Kalendas Augusti.
SPURIA*
i. quod est unus casus specialis summo ponlifici re-
Ad Henricum regem Anglorum. — De Thoma servatus; quamvis per Simoniam, ut dicitur, fueril
Bequet. electus; ideo conscientiam de purilate commenda-
(Romae, die 2 mensis Dec.) mus, et scrupuiosam reprehendimus curiosilatem.
\Gilberti Foliot Epist. ed. GILES,II, 109.] „ Ne vero religionis puritas confusa succumberel, vel
ALEXANDER episcopus,'servus servorum Dei, ex- Simoniae pravitas effugeret impunita; ab omni or-
cellenlissimo principi Christianissimoque fllio suc dine ecclesiastico et archiepiscopatu illum degrada-
doinino regi, collegio Cant. et omnibus archiepisco- raus, et stullissimuin declaramus ; mandantes vobis
pis efepiscopis in eodem collegio exislenlibus, sa- sub pcena exconimunicationis majoris, quatenus
lutem et apostolicam benedictionera. pcenam condignam eidem imponalis; scilicet ut in
Sancta et eatholica maler Eeclesia suo sponso, arcto monasterio recludatur, ibidem perpetuam pce-
qui Christus est, ineffabilis amoris dulcedine copu- nitenliam peracturus. Quapropler tibi, fili charis-
lala, suscepit ab ipso dotes amplissimas, gratiarum sime, prsecipimus ut illum de lua curia expellas;
ubertaie lecundas, et specialiter inter eas benefi- quia indecens est, ut qui fuerat metropolitanus in
ciura libertatis. Voluit enim per amabilcm sponsam tali sacro collegio et inter feligiosos conversalus,
ejus libero fldelibus praeesse dominio; ut haberet esset joculator sive hislrio in tua prsesentia. Insu-
poteslatem in singulos velut in filios more matris, per, fili charissime, si episcopi tui regni in noslro
cunctique ipsam reverentia filiali tanquam univer- mandalo apostolico et archiepiscopatu nimis negli»
salem matreni et dominam honorarent. Hsec est gentes, quod absit! exstiterint; volumus, quodma-
enim dilecta sua arca, in quam cor ejus tam die C nus adjutrices extendas ad sustentandam Romanse
quam nocle invigilat indefesse. Hic est hortus illius Ecclesiae libertatem; et sic obtinebis apostolicam
fertilis, in cujus suavitatis odore praecipue delecta- benedictionem; quia post sententiam latam si incor-
lur. Quis ilaque non verebitur illam oflendere vel rigibiles perstiterint, sacrosancta Ecclesia non po-
injuriis provocare? Quis credere poterit sponsum test ullra facere nisi invocare brachium saeculare.
in sponsae contumelia graviter non offendi? Quis Ulterius, flli dilectissime, ad aures nostras perve-
violator Ecclesiae libertatis conlra Deum et homi- nit, quod alius loco praedicli archiepiscopi succes-
nem quavis defensione protegitur; ut supernae vir- sit, et plura enormia et sinistra in tuam personam
tulis malleo comminui in pulverem nequeat et fa- illuslrissimam lingua vulgari publice praedicabat;
villam ? Habet enim mater Ecclesia unde vehemen- et simililer apostolico consilio inconsulto et anle
ter doleat, unde dolorem clamoribus exprimat, pallii missionem sacros ordines ministrabat. Unde
et visum est nobis, quia non voluntate papali, nec
plena querelis; utpote gravibus injuriis lacessila
enormibus colUsa sceleribus et jacturis. Dolet, in- etiam polestate regali rite fuerat eleclus, sed con-
quam, nec mirandum; inspicit quia qui forent ejus tra omnium voluntales regentium similiter et ha-
chari, facti sunt ejus inimici. Et qui suxerunt ip- bentium interesse. Unde bene possumus per istum,
sius ubera, materni lactis refeeti dulcedine, amari- [) quod est in titulo illo de clerico per sallum pro-
tudinis calicem illam compellunt, proh dolor! degu- moto; quia non fuerat electus Ioco sacro scilicet
stare. Qui fecundati per ipsam grandium ubertate de claustro, uthonestum erat, nec de episcopo ad
bonorura, hoslilibus eam provocare conatibus, et archipraesulis dignilatem, sed quod dolendum est,
libertalein ejus, quantum in eis est, deprimere non de custode carceris in arcuiepiscopum. Sed, quam-
verenlur. 0 ingratiludinis damnabile vitium, res in- vis ordo in clectione non servabatur, electionem
grata superis el lerrenis, infesta res; quia omnis illam apostolica aucloritate cassamus, irritamus et
lex sacrosanclae Ecclesiaeconfundilur, dum sicma- annihilamus; et pro sua inani electione illum ex-
trem iilii vilipendent! Hanc profecto querelam de communicamus, et ad praesentiam nostram perso-
quodam Thoma Canluariensi archiepiscopo per lit- naliler jam citamus. Praeterea secundum fralrum
teras vestras ad sedem apostolicam deslinatas in- nostrorum consilium secum gratiose volumus dis-
scilicet ut cum commensalibus ct sibi ser-
speximus; et in illis reperimus, quod sine consilio pensare;
vestro renunliartt juri suo; et factus esl fatuus in vienlibus adminislrationem et communicationem
iula regis. Et quia renunliare non de.buisset sine inlerim jam habeat usque quo poterit ad sedem apo-
liccntia nostra speeiali; cum injtiribus caulum sit, stolicam viam cemmode arripere; mandanles, qua-
1519 ALEXANDRIIII PAPiE 1520
tenus quam cito poterit aposlolico conspeclui se A qnenler honoribus, et ut Chrisii: fideles eo libcn-.
ipsum prsesenlet. Sciens pro cerlo, nisi specialis tius devolionis causa confluaiit ad eamdem, manus-
illa dilectio, quam ad pcrsonam suam habuimus et quead conservatioriem ejusdem promplius porriganl
habemus, juslum motura animi noslri temperaret, adjutrices, quo exinde dono coelestis graliae con-
pceua doeente cognoscercl, quanlum excesserit, spexerint se ibidem uberius referlos, de omnipo-
qui spvetis canonicis sanctionibus et consueludine lentis Dei misericordia et beatorum Petri et Pauli
generaii prsesurapserat archiepiscopalus officium aposlolorum ejus auctorilale confisi omnibus vere
usurpare. pcr.nilenlibus et confessis el contrilis, qui dedit
Scriptum Romae, ii die mensis Decembris, etno- Ascensionis Doniininoslri Jesu Chcisti a vespere vi-
stti aposlolaius anno primo. gilise ipsius usque ad vesperaniejusdem diei diciam
II. S. Marci Ecclesiam devole visilaverint annuatim et
Bulla indulgenliarum ecctesiw S. Marci Venetiarum raanus ad ejus conservationem porrexerinl adjutri-
concessa. ces, plenam omnium peccalorum suorum ahsolu-
(Veneiiis, apud S. Marcum, Maii 12.) tionem concedimus ; insupcr per septem diesdiclum
[VERCIStoria della Marca Trivigniana, I, 22.] festum sequentes, ct quiiibet ipsorum dieriim de
ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ui/i- ^ injungendis ipsorum poeniteniiis seplimam parlem
versis Christi fidelibus praesentibus et futuris, saln- raisericordiler in Domino relaxamus, prsesentibus
tem et apostolicara benedictionem. perpeluis temporibus duraturis. Nulli ergo oranino
Licet ad omnes sanctse Romanae Ecclesise fideles hominum liceat hancnosirse concessionis et relaxa-
niunificentise noslrae dexleram debeamus exten- tionis paginam infringere, vel ei ausu temerario
dere debilricem, maxime tamen spiritualis gratiae contraire. Si quis aulem hoc aUentafeprsesuinpserit,
praerogalivam nos decet illosatlollere, et digniori- indisjnalioneni omnipotenlis Dei, et beatorum Petri
bus beneiicenliai noslrae favoribus ampliari, quod se et Pauli aposlolorum ejtis se noveril incursurum ;
nobis et sanctae Romanse Ecclesiae ferventiori devc- alque in extremo judicio districti judicis ita cru-
lione exhibent, et in fide stabiles et in opere fideli- deliter permultari.
ter efiicaces. Datum Yenetiis apud S. Marcum, vi Idus Maii,
Sane igitur cupientes ut ecclesia S. Marci Vene- (J pontificalus noslri anno xvm.
tiarum Castellan.e dicecesis prseenvnenlioribus fre-
ALEXANBIII III
ROMANIPONTIFICIS
EPISTOLARUM DECRETALIUM
SERIES
SUMMATIM EXPOSITA.
(Juxta Philippi JAFFE: recensionem (Regesta Rom. pontif., p. 679 r6IJ).
D III. (Archi)episcopo Strigoniensi rcspondet, ne
ANNO 1163 Simoniace impeiralum palliuin pulet, proplerea
quod « cum Petrus lit. S. Laurentii in Damaso
I. W(illelmo) eleclo Carnotensi respondel t de presbyter cardinalis, lunc vcro S. Eustachii diaco-
causis quse infra lermiiiuiii certum deci endse coin- nus et apostolicse sedis legatus, ut pallium deier-
iiiillantur, nisi dius ab apostolico prsefixus decom- ret, ad partes illas acci.'deret, Alanus fraler ejus
muni (Oiisensu parlium prorogetiir, eo transacto eidem cardinali equuni uniim transmiserii. e Au-
mandaitim exspirare. ) Mansi XXU. 500, Bceh- gustini Tarr. Opp. IV. 285, Decr. Greg. L. V. t. 3.
meri Corp. jur. can. II. app. 2GC.Auguslini Tarr. c. 18, (Mansi XXII. 42C). — « Etsi quseslior.es
Opp. IV. i% Decr. Greg. L. 1.1, 29. c. 4. — « De tuas. >
causis, quae. >
ANNO 1170. — 1171.
ANNO 1166'
IV. (Guillelmo) episcopo Agalhensi respOndet,
II. Archiepiscopo Rituiicensi respohdet de « cau- paeiiitei.tiam narlieri imponendam esse, qu;e « cu-
sis mairiniohiorum. » Mansi XXII. 427. — « Reia- piens viri sni ampliorem amorem sibi acquirere,
tuin cst, > etc. suscepto corpore Christi et in ore retenlo, eidem
(Cl) Decrelales epistolae Alexandri III, quse ad mox edendas spectant, hic integras exhibere su-
nostras conciliorum el juris canonici colleetiones pciiluum duximus. EDIT.PATR.
1.321 EPIST. DECRETAL. SUMMAIUA. (3:2
viro cum eo osculum porrexit et ipsum trajicere A L. 1.1. 56 c. 6. — « Ex litteris fraternitalis > « Et
non potuit, sed postea versum est in carnem — et lilteris vestrae i « Ex litteris vestris. >
caro succrevit e£ adhuc est ore ejus t cset. (Ex re- XV. G(iliberlo) Londinensi et R(ogero) Wigor-
aistri libro XII.) Balusii Misc. III, 575; Mansi niensi episcopis mandat jtidiccnt inler R. presby-
XXI. 1100, 1101 , XXII. 459, Boehmeri Corp. 11. terum et T. clericum. Mausi XXII. 501, Bochineii
«pp. 459, Augustini Tarr. Opp.—IV. 418,199, 228, Corp. jur. can. II. 268, Augustini Tarr. Opp. IV,
Decr. Greg. L. IV. t. 1 c. 12. « De inuliere il- 51. — « Pcrvenil ad nos ex. >
la » t De nmliere, quse > « Sane super eo, quod > XVI. Rogero, episcopo Wigorniensi, per B. nun-
« Prseterea rie muliere. » tium respondet. Pauperes commendat. Epist. S.
V. Ad (Thcobaldi) episcopi Ambianensis quae- Thoma; ed. Giles II. 108. — « Fraternitatis tuse
stiones respondel. (Ex regislri libro XII.) Mansi litteras. >
XXII. 458, fVuguslini Tarr. Opp. IV. 257, 59, XYII. R(ogero), episcopo Wigorniensi, variis de
192, 196, 268, 532, Decr. Gres;. L. 111. t. 50. rebus consLsienti respondet. Gilbcrli Foliot epist.
c. 15, t. 51. c. 10, L. IV. t. 15. c. 2, t. 19, c. 5, ed. Giles II. 99. — « Meminimus, nos ex. >
L. V. t. 55. c. 7.) — « Quod sedem apostolicam > XVIH. R(ogero), episcopo Wigorniensi, mandat,
< Sane de canonico > « Prseterea de liugone > «Ad ut virum qui, dimissa uxore, aliam duxerit, « si
haeedonationem s «P.orrode. comite > i Porro quo- prior mulier et secunda se in prima vel in se-
niam > « Porro quamvis. > cunda consanguinitatis linea conlingant, faciat
VI. (Raimundo), archiepiscopo Arelalensi et S. utraque carere ot sine spe conjugii perpettto nia-
Marise in Via Lata diacono cardinali scribit de ma> g nere; si eas in tertio gradu sese altinere consiiteiit,
trinionio Ermengardis et Biatii. (Ex regislri li* virum a secunda compellat recedere, et piiorem
bro XII). Mansi XXII. 457, BoehmeriCorp. II. app. sicut uxorem siiam recipere. » Gilberti Foliol epist.
518, Augusiini Tarr. Opp. IV. 54, Decr. Greg. L. ed. Giles II. 102, (Mansi XXII. 290, Bceliiueii
I. I. 29. c. 16. — t Causa malriraonii > « Causam Corp. H. app. 518, AugualiniTarr. Opp. IV. 252).
. malrjuionii. — « Ad aures nostras >.
VII. Patriarchae Ilicrosolymilano intcrdicii, ne XIX. R(ogeruin), episcopum Wigorniensem , ro-
in privilegiis nomina clericorurn abscntium, « tan- gat, ne fratribus de Oseneia ecclesiam de Beibur
quam si prsesenles sint, faciat subscribi. > (Ex re- adimal. Gilberli Foliot epist. ed. Giles II. 105 , (Au-
gistri libro XII). Mansi XXII. 454, Augustini Tarr. gustini Tarr. Opp. IV. 156, Decr. Grcg. L. III. t.
Opp. IV. 157, Decr. Greg. L. III. t. 10. c. 5. — 10 c. 5). — « Quum nos tibi > « Cum nos jam pri-
« Quajito majori dignilate. . dem. >
VIII. Procuralori et canonicis Soranis scribit de XX. R(ogero) episcopo Wigorniensi etpriori Pan-
Mariotsemalrimonio. (Ex registri libro XII.) Mansi teiano mandat, judicent inter nionachos de Aera
XXII. 459, Boclinieri Corp. II. app. 514, Augus- (al Alra , Acra) et monachos de Cadonio (al. Ga-
tini Tarr. Opp. IV. 229, Decr. Greg. L. IV. t. 1. dono, Ganono). Mansi XXII. 277, Boehmeri Corp.
c. 15. — « Venieiis ad aposiolicse. t jur. can. II. app. 201 , Augustini Tarr. Opp. IV.
IX. Abbaii S. Benedicli de Vebia (al. Nebia) scri-. 280, Decr. Greg. L. V. t. 5ac. 15. — « Querelam
bit de pocnilciitia iiiouachi qui fures iiileremerit. iiionachoruin. »
(Ex registri libro XII). Mansi XXII. 457, Boehmeri £ XXI. R(ogero) episcopo Wigorniensi (al. abbati
Corp. jur. can. II. app. 224, Auguslini Tarr.
— Opp. de Eveshani) manuat, ut inler fratres monasle-
IV. 507, Decr. Greg. L. V. t. 12. c. 10. « Sus- rii Diinelinensis et monachos S. Albani judicium
cepimus litleras luas. faciat. Mansi XXII. 594, 595, Augustini Tarr.
X. Episcopo et aichidiacono Viceniino lnandai Opp. IV. 567, 44, Decr. Greg. L. I. t. 23 c. 5. —
de filiis Hereinanni legitimis judicandis. (Ex regis- « Ctusatn, qtiae verlilur > « Archidiaconis de
lri libroXH). Mansi XXII. 435, Auguslini Tarr.
Opp. IV. 265, Decr. Greg. L. IV. I. 17. c. 8. — ANNO 1174—1179.
« Peiialuni est ad. >
XI. Episcopo AVigorniensi respondet, « mona- XXII. R(idiardo), arcliicpiscopo Cantuariensi,
chcs in accusalione abbaluni suoruin esse audien- lotius Anglisepiiinaii el apostolicae sedis legato et
dos. > (Ex registri liuro XII). Mansi XXII. 435, R(ogero), episcopo Wigorniensi, prsecipit, ut G.
Bcelimeri Corp. II. app. 275, Auguslini Tarr. Opp. clerico bcneiicium quoddam restiluanl.Mansi XXII.
IV. 275, 135, Decr. Greg. L. II. t. 50. c. 2, L. V. 354, Boehineri Corp. jur. can. II. app. 247, A-ugu-
t. 1. c. 11. — « Ex parle tua hujusinodi s (« De stini Tarr. Opp. IV. 55, Decr. Greg. L. I, 1.17, c.
confirmalionibus >\. 7. — « Ex transmissa nobis conqueslione. »
XXIII. R(ichardo), archiepiscopo Cantuaricnsi, et
ANNO 1172 — 1175 R(ogero), episcopo Wigornicnsi, scriliit, canonicos
de Pleinleim (al. Plulino, Plunnium) « non esse a
XII. ("Willeimo)episcopo Carnolensi respondet de i0 ferendo lestimonio super proprio negotio ecclesise
presbytero, qui « cum allerius conjuge inlfa ec- suse repellendos. t Mansi XXII. 305, BoehmeriCorp.
cii siahi freqtienler dormieril. > (Ex regislri libro jnr. can. II, app. 280, Augustini Tarr. Opp. IV,
XIV). Mansi XXII. 434 , Brehmcri Corp. jur. can. 100, Dccr. Greg. L. II. t, 20. c. 12. —« Cum nun-
II. app. 220, Auguslini Tarr. Opp. IV. 510, Decr. lius canonicorutn. »
Greg. L. V. t. 17. c. 5. — « Significasti nobis
quemdam. > ANNO1180
XIII. Episcopi Yidrosiensis (leg. Nidrosiensis),
aposlolicse sedis legati, quaestionibus respondel. XXIV. (Richardo), archiepiscopo et archidiacono
(Kx regislri libro XIV). M.msiXXlI. 455, Boehmeri Cantttariensi prajcipit, ut, cum abbas S. Augustini
Corp. jur. can. II. app. 520, Auguslini Tarr. Opp. i ad ecclesias suas vacantes personas duxerit ido-
IV. 547, Dec. Greg. L. IV. t. 19. c. 5, L. V. l. neas prsesentandas, eas sine caluninia recipiant. >
40. c. 14. — i Qusesivil a nobis. > (Fragmenlum.) Chronica W. Thorn. ap. Twysden
II. A Scr. II, 1851. — « Gravis adraodum ad. >
ANNO 1165—1179, XXV. (Roberlo) Herefordensi et (Balduino) Wi
gomiensi episcopis el magislro Pelro de Melidis
XIV. R(ogero) archiepiscopo Eboracensi et R(o- maudat, « ul si (Richardus) archiepiscopus Can
gero) epistopo Wigornieiisi scribit de causa R. et luariensis privilegia, quibus abbas et fVatvesS. Au-
A. clericortini. Bochmeri Corp. jur. can. II. app. gustini se ab ejus irapetitione defendi creduhl, ve-
242, Augustini Tarr. Opp. IV. 67, Decr. Gre? lit redarguere falsilatis, ea sibi faciant quaulocius
PATROL. CC. 42
• 1J&3 .ALEXANDRI111PAPJE 1324
exhiberi et fideliler conscribi.» Chronica \V. Thorn A IV. 212, Boehmeri Corp. II. app. 504, Decr. Grcg.
op. Twysden H. A. Scr.II. 1831. ( L. III. t. 58. c. 21, Mansi XXII. 440,441.) —
« Relatum est auribus » « Nostris est auribus >
ANNO1159—1181 « Ad hoc quoniam. >
XL. Episcopis, archidiaconis et aliis ecclesiarum
XXVI. Regi Anglorum respondet/ R.Thilili jus praelalis per Galliam constilulis scribit, ne fratres
palronatus ecclesise de Ligttrgis (al. Bligurgis, Bli- Hospilalis Hierosolymitani aut ecclesias eorum in-
gurd.) concedi non potuisse. Augustini Tarr. Opp. . terdicant vel excommunicent. Mansi XXII. 408,
IV. 212, Bcehmeri Corp. H, app. 504, (Mansi XXI. Boehnieri Corp. jur. can. II, app. 250, Augustisi
1091, XXII. 440). — « Magnificentisetuse lilleras. > Tarr. Opp. IV. 551. — « Sane quoniam a. >
XXVII. Angiorum regi de palronalu ecclesiarum XLI. Episcopo Alrebatensi respondet de. ejus
scribit. Mansi XXII. 414, Auguslini Tarr. Opp. IV, cum S. clerico lite. Aiiguslini Tarr. Opp. IV. 192,
78, Decr. Greg. L. II. t. 1. c. 5. — « Quaiito te MansiXX. 1089. — « Plene nobis innotuil. >
divina » « Quanto divina. » XLII. Episcopo Atrebatensi (al. Arelatensi) scri-
XXVIII.Abbalibus S. Albani et Leicestrise man- bil de silva quadam monachis Caroliloci a canoni-
dat, ut ecclesiam de Aleton jubeant monaslcrio S. cis Bellovaceiisibus reddenda. Auguslini Tarr. Opp.
Ebrulfi restitui. Augusiini Tarr. Opp. IV. 577, Man- IV. 165, Boihmeri Corp. jur. can. 11. app. 266,
si XXI. 1095, XXII. 403. — « Dibectifilii nostri. » Decr. Greg. L. III. t. 17. c. 5. — i Cum dilecti
XXIX. Plebano et clericis S. Nazarii de Albareto filii. »
scribit de controversia, « quam habuerint in eccle- Q XLIII. Episcopo Abulen. (leg. Avilensi) scribit
sia Solariae. » Atigustini Tarr. Opp. IV. 124, Decr. de G. presbytero ecclesiae S. Jacobi post appellalio-
Greg. L. 11.t. 28, c. 8. — Ex ralione » « Vcrum nem ad apostolicam sedem factam per episcopum
post appellationem. » Zamorensem excommunicato. Augustini Tarr. Opp.
XXX. Episcopo Abarien. (al. Ambianensi) scribit IV. 379, Decr. Greg. L. II. t. 28, c. 54. — « Ad
de quodam, qui « in lorneamento morlem accepil.» audientiam noslram. »
Auguslini Tarr, Opp. IV. 415, Mansi.XXl. 1100, XLIV. Archiepiscopo Barensi scribil de P. civis
Decr. Greg. L. V. t. 15. c. 2. — « Ad audientiam Barensis matrimonio. BcehmeriCorp. II. app. 527,
liostram. » Auguslini Tarr. Opp. IV. 228, Mansi XXI. 1091.—•
XXXI. Episcopo Albiensi mandat, judicet inter « Yeniens ad nos P. >
roonachos Silvae Majoris et O. Augustini Tarr. Opp. XLV. Episcopo Bathoniensi mandat, ut quibus
IV. 571, Mansi XXI. 1095.»—« Prior et monachi.i rex Scolise, quum S. comitis « palrimonium deline-
XXXII. Albiensi el Bellovacensi episcopis de mi- ret occupatuin, ecclesias concesserit,» eos remo-
litis cujusdam inatrimonio scribit. Augustini Tarr. veat. Mansi XXII. 415, (XXI. 1098, Auguslini Tarr.
Opp. IV. 570, Decr. Greg. L. II. 1.15, c. 8. — « Ex Opp. IV. 597). — t Dileclus filius nosler »(« Dile-
transinissa nobis. » ctus fraler noster). >
XXXIII. Episcopo Alphano (Alifano) scribit de XLYI. Episcopo Balhoniensi respondet de iisr
possessionibus, laicis concessis. Auguslini Tarr. « qui infra nubiles annos malrimonii nomine con-
Opp. IV, 70, 161, Decr. Greg. L. I. t. 41. c. 1, junguntur. > Auguslini Tarr. Opp. IV. 255, Decr.
Mansi XXU. 581, Bcehmeri Corp. jur. can. II, app. Q Greg. L. IV. t. 2, c. 8. —« A nobis lua. >
256. — « De possessionibus aulem > « Requisivit XLVII.Episcopo Bathoniensi mandat, moneat R.,
tua. > ,s ul E. mulieri, « ab eo ecclesiaslico judicio separa-
XXXIV. Abbati et monacbis S. Andrese praecipit, tae, dotem restiluat. » Mansi XXII. 588, Bcehmeri
ut canonicis de Plaicio decimas quasdam persol- Corp. II. app. 554, Augustini Tarr. Opp. IY. 270.
vant. Gilberti Foliot epist. ed. Giles II 105, Mansi — « Ex conqueslione JE. (al. M'.)> « Ex quseslio-
XXII. 596, Augustini Tarr. Opp. IV. 551, Decr. Greg. ne M. > -
L. V, t. 55, c. 6. — « Si de terra. > f XLYHl. Episcopo Bathoniensi scribit de iis,« qui
XXXV. Episcopo Andrensi respontlel« de cleri- iufra annos aptos existentes niatrimoniis sponsalia
cis, qui ecclesias eonstructas hereditario jure sibi coutrahunt. > Mansi XXII. 296, Boehmeri Corp. II.
vendicant. > Auguslini Tarr. Opp. IV. 210, Bceh- app. 525, Auguslini Tarr. Opp. IV. 255, Decr. Greg.
meri Corp. II. app. 502, (Mansi XXII. 540, Decr. L. IV. t. 2, c. 7. — « De illis, qui infra. >,
Greg. L. III. t. 58, e. 15.) — « Consuluit nos tua.> XLIX. Episcopo Balhoniensi scribit, « mulieres
XXXYI. Arcbiepiscopis, episcopis et aliis eccle- vel etiani alias personas, quae sui juris non sint,
siarum prselalis per Angliam constitutis inlerdicit, ab episcopo dicecesano absolvi non posse, si manus
ne « in monachos quosdam excommunicationis vel in clericum injecerint violentas. > Mansi XXII.
interdicli promulgenl senteniiam. » Bcehmeri Corp. 555, Boehmeri Corp. jur. can. II. app. 211, Augu-
jur. can. II. app. 212, Augustini Tarr. Opp. IV. stini Tarr. Opp. IV. 545, Decr. Greg. L. V. t. 39,
182. - « Licel universa loca. > c. 6. — t Mulieres vel etiam > « Mulieres etiam
XXXVII. Episcopis, archidiaconis el aliis praela-.'r. vel. »
tis per Angliam constitutis scribit de excominuni- L. Episcopo Bathoniensi scribit de diaconorum
candis iis, « qui in monachos vel conversos ordinis ordinatione. Mansi XXII. 572, BoehmeriCorp. jur.
cujusdara violentas manus injecerint. » Mansi XXII. can. II. app. 240,Augustini Tarr. Opp. IV. 29, Decr.
355, Boehnieri Corp. jur. can. II. app. 214, Augu- Greg. L. I. t. 11, c. 1. — « Subdiaconos autem. >
stini Tarr. Opp. IV. 545, Decr. Greg. L. V. t. 39, Ll. Episcopo Balhoniensi respondet, « tam eos,
c. 9. — « Parochianos. > qui trahantur in causara, quam principales faulores
XXXYIU. (Archiepiscopis et episcopis per An- eorum, si nianifeste juslitiam impediant, censura
gliam constilutis) mandat, ut « si qui in fratres ecclesiastica coercendos esse. > Bcehmeri Corp.
Hospitalis Hierosolymitani manus violentas injece- jur. can. II. app. 265, Augustini Tarr. Opp.IV. 48,
rint, eos publice excommunicatos deuuntient. > Mansi XXII. 299, Decr. Gres. L. I. t. 28, c. 1. —
Mansi XXII. 354, BoehmeriCorp. jur. can. II. app. « Quia quaesitum esl..>
212, Auguslini Tarr. Opp. IV. 544. — « Graviter LII. Bathoniensi el Exoniensi episcopis scribit
oeulos. > hsec: « Si aliquis in clericum, nutrientem comam,
XXXIX. Archiepiscopis et episcopis per Galliam ignorans quod clericus fuerit, manus injecerit vio-
(al. Angliam) constilulis scribit conlra eos qui lentas, propter hoc non debet apostolico corispe-
i occasione laicse recognilionis vel potentise se- ctui prsesenlari, nec eliam excommunicalione ncc-
cularis in seculari foro, non requisita episcopi tari.i Mansi XXII. 352, BoehmeriCorp. jur. can. II.
licentia , patronatus ecclesiarum et ecclesiaslica app. 210, Augustini Tarr. Opp. IV 342 — Si
benelicia sibi vendicent. > Augustini Tarr. Opp. vero aliquis in.»
I3$5 EPIST. DEGREIAL. SUMMARJA. 1326
LIII. Episcopo Bellovacensi respondet de iis, A lur, co^at. » Bcehmeii Corp. II. app. o32, Attgu-
qui « ad conlessionem de criminiims coiivcniuut stini Tarr. Opp. IV. 247, Mansi XXII. 594, Decr.*
et quamvis confiteri velinl, se tamen asserunl non Greg. L. IV. t. 8, c. 1. — « Pervenil ad nos.»
posse abstinere. » Auguslini Tarr. Opp. IV. 418, LXVIII. Archiepiscopo Canluariensi scrihit, ut
Decr. Greg. L. V. t. 58. c. 5. — « Quod quidam, Renaldo clerico ecclesiam de Durefort restituat.
sicul. » Decr. Greg. L. II. t. 15. c. 7, Augiistini Tarr. Opp.'
LIY. Episcopo Bellovacensi (al. Bavareusi) re- IV. 569.—- « Conquerente nobis Renaldo. »
spondet « non licere cuidam cum ea malrimoiiium . LXIX. Archiepiscopo Canluariensi do judicibus
contrahere, quam, uxore sua vivenle, sibi de facto delegatis ac de remissionibus respondet.. Boehmeri
II. app. 295, Augusiini Tarr. Opp. IV. 135,
copuiaveril; » leprosis, « Iiberum esse ad matri- Corp.
monium convolare. » Mansi XXII. 291, 595, Bceh- Mansi XXL 1087.— < Nos in eminenti.t !
meri Corp. II, app. 319, Auguslini Tarr. Opp. IV. « LXX. Archiepiscopo Caniuariensi concedit, ne
247, 24'8, Decr. Greg. L. IV. t. 7, c. 3, t. 8, c. 2. sentenlias judicum a sese intra provinciam dele-
— < Super hoc, quod de » « Super hoc vero, quod » gatorum conlirmare > debeat, « si de catisis ipsis nil
« Super eo vero, quod J « Quoniam ex multis. > in ejus praesentia sit tractatum. » Baluzii Misc. 111.
LV. Episcopo Bellovacensi respondet de matri- 574 et 580. Mansi XXI. 1105 et 1108 , XXII. 411,
moniis clandestinis. Mansi XXII. 455, Augusiini 482 , Augustini Tarr. Opp. IV. 362 , (363), Decr.
Tarr. Opp. IV. 237, Decr. Greg. L. IV. t. 3, c. 2, Greg. L. I. t. 29. c. 18. — < Cum te consulenle >
1.17, c. 9. — « Quod nobis ex. » < Si 'super causa. »
LYI. Episcopo Bellovacensi de falsis tcstimoniis T> B LXXI: Archiepiscopo Canluariensi mandat, prse-
respondet. Augustini Tarr. Opp. IV 98, Decr. Greg. cipial Hospitalariis, ne « excommunicatos praesa-
L. H, t- 20, c. 9. — « Sicul nobis est. > mant tradere Chrislianae sepulturae. » Mansi XXII.
LYII. Episcopo et archipresbylero Bononiensi de 385. — « Cum ad hoc. >
LXXH. Archiepiscopo Cantuariensi scribit de
appellalionibus respondet. Boehmcri Corp. 11, app. jure'patronatus
292, Augustini Tarr. Opp. IV. 130, Mansi XXII.; II. capellaede Stretton.Bcehmeri Corp.
447, Decr. Greg. L. II. t. 28, c. 18. —« Consuluit XXII. app. 502, Auguslini Tarr. Opp. IV. 211, Mansi
nos veslra » « Super eo, quod. > 341, 415, Decr. Greg. L. 111.t. 58. c. 10.
LYIII. Episcopo Brigen. respondet de clericis, < Dejure patronatus. »
« qui, cum beneficiis ecclesiasticis multis abun-[ LXXIII. Arcbiepiscopo Cantuariensi scribil de lite
denl, nolint ad roajores ordines promoveri. > Au- canonicorttm S. Frideswihse et canonicorum de
Mansi XXI. 1086, XXII. 521, Boehmeri
guslini Tarr. Opp. IV 359, Decr. Greg. L. I. t. 14,' Osenia. II. app. 294, Aiigusliiii Tarr. Opp. IV. 152.
c. 6.— « Qtiaeris a nobis. > Corp.
— « Signilicavernnl nobis. »
LIX. Episcopo Brixiensi mandat, ut ablata mo-'
nasterio S. Quirini (Tegernseensi) bona restituenda LXXIV. Archiepiscopo Cantuariensi scribit, ut
curet. Pez Thes. anecd. VI. i, 391. — < Significa- magistro Ia.,tribuat. in ecclesia ejus canonice instituto,
verunt nobis. > • prsebendam Augtistini —Tarr. Opp. IV. 151,
LX. Episcopo Brixiensi scribit de malrimonio Deer. Greg. L. 111.t. 5. c. 9. « Relatum est au-
Matthsei et Agolechis mulieris. Mansi XXH. 284,' _ ribus. >
LXXV. Archiepiscopo Cantuariensi scribit 3e
Boehmeri Corp. ll. app. 512, Auguslini Tarr. Opp.' °( causa
IV. 198, Decr. Greg. L. III. t. 52, c. 7. — < Ex ptt- Tarr. L. presbyleri. Mansi XXII. 445 (Augustini
blico inslrumento. > Opp. IV. 99, Decr. Greg. L. II. I. 20. c. 10).
— « Veniens ad nos ctim. »
LXI. EpiscopoBrixiensi de decimis novalium re- LXXVI. Archiepiscopo Cantuariensi mandat, ut
spondet. Mansi XXII. 445, Augustini Tarr. Opp. IV." « filios clericorum ab ecclesiis, in quibus palres
491, Decr. Gregj L. III. I. 50. c. 15. — < Quoniam eorum tanquam personae ve! vicarii nulla persona
a nobis. »
LXII. Archidiacono et capitulo Brundisino scri- intermedia minislrent, amoveat; eos vero, qui ec-
11 clesias, quas patres eorum lenuerint, personis aliis
bit, ut V. cujusdam uxor, iu monacharum ccetum mediis sint adepti, sustineal.» Baluzii Misc. III.
recep'a, viro restituatur. Theineri disq. crit. 451.• 574 el 579, Mansi XXI. 1102 et 1105 , XXII. 449,
•— « Constitutus in. » Tarr. Opp. IV. 560, Decr. Greg. L. I. I.
LXfll. Archiepiscopo Burdigalensi respondet, ju-'. Augtislini 17. c. 11.— « Ad extirpandas » « Sanctis Dei. > ,
venem, cui puclla consangniiiea desponsa sit, cogi >l LXXYII. Archiepiscopo Cantuariensi (al. Turo-
ad eain ducendam non debere. Baluzii Misc. III. nensi,
376, Mansi XXI. 1105, XXII. 526, Boehmeri Corp.'• excommunicatis. Londinensi) scribit de clericis interdictis aut
Mansi XXII. 569, Boehmeri Corp.
11. app. 530, (Auguslini Tarr. Opp. IV. 406, Decr.'• jur. can. II. 225, Augustini Tarr. Opp. IV. 325,
Greg. L. IV. t. 14, c. 2.) — « Super eo vero '» Decr. Greg. app. L. V. t. 27. c. 3. — « Clerici autem si. >
« Snper eo, quod. » $ LXXVHI. Archiepiscopo Cantuariensi (al. Rotho-
LXIV. Archiepiscopo Burdigalensi soribit, ar- scribii Petrum de Ursiton (al. Neasclea)
chidiaconatus duos non licere a G. archidiacono ad- l" u magensi)
f"
cxcommunicatione solvat. Maiisi XXII. 545, Boeh-
minislrari. MansiXXH. 585, 584, Boehmeri Corp. '• meri Corp. jur. can. II. app. 257, Augustini Tarr.
jur. can. II. app. 229, Augustini — Tarr. Opp.. IV.• Opp. IV. 110, Decr.
Greg. L. II. t. 24. c. 7. — « Ad
528, Decr. Greg. L. III. t. 5, c.14. « Prseterea dee nostram noveritis. »
archidiacono » « Praeterea de G. > LXXIX. Cantuariensi (al. decano
LXV. Archiepiscopo Burdigalensi respondet dee Forensi el Archiepiscopo archidiacono de Bedefet) mandat, ut ca-
«
milile, qui matrimoniuni stium accusat,dicens se
« nonicos de Lanslanet (al.Lamestanler) jubeat ca-
uxori in quarto gradu consanguinitaiis csse.« Mansi
3i pellam quamdam injuste
XXII 297, Boehnieri Corp. II. app. 523, Augu- i- Mansi XXII. 346, Bcehmeri Corp. occupatam dimittere.
can. II. 238,
stini Tarr. Opp. IV. 266. — « Consuluit nos lua. »> Augustini Tarr. Opp. IV. 112. — «jur. Insinuatum est
LXVI. Archiepiscopo Cantuariensi respondet de le nobis. »
•matrimonio R. juveniset MariaefiliaeGileberti de S. '• LXXX. Archiepiscopo Canluariensi raandat, ul
Leotlegario. Augustini Tarr. Opp. IV. 224, Boeh-
i- archidiaconum quemdam tueatur ab episcopi inju-
meri Corp. II. app. 520, Mansi XXII. 292, 312, 401, I, riis. Mansi XXII. 365, Bcehmeri Corp. jur. can. II
Decr. Greg. L. IV. t. 1, c. 7.—« Ex litteris, quas > app. 229, Auguslini Tarr. Opp. IV. 327, Decr.
« (Juod vero qusesivisti, » « De hoc autem, quod.»> Greg. L. V. t. 51. c. 2. — « Ad hsec quoniara. >
LXVH. Archispiscopo Cantuariensi scribit, « si LXXXl. Archiepiscopo Cantuariensi mandat, in-
qtii sint viri vel mulieres.qui leprce morbum incur-r- terdicat moiaachis, « ne villas vel ecclcsias reciperes
rant, uxores ul viros et viros, ul uxores seauan- i- a.1 firnias vel delinere prsesumant. » Mansi XXII
45-2" ALEXANDRI111PAPiE 1328
373, Boehroeri Corp. jur. can. II. app. 251, Augu- A 241, Augustini Tarr. Opp. IV. 52, Decr. Greg. L.
slini Tarr. Opp. IV. 221. — < Fraternitati tuse per. » I. 1.14. c. 3. — «Indecorum est. >
LXXXH. Archiepiscopo Canluariensi mandat, XCIV. Archiepiscopo Cantuariensi et ejus suf-
episcopum Covenlrensem « corrigal et casligel, fraganeis mandat, cogant parochianos suos, « ut de
qttod pueris, qui sint infra decenniuin constilutis provenlibus molendinarum el piscariarum, de lana
ecclesias concesserit. > Mansi XXII. 565, Bcehmeri et fceno decimas ecclesiis, quibus debeanlur, per-
Corp. jur. can. II. app. 241, Atiguslini Tarr. Opp. solvant. >GilbertiFoliot epist. ed. Giles 11.65, Mansi
IV. 51. Decr. Greg. L. I. i. 14. c. 2. — « Ex ratione XXII. 282, Boehmeri Corp. II. app. 248, Auguslini
eommissae > t Ex commissae sibi. > Tarr. Opp. IV. 185, Decr. Greg. L. III. t. 50. c. 5.
LXXXIII. Archiepiscopo Canluariensi respondet — « Pervenit ad nos, quod. >
de « reinissionibus, quse iitint in dedicationibus ec- XCV. Archiepiscopo Cantuariensi et ejus suffra-
clesiarum. » Mansi XXII. 595, Aiiguslini Tarr. Opp. ganeis scribit de ceconorais vacantibus ecclesiarum
IV. 541, Decr. Greg. L. V. t. 38. c. 4. — « Quod constituendis. Mansi XXII. 541, Boehmeri Corp.
autem consuluisti. » jur. can. II. 264, Auguslini Tarr. Opp. 1Y. 58, Decr.
LXXXIV. Archiepiscopo Cantuariensi concedit, Greg. L. 1.1. 51. c. 4. — « Cum nos plerumque >
ut « si eorum, qui ad audientiam ipsius appellent, « Ctini vos plerumque. »
possessio turbala fuerit, reformet eam, eo prseter- XCVI. Archiepiscopo Cantuariensi et ejus suffra-
misso, de quo appellatio fuerit inlerposita. » Mansi ganeis respondet de iis « qui, uxoribus relictis,
XXII. 518, Boehmeri Corp. II. app. 291, Augustini concubinis adhaerere non dubitent, et errorem suum
Tarr. Opp. IV. 128, Decr. Greg. L. II. t. 28. c. 17. jj ac temeritatem tueri per appellalion.is obstaculuiu
•—<Cum teneamur. > nitantur. » Mansi XXII. 517, Boehmeri Corp. II.
LXXXY. Archiepiscopo Cantuaiiensi scribit de app. 291, Augustini Tarr. Ooo. IV. 128. — « Rela-
clericis, qui « in domibus suis habere fornicarias lum est auribus. »
dicanlur. > Mansi XXII. 551, Boehmeri Corp. II. XCVII. Archiepiscopo Cantuariensi et episcopo
app. 556 , Augusliui Tarr. Opp. IV. 145. — « Cum Cistercicnsi—scribit de causa A. presbvteri. Mausi
in Ganluariensi > « Cuiu in provincia. » XXII. 509. « Retulit nobis A. >
LXXXVI. Archiepiscopo Cantuariensi etejussuf- XCYIII. Archiepiscopo Cantuariensi et episcopo
fraganeis scribit, ne a clericis t fornicarias in do- Wigorniensi praecipit, ul N. ecclesiam quamdam
mibus suis haberi > palianlur. Mansi XXII. 548, restituani. MansiXXII. 561.— « Praecipimus, utN.»
Roehmeri Corp. II. app. 554, Augustini Tarr. Opp. XCIX. Archiepiscopo Cantuariensi et episcopo
IV, 142, 144, Decr. Greg, L. III. l. 2. c. 4, t. 5. c. 1. Wigorniensi (al. abbati Rivallis et priori de Bridi)
— i Sicut ad exslirpanda >.« Si qui autem. > niandat, ut controversiam quamdam dijudicent.
LXXXVII. Archiepiscopo Cantuariensi et ejus Augustini Tarr. Opp. IV, 92 , Boehrneri Corp. II.
suffraganeis prsecipit, ne, « decedentibus ecclesia- app. 278, —
Mansi XXII. 281, Decr. Greg. L. II. t. 8.
rum personis, fiiios, vel consanguineos, vel alios c. 1. « Dilecti filii nostri. »
se in prsedictas ecclesias intrudere » patiantur. Gil- C. Universis monachis et canonicis regularibus
berti Foliol. epist. ed. Giles II. 65, Mansi XXIi. per Cantuariensem provinciam constilutis praecipit,
379, Boehmeri Corp. ,jur. can. II. app. 209 , Augu- « ul in ecclesiis, in quibus prsesentationem habeant,
stiui Tarr. Opp. IV. 152. — « Ex crebris querimo- Q quum vacaverint, dicecesanis episcopis clericos ido-
r.iis » « Ex querimoniis clericorum. > •iieos praesentenl, qui illis de spiritualibus, el iis de
LXXXYIIl. Archiepiscopo Cantuariensi et ejus lemporalibus debeant respondere. » Gilberti Foliot
sufifaganeis prsecipit, ut « si manifeslum el publi- episl. ed. Giles II. 68, Auguslini Tarr. Opp. IV.
cum itterit, patres ecclesise personatus gessisse, 205, BoehmeriCorp. II. app. 504 (Mansi XXU. 342).
filios ab eisdem ecclesiis excludant. » Boehmeri — « Quum deceal nos. »
Corp. jur. can. 11. app. 248, Augustini Tarr. Opp. CI. Episcopo Crapulano (leg. Caprulano) respon-
IV. 57, Decr. Grcg. L. 1.1.17. c. 10. — « Quoniam det de « sublalione appellalionis. > Auguslini Tarr.
sacris canonibus. > « Quoniaiii csl sacris. > Opp. IV. 129, Mansi XXI. 1086. — « Qusesivist:
LXXXIX. Archiepiscopo Canluariensi ct ejus ab. »
stiffraganeis mandat, inlerdical clericis, ne «dece- CIL Episcopo Capuano (al. Capitulano, al. Capra-
dentibus ecclesiarura personis paciscantur, ipsis rio) et abbati S. Lticiaeet priori S. Crucis niandat,
• cclesiis majores solitis solvere pensiones. » Mansi judiceul interN. el O. monachos « super electioue
XXII. 577, Boehineri Corp. jur. can. II. app. 208. de utroque facta. » Mansi XXII. 505, Bcehmeri
Aagustini Tarr. Opp. IV. 64, 282, —Decr. Greg. L. Corp. 11. app. 279, Augustini Tarr. — Opp. IV. 99;
I. t. 55. c. 6, L. 111.t. 59. c. 11. « Cum clerici Decr. Greg. L. c. II. I. c. 20. 11. « Causam quae
vestrae. > inter N. »
XC. Archiepiscopo Cantuariensi et ejus suffraga- CIH. Episcopo Carnolensi scribit de compositione
ncis scribii, ne sinanl a clericis « ecclesias cl eccle- apud judicem"extraordinarium facta. Mansi XXII,
siastica beneficia sine assensu dicecesani episcopi n" 378,XX1.1091,BcEhmeriCorp.jur. can. II. app. 208,
vecipi. > Siansi XXII. 578, Bcehmeri Corp. jur. caii. Augustini Tarr. Opp. IV. 66, 216, Dec. Greg. L. I.
II. app. 209, Atiguslini Tarr. Opp. IV. 154, Decr. t. 56, c. 5.— « de csctero noveris (noveritis).
Greg. L. III. t. 7. c. 5. — «Ex frequentibus que- CIV. Episcopo Carnotensi niandal, slatuat, ne ec-
relis. > clesiasticse personaeepiscopatus de his, quse iis de
XCI. Archiepiscopo Cantuariensi el ejus suffra- bonis ecclesiarum provcnianl, condant teslamen-
ganeis scribil de excommunicandis iis, qui « cleri- lum. > Boehmeri Corp. jur. can.—II. app. 256, Au-
cos occidant, vel occidi faciant, aut aliler violenlas gustini Tarr. Opp. IV, 175. < Admonet nos
inanus in eos injecerini. > Mansi XXII. 555, Boeh- cura. »
ineri Corp. jur. can. II. app. 211, Augustini Tarr. CV. Episcopo Carnotensi (archiepiscopo Cantua-
Opp. IV. 544. — « Non sine dolore. » riensi) scribil de causa G. clerici el abbalissae de
XCII. Archiepiscopo Cantuariensi el ejus suffra- Helenostoveac H. clerici. Mansi XXII. 517. —« Ex
ganeis mandal, videant, ne clerici usuras accipiant. litleris venerabilis. >
Mansi XXII. 544, Boehmeri Corp. jur. can. 11.app. CYL Episcopn Carnolensi (al. archiepiscopo Cau-
216, Augustini Tarr. Opp. IV. 514, Decr. Greg. L. luariensi) de delegatis judicibus respondet. Mansi
V. 1.19. c. 2 — « Quoniam non solum. K XXII. 505, Bcehmeri Corp. II. app. 270, 284, 293,
XCIII. Archiepiscopo Cantuaiiensi el ejus suffra- Augustini Tarr. Opp. IV. 52, 106,151, Decr. Greg.
ganeis scribit, ne cuiquam « infra XIV annuiti con- L. 1. t. 29, c. 11, L. II. t. 28, c. 21. — « Sane
stilulo personalus cujuslibet ecclesiae cuncedanl. > quia nos » ( « De testibus non » < Qtiseslioni,
Mansi XXH, 5G6.Boehmeri Corp. jur. can. II. app. quam t ).
«ss EPIST. DECRETAL. SUMMARIA 3it\
"VII. Abbati Casihensi mandat, «t de matrimo- A neant. » Augustini Tarr. Opp. IV. 596,—Mansi XXU.
nio qiioruiudam judicet. Augustini Tarr. Opp. IV. 424, Decr. Greg. L. III, t. 55, c. 5. « Recolen-
254, Boehraeri Corp. II, app. 324, Decr. Greg. tes, qualiter hsec. »
L. IV. t. 14, c. 1. (Mansi XXII. 297). — « Ex litle- CXX. AbbalibusCisterciensiSiOrdinisperAngltam
ris tuis." > constitutis ;concedit, ut « si quis sepulcrtim Domi-
- CVIH. Episcopo Catelano (leg. Castellano, i. e. nicum vcl alia limina sanctorum proposuerit visi-
Veneto) jam iterura mandat, ul Cassiolae abbatissaa lare, el infirniitale vel alia rationabili causa occur-
S. Zacliarise < munus benedictionis impendat. > rente, apud eos religionis habitum assumere volue-
Baluzii Misc III. 580, Mansi XXI. 1108, Augustini rit, libere eum recipiant. » Augustini Tarr, Opp.
Tarr. Opp. IV. 409, Decr.Gretr. L. V. t. 1, c. 13. IV. 595, Decr. Greg. L. III. t. 54. c. 4. — « Scri-
— « Meminimusjam. t ptursesacrae. >
CIX. Episcopo Cenomanensi scribit de laicis, qui CXXI. Episcopis, archidiaconis, el aliis ecclesia-
« pro violenla manuuui injectione in clericum vin- rum prselatis per Galliam scribit, ne « conversos
cuio excommunicationis sinl aslricli, > absolven- t ordinis Cistercieusis sine licentia abbatum per epi-
,dis. Mansi XXII. 355, Bcehmeri Corp. jur. can. II. scopatus suos recipi permillant. » Mansi XXII. 574,
app. 214, Augustini—Tarr. Opp. IV. 545, Decr. Greg. Bcelimeri Corp. jur. can. II. app, 235, Augustiui
L. V. t. 59. c. 11. < Decaeteronoveris. > Tarr. Opp. IV. 195, Decr. Greg. L. III. t. 51, c. 7.
CX. Episcopo Cenr.manensi scribit de F. subdia- — « Nonestvobis. »
cono, qui uxorera duxerit. Mansi XXII. 449, Augu- CXXII. Omnes episcopos horlalur, ne fratres Ci-
stini Tarr. Opp. IV. 245, Decr. Greg. L. IV. t.' 6, n slercienses « ad syuodum el ad concilium cogant
c. 2. — « Ex lillerarum tuarum. > venire. > Auguslini Tarr. Opi. IV. 596. — i Dile-
CXI. Episcopo Cenomanensi « -ie praesentatione clos filios npstros. »
presbvleri. » Boehmeri Corp. II. app. 227, Augu- CXXIII. ripiscopis quibusdam mandat, interdi-
stini tarr. Opp. IV. 54, Mansi XXII. 415, Decr. cant archidiaconis, decanis et presbyteris ne in fa-
Greg. L. 1.1. 29, c. 15. — « Super eo quod subjun- niulos vel mercenarios fratrum Cisterciensium, pro
gere » t Super eo autein. » eo, quod quibusdam diebus laborent, quos alii so-
CXIl. Episcopo Cenomanensi respondet, statulum lemnes habeant, vel excommunicalionis vel interdi-
esse, ut clerici, < in remotis regionibus ordinati, ad cli sententiam ferant. » Augustini Tarr. Opp. IV.
niinus quiuque episcoporuin testimonio sjiper ordi- 368, Mansi XXI. 1094.— « Significantibus uobis. >
liatione sua muniantur. » Mansi XXII. 571, Boeh- CXXIV.MagistroFidarilio Civitalensi (al. Fidan-
nieri Corp. jur. can. II. app. 227, Aue;uslini Tarr. ti;e canonico Civit.) mandat, ne T. puerum, si ante
Opp. IV. 42, Decr, Greg. L. 1.1. 22, c!"1. — « Tua consummationeni XIV. anni susceptum habiluni
nos duxit. » deposuerit, ab impclitione heremitarum de Monte
CXIII. Episcopo Cenomanensi scribit haec: < Ec- Foiiano per.itus absolutum denunciel. » Mansi XXII,
clesiis, quas de novo episcopus de manibus laico- 357, Boelimeri Corp. jur. can. II. app. 255, Au^u-
rum eripuit, praeter cathedraticum et jura omnia, stini Tarr. Opp. IV. 195, Decr. Greg. L. III. t. 51,
quse aliis ecclesiis imponuntur, non videraus ex- c. 8. — « Ad nostram noveris » « Ad audientiam
actionem imponendam.t Addit, < clericos de mobi- nostram. >
libus, quaeper ecclesias sint adepli, de jure lestari ^„ CXXV. EpiscopoClaromoutano mandat, ut I. epi-
non posse. > Mansi XXII. 273, 58L Bcehmeri stolaelatoris patrem, qui« moriens sepulturam eccle-
Corp. jur. can. II. app. 227, Augustini Tarr. Opp. siaslicamhaberenequiverit, »in cnemelerio sepeliri
IV. 210,174, Decr. Greg. L. III. i. 26, c. 8, t. 59, jubeat. MansiXXII. 590,,BoehineriCorp.jtir. can. II.
c. 9.— < Ecclesiis autem, quas » Adhaec praesenti- app. 215, Augustini Tarr. Opp. IV, 512, Decr. Greg.
bus » < Ad hoc prsesenlibus. » L. V. 1.17, c. 5.— < In litteris tuis, quas t < Lit-
CXIV. Episeopo] Cesten. scribit |de juvene suis teris ttiis, quas. »
genitalibus destilulo. » Augustini Tarr. Opp. IV. CXXYI. Episcopo Consentir.o inlerdicit ne dia-
40. — « Dileclsein Christo. > conum quemdam «sine licenlia sumini pontificis ad
CXY. Episcopo Cestriensi scribil de Siinoniacis stipeiiorem gradum ascendere permillal. » Mansi
clericis reinovendis. Mansi XXII. 278, Boehmeri XXII. 509, Bcehmeri Corp. jur. can. II, app. 225,
Corp. iur. can. 11. app. 200, Augustini Tarr. Augustini Tarr. Opp. IV, 506, Deer. Greg. L. V.
Opp.' IV. 280, Decr. Greg. L. V. t. 3, c. 13.— t. 12, c. 8. — « Continebalurin litteris . >
< Iiisinualum est auribus. » CXXVII. Episcopo Coventriensi et abbali Ce-
CXVI. Decano Cicestrieiisi scribil de controYer- striensi mandat, inieidicanl R. archidiacono Ce-
sia W. et E. clericorura. Mansi XXII. 308, (Boehmeri slriensi, ne e clericos sive laicos, qui pro suis
Corp. II. app. 281, Auguslini Tarr. Opp. IV. 110, excessibus puniendi sint, pecuniario pcena mul-
Decr. Greg. lib. II. t. 23. c. 10). —« Litteras Exo- ctent > csel. Mansi XXII. 27C Bcehmeii Corp.
niensis » ( « Quia veri similitudineui t « Quia ve- jur. can. II. app. 205, Augustini Tarr. Opp. IV.
risimile » ). nu 559, Decr. Greg. L. I, t.25, c. 6. — «Mandamus,
CXYH.Decano Cicestricnsi [scribit de finali eius ul ex. >
cum archidiacono conlroversia. Mansi XXII. 595, CXXVIH.Episcopo Coventriensi et priori de The-
Augustini Tarr. Opp. IV. 95, Decr. Greg. L. II. villa scribit de conlroversia P. clerici et R. presby-
I. 19, c. 3. —Ex litteris tuse » « Ex lilteris vestrae » teri. Augustini Tarr. Opp. IV. 578, Mansi XXI.
< Ex litteris tuis. > 1096. — « Causam, quseverlitur. >
CXVIIl. Abbati Cislerciensi el fralribus Cuman. CXXIX.EpiscopoCoventriensi et ejus officialibus
(aL abbati et fratribus de Rival.) concedit, < ut si interdicit, ne a fratribus de Pipennella, « qui sini
contra eos super decimis vel aliis, quse ordini eorum Cisterciensis ordinis, de laboribus, quos propriis
specialiter aposlolica sedes indulserit, non facta manibus aut sumptibus excolant, decimas exi-
mentione Cisterciensis ordinis lilterse fuerint a sede gant.t Mansi XXII.529, BcehmeriCorp. jur. can.II.
apostolica impetratse, eis mininie teneantur respon- app. 252, Augustini Tarr. Opp. IV. Decr Greg.
dere. » Augustini Tarr. Opp. IV. 554, Mansi XXII. L. III. t. 50. c. 12. t Ad audienliam noslram."»
402, Decr. Greg. L. 1. t. 5, c. 6. — « Cum ordi- CXXX. Episcopo Cremonensi.coinmendatB., qui
nem. » de calice ecclesise detenlo poenilenliam egerit.
CXIX. Abbates ordinis Cisterciensis reprehendit, Boehnieri Corp. jur. can. II. app. 225, Augustini
quod « aliqui ex eis primaeinstitulionis obliti penitus — Tarr. Opp. IV. 526, Decr. Greg. L. V. t. 18. c. 5.
vel ignoranies, conlra ordinis regulam, villas, mo- < Ex lilleris tuis. >
lendina, ecclesias et aliaria possideant, fidelita&es CXXXI. Episcopo Cusano (al. Consano, Constan-
el hominia suscipiant, 'ustitiarios et tributarios te- lio) scribit, ut R. de Lantino ad resliluendas ds-
1551 «VLEXANDRl III PAPA 1332
cumas quasdam cogat. Mansi XXII. 281, Boohnieri i'i A Opp. IV. 579, Decr. «jreg. L. II. t. 28. c. [31..—
Corp. jur.—can. II. anp. 249, Augustini Tarr. Opp. i. < De priore, qui non. > j
IV. 184. « Inielleximus ex. > CXLIY. (Rogero), archiepiscopo Eboracensi,
CXXXH.AbbatiDalonen. et priori de Artigia man- respondct, neque eum neque alios judices, <ubi
dat, judicenl inier P. Gaufredi et canonicos S. Lu- causse sentenlia sine appellationis remedio ( a sede
viani. Augustiui Tarr. Opp. IV. 28, Decr. Greg.;. aposiolica) committalur, incidentes quoque quse-
L. I. t. 9. c. 2. — < Cum inter P. » sliones appellatione postposita lermiuare > licere.
CXXXIII. E. prsepositum Dietrami Cellse monet,, «Sed» inquit «appellanti ad prosequutionem termi-
ut abbali Tegernseensi <super ecclesia in fundo il- nus prsefigatur congruus, intra quem si appellatio-
lius fundata secundum anliquam et ralionabilemn nem non fuerit prosequutus, ex tunc tam super
consuetudinem in lemporalibus respondeat. » Pezz ineidentibus, quam super principali causa stare
Thes. anecd. VI. i, 596. — <A felicis memorise. > judicio delegali judicis, appellatione postposita,
CXXXIV.Abbati S. Petri de Diva scribit, ut',, eompellalur. » Baiuzii Misc. III. 375, Mansi XXf.
« si quilibet subditorum, ne pro suis exccssibuss 1103 , Augustini Tarr. Opp. IV. 379 , Decr. Greg.
corrigatur, ad remedium appellationis conyolave- L. II. t. 28. c. 53. — « Ad aures noslras. > >
iil, non minus eura eorrigat. > Mansi XXII. 512,, CXLY. Archiepiscopo Eboracensi scribit haec:
Augustini Tarr. Opp. IV. 122, Boehmeri Corp. II. « Si sentenliam a nobis latam praeceperinms per
app. 286, Decr. Greg. L. II. t. 28. c. 3. — < Adi aliquem execulioni mandari ,. et fraus interve-
nostram noveris. > ncrit, non est facultas executori de negotio toto
-
CXXXV. Hugoni, episcopo Dunelmensi, prseci- g cognoscere, sed referri quaestiones ad sedem apo-
pit, ut Willelmo de Hecgesclivia quam Guido ne- stolicam oportebit. » Mansi XXII. 423, Augusiini
pos Jocelini de Bailol abstulerit, ecclesiam red- Tarr. Opp. IV. 120, Deer. Greg. L. II. t. 27. c. 5.
dendam curet. Episl. S. Thomseed. Giles 11.92. — — « i)e cselero noveris. >
< Significatum est nobis. » CXLVI. Arcuiepiscopo Eboracensi de judicibus
CXXXVI. Episcopo Dunelmensi scribit, < sl ab- delegatis respondet. Boehmeri Corp. II. app. 271 ,
bas ve! prior a capitulo de ratihabitione litleras i Augusiini Tarr. Opp. IV. 53, Mansi XXII. 403,
habuerit, transactionem quam fecerit, si fuerit; Decr. Greg. L. I. t. 29. c. 13. — « Ex parle lua
aliquot aunis servata , capitulum non posse revo- qusesitum > « Ex parte fraternitatis. »
care. » Mansi XXII. 57C, Boehineri Corp. jur. CXLVH.Archiepiscopo Elioracensi respondet de
can. II. app. 207. Augustini Tarr. Opp. IV. 65, causis, quae « sub disjinietione niandantur. > Mansi
Decr. Greg. L. 1. t. 36. c. 5. — « Contingit in- XXII. 400, Bcehnieri Corp. II. app. 297, Augustini
lerdiim. » Tarr. Opp. IV. 14, Decr. Greg. L. I. t. 3. c 4,
CXXXVH. Episcopo Dunelmensi respondet, « fi- L. II. t. 27. c. 9. — < Inler cseteras consulla-
iios sacerdotum , nisi in monaslerio vel canonica liones. >
regulari, si probalte vitaj fuerint, ad cliaconatum CXLYIH.Archiepiscopo Eboracensi respondet,
vel saccrdotium debere admilli. » Mansi XXII. « si a sese super aliqua causa lilterse irapetrentur
555, BoeiiiiieriCorp. jur. can. II. app. 245, Au- el aliae postea, non facta menlione priorum Iitte-
guslini Tiirr. Opp. IV. 51. — « Quod super his. » raruni, litterse obtlneantur, judices, donec Roma-
s CXXVIH. Episcopo Dunelinensi de appellalio- , num ponlificein consulant, executione litterarum
«ibus scriliit, Mansi XXIi. 516, Boshiueri Corp. P debere penitus supersedere. > Boehnieri Corp. jur^
H. ispp. 290, Aiigitsiini Tarr. Opp. IV. 127, Decr. can. II. app. 265, Auguslini Tarr. Opp. IV. 49,
Greg. L. H. I, 28. c. 15. — « Stiggesium esl au- MansiXXH. 299, 402, Decr. Greg. L. I. t. 29.
ribiis. » c. 2. — < Sane si a nobis. »
CXXXIX. Abbatibus S, Eadmundi el de Rame- CXLIX.Archiepiseopo Eboracensi concedit,« ut,
sereia (ai. Ramesia, Meseia) scribitde Eumise et si clerici, qui in ecclesiis ejus jurisdictionis bene-
Andre;e inatrimouio, Mansi XXII. 294, Boehmeri fieiuni sint adepti, ad aliam dioecesim absque li-
Corp. 11. app. 521. Auguslini Tarr. Opp. IV. 224, centia ejus morandi causa transierint, eos benefi-
Decr. Greg. L. IV. t. 1. c. 9. — < Ex parte Em- ciis spoliet, nisi "forte scolasticis disciplinis invi-
iiise > < Ex parte N. > « Ex parte C. > < Ex parte gilaverint. » Augustini Tarr. Opp. IV. 584, Mansi
Eniinse. > XXII. 585, Decr. Greg. L. III. t. 4. c. 5. — < Fra-
CXL. R(ogero), archiepiscopo Eboracensi, pe- tcrniluli luseduximus. >
tenti denegat licenliam < compellendorum niona- CL. Archiepiscopo Eboracensi (al. episcopo Du-
chorum alhorum et nigrorum, canoiiicorum regu- nelmensi) scribit, ne « ecclesiseclericis tali lenore
lariuin et secularium ad solvendas decimas de con- concedanlur, quod post eoruin obilum aiii nomina-
duclis, quas habent ad terminum vel ad firmani >. liui succedant. >Mansi XXII. 576, BoehmeriCorp.
Gilberti Foiiot epist. ed. Giles II. 72, Martene jur. can. II. app. 207, Atigustini Tarr. Opp. IV.
Thes. 1. 600, Mansi XXII. 527, Boehmeri Corp. C4, Decr. Greg. L. I. t. 35. c. 5. — < Accepimus,
jur. — can. 11. app. 250, Augustini Tarr. Opp. IV. quod quaedam.»
185. « Fraternitatem tuaui. > E CLI. Archiepiscopo Eboracensi de sacerdotum
D
CXLI. R(ogero), archicpiscopo Eboracensi, de filiis respondet. Mansi XXII. 555, Bcehmeri Corp.
appellationilius aliisque de rebus consulenli re- jur. Decr. can. II. app. 247, Augustini Tarr. Opp. IV.
spondel. Gilberti Foliot epist. ed. Giles II. 75. — 57, Greg. L. I. t. 17. c. 9. — < Ex tua no-
« Sicul Roniana Ecclesia. > bis » « Ex tua parle nobis. »
CXLII. Archiepiscopo Eboracensi de appellatio- siisCLH. Archiepiscopo Eboracensi scribit de eccle-
nibus respondet. Boehnieii Corp. II. app. 295, 296, cessis. quisbusdam ecclesiseb. Petri Eboracensi con-
Tarr. Opp. IV. 211, Boehmeri
Auguslini Tarr. Opp. IV. 154 , Mansi XXII. 594 , Corp. II.Augustini app. 504, Decr. Greg. L. III. t. 58. c. 20,
414, 425, XXI. 1087, Decr. Greg. L. II. t. 28. c. (Mansi XXII. 542). — < Suggeslum est auribus. >
24, L.TII. t. 8. c. 5. — < Proposuit nobis » < Re- CLIH. Archiepiscopo Eboracensi mandat, ne no-
lalum est auribus > < Iu eniuienti specula » < Cuni bilem virum W. filiuniGodrici a R. clerico de Pontc
aliqua causa. > fracto propter ecclesiam quamdam gravari sinal.
CXLHI. Arcbiepiscopo Eboracensi scribit « ae Mansi XXII. 277, Auguslini Tarr. Opp. IV. 279,
priore, qui noii deferens prolectioni suse et appel- Decr. Greg. L. V. t. 3. c. 12. —« Cum essent in.»
lalioni ad sedem apostolicam factaequemdam cano- CLIV. Archiepiscopo Eboracensi scribit de ec-
nicum suum fecerit oninibus usqtie ad camisiam clesia-sii villa H. (al. Nortona) a'dificanda. Augu-
spoliari , el eum accusationi et appellalioni renun- stini Tarr. Opp. IV. 217, Decr. Grec. L. III. t. 48.
ciaie coegerit, t MansitXXII. 319, Auguslini Tarr. c. 5. — « Ad audienliam nostram.i
1535 EPIST. DECRETAL. SUMMARIA. 153*
CLV. Arcniepiscopo Eboracensi mandal, horte- A Tarr. Opp. IV. 45, 155, Decr. Greg. L. 1.1. 25, c.
tur Nicolaum, archidiaconum de Bedeford, ne prae- 4. — « Cum satis sit. >
bendam ecclesiaeBevianensis requirat. Mansi XXII. CLXVIII. Episcopo Exoniensi scriDit, < sanclo-
382, (555), Bcehmeri Corp. jur. can. II. app. 245, rum patrum constitutioni contrarium esse, ut vir,
Augustini Tarr. Ono. IV. 150: — < Relatum est uxore in sseculoremanente, aut uxor, viro non as-
auribus. > sumente religionis habitum, debeat ad religionem
CLVI. Archiepiscopo Eboracensi scribit de < A. transire » caet. Mansi XXII. 285, 284, Boehmeri
presbytero detinente fornicariam. t Mansi XXII. Corp. II. app. 510, 511, Augustini Tarr. — Opp. IV.
350, Bcehmeri Corp. II. app. 556, Augustini 197, Decr. Greg. L. III. t. 32. c. 4. t Cum sia
<
Tarr. Opp. IV. 145, Decr. Greg. L. III. t. 2. c. 5. prseditus > Cum praedilus sis > <Si quisquam,
— < Super eo, quod asseris. » qui. »
CLVII. Archiepiscopo Eboracensi scribit de ma- CLXIX. Episcopo Exoniehsi mandat de matri-
trimonio Willelmi. Mansi XXII. 287. Bcehmeri monio cujusdam dissolvendo'. Mansi XXIL 409. —
Corp. II. app. 514, Auguslini Tarr. Opp. IV. 255, < Ex prsesentium latoris. >
Decr. Greg. L. IV. t. 2. c. 5. — « Accessit ad CLXX. Episcopo Exoniensi mandat, cogat R.
praesentiam. > militem, ut filiam Edwini de Baseleher in matrimo-
CLVIII. Archiepiscopo Eboracensi mandat, ut A. nium ducat. Mansi XXII. 410. — « Pervenit a<Inos
presbylerum juramento quodam solvat. Augtislini quod. >
Tarr. Opp. IV. 566, Decr. Greg. L. I. t. 45. c. 2. CLXXI. Episcopo Exoniensi scribit de V. cujus-
•— < Non sine multa. > J3 dam matrimonio. Mansi XXII. 409, Augustini Tarr.
CLIX. Archiepiscopo Eboracensi respondet, non Opp. IV. 401, Decr. Greg. L. IV. t. 1. c. 15. —
licere G., qui « ad religionem Iratrum Hospitalis < Veniens ad nos V. (al. W.). >
Hierosolymilani transierit, ab eorum consortio se- CLXXH.Episcopo Exoniensi seribit de iis, « qui
parari.—> Augustini Tarr. Opp. IV. 392. Mansi XXI. in matrimonio contrahendo fidem dederint, conuno-
1098. < Ad audienliam aposlolatus.» nendis, ul fidem praeslitam observent. > Augustini
CLX. Archiepiscopo Eboracensi el episcopo Co- Tarr. Opp. IV. 226, Boehmeri Corp. II. app. 324»
ventricnsi scribit, ut N.*capellano archidiaconalus MansiXXII. 298, 444. — < Prseterea hi, qui. >
reslituaiur. Mansi XXII. 384, Boehmeri Corp. II. CLXXIII. Episcopo Exoniensi respondet, < mu-
app. 270, Auguslini Tarr. Opp. IV. 53,Decr. lierem posse nubere infra tempus luclus sine in-
Greg. L. I. t. 29. c. 12. — « Ex parte N. > famia. t Mansi XXII. 311, Bcehmeri Corp. 11. app.
CLXl. Archiepiscopo Eboracensi, (episcopo) Exo- 538, Auguslini Tarr. Opp. IV. 270. — < Super illa
niensi et abbali de Herforl scribit de priore de Pri- vero t < Super illa quaestione. »
cileven. incontinentise accusato. Auguslini Tarr. CLXXIV.Episcopo Exoniensi scribit de diaconis,
Opp. IV, 377, Mansi XXI. 1096. — < Quoniam qui- qui matrimonia conlraxerint. Mansi XXII. 351,
dam pridem. Bcehmeri Corp. II. app. 357, Augustini Tarr. Opp.
CLXII. Canonicis regularibus et monachis epi- IV. 245. — < Significatum est nobis. >
scopatus Eboracensis prsecipit, ut < si quas portio- CLXXV.Episeopo Exoniensi scribit de- <quotlam
nes vel anliquos reditus clerieorum sine consensu lillerato et nobili, qui cuidam mulieri nobili fidem
(Rogeri) arcliiepiscopi minuerint, vef parochias di- Q dederit de coiitrahendo nialrimonio, nunc aulem ad
viserint, eas acl integritalem prislinam revocent.j frugem melioris vitae suspiret convolare. ». Augu-
Mansi XXH. 520, BcehmeriCorp. jur. can II. app. stini Tarr. Opp. IV. 401, Decr. Greg. L. IV. 1.1.
249, Augustini Tarc. Opp. IV. 152, Decr. Greg. c. 16, — « Commissum > « Significavit nobis fra^
L. III. t. 5. c. 10. — « Avaritise, quse. > lernitas. »
CLXIII. Ababtibus, prioribus et clericis per ar- CLXXVI. Episcopo Exoniensi respondet, « qirt
chiepiscopalum Eboracensem conslitutis prsecipit, prius cognoverit matrem sive sororem ejus quam
ne < ex donalione laicorum, nisi auctoritas epi- postea duxerit in uxorem, eum esse monendum,
scopi adsit, sibi ecclesias vendicent. > Addit de ex- ul uxorem laboret inducere ad continenliam obser-
communicandis iis, qui < violentas manus in cle- vandam, ut, si illa conlinere voluerit, conlinentia
ricos, canonicos , conversos iiijiciant. > Auguslini simul observetur ; si autem ad hoc induci non pos-
Tarr. Opp. IV. 208, 343, Boehmeri Corp. II. app. sil, et debilum reddat et de commisso poenitenliam
300, (Mansi XXII. 558, Decr. Greg. L. III. t. 58. agat. > MansiXXII. 526, XXI. 1099, H0G, Baluzii
c. 11, L. V. t. 59. c. 5). < Quia pastorali > « Cura Misc. III. 579, AugustiniTarr. Opp. IV. 405, Boeh-
pastorali» < Cum pastorali » < Non dubium est. > meri Corp. II. app. 550. — < Super eo, quod. >
CLXIV. Praeposito et canonicis Eburdinensis | CLXXVII.Episcopo Exoniensi scribithsec: < nuili
(Ebredunensis ?) ecclesiaenuncial, se eorum excom- monachi Templarii se possunt privilegio apostolicae
municationem ab archiepiscopo prolatam resci- sedis lueri, quominus excommunicatos vitare de-
disse. Mansi XXII. 306, Boehmeri Cbrp. II. app. beant, et pro violenta manuum injeclione in cle-
280, Auguslini Tarr. Opp. IV. 101, Decr. Greg. p ricos sicut excommunicali vilari. » Mansi XXII.
L. II. I. 20. c. 16. — < Cum tu, fili. t 555, Bcehmeri Corp. jur. can. II. app. 211, Augtt-
CLXV. Episcopo Eliensi raandat, judicel inter c. slini Tarr. Opp. IV. 344, Decr. Greg. L. V. t. 59.
P. reclorem ecclesise de Gestunens et Joannem de 8. — « Nulli autem monachi. »
Fescam. Mansi XXII. 598, 399, Anguslini Tarr. CLXXVIII. Episcopo Exoniensi mandat, cogat
ul occupatas ecclesias dimittant.
Opp. IV. 47, 584, Decr. Greg. L. 1.1. 28. c. 2. — archidiaconos,
<Yeniens ad nos P. t «Provideas atlenlius » «Cse- Mansi XXII. 564, Boehmeri Corp. jur. can. II. app.
lerum.si menioratus. » 229, Auguslini Tarr. Opp. IV. 527, Decr. Greg, L.
V. t. 5!. c. 5. — « Ad aures nostras. >
CLXVI. Ricardo, archidiacono Eliensi, concedit, CLXXIX. Exoniensi mandat, cogat G.,
< ut, si aliqua ecclesia eum ad beneficium vel di- ul ecclesiamEpiscopo de Ferelegia (al. Ferleia) magislro
gnitalem quamlibet vocaverit, non obslanle quia W. restituat. Mansi XXII. 375, Bcehmeri Corp. jur.
non sit de legitimo matrimonio nalus, Iibere valeat can. II. app.203, Auguslini Tarr. Opp. IV. 286,
ad beneficium vel dignitalera assumi. > Radulfi de Decr. Greg. L. V. t. 4. c. 4. — < Querelam ma-
Diceto lm. Hisl. ap. Twysden H. A. Scr. I. 651.— gistri. >
« Aniiit.»'audabili. > CLXXX. Episcopo Exoniensi mandat, moneat
CLXVil. Archidiacono Eliensi interdicit, ne cui- Walterium, ut < calicem argenteum et medietateni
« quam sine licenlia et nianciato episcopi ciu-am unius breviarii ecclesiaede Offetolon (al. Ofecolon,
aniiuarumcommiltat.> MansiXXII. 564, XXI. 1089, Ossecoleo), » quae pater ejus, sacerdos ejusdem ec-
Boohuieri Corp. jur, can. II. app. 228, Auguslini clesue, pignoii obligaverit, recelligal et ecclesiso
4555 ALEXANDRI111VA.VM 133-3
reslituat. Mansi XXII. 580, Boehmeti Corp. .jur. A Petro clerico ac fratri ejus decens eS ccmpctens be-
c.an. II. app. 255, Augustini Tarr. Opp. IV. 167, neficium conferaiit et at,signent > Mansi XXII. 375,
Decr. Greg. L. III. t. 21. c. 5.— < Ex praesentium. > Bcehmeri Corp. jur. can. II. app. 206, Augusiini
CLXXXI. Episeopo Ex.oniensiscribit det presby- Tarr. Opp. IV. 63, Decr. Greg. L. I. I. 55, c. 4.—
tero in homicidii crimine lapso. t Mansi XXII. 569. « Cum piidem Simon. » « Cumjampridem. »
— « Presbyterum etiam isttim. > CXCVI. Exoniensi et Wigorniensi episcopis man-
CLXXXII. EpiscopoEsoniensi scribit de A. cle- dat, ul tesl.es a Radul. clerico nominalos ad perhi-
rico «in sacerdotio genito ex inceslu.» Mansi XXII. bendiim leslimonuim corapellant. Auguslini Tarr.
411. — « Suggestum esl auribus. > Opp. IV. 10G, Boehnieii Corp. II. app. 284, Mansi
CLXXXIII. Episcopo Exoniensi suadct, ut sacer- XXI. 1085, XXII. 509.—<Testes, quos.t
dotein quemd.am ad abdicandum sacerdotium sinio- CXCVH. Exoniensi el Wigorniensi episcopis scri-
niace iniluni adducat. Baluzii Misc. III. 578, Mansi bil de personis idoneis et discretls mitiendis ad le-
XXI. 1104, XXII. 592. Aii-;uslini Tarr. Opp. IV. sles * v:\leludinarios, et senio vel debiiitale confe-
410, Decr. Greg. L. V. I. 3. c. 20.— « Ex tuse fra- ctos aul panperlate deprehensos. » Boehmeri Corp.
ternitatis. » II. app. 285, Augustini Tarr. Opp. IV. 104, Decr.
CLXXXIV. Episcopo Exoniensi de appellationi • Greg. L. II. l. 20, c. 8. —< Si qui teslium. >
bus respomlet. Mansi XXII. 303, Boehmeri Corp. CXCVIII. Exoniensi et Wigorniensi episcopis de
II. app. 270, Auguslini Tarr. Opo. IV. 59. — « Ad ciericorum quorumdam causa scribit. Mansi XXII.
hsec cum aliquis. » 509, Boehmeri Corp. II. 2S2, AugusliniTarr.Opp.1V.
CLXXXV. EpiscopoExonicnsi respondet de pe- r> 105.— « Ad haec, quia » « Ad hoc, quod. >
regrinationis votis redimendis. Mansi XXII. 592, CXCIX. Exonicnsi et Wigorniensi (al. Ryomensi
425, BoehmeriCorp. jur. can. II. app. 258, Ausni- el Wiiiloniensi) episcopis mandat, ut honiines de
stini Tarr. Opp. IV. 200, Decr. Greg. L. III. t. 54. Hortun (al. Ortana) ad solvendas decunias impei-
c. 1. — « De peregrinationis » «JDe voto peregri- lant. Mansi XXII. 282, Boehmeri Corp. jur. can.
nationis. » II. app. 249, Augustini Tarr. Opp. IV. 184, Decr.
CLXXXVI. Episcopo Exoniensi seribit de paro- Greg.L. III. t. 30. c. 7.—«Cum homines de. >
cbialibus ecclesiis reficiendis. Mansi XXII. 580, CC. Episcopo Exoniensi et abbati S. Albani scri-
Augusliiii Tarr. Opp. IV. 217, Decr. Greg. L. 111. bit de lite inler R. et W. Mansi XXII. 508, Boeh-
t. 48. c. 4. —« De his, qui parochiales > « De iis meri Corp. II. app. 281, Augustini Tarr. Opp. IV.
autem, qui. > 101, Decr. Greg. L. II. t. 20. c. 18.—«Innoluil no-
CLXXXYII. Episcopo Exoniensi de lite inter P. bis R. » « Intimavit nobis R. »
et R. scribit. Mansi XXII. 588, (Boehmeri Corp. II. CCI. Episcopo Exoniensi et decano Cicestrensi
app. 554, Augustini Tarr. Opp. IV. 264, Decr. scribit de lite R. presbyteri de Curkel et W. clerici
Greg. L. IV. t. 17. c. 6). — < Meminimus, ^nos de Cicestro.. Mansi XXII. 319. — « Ad audientiam
fraternitati > (< Tanta est vis s). nostram. »
CLXXXVIII. Episcopo Exonierisi scribit de con- CCII. Episcopo Exoriiensi et abbati Forden. scri-
troversia W. clerici de Ccelestin. et G. de Cal. Au- bit de causa nobilium virorum F. elR. de Ardenna.
gustini—Tarr. Opp. IV. 56G,Decr. Greg. L. I. t. 43. Augustini Tarr. Opp. IV. 262, Decr. Gresr. L. I,
c. 3. « Pervenit ad nos, quod. » r t. 29. c. 17, L. II. t. 14. c. 5, L. IV. t. 17."c. 4.—
CLXXXIX. Episcopo Exoniensi (al. archiepiscopo « Causam, quae inter. »
Cantuariensi) respondet de.iis, qui « excommuni- CCIII. Episcopo Exoniensi et abbati de Reforden.
cati sedem apostolicam visitent, et reticenles cau- scribit de causa canonicorum S. Trinitatis de Bar-
sas, pro quibus sint vinculo excomraunicationis len. Anguslini Tarr. Opp. IV. 570, Decr. Greg. L.
adstricti, de absolutione sua lilleras deferant. > II. I. 15. c. 9. — « Cum venisset ad nos. >
Mansi XXII. 584, Boehmeri Corp. jtir. can. II. app. CCIY. Episcopo Exoniensi el deeano Lincolniensi
264, Auguslini Tarr. Opp. IV. 58, Decr. Greg. L. niandat, ut priorem de Gisebuir. a R(ogero), ar-
I. t. 31. c. 5. — < Ex parte tna nobis ehiepiscopo Eboracensi, aposlolicae sedis Iegalo,
CXC- Episcopo Exoniensi (al. Dunelmensi, Vero- excommiinicalum in inlegrum restituant. Mansi
nensi) de appellationibus scribit. Mansi XXII. 516, XXII. 512, Auguslini Tarr. Opp. IV. 121, Beeh-
Bcehmeri Corp. II. app. 290, Augustini Tarr. Opp. raeri Corp. H. app. 286, Decr. Grcg. L. II. t. 1.
IV. 127.— « Appellalioni autem. » c. 6, t. 28. c. 1. — « Dilecti fiiii nostri. >
CXCI. Episeopo Exoniensi (al. Lexoviensi) scri- CCV. Episcopo Firmano de nobilis cujusdaiu
bit, < si quis rei litigiosse confirmationem impelia- matrimonio respondet. Augustini Tarr. Opp. IV.
verit aposlolicse sedis, non minus jtidieem posse de 575, Decr. Greg. L. II. t. 20. c. 24.—«In lilteiis. >
causa cognoscere ct cam fine debito terminare. » CCVI. Episcopo Fiorenlino' mandal, ut < si
Mansi XXII. 409, Boehmeri Corp. II. app. 297, Au- qtiando Lan. plebanus S. Pancratii de Lucrum in
giislini Tarr. Opp. IV. 158, Decr. Greg. L. II. t. clericos vel laicos suos parocliianos inlerdicli vel
50. c. 1. — < Siquis rei litigiosse. » n excommunicationis serilentiam rationabililer tule-
* CXCII. Episcopo Exoniensi (al. Scnoncnsi) re- rit, ipsam faciat observari. > Auguslini Tarr. Opp.
spondet, « si scolares vel clerici infra puberes annos IV. 57, Mansi XX. 587, Bcehmeri Corp. jur. can.
sese invicem aut unus alium percusserit, eos non II. app. 263, Decr. Greg. L. I. t. 51. c. 5.— < Cum
esse ad apostolicam sedem millendos. » Addit de ab ecclesiarum. »
monacbis canonicis regularibus, ostiariis , olficiali- CCVH. Abbati de Fontibus et M. vicnrio (al. ma-
lws. Mansi XXII. 554, 555, Brjehnicri Corp. jnr. gislro Vacario) scribil de W., fralre O. Andega-
can. II. app. 215, Auguslini Tarr. Opp. IV. 341, vensis, parochiani Eboracensis ecclesise, quem
342, Decr. Greg. L. V. l. 59. c. 1,2, 5, 4. — « Super «W. de Romare capiens lamdiu in vinculis ferreis
to vero, quod » «Monachi vero et > « Si vero ali- el carcere tenuerit, donec ipsum jurare coegeril,
quis » « Si vero alicujus > «Oflicialis pro. » quod H. mulierein duceret in uxorem. » Mansi
CXCHI. Episcopo Exonexanl (Exoniensi ?) man- XXII. 290, Boehmeri Corp. II. app. 517, Augustini '
dat, permittat A., parochiano suo, ut cum uxore Tarr. Opp. IV. 246, Decr. Greg. L. IV. t. 7. c. %—
adultera et veriepca divortium faciat. Baluzii Misc. t Significavit nobis O. >
III. 580, Mansi XXI. 1017.— « Lilleris tuse. » CCVIH. Albertum, episcopum Frisingenseni, gau-
CXCIV. Exoniensi el Wigorniensi episeopis scri- det ad sese venturum esse. Meichelbeck Hisl. Frls
b'tde clerico, qui « de dono mililis ecclesiam ven- I. i. 562, Pez Thes. anecd. VI. i. 595. — < Anliqua
dictL » Mansi XXII. 416. —« Si yobis constiterit. » familiariias. > —
CXCV. Exoniensi et Wigorniensi episcopis man- CCIX. Abbali S. Genovefae respondet de ple-
dat, < priorcm cl monachos de Acra raoneant, ut ctendo acolyto, qui rebaptizando fralri suo inler-
1337 EPIST. DECRETAL. SLMMAfuA.
fuerit. Mansi XXII, 5C7, Boehmeri Corp. jur. can. ,A respondet, < qui habilum religionis susceperint,
II. app. 218, August-ini Tarr.^Opp. IV. 300, Decr. si poslmodiun duxerint uxores, eos cogendos esse
Greg. L. V. t. 9. c. 2. — «Ex litterarum tuarum » illas dimiltere el ad ecclesiam redire. » Mansi XXII.
< Ex tuarum litlerarurr.. > 288, 558, Boelimeri Corp. jur. can. II. app. 255,
CCX. Priori et canonicis de Giseleburn adjudicat Auguslini Tarr. Opp. IV. 214, Decr. Greg. L. IJ.
ecclesiam de Levintri, nffectatam a G. praVposito t 28. c. 9, L. IV. t. C. c. 5.—«Meminimus nos ex»
ecclesise Beverlacensis. Mansi XXII. 280, Boehmeri «Mcniininms ex parle.»
Corp. II. app. 278, Auguslini Tarr. Opp. IY. 95, CCXXH. Episcopo Hcrefordensi et abbati de
Decr. Greg. L. II. t. 15. c. 1. — « Constitutis'in Evesham mandal, ut G. clerico ecclesiam B. Mariae
prsesenlia. » ante portas Glouceslri reslilui jubeaul.Mansi XXII.
CCXI. Quibusdam scribit de lite eanonicorum de 416, (Augustini Tarr. Opp. IV. 5SG). — « Ad aures
Giseleburn et de Thurin. Mansi XXII. 280, Boeh- nostras. »
meri Corp. II. app. 279, Auguslini Tarr. Opp. IV. CCXXHI. Episcopo Herefordensi et abbati de
94. — « Catisam, quae inter. > Forde mandal, ut eeclesiam quandam Will. de
CCXII. Patriarehse Gradensi scribit, ut miseri- Leicester adjudicent. Auguslini Tarr. Opp. IV. 200,
cordia titalur in V. presbyterum, qui « ad pravita- Bcelimeri, Corp. II. app. 299, Decr. Greg. L. IIL
tum (al. privatum) locum," immundum spiritum in- t. 58. c. 7, (Mansi XXII. 557). — < Ex lilteris. »
vocalurus, accesserit. > Mansi XXII.^428, Boehmeri CCXXIV. Episcopo HereTordensi et abbali de
Corp. jur. can. II. app. 220. Atigustini Tarr. Opp. Forde niandal judicent inter Adanium clericum et
IV. 318, Decr. Greg. L. V. t. 2I.C.2.—«Ex luarum r> H. militem. Augustini Tarr. Opp. IV. 105, Beeh-
lilterarum » «Ex tuaruin ienore. > meri Corp. II. app. 282, Mansi XXII. 310, Decr.
CCXIII. Episcopo Herefordensi respondet de Greg. L. II. t. 20. c. 7. — < Ex parle Adae. >
« laico uxorato, qui de licenlia et permissione uxo- CCXXV. Episcopo Herefordensi et ahbali de
ris suae est ingressus monaslerium, uxore manente Forde (al. tpiscopo Exoniensi) de advocationibus
in saeciilari habitu. > Mansi XXII. 283, Bcehmeri ecclcsiarum scribit. Mansi XXII. 55G, Bcehmeri
Corp. II. app. 311, Augustini Tarr. Opp. IV. 19G, Corp. II. app. 299, Auguslini Tarr. Opp. IV. 206,
Decr. Greg. L. III. t. 52. c. 1. — « Praeterea utruin Decr. Greg. L. III. t. 58. c. 6. — > Quia clerici
laicus » « Praeterea sciscitaris. » quidam. «
CCXIV. Episcopo Herefordensi respondet deA., CCXXVI. Archidiacono Herefordensi interdicit,
qui « quamdam puellam in cunabilis desponsavit, ne a clericis < pro minislerio ecclesiaslico exer-
procedente vero tempore malreni puellae in uxorem cendo, sive pro vicariis assignandis, seu pro chri-
accepit. t Augustini Tarr. Opp. IV. 232, Mansi smale exigat pecuniam. » Augustini Tarr. Opp. IV,
XXII. 524, Bcehmeri Corp. II. app. 528, Decr. 410, Mansi XXI. 1099, Decr. Greg. L. V. t. 3. c. 21,
Greg. L. IV. t. 2. c. 4.—«Litteras fraternitatis luse» — < Ad nostram noveris. »
«Fraternitniis luse litteras t < Litteras tuae. » CCXXVII. Episcopo Hermonien. (?) scribit de
t CCXV. Episcopo Herefordcnsi scribit, ut « cleri- Aide filio decem annos nato, quo sagiltante cum
cos inferiorum ordinum, qui in conjugio constituli, aliis pueris < quidam nepos ejusdem Aide sagilta
ecclesiastica beneficia ex coneessione praedeces- percussus interierit. > Augustini Tarr. Opp. IV.
sorum suorum habuerint, quia ibi natio et barbarica r( 520, Decr. Grcg. L. V. l. 23. c. 2. — < Deferente
gens et multitudo sil in causa, sub dissimulalione nobis Aide » « Referente nobis H. »
suslineal.» Mansi XXII. 549, Augustini Tarr. Opp. CCXXVIH. Hipponensi el Salernitano episcopij
IV, 145, Bcchmeri Corp. II. app. 555, Decr. Greg. (al.episcopo Spaiensi) scribit de clcricisqui malri-
L. III. l. 3. c. 2,— «Sane de clericis. » monia conlraxeriul. Mansi XXII. 549, Boshuieri
CCXYI. Episcopo Herefordensi seiibit, « in de- Corp. 11. app. 558, AugustiniTarr. Op. IV. 244.—
dicationibus ecclesiarumextrajejunia quatuor tera- « Super eo, quod asseris t « Super eo vero, qtiod. >
porum clericos ad sacros ordines non esse promo- CCXXIX. Hospitalariis ct Templariis inlerdicH,
venclos. » Addit, < licilum esse, indominicis diebus < ne cuin jus patronalus in ecclesiis parochialibus
et aliis festivis diebus unum aut duos ad minores acquisieriiit, eis presbyleros nisi per episcopum in-
ordines promovere. » Mansi XXII. 572, Boehmeri stiluant. » Augusiini Tarr. Opp. IV. 209, Bcehireri
Corp. jur. can. H. app.240, Auguslini Tarr.Opp.1V. Corp. II. ap. 501, (Mansi XXII. 559, Deer. Greg.
29, Decr. Greg. L. I. 1.11.c.2. et 5.—<Sane super L. III. t. 58. c. 15). — < Cuni sseculum. >
eo» <De hoc autem, quod » « De eo autem, quod.» CCXXX. Archiepiscopos et episcopos hortatur,
CCXVII. Episcopolierefordensi scribit,« in eccle- ut privilr-gia Hnspilalariorum servenl. Mansi XXII.
siaslicis personis et negotiis rigorem et districiio- 408, Boelimeri Corp. jur. cau. II. app. 229 , Au-
nem juris non esserequirendum.» Mansi XXII, 279, gtislini Tarr. Opp. IV. 550, Decr. Grcg. L. V. t. 53.
Boehmeri Corp. 11. app. 277, Auguslini Tarr. Opp. c. 4. — ( Dilecti filiinoslri. >
IV. 91, Decr. Greg. L. II. t. 14. c. 1. — <Ad hsec CCXXXI.Fratres Hospilalis liierosolyraitani hor-
cum contingat. » tatur, ne in episcopatu Herefordensi privilegia sua
"
CCXVIII. Episcopo Herefordensi respondet, « si inigrent. Mansi XXII. 408, Bcehmeri Corp. jur.
litterse suse ad eutn directae forniam expressam ha- can. II. app. 250, Aiigustini Tarr. Opp. IV. 351,—
buerinl, et cognoverit, eas per suggeslionem aut « Pervenil ad nos cx. >
suppressionem veritatis cum tali forma impetratas CGXXXII. Archiepiscopo Januensi niandat vi
fuisse, lunc non secundum formani in eis expres- deal ne ii, « qui piper seu cinnaniuni aut alias.
sam, sed secundnm rigorem justitiae procedal. > merces comparent, quae ultra quinque libras non
Mansi XXU. 501, Bcehmeri Corp. jur. can. II. 268, valeant, promiltanl per publicum inslrumentum,
Augiistini Tarr. Opp. IV. 51. —«Intelleximus ex. > se eis, a quibus merces istas acceperint, sex libras
CCXIX. Episcopo Herefordensi commendat WaL, slatuto lempore soliiluros. » 'Mansi XXII. 345 ,
cui ecclesiam concedat. Boehmeri Corp. jur. can. Bcehincri Corp. jur. can. II. app. 217, Auguslini
II. app. 260, Auguslini Tarr. Opp. IV. 24 (Mansi Tarr. Opp. IV. 515, Decr. Greg. L. V. l. 19, c. 6.—
XXI. 1085). — « Dignum est et. » « In civilate tua. >
CCXX Episcopo Herefordensi (al. Eliensi) re- CCXXXIII. Episcopo Januensi scribit, ne < uni
spondet de sacerdolibus anle professionem < ad personse locum in pluribus ecclesiis concedat, neu
priorem slatum reversis. > Mansi XXII. 558 , Boeh- in episcopatu suo inducat consueludinem Gallicanai
meri Corp. jur. can. 11, app. 254, Auguslini Tarr. Ecclesiae, quse unum ad plitra recipial beneiicia. >
Opp. IV. 195, Decr. Greg. L. III. t. 51. c. 9. — Auguslini Tarr. Opp. IV. 584, Decr. Greg. L. III.
< Super eo, quod quaesitum. > t. 5. c. 15. — < Cum non ignores. >
COXXI. Episcopo Herefordensi (al. Wigornlensi"} CCXXXIV. — Episcopo Januensi rcspondet de
551» ALEXANDRlIII PAP^i 1540
B. canonico S. Mariseae v ineis, qui < m quemdam A Misc. III. 579, Auguslinl Tarr. Opp. IV. 367, 412,
subdiaconum manus injecerit violenlas. > Atigustini 516, Boehmeri Corp. II. app. 506, Decr. Greg. L.
Tarr. Opp. IV. 345, Decr. Greg. L. V. t. 59 c. 10.— II. t.20. c. 25, L. V. t. 6. c. 8, t. 19. c. 7, Mansi
< Ex tenore litterarum. > XXI. 1105, XXII. 556. — < Licet universis. » < Ad
CCXXXV. Episcopo Januensi de appellationibus hoe i praesentiuni » < Praeterea parochianis. >
respondet. Auguslini Tarr. Opp. IV. 579, Decr. CCXLV. Episcopo cuidam scribit, edicat, < ul
Greg. L. II. t. 28 c. 50. — < Ad hsec sicul. » Judsci ostia ve! fenestras in die parasceve apertas
CCXXXVI.Episcopo Januensi rcspondet < de his, iion habeant, sed eas per tolum dieni claudant;
qui desponsant mulieres et, anlequam eas ducanl, mancipia quoque Christiana nulla curo eis habitare
vel cognoscant, accipiunt alias in uxores > ca't. permittat. > Augustini Tarr. Opp. IV. 290, Decr.
Mansi XXII. 445, 444, Boehmeii Corp. H. 526, Au- Greg. L. Yr. t. 6. e. 4. — « Quia super iis. »
guslini Tarr. Opp. IV. 240, 227, 256, Decr.« Greg. CCXLVI. Episcopo cuidam mandat, ut Judseos,
L. II. t. 23. c. 11, I. iv. t. 2. c. 9, t. 4. c. 4. — qui parochias ecclesiarum emplionis sive condu-
«Tua fraleriiitas » « Illud quoque uihilominus » clionis aut etiam pignoris litulo detineanl occupa-
quoque nihilominus > De illis aulem, qui. » tas, ad eas dimiltendas , requisilo prius et habito
CCXXXVII. Episcopo Januensi respondet de consensu Henrici, illuslris Anglorum regis, arctius
< parochianis ad purgalionem cogendis. » Mansi compellat, prohibens omnibus fidelibus sub inler-
XXII. 320, Auguslini Tarr. Opp. IV. 57, 77, 555, minatione analhematis, ne quis Judseis homiiiia
BcehmeriCorp. II. app. 264, 292, Decr. Greg. L. V. vel fidelilates facere audeat, ac ne quis Christia-
t. 34. c. 6. — « Cum inter alios » < Nos inter n norum alicujus Judaei maneipium efficiatur. >
alios > « Ideo inler alios » « Ex parte lua nobis » K Mansi XXII. 557, Boehmeri Corp. II. app. 506,
t Utrum vero »*(<Nos in eminenti» ). 507. — « Non sine multa > « Ad haec cum sacris.»
CCXXXYIII.Episcopo Januensi scribit, laicum, CCXLVII.Monachis S. Mariaede Laurenlio pra>
a clerico, < de rebus suis vel ecclesise impeliiuni, cipit, ut eeclesiaede Colingham decumas persolvant.
super hoc ad forense judicium trahendum esse. > Gilberti Foliol episl. ed. GilesII. 108, (MansiXXII.
BoehmeriCorp. II. app 277, Augustini Tarr. Opp. 551, Boehmeri Corp. jur. can. II. app. 254, Augu-
IV. 85, Decr. Greg. L. II, l. 2. c. 5.—< Si presbytor stini Tarr. Opp. IV. 190.) — < Audivimus, quod
vel > « Si vero presbyter. * decimas > <Sicut vobis jura.»
CCXXXIX. Episcopo Januensi (al. Bononiensi ) CCXLVIII. Abbati el fratribus S. Laurenlii pra>
de exlorquendo leslimonio respondet. Auguslini cipit, ut G. clerico terram quamdam resliluanl.
Tarr. Opp. IV. 106, Boehmeri Corp. II. app. 284, Augustini Tarr. Opp. IV. 516, Decr. Greg. L. V.
Mansi XXII. 506, Decr. Greg. L. II. t. 21. c. 5. — t. 19. c. 8. — « Conquestus est nobis. »
« Super eo vero, quod » Supereo, quod certificari. > CCXLIX. Cuidam scribit de I. priore S. Lauren-
CCXL.Cuidain mandat, cogat priorem de Insula, lii et simoniaeet adulierii accusalo. Auguslini Tarr.
ul canonicorum.Eburgensium parochianum , quem Opp. IV. 575, Decr. Grcg. L. II. I. 21 c. 4. —
in ecclesia sua sepelierit, iis restiluat. Augustini < Pervenit ad audientiara. »
Tarr. Opp. IV. 589, Decr. Greg. L. III. t. 28. c. CCL. Episcopo Lexoviensi (al. Brixiensi) de ju-
5. — < Ex parle. canonicorum. » dicibus delegatis ae de < violenla ejeclione » respon-
CCXLI. G. priori et fratribus S. Joannis juxla det. Mansi XXII. 502, 561, BoehmeriCorp. II. app.
discipiinam b. m. Eleeli viventibus scribil, ne c 269, 277, Augustini Tarr. Opp. IV. 51 , 89, Decr.
