Sunteți pe pagina 1din 835

Innocent 03 (pape ; 1160?-1216). Innocentii III Romani pontificis opera omnia tomis quatuor distributa. 1855.

1/ Les contenus accessibles sur le site Gallica sont pour la plupart des reproductions numériques d'oeuvres tombées dans le domaine public provenant des collections de la
BnF.Leur réutilisation s'inscrit dans le cadre de la loi n°78-753 du 17 juillet 1978 :
*La réutilisation non commerciale de ces contenus est libre et gratuite dans le respect de la législation en vigueur et notamment du maintien de la mention de source.
*La réutilisation commerciale de ces contenus est payante et fait l'objet d'une licence. Est entendue par réutilisation commerciale la revente de contenus sous forme de produits
élaborés ou de fourniture de service.

Cliquer ici pour accéder aux tarifs et à la licence

2/ Les contenus de Gallica sont la propriété de la BnF au sens de l'article L.2112-1 du code général de la propriété des personnes publiques.

3/ Quelques contenus sont soumis à un régime de réutilisation particulier. Il s'agit :

*des reproductions de documents protégés par un droit d'auteur appartenant à un tiers. Ces documents ne peuvent être réutilisés, sauf dans le cadre de la copie privée, sans
l'autorisation préalable du titulaire des droits.
*des reproductions de documents conservés dans les bibliothèques ou autres institutions partenaires. Ceux-ci sont signalés par la mention Source gallica.BnF.fr / Bibliothèque
municipale de ... (ou autre partenaire). L'utilisateur est invité à s'informer auprès de ces bibliothèques de leurs conditions de réutilisation.

4/ Gallica constitue une base de données, dont la BnF est le producteur, protégée au sens des articles L341-1 et suivants du code de la propriété intellectuelle.

5/ Les présentes conditions d'utilisation des contenus de Gallica sont régies par la loi française. En cas de réutilisation prévue dans un autre pays, il appartient à chaque utilisateur
de vérifier la conformité de son projet avec le droit de ce pays.

6/ L'utilisateur s'engage à respecter les présentes conditions d'utilisation ainsi que la législation en vigueur, notamment en matière de propriété intellectuelle. En cas de non
respect de ces dispositions, il est notamment passible d'une amende prévue par la loi du 17 juillet 1978.

7/ Pour obtenir un document de Gallica en haute définition, contacter reutilisation@bnf.fr.


T) A TP! f\T f\f* T /¥?
JTXJLI Jn_\_/l^xJXX JL1I2J

CURSUS COMPLETUS
SIVE
BIBLIOTHECA UNIVERSALIS, INTEGRA, DNIFORMIS, GOMMODA, OECONOMICA,

OMNIUM SS. PATRM, DOCTOMJI SGMPTOMIQUE ECCLESIASTICOMJI

AB MYO APOSTOLICO AD INNOCENTH III TEMPORA


f FLOROERONT;
RECUSIO CHRONOLOGICA
OMNIUMQVM EXSTITERE MONUMENTORUM CATHOLIC;ETRADITIONISPER DUODECIMPRIOBA
ECCLESLE S^ECULA,
JUXTA EDITIONES
ACCURATISSIMAS,INTERSE CUMQUE NONNULLIS CODICIBUS MANUSCRIPTISCOLLATAS,
PERQUAM DILIGENTER CASTIGATA;
COMMENTAR.HS
DISSERTATIONIBUS, LECTIONIBUSQUE VARIANTIBUS CONTINENTER ILLUSTRATA;
OJINIBUSOPERIBUSPOSTAMPLISSIMAS EDITIONES QUMTRIBUS NOVISSIMIS SJECULIS DEBENTUR ABSOLUTAS
DETECTIS, AUCTA;
INDICIBUSPARTICCLARIBUS SIVE
SINGULOS TOMOS,
ANALVTICIS, SIVEAUCTORES ALICUJUSMOMENTI
SUBSEQUENTIBUS, DONATA;
eiPITULISINTRAIPSUMTEXTUM RITEDISPOSITIS, NECNON ET TITULISSINGULARUM PAGINARUM-MARGINEM
SUPERIOREM DISTINGUENTIBUS
SUBJECTAMQUE MATERUM SIGNIFICANTIBUS, ADORNATA ;
OPERIBUSCUMDUBIIS TUMAPOCRYPIIIS,ALIQUA TEROAUCTORITATE IN ORDINE ADTRADITIONEM
ECCLESIASTICAMPOLLENTIBUS, AMPLIFICATA; :
DUOBUS INDICIBUS
GENERALIBUS LOCUPLETATA : ALTERO SCILICETRERUM, QUOCONSULTO, QUIDQUID
PATRUM
UNUSQUISQUE INQUODIIBETTIIEMA SCRIPSERITUNOINTUITU CONSPICIATUR; ALTERO
SCRIPTUR^ESACR^E, EX QUOLECTORI COMPERIRE SIT OBVIUM QUINAM PATRES
ET IN QUIBUSOPERUM SUORUM J.OCISSINGULOSSINGULORUM LIBRORUM
SCRIPTURdS TEXTUS COMMENTATI SINT.
iDITIOACCURATISSIMA, C/ETERISQUEOMNIBUS FACILE SI PERPENDANTUR
ANTEPONENDA,. : CnARACTERUM NITIDITAS
CHkRTEQUALITAS, 1NTEGRITAS TEXTUS,PERFECTIO CORRECTIONIS, OPERUM RECUSORUM TUMVARIETAS
TUMNUMERUS, FORMA VOLUMINUMPERQUAM COMMODA INTOTOOPERIS
SIBIQUE DECURSU CONSTANTER
ISTACOLLECTIO,
SIMILIS,PRETIIEXIGUITAS,PRiESERTIMQUE UNA,METIIODICA ET CIIRONOLOGICA t(^~"7/*4\
6EXCENT0RUM FRAGMENTORUM OPUSCULORUMQUE HACTENCS HIC ILLIC SPARSOUUM, f 'f/lpS.
PRIMUM AUTEMIN NOSTRA BIBLIOTIIECA, EXOPERIBUS AD OMNES «TATES, / „ (ZQ\C/Q\,
LINGUAS FORMASQUE COADUNATORUM. i >jt
LOCOS, PERTINENTIBUS, H^J. V-5-
SERIES SECUNDA, \,
IN QUA PRODEUKTPATRES, DOCTORES SCRIPTORESQUE ECCLESLE
LATINit \'
A GREGOHIO MAGNOAD 1NNOCENTIUMIII. \
Slccuronfe %*ys. SSKtgne,
B^BLIOTBEGS CLEBI UKIVBkSJB,
SIVK
CCB.SOOMCOMPLETOROMIN SINGDLOS SCIEKTIiEECCLESIASTIOE
RAMOSBDITOBE.

PATROLOGIA ALIANEMPE
BIKAEDITIOKETTPISMAKDATAEST, LATIKA,ALIAGRiECO-LATIKA.—VEKEDNT
MILLEETTRECENTISFRANCISSEXAGINTA
ET DDCENTAVOLDMINA LATINJE;OCTINGENTIS
EDITIONIS
— MERELATINADNIVERSOS
ETMILLETRECENTAGRiECO-LATIN^. ADCTOHES TOMOCCIDENTALES,
TOMORIENTALESEQOIDEMAMPLECTITDR; HI ADTEM,IN EA,SOLAVERSIONELATINADONAHTOR5.

PATROLOGIJl TOMUS CCXV.

INNOCENTIDS III PONTIFEX ROMANUS

EXCUDEBATDR ET VENIT APDD J.-P. MIGNE EDITORE&*. ' ==*


IN YIADIGTAWAMBOISE, PROPE PORTAMLUTETLE PARISIORUMVULGOPENFEJl NOMINATAW
""
SED PETIT-MONTKOOGE, '-'..VjS/

1855 ^^L-.^
SJ3CULUM III
f

ROMANI PONTIFICIS

OPEEA OMNIA

TOMIS QUATUOR DISTRIBUTA

QOORDMPRIORESTRESREGESTORDM BALDZIANAM RECENSIOKEM ACCEDENTIBDS


COMPLECTDNTDR,
ANECDOTARDM EPISTOLAROKLIBRIS, QDOSEROSTRAOLIMA BALDZIOEXPETITOSEX BIBLIO-
THECAVATICAKA IN LDCEMEMISERDNT LA PORTE DDTHEILET BREQOIGNY;
QDARTO VOLDMINI
INSDNTEPISTOL.EEXTRAREGESTDM VAGANTES,.PONTIFICISDENIQDESERMONESET OPDSCDLA
YARIA,TOMJAMOLIMEDITA,TDM RECENTIDS AB EMINENTI3SIMOCARDINALIMAIO, D. LOIGI
TOSTI,ETC, ETC TYPISMANDATA

ACCURANTE J.-P. MIGNE


BIBEiIOTHECiE
CLEBI UNIVEB.SE,
SIVE
CORSDOM IN SINGOLOS
COMPLETORDM SCIENTI.EECCLESIASTIC/E
EAMOSEDITOIIB

TOMUS SECUNDUS
. i .. '8' =-

VENEDNTk VOLDMINA
30 FRANCISGALLICIS

EXCDDEBATDR ET VENIT APUD J.-P. MIGNE EDITOREM


tN.YIADICTAVAMBOISE,PROPEPORTAMLUTETLEPARISIORUMYULGOPENFER NOMINATSgySX
SEDPETIT MONTRODGE . -yl^~-S/f^
'• 1855 - ,-':•! /lf?f'^
ELENCHUS

AUCTORUM ET OPERUM QUI XN HOC TOMO CCXV CONTINENTUR.

INNOCENTIDS III PONTIFEX ROMANDS.*

Regestorum continuatio.. Col, 9

Es typisL. MIGNE,au Pelit-MoiilTOBge.


.. INNOCENTII III

ROMANI PONTIFICIS.

REGESTORBM SIYE EPISTOLARUM

LIBER SEXTUS .

PONTIFICA.TUSANNO VI, CHRISTI 1203

I (1). A asnisr de annuo censti castri Porciani concedimus,


JOASSIPRIORI,ET FRA.TR1BUS JUXTASPECUH BEATi et concessioncm ipsani praescnti privilegio confir-
BEKEDICTI REGULAREM VITAM SERVANTIBUS. mamus. Nulli e^ omuitio bominum liceat banc
Eis conceditsex monela?libras cx annuo censucastn paginam no>lra eaieesdonis ct constitutionis in-
Porciani. fringere, vel ei aiisu tcmerario contraire. Si quis
(Lalerani, vi Eal. Martii.) autem, etc, usjue iiicuT.wrum. Amen, amep,
Inler liolocansla viruitum nullum magis esl me- amen.
diillalum, quam quod offerlur Allissimode pingue- Dalurn Lalerani, rer manum Blasii, Turriiani
dine chariiatis. I!oc igilur allendenles, cum olim elecli, vi Kai. Martii, indictione vi, Incarnationis
cansa devoiionis aceessissemusad locum solitudinis DominicaeMIIO1202, PoiiliJlealusvero domiui Iu-
vesirae, quem bealus Benedictus suse conversionis necenlii papieIII anno sexlo.
-
primordio consecravil, et invenissemusvos ibi se- 11(2), -
CQiidurainstitutionem ipsius laudabililer Domino PRIORI DEOSENE,
fAimilanles,ne pro temporaiissuslentationis defectu De satulari pmniientia ei imponenda, qui inceslwn
spirilualis observanliaedisciplina lorperet, aposlo- simulet adulteriumperpelravit.
iicum vobis subsidium duximus impendendum, g (Lalerani, vi Kal. Martii.)
speranlesquod idembealissimus Benediclus nostrse Per luas nobis liucras intimasti quod W., lalor
devotionis afTeclumsuis merilis et preeibus, apucl praesenlium, post matrimonium cum quadam mu-
piissimum Patrem el juslissimumjudicem eommen- liere contractum, cum sorore illius incestum simul
dabil. Veslris ilaque cupientes necessiiatibus pro- et adultcriumperpetravit, el pei triennium sorduit
videre, sex iibras usualis monetas vobis et succes- in bac sorde, ita quod geminamprolcm ex adultera
soribus veslris, de Camera beati Petri singulis an- praedicta suscepil, per quod crimen devenit ad
nis percipiendas concessimus, donec in aliquo notiliam viciiiorum/Verum idem W., -in pcaniten-
certo loco vobis essent ulililer assignatoe; slaluen- tiarii nostri proeseniia consliluius, pauperlaiem
tes ut ea, quaead suslentationem vestram consue- nimiani allegavil, asserens quod non posset Jeroso-
vistis percipere de monasterio Sublacensi, vobiset lymilanamprovinciamvisilare. Quia igitur faculla-
successoribusvcstris propter hoc minime negaren- tem ejus plenius nosse poles, ipsum ad te duximus
tur. Postmodumaulem, cnm reversi fnissemus ad remittendum, discreiioni tuaeper opostolicascripia '
Urbem, quosdam de fratribus veslris ad nostram mandanies quatenus injungas ei poenitcntiam
picesenliam destinaslis, liumiiiler implorantes ut quam videris expedire. Cteterum, quia qualiler
concessionemipsam in aliquo cerlo loco dignare- C cum uxore sua de coetero Iiabere se debeal requi-
murperpeiuo stabiiire, de quo priefatas sex libras sisll, tu;c inquisilioni breviler respondemus [quod
percipere vaierelis. Nos igilur, babito fiatrum no- (5) ut ab cjus commislioneprorsusabslincatpropter
slrorum consilioet assensu, jam dictas scx libras publicam bonestatem, el in conliueiuia nianeat,
vobis et successoribusvestris percipiendassingniis donec vir viam fueril universoe-carnis ingressus,
(i) Indicata apud Raynaldum,an 1202,§ 19. Vide SI«Bvel sponsai,leguiilur, cap. 0, ad Madgeburgen-
ciisro, lib. v, cpisl. 78. sem, et cap. 10, ad-Sirigonieiisem archiepiscopos
(i) Episiola Iisecinler Decretales non reperilur, direclic. In quibus cpislolis, idem ac in nostra
sed coiifercmia esl cum duobus aliis lnnocentii decretum, iisdem omniiio verbis declaralum, emii-
epislolis, quacin Decretaliuin colleciione, lib. iv, - limr.
lit. 15, De eo qui cognovil cousangntneam uxoris (5) Decret.loe. cit. cap. 10.
JPATHOL.ccxy. i
it INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. VI. 12
uxor esl diligenlius commonenda; quod si forle A vir, Wallerus, comes Brenensis, ecclesiaeveslroein
eommonitioni parere recusans talis foerit, ut de i perpetuam eleemosynamcontulit, sicul in ejus, J..,
lapsu limealur ipsius, vir ejus poterit et debeljit frairis sui, et venerabilis fratris nostri G... (8)
tamen cum timoreDominidebitum ipsi solverecon- episcopi,et bonse memoriaa J.., comitis Trecensis,
jugale, cum affinitaspost matrimoniuminique con- aullienlicis continetur; parocliiam de Lueriis, cum
tracta illi noeere non debeat qna3iniquitatis parti- capella de Fonlibus, vobis a diclo episcopointuit»
ceps non exislit.] Unde, [jnre (4) suo sine sua non cbaritatis collalam; lerragium et consuetudines
debet culpa privari, quanqiiam a quodamprsedeces- quas habetis tam in liominibus quam in terris in
sorum nostrorum (5) dicatur in simili casu fuisse eademvilla; Iiberlatem etiam majorisejusdemvillae,
disiincium, uirum videlicel adulterium, vel incestus, ab illustris memoriaeH.., Trecensi comite, ecclesis
manifeslum fuerit vel occultum, aiiis^sserenliblis vestroe concessam, sicut in ejusdem nulheniico
inler graduin proximum et remotum esse potius conlineiur; reddilus quos babelis apud Selerias,
disiinguendiim.] Arbrosellum, Curlerangiam, Tenelerias, Ruliacum,
Datum Laterani, vi Iial. Mavtil ponlificatus et Bairum, lam In hominibus quam iu terris ei coe-
noslri anno sexlo. teris consiietudinibus; ecclesiam de Bueeio, cuin
III (6). ^ capella de Chart, ecclesiam de Laneis, quas pise
ABBATI SANCTI LUPITRECENSIS FRATRIBUS.memorieeM. Trecensis episcopus ecclesise-vesirse
(7) EJUSQUE
Recipil eos snb proteciionebeati Pelri eorumquejura ineleemosynam assignavit; altare Sancli Vinebaldi,
ac privilegia confirmat. lerragia el decimas, quae habetis in Riveiia deAr-
(Laterani, x Kal. Martii.) duceon, cum consuetudinibus, censibus et serva-
Fervor religionis et ordinis quem tenelis, ve- giisliominum vestrorum de eadem Riveria: teira--
strseque(ragraiisboneslaiisopiiiio,Tiosinducil justis gia de Ouciaco el de Marigniaco; ecclesiam de
petitionibiisveslris clemenler annuere, el eas ad Marigniaco, sicut limitata est ab anliquo, cum
effectum utilem, volente Domino, promovere. eleemosynis, quas ibidem G., quondam dominus
Eapropter, dilecti in Domino filii, vestris juslis Trianguli, ecclesiasveslrae pia largilione concessit,
posuilalionibus clementer annuimus, el praefatam sicul in ipsius authenticis continetxir; possessiones
Ecclcsiam Sancli Lupi, in qua divino "niancipali vobis apud Marigniacuma fralribus Jerosolymilani
esiis obsequio, sub beati Petri et noslra protec- bospitalis concessas; ecclesias de Lonsoldo et de
tione suscipimus,et prasenlis scripli palrocinio Ausona, cum decimis et aliis pertinenliis carunr;
eommunimus; imprimis siquidem statuentcs ut P liberlatem domus veslras de Ausona et omninm
ordo canonicus, qui secundum Deum et beali qua?.ad vos in eadem villa pertinent, a G....-,quon-
Augustini Regulam in eadein ecclesia inslitulus dam comite Brenensi, ecclesiaeveslrae charitalive
esse dignoscitur, perpetuis ibidem temporibus in- concessam; grangiam de Bretoneria, cum omnibus
violabililer observetur. Praelerea, quascunque pos- perlinenliis suis, lam in aquis quam lerris, pratis
sessiones, qtiajcunque bona eadem ecclesia inprce- et nemore; libertatem majoris et submajoris, et
ssnliarum justeet canonice possidet, aul in fufa- duorum malriculariorum, granetarii et cellerarii,
rum, concessione pontificum, largitione regum vel quos habetisin civilaleTrecensijprsebendamSancii
principum, oblalione fidelium,seu aliis jusiismodis, Stepbani Trecensis; viginti solidos, quos babetis in
prajslante Domino, poteril adipisci, (irma vobis ecclesia Trecensi, in qualuor festis annualibus;
vestrisque successoribus el illibata permaneant. In domos el vineas, quas Godfridus de lleslernai' ec-
quibus baecpropriis diixinms exprimendavocabulis: clesiaeveslra in perpetuanieleemosynaiiiassiguavit;
locumipsum in quo prsefala Ecclesiasila est cum terragium de Cbamaio cum liberlale majoris el cnae
oinnibus pertinentiis suis; molendina de Ponte possessionis;aquam a Clarino deChauderiacovobis
Bealse Maria?/el quidquid babetis ex donoilluslvis in eleemosynam assignaiam; ea quse habetis per
recordalionisCaroli Calvi, regis Francorum, in ea- D comnmlationem ab R., domino de Pogiaco, tam
dem villa, lamin homimbusquam in lerris; vineam apud Trecas quam apnd Molins, in hominibus sive-
post Sanclum Martinum de Areis, quae vocatur lerris. . .
Clansum; vincam, quseHasle dicitur, sitam ab op- Liceal sane vobisclericos vel iaicos et absolutos
posita parle; vineain Tbesauri; vineam quse^Laho- e saeeulofugientes ad conversionemrecipere, ei eos
ras nominalur; villam de Lusiniaco, cum parocbia absque conlradictione aliqua relinere. Probibemtis
cl furno, molendinis, terris, pratis el aliis posses- insuper ut nulli fratrum veslrorum, post faclam
sionibus; villam de Molins cuin ecclesia, decimis, . in eodem loco professionem, fas sil sine abbalis sui
terragiis et aliis consueludinibus, cum justilia,. licentiade eodem Iocodiscedere. Discedenlemvero,
procuratione et custodia, quaedilectas fiiius, nobilis etc. usquerelinere. Cum autemgenerale kuerdiclum
{&)Decret.Ioc. cit. cap. 6. praserat Drogo, qui abanno 1194 circiter, usque
(5) Scilicet ab Alexandro, sed illa Decrclalis a ad annum 1208, in inslrunieiilis iniioiescil. Gall.
conipilaiione Gregoriana remola esi. Clirisl. t. XII, col. 588.
(<3)Laudala a Rnynaldo, anno 1205, § 67. (8) Deco dictum supra.
(7) S. Lupi Trecensis monasierio lunc ternporis
13 PONTIFICATUSANXOVI, CnRISTI 1205. U
lerrae Uierit,liceat vobis clausis januis, exclusisex- A aul pugnare liouiiiicni contra Deum. Ut igitur in
communicatis el inlerdiclis, elc, usque cclebrare. absenlia taiui principis, qui peregrinatur a regno
Prohibemus aulem ne cpiscopusvel prselatusalius, ui ducat in patriam peregrinos, ad regni lulelam
absque roanifesla et rationali causa, personas ve- el defensionemtaliter poiuificalisaccingatur auclo-
stras excommmunicarc,aul ecclesias vestras prae- rilas, quod regnum ejus transfcrri non possil ad
sumat subjicere interdicto. Sane -qui ecclesioeB. hosles, sed potius conservetur eidem, fraternitaii
Marlini Trecensis fueril praeferendus,aliunde nul- veslraeper apostolicascripta mandamus el districte
lalenus eligatur nisi de ecclesia Beali Lupi Trecen- praecipimus,qualcnus, antequam rex ipse iter pere-
sis, autetiam Sancti Marlini, sicul est hactenus grbationis arripial, cum, juxta doclrinam Apostoii,
observalum el a proedecessoribusnostris indultum, sit regi tanquam proecellenliab omnibus deferen-
dummodo in allerulra earum ad abbaiioe regimen dum, Ladislao,filio ejus, quem Dominusper graliam
quis idoneus valeat reperiri; qui si, quodabsit! a suam 1111 concessit haercdeiii, debitum jiiramentiiiu
sui slatus integritale el religionisvigore deciderit, fidelilalis exhibere curetis, omncs, lam clericos
per disciplinamet ordinemecclesiaeB. Lupi, ad lio- quam laicos, qui post recessum proedictiregisconlra
neslatem el rc.ligionempristinam reparetur. Ul au- praestilumjuramenlum fidelilatisvenire prxsumpsc-
tcm religionisiiiiegrilas in ecclesia Beati Lupi fulu- rinl, omni occasioneet appellaiioneposlposita,pcr
ris temporibusconservetnr, liberam damus abbali excommunicationis sententiam compescentes; illis
cl suis surcessoribus faeullaleni,iuxla ordinem pro- eliam, quos idem rex, lam ad filii sui curam, qucin
fessionisacceplae, ipsius eeclesiaecanonicos corri- annuente Doininoexspectamusct opiamus hoeredein
gendi, ct eos, sive in capite, sive in niembris ec- ei palri successorem in rogno, quam administra-
clesisememorataeconsislaiil,secunduniquodsuorum lionem regni conmiiserit,juxla ordinalionem regis
exegerii qualitas merilonnii, appelialionisobslaculo ipsius reverentiam dcbiiam exhibere ctiretis, et si
inlerpositd in elusionemecclesiaslicaedisciplingene- forte regem ipsum, qnod Chrislus avertal! in pere-
quaquam obstanle, regulariter judicandi.Liberlates giinaiioiie sua persolvcre debitum conditionis liu-
prseterea, et iminuniiales antiquas, et ralionabiles manaeconliiigeret, nullus vestrum ab illorum ordi-
consueludinesecclcsiaevestroeconcessas,el hacientis natione se subirahat, doncc dilectus filius ejus a I
observaias, necnon privilegiaet indulgentias a proe- annos pervenial aelatis illius, quod sedcre possit
decessoribus nostris, Romanis pontificibus, vobis polenler in solio regni sui, el illud Teliciterguber-
indulias, ratas habemus,et eas perpeluis temporibus nare.
iilibalas permanere sancimus. Sepulturam proelereaC Datum Laterani, v Kal. Martii, ponlificatusnostri
ipsius loci liberam esse decernimus, etc., usque anno sexlo.
obsislal; salva lainen justiiia illarum ecclesiaruma V.
quibus mortuorum corpora assumuntur. Decernimus AURIEKSI EPISCOPO.
ergo, elc, v.squeprofulura ; salvasedis aposlolicae Transaclioneminter eumdem episcopumcl archtepi-
auctorilate et dioecesaniepiscopi canonica juslilia. scopumCompostellanum inilam approbat.
Si qua igilur.... Cunclis autem, etc. (Laterani, xvKal. Martii.)
Dalum Laterani, per manum Blasii, Turritani Qui lenemur jurgiis et conlenlionibus fmcm iin-
electi, x Bal. Martii, indiclione vi, lnearnatioiiis ponere, ex officioadministrationis injunctae, provi-
Dominicaeanno 1202, ponlificatusvero dominiInno- dendum est ne contenlionesinlcr personas dignitate
centii papoeIII anno quinto. praedilas cxistentes, amicabili compositionesopiloe,
IV (9). valeant denuo suscitari, ct sic ad litigandumiterum
ARCHIEPISCOPIS ET EPISCOPIS IN REGNO UNCARI/E CON- succingantur, super his de quibus ad amicabilem
• STITUTIS. concordiam dcvenerunl. Sane, cum inter te et ve-
Ut, Benrico rege ad bellum sacrum ituro, mrcnt nerabilem frairem nosirum.... Compostcllanuinar-
fidem a populis Ladisiao ejus filio cxliiberi. rj chiepiscopum, super volis (sic) Auriensis episcopa-
(Laierani, v Kal. JUartii.) uis qnsestioemersisset, tandem super his amicabili-
Eece cbarissimusin Chrisio filius nosler, 1L, Un- tcr componere studuisiis , sicut tam ex luis quain
garioerex-illuslris, assumpta cruce Chrislum sequi ejusdein archiepiscopi'liiteris aulhenlicis cognovi-
proponiljTegmimtcmporale diiniiiens, ut selenium nius evidenter. Nos igiiur, luis justis posliilalionibiis
acquirat, propriaque relinquit, ut ab haereditale annueiilcs, composilionemipsam, sicul sine pravi-
Dominiexcutial Pharaonein, et libeie virgam haere- tate provide facta est, el ab utraque parie sponie
dilatis ipsius el ejus signa demonsirel his qui pro- recepta, el liaclenus observata ,,auctoritate aposiu-
pheiam non esse lcstaiuur qui eos ultra cognoscal. lica confirmamus, et proesentis scripli patrocinio
lamque manum in superbiam elevavit eorum, ne comniunimus.Nulii ergo... hanc paginam nostrsc
jeinceps qui Clirislum oderanl, glorienlur, sed di- confirmationis, etc. Si quis autem, eic.
scanl potius durum esse contra stimulumcalciirare, Datum Lalerani, xv Kal. Marlii-

(9) Vide Raynaldum, ad annum 1203, § 19, etsi epistolam banc niimero peculiari designatam non
audet.
15 INXOCENTH111PP. REGESTORCMLIB. VI. 16
VI J! cedanl, pro confirmalionismunere obiinendo; ila ,
EIDEM. quod inlerim in spirilualibus non ministrent; qui,
Sententiamab apostolicisdelegatis, de lite inizr mo- si forle infra proedictumterminum venire neglexe-
nasierinm Cellw-novaiet cpiscovum Oveniensem, rinl, extunc prseposituris illis se noverint spolian-
lntam confirmat. dos. Nulli ergo... hanc paginam noslroeconslitutio-
(Lalerani, xvi Kal. Mariii.) nis infringere, elc. Si quis autem, elc
Ex litteris venerabilis fratris nostri.... Astoricen- Datum Laterani, n Kal. Martii, anno sexto.
sis episcopi, el dileclorum filiorum, sancli Isidori VIII (10)-.
Legionensis et... de Carracelo abbalum, nuper ac- REGIUNGARORUM.
cepimus, qtiod cum causam,quae inier le ex una Ungarorum regi crucem sumpluropromiltii se cura-
parie, el venerabilem fralrem nostrum Ovelen- lurum, ne scandala el lites eo absenteohanlar.
sem episcopum cx altera, super monasierio Cellae- (Laterani, n Kal. Marlii.)
novaeverlebatur, eisdem commisissemus sine de- Dum personam luam, inler cbristianissimosreges,
bito terminandam , ipsi-,juxla mandalum apostoli- et caiholicos principes, speciali dilectionis prairo-
cum procedentes, parles ad suara proesentiamcon- gativa in Dominoamplexemur, preces et pelitiones
tocarunl, et rationibus hincinde plenius audiiis et tuus, in quibuspossumus, libenti animo exaudimus>
cognitis, pro Auriensi ecclesia senientiam prolule- el ad ea gralanler miendimussquse serenitati regiae
runt, eidemOvelensisuper liocperpeluuin silentium novimus complacere. Fuit sane propositum coram
imponentes. Vcnerabilis etiam fraler nosler.... Ove- nobis ex parte magnitudinis tuae, quod cum pro
lensis episcopus, omni juri si quid in dicto mona- subvenlioneTerrse sanctse cnicemassuinpseris, el
sierio, velin quacunquepane-Auriensis episcopatus, Doniino proposueris reddere quod vovisti, ne re-
suoe ecclesisecompetebat, dc communi consensu sui gnum tuum iuterim aliqua posset sedilione turbari,
capituli volunlarie cessil, sicut lam diclorum judi- venerabilibusfratribus noslris... Strigoniensi eU...»
cum, quam ipsius etiam nobis proesenlalaeaulben- Colocensi archiepiscopis injungere dignaremur, ne
ticse litierse continebant, conventum ipsius mona- in absenlia tua ecclesiarum occasione suarum ali-
- sterii ab obedientia et jurisdiclione sua reddensper qtiasliles moverenl, per quas ir regno dissentiones
suas liileras penitus absolulum. l\os igitur, quodper el scandala orirentur, nec nos eliam ad eas, qnae
eosdem judices provide faclum est, firmitaiem vo- jam ortae sunt, cognoscendas, veletiam commitleu-
ieines debitam oblinere, senientiam ipsam, sicutest das , usque ad redilum luum inlendere curaremus.
jnsta, nec legitimaprovocalione suspensa, nec non Licet aulem petiMonibus tuis, quanlum cum Deo
cessionem Ovelensis episcopi legilime factam de . possumus, proesiare veliinns assensum pariter ci
eommuni consensu capituli sui, ratam habentes, favorem, quia lamen sapienlibus et insipieniiliiis
tmeioriiaie apostolica confirmamus, et praesentis sumus, secundumApostolum,prseserlim in justilia,
.scripii patrociniocommunimus. Decernimus ergo, debitores, pelitioni luse laliter respondemus,'qiiod
ul nulli omiiinohominum... banc paginam noslroe in his eam discrelionem et cautelam curabimus
confirmalionis, elc. Si quis autem , elc. adhibere, ul si aliqusc inter personas ecclesiaslicas
VII. rcgni lui liles emerserinl, taliler auclore Doinino
II. 1LLUSTRIREGlUNGAHORUM. procedemus, quod nostri occasione processus re-
Ul promott ad praiposilurasqua; aposlolicai sedi iir gtmm ipsum nullum polerit scandaium formidare,
spiriiualibus immediatesubsunl, infra annum ad cumad illud in lui fidelitale pacifice conservandum,
aposlolicamsedem accedanl. quodcunquecum lioneslaie poterimus consilium ei
(Laterani, n Kal. Martii.) auxilium impertiri, prompla simus voluntate parali.
Regalis magnificenlianuper nobis per suas litleras
Dalum Laterani, n Kal. Marlii.
supplicavit, ut cum regales praepositurse, quoe sunt
IX.
in Ungaria, sicut ad le in lemporalibus, sic ad nos Enscopis CABILOKENSI ET SILVASECTESSI;
in spirilualibus nullo pertineant medianle, slaltiere
ABBATI TBIUH-FO-NTIUM (li).
dignaremur, ut novus prseposilus ad sedem aposlo- Cnutnm eleciionis
Pliilippi Belvacensisepiscopi in
licam infra annum vel in persona propria , vel per archiepiscopum liemensem exuminandam ipsis
idoneum nunlium cum lilleris regalis assensus, ac- commillit (12).
cedat, confereniis gratiam ostensurus. Nos ergo ttiis (Lalerani, v KaL Marlii.)
precibus inclinati, proesertimcnm consonent cano- Venientes ad aposlolicam sedein dilecli filii....
nicis institutis, prsesentiumaucloritate statuimus decanus (15), et alii quidam Remenses canonici,
ui quicunque de caeteroad regimen praiposilurarum litteras nobis suffraganeorum Remensis ecclesiae,
illarum, qnae ad nos in spiriliialibus nullo perlineni cathedralium capitulorum,necnon archiepiscoporuiii
mediaiue,- fueriiit evocati, ad apostolicaesedis prte- quorumdam, abbalum etiam, et aliorum religioso-
sentiam, infra aiinuin, in personis propriis, vel per ruin virorum, humiliier prsesentaruni,cum eis sup-
idoneos nuntios, cum liticiis regalis assensns, ac- pliciler implorantes, ul postulationemquam fecerant
(10) Laudat Raynaldus, anno 1.205, § 19. Marlotns et novaeGalliaeChristianae auctores ; sed
(11) De istis jam dicltim esi snpra. epistola ipsa eis prorsus incogniia fuit.
(I2j De argiiinenlo epislohe imjus , consnlendi (15) De islo jam dicluin etiain supra.
17. PONTIFICATUSANNOVI, CHRISTI 1203. 13
de venerabili fratre nostro Philippo, Belvacensi.A vestrum ea nihilomimis exteqiiaiilur, ita quod, si
episcopo, ad Remensem metropolim transferendo, vel vos non convenerilis in unam seiileutiauf, vel
propler cvidentemutililaleni et urgentem necessit;'.- partes non consenserinl ut sentenliam proferatis,
tem ejusdem ecclesiae, misericordiier admittere negotium suffieienlerinslruclum ad sedem aposioli-
dignaremur, ostendentes per postulalionis decretiun cam remittatis, proefigentespartibus terminum com-
canouicorumsubscriplionibusroboratum, quod dusa petentem, quo recepturse senlentiam nostro se con-
partes canonicormn quanlum ad numerum, et tres speclui reprsesentent, ad quem , ^i forsan earum
qiiantumad dignilalem, el Iongeplures quantum ad aliqua venire neglexerit, nos niliilominus sicut
ordinem, in hujusmodipostulalionis convenerecon- j uslum fuerit procedemus.
sensum. IIoc ipsum charissimus in Christo filius Oatuin Lalerani, v Kal. Martii, pontificatusnostri
noster Pliilippus, rex Francorum illustris, per di- aiino sexto.
leclum filium, F. (14), Aurelianensem decanum, X (16)
quem propter Iioc cum litteris suis el mullorum AoELFONSO Au&lENSl EPISCOPO, EJUSOUE SUCCESSOMBUS
nobilium ad RonianamEcclesiam specialiier desti- CAKONICE SUBSTITUENDIS INPERPETUUM
navit, ex nuillo devotionis affeclu petebat. Postino- Rccipitur sub vrolectioneapostolicaisedis. Privilegia
dum aulem, dileclus filius, T (15), de Perlico, Re- B ei bona confirmantur.
inensisarch.idiaconus,cumquibusdamcanonicisejus- (Laterani, v Kal. Martii.)
dem ecclesioesnpervenit, proponens poslulationem Cum simus viris ecclesiaslicis, imoChrisli fideli-
hujusmodirecipiendaronon esse, quia post appella- bus universis de suscepto ministerio debitores, fra-
tiones ad nos legiiime interposilas fuerat celebrata. tribuset coepiscopis nostris tanlo propehsius volti-
Cuinquesuper appellationumjuribus coram nobis et mus et debemus adesse, quanlo digniorem obliner.t
fratribus nostris aliquandiu disputassent, nos, au- in Ecclesia locum, et plura in salutem el profeclimi
diiis quoefueranl hinc inde proposila, interloculi cleri et populiper eorum ministerium proeuraniur.
fuimus, propler Imjusmodi appellalionis objec- Eapropter, venerabilis in Chrislo frater, poslulallo-
tum non debete poslulalionis officium impediri, nibus luis clementer annuimus, et ecclesiam Au-
cum caasse, propter quas fuerat appellalum , riensem, cui, auclore Deo proeessedignosceris, ad
ostensse sintfalsae, secundum exhibila juramenta. exemplar felicis recordalionis praedecessorumno
Verum idem arcbidiaconus consequenter, et in strorum, Lucii et Urbani PP. sub beali Petri ei
focttimel in personam quaedam objecit, et alia nostra proteclione suscipimus, et procsenlis scripli
volebat objicere, quse quoniam coram nobis tunc privilegio communimus, staluenles ut quascunque
probare non pdterat, inquisitionem el decisionem possessiones, qii3ecunqaebona.eadem ecclesia in-
ejusdemnegolii oportuit ex necessitale committi. praesentiarumjuste.et eanonice possidet, aut in fi-
Quoeirca, discretioni vestrae per aposlolica scripta turum, concessionepontificuro,largitione regum vel
prsecipiendomandamus, quatenus parles ad pacera principum, oblalione fidelium,seu aUisjuslis modis,
diligenler el efficaciierinducalis, qualenus quod, si prseslanteDomino, polerit adipisci, firma libi luis-
forte, qiiod absil 1-infra octo dies non poteril prove- que.successoribusel illibala permaoeant. In quibtis
nire, vos exlunc, ul utrique parti jus suum per liaecpropriis duximusexprimenda vocabulis: locum
omnia conservejur, ad locum convenientescommu- ipsum in quo praefataecclesia sita est cum omnibus
nem, audialis quse hinc inde duxerinl proponenda, pertinentiis suis; tolum Limium quae alio nomine
et eis examinatisprudenler, nisi ex parte contradi- Palla aurea dicitur; ecclesias de Penna Cornuria;
cenlium aliquid canonieum fueril sufficienleroslen- ecclesias deOrzelon; ecclesias de Cusanc; Caslel-
sum, propter quod hujusmodiposlulatio admilli non lum Buvalum,Caldelas,Inlertisam, el alias ecclesias,
debeat, auctoritate nostra suffulti, omni conlradic- quaesuntsub caslcllo de Porlello cilraflumenTuelia;
tione et appellatione remola, poslulationeniappro- Lumba , Baruncelo , Soutouerimni; monaslerium
bantes eamdem, praefatumepiscopumad RemensemD Cellae-novse per judices delegalos a nobis adjudica-
melropolim transferatis, facienles ei reverentiam et. lum ecelesiaeAuriensi; abbaliam de monle de Rania;,
obedientiamdebitam exhiberi; conlradictores, si qui abbaliam Sancli Stepliani de ripa Sili; abbaliam
fuerint, per dislrictionem ecelesiaslicam, appella- SanclseCbrislinae; abbatiam Sancli Glaudii; abba-
lione postposila, compescenles. Alioquin, postula- liam dfcBouada; monasteriumde Juncaria; prioia-
tione prsedictanequaquam obstanle, volumuseidem luin Sancti Martini de Grou; prioratum. de Jun-
Ecclesiaede persoua idonea seeundum formamca- caria ; prioralum Sancti Pelri de Roeas ; prioralum
nonicam provideri.. Si qua vero partium legitime SanctseColumboe;nionasterium de Ramirans; mo-
citata non venerit, vos.juxta formam proascripiam nasterium de Arnoia; ecclesiam de ViUaruvin,cum
nihilominus procedatis, alleiuius provisuri, ne ulira toiavilla; ecclesias de Armenlar.. Jougues; eccle-
feslum apostolorum Pelri et Pauli proxime veiitu- sinm de Masidi; ecclesiam.de Eires; monasterium
rum mandatum apostolicum prorogerur. Quod si Servaei, cum pertinentiis suis; ecelesiam Sanclae
non omnes.,. valueritis aul volueritis interesse, duo Mariaede Monte; ecclesiamSancti Jacobi de Aleris;
(1-4)Fuicoiiem1, de qno et alias. (10) Indicata apud Raynaldum, anno 1203, § 67.
(13) ThoinabdoPertico, ex atictoribuscitatis.
10 INNOCENTHII! PP. REGESTORUMLIB, VI. 20
eciesiani Sancli Slephani in eadeui villa; ecclesiam A setis. Recolimus eniui, pro dileclo lilio, Hennano*
Sancias Marinse de Frigidofonie; rivtim Calidnm, diacono, preees vobis aposlolicas destinasse, ut eum,
emn pertinentiis suis; Lovios; haeredilales Sanctoe ob reverentiam beati Petri et noslram, in canonicum
Marisede Palo; Pereiram malam , Parieles rubcos, reciperetis et fratrem, et mandatuivi postinodum
jnonasteiium Sanelse Mariee dePalo, Goestei, cum inculcasse precibus el proecepiuin, sed nec praecep-
periinentiis suis; ecclesiam Sancii Nicolai de Porlu tum nec preces apud vos valuisse liosemHtip,sicut
Auriensi, cum hsereditatibus suis ; Canedo; Nuga- ejusdem diaconi labor indicat iterutus. Ne igitur
riam; Mauriscum; Nidum Aquiloe;Padernum; eecle- , quod de ipso diacono pro Deo,,et propter Deum in-
sias Sancti Georgii el SanctoeLeocadae, cum lisere- choasse dignoscilur, diinitlamus aliquaienus imper-
«itatibus suis; ecclesiam Sancti Petri deMeschila cum fectum, devotionemvestram iteralo monemus atlen-
periinenliis suis; tolam boereditatemCanlorisAviae; tius et hortamur , pcr aposiolica vobis scripta pr;e-
castellumde Araugis, cumomnijurisdiotionesua, si- cipiendo mandantes, quaienus diacouum ipsiim di-
cut rex Ferdinandus libiet successoribus luisinper- vinaepietatisinluilu et preeum oblentu nostrarum,
peliiarn ipsurn eleemosynam dcdit; aliammedielalem in ranonieum el fratrem recipere non lardetis, prse-
de Rivo Calido, sicut idem rex ecclesiaeAuriensi do- bendam, quam bonaememorioeC. (18), Herbipolensis
jiavit; omne velus Cantum et novum, et omnes alias g episcopns, imperialis auloe cancellarius, in ecclesia
lioeredilates, quas eadem ecclesia juste possidere vestra tenebal, cum vacare dicatur, ei sine difficui-
dignoscitur. Ad liaec, indemnilati volentes commis- tale qualibet conferenles. Alioquin noveritis nos d-i-
sse libi ecclesiae providere, auclorilate aposlolica leclis iiliis..., abbati de Valle Sancti Georgii..., prse-
prohibeinus ne monachi , canonici regulares , posito Sancli Severi, et...rdecano sanctaeMarise de
Ilospilalarii, Templarii, fratrcs militioeBealiJacobi, Erfordia MaguiUin. diceceseos, in mandalis dedisse,
fralres Sepulcri Dominici, seu quilibet alii religiosi, ut vobis in exsecutiono mandati noslii cessanilbus,
ecclesias episcopatus tui vel decimas, te vel tuis ipsi proebendainillam eidem iiiacono, si eam vacan-
succcssoribus inconsuttis ac contradicentibus, aucio- lem iiiveneriiil, vel aliam, si-qua vacat ad proesens,
ritate propria vel concessione laica vendicare proe- auciorilale noslra suffulti, nullius conlradiclioiie vel
sumant; quod si feceriiu, niillam faclum eorum appellaiione obstantibus, conferant et assignent, vos
babeal firmitatcm , sed ad poteslalem et disposiiio- ad recipiendum ilium in canonicum el fralrem, e_t
iiem vestram sine conlradictione aliqua revertantur, assignandum in capitulo Iocum et stallum ir. choro,
nisi praescriptionelegilima vel alia se potuerinl ra- ecdesiastica dislriclione cogenles.
tionabili causa tueri. Iuterdicimus etiam, neexcom- Datum Lalerani, vi Kal. Mantij, auno sexlo.
niunicalos vel interdictos a vobis, salva indulgentia 'G Scriplum esl illis super hoc.
quaj concessa esl religiosis aliquibtis de aperiendis XII.
ecclesiis semel in anno, cum terrse generale fuerit MAXIMO, CLERICO.
interdictum, et divinis celebrandis, excommunicatis Indulget, ut aliquid ex provenlibusecclesiai Sancii
exclusis, ad divina officia vel ad sepulturam admit- Michaelisde Olivetopossitpercipere.
tant. Si qui vero parochianorum ecclesiseluoeapud (Laterani, v Kal. Marlii.)
eos elegerint sepeliri, eeclesiis a quibus mortuorum Dilectis filiis, R...., liluli sanclorum Marcelliniet
Petri presbytero cardinali...... abbat.i et convenlui
corpora assumuntur canonicam praecipimus jusli-
liam reservari. Decerninuis ergo, ut nulli omnino Cassinen. scripta recolimus apostolica deslinasse, ut
-
liominum liceal prsefatam ecclesiam lemere periur- ob reverentiam beali Petri et nostram tibi ecclesiam.
Micbaelis de Olivelo coiiferrenl. Idem vero
bare, elc, usque profutura, salva sedis aposlolicse Sancli
auctoriiale. Si quaigitur... cunctis autem, etc conventus, lam per suas litleras, quam etiain pec
Dalum Laterani, per manum Blasii, Turrilani inonaclios ad nostram proeseiiliam destinatos, as~
severavere constanter, quod prsefatusabbas, decom-
electi, v Kal. Martii, indictione vi, Incarnationis
Dominicseanno 1202, pontificatus vero domini In- muni fratrum consilio, ad usus infirmorum, eamdem
noceiilii PP. III anno sexto. D eeclesiam duxerat irrevocabiliter conferendam %
XI. quam petebant humilitcr ab eorum usibus niihime
EPISCOPO (17), ET CAPITULO HILDESEMENSIBUS. sublrahi, cum absque ipsius reddiiibus non valeant
Monelel niandal ut Hermanum diaconumin canoni- infirmis fralribus necessaria minislrari.. Abbas au-
cum recipianl.^ lem per suas nobis litteras intiinavil, quod nostrain
(Lalerani, vi Kal. Martii.) nolens offensamincurrere, nosiris paratus erat obe-
Cum nos favorabiles quaudoque inveneritis et bc- dire mandatis. Ne igitur remaneat penitus iniperfe-
nignos, vos in precum exaudilione nostrarum cre- ctum quod de te sedes duxit apostolica inchoaiidum,
deremus invenire devotos, el nobis obedientiaede- neve quod infirmorum usibus deliberatione provida,
liilum exhibiluros humiliter, cum roganus, necex- communique fratrum consilio, fuerat deputalum,
speclaluros coactionem apostolicaejussionis, ut de contingeret improvide revocari, tara tibi quam ipsi
obcdientia cito nobis exhibila potius coinmeiidari, conventui, paierna solliciludinelaliter duiimus pro-
quam de rebellione ac durilia vestra repreiieudi pos- videndum, quod de proventibus ipsius ecclesiaeannJs
(17) Vide supra, lib. v, epist. 14, not. (18) Vide eliam supra, lib. v, epist; 99, noi.
21- PONTIFICATUSANNO VI, CIIRISTI 1203. 22"
singulis, in feslo Sancli Mjchaelis in Septembri, in A j valetudinarios, quos dileetusfilius... abbas Saneii
duodecim unciis auri prajfali abbas et conventus libi Sisii, duxerit producendos, omni occasione appella-
providere procurent, donec tibi fuerit per eos in lalione et excusalione cessantibus, recipias, el de-
majori beneficio ecclesiastico, vel equivalenli-provi- posiliones eorum in seripiis per maniim publicam
suni. Ad indicium aulem hujus nostrae provisionis, • redigerenon postponas, cl eos, si se gralia, odio vel
prsesenteslilteras libi duximus in testimonium con- timore- sul)traxerinl,'ad perhibendum testimoniiim
cedendas. Nulli ergo... hanc paginam nostraeprovi- veritati, per censuram ecclesiastieam, appellalione
sionis., remola, compellas.
. Datum Laleranij v Kal. Mariii. Dalum Laterani, n Kal. Martii.
XIII. XIV.
EPISGOPO MUTINENSI (19). C0M1-TISS<E VIIIOMANDENSI
ilandat, ut Cremonenses^ob curtes Guaslallaiet Lu- Graliose.requirit ab ea, quai jus patronalus liabebal,
ciariw, de quibus.cummonasterioSancti Sixli Cse- unam prmbendamprimo vacaluram, quum ex gra-
monensi lilem moverant, publice excommunicaii tia recocjnoscit,licelde sua potestatedisponerepossil.
denunlienlur; civilas Cremonensisecctesiaslkoin-
terdicto subdatur, et contumacespresbyleri ab offt- (Laterani.)
tiis ei beneficiisamoveanlur. « Sicut preces luas apud nos credis et speras paler-
(Laterani, n Kal. Marlii.) - nuiii invenire favorein, sic credimus et speramus
Qualiler iu eausa, quse inter nionasteiium Sancti quod nostrae, nec immerilo, apud te devotionem
Sisii et Cremonenses, super curiibus Guaslalla?el inveniant filialem. Rogamus igiiur nobilitaiem luam,
Luciarise mota fuerat, sit processum, lua fraternitas nionemus aiteniius el horlanmr, per apostolica tibi
non ignorat, cui fuil per sedem apostolicam dele- scripta mandantes, quaienus praebendam, si qua
gata. Ciim ergo Cremonenses in sua eontumacia vacal ad prsesens, vel primo vacaturam in ecclesi»
perseverent, latas in potestates, consules et consi- Sancti Quinlini, in qua jus patronalus habere di-
ijarios excommunicationis, el civitatem interdicii, gnosceris, noslrse donaiioni facias reservari, per-
senlentias conlemnenles, .fraternilati luoe per apo- sonaeidoneaeconferendam, de luis parlibus oriundse.
stojica scripla mandamus atque praecipimus, qtiate- Quod licet de pleniludine polestalis,- quam nobis
iius potesiatem, consules et consiliarios antedictos, Dominusin Beato Pelro concessit, possemus facere
singulis diebus Dominieis et festivis, pulsalis cam- per nos ipsos, luae tamen nobilitati deferre volen-
panis et candelis accensis, usqne ad.satisfactionem tes, maluimus apud te quod intendimus precibus
eondignam, excommunicalos,publice ac solemniler obtinere, quam aposlolica nunc exsequi potestate.
nunlies, et mandes a vicinis omnibus, lam in mer- C Sic aulem velis precum nostrarum primitias exau-
cinioniis quam aliis, arctius evitari, sub intermina- dire, quod apud nobilitalem tuam non videamus
tione anaihemalis inbibens, ne aliqua civitalum ul- sustinere repulsam.
liun de prsediclis excommunicatis in potestalem as- Dalum Laterani-. . --
stwiat, vel assumptum audeal relinere ; civitatem - Srciplum esl super-hoc .... decano, et capitulo
eiiam Cremonensem denunties suppositam interdi- Sancli Qmnlini,ineumdemferemodum,ulsupra,usque
cto. Quia vero Joannes, presbyter ih majori ecclesia in finem. ldeoque discretioni veslravper aposlolica
... Praepositusquoque sanctae Lucise... sancti Apol- scripta praecipiendo mandamus, quatenus ad prse-
linaris... sanctiMicbaelis... sancti Pauli, ct... sancti bendam, si qua in ecclesia veslra vacat ad prsesens,
Salvatoris, presbyteri, post sententiam interdicti vel primo vacaturam, nulliim in canonicum feci-
publice praesumpserunt in Ecclesiis suis celebrare pere proesumatis, nisi cui eam duxeriinus confe-
divina, volumus, et sub eademlibi districlione man- reodam.
damus, ut lain eos quam archipresbyterum, et... Datum Lalerani anno sexto.
archidiaconum Cremonenses, qni auctoritalem huic XV (20).
temeritaii prseslilisse dicunlur, si res ita se habet, POLINIANENSI
n (21) EPISCOPO.
ab omni ofiicio et beneficio, sublalo appellalionis Mandat ut
cognoscat de stipuiatione quqdam ,. c«4
obstaculo, suspendere non postponas, etcogas per sit conlra canones.
censuram ecclesiasticam, cum litteris luis rei seriem- (Lalerani, iv Non. MarliiJ
conlinentibus ad nos venirs suspensos. Ne autein Ad nostram noveris audientiam pervenisse, quo.d,
jiis monaslerii memorati per defeclum tes.liumvaleat ctim R.... Laicus de Mar. (22), inutuum recipere
deperire, volumus et mandamus, ut testes senes et voluisset creditor Tranensis diceceseos, ne per
(19) EpiscopumMulinensem,tunc temporis, M.gi- (21) In colleclione Gregoriana, Palliensi, in Inno-
dium agnoscit Ughellus,quem eleclum fuisse anno cenliana, Pallianensi, hic, Polinianensi episcopo,
1195 asseril. Idem postea ad metropolilanamRaven- inscribilur hoecepisipla; incorrecle ubique, ut nor
natensium sedem anno 1206 translalus esl. Bono- bis videlur. Legendum poiius Polymiiiacensi (de
niensem, e Garzonia gente fuisse, asserit Paschali- Polignano). Ci-vitaiisenim alieujus Tranensi vicime
mis. Ilal. sacr., t. II, col. ISO. Ad hunc saepius episcopo dirigi debuil epislola noslra, Verum, de
scripsit Innocenlius. Polymniacensibuscirca haectemporaepiscopis, apud,
(20) Kelata inter Decrelales, lib. m, tit. 17, Db Ugbellum nihil
cmptioneet vendhione,cap. S. QuaaItalico eharacler.e "(22^Decrel. lalor-praisenthmi,, ab M>.
«oJanlur, destint iii ediiionibus Decidalium.
23 INNOCENTliIII PP. REGESTORUMLIB. VI. 21
fyii-oneni conlra tisurarios ediluin posset in postc- A . parcal eliam iniquitas prsesumptorum,qui ejtis vioes
rum conveniri, domos el olivas ipsius reccpil ab eo exercent in lerris, qui parcit semperet miserelur in
litulo emplionis, cum revera contracltis usurarius ccelis. Sane, cum In pariibus iliis, bonae nieino-
ageretur, quod palet ex eo quod crediior, sicut riw Plavacensis episcopus abbas de Sergo,-
publicum conlinelinstrumenlum, debitori promisit, et...... Camaldulensispiioiis vicaritis, fuerint nequi-
qKOd,quandocunque a scptennio usque ad novcn- ter interfecli, vos,quod dolentes referimus, tanquam
nium darel ei sexaginta uncias Tarenorum, quoevix canes muli non valentes lalrare, nihil in eos, sicut
iliinidiam jusii pretii conlingebanl, domos ei rcsii- dicilur, staluistis, Quia vcro tanise temeiitaiis ex-
Uicrelet olivas..Quia igilur fraus el doius*cuiquam cessum dissimulare nec volumus nec debemus, fra-
iratrocinavi non debenl, [raternilali tnai per aposto- leruitati vestrae per apostolica scripta mandamus,
lica scripia mandamus, quatenus, si res ila se ha- et districle prsecipimus,quatenus eos, qni talia prae-
bel, inslrumento condiiionis confecto in fraudem sumpserunt, singuiis diebus Dominicis el festivis,
canonis promuigali conlra usurarios non obslanle, pulsaiis campanis et candelis accensis, excommuni-
proedcium M.... ad restiluendum domos et olivas calos pubiice niinlielis, el mandetis ab omnibus sr-
f-raidictas ci, ad qtiem debenl hsereditario jure de- ctius evitari, donec apostolicose conspeclui prsesen-
volvi, cum debilor viam sit universae carnis in- " laverinl absolvendi.,Nobiles viros judices Sardinbe
gressus, per pcenam in Laleranensi concilio con- per censuram ecclesiasiicamcompellenles,ut eos ad
ira usurarios promulgatam, appellatione remota, satisfaciendum jtixta fonnam canonicamtradila sibi
compellas. poteslate compellanl, Jiec permiltant, donec salisfe-
Dalum Laterani, iv Non. Martii cerint eompetenter, hujusmodr sceleratos in suo ju-
XVI (23). dicatu, si ab alio judicaiu se transferant, commorari;
ARCHlEPiSCOPIS, EPISCOPIS, ET ECCLESIARUM PR^ELATlS'.in quacunque aulem civitate, villa, veloppido hujus-
ET UNIVERSIS CLERICISPER SARD1NIAM COKSTI- modi moram fecerint homicidse, quandiu prsesentes
TCTIS. fuerinl, divina prohibeatis officia celebrari. IIlos
indulgel ne coganlur exlra Sardiniam per lilleras vero, qui manus in clericos injecerint violentas, se-
aposlolicajsedis respondere, nisi aliter caveaiur. cundum proescriplam formam excommunicatospu-
(Laterani, v ld. Martii.) blice nuntielis. Similiter de coetero processuri, si,
Licet quod legalis sancit auctoritas, ut quis, in quod absit! simile quid eonlingat.
sua debeat provincia conveniri, apostolicae non DatiimLoterani, vi Id. Martii.
- praejudicet poleslati, quominus controversias sub-- XVIII.
jectorum, ei quibus, et ubi volueriut, valeat dele- c
PISANO ARCHIEPISCOPO (25), ET SUFFRAGANEIS EJBS.
gare, sic lamen apostolica sedes auctoritatem pro- Significalse recepissesub aposiolica!sedis proiectiune
priam moderatur, ut plus quod expedit quam quod judicem Turrilanum.
licet attendens, potentiam suam publicse ulilitati (Lalerani, vi Id. Mariii.)
conformel, ibique causas, quse fuerinl ad ipsam de- • Nobilis viri jadieis Turritani, devolio prome-
latae, deleget, ubi sineparlium poterunt gravamine relur, tit, in quanium honesie possumus, favorem ei
perlractari.- Eapropter, veslris precibns.annuentes,. apostolicumimpendamus. Cum ergo ipsuin filium
aucloritale vobis prsesenlium indtilgemus, ut non el terram ipsins, cum omnibus bonis suis, sub pro-
cogamini per lilteras apostolicse sedis extra Sardi- teclione sedis apostolieae duxcriinus admittendum,
niam respondere, nisi de hac fecerint indulgeniia fraternitatem veslram monemus et exhortamur al-
mentionem. Nulli ergo ... hanc paginam nostrse tentius et per aposlolica vobis scripia praecipimus,
concessionis, elc quatenus ipsam lerram el homines ejns, ob reveren-
Dalum Lalerani, v Id. Marlii. tiam apostolicsesedis el nostram, in jure snomanu-
XVII. tenere ac defendere, et ab iniquorum conatibus,
ARCHIEPISCOPIS ETEPISCOPIS, INSARDINIA COKSTITUTIS. U quanlum pasioralis oilicii gravitas patittir, lueri
lubet. ul interfecloresepiscopiPlavacensisel aliorum curetis; parochianos vestros ab ipsins et lerroesuse
pnblice excommunicalosdennntient, nec in Sardi- infestalione per censtiram ecclesiaslicam,
tiia commorari patianlur (24). appella-
tione poslposita, compescenies, nec permiitentes
(Laterani, vild. Marlii.) euin ab ipsis, quantum in vobis fuerit, indebiie mo-
Quoniam impunitas ctiminis. incenliouem generat
lestari.
delinquendi, vestraa potest negligentiae Lmpulari,
Dattim Laterani, ul supra.
quod sicut accepinuis, in Sardinia scelus nefarium
usque adeo inolevit, ut diictum sit in consueiudi-
nem, voMs tacentibus frequenter, cum passiinjam
in par.libus illis eeclesiastici viri mactenlur, nec his
(23) Laudata a Raynaldo, an. 1203, § 67. pora plures monachos Camaldulensiset Vullumbro-
tz4)Inhac epistola Innnocentius mentionem facit sana3congregationis,'li'ucid:Uosfuissea saracenisSar-
vicarii pr-iorisCamaldulensis,qui barbare in Sardinia diniam invadenlibiis vel depopulanlibus,MJTTAREL.
inlerfectus fueral, de qua re nullum superesl ulte- Annal.Camald. t. IV, p. 192.
rius monumenium. Fama lantum ess, circa hseclem , (2S) De eo diclum multoiies»
25 PONTIFICATUSANNOVI, CHRISTI 1203. 26
XIX. A obslanle quod in choro B. Martini debel primilus
ABBATI DOLEKSI (26); E. SUBDJACONO PAP^E, raiORiDE inslallasi, cum illuc propler guerrarum uimullus ire
LEPROSO. non possit. Quocirca, discretionivestraeper aposto-
Ut non obstanleepiscopiNivemensis morle, prwben- Iica scripta firmiter praecipiendomandamus, quate-
dam in ecclesiaNivernensiP. nepoli archiepiscopi nus, si ipsi quod mandavimusneglcxeriiuadimplere,
Turrilani, juxia lenoremmandali aposiolicide lioc vossuper boc, remoio appellationisobstaculo, man-
ad dictumepiscopumNivernensemdirecti, [aciant
assignari. daltim aposlolicum exsequi non tardetis, contradi-
(Later. vld. Maii,polius Marlii.) ctores, etc, ul supra..
Bonsememorise episcopo(27), cl dileciis filiis, Dalum ut supra.
eapilulo Nivernensibus,scripsisse recolimus, ut di- XXI.
loctum filium, P nepolem venerabilis fratris ABBATI ET FRATRIBUS SANCT.E MARIJE FORISpoRTAsr,
nostri.... archiepiscopiTtirriiani (28), in possessio- FAVENTINIS(30).
nem praebe:idaevacanlis, quondam nostroedonalioni Recipiuntursub proteciione.Privilegiaconfirmantur.
servatae,oblenlti B... de Sancio Porciano, qui viam (Lalerani, v IdtisMarlii.)
cst uuiversaecarnis ingressus, inducere procurarent, " Solel annuere, elc, usque assensu, monasterium
vobis super hoc exsecutoiibus assignaiis eidein. vestrum, cum oninibiis bonis quae inpraesentiarum
Unde, prsefatiscanonicispraecipiendomandavimus, ralionabiliter possidet, aut in fulurum juslis modis,
ul, non obstantequodprsediclusepiscopusNivernen- Deo propilio, poteril adipisci, sub beati Pelri et
sis inlerim fuit ab hac lttce snbiracliis, maiidatum noslra proteclione suscipimus. Specialiier auieni
aposiolicumexscqui non postponanl. Quoeirca, dis- plebes Sanctse Reparalse et Sancti Andreae, cum
cretioni veslrseper aposiolicascripla districte jirae- consuelis porlionibus decimarum, primitiarum el
cipiendo mandamus, quaienus, si canonici memo- oblaiionum; capellam. Sancti Andrese in Lacuna ;
rati niandatum noslriim iieglexerinladimplere, vos eeclesias Sanelje Mariaein Nocareto, SahctaeMariae
in ipso negoiio, nullius contradiclione vcl appella- in Casanico,Sancli Marliniin FtindoRasonis, Sancli
tione obsianle, juxla tenorem prioris mandati pro- Laurentii in Manzanico,Sancti Micbaelis in Baca-
cedere non tardetis; contradictores districtione gnano, Sancti Georgii, Sanctae Mnrioein Campora,
ecclesiaslica conipescentcs. Quod si non ambo... SanctseMariaede Casale, SanciaeMariaein Vezano,
aller vcslrnm, etc, SanclaeFelicilalis in Mucello,SmicliBlasii Raven-
Datum Lalerani, v Id. Maii (29), anno sexto. natis, Sanclse Mariaein Runcis, SanclseApollinaris,
XX. -, Sancla Mariaein Andecimo, cum oinnibus posses-
ElDEJI. sionibus. et pertinenliis earum ; Massam Ambro-
De argumentosimili, in fttroremL. in ecclesiaLinia- niacam, quse dicitur Populanum, Massam in alpe
censi. Casalia, cum possessionibusearunique perlineniiis ;
(Lalerani; ut supra.) cnrlem de Culurn. cum perlineiuiis suis, villas,.
Dileclus filius, G. [al. J.| de Perlico, decanus videlicet, de Adilian. el de Nocareio, de Rosan.
Beati Martini Ttironensis, ad quem ecclesiaeLinia- Huminis, de Minlignano, de Mitian. dc Viulo, de
censis perliuere dicitur donatio prsebendarum,quan- Capezan., cum omnibus possessionibnset pertinen-
dam prsebendamibi vacanlemdilecto filio,L. nepoti tiisearum; Castella, videlicet, Varnelhim et Ande-
venerabilis fralris nostri, B.., archiepiscopiTurri- cimum , cum perlineiiliis suis; fundos , scilicct
-tani, concessit,Iitleras ei super hoc conferens pro- Galiani de Casanola, de Lacuna viridi, de Sidero,
prio sigillo signalas. Unde, dilectis filiis.... Praepo- de Albarelo, de Loreio, de valle Appiolis, el de
siio et capitulo ejusdem ecclesise,per apostolica Vicelo, cum omnibus perlinentiis suis, et quidquid
scripta prsecipicndomandavinuis, ul, quod ab ipso juris habelis in fundo de Vincareto;-sicut ea omnia
decano super lioc provide factum esl ratum et fir- juste ac pacilice possidetis, vobis, et per vos eidem
mum habenies,jpsum L. vel magistrum P. de VicoD monasterio aucloritale aposiolica confirmamus, et
ipsiusnumine,in canonicumrecipiant el in fralrcm, proesenlis"scripli palrocinio communimus.Ad hsec,
vacantem prsebendamab ipso decano collatam cum rationabiles consuetudineset antiqnasin monasierio
integriialesolvenleseidem,siallumquesibi inchoro Vestro pacifice haclenus observaias, vobis el eidem
el locum in capitulo non differant assignare, non monasterio auctorilate aposlolica eonfirmamus, di-