« uxoratus sine licenlia propriae uxoris inler eos Greg. L. I. t. 29. c. 9, L. II. t. 13. c. 5 et 6. —
recipiaiur. > Mansi XXII. 285, Boehmeri Corp. 11. « In litleris, quas » « in litteris luis t < Super illa
tpp. 315, Augustini Tarr. — Opp. IV. 199, Decr. quKslione » < Ilem cum aliquis > < itein cum quis»
Greg. L. III. t. 52. c. 8. < Uxoratus. < Cttm quis dicit. »
CCXLII. G. prioris et fratrum juxla disciplinam CCLI. Episcopo Lexoviensi (al. Exoniensi) seri-
b. m clerici viventium (al. Crucialorum) regu- bit de iis, qui sint ad personatum parochialis ec-
lam conslituit.|Mansi XXII. 574, BoehmeriCorp. jur. clesise admiltendi. MansiXXII. 366, BoehnieriCorp,
can. II. app. 252. Auguslini Tarr. Opp. IV. 193.— jur. can. II. app. 242, Auguslini Tarr. Opp. IV. 52,
< Ad pelilionem vestrani. > Decr. Greg. L. I. t. 14. c. 5.—«Praeterealicel ad. »
CCXLHI. Judseis < protectionis suae clipeum in- CCLH. Episcopo Lincolniensi scribit < de reclo-
dulget. > Statuit 1) < ut nullus Chrislianus invitos ribus ecclesiarum leprae macula infectis. — > Mansi
et nolentes eos ad baptismum venire compellat >; XXII. 595, Auguslini Tarr. Opp. IV. 154. < S.u-
2) < nullus Chrislianus .eorum quemlihet sine ju- per eo vero, quod » < De recloribus. >
dicio polestaiis terrenae vcl vulnerare vel occidere CCLUI. G. archidiacono Lincolniensi praecipit,
vel eis suas pecunias auferre prsesumat, aut bonas, ul R. presbyterura <in sacerdotio genitum, cujus
quas hactenus in ea, quam prius habitabant, ire- paler in eadeni ecclesia de Bileberi niinistraverit, >
gione habuerunt, consuetudines immutare, prseser- renioveat.' .Gilberti Foliot epist. ed. Giles II. 85,
lim in festivitatuni suarum celebralione quisquam (MansiXXH. 553, BoehmeriCorp. jur. can. II. app.
fustibus vel lapidibuseos nullatenus perturbet» caet. iD 245, Auguslini Tarr. Opp. IV, 35, Decr. Greg, L. 1.
3) < ut nemo Judaeorum coemeterium mulilare aut t. 17. c. 2.) — < Ad praesentiamnoslrain. t
invadere audeat. » (Hcc decretum Clenieriti III. CCLIV. Decano ct canqnieis Lincolniensibus (al.
quoque ascrlbilur). Bcehmeri JCorp.!HJapp. 505, Lemovicensibus) scribit, se Herberto subdiacono,
Mansi XXII. 555, Augustini Tarr. Opp. IV. 412.— ul assumeret uxorem, concessisse. Mansi XXII.
i Sicut Judaeis. > 552, XXI. 1092, Bcehmeri-Corp. II. app. 337, Au-
CCXLIV. Quosdam hortalur, 1) ut, < si intcr eos gustiiii Tarr. Opp. IV. 244. — < Cuni instilisset »
el quoscumqueChrislianos causa emerserit, ne pro < Ciini adslilisset. »
illius provocatione ad saecularem curiam aut judi- CCLV. Decano Lincolniensi et abbati de Rivaus
cem unuin altendere praesumant, et in qualibet itiaiidal, ut si « P. clericus nulio nietu vel vi co-
causa Chrisliani, vel maxinie clerici, nonnisi lesti- actus sed spontanee ecclesiam abrenuntiaverit, ei
monium duorum vel Irium virorum, qui sint pi'o- super hoc perpeluum silentium iniponanl. » Bceh-
batse vitse et fideiis conversalionis non admiltaiit;» meri Corp. II. app. 275, Mansi XXII. 559, 4<J4,
2) « ut oronibus Cbrislianis inlerdicant, ne Judaeo- Augusiini Tarr. Opp. IV. 87, Decr. Gres. L. II.
rum servitio assidue pro aliqua mcrcede se expo- l. 13. c. 3. — « Accepla conquestione.
liant, quin et obstetricibus et mulieiibus eorum CCLVI. Episcopo cuidam sciibil de jure pairo-
prohibere curent, ne infantes^Judseorumin domibus natus ecclesiarum quarumdam in Lincolniensi el
eorum nutrire praesumant; >ui < parochianis usu- Sarisbcriensi dipecesibus silarum. Augustini Tarr.
ram accinere omiiibus modis inhibeant. » Baluzii Opp. IV. 209, Bcehnieri Corp. II. app. 302, Decr».
1341 EPIST. DECRETAL. SUMMARIA. 15«s
Greg. L. III. t. 38. c. 14, (Mansi XXII. 340). - A . sem et W. Salvagium. Mansi XXII. 547, Bcohmeriii
« Ex insinuatione. » Corp. jur. can. II. app. 259, Augustini — Tarr. Opp.
CCLVII. Episcopo Lingonensi scribit de contro- IV. 115, Decr. Greg. L. II. t.24. c. 10. < Quere-
versia R. presbyleri et G. Augustini Tarr. Opp. IV. lam R. »
584, Decr. Greg. L. III. t. 4. c. 6. — < Conque- CCLXXI. Londinensi et Wigorniensi episcopis
rente nobis R. » mandat de disceptanda causa R. et F., < H(enrico)
CCLVIH. G. Livoneiisi (al. F. Lenovensi, Lin- regi Anglorum possessionum judicium relinquens.»
conen: An Lincoliiiensi ?) episcopo scribit, de P., Mansi XXII. 589, Auguslini Tarr. Opp. IV. 264,
qui < furtive diaconatus ordinem susceperiU. > Decr. Greg. L. IV. l. 17. c. 7. — < Causam, qute
MansiXXII. 568, Bcehmeri Corp. jur. can. II. app. inter. >
223, Auguslini Tarr. Opp. IV. 524, Decr. Greg. L. CCLXXII. Priori et fralrihus S Trinitatis Lon-
V. t. 50. c. 1. — < Veriiens ad nos P. > < Veniens dinensis (al. Lundon., al. Lorido) concedit, « ut
praesenlium lalor > < Lator prsesentittni nobis. > liceat iis in causis ecclesiaesuaelestimonium ferre. »
CCLIX. Episcopo Londinensi concedit, < si pro MansiXXU. 509. Augustini Tarr. Opp. IV. 105.
debilitate vel aliqua gravi necessitale tractandis Bcehmeri Corp. II. app. 282, Dec.r. Greg. L. II. t.
causis, quse ei ab apostolica sede commiltantur, 20. c. 16. — « Insuper etiam auclorilate. »
inleresse non potuerit, ut discretis et idoneis per- CCLXXIIl. Abbati el fratribus de Lorengio (al.
sonis vices suas commiliat. > Mansi XXII. 299. Dolon.) suadel, ut cum abbale et fratribus de Ursi-
Boehmeri Corp. jur. can. II. app. 265, Augustini tum (al. Nisyon) « super decimis, unde inter eos sit
Tarr. Opp. IV. 49, Decr.^Greg. L. 1.1. 29. c. 5. — r> controversia, pacifice conveniant. > Mansi XXII.
« Si pro debilitate. > 528,'BeehmeriCorp. jur. can. II. app. 251, Augustini
CCLX. Episcopo Londinensi de appellalione ad Tarr. Opp. IV. 185, Decr. Greg. L. III. t. 30. c. 9.—
sedem aposlolicam respondet. Augustini Tarr. Opp. < Suggeslum cst nobis. >
IV. 48, Boehmeri Corp. jur. can. II. app. 265, CCLXXIV. Episcopo Lucensi respondet, < pro-
(Mansi XXII. 298). — < Cum tibi sit de. >• . pinquos illius, quem pro manifeslis excessibus, vi-
CCLXI. Episcopo Londinensi concedit, ut insti- delicet homicidio, inccndio, violenla manuum inje-
tuliones ab archidiaconis eo inconsulto factas re- ctione in clericos, violatione ecclesiarum el incestu,
scindat. Mansi XXII. 564, Boehmeri Corp. jur. can. yinculo exconimunicationis aslrinxerit, monendos
II. app. 228, Auguslini Tarr. Opp. IV. 155. - - « Ad esse, ut salisfaclionem exhibeanl; quod si feccrint,
aures nostras. » iilum in ccemeterio posse sepeliri. » Mansi XXI!.
CCLXII. Episcopo Londinensi scribit de clericis 591, 447, Bcehmeri Corp. jur. can. II. app. 215,
< fornicarias detinentibus. > MansiXXII. 350, Bceh- Augtistini Tarr. Opp. IV. 515, Aguirre Conc. V.
nieri Corp. II. app. 336, Augustini Tarr. Opp. IV. 96. — « De secunda vero. »
143, Decr. Greg. L. III. t. 2. c. 6. — « Si autem CCLXXV. Episcopo Lucensi respondet de vidua,
clerici. » quae quuni « velainen sunipsissel, postmodum anno
CCLXIII. Episcopo Londinensi mandat, ut Ste- elapso, cuidam r.obili nupseril ».coet. Mansi XXH.
phanum, « si contra compositionem, interpositione 410, Boelinieri Corp. II. app. 525, Auguslini Tarr.
iidei firmatam, venerit, ab ecclesia-non diflerat Opp. IV. 245, 507, Decr. Greg. L. IV. t. 6. c. 4,
spoliare. > Mansi XXII. 548, XXI. 1085, Bcehmeri *-<L. V. t. 12. c. 11. —« Sane consuluit » Consulult
Corp. jur.—can. II. app. 239, Augustini Tarr. Opp. nos lua » « Consuluil nos dilectio > « De cselero
IV. 113. < Si Stephanum. » noveris. »
CCLXIV. Episcopo Londinensi scribit, ne uni CCLXXVI. Episcopo Lucensi scribit dc pceniten-
plura beneficia ecclesiastica tribuat. Mansi XXII. lia clerici, qui « in quodani confliciu asserat se
382, Bcehnieri Corp. jur. can. II. 243, Auguslini fuisse. » Mansi XXII. 569, BcehtueriCorp. jur. can.
Tarr. Opp. IV, 150, Decr. Greg. L. III. t. 5. c. 6. II. app. 225. Augustini Tarr. Opp. IV. 521, Decr.
— < Cum teneamur ex. » Greg. L. V. t. 25. c. 5. — « Prsesenlium lalor
CCLXV. Episcopo Londinensi niandat, ul W. in. »
presbytero ecclesiam de Novoburgo restiiuat. Mansi CCLXXVII. Arehiepiscopo Lugduneiisi (al. Lun-
XXII. 353, Boehmeri Corp. jur. can. II. app. 246, densi) significal. se arehiepiscopo Senonensi, apo-
Augustini — Tarr. Opp. IV. 34, Decr. Greg. L. 1. t. stolicae sedis legato, et cpiscopo Parisiensi man-
17. c. 5. « Veniens ad praesenliam. » dasse, ut quemdam ad resliluendam pecuniam ei
CCLXYI. Episcopo Londinensi concedit, ut « si ablatam cogerent. Atigustiiii Tarr. Opp. IV. 163*
ordinatio alicujus ecclesiae ad ejus iiistiiutionem Bcehmeri Corp. II. app. 505, (Mansi XXII. 441,
spectet, et pro controversiis laicorum de jure pa- Decr. Greg. L. III. l. 16. c. 1).— « Gravis illa
tronalus difleratur, in eadem ecclcsia personain et. »
idoneam constituat. > Augusiini Tarr. Opp. IV. 209, CCLXXYIH. Archiepiseopo Lundon. (Lundensi)
Boehmeri Corp. II. app. 501, (Mansi XXII. 559, dissuadet consilium episcopatus abdicandi. Augu-
Decr. Greg. L. III. t. 38. c. 12). — < Si vero ali- stini Tarr. Opp. IV. 28, Boehmeri Corp. jur. can.
quando > «Si vero ordinatio: > D H. 259, (Decr. Greg. L. I, t. 9. c. 1). — « Litteras
CCLXVII. Episcopo Londinensi mandat, ttt mo- luas nuper. »
nachorum de Nestuii disciplinam corrigat. Mansi CCLXXIX. Aiinoni et fratribus monasterii de
XXII. 375, Auguslini Tarr. Opp. IV. 222, Decr. Marmuloso signilicat, castruin Tiberise Joanni et
Greg. L. III. t. 50. c. 7. — «Relaiuin est auribus.> Petro et Leoni, filiis b. m. Cencii Frajapanis, a sese
CCLXVIH. Episcopo Londinensi mandat, cogat concessum esse. Borgia Ist. di Yellelri p. 241. —
monachos de Wardone (al. Warsiniae) ut lerram < Cuin ex injuncto. >
quamdam T. Eschalero et mairi ejus restituant. CCLXXX. Abbati et fratribus monasterii S. Mi
Mansi XXII. 346. Bcehmeri Corp. jar. can. II. app. chalis Marliirensis significat, de eorum cum plebano
217, Augustini Tarr. Opp. IV. 315. — < Ex trans- et clericis S. Mariaeconlroversia quid archipresby-
roissa conquestione. > tero Volaterrano et abbaii de Spongia mandaverit.
{ CCLXIX. Londinensi et Wigorniensi cpiscopis Addit, Julium episcopum Florentinum < sibi inli-
mandat, inducant Hospilalarios de A., ut decumas masse, quaedam capitula privilegio iis nuper indullo
quasdam ecclesiae magislri N. (al. Hen.) persolvant. esse inserta, quseobvia ralioni videantur; > iiaquc
Augustini Tarr. Opp. IV. 190, Boehmeii Corp 11. remilti bullamjubet. Augustini Tarr. Opp. IV. 102,
app. 255. — < Deferenle saagisiro » < Reterente ma- Boehmeri Corp. II. app. 282, Mansi XXII. 508,
gislro, » Decr. Greg- L. H. t. 20. c. i9. — < Causam, quar
• CCLXX. Londinensi et Wigorniensi episcopis vertiliip? »._.
mandat, judicent inter R. canonicum Lincolnieu- CCLXXXI. Episcopo Massiliensi respondet, ut
1345 ALEXANDRIIII PAP^E 1344
Judaeos < de lerns, quas colant ad decimas per- A Boehmeri Corp. can. II. app. 209, Auguslini Tarr.
sohendas, vel ad posscssiones penitus renuncian- Opp. IV. 519, Decr. Greg. L. V. t. 22. c. 3. — <Au-
das compellat. > Augustini Tarr. Opp. IV. 192, divimus, in episcopatu. »
—
Decr. Greg. L. III.'t. 50. c. 16. < De terris vero > CCXCVI.Episcopo Norwieensi respondet remo-
CCLXXXII. Episcopo Massiliensi respondet de vendos clericos esse, qui juraverint, se < majorem
< liominibiis parochise unius ecciesise, qui terras in pensionem soluturos nomine beneficii, praeler soli-
alia parochia excolun!. » Auguslini Tarr. Opp. IV. tam pensionem. » Mansi XXII. 547 , (Auguslini
391, Decr. Greg. L. III. t. 50. c. 18. — < Cimi sint Tarr. Opp. IV, 575, Decr. Greg. L. II. t. 24. c. 11).
homines. » — < Tua nos fraternilas » < Quia tua nos. »
CCLXXXIH.Deeano etcapilulo Maurianensi prae- CCXCVII.Episcopo Norwicensi scribit hsec: < Si
cipit. ut « si conligeril eorura episcopum ante so- sacerdos sciat, aliquera esse reum alicujus crimi-
lulionein debiloi uin, quse pro ulilitate eeclcsiaecon- nis, vel confessus fuerit, et emendare nolueril, nisi
traxerit, ex hac luce migrare, de reddililws , qui ordine judiciario quis probare possit, non debet
specleiu ad mensam ejus, eadem debita solvant. > eum nominatim redarguere > caet.Mansi XXII. 447,
Mansi XXII. 581, Decr. Greg. L. III. l. 25. c. 1.— Bcehmeri Corp. jur. can. 11. app. 264, Augusiini
< Ad hnc in. » Tarr. Opp. IV. 58, (Decr. Greg. L. I. I. 51. c. 2)..
CCLXXXIV. Episcopo Mauritiano (an Mauria- — < Si sacerdos scial. >
nensi?) respondel, « ineliorein esse conditionem CCXCVIH.EpiscopoNorwicensi respondet de cle-
possidenlis.quam quadragenalem prsescriptionein.» ricis ab advocato praesentatis.—Mansi XXII. 558, Au-
Augustini Tarr. Opp. IV. 118, Boehmeri Corp. II. g guslini Tarr. Opp. IV. 215.' < Cuni advocalus >
app. 285, Decr. Greg. L. II. t. 26. c. 6.— «Adaures < Cum autem advocalus. »
nostras te. » • CCXCIX.Episcopo Norwicensi de repnesenlalio-
CCLXXXV.Archiepiseopo Mediolanensi mandat, nibus personarum scribit. Bcebmeri Corp. II. app.
ne decimas quasdam adimi episcopo Vercellensi pa- 505, Augustini Tarr. Opp. IV. 211, (Mansi XXII.
tialur. Augustini Tarr. Opp. IV. 185. — « Querela 541). — < Ceterura si episcopi. >
venerabilis.» CCC. Episcopo Norwicensi respondet de causis
CCLXXXYI.Ecclesiam Meldensen tuendam sus- delegatis. Mansi XXII. 500, Boehmeri Corp. jur.
cipit, et canonicorum possessiones confirmat (Fra- can. II. 268, Auguslini Tarr. Opp. IY. 50 , Deer.
gmenlum). DuPlessis Hisl. de Meaux II. 06. —« Cuni Greg. L. I. t. 29. c. 7 et 8 , L. 111t. 58. c. 18. —
nobis sit. > < Significasti nobis per » < Si qusndo vero » < Si
CCLXXXVH.Episcopo Meldensi significat, prio- quando clerici > < Si qui vero. >
rissara et conventum de Celonaulia quaesiisse, num CCCI. Episcopo Norwicensi respondet de puella,
« juvenis quidam , conversus earum , genitalibus < infra nubiles annos cuidam viro in uxorem tra-
destilutus, in presbyterum posset ordinari. » Man- dita. » Mansi XXII. 288 , Boehmeri Corp. II. app.
dat, cognoscal, utriim < ab hostibus seclus fuerit,» 516, Auguslini Tarr. Opp. IV. 254, Decr. Greg. L.
an a medicis, an < ipse sibi manuni injeceril; » IV. t. 2. c. 6. — <Continebatur iit lilteris > <Con-
« priores enim «inquil J aduiiltunt canones, terliuin linebalur autem. >
velut homicidam staltiunt puniendum. » Baluzii CCCII. Episcopo Norwicensi scribit de lile Hu-
Misc. III. 574, Mansi XX!. 1102. — < Dilectsein. t berli et magistri N. Mansi XXII. 414, Augtislini
CCLXXXVIH. Prioii et praeposito Mortariensi G Tarr. Opp. IV. 156, Decr.Greg. L. 111.t. 10. c. 2.
mandat, judicent inter conjuges quosdam.Augusti- — < Conlinebatur in lilleris. >
ni Tarr. Opp. IV. 249, Decr. Greg. L. IV. I. 9. c. 2. CCCIH. Episcopo Norwicensi mandat, ut Hug.
— « Proposuil nobis niuiier. > presbyteruin jubeat vicariam ccclesiaede Buruvello
CCLXXXIX.Cauonicis Mutinensibus respondet, dimittere. Mansi XXII. 585, Boehmeri Corp. jur.
t sobolem ex secundis mipliis susceptam consortio can. II. app. 244, Augustini Tarr. Opp. IV. 47,
cognationis prioris viri in quarto gradu conjungi Decr. Greg. L. I. t. 28. c. 1. — < Ad audienliain
de jtire non posse.» Augustini Tarr. Opp. IV. 235, nostrara. >
Mansi XXI, 1092. — « Dilectus filius noster. » CCCIY.Episcopo Norwicensi et abbali de Eve-
CCXC.Abbatera et fratres de Neubolhe horlalur, sham scribit de lite intcr H. clericum et R. Mansi
ul fratribus S. Crucis de praediis quibusdara decu- XXII. 295, (Augiislini Tarr. Opp. IV. 120,Decr.
nias persolvant. Gilberli Foliol epist. ed. Giles II. Greg. L. II. t. S27.c. 6). — < Scripsimus vobis »
109, Mansi Decr. Gieg. L. III. t. 50. c. 8. — <Di- < Cum aliquibus. »
lecii fiiii nostri, » CCCY.Episcopo Norwicensi et T. Wi. archidia-
CCXCI.Abbali de Neusscribit de excommunica- conis scrihit de matrimonio W. el A. viduse. Maiisi
tione quorumdam solvenda. Auguslini Tarr. Opp. XXII. 289, Roehmeri Corp. H. app. 517, Auguslini
IV. 544, Mansi XXI. 1094. — < &iforte post. » Tarr. Opp. IV. 128, Decr. Greg. L. II. t. 27. c. 7.
CCXCII. Abbati de Nexibus (al. archieplscopo — « Lator prsesenlium W. »
Eboracensi) inlerdicit, ne absolvat eos, qui « in CCCVI. 1. apostolicaesedis legato scrihit < de ec-
nionasterio ejus religionis habitum susceperint, ct D clesiis censualibus episcopatus Novacen. (al. Nova-
postmodum eonfiieanlur, se lale commisisse de- riensis). »Auguslini Tarr. Opp. IV. 417, Decr. Grcg.
lictum, quodipso actu excommuniealionis senten- L. V. t. 35. c. 8. — < Accepimus litleras > < Rece-
tiam incurrerint.» MansiXXII. 335, BcelimeriCorp. pimus Iilleras. »
jur. can. II. app.211, Auguslini Tarr. Opp. IV. 545. CCCVH.Episcopo Oscensiet priori S. MariseCse-
•— < Consuluil nos tuse. » saraugustano scnbit de M., muliere viri nobilis
CCXCIIl. < Nomenensi episcopo mer » significat, Ateorelise,monacha facta. Augustini Tarr. Opp.IV.
socium ejus voio ilineris Hierosolymilani a sese li- 68, MansiiXXH. 451, Decr. Greg. L. 1.1. 40. c. 1.
beratum esse. Boehnieri Corp. jur. can. 11.258. — — < Relatum est ad » < Relatum esl auribus » <Per-
f Bene audivimus. » latum est ad. >
CCXCIY.Episcopo Norwicensi scribit, ne < cle- CCCYlII.Archiepiscopo Panormitano respondet,
ricos in presbyteratu vel in aliis inferioribus ordi- t non posse in recipienda pecunia ad usuram dis-
nibus conslilutos, in vicariis.eeclesiaruin alios sub- pensationem fieri, ut pauperes , qui in Saraceno-
stiluere permillaU Mansi XXli.518, BoehmeriCorp. rum captivitale leneantur, per eamdcm possint pe-
jur. can II. app. 244, Augustini Tarr. Opp. IV. 48, cuniam liberari. i Mansi XXII. 545, BoehineriCorp.
Decr. Greg. L. 1. t. 28. c. 4. — < Ciericos autem jur. can. II. app. 215 , Augustini Tarr. Opp. IV.
vef ,< Clericos in precbyteraiu. » 514, Decr. Greg. L. V. t. 19. c. 4. — « Super eo
CCXCV. Episcopo Norwicensi seribil contra cle- vero, quod!->< Super eo, quod a. >
licorum dc bcneficiis collusioncm. Mansi XXII. 578, CCCIX.Archiepiscopo Panormitano rcspondelde
1545 EPIST. BECRETAL. SUMMARIA. 1346
iis, « qui prsestito juramenlo promittunt, sealiquas i A Chron. Casaur. ap. Muratori R. Ital. sacr. II. n.
mulieres ducturos,elposteaeis incognitis, diniittunt 905. — < Super prudentia. >
lerram, » Atiguslini Tarr. Opp. IV. 225,MansiXXH. CCCXXV. Episcopo Placenlino respondet < de
289, Boehmeri Corp. II. app. p. 517, Decr. Greg. usurariorum filiis, qui eis in crimine usurarum de-
L. IV. t. 1. c. 5, t. 5. c. 3. — « De illis atitem. » functis siiccedunt. > Auguslini Tarr. Opp. IV.
CCCX. Archiepiscopo Panormitano respondet dei 516, Decr. Greg. L. V. t. 19. c. 9. — < Tua nos
puniendis Saracenis, qui pueros rapiunl et iis abutii duxil. » '
praesumunl. Addit de eo, qui « uxorem fratris suii CCGXXVI. Episcopo Placentino respondet de
cognovit. » Mansi XXII. 445, 446, Boehmeri Corp. < novis testibus super quaestione judicata. » Mansi
II. app. 351, Auguslini Tarr. Opp. IV. 511, 405, XXII. 307, Boehmeri Corp. II. app. 281, Augus ini
Decr. Greg. L. IV. t. 12. c. 3, L. V. 1.17 c. 4.— Tarr. Opp. IV. 101, Decr. Greg. L. II. t. 20. c. 17.
« In archiepiscopalu » « De illo autem, qui. » — < Ul atitem haec » < Ffiternitatis luse nos. >
CCCXI. Archiepiscopo Panormilano scribit, ne; CCCXXVII. Presbylero-s Ponlii el Asilii jubet
ecclesias paliatur a clericis « sine aulhoriiate ett quarla feria proximae"hebdomadis ad sese venire,
conscienlia suain manibus advocalorum resignari.» i ut in causa episcopi Prseneslini et abbatis Subla-
Mansi XXil. 542. — « Insinuatum est auribus. » censis testimoniiun dicant. Augustini Tarr. Opp.
CCCXll.Archiepiscopo Panormitano (al. episcopo> IV. 105, Bcelimeri Corp. II. app. 283, Mansi XXII.
Yigiiiensi) respondet, « clericos sseeulares de mo-.> 505, Decr. Greg. L. II. t. 21. c. 2. — < Cum super
bifibus vel irainobilibus rebus, quas consideratione causa. >
ecclesise pcrceperinl, nullum posse facere teslamen-. g\ CCCXXVIH.Fratribus ecclesise Ramensis prseci-
tum. » Mansi XXII. 580, Bcehmeri Corp. jur. can. pit, ut « de terris, quas in decimatione thesaurarii
II. app. 256, Auguslini Tarr. Opp. IV. 174. Decr. Senonensis (al. Sevensis) propriis manibus non ex-
Greg. L. Kl. I. 2G. c. 9.— « Qttia nos lua duxit. > colanl. decimas usurpare nullalenus prsesumant. »
CCCXIII. Consulibus Paphe interdicit, ne < de Mansi XXII. 528, Rcehmeri Corp jur. can. II. app.
decimis vel de ecclesiasticis negotiis se inlromit-- 251, Auguslini Tarr. Opp. IV. 186, Decr. Greg,
tant. > Augus^ni Tarr. Opp. IV. 77, Mansi XXII. L. III. t. 50. c. 11. — « Licet de benignilale. >
1084. — « Riiatum est auribus. » CCCXXIX. Abbati Raniesiensi el archidiacono
CCCXIV. Episcopo Parisiensi scribit, « mariliss Eliensi inandat, ut inter monachos Croylandenses
eliara ex sola suspicione uxores accusare peruiissumi et canonicos Lincoinienses judicium facianl. Mansi
esse. » Augustini Tarr. Opp. IV. 509. — < Maritiss XXII. 402, BoelinieriCorp. H. app. 277, Augustini
eliam. > Tarr. Opp. IV. 91, Decr. Greg. L. II. t. 14. c. 2.
CCCXV. Episcopo Parisiensi, et abbali S. Remi- — « Ex lilteris yeslris. »
gii, ac decano Meldensi niandat ut ecclesiani dee CCCXXX.Archiepiscopo Ravennati mandat, ut
Aidejubeanl R- restitui. Augustini Tarr. Opp. IV. discordiam monialium S. Margarelse componat.
570. < Conquestus est nobis. » Mansi XXII. 400, Boehmeri Corp. jur. can. II. app.
CCCXVI. Episcopo Parisiensi^et ahbati S. .Remi-- 260, Auguslini Tarr. Opp. IV. 23, (Decr. Greg. L. I.
gii, ac decano Meldensi mandat, ut inter fratress t. 6. c. 8). — < Causam, quae inler. >
Arcemarenses eorumque abbatem judicium faciant. CCCXXXI.Archiepiscopo Ravennati respondel de
Bcehmeri Corp. II. app. 275, Augustini Tarr. Opp. recusationibus ac de caiisa H. et Balduini nepotis.
IV. 87, Mansi XXII. 559. — < Fratres Arcemareii-lC< Augustiiii Tarr. Opp. IV. 127, Bcehmeri Corp. II.
scs. » app. 290, Mansi XXII. 516. — < Consuluit nos fra-
CCCXVII. Simoni, archidiacono Parisiensi, inter- leiniias »« Consuluit nos tua. >
dicit, ne < pro intronizatione abbatis t a fralribuss CCCXXXII. Archiepiscopo Ravennali (al. Re-
ecclesise S. Victoris pecuniam exigat. Duchesne II. mensi) respondet de appellaiione abbatis S. Apolli-
Fr. Scr. IV. 569; Martene Coll. VI. 248, Bouquctt naris. Aiigustini Tarr. Opp. IV. 150, 122, (Mansi
Rec. XV, 913, Mansi XXI. 975. — < Cum siss XXII. 512, Boehmeii Corp. II. app. 292, 286, Decr.
vir. » Greg. L. II. t. 28. c. 2. — « Inler caetera quod >
CCCXVIH. Episcopo Parmensi de malrimonioo (« Super eo, quod abbas »).
quodam respondet. Auguslini Tarr. Opp. IV. 266,;, CCCXXXIH.G. archiepiscopum Ravennatem hor-
Decr. Greg. L. IV. I. 18. c. 1. — < Relatum nobiss taiur, ne « de csetero movealur neque tufbetur, si ei
est. > dtiruin vel asperum scripserit. > Bcehnieri Corp. II.
CCCXIX. Episcopo Patavino respondet de excom-. app. 288, Augustini Tarr. Opp. IV. 14, Decr. Greg.
municati cujusdam inalrimonio. Augustini Tarr. L. I. t. 5. c. 5. — « Si qtiando tuae >< Si quando
Opp. IV. 79, Decr. Greg. L. II. t. 1. c. 7. — < In- alii|ua. >
teilexiinus ex. » CCCXXXIV.Archiepiscopo Remensi (al. episcopo
CCCXX. EpiscopoPatavinorespondetde muliere,.^ Andrensi) respondel de eo. qui « uxori suse nun-
quae « a proprio viri sui fratre se.desponsari permi- quam carnale debitum reddidit vel reddere potuit. »
serit. » Augustini Tarr. Opp. IV. 259, Rochmeri i Boehmeri Corp. II. app. 521, Mansi XXII. 295, Au-
Corp. II. app. 525, Decr. Greg. L. IV. 1.16. c. 1., D ' gustini Tarr. Opp IV. 257. — < Super eo vero,
— < Littera', qtias. » qticd. »
CCCXXI. Episcopo Pictaviensi de P. matrimonioo CCCXXXV.Archiepiscopo Remensi (al. Episcopo
respondei. Mansi XXII. 525, Boeiimeri Corp. II.[, Andrens) respondet de diacono , < qui in sabbato
app. 529, Augustini Tarr.— Opp. IV. 255, Decr. saucto alium diaconum vulneraverit et mulierem
Greg. L. IV. t. 15. c. 2. < Yeniens ;id nosP. ,> uxoris noniine acceperit » caet. Mansi XXII. 551,
CCCXXH. Episcopo Pictaviensi iuandat, cogat H 371, Bcelinieri Corp. jur. can. II. app. 226, 337, Au-
G.,ulsscuiidiiiii jusjurandura datum puellara quam-- gustini Tarr. Opp. IV. 243, 191, Decr. Greg. L. III.
dam in matrimoniuin ducat. MansiXXH. 294, Bueh- i- t- 50. c. 14, L. IV. l. 6. c. 1. — < De diacono »
meri Corp. II. app. 521, Augustini Tarr. Opp. IV. < Paro<hianos vero. »
225, Decr. Greg. L..1V. t. 1. c. 10. — < Ev lilterisis CCCXXXVI.Archiepiscopo Remensi mandat, co-
yenerabilis. » gat comitem Clarimontis, ut quod susceperit Hiero-
CCCXXHI. Archiepiscopo Pisano respondet dee solymam eundi volum exsequatur. Augustini Tarr.
co, qui invila uxore lnouaslerium ingressus sit.l. Opp. IV. 395, Mansi XXI. 1098. — < Ad audientiam
liansi XXII. 285, BcehineriCorp. II. app. 310, Au- i- nostram. »
gusiini Tarr. Opp. IV. 197, Decr. Greg. L. 111.t. 32.!. CCCXXXYII. Archiepiscopq Remensi mandat,
i. 3. — < Quidam intravit. » cogat comitem de'Dampetra, ui. I. presbytero abla-
CCCXXIV. Ricardum Gentilem, nobilem virum,, las decumas restitual. Mansi XXII. 377. — < Que-
ab infestando uionaslerio Piscariensi dehortatur. relara I. presbyteri. »
4347 ALEXANDRIHI PAPiE 1348
CCCXXXVIIi.Archiepiscopo Remcnsi significat, Aserit, > dc presbytero qtii puerum mteremerit.
conlrovcrsiam Macularensis (al. Marlinensis, Mar- Mansi XXII. 567, 568, Bcehmeii Corp. jur. can. li.
ciensis) el Formolensis (al. Formosolensis) ecclesia- app. 221, 222, Auguslini Tarr. Opp. iV. 40, 78,
rtira qiiomodo dijudicaverit. Augustini Tarr. Opp 508,505, Decr. Greg. L. I. t. 20. c. 1,L. II. t. 1.
IV. 118, BaehmeriCorp. II. 285, MansiXXII.596.— c. 4, L. V. t. 12. c. 7, t. 14. c. 1.—« At siclerici»
« Controversiam, quseinler. » . < Et siclerici >«Porro si clericus »<Depresbytero >
CCCXXXIX.F. decano el magistro M. Remensi < Presbyterum autem. »
mandal, cogant monachos S. Yincentii Lttgdonen., CCCLl.Archiepiscopo Salernitano scribit de cle-
» ut omnia cujusdam mulieris et filii Randulfi Ca- ricis, « qui in domibus suis publice detinent con-
nis et beneficia, quse occasione sepulturse ipsorum cubiuas. > MansiXXII. 548, BcehmeriCorp. II. app.
receperint, fratribus S. Marlini restituant. » Augu- 554, Augustini—Tarr. Opp. iV. 142, Decr. Greg. L.
slini Tarr.Opp. IV. 589, Decr. Greg. L. 111.t. 28. III. t. 2 c. 5. « Clericos autem in. »
c. 6. — « Cum liberum sil. » CCCLIL Archiepiscopo Salernilano de compater-
CCCXL. Fulconi decano et magistro R. canonico nitale seribit. MansiXXH. 587, 588, BcehmeriCorp.
Remensi mandat, judicent inler P. civem Remen- II. app. 552, Augustini Tarr. Opp. IV. 250, 251,
sem et A. presbylerum, excoinmunicalione solutum. Decr. Greg. L. IV. 1.11. c. 1 et 2. — « Ulrum au-
Baluzii Misc. III. 582, Mansi XXI. 1095, 1108, Au- lein » «Sivir vel mulier. »
gustini Tarr. Opp. IV. 575. — < Cum cattsam, CCCLHI. Archiepiscopo Salzburgensi mandat,
quae. » ul H. el C. el eortim filios cogat ad reslituendum
CCCXLl. Abbali Remeslrensi et archidiacono g monasterio S. Quirini (Tegernseensi) prsedium, in
Exoniensi maiidal, utjudicent inter V. etR. cleri- loco Salinaruiri positum. Pez Thes. aueccl. VI. i.
cos, de ecclesia quadani litigaiites. — Mansi XXII. 596. — « Ex qtiestione. »
415(Augustiui Tarr. Opp. IV. 585). < Veniens i- CCCLIV. Santonensi et Cabilonensi episcopls
ad apostolicse. » mandat, cogant R. quondam abbatem Trevorensem
CCCXLIL (Abbali de Rivesham et decano et ar- (al. Tremensen.) et monachos quosdam, ut quod
chidiacono Lincolniensi) scribit de lile canonico- prseslileiiiit juramentum adimpleant. Mansi XXH.
rum de Giseburne et R. clerici. Augustini Tarr. 547, Boehmeri Corp. jur. can. II. app. 259, Augu-
Opp. IV. 211, BoehmeriCorp. II. app. 505 (Mansi stini Tarr. Opp. IV. 112, Decr. Greg. L. H. t. 24.
XXII. 542). — « Dilecli (ilii nostri. t c. 9. — « Ex rescripto » < Ex scripto. »
CCCXLIU.ArchiepiscopoRolhomageMsiresponriet CCCLV.Canonieis, fratribus et monachis in epi-
dejuvene a Nicolao Saganlino nulrito. Mansi XXII. scopalu Sarensi ecclesias habentibus praecipil, ne
307, Boehmeri Corp. II. app. 555 , Augustiiii Tarr. — ecclesias, « rectoribus decedenlibus, aucloritale
Opp. 1Y. 262, Deer. Greg. L. IV. t.• 17. c. 5. propria occupent aut etiain clericos in eis po-
< Transmissse nobis. » § nanl. » Mansi XXII. 414. — < Ex transmissa no-
CCCXLIV.Archiepiscopo Rotliomagensi etabbati bis. »
.Geoniar (al. episcopo Dulmensi) scribit de appella- CCCLVI. Sarensi et Exoniensi episcopis scribit
tionibus captiosis. Mansi XXII. 421, BoehmeriCorp. de L, sacerdotis filio, removendo. Mansi XXII. 554.
jur. can. II. app. 209, Auguslini Tarr.—Opp. IV. 70 — « Suggestum est nobis. » ^
et 126, Decr. Greg. L. I. t. 42. c. I. < Ex quo- [} ' CCCLVH.Decano et capilulo Sarisberiensi scri-
rumdam certa. > bit de praebenda Britfordensi Hugoni Busreltribula
CCCXLY.Archiepiscopo Salernilano, < ulrum si a Jocelino episcopo. Theineri disqu. crit. 450(Mansi
inler virum et mulierem legilimus consensus in- XXII. 366). — « Cum Hugo. ...
tervenerit de prsesenti, carnali copula non secttta, CCCLVIH.Archiepiscopo Senonensi mandat, ut
liceat mulieri alii nubere > quaerenti, respondet. mililes quosdani ab episcopo Trecensi excommuni-
Mansi XXI!. 288, 285, Boehmeri Corp. 11. app. catos absolvat. Mansi XXII. 412, Auguslini Tarr.
515, 510, Augustini Tarr. Opp. IV. 258, 197, Opp. IV. 567, Decr. Greg. L. 11. t. 2. c. 6. — « Ex
Decr. Greg. L. IV. t. 4. c. 5, L. III. t. 52. c. 2. transmissa nobis »
— < Licct prseter solitum > < Verum post consen- CCCLIX. Archiepiscopo Senonensi (al. Ebora-
sum. > / censi) de appellationibus respondet. Mansi XXII.
CCCXLYI. Archiepiscopo Salernitano scribit, 514, 515, BoehmeriCorp. V. 288, 289, Augu-
« ut si qui clerici fratribus Hospilalis cura licenlia stini Tarr. Opp. IV. 11, 125, app. Decr. Greg. L. I. t. 5.
sui praelatisponte ac gralis perannum vel trieniiium c. 1. — < Sicut Romana Ecclesia » < Super eo vero,
servire decernunt,nequaquamimpediantur. > Mansi quod » < Super eo, quod. »
XXII. 584. — < Mandamusut si. » CCCLX.Archiepiscopo Senonensi respondet de
CCCXLVH.Arcbiepiscopo Salernitano (al. Salo- judice delegato. Mansi XXII. 500, Boehnieri Corp.
intano) scribit, < de quarla decimae el oblalionis jur. can. II. 266, Augtislini Tarr. Opp. IV. 49,
defunctorum clericum ab impetitione episcopi qua- Decr. Greg. L. I. t. 29. c. 5. — < Prseterea su-
dragenaria temporis prsescriptione se posse tueri. » '.. per. » c.
Auguslini Tarr. Opp. IV. 117, Boehnieri Corp. II. CCCLXI. Archiepiscopo Senonensi (al. Exenensi)
app. 284, MansiXXII. 595, Decr. Greg. L. II. t. 26.
c. 4. — < De quarta vero. > respondet, « non esse ttitum quemlibel contra ju-
ramentum suum venire, nisi tale sit illud, quod ob-
CCCXLVIII.ArchiepiscopoSalernitano (al. archi- scrvatum vergat in inierilum salulis aeiernae, »
presbytero Salonitano) scritril de feneratoribus ple- Mansi XXII. 546, BoehraeriCorp. jur. can. 11.257,
ctendis. Mansi XXII. 544, BoehmeriCorp. jur. can. Tarr. Opp. IV. 111, Decr. Greg. L. II.
II. app. 216, Augustini Tarr. Opp. IV. 514, Decr. Augustini I. 24. c. 8. — < Si vero aliquis. >
Greg. L. Y. t: 19. c. 5. •— « Cum tu, sicut. »
CCCXLIX. Archiepiscopo Salernitano (al. Salo- CCCLXII. Arcbiepiscopo Senonensi scribit, « si
niiano) scribit, « laicos in accusationem vel lesti- qui vir et mulier pari consensu coiuraxerint malri-
monium contra clericum in criminalibus non esse nionium, et vir, ea cognila, alleram duxerit, eum
admillendos, » caet. Mansi XXII. 506, Boehnieri cogendum esse, secundam dimittere el ad primam
Corp. II. app. 280, Augustini Tarr. Opp. IV. 100, redire. » MansiXXil. 291, BoehmeriCorp. —
11. app.
274, Deer. Greg. L. II. t. 20. c. 14 et 15. — « De 520, >Augustini Tarr. Opp. IV. 240. « Porro si
caelerolaicos » «In causis ecclesiasticis. > qui.
CCCL. Archiepiscopo Salernilano respondet de CCCLXIH. Archiepiscopo Spalatino (al. Spole-
« clericis coram judice saeculari conviclis de cri- tano) de digamis aliisque de rebus responde.l. Bceh-
mine, » de duello a clerico sponte oblalo, de presby- meriCorp. jur. can. II. app. 225, Mansi XXI. 1.092,
lero Canioanise qui < in duello iiartem digili ami- (Augustini Tarr. Opp. IV. 41,254 , ubi haec lra?
H49 EPIST. DECRETAL. SUMMARIA. {550
nienla Lucio Iiltribuunltir).—« Super eo, qttod a » A II. app. 289, Augustini Tarr. Opp. IV. 127, Decr-
< Verum super eo > < De simoniace. Greg. L. II. t. 28. c. 14. — « Consuluil nos tua »
CCCLXIV. Episcopo Spalensi respoudel de iis, « Consuluit nos fraternitas. »
< qui in sanitate vel infirmitate cum bonis suis ad CCCLXXVf. Archiepiscopo Tolclano el ejus suf-
religiosa loca se translulerint. » Mansi XXII. 421 fraganeis mandat, hortentur « laicos niinorum vil-
(ubi bsec epislola Lncio III. ascribilur), Bcehmeri larum, quai Aldese vocenlur, ul ecclesiis, in quibus
Corp. jur.—can. II. app. 255, Decr. Greg. L. III. I. missas audiant et baptismum eicaeiera ecclesiastica
28. c. 4. « De his, qui in. » frequenlius sacramenta percipiant, decimas ex inte-
CCCLXV. Episcopo Spalenst respondct de eo, gro persolvant. » Auguslini Tarr. Opp. IV. 191. —
qui « quamdam mulierem pollutione illicita cogno- < Vota, quse ad. >
verit, el sororem cjus ro.alrim.oniopostraodum co- CCCLXXVII. Episcopo Tolosano (al. Toletano)
pulaveril. » Boehmcri Corp. II. app. 550. — < Con- respondet de clericis, qui < post rentinciationem
tinebalur in litteris. » faelam a praedecessore ejus ordines susceperint. »
CCCLXVI. Abbali deSianfort el priori de Esibili Mansi XXII. 570, Boehmeri Corp. iur. can. II. app.
mandat, ut inler monacbos majoris monasterii et 226, Augustini —
Tarr. Opp. IV. 50, Decr. Greg. L. I.
ecclesiam S. Marise de Martinon. judicium facianl. t. 15. c. 1. < Reqnisivit a nobis. »
Augustini—Tarr. Opp. IV. 564, Decr. Greg. L. I. t. CCCLXXVIII. Episcopo Tornacensi mandat, in-
36. c. 8. < Veniens ad apostolicae. t terdicat, ne quis « ecclesias suse dioecesis absque
CCCLXYII. Abbati de Stradeford (al. Staforde, consensu suo inlrare audeat, aut detinere, aut se
Caslro-Foro) et priori deCesebi (al. Helesby,Esebi) B dimiltere
—
inconsulto. » Decr. Greg. L. 1.1. 9. c. 4.
mandat, judicent inter W. et A. clericos. Mansi < Admonet » < Universis personis. »
XXII. 576, Boehmeri Corp. jur. can. II. app. 207, CCCLXXIX.Episcopo Trecensi (al. Tarraconensi)
Augustini—Tarr. Opp. IV. 66, Decr. Greg. L. I. t. de de'cimis respondet. Mansi XXII. 528 , Boehnien
56. c. 4. < Constitulus in Drsesenlia » « Consti- Corp. jur. can. II. app. 251, Augustini Tarr. Opp.
tutus in nostra. » IV. 186 , Decr. Greg. L. III. t. 50. c. 10. — < Ex
CCCLXVIH. Strigoniensi et Colocensi archiepi- parle fraternitatis > < Ex parte tuse » « Ex parte
scopis scribit, « conjugatum ad monaslerium con- lua. »
verti desiderantem nonessesuscipiendum, nisiuxor CCCLXXX.Episcopo Crelensi (Trecensi) de mi-
ejus similiter convertatur » cset. Maiisi XXII. 284, litis cujusdam divortio respondet. Mansi XXII. 290,
Boehmeri Corp. II. app. 512, Augustini Tarr. Opp. Boehmeri Corp. II. app. 518. Augustini Tarr. Opp.
IV. 198, Decr. Greg. L. III. t. 52. c. 5 et 6.— <Con- IV. 268, Decr. Greg. L. IV. 1.19. c. 4. — < Siguili-
jugatus »< Sane si conjugati. » casti nobis, quod. >
CCCLXIX. Episcopo Syracusano scribil de con- CCCLXXXI. ArcliiepiscopoTiiburiens.(?)et ejus
troversia abbatis Csesarien. monaslerii S. Petri et suffraganeis scribit, « quod regio eorum non mul-
Urbani abbatis nionasterii S. Luciae.Auguslini Tarr. tum frugibus abundet el mare, in quo populus ma-
Opp. IV. 577. — e Quia indicanle abbale. » jorem habere consue.verit sustentationem, sterilius
CCCLXX. Archiepiscopo Tarraconensi respondet solito effectum fuerit, liceat parochianis eorum die-
de lestibus, e quibus ab adversa parte crimina op- bus dominicis et aliis festis, praeterquam in majo-
ponantur. > Mansi XXII. 305, Boehmeri Corp. II. ,Q' rihus anni solemnitatibus, si alleccia terrse se in-
app. 280, Augustini—Tarr. Opp. IV. lOO.Decr. Greg. clinaverint, eorum caplioni congruenter intendere.»
L. II. t. 20. c. 15. « Super eo quod. > Augustint Tarr. Opp. IV. 369, Decr. Greg. L. II.
CCCLXXI. Archiepiscopo Tarraconensi scribit, t. 9, c. 5, L. Y. t. 58, c. 6. — < Licel tam vele-
eanonici Pampilunenses quum questi essent, < quod ris. »
dux (rex?) Navarrorum eos boiiis suis spoliasset, » CCCLXXXII.Abbati et fratribus Trium Fontiura
se causam ei commisisse lerminandam. « Yerum > respondet de monacho, « qui, cum esset in saeculo,
inquit < quoniam nobis tacueruut, quod fuit ad se- quinque solidos pro ordinatione dederil. > Mansi
dem apostolicam appellatum, inhibeums, ne in exe- XXII, 367, Boehmeri Corp. jur. can. II. app. 219.
culione negolii aliqua ratione proccdas. » Auguslini —-fConsultiit nos tua (vestra).»
Tarr. Opp. IV. 354, Decr. Grea;. L. II. t. 28. c. 55. CCCLXXXIH. Episcopo Tullensi respondet de
— < Accepta conquestione. » P., qui « sponsam patris sui carnali coramisiione
CCCLXXil. Archiepiscopo Terdon. (?) de agendis corrupit. » Mansi XXII. 324, Boehmeri Corp. II.
diebus feslis respondet. Augustini Tarr. Opp. IV. app. 529. — « Praesentium lator P. >
569, Decr. Greg. L. 11. t. 9. c. 2. — < Quoniam in CCCLXXXIV.Archiepiscopo Turonensi respon-
parle. » det, <nee spurios nec servos debere ordinari. >
CCCLXXIII. Archiepiscopo Toletano mandat, ut Mansi XXII. 571, Bcebmeri Corp. jur. can. II. app.
archidiaconuni et clericum, qui a Bernardo, quon- 246, Augusliui Tarr. Opp. IV. 59, Decr. Greg. L. I.
dam episcopo Ceromensi (al. Exoniensi; an Sego- t. 18. c. 5.—« Consuluit nos tua. >
viensi?), prsemia simoniace acceperint, removeat; jrt CCCLXXXV. Episcopo Verulano scribit, ne ab-
regemque et principes, ut pecuniam ab eodem epi- bjXetn b. Nicolai de Ceperano ad recipiendum P.
scopo acceptam ecclesiae restituant, hortelur. Mansi Rubeum cogat. Augustini—Tarr. Opp. IV. 29, Decr.
XXII. 277, Boehmeri Corp. jnr. can. 11. app. 199, Greg. L. I. t. 9. c. 5, < Ex transmissa rela-
Augustini Tarr. Opp. IV. 279, Decr. Greg. L. V. lione.»
t. 5. c. 11, Aguirre Conc. V. 96. — < Dehoc, quod CCCLXXXVI.Episcopo Verulano de prohibendis
rex. » nupliis quibusdam scribit. Augustini Tarr. Opp.
—
CCCLXXIY. Archiepiscopo Tolelano mandat, ut IV. 256. < Quia nobis significatum. >
qui inlerdicti et excommunicati sacra procurave- CCCLXXXYlI. Episcopo Vigiliensi quserenti,
rint, eos, < si quadraginla solumniodo vel paucio- <utrum feininse clausse, impolentes misceri mari-
res» sint, munere sacerdolali in perpeluum privet; bus, matrimonium contrahere et si contraxerint
< si vero mullitudinem magnam in hoc peccasse debeat rescindi, » respondet. <Romanam Ecclesiam
cognoverit, eos , quos magis causam esse delicti . consuesse in consinulibus judicare, ut quae non
constiterit, perpelua depositione condemnet, et alios possint haberi lanquam uxores, habeantur tanquam
ab oflicio ad tempus suspendat, el omnibus poeni- sorores. » Baluzii Misc. 111.576, Mansi XXI. 1104,
tentiam injungat. » Mansi XXII. 446, Augustini Bccbmeri Corp. jur. can. II. app. 559 (Decr. Greg.
Tarr. Opp. IV. 523, Decr. Greg. L. V. t. 27. c. 4, L. IV. t. 15. c. 4). —« Consultalioni tuae. >
Aguirre Conc. V. 96. — « Latores prsesenlium. > CCCLXXXVIH.Episcopo Vigiliensi respoudet,
' CCGLXXV. Archiepiscopo Toletano dc appella- emu.« nihil pro ecclesiarum consecralione posse
tionibus resnondet. Mansi XXII. 515, BoehnieriCorp. vel debere prseler pr.ocurationein exigere » Mans'
im ALEXANDRIIII PAP^E 1352
XXII. 275, Beehmeri Corp. jur. can. 'n. app. p. A Mansi XXI. 1088, XXII. 552, Boehmeri Corp. II
199, Augustini Tarr. Opp. IV. 278, Decr. Greg. app. 558, Atiguslini Tarr. Opp. IV. 144.—<Ex partf
L. V. t. S. c. 10.—«Cumsii sancta» «Cuui sil Ro- prioris. >
mana. > CDHI. Episcopo Wigorniensi respondet de Wi-
CCCLXXXIX. Episcopo Yigiliensi scribit,'< vi- lielmo, < qui licet fidem dedisset, quod. muliereni
rum vel mulierem, ad bigamiani transeuntem, non quamdam duceret in nxoreni, ipse sibi aliam co
debere a presbytero benedici, quia benedictio ite- pulare prsesumpserit.» Mansi XXU. 286, Boehmeri
rari non debeat.t Mansi XXII. 311, Brehmeri Corp. Corp. II. app. 514. Augustini Tarr. Opp. IV, 223.
II. app. 538, Augustini Tarr. Opp. IV. 270 (Decr. — <Consuluit nps ttia.» -
Greg. L. IV. t. 21. e. 5). — «Vir autem. » CDIV. Episcopo' Wigorniensi scribit de caus3
CCCXC. Episcopo Vigiliensi scribil, de <pttella magistri V. de Flamevil. Mansi XXII. 417. —« Ye-
infraduodecim annos desponsata,» elc. MansiXXII. niens ad apostolicse.»
286, 295, Bcehmeri Corp. II. app. 514, 520, Augu- CDY. Episcopo Wigorniensi respondet de dona-
stini Tarr. Opp. IV. 25G, 224, Decr. Greg. L. IV. tionibus per abbates factis. Bcehmeri Corp. jur.
1.1. e. 8.— < Si vero pueUam » <Si puella infra » can. II. app. 235, Augustini Tarr. Opp. IV. 16,
< Sponsain auleni » « Spousam alterius. > 171, 242. Mansi XXII. 380, Decr. Greg. L. III. t.
CCCXCI. Episcopo Yigiliensi scribit, < debilores 24. c. 5, L. IV. t. 5. e, 5. —« Cseterum si.abba-
ad solvendas usuras cogi non debere, nisi eas jura- tem » < Yeruin cum alicui.»
menlo solvere teneantur.» Mansi XXII. 544, Boeh- CDYl. Episcopo Wigorniensi mandat, cogat R.
meri Corp. jur. can. H.'app. 257, Augusiini Tarr. B presbylerum, ut ecclesiam S. Marisede Wicun Mi-
Opp. IV. 110, Decr. Greg. L. II. t. 24. c. C—«De- loni clerico tribuat. Mansi XXH. 552, Boelimeri
bitores aulem.» Corp. jur. can. II. app. 245, Augustini Tarr. Opp.
CCCXCH. Archipresbytero Volaterrano et abhali IV. 55, Decr. Greg. L. I. t. 17. c. 4. — < Conque-
de Spongia scribit de controversia fratruin raonaste- rente nobis.»
rii Maturiensis el plebani clericorumque. Mansi CDVIl. Episcopo Wigorniensi prsescribil, ne
XXII. 525 , Boehmeri Corp. jur. can. II. app. 271, < Ulios sacerdolum in paternis ecclesiis minislrare
Augustini Tarr. Opp. IV. 84, Decr. Greg. L. II. t. patiatur.» Mansi XXII. 555, Boelimeii Corp. jur.
4. c. 1. — <Ex lilteris vestris. » can. II. app. 245, Auguslini Tarr. Opp. IV. 55,
CCCXCIH. Plebano et clericis Maturiensibus Decr. Greg. L. 1.1. 17. c. 5. — < Prsesentium libi»
scribit de eorum eum monachis lite. Mansi XXII. t Praesenlium eliam» iPrsesentium auctoritate. >
325, Boehmeri Corp. jur. can. II. app. 271, Augu- CDVIII. Episcopo Wigorniensi respondet de ap-
stini Tarr. Opp. IV. 85. — < Miranmr plurimum. > pellalione posl cilationein facta, de « sententia post
CCCXCIY. Decano et prsecentori et capilulo appellalionem supersedenda, > de « appellationibus
Wellensi scribit de praebenda magistro E. trihuenda. pro causis minimis faclis. > Mansi XXII. 314, Boeh-
Augustini Tarr. Opp. IV. 205, Mansi XXI. 1090. meri Corp. II. app. 288, Angustini Tarr. Opp. IV.
—« Ex diligenli relatione.» 124, 125, Decr. Greg. L. II. t. 28. c. 9, 10, 11.—
CCCXCV. Episcopo Wigorniensi scribit, « sim- < Meininimus > « Caeierum cum aliquain > « Super
plices sacerdotes vel clericos non posse eeclesias, eo, qtiod» < De appellationibus.»
quibus prsesint, auctoritate sua post decessum suutn C CDIX. Episcopo Wigorniensi respondet < de mo-
censuales efficere. » Mansi XXII. 577, Bcohmeri nachis, qtii vicarios ecclesiarum parochialium gra-
Corp. jur. can. II. app. 208, Atigiislini Tarr. Opp. vant.» Boehmeri Corp. jur. can. II. app. 253, Au-
IV. 21C, Decr. Greg. L. III. t. 59. c. 8.—«Prselerea guslini Tarr. Opp. IV. 155, Mansi XXII. 297, Decr.
illi, qui. » Greg. L. III. l. 5. c. 12. — < De monachis au-
CCCXCVI. Episcopo Wigorniensi scribit de iis, tem. >
qui < malrem vel sororem vel filiam uxoris suse CDX. Episcopo Wigorniensi scribit, si H. < spo-
carnaliler cognoverint. > Mausi XXII. 524, Boeh- liatus renunCiaveril ecclesiae, nc conlra eum tesles
meri Corp. 11. app. 328, Auguslini Tarr. Opp. IV. alteriits parlis de jurauienlo et reiiuncialione spon-
209. — « Si aliquis parochianorum > < Si quis pa- lanea facla admillat.» Boehmeri Corp. II. app.
rochianorum. > 274, Mausi XXII. 559, Augustini Tarr. Opp. IV.
CCCXCVH. Episcopum Wigomiensem laudat, 86, Decr. Greg. L. II. t. 15. [c. 2.^— < Sollicite
quod « in causa quadam procedere distulerit, quo- cures et. »
niaui filum fuisset fractura, quo bulla sua depen- CDXI. Episcopo Wigorniensi respondet, <scripla
debat.» Auguslini Tarr. Opp. IV. 107, Mansi XXII. autiienlica, si lestes inscripii deccsserint, nisi forie
401, Boehmeri Corp. II. app. 297. — « SoIIicite > per mantim publicam fuerint facta, aut sigillum au-
« Sictit ex litteris. > liienticum habuerinl, non vitleri sibi alicujus lirmi-
"CCCXCVill. Episcopo Wigorniensi mandat, ut tatis robur habcre. > Mansi XXII. 505, Boehmeri
quae abbas S. Eadmundi R. laluri epislolse ademeiil, Corp. II. app. 280, Auguslini — Tarr. Opp. IV. 106,
restitual. Augustini Tarr. Opp.1V. 19, Mausi XXII. ») Decr. Greg. L. II. I. 22. c. 2. < Scripta vero au-
561, Decr. Greg. L. I. t. 46. c. 2. — « Abbas S. thenlica.»
Eadmundi. > CDXil. Episcopo Wigorniensi etabbali S. Albani.
CCCXCIX. Episcopo Wigorniensi concedit, ut scribitde W., < qui violenler ecclesiani de N. in-
< terras, quae de silvis exsiirpatae, sint arabiles gressus, defunclus sil». Mansi XXII. 361 (Au-
factae, iis hereditario jure concedat, a quibus ipsas gustini Tarr. Opp. IV. 567, Decr. Greg. L. II. t.
suo vel parenlum labore constiterit fuisse exslirpa- 1. c. 11. — » Quia W. qui » < Quia V. qui ».
tas. > Mansi XXII. 580, Augustini Tarr. Opp. IV. CDXUL Episcopo Wigorniensi (al. Winloniensi)
161, Deer. Greg. L. III. t. 15. c. 7. — < lllas vero mandat, ul priorem el Iralres de Lauch (al. Laulli)
terras.> tueatur, Mansi XXII. 557 , Boehmeri Corp. II. app.
CD. Episcopo Wigorniensi de < duorum compa- 297, Auguslini Tarr. Opp. IV. 207 , Decr. Greg.
trum filiis post compaternitalem genilis >'respon- L. III. t. 38. c. 9. — < Qttcriraoniam prioris >.
det. Auguslini Tarr. Opp. IV. 251, Decr. Greg. L. CDXIV. Wigorniensi el Conventriensi episcopis
IV. t. 11. c. 3.— < Super eo, quod. > respondel de controversia inter iiiagisiruin A. de
CDI. Episcopo Wigorniensi scribit de causa R. llide. et R. de Altaripa, ac de lilleiis quibusdam
clerici. Augustini Tarr. Opp. IV. 386,Mansi XXII. falsilatis iion argtiendis. Baluzii Misc. III. 373,
394. —« Ex transmissa conqueslione.» Mansi XXII. 1101. — < Ex literis quas. »
CDII. Episcopo Wigorniensi mandat, removeat - CDXV. Episcopo Wirgoniensi el R(icardo) archi-
C. presbylertim, qui « publice concubinam teneat diacono Eliensi scrihit de controversia T. clerici
ac sicut laicus tabernas frequentare non erubescal. > regis Scoilorum et II. personae ecclesise de Sandela
J3S3 EPIST. DECRETAL. SUMMARIA. 1331
(al Sandala, Sandeia). Mansi XXII. 560, Boehmeri A CDXXVIII. Episcopo Winloniensi respondet de
Corp. jur. can. II. app. 276 , Augustini —Tarr. Opp. teste crimine accusato. Mansi XXII. 506 , Bnehnieri
IV, 87, Decr. Greg. L. II. I. 15. c. 4. < Audita Corp. II. app. 280 , Auguslini Tarr. Opp. IV. 100 ,
querela. > 105. — <Porro si aliquis » — < Qtteuilibet aulem
CDXVl. Wigorniensi et Herefordiensi episcopis ad. »
mantlal, judicent inler W. presbylerum de Tritona CDXXIX.Episcopo Wintoniensi (al. Londinensi)
(al. Cerlonia, Cretona) el monachos de Btteria (al. mandat, < prohiheat allentius; ne in parochia sua
Bineria, Breveria). Mansi XXII. 350, Boehmeri pro licentia docendi ab aliquo aliquid exigatur , aut
Oorp. jur. can. II.' app. app. 253, Augustini Tarr. etiam promiltatur; » Mansi XXII. 279, Boehmeri
Opp. IV. 188, Decr. Greg. L. III. t. 50. c. 5. — Corp. jur. can. II. app. 203 , Auguslini Tarr. Opp:
< Ex niultiplici. > IV. 287, Decr. Greg. L. V. U 5. c. 2.— < Prohi-
CDXYII. Episcopo Wigorniensi et priori de Lu- beas attentius. »
ciwreden scnbit de capella Streilonensi G. clerico GDXXX.Episcopo Wintoniensi (a!; Wigofnensi)
restituenda. Mansi XXII. 555, Boeluueri Corp. jur. niandat, ul < lam comites quam barones nec noii
can. II. app. 247, Auguslini Tarr. Opp. IV. 56, et mililes et omnes alios de paroclua sua » ad sol-^
Decr. Greg. L. 1.1. 17. c. 8.—< Conslilutus in prae- vendas decumas cogat. Mansi XXII. 282 , BoBhmeri
sentia. » Corp: jur. can. II. app; 248 , Auguslini Tarr, Oppi,
CDXVIII. Wigorniensi et Norwicensi episcopis IV. 183 , Decr. Greg. L. III. I. 50. c. 6; — i Nuu-
mandat de plectendo sacerdole, « qui liiteras sttas tios et litleras: i
falsaverit. » Mansi XXII. 567, Boehmeri Corp. jur. g CDXXXI. Episcdpo Vomicensi (WormdlienSi ?)
can. II. app. 220, Augustini Tarr. Opp. IV. 518. niandat, ul W., duarum feininaruiu .sponsum, si
— « De sacerdote vero » « De sacerdote, qui » — < post fidem praeslilaiii piimain cognoverit, cuni
« Ad haecde sacerdote; » ea facial renianere. » Baluzii Misc. III. 580, Mansi
CDXIX. Gregorio (?), episcopo Tridentino, man- XXI. 1107. •— < Rediens ad nos. >
dat, ut abbalem et monachos Sancti R. cogat ad CDXXXH.Episcopum Zamorensein s qui ab Hya-
restiluendam pecuniam, a Fr. presbytero « pro cinlho diacono cardinali (S. Mariae) inCosmediiij
nionachatu » exactam, abbatemque « cuin majori- olim legato sedis apostolicse, vocatus ad conciliuni
bus personis monasterii pro tanlae pravitatis ex- non venerit, et excommuiiicalus consecrationeni ac-
cessu ab officio sacerdotali suspendat; » Baluzii ceperit, hortalur, ui sui puiganrfi causa vel ipse
Misc. III. 578, Mansi XXI. 1104 , Augustini Tarr. ad sese veniat, ve! nuntios miltal. Mansi XXIL
Opp. IV. 410, Decr. Greg. L. V. t. 3. c. 19. — 520, Boeliiueri Corp. jur. can. II. app. 295, Augus-
< Veniens ad nos. » lini Tarr. Opp. IV.' 150, Aguirre Conc. V. 97.
CDXX. Magislrum M. abbatem de Vad. Forden. Decr. Greg. L. 11,l. 28 c. 19.—« Cum parati esse^
Votoquodam solvit. Auguslini Tarr. Opp. IV; 395* mus; t
Decr. Greg. L. III. t. 54. c. 5. — « Litteraturani CDXXXIII.Ad Marci cardinalis quaeslioiies qtias-
iuain.» dam respondet. Augustini Tarr. Opp. IV. 575*
CDXXI. Episcopo Winloniensi respondet, <ad Decr. Greg. L. 11.t. 20. c. 22. — < Super eo, quod
usurarum solutionem nulluni Christianura esse co- a. »
gendum, nisi juramento vel — fide eas solvere tensa- C CDXXXIV.Episcopo cuidam de appelbuionibiis
lur. » Mansi XXII. 544. « Super eo, quod scribit. Augustini Tarr. Opp. IV. §79, Mansi XXL
nos. » 1097. — < Super eo, quod a. >
CDXXII. Episcopo Wintoniensi de appellationi- CDXXXY. Episcopo cuidam mandat, ut paro-
bus scribit. Mansi XXI. 108G, XXil. 447, 521, chiano cuidam , cujus uxor cum illius consnbrind
Boehraeri Corp. II. app. 295* Augustini Tarr. Opp. el anle et post matrimonium stuprum fecerit, atl
1Y. 151, 152 , Decr. Greg. L. L. l. 28. c. 22. — secundas nuptias transetinili licentiani coiicetlatj
Praelerea qui ad » — <Super eo vero, quod > — < nisi cum praedicta uiulicre, postquam eam cunl
«Super eo , quod a. » siio consobrino peccasse coguovcrit, commisiEse
CDXXHI. Episcopo Wintoniensi scribit, < de- coiiiprobctur incestum. » Baluzii Misc. lil. 576 j
functa sponsa iniacta, ejus sororeui a sponso Iibere Mansi XXI. 1099, 1104 , Augustini Tarr. Opp. IV;
duci in uxorenii » Augustini Tarr. Opp. IV. 223 , 408; — < Ad aures nostras. »
Mansi XXII. 410, — « Non sunl una. > CDXXXVLEpiscopo quidam mandat, ul I. nm-
CDXXIY. Episcopo Wintoiiiensi sic scribit: « si lieri, < ctti velit, nuhendi licenliam tribuat. i
laicus , episcopo inconsulto , ecclesiani non vacan- Mansi XXII. 285, Boelimeri Corp. 11. app. 515 , Au-
leui concedit alicui religiosae dowui, postea , cuin gustini Tarr. Opp. IV. 245 , Decr; Greg. L. IV. u
vacavcrit, ad prseseiitationem ejusdem laici aliquis C. c. 5. — « Veniens ad nostram » — « Veniens ad
clericus ibi fuerit per episcopuin inslitutus , prior prsesentiam. »
coucessio secundam inslitutionein non potest hnpe- CDXXXVII. Episcopo cuitlam de Pelri paro-
dire. » Mansi XXII. 337 , Boehineri Corp. II. app. D chiani ejus maliiinonio respondet. Augustini Tarr;
299, Augustini Tarr. Qpp. IV. 207, Decr. Greg. Opp. IV. 575 , Decr. Greg. L; II. t. 25. c. 12. —
L. 111.t. 38. c. 8. — « lilud prselereunduni; » « Lilleris luae fraternilalis. »
CDXXV. Episcopo Winloniensi mandat, cogat CDXXXVIII. Episcopo cuidam mandat, interdi-
eos, « qui sortem suam de fruclibus pignorum vel cat R., ne neplae suse < super hseredilaie molesliam
aliuiii dededuclis expensis percepeiint, ul pignora inferal. > MansiXXII. 589, Boehnieri Corp. II. app;
resliltiant. » Mansi XXII. 545. Boehmeri Corp. jur. 352, Augustini Tarr. Opp. IV. 2C1 , Decr. Greg. L.-
can. II. app. 216, Augustini Tarr. Opp. IV. 515. IV; t. 17. c. 1. — < Conqueslus est nobis. »
— < Nihilominus, » CDXXXIX. Episeopo cuidam mandat, ut inter I.
CDXXVi. Episcopo Wintoniensi scribit de por- et W. de ecclesia quadam litiganles judicium fa-*
tione ab ecclesise persona vicario tributa. Mansi ciat. Mansi XXII. 582, Boehmeri Corp. jur. can.
XXII. 598, Boehnieri Corp. jur. can. H. app; 244 , II: app. 244 , Auguslini Tarr. Opp. IV. 150 , Decr.
Augustini— Tarr. Opp. IV. 48, Decr. Gteg. L. I. l. Greg. L. III. t. 5. c. 7. — < Delerente. » — < Refe-
28. c. 5. <Ad haec si » — « Si persona. » rente nobis.»
CDXXVII. Episcopo Wiiitoniensi respondet de CDXL. Episcopo cuidaiu scribit de controver-
judicibus delegalis. Mansi XXII. 500, Boebraeri sia niagistri Alani de Cardeia et— R. de Aka-Ripai
Corp. jttr. can. 11. app. 266 , 267, Augustini Tarr. Augusiirii Tarr. Opp. IV. 574. < Ex litleris i
Opp. IV. 50 , 15, Deer. Greg. L. I. l. 5. c. 5, — l. quas. »
29. c. 6. — « Quamvis simus iiiultiplicitate > CDXLI. Universis abbalibus concodit, < si
< Cseterum si > — « Sententiam a; » episcopi quid conlra libertatem ordinis exiga.nt, ul
PATROL. CG. 43 /''''"•
1355 ALEXANDRIIII PAPiE 1556
denegent, quod pelatur. » Augustini Tarr. Opp. IV.. A ductis, ei sacramenlum nihilominus deferalur. »
416, Decr. Greg. L. V. l. 51. c. 5. — < Sane sii Augustini Tarr. Opp. IV. 572, Dccr. Greg. L. II.
episcopi. > t. 19. c. 2. — « Sicut consuetudo. >
CDXLH. Abbati cuidam scribit de iis, quii CDLVIII. Quibusdam concedit, ut « si hospitale
violentas manus in fralres ejus injecerint. adhor- absque oratorio fecerint, liberuin sil iis, absque
tandis, ut Romam adeant. Mansi XXII. 555, Boch- conscientia episcopi , in cujus parochia fueiil,
nieri Corp. jur. can. II. app. 211, Augustini Tarr. ipsam doirnim construere. > Augustini Tarr. Opp.
Opp. IV. 545, Decr. Greg. L. Y. t. 59. c. 7. —- IV. 599, Mansi XXI. 1098. — « Si hospitale.»
< Porro si aliqui. » CDLIX. Quibusdam scribit, < si super decimis
CDXLIII. Archidiaconis et decanis praecipit, nee inter eos et aliqnam personam ecclesiasticam as-
« personas ecclesiarum indebitis exactionibus acc sensu episcopi vel archidiaconi sui composilio
procurationibus de caetero gravent >. Minsi XXII. facta fuerit,rala persisiai.» Mansi XXII. 576 ,
276, Boehmeri Corp. jur. can. II. app. 205. — < Adi Boehmeri Corp. II. app. 206, Augustini Tarr.Oiip.
noslrain noveritis. > IV. 65, Decr. Greg. L. I. t. 56. c. 2. — < Stalui-
CDXLIV.Archidiaconis quibusdam de vilanda Si- nuis, ul si. »
nionia scribit. Augustini Tarr. Opp IV. 281,(Mansii CDLX. Quibusdiim interdtcit, ne <in presbyteros
XXII. 275, Decr. Greg. L. III. t. 59. c. 12). — < Ea,, lalias et indebilas exacliones exercere praesu-
qttae de > — « Cum autem collectas i — < Nihilo- mant. >Mansi XXII. 275, Boehmeri Corp. jur. can.
ininus ei. > II. app. 204, Auguslini Tarr. Opp. IV. 527, Decr.
CDXLY. < Abbali et convenlui majoris ecclesise i) Greg. L. V. I. 51. c. 1. — < Pervenit ad audien-
>
inonasterii et II. eorum elerico » asseril capellami tiaro. >
de Herdelei. Mansi XXII. 412, (Boehmeri Corp. II. CDLXI. Quibusdam interdicit, ne < hominem
app. 271, Augustini Tarr. Opp. IV. 55). — < Jaui- quemdam in potatione el ebrietate occisum quasi
pridem sicul » — <(Quoniam abbas >). sanctum more infideliura venerentur. > Auguslini
CDXLYI.BreareRicardumaG.Cant.archidiaconi i Tarr. Opp. IV. 422, Decr. Greg. L. HI. t. 45. c. I.
hominio et fidelitate solvil. Auguslini Tarr. Opp. — < Audivimus , quod qtiidam. >
IV. 282, Decr. Greg. L. V. t. 5. c. 17. — < Ex di- CDLXil. Quibusdarn mandat, ut decumas quas-
ligenli tua. > dam jubeant G. clerico reslilui. Augustini Tarr.
CDXLYII.Cuidam de jure palronatns respondet.. Opp. 1Y. 388, Mansi XXI. 1097. — < Conslilutus
Augustini Tarr. Opp. IV. 598, (Decr. Greg. L. III. in praesenlia. »
4. 38. c. 25). — < Nobis fuit. > CDLXlII. Qiiibusdam praescribit, ne filios Joan-
CDXiiVHLCuidam de transactionibus respondel. nis et T. mulicris < succedere in bona paterna
Auguslini Tarr. Opp. IV. 564, Decr. Greg. L. I. prohibeant. > MansiXXII. 389, Boehmeri Corp. II.
-t. 56. c. 7. — <-Supereo, quod qusesivisti. > app.555, Auguslini Tarr. Opp. IV. 261, Decr.
•CDXLIX.Cuidam respondet < de iis, qui cumi Greg. L. IV. t. 17. c. 2. — < Cum inter !. t
aliqua de causa in episcqpalu suo non possint; CDLXIV. Quibusdam mandat, ut ecclesiam de
nupliaiem benedictionem accipere, ad alios episco- Frag. jubeant G. clerico de Nobil. restitui a Phi-
patus furtive se transferant, conjugia ibidem clan- lippo comile de Columbis. Augustini Tarr. Opp.
destina contrahentes. > Augustini Tarr. Opp. IV. (c IV. 564, Mansi XXI. 1094. — < Veniens ad prse-
403, Mansi XXI. 1099.—< Consuluit nos lua.» senliam. >
CDL. Cuidam respondet de < quodam 15 an- CDLXV. Quibusclam scribit de causa A. clerici.
norum vel eo amplius, qui quamdam 15 annorum Auguslini Tarr. Opp. IV. 565, Decr. Greg. L. L
duxerit inuxorem. > Augtistini Tarr. Opp. IV. 4.06, t, 58. c. 2. — < Querelam A. clerici. >
Decr. Greg.L. IV. t. 15. c. 5.— < Ex luteris tuis •CDLXVL Slatuit, ciericos exlra provinciam
accgpimus. > suam in transmarinis partibus ordinatos < pro ordi-
CDLI. Cuidam scribit de capellano, < qui bene- natis non esse habendos. > Mansi XXII. 572. —
dictionern cum secunda celebraverit », ad sedein < Quia quidani clericL »
aposlolicam millendo. Auguslini Tarr. Opp. IV. CDLXVII. Staluit haec: < Sufiraganeis alicujus
409, Decr. Greg. "L.IV t.21. c. 1. — < Capella- melropolitani ad inandatum ipsius, post conlirma-
num nihilominus.» iionem electionia suse, etiauisi pallium non rece-
CDLII. Cuidam interdicit, ne < in eos, qui ab eo perit, licilum cst electum aliquem consecrare, qiu
lerras vel possessiones alias teneant in feudum, ad ejus jurisdictionem jeriineat. > Auguslini Tarr.
licet super feudis iilis coram eo stare juslitiae sint Opp. IV. 356, (Decr. Greg, L. I. t. 6. c. H).—
parali, sine judicio excommunicationis seu inler- < Suffraganeis. >
dicli sententiam feriri permittat. » Augustiui Tarr. CDLXVLI. Jubet haec : < Nemo presbylerorum
Opp. IV. 78, Decr. Greg. L. II. t. l.c. 5. — < Cse- xenium vel emolumentuni quodlibet lemporale a
lerum quia quandoque. > quocunque publice peccante vel incestuoso acci-
-CDLUI.Cuidam concedit, ne clericis ejus, * do- piat, ut episcopo vel minislris ejus peccalum celel. *
aiec in servitio ejus fuerint, quidquam subtraha- D I Boehmeri Corp. jur. can. II. app. 201, Augtislini
tur..> Augustini Tarr. Opp. IV. 149, Decr. Greg. Tarr. Opp. IV. 280. — < Nemo presbyteroruni. »
L. III. t. 4. c. 7. —< De cselero, quia.» CDLXIX. Scribit ila : Si quis sane .piMuin
CDLIV. Cuidam scribit, < adversus ecclesias mi- tunc merserit diccndo : < In nomine Palris et
iiorem jpraescriptionem, quam 40 annorum, a Ro- <Filii et Spiritus sancli », si non dixerit: < ego le
mana Ecclesia non admitti > Augusiini Tarr. Opp. < baplizo» lalis iiniiieisioiionpolesldicibaplisinus »
IV. 3.76,Decr. Greg. L. II. t.26. c. 8. <IUud aulein cet. Baluzii Misc. 111.573, Mansi XXI. 1101, Au-
te. > gustini Tarr. Opp. IV. 422, — Decr. Greg. L. III
<
CDLY. Cuidam mandal.ut clericis quibusdam t. 42. c. 1,2. Si quis sane > < Siquispuerum >
restitui reditum ablatum jubeat. Augustini Tarr. < Dequibusdubium. >
Opp- IV. 589, Mansi XXI. 1097. < Ad audieniiam CDLXX. Scribit < de infantibus, qui mortui re-
apostolalus. > periuntur cura palre et matre >. Auguslini Tarr.
CDLVI. Quemdam judicem consliluit inter magi- Opp. IV. 413, (Decr. Greg. L. V. 1.10 c. 5). —
strum R. et magistrum Husdrictim, sub quo iile < De infanlibus. >
<Blesis scholas rexerit.» Mansi XXIL 278. —< Di-
lectus filius noster. » ANNO1161-1181.
CDLVH. Quibusdam praecipit, ne sequanlur con-
suetudinem hanc: < ut cum aliquis iutentionem CDLXXL B( ariholomseo), episcopo Eitm.cnsi,
stiam fundayerit instrumentis aul teslihus inlro- de Hugouis et M. malrimonio scribit. Mansi XXII.
1337 EPIST. DECRETAL. SUMMARIA. 1558
511, Augusliui Tarr. Opp. IV. 260, Boehmeii Corp. A troversiam A. de Plano ei G. de Bv.lnlio decidal
H. app. 528 — < Perveuit ad audienliam. > « secundum alteslationes, quas P(etrus) lit. S. Su-
CDLXXU. B(arlholomaeo, episcopo Exoniensi, sannae presb. card. sigillo suo muniverit. > Augu-
scribit de R., qui <quamdam raulierein cognovisset, stiniTarr. Opp. IV. 98', Mansi XXI. 1084.— «Cum
postea consobrinam ejus in uxorem accepit. > A. de. >
iiiansi XXI1. 325.— ^V^niensad prsesenliam ».
CDLXXIII. B(artholomseo) episcopo Exoniensi ANNO 1174-1181.
(al capitulo Burdegalensi) scribit de clerico Boeh-
, qui
clericum invilus necaverit. Mansi XXII. 370, CDLXXXIH.Wintoniensi, Bathoniensi el Ilere-
ineri Corp. jur. can. II. app. 224, Augustini Tarr. fordierisi episcopis scribil de R. malrimonio. Atigu-
Opp. IV. 30G, Decr. Greg. L. V. t. 12, c. 9. — stini Tarr. Opp. IV. 259, Boehineri Corp. II. app.
< Lator proesentiuin nobis. » 322, MansiXXH. 295, Decr. Greg. L. IV. t. 1C. c.
CDLXXIY.B(artholomaeiim), episcopum Exonien- 2. —« Ex lilteris venerabilis. »
sera, Iaudat, quod R. sacerdotis filio tribui eccle- CDLXXXiV. R(ichardo), archiepiscopo Canlua-
siain passus non sil; sed e.umdem, cum < in sttb- riensi, apostolicae sedis legato, hsec scribit: « Qua
diaconalu sit ordinalus, oninino debere ecclesia- fronle nos super articulis juris consulere valeas,
stici beneficii carere perceptione » negat. Mansi non videmus, cum dicaris ordinem juris pcrvertere
XXII. 354, Boehmeri Corp. jur. can. II." app. 246, et evidenlcr libertati Ecclesiae eoniraire, pro quo
Augustini Tarr. Opp. IV. 35, Decr. Greg. L., 1.1.17. ille gloriosus marlyr Thoinas subire martyrium rion
c. 6.— < Proposuii nobis. » B expavil; jamenim non inecclesia, sicut canonicuiu
CDLXXY. B ( artholeinaeo), episcopo Exoniensi, est et honestum, non in palalio, non in camera tua,
et abbati Forden. maiidat, judicenl inter R. et H., sed in propria camera regis contra debitum juris
de haeredilale litigantes. Auguslini Tarr. Opp. IV. episcoporum elecliones diceris confirmare. » Alla-
18», Boehmeri Corp. II. app. 335, Decr. Greg. L. men de appellalionibus quserenli respondet. Boeh-
IV.t. 17. c. 5.— < Lator praesenlium R. » meri Corp. 11. app. 296 , Augustini Tarr. Opp. IV.
135, Mansi XXII. 584, 585, 405, Decr.Greg. L. II.
ANNO 1164-1181. t. 28. c. 25.— « Qua fronlenos >— « De hisetiani >
« Supereo vero, quod. t
CDLXXYl. Exoniensi et Wintoniensi episcopis CDLXXXY. R(ichardo), archiepiscopo Cantua-
mandal, si D. presbyler ecclesiam de Waplam riensi, de appellationibus respondet. Mansi XXII.
< diutius ante concilium Turonense tenuerit, eum 515, Boehmeri Corp. II. app. 289, Auguslini Tarr.
ab impelitione roonachorum de Lenttinen. absol- Opp. 1Y. 126, Decr. Greg. L. II. I. 28. c. 15.—
vant. » Mansi XXII.401.— « Significavit nobis D.> < Pervenit ad nos, quod. »
CDLXXXVI. R(ichardo), archiepiscopo Cantua-
ANNU 1167-1181. riensi, respondet«de his, qui juramentum praestant,
quod stabunt judicio Ecclesise, et postea prsestilo
CDLXXVII. Episc.opumTornacensem jam iterum jtiramento appellant. » Mansi XXII. 320, Auguslini
horlalur, ut M., in Judseis genituni, qui sacra Chri- Tarr. Opp. IV. 151. — < Praeterea de his, qui. >
stiana susceperit, < in canonicum ecclcsise suse re- Q CDLXXXVII. R(ichardo), archiepiscopo Car.tua-
cipiat et ei stallum in choro et locum in capitulo riensi, mandat, interdicat archidiaconis episcopalus
assignet. » Augustini —Tarr. Opp. — IV. 554, Decr. Convenlriensis, < ne pro eicessibus corrigendis aut
Greg. L. 1.1. 5. c. 7. « Earu le > < Dudum si- criminibus puniendis a clericis vel a laicis poenam
quidem. pecuniariam, nec pro exauiinaliorie ignis vel aquae
denarios amplius exigant. > Mansi XXIL274, Boeli-
ANNO 1169 1181. meri Corp. jur. can. II. app. 204, Auguslini Tarr.
Opp.1V. 359, Decr. Greg. L. V.t. 57. c. 5.— <Licet
CDLXXVIII. Eberardo (1. Gerardo), episcopo Pa- juxta apostolum. >
tavino, respondel de < viro et muliere, qui de man- CDLXXXYIII. R(ichardo), archiepiscopo Canttia-
dato domini utriusque se invicem receperint, ntillo riensi, scribit de controversia G. el E. cleiicormn.
sacerdote praesenle, nec adhibita solemnitaie > cet. Mansi XXII. 503, Boehmeri Corp. II. app. 269, Au-
Mansi XXII. 293, Boehmeri Corp. II. app. 520, Au- guslini Tarr. Opp. IV. 12, Decr. Greg. L. I. t. 5.
gustini Tarr. Opp. IV. 240. — < Super eo vero, c. 2. — «Ex>parte venerabilis » — «"Exparte Con-
qttod. » ventrensis.
CDLXXIX. Ebrardo (1. Gerardo) episcopo Pala-
vino respondet < de muliere, quae cum sil uni viro ANNO 1177-1181
desponsata et ab alio viro desponselur et cognosca-
tur. > Mansi XXII. 291, 292, Boehmcri Corp. II. CDLXXXIX. Wichmanno, archiepiscopo Magde-
app. 319, Augustini Tarr. Opp. IV. 239, —
223, Decr. " burgensi, et . . . episcopo Brandenburgensi man-
Gieg. L. IV.—t. 1. c. 6, t. 16. c. 5.> < Sollicilu- dat, ul sub anathematis poena sancianl, < ne quis
dini sedis > <De muliere, quse. in canonicos ve! conversos ecclesiae S. Mariae Mag-
CDLXXX. G(ilberto), episcopo Londinensi, scri- deburgensis violentas manus injiciat, aut eorum
bit de sacerdolibus uxoratis removendis. Gilberti bona diripere vel occupare praesumat. » Ludewig
Foliot episl. ed. Giles. II. 88 (Mansi XXII. 549, Rel. II. 536, Leuckfeld Ant. Praem. 91. — <Non
Augustini Tarr. Opp. IV. 144, B.iehmeri Corp. II. dubitaiis illos. >
app. 555).— <Umversalis Ecclesiae > — < Univer- CDXC. De feudis cujusdam prsepositi aut ab epi-
salis sollicitudo. > scopo aut <abimperiali beneplacito » decernendum
esse scribit. Augustini Tarr. Opp. IV. 368, Decr.
ANNO 1173-1181. Greg. L. 11. t. 2. c. 7. — « Verum quoniam de. »
CDLXXXI. (Rogero) archiepiscopo Eboracensi et ANNO 1178-1171.
R. presbyierosignificai, R. presbyteruin ab episcopo
Tusculano et P(elro) S. Susannse cardinali soluttim CDXCI. (Lanfranco) episcopo Papiensi concedit,
exeommunicatione esse. Mansi XXII. 317, Boehmeri ut donationes a P(etro) prsedecessore ejus incon-
Corp. II. app. 291, Augtislini Tarr. Opp. IV. 128, •siiilis canonicis factas revocet. Auguslini Tarr. Opp.
—
Decr. Greg. L. II. t. 28. c. 1G. <Ad pracsenliani IV. 170, Decr. Greg. L. III. t. 34. c. 2. — <Fra-
noslram. » lernilatem tuaui credimus. »
CDLXXXII. Epscopo Papiensi mandat, ut con- CDXCH. L(anfranco)eleclo Papiensi respondel de
1359 VARIORUM 1560
consuetudine Ecclesiae Papiensis, <ut si de propin- A 556, Boehmeri Corp. IL app. 298, 300, Auguslini
quitate illorum, qui sunt matrimonio copulandi, t.Tarr. Opp. IV. 148, Decr. Greg. L. III. t. 4. c. 4,
menlio aliqpa fiat, presbyteri per ecclesias pubiice 58. c. 5, 10. — « Relatum est nobis » — « De
dicant, ut qui novit aliquid, infra terminum qui cselero prudentise » — <Cum laici, episcopis > —
pra'figitur, exeat et dicat. > Augustirti Tarr. Opp. <Quod atitein consulis. »
IV. 2G7, Mansi XXI. 1092. —« Ad hsec quoniam. > CDXCVHI.Elecloet capitulo Cassan. exponit de
CDXCIII. (Lanfranco) eleclo Papiensi scribit de concilii Lateranensis edicto: <ut bona per eccle-
matrimonio Em. de Siderio et filii R. Canis. Au- siam acquisita ad eam in clericoruin obitu devol-
gustini Tarr. Opp.—IV. 105, cf. n. ff., Decr. Greg. vaniur. » Atiguslini Tarr. Opp. IV. 389, Decr. Greg.
L. II. t. 21. c. 1. « Causam matrimonii. » L. 111.t. 26. c. 12. — Relatum est auribus. >
CDXCIV. Episcopo Papiensi respondet de puella, CDXCIX. Episcopo DivCllensi (al. Dulmensi) re-
« de eujusmatrimonio inler Siderios et Canes, cives spondet, <eum, cui ante-25 annum setatis suse, non-
ejus, qinestio ftierit ventilata. » Augustini Tarr. dum concilio Laterani celebrato, concessum fuerit
Opp. IV. 250, Decr. Greg. L. IV. t. 1. c. 14. — magisterium ecclesiae, nonBoehmeri esse ecclesia spolian-
< Ctim locum non. » dum. » Mansi XXII. 366, Corp. jur. can.
CDXCV. Duci Venetise concedit, « ut si clericus II. app. 242, Augustini Tarr. Opp. IV. 52. — < A
de terra ejus jurisdictionis super pecuniaria causa nobis lua.»
contra laicum ad suam audientiatn appellaveril, » D. Episcopum quemdam hortatur, ne in ordi-
causa «non nisi personis, quse deterra cjus juris- nandis ecclesiis statuta concilii Lateranensis laedat.
diclionis sint, secundum Iegem et consuetudinem r>Boehroeri Corp. jur. can. 11. app. 242, Augustiui
Venelicorum judicanda, committatur; ita qtiod in- Tarr. Opp. IV. 52, Decr. Greg. L.1.1.14. c. 4, L.
dulgenlia nostra » inquit « non debeat nisi noslro 111.1.58. c. 22. — <Eam te decet.»
tempore durare. » Mansi XXII. 407. — <Cum esse-
mus Veneliae. » ANNO 1181.
ANNO 1179-1181. DI. P(aulo), episcopo Praenestino, aliisque haere-
dibus bon. mem. Jo(annis), SS. Jo(annis) et
MCLXXXI. Pa(uli) cardinalis presbyieri, prsecipit, ut quosdam
CDXCVI. Areliiepiscopo Viluriensi (Bituricensi) libros scholaslicos fralribus ecclesise S. Frigdiani
respondet, se Lfttdovicum) Francorum regem admo- Lucensis restituant. Baluzii Misc. IV. 596. — <Re-
nuisse, ne a Judaeis « Christiana mancipia detineri, cepiinus lilteras. »
synagogasquedenovoconstrui» paterelur. < Verum DII. (Rogero) Eboracensi et (Hugoni) Dunelmensi
si»inquit «antiquae synagogae eorruerint, vel rtiinas episcopis significat, < se censuisse, ut coram iis
minanlur, ut resedificentur potes aequanirailer tole- exhibeanturprivilegia monaslerii S. Auguslijii Can-
rare, non autem, ut eas exaltent, aut ampliores aut tuariensis, quae (Richardus) archiepiscopus duxerit
preliosiores faciant, quam antea fuisse noscuntur; arguenda, in claustro fratrum vel in alio loco ipsis
quod ulique pro magno debent habere, quod in suis fralribus securo usque ad proximum feslum nativi-
observanliis et veleribus synagogis toJeranlur.» Ba- latis b. Joannis Baptistae (24 Junii). » H*c addit:
luzii Misc. 11'. 579, Bouquet Rec. XV. 968, Mansi Q t Deinde usque ad purificalionem b. Marisesequentis
XXI. 1106, XXII. 441, Boehmcri Corp.III. app. 507, ajini (2Febr. 1182) archiepiscopus ad redarguenda
Augustini Tarr. Opp. IV. 579, 412, Decr. Greg. L. privitegia per se vel sufficientem responsalem ad
II. t. 28. c. 29, L. V. t. 6. c. 7. — « Consuluit nos apostolicaui sedem accedat. » Chronica W. Thorn
tua. > ap. Twysden H. A. Scr. II. 1832, (Augusiini Tarr.
CDXCVH. Ad R(ichardi), archiepiscopi Cantua- Opp. IV. 574, Decr. Greg. L. 11. l. 22. c. 4).—
fiensis, qusestionesqtiasdam respondet.MansiXXII. <Recepiinus liileras » — <Acoepimus lilteras. »
VAMORUM EPISTOL.E
AD ALEXANDRUM III.
(Epistolffiquibus fonsunde haurimus non pnemiltitur, ex Colieclioneepistolarnm S. ThomasCauluariensiset Gilbeili
Foliot huc adducuntur,quamcompleclilurPalrologiw lom.CXC.
D in gaudio cor meum, et lanquam corona spui quae
abbatis de — Gralulaiur Ale- ornata est gloria, refloruil in spiritu meo jucunda
Philippi Eleenwsyna.
xandro quod ad summam dignitatem fuerit evectus; serenitas, el cathedratum vestrum ulnis verse dile-
Reges Franciw et Angliw pontificis parles amplexos ctionis amplectens, supplicalionem pro vobis exhi-
nunliat. bui devotam bonorum omnium largitori, sonuitque
(Anno 1159.) in commune actio, et vox laudis, et de veslra prc»
[SpiciL, ed. in-fol., t. III, p. 527.] motione carmen referimus Deo nostro, vw denun-
Amanlissimo in Christo Patri et Doraino ALE- tiamus homini per quem scandalum venil! (Matili.
XANDRO Dei gratia suinmo pontifici, et universali xvin). Confidimus in misericordia Conditoris quia
papae, frater PUIUPPUSde Eleemosyna, modicum id impetus partis ad nihilum deveniet, lanquam aqua
quod esl. decurrens, et sicut cera quae fluit auferentur trans-
Susceptis veslrse dignationis apicibus respiravit gressores, quia cecidit super eos ignis abominalio-
15G1 AD ALEXANDRUMIII EPISTOL^. 1562
nis; ot non videbunt soleni jiislitise Christuni, qui A "•
superbis resislit, el humilibus dal graliam (Jac. IV). Alienorh reginw Angliw, Henrici Huxoris. — Gra-
De reliquo, beatissime Pater, celsitudini vestrae si- tias agil de lilteris a summo pont. missis, rogatqtis
gnifico, quia nunc mandalum vestrum devotione pro abbate S. Maxenlii.
qua debui, sollicitudine qua oportuit et cominenda- (Anno 1160.)
tione, lilleras vestras domtno Henrico Anglorum [lbid., p. 528.]
regi cum reverentia praesentavi, quas ipse benigne Reverendo Patri ac domino suo AI.EXANDRO, Dei
suscipiens habita cum suis et uobiscum delibcra- gratia sanclge Romanse Ecclesiae summo ponlifici,
tione, vos in Patrem spiritualem sunimumque pon- ALIENOR humilis regina Anglise, debitum cum omni
lificeni cum onini alacritate susceplum, obsequium devotione famulatum.
et obedientiam suam per nos humiliter reprsesenut. Super hac tanta serenissimi Patris mei dignitate
Missurus eliam ad vos est in brevi nunlios suos. liuniilis filiae devolio exsultare, Deumque Iaudare
Hic parvilali nostrae contulit in mandatis, ut opus non desinit, et filialis ac verss dilectionis furor
suum devotse sedulitatis minislerio prsevenirem, ut exuberans, paternam ssepe numero prorumpil in
quod postmodum facturus est, ad vos secrelius et laudem. Non potest exstingui tantorum aestuans
celerius perveniret. Lilleras aulem generales quas ® cuniulis gaudiorum, et juslissimi lavoris gralia in
prselatis Angliae universaliter destinatis, per fide- teiapestivo nescit inlerire silenlio : unde quoties
lem virum, cum venerabilibus episcopis Gilleberto me prsesente fit sermo de parlibus, ego pro partc
Herefordensi, et Hilario Cicestrensi, stttdui dele- veslra confidenler defendens, inimicse ausus pote-
gare, qui personam veslram, et opus veslrum, statis impugnare, imo meis rationibus expugnare
quod asseritur, sive quantuiu intelliginms, fovent non vereor. Anle utique justissime lselabar, et ve-
et diligunt, ct studebunt negotium veslrum fideliter stros merito amplectebar successus, sed illa scri-
promovere. pturse et salutationis veslrse pluriniae eliam com-
Continuato labore accessi ad devotum lilitim niendationis atque in finem verissimse promissionis
sanctae Romanse Ecclesiae dorainum regem Franco- gloriosa dignalio, parvitatis mese omnem sufficil
rum, cujus, sicut calholicum principera decet, impetrare favorem. Nescio quam hausi spirilualem
fidelis affecttts, et prompta devotio, personam ve- et intimse suavitaiis dulcedinem, ac singula verba
stram, et opus vestrum certa dilectione prosequi- tanquam singula divinae benedictionis m.unera be-
tur, et sui sententiam jam operis, exhibilione fir- tissirae simul devotissimeqtie suscepi. Prseterea filii
masset, nisi gravia eum impedimenta et causae mul-. p veslri, et domini raei cardinales, Henricus Pisanus,
tiplices perlurbassent. Dirigitur vobis nostro mini- et magister Guillermus, Dei, vestrique gralia, mul-
slerio et suo spiritu dictata salutatio, sed signa- ttim honorificenlise ct benevolentise mihi exh&ue-
cula providentiae conscientiae suse liber tegitur, in- runt. Gratulor ilaque tales a Iatere vestro delegalos
yolutus donec opportunura tempus occurrat, quo, fuisse, qui et vestrae electionis censura, et omni •
vobis tanquam Patri, et sincere dilecto, imo et dili- moda subditorum reverentia dignissimi aestimanttH'.
genter electo, et commode vobis convenienles Sed quia non illis meus, sed illorum mihi necessa-
uterque utililer obedienliam suam et servitium rius est et salutaris inlerventus, jam pro P. con-
suum debita charitale cum triumpho jucunditalis sanguineo meo, abbale S. Maxentii,-sublimitati ve-
exhibeat. Sed hoc ipsum per Dei misericordiam in( strse supplicans,.et ad scabellum pedum yestrorum
januis est, quia inler ipsum et regera Anglise de, humillinie prostrala, postulationem conlinuo ; ut
reformatione paeis agitur, et in brevi credimus, charissimo meo ordinis sui usum, et liberam mini-
terminari; quod inter manus virorum fideliumt strandi poteslateni miseralio vestra pie restituat.
pro coramuni regnorum concordia devote et fide- Advcntum veslrum ad partes noslras in Dei nostri-
liler agitatur. que benep'acilo dcsiderans desidcrarem; sed et
Facluni est quod jussisti, quod ad me perlinuit; . D absenti et praesenti paratissima sum omnera exhi-
sollicitus fui, et opus meuni vobis certa et fidelij bere humilis el fidelis ministrae devotionem. Uni-
narralione transmitto, el de slatu et continenlh j versis Ecclesise filiis Patrem suum divina miseralio
vestra el sanctae malris nostrae Romanae Ecclesiss»" conservet incolumem.
recurrenie dignationis pagina certificare desidero I;I,
Confidimus autem de divinae pietalis adjulorio ' Amalrici ecclesiceS. Resurreclionis Hierosolymitanw
minislri. — Quod unanimi Orientalis cleri et po-
quia conleret Dominus Satanara sub pedibus vestrii
5 consensu, rejeclis Oclaviano, Joailne el Gui-
puli
velociter^ et educet ad vicloriam judicium cer done, ipse in dominum temporalem et Patrem
tum : et in judicium juslilia convertelur; ul juxt;j spirilualem fuerit electus.
illam sint omnes qui reclo sunt corde. Scilote prae^ (Anno 1160.)
lerea quod archiepiscopi el episcopi omnes, et Ee- [Opera GRKTSERI, l. VI, p. 584.]
clejiae rectores in eleclione veslra unaniuiiler con-- Domino el Palri suo digne reverendo ALEXANDRO,
sentiunt. Dei gratia Romanae et apostolicse Ecclesiae univer-
sali papae, AMALnicusSanctseResurreclionis eccle-
sia: minister humilis cum omnibus siiffragaueis suis
13G3 VARIORUM 1364
tam debiluni qtiam dcvolum lolius obedicnlise fa- i- A Alexandcr papa in Gailiam delegaverat; post multas
mulatum. preces cl lacryraas quas Ecclesia fundebat ad Do-
e minum, niaxime autem in nostro ordine; posl
Sanctse ct catholicse ct cleclae eleclionis vestrae
epistolam, quanta debuimus veneratione, susccpi- eliam uliimam pene desperalionem, Domino melius
mus, et die pr;vfixa convocaiis ciiani in unum om- disponente quam nos ipsi auderemus. sperare, duo
nibus vcnerabilibus fratribus cl filiis noslris, quii cardinales-, qtios solos de cuiia Romana Octavianus
omnes voluntario quidein et libenti animo vel ad- secum habebal, venerunt cum Caesarianis in magna
fuerunt aul litleras exseculorias, assensum tameni pompa et gloria ad diem et locum quem reges
sutim prsefercnles el deiLuntiaiiies, miserunt, eam,, Franeise et Angliaecum lota Ecclesia sua ad expo-
ut diximus, epistolam, in praesentia omnium, Ty^ nendum stium assensum prseftxeruiit supradictis
rensis et Nazareni, et rcliquorum fratrum et filio- carnalibus. Quid plura?
rum nostrorum Iegimus diligenter et releginitts. Audili sunt primum Oclaviani cardinales Jo[an-
Audito vero conliimaci el temeraria perversilate, , nes] et W[ido]; responderunt alii ex adyerso. Co-
ct perversa teineritale Oclaviani scilicet et psetido- gnitum est non solura assertionibus Gandinalium
fralrum suorum J. et G. [Joannis et Guidonis] per- Alcxandri papae, et id.oneis lestibus, qui praesenles
Vnniiimus, et quia ab uniiale sanclae matris Eccle-. " aderant, quibus illi nulla ralione contradicere po-
siae recesscrant, doluiinus. Attamen inlellecta post- luerunt, verum et vcrbis.adversariorum, quos Deus
modum venerabilium ffatrum et dominorum no- ipse inanifesto miraculo verilatem faciebat expri-
strorum episcoporum, et caelerorum cardinalium, mere, Octaviani nullam fuisse eleclionem : iroman-
concordi ct sana et unanimi voluntate, cognito, taiionem fecisse sibi ipsi, laicali adjuloiio ponti-
etiam assenlienlis cleri et acclamaiiiis populi as- ficalem occupasse cathedram, sicut communi om-
sensu el desiderio, super electione et consecratione nium audienlia, me audiente, W. Creniensis ter
yestra, tam sancta et canonica, respiravimus et slattis est; consecrationem vero eumdem Oclavia-
gatidio magno gavisi sumus. Caelerum ipsam eam- num jam ante octo diebus excommunicalum [ab
deni sacrosanctam et ordinariam eleclionem et aliis oclo diebus ante ipsam excommunicationem
consecrationem vcslram, quotquot fu.imus,.Iatida- consecralo (62)] a Tusculano elFerentinate, secum
vimus, approbaviraus, communiter et concorditer excomnimiicatis, el Melfieense jam propter evi-
approbamuset cxcoinmunicatis schismalicis, Octa- denles eiioiiuitales suas, quas protestati sunl rex
viano, J. et G. cunr suis fautoribtis, quantum in Angliseel episcopi ejus, ipsi et compatriotae, dam-
nohis cst, vos indoniinum lemporalem, el patrem Q nato et deposito, suscepisse. Cognitum nihilominus
spiritualem elegimus unanimiler, et volunlarie re- est Alexandrum ab omnibus aliis cardinalibus qui
cepimus. aderant, electum; et nisi ipse primum fugiendo,
IV. deinde reluctando humiliter resiitissel, el Joannes
Fastredi Clarwvailensisabbatis tertii ad Omnibonum et Wido Creuiensis, sicut ipse coram omnibus le-
Veronensem episcopum. — De concilio Tolosano, stalus est, violenler impedissent, solemniler fuisse
in quo Alexander, rejecto Viclore, ponlifex agno- irnniantaluui, quod poslea suo loco et lornpore
sciitir; et de conciiiabulo Papiensi. perfectum cst, et consecralioncm aiilhenlicam ab
(AnnollOl.) his quibus cx oflicio incumbebal, solemniter ac-
[LABDE,Concilia, t. X, col. 1407.] cepisse. M mifeste etiam probatum est quod diu
Dilectoet vere venerabili domino el Patri 0[UNI- anle Papiense concilium, Octavianum in paparo
BONO] Dei gratia Vcronensi episcopo, fralerF. Gla- pernunlios sttos et litteras auro bullatas susceperat
raevallensis vocatus abbas, spiritum consilii el for- imperaior. Quod Papiae vero scripserant, CLIII
titudinis. fuisse episcopos : non fuerunt nisi XLIV,qui ad
Gaudeo plane quolies inter spinas liliura, et in- imperatoris vocem, qui se profitebalur laicum, et
ter hominum timorem vel gratiam humanos sectan- D r> talem ad quem non pertinet judicare de curia Ro-
tium crrores, amalorem invenio verilatis, et dili- roana, nec disculere electionem summoru.m ponti-
geniissiraum inquisitorera divinse voluntalis. Inde ficum, omnes cum W. Papien.si, presbytero cardi-
csl quod ad pelilionem vestrse dignationis certos nali Sancti Pctri ad Yincula, qu.i neulri parti aclliie-
vos csse volunius, unde et quomodo cerli sumus serat, nunc auieio cum duobus aliis, Alexandri
snper eo quod poscitis. Igilur post mullas exhor- papae legalione fungitur in Gallia, diutina delibe-
taliones quas fecimus ad reges et principes, qui ratione consilium habuerunt, se neutrum susce-
vel liinore vel amore imperatoris dillerebant sequi pluros, eo quod pauci essent de tola Ecclesia,
veritatem; post multa consilia quae habuimus cum quousque vel co.mniunis omnium vel pluriuni re-
archiepiscopis et episcopis, et viris religiosis qui gnorum synodus conveniret, vel maiiilestius appa-
regibus quotidie differebant; post longam dilalio- reret quem corum niajor et sanio.r pars Ecclesise
ncm quae facla est card. H[enrico] et W[illemo] sequerelur, el idem se consulturos imperatori. '
presbyleris, el 0[doni] diacono, quos dominus Imperator autem non consensit, sed quus poluit,
(62) Vcrba uncis iiiclusa videnlur omittenda.
1385 AD ALEXANDRUMIII EP1ST0L.E. 1566
minis et precibus singillalim vocalos coegit susci- A, principibus, atque juvenibus, timendum valde est,
pere, quem ipse ante susceperal: absenlibus ta- ne ipsins animitas immuletur. Gaudenl et exsul-
men de numero supradicto, sicut idem Willelmus tant episcopi, et alii Ecclesiarum praelali Franciae,
cardinalis manifeste asseruit xxiv, ex quibus unus quod domini cardinales graliani regiam amiserunt,
fuit Papiensis episcopus, in cujus civitale isla propter quod manus ad quselibet vili.a extendere
fiebant. non formidant. Appellationes praetereunt et con-
Communi itaque consilio prscdiclorum regum temnunl, et ac si non fuerit appellalum, post ap-
et totius ipsorum Ecclesiae, reprobatus est schis- pellalionem exterminant universa. Nimis pepercit
maticus Oclavianus, susceptus Alexander papa, et Romana Ecclesia episcopis delinquenlibus, el ideo
legali ejus condigno honore et reverentia. Dominus vilis et contemptui nunc habetur. Resumat itaque,
Trevirensis episcopus stat in unitate. Quidam ex Paler, vires suas sancla Romana Ecclesia, ct per
eis qui manus dederant Oclaviano, reverluntur. semitas justitiae incedens, recto disponat universa
Untle et nos ipsi Carlhusienses accepimus pro epi- judieio. Valele.
scopo suo Gratianopolilano, ut noslro interventu VI.
possit redirein gratiam. j, Henrici Remensis archiepiscopi. — Pro S. Thotna
Ullerius Odo cardinalis Sancli Nicolai de Car- Canluariensi.
cere Tulliano, audienlibus non conlradicenlibus, (Anno 1169.)
asseruit quod J. et Wi. praedicti cardinales, ad [Actes de la province eccles. de Rcims, II, 500.]
ipsum, qui cum aliis clausus lenebalur, venissent, ALEXANDRO papa;, [HENRICUS]Retnensis archi-
horlantes ut ad Octayianum venirent. Responsum episcopus.
est eis quod si jurarent supra sancla Eyangelia se Venerabilis frater et amicus noster dominus
jusle judicaluros, omnes ponerent se sub eorum Cantuariensis apud nos pro honore Dei, pro liber-j
judicio. Illi aulem respondentes papam non de- tale Ecclesiae, pro sedis aposlolicse privilegiis, jam'
bere ab aliquo judicari, dixerunt quod si societa- quintum annum exsilii proscriptus agit. Si placet,
tem facerent Octaviano, se reddiluros mantum domine, jam salis est quod adhuc usque sustinuit,
quod injuste accepisse accusabant: omnino pone- jam lempus est miserendi ejus propler multa, lum
rent se in eorum consilio, et de eorum manibus nc alii ecclesiarum prselali ab ofiicii sui exsecu-j
sccundo mantum susciperet. tione ipsius terreantur exemplo, lum ne quod ha-
V. ctenus adversus euni impune ab uno prsesumplui»
Petri P.sani, ecclesiw B. Aniani Aurelianensis de- Q | est, ab aliis saeculi potestalibus in oppressione ec-
cani. — Gonlra episcopos contumaces. clesiarum trahatur ad consequenliam mali. Sup-i
(Anno 1162.) plicamus itaque patemitati veslrse, in quam om-
[DUCUESNE, Rer. Franc Scripl., IV, 575.] nium oculi conjecti sunt, prsestolantes quem exi--
Yenerabili Patri et domino ALEXANDRO summo et tum causa Dei sub vestro examine sortietur, qua-
uuiversali ponlifici, P. eadem gratia, et sanctae tenus lanto exsuli, imo tam sincerae causse subve-
Roroana? Eeclesise, ac domini regi& Francorum, ec- niatis, et veslro prospicialis honori, et Ecclesiae
elesiae Beali Aniaui decanus, servitium debitum ac libertati pariter et saluli. Si enim asserlor honoris
devotum. Dei lorquetur in patibulo, quid spei cseteris divini
Quanto labore sudaverim, ui destruclo errore nominis confessoribus relinquitur? Qualiter aulem
personse regni Francortim vos in Patrem et pasto- nuper processerit causa ejus, ex lestimoniis viri
neni reciperenl animarum, noverunt domini car- celeberrimae opinionis apud nos, Simonis prioris
dinales, qui corporeis hoc oculis conspexerunt. de Monte -Dei, innolescere plenius poterit, utpote
Receptus itaque mullb labore cardinalium, qtto- scribentis quae vidit et audivit, dum mandattim
riiam ecclesiarum praelati dissensionis lempore con- vestrum exsequeretur. Est enim vir admodum pro-
gaudebant. Spoliabant enim impune stibdilos, et D batae religionis, et quem nulla ratione credimus
impotentes ac pauperes nequiler aggravabant. Coc- ad hoc induci posse ut aliquid contra conscicr.liam
perunt domini cardinales paulatim exhoiTari et dieat. Valele.
commonere episcopos, ut per viam rectitudinis in- VII.
cederent, et Ecclesise Romanae slalula non adeo Ejusdem. — Pro Drogone Ecclesiw Noviomensis
passim convellerent, aut tam patenler a iramite cancellario.
justitiae nullatenus deviarent. Et cum lioc certe (Anno 1170.)
plus justo tenuiter agerent, quoniam forte quod [Actes ibid., p. 305.]
fecerant eos remordebat, occasio guerrse advenil, Reverendo in Chrislo Patri et domino ALEXANDRO
et orta est guerra inter reges, quae facile sedari Dei gralia summo pontifici, IIENRICUS Remorura di-
non poterit, quod non est qui vel de pace faciat ctus archiepiscopiis, salutem et reverentiam.
mentionem. Episcopi guerram desiderant, quoniam Nullus est homini justior dolorquambeneficii sui
et guerram Romanae Ecclesiae in gtierra re- perdere diligentiam, nec debitoris animum gravior
gum intelligunt augmentari. Turbatus est euim potest incursare molestia quam cum pro graliae me-
dominus rex, et valde nimis, et quia novis adhaesit rilo titulus reportetur oflensae: Miror, et mirari sa-
1367 VARIORUM 1568
tis non sufficit animus meus,, quid occasionis inler-- A / milate deformi contra appellationem ad vos factam
venit, quid accedit merili mei, quid operis interce- Robertus de Aria in ecclesiam Cameracensem no-
dit, ut Moysi manus senliam graves, et affeclumi vus possessor ingreditur. Designaltis esl imperato-
patris, non qualem nierui reprsesentet effectus. riae demandationis apicibus, comitis Flandrise pre-
Quod enim fovere desidero vestra decolorat aucto- cibus et minjs impactus, et redempti favoris ade-
ritas; et quibus de rigorc justitiae adversor, vestra( plus est emendicata suffragia, et per maebinationis
benevolentia sublevat in profectum. Audiunt inimicii clandestinse cuniculos eathedrse ponlificalis eminen-
mei et vestri opus vestrum el rancorem meum ; etl liam, non a Domino vocatus tanquam Aaron, sed
aetanlurquoniam vos fecislis. Non esl affectus filialisj favore principum et temerariae mullitudinis arbi-s
apud aniraum patris occultare quod doleat, sed de; trio, fasluose et irreyerenter irrupil. Novit celsilu-
planta trislitise fructtnn quserere gaudiorum. Duo, dinis vestrae sacer intuilus quanta debealur appel^
fecistis opera quae miror, nec inintts vicem veslram( lationibus reverenlia, quanla sit animadversione dU
quam meam doleo iii illis. Inutililateni, ne dicam, gna praesumptio, quam districta conveniat censura.
gravius, Alrebatensis iliius promovetis in publicum, perfidiae, quid intorqtieanl canones eversori pacis
in quo et ecclesia illa turbatur, confundiiur justi- et schismatis professori. Alienum debet esse ab ec-
tiaerigor, Ecclesiaeprsedia dissipantur. Noviomensis R clesiastica sinceritate, quod legum sanctio non ad^
ecclesiae cancellarium, virum, ut credo, honestatis mittil, quod sanclorum Patrum decrela rejiciunt,
et religionis amalorem, et meum familiarem, non quod apostolicaeconslitutionis regula prsedaiunavil,
citatum,non auditum,nonconviclum canonice, nec Nunc autem ad vos universitatis oculus intenla se^
de propria confessione reum, a gradu suo, sicut dulitale dirtgitur, et exspectat a scde justiliae jtt-
accepi, removere inlenditis; cui p'urimuni apud vos sluin sine remoratione judicium, in quo nec inve-
sancti pontificis merilum et constitutio debuil suf- nial malignitas impunita progressuin, nec in despe-;
fragari, qui tantum in eo fidei speique reposuit ut ctus caveam refundantur appeliationum probata re-r
ei cum personatu curam aniraarum sine scrupuio media. Vindicate communes injurias, et culpariirri
conscienliae eommendaret. In quo stupor apprehen- qualitatibus par poena respondeat, ut honor vesler
dit omnes, et aures tinniunt audientium, cum tam conservetur in inlcgruni, et parviiatis nostrse con-
diversa meritorum reporlent stipendia inuliiitas templus non transeal in sequaces. Libello repudii
auxilium et religio dejectionem, Est aliud prse- slerilis et foeda rejicitur ; in mairimoniuni non ce-
terea quo gravius uritur et urgetur animus meus, dit, si violentia spadonis opprimit virginem. Exteiv
quod non sereno vullu scripta mea recipitis, nec ^, nikielur semen ab iniquo toro, et radices altas noii
apud vos finem sorliunlur acceptuin. Be regulari- praebeantspuria vilulamina ; sed apostolicae severi-
bus aulem clericis, cum leneat communis usus Ec- tatis sarculo rescindantur, ut merilo dicatur de vo-
clesiae ut archidiaconi vices agant in cpjscopalibus, bis : Bene omnia fecit, el surdos fecil audire, et mu-
veLparochiales cuias obtineant, de prsedicto fralre tos loqui (Marc. vn),.
ncstro Noviomcnsi cancellario non sine gravi cor- YIIHis.
eiis scrupulo sustineo, quod eum sic arbitrii veslri De rebellione monachorum S. Micharii adversus
sententia debeat prsedamnare; maxime cum preces S. Crucis Ecclesiam Burdigal.
meas pro eo siisceperitls, el- commendalioneni di-r (Anno 1165-1170.)
gnam gratia sine gralia remilti non meruerim. Hoc [Gall. Christ. Nov. II, 816, in lextu.j
praeterea vobis annuntio, quidquid alii dixerint, Beatissimo Patri et domino ALEXANLRO per Dei.
quod in ejus promotione el.communis consensus ca- graliam summo ct universali ponlifici, BERTRANDUS
nonicorum adfuil, et ntillam audivi sonuissc contra- Burdegalensis Eeclesieeminislerlicct indignus,salti-
dictionem. lem el omnimodam cum debita subjeclione reveren--
vm. tiam,
Placuit vobis, reverende Paler, ut sentenliam,
Ejusdem. — Ut episcopi Cameracensis electionemra- D "
tam non habegt. quam dileclusfilius noster Bertrandus ahhas S. Cru-
(Anno 1174.) cis in monachos S. Macharii ob inobcdicnliam ct
[Actes, ibid., p. 510.] rebellionem promulgavit, ralam haberetis et fir-
Reverendo in Christo Patri el domino ALEXAN- inam. Vcrum quidam de prsedictis fralribus in so--
DRO,Dei gratia summo ponlifici, HENRICUS R,emo- lita adhuc conlumacia el rebellione persisteiites,
rum dictus archiepiscopus, salulein et obedientise mandatis vestris obedire, et abbati suo ecclesiaeque
sincerilalem. S. Crucis obedienliam et reverentiani, quam debent,
Aposlolici gradus digniias principalis sicul prae- exhibere coniemmint, el sentenliam ipsius abha-
eminet universis, sic dehetoraiiibus palernae s.eduli- tis, nostrara, sed restra auctorilate confiiinatam
latis benigna stibsidia, Novil ad liquidum sublimi- adhuc suslinere non formidanl. Ho.c ilaqne satiiclat
talis vestrae sancta sinceritas, quod non esl lauda- discretioni vestrae significandum ul si forte ipsi ad
bilis in ecclesiastiea dignitate progressus, cujus est pedes sanctilatis veslrae accesserint, eos noverilis
violenlia comes, ambitio provida, fraudulcntia p;e- in jain dicla sentenlia permaiiere. Sit autein, Paler,
dagogus, Simonia prsecessor. Formanova irao enoi'- bencplacili vcstri ccclcs.iainS. Crucis pro qua vebis.
1389 4D ALEXMDRUM 111 EPlSTOLiE. . 1570
alientius supplicamus, tn justiiia sua, sicut ccepi- A Dominicus Abulensis episcopus confirmavi.,
stis fovere et maiiulenere. Comes Urgellensismajordomusregis, confirniavi.
IX. Bernardus Roderici dominus in Aslmiis conflr-
roavi.
Privilegium Fernandi regis Hispaniarum Romanw
Ecclesia; factum super dotialipne et concessioneca- Comes Gomez in Transtamarconfirmavi.
stri Thoraph. Comes Petrus confirmavi.
Anno (1172.) Gunterus Roderici, signifer regis, confirmavi.
[MIJRATORI, Anliq. ltaL, III, 789.] Ego Pelagius Gonteri nolarius regius, archidia-
In nomine Doniini noslri Jesu Christi. cono Pelagio existente cancellario, scripsi et con-
Intercselera quse regiam majestatem decorarevi- firmavi.
dentur, sunimaeipraecipua interest, sancta loca et re- X.
ligiosa diligereelvenerari,et ea Iargisditaremuneri- Fernandi Hispaniarum regis. — Pontificis cum toto
bus, alque in praediis el possessionibus ampliare, ut regno suo dominium suscipil.
dando terfena adipisci mereanturaeterna. Eapropter (Ibid.)
ego Fernandus, Dci gralia Hispaniarum rex, una cum Excellerttisstmo Patri et domino summo pontifk i
uxore mea regina donna Viracca, per scriplum do- B ALEXANDRO , FERNANDCS, Dei gralia Hispaniarum
nationis firmissimum, in perpetuum valiturum, rex, cum tola animi devotione debilam reverenliam.
dono, do, el sanclo Petro, et vobis dilecto nostro Tam divinse quam huraanae legis habetur prsece-
cardinali domno Hyacintho in Ilispania lcgato, ca^ plio, ut malris jussionibus filii obediant, ut maler
strum Thoraph ; el per proprium annulum vos inde filiorum curani gerere sollicite sludeat. Sed si ma-
investio, ut ab liac die cl dcinceps praefatura ca- ter sine filii injuria videtur offensa, non licel quod
strum habeatis, cunipratis,pascuis,monlibus, fonti- lilius porrigat blandimenla, nisi prius offensionis
bus, rivis, molendinis, arboribus, villis et azeniis, causa nolificetur. Timendum est ignorantia Isedere,
piscariis, et eum omnibus directis, et pertinenliis quod volumus benevolentia curare. Hinc est quod
suis, el cum omnijure regali, Et possidealis, ven- prsedecessori vestro nec debilam reverentiam de-
dalis, donetis, commutelis, et oninem voluntatem monstravi, nec esse meum, utpalri etdomino, ape-
vestrain faciatis, jure hseredilario in perpeluum har rui. Novi namqtie ipsum, nulla mei vel patris culpa,
bentlum vobis, et EcclesiseRomansedono et concedo offensum, et nominis mei dignilali derogantem, et
pro remedio animaemeae et parentum noslrorum, et consilium, tanquam inimico, denegantem. Yerum
pro amore eldileclione, quam sempererga me habui- ut vos palrem nieum esse cognovi, quae prsesciveram
stis. Faclum fuit hoc apud Zamorram, in camera, tani per Merion vestrum fidelem amicum, quam sier
in qua idem domnus cardinalis jacebat, et hoc in Lucensem episcopum, patri meo et milii intimum,
praesenlia dominse reginse, Bobonis fratris domini illico vestrum benigne cum toto regno meo suscepi
cardinalis, Raymundi de Capella Sanctse Romanae dominium, quod mihi, ut credo, contra inimicos
Ecclesiae, subdiaconi Maibardi. *iit prsesidium, amicis subsidium, angustiis meis
Si quis igitur lam de meo genere quam de alieno solatium, regnimeidisposilioniconsilium, simulquo.
hoc meuni sponlaneum factum irrumpere prsesum^ auxilium ; veslrum elenim lale est cum pielatis fine
pserit, iram Dei omnipotenlis, et beali Pelri apo- oDSciuni.Indeest quod per lalorem prsesenlium domi-
sloli incurrat, el cum Juda Domini prodilore in in- numL. Lucensem episcopum,cui mea omnia, sicut
ferno sit damnatus : et pro lenierario ausu parli roihi, commiltere consuevi, causae mese universi-
regise, et veslrse, centuni libras auri persolvat, et talem delego, ciijus diclis omnibus, ut cerlissime
quod invaserit, vobis ye( voci veslrsein quadruplum fidem adhibeatis, rogo et exposco. Valeat sanctitas
reddat : et hoc scriplum seraper nianeat firmum. vestra.
Facta charta in Zamorra, vn Idus Julii, sera 1210, XI.
Petri iituli s. Chrysogoni presbyteri cardinalis.
regnanle rege domino Fernando rege Legionensi, "y. —Viros iuncin GaHiaeruditioneel virtutibns insigne&
Eslreimturse, Galliciaeet Asturiis : eo aiino quo fa- enumerat.
mosissimus atque pius domnus cardinalis Hyacin^-
(Circa annum 1177.)
thus aposlolicae sedis legalus venit irt Hispania. Rer. Franc. script., VI, 560.]
"' Ego Fernandus, Dei graiia Hispaniarum rex, hoc [DUCIIESNE,
Sanctissimo Patriel domino ALEXANDRO Dei gra-i
sxriptum quod fieri jussi, proprio robore confinno. tia summo pontifici, PETRUSsola dignatioiie divinu
Ego Petrtts, Dei gratia CompostellanaeEcclesise tit. Sancli Chrysogoni presbyter cardinalis, sahi-*
archiepiscopus confirmavi. lem et obedientiam tani devotam quam debilam.
Stephanus Zaroorrensis episcopus confirmavi. Jampridem lilleras bealitudinis veslrae rccipimus,,
Petrus Salmaiilicensis episcopus confirmavi. conlinenles ut inquirere deberemus, quae personse
Adara Auriensis episcopus confirmavi. de regno Francorum, aut de panibus illis possent
Joannes Lucensis episcopus confirmavi. in Romanam Ecclesiam promoveri. Sane, cuin pro--
Petrus Cauriensis. episcopus confirmavi. posuissemus ad pedes sancliiatis redire, noniina
Joannes Mindoniensis episcopus confirma\ i. illorum, quos ad hoc dignos et idoneos credimtis,
Joannes Tudensis episcopus confirniavi. viva vocc poliuscircumspcctioiii vestrse volebamus
i571 VARIORUM 1572
exprimere quam liiterarum commendarc figuris. A auxilianle, deferre ; aul si vobis placueril, per fide-
Caeterum cum (quod sine dolore dicere non possu- lem nuntium praemiltemus.
inus) multos Patrum nostrorum episcoporuni etcar-
dinalium ad se revocaverit Do linus, et Ecclesia XII.
rcmanserit ipsnrum solalio desliluta; etnosjuxla Iustruntenlum quo Adinuifus el Landulfus filii Gre-
mandalum vestrum, pro pace inler illustres Fraii- gorii renuntiaverunt omni juri, quod habebanl in
corum et Anglorum reges confirmanda, et hsereli- castro Falbateriw, illudque in feudum recipiunt
ab Alexandro III papa.
corum exstirpalione, in partibus illis aliquanlulam
moram facere deheamus, ut Ecclesia Dei sub san- (Anno 1178.)
cto apostolatu veslro, el numero et merilo possit [MURATORI, Anliq. Ilal. , I, 650.]
augeri, snnctitali vestrae duximus significandum ln nomine Domini nostri Jesu Chrisli.
quod.,.. Claraevallensis, et prior de Monte Dei de Annolncarnationisejus H78,pontificalus domini
ordine Carthusiensi, et lilterali sunt, et honestate Alexandri III papse anno xix, indictione xi, men-
et religionepraedicantur insignes, et tanlum de vila sis Januarii die xi, Adinulfus et Landulfus Olii
et conversatione eorum cognovimus, quod in pu- Gregorii Pagani, non vi coacli nec dolo indacli, sed
rilale conscientise, et sine scrupulo alicujus dubi- B libero arbitrioet volunlate propria renunliaverunt
tationis audemus consulere, ut ipsi a vobis debeant juri, si quod habebant in caslro Falbateriae quocun-
promoveri. Magister auteni Balduinus abbas For- que jure, sive hseredilario, ex successione videlicet
denus, quamvis eum non viderimus, a toto ordine patris, seu matris vel aliorum, seu jure acquisilio-
Cisterciensi de multimoda lilteratura, honestale et nis, et omni omnino juri propriciatis et possessio-
religione potissimum commendatur. Licel atUeui nis, pignoris seu hypolhecae. Et remiseruiil hoc
venerabilis vir P. Igniacensis abbas non sit adeo domino papae Alexandro, el Romauae Ecdesiae in
lilteratus, cum tamen Dominus frequenter per eum praesentia dominorum cardinalium Joannis presby-
iniracu!a operari dignetur, de sanctitale ipsiusnon teri cardinalis Sancli Marci, et Petri presbyleri
est quomodolibel duhitandum. Porro Beati Remigii cardinalis Sanctae Susannse, ct Hiacynthi diaconi
Remensis et Sancti Crispini Suessionensis abba- cardinalis in Cosmidin, et Cenlii diaconi cardinalis
les, litterati, discreti exislunt ; et inter alios terrse Sancti Adriani: praesente etiam Francone domni
et ordinis illius abbates non dubilantur honestate papae camerario. Et dominus papa pro se el suc-
et religione longius praeeminere. Litteraturam et cessoribus suis concessit praedictis fratribus
honestatem magistri Petri Manducatoris decani Tre- _ jam dictum caslrum Falbaterise in feodum usque a.I
censis vos non eredirnus ignorare. Magister autem viginti novem annos. Quo lempore transaclo, cas-
Bernardus Pisanus quondam prsepositus ejus tantae trum illud omnimodo liberum ad ecclesiara redeat.
litteralurae est, et ita honeste et Iaudabililer esl El prsedicti fratres, vel eorum successores de eo-
semper in illis partibns conversatus, quod ei ab dem castro sint ad mandatum summi pnntificis, qui
omnibus suflicieiis lestimonium perhihetur, elmaxi- eo lemporefuerit: ita quodin potestate sunimi pon-
mis honoribus dignissimus repuletur. Praelerea tificis sit vel eis concedere vel auferre. Et praedicti
magister Girardns Puella discrelus et lilteratus fratres se de caeterocastrum idem nomine ecclesia;
exislit et de omnimoda ejus honestate ab omnibus possidere promiserunt, et pro hac coneessione tre-
qui eum noverunt lestimonium perhibelur, centas libras Provesinorum praescriplodominopapse
sicut aposlolica circumspeclio videre poluit et au- persolverunt : et insuper servitium, quod pro eo-
dire. Ivo quoque Rolhomagensis Ecclesiae archidia- dein caslro Romanae Ecclesiae persolvere consueve-
conus, et niagisler Herberlus Medecius, non minori runt,reddere promiserunl. PromiseruiUetiam quod
inter alios creduntur probilate lucere, cuni el eo- si quas possessiones de tenimenlo Ceperani lene-
rum suppelat scienlia lilleraruin, et ad perfeclioris rent, super quibus inquietarentur, si clarum esset
vitse iiieiiiuin multarum sibi adesse confidamus D eis quod injusie tenerent, sine conlroversia redde-
ornamenta virtutum. Ad haec juxta mandatum bea- rent; si vero nonesseteisclarum, juslitiamadman-
titudinis veslrse cippiam illam bonae mcmoriae W. datum domini papse facienl. Omnia aulem supradicla
quondam Porluensis episcopi recepimus, et can- ab eis promissa, juramento corporaliter prseslito fir-
delabra praecepimus nobis afferri. Siguificavimus maverunt. Praeterea obligaverunl se iidem fralres in
etiam venerabili fratri noslro Pictaviensi episcopo, pcenaquadringentaruin librarum Provesinaruin fratri
et Alberto el canonicis Lemovicensibus, et quibus- Franconi legitime slipulanti, si omnia quae pro-
dam aliis, quod si aliqua sunt de bonis ipsius miseruut, non observarent. His inlerfuerunl Petrus
episcopi apud eos deposila, illa nobis facianl sine et Fortunatus domini papaeostiarii, Cenlius Grego-
dilatione assignari. Et si negolium per nuntium rii, Jacobus Condomi, Guido Incisor, qui rogati
congrue non polerit perfici, nos ipsi ad eos aece- sunl lestes. Poslea vero xxvii die prsedicli mensis
demus. Nosautem cum ad pedes sanctitalis vestrse venit Stullus, frater praediclorura dunrnm, et in
Domino volente venerimus, praedictam et cupam praesenlia praedicti doinni Cenlii cardinalis, et doin-
et candelabra, et si qua alia de bonis ipsius epi- ni Hugulionis diaconi cardinalis Sancti Angeli, et
scopi poterimus invenire, vobiscurabimus, Domino fratris Franconis camerarii, renuntiavit, promisit,
1573 AI) ALEXANDRUMIII EPISTOL^E. 1574
juravit per omnia, sicut Adinulfus et Landulfus portare debenl in uac novilate maxime cum sim
fratres fecerunt; cui sicut et prioribus, a domno aetale juvenis, religione junior, cogor dimiltere, et
papa concessum est caslrum. Juramento hujtis hi oculos qui mihi in via religioniset disciplinse.con-
inlerfuerunt: Leo de Signino, Pelrus Gregorii, Od- silii el auxilii lumen debent praeslare, perdidero,
do Benedicti de Bona, Rainaldus de Pophe, Petrus de facili profecto errare continget, nec solus onus
Osliarius, qui omnes rogati sunt lestes. et providentiam domus porlare potero : quidquid
Et ego Ilditiusjudex el scriniarius rogalus hoc tamen exinde faciendum decreveril vestra auctori-
instrumentum manu propria scripsi. las, prosequar ego pro viribus. Tandem humanum
dico, niorlem valde, et propter lerrae insuetam as-
ANNO 1159-1181. perilatera et aeris qualiiatem corruplam fralres
pavescunt. Praeterea objiciunt nos non posse cogere
eos ire ubi rigor ordinis nostri tepidus leneatur.
XIII. Proinde ego gravissitnum duco injungere, quod, si
Guarini abbalis S. Vicloris.— Se non posse, quos pe- fit contra volunlatem suscipitur, vel si non fit, per.-
lierat Joannes cardinalis, fratres miltere; sed et culose valde negalur. Parcal igitur, sancte Pater
tvyre alios mitti posse. ac domine, infirmitalibus nostris et inslauli eccle-
\\ siae necessitati discretionis vestrse modestia.
B
(D. MARTEN. , Ampl. Cotlect., t. YI col. 237.)
Sanclissimo Patri el domino ALEXANDRO Dei gra- XIV.
tia universalis Ecclesiae sumrao pontifici GUARINUS
Ecclesiae S. Victoris Parisiensis minister huinilis, Eberhardi Juvaviensis episcopi. — Aquiteiensemcle-
salutem in Domino, et subjeclionis omnimodaedevo- clutn commendat.
tissimum famulalum.
(Opp. GRETSERI, VI, 590.)
Exiguitati mese, de ut
volunlate, arbilror, domini
Joannis Neapolilani, veslra mandavit sublimitas, ALEXANDRO sanclissimo et reverendissimo do-
qualenus ei duos canonicos religiosos et litleratos mino et Patri, summo ponlifici, ERERHARDUS Juva-
ad ordinem canonicum in ecclesia, quam ad hoc viensis ecclesise indignus minister, cum obedienlia
ipse construi fecerat, tenendum et conservandum et oratione devolissimum obsequium.
destinarem. Praedecessori meo semel super hoc Moveri solentquidam simplices et minus eruditi;
antejamscripserat, duoseliam subjunctis nomini- quod Ecclesia calholica tanto tempore, tot et tanlis
bus, Petrum scilicet Pelragoiicum et Hugonem de vexatur perturbalionibus, minus allendentes, quia
S. Germano specialiter requirens, quorum alter ^Csicutvasa figuli probat fornax, sic hominesjustos
mortuus, reliquus vero languore infirmalur conti- lentalio tribulationis. Nonsic moventur filii Ecclesiae
nuo. Cum attiem dominus cardinalis unum esse Dei, quibus dicitur : quia fruslra jacilur rete anle
morluum didicisset, scripsit mihi denuo, illum qui oculos pennatorum (Prov. l). Ipse denique noverunt,
supervixerat requirens ex nomine, et alium quem quia fiagellat Deusomnemfilium, quemrecipit (Hebr.
secum ipse ducere vellet. Caeterum ego, cum nec xu); et qui extra disciplinam sunt, alieni sunt a
ille, morieinterveniente, nec iste, infirmitatis mo- sorte filiorum Dei. Undeeliam perfunduntnr gaudio
lestia obsistente, destinari posset; vestro interim magno, quia digni inveniunlur pro nomine Jesu
suscepto mandato, religiosorum ac prudentium vi- conlumeliam pali. Solet tamen niiseratio divina
rorum consilium requisivi, qui nihil inde facien- etiam inler flagella consolari pusillanimes. Unde
dum consulerent, laudaverunt sane, ex quo utris- merilo proclamamus cum Propheta : Secundum
que in lilleris quos volebat nominatim signans, ele- multitudinem dotorum meorum, consolaliones tum
ctionis sibi retinuerat arbitrium, nihil super hoc twtificaverunl animam meain (Psal. xcm). Quaevero
altWriiS-YoIunlalivel dispositioni relinquere volens, major erit consolatio Ecclesise, quam gloriari in
alios non esse ttrtujn dirigere, ne forte onerosi ma- nu nuroero et merito filiorura, ul voce congratulationis
gis quam grati essent, si non illos quos quserchal dicalur ei : Venerunlad le, qui detrahebanl libi (lsa.
inisissem, sed alios. Denique illi religiosi quorum LX). Hoc siquidem, per singulos dies in praesenti
quodara testimonio religionis noslra magnificaba- uegolio vidimus actitari, ut quamvis adhuc arca
turecclesia et consilio regebatur, majori jam obie- veri Noe qualiatur fluctibus hujus maris magni, ta-
runt ex parte, paucique surrexerunt post eos. Plu- men columba revertatur ad arcam. Non eniin inve-
res enim yenerabiles el lilteratae personaequae pos- iiit exlra, ubi figat pedem suum, qui ejusmodi est.
sent Ecclesiaeesse profectui et honori, cum devole Inde est qttod dileclum fralrem nosirum Aquileien-
flagitarent ingressum, nolente vel siraulante prsede- sem electum vestrae sanclitali, quantum audemus,
cessore meo, nobis invitis, repulsae. Domus quoque pro parvitale nostra, commendamus altenlius; hu-
perturbalionibus faligala, oppressa debitis, bonis mililer et qbnixe flagilantes, ut vestra aucloritate
temporalibus nuda, el in spirilualibus aliquantulum roborelur ejus electio; quia vere credimus, illtim,
laesa; et si inlertot curarum angustias paucos nutu divino, in opus ministerii hujus assumptum.
quos inveni, qui me adjuvando et consulendo sup- Qui licet adhuc pro leneriludine plantalionis suse,
1575 VARIORUM 1576
roaturos iructus ferre non valeal, spcm tamen bo- A XVI.
nam profert in flore, fideliter el forliler vestris in- Ludovici regis Francorum. — Contra hwreticos,
haerens vestigiis; adhuc tamen cum Nicodemo in vulgo Populicanos dictos, per traclus Flandricos
vagantes.
nocte timoris audiens Jesum propler metum Judaeo-
rum. Conquievit omnino strepitus nialignanlium (D. MARLOT, MetropotisRemensis, II, 596.)
Sanctissirao Patri et domino ALEXANDRO Dei gra-
sub eo, ut pro nobis videantur esse, qui conlra nos lia summo
ponlifici, LUDOYICUS eadem graliaFran-
dudum fuerunt. Sed quia omnia principia liroida corum rex, salutem et debitam reverenliam.
sunt, rogamus sanclitatem vestram, ut ejus obe- Remensis H. fraler meus nuper
Archiepiseopus
diehtia manifesta non fiat, donec in robur virile, in Flandriarum terram
profectus, ibi invenit ho-
gratia benedictionis ponlificalis, illum addttcat. Hu- mines depravatos, erroris pessimi sectatores, in
jus etiam rei et obedilionis, Concordiensis episco- Manichaeorum lapsos haeresitn , qui vulgo Populi-
pus cooperalor cst strenuus. De nobis autetn, Pater cam (65) vocanlur, et per quasdam observationes,
sanctissime, sic accipite, quia fundamentum no- quas habenl, meliores apparent quam sint, fet, si
strum posuimus in firmam Petram, ut neque venti forle
prosperali fuerint, dispendium raagnum erit
ncque flumina, quae sine intermissione nos pulsare B nostrse fidei, praeserlim in parlibus illis , ubi ini-
non desinunt, adjuvanle Domino, valeant sub-
ruere. quitas pullulavit, et radices altius fixit. Si voluisset
archiepiscopus solummodo ut parceret iniquis istis,
XV. et toleraret pravilatem hanc, pro hujusmodi re-
demptione habuisset pecuniam magnam nominatam,
Ilugonis scclesiw B. Mariw Adrianopolis abbatis, et videlicet sexcentas argenli marcas, quia apud euni
1'elri S. Joannis CP. hospitalis pnoris. —Quw et nOn
quanla pro Ecclesiw Romanw firmitate et digni- patebat illis refugium, proclamaverunt ad audien-
late apud Orienlales in expediiione [Friderici] im- liara vestrara; sed rem tam venenosam, tam perni-
peratoris Augusli egerint. ciosam attendat diligenlius sapienlia vestra, et ve-
Gesta Deiper Francos, p. 1175.) litis ut tanta pestis polius evellatur quam pullulet.
(BONGARS, Precamur itaque attenlius pro honore fidei Chri-
A. gratia Dei Romanae Ecclesisesummo pontifici, stianae, ut ex consilio arehiepiscopi charissimi filii
HIJGOecclesise Beatse Marise Andrianopolis abbas, vestri reni provenire sinatis, ut illi scilicet da-
licet indignus, nec non et PETRUSSancti Joannis struantur qui conlra Deum eriguntur, etc.
Constantinopoleos hospitalis prior, obedienliam et XVII.
obedientise obsequium. C Ejusdem. — Jn causa S. Thomw Canluariemit..
Cum non solum sanctitatis veslrae fama, imo et Pro archiepiscopo Cantuariensi saepius uos ro-
cooperatrix Christi gratia, universos sanclae fidei gare dignala esl paternitas veslra. Nos vero si pre-
cultores eogat et te jure veiierari patrero, et per ces auctoritatis vestrae, divinaepielalis intuitu prse-
omnia veslris obtemperare prseceptis, nos et debitae eunte, abundantius mandamus euectui, conscienliai
subjeclionis charitate, et vestrse bono famaeodore nostra exinde in Domino gloriatur. Sed novissimo
excitati, in remotis regionibus inter extraneos ad sermo divulgatus ac celebriler diffusus in regns
Ecclesiae firmitatem, et vcstrae dignitalis honorem nostro scandalum generavit. Non est noslrum vos,
desudamus : ne pestis praesens inficiat Ecclesiam, qui dominus eslis , reprehendere : verum quae,ad
aut in nostro tempore vacillans titubct Ecclesia ; opiniouis vestrae detrimenlum spcctare credimus,
yel vestrse dignitalis inter Orienlales annihileturre- silere omnino non possumus. Rex Angliae, utpole
verentia. Sciat igitur sanctilas vestra nos apud bea- inanis glorise cupidus , in colloquio quod simu.1
tum iEgidium, post sex mensium, a Januarii scili- habuimus, litteras veslras patentes, ut dicitur,
cet principio usque ad Julii iniliuro, tam regionum parli suse glonabunde ac satis jactanter ostendil,
quam marium continua et innumerabilia pericula, in quibus os et manus domini Cantuariensis, lani
in expedilione sancli et semper augusti domini no- in praedictum regem, quam in totum regnum suum.
slri imperatoris, el vestrse dignitatis legalione ad- ac pei sonas de regno, suspendit vestra auetoritas,
ventasse. Sed faligatione corporum et diversarura donec gratiam regis ipse fuerit plenarie consecutus,
jncursione adversilalum attriti, longioris vise iter, Quid ad hsec objecta respondere possumus adversse
absque nostrarura viritim defectu aggredi non vale- parti, videlicet imperatori et schismaticis insultan,-
mus; unde sanciiialem vesiram obnixe flagitamus, tibus nobis , quia partem vestram fovere nec desti-
ut laboris noslri segritiidiiii compaliendo, quid et limus nec desislimus, in promptu non habemus,
qualiter sil agendum nobis insinuelis. Habemus nec esl faculiatis nostrse adinvenire, nisi nos vestra
enim quaedam personse.veslrse dictu accbmmoda et subtilis instruxerit in respondendo discretio, Hoc
ad uiiliialem respicientia, quae non licet alteri nisi autem meminisse firmius postulamus, quia preci-
vestraesanctilati inlimare, elnohilissimo regi Fran- bus nostris, quas saepevobis humililer porreximus,
cise. Valete. nec intermiscuirous minas, nec vos diffidere prse-
(65) De fiis PopulicanisChronicon Anliss. loquilurad an. 1198.
1577 AD ALEXANDRUMIII EPISTOL/E. 1578
sumpsimus. Quid haec sibi velint, facile potestis A t XX,
concipere , et haec ad plenum interpretari vestrae Ejusdem. — i)e cwde S. Thoniw.
-liscrelionis experienlia plenius agnovit. Laleri ve- ALEXANDRO Deigratia summo poiitifici,LuDOVices
slro duo assistunt, in quos rei hujus culpa refun- eadem gralia Franeorum rex, salutem et debitam
dilur. Sed quidquid nos agamus, non est sublimi- reverentiam.
"~
talis et discretionis vestrae contra scientiam suasu Ab humanae pielatis lege recedit Dlius , qui ma-
pravo aliquatenus deviare. trem deturbat, neque Creatoris beneficii reminisci-
tur, qui sancta? Ecclesiae illata lurpiludine non tri-
XVIII. statur. Unde specialius est condolendum, et novi-
Ejusdem. — S. Thomam Cantuariensem commendat. tatem doloris excitat inaudilse novitas crudelilatis :
quoniam in sanclum Dei insurgens malignilas , in
Potestis recolere quia pro domino Cantuariensi Christi gladium infixil, el lucernam Can-
pupillam
nos rogavil sanctitas vestra et gralias egil. Nove- luariensis Ecclesiae, non tam cfudeliler
quam luf-
rilis si in eo non remansisset quod plus honoris et
jugulavit. Excilettir exquisilae genus justiiiae*
humanilatis ipsi impendere seni paratifuimus et piter denudetur gladius Petri in ultionem Cantuariensis
libenter impendissemus et adhuc erga eum in nullo "I
marlyris, quia sanguis ejus pro universali clamat
remillitur modo noster animus. Porro sicut pro eo Ecclesia, non tam sibi , quam universae Ecclesiae
vestras habuimus preces, sanctse palernitati vestrae conquerens de vindicla. Et ecce ad lumuluni ago-
propensius supplicamus ut ejus tribiilationem et nistse, ut revelalum est nobis, divina in miraculis
pressuram quam suslinel pro Ecclesia Romana, cu- revelalur gralia, et divinilus demonstralur, ubi
jus est fidelissimus et veslrse devolissimus personae, humanitas requiescit, pro cujus nomine decerlavit,
in corde vestro habeatis. Nobis aulem notificavit Latores vero prsesenlium palre orbali vestrae pietatj
in quantum gratia veslra nunliis suis adfuerit, et seriem indicabunt, et teslimonio verilalis aurem
pro hoc ipso agimus excellenlise vesirae pietati ube- milissimam adhibele, el tam de isto negolio, quam
res gralias: magnse auteui benevolentiaevinculo erga1 de aliis,
ipsis tanquam nobis credite.
archiepiscopum amantissimum Ulium vestrum de- XXI.
yincti pauca vobis pro ipso scribimus, et lamen in — Hortalur ponlificem ad resecanda sua
Ejusdem.
paucis salis esse dictum sapienti intelligimus. auclorilate vilia.
XIX. Si beneplacitum est Domino in populo suo , ul
r exaliet mansuelos in salutem, inslare credimus
Ejusdem. — Thomam exsulanlem ab ipso honorifice;
teinpus et horam, qua judiciuni sil muudi, et prin-
susceptum siguifical.
ceps niundi hujus ejicistur foras (Joan. xn). Ex-
Tenemus firmiter et recolimus, quod domiuuui) spectavimus ut videremus dieni istum, vidimus et
Canluaiiensem, virum probalum , pro Ecclesia Deii gavisi sumus. Utinani sicut aspiravit dies, ita et
exsilium ferentem, nobis per manum tradidistis: : inclinentur umbrse (Cant. n), fiatque de medio ca-
et nos euni sicut commendatum vestrum habemus,, ligo crirainum, et nebula peccatorum , qusc lexit
et non quantum volumus ipsi proficinius , sed li- hactenus omnein terram. Yidemus et gaudemus-
benter et ex devolo corde eum honoramus. Recor- reddilam vobis pacem, videamus et per vos reddi-
damur etiam, quia ipsum in discessu vestro cora-- tos dies bonos , in quibus sibi justitia et pax me-
mendavimus vohis, el cum magna precurn instantiai dianle charitalis osculo copulcntur. Dies ipsi vitse
petebamus, ul eum foveretis, ut eum exsulem ve- vestrae felicibus limilanlur egressibus, quibus novo
strum niisericorditer respicerelis. Sed sicutdicilur, , et ampleclendo miraculo annosior indulla esl pro~
etnoslram commendalionem etexsilium ejus post- lixilas lemporum , ut auclior vobis surgat tessera
posuit solliciludo vestra. Scialis autem quod nimiss nteritorum. Neque enim frustra credendum est,
lurbato animo porlaremus ea, quaa dicuntur factai D quod ideo in vobis hoc donum Ecclesise suse sanctse
esse, sicut in Normannia, et in Anglia, et etiam in[i Rex immorlalis indulserit, ul anlecessores veslres,
Francia prsedicalur, nisi eadem emendare satageret* quos vincitis diuturnilate rerum, vincatis in beali*
vestra sincerilas. Scialis eliam quod multi scanda-'- tudine saeculorum. Profecio nanique supernus ille
lizanlur, et in eo quod factum esse dicilur, pater- morlalitatis noslrae moderator et arbiter, ideo vos
nitatem veslram culpare et nolare non dubilant.'• in diem hanc, sicut confidimus, reservavit, ut ac-
Nos ipsi admodum indignanles miramur,' et niagiss ceplo tempore juslitias judicetis, et ponatis prava
mirabimur, nisi integritas vesira ea, quse dicunlur,', in direcla , et aspera in vias planas : ut reslilualis
falsa esse oslenderit. El pro ipsius personae cala-i- Jerusalem, sicut in diebus antiquis, ponentes de^
milatelam longa, et pro lollenda infamia ista ex-> sertaejus, sicut hortum Domini, et soliludinem
pedirel vobis et curiae, in brevi quidpiam et super!f ejtis quasi delicias. Luxit hactenus et elanguit
hoc facere ex novo et virili consilio. Loquiprolixius,3, lerra , confusus erat Libanus el sordebat; sed in-
et edocere sapientiam vestram nobis impr.labilurir funditur ecce verna teraperies, et de visceribus
ad praesumptionem,quia in paucis conslatsaiis esse se terrse bonse spei germina reviviscunt. Concussa
diclum sapienli. sunt namque corda morlalium, judiciorum vestw
1579 VARIORUM 1580
rum liinore mollita, ila ut infecundi iiactenus A nuniialur anlisles, rcgem puletis prodire, non prae-
pectoris gleba florenle jain cespile, in frugem vitse sulem ; tantus est equorum exercltus, lanta caterva
melions enimpal. Ecce jam florent vineae , jam comitum, tantus praecedenlium populusgarcioniim.
flores fruclus parluriunt; tantttm sit, qui capiat Deiude in lautas epulanlium cteuas tenuis Ecclcsiac
vulpes parvulas, el orone replile venenatum in suae viclusexspiral.el alimonia pauperum roigrat in de-
malignilalis aslulia coniprehendat. Quod ne con- licias convivantium. 0 si esset, qui parietem fode-
sueti turbinis impedire possit occasio, ecce hiems rel, ut radius Iucis vilirareiur inlrorsus , qui edu-
transiit, imber abiit etrecessil, lempus pulationis ceretad judicium opera lenebrarum, et ad viudictam
advenit (Canl.n.) PutelurergoDomine, pulelur, et exigeret umbram mortis. Porro ad haec omnia cor-
fodialur vinea Dnmini Sabaolh , ut sarculo fructi- rigenda ostium vohis est apertum in Doniino , ut
ficante in usus ampliores cxuberet, dum slerilia remoto universaedifficultalis objeclu currat vcloci-
sarmenta non suslinet. Pacatam vobis hanc vineam ter apostolicus sermo, quem audiat Sion, el Isele-
reddidil Dominus Deus vesler. Vestri erit amodo lur; et filiseJudse in judiciis ejus exsullent. Sicut
operis et laboris , ut eam sibi mundam el fruclife- ergo magnificavit Dominus facere nobiscum, et cum
rain resigneiis, slillent super eam montes dulcedi- aliis calholicis regibus et principibus orthodoxis,
nem et colles jucunditalem; el danlibus ccelis plu- R quibusoplatum praestitit in veslra exaltalioneiiium-
viam, ipsa quoque proferal fruclus suos. Date si- phum : ita et ipse in vestris necesse est operibus
mul et vos voci veslrae vocem virtulis, ut audianl honoretur; ut celeLre sumamus de publici slalus
et intelligant universi, quod posuerit vos Dominus emundatione tripudium. Sane iste quem deplora-
in iucem gentium, ut silis salus ejus usque ad fities vimus Ecclesiae morbus, perpetuum crescit et pro-
terrae. Praeslo est enim piae inlentioni vestrae ope- ficit in languorem, nisi in hoc concilio receperit
randi facultas, cui tanta conceditur sanclae opcra- sanitatem.
tionis auctoritas. Et ut paucis multa complectar , XXII.
ad restaurandum Ecclesiae stalum posse adjacet A... reginw Francorum perjurio Joannis de Oxene-
vobis , velilis lantum , et salva sunt omnia. Prope ford; Thomam Cuntuariensem commendat.
est, ut et ipsa clainet ad vos. Tantum dic verbo, el Sanctissimo domino el Patri charissimo ALEXAS-
sanabilur puer meus (Matth. vni). Quis eiiim now DRO,Deigratia summo ponlifici, humilis el devota
credit audilui veslro? Quis non obedil verbo ? Quis filia ejus A regina Francorum, salutem, el cum
non oblemperat jussioni? Quod elsi reluctari quis- sincerilate cordis devotum obsequium.
piam pro sua malignitate praesumpserit, sonent _ Vobis sicut Patri loquar et domino, cujus hono-
exsullaliones Dei in faucihus veslris, el gladii anci- rem dominus meus rex, et ego, et totum regnum
piles in manibus assumantur, ad faciendam vindi- noslrum desideramus ut proprium, quia vester ho-
clam in nationibus, et increpaliones in populis. Ad nor nosleresl, et confusiovestra, quam Deusaver-
alligandos reges eorum in compedibus; el nobiles lat, nostra. Qui vos in palrem suscepimus et domi-
eorum in manicis ferreis (Psal. CXLIX).Fueril hacle- num, et in circuilu nostro frementium regum, et
. nus impossibilitatis et malilise temporis, quidqttid animam vestram quaereiuium, pro Deo et vobis
in Ecclesia Dei circa instituta ecclesiastiea pullu- conlenipsimus inimicilias. Audite ergo , si piacet,
lavit : superest amodo, ut vobis omniiuodis iinpu- liliam vestram, et in.eo quod dictura suni, non
telur, si ex vestro neglectu depereat, quod ulilitas sexum contemnatis femineum, sed amantis atten-
universitatis exspectal. Agtleergo, agite, ul Ecclesia datis affectum. Anno prseterito gravissimum in Ec-
sancta jam tandem iu unitate lucrelur , quod ami- clesia Gallicana scandalum fecit Joannes de Oxene-
sil in schismale : et damna prsecedeiiiium lempo- ford, qui suo perjurio de Romana tam facile iriuui-
rum nostrarum resarciat inlegrilas aclioiiuni.Omnia phavit Ecclesia. Secuti sunt eurn cardinales, quo-
omnibus hactenus licuerunt, satisque prodil disso- rum bona opera nondum audita sunt in terra nostra,
lttlio vilae, quantura enervata sit severilas disci- D et ulinam mala silenlio legerentur. Unde et scan-
plinsc. Pontilicts etenim nostri praesunl utique, sed dala mulliplicala sunt. Nunc aulem per novissiinos
pauci qui prosint : bene cuni quibusdam agilur, si suos nuutios obtinuit rex Angliae litteras, si tamen
non obsint. Qui utique in usus vel abusiones mage adulteratse non sunt, paientes, quibus statuistis ,
superfluas equos multiplicanl et quadrigas, ut loco- ulCanluariensisarchiepiscopus,quijamquadriennio
rum quocunque pervenerint, omuia sumptibus ct pro jusliiia exsulavit, sententiam ferre non possit
superfluilate confundant. Non sunl hse quadrigae in eum, vel in lerram ejus , nec gravamen inferre
Aminadab, non est hic cceieslis exercitus equita- alicui personsede lerrasua, donec in ipsius graliam
lus: Viderinl ipsi, ne illoruni polius sit forma cur- restilualur. Nonne, Pater, ex his litteris habere
ruum , quos mediis fluctibus involvit Omnipolens, videlur aticloritaieiii impune peccandi, ei archi-
quando equum et ascensorem dejecit in mare(Exod. episcopum perpeluo proscribendi ? Nam de caelero
xv). Pupillo non judicant, causa viduae non intrat in arbitrio ejus eril eum recipere in gratiam vcl
ad eos. Filque apud nonnullos eorum, ut sola aesli- non recipere. Hinc adeo scandalizala est, apud nos
matio muneris in statera praeponderet sequitatis. lota Ecclesia, ul magis turbari non possit, quia
Ciiin.ii) villam vel roonaslcrium quodlibet venlurus malum exemplum omnibus principibus dalura esl.
1381 AD ALEXANDRUMIII EPISTOLiE. 1582
Dominus meusrex, cui archiepiscopum tradidislis, A . exlorquenl? Precamur igilur, qualenus priscae con-
turbatur plurimum , quod inter manus ejus, si ta- suetudinistenor vestro nobis privilcgio restauretur:
men in hac sentenlia perstileritis, innocens jugu- ut si quis videlicet ab aliquo monasleriorum no-
lalur. Dolel regnum lotum, quod apud vos prseva- strorum rem indebitam dubiamne poposceril, ahbas
lenl hosles noslri. Exspectat adhuc dominus tiieus loci rei veriiatem in propriae coiiscientioeperkulum.
rex exitum promissionis vestrae, quaiii nisi cilius requisiius, et monachus sive conversus ex obe-
viderit adimpleri, quid de Romana Ecclesia sperare dientiae virtute jussus allegel; et sie in verbo veri-
debeat, edocebitur, el posleri sui. Valete, charis- tatis eorum ancipiliscausoedecisio perseverel. Quod
sime el sanctissime Paier et Canluariensi archie- si fecerilis, sine aliorum injuria nostra nobis jura
piscopo, si placet, subvenite. servalis. Si vero vobis via forsitan isla niinus pla-
XXIII. cet, invenile aliud quanttimque reniedium, quod
cum removerit a pravorum cupidilaie perjiirium,
Beati Petri, cognomentoMonoculi, Clarwvatlensis cessare a nobis facial solulionis indebitae detri-
abbulis cctavi. Queritur, a swcularibus vexari or-
dinem Cisterc litibus , direptione bonorum , ctc. menlum.
et opem pontificis adversus hwc mala implorat. XXIY.
[Biblioth. Patr. Cisterc, III, 264.] R Ejusdem. — Gralias agil pontifici pro collatis be-
Crescitdiei malilia, et pericula lemporis invaies- neficiis, prwsertim ccenobioRaternensi (quod est
de linaia Clarwvatlis), cujus inclioaluin ju-
«unt;ilaiiiquospraedix'uApostolus(J/riin.iii).dies dicium adversus iniquos celeriler lerminari ex-
senliamus instare novissimos, in quibus abundanle opiat.
iniquitale, multorum charilas refrigescat. (Matth. lbid.)
xxiv). Specialileraulemadversusfilios veslrosCister. Quid facimus, pie Pater, quod ad referendas yo-
ordinem profitentes sseculi hujus mare vadit el tu- bis gralias, quas profusa i« ordinem beneficenlia
mescit, et objectu sese vestrse proteclionis illidens, exigit, nec vires nobis, nec merita suflfaganiur?
lota in nos tempestate consurgit. Rugit quodani- Confirmata est in nobis magnificeniia vestra; con-
modo, et circa vectes et ostia quae posuislis iiumur- forlata esl super nos cl non polerimus ad eam, cum
imirat.: indignans yidelicet diclura sibi: Huc usque lanla sit alfluenlia henedictionis et muneris, ut ina-
venies, non mocedes amplius, et hic confringes tu- niler ad recompensationem ejus se erigat noslrse
menUs fiuctus luos (Job xxxi). Ecce eniin filii insuflicientia paupertatis. Ad Deum igilurhumililale
intindi hujus, quos prudenlioresfiliis lucis in genera- supplici recurrentes, petimus incessanter ab en, ut
tione sua Verilas ipsa pronuuliat (Luc xvi), invident r ipse vobis retribuat piae actionis praensiuiii, qtii
nobis hoc ipsum quod vivimus ; dum eorum per- prastitit pktatis affectu^ii: el in hoc Ecclesiaeca-
versitas liabere non patilur, quo vivamus. Videfcles pite graliae ccelestis unguenla roultiplicet, quae us-
siqnidein, quod operibus manuum nostrarum Do- que ad fimbriam vestimenli ejus jugi pro fluvio in-
ininus benedixerit, in viaticum peregrinationis ns- exhauslae consohitioiiis emanel. Sane in praesentia-
slrselola maligiiitate desseviunl, machinantes onuii- rum ad pedes veslros pro monasterio Balernensi
modis, ut possint pauperum substantiolam vel per has ianlillas gralias exsolventes accumbiinus : pro
calumniain concutere, vel per rapinam. Instauranl eo quod sibi juslitiam suam sub iniqua diripienliuui
liles, exaggcrant quaesliones; et si aliter tollere sorle caplivam quasi post liminio liberam resigna-
ncslra non prsevalent, in illius fraudis commenla stis, et de ancipitis concertalionis salo in poitum
transiliunt, ul a nobis interdum suam suorumve1 quietis prislinae reduxistis. Porro adversarius cjus
pecuniaui calumniosa penilus, ct conficla mutui[ defcctu indictse sibi probationis exlerritus, paginain
vel depositi actione reposcant. Deinde lite sub ju- rescripli veslri non reddidit, eo utique lenore sub-
dice conl stata, leslimonium contra nos venale! nixain, ul si ille a quadragenariae praescriptionis as-
quidein, sed non veniale producitur, et enervatur sertione defeceril, penes Balernenses fratres pos-
undique; siuceiilas verilalis improborum teslitiiu1 D sessio restitula resideal, et os calumnianlis et semuli
laheCaclataperjuriis. Quod utique sidissimulalis et perpctui silentii repagulis obmulescat. Non reddi-
susliuetis i posterum, non nobis Domine, non no- dit ergo, non reddidil, exspectans, ut dicitur, vitoe
bis (Psal. cxni), sed scurris et eptilonibus labora- vestrse finem, ul lunc emortuse causse suae novam
mus : reliquumque est, ui ad vellicandas faculla- denuo meditetur originem. Pie Jesu, quanta esl in
lulas noslras non hiva^uum currant, quicunques timidis conscienliis sub tremula medilalione versu-
nomen Dei sui in vacuum accipere non formidant. tia I Justiliam sibi emori suspicalur, nisi justilise
Succurrile proinde, beatissime Paler, et recentii moriatur antisles, et subobscurum praesagiens de
adhuc morbo recens adhibele remediuni, ne panesi falsilatis obumbratione compendium, publici lumi-
filioruni canes comedant, et slipendia pauperumi nis praestolalur occasum. Ut ergo mentiatur iniqui-
luxus sibi vindicel et ebriositas comessantium. tas sibi, pclimus cum debitsesalulationis honore, ut
Alioqui, ut quid mortificamur tola die ? Utqttid fra- nisi infra certum terminum jus allegaverit quod re-
tres nostri in laboribus plurimis , in ardoribus; clamat, promulgatae tacilumitalis refraenetur obje-
abundantius, in frigore supra modum, anxiae vilsei ctu : quatenus dum obteiuu juslitiae, quam funeris
tnodicam stipem ex imis visceribus defossaetelluris> aucupalur eventibus, in tanti Patris fata suspendi-
15b5 VARIORUM 1584
tur vividae inucronc sententise sua potius injusiilia A subnixam, vos in Patrem el dominum, vos in siim-
nioriatur. niuin pontificem et caiholicum cum universis, lam
XXV. clero quam populo mese poteslati a Deo conunissis,
Conventus Clarwvallis. — Orat conventus poniifi- in veslris legatis recepi, solemnitale debita et vene-
cem, ne suo abbute Henrico, qui ad Tolosanum ralione; Yos igitur clementissime rogo, et cum om-
episcopatum quwrebalur, desliluatur. ni humililale obsecro, ut me in proprium et spiri-
Discipulorum Christi exemplo dueimur (Mallh. tualem filium recipiatis, et in nieis petitionibus me,
ym), ul in pelago mundi hujus procella surgente si yobis placet, exaudialis. Latorem praesenlium fra-
deterriti, ad ccelesle prsesidium fugiamus a fluctibus. treni R. in cujus ore mea negotia posui, plenius vobis
et quiescentem in puppe vicarium Salvaloris pulse- exprimenda benigne suscipiatis, et his, quaeex parte
mus precibus, clamoribus excitemus, Confidimus mea vobis dixerit, assensum et effectum exhiheatis.
enim, quod navicula Clarsevallis, quae ab olim vos Ego ad veslram voluntalein sum parattis, et roe et
habel in omni tempestale reclorem, undosis ictibus inea vobis expono, arbitrio vestro penitus expo^-
etsi colliditur, non quassatur, quandiu inter maris uenda.
hujus turbines procellosos lali et tanlo gubernalore Tesle cancellaiio, apud Roihoniagum.
dirigitur. Et ut ejus quae de vobis est, suminam B XXVII.
noslrse fiduciaepernoscatis, non limebimus praesiden- — Sententiam evcommunicaiionis ab epi-
Ejusdem.
tibus vobis in qualibetcoramolione naufragium; quia scopo Canluariensi conlra quosdam latam petil re-
stabit, si dixeritis, spiriius procellarum. Ecce au- laxari.
iem nunc, bealissime Pater, repentini turbinis fra- Venerabili Patri sumraoque pontifici ALEXANDRO,
gor infremuil, et teinpeslas e longinquo prorumpens HENRICUS rex Anglise,dux Normanniseet Aquilaniae)
horrorem nobis proximaeturbalionis invexil. Eecle- et cosnes Andegaviae, salulem et debilaro venera-
Sia siquidem Tolosana proprio destituia paslore, lionem.
oculos in abbalem nostrum nostrse pacis semula ir- Si devolionis mese, Pater, erga sanclitatem ve-
reverenter injecit : lanquani non putet sibi a pro- stram experimentum quserilis, et quaein vestrae pro-
pria ruina surgendum, nisi et nobis inlerim status motionis initio ad honorem vestrum fideliter a me
noslri machineluf excidiunii Quaeril el satagil jactu- gesta suut, elapsa forsitan a memoria non tenetis,
ram suam de nostra calamitate reficere : non alten- id saltem quod mandato veslro a me nuper effectu
dens neque recogitans, quara peiverso ordine divi- complelum est, precor ut prae oculis habealis, el
nis dispositionibus obviet, si Hebraeorum spol.is Q devotionem meatn erga vos ex ipsa mei operis at-
^Egyplios locupletet. Nos autem, quorum interesl tentione plenissinie, si placet, advertere cGgnosca-
mutalionis hujus pensare dispendium, ad pedes ve- lis. Ilostem enira mihi infeslissimum in metini et
slros flebili devotione prosternimur, profusis lacry- meorum, quod absil I exteriuinium tota stta possibi-
mis unanimiter exoranles, quatenus conlra hujus litate promplissimum, sedenleni mihi semper in
lurbinis inslanliani tranquillilas nobis veslrae con- insidiis ul machinetur in me malum, cui convivere,
solalionis arrideat, ul nulluin admittalis de Palris ul praesens indicat casus, mors milii est, in regno
mtiiatione consilium, quod plangat in poslcrum ca- cohabilare confusio, hunc mandalo vestro veslris
iamitas filiorum. Scilis enim vos, el nos ipsi expe- nie loium subslernens pedibus in pace suscepi, et
rimenlo didicimus, quod in variatione magislra- de lalere ineo ducalum sibi providens, ut cum pace
tuum quantumlibct tenax disciplina resolvilur; et deditceretur ad propria sollicite procuravi. Quse ni-
admissa crebrius mulabililate paslorum, gregis ple- roirum pax non solum sibi, sed et suis plenecon-
fumque sinceritas dissipatur. cessa est, et homines qui meas jarn diu carnes ama-
XXVI. ris, ut sicdicam, morsibuslacerarenon destilerunt^
tlenrici rcgis Angliw. —Pontifici electo gratulatur; **qui per orbem discurrentes sinistris adversuni me
vctit ul ipsum in proprium el spirilualem filium mundum ruinoribus impleverunl, in regno meo cum
recipiat. pace suseepi, sollicite providens ne laederenlur ab
(ibid.) his quos lseseranl, ne ab his quos offenderani, ali-
Charissimo domino el Patri suo ALEXANDRO Dei quid omnino molesle sustinerent. Oportebal itaque
gratia suramo pontifici, HENRICUS rex Angliae, et sanclitalem vcstram Pater, et mihi prospexisse, nei
dux Normanniae et Aquilanise ct comes Andega-. malum mihi pro bono redderetur, ne in ejus ad-
vensis, saluleni el debilam in Christo subjeclio- venlu cui pacem dederam, et quem cum pace susce-
nein. peram, regni mei pax illico turbarelur, et Ecclesia
Novil salis vestra discrelio, quam fideles sanclae regni, quse niliil lale merueral, absque audientia
Romanse Ecclesiaeantecessores noslri semper exsli- ad falsas ejtis suggesliones lanli inole gravaminis
terint, qui in simili casu nonnunquam probaverunt, opprimeretui', utquidam suspensioni, quidam ana-
cuin in saricta Ecclesia, peccalis exigentibus, exor- Ihemali subjecli isinl,cum, si defensionis sibi delur
lo schismate, catholicani seeuli sunt unitatem. Hane oportunitas, se nil tale meruisse, juvante Domino,
ergo palrum meorum approbans el sequens devo- per omnia probare parali sint. Unde sanctitati ve-
lionem, quia vestram electionem verilale, credo, slrse devolus supplico ut, si qua?sunt, aul esse pos-
15J5 AD ALEXANDRUMIII EPISTOL,£. 1586
sunt erga me pristinae charilatis reliquise, senten-I- A Et tandem placuit benignitali veslrae , ut juxta pe-
tiam regni mei personis impositam, amore justitise ae titionem nostram de lalere vestro legalos nobis
meaeque petitionis intuitu rclaxciis, efsi quis ad- 1- milterelis cum poteslatis pleniludine, tit omnes
versus eas querelam super quacunque fe moverit, t, controversias noslras plene decidere et definire
causam aut per vos, aulper quos vestrse discreiioni iii possent, remolo appellationis obstaculo. Qui cum in
placuerit examinetis, ut in jure pro se qtiisqtte re-:- hac poteslate, sicut nunlii nostri ad nos reportave-
spondeal, et judicialem.calculum, quem meritisse ;e runt, et lilteris vestris continebat expressuin, quas
convincetur, excipiat. Hoc alii non negarelis. Quod d adhuc penes nos habemus, missi fuissent, sicut per
si mihi negatum fuerit, dicam, quod doleo, quia ia eosdem iegatos, cum ad nos pervenissent, accepi-
nimia me severilate repellilis, etahjectumrepulaiis.s. mus, poleslas illa ad injuriam noslram illis suL-
Csetera prsesentium lalori .magistro David, quem n tracta est. Unde cunl nos ad oninem justitiam co-
mihi coiriiuendavit grai;a vobis inlinianda eom-i- ram eis nos offerrenius , praefatus Cantuariensis ,
misi, quem si mihi compatiendo cxaudieritis,;, qui ita inique el malitiose erga me se habet, sicut
corpus meura vobis et aniinam, tiuam jam pe-;- " vobis et toti mundo innoluit, coram illis justitise
riclilari metuo, Deo conservare poterilis. Valeat it parere omnino contempsit. Ob cujus defectum alios
et suis exorabilem se prsebeat sanctitas yestra,, " deinceps nuntios ad majestaiem veslram transmi-
Pater. simus, per quos lilleras vestras recepimus, quas et
xxvni. ipsas adiiuc penes nos habemus, in quibus lerram
a
Ejusdem. — De libera eleclione ab ipso Ecciesiw nostram et personas regni prsefati Canluariensis
Anglicanw concessa. Badoniensem eleclum com- potestate eximebalis, donec ipse in graliara nostram
mendrit. rediisset. Quod cum ante restitulionem nostrae gra-
Doniino pap:e, dominus rex. tiae , nescimus ob quam causam , immutaverilis,
Novit Ecclesia Romana ex longo lemporis iractuu dum alii nuntii noslri adhuc in curia vestra mora-
quantam libertalem antecessores nostri circa insti- renlur, et antequam novissimi Iegati veslri ad nos
lutiones ecclesiarum habuerint, quam nos intuitui pervenissent, Vivianus et Gratianus, ipse in perst-
Dei et precum vestrarum interventu, secundumi nas fegni nostri, el in quOsdam familiafes et ser-
admoniliones venerabilium virorum Al[berti] ett vientes hostros , qui singulis diebus nobis assiste-
Th[eod\vini] legatorum vestrse sanctitalis ad sequita- bant, excommunicalionis sentenliam promulgavit.
teni canonicse moderalionis lemperavimus. lnprse- Cum vero prsenominatos nunlios debito nos honore
seniiarum ilaque liberam electionem EcclesiaeAn-- f, , suscepissemus, qui lam per litteras vestras, quam
glieanaeannuimus, ut quae amplius quam vellemus5 viva voce proteslabanlur, quod ad honorem noslrum
variis impedimentis desolata pastoribus elanguit,, et regni nostri exaltalionem venissent, primo loco
uberiori gratia noslrse liberalitalis indulta liberlatee de absolvendis excommunicalis tractavimus, qui
respiret. Delata igitur ad nos electione Badoniensiss non solum ad nostram, veruin eliam ad veslram et
Ecclesij!, communicato consilio episcoporum n«- ad eorupidem lcgalorum injuriam excommunicali
slrorum, et modum et ordinem electionis canonicsei videbanlur, petitionibus illis, quas ex parte vestra
processisse cognoscentes, elecli personam hone- nobis proponebant, quantum poteramus , ob reve •>
slale raorum et litteralurae perspicuam vestrse di- rentiam et amorem veslrum pio assensu condescen-
scretioni coihmendare dignum duximus. Et quan- denles.Proponebantsiquidem lilterse vestrae,qualenus
quam ex longa conversatione inter vos habila vobis5 saepefalo Cantuariensi episcopatum suiim, pacem et
ipse praecipue innotuit, qui et multiplici teslimonio> amorem nostrum redderemus. Nos vefo, postposito
vestrae sanctilatis apud nos probabilis exstitit, pro) omni honore nostro , communicalo consilio Burdi-
eo lamen quanla possumus precum instanlia sup- galensis et Rolhomagensis archiepiscoporuni, Ce-
plicamus, quatenus eum talein habealis, qualenii nomanensis, Redouensis, Bajocensis, Lexoviensis,
eani nobis habendum saepius praedicastis. Provideatt. D I Constanliensis et Sagiensis episcoporum , Fiscan-
igitur veslra sanctilas , ne invidia nominis nostrii nensis, Beccensis, Sancti Wandergisili, Cadomen-
efficiat, quominus debitani assequatur consumma- sis, Toarnensis, Ceresiensis, Rievaliensis, Morlui-
lioneni qtiod hactenus tanta sinceritate proeessit. marCusis, Tyronensis , Belberensis , el quorumdam
XXIX. aliorum abbalum, necnon et Gaufredi Aulisiodo-
Ejusdem. — Poritiftcis intuitu archiepiscopoCanlua- dorensis, el quorumdam aliorum religiosorum vi-
".ensipacemel amoremsuum se reddidisse ignificat; rorum , concessimus ante diclo Cantuariensi, licet
querilurqi.od VivianusetGralianus, apostoiicwsedis'. ' ipse , sicut vobis mullolies significavimus, absque
tegtti, promissisdeexc.ommunicationesolvenda non conscienlia noslra et coactione aliqua a regno no-
sieieriiii, t causantes verbumillud quo nos dignila-
tem rejm noslri saivam fore dixeramus. » stro exierit, ut in bono ei in pace rediret, et pos
ALEXANDRO p.pae, HENRICUS rex Anglise. sessiones suas oranes haberet, sicut habuit quando
Episcopos nuntios noclros ad pedes pulerniiatisi a regno exivit, et ipse et omnes qui cum eo vel
vestrse direximus, roganles et supplicantes, quate- propler eum exierunt, ob honorem Dei, el ob amo-
nus. querelis qviae inter n:>s0 Canttiariensem vcr- rem veslrum, salva dignitate regni nostri. Cumque
tuntur, finemdebilum, jtislitiaymediante, poneretis. . nuntii vestri coram supradictis viris responsum hoc
!.\
PATUOI.. CC.
V587 YARiOITCji 1388
absqtie omni conlraaictione recepissent, excomrau-- A , super causa isla eognoscerent, sed placuit sancti-
nicatos illos, qui prsesentes erant, absolverunt. tati vestrae, ut adversarius ineus: eximeretur a co-
Convenit aulem inter nos, ulalter eorum, Vivianuss gniiione, nec poiuit veslro pfsepedita prsecepto in
scilicet, pro excommunicalis illis qui in Angliaj. - lucis venire claritatem innoccnlisesincerilas. Saepius
erant absolvendis transfrelaret, Gralianus vero adJ etiam, imo semper paratus exstiii in facie Ecclesiae
verba haec saepe nominalo Cantuariensi transpor- jtiri et judicio stare, si vel in muiimo deliquisscm,
tanda rediret. Mane aulem facto cum ab eis, qtii- quod me fecisse non recolo, prottt ratio dictarct
busdam negotiis nos trahentibus , accepta ab eis3 salisfacere, et longe amplius quam anlecessores
prius licentia , .recessissemus, nescimus cujus in- mei, qui me praeslantiores exstiterunt, Ecclesise
stinctu, aut quo spiriiu, eoneessis slare recusave- Cantuariensi fecerint, semper paratus fui facere.
runt., causantes verbum illud , quo nos dignilatemI Proinde admirari non sufficio , quod permittit pru-
regni nostri salvara fore dixeramus. Quod tara no- dentia vestra devotum Ecclesiae Romanse filium,
bis, quam illis qui nobiscum aderant, nullo jure abi juri semper stare paratissimum, conlra omnem ju-
eis causari debere videbatur. Nos autem hujus reii slitiam, ut niihi videlur, deprimi, injuriosis praeter
seriem ad vestrara conseienliam referendam esse> rationem contumeliis molestari. Nunc itaque innu-
duximus, de vestra semper discretione praesumen- meris praecedentibus novam adjecit injuriam, qui
tes, quod vos in nullo honori noslro derogare ve- aflligere non desislil innocenlem. Vestra siquidera
litis , vel regni nostri dignitati, obnixe serenitatii fttllus, ut asseril, aucloritate, devotos et fidelcs Ec-
veslrae supplicantes, quatenus allenle considerantesi clesise Romanse filios , Londoniensem et Saresbe-
honorem et utilitateni, quam vobis et curise veslrae! beriensem episcopos, posl appellalionem ad vos
contulimus , cl in fuJurum, nisi per vos sleterit, , factam , juri per omnia pariluros, non citatos, non
conferemus, sicrem temperelis, ne penes vos tan- vocatos, non convictos , ntillo modo commonitos,
tum possint illius perfidi proditoris nostri malitiosae; excommunicationis de novo innodavit senlentia.
blandilise, quantuni evidentia tot el tantorum viro- Quibusdam eliam de familaribus meis anathemalis
rum testimoniis corroborata causae nostrae merila , iulental severitatem , nullam adversus eos habens
sed juxta petilionem nostram eos, qui excommuni- rationabilem causam. Quod non minus aegre foro,
cati sunl, absolvalis, et ne in nos et alios venenumi quani si in meam propriam personam lata foret
suae exconimunicalionis perfundere possit, provi- senlenlia. Hoc autem quam sit mihi intolerabile,
dcatis. Ne si mintis in hac jusla petitione nostrat quam fauise meaeet veslrse generet laesionem,veslrse
cxaudili fuerimus, tanquam de vestra benevolenliai Q ( non credo incognitura prudeniiae, Videtur eliam
desperantes, aliter securilati nostrae-el honori pro- quod ine quasi dereUctum abjecerit paternitas' ve-
spicere compellamur. El quoniam singula , quae ai stra , quia fiiii non attendit nec ctirat injuriis, sed
nobis dicla sunl et proposila, difficile scripto com- ad ignoininise et contumeliae raeae augmcnltim, fla-
prehenderenlur, transmiltimus ad pedes paternila- giliosum in me permiltit grassari iniraicuni : nec
lis vestraeclericos et familares nostros, Reginaldum,, reprimit injuriarum vehemenliam paternae corre-
arehidiaconum Saresberieusem,et Ricardum Barre, , clionis moderalio. Vestram igitur suppliciter obse-
qui plenius vobis cuncia, quse hinc inde agitalai cro et adjuro, ut justum est, celsitudinem, ut quem
sunt, exponent. Qiiihus in cunctis, quae ex nostrai filio debelis, operis exhibilione monstretis affe-
parte veslrae sanclitali proponent, fidem indubitan- cluai, et illatam mihi, et personis meis , et terrae
ter habeatis. De quorum rediiu feslinanter mata- meae absque ordine judiciario emendare dignemini
rato vestra, precamur et consuliinus sollicile, pro- absque tardalione injnriani. Cum omnimoda eliam
videal discrelio, qtioniam eorum mora ciiiturnior devotione altenlius supplico, qualenus quidquid
perieulum ct damnum intolerabile Ecclesise posseti praenominatus Thonias adversarius meus, conlra
afferre. juris ordinem, post factam appellationem ad vns,
XXX. ! in personas regni mei, clericos et laicos statuit,
D
Ejusdem. — Queritur quod Londoniensis et Sares- irrilum et vacuum habealis , lesle G. Vasatur epi-
beriensis episcopi, post appellationem ad ponlifi- scopo apud S. Machariuin in Guasconia.
cem factam , eacommunicaiionis senientia de novo» XXXI.
ab archiepiscopo Cantuariensi sint innodali.
Ejusdem. — Significat mortem sancti Thomw Can-
AJ,EXANPRO papae, HENRICUS rex Angliae, omnino' luariensis archiepiscopi.
subjeclionis debitae obsequium. (Annoll71.)
i Yestrae salis jnnotescil serenitali, quanta me et'
[MARTEN.,Thesaur. Anecdot. ex ms. S. ^fichaelis
.' terram meam afljigat moleslia, quantis me vexave- in Perieulo maris.J i :
ril injiiriis Tbonias ille Cantuariensis adversariusi ALEXANDRO Deigratia stimmopontifici, H. rex Anglo-
meus, cuni, leste couscienlia, nibil meruerim , nill rumelduxNormannorum etAquitanorum etcomes-
gesserim tam vehementi et injuriosa dignum con- Andegavorum, saiulem etdebilam devotionem.
tumelia, A veslra siquidem non credo excidisses Ob reverentiam Romanae Ecclesise et amorem
meinoria, quod judices sanclae Romanae Ecclesiao!.. vestrum, quem, Deo leste, fideliter qusesivi, et
cordinales a veslra impetrayerim patemitale, utl constanter usque modo servavi, Thomse Gantti? ,
1389 AD ALEXANDRUMIII EPiSTOLiE. 1520
riensi archiepiscopo juxta veslri formam mandati A i quid possit Romanus ponlifex, el quia materialibus
pacem et possessionum suarum plenam restilutio- armis non utitur, palrimoiiium B. Petri spiriluali
nem indulsi, et cum honesto commeatu in Angliam gladio tueatur. Contumeliam filiorum poteram
transfretare concessi. Ipse vero in ingressu suo armis rebellibus propulsare, sed patrem non pos-
non pacis laetitiam, sed ignem portavit et gladium, sum exuere; nam et Jeremia teslante : Nudaverunt
dum contra me de regno et corona proposuit quae- lamim mammas suas, laclagerunt calulos suos
siioneni. Insuper meos servientes passim sine (Thren. iv). Et licet errala eorum quasi menlis
causa excommunicare aggressus est. Tantam igitur efferatse me fecerint, retineo palernos aflectus et
protervitatem homincs non ferentes excommuni- quamdam violenliam diligendi eos mihi conditio
cati et alii de Anglia irruerunt in eum, et, quod naluralis imporlat. Utinam saperenl, et inlelligerent,
dicere sine dolore non valeo, occiderunt. Quia ac novissima providerent (Deut. xxxn). Lactanl lilios
igitur iram, quam conlra illum dudum concepe- meos domeslici hostes, et occasione malignandi
rairi, timeo causam huic maleficio praestitisse: Deo habita non desistunt, quousque redigatur virtus
tesle, graviter sum turbatus. Et quia in hoc faclo eorum in pulverem, et converso capite in caudara,
plus famaemeae quam conscientise timeo, rogo scre- servi eorum dominentur eis, juxta verbum illud
nitalem vestram, ut in hoc articulo me salubris R ' Salomonis : Servus astutus filio dominabitur im-
consilii medicamine foveatis. prudenti (Proo. xvn). Excitet ergo prudentiam ve-
stram spiritus consilii et converlatis corda filiorum
XXXII.
ad patrem. Cor enim palris pro beneplacilo veslro
Ejusdem. —• Querilur de rebellione Henrici, reli- convertelur ad filios, et in fide illius,
quornmqiie filiorum conlra se, et auxilium ponti- per quem
ficis implorat. reges regnant (Prov. vm), vestrae magnitudini pro-
Sanctissimo domino suo ALEXANDRO, Dei gratia mitto me et dispositioni vestrae in omnibus parilu-
ealliolicae Ecclesiae summo pontifici, H. rexAnglise, rum. Vos Ecclesiae suse, Pater sancle, diu Christiis
dtix Normanniae et Aquitaniae, eomes Andegaven. servet incolumem.
elCenoman., saluteni et devotae subjectionis obse- XXXIII.
qitium. R. comitis Legerceslrensis ad summum ponlificem.—
In magnorum discriminum angustiis, ubi dome- Pctit ipsius proleciionem pro monasterio Lyrensi.
stica consilia remediura non inveniunt, eorum (MARTEN., Thesaur. Anecdot., I, 477.)
suffragia implorantur, quorum prudentiam in altio- Reverendissimo domino cl Patri A. (64) Dei gralia
ribus negoliis experientia diuturnior approbavit. siKRinoponlifiei, R. (65) comes Legerceslriae humilis
Longe lateque divulgata est filiorum meorum mali- sa»clitalis suse filius, salutem et benedictionem.
tia, quos ita in exsilium patris spiritus iniquitalis Non arbitror, Pater sanclissinie, a vestra me-
armavif, ut gloriam reputent et iriumphum, pa- nioria excidisse, quoniam fideliter bonse memoriaa
trcm prosequi, et Dliales affectus in omnibus diffi- pater meus R. comes Leger. quoad viveret vobis
teri, prseveniente meorum exigenlia delictorum. adhseserit, quoniam sincera devotione vestram
Ubipleniorem voluptatem contulerat mihi Domintis, sublimitatem dilexerit, unde sanclitaiis vestrae lil-
ibi gravius me flagellal : et, quod sine laerymis teras omni plenas paternae suavitalis afiectione re-
non dico, contra sanguinem meum et viscera mea cipere roeruit; quas ego adhuc in memoriam ejus-
cogor odium rnorlale concipere, et extraneos miht dem dilectionis simul et proniissionis vestrae dili-
quaerere successores, ne videam de seminc meo genter reservo. Promissum est enim quod dilectio
sedentem super thronum meum. Illud pneterea sub haec et benignitas ad haeredes ejtis iransmitteretur.
silentio praeterire non possum, quod' amici mei Qua promissione animatus, ffexis genibus cordis
recesserunt a me, el domestici mei quserunt ani- yestrse pietati supplicio, quatenus ego, qui terre-
mam meam. Sic enim familiarium rneorum animos narum possessionum ejus haeres esse videor, veslrae
intoxicavit clandeslina conjuratio, ut observantiae D nanctitalis interventu virtutum ipsitts imitator exi-
proditoriae conspiralionis universa poslhabeant. stam. Super causa pro qua prsesens lalor ad vos
Malunt namque meis adhserere filiis conlra me transmissus est, hoc vesirse paternilati, cui non
transfugae et mendici, quam regnare mecum, et in est tutum mentiri, significo quod Joannes Cn....
amplissirais dignilalibus praefulgere. injuste vexat monachos de Lyra super decimis de
Quoniani crgo vos exlulit Deus in eminentiam dominiis meis de Sapewich et de Ringeston. Ex
ofticii pastOralis ad dandam 'scientiam salulis plebi quo enim Normanni Angliam sibi suhjugaverunt,
ejus(Luc. i), licet absens corpore, praesens tamen semper antecessores mei cuicunque volebant proe-
animo, me vestris advolvo genibus, consilium salu- dictas decimas dare solebant R. comes de Mellent
taredeposcens. Veslraejurisdictionisestregnum An- avus meus, memoratas decimas monachis de Pra-
glioe, et quantum ad feudalarii juris obligationem, lellis quondam dederat, quas cum diu len.uissent,
vobis dunlaxat obnoxius teneor. Experiatur Anglia, vexalione proepositorum qui eas villas tenueruut
(64) Adriano\el Anastasio vel Alexandro qui sne- (6S) Rotertus, filius Roberli de Melento, de quo
cesslve post annum 1155 sedem aposlolicam obli- Willelmus Geinnieticensis iibro oclavo Historim
nuerunt. Alexandro lamen credimtrs ese direcliim. Normannorum, carj. 41.
j59i VARIORUM 1592
graviler oppreissi, qucsti sunt coniili de Mellent, A Franciae, qui eidem RonianaeEcclesioe,el beatissimo
avo meo, quojl in colleclione decimarum per ini- Patri nostro Alexandro vera fide et inlegra devo-
nistrorum sudrum protervitalem adeo vexabantur, lione astringitur, firmum curarelis amiciliae fcedus
ut parum ulililatis inde perciperent; sicque erebro inire : ut quasi funiculum triplicem, qui difficile
conquesli sunt monachi, donec avus meus decimas rumpitur, contexentes , trium potestatum viribus
in dominiura suum vertens, monachis de Praleilis adunalis, dignitales ut yestras invicem conservare
quamdam villam quae Expectesberi dicitur in re- possetis intemeratas et inconcussas, et honores
prsesentationem earumdem decimarum donavi!, vestros alternis auxiiiis ampliare. Hac igitur con-
quam adhuc tenent. Vir bonse memoriaeRob. comes sideratione inducti, quoniam per venerabilem yi-
Beneventanum accepinms id
pater meus quandoque easdem decimas praepositis fum archiepiscopum
suis cum alia firma sua tradidit. Tandem prout celsitudini veslrae complacilum, praefato regi Fran-
erat vir justus et limoralus, saniori usus consilio, ciae diligentius persuadere studuimus ut, mediante
tractans secuni quod aliquando decimaeexstiterant, sanctissimo Palre nostro Roniano poniifice, certi
licet per praefatam villam commutatione postea Yobiscum amoris foedus iniret, et perseverantem
facta in dominium suum jam Yersae fuissent, ad pacem firmaret; et indubilantes confidimus, quia
" si per idoneosnuutioset lilterashoc,
proprios usus eas amplius retinere noluit, sed proutcongruit,
clericis suis cas donavit, primum Petro medico, voluerilis poslulare, verbum illud attctore Domino
deinde Adae de Ely. Circa novissima vero agens, gralum sortietur effeelum. Ut aulem de apostolaiu
volens eas cerlo assignare, me prsesente eum mul- supranominati Patris nostri nulla menti veslrae va-
tis aliis, pelilione etiara mea, supradictas decimas leat remanefe dubietas, litteras memorati excel-
monasterio Lyrensi et fratfibus ibidem Deo ser- lentissimi regis majestati veslrse fecimus destiriari,
vientibus in perpc-luam eleeinosynam dedit, et et quod de voluntale ipsius super amicitia vobis-
scripto et sigillo suo eis confirmavit. Porro tantus cuin firmanda percepimus , praesenli epislola vobis
vir, lam discretus et timeiis Deum nequaquam curavimus intimare. Veslrae itaque sublimitatis et
credeudus est, praeserlim in exlremis positus, eircunispeclionis erit, si hoe vobis placel, semota
eas loco venerabili et religioso legare voluisse, nisi procraslinatione rescribere : et verbum istud ad
certus esset, nulli antea assignatas fuisse. Inde est Ecelesise Dei exaltalionem, et imperatorii culminis
quod palernilali vestrse obnixe supplico, qualenus solium communiendum propensius et exlollendum,
inluitu pietatis et justitiae aures misericordise ve- citius exsecutioni mandelur, sollicitudinem atcjue
slrae justse pelitioni monachorum Lyrensium ape- Q operani vigilantius adhibete.
rire dignemini, et audiio religiosorum et bonorum XXXV.
virorum testimonio, vestra se gaudeant proteclione Otlonis diaconi cardinalis S. Nicolai de Carcere
ab injustis calumnialoribus iliius vexalionibus Ii- Tultiano.—Pro Gilberio Londoniensi episcopo.
berari. Yalele in Chrislo. Yenerabilis fraler noster Londoniensis episcopus
XXXIV. apud majestatem veslram plurima commendatione
nonindigel, quia, charissime Pater, sicut bene novii
Willelmi, S. Petri ad Vincula presbyteri cardinalis,
ud Manuelem imperatorem. — Ilortatur ul cum experienlia veslra,et ejus persona honesla est, et erga
Ludovico recje Francorum pro defensioneRomanw vestrum apostolatumipsiusdevotiomanifesta.Labo-
Ecclcsiw foedus ineal. rat utique,etoperam promptavoluntaledareteffica-
[DucmssNE,Rer. Franc. Script., IV, 490.] cem ad honoreinDei etEcclesisein negotio archiepi-
MANUELI,Dei gralia serenissimo imperatori, scopi, sicut eredimus el ex parle cogiioseimus, sed
semperque Aiiguslo, VYTLLELMUS eadem gralia sicut el nos ipsi experli sumus, non affert fruclum
S. Petri ad Vincula presbyter cardinalis, salutem sermo commonitoris , nisi in corde regio operelur
ei conlinuse posteritatis augmentuni. priinum virlus et gratia salvationis. Precanmr igi-
Ex imperialibus geslis, et ipsorum augmentis "• lur pietalis veslrae clemenliam ul oculo clementiori
op.:iumcognoseeiues, quantisiionoribiis prsedeces- eum respiciatis , et eum tanquam virum fidelem,
sorum vestrorum reverenlia, Christianoruni om- honestum, ac religiosum habealis. Sinislra enini
nium malrem sacrosanctam Romanam Ecclesiam quae cum essemus apud vos de ipso audivimus, ne-
sublimaveril, quanlisque donaverit privilegiis, in- quaquaro vera esse cognovimus, sed falsa,
tuentes : el quanla cjdem Ecclesise a barbarorum XXXVL
tyrannide fuerinl inflicla gravam.ina, ex qup impe- Philippi comilis Flandrensis.— Pro Thbma Canlua-
ralorium noroen noscilur ab. illis usurpaluni; roerito riensi.
excellenliam vestrani singulari quadam intentione ALEXANDRO papse, PIIILIPPUS comes Flandrise.
diligimus, et imperium vestrum perpelua servari Mullas sanctilati vestrse refero gratias, quod pro
stabililate optamus , alque indeficientibus incre- venerabili viro, et Deo, sicut creditur, amabili,
meiilis semper promoyeii. Inde esl quod desidera- Tlioma Cantuariensi archiepiscopo, tam benigno ct
nius, ut jam diciam Romanam Ecclesiam debita lam paterno affectu niilii scripsistis. Hinc eniin
velietis ratione• diligere, cuni Christianissimo ac spero quod contra Ecclesioe inimicos ipsius erilis
vcrc eatliolico doinino Ludovico iliustrissimo rege per omnia adjutor et proteclor. Unde el egd nuac
I3S3 AD ALEXANDRUMIII EPISTOL^E. \ZU
virsa vice paternitati vesl.-se,quanlas valeo, preces A rantem. Proinde nos ejus devotionem ct aniinuni
pcrrigo, qualenus jam diclum Cantuariensem, attendentes , sanclitatis veslrae clemenliam his pre-
omni gratia, nietuve lerieno postposito, diligatis el cibus pelimus exoratam habere , quatenus sua> fi-
foveatis. Alioquin nobis et universo mundo grande delilalis obleiitu nuntios ipsius apostolica mansue-
fierel scandalum, et exemplura perniciosum, vestra tudo benigne recipiat, et eidem episcopo ila veslrse
etiam adniodum Isederelur opinio. Sed exsurgatis gratise confidenliain impendatis , ut ipse laudabile
iii ira vestra, el inimicos Ecclesiaedebellate, et sic propositum altentiore studio proseqttatur.
erit Deus vobiseum. Et moveat vos, quod jam di- XXXYIH.
ctus archiepiscopus, cum adhuc militans sseculo in
Willelmi Papiensis el Ottonis cardinalis. — De con-
doniibus regum esset nutritus, paslorales tamen troversia Henrkum inler Anglorum regem et Tho-
sudores non recusavit, imo propler justiliam et mam agitaia.