(26) De abbale Dolensijam diclum est supra. foris porlam, anno 1202, XVIJmensis Mariii, agno-
(27) Vide epistolamlibri quinli 131. scuni chartaebujus loci (Fasc. v). Mox, eodem anno
(2S) Nolandum quod Blasius (agilur enim liic de 1202, intranle mense Oclobris, indiciione v, reperi-
ipso, quanquam tacito ndmine), qui paulo anie, tur Theodinus abbas (ibid.); et abhinc, anno .1203.,
vKal. Marlii (Vid.episl. hujuscelibri x), adhuc vo- necnon anno 1204, die v inlrante mense Februario,
cabatitr eleclus, nunc (v Jd. Martii) archiepiscopus indiclione vi, idem Tueodinus, in instruuienlis, con-
Turriianus dicilur. Vid. not. seq. linua serie, aclor vel leslis adest. Yerum, aiino1205,
(29)Legendumomnino videlur Ifartu, cum plures die S inlraii.ie mense Decembri, indictione vm,
tam superiores quam posleriores numero epislolae, Macchabseusabbas, vejtil redivivus, iterum diserle
mense Martio datse diserle dicantur. nominalur. Hiijusmodidifficultaiemsolvere non ad
(50) Macchabseum,abbatem monaslerii S. Mari.e nos perlinet. Vide Mvnum.Favent, col. -463.
37 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. VI. 28
slrictius iiihibentcs, ne quis vos audeal contra eas A , lixa, cum hoc ipsum in Autissiodorensi civitate
indebite niolestare. Praterea, praesentitimvobis au- monasterio Sancti Juliani per dicecesantim episco-
ctorilate concedimus, ut aliquein virum idoneum pum sil indullum, et id ipsum calhedralis sedes
nsonaslerio veslro ceconomum slatuatis, qui mona- observet. Nulli ergo, etc.
sterii eausas tractet, el, ubi opus fuerit, prsestet Dat. Laterani, xnKal. Aprilis, anno sexto.
calumniaejuramentum. Nulliergo omninoliominum... XXIV(33).
Iianc paginam nostrae protectionis, confirmalionis, NOBILIVIROVi'., MEGANlPPANO SERVLE.
iiihibitionis el concessionis infringere, etc Monel ut ad calholicamfidem redeat, el obcdientiant,
Dalum Lalerani, v LL Martii, pontificatus anno ac reverentiam ponlijicis vice archiepiscovoCoio-
sexto. censi exlubeat.
XXII. (Lalerani, xi Kal. Aprilis.)
Medialor Dei el hoiiiinum, Deus homo, Clirislns
EISDEM.
Mandat, ul bona monasterii in empliyieushnlocala Jesus (/ Tim. u), apostolicoe sedis priniatuin iu
jtixla emphyteuseosleges, ad monaslerinm rever- beato Petro apostoloriini principe slabilivil, qui et
tanlur (51). anie passionem suam inquil ad ipsum : Tu es Petrus,
- (Laterani, Kal. iB el super hanc pelram cedificaboEcclesiam meam, et
Martii.)
, Proposuisti nobis, fili abbas, in nosira prsesentia quodcunqueligaveris super terrum erit ligatum el in
conslitiitus, quod cum ecclesia tua mullas in em- coilis, el quodcunquesolveris super terram, eril sohi-
phyleusim possessiones locaverit, et is, qui taliter tum el in cmlis (Malth. xvi). Et cirea passionem
illas recepit, eidem ecclesise velil dimittere, pro suam dixit eidem :
Simon, Salanas expetivitvos ut
suorum remedio peccalorum, tit finilo lempore ad cribrarel sicut
triticum; sed ego pro le rogavi ul non
Etclesiam revertanlur, nepotes vel propinqui ejus,
lua, et lu aiiqnando conversus confirma
Klas invadunt, et quandiu aliqnis fueril de progenie deficialfides tuos (Luc. xxn). Et, post passionem suaiu,
iiia superstes, ensdem possessionesrevcrti ad eccle- fratresvocabulo terlio repeiilo praeeepit: Simon Joannis,
siam non permitiunl. Nos igitur, gravamini Ecclesise
diligis me plus his? Pasce oves meas (Joan. xxi);
Uiaepalerna volentes sollicitudine providere, aucto- non
dislinguens inter has oveset illas, ut ab ovili
ritate praesentium inhibemus, ut nulli Iiceat occa- Chiisli se sciat esse
penitus alienum, qui oeaiims
sione constitulionis ipsius, quam, utpote factam Petrum recusal habere
paslorem, etqui claves ejrui
contra canonicas sanctiones irritam reputamus, pos- conlentnit, ipse sibi
regni eoaiestis januam inter-
sessiones ejusdem ecelesise detinere, sed libere ad cludit, nec Satanae poiesl cribrum
effugere, qui per
ipsnm ecclesiam '
"
prout ad eam pertinent reverlautur. eum renuit in fide catholica confirmari. Nos igilur,
Statueiues, ul si illi, qui possessiones aliquas a ttia qui, licel indigni, beato Petro successimus in apo-
ecclesia taliter receperunt, ipsi voluerint ecclesiae slolatus officio, per quod facti sumus sapienlibus et
derelinquere, vel in ultima voluntate legare, liberam iiisipientibiisdebitores, de"lua salute solliciti; decre-
iiabeanl polestaleni. Nulli ergo... banc paginam vimus te per venerabilem fratrem nostrum , J...
nosirse constiiiilionis et inliibitionis infiingeie, elc. Colocensem archiepiscopum, virum utique littera-
Dal. Laterani, Kal. Martii. tum, providum et honesium, cui vices noslras in
XXIII. hac parte commisimus,visitare; quatenus te:, cor-
ABBATI(52) ET MONACIHS SANCTI GERHANI AUTISSIO-pore quidem a nobis remoium, sed menle propin •
DORENSIS. qiium, in orihodoxa fide confirmet, et a te, nomine
Indulget eis, ut tempore inlerdicli de[unclos fralres nostro, spiritualem obedientiam et reverenliain re-
ctim certis honoribus sepelirepossenl. cipiens corporalem, ad aposlolicum ovile redueat,
(Laierani, xn Kal. Aprilis.) in quo posl Chrislum, praecipuum el primum pasto-
Devotimnsvestraemerila promerentur, ul in quibus rem, beatus Peirus secundarius et secundus pastor
Tioneste possumus favorem vobis apostolicum im- ,n exislil. Monemus igitur nobilitaiem tuam altenie et
pcndanius. Veslris igilur precibus annuentes, auclo- hortamur, per aposiolica scripta mandantes, quate-
riiate vobis prseseiuium indulgemus, ut, si aliquis uus praefaium arcliiepiscopuni vice nostra benigne
vestrum, vel successorum vestrorum, tempore ob- recipias et bonores, ejusque salubria moniia et
ierit interdicti, ad ejus exsequias die deposilionis mandata studeas humililer adimplere, ul sic in ar.ca
ipsius campanam unieam tunc pulselis, ita quod reccptus diluvium non incurras, et nos ad bonorein
nec mulium sit intervallum, nec pulsalio sit pro- et profeclum luum debeamus efficacileraspirare.

(51) His quse diximus in uota ad epistolam supe- sununa cuiii laude usqtte ad annum 1203 prajfuii;
liorem adde, si vis, quod de istis Innocenlii episio- sed poslea, natis ex invidia episcopi inter abbatem
lis meiitio nulla habetur in monumenlis a Millarello el nionachos dissidiis, iribulationibus nmliis per
colleciis (loc. cit.), ubi lamen diversas ejusdem qualuor annos vexatus, ad summtim poiuificem eau-
pontificisepistolas legere est quaj in Regeslis frustra sam dicturus Roinam perrexit, unde rediens, Piacen-
requiriiiiiur. liseexsiinclus, ipsa dieNaialisDoinini 25 Decembris,
(32) S. Germani Autissiodorensisabbaliam, tunc anno 1208, ibidcm sepulluram liabuil. Gall. Chrisi.
temporis, regebal Radulfus, ex dioecesi Nivernensi i. XII, col.384.
in pago qui dicitur Baseiuinortus. Eleclus aimo 1188, (33) Laudala a Ravnaldo, anno 1203,§ 19
29 PONTIFICATUSANNO VI CHRlSTi-1203. 30
Dat. Laterani, xi(5i) Kal. Aprilis. A XXVII.
Jn enmdemmodum scriptum-est archiepiseopis,
B. ARCHIEPISCOPO TURRITANO. -
episcopisel baronibus per Serviam censlilutis.
Commillit, v.1Turritanusjudcx, qui cum pcemlenlice
XXV (33). signis decessil, verilatecognita absolvalur, el ec-
COLOCENSI ARCHIEPISCOPO. clesiaslicmsepulturwtradat-ur.
De eodemargumento. Ex parte dilecti filii nostri nobilis viri... judicis
(Laierani, xi Kal. Aprilis.) Turrilani, fuil proposilumcoram uobis , quod cum
MediatorDei, etc, in eumdemmodumusque de- Pisani quamdamTurritanam provinciaminvasissem,
biiores, de saltite nobilis viri, W... Meganippani lunc fratri eidem judici Turritano quam plurima
Serviae,et lam proelatorumecclesisequam noliilium damna gravia intuleruiil. Cumque postmodumcuni
terroe, imo et omniuui moraniium in Servia, eis componerevoluisset, illi sub spe pacis et con-
sollicili, per (e ipsos decrevimus visitarc Ideoque fcederalionis praelexlu, castrum de MonteCossiano,
fralernitati tuae, de qua plenam fidnciam obline- contra juramentum proprimn venientes, invadere
miis, in hoc vices nosiras auctoritate prseseniiuin pr&sumpserunl;et ablatisoinnibusbonisejus... uxo-
in Kalarim duxere capiivam, ubi, sicul
commillentes,per aposlolica libi scriptamandamus, B rem ipsius
nobilisvir....
quatenus accedens personaliter in Serviam, Mega- Doinino-placuil, exspiraviu Insuper,
iiippanuniipsum , pnelatos el nobilesuniversos, in Kalaritanusjudex.adcujusmaniisdeveneratcaslrum
orlbodoxa fide confirmes, et ab eis juratoriam re- ipsum, prsedictum judiGem graviter molestabat.
venerabilis frater nosler, Pi-
cipias caulionem, quod nobis et successoribus no- Cumque postmodum
siris, sanctaeque Romanae aposlolicae sedi, bona sanusarchiepiscopus (58), in Sardiniam accessisset,
fide curabunt de caetero iu spirilualibus obedire, ut discordanles ad concordiam revocarel, a Kala-
reeipiensqueal» eis reverenliain corporalem, illos, rilano judice castrum ipsum, et a judice Turrilano
aucloritate nostra suffultus, et obedienlioeviuculo, quaedamalia pignora, ih manu sua de parlium vo-
quo videbantur.palriarchae Constantiiiopolilanoie- lunlate proecepit. Sed anlequam procederetur ad
neri, denunties penitus absoluios, quia, cum ipse pacem, idem Turrilanus caslrum memoratum inva-
debitam nobis obedieniiamnon impendat, nec ipsi sit, quodquia resiituere noluit archiepiscopo repe-
demerilamsibi tenentur reverenliam exbibere. tenti, ille in eum excommunicalionissenleniiam
Dalum Laterani, ut supra. promulgavit. Cseterum post aliquantulum lemporis
Scriptumest super hoc regi Ungarorum illustri. ^ spatium idem judex Turritanus in lecto aegriludinis
constiuitus, ut pcenitentiamacciperet de commissis
XXVI (36). el absoluiionisbeneficium obtineret, bonaememo-
PRIORI(37) SANCTI GRLGORII SPOLETANI. riae Turritaiium archiepiscopum, praedecessorem
Mundat, ut quwfueraul L. el fratribus ejus ob furli luum,et Surranum episcopum, ad suam fecit
suspicionemablala, eis resliluantur. proesenliamevocari; sed anteqiiam optatam eorum
ut
(Lalerani, supra.) copiam habuisset -, viam ftiit univcrsre carnis in-
[SignificanlibiisV... laico , et frairibus ejus, ad gressus , et extra coemeteriumecclesise lumulatus.
nostram noveris audientiam pervenisse,quod, cum Quia vero nobis non constat de pramiissis, fraler-
quidam eos super furti crimine accusaret, cum eo niiati tuaeper aposlolica scripta inandamus, qua-
prwterlerrwconsueludinemcoactisunl inire duellum, lenus inquiras super iis diligentius verilalem, et si .
in quo.aliis peccatis suis praepedientibus, eecide- libi constiterit
quod in eo poenitenliae" signa prae-
runt, propler quod, post appellalionem ad nos in- cesserinl, cuin ex hoc credendus sil apud Doiuiniim
terpositam, per eonsules Spolelanos bonis fuerunt absolutus, ul Ecclesia judicio divino concordel,
propriis spoliati; nunc vero furlum apud alios est defuncto, cum pceniienlialipsalmo, oratione solita,
inventum, et quodipsi fuerinl innocenles, facienle el
unde consulibus j) aspersione aquse benedictae, a fratre ipsius con-
Domino, revelaium; ipsis dedimus absolutionis
in mandatis, ut ablata eis reslituant universa.] digna salisfaciione recepla; beneficium
inipendas; sicque illi poteris sepulturam ecclesia-
ldeoque discretioni tuseper aposlolica scripla man- slicam exhihere ; provisurus atientius, ut constitu-
damus, quatenus, si ipsi mandatum noslrum ne- hoc olim de consilio fralrum
tu tionem, quam super
glexerint adimplere, partibus convocalis..., quod nosirorum
. edidimus, diligenler observes.
justum fuerit, appellatione remola, faciens..., per
censuram ecclesiasticam. Daium.
Dalum Laterani, ul supra.

(34) Sic diserte legiturin apographoConti. Ray- rem S. Sergii, errore manifeslo,'insciibitur. Quae
naldum (loc. ci«.)legisse 11(pro 2), sunt qui credere illic leguniur, hic uncis inclusa sunt, Ilalico cba-
possunt. raclere dislinclis iis quaedesunt.
(35) Vide Raynaldiim, ibidem. (37) Vide epislolas libri secundi 15 el 16.
(36) Exslat, sed mutila, inter Decretales, lib. v, (58) Vide lib. m, episl. 9, noi.
til. 35, De purgationevulgari, cap. 2, ubi ad prio-
5{ INNOCENTIi111PP. REGESTORUMLIB. VI. S2;
XXVIH. A stolicie sedis el noslram recipienles buniilitcr, et
KOBILI VIRO......JUDICITURRITANO. lionorifice perlroclanles, quai supcr judicalibus
Ne cogai laicos et ccclesiasticosprovinciceTurrilance Gallurensi el Arboreoe,el nobili muliere filia
solvere Pisanis quacunque ab eis poslulaverint. quondam judicis Gallurensis, tradenda nuplui cuni
Ad nostram noveris atidientiam pervenisse, jti- ad nubiles annos pervenerit, et aliis, vobis ex. parte
rasse te olim ad insiaiiliam Pisanorum, ul si quando nostra proponet, cum super omnibusplene nosiram
eorum aliquis super debito quolibel, vel bullalas noverit voluntateih, credere ac efficere procuretis;
lilteras, vel publicum exliibueril inslriimenlum ex- ita quod devotionemveslram in hoc plenius cogno-
tiinc infra viginti dics ei salisfieri facias, jtixia qtiod scamus, et per ipsius sollicitudinemtoti provincia?
instrnmentum continet quod inducit. Tu igitur, ti- pnx proveniat exoptata.,
mens ne conlra imjusmodivenias juramenlum, non Daluin.
solum laicos, sed clericos, et ecclesias, el venerabi- XXX (41).
Iesfratres el coepiscoposnostros, in Turritana pro-
vincia constitulos, juris ordine proelermisso, com- NOBILIBUS VIRISJUDICIBUS SARDINI£.
pellis Pisanis solvere qiiaecunqueab eis duxeiinl Ul archiepiscopoTurritano pontificis nomine fidei-
postulanda, dum lamen snper hoc, vel litteras sigil- " jiiramentumexhibeanl.
lalas, vel pubiicum exhibeanl instrumenium; sicque Veslra nobilitas non ignoral qualiter Sardinia
conlingit ut et mulia indebila, et qiiaedam credita, sedi apostolicoeiemporaliler etiam sil subjecla,pro-
liis vel ter, cum usuris gravissimisexsolvanlnr. Cum anlecessores veslri prsedecessoribusno-
pler quod
igitur per hujusmodijuramentum tibi nihil penitus stris fidelitatem consueverant exhibere. Ne igitur
acereveril potestaiis, nec Pisani potuerint tierieos EcclesioeRomanoenegligere videamur, qni aliis
jus
aul ecclesias tuae subjicere ditioni, ul coram le eliam in sna juslitia consuevimusprovidere, nobili-
debeant conlra jus canonicum conveniri, nobilita- tati veslroeper aposlolica scripta mandamus atque
tem luam nionemus et exhorlamur alicntius, el
pracipimus, quaienus in manus venerabitis fralris
per aposlolica seripta tibi mandamus, qualenus noslri archiepiscopi Turritani, de cujus pru-
occasione liujusmodi viros ecclesiasticos de cauero dentia et honestate
plenam fiduciam oblinemus, ei
non inolestes, ne dum vis placare Pisanos Deum
quem ad hoc duximus deputandum, nobis, succes-
offendas, ei incurras apostolicaesedis offensam,quse soribus noslris, el EcclesiseRomanse,sub ea forma
iioc non possel aequaiiimilertolerarc.
Daltim. <_uamvobis sub bulla nostra niiltimus interclusam,,
XXIX (39). Q fidelitatisjuramenla praesieiis, mandalum apostoli.--
cum laliler inipleturi, quod ad honoreni veslrum.
nOBILIBUS VIRIS TURRITANO, CALARITANO.ET...,. AR- inlendere merilo leneamur. Alioquin senlenliam_,_
EORENSI (40) JUDIC1BUS. quam lulerit in rebelles, ralam habebimus el facie--
Prcecipil ul quw mandaverit Turritanus archiepisco- nius inviolabiliterobservari.
pus efficerecurent. Datum.
[Quanto Sardinia specialius ad Romanam Eccle- XXXI (4
siam noscitur pertinere, uipote cui tam in spiritua-
libus quam lemporalibus csl subjecta, tanlo pro-
ARCIIIEPISCOPIS , ET EPIKCOPIS, ETALIISECCLESIARl M;
PR.ELAT1S, ET NOBILIBUS VlRISJUDICIBUS, ET.AUiS,
pensius recavere volumus et debeinus, ne quid at-
1NSARDINIA CONSTITUTIS.
lentctur iu ea per quod el sialus perluibelur ipsius,
elDominus graviler offendatur.] Sane, cum diutius Ut censumEcclesiwRomanw pcrsolvant,
in se ipsa divisa, et hostes coeierosexterius perpessa (Laterani.)
fueril, el familiares inlerius inimicos, satisque jam de fervore fidei el devotionisconstantia
sil nicminisse malorum, ad lollenda ea quaescanda- Qiianlo
venerabilisfrairis nostri archiepiscopiTurritani,
lum generant, et plantauda qusepacis paiiunt incre- D
tenemur pleniorem fiduciam obtinemus, lanto ei apostolieae
menium, diligentiamimpendere sollicitam, sedis
et sollicitiidinem diligentem. Verum, quia id non negotia confidentiuscommittimus exsequenda.
venerabili fralri Ideoque universitali veslroe per aposlolica scripia
possumus personaliter, adimplere mandamus alque proecipimus, qualenus de ccnsii,
nostro Tiirritano-archiepiscopo,cujus honesta-
quem EcclesiaeRomanae debetis, ei curetis sine
et
lem prudentiam sumusin multis experti, de ipsius
difficullate qualibel respondere, ila quod ex boc
discretione confisi, duximus commillendas. [Mone-
devolionemveslram commendare merito debeamus.
nius igitur nobilitatem vestram, et exhortamur at-
Alioquin, elc
ei
tcntius, per apbstolica vobis scripla prsecipicndo DatuinLaieram.
inandamus quaienus ipsum ob reverentiam apo-

(39) Exstal, sed mutila, apud Raynaldum anno rellum, Annal. -Camatdul. t. IV, app. col. 240, ch.
1203, § 68. Quse upud
"' ipsum leguiitiir', iiie; uncis CXLIX.
inclusa sunt. , fiv -J .* (41) Laudata a Rayna.oo, an. 1203, § 68.
(40) Arborcnsem judicem, Constanlinum, anno (42) Lnudala a Raynaldo,anno 1203, § 68-
1200,agnoscit instrumeiiium quoddam apud Milla-
153 PONTIM&TUS ANNOVI, CIIRISTI 1203. 5-4
XXXII (43). A indiciumautem, quod de palriinonio beail Petri el
EPISCOPO PARISSENSl, ABBATI SASOT.E GENOVEF.E,. noslro domanio existatis.duos solidos affortiatorum
EORUMQUE CAPITULIS. aiinualim de siugulisdomibus, nomine census, no-
Confirmalioconcordiwinter ipsos inilw. strae camersepersolvetis. Nulli ergo, etc.
(Lalerani, vti Kal. Aprilis.) DaluniLalerani, vu Kal. Aprilis
Cumiulervos superjure parocbialiin parochia de XXXIV.
Monte,super capella SanctaeGenovefsesita ih civi- DECANO BEAT.E 51ARI,E MEDH MONASTERII (43). ETAR-
late Paiisiensi, et super procuralionibiis quas lu, CHIDIACONO, BITURICENSIBUS-.
fraier episcope, in parochiaiibus ecclesiis luaedioe- Mandal ntfacictnt justitiam cuidam clerieo, super
ceseos, ad pncdiclam enclesiainSanclae Genovefse quadani consueludine in diocmsi Bitnrkeim. n'e
deMonte speetanlibus,requirebas, fuissel quoeslio cidquam palrimonium suum vendere liceal, ni4
iali quisil e: propinquior in linca parentelw.
diulius agitala, et posl labores varios et expensas
boc (Laterani, vn Kal. Aprilis.)
nwllipliees, quaspropler suslinuislis, ulrinqiie Ex relalione dilecti
mediaiuibus bonis viris, salva tamen aposlolicoe nonici BeataeMarise fiiii, magisiri 0... Mainei,ca-
de Salis Bituricensis, accepi^-
sedis reverentia, amicabili fuerit composilione so- mtis
Q quod, cum consueludo in BiUnicensidioecesi
pita, landemvobishcmiliter poslulanlibus, ul e.idem habeatur, ne cuiquam patrimonium suum vendere
composilioni,vobis el ecclesiis vestris necessariae, liceat nisi lali sil ei propinquior in iinea pa-
nianuin nostrae confirmationis qui
apponere dignare- renleloe,si forte sufficialad emendum-,B....
quon-
Wur, dileciis filiis... abbali SanciaeColumbseSeno- dam avunculusejus, poriionem hoereditalissuae P...
iiensis, et J. magistro scbolartim Aurelianensium, militi, Bituricensis diceceseos,
nostris dedimuslitleris in mandatis, ul, si compo- in pncsuinpsil vendefe
sitionem ipsam sine pravitate provide faclam co- ipsius pracjudicium et gravamen. cum et ipse
justo pretio emissel eamdem, si fuisset ab eo super
gnoseerent, et binc inde sponte receplam, nec in lioc requisitus. Quia vero praefattisclericus non juii
prsejudicium apostolicaesedis, ad quam ecclesia civili, sed,provinciali consueiudini, volens innili,
SanctaeGenovefjenullo mediante pertinere digno- postulavit a nobis sibi justiliam exhiberi, discre-
scitur, redundaret, vice nostra eam auctoritate tioni vestraeper aposlolica scripta mandamus, qua-
aposlolica conflrmarent, id nobis poslmodum per lenus pariibus convocalis.etc, quodjuslum fiierii...
Eiiaslilteras inlimanles, ,ul et nos confirmaremus lirmiter observari. Nullis litteris, elc
f.icientes^.
eamdem, cum esseinus jilenius per eorum relatio- Dattim Laterani, vu Kal. Aprilis, anno sexio
nem instructi. Qui, sicul obedientioe filii, legitime G XXXV.
in commissosibi negolio procedenles, forma com- ABBATl SANCTI JULIANI, MAJORl 1U-
ARCHIDIACONO,
positionis ejusdem el privilegiis ecclesiae Sanciae RONENSIBUS.
Genovefiediligenterinspeclis, compositionemipsam Sententiam, a J.
magislro scholdrnmAureiianen-
invenientes secundum quod praemisimusfaclam et sium, ad hoc a papa deleguto,in causa eleclionis
hinc inde receptam, eam auctoriiale nosira con- prioratus Graciucensislatam, auclorilate apostolica
lirmare curarunl, sicul in eorum lilteris plenius confirmat(46).
Cum olim inler diicctos filios magislruin P... de
perspeximusconiiiieri. Unde, pari desiderioet una-
nimi volunlale nobis huuiililer supplicaslis, ul ei- Vico, el A... Archenaud, super electione vel nonii-
dem compositionimanum confirmalionisnostrse, de naiione prioratus Graciacensis qusestioverlereiur,
benignitate sedis apostolicae,apponere dignaronuir. ipsis apud sedem apostolicamconstitulis, quoniani
Nos igilur, quodper delegatos eosdem secundum _demeritis causae nobis conslare non poierat, eam
formammandati noslri factum esl rattim el firmum dileclo filioJ...magistro schoIaruniAurelianensiuni,
sub certa forma, de assensu parlium duximus com-
hateates, sscpedictam coniposiiionem, sicut sine millendam.
Ipse vero, mandato nostro receplo,
pravitate pisvide facta esl, etavobis sponte rece- ad prsesenliamsuam Parisius convoeavil,et
et in anlhenlicis exinde confeclis ple- j) partes
pta, scriplis eo negotio examinato diligenter,
nius continetur, aucicrriUUeaposiolica confirma- proposilo coram
et pleriediscussoposlquam pcr depositionestestium
mus, etc Niilliergo, etc.
solemnilef publicalas, et pariiiiin instrumenla, de-
Datum Laierani, vn Ka!end;>.> Aprilis, anno
cretum etiam electionis canonicorum subscriplio-
sexto.
XXXHI. nibus roboratum, el alias rationes, de singulis lia-"
CONSULIBUS ET>OPULOJANI(44) buit |noiiliani plemorem, ulraque parle prsesente,
De solutionecensus. ac sententiaminslanliuspostulante, habito lnullorum
(Laterani, v» Kal. Aprilis.; Parisius jura docenlium, et aliorum prudeiiiuiii
Solel annuere, etc, in modum protectionis.Ad consilio, electionem vel nominationem factam de
/(45) Virfenotas ad epistolamlibri quinli C.Hanc inest communicato, attente coiuulimus. Nulla oiunino
Inljusee libri sexti epistolam 32, cum apographo, discrepaiitia.
Sic forle Fani. '
ad lidem aulographi, quod in archivis abbaiiie S. (v44) Legend.
Genovefseasservatur, a doclo regia; inscriptionum ' (45)Christ. De monaslerio Mediano Biluricensi, vide
et liumainprum litteraruin Academiae Socio, I). Gall. t. II, col. 121.
Sionges,diligenter exscripio, nobisque humauissime ;40) Vide epislolam libriqninli 57.
55 INNOCENTH111PP; REGESTORUMLIB. V.. : 56
ipso A... in prsefata ecclesia reprobavil cerlis de A bus inlimavil. Cum igitur de pfaemissis delegaius
causis, el quatenus proeesserat de faclo cassavit, idem nos litteris suis curavitreddere cerliores, nos,
eleclionem vero magislri P. approbavit aucloritate quod ab eo tam provide facium esi obtinere volen-
nostra et eanomcam judicavit, dedilque capittilo les debilam firmitatem, per aposlolica vobis scripla
Beali Auslregisili Biluricensi, ad quod proefataEc- mandamus.quaienus tam diffiuitivam,uiijifsla est,
clesia perlinet, in mandatis, ul, non obstante de- aucloritale nostra, per censuram ecelesiasticamfir-
cani (47) absentia, qui Bononia: morabatur, electio- miter observari, quam excommunicalionissenten-
nem mngistriP. quamipse approbaverat confirma- liam, sicut ralionabililer esl prolata, usque ad sa-
ret; alioquin ipse id aticiorilate rescripli aposloloci lisfactionem debitam, appellatione postposita, fa-
adimpleret. Contradiclores etiam excoinmuniealioni ciatis.
subjecit, juxla noslrarum conlinenliam Iitierarum, Dal an. sexto.
injungens auctoritaie nostra dile<:to(ilio, R... Bilu- XXXVI (48).
ricensi arcbipresbylero , et R... archidiacono Bor-
PRiENESTIKO EriSCOPO(49), APOSTOLICK
bonensi, ul ad praemissamecclesiam Bcali Auslre-
ut latoe SEDIS LEGATO DECAPEMBACO (50), ET
gisili accedentes, ipsius capitulum, pareret
DE SCELDE
senlentise efficaciter inducere procurarent, contra- B NASTEItlENSI (51) ABBATIBUS, IN COLONIENSl ET 110-
DIUECESIBUS CONSTITUTIS.
si
diclorum el rebellium nomina, qui essenl, pro- et
cessum sibi negolii rescripluri; qui ssepius illuc Mandat ul idoneumad prwposituram ecclesiw Colo-
niensis prwfici curent.
euntes, omnes praeter ipsum A. invenere concordes
laloe pro magistro P. sentcntioe sponte parentes, (Laierani, v Id. Aprilis.)
canonicos insuper Graciacenses in hoc rcpcrere (52) [ln causis quae summi pontificisjudicio deei-
unanimes, illos etiam, qui prius sibi fueranl adver- duntur, etordo juris et vigor sequilatisest subiiliier
sati, quemadmodumsuis etiam litteris iideliler re- observandus; cum in similibuscasibuscseteritenean-
scripsere. Diclus vero A. ssepiusrequisilus et moni- lursimiliierjudicare, nisi fortecum aliquid, causane-
tus, ipsi magistro P. contumaciter se opponil. Unde, cessilatis el utiiilalis inspecta, dispensative duxerit
cum inciderit in laiam, secundumforinam rescripli staluendum]. Dudumergo majore Coloniensisecclo-
nosiri, excominunicaiionis senleiiliam in rebelles, sioeprseposiiuravacante (55), cum ad tractandum de
eum excouimunicatum publice nuntiavil, ct fecit subsiitulione praepositieanoniciconvenissentin duas
peralios nuniiari ab omnibus evitandum ; sacpedi- partes , eorum fuere vota divisa; quibusdam sancto-
clum vero magislrum ad praedictam remisil Gracia- Q rum apostolorum pracposilum(54), aliis autem prae-
censem ecclesiani confirmatum, sicut a nobis rece- positum Sancti Georgii (55), ad praeposiluram eli-
perat in mandatis, ubi concorditer et unanimiter gentibus memoratam; missisque propler hoc nuntiis
est receotus, sicut capitulum nobis litteris palenli- ad apostolicam sedem, de ipsorum assensu , ad di-

(47) De Decanis S. Auslregisili de Castro, Bitu- (51) De abbatia ista nihil apud Bueelinum.Germ.
ricen. circa haec lempora, haecapud GalliaeChri- sacr. Sed lorte legendumde Scheida, al. Sceida, al.
stianseauctores reperiuiitnr. Segor , quaeest abbatia Prsemonslratensis ordinis ,
« II. Willelmus, cui Alexander PP. III. anno filia Cappenbergie; sita est in Angaria el comitatu
1173, privilegiumconcessil, quod, non obstante in- • Marcano diceceseosCbloniensis.Gail. Christ-.l. 111,
lerdicto, sepulturae ecclesiasticae cadavera tradan- col. 802. Quis abbatise de Scheida Uincfuerit abbas,
tur, reperilur, adhuc in quibusdam chartis, an, in ambiguo relinquuru Annales Praemoiistratenses.
1188, 1190,1199. i Hermannum 11an, 1296, niox, anno incerto, sed
«III. Henricus, DecanusS. Auslregisili, fraler Si- ineunie saeculoxm, Voimarum agnoscunt, virum
monis, Cantoris Biluricensis , et avunculusHcnrici singularis prudentise, doclrinaeel reriiin agendaruiu
de Poliaco, repetilur in variis aciis ab anno 1208 peritioe.Annal. Pramonslral. lom. 11, col. 775.
ad annum 1221. Sed jam obierat anno 1225 , a quo - (52) Vide Decret. Iib. n , loc. cil.
ejus aniiiversaiiiiincelebrari reperitur. » Istaquidem
bic praeteriissenobis religio luit, ideo quia in noiis (53) Verisimililer per obitum Ludovici, qui major
ad epistolam libri quinti 37, quaede decano S. Aus- l> prseposilus testis legitur , cum Udone decano , iu
charta icederis initi inter Adolfum, Coloniensam
tregisili iiuelligenda erant, de decano cathedralis arcliiepiscopum, ei Windekindum , Corbeise Saxo-
ecclesiae Bituricensis , per osciianiiain , accepiinus. nicseabbalem
(48) Epistola haecexsiai, sed0valde mulila, iuter nationis Olbonis , Aquisgrani.iv Non. Jul. in diecoro-
Decretales , duobus in locis;! Lib. i, Xil. 6, De Domini , Romanorum regis IV, an: lnorn.
eleclioneel elecli polestate,cap, 22; 2° iib. 11,lil. 27, 1198, indici. i. Post eum , Theodoricum
De senteniia el re jticlicata, cap. 19. Quse in utroque Heiiisbergensem memoraiit auctores Galliae-Chris-
ioco legtiriiur, hic uncisinclnsa siiiit. tianae.qtii ex jiraeposito facius esl arcliiepiscopus
(49) Videepislolamlibri qiiinti, 8 not. post Brunonem' IV,- an. 1208. Gall. Christ. t. .II!,
col. 717. . ,,,.''"
(60) Foiie legendum, deCappenberg,ordinisProe-
monsiratensis jllustre ccenobium, fundatum in aviiae (54) Theodoricum pomine , ,ex Jitteris Guidonis,
arcis locuma Golfrido, comite cleCappenberg,anno cardinalis episcopiPrsenesiini, ubi lestis adesi eidem
1186.BUCEL. German, sacr. part.n.pag. 159.Huicmo- cardinali bona abbatisePaynensis conlirmantis,anno
nasterio, lunc iemporis,prseeralHeniianiius,exnobili i202. HONTHEIM. Hist. Trevir.,t, 1,p. 042,.insir.419.
comiiis Lotliarii Aiensis etMerensis, e_tHildegundis (55) Engelberlumnomine; ex iisdem litieris. Vide
siirpeuobilissimus lilius, qui qiiadraginta annis proe- episiolam libri tertii 54, not. et epistolam iibri
stilaluin iniro oiiiniiun fnvore et amore admiiiisua- qtiiuti 71 nol.
lniii, moriendoreliqtiilanno'1210. Annal. Prwmonsir,
toni. 1, col. 456.
"
57 . PONTIFICATUSANNOVf, CIIRISTI 1203. 58
leclos fciics,A...'de Laeu (56), 3.... de C!auslro(57), A litteris ipsorum accepimus, Sanclorutn aposlolorum
el J... deValle Sancli Pelri (58) in Herlerbarcli praeposiuim viva voce, praeppsilum vero Sancli
[al. Heislerback]',abbales, sub ea forma commissio Georgii per litieras et nuniios, pariler citaverunf,
esl obienia, qnod, audilis quoeprseponerenlur liinc qui, citalione recepta , se scripsit ad sedcm apos-
Inde, si de parlium .procederel voluiilale, diffini- lolicam accessurum. Verum, cum nec ad lerminum,
tivam senlenliam promulgarent, alioquin causam nec ullra terminum , etiam per.octohebdofnadas
sufficienier"inslruclam ad noslram-remitterent au- exspeciatns, venerit, vel miseril idoneum respon-
dieiitiam,statuentes pariibus terminum competen- salem , eum reputavimus contumacem, eumdem in
teni, quo per se vel respohsales idoneos ad aposto- expensas legitimas parli condemnanles adversie.
licam sedem accederent, senienliam recepturse, Visis igilur altestaiionibus, et [gestis judicum di-
[Ipsivero, mandalnm apostolicumfideliter exsequi ligenter inspectis, invenimus, quo.d pro praeposito
cupienles(59)^parles ad suam prsesenliam convoca- sanctorum apostolorum auctoritas , pro praeposito
runl, receperiint testes /ii»c inde produclos (60), vero Sancli-Georgii numerus eligentium , faciebal;
, examinarunt. eligenlium conscienlins , audieriint cUmprimus, a qualtiordecim lum personis, lum ca-
allegalionesulrinquc El quoniam praeposilusSancti nonicis, qui alios tam aetate quam dignitale ac ordi-
Georgiiipsorum senlenlisese landem asseruit nolle ne (64) prsecedebant; secundus vero , a viginti qua-
stare, deposilionesieslium hinc inde receplas, et tuor fuissel eleclus.] Objiciebatur autem prseposiio
altegationespartis allerius ,"sub sigillis suis (61) ad Sancti Georgii minor scienlia, defectus selatis, et
sedem aposlolicam deslinarunl], partibus' festum quod in minoribuserat ordinibus conslitiilus. Unde,
Beati Micbaelis, tunc proximo futurum , veniendi ad - cum proeposilurse1111 esset archidiaconatus annexus,
sedem apostolicam terminuin prsefigenles, quem non erat ei digniias conferenda., ralione cujus co-
praeposilusSanctorum aposlolorum,• allegans quod gebaiiir infra pratfixum a canonibus spalium in
terminus lam prolixus dispendium ecclesisegenera- diaeonum promoveri. Proponebalur aulem pro al-
rat, ad festum Sancti Servatii breviavil. [Cumque tero, quod vir erat selale, scienlia et moribus com-
nunlii prseposili.SanclorumApostolorumad noslram mendandus. Unde, meliori ducti zelo propter hoc
prsesenliamaccessissent, praeposilusSancti Georgii • electores ipsius in eum seconfessi ftierant convenis-
nec venil, nec.misit idoneum responsalem]; sed so, nec solum sui, sed quidam allerius etiam elec-
vcnerabilis frater nosler (62) . Coloniensis ar- lores, eum prudenliorem esse, praesertimin spiri-
chiepiscopus ej"us absenliam excusavit, asserens lualibus, asserebanl, quamvis alium magis utilem ,
eum captum, arrepto itinere ad sedem apostolieam Q maxime circa temporalia propter potenliam, fuerint
"
veniendi, a nobili viro , Vv\, Juliacensi comite, de- proiestaii.'[Cum aulemaUegationespro eodem prae-
tineri. Nos auiem, ne aliquid disponere in ejus prse- posilo Saneli Georgii coram judicibus ipsis propo-
judicium videremur , per dileelos filios Praeposi- silae, nobis non fuerint proesentalse, propter qtiod
tum Sancii Gereonis (63), elB. concanonicumsuuivi, non poUiimuspnr nos scire quid objecerit, vel quid
inandavimusad feslum resurreclionis Dominicaesub responderit ad objecta, sicque causa remissa non
_.y:remplorio parlem ulramque cilari. Qui, sicut ex fuerit ad nos sufflcienier inslrueta ,~tunc (65) ad
""
(56) Abbatiam de Lacu , lunc temporis, regebat tiali qua designatnr nomen abbalis, monasterii de
AHiertus, « ab insigni sapientia, virtuiuin culiti, de- Valle S. Pelri, seu Heisterbacensis. Consiat enim
votione et soleriia laudaius, qui oceurril circa an- Gerardum, seu Gebardum, olim canonicum S. Mari.-e
num 1199in Iiileris Joannis, archiepiscopi Trevi- ad Gradum, deinde nionaclmm Heminerodetisem
feusis. Moderalusannis 19, ruorlalilaiem exuil anno ^seu Clauslrensem), demiim Hermanno, primo
1219. t Hacieniisauclores GalliaeClirisiianse; (tom. iibbali Ileisierbacensi , ad Clauslri regimen trans-
XIII, col. 606). qui qtiidem Bucelinum' (German. ialo, anle annum 1190 siiflecttimfuisse. Anno voro
sacr. part. n, pag. 205), seculi sunl. Verum, Hon- 1202; monasierii, quod.nunc esl, fiindameniajecit,
iheimius insirumeiilum quoddam edidit, qnod ipse septimoque incceplioperis anno, pr;elatur:e suoede-
daiiim ante annum 1195 exislimal, in qno Albertus, D cimo teriio, Clirisli nati 1208 , xv-Kal. Martii, mi-
Lacensis abbas, teslis diserle memoratur. Hisl. gravit ad Dominum. Deco multa apud Coesaiium,
Trevir. , lom. I, pag. 621, inslr. 43L iib. xii Diulog. c. 5. Vide Gall. Chrisl. tom. 11,
(57) Legendumomnino videtur non J. sed II. Her- col. 792.
mannus enim, tnnc lemporis, monasterii de Clauslro, (59) Decret. 1. i, desunl.
sive Hemmerodiensis, abbas reperitur. Yir nobili (60) Desunt.
sanguine natiis , ex canonico Bonnensi priinum mo- (61) Decret., processitmloco d. t. h. i. r. et abl.
nachus Claustri factus, deliinc ad prioris munus p. a. s. d. s.
delectus est. Posiea Ileisterbachii monasterii anno (62)Adolphus 1 (de Allena) (ilius Everardi, comi-
1188 abbas, demnm, ante annnm 1190 , Clauslrum lis Altenensis, et MargaritseJuliacensis, qtiem ex
revocalus, ibidem abbatis officium egit, nec non majoris ecclesiaepraepositoad Coloniensemihroimm
nisi anno 1215, ampliandse religionis zelo, trans anno 1195evectum, usque ad anmim 1205 sedisae
Rhenum ad conslruciionemloci S. Mariaeabbas mi- nolum est. Gall. Christ. t. III, col. 683. . .
gravii, in qua funciione expletis octoannis, plenus (65)llli nome.nerai Theoclorits,noii Arnoldus,
dierum merilisqtie dives, spiriiinn Creatori reddidil. prout conjeceramus in noiis ad episiolam libri tertii
Gall. Christ. i. XIII , col. 655. Quae quidem confir- 54, not. Yide HONTHEI.SI. loc. cil.
manlur ex inslrumenlis apud BROWEU. Anncd.Tre- (64) Decretali,"iemt)ore.
vir. t. II, p. 110. (65; Desst boc vcrb. Decrelal.
(58) Hic etiam erratum esse videtur in littera iui-
50 INNOCENTllIII PP. REGESTORUMLIB. VI. 40
diffinilivamsentenliam non ouximus procedendum , .h simus andieniiam ei bemgnam. Prsefatus autem
sed decisionem ipsius causoedilectis filiis.... Sancti proepositusSancti Georgii inemoratam sentenliam,
Gereonis, elc... (66) Sancti SeveriniprwpositisColo- aut irrilam esse, aut irriundam fore dicebat, alle-
niensibus, elc... decano Bunensi (67) duximus com- gans ajjpellationem suam fuisse canonicam, proplcr
mtttendam, peraposlolica scripla mandantes eisdem, duas recusationes praedictas, etinordinalum fuisse
qualenus (68) si vel esset noloriiim , vel per jam delcgatorum processum, propter duas praecipue
acta (69) conslaret quod jam diclus prseposilus rationes, quia videlicel delegati lestes de novo super
Sancii Georgii, dum eleclionis lempore pateretur, dcfectu-selaliset ordinis, conira juris formam,post-
vel in ordinibus, vel scienlia, vel aetate, dcfectiim, quam fuerat coram primis judicibus omnino con-
qui eum jtixla sancliones canonicas impedirct ad clusum, et conlra commissionis nostrse tenorem,
hujusmodi officiumpromoveri, ei, sublaio appclla- qua fuerat expressum, ul procederent contra eum ,
iionis obstaculo (70), non obstante illius abseniia si defectusoppositus, autesset notorius, aut perjam
corporali, silenlium imponenles , praeposito sanclo- acla probalus, recipere prsesumpserunl.Unde, cum,
rum aposiolorum praeposiluram adjudicarenl eam- e"xeo quod, testes fueruntsuper utroque defectti
dem, el eum in corporalem possessionemmiltenles, recepii, constaret ipsum non esse noiorium, et at-
pacifica (acerenlpossessione gaudere(71). Alioquin, iB testaliones prsescriplo modo receplae sibi de jure
cum in eum non solum piures, sed duaepene jiarles praejudiearejion possciil, petebai, quod, non ob-
conyenerint-,ei, impedimentis cessanlibus, prwsumi stante prsedicta sententia, sua coiifinnareiur eleclio,
deberet (72), quod eum elegerint bono zelo, prsepo- conlra quam nihil canonicum erat sufficienter os-
siti sanctoriini aposlolorum eleclione, appellatione lensum, sed nec prseposilusSanctorum aposlolorum
remota (73), cassala, eleciionem confirmarent il- polerat ei dcfeclus objicere memoratos , cum eum
lius, el ei facerent praeposiluramassignari prsedic- in alia ecclesia jam praeposituminler Colonienses
tam, el de caelero lanquain praeposito responderi.] priores (sic) approbando receperit, cessanle prorsus
Contradiclores, monilione prseniissa, per censuram lnijusmodi qusestione.
ecclesiaslicam, appellatione postposita , comjjescen- Ad bsecautem pars respondit adversa , qtiod re-
tes. Quod si non omnes his exsequendis possent cusaliones proediclaelegitiinsenon fuerunl, quoniam
pariler inleresse, duo eorum ea nihilominus adim- allera fuit falsa, el reliqtia fuit frivola, cumdelc-gali
plerent. Delegati vero partes ad suam proesentiam nepos illius, qui, tanquam suspeclus, consanguini-
cilaverunl, coram quibus fuil pro jam dicto praepo- tatis recusabatur obtentu, nepotem praeposiliSsnc-
silo Sancti Geonrii allegatum, quod sub eorurn non lorum apostolorum solemniler duxerit in uxorem,
tenebatur examine litigare, cum iinus ipsorum ad- C et liberos genuerit,cx. eadena, conlra quorum con-
versario suo essei proxima consanguinitale eorrjun- jugium, licet aiiquando fueril de consanguinitale
clus, alius vero, concanonicus ejus, nimia sibi fami- propositum^, nondum tameii erat Ecclesiaejudicio
liaritate conslriclus; unde, lanquam suspectos illos rolraelatum. Alterum vero de jure suspeclum illa
recusans, a"dnostram audientiam provocavit, recu- familiaris amicilia non reddebat, quod videiicet in
saliones hujusmodi coram nobis se asserens proba- quadam ecclesia fueral decanus, in qua prffipositus
turum. Ipsi vero inlerposiice appellationi minime Sanctorum aposlolorum fueral^caiioiiicus, et quod
deferenles, tesies alios super defeclu aetatis et ordi- ad sua negotia perlractanda lanquam amicum eum
nis receperuul, quorum depositionibus ptiblicalis, consueverat quandoqiie vocare, cum judex hoh ini-
contra ssepedictumprseposilum Sancti Georgii dif- micus esse debeat sed amicus. Porro, qualescunque
finiiivaih senlenliam proluleruiil, electionem alle- fuerint recusaiiones liujiismodi , noluit lamen eas
rius conrirmantes. Idem aulem praepositus ad prse- coram arbilris communiier eleciis probare,- secim-
sentiam noslram accedens , causam eamdem sub dtiin quodpariler dictant jus canonicum et civile,
eerta forma obtinuit delegari, secundum quam ta- qiiod non in favorem iliius, qni causa frustratoriae
men non exsiitit aliquatenus in ipsa processum, sed dilalionis nitilur declinare judicium, sed eidem est
post redilum ejus, cum in die festo Pentecostes , potius introductum, contra quem maliliose molitur
occasionedissensionis hujusmodi, gravis esset tu- iudicium declinare, cum non sit hominum maiiliis
multns in cl.ero ac populo suscitaius, compulsoe indulgendum. Testes autem ad probandum defec-
siuit partes ad sedem aposlolicain iierum laborare. tum aetatisel ordinis non ideo receperunl, tanqiiam
Soepedictnsergo praepositusSancti Georgii per se non esset notoritim inipedimentum ulrumque, sed
ijisum, praeposilusvero sanclorum aposlolorum per eos ad majorem cautelam ex super abundanli reci-
piocuralorem idoneum, noslro se conspectui prae- peredecreverunl. Undc, cum judex non secunriiini
.seniavit, quibus in auditorioiiostro plenam couces- unam tantuin probationis speciem animi sui moiuin