Romanse Ecclesioe fidem exsulare ubique praedica- Bealissinio Palri ac domino, Dei gralia summo
tur. Aceedit etiam malorum cumulo , quod fratres pontifici, VYTLLELMCS et OTTO, eadem gralia cardi-
sui ab ipso divisi sunl, sictit jam undique divulga- nales, saluiemet subjectionis obsequia, tain devota,
tur, et pugnarii suam instiluentes, ipsum jam proe quam debila.
pauperlalis angtislia in sollicitudine lalitantem atl B; Venienles ad terram illustrissimi regis Anglorum
vestram praesentiam appellaverunl. Sed veslrum controversiam , quse inler ipsum et Canluariensem
est, Pater sancte, considerare diligenter et atten- archiepiscopum verlitur, vehemenlius quam velle-
dere, qualis sit appellatio htec, quae ob aliud non mus invenimus aggravalam. Asserebat enira rex,
yidetur facta, nisi ut opprimatur justitia , et finem et stiofuui pars melior, quod idem archiepiscopus
non habel Ecclesiae pressura. Nos vero omnes, et serenissimum regem Francorum in eum graviter
regni Francorum principes, exspectamus et deside- ineitaverat, et comiteni Flandrensera, consangui-
ramus, ul isti, qui propter honorem Dei et vestri neum suum,qui nullum prius gerebat rancorem, ad
nominis exsulat, dignum, prout meruit, tribualis ipsum stibito diflidenduni, el guerram pro posse fa-
auxilium,el Ecclesiae inimicos, qui dolis et circum- ciendam induxeral, sicul sibi pro certo constabat,
ventionibus, minis etiam quserunt justitiara sub- el evirlentibus patebat indiciis. Siquidem cum idem
vertere, et vestram deludere prudentiam, sicut ju- comes ab ipso rege amicabililcr discessisset, ar-
slum est, repellatis. Id eliam affectuose vesirae chiepiscopus in propria persona ad loca guerrarum
paternitati supplicamus , ut Canluariensem Ecclc- accedcns, tani regem Franciae , quam memoralum
siam intuitu praesentis laboris sui ad pristinas et comitem ad guerram pro' viribus incitavit. Cum
debilas dignitales reformelis. Valeat sanctitas ve- C igitur apud Cadomum primo jam dicti regis Angliae
slra, Pater. colloquio frueremnr, paternitalis veslrae litteras,
XXXVII. sicut decuit, manibus regi reddidimus, quibus dili-
Willetmi Papiensis episcopi. — Ejusdem argumenli genler consideratis et perleclis in raedio cum ab
ac epislola superior. aliis , quas pro eodem negotio prius a vebis rece-
Domino papae, WILLELMUS Papiensis. perat, minus continentes, et aliquatenus disseii-
Expedit, bealissime Paler, et quadam ratione te- lientes viderentur, rex acri crepit indignalione
nemur, ut devolionem , quam in vestris et Ecclesise peruri, et eo gravius, quod se procul dubio scire
filiis evidentibus experimur indiciis, apostolica cel- dicebat proefalum arcbiepiscopum, postquam a vo-
siludo nostra significalione cognoscat, qtiatenus et bis divertimus, litteras recepisse, quibus a nostro
nos officii dcbita persolvanras, et vos talium fideli- penitus fueral exemptus judieio, ut in nullo coge-
tate comperta ipsos specialius diligatis. Cum igitur retur anle nos respondere. Afiirmabat insuper, quod
venerabilem fratrem noslrum Londoniensem epi- ea quse vobis de antiquis consueludinibus Angliae
scopum aposlolalui vestro et universae EcclesiseDei fuerant intimata, falsitati potius subjacebant qtiam
in omnibus devolum et fidelem senserimus, ipsum r. veritali possent inniti : quod utique viva voce at-
palernitati veslrae duximns atlentius cornmendan- lestabantur episcopi. Ofierebal etiam, quod si quse
dum, ne suse sinceritaiis meritum penilus evacue- tempore suo consuetudines in regno Anglioe vide-
tur a gratia. Quippe ipse esl, qui liberius inter cse- renlur adjeclse, quse slatutis ecclesiaslicis ob-
leros regem arguit, exhortatur, et increpat, nec viarent, nostro libenter arbilrio in irritum revoea-
adeo pro veritatis suae veretur constantia, quin ret. Nosvero, archiepiscopis, episcopis et abbatibus
swnper eum ad meliora provocet et reducat, et lerrse suse nobis adjunctis , cum omni diligenlia
nisi lantum hactenus restitisset, res utique posset studuimus facere, ne rex nobis spern pacis omnino
in deteriora demergi. Ki autern apud veslrarum sublraheret, sed ad id potius se permilteret incli-
aurium sublimitatem fuerit ab aliquo lortasse sug- nari,ut cum archiepiscopo tam de pace quam de
geslum, quod idem episcopus causara Canluariensis judicio loqueremur.
cum rige perverterit iii hac parte, domine mi, suam Sic ergo proprios clericos noslros ad eum cum
inmcenliam arbitramur, sicut qui ejus intentionem lilleris dirigentes, certum sibi locum el lutum in-
circa hoc satis aperte comperimus, et ad ejusdem diximus , ubi in festo Sancti Marlini secum posse-
Cant-jariei.sis bonuin, iosum sscpe vidimus labo- mus commiscere sermonem. Ipsc lamen quasdam
1333 VARIORUM 1590
excusationes praetendens , diera fesli translulit in A islud in maximum Ecclesiae detrimcnlum vefgere
octavas, quod utique in cor regis altius quam cre- cognoscentes, su-pradicto archiepiscopo aucloritale
dereraus ascendit. Cum aulem ssepe dictus arciii- veslra et nostra prohibendo mandavimus, ne de
episcopus, licet nos ci offerremus ducatum , in csetero, tuiH quia vestris erat inhibitum litteris,
exilu terrse regis Anglise versus Franciam nullale- lum quia solemniter fuerat appellatum, in prae-
nus nobis vellet occurrere, nos sibi deferre cupien- sciipluro regnum vel personas, vel ecclesias regni
tes in terram regis Fraucise ad locuni, quem ipse aliquid gravaminis allentaret. Apostolicae ilaquc
mandavit, accessimus, ne per nos staret, quod ad circumspectionis eril altenlius providere, ne idera
suum debebat redundare profeclum. Cumque jara negotium in grave damnum Eeclesise verlalur, si-
nuntiatum esset colloquium, in primis ei cum cut hi, qui atieiidunt profectus Ecclesise, verentur
roulta seJulitale ccepimus persuadere, et attentius et timent.
exhortari, quatenus erga dominum regem, quippe XXXIX.
qui multa in eum congesserat beneficia, eam humi- Prioris el conventus Cantuariensis. — Pro R. Win-
litalis oslenderet speciem, quae nobis opporlunani toniensi eleclo.
quserendsepacis materiam ininislraret; ad hsec au- Domino papse,prior Cantuariensis et conventus.
tem ipse cuui suis in parte secedens, habilo tandem jj Eos vobis sccurius commeudamus, quos since-
consiiio nobis proposuit, quod se satis apud regem rius diligimus , et quos ad sanctam Romanam Ec-
Iiumiliaret, salvo honore Dei, et Ecclesiae libertate clesiam sinceriorem credimus habere charitatem.
salva, et eliam honeslale personae snx, et posses- Horum unus et in primis fere primus est pater pau-
sionibus ecclesiarum , et amplius sua et suorum perum et moerentium consolator, proleclor nosler
salva justitia. Quibus taliter enumeratis, nos ei di- in augustiis, venerabilis frater noster R. Winlo-
ligentitis suadentes, quod non necessarium erat ad niensis eieclus, quem ad hoc, ut fidelium spes est,
specialia descendere, cum ipse nec certum aliquid ad ecclcsise suoe regimen Chrislus elegit, ut ad-
nec speciale proferret, subsequenter ab eo quaesi- versariis ejus e regione possit ascendere et se rau- .
yimus, utrum super quaestionibus, quae veslris rum opponere pro domo Israel, et potenter con-
erant litteris adnotatae, vestrum yellet subire judi- terere jusliliae inimicos, et justis debitum conferre
cium, sicut rex ct episcopi prius promiserant se subsidium. Majeslalis ilaque veslrse pedibus pro-
facturos. Ad quod ipse nobis quserentibus in voluli, quotquot sumus, altentius supplicamus, qua-
promptu respondit se non a vobis inde recepisse tenus eum ad expediendas proprise Ecclesioeneces-
uiandatum : sed si prius ipse cum omnibus suis silates et aliorum consolalionein facialis maturitate
inlegre reslilueretur, tunc secundum quod ab apo- 'C adhibita promoveri : et ut precibus ejus, quas non
slolica sede reciperet in mandatis, in hac parlc nisi in Domino faclurus est, gralia veslrse favor ac-
procederet. Si ergo a colloquio redeuntes, cum cedal. Valete.
verba ipsius nec ad judicium provenirent, nec ad XL.
concordiam, nec aliqua ratione vellet causam in- Odonis el convenlus Cantuariensis. — Quoi
prioris
trare, ea quse nobis innotuerant, regi manifestare celebralis regis mandalo eleclionibus, et unanimA
curavimus, plura siquidem, proutdecuil.reticenles, consensu R., ejusdem convenlus monachoin ab-
et temperantes audita. Nobis itaque locutioni finem balem elecio, rex junior electionemirrilam fecerit.
facientibus, rex et roagni viri, qui secum aderanl, Domino papae, ODOprior et conventus Cant.
cceperunt asserere, quod esset deinceps absolutus, Calamitales, quas Ecclesia nostra pleno deeennio
ex quo archiepiscopus recusabat judicium. Cum jani sustinuit, aposlolicoe sedi non possunt esse in-
ergo post muliam regis perturbaiionem archiepi- cognilae, quia eas tolus Christianus orbis agnovit.
scopi, episcopi et abbales regni Angliaecum non Si causa quaeritur, justitia se ostendit, apparel li-
paucis pariter clericis a nobis inslanter perquirc- berlas Ecclesise, reverenlia sedis apostolicae, cujus
rent, utrum praenolalum archiepiscopum seu ex . aucloritas evacuabatur in partibus nostris, se esse
aliquo speciali mandalo, seu ralione legalionis ad prolestatur, pro qua el gloriosus marlyr Christi oc-
judicium possemus dislringere, et in hac parte no- cubuit : pro qua fratres et alumni Ecclesise prosCri-
bis facultatem deesse cognoscerent, tinientes ne pli diulius exsulare coacli sunt, et habiti sicut oves
prselaxatus archiepiscopus, abjeclo judiciario or- occisionis, speclaculnm facti sumus et hominibus
dine, sicut alia vice fecerat, aliquibus regni perso- et Deo et angelis, et persecutorum Christi canticum
nis gravamen inferret, quoniam nostra sibi taliter tota die. Alleslalur his apud nos effusus mai tyrum
inulilis erat proescnlia, el ad tutelam conlra epi- sanguis, sed is praecipue qui de lerra clamans ad
scopum minus sufficiens, unanimi sumplo consilio Deum (idelium devolione deferlur in univcrsum or-
ad vestram cbmmuniter audienliam appellarunt, Lern. Sed benediclus Deus, benedictus aposlolatus
appellationi terminuni prsefigentes in hiemali festo vester qui nos consolatus est, dominorum cardina-
Sancti Msrlini, inlerim se et sua sub aposlolica lium gratia Dei cooperante industria, in tribulalione
pioiectior.e ponentes, et quaslibet regni personas, nostra, ut post angustias lanti naufragii ad debitse
nec non ef uk.iversum regnum sub cjusdem appel- liberlatis portum accessisse videatur Ecclesia, ut
.la'1'onis includcntcs edicto. Deniquc nos ncgotium aboniinationes jEgyptiorum Dco suo sccure valwit
1597 AD ALEXANDRUMIII EPISTOLiE. . mn
immolare. Nuper enim emanavit ab eis mandatum A . sil, el de fidelitate quam palres et majores nostros
de celebrandis electionibus in regno, et dominus rex ad Ecclesiam Romanam semper habuisse recoli-
corum precibus acquiescens idoneos iii ecclesiis se- nius, et de paucorum consilio, ut pro reverentia no-
cundum Deum pastores prsecepilordinari. Universi minis vestri consecralio differretur. Speramus enim
laetali sunt, sed nos omni jure prae cseleris, qui in indubitanler quod lanlo majorem inveniet in oculis
majori discrimine versabamur. Convenimus ergo clemenlioeveslrae necessitas Ecclesiae noslrse gra-
saepiusacc-ilis episcopis provincialibus, et aliis ad tiam, quanto niajorem ctiam cum irrepjrabili di-
quos electio pertinebat, et landem, Deo dirigente, spendio noslro vobis honorem videbitis esse exlri-
gressus nostros in beneplacito suo factum est om- bitura. Scitis, Pater, quia nos supra niodum op-
nibus cor uniini el aninia una : quod sino nutu di- pressit dira et diulurna calamitas. Yidetis qiiam
vino non poiuit accidisse, ut tani dissonse volunta- tristia fuerint, quam periculosa sint, el quanto pe-
tcs in adimplenda sacrorum canonutn forma tam riculosiora, ut timetur, immineant lempora. Occur-
facile unirenlur. Praeeunte ergo desiderio et prece rit irreparabilis, quam Deus avertat, desolatio, re-
populi, pari voto, unaninii consensu convenimus in cidivam veremur tempesiatem, grandisque necessi-
virum, de quo Dorainus videtur dixisse nobis : Hic las solatium desiderat festinalum.
tst Filius meus dileclus in quomihi bene complacui, R Pielatis itaque vestrae pedibus provoluti supplica-
ipsum eligile (Malth. xvn) : quoniam me cum mar- nius atteniius, eltota nobiscum supplicaf Ecclcsia
tyre meo, quem ipse pro me palieniem in veritate Anglicana, quatenus provisum a Deo nohis pasto--
dilexit, devote coluit ; el ia domo mea ab ineunle rera data plenitudine polestatis, prout sanctitas ve-
setate fideliter conversatus est, prseelegi vicarium, stra meliusviderit expedire, auctoritate apostolica
et ordinari praecipio succcssorem. adversus' eos qui ruinas ecclesiarum perpetuare ma-
Is esl R. ecclesioe nostrse ab adolescenlia sua mo- cliinantur, roborare dignetur.ut pracdecessorumsuo-
nachus, et apud nos ad omnes promotus ordines, rum apostolico munimine frelus, sccundum quod ei
prior monasterii Doverensis, morum honeslate et Deus inspiraverit, vesligia valeat imitari. Supplica-
litterarum eruditione conspicuus , modestus in nius, inquam, vos, Ecclesia supplicat, supplieent et
verbo, providus in consiliis, discretus in opere, patroni Ecclesiaenostrse gloriosi nwrlyres et confes-
in habitu et gestu veram lemperali animi expri- sores, ct consona voce omnium sanctus Thomas
mens formam. Decenlissime saccrdolis explel olli- iterat et multiplicat preces. Donec sacralissimum
cium, lelus Christi su.census esl in corde ejus, cor vestrum verbum bonuro, verbtim consolaloriuni
manum suam libenter aperit inopi, liberalilalem nobis eruclet, squalida lugebit sponsa Christi, nee
'
gaudenler exercet, et exteriorum solliciliidinera C estqtii eam consolari valcat,doncc antislilem suum
laudabiliter adrainistrat. Quid miruni ergo si in recipiat in pleniludine poleslatis. Qtii pedes veslros
taiuttm et talem virum universi libeiilissime con- nequimus, ut volumus, lacrymis rigabimus genas
venerunt, qui etiam rapiendus fuerat, si aliter ha- nostras, nec erit eis requies quoadusque eas, Deo
beri non posset ? Cum ergo Iibere et secundum in- roiserante, abstergat dextera clementioevestroe.
slittttionem sacroruni canonum fuisset electio ejus XLI.
celebrata, regius (ut mos est) accessit assensus :
est Rogeri Eboracensis archiepiscopi.—Gratias agit pro
cligenles prosecutus pleuus favore clamor, de- exhibilis sibi ab Alexandro beneficiis. Gilbertum
bita laude Dei tola ccepit Ecclesia resultare. Ad nie- Londinensem episcopum commendal.
tropolitanam sedem cum electo provinciales epi- Si mihi pracsto essel facundia quse Tullianum.
scopi aliarum ecclesiarum elecli pariter accesse- redoleret eloquium, nequaquam possel, dulcissime
ruiil ; pro ritu gentis et majorum consuetudine Paler, sullicere ad exprimendam beneficii quanti-
solemniter inthronizatus est. Grata Deo, et ab homi- tatem, quam innatse bonilalis veslrae mot.u proprio
nibus desiderala ipsius instabal consecralio, cum niihi nuper exhibuistis. Ego enim jam per annum et
ecce ex improviso litterse regis junioris nomen prae- rj eo amplius in carcere positus, quo mendax me de-
ferentes prolatae sunt, quibus proteslabatur se ap- trudi fecerat invidia, in tenebris straveram leclu-
pellasse adversus elecliones quae suum non habe- lum meum, et pancm meuni in suspiriis niaiiduca-
rent assensura. Litterae quidem ex variis causis et bam, potum temperans in lacrymis, donec manus
probabilibus signis arguebanlur suspeclse, eisque consolalionis vestrse eductum de lacu miseriseet in-
fidem non esse habendani erat sententia plurimo- ferno inferiori, regioni me resliluit vivenlium, et
rum, prseserlim in lanlo discrimine, ubi libertas aurse superiori. Jam purpuralos, ut prius, non eru-
potuit periclitari et animarum salus, ei Ecclesiae besco, nec potentuin prsesentiam declino. Sed qui
prolelari desolatio, et rerum jaclura irreparabilis. hactenus ad Dominummeuin oculos levare non au-
Causas enumerare longum est, sed utique pro rege debam, prislinae redditus liberlati labia audacler
illo prsesumi debuerat, quod cum periculo suo et aperio ad exorandum non solum pro me, verum et
temporali semulorum compendio nollet Ecclcsiam pro his, quos diligo, niaxime cuin lales sint, qui
diutius captivari. Sed licet prsefatseliiter.B sapien- vita et erudilione inter prseeipuocnuinerantiir. Vir
tioribus non raagni viderentur esse momenti, de clarissimus dominus Londoniensis, qui ab exordio
humilitate tamenet devotione ipsius electi proces- promotionis su^, etiam apud eos, qui foris suiit^
13"9 YARIORUM UOO
semper honorabilis habitus est, et suave olentis opi- A XLIII.
nionis, vir utique el naturse bonis abtindans, et in-
genii facultatibus, quorum finibus minime conten- Rolrodi Rothomagensis archiepisccp}.— Hummler
lus, ea religionis diuturno et dislricto cultu ex- precatur ut in causa S. Thomw cuin rege milius
coluit. Hunc lacessivit invidia, inlegritatem ejus agal.
lacerare lentans, quoesupra Drmam petram fundata Evocali a Domino nostro rege cum venissemus
non polerit sentire defectum. Ut enim de his aliqua ad curiam, et cum veslris legatisjam aliquanttilum
tangamus, quse ipsi ab semuiis imposita sunt, pro processum esset super .mandatis vestris, ex vera-
certo, domiue, sciatis quod dum adhuc viveret do- cissimo archiepiscoporum et episcoporum relatu,
minus Cantuarieiisis, in Anglia me, prsesente, do- qui ad hoe convenerant, et qttibtis nimirtim credi-
roinum fegem ssepe rogavit, ut juxta roandati ve- mus,sicut nob:s, auditu comperimus qtiod nunlios
stri formam ad pacem animum suum inclinaret. et litteras veslras doininus rexAnglorum tanlo ma-
Apud Gadomum vero, cum ex his quse dominus rex jore laetitia et alacritate susceperit, quanlo majo-
a mullis audieral, indignatio ejus adversus jam di- rem ei betiignilatis veslrse graliam proniiltere vi-
ctum archiepiscopum plurimum recruduis&et, quan- debantur. Unde pelitione vestra de pace Canlua-
tum potuit ad Ieniendum motum illum veheraen- 3 riensis arehiepiscopi, et suorum reditu consilio ar-
tem, etiam cum lacrymis, adhibuil diligentiam. Cu- chiepiscoporuin, episcoporum,abbatum, et religiosa-
jus, domine, si placet, annos senio graves altendite, rum personarum et optiniatum regni sui, pro amore
cnrporis debilitatem respicile, quara non soluni veslro benigniusexaudita, eum ad archiepiscopalum
setas induxit, sed et assiduae vigilise et crebra jeju - suum redire, ipsumque cum omni integritate, qnam
nia. Solulisque vinculis, quibus tenelur, eum libe- tenebat quando exivit, recipere, et deinceps bene et
rmn reddite, et una nobiscum onera possit Eccle- in pace possidere ad honorem Dei, salva nimirum
sise sustinere. regni sui prislina dignilate, concessit. Gum igitur
inter dominuro regem et nuntios vestros stiper hoc
XLII.
tractatus prolixior incidisset, in verbo utrinque
—
CanonUorum Remensium. Pro Thoma Canlua-
riensi. complacito novissime convenerunt,' ita scilicet ut
1 cos, qui prsesentes aderant, statim absolverint, el
ALEXANDRO papse, canonici Remenses. ad eos, qui erant in Anglia, aLsolvendos aller eo-
Invalescunt, Pater, scandala temporibus nostris, rnEn, magister videlicet Yivianus, illico iransire, al-
ut in auctoribus eorum coropescendis et conterendis Q ter citra mare ad exsecutionem condictae pacis con-
virtus veslra clarius elucescat. Confidimus enim, senserit remanere. Postraodum vero, revocalo co«-
quod Satanam conteret sub pedibus vestris, qui in sensu verbtim, quod jam susceperant, conservandse
membra ejus , capila schisnialis loquimur, con- ii«ftilururo regiae dignitalis, admitlere noluerunt,
dignam et gloriosam exercuit ultionem.Exeratergo, ea quae jam salubriler quidem disposita fuerftiU,
si placet, quoniam tempus est, in incentores schi- exsequi recusantes. Ego itaque cum praefaiis non
snialis, et lortores Ecclesise gladium Petri dextera conteranendae auctoiilaiis personis , quae aderant,
vestra, et venerabilem dominurn Cantuariensem, pro bono lantse pacis missus omni vigilanlia et sol-
qui pro juslitia jam quinquennio dignoscitur exsu- liciludine inslili, ul sicut dictum fuerat, prseposito
lare, saltem nunc tandem miseratione debita con- honore Dei, el regni slanle anliqua dignilate , ut
solelur. Siquidem justilia ejus nunc manifesla est. dignuin est, nunlii veslri verbum oplimuni, et onini
sicut advertere polest veslra paternilas ex litteris acceptatione dignum regise dignitalis cum gaudio
sanclissimi viri Simonis, prioris de Monte Dei, qui susciperent, ne tantum bonum remanerel. El cum
quod vidit et audivit in exsecutione mandali veslri. in hac noslra persuasione multum laboratum esset,
hoc testatur. Yir utique plenus aucloritate fidei, elnihil elaboratum, doliiinmsplurimum, prseserlim
cujus verba apud nos el reliquos, qui hominem no- D cum constet nobis pro cerio, quod in observalione
verunt, multortim prseponderant juramenlis. Quis regiae dignitatis libertas aut dignilas ecclesiaslica
unquam prseter Cantuariensem a Chrisliano in qua- nullalenus prsegravetur. Siquidem dignitas eccleT
cunque ohligatione coactus est vel exactus- honorem siaslica regiam provehit polius, quam adimit digni-
Dei rcticere? In vos omnium oculi diriguntur, slu- tatem, et regalis dignitas ecclesiasticam potius
diosius exspeclantes, quam consolalionem prsesla- conservare , quam lollere consuevil liberlalem :
bitis confessori, quem exitum causse Dei, qua se- eteniin quasi quibusdam sibi iuvicem complexibus
verilale tanlaro compescelis audaciam. Yeslris ila- dignitas ecclesiastica el regalis occurrunt, cum nec
que pedibus provoluti supplicamus allenlius, ul reges salutem sine Ecclesia, nec Ecclesia pacem
prospicialis honori vestro et Ecclesise libertali; sine proleclione regia consequalur. Genibus itaque
quia sublevatio unius erit indubilala consolatic pietatis veslrse, quanla possumus devolione provo-
plurimorum. Si enim tam sincera causa in con- luti, sanctitatera vestram suppliciter obnixeque de-
spectu veslro periclitalur, quis audebit de cseterc poscimus, ne sapientia vestra quasi lillerarum api-
sseculi potestatibus, quamlibet malitiam allentan- ces et conceptiones verborum potius, quam rem
tibus, obviare ? Valeal semper sanclitas vestra. ipsam duxerit ainplectandas, sed secundum a Dco
1401 AD ALEXANDRMI III EPISTOL/E. 1402
datuni vobis spiiitum discretirinis id agite, ne causa A clcsise regni sui se pariturum judicio, el quse corri-
unius in mullorum et fere innumerabilium perni- genda decerneret, ipsius se consilio, laudabili
ciem eonvertatur. Quia ad bonum pacis quandoque quidem et in principe digne commendabili devo-
magis prolicit mansuetudo graliae , quam severilas tione correclnrum. Ab hoc vero non recedit propo-
disciplinse. sito, non mentem revocat a promisso. Sil qui se-
XLIV. deal, qui cognoscat et judicet divini reyerentia ti-
^Ejusdem. — Pro Gilberto Londoniensi episcopo. moris, non majfstalem prae se ferens , sed ut filius
ALEXANDRopapse.RoTRODUsRothomagensisarchi-obediens judicio sistere, legitima^que parere sen-
episcopus, obedien'iam et reverentiae plenitudinem. tenliae, ei se iegibus alligalum principem prsesto
Perseverans in corde nostro desiderium videndi esl in omnibus exhibere. Unde nee interdicto, nec
opialam serenitatis vestrse prsesenliam, ipsa dila- minis, nec maledictionum aculeis ad satisfactionem
tione quotidie augnientalur. Super his, quae in in- iirgeri necesse esl divinarum se legum examini
stanti atlinent ad venerabilem et charissimum fra- sponte subdentem. Ejus enim opera nequaquam
irem noslrum Gilbertum Londoniensem episcopum, Iuci se sublrahunt, nec occultari tenebris ulla ra-
cujus vita, et scientia, et morum mansuetudo ibi- lione deposcunt. Rex namque fide Cluislianissimus,
que suaviter redolet, sanetilalt veslrae notificamus, B in copula caslimonise conjugalis honestissimus, pa-
quod cuin in secretissimo essemus colloquio,in cis et justitise conservalor ac dilatalor incompara-
quo lantuni aderat rex Anglise et nos duo, ubi de biliter strenuus, hoc votis agit, totisque in hoc fer-
salule aniinse regis agebalur, ipse virililer et dis- vel desideriis, ut de regno suo tollanlur scandala ,
crete cum omni instantia suinniopere laborabat, ut cum spurciliis suis eliminentur peecata, pax lotum
pacem perquireret domino Canluariensi, et in om- obtineat atque juslilia, et alta securitate et quiele
nibus locis, tam in privalis quam in publicis eollq- placida sub ipso gaudeanl el refloreanl universa.
quiis ad perquirendam hanc pacem et reforman- Qui cum pacem regni sui enormi insolentiuin quo-
dam omnein adhibuit diligentiam et sedulitalem. ruradam clericorum excessu non mediocriter ali-
Unde plurimuin miramur, quod eontra eum aliquid quando turbari cognosceret, clero debitam exhibens
egit dominus Cantuariensis. Si enim de propria vo- reverenliam , eorumdem excessus ad Ecclesise ju-
luntale absqtte allerius suggestione hoc fecit, in dices retulit episcopos, ulgladio gladius subvenifet,
fratrem inuoceniem deliquit; si vero aliquorum et pacem, quam regebat et fovebat in populo, spi-
suggestione, scimus falso fuisse suggestum. Inde ritualis potestas fundaret et solidaret in elero. Qua
est quod lotis viribus nostris el tota animi devo- „ in re partis ulriusque zelus enituit : episcoporutn
tionevestrain benignissimain exoramuscleraenliam, in hoc stante judicio , ul homicidium , et si quitl
qualenus innocenti fratri super gravamine a domi- hujusmodi est, exaucloralione sola puuiretur in
no Cantuariensi illalo pielalis vestrse viseera ape- clerico; re0'e vero existimante pcenam hanc non
riatis. Conservet Deus Ecclesiae suae personam ve- condigne rcspondere Uagitio, nec stabiliendae paci
stram per leinpora longa ineolumem. bene prospici, si lector aut acolythus quemquara
XLV. perinial, ut sola jam dicli ordinis amissione lutus
Eviscoporum Canluariensis Ecclesiw suffraganeo- existat. Clero itaque statuto coelilus ordini defe-
rum. -— Varles regis contra metropolitanum suum
ad sedem et renle, domino vero rege peccaium juslo, ceu sperat,
st.scipientes, aposlolicam appellanl,
diein Ascensionis Dominicce appellationis termi- odio persequente, el pacein altius radicare inten-
num sibi pelunt assignari. denle, sancta quaedain oboria est contentio, quam
Palri stioei doniino, sunimo pontifici ALEXANDRO,excusat, ut credimus, apud Dominum simplex
provincise Caniuariensis episcopi, el personse per utrittsque partis intentio. Hinc non dominationis
eorunidem diceceses locis pluribus conslituloe , do- ambitu, non opprimendae ecclesiaslicaeliberiafis
mino patrique, debilum charitatis et obedienlise fa- intuilu , sed solidandse pacis affectu eo progressum
mulatum. D est, utregni sui consueludines el dignilales, regi-
Vestram, Pater, meminisse credirous excellen- bus ante se in regno Angliae a personis ecclesiasli-
tiam, vos devotum filium vestrum , dominumque cis observatas, et pacifice ac reverenler exhibitas,
nostrum charissimum, illustreui Anglorum regem, dominus noster rex deduci vellet in medium, et ne
per venerabiles fratres nostros , Loudoniensem. el super his contentiosus funis traheretur in poslerum,
llerefordensem episeopos, direclis jamdudum lit- nolilise publicoedelegari. Adjuralisitaque per lidem,
teris convenisse, el de corrigendis quibusdam, quse et per eam quee in Deum spes est, niajoiibus nalu
sanclilati vestrae in ipsius reguo corrigenda vide- episcopis, aliisque regni majoribus, relroacli lem-
banlur, palerna gralia commoniiisse. Qui mandaluin poris insinualo slatu, dignilaies requisitoe, palam
veslrum debila veneralione suscipiens, ut satis 110- prolatae sunt, ei summorum in regno virorum le-
tum est, ad vestra quidein monita non iralus intti- stimoniis propalatae. Haecest domini nostriregisin
muil, non elatus obedire contempsil, veruni agens Ecclesiam Dei tolo orbe deciauiala crudelitas, hsec
gralias paternae correptioni, Ecclesiae se statim sub- ab eo persecutio, haec operuni ejtts perversorum
niisitexamini, asserens desingulis, qusejuxta veslri rumusculis undique divulgata malignitas. In his
formam mandati sibi diHgeriter expressa sunl, Ec- lamen omnibus, si quid fueril suoe periculosum
.«05 VARIORUM liM
animae, ,si quidignominiosuni Ecclcsise continelur, , A diem Ascensionis Dominicaedesignavimus, eligen-
id vestra mbnitus auclorilale obreverentiam Chrisli, .les apud vos in omne''quod sanctitali vestrse pla-
ob Ecclesioe sanctae quam sibi malrem profitetur, cueritjjhumiliari, quam ad subliroes aniini ipsius
liohorificentiam, ob animae suse remedium.Ecclesisei inotus, noslris non id exigenlihus merilis, de die
regni sui consilio se correcturum, devolione san- in dieni toediosissimeprsegravari. Conservetincolu-
clissinin ja.n diu esl pollicilus, et constanlissime miialem vestram, Ecclosise suae in longa lerapora
pollicelur. El quidem paeis optatum finem nostra, profulurani, omnipotens Deus, in Chrislo dilecte
Pater, ut speramus, obtinuisset jani postulatio , si Paler.
non iras jam sopitas, et fere prorsus exstinctas , XLVI.
Palvis noslri dqmini Caiittiariehsis de novo susci- Eorumdem. — Conqueruntur quod contra canonum
tassel exacerbatio. Yerum hic, de cujus patientia aucloritaiem posl appeltationem sini ab archiepi-
scopo Canluariensi sentenlia excommunicationis
pacem, de ctijtis modesfia redinlegraiionem gralise alligali. Appellaiioni nihilominus suw lerminum
liuc lisqtie sperabamus, ipsum quem monitis emol- diem transilus B. Marlini consiilui precanlur.
lire, queni meritis ct mansuetudine superare de- Patri suo et domino, siimroo ponlifici ALEXANDRO,
buerat, per tristes et terribiles lilteras, devolionem Anglicana Ecclesia, devotum et debifum charitalis
Patris aut pontificis patientiam minime redolentes, " et obedientiae faniulatum.
cum in pacis perturbatores exercitum nuper ageret, Sublimitali veslroe, Pater reverende, venerande,
dure satis et irreverenter aggressus est, in ipsum gratias affecluose referinms, quod ad pelitionem
etcomrounicationis senlentiam, in regnum ejus in- filii vestri devotissimi, dominique nostri dileclis-
terdicli pcenain comminando. Cujus si sic remune- simi, illustris Anglorum regis, filios vestros Clu ris-
ralur humilitas, quid in contuinacem slatuelur? simos, summeque nobis in ea, quse ad prsesens est,
Si sic sesliinatur obediendi prompta devotio, in ob- tempeslate necessarios. ad ipsum curaslis in lon-
stinatam perversilalein quonam modo vindicabilur? ginqua transniitlere : affectuque paterno eorumdem
Minis quoque gravibus superaddita sunt graviora. laboribus noslris parcere, et gravaminibus nustra
Quosdam namque fideles et familiares domini noslri pie gravamina sublevare. Ilabenles iiaque mittenli
regis, primarios regni proceres, regiis specialiler gratias, missos honore debito, totaque cordium ala-
assistentes secreiis, in quorum manu cousilia regis critate suscepimus, sperantes eorum adventu finem
et negotia regni diriguntur, non citatos , non de- malis diu jam prolractis imponi: el quse ttubata
fensos, non, ut aiunt, culpse sibi conscios, non sunt apud nos iu pacis prisiinse serenitatem coopc-
convictos aut confessos, exconiniunicalionis inno- Q ( rante gralia reformari. Inde est quod eis, tanquam
davil sentenlia, el excomnmnicatos publice denun- judicibus ad hoc a sanctitate vestra directis, no-
tiavit. Adjecit eiiam , ut venerabilem ftalrem no- strani una cum Domino nostro rege prsesenliani
strum, dominum Saresberiensem episcopura , ab- reverenter exhibuimus, oplanles pariter et exspe-
sentem elindefensum, non confessum aut coHvietum, ctantes omnia, quae inler domintim nostrum regem
sacerdolali pritis et episcopali suspenderit oflicio , et dominum Cantuariensem, quseque inler ipsum
quam suspensionis ejus causa comprovincialium vertuiUur et nos, in eorum praesentia palam fieri,
aut aliquorum etiam fuisset arbitrio comprohata. et juxla vestri formam mandati, diflinitiva eorum
Si hic ilaque judicioruni ordo circa regem , circa sentenlia plenissime [lerminari. Ipsis in modum
regnum lam prsepostere, ne dicamus inordinate, huncreverentiam judiciarisepoieslati debitam exhi-
processerit, quidnam consequi posse putabimus? hentes astitimus, et ecce sinistro confusi nuntio, a
Dies enim raaii sunt, el occasionem habentes mali- prius concepta spe gaudii in desperalionis foveain
gnandi quam plurimani, nisi ut tenor pacis et gra- lapsi, audila satis nequivimus admirari. Audito
tise, quo regntim et sacerdotiura usque modo cohae- eniin, et ipsa legaloruin vestrorum confessione re-
rent, abrunipatur, et nos cum coramisso nobis cognito, eos ad judicandum causam hanc, ob qiiam
clero in dispersionein abeainus exsilii. aut a vesti-a, DI venerant, polestatem omnino non habere, et quod
quod absil! fidelitate recedentes ad schismatis ma- a sanclilate vestra domino noslro regi concessum,
lum, in abyssum iniquilatis et inobedienlise provol- scriptoque firmatum fuerat, id non lenere, domi-
vamur? Compendiosissima quippe via hoecest ad nus noster rex, ultra quam dici possil, ira tofus
omne religionis dispendium, ad cleri pariter popu- incanduit, in lantum quidem, ut ad solitam erga
lique subversionem ac interitum. Unde ne aposto- vos animi mansuetudinem vix eum nostra eliam in
latus veslri lempore lam misere subvertatur Eccle- commune supplicatio revocare potuerit. Totum ita -
sia, ne dominus rex et servientes ei populi a vestra, que, quod in adventu legatorum vestrorum conce-
quod absit I averlantur obedientia, ne totum, quod peramus gaudii, ccepit illico tristiiiae nubilo supcr-
privatorum, consilio machinatur, possit in nos do- duci. Ad iram hanc forlius inflammandam incen-
mini Canluariensis iracundia , adversus eum et tiva praebebant ipsa nobilium regni colloquia, id
ipsius mandata, domino noslro regi aut regno ejus, domino regi saepius inculcantia, sibi regnoque suo
nobis aut commissis nobis ecclesiis gravanien ali- nulla jam adyersus dominum Cantuariensem super-
quod importantia, ad sublimitalem veslram voceet esse subsidia, cum appellatio regni dudum ad vos
scripto appellavimus, ct appellalionis terminum facla jam exspiraverit, et ei legatorum vestrorum
UOS AD ALEXANDRUMIII EPlSTOLiE. 1400
iu nuho cura subveneril. Hinc apud regni principes A Angliae tanto inajore keiitia et alacritate suscepit,
tanla exorta est turbalio, ut nisi juxta dalam vobis quanto majorem ei beiiignilatis vestrse gratiatn
sapientiam pericula jam nunc crtimpentia provi- promittere videbanlur. Unde petitione vestra de
dendo prsecluserilis, Christi vestem scindi miserri- pace Cantuariensis archiepiscopi el suoruni redilu,
me de proximo doleatis. Totis enim studiis domi- ecclesiaslicarum personarum ct oplimatum regni
nus in hoc Canluariensis desiidal, ul dominum no- sui consilio, pro amore veslro benignius exaudila.
strum regem analhemale, regnumque ejus interdi- eum ad archiepiscopatum siium rstlife, ipsumcjiie
cli poena consiriiigal. Potestalem, quam in sedifica- cuni omni inlegritale, qua tenebat quando exivit,
tioiiem, el non deslructiouem Ecclesise suscepisse recipere et deinceps in bona pace el securitaie
oportueral, sic exercet in subdilos, ul omnes in possidere, ad honorem siquidem Dei el Ecclesise,
regis odium, el totius regni nobilium tentet indu- salva nimirum regni sui dignitale pristina, conces-.
cere, et eorum subslanliis direplionem, cervicihus sil. Cum igitur inter dominum regem et nuntios
gladium, aut corporibus exsilium intente studeat vestros super hoc tractalus prolixior incidisset, in
procurare. Crebris litteris graves eis mandatorum verbo utrinque complacito novissime convenerunt:
imponit sarcinas, quas praesens ipse non digilo mo- ita scilicet ul eos qui praesentes erant stalim ab-
vere voluit, nedum humcris suslinere. Ad inorlem B solverint, et ad eos absolvendos, qtii erant in An-
nos invitat, et sanguinis effusionem, cuni ipse mor- glia, alter eorum, seilicet magisler \Tivianus illico
tem, quam nemo sibi dignabalur aui niinabalur transire, alter citra mare ad exsecutionem condictae
inferre, summo studio declinaverit, et suum san- pacis conseriserit remanere. Postmodtiin revocato
guinem illibaluni conservando ejus adhuc nec gut- consensu verbum conservandse in fiituruin regise
tam effundi voluerit. Pro Chrislo quippe mori glo- dignilalis admitlere noluerunt. ea quoc disposiljt
riosum est. In mortem vero et imprudenier irrum- fueranl exsequi recusanles; cum archiepiscopi,
pere, Chrislo sciraus non placere. Libertatem prse- episcopi, abbales, religiosse personse, opiimales
dicat Ecclesise, quam se Cantuariensi Ecclesisevi- regni, qui aderanl, pro bono lanloe pacis multis
ribus intrudendo sibi constat ademisse. Regni con- preeibus institissent, quoniam in obscrvatione re-
suetudines freqtienter improperat, quas longe aliter gioedignilatis nullatenus videbatur nobis liberlas
quani se res habeat, suis scriptis veslrae celsitudini aut dignilas ecclesiastica praegravari. Siquidein
manireslat. De caetero sanclorum canonum auclo- dignitas ecclesiastica regiam provehil potius quam
lilateni erga nos non observal, cum appellantes ad adiroit dignilatem,el regalis dignilas ecclesiaslicam
vos post appellaiionem excommunicet, alios sine conservare polius consuevit, quam lollere liberla-
citatione • aut commonilione suspendal; noloria, ^ tem. Etenim quasi quibusdam sibi invicem com-
quse nec nota, nec veritate subnixa sunt, asserat; plcxibus dignitas ecclesiastica et regalis occurrunt,
et in hunc modum plurima, qua polest, potestate cum nec reges salutem sine Ecclesia, nec Ecclesia
confundat. Ad hsec quadraginta marcarum millia, paceni sine protectione regia conscquatur. Genibus
vel amplius, ut sui asserunt, bonae suse fidei cora- ilaque piclatis veslrae, quanta devotione possunius,
niissa, domino nostro regi solvere, vel quod jtistum advoluti, suppliciier enixeque deposcimus, ne sa-
est exhibere detreclat; et regi suo negat et domi- pienlia veslra quasi litterarum apices el conceplio-
no, quod nec ethnico denegare debuerat aul publi- nes verborum polius, quam rcm ipsam duxeril am-
cano. Unde, ne ligent nos jam dicta gravamina, ne pleclandas. Sed secuiiduin datum vobis a Deo spi-
tacilurnitale noslra, et indiscreta quadam conui- riium discreiionis id agite, ne cattsa unius in mul-
ventia permiltanius id fieri.undedoniinum noslrum lorum et fere innumerabilium perniciem converta-
regem, et regnuni ejus ipsum eliam, et sequentes tttr; quia ad bonum pacis quandoque magis profi-
populos a vestra conlingat obedienlia prorsus aver- cit inausuctudo gratise quain severilas disciplinse.
ti, adversus suspectas nobis domini Cantuariensis Dominus personam vesfcramEcclesiae suae per teni-
senlenlias, adversus mandata ejus omnia, domino p pora multa conservet incolunicm.
noslro regi el regno ejus, personis nostris, et com- XLVIIL
missis nobis ecclesiis et parochiis gravamen ali- Willelmi Antissiodorensis episcopi. — Contra
[Gil
quod importanlia, veslro nos per omnia commit- berluin] Londoniensim episcopum.
tentes consilio, et proteclioni subdenles, ad au- AI.EXANDRO papae,WiLLELMUb Anlissiodorensis epi-
dienliam veslram appellavimus, et appcllalioni scopus.
terminum diem transitus Beati Martini consli- Si unuin patitur membrum, necesse est ut rcliqua
tuimus. Yale, vale, omnino in Cbristo dilecle compaiiantur. Et quod fomentis aut cauterio sanari
Pater. non polest, abscidi expedit, quam caeteris ao co
XLVII. maculam irrogari. Sit quamlibet illuslre et otncio-
Cleri Normanniw. — Precantur ut in causa S. Tho- sum in corpore, tamen si scandala germinat, et pe-
mw regi Anglorum pontifex nonnihil indutgenl. stern ingerit, illud abscidi jubet Dominus et propefii.
Domino papae ALEXANDRO, episcopi et clerus Nor- Cum ergo nobile rnembrum universalis Ecclesiae,
liiannia?, salutem et obedienliam. prima Britannianim sedes, et fidei maler in Occi-
Nuntios ct litteras vestras dominus noster rex denie, Canluariensis Ecclesia pluriraum patiatur,et
^.«,07 YARiORUM 1408
diuiius jam passa sit, eo quod filii ejus parricidaliH A obediat humilius, qui Ecclesiamet viros ecclesiasti-
scelere publicfe polestatis viribus abtttenles, in ip-[)- cos devolius honoret, et studiosius tuealur, Chri-
sam irruevint, necesse est ut compatiamur et nos, et slianissinio rege nostro. Non est Ecclesia, quse Ro_-
ctun ipsa et pro ipsa recurramus ad dispensatoremm manse Ecclesise fuerit titilior in omnibus angustiis
salutis, sd pastorem et episcopum animarum nostra-i- suis, quam Gallicana. Supplicaverunt vobisEcclesia,
rum. Sed quia non facile, nisi causa praecognita, a, rex et regnum pro domino Cantuariensi, qui pro li-
curatur infirmitas, purgate, si placet, causam, et 3t bertate Ecclesioeet majestatis vestrse dignitale tuen-
Anglicana Ecclesia, Deo propitio, facile convale- i- da exsui et proscriptus jam quarlum expletannum.
ecet. Et quidem causa prae oculis est, cum ille Lon-L- Agit apud vos contra eum tyrannus, Ecclesise per-
doniensis, quem, si reminisci placet, Senonis, dumn secutor manifestus, hostis regni Francorum, cujus
sui regis legationem gererct, furorem menle conce-i- iniquitas omnibus nota est, el lanien quod dicere
ptum verbis conslat aperuisse, nunc perniciosissi- verecundor, et doleo accidisse, praevaluit haclenus
nium Ecclesise Dei tolis viribus et operum teslimo-i- in malilia el vanitate sua. Siquidem nuper cum ad
nio exprimat furiosum. Is enim esl auclor scissurse e colloquium Chrislianissimi regis accederet, et per
hujus, salor discordise, scandali fomes, qui bellum,, comilem Flandrensem, qui illuc dominum Cantua-
quod cum Deoet archiepiscopo suo diu liabuit.nuiicc riensem traxerat, de pace Ecciesise reformanda sol-
demum retorsit in fralres et coepiscopos suos, eo0 licilareiur, Iilteras apostolicas in audienlia episco-
quod sibi excommunicato, sicut per olliciales regiss porum suorum, et procerum legi fecit, quibus sla-
wgebal, communicare noluerunl, et archiepiscopoi tuebatur, ne praefatus Cantuariensis in ipsum aut
suo debitani subtraherc obedienliam. Ecce Paler,, terram stiam senlenliam ferre possil, aut aliquod
quanlus lupus hactenus in ove latuit, quam mani- gravamen alicui personse de terra sua inferre, donec
fesius Aiilicliristi proeambulus, et prseco iniquitatis,, redeat in gratiam ejus. Quo audito Christianissimus
qui patrem persequitur, et inatrem quaerit evertere. rex confusus esi, et lotum regnuni, omnesque fiiii
Manifeslum inobedientise crinien, quod idololatriaee Ecclesise doluerunt virum justum, ponlificem reve-
et ariolandi flagilio conforme est, commiltere non1 rendum sine causa suspendi, el ab apostolica sede
verelur, lyrannorum minislerio proscribit et peri- manasse scriptum tam perniciosum exemplo. Anno
mil innocentes, pacem nescit, et seindit Eeclesise e prselerilo, Joannes de Oxeneford gravissimum qui-
unitalem. Quid, quaeso, aliud faciet Antichrislus?? dem scandalum excitavit, sed illud nihil ad istud.
Nonne ad aboiitionem tantse iniquitatis sanctilalem> Senlenlia domini regis esl, quod si preces ejus nol-
yeslram in aposlolicse virtutis robore anle faciera» C ( letis audire, causa Dei non sic ftierat opprimenda,
stiam prsemisil Christus in spirilu et virlule Elise ?' nec erant danda duriora, quibus Ecclesiam ventila-
Conlerat ergo, si placet, majeslas^vestra tamisliim, , ret, coruua peccalori: non erat innocens in mensa,
quam reiiquos, quos dorainus Canluariensis ex ju- imo inter manus regis Christianissimi jugulandu;.
stis causis Satanse tradidit, ut qui aliis se formami Et quod lam regis quam nostratum omnium mentes
prsebuit delinquendi, lain prsesentibus quam poste- rnagis exulcerat, efficaciores dicuntur fuisse injurise
ris ad gloriam Dei, el honorem veslrum, ad lolius> et comminationes Anglorum, quam Francorum sin
Ecclesise salulem et pacem, notum relinquat corre- cera fides, devotio fervens, et juge obsequium. Pro-
ctionis exeroplum. miseratis, Pater, si reminisci placet, domino regi,
XLIX. lolies pro domino archiepiscopo Canluariensi sup-
Willelmt Carnotensis electi. — Pro Tlwma Canlua- plicanli, quod ei justiliam exhiberetis, et quod me-
riensi. nioratum filium vestruni regem laetificaverat, prs3-
ALEXANDRO papa?, Carnotensis electus, ceperalis ul archiepiscopo comprovinciales episco-
Ecclesise Romanse filius, sicut in matris successi- pi obediemiam exliiberenl. Nunc autero, quodregem
bus tolusexstilto, sic in adversis ejus mihi caro ma- contristavit supramodum, etimdemarchiepiscopum,
ceratur, el affligilur spiritus, el animsemese requies- D ^ quem verbis consolamini, rebus opprimitis, et qui
omnino denegaiur. Cumenim necessitas ad ohedien- nomine lenus honoratur, debita privatur poteslate.
dmn aposlolicse sedi fideles urgeat universos, me Placeat ilaque clenientiae vestrae cancellare manus,
qui in Chrisli niinislerio vestra sum creatura spe- etpermulare vicessolvendoinnocenlem, et Ecclesioe
cialis, arctal devolio charitalis, ul per gratiara Dei torlorem condemnalione debila vinciendo. Alioquin
nec|iie inors neque vita possit a sanclae Ronianae certum esl scandalum, qtiodnuper emersit, et apo-
Ecclesiae, et ^eslra fidelitate el obsequio separare. slolicse scdis denigrat honestatem, sedari non posse.
Onde et ad dominuni nieum fiducialiter loquar, quse L-
ad gioriam ejus, et lotius Ecclesiae honorem pcrti- Ejusdem. — Pro eodem.
nere oerto cenius est. Inler omnia regna mundi non ALEXANDRO papae, AVILLELMUS Carnotensis electus
est ex animi mei sentenlia regnum, quod fidem sin- Vigor sensuum memhris omnibus manat a capite,
ceriorem, charitatem fervenliorem, devotionem ube- et a sancta Romana Ecclesia, quse onuiium fidelium
rioreni apostolicse sedi semper exhibuerit, quam est caput, incolumitas universiset singulis ecclesiis
Francorum. Non 6st inler reges et principes, qtii procuratur. Nobile membrum ejus est prima sedes
ponigiiius exaudiat preces vestras, qui msndalis Anglorum Cantuariensis Ecclesia, quae prima prse-
<409 AD ALEXANDRUMIII EPISTOLJE. 1410
dicalionis oflicio et sacramenlorum dispensalione A . dibus majestalis advolvi, et lbi liifirmilatis mesere-
totam insulam converlit ad fidem, ul eam lanquam roedia quaerere, ubi summi consilii angelus salula-
malrem suam omnes aliaedebeant venerari, quse eas ris consilii posuit firmamentum. Verum ad hoec el
per evangelium in Chrislo genuit. Hanc non tam aliadc-biti nostri ofliciaexsequenda, peecalis exigen-
debilitareet scindere, quam subvertere nititur rex libus, iinpedinmr, maxiniecumcilra spem omiiiuni
Anglorum, ut ctim ea tolius Ecclesiae, quod absil, graviora solito apud nos et circa nos scandala
perimat libertaiem, et auciorilalem sedis aposloli- orianlur. Cum enini posl multos laborcs et tolius
cse excludat a finibus suis, et solus omnia possit in fere Ecelesise graves nioleslias, et illam sollicitu-
orbe suo, qui sibi soli oiviiiiaconcupiscit.Et nisi ip- diiiem, quam in sacrario pecloris veslri quasi cru-
sius improba retundatur audacia, valde tiroenduni cem assiduam porlabalis, ad pacem Canluariensis
est, ne reges et potestates ad similem contra Dei archiepiscopi animum gloriosi regis Anglorum ad
Ecclesiam improbitalem tali provocenlur exemplo. preces vestras, et juxta vestri formam mandati di-
Nam plerumque, quod puniri non audiunl, licitum vina clcineiitia inclinasset, et audiia pac.es, omnium
opinantur. Exsulat apud nos vir bonorum omnium bonorum voces exsultarent et corda, el ipse Can-
clarus lestimonio, doinino regi, ecclesiis, et opli- tuariensis archiepiscopus salvo, sano, honestoque
malibtis Francorum gratus el acceptus pro sua re- eommeatu transisset in Angliam , et omnes in ad-
verentia, dominus Cantuariensis, qtiia tantse iniqui- venlu suo vocem jucundilatis et canticum prseslo--
lati se opponere ausus est, et pro libertale Eccle- larentnr lselitioe,versa esl in luctum cilhara eorum
sise facere verbum, et apostolicae sedi in privilegiis el tantani regise serenitaiispeiTurbationem.affliclio-
custodiendis servare fideni. Causa hsec, Pater san- nemque ecclesiarum , totiusque populi fere despe-
clissiine, vestra est, in vos tam prsesumptuosa, tam rationem accepinms, ut non possimus graviter non
damnosa redundat injuria. Apostolalui vcstro de dolerc. Quia domini regis offensa omnes qui sub
cohibitione lyraunidis htijus debelur vicloria, pcr ditione ejus Domino fauiulanlur, gravat pariler et
niisericordiam Dei et gloria reservatur. Nani si Gffendit: et ipso laboranle quiescere nec volumus,
ille, quod Deus avertat, prsevalueiit, Ecclesia Au- nec debemus. Quia ergo semel coepi, loqttar ad
glorum periit, et Gallicana in periculo est. Exspe- dominum meum, ctim sim pulvis el cinis. Memine-
ctat devotus filius vcster Chrislianissinms rexFran- »t, quseso, Palcr sanctissiroe, prudentia vestra,
corum, exspectant Ecclesise et optiinates regni, quod sancta animalia oculos ante et relro habenlia
qiiani opem adversus tyrannura saevientemfcretis describunlur, et ad designandam miinditiani aninia-
arcliiepiscopo pro justitia exsulanti, et coexsulibus iQ UIMII,ungulse fissuram legislator non lacuit, ut in
ejus, quod Ecclesiae laboiauti, irao jam fere labenti ltimine multiplici arduse discrelionis subtiliias, et
solatium. Exspeclanl, inquam, sibi reputaturi fa- in fissura ungulse credite noiiis dispensationis mo-
cltim, quidquid miseralionis domino Canluariensj deramen suavissimura designetur. Ad haec a mcnte
el suis fuerit exhibitum : si Joannem de Oxinefor- veslra non excidit, quod ubi multorum slrages
dia, qui imperatori conlra Ecclesiam Dei exsecram- apparet, detrahendum esl severitali in pluribus, et
dum prsestilil sacramentum, et complices suos con- occisione unius personse non oportet loiam doinuni
fuderitis. Si regis Anglorum circumveiuiones exa- Domini concuti tam graviler et turbari, prseserlim
minaveritis diligenlius, cum rege peccanle , si viam pacis Cantuariensis
Ne vos decipiant animi sub vulpe latenles, agnoscerct, et diligerel agnitam, plusuiiiversalipaci
Deo auclore, liberaslis Ecclesiam. Nam qusecunque Ecclesiae, plus proprise per niansueludinem discre-
idein rex agit, nostratibus et vicinis adeo suspecla lam consulerel, quam comminalionibus coru-
sunt, ut passim dicanl : Quoniam bealus qui allidit scando,et omnem potestalis suoe rigorem exercendo
parvulos suos ad pelram (Psal. cxxxvi). Sicut vicinis proficiat. De csetero, nec novum , nec mirum esi,
notusesl, ulinam sine danino vcslro, ne perniliosiis humanum animum lalli vel fallere. Ad ulrumque
noeeal, tolus innotescat et vobis. Supplicamus ila- D ' posuilnobiscaulelam magni consilii
Angelus dicens:
que quanta devotione possumus, majestati veslrae, Eslote prudcntes sicul serpentes, el simplices sicut
qualenus aures clementiae vestrse aperialis ad ora- columbcv(Malih. x) Miror qua impudentise vestraj
tiones et vota populoriim, el Cantuariensis Ecck-si.e sit serenilati suggestuin regem Anglorum , et do-
respiciatis necessitatem, et archiepiscopi, et eorum mini regis Anglorum ei prineipis nostri filiuin pro-
qui sibi pro Deo et Ecclesiae libertate coexsulant, fessionem consecrationis suse tempoiis debilam nou
niiserabilcs exaudialis preces. Cerluni vero habeat fecisse, el juranientum de qtiibusdam consuetucli-
sanclitas vestra, quod dominus rex et optimates re- nibus conservandis praestitisse. In unius negatiune,
gni Francorum eas ex variis et juslis causis desi- et affirmatione alterius pari inalignilale quassaium.
derant promoveri. Dico enim vobis coram Deo in animam meam,
LI. quod piofessionem a proediclo domino rege faclam
ASgidii Ebroicensis episcopi. — Humililer prccatur audivi in publico. De juramento autem nec post
ut cuin rege Anglorum pontifex miiius agal. consecrationem, nec teuipore consecralionis usque
ALEXANDRO papae,^EGIDIUS Ebroicensis episeoptis. in hanc diem auribus meis ve! modicum verbuni
lirca mese vocationis initia vestroe debueram pe~ insomiit. In oinnibus' Iiis, Paler sancte , vigilel et
Uil VARIORUM H12-
provideat sancta discrelio vestra, ut quseraiis et A -e munisse, Lmentabiliter pceiiilendp asseruit.
rogelis quse ad pacem sunt peregrinantis Hiemsa- Qnin et ob nvrcedem in>quitatis q':sedam se prc-
lem : ne major in Ecclesia Dei scissura fiat, tt liosa omamenla recepis«e confcssus est, et ad B.
grsvior, teropus est, reverendissiroe Patcr,osten- Medar-jecclejiam detulisse. Qnoaudito, B. Iroio-
dendi et exercendi circa charissimuni filium tuum ceniius praidicium est sciscilatus episcopum, si
illusirem regem Anglorum apostolicse viscera cha- quod de piar.o iiueiloculus fuerat, JLrisiuranai
rilalis, ut ei respondeat mane justilia sua , humi- religione firmarel ? Qtpd se fsciurum vir Dei reli-
lisqtie et prompla devolio, quam vobis et Ecclesiae gionis e* verilatis amalor, proposuit. Quo auuito
Ronianse tempore opportuno exhibuit, ut in sinum dominus papa : « Eia , inquit, mi frater charissiine,
suum apostolico moderaiiiine convertatur. indue ie ornaraenlis dignitalis tuse, el pr^scntibus
LH — LIII. electis sub professione canonica ^manum bene-
dictionis impone; > quod ego impelrala licentia
AZgidii Ebroicensis episcopi.
ad tom. II, ex aggressus sum. Ipse, quod mirabite dictu est,
[Warthon, Angliasacra, prsef. p. v,
archivo ecelesiaeChrisliCanluariensis. Sigilli cir- venerabilium Patruin conventum ejus adventum
cumferenlise inscribitur: JSgidii Deigratia Ebroi- exspeclantium ingredi supersedit.quoad ego seeum
censis episcopi. In dorso aulem scriptum est: "1 intraturus, benedictis rite abbalibus, advenirem.
Conira falsa privilegia S. Augustini; qualiter per Hoec, Paler
unum monaclium falsarium S. Medardi adulte- sanctissime, vobis duximus exaranda,
rinis privilegiis se munierunt.] exoranies ut si prsedictas ecclesias contra insti-
I. Quam gravis inter regem llenricum et me ser- tutiones patrias aliquid usurpare fuerit comproba-
vum vestrse sanctilalis in initio nostri episcopalus lum, vos more solilo et dehito ecelesiis singulis
exorla sit discordia pro reparalione libertalis suam conservetis in omnibus aequitatem.
EccJesiarum Norman., quse a mullis retro lempo- II. YTenerabili Patri ac domino charissimo
libus conculcatse fuer.tnl, discreiionem vestram non ALEXANDRO, Dei gratia S. R. E. summo pontifici, M.
credimus ignorare. lllius siquidem persecutionis eadcm gratia Ebroicensis Ecclesise humilis minisler
turbine moti, el parochise nostroe fines exire com- servus luae sanctitalis, obedientiam devotam et
ptilsi, porlum nonnisi in aposlolicse pielalis sinibus reverentiam.
invenire poluimus. Quae et quanta nobis solatia Quae in schedula scripta sunt quam vobis cum
felicis memorise B. Innocentius papa contulerit, sigillo nostro Cantuariensis prsesentat Ecclesia, ab
•vix mens potest concipere vel lingua proferre. Inter ore bonae memorioe Hugonis quondam Ri.lhoina-
quse hoc unum, quia ad modernorum non credi- (Q gensis Ecclcsise archiepiscopi, patris et patrui mei,
nius notiliam pervenisse, vestrse discrelioni, tan- accepimus, ct sigillo suo signata ad B. Thomam et
quam dignum memoria, prsesenlis scripti relalione Ecclesiam Gantuariensem transmisimus; ut veritas
sluduimus inlimare. Dum B. Innocenlius Remis recordationis antiquse eorum prsesumptionem com-
celebraturus concilium advenisset, me liiinimu-a pescal, qui in spiritu erroris et spiritu mendacii
servorum Dei cum fratribus et filiis nostris ex more indebilam sibi vindicant liberlaicm. Privilegia au-
conligil interesse. Inter cseleros autem qtios nobis- lem, quse ex confessione Gaufridi Catalaunensis
eutn adduximus, R. in abbalem R. Audoeni, YV. in episcopi in prsesenlia sanctse recordaiionis Inno-
abbatem Gemmeticensem elecli, nec bencdicli, centii papae adulterina probata sunt, et prsedicto
apostolico se conspectui in abbatum ordine proesen- domino nostro archiepiscopo reddila, de mandato
larunl. Quorum eleclionem, imo dejeclionem dum ejusdem domini nostri igni comburenda propriis
apostolicis auribus intimarem, discrelo more suo manibus tradidimus. Conservet Deus personam
ab eis diligentius inquisivit, si forte aliquibus pri- veslram Ecclesiae suse per tempora longiora inco-
vilegiis auihenlicis mttnirenlur, quorum patrocinio lumem!
corum personoe vel ecclesise a melropolitani sub- LIV.
jeclione comprobarenlur imraunes. Dum hoecapo- I Henrici decani el capiluli S. Pauli London. — GJ7-
stolica sollicitudo diligenli scrutarelur instanlia , bertumepiscopum, Romam pergentem commendunl.
venerabilem virum G. Catalaunensem episcopum, Poslquam dominus noster archiepiscopus Can-
quondam abbatem B. Medardi, ex divino munere tuariensis occasionem sibi reperit de lerra nostra
contigii adfuisse. Qui, dum B. Audoeni elecltis exeundi, exinde turbata variisque modis fluctuans
circa qtuesiionem aposlolicani hsesilaret, nostrse Anglorum Ecclesia laboriosa sollicitudiiie exslilit
dubitalioni finem imposuit, el illius proesumplioiiis curiosa tanquam repente desliluta, et limoris onere
tumorem anliquse recordationis freno coropesctiit. multimodo laboravit agitata lanqtiam de exitu
Ait enim quod dum in ecclesia B. Medardi abbalis tantse destitutionis duhia. Subvenit lamen omni-
offieio fungerelur, qiiemdam Guernonem nomine polcntis Dei piissima benignitas, quse . regjae in
ex monachis suis, in ultimo confessionis arliculo pastorem indignationis severitaiem in gregem
pas-
se falsarium fuisse confessum, el inler csctera quse sim evagari hucusque non permisit; etiam manus
perdiversas Ecclesias figmenlando conscripseral, ipsius polenliam ne matrem suam, cujus piissimus
eccleshim B. Audoeni. et ecclesiam B. Augustini de est filius, ecclesiam gravarctur inlerim coercuit.
Cant. adulterinis privilcgiis sub apostolico nomiuc Prsecaeteiis tamcn soUicitior nostria fuit ecclesia,
tr.i AD ALEXANDRUMIII EPISTOLiE. UL4
tanquam in urbe cseteris omnibus terrse noslr;e A lolius consolationis (II Cor. 1) Christus oinnipolens.
populosiore sita, et rcgiis sollicitudinibus magis LV.
exposila et speeiali aliqua dignilate coeteris eccle- Meldensis episcopi. — Pro u. i noma
siis dignior habelur et superior. Cujus gravamen Stephani
exsulante.
el onera importabilia, quae magis verbis vivis STEPHANUS Meldensis episcopus.
ALEXANDRopapse,
exprimi quam lilteris possunt diclari, cura juste et Licet non sit discipulus super mngislruin, judi-
non sine causa meluerenms, nos una cum domino ciaque pastOrum ovibus veneranda sinl, non reira-
Gilberlo, episcopo nostro, vobis in omnibus devo- clantla, non lamen erit incongruum, si palri filius
lissimo ad vestram sanctilatem quondam appella- in causa
pietalis supplicet, et bonum doniiiiuiu pro
vinius, et ipsius quidem appellationis causa et bono pacis humilis servus instanter inlerpellel. No-
lenor veslrse discretioni salis innoluit : sed vestra vit non solum Romana,sed et omnis caiholica
benignitas laboribus et sumplibus ecclesise noslrse Ecclesia, quam injusle dominus Caniuariensis
per litleras ad dominun) Cantuariensem missas ea vice exsulet, quam inique vapulel, de quam borio opere
pepercit: quartim beneficio cum nos fore in quiete, lapidetur;et quod dum Ecclesise verus nitilur esse
donec ira domini nostri regis cffervuissel, inlerim n
* filius, hostibus Ecclesiaefaclus est hoslis pubhcus.
speraremus, subilo et quasi ex insperaloaudivimus . Et ea causa in exsilium est depulsus, qua fuerat ab
domino Canluariensi habenas fuisse laxatas etrigo- exsilio dignissime revocandus. Nonduni tamen ini-
lis archiepiseopalis exercitium cum plena polestate
quilas oppilavit os sutim, nec obstruclum est os
a vestra celsitudine reslilittum, propter quod domi-
loquentium iniqua, seel quasi quosdam cineres
nuset episcopus noster GilberTus, cujus animo sol- raorluos
persequiliir, et in capite judicii nililur
licitior suse et nostrse ecclesise cura insedit, grava- eruere oculos veritalis,
quse jam in quibusdam
nien tam in personam suam quam in universum
obliquavit pedes reclitudinis. Filiali igitur devo-
Ecclesise suse gregem, licet nullius culpoeconscius, tione et omnimodis obnixa supplicatione postula-
iteratoformidansadveslram audientiam in facieec- mus ul
, erga dominum Caniuarienseni indefessam
clesix ante altareBeati Pauli constitulus, praesentibus et
solidam, soliiamque geratis circiitiispectionem.
viris religiosis abbale Weslmonasteriense et abbale ', Et dum
Anglorum vohis pecuniosae insidianlur ver-
Sancti AugusliniCantuariensis, et abbale Certesise, snliii'.,
papalis nihil diminuatur conslanlia, sed
et prioribus conventuum et archidiaeonis el clericis innnotaiii et ineradicabilem servando persevcran-
plurimarum ecclesiaruin, decimo quinlo Kal. April. liain, el domini regis, et lotius Ecclesise Gallicanaj
appellavit, integritalem sui slaius et domini nostri C < vobis et conservetis beneYoienliani et augeatis
regis et omnium procerum et tolius regni ejus amicitiam.
yestro sanclissimo examini commendans, et indem- LVI.
nitatem proecavens.Post hanc atitem appellationem,
sed et anle, cum ob culpam nullani fuisset cilalus, Ejusdem.-—Pro eodem.
hucusque nec commonilus, analhematis sentenliam! ALEXANDnopapae, STEPHANusMeldensisepiscopus.
in ipsum et in plerosque alios a domino Cantua- Crebrescunt, Pater, scandala temporibus nostris:
riensi fuisse lalam plurimum obstupescinius, ett sed vw illi per quem scandalum venit! (Maltli. xvm.)
dolemus. Indebitam enim ipsum , Si enini prsecipilio et mola asinaria dignus est et
gravissime pcenam
unum de Chrislo parvuiis scandali-
sustinere, quae ad nos tanquam ipsius filios specia-. profundo, qui
lius et pressius spectat, sine grandi spirilus con- zat, quod merelur .judicium, quas in se provocat
tritioue videre non possumus : praesertim cum ejus. poenas, qui tolam Ecclesiam Dei scandalo replet,
si
apud nos conversationem dignissime laudabilem, sanclorum corda percellit, ut, fieri posset, a ficle-
> litate et devotione sedis apostolicee moveanlur e'e-
experli fuerimus, et ipsum nihil culpae coniraxissc
nec aliquo modo ipsum iram doriiini regis in domi- cti? Et quidem Joannes de Oxeneford anno prae-
num Cantuariensem vel excitasse vel fovisse indu-. D terito gravi scandalo collisil Ecclesiam, qui domini
bitanter cognovimus, sed ad pacem ejus et securi- Cantuarietisis excommunicatos, persistentes insce-
talem sludiosissime laborasse et ssepissime sua( lere suo, quod omnibus notum est, sine oniiii non
industria oplimam spem iude concepisse. Yestrse» dico salisfaclione, sed eliam sine salisfaclionis
Et quod sine dolore el con-
ilaque sublimilali liurailiter ac affectuosissime, ett imagine fecit absolvi.
»
pro dominoetpastore noslroquem ad ecclesioenoslrse fusione non eloquor, adhuc ecclesiarum possessio-
regimen graiise vestfae serenitas transferri conces- nibus incubant, spoliant clericos, pauperum Chrisli
sit, preces supplices porrigimus, quatcnus ipsum1 bona diripiunt, impune se tam Romanse Ecclesise
ad vos veiiientem digne suscipialis et paterna gra- auctoritate, quam regis sui iniquilale tulos esse
tia affliclioiiemejus et nostram sublevelis, et sicut,, glorianles. Cseterum, scandalum illud, licet maxi-
-
aposlolicam decet dignilateni, remedia appellatio- mum fuerit, jocus erat prae his qua>,regis Anglise
num sive oppressis, sive ex aliqua vel leVi suspi- nuntii nuper altulerunt, et quod omnium fidelium
cione meticulosis concessa illibata tueri et fovere3 vestrorum cofda inagis exulcerat, in colloquio re-
sunt
dignelur vestra sanctitas. Quam cum incolumilalee gum novissimo publicata sunt. Lectae enim
vir littera-
lunga conservet Pater misericordiarum, et Deus3 litterse, quibus dominus Cantuariensis,
14,5 YARIORUM liiO
rum eruditione et moruin honestate, sed magis proI A Lcclesise eoninmnis dolor, et conque3lio miserabi-
causa domini et libertate Ecclesise, cujus assertorf lis, ct periculum inimiiiens! Moveal vos regni Fran-
est, venerandus, polesiale debita coercendi subdi- corum subita perlurbatio, et super hoec omnia
los privattis est, donec redeat in graliam regis5 ainor Dei et zelus juslilise, quo in tanlo sceleris
iilitis, cui gralus esse non poterit, nisi Deo ingratuss auctore iioji minimum exardescere debelis! Vestroe
sit, el infidelis apostolicse sedi, el toti perniciosuss igitur sanctitali, quanto possuiims cordis affectu,
Eccjesiae. Confusus est Christianissimus rex ini supplicamus, ut sentenliain, a domino Senonensi
verbo isto, stupuit Ecclesia Gallicana, principes5 consilio provincialiuni episcoporum el quorumdam
doIueru.nl, qnod tanlura praevaluit apud vos mani- abbatum, necnon etiam quampluriinum prudenlium
festus hostis regni Francorum, universalis Eccle- et religiosorum clerieorum in terraro ejuscismari-
siae persecutor, incentor schismatis quoad poluil,, naro juxta mandatum veslrum promulgalam, ralam
et faulor haereticorura. Sed hunc, auctore Deo, int habeatis et firmiter observari prsecipiaiis : et quod
eo calculo constitulus est, ut licet minari audeat,, ab ipso fieri non potuit, vos cui pleniludo poteslalis
in hac parle non possit nocere. Nani qui terret, collata est, supplere non difleratis, et ut tyrannus
plus ipselimet, el, Deopropitiante, proniptior est ad[ ille talia non exerccat sine dainnatione, et novus
fugs.ni, quam ut hostem audeat exspectare. Nus-- R martyr non fraudetur debita exaltatione, ipsum et
qtiam enim tutus est, et hon lam exlraneos quami totam terram ejus transmarinani ecclesiasticse cen-
domeslicos veretur hostes. Dominus nosler rex: surse polenler subjiciatis. Seniores etiarn populi a
quaniuin molus sit, quod tanlum aCquievistis Ec- quibus egfessa est iniquitas, episcopos scilicet pri-
clesiae persecutoii el hosti suo, non facile dixerim, dem ex parte daranalos, nullo modo prsetermittalis;
ne refefenti vestra sanctilas indignetuf, sed cer- vigilantes ne spiritus mendacii et humililas pal-
turn esl hoc scandalum sedafi nori posse, nisi cilam liala, seu etiam frivolarum lerror minarum, et
adhibuerilis niedicinam. Nec desunt qui suadeant, falsa periculi majoris interprelatio in tramile justi-
ul de caetero non desistat pro reverentia veslfa lioe prudentiam vestram aliquatenus faciat decli-
suam ct fegni procurare ulilitatem, conlrahendo nare. Yaleat sanctitas vestra!
ctim iiis qtti oderunt nonieii vestrum. Placeat itaque LVIII.
inajeslati veslrae in consolationeni domini Cantua- Milonis Morinorum episcopi. — Contra Gilbertmn
fiensis, iroo in sublevationem Ecclesiae mitigare Londoniensem episcopum.
animuni ejus, et Ecclesiam Gallicam a tanto scan- Sanctissimo domino et Patri charissimo ALEXAN-
dalo liberare. Quod ulique fieri posse non arbilror, ,P DRO,Dei gratia summo pontifici, MILOMorinoriiiii
nisi absolvatur innocens, el impius vinciatur, cujus episcopus, saluleni et devotam in oninibus obedien-
potestalem jam coarctavit Altissimus, ut de csetero tiam.
non oporteat vereri minas ejus. Yerendum est ne Impudenlise niater ambitio, quam cseca sit, ex
alii principes in destilulione Ecclesioehoc exeinplo eo conspicuum est, quod se pari lemeritate auden-
similia prsesumaiit, et quoties a Chrisli sacerdolihus dis et non audendis immergit, et concupiscentise
oarripiuntur, ora eorum nitantur occludere, et mi- siimulis agilata per fas et nefas ruit in prseceps.
Ktsterii delrahere potestalem. Yalcat semper et vi- IIujus impulsus furore Londoniensis episcopus ma-
geal sanclitas vestra. irein.suam sanctam Cantuariensem Ecclesiam, cui
LVII. fidem et obedienliam ex prsestita professione debct,
Ejusdem.—De lamentabili cwdeS. Thomw. quaerit everlere, et arcbiepiscopatus honorem Ec-
Domino papoe,episcopus Meldeusis. clesise Londoniensi, cui prsesidet, se acquisiturum
Licet prsesenlis negolii magniludo, Paler sancte, gloriatur. Sufliceredebueral ei, quod patrem suuin
vcrborum prolixilatem exigit, tamen ex mullorum dominum Cantuariensem, ob confessioneni veritatis,
relatione et ex scriptis magnorum virorum quam- et tuitionem liberlatis ecclesiasticse, et privilegio-
pluriiim ad yos missis, preliosam in conspeclu D L rum sedis aposlolicse defensionem, jam quinquen-
Domini, novi, ul credimus, martyris archiepiscopi nio proseribi fecit, et quod indubilanler perempto-
niorlem lam plenis innotuisse, non ambigimus. rium est, regis et officialium suorum animos in
Super hoc ipso verbo abbreviatum vobis duximus persecuiionera Ecclesiaeexcitavit, et mandalo veslro
faciendum. Prsetermittentes igilur de morte illius inobedicns clericorum, qui pro justitia spoljali
tanti viri lacryraabilem narralionem, qualiler in sunt, adhuc detinct bona. Nam si in fraudem spo-
crastino innocentiiim infra acttini innocentium in- liatoruni dolo desiit possidere, aut quod niagis
ter lemplum et altare a niinistris Herodianse crude- credimus, fingil se aliis cessisse possessionem,
litatis, ex praecepto regis sui se in sanguine ejus nihiloniinus damnandus est, praesertim cum anie
grassari coram omni populo proiestantibus, ad so- receperit tam vestras quam archiepiscopi sui 1'ute-
las preces, maxima urgeiiie necessitate convertimur. ras, quibus praecipiebatur in periculo ordinis sui,
veslram itaque paternitatem, sicut decet, altius et sub anatliemate reslituere clericis ablala quae
rooveat sanguis alterius Abel, ab iniquissimo Cain lenebat, et alios qui bona eorumdem maridato fegis
injuste effusus, qui de trausmarinis regionibus ad occupaverant, ad restilutionem faciendam severi-
vos clamare noncessat. Moveat vos ctiam tolius late ecclesiaslica perurgere. Sed quia niniis alta
IH7 AD ALEXANDRUMIII EPISTOL^E. Uig
nicnte repOsilum manet, quod eum Cantuariensis A , prislina dignitatc regni sui, concedat, et deinceps
Ecclesia, prout ambierat, non elegit, et hactenus bene et in pace possidere ad honorem Dei. Asse-
prosperatus est in iniquitalibus suis, et quod roale rebant etiam quod cum inter doniinum regem et
libuit, impune commisit, sicut opera ejus videntur praediclos nuntios veslros super hoc tractatus pro- .
attestari, nihil ei satis eril, nisi virum innocenlem lixior haberelur, fandem utrinque complacuil, ut
el juslum, et patrem suuni, el jara saepius confes- eos qui prsesentes aderant, statim absolverenl; et
sorem, de terra prorsus avellat. Nuper in solemni ad illos, qui in Anglia erant absolyendos alter eo- ,
conventu per ofliciales regis elaboravit,- ut fralres. rtim, videlicet magisler Vivianus, illico transiret,
el -coepiscopos suos sibi communicare compellcret, alter ad condictae pacis exsecutionera remaneret.
et dominO Cantuariensi debitam subtrahere obe- Poslmodum vero revocato, quem prsebuerant, con-
dientiam. Caeterum, Deo inspiranle, qui praecipui sensu verbum conservandse imposterum regise di-
erant, in conflalorio ejus probati sunt, etei in fa- gnitatis admiltere noltierunt, ea quae utiliter et
ciem resislentes, Deo anle conspectum suum pro- provide ordinala fueranl exsequi recusantes, tan-
posilo, hinc iudignalionem regis, quara ille concitat quam in hoc verbo aliquid ecclesiasticse dignitati
et- minatur, inde consolalionem exspeclant a Deo. derogarelur, cum omnibus sanis et recte inlelli-
Conterrriinales sumus Anglorum, et nostrorum et " gentibus videatur, quod dignitas regia ecclesiasti-
illorum inlerveniente frequenti comraercio, nos cam provehat polius quam minqat dignitatem, sicut
facile latere non potesl, quod tara solemniter abi versa vice ecclesiaslica libertas regiam adornat e<
illis geritur. Diu lupum texit in pellibus agninis, veneratur majeslatein. Est enini in his duabus tc-
el fallacia habitus et gestus simulata religione deri- bus firraissimus amiciliarum nodus, et amica con-
sit Ecclesiam. Quid ergo superest, Pater oplime,, nexio, cum et regiam excellentiam dignitas eccle-
qui lotius Ecclesise salutem cooperante Dominoi siastica provehat, et pacem ecclesiaslicam regia
dispensatis, nisi ut audito sapienlissimi Salomonisi cunservet auctorilas. Nos itaque paternilatis vestrae
consilio, jam a Christi corpore separatum ejiciatis; genibus advoluli, quanta possumus supplicatione,
derisorem, et exibit cum eojurgium? Nam lotiusi pietatem vestram exoramus, ne in tanto rerum
hujus schismatis auclor est et incentor, et quasii discrimine liiterarum apices, ct verborum conce-
per se non salis insaniat, instigat regem. Suppli- ptiones potius qiiam ipsam amplecli velilis verila,-
camus itaque majeslatis vestrae pedibus provoluti,, tem, sed juxta datum vobis a Deo discretionis et
ut Caniuariensi Ecelesise feratis opem, et tam prae- consilii spiritum dormitet aliquantulum apud vos
falum episcopum quam alios, quos archiepiscopusi Q severilas disciplinse, nt magis proficiat benignitas
;'jsto anathemate percolit, sic eonleratis, ut posle- et niansuetudo graiise: et causse unius, sicut pium
ris, qui audituri sunt tanta peccalis noslris cxigen- patrem decet, multorum aut certe innumerabilium
ttbus fnisse pracsumpta, gaudeant a vobis eader*i discriinen et perieuluni praeferalis.
severitate vindictae foriiter, ut a successore Pelri1 LX-
decct et Christi vicario, fuisse restincta. Nam glo- Balduiini Novhmensis episcopi. — Contra Gilbertum
riae vestrse, quam Deus perpetuet, titulos plurimunii Londaniensem episcopum.
illustrabil, si lam juslse ultionis in reprobos condi- ALEXAHDRQ pjipse, RALDWINUS Noyioinensis epi-
gnum relinquatis exemplum. Valeat semper sancli- scopus.
las veslra. Ferreum pectus esl aut lapideum, quod ad labo-
LIX. reset aerumnas sanctse Cantuariensis Ecclesise non-
Bernardi Nivemensis episcbpi. — Precatur ut in( anxiatur. Et inhumanos habet oculos, qui in tantis
causa S. Tlwmw Canluariensis regi Anglorumi Ecclesiaelacrymis potes t a lacrymis abstinere. < Om-
nonnihil indulgeat. nibus illa bonis flebilis » est, sed liulli aut paucisin
ALEXANORO papse, BERNARDUS Nivernensis epi-. regno Francorum flebilior esse debet quam mihi,
scopus. D qui et gloriam ejus vidi, et beneficia sensi, et fami-
Post nunliorum vestrorum a domino rege disees-- liarius agnovi devotionem quam sanclse Ecclesiae
sum, ad curiam citali veniniuss ibique ex cerlai Romanse semper exhibuit. Semper enlm, quod alias
relatione archiepiscoporum, episcoporura et alio-- nusquarn auditur aut raro, habuit Cantuaria episco-
rum terrse suse, qui ob hoe convenerant, magna-- pos confessores et qtii aut martyrio coronati sunt
turn accepimus, quod idem dominus rex nuntioss pro fide Ghristi, aut exsules et proscripti suni pro
vestros et litteras debita veneratione susceperat; ; justitia et libertale Eeelesiae. Et quidem ille, qui -
quippe qui ei promptam benignitatis vestrae graliami nunc ei praeest, implel uiensurani patrum suoruin :
promiltere videbantur. Propositis siquidein ab eiss et pro honore Dei, sicul jam ulrique regno ex ipsius
petitionibus vestris de consilio prsedictorum opli- perseculoris sui publica confessione innoluit, jam
matum suorum prsefatum regeui benigne respon- quinquenne exsiliuirf proscriptus agit. Verum de-
disse asserebant, quod pro amore et honore vestros cessores sui, sicut legitur in historiis, aut viventium
archiepiscopum Carituariensem ad archiepiscopa- tenetur memoria, soii in propriis pefsonis exsilium,
tura suum redire, et omnia quse tenebat quandos aut proscriptiohis injuriam pertulerunt. Hic autem-
exivit, cum integritate recipere, salva nimirumi cum tota domo, Cognatis omnibus, familiaribus «l
PATROL.CG.
HI9 VARIORUM im
ariiicis, tanto acerbiori dolore relegatus est, quantoi A nus Rothomagensis, et episcopus Sagiensis promi-
iniquius, et majoris crudelitatis gravamina erant,, serant per lilteras suas, et proeter hos Cisterciensis
qtiae a tortoribus Ecclesise perferebat. Sed longes abbas, et frater Gaufredus Autisiodorensis, quos
graviora sunt, quse nunc a fratribus et domesticisi prsefalus rex Senonas ad ssepedictum archiepisco-
sustinet. Horum signifer est Londoniensis ille, quii pum miserat, ut hoc colloqtiium procurarent. Sed
diu vulpem ementita ove subornans, latenter in ma- idem rex in redilu nuntiorttm suorum, scilicet ma-
nibus fercbat ignem et gladium, quihus regis et ofli-« gistri Ricardi Rarre, et Radulphi LandaviensiS' ar-
cialium suorum animos succenderet adversus Ec- cbidiaconi, redeuntium a sanctitaie vestra, more
clesiam, et manus armaret. Et quia eum CantuaTien- suo resiliit a pactis, dieens se cum feslinatione itu-
sis Ecclesia sibi in pontificem non elegit, cseca du- rum in Angliam, ut filium suum in lsssionem el in-
ctus Bmbtiione, quasi versus in furorem, minatur juriam Cantuariensis Eeclesise, per manum domini
se regis yiribus facturum, ut archiepiscopalis ca- Eboracensis, vel allerius episcopi faceret coronari.
thedra Londoniam transferalur. Coepiscopi sui,- ab Et sieut apud no&tFatescelebre est, praefali nuntii
offieialibus rcgis nuper commonili, et quatenus po- ejus gloriati sunt se et hane novi regis coronalio-
tuit fere compulsi, ut ei communicarent, et Can- nem obtinuisse a vobis, et absolulionem eorum^
tuariensi archiepiscopo subtraherent obedieriliam, quos dominus Canluariensis pro nierilo anathemate
eum ralione juris, ut oportuit, confuderunl, non condemnavit. Rediit itaque infecto negotio toties
consentientes ulterius consilio et machinationibus memoratus Canluariensis, condolenle sibi Chrislias-
ejus, quoniam exspeclant et ipsi regnum Dei, et nissimo rege, et regno compaliente, mirantibus cun-
inlerim consolalionem ab apostolica sede. Placeat ctis, si eliam nunc in lani conspic.uacausa circum-
iiaque sanctilati vestrse lam prsefalum episcopum, yeniri potuerit aposlolicasedes. Quis enim, et pro
auclorem scilicet et incenlorem schismatis hujus, qua causa condemnabitur, si lanta et tam eyidens
quam reliquos ecclesisemalefactores, quos dominus Chrisli injuria, et ecclesiae laesio, et contemplus,
Gantuariensis exigentibus culpis anathematis vinculo ab illo rege non requirunlur? Quis innocens de ma-
innodavil, tanla severilate conlererc, ut alii eo- nu calumnialoris liberabilur, si non subvenitur do-
rum exemplo terrili non audeant similia atten- mino Cantuariensi et coexsulibus suis ? Haec enim
lare. quse nuntii ejus jaclilant evacuasse, adcoercitionera
LXi. hominis, aut polius iniquitatis videbanlur esseprse-
Ejusdcm et Mauricii Parisiensis episcopi.— Quod cipua. El jam in pcena aliorum didieerat, quid ad-
posl indictum archiepisccpo Canluariensi apud r' versus maliliam poteslalum yaieat ccclesiasticus
Ponlisaram colloquium, rex Anglorum, omisso in
contumeliam domini Cantuariensis quod indixeral yigor. Pax Ecclesiaecredebatur adesse prje forihus,
colloqtiio, Angliam festinanter repelieril. ipseque rex ferocitate seposita eam in veritate ad
ALEXANDRO papae,BERNARDUS Noviomensiset MAU- honorem Dei expelere etiam a fainiliarissimis pula-
KICIUS Parisiensis episcopi. balur. Sed si hsecei eliam post injuriam, quani vo-
Nos sanctitali vestrse pro Ecclesia Anglicana, et bis in imitatore beati Pctri, et vestro domino Gra»
venerabili viro Canluariensi archiepiscopo preces tiano, et aliis nunliis intulil, indulta sunl, idem est
ssepius porrexisse meminimus, nec poteril, Deo pro- ac si omnis via pacis et spes Ecclesisepraerupta sit
pitio, nosira instantia cohiberi, donec ei misericor- Anglicanse. Sed absit hoc a sanctilate veslri ponli-
diani impendalis, et aposiolicse majeslalis dexlera ficatus, ut lam palens injuria Christi confessoribus
maliliam reprimalis corum, qui Chrislum in illo co- irrogetur, et pemicioso exemplo lyrannorum adver-
nmitur exstingucre, et lolius Ecclesise perimere li- sus Ecclesiam armelur et roboretur iniquitas. Spe-
berlalem. Gravia quidem sunt et multa darana, quae rabatur enim ab omnibus, quod vestram non posset
diu fortiterque sustinuil; atroces nimis et sine ulterius circumvenire prudeniiam, aul illudere san-
exemplo in se et suis patienter excepit injurias, sed clilati, aut justx severitatis manus evadere. Eccle-
divina cooperanle gratia, ad magnum jaro Ecclesiae1D sise miseria, et innocentium infinita aflliclio, quam
profectum, ut iiidubilanter credimus, pervenerunt. videmus, nos verba protendere coegerunt. Sed sum-
Nani apud illum Anglorum regem, cui non salis est ma desiderii noslri est et totius EcclesiseGallicanse,
indebita servitute torquere subjectos, gratis aflli- ul lantum scandalum ceieri subventione de medio
gere innocentes, contrahenles decipere, vicinis in- lollatis, et prsefatum regem his, quaeChrisliano regi
sidiari, fraudare dominos, nisi conlra fas et jura competunt, facialis esse contentum, et Regi regum
conculcet Ecclesiam, jam de consuetudinibus el di- sua privilegia illibala relinquere.
gnitaiibus nec nientio est, hoc eo petente duntaxat, LXH.
ul ei faciat prsefatus Canluariensis quod archiepi- Mauricii Parisiensis episcopi.—Pro S. Tltoma Can-
scopus regi debel, et ipse vicissim illi, quod rex de- luariensi.
bet archiepiscopo. Nuper autera ad hanc ejus poili- . Sanctissimo Patri et domino ALEXANDRO, Dei gra-
citationem spe reconciliationis pleniori suscepta, tia summo ponlifici, et universali papae, MAURICHJS
idem Cantuariensis in omni humililate et devolione eadem gralia Parisiensis Ecclesisehumilis minister,
nsque ad Pontisaram accessit, confidens se regis obedienlise, servitutis et devolionis pleniludinem.
csiioiiuiuni habiluruin, sicut vencrabiles viri, domi- Noverii celsiludo vesira, serenissime Paler, quod
U21 AD ALEXANDRUMIII EPISTOLJE. U£2
nupcr prope Parisios de pace inter fegem Angliaeet A pellibus agninis. Et quia in priina riepopulatione
dominum Cantuariensem reformanda tractatum est. ovilis Chrisii cum principe suo, cujus viribus ab-
Et sicul magistrum Vivianum confitentem audivi, usus est, non est ejiis repressa malilia, nunc impa-
rex Angliae in huncmodum pacem concessil, scilicet tiens disciplinae unitatem EcclesioeAnglicanaescin-
quod juxta mandatum et consilium veslruni pro dere machiriatur.*Ex quo enim, culpis exigenlibus,
amore Dei, et veslri, et honore sanctse Ecclesiae, Satanse traditus est in interitum carais, discordias
dominum Carituariensem in gratiam suam reciperet, seminavit, sparsit scandala, scissuras et seditiones
ct omnibus qui pro eo exsulabant, pacem el plenam roachinatus est, et palenter exercuit opera, quae so-
de se et suis securitatem concederet, et ipsi Eccle- Iiitus Satanas videri deheat exercere Conatus est
siam Cantuariensem in ea plenitudine et libertale, per officiales regis episcopos inducefe ut ei com-
in qua eam melius habuerat poslquam factus cst municarent, et domino Canluariensi, qui aetate iio-
archiepiscopus, redderet, possessiones eliam oranes stra in partibus occidentalibus se confessorem ve-
quas habuit, ila libere ef quiele, et honoiifice lenen- ritatis et virtutis excmplaf pfoposuil, obedientiam
das, sicut Ecclesia et ipse liberius et honorificen- subtraherent. Sed ei, Deo inspirante, prsecipui eo-
lius, posiquam promoius est in archiepiscopum, te- rum in faciem restiterunt, eo quod erat reprehensi-
nuerat, ipsi et suis simijiler resignaret. Et omnes bilis. In lantam ergo prosiliit impudeliliam, ul pu-
ecclesias el prsebendas ad archiepiscopatura perti- blice dicefet se Cantuariensi Ecclcsiae obedieritiam
nentes, quse poslquam de lerra exivit vacaverunt, non debere, eo quod pnslquam ad Ecclesiam Lon-
ut de his sicut de suis ad libituni suum faceret, si- doniensem translatus est, nullam ei de exhibenda
mililerhabere permilteret. Hsec quidem omniacon- obedienlia fecit professionem. Ausus cst eliam glo-
cessit. Yerumtamen in oseulum paeis ipsum nulia- riariquod archiepiscopalem calhedram Londoniam
terius recipere voluil. Quod quia multis prudenlibus transferri faciel, ut civitas, qtiam anle lempus beati
qui aderant suspectum videbatur, nec eo modo Gfegorii Anglorum apostoli archiflaminem dicit ha-
doniinum Cantuariensem in plenariam regis Anglise buisse, eadem nunc archiepiscopnni liabeal tempo-
gratiara rcdire.vel pacis integritatem obtincre posse fibus Chrislianis. Qui lalia, Pater sanctissime, fa-
iiitelligebant, pax imperfccta remansit. Prseterea cit et loquitur, nonne merito creditur insanire?
requirebat dominus Caiiluariensis parlem ablalorum Utique rion est Lic homo a Deo qui obedicntiamhon
sibi restilui, alteram vcro parlem in suslentalioneni custodit, qui fidem nescit, qui schismalis auctor est
dimilti, donec vesirum super hoc reiigiosorum vi- et incentor. Placeat itaque majestati vestrse, quain
rorum haberet consilium. Inconyeniens enim, et sibi C in'longa tempora conserYel Deus, domino Caniua-
valde damnosuni, et perniciosum sanctae Eccle- riensi, quem constat pro justitia et pro libertaie
sise exemplum videfetur, si ipse omnia ablata, sic- Ecclesise, pro tuendis apostolicse scdis privilegiis
ut rex Angliaepcsttilabat, penitus remitteret, cum jam quinquenne exsilium forliter el alacrilcr susti--
per ejus absenliam sedificia Cantuariensis Ecclesise nere, opem ferfe, et lam praelalum Londonicnsem,
diruia essent, et ad possessiones dissipatas tenue quam alios Eccleslse nialefactores, quos, ut, merue-
haberet refugium et ipse gravissimo alieni seris de- rant, serius tatnen anatheniate perculit, allidere et
bito astrictus tenefetur. Sanctitali igitur vestrse, conlerere ad apostolicam pelram, juxta quam ab-
quam prd Ecclesia Cantuariensi frequentius rogavl, soi-pti suirt auctores eoruni. Alioquin timendumest,
flexis genibus el tota ahimi devotione supplico, ut ne si, quod absit! tanlum scelus renianeat impuni-
filiaevestrse jani diu periclitantis miserias miseri- tum, citius et Anglicanse et Gallicanae Eeclesiae per-
corditer attendentes, ipsius honori et utilitali con- niciera et religionis ruinam operetur.
sulendo, et honestse compositioni intendendo, LXIV.
eum ab exsilio inslanter revocare patemo affe-
Matthwi Trecencis ep'sccpi. — Pro S. Thoma Can-
ctti vigiletis. Yidetur autem quod dominus Can- . tuariensi.
JJ
tuariensis non minus possit vel debeat a rege An- ALEXANDRO pnpse,MATTU^EUS Trecensis episcopus.
glise exigere, prsesertim cum dominus rex palam Apud dominura meum fiducialius ago, recolens
dixerit, eidem Cantuariensi plenarie gratiam mini- quanta dignatione tanla majestas meara semper di-
me restitui, nec se aliquo modo huic compositioni lexerit, honoraverit et extulerit parvitalem. Et
interesse, nisi osculo pacis firmaretur. quidem gradui, quem habebam, multum accessit
LXIII. honoris, sed multo plus oneris , ut ex necessilaie
Ejusdem. — Contra Gilbertum Londoniensem epi- deficiarit humeri mei, nisi Dominus supposuerit
scopum. manum suam , et clementia vestra adjicial gratiiim.
ALEXAMDRO papoe, MAURICIUS Parisiensis episco- Nam si providenlla vestra dignelurcircumspectionis
pus. suseoculos in partes nostras dirigere, multis bonis
Parit et alit culpas licentia delinquendi, et in au- raagna videbit adesse tormenta, et pluribus gra-
gmenta facinorumprosilitur, dum secufa impunilale yiora inslare certamina. Qusecum episcopus corri-
peccatur. Latuit aliquandiu Londoniensis ille epi- gere nequeam, et pro suscepto oflicio divini judicii
scopus, ne dicam lupus Antichristi praeambulus, in metu non audeam dissimulare, mc quisquis in
\m VARIORUM 1424
arcto constitulum ambigit, conditionis nieas pror-- A quod debuit fccit. Non enira cor regis fuit in manu
sus ignarus esl. Cseterum, spes mea inDeo et vobiss ejus sed in manu Dei, ul possit inclinare illud quo
est, ad quem tam meas quam amicorum anguslias,i, vellel. Aperiat ergo oculos misericordiae suse do-
prsesertim pro confessione veritalis et justitia labo-i- minus et eharissinms Pater noster, et parvitatis no-
rantium , censeo referendas. Horum unus et auxilioo strsc preces una cum aliis pro domino Londoniensi
veslro dignissimus est dominus Cantuariensis. quili suscipiat, ut eum in pacc ecclesise suse restiluai.
pro honore Dei jam quinquenne apud nos exsiliuma Credimus et pro certo credimus, quia per eum
in patientia multa proscriptus peragit. Periclilalttss magna pax in tota Anglia reformabitur, si cum
est hactenus ssevitia tyrannorum et delalorum insi- gralia vcstra ad propria fuerit reversus. Deus sal-
diis , sed nunc gravius pericliiatura falsis fratrihus. veiet cuslodiat charissimum Patrem nostruni sauum
Quorum primusesl ille Londoniensis, qui sub epi- et incolumem ecclesise suae. Vaie.
scopi nomine, sicut ex litteris domini Senonensis5 LXVI.
plenius innotescet, parricidam cxprimit furiosum. Rolrodi Rolhomagensis archiepiscopi.— Ejusdem ar-
Placeat itaque sanetitati vestrse , cujus incolumita- gumenli ac epislola 61.
tem propilius Ecclesiaesuse perpetuare dignelur Do- ALEXANDRO papse, ROTRODDS Rolhomagcnsis ar-
riiinus, tam praefatum episcopum quam alios, quos5 B I chiepiscopus.
dominus Cantuariensis exigenlibus merilis analhe- Evocati a domino nostro rege cum venissemus
inate condemnavit, lanta severitate conleri, ul ai ad curiam, et cum vestris legatis jam aliquanlu-
similium ausu reliqui terreanlur exemplo vindi- lum processum esset super mandalis vestris, ex ve-
ctse. racissimo archiepiscoporum et episcoporum relatu,
LXV. qui ad hoc venerant, et quibus nlmirum credimus,
A, Certesiensis. — Pro Gilberlo Londoniensi epi- sicut nobis, audilu comperinius quod nunlios et
scopo. lilteras veslras domiuus rex Anglorum tanlo ma-
Yenerando et charissimo Patri suo et dominoi jore Isetilia et alacritate suscepeiit, quanto raajo-
ALEXANDRO Dei gratia summo pontifici et universalii rem ei benignitalis vestrse gratiam promillere vide-
papae, frater A. indignus Cerlesiensis minister, sin- bantur. Uhde pelitione vestra de pace Canluarien-
cerse dileclionis reverentiam ac debitani curn om- sis archiepiscopi, et suorum rcdilu, consilio ar-
nibus fidelibus obedientiam. chiepiseoporutii, episcoporum, abbatum, etreligio-
Vestrse majestali, charissime Pater et dominc, sarum personarum , et oplimalum regni sui, pro
pro domino Londoniensi episcopo huniiliter sup- _ amore vestro benignius exaudita , eum ad archi-
plicamus , ut euni ad vos vehiciiteni amore Dei et episcopatum suum redire, ipsuirique cum omni in-
palernse veslrae intuitu benigne suscipiatis atque tcgrilate, quo lenehat quando exivit, recipere, et
benignius in negotiisexaudialis. Inde securius etiam deinceps bene et in pace possidefe ad hoiiorem Dei,
cleinentiam yestram pro eo exoramus; quia illum a salva nimifum regni sui pristina dignitale, con-
imillis relro temporibus sapientem, honestum, dis- cessit. Cum igilur inter dominunl regem et nun -
cretum acreligiosum virum essecognovimus, quem tios vestros super hoc tractatus prolixiof ineidis-
Deus sua gratia tot et taiilis virlutibus decoravit, set, in verbo utriilqtie cohiplacilo novissime conve •
utin toto regno Anglico una de honestioribus per- nefunt, ita scilicet ut eos, qui pfoesehtes aderant,
sonis credatur esse et sit : ulpole «ujus exenip'o statim absolverint, et ad eos, qui erant in Angliaf'
atque conversatione multi a pravis iniquitatilnis absolvendos alter eorum, videlieet Magister Vivia-
suis temperentur et ad honestalem invilentur. Invi- nus, illico transire, aller citra mafe ad Cxseculio-
dit tamen ejus bonis aclibus inimicus et cum ini- ncm condictae pacis consenserint "renianere. Post-
mico multi ejiis inimici sunl, male de eo inlerpre- mOdum vero revocato coiisensii vefbum, quod
tantes, et veslris circumscriptis ruribus falsa pro jam susceperant, cohsefvahdse in fulufum regise
veto suggerentes, non verentes quadam prxsiun- D dignitatis, ad.nilterenoluerunt, ea quas janl salu-
ptione veritalis aures falsis suggeslionibus circum- britef quidem disposila fuerant exsequi recusan-
yenire. Diciinl enim verilalis inimici, sicui audi- les. Ego itaque cum prsefatis non cohleninendoe
vimus, eum fuisse causam alque exordium tolius auctoritatis personts, quaeaderanl, pro bono (anto
commotibnis alque discofdiae quae fuit inter doiiii- pacis missus omni vigilanlia et sollicitudinc institi,
num Cantuariensem et Anglorum regem, quod ut sicul diclum fueral, prsepdsito honore Dei, el
quam falsissimum sit et ab omni veritate alienum regni slante anllqua dignitale, ut dignum est, nun-
noverunt illi et nos cum illis qui eof um colloquiis tii veslri verbum optimuni, el omni acceplione di-
frequentes inteffuimus. ln veritate, domihe, alque gnura regise dignitalis cum gaudio susciperent, ne
testificari possunaus quod vidimus et audivimus, tantum bonuni remaneret. Et cum nostra persua-
qriia doihinus Londoniensis raodis omnibus quibus siorie rhultum Iaboratum esset, et nihil elabora-
potuit opportune inoppbrtune elaboravit ul pax et tum, doluimus plurimuni, prsesertim cum conslet
concordia inlcr doniinum Cantuariensem et Anglo- nobis pro certo quod in observatione regise digni-
riim fegetti reforniarelur. Et si non est consecutus tatis Jibcrtas aut dignitas ecclcsias:ica nullatenus
quod desideravit, non roinus Iaudandus est, quia piajgravetur. Siquidem dignitas ecclesiastica rcgiani
IA9K AD ALEXANDRUMIII EPISTOLJE. 1426
provehit potius, quam adimil digniiatem, et rega- A causa, fomesque maloium est episcopus ille Londo-
lis dignitas ecclesiasticam polius conservare, quam niensis, qui nunc landero de dracone conversus in
tollere consuevillibertateni : etenim quasi quibus- leonem, nequitiara, quam ab ambitione conceperat,
dam sibi invicem complexibus dignitas ecelesiastica patenter exercet, ex quo culpis exigenlibus , sero
et regalis occurrunt, cuni nec rcges salulem sine tamen, Salanse tradilus estinintcritum carnis. Cum
Ecclesia, nec Eeclesia pacem siue proteclione regia enim auctor schismatis fuerit et incentor, et in in-
consequatur. Genibus ilaque provoluti pietafis ve- sidiis ageret, ul proscriberet et oecideret innoccntes,
sirse, quanta possumus devotione, sanctilalem ve- nuncpalam loquitur, et proverbium nullum dicit.
straro exoramus, nc sapienlia vesira quasi littera- Sed niatrem suam Canluariensem Ecclesiam, cui
rum apices et conceptiones verborum potius, ad obedientiara exhibendam ex professione astri-
quam reui ipsam duxerit amplectendas, sed secun- Clus est, regis sui viribus quaefil evertere, glorians
dum a Deo dalum vobis spiritum discrelionis id quodcathedram archiepiscopalera Londoniaui trans-
agite, ne causa unius in multorum et fere innunie- ferri faciet. Restiterunt ei nuper in faciem lauda-
rabilium perniciem converlalur. Quia ad bonum biliter fratres sui, quos per olflciales regis impu-
pacis quandoquemagis proficii mansucludo gratise, denter urgebat ut ei communicarent, et archiepi-
" scopo suo dehitarn subtraherentobedientiam. Nonne
quara severitas disciplinse.
LXVII. manifcstus Aniichristi prseambulus est, qui tam pa-
tenter scindere nititur Ecclesise unitatem, seminat
Willelmi Senonensis archiepiscopi. — Precatur ut
ratam habeat excommunicationissenlentiamcoalra inter fratres discordiam, scandala multiplicat, Ec-
Londoniensemet Saresberiensem episcopos ab ar- clesiam lorquet, et tyrannorum manibus proscribit
chiepiscopoCantuariensi latam. et interficit innocentes? Si unitas de calholica tol-
"
ALEXANDRO papse,WiLLEL5ius Senonensis arcliiepi- latur Ecclesia, quis aut quid prohibet haereses pul-
scopus. lulare?Quis erit unitati locus, si non virtus obe-
Adhuc, Pater, pietati veslrse pro venerabili viro dientise membra Christi conglulinel, et charitas ad
domino Cantuariensi, imo politis pro Ecclesia et alterutrum consolidet in fide et veritate? Ergo, Pa-
causa Dei, pro qua aniroam suam exposuit, cogimur ter optime, quoniam comprehensus est in opcribus
supplicare, ut cum eo pro luenda Ecclesiselibertale manuum suarum, et toxicati fructus, quos facit af-
et sedis apostolicse privilegiis beati Petri gladium bor infelix, securim Petri provocant, hanc ei, si
poienler exeralis. Jam enim , si placet, lempus est placet, miserkordiam faciatis; ut contrita malilia
miserendi ejus, et animadveriendi in illos, qui jam Q ejus, et episcopi deleto litulo, quoniam bestiae cha-
per orbem coruscante Evangelii verilate, tempore racterem portat, de csetero nocere non possit, sed
aposlolatus vestri laborant confessoribus Chrisli nionachum, quem vcste pollicitus est, cogaturmori-
excutere divini honoris mentionera. Ipse autem, ut bus exhibere. Satis et ultra suslinuit dominus Caii-
animam suara liberet coram Deo, el sui partes oflicii tuariensis, cui nisi in brachio virlutis apostolieoa
fideliter exsequatur, licet adhuc erroris capili par- pacem el securitatem reformari fecerilis, et satis-
cendum duxerit, exspectans ut in pocna roembrorum fieri de ahlatis, timendum est ne Ecclesia jaclural^^,
erudialur ad pcenitenliam, incenlores schisraalis irreparabilem cito contrahat, et tam prsesens setas
episcopum Londoniensem, Saresberiensem, et Ran- quam posteritas ad Ecclesiam conlerendam pernU
dulphum de Broc cum aliis, quorum nomina vobis cioso provocetur el animelur exemplo. Valeat ct vl-
expressa sunt, anathematis vineulo inno.davit. Qrat geat seniper sanctitas vestra.
d.evoiusfilius vesler christianissimus rex Franciae, LXIX.
sicul ex lilteris ejus potestis advertere, ut quod ar,- Ejusdem. — Incausa S. ThomwCantuariensis.
chiepiscopus in condemnationem temeritatis et ma-. Domino papse, archiepiscopus Senonensis, salii-
Utise egit, approbetis. Et nos, quanta possumus tem, et omnein cum summa devotione obedientiam,
devotione supplicamus, ut etiam auxilium apostoli- D Qualiter in secundo regum colloquio nupej pro-
cse majeslalis adjicialis, quia spes estquod Ecclesia cesserit causa domini Cantuariensis, lanto fideliua
facile liberabitur. si severitasvestracompresserit et possumus atteslari, quanlo familiarius ad oninia,
perdomuerit istos. Alioquin limemus, ne prsefatus quse ibi gesta sunt, admissi sumus, et operam et
filius vester dominus rex, ettotum regnum Francise diligentiam adhibuimus, ut rex Aiiglise vestris ob-
iion minori scandalo afficiatur, quam fuerit illud , teinperaret monitis, et ohediret mandatis. Sed ille
quod Joanncs de Oxeneford excitavit in reditu suo. postquamyix recepil coniminalorias veslras, et re-
LXVIH. ligiosorum, quos misefatis, instantiam vaxietate
Ejusdem. — Conlra Gilbertum Londoniensem epi- responsionum sibi non cohserenlium diu delusit,
scopum. tandem nobis et illis acrius insistentibus dedit pro.
ALEXANDRO papse, WILLELMUS Senonensis archi- voluntate responsum. Ait enim se dominum Can~.
episcopus, tuariensem non expulisse de regno suo, Et tanicix
Scelerum mater impunilas, fecunda criminibus , si redire voluerit^ et servare quod servaverunt an-
scidit Anglicanae Ecclesise uniialein, et Gallicanami lecessores sui, et quod ipse proinisit, redire pote-
amarissimo rcplevit scamialo. Tantoruni caput, rit, et ibi habere pacero. Et nisi hoc simpliciter.ct
1427 VARIORUM M28
absolute promisent, ulterius in Angliam non re- e- A sedi. Supplicamus itaque palernitati vestrse, quate-
verlctHr. Et quia responsa ejus sibi frequenler ad- 1- nusrigorem justitise, quem urgenle duritia hominis
versahantur, ut nunlii veslri prorsus ignorarentit laudabililer tandem arripuistis, yiriliter exerceatis.
quo nodo suum possent lenere Proiea, faciem lo- )- Quia si perseveranliam veslram videril, facile ces-
ties immutantem, consuluimus eis ut peterent ab ;b surus creditur, nec coselaneis.aul successuris prin-
eo sibi litieris patentibus responderi, quid ad peti-i- cipibus prsesumptionis rclinquel exemplum, quod
iionem veslram facturus esset, quod vobis possent U tinietur.
secure el fideliler nuntiare. Quam eorum petitionem,i, LXX.
licet adhibitis inlercessoribus vehementer iiisisle-s- Ejusdem, — Gitbertum Londoniensem episcopumab-
rent, rex penitus. reprobavit, Deinde a niultis roga- t_ t solutum dolet, De coronalione filii regis Hewici.
lus est, ut saltem innocentes, quos proscripserat, , ALEXANDRO papoe,WiLLELMus Senonensis archiepi-
ad propria redire pateretur, Al ilie imlla ralione vel A scopus.
pcrsuasione induci poluit, ut eis aliquid consolatio-\- Attdiat, sanctissime Pater, excellenlia veslra pa-
nis inipcnderet. tienter quod loquimur, quia Lnamariludine moratur
Cuai vero hsec arebiepiscopo relala essent, re-;- aniraanostra. El lam devolusfilius vcster Christia-
ppondit se paratum esse facere pro gralia ejus, et:t " nissiraus rex Francoruni, quain tota Gallicaua Ec~
gratia Ecclesiae recuperanda, quidquid debet, quid-- clesia turbatur a scandalis , quoe in diebus aposlo-
quid poterit, quidquid antecessores sui fecerunl,, latus vestri nianant ah aposlolica sede. Siquidein ut
salvo 111omnibus ordine suo. Sed novam obligalio- nostrates aiunt, ibi solvitur Salanas in perniciem
riis forniam inire, et proiuitlere se alicnjus exemplaa totius Ecclesiae, iterato crucifigitur Christus, et qui
secuturum, nisi salvo ordine suo, sibi dixil esse illi- i- manifeslus sacrilegus esl et horaicida, dimiltilur.
"
cilum, prsesertini sine auctorilale sedis apostolicae;; Procuravimtis apud vos causam Ecclesise Anglica-
lura quia novam obligalionis foniianr ingercre viriss nse, et in discessu nostro ei credebamusaliquateniis
ecclcsiaslicis. perniciosum essel exemplo, tum quia,, esse subventura. Yerura ubi Londoniensem episco-
ut asscril, quando cuin obligaiione servandarumii ptmi nobls ignoraiuibus feeislis absolvi, fesin con-
eonsueludhiuni, quam'itivilus et eoaclus prsestitit,• irariuiii lapsa est, et cornua data sunl peccatori.
ubsolnslis, sp^cialiler a vobis, el mttllis audienli- Ecce enim rex ille, cui niuiis fuislis propitius, fi-
btis, praecedeiile gravi et jusia increpr.lione, iiihibi- lium suum consecrari fecit in regeni, sitamencon-
lus esl, nc se ulterius obliget, prseserlim el in his,, secratio est, quas ab excomniuuicatis, et Spiritus
quse possunl aliquid caplionis haberc , quin expri-'Cj sancti iniraicis, et Ecclesise impugnatoribus dalur,
mat Satvuin fore honqrem Dci, et ordinem suutn. Vi- el hoc in injuriam Cantuariensis Ecclesise, et do>-
detur enini rcnuntiare pasioris ofiicio, quicunquee roini regis Francise, cujus filiam noluit rex ille Deo
subdilis illicilarum reruni consueiudincra vel licen- et honiinibus inimictts consecralionis hujus esse
liara pollicetur. Si eniin cpiscopus assensu vel dis- parlicipem. Hanc consecralioiieni, vel polius exse-
slmulatione rigaverit planlaria vitiorum , ut eis in- cralionem fecit ille Eboracensis, veslra, ut dicunt,
valescentibus inar.e sit, aut prorsus pereat verbumi auctorilate, assistenlibus sibi Londoniensi, el qui»
Dei, fjuis de Ecclcsia spinas eradicabit ct tribulos?? busdam aliis nominetenus episcopis, quorum me-
TeneiUur cnim paslorcs ecclcsiarum perversas ex- nioria in nialedictione est. Yos ergo, Pater, de cae-
terminare coiisuetudincs, et ipse nuuc exigitur ett lero provideto Ecclesise iili, quse periit in roanibus .
compellitur in caruro vcrba jurare. Adjecit eliami vestris, ne sanguis cjus requiratur a vobis. Quod
quod Ecclesitc Romanse debitani fideni servare noni aliter fieri posse non credimus ad redimendam fa-
poierit, et consuetudincs quse ab eo exiguntur; quiat mam et conscienliam vestrani, nisi prsefatos male-.
legern Dei et sedis apostolicse privilegiuin patenter faclores virlute apostoliea conleratis.
inipugnanl. Et quia noster aut religiosorum sermo' LXXI.
iioii.capiebat in rege, nec auctoriias majestatis ve-' I
u Ejusdem. — De lamenlabilicwde S, Tlwmw Canlua-
strse fruclus obedientiaDrepetit, infecla pace dominii riensis.
Cantuaricnsis trisles ab eo discessimus. Et ille, sic- ALEXANDRO sunimo ponlilici, Senonensis Ecclesise
ut pro certo accepimus, cxspectat rcditum ntintio- minister humilis, spiritum consilii et forlitudinis
lum suorum, quos si, ut justum est, et speralur aL cum omni obedientise famulatu.
fidelibus veslris, confusos remiserilis, credimusi . Inter scribendum hsee, imo prius quaniscriberem,
quod Ecclesia Caiiluariensis ciio habebil paeem, el niox steti et hoesi dubius admodura, quo diclionis
Ecclesise Romanae in Gallicana Ecclesia clloto Oc- genere nuper patrati sceleris atrociialein, et suppli-
cidenle redinlegrabitur fama. Et hoc quideni non cii. in christum Domini receuter illati immanitatem
aliquo rancore menlis proponimus contra regem, clementise veslrse oculis prsesentarem. Et profeclo
qui nuper in gratiam nostram rediit, et nos cuni eo arbilror clamorein mundi jani vestrse sanctitalis
veram fecimus paccin. Sed quod vidlmus, el audi- aures implevisse, utpote, qui in mundi specula re-
vimus, et iraelavirous manibus nostris, hoc testa- sideiis, qualiler famosissimus ille, non rex Angliae,
mur pro veiitale justitise, pro Ecclesiae honeslale., sed angelorum politts et Ghrisli inimicus, proxinie
pro fide et rcvercnlia, quain debemus aposlolicss sil ntalignatus irj sanclo, in filio dextersj tuse, qi:ern
1429 AD ALEXANDRUMIII EPiSTOL^. lioO
confirmasti tibi. Cujus de mundo hoc excessum el A vero prsesta ignominiain, qui in terra sua tam lior-
excessus modum, et si forte ex aliquorum diverso, ribiliter perseculus est Deum : qni in visceribus pro-
sive eliam adverso relatu acceperitis, quod mihi ab priaematris proprium pereinit patrem, qui jiroprii
iiis, qui inlerfuerant, innotuit cerlius, fidelius in- ventris tui coniorslt latera, excussit viscera, el cori-
timo, et palrati sceieris ordinera paucis explico, cu- culcavit in lerra filium tuum, quem sicut matcr
jus tamen imraanitas excogitari non potesl. In na- unice diligebas; et, nescio pcr quos incircumeisos
lali Domini proxima post festum Innocentium die, et immundos, tam perfide et tam inhumane macla-
sole occidente circa horam vesperofum, intromissi vit, patris non reveritus offensam, nec miseratus
spiculatores quatuor, qui prinii fuerant, ad forlem setatem. Ojmrum igitur sortilus es miiiisteriuni,
illum Christi atiiletairi terribiliter admodum et fa- sortiaris et zelum : ct quia cernis Achab scelus,
stuose accesseruiit, quorum hic intersero nomina, Elise.te apprehendat semulatio. Occidit enim Achab,
vl eorum memoria sit in meledictione perpelua, etpossedit. Sed Achab quid?Totius quippe palrati
Willelmus de Traci, Reginaldus filius Ursi, Hugo de sceleris facie operose perpensa, Acliab ab ipso jusli-
"
Morevilla, Ricardus Brito, qui in primo accessu a licatus est.
sancto viro salutali non rcsalulaverunt, utpote, qui Islud siquidem est quodinter omnia quoelegun-
jain yias perditionis ingressi, manifeste respuebant', B iUr, sive referunlur sceleratorum scelera, longe pri-
salutem; quin potius cervicose nimis , et aspere in mum obtinet locum, quod omnem Neronis nequi-
introitu sciscilantes, si episcopos suspensos sive ex- liam, Herodis ssevitiam,,Juliani perfidiam, sacrile-
communicatos ad rcgis esset illico absoluturus man- gam etiam Judae prodiloris perdiiionem exccdit.
datura. Quo modesle respondente id ad singularis; Vide siquidem qualis persona et in quali ecclesia
primalus vestri speciare censuram, nec sibialiquid [ perempta sit, quale etiam lempus ad palranduiu
yindicare , ubi lanla intervenisset auctoritas, mox scelus elegerit tyrannus : natale videlicet Doniini,
ipsum ex parle regis difliduciaverunt, el continuoi et proximam post sanctoru n Inno.centium diem, ut
exierunt ad cohortem, roilitibus, qui de familia ho- novus ex veleri nostris diebus suscitarelur Herodes.
minis Dei eianl, super vitse periculo et bonorumi Pax etiam publice dala proditorem nihilorainus non
"omnium proscriptione, in exitu suo ex parte regisi revocavit a scelere. Qui tanquaro per se non salis
prsecipienles, ut ipsi pariter exirent, et rei eventumi insaniret, ycsanise suoe instigatores habuil dantes
tacili et palientes exspectarenl. Publice autem per' -sibi cornua peccatori, falsos vidclicet illos, et ab
civitatem simile regis exivit ediclura. Singularis> omni ecclesiarum orbe perpeluo deleslandos fratres,
vero ille in nostris diebus alhleta Chrisli minas; _ Rogeriumvidelicet Eboracensem archidiabolum, et
'
principum sprevit, et de loco ipso ubi jam velut'. Londoniensem, et Saresberienserii, non cpiscopos,
iffiorlis exceperat nunlium , ad multain instantiami sed apostalicos, qui filiuni tuum, fratrem suumJo-
vix egredi compulsus est, et lioc quidem ne con- seph, non myslice, sed in veritate occiderunt, patris
summari videretur invilus. Deoitaque melius dis-- jamsenisnec malediclionem metuentes, nec dolori
pensante, metropolitanam ecclesiam, in ipsiusi vel aelati parcentes. Quorum vila prsesens, ut in
Chrisli lionore dedicalam, ingressus ibidem christuss amaritudine perpetua sit, et memoria eorum in nia-
Domini pro nouiine Christi mertiit immolari, ubii lediclione seterna, vestra slatuat, Pater sancte ,
quotidie immolaiur, et orans voluntarie se ipsumi sancla consolalio. Praesenlium porlitores magistrum
inler crucis et altaris cornua pacificam Deo hosliaml Alexandrum et magislrum Gunterium viros probos
obtulil. Nain appropinquante jam hora ipse exlento> et industrios, qui sancto Dei martyri in vita sociati
co.Uoet curvata cervice calicem salutaris accepit,, sunt, et-in-morte separari non possunt, vestrsa
et a qualuor prsenominalisspiculatoribus decalvalus5 conimendatos esse charilali officiose imploro , qui-
esl, prius lamen probris et niultis conlumeliis af- bus quse litlerarum garrulis apicibus commiitere
fectus, ut nec ullo passionis Domini sui littilo frau- nolui, inslillavi secrctius vobis in aure revelanda.
dareluir. Denuntiavit etiam, ut familia sua servare-.. D LXXII.
lur illsesa. Solus ilaque pontifex non sine sanguine> Ejusdem. — Similis argumenli.
intravit in sancta. Sanclissimo domino ac Patri ALEXANDRO, Dei gra-
. Etquia post viri sancli transitum operanle Do- tia summo pontifici, WILLELMUS Senonensis Ecclesiae
mino memoranda qusedam ex crebra multoruin re- humilis minislcr, salutem et debilam cum oroni de-
latione audivimus accidisse, omnino prseteriri noni volione obedientiam.
debent. Dicitur namque et constanter asserilur postt Yestro aposiolatui, Pater sancle, data est omnis
passionem suani miiilis apparuisse in visu, quibusi poteslas in cwtoetin terra(Matlh.xxmi),gh(liusim-
perhibet se non mortuum esse, sed vivere, cl noni ceps in manibus vestris (Psal. CXLIX).Super gentes
vulnera, sed vulnerum lantum cicalrices oslendit. el regna constiluii eslis ad alligandos reges eorum in
Age igitur, o homo Dei, quorum tenes sedeni in- compedibus,et nobilesleorumin manicis ferreis (ibid.).
duere fortitudinem, o fili excussorum. Hincmisera-• Vide ergo domine, el considera quem vindemiavenuit
lio, inde te raoveat indignalio. Uuam debes fi.io,, ila (Thren. u). Yineain namque Dpmini Sabaoth ex-
al eram tyranno. Et hujiis in terris auge gloriam,, lerminavil aper de silva, et singularis ferus depaslus
qucm de ccelis lam niirnbilitcr g!ori'icai Deus. Iliii (st eam (Psat. LXXIX.) Ecdesia siquidem Cantuarien.
U31 YARIORUM 1452
imq universalis Ecclesia, sanguine rorantes lacry- A quisquis mandatis aposlolicis obedire contempserit,
mas ct amaritudine asperas a finibus terrae in con- juxla seriem roandali vestri de communi consilio
speclu vestro effundit, quia posila est quasi signumad venerabilium fralrum nostrorum omnium episcopo-
sagiCtam(Thren. ui),facta est opprubriumvicinissuis rum , et S. Dionysii, et S. Germani de Pralis , et
ixxxvin). Et qui vident eamroovenl capita super eam Pontiniacensis, Wall Cenn..... abbatum, et alio-
(77<ren.ii),dicentes:UbiestDeus eorum?(Psal.cxm). rum quamplurium religiosorum virorura et sa-
Ipsa autem gemens et conversa retrorsum clamat in pientum, in terram ejus cisnarinam sentenliani
auribus Domini exerciluum :Yindica,Domine, san- tulimus, et memorato archiepiscopo el episcopis,
guinem servi lui, ct marlyris Cantuariensis archi- ut eam observari facerent, ex parte vestra injun-
episcopi qui occisus est, imo pro libertateEcclesioe ximus. Scimus cnim quod nec possessiones, sicut
crucifixus. Paler sancte, verbum horrendum, fa- promiseral, reslituit, nec securilatem, sicut mors
cinus flagitiosum, enorme flagitium facluni est in roartyris indical, prseslitit. Per Carthusiensem quo-
diebus vestris, quod quicunqueaudieril, tinnient am- que, quem ad eum niiseramus, nobis significavit
bwaures ejus(IReg. in). Nonest auditumin Theman, quod causani morlis ejus dederat, et quod eum o'c-
necest visurainChanaan(Bai'i«:/i. m). Aller"siquidem ciderat. Inde est quod clemenlise vestrae stipplica-
Herodes , semen Chanaan, et non Juda, progenies ® mus, quatenus pfsediclam sententiam ralam habea-
viperarum (Math. 111),missis a latere suo lictoribus tis, et sicut majestateni veslram decet et incolumi-
signum Dorainicaepassionis, quod desuper in ver- tali expedit Ecclesise, eam taliter faciatis observari
tice gerebal, nequaquam exhorruit profundis exa- quod honor Dei et vestcr conservetur, ct nos qui
rare vulneiibus, et votis lurpibus ccelestem defor- vestram sanctitatem ea, qua scilis , devolione aro-
mare imaginem. P-roh dolor! sicut oninis ecclcsia plectimur, lninime propter hoc possimus illudi,
asseril, ipsum facil martyrem causa pariter et pcena. Yalete, et sicut decet majestatem el sauciitatem
Pcena, dolor passionis illatse ; causa, rigor cccle- vestram.
siasticaecensurse;quiapro Jege Dei sui certavit usque LXXIII
ad roorlein.Yesira ergo inlerest, Paterclemeniissi-
me, custos murorura Hierusalera (Isa. LXXII),reme- Guillelmi Senpnensis ephcopi, aposlolicw sedis iega-
/i (66). -—Hugonem deCampo Florido Suessio-
dium, adhiliere prsetcrilis et providenliam futuris. nensem episcopum, Franciw cancellarium , com-r
Quisenim locuspoteritessetulus, sirabiestyrannica mendat.
Sancta sanctorum cruentat, el vicarios Christi Ec- (Circa annum 1170.)
clesise columnas iropune dilaceral? Insurgant ergo Rer. Eranc. Script., IV, 575.]
Q [DUCUESNE,
ecclesiastieseleges, armentur jura cceleslia, introeat Auiantissimo domino el Palri A. Dei gralia sum-
in conspectu vestro ultio sanguinis gloriosi niarly- mo pontifici, GITLLELMUS eadem gratia Senonensis
ris, qui de Anglia clamat. Clamabit siquidem et Ecclesisehuinilis minister, et apostolicoe sedis lc-
comracvebit non solum terram , sed et coelum, et galus, devotam obedientiam.
sic nostro consulile dolori, ut honestati vestrsepa- Quia de palernitatis vestrse serenitate, et santti-
riter consulatis et saluti Ecclesise. lalis veslrse copiosa uhertate, plus veslra gralia.
De csetero sanctse paternitati veslrse insinuare quam nostris meritis praisumiinus , idcirco quos
dignura duximus, quod cum domino Rothomagensi lenerrime diligimus, el vobis fidelissimos exstitisse
el nobis in mandatis dederiiis, ut lerram regis An- cognoscimus.apostolalui veslro commendare nulla-
glise cismarinam, si paceni quam gloriosae memo- tenus reformidamus , tanto amplius nos exaudien-
rise domino Canluariensi promiserat, non ohserva- dos fore autumantes, quanto precum instaniia ho-
ret, suh interdiclo poaeremus, adjicienles etiam, nestiori refulget affectn. Hinc est quod venerabi-
quod si uterque nostrum rei exsecutioni non posset lem fratrem noslrum Suessionensem episcopum,'et
aut nollet inleresse, altcr liihilhominus mandalum illuslris regis Francorum canccllariuui, virum dis-
vestrura exsequeretur. Prsediclus Rothomagensis , D cretum, honeslum, litteralum, et in negotiis ve-
postquam lillerasvestras ei reprsesentari fecimus, stris coiislantissimum, benignitati vestraecoramen-
nobis significavit quod Senonas veniret, el juxta daraus sicut nosmelipsos. Roganles attentius, ut
formara uiandati apostolici procederet. Cum atitem in omnibus, in quibus ipsum audire et supporlare
illuc venissel una cum Arnulpho Lexoviensi, et poteritis, benigne, si placel, facialis; ut ipse de fideli
jEgidio Ebroicensi, el Rogero Wigornensi episco- fidelior dc csetero cxistat, et qui audierinl, arden-
pis et aliis quampUiribus, tam clericis quam laicis tius ad clemenliaeveslrse sinum rcfugiant. Quod
de familia prsedicti regis , post mullas verborura enim ipsi faclum fuerit, tanquain nobis ipsis fece-
tcrgiveFsaliones et excusationes inde deductas ad ritis reputabinius, Valeal paternitas vestra.
sedem apostolicara appellavit, et se ad prsesentiam LXXIV.
vestram iter arripuisse respondit, et prsedicto regi Anonymi.— Decade S. Thpma;Coiflriariensis.
exacerbationem se nolleinfundereacerbiorem. Nos Eram magnificentisevestrse qusedam cum tran-
vero scientes quod vitium paganitatis incurrit quillitale mentis intimaturus, sed inopinus mise-
(66) Poslca Remensis archiepiscopi. Vide Patrol. t, CCIX.
1455 AD ALEXANDRUMIII EPI TOLJE. 1454
randae rei evenlus inlercepit calamum, et propositai A succumbet: aul enim miserandse meniisexcsecaiiohe
tanto domino jucundilalem in lacrymarum male sedis aposlolicse discipltnam ct devotionem et obe-
riam commulavit. Ecce enim onini praeditus morur dientiam abjurabit aut irregrcssibiliter dispensa-
et pectoris honestate, roagnifici cordis vir illeTho tione tantum exsulabit. Longe etenim minus ma-
mas Canluarioe praesul et aposlolicse sedis legatus lum est proscripiionis incommodo ct subslantioe
hoc volo ad curam pastoralem remearat, ul omnc totius tempestate muktari, quam post agnilam ve-
omnino cogiiatus suos in Domino conjectans, quoe ritatem ignominiose retrogradari.
que secundum Deum et ad honorcm Ecclesise dis LXXV.
ponere procuraret, nec quse sua sed quse Jesi Matthwi Senoheitsis thesaurarii. — iH graliam Tho-
Christi et fo.re cognoscerel, sequitalis libramini mce Cautuariensis, contra Henricum regem. Minas
ponderaret, et qui stimulis leoninae feritatis agita regis Anglorum parvifaciendas monet i quia Picta-
vorum el Britonum proceres, domino regi (Fran-
tus dicebalur ab semulis rediisse, columbinse sim-
cim) confcederati, ei texuermil inexiricabilem la-
plicitatis amalor, agnina mansueiudine mitesceri byrinllmm. »
liquido probabatuf. Hunc in hunc modum mitem e ALEXANDRO papse, MATTH^EUS Senonensis thesau-
niansuctum gens qusedam ferocitate sacrilega, for rarius.
sitan secta scelerosa, renitentem et volentem ferrt Onmis quidem fidelis anima necessitate juris sub-
se facinorosis obvium in ipsam , prohdolor! indi- jicitur apostolicae majestati, sed ego vobis speciali
viduse Trinitalis ecclesiam, a clericis suis, qui se devotione familiarius teneor, et de his quse ad apo-
cuin erant, coactum anle altare compuleruni, allo- stolatum veslrum pertincnt, magis quam de proprioa
quentes eum in hoecjerba, gladiis extractis :« Fuge sortis conditione, charitatis et necessilatis debito
proditor, ecce mors saeva libi imminet; > quoe- concurrente, cogor essc sollicitus. Loquar ergo ad
silo prius propler monachorum raultitudinem, qu dominum meum, fiducialiter agens in his quse magis
aderant et clericorum : « Ubi est archiepiscopus?! ad honorem et utilitatem vestram , si verba pueri
Quibus ipse taliler, demisso quideni sed autlibii yeslri vullis audire , qui occasione mandati vestri
valde sermone, respondit: « Ego sum; et tu, o Re- periclitor, quam ad meam, propitiante Deo, proli-
ginalde, cum complicibus luis vade retro, quit cient liberationem. Praecepistis, Paler, si reminisci
nescitis quid facilis. Yeriimlameii si me quserilis placeat, ut domino noslro Christianissimo regi con-
occidenduin, ne cseieros coniingatis. In nominc siUi vestri yerba proferrem, et erigerem menlem
ejus moriem excipere paratus suns, qui pro nic ejus dala spe rclevationis domini Cantuariensis, ne
servo suo mori dignatus est. » Et porrectuni capm _ moveretur, si forte audiret nuntios rcgis Angliae
spiculatori porrexit feriundum, qui niox amputalc grave aliquid contra eumdem archiepiscopum a vo-
ad modum coronae cervice confusis sanguine coin bis impelrasse. Conservatis enim causam ejus il-
mislum et cerebro tanquam 'ad orandum pronus ir loesam in sinu vestro. Ei soli, Pater, exposui verba
pavimento corpus, in sinuin Abrahoe spirilum'coI- veslra, qui uberrimas refcrens gratias, sanctitatis
locavit. Ego ulique his nequaquam interfui, sec vestrse gloriam prosecutus est immensis laudibus.
eodem die Cantuariain veni, corpus exanime cun Deus novit, quod necipsi archiepiscopo mysterium
singultibus et fietti conspicatus sum , habitudinen eonsilii vestri, nec ulli mortalium ausus sum ap -
vero faciei quanlum cruoris labefaclo sinebat sere- rire. Sed ecce occasione litterarum , quas rex An-
nam , et vivenlis parum ac similem imo ut verun: glisenuper fecit in episcoporum colloquio publicari,
ialear astantibus quasi conquerens viva voce vide- et audila jaotatione nunliorum, qui se praefatum
batur audiri: < Vindica, Domine, sanguinem serv archiepiscopum prostravisse, el irreparabiliier pro-
tui, qui effusus est.» Praeconsideret igitur provida trivisse gloriati sunt, atlestante eis veslrarum re-
bonarum nientium et stabilita discretio, quse lem- scripto litterarum, adeo confusus et turbatus est,
pora tanli sceleris immanilatem commulari : SUJ ut me in vestra promissione niend.acem dical, et
enim diei nialitia non suflicit : a primitiva eniir D quod de operibus Ecclesiae Romanoe nihil boni spe-
perseculorum rabie tam liorrendum nefas inaudi- rabit amplius, nisi qualenus fides persuaserit octw
tum est perpelrari: fabulis deest solum ut qui locus lala. Nec, ut ail, moleste ferret, si iniquas forte
raptores, fures , homicidas, et quanluniJibet sccle preces porrigcns repelleretur a yobis, sed dolet,
ratos inconcussa pace luetur, innoxium virum, mi roiratur, et stupet, quod plus yalent apud vos ma-
lem, pacificum Ecclesiserectorein piaculari flagitic nifesii persecutoris Ecclesise, et hostis regni per
reprsesentet. Prsesagiat prsevisionis veslrse sagaa vilissimas personas conlra Deum porrectae preces
indago , si est dolor, sicut ille, quem haec furoris aut minse, quam fides et obsequium ejus et regni
mendacia crcditur esseparitura. Quippc si domi- sui, et preces pro Deo et secundum Deum, onini
nus rex senior faclionem hanc nefariam sua, quoci Iegi et sequilati consonse, si ab ipso pnrrigantur et
Deus avertat, ratihabitione confirmet: quod eniir toto regno. Intulii ergo verbura, quod de caetero pro
ex mandato ejushoc facinorosum opus processcrit, Romana Ecclesia non dimillet, quin ubi viderit ex-
nefas est opinari. Yerumlamen ratihabitio com- pedire, suam et regni procuret utilitatem. Creditur
paralur mandato, tolius Anglicanaercgionis univer- eiiira pro certo, quod acquiescere velit consilio eo-
sit.as alterutri duorum iiicomniodorum necessltatf: fum, qui suadeni, ut diu pctitam ccnfcederationeni
1455 VARIORUM 1456
iniperatoris admiltat, conlractoj matrinionio inter A j quam potuit diligentiam, ut dominiim Caniuarien-
liberos eorum. Res autem adhuc quidem dilalaerat, sem regi reconciliaret, modis omnibus exhibuit.
sed procurantium spes nunc roborala est. Precor Cum ergo ei tanla cura fuerit ut dominus Canlua-
ergo, et consulo ih ea fide, quse Patri debelur et riensis regi reconciliaretur, cui credibile videri
domino, quatenus promissionem, quam ei per me polest, tantse sanctitatis virum verbo vel opere sa-
fecislis , citius adimplendo in sublcvatione domini tagere ut interficerelur ? Hinc est quod paternitati
Cantuariensis miligelis animum ejus, ostendentes veslrse supplicantes poslulamus, ne faiiia viri tanli,
quod iniquitatem fegis Anglise, qtii ipsius, et regni quoe apud nos qui ex conviclu eum novimus integra
Francorum, et Ecclcsioe Dei publicus hostis est, est, apud reverenlise yestrae aucloritatem runiori-
non vultis diutius supportare. Nec limeri oportet bus laesa minoretur. Ad nihilum namque deduclus
niinas ejus, quia sicul Teulonicum tyrannum civi- est in conspeclu ejus malignus qui opprobrium non
tates Italiae divino prseeunle miraculo ejecerunt, ita accepit adversus proximos suos (I'sal. xiv). Yigeat
Pictavorum et Britonum proceres, doniino regl con- el valeat sanctilas vestra, Paler reverende atque
fnederati, ei texuerunt inextricabilem labyrinthum. amande.
Jam cnim sic arctatus est, ut nemo videat qua via LXXVII.
possit evadere. Et Dei praeeunte et succurrente gra-' B Simonis
lia non evadet, Ad hsec in arcto constituta eslEc- prioris de Monte Dei el Engelberli prioris de
Valle S. Petri. —Quid ab iis aclum sil in exsecu-
clesia Senonensis. Hinc ad inslantiam domini Au-' tione mandati apostolici de concordia regem inter
tisiodorCnsis, veslro nos urgente mandalo, ut prse- et archiepiscopum Cantuariensem reformanda.
bendam archiepiscopi noslri assignemus cuidam ALEXANDRO papoe, SIHONprior de Monte Dei, et
clerico cujus faciem adhuc , ut ex conscientia Io- ENGELBERTUS prior de Valle S. Petri.
quar, ignoramus et nomen; hinc obsislente consue- Ad illustrem regem Angliee cum fratre Bernardo
ludine et Jege ecclesise nostrse, quam sine perjurio de Corilo nuper profecti sumus, ut auctoritate
frangere non valenius; ad eam namque servandaasi mandali vestri inter ipsum et dominum Cantua-
juramenti necessitale quisquis in ecclesia nostra riensem pax et concordia reformaretur. Et quo fa-
canonicus est, arctatur, et sedis apostolicse privi- cilius tractaretur hoc verbum, dominum Cantua-
legiis, quibus obviare non licet, roborata est. Non riensem Iraximus ad locum , ubi reges auctore Deo
licet, aut unquam licuit capitulo prsebendam dare raconciliati sunl. Tradilis autem commoniloriis
non implorato consensu archiepiscopi, nec archi- veslris regi Angliae, et adhibita diligenlia, quain
episeopn sine nobis. Nec esset nobis tutum archi- Q ^ apud eum credidimus expedire, inonuimus et con-
episcopoprsejtidiciura facere,et conlra jurameiilun» sultiimus domiuo Cantuariensi, ul se coram rege
versari, damnabile est. Plaueat itaque dignationi humiliaret, et rigorem ejus liumilitate precum ct
veslrse lauto Ecclesise periculo providere, quia cum sedulitate obsequii studeret emollire. Hoc ipsum
archiepiscopum, Domino prsestante, creaveritis, Christianissimus rex Francise, archiepiscopi, epi-
quod sanctitati Veslrseyisum fuerit expedire, com- scopi et magni viri qui aderant, unaniiniler sua-
modius disponetis. (iebant. Arctalus regis consilio et omnium archi-
LXXYI. episcoporuin, episcoporum, el baronum, acquievit
C. Lanloniensis presbyteri.— Pro Gilberlo archiepiscopus, et coram omnibus accessit ad re-
Londoniensi. gem Angliae; et genibus flexis posuil se in Deo et
ALEXANDRO summo pontifici, domino reverentis- rege ad honorem Dei et regis, utens hac forina ver-
simoet Patri suo sanclissimo, C. Lantoniensis Ec- borum, ut sic posset paeem et gratiam ejus pro-
clesise presbyler, saltilem et debitam in onuiibus mereri, Rex aulera proier verbuin, Ad honorem
obedienliam. Dei, noluit eum recipere, coram omnibus dicens
Scripluin est: Simplicilas justorum diriget eos et publice, ne videretur quod archiepiscopus hono-
supplantatio perversomm vaslabit illos, Juslitia re- D 1 rem Dei vellet servare, et rex minime, sed post
ctorum liberabit eos, et in insidiis suis cavientur multa,quse utiuani siluisset, dixit quod ab archi-
iniqui (Prov. xi). Quam vera, quam pura simplici- episcopo nihil aliud quserebal, nisi ut ei lanquam
las sit; quam magnifica , quam pacifica sit justitia presbyler et cpiscopus coram omnibus promilteret
viri venerabilis Gilberti Londoniensis episcopi, san- in verbo verilalis, se sine omni malo ingenio ser-
cta ejus conversatio, non horaria sed dittturna, et vaturum consuetudines, quas saucli archiepiscopi
cum vita scientia et doctrina suflicienler insinuant. Canluarienses observaveranl regibus suis, et quas
Hunc virum sanclum et jusluin et pacis amalorem , ipse archiepiscopus sibi alia vice promiserat-: ar-
ut fama referente didicimus , quidani in proesentia ehiepiscopus aulem respondit, quod regi feceral fi-
leverenliae vestrse accusare non dubitaverunt, as- delitatera , qua ei prseslilo juramenlo tenebalur ser-
serentes eum inler regem et dominum Canluarien- vare vitam, niembra et honorem lerrenum, salvo
sem seminasse discordiam et pacem perlurbasse. ordine suo; et hoc lidelissime paralus erat implere,
Sed quis credere potest virum tam sanctum, tam nec ab aliquo antecessorum suorum aliquid ulte-
justum , regni et sacerdotii creasse et fovisse schi- rius exaclum est, vel ab aliquo exigenduro. Et cum
sraa ? Scimus et pro certo scimus quod omnern rex super hoc articulo plurimum inslitisset, domi-
1457 - AD ALEXANDRUMIII EPIST0LJ5, 1458
nus Caiituaiiensis adjecit, licet nullus Knleccssorum A quae referre lcngum cst, nobis responSum dedit:
hoc fecisset vel proraisisset, nec ipse^ ullaieiius Ego dominum Canluarieiisem de regno non expuli,
hbc de jure lacere deberet, tamen dixit quod et tamen pro reverentia domini papse, si voluerit
pro pace Ecclesiae et gratia ejus promitteret se mihi facere quod debet, cl sCrvare Triihi quod an-
consueludines illas , quas sancti anlecessores sui tecessores sui meis observaverunt, ei e.a quse ipse
regibus suis servaverant, salvo ordine suo ei ser- promisit, redire poterit in Angliam , el habere ibi
vaturum , quatenus sccundum Deum posset. Et fa- pacera. Et post varietates respoiisionum, tandem
ceret pro amore cjus recuperando, quidquid pos- dixit se avoCaturum Cpiscopos Angliae, et usurum
set salvo honore Dei: asserens quod nunquani ei cousilio eorum, sed nec diem aliquem piscfixit,
libenlius servivit, quam adhuc faceret, si ei pla- nec aliquid ab eo reporlavimus, unde possimus de
ceret. Noluit autem rex hoc recipere, nisi praecise pace domini Cantuariensis , et mandali veslri ex-
et absolule sub juramenlo ei promiiteret observan- secutione certiorari. Et quia resporisa frequenter
liain consueludinuni : qtiia nihil ulterius ab eo mutabai, interrogavimus eum, ari liceret archi-
exigeLat. Quod quia archiepiscopus, licet multi episcopo redire ad sedem suam , et frui pace sua.
instarent, facere noluit, rex discessit pace infecla. Ille vero repondit, quod archiepiscopus nunquam
Cum vero regem exhortaremur, ut juxta roanda- ingredietur terram, antequam faciat ei quod de-
lum vestrum revocaret archiepiscopum in gratiarii bel', et promittat se servaturum quod alii servave-
suam , et ei pacem et ecciesiam suam restitueret, runt, et quod ipse promisit. Deinde rogavimus
respondit quod fortasse consilium amicorum erit, euin, ut scriberet et signaret patenlibus Jitteris
ut ecclesiam quandoque reslituat, sed dixit se gra- responsum suum , quia oporlebal nobis rem cer-
tiam non restituturum, quia lunc evacuarelur pri- tam vobis referre, quam nondum liabebainus, quia
vilegium , quod el dedislis, et quo poleslatem ar- lam frequenter responsa variabat. Hle vero noluit
cliiepiscopi suspendistis, donec redeat in gratiara acquiescere. Archiepiscopus vero respondit, cum
ejtis. Et quia prseceperatis eum primo conveniri in hoc ei retulissemus, se paratiim sese facere regi
spirittt lenitalis per commonilorias vestras, commi- quidquid debet, et servare quod ab antecessoribus
naloiias vestras in aliud tempus ei dare distulimus ; suis servatum est, quatenus polerit salvo ordine
inlerim Deum oraluri, in cujus manu corda sunt suo ; sed novas inire obligationes ,' qtise a decesso-
regum, ut animum ejus emolliat, et ad honorem ribus suis prseslifse non sunl, et promittere ali-
suum et Ecclesioe ulilitalem pacem faciat refor- quid hujusmodi, nisi salvo ordine suo, sibi esse
liiari. Quod vero de mandaio vesirO reliquum cst,
Q illicilum sine auctoritate domini papoe; tum quia
accepto tenspore, uer gratiam Dei cum omni dili- novani forniam in Ecclesiam inducere perniciosum
gcntia exsequemur, el exilum negotii, quem Deus esset, lum quia a vobis inhibilus est, ne aliquid
dederit, majestati vestrse significare curabimus. unquam lale promittat, nisi salvo honore Dei el
Rogalus frater Bernardus , sicul hos, ul negolii ordine suo. El adjecit quod eum incrcpando dixi-
hujus seriem yobis scriberet, respondit quod in stis, quod nec pro capite suo debuisset se ad ta-
ordine suo inhibilum est, ne quis fratrum pro a!i- litim consuetudinuin observantiam obligasse, nisi
quo negotio vobis vel alii scribat, sed dicturum se salvo ordine suo. Sed si rex, prout mandatis', ei
spopondit coram nunti.o veslro roagistro Lombardo, gratiam suam, et pacem , et ecclesiam , et ablala
qui ei litteras veslras tradidit, et qui vobis rem sibi et suis reslituat, quidquid secundum Deuni ei
gestam , sicut is qui praesens iaterfuit, fideliter si- salvo ordine suo poleril, libenler faciet ad volun-
gnificabit tatem ejus, ct ei diligeiitissiine et devotissime totis
LXXXVIII. viribus servire studebil. Placeal ilaque sanctitali
Eorumdem.— Quod nihil in mandato proficientes, vestrae opem ferre ecclesiae laboranti, et perseve-
cotnminalorias ponlificis epislolas regi obtulerint. rare in eo quod laudabiliter coepislis ; quia, sicut
ALEXANDRO papse, SIMONprior de Monte Dei, et D a multis audivimus, et credinms, si perseveraveri-
ENGELBERTUS prior de Valle S. Petri. lis , Ecclesise pax et salus in januis est. Et quia
Juxla mandaluni sanclitatis vestrsc comminato- fralrum Grandis-monlis consueludo non est, ut
rias veslras illtistri regi Anglise porreximus, ope- seribaiit alicui, hsec de conscientia et voluntate
ram et diligentiam pro viribus adhibenles , ut juxta fralris Bernardi socii nostri vobis scripsimus, quse
comnionilionem vestram dominum Cantuariensem gessimus cura eodem fratre Bernardo, qui verita-
in gratiam revocaret, et ei sedem suam restitueret lem in audienlia multorum testificatus esl, rogans
et pacem , et ecclesise suse liberam clisposiiionem eos, quibus scribere licel, ut vobis ab eo audka
habere permitteret. Exspeclavimus diu speranles scriberent. ''
et orantes, ut Deus eniolliret animum ejus. Sed
cum non proficeremus exspectantes, urgenle man- LXXIX — LXXX.
dato veslro, in coiloquio regum seiundo, ei com- A. Sanctw Osithw minislri. — Pro Gilberto
ininatorias vestras prseseiilavin.us, quas cum ille Londoniensi episcopo.
\andem vix recepisset, ad instantiam nostram, et Domino et Patri reverendo ALEXANDRO suromo.
ma.giioru.niviro.fujii qui aderanl, hoc p.ost multa, ponfifici, A, Ecclesise Sanctae Ositiise niinister hu-*
1459 VARIORUM *"0
milis, sincerse orationis affeclum et debitse subje- A digna satis promotione de monasteno transivit ad
ctionis obedientiam. cathedram, primo Hercfordensem, postmoduni ve-
Nonne, Paler semper diligende, ubi dolor ibi stra inte rveniente autoritate Londoniensem, ulram-
manus ? Nonne dolor vivus membris lotius est cor- que vita pariter et doclrina illuslrans et honorans.
poris ? Nonne illa vox est Aposloli: Quis infirma- Longe sit itaque a tam conspicuse probitatis, tam
tur et ego non infirmor ? (7/ Cor. xi.) Cum ergo in elimalse religionis viro quoevis sinistra suspicio :
corpore Christi constituti simus, hinc est quod cum fiatque procul a sanctis auribus veslris de eo aut
sit una columba mea, electa genelricis suw (Cani. operibus ejus quorumlibet malefida interprelatio.
iv), et per infirmam et bonani famam eam trans- Quis enim credat virum bonum, honestum, reli-
volare oporleat, gravius in corpore positi quan- giosum, bono, honesto, religioso, vel in modico
doque offendimus cum sine causa alter in altero juxta conscientiam suam nocuisse, episcopum
judicamur. Inde est quod quanla possunms humi- archiepiscopo, filium patri? Quantum sestimare pro
litate niajestati vestrse supplicamus, attentius pro- certo possunms ex his quae audiviinus et vidimus,
posita siquidem nobis Iibra sequilalis et justitise ex indubilato etiam domini noslri regis teslimonio,
suspenso examine , tum rerum evenlus praeterita- " pacem venerabilis archiepiscopi et reconciliatio-
rum, tum praesentis temporis commodi et iricom- nem erga regern ipsum studiose quaesivit, et ad
modi, lum totius Anglorum Ecclesiae pacis, tum eam diligenter intendit. Si quid postmodum enor-
proesertim apostolicse fidelilatis et quielis in hac miter actum est, prseter conscientiara ipsius et vo-
parle, quatenus virum omni honeslate preedilum, luntateni credimus accidisse. Superest igitur, san-
virtutibus ornatum , scientia praeelarum , sanctitate ctissime Pater, ut honorabilem filium vestrum ad
fulgidum, religione decorum, exemplum juslilise gremium mansuetudinis vestrae se transfereutem,
et veritatis et quasi totius Ecclesiae Anglorum juxta commune omnium bonorum votum, lilande
columnam, dominum Gilbertum episcopum no- et leniter suscipiatis, innocentiamque ipsius in-
strum, paterno affectu et benigne suscipialis. Agat cerlis suspicionum conjecturis, quibus credi non
igitur pro se et universali Ecclesia discretio sum- oportet, lsedi non permitlatis. Sanctitatera vestrain
mi ponlificis, qualenus viruni tantum auctoritate, Ecclesise suae diu conservet incolumeni omnipotens
ut dignoseilur, comprobalum, magis eligat quo Dominus.
Ecclesise saluti cerlissime poteril mederi, aliena LXXXII.
sibi non confundere forsan injusliliae nec adversus Willelmi Ramesiensis.—Ejusdem argumcnti.
eum famse suscipere lypum, cujus nec judex con- „ Domino et reverendo Patri ALEXANDRO Dei gratia
scienlia suscipit argumentum. Quis namque hunc sanctse apostolicse atque calholicse Ecclesise summo
talem et tantum viruro, salva summi ponlificis re- pontifici, frater WILLELHUS Sancti Benedicti Rame-
verentia, criminis arguere prsesumat: ul scelerum siensis Ecclesise servus indignus, obedientiam cum
apud regem Anglorum , sive apud quemlibet, lesle debita reverentia.
conscientia vellet discordiae causa vel conscius qui Quantis tribulationibus Ecclesia Dei primiliva,
animani suam pro fralribus ponere in hoc est ipse el quam multiplici adversitate fatigatur, claro in-
constitulus ? Nos ilaque secundu:n conscienliam luitu cernit oculus vester et crebro audilu percipit
bonam intelligentise vestrse testes sumus lanti viri auris vestra, et quod gravius est, et cordi nostro
et tam religiosi in omni veritate ejus innocentise, magis anxium, experimenlo caput quotidie discit
prout ei datum fuit desuper animum apposuisse, quid membra patiantur. Nos vero cernenles in
quo regni et sacerdolii apud nos pace reformata medio ignis islius torqueri justum ab impio, et in-
sua gaudet universaiis Ecclesia tranquillitate. Va- cendi pauperem dum superbil inipius, lege chari-
le»l sanctitas vestra, benignissime Pater. ritatis constringiinur, id solatii pro modulo nostro
LXXXI. impendere fratribus in advcrsilale positis quod
Abbatis Ramesiensis. — Ejusdem argumenti, \ nobis vellemus impendi, si eadem adversitale pre-
D
ALEXANDRO papae, abbas Ramesiensis. meremur. Multo etiam niagis sanctis Patribus ad
Quoties optimis viris testimonia deferuntur, conipatiendum obnoxii sumus, quos in angusiia
absque retraclione et offendiculo decurrit oratio, mulla positos videmus. Inde est quod universa
cum semper eorum sit commendatio irrefragabilis, Ecclesia Anglorum, niaxime vero religiosi con-
quos comniunis habet sestimatio coniinendatos. venlus condolet, et compatilur viro magnifico Gil-
Inde est quod venerabilis Paler noster Gilberlus berlo Londoniensi episcopo. Totius namque reli-
Londoniensis episcoptts, vir meritis et noinine gionis et honeslalis exemplar Ecclesise Dci semper
conspicuus, inter electas terrae nostrae personas exslitit, et in orani gradu, quo eum dcduxit Do-
quadam prserogaliva virtutum insigniter elucescit. minus, lucerna intuentibus ardens effulsit et quod
Quippe qui sseculari lilleratura et lege divina ad nequaquam sub silentio claudendum est, coelestis
unguem inslitutus, singulos fere tam religionis sapientise thesauro ita ditavit eum Dorainus, quod
quara ecclesiastici ordinis et dignitatis gradus atti- graluilo ei ab omnibus reverentia debeat impcndi.
gisse et conscendisse dignoscilur, pasloralisque El quia scriplum est: In matevolam animam non
curam regiminis lideliter putdenterque dispensans, «"**•-*'''"'
sapienlin rS':p <\. t.t»>» :-' um opi-
AD ALE-XANDRUMIII EPISTOL.E. IM
tol dona charisniatum quae in se divini spi-. A LXXXIV.
fuus habent leslimonium, longe secermint ejus> S. Ecclesiw Trinitatis Lonclon. — Ejusdem argu-
animum ab omni suspicione fraudis el fellis. Ha- menti.
bemus enim teslimonium foris aliud quo nuHumi Venerando Patri ALEXANDRO Dei gratia sunimo
certius esse potest, videlicet domini noslfi regis. pontifici, S.... Ecclesise Sanctse Trinitatis Londo-
Nemoenim novittamplenequsesunt inhomine, sicutt niensis sefvus humilis, salutem ct debitae subje-
spirilus hominisqui in ipso esl {/ Cor. n). Ex testi- ctionis obedienliam.
monio, inquam, litterarum suarum manifeste agno- Cum apud summura judicem qui renes omniuni
vimus, quod dominus Londoniensis apud dominum, scrutatur et corda (Psal. vn), si quem vita com-
nostrum regem Anglorum nunquam nocuit dominoi mendet hiimana infirmilas commendare non du-
Cantuariensi. Quia igitur, domine mi sanclissime, bitet, summa in hocmundo inter homines et supra
oculi totius Israel in te respiciunt et a facie vestra^ sanclitatis vestrse sublimitas, semper reverendeet
judicium singulorum egreditur, et vos sicut an- aroantissiroe Pater, yirura yencrabilem dominum
i
gelus Dei nostis omnia quoe sub sole sunt, ila ut Gilbertum Londoniensis Ecclesise episcopum a par-
nec benediclione nec maledictione movearis, ini vitate nostra hurailiter commendatum, pio patris
slatera veslra de sequilate non dubilamus; sed hoc: R affectu et charilate sincera dignanter et benigne
huniili prece, stipplici voce, prostrato corpore ad| suscipiat. Quem non solum vitoe sincerilas, reli-
pedes apostolicse pietatis provoluti petiinus int gionis integrilas, scientise charitas, commendabi-
quanlum possumus et audemus, ut pietas divinse> lem reddunt, yeruni etiam et Romanse prsescrtim
charilalis veslrae in hoc suo negotio superexaltett Ecclesise apud nos ul dignoscitur conservala fide-
inisericordiam judicio. Conservet vos Deus incolu- lilas et prona sempcr et devola obedientia. Quis
mem Ecclesise suoeper multa tempofa. enim in exsecutione causarum pro mandato veslro
secundum leges, jura et canones in Anglorum regione
LXXXIII. sic miseris subvenit, sic expulsos reslituit, sic op-
abbatis Pro Gilberto Lon- pressos liberavit, sic pacem reformavit?Nonne hic
Eenjici Stratfordiensis.— cst cui nuper principum timore postposito spreta-
doniensi episcopo.
que sui corporis pcena et schismaticoriim malitia,
Patri suo et doniino suinmo pontifici ALEXANDRO, i qui Brilannici maris pericula yix evaserat, cum
fraler HENRICUS monaslerii de Stratfordia dictus! cseteri sustinerent ad tempus, jam Alpium soli an-
abbas et humilis ejusdem loci conventus, debitam1 gustias transgresso quo se vobis totum crederet,
Patri obedientiam et pro incolumilate vestra ju- gralia summi obviavit ponlificis quasi matcr hono-
gem coram Domino devolionis et orationis instan- rificata. Unde feliciler reversus qui optimani ut
tiam. creditur partem elegerat, ab illo exspectabat Ec-
Aposlolo, domine, scilicet ddcenle (Gal. vi), didi- clesise pacem in terris, |qui factus est pax homi-
cimus, ut alter allerius oneraportantes Chrisli Iegem1 nibus bonw voluntalis (Luc. n). Quod autem eam
inter nos scilicet invicem adimpleamus. Inde est1 quantum illi desuper datum fuerat desideraret
quod venerabili Patri nostro Gilberto Londoniensi1 anirao et opere qusereret ac Yerbo, non solum ut
episcopo super conversatione sua tcstimonium1 dictum est, iter ad vos tam fideliler ac conslanter
quale yerum speramus et credimus publica in hoc1 arreptum indicat; verum etiam, ut a Icgitimis co-
fama nobis consenliente perhibemus, utpole quem1 gnovimus leslibus, in communi synodo singultus et
virum prudenlem, litleratum novimus et honestuin1 unda lacrymarum quas fudit pro ^dissensione inter
a vitae initio laudabilisque eonversalionis exemplo' dominuro regem et dilectum Deo et hominibus,
in publicas Ecclesioe jamdiu gratulationes susce- nune coram ipso palrOnum nostrum dominum
ptuin. Qtiem quia miteni atque pacificum novinius,' Cantuariensem. Quis ergo, bone Paler, hunc talein
et inler discordes pacem semper conciliare solli-" p lantumuue. Christi Ecclesise virum de nobis filiis
cilura, dissensioni quse inter dominum regem cl veslris judicare mintis reverenler prsesumal, ut
dominum Cintuariensem peccatis exigentibus ob- quaridoque apud regera dominura foveret discor-
orta est, nulla unquara ralione causam praebuisse5 diain vel quasi fieri vellet causa vel conscius reatus
credimus aut incenlivum; sed irae potius sedandses eujusquani; quo pacem confunderet regni et om-
quantum potuit operam diligenter adhibuisse. nitipi ofienderet sanclitatem fieretque persecutor
Quem quia commendalione dignum credimus apud Ecclesise araator illius et defensor veritatis et ju-
sanclitatem vestram urgente charitalis imperio' stilise. Agat igitur pius Pater, Pater sanctissimus,
commendamus, preces humillime porrigentes ut1 Paler spiritualis, qui orania dijudicat, et a nemine
quem suo ut credimus non exigeiite merilo lsesum1 dijudicatur, ne famaecontractu quse respondit de
audivimus patrocinante sibi appellatione ad subli- Chfisto : Alii dicunt: Quia bonus est; alii vero : Non,
roitatem vestram interposita ad nos remilti cum1 sedseducit turbas (Joan. vn), lanla Ecclesiae columna
gratia gaudeamus. Yalere vos optamus in Doinino,> de forUiiidine cadat summi pontilicis. Et praesertim
Patei in Chrislo dilectissime. ut Domino cooperante et sermonem conftrmantequo-
tidieapud nos sequentibus sicjnis(Marc. xyi): sutnat
1445 VARIORUM
a vobis benedictionem paternam in Spiritu sancto, A pta prsesentalione Jitterarum vestrarum animi
perqiienimederimehusforle vestraelcauliuspoterit gnalionem, nihil ccrli rcportare potuerunt, Op s
omnium ecclesiarum sollicitudo. Valeat sanctitas; est igitur, post tam longam exspectationem, et lani
veslra, semper nobis diligende bone Pater. diu suspenstvm animadversioneni ex auclorilate
LXXXV. apostoltca gladium Pclri iu adversaiium sanctse Ec-
Wiilelmi ecclesim S. Trinilatis Lond. prioris. — clesise, et contemplorem sedis aposlolicse jam jam-
Ejusdem argumenti. que exercere, manu utique lanto validiore, quanlo
Patri suo et doniino summo pontifici ALEXANDRO,fortiorem, et si potest, insuperabileni, ad resisten*
" ecdesise S. Trinitalis Lond.
frater WTLLELMCS dum, imo ad prsevalendum se prsemunil inimicus;
claust. prior et humilis ejusdem loci conventus, Quod si incunctanter et districte feceritis, prout
debitam Patri charitatera et huroilcm in omnibus ipsi a collaterahbus regis se didicisse memorabanl',
obedienliam. ad portum tranquillse securifalis et gaudium quse-
Apostolica doctrina estut si uirammembrum pa- siteelibertalis Ecclesia Dei in brevi est perventura,
lilur, membra quoque caetera compatiantur (/ Cor. jamqueolim, si districtius egisselis, pervenisseti
xn). Indeest quodvenerabili Patri noslro domino Si vero iu hac supreraa neccssilate adhuc dissimu-
Londoniensi episcopo debita charilate compatimur latis, procul dubio multo majore injuria et depres-
et ipsumpcenam suslinere quani non meruit, mulla sione conculcanda est, quam fueril, et futura sunt
afllictione spiritus intime condolemus. Ejus enim ejus novissimamulto pejora prioribus. lllud eliara
cbnversalio niuJtorum testimonio digne Jaudabilis vos non lateat, quod priores litterse veslrse, assert-
honorari magis dcbet quam poenis et injustis op- sum peiitionum regis Anglise, ut videbatur, contt-
pressioriibus oncrari. Qui cum ob culpam aliquam nentes, sed magis rei veritate prudentiam benevoks
nec cilatus hucusqiie fuerit nec commonilus, in vestrse intentionis erga dominam Gantuariensem
ipsum subito latam separationis csse sentenliam occultanles, auimum domini rcgis Francorum, mul-
miramur plurimum et obtupescimus; prseserlim loruraque aliorum roultuni scandalizaverunt. Novis-
cum ejus nec contumaciam audierimus, nec ipsius simscvero, quse et comniinatorise, eumdem glorio-
famam apud nos notorio seu alio quocunque omine sum regeni noslruni, cunctis quidem bonis homini-
laborare aliqualenus intellexerimus. Qui cum sen- bus, sed maxime D. Cantuariensi benevolum et
tenliam illam qusecunque est ad sanctitateni ve- devotum, multutn cxhilaraverunt, multosque alios
s ram appellando proevenerit, aposlolicse dignitalis in gratiarum actionem et vocem laudis, misericor-
honor est venienlem ad vos filiuni digne suscipere C diam et judicium vobis decantanlcs, excitaverunt.
el ipsius gravamina paterna gratia sublevare. Qua Misericordiam,quia innocentis causam defensandam
in re cum lola supplicet Londoniensis Ecclesia, suscepistis ; et judicium , quia violenti iniuriam,
nos quoque cum supplicante matre noslra sublimi- quantum in vobisest, propclletis.
lali veslrse preces aiiectnose porrigimus, ul patrem LXXXVil.
noslrum suscipiendo et niatrem exhilarando sus- T1'"i7Mm« Uadingensis abbatis. — Pro Gilberlo Lon-
pensam ad vos lolam plenitudinem vobis el doniensi episcopo.
obsequium et gratise obnoxiam in perpetuum cfii- Beatissirao Patri el domino A. Ecclesisecatholicae
ciatis, et paternum filiis aScctum exhibeatis. Con- Dei gratia sumnio ponlifici, filioriim suoruni exire-
servet iiicolumitatem veslram Dominus, in Christo mus frater WILLELHUS abbas Radingensis indigne
dilecte Palcr. dictus, commissain sibi navem Pelri ad portum
LXXXVI. tranquillilatis indemneni dirigere.
R.prioris S. Victoris Parisiensis et Ervisii abbalis Quoniam sanctitati veslrae, quse Deo auctore uni-
S. Auguslini. — Pro S. Thoma Cantuariensi. versae praeest Ecclesise, rerum quse in ea ubique
ALEXANDRO papse, prior S. Yicloris el E. abbas terrarum quolidie emergunt utillimum esset inno-
quondam S. Atigusiini. D tescere veritaiem, sequum duximus pro parvitale
Sanctis viris, Simone, priore de Motite-Dei et nostra sublimitati veslrse de lilio vestro episcopo
fralre Bernardo de Grandimonte veraciler referen- Londoniensi, ne serenilatem vestram, quod absitl
tibus, aliisque personis religiosis et honoratis assi- erga ipsum alicujus maligna suggestio obnubilaret,
slentibus, et nos ipsi prsesenles ipso auris audilu qualem ipsum novimus, et qualiler se in hac qnae
percepimus, quoeresponsa rex Anglisedomnio Can- inter regem el archiepiscoptimCantuariensem exorla
tuariensis, super negolio pacis ecclesiaslicse reddi- est lempestale, quaraque prudenter ac fideliler se
derit. Referebant et inler rerercndum mirabaniur, habuerit, tesleconscieniia inlimare. Et primo qui-
quam ssepe rex Anglioeanimum domini Cantuarien- dem scimus eum inclauslro Cluniacensi tam sanclae
sis, suorumquc, et nostros in spem recuperandae lamque irreprehensibililer sumpto habitu religionis
ccclesiaslicse Jibertatis et pacis erexerit, qttam sse- aliquandiu conversatum, ul dignus omnino promo-
pius in desperationem ejusdem recuperationis a veri aliisque prseesse et prodesse inveniretur. Pro-
coiiceptu anlehabilse spei dejecerit. Tandem post motusquesemel et iterum et ssepius usquc ad cul-
mullas etvarias, nec inler se cohserentes, imo sibi men episcopatus, vita , raoribus, et doclrina con-
conlrarias responsiones, post lumidam deprsesum- scendere promeruit. In quo se hactenus quantum
UIS AD ALEXANDRUMIII EP1ST0L,E. »4-55
ad humanum speetat examen, non solum Jrrepre- ^ cum decanalus honorc et gratise vestrsc plenitudine
hensibilem, sed etutilemsanctaeEcclesiae niinistrum Roma rediisse insolenter se jaclat, nihilominus ar-
exhibuit; sibi siquidem parcum atque districtum, roganler adjiciens se privilegio fore munituin ad-
aliis niisericordem atque munificum. Die cujus so- versus dominura Cantuariensem, et omnemepisco-
brietate victus atque vestitus, et aliorum quse huic pum, et quasi paulo minus a cardinalium ordine
vitse necessaria sunt parcitale, erga pauperes beni- constitutum, vobis soli, et apostolatui vestro se sub-
gnitale, erga subjectos mansuetudine, erga sanclos jectum asserit. Practerea, qttod rcgum nullus un-
devotione, erga omnes suavitate atque humanitate quam oblinere valuil, pro rege obtinuisse gloriando
supervacuum duximus multum scribere, quibus superbeloquitur: scilicet interregis filkim et filiam
Ecclesiam Dei suavissimo replevit. odore, quoniam coniitis Brilannise, in tertio gradu consanguineos,
voseanon credimus latere, quae et qui Deum amant malrimonium vestra auctoritale firuiatum: addens
f.on cessant prsedicare, et qui secus sentiunt dissi- quoque, a rege legatos specialiler posiulaios desti-
mulare quidem possunt, negare non possunt. In nari, qui appellationis remedio sublato, audianl et
hac autem conlroversia quse inter dominum no- definiant quidquid regi adversus dominum ar.chi-
slruni regein el dominum archiepiscopum Cantua- episcopum proponcre placuerit. Ilsec, sanctissirae
ricnsem exorta est, sic illum se habuisse cognovi- g Paler, Joanne Roma redeunte divulgata sunt, quae
inus.ut si illi creditum esset.omnis jamdudum dis- quanlo magis inusitala, quaiito rarius fieri solent, "
cordia admellaia, et concordia reformata fuissct, lanto vehementius audientium animos perculerun!.
licet nonnulli pacis inimici malignitate inducti, Quibus auditis, Francorum rex, vesier et.Ecclesise
aliam de illo disseniinaverint, et usque ad archi- filitis devotus, ita vehemenler turbalus est, ut con-
episcopum pertulerint opinionem.Nequenosjvel au- fesiira se velle nuntios dirigere, qui legalis veslris
divimus vel ab aliquo vere auditum accepimus, regni sui ingressum inhiberent, diceret: Qui plus
quod ipse in aliquo apud dominum regem domino aliquid fecit, quod in ore Iatoris prsesenlitim posui.
archiepiscopo vel alibi nocuerit, excepto quod nimia Convocare etiam archiepiscopos el episcopos se
necessitate compulsus, in initio Quadragesimse ad yelle dixit, quatenus eis exponeret et proponeref,
clementiam vestram appellavit. Archiepiscopus au- quomodo Romana Ecclesia adversus se, et eam ma- <-
tem poslea in Ramis Palmarum sicut dicitur, in lignanles exaltat, eum autem deprimere quserit,
illum. sententiam promulgavit. Super quo admiran- dicens : Annon laborat meinhonorare, qui sangui-
tur in partibus noslris universi. Solet enim ad se- nem Canluariensis archiepiscopi, viri innocentis,
dem apostolicam appellatio remedium alque suffra- pro juslitia et Ecclesiselihertate exsulantis, callide
gium gravalis prseslare universis. Hoc enim benefi- " effundere quserit, impie iradens ipsum in nianus
cium a raatre nostra sancta Roraana Ecclesia filiis inimicorum et perseculorum ejus, qttem non obse-
suis debitum et in necessilate hactcnus exhibitum quiorum obtenlu, cum nobis magis injurias intu-
nulium suorum in oppressione desperare permiltit. lerit, obsequendo tamcn ei, qui nunc ipsum per-
Quod si subirahilur^vel in irrilinii ducitur, nesci- sequitur, sed potius justissim« causae, quam fovet,
nius quid refugii in necessitate ulterius speretur. intuitu, ejus probitatis contemplalione, amore eliam
Bealiludini igitur veslrse, quam Deus diu nobis in- domini papse, qui satis instanter me pro eo rogavit,
columem conservet, obnixe supplicamus, quateiius exhibere honorifice et decenter, quandiu in exsilio
erga filium vestrum episcopum Londoniensem ad fuerit, et quasi in sinu meo confovere constanter
pielatem veslram confugientem, sic vos habealis, disposui', sicut et jani coepi? Denuntians eliam et
lalesque vos exhibealis, ut reliquis Dliis vestris ad manifeste protestans, nonesse sibi miims molestum,
vos inneeessitateconfugiendi spem atque fiduciam quod pro hac causa legatos mitlitis, quaiu si ad
prsebeatis. coronam ejus auferendam eos destinaretis. Ejus
LXXXVHI. animum adeo concitatum non defuerunt qui magis
Q incendcrent. Data esl occasio adversus nos, et Dei
Lombardi ad Alexandrum. — Q.uomodo'Joannes de Eeclesiam malignandi, atque plurima moliendi his,
Oxeneford, Roma rediens, mulla se a pontifice ob-
tinuisse glorielur : quo audilo rex Franciw ita ve~ quibus ab initio animus et nocendi vobis cognitus
hementer turbatus fueril, ut < confesiim se velle fuit. Quorum malevolum propositum vestra non
nunlios dirigere qui legatis apostolicis regni sui mulavit indulgenlia, etsi horum conalum repres-
ingressum inhiberent, diceret. > sisset auctoritas. Haecper quemdam clericum vobis
Reverendo Patri ac domino ALEXANDRO, Dei gra- Ddelemel devotum, prsesentem dum hoecagerenlur,
tia sumnio pontifici, Lombardus ejus Clericus, fi- mihi ea privatim referenlem, didici. Illud unum,
delis 'obedienliaefamulatum. Paler sanctissime, verissime scio, quod-tamen
Cum vestroe sanctitalis puer, et vestrarum ma- absque [lacrymis non scribo, quia vestri nominis
nuum opus in Christo sim, quse in nostrse famsE ' odor ex aliqua parte offuscatur; quoniam famse ve-
suggillationem, atque vestri norainis derogationen:1 strse derogatio, quasi cibus est et potus detrahen-
celebriter dicuntur, quaeque in totius Ecclesise de- lium, et maledicorum, qui velut vino poti atque
tririientum callide struunlur, dissimulare nec pos- inebriati vestram famam decerpunt, ei quasi vos
sum, nec debeo. Joannes siquidem Oxenofordensis, lolum raaledictionis dentibus corrodnnt, tumfavore
1447 VARIORUM 1448
domini Canluariensis, partim odio eum persequcn- A i que juxia vestri tenorem mandati illum rex Anglise
tis; maximecuui prope esset dies victoriae cjus et vullu hilari, fronle Joeta, et pacem spondente, et
vcstrse, sicut a multis credebatur. Timebat enim graliani sibi referente recepit. Huic paci et concor-
rex adeo, die appellalionis elapso, excommunicari diae interfui, et me praesente dominus Cantuarien-
universamque terram suam interdici, ut manifeste sis apud regem Anglorum de coronalione filii sui
diceret se episcopis appellarenecpersuasisse, nec conquestus est, quem voto feslinante et ardente de-
eos compulisse, ideoque partes suas in ea re non siderio in culraen regise dignitatis fecerat promo-
esset interposilurus. Episcopi vero in tantum ange- veri. IIujus autera injurioe reus et sibi male con-
bantur, et interdici metuebant, ut quidam ad do- scius rex Anglise,juris et satisfaclionis ipsi Can-
minum Cantuariensem nunlios mitierent, quidam luariensi pignus dedit. Conqueslus est etiam de
ad ejus vocalionem parali essent, cum Joannes de episcopis, qni coulra jus el decus Cantuariensis
Oxeneford, velut iegatus yester, universos episco- Ecclesise novum rcgem in scdem regiam praesum-
pos convocans , eis auctoritate vestra , sicut fama pserunt intrudere, non zelo justitiee, non ut Deo
est in Gallia, ne ad domini Cantuariensis vocatio- placerent, sed ut tyrannum placarent. De illis vero
nem venirent, prsecepit. Qua occasione magister liberam et licitam rex ei concessit poleslatem, ut
Robertus Herefordensis episcopus, cum jam ad ad vestrse et suse polestatis arbitriuni in eos sen-
mare yenisset transfretalurus, reyocatus est; sicut tentiam promulgaret. Hsec siquidem vidi et audivi,
ipse corani doinino Canluariensi per nuntios suos, et hoc vobis vel juramento vel quolibet alio libue-
viros religiosos, et bene notos, me prsesenle , se ril modo alteslari paratus sum et sancire. Sic itaque
excusavit. Proplerea lanta est in niultorum animis pace facta vir Dei et Spiritu s>wcto plenus nil me-
perturbalio. Yerentur enim plurimum regis versu- tuens recessit, ut gladio jugulum subderet, et cer-
lias, et ex his Anglicanoeatque omnium ecclesia- viceni exponeret ferienti. Passus est ergo marty-
rum terrse suse ruinam, et liberlatis subversionem, rium agnus innocens, craslina Sanctorum Inno-
ac prolixiorem, vehemenlioremque archiepiscopi centium die. Effusus est sanguis justus, ubi nostrse
persecutionem, quippe cum a mullis, et soepe audi- viaticum salulis solebat immolari. Canes aulici fa-
verim, quod rex in adversa fortuna el obitu veslro, miliarcs et domestici regis anglice se ministros re-
quem Deus sua benignissima clementia in longa gis proebuerunt, et nocentes sanguineni innocentem
tempora differat, omnem spem suam locasse dica- effuderunt. Hujus prodigii modum detestabilem, et
tur, firniissiiiie asserens, sicui. a pluribus fertur, inauditam lurpitudinem, vobis his verbis significa-
successorem vestrum se nequaquam susceplurum, (C rem, sed vereor ne mihi odio a serpente, cujus nec
nisi prius onines dignitates et consuetudines regni odium timco nec amorem volo, ascribalur, et lato-
sui confirmaverit. Eapropter dolose et fraudulenter res prsesenlium patenter et plenius hoc vobis indi-
creditur lcgalos poslulasse, utpote ad suam volun- cabueit. Ex eorum relatione discetis quanius mce-
tatem, non soluni adversus dominum Canluarien- roris cumulus, qtianla sit universse" Ecclesise et
sem, verum eliam adversus oranes episcopos terros raaxKiie Cantuariensis, quanta eliam totius regni
suoecomplendani, vel ut saltera sic ejus excoinmu- Francise, imo omnium partium mundi ad quas isla
nicalio, el terrse suse inlerdiclura differatur: qua- pervenit nequitia el sedilio, et querela et calamitas.
lenus hoc modo frustrando tempora, domini Can- Hanc salvo pudore dissiroulare ratio non debet neo
tuarfensis auctoritatem evacuare possit, ut si forle potest Romana mater Ecclesia. Quidquid enim in
vestro tempore non ligetur, a successore yestro fiiiam praesumilur iniraicum, redundatin parentem :
ligari non nietuat, cum nec facile, sicut a multis nec sine matris iujuria lilia captivatur. Ad vos ita-
dicitur, proposuerit cum se suscepturum. Ilaque, que claraat sanguis justi el raaiiyiis Dei, etflagitat
prudentissime Paler, qui Spiriluni Dei habent, et ultionera. Vobis ergo, Pater sanctissiroe, adsit et
pacem Ecclesise desiderant, spirilum Danielis in consulat super vindicta facienda omnipolens et mi-
vobis excitari, ad Belis "astutias depreiiendend?.s, ® sericors Doniinus, qui Filii sui cruorem mundo im-
et draconem interfieiendum, summo animi affectu pendit, ut mundi noxas 'delergeret et deleret ma-
optant, super quoDeum assiduis et cumulatis pie- colas peccalorum, ille vobis sufficientis vindiclse
cihus, exorant. Yaleat sanctilas vestra in lempora voiunlalem insinuet, et suggerat facultalem, ut
liiulta. Ecclesia inauditi etnefandi sceleris confusa magni-
LXXXIX ludinc, dislricla, jnaudita et toli mundo jucunda
Wheobaldi Blesensis
~~ comitis. — De marlyrio S. liilarescal ultione.Valele, et sicut decct sanclitalcm
Thomce. vcslrara et dignitatem tolius curioe Romanse; stu-
Revendissimo domino suo et Patri ALEXANDRO,dete.
summo pontifici, TBEOBALDUS Blesensis comcs, et
regni Francorum procurator, salutem, et debitam XC.
cum filiali subjeclione reverentiam.
Magistri Viviani.—Quid egerit in exseculione man-
Veslrae placuit majestati, ut inter dominum Can- duli apostolici sibi commissi.
ttiariensem archiepiscopum et regem Angiorum pax Beatissimo Palri el doniino ALEXANDRO, Dei gra-
relormaretur, et integra firmarelur concordia. Ila- tia univcrsalis Ecclesioc summo ponlifici, VIVIANUS
1,149 AD ALEXANDRUMIII EPISTOL.E. 1450
ejus sanctilatis servus devotissimus, debitse subje-- t\
A el in ejus loco adjecil, Salva dignilate regni sui.
clionis obsequium. Quo audilo, plurimum turbati sumus. Quia in fini-
Quod statum nostrum pariteret essenegolii, pro> bus proedictorum verborum non stabalur, el ila ab
qtio ad illustrein regem Angliae deslinati sumiis,, eo utrinque recessimus, et in ducatu Rothomagen-
taudiuBeatitudini vestrse significaredistulinius.non t sis archiepiscopi Cadomum usque pervenimtis. Et
dissolutse negligentioe, quse culpoearinumeratur, sedI cum 'rex comili Flandrensi Rothomagum obviam
necessitati et quaUlati causseesse aseribendura cer-. profieiscerelur, verbum pacis nobiscum denuo re-
tissime fore sciatis. Erat enim cum exercitu in re- tractandae prsenominatis archiepiscopis, Lexovien-
motis Guasconiaepartibus, et illuc absque maximo, si, Wigornensi, Sagiensi, Bajocensi, Redonensi epi-
discrimine nullatenus , sanclissime Pater, potera- scopis, Cantuariensi, Saresberiensi archidiaconis,
mus accedere, nec fuit de consilio Chrislianissimii et suis principibus cdrhniisil. Qui cum instarenl ut
regis Francorum, cui apud Silviniacum obviavimus,( verbum, scilicet Salva dignitale regni sui, admitte-
litteras sibi vestras, quas devotissime recepit re- remus, respondimus : Stet ergo verbum regis pari-
prsesenlanles. Deinde Senonas, regis Anglise redi- ter et verbum Domini, id esl, salva libertale Eccle-
tum exspectantes, declinavimus. Qui cum longio- siw. Quod non admiserunt, sicut nec rex, licet in
rcm, quam credideramus, moram in Guascsniai R honore Dei liberlatem Ecclesise ut dicebat, inlelli-
feceral, tandem rediit, et ad ejus prsesenliam fcsli- geret, apponere tamen scripto penitus recusavit. Et
nantes in Normannia accessimus. A qtto et princi- cuin jam conlra nos verbo praevalere non possent,
pibus SIKSsatis honeste recepti fuitnus, in crasrino, prseelegerunt, ut archiepiscopus, sicut jam dictum
litteras ei vestras exhibentes. Quas cum lcgisset, est, secure ad ecclesiam suam accederet, et in bona
multa in exordio orationis suse contra dominum, pacc et securitate ecclesiam suam cum omni inte-
Cantuariensem nobis, sicut olim dominis nostris. gritate, sictit habuil antequain exiret, hinc inde
cardinalibus, proposuit. Sed quia ut eum in am«- miia conditione apposila reciperet, et sui siiniliter
rem et gratiam suam omni rancore deposito.in re- sua. Et ad eorum instantiam verbum admisimus.
missionem peccalorunl suorum reciperet, sibi iu- Demtima rege apud Rothoinagum vocali curn multo
cessanler injungebalis, quodammodo verbo annuit,( Iabore accessiraus. Tandein per legatos suos nobis^
et se hahituruin fore consilium respondit. Sed anlei in curia archiepiscapi mandavit, qttod nullatenus a
de absolvendis excommunicatis proposuit. Nos vero> verbo illo Salva scilicel dignitale regni sui, recede-
qualem super absolulionem episcoporum potesta- ret, et ita sicut nec primo, nec secundo a prseno-
iem haberemus, quia vobis non exlal incognilum,, Q minatis personis verbo invento slare placuit. Et hoc
narratione supef sedemus. Qualicunque tamen post- modo, beatissime Pater, recessimus ; archiepisco-
modum potcstale accepla, si Deus animum suum ett pis quoque sub dehilo fidelitalis, qua vobis aslricli
voluntalein ad pacem inclinaret, propter hoc prse- tenebantur, proecepimus, ut eis, quos absolvimus,
stito ab eis juraniento nullalenus remanerct. Quii sub debilo juramenli, quo vobis tenebanlur, pras-
cum per multos anfractus locorum, necminus ver- cipercnt, et domino regi proponerent, ut si pax se-
borum nos sectim adduxisset, et aliquandiu deti- cula non essel ante discessum nostrum, beneficio
nuissel, deraum in proesenlia Rothomagcnsis ett absolutionis non frucrentur, et sententiam , quam
Burdigalensis archiepiscoporum haec proposuil: Ul( archiepiscopns Cantuariensis in eos lulerat, irre-
tres qui prwsenles erant, absolverenlur, el unus no- fragabililer observarent. Et haec Jiactenus de liis
strum Angliam intraret, et reliquos excommunicaios, quai cum domino rege gessimus. Ceeterumverbuni
quos juxta titlus inaris inveniret, absolveret, el alteri- regis Canluariensi archiepiscopo poslmodum re-
ad archiepiscopum procederel. Quo pacto, ejtis in- prsesentavimus. Qui cum proedicla omnia aequani-
luilu per qtiem reges regnaut (Prov. vm), et amorej miter sustineret, respondit quod dignitateni regni
vestro, archiepiscopo permilteret ut secure veniret, sui libenter conservaret, salvo ordine suo et fideli-
et in bona pace et firma securitale ecclesiam suaini D tate Roraanse Ecclesise.De his quoque si quis aliter
reciperet cum oinni inlegritate, sicut habuit ante- vobis proposuerit, sic esse, sicut diximus, per om-
quani exiret, eamque leneret ad honorem Dei ett nia credatis. Et quod nomen domini Graliani non
Ecclesiae,et suum et filioritm suorum : el hoc idemi ponitur in his Iitteris, non ideo remansit quod eas
suis qui cum eo et pro eo exsulabanl, concedebat, non viderit et diligenter pertractavetit, sed quia fe-
et in scriptis totum quod proniitlebai, redigere de- stinabat redire, el longe breviores volebat fieri lilte-
bebat. In craslinum autem cum illos tres absolvere» ras. Sed ut nihil nuntiis regis contra nos usque ad
deberenius, mutavit duntaxat nomen filiorum, ett rediltim noslrum crederetis, novissime de consilio
dixit hwredum, et hoc in praesenlia procdiciorum i archiepiscoporura et episcoporum disposuimus ad
archiepiscoporum, et unius nominalissimi Lexo- prsesenliam ipsius rcgis mittere nuntiiim. Elegiraus
viensis episcopi. Quid ergo de osculo ? Nec propterr tandem magislruin Petrum, virum honestum et
hoc modicum pax remaneret, respondit. Ejus ver- bene litleralum, Papiensem archidiaconum, quem
bum nobis placuit, et admisimus. Absolutione au-- ad proenominatuniregem misimus, ut ei clementer
tem illorum poslinoduni facla, ubi dixit, Uonoremi supplicaret; utque in exsequenda pace inter ipsum
sw/nnn hwredum, caeterisiu suo slatti manenlibus,, el dominum Cantuariensem juxta lenorem littera-
PATROIACC. JWJ
im VARIORUM 14E2
rum vestrarum, quas ipse receperat, preces adrait» A ut prajfatum Cantuariensem in osculo pacis reci-
teret, ex parte vestra affectuosissime rogaret. Qui peret. Instili apud Christiaiiissimum regem, ut hoc
cum honeste fuisset receptus, indecenter et contra tanlillum suarum precum instantia exlorqueret.
honorem Dei, et stiuin, sicut ipse asserit, fuit tan- Sed ille alii regi, dum in lerra sua erai, nolebat
dem dimissus, ct quibusdam rebus suis in ejus dti- esse molestus in aliquo. Domino tamen Canlua-
catu poslmodum exspoliatus. Unus quoque, de suis riensi dixit, et etiani inihi coram miillis, qui prse-
pfsecipue, qui ab eo, ul dicebat, timore jam extra senles aderant, quod nec pro tanta quantilate auri,
yillam non longe recesserat, a saevis hominibus quantus ipse erat, vellet vel auderet consulere, nisi
atrociler est tractatus, sed suggestione eujusdam pacis osculo prsecedenle, quod.terram ejus ingrede-
supervenientis mililis, ut noliis hujtismodi faclum relur; quia Stibtraclo osculo gratiam non reddebat.
denuntiaret, divina gratia de manibus illorum est His ergo, qui aderant-, ex causa probabili visum
ereplus. est, quod verbum pacis Iractabat in dolo, qui pn-
XCI. blicum et celebre gentibtis pacis signum admittere
Ejusdem. — Similis argumenli. recusabat. Nec aliquid per suos domino Canl.ua-
ALEXANDRO papae,magisler VIVIANUS. riensi respondere curavit, sed quasi occasionem
Operain omncm adhibui et diligenliam, ut inter discedendi captans recessit. Visumque est, quod
regem Anglorum et D. Canluariensem pax refor- tantum simulare volebat gratiam , non restituere.
maretur juxla formam quam sanclitas veslra prse- Placeat itaque Sancliiati yestrse, si quid adversus
scripserai. Tandem vero post multos labores ad id hsec audieritis.differre omnia, quousque servi vestri
yentuni est, ut D. Canluariensis in colloqttio regum faciem, qui cunclis interfui, videalis et audiatisex
Parisiis habito in ociava Beati Martini, petitionem ore meo, qualiter Ecclesia conculcetur, el quam
subscriptam per D. Rothomagensem el episcopum inique proscripti sint innocenies. Omnipotens Do-
Sagiensem, «t me, regi Anglorum, prsesente Chri- minus incolumilatem veslram ad gloriam nominis
stianissimo rege, porrigeret: Hoc peiimus a domino sui, et pia noslra noslrorumque vota, in lempora
nostro rege juxta mandatum et consilium domini longa cuslodiat, sanctissime et amantissime Pater.
papw, ut pro amore Dei, et domini papw, el honore XCH.
S. Ecclesiw, ac salute sna et hwredam suorum, reci- Laurcniii abbalis Westmonasieriensis. — Pro Gil-
piat nos in gratiam suam, et concedat nobis el om- berto Londoniensi episcopo.
nibus, qui nobiscnm el pro nobis exierunt de regno, ALEXANDRO papse, LAURENTIUS abbas Westmona-
pacem suam el plenam securilalem de se el suis, sine C slerii. !
malo ingenio. Et reddal nobis Ecclesiam Cantuarien- Yeritalis assertio tunc demum libera solet et
sem in ea plenitudine et libertate, in qua eam melius sine offensione procedere, cum et certis rerum
/labuimus, post quam ad sedem illam accessimus, el nititur argumentis, et celeberrimse opinionis atte-
possessiones omnes, quas habuimus, ad lenendum et slalione vallatur. Hinc est quod venerabilem Pa-
habendum, ita libere, el quiete, et honorifice, sicut trem noslrum Gilberlum Londoniensem episcopum
ecclesia et nos eas liberius et honorificentius tenui- eo Sanclitali veslrse altenlius commendainus,
quo
tnus et habuimus, postquam promoli sumus in archi- eum in partibus nostris et merituin vitse
celebrem,
episcopum. Et similiter noslris. El omnes ecclesias, ct communis habet oeslimatio commendabiiem. Ye-
el prwbendas ad archiepiscopalum pertinentes, qum strae ilaque sublimilati, cujus revereiiliam, sicut
m.caverunt postquam exivimus de lerra, ul faciamus noh debenius, ita nullis volumus falsitalis incestare
4te eis sicjfl de noslris, proul nobis placuerit, simililer figmentis, snblata omni ambiguiiale suggerimus,
habere ,per.miJtat. Et hoc in scripturam redactum quod raemorali viri vita et conversatio, quantum
est. De mob.iUbusvero ablatis se faclurum promisit aut ex evidentibus rerum indiciis, aut ex celebri
iirdiiepiscqpus juxta consilium vestrum, ut a nullo opinione ad vestram potuit notitiam pervenire, co-
super hoC deberet argui. Rex aulem audila peti- D piosis haclenus claruit decorata viiTutibiis, et for-
tione scripla, de plano non coniradixit, sed muta- mam religiosis el honestatis intuciitium oculis visa
lis verbis respondit quod archiepiscopus haberet esl prselendisse. Quis eiiim ex nostratibus ignorare
ecclesiam suam et posscssiones suas in pace, quas pennitlitur doniinum Londoniensem tam divinae
habuerunt, et sicul habuerunt anlecessores sui, ct legis quam ssecularis scientise peritissimum, hone-
jsie.excluderel possessiones quasdam, quse de novo stale praecipuutn, in cullu et observanlia religionis
aecidcrant huicarchiepiseopo de jur,e ecclesise suse, ex diuiina et sancla fuisse conversalione probatum?
et quas hahuerat et lenuerat posi^uam Jaelus est Quis corum ila desipiat, ut hoc non sapiat? Hoc
archiepiseqpus:.et ecclesias el praebendas, quse va- eliani nos ex domini rcgis noveritis lesiinionio
caveruntpostquaniexivit.de lerra. El ut cajlide concepisse, quod idem dominus Londoniensis do*-
alligaret eum ad ohser.vandas consuetudines -suas, mino Cantuariensi apud regiam majestatem nun-
pravas et malediclas, sicut postea bene depreiien- quam dicto factove nocuus exstilerit, quod quidem
dimus, quia in omnibus fere verbis suis Ecclesise ab omnibus vitse ipsius et conversalionis honeslae
Dei sophisticus est et capliosus. Et prselerea nullius consciis, sub quadam polest certitudine et securi-
prece.cum tamen rogarelur a mullis, inducipoluit, •lale prsesumi, cum auditu etiam grave sit et fide
1453 AD ALEXANDRUMIII EPISTOLJ:. 1454
indignum lam prseclarum in Ecclesia Dei religio- A j polissimum in tempore persecutionis Ecclesiae,
nis et sanelitatis speculumalicujus nialrgnitalis se- conlra commoda Ecclesise offendere non borruit,
minarium aul fomitem exslitisse. Oramus igiiur, cujus offensio malleum persecutionis Ecclesise au-
sanctisstme Pater et domine, ut devoto et venera- graentavit. Melius erat sibi, ut felicitali suse frcnuin
bili filio, ad gremium se vestrae iiiansucludinis imponeret, ne dum ad rerum cacumen prsesum-
translerenti, sinum benignitatis et gratise clemen- ptuose pervenire nititur, praesumplionis suse merito
ler aperialis, eumque in gratise veslfsepleni'tudinem ad inferiora detrudatur. Etsi eum non moverent
rcslitutum ccclesise susereslituere, communibus, si Ecclesise deirimenta, debebant saltem eumrevo-
placct, in hoc honorum votis satisfaciendo digne- care, ne contra regem ageret, a rege sibi exhibita,
mini. Hoc enim vestrse, ut credimus, sublimitatis tam in diviliis quam honoribus, increraenla. At
honori et ecclesiasticis videbitur utilitatibus deser- obviat adversarius, et objicit quoniam ipsum coram
vife. Omnipolens Deus incolumilatem vestram in rege stare judicio csset apostolicaesedis et dignila-
tempora longa et laeta perducat, charissime Pater lis diminulio. Ac si nesciat, quod etsi in illo judi-
et domine. cio aliquaniulum Ecclesiee dignilati derogarelur,
XCIH. dissimulanduni lamen erat pro tempore, ul pax Ec-
Anonymornm. — Contra Thomam Cahtuan&nsem. R clesiae redderelur. Objicit iterum patris sibi nomen
Medicinaepotius lempus est, quam querelse. Nam asciscens, quod arrogantiam videtur redolere, quod
peecatis exigentibus inter malleum et incudem po- filii in patris damnationem minime debueritnt con-
sita est sancta maler Ecclesia, et nisi divina super venire. Sed necessarium erat, ul patris superbiam
eam respiciat miseralio, icttim mallei esl sensura. filiorum humiliias leinperaret, ne post patrem iu
Crebrescente enim schismaiicorum nequilia, pro fi- filiis patris oditim pareiitarel. Liquet ilaque ex prse-
dei suse defensione et amore justiiise Pater patruni dictis, patres sanc;issimi, quod adversarii noslri ir-
exsulat a palria, et ne ad propriani sedem liber ei rita el ineflicax debet languescere accusalio, qui
pateat regressus, pfohibet Pharaonis animtis indti- sola odii malignilate irapelebat, nullius rationis ful-
ratus. Accedit ad hoe quod Canluariensis Ecclesia lus patrocinio. Et quoniain vobis omnium Ecclesia-
tam in spiritualibus quam in temporalibus misera- rum noscitur solliciludo imminere, necessarium est
biliter imminuitur, quoe tanquam navis in mari vos circa slalum Cantuariensis Ecclesiaecautelam et
proprio rectore destiluta fluclual, et ventis exponi- diligenliam adhibere, neeadem Ecclesia pe.r sui pa-
tur, duni ejus pastor infra nalionis stiselernlinos storis excessus cogatur naufragium sustinere,
regia poteslate manere prohibetur. Qui suo ct Ec- c{ XCIV.
clesiae suoe, nostro ctiam sapiens periculo, poeiw- — Narrat quid actum sit in curia quam
rum et laborum secum nos expostiil acerbitali, non Anonymi.
de pace traclanda inter ipsum et pontificemRoma-
considerans, quoniam blandiri oportet, non detra- num in die Penlecostes suis indixerat Fredericus
here poleslati. Qui nobis, licet ejus laboribus totis imperator.
affeclibus compatiamur, ingralus exislit, et nos, AExANDRopapae, quidam amicus suus.
cum in eadem propter euni damnatione simus, per- Iraperalor, cum principes sttos ad curiam, quam
sequi non desistit. Inter ipsum siquidem et serenis- eis in festo Pcnlecostes indixerat, adunasset, et
simum regem Auglorum quoedam controversia ver- principes ipsi Sabbato ante festum et subsequenti
sabalur. De ulriusque volunlate dies proefigitur, ut secunda feria de pace iuter vos et eum reformanda
in eo, jiislitia mediante, illorum controversia ter- tractare ccepissent, Reginaldus, dictus Coloniensis,
niinetur. Ad eumdem diem ex prsecepto regio archi- advenit, publice asserens et proponens quod nihii
episcopi, episcopi, et csclcri Ecclesiaruni proelali contra vos ad honorem sqi labor et stiidiuin impe-
convocantur, utquanto generalior esset concilii ce- ratoris proficerent, pec ejus lunc penitus assentiret
lebratio, tanto manifestior fieret fraudis et malitise consiliis. Dicebai enim quod potior pars iinperii vo-
denudatio. Constitiua die catholici principis conspe- D biscum eral, comniernorans scilicel Salzeburgen-
ctui se prsesenlat regni turb.vtor et Ecolesise.Qui de seni, Moguntinum, et alios qtti de Alemannia, ve-
suorum merilorum qualilate non securus Dominicse strae obtemperarint sanctilali. Veruuilameii ad ma-
crucis armat se vexillo, tanquam ad tyranni prse- gnilicanduin seipsum inquit : Plures quam nos su-
sentiam accessurus. Nec modo regia majeslas of- miis ad obedientiam apostolici nostri conquisiii, quos,
fendilur, sed causaesuaejudicium episcoporuin fitlei ei rex Anglorum numero quinquaginta, et plures^
.commitlit, ut sic ab omni siispicione liberettir, Re- juxta domini imperaloris beneplacilum exliibebit.
stabat ut episcopi causam judicio terminareiit, ut Cuni igitur ei lalia. promittenli, et ad cerlitiidjnem
sic dissidenles in graliam fiederarent, et dissensio- hujus rei duos iiunlios proedicti rcgis prsesentialiler
nis eorum materiam. sepelirenl. Occurrit lamen exliibenli, de prosequendo ejus cnnsilio suum iinpe-
ille, et prohibet pe de ipso coram rege senlenlia ralor poijicerelur assensum, in audientia cuneto-
proferatur, ut sic animus regis gravius accendalui' ruiii principum hujusmodi consilium imperatori fbr-
ad iracundiam. Cujus excessus facit quantitas, ut lnavit: quod ipse videlicet imperator in conspecli;
ipso attclor cuilibet se delieat exponere ultioni, eni- lotius curise propria manu juraret quod nullo un-.
bescens pocnam merilam deprecari. Qui principem, quam'lotiits vitscsuse temporc vos, vel aliqueiii.qu]
i S3I> VARIORUM 1458
ex 'parle yestra sit, in ponlificcm Romanuni susci-- A loniensis fecit apponi, de imperaloris asseusu ea-
peret, sed devolioni papse sui Paschalis inconcussee dem eleclio provenirel. Deinde qui prsesenles erant
semper et inseparabiliter adhsereret. Si vero mori1 principes, sicut supra diclum est, suum prsestilere
illum ante contingeret, hoc ipsum juramentum suii singuli juramentum. Cum vero ad episcopos ventum
successores observarent. Principes vero suos id1 esset, dicerenlque omnes, excepto Verdensi, velje
ipsum jurare compelleret, adjecto in eorumdemi se potius regalibus cedere, qttam hujusraodi sacra-
principum juraraenlo, quod si prius imperalor ob- menta prsestare, responsum est ets oporlere eos,
iret, principes ipsi nullurh antea coronarent in re- vellenl, nollent, jiiramentum facere, et regalia reti-
gem, quam is qui coronandus essel, de lenendo ett nere. Sicque cum fletu et planctu maximo juravit
fovendo eodem schisraalico, et ejus successofibus,, primus Magdeburgensis, sub ea tamen conditione,
idera facerent juramentum. Et quod principes infrai si omnes alii, qui aberanl, essent simul juraturi,
•sex hebdomadas, postquam de curia ad propria locai et quod solulus esset a juranienio, quocunque lem-
rediissenl,oninesabbaies,praTMsiios, etalios eccle- pore desineret regalia possidere. Pamburgensis
siarum prselatos, railites quoque, el alios oinnes5 vero episcopus, post multas el varias excusaliones,
qui in locis eorum aliquos honores obtinerent, hoc; ita ipsi imperalori juravit, quoi quandiu voluerit
ipsum jurare compellerent. Et eos qui nollent lioc; R regalia retinere, secundum quod ei propritts sensus
facere, rebus eorum penitus confiscatis depositos,, dictaverit, .eidcm imperatori super negolio auxi-
et honoris sui cingulo spoliatos, vel si privati ho- lium et consilium ministrabit. Verdensis et intrusus
mines fuerint, in membris suis crudeliler mutilalosi Haldcstaldensis absolute, sicul Coloniensis, jurave-
a toio imperio compellerenl exsulare. runi. Yirdunensis cl Frisingensis, per archiepisco-
Placuit imperatori forma consilii, sed archiepi- porum suoruni absentiam excusati, jtirameiiium fa-
seopo Magdeburgensi, el aliis qui praesenles erant; cere minime sunt coacti, sed habita licentia libere
episcopis dura visa est admodum et molesla. Ita[ ad propria redierunl, usqv.e ad festum bealorum
quod idem Magdeburgensis nullum ex hoc juramen- apostolorutn Petri et Pauli sibi licenliam impe-
lum se praestare responderit, nisi prius Coloniensis; tranles.
ordines et consecralionem reciperet, per quam Hi tarjlummodo principes juraverunt: dux Saxo-
omneni dubitalionem ab ejus et aliorum peetoribus niensis, marchio Alberius, comes Palatinus, fraler
removeret. Unde cum ille id promitiere detreclaret, imperaloris. Hi sunt archiepiscopi qui juraverunt :
acriler eum aggressus est imperator, suamque ei Magdeburgensis et Pamburgensis; sub conditione
malignitalem impropcrans, iralus in eum verba hu- / tamen proenominata. Coloniensis aulem et duo suf-
jusmodi est proseculus : Ecce manifeste apparet, fraganei ejus absolute juraverunl. Filius vero Con-
quod sicut tradilor et deceptor in periculum meum radi, qui ad curiam cum mille quingentis mililibus
papam milii prwfecerisignoranli, cum etiam ante re- venit, ut audivit fieri menlionem de jurauienlo, re-
ceplionemlilterarum mearum, ne de subsliluendipon- cessit. Palriarcha Aquileiensis non adfuit, neque
tificis eleciione iractares, lu stalim cum Te Deum aliquis suffraganeorum suorum. Similiter nec Sali-
laudamus, et juxta beneplacitum tuum novum mihi sburgensis, vel aliquis suorum. Nec Treverensis,
ponlificem clegisli, plus mihi proditor faclus, quam vel aliquis suorum. Et multi de principibus non
Mogunlinus electus, qucm hujus criminis reum defe- adfuerunt.
rebas. Prwserlim cum ille dederit milii salubre consi- XCV.
lium, ut ex quo Deus a prioris me periculo liberavit, Richardi archiepistopi Cantuar. — Aceusat abbalem
nullatenus me obnoxium facerem successori. Nunc Malmesburiensem,quod se ab obedienlia sui epis-
vero necessario le noveris compellendum,ul laqueum, copi sublraxerit. Deindefuse depiorat quanla mala
secnla sint ex exemptionibusabbatum per ponlifi-
quein parasti, primus incurras : et aliis etiam id fa- ces Romanos ob episcoporumquorumdam tyranni-
cere recusantibus solus habebis subire periculum, dem indultis.
quod lua malilia noscilur cwleris prwparatum. Sic D Sanclissimo Palri et doniino ALEXANDRO Dei gra-
ergo ilie vehemenler astrictus non potuil evadere, tia sumino ponlifici,R. Ecclesia; Cantuariensis hu-
quin cum maximo flelu primus juxta praedictam milis minister, devolissimum subjectionis obse-
formam faceret juramentuni, et susceptis ordinibus quium.
conseerationem qitoque se promitterel rceeplurum. Sicut einineniiara apostolicae sedis magistrani
Exhibuit etiam prsedictos nunlios regis Anglioe, omnium ecclesiarum profitemur : sic ab ipsa con-
quipubliceeoramomnibusjuraveruiit, quodquidquid silia in ambiguts, in angustiis solatia, responsa in
imperalor super hoc se servaturum jtiraveril, ipse judiciis exspeclamus. Monasleriuin Malraesburiense,
quoque rex lenebit firiniter el servabil. Sic ergo quod in Sarisberiensi dioecesi sitiim est, nuper sibi
propria manu supradicluui prsestilil juramenlum, abbalem elegerat : cumque Sarisberiensis episco-
eo tamcn ad veibuni archiepiscopi Magdeburgensis pus appellasset, atque ex parte vestra constanter
deterniiiialo, ut si voset schismalicum illum eodem inhibuissei electo, ne aliunde, qiiani a se, munus
lempore obire coniingerel, et cardlnales utriusque benedictionis acciperet : ille nihilominus occulte
pariis in aliquem unanimiier convenirenl, liheruin profeclus in Wallias ab episcopo Landavensi clan-
sibi esset euni recipere, si lamen, quod quidem Co- destinam ct furlivam benedictionem adcpius sibi
1457 AD ALEXANDRUMIII EPISTOL,E. 14S8
abbalis ofliciuni usurpavit. Nos autem, querela A archiepiscopis et a prselalis suis decani et archidia-
episcopi et verilale rei diligenlius inquisita, sus- coni eximantur. Et quse est hsec forma justitise, aut
pendimus Walleusem episcopum et abbalem, donec potius juris deformilas, prohibere, ne discipuli
ad excusationem tanli excessus libertalis aut digni- magislro consentiant, ne filii obediant patri, ne
tatis privilegium allegarent. mililes sequanlur principem; ne servi domino sint
Pariibus ilaque in nostra praesentia constitutis, subjecli? Quid est eximere ab episcoporum juris-
el ecclesiarum privilegiis productis in medium, dictione abbales, nisi conlumaciam, ac rebellionem
nihil invenimus, quare Malmesburiense monaste- prsecipere, et armare filios in parentes ? videant,
rium episcopo Sarisberiensi subesse non debeat, quseso, isla, et judicenl, qui judicanl orbem terrae,
et humililer obetlire; eo solo excepto, qtiod abbas ne inde eraaiiare videantur injurise, unde jura su-
quasdam exemptionis suse litteras prsetendebat, muntur. Arguemur temeritalis, et dicemur os no-
quse in filo et bulla videbantur vitiosse, slylumque strum posuisse in ccelum, qui non de superbise
Romanse curise miniine redolebant; ideoque et eas spirilu, sed de alramentario doloris hsec scribimus;
falsitalis episcopus arguebat. Abbas testibus nite- senlimus equidem familiares anguslias, qui publi-
batur asserere decessores suos benedictiones a qui- cas deploramus : nee fortiludo nostra fortiludo est
bus volebant episcopis pro suo libilu citra profes- lapidis, nec caro nostra aenea est, ut tarn enormes
sionis vineulum suscepisse. Episcopus e conlrario injurias dissimulare possimus. Posl Uriee mortem
mtiltas professiones abbatum Malmesburiensium et adulteriura Bethsabese missus est ad David pro-
exhibebal, sibi et praedecessoribus suis faclas, qui- pheta proponens ei paradigma de paupere, qui uni-
hus sibi abbatis obedientiam et suhjectionem mo- cam habebal ovicuiam, quam abstulil ei dives, qui
nasterii vindicabat. Productis itaque et receptis oves haliebat innumeras. David vero de sententia
abbatis teslibus, et redactis eorum •attestalionibus requisitus, judicium morlis dictavit in divitem, et
in scripturam, quia secundam productionem postu- per consequentiam in seipsum. Et quis est hodio
labal abbas instanlius, diem alium prsefiximus : in dives, qui habet oves innumeras, nisi Romanus
quo, cum rogaremus more nostro quse pacis sunt: pnntifex, qui ecclesias orbis possidet universas?
episcopus et paci et judicio humiliter se offerebat. et quis pauperior, quam Ecclesia Cantuariensis,
Abbas vero consilio cujusdam advocati diffugiens quoe curri uiiam el unicam abbatiam haberet, mo-
ad versuti juris prsesligia, nec judicio acquiescere nasteriura scilicet S. Auguslini, quara sinu provi-
voluit, nec verbum pacis admittere, asserens se de denlise pastoralis et paterno fovebat amplexu, eam
csetero nulli episcopo, vel archiepiscopo, nisi soli Q i dives ille prophelicus, ne dicam Romanus pontifex,
summo pontifici super professione vel obedienlia in suani specialem et propriam usurpavit. Si audea-
respondere : recedensque eontumaciter. Viles, in- mus dicere quod sentimus, cum ex officio juslitisu
quit, sunt abbales el miseri, qui potestatem epi- rcddatur unicuique quod suum est, non multum
scoporum prorsus nonexterminant, cum proannua Romani ponlificis jusliliam promovet, si alicui in
atrri uncia plenam a sede Romana possint assequi alienam injuriam beneficium confert, si quod nieum
liberlatem. Ideo haec ad aures eminenlise veslrse, est aufert, si ea committit in rebus ecclesiaslicis,
reverende Pater, coramuni deploratione deferimus, quae mundana potestas in soecularibus abhorret.
quia pestis illa latissime se diffundit. Adversus Apostolus ad Romanos loquens : Omnis, inquit,
primatesct episcopos intumescunt abbates, nec est, creatura polestatibus sublimioribus subdita sit (Rom.
qut majoribus suis reverenliam exhibeat et hono- xm). Si EcclesioeRomanse sic apostolus scribit,
rem. Evacualum est obedientisejugum, in qua erat quis in Ecclesia Romana doctrinse apostolicse con-
untca spes salulis, et prsevaricalionis antiquse re- traire prsesumpsit? Ad Hebraeosetiam scribens, di-
medium. Detestantur abbales habere suorum exces- cit : Obedile prwpositis veslris (Hebr. xm). In hu-
suum correctorem, vagam impunitatis licentiam mano corpore, membrum unum servire alteri, non
amplectuntur, clauslralisque mililise jugum relax- D detrectat. Quidam angeli aliis praesunt, nec inler
ant in omnem desiderii libertatem. Hic est, quod se superbiam eniancipalionis admittunt. Unus eo-
monasteriorum fere oninium facultates daloe sunt rum quandoque se eximere voluit a potesiate divi-
in direptionem et prsedara. Nam abbates exterius na, et de angelo diabolus faclus est. Hodie per hu-
curam carnis in desideriis agunt, non curantes, jusmodi extraordinarias libertates multorum prseci-
dummodo laule exhibeantur, el fiat pax in diebus pilia machinanliir. Adhuc replicamus, quia de
eorum; claustrales vero, tanquam acephali otio facto summi pontificis disputasse, et sacrilegium
vacant et vaniloquio; nec enim prsesidem habent, commisisse dicemur; verumtamen non est aequa
qui eos ad frugem vitae melioris inclinel. Quod si disptttatio, ubi sustinenti respondere non licel.
lunmlluosas eorum coutentiones audiretis, claus- Nes rixa est, ubi tu pulsas, ego vapulo tantum. Si
Krum non niullum differre crederetis a foro. ex lurbatione spiritus el abundanlia cordis os lo-
Haeconinia, reverende Pater, veslrs?.correclionis quilur, inconsulto calori niisericorditer indulgere
judicium postulant tempcstivuin. Nisi eniin huic velilis, clemenlissiine Pater; dolor enim nosler in
nialo maturius remedium adhibeatur, verendum conspeclu vestro est, et gemitus noster non est a
est, ne sicut abbates ab episcopis, ila episcopi ab vobis abscondilus. Utinani in caput meum manuni /
1459 VARIORUM im
aniraadversionis indignalio vestra extenderet, dum- i- A ocuJis sui.s humilior, nuIJus in altari, devolior, nul
inodo per opprobria et dolores rneos Ecclesia Can- i- lus in beneliciis profusior. Unde sicut unguentum
tuariensis in antiquaedignilatis graliam respiraret.t. effusumest nomen ejus, et eleeraosynas ejus enarrat
Quandoque per misericordiara Dei cogitabit Roma- omnis ecclesia sanclorum. Eliensis autem , ex quo
nus ponlifex, ut coraplacitior sit adhuc. Nam si si juxta beneplacili veslri formam , citra omnera iufa-
ecclesiam S. Auguslini specialeni filiam vocat, filiaa miam tamen , et quasi de abundanli suam purga-i
specialior, atque speeiosior, et longe est digniorr lione canonica innocentiam declaravit, plene et
Ecclesia Cantuariensis, cui si monasterium S. Au- efiicaciter iraplevit episcopum, sanctaqtte et honesta
gustini subjiciat, nibil sublrahit, nisi restituenss conversatione mendaces oslendit, qui maculavertmt-
alienum. Nam, teste Gregorio, nihil ecclesiasliciss innoxium. Ipse etiam et episcopus Norvicensis, cu-
dcperit ulililatibus, si quae sunt aliena reddantur. jus honestaiem et prndentiam frequenter, dum ad
Scimus equideni quod ob quietem nionasteriorum,i, vos a domino rege mitteretur, diutina conversa-
et episcoporum lyrannidem has exemptiones ple- :- tione el experienlia didicislis, ccclesias suas pau-
rumque Romani pontifices indulserunt; verumta- peres inveneriint, sed possessiones earum pruden-
men in eontrarium res versa est. Monasteria enim,i, ter et strenue revocanles, et amplissime dilalantes,
quse hoc beneficium damnalissimse Jibertatis, sive e 1 ipsas nunc in statum optimum erexerunt. Non est
apostolica aucloritate, sive, quod frequentius est,, cquidem novum, quod regum consiliis intersint
builis adttlterinis adepta sunt, plus inquietudinis,i, episcopi : sicut enim honestale et sapienlia caeteros
plus inobedieiilise, plus inopioe.incurrerunt: ideo- antecedunt, sic expeditiores et efficaciores reipu-
que et multse donms, quae nominatissiinse sunt inu blicse adniinislralione censeiilur. Quia , sicut scri-
sanclitate el religione, has imniunitales aut nun- ptura est, minus salubriter disponitur regnum,
quam habere volnerunl, aut habitas continuo reje- quod non rcgitur consilio sapienlium. Scriptuni
eerunt. Si ergo Malmesburiensis abbas, qui apud1 etiam legilis, vw lerrw, cujus rex puerest, et cujus
iiQSrpputatiir arbor sierilis, ficus fatua, et iruncusg principcs mane coinedunt (Eccle. x). Beata lerra est,
inulilis, ad vos venerit, vel miserit, vitam et opi- cujus rex sensatus est, el cujus principes come-
nioneni illius in libra jtistitiae appendalis; nec il- dunt in Lempore suo. Li quo notatur, eos eonsiliis:
lius admittatis privilegia, donec manifeste liqueatt regum debere interesse , qui sciant, et yelint, et
ex collalione Scripturse et biillarum, quo lempore, possint patientibus compa.ti. paci lerrae ac populi
etaquibus Palribus sint indulta. Ealsariornm enimi saluti prospicere, erudire ad juslitiam rcges, et
preestigiosa malitia ita in episcoporum contumeliam» , imminentibus pccursare periculis, vilaeque malur
se armavit, ut falsilas in omnium fere monasterio- rioiis exeinplis informare subdilos, et quaedam au-
runi exemptione prsevaleat, nisi in decisionibus ett cloritate poleslativa praesumplionem malignantiuni
examinationibus faciendis judex verilatis exactor cohibere. Regnum Hebrseorum temporibus Roboam
dislrictissiinus intereedat. Conservet vos Dominusi non fuisscl divisum, nec recessissent ab eo decein
ad gervniidam debitani ecelesiis libeiTaleni. tribus, si prudentiores viros sibi consiliarios ele-
XCVL gissel. Cuin esset Saul proplielans inler eos qui in-
vocabant nomen Doniini; regnum lamen David,
Ejusdem. — Nomen episcoporum in aula regia de- crexit et firmavit
gentium a calumniis tuelur, ac oslendil exemplo ejus solium inslitutio Samuelis,
vetermn, quanlo cum fructu regni in ea versenlur. Rex E.techias oppressus a Scnnacherib, et quasi in
ALEXANDRO Dei gralia summo pontifici, RICHARDUS . evlremis angustiis constilulus per Isaiani-civilatis.