(66) Nomine Hermanno. Vide Honlheim, loc. (69) Decreta.., ea qucejamaicta eranl.
eit. (70) Desuni Decrel.
(67) De islo, nihil oninino ad manum babe- (71) DesuntDecrei.
mus. (72) Decretal., appareat.
(68) Deerelal. lantum liabent, judkibus commi- (73) Desunt hoecverba in Decr.
simia ul.
45. PONTIFICATUSANNOVI, CHRISTI1203. 42
informel, si etiam tesles illos delegati niinus pro- 1i. electionis tempore fuerit cx inspeciione corporis
vide reeepissenl, proptcr evidentiam tamen noto- perspicue monstrabalur, et propter defeclum ords-
riam legitinieprocesserunt, prsesertim cum propier nis, quem eleclionis suao tempore confessus est
lisecnonfueritapppliaium. Cseterum,conlra senten- liabuisse, cum postea fuerit iii subdiaconumordina-
tiam replicabalur eorum , quod, cum coram primis tus; eleclionem auiem allerius, praeserlim propter
judicibus conlra eleclionem saepedicirSanctorum coniradictionem mullorum voleniium de idoneis
aposiolorum prsepositifiiissel objeclum, quod ejus corporis sui membris prseficisibi capul, et propter
eiectio praesumptafuerat conlra canonicas sanclio- conlradiclionem archiepiscopi praedicii, qui non
nes, quibus cauliim esl evidenler ut tunc alter de consenliebatccclesiaesuoeprivilegioderogari, auclo-
allera eligatur ecclesia, cum in ea,iq_iiodlanien vix ritate apostolica decrevimus irritandam. Ne vero
creditur, nullus idoneusinvenitur, idem praepositus, contingal Coloniensemecclesiamex iierala dissen-
qui non eratde corpore calbedralisccclesiae,in qua sione gravius conturbari, discreiioni veslrse per
aiuiti reperiebantur idonei, conira duaruin pene apostolica scripta mandamus, quatenus capilulum
pariium volunlatem, qusesuo privilegio renuntiare ipsius eoclesiaead electionemcanonicam et concor-
nolebanl, ad proeposituramipsius in earum proeju- dem moneaiis aiieiuius, et efficaciter inducalis,
dicium non debebat assuini, prxserllm cum, juxia ',B qualiter si forte, quod absil! provenire non polerit
slaiuta canouica, nori posset prseposiluram cui al- infra mensem, exlunc, aucloritale noslra suejlti,,
ligatus erat dimittere absque sui auctoritate ponii- sublato ctijuslibet contradictionis et appellationis
ficis, el ad aliam se transferre. Sed Tesponsuin esl obstaculo, personam idoneam eis in praeposiium
econtrario.quod eleclores prseposiliSancli Georgii, prseficere studeatis. Contradictores, etc Quod si
pro eo quodipsum elegerant infra ordinem, el seia- non omneshis exsequendispotuerilis, aul voluerilis
lem, in poenam incideranl constilutionis canonicoe interesse, duo vestrum, etc
in Lateranensi conciliopronnilgalse,per quam hu- DalumLaterani, v Id."Aprilis.
Jusmodi proestimpioresdecernuntur , el electionis XXXVII(74).
ca vice potestale privati per Uiennium, ela benefi- ARCHIEPISCOPO BITURICENSI (75); PRIORl
EXOLDUKENSl,
ciorum suorum perceplione suspensi, unde penes Ut W.
Gervasii, subdiaconum,prwbendain Xanclo-
alios eligendiduniaxatnoscitur remansisse potesias, nensi ecclesiaspolialum, sub excommunkalionis
qui estraneuiii eligendo juri suo^generalileronnies pcenarestitui facial.
renunliare quiverint, prseserlim cum nullum de (Lale.rani,xvui Kal. Februarii.)
praedictis prsesmnploribuseligere debuissent.Ve- Cum olim dileclus filius, "W.. ."Gervasii,subdia-
rum, haecraiio poterat forte locum liabere, si prse- conus, ad sedem aposlolicamaccessisset, ipsi resti-
diclus prsepositus Sancli Georgii prius fuisset ele- lulionem canonicaeXanctonensis,qua injusle fuerat
cttis, sed econlra proesumitur quod alius prius a spoliatus, humiliter postulanti, el... . ., Alnisiensi
prioribus electus fuisset, qui prius debebant, archidiacono, subdiacono nostro, eidem super lioc
secundum ordinem, nominare. Ideoque, si vel pro Xanclonensi ecclesia resisienti, dilectum"filium
mistim cle»"'' fueruni, nondum illi fuerant noslrum, P. (76) lituli SanctoeCoocilioe presbylerum
ciigendi potesiate privali , quando in eorum cardinalem, concessimus audilorem, qui, cum ea
prarjudicium isti exlraneum eligere praesum- qusehinc inde proposila fuerant nobis plene el fide-
pserunl, sed nec illud de jure valebat, quod in iiier retulisset, cognilo ipsum eadem canonica prae-
comniissione noslra fueral sine conditione man- termisso juris ordine desiiuitum,et a bonoememorioe
datum , ut si vcl unus uni de tribus obsta- Lucio papa, prsedecessorenoslro, postmodum sen-
ret defeelibus, alterum confirmarent, cum illud tenlialiier restilulum, siculipseprobabatperejusdem
tacita -fuerit verilate subreplum, nec nos intellige- lilteras, quas super hoc in medium ostendebat, de
bamus exceptiones legilimas exclusisse, quaepoie- consiliofratrum noslrorum, ejusdem praedecessoris
rant, vel in personam objici, vel In factum. Nos D nostri sententiam circa reslitutionem ipsius decre-
igitur, snper iis et aliis, quae partes in auditorio vimus exseculionimandandam,salvis tamen in aliis
nosiro proponere cnraverunt, cum fratribus nostris exceptionibus ecclesiaememoratselegilimis, si quas
deliberavimusdiligenler, el, quoniam, praeler alias conira eum ejusdem ecclesisecanonici opponendas
raliones, ex eo etiam non immerilo inovebamur, ducerent et probandas; prsecipieniesepiscopo,de-
quod ex hac dissensione grave scandalumimmine- canoet capituloXanclonensibus,ul eumdemsubdia-
bat, cum uni de duobus eleclis plufes de canonicis conum tanqiiam canoiiicumsuum plenarie reslilu-
irrevocabilileradhaererenl,quibus et metropolilanus' lum, in canonicumel fratrem reciperenl, cl fraterna
lola inteniione favebat, alierum vero majores sine eum clraritaie tractarent, eidem stallum cboriei
revocalionefovebanl, qnibus et priores Colonienses locum eapiluli, sublalo appellalionis diffugio,assi-
suum prseslabanlex loio favorem, eleclionemunius gnanles; nihilominus, venerabilifratri epi-
proecipuepropier defeclum aelalis , qui quantus scopo(77), et dilectofilio... decano Pictaviensi(7S),
(74) Epislolam hanc laudal Bzovius,Annal. lom. (76) Lib. iii, epist. 52, not.
XIII,pag. 101, §11. (77) Deisto aginius aiibi.
(75) Lib. v, cpisi. 52, not. (78) De isio eilaiu agitur aiibi.
PATROL.CCX.V. 5
"45 INNOCENTILHIPP. REGESTORUMLIB VI. U
per scripta noslra mandanles, ut, si nollcnt super A declinaris, et maliicris conira slimulunrcalciirare,
hoc mandaium apostolicum adimplere, ipsi eos ad quam stalutis Ecclesise"Romanseparere ? Nunqtiid
id, .monitione praemissa, per censuram eccle- non riosli quod venerabilis frater noster, S. (82)
siaslicamcogerenon ditTeprent.Cumque memoralus archiepiscopus Maguntinus, palliuin ab Ecclesia
subdiaconus jam dictis .... episcopo(-79),decano Romana recepit? Nnnqtiid te latuit, quod ptihiice
(80) ctcapirnlo Xanclonensibus, tam nostras quam dicium fuit, ut nuiic, sicut accepimus,Iitleras, quas
exsccutorum lilteras proesenlassel,ipsi, spreio man- ipsi concessimus, asseras esse falsas, sicque taciie
dalo aposiolicoet admonitionibuseorumdein,cujiis- saltem defendas illas improvidus,quaead perhiben-
dam fruslratorioe appellationis prsetexlu, cum ipsa dum lcsiimoniinnfalsilaii sunt a falsariisimpelraise?
in lilleris es:sel irihibila, ipsum recipere contempse- An nostrum forlasse prsesumisjudicium reprobare,
runl; quare .jiroenominaliexseculorcs, lam corum judicando de nobis, qui a*nobises potius judican-
ccclesiam quam personas. conlradicentium et non dus ? An oblilus forlasse es illius, quod saepenon
exprcsse conscnlienlium,supposuerunt ccclesiastico solum legisii sed etiam docuisti, quod servus suo
inierdiclo, sicttt eorum lillerse nobisexhiblloeconli- domino slal aut cadit, et qui nos judicat Dominus
nebant, qui senlenliam parvipendentes eamdem, est, et instar est sacrilegii de judicio principisjtuli-
in coniemptum apostolicsesedis el noslrum, nihilo- ^ care? Quainvis, eisi ab hujusmodi liberi simuscs
ihiiius divina praesiimunlofficiacclebrare. Quoniam collata noiis coelitus poteslate, prompii lamen ex.
igilurferro abscindendasunt membra, quoefomen- apostoliea huniiiitale fuerimus sufficienles super
torum non sentiunt medieinam, discretioni vestrae his reddere rationes. Licet igltiir in pcenam tuain
per aposlolica scripia mandamus alque praecipinuis, gravius procedere de jure possemus, volentes te
quatenus inlerdiclum ipsum ,' Temolo cujuslibcl lamen ad obedientiam revocare, per aposloliea libs
contradictionis el appellalionis obstactilo, faci_aiis scripla mandamus et districte pfsecipimus, quate-
inviolabiliter observari. Quod si forsan, quod non nus reversus ad mentem, ad prsedicti archiepiscopi
credimus, observare noluerint, sed poiius coniuma- Teverentianiceleriter et humiliter redeas, etin ipsa
citer duxerint resistendum, vos, ipsos, omni ajipel- firmiter et devoie persistas ; alioquin, noveris nos
lalione et conlradiclione femota, excommunica- eidem archiepiscopomandavisse, ui, nisi infra meu-
lioniS vinculo innodelis, el excommunicatoslandiu sem post susceptionem proesentiumimpleveiis quod
facialis publice nunliari, donec el prscfatumW. mandamus, extunc le, sublato appellaiionisobsta-
siibdiaconum,, per nos senlenlialiter restitiitnm, culo, aucloritate nostra suffiiltus, onuiibus ecele-.
duxerint admiltendum, et ad noslram prajsenliam 1 siaslicis beneficiis spoliare procurel, ct ea persouis
cum veslrarum litlerarum lestimonio acccdentcs, idoneis faciat assiguari. Ideo autem graviter te
nobis de suo conlemptu el conlumacia satisfecerint corripimus, ei uiinam efficacilercorrigamus! quia
competenter. Nullis litleris obsiantibus haruin dolemus te conversumesse in arcum perversum, ds
tenore tacito, etc Quod si nonambo .. . lu, frater qno aposiolica sedcs aliud cogitavil.
archiepiscope, elc. DatiiniLaierani, tvld. Aprilis.
Datum Laterani, xvmKal. Februarii, pontificaitis XXXIX(83).
noslri anno sexto. ETUNIVERSO CLERO ETPOPULO, IKMAGUNTIK&
CANONIClS
XXXVIU(81). CONSILU SAKIOR1S.
DIOECESICONSTITUTIS, SPIRITUH
JIAGISTRO PR.EPOS1T1NO, MAGUNTINO SPI-
SCUOLASTICO, Mandal ul
RITUJI CONSILII SANIORIS. archiepiscopumMaguntinumrecipiant.
(Laterani, v Id. Aprilis.)
Sorialnr, el mandal ut ad bonam [rugemredeat,-el
alias beneficiis Quod vobis subtraliimus nosiroesalutaiionis allo-
archiepiscopo Magununo pareal,
eaclesiasticisspoliabitur. quium, et apostolicsebenedictionisgraliam denega-
(Laiorani, iv Id. Aprilis.) mus, non duritioe nosirse, sed illorum contumacise
Credebamus haclenus quod sapieniia regnaret in , potius imputetis, qui elegerunl magis senlenliam
seuJbus, et ornaret prudentia lilteralos; sed in le excommunicalionisincurrere, quam mandalis apo-
jam, quod dolenles didicimus,econlrarioexperimur, stolicis obedire. Sane, universilatem vesiram credi-
quod in senio desipis, qui lemporesapuerasjuveii- mus meminisse, qualiter super discordia Ecclesise
tutis, et multse lillerooad insipienliam leadducunt. Magunlinsedolenles, causani ipsius venerabili fratri
Nunquid elenim non legisli, quod erimen ariolandi nostro, G. (84) episcopo Piaenesiino, apostolicaese-
est nolle acquiescere, et- scelus idololatriaenolle dis legalo, duximus commiliendain; qualiler ipse in
obedire? Nunquid similiter non legisti, quod obe- mandati nosiri exseculionem procedens, electionem-
dientia victimis anlefertur ? Ut nunc, obedientiae factam de venerabili fratre nostro, S. (85) archi-
semila derelicla, scienler -ad inobeilieutisedevia ejvscopo Magunlino,curaverit confirmare, ci r.os

(79) Lib. v, episl. 116, nol. (82) Vide epistolamlibri quinti 15, not.
(80) Gaufridus I, decanus Sanlonensis, nolus in (83) Vide Raynaldum, anno 1203, § 50.
inslrumentis ab anno 1199 usque ad annum 1207. (84) Vide epistolamJibri quinli 8, unL
Gall. Christ. tom. 11,col. 1088. (SJ) Episl. libri quinli 14, not.
(81) Viiie Riiyiialdum,anno 1205, § oU
£5 - . PQNTIFICATUSANNOVI, 'CHRISTI1203. 4«
-ta-ndemralum babentes quod faclum fueral ab "eo- A nitatem luam per aposiolicascripta monemus, qua-
dem, arcliiepiscopoipsi pallium duximus concedeiir lenus ad officiumtiuim spectes, dicecesim visiles
dum. Meministis eliam, qualiter vos m.andaveri- Magunlinam, ul et parvulis Iacpolum -tribuas , et
niuseidem -archiepiseoporeverenliam et honorem soliduni cibum' .provectis apponas. Ne aulem cor-
debilum exhibere, exsecutionemraandati noslri cae- rumpat fermenti modicum lolam roassam, el infi-
teris exseoutoribus committentes, qui vos ad illud cial ovis morbidatotum gregem , si quos in ea in-
eogerent-exsequendum. Verum , qnia. nondum ad veneris simoniace inslilulos, ipsos,' stiblato appella-
ipsius arcliiepiscopi reverentiam aceessistis, univer- v tionis obstaculo, canonice punias, el si fuerint spo-
silatem vestram monemus, et per apostolica vobis liandi post canonicam destilutionem illorum, eorum
scripta <Iisiiicle prsecipiendo mandamus, quatenus beneficia personis idoneisfacias assignari._Pra:lerea,
ad civitatem et ccclesiam Magunlinam admiltatis tam subditos quam proelalossuper excessibus suis
eumdem , el reverenliam ei debitam 'exliibentes , 'canonice corrigas, et lioeresespullulanles sludeas
eonlra molestatores suos eipolenter et viriliter assi- penitus confutare.
slatis, nec impedialisquominus liberam adminislra- DalumLalerani, v Id. Aprilis.
lionem ejusdem Ecclesisetam in spiritualibus quam XLII (90). >
in temporalibus valeat exercere. Alioquin, prseier B ** LA.NTGRAVIO THURINGU., '
districtionem , quam exsecutores nostri jam exer- Recipilur sub proleclione.
euerunt in aliquos .vestrum et inposterum exerce- (Laterani, m Id. Aprilis.)
J3unt, poleritis non immerito formidare, ne sedes '
TusedevoliGiiisjnerilapromerenlur,ulinipjibusiio-
itrchiepiscopalis, proplerinobedientiam vestram, ad nestepossumusfavoremlibinpostolicumimpendamiis.-
locum aliquemin quo sint obedienlisefilii, transfe- Eapropler, dilecte in Dominofili, tuisprecibus an-
zatur. nuentes, personaih luam cum omnibus bonis sus-
Baliim Laterani, v id. Ajnilis. cipimus, etc, in- modum proteclionis, aucloritate
" ' XL (86).j libi praesentium indnlgentes, ne quis in te vel -ter-
S."(87)ARCDISPISCOPO MAGUNTINO. ram luam excommunicalioiiisvel inlerdicti senlen-
Ihdulgel ul irrila decernal, quw in ecclesia Ma- liam, absque manifesia ei rationabili causa, proferre
__~guntinu$Varmaciensis episcopus conlra fas psr- proesumat.
egit. Semper etiam admonilio canenioa prse-
(Lalerani, ut-supra.) niillatur, nisi fuerii lalis cxcessus, qui j-udiciarium
Cumjuxla Iegiiimas sanctiones, non lesieat ac- ordinem non requirat. Concedimusinsuper ut, qiio-
ccssorium ubi non tenuerit principaie , iirmilalem _ ties ie gravari prsesenseris,-libere tibi Iiceat se-
sorlinnon debet, quod Wafmaciensis episcopus(88) <lemapostolicam appellare; Quodsi quisquam in te
in ecclesia Maguntinaproesumpsit,in qua temere se vel lerram tuam , post appellaiionem ad nos legiii-
inirusil, ~cum poslulaiio ejus a nobis admissa non nie interpositam, seiuentiam aliquam duxerit pro-
fueiit,ci iutrusio sacris sit canonibus inimica. Ideo- mulgandam, eam decernimus nullam esse. Tandiu
-que,-fi-alerniiati tuseauctoriiale prsesenliumindul- autem indulgenliam nostram robur obtinere volu-
gemus, ul quidquid in donationibus,concessionibus, -mus firniitatis, quandiu nobis et EcclesiaeRomanse
vel aliis, lam in ecclesia Magunlinaquam aliis ejus- cbediens fueris etdevotus. Nulli ergoprolectionis-et
dem dioeceseos,diclus episcopus attentavit, sublalo concessionis, eic .
appellaiionisohslacuIo,in irritum revoces, vel de- . Dalum Lalerani, «i Id. Apriiis.
XLIH.
nunliespotius non tenere. Nulli ergo...concessionis,
eic. ABBATI (91), ETMONACfllS OECECCO .
Dat. ul, supra. Confirmal eis ecciesiam S. Albini.
XLI (89). (Lalerani, iv Non. Maii.)
SIFFRIDO ARCUIEPiSCOPOMAGCNTINO". Cum a nobis petilur quodjuslum est et honeslum,
Gruviter \eum monet, ut ad officiumsuum diligenter D lam vigor sequitalis, quani ordo exigit rationis, ut
incumbat.^ id per solliciludinemofiiciinostriad dcbiium perdu-
(Laterani, v Id. Aprilis.) calur effecium. "Eapropter, dilecti in Domino filii,
Ad lioc.-omispastoralis oflicii suscepisii, ut oves veslris jusiis poslulaUonibusInclinaii.donalionem,
€iirisli,_cujus es minislerio depulaius, verbo pascas quam vobisfeeithonaememoriae (92) Ebroicensis
pariter el exemplo, qui, cum eas Scriplufaepaveris cpiscopus, qui videlicet ecclesiam Sancli Albini de
sacrai pane, vere valeas dici pastor. Ideoque fraier- €rovill. cum capellis el perlirienliissuis, vobis-pia

(86) Vide Raynaldum, anno -1203, | 50,- unodie excepto, obiitquexiv Kal.Oclobrisanno 121L
(87) Lib.-v, episi. 14, not. Galt.Chrisl. I. XI, col.>25L
{88jlbid. not. (92)Agitur hic, verisimiliter, de Guarino (de Cier-
(89) Epislolam hanc intcgram exhibei Raynaldus, rey) qni, anno 1293, lempore detentionis Richardi,
anrio 1205, %51. regis Augliae, in Alemannia, Ebroicensis "episcopus
(90) Landat Raynaldus, anno 1203, § 57. eleclus, defunctus est anno 1201 (ex ciirpnico 'Uli-
(9u*)Sicin apogr. censi); bujus nomen, anno 1198; in ciiartis mona-
(91) Guillelmus11abbaliam de Becco rexit annis stcrii de Becco occurrere dicitur ab' aucloribus
fedecim, mensibusduebus, et duabus licbdomadis, Gailim Christiance,l. XI, col. 581.
47 TXNOCENTll511FP. REGESTORCMLIB. VI. 48
liberalitate concessil, sicul sine praviiale provide %_.damus, qnalenus a jyroedictisexaclionibus et injuriis
facla esl, el in ejus authenlico plenius' contineliir, abstinenles, clericos et ecclesias ad hujusmodi
vobis et per vos ecclesise vestrae, aucloritaie apo- onera nullalenus compellatis, sed recipiatis Iiumili-
slolica confirmamus,et proesenlis scripti patrocinio tcr, cum aclionibus gratiarum, si quando forsan
communimus. Nulli ergo, etc. •episcopussimul et clerus tanlam necessitaiem vel
Datum Laleraiii, ivNon. Mailii, anno sexio. ulilitatem iiispexcrhii, ut absque ulla coactionead
XLIV. relevandas iililiiates et necessilales communes.ubi
UENRICO , PRjEPOSITO SANCTI PETSlDEMACUNTIA, laicorum non suppelunlfaculiaies, subsidia per cc-
NEPOTI NOBILIS VIRI COMIT15 DELINIG. -clesias duxerint conferenda. Alioquin, cum ei Late-
Ei confirmalprwposiiuramSancli Pelri de Magunlia. Tanense concilium ialia sub excommunicationepro-
(Laterani, v ld. Maii.) bibeal aiienlari, el utique justum exislal, ut laicis
Solet annuere, elc., usque assensu ; coneessionem spiritualia sublrahantur, qui temporalia clericissub-
pneposiuiroe ecclesiaeSancii Pelri de Magttniia libi ripere non vercnlur, si qui vestrum de cselerocontra
a vencrabili fralre nosU'0 (93) Prsenestino niaiidaluin nostrum venire praesumpserint, excom-
episcopo, opostolicsesedis legato, de assensu vene- " municationis se noverinl vinculis inuodatos,] nec
vabilisfraiiis nosiri, S. (94) Maguntini arcbicpisco- nnquain, sine mandato sedis aposlolicse speciail,
pi, collaiae,sicut canonice facla est, auctoritale tibi contemptorcs lmjusmodi absolutionis beneiicium
apostolica eonfirmamus,elc Nulli ergo, etc, conseqnaniur, donec, satisfacturi plenarie in perso-
Datum Laierani, vld. Martii. nis propriis, apostolico se conspeciui repraesentent.
XLV (95). Constiluiiones insuper et seiiienlias, qme ab ipsis
CONSULIBUS ETCONSILIARIIS excommunicatis, vcl de ipsorum mandalo, fuerint
POTESTATIBUS, L0MBARDIJ3,
TAMPR.ESENTIBUS QUAH FUTURIS. piomulgatoe, decernimus irritas ei inanes, nullo
valiitiras. Quia vero fraus et dolus
Anathema, et alins canonicas pmnas eis comminalur, unqiiamlempore
si clericoset ecclesiasexaciionibusel injuriis vexa- cuiqu3in palrocinari non debeni, nullus vesirum
verini. . . vano decipiatur errore, ut infra tempus regiminis
(Lalerani, xvi Kal. Maii). siistineat analhema, quasi posl illud ipse non sil ad
Exspectavimus hactenus el speravimus , quod exliibendum salisfaclionis debitum compellendus.
pvovincia Lombardioe, tanquam hortus irriguus et Nam et ipsum qui salisfacere recusavit, et successo-
wnea graliosa, fructus germinaret acceplos; sed, rein ipsius, nisi satisfaciat infra mensem, manere
quod dolenles referimus, pro uvarum dulcedine o decernimus ecclesiasiica dislrictione conclusum,
propinavit amariludinem labruscarum, et pro rosa- denee eeclesiaecongrue satisfaciat, cumsuccedal in
ruin odore feiorem papaverum exhalavit. Olim onere qni subsiiiuilur in honore. Ul autem civilas
siquidem, Pharao, rex JSgypii, caeteris servituli ilh, quse mandato noslro restilerit, sentiat manus
subaciis, sacerdotes suos et possessiones eorum nostras in se durius aggravandas, cives ipsius, cum
non solum servavit in pristina libertate, sed eliam suis mercimoniis ad nundinas accedenles, manda-
aiimoniam eis de publico ministravit, et rex Persi- bimus usque ad satisfaclionem debitani deiineri.
da?,Artaxerxes, universis sacerdolibus,Icvilis, can- Datum Laterani, xvi Kal. Maii.
ioribus, janiloribus1, nathinaeis (96), et ministris
domus Dei, vcluit. veciigal, tributum et annonam XLVI(97).
ARCHIEPISCOPO MEDIOLANENSI (98); EPISCOPIS,
imponi. Vos autem, sicut frequenter accepimus, in
ABBATIBUS, PRIORIBUS, PR^POSITIS, ETALIISECCLE-
opprobrium et gravamen tam ecclesiarum quam
eiiam cleiicorum, non causas ul causas assumitis; SlARUM PR^LLATIS, IS LOMBARDIA CONSTITUTIS.
ut eis collectas aut lallias imponaiis, turpibus ijisos Conquerilur, quod consulibus, et aliis Lombardice
magislratibus, clericos ad onera solvenda conipel-
angariis ojjprimontes, quas si forsiian solvere vel lentibus, non obslilerint.
subire noluerint, aulbannitis eosdem, utexponan- 0 (Laterani, ul supru.)
tur ineursibus malignorum, aul usum eis tam rerum Tacii sumus dolore cordis inirinsecus el gravi
quam officiorumcommunium interdicitis, aut aliier mcerore turbati, quod inter vos vix hactenus aliqui
sxdprsediela trahilis violenler, ut, ineviiabili quasi sunl reperti, qui murum pro domo Dominiseoppo-
necessilate comp.ulsi, salisfaciant vel inviii. ;[Ne nant, et, lanquam lurris David conlra Damascum
igitur sacerdoiiuin deterioris bodie conditionis erecla, resistant virililer liis qui Ecclesiam prelioso
exislal in populo Clnisiiano, quam olim :ujiudJu- sanguine Christi redemptam moliuiilur omnimodis
daeos fuerat vcl geniiles, universitati vestrae, stib ancillare. Licet enim poleslales, consules ei consi-
obteslalionedivinijudicii, districle proecipiendoman- liarii Lombardioevos et ecclesias„ae clericos veslros

(95) Lib. v, ejiisl. 8, nol. peiuo famulilio addicli fuerunl decrelo, de quo
(94) lbid., epist. 14, nol. Jostie, cap. IX; lumqne dicii Naihinwi, cimi David
(95) Fragmentiim edidit Raynaldus, an. 1205, constiluil ul levitis servirent, sictillevitaesacerdoli-
§ 05; quaeapud ipsum leguiitur, hic uncis inclusa bus. CANG. Gtoss. l. IV, col. 1147..
sunt. (97j Vide Raynalduin, anno 1205, § 65
(96) Id esl acolylhis,vel clediiitiis.Gabaonit&\per- (98) Lib. iii, episl. 6, nol.
49 . PONTIFICATUSANNOVI, CHRISTI 1205. . SQ-
rauliipliciter aggravaverini, neminem tamen ve- A L. proediclo,Norwallioeprincipe, sentenlialiter con-
strum audivimus ipsispio defensione suae ecclesise cesserunt,- aucioritate apostolica desponsari, ns
resiitisse, sed lanquani canes muii, non valenles discordiainler illos olim exorta,.nunc auiem sopita,
hurare, nialtiisiis veslras ecclesias ancillari, quam ilerum oriatur, sicul nobis per suas litteras intima-
pro ipsarum liberlale luenda subire tribulationes, runl. Nos igilur eorunidem scnlenliam,.nisi aliud
angusiias el pressuras. Monemus igilur discretio- rationabile quid obsislal, ralam et firmam habenles,
nem veslram, consulimus et exhorlamur, per apo- praesenlium vobis aucioriiale mandamus, qualenus
slolica vobis scripla, in virtule obedienlioe,districte ipsam faciatis, appellatione remola, per censuram
prasipiendo mandantes, quatenus, murum vos pro ecclesiaslicam inviolabililer _observari. Nullis lit-
Ecclesia Dei deiuceps opponentes, non permitlatis leris verilali, etc. Quod si non omnes.... duo, etc.
vos ipsos, ecclesias vel clericos vestros exactionis XLVIll (102).
onere aggravari, cum parali simus vobis in neces- P. (103) TITULIS. HARCELLI PRESBYTERO CARDINALI,
sitatibus veslris palrocinium aposlolicum impeftiri. APOSTOLICE SEDISLEGATO.J
Nos enim dilectis filiis, polestaiibus, cor.sulibus et Respondetsuper quibusdam articulis de quibus re-
consiliariis iLoinbardiac, lam prsesenlibus quam sponsumpetieral.
.futuris, sub oblestaiione divini judicii districie de- 2 (Laterani, xi Kal. Maii.)
dimus in mandalis, ul, a prsediclis injuriis penilus Inler illa, quae nobis pertnas iitleras intirnasti,
abstinentes, -clericis el ecclesiis nulialenus onera super tribusarlicnlis, de quibus prsecipuedubilabas,
exactionum imjionanl. Alioquin, cum el Lateranense nostrum postnlasii responsiim, timens ne Veneli
coucilium, etc, in eumdem fere modum usque in tanquam falui renuant absolulionis beneficiumobli-
finem. Quoeirca discretioni veslrae per aposiolica nere, quodque te nolint tanquam apostoliceesedis
scripla prxcipiendo mandamus, quatenus ipsam habere legalum, et quod, sicul accepisti pro certo,
senlentiam nuniietis, el mandare curelis ab omni- - cum filio quondam.imperatoris Constanlino-
. Jbusinviolabiliierobservari. -
polilani, quem ducere seeum intendunt, velint iu.
Daium, ul snpra. Graeciamproficisci. Nos igilur, luse diseretioni su-
XLVII per boc breviter respondenles, per apostoliea tibi
iEBATlTiEABENTON (99), PR10RI DEJIENLI,ET MAGI- scripta-.mandamus, qualenus- nisi juxta formam,
STRO M.CANOKICODE BERLINTON, BANGORENSIS DICE- quam libi per litteras alias dignoscimurexpressisse,
CF.SEOS. absoluliouem acceperinl, et promiserintfirmiter,
Cenfirmal scntentiam de sponsalibus inler filiam „ ne conlra Christianos arma movere preesumant,
principis Insularum et principemNorwalliw. teque receperintetlraclaverint.tanquam apostolicae
(Lalerani, xm Kal. Maii.) sedislegaium, obedienlestibi humililer etdevole, lu,
Olim riilecius filius, nobilis vir, N.-(IOO),prin- iie
illorumvidealisneqiiitiaeconsenlire,illorumexer--
ceps Norwallise, a nobis huiniliter ut
postulavil, de citum, lanquam reprobatum a Doinino,el elongalum
concessioiienostra licerct eidem liliam nobilis viri
abejus benedictionibus,derelinquens, versus Hiero-
principis Insularum, quam se subarrhasse solymam dirigas iter tuum. Cum Francis autem, si
scribebai, ducere in uxorem, elc. In eumdemfere sequi voluerint perfidiam Vcnelorum, sccure
sicul secundianni pro-
modum, in Regeslo (101), mense cedas, et super absolulione baronum, si forte suc-
Decembriusque poterit copulare. Partibus itaque in cessores vel hseredes suos noluerint
obligare, pro-
proedicioriinijudicum praeseniia constilutis, sicul vide facias, quod tibi Deus dignabilur insju-
ipsi per suas nobis lilleras inlimarunl, eis per rare.
testes consiilit evidenter, quod puella, completis Datum Laterani, xi Kal. Maii.
octo amiis, a L. principe Norwalliae,tam suo quam
suorum consensti parentum, subarrliata fuerat, sed, XLIX.
eo exuecessilate traducere differente, a pairuo sine PRIORIET FRATRIBUS ECCLESliE SANCTI SALVA-
suo consensu posunodum desponsata, qui, ea ne- D TORISDEPILLER.
qiiaquam carnaliier cognita, viam fuerat universoe Recipileossub proteclione,cum annuo censu,
carnis ingressus. Unde, ipsi judices, communicalo (Lalerani, -xiKal. Maii.)
prudenlum virorum consilio., puellam eamdcma Solel ahnuere, etc, usque assensu; ecclesias ot
(99) De abbalibuslnijtis mouasierii, cireahsecin idemac Lewellinus, princeps Weiiedociie,cui Joan-
quibiis versamur lempora, niliil apud atictores§Jio; nes, Anglorum rex, Annam fiiiam suam in uxorem
naslic. Angl. dederat, el munitiones. ac oppida sua absiulisse
(1.00).Qui hic initiali N; aiibi (vid. not. seq.) R. dicilur anno 1211, cum Norwalliam magno exer-.
liliera designattir; sed forsan utrobique male. Re- cilu stipalus adiissei?'Anns/.eccles.Menens.ad aim.
ciius,uiiiifra,inhaeipsaej)islola,L.Lewellinumeiiim, 1211. (Videetiam'Auua/.eccles.Wigorn.,Angl.sacr.
Norwallise principem, circa hsec lempora diserte\ port. l, pag. 481 ei 482.)
noniinataiictorcoselaneiis, etipsepalria Wallensis, (101) Epistola 235, ad Mannensem .legendiim,\
Giraldus, De jure etslatu Menevensiseccles.part. li,, ' forsan Menevensem) episcopum, archidiaconumBan- ,
pag. 554. Lewellinus,ilem, fundalor abbnlioeAber- gorensem,el priorem de insuld Glannavo,directa.
conweyensis in agro Carniarilieiisi,'prodil incharta i (102) Epislolam hanc laudant Bzovius (AnnaL,
dala"anno 1198, principatus sui decimo, vn Id. ,la- l. Xlll, p. 99, § 5), el Raynaldus, anno-1203,| 9-
nuarik Monaslic. Anglic, ioin. I, png. 918. AJJ i (105) De eo jai» dictum sa^pius.
51 INNOCENTllIII PP. REGESTORUMLIB: VI. 52
personas vestras, etc, in modum proteciionis.Ad jA uiiiendam ecclesiaecalhedrali (ita quidem, ut mona-
indicium autem hujiis a sede apostolica proteclionis sterium Sanctse Ilorse, ad ecclesiam Areiinam nullij
,'oblenlse, duaelibrse ceroenobis gratis oblatse, nobis pertinens medianle, cui Ecclesia illa noscitur esse
et successofibus nostris ab ipsa ecciesia annis sin- subjecia, serviliorum„omniumquoe annuatim ex ea
gulis persolvenlur. Nulii ergo,etc. jiercipere consuevii recompensalionem,juxta bonl
Datum Laterani, xi Kal. Maii. viri arbiirium, recipere debeat competentem),quam
In eitmdemmodum priori ecclesioeSancli Ja- sibi, stipplicationedevota, in eeelesiamcathetfraleui
cobi, elc,Jn modum proicciionis. Ad indicium au- a benignitate apostolieaesedis postulavere-concedf;
lem, elc Puoelibrse ceroe,etc firmiter promittentes quod Ecclesiaenominatae,lain
L (104). in feslivitatibus, quam honoribus singulis qui ab
LPISCOPO FLORENTJNO (105), ET ABBATI VALLIS- aliis civitatibussuis cathedralibus ecclesiisexhiben-
UMBROSiE (106). lur, tam a clero quam populo civitatis Aretiiioede
Be iranslalione ecclesiw calhedralis Aretinx' infra eaeteroreverentiam omnrmodamet honores consli-
ejusdem civitatismmnia. luunt exhiberi, non obstanle quod ab eis observa-
(Lalerani, x Kal. Maii.) tum est hacleiius usque ad hsee lempora, propter
I
Ex parie venerabiKsfratris noslii (107), epi- dissidium quod inter civitatem et Eccfesiam j"am
seopi, el dilectorum filiorum, prsepositi canonico- dictas emersit. Praelerea potestas, ciim toio con-
rum, et nobilis viri,'A potestalis Arelrnorum, fuit silio et communiAretinaeciviiatis, deinera et con-
nobis saepepetitio pnesentata, et tam per litieras sona voluntate, prsedictam ecclesiam ab omnibus
quam per nuntium supplicatum, ut pro pace civi- angariis el exactionibussialurl liberam et immu-
tatis et ecclesiae Arelinse, ac ulililate communi, eis nem omnitempore permanere ; jura quoqne ae
licentiam pr-aeberemus,calliedralein ecclesiam, cum castella episcojjatus, et canonicaruin Areiinarum
canojiicorum residenlia, el omni jure ac universis honores, cum possessionibus aliis a communi civi-
privilegiis suis, ad locum ad quem convenirent ad lalis ijisius ubique maniiteneri statuit et defendi.
invicem infra civitatisnioenia transferendi. Nos au- Nos igitur concordiaecivitatis et utililali Ecclesiae
tem, habito cum fratribus nostris diligenti traetaUi, providere volenies, prseserlim cum dicta ecclesia
pelitionem liujusmodi sub eo tenore non duximus Sancti Petri sit Aretinsedioscesana Iege subjecta,
admittendam. Qtiod si forsan eidem Ecclesisealiam, discretioni vestrse per aposlolica scripta mandamiis,
infra civitatem posilam, petercnt in unam eceleshm qualenus abbalem el fratres monasterii memor.iti
calhedralem uniri, nobis erat quae Ecclesia ipsi ^r, inonere atlenlius ac inducere, et si necesse fuerit,
jungi deberet primilus inlimandum, el utrum ipsa per districtionem ecclesiasticam, appellatione re-
tanlum ad jus perlineret ecclesiae Arelinae, an alii mola, compellere procurelis, ,ul ad boc quod ec-
essel subjecta, ut sine illius assensu eui subdila clesia illa calhedrali ecclesiseuniatur, favorem prae--
essel non consurgeret ia ecclesiam cathedralem. beanl et assensum, de ipsa prius juxta bonortun
Prselerea, exponendam erat nobis privilegium H- virorum arbitrinm, competenli recompensationere-
berlalis, j'uris et honoris augmenlum, quod eadem cepta, prsepositumque ac canonicos Aretinos in
eeclesia consequerelur ex lmjusmodi nnione, ut, corporalem possessionem,nullius contradictione vel
super omnibus per eorumrelationem inslructi, dis- appellalione obstanle, auciorilate aposiolica, indu-
cernercmus melius quid amplius expediret. Ipsi calis, ila quod ad minus quaiuor canonici el duo
vero, super boe nostra responsione recepla, nobis clerici in ecclesia priori permaneant, per quos ei
liumiliter iniimarunt, quod ad sedandam discor- sufflcienierel congrue serviaiur. Praeierea, eidem
diam, et inveteratum odium exstinguendum, quod ecclesiae super libertalibus el iminunilaiibus et
tam ecclesiam Aretinam quam civilalein semper aliis supra scriplis sufficienlissime caveatis, ne
lurbavit, ecelesiam Sancti Pelri Majoris, cum omni super eis aliquo unquam lempore valeal mole-
jure et pertinenliis suis, quoehabet tam in civitaie 1D siari.
quamexlra,pavi voto efvolunlaleconcor.di,elegeranl Datum Latcrani, x Kal. Maii.

(104) Epistolam hanc jam vulgavit Ughellus Ilal. de decimis et de quibusdam aliis eontra Camablu-
sacr. 1.1, col. 469. lensein eremumab abbate Vallis-Umbrosre.W.lftjrf.,
(105) i Petrus Florenlinam Ecelesiam rexit, ab p. 190.
anno 1189 usquead annum 1205 in quo decessit, (106) De abbate Vallis-Umbrossenihil iu -prom-
nec, praeter aliquot concessiones, aliquod reperilur piu babemus.
de eo. i Hactentis Ughelltis (Ital. sacr. t. HI, cql. (107) Amedeus Arelinus episcopus electus est
157). Veram difficuliasinest. In aclis aulographis anno HS5, die deciina scxla Januarii, in locuin
exaralis anno 1211, Peirus, episcopus Florentiuus, Gualandi, qui anno aniedecenii postijfattisepisco-
velut adhuc sedens, diserte liominatur. Vide MIT- pns, posl obituin Ileliolii defuncli die 6 Decembris
TAR.Annal. Camatd. t. IV, pag-180. El, qtiod magis anni 1181, episcopalem sarcinam deposueral die
mirandum est, in quadam Iimocentii lillera, qtiae 23 Deeembris anni 1182.Obiit paulo posl dalas ab
hodie non reperitur, data anno 1202, 14 Augtisli ex Innoccnlio hascelilteras, scilicei circa (inem Maii;
moiiaslerio Sublacensi, pontifex J.oanni, episcopo et vKal. Junii, in ejus locum suffeciusesl Grcgo-
Plorentino, et prseposito ejusdem Ecelesiae,manda- rins. MITTAREL. Annal. Camald. I. IV, pag. 105 ci
bat, ut debito fine complercnt quocsiionein motauj 193.
5S .- - PONflFICATttS ANNOVI f CflRISTI""1205". 54-
L! (iOS). A nenl; tres in anno Quadragesiinas, videlicel anle
UXIVERSIS CHRISTI FIDELIBUS IIASLITTEBAS 1NSPE- nativitaiem et resurrectionem Domihi, et post Pen-
• CTURrS." - lecoslen, faciant; carnibus non tanlum in eisdem
De pomilentia eorum'" qui C.IIerbipolensem episco- tribus solennutalibus non vescanlur, eaque diequa
- pum inlerfecerunl. fuit episcopus iiilerfeclus, sed carnes non
- praedictus
(Laterani, xiv Kal. Maii.) comedantin selernum;oralionemDominicam decan-
Qnam exsecrabile facinus et piaculare fiaghium fenl cenlies inter diem et noclem, et genullexiones
perpetraverinl, qui ausu sacrilego manus impias in faciant quinquagirita; corpus et sanfuinem Domini,
chrisium Domini nequiier.injeceruiU, "bonaememo- nisi in uliimo inortis articuio, recipere non proe-
rioeC. (109) Herbipolensem episcopum, imperialis sumant. Cum fuerinl ultramare, quarlam et sextam
anlaecancellarium, crndcliter occidemes, flere libet feriam, sanctorum vigilias el qualuor tempora
potius qtiani referrc Verum, cum divina pieias (sicui dictum est),, in cibo quadragesimali jcjiineni,
lufnianam impietalem excedai, el miseraiionibus carnes comedanl die Dominica et quinta feria lan-
Domiui miserise hominum comparari non possint, lum, orationem Dominicamdicaut, et genufiexiones
riim "nolitDominus moriem-peccatoris, sed ul con- semper facianl prsetaxatas. Quandocunque aliquam
vertatur elvival, ulpoteqni paliens et multum mi- " Alemannise civitatem polerunt inlrare secure, ad
sericors est, et praeslabilis super malitia, nos qui, majorem ecclesiam nudi procedant, lantum in
licelindigni, vices ejusexercemus in terris, scientes braccis, cum torla in collo et virgis in manu, et a
riiiod majus gaudiiim esl angelis Dei super uno pec- canonicis ejusdem Ecclesise recipiant disciplinam.
calore pceniienliain agenie^ quam super nonaginta Si vero quoesitumfueril cur hoe facianl? dicant se
riovem j'uslis, qui non indigent poanilentia, quan- ' boc facere pro sceleris perpelralione jam dicti, et
lumcunque hujusmodi deliquerint homicidae, non quando forle in civilale Herbipolensi poierunt esse
poluimus lamen nec debuimus pceniteiilibus aditum seeuri , in Resurrectione, Pentecosie,. Nalivilate
venise deuegare, cum noverimus dixisse Dominum "Domini,ac in solemnitale majoris Eeclesise, vide-
per propbetam ; Quacunque hora "peccator con- licet SanctiPauliani, exeanl-civitatem, et tamen
versus fueril" et ingemuerit, omniiim iniquitalum nudi, ciun hraccis tantum, tortam in collo et virgas
ejus non recordabor- [Bodonemigitur, Hen. Fuson. deferentes in manu, in missoecelebratione majoris
vassalum ejus, mililes, cumTlenrodo [al. Heroldo]. ad ecclesiam calhedralem accedanl, el se ante al-
£" Conrado, servientibus suis, ad nostram prsesen- lnre coram ejiiscopo et canonicis prostcrnenles in
iiani venieules, ac confitenles se prsedictum cpisco- terram, petant humiliter et rccipiant disciplinam ab
pum occidisse, cum de suis excessibus lacrymabi- eis. Cum aulem de pariibus redierint transmarinis,
iiter pceniterent, et humiliier postularent poeniten- ad aposlolicamsedem accedanl, recepturi consilium-
liam sibi pro ianta sceleris iminanilate a nobis in- et mandalum.
jnngi, quia pcenlienlibusiion esl misericordisejanua Dalum Lalerani, xiv Kal. Maii.
prajciudenda, de fralrum nostrorum consilio,dilcclo LII (111).
filio, II. (110) titulo Saneti Mariini presbytero car- ARCHIEPISCOPO MESSANEKSI (112), REGIO-
dinali, commisimus audiendos, qui, confessione rAMlLIARI.
illorum andita, posiquam fecit eos nudos in braccis, Eum laudat ob
ejeclum^e, Siciiia. Mar.cualdum, et
in
lortns habenles collo, corani nobis diebus aliquot Messamnn in fidem aposlolica; sedis et regiam
in frcquentia populorum astare, de mandato nostro redaclam,
uilem iicenamillis injunxit, utnunquam de cselero, (Laterani.)
nisi contra Saracenos, vel ad defensionem vilse Ex liiterfs. luse fratemitalis accepimus, quod
siue, armis utantiir, varium, grisium, ermelinum, clationis filio de Sicilia per tuum sludium effugato,
ci eoloratosnon porlenl, ad publica specta- civilasMessana in devoiione noslfa el regia fideli-
" pannos
cula non accedant, et conjugati non conlralianl post D laie persistit, quam in huj'us devolionis proposito
mortem uxorum, eantque, "quam cilo poierunl, in -in.brevi lola Sicilia, danle Domino,' reddita tranr
liierosolymitanam provinciam, per quatuor annos- quillilate sequeretur. Super hoc igilur, ei a quo
ibi conira Saracenos Domino servituri. Bodo vero-, bonum omne procedit, quas possumus gratiarum
qui niajor exslilit, lr.es vel duos niililes, vel unum exsoivimus acliones, sollicitudinis luoe studium
sailem, in suis expensis secum adducat, etdonee , commendaiues, quse uon dcficit,sed proficit polius
ipsi quatuor exsecrabiles homicidoeHierosolyniila- in adversis, ita quod, per Dei-graliam, in-Piitti-
nuin iter arripiant, -sicul pubiice poeniloiiles, dis- sihseum illum labiis incircumcisuin prsevaluil, qui
calceati et laneis induli vestimeniis incedani; se- ' iiliorum Israel agminibus exprobrabat. Non est aii-
cundam, quartam ei sextam feriam, Qualuor Tem- lem libi vel aliis de constantia sedis aposlolicse
jiora, vigiliasquesancionim,. in pane et aqua jeju- dubilandum, quoc supraTirmain pelram a Christo
- (108) Par.tem epistoi-aehujus vulgavit Raynaldus, (110) Vide lib. 111,epist. 41, not.
a.u. 1205, § 46. Quaeajmd insum ieginiuir, hic uncis (111) Vide Raynaldgm, anno 1203, § 69.
iiiuiis:isuiil. (112) De eo.vid. ci_isl.libri quinti 6tl, not.
{liiD)\ide epislolam libri quinti 155'
SS INNOCENTHIII PP. REGESTORUMLIB. VI. - £8
,
petra fundata, nee ventis novjt cedere, neo pluviis A _ LV{115).
-emolliri, uipole quoenolam vilat penitus levitatis. STR1G05IENSI ARCIIIEPISCOPO.
Monemus igittir fralernitatem tuam et exhorlaniur Jus coronandi reges Vngarorum ei alia ei confirmat.
attente, el per apostolica libi scripta mandamus, (Proenesle, ui Non. Maii.)
quatenus in nostra et Ecclesise Romanse devolione Justis pelcntium, etc, usque, assensu. Jus quod a
persistens, non delicias, sed proficias potius, ei bonsememoriseAlexandro papa proedecessorenostro,
- cum noveris essc scriptum, finis non
pugna coro- et inclytoerecordalionis Eela, Ungarorum rege, ac
nat (sic), perseveres in finem, ul secunduni labo- ecciesia Colocensi, videlicet ul Ungarici reges afa
rem tuum mercedem accipere merearis. Nos euim, afcbiepiscopisStrigoniensibus seniper debeanl coro-
dante Domino, ad honorem el profectum tuurn la- nari, Slrigoniensi meiropoli fuit manifeste rccogni-
liter intendemtis, quod gaudebis te pro honore sedis lum, sicut in eorum auihenticis conlinelur, et felicis
apostolicaelaborasse. recordatioiiis Clemens et Ccelestinus,proedecessores
Datum Laterani. noslri, suis litteris confirmarunl; j'us quoque quod
LIII (115). habes in conferendis eeclesiasticis sacramenlis
EIDEM. , regibus et reginis Ungadee,ac hseredibuseorumdem;
Ut juramenlum Batii ab universis per Siciliam co- et jurisdiclionem ecclesiaslicarn,quam in prsepositos
milibus, etc, et aliis pontifici pmslandum re- offlciales regioe dmiuis habes, quam el idemprae-
cipial^ decessor noster Coelestinuseeclesiam tuam habere
(Laterani.) decrevit; j'urisdittionem eliam" quam oblines In
Tuse fidei puritalem et constantiam devotionis abbatiis et praeposituris regalibus ecclesiae Strigo-
experti, sine qualibet libi dubitatione commiltimus, niensi per Ungaiiam ubicunque subjeciis; decimas
quse ad honorem aposlolicae sedis et nostram, et insuper, primitias, el incensum, quse de Camera
esaltationem regiam credimus promovenda. Ideo- regis EccJesisememoratse debentur; sicul omnia de
que fraternilati tuoe per ' apostolica scripta man- ratione vel consuetudinead ecclesiamluam pertinere
damus alque proeeipimus, quatenus ab universis noscuntuf, libi et successoribus tuis, auctoritate.
comitibus, baronibus, civibus, et aliis qui nonduin aposlolica, confirmamus, eic NulHergo, etc.
nobis juramentum Balii prsesliterunt, illud exigere Datum Praeneste, HI Non. Maii.
ac recipere nostro nomine noii moreris. Gontradi-
LVl (116).
elores, etc.1 STRIGONIENSI ARCUIEPISCOPO.
Daium Latcrani ,C De rejjiis prwposiluris (117).
LIV (114). (vu ld. Maii.)
KOBILIBUS VIRISC05IITIBUS, BABONIBUS, CIVIBUS,ET Cum olim charissimus in Christo-fi.lius nosier,
ALIISIN SICILlAl CONSTITUTIS. H. jex Ungarorum illusiris, nobis tam per nunlios
Ul-juramenlum quod balii dicitur, coram archiepi- suos quam littcras regias inlimasset, quod abbaiiae'
-scopoMessanensiprwstent. quoedamet praeposituraeregales ad eum in lempo-
(Laterani.) ralibus, et ad nos in jpiritualibus, nullo medianle'
Quanlum aposlolica sedes pro defensione ac pace spectarent, adpeiilionem ejus-ipsi scripsimusin hac
regni, ad exallationcm charissimi in Chrislo filii forma. Regalis magnificentia,etc, ul in prwcedenli
nostri, F.. Siciliae regis illuslris, iiactenus labora- episiota 7 usque in 'finem. Tu vero, ad apostolieam
\it, veslra universitas non ignorat. Cum igitur jam sedem consequenter accedens, in nostra et fralrum
pro parie majori videatur Dominus votis noslris nostrorum proposuisti prsesentia, viva voce, qnod
annuisse, monemus universitalem ct exhortamur in abbaliis et prsejiosiiuris regalibus ad te ae
attentius, et per apostolica vobis scripla manda- Sirigoniensem Ecclesiam jurisdielio ecclesiaslica
mus, quaienus universi qui nondum nobis jura- pevtinebat. Volentes igiiuriiblet eidem Ecclesioe
mentum balii prsesliterunt, illud in manus venera- inposterum prsecavere, praesenliumaucioritate de-
biiis fralris nostri arcbiepiscopi Messanensis, cernimus, ut occasione lilterarum, quas primo
ad fidelitaiem regjam non differanl exbibere. Nos direximus circa 1proeposiluras et "abbatias regales
igjtur ei dedimus in mandatis, ut illud exigere et Ecclesiae Slrigoniensi per Ungariam ubicunqne
accipere non omittat. Conlradictores, eto. subjeclas, nulhun tibi vel successoribus tuis pne-
Dalum, ut supra. judicium gcnerelur. KuIIi ergo, elc VJI Idus
Maii(118).

(115) Raynaldus, loc. cil. Conli icgitur hsecnolula : Prorogalur lerminusve-


(114) Raynakius, ibidem. niendi ad aposlolicamsedem Pataviensi episcopo,
(115) Vide Ravnaldum, anno 12,05,§,19. usque adfestum sancli Lucw proxime [uluruin; quani
(416) Vide Raynaldum, anno 1205, §.19* quidem ad episiolam oinnino diversam peTthiere
(117) Vide ejhsiolam bujusce libri sexti 7i manifeslum est.
(118) Ad calcein cpisiolse hujtis, in apograplio
' - ' 58
57 PONTIFICATUSANNO VI, CIIRISTI 1203.
"
LVH (119). A gularitatem hujusmodi non esse probatam, indicaiis
A3DRE£(120), ARCIIIEPISCOPO ACHERONTINO , EJCSQUEeidem electo purgationem canonicam super his qum
SUCCESSORIBUS CANONICE SUBSTITUE.NDIS, 1N PER- in commissionevobis facla comprehensa[uerunt, et
PETUTJM. in alleslalibnibus,quas vobis, sub bulla nqslra retuil-
Cathedralemapud Maleram erigil ac Acheronlinm limus, sunt expressa (127), per septem canonicos
- jungil (121).
majoris Ecclesise, vel priores'Ecclesiarum sgda-
(Proenesle,Non. Maii.) lium (128), civitaiis Lucanoe, presbyteros seu
- Fratres el coepiscopos nostros, etc, ad baeo, diaeonos bonoe famx, praestandam; qua recepta,
propter evidentem utililatem et necessitatem urgen- prsefigalis ei ierminum tompetenlcm, quo conse-
lem, de comriinni fralrum nosirorum consilio, - crandum nostro se conspectui reproeseniet.Si vcro
cathedralem ecciesiam apud Maieram sic duximus vel irregiilaritatis fuerit impediihentum probatum,
statuendam, ul illa priori calhedrse uniatur. Usum vel infra mensem non praeslileril purgalionem
qnoque pallii, etc iiidictain, vos eum, auctorilate noslra suffulti,
. Dalum Prseneste, per manum Joannis_,etc. Non. remolo cujushbel contradiclionis el appellationis
Maii, an. sexto. obslaculo, a praelaiione Lucanae ecclesise peni-
LVIII(522). " lus amoventes , mandetis ex parte noslra cajii-
- PRIORISAKCTI FRIDIANI LUCASO, ET MAG1STRO lulo, ut eleciionem de alio non differanl canonice
B.PISANO CAKONICO. celebrare. Archipresbyterum autem Lucanum, et
De elcctoLucano rejiciendo(123). G. Amfoss. sacrisiam, qur contra prsedictum
(Ferentini, n Id. T\Iaii.) eleclum litieras nobis sub nomine Ionge majoris
[Tam litteris vestris quam depositionibusieslium pariis capiluli deslinarunl, cum constet per altesta-
diligenler auditis, inlelleximus evidenler, nihil csse liones pracdictaslonge majorem parlem capiiuli noa
conlra dilecliiih filium.... Lucanum eleclum, suffi- fuisse consciam hnj'usmodi lilterarum, ab officioci
cienier oslensum, nisi de auditu lanlum et fama, beneficiodenunlietis esse suspeiisos, donec nosiram
cum super aliis, si qua forle videantur esse probala, mereanlur indulgentiam oblinere. ] Iiiquiralis pra-
iesies sint vel soli, vel, tales, qui non potuerunt ea terea diligenler, utrum ssepediclus electus, posi
legiiime comprobarc Quia vero super mairimonio appellationem ad nos inlerpositam , litteras jjuoe
quod idem electus dicitur contraxisse cum vidua, nobis dirigebanlur aperire prscsumpseril, et quod
tesles non fuere recepti, proplernppeMaiionemobjc- super hoc inveneriiis nobis fideliter intimetis.
ctam (124), ne videlicet laici vel feminse in lali re- f, Daliim Ferentini, n Id. Maii.
ciperenlur arliculo conlra ipsum, sicut veslris nobis L1X(129).
litieris inliinastis, licet nuntii ejusdem elecli coram ...... EBORACENSl ARCHIEPISCOPO.
nobis probare aliud niiercnlur (125); nos, nt laniae ArchiepiscopoRagusino beneftciain episcopaluCar-
irregulariialis objectio non remaneat indiscussa, ieolensiconfirmat.
discrelioni veslrm per aposlolica scripla, manda- Ad supplicaiionem instanlem (150) venerabilis
mus alque prwcipimus,qualenus lestes, sive laicos fratris noslri... archiepiscopiRagusini, eum a cura
sive feminas (dunlaxat idoneos), qui ad hoc fuerint el solliciiudine, qua lenebatur ecclesiae Ragtisinai
probandum inlra- mensem inducli, recipiatis legali- duximus absolvendum(151), eo videlicet quod ibl
ler et examineiis- prudenter, excomniunicanies non polerat secure morari, et, si accessum liaberel
solemniier, si quis eos impedire proesumpseriiquo- ad illam, mortis sibi periculum imniinebat. Ne vero
minus tcsiimohiumperhibeant veriiati. Deinde(126), idem archiepiscopusin viuiperiiim ministerii noslri
allfistationibus publiealis, si forle consliterit irre- defeclum in rebus temporalibus patiatur, [ralerni-
(119)Epistolamhanc vulgavilUgliellus,Ilal. sacr. (121) Vide episiolas libri secundi 159 ei 164.
t. VII, col. 56. (122) Reperiltir, sed imuila, inicr Dccietales,
(120) Andreas proxime successerat Raynaldo, ex r, lib. li, til. 20, Delesiibus et alteslalionibus,cap. 55.
Acheniniiuo' archidiacono delectus arcliiepiscopus Quse.illic legiinliir, hic uncis iiichisa siint; varise
anno 1200, ei ab lnnocentioconlirmatus anno 1201, lecliones indicantur,
privilegio quod referl Ughellus (loc. cit. col. 53). (125) Conferendaeonininoepistolaelibri quinli 140
IIoc autem anno 1203, urgenie necessiiate et uiili- el 153.
tale AclieruiUiiiae ecclesiae, lunc lempoiis pene de- (124)InDecrelaI.legitur: appellationisobstaculum.
solaloe, Innocenlius cathedralem apud Maleram (125) Desuntverba'ltalico characlere dislincta hic
erexil, ac priori Acheruntinaecathedrali cum usu et infra. - ' .
pallii tinivit. Andreas, sub Honorio PP. 111,anno (126) Decrel. detnnm.
1217, de simoniaet collusione accusatus, officioac (127) In Decrel. legilur lanliim de objeclis.
beneflcio privalus, cum neglexisset aposlolico se (128) Ilanc vocem om. Decretal.
conspecuii praesentare,'deinde ex Honorii benigni- (129) Exslal iniegra inter Decrelales, lib. i, tit.
tate absoletus et dignilati restitutus, ad vomiiiim 9, De renunliatione,eap. 9. Variaelecliones dnutur,
rediit sub Gregorio IX, qui eui.n, anno 1251, denuo eliamsi nullius momeiiti. Caeierum, confcrendj om-
ad sedem apostolicamciiavii. VerumAntlreas, con- nino cuni epislola libri quinti 17, qiiam vide. -
scieniia lesie, cum anle apostolicos delegatos se (130) Omitiuntur in Decretal. verb. ltalico cha-
haud proesenlarevoluisset, volens nolens archiepi- raciere distineta, hic el infra.
scopali dignilaie piivalus, miscre deinde vilam (131) Vide nolas ad epistolam supra cilalam.
finiit, eodemGregorio ail clavum sedenlc. UGKELXI.
lec. cil.
69 INNOCENTHIII PP. REGESTORUM" LIB. VI. 60
taiem tuam monemusaitenle, ac per apostolka tibi .A pervenissent, maluriiis procedere cupicnles, eum
scripla mandamus, quaienus (152).,quod de munl- divinum sit judicium iiujusmodjpolius q.uam huma-
ficenlia et liberalilale charissimi in Chrislofiiii no- niini, venerabili frairi, Caiiluaiiensi archiepiscopo,
slri, J. regis Anglorum illustris (153), ac conces- el episcopo Eliensi, et dilectis (iliis, Sancti Ed-
sione tua, in episcopatu Caiieolj (134), el ccclesia iiiundi et de Wiburn. (141) abbalibus, dedimus in
de Maleborn. (135) esl illi collatum, ad suslenla- inandatis, ul, ad Wigorniensem ecclesiain jjariter
lionem conserves ipsius. Nos eniin ei de sedis apo- accedentes, universo collegio vestro et populo civi-
sVolicwbenignitate (136) coiicessiinus, ut in ipso latis jejunium indicerent Iriduanum, infra quod
cpiscopaiu, absque usu pallii, officium episcopale omncs unanimiter peteretis ab eo, qui via,, veriias
valeal exercere,' tibi lanquam meiropolitano-reve- esi et vila, aperiri super hoc viam veritatis ad vi- .
renliam eiobedienliam impensiirus. lam, ac deinde, non per testimonia lantum, sed per
LX. lcstes clfan-ain vulgatam el scripturam autlienti-
W. CLERICO. cam, de vinute morum et veritate signoruiu, ope-
De annuo censu. ribus videlicet el niiraculis, diligenter inquirerenl
Solet annuere, eic, usqtte asscnsu. Iluspiiale, veiilalem, et nobis fideliler inlimarent. Ipsi ergo,
quod in proprio fundo ad recepiionem panpcrum B ciim ad Wigorniensem ecclesiam aceessisseiil„_uxla
propriis sumplibus construxisti, etc, in mocium niaiidaiiim ecclesiasiicum processerunl, et qui (142)
protectionis. Ad indicium aulem Imjus a sede apo- pauca de mullis miraculis ejus, super quibus testes
stolica proteclionis perceptae, bisantimn uuiiiu gra- deposuere jurati, el in quorum ieslimonio lota ci-
tis oblaium, eic NuIIi, etc. vitas acclamabat, scripturam quoque autbenticam
LXI. de vita ipsius ante ceiitum annos Anglicana lingua
PRIOB! SANCTI FRIDIANI J.UCANI,ETMAG1STR0 E. CANO- coiiscriplam,subsigiHis suis per te, frater episcope,
NICOPISANO. nobis dirigcre procurarunt. Qui poslniodum ihno-
De eodemargumento ac supra, epislola 58._ stra proesenliaconslituius, nobis humiliter suppli-
Tamliileris vestris, quam depositionibus testium, casti, ut prsedictumepiscopumascriberemus sancto- "
-etc, utin tertiaprwcedenli usquesunl expressa, per rum catalogo venerandum. Patuit ergo nobis per
scplcni iuter episcopos Tnseioe,vel eanonicos majo- scripluram aullienlieam et depositioncs. lestium,
sis Ecclesioe,seu priores ecclesiarum sodalium ci- -quod ad se|)ulcrum ejus muti loquclam, leprosus
vilaiis Lucanse",presbyteros aul diaconos"bonaefa- iiiundaiionein, liydropicus et paralyiicus rceeperant
moe, praeslandam. Non obslantibus lilteris, quas r, sanitalem, et quod quamplura miracula Dominus,
non liabita deepiscopis inentione adversarii repor- invocantibusnomen ejus et prsedicti episcopi,jugi
tarunt. Qua purgatione recepta, etc, usque in ter operalur. Quare, de merilis et miraculis ejus,
finem. inullis el magnis non soluni tesiimoiijis, sed et
LXII (157). teslibus, certiores effecfi, cum, secundumProbbe-
EPISCOPO (158), ETCAPITULOWIGORNIENSI.- lam, laudandus sit Dominusin sanetis suis, de fra-
Sanctio de S. Wulsiqno in sanctorumalbo relato. trum nosirorum consilio, ipsum beatum poniificem
(Ferentini, n [al. vn] Id. Maii.) et coiifessorcm Wulstanum calalogo sanclorum
Cum secundum evangelicamverilaiem, clc, utin ascripsimus, ejusque memoriam inler sanclos de-
secundo libro Regestorumusque (159) : iiiter quos crevimus celebraudam. Qtiapropter, universitatem
pioememorioe Wulslanus (140), Wigorniensis epi- veslram monemus ei exliortamur in Domino, p*er
scopus, degcns olim in mundo magnis nieritisproe- _aposlolicavobis scripta mandautes, quod nos solem-
pollebat, et nunc vivens in coelo, muhis coruscat niter et caute siatuiinus, vos buioiliter et devole
niiraculis, ut ejus sancljlas certis indiciis compro- serveiis, ul, meritis ejus et precibus, apud mise-
. betur, elc, ineumdem modum usque : Sane, cum ricordissimnm judicem nos et vos indulgentiam
ad aiulieutiam noslram tanil viri mciita et miracula D consequamur. Collcclam autem in conuiiemoraiio-

(152) In Decret. add. beneficium. (140) Wulstanus, sanctilate nolissimus, expriore


(155) Decrelal. leg. regia, loco ch. in C. f. n. J. ecclesioeWigorniensis episcopus electiis aimo 1062,
r. A. i. 29 Augusii, obiit anno 1095, 19 Januarii. De vita
(134) Carleolum, olim Luguballiam, ab Ilenrico S. Wulstani, episcojji Wigorniensis, noiitiam hre-
Anglormn rege I in episcopalem sedem crectam vem, auctore Hemmingo, monacbo Wigorniensi,
iiarraiil MalihoeusParis. elMaliliaeiisWeslmoiiasie- vulgavil Wbarion, Angl. sacr. part. i, pag. 54!.
rieiisis, ad aiiiiiim 1151. Vide etiam Rogerium de: Peciiliarem vero ejusdcm praesuiis viloe hisioriarn
Hoved. ad an. 1134. contcxtiil Willeiiims Malmesburiensis, qnam apud
(155) Decrel. Mnlebros. ctimdemWharlon'reperireest. Ibid. part. u,,pag.
(156) In Decretal. cui, loco n. e. e. d. s. a, b. 241. Vide eiiam Rogorium de Hoved, passinu
(457) Reperiiur fere iniegra apud Rayualdum, (141) Forte legeiidtiniWobtirn. Hie enim inagi vi-
snno 1205, § 62. deiur de abbaie monaslerii Wobunicnsis, as.ro
(158) Deislo jam dictum est supra, epist. libii Bedfordensi, fuhdaii anno 1145. Vid. Monastk. An-
qumti 25, not. gik. I. 1, p. 829.
(159) Sic in apographo Conti. Vcnim epislola (142)Sic cl apud Rayiialdom. Legemlum.vide-
i!la, ;td quam Jiic remandamur, in libro u Iruslra lur alqtie. .
reqiiiritur.
Gi * - _ - PONTIFICATUSANNO VI, CIIRISTI 1203. . - 02
nem ejus dicendam edimus, qnam in hac pagina A regiam rogamus, monemuset exliortamur in Donii-
duximus subseribendam. < Spiriium nobis, Domine, iio, in remissionem ti-bi peccaniinum injungenles,
luaeehariialis infunde, ul, intercedeiue bealo Wul- quatcnus ad Deum .habens debila consideralione
siaiio, confessoretuo alqueponiifiee, tuam merea- . -respeclum, -proediciumarchiepiscopuin in graliarn
mur dulcedinem in oeterna fclicilate gustare. Pcf, luain benigne rccijiias, et ei ablata resliiui facias
etc. > universa; laliter liac vice mandatum-apostolicum
-DaUiinFerentini, secundo Tdus Maii. "implelurus, quod subseqiiens correctio* praeterito-
- . rum offensam valeat expiare, ei Deuin, queiinion
LXIII (145).-" --- - . modicuin offendisli, exinde iibi reddaspiopitiiim'el
JOnANNI, REGIANGLORUM ILLUSTRI. jilacatum. Alioquin, quaniiimcuiique regiie velimus
Conquerilur, quod noniv.marcliicpiscopumDublinen- serenitali deferre, quia tamen ejusdem arebiepiscopi
sem hi gratiam
' receperil;- interdicti poenamci mt- exsilium el gravamen omiltere de caeteronon pos-
naliir. -
sumus incorreclum, si infra mensem post recepiio-
(Fereniiiii, xn Kal. Jtjnii.) neni proesentiiimeidem non fuerit saiisfactuin, ad
_ Miserabilem elamorem venerabilis fralris nostri, quemcunque episcopntum luoejurisdiclioni subje-
Dublincnsis arcliiepiseopi, jain 'iri*ccelumcredhnus cium deveneris, quandiu fueris ibi praesens;divina
ascendissej et ulinam, quia tanium regiae serenitati novcris esse officiainlcrdicla. Quod si nec sic regius
deuilimus, nostrum non offenderimus Creaiorem. polerit animus emolliri, eidem arcliiepiscopocura-
Cumenim eumdeni archiepiscoputn, aniequam pro- bimus aliler, auclore Domino^-prqutexpedire vide-
niotus esses in regem, ab Ecclesia sua coegeris ex- rimus, providerc.
sulare, alque, ab Ecclesia Romana ssepe commoni- Datiun Ferentini, xu Kal.'Junii.
lus, eum in gratiam" tuani recipere non curajis, . '
LX1V.144).'
postquam te Doniinus ex allo respicicns in -
fegni solium sublimavil, credebamus eidem ar- CANTUARIENSI ARCUIEPISCOPO, ET EPISC0PO ELIENSI.
'
chiepiscopo, divino inluitu, magnificentiam regiam - - De eodem argumenio.
provisuram, et receplijram ipsum in graliam cui Scriptum esl Quod si niandaluni nostrum non
jfrovidenlia divina maguifice sic providil; sed no- fueril adimpletuni, praediciaminierdicti seuieiitiaut
stra fuimus opiuione frusiraii, quia nec inluilu Dei, denunlienl firmiter ab omnibus observandam.
nec precum noslrarum obtenlu, quas jiro eodcm af- " " '
LXV (145). .
chiepiscopossepius recepisii, eidem graliam regiam G
resiituere procurasti, hec, ut ad ecclesiam suam ip- ARCHIEPISCOPO SEN0NENSI|(i46).
sum redire permiiteres, et bona sibi restitueres,
Ui in ecclesik sibi subjectisemendelel corrigat quce
ablala, quibusiibet poluisli, quia* noluisli, precibtis emendanda sunt.
iiiclinari. Caelerum, cum senex sit el decrepilus,
ciijus pro senectifte debueras specialiter liiisereri, (Fereiiljni, xn Kal. Juuii.)
ipsum extra universum*regnuni tuum compellis Ad subdiforum excessusproul convenit corrigen-
vitoenecessaria mendicare, ]>roquibus omnibus in dos, tanto fraternilas lua debel solliciliusinsudare,
quanlum Creatorem luum offenderis, qui tantam in quanlo a ie essei a Domino"durius requirendum,
terris libi iribuil potestatem, sidiligenter attendis, si eorum curam negligere videretis quorum tibi est
*
tinieiidum esl tibi, jie ipse, qui in servis suis se- solliciiudocommissa.-Sane ad nostram novciis au-
ipsum honorari asserii, et conlemni, illatas injurias dienliam pervenisse, quod multa in ecclesiis luae
servis suis, etex parte vindicet in prsosenii, ul tibi provinciae nequiter cbmmilUinUir, quoe videnlur
sallcm vexalio tribual iiiiellcclum, el eliam reser- correclione non modica indigere, et perquoe, nou
vctsibi vindiciam aiiam in futuro.Utaulcni affiiclo tam popnlo scandalum, quani eisdem ecclesiis pro-
afflictionemadderes graviorem, et Creatorem-tuiiin venit non modicumdelrimentum. Nos igilur, volen-
amplius provocares', non contcnlus existens quod tes bsec per tuoefrateruiialis indiistriam emendari,
ipsum rebtis lemporalibusspoliaras, mauus ad illi- auctoritale tibi prseseniiiimindulgemus.ut liceat
cita extendisii mandans justitiario Ibernise, ut per libi in ecclesiis lege libi dioacesana subjectis aucio*
venerabilem"fralrem nostruin, Casseliensem archi- ritale noslra corrigere, tain in capile qtiam in-mem-
fipiscopum,spiritualia Dubliuensis Eeclesise faceret hris,-quse in eis inveneris corrigeiula, non obslanle
ininislrari, sicul in rcscriplo litlerariim luariim ' appellalionis diffugioinlerposilo in ehisioneni eccle-
evidenter apparel, quod serenitaii.tuse in bis litteris -siasticoe diseiplime'.,Nulli ergo omnino honiiniim
dirigimus iiuercliisum. Qiioniam igitur tanluiu ar- liceat banc paginam nostroe concessionis, eic Si
'
"cliiepiscopipraedicti;gravamen clausis de caiiero quis auiem,' elc
'
jion possuinus oculis perlransire, mansuetudinein ._ Dalum Ferenlin., xu Kal. Junii, anno sexto.

5203,
(145)-EpisioIamliaiic.Iaud,avii.R.ayhaI(his,:sn. (145) Vide Bzovimn, Annal. "l. XIII, p. iG38
§ 61. Vide eiiain epislolam iibri "jjuinli 100.'
(144) Vide Rayiialdum, ibidem. (M6) De eo jam dictum sa-pius.
65 INNOCENTTIIII PP. REGESTORUMLIB. VL 64"
LXV! (147). A tiam prosdicationisacccpil, ut portarel nonien ejtis
fiHCUIEPlSCOPO BITURICENSl (148), EP1SCOPOAUTISSIO- coram gentibtis, el regibus, el filiis Israel, de Saulo
DOREKSI (148), ABBATI FONTISMORIGNIAM (i49). Paulus el persecuiore prsedicaloreffecius. Qui, cum
CausamCharilatensiumde hwrelica labe ntspeetorum aposlolaium in geniibus accepisset, tandem euni-
ipsis commitlit(150). dem aposlolorinn principem siibsecutus, faclus est
(Ferenlini, xn Kal. Junii.) ei, et in praedicaiionesocius, el-in passionecollega,
Qnaliter sil et quantum in causa quorumdam Bur- ul ambo simul Romanam ecclesiam suo sanguinc
gensiuin de Cbarilate, qui de criniine hoereseos dedicarenl. Ut igiltir devolionis affeclum quem ad
iiierant accusaii, tibi, frater archiepiscope, ac bonse eum gerimtis, per effeetuin licet tenuem ostenda^
memorise... Nivernensi episcopo, necnon et dilcclo nius, qualicunque nuiimscuio basilicam ejus hono-
filio... abbali Cluniacensi, sub certa forma com- rare proponimus, modicuui saltem tribtientes ipsi
missa processum, per tuaslilteras et ejusdem abba- de stio, ctim nihil tribuere de proprio valeamns.
lis intelleximus evidenler. Nos igilur, lenore earum- Speramus auiem quod is, qui ad Abel el munera
dem lillerarum diligenler inspecto, G... de Lorriz, respexit ipsius, el duo minuta pauperculse viduse
B... Marandi, el R... Caraille, projiter hocad n"o- acceptavit, ejus iniervenieniibus merilis, non wiu-
siram proesenliam destlnatos, ad vos, qui rei veri- " neris quantilatem respiciel, sed devotionem potius
tntem plenins indagastis, ciim liltcris memoratis offerentis.Consideralione igitur hac inducli, monr
processum negotii continenlibus, qnas vobis sub tem Porcium in lerritorio Tusculanocum pcriinen-
bulia nostra remittimus inlerclusas.duxinuis remil- tiis suis, sicut <leconccssione nostra vohis fuerat
iendos, per aposiolica vobis scripla proecipiendo assignalus, vobis, el per vos, monasieiio vesirq,
inandantes, quatenus bis quos, examinalione proc- aucioriiaie aposlolica coiififmamus, elc NuliL
niissa, post confessiones eorum, tu, frater archi- ergo, etc
cpiscope, calholicos judicasli, sicut in prsedictis LXVIIl (151).
lilteris conliiieltir expressum, pro suis injungalis
REGlFRANCORUH.
deliciis pceiiileiitiamconipelenlcm, non permiitentes
cos propler banc causain ab aliquibus indebite ag- Ul pacem [acial cum rege Anglorum.
gravari, sed ipsos polius a maliguorum incursibus (Ferentini, vn Kal. Jmiii.)
d-sfendatis; circa reliquos aulem, auctoritate freli Cum regia serenitas non ignoret quod apud nos
sposlolica, procedaiis, sicut ad eorum salulem et esse non debeat acceplio personarum,-inde credi-
iieri firmamenlum noverilis expedire. inus eam non graviler suslinere, si circa ipsam
Eatmn Fereiuini, xu Kal. Junii, pontificatus no- pastoralis officii debitum exsequamur, ne praeler
slri anno sexio. divinse majestatis offensam, quam si negligcntes
LXVII. fuerimus incurremus, apud bomines quoque mi-
ABBATI ET CONVENTUl SANCTIPAULI. nisterium noslrum vituperari contingat, si etiam
Monlem Porcium, in agro Tusculano, monaslerio circa reges ei priucipes aliquid ex contingentifeus
Sancti Pauli exlra urbem, via Hosliemi, assignal omillamus , voluuiali eoruin consulenies - potius
et confirmat. quam saluti. Siquidem esse non debet in orenoslro.
lnter loca divino cultui deputata, Beali Pauli verbum Domini alligalum, sed liberum potius, ut-
basihcam, in qua sub habitii regulari Dominomiti- corripiamus Iibefe inquietos, et verbum Aposloli
latis, tanto volumus et debemus specialius vene- quoties expedil impleamus, quod lanio jnagisnobis
rari, qtianto is, cujus honorabili gaudet vocabuloet intelligimiis esse dictum, quanto maj'orem,imo su-
speciali proteclione lseiaiur, Ecclesiam Dei, cui li- premum locum in Ecclesia obtinemus, utpote qui,
cel immeriti proesidemus, decoravit amplius vita vocatis eseteris in partem sollicitudinis , soli pleni-
pariter el doctrina, et in propagalioue fideiClnistia- tudinem accepimuspotestatis. Apostolienim verbuni
noe plus coeleris aposlolis laboravit. Qnia vcro non D eslargue: Obsec.incr. ino.pa.etdoct. (151*)etnobis.
ab homine habuil, sedaccepit a Domino quod ira- loquiuir Dominus in Propbeia : Ciama, ne ces-
didit ipse nobis, facla esi lingua ejus velnt calamus ses quasi t. ex v. I (sic). Quia ergo ccopil Jesus.
scribaevelociier scribenlis, ut in oinnein leiram facere el docere nobis relinquens ex v. se. v. (sic).
exirel sonus ipsins, et scmen eloquiorum Doinini ejus. Oporlet ut nos, qui vicem ej"us, licet iiidigni,
seniiiiiverbius seminaret. Licet cnim princeps apo- exercenius in terris, ambulemus quemadmodnm
siolorum, beatus Petrus apostolus, plenitudinemac- ambulavil, quanlum lamen fragilitas humaiia pcr-
ceperit ecclesiaslicsepotestalis, iste tamen, vocalus mittii, et vesiigia sequamur ipsius, cum, Tu me
vas eleclionis a Domino, caHeris-abundanlius gra- sequere inler universos apostolos, Pelro lioverimus
(147) Vide Raynaldum, anno 1203, § 51. obtinet ab Innocentio PP. III. >
(148) De istis jain diciuiii snpra. (150) Vide epislolam libri cjuinti 56, el noias ibi-
Dc
(149) abbalibus Fonlis-Morigniani, circa IUTC dem.
tempora, pauca rcperiuniur apud auctores Gallice (151)"Ilanc et sequentes duas epistolas",59 el G©,_
Cliristianw,l. II, col. 199. V. E. iiblias reperiiur in laudat Raynaldus anno 1203, § 64.
quibusdain cbariis anni 1200 et 1202. (151*)Sic in apogr. Vaticanoet Couii._
« VI.Guido abbas, anno 1205,privilogiuminsigne
05 PONTIFICATUSANNO VI, CHRISTI 1203. (.5
esse diclum. Novil aulein regia celsiludo. quod in- A sicloqui Iiceat, videamur, si,-quod absil ! tanqunm
ter ipsas DominicseNativitaiis primitias,"pacem an- canes mulinon valenles lalrare lacuerimus in lanta
gelus bonsevolunlatishominibusniiniiavii, el in ar- necessitate -popiili Chrisiiani, et, vehu adhaeserit
lictilo passionis pacem Dominusin discipulos,quasi lingua noslra faucibus nostris, arguere neglexeri-"
fisereditariojnfe iransfudit, dum , quasi" nhimuni mus arguendn, dileclum filium . . . abbatem Case- .
tesiamenium conficiens, iifquit eis : Pacem meam maiii (155),virum rcligiosum, providtim, el (idelem -
do vobis pa. re. v (sic)et ,'ut quod inorilurus dixe- nobis, el fralribiis nosliis merilo suaehonestalis ac-
rat confirmarel poslmodum immorlalis, post resur- ceptum, ad prsesentiam tuam "dnximiis deslinan-
reciionem suam hac primum voce ad disclpulos dum, cui dilccios filios . . . (154) Trium-Fonlium,
fuitusus : Paxvobis, et iterum dico pax vobis. Ne el de Duno (155), abbates duxinuis adjungcndos,
igitur nos, qui sumus secundum Aposlolum haeredcs rogantes serenitaiem regiam , et cxhortantes in
Dui, cobaeredesaulem Chrisli, relicise nobis lioere- Domino, el in remissionem tibi peccainiuum injun-
uiiatis exhibeamusimlignos elgraiiae, quam in nos gentes, quatenus ad commonitioncm ipsorum, imo
abundantius prwparticipitnus nostris' (sic) effudit, nostrain verius,- cum prsedicto rege vel slaluas fir-
ostendamus ingralos, pacem evangelizare ienemur inam pacem, vel ireugas ineas congruentes, ut in- "
-filiis pacis prseserlim, ut supef eos pax noslra se- B terim de paceinier vos perpetuo reformanda, jsalva
cundum verbum evangelicum reqiiiescat, cum et, justilia utriusque, liceniius possit el securius per- -
secundum Prophelam, inquirere paceiii et eam tractari. Alioquin , qiiaiilumctin.que lam te qiiam
persequi leneamur. Hoc aulem lanto confidenlius ipsum in Dominodiligamus,dissimulare tamen nulla
cirea regiam serenitatem exsequimur, quantodile- ratione poterimus, quin ea, quae diclus nunlius
cUim filium, P..(152) tiluli Sancti Marceili preshy- noster, jtixta forniam sibi datam a nobis, duxerit
lefum cardinalem, aposlolicse sedis legatum, quon- slatucnda, faciamus inviolabiliier observari. Ro-
dam pro siniili causa iransrnissum, benignius re- - gamus aiitem serenilatera regiam , ut dictum nun-
cepisse te novimus, et solliritudinem nostram in eo liiim noslrum benignerecipias, el pro reverenlia apo-
ampliiisapprobassel Nosti etenim , uipole qui hoc slolicaesedis el nostra sludeas propensius.honorarc
in libro cxpeiienlise quotidianaelcgisti, quanta mala Dalnni Fereniini, vn Kal. Juniii, ponlificatus
ex dissensione, quse inter te et charissiinum in noslri anno sexto.
Christo- filiuin noslnim, J. regem Anglorum il- LXIX.
lustrem, peccatis exigenlibus, esl exorta, nonsolum ILLUSTRI REGIANGLORUM.
cominuniter regnis veslris, sed generaliter universo De eodemnegotio.
proyenerini poptilo Christiano. Ecce elenim, vobis Ciim regia,elc, usque requiescat.-Nosti eteniro,
ad invicem decerlantibus,-destruunUir ecclesioe, eic, usque surrexerunl. Insuper ex dissensione,eic,
pauperanliir- divites, pauperes opprimuntur, el, vsque in finem.
dum necreligioni nec sexui parcitur,- viri religiosi Dalum ul supra.
qui .consueverant oralioni vacare, mendieare co- LXX.
guntur, et illae prosiituuntur, quod dolenles dici- ARCHIEPISCOPIS, EPISCOPIS, AEBATIBUS , PRIORIBUS,ET
imis, voluplali prsedonum, quoe virginilalem suani ALIISECCLESIABUM PR.ELATIS, CONSTITUTIS 1NRE-
voveranl virginilatis auctori. Jam quoque in Cbri- - GNOFRANCORUM.
slianos sumunlaudaeiam Saraceni, el, qui plaeatis . De eodem negolio.
et pacatis vobis ad inviccm exsilium formidabant, Cum regia, etc, usque requiescat. Nostis etenim,
animis ex vestra dissensione resumptis, forliores in elc, jn eumdem fere modum itsque surrexerunt. In-
Chrisiianorum -exterminiunr surrexerunt, -proeser- snper ex dissensione, etc, in eumdemmodum nsque
lim, cum principcs Gallicani, de quibus apud ma- pertraciari. Monemusigitur universitatem vestram
jeslatem diviiiam et tuam serenilaiem querelaia et exhorlamur altenle, et .per aposlolica «criptu
deponimus, a bono proposiio reccdentes, contra D mandamuset dislricle praecipimus,quatcntis, eidem
prohibilionem nostram in Christianos converlerint nuntio nostro fideliter el efiicaciter assisicnles ,
arma sua, necadhuc adjiciantut resurgant, sed pe- "apud prsedicliim regem Francorum prudenter "e!
"
jora prioribus, "siculnoslris esi aurlbus intimalum, ulililer insistatis, ut commonitioni vestroeIiumiliter
proposueriiil'attentari. Insuper, ex dissensione acquiescal. Alioqnin, ea quse dicius nuntius, juxia
"lnijusmodi, et s.trages eorporum sequitur, et perni- formam sibi- daiam a nobis, duxerit statuenda.rc-
cies animarum,de quo tanlo amplius condolemus, cipiatis humiliter el inviolabililer observelis, nec
.quanio anima pretiosior esl quam corpus, cuin, prsesumaliseontra ea qualibet levitale venire. Volu-
juxla lesiimonium verilalis, nil jirosit homini si - mus aulem niliilominiis, el districte pfa-cipiendo j
-universumniuiidum lucretur,.et patiatur suseanimae niandamus, qtiatenus siepedicium nunlium nostnim
deirimentum. Ne igilur sanguis tdt populdrum de benigno recipiatis et traclelis affectu,'el sludealis
" noslris
manibusTequiralur, *ne rei iol niortium, ul taliler honorare, quod id graluni habere possimus,
(152)Deisto jam diclum-snepius. (i54) De abbale ' - Trium-Fcntiiim jam egiums
(155) De abbate Casemarii, ssepius in Regeslis supra.
Iimoceniii. (155) De islo nihil ad inanum liabcimis.
'
RJ INNOCENTIIII! PP. REGESTORUMLIB. VI. 63
etvobis, et Ecclesiis vestris propter Iioc grata de- A __nobis ctEcclesise Iiumiliierparuerunl, etex illorum
beamus vicissitudine respondere, utjjoie qui devo- defectu.qui conati sunl-in spirilu superbioeconlra
tionis affectum nuntiis nostris exhibitum, nobis slimulum calcitrare, liquido cognoscere poles com-
repulamus impensum , et nos in eis credimus ho- moda et incommoda , quse de gratia et offensano-
i;orari. stra tibi ac luis et jirovenerunl hactenus et pote-
LXXl (150). runl provenire.] Scis enim qiiania consecuti sunt
. GUALTERO , REGNI S1C1LI;E CANCELLARIO (137). incremeula , quos nobis fidei suse sincerilas com-
Recipit.ipsum in graliam, et de qtialuor cautionibus mendavit, el quoir.odode miminis ad maxima con-.
per ipsum oblatis nullatn acceplat, nisi ul opera scenderunl; nec ignoras quanla passi sunl delrl-
confirmelqnod verbo promisil, et auw facittiitpro nienla, quos infidelitas et arroganlia concilavil, et
jure RomanwEcctesiw.
(Ferenlini.) quomodo, de magnis in minima corruentes, fere ad
nihilum sunt redacli_>non solum de'his el illis in-
Licel.graviter offendcris nos in multis, quia ta-
snen illius, licel iinmeriii, gcrimus vicem in lerris, digense,sed eliam alieni; quod nimirum in le ipso,
qui, cuni iratus fuerit, non obliviscitur misereri, quod dolenies dicimus, per experieniiam compro-
ie, uliuamtunc de corde puro et conscienlia bona ,B basti. Quia vero ex proeterilis poles considerare
et fide non ficta reversum, a vinculo fecimus ex- futura, quod improvide. deliquisii, cum lanta dili-
commuiiicaiionisahsolvi. Nunc autem litteras tuas, gentia studeas emendare, quod omnium quaeper le
quas per Jacobum, clericum tuum, laloreni pras- male gesia sunl et pessime dicla prorsus oblili,
seniium (158) destinasti, benigne recepimus, et cum bona conscientia et libera fronte gratiam jio-
earum lenorem pleno concepimus intelleclu, dili- stram tibi valeamus benignius iniperliri, de.qua
gcntiiis atienileiiies ea qtiae ipsi nobis de mandaio niique poteris esse securus, si monita nostra, quse
ino proponere curaverunt. Dixcrunt enim le amodo prscsens libi cliaria suadet, verbo et opere curaveris
fidem puram , devotionem sinceram et omnimodam adimplere. Largas enim et amplas per Dei gratiam
cbedieniiain nobis et sacrosanclae RomanueEcclesioe manus habenuis, ut, sieut iram, lua promerenle
velle huniilitcr cxhibere, alque pro veiitale ser- culpa, scnslsti, sic benignitatem in gratia, tua exi-
vanda, nobis ex parte lua oblulerunl quatuor cau- genlesatisfaclione, eognoscas.
liones : primo, juraloriam a le el fratribus tuis, Dalum Fereniini.
nobilibtis viris, M. el G. comitibus, exhibendam; LXXII (160).
secundo, fidejussoriamsuper tanla summa pecuniae ARCHIEPISCOPO BISUNTINO(161).
qusnlam nos laxare vellemtis, sub obligatione nobi- Q . Ipsi sedem aposlolicam super tribus arliculis consu-
lium virorum, P. Colonensis(158'), el R. Thea- lenti respondel.
lini, coniitum, si conira prsesumeres attentare prae- (Fercntini, xn Kal.Junii.)
standam; leriio, dationem obsidum, duorum vide- [Fralernitaii tuoe ] super tribus capitulis sedera
licct nepotuni tuoruni, unius de fratre, allerius de consulenii aposiolic.ini, ad cujus consilium esl in
sorore; quarlo, teiiinienlum unius munitionis quam rebus dubiis a cunclis fidelibus reeurrendum, scri-
vellemus eligere de duabus, dc facto nobilis viri, ptis proeseniibusrespondemus. In primo, [ divorlii
Gualteri, Brenensis comitis, sjiondenles temandaiis sententiam approbantes (162) quam In eum cano-
nostris omnimodis parilurum. Quia vero magis nice promulgasti, qui illam sibi poslea copulare
spontaiieam devoiionem requirimus quam coaeiaui, prsesumpsit, ciqtis anlea sororem adhuc sepiennem
non curavimus- ad prsesens hujusmodi recipere contractis sponsalibus extraordinaria iibidine nosci-
cauliones, probare volenles si absque compulsione lur polluisse] [prosbyieros autem, et alios clericos
aliqua.quod sermone promitiis, opere vel prose- diwceseosnia;(165), qui prosnisexcessibus a te nexu
quenie complere (159). Moneinus igilur discreiio- analhcmalis cauonice innodati proesumpserunt, vel
nein iuam,consulimus et exhoriamur, qualenus in - proesumunt celebrare divina , rationabililer poles
obedientia, (idelitate ac devotione apostolicae sedis D (164) omnibus ecciesiasiicis. beneficiis priva-
et nostraede caeteroperseveres firmiicr etconslan- los denuntiare]. Priorem quoque [quem a schi-
ier, nec circa obsequia noslra vacilles. [Ex proreetu smaiico asseris ordinalum, ab oflicio repellcre- po-
nainque mullorum uobiliitm et procerum regni, qui leris incunclaiitcr, nisi legitime probaverit secum

(156) Epistolam banc laudal Raynaldus, anno caj). 7. Allernm ejnsdem epistoloe fragmenlum_,
1202, § 5. Laudat iteruin, et fragmeniiimejus exbi- imcis iicm distiiiplnm, reperilur ctiam in Decrelali-
jjei, aniio 1203, § 69. Pauca quse illie leguntur, hic. hus, lib. v, til. 27, De cterico excommunicaio,depo-
uncis inchisa sunt. sito, vel interdum ministrante, cap. 6. Tertinm deiii-
(157) De islo jam egimus ad epistolam libri quinli que et uliiiiium fragmentum, Iegilur ibid. lit. 8 De
59. scliismalicisel ordinatk ab eis, caji. 11.
(158) Addendum videtur el alios. (SCl) Vide cpisiolam libriquinti 107, not.
(158") Sic forle legeudiim, Celanensis. (162) lu Decreial. legitur approbatnvs.
(159) Sic in apog. f 165}ilaec verba non leguntur in Decretal.
(160) Exsiat hujus episioloefragmentum, quod hic (16lj In. Decreia!., poleris et infra spvliare-prz
ur.cis ineliidiUir,in Dccrelalibus, lib. iv, til. 45, De dcmtniare.
eo gui cognovitcomanguineemuxoris suw velsponsw,
69 PONTIFICATUSANNO VI, CHRISTI 1203 . 70
fnisse misericorditer dispensalum, et ab ca persona, A ciionem ecclesiasticam usque ad satisfaclionem -
qui siiper hoe polesisiem habuerit dispensandi.-] condignam, appellalione remota, inviolabiliter ob-
- Balum
Ferenlini,.xii Eal. Junii, anno sexlo. servari. Proefalo qnoque Senonensi archicpiscopo
LXXIiI.(165).' nostris damus liiteris in mandatis, ul lioc ipsum
ROTUOMAGENSl ARCHIEPISCOrO ("166). exsequi non oniitlai.
Ul, slrex Anglimnon recipiai Sagiensem cpiscopum Datum Ferenlini, viu Kal. Junii, anno sexlo.
in grdliam, supponctl interdiclo lolgtn Nortnaii' , LXXIV(169).
nium quw est suw jarisdiciionis.
ix Kal.
ELlENSl (170) , ET WlGORNIENSl (171) EPISCOPIS,
(Fereniini, Junii.) Cassala duorum in episcopumMenevensenietectione,
Ciim in juvcntuie lua viriliter sleleris pro tueuda "
* mandat ul ad novam eleclionetn celebrandam ca-
Ecclesiseliberlate, postquam ad seneciulem permit- noniceMenevensesinclucanlur (172).
tenle Tiomiiio devenisli, lanto debes his, qui pro (Fereniini, vu Kal. Junii.)
simili causa laborare videnlur, luum patrocinium Causam, quae veitebalur Jiiter dilectos filios
forlius iiijperliri, quanlo graiius in hoc Deo scrvi- abbatem Sancii Domuel. [al. Dogmaelis] el G...
tium exhibetur. Sane, cumvenerabilisfrater noster... arcbidiaconum de Bretheno [al_. de Brechcne ],
Seiionensis arcbiepiscopus (167), venerabilem fra- JJ qiiorum ulerque se asserebal eleclum in episcopum
trem noslrum Sagiensem e|iiscopum , tuiic -Meneveiisciii, coram delegalis 'a nobis judicibus
electum (168), qucm nos, exigente jusiiiia, in favo- . aliquandiu vcntilatam, nos laiidem in consislorio
rem ecclesiaslicselibertatisduximus confirniandum, examiiiavinius diligeriter. Audilis ergo, et inielleciis
consecraveril juxia qiipd ci dedimus in mahdatis, atleslalionibiis, et allegatioiiibus jiartium, de com-
Ifaieriiitali lusc grave non debet exislere, vel mo- nnini fratrtim nostrorum eonsilio.eleciionem cassa-
leslum, ciim Id iu praejudiciiim luum faclum noh viiiuisulritisque (113). Ne vero conlingat ecclesiam
fuerit, sed pro liienda ecclesiasiica libertale, et in Menevensemex iterata dissensione gravins periur-
conseeratione ipsius juxta mandatum nosirum Ro- barij fraterniiati vestiocper aposlolica scripia nian-
ihomagensi Ecclesioesua sii juslitia reservata. Ko- damus, qiiateims canonicos Meneveiisesad electio-
ganmsigittir fraternilaiem tuam, monemus, consu- nem concordemde persona idonea infra duos nienscs
limus el hortamur, pei*aposlolica tibi scripla proe- canonice celebrandam nioncre, aciiiducere proeu-
xijiiendo mandanles, qualenus pro reverenlia beati reiis ; quaesi taliter facia fuerii, per metropolita-
Petri el noslra, prsefaiumcpiscopum, omni rancora lium propriuin coiiflrineiur. Alioquin, vos, auctori-
oeposlto, In gratiam "luam clcmenter admillens, tate nostra sufftilli,sublato ciijuslibet coiitradictionis
charissimum in Chrislo (ilium nostrum, '3. Anglo- C -et appellalionis obsiaculo, prseficiaiis eis personam
rum fejgemilhistrem",monere diligeniius-eiindiiceie in pastoreni, ei faeialis eam per nieiropolilamun
non moreris, ut eum In gratiani stiam-recipiat, et etimdein inepiscopuin consecrari»;«uentius provi-
ipsumepiseopalus Sagicnsis pacifica faciens posses- suri, ne idein archieplscopus aliquam ab.eo recipiat
sione gaudere, lam ei quam canonici Ecclesise Sa- caulioiiem, propter quam prosequi neqiieanl cau-
giensi ablata restilui -faciat universa. Alioquin; sam slatus ecclesise JMcu&wnsis.'Quod si non
qtianttimcuiiqueregiam excellentiam ih Domino di- ambo...-aIter vestrtim, elc
iigamus, el ipsius velimus honori deferre, quia - Datum Fercntini, vii Kal. Junii. ". " " *
tauien dimiltere non .possumus incdrreclum, quod LXXV(174).
prsesumilur in sugillaiionem ecclesiaslicoelibertatis, •CARSI;E, OSCEN3IETISCOPO, EJUSQUE SUCCESSOR1BUS
voltimus, etfraterhitatituoe prsesentiumauctoritate CANONICE SUBSTITUENOIS INPERPETUUM.
disiricte prsecipiendoniandamus,.quatenus, si for- Conlroversiam,
" quw inlcr ipsumet Gombuldum,
san -praediclusrex, infra mensem postquam liiteras llerdtnsetn ephcopum,super Oscensisel Ilerdensis
Ecciesiunun juribus veriebalur, aitclorilale apo-
nostras receperit, mandalum noslrum non curaverit slolica, ex ipsoruni.assensu, dirimil.-
exsecutioni. mandare,' toiam Norlbmiinniam, quse (Ferenlini, vi Kal. Junii.)
tuoejurisdiciionis existit, denunties esse suppositam Ne liies amicabili concordia lerminataj, partes
ecclesiastico inlerdicto, ipsumque facias per dislri- denuo' recidiva conienlione faligent, diffiniiionis

(H35)VideBzdvitim,AnnD/.t. XIII; pag.l0I,§ li. cullates, cum Giraidus, archidiaconus de Brechene,