Canttiariensis Ecclesioe humilis lninister, devotumi liberationein, et beneficiura consolaiionis obtinuit.
humilitalis et obedienliae famtilalum. EBsaeusAcrisiam Syris induxit, cl ejus ben.eficio
Detractores, Deo odibiles (Rom. 1), serenilali ve- Samariae obsessores conveiTunlur in fugam. Joiada
strae de noslris episcopis en.ormia suggesserunl, sacerdos Joas filium Ochozise a facie Athaliae per-
asserentes quod venerabiles fratres noslri R. Win- P f sequenlis abscondit, quem cum erexissetin regem,
ton. el G. Elien., atque Joannes Norvicen. episcopi, sanciis eum moribus informavit. Sed Joiada mor-
sequentes odorem niunerum, et omnino abjecta iuo , coepit Joas a Dei legitimis declinare; quem
sollicitudine pastorali , militise ne dicam malitiae cum Zacharias argueret, eum lapidibus obruit et
curialis fluctibus se immergunt. Dicunt quod judi- contrivil. In quo nianifcstissime liquet, quam utilis
cia sangttinis exercent; ideoque tanquam virisan- ct necessaria sil conversatio et doclrina jiislorum
giiinum a sacris abslinent, et ad mensam Doinini his, qui populi regiraen acceperunt.Nam lemporibus
non accedunt. Eapropler succensa est adversus eos Sedeeiae regis, non fuisset externiinatum regnuni
indignatio vestra, nobisque peenam indicitis, si ex- Judseorum, nisi adversus Jereraiam, qui publicse
cessus hujusmodi canonice non punimus. Inhone- consulebat ulilitati, praevaluissenl mendacia pseudo-
stum siquidero eeset, gravique aniraadversione di- propbelarum. Unum noveritis, quia nisi familiares
gnissinmm , si esset in hac parle os loquentium Cl consiliarii regis essenl prsefati episcopi, supra
iniqua veiidicum; sed menlila est iniquilas sibi. dorsum ecclesise fabricarenl hodie peccalores, et
Nam, ut excerpamus pauca de multis, Wintouiensi immaniter ac inlolerabiliter opprimeret clerum
episcopo nulliis est afflictis compatientior, riullus in proesumptio laicalis. Nunc autem, si quid in Ecclc-
1461 AD ALEXANDRUMIII EPISTOL^E. 1462
sise altentatur injuriam, auctorilatc ponlificali cor- A J\ pastore secundum Deum eleeto, cui justtim est sl
ripilur; aut si ad'hoc ecclesiastica censura non vobis placet gratise vestrse ulteriorem accommodare
sufficit, spiritualis gladii defectus, civili supplctur, favorem. Is est devotissimus filius vester Ric. quon-
et ad eorum arbitrium principalis animadversio dam Pictaven. archid. cujus eleemosynae consolan-
exercetur. Si quandoque ut fieri solet, adversus ttir ecclesias sanctorum, cujus facultates sunt cge-
insonles regis indignalio vehementius excandescit, norum subsidia, cujus poteslas est firmamenium
episcoportnn precibus temperalur. Istis mediantf- justilioe, et iniquitatis exterminalio. Est aulem vir
bus mansuescit circa simplices judiciarius rigor, prudens in cousiliis, discretus in opere, modeslus in
admittitur clamor pauperum , ecclesiarum dignitas verbo, et qui in habitu et gestu, ternperantiae nor-
erigilur, relevalur pauperum indigentia, firma.iur mam sequitur, sic ad Dei cultum, ut ex animi seh-
in clero libertas, pax in populis, et in monasteriis ler.lia loqiiamttr, lola mente convCrsus est, ut non
quies , juslitia Jibere exercetur, superbia deprimi- modo sua omnia sed et se ipsum impendere paratus
tur, augetur Jaicofum devotio , religio fovetur, di- sit pro lcge Domini. Sic pater credimus, et multis
riguntur judicia, leges acceptanlur, decreta Romana et certis signis inducli sumus ut quod loquimur
vim obtinent, el possessiones ecclesiasticae dilalan- credamus. Convenit in eum Iibere tota Winton. Ec-
lur, Isti singulis prsecipuis solemnitalibus suis in- ** * clesia, et canonice facla electione postmodum in
lersunt ecclesiis , ubi eleemosynarum largilione, proesentia nostra el fratrum nostrorum regius est
consolalione pupillorum et vJduarum , subjectorumi ei datus assensus. Quod cum dominis nostfis Iega-
correctione , atque aliis sanctilatis operibus plenis- lis vestris innotuisset, gratum admodum sicut ex
sime redimunt dies, quos in curia consumpserunt. litleris eorum pereepimus liabuerunt. Et merito
Porro archiepiscopi vel episcopi, qui in curia regiss quia non apparebat alius qui tam commode posset
Siculi conversantur, per septenniura aut decenniumt prsefalae ecclesise ruinas instaurare, qui sedis apo»
a curia non receduht: nec refert, vivant aut deces- stolicse possel apud nos tam efiicaciter solidare vi-
serint, quantum ad ecclesiaslicarum possessionum1 gorem. Supplicamus ilaque paternitati vestrae qua-
custodiam, vei regimen animarura. Ab hac equidemi tenus eum adhibita maluriiate promoveri faciatis,
curialilate nostros quandoque voluimus episcoposs ut promotus Ecclesise neeessitaies facilius et feli-
prohibere, sed consiliosis et prudentibus viris visai cius expedire e( prQmpvere possit utilitates. Valete.
csl expediens eorum cohabitalio circa regem; quos3 XCYIII.
si extraheremus a familiaritale illius, subtrahere- Ejusdem, TT-Pro R. Herefordensi eleclo.
mus quietem monasleriis , oppressis solatium, ec-- („ ALEXANDRO papse, BARTDOLOMIEUS Exoniensis epi-
clesiis libertatem. Unde licet propter incommodila- scopusr
tes varias, quas ibi sustinent, desiderio desidera- Membris est vigor a capile, et a saricta Romana
rent egredi, publicae tamen utilitatis obtentu com- Ecclesia post Deum salus est omnium ecclesiarum.
muni fratrum nostroruin consilio, non solum in hac; D.omini cardinales legati vestri, desolalis apud noS
vita castrensi tolerare, sed ad eam trahi debuerantt compatientes ecclesiis, districta praeceptione jusse-
et compelli. Ulilitalem quidem Anglicanae Ecclesise,, runt, ut postposita omni occasione et niora sttri se-
et malitiam detractorum, qui vobis veritati contra- cundum Deum patres eligerent et pastores. Ilaque
ria suggesserunt, velilis, Patcr, in libra sequitatiss Herefordensis Ecclesia, quae diutius luxerat et lan-
appendere, et quod super hoc in oculis vestris ac- guerat paslore proprio viduata, pari volo, unanimi
ceptum fueril nostra; parvitati nuntio, v,el lilleriss consensu libere et secundum instituta sacrorum
velitis intimare. Rei veritatem prius vobis declararii canonum elegit venerabilem virum R. archid. Oxe-
oportuit, ut ad hujus rei decisionem cerlius et con- neford. ecclesise suse canonicum tam morum quam
fidentiiis procedatis. Nos autem, cum receperimuss litterarum honeslate conspicuum, natalibus nobi-
yeslrae sanctitatis oraculum , aposlolicae jussioniss lem, habentem ulciusque juris peritiam, qui domui
exsecutores efficaces erimus et devoti. Conservett D suse prseesse noyit, et Ecclesioe Dei sollicitudineia
yos Deus Ecclesise su<eper tempora longa, sanclis- gerere, gratiosttm ei boni testimonii apud omnes.
sime Pater. Eleclioni ejus in prsesentia noslra et fratrum no-
XCVIL strorura, qui omnes in facto isto lsetali et roborati
Btirtholomwi Exoiuensis episcopi. — Pro Ricardo, sunt, regius est datus assensus, et omnium qui au-
quondqm Pictaviensi archidiacono, Wintoniensii dierttnt favor accessit. Pietatis itaque vestrsa geni-
eteclo. bus provoluti supplicamus altentius, quatenus eum
Domino papse, Exoniensis episcopus. faciatis malurius pfomoveri ad expediendas tam
Sacrpsancla Romana Ecclesia sicut indignos ab|) suse quam aliarum -
ecclesiarum necessitates.Yalele.
ecclesiarum regimine depellere consuevit, sic adi XCIX.
sollicittidinem pasloralis oQicii personas idoneass Ejusdem. — Pro Ricardo Canluariensi electo.
cvocat, et eis a.posloliese tuitionis impendit gratiama Excellentissimo domino et Patri charissimo A.
ct munimen. Winlon. vero Ecclesia cum ex absen- Dei gratia summo ponlifici, B. Exoniensis episco-
tja pasloris mullis et magnis periculis subjaceret, , pus, salutem.
landem coelitus ut speratur ei data esl consolalio. Apostolalui vestro pluribus ex causis Anglicana
r>M5 VAIUORUMAD ALEXANDRUMIII EPISTOLiE. 1464
solito magis congratulattir Ecclesia, sed alias ad A C.
coiiciliandam omuiunl gratiam antecedit quod glo- Prioris el conventusEcciesiw Cantudrieiuis. — Pro
riosum Christi martyfem sanctorum catalogo prse- R. Winionieiisi eiecio.
cepistis ascribi, et legatorum vestrorum indusfria Domino papse, prior Cantuariensis et conventtis.
desolatis ecclesiis spes vestrse consolationis illuxit, Eos vobis securius commendamus, qtios sincerius
ut ad plenam Iibertatem confideritius audeant aspi- diligimus, et quos ad sanctairi Romanam Ecclesiam
rare, Jhter quas niater hostra sancta Cant. Ecclesia, sinceriorem credimus habere charitatem. Horum
quse tot et tantofum martyrum sanguine Jaurealur, unus et in primis fere priraus est paler pauperum
et se ab initio pro justitia, pro libertale Ecclesise, et moerentium consolator, proleclor noster in.an-
pro sedis"apostoliese fidelitate periculis semper ex- gustiis, venerabilis frater noster R. Wintoniensis
posuit : laiiderii post labores, post damna, post ca- electus quem ac Iioc, ul fidelium spes est, ad ecclesise
hiriiitates ihnumeras quas referre superfluum est, stiae regimen Chrislus elegit, ut adversariis ejus e
eum tottis eas Christianus orbis agnoverit, meritis regione possit ascendere el se murum opponere pro
ejus divina respondente clementia videattir ad finem domo Israel, el potenter cionterere justitise inimicos,
naufragii pervenisse : nuper enim cum et hi qui in et justis debitum conferre subsidium, riiajestatis ita-
prima sede degunt, et suffraganei provincise, et om- que vesirae pedibus prOYolutiquotquot sumus atten-
nes ad quos perlinebat eleclio, convenissent prse- tius supplicamus, quatenus eum ad expediendas
eurite desiderio et prece populi unanirai consensu proprise ecclesise necessitates et aliorum consola-
tota Ecclesia libere et secundum institutionem sa- tionem facialis, maluritate adhibita promoveri el ut
crorum canonum sibi in patrem et pastorem elegit precibus ejtis quas non nisi in Doniino facturus est
vifurri, cui vita ad conscientiam et exemplum, lit- gratise vcstrse favor aecedal. Valete.
tefarum erudilio ad formam vitoe, et ad doctrinam Cl.
facundia suffragalur. Ricard. videlicet Cantuarien- Odonis prioris et conventusEcclesiw Canluariensis.—
sis Ecelesisa monachum prioreni monasterii Dove- Pro R. eleclo Canluar.
fensis, cujus solliciludinem a multis annis tam lau- Domino papse , ODOprior et cbnventus Canl,
dabiliier gessit,et athleiae Chrisiiproscriplo, elpro Calamitates quas Ecclesia noslra pleno decennio
libertaie Ecclesise agonizanii in necessitale fidem jam sustinuit, apostolicse sedi non possunt esse in-
exhibuit, ut ntinc dignus habeaturejus successione. cognilae, quia eas tolus Chrisiianus orbis agnovit.
Impetrato ilaque regis assensu ad melropolitanam Si causa quseritur, juslilia se ostendit, apparet li-
sedem provinciales episeopi de more convenerunt, C berlas Ecclesise, revercniia sedis apostolicse, cujus
ut ex ofiiciosuo nmnus consecrationis quam neces- auctorilas evacuabalur in pariibus nostris, se esse
sitas exigebat explerent. Sed quia hostis antiquus proteslatur, pro qua et gloiiosus rnarlyr Chrisli oc-
profeclui invidet aniniarum, eo ut nitiltis visum est cubuit : pro qua fratres et alumni ecclesise pro-
machinante ex insperato litlerse regis junioris con- scripti diutius exsulare coacti suiil, et habiti sicut
ceptoe nomine, in medium prodierunt, quihus pro- oves oecisionis, spectaculum facti stimus et Deo et
teslabatur se ad vestram audientiam appellassead- hominibus et angelis, et persecutorum Chrisii can-
versus elecliones quse suum non habuerunt assen- liciim totadie. Attestalurhic effusus apud nos roar-
sum. Et licet litterae ex variis causis, quas renun- tyrum sanguis, sed is prsecipue qui de lerra clamans
liare longum est, suspecise viderentur, et plurimo- ad Deum fidelium devotione defertur in universum
i-uni esset sententia eas consecrationi debitae prse- orbem. Sed benedictus Deus, benediclus apostola-
sertim in lanla necessitate non debere generare tus vester qui nos consolatus est dominorum car-
dispendium, lamen majestati vestrse censuit Eccle- dinalium gratia Dei cooperanle induslria, in tribu-
sia deferendtnn, sperans indubitanler quod tanlo latione noslra, ut post angustias tanti naufragii ad
apuci aposiolicam sedem majorem inveniet gratiam, debitselibertatis portum accessisse videalur ecclesia,
quanlo ei p'us honoris et reverentise etiam cum di- D ut abotninationes ^Egyptiorum Deo suo secure va-
scriinine suo in tam evidenli necessitate studuit liu- leat immolare. Nuper enim emanavii ab eis manda-
mililer exhibere. Quia ergo desolalionem Ecclesise itini de celebrandis elcetionibus in regno, et domi-
prsetendere idera esi ac si ipsius ruinaet cacterarmn nus rcx eorum precibus acquieseens idoneos in ec-
perpetua desolatio procuretur, pietalis vestrse pedi- clesiis secundum Dcura paslores proecepit ordinari.
ias provoluti supplicamus allentius. qualinus nos Universi lselati sunt, sednos omnijure prse caeteris,
et Anglicanani Ecclesiam ccelitus (ut spes esl) eleclo qtii in majori discrimine versabamur. Convenimus
pastore gaudere faciatis, et sancto Thomae substi- ergo saepius accilis episcopis provincialibus, et aliis
tnatis virum, quem in angustiis suis fidelem exper- ad quos electio peiiinebat, et tandem Deo dirigenle
tus est. M"veant vos, Pater, Ecclesiae laborantis gressus noslros in beneplacito suo factum est onir
anguslise, filioruni moveant preces, moveat glorio- nibus cor unum et anima una : quod sine niitu di-
sissimi martyris reverentia, quem orare confidimus, vino non potuit accidisse, nt tam dissonae voluntales
<it ei in sancla Cantuariensi Ecclesia successor ido- in adimplenda sacrorum canonum forma lara faeile
ueus subrogetur. unirenlur. Prseeunte ergo desiderio et prece populi,
pari voto, unanimi consensu convenimus in viruro,
14C5 ORDO RERUM QUJS IN HOC TOMO CONTINENTUR. 1466
de (iiio Dominits videtttr dixisse, nobis : Hic esl A cum periculo suo et temporali asmulorum compen-
Filiusmeus dilettus in quo milii benecomplacui,ipsum dio nollet ecclesiam diutius captivari. Sed licet prae-
eligite (Malth. xvn), quoniam me cum martyre meo, fatse lilterae sapienlioribus non magni viderentur
quem ipse pro me patientem in veritate dilexit, de- esse momenti, de humilitate tamen ,et devotione
vote coluit; et in domo mea ab ineunte aetate fide- ipsius electi processit, et de fidelitate quani patres
liter convcrsatus est, prseelegi vicarium, et ordinari el majores noslros ad Ecclesiam Romanam semper
prsecipio successore.ni, habuisse recolimus, et de paucorum consilio ut pro
Is est R. ecelesise nostroe ab adolescentia sua mo- reverentia nominis vestri consecralio differrelur.
nachus, et apud nos ad omnes promotus ordines, Speramus enim indubitanler quod tanto majorem
prior monasterii Dovorensis, morum honestate et inveniet in oculis clementiae vestrae necessitas ec-
litterarum eruditione conspicuus, modestus in verbo, clesiae noslrae gratiam, quanto majorem etiam cura
providus in consiliis, discretus in opere, in habilu irreparabili dispendio nostro vobis honorem vide-
et gestu veram temperati animi expriraens formam. bitis esse exhibitum. Scilis, Pater, quia nos supra
Decentissime sacerdotis explet officium, zelus Christi modum oppressit dira et diuturna calamitas. Vide-
succensus est in corde ejus, manum suam libenter lis quam trislia fuerint, quara periculosa sint, et
aperit inopi, liberalitatem gaudenter exercet, et ex- B quanlo periculosiora,ut timetur,immineanttempora.
teriorum sollicitudinem laudabiliter administrat. Occurrit irreparabilis, quam Deus avertat, desola-
Quid miruni ergo si in tantum et talem virum uni- lio, recidivam veremur tempeslateni, grandisque
versi libentissime convenerunl, qui etiam rapiendus necessitas solatium desiderat feslinalum.
fuerat, si aliter haberi non posset? Cum ergo libere Pietalis ilaque vestroe pedibus provoluti supplica-
el secundum instilutionem sacrorum canonum fuis- mus attentius, et tota nobiscum supplicat Ecclesia
set electio ejus celebrata, regius, ut mos est, ac- Anglicana, quatiuus provisum a Deo nobis paslo-
cessit assensus : eligentes prosecutus est plenus rem data plenitudine polestalis, prout sanctilas ve-
favore clamor, et debita Iaude Dei tota ccepit eccle- stra rnelius viderit expedire, auctoritate aposloUca
sia resultare. Ad metropolitanam sedem cum electo adversus eos qui ruinas ecclesiarum perpeltiare
provinciales episcopi et aliarum ecclesiarum electi machinantur, roborare dignetur, ut praedecessorum
pariter accesserunt; pro ritu gentis et majorum suorum apostolico munimine fretus secundum quod
consuetudine solenniter inlhronizatus est. Grata ei Deus inspiraverit, vesligia valeat imilari. Sup-
Deo, et ab hominibus desiderata ipsius inslabatt plicamus, inquam, nos, Ecclesia supplicat, suppli-
consecratio, cum ecce ex improviso litterae regisi Q c cant et patroni ecclesiaenoslrse gloriosi martyres et
junioris nomen praeferentes prolatae sunt, quibus; confcssores, et consona voce omnium sanctus Tho-
proteslabatur se appellasse adversus electiones quae; mas iterat et multiplicat preces. Doinec sacralissi-'
suum non haberent assensum. Litterse quidem exi mum cor vesirum verbum bonum, verbum conso-
variis causis et probabilibus signis arguebanturr latorium nobis eructet, squalida lugebit sponsa
suspectae, eisque fidem non esse habendam eratt Christi, nec est qui eam consolari valeat, donec an-
scntenlia plttrimorum, prsesertim in tanto discri- tislitem suum reeipiat in plenitudine potestatis.
mine, ubi libertas potuit periclitari et animaruml Quia pedes vestros nequimus, ut volumus, lacrymis
salus, et Ecclesise protelari desolatio, et rerum ja- rigabimus genas nostras, nec erit eis requies quoad-
ctura irreparabilis. Causas enumerare longum est,, usque eas Deo raiserante abstergat dextera clemen-
sed ulique pro rege illo prsesumi debuerat, quodI tioe vestrse.
ORBO RERUUI
QUM IN HOC TOMO CONT-INENTUR.
ALEXANDERIII PONTIFEX ROMANUS. De quinlareversione Friderici imperatorism Lombar-
Notitiahistorica. 9 diam. 39
VITA' ALEXANDRIIIIPAPJE, anctore cardinali de QuomodoLombardiAlexandrinis subvenerunt. 40
Aragonia. 11 a
QuomodoFredericus imperalor Romana Ecclesiaper
Capitulapromulgatain concilioTuronensi. 23 seipsumpacem simulate quaesivit. 42
De pessimamorte GuidonisCremensiset consimilisuh- De coiislitulioneepiscopatusAlexandna;,eldeprivatio-
4i
stitutione Joannis Strumensis. 55 ne cruciset pallii EcclesiaePapiensis.
De interfectione beati ThomaeCantuariensisarchiepi- De Campalibello interFredericumregemetLombardos
scopi. 57 et de optata Lombardorumvictoria. , £5
Juramentnminnocentise H. regis Anglorum de morte De secundopacis tractatu inter domnum Alexandrnm
beati Thoroae. 58 papam et Fridericumimperatorem. 46
De guerra inier regem Anglorum et ejus filsum posl De maximaca;deChristianoruma paganisfactainOrie'?-
mortembeali Thomae. 39 le. , 4'8
1407 ORDO RERUM UiSS
Quomodoanlipapa Viterbiensisdoluitde pace Ecclesise. XXI.— Frivilegiumpro monasterioS. MariaeRieval
49 lensi. 92
Be tempore, quandoAlexanderpapa
' Arene.liasprius in- XXIf.— Ad episcopumBelvacensem.—Commendatio
travit. . 50 de perseverantia dileclioniscirca RomanamEcclesiamet
De.primocolloquio Lomliarriorumet principumapud personamAlexandripapae,et exhortatioad idem. 96
Ferrariam, praesenteAlexaudropapa, pro pace Ecclesite. . AKNO1160-1161.
51 XXIIf.— Canonicorum S. Lucensiumpriviie-
De consummationepacis, et treugaeLomhardorum,et giumconlirmat,ut ex eorumFrigdiani numerodiaconi cardinales
juramentis praestitis. 55 S. Mariae Novse 96
De reversiorie schismaticorumad Ecclesis unitatem. XXIV. — Ad eliganlur.
HugonemPanormilanum
54 — Illuni Agrigentinensis,Mazarensis,Marehiepiscopum.
elilensisepisco-
Qnomodo exconimuuicationis senten- porum metropolitamcontirmat. 97
liam in pacispapapromulgavil
violalores. 54 XXV.— Albanensi episcopovicariosuo. 97
De acquisitionecaslri Brectanori. 54 XXVI.— Adeumdem 97
Litteraeprinripumimperii de eonlirmationect obseiva ANNO1161.
tione paris inter Ecclesiamet imperium. 55 XXVII.— Ad Morineiises.— ln gratiamMilonisII epi-
Lilterae imperatorismissaepapaasuperpace inter Ee- scopi. 98
clesiam et imperium. 55 XXVIII.— Ad SamsonemarchiepiscopumRemensem.
De gpslis Alexandriitt anno xix pontificalus. 56 — Pro ecclesia Morinensi. 98
Quomodoimperatura pspa in oseulo pacisreeessit, 56 XXIX.— AdLudovicumVII, Francorumregem. — Re-
De eo qnod imperator Fridericus cepil Brectanorum gnm Francorumel praeserlimLudovici,pielatem et me-
contra lenorem pacisfactseinter Ecclesiamet imperium. rita erga sedem apostolieamcommendat. 100
57 XXX.— Ad Eberiiardum Sallzburgensemarchiepisco-
Reseriptum privilegii regis Ungariae,qui pro reveren- pum. — SiguificatprosperumslatumEcclesiaeet suum.
tia EcclesiseRomanae,et domniAlexandripapseEcclesiae Hortatur ul.constantersit Ecclesiaefidelis,imperatorem^
Ungariaeliberlatem donavit. 58 reducere conelur. 101
De teriia reversione domni Alexandri papaead urbem que XXXI.— Privilegiumpro ecclesia^S. CuthbertiRade-
Romanam. 59 foraensi. 105
Epislola eardinalium trium qui Alexandro ad- XXXII.—AdTbeobaldiHBCantuariensemarchiepisco-
haerebanlad Fridericumvigintiimperalorem. 59 pum et Hilarium episcopumCicestrensem.— Ut Rober-
LiiteraeencycltaBa cardinalibusqui ab Alexandri III tus de ValoniismonachisS. Albani silvam de Nerlhaga
pariibns steterunt, de ejusdem ponliOciseieclioiie, ad restituat. 105
uuiversamEccIesiamdirectae. 62 XXXflf.— AdHenricum Belvacensemepiscopum. —
Notitia diplomaticain epistolas et privilegiaAlexaii- De negoliomagislriG. pro presbvleri praebeudaSuessio-
drifltpapae. C5 nensi. 106
EPISTOLJEET PRIVILEGIAALEXANDRIIIL XXXIV.— Ad cleruniAngliae.— Decanonizatiouesan-
ANNO1159. cli Eduardi regis Angliae. 106
I. — Ad Svrum Januensem archiepiscopum,ejusque XXXV. — Ad HugonemSuessionensemepiscopum. —
suffraganeos. — De electionesua. 69 In angustiismaximispositus subsidium aliquod pecunia.
II. — Ad Gerardumepiscopum, canonicoset legis do- poscit. " 107
ctores ca?terosquemagistros Bononiascdmniorantes.— XXXVf.— Ad Heuncum episcopumBelvacensem.—
Ejusdem argumenli.
— AdEberhardumSaltzburgensem 75 Ecclesia. per Fridericum imperalorem affliclaeorat ut
llf. arcliiepiscopum. subveniat. — 108
— Ejusdemargumenti. 73 XXXVII. MonasteriiSS. Facundiel Primilhi Saha-
IV. EcclesiaeS. Sepulcri Hierosolymitanaeprolectio- gunensispossessioneset privilegiaconfirmat. 109
nem suscipitpossessionesqueac privilegia confirmat. 73 XXXVIII. — Ad magislrumNicolaum: Laudatejus er-
V.— MonasterioCasinensi,quod primum totius Itali;e ga sedem aposloiicamzeium,hortaturqueut in eo pcrse-
declarat, bona ac iibertates omnes coufiraiat,' uovaque veret. 109
conceditprivilegia. 75 —
XXXIX. Privilegiumpro Phalempinensimouast.erio.
VI. — Ad Henricum episcopum Belvacensem.— L't, 110
reprobataOclavianipravilale, lirmiler perseveret in sua XL. — AdHenricumBelvacensemepiscopum.— Ilitim
devolioiie. H0 laudat de suo iii sedem apostolicametin reprimendis
VI!. — Ad BerthamFrancorumreginam.— ConlraYi- scliismaliciszelo. 111
ctorem anlipapam. 80 XLI. — Ad Chiniacenses.— De depositione Hugo-
A'HI.— Ad Henricumepiscopum Belvacetisem.— De nis abbatisCluniacensis. 115
intrusione Octavianischismatici. 81 XLff.—AdHiiarium Cicestrensemepiscopum.—Pro
IX. — Ad archiepiscopos,episcopos,ahbales, priores haereditale WilleimideSaccavillaliligaiil Mabilia(iliaet
et universos ecclesiarum praelatosper Liguriam, Mmi- Ricardusde Anestia ex sorore nepos. Oblenta regis IH
liam, Hislriam et ducalum Veneliaecoiislilulos.— De eenlia, ad papamappellatur, qui causam deiegal iu An-
schismate. _ 82 j lerminandam. 114
X. — Ad Angliaeepiseopos.— De sciiismateet de Oc- glia —
XLIII. Syri archiepiscopiJanuensis dignilatemab
taviani excommunicalione. 82 InnocenlioII constitutam confirmat, eique episcopatum
ANNO1159-1160. et Jegalionem Iransniarinam
XI. — Ad episcopumVerulanum.— De clericisqui in- Alhigaunensemsubjicit,
>
oclavo quoquoannobbeundam, usumqueequi cutnnacco
ira subdiaconatusordinem conslituli, uxoremaccipiunt. albo, i crucis Oomimcae,palliiconcedit. 115
82 —
XLIV. Privilegiumpro ecclesiaGradcnsi. 118
XII. — Ad praeposilumet canonicosSulcan.— De prae- —
XLV. EcclesiamGradensemsub B. Petri proteclio-
benda sacerdoticuidamcollata. 83 i
ne recipit, mullisqueprivilegiisexornat. 118.
XI!I. —Ad episcopum Bellovacensem.—De puero —
XLVl. Ad HenricumGradensempatriarchamet epi-
nondumXIVannoruma votis absolvendo.
— 85 'scoposMarcliiae.— Significatse Romaeoptimeexceptum
XIV. Ad episcopumParesberiensem.— De Rogerio < esse ibique ponlificiummunus exercere. Horta'ur utsint
canonicoqui fruslraloriaodilaliouiscausa videhalurappel- conslanlesadversusscbismaticos.
< 121
fasse. gl XLVII.—Ad abbaiemS. Vicloris. — Commcndalei
XV.— Ad episcopum-Tornacensem. — De muliere '
Alexium diacouumapud Sanclum Vicloreniconmioran-
quae fllium ut
interemerat, monasteriumcapessal. 84 lem. 1 121
ANNOH60. XLVIIf. Ad HugonemSuessionensemppiscopum.—
—
XVLAd canonicosecclesiaaRemensis. — reproba- Ul 1 inlegra servenlur Jura coenobiiS. MartiuiSparnaccn-
la OclavianischismaticiSimoniacapravilalc,TJt, in lide per- sis. s 122
maneant. 85 —
XLIX. Clernm et populum Salonitanum coilaudat
XVII.— Priviieginmpro monaslerioPontiniacensi.85 quod ( Julium episcopum1'rieneslinumet Pelrum S. liu-
XVIii. — Ad.barofieset populum Dolensem.— Com- sstachii diaeonum cardinalem, legatos aposinlicos bene
mendat HugonemDolensemarchiepiscopum. 87 I
tractaveriut.Petrum episcopumNaniieii^ema sese iis
XIX.— AdArnulpfnimLexoviensemepiscopum.— De prafeclum arcbiepiscopumpallioquedonalumesse. 122
conciliabuloPapieusi. Fridericum imperaloremel Octa- ] L. — Addecaiiumet —
capilu'IumDolense. Ut Dolen-
vi.TQum exeommuniealosnuntial. 88 s
sis eleclus consecralionemab archiepiscopoTurouensi
XX. —. Ad Saltzburgensfimarchiepiscopumejusque irecipial, eique ohedienliampromillat. 123
suflraganeos.— Ul slenl pro Ecclesia advcrsus Frideri- Ll. — Ad Pelrum Salonitanumarchiepiscoptim— Ut
cum imperatoremet Vicloremanlipapam. i
$0 cacommuiiicet V., qui ab EugeuioIII dejectus ecclesiaiu
U69 QILE IN HOC TOMO CONTINENTUR. 1470
Chrobatensemtenere perrexerit, removeatque P.,"qtii LXXXIX.—Ad Narbonensemarchiepiscopum et capi-
—
indice Petro S. Euslaehii diacono cardinali, ecclesiam tulum Arelatense. Opemet colisiliumconferantGuif-
Traguriensominvaserit. 12i lelmoMontispessulanidomiuo,populo et mercatoribus
Ltt. AdL. arcbipresbyterumet universoscanonicos quos in specialesB. Petri fiiiossusceperat.
-*- 163
ecelesiaePisanae, 125 XC.—AdHenricumarctriepiscopumUemensem.—Pro
LIIL —Privilegiumpro ecc.IesiaS. MariaeNovae. 126 episcopoMorinorum. 164
—
LIV. Ad LudovicumVII Fraucorum regem. De — XC.I.— Ad HugonemSuessionensemepiscopum.— Effl-
negotio ecclesiaeFlaviniacensis. 127 ciat ul Francorumrex abslineat a colfoquio quod cum
LV.—AdHenricum Belvacensemepiscopum.— De. Fridericoimp. habere disposuit. 164
negolia-— EcclesiaeFlaviniacensis. 127 XCIf. — AdHenrictimRemensem arehiepiseopum. —
LVI. AdHenricumBelvacensemet MauriciumPari- Ipsumlaudal hortaturque ut cum rege convenialad Cla-
sienseniepiscopos.—Deaccusitionein civilibuselcrimi- rummontem,pro negolioecclesiaeCatalaunensis. 165
nalibus ailversusR. Flaviniacensemabbatrm commissa XCIII.—MonasteriiPopuletensisprotectionemsusci-
HenricoBelvacensiet M. Parisiensiepiscopo. 128 pit possessionesque ac privilegiacoiifirmat. 166
ANNO1162. XCIV. — AdThomam archiepisc. C anluariensem. — Ut
LVH.— Ad LudovicumFrancorumregem. — Eccle- cogat clpricosde capitulis LessedoneTidringiae,etc, tit
siam Ferrarieusemcommendal. 129 WillPlmoarchidiaconoColceslrensiobediant. 167
—
LVIII. AdHenricumBelvacensemet MauritiumPa- —
XCV. Ad Stephanumepiscopumet canonicosJClaro-
—
risiensemepiscopos. De conlroversiaquae verlilur in- montenses. — Confirmatconcordiamfactaminter ipsoset
ter HugonemSenonensemarcbiepiscopumet abbatem WillelmumcomilemArvernorumde castro Monteferran-
Ferrariensem. 129 do. , 167
—
LIX.—Ad abbatemet fralres Praemonstratenses.— XCVI. AdLudovicumFrancorum regem. —Gralias
Gratulalurquod Deusipsos in unitale calholica conser- agit de constantia quam prae se tulit in colloquio cum
vaverit,monetverout schismaticosordinissui ad sinum Friderico imperatore. Admonet egisse se apud regem
Ecclesiaerevocentsub excommunicalionis pccna. 130 Anglorumut regni sui viresomnes offerret regi Franco-
—
LX. Privilegiumpro ecclesiaSS. Pelri et Ursi Au- rum. 168
gustensis. 151 —
XCVII. Ad EberhardumSaltzburgensemarchiepisco-
LXI. Privilegiumpro canonicisecclesiaePlacenti- pum. — Gralulaturquod constanlersit fidelis Ecclesias;
—
nae. 132 hortaturut.ad se veniat, et si sitlocus, imperatoremad
LXII.— Ad HeberhardumSaltzburgensemepiscopum. sanioremmentemreducat. 169
— Ut imperalorisanimumsibi conciliet, 133 •—
XCVIII. Privi!egiumpro monasterioS. JoannisKal-
—
LXIII. Ad Robertumet universumcapitulumS. Al- lenbnrnensis. 171
bani. 134 —
XCIX. Parlhenonis in monte qui diciturWlrideshu-
—
LXIV. Ad Ludovicum regem. — De suoet Ecclesire sen et
protcctionemsuscipit, disciplinam,possessiones,
statu. 135 privilegiaconfirmat. 172
—
LXV. Ad Syrumarchiepiscopum,canonicos,consu- —
C. Ad LudovicumFrancorum regem. — Casl-um
les, universumclerum el populum Januensem. — fllo- Flaviniacumab Odone Burgundiaeduce reddendumvei
rum erga se studiagrate collaudatet in posterumconfir- regi vel episcopoEduensi. 172
mat. 155 —
Cf. AdRoberlumCarnotensemepiscopum. Privi- —
— —
LXVI. Ad Henricum electum Remensem. De legiumpro ecclesiaCarnotensi. 175
transmissionepallii. 136 CII.— Privilegiumpro ecciesia S. AmbrosiiMediola-
• —
LXVII. Ad HugonemSuessionens.episcopum. — nensis. 174
Ut fidelem ipsi operamnavet apud Fraucorum regem. —
CIII. Ad Henricum Remensemarchiepiscopum. —
137 Pro 0. fllionobilisviri C. Frajapanis. 178
LXVIII.— AdLudovicumVII Francorumrcgem.— De —
CIV. Excommunicationem a b Udalrico episcopo Hal-
fuo et Ecclesiaestalu. 158 berstadensiin praepositumRodensemsociosque,bonorum
LXIX.— AdAdelamreginam Francorum.— Hortatur ecclesiaeKatlenbornensis invasores,prolatam confirmat.
nt erga sedem aposlolicamdevola esse pergat, et regis 178
devotionemfoveat. 159 CV.— AdHenricumRemensemarchiepiscopum. — I)e
—
LXX. ConlirmaliobonorummonasteriiElectensis negotio Romanipontificis. 179
facta liernardoabbati, in qua fit menliofundatoris. 140 —
CVI. AdLudovicumFrancortim — Bernar-
LXXI.— Privilegiumpro monaslerioAnianensi. 142 dumepiscopumPortuensem,uuntiumregem. suum, commendat.
LXXII.— Privilegiumpro monaslerioS. MariaeSilva- 179
nensis. 143 •—
CVII. BuVfa pro monaslerioCompendiensi. —180
—
LXXHI. AdomnibonumVeronensemepiscopum. — —
CVIII. Ad LudovicumVII Francorumrcgcm. Ut
Nunliatse et omnesfratressuos apudMontempessulanum Compeiidiensemonasleriumprotegat. 181
sanoset incolumescommorari,etc. 144 CIX.— ParlhenouisS. Mariasin SilvaNidi-Merlipro-
—
LXXIV. Pririlegiumpro monasterioS. StephaniNi- teclionemsuscipitet possessionesconfirmat. 182
vernensis. 1i5 —
CX. Ad Henricum HemensemarcliiepiscopHm. •—
LXXV.— Privilegiumpro monasterioS. ArnulphiCri- Pro LeloldoAurelianensipraapo^ito. 182
spaiensi. — • 147 CXi. Ad Henricum Remensemarchiepiscopum.—
—
LXXVI. CaslriScuriensisprolectionemsuscipit. 150 De lilteris ad Alrebateiisemepiscopum,ul consulatani-
LXXVII.— Bullapro ecclesiaS. Eusebii. 151 maesuae. 182
LXXVIII.— AdLudovicumVII Fraucorumregem. —• —
CXII. AdLudovicumFrancorumregem.—Admonet
De npgolioecclesiaeFlaviniacensis. 152 de celebrationeconcilii.Alia quaedam. 185
—
LXXIX. MouasleriumVizeliacenseabEcclesia;pote- CXIII. AdHenricumRemensemarchiepiscopum.—
—
state liberat. 155 De remolioneabbatumS. Mariaeet S. Wiimariet de ca-
LXXX.—AdGuillelmumMontispessulani dominum.— nonicorumsaeculariumintrusione. 184
Personamejus et bonasub B. Pelri et sua proleclione CXIV.— Adeumdem.— De MatthaeocomiteBoloniae,
susripil. — 154 qui monialemduxerat et duos abbates de ecclesiisregn-
LXXXI. Privilegiumpro monasteriode CuriaDei. larihus ejecerat. 184
135 —
CXV.—Ad eumdem. De negolio W. pro praebenda
LXXXH.— Privilegiumpro ecclesiaS. StephaniTolo- Caslatensisecclesiae. 185
sana. 156 —
CXVI.— Ad eumdem. De episcopoAurelianensi.
LXXXin.•—AdLudovicumVII Francorumregem. — 186
De legalisquosmissurusest. 158 —
CXVII. AdLudovicumVH Francorumregem. Ut —
—
LXXXIV. Privilegiumpro ecclesia S. AnianiAure- P. miles, qui Hierosolymamire oplabat, possessiones
liartensis. 159 suasvendere possitsine consensu conjugis. 186
LXXXV.— Ad Rogerumarchiepiscopumet canonicos —
CXVHI. Ad Kcnricum Remensemarchiepiscopum.
Eboracehses.— Ut archiepiscopusin provinciaCanttia- — De Burgeusibushaereticiset in fide depravatis. 187
riensi crucemante se deferre non pnesnmat. 161 CXIX.— Stephani episcopi Meldensisjura confirmat.
LXXXVI.— AdHugonem Siiessioneuspmepiscopum. l 188
— Sancli Anianidecanumcommendat. 161 —
CXX. AdJoannem Macloviensemepiscopum.—~S.
LXXXVII.— Ad Henricum arcbiepiscopumRemen- Macloviiecclesiam,sedemolimepiscopalem, i psi ab Eu-
—
sem. Pro magistroP. ecclesiaeBeati Aniani decano." genio III et AnaslasioIVreslitulam.coniirmat. l<si
162 ANNO1163.
—
LXXXYIIf. Ad Ludovicumregem. Conqueritur — CXXI.—Privilegiumpro monasterioS. Marue et s.
de Aureiianensiepiscopo canonicosnonnullosjnjuste BotulfiThornegensi. 19:)
vexante. 162 —
CXXII. Ad LudovicumregemFrancorurn.— De fcis
un ORDO RERU.M 1472
qui in parlibus
—
Flandriaearguebanlur. 195 sepnlluramrecipiant.
—
227
CXXllI. AdHenricumRemensemarchiepiscopum.— CLIX. Privilegiumpro ecclesiaS. Mariae Sniapensi.
I)e DrogonecanonicoSancliTimolhei. 193 227
—
CXXIV. AdLudovicumregem Francorum. Ut pau- — —
CLX. Dominico,monasteriiS. FacundiSahagunen-
perem quemdam prolegat. 194 sis abbali, potcstatem ligandiatque solvendiin villa S.
— —
CXXV. Ad .abbalem de Castro-Nantonis. Ut in Facundiel milraeusumconcedit. 228
ecclesiaS. SalvatorisViclorinossinat pacifice annualia CLXI.— Ad HugonemabbalemS. GermaniParisien-
possidere.— 194 sis. — Deceruit proclamationemMauriliiParisiensisepi-
CXXVl. Ad Guidonemelectum Catalaunensem.— scopifactamin concilio 'Jiuroneiisiconlra immuiiitatem
Pro causaecclesiaeSancti Remigii et G. de Joiuvilla. abbatiaeS. Germaninon esse admittendam,nec juri nee
195 liberl.atiillius oflicere. 228
— Ad HenricumRemensem CLXII. — AdHenricum Remensem archiepiscopum.—
—CXXVTI. archiepiscopum.
Pro ecclesiaSancti Remigiisuperquadamlerra. 195 Pro Ric.de Corberio. 228
— —
CXXVHI. Ad eumdem._— De M. Catalaunensium CLXIII. Privilegium pro monasterioS. Salvii Flo-
feneratore. 196 rentini. 229
CXXIX. — Ad eumdem. — Pro P. Lapillo. 196 Cl.XIV. • —Privilegium pro monaslerioS. Mariae S her-
CXXX.— Privilegiumpro monaslerio Fonlis-Ebraldi. bornensi. 251
197 —
CLXV AdHenricumRemensemarchiepiscopnm. —
CXXXI.— Universocfero et populo in regno Tento- Exhortalio ad procurationes Romanaseuriasfaciendas.
nicoscribit se schismatisoppugnandicausa Eberhardum 255
Saltzburgenseni archiepiscopumlegatum couslituisse. —
CLXVI. Ad eumdemet ejussuffraganeos. Exhor- —
197 latio ad procurationes papaeet fratribus suis faciendas.
CXXXII. — AdLudovicnm VII, Francorumregem — 235
Rosamaureamad ipsummittit. 198 —
CLXVfl. Privilegium pro ecclesia Genestouensi.
CXXXIII.— Ad eumdem. — Interdictum a Remensi 235
archiepiscopolalum relaxari a pontiflce rex petierat. —
CLXVIil. De odone sacerdoteab episcopoParisien-
Ponlifex non omnino excusat, sed honeslius putat ab si vexato. 255
arcliiepiscopo relaxari. 199 CLXIX. — AdThomam Canluariensem
CXXXIV. —ipso
AdHenricumRemensemarchiepiscopum. — De canonizationeS. Anselmi.
archiepiscopum.
255
— Pro civitate Belvacensi, ut absolvatur a sententia. —
CLXX. Privilegiumpro monasterioS. MartiniCani-
200 gonensl. 236
CXXXV. — Privilegium pro monasterio Savigniensi. CLXXI.— De comiteArvernia?quem absolvit,cum id
200 , regi non ingratumputaret. Nihil enim se facturutn un-
—
CXXXVI. Privilegiumpro monasterioSanctaeMariae quamquodipsi displicerepossit. 258
Retortensi. 201 — et.
CLXXII. AdPetrum decanum capilulumS. Ania-
CXXXVII.— Ad Henricum Remensem archiepisco- ni Aurelianensis.•—Latamab abbateS. Benedictidefini-
pum. — Pro quadam muliere, ul dos ei restituatur. tionemcirca ecelesiamS. Germani, controversiaminter
203 Aurelianensemepiscopumet canonicosS. Aniani,confir
— —
CXXXVIII. Adeumdem. De ecclesiade Rechem mal. >" 239
cuidam restituenda. 203 —
CLXXni. AQStephanum Meldensem episeopura.—
—
CXXXIX. Henrico, Anglorumregi, omnesarchiepi- ContraJosoliumResbacensemqui cuntra episcopi inter-
scoposet episcoposad conciliummissuro, gratias agit; diclumsacra—procuraverat. 240
c
sed statuitut propterhocei aut posteris ejus nullum CLXXIV. AdLudovicumFrancorum regem. — Ad
detrimentumvel incommodumdebeat provenire,neque, eummillit Meldensemepiscopum cummandatis. Monet
occasioneista, nova consuetudoin regnum ejus possit se Bituricasproficisci. - 241
induci, vel ipsiusregni dignitas aliquatenus minorari.> CLXXV.— Privilegium pro monasterio S. MariaaVi-
204 tensi. 241
CXL. — AdHenricum Remensem archiepiscopum. — —
CLXXVI. CongregalionemPlacentinam, a Sigefrido
Pro Robertoet Gill. presbylero. 204 quondamepiscopoconditam,jusqueeligeudiarchipresby-
CXLI.— AdGilberlumepiscopumHerefordiensem.— leri fralribusdatum confirmat. . 243
RogatuHenrici Anglorumregis et TliomaeCantuar.con- CLXXVII.—Ad PouliumNarbonensem,ArtaldumHe-
cedit ut ecclesiam Londiuensem regendam suscipiat. fenensem,et Pontium Carcassonensem aulistites. —Ar-
205 guit eos quod injustis exactionibus Crassensemonaste-
—
CXLII. Capitulo Londinensisignificat se Henrico riumvexent. 244
Anglorumregi permisisse ut Gilbertus episcopus Here- —
CLXXVIII. MonasleriiS, Facundiet PrimiliviSaha-
fordiensis,—ecclesiteLondinensi praeponeretur. 206 gunensisproteclionemsuscipitpossessionesque ' ac privi-
—
CXLIII. AdLudovicumVIIFrancorumregem. In legia confirmat. 244
vastatoresecclesiaeBrivatensis. 206 —
CLXXIX. AdHenricum Remensemarchiepiscopum.
—
CXLIV. Ad Henricum Remensem archiepiscopum. — Pro absolutionecujusdam. 24i
—Pro comiteNamurcensi,ut uxor sua ad eum redeat. —
CLXXX. Privllegiumpro monasterioGixalensi.255
207 CLXXXI.— Ad HenricumRemensemarcliiepiscopum.
—
CXLV. Privilegiumpro parlhenone S. Spiritus Pa- — Pro O.monacho. 247
raclitensi. 207 — —
CLXXXII. Ad eumdem. Pro quibusdam civibus
CXLVI.—AdStephanumabbatemMortuiMaris.—Hu- Atrebalensibus. 247
jus monasterii privilegiaconfirmat. 208 CLXXXIII. •— Monachos S. Maximini per monasteria
CXLVfl.— Secunda dedicatio basilicaeS. Germania divisosaliosquein eorum focumsubstitutosnuntiat. 2t8
Pralis per AlexandrumpapamIII. 208 CLXXXIV. — Ad LudovicumFraucorum regem. —
CXLVHI.— Privifegiumpro ecclesiaS. MariaeHeri- Mittitnuntioscummandatisde iis quas ex imperatoreC.
vallensi. 210 P. accepit. 243
—
CXLIX. Ad HenricurnRemensem —
CLXXXV. Confirmatiode pace j'urata inter Clun.ec-
— De negotio episcopiAtrebalensis. archiepiscopum. 210 clesiamet comitem Forensem, et baronesde terra, et
CL. — EcclesiaeS.GenovefaeParisiensisbona et jura remissiopoenilentiaeuniusanni illisquiservaverintipsam
conlirmat. 211 pacem. 249
—
CLI. Privilegiumpro.ecclesiaGerberodensi. 215 — —
CLXXXVI. Ad Cluniacenses. Pro decanoet cleri-
—
CLIL Privilegiumpro ecclesia S. Petri Duacensi. cisB. MauritiiTuronensis. 250
217 —
CLXXXVII. Ad Henricum archiepiscopumRemen-
CLIII.— Privilegiumpro ecclesiaLegionensi. 219 sem. — De negolio ecclesiaeCatalaunensis. 250
—
CLIV. Privilegium pro ecciesia S. JoannisAmbia- —
CLXXXVIII. Enumeratis singillatim ecclesiaeBur-
nensis. 222 praediis,omnia confirmat, el eam esse specialem
CLV.— Ad nenricum Remensem arehiepiscopum.— gensis sedis apostolicaesufTfaganeam decernit. 251
Pro causa quae vertilur inter ecclesiamS. Remigiiet CLXXXIX.AdarebiepiscopumToletanum. — Ne jure
Dervensem, super quadam decima. 224 primalus litalur in provincia Tarraconensi. 251
—
CXLVl. Privilegium pro monaslerioS. Fidis Hor- — —
CXC. AdcanonicosPampilonenses. De episcopo
shamensi. 29-5 intra spatiumduorum mensium. 254
—CLVII.— Privilegiumpro monasterio S. Bertini Si- eligendo CXCI. — monaslerioS. Mariae d e Eiee-
thiensi. 227 mosyna. Privilegiumpro 255
—
CLVIII. Ahbatissaaetmonialibusde Bourborchprae- —
CXCIL Ad LudovicumFrancorum regem. Mittit —
cipitne monasleriiS. Bertiii Sithiensis parochianos in W. monachumMoriniundensemcumlilleris Welfonisdu-
U75 QUiE IN HOC TOJIO CONTiNENTUR. 1474
cis. 256 CCXXV. r- Ad eumdem.— Ne prioris' Cerel. iter in.
CXCIIT. — Ad Henricum Remensem archiepiscopum. Angliamdiutiusditferalur. 278
Dt comitisRegistelensis exactionesin ecclesiamLaudu- — —
CCXXVI. Adeumde.ra. Ut controversiamAdami
nensem compescat. 257 et Gregorii fratrum dijudicari ab aequojudice jubeat.
CXCIV.— Monasterii Floriacensis privilegia confir- 278
mat. 257 CCXXVIL AdabbatemS. Remigiiet de Eleemo-
CXCV. Ad LudovicumFrancorumregem. Floria- syna etdecanum Remensem — Pro ecclesiaS. Maurieii
— —
cense monasteriumipsi commendat. 258 Turonensiset—Cluniacensi. 278
— Ad Henricum archiepiscopum Remensem. CCXXVIII. Ad Ludovicum Francorum —
regem. Si-
—CXCVI.
De dislrictioneecclesiastica in Guidonemde Caslel- gnfficatpriorem Caslriforlissociosqueobinfamiamabbati
lione pro Petro et Ric. 2 i8 Burguliensiillaiam a Joseio archiep. Turon. et Gaufrido
CXCVII,-=-De nunlio imperatoris C. P. qui secretum episcopoVndegavensiel abbate Majcris Monasleriiex-
habel pontifici et regi simul praasenlibusaperiendum. communicalos esse. _ 279
259 —
CCXXIX. AdHenricumRcmenseinarchiepiscoptim.
—
CXCVIII. AdHenricum.Remensemarchiepiscopum. — Pro causaqusevertitur inter S. Cluuiacensemabbalem
— Pro Gualteriodiacono. 239 et canonicosbeati Mauricii. 280
CXCIX.— Ad Henricum archiepiscoptimSemensem. —
CCXXX. AdHeuricumRemensemarchiep. Pro li. —
•—Pro quodammiiite, qui peccatis exigentibus in lor- clerico. 280
ceamenlo decessit. 260 CCXXXt.—AdLudovicum Francorum regem. — Ut
CC.—Ad LudovicumFrancorum regem: Significat — ecclesiam S. Genovefae Parisiensem a G., bulicularii sui,
alterum nuntiorum imperatorisC. P. t iilud secretuin injuriis defendat. 281
verbumcommuniteripsi et regi prop;silum >vohisse. —
CCXXXII. Compositionemde praebendisduabus fa-
Se verdut nuntius antea ad regeni accederedecrevisse, clam inter Hugouem episcopum Suessiouensemet ejus
« ne, inquit, ei occurrere videreris. » 260 capitulumconlirmat. 281
—
CCI. Ad Henricum Remensem episcopum. — Pro CCXXXIIII. — Ad abbatemS. Remigii et S. Nicasii,—
Catalaunensisecclesiaeelecto. 261 Pro causaOddonisclerici et malris cjus, et Hugonis Fa-
CCII.— Ad LudovicumFrancorum regem. — De coe- bri. 282
nobio S. Maximireformando. 2G1 ANNO1164.
CCIII.— Ad HugonemSuessionensemepiscopum.— CCX5XIV.— AdThomamCantuariensemarchiepisco-
Ejus devolionemcommendat,et gratiamomnempollice- pum. •—Concessionemliogero"archiepiscopo Eboracensi
tur. 262 cruccm per lotam Angliamanle se fereudi ad examen
CCIV. Ad GiVbertumLondinensem episcopum.— revocat.
•— 282
Mandathortetur Henricum,Anglorumregem, ut Eccle- CCXXXV.—Ad Rogerum Eboracensem
siarumlibertati iutendal. . 263 pum. — Ut concessione crucem ante se perarchiepisco-
lotam An-
— —
CCV. Ad Remensem arcbiepiscopum. Pro filio giiam deferendinonutalur donecde hac controversiadi-
Frajapanis nobilisviri. 265 rimatur. 285
—
CCVi. AdHenricum arcbiepiseopum Rernensem. — CCXXXVI — Ad et
Rogerumarchiep. oanonicosEhora-
Vocatioarchiepiscopiad colloquiumpapaeet regis. 265 censes. — Ut archiepi:copus in provincia Canluariensi
CCVII.— Ad HenricumRemensemarchiepiscopum.— crucemante se deferre non prsesumat. 283
Pro ecclesiaS. Joannis de Condas. 266 —
CCXXXXVII. Privilegiaprioralus S. Mariaede Campo
—
CCVHt. AdHenricumarchiepiscopum Remensem. — in pagoRuscinonensicoutirmat. 284
Pro fralribusecclesiaeSancti Remigii. 266 CCXXXVHI.— AdThomam.Canttiariensemarchiepisco-
CCIX.— Ad Henricumllemensem archiepiscopum.— pum. — De munere legalionis aposlolicaB,Cantuariensi
Pro ecciesiaS. Remigii. 266 coicedtisolito,Eboracensiad instautiam regis ooncesso.
—
CCX. PrivHegiumpro monasterio S. Marias Montis-
Rami. 267
. _..
CCXXXIX. — Ad eumdem el episcoposAngliae.—285 Ut
— —
CCXf. AdLudovicumFrancorumregem. Ut regi nihil libertali ecclesiasticaecenlrarium Henrico regi in-
Siciliaesuadeat se adversus hostes suos praemunire,et dulgeant. 287
Tropeiensemepiscopumipsi commendet. 269 CCXL.—Ad eumdem. Ne ex legalioneRogeroEbora-
CCXII. — Ad eumdem. — Gratiasagit quod de honore censi concessa moleslia trahat. 287
et reverentia ab imp. C. P. nuntiisEcciesiaeRomanasex- CCXLI.— AdHeuricuniRemensemarcliiep.et Henri-
nibita laetitiamnon modicamrex conceperit. 269 cuni cardinalem.— De negotiodoininipapas. 288
— —
CCXHI. Ad eumdem. Ut Gaufridum militemde CCXLII. — Ad Eberliardumarchiep. Salzburg. Ut —
a
Molinons,captum burgensibus Senonensibus, dimitti Gerhoho praepositoReicliersperg. silenlium super qui-
jaheat. — 270 busdamdefidedisputationibuspersuadeat etimponat. 288
CCXIV. AdThomamCanluariens.archiepiscopum. — CCXLIII.—Ad GerhohumpraepositumReichersper-
Contra regis inchoalampersecutionemillumconfirmal,et gensem.— Silenliumsttper iisdem de Ude disputalioni-
simuladmonetne quid contrariumlibertati ecclesiasticae bus illi imponit. a89
regi indulgeat. ** 271 GCXLIV.—Ad Thomam Cantuar. archiep. — Moeren-
CCXV.— Ad Gilbertum Londinensemepiscopum.— tem consoialuret absolvitajuramento. 290
Ut Henriciregis animumin paciset coucordiae«talumre- —
CCXLV. Stephano,Mefaensiepiscopo,monasterium
ducat. 272
CCXVI.— Ad magistrum hospitalisdomus Hierosoly- CCXLVf. — AdHeuricum archiep. Remensem.— 290
Rasbacensesubjitit.
De
mitanse.— Petrum prioremhospitalis domus S. Joannis graliarumaclionepro Ar. S. Theodoridiac. cardinalis,et
Constantinopoleos commendat. > 272 de rumoribusllaliseper magistrumOd. 291
CCXVIl. — Ad W. et
priorem capitulumCantuariense. CCXLVIL —Privilegiumpro monastLrioS. MariaeStra-
— Illoslaudat quodThpmae archiepiscopi t ribulationibus lensi. 292
compatiantur. 273 CCXLVIII. — Privilegiumpro ordine Carthusiensi.293
ANNO1165-1164. CCXLIX. — Ad Henric.umarchiep. Remonsem.— Pro
CCXVIII.— Adabbatem S. Remigii Rcmensis.— De quodam Gil. ut mutuata pecunia ei reddatur. 294
causaT. clerici. 274 —
CCL-CCLI. Priviiegiumpro monasterioS. Petri Car-
CCXIX.— Ad Hugonem Suessionensemepiscopum.— nolensis. 29i
L'tSilvanectensiepiscopode vineis ipsi ademptis justi- —
CCLII. AdHenricum Remensem archiepisc. Pro —
tiafiat. ~ 275 ecdesia S. Remigii. 294
CCXX.— Ad LudovicumFrancorum regem. — Ut fra- —
CCLIII. MonasteriiVallis-Richeriaaprotectionem su
tribusS. Mariaede Porta Leonis ablata reslitui faciat. scipit, bonaque ac privilegia confirmat. 295
275 CCLIV. — Ad Henricum Remensem archiepiscopum.
CCXXI.— Ad eumdem. — Pro ecelesia Brivatensi. — Pro R. Canceliario. 297
275 * CCLV.—Ad eumdem. — Pro absolutioneGuillelmi
CCXXII.— Ad HenricumarchiepiseopumRemensem. monachi. 298
— De dominiHemici Remensisarchiepiscopiinvall'udi- CCLVI.Adeumdem. — Pro causaMilesendiselR. de
ns, et quod— ei Deus sanitatemrestituat. > . 276 Curti. 298
CCXXIII. Ad LudovicumFrancorumregem. — Prio- CCLYII..—HugoniepiscopoSuessionensiRain. archi-
remS. Medardi,sibi a rege commendatunj,vicissimregi diaconumSaresberiensem, Parisiusoperam studiisdatu-
commendat. 277 rum commendat. 299
— — —
CCXXIV. Ad eumdem. Ut nundinas constituat l CCLYIil. AdLudovicumFrancorumregem.—De
apud Ferrariamin anniversariodie consecrationisabbalis. cancellarioFridericiimp. cujus mandalooperarii in Gai-
277 liaeconfiniojam operaricceperant.. 299
1475 ORDO RERUM 1476
CCLIX.— AdLudovicumFrancofum fegem. — Ul de —CCXCIII.— Ad HenricumarchiepiscopumRemensem.
causa quam Cenomanensisepiscopusauclpfitateaposlolica PVoecclesia S. Remigii. 327
judicavit, aliler rex non staluat. 300 CCXCIV. P.
—Ad Narbonensem, Nemausensem, Uli-
—
CCLX. Upsaliam urbem Scarensis, Lincopiensis, ceiBem, Mimatensem et Magalonensemantislites.—Lau-
Slrengesensis et Arusensis episcopatuum metropolim dat eorumsoflicitudinemde tollendispedagiis seu pof-
consliluit,—etc. 501 toriis ; Bernardumautem comitemMelgoriensem,parere
CCLXI. Bulla de ordinatione metropolis Upsaliae. detrectantem, interdicti senlentia mulctat. 527
503 CCXCV. —Ad HeiiricumRemensem
CCLXII.— Ad abbatemHenrieum et fratres S. Marias — Pro Orientaliecclesia. -archiepiscoptim.
528
VitSseoliensis. 504 —
CCXCYI. Ad LudovicumFrancorumregem. —De
—
CCLXIII. De monachisTrenorciensibus per diversa causa episcopiCameracensi^ cui inducias adhuc indul-
monasleriadividendis,et quinque vel quatuor ibi relin- get. 328
qufindis; ut•—interim debita solvantur. 304 CCXCVII. — LudovicoFrancorum regi pollicelur se
CCLXIV. Ad HugonemSuessionensemepiscoptim,— Petro archiepisc Bituricensinon defore. 329'
Ut hospitaiiquodamCompendiensemonasteriumlruatur. CCXCVHI. —AdHenricumarchiepiscopumRemensem.
305 — Pro ecclesiaSancti Remigii. 529
CCLXV. — Ad LudovicumFrancorum regem. — De CCXCIX. — Adabbatem Sancli Remigii et de Caslro
Nicolaoquodamqui ponliliciconquestuserat de canonieis Theodericiet L. decanum Remensem.— Pro causa quas
Turoiiensibus. 306 vertiiur iuter abbatemOrbacensemet Igniacensem. 550
— —
CCLXVI. Ad eumdem. De monasterio Trenor- f CC.— Ad abbatemS. Remigii Uemensis.Pro causa
eiensi. 507 quaeveftitur'inlerabbalem S. Remigii etOdd. 530
CCLXVII.—Ad S. GermanietS. Victorisabbates, prio- —
CCCI. Decano,thesaurario Uemensi mandalul Gui-
rem et subprioremS. Victoris, atque Odonem quondam donem electum CatalauneusemHenrieo archiepiscopo
abbatemS. Genovefae.— Ut inquirant de ptenis iiiflictis commendent. 531
GuillelrhocauouicoS. Genovefae. 307 CCCII. AdHenricumRemensemarchiepiscopum.—
—
CCLXVIII.— Ad Ludovicum Francorum regem. — Pro abbale S. Remigii. 551
Qua victus — ratione uti debeal quavis sexta feria. 507 CCCIII,--Ludovicum Francorumregem orat horlelur
CCL-XIX. FratribusS. Mariasde Vallecrosalocumqui WillelmumSiciliaeregem ut, quem exsiiio affecerit,F'10-
dieitur Fons-Calidusasserit. 508 rium de Camebottain graliam recipiat. EumdemFlorium
CCLXX. — AdHenricum Remensem imperatori— CP. commendaricupit. 552
— Pro causa qus<!verlilur inter abbalemarchiepiscopuni.
S. Remigii et —CCCIV. Ad Henricum Remensem archiepiscopum.
abbatem Dervensem. 509 Ut G»comesde RoceiO cogalur reddere pecumam,
CCLXXl.—AdGuillelmumcomilemNivemensem et quam abstuiit a nuntio Lugdunensisarchiepiscopi.—535
Idam malrem ejus. — Ut a vexatioaeVizeliacensiscoeno- CCCV.—AdMauritiumParisiensemepiscopum. De
bii abstineant. 309 annuo unciaeaufi censu ecclesiaeLaliuiacensi remisso.
—
CCLXXIi. LudovicoFrancorumregi significatse ejus 555
litteras accepissemandalaqUeexsecuturum. 510 —
CCCVI. AdLudovicumFrancorumfegem.—Ut pact
—
CCLXXIH. Pelentibus GarCiamagislro et fratribus inler q-.osdamconciliandassludeat. 554
CalalravensibusGalatravamtueudamsuscipil fralrumque CCCVII.—Privilegiumpro abbatiaFontebraldensi.554
leges, bona et privilegiaconfir.r.at. 310 CCCVJII. — Ad Galterumepiscoputn,pt Roberltim ar-
CCLXXIV. MonasleriumS. MariaeHortense tuendum chidiaconumLinsoneusem.— De ecclesia de Sarrinia.
suscipit, ej'usque possessioncs et privilegia contirmat. 335
512 CCCIX.Ad Henricum Remensem archiepiscopum.—
CCLXXV. — AdLudovicumregem Francorum.— De Pro ecclesia Sancli Memmii. 555
quibusdam quae lum Ecclesiae,tum legni ulilitas mu- —
CCCX. AdLudovicumFrancorum regem. Ut R. —
tari exposcitih Gallia. 313 sacerdoti postessionessuaereslituanlur ab iujustoposses-
—
CCLXXVl. Ad LudovicnmFrancorumregem. De sore. — 556
electioneecclesiaeCarnolensis. 513 CCCXI.— AdHenricumRemeiisemepiscopum. Pro —
— —
CCLXXVII. Ad eumdem. De hospilali Compen- fratribusCisterciensihus. 536
diensi. 514 CCCXII.Ludovicolfrancorum regi Erm. de Narboua
—
CCLXXVIfl. Ad eumdem. — Hospitale Compen- commendat. 557
diense ejusdemurbis abbatiaealtribuit. 514 v AKN.OH65.
CCLXXIX.—EcelesiseS MariaeLiskensis proteclio- —
CCCXHI. AbbaliS. Berlini Sithiensis concedit « ut
nem suscipit,possessionesqueconfirmat. 515 pro causa ecclesiarumin diversis dioccesibusconslilula-
—
CCLXXX. Privilegium pro mouasterio S. Joannis rum non teneatur ad synodosepiscoporum Ulorumeliam
Reomaensis. 316 vocalusaccedere. > 557
—
CCLXXXI. Ad LudovicumFrancorum regem. — —
CCCXIV. AdLudovicumFrancorumregem. —Regis
MonasleriumS. Maximiniipsi commeudat. 318 congressumel consiiiumoptat. 357
—
CCLXXXII. Theobalrlo priori et fratribus ecclesiae —
CCCXV. Privilegium pro monasterio Fusniacensi.
S. Martinide CampisaddicitecclesiamS. Marlini Turo- 558
nensibus adjudicalam. 518 —
CCCXVl. Bulla qua confirmat omnes possessiones
—
CCLXXXIH. LudovicoFrancorum regi F. fratrem, S. Pelii jam a praedecessoribus suis conlirmalas,praete-
nunlium suum, commendat. 520 reaque, iu episcopaluCafnotensiduo mansilia,Sorentia-
CIRCAANNUM1164. cum scilicet elNiglebold-,in episcopatuSagiensi eccle-
CCLXXXIV. — LudovicoFrancorumregi monasterium siam S. Aniani, et in episcopaluCouslantiensiecdesiarn ' 559
Compendiensecommendal,cui domum hospitalemasse- cle H3mo,ecclesiamque de GoetbertiVilla.
ri cupit. 320 CCCXVII. — AdLudovicumFrancorumregem. —Mit-
ANNO1165-1165. til ad etim imperatorisCP. lilteras. 5i9
CCLXXXV. — AdCononemS. Viloniabbatem.— Lau- CC'XVIll. — MonasieriiCisterciensis proteclioneni
dat eum de zelo pro sede apostolica,horlaturque ut de- suscipil et privilegiacoutirmat. 510
volusei semper adhaareat. 521 CCCXIX. Bulla pro S. CruceBurdegalensi. 5U
CCLXXXVl.— Ad Marlinum abbatem et monachos CCCXX.— MonasteriiDunensis, olimjuxta inaris lil-
Vedaslinos.— Confirmatcomposilioiiemfaclaminler eos tora, nunc Brugis,protectiouemsuseipit possessiouesque
el Strumeiuemabbalissam. - 522 ac pfivilegiaconfirmat. 545
— —
CCLXXXYII. Praeceptumde rebus canonicorumPa- t CCXXXl. Privilegiumpro monasterioRupensi. 545
risieusiumordinandis. 523 CCCXXII.Contirmalio concordite inter Stephanum
ANNO1164-1165. qnondamepiscopumParisiensemet Thcobaldumarchidia-
CCXXXVIII.— Ad Henricum Remensem archiepisco- conumfacUe. 546
—
pum. Pro Robertomilite. 5.23 CCCXXIII.—MonasleriiS. Marlini Augustodinensis
—
CCLXXXIX. Ad Henricum Remensemarchiepisco- prolecliouemsuscipitpossessionesqueac privilegia con-
pum. Pro—A. Alrebatensiepiscopo. 524 lirmat. ', . 346
CCXC. Ad IleuricumRemeiisemarchiepiseopum. — CCCXXtV —
Adabbatem Cisterciensem. De negotio
De.causa abbatissaede Berlolocorset monialiumdesanclo ecclesiaeClarevallensisetde abbale ejusdem. 548
Igniaco. 525 —
CCCXXV. AdHenricumRemensemarchiepiscopum.
GCXCI.—Ad monachosVedaslinos.—Utin eleclione — De verbosive negol.iocommissoarchiepiscopo Anlis-
abbaiis ex gremio, non exlraneam eligjuitpersonain.526 siodorensiin Claravalleagendo et qualiter Senonis siut
CCXCll.— Ad magislrumi\ el magislrum R. Remen- revocali. 550
—
scm canoiiicum. Pro TheobaudoBigoto. 326 —
CCCXXYI. Bulla pro monasterioS. Sereni Cantume-,
1477 QU.<EIN IIOC TOMO CONTINENTUR. 1478
rulae. ... 551 protectione B. Petri rccipit, suabonaci confirmat, atque
—
CCCXXVII. Exemptionemetbona temporaliamona- alia privilegia imperlitur. 388
sterii S. Walarici conlirmat. 552 CCCLXIH. — Rutenensi el Cadurcensi episcnpis man-
CCCXXVill. —- Ecclesiae Parisiensisbona el privilegia dal Ulde Willelmi episcopicanoiiicorumqueAlbipnsiiim
contirm.at. 555 et monaehorumAureliaceusiumcoulroversia decidant.
CCCXXIX.—Ad HenricumRemensemarehiepiscopum. 389
— Pro ecflcsia BeataeGlodesimlisMelensi. 551 —
CCCLXIV. MonachosAureliacenses de superiore
CCCXXX. —.Ad LudovicumFraucorum regem. — Ut epistolacertiores facit. 590
arcliidiacoualusCaruoteusisc.erico cuidamsuo conceda- —
CCCLXV. Ad Gislebp.rlumCisterciensemetreliqtios
datur. 554 ej"usdemordinis.— Eorumiuslitula conlirmatet privjie-
CCCXXXI. — Ad monachosS. Petri Carnolensis. 355 giis ornat. 3'dO
—
CCCXXXII. Theubaldo,nobi i viro, eccleshm Bome- CCCLXVI. —Pontio archiepiscopoNarbonensiet Guil-
vaileusemet Walterumnovumabbatemcommendat. 555 lelmo ppiscopo Biterrensi mandat ne Fontem Calidum
CCCXXXIII.—Abbatem S. Remigii Remensemhortalur auferriecciesia;Valliscrosaspaliantur. 594
utpriori S. Mauritiipossessionemquamdamresiiluat. 555 Thoma?exsulanti
CCCLXVlf.—AdLudoviciimFrancorumregem. —Lt
CCCXXXIV.—Priviiegium pro monaslerioRigniaceusi. episcopatumaut abbaliamdet, si vaca-
556 verinu 594
—
CCCXXXV. Privtlegiumpro monasterioBonimontis CCCLXVIII. — Ad Joannem episcopum et canonicos
dicecesisGenevensis. 359 Magalonenses. —Reslituiiiicianl priori S. Mariaealtareet
CCCXXXVI. — Ecc.esiaeS. MarciYenelaepossessiones oblationesecclesi* S. Salvatoris,olimabAdriauoIVcon-
confirmat. 502 cessa. — Guiilelmodominoel populoMoiilispessuianiad
CCCXXXVII.—TemplariosinLugdunensi et Cabi!onensi eeclesiamrelevandam. 595
fralribus Trc- — Ad Ludovieum Francorum regem. —
episcopalibusmorantes hortalur ut cum CCCLXIX.
norciensibus de decimis quibusdam monasteriosubtra- Willelmum,eiectum Cariiotensemepiscopum regi com-
ctis transigant. f.65 mendat; horlatur ut sil conslans in fiefeuciendaEcclesiie
CCCXXXVIII. Bullapro ccenobioL. Satyri. 561 causaadversusFri.dericumimperatorem. 396
— et
CCCXXXIX. Abbatem fratres Pontigniacenses, t.CCLXX.— Guiuardicomiiis Rusciiionensis patrimo-
ThomamarchiepiscopumCantuariensem honeste tractan- niumcontirmat. 596
les laudat, eumdemqueiis commendat. 368 —
CCCLXXf. Pontio Narbonensi et Hug. Tarraconensi
CCCXL. AdHenricumRemensemarcliiepicopum.— episcopis,et ArlaldoElenensi et Gerundeusi episcopis
—
De negolio— ecclesiaeCJarevallensis. ?68 .mandatne GuinardicomitisRuscinonensisDatrimonium
CCCXLI. Ad fratres ecclesiaeS. Pelri Carnotensis. invadi a notis ejus IfalribiiSpatianlur. 597
569 CCCLXXII.— Ad GilberlumLonuoniensemepiscopum.
CCCXLH. — AdHenricumarchiepiscOpumRemensem. — Mandati'.li ut pergat HeiiricumAugliaeregem monere
— Pro Everen. presbylero. 569 ad devotionem RomanaeEcclesias exhibendam ej'usque
CCCXLIII. — LudovicumFrancorum regem rogat ut jura luendum,el ThomamCantuuriensemin favoremet
comitem Nivernensemet ejus malrem a vexaudo mona- gratiam recipiendum. 397
sterio Vizeiiacensideterreat. 569 —
CCCLXXIll. Ad HenricumRemensem archiepisco-
CCCXLIV. Hugoni,archiepiscopo Senonensi, man- pum. — De dominopapa, quomodo evasit manus insi-
—
dat hortetur comitemNivernensem ejusque matrem ut dianlium per mare, qui ressuas,eteum et socioscapere
damnamonaslerioVizeliacensiillalaresarcianl; quod nisi dispouebaut. — 598
fecerint inlra dies 20, excommunicationeeos afficijubet. C. CLXXIV. Rogerio crchiepiscopoRhegiensi et
570 successoribuse,us palliiusum,jam a GregonoVIIet Eu-
—
CCCXLV. Henrico Eduensi, Ga'.terio Lingonensi, genio III concessumjusque consecrationis episcoporum
AlanoAnlissiodorensiet Bernarao Nivernensi episcopis sibi suffragatieorum,tam Graecorumquam Latinorum,
praecipilut excommuuicationissin entenliam quam archie- confirmal.Privilegia EcclesiaeRhegiensi ab imperatori.
piscopusSeuonensisprotulerit coniiternNivemensem bus et regibus concessaalfirmat,et Ecclesias Hieracen-
et matrem ejus observent. 371 sem, Sumanam, Tropeiensem, Neocaslrensem, Boven-
CCCXLVl.—Guillelmum abbatemet fralres Vizelia- sem, Oppidensemet CroloniensemRhegina?Ecclesi:ein
censesde superioribusepislolis certiores facit. 572 posterum suffraganeas,ac subditas fore sedi aposlolicae
CCCXLVIL—Ad HeniicumRemensem arcbiepiseopum. dccerr.it. 400
pro quadammulie.reHersende— nomine. 572 —
CCCLXXV. Ad Henricum Remensem archiepisco-
CCCXLVIII. —Ad eumdem. Pro C. nepote domini pum. — De receplione dominipapae in Urbe et de qua-
papae. 573 dam mtiliereC.
CCCXLIX. — Ad Gilbertum Londinensem episcopum. CCCIXXVI. — Ad clericosin episcopatu Bangoriensi
— De Canluarieusiecclesia. 375 constitutos.— Ut episcopumeligant quem ThomasCan-
CCCL.Ad Heuricum Anglorumregem. — De immuni- tuar. coiifirmel.— 401
tate ecclesiaslicanon violauda, et clericis ad tribunaie CC.CLXXVH. Ad priorem et ffalres Canluarienses.—
sseculare non trahendis. 375 Ut Thomaeexsulanlis inopiaesubveniant. 402
CCCLl.— Ad ThomamCanluariensemarchiepiscopum. CCCLXXYill. — Ad Thomam Canluariensem archie-
— Eum angusliiispressumconsolatur. —
577 piscopum. Sententiam ab illo conlra perversos quos-
— —
CCCLii. Adeumdem. Sentenliamab episcopiset damlalam confirmat. 402
haronibusAngliaecontra ipsum latam so irrilam fecisse —
CCCLXXIX. AdHenricumTrecensem episcopum.—
mandat. 577 MagislrumHerbertum, qui ThomaeCantuariensiarchie-
—
CCCLtff.— Ad abbatem monasierii. Pro querela piscopoexsuiauti comesadhsasil,cnmmendat. 402
quae vertilur inter E. et A. sacerdolem. 577 ANNO 1163?
CCCLIV. —-Bullapro monasleiioManziaeensiquod sub CCCLXXX. — Ad Robertum Herefordensem episco-
tutela S. Sedis suscipitur. 378 pnm. — Illum reprehendit quod Thomae archiep. in
CCCLV.—• Bulla qua S. Illidii monaslerium ejusque licclesia; HLerlaleluendamiuus quam debuerit astite-
possessiouesomnes sub tulela RomanssEcclesias susci- rit. 403
piuntur. — 580 CCfLXXXI. — IIIos reprehendit quod in multis tepidi
—
CCCLVI. Ad Ludovicum Francorum regem. B. et negligentes exsliterint. 40t
Aniani eanlorem meritofuissebeneticioac oificiosuo ab ANNO1165-1166.
581 — AdHenricum Remensemarchiepisco-
aposloficasede
— privatum. CCCLXXXII.
—
CCCLVII. AdLudovicumFrancorum regpm.—Com- pum. Pro causa quaevertitur inter ecelesiamErapous
mendat ipsi archidiacouumBituriueiisetn;de rebus Ger- smauil. et ecclcsiamRoiensem. 405
manicisbene sperarejubet. 582 ANiN01166.
GCCLVIH. — Ad HenricumRemensemarchiepiscopum. —
CCCLXXXIH. Ad HenricumRemensemarchiepisco-
— Pro Radulphopresbytero, ut ecclesia sua ei reddatur. pum. — Rogat ul centum marcasargeiili ei acquirat, et
533 ejus necessitalibussubveiiiatex ecclesiis sui episcopa-
CCCLIX.— Ad ClerembaldumS. Augnstinieleclumet tus. — —
405
monachum.— Ut, omniappellatioue ccssanle, ecclesiaj CCC.XXXIV. Ad omnes episcopos Angliae. Ut
Cantuar. professionemfacial. 383 siiper his quae ad ecclesiam t antuariensem spectant,
CCCLX.—Ad principes, comites, barones et univefsos Thomaearchiepiscopo aiihtereant. 406
Dei Udeles.— De subsidiisin Oriente contra Saracenos CCCLXXXV. — Ad ThomamCanluariensem architpi-
miltendis. —
384 scopum. Mandathorletur clerieos ecclesiaeBangoren-
CCCLXI. — BullaPetro abbatiBonifontisdirecta. 386 sis ul episcopum eligant; quod nisi fecerint, ipse infia
CCCLXU. — MonasteriumS.DanielisYenetiarum sub tres menses facial. i07
1479 ORDO RERUM 1481)
CCCLXXXVI. — Ad Henricum Remensem archiepi- Ut denariumB. Petri < qui sihi de Anglia debehatur, >
scopum.— Thomamexsulantemcommendat:
—
407 transmittere non omitlat. 430
CCCLXXXVII. Ad Bangorensem
"" clcfum et populum. ANNO1166-1167.
— Ut episcopumeligant. 408 CDXVIII.— Ad Joannem Magalonensemepiscopum.
CCCLXXXVIII. — Ad Henricum Remensium archie- 431
—
piscopum. Pro—CapellanisLaudunensibus. 408 —
CDXIX. AdJoannemMagalonensemepiscopum.451
CCCLXXXIX. MonasteriumS. Joannis Piscariense CDXX.— BertrandumarchiepiscopumBurdigalensem,
luendum suseipit, et ejus bonajuraque confirmat. 409 apcfstdlicae sedis legatum laudat quodsententiam a Ber-
—
CCCXC. Ad RogerumEboracensemet universosAn- trandoabbate S. Crucis,in S. Macharii mouachos pro-
gliaeepiscopos.— Ne quisquameorum novo regi coro- mufgatamcomprobaverit; 452
nando, si forte casus emersent, absque ThomaeCantuar. —
CDXXI. Ad abhatem et fratres Sancti Remigii, —
archiepisc, conniventia, manum apponere praasumat. Ut Willelmum fugitivummonacbumrecipianl. 455
411 CDXXII. Ad Joarnem Magalonensemepiscopum.—
—
€CCXCI.— AdThomamCanfuar.archiep. — Illi tottus De canonicis ecclesice Magalonensis. 455
Angliaelegationem,excepto episcopatuEboracetisi, con- CDXXIII. AdStephanum Meldensemepiscopum.—
—
cedit. 411 Quodsi conventus aliquis non concordat in eieclione
CCCXCIT. — Ad episcopos,abbates et alios ecclesia- abbatis, ad episcopumpertineat abbatem conlirmarein
rum pralatos per totamAugliamextra episcopatum Kbo- quem major et sanior pars consenserit. 45.4
—
racensemconslitutos. Ut ThomaeCanluar.,apostolicae —
CDXXIV. AdHenricumRemensem archiepiscopum.
sedis legato constiluto,ohediant. 412 — Pro Roberto presbylero. 454
CCCXCIII.—Ad ThomamCantuar.archiepiseopum.—IJt CDXXV.— —
Ad eumdem. Pro eodem. 455
in invasorespossessionumecclesiaeCantuariensis,si op- —
CDXXVI. Adabbalemet fratresCluniacensessuper
portunitatem videril, ecclesiasticamjuslitiam non difT elecfione abbalis tit.eorumconsilioet
S. Benedicti Padilironensis ex
ferat exercere. 4-13 necessitate,et absque auctoritatefacta,
—
CCCXCIV. Ad omnes episcopos Cantuariensispro- quod non trahatur in exemplum. 43S
viiiciss.— Illos de superiori 'epistola ce.rtiores facit. CDXXVtl.— Ad abbatem S. Remigii Remensis. —
415 Pro Dejecto — presbytero. 456
—
CCCXCV. AdCisterciensem et Pontiniacensemab- CDXXVIH. Ad HenricumRemehsemarchiepiscopum
bates et fratres.— Ne TliomamCauluar.a Pontiniacensi ejusquesuffraganeos.— Ut Drogonemschismaticumex-
monasterioremoveri patianLur. 414 communicent. 457
Ad HenricumRemensemarehiepiscopum. — —
CDXXIX. Ad eumdem. De absolutione quorum-
—CCCXCYI.^-
Pro Robertosacerdote. 415 dam excommunicatorum. 458
—
CCCXCVII. Ad Gilbertum Londinensem et omnes —
CDiXXX. AdHenricnm eumdem. — Tro Hugone cle-
—
episcoposprovinciaeCantiae. Ut invasoresbeneficiorum rico.. 458
clericorum ThomaaCanluar.archiep. ad eorum integram — —
CDXXXI. Ad eumdem. Pro Joanne clerico, ut
reslilulionemsub analhemalis inlerminatione districtius praebenda investiatur. 459
compellant. — 415 —
CDXXXfl. Ad eumdem. Pro canlore Duacensi, ut
CCCXCVHI. Ad Thomam Canluariensemarchiepi- restituatur. — 440
scopum — Prolalam ab eo in Jocelinum episcopumSa- —CDXXXHI. Ad decanumetscho.is. capitulum Catalaunense.440
resberiensem interdictisentenliamcontirmat. 416 Ne exigant pecuniampro
CCCXCIX. —
—Ad eumdem. Mandatse rescidissecon- —
CDXXXIV. Ad Henricum Remensem archiepisco-
cessionem a Jocelino episcopo Saresberiensem factam pum.— De admonitionepraelatorumecclesiasticoru.m,ut
Joannide Oxeneford. 416 sibi subveniant. Commendatiode perseverantia djlec- .
CD.— Ad archiepiscopumRemensem.—Pro electione lionis circaRomanamEcclesiam et exborlalioad idem.
abbatissaeDodoniensis-. 416 441
—
CDI. Thomamarchiep. Cantuar. hortatur ut cum — —
CDXXXV.—Ad eumdem Pro Galterioclerico. 442
JocelinoSaresber. milius agal. 417 CDXXXVI. Ad eumdem. Pro quedam G. ut haere-
CDII.— AdRotrodumRolhomagensemarchiepiscopum ditas ei reddatur. —
412
et ejus suffraganeos.— De maiis ab Henrico Anglorum —
CDXXXVII. Ad eumdem. De negolio episcopi
rege Ecelesiae illalis. 417 Gratianopolitani. 442
— —
CDIII. Ad HenricumRemensemarchiepiscopum.— CDXXXVIII. Adeumdem. De ordinalioneet — con-
De quodamsubdiaconoLaudunensi,qui uxoremduxerat, secratione episcopi Tornacensis. 443
et de iile Laudunensisepiscopiadversus capelianosLau- —
CDXXXIX. Ad eumdem. — De causa Braguensis
duni. 418 ecclesise.— 444
—
CDIV. Adeumdem..—De causa quaevertitur inler CDXL. CanonicisPisanis mandat ut B. quondam
G. et Hersendem. 419 canonicum,excommunicatum schismalis defehsorem vi-
CDV.— Ad Thomam Cantuar.archiepiscopumet ejus tent, sed laraen — recipianl, si ad virlulem redierit. 445
suffraganeos.— H. el W. comilesde Vals. excommuni- —CDXLI. Ad Henricum archiepiscopumRemensem.
eai.osnuntiat. 420 Pro quodam Job, ut ablata ei restituantur. 44e
—
CDVl. AdHenricumRemensemarchiepiseopum. — —
CDXLII. Ad eumdem. — Pro quodamburgensi G.
Pro quodamhominede pignore.Molendini. 420 Remensi. 446
CDVII.— Ad Cenomanensemepiscopum.— Pro ne- CDXLIIL—Electo Caiacensimandat,ut de Petro Man-
gotio Philippi nepotis Henrici Remensiumarchiepiscopi. covela presbytero
— judicium faciat. 446
421 CDXLlV. Episcopo Norwicensi significatse R. c.le-
—
CDVHI. Ad PhilippumFlandriaecomitem. — Ejus ricum itineris Hierosolymitaui volo solvisse. 446
cum Elizabelha,liliacomitis Peronae, matrimoniumcon- ANKO 1167.
firmat. 422 —
CDXLV. Ad Thomam Cautuariensemarchiepiseo- " 446
CDIX.— AdHenricumRemenscm archiepiscopum.— pum — De — legatione in Anglia missa.
Pro Balduinomonacho,ut recipialur. 422 CDXLYI. AdHenricumregem Angliae.— Ejusdem
CDX.—Ad eumdem.— Pro L. Priore S. Remigii Re- argumenti. — 447
mensis. 422 CDXLVII. Ad LudovicumVil regem Francorum.
CDXI.— Privilegiumpro monaslerio Pontiniacensi. — De legatione.per FranciamThomaearchiepiscopoCan-
425 tuariensi commissa. 448
CDXII.— Ad episcoposAngliae. — In causaThomaa CDXLVIII.—EcclesiamS. Salvatoris VeBetamtuen-
Cantuariensisfegatosex lalere duosin Angliam misisse dam suscipit. 449
se signiticalcum plenitudinepoleslatis. 425 CDXLIX.— Possessiones monasteriiS. Salvini Tar-
—
CDXill.— Ad HenricumAnglorum regem. Ut au- hiensisconfirmat. 451
ctorilas archiepiscopiCaiituarieiisissuspendalur —
quousque —CDL. Ad Thomam Cantuariensem archiepiscopum.
a rege pacemconseculussit. 426 De Hueone comite absolvendo si ablata reslituerit.
CDXtV. — Ad Thomam Cantuariensemarchiepisco- 452
pum. •—Illumad palientiamexliorlatur. •—
427 CDLbis.—EcclesiaeMutinensisimmunilales et pri-
455
CDXY.—. Ad WaldemarumDanorum regem. De vilegia conlirmat. <
mulalioiieclaustri de Weng et de revocalioneEslrilliar- CDLI.—Ad Willelmum et Oltonem cardinaleslega-
chiepiscopi. .. . 428 tos. — Signilicatnihil jiirium ademplum esse Tho'ma3
CDXVl.— Ad episcoposDanue.—Ejusdcmargumenli. Cantiiar. — archiep. 455
429 CDLII. RaimundoepiscopoBriviano et ejus succes-
ANNO1106."? .'.'" soribus asserit jus ad dexleram archiepiscopiMediola-
CDXVII.— Ad GilberlumLondineusemcpiscopum. — nensis in synodis sedencii: 456
1481 QTJ^EIN HOC TOMO CONTLNENTUR. 1482
CDLIlI.— Ad HenricumRemensem archiepiscopum. Joppen ecclesiam aosque consensu palrir.rchaeet eorum
— Pro causaabbatisSancti Remigii et Si. mulieris. 456 de novo aedificarepraesumant,»neu «cum Joppen sup-
CDLIV.— Ad Goldinumarchiepiscopum.— Mediola- posila fuerit inlerdiclo, in ecclesjasua, quaein corpore
nensem.Ut tollatprivilegiaquaedam» Robaldoquondam civitatisconsislat,campanaspulsare, excommunicatosvel
archiepiscopocanonicisModoetiensibusin injuriampar- nominatiminterdictos —
ad divlna officia recipianl. 473
Ihennnis Cremellensisconcessa. 456 CDLXXVI. PatriarchaeHierosolymitanointerdicit
CDLV. — Ad RogerumarchiepiscopumEboracensem. « ne abbates,abbatissas,vel alias ecclesiaslicas
— Mandat ut ab Henrico Anglorumrege requisitus, sine assensuet consilioprioris et personas canonicorumS. Sepul-
coronamHenrico, primogenito filio ej'us, imponat. 457 cri instituere vel destituere praesumat.s 474
CDLVI.— Ad Henricum Remensem archiepiseopum. CDLXXVII. — Privilegium pro ecclesia S. Sepulcri
— Pro quadam muliere Hersendi. 457 Hierosolymitani. 474
CDLVH. — Ad eumdem. — De suspicione furtivarum —
CDLXXVHI. MonasterioS. Walarici asserit
litterarum habila in Milonem. 458 rochiale castri S. Walarici,episcopo Ambianensijus pa-
abjudi-
CDLVfll.—Ad eumdem.—Commendatioet exhor- catum.
tatio ut sibi subveniat, et ut r.^gemad idem converlat, CDLXXIX — Parlhenonis S. VieioriniBeneventani477 pa-
et de negotiomagistri G. presbyleri proprasbendaSu's- trociiiiumsuscipit et bona,libertatem, privilegiaconfir-
sionis. 459 mat. 479
CDLIX. — Ad Willelmum et Ottonem apostolicaes edis —
CDLXXX. Ad Henricum regem Anglorum. — De
legiitos.— Ut pro bono Ecclesiae reges Francorum et Thoma; >
archiepiscop Cantuarieusiin graliam recipiendo
Anglias concordenturet in Anglia, de statu regni et illumhortatur. 480
Ecclesiae sine scitu ThomaeCantuariensis nihil agant, CDLXXXI. — Ad ThomamCantuarienserriarchiepiseo-
460 pum. —De Jocelino acchiepiscopoSaresberiensi. 481
CDLX.— Ad eosdem.— Ut eos qui propter invasio- CDLXXXII— Ad eumdem.— Suspensionemsuaecom-
nerh rerurri Ecclesiaeper Cantuariensemarchiepiscopum missionisapostolicaarevocat. 485
excommumcalifuerant,adsalisfactionemdebitampraestan- CDLXXXIH. — Ad episcoposAnglias.—Contrainvesti-
dam compellant; quod si renuerint, eositerum excom- turas a laicis usurpatas. 484
municent. 460 CDLXXXIV.—AdJoaunemCumin.—Ut quem invaserat
CDLXI.— Ad Albertum apostolicaesedis legatum. — archidiaconatumBatlioiiiensemRogeroepiseopo Wigor-
AfchiepiscopalumSpalatinum ei oblatum accipi vetat. niensi restituat. — 483
461 CDLXXXV. Ad Thomam Cantuariensemarchiepi-
CDLXII. Henricoabbati Biburgensipraecipitut ab- scopum. — Ut GirardumPuellam ab eaqua tenetur sen-
—
batiam S. Petri Salzburgensem,a Conradoarehiepiscopo lehtia absolvat 485
monachisque oblatam, suscipiat. 461 CDLXXXVI.—Ad Ludovicum regem Francofum.—'Pro
iCDLXIII.— MonachisBiburgensibuspraecipit utllen- Girardo Puella. 486
ricum abbalem monasterio S. Petri Salzburgensi con- CDLXXXVII.—Ad Henricumregem Anglorum.—Dolet
cedant. 462 illum cumThoma archiepiscopoCanluariensi in gratiam
—
CDLXIV. Privilegium pro ecclesia Ragusina. 462 nondumrediisse. 486
CDLV. — Pullatensem, Suaciensem, D.rivaslPnsem CDLXXXYIIL— Ad Simonempriorem de MonteDei et
episcopos jubet Tribuno archiepiscopoRagusino obtem- Befnardum de Corilo. — l»ro Thoma Canttiariensiar-
perare. 462 chiepiscopo. 487
CDLXVI — ClericTsDulchiniensis et Antibafensis CDLXXXIX.—AdRogerumWigorriiensemepiscopiim.—
episcopatuumpraecipitne episcopis a Tribuno archiep. Ut ad ecclesiamsuam redeat. — De nuntiis ad HBuficum
Ragtisino excommunicalis obtemperent. 463 regem missis. 488
—
CDLXVII. Ad Henricum Anglorum regem. — Si- CDXC.—Ad ThomamCantuariensem archiepiscopuin.—
gnificat litteras ejus a Clarambaldo,Regiualdo,Simoue CumHenricorege palerne et henighe agendum. 489
de Carcere, Henricode Nolhamtuueredditas sibi esse, CDXCI.—AdLudovicumregem"Francorum.—Ejusdem
464 argumenti. 490
CDLXVIII.— Hugonem archiepiscopumSenonensem CDXCII.— Privilegiumpro monasterioS. Sylvestri de
t
reprehendit quod absque conscientia et mandato suo Nonantula. 491
[Alani]episcopisAntissiodorensis abrenuntiationemrece- —
CDXCIIl. MonasteriiNonantulanilibertatem confir-
perit. » Concedittamen ut [Willelmum]in ejus locum mat. 495
electum ronsecret. 466 CDXCIV.—Adjnonachrs SancliPjqsperiRegiensis.—Ut
CDLXIX. —Ad HenricumRemensemarchiepiscoptim. Guidonemabbalem dilapidatimouasterii reum ab nfiicio
— Ut cesseta vexatione canoiiicorumRemensium.466 removeant. 495
—
CDLXX. Ad LudovicumFrancorumregem. — Ut CDXCY.—Privilegium pro JoanneCatanensi epis&apd.
canonicisecclesiasRemensiset gratiam suamet ereptas 495
pdssdssionesreddat. 467 CDXCVI.—Ad Suessionensem,Ambianenserri et I.audn-
ANNO1168." nensem Pro
episcopos.— Conslantia coniiliss;»
S . jEgidii,
—
CDLXXL Abbatibus el casterisLatinis, tam clericis contra comilemBoloniae,de dotalitiosuo. 497
qiiam laicis, commendatTribuuumarchiep. Ragusinum. CDXCVII —AdHeiirieumRemensemarchiepiscopuni —
468 Se excusat quod ejus de episcopoAtrebatensi pfeeibus
—
CDLXXH. Privilegium pro ecclesia Hierosolymi- nori satisfecerit.Hortatur utsutfraganeosbenigne tractet.
laria. 459 Significatse de sordre ejus Constahtia,comilisTolosani
—
iCDLXXIU. P[etro] priori et fratribus S. Sepulcri uxore, ad Suessioaensem, Ambimensem, Laudunen-
Hierosolymitaniscribit, A[malricum]patriarchama se.se sern episcoposscripseril. Paganuiiimagistrum comnieri-
per litteras admonilum esse, ut « de rebus vel obe- dat. . 498
dientiis eorum, nisi ab iis fuerit requisilus, se intrbmit- CDXCVIII.—Monasterii SS. Feliciset Fortunaii Vicen-
lere nulla ratione praesumeret,»atque t ut, cum aliquem tini bonaet privilegiaconfirmat. 499
in concanonicumvoluissent recipere, iis in hoc favorem CDXCIX. — Prisilegium pro monasterioS. Reparal&3
indufgeal, nec aliquem consortio eortim imponefet. » Marradirio. —
501
neu in ecclesia eorum t iis invitis, diversis (personis) D. Ecclesiam SS. Hippolyti et Cassiani, et S.
praebendaspro beneplacito suo assignaret. > 471 Joannis Baptista^Foscianeuseinluendarasuscipit, ejus-
—
CDLXXIV. P[etro] priori et fralribus S. Sepulcri que possessiorieset privilegia coniifmat. 502
Hierosolymilanisignificat,se A[ma!rico]palriarchaeprae- DI. — Ecclesiam S. Petri Bononiensem luendam siisc.i-
scripsisse, « ut ab iis nonnisi terliam et
partem cerae,quce pit, ejus bona ac iura confirmat. 50i
ad ecclesiam eorum deferretur, requireret, «ut «si ali- ANNO116S?
quam civitatem intravisset, et in eundo el redeuhdo DII.—AdiThomamCantuarierisemafcliieplscoparri.—
ab expeditione ibidem moram fecisset, universasobla- Regem humilitate vinciconsulit. s 503
tiones, quae. ad eamdem post secundumdiem offerrentur, ANNO 1165-1169.
eos permitteret habere, » neu vetaret aut i corpora Dlil. — Ad regem Scotiae.— Tboriianiexsulatifem' j]li
' 506
defunctorum.ante altari.a eorum deferri, »aut t cruces comnieridat.
in die Parasceve coram eisdem teneri. > Hospitalarios DIV. — Ad PhilippumFiandriaecomitem.— EjusdPrii
quoque admonitos nuuliat, ne cum aliquam adversum argumenti. 507
eos querelam habuerint, decimas iis subtrahereatteri- DV. — Ad coiriiterriHeriricurii. -- Ejiisdem ifgii-
lent. » 472 menii. , 807
CDLXXV- — P[etrum] priorem et fratres S. Sepulcri — —
DVI. Adabbaterh de Claro-Marisco. ThornaB' ar^
Hierosolymitanicertiores facit, se litleras ad Hospita- ehiepiscopiCantuafiensissOTdremet ejus ltBeros com-
larius dedisse, ne decimasiis denegent, ne «iri civitale niendat. M)3
PATROL. CC. 47
4485 ORDO RERUM 1484
DVil. — Ad StephanumMeldensemct abbatem Sancti et de Ribemonteabbateset abbatissamde Monasteriolo
Crispini.—Mandathortentur Henricumregem ut Eccle- etmilitem deBreaoth. 330
siae Canluariensisredilus, honoreset possessionespost- DXLV. — Ad HenricumRemensem archiepiscopum
posila niofarestittiat el restitui faciat. 508 Pro abbate Sancii Martirii Laudunensi. 551
DVtll.—AdCisterciensemet Pontiniacensem abbalem —
DXLVI Adeumdem. Pro WillelmoSuessionensi
et universosCislerciensisordiriis'fratres. — Pro fralre decano. 531
R. 509 DXLVII.'— Hugonem Suessionensem episcopum de
DIX. — AdThomamCanluar.archiep —Heririciepi- superiori epistolacerliorem facit. 532
scopi Wintoniensis,aliHenricorege vexali, abdicalionem —DLXVIIL— Ad HenricumRemensemarchiepiseopum.
iirilam esse. 509 Pro Albertosacerdote. 532
ANNO1167-1169. DXLIX. — Alberto sacerdoti confirmatecclesiam S.
DX. — Abbati monachisque VaflisLaureae praec.ipitne Remigii de et de
Augeio eapellam Cersolio. 535
archiepiscopoTarraconensi, neve episcopo Barcinoiiensi DL. — Ad HenricumRemensem archiepiscopum. —
obedianl, donec finiumconlroversiadisceptetur. 509 Pro B. presbytero. 555
—
DXI. Pro causa quse vertitur inter Ric. et abbalem DLI. — Ad eumdem. — Pro ecclesia Sancli Joannis
Sancli Petri. 510 Suessionensi. 53i
DXII.— Ad Henrieum Anglorumregem.—Minatus DLH. — Ad eumdem.— Pro Her., ul ei ablaia resli-
illi censuram ecclesiasticaninisi a sacrilegiis absliiieat. tuantur. — 551,
510 —
DLIIl. Adeumdem. Pro decanoet carionicisec-
—
DXIII. Ad Henricum Remensem archiepiscopum.— clesiae Suessionensis. 535
Pro B. clerico, et ut ejus praebenda ei restituatur. 541 DLIV.—Ad eumdem. — iPro praecentore R. Suessio-
DXIV.—Rogero abbati et fratribusmonaslerii de Ibreio neusi. 535
asserildecimasde Dochinq,ab Henrico episcopo Winto- — —
DLV. Ad eumdem. Pro Radulphode Cuphies,
nieusi el Gilberto Londinensi i is adjudicatas. 512 conlra Josbertumde Monte,et contra Petrum de Nauto-
DXV.— Ad HenricumRemensem archiepiscopum. — Iio. 556
Ut Giderumde SarnaiopossessionesecclesiaeMonlisfal- DLVI. — Ad abbalissamet sorores Bruburgenses.—
couisinvadentemin suo contineatofficio. 513 Qualiter imponit silentium Manasse presbylero super
DXVI.—Ad eumdem.—ProHuldredo sacerdote super capelfaniaearum. 557
erclesia de—Ponit. 513 DLYIf.—AdHenricumRemensem archiepiscopum.—
DXYII. Ad eumdem.— Ut Maineriumpresbyterum Ut Praemonslralensescompellatad reddcndam ' A. de Yl-
ablatarriHenrico
— paroeciamreddere
— cogat. 514 lers terram suam.
—
537
DXVIII. Ad eumdem. Pro sacerdoteP. 515 DLVIH.—Ad eumdem. Pro canonicoLaudunensi.
DXIX.—Ad eumdem.—Pro leprosis Cameracensibus. 557
515 DLIX.—Slatuit ut qui in ecclesiaCarnotensicanoni-
DXX.— S. Andreaj de CastelloetS. Sepulcriabbati- candi fueriut el mansionariinon exslileriut, XLsolidos
bos el canonicisS. Gaudericide superioriepistola signi- lanlumde singulisannis percipiant. 53S
licat. 516 DLX. ut
CanonicisSpalalinispermitlit canonicusqui-
DXXI — Ad HenricumRemensem archiepiscopum. — dam, ecclesia propriaprivatus quodpropter capilis do-
Pfo ecciesiaSancti MartiniLaudunensi. 517 lorem in ecclesiasemelnon legisset, in prislinumresti-
— —
DXXII. Ad eumdem. Pro R. clerico, ut dominus tuatur. — 558
Remensisei benefacial. 517 DLXI. Ad HenricumRemensemarchiepiscopum.—
DXXIH.— Parthenoni Fontebraldensiasserit donum Pro clericisecclesiae Braguensis. 538
quinquagintalibrarumreditus super castrum Divionense, —
DLXII. AdabbatemS. Remigii,Remensis.— Pro
ab Eudoneduce Burgundiaeconcessum. 518 W-alandoclerico. 539
DXXIY.—Ad omnes archiepiscopos,episeopos,abbates, —
DLXIIl. Ad HenricumRemensiumarchiepiscopum.
priores et caelerospraelatosHispaniae. — Pro mouasterio — Pro abbatissaBruburgensi. 559
Rivipullensi. 518 DLXIV. — Adeumdem — Ut decanumSancliLauren-
DXXV.—AdHenricumRemensemarchiepiscopum.— lii de Rosetoad resideudumcompellal. 540
Pro Ameliosuper fundoquodam. 519 —
DLXV. Ad Pelrum abbatem el monachosVallis-
—
DXXVI. Ad eumdem.—ltem pro Ameliosuper qui- I.aurese. 540
busdampossessionibus. 519 DLXYI. — AdHenricumRemensem archiepiscopum.—
DXXVIL—Ad e umdemet episcopum Laudunensem.— Pro Galteroclerico. 541
Ut Rainaldumde Rosetocompellantrestituere iEgidiode — —
DLXVII. Adeumdem. Pro G.clerico et pro Hu.
Cimaidotalilium uxoris suae.— 520 Burgensi et pro M. uxore sua.
—
541
—
DXXVIII. Ad eumdem. Pro Rolandoet Ebruino. DLXVIH. — Ad eumdem. De causaG. Sicliniensis
520 canonicielGualteri. 542
DXXIX.—Ad JoannemMagalonensemepiscopum — —
. DLXIX. Arohianensiet Meldensiepiscopismand.xt
aria privilegia cor.cedit. - 521 ut causam quae de cancellariaNoviomensiverlebatur
DXXX. Ad— eumdem.— Aliud privilegium addit. 522 inter Henricum filium Roberti comitiset Bald. exami-
DXXXI.—AdHenricumRemensemarchiepiscopum..— nent el lcrminent. 542
LU.ei commendatumsit monasleriumSancti Dionysii. —
DLXX. Ad Henricum Remensem archiepiscopum.
522 — Pro Garino de Blanciis cujus uxor inlerlecta est.
DXXXII.—Ad eumdem.—Pro Joanne sacerdote super 545
ecclesiade Poegni. 523 DLXXI.— Ad capitulum S. Trinilatis Cantuariensis.—
; DXXXIIL—AdGerardumSpalatensem archiepiscopum. Ut quem Thomas archiepiscopusiis praeleceril, priorem
'.—Utcuidambona ablataresliluijubeat. 524 accipiant. 545.
DXXXIV.—AdHenricumRemensiumarchiepiscopum. —DLXXII.— AdHenricum Remensem archiepiscopum.
—UlablatamfratribushospitalisJerosolymitani eleemo- UtArienses canoriicos cogat reddere caput Sancti
synam a duceLovaniensi faeial restilui. 524 Jacobi. 544
—
DXXXV. Aciuniversosecclesiaslicnsin lerra ducis —
DLXXIII. O. abbati Ursicampi et F. decano Re-
Welfonisconslilulos. 525 mensi mandat ne AlermumBelvaceusemseparent ah"
ANNO HGS-1169. uxore, nisi frater ej"usB. a sua separeturconjuge. 544
DXXXVE—AdHenricumRemensemarchiepiscopum. —
DLXXIV. Ad ChajalisiumcomitemPharensem. —
—Pro Ameliode Albiniaco. 525 Chajalisiocomilicielerisque Pharensisinsulasnobilibus
DXXXYIL—Ad eumdem.-Pro Petro olimJudaeo.526 sub excommunicationis puenaimperal ul Marlinum epi-
—
DXXXVIU. Ad Geraldum Tolosanum episcopum. — scopum — debitohonore prosequanlur. 545
Tolosam ab inlerdiclo liberat, exoratusa regi Ludovico DLXXV. AdHenncumRemensem archiepiscopum.
VII. «f«v. 526 — Ut L. cruce signaloDatsalisfactiode quodamhomine
DXXXIX.—AdHenricum Remensemarchiepiscopum.— suo occiso 5i6
Pro Hugoneserviente. — . 527 DLXXVI. Ad — eumdem. — Pro Aprili de Manso.
DXL. Ad— eumdem. Pro Drogone Hamensi cano- 546
liico. . — 528 —
DLXXVIl. Adeumdem.—Pro GaufridoclericoAm-
—
DXLI. Ad eumdem.— Pro G. sacerdote. 528 bianensi. 5S7
DXLII—Aideumdem. Pro Joannecanonico Laudu- — —
DLXXVIII. Ad eumdem. Pro Berengario clericn.
nensi. 529 5i7-
—
DXLIII.—Ad.eumrlem. Pro Ha. sacerdote. 529 —
DLXXJX.. CanonicisPisanis significatV. et M. pre-
DXLIV.—Morinensi episcopo et abbati S. Quinlinide sbyteros qui « Malincasam»' (id est Benincasam) reli-
Montemaridatut audiantcausaminler Humolariensem, quissent), exconimunicalionesolutos,sed Yillano com-
im QUM IN HOC TOMOCONTINENTUR. 1486
munionemnon esseredditam. 518 —E.jusdemargnmenti 572
DLXXX.—Henrico Remensi archiepiseoposcribit de —
DCX AdHenricum Remensemarcbiep. Pro Do- —
Hugonismililis uxore, auctoribusfalsis dimissa, v irored- minicoet Haimardosociis. 573
denda. 548. —
DCXbis. Priviiegium pro ecclesia B. Nicolaide Nu-
—
DLXXXI. Roberlo Catalaunensiarchidiaconoet ab- garol. — 57,4
bati S. Memmiimandalaudiantcausaminter Herbertum DCXI Episcopatus Mutinensis fiues ecclesiaeque
Medonariumet Milonemclericum. 549 bona confirmat. 576
DLXXXIL—Ad HenricumRemensemarchiep. — Pro DCXII.— Privilegiumpro ectlesia S. Joannis Mocloe-
ecclesia SylvaeMajoris. 550 liensi. 576
—
DLXXXIII. AdDominicumet Heimardum.—Confir- DCXni.—Bulla confirmatoriaprivilegiprumet.julium
mat conventionem inter eos et Theodericum factam. Ferrariensis ecclesiee. 578
551 DCXIV.—Ad episcoposAngliae.— Illofum negligen-
DLXXXIV.— Ad Henricum Remensemarchiepisco- liam rcprehendit. - 579
pum. -^Pro canonicisHamensis ecclesise. 552 —
DCXV. Privilegium pro monasterio Cormeliensi.
— —
DLXXXV. Ad eumdem. Ut reliquias S. Jacobia 580
coriiiteFlandriaeviolenter ablalasrestitui faciat monas- DCXVL—Privilegiumpro ecclesia Syracusana. 585
terio S. Vedasti. 553 DCXVIL — Ad Henricum Anglorum regem, — Ut
DLXXXVI.-—Ad decanumet capitulumParisiense.— ThomamCantuariensem in gratiam recipiat. 586
Ut investianl Philippum episcopi Meidensis nepolem. DCXVIII. — Privilegium pro ecclesia S. Mariajde
... 553 Reno. 588
—
DLXXXVII AdHenricum archiepiscopumRemen- —
DCIX. AdThomamarchiepiscopumCantuariensem.
sem. — Pro Milonede Thebio contra adversarios suos, — lllum reprehendil quod ante reditum nuntiorumsedis
quia rei judicalae siandumjuris decernit auctoritas. 554 aposlolicaequosdamin Anglia « sententia gravaverit. »
—
DLXXXVIII. P[etro] priori et universo ecclesiae Hortatur ut sentenliam suspendat. 590
Dominici Sepulcri Hierosolymitani conventui scribit, —
DCXX. SuffraganeisEcclesiae Panormitanaeepisco-
A[malricum]patriarcham atque A[malriCum] regem non pis, rogatu WillelmiSiciliaeregis, permittit ut Wjalte-
debere impediri, qttominus ecclesiaeJoppensi« dignita- rium] eleclum archiepiscopumconsecrent, idque coram
tem cathedralem et caetera,quae pagaiiorumjamdudum Joanne tit. S. Stephani prt sbytero cardinali palliumde-
violentia et occupalioneperdideral. opporlunilate nunc ferente. — . 591
habita, reddaut. » Altamenadmonitum a sese patriar- •— DCXXI. Ad Henricum archiepiscopumRemensem.
iis
cham esse, ut« dignamhoneslamque recompensatio- Pro Nicolao,de praebendaAmbianensi 592
nem inveniat. » 554 DCXXII.— Abbalibusordinis Cisterc. privilegiaqua?-
DLXXXIX.—Ad Henricum Remensem archiepisco- dam confirmat. 592
pum. — — Pro Falcone de villaAleran. 555 —
DCXXIII. Archiepiscopos,episcopos, abbates in
DXC. Adeumdem.—Pro fralribus hospitalibusJe- Cisterciensicapilulocongregatoshortalur ut Palrum or-
rosolymilanis super vil!ade Bechehem. 556 dinis Cisterc.vesligiapersequantur. Abbatem Claraeval-
DXCI.— CanonicosPisanos propter schismatisoppu- lensem a sese retentum excusat, 594
gnationem— collandat. 556 DCXXIV. — Clero, judicibus, universo populoBene-
DXCII. UgoniarchiepiscopoJanuensi monasterinm ventano praecipit,ne uliconsuetudinepergant, qua cmer-
Gallinariaeinsulaeasserit. 557 calores, vialores et perigrini hospitio apud aliquem in
DXCIII.— Ad Henricum Re.menseriiarchiepiscopum. ipsa civilalerecepti,si contmgateos ibi aliquainfirmitate
— Ut infirmis de Dampetra coemeleriumconcedatur. gravari, nec domum egredi, nec testamenlumde rebus
558 suisfacere, nec sepulturamubi voluerint si decesseritit
—
DXCIV. Interdicti sententiam, a Leonate abbatePi- eligere permiltanlur, sed res eorum partim curiae apo-
scariensiin clericos de terra Sansonescapromulgattim,et slolicoe,partimecclesiae,partim hospilibusdispergantur.»
ab I. episcopoSigniensiconfirmatam,ratam facit. 558 595
DXCV.— Ad HeuricumRemensemarchiepiscopum.— DCXXV.— EcclesiamAstensemtuendamsuscipit, ca-
Pro pagano milite. 558 noiiicorumquepossessioneset jura cohfirmat. 597
— —
DXCVI. Ad eumdem. Pro ecclesiaS. Remigiisu- DCXXVI.— Ad proceres, milites et universos Christi
per quibusdam censibus. 559 fideles.— Pro ecclesia Jerdsolymorumet pro defensione
—
DXCVII. Ad eumdem. — Pro ecclesia S. Remigii terraeillius. 599
contra Stephanumet quosdamalios, qui lerras ecclesiae DCXXVII. —AdHenricumRemensem archiepiscopum.
violenter detinent. 560 — Item pro orientaliecclesia. 601
DXCVIIL—Ad — Pro priore VallisSancti Petri. DCXXVIII. — Parthe.nonemSS. Fabiani et Damiani
560 tuendumsuscipit et ejus possessionesac jura confirrnat,
DXCIX.— CanonicisPisanismandat ut proposila ex- petentibus Galdino archiepiscopo Mediolanensi,etAl-
commuiiicationeiulerdicantne quis ab intruso ac schi- berto episcopoLaudensi. 602
smaticomonaslerii Sextensis abbate beneficia accipiat. DCXXIX.—Donalionem factam a Gerardo episcopo
561 Patavinoabbatissaeet monasterio S. ZachariaeVenelia-
—
DC. Ad Henricum Remensem archiepiscopum.— -um, de decimisbonorumin MonteSilice, confirmat.604
Pro querela Marbeliniet Belot. matrisejus. 562 , DCXXX.— Privilegiumpro ecclesia Bononiensi. 605
DCI. Episcopo Furconiensi et canonicisPennensi- ! DCXXXI.— GualaeepiscopoBergoraati ecclesiam S.
—
bus, Yalvensibus,Tealinis praecipit ut sentenliam ex- Mariaede.Turre in Suere, et ecclesiam S. Juliani de So-
communicationisvel interdicli. in clericos quosdam'a vjsio super Abduamconcedit. 606
Leonale abbale Piscariensitatam observent observari- DCXXXII.—AbsaloniRoschildensiepiscopomagiste-
que facianta Riccardo, Leouatisfratre. 562 rium el. praelationeminsulae Rugiae,a Waldemaro rega
—
DCII. ParochianosS. SalvatorisYenetiarum laudat, devictaeet conversae,in perpetuum in spirilualibusin-
quod decimassolverint,eosquemonet, ut in eademsolu- dulget. '607
lione perseverent. 552 DCXXXIIL—Canutum Danorumducem sanctorumca-
ANNO 1169. talogo iufert. 608
DCIII.— Privilegia monasterii S. Salvatoris,et sen- DCXXXIV. — Ad universos Upsalensisecclesiae
lenliam pro ipso a delegatis apostolicislatamconfirmal. chianos.— UtSlephano archiepiscopoobediant. paro- 609
563 DCXXXV.— Privilegium pro ecclesia S, Yincentii
DCIV.— CavensemonasteriurasubB. Petri et aposto- Bergomale.
licassedis prolectione suscipit,praedecessorumque ponti- DCXXXVI. —Ad Waldemarum Danorum ducem.^10 —.
ficum privilegiaconfirmat. 563 Abbalemfratresque Caivensescommendat.
DCV.— MonasteriiS."NicasiiRemensisbona et privi- DCXOiXVII. — Ad Briennumde Calveabbalem 612 612
legia — confirmat. . 567 CIRCA ANNUM 1169.
DCVI. Petro abbalt S. Remigiiet decano Riemensi DCXX-XVJII.—Ad BonifaciummagistrummilitiaeTem-
niandat ut inter J. S. MariaeYirtuensisabbalemvariosqtie M deLombardia. 615
faominesconlroversiasdtsceptenl. > 568 ANNO 1162-1170.
DCVII.— Possessioneset jura Vallumbrosanlmona- DCXXXIX.,— Thomae archiepiscopoCantuariensimah-
sterii confirmat. .'. 569 dat cogat monachosde Boxelee ut ecclesiaeS. Mariat
DCVHI.— AdHenricumAnglorumrcgem. — Signifi- iecimsspersolvant. 615
cat se Gratianumet Vivianumad ilium abiegassepelitti- DCXL.—AdThomamarchiepiscopumCantuariensem.
rosnejura Ecclesiae violet et cum Thoma reconcilietur. -De appellationibusadsedem aposlolicam.i 614
571 DCXLI.— Ad R. filiamHenrici. 614
DCIX.— Ad ThomamarchiepiscopumCantuariensem DCXLII.—AdPhiippumabbatem Praemonstratensem.
U87 ORDO RERUM U88
— Pfe pace Prasmonslralensisecclesiae. 614 apostoliciscommissa. 6i0
ANNO1164-1170. DCLXXIX. — Ad Henricum Anglorumregem. — Pro
DCXLIII.—AdThomamCanluariensemarchiepiscopum. Thoma Cantuariensi Rotrodum et Bernardum legatos
— De professione Gilberli Herefordcnsis, postmodum suoscommendat. 641
J^ondinensisepiscopi. 616 DCLXXX. — Ad Gilbertum Londinensemepiscopum.
ANNO1166-1170. — Significatse archiepiscopoRothomagensiel episcopo
DCXLIV.— Ad universos sufffaganeosCantuariensis Exoniensi[an Nivernensi?] ut eumab excommunicalio-
ecclesiae.— ThomamCantuariensemnonsolummelropo- nis sententia eontra ipsum per ThomamCantuafiensem
lilico, sed etiam legalioirisjure illis praeesse. 616 lala absolverent mandasse. 645
ANNO1168-1170. DCLXXXl.— Ad RolrodumarchiepiscopumRothoma-
DCXLV.— JudicibusVelitrensibus. 617 gensem et BernardumepiscopumNivernensem.—TJtGil-
—
DCXLVI. A Henricum Remensem archiepiscopum. bertum episcopum Londinensemabsolvaut. 644
— Pro Goslenoet 0. militibus. 617 DCLXXXII. — Ad —
episcopos Cantise. Ut interdicli
—
DCXLVII. MonasterioLongiponlis d oaa ab episcopis sententiam, si Rotroduset Rernardus legati «in tolam
ct eapilulo Silvanectensi c ollatacoufirmat. 617 terram Henrici regis quae citra mare consislit,» protule-
—
DCXLVHI. MonasierioBeccensiasserit privilegia rint, observandam curent. 645
a Willemo quortdam archiepiscopoRolhomagensicon- —
DCLXXXHI. Ad Rogerum Eboracensem arehiepi-
eessa. 618 scopum,apostolicae sedis legatum,Hugonemepiscopum
DCXLIX.— Ad HenrieumRemensemarchiepiscopum. Dunelmensem,— —
etc. Ejusdemargumenti. 645
— Coutra IeprososCameracenses. 618 DCLXXXIV. Ad Joscium archiepiscopumTuroneri-
DCL. Ad eumdem.—Pro ecclesiaPraemonstratensi. semet ejussnflraganeos.— Ejusdemargumenti. 646
—
620 DCLXXXV-DCLXX.V.VIII.—In eumdemmodumBituri-
DCLI.—Ad.... —Pro ecclesiaBeali Remigii Remen- censi et
archiepiscopo suffraganeisejus, necnon et aiiis
gis. 620 ecclesiarumpraelatis.
DCLIl.—Ad Henricum Remensem archiepiscopum. In eumdemmodumBurdigalensiarchiepiscoaposlolicae
—Pro HuldewinovieedominoRemensi. 620 sedis legato et sufifaganeisejus.
—
DCLIII. Henricumarchiep. Remensem de quibus- In eumdemmodumAuxitano archiepiscopoet suffra-
dam rebus leniler reprehendit. 621 ganeisej'us.
DCLIV:— Ad eumdem,et episcopum Laudunensem. In eumdemmodumuniversis episcopisel caeteriseccle-
— Pro ecclesia de Noveio, ut terra ei violenter ablata siarum praelalisper Rolhomagensem provinciamconsti-
restituatur. 622 tutis. 646
DCLV. — Ad eumdem. — Pro ecclesia de Noveiosu- DCLXXXIX. — Ad Rotrodum Rolhomagensem archi-
1 er ecclesia Braguensi. 623 episcopum et Bernardum episcopum Nivernensem.—Si-
—
DCLVI. Ad...—Pro abbate et fralribusTrium-Fon- gnificatdelatumsibi esse Henncum regem in Angliam
lium. 624 transiisse.Mandatut inlra dies xx ad eum festineul,et
DCLVII.— Adabbatemet monachosVedastinos.—Ne mandata prioribus litteris data persequantur. 647
obedienliamalii quamRomanoepiscopopromittatit. 625 DCXC.—Adeosdem.—Praescribit quibus a Thbma
DCLVIII.—-Ad —Procausaabbatissaed— 'Avenai.625 Cantuariensi excommunicatiscommunionemreddant,
—
DCLIX. Ad episcopumCaturcensem. - De suble- quibusdenegent. 648
vandoa debitis Moisacensi coenobio. 626 DCXCI. — Ad Thomam Cantuariensemarchiepiscopum.
DCLX. — Ad Henricum Remensem archiepiscopum.—• — Ut Rolrodi archiepiscopi Rolhomagensiset Willelmi
Pro Joanne sacerdote, ut in ecclesiasua ministret. 626 archiepiscopiSenonetisis,apostoiieaesedis legati, et Ber-
DCLXI.— Ad GerardumSalonitanumarchiepiscopnm. uardi Nivernensis episcopiconsilioutatur. 649
627 —
DCXCII. Privilegium pro ecclesiaSaiictaeMariaaVj-
—
DCLXII. Abbali Flaviacensi prsecipit ut obedien- bergensi. — 619
tiam Bartholomaeo episcopoBelvaeensi exhibeat. 628 DCXCIII. Ad WaldemarumDanorum —
regem. Pro
DCLXIII.— Ad... — ProP. adolescente. 628 fratribusCaivensibus. 651
—
DCLXIV. AbbaliaeS. DionysiiParisiensiconfirmat —
DCXCIV. Ad Thomam Cantuariensem"archiepisco-
ecclesiamSancli Medardi d e Trembliaco. 629 pum.—Quae ab Henrico rege anle fifii ejus coronalionem
DCLXV.— Ad... — Pro abbate SanctaeMariaaVirluen- exigenda. — 652
sis. 629 DCXCV. Ad RogerumEboraccnsem,HugonrmDu-
DCLXVT. •—AdHenricumRemensemarchiepiscopum. nelmensemel omnes episcoposAnglia?.— Ut filiumre-
— Pro RomanaeEcclesiaecensu. 650 gis coronare,cum id Canluariensidebeatur, non praesu-
DCLXYII.—Ad eumdemet HugonemepiscopumSues- mant. 655
—
sionensem. Pro pace Ludoviciregis Franciaeet Hen- DCXCVI.— Ad eosdem. — Ecclesiae Cantuariensis
rici regis Angliae. 650 jura laederenon praesumant. 653
DCLXVIII.—A'd Henricum Remensem archiepiscopum. DCXCVII. — Ad.... — Pro Haiderico, cujus nepossa-
— Pro comileSuessionensisuper mensurasvini. 651 gitta percussusfuerat. 653
DCLXIX. — AdGirardumSualatensemarchiepiscopum. DCXCVIII. — Ad HenricumRemensemarchiep.—Pro
652 Balduinopresbylero. 65t
—
DCLXX. Ad Henricum Remensemarcbiep. — Pro DCXCIX. — Ad —
eumdem. Ut A. latori praesentium
Robertoclerico. 652 occupatam ab aliis ecclesiamsuam restilui faciat. ' 65i
DCLXXI.— Ad archiepiscopumSpalalensem. 653 DCC.— B. decano et capitulo S. Martini'iiironensis.
DCLXXII.— Ad ThomanCantuariensemarchiepisco- 655
— Ut Owen principemGalliae,qui suas « de conso- DCCI.— Quibusdammandat judicent inter Gerardum
rina quam sicut uxorem lenere dicatnr, t litteras non et Ar..., de—haereditateIitigantes.
Eum. 655
acceperit,etarchidiaconumBangor,quiscriptasuaconlem- DCCII. Ad eumdem. — Ut a suffraganeorumet
pserit, ecclesiaslica severitate puniat. 635 maxime BarlhofomaeiBelvacensisepiscopi vexalionetem-
—
DCLXXIIL Ad Henricum Remensera archiepisco- peret. 655
—
purri. Pro — Richardopresbylero. 654 DCUI.—AdHenricumRemorumarchiepiscopum.—Pro
DCLXXIV. ln ecclesiaePratensis parcucia i nvilo prae- fratre Galleri sacerdotis, et pro ipso Galtero ut eis
posilo aedificariecclesias el oraloria vetat. 654 benefaciat. 656
ANNO1170. —
DCCIV. AdHenricumRemensemarchiep. Ut Ar- —
—
DCLXXV. Privilegium pro monasterioS. Petri Mu- winumab abbate S. Remigii excommunicalioneabsolu-
tinensi. 655 lum, nisi Rolandoalbata ' intradies xv restitueril, iterum
DCLXXVI. — Ad RolrodumarchiepiscopuroRolhoma- excommunicet. 657
gensem etBernardum episcopum Nivernensem. — Ut ad DCCV. — Ad episcopos in Marchia constitutos.— Pro
Henricumregem accedanteumquehortenlur.ut Thomam rebus monasleriiSanctiClementis. 657
Cantuariensemnon modo, sicut per legalos promiserit, DCGVI. —Ad capilulum Suessionense. — Ut P. clefico
sed
in integrumreslituat, eliam«inosculopacisrecipiat. > Ludovici regis resliluantsublractam perbienniumpraeben-
Si rex ablalaspossessionesTfiomaeinlr;idies XLnonred- dam. 658
diderit, lerram ejus cismarinaminlerdictisenlentiaesub- —
DCCVII. Ad praeposilum,decanum, archidiaconum
jiciant. Excommumcenleos qui P-elrum archidiaconum el tiniversumCapitulumAntissiodorense.— Pro rnagi-
Papienseminjuriis affecerint. 637 stro P. 658
DCLXXVII. — Ad Rotrodum Rolhomagensem arcliie- DCCYIII. — Ad Henricum Remensem archiep. — Pro
piscopum. — Ut legalionem ad Henricum Anglorum re- ecclesia Compediensi. 659
gemstrcnue administret. 659 —
DCGIX. Ad — Pro Nicolaocive Catalaunensi.
DCLXXVIII.—Ad Bernardum Nivernensem episcopum. 659
--De legatione illi el areliiepiseopoRolliomagensi littcris DCCX. -- Remenslet Rolhomagensiepiscopis eorum-
1489 QUiE IN HOC TOMO CONTINENTLR. li&O
que snffraganeismandatut ecclesiam S. Petri de Silin- aliquid, penitus — abrogare curent. 684
curt ab adversarioruminjuriis tueantur. 660 DCCXLIV. Willelmo, archiepiscopoSenonensl,da-
—
DCCXI. Privilegium pro ecclesiaS- MammetisLin- fum jampridemParisiis praceplum renovat, ut, suffraga-
gonensi. — 661 neis Pansios convocatis,Petri, quondamepiscopiPan-
DCCXIl. Privilegiumpro canonicisPisanis. 663 siensis, sententiam: « quod Christussecundumquod est
— —
DCCXIII. Ad Henricum Remensem archiep. Ut liomo,non est aliquid » tollendamcuret, ac docere ma-
Joannemcanonicum Laudunensemet Hevmulierem de gislrosjubeat: esse « Christum, sicut perfectumDeum,
haereditateligantesTheobaldumepiscopumAmbianensem sicet perfectumhominem, ac verum hominemex anima
in jus adire compellat. 665 et corpore consislenlem.» 035
—
DCCXIV Ad eumdem. — Pro Stephano Remensi —
DCCXLY. Bulia prohospitali Sancti Blasii Modoe-
canonico. - 664 tiensi. C85
— —
DCCXV. Ad eumdem. Pro eodem. 66i DCCXLYI. — Ad decanumel capilulum EcclesiaeCar-
DCCXVI. —JoanniepiscopoBononiensiejusquesucces- nolensis. — Ul Philippo filiocomilisRobertisuam resli-
soribusbonaab Anastasio1VGerardoepiscopopro Iibris tuant praebendam. 686
centum per emphyteusimdata asserit, ea lege ut epi- DC.CXLVII. Ad Henricum Remensem archiep. —
—
scopi duas argenti puri libras quolannis'sedi Romanaj Quodpro Philippo nepote suo scripseritarchiepiscopo
persolvant. — 665 Senonensiet capitulo Carnotensi. 687
DCCXVH. Ad HenricumRemensemarchiep. el ejus — —
DCCXLVIII. Ad eumdem. De decemauri marcis
—
suffraganeos.— fngratiam ecclesiieViconiensis. 665 sibi donatiset « Eust. magistromilitiaeTempli Parisius
DCCXVIIL Ad capitulumSuessionensei—Pro Petro assignatis » graliasagil. Fratres mililiaeTemplicommeri-
canonico. 665 dat. 687
DCCXIX.— AdHenricumRemensemarehiep. et co- —
DCCXLIX. Pelente GerardoarchiepiscopoSpalalino,
milem Flandrensem.— Pro ecclesia Yiconiensiut ab confirmallegem,nearchiepiscoponimad imperatoremCP.
usurisrelevetur. 666 el ad Hungariaeregem itinera clericis Spalatinissump-
DCCXX. —Ad —
Nonantulanos. Quod episcopoMuti- lum afferanl. 688
uensi privilegiumineoruminjuriamtributumnousit. 667 JiCCL.—Bulla pro monasterioS. Stephanide Vallibus,
—
DClXXI. Senlentiamab Odonelegato apostolicode iti Santonia. 688
S. Benedictiecclesialatam inter monachosNunantulanos —
DCCLI. Ad Henricum archiep. Remensem. Ke —
et OffredumepiscopumCremonensemconfirmat. 668 hona fralrummilitiaeTempliviolari patialur. 690
DCCXXII. —"AdHenricura Remensemarchiep. Pro — DCCLII. — Adeumdem. — Ut Radulfum de Cociaco ob
Petro canonicoSuessionensi. 669 confractammililum Templi capeham excommunicatum
—
DCCXXIII. CanonicisPisanis quod G., nolariuai denuntiet. 690
suutn, EcclesiaePisanaecanonicumelegeriut gralias agit. — —
DCCLUL Ad eumdem. In graliara cujusdammi-
Eorumcum S Savini monachiscontroversiamarchiepis- litis qui extumulatusfuerat. 690
copi arbilrio commissamessei 669 DCCLIV. — Ad eumdem. —- Ut Guido canonicqs S.
DCCXXIV. —rUniversocapitulo abbatumPraemonstra- Joannis Suessionensis,apostalapoenitens,ab abbate suo
tensisordinisinlerdicitne pro abbate iniliando palafre- recipiatur. 691
dum dari archidiaconissinant. 670 —
DCCLV. Petro abbali S. Remigii et Fulconidecaco
DCCXXV.--Ad Po. decanumetcapituIumSuessionense. RemensicontroversiamN. clerici laicorumquequorum-
— Pro Petro canonico. 670 damdirimendamdelegat. 691
DCCXXYI.— Ad HenrieumRemensemarehiep.— Pro DCCLVI.—Ad HenricumRemensem archiep. Ut —
BalduiuocancellarioNoviomensi. 671 exactionesThomaeBurgensisS. Reraigiicompescat. 692
— —
DCCXXVII. Adeumdem. Ut quosdam excommu- DCCLVII.— Ad eumdem.— Causam ei dirimendam
nicalosab episcopoCalalauuensiabsolvat. 671 comTiitlilinter abbatissamS. Petri et abbalem S. Remi-
DCCXXVHI.— P.rivilegiumpro monasterioCasae-Marii. gii pendenlem— 692
671 —
DCCLVHI. Ad eumd m. Pro Hubaldo BurgeDsi
—
DCCXXIX. Ad F. decanum et capitulumRemense. de castro S. Remigiisuper violationepacis. 695
— ContraJo. cancellariumet jEgidium decanumde villa —
DCCLIX. Priviiegiumpro ecclesias. AndreaeMn-
Dominica,pro Roberto presbytero de Saceio. 674 scianensi. 693
DCCXXX. — Robertum priorem et capitulum S. Vi- —
DCCLX. HenriciiraRemensemarchiep.,etP. abba-
cloris Parisiensishortalurul Ervisioabbaii obedianl.675 lem S. Lucianiconstiluitjudicesinter Adelelmumet ejus
DCCXXXI. — Pacemab Hugone episcopoRuthenensi, uxorem. 695
et eiusfratre, HugonecomiteRulliensicoiislilutamcora- —
DCCLXL Privilegiumpro ccclesiaS.ScpulcriHiero-
bat 675 695
DCCXXXII. — Ad GalterumTornacense.mepiscopum. solymitana.
DCCLXII. — Ad ThomamCantuariensemarchiepisco-
— De quadraginlacanonicisinTornacensiecclesiainsti- pum. — Si remissiusin causa Thomaeegisse videtur, cx
tuendis. 677 eo processit quod palientia utendum credidit. Rogerum
—
DCCXXXIII. AdHenricum Remensem archiep — Eboraceusemabepiscopa-isuspenditdignilale;Jocelinum
Pro P. sacerdote,ut domiuoRemensibenigne recipiatur. SaresberiensemetGiibertumLotidineusem, quicoronando
-* 678 novo regi interfuerinl, anathemalizat. 699
—
DCCXXXIY. Ad eumdem.—Ul disceptet controver- DCCLXUI.—Ad episcoposplerosque Anglias.—Illrs,
siam inter U. et fratres ejus Nicolaum alque monachos quod contra j'ura Cantuariensiacoronandoregis filioin-
Aquicinclinenses,et controversiaminterfralres S. Foil- terfuerint, ab omni suspendildignitate; praelereaLoncji-
laui ac eanonicosS Vincentii. 678 nensem et Saresberiensenianathematizat. 700
DCCXXXY.—Ad eumdem.—ProecclesiaCaricampi,ut —
DCCLXIV. Ad RogerumarehicpiscopumEboracen-
•'cedominusde Pincheri cesset ab inquielalioneejus 679 sem et HugonemepiscopumDunelmensem.—Ejusdem
DCCXXXYI.—Ad eumdem.—Proecclesia Caricampi.679 argumenli. — 703
DCCXXXYII. — Pro ut
Her., ab iiiterdicloabsolvatur. DCCLXV. Ad Rotrodum Rothomagensemarchiepi-
630 copum.—Utsuperiores epistolassuasad arohiepiscopurn
DCCXXXVIII.—Ad. F. decanumet capitulumRemense. Eboraeensem et episcoposAngliaeperferendas curet,
— Pro Vivianopresbytero contra episcopum Calalaunen- alque num Henricus Bajocensiset Frogerius Sagiensia
sem, ne quod bona fidefecit, in damnumvel
- infamiamci episcooi coronatiouiinleffuerinldiligentiusinquirat.705
vertatur. 681 DCCLXVI. — Ad ThomamCantuarieusemarchiep. et
—
DCCXXXIX. Ad eosdem.—ContraThomamet Joan- GilbertumLondinensemepisc.—Ut magislroW. de Lega
nem, pro Theobaldoclerico. 681 tradi.nt archidiaconaltimDeyberiae. 700
—
DCCXL, Ad monaslerii Piscariensis ecclesiam —
DCCLXVII. Ad Thomam Canluar.archiep. et ali03
die translalionis corporis S. Clemenlisaceesserinl,quiiis episcoposAngliae.— Ut ofliciadivina iii terris excom-
peccala condonat. 682 niiinicatorumnon —
celehrentur. 705
DCCXLI.—Adepiscopumquemdam.—UtHerbertuscivis DCCLXVIH. Ad Ludovicum regem Francorum. ->r
Calalauuensisab excommunicationelata post faclam ap- Ut cxcommunicalisnon communicet. ,707
pellationemsolvalur. 683 DCCLXIX.-- Ad WillelmumSenonensem,J-iRotro-
DCCXLII.— AdWillelmum episcopum Senonensem, dum Rolhomagensemarchiepiscopos.— Ut efftciantsub ,
apostolicaesedis legatum. — Purgat calumniam iliam, pcenacen urarum compleripacemquam rex Angliaever-
qua dicebatur suo mandalo Londoniensem episcopnm bis promisit. 708
absohitumesse. 685 DC.CLXX. —
—AdThomamCantuariensem. De exepnv
—
DCCXLIII. Bituricensi,Remensi,Turonensi,Rolbo- mucalis,qui, absoluti ab archiep. Rothom. et episcopo
magensi archiepisc.opismandat ut pravam doclrinain, Nivern., ablatas ecclesiasCaiituariensis'possessiones non
quod Clirislus scilicet, secuudum quod sil honionon sii restiltieritit, iterum excommunicandis 7C8.
mi fORDO RERUM U92
DC>.i.XXI. — AdRotrodumRolhomagensemarchiepis- Southeliensis jura conserveiit. 731
copum et Bernardum episcopum Nivernensem. Ejusdem DCCXCVI. — EcclesiaeSulhwelleusi diversas immuni-
argiimenli. — 709 tates ac privilegiaconcedit, bona ac possessionescou-
DtfiCLXXII. AdThomamCantuariensemarchiepisco- firmat, 752
punj. — De coronalioue filii Henrici Anglorumregis, DCCXCYII. — Privilegium pro monasterioS. Mariae
710 Morimundensi. 734
— —
T>y LXXIII. Ad eumdem. De censura in regem —
DCCXCVIIl. Ad [Rothrodum]archiepiscopumRolho-
ferenda nisi plenam pacem cum reslitulione possessio- — magensem et [Theobaldum] episcopnm Ambianensem.
nu u prseslet.. 711 Ul Rogerum Eboracensem, si se ab imputalisjura-
OCCLXXIV. — Ad omnes praelalosper terram regis menlo purgaverit, in integrum resliluant. 735
Anglorumcismarinam.—:Ut quam Willelmus archiepisco- DCCXCIX. — Ad eosdem. — Nolle se, utalias Ebora-
pus Senonensiset Rotrodus archiepiscopusRothomagensis censis archiepiscopus, licet aliter a se debere tieri po*-
in lerram regis cismarinamprotulerint sentenliamobser- stulaverit, innocentiamdemonstret, quam ul ei, si hoc
vent. 711 fecerit, in cismarinisparlibus liceat officiumsuum exer-
DCCLXXV. — Privilegiumpro ecclesiaS. MariaeEugu- cere. • 737
bina. ' 712 DCCC. — AdHenricum Anglorumregem. Commeo-—
DCCLXXVI. — Ad Gilbertum Londinensemet Joceli- dat D. magislrum, orlu Anglum. 737
—
num Saresberiensem. Significalillos a munerumadmi- DCCCI.'—Ad eumdem.—R. archidiaconuniSaresbe-
nistralione remotos et auatbematizatos donec Thomae riensem et Ricardum Bar et magislrumD. commendat,
Cantuariensisalisfecerint. 715 qui non modo ante alterius legaiionisadventum,verum
—
DCCLXXYII. AdRicardum Cestriensem, Walterum eliam cum novi legati nuntium, superiore laeliorem,
RotTensem,GodefridumS. Asaph,Nicolaum— Landavien- atitilissenl,snmmosludio regis commodoservierint. 758
sem et Hugonem Dunelmensem episcopos. Ejusdem DCCCII.— Donationesinjussu monachoriimS. Augiis-
argumenti.
' 715 tini Cantuariensiumsigillomonasleriiobsignatasrescindit,
DGCLXXVIII.—Ad Henricum regem Anglorum. — ac decernil « ut sigillum eorum conservetur, ita quod
Ei gratulalur quod Thomaearchiep. Cantuar. gratiamet nulla persona nisi de communi consensu et voluntale
amoremsuum reslituerit. Monet ut ablata archiepiscopo fratrum, vel sanioris parlis conventus, charlam aliquam
reddat, etc. — 715 conlinentemcontraclus donationis vel obligatiouis pos-
DCCLXXIX. Ad clerum et populum regis Angliae. sessionummonasteriipraedictosigillo consignareaudeat >
— Neconcordiam pacemque inler Henricum regem et 758
Thoriiamconfeclamperlurbent. 716 —
DCCCIII. Ad A. pra;positumReicherspergensem.—
ANNO 1162-1171. Gralulalur ei quod inler haereticorumpersecutionesipsi
—•
DCCLXXX. SlephanoepiscopoMeldensiconceditut, constanler adhaeserit. 738
si capitulum jnter se discordet,ipse possit cognoscere ANNO 1170-1172.
de caus». 716 DCCCIV. —Ad Henricum Bemensem archiep. — Ut
ANNO 1171. Walterio sacerdoliet ejus fratri, qtii propler schisma-
DCCLXXXI. — Lando electq, arcbipresbytero et cano- licos e Tullensi diaecesiad Remensem se transtulerant,
*
nicis ecclesiaeI.ucensis praecipitne fratres S. Frigdiani provideatur de aliquo benelicio. 7K
in.juriis afuciant. 716 DCCCV. — Ad eumdem. AdversusJoannem presbyter
DCCLXXXII.— Privilegium pro ecclesia S. Mariae rnm. qui vexabal fratres de Mari. 741)
Secoviensi. 717 —
DCCCVT. Ad eumdem.—Ulfralrjbusde Maririneam
—
DCCLXXXHL Universa monasterii Admontensis quamdamreddi jubeat. 740
praodiaet prlvilegia,quaesingillalimrecenset, salvaesse —
DCCCVII. Ad episcoposper regnum Francorumcon-
jubet. 718 slitutos — Pro scholisregeudis. 741
--
DCCLXXXIV Privilegium pro ecclesiaS. Petri Tar- DCCCVHI.' — Ad Pelrum abbatem S. Remigii, B.
et
visina. 722 archidiaconumRemensem. — Lilem Judicandamcom-
—
DCCLXXXV. Exstat pro Blasiliensibus monialibus mittit. 742
(dioec. S. Flori), bulla Alexandripapa*III, in qua memi- DCCCIX—Ad Ilenricum Remensem archiep. etThe-
nit priYilegiorumipsis concessoruma sumraispontificibus obaldumepiscopumAmbianensem.— Commendateis R.
Sergio el Calixto; enumeralquepraecipuasmonasleriipos- mulieremquaj variaa multis gravaminapatiebatur. 712
sessiones, villamubi situm esl monasterium, cum omni- —
DCCCX. Ad eosdem. — I'ro eadem,quaea minisle-
bus pertinentiis suis, ecelesiasS.Saturnini et S. Stephani rialibus Philippi comitisFfandriaebonorumjacturarripa-
cum omnibusad eas 'perliiieulibus,insuper decimamsuo- tiebatur. 743
rum novalium.DalumapudTusculum per manusGratiani —
DCCCXf. AdHenricum Remensem archiep. — Pro
S. R; E. subdiaconi et notarii XV Kal. Marlii,an. In- excessibuscorrigendis in Tornacensiepiscopalu. 743
carn. Dom, 1170, pontific. dom. Alexandri papae III, —
DCCCXII. Ad eumdem. — Ut episcopumAmbianeii-
ann. xi. . 723 sem obedientiamab abbale S. Richarii exlgentemcoin"-
DCCLXXXYI — Ad Petrum abbatem S. Remigii, et pescat. 744
Fulconem decanum Remeusem.— Ut causamabbatum — —
DCCCXIIf. Ad eumdem. Pro causa interRogerum
duonimdecidat. 725 et Guiardumsocrum suum. 744
DCCLXXXYIL —Cephaloedensemecclesiam in sedem DCCCXIV. — Ad euradem. — Ut P. presbyterum de
episcopalem erigit, et ejus bona ac jura confirmat.723 Curtismuul in multis culpabilemamovealab eclesiasua.
DCCLXXXVIIL—Ad SlephanumBituriceusemarchiepi- 74S
scopum et Bernardum Nivernensem episcopum. Ut nem — —
DCUCXV. AdPetrum— abbalemS. Remigii, el Fulco-
ipsi Londoriiensemet Saresberiensemepiscoposa Thoma et deeanumRemensem. De scholaribusRemensibus,
excommunicatosabsolvant. 725 presbytero injusle excommunicalis et alias injurias
. DCCLXXXix— Ad JocelinumSaresberiensemepisco- passis. 746
pum. '—Concedit ut ad se venieudi Iabore supersedeat. — —
DCCCXVI. Ad eosdem. Ut damna Aquicinensi
;",: 726 monaslerioillala reparentur, et ut abbatissaS. Michaelis
—
T>pCXC Ad-Joscium archiepiscopum Turonensemet excommunicatissepulturam non praeteat; si prasbuitj
ejus sufTraganeos:-~-Coufirmalsenlentiaminlerdicti la- extumuiet. — 74i
tam in cismariliam lerram regis Angliaspropler vim —
DCCCXYII. Ad eosdem. Causam judicandamiis
illalam S, TJiomaeCantuariensiarcliiepiscopo. 727 committit. — 747
DCCXCI.—-"Bulla pro Maiiiardoabbale Aquislrensi. DCCCXVIII. Ad abbalem S. Remigii Remensisct
727 priorem S. Martinide Campis.—Causain abbalumduo-
DCCXCII. — Ad Henricum Remensem arcbiep. — Ut rum judicandamcommitlit. .- 748
sibi significel quod fuerit actumin colloquiohabitointer —
DCCCXIX. AdHenricum Remensem archiep. Ut —
Fredericum imperatorem et Ludovicumfralrem suum. Reineriumet Galleriumfralres excommunicationeo*billa-
729 tas sacerdotjmanus violenlasabsolvat. 749
DCCXCIII. — Ad suffraganeosEcclesiaeTarraconensis. DGCCXX. —
— Adeumdem, Ut G. Pauperemcleficum
— Dolet de caede HugotiisarchiepiscopiTarraconeusis, a vexationibus Richardi canonici protegat. — 750
iilosque monet et hortalur ut quamprimumaliumeligant. DCGCXXI. — Ad fratres Nonautulaiios. Lovoleli
730 locum ab episcopo Mulinensioccupatumillis adjudicat.
DCCXCIV. — Ad Herbertum de Bosehampost domlni
sui sanctiThomaemartyriumexsulantem.—Consoiatoria, DCCCXXII. — Ad Henricum Remensem archiep. —
730 Pro G. diacono super ecclesia— de Undeeosia. 751
DCCXCV. -* Ad archidiaconum,decanum et caeteros DCCCXXIH. — Ad eumdem. Pro fratribus Mauri-
clericos c!e Sotymgh^msyre,— Ut ecclesiaj S. Marias moiitensisecclesiae. 753
US3 QU.<EIN HOC TOMO CONTINENTUR. 1494
DCCCXXIV. —Adeumdem.— Ul compescatquosdam DCC.CLII. — Ad HenricumRemensemarcbiep.— Pro
qm decimas novaliumexigebant ab infirmisCameracen- TemjffariisHierosolymitanis. 771
sibus. . 752 — AdGuillelmumSenonensemarcliiepisc.
DCCCXXV. Ad [Henricum]Silvanectensemepisco- A.DCCCLIIl.
— S. et S. Spephanum] Meldensemepisc, et ab-
pum, [Pelrum] abbatem SauctiERemigii.— Ut fralres batem L., Vallis-Secretae.— Ut in S. Yictoriscoenobiocol-
Corbeiensesreslituant decimamablatamfratribusS. Ma- lapsamdiscipliuam restituant. 771
riae de Brana; ilem ut restiluatur eidem monaslerio
decimavendita quondariiab abbate. 753 DCCCLIV. —Abbatemet canonieosS. Yicloris Pari-
DCCCXXVL de
—Ad eosdem.'—NemonachiS. Remigii siensis superioribus litteris cerliores facit. 772
de BranafratribusS. Mariaede Branasint molesti. 75i —
DCCCLV. LudovicoFrancorumregi de corrigenda
—
f DCCCXXVII.Ad abbatemet fralresCorbeienses. — disciplinamonasteriiS. Victoris Parisiensis quid man-
Ut monasleriode Brana decimamablatam restituant. daverit nuntiat. 775
755 DCCCLVI.— Ad Henricum Remensem archiep. —
DCCCXXVIII. — Ad Ambianen.etTornacen.episcopos, Commendatei milites Templi. 774
—
et abbatemS. Remigii. Ut judicent de controversiis DCCCLVII. — Ad Petrum abbatemS. Remigii,et B.
abbatis de Brana, et militis cnjusdam. 755 archidiaconum Remensem. — AdmoneantSuessionensem
DCCCXXIX. — Ad HenricumRemensemarchiep. — episcopum,ut subdiaconumsibi prsesenlatuminvestire
Pro monasterioS. Medardisuper causa usurarum. 756 de ecclesia S. Medardine amplius recuset; alioquin
DCCCXXX. — Ad eutndem.— Pro monasterioMauri- ipsi investiant. 775
aiontis super aniiona. 757 DCCCLVIII. — Adpresbyteros et clericos parocbiarum
DCCCXXXI. — Ad universosfidelesper regnumFran- ad monasteriumS. Petri de Montibusperlinenlium.—
cia» constitulos.— Ut ecclesiaeNazarenaesubveiiiant. Ne parochianossuos in ecclesiis suis sepeliant,sed in.
757 monasterioS. Petri de Monlibussepeliantur. 775
DCCCXXXII.Ad — Henricum Remensem DCCCLIX.
archiepisco- Aruido -^ AdHenrictim Remensemarchiep. Ut —
—
pum. Causamei commitlitexaminandamet terminan- presbytero suam faciat ecclesiamreslitui. 776
dam. 758 DCCCLX. Ad eumdem. — Commeudatei fralres
—
DCCCXXXHI. — Ad eumdum.— Ut Corbeiensemo- Virluensismonasterii. 776
nasleriuirisubsua suscipialprolectione. 758 DCCCLXI. — AdPelrum abbalem S. Remigii et Ful-
•DCCCXXXIV. - Ad eumdem.— Ut Gui.ionemarchi- conemdecanumRemensem.— Judicandam causamcom-
cpiscopumCatalaunensema vexalione M. viduaecom- mitlit.'/^. —
777
—
pescal. 759 DCCCLXIL Ad HenricumRemensem archiep.
DCCCXXXV. —AdPelrum abbalemS. Remigii.— Ne Commendatei F. Oslrevandensemarchidiaconum.777
liominesmouasleriisui prohibeatuxoresducere de alte- DCCCLXIII. — Ad eumdem. — Pro Stephanoclerico
rius dominio. 759 adversuscanonicos Catalaunenses. . 778
—
DCCCXXXVI.Ad HenricumRemeusemarchiep. — DCCCLXIV. — Ad GuidonemabbatemS. Nicasiiet M.
Committitei terminandamcausaminter Lamberlumet RadulfumcanonicumRemensem.— Ut. nonnullosqui
Barlholomaeum presbyleros. 760 damnamonasterioS. Remigiiintulerant, repararecogat.
DCCCXXXVll. —Ad decanumet capitulumecclesiae - 7'8
Parisiensis.— De residetttiacanonicorumforinsecorum. DCCCLXV. — AdPetrum abbatem et fralresS. Re-
—
760 migii. Frescengiarumremissionem,eorilmmonasterio
—
DCCCXXXVIII.Ad Petrum abbatem S. Remigiiet faclam ab archiepiscopoRemensi,ralajn habet. 779
Fulconem decanumRemensem.— Utabbas qui allerius DCCCLXVI. — Adeumdem.—Causaminler S. Urbani
ahbalishominemcum rebus suis susceperat, restiluere et Dervensemabbates terminandamcommittit. 780
compellatur. — 761 DCCCLXVII. — Adeumdem.—Causam intep canonicos
DCCCXXXIX.AdHenricumRemensemarchiepisco- CatalaunensesS. Nicolai.et abbatemDervensem - com-
pum.—Utusuras,quasBernardusleprosus a Gerardode mitt.it terminandam. 780
joecort exigebat, impediat. 761 DCCCLXVIff. — Bituricensie t Ambianensipraesulibus
DCCCXL.—Adeumdem. —Ut Albertum excommu- causammalrimoniiS. et R. de Guisiacommittit. 781
nicaturaabsolvateique ecclesiamde Augeioet Cersolio DCCCLXIX. — Ad Galdinumarch.Mediolanensem.—
conservet, 762 Pro Oberto subdiacono. 782
DCCCXLI. — Ad eumdem.— AdversusPelrumelec- DCCCLXX. — Ad HenricumRemensem archiep —
tum Cameraeensem et DrogonemcancellariumNoviomen- Nullas adversus eum dedisse lilteras abbatide Chemi-
sem. 765 none../ 782
—
DCCCXLII. Ad PhilippumFlandriajcomilem. Ut — DCCCLXXf. — Ad eumdem^—In. graliam Leonisab-
hortelur electum Cameracensemfratrem suum ad obe- balis S. Gislenieiecli,quem schismaliciejecerant. 785
diendum archiepiscoposuo, nec Maricolensemvexet DCCCLXXIL — Adeumdem.— Ut matrimoniuminter
ecclesiam. 764 filiam regist-Ludovici.et filiurn Frederici imperatoris
— —
DCCCXLIII. Ad abbatemHamensem. Ut Drogo- impediat. 78.3
nem caiionicumsuumgyrovagumiu monasleriumsuum DCCCLXXIlf. — EpiscopoTornacensipraecipitut Da-
jevocet. 764 nieli presbvtero ablata restituat. 784
DCCCXLIV. Ad HenricumRemensemarchiep. —
— DCCCLXXIV. —AdMeldensemet Ambianensemepi-
Ut OdonemmacellariumdebilasRicherioxvulibras sol- scopos.— Eis causammatrimoniiinler comitemRober-
vere compellat. "765 tum etfiliam Hugonisde Broisexaminandamcommitlit.
—
DCCCXLV. Ad Petrum abbatemS. Remi,niet Ful-
conem Remensisecclesiaecanonicum. — Ut de usurarii DCCcLxXV.— AdHenricumRemensemarchiep. —•
causa cognoscant. 765 Ut episcopumBelvacensem,quem.jusserat ei omnem'
—
DCCOXLVI. Ad Pelrum abbatemS. Remigii.— Ut debilamexhibere obedientiam,satisfacienlemsibi huma-
de pupillorumquorumdameausa cogrioscat. 766 niter excipiat. 785
ANNO1171-1172. DCCCLXXVL — HenricoRemensiarchiep. et P. abbali
DCCCXLYIL — Ad Henricum'^Remenseniarchiep.— S. Remigiimandatut Richardoclerico suam in eccle-
Ut Willardurripresbyterumde mullisdiffamalum,si res sia S. Pharaildispraebendamresliluifaciant. 786
constel, ab officiosacerdotali suspendat. 766 DCCCLXXVH — Ad Henricum Remensem archiep, —
— —
DCCCXLVTII. Ad eumdem. Quamdamei cau- Confirmat eleclionem Roberti episcopi Alrebatensis,
sam lerminaudamcommillit. 767 ei
DCCCLXIX. — Henrico Remensi archiepiscopo,[Gui- conceditque spatiumad recipieudossacrosordines. 787
doni] Calalaunensi episcopo, et [ArnuUb]Y irdunensi DCCCLXXVHI.— Ad eumdem et Guallerum Tornacen-
eleclo mandalcompescantcaslellanumYitriacia vexa- sem episcopum,— Ut pravam consuetudiaemtollatitin
tione Caladiae. 768 parochiaDudasseleiisi. 787
DCCCL.—AdHenricumRemensem archiep.—Pro DCCCLXXIX. — Henrico Remensi archiepiscopo,et G. '
mnnachisde NoveioadversuscanonicosBraguenses. 769 Laudunensiepiscopocausam de quibusdam oblalionibus
—
DCCCLI. C[onradum],archiepiscojjumMoguntinum, inter Brugensescanonicoset R. presbyterumDudasse-
apostolicaesedjs.legalum,monet, ne mter monas:erium lensemcommitlit lerminandam
— Remensiarchiepiscopocausamcommit- 788
S. Zenonis Verouen.seet cives Ferrarienses de caslro DCCCLXXX. '',.
Osliliensidijudicatamab. Oberlo ab Oito controversiam lit terminandaminter virumet feminam. 789
redintegret. Opus enimsibi esse, «inler civitatesLom- DCCCLXXXI. — Ad eumdem.— Ul ablata P. et T.;
bardiaeet eorum cives, hoc tempore praec-ipue,pacem presbyteroa Rainaldo comite et Henrico de Grandi- ,
et concordiamponere el ad eorum unitalem i:ilPii- Prato, facialrestitui. 790
dere.» 770 DCCCLXXXU —Ad eumdein..... -A tilepiscopumPws-
U95 ORDQ RE.RUM U96
sionensemhortetur ut, solo episcopatucoutentus, dimit- tiam G. pauperis presbyteri, qui in ajgritudine sui nrn.
tat cancellariam. 790 compos,mouasticohabitu indutus fuerat. 811
DCCCLXXXIII. — Ad eumdem.— De causainter Jac. CMXIH.— Ad eumdern.— Ut B. presbytero vicariam
preisbyterumetabbatem S. SalvatorisVirtuensis. 791 de Suasl, reslitnere faciat. , 8t2
—
DCCCLXXXIV.Ad Henricum Remensem archiep., —
CMXIV. Ad eumiem.—Ut Robertum Bove com- de
et G. Laudunensemepisc. — De causa inler Brugenses pellat ea reslituere, quaeA. canonicoS.Petfi Laudunen-
canonicosel B. presbyterum.
— Ad Henricum Remensemarehiep.791 sis abstulerat. 812
DCCCLXXXV. — CMXY.— Ad eumdem,— Ut vexaliones Hugonisde
Ut RpgerumTokellumet Guidonem,qui in clericosvio- Junceriacoin terram S. Medardicornpescat. 815
leutas manus injecerant, excommunicalosdenuntiet. CMXVf.—Adeumdem.—Ut causam inter abbatem
792 S. Medardiet abhatem S. Joannis de Yiueis ratione de-
-- DCCCLXXXVI. — Ad episeopum Calalaunensem.— cimarumde Espiersterminet. 81.5
titUlium saecrdotispef ignorantiamordinalum presby- CMXVH. — Ad Petrum abbatem S. Remigiiiet Fulco-
ier.timsua faciatecclesia
— Adgaudere. 792 nem decanum. Remensem -^-.De pecunia ecclesiis et
DCCCLXXXYIt. HenricumRemensem archiep. pauperibustestamentorelicta. '8i'4
— Episcopum Silvanectensem, qni diviserat praeben- CMXVHI. — Ad Henricum Remensem archiepisc -^
dam, a potestaleconferendiprsebendasprivat. r 795 Ut compescatGiionemmiiiteriia vexalione quaminfere-
DCCCLXXXVIH. — Ad eumdem. — De absdlutione bat fratribus S. joannis de Vineis. '814
magislri Gerardiab excommunicatione- 794 —
CMXIX, Ad eumdem.-—Ut Adamde CorbeiaJoaririi
DCCHXXXfX— Ad eumdem. — Scribit in gratiam clerico suamreddat pecuniam. 815
D. diaconi, cui fratres S. Eugenii ecclesiam de Masdeio CMXX.—Adeumdem.—Pro MariaCatalatmensicive.
dederant-
' 795 815
bCCCXC. — Ad abbates S. Remigii et S. DionysiiRe- CMXXI. — Adeumdem.— De causa inler canonicos
niensis.— Causamjudicandamiis committit.
DCCCXCI. — AdHenricuraRemensemarchiep. —795 Ut
LaudunensesS. Peiri et canonicoscathedralis
- ecclesise.
816
episcopum Catalaunensem,qui pro absolutione excom- —
CMXXII. Ad enmdem. — Ut clericis S. Trinitalis
municataemulierispecuniamexegeral, ab ofticiosuo su- liceat habere coemeterium. 81(5
spendat. 796 CMXXIII.—Ad canonicos ecclesiae Laudunensisi.—
DCCCXCII. — Ad eumdem.— Ut duos ecclesiae suae Quodex sola quaein ipsorumecclesia eranl emendanda,
canonicos,qui violentasmanusin diaconum injecerant, eoium decanocommiseritcorrigenda. 817
denuntiet excommunicalos. 796 CMXXIV. — Ad Petrum abbatem S. Remigii et B, ar-
DCCCXCHL — Ad eumdem.— Ut eanonici Laudu- ehidiaconumRemensem.— Ul debita clerico pecuiiiare-
nefises de illalis injuriis faciantsatis monialibusSancti . slitualur. 817
Petri Remensis 797 CMXXV.—AdHenricum Remensem archiep — lh
DCCCXIV. — Adeumdem.— CausamEiisendis viduae B.
gralia,m canoniciregularis, cuiad vilam concessafue-
ipsi committit. 797 runt duo altaria de Troisli. 818
—,
DCCCXCV. Ad eumdem. — Ut homines S. Remigii CMXXVL —Ad Pelrum abbatem S. Remigii, et Ful-
a vexationibus canonicorumSuessionensiumdefendat. conemdecauumRemensem.—Utcausamaudiant,qua?est
798
DCCCXCVI. — Ad Turonensemarchiep. et Eduensem inlerabbatemOmnium
latis.
Sanctorum,etoanonicosS. Trini-
819
episc,— Ut latam ab archiepiscopo Remensi sententiam —
CMXXVH. AdHenricum Remensem arehiep. —. Ut
exeommuniealionisin comilem Henricum examinent. G. sacerdoti ecclesiaS. Mauriliireslitualur. 819
798 —
CMXXYHI. AdBartholomaeumBelvacens. episc. et
—
T DCCCXCVII. Ad Henricu.mRemensem archiep. — Peirtim abbatemS. Remigii.— Ut monasterium de 1'Ja-
Ut episcopum Belvacensem aliosque suflfaganeos suos viacoreforment. 820
non gravet, ac dissidiasuacum
" Henricocomile componat. -4-
CMXXIX. Ad Petrum abbatem S, Remigii et Fulco
.800 nem decadtim Remensem.— Causam judicandam com-
DCCCXCVIII. — Adeumdem.— Respondet ad diversa mitlit -821
dequibus eum— consuluerat, 802 —
CDXXX. Ad eosdem. — Causamjudicandam com-
DCCCXCIX. llluslriregi Francorum,—Ut coroponat mitlit. • 821
dissidium inter archiepiscopum Remensem et Henricum —
CMXXXI. AdHenricumRemensemarchiep. — Cau-
comitem. 803 sam Hilardi presbyleri, quem a censuris episcopiAmbia-
CM,— Ad BartholomaeumBelvacensemepiscopum.— nensis absolverat, commitlilexaminandam. 822
Qiiodlilteras non concesserit ipsi exemplioriisa jurisdi- — —
CMXXXII. Adeumdem, Ut Wibandoclerico sua
ctio.nearctiiepiscopiliemensis, et ut debitamei obedien- reslituatur ecclesia. ^22
tiam exhibeal. 804 CMXXXIII. — Ad canonicosPraemonslratenses. Im- —
—
CMI.—AdWillelmumSenonensemarchiep. Utne- probat electionemquam fecerant contra formam ordinis,
poti archiepiscopiRemensisarcbidiaconalumconcedatm etulalium eligantabbatem jubet. —
825
Suaecclesia, 804 —
CMXXXIV. Ad Petrum abbalemS, Remigii. t't
CMIL — AdPetrum abbatem et
S. Remigii, Fulconem praebendamUbertocuidam iri.bu.at. . 824
decariumRemensem.— Ut cognoscautde causa quorum- CMXXXV..— Ad Silvaneclensemeptscopum et abbatem
dam, qui ab episcopo Ambianensi,juuice constitutoa S. Medardi.— Ut damnamonasleiioS. Remigii data re-
po.ntiiice,
' CMIII.— appellaverant. — 805 parentur. 84
Ad eosdem. Causamduarum mulierum CMXXXVL Ad Henricum Remensem arcliiep, —
—
. judicanciamcommittit. 805 Adver.^usmonialesMalbodiensesin suam abbatissamre-
CMIY.— Episcopum Atrebatensem arguit quod B. belles. 825
clerico needum prajbendam in ecclesiasua concesserit. CMXXXYII. — Ad Pelrum abbatem S. Remigii, et
806 Fulconem decanum Remensem. — Ut cognoscant de
CMV.— Ad Pelrrim abbatem S. Remigii. — Ut qui causaWillelmicujusdam,qui se usuris oppressum que-
terram hominisHierosolymamprofecliinvaserat, eam re- rebalur. .826
slituere compellalur. 807 CMXXXVIII. — Ad HenricumRemensem archiep. —
CMYL— AdHenric.umRemensemare.hiep.-- Pro ab- Arguit eom quod suosvexel. 826
bale S. Joiinnisde Vineis adversusR. prcsbyterumqui — —
CMXXXIX. Ad eumdem. Pro Jordane Laudu-
eeclesiamde Bonnisinvaserat. 807 nensi cive. 827
— —
CMVII. Ad eumdem. Adversus Aalidemfenera- CMXL.-r AdabbatesS. Remigii, et S. Nicasii.— Cau-
tricerii. 807 samj'udicandamcommillit. 827
CMVHI.— AdPelrumabbatem S. Remigii, et Fulco- CMXLL— Ad Henricum Remensem archiep, — Ut
—
nem decanum Remensem. Ut causai abbalisDerven- Robertum clericum, qui homicidio nolens interfuerat,
sis
• et clericorumS. NicolaiCatalaunensissint iudices. pcenitensad—sacros ordines promovc re possit. 828
808 CMXLII. Ad eumdem.-^- Causam inter Odieritiin
- CMIX.— Ad He.nricumRemensem archiep. — Com- civem Laudunensemet Mauriciumclericum commjtlit
mendatipsi D. et G. qui propler schismaticosTullensem terminandam. • 828
dicecesimreliquerant. 809 CMXLIII.— AdClarevallensemet S. Remigiiabbates.
— —
CMX. Ad eumdem. De electo Cameracensiqui — UtDervensemonasleriumreformpnt. 829
abbatem de Mareolisequo praecipitarijusserat. 809 CMXLIV.—Ad HenricumRemensem archiep. Ut —
—
CMXI. Leges quasdamecclesiaeCarnolensis, Wil- Vivianppresbytero suam ecclesiamreslitui faciat, 850
a
JohijOjapqst. sedislegato, scriptas confirmat. 810 CMXLV.— Ad eumdem.— Proinfjrmis de Sparnaco.
—-
CMXil, AdHeiiricumRem.ehseniarchiep.—In w.i 83Q
U07 Q\]JE IN HOC TOMO CONTINENTUR. 1493
CMXLVI.— Ad eumdem. — Ul I.ambertopresbylero, CMLXXVIIT. — Ad episc. Ambianensem, et abbatem
—
sl uihil canonicumobslet. ecclesiam suam faciatresliltii. S. Remigii. Ut cognoscant de causa presbyteri cui
830 Tornacensisepiscopusecclcsiamsuamademerat. 855
—
CMXLVII. Ad praepositumet decanumRemensem. CMLXXIX.—Ad Upsalensemarchiep. eisuffraganeos.
— Ut decimaerestiluantur clerico, cui eas pater suus, — Ut Simoniamet multa in ecclesiaslicamdisciplinam
olim eraplas,eleemosynajnominedederat 851 peccataemendaricurent. 854
—
CMXLVIII. Ad Henricum Remoruraarchipp. — —
CMLXXX. Ad reges et principesboreales. Ut ad- —
Commendatilli canonicos Turonenses Sancti Maurilii. versus Eslones,Chrislianinomiriisinimicos,fortiler pug-
851 nent. i 860
CMXLTX. — Ad eumdera. — Monetnt Septem-Salices ' CMLXXXI. — Bulla pro coenobio Corbeiensi. 861
resliluat fratribusSancli Basoli,alque abeorumvexatione —
CMLXXXII. AdAmbianensemepiscopumel abbalem.
cesset. 832 S. Remigii.— Ut cognoscantde causaTnrnacensisepi-
CML.— Ad eumdem. — CommendatB. et. R. clerie.os scopi, exaclionumaccusati. 862
quos a seiilentia excommunicalionisabsolverat. 855 —
CMLXXXIH. Ad nniversos Dei fidcles per Daciam
CMLI. — Ad eumdem. — Facullalem absolvendi ab cnnslitulos. — Ul Fulconis Estonem episeopi iuopiam'
excommunicalioneArnulfumde Landastei concedit.83i opibussuis sublevent. 862
—
CMLII. Ad GuillelmumAhtissiodorensem et Mat- CMLXXXIY.—Ad clericos el latcos Lingacopensis
—
lliaeumTrecensem ep:scopos. Terminandameis com- episcopal.iis.— Ut episcoposuo parearit. 863
mitlitcontroversiamde Seguini elecliunein abbatem S. CMLXXXV. •—Ad Henricum Remensem archipp. —
Polentiani Castri-Censorii, cui electioni se opponebat Pro Hodeardividuaet filiise.jusadversustres abbales.864
Stephamts— Eduensts episcopus. 854 CMLXXXVI. -^-Adeumdem.—Similisargumenti. 864
CMLIII. Slephanoepiscopo Eduensi pra?cipit«'qua- CMLXXXYII. — Adeumdem.—Similisargumenti. 865
tenus canoniCHS. Poleutianide Castrn-Censoriiauclori- CMLXXXVIII. — Marsicaho,Pennensi, Valvensi epis-
•
latem suam riequaqnnmopponal, quomiuus clectionpm copis et clericis Tealinis ac Furconiensibusmandat, ut
canonicefactamralam habeat. » 836 excommunicationem,quam LeonasabbasPiscariensisin
— —
CMLIV. Ad Henricum Remensem archiep. Pro BerardumGentifemejusque fralreset in Rogeriumlilium
aobatissaS. Petri Remensis 836 Riccardi ejusque fralresedixerit.observetit,utque schis-'
CMLV. — Adeumdero. — Pro ecclesia S. Joannis de m*!ieosmonasteriiFarfensisclericos,qui in terra Sanso-
Vineisde Cervenniaco. 857 nescacontra Leonalis inlerdictum sacra• procuraverint,
—
CMLVI. Ad eumdem.—De exactionibusquas abbas excommunicatosdeclarent. . . 865
Compendiensisexigebat a quibusdamvillis, etdebonis CMLXXXIX.'—J.eonati, abbali Piscariensi, significat
abbalisab eo dislraclis. , 857 se Berardum Geniilem ejusque fralres et Rogeriuiu
CMLVII. — Adeumdem. — De damnisillatis G. cano- liliumRicar.liejusquefratres cohorlatumesse, ut damna
nicoCatiilaunensia Wermuudomilite. 858 ei illata intra dies 15 sarcirenl; quod nisi feccrint, eos
—
CMLVIII. Pro Seberto Remensicive super quadam excommunicet. 866
domo. . — 859 — —
CMXC. Ad Nonaiilulanos. De eorum aere alieno
—
CMLIX. Ad eumdem. Pro JoanneMultone. 839 levando etdisciplinain monasterio emendanda. 867
CMLX.—Ad HenricumRemorumarchiep.—Utcuique —
CJ5XCI. UbaldoepiscopoOsliensi, et archipresby-
idoneoliceatscholasregere. ^ 840 tero et canonicis Velilrensibus concedit ut lestamerita
— —
CMLXI. Ad eumdem. Ut T. clericum a gravami- « quaeparochianieorum coram presbvlerostio el tribus:
nibus episcopiCatalaunensisprotegat, et A. de Possessa vel cluobusal.is idoneispersonisin extrema volunlatefe-
excommiinicalioni subjiciat. 840 ccrunt, Drmapermaneant. > 867
CMLXII.—Ad eumdem.—'UtDrogonicanonicopermit- ANNO1172.
tat habitarecumeleclo Cameracensi. 841 —
CMXCII. Ecclesiae Capsarangustanaeprotectioriem
—
CMLXllf. Adeumdem.—Committit ei causaminter suscipit,bonaqueac privilegia conlirmal. 867
Odonem de S. Dionysio et Paganum Anglicumalque CMXCIIl. Ad Hildepbonsumrpgem Aragoniae.—
—
tixoremtprminandam. 842 Cratias illi agit quod Roberlum e regno expulerit; hor-
CMLXIV. —Adeumdem.—Commendat canonicosCom- t;itur, ul totam ejusprogeuiemexcludatab eodemregno,
pendienses.. 842 eornrnquebona fiscoaddicat. 870
CMLXV.Ad eumdem.—Persuadealregiutfiliumsunm CMXCIY.—Privilegium pro ecclesiaTnrentasiensi.870
cornnarifacial. 843 —
CMXCV. Ad [Rolrodum]archiepiscopumRolboma-
CMLVI. — Ad eumdem. De salisfactionefacienda gensem et [Theobaldum] episcopumAmbianensem.—
—
canonicoS. Joannis de Burgo Laudunensi pro illatis in- TjtGilberto Londoniensi episcopo, si cum sexla manu
juriis. 844 juraverit quod nec scripto, nec verbovel facloregem
CMLXVII.—Ad —Causamjudicandamcommillit. scienter ad necemS. Thomceprovocaveril,ollicii pleni-
814 ludinem resliluanl. 872
—
CMLXVIIT AdPelrum abbalem S. Remigii. — Ut CMXCVI. — AdGaldinumMediolanensemarchiepisco-
—
prohibeat ne orphanussuper li3ereditalesua lurbctur: et pum. De eligendoprimicerio. 874
causaesit judex. 845 —
CMXCVII. Ad cauonicos S. Yiclois. Cessionem—
—
CMLXIX. Ad abhalem et capilulnm S. Remigii. — Ervisii abbatiset Guarinipromotionemconfirmat. 876
Ut M.clericide aliquobenencioecclesiasticoprovideant. CMXCVIII. — Ad Guarinumabbatem S. Vicloris.—
845 Gratulalurde sua eiectione,horlaturque ut pasloris vices
—
CMLXX. Ad Henricnm Remensem archiepiscopum. diligenler obeal. * 877
.—Ut presbyterum in ecclesiam, a qua ejectus fuerat —
CMXCIX. MonasteriumS. Mariaede Monte-Laelo
reslituat; et eos qui ignominioseipsumejecerani excom- sub proteclionesedis aposlolicasrecipit, ejusqueprivile-
municatosdenuntiet. 816 gia ac jura cnnfirmat. 878
—
CMLXXl. Ad Petrum abbatem S. Reroigii,vet Ful- M. — MonasleriiS. MariaeTremitensis omniajura ac
oonemdecanum
' —
Remensem. Litem j'udicandumcom- bonaconfirmat. 880
miltit. * 847 MI.—Compositionem factaminler Dominicumabbalem
—
CMLXXIf. Ad fratres Corbeienses. 817 Cassin.et Joannemepisc. Fundanumconfirmat. 882
CMLXXIlf.— AdGuillelmumStranensem episcopum. — II
MII. Ad Henricum Anglorum regem. — Monet
— Ejus ecclesiamin sua proteclionerecipit, possessiones ul gentem Hibernorumplurimisspurcitiis atque abomi-
conlirmat. 848 nalionibtiscontaminatam,ad culltimChrislianaefideiper
—
CMLXXIV. Ad ColonemLinconiensemcpiseopum.— poteniiamsuam revocelet conservet. 885
Approbatejus electionem in locum alterius, qui sponle — —
MIII. Ad reges el principes Hiberniae. Moneteos
abdicans, monaslerium pelierat. 819 qualenusfidelitalemquara Henrico II regi Angliaesuh
CMLXXV.—Ad Upsalensemarchiepisc.etsuffraganeos. juramenli religione feceruol, ei cum debiia subjectione
— De mauibus qnae prolis sute procurant interitum; de firmamelinconcussam servare curent. 884
et
inceslis, alia fcudalibidine; de iis qui cumsiccafaece MfV. •— Ad ChristianumLesmorensem episcopum,
vini et micis panis vino inlinctis, missamfaciunt; de ma- apostolicsesedis legatttm.et ad archiepiscoposHiberniae
trimoniissine sacerdotalibenedictionefaclis. 850 — De assistendo Auglorumrege catholicoel principe
—
CMLXXVI. AdUpsalensemarcliiepiscopumet sufifa- Chrislianissimo.' 885
—
ganeose.ius,et Guthermumducem. Ut Finnos, qui se —
MV. licelesiaePaduanaaproteclionemsuscipit,bona-
Chrislianosfore Iraudulenterpromiltebant,deincepsnon que ac possessionesconfirmat. 886
juvent adversushostes. 852 - T,-
MVI. Ad HugonemIII Burgundiaeducem. Dona- —
CMLXXVII. — Ad Trundensemarchiep., etad A. Sta- tura sibi et iEcclesiae Romanaefundum apud Divionem,-
vengarensemepiscop.—Ut Nicolatim monachum Fulconi ad oedificandam e cclesiam quaa soli Roirianoponlilicide-
Estouumapostolosociummitlant,. 852 beal respondere, acceptat. 8SS
U99 ORDO RSRDM im,
MVII.— Monastericumde Cona tuendum suscipit, MXXXVII.—Ecelesiae S. Donatiani Bregensis bona'
cjusque —bona ac possessiones enumeratet confirmat. 889 confirmat. 913
MVIIl. Privilegiumpro parthenone S. MariasSin- privilegiaque MXXXVIIL— WillelmoarchiepiscopoSenonensi,sedis
ningthwaitensi. 890 legato, Turonensi el Burdigalensiarchiepis-
MlX.— ConventuiS. Augustini Cantuariensi« eccle- apnstolicae ac Arten. electo Bituricensi mandat
sias de Menstreet Faureshamad reparalionem ecclesiae copis, « ut adigant sub(Guarino?)
poenaexcommunicationisparochianos
igrie consumptaeconfirmat; i conceriitque « ut liceatiis suos ad exsolvendajura et decimasecelesiaeB. Marlini.»
in parochialibusecclesiis clericos eligere ac dioecesano 914
episcopopraesenlare.» 891 MXXXIX. — Privilegiumpro ecclesiaS. MartiniTuro-
ANNO1170-1173. * nensis. 915
—
MX. Theobaldoet clericis ecclesiaeS. Anast. \ai. S. MXL.— Privilegium pro ecclesiaCarnotensi. 915
Luciaf]VeroDeiisis,siguifical seiilenliamabIldebrandoba- MXLI.— Privilegiumpro ecclesiaB. ThomaeTealina.
silicaeXII Aposlolorumet a RaimundoepiscopoBrixiensi, 917
« secundum Yeronensiscivitalis consueludinem,>contra MXLII.— OddonimagistromifitiasTempli Hierosoly-
euin prolatam, a sese irritam factamesse. 891 mitani, etejus successoribusac fratribusvariaprivifpgia
ANNO1171-1175. concedit. 919
MXI.— Ad HehricumRemensemarchiep —UtAgalha —
MXLIIL Ad Henricum Remensem archiep. —Pra
restilualur R. de Adveisa,maritosuo. 891 abbate MaricolensiadversusWillelmum,castellanumde
MXH — Ad eumdem. — Pro abbate Maricolensiad- S. Andomaro. 923
versusC. militem de Taisneria. 892 MXLIV. — Ecclesiaede Caslelloprotectionemsuscipit
MXIII.— Ad eurndem.— Pro eodem, adversus Lam- ejusque bona ac possessionesconfirmal. 924
bertum de Nigellaet Oilardumde Landrecies. 895 MXl.Y. — Ad Heuricum Remeusem archiep. Pro —
MXIV.— Ad [Barlholomaeum]archiepiscopumExo- magistro Radulfo 925
niensem. — Quibus pcenitenliis afliciendisint ilii qui SIXLYI.— AbbatiaeS. Joannis canonicorumregula-
animooccidendiThomam,quondamarchiepiscopumCan- rium ordinisS. AugustiniValentianensispossessioneset
tuariensem, aut ieriendi, citra vel circa manuum inje- privilegiaconfirmat. 926
clionem se fateantur venisse; illi qui asserautanimum MXLYII.—Ad HenricumRemensemarchiep. elsuf-
regis inflammassead odium,unde forle fuerit homicidinm fraganeosejus. •—De necessilalibusEcclesiaeOnentalis,
siibsecutum; ii qui se dicant illius sancti viri et suorum et ut paci intendant inler LudovicumFranciaeet Henri-
posl morlem ejus occupassespolia, illi qui sola excom- cum Angliaereges. 927
mupicalorumparlicipalionese reos esse cognoscant;cle- ANNO11.60-1174.
rici quos constel armalos interfuisse tanlo facinori; illi —
MXLVIII. Willelmo episcopoNorvicensirespondet
clerici qui consiliumillud dederint ut vir sanctus cape- «vicariossi persoualumsibi Talsoassumenlesconlra per-
retur. 894 sonasse erexeriut, in eodemepiscopatuad officiisui ex-
ANNO1175. secutionemnon esseadmittendos.> 928
MXV.— Ad etimdem.—Adversns decanum S.Quinlini —
MXLIX. Ad WillelmumNorwicensemepiscopum.—
etsibi subditos,qui pro benediclionenupliarumpecunias De frusiratoriis appellalionibus,elc. 929
exigebant. 898 ANNO 1165-1174,
S1XVI—AdeumdemadverstisG. decanumde Unacort, ML.— Ad Ro^erumWigorniensemepiscopum,— De
de Simpniainsimulaliim. 897 iis qui se ecclesiaslica?professionisesse fiugentes, ma-
MXVil.—Adeumdem.—Pro monasterioS. Salvatoris trimonia conlraliunt; de sacerdotibusfornicariis. 9^0
Virtuensis. 897 ANNO1175-1174.
MXVIII.—PromonasterioS. Salvalorisel S. Rotrudis MLI.—Ad HenricumRemensemarcliiep.—Respondet
Andrensi. 898 utrum homicidiumab episcopoLeodieusischis-
MXIX.— Ad HenricumRemensemarchiep. — Adver- petenli malico recipere possit. 931
susabbalem Aquicinctensem, qui presbyterum ecclesia — —
MLII. Ad eumdem. AdversusGuidonem episco-
spoiiaverat. • 899 pum Catalaunensem,qui non deferebal appeliationibus
MXX.—Ad eumdem— De causa inler canonicosS. ab eo ad archiepiscopumRemensemfaclis. 951
Hartiiii el B. MariasLaudunensis. 899 MLUL — Ad eumdem.—Ne abb:iii Dervensi, donee
MXXI.— Albertoet Theodvrino,apostolicaesedis lega- imperata fecerif, communionemreddat. 952
tis, de Thoma qtiondamarchiep.Canluar. in Jeju- — —
MLIV. Ad eumdcm. Pro Cussiacensi
nli sanelorumordinibusascriptosignificat. capite 900 adversus canonicosS. Petri Laudnnensis: monasterio, 952
MXXII.— Ad eosdem.— De reconciliationeCanttia- MLV.— Ad eumdem.— De ecclesiade Arsi Henrico
riensis ecclesiae. 900 subdiaconoadjudicanda. "955
—
MXXHI, Ad capitulumCantuariense.—De can~ni- —
MLYI.—Ad eiumdem. Ut infirmis de Osdayn ora-
zationebeati Thomae arehipra?sulis. 900 lorium et ca-mcteriumconcedal 931
MXXIV.— Adclerumet populum Angliae.—Ejusdem MLYil — Mouaslerii S. Remigii Remensis jura de
argumenli. 901 villaeS. Remigii ecclesiaS; Marliniconfirmat. 934
MXXV.—Adarchiepiscopos, episcopos,et.—alics eccle- —
MLVUL Ad Henricum Remensem .nrchiep, Lt —
siarum praslatosper Angliam coiislitulos. Ejusdem causamabbaliset fralrumde Humbleriisjam lerminatara
argttmenti.— 902 faciatobservari. 955
MXXVI. EcclesiamS. Slephani Divionensistuen- —
MLIX.—Ad eumdem. De pra?benda in ecclesiaS.
dam suscipil,ejusquepossessionesac jura confirmal.902 Pelri DuacensisdandaWalcheroclerico. 935
—
MXXYll. Ad Henricum Remensemarchiep. Pro — —
MLX. Ad eumdem. Ul leprosi de Sparnacosint ini-
abbaleS. Medardi adversus Elisabeth viduamde usura munes a decimisnovalium,elc. 96.
nolalam. - 901 MLXI,—Commendatei Milonemnunliumaposlolicum.
MXXVIII.— Ad eumdem. — De censu annuo cerae, 937
quem a presbyleris decanatusVirlueiisisexigebat. 904 —
MLXIf. Ad eumdem.— Ut An. de Loesi, qui R.
—
MXXIX. Ad eumdem. — Ut P. presbylerum nisi subdiacnnumin vinculisconjecerat,excommuniccl. 937
emendaverit, ab exc.ommunicatione nonabsolvat 905 MLXIII.— Ad eumdem.— iit A. presbyteroparorhia
MXXX.— Privilegium pro monasterioS. SabiniPla- de Nisirestituaiur. - • 938
centino. 905 MLXIV.— Ad eumdem.— Pro Evrardo presbytero.
MXXXL—Ecclesiama. Euslorgii Mediofanensistuen- 958
dam suscipit. bonaqueejus confirmat. 907 — —
MLXV. Ad eumdpm. Scribit se nulltimPhilippo
—
MXXXU. Buila pro canonicisLausannensisecclesiae. Flaudriaecomitiprivilegiumdedisseconlra jura eeclesijB
908 Remensis. 958.
MXXXIII.— Willelmo arcbiepiseopo Senonensi et —
MLXVl. Adeumdem. Causam — inter Hiimolarien-
ejus suffraganpissigiiificat,Thomamquodamarchiepisco- sem abbatemel F. de Nigellacommittil examinandam.
pum Canluariensem, t in CapiteJe.junii, > in numertim 959
sanctorumrefatumesse. Diemquo interfectussil singulis — —
MLXVII. Ad eumdem. Pro mercatoribusquibus-
aniiiscelebrari jubet. 909 dam FlandriaeadversusabbalemDervensem. 939
MXXXlV.—Ad Wa'terum Aversanumepiscopum.— Ml.XVIH — Adeumdem —AdversuscanonicosCnm-
Ut S.Thoriiaesolemnilalemannuatimcummagnavenera- pendienscs qui monachismolesti erant. 910
lione celebrel. 910 —
MLXIX.— Ad eumdem. Gratias illi agit qnod sua
—
MXXXV. Mouaslerii de Bello loco proteclionem protectione foveatfralres Compendienses,qttosilli com-
suscipit, ejnsque bona ac privilegi.iconfirmal. 911 liiendat. 940
MXXXVI.— MonachisS. Petri Mulinensisomniai 1- MLXX.— Ad eumrlein.— Ut composilionemfaclam
ruiiijur.t coufirniiil. 912 inter Compeiidienscset Tenolieusciis iiatres illihalaiu
1501 QUM 1N IIOC TOMO CONTINENTUR. 1502
obseryari curet. . 941 nualinicelebrari concessit, i conflrmat. 961
MLXXI.—Adeuhidem.—De causainter canonicosS. —
MClI. Ad HenricumReniensem archiep. Ut stii- —
I.aurentii Belvacensiset episeopumBelvacensem. 941 deal componerepacem inter LudovicumFrancorum et
MLXXII.—Ad eumdein. — Causam H. mulieris de HenricumAnglorumreges. 962
Suune committitterminandam. 942 —
MCIII. Adeumdem.—Quamdamcausamei commitit
— ^
MLXXIII. Adeumdem. Pro moriachisSilvae Ma^ terminandam. 963
joris adversus Wiscardumet Radulfumde Codiciaco.942 — —
MCIV. Ad eumdem. Ut totis viribus studeat im-
ML3XIV.—Rotrodum,archiepiscopumRotbomageri- pedire malrimoniuminter filium regis Franciaeet filiairi
serii, « de variis bellbrum eventibus; de scandaloregum Frederici imperaloris. — 964
et terraedolentem, i amrno forti esse juhet. Mandat,ut —
MCV. Ad eumdem. Ut G. episcopus Cata
«ad reformalionem.pacisinter reges diligenler intendat, sis Horricumadmittatad ecclesiamS. Juliani d ' i
et excessusepiscoporum, deeanoruhi, arcliidiaconorum, ,.
tam clericorumquam laicorumsolita pontifieali severitate MCVI. — Ad eumdem. — Pro H. thesaurarioAntissio-
corrigat. i Alia pr;ecepta addit. Irilerdicil, ne « pailium dorensi. - 965
suumalii metropolilanocommodet,si contingatIpsum si- MCVII.-rr Ad presbyteros et clericosper AngHam et
nepallio ad ecciesiam Rothomagensemin aliqua prseci- cismarinamterram regis Anglorumconstitutos.'— Ut rex
pua solemnitalevenire:cum pal ium,inquit, tuam perso-i Anglorumfiliis suis ipsorumuxores resiituat. 965
namnonlranseat, sed quisquatn:cum eo debeat sepeliri. ANNO1174.
945 MCVIII.— Ad Gerardumabbatem et universumcon-
MLXXV.— Ad Henricum archiep. etomnes episcopos ventumClarevallensem.— Bernardumabbalemin nume-
etabbates pf-rarchiepiscopaluniRemensem conslitutos. rumsanclorumrelatum nuntiat. 966
— Cummendalillis fratres S. RemigiiRemensis. 946 —
MCIX. Ad universos ordinis Cislerciensis abbates.
—
MLXXVL Ad Henricum Remensem• archiep. — Pro — Ejusdem argumenii. 967
Alagrinocive— Anagniensi. 946 —
MCX. Ad archiepiscopos,abbates aliosque Ecclesiae
MLXXVIL Adeumdem.—Ut Rainoldoterram suam praelatosin regem Francorum constitutos. Siriiilisar- —
reddifaciat. .947 gumenti. 967
MLXXVIII. — Adeumdem. — Contracanonicos Com- MCXI.—AdLndovicumFrancorumregem. Ejusdem —
pendierises, qui capellanumin ecclesiaS. Clementis947 in- argumenti. 967
Vitoabbateinstituerant. —
MCXII. Ad Henricum Hemensem archiep, — Pro
— —
MLXXIX. Ad eumdem. Ut ecclesiamS. Medardi Clnniacensi monasterio. 967
de Barleus W. presbylero curet tradi. 948 MCXIII— Ad eumdem.— Ut scbolse Regitestenses
MLXXX.Ad eumdeiri.,—Pro G. paupere clerico ad- monachisS.—Bemigii conserventur. 967
versusR: de Thori; canonicuihBelvacensem. 918 —
MCXIV. Ad eumderii. Pro abbale S. Remigii ad-'
—
MLXXXI:—Adeumdem. Pro leprosis deTurribus versus hominessibi sudditos. 968
super Malronamadversusejusdem loci monachoset pre- —
MCXV.—Ad eumdem. Adversus plures qui mona-
sbyterum Evirvinum. . 949 sterium S. Remigiivexabant. 96S
MLXXXII.— Fralribus CarthusiensibussigniBcatse MCXYI.— Eccleslam S. MariseMontisdesiderii,brdi-
monasteriuin Gyriense, ab Henrico episcopo Gurcensi iiisCluniacensis,tuendamsuscipit, ejusque bona biririia:
cbndilum,tuendum suscepisse. 949 ac jura confirmat. 969
MLXXXnl.— Ad HenricumRemensemarchiep. — Ut MCXVII.— MonasteriiS. MariasLischensis •
bona"6m-
fralribus HospitalisHierosolymitaui illala damna resarci- nia confirmat. • . 971
ri.curet. - 950 MCXVin.—T Ad Henricum Remensem archiep.-^Ut
MLXXXIV. —
— Ad eumdem. Ut G. diacono aliquod C. comitissaeTolosanae,si eamhoriorificereciplat coriies,
berieflciumlargiatur. 950 persuadeatut ad virum quem reliquerat, redeat. 972
— —
MLXXXV. Adeumdem. Ut J. presbytero eccle- —
MCXIX. Ad eumdem- Declarai— F. ejus parochia-
siamVillse^Seniorisreslituat. 951 num illi riunqiiamdetraxissein curia. 975
•MLXXXVi; — A.dVillelmumarchiepiscopuniTarraco- MCXX.. — Bulla de ecclesia S. Petri Anlissiodorerisl
—
nensemet suflVaganeosejus. Ut moneanlregem Ara- recensafibatiaB nomine insigriita. ,973
archiep.Tar- —
MCXXI. AdHenricumRemensemarchiep. Ut sa- —
gonum,ne Robertumqui in necem Hugonis
racbn. conspiraverat, in regno suo hal)itare permittat. lisfiat moriaslerio Gorzienside illatis iiijuriis a G,• de
."':.. 952 Aspero-Monte. 974.
MLXXXVII. — AdIldephonsumregem Aragoniae.— MCXXII. — Privilegiumpro ecclesia Capuaria.'.. 974
De eademre. 952 MCXXIH.— Ad Henricum Beiriensem archiep. —
MLXXXVIII.—AdFulconem decanum et canonicos Cominendalei fratres Maurimontensismonasterii. . -976
ecclesiaeRemensis.— Hortatur eosad resumendamquam MCXXIV. — Adeumdem.— Pro abbateMaurimonlen-
dimiseraritvitamcommuiiem. _ 955 si adversusvexalionesplurium nobilium. 977
MLXXXIX. — AdHenricum Bemensemarchiep. Ut — MCXXV.—Adeumdem. — Adversus plures qui S.
canonicossuosad vitamcommunemrevocetac solitasfa- Remigiimonasteriumvexabant. 977
ciant eleemosynas. 934 —
MXXVL Ad eumdem. Hortatur — ad mansuetudi-
— —
MXC. Adeumdein. Pro monasterio S. Medardi nem erga A. civemLaridunensem. 978
adversuscanonicosS. Gervasii. 955 MCXXVII. — Ad eumdem. — De presbylen conce-
— ' 978
MXGI.— Ad eunidem. Adyersus comitem Regite- dendoleprosis de Sparnaco. •
stensem, qui fratresde Junjeriaco iufeslabat. 936 MCXXVni—AdHenricumRemens.archiep , et [Desi-
— —:
MXCII- Adeumdem. Ut obligatampignoriterram deriumMorinensemepiscopum.—Ne exigautur decimaa
l'hy. de Petrafonte reddi faciat. 956 a Gisterciensibus de terris qiiaspropriis laboribus colunt.