Vide eiiam Raynaldiim, aiino 1203, § 61. .poliori jure et a majore capiluh"parie electus vide-
(166) i)e Roiiiomagensi arciiiepiscopo, vhie epi- retur,- Walterus vero, S. Dogmaelis-abbas, ab ar-
stoianiTibii quinii 51 nol. cbiepiscopo Canluaiiensi nomiiiatus fiiisset.Toiani
; - (167) De isto jam dictuih saepius.- rerum in hac causa gesiarum seriem narral ipse
(168) Vide .ejiistolam libri- quinti 70, et riotas; "Giraldus, in H.isloria de rebus ase geslis, cap. 4 et
(169) Episulym liaiic, cum pluribus aliis quse in seq.; necnon in opere, ctii titulus Disliiictiones7 de
Ucgesilsliiiioceiitiihodie noii reperiuniuf;legere est juteel staiu Menevensisecclesiw:
in libello, De jure.-ei'sialu Menevensisecclesice,apud (175) Senlenliae ipsius, a pontifice, feria tertia
-Wliarton. Angl. sacr. part.' n, pag. 54. posi clausum Pascha, in consistorio promulgaiai,
(170) Vide episioianilibri-quinti 54.. leiiof.em habes apud Giraldum, De jure el siatu
Ihfd. epist. 25 nol. Mehev.eccles. pag. 584. •
'• (171) Peiro, -
(172) ejiiscopo Menevensi, anno 1199, (174) Conferenda cumcpislola.quse inter Decre-
quasi in principio aulumhi, defuncto, gravissimoe tales reperilur, lib.j, tit.41Dein inteqrumreslilutione,
circa successoris eleciionem stibortse fucranl diiB- cap. 5'. . . ,
n . INNOCENTIIIII PP. REGESTOKUMLIB. VI. 72
earum apostolico convcnil praesidio communiii, A sic jttdicatas in auditorio suo exaniinari resliiutio-
qualeims lanlo minus malignari volenlibus contra nem in integrum permiserunt. Nos aulem, lam
eas locus |iateat malignandi, quanlo majus robur lierdensi quam Oseensi ecclesioe,in sua volentes
niajoris fuerint auctorilate sorlilse. Sane cuin ve- justitia providere, quia causarum merila parlium
uissel olim ad aposlolicam sedcm dilectus filius, asserlione panduntur, in utriusque parlis prsesentia
niagisler Ar. canonicus ilerdensis, ex parte llerden- dccrevimus discernendum, ulrum resliiutio esset
sis ecclesise proposuit coram nobis, quod eadein data, vel danda conlra sentenliam memoralam.
ecclesia per sententiam felicis recordalionis Eu- Ideoque tibi, et dilcctis filiis, Oscensi capitulo, per
genii papoe, prsedecessoris nostri stiper ecclesiis iierala scripta dedimus in mandalis (175), ut
de Barbastro, Belsa, Geslan. et Alkezal, cum per- usque ad fesium Beali Lucaeproximo tunc fulurum,
lineriliis suis, gravitcr eral loesa; imde ipsam ad vel in personis propriis, vel per siifficientemel ido-
audientiam restiitii postulavil, cum ad eam videre- neuni responr.alem,noslro vos curaretis con.speciui
lur fuisse praedccessorum nostrortim temporibus praescniare, oslensuri, si possetis, quod non deberet
reslitula. Nam, primo bonae memoriaeAnastasius dieta sententia relraclari, vel, si forsan exigente
papa, praedecessor nosler, qui eideni Eugenio im- forel jtisiitia relraclanda, per vos vel rcsponsalem
mcdiale successil, el piae recordatiunis Alexander, B eumdem apparerelis sufficienierinslrucli, ut cano-
successor ipsius, felicis meinorise Ccelestinopapa, nice procederetur in negoiio principali, pro ccrlo
praedecessorenoslro, tunc SanctaeMarioein Cosme- sciluri, quod, cum lilibtis finem imponere cupere-
din diacono cardinali , aposlolicse sedis legato, mus, et in qusestionepraeniissa,propter mullam lo-
causam ipsam diversis lemporibus commiserunl, corum distaniiam, non posset ad nos sine mngnis
qui eam fine debito teruiinasset, nisi fttissetab eo, laboribns el expensis sx-pius haberi reeursus, si ad
ex parle Oscensis ecclesiae, provocaluni, sicul in praunissum lerminum, quem vobis duxeramusper-
ejus litteris continetur, el ipse corani nobis et fra- emplorium assignandum, injuncla conlemneretis
tribus noslris viva voce sacpius lestabatur. Idem implere, nos niliiloiiiinus in ipso negolio, quantuin
quoque adapieem summipontificisassumplus, bonoe possenuis, de j'ure procedere curaremus. Cum igi-
ineinoriae Grc Sancli Angeli diacono cardinali, tur diutius exspeclalus, landein ad pra-.sentiamno-
aposlolicse sedis legalo, causam super hoc sub eo slram persunaliler accessisses, el venerabilisfraler
tenore eommisit, ut inspeclis rescriptis ecclesiae noster, Gob, episcopus Ilerdensis, qui te duduin
Ilerdeusis, ct ralionibus et allegationibus pariimn proevenerat, ecclesiam suam ad audientiam propo-
diligenler audilis, non obstante senlenlia memorata, nerel restitulam et restitui de gratia peierel, si
vel quibusdam rescriplis, tam occasione illius sen- plene forsilan reslilula non essel, tu vero econlra-
lentiae quam alio niodo, in prsejudiciumjuris Iler- rio diceres, nec audientiam ei contra senteniiam
densis ccclesiaea sede aposlolica, vel quomodolibel, «.essedatam, nec de csetero esso dandam, cum fuis-
impelralis, mora, conlradiclione et ajjpellalione, set super iis in nostra pioesentiadisceptalum, et in-
lam super principali quam incidenti quseslione, duclaevarioe rationes ulrinque, de consilio fralrum
remoiis, diffiiiiiivam proferret sententiam, et eam noslrorum, eidem episcopo audientioereslituiionem
exsecuiioni mandando faceret per censuram eccle- duximus concedendam. Proposuil igilur in nostra
siasticam, appellatione rcmota, inviolabiliter ob- prsesenlia consliiutus/lite lam super possessorio
servari. Sub eodem quoque tenore, venerabilibus quam petitorio conlesiata, quod, cum olim Sara-
noslris, Tirasonensi, Oxomensi...el... Calagurilano ceni majorein parlem Hispanioeoccujiassent, bonse
episcopis, lilteras deslinavil, juxla formam proces- memorise tunc episcopus Ilerdensis, iransiens ad
suris eamdem, si legalus de Hispanisepartibus re- inoiitana, in quodam opjiido, quod Rota dicilur,
cessisset. Nos igitur, cum fralribus noslris aliisque cpiscopalemcathedram collocavjt.
viris prudcnlibus el in ulroque jure peritis, super Episcopus quoque, qui tunc lemporis ecclesiee
petilione hujusmodi deliberatione habita diligenti, D Oscensi prseeral, similiterad monlaua conscendeiis,
quosdam audivimus asserentes, quod, cum jam in villa quse Jacca dicitur se recepii_din ea posuit
dictus Cceleslinuspapa, praedeccssornoster, contra sedeni suam. Tandem vero, cum inclylserecorda-
prsedictam senteniiain visus fuerit Ilerdensi eccle- tionis Sanctius, rex Aragoniae,Saracenos ccopisset
sioerestitiiiionis beneficium indulsisse, utpole cum, in forti manu et extenlo brachio debellare, ila ut de
ea non obstante, causam duxerit commillendam, illius lerrae recuperationejam spem certam conci-
supplicationem ipsius ecclesiae admitlere debeba- perenl Chrisliani, inler Rotensem et Jaccensem
mus, quia per statuta canonica sententia sedis apo- episcopos conlroversia super limilibus esl exorla,
siolicse non negatur posse in mclius commulari, Rotensi episcopo asserente, quod Alkanadre fluvius,
ctimaul subreptum aliquid fuerit, aut ipsa pro Jaccensi vero econlrario proponenle, quod Cinga
consideratione tcmporumet aelalum, seu necessiia- fiiivius ipsorum diceceses limitarel. Conlroversia
tuin gravium, aliquid dispensalorie ordinare decre- igilur hac in regis audienlia recilala, ipse, qui no-
vii, et secundum jura civilia, principes contra res veral terroesilum, de utriusque partis assensu prse-
(175) Yide Decretales, loc. cit.
73 PONTIFICATUSANNOVI, CHRFSTI1.203 U
diciis dicecesTbuscertos ifmites assignavit, sicut A sidium, qtiam tnne nitebantufinvadere Sarraeeni,,
publicuin conlinet insiruinenlum. Rege vero apud partes ad propria sunt remissse.
obsidionemOscoepercusso sagitta, et, sicut Domiiio Super iis igilur llerdensisepiscopns aliegabat .
placuit, inierempto, inclytse-recordationis Peirus, quod , ciim,praedictaedicecesesde assensu partium
rex Aragoniae,nutus ejus, Oscamde Safacenorum fuerint Iimilatae, ac facla limitalio viileiuibus ct
inanllius liberavii, et ponlifi.calemin ea restiluil scieniibus, tam episcopis quam canonicis Oscensis
digiiiialem, et a Rota, quantiim in eo fuit, sedem ecclesioe,per sexaginta annos el air.pliusfueril ob-
traustulit in Brirbaslrum, qnod felicis recordatioriis servala, llerdensi ecclesiseea quaepetieral ratione
Urbantis et Paschalis, prsedecessoresnoslri, aucto- limiiationis hujusmodicompeiebant, quae,si ab ini-
ritaie aposlolica confirmarunl. Idem quoque rex tio forsan ex aiiqua causa fuissel invalida, processu -
per P... Barbaslrensem fecit ecclesiam dedicari, iamen lemporisper sileniium parlis allciius Ieg'ili-
ei eam velui ecciesiamcathedralem dotavil pariter mum fuerat sortita valorein, praisenim, cum deas-
ct dilavit, el certis ei lerminis assignatis, immuni- scnsii partium facta fuerit, el per RomanamEcclc-
tates etiam regia iiberalilate coiicessit. Cumque siam cxstileril confirmata. Praeterea , etsi Iiniitatio
Barbastrenses episcopi ecclesiam Barbaslrensewi htijusmodi nullateuus tenuissel, ijiiia tamen per qua-
<iongo tempore pacificepossedissent, bonoememoriae draginla annos, el amplius,-quse per limilalioncin
Gaufr. sextus etuliiinus episcoptisBarbastrensis, a ei obveneranl bona (ide ac justo litulo Ecclesia pos-
Uiirbastro fuit per Oscensem ecclesiam violenter sed.eral llerdensis, absque aliarum ratioiuun suifra-
expulsiis. Successore igiiur ejus, illo viam nniversse gio sola se poterat pracscriplionetueri-; nec nocet
carnis ingresso, el Oscensi episcopo, temporibus quod objicitur ex adverso, liinites prescribi non.
praedieti Etigenii, pfsedecessoris nostri, propler ppsse, cumliinitalio, quam parsOscensis ccelesiai
Jiocapud seilem apostolicam conslitulis , cum epi- allegabal, nulla fiierit, nec posset oslendi, qnoenon
scopus Barbastrensis calhedram suam, a qua fuerat tenuil si etiam facla luil, quia proelerassensum par-
violenler expulsus, "eoram, bonse memoiise; G. lium de rebus subjeclis doininio aliorum, quas nec
sanelae Romaiioe Ecclesioe ca*rdinale qui audilor habebat lunc lemporis, nec liabuil posimodiun, hu-
parlibus datus eiat, sibi reslitui posluiaret, et jusmodi limilalio fueral altempiata. lnsuper, cuni
Oscensis.episcopus resliiuiionem peteret ecclesia- fhwnenpublicuin essellimes, illud non pefscripse-
rum de Belsa et Gesiau. quibus spoliatum se dice- rat ecclesiaeUerdensi,setl quaeinfra liiniles habeban-
balinjuste.Iicet eorum ulerque lantum possesso- iiw , quod a canone non vetatur. Poterat qunqtie
rium iutentaret, idem tamen episcopus Barbastren- (r utraque liinitatio simulslare, cuin limitalio quam
Vis, tain superpossessionequam proprieiate ecclesise -jtars lua, frater-ejhscope, inducebat, Cingam flu-
Barbaslrensis, cl de Belsa et Geslan. Ecclesiarum, vium ,"illa vero, quam llerdensis allegabat eeclesia,
fuii minus legilime condeinnalus. Alkanadre flunieii limitem appellarei, et revera jiro
majori pai.le Cinga, pro minori vero Alkanadre flu-
Ipse autem, p.roedictoEugenio viam universoa vius Oscensemditeeesimlimitaret. Item, etsi
carnis ingresso, praefalo Anaslasio, snccessori cjus fiuvius Cinga
lanqnam limes dividerel dioecesesmemora-
stipplicaviiIiumiliter.el ad memoratumCceleotinum, tas, et limiiaiio, quam Oscensisdicebat ccelesia
prse-
prsedecessorein noslrum, tuiic apostolicoesedis le- cessisse, aliquando tenuisset, et per sedeni fuerit
gattim, comniissioiiislilterasimpelravit, qui cum us- apostolicam confirmata, nune lainen illa debebal li-
que-ad difiinitivamsenleiiliam processissel, appella- mifalio pncvalere , quse de consensu partium post-
tioni^lsceiisisecclesioedeferens, negotio supersedil. hiodum facta eral, et diutissime
- Iterum eodem pbservaia."Nam,in
niodoproeessil, a proedictoAfexan- finalibus qusestionibusstatur veleribus nuiniiiieiiiis,
dro, |iroedeccssore-iiosiro, legatusin Hispaniam et nisi varietate successionumvel posscssionum arbi- .
super Iioc negotio speeialiter delegatus. irio fines probenlur fuisseiuulali. Pr.cierea, senten-,
Ijise praeterea,cum in sunimjimponlificeni fnisset ]Q (ia praedictiEngenii conira ecclesiam Uerdensemin-
assuriipiiis, causam super hoe, niemoraio G. lunc diicta iion nocet, cum lata fueril per negligeiitiam,
Sancii Angeli diacono cardiuali, aposlolicaesedis le- velerrorem, contrii res anlea judicaias, a qiiilms
gaio et prsedietis... Tirasnoensi, Oxoniensi.., elo... non fuerat appcllaiuin. Vermu , donaiio Barbaslri, -
Calngiuilanoepiscopis, sub ienore snperiusexpres- faclaecclesiiDllerdensiliberabtate regali, etperse-
so commisit, el licet, cardinalelegalionis suae fines dem apostolicam coiifirmala, erat invioliibiliierob-"
egfesso, episcopi usque ad recepiionem leslium servanda, cuni iri privilegiis eliam pailis allerius
prieseiiliuus pailibus processissent, quia (ainen ex auctoriiate'jpostolica firmarelur.Coiiifa hsecaiitem,
parie Oscensis ecclesiieJuit ad sedem aposlolicam ffaler episcope, proponebas, qudd inclyioerecorda-
appellalum, ipsi judices causam ad sedem aposloli- tinnis Raiiimirus, rex Arngoiihe,cum Sanclio , iilio
cam remiseruni. Quamvis autem bonaemenioriie.... suo, prius proedictasdiceceses limilarat, iino dccla-
praedecessortuus , ei praidictus episcopusllerden- raverat !iniiialionei:i,qme facta ftierai ab iiritiquo,
sis, "adcjusileinC. praulecessofis nostri praesentiam et in "cjiis privilegio coiiiiueinf, in qno Roiensis
accessissenl, non "fuil laineii linaliter in causa pro- episcopiis et alii octoepiscopisubscripseruni; quare
ccssum, sed ea in 'suo statu maneiite, in lerraesub- Sanctius ipse conlra iactum suum vcnire non poi
PAXROL.CGXY. - a
75 INNOCENTIlIII PP. REGESTORUMLIB. VI. - 76
ttiit poslmoiiumcum effectu,prseserlim, cum limi- A sis episcopus cum pelivisse judicem non probeiur,-
talio ipsa fuisset per bonse memoriae Gregoriuniel et si petivisset eiiam , delicium personse non esset
Urbanum , Romanos ponlifices, confirmata; nec in damnum Ecclesise retorquendum. Altestationes
nocel quod objicitur ex adverso , eumdem Urba- vero, per qtias Ilerdensis ecclesia visa fueral com-
num Oscensi ecclesiseomnia quse Ranimirus rex illi probare se de Barbaslro violenler expulsam, non
concesseralconfirmasse, iis duntaxal exeeptis, quoe polerant dejure valere, ulpote quse fueranllite 11011
Sanclius rex Aragoniaecum P... filio suo de proe- contestala receplae, sicut ex proediclis Ccelesiini
decessorum tuonim assensu, de prsedictiregis pa- papse,prsedecessorisnoslri, ul dicunl, litteris com-
tris sui consiitutione rriuiavil, cum ea non excepe- probatur. Praedictse quoque attesialiones non de-
rit pro Roiensi ccclesia, sed capella poiius in bono- huerant apperiii, quoniam , ctsi llerdensis ecclesia
rem Domininostri Jesu Nazareni constructa, utpote per eas quod inienderal compiobasset, debebal ta-
inler quam el Osceusem ecclesiam quoeslio diuiius inen loco suo possessio remonere, cum proprielas
fuerat veiiiilata. Ncc minus eliam limiiari loca illa, ad Oscensem ecclesiam ralione senlentiaepertine-
quia lenCuanlur ah hostibus, potuerunl, aul Iimi- ret; quare, prius quaui aitestaliones aperirenlur
tata moiislrari, cum res quse apud hostes exisluni, praedielse, fueral de senlentia cogiioscendum, quia
posse legari jiropler spem postliminii sanciat jus B dolo quis petit quod resiituere staiim debet.
civile.Nec ohesl similiier si econtrario propona- Allegahal igitur pars Oscensis ccclesioepro se<:
tur, quod, clsi limitatio ista prsecesseril, prius ta- primo, limitationemRanimiri, et Sanctii, filii ejus,
jnen jiars altera Barbastri fuerat possessionemade- Regum Aragonhc, non lani factam ah eis quam
jita, quia, cum privilegium ecclesiarum existat, ul per eos, qualiter facta fuerit anliquitus deelaralam ;
dpniiniiim etiam .prseier possessionem acquiranl, secundo, privilegia,proedictorumGregorii el Urba-
jiaiei Osccnsem ecclesiam, sicut tempore prior fue- i)i,'prsedeccssoriim nostroriim, qui non solum con-
rat, injure fuisse similiter poiiorem.Eodem quoque firmalionem bujusmodiconfirmarant,sedstatucraiil,
inodo non obest objecla iransactio, cum nec Rolen- ut-laliier imposterum servarelur; lerlio, senlen-
sis nec Jaccensis cpiseqpus eam subscriptione pro- tiam dicli Eugenii, pr.edecessoris nostri, qu;s
priaroboravii. necaccesserilclericorum assensus, qui fueral cardinalium subscriptionibus roboraia, de
super eo non iniiius quarti in alienatione fuerat re- qua iemerarium, imo sacrilegum csset proesumer
qulrendus. Praelerea, privilegia Urbani el Paschalis, re, quod lata legitime 11011 fuissel, cum instar sa-
jn quibus sedes episcopalis apudBarbaslriim legiiur crilegii sit de statulis prineijuun judicare ; et licet
c.onfirmaia, ncquaqiiam obsistunt, cum cassala in- contia senlenilam ipsam audientia daia fueril Ec-
telligaiilurxum aliis, quoeprsedictus Eugenius sen» " clesise HcrJensi, ipsa lamcn retraclata 11011 fuerat _.
lentiando cassavit, el praediclus Alexander asserat imo nec debuerai rclraclari, cum nec oslendereuir
ca falsa, licei quoad scripluram reperiaiilur integra aliquid fuisse sifjreptr.m, nec quod dicius Engenitis
jn Regestis, qnod ex negligenliaquoque poluit pro- pro necessi'aie locqrum,lemporumvel oelauim,supef
venire. Illnd eliam quod pars aJversa proponit, se lioc dttxerit dispensandum; quario, praescriplioiicse
videlicel ad audicnliam restitutam, sic debet inlel- Oscensisecclesia luebatur, cum hahuerit ex senlen-
iigi, ut coiicessum ipsi fuerit iniquam , forsan , si lia honam fldem, ct a tempore ipsius senteniioe
jiosset, htlam senteiiiiam riemonstrare; quare, si quinqiiaginta ocio anni ftiisseni elapsi, nec inlerru-
pars ipsa |coucessionehujusmodi non esi usa, sen- plio econtrario probarelur, cum super commissione
icnlia debcl in suo robore |)ermanere. lnsuper, etsi proedicti Anastasii niliil penitus pars allera com-
ab initio.tantummodo posscssorium fueril inleiiia- probavil, cl commissio sa-pedicti Alexandri fuerit
tum, poslmodum de possessionecl proprietate pa- revoeala; ipse quoque- Ceelcslinus, praedecessor
riter fuil actuni, cum privilegia exhiberenlur ulrin- nosier, ul dicunl, in lilteiis suoe confirniaiionisas-
que per quoenon possessio sed proprielas comprn- seruil, qtiod a lempore laisesenlenlioelis 11011 fuerat
liatur. Q conteslaia ; prae.lerea, saqiediclus Alexander cidem
Piseseriplio aulem, qure ohjicilnr cx adverso, indtilsil, ne respondere super hoc aliqiialenuscoge-
probata non ftiil nec poluil comprobari , imo nr.c retur, el silentium imposuii ecclesiaeHerdensi, fe-
ohjici cuin cfieclii , cum pars eadeni allegarit ad se licis aulein recordalionis Lueius el Clemcns,praede-
rertim illarnm, quas se pratscripsisseasserebat, do- cessores noslri, senleiuiam Eugenii confirniarunt.
iuinium ex causa alia provenisse. Constat autem , Demum, eaiem jiars adjecit, quod coclesias de
quod rcm suam nemo praescribal, nisi prius desinal Belsa et de Gestan. tempore limiialionis possede-
r.sse sua, nec crat sub disjunclioncillius parlis pe- rai, et ccclesia de Alkezar fuerat data ipsi,cum
litio admiltenda, cum de jure suo aclor debeat esse iiiit de Saraccnorum manibus liberata. Nos igitur,
certus . ctsi aliquando propler factuni ct contuma- auditis bis et aliis quaefuerant hinc inde proposila,
fiam rci, plures aclioncs sub alteriiatione posse priusquaiii plenius examinaretur iiegoliuni[iraelibo-
jiropoui leganttir. ltcic. nocerenon poterat, si ob- ratum, te ac pnediclum episcopumHerdensemad
jicerel pars adversa , quod causa , quocinter P. Rc- composiiionem induximus, ei obtinuinuis tandeni
{.em, et S. Oscer.semepiscopum vcrtebalur, com- a vobis, el vesiris voliintatibus-iequisitis,ut noslris
missa fiicral Po. episcopoBarbaslrcuBi,cum_0.'ceu- cojisilfispareretis. Nos ergo, poslquam veslras dili-
'
77 PONTIFICATUSANNOVI,' CHRlSTi 1202. - '7§
-
genier mvestigavimusvoluntatcs.jle provida cmisilii A LXXVI
deliberalione staluimus, ul Barbasirensis ecclesia CARSI.E , OSCENSl EPISCOPO, EJUSQUE SUCCESS0R1BUS
*
cum lerminis suis, sictil a prredicloP. regeRarbastro CANONICE SUBSTITUENDIS, 1NPERPETUUM.
fueranl assignati, iibi, el,per le, Oscensi Ecclesioe, Ipsnm el ipsius Ecclesiam recipit sub prolectioneB.
in perpetuum remaneret; conrirmanies ecclesise Petri, et enumerantur bona ad ecclesiamQscensctn
Ilerdensi omnia quoeinier Cingam el Alkanandru.m pertinentia.
fluviospossidebal. Omnes aniein ecciesias, qtias lu, (Ferentini, vii Kal. Jtimi.)'
In eminenli sedis aposlolieaespecula, licei imnie-
a Serra, Arbi Inferius (176) inlcr prscdiclos fiuvios
cum ecclesiis de Belsa, et Geslan. in riti, eic, usque Eapropier, venerabilis in Clirislo
-possidebas, luis jusiis posluialionibiiscleinenler ammi-
duas partes dividi jussimus; et medielaiem Oscensi frater,et OscensemEcclesiamcui Deoaueiore prseesse
ecclesiai, aliam vero medielalemIlerdensi praccepi- mus, sub beati Pelri el nosira proteciione
mus assignari; et prselerea, de assensu ejusdem digriosceris, el
llerdensis episcopi,possessiones quas habebat ejus ninius. stiscipimiis, proeseiuisscripti jirivilegio commu-
Inprimis siquidem statuentes, ut ordo cano-
ecclesiaapud Jaccam, libi, el ecclesiaetuoepro bono
nicus, qui secundum Deuni"el beati Augtislinifegd-
jiacis iradi in
prsecepinuis perpeluum possidendas. lam, elc, usque observeiur. Praterca, qiiascunqug
De iis.auiem ecclesiis inlei' vos Iinjiismodi compo-
etc, usque consistant. In quibus hsec
silio iniervenil,_ ul ecclesiaede Presigneg. Torres, possessiones,
projjriis duximiis, etc, usque vocabuiis. Locum
Peralta, Peiitisa,Perdiearia."MoiiieB.ubeo,Almergc, ipsum, in quo jjrsefaia Ecclesia sila esl, cum omnt-
Castrum, et Ecclesia de Fornell. eum omnibus ter- bus periineniiis suis; ecclesiam de
minis suis, et omnes ecclesioe quoestint, vel erunl ecclesiamde Lacunarola;
inier el Alkanadrum ab Bcrbegal; ecclesiam de Cazeorba; ee-
inposlerum Cingam ipsis clesiam de Javerco, cum omnibus pertirientiis suis;
inferiiis, ciun ecclesiis Yalliumde Belsa, et Geslan. ccciesiam de Alkasef; ecclesiamde Laceliis; eccle-
Ilcrdensi ecclesioeperpeluo jure cedanl, exceplis siam de
Poio, cum omnibus perlinenliis suis; eecle-
ceclesiis de Berbegai. Lacunarola, Juverto, elOax- siam de Archos; ecclesiam de Crescenzah. Eccle-
corba, qtise cum ohinijure, ei universis lerminis siam de Oz, ciim omnibus pertineniiis suis; eccle-
suis Oscensi ecclesiaein perpetuum sint suhjectse. siam de Saltavo; eeclesiam de
Cbstean; ecclesiam
Ecclesia qtioquede Alkesar cum omnibus ecclesiis de Figarolis, cum oinnibus
peiiineniiis suis; eccle-
el periinenliis suis, ct omnes ecclesioequse sunt, siam de Enat; ecclesiam de ecclesiam
elAlkanadrum a Coscollcla';
vel erunl inler Cingam, fluvios, de Padul, cum oninibuspertinenftis.suis; ecclesiam
terminis de Pertusa-, Perdicaria, Monle Rubeo, cl de ecclesiam de Aissa, cum omnibus eccle-
ad Pirenos G Soivas;
Almerge, el Fornellis, superius .usqiic siis deSuprarbi, elperiinentiis suis; archidiacona-
monles, eidem Oscensi ecclesiae perpetuo subjace- lum de Valle, cum oninibus ecclesiis el
pertinenliis
hunt, praier ecclesias de Azlor, Alberola, Avosca, suis; priofatum deRavaga, ciim omiiibus perlinen-
cl Colungo, quae cum omni jure ac universis liis suis; ecclesiam et villas de Pertinellis et do
terminis suis perpeluo suberunt eceleshe ller-. Borres cunnomnibus ccclesiant
, periiiicntiis-siiis;
densi. et villam de Avos, et niedietalem villoede Japsa,
Decernimusergo, slaluimus et sancimns, ul haec cum oinniuusperlineuiiis suis; prioratiun de Liert;
compositioseu divisio facla per nos, ulriusque par- ecclebiam de Castcllo, cum omnibus pcrlineniiis
lis assensu, perpetuam obtineat firmiiaiem, nec suis; prioraium de Sasave, cuni omnibusecclesiis et
unquain Oscensis Ecclesia contra Ilerdensem, vel villis; vallem de Borao, ciim aliis cedesiis et villip
Iterdensis contra Oscensemmoveal quoeslionem.Ne sibi subjectis , et omnibuspcriinentiis suis; priora-
autem -causa ipsa de caelcro valeal in conlenllonis tum Saneti Petri de Siresa, eum oinnibus ecclesiis,
scriipuhim refricaii , univcrsa instrumenta vei ar- villis, et aliis periiiientiis-suis; arcliidiacoiiatiimdc
giimenta, qusa pro alterutra parte vel baclenus suhl Aneo, cum omnibus ecclesiis "el pcrlinentiis suis;
invenia, vel amodo polerunt inveniri, nos, auclori- D ecclesiam de Maxons, cum villa de Boliola, ct aliis*
tite apostolica, nibil jienitus conlra lioec valitura pertinentiis suis ; archidiaconaiumde Sodorol, cum
-censemus. Nulli ergo... nostrae consliuilionis iu- ornnibus ecclesiiset perlincnliis suis ; e.cclesiamel
fringere, etc Si quis autem, elc Amcn anicn, casiruin Sancli Felicis, cnm omnibuspeninenliis
amen. suis; prioratum de Lasieso, cumOmuibuspertinen-
Datam Fercnlinl, per manum Joannis S. R. E. tiis suis; prioralum SanciaeMarioede Laire, cum
subdiaconi et noiarii, vi Kal. Junii, indict. vi, villa de Stallo, ct aliis periinenliis suis-; ecclesiam
Incarnationis Dominianno 1205, ponlificatus vero, Sancli Emeterii; ecclesiam ct villam de Marcella-
etc. nico, cum omnibus. perlinenliis suis; villam de
In eumdemfere modum scriplum est Gombaldo, Laios; molendina'de Berdon ad ecclesiam de Ma-'
llerdensi episcopo. xons pertinenlia;,villam de Aravos, cum omnibus
pcrlinenliis suis; villam de Cenleriero; villain de
Isus; villam de Idries, cum omnibus pefiineiitlis

(17$) Sic Sed mendum inesse videtur.


79 iNNGCENTIiIII PP. REGESTORUMLTB.VI. "80
f.uis; villam de Alborego; villam de Banarei; vil- A sita patefecil. Cum igitur omnibus simus in sua
lam de Tabcrnas, cum omnibus pertinentiis suis; jusliiia debiiorcs, voleules uniciiique sua jura ser-
ecclesiam de Arascos; ecclesiam de Kinsano, cum vare, fraiernilaii luoe per aposlolica sct.pla proeci-
omnibus pertinenliis siiis; ecclesiamde Nisano, ciim piendo mandamiis, qualenus meinoratas ecclesias-
omnibtis perlineniiis suis; caslrum dc Escanella, cum perlinenliis stiis , infra duos menses post
cum omnibus perlinenliis suis; caslrum de Sessa, susceptionem prneserilium, prscfato episcopo rcsli-
cum omnibus pertinentiis suis; caslrum deFananas, tuere, sublalo cujnslibet conlradictionis el appella-
cum omnibus perlineniiis suis; castrum de Alkala; •lionis oiistaculo, non postponas, vel usque ad festum
castrum de Zelun, cuin omnibus periiuentiis suis; Purificalionis beatseMariae pioximo venlufum apo-
ecclesiam et hseredilatem de Pallarolo, cum oinni- slolico conspeciui le praesenies,superhisexhibiui-
bus perlineiitiis suis; juioralum Sanciorum Massa- rus eidem qnod postulat ordo juris; districlius
rum, cum decimis el peiiinenliis suis; hsereditates inhibenics, ne, cum ad praesens habeas pnssessio-
de Monzoncl de Abriscn, cum omnibus periinentiis nem. carumdeni, dolo possidere dimitlas, ut cogi
suis; et monasleiium MonialiumSancise Crucis; el non debeas super his eidem justitiam exhiberc
ecclesiam de Peralta, cum perlinentiis suis , et " Alioquin, cnm dolus palrocinari neniini' debeat, IC'
omnes alias ecclesias, villas et possessiones, ad noveris pcena legitima percellendum.
.mensam canonicorum Oseensium periinenies, cum Datum Fereiiiiiii, vm Kal. Junii..
liberlalibus et imniunitaiibus suis. Praelerea, quod LXXVIII.
de communi assensu capituli tui, vel partis consilii VERCELLENSI EPISCOPO(177)
sanioris, in tua dicecesi pef le fuerit canon«eein- Senlenliam ab episeopoPergamensi, in cdusa quw-
.siiiuiiim, ratuin et (irmum volumus permanere. super ecclesiade Sevitiovertebulur.latam aucto-
Prohibcmus aulem, ne Iaicusquilibei de caetero in rilate aposlolica confirmal.
Oscensem canonicum admittaiur, cujus receptio- (Ferentini, x Kal. Junii.)
nem, si deinceps facta fuerit, irriiam esse decer- Cum venissenl ad aposlolicam sedem dilecli filfi,
uimus elinaiiem; nihiloniiiiusstatueiiles, nealiquis V. et L. el super eeclesia de Sevitio, qtia idem L.
clericus saecularis in eadem ecclesia , conlra ipsius se asserii conira jusliliam spoliatiim, vellent ad
consuetudinem approbalam, in prioratu vel archi- invicem Iitigare, dileclum filium, J. subdiaconuin
diaconalu , seu alia dignitalcqualibet, minislrare et capellanum noslrum, eis concessimusaudiiorem.
prsesumai. Ccemeteriaqtioque ecclesiarum el eccle- Cumque in ipsius essent proesenliaeonstiluti, prae-
siaslica beneficia nullus lioereditariojure possideat; falus V... procurator dileeli .filii, V. Rendevaccie,
^1
quod si quis facere forie conlenderit, censtira r.a- proposuii, allegando, quod cum idem L. publica
uonica compescatur. Dcccrnimus ergo , ut nulli laborarel infamia, focariam in domo, nec non et
• labernam iiaberel, ei usuras nihilominus exerceret,
omninohominuni iiceat praefatam ecclesiam, elc,
frater. noster
vsque proftilura, salva sedis apostolicae auctoiitaie. venerabilis Pergansensis episeo-
Si qua igilur in fuiuruin , elc, usque subjaceal. ptis, judex ordinarius, per dileclum filium ar-
€uiiciisaulenL..«sgneInveniant.Aitien, amen, amen. chidiaconum ecclesise Pergamensis, el quosdam
Datiim Ferenlini, vilial. Junii, per nianum Joan- alios eum ciiavil, ut satisfaclurus snper prsemissis-
nis S. R. E. subdiaconi el nolarii. ipsius se conspeclui prsesenlarel, qui coiitemncns
LXXVTL mandaliim episcopi memorati, venire penitus recu-
... EPISCOPO DORTOSENSI. savit. Pnefatus vero episcopus, habito consilio ar-
chidiaconiel aliorum, lulit senlenliam coiura euin_>-
Prwcipit ul ecelesiasquasdam episcopoOscensi
restilutit. el eunulem spolians ecelesia Sancli Andrese,eidem
(Fcrenl., viu Kal. Jtinii.) V. Rendevaccoeassignavil eanidem, sicut apparc";
Glim pioerecordationis Alexandcr papa proedeces- per publicum iiistriiiuciitum; qnain seiileniiam
sor noster prsedecessori luo jier suas dedit lii- jj procurator pncfaii V. Rendevaccaeconfirmari pe-
' tcras in
niaudaiis, sicut in eihtlein perspexinuis lebal. Coetcrum,proefalus L. proposuit ex adverso,
'
coniineri, ul episcopo Oscensiecclesias de Alkezar, quod cum eadem, ecclesia essel prselermissojtiris
. per bonoenienioriae Etigeiiiiimjiapam, praedecesso- ordine spolialus, ad aposiolicam sedem accedeus,
rem nostruin, adjudicntas eidem, quas idem praide- ad dilecloslilios abbatem Sa-ncliLaureiiiii No-
cessor luus auctorilale regia eonira jusiitiam variensis, ei'magisirinn F. de Trino, Sancii Pro-
'
deiiriebal, iufra duos menses posl susccptionem lasii canonicuin, litieras iiiipeuavit, ut si iia esset,
lilterarum suarum, qualibet occasione, et appella- 'supradicto V. et procuralore suo amoto a prsefala
tione cessanlibus, restiluere, ac in pace diiniifere ecclesia, vel quolibet alio illieito delenlore, canv
non tardarel. Ipse vero, mandati aposloliei surdus cum fruclibus inde perceplis resliiui facerent cle-
"auditor id efficerenon curavit, sicut-vene- Tico conquerenti. Cumque procdicfijndices proefa-
" rabilis exislens,
frairis noslri, Carsise, Osccnsis episcopi, in lum episcopum mulloties citavissent, tandem, post
"noslra praesenlia consiiiuti, conqtiesiio nobis ex.)o« muliascitaiiones, qnemdam responsalem riiillere

(177) Vide episl. 58, lib. m, iKUt.,


81 _ PONTIFICATUSANNOVI, CHRISTl 1203. . S2
procuravit, qui propter pignora, et qusedam atia, ^«' vestrum ipsius episcopi testes in Anglia, et reliquos
quoeab ipsisjudicibus-.pelehanlur, non' fuit admis- - lestes subpriorisin Wallia, super omnibiis omnino
sus, cum eadem nollel aliquatenus exhibere. Tan- ariiculis, lam. principalibus quam ineideniibus,
dem vero terminum eidem episcopo peremploriunv appellaiione remota, recipiat et examinel diligen-
proefixerunt, sed idem nec Yenit, nec aliquem cu- ler, ita quod.si alteruler fofte neqtiiverit personali-
ravil miltere responsalem; propter quod judices ter inleresse, per procuralorem idoneuni suam j'us-
ipsi tesies prafati L. recipere procurarunt, pef liiiam prosequatur. Ailestallones autenv.confes-
ijuos cum legitime probatum fuisset, qnod idem sioneseiallegaliones in scriptisredactas, nobissub
L per decem annos pacificam possessionemTia- siglHis vestris inclusas uiitiereprocureiis, prsefi-
huisset Ecelesise memoratae, resiiluerunl ei Eccle- genles pariibus. lerminum compeienlem, quo cum
«iam ipsam, et amoto eodem, V. ipsum. in corpora- ipsis, per se vel idoneos resppnsales, ad praesentiam
lcm possessionem induxerunt ejusdem, qui litteras iioslram accedant, senlentiam.auclore Dominore- .
apostolicas ad delegandos judices- impetravit, ut cepturoe. Si qua vero partium legiiime citata prse-
senientiam ipsam , sicut essel jitsla, aucloritate sentiam veslram adire noluerii, vos niiiilominus'
spostolica confirmarent, quam idem, sicut in juxla mandatum nostrum inipso negolio.procedatis,-
corum scripto apparet, confirmare curarunt. Prse- 1B Nullis lilteris obstantibus praeter assensum par-
-terea,, diclus L. alias ad venerabilem fratrem no- .tium, etc.
strum... Pergamensem episcopum,litieras impeira- . DatumFcrentini, tv Kal. Junii,
vit, ul a proedicta-ecclesia j'am diclo V... amoto, LXXXflSO).
eani ipsi restiluere non differret, quod episcopus, , - JIEGICASTELLJE.
-memorato V..._non cilalo, nec prsesente, jier sen- Ut filiam suam regi Legionensiincestuosecopulatam
tentiam adimplevil. Verum, quia prinia delegalo- revocet, et mundalis apostolkts pareat.
rum sententia proiaia conlra juris ordinem inveni- (Ferenlini, Non. Junii.)
Bonorum.omnium largilori, qui dat omnibus af-
tur, eo quod in .absenlem et noir ciialuiri, et Iite
fion conlestala, proferri non debuit, -maximecum fluenter, el non improperat, distribuens gralias et
dona dispensans, regia serenitas actiones 10061118*
ipsius causseemolumentum, sive delrimentum ad exsolvere
ipsum-V. tanlum perlineret, et in senlentia memo- graliarum , quod fecil ei, nomen granda
raii episcopi Pergamensis liilerae aposlolicae in juxia nomen Magnorum qui siinl in lerra , et lam
judiclo non probaiitur osiensae, ulramque senlen- poteniiara qtiam prudenliam tibi graluita largitata
liam duxirimsirrilandaro, mandantes qualeiius sen- . concessit, ul, dum uiraqueperreliquanijuvaretur,
tentiam episcopiPerganiensis pro V...-Rendevacca C iiec prudenlia esset slerilis, vigore poientiaa desti-
*
et conlra L. latam, siculesl-jusla, facias auctori- tnia, nec polenlia noxia sapore prudentiae non cdn-
tate nostra per censuram ecclesiasticam fifmiter dita. Verum , quia non est prudentia neque coniir-.
observari. Poslmodum vero, convocalis, etc, ca- liumconlra Deum, in his quoe Dei sunt.-et secun-
,dum -Deum laudabilitcr possunt agi, tuam debes.
Bonicofine, elc Testes, etc Nullis lilterisohsian-
iihus proeler assensum pariium, elc. prudenliamexereere, ne, si aliter egeris, stultam
Dalum Ferenlini, x Kal. Junii. faciat Doininus sapientiam luijus. muiidi., privilegio
le privansjndullo, si, tot gratiafum ingratus, donia.
LXXIX.
ejus abusus fueris conlra eum. Sane, lieet olim di-
;.... »E -WENELOC (178), ET.... DE BENLI. PR10R1EUS,- -
IIEBEFORDENSJS ET BANGORENSIS D10ECES1UM.. lectum filitim,fralremRainerium, virum religiosum,
Cansam qum inler episcopumel electum Bangorenses providum et fidelem, ad dissolvendam incesluosaa
veitebatur ipsis committit. conjunclioniscopiilam, quseinler regem Legionen---
(Ferenlini, iv Kairijuuii.) sem el filiam luam, in divinse maj'estatis offensam,
Causam, quse.vertitur inter venerabilem fralrem Eeclesisescandalum, et conteinplum canonicsesan-
nqstruni Bangorensem episCopum(179), et di- ctionis, conlractaTuerat, in Hispaniam cur_av.er.imua
lectum lilium R. quondam suhpriorem de Alber- D ' destinare, tanqnam nos, imo Deumlabiishoiiorares,
eouwe, longoj'am tempore motam, et noiidum fuiem cum lamen cor tuum esset Ionge:a mandalis.iiosuis,
dcbiliim asseculam, ne diulius maneat indecisa, de vel divinis verius., exequendis, verbisplacabilibus
uiiiiis^ue parlis assensu vobis sub certa forma ejus elusisli censuram , et refundens in alium cui-
duximus cominittendam. Ideoque discrelioni vestrse pani tuam, Ecelesisejudicium effugisti. Verum, sicut
per aposloIica-scri[iia mandanius, quatenus alter frequenti relatione didicimus et publica fama cta->
'
(178) Apud Wenlock in agro Salopiensi. fnit an- lib.'iv, pag. 287",liii.47. ~~, ^L
tiquissima sanciimoiiialiumJiabilalio. Ibi beatissima (179) Erat isBoberlus nohiine; super causa, qnaj
Milburga, filia Merewaldi, frairis- Wlpheri, Mercio- inter ipsum et-R. quondam siibpriorem Albercon-
Tuhi regis, soror S. Mildredae,transegit viiam el •weyensis inonaslerii veriebatur, vid. GIRALD. Cambr.
sita "esl. Sed posl advenlum Normannoriim ali-. in libelloDe jure et stalu Menevens.eccles. pag. 552,
tjiiandiu >->cusoinnino desertus reinahserat. Sed 655, et passiui.
pqsiea, versus saeeulumdiiodecimum, Rogefus, cd- (180) Fragmenlum edidit Raynaldus, anno 1203,'
nies de Monle-Gomeiico, monachos Ciuniacenses | 05. Quaeapud ipsum leguntur, liic imcis inclusa
ihi congregavit. Monastk. Anqlic. i. I. p. 813. Vide suni.
«Uam \Vii.LELH.Malmesb. De gesi. {wnii[, Angi.
g3 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. VI.. frj
mat, usque adco illaqueasti regcm eunidom, et sic A . refcrimus, sic proeesearum utrique,ut pene penims
circumvenisli simplicitalem ipsius , ut sine miilto nentri prosis, el dum sequeris sanguinis el carnis
dispendio regni sui, filiam inam a se, si velil etiam, afleclus, spirilalem affeclionemel paslorale debiUun
pon valeat separaro, cuni plures et meliores nuini- quasi persequi (183*)videaris. Ecceetenim, Narbo-
tiones regni Legienensis nomine prsediolseliliaeliiae nensi ecclesia derelicta, in proedielaresides abbatia,
receperis, cl per luos fcceris et facias custodiri. el ilum eos nimis tenere diligis quos caro reddidil
eidcm liioefiliosreinansuras, si fuoriia regerelicla. libi charos, illos quodammodoprobaris odisse, quos
Praeterea, cum prolem ex hujusmodi copula inces- charitas tibi reddidisse debuerat chariores. Sane ,
hiosa susceptam deniiiiiiaverinuisspuriam, et se- si, popuii ttii et domustui patris obliius, suscitasses
cundum consiilutiones Iegitimas in bona paterna stunen frairi defuncto pro patribus tuis, filii tibi
nullo unquam tempore successuram, tu, dc quo nati fuissent, qtii posteritalis luse gloriam melius
niiiamur non modiciim,callide procurasti ulei pene propagarcnl. Vcrum, quoniam de lerra et dc co-
penitus lolum regnum Legionense juraret. Cum gnatione tua vel nonvis jegredivel non potes, male-
enim praedicioregi de terra tua consiliarios depu- dictum divinaelegis inieris, quo maledicitur omni-
taris , et fere uuivcrssemunitiones ipsius deiincan- btis qui semen non -reliqiiciint super lerram; et
tur a tuis, tanquam-frseniim in os ejus posueris, " dum parvulis peteniibus panem, jnxia quod ad_offi-
ipsum pro tuoe vohinlatis arbitrio circumdiicis, ct cium pertinei pasloraleJ non frangis, probaris eos
qnasi non minus de lerra ejus quam do proprio quos non paveras occidissc Invaserunt enim j"arn
regno disponis. Quiaigilur lantum aposiolicaesedis, gregem libi commissumlupi rapaccs, ex eo in luum
imo Ecclesiscgeneralis, opprobrium ulterius dissi- amplius soevienlesovile, quod , velut canis niulus
mulare nec volumusnec debemus, monemussereni- lalraro non valcns , nec eos lauatu delerres, nec,
latem regiam el exhortamur aticnlius, el sub divini - bonipaslorisexemplo, animam luam pro ovibus luis
judicii obteslalionc mandamus, qtialenus omnes ponis, sed fugis potius, eis Iu|)orumniorsibus <Jere-
cnlligaliories iniquilatis luijusmodi omnino dissol- liclis. Eece elcnim, dum opus Dei negligenier
,vas, quse fasciculoshabent annoxos, usque in in- exerces , vulpcs parvnloe dernoliunuir vincam, et
fernum inferiorem animas deprimenles, ct recipias, messem Dominicam facibus coliigalis ad caudas
imo revoces eliam natani luam, ut subduclam in- adttrunt, et bonosemini quod seminalum fuerat zi-
cestuosis amplexibus cuivis lanltim In Dominoma- zania homo superseminal inimicus, dum haeretici,
trimoniali possis fcedere copulare. Alioquin,ne tain absenlioetuse opiiorlunitale captaia, cujus ulinam
anima tua quam filioetuoeac regis ipsius de nostris vel praascntiam evitarent, perversa dogmata pu-
'
jpanibus rcqniratur, in te ac in lerram tuam , sicut 'J blicejam in provincia Narbouensi proponunl, quos,
expedire viderimus, procedemus , et adtnonilionem dum eis miiius resistilur, multa sequitur populi
pcrior sequeiur vindicla quam eredas. mullitudo. Ne igilur eorum sanguinem Dominus de
Daium Ferentini, Non. Junii. nianu nostra requirat, si negligenliam tuam susti-
LXXXl (181). nuerimus negligenter, fraleriiitaii tuse per aposto-
ARCIIIEPISCOPQ NARRONENSI (182). lica scripta mandainus el disuiefe praeci|iimus,
Ut abbaliam seu archiepiscopalum dimillat cum qualeiuis vel, relicla pcnittis abbatia MoniisArago-
ulrique prwcsseuon possit'(183). num, ut de persona jdonea ordinetur, resideas in
(Ferenlini, iu Kal. Junii.) ecclesia Narbonensi, et in ea pastoralis oJficii de-
Si notasses meiius qtiod legisli, quoniam privile- bilum laudabiliter exsequaris, vel, conlenlus, si
gium merelur amitiere, qui permissa sibi abulitur malueris, abbatia, metropolitijaerenunlies digniiali,
poleslaie, gratia sedis apostolicoenonfuisses abusus, cnm nolimus ulierius susiinere tanttim dispendium
nec per abusioneni perderes quod per usum poleras ecclesiseNarbonensis, imo potius populi Christiani;
retinere. Olim saiie, sicut accepimus, apostoliea ncc debeamus
aliqualenus lolerare, qnod eadcm
iibi sedes indulsit, ut sic ad dignitatcm ascenderes . Ecclesia viduiialis
£. opprobrium defleat te vivenle,
pasloraiem, quod abbatiam Monlis Aragonum cui sed, nisi ei debilum exhibueris' conjtigale, potitis
anlea proefueras nihilominus retineres. Credidit tali imbat', qui consoletur eam inter angustias con-
.cnim ecclesia Romana in houore quem fraternilaii slitulam, el purget ab hieretica pravjiate.
tiuc non sine mulia dispensalionis graiia deferebat, Datuin Ferent., in Kal. Jiinii, anno sexto.
tam Narbonensismetropoleosquam abbatioeMonlis LXXXH (184).
Aragonum, onera rclevaro, et utrique sinc alterius COMPOSTELLANO ARCHIEPISCOPO.
jaciura consulere, imo ulramque juvare per reli- Ilidulget ei ut possit nbsolvere laicos judiccs qni
(juam, et neutri pcr allerain derogare, sperans quod erraples clerkos mulclarant.
sic prseesses et prodesses utrique, quod neutri (Ferentini, VIIIId. Junii.)
deesses penitus vel obesses. Verum , quod dolentcs Boni pastoris oEQeiumexsequi comprobaris, dum
'
(181)'Lmulala a Bzovio,Annal. l. XIII, jiag. 101, quse de isto Narbonensi proesule referuntur apud
| 11, necnon a Raynaldo, Narbonensi
anno 1203, § 51. auclores Galliw Chrisiianw, i. VI, eol. 5S.
(182) De.archiepiscopo jam cgimus (183") Sic; mondose, ut videlur.
Piipra, Jib. ui,epist. 24, not. (58i) Vidc Ravnaldum anno 1203, § 67.
(tJlS) Conferenda qmnino hoec enistola cum his
'
g5 PONTIFICATUSAHNO"VI, CHRISTI1205.. 6«
ecclesiasiicoeseveritalis rigorem per mansueludlnis A ciiim imperliri; lioe idem.tibi proieviler manus in-
spirilum*nilaristemperare,ul deceptas recliiudinis jicientibusineosdem indulgeri deposcens.*Nosigi-
specre ovcs tuas, et poslias exlra caulas, ad gre- tur, de. tuse discreiionfs plenitudinc confidcntes,
mium matris Ecelesise revoces el redticas, ne, si auctoritate tibi prsesentium iiijlulgeinus, ul ejus-
figor-exercealurin eas ecclesiaslicoedisciplime, in modi sacrilegos secundum Ecclcsise formam absol-
profuiidumveiiiant, el conlemnant potius, quam vas, el injungas eisdem , quod canonice fueril in-
jnedicinam suscipianl salutarcm. Sane, per tuas juhgendum, ita qtiod passis injtiriam salisfacianl
nobis litteras intimasli, quod tuae justitiarii civila- competenter, el lam sumptus iiineris, quam re-
lis,habenles muliiludinemsociam, et zelum justi- demptionerii hboris, quos ad sedem apostolicam
tioe, el ex oflicio suo sibi hoc licere credenies, in venieudo subirent, juxla luae provisionis arbilrium
clericos crhninibus irretilos injecere aliquando in opera pieialis expendant. Cselerum, graviter et
manus suas, laicorum eos pcena mulclanies, quos cnormiler delinquenles, qui pro absolutionis mu-
coinquinans facinus ipsis 'consimlles fecerat el nere oblinendo ad sedem apostolicam prsevaleat
sequales.Yerum, cum lu nunliasses eisdem, quod laborarc, oceasione prsescripise iiidulgeniioe non
inciderantin canonem senlentise promulgatae, tibi absolvas.ne forte nervus ecclesiasiicsedisciplinse,
nullo modo crediderunt, curn se non exisliment " qui pcr yiolentiam fiecli polesl, per insolentiam
peccavissepro eo quod eos, velut malefaclores,' dissolvalur. "^
animadversione legitima, qiiasi justitia dictante, Daium Ferenlini, mNon. Junii -,'. _
Kitiiclarunt, pfopter quod nullaleiuis possunt in- '
'"•
LXXXIV. ( 180).
Uuci, ul ad sedem venianl aposlolicam absolvendi. PETRO,COHPOSTELLANO ARCHIENSCOPO.
L'nde, cum sit commune contagium, et limeas, ne ecclesiwCompostellanw a Cmleslinopapa
ab ipsis aliquid delerius commillatur, si eis abso- Privilegium
daium de prmscriptionevotorum aliquot, quat
'
lutionis beneficiunmon proeslelur,a nobis humiliter Ilispania S. Jacobo sanxerat', firmum redclit.
postulasti, ul eos per te, vel aliquem suffraganeo- (Fcrentini, III Non. Junii.)
niin tuorum , faceremus absolvi, quatcnus justilia Ex litteris bonsememoriaeCoeleslini papne, pra-
per miserfcordiamtemperelur, et disciplina penitus decessoris nostri, cognovimus evidenier, eum iii
- hon vilescat. Nos igilur, atlendentes quod .illius, favorem ecclesiseluse pro reverenlia B. Jacohi sta-
licet immerili, gerimus vicem in lerris, qui non luisse, ut cumin lege contineatiir humana, quod
ohliviscitur misereri, quia multitudo dicilur essein in tributis et publicis funclionibus nullum proescri-
causa, ne cadal super eos ignis, et non videant „ plio locum obtinet, el illa voia sint quasi tribula ,,
vernm solem, de benignilate apostolicsesedis proe- quae Deo et proafaloej"us aposiolo Hispania slatuitr
sentiumtibi auctorilate duximus indulgendum, ut, annis singnlis exsolveuda, praeseriplio illa, quae
_abeis recepia secundum formam Ecclesioecautione, .libi et eeclesiae tuse super eisdem votis objicilur,
ipsjs, nosira freius auctorilale, absolulionis muiius locum non babeat aut vigorem.Nos igitur, quanium
snipendas; provisurus aitenlius, ut ab"Iuijusmodiet cumDeo possumus, tuoevolenlesfralernitati deferre^
consimilide cseteroproesumplionequlescant, et ex- proesenlipagina indulgemus, ut in quibus illa con-i
pensas, quas essenl in veniendo ad aposlolicamse- stitutio Coeleslini papae locum habet, ea licenlcr
dcm facturi, secundum luam providentiam mittant utaris. Nulli ergo..;;, noslroe coricessionis, etc,
in auxilium le.Tse sanclae, vel eorum qui repu- Datum Ferenlini, ni Non. Junii/
gnant inHispania Moabitis. JNulIiergo..., nostros- LXXXV (187). -
FRANCliE ADPAPAM. "
concessionis, eic.- INSEBURGIS, REG1N.'E,
Datum Ferentini, vm Id. Juoii. " Miserrimum ' ejus statum exprimit,' el papm\ operam
LXXXIII(185). atque aucloritatem implorat.
EIDESI. Spirituali Palri ae domino suo, Innocentio, Dei
Facullas absolvendidebileswlalevelsexii,et infirmos, y, gralia summo ponliiici, filiarum ejus ininima , In-
de violentamanuumin- clericos injectione. seburges,-Franciae, nomine, solo,' regina , se ipsam
(Ferenlini, IH Non. Junii.) ad pedes in omni humililalc.in spirilu huniilitatis
Debilumprosequerjspastoralis officii, dum oves elin animo conlrilo ssepissimevestr.sepieepaterni-
languidas tuis humeris reportaro sludes ad caulas, taii miserias meas,_ lam per ine quam per meos,
et earumdem.imbecillilalem per luae sollicitudinis explanare curavi, etquia conversa in «rumna mea
diligentiam niteris revelare. Ilinc est igiiur, quod jiigum Domini, non grave sed gravissinuim,.assi-
concedi tibi a nobishumiliter postulasti, ul si forte dueporto, adhuc, Paler sanclissime, recpgilabo
conthigat aliquem luae diceceseos.debilem oelatevel vobis omnes annos mcos in amariludine animas
sexu, vel.infirmitale corporis laborantem, in cleri- mese, in qua jugiter permanens dilectum meum ,
cos manus injicere violentas, de noslraepermissio- fasciculum myrrhse-mihi factum, inier ubera com-
nis clemesuia libi liceat ipsis absolutionis henefi- raorantem sustinco, remedium amaritudinis, jier

(I8o) Vide Raynaldum, anno 1203.'"5 07. (187) Edita a Raynaldo, anno 1203 , § 59,
(180) Id. ibid. ..- -.
87 . INNOCENTIIIJlPi>. REGESTORUMLI.B. VI. 88
vos Christi vicarium, desiderans obiinere. Vos si- A non polui. His namque et simiiibus , qtiaa vesirse
quidemper Dei gratiam eslis successor Pelri, col- ad praesensnon valeo exponere sanctitati, ita quod.
lega Pauli, qui Corinlbiumgladio spiiitus trucidare tsedeatme vivere afflieta, cum iguorem quitl agere
minime forinidavit, Phinees iinilatof, mons in ver- debeam, oeuli' mei ad vos suul, Pater sanctissiine,
tice montium positus, ad quem octili levandi,tui-. ne peream. Prseterea, dico non corpore, sed spi-
iio oppressorum, refugium miserbrum. Unde ad rilu : cumenim quoiidiemoriorpergloriam vestram,
vos Patrem sanclissimum confugio, et ulinam mihi el propter jui;a matrimonii illibata servanda, quam
dalum fuisset desuper, ut pedes Eliseimihi compa- dulcis, quani jticunda, quam suavis mihi miseroe,
tienlis ainplecii valerem, lacrymis rigarem, capillis mibi desolatae, mibi ab oiniiibus reputliatoeel eje-
exlergendo, angustiam animi mei expressius opere clae, unica morscorporalis advenirel, qua lol nior-
quam litierulis exponeremus. Eripile itaque me, tium discrimina aufugerepossem.Verum, quoniam
Paler juste, ul non inligar,-liberale me ab his qui angiistiaemihi suiil undique, quia si contra Deum
oderunl nie, et de profundis aquarum quoegratis agere mors milii est, si aiilem non egero imn etTu-
persequuntur me. Persequitur me doniinus marilus giam manus perseculorum, a vobis , qui pater estis
ineus , Philippus, illuslris rex Francorum, qtti non consolalionis, consolationem peto. Hoc vestrae,nt
solum me sieul uxorem non videt, sed soliuidine jam per me el clerieos meos insiniiaiuni esi, si-
carceris nieam dcsiderans fastidire juventutem, gtiiflcans sancliuui, et rogans et proiestans, quod,
opprohriis et calumniis per suos salellites me irri- si minis ac lerrorilms compulsa, feniinea fragiliiate, *
tare nOn cessat, ad indignalionem sjurilus.ut ei conlra jura nialrimonii niilii aliquid proposuero,
contra malrimonii jura el legem Chrisli consentiam, non sil in praejudiciumpraenomiiiittimatrimonii,
per praeambulosAnticiirisli, qui, speciem pietatis et a vobis qui persecuior cstis confessionisexiortse,
habentes, virlutem ej'us abnegant, me provocare neqiiaquamrecipiatur, sed in inanu forii et brachio
nullatenuscruhescit. Scialis autem, Pater sancle, exlento ab hac me curetis absolveremiseria, Pater
quod in nostro carcere nnlluin est milii solalium, benigne, ut, si forle dominus meits, Philippus,
cl innumeras et importabiles moleslias patior; nec rex Fraiicorum illusiris, diabolicafratide deceptus,
enim me audet aliquis ibi visitare, nisi aliqua re- contra me super sa-pefalomatrimouiQdenuo agere
ligiosa persona, ad me consolandamaccedere, nec lenlaverit, tali loco me procuret sisli veslra paier-
de ore alicujus verbum Dei ad reficiendamanimani nitas, in quo, pristinse libertaii et primis parenti-
meam possum audire, nec copiam habeo alicui sa- bus reslitula, libere ineam possim in oinnibiis <ic-
cerdoti confessionemmeam faciendi; niissam raro _ clarare volunlatem , et, si, fide interposita vel sa-
audire possum, alias horas, nunquam. Iiisuper cramenlo inierveniente, hoc, quod prsedixi, fuero
nulla peisona vel ntiiiliu* de lerra nativilatis meae limore intercedente confessa, ab illa obligatione,
cum litteris, vel sine lilteris, ad me venire vclmihi apostolicaemiseraiionis obloniu, nie Iib.eniredigne-
ioqui permitlilur; victus inihi aliquando arclus ni- mini. Iia vero faciaiis, Paler S3ncie, ut consohitio-»
rnium minislralur; pane tribulaiionis el potu an- nem veslram , senleniiam el jusliliam quam omni-
gusiiaequolidie u.tor; nil medicinale, prout expcdit bus exhibelis, mihi niillatenus sttbtrahalis, ut in
fragililati humanoe, nec qui do.sahue corjioris mihi exlremo examine praemiumcondignumab omnipo-
censulat, vel faciat quod milii prosii, possum ha- tenli Deo recipere valeatis. Yaleas, Pater sancie,
here. Balueum intrare uon sinor; si volo minuere LXXXVI(188).
niihi sanguinem, facere el
non possum; proplerea lLLUSTRiREGIFRANCORUM.
PHILIPPO,
timeo mihi de visu , et ne graves inlirmilales mihi Scribit ei in [avorem Insebnrgis reginw. el ubbatem
stiperveniant: vestinientorumcopia uon adesl, ncc Casemariile.galunimiltit
talia sunt qualia deceret habere reginam, Accedit (Ferentini.)
ad cumulummiseriae meae, quod illaepersonoead- Inier Deum et hominem constiluti, dum figmen-
modum viles, qusemecum ex voluniale regia con- D tum figiihun revereiur, et nietuit facttira faclorem,
versanlur, nunquam bona mihi verha proponunt, ac rursum diligit caro carnem, et nimis lenere.pnier
sed coniumeliosissermoiiibusei injuriosis alflignnt, filiuin amplexatur, pene ambigiinus quid againus,
de quibus eliain atidivi et scio , quod, proelerqiiam verenles ne, si deUilerimuslioinini couira Deum,
a me recesserint, mihi compatitinuir, sed inde ni- aut etiam disiiilerimus propler.eum oiUcii noslri
iiil niihi consolalinnis impendunt, sed tristem jugi- debituin exercere, gravem incnrranius divmoemaje-
ter me compelhint remanere. In qiiadam domosum Slatis offensani,el sangtiis illius de noslris manibus
clausa, nec inde possuin exirc Quid plura? Miserias requiraiur, el riirsum si etiam, exigenie justiiia,
mcas non possem pe.r singula prosequi, quia ea luijusmodi lioniinem aggravemus, molesieiiius eos
mihi denegantur, quae nulli Cbristianse mulieri gravius, sine quibus non potest de facili molestari,
deberenl denegari, et ea mihi fiunt, quoenulli fieri _ Si cnim hoc egerimus per quod homini placeanins,
deberent, quanlumcunque abjeclse, personoe.Lit- quiaDeo displirebimus,niors est noliis, nechoniinis
"eras, quas sanctitas vestra miiii mandavif, habere forsan effugiemusoffensamsi Deo voluerhnus com-

(!88) Laudala, tantuinmodo. non edita, a Raynaldo. an. Ii0i>, | 00.


_S9 ., PONTIFiCATUSANNO, VI CHRISTI 1203. ©0
pliicere.Veruin.licetniagisDeo quamhomininoscon- A k.praesens quanUim ex lioc ocnlos divinoemajestaiis
veniat obedire, nejiigum servittitis ipsiusanobisex- offendas, quantum aggraves fainam nosiram, scan-
cutere videanur, ei Hieiiiiaciternos servos sefvoriim dalizes Ectiesiani generalem, el loeilas;potiustemet-
- Dei.si servi Cbiisti non fueiinius,
appellare, qui, si. ipsum, hoc saltem dtixiiniis exprimendum, quod si
plaeereiinisiioiuinibiis.seivi Clirisli.seciimlum Apo-r de regina ipsa qditlqtiamhiimaniius evenirei, conira
sioliim, non esseuius, iuediam iamen viant-duxiinus te ora omiiiuiu laxarenlur," quod in, necem ipsius
eligendam, volemes, si desuper daium fiierif, et re-r fuisses callide niachinatus, -sicque dicereris parl.em
conciliarehomineiu Deo, et Dettmlioniini complar tui corporis occidisse, nec posses ad alia vola de
care, ut uuiqiie paruer placennuis. Hocaulom lanto ca-tero convolarc Ul jgitur ab opprobriis expro-
facilius cj-edimusoliiinere, quauio, etsi caro coiicu- ' brantiiim, nobis et libi, vel vcrius pro te nobis, et
piseal adversus spirilum. etspiritiis conlra camein, nos-liheres et ie ipsum, rogamus.sercniiaiem re-
inierior tamei: hotiio divimu per omnia expositus giam, monemiis, et exliorlainiir in Doniino, qiiate-
voliinlaii, exieriorem facilius ad se irahal, uli, ctim nus rcginam ipsain de cselero, sicul ,te decel et
uterque adhaeseril Deo, uiuisspiiitus "sil cum ijisoi ipsam, regaliler facias, jieiiraeiari.-iil.ex'hoc, et
Qnainvis.vero invila, non libentef, referat auditori, Deum libi reddas propiliuni, el favorem.homituini
et aures regias regi deiralientium lingua viiet, no- merearis. Sicul eiiim ad liominiim couveisns fueris_
vil laiiien, ul crediiiius, >regia celsiludo, qiianium ipse ad le prophius converieliir; sed profeclo.si
pi, sujier facto chnrissimae in "Chrislo lilhe noslrae, perstiteris in cjus offcns.s,potius ie oflendes, ei jna-
.1. reglnse Erancorum illustris, non soliim ab extra- num ejus, qiiiiin in donis sensisli hactenus, .senlies
iicis, sed rfigni stiiliabitatoribiis, et doniesiicis.eiiam, forsiian in flagellis, cum virgam peccatortim snper
deliahaiur, quanimii eiiain ex hoc scandalum pa- soriem justoruin DOIIIIIIJIS non reliiiquat. Uiinani
tiatur Ecclesla generaiis, el qualiter in nos culpam ergo moniia nosira, qiia: de cprde |iuro, conscienlia
iuiiversi refjnidmit.asserentes, quod pcr paiientiam bona. clilde non ficia procedunl, non licla sed vcra'
nostram circa eam ampiius iiidiiraris, cufper resti"- devotione suseipias, et laliter studeas adiinplere
luliojiem. quam destituiionem niagis vocanl, non quod divinam ex hoc gratiam pleiiius nierearis. Ad
.soluiiimodonoii profuisse nos dicttiii, sed potius ob- haec, dileclo lilio..., abbaii Casemaiii.nuiitionostro,
fuisse. Eece eleniin. sicpublica famadauial,deterius qiibm super hoc nionitoreni duxiinus dirpiitaridrim"
csi hadie in Castro regio restiuuoe, quam in inona- adeuudi reginaiu ipsum ciim viris religiosis iibcram
slerio destilulseftiissei, cum ibi moniales ei essent iribiias facullateni,- ut eam cx parte nostra valeat
solatio, Cum quibus in lege Dominidic niediiabaiur consolaii. ' ' . •
el nocte, ambiilans cum eis iu-lege Domini ciiin C Ferenlini, mense Junio.
consensu, lh'c auiem mulieres, quse ipsius sunt qua-r LXXXVII.
licunqiie obsequio deputatae,scandalo, suni eidem, .... PR;EP0S1T0 .... DF.CANO, ETCAPJTULO MERSEN-
et ei jugiier imprecanies exasperan.l eam verbis, et BURGENSIRUS.
factis oiiciiiidiii; ila, ul jani quasi auimam ejus tse- Archidiaconi
Mersetiburgensisin episcopumeleclio-.
deat viiae suoe, cumiiou soluiii eidem reginaeno» nem confirmal.
servialur.regaliter, sed ab aliquibus, quasi serva, (Prauiesle, v Non. Maii.) . -
servili.terperiracielur. Iusupeiyprseler hoc quod hec * Cassala quondam elfeciione,qtiani de dilecto filio..._
-ih veslibus, nec iri cibis, sicut regiiiaio deceretpro- Mersenbiirgeiisiarchidhicono,.leinere feceratis, pro.
videtur eidem,.reIigiosiseiiam ne consoleniur eam eo quod ipse, ininusilegitimenatus, a vohis eligi uou
inter angusiias consiituiam, el dolores ijisius con- debuerat, sed a nobis poierat posiulari, in hoc vobis
.solaiione possiul divinse paginse relevare, adeuiidi et ei.graiiain diiximus faciendam, nl, si demiocon-
eam iiihibiia esl facullas, ila ut, duih non iuvenit veniretis iu eum a seile aposiolica postulandiiTy,v^
consol.inlem.-videatur. carceri niancipata, el Iacry-; nerabilis fraier nosler. . . Magdeburgensis archi-
moe"e_ii3 die ac nocte sunipanes ipsius. Sane, si.nec D I episcopus (189), inquireret, diligciitcr, si conseiisus
timor Domini, nec revereniia sedis apostolicae ma- vester essel caiionicus, vel extoiiiis,- et si vigereiin
tris luse, nec nobililas generis, nec sanclilas vitae archidiacoitoipso lam mofiini lionesias, qiiam-scieiw
ipsius reginoele siiffieienler inducerent, ut eam fa- lia.Iilteraruin, el id nobis per suns litieras ini.inia~
ceres ivgaliier pertraetaii, sallem, nt linguas effti- ' ret. Cum ergo convenisseiisin ipsnm a sede aposuw
Jgeres deiractoriim, et noinen bonuni, quod muliis lica posiiilandiim.-diciusarciiiepi.scopustaii).acaiio*
anleferiur diviliis, libi perpeluo reservares,-deberes ..i.icis, quiun ubJomiiibusproelaiisMersenhurgeiisibus,
eidem per honorabiles iuinislros. tuos regalitef et exceplo prse.xisi.0, qui jiuare nolehal.ul' ferrtv
liberaliier provide,re,-necdepulare lales adejusob- superhis lesliiiioiiium voriuui, recepiljuratorinii»
sequium, qui, tanqiiain oderint viiam ejus, ipsitis cauiionem, quorum depusitiones nobis misil suis-.
miseriain verSiisconlumeliosisadaugeant.afliiciioiies litteris interclusas', significans etiam, quod praepo-<
addenles afllictae, sed-.qui nio;stiliain-ej'usconsola- situs ipse", licet jurare-noluerit, confessus lamen
lionis antidoto relcvarenl. Caeterum,ui .laceamusad fuefalcoram co.se in eumdem archidiaconum coivi

-(189)DeMagdeburgensiarchiepiscopojant diciuui" esl supra.


91 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB, VI. M
venisse cum aliis, el tunc etiam convenire. Nos igi- A _. polerit adipisci, firma semper etillibala eidemmo-
tur, inspectis depositionibus juratorum, el diligen- nasterio perseverent. In qiiibus propriis duximus
tius hiielleclis, didicimus ex eisdem, quod sponle vocahulis exprimenda : locum lpsum in quo prsefa^
convenerant in archidiaconum memoralum, el quod liim monasterium sltum esl; burgum ejusdeni, cuin
idem archidiaconus et honesius erat in moribus, et mola el aliis possessionibus adjacenlibus; oblatio--
inscientia compelenler instruclus, et ulilis hac lem- nes, tam inajoris altaris quam confessionis ipsius
pesiate praeserlim•ad. regimen ecclesue memoratae, et aliorum altarium; Sanctum Mennatem,cum ter-
Quapropier, Mersenburgensivolenies Ecclesisepro- ris et vineis ab utraque parte vise Scilicinaeusque
videfe, propler cvideiitemutiliiaiem el necessiiaiein ad pontem Pisinnari. Cenlum monles, cum vineis et
urgentem, de benignilaie sedis apostolicoegraliam praiis juxla ccenobium memoralum; Floran. eum
vobis duximus faciendam, posiulafioncm vesiram dc suis perlinentiis ; tufrem Joannis de Petro, cum
fratrum nostrorum cousiiio misericorditer admit- suis perlinenliis quoe autlquo nomine appetlanlur
lenles {190). Monemusigilur discretionem veslram, Draconi Mandram, cum ecclesia el aliis snis perli-
cl exhortamtir alteniius, et per apostolica vobis nenliis; ecclesiam Sancti Procnli, cutn Gualdo,
scripla niamlaniiis, quaienus eidem archidiacono, Lapigio el Seizanello, et aliis suis pertinentiis;
lanquam electo vesiro, debitam reverenliam et ho- B I Ardeam, cum Rocca sua el turre, majori, eleccle-
noriliceiitiam inipendatis, salubria moniia el staluta siis suiset aliis perlinentiis; Patticam, cum eccle-
ipsius recipienies huniiliter et inviolabililer obser- siis et perlirienliis in Hosliensi civiiate ; ecclesiam
vanles. Volumus eliam et mandamus, ut eleclum Sauctae Dei Genitricis Mariae Salinarum; Paria
ipstim praedicto archiepiscopo prsesenieiis slatutis sepiem in Urbe vetere, et decem Paria posiia i"nAl*>
temporibus ordinandum in prcsbyteruni, el i» epi- binea, elParia duo posila in eodein terrilorio, cnm
scopum consecrandum. Casamassanciasiiisque mancipiis ; castfum decimi,
Datum Praeneste, v Non. Maii. cam ecclesiis suis, el fila Salinarum in Campo ma-
LXXXVIll (191). jori el apud Hostiam; ilem monasterium Sancli
SANCTO PAULO. Clemeniis, ctim villa sua; easlrum Fuscinanmn,
- cum suis perlineniiis; possessiones in civiiaie Vel-
Recipitur moiiasteritimS. Pauti derurbe "sufr prote- tetri, cum ecclesia Sancise Mariaeac cellulis snis
clione Romanw Eeciesiw, et enumeranlur bona ad ;
eumspccianiia. turrem posilam in" Terrerevello Liicenibrucoe,cum
(Ferenlini, Kal. Junii.) suis pertinentiis; possessioncs in Aricia, cum vi-
- Domino snnelo, meritoque beato, prsedicatori neis, lioriis, et tenimeiitis el molis; in Albano, cel-
proecipuo, egregioque dociori, Patilo aposiolo, In- C lam Sancii Nieolai el cellam Sanctae Marise miho-
noceniius, iiidignus episcopus, servus servorum Dei, ris, el lotum palalium, cum stiis ecclesiis et perli-
revereniioevotum cum devotione perenni. Cum ali- nenliis; Castollion. cum stiis jierliiienliis; lerliam '
qiia tibi, beatissime Paule, vas electionis, cl gralioe pariem LaciCaprulaci, Villeram et Casam novam;
prsedicalor, per privilegii pagiiianiconferre vide- cnm suis perlineniiis; casirum Ose; casirum Lpogf-
mur, non nostra eonrediimis, sed tua potius corifir- lise ; sancium Julianum; sanctam VictoriamCorto-
manius";quia bona omnia qn;e habemus, luis inier- rtiltim; medielaiem Laei Borani; Passaran. ei nion-
vcnientibus meritis, a Paire lumiiium, a qiio est tem Porculum, cum omiiibus -ad praedicta castva
oiime dalum optimum el omne donnm perfeclum,- perlinenlibus; enclesiam Sancli Laurentii sub co-
nos accepisse faiemur. Ideoque magis (ua reputa- tumna, el eeclesiam Sahciae Mariaein Oliveto,-cuin
nius csse quain nosira, et uiijiam ita nosira sint lua,- omnibusecclesiis snprascriploriini casiroruni,- intus
ul lua quoque sinl noslra, quaienus qui luum offi- et exlfa ; casam in Anagnia, cum onuiibus posses»
citim exseqiientliimsiiscepimus, ad luum eliam su- siouibus praefalomonaslerio ibidem coliaiis; sextam
scipiamiir consorlium obliuendum. Sacratissi.mum partein in Castellan. de Duscignan.
itaquemonasteriiim, in qtio luiim venerabile corpus jj -
] In civilate Tiburiin. ecclesiam Sanclse Agafhoe..
cclebri memoria requiescit, ad j'us ei proprietalem. el molas duas in Cornule, el unam in Vesta, et
apostolicse sedis j'ure pertinens spirituali, sub beati unam in Fornia ad poriam obscuram, et vineas-et
Petri coapostoli tui elnostra proieclione suscipiiuus, oliveta el alias possessiones; Montem Alban. cum
et prsesenlisscripti privilegio communiinus, in pri- oinnibus tenimenlis ipsius; podium Sancti Christi ;•
mis siquidcm staluentes, ul ordo monasticus qni caslrum Noinenlan. et Sanctum Primum, et alias
scciinduiii Deuin et beati Benedicti Regulam, etc, ecclesias, et cryplam Maroham, cum omnibus ad
itsque observelur. . suprascripta caslra vel loea pertinenlibus; sanetum
Practerea, quascunque possessiones, qusecunque Mareellin. el podium Caribnse; inoniem Fabalem
hona idem monaslerium in prsesenliarum in, usque et castrum Sancti Pauli,cum omnibus.ad praescripla-
(190) De episcopo Mersenburgensi, ciijus eb-clio- lom. t Bull&r.Casin. conslit., 22. Laudalum eliam-
nem liic coiiiirmal pontifex, nilii! in prompiu liabe- a Raynaldo, anho 1205, § 07, tibi fragineiiliim legi-
mus, Nonui.umseriem, se.l absque vel minima chro- lur qiiod hic uncis Includilur. Nomiiiaiocorum hift.
nologica. nola, exhibct BuceSinus,German. sacr. receiisilorum ab cdilione Margarinisaepedifierunt;
pari. i, pag. 42. sed lccliones apographi, ex ofiicii nosiri ratione, E-.'
_!9I) Privilegium islud editum est a Margarino deliler a nobis exliiuendsefuerunt.
93 PONTIFICATUSANNOVI, CHRISTI1205. 84
caslra pcrlinenlibus; monaslerium Sanclse MarioeA niaiuis Romani ponlificis in sacerdolem fuit ordina"
montis Dominici,cum suis ecclesiis et pertinenliis; lus super majtis allare Iicenliam habeat ^elebranai;
in Marsia, erenuun Saneioe Marix montis Armen- consecralioncs autem altafhim et "ordinalionesmo-
sis, cuin celhilis siiis.-ienimeiilis el omnibus perli- "nachorum, qtii -ad sacros-ordines fiierinl promo-
nemiis; ecclesiam Sancli Gregorii de Sublone, cnm vendi, a quoeunque maliierinl abbas et monachi
periineniiis suis; saneiam Mariam in Casis^ctim - ejusdein inonasierii caiholico diinlaxai cpiscopo,
Girala id esl Piscaria in Fucino; sanctum Leonar- aposiolica freli aticlorilate, suscipiant, quas sine
dum supra in Cantora. cum ccllulis, villis el iuolis, • difficullaleac pravilateproecipimus exbilieri: Mino-
etaliis periinenliis; in Anritemo, hospilale de Ca- res aulem ordines, nionachis suis idein abbas, dum-
-sas ; in solo Sabinensi, quarlam partem Casiripozi; modo sit presbyter, de nosira polerit iiidiilgentia,
in civitate Inleraninensi, ecclcsiain Sancti Laurenlii cum necesse fuerit, exhibere; cui benedicendi
ad perlem Coesse;hospitale aposlolorum Jacobi et etism indumeula,-qtiae ad usum aliaris in eodem
Bartholomiri, in civiiate Tudeiiina, inoiiaslerinm monaslerio ftierini necessaria; concediinus polesta-
Sanctse Margariise, cum suis perliuenliis; apud lem. Inierdicimus quoque prsesenli decrelo, ul nul-
Struiicon. Ecclcsiam Sancti Antimi, cum omnibus his qninino sine speciali mandalo Roniani pontificis,
possessionibusquse fuerunt Guidon. do sancto An- in abbatem et monachos ejusdcm ccenobii, ubicun-
timo; in coiniiatn Namiensi, medielaiem casiri que morantes, suspensionis aul excoinmiinicationis
sancti Urbani; apud Ameriam, liospilale Sancii Ja- sententiam promulgare, vel eos ad synodum vocarc
cobi tle Redden.-EcclesiamSnncli Magni in Poule, praesumal, sed neque clericos, praeserlim oblatos,
el ccclcsiam Sancli Callialdi prope castrnm Toran. in illis ecclesiis permanenles, in qnibus non ad
cmn eorum perlinenliis"; in civiiaie Caslellana, do- episcopos sed ad ipsum abbalem insiituiio et dcsti-
minia et possessionesquoe ftierunt Rainaldi Guide- lulio ac correctio dignoscilur 'pertiiicre.- Quod si
ruhli, cuin ecelesiis Sancti Euliiii inlus, et Sancii quisquam in cos hujiismodi scnteiilias promulga-
Joannis extra ; ecclesiamSancti Slepliani in caslello rct, illas decernimns irritas el inanes. Obeunie vero
et burgo suo juxla civitaiem Sulrinam, cum omui- ejusdem Idci abbatc, nulliis ibi qualibet astutia seu
bus periini-ntiisel utilitatibus suis; caslrum Sanctie violenlia prrcponalur, nisi quem fiatres conmiuni'
Sevcrae,cum ecclesia et perlirienliis suis; monasle- consensii, vel fratrum pars major consilii sanioris,
riuui Sancli BenedicliNepesin. positum in Pentorn. seeuiidum Dci timorem et beali Benedicli Regulam,
et massam quoevocatur Ulmeium, el massam quae de ipsa congrcgaiione,""sitanien in ea perexamina-
vocalur Maian. positas in lerritorio Nepesin. et C tionem Romani ponlificis reperiatur idoneus, duxe>
quldi|uid-habet a Ponte Nepesin. usque ad niontem rint. cligendum. Si vero, quod absit! in eodem mo-
Rosulum, el lacum qui vocalur Janula; castrum vac- naslerio non possel qnisqiiam idoncus repcriri, tunc
carilioe, cum ecclesia Sanctoe Christinae, et aliis Romanus- ppntifex de alia congregaiione pncrato
ccclesiis et jitMiinenliissuis; castrum Lepriniani, monastcrio personam idoncam prseflcialin abbalem.
cum suis ecclesiis et pertinentiis; Flaianiim, cum Prauerea, felicis recordaiionis Gregorii papae,proe-
sais perlinentiis;. civilalem Colorum, cum suis cc- decessoris-nostri, vesligiis inhoereiites, reiuiliimus
clesiis ciperlinenliis;.civitatetn Siertinian. cum cc- monasterio memor-atodebilum vini, verris el vaccse,
ciesia Sancti Joannis, et lacu cum suisperiiueniiis; qiiod anliquis tcmporibiis prsedecessoribnsnosiris
in Episcopatu Narnicn, Ecclesiam Sancti Nicoiaide consueveral exhiberi; salvis gratuitis obscquiis et
monte Maselan'.Caslrum Raian. cum suis perti- consuelis exeniis; quocin feslo Nativilalis cl Re-
nentiis, el castrum novuin, et caslrum TornuIH; surrcctionis Dominicoe aposlolicoesedi debent an-
Romse,ecclcsiani Sancli Nicolai de Forma; eccle- niiatim impendi. Liceal quoquc abbaii, el convcnlui
siarn Sancli Sergii in Subura, Piscarias in fliiinine, monasterii memorati, fratrum suorum .testinioniis
in loeo qui dicitur Marmorata, Andittinidominiciini, in propiiis cau.sis uli,.sive civilemsive criininalciu
et Postam.et aliasin eodem Ihunine, subler Rouia, D contineanl qusesiioneiii,eto:, usque dcpcrire; cleri-
pensioneset hoiios, et omnia quoe inter urbem et cos cliam, sive Iaicos liberos et absolnios, e saeculo
exlra idem moiiasterium noscittir oblinerc Ad hoc, iugieiiles, licite ad conversionem recipianl el eos
libeiiates et" iminunitaies eidem monaslerio usque absqtie aliqua coniradictione retcnlent.
confirniarnus. i Cum aiitem generale fucrit inlerdiclum, licilum
Staiuimus insuper, ut prsefatum nionaslerium sil cisdem _ibique manentibus, exclusis excommiH
nulli prorsus in aliquo nisi Romano lantum ponti- nicaiis"et interdiclis, submisaa .vocc, non pulsatis
fici sil subjectum, nec ibi aliquis praeter eum quam- campanis divina officia celebrarc Cseterum, cum
libet jiiridiciionem exerceat, aut aliquam vindicet idem monaslerium spirituale inembrum aposiolicse
poiestatcm. Abbati vero .ipsius venerabilis loci, sedis et propria Romani poniificis sedes exisiat,
praesenlis privilegii auclorilale concedimus, ut ad statuimus et sancimus,-ut, sicut contra Romanam
honoremct laudem Altissimi, cum mitra el annulo, Ecclesiam iion nisi centcnaria currit praescriptio,
sandaliis, turiica et dalmatica, missariim solemnia secundum constitutiones canonicas et .Icgitimas-
pro tuK cclebrct revcrenlia sanctilaiis, ct asianli sancliones, ita quoque proefalomonaslcr-iominoris
elero ac populo bcncdicaf, iia quidem ul, si per tcmporis proescriplio hon obsislat... Sepullurara
93 • 1NN0CENT1IIII PP.REGESTORUM LIB. VI. 98
qttoquc ipsius loci liberam esse decernimus, ut eo- A procuralorem suum, duxenf producendos, subtato
.rum, clc, usque a quibus assuinpla fiierint corpora cujuslibetconlradktionis (198) etappellalionisobsia-
inortuorum. Decernimus efgo, ut nulli omnino ho- culo, admitiaiis.et depositiones eorum conscripias,
iiiinum liceat proefalummonasleiium, elc. usque el vesiris sigillis inclusas, ad sedem cnreiis apostoli-
profulura, salva sedisapostolicoeauctorilale, ac in cam destinare, slatiienles partibus peremptoriura
liarocliialibus ecclesiis dioecesanorumepiscoporum terminum compelenlem,quo, per se vel responsales
justilia consueia, illis exceptis in qiiibus plentimJ'IIS idoneos, nostro se conspeiiui repransenieiii, jnsti-
idem monasieritimhaciciius dignosciinr habuhse. Si tiam recepturae], etc Tesles, etc NulIIs, eic.
_«quaigitur in fuliiruin,elc, usquesubjaceant :cunctis Quod si lu ea, elc. frater episcope, cum eorum
autem,' elc, usque inveninnl, Amen, amen, amcn. alte.ro.
Daliim Fcrenlini, per inamim Joannis, sanclse Daium Ferenlini, xiv KaI."Julii, ponlilicaUis no-
Roinanseccclesiae subrliaconi el nolarii, primo Ju- slri anno scxto. ' XC.
nii, indictioue vi, Incarnnlionis Dominicaeanno
EXONIENSI (199) EPISCOPO, ETELECTO BCR-
,1203, ponlificiilusvero domini Innoceiitii p.ipaeIII
aiiiio sexlo. GENSI.
» Ul inquiranl adversus episcopumAstoricensem.
LXXXIX (192).
, DUNELMENSI EPISCOPO ET (Fercnlini, xvKal. Julii.)
; DECANO, PRIORl Veniensad aposlulicam seilemdilectus filius, D...
SANCfM TRINITATISEOORACENSIRUS. Astoricensis
canoniciis, contra veiierabilem fratrcm
. Cl lesles, in causa quw super statu ecclesiwMeneven- nostrum
sis vertebalur, audiant, Asi.oiicensem episcopum, enormia
mulla proposiiit coram nobis, super quibiiseuin in-
(Ferenlini, xiv Knl. Julii.)
olim dilectus tendil cfiniinabililer accusare; videlicel qttod, suo
fCum filius (195) G.. arcliidiacomis '
adhuc proedecessore vivente, ac a sede stia violenter
Meiievensis,nAversnsvenerabilemfratrem nosirimi....
Canliiarieiisem arcliiepiscopnm,super stal.u Mene- ejecto, et episcopatu eiiam spoliaiu, lociim ejus per
ambilionem leinerarius usnrpavii; qiiodquesilper-
vcnris,ecclesiaeproposuksetin nostia et [ralrum no-
crimiiie ac simoni* praviiaiepolluliis; duos in-
siroiumprmsentia([9b) qiiaislionein:'] ardiiepiscopo jnrii homicidas
ipsi per litteras noslras.dedinius in mandaiis, ut, stiper protnoveril, ununi in archidiaco-
et allcrum non legilime natuin ad olficium
per se vel procuratorem iiloneum, ad pracseriliam nuni,
jioslram super hoc acederel responsiinis. Veruin, diaconatus assuniens. Praelerea, quod super liomi-
ciiin ipse nec venissct nec misissel propierhoc ido- ' cidio publica laborarel infainin, videlicet quod ina-
iieum responsaleui; voleutes Menevcnsi Eccleshe gislrum Michaclem, legiim doctorem, inierflci fece-.
ril veneni inaleficio procuralo. Qnia igilur enornii-.
palerna sollicitudine providere, causam super hoc
venerabili lratri noslro.... episcppoEliensi, eldile- laies liujiismodi sub dissiniiilaiione iransiri non.
ctis filiis... Londoniensidecano, et.... arcbidiacono debent, discreiioni veslroe per apostolica scrijila
de Bolingeham, sub certa forma duximus comniit- niandainus, qitatenus, partibus convocatis, el audi-.
inde proposilis, causam ipsam usque ad
lendain (193), a qtiibus non fuit Iiactenusju.vtaman- lis hinc
ftatum nosirum in ipsa procesSum.Ne igitur catisa tliffiiiitioniscalcuhim diligenler exaniinare cureiis,
ipsamque suflicieiiter iustructam ad nosiram proe-
ipsa reinaiieai indecisa, discretioni vestrae per apo- seiiiiam remillatis,
stolica scripia [ mandainiis quatenus, itisi pars pr;cligeiiles pariibus termiiiuiit
veniaiit qtiod justitia diciaverit
adversa procdiciumarchidiaconum per exceplionem coinpeteutem, quo si forievenire
neglexerint, nos,
Jegitimam repellere valeai ab agendo, paiiibus, si rccejiiuroe;adquem
qnanium de jure poierimus, niliilominiis procerlc-".
poteril fieri, vel procuratoribiis earum, ad locum mus.
idoneum el securum per nuiilios veslros et lilieras
Daluni Ferenlini, xv Kal. Julii.
coiivociilis, et liie Ipgilime eonlesiata, tesies quos
D XCI.
4rchiei>iscopusduxerii produccnilos in Anglia, el NORILI VIRO..."...COMITl DUNECANO.
quos archidiaconus producere volueril contra eum Coinposiiioneminler ipstim el ecclesiamS. Andrem
(196) in Wallia, recipere proeureiis. Verum, si ar- providefaclam confirmtit.
chiepiscopus citatus legitime, coram vobis, per se (Ferentiiii, xv Kal. Julii.)
vet proeuraiorem idoiieiim, noluerii compareie aut Solet annuere, elc usque iinpeiiiri. Cum auicm
litem etiam cotiloslari, vos nihilominus (197) senes inter le etecclesiam S. Audreae, super jure palro-. .
ei valeliidinarios quos archidiaconus, per se vel natus quarumdam ecclesiarum et lerrls, controver-
"
(192) Exslat in libello De jure ct stain Menevens. (195)Liiterarum, de qnibus bic agilur, fragmpri-.
eccles.p;ig.590.Videepislnlamhujusce libri sexli 74. luiii exhibel Giraldus in libellojam citalo, p;ig.550._
Rehiiui'< liani, sed nuitila, inier Decrelales, lib. n (196; Decretal. legunl, duxerit producendos,et in-
lit. 2'), Deleblibusel alle.slationibus,cap. 54. Quoe fra, vel pro cor. vob,
illic leguituir, hic imcis inclusa sunl. (197) ln Decreial., lestesmaxime.
- (195)D^unliii Decreial. veiba dil. fil., et mod.o, (198) Desnutin Deeretal. h;ec verba, el infraquse.
ten.fr. n. ciiaraclere llalico dislinguimiis.
(194) Decrelal, legunt prwposuerit, oniitt. in n. (199)Legendum videtur OxQittcnsi.
,et.,/. n. prt
97 P.ONTIFICATUS ANNOVI, CHKtSTI12057 , £3
sia fuissel dhtlius ventilala, landem in prsesenlia A-demarchiejnscopi iargissimc mtnistfantcs, ipsi nee
- dilecti filii, J. titiili S. Slephani in Coelio monte in modico subvenitis. Cancellario priino. el frairi
presbyieri cardinalis, aposlolicae sedis legali, et ejussecundo, damnator:memoriaeMarcualdo,etiiunc
charissimi in Chrislo filii noslri, W. ilhtslils regis lertio, W. Capparpno„jtirasiis, ei, contra praesliium.
Scoliae, bouaememorise R. lunc lemporis episcopi jurameiilum, secrelum qtioddam quod dcbebnt
ejusdemEcclesise,accedcnle consensu, inter te et caute celari, iion expavislis neqiiiler revelare, uiulo
ipsam ecclesiamamicabiliter composilio iutervenit,' inaliiom.nia,quoePanonni ei pcr Siciliamab codein.
^jiiam aposlolico postnlasli coiilirinari rescriplo. Marcualdo sunt perpc-irata, provenisse videntuiv
Nosigitur, nobiliiatis luse 'precibus aiinueiites, Insuper, ihesauro ecclesiseproltigato, prsefaluiuar-
compositionemipsam, sicul sine pravilale provide chiepiscopum per mensem et aniplius obsedislis,
facia esi, el ab uiraque parte sponic recepta et el, cum nibii poluissetis in obsidione proficcie,'ero-
pacilice hacienus. observala, et iii -scrijitis exinde gala pecunia proedicliim Capparonum ad ipsum
coufeclisplenavieconiiiietur, aucioritate apostolica obsidendum adducere ininiine dubilastis, quem,
coiifiriiiamus,etc. Nulli ergo, etc Dat. FereiUini, dalisuxori suoe magms cnpisargenleis el dahiialica
iv Kal. Julii. de lnilla (205), valente plus qiiam uiille tarenos, ad
XCH. * hoc hiduxistis, tit lioiuines
ipsiusarcliiepiscopi rape-.
. . - EPISCOPO CERUNDINENSI (200). ret, lorqueret et mulilaret, et amicos ct consangui*
De uno qui matrem el fdiam camaliler cognoveral. neos ejus faceret exsulare. Nuiilios quoque ijisins
(Fereniini,xiii Kal. Julii.) ad sedem apostolicam vcnientes anno praeleriio
- [Ex tilteris luse fraleruiuuis accrpimus, (201) G.>
apud Messanamcapi "fecisiisel male lorqucri. Obc-
lalor earuni, aperta nobis confessione monstravil, dientias eiiam Ecclesioequaeyobis siinl allribiiia: t
iiuod (202).... inalrem cujusdam puellaequam infra cupiditale rapacissinia deslruenles, reddiiusearuin,
saubilesaimos desponsavcrat in uxorem carnaliter conlia Regulam beali Renedicli, in vestram pro-
Bscpeeoguovii,el poslmodum caruali comiiiistioiie piietaiem convenisiis, archiepiscopo nihil aul 1110-
piiclliuiitraciaril adullam]. Unde ipsius viri aniniae dictim crogantes, cum sinl reddilus aniuium decem
provideri humiliter postulasti, cl ulruin mulieri ad milliiim lareiioriun. Ad h:ec, sepiilcrum boiue me-
gccundas nuptias, ipso vivenle, liceat convolare", nioriae G. archiepiscopi, proedecessorisejus,_pra:-.
«rsmhoc faclum publicum el notorium liabealur." sumpiiohe sacrilega violastis , el sublraciis inde
[Nos autem eidem viro pceiiiieniioniinjungi fecinuts arcbieplscopalibus iiidtmientis, et sepulcro semi-
pro jieccato; consuliaiioni tuaelaliierrespondcnies,' P teclo relicto, cstis in eum sitniiia comiiiiniili. Pro
quod, si res iia sebabet, eis ab-invicem peniius se- quibus et aliis niultis exccssibus,_cl quia mandaio
paratis, mulier alleri viro non nubat, si, posiquain riostro noluisils aliquatenus obedire, in vos excom-
novitviri el inalris delictum, se carnaliier illi non inunicaiionis sonleniiaiii proniulKavit, sed vos, iii
cruliuit commiseeri. Vir eiiam et mater mulieris malitia vestra danniabiliier obsiinati, pasloris vcs-
ipsitis nunquaiiidebent ad alias nuplias corivolare, tri censuram nullaleuus fqrrnidalis. Quia igitur
sed sempercontineiitiaiii servare teneniur, et enor- tanla scelera nec volunms riec dcbeiiius uheiiiis
nie deneredelictiim, quotl-ex lam nefumla libidine sustinere, per apostolica vobis sciipta iiiaiidaiiius-
cotilraxeruni, prbeseiiim, si circa personas hitjus- ei disiricte proecijiinus, quateniis proedicta castra
modi de lapsu carnis miniine timeatur. pariier et Tbesauruni jam dicto archiepiscopo ,
DaiumFerentini, xm K.il. Julii. omni occasione et excusaiioneac dilaliune cessan-
XCIll (-205). tibus, rcsignetis, eique de univcrsis excessibus nie-
HONACHTS MONTISREGALIS , JATIET CALATETRAS1I moraiis salisfaclionctncongruanisludeaiis liiiiniliier
CASTELLA TENENTIEUS , ET COHPLlCUiUS EORUM : exhibere, ipsi tanquam Patriet paslori veslro debi-
":
.- SISESALTJTATIO.NE. lam obcdieiiliam et revereiitiam exhibendo. Quott
Utipsorum archiepiscopo,ab ipsis graviter offenso, D si in obstinaTioueel coiiiumacia vestra duxeritis
saiisfaclionemconuignumexlitbeuui. persisiendum, sententiam, quam ipse in vos cano-
(Fereiiilrii, "xvKal. Jtdii.) nice proniulgavil, nos raiam el fifuiam halieiiles,
Quod vobis aposiolicoesahitationis alloquiumnon eam lacienuis auctore Dotnino iuviolabililer obser-
inipendiimis, ex veslra noverilis nequitia - pfove- vari, eljioieslis iiisiiperformidarc; ne,vobis, vestra
- nire. Gravissimamelenim ex pane veneraliilis fra-
proiiiereule malitia, prorsus exclusis, idem archi-
tris nostri, archiepiscopi vestri f204), noveriiis nos episcopus, auctpritaie sedis apo&lolicae, vclregulares
accepisse querelain, quod, ei rebelles effecii/proe- canonicos jn ipsa ecclesia,. vei clericos inslitdat
dicla castella ei thesaurum ecclesisehequiler deti- sseculares. - - • ......,,-:.... •
netis, et ea yivendo luxuriose vastatis , .de quihus -.-Datum.Fprentini,xv Kal.,JuIii.. ,: •., •_.. .
excoiiimunicaiiset hostibus ad oppressidnern"ejus-
s(200) Exstat_sediiliqriantiimmiitlla, inlerDecre- -(203) Epistolam lianc landant! itayiialmis, aniio
tales, lib.iv, tii, 13, De eo qui cognovitconsangui- I2;i5, § (54;el -Roc- Pirrhus, " SiciL sacr; t. I, - pagr•
Keamuxaris sumvelsponsw,cap; 8. 405. .
(201) ly Decret., quod\, (2041Vide snpra epist. libri quinll 89, not.
(•202)Desuiu baeeverba iivDecretalilnis; . (205) Sic in apogr, .
"
$9 INNOCENTIHIIPP: REGESTORUMLlB.Yf. 100
' XCIV. A conslitulis , ipsi subdiacono Tuit ohjcctum , qtiod
ILLUsTUl REGlCASTELL.E. inanus injecerat in clericum violenlas, et quod
• Abbaiem el conrentum Ttianenses non suppeiebanl ecclesioefaeultaies. Verum, subdia-
ipsi
commendul. conus.ijise,ciim ad probandani injeelioncm nianuum
(Fereniini, xiv Kal. Jtilii.) violentarum lanuim lesles de auditii imhicii fuis-
Quar.lo majorein ille , per quem reges rpgnant senl, pnrgaiioneni suaeinnoceniisejiTaeseiitavit;et,
et principes doniinaiiiur, inler homiiies libi contii- licel per testes pariis ostenderetur adversoe, eccle-
til potesiaieni, lanio ecclesias el monasieria regni sioenon suppetere facultales, evidenler tamen prb-
lui in quilius jiro vivis ac defunctis assidue Domi- havit econlra, quod , poslquain super recepiione
nus exoralur , benigniiis debes et sludiosius co:To- ipsius apostolicum mandaitim receperant, quainor
vere, ul viri religiosi sini orationibiis pro tua popu- qui resideiitiam in eadeiu ecclesia faciebaul, duos-
ljqtte tibi subjecii salule Iibere ac libenler inteiui, qne non residentes cauonicos , el iiiimu prabenda-
• cum a nioleslaiionibus seculi regia fiierint prolec- rium resideulcm eliam decessisse (207j. Cumque
tione seciui. llac igitur coiilidenfia provocaii, di- super bis el aliis fuissel coram eodem litigatum
lcclum filium... abbalem, et conveuluin Trianensis abbate,' landeiii, cum super prolalione seiiieuiiae
Ectiesiae, regali celsiludini propeusius commeiulaii-B dubitaret, negotium ipsuin'aposiolice sedis provi-
les, per aposiolica scripta rogamus , monenius al- •sioni remisit. NosaiUeiii ,culem subdiacono , el P.
tente, el in remissioneni tibi injungiiiuis peccato- presbyiero , qui pro paiie venil adversa, "dileclum
rum, quatcnus divino inluilu, cl pro reverenlia B. lilium,, R. (208) lituli S. Susannse presbyterum
Pelri et nostra , praiiiclam Ecclesiam , -lanqtiam cardinalem, dedimus anditorem, in cujus praesentia
Homauoe Ecclesise filiam specialem, nccnon memo- cum miilta fuissent ab iilraque.parte proposiia, et
ralos abbatem el eoiiventuin, corumque jura, ab nobis poslinodum ab ijiso relaia , quia .in litieris.
onmium iujusto gravamine et indebila molosialioue jam dicli conlinebalur abbaiis, quod de canoiiieo-
derendas, eosqtie in ordine suo et concessa sibi ab nim obilu proediolorum ei consiiiil manifesie, sicui
aposlolica sede libeiiaie conserves, sicul in privi- superius est exjiressum, nihilqtieftierat contra sub-
tegio, ad precum luaruin inslantiam a bonaememo- diaconumprobatuih eumdem, quonuiiusTiaberelui'-
riae Cajlesliuo papa, procdecessore nosiro , ipsis idoneus ad ecclesiaslicum benefuiuin obliiieiiduin,
indulio, noscilur coniiueri. Nolumus aulcm regiam ne provisione, in qua ei aposlolicse sedis benigiiilas
excellenliam reputare inoleslum, quod petilioucm subveniri n.andaverat, frattdarelur, euni loco unius
tuam supcr eo, -quod sa-pedictam ecclesiam 111po- defunciorum decrevimus admiltendiim. ldeoque,
leslalem ijonasieriiti. Facttndii rcdigi poslulabas, " discrelioni veslrseper apostolica scripta inaiidamns
noii duxinius adiuiiteiidaih, cum.id de jure facefe , el dislricte proecipiiuiis.,quaienus, nisi dicii praepo-
lion possemus. situs ei capiluluin, ad nioniiioncii vestrain, sub-
Dat. Ferentini, xiv Kal. Julii. diacomun ipsum , prout esi decreium a nobis, in
- XCV. canonicum receperint et in frauein, vos, aucloritate
CANTORl, POENlTEfiTIARIO, WlLLELMO ALD0JNI, SUBIUA-noslra suffulti, eum in proebeudoepossessionem illius
CONO PAP.4L, CANONICO, LEMOViCENSlBUS. ..-corporaliier inducenles, ei Slallumin choroel lo-
.Ut A. Taines, subdiaconuin,in-canonicumel frulrem cum iii Capiliilo, subiato cujusliliet coiiiradiclionis
u prceposiloel capilulo S. Juniatii, juxta lenorem et appeilalionis obsiaculo, assignelis. Contradieto-
maijdati aposlolki de - hoc jum dali, recipi [a- res.,. ncc obstet pracposilij'am dicti ahsentia, cum
,'- ciant. .
_ Parisiismorari dicamr, si capitulum eam ad elu-
(Ferenlini, xivKal. Jnlii.) ; sionem mandati nostri duxerint alligandam. Taliter
Veniens ad ajiostolicamsedem dilectus filius, A. auiem mandatum
Taines, subtliacouus , liostris auribiis intiniavit, siibdiaconus non apostolicuin impleaiis, quodidem
cogaiur propter lioc ad sedem
quod, cum olhn dileclis liliis.;. pra-posito, el capi-
tulo Sancti Jiiiiiani scripseriinus, ui euin in canoiii- ** aposiolicam ampliuslaborare. Quod si nou onines...
duo vestrum, eic.
cum recijierent et in frairem,"diIecio filio... abhate
Dalum Ferentini xiv Kal. Julii, anno sexto.
Vosiensi (20(5),ilii' procuratore eoncesso, ut eos, XCVI.
nisi causaiii ostenderenl sufficieiilem et juslaiu EPISCOPO ELIENSl (209), AEBATIDE TAIU.ETON (210),"
ijuare non essel recipiendus ab eis , per dislrictio-
ET DECANO LINCOLNIENSI(211).
nein ecciesiasticam, onini appellatione et dilaiioue
Ul ctericia priore el canonicisde Hikeiliam, in ipio-
ad
ccssaute, compellerel receptionem' ipsius , idem [rum ecclesiispraseniati ub anhiepiscopoEboracensi
abbas diem partibus socpiusassignavit. In cujus admiiluntur.
landem prseseulia quibusdam cx canohicis ipsius (Ferentini, xi Kal. Julii.)
ccelesise ex parle universitatis, el ipso subdiacono Dilecti lilii.'... prior et canonici de Hikerham

-(206) Pe»rus V, abbas Vosiensis, anno^l202 , in- (209) De episcopo Eliensi diclura est', Iib. v,
TTietionev; mox Raiuumdiis, anno 1205, in instru- ejhst. 54.
nioiilis reiieriuiiiur Gutl. Clirisi. l. 1L col. 596. (210)De abbaiibusTarrelanensibus,nibi!in prom-
(207) Sie in apogr. plu habemus,
(20S) Vide epistolam libri tertii 54, not. - (211) Vitie supra
101 PONTJFICATUSANNOVI, CHRISTl 1205. . 103
iransmissa-nobispeliiione monstrarunl, quod vcne- A cxpulsis, bona ceperunt cornm, matronas et aho3
rabilis frater nosler, archiepiscopus Eboracensis , qui excommunicalionis seiitentiam niPtuenles ad
et officialesejus, in ecclesiis suis ad praesenlalio- eorum officium non accedunt, eos etiam, qtii in
nem eorum clericos,'conlra lenorem privileg;ioriim die Paschse ab ipsorum manibus corpus Chrisii
Miorum, coniemnunt admitlere pro suse arbitrio rec.ipere noluerunt, ptena pecuniaria punientes.
voJuntalis.Nolenlesigitur, ul propter hoc diciorum Cum igitur nnvorum curationi morborum novis
fratrum Ecclcsieesusiineant deiriincnluin, discre- . semper sit remediis occurrehdum, el ferrum appo-
iioni vestraper aposlolica scripla mandamus, qna- liendum sit vulneri, quod fomenti remedium non
tenus, si praediclusarchiepiscopus,el officiales,cjus, admiliil, ne pars sincera, trabalur, cum inorbus
personas idoneassibi a fratribus ipsis canonice prae- peslilensjaniTsiibrepai, fraterniiati vestiae per apo-
senlatas adniiltere ad regimen ecclesiartnn illorum slolica scripla niandainus atque priecipiiiins, qua-
. nialitiose dislulerinl, vos eas ad canonicampracsen- lenus, si clerici el capellani praedicti ad comnioni-
taliouem eorum, auciorilate nosira suffulli, nullius tionem vestram, infra >mensem posl susceptionem
coiilradiclione vel appellaiione obstanle, adniiltere prsesenlium, non saiisfeceriut juxla prioris man-
procuretis; iia tamen, quod propter. hoc successori- dati noslri lenorem, vos eos, aucloriiate nosira
bus ejusdem archiepiscopi nulluiu imposlerum prae- B sufiuiii, baneficiis, appellaiione remoia, privetis.
judichun genereliir. Quodsi non omnes, etc. Tuj Quod si nec sic eis vexatio dederit intelleciuin, et
fraier episcope,cum eorum altero, etc infra mensem alium a sua noluerini iuiquitate de-
DatumFereniini, xi Kal. Julii sistere, vos ipsos auclorilate ajjoslolica solemniter
XCVIl (212). ab officiis depoualis, uli sic inobedientes, cl conlii-
ARCHIEPISCOPO BITURlCENSl (213), EPISCOPO CATDR- maces, qui liaec audieriiil, lerreatitur, el in parti-
CENSI (214). hus illis, qusejam quasi exstincta videiur scinlillula -
. Ul capellanoset Burgenses castri Lemovkensis correciionis ecclesiasiicie reviviscat.
torriganl.'. *
Dalum Ferentini vrtdus Junii, anno sexlo.
(Fercnlini, vi ld. Jiinii.) XCVIH.
Olim primo vobjs, et secundo libi el suffraga- EP1SC0PO (256), .ET •WILLELMO ALBOlNI , CANONICO,
neis luis, fraier archiepiscope, dedimus in manda- LEMOVlCENblBUS.
tis, nl sententias iiiterdicti in Burgenses et castrum Causam Assalili clerici decanumel capilulum Sancli
Lemovicenses, propler excessus muiiiplices et Aredii moleslanlis examinandamipsis commillil.
enormes, et suspensionis et exconimunicationis in (Fereniiiii, xn Kal. Julii.)
capellanos dicti caslri, propler inobedientiam eo- " Ex pafle decani el cajiituli ecclesiae S. Aredii
rum et conlumaciam, a venerabili fraire noslro, noslris fiiil auribus inlimaiiim, quod cuiii venerabi-
Le.movicensi (215) ejiiscopo , promulgatas, sicut lis frater nosier, O. (217) Itostiensis episeopus, olim
ralionabililer latoe fuerint, facerelis per' Biluri- in pariibns veslris apostolicaesedis legaius, eisile-
censem provinciam, usque ad satisfaclionein ido- deril in maudalis ui Assalitnm clericuin in cano-
ueam, per censuram ceelcsiaslicani , appellatione nicum reciperciilet in frairem; landem, quia contia
remota, inviolabiliter observari. Adjecimus eliam euindem clericum fuil exceptum ab illis, quod es-
in secuudo mandato, ut, si dicti clerici el capellani sel ex duplici adulierio procreaius, ipsuniqtie pro-
admoniii, "episcopp suo conlemnerent infra men- pierhocTecipcre recusarent, prseseiiim cunijura-
sem saiisfactionem debiiam exhibere, compellere- mento teneantnr aslricli nullum in canonicum rc-
tis eosdem pcr eamdeni censuram, appellaiione cipere taleni, episcopus ipse, sicul in ejus litleris
cessanie, ad sedem aposlolicani cum vesirarum perspeximus contineri, faclum ejus duxii in patien-
eslimonio litlerarum venire suspensos. Licet au- lia ttolerandum, dummodo llel. nepos Hel. fralris
tein mandalum aposlolicumquanlum fuit in vobls Grandimonlensis,reciperctur ah jllis; quo ad preces
devoie fueriiis exsectiti, dicti lamen capellani et ,, ejus benigne recepto, episcopus Assalitojam dicto,
clerici, non redeuntes ad cor.sed illud cum Pha- ne spe quam de prccibus ejus conceperat frustra-
raone potius induranles, non solumin sua peiii- retur, in ecclesia Sanclr Fronlonis, supradicla cc-
nacia perslilerunl, sed' de die in diem obstinatiores clesia Jonge. nobiliori, providit. Caeterum, idem A.
effecli, ut novissimus error deterior sit priore, in ul praedictos decanum elcapilulum super recepliono
ccclesiis dicti casiri ea, quas damnatani hseresim sua iterum infestaret, nd apostolicam sedem acce-
sapiunt, praedicant manifeste, qui excommunicali dens, ad venerabilem fratrem noftrum, Burdega-
divina non meluunl officia-celebrare; Burgenses , lensem archiepiscopum, elj dilectum filiutn..... ab-
insnper, sicut ex lilteris episcopiprsefaliaccepimus, hatem Albeiefrenseni, [Iitleras verilatc lacila impe-
capeilanisecclesiarum et monachis Sancti Martialis travit; quo audito, decanus el capilulum, anlequara
(212)Laudalurhsecepistola a Bzovio,Annal. tom. hat sedes Cadurcensis Ecclesioe,anno 1206. Gall,
XIH,pug.101, § 11; nec non a Raynaldo, ahno 1203, Christ. tom. 1, col. 131.
(2IS) V.ideepistolam libri quinli G8,not.
(213) \ide epistotam tibri-tertii 43, not. (216rVide epislolamlibri quinll 78, uot.
i214) GiiillehniIII, episcopi-Cadurcensis,.inenlio (217) Epist. lib. teiiii 11, not.
fiiin insirumeniis. ann. 1199 et 1202, Sed vaca-
m INNOCENTIIIlt PP. REGESTORUMLIB. Vl. lOi
_-er ipsas lilleras cilarenlur, sedem apostoiicam1A rum et devoiione proinptissiina nihil nobis vel Iiae-
appollarunl. Judicos vero, appellalione conienipia,' fedibus nosiris inlerius couiinere debcal captio-
licel ad eos neqtiaquam accedere, nec ipsi eliam suni. Tenor siquidem dictarum litlerarum hic
ire posseut propter giierranim tumiilius ad illos, esl (220).[B. Flandr. ei llain. L. Blcien. el Claiy
maiidarunl eos lanquam excoiriiiiiinicalasab oiuni- et 11. S. Pauli comiies, Odtlo de Chanliet, et W.
lius eviiari. Beinardo ergo, preshytero, pro j"am frater ejiis omnibus ad quos litterae istae pervene-
diciis decano cl ctipimlo, el uingisiro P. Aiuierici rint, salntem in Domiiio. Notum fieri voluiiitis,
Boiol pro parte allcr;), procufalorihus in noslra quod super eo quod apiul Jaderani inciiriiinus ex-_
prac.seiUiaconstilulis, et peieuiibus enrum ratioties communicalioiiem apnsiolicain, vel incurrisse.nos
audiri, dilectum filiitm, L. (218) tituli S. Crucis tiiiiemus, lam nos quahi successnres uostros sedi
presliyieriini cardinalem, dedimtis audilorem, «;ui apnstolicae oliligamus, quott ad maiidatum ej'us
ea qitaefuernnl coram ipso proposila nobis relulit satisfactionem ctirabimus exhibere.
diligeuier. Nos auiem, uoleiiies 'aliquem injusie Daiiiiu apud Jaderam, anno Domini 1203, niense
gravari, discreiioni vestroe per apostolica scripla Aprilis.J
maiidamus, qiiateniis inqiiisita super
_ir:t>cij)ieii(ln Sane, litteris isiis sigilla noslra comilum sine
praemissis'diligeniius veritaie, Si vobis conslilerit contiadiclione libeiiter appendimus, sed baronum
Assalilo jam dicto, poslqunm fuil contra etnn, si- sequenliiini, hoc esl Od ei W. frali-is ejiis iniel-
cut superius coniinelur, exceplum, in supradicla Ieximus defuisse, licet el barones se esse confcssi
ccclesia Sancli Fronionis per pnefaiumepiseopum sinl, sicut ab illis accepimus, quibus fuil absolu-
fnisse provisttni, elallerum in ccclesia Sancii Are- tionis veslrse officiumdelegaium, ei illis iiijnnclum
dii ad prei.es episcopi ieceptum cjtisdem, vos ipsuin fuerit, in viriule praesliii juramenii sialiin absolu-
Assalitun. a iiioleslatione decani el capituli prse- tione concessa, ul littefas quas recepisiis emiiie-
diclorum faciatis per disiriclionem ecclesiastieam, reni. "Super faclo autem illuslris viri ac principis
apjjellatio<e'reiuoia, cessare; illi super hoc perpe- exerciius nostri, niarchionis Motuibferraii, quo
tiiiim silauium iinpoiientes, et reducentes in irri- vhlelicet, pro apostolica reverenlia ei de conser-
tum qiiidi^uidconlra eos et illorum ecclesiam, proe- valione slolii veslra volunlale complenda, osleiisior
ditiarum !illerarum occasione , tcniere noverilis nem liiterarum veslrarnm hiimilUer iiupedivit ad
atleinpialum. Alioquin, eum recipi facialis in ca- ienipus, donec videlicel ilerala j'ussione sanctitas
iionkiim el in frnlrem, dnmmodo nihil ei obslet vesira proeciperetquod in bac tempesiale super
»!e caiionicis inslituiis; coiilradiciores liionilione ^ his agendum forel, supplicamuspiissime paternisali
.pra.iiiissa, per censuram ecclesiaslicam, appclla- vesirae, ul divini amoris intiiiliinon feralis indigne;
tione posiposita, com|iescendo. cerlissime tenenlibus vobis, quod, bi ostensaefiiis-
_. Dattim Fereniini, xn Kal. Julli anno sexlo. sent lillersB.... dnci el Veneiis, eo loco et lempore,
XCIX (219). quod ipsa die, el slolium rupltini, el nniic fuisset
.dissolutus exercilus. Sane, per magislrum Joannem
riTTEn^SCRUCESIGNATORUM ADPAPAM.
Noviomensem, nuniium noslrum, accepimiis,quod
De absotutione facii Jaderm. ipse pro dissiimilanda excommunicaiioue Veneto*
. Sanctissimo Patri el charissimo domino, 1. Dei jum atl lemptis, pro ipso periculo dissohuionis
gratia suiiuno ponlifici, B. Fhndrisa et liaiiiovioe, exercilus, palerniiati vestrse propensius supiilieas-
L. BiezeiiMSei Claromonlenbis, et II. S. Pauli co- sel, el iioii fuisset auditus, el quod super hoc im-
miies, miliies sui, cnnt ptouipiissima ad omne ob- -posuisset ei prrcceplio veslra sileiiliuin. Nihilomi-
sequiuiii volnnlaie, oscula pediim. huelleclo pa- iius lamen voljinialem veslram inquireie iieraia
terniialis vestrae niandalo, el lam ve.-aris quam consiilialione miiluiiniis, qtiam in corporum el ani-
venerabilis Palris, P.' liitili S. Marcelli prrsbyieri uiariiin nostrariim periciiliim, el lerca> sancioede-
cardiualis, ajmsloliosesedis legnli, litteris per nun- D solaiionem, el inimicorum crucis insuliatioiiem
iium ipsius el noslros veneralione condigna rc- alque derisum, contra voliinlaleni etiain vestram,
ceptis, prompta MIIIIUS devolione in omnibiis exse- sicul omninq crediinus, et per nunlios vestros iu-
puti. ct secunduni foiiiiam expressam in Iitteris lelleximus ,- per diclaruni ostensionem lijierarnm
.veslrisjuranienio..pr_a>slUo,sive recognito, absoiu- slolium scindereiiir. lllu.d auteni cerlissime leneat
Jionis aposlolicoesumus beneficium eonsecuii, et: palernilaiis vestne discreiio, (|iiodquidqujd super
lilteras quas petistis, juxia niandatum dicli legali litteris eisdem praeceperitjussione.-quidqiiid inda
eideiu remisimus, qtiarum etiam lenorem per lalo- coniingere debeat, sive diclus marciiio, siva
jreiu prsesenihini apostolatui veslro duxinuis inti- cuictinque ex nobis injunxeritis, faciet incun-
niandum, de vestra apostolica pielale confisi, quodI ctanter.
niindauim vesirum, quauuimcuuque ex .paienia
-scveritate jure sonet exlerius, pro pbedieiitia filio-