MXCIff.— Ad eumdem.— Ut Ernaldum,qui violenlas MCXXIX. — Ad eumdem. — Pro fratribus S. Marlini
in B. canonicumLaudunensem manus intulerat, excom- Laudunensi. 980
muriieatumdenuntiet. . 957 MCXXX. — Ad GiiigonerncomitemForensem. —Trans-
MXCIV.— Ad eumdem.— Pro Joanne clericoet Ra- actionem et jurium permutalioneminler ipsuni et Ec-
dulfo ejus fratre adversus Lambertum fralrem ipsius. clesiamLugdunerisemfaclamrecitat, et aiictorilate sua
957 confirmat. -980
MXCV.— Adeumdem. — Pro Joanne clericoet Rad. —
MCXXXI. MonasteriiS. MariasNovigenliniproteclio-
ejns fralre quosinjusie excommunicaveratepiscopusCa- nem suscipit— bonaque enumeratac confirmat. 985
lalaunerisis. 958 MCXXXII. Ad Lupumregem Valeritias. 985
/MXCVI. — Ad eumdem. — De contentione inler MCXXXIII.—
— Ad Ricardum Canlviariensemarchiepi-
Lessienses et Malbodiensessuper villaeAnor ecclesia. scopum. Illi et ejus successoribus primalum Angliae
\958 asserit. : 985
MXCVII.— Ad eumdem.— Pro G. canonicoLaudu- - MCXXXIV. — Joarini electo Ciceslriensi significat se
nensi. '.'•"."- 959 RicardoarcbiepiscopoCantuariensi.apostolicaeseUis legato,
. MXCVIII.—Ad eumdem.—ProfralribusS. Nicasiiad- mandasse«ut pro eq quod canoni.cifiliusdicalur, in pro-
versus monachosElantii. 960 motione e|us procederenbn poslponat. > 986
MXCIX.—Adeumdem. — De causainter vicedomi- MCXXXV. — Ad omftes fideles per Frariciamxonsti-
numde Pinconioet abbatem Aquicinctensem. 960 tutos. — Petrum S. Chrysogoni cardinalemcoinirieudat:
MC.— Adeumdem.— Ut inlirmis de Mellento curet •
—
'986.
benedicicoemelerium. 961 MCXXXVI.—AdHenricuni'Remenseiriarchiep. Vt
MCI.—Domuminfirmorumfralrum juxta Remensem hortetur regem ut arbitrnra pacisse conslituatEcclesiam
civilatem cohimorantiiimluendam suscipit, et « nuu- inler et imperium studealqiie etiam reges Gallifc9t An-
dinasquasHenricus archiepjscopiisjiixlaeamdomtiman- g!i'seiii'Jucevead concon'iam, 937
1505 ORDO RERUM
MCXXXYII —Ad suffiaganeosecclesiaeCantuariensis. Theobalao, adversusGuidonemde Appia. 1013'
— De appellaliombus. 987 ANNO 1175.
MCXXXV111. — McnasteriiS. Andreaeprotectioncm MCLXVIIL—Parlhenoni S. MariaePanormitanoasserit
suseipit,bonaque ac privilegiaconfirmat. 988 decimas quasdama Tuslino episcopoMazarensicollatas.
—
MCXXXIX. EcclesiamS. MariaeLulfeldensemtuen- 1015
darnsuscipit bonaqueac privilegiaconfirmat. 989 —
MCLXIX. Alonasterium Vallis Chrislianaetuendum
MCXL.— Ecclesiaede Slokesprotectionemsuscipitbo- suscipit, ejusque possessionesac jura coufirmat. 1015
naque ac privilegia confirmat. 990 MCLXX. — AdPelrum cardinalemS. Chrysogoni,apo-
MCXLI.— Privilegiumpro abbatia S. Marlinide Chor- stolicaesedis iegatum. -—Ut qui electuiri Cameracensem
t, '" ". — 992 episcopum oceiderunt, publice excommunicalidenuh-
Privilegiumpro ecclesiaS. Marlini Tiiro- tienlur. —
10L4
... 994 MCLXXI. MonasteriiS. Stephani Balrieolensis ' jiri-
MCXLIII.—Chunrado, archiepiscopoMogunlino,apo- vilegia et jura eonfirmal. 1015
stqlicaesedis legalo, scribit, episcopulnGurcensem una MCLXXII. — AdCbnradumMogunlinumarcbiepisc.—
cum Uichero, quem Ratisbonasepiscopum Brixinensem Pro conventu Lunelacehsi. 1016
illicite consecrasset, archiepiseopatum Salzburgensem, MCLXXIIi. — Ad Rpchardum] Cantuariensem archi-
Adalbertoabrogalum, ad (Henricum)praepositum Ber- episcopum. — Mandat et
Hospitalarios Tcmplarios sub
clnesgadensemdetulisse. Quodfacinuslrrilumdenunliet; excommunicationis pmna moneatut si quos in excommu-
Mandatut utrumque episcopum et praepositum,clerum iiicalione defuncios in cameleriis ecclesiarum sepelie-
pipuiumque' Salzburgeiisem' ad Adalberti obedientiam rinl, eos ejiciant. 1017
ievoeet. 99i MCLXXIV. — Ad W. electum Lucanum. — Ut redda-
MCXLIV.— Ad Sibotonem praapositumet chorum tur cauonicisLucanisecclesia quaedamab eo usurpata.
Salzburgensisecclesiie.— Ut ad Adaiberti obedientiam —
1017
revertanlur. 996 MCLXXV. R. prseposito et universis monachis S.
•—
MCXLY. Ad Adalbertum Salzburgensemarchiepi- Georgiiprascipilut ecclesiamS. Matlhsei;deFossaNatali
scopum.— Illum de superioribus episloiiscertiorem fa- inlra dies quadragintadimitlant. De superiore ad eler
cit.
— 997 clum Lucensem — epistola significat. . 1018
MCXI.VI. Ad dccanumet capitulum ParisienSe. — MiXXXVI. AbbatiaeMajellanaeproteelioiiemsusci-
Conlirmal ecclesuo Parisiensis possessiones. Item de pit. ejusque possessioneset privilegia confiriaat. 1019
praebendaS. Geiiovefse in ecclesiaParisieusi 998 MCLXXVU. — AdPennensemel Valvensemepiscopos.
—
MCXLVIL Ad Petrum cardinalem S. Chrysogoni, — Ut clericos de Caslellioiie excommunicalosderiun-
apostolicwsedis legatum.— De mercedepro scholarum tirnt. 1021
regimine. 998 —
MCLXXVIII. Ad Lugdunensemet Biiuricensemar-
MCXLVIII. — Ad decanum et capilulnm Parisiense. cbiepiscopos.-^ Ut Petrum S. Chrysogonicardinalem,
— De slipendio canonicorum. 999 legatum agnoscant. 1022
MCXLIX.—CanonicorumPisloriensiumdisciplinam ' re- MCLXXIX. •—Ollonis praepositiRaitenbuchensis-pro-r
gularem,—possessioues.privilegia confirmal. 999 teclionemsuscipit. Mandatutclericos iri Teulouicore-
MCL MonaslcriiS. Mariaede Monle-Regalipro- gno schismati renunliaules ad Ecclesiaeuuilatem reci-
tectionem suscipit, possessionesqueac privi.egia omnia piat. 1022
conlirmat. 1000' MCLXXX.—Episcopalum Civitalcnsem a FernandoHis-
MCLI.— Marsilioabbati et fralribus CaraeInsulaequi paniarumregeconstitulumconfirmat.Petro episcopoCOE-
i a duobus locis minnscongruisad locum amplissimum secralionem siue sedis apostoiicaeaucloritaie ab arclri-
qui Om vocalurmouasteriumiranslulerant, » eadem duo episcopoCompostellano acceptam ignoscit. _10--5
loea asserit. 1004 —
MCLXXXI. Ad Vieiiuensein archiepiscopumet Cla-
ANNO1161-1175. r. monteusem episcopum. — Ut sub exconimuiiicalionis
—
MO.LII. Ad abbaleset fralres Cislerc.in AngHacon- pirna compellant Guigonemcomitem Jforensemad ob-
slitutos. — Inlerdicil ne jura palronalus iu ecclesiisaut servandamtransactionema papaccnfirmataminter ipsun
ecclesias requirant. 1004 el Lugdunensem ccclesiam. 1025
MCLni.— Pro priorissa de Brobnrgsuper decem li- MCLXXXII.—Arcbiepiscopis etepiscopis mandat ut
bris. 1005 « omues qui votavelalteros reditus Lcclesia?Composlel-
MCLIV.—AdBelvacensem cpiscopum.rr-ProA.de- lanae dare leneanlur, compellantut volaet reditus per-
cano Casiri Raduifi. 1005 solvanl. i 1024
—
MCLV. Ad G. Catalaunensemepisc, Pro Milone — —
MCLXXXHI. Ad magislrum mililiaeS. Jacobi in
cierico, — ut ei benefaciat. 1005 Hispania, ejusque fratres. — Approbaliiiorum ioslilu-
£—MCLVI. Ad HenricumRemcnsem archiepiseopum. tum.
l)e absolulionecujusdamcivisMa.Calaiannensis.1006 —
ioav
MCLXXXIV. Monasterii Warivillaeproteetionem
—
MCLVII. Ad eumdem.—Ul compellatS. Ursmariet bonaque confirmat. 1050
Anlonienses canonicosdimittere omnes fornicarias.Eos suscipit —
MCLXXXV. DomuieleemosynariaeS. GervasiiPa-
vero qui infra crdiiiem subdiaconalussunt et habent risieusis asserit donumjuxla alriurii S. Gervasiisilam,
conjuges, adhscrere conjugibus. il os aulem quiin eo et deiiarioruniiv —
censmn annuum. 1051
suul et supra adlissrereecciesiis et din:ittereuxores. MCLXXXVI. Ad Petrum carriinalemS. Chrysogoni,
1006 aposlolicae sedis Jegatum.— Ut abbas Quiuliaceusisde-
MCLYIIL— Ad eumjem. -^-Pro Mattliaeocive Cata- cimas restituat priori de Lanariaco, quas ipsi ademit.
launensi. 1007 1052
—
MCLIX. Ad eumdem.—Ut audiat eausam inter M. MCLXXXVII. — CanoniciseCclesiseB. MtiriaeBrixensis
rtA., elierminet, si consuetudoteirae habet. Siu aulem priviies;fa coiiccssaconfirmat. 1032
remiltat ad saecularemjudicem. 1008 —
MCLXXXVJH. Ad Pelrum cardinalem S. Chryso-
— —
MCLX. Ad eumdein. Pro abbate et fratribus de goni, apostolic.sesedis legatum. —Ne Meldensemec-
Sarnais. 1008 clesiam detinere pergal. 1053
MCLXI.—Adeumdem.—Ut apudValencenasfacuilas MCLXXXIX. — Ad Onufriam alibatem S. Salvaforis
delur hospitali pauperumconstruendi ecclesiam,et ne Messanensis,ordinis S. Basilii. — Ejus inslilulum ap-
viri ecclesiaslicia sacularibus judicentur. 1008 probat. 1055
MCLXII.—Ad eumdem et abbalem Joiacensem.— —
MCX!'. EcclesiaeS^ Mariajde CagiaMeldensisbona
Pro J. paupere et presbyleroqui olim noviliusexsti- confirmat. 10.S5
loral in Joiacensemcoenobio. 1009 MCXCI- — Ad Lugdunensem archiepisc. S. A. L. et
MCLXIII. Ad — -»- Pro F. clerUq, ut ei praebenda suflYaganeos, —
elc. Petrum S. Cbrysogouicardinaleiri,
roddalur. 1010 lesratumsuum, commendat. 1056
—
MCLXIV. AdCorbeienscraabbalem.De jure archie- —
MCXCll MonasteriumS. MariaeNovigentium:tuen-
piscopi Reraensis in burgo Corbeiensi,Tiionasterioadja- dum suscipil, ejusque bonaac immunitates confirniat.
centi. 1010 1056
ANNO1164-1175. CIRCAANNUM117S.
MCLXV.—Ad episcopumCatalaunensem--Ne exigant —
MCXCIII. Ad lloberlum Exoniensem et Rogerum
presbyteri sui pecuniam pro bapliainoparvuiorum,nec Wigorniensemepiscopos.—:Ut Clarembaldumabbatem
pro sepultura mortuomm. 1011 S. Anguslini Canluar. removeant. 1057
MCLXVI-r- AdTbeobaldumAmbianensemepiscopum. MCXCIV. — Ad Rogerum Eboracensemarcbiepisc.—
— Pro Joanne Aculeo,conlranovercamsuam, ut audiat lil secunduraprivilegiumei quondam indultum ante se
Ot terminet causam intfr eos. 1011 per lotam Angliam crucem deferat. 1058
_
MCLXVII. Ad HcuricuinRemrnsemarchiep. —Pro MCXCV. —.MonaslcriumS. Thomsede Paraclito (Eble.
1503 QVM IN HOCTOMO CONTINENTUR. 1506
hollensis)luendum suscipit,ejusquebonaac privilegia
confirmat. 1059 — MCCXXII. — Ad ANNO 1175-1176.
!?imonemabbatem S. Albani.— Ad
ANNO1160-1176. quaeslionesejus
—
MCXCYI. Ad Narbonensemarcliiepiscopum et He- MCCXXIII. —respondet.
AdTheobaldumPlacenlinumepiscopum. 1055
lcnensemepiscopum.— Confirmalsententiaminterdicli — Ul monachisS. SavinidecimamclausijuxtaS. Ambro-
aucloritalesedisaposlolicajlatamadversusabbatemCani- sium sili reddat. 1054
gonense.m. — 1041 MCCXXIV. — Archiepiscopo Viennensiet ejussuffraga-
MCXCVII. Privilegiumpro monasterioS. Berlini neis mandalul moleslanlesiCarlhusienses in terminisvel
Sithiensi. 1041 , et ne alii
MC.XCVIII. — AdrectoresLombardiae. — Ut civesMu- pascuis
cent. cohibeanl, qui religiosijuxta illosaed'
tinenses ab infestandomonasterioNonanlulanodehor- MCCXXV. — Ad Pelrum Salonitanumarchiep
lenlur, ac de quadraginlaobsidibusex monasleriore- — Ejus Ddemlaudat eumquemolestiisaffliclumcon
ceplis viginti dimiltant. 1042 tur. Negal se de EcclesiaJadereusi quidquamin ejus i
MCXCIX.—Ad universos Rolhoma- juriamdecreiurum.
episcoposprovinciae 1056
gensi. — Ne illos absolvant,quosRothomagensiseccle- —MCCXXVI. — Ad episcopnmet eonsulcsBononienses.
siaecapitulum ligaverit. 1042 Ul ab mjuriis in ecclesiam Nonantulanamdesistant.
—
MCC. Ad Sunssionensemepiscopum.Ul A. qui 1057
monasteriumreliquerat post iter Jerosolymitanum, in MCCXXVII. — Paceminler HugonemepiscopumTer-
illud recipiatur. 1045 racinensemet Pelrumde Roberloconciliatamconfirmat.
—
MCCI. Privilegiumpro ecclesia S. MariaeCorbe- 1058
liensi. 1045 MCCXXVII bis, — Ad capitulum S. Peln in Wessin-
MCCH.— Ad decanum et capitulum B. MarliniTu- tbrunn. ^- Ke expulsumabbatem schismaticumdenuo
ronensis.—Demodiatiouibusinfracertumlermiuumplus recip:ant.
afierenti eonfereridis. 1044 MCCXXVII ter. — Ad eosdem.— Ut Henricumet1059 Ca-
MCLIlf.— Permutationema canonicisS. AnianiAu- rolumfralresrecipiant. 1059
re ianensibus cumAdela Franeorumregina factamcon- ANNO1174-1176.
(irmat. 1044 MCCXXVIIL —Pcieiilibus Hodulfoabbateet monachis
MCCIV. — Prohibet ne laicise ingerantin eleclioni- Cluniacensibus, Uiesaurum,honores,obeiiienlias,posses-
bus abbatum vel priorum Calmaldulensium. 1045 siones Ecc.lesiaeCluniaceiisis ab abbalibusaiienari invito
MCCV. — Canonicis S. Quintiniconcedilne episcopus capiiulovelat. 1060
Noviomensis plures quamtriginta equilaturas ad eorum MCCXXIX. Rodulfo et fratribus Cluniacensibus asserit
*
ecclesiam ducere audeat. 1046 ecelesiamS. Joannisab iis coustructam. 1060
'—
MCCVI. Confirmatstatutum quoddama capituloS. MCCXXX. — ParthenonisGudliemensisbona,a Canuto
Quinlini — faclum. 1047 rege ejusque fratre donata,confirmat. 1000
MCCVll. Omnibus episcopispraecipitut in locisubi ANNO1175-1176.
fratres vel sorpres Praemonstrateiiseshabitent, nullns MCCXXXI. — Ad Pelrum cardinalemS. Chrysogoni,
saccularesclericos infrodncant. 1048 aposlrlicaesedis legalum.— Couquerilurde Parisiensi
MCCVIII.— Ad Tarraconensemarchiep., apostolica? cpiscopo,quod arcliidiaconatum, coutra mandalumpapae
—
sedis legatum Staluitut EcciesiaeDertusensisel Uer- et appelialionemfactam,contulerit. 1061
densis, recens a Maurorumservitute subsint ANN01I76.
Tarraconensitanquammelropolitano. liberatai, 1018 MCCXXXII. ParihenonemS. Juslinae Lucensem tuen-
MCCIX.—AdV. priorem et canonicosecclesiaeS. dam suscipil,.ejusquediscipiinam,possessioues, • jura cbn-
Frigdiaui— Lucensis. 1018 firmat. .- 1062
MCCX. Adprioremet fratresmonasleriiS. Savini. MCCXXXIII. — AdPelrum cardinalemS. Chrysogoni,
— Ut abbati slnt obedientes,eiquepropriumresignent. aposlolicaesedis legatum. — Ut regem Fraucorum'et
1049 principes.aliosque ad sumendamcrucemhorlelur. 1065
—
MCCXI. Ad episcopumAusonensem,ejusquecapitu- —
MCCXXXIV.Ad clericosAlexandrinaeecclesiae,—
—
Jum. Monetul ecclesiamde Granoylers,quamin- De novo episcopoipsis concessovel aliunde transiato.
juste detineBant, monaslerioRivipullensireslituant. 1049 1064
MCCXII.—-Ad decanum thesaurariumet capitulum MCCXXXV.—Composilionem a Willelmo archiepiscopo
ecclesrasB. MarliniTuronensis.— Concedilut ecclesias Remensi,aposlolicae sedislegato, faclamin;er fratres S.
de feodisipsorum et possessionesad eorumdempro- Palri et capellanosecclesiarumS. Joannis, S Nicolai,
prie.tatempertinentes legitime revocare possint. 1050 S. JacobiGandavensium conlirmat. 1064
MCCXIII. —Adclericosel laicosde Bagnaeavallo. — MCCXXXVI. —MonasteriiCamaldulensis bona et pri-
Ut ad canonicorumFaventinorumobedienliamredeant. vilegiaconfirmat. 1064
1050 —
MCCXXX\'II. Ubaldoarchiepiscoporisanoprimalum
MCCIV.—AdVicensemepiscopum.—EcclesiamS. Sardiniae asserit. 1006
vi
Slephani occupatamac delentam, monachisRivi- MCCXXXVIU. — Admonachos S . Georgii Lucensis. —
bullensibus, infraquadraginladies restituere jubet. 1051 Ut ecclesiamquam per pecuniamacquisierautresignenl.
—
MCCXV. Ad Oscensemet Barchionensem episcopos. 1066
— Jubel ut episcopum Yicensemmoneantac inducarilad MCCXXXIX. — Privilegiumpro monaslerio Yallumbro-
reslitutionemeeclesiaeS. Stephani,quamvi occupaverat. sano, - 1067
1051 —
MCCXL. MonasteriiS. Mariaede Florentia bona,
— —
MCCXYI. Ad clerurn Pisanum. Ut populumad jura el privilegiaconlirmat. 1069
solvendascanonicisdecimasinducant. 1052 MCCXLI. — Rogero archiepiscopoEboracensimiliit
MCCXVII. — Abbatiet fratribusordinis Praemoustra- exemplum lilterarumWillelmi Sciliaarogis, post pacem
lensis concedit«ul servienlibusquidemensa eorum vi- cum Anglorumrege faclamab ipso petentis ut Scoliae
vunt pojnitenliamdentet corpus Dominicumin stalulis EcclesiaEcclesiaeEboracensisubjiciatur. 1071
temporibustradant. > 1052 MCCXLII. — AdPelrum S- Chrysogoni presbyternm.et
MCCXVIII. — MonasterioS. Germanide Pratis Pari- HugonemS. Angeli diaconum, cardinales.—:Ul regis
riensi capellamS. Joannisasserit. 1052 Francorumfilia vel duealura filio rcgis Anglorum,vel
—
MCCXIX. ArchiepiscopoMediolanensiscribitliaec: pafri reslitualur. 1072
— « Significavit nobisnobilisvir P. quodFridericodicto MCCXLHI. — Privilegiumpro monasterioS. Joannis
imperatori, c umolim ab Urberediret, castrum Ferruee in Venere. 1075
fl'. Verrucaenegavil;undeconligit quod qualuor castris MCCXLIV.— GunlefamoelectoSenonensiecclesiamin
dastruclisplus quamduo:milliadomorumdeslrucla fue- MonleBonizi asserit. 1075
runt et multihominesinterfecti.>Mandatut pcenitenliam MCCXLY. — Privilegiumpro monasterioBoscaudu-
illi impbnat. 1055 lensi. 1077
—
MCCXX. HeriricopalriarchaeGradensi,et Theodino —
MCCXLVI. Privilegium pro ecclesia Aquileiensi.
' S. Vitalispresbyterocardinalifnandaljudicent inter C. et — ParlhenonisS. MariaeSuessibnenSis sb-
Leonardum,eleclosTorcellenses. 1055 MCCXLVH
ANNO1166-1176. roribusconcedit« ut donecnumerusmonialiumad octo-
genariumreducalur,nullamnisi urgente morlis articulo
—
MCCXXI. UdebrandopresbyterocardinaliDnodecim m sororemrecipere, aut numerum ipsum,cum ad eum
Apostolorum,aposlolicaesedis legalo,respondetul «ele- redactaefuerinl,transgredidebeant. > 1079
clumqui nuper abjuratoschismalcad unitatem Ecclesiae MCCXLVIIL— RobertumExoniensemet Rogerum"Wi-
rediefit, faciata catholicisepiscopissuflraganeisAqui- gorniensemepiscopos,et ClarembaidumabbalemFau-
JeiensisEcclesiaeconsecrari 1055 reshamensemlauda,tquodClarembaldum abbalfcm S. Au-
1507 ORDO RERUM 1538
gustini Cantuariensem dejecerint. 1079 MCCLXXVI. — Privilegium pro ecclesia
' ParenUna.
—
MCCXLJX. MonachosS, Augustini Cantuarienses .. 1101
hortalur ut, dejeclo Ciarembaldo,alium sibi abbatemsu- —
MCCLXXVII. MonasteriiSanctiBenigni Divionensis
mant. 1080 bona, possessiones et privilegiaconfirmal. 1102
—
MCCL. Quidquid Clarembaldusde bonis ecclesis —
MCCLXXVHI. EcclesiamPraemonstratensemtucn-
S. Auguslinisineassensucapitulifecit, rescindit. 1080 damsuscipit ejusque privilegia confirmat. 1105
—
MjXLI. Ad GuidonensemprioremCarthusiaeejusque —
MCCLXXIX. AdPetrum tit. S. Chrysogonipre"sbyte-
fratres.—Eorum inslitutum approbat. 1080 rum cardinalem, aposloiicoesedis legatum.— Mandatse
MCCLII. -^ Ad cardinalesin Larigobardiam legatos.— cum Ffiderico imperatore nondumpacemfecisse;*jubet
'"--•."ienus spei dederit Fridericiimp. nunliis.depace horletur.Francorumregem ut faclascumHenricoAnglo-
«icluris.Jubet ut Langobardosin foedereconfir- rum rege pactionesobservel. 1108
• ,etc. 1081 —
MCCLXXX. Privilegium pro ecclesia Veronensi.
—
MCCLJII Confirmatsentenliama Brixiensiepiscopo 1110
latam in controversia inter Placentinum episcopum et MCCLXXXI. — Ad arcbipresbylerum et canonicos
Parmensem, super ecclesia Caslri Speculi et ecclesia piebis S- Micbaeiisde Nonantula. — Ne duodecimcano-
S. Christinae,qua?Placenliuoadjudicantur. 1082 nicorumnumerus augealur. 1111
—
MCCLIV. MonasferiumS. Germanide Pratis luen- —
MCCLXXXII Ad Albertum archipresbyterum et
dum suscipit, ejusque boriaac privilegiaconfirmat. 1085 canonicosBononiensisecclesiae.— Eorumprivilegiacon-
MCCLV. — EcclesiseS.LaurentiiFlorentinaeprolectio- firmat. 1112
nem suscipit,ejusque bona ac privilegiaconfirmat. 1084 —
MCCLXXXIII. MonasteriumSanctaeMariaeVangadi-
— —
MCCLVl. Ad recloresMarchiae. De pace cum im- ciense lueridum— suscipitbonaqueac jura conlirmal.1112
peratore Friderico, quse uunquam confirmandasit, nisi MCCLXXXIV. Ad Guidonempraeposilumet capitu-
ipsispariler — consulatur. 1086 luriiMulinensis ecclesiae.— De numero qualuordecim
MCCLVII. DomusS. Juliani de Perego proleclio- canonicorumneque augendoneque minuendo. 1114
uem suscipH»ejusque bonaomniaconfirmat. 1086 MCCLXXXV — Balderanipraepositiet canonicorumS.
—
MCCLVIII. Pelro, lit. S. Chrysogonipresbylero MariaeMagdeburgensiumerga RomanamEcclesiamslu-
cardinali, apostolicaesedis legalo.mandatulmonaslerium dium laudat el coiifirmat. —
1115
S. .MagloriiParisiense tuealur, a LudovicoFrancorum MCCLXXXVI. Ad Hugonem abbatem et fratresS.
rege sibi commendalum. 1087 Germani Parisiensis. — lndulget eis ut Senonensiar-
MCCLIX. — MonasterioLaetienside altaribuset omni- chiepiscopo procurationes solvere non leneantur, nisl
modaliberlate ecclesiaebullamtribuit. 1088 pro quadraginlaequilaturis ad summum,el pro quadra-
—
MCCLX. MonasferiiS.GisSeniprolectionemsuscipit, ginta qualuor hominibus. 1115
ejusqne bona et privilegiaconfirmat. 1088 —
MCCLXXXVII. AVelfoniduci significat.se ecclesi»
—
MCCLXI. ArcbiepiscopumEboracensemel Cantua- Steingadensisdefensionemcontra episcopumAugusten-
riensem eodemlocoetnumerobaberijubet.modoulprior sem suscepisse. 1116
habeatur qui prius fuerit ordinalus. 1090 —
MCCLXXXVIII.VisibnlibusecclesiamSanctaeMari»
CIRCAANNUM1176. de CharilaleVenetiis, indulgcnliamvigirili dierumcon-
—
MCCLXJI. Episcopo Exoniensi [n/. Wigorniensi] cedit. 1116
<
mandat,interdicatGaufredoelectoLincolniensi,cumejus —MCCLXXXIX.—Ad propositumet capitulumMutinense.
non sit eleclio conGrmala,riearehidiaconalumvel praeben- Sancit ne cauonicis extra moraulibusbeneficia cOn-
danricuiquamconcedal.> 1090 ferantur. 1117
•.- INTRAANNUM1159-1177.. — —
MCCXC. Ad eosdem. Intra paroeciasMuliiienses
— —
MCCLXIJI. Adrectores Lombardiae. Ut Mutinen- injussu episeopiet capiluli Mulinensiscon>lruiecclesias
ses a monasteriiNonanlulanioppressionerevocent. 109Q velat. 1118
MCCLXIV. — Petenle A. episcopo Laudensiconfirmat ab el
MCCXCf—SenfenliamEquilino Torcellanoepisco-
sentenliamab Ariberlo, quondamS.Anaslasiaepresbylera pis Iatam, utmoiiacbi S'. NicolaiVitalemepiscopumCas-
cardinalilalam, qua vicedominalusEcclesiaeLaudensis tellanum (Yenelum) die AscensionisDomini recipiant
Lanfrancode Trissino miiiti Laudensi ademplus erat. « ad processiouemel ad refeclioneai praestandam>con-
1091 firmat 1118
MCCLXV. — Joanni episopo Caserlanoscribit de quo- MCCXCII. —Adabbalem et fralres S. Audoeni.;—Jus
rurndaraterlio gradu conjunclorummalrimouiisdirimen- in ecclesiaS. Leufredide Cruceillis asserit. 1119
dis. 1092 MCCXCIII. — Sleingadensibusscribitse precibui Wel-
1NTRAANNUM1167-1177. fonisducis adductum ecciesiam eorum tuendamsusce-
—
MCCLXVI. Adcanonicosregulares S. Satyri. Hor- pisse.— 1119
latur eosad regularem disciplinamsedulo observaudam, MCCXCIV. — Ad pra>positosSalzburgensemet Gur-
—
velalque iie etiam extra coeuobiumcaruibus vescantur. censem. De impediloadventuHenricicardinalis.Fal-
1092 sum esse se deposilionemAdalbertiSalzb.arcbiep.in-
INTRAANNUM 1175-1177. tendisse, elc.— 1120
—
MBCLXVII. Ad Parisiensemet Silvanectensemepi- MCCXCV. Ad Adelbertum archiep. Salzburg. —
scopos.•—Cluniacensibus reslilui faciant nemus de Sa- Falsuin rumorem esse qui suum ab eo auimumaversurtl
gitta voeatumab Hu. piuceruaregis Fraocorumablatum. esse nuutiavit.Cselerumad se in Longobardiamveniat,
1095 jusLamsentenliamaudilurus. 1121
MCCLXVIII. Ad R. episcopumS. Andreae,et ad alios —
MCCXCVI. Roberto abbati ecclcsiaeS. QuiriuiTe-
—
Scoliceepiscopbs. Priviiegia eorumconfirmat. 1095 gernseensi usum milra concedit. 1122
ANNO1177. MCCXCVII. — Urbem Laudem novam,posscssionibus
—
MCCLXIX. Privilegium pro monasterio Scotorum veleris oppidi instructamconfirmal. "1122
S. JacobiRalisponensi. 1091 —
MCCXCSrlII. Privilegium pro monasterioS.'Mariae
— —
MCCLXX. Ad MartinumabbatemS. Vedasli. Mo- NoviPortus. 1125
naslerium S. Vedaslisubsua suscipit protectione, varia —
MCCXCIX. ParthenonisS. AndreaeRavennatispro-
ei conceditprivilegia, sed praecipueusumdalmalicaeab- tectionemsuscipit, ejusque bona et jura confirmat.11^5
bati permiliil. 1095 MCCC.— MonasteriiS. Mariaein Organo Veroneusis
—
MCCLXXI. EcciesiaeS. Mariaein Pulsanoproleclio- proteelionem suscipit, ejusque bona, possessi:nes et
nem suscipit,bonaque ae possessionesconfirmat. 1097 privilegiaconfirmal. 1126
—
MCCLXXII. EcclesiamMonopolitanam,petenle Sle- —
MCCCI. Confirmatconstitulionesfactas et faciendas
plianoepiscopo, luendam suscipit et bona ejus confirmal. per capitulum generale carLhusiense cum poteslale
! MCCLXXIII.—Willelnio 1098 institueiidiet deslituendi priores et corripiendipersonas
archiepiscopoRemensi, apo- ordinis, quibus non liceat appellare. 1128
stolicsesedis legato, mandat ut, «couvocatismagislris MCCCII.—ParlhenoniB. MariaeSuessionensiguadio-
scholarumParisiensiuriiet Remensiumel aliarumcircum- nem pnebendarumecciesiasB. Petri asserit. . 1128
positarum civitalum, jnlerdicat ne quis dicere audeat MCCCIII.— ArchiepiscopoSpalalino,legato apostolico,
Christumnon esse aliqriidsecundumquodhumo,quia,in- et MichaeliepiscopoTraguriensimandatut piratas Sebe-
quit, sicut verus Deus, ita verus esf homo,ex auimara- nicenses qui Raymundum de Capella, subdiaconum
lionai et humanacarne subsislens.> 1098 suum, a Willelmo Siciliaerege ad sese revertentem,
MCCLXXIV.—Majoris monasteriiproleclionemsusci- tum litteris regiis, tum aliis pretii magnirebus spoliave-
pit, bonaqueac — privilegia confirmat. 1099 rint, ad hasc restitueudasub exconimunicalionis poena
MCCLXXY. Adfratres Carlhusire Seitzensis, quos, commoneanl. 1129
iil sancte ac ad ordinis sui normamvitamexiijant,horta- -
MCCCIV. Rogero, archiepiscopoEboracensi, apo-
lur. "1100 stolicsesedis legato, et Hugoni, episcopoDuneimensi,
1509 QUJE 1N HOC TOMO CONTINENTUR. 1519
significat,die 21 Julii filiumAlbcrti, marchionisBran- valeant apud monasteriumhabitummonachaleminduere
denburgensis,Frederici imperaloris camerarium,jusju- vel inibi sepeiiri.— 115g
randum dedisse: « quod, poslquamidem imperatorve- MCCCXXVill Ad RainaldumjEsincnsem episco-
—
uiret Yenetias, pacem Ecclesia3,et pacem Willielmi pum. Privilegia qua?4amconcedit. 1155
Siciliaeregis usque ad 15 el
annos, treugam Lombardo- MCCCXXIX..—. frivilegiumpro ecclesia S. Margari.a»"
rum usque ad 6 annosfaceretjuramento Urmari.j Impe- Elen!oT3esmtrensi. *i?36
ralorem die 24 m. Julii ad ecclesiam S. Nicolai perve- MCCCXXX. — Roberlo d« "Xnedeleswurd quatuor
nisse, « et ibi lam ipsum,quamarchiepiscopos,episcopos hidas leriw. •--"'-'«eoeieswurd eidem concessasa mona-
elalios principes Teulonici regni, abrenuuliantesschis- chk rii^ikbendon confirmat. *iKa
mali, per episcoposel cardinalesabsolutionisbenefieium ^***^Z^J^^ 1174-1178.
irieruisse. >DeiudeVenetiis el hoc et posferodie 23 m. MCCCXXXI. --Flpisc^Jo -.'•'«rracinensimandat inducat
Jnlii eeclesiaS. Marcisibiab imperaloredebitoshonores homines'ferracineiisesul quas pbss'eSbiw.tO" "IC^Rsiae S.
haliitos esse. _ 1130 Slephaui de Mbntanis-cumparaverint, restiluant. lltf?^
MCCCV. — Petro abbali et
Casinensi, archiepiscopo INTER ANNUM1176-1178.
eadem quaeRogeroarcliiepiscopoEboracensilitteris su- MCCCXXXII. — Ad magistrumGirardum Puellam. —
perioribussigniiieat, 1131 De scholarumredilibus. U57
—
MCCCVI. Wiilelmo archiepiscopo Remensi et suf- —
MCCCXXXIII. Petro abbati et capitulo Casinensi
fraganeisejus nunliat Fridericumiaiperatoremad Eccle- concedit« ut pro rebus quas ad opus monasterii apud
siaeobedieuliamrediisse. 1152
— GuidoniarchiepiscopoSenonensiejusque civitatem Beneventanam aliquando comparent,nil ali-
MCCCVII. quotemporepro passagiovelplatealicorequiratur.> 1158
sulfraganeis eadem iisdemverbis scribit qua? superiore ANNO1178.
ad WillelmumRemeiisemepislola. .. 1152 —
MCCCXXXIV. Ad Geraldumabbatem et fratres ec-
— —
MCCCVIII. Ad capitulum generale ordinis Cister- clesis S. MariaedeReno. Eorum possessioneset jura
ciensis. — De reconciliatione Frederici imperatoris. confirmat. 1159
1152 MCCCXXXV.— Monasierii S . Mariae Eberbacensispro-
MCCCIX. — Privilegiumpro ecclesia Bonnensi. 1155 teclionem suscipit ejusque bona, possessionesac privi-
MCCCX. — Ad Ludovicum Fraucorum regem.—Scribit legia confirmat.— 1160
Fridericuriiimperatorem ad ofiiciumrediisse. 1155 MCCCXXXVI. Tabulamauream a Casinensicceiiobii)
MCCCXl, — Ad Eboracensem et
archiepiscopum epi- alienalam eidem reslituit, eamque iu posterum alie-
scopumLincoiniensem.—Pro monialibusSwinensibuset nare sub analhemateprohibet. 1161
Columensibus. 1156 —
MCCCXXXVII. Ad HugonemTerracinensemepisco-
MCCCXII. — Ecclesiae B. Petri Osnabrngensisprivile- pum. — Ejus de disciplina canonicorumstatuta confir-
gia clericorumquepossessiones confirmat. 1157 mal 1161
—
MCCCXIII. MonasleriumS. Udalricituendumsusci- MCCGXXXVIII.— Ecclesiam Lincopiensem tuendsm
pit, ejusque bonaet privilegia confirmat. 1157 suscipit,ejusque bonaac possessionesconfirmal. 1165
MCCCXIV.—Ad Uichardumarchiepiscopum Cantuarieu- —
MCCCXXXIX. Ad Petrum—cardinalem S. Chryso-
sem, apostolicoe sedis legatum, el suffraganeosejus. — goni, apostolicaesedis iegalum. Ut candelabraet cup-
r.um
De pace —imperatore Friderico reconciliala. 1140 Portuensis episcopidefuncliad se defe-
MCCCXV. Choro Ecclesiae Salzburgensis,praelatis pamargenleam rat. v U65
Ecclesiarumet ministerialibuspraedictaeEcclesiaesigni- —
MCCCXL. EcclesiasReginaeprotectionem suscipit
ficatin Adalberliloeum, qui arcbiepiscopatusuo sponle canonicorumquebona acjuralconlirmat. . 1164
abdicassel.abepiscopis[Romano]Gurcensiet[TheobaIdo] MCCCXLI. — Ecclesiae et capiluli Andomarensisin
PassaviensipraelatisqueSalzburgensibusChunradumMo- ArlhesiaconstitulionesVariaseiprivilegiacoufirmat.1165
gunlinumeleclum esse. 1141 MCCCXLII -r- Monaslerii Cluniaceusisprotectiouem
—
MCCCXVI. MonasteriiS. Jacobi MoguntinidiscipH- suscipit ac.possessionesconlirmal. 1166
nam Praemonstratensem confirmat. 1142 MCCCXLIII. — AdRogerumWigorniensemepiscopum.
—
MCCCXVII. ArchiepiscopoSpalatino,legato aposlo- —ProelecloetclesiaesanctiAngustiniCantuariensis.1167
Jico, sigiiificatse ejus cum archiepiscopoJaderensi de MCCCXLIV. — Ad Rogerum electnm monaslerii S.
episcopaluPhariensicontroversiamRaymundi deCapeila, Augustini Cantuariensis.— Testatur se decrevisse ut
siibdiaconisui, legationem apostolicam in Sclavoniam ipse et ejus successoresab archiepiscopisin ipsomonas*
jneuntis, arbitrio permisisse. 1145 lerio dedicareutur.
MCCCXVIII —Everardo episcopo Tornacensiinlerdi- MCCCXLV. — Riehardo archiepiscopoCantuariensi,
cit ne iu divisionepraebendarumnonnisi jusu tenorem apostolicaesedis Iegalo,desuperioribuslitteris significat.
scripli sui procedat. 1144 1169
—
MCCCXIX. EccIesiaeS.Donatiani Brugensisprolec- MCCCXLVI.— Ecclesiae Cephaludensisprotectionem
tionemsuscipit bona et possessionesconfirmal. 1144 suscipitcjusque possessiones,priviiegia et jura conlir-
MCCCXX. — Dominico abbatiS. Justinae Palavino per- mat. 1169
niitlil «ut in obsequiisdefunctorum, episcopo absenle, —
MCCCXLVII. GanonicorumS. Euphemiaede Insula
vel missam cantare nolente, in monasterio speciaiem Cumarumdecimasquasdam possessionesqueomnes con-
missamcanlet. > 1146 firniat. 1171
—
MCCCXXI. Composilioneminler Balduinumquem- MCCCXLVIII. — CanonicorumecclesiaeS. Petri R >ma-
dam episcopuinel Gerardum Chirisi de faclamconfirmat. ab Eugenio III constilutumconfirmal.
1146 naepriviiegium 1172
—
MCCCXXII. Presby.teroJoanni, Indorum regi, scri- MCCCXLIX.— Episcopalem sedemSuerinensemEccle-
l)it se jamdiuquidem audisse eum Christianamlegem siaequep:,ssessiouescoulirmat,petente Bernone episco-
sequi; sed tum primum Philippum medicumdetufisse po. 1174
eum cupere « erudiri calholica disciplinaet.in Urbe ha- MCCCL. — CanonicorumecclesiaeBremensisconsuetu-
bere ecclesiam et Jerusalem altare aliquod. > Miltit igi- dinem quamdamconirmat. 1173
tur eumdem Pbilippum medicum, per quem ad fidem —
MCCCLI. Privilegiumpro monasterio S. NicolaiAn-
catholieamdeducatur. 1148 degavensi. 1176
—
MCCCXXIU. Monasterii SanclaeMariaeMagdalenae MCCCLII. — Ad Philippum Coloniensemarchiepisco-
ac
de LacuJuriensi protectioiem suscipit, bonaque pos- pum. — Coloniensisecclesiaejura ac privilegiaconfir-
sessiones confirmat. 1150 mantur. 1176
MCCCXXIY — Privilegium pro ecclesia Ferrariensi. MCCCLJII. — MonasteriumS. Geremarituendumsus-
1152 cipit, ejusque bona et possessionesenumerat et confir-
—
MCCCXXV. MagislroHugoni Etheriano gratias agit mat. H78
Ecclesiae» COIHT —- „
quod librum « pro Deo et pro devotionead sese miserit. MCCCLIV.-—Ad elerum Salmanticensem. Ut Petro
positum per magislrum Cacciaredum episcopo a sese consecrato obediant. :1185
Monetut « Constanlinopolitanumimperatoreinad devo- MCCCLV. — Ad AdefonsumCaslellanorumregem. —
tionemet reverentiamRomanaeEcclesiaeexbibendamet Pelrum episcopumSalmanticensemcommendat. 1185
ad unitatem ipsius diligentiusprovocet. > 1154 MCCCLYI. — Ad Ubaldumarchiep. Pisanum et uni-
INTRA ANNUM1160-1478. versos episcoposet abbales per Tusciam conslitutos.—
— iin- Illos ad «oncilium Romae celebranduminvitat. 1184
MCCCXXVI. Leprosis Abbatisvillae decimarum — Ad archiepiscopos,episcoposet abbates
muuitalem concedit,terramque de Cantastra,.concessam MCCCLVH. 3
a' comite Pontivi, asserit. 1151 Hungariae.— F.jusilem argumen.ti.
— AdGuarinum archiepiscppumBitun= ^,.118.
MCCCXXVIl. — Plebanis, capellanis et aliis clericis MCCCLVIII.
elabbates pereorum epi-
mouasteriiPuteolensis circumpositisinterdieit « ne ali- censemeteonslilutos. ejussufrraganeos,
— Ejusdem argumenti. 1185
quibus parochianorumaliquatenusprobibeantquin libere scipatus
iSli ORDO RERUM 1512
MCCCLIX.— iEcclesiairiS. Opportunae Parisiensem Aetini proteclionem suscipit, ejusque bona et pfivile-
tuendara suscipit,ejusque bona et privilcgia confirmal. gia eoulirmat. — 1201
' 1185 MCCPLXXXIX. AdJoannem episcopumel capitulum
MCCCLX. — Londinensi et Wintoniensi episcopis, Carribtensem. — Ut nulli conccdaniur honores riisi his
•?.Uendensquod ad regem perlineat, non ad Ecclesiamde qui residentiam promiserint. 1205
-no T,iO'niubs jiW-Vare, praecipit ut Henrico regi Anglo- MCCCXC.— A d Matlhaeum episcopum Trecensem. —
:triffl-possessionum
T judiciu^ rMw-«~-
S. Thomae de 1185 De rinmero canonicorum,presbyterorum et diaconorum
-
MCCCLXL Monasterium_ ejusque i>aciit0 ecclesiaeTrecensis. 1205
^bleholtense tueridum suscipit, bonaa^ jura —
MCCCXCI. Ad Lupum Valenliaeregem. Illigra- —
corifirmat. .„„.,„ ".,,, ,»» -*-^*^ 1180 lias agit quod—Chrislianostueatur et honoret. 1205
™;-.-.; INTRA ANN«JM,4*^!ST79. MCCCXCil. Bulla pro ecclesia Biterrensi. 1205
MCCCLXH^^Mi^urriieiisemet Reginum episcopos. MCCrxCllI.— Ad SiirionemMeldensemepi.scopum. —
rr^vi quaedambona monachisNonantulanis resliluenda De elSBtioneabbatumin monasleriisdicetesisejus. 1206
curent. 1187 —
MCCCXCIV. Ad abbatumfet capitulumS lierlini Si-
— —
MCCCLXIII. Ad Nonantulanos. QuodP., qui lo- thierisis."—Ut duo sint presbyleri in parochialiecclesia
tani vitam suam Deo dederit, voto Jiberjudicandus sit. Broburgensi. 1207
1188 MCCCXCV. — Ad eosdem. — Exemplar confirmationis
MCCCLXIV. — ParthenonemS. MariaeCalensistuen- duarum partium decimaede Lulinghemcujusdammilitis
dum suscipitejusque bona confirmat. 1189 de Watenis. 1207
—
MCCCLXV. EcclesiaecollegiaUfiSSi Micbaeliset — —
MCCCXCVI. Adeosdem. Exemplar conlirmationis
Gudulaepossessiouesac priviiegiaconUrmaf. 1189 super decimas de Varanciis. 12C8
INTRAANNUM1160-1179. — —
MCCCXCYII. Ad eosdem. Ut nullus archiepisco-
—
MCCCLXYI. Ad capitulumB. Marlini Turonensis.— pus, episcopus, aut quaevispersona, in ecclesiasad ju-
Ne quis in canonicumrecipialurqui sit servilis conditio- risdictionem ebrum spectanles, excommunicalionis sive
nis et qui non sit de legitimomalrimonionatus 1191 interdicli sententiam promulget. 1208
MCCCLXVII.—AdHugonem Genuensem episcopum. — —
MCCCXCYIII. Ad eosdeni: Ne laicis teneanlur
— Pro GuillelmoMonlispessulani domino.Yelalne Ge- prajbeudas conferre. 1208
nuenses portui Magalonensinoceanl. 1191 —
MCCCXCIX. MonasleriuftiS Blasii de Nigra-Silva
MCCCLXVIIL—Ad consules et populuin Genuensem. tuendum suscipit ejusque bona et privilegiacoufirmat.
— Eos debortaturab injuriis ih Guillelmum, Monlispes- 1209
sulani dominum. " 1192 —
MCD. EeclesiaeS. MauritiiAgaunensisprotectionem
—
MCCCLXiX. Ad abbatemet fratres monasteriide suscipt, ejusque bona et pijvilegia conlirmal. 1212
Pbssignano.—Jus patronalusin ecclesias quasdam illis MCDl.—Piivilegium
— pro ecclesia TK.peiensi. 1215
asserit. 1195 MCDII. Monasierii S . Marliniiu Mure proleclioneni
INTRA ANNUM1166-1179. suscipit, variaque eidem privilegia elargitiir, imposito
MCCCLXX.—raeposilumad capitulumet Vibergense. monaciiisaurei uuius celisu aunuo. 1215
— Significat dePparlhenonis S. Margareta;Asmialdeiisis MCDIIJ.—MonaslefiumS. primitivaeEcclesisemoiitis
prolectionemsuscepisse. 1195 Sion Hierosolymiianumtiiendum suscipit et ejus pos-
MCCCLXXI. —Ad clericosarchidiaconatusBerkesire.
" gessiooesin Siciliasilasccnfirmai.— Abbatimilraeanriu-
':.—Variaiilis privilbgiacoricedit. 1194 lique usum coucedit. 1214
MCCCLXXII. — Ad Cabilonensemepiscopumet abba- MCDIV.— Monaslerii S. SimplicianiMediolanensis
tem de Firmitate. — Ut cogant milites quosdam ut jura el privilegia conUrinat. 1214
ablala monasterioTrenorciensj reddant. 1194 —
MCDV. Priviiegiuni p.o monaslerio S. Georgii in
MCCCLXXIII. —Ad Bituricensem et Bizunlinumar- Nigra-Silva. 1216
cliiepiscopos, etc. — Eos ad luenda bona monasterii MCDVl,—Privilegium pro moriasterioS. MichaelisTor-
Treuorciensishortatur. 1195 nodorensi. 1219
MCCCLXXl —
V. Nicolaopriori et fralribus S. Sepulcri MCDVIL—Privilegiumpro ecclesiaImolensi. 1^21
Hierosolymilaniconceditecclesiain S. iEgidii sitam Ro- —
MCDVIII. Desidcrio episeopo Moiiiiorummandat
maejuxta portamAuream, 1196 ut decimam monaslerioS. Ber-liuiSithiensi tribuendam
MCCCLXXY. Adabbatem et fratres monasterii S. curet — Item Philippum Flandiiaecomilemhortalur ut
—
Dionysii. 1196 eidem monasterio decimam tfibuat. 1221
—
MCCCLXXVI. Ad SimonemepiscopumMeldensem. MCDIX. — BullaconfifmanshionasteriuiriGarstense.
— Ut nulli parochialisecclesia concedalur,qui nonresi- 1221
deat. 1197 —
MCDX. MonasleriiS. NazariiLaureshamensispro-
—
MCCCLXXVII. Archiepiscopisqiiibusdamsignificat leclionemsuscipit, bonaque ac jura conUrinat. 1225
de monasteriiS. Nicolai Andegavensisproteclionemsus- MCDXI.— MonasleriumTrenofchiense luendum sus-
1197 ac privilegia conlirmat. 12.25
cepisse.
MCCCLXXVIII. — A Biluricenseniarchiep. et Clare- cipit, ejusque
MCDXII. — possessiones
AdRicbardumCanliiariensemarchiepisco-
montensem et Aniciensem.episcopos.— Ut senlentiam pum. —Rogerum abbatem S. Augustini a sese dedica-
pro monaslerio Trenorciensi promulgalamobservandam tum nuntiat.— 1228
curent. 1197 MCDXHI. Ad Rbgeruni abbatem S Augustini Can-
MCCCLXXIX. ArchiepiscopoVicnnensieademman- tuariensis — De benedictioue successorumejus. 1229
—
dat. 1197 MCDXJV. — Ad Henrieum Anglorumregem. — Afiir-
MCCCLXXX. — Ad consuieset popuiumSenensem.— mat Rogerum abbatein lemere acciisari. 1229
Ccnfirmatpacem de Dnibusiuter SeuensesetFIorentinos, MCDXV.—Ad Rogerum abbalemct fralresS. Auguslini
1198 Cantuariensis.—Neinecclesiisad praesenlalionemeorum
MCCCLXXXL —-CanonicorumecclesiaeCoesenatispos- speclaiilibus, ulli nisi ab eis pfaesenlalifuerifit, ordi-
sessionesconfirmat. 1198 nentur. 1251
ANNO 1175-1179. —
MCDXVI. Ad eumdem. De excommunicandismale-
MCCCLXXXII.—Ad abbalemel canonicosLucernenses. facloribus. l'^!
Terramquamdameis asserit. 1199 MCDXVIL— Rogero abbali et fralribus S. Augustini
ANNO1175-1179 Canluariensiscnncedit « ut cum generale interdiclum
MCCCL XXXIII.— Ad Ricardum Cantuariensemar- lerrae fuerit, lic.eal iis, clausisjanuis, exclusis excorii-
iliiepiscopuiri.— De cbroflalioriereguni Angliae. 1199 municalisetifilerdiclis, non puisafiscampanis,suppressa
ANNO 1178-1179. voce divina ofiicia celebrare, > 1251
— Ad
MCCCi-XXXIV. magistrum Girardum puellam.— MCDXVIII. — Ecclesiairi B einerisemtuendam
-{eddimsschismatis lempore sponte remissusreslituit. ejusque possessionesaC privilegia confirmat. suscipit, 1251
1200 MCDXIX. —Ad Sigeliafdum LaUreshemensiscoeriobii
— —
MCCCLXXXXV.Willelmoabbali S. Dionysiiejusque abbatem. Ei ejusque successofibusmilfaeusiiiricon-
successoribususum milroe,annuli, sandaliorumcoiicedit. ccdit. 1255
.1200 —
MCDXX. Wilhelirioarbhiep.Bemensi ct ejussufffa-
MCCCLXXXYI. — Simnni quondam abbali S. Mariae ganeis declarat religiososDuiieusesordiuis Cisle.rciensis
Blesensis asserit beneficia posl muneris abdicalionpma immunesesse a solvendisdecimisterrarum quasipsimet
Joaurie «pisropoCarnolensi ei collata. 1201 excolurit. 1255
—
MCCCLXXXYII.AdSimonemMeldensemepiscopum. MCDXXI.—AdIlerificum |)atriarcharii Graderisemet
1201 Domiiiicum cpiscopum Caprul-eiisem.— Ul senlentiain
ANNO1179. pro moriasterio S. Saivaloris lalam observafi faciant ab
—
MCCCLXXXYHI. MonastcriiSS. Flora el Lucilla? omnibiis. 1251
1515 QUM IN HOC TOMO CONTINENTUR. ioii
MCDXXII. — ChrislianumSrchiepiscopum Moguiitinum censis. 1-05
rogat ut LeonatiabbatiPiscariensi in recuperandis • ino-
—
ANNO1175-1180.
naslerii possessionibus: opituletur. 1255 MCDLIII. Ad RayneriumSaleruitanumarchiepisco-
—
MCDXXIIl. [Gentiii]episcopoAuximanoet [Petro] pum. 1264
Firmano, [Acceptabili]Camerinensi,[Jacobo]Senogal- MCDLIV.—Locumde MisericordiaDei Fulberto ere-
liensi episcopismaudalut mbnasterioPiscarieusiposses- milaeconfirmat. 1264
siones temporescbismalisinvasasrestituijubeant. 1256 ANNO1180.
MCDXXIV. —AdAlphonsumPortugaiensiumregem.— —
MDr.LV. InstilutionemcanonicorumordinisS. Au-
Regni Poitugalensisprolectionem suscipit. 1257 giistiiiiin abbalia Cinoniensiet omniaipsorumboiiacon-
—
MCDXXY. Priviiegiumpro ecclesiaSS. Stephaniet lirmat. 1265
Willeliadi Bremensi. 1258 —
MCDLVI MonasleriiS. Yictorisproteclionerasusci-
MCDXXVl.— S.
Privilegiumproecclesia Mariaea Fine. pit el ejusprivilegia conlirmat. 1267
1241 MCDLVH. — Adarchiepiscopumet episcopumSardi-
— —
MCDXXVU. IndulgentiamXXdierum concedit ec- niie. Pro monaslerioCasinensi. 1267
clesiaeS. Salvalorisiii anniversariodedicaliouisejusdem. —
MCDLVHI. Privilegium pro ecclesiaMelropolilana.
1242 1268
—
MCDXXVHI. Lombardbquondamarchiepiscopo Be- MCDLIX. et
—Abbali capitulo Cisterciensi. 1269
neventanocanonicorumvoluntateredditus quosdamasse- McDLX.—Ad Omfiibonum Veronensemel Mantuanum
rit. 1242 episcopos.— Compellant. T. rit Nogariamcurtem mo-
MCDXXIX. —Paceminitaminter fratres militiaejTempli nachis iionantulanisreslituat. J 270
et fralres Hospitalisconfirmat. 1245 MCDLXl — archiepiscopoTuronensi,
MCDXXX. — Decanoet capituloLaudunensi. 1245 apostolicaesedisB(arlholomaeo),
legalo,scribit, cum persuasum habue.il,
—
MCDXXXI. Ad abbatemet conventum S. Vedasti. eum «proximaDominica,quacantatur «Laelare,Jerusalemt
— CompositionemcumHannoniae comite ab eis factam, (50 Mart.), vel < Egosum pastor Konus» |4 Maii)ad sese
et eorum.in villa Hasprensijura confirmat. 1215 accessurum, nunlium ejus venisse, Addit se Ludovici
' MCDXXXII— Privilegiumpro ecclesia Acheruntina. Francorumregis et Philippi regis precibns adductum
>,- ., .- — . 1246 « usque ad proximumfestumB. Marlini (il Nov.) licet
."MCDXXXIII. Ad decanum et canonicosS. Aniani non sine multo el gravi onere R. electi Doler.sls,apud se
Aurelianensis. 1246 per annum et amplius exspectantis, teriniuuin prolon-
—
MCDXXXIV. EcclesiaeCameracensisprivilegiacon- gare, > quo accedereeum jubet. 1270
firmat. 1246 —
MCDLXII. Ad capilu um Ecclesia?Bremensis. —
MCDXXXV. — EcclesiaeLausannensis protectionem Quodlaiciad eligendumarchiepiscopumnon sint admit-
susripit ac jura —confirmal. 1247 lendi. 1270
MCDXXXVI. MonasteriiS. Crucis Bosonisvillensis MCDLXIII.— Privilegium pro ecclesia Cabilonensi.
proteclionemsuscipit, bonaque ac privilegiacbnfirnlat. 1271
1248 MCDLXiV. —Patavino,Vicentno, Tarvisino episcopis
—
MCDXXXVII. Privilegiumpro ecclesia Asculana. scriljit, postpacem cum imperaloreet treuga Lonibardo-
1251 rum lot.laboribusconfeclamBononiensescas.rumet ec-
—
MCDXXXYIH. Privilegiumpro monaslerio S. Apri clesiam Monlisbelliidestruxisse; ac, etsi ab iinperatoriae
Tullensi. 1252 hominibusviolatatreuga sit, lameii legalos impe-
MCDXXXIX. — MonachisS. GermaniParisiensis.1255 parlis ratoris, utdamnum ex treugae legibus compensarelur
—
MCDXL-MCDXLI.Ad Barlholomaiumarchiep. Tu- jam « magnifice» exposlulasse.Talia facinoraut provi-
ronensem. .—Arguit eum quod ad constilutumterininum deant. ac si factasint, illata delrimenta sarciri jubeant,
non comparuerit,novasqueei indulget inducias. 1255 pelit. 1272
MCDXLII. — Ad regem Francorum. — Ut conlrover- MCDLTV.-^-ArchiepiscopoRavennatiet ejus suffraga-
siamDolenseminler el Turonensemecclesiamcomponere neis eademscribit. 1272
studeat. 1256 MCDLXVI. — Ad canonicosAlexandrinaeecclesiae —»
MCDXLIII.—Wilhelmo, archiepiscopoRemensi. 1256 Eorumslatnmet possessionescoufirmat. • 1272
ANNO 1170-1180. 'MCDI.XYIL—Ad et
archiepiscopos episcopos,etc, per
MCDXLIY. —Priori DominiciSepulcri Hierosolymi- Dalmaliamconstitutos.—Theobaldum subdiaconumsuum,
tani et ejus successorlbusconcedil,ut« postarcbiepisco- legatum apo4oiicum,commendat. 1275
pos et episcopos inter abbates et priores Hierosolymi- —
MfJiLXVIII. Privilegium prb monasterioLaetiensi.
lani palriarchalusprimumlocumin conventibuset ofliciis , * 1274
Kcclesiaeleneant. 1257 ,
ftiOuLXIX.— Ad episcoposScolia;.— Confirmatsen-
MCDXLV. —AbbatibusTempliDomini,de MonleSion, tentiam legati aposlolici,qua iile Joannem legitinieele-
de Valle Josaphatet priori MonlisOliveli praeeipit,ut ctum confirmavit,et Hugonem a rege in episcopalum
«in praecipuissolemnitalibusecclesiarum,si forle Hie- S. Andreseiutrusumdeposuit, 1274
rosolymilanuspatriarcha absenssil vel infirmus, aut si MCDLXX. — AdWillelmum regem Scotise.— Mandaf
ecclesiaHierosolymitanavacaverit,priorem ejusdem ec- ei, ul Joannemlegitime electumet conOrmalumS. An-
ciesiae cum fralribus ad soiemnem piocessionemreci- dreaeepiscopum,patiatur suo officio quiete fungi, alio-
piant, et in ecclesiissolemuem missamvice paliiarcliae quin regnum interdiclo, regem excommunicationeple-
eos (cantare) permiltant. 1257 ctendiim.
MCDXLVI.—Abbali S. Dionysiiejusque successoribus MDCLXXL — Ad episcoposScolia?,— Hugonisin 1275 epi-
asserit jus distribuendarumecclesiaeS. Pauli praebenda scopatumS. Andreae inlrusi excommunicationemconlir-
rum. 1258 127K
MCDXLVII. — Abbaliet monacbisS. Dionysii. ,1238 m;i^ AMD 1159-1181.
ANNO1171-1180. . 6ICDLXXII. — AdHenricum Anglorumregem. — Ut
MCDXLVIIbis — K(anutum),illuslremSweorum et Willelmumcapellanum,ab ejusministerialibus^incarce-
Gothorum regem, episcoposet nobiiem virum ducem, fem inchjsunidimillat,eique ablala beneficia reslituat.
uhiversuraque clerum el populumper Golhiamconstitu- ._. ,. 1276
tos ad servandas leges marilales, colendos sacerdoles MLIOLXXIII. — Ad HenricumAnglorumregem. —- R
dandasque decimas horlalur. Monet ne « exhaeredalis filium regis Cantuariensis —
oommendat. 1277
legilimisfiliis bona omniaecclesiisderelinquant,>neve MCDLXXIV. MonasteriiS. AudoeniBothomagensis
« nomines,in potationeet ebrietate occisos,quasisanctos protectionemsuscipitbonaqueacpossessiones coulirmat.
more infideliumjvenerenlur.» Remiltit iis « quadrage- 1277
simam, quaeest anle fesUimS. Michaelis,excepla sexla MCDLXXV. Statum pro monaslerioS. Joannisde Vi-
feria.» Gratiasagit, quodse «in multisnecessitatibussuis neis, 1278
per llicliardumpresbylerum visitaverint. > 1259 —
MCDLXXVl. Husiffli abbaliS. Joannisde Vineis re-
MCOXLVIII. — AdmonachosS. Savini.— Ut obedien- scriptum. ,,. , 1279
tes sint abbali. 1262 ANNO1160-1181.
MCDXLIX. —CanonicorumS. Regulilegem coufirmat. MCITLXXVII. — Ad ManassemAurelianensem episco-
1262 pum, 1280
MCDL.—AdarchiepiscopumAuxitanum,et abbatem ANNO1165-1181.
Massiliensem.— Ut monachisinobedienlibus-poenilen- MCDLXXVIII. — Ad GilberlumLondinensemet R. ar-
liamcongruamimponant. 1262 chidiaconum.— Utclericoset laicos ab illicilis conjugiis
MCDLI.— AdRotrodumRotbomagensemarchiepisco- elcontuberniis desistere compellank 1280
pum. 1265 MCDLXXIX. — AdGilberlum l.ondinensem episcopum.
MCDLII.Privilegiumpro moriachisS. BenedicliSubla- Sacerdotumfilios,et in sacerdotiogenitos, in ecclesiisin
PATKOL.CC. 48
1SI3 ORDO RERUM 1516
nuibuspatrcs antea minislraverinl, succedere non pa- pum Turonensem,ap. sedis Jegatum,tesliumdiclalille.
tisiur. .I28I ris consignenl. 1298
. ANNO1166-1181.
r —Ad SuenonemArusiensem —
MDIX. EccIesiaeS.MariaeFlottinensisprotectionem
MCDLXXX. episcopum. suscipitejusqnejura ac privilegiaconfirmat. 1298
1281 MDX.— Privileginmpro monasterioCasinensi. 1305
MCDLXXXL— AdBarlhoiomasumepiscopumExoni- MDXl.— Ad Petrum Casiuensemabbatem. 1504
piisem et Simonem abbalemS. AJbini.—De controversia —
MDXU. Ad CasimirumducemPolouiae.—Nonnullas
-Itbberti de Beret Wilielmiclerici. 1282 constituliones cirea bona.Ecclesiaeedilasconfirmat. 1504
ANNO1168-1181. MDXill.(— Ecclesiae S. Laudi de Burgo Achardi
— —
JICDLXXXII. Ad consules Placentinos. Ut Hu- prolectionem suscipit,bona privilegiaqueconfirmat. J505
goni subdiacouo suo ablata restitui faciant. 1282 —
MDXIV. MonasteriiS. Ruffilli proleelionemsusci-
MCDLXXXIl bis. —Privilegium UlricoAquileiensi pa- pit, ejusque bona ac privilegiaconfirmat. 1508.
Iriarchaeeoncessum. 1285 MDXV Ad decanumet capitulumCabilonense.—
—
ANNO11711181. QuodCabilonensesclericos.excommunicarenon polest
MCDLXXXIII.— Ad ducem Venetiarum.— Henri- suus episcopus,nec suspendere,nisiprius id [capitulo si-
ciini patriarcham Veneliarum illi commendat,eumque gnifiearet. 1510
Jioclalurut IranslationipatriarchatusGradensisadciviia- MDXVI.— Ad decanum et capilulumCabilonense—
beuignumpraestet assensum. 1284 Ui. regendis ecclesiis idoneas, quas Cabilonen-
tem^renetiarum
MCDLXXXIV. — Ad GilbertumLondinensemepisco- sis personas episcopusrecusaverit, episcopo Edueusi praesentare
pum. — Ut Alberiumcomitem cogatuxoremsuamdebita p. ssint. . : - . 1511
cumveneralionesuscipere. 1285 MDXYII.— Ad BelamHungariaeregem. Ne archi- —
—
MCULXXXY. Ad Yalvensem, Aprulinum,Marsica- episcopoSpalatinolibere eligendo diutius impedimento
num episcopos, etc. — CogantGenliiem de Raiano ut sit. • 1511
monasterioPiseariensidebitumcensumsolvat. 1286 MDXVIIL —Ecc]esiae"S.CrucisMetensisprotectionem
MCDLXXXVI.—Aprutino et Pennensi episcopis dat suscipit,ejusque bonaet possessionesconfirmat. 1512
negoliumut ecclesiasmonasleriiPiscariensisab iniuriis —
MDXIX. Privilegiumpro ecclesiaTarvMna. 1514
delei.daut. 1287 MDXX.— Ad archiepiscopumet episcoposper Sue-
MCDLXXXVlf. —AbbalibusCisterciensibusconcessio- ciam conslitulos.„—.Utsubiectorumanimis consulant.
nem farit.. 1287 1511?
— •—
MCULXXXVIILOmnibus Regulam Grandimonlen- MDXXI. Privilegiumpro Cluniacensibus. Inhibet —
sern observantibus,« laboremquem in ipsa observanlia ne quis ecclesiam, capellainseu oraiorium in parocbiis
p:i!iuntur, Ioco e t in
poenitenliae peccatorum remissionem Cluniaeensium prascipuein parochiade MolinisaediU-
et
injungit, > ipsamqueRegulam
— confirmat. 1287 cet absque assensuCluniacensisabbatis. 1516
MCDLXXXIX. Ad abbatem Praemonslratensem. — SPURIA.
Praemonslralensis abbaspotest alumnossuiinslilutiapec- I. — AdHenricumregemAnglorum.— DeThomaBe-
catis et ab excommunicationeabsolvere,el suisriovitiis cket. 1517
cleriiis lonsurasfacere. 1288 II.— Bullaindulgeiitiarum ecclesiaeS. MareiVenetia-
— —
MCDXC. Ad archiepiscopos. Ut jura monaslerii rum concessa. 1519
S. Dionysiilueantur. 1288 SERIESEPISTOLARUM DECRETALIUMSUMMATIM
MCDXCI. — Ad HenricumGradensempatriarcham. — EXPOSITA. 1519
Maudatul sententiampro monasterioS. Salvalorislatam EPISTOL^:VARIORUM AD ALEXANDRUM HI.
observarifaciat. 1289 —
I. Philippi abbatis de Eleemosyna..—-Gratulatur
—
MCDXCII Ad Turonensem arcbiepiscopumet ad Alexandroquod ad summamdignitatemfuerit evectus;
omnes episcopos.— Pro ecclesiaS. MarliniTuronensis. reges Franciaeet Angliaejontificis partesamplexosnun-
1289 tiat. 1589-
—
MCDXCIII. Decanoet capiluloTreiensi inlerdicit II..— Alienoris reginae Angliae,HenriciII uxoris.—
«.ne quiseorum, cumin episcopumelectus vel conse- Gratiasagit de litteris a summoponlifice missis,rogatqne
cralus fuerit, praebendamanle habilam,vel aliosredditus pro abbaleS. Maxentii. 1562
ecclesiae,nisi quos adjus episcopaleconslileritpertinere, III. — AmalriciecclosiaeS.ResurrectionisHierosolymi-
ad suosusus retinesl. 1290 tanaeministri. — QuodunanimiOrientaliscleri et populi
MCDXCIV — Peiro monasleriiSS. Severiniet Sososii consensu,rejeclis Oclaviano,Joaune et Guidone,ipse in
Neapoliianiabbatiejusquesuccessoribusmitraeusum con- dominumteinporalem et Patrem spiritalem fuerit ele-
cedit. 1290 ctus. ^ 1583
—
MCDXCV. AdParmensemet Reginumepiscopos.— —
IV. Fastredi Claroevallensis abhalislertii ad Omni-
Pro monaslerioNonanlulano. —
1291 bonumVeroriensemepiscopum. DeconcilioTolosano,
MCDXCVI.— Ad RieliardumCantuariensemarcrii- inqiio Alexander, rejeclo Yictore,poulifexagnoscilur,-
episcopum.—Ut clericosHugoniscomilis;qui sacracon- etde — conciliabuloPapiensi. 1565.
tra interdictumprocuraveriut,ab officiiset beneficiissus- V. Petri Pisanf, ecclesiss B. Aniani.Aurelianensis-
liendat. 1291 decani. — Conlra episcoposcontumaces. 1565
MCDXCVIL — Wichmannoarchiep.Magdeburg.et... VI. — Henrici Remensis archiep. — Pro S. Tboma
episcopo Braiidenburgensi. 1292 Cantuariensi. 1566
MCDXCVIil MD.— Ad GuidonemarchiepiscopumSe- VII. — Ejusdem.— Pro DrogoneEcclesiaNoviomensis
nonensem. 1292 cancellario. 1->C6
ANNO1179-1181. VIIL — Ejusdem.— UtepiscopiCameracensiselee.lio-
MDI.— Ad abbalissamEremburgiet sorores de Gif. nem ratam— non habeat. 1^67
1292 VIIIbis. De rebellione monachorumS. Machariiad-
MDII.—Composilioneminler Henricum episcopum versusS. CrucisecclesiamBurdigal. 1568
el canonicosecclesiaeMutinensiscoufirmat. 1295 IX. — PrivilegiumFernandi regisHispaniarumRoma-
ANNO1181. naeEcclesiaefactumsuper donationeet eoncessionec1369 astri
MDIII.— Privilegiumpro ecclesiaJanuensi. 1295 Thoraph.
—
MDIV.—Adomnesprincipes. Horlalureosad subsi- X. FernandiHispaniarum regis. — Ponlificiscum1570 toto
diiiiiiTerraeSanctae. 1294 lpgnosuo domiiiiumsuscipit.
MDV.—Archiepiscopis,episcopis, abbatibus miliies —v[. tunc — Pelri lituli S. Chrvsogonipresbytericardinalis
T- mpli missosqui terra; Orienlaliauxiliura peterent, Viros in Gallia eruditos et virtulibus insignes
commendal. 1296 ennnierat. If70
MDVI. AdT!'eobaIdumClumacensemabbatem. —
— XII. — Instrumenlum quo Adinulphuset habebaulinLandulphjis
Compositionesipsius factascumGuillelmocomiteCabilo- filiiGreeorii lenunliaveruiilomnijuri, quod
neusi ei cuiii Girardo comileMatisconensiscripto Phi- caslro f'albaleriae, illudque iu feudum recipiunl1571 __ab
lippi rcgis Francorummunilas confirmat. 1297 Alexandro 111 papa.
MDVil.—Tbeobaldoabbatiet capituloCluniacensisig- ANNO1159-1181.
nilicalse episcopoEduensimandasseutcapellamBelnen- XIII. GuariniS. Victoris.— Se non posse,
— qubspe-
sem conseeraret.Qui si mandatumexsequi noluerit,per- lieral Joannescardinalis, fratres millere; sed et aegre
mitlit iis ul episeopumBellieensomad coiiliciendam con- aliosmitli posse. 15'°
secralioneminvitent. —
XIV.— EberhardiJuvaviensis episcopi. Aquileien-
12!_S sem
MDVlIL—Guidoni archiepiscopoSenonensi, Henrico eleclum commendat. ,,137*
episcopoBaiocensi,S. abbaliS. (ienovefaee t decauo Ec- XV. — Hugonis ecclesiaeB . MarSa?.
Adrianopolis a^batis,
clesiaeBaiocensismandatut in controversiainter Kolan- ct Pelri S. Joai.nisCP. hospitalisprioris,quie etquanta
duin eiectum Doienseniel Bar.liolonncumarcbiepiscc- nro EcclesiaiRomausefirmitaleet dignitateapudOnen-
mi QXJJEIN HOC TOMO CONTINENTUR.
tales ia expeditione Friderici imperatoris Augusli ege- scopoCantuariensisententia excommunicalionisalligati.
ririt. 1575 Appellalioni nihilominussuaeterminum diem transitus
— —
XVI. Ludovici regis Francorum. Conlrahsreli- B. Marliniconstituiprecantur. 1404
eos, vulgoPopulicanosdictos,per tractus Flandrieosva- —
XLVU. Cleri Normanniae.—Precantur ut in causa
ganfes. — 1576 S. Thomaeregi Anglorum ponlifex non nihil indulgeat.
XVII. Ejusdem. — In causaS. ThomaeCantuarien- - 1405
sis. 1576 — —
XLVIII. Willelmi Antissiodorensisepiscopi. Con-
— —
XVIII. Ejusdem. S. ThomamCantuariensemcom- tra GilbertumI.ondoniensemepiscopum. 1406
meudat. 1577 — —
XLIX. Willelmi Carnotensiselecti. Pro Thoma
XIX.—Ejusdem.— S. Thomamexsu:anlem ab ipso Cantuariensi. 1407
honorificesusoeptumsignificat. 1577 L.—Ejusdem.—Pro eodem. 1408
— —
. XX. Ejusdem. De casdeS. Thomae. 1578 LI. —/EgidiiEbroicensisepiscopi.—Humiliter preca-
— —
XXI. Ejusdem. Hortalur pontificemadresecanria tur uf cum rege Anglorumponlifexmitiusagat. 1409
sua auclorilatevilia. 1578 LII-L.III.—^Egidii Ebroicensisepiseopi. 1411
XXII.— A... reginae Francorumperjurio Joanpis de —
LIV. Henrici decani et capiluli S. Pauli London —
Oxeneford; ThomamCantuariensemcommendat. 1580 Gilbertum episcopum,Romampergentem commendant.
XXIII.— Beali Pelri, cognomenloMonoeuli,Claraeval- 1412
—
Jensis abbatis octavi. Queritura saecularibusvexari — —
LV. StephaniMeldensis episcopi. Pro S. Tboma
ordinem Cislerc. Iilibus, direptione bonorum, etc, et fexsulante. " 1414
opemponlificis adversus haecmalaimplorat. • 1581 LVI.—Ejusdem.—Pro eodem. 1414
— —
XXIV. Ejusdem. Gratias agitpontificiprocollatis —
LVII. EjusJem.— de IamenlabilicaedeS. Thomae.
beneficiis,presertim ccenobioBalernensi, cujus inchoa- —
1415-.
tum judicium adversusiniquos celeriter terminari ex- LVIII. MilonisMorinorumepiscopi.— Contra Gil-
optat. — 1582 bertum Londoniensemepiscopum. 1416:
—
XXV. ConventusClaraevallensis. Orat conventus — —
LIX. Bernardi Nivernensisepiseopi. Precatur ut
ponlificem,ne suoalibate Henrico, qui adTolosauum in causaS. ThomaeCanluariensisregi Anglorumnonnihil
episcopatumquaerebalur, deslituatur. 1585 induigeat. 141T
XXVI.— Henrici regis Angliae. — Pontifiei eleclo LX. — BaldwiniNoviomensisepiscopi — Contra Gil-
gralulatur; petit ut ipsum in propriumet spiritualem fi- bertum Londoniensemepiscopum. 1418.
lium recipiat. 1585 LXI. —Ejusdem et Mauritii Parisipnsis episcopi —
. XXVII.—Ejusdem.—Sentenliam excommunicationisab Quodpost iudictumarchiepiscopoCantuariensiapud Pon-
episcopcCantuariensi contra quosdampetit relaxari.1584 tisaram colloquium,rex Anglorum,omisso in contume-
XXVIII.— Ejusdem.— De libera electione ab ipsoEc- liamdominiCantuariensisquod indixerat colloquio, - An-
clesiasAnglicanaeconcessa. Badoniensemelectum com- gliam festinanter repetieril. 1419
menrlat. 1585 —
LXII. MauriciiParisiensis episcopi.—Pro S. Tboma
.XXIX. — Ejusdem.— Pontificisintuitu archiepiscopo Cantuariensi. 1420
CaHluariensipacemet amoremsignificat; queritur quod —
LXJII. Ejusdem.— ContraGilbertumLondoniensem
Vivianuset Gralianus,apostolicaesedis legali, promissis episcopum. 1421
de excoinmimicationesolvendanon steterint. 1585 —
LXIV. MatthaeiTrecensis episcopi.—Pro S. Thoma
. X-XX.— Ejusdem. — Queritur quod Londoniensis et Cantuariensi. 1422
Saresberien-is episcopi,posfappelialionemad pontificem —
LXY. A. Certesiensis.—Pro Gilberlo Loadoniensi
faclam, excommunicationis senlentia de novoab archiepi- episeopo. 1425
scopoCanluariensisinl innodati. 1587 LXVI.—Rotrodi Rothomagensisarchiepiscopi.—E.jus-
— —
XXXI. Efusdem. Significat mortem S. Thomas dem argumenli ac epistola LXI. 1424
Cantnar. archiepiscopi. 1588 —
LXVIl. WillelmiSenouensisarchiepiscbpi. Pre- —
—
XXXII. Ejusdem.— Queritur de rebellioneHenriei, cstur ut ratam habeatexcommunicationissenfentiam con-
reliquorumquefiliorumcontra se, etauxilium ponfilicis tra Londoniensemet Saresberiensemepiscoposab archi-
implorat. — 1589 episcopoCantuariensilatam. 1i25
XXXIII. R. comitis Legescestrensis ad summum — —
LXVIIl. Ejusdeni. Contra GilbertumLondonien-
—
ponlificem. Petil ipsiusproleclionem pro monaslerio sem episcopum. 1425
Lyrensi. — 1590 —
LXJX. Ejusdem.—In causa S.ThomaeCantuariensis.
XXXIV. Wiiielmi, S. Petri ad Vincula presbyteri 1426
cardinalis,ad Manuelem imperatorem. — Hortalur ut — —
LXX. Ejusdem. GilbertumLondoniensemepisco-
cum Lndovicorege Francorum pro defensioneRomanae pum absolutumdolet. De coronationeDlii regis Henrici.
Eecesiaefoedusineat. 1591 1428
—
' XXXV. OtlonisdiaconicardinalisS. Nicolaide Car- — —
LXXI. Ejusdem De lamentabili csedeS. Thomae
cere Tuiliauo. — Pro Gilberto Londoniensi episcopo. Cantuariensis. 14^
1592 — - -
LXXII. Ejusdem. Similis argumenti 1450
— —
XXXYI. Philippi comitisFlandrensis. Pro Thoma LXXIII. — Guillelmi Senonensis episcopi, apostolicae
Cariluarieusi. 1592 sedis legati. — Hugonem de Campo Florido, Suessio-
XXXVII.— Willelmi Papiensisepiscopi. — Ejusdem nensem episcopum,Franciae cancellarium, commendat.
argumriili. — 1595 1452
XXXVIII. Willelmi PapiensisetOltoniscardinalis — — —
LXXIV. Anonymi. De caede S. ThomaeCantua-
De coulruversiainter HeiiricumAnglorumregem et Tho- riensis. 1452.
mamagilata. 1594 LXXV.—MalthaeiSenonensis thesaurarii.— In gra-
— —
XXXIX Prioris et convenlus Cantuariensis. Pro liam ThomseCantuariensis,contraHeuricumregem. Mi-
R. Wintoniensieleclo 1596 nas regis Anglorumparvifaciendasmouet« quia Piclavo-
XI.. — Odonisprioris et convenlus Cantuariensis.— rum el Brilouumproceres, domino regi Franciaeconfee-
Qnodcelebralis regis mandatoelectionibus, et unanimi derali, ei texuerunt
—
inextricabilemlabyrinthum. 1454
consensuR., ejusdem conventusmonacho, in abbatem LXXVT. C.Lautoniensis presbyteri.—Pro Gilberto
electo, rex
— junior eleclionem irritam fecerit. — 1596 Londoniensi. —
1455
XLI. Rogeri Eboracensis archiepiscopi. Gralias LXXYII. Simonisprioris de MonteDei et Engel-
agit pro exhibilissibi ab Alexandrobeneficiis.Gilbertum berti prioris de Valle S. Petri. — Quid ab iis actum sit
Londinensemepiscopumcommendat. 1598 in exsecutionemandati apostolici de concordia regem
— —
XLII. CauonicorumRemensium. Pro ThomaCari- inleretarcliiepiscopumCantuarieiisemreformanda.1456
tuariensi. 1599 LXXVIII.— Eorumdem.— Quod nihil in mandato
XLUI.— RotrodiRolhomageiisisarchiepiscopi.— Hu- proficientes,comminatoriasponliiicisepistolasregi obtu-
miliier precalur ut iu causaS. Thomaecumrege mitius leriut 1457
agat. — 1400 —
LXXIX-LXXX. A. SanctaeOsithaeminislri. — Pro
—
XLIY. Ejusdem. Pro Gilberto Londoniensi epi- GilbertoLondoniensiepiscopo. r 1458
scopo. 1401 — —
LXXXI. AbbalisRamesiensis. Ejusdem argu-
XLV.—Episcoporum CantuariensisEcclesiae suffraga- menti. 1459
•—
neorum. Partes regis conlra mefropolitaiiumsuum su- — —
LXXXII. WillelmiRamesiensis. Ejusdem argu-
seipienles.adsedemapostolicamappellant,et diemAscen- menti. — —
1440
siouis Dominicaeappellalionislerminumsibi petunt assi- LXXXIII. Henrici abbalis Stratfordiensis. Pro
gnaii. 1401 GilbertoLondoniensfepiscopo. 1441
XLVl.—Eorumdem.—Conquerunlurquod conlra ca- LXXXIV.—Ecclesis:S Trinitalis London.— Ejusdem
nonurnauctorilalemposl appellalionemsinl ab archiepi- arauinenti. 14*3
1519 ORDO RERUM QVM IN HOC TOMO;CONTINENTUR. 1520
LXXXV.— Willelmi abbatls ecclesiaeS.' Trinilalis quam de "paceiractandaiiiter ipsum et pontificemRoiria-
Londbn:— EjusdemaTgumenti. 1445 uiimindie ~ Pentecoslessuis indixerat Fredericus impe-
LXXXYI.— R. pripris S. VictorisPariensis el Ervisii rator. 1454
abbatis S. AuguSlini.— Pfo S. Thoma Cantuariensi. -^
XCV. Richardi arcbiepiscopiCantuariensis- Ac- —
1445 cusat abbatemMalmesburiensem,quod se ab obedienlia
-
L5XXVIT. Willelmi Radingensisabbalis.—Pro Gil- sui. episcqpi subtraxerit". Deinde fuse depJbrat quanta
berlo Londonierisiepiscbpo. 1444; irialasecuta siiif.ex exeriiptionibusabbalum per ponti-
— — 1
LXXXVHI. Lairibardiad Alexandrum, Qubmbdo Tiees Romariosbb episcbporum quorumdamlyrannidem
Joaunes de Oxeneford,Bbma fediens, muita sb a ponti- indulite 1456
fice oblinuisse glqrietur, quo audito rex Frarieiae,ita —
XCVLj^Ejusdem. Nomenepiscoporumin aulare-
vehemenler lurbatusfuerit, ut confestimse velle riunlios gia degentiuma calumniistuetur, ac ostendit exempio
dirigere qui legalisapostolicisregni sui ingressuminbi- velerum,quanto cumfructu regni iu ea versenlur. 1459
berenl, diceret. « 1443 " XCVII. BartholomaeiExoniensis episcopi. — Pro
—
LXXXIX.^- TheobaldiBlesensis" comitis.— De iriar- Bicardo,quondam
' Pictaviensi arcliidiacono,Wintoniensi
tyrioS.Tboms. 1447 electb.v — 1461
XC.—MagislfiViviani.— Quidegerit iu exsecutiorie XCVTH. Ejusdem.— Pro R. Herefordensi electo.
mandali aposiolicisibi commissi. 1448 1462
— —-
XCI. Ejusdem. Simiiisargttmenli. 1451 — —
XCIX Ejusdem. Pro RicardoCantuariensielecto.
— —
XCII. Laurentii abbatisWestmonasleriensis. Pro; 1462
GilberloLondbniensiepiscopo. 1452 * C. Prioris et coriyenlusEcclesiaeCantuarieusis.—
—
—
XCHI. Arionymorum.— Contra ThomamCantua-r Pro R. Wintoniensielecto. 1464
riensem. 1455 CI.—Odonisprioris et conventusecclesiteCantuarien-
— —
XCIV-. Anonymi. Narrat quid acluriisit in curia sls.-^ProR. electo Cantuariensi.j. 1464
FINIS TOMI DUCENTESIMl.
lix lynis MIGNL',nu l>eLl--Monlrougfi,
S-ar putea să vă placă și
- Hamman - Les Pierres de L'égliseDocument3 paginiHamman - Les Pierres de L'églisePatrologia Latina, Graeca et OrientalisÎncă nu există evaluări
- Le Nain de Tillemont. Mémoires Pour Servir A L'histoire Écclésiastique Des Six Premiers Siècles. 1693-1712. Volume XVI.Document880 paginiLe Nain de Tillemont. Mémoires Pour Servir A L'histoire Écclésiastique Des Six Premiers Siècles. 1693-1712. Volume XVI.Patrologia Latina, Graeca et Orientalis100% (1)
- Möhler. La Patrologie, Ou Histoire Littéraire Des Trois Premiers Siècles de L'eglise Chrétienne. Volume II. 1843.Document608 paginiMöhler. La Patrologie, Ou Histoire Littéraire Des Trois Premiers Siècles de L'eglise Chrétienne. Volume II. 1843.Patrologia Latina, Graeca et Orientalis100% (2)
- Möhler. La Patrologie, Ou Histoire Littéraire Des Trois Premiers Siècles de L'eglise Chrétienne. Volume I. 1843.Document464 paginiMöhler. La Patrologie, Ou Histoire Littéraire Des Trois Premiers Siècles de L'eglise Chrétienne. Volume I. 1843.Patrologia Latina, Graeca et OrientalisÎncă nu există evaluări
- Tixeront. Histoire Des Dogmes. 1906. Volume II.Document554 paginiTixeront. Histoire Des Dogmes. 1906. Volume II.Patrologia Latina, Graeca et Orientalis100% (2)
- Le Nain de Tillemont. Mémoires Pour Servir A L'histoire Écclésiastique Des Six Premiers Siècles. 1693-1712. Volume XV.Document1.016 paginiLe Nain de Tillemont. Mémoires Pour Servir A L'histoire Écclésiastique Des Six Premiers Siècles. 1693-1712. Volume XV.Patrologia Latina, Graeca et Orientalis100% (1)
- Tixeront. Histoire Des Dogmes. 1906. Volume III.Document600 paginiTixeront. Histoire Des Dogmes. 1906. Volume III.Patrologia Latina, Graeca et Orientalis100% (3)
- Tixeront. Histoire Des Dogmes. 1906. Volume I.Document564 paginiTixeront. Histoire Des Dogmes. 1906. Volume I.Patrologia Latina, Graeca et Orientalis100% (2)
- Le Nain de Tillemont. Mémoires Pour Servir A L'histoire Écclésiastique Des Six Premiers Siècles. 1693-1712. Volume XII.Document796 paginiLe Nain de Tillemont. Mémoires Pour Servir A L'histoire Écclésiastique Des Six Premiers Siècles. 1693-1712. Volume XII.Patrologia Latina, Graeca et Orientalis100% (1)
- Le Nain de Tillemont. Mémoires Pour Servir A L'histoire Écclésiastique Des Six Premiers Siècles. 1693-1712. Volume XI.Document712 paginiLe Nain de Tillemont. Mémoires Pour Servir A L'histoire Écclésiastique Des Six Premiers Siècles. 1693-1712. Volume XI.Patrologia Latina, Graeca et Orientalis100% (1)
- Le Nain de Tillemont. Mémoires Pour Servir A L'histoire Écclésiastique Des Six Premiers Siècles. 1693-1712. Volume XIII.Document1.120 paginiLe Nain de Tillemont. Mémoires Pour Servir A L'histoire Écclésiastique Des Six Premiers Siècles. 1693-1712. Volume XIII.Patrologia Latina, Graeca et OrientalisÎncă nu există evaluări
- Le Nain de Tillemont. Mémoires Pour Servir A L'histoire Écclésiastique Des Six Premiers Siècles. 1693-1712. Volume XIV.Document870 paginiLe Nain de Tillemont. Mémoires Pour Servir A L'histoire Écclésiastique Des Six Premiers Siècles. 1693-1712. Volume XIV.Patrologia Latina, Graeca et Orientalis100% (1)
- Le Nain de Tillemont. Mémoires Pour Servir A L'histoire Écclésiastique Des Six Premiers Siècles. 1693-1712. Volume IX.Document860 paginiLe Nain de Tillemont. Mémoires Pour Servir A L'histoire Écclésiastique Des Six Premiers Siècles. 1693-1712. Volume IX.Patrologia Latina, Graeca et Orientalis100% (2)
- Le Nain de Tillemont. Mémoires Pour Servir A L'histoire Écclésiastique Des Six Premiers Siècles. 1693-1712. Volume X.Document928 paginiLe Nain de Tillemont. Mémoires Pour Servir A L'histoire Écclésiastique Des Six Premiers Siècles. 1693-1712. Volume X.Patrologia Latina, Graeca et Orientalis100% (1)
- Le Nain de Tillemont. Mémoires Pour Servir A L'histoire Écclésiastique Des Six Premiers Siècles. 1693-1712. Volume IV.Document864 paginiLe Nain de Tillemont. Mémoires Pour Servir A L'histoire Écclésiastique Des Six Premiers Siècles. 1693-1712. Volume IV.Patrologia Latina, Graeca et Orientalis100% (1)
- Le Nain de Tillemont. Mémoires Pour Servir A L'histoire Écclésiastique Des Six Premiers Siècles. 1693-1712. Volume III.Document868 paginiLe Nain de Tillemont. Mémoires Pour Servir A L'histoire Écclésiastique Des Six Premiers Siècles. 1693-1712. Volume III.Patrologia Latina, Graeca et Orientalis100% (1)
- Le Nain de Tillemont. Mémoires Pour Servir A L'histoire Écclésiastique Des Six Premiers Siècles. 1693-1712. Volume VI.Document924 paginiLe Nain de Tillemont. Mémoires Pour Servir A L'histoire Écclésiastique Des Six Premiers Siècles. 1693-1712. Volume VI.Patrologia Latina, Graeca et Orientalis100% (1)
- Le Nain de Tillemont. Mémoires Pour Servir A L'histoire Écclésiastique Des Six Premiers Siècles. 1693-1712. Volume VIII.Document888 paginiLe Nain de Tillemont. Mémoires Pour Servir A L'histoire Écclésiastique Des Six Premiers Siècles. 1693-1712. Volume VIII.Patrologia Latina, Graeca et OrientalisÎncă nu există evaluări
- Le Nain de Tillemont. Mémoires Pour Servir A L'histoire Écclésiastique Des Six Premiers Siècles. 1693-1712. Volume VII.Document874 paginiLe Nain de Tillemont. Mémoires Pour Servir A L'histoire Écclésiastique Des Six Premiers Siècles. 1693-1712. Volume VII.Patrologia Latina, Graeca et Orientalis100% (1)
- Le Nain de Tillemont. Mémoires Pour Servir A L'histoire Écclésiastique Des Six Premiers Siècles. 1693-1712. Volume V.Document888 paginiLe Nain de Tillemont. Mémoires Pour Servir A L'histoire Écclésiastique Des Six Premiers Siècles. 1693-1712. Volume V.Patrologia Latina, Graeca et Orientalis100% (1)
- Clementina, Hoc Est, B. Clementis Romani ... Opera, Quae Quidem in Hunc VSQ (Ue) Diem À Varijs Auctoribus Collecta, Conuersa, Emendatáq (Ue) Latinè Exstant, Omnia. 1570.Document308 paginiClementina, Hoc Est, B. Clementis Romani ... Opera, Quae Quidem in Hunc VSQ (Ue) Diem À Varijs Auctoribus Collecta, Conuersa, Emendatáq (Ue) Latinè Exstant, Omnia. 1570.Patrologia Latina, Graeca et OrientalisÎncă nu există evaluări
- Le Nain de Tillemont. Mémoires Pour Servir A L'histoire Écclésiastique Des Six Premiers Siècles. 1693-1712. Volume II.Document884 paginiLe Nain de Tillemont. Mémoires Pour Servir A L'histoire Écclésiastique Des Six Premiers Siècles. 1693-1712. Volume II.Patrologia Latina, Graeca et Orientalis100% (1)
- Le Nain de Tillemont. Mémoires Pour Servir A L'histoire Écclésiastique Des Six Premiers Siècles. 1693-1712. Volume I.Document768 paginiLe Nain de Tillemont. Mémoires Pour Servir A L'histoire Écclésiastique Des Six Premiers Siècles. 1693-1712. Volume I.Patrologia Latina, Graeca et Orientalis100% (1)
- Vetus Testamentum Ex Versione Septuaginta Interpretum Secundum Exemplar Vaticanum Romae Editum. 1875. Volume 3.Document668 paginiVetus Testamentum Ex Versione Septuaginta Interpretum Secundum Exemplar Vaticanum Romae Editum. 1875. Volume 3.Patrologia Latina, Graeca et OrientalisÎncă nu există evaluări
- Montalembert. Les Moines D'occident Depuis Saint Benoít Jusqu'a Saint Bernard. 1878. Volume 7.Document720 paginiMontalembert. Les Moines D'occident Depuis Saint Benoít Jusqu'a Saint Bernard. 1878. Volume 7.Patrologia Latina, Graeca et OrientalisÎncă nu există evaluări
- Cavallera. Saint Athanase (295-373) - 1908.Document384 paginiCavallera. Saint Athanase (295-373) - 1908.Patrologia Latina, Graeca et Orientalis100% (2)
- Vetus Testamentum Ex Versione Septuaginta Interpretum Secundum Exemplar Vaticanum Romae Editum. 1875. Volume 1.Document824 paginiVetus Testamentum Ex Versione Septuaginta Interpretum Secundum Exemplar Vaticanum Romae Editum. 1875. Volume 1.Patrologia Latina, Graeca et OrientalisÎncă nu există evaluări
- Vetus Testamentum Ex Versione Septuaginta Interpretum Secundum Exemplar Vaticanum Romae Editum. 1875. Volume 2.Document620 paginiVetus Testamentum Ex Versione Septuaginta Interpretum Secundum Exemplar Vaticanum Romae Editum. 1875. Volume 2.Patrologia Latina, Graeca et OrientalisÎncă nu există evaluări
- Montalembert. Les Moines D'occident Depuis Saint Benoít Jusqu'a Saint Bernard. 1878. Volume 6.Document676 paginiMontalembert. Les Moines D'occident Depuis Saint Benoít Jusqu'a Saint Bernard. 1878. Volume 6.Patrologia Latina, Graeca et Orientalis100% (1)
- Montalembert. Les Moines D'occident Depuis Saint Benoít Jusqu'a Saint Bernard. 1878. Volume 5.Document444 paginiMontalembert. Les Moines D'occident Depuis Saint Benoít Jusqu'a Saint Bernard. 1878. Volume 5.Patrologia Latina, Graeca et Orientalis100% (1)
- Powerpoint PolicyMix - FinalDocument52 paginiPowerpoint PolicyMix - FinaltrezaÎncă nu există evaluări
- File 5 Mouvement Des Satellites Et Des Planetes Resume de Cours 2Document3 paginiFile 5 Mouvement Des Satellites Et Des Planetes Resume de Cours 2mondherdhaouadi5Încă nu există evaluări
- Astuces Pour Les Candidats DELF B2 !Document2 paginiAstuces Pour Les Candidats DELF B2 !Jorge VeasÎncă nu există evaluări
- Sensibilisation À La Loi 09-08 25-01-2023Document6 paginiSensibilisation À La Loi 09-08 25-01-2023SAID KHÎncă nu există evaluări
- Nouveau Document TexteDocument4 paginiNouveau Document TexteHamid KhemiliÎncă nu există evaluări
- Leçon de ChosesDocument4 paginiLeçon de ChosesCarmen Vera100% (1)
- Manuel s1000xr 2017 FRDocument254 paginiManuel s1000xr 2017 FREATPI BOUACHIÎncă nu există evaluări
- Dev - Analyse IGORDocument10 paginiDev - Analyse IGORbradenlyÎncă nu există evaluări
- Pco101 0Document3 paginiPco101 0Mhamed LaksiÎncă nu există evaluări
- TP1 Methodes Numeriques S3Document5 paginiTP1 Methodes Numeriques S3Anicet EbouÎncă nu există evaluări
- Cours S1 Organisation de L'entrepriseDocument30 paginiCours S1 Organisation de L'entreprisesanaa lamqari100% (1)
- Management Intelligence CollectiveDocument66 paginiManagement Intelligence CollectiveflimflomÎncă nu există evaluări
- Evaluation Du Rendement de La Clarification de La Mélasse Et Détermination Des Pertes en Saccharose - BENACHACH OmaimaDocument36 paginiEvaluation Du Rendement de La Clarification de La Mélasse Et Détermination Des Pertes en Saccharose - BENACHACH OmaimaCer IneÎncă nu există evaluări
- Assurance Qualité Et Gestion Des RisquesDocument15 paginiAssurance Qualité Et Gestion Des RisquesFatima VessaliusÎncă nu există evaluări
- LesSymbolesDeSoudage Part1Document8 paginiLesSymbolesDeSoudage Part1billÎncă nu există evaluări
- ImparfaitDocument2 paginiImparfait200778100% (2)
- Livret PC 3e Juin 23-1Document103 paginiLivret PC 3e Juin 23-1baroabdourahmane0109Încă nu există evaluări
- Le-Jour-du-Jugement-Dernier-approches2 2Document25 paginiLe-Jour-du-Jugement-Dernier-approches2 2Mamadou MbayeÎncă nu există evaluări
- Redaction SoinDocument6 paginiRedaction SoinImane SalahÎncă nu există evaluări
- Hay Hassani - FR - SDocument6 paginiHay Hassani - FR - Sk.fettahÎncă nu există evaluări
- Les Services ÉcosystémiquesDocument2 paginiLes Services ÉcosystémiquesTwin Kile100% (1)
- Non Contournement Et ConfidentialiteDocument8 paginiNon Contournement Et ConfidentialiteFranck Adjovi100% (11)
- Bord Fgi 2016Document230 paginiBord Fgi 2016Ingenious Learning Software100% (1)
- Marie-Laure Ryan, 1999, Frontière de La Fiction - Digitale Ou Analogique - (Marie-Laure Ryan)Document13 paginiMarie-Laure Ryan, 1999, Frontière de La Fiction - Digitale Ou Analogique - (Marie-Laure Ryan)Arnaud JammetÎncă nu există evaluări
- 124 Modele CV Canadien 97 2003Document2 pagini124 Modele CV Canadien 97 2003elyemlahiÎncă nu există evaluări
- Le Réveil, Découvrir Le Saint-Esprit Pour Vivre Le RéveilDocument10 paginiLe Réveil, Découvrir Le Saint-Esprit Pour Vivre Le Réveil2rcn5cpy6rÎncă nu există evaluări
- Catalogue FD Rambouillet Montmorency Meudon 2020 2021Document21 paginiCatalogue FD Rambouillet Montmorency Meudon 2020 2021Thoni ANDRIANARIVELOÎncă nu există evaluări
- Détox Spirituelle PDFDocument17 paginiDétox Spirituelle PDFMarc-Henri Sandoz ParadellaÎncă nu există evaluări
- Les Activités Quotidiennes (Suite) Se PromenerDocument2 paginiLes Activités Quotidiennes (Suite) Se PromenerBui Ngoc Tram AnhÎncă nu există evaluări
- West-Africa-Strategy-SUMMARY-FR-FINAL MAVADocument10 paginiWest-Africa-Strategy-SUMMARY-FR-FINAL MAVAmllompartÎncă nu există evaluări