(2!8) Vide epislotam libri quiiui S, nol. > eliam


' BzoviumAnnat. l. XIII, pag. 99, § 5,
i.219) Vide Rayualdum, auno 1205, § S. Vide; (220) Usecapud Raynaldumieguntur.'
tm PONTIFICATL'SANNOVI, CIIRISTI 1205. 100
C (221). A CI (222). -
MTTEE.XMARCHIONIS MONTISFERRATI. MARCHIONI MONTISFERRATI, B. FLANDRU3, L. BLESENSI •
"
Lillerarum pontificis suppressionemexcusat. ET II. SANCTI PAULICOMITIBUS.
fSanctissimo Patri el dornino I, divina Providen- Ul in subsidium Terrm sanclw transfretenh
lia summo ponlifici, Bonifacius, marchio Moiuis- (Ferentini, an. vi.)
ferrati, eum osculo pedum paratam ad omne ohse- [Ctim in manu valida et extenlo brachio egressi
quium voluntatem. Palernitalis vestrae lilleris a fueritis de Mgyplo, ut vos ipsos Domino in sacrifi-
baronibus exercilus signalorum acceptis, et cum cium offerreiis, doluimus non modicum et dolemus
omni reverenlia et devolione proeslito, sive reeo- quod Pharao vos persequilur fugientes, vcl vos po-
guiio, j'uramento, ahsolutionis beneficium apostolicae lius sequiniiui Pharaonem, qui vos, sub quadam
consecutis, per nuntium venerabilis Patris noslri, necessiiatis specie ac velamine pietatis, sub jugo
P. liluli S. Marcelli presbyteri cardinalis, aposto- peccati velustse nilitur subderc serviluti.] Doluimus
licoesedis legati, communicalo baronum consilio, autem, sicut proemisimus, et dolemus pro nobis
intellexi super facto Jaderse per eumdem nunlium poriler et pro vobis el pro universopopulo Ciirislia.no.
ad ducem et Venetos a sede apostolica excommuni- Pro nobis, quia, dum quod seminaveramus in lacry-
cationis lilteras emanasse. Allendens igitur, imo B mis, per tegalos el liiteras nostras, vobis et aliis
lenens pro cerio quod eo toco el lempore lilteroe soepius, non ahsque quadam amaritudine cordis et
veslrse nullalenuspossentostendi, quin statim noster corporis anxieiate non modica, verbum Domini pro-
dissolvereiurexercitus et stolium rumperelur, remi- ponenles, et exhortanles nominis Christiani cultores
niscensque de consilio veslro multa dissimulandai ad vindicandaiu.injuriam Jesu Christi, credehamus
fore loco et iempore, si Veneti ad dissohilionemi nosin exsullatione messuros, ex imjiroviso messi"
stolii aspirarent, divini amoris inluitu, nec non et nostraeinimicushomo superseminavit zizania, etsic
pro sedis apostolieaereverenlia, a qua stoliumet nun-. - semina vitiavii, ul in lolium degenerasse triiicum
tium habuii, et poslea Drmamenlum, consilium ha- videalur. Pro vobis aulem, quoniam, cum expurgas-
Irai tiiteras iiias ad iempus suppfimendas, donec: selis vetus fermenturn, el crcderemini j'am penltus
niandatum veslrum alque consiliumiterata percipe- veterem.hominem cum suis actibus exuisse, modi-
Tem jussione,'easque de manu nunlii vestri cum[ cuMvfermenti,et ulinam modicum, corrupit denuo
omni humilitate, fiexis genibus, magno compunctio- totam massam, et dum vestimenta vestra eandida
nis et devotionis spiritu suscepi, viroque religioso... non servastis, quasi veterem reinduisiis- amictum,
abbali Laudensi, ad lempus tradidi conservandas,_ manum retralientes ab arairo, et respicientes cum
super lioc potius ohedientise filialis exspectans ine- conjuge Lolb retrorsum; ila ut jam apti non vide-
rituin, quam apostolicae indignalionis offensam esi remini, secundum Apostolum,regnoDei.[Propopulo
piaeinteniionis actu necessario incurrisse. Inleilexii autem Ghristiano doluimuset dolemus,quoniam inde
etiam a duce et a quibusdam Veneiis, faniiliaribus3 humiliatur amplius unde credebatur polius exaltari.
meis, quod super faclo Jaderse nunlium propriumi Cum enim multi qui vos prsecesseranl in Terrse
ineontinenti veslrae transmilterent sanctilali, quii sanclaesuccursum, quod non ascenderatis audito, ad'
uirum haclenus ad sedem apostolicam pervenerit_ propria sunt reversi de proximo vestro passagio
jgnoramus, qua spe suspensus nuniium hacienuss difiidentes; Saraceni de acccssu vesiro dubii,etil-
disluli transmiilendum. ilinc estquod palerniialii lorum recessu securi, contra Christianos animos
vestrae cum omni devolionis el humililalis affectu a assumpserunt, el qualiter peccatis exigenlibus prse-
supplico, ut veslrarum suppressio lilterarum, quse a valuerint contra eos referre nolumus, cum sil fere
quidem Inniiilitatis meaeminislerio facia est, el dis- nbilibet divulgatum. Gaudemus auiem quod, rece-
cretionis ac pietatis vestrae conlidentia, pacis vesiroe
_. ptis litteris nostris, erraneum in vobis intelligentes
Iranqnillitalein in aliquo non nioveat vel conturbet,( exeessum, devote ac humiliter mandalum eslis apo-
praesertiin cuni cgo et barones exercitus mandalumn D stolicum exsecuti, et, juramenlo prseslito vel reco-
veslrum parati sumus exsequi, quidquid iterata no-i_ gnito, ahsolulionis heneficium percepislis, vos et
bis injunxeritis j"ussione. Conlidimus etenim quod d successores veslros, filii eomites, cum duobus baro-
circumspeclioniveslrae magiscomplaceat ex susli-- nibus Gallicanis, ad salisfaciendum juxla mandalum
nentia modica siolium similiier stare, quam ex liue-i- nostrum, super eo quod apud Jatleram excommuni-
rarum vestrarum osteusione subita deperisse.] Csete- i- cationis sententiam incurrislis, per paientes lilleras .
fum, simplicUalemhujus nunlii sie excuso, quod eaa obligantes. Utinam autem pcenitentia vestra sit vera.
tempestale et lanta diffieuliale mealus non habuid ut sic pceniteatis videlicel de commissis, quod a
prompliorein. siniilibus de caelero caveatis; quoniam qtii adliuc
-
.agit quod pomitel, non esl pcenitens, sed iilusor, et
cani reverso ad vomitum comparalur pcenitens re-
diens ad peccalum. Est quoque tevius peccatuui
(221) Epistola haec fere inlegra legilur apud Ray- (222) Legitur integra in Gestis Innocentii, n.
naIdtim.,ahno 1203, § 6. Eamdem Iaudavit BzoviiSji, Lxxxvm. Laudat Bzovius, Annal. t. XIII, pag. 99, -
Annai. t. XIII,p. 99, § m. 81. Mutilam etlidit Ravnaldus.ad annum 1203, 8 15.
PATUOL. GGXY. k
iS7 INNOCENTIIIfl PP. REGESTORTJM LIB. VI. 108
^uod semel eommiiuiur, quam quod commissumA mitanam provinciam.juxta quod infer vos et ipsos
semel postmodum iteralur. Nullus itaque veslrumi convenitvel honeste convenerii, navigio transealis,
sibi temere blandialur, quod terram Grsecorumoc- quanio minus poteritis, cum dolore tamen etama-
eupare sibi-liceat vel prsedari, tanquam minus sit riludine cordis, et sub spe veniae, communic3ntes
apostolici sedi subjecla, et quod imperator eisdem. Cum enim jam a vobis majorem nauli re-
Conslanlinopolilanus,deposito fratre suo, el etiam ceperint quaniitaiem, nec ad eam possiot resti-
' escaecalo, imperium usurpavit. Sane, quantumcun-- tuendam induci aut etiam coarclari, sialitcr fieret,
que in hoc vel aliis idem imperalor, ethomines ej'us videremini vos damnum ex pceniteniia, ipsi autem
jurisdictioni commissi delinquant, non est lamen prsemiumex conlumacia, reporlare ; cum ad hoc
vestrum de ipsorum j'udicare dcliclis, nec ad hoc debitum exsolvendumipsi vobis maneanl obligati,
crucis signaculum assumpsistis, ut hanc vindicare- et ab excommunicalis exigi possit et recipi quod
tis injuriam, se.d opprobrium potins crucifixi, cujus debelur. Est autem cautum in jure, quod, si quis-
vos obsequio speeialiler deputasiis.] quam per lerram haerelicorum aut quorumlibet ex-
Monemusigilur nobilitaiem vestram, et exliorta- communicalorum transierlt, necessaria emere ac
mur attenle, et per apostolica vohis scripta praeci- reciperepoterit ab eisdem. Praeterea, si paterfa-
"
piendo mandamus, quatenus nec decipiaiis vos milias domus excommunicationis sentenlia fuerit
ipsos, nec ah aliis decipi permitlatis, ut sub specie innodauis, a partieipationeipsius familiaexcusalur.
pietatis agaiis illa, quod absit! quae redundent in Licel ergo dux Yenelorum domiiius navium, tan
vestrarum perniciem animarum, sed eessanlibus quain palerfamilias domus, in excommunicatione
potius occasionibusfrivolis et-necessitatibussimula- persistal, vos lanien, lanquam ipsitis fanniia, duni
tis, in Terrse sanctaetranseatis subsidium, et crucis in navibus ejus fueritis, ipsius excommunicationon
injuriam vindiceiis, accepluri de hosiium spoliis continget, et excusabileseritis apud Deum, si, in
quae vos, si moram feceritis in partibus Romaniae, excommunicatorum navibus exislenles, eum dolore
oporteret forsitan a fralribus extorquere. Aliier cordis sub spe pcenitentiw excommunkatis ipsis
enim, quianon possumus nec debemus, remissionis communicaveritis, in quibus communionemeorum
TObis graliam nullatenus pollicemur. Inhibitionis nequiverilis eviiare.] Verum, cum vel in terram
autem noslrae lenorem, qua vobis, sub excommuni- Saracenorum vel Hierosolymitanam jjroviiiciamdo
calionis interminatione, veluimusne lerras Chrislia- navibus vos descendere continget, nisi Veneti ad
norum invadere vel lsedere tentaretis, nisi vel ipsi satisfaciendum, et reeipiendum juxla formam Ec-
vestrum iter nequiter impedirenl, vel alia jusla et £ clesiseabsoluiionis beneficium, inducti fuerint vel
necessaria causa forsan occurreret, propter quarti compulsi, cum eis nullalenus prsesumatis prselium
aliud agere, intervenienle legati noslri consilio, va- Domini proeliari,ne, si, eis habenlibus aliquid de
Jerelis, memoriler retinere vos volumus, et mone- analhemale, in crucis insurrexeritis inimicos, non
•musne conlra eam leviter veniatis. Ne aulem culpa prsevaieaiisin eos, sed, lerga vertenles, fugiatis pq-
ducis et jiopuli Veuetorum in pcenam vcstram re- lius et cadatis. Nam in libro Josue legilur, qnod,
dundel, volumus et mandamus ut litteras nostras, cum Achan, filius Charmi, pallium coccineum
quas ipsis assignaudas duxerimus, et quse adliuc valde bonum, el ducenlos siclos argenii, regulam-
apud vos esse noscunlur, assignari faciatis eisdem, que auream quinquaginta siclorum de Jerico ana-
ne ipsi excusationemin peccalis assumant. themale rapuisset, iratus estDominus Israeli. Unde
Dalum Jer .anno sexto. cum adversus Hai ascendissent tria millia pugna-
CII (223). • lorum, siaiim lerga veiientes percussi sunt a viris
•CRUCESICNAT1S. urbis Hai, et corruerunt ex eis triginla et sex
Consilium quodpapa ipsts millilsine bulla. homines ; perseculique sunl eos adversarii de porla
[Si vere] vos pcenitet de conimisso. et plene.pro- usque ad Sabarim, et ceciderunlperprona fugien-
ponilis satisfncere de peecato,.Dorninum vobiscre- 1D ies; nec prius Dominusurbeni Hai in manus tradi-
dimus, imo novimus jam placatum. Si ergo (22-4). dil Israel, quam Achan populus lapidavit, et omnia
Veneli poluerint ad salisfactionem induci, et abso- quaeillius fuerant igne consumpsit. In Paralipome-
lutionis beneficiummeruerint oblinere, secure ciim non eiiam, eum Josaphat, rex Judae, cum Ochosia,
eis navigare poleritis et praelium Dominiprseliari. rege Israel, cujus opera pessima fuerant, amicitias
[Quod si (225) nec saiisfacere forte (226) voluerint inivisset, recissentque naves quse irenl Tharsis,
uec absolvi, ulpolequi non doleresed gauderedicun- Eliezer, filiusDodaci de Maressa, ad Josaphat pro-
lur petius de comtnisso, permillimiis vobis ul cum phetasse Iegilur et dixisse : Quia habuisii jcedus
ipsis usque in terram Saracenorum, vel Hierosoly- cum Ochosia, percussit Dominus opera tua, con-
(223) Reperitur, sed mulila, inter Decretales, ad annum 1203, § 7 et 8, quod bic. duplici ad ini-
lib. v, tit. 39, De senlenlia excommunkalionis,cap. tium cuj'usquelineoevirgula distinclum est.
59.-Quaeillic leguntur, hic uncis inclusa sunt. (224) In Gesiis tnnocenlii, vero.
Exstal integra in Gesiis tnnocentii 111, § 87, (225) In Decrel. add. Veneti.
sed cum aliquibusdiscrepantiis quas etiam in mar- (220) Decretal. omiitunt qusehic et infra charac-
gine adnotavimus. lere cursivo dislinguuntur.
Fragmenium ejusdem epistoIseexhibelRaynaldus,
109 P0NT1F1CATCSANNO VI, CHRISTI1203. -1,10
trilaque tuut naves , nec potuerunt ire Tharsis A 1 posset.Provideatis aulem prudeiileret caute, ut si"
{HPar.xK) forle Veneti voluerinl occasiones aliqua->invenire
In libro aiitcm Machabseorumlegilur, quod, cum quod cxerciuis dissolyatur, multa pro tempore
Judas contra Gorgiam, praepositum tdumese, eum dissimulare ac lolerare curelis, donec ad locum
tribus millibus pedilum et quadringenlis equilibus perveneritis desiinalum, ubi,oj)portunitateaccepla,
ascendissel, in congressu conligit paucos ruere eorum, ul expedit, maliiiamcomprimatis.
Jtidseorum(227); cumque poslmodum Judas pro- CIU (229).
stralorum corpora in palernis sepulcris ponere vo- NORWICENSI EPISC0P0(230).
luissel, invenit de idolorum donariisquseapud Jam- Ui clericos conjugaios beneficiisprivare possit.
niam fueranl, et a quibus prohibel lex Judaeos, sub [Diversis fallaciis] circumvehli, Deo et Mammonse
tunicis oceisorum. Factum est igilur omnibus ma- famulari conantur, cum tamen, secundum evange-
nifesium ob hanc causam eos qui ruerant, corruisse. licam veritalem.-.nemo possit duobus dominis de-
Ne autem viclualia vobis desint, charissimo in servire, quoniam, siunum dilexerit, alium hahebit
Christo filio noslro imperaiori Conslanlinopolitano excessum (sic),aut, uno conteriipto,alium sustinebit.
scribemus, ul, juxla quod per lilleras suas nobis [Accepimus enim (250*) quod quidam clerici luos
"
ipse promisii, viclualia vobis faciat exbiheri. diosceseos, qui sotemniierin conspectuEcclesimma-
<" Quod si forsan ea vobis contingeret dene- Irimonium conlraxerunt, ecclesiaslica beneficiade-
gari, cum tamen vos devoveritis ad commune obse- tinere eoniendunt; in quorum conversalioneeilhara
quium Crueifixi, cujus est terra el pleniludo ejus, cuni psallerio male concordal" Cum ergo vir cogitet
orbis terrarum, et universi qui hahitant in ea, quomodo placere possit uxori, et ideo minus quoe
possel utique non absurdum videri ad similitudi- Dei sunl valeat cogilare, cum, quasi divisus in duo;-
nem imperatoris terra>, de quo cautum est in jure plenam sui non habeat poteslatem, ulei a quo sli-
civili quod si ejus exercitus indigueril alimentis, ca pendium recipit plenius famuletur, fraiernilati tuse
possil accipere undecunque, possitis elvos cum li- aucloritate praesenlium indulgemus, ut hujusmodi
more Dominl, sub satisfacieudi proposito, ad ne- clericos benefieiis ecclesiasticis, quae in tua dioecesi
cessitatem tantum, ea sine personarum accipere sunt adepti, auctoriiaie noslra suffultus, valeas (251),
laasione. t in libro namque Jiidicum reperitur, appellatione remoia, privare, praesertim, eum rerum
quod cum Gedeon Zebee et Salmana reges Madian ecclesiasticarum subslantia soleat deperire per tales,
persequerelur insianter, et primo a viris Socoih, nisi forie lu talibus scienler contuleris ecclesiaslica
ac secuncioab habitaloribus Phanuei, panes pro po- Q < beneficia, quibus eos, non per te sed superiorem,,
pulo qui secum. venerat, et jam quasi defecerat, decemimus spoliandos].,NuUiergo...nostroe conces-
poslulasset, quia ei quod poslulaverat denegarunt, sionis, etc
vietor reversus tulit seniores civitalis Socotli et Dalum Ferentini, xn Kal. Julii.
spinas deserli ac iribulos, et conlrivit cum eis CIV.
aique comminuitviros Socolli; lurrim quoqtiePha- PLEBANO, ET FRATRIBUS PLEBIS I)ECALCINARIA.
nuelsubvertil, oecisis habilatoribus civiiatis. Ne- Causatti, qiue inter ipsos el capellanum de Monlecuto,
cessiias cnim, maxime cum insislilur operi neces- ; ratione Ecclesiarum suarum, verlebalur, dijudkdt.
sario, mullum (228) et in mullis excusat. Cum (Fereniini, xit Kal. Julii.) .
enim Dominus Sabbato per sata transirel, el velie- Cum olim interbonae memorise.... praedecessorenv
rent discipuli ejus spicas, ac manducarenl manibus tuum, fili Plebane, et magisirum R. capellauum de
confricantes, et quidam Pharisseorum ad discipu- Monteculo,eeclesiarum vestrarum noriiinibus,super
los : Quid facilis quod non licel in Sabbalis (Luc.vi) prsestaiione obedienlise, quam idem praedecessor
proclamareni, Jesus eis legilur respondisse : Nec tuus exigebat ab ipso magislro, et quibiisdam aliis
lioc legisiisquod fecil David, cum esuriret ipse et capitulis, quaeslio verterelur, nos causam ipsam
qui cum eoeranl, quomodovenil in domum Dei, el TJ J dileclofilio priori Sancti Fridiani Lucani; sub
panes propositionis sumpsil el manducavit, et dedit ceria forma duximus commitiendam.- Lile- igitur
his qui cum ipso erant, quos non licebatnisi lantum conteslata, receplis testibus hinc inde produclis,-
sacerdoiibus manducare? (Ibid.) Et consequenter et atleslalionibus publicatis, landem in eumdem
adjecit, quia" Filius bominis dominus est eliam priorem, velut in arbitriiim, sub eo tenore fuit a
Sabbati. Sed et hoc negotium Filii hominis est, et Paiiibus compromissum,. ut, quidquid arhitrando
prselium Domini quod inlenditis prseliari. Hsec au- dicerel de proemissis,illi, lam per se quam pro suis
lem exempla de Scripturis sahctis induximus, non ecclesiis, subpcena quoe ipsi priori placeret, omni
ul concedamu.srapinam, sed ut loleremus quod ex tempore ratum haberent et firmiter observarent.
gravi necessitale sine grandi dispendio vitari non Fuil autem idem prior sub pcena centum Iibrarura

(227) Deest in Gestisvox Judmorum. cap. S.


(228) Deest in Gesiis vox multum. (250) Vide supra.
(229) Reperiiur, sed in ah"quibus mutila, inter (230*) In Decrei., aulem.
Decrelales, lib. m, tit. 3, De clericis conjugnlis, (231) In Decrelal. desunt verba a. n. s. v,
cap. S.
«•m INNOCENTII111PP. -REGESTORUMLiB. VI. 112
'"PisanaTiinimoneloeinter alia laliler arbitratus, quod 1A sed nos, conlradictionem ej'us frivolam altendentes,
- magisler R. tanquam Plebanum suum prsefatum S. senientiam illam duximus confirmandam, arliculum
- recognoscens, ei obedienliam exhiberel, el quod de illum quem in ea perspeximus contineri, videlicet
• terrisillis, quas babel plebs de Calcinaria in ler- quod in die Sabbati sancli capellanus ecclesioede
vliorio de Monleculo, cum eas propriis sumptibus Mouieculo vadat ad plebem de calcioaria ad cele-
'- Plebanus excolerel , nullus decimas Ecclesise de branda solemnia sacri baptismalis, laliterexpli-
Monlectilo solvere lenerelur. Alia insuper statuit canles, iit pueris baplizandis inlersil. Nulli ergo...
obsefvanda, sicul ex rescripto ipsius arbitrii per- nostrae confirmationis, clc
pendilur evidenter. Caeterum, prsedictus magister, Datum Ferenlini, xn-Kal. •Julii.
credens ex ipso arbitrio Ecclesisesuse gravem im- CV.
'ininere jacluram, ei prolinus conlradixit, vocem ad S. ROMAN. CARZOLI,COGNATO KOSTRO, APOSTOLlCl
s-nos appellalionis emillens. Parlibus ergo in nostra PATRIMONIl REOTORI 1NTUSCIA.
>-praesenliaconslilulis, dileclum filium, B. (232) liluli
Mvnilionisel caslri monlis Flasconis gubernationem
"SflncuBSusannae presbylerum cardinalem, dedimus ipsi committit.
audilorem. Quarum rationibus et allegalionibus ex
'"Telalionecardinalis ejusdemplenius intelleclis, -nos, g' (Ferenlini, nKal.-JuIii.)
.. pensantesmoderationis canonicaeampliusoequilatem Inieromnes munitiones, et castra, quse Tlomana
quam sublililalem juris civilis,prsefatummagislrum, lenet Ecclesia, munilionem, et castrum Montis
; ecclesiae suaonomine, in expensisa tempore contra- Flascon. non solum inlendit, sed cupit,'-elproviden-
dictionis ipsius arbitrii usque ad teinpus noslroe tius gubernari et siudiosius cuslodiri. Curn ergo de
jyronunliationis provide faclis, dicto, prsedecessori lusefidei puritate indnbitalam fiduciam haheamus,
iuo duximus senienlialiler condemnandum; resti- et de luae discrelionis industria nolitiam geramus
tuenles benigne praefalam ecclesiam de Monteculo, experlam, custodiam el gubernationem ipsius muni-
«t, antelato arbitrio non obstante, suam posset tionis, et castri libi quandiu nobis aut successoribus
nostris placuerit, tanquam fideli, et vassalio noslro,
prosequi ralionem. .Unde, dileclis filiis, magistris
Robertino, Rob. de Pipafracta, et E. Lucan. cano- duximus committendam; per apostolica scripla
nicis noslris (sk.) dedimus litteris in mandatis, ut mandantes, quatenus, sicut charam habes gratiam
•ipsi, partibus ad suam prsesentiam convocatis, et divinam et noslram, munitionemipsam el caslrum
•-auditis hinc indc proposilis, mutuas quaestiones, cum omni diligentia et cautela cuslodias et gu-
secundum aitestationes receptas et alias, si quas de bernes, adhibens universa quse fuerint necessaria,
C ita ut de contingentibus nihil omitlas. Nos enim
jure cognoscerent admitlendas, appellatione remola,
sine canonico terminarent. Qui, cum parles ad suam dileclo filio, B. Caslellano Monlis JJlaseon. per
prsesenliam tegitimis cilalionibus ascivisscnt, tu, aposlolica scripia mandamus, ut palalium, cum
tili Plebane, eodem S. rebus humanis exemplo, omnibus quaesunt in eo, libi resignet, el servientibus
canonice subsiilutus, post multas altercaiiones universis ul libi reverenter inlendanl, consulimus
ulriusque partis et varias, ecclesise luse <nomine etiam,atque populo, quod libi tanquam suo respou-
.postulasli, ut judices ipsi obedienliarn,a capellauis deant castellano.
•ccclesisede-MonteeuIoprsedecessoribustuis Plebanis Datum Fcrentini, n Kal. Julii.
exhibitam, a praediclo-magislro ej'usdem ecclesioe CVI (253).
capellano, tibi facerent exbiberi, -tuae postulationi ARCIUDIACONO rR43POSITO, ET CAPITULO
^subjungens,ut corpus cujusdam mulieris ad luam PLACENTINIS.
•referrelur ecclesiam, <juo.d in ejus praejudicium De inlerprclatione juramenli clericorum.
Mavn magisler in ecclesise suseccemeteriosepelivit. (Fereniini, vi Non. Julii.)
. Fuit autem ad ultimum per te cum instaniia postu- [Cum clerici Placentini juramenlum proestentsub
laltim, ut in die Sabbali S. veniat jam .diclus capel- D hac forma vorborum, ego talis, ab hae hora in .
lanus ad jjlebem, ad celebranda solcmnia sacri antea, fidelis ero et obedienssanctsePlacentinaeec-
baptismaiis cum aliis capellanis plebis ejusdem. ciesise, et domino meo episcopo Placentino; per
Capellanus vero dicebal econira ecclesiam suam in vestras nos lilieras consulere voluistis, utrtim inlel-
nullo plebi prsediclse tcneri. Unde, cum non esset ligi debeal clerus lotius diceceseos, an capitulum
itli subjecta, eam ab imjietiiione illius petebat lantum ecclesiaecathedralis ? Nos igitur discrelioiii
absolvi. Judices autem, poslquam fuit diutius liti- veslrmprwsentipagina (254) respondemus, quod per
gatum ulrinque super quaestionibusuniversis, cer- ecclesisePlacentinse vocabulumin forma j'uramenti
tiores effecti,pro plebe vestra de prudenlium viro- preescripli non debet intelligi tolius diceceseos
rum consilio diffinilivam senleniiam proiulerunt, clerus, etsi capitulum intelligilur ecclesiae cathe-
quani, cum per Al. priorem veslrum, ad sedemi dralis; is tamen qui praeslat hujusmodijuramentua8
apostolicam destinatum, confirmari peteretis ai episcopo tanquam cspili obligaiur. ]
nobis, praedicluseapellanussupervenienscontradixii;; Datum Ferentini, vi Non. Julii.
(232) Vide epistolam libri lerlii 5i, nol. verborumsignificalione;cap. 19.
(253) Legilur inler Decretales, lib. v, tit. 40, De; (234) Decret. talker, pro. (/. i>.p. p.
113 PONTIFICATUSANNOVI, CIlRISTt 1203. m\
CVIL A quod R. de Bellolocoet Agnes(258) uxor ipsius, olim «
GOIDOSI RECTORI, ET FRATRIBIiS HOSPITALIS SANCTl ad invicem j'uraveruni se nunquam muluo potituros;
SPIRITUS MAGALONENSIS. idem vero nunc repetit illam inslanter,ea econtrario
Privilegia quwdamconftrmal. affirmanle, quod prius se facerel Saracenam , et
(Ferentini, Kal. Julii). perderei animam suam , quam rediret ad euin],•sed
Cum siiis operibus pietatis inlenti, ct nabeaiis adulterum cui adhaesit jVoslquamrecessit ab eo li-
eoemeleriumbenediclum, et clericos in vestro con- benter dimilteret, el caslitalem promillerel el ju-
ventu professos ,. absonum essel ul oratorio-carere- raret. [Nos igitur, fraterniiaii tuse super boe res-
lis. Quocirca , praesentiumvobis auctorilate conce- pondentes, per apostolica tibi scripla mandanius ,
dimus, ut, non obstante' compositioiie, quse iacta- quatenus ulrumque ad conlinentiam observahdam
fuisse proponitur inler vos et Magalonensem eccle-- mone.as alientius et inducas-; quam si promitiere
siam, per bonaeraemorhe G..(255) tiluli Sancti An- vohierint et servare, utrumque dimiltas sine alio
geli diaconum eardinalern , tunc aposlolicse sedis eommorari. .Alioquin si \ir noluerit conlinere , lu
legatuni , infra septa domus veslroe oratorium ha- puedklam uxorem ipsius (259)- ut reverlalur ad
heatis , in quoper clericos vestros divinum. vobis euin, el lanquam uxor eum viro' meretur,.per cxr
officiumcelebretur. Presbyterum autem ,_quem ad " communicalionis sentenliam, appellatione remota ,.„
animas consulendas duxeritis deputandum , dioace- compellas , cum et temerarium fuerit hujusmodi ju- -
sano episcopopraesentetis, qui curam animarum illi . ramenuim , ei adullerium sit utrinque commissumlo^
comriiiual. Statuimus autem, utdeoblaiionibusimi- Datum Eerenlini, xu Kal. Julii.
versis, quaein Nalivitate Domini,_Epiphania, Ypo- CIX (210).
panli, Ascensione, nalalilio S. Joanuis Baplistse, EPISCOPO COLIMRRIENSI.
feslivilatibus B.JIariae, apostolorum solemnilatibus,
commemorationeomnium sanctomm ,. omnibus die- Lilem inter ipsum el convenlumS. Crttcis dirimit.
bus Dominicis,.et aliis prsecipuis festivilatibns-loci, (Ferenlini, vi Kal. Julii).
ab habitaloribus Montispessulaniad altare oratorii [Cumolimad sedemapostolicamaccessisses,elsuper ~
¥£StrL_,.velmunus prcsbyieri, dum celebrabunlur. quwstionibus(2-41)quas adversus dilectos-/?Kos...."._
efficia divina,.deveneriiil, quaiiam parlem, matrici Priorem ei canonicos .Eectesir&sanctae Crucis, babe-
ccclesise, vel aliis ad quas pertjnet, sine difficultale has , pro quibus fuerat ad .loslram audienliam ap-
reddalis, exceptis uslensilibus,. quae nominatim ad pellatum , moram feceris longiorem, quia pro parle -
nsum pauperum offerentur..Oblationes aulem caete- _ altera nullus comparuit responsalis , eisdem priori -.
rorum dierum, et generalitcr omnes, quas caeteri el fralribus in virluteobedienlksdislricle prmc£pimus,
largientur, vobis ex nostra concessione integre ha- ttt usque ad festmn omniumsanclorunv proximoHunc~.
bealis. Ad hsec praesenli pagina districlius inhibe- fnlurum; per*seyelsufficknleset idoneosresponsales,
mus, ne aliquem ad sepulluram coemeterii vesui ad prwsenliam nosiram accederenl (242), super pri-
suscipere prsesumatis nisi fraier vester, aut de fa- vilegiis omnibus el liberlatibus, qusea Romanis pon-
"inilia vesira fuerit, aut eliam peregrinus, qui libe- tificibus, Velab M. quondam Colimbrien. Episcopo, .
ram sepulttiram iiabere debel iibique. Alios auiem se babere dicebant, et super aliis qusestionibus ad-
ad sepulluram nullalenus admittalis, nisi fuerit de versus eos a Colimhriensiecclesia inlenlatis , defini-,
voluntate prselati, a cujus ecclesia corpus assumetur tivam senlentiam receplurij, ¥l aulem verilas faci- -
defuncti, cui jiostmodumdelegatis prsecipimus re- tius appareret, auienlhica et originatia , cum bullis -
slitui quartam. Ktilli ergo concessionis et consiitti- suis, nobis usque ad eumdem lerminum sub eadem
tionis, elc dislriciione prsecepimus exhiberi. [Interim tamen
Dalujn Ferenlini, Kal. Julii. ulrique parti liceret coram dileclis filiis.... (245) de-
CVHI (256). Alcobatia , el.... de Seira abbalibus,_etF. Menende,,.
ARCKIEPISCOPO TEMIACONENSI. D monacho Alcobaliae, quibus causa sub cerla forma,
'' Gausam malrimonialem.dijudical. prius fuerat delegata, el tesles utrinque producli,.
(Ferenlini, xn KaL.Julii). proponere ac probare, si quid aliud jiroponendum•
, [Iiia nos duxil fralernilas constiiendos quid tibi duGerenlac probandum]: Praediclum aulem termi-
sit super lioc articulo (257) faciendum , videlicei, uum eis peremptorium. curavimus assignare', ad
(253) De Gregorio;, tituli S. Angelii in Piscina creialibus, lib. v, lit. 53", Deprivilegiis.el exaessibus
diacono .cardinali, quaedam supra annoiavimus. privilegiatorunu,cap.. 14. Conferendse-sunt epislo.l»
Annus quo obiit ex hac Innocentii epistola assig- libri primi 527 el ullinia ; libri secundi 205ei 204-.
naiur. (241) Decr.etal.lanliim habenl, propter quwstiones
-(256)Legitur fere integrainler Decretaies, lib. iit, el om. dilectos fitios. tnfra pr.o ecclesimlegunl mo-
lit. 24 , De jurejurando , cap. 24. naslerii.
(257) Deesl hsecvox Decretal., ul riiodo lerbum (242) Sic legunl Decrelal. : -cerlum iermtnum d;i-
eidelkei.. ximus prwfigendum-,in.quo.venireni vel millerent.
(258) In Decretal., B.M A. Desunl infra verba (245) DecrelaU.add. ttiis. Infra sarra legunt p' o
charactere cursivo distincta. Seira et reliqua omitluiit quae charactere cursivo
(239) In Decrelal., iUam, toeo. p. u. i. disliiixiinus..
(2i0) Bujus eplslokc fragmenta legunlur in Dc-
«5 INNOCENTHIII PP. REGESTQRUMLIB. VI. 113'
quem si venire vet miitere forte cdnterrinerent, nos & Iitteris veritati et juslitise prsejudicaiitibus,si quae
iiihilominus, quantum possemus de jure in eodem apparerenl a sede apostolica impetratae. Quodsi non
negolio procedere curaremus. Eisdem quoque j'udi- onines iis exsequendis interesse valerenl, episcopus.
cibus dedimus in mandalis, ut, si de parlium vo- nihilominus exsequerelur ea cum altero aliorum.
luntate procederent, receptis aliis testibus, si quos Palribus ad ceiium lerminum convocaiis, et conve-
super privilegiis , libertalibus et aliis arliculis, du- nientibus ad eumdem, prsedicliepiscopus et decanus
cerentproducendos, usque ad definitivam-sentenliam Zamorenses, quoniam Auriensis decanus non poie-
producenles, gesla omnia sub sigillis suis ad sedem ral interesse, a priore S. Crucis quaerere curave-
aposlolicam deslinarent. Cumque poslmodum ad runt, an ralum haberet quod fueral a canonicissuis
sedem apostolicam accessisses , supervenerunt duo- aclunr; quibus fuil ex ipsius parle responsum, quod
canonici S. Crucis, qui nec lilleras habebanl de locus interrogationi non erat, cum paralus essel in-'
ralo, nec procuralores ad Iianc causam fueranl des- conlinenli probare, rescriplum nostrum perprecum
tinali. Unde, nos, parlem S. Crucis"conlumacem mendacia impetratum. Nam, cum Colimbriensisde-
reputanles, ut erat, ulpote quse non idoneos re- canus ad prsedietos de Seira ahbalem, ef dilectura
sponsales ad causam, sed ad nos qualesquales nun- filium, P. Froildiz, monacbum Alcobaliae, contra
tios deslinarant, atteslationes recepias a judicibus 3 monasterium SanclaeCrucis undeeimcommissionum
delegatis jussimus aperiri, ut landem , si nobis de litteris reportasset.licet pars ecclesiosSanctoeCrucis
merilis causoe liqueret, sententiam proferremus. primo induc.ias obtinuerit postulaias, quia secundo
Verum, tu, animum charissimi in Chrislo filii lamen non poluit pro singulis eommissionibus sin-
nostri.... Portugallensis regis illustris, qui conlra gulas inducias obtinere, quamvis appellatio esset in
te fuerat ex hoc motus , ptacalum reddere libi vo- lilteris nostfis inhibita, propler hoc lamen ad no-
lens , convenisti cum praedictis canonicis in hac stram audienliam appellavit. Tandem vero, pars
forma , ut videlicet venerabili fratri nostro.... Za- ipsa et Colimbriensis decanus in prsedicuim regem
morensi episcopo , et dileclis filiis.... Zamorensi el Porlugallensem de Cosla, ct de Rimaran.
Auriensi decanis , tam super principali quam inci- priores,- et praedictosjudices compromittere eurave-
denti sublalo appellalionis obstaculo, causa commit- runt, duobuscautis pene nomine obligatis utrinque;
terelur eadein terminanda , sic tamen - ut pars sicque prior appellaiioni renunilavit ctini assensu
SanctaeCrucis , infra quadraginta pes post suscep- suorum, lilteris nostris renuntiante decano.
tionem iitlerarum nostrarum', super arliculis illis, Utrinque prselerea duodecimcanonici juraverunt
in quibus lu in ejus absenlia praduxeras tesles luos, super tolo negolio perhibere leslimonium verilati.
instrumenta producere posset et tesles. Aliter autem, J Receptis igitur testibus et depositionibus eorum
non licerel eisdem atlesiationes calumniari receplas redaclis in scriplum, rex noluit inleresse, sed com-
vel excipere, quasi fuisset in hae causa , lite noo misit praedictis de Cosla et de Rimaranes prio-
conlestata, processuin. ribus vices suas, et proposuit partibus, ut per Ro-
Nosergo, dictis episcopo el decanis praecipiendo manam Ecclesiam vel per alios proseqtierenlur jus
dedimus in mandatis,ut,si pars Sanctae Crucisratum sutim, quoniam ad eum causa hujusmodi non spe-
vellet habere quod a dictis canonicis erat actum, clabat. Tu vero, coram praediciisepiscopoel decano
receplis testibus et instrumentis ipsius super capi- Zamorensibus proponebas, nec renunliationem Co-
lutis supradiclis, si tameii infra quadraginia dies limbriensis decani, qui non ad renuntiandum sed
post suseeplionemlitterarumnoslrarum ea ducerent agendum potius dalus fuerat procurator, nec com-
exhibenda, el luis atteslalionibus publicalis secun- promissum etiam lenuisse, tum quia judices esse
dum formam prsediclam, in eausam pfocederenl, arbitri non debebant, lum quoniam de rebus eccle-
et eam, appellatioiie poslposita, sine debito lermi- siaslicis fuerat in laicum compromissum, lum eliam
narent. Quod si forsan ratum nolleiit habere quod a quia idem sibialios subrogavit, cum de hoc in com-
praedictis canonicis erat aclum, ciim eorum conlu- _3 promissione traclalum penilus non fuisset. Verum,
macia non intelligeretur purgata, sed aucla , in pars S. Crucis proposuil ex.adverso', quod tenuerat -,
eos tanquam in contumaces procederent, et receplis compromissum, quia nos pronuntiasse posse agi de
atleslationibus diligenier inspectis, causam ipsam, ijjsius pcena dicebat, adjiciens ratam le renunlia-
appellatione remota, deciderent, el senlentiam quam tionem habuisse decani, et quod, hoc suppresso,
ferrenl exsecutionimandarenl. Quia vero causa haec prsedictas lilleras impelralas, quas non poiuisses
exlra regnum eral Portugallense tractanda, partibus aliqualenus obtinere, si super hoc nobis exposuisses
primo competentem terminum sub ediclo curarent plenius verilatem. Et lieet pars eadem quatuor
peremptorio assignare, ne propter remotioncmloco- lestes induxerit, qui simpliciter et absolule dixe-
rum et disiantiam personarumlaborare diulius co- runt, ratum te babuisse quod faelum fuerat
gereris. Quod si >partem S. Crucis per alios ciiare a dccano, sex tamen lestes, quos tu induxeras,
non possenl, canonicos ejus in regno Legioncnsi deponere curaverunt, bujusmodi rati habiiionem te
manentes, ad citationis ei Jitleras proeseniandas, non simpliciter sed condiiionaliter expressisse, si
inoniiione proemissa,per censuram ecclesiasiicam, videlicetseeundumaltestaliones confeclas negolitsm
appellatione remoia, compellere procurarent; nullis iiuiretur. Cselerum,,5oannesCtesar,canonicusSaneLffi
PONTIFiCATUSANNO VI, CHRISTI. i^J. - m>
in
Crucis, fuerat leslis indtictus, et MichaetPelri, et A monasterium prselor episcopi Culnnbriensis assen--
atii, qnos tu induxeras, deposuerejurali, quod nos sum receperat, ei quas in Lairen. velaliis locis iin
c-mnemIiujus negotii verilalem feceramus per pri- atlestalionibus comprehensis,propria auctoritale fiin»
nios judices delegatos inquiri, et ad nos universa daral, scilkel .capellam Sancti Joannis in suburbw
referri, sicquepronuntiaveramus, omnibus diligen- Colitnbriensiconslruclatn, ecclesiamde Taaveiro, de
ter inspeclis, non impediri luum proposilum per Laurizal, de Mira, de Sorenes, Sancli Facundi, He-
objecta. Idem quoque Joannes, et Michael Pelri, remidam Sancti Marlini de Agoada, ecclesiam de '
uirum renuntiaiionem decani ralum liabwris re- Mortedi, de Trcwancha,Sanclw Marinm in Sena,
quisiti, dixerunt, se de hoc peniius nihil scire; sed Sancli Romani cum ulroque jure, ecclesiam Sancli
c-ontra hos fuit es parte Sanclse Crucis objectum, Sebasliani, et omnes ecclesias in Caslro Leirene, et
eos sibi conirarios exstitisse, cum pr-iusdixissent se terminisejus [undatas, hwreditalesquoquein allesla-
oobis iotam veritatem negotii retulisse, ac secundo lionibus compreliensas proprietath jure , videlicet
quod de rati habitione, quse erat quasi prsecipua hwredilalesde Lavaescum ecclesiasua de Buarchos,
pars hujus negotii, non fecerant meiilioiiQin.Tu de Cassaira, de Eimedi, de Sancto Verissimo,de Ca-
vero dicebas, quod iesti, quem pars SanclaeCrucis biina, quia pars Sanctae Crucis nec prescriplione,
Induxeral, credendum erat merilo conlra eam. Ju- B nec defensioneprobaiionibus conlra se factis obsti-
dices igitur, atiender.tes in lilleris noslris appella- terat, judicarunl in jus Colimbriensis ecclesiaecum
lionem fuisse proliibitam, nec exslitisse conditio- fruclibus medii lemporis revocari, duo corpora
nem, sub qua ralum haberete dixeras, quod factum moiiuorum, qtii excoramunicati decesserant, de
fuerat a decano,et quod nos, inspecla tolius negolii coemelerio monasterii extumulari mandantes, et a
veritaie, pronuntiaveramus, causam tuam non de- monasterio penitus amoveri. Decreverunt etiam
bereperea, qusecanonici SancloeCrucis objecerant, panes parochiarum Sancli Jacobi, et S. Justse, quas
impediri, considerantes etiam, quod pars Sancloe de mandato regio praeler auctoritalem Ecclesias-
Crucis praedictumJoannem, quem ipsa jiroduxerat, divisasfuerant, et capellse Sancii Joannis adjeclae,.
et qui judices ipsos super iis, quse coram nobis acta ad statum iniegritatisprimse reduci, et capellam-
fueranl, instruebat, plenius reprobassel, inieiiocuti Sancti Joannis quanlum ad j'us parochiale perlinet
sunt de prudeuti consilio, processum negotii, quod - Colimbriensisecclesiaej'urisdiclioni supponi, partsm
eis fuerat delegatum, impediri de jure non posse de bonis decedentium, secundum terrse consuelu--
occasione oppositsefalsitatis. dinem, ecclesiis illis restituendam esse censentes,
Deinde, cum vellent in principali procedere, a quibus vivenles ecclesiastica perceperunt sacra-f
priorSanelseCrucismulliplices recusationum causas G menta.
opposuit, quas quia Judices-frivolas reputantes ad- Judicarunl insuper vineam, quam quondam Do-
millere noluerunl, prior, omni causse suae defen- minicus Rozocida in preestimonioah ecclesia Co-
sione neglecta, se contumaciler absenlavil; sed et linibriensi tenuerat, et contulerat monaslerio San-
nos reeusaliones prsedictas ea poslmodum ratione ctae Crucis, ad jus Colimbriensis ecclesiserevocari,
invalidas repuiavimus, quod contumacia pariis ipsamque Colimbriensem ecclesiam ad jus proces-
SanetaeCrucis non fuil diminuta sed aucta. [Judices sionis reslilui, ad quam, sicut fuerat testibus com-
ergo (244), suCQcienteracium esse de causa cre- probatum, singulis diebus pominicis ire consueve-.
dentes, allestalionibus el ralionibus ulriusque parlis ranl canonici Sanctse Crucis: similiter decernen-,
diligenter inspeciis, monasterium Sanclse Crucis in tes, ut pro domibus Portae novse, in quibus olim.
expensis, quas per quadrienniurn occasione hnj'us parochiale jus Ecclesia Ciilimbriensis habebat, mo-.
negolii juraveras le fecisse, et qum quinquaginta naslerium Sanctse Crucis tanuundeni juris loco alia
marcarum auri summam altingunt, tibi de prudenium competenti, quantum in prsedictisdomibus ecclesia
virorum consiliocsniienmarunt(245),iniirmanles sua Colimbriensis amiseral, recqmpenset. Verum, ec-
sentenlia libeiiatem, quam praedictus Colimbriensis j. clesiam de Quiajos, quam prsedictus M. Colim-,
episeopusin enormedelrimentuniColhnbriensiseccle- briensis episcopus, de canonicarum,suorum assensw
siw (246), contulerat monasterio Sanclse Crucis,ca- concesserat monaslerio Sanctje Cfucis, monasteria
nonieorum asserisu per prseconemepiscopi, et por- ipsi adjudicare curarunt. Parlem de Pavea. viJJa,,
tarium regis, extorto. Praeterea,quia idem M. (247), licet noniine Colimbriensis ecclesiaede- pccunia M.
fuerat canonicus regularis, el duo millia marabuli- quondam prioris ipsius, empla fueiit, et poslmodum
norum, quse acquisierat, in episcopumjam promo- eidem testamentorclicta, quia tu lamen.cum ipsam
tus, monaslerio dederat memoralo, monasterium possideret, monasterium occupasti, salvo jure pro-
ipsum ad restitulionem eorum judices condenma- prielatis Colimbriensis ecclesise, monaslerio reslitui
runl. decernenles, reliquam vero paiiem, ,Yj.Use ipsius,
liisuper, tamdecimasquam ecclesias omnes, quas quam Pelagius F. olim conlulerat ihionasierio S.
de manu regis, velaliorutn laicorum sive cterkorum, Crucis, adjudicantes ipsi monaslerio plenojure;
(244) Decretal. hanc vocem oniiltunl, ut infra (246) Hsecverba desunl in Decrelal.
attest.... insp. (247) Decreial. add. prmdecessorluus, et om. VG-
(245)Decretal. damnarunt. ces cursiv.echaractere distiuctas.inliiu
£19 INNOCENTHIII PP. REGESTORUMLIB. VI. Ii0
proelerea, trcs casales in Sancio Joannino, salva ALrerum, el cpiscopi praeco exsilium canonicis mina
quaesiioneproprielalis ecclesioeColimbriensis, mo- retur.
nasterio reslitui censuerunl, ipsum a petitione duo- Insuper, non plene poteral de concessionis illius
decimoemodiorum frumenti, quos petiveras, absol- lenore constare, nec erat illi scriplo credendum
ventes. Tandem vero, cum tu el pars aliera propler quod pars monaslerii prsesenlabat,cum,j'uxta quod
lioc adsedem aposlolicamvenisselis(248),procurator deposucrant quidam lestes, pagina concessionisit-
monasterii S. Crucis proposuil sentenliam non lius quam Michaelfecerat, in aliquol lineis fuisset
(249) tenere, quia, cum sufficientesrecusationum abrasa, el singuli canonicorum qui subscripserant,
causas, quas proposuerunt acl judkes removendos, manu propria suhscripsissenl; in scripio autem
ei quas voluere probure, non admillerent judices quod fueralnobis exhibitum , nulla rasura peuiltis
delegali, nec perntillerent, ut coram arbilrh proba- appareret, et nniversoesubscriptioueseadem essent
renlur, ideoque pars monaslerii duxeril ad seclem manu conscriptae. Nec nocebat quod prsedictus
aposlolicamappellandum,conslal eosposl appellaiio- Alexander, praedecessor noster, concessionem hu-
nem legitimeinlerpositamprocessisse(250). Quod si jusmodi confirmarat, el usus fueral verhis ejus,
alias eiiam senlenlia memoraia lenerei, quia tamen quoniam, etsi verborum conscius fuerit, erat ia-
monasterium [ueral indefensum, sicut ipsijudices '^ ifien factorum ignarus, utpote qui non noveral ex-
per suas litteras prolestarunt (251) nec exhibila fuo- torium fuisse canonicorum assensum, et concessio-
rant coram eis privilegia liberlatis, ne delictum nis ej'usdempaginam variatam. Coeterum, pars al-
personaein damnum ecclesise redundaret, debebat tera replicavit, quod, si nec concessio liujusmodi
ad exhibitionem privilegiorum suorum admitti; nec confirmatio tenuisset, poterat lamen per privi-
quod sibi concedi de solita benignilate sedis aposto- legia de vera et veteri monasterii liberlale consta-
licse poslulavit. Nos igitur, altendenles quod cadem re, cum bonaememoriae Innoeeniius papa, proede-
privilegia, non solummodopro liberlale monasterii cessor noster, illud in B. Petri lutelam proteciio-
faciebant, sed (252) exprimebanl j'us noslrum, et nemque susceperil, el, cumillud exprimit censuale,
EcclesiseRomansejustitiam tiicbantur; ne in nos subjiingat : ad indicium autem perceplse hujus a
monasterii loesio redundaret, ad privilegia exhi- Romana Ecclesia libertalis, duos bizantios annis
henda, parlem ej'us de graiia duximus admitten- singulis nobis noslrisque successoribus persolvat.
dam. Ut autem jjlenius de processu judicuro posse- IIoc autem felicisrecordntionis Lucius, Eugenius et
mus intelligere veritatem, gesia omnia, sicul acta Adrianus suis privilegiisexpresserunt, Iicel Lueiiet
fuerant coram eis , utrinque nobis j'ussimus exbi- .P Eugenii nobis non fuerint aulhentiea prseseutata.
heri. Proposuil igiiur monasierii procurator, quod Conlra hoc autem, tu, frater episcope, proponebas,
proedietusM. Colimbriensis episcopus, monasterio quod dicti praedecessoresnoslri nullam peniius prse-
SanctseCrucis cum parochiis, parochianis et con- dicto monasterio concesserant liberlatem, sed illud
fratribus suis, ab omni episcopalijure et exactione tanlum sub proteclione receperant, de libertate
plenam concesserat libeiialem, et concessionem non habiia mentione, nisi ubi,dicilur : ad indicium
suam inscriptis redegeral, el Colimbriensiumca- autem perceplse hujus a sede apostolica Iiberialis;
nonicorum, quoniam in hoc assensum praesliterant, quod ecclesisetu* nocere non polerat, si subiiliier
subscriplionibus roborarat. Qiiotlsi hujusmodi con- pensaretur. Cum enim hoc pronoraen hujus, ibi ad
cessio per se forsan fuissel invalida, per confirma- oculumnihil demonstrel, sed ad intellectum potius
tionem lamen feticis recordaiionis A. papae,prsede- demonslraiionemfacere dignoscatur, ne peregrinus
cessoris noslri, qui earo per privilegium suum sit penilus inlellectus, si a superioribus non for-
usque adeo ex certa scientia confirmarat, ut non melur, videlur pronomen ipsum demonsiralionem
solum lenorem ejus expresserit, sed usus fuerit quasi facere relalivam, ac prolectionemel confir-
verbis ejus, robur sorlita fuerat perpetusefirmilalis, mationem, de quibus in parte superiori fii mentio,
cum Ccelestinuseum super hoc postmodum fuerit D nominel libertalem, quamvis libertas quaedamcum
iniitatus, et concessionem illam, sicut ille confir- confirmalione pariler conferalur, ul videlicetjuxta
maveral, confirmavit. Verum, ad hoc fuit ex tua praedicliAlexandri senleniiam, prseter aucioriiatem
panc responsum, quod praedicla concessio non le- aposlolicsesedis super illis non possit aliquis con-
nebat, tum quia diclus episcopus non poluerat ec- veniri, quaeipsi fuerinl per sedem aposlolicamcon-
elesiam suam tam enormiler cum efiectu gravare, firmala. sicque qtiod in privilegiolegilu:", intelligi
tum quia canonicorum assensus per fraudes ejus, possit de iinjusmodilibertate. Quod autem is debe-
qui, ut eos ad consensum suum facilius iraheret, bat esse sensus, ex privilegiis ipsis patet, cum et
asserebal monasterium semper liberum exslitisse, Innocentius dicecesani episcopi reveientiam expri-
_ subrepius fiierat, et per polenliam lam ejus qiiami mat esse salvam, elLucius el Eugenius post proie-
regis exloiius, cum porlarius regis proscriptionemi clionem indultam, et confirmationcm quarumdam

(248) tloec verba Decrelalesomittunt. [ueral.


(249) Decrelal. add. vaterenec. (251)OmittunlDecrelal.
(ibd) Destinl hoecomnia Decrelal.Infra, fuil proi (252) Decrelal. add. eiiam.
121 PONTIflCATUSANNOVI, CHRISTl 1205. 122
ecclesiarum expressam, jus suum episcopo dicece- A nibtis adnotatas; scriptum autem, quod nobis exiii-
sano coiiservent. hiium fuerai, noc rasuram prsetendere, nec variis
Porro , pars altera proposuit ex adverso, quod si manibus el subscriptionibus varialum, sed a primo
prsedictus Innoeeniius protectionem nominare vo- ad ullimum eadein polius manu coiiscriptum, li-
luisset peregrino voeabulo Hberlatem. ubi liberlatis bertaiem ab episcopo ipso concessam, irritam de-
posuit, proieciionis ponere poluissel. Nec nocet cernimus el inanem, super hoe delegalorum judicum
quod de pronomine demonslrativo proponiiur, ctim senlentiam coniirmanies. Quia vcro evidenter cog-
anliquilus illas dunlaxat ecclesias in specialem pro- novimus ex privilegiis aiilediclis, prsedecessores
tectionem, propriamque lutelam apostolica sedes nostros ecclesiaeSanctseCrucis libeiiatisprivilegium
reeiperef, quas speciales, et proprias rcputabat. indulsisse, ac quod.ea in possessione landiufuerat
Unde, cum lam per primuni cajrimlum, uhi mo- libertaiis, quod aliisetiam cessanlibus proeseripsis-
naslerium in B. Pelri tutela proteclioneque susci- set, libertatem el a .proedecessoribusnostris indul-
jjitur, quam per quaedamalia quacsequuniur, liber- iam aucloriiate apostolica confirmamus, libi supcr
tas monaslerio ipsi noscatur indulta, liberlalem hoc silenlium imponenies. In hoc autem in niillo
ipsam, inlelleclam melius qnam expressam, ad in- sententise delegatorum judicum derogamus, cuiu
tellecium pronomen demonsirativum ostendit. Absit B ipsi de hae non cognoverint libertate.J Post luec
enim ulapostoliea sedes voluisse monaslerium cir- vero, procuralor ecclesiseSanctseCrucis proposuit
cumvenire credalur, ut censum ab eo sub nomine coram nobis, quod cum inclylaerecordaiionis... Dux
libertaiis reciperel, et libertaiem ei vel nullam, vel Poiiugallensis, universas ecclesias, qusevelfundatse
semiplenam, ut est ex adverso propositum , indul- j'am erant, vcl fundandoe inposleruin in castro Lei-
geretr Neeohesl, sed prodest potius, quod soepedi- ren, ac ejus lerritorio, el universa jtira ecclesias-
ctus Innocenlitis dioecesani episcopi reverenliam lica eidem ecclesiaeconcessisset, confeclosuper hoc
voluit esse salvam, cum ex eo quod expresse ipsi publico inslrumento, quod ipse dicebat usitalo terrse
reverenliam reservavit, inlelligalur caetera dene- vocabulo testamentum, el tam Bracarensisarchiepi-
gasse. In hoc autem reverentiam ei voluit exhiberi, scbpus, meiropolitariusprovincise,quani Colimbrien-
ut sicut successores illius Romani pontifices, quod sis episcopus, coneessioni huj'usmodisubseripsisset,
obscure dicttim -fuerat, iuterpretari volenles, in delegati judices, non inspectis privilegiis Sancios
suis privilegiis expresserunl, chrisms, oleum san- Crucis, licet super eisdem ecclesiis cis cansa non
ctum, consecrationes altarium, et qtaaedamalia in fuerit specialiter delegata, contra ccclesiam Sancta;
privilegiis eisdem expressa, canonici Sanctae Crucis __ Crucis nunquam senteriiiam protuleruni. Et licet
ab episcopodicecesauo suscipiant, si calholicus fue- Colimbriensisepiscopus, ut dicecesanus subscripse-
rit, et graliam atque coimnuiiionemapostolicaesedis rit concessioni prsedictae,quia Ulixbonensemcivita-
habueiit, et ea graiis, et absque ulla pravitate vo- lem, ad cujus dicecesimperlinere noscunlur, detine-
luerii exhibere. Nec nocel similiier, si Lucius et Eu- -banl, tunc lemporis Saraceni, ea tamen perindu-
genius, connumeralis quibusdam ecclesiis, j'us dioe- striam, ducis ipsius reddita postmodum Ghrislianis,
cesani episcopi dixerint esse salvnm, cum hoc non Ulixbonensis episcopus, velut verus dicecesanus ,
intellexerinl de capite, sed de membris, sicut ot donalionem... ducis privilegio proprio confirmavil;
Adrianus dicecesanisepiscopis canonicam jiistitiam quod pracdiclusAdrianus papa.diligenter attendens,
reservavit, quod inlelligi de capite non valeret, cum omnes ecclesias lam in castro Leiren, quam terri-
conslet nullarn ecelesiarum plures episcopos dioe- torio ejus silas, cnmomnibus periinentiisad easdem,
cesanos habere. Alexander autem, et successores sicutcharta ducis ipsius et praedicliepiscopi confir-
ipsius, ul penitus super hoc dubilationis scrupuliim malio conlinebant, ecclesise Sanclse Crucis suo
amoverent, non fecerunt, nisi de auctoritate sedis duxit privilegioconfirmandas. Verum, pro partetua
apostolicae, nienlionem. Caeterum, si nec lot, et fuit proposilum ex adverso, quod concessio ducis
lanla sulficerenl, sola praescriplio Sanctse Crucis JJ I non tenuil, cum laicus ecclesiastica jura, et proe-
eeclesiam tuebatur. serlim spiritualia, conferendi non habuerii pote-
Nos igitur, iis el aliis audilis, et intelleclis quoe statem.Nec valei, quod Bracharensisarchiepiscopus
fuerunl hinc inde proposita, [dislinguenles inter el episcopus Colimbriensisin ducis charta subscri-
liberlatem per prsedictum episcopum ecclesiseipsi psisse dicuntur, cum nec cbarta ipsa publica sit ma-
coneessam, ellibertatem qiiam eilonge anle tenipns nu confecta, nec illorumsigilla dependanl ex eadem,
ipsius episcopi aposlolica sedcs indulsit, .skut patcl quare fidem peniius demerctur. Nec nocet eiiam,
ex privilegiisantedictis (255), quia nobis consiilit quod praedictus Adrianus papa proedictasecclesias
evidenter extortum fuisse in episcopi concessione ciim perlinentiis suis, juxta quod in charta ducis ip-
eanonicorum assensum, el concessionis paginam in sius, et confirniaiioneUIixboneiisiscpiscopiconline-
aliquod lineis habuisse rasuram (254), et subscri- lur, confirmavitecclesiseSanctseCrucis,cumcredide-
ptiones singuias fuisse singulis subscribenlium ma- rii ducemipsumjuspalronalus el temporalia, el epi-

(255) Decrelal. om. hoec vcrba et infra vocenr (254) Decrelal., rasuras, ct infra om, verbum
evidenler. polius.
123 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. VI. 12i
scopum,lanquamdioecesanum,spirituaIeconcessisse. A tes. In hoc quoque non derogamusjudieibus delega-
Consiat autem ex confessione parlis alterius, et ex lis, cum coram eis exhibilum non fuerit privilegium
tenore privilegiorum preediclorum Alexandri et Adriani, cujus auctorilate canonici SanctaeCrucis
Cceleslini, praedecessorum nostrorum , prsedictas se credere potuerunt honae fidei possessores, nee
ecclesias ad Coliiiibriensem dicecesim perlinere, alia etiam inslrumenla. Super eo vero, quod in
cum eis, et qtiibusdam aliis numeralis in eorum quinquaginta marcis auri expensarum nomine, ac
privilegiis, subjungalur, quseomnes in episcopatu duobus millibus aureorum, quos saepediclusM. Co-
Colimbriensiconsislunt. Unde, cum pars altera pro limbriensis episcopus contulerat ecclesiseSancise
se iis privilegiis uieretur, et illa etiam impetravit, Crucis, libi camdem eeclesiam condemnarunt, de
ea nec debebat in hoc, nec poleral reprobare. voluntale parlium eorum sententiam laliter curavi-
Prseierea, privilegium Adriani novum j'us non mus moderari, ut de quinquaginla marcis auri,
conltilerat monasterio, sed habilum coiffirmarat; viginti, el de duortim millibus aureorum, mille mo-
unde, concessio ducis ijisius, quseprius erat inva- nasterium tibi solvere leneatur. [Cum autem Iiber-
lida, non susceperat ex ipsius confirmationevalo- laiem a praedecessoribusnosiris indultam monaste-
rem. Adversus haec auiem, pars attera replicavit, rio confirmemus, ad j"us possessionis, quod est
quod tandiu ecclesias ipsas el ecclesiam Sancti Jo- B '. contrarium libertali, monasierinm decrevimus non
annis positam in civiiaiis Colinibriensis suburbio leneri, non derogantes judieibus delegatis, quibus
possederai ecciesia Sanctoe Crucis, quod prsescrip- liberlalis privilegia non fuerant praeseniaia.] Cseie-
tione legitima poterat se tueri, cum etiam ex illo rum, super eo quod idein judices decreverunt, ut
lempore, quo Adrianus easdem ci ecclesias conlir- pro domibus Porlae novse, in quibus parocbiale jus
maral, et quoipsi bona lide illas potueranl possi- ecclesia Colimbriensis habuerat, monasterium lan-
dere, usque ad lempus liiis conceptse, fuissent qtia- tumjuris recompensaret eidem in loco alio compe-
draginia anni ct aliquot menses elapsi. Constitil lenti, quantum amiserat in domibus memoraiis,
ergo nobis, omnibus diiigenler inspectis, ex forma omnino corrigimus sententiam quam tulerunt, ad
quoque senteniiae judicum praediclorum, quod mo- id censenles monaslerium non teneri. [In cseteris
nasterium Sanclse Crucis, saepedicti ducis tempore, auiem, lalam a prsediclisj'udicibussentenliam, tam
prsediclarum ecclesiarum fuerat possessioneni ade- pro Colimbriensi ecclesia, quam monasterio Sancla?
pitum,cum ipse omnes ecclcsias, quas monaslerium Crucis,auclorilaleapostolka (256)confirmamus,]elc.
de manu regis receperat, ad jus Colinibriensisec- Nulli ergo diffiniiionis et confirmationis, elc. Si
clesiae proeceperilrcvocari, et receptio- ad posses- quis, etc.
sionem perlinere noscatur. Conslititetiam ex forma 'G Daium Ferentini, vi Kal. Julii.
'
pelitionis tuse, qui eas libi restitui poslulabas, ip- CX (2S7).
sam adhuc easdem eeclesias possidere. Similiter SDALAKDO , SURDIACOKO KOSTRO , ET B. VITALI,
quoque conslilit, ipsam eas medio tempore posse- CAKONICIS MSAKIS.
disse, ac quod etiam a lempore praedicli Adriani, Litem quamdam inler privatos super quibusdam
qui easconfirmarat eidem, spatium quadraginta an- terris dirimit.
norum fuerat, lempore molaelitis, elapsum; et, licet (Ferentini, v Non. Julii.)
asseruerit pars altera in judicio coram nobis, bonae [Illo vos credimus scienlise dono vigere], quod
memoriseG. (255) Sancti Angeli diaconum cardina- super eo, de quo nos consulere voluistis, quid juris
Jetn, tunc aposlolicsesedis legatum, libi super his sil liquido cognoscalis. Quia tamen nostro postula-
«ninibus imposuisse silenlium , sicque viderelur slis edoeeri responso, ne sub ipsius exspectatione
quod lis contestata fuerit coram eo, lamen, tum ex responsi decisionegolii prorogelur, praesentibusvo-
deposilionibus testium nobis plene fuit verilas pa- bis lilleris duximus respondendum. [Sane, per
tefacla, videlicel quod nec lis contestaia fuisscl, ncc vestras nobis (258) litleras inlimaslis, quod, cum
senteniia promulg.ua, cum, inspeciis privilegiis ]Q causam, quse verlitur inler Henr. et Bandum, filios
pontificum Uomanorum, super liis nolueril te au- Guidonis(259) de Cosa, ei G. filiainTeberti(260), et
dire. Cum ergo longe ante quadraginta annos, el haeredes ipsius, super quibusdam vineis (2U1),
-poslmodum medio tempore, monasieriurn Sanclae praefatis persouis pro viginti quatuor libris pignori
Crucis prsedictas constet ecclesias possedisse, ac obligalis, vobis duxerimus commitlendam], dantes
nuiic etiam possidere, nec ex adverso inlerruptio vobis per nostras lilleras in mandalis, ul ipsam G.
sit probata, tara praedictas ecclesias de Leiren, el hoeredesipsius ad resliluendas vineas, elquidquid
quam ecclesiam Sancli Joannis Colimbriensis, de ullra sortem perceperant ex eisdem, restiluere con-
fratrum noslroruni consilio, adjudicamus mouasle- qiierenlibus, per poenam iu Laleranensi concitio
rio Sanclae Crucis, supcr eis tibi silenlium imponen- conlra usurarios promulgatam , cogere curarelis,

(TiS) Videstipra, episl. 107, not, (238) Decrelal. om. vocem nobis el moio cum.
(256) Decrelal. om. verba Italico cbaractere di- Decretal. H. et B.... G.
stineta. (259) Addit. ex una parte.
(257) Exstal inler Decretales , iib. III, tit. 21, De (260) Decretal. T. et hwr. ips. ex allera.
mgnoribuset aliis cattiionibus;cap. 4, (261) Decrclal, lerris cl infra tribus pro quatuor.
Ii5 PONTIFICATUSANNO VI, CHRISTl 1203. 126
vos, ut juxla mandalum noslrum procederelis in A reverentiam priori proinilieiitibus meinoraio, ipse
negolio mernoralo , paiies ciiare curastis.- Cumqiie religiosa-eis tradidil vestimenta, el ad hospitalilaiis
essent in vestra praesehiia consiitutae, [pro parle oedificium depulavit. Hospitale autem sumpiibns
prsedictseG. et haeredumsuorum, fuil proposilum ecclesiaevestraeconsiruclum ecelesia eadeni usqiie
coram vobis(262-63),terrasquasidem H. et B. repe- ad tempora moloelilis in pace possedit, ordinando,
leljant, ab cis non esse pignori obligalas, sed pure corrigendo etdisponendo pro suaearbilrio voluntalis,
- venditas, sicut in inslrumenlo confeclo exinde ple- etomnes, qui se ad hosjiilalis ohsequium confere-
nius coiitiiielur, proefatusvero Henr. pro se ac fra- bant, se offerebant ecclesiseveslrse prius, et priori
tre suo firmiterasserebat, lerras non esse pure ven- qui erat pro lempdre rcvereniiam et obedientiam
ditns, sed pignori obligalas, cum venditioiiiprsedicise promitlebant, et ordinabanlur et inslituebanlur in
talis fuerii adjecla condilio, ut-, si a tempore con- singulis officiis ab eodem bospitalis priore. Licet
iraclus usque ad duos proximos annos, proefaloT. proedicioR. el successoribus ej'us obedicnliam et
emptio displiceret, G. paler Henr. abinde usque ad reverentiam promisissel (272), ea lamen libi, fili
anniiin unum (264) viginli sex libras, percepiis prior, penitus denegaia, sine liceiuia vesira prioris
fruclibus compulaiis in ipsis , dare deberel, sicut in sibi ofiieiumusurpavit. Prseterea, cum R. qtiondam
eodeminstrumenlo asserebat firmiter contineri (205). " frater hospilalis ipsius, ecclesisevestrse fuisset obla-
Verum quia , sicui in eisdem liiteris denoiasiis (266), lus, oblationes quas ad- sepulcrum cjus fratres
ambigiiis ulrum pura sit et absoluta venditio; an hospilalis receperant vester ceconomus iepsiebai,
praefatus coiiiracius pignus debeal judicari , per et peiebal instanler ut opns novoe capellse deslrtii
nostras poslulasiis lilteras edoceri. Nosauiem, con- faceremus, quod dicli fratres super sepullura eidem
sullationi vesirw luliter .(267) respoiuienius, quod, R. conira libertates el iinniunitaies ecclesisevesirae,
qualiseunque fueiit inleniio contralieniium, ex for- posi interpositam ad nos appellaiionem, erexerant
ma contractus venditio non apparei (208) condiiio- in vestruni prsejudicium et gravamen. Corpr.s eliam
nalis, seJ pura, quamvis possil per conditioiiem re- ipsius obhui sibi restilui poslulabal. Adhsec, cum
solvi. Ex duobus lamen qtise in- paclb fuerunt cx- quidnm oblatus ecclesiicveslrse capellam Sancli N.
pressa, videlicet quod fruclus percepti deberent in colai de Ponle Manubioe construxisset; et ipsam
solvenda peeunia numerari, ei quod ultra suinmam conlulisset eidem ecclesise, sieut publicum ceniinel
rec.eptamsuadraginia (269) solidi debeiit persolvi, iiistrumeiituni , el dioeccsani episcopijus suum vo-
contra ipsum empiorem proesuiiiittirvehemenler, bis contulissent in ea ipsaque vobis poslmodum per
prsesertim, si usuras consueveril exercere], frau- „ sedem fuerit apostolicam conlirniala, el vos eam
demque commitlere usurarum. diu possedeiiiis sine lite, quoniam hospilalarii cle-
Dalum Ferenlini, v"Non.-Julii. ricos vesiros ex ipsa cjecerant.violenter, rcstilutio-
CXI. nem ejus et lerrarnm quae iu Salian. consistunt,
J. (270) PRIORI , ET CLERICIS SANCTJ GREGORII iiiem ceconomus cum frucfibus inde perceptis cuin
SPOLETAKI. inslantiaposlulabai. Cxierum, procuralor hospiialis
CrtKSSHi auw inter ipsos el fralres cujusdam hospilaiis ipsius , pruesenlibusquibusdam fratribus hospitalis
veriebalur dijudkat. cruciferorum Bononien. proposuil ex adverso, quod
Cum lu, fili prior, ad noslram prasseiuiam acces- prsediclus R. quoiidain ecclesioe vestra prior, de
sisses,causnm quam habebas adversus fratres hospi- canonicorum ipsorum assensu, fratriCleio , et lam
laiisquod est juxta ecclcsiam-veslram situm, dileclo Peiro quam onmibus ministris ei oflicialibiisejtis,
filio, L. (271) tituli Sanctae Crueis presbyicro car- Iibefe quoddam concesserat tenimenlum, in quo li-
dinali, coinmisimus lerminandam. Proposuisli ergo, ceret eis construere iiospitale ad usus pauperum el
in noslra praesenlia constilulus, quod R. prsedeces- religionis cruciferorutn augmenlum, quod,' cum
sor tuus, vacare volens operibus pietaiis, quoniam fuissel illorum sollicitudine consummatum, lamipsi
hoiiesium noiieratutiiidoriniloriofrairum jjauperes I) quam successores eorum illud perqtiadraginla annog
reciperet e.linfirmos, locum quemdain positum infra jiacifice suo nomiue possederunl, ordinando et
clausiruro hospilalitatis specialher depuiavU. disponendo pro propria volunlate; sed nunc lu, fili
Ascilis igilur Petro et Gir. laicis, qui, etsi bonae prior, occasione praedicliR. quondam fratris bospi-
conversationis essenl, nec habitum tamen religioiiis lalis ijisius, qui a quibiisdain credilur-esse sanclus,
acceperant, nec alicui loco religioso, vel ordini, adversus eos movebas indebile quoesiionem,volens
vinculo erant professionis astricii et eis eeclesiac illud in j'us ecclesise Sancii Gregorii revocare. Ca-
B. Gregorii offereiitibusse et sua, el obedienliam et pellam quoque sancti Nicolai de Ponte Maiiubia-iin-

(262-65) Decrelal. om. (270) Ad eum soepiusscripsil Innocentius; vid.


(264) Dccrelal. om. Episl. tibri quinii 5, ct lihri sexti 26.
(265) Desunt Decretal. .. (271)Exislalnnocenlii Epislola eruitur, Leonem,
(266) DestiiilDecrelal. de quo vide Episiol. libri quinti v, not., ante annuia
(267) In JJecrelal. om.; addiiur et posl contrah. 1205 lilulum S. Luciae in Sepli-solio cum litulo
(268) Decrtiat. appareat. S. Crucis permiilavisse.
(269)'Dceretal., LX. (272) Sic in Apogr., scd decsl aliquid.
127 INNOCENTlIIII PP. REGESTORUMLIB. VI. 128
jusle petebas, cuin fundator ipsius hospitalis.fraler jLBonus a majori parte canonicorum ejusdem eccle-
exstileril, et eam ad majorem cautelam oblulerit sioe, praediclo Brnno; et quodam alio contradicen-
hospitali. tibus, in priorem , sicul dicitur, esteleclus, oliin
Adje"cileliam, quod super terris deSalian. ipsos vobis duxerimus committendam; vos,.sicut ex lil-
conlra juslitiam impelebas, cum non ad ecclesiam leris veslris accepimus, parles citare cnraslis , ut
SanctiGregorii, sed ad hospilalepoiius perlinerent. juxta mandalum noslrum causam ipsam fine posse-
Nos igiiur, intellectis per cardinalemeumdemhis et lis canonico terminare. Cumque in vestra essent
aliis quoefuerunt hinc inde proposita , et episcopo- prsesentia conslilulse, diclus presbyler-Bonus cum.
rum authenticis rationibus, atteslationibus el alle- instanlia postulabat, ut electionem de se factam
gationibuspartium diligenler auditis , vobis, et per auctoritale curareiis apostolica- confirmare. Sed
vos ecclesiae veslrae, adjudicamus hospitale pra> prsefalus Brunus econlrario respondebat illuni noiu
dictinn, ila, ul novas exactiones non faciatis in eo, esse dignum regimine prioratus,.crimen ei objiciens-
cum bona ipsius ex consuetudine hactenus observata Simonise, quodque ipsius electio non erat canonice-
debeant pauperum usibus applicari. A rcstiititionc celebrata , el quia professus non erat,_ ipsum affe--
auiem oblaiionum, quas petebatis a frairibus bospi- rebat merito repellendum. Verum, cum de Simonia
talis, ipsos de consilio fratrum nostrorutn absolvi- " nibil ftiissel probalum, nec. aliquid contra modum
mus, cum, etsi proediclusR. oblaiiisvester fuissel, electionis oslensum , movil vos vehementer ipsius-
niliilominus lamcn frater fuerit hospilalis. Quia ecclesiseprivilegium, in quo conlinebalur expres-
vero ex depositionibus leslium consiiiil evidentcr, sum, ut nullus ibi, qualibet subreplionis aslutia ,
qnod , post ajipellationem ad nos interpositam, in reponalur, nisi quem fralres communi consensu ,.
jiraejudiciumecclesiaeveslrae opusfuerat novse ca- vel fralrum pars consilii-sanioris, secundum Dei-
pelhr-constructum , ilhid destruendum prsesenlium timorem et B. Augustini regulara, providerint eli-
auctoritate censemus. Resiilulionemautem corporis geudtim; unde, [quanrvis multi priores continue
loctundeeernimus non habere, quoniam, cum pcr unus posl alium in ipsa ecclesia per mulia el longa
lestes vestros fuerit sufiicienter osiensum, corpus lempora fuerinl non professi, quia tamen prsefalus
prsedicti R. in vestro fuisse coemeterio uimulalum, presbyler Bonus non est professus observanliamre-
et probatum siniiliter ex adverso eumessc in hospi- gtilarem, dubilastis, el merilo, nobis inconsullispro-
lalis solo sepulmm , nec translalio corporispropo- cedere conlra privilegiumsedisaposlotkm concessum.
sita fuerit vel probala, constat illud adlnic esse in ecclesimmemoralm(275).QuiawrodebemusaUendere~
sepuhura priori. CapcIIam vero Sancii Nicolaide r uon solummodoqnid siifactumsed quid sitpoliusfar
Ponte Manubise,nullo medio ad domum hospilalis ciendum,consullationiveslrselaliter respondemus,
ejusdem, et eo mediante ad ecclesiamvestram, per- quod, cum secundum legem divinam non sil in hove
linere censemus, cum fuerit ex hospiialis' parte arandum el asino, nec quisquam debeat veslem_
probalum, Tantiimm, quondam fralrem ipsius, eani induere de lana linoque coniexlam , electioneitti
ad opus crucialorum el pauperum conslruxisse, et proediclam,sublalo cujuslibelappellationis obslaculo
prsccessissedonationcm quain feceral hospitali, do- (276), irritetis, et compellalis praefatum presby^
nationem quam ecctesias vestrse fecit, collalis ad lerum aliosque clericos non professos, ul vel B*
iiivicemconfeclis super donationibus ipsis pubticis Augustini regulam in eadem ecclesia conslilutam,
inslrumeiuis, salvo lamen episcopalijure, quotl ad profileantur ei servent aut ipsam ecclesiam omnino
vos in ea ex donaiione dicecesanorum episcoporum dimitlant ]. Conlradictores, moniiione pramiissa,
nosciiur pertinere. Ad resiitulionem auiem terra- per censuram ecclesiaslicam,appellationeposlposi--
riim de Salian. fratres hospitalis ipsius, vobis, el ta, compescentes. Ntillis litteris, veritatis ... quod,
per vos ecclesiae Sancli Gregorii condemnatus. si non omnes, elc, duo vcstrum, elc.
Nulli ergo... diffinitionis,etc. DaltimFereniini, vm Id. Julii.
Dalum Ferentini, vui Id. Julii. D CXII1(277). .
CXII (275). SALSEBURGENSI ARCUIEPISCOPO, ETSUFFRAGAKEIS EJUS.
TRIORI SANCTI FRIDlANi (274), C ETC CANONICIS LU- AclversusoccisoresepiscopiHerbipolensis,et de co-
CANEKSIBUS. - rumpmna.
Causam elecilonisprioris ecclesimS. Petri Lucanen- (Ferentini, v Non. Julii).
sis dijudicat. Sicut impietaiem sub speciepielalis exercenl, qui-
(Fereniini, vni id. Julii). inipios in impielaiibussuis fovent, sic pii esse im-
Cum causam, quaeinlcr presbyterum Bontim, e t piis coniprobantur, qui eorum nequiiiam lempora-
Bruiuim, caiionicumecclesiaeSancti Petri Lucanen- liier vindicanl, ne"gravius in eos slernaliter vindi-
sis vertitur, super eo quod supradiclus presbyter cetur, in vindicta ciiam retribuenles eis bona pro

(275) Exslal, sed mulila, inter Decretales, lib. i, (277)Partem episiolseluijus vulgavilRaynaldus ,
De eleclioneei electi poiestale,cap. 27. an. 1205, § 48. Quaeapud ipsum legimlur, bic un-
(274) Vide supra. cis inclusa sunt. Conferendseomnino Epistolse, 1>
(275) Decrel. om. et igitur legunl pro vcro. bri quinli 155,.c! libri sexli 51.
(276)) Decrelal. oinitlunt.
'
119 PONTIFiCATUSANNOVI, CttRISTI 1205. - 130
malis, et asimilibus atios cohibentes, Sanc, ad vin- A promillanf, quam id se juraveril servalurumoPr;c-
diclarii malefaclorum est eliam Pelri gladius exer- lerea, cum nomen casiri Ravennesbure, quod in
;-cendus, ne, si hune rnhigo consumat, Irahal in fundo Herbipoiensis ecclesiae,sicut diciiur, est ftin-
-Eeclesise corpore pars corrupta sinceram, ut non datum, ipsum episcopum oeeidenies in signum b'el-
solnm per impunitatis ticentiam fianl iniquiores iicum,quasi eoncrepantes classicis, exclamarint, se
iniqui, sed sequis etiam agendi materia nequiter per hoc ad intersectionem ejus, tanquam ad glo-'
iribuatur, si tseienlur alii cum male] feceriiit, et in riosi triumphum cerlaminis, animanles, sententiam
^rebus pessimis glorientur. Siquidem, cu-m luporum quam nobiies ipsius dicecesossuper ipsius castri et
rapaciias non solum in ovile dominicum grasseuu aliarum munitionum , domorum et possessionum
*-et oves, sed in ipsos jam paslores uvium et cuslo- suarum demolitione lulerunt, ratam et giatam ha-
•des ovilisinsidias molialur , 'siliens eorum sangui- bentes , districte prsecipimus exsecutioni mandari,
-nem , et insidians animabus., mercenarii dicere- el ad id nobiles ipsius diceceseoset ministeriales ec-
mur verius quam pastores, si fugeremus, «vibus clesioeac vicinos omnes per interdiclum lerrse com-
nostris et compasloribus dereliclis, et stragem eo- pelli, quod sub prsedicta dislriclione servelur. Cse-
ruin a longe siccis oculis videremus, nec ponere- terum, cum quidam, slatim post occisionem epi-
mus nos murum pro domo Domihi ascendentibus ex B scopi memorati, cum armis in auxilium concurre-
adverso. Quanlae autem temeritatis audaciam, el - rinl occisorum , ut eos conlra ministeriales ecclesiae
'<juanlaeimmanitatis flagiiium viri nequam, filii Be- ac nobiles -lerroefoverent, illos praecipimus exeom-
lial, in occisione bonae memoriseC... Herbipolensis municalionis sentenliae subjacere, ac singulis die-
•episcopi, imperialis aulae cancellarii", perpetrarint, btis Dominicis et festivis , pujsalis .campanis, el
vobisnovimus esseuotnm, nobis autem defiere llbel ' candelis accensis, exeommunicatos publice nuu-
potiusquam referrcNon enim suffecerat sceleralis, liari , donec satisfacluri aposiolico se conspecuii
quod cliristum Domini manibus peremeranl violen- prsesentarint. Eos auiem, de quibus vebemehter
-lis, nisi desoevirent eliam in peremptum , et tan- praesumitur quod in necem ejus consilium praesli-
qaam viveret in membris occisus, in eis ijjsum rur- lerhit, vel assensum, quos frater, el consanguinei
sus occiderint, et corpus exanime in frusla divide- occisi propriis nominibus duxerint exprimendos,
rint minutatim. Ulinam autem aliqui zelum Dei per excommunicationiset interdicli senlentiam ad
secundum scienliam habuissenl, ut exemplo leviloe purgationem compelli volumus exhibendam, in qua
singula frusta cadaveris, quaeproedictifeceranl ho- si forle defecerint, excommunicatos eos sicul alios
micidae, ad singulas partes Theuionise destinassent, supradiclos pra^cipimusnuntiari, el ubicunqtieprae-
ulsicsaltem ecclesioefilios jioiuissent ad vindiciam C sentes exsliterint, eis prsesentibus divina celebrari
tanti sceleris exeitare. [Cselerum, licet in homicidas vetamus. Ad haec , "cum nec lulum, nec honestum
hujusmodi et fautbres eorum , pcr priores lilleras existat, ut... filius' Henr. de Ravennesbure, fratris
quos superhoc vobismeniinimusdesUMSse^spirilua- Bosonis, cujus pater et palruus fuerunt in neccm
liier duximus procedendum , ut tamen temporaliter ejusdem episcopi machinati, consiliis ecclesiaeHer-
etiam punianlur, et, sicut eorum excessus est no- bipolensis inlersU, venerabili fratri nostro , G
lorius, sic mcmorialis sit in generatione el genera- Prsenestino episcopo, apostolicaesedis lcgalo, dedi-
lionemsceleris perpelrati vindicia, prsesenliumauc- mus in mandalis, ut ei auctoriiate nostra sufftiltus
loritate siatuimus, ul lam homicidseipsi quam hse- per commutaiionem idoneam in alia ecclesia , quae
redes eorum , universis feudis el beneficiis Herbipo- silab Herbipolensi remota , sublato cujiislibel con-
lensis eeclesise, quam specialiler offenderunt, eccie- tradiclionis el appellationis obslaculo, non differat
siarumeliam cseterarum, ciim in ea laeserinfeccle- providere, praebendam jllius aliis collaturus. Mone-
siam generaie.m, careantin pcrpeiuum, ncc illaul- mus igiiur fraternilatem veslram, et exhonamur at-
lo unquam lempore assequantur , nisi fo.san ali- teniiiis, et per apostolica vobis scripla dislricte prse-
quando de sedis apostolice indulgentia seculura cipientes mandamus, quatenus lenorem iitteraruni
posterilas misericordiam mereatur. Adjicimuseliam, D noslrarum frequenler, el solemniter publicantes, fa-
ut, si beneficia vel feuda quselibet ecclesiarum ubi ciatis ea quaepraediximus adimpleri. Contradictores
fuerinl oblinuerint, universa dicecesis, in qua id per excommunicalionis et inlerdicli senlentias, sub-
attemare prsesumpserinl, subjaceat inlerdiclo, iia, lataappellatione.compellenles.NullisIitterisobslanli-
quod nullum in ea divinum otticium vel sacramen- hus, si quseapparuerint harum mentione non habita.
tum ecclesiasticum,prseter baplisma parvuloram et Datum Ferenlini,' v Non. Julii.
pcenitentias morienlium, celebretur, sed nec mor- CXIV(278).
tuorum corpora tradaiitur sepulturae, donec vcl illi O. IIERRIPOLEKSI rR.€POSITO;NOBILIVIROG. DUR-
a sua prscsumptionedesisiant, vel habitaiores ejus- GRAVIO, ET EORUM CONSANGUINEIS.
dem dioeceseoseorum conalibus se opponanl. De eodemargumenlo ac in epistolasuperiori.
Volumus etiam, ut, cum in Herbipolensi ecclesia (Ferentini, vni ld. Julii.)
cpiscopusde novo fuerit inslilutus, non prius ei fi- Dolel, et doluit Ecclesia gencralis, et nos cum ea,
delitalem laici facianl, aut-obedieiiiiam clerici re- et jiro ea _doluimus,et dolemus, quod, dici super
(27S) Epislolsehuj'us fragmenta edid:
I5i INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. VI. 132
"
excrescente malitia, filii matrem evisceranl, et pa-. A CXV..279).
lernum sanguinem sitiunt genimina viperarum. Ecce PRIORI ET COKVENTUI DE ROMIN (280).
eienim, reverenlia divina posiposita, el non solum
Recipit eossub proleciione,el bonaipsorumconfirntat.
ctericali honestale neglecla, sed ponlificali eiiam
auctoriiate contempta, sprelis legibus, el canonibus (Ferenlini, vni ld. Julii.)
vacualis, filii in patrem armantur, e_lin pasiorem Consuevit annuere sedes apostolica, etc, usqu?
proprium oves, vel lupi polius sub ovina pelle lalen- assensu. Ecclesiamveslram elpersonas inibi Doniine
tes, insidias moliunlur, lendentes laqueos quibus famulanles, cum omnibus quaeinjirsesentiarum raiio-
-
capianl innoeenies, sicut in occisione bonoememd-- nabililer possidetis, aut, etc, usque suscipimus;
i«iaeC. Herbipolensis ejyiscopi,imperialis aulsecan- sialuentes, ut ordo canonicus qui secundum Deumet
cellarii, novimns accidisse. [Attendenles siquidem beati Auguslini Regulam in eadem, eic, usque oh-
quidam iniquilalis filii, quod idem episcopus coritra- servelur. Praeterea, ecclesiamparochialemdeBoimn.
rius esset eorum operibus, nec anima ejus in eorum cum capetlis de Lanhedroc, Sanctae Margarilaede
veniret assensum, qualiter eum perderent cogila- Biri, Sancti Thomae, Sancli Michaelis, ct aliis ap-
runi]; el quoniam nocere non poteranl inimici, ac & penditiissuis; eccletiam de Aldeslowe, cum capellis
scientes quod familiaris nocet amplius inimicus, Sancti Cadoci et Sancti Petroci de Trerofait, poriu
amicitias simularttnt, et Uinc insurrexerunt in eum, et portus sullagio, el cseleris appenditiis suis; eccle-
cum credebanlura prioris iniquilaiis proposilo reci- siam de Helinton, cum ajipenditiis suis; j'us quod
disse. Licet auiem super nece ipsius condoleamus habetis in ecclesia Sanctse Marmuroe,in capellis et
vobis dolentibus, el per nos eiiam doleamus, ea appenditiis suis; ecclesiam de "Widiel, cum perlt-
praecipue ratione, quod ad consequenliam trahitur neniiis suis; ecclesiam Sanciae Thelae, cum appen-
scelus islud, el impunilas criminis incentivum tri- diliis suis; jus quod habeiis in ecclesia de Heglos-
buil delinquendi, in eo lamen consolalionem acce- seil, cum peiiineniiis suis; ecclesiam de Ilole-
jrimus, el vos similiter consolamur, quod, sicul de cumbe, cum appcnditiis suis; ecclesiam de Niven-
divina miseraiione speramus, unde per mortem tunen. cum appendiiiis suisi; villam de Bomin. cum
ipsius miliiia est militaiuis Ecclesiseminorata, inde Landa, Boscode Bodan, et appendiiiis suis; Rieltun.
triumplms Ecclesioetriumphanlis est auctus, et quod cum Hondremannaria(28I) de Pedresire, liberta-
idem episcopus, morliio in eo quod monaJe fuerat, iibus, consueludinibuset appenditiis suis; Jlclinton.
et quod potueral corrumpi corrupto, imraorlali- cum consuetudinibus et ajroendiliis suis; Alde-
talem et incorruptionem indutus, tcmporalia in g slorwe, cum libertatibus et appendiiiissuis; Laiiwe-
aHerna. in ccelestia terrena, viam in patriam, et ledic, cum appemliiiis suis; Rietierhe, cuin appen-
exsilium commutavit in perpeluam mansionem, ubi ditiis suis; Widiel, cum appenditiis suis; Bendere,
neque clamor, neque luclus, neque dolor eril ultra, cuin piscaria super Alan. et aliis appendiliis suis;
quseprima, eo transeunle de mundo ad Patrem pari- Penlir. cum appenditiissuis; Trederiion.eiimappen-
ler transierunt. [Quia enim bonum ceriamen cer- diliis suis; Lanhidroc, cum appenditiis suis;quid-
lavit, cursum consummavit, fidem servavit, de ese- quid habelis in Bodiniel; Fosnewii, cum appendiiiis
tero reposita est ei corona justitiae quam reddet illii suis; Holeinse, cum pertineuliissuis; Nivenlon.ctim
Dominusjustus judex. Nam, si quid hunianse fecisi appendiliis suis, sicul ea juste ac pacilice possidetis,
ex humana infirmitale vel diabolica suggestione con- vohis, et per vos Ecclesisevestrae, auctoriiate apo-
traxit, hoc in eo sauguinis lavacrum ahluit, et sup- slolica confirmamus,etc Sane, novalium veslrorum,
plicium, quod pro luenda ecclesiaesuse liberlales qusepropriis manibus aut sumplibuscolitis, sive do
suslinuil, expiavit.] Monemus igilur ifhiversilalemi hortis, etc, usque prsesumat. Libeiiates quoque et
veslram el exhoriainur atteniius, qualenus in eo quti immunitates aniiquas, et ralionabiles consuetudines
consolatur nos in omni tribulalione vestra consola- Ecclesiaeveslraeconcessas^elc jierpeluis lemporihu3
lionis suscipiatis solatium, et in verbis istis sludealisi D manere sancimus. Prohibemus insuper, ut nulli
invicem consolari, cum ei sit merito congaudendiim,, liceat in vos vel in ccclesiam veslram excommuni-
cujiis gaudium non muiabitur de coeleroin dolorem,, caiionis vel interdicli senlentiam, sine manifesla et
nee detrimenlmn seutiet, sed augmentum. Qualiter' rationabili causa proferre, vel vos novis et indebitis
aulem ad vindicandam hujusmodi immanilalem sce- exaclionibus aggravare.Cum autem generale inter-
leris duxerimus procedendum, per litteras nostras> dictum lerrse fuerit, eic, usque celebrare. Liceat
vestracpolerilinquisilioni patere. quoqtie vobisad eccicsias veslras capellanos eligere,
Datum Ferentini, vm Id. Julii. ac dioecesanocpiscopo praesenlare, quibus, si idonei
(279) Epislolam hanc laudat Raynaldiis, anno) nicis de Bodtnynolim concessum confirmantis.
1205, § 67. (281) Hondremannaria sic diserte legiiur in apo-
(280) Agitur bic de de
(saliem opinamur) prioratu \ grspho Conti. Vox iucogniia, tuni Spelmanno, lum
Bodtnyn, ordinis S. Augusiini, in agro Cornubiensii Cangio, forte exponiposseiManerioceniumhominuin,
siio. De nionasterio isto nihil reperilur in Monasik. cum Hondredus, seu Hundredum, seu Hondredu,
Anglic, tom. n, pag. 5, praeter chartam unami Anglis dicatur Centenavel Centuria. Vide Spelmui.
tlenrici regis III, Mnneriumde Niveione, (forie idemi pog. 502. Vide etiam Cang., lom. III. coJ. 1255.
ac ecclesiam quaehic vocauir de Nivetunen). Cano-
153 PONTIFICATUSANNO VI, CIIRISTI 1203. 134
fuerint, episcopus curam animarum committat, ut A _ CXVIL
ei de spiritualibus, vohisautem de temporalibus de- VITELLO, SUBDIACONO- KOSTRO, CASTELLANO LARIANI.
heanl respondere. Obeunte vero le, nunc ejusdem Ut super ordinulioneduorum canonicorumin ecdesia
toci priore, vel tuorum quolibet successorum, etc. Sanctm Mariw de Neme inquiranl.
usqtteeligendum. Ad indicium aulem huj'us a sede (Ferenlini.)
aposlolica protectionis perceplae, hisaniium unum Conquesli sunt nobis dilecli filii, N. et J. quod
graiis oblatum persolvetis nobis, noslrisque succes- cum per venerabilem fralrem nostrum, J. (282)
soribus annualim. Decernimus ergo, ut nulli om- Albancnsem episcopum, in ecclesia Sanclae Mariae
nino... noslrae proleclionis eoncessionis, et confir- de Neme fuisscnt canonici ordinali prior
malionis, elc Si quis aulem, elc. et fralres sancli Anastasii eos de ipsa contra justi-
Dalum Fereiilini,vui Id. Julii. 1iam ej'ecerunt. Unde, pelebantut ipsos in ea resli-
CXVI. tui faceremus.Prior autem cum alio fralre in noslra
PALEKTIKO, ET ZAMORRENSI EPISCOPIS, ET P. prsesentia constilutus quoddam publicum instru-
SUEVI ARCHIDIACOKO ASTORICENSI. mentum osiendit, per quod nitebatur probare insli-
Ui adversusmagistrumscholarum Asloricensiseccle- tuiionem et dcslilutionem clcricorum in ecclesia
siw, de [dlsilale suspeclum, inquiranl. JJJ memorata, non ad episcopum .Albanensem,sed ad
> (Ferentini, v Id. Julii.) monaslerium Sancli Anaslasii pertinere; sedeconlra
Cum Chrislus sit veritas, et diabolus in verilate prsedicli clerici allegabanl, quod scicntibus, et non
non steterit, profeclo lanquam membnim diaboli contradicenlibus nionacliis, de mandato episcopi
contra Christum esse convincitur, qui veritatem anledicti fuerant. in eadem ecclesia instituli, et
odiens commiliil vilium falsitatis. "Unde, crimen aliquanto tempore pacifice commorati, quod prse-
islud lanlo est severius punieridum, quanlo per dicti prior, et monachus omnino negabant. Quia
spsum magis olfenditur proximus, et amplius con- vero pro publico praesumitur inslrumento, donec
temnitur ipse Deus. Cum ergo N. magister schola- in contrarium legitime probetur, discretioni luse per
vum Asloricensis ecclesiae, apud nos propler proe- apostoiica scripta mandamus, quatenus testes quos
sumptiones multiplices vehementer sit de falsitale super iis ntraque pars duxeritproducendos, sludiose
suspectus, licet in pra^sentia nostra niliil plenc pro- recipias et examiiiesdiligenler, circumstantias pru-
baium fueritcontra euni, ne tamen tanlum dissimu- dentcr inquircns, ei atiestationcs fideliter scripias
lare vilium videamur,' eum a delegalis nostris ab sub luo sigillo nobis mittas inclusas, prsefigenspar-
ofiiciiexsecutione suspensum, a percepiione benefi- tibus ierminum conipeieniem, quo recepmrse sen-
ciorum, in deleslalionem lanli criminis, duximus 'C teniiam noslro se conspectui repraesentent.Tu vero,
suspeiidendum; discretioni vestrae per aposlolica sine personarum acceptione mandaium aposlolicum
scripta dislricte proecipiendomandantes, quatenus fid-ucialiterexsequaris, tesies qui nominati fucrint,
in Astoricensi et omnibus circumposilis dicecesibus si gratia, timore, vel odio se sublraxerini, cogens
faciatis publice ac solemniter nuntiari, ui, si quis per censuram ecclesiasticam veritati leslimonium
contra eum volueril agere super crimine falsitatis, perhibere.
infra tres menscs a lempore factaedenuniiationis Ferentini.
coram vobis appareal et proponat; el vos eumdem CXVHI(285).
magistrum scholarum, si super hoc convielusfuerit J. DOMUS S.TR1NI5TATH CERVI-FRIGIDI MINISTROEJUSO.BB
vel confessus, aut eliam notorium esset crimen, ^nATRlBUS.
jtixta consiitutionema nobis conlra falsarios editam, Recipil eos ir~prolectionemR. Petri.
punialis; alioquin, purgationem ei canonicamindi- CXIX (281).
calis, in qua si forle defecerit, j'uxta constitulionem MARSICANO EPISCOPO (285). .
eamdem, appellatione remota, procedalis in illum. Causammalrimonialemdijudicandam ipsi commiitit.
Si vero canonice se purgaverit, tatii ad officiumj. : (Fereiilini, ii Id. Julii.)
quam beneficia ipsum auclorilate nostra restituere Per iuas nobis (286) litieras inliinasti, quod cum
procurelis. Nullislilleris veritalis, etc. Quoclsi non in prmseniia tua qusedam mulier Pacifica (287)"
omnes . ... duo vestrum, elc. nomine, quemdam nomine Nkolaum poslularet
Datum Ferenlini, v Id. Julii. in virum , asserens inter se mutuum de proe-
(282) Joannes, nalione Longobardus, tituli S. (284) Legitur, sed mutila, inler Decretales, lib.
Clemenlispresbyter cardinalis, a Clemente PP. III, iv, lit. 5, De conclitionibus apposilis in desponsalione
anno 1188; a Coelesiinovero PP. III, vel in aliis contractibus, cap. 6.
annoU95,
episcopus Vilerbiensis; demtim anno 1199, ab Inno- (285) Benedictus,patria Romaims, credilur vixis-
centio, episcopus Albanensis renunliatus est. Anno sepost Joannem VI, circa aniiuin DominH200; quo
1210, Romsee vita excessil. Oldoin. ad Ciacon 1.1 fortasse sedenle, Jacobus comes, magnus Apuliie
col. 1143. justiiiarins, confrrmasse legiiur bona ecclesiae S.
(285) Epistolam hanc laudat Raynaldus, anno Thomoe Cantuariensis, anno 1208. UGHEL; in seric
1203, | 67. Argumenlum lantummodo exhibenius. episcoporum Marsieanoruhi, Ital. sacr. t. VII, col.
QIIOcasu in collectione noslra lenor ipsius epistolae 708.
hodie non reperialur, nescire falemur. Cerle, in (286) Decrelal. om., ut infra i. p. t.
indice apographi Conti quem Jideliter exscribi (287) Decretal. P. et MODO N.
curaviinus, ad paginam codicis 459 exslareiliciiur.
{35 LNNOCENTH III PP. REGESTORUMLIB. VI. 156
senli consensum, et carnalem copulam accessisse, A y ne cognovit, non esl tamen aliquo modo probaltim,
viripse, quamvis conlraclum sponsalium et Carnis qtiotl antequam ipse cognovissel eamdem, pater
copulam non negaret, asserebal tamen se illam in cjiis etpairuus conlradicere curavissent.
uxorem ducere non teneri, quia sponsalia inter Datum Ferentini, u Id. Julii.
ipsos stib bac fuerant condiiione contracla, si vide- CXX.
licet (288) paler ejtis et patruus sponsalibusconsen- R. CANTORI *, ET R. PBJORI DE MONTE-LEPROSORUM ;
lirent. Sed ipsi quam cilo noverunt, et sponso con- , }. DESAGIO, CAKOKICO ; ROTHOMAGENSIBCS.
tradixerunt et sponsse,quod idem vir idoneisniteba- Lilleras a R. sacerdote de Colevill.fraudulenlerob-
tur teslibus comprobare.Verum mulier replicabat. tenlas revocat.
quod licet fidcs priestiia fuerit ab utroque'sub con- (Ferenlini, iv Id. Julii.)
ditione praescripta, non lamen sibi fuerat a patre Ex tenore Iilterarum, quas nobis per dileclum
viri, vel palruo aliquando cohiradiclum, et anle filium, Ph. Jalorem praesenlium,destinastis, inlel-
ipmpus conlradictionis expressum a tesiibus, el leximus evidenler, R. sacerdoiemde Colevill.ac di-
posl illud dicebat inler se carnalem copulam acccs- leclos filios, de Pralo.... de Monle-Leprosorum,et
sisse;' addebat praelerea, quod licet a principi'0 Sancli Laudi priores, Rothomagenses,super quse-
conditionaliter contraxissenl, lemporis tamen pro-1B stione, quse inter ipsum et dileclum filium, abba-
cessu sine condilionis adjeclione pure in mairimo'- tem (289) et conveninmde Becco, super manerio
nium consenserunt, et hoc asserebal se lesiibus de Colevill. el rebus aliis vertitur, liiteras apostoli-
probaturam. Receptis itaque testibus utriusque, cum cas impelrasse, qui, cum partem citassent adver-
alleslaiiones mulieris, coram le praesentibusduobus sam, diclus presbyter coram eis noluit litigare.
examinatoribus, faceres publicari, lestes, quorum Postmodumvero, idem presbyter super eodem ne-
dicla legebantur, illico proclamarunt-,quod ipsi quae gotio vobis nostras lilteras prsesenlavit, in quibus
legebanlur non dixerant, et quoedeposuerant, scri- de prioribus meniio non fiebat. Cumquevos in cau-
pta non erant, sed ab uno examinatorumlunc con- sse cognitionevellelisprocedere,partibusad vesiram
tra eos fuit fortiler obviatum, et ab hoc mulier po- pra>sentiamconvocaiis, memoratus"abbasproposuit
stulabat, ut idem tesles, vel alii super eisdem capi- coram vobis, quod non lenerelur per illas litteras
lulis iteruni audirenlur. Tu autero,hac novitate com- siepediclo presbylero respondere, cum per alias
snotus, sequentem diem parlibus prsefixisti, quibus fuisset cilalus, queeauctoritale illarum non fuerant
in lua proesentia constitutis, omnes examinalores revocatae.Verum, qtiia super hoc dubilastis, sedeui
convocari jussisti, sub inlerminatione anatJiemaiis,_ duxisiisapostolicamconsulendam.Nos igitur, atten-
illos obiestans, ul dicerent, si essenl illseverse at- dentes fraudem presbyteri memoraii, duas commis-
testaliones, quibus obviaveranl lestes; qui conlinuo siones super eodem negolio impeirantis, quarum
alias altestaliones in medium produxerunt, quibus altera non faciebat mentionem de reliquo, quia
cum per advocalum viri fuissel objectum, sicut fraus et dolus ei patrocinari non debent, decernimus
prioribus fuerat a lestibus obviatum, posi allega- ul ipsecommodo careat utriusque.
liones mulllplices, secundse aliestaliones a partibus Daluin Ferentini, iv Idus Julii, anno sexlo.
admisssefuerunt, et altestaliones viri postea publi- CXXl (2"»0).
calse. Porro, mulier illi praecipuearliculo insistebat, < CAPITULO NOVARIENSI
qund ante renunliationem sponsalium et post, idem Pacla quwdamcanonibusrepugnaniiadissolvit.
vir carnaliler ipsam cognoverat, et ex ea filiainpro- /Ferentini, xu Kal. Augusii.)
crearat, quod proprio nilebatur oslenderejuramen- Cum pioe recordalionis C. prsedecessor noster,
to. Quia vero super his opinionesnon solum varias, qiiamdam ordinalioneminiquain, quam de insiiltien-
sed conlrarias accepisti, ad magisterium aposloiicae dis canonicis ad beneficianon vacaulia feceratis, ila
scdis recurrens, humiliter postulasli quid senlieii- videlicel, quodquilibei vestruin nepolemsuum, con-
dum sil in talibus edoceri. Nos aulem, inspectis at- D sanguineum vel amicum, in ipsa eeclesiaordinarat,
teslalionibus admissis a partibus, quas nobis tuis jtistitia cassaverit exigente, ntinc, sicut accepimus,
misisli litteris interclusas.] consullalioni tuse laliter contra cassalionem hujusmodi fraudem adhibenies
rcspondemus; quod, cum liqtiidoconstel,per confes- el dolum, ad ordinalionem eamdem vel consilium
sionemlam viri quam mulieris, quod post eonlracta processistis, cum praebendam vacare contingit,
sponsalia carnalis est inter eos copula subsecuta, unum eligendo de illis, quoruni ordinatio est cas-
pro niatrimonio quidemprscsumendumest vehemen- sala, qui, vel alius pro eo, paclionibus vel stipula-
ter, quia videlur a conditione inlerposila recessisse. lionibus obligatur, quod illius proebendaeproventus
Nam, etsi probaium sit ulcunque per tesles, quod rediget in communi, et niliil amplius inde quam
postquam pater el patrtius viri contradixere spon- unus aliorum percipiet cassalorum, el hoc juramento
salibus, idem vir mulieremillam carnali connnisiio- firmastis, quod ad electionemseu ordiiiaiioiiemalte-
(288) Deerelal. om. verba cursivo characiere di- pho, annis 13, mensibus 2, et duabus hehdo-
slincia hic el infra. madis , uno dic exeeplo. Gall. Chrisl. t. XI,
(289) GuillelmusII, abbas de Becco, qui obiit col. 251.
xiv Kal. Ociobris anno 1211, sedii, ex Clironogra- (290) YideRavnaldum, anno 1203, § 6G.
137 PONTIFICATUSANNO VI, CIIRISTI 1205. 1158'
rius nullalenus procedalis, donec quilibet de cassa- ,Aeessisset, delegati prsedicti, te ab impetitlone ma-
lis inlegrum beneficium ohlinebit; unum ctiam pro trimonii absolventes, auclorilate libi aposlolica
alio permutalis illicite, el siatulum apostolicum mandaverunt, ul infra mensem sequeniem, -juxla
evacuare poscitis, sanctuarium Dei, qiiasi hoeredita- mandalum noslrum , purgalionem canonicanrexhi-
rio jure possidere conanles. Licet auiem ex illa beres. Cseterum, adyersarii tui ad nostram audien-
casssiionissenienliahujusmodi personsecassalaenon tiam appellarunt, ne d.elegatituam jnirgalionem ad-
reddanlur indignae, quomhrjs valeant eeclesiaslica mittercnt, nisi compurgatores lecum duos saltem
heneficia oblinere, quia tamen fraus et dolus alicui episcoposadhiberes, cum in litteris nostris mentio
'
patrocinari non debent, et nos, secundum propiie- de episcopis haberetur, similiier prohibentes, ne
lam, dissolvere debemus colligaliones impiciatis et quosdam, qiios te compurgalurosaudierant, ad pur-
fasciculos deprimenles (sk), per apostolica vobis galionem admiilerent, cum "parati essent dicere
Bcriplarnandamusetdislricte proecipimus,qualenus conira eos. Et, Iicel delegati ssepiusnominaii ap-
collusionembujusmodi penitus rescindatis. Alioqtiin, pellationi huj'usmodi non duxerinl deferendum,
omnes eos qui ad lioc aliquq pacto, vet j"uramenlo, quoniam in iitleris nostris obslaculum fuerat appel-
vel alio quolibet, vinculo lenenlur aslricii, nisi in- o lationis' amotum, et iam eis de malitia
- et odio qtio
*
fra quindecim dies posl receptioncm praesenlium ° adversaru lui te persequebanlur inique constabat,
-
coiligaiioiiein lalem dissolverint, - tanquam sacris cum el bonsefamse proediclicompurgatores existe-
canonlbus inimicam, excoro.niunicalionissenteniiae rcnl, et in suis gradibus, ecclesiis et honoribus lole-
decernimussubjacere. rarentur ab Ecclesia, nec delegali aliquid sinisiri
Datum Ferenlini, xu Kal. Augusli. dc ipsis audiissent, verbum lamen quoddam, quod
Seripium est archiepiscopo Mediolanensiet cpi- fueral in litteris nostris apposilum, vehcmeiiiitiseos
scopo Novariensi, ui prwmissa aucloriiaie apostolica movit, ubi videlicet scriptnm erat, quodper septem
publkare procurenl. inter episcoposTusciae, vel canonicos majoris Ec-
_.Dalum, «I supm. clesiae, seti priores ecclesiarum sodalium civilaiis
CXXII. Lucanae, presbyieros, aul diaconos bonoe famoe,
R. LDCAKO ELELTO. luam purgationem reciperent, non obslantibus lit-
Ipsum ad sedein apostolkam sacerdolii gradum et leris, quas, de episcopis non habita mentione, tui
consecralionisbeneficitnnsusceplurutnvocal (291). adversarii reponarant. Ex hoc enim videbatur eis-
(Ferentini, x Kal. Augusti.) dem, quod ad purgalionem luam duo saltem essent
Dilecti filii, J. prior Sancti Fridiani Lucani, et B. („ episcopi adhibendi. Verum, dilecti filii, J. canonicus
Fasolus, canonicus Pisanus, per suas nobis lilieras Sancli Martini",P... presbytcr, prior S. Reparatoe,
intimarunt, quod, rccepiis litteris quas eis super cl magister J. canonicus Sanctoe MariaeForispor-
causa lua curavimus destinare, per uniiis mensis lam, in delegatoruni praesenlia juravernnt, quod
spalium exspectarunt. si quis forsitan apparerei, verbum illud , de adjectione.videlicet episcoporum,
qui aliquid proponeret el probaret super raalriino- fncrat ad pelitionem ipsornm a nobis adjectum, ila
i.io quod contraxisse cum yidua dicebaris, excom- tamen qtiod, si possis alios sepiem inter canonicos
municanies solemniter, eiexcommuiiicauoiiemsuam et priores ecclesiarum sodalium conipurgalores ha-*
Incienies per universas Lucanae civitatis ecclesias liere, adhibere ad purgalionem episcoposnullaienus
nunliari,si quis impedire prsesumerel, quominus lenereris, sicut ab ore noslro se audisse dicebani;
tesles perhiberent lestimoniiirii veritali, Yerum , addenles , quod ideo in capitulo ipso suppressa fue-
elapso fere jam niense, cum lui eis adversarii sug- rat copulaliva conjunctio, et posita disjunctiva.
gessissent,quodIngerannus polestas, R. consiliariiis, .Deinde vero, cum ad ecclesiam Sancti Fridiani,
etM. nolaiins civitalis Lucanae, ab eis qui contra prxdicto priore aliquanlula iniirmilate gravato, ad
le laiuri iuerant leslimonium, exegeranl et recepe- ejus, et condelegati sni proesenliamaccessisses, di-
ranf juramentum , ne quid contra le proponerent D lecto filio, P. basilicaeduodecim.AposloIorum pre-
coram ipsis, et prsedicti prior et B. Pisanus cano- sbytero cardinali, majori parle cleri Lncani poies-
nicus, id libi fecissenl, sicut debueranl, nuntiari; late, ac aliis multis prsesenlibus et clamontibus
poteslas, consiliarius, et notarius memorali, ad quod luam vellent innocentiam compurgare, coram
eorum prsesenliam accedcnles, laclis sacrosaiiclis altari B. Fridiani, tactis sacrosanctis evangeliis,
Evangeliis,juraverunl quod nullus-super hoc eis juravisti, quod neque cuin" vidua; neqne cum alia
tcnebatur astrictus, <juoininusveritali lestimonium "mulieremairimonium contraxeras, nec nxorem al-
perhiberel, et quod ipsi, nec per se, nec per alios, . lerius cogaoveras te scienie, nec perjurium, vel
quemquam cogerent ant cogi permiiterent, nee ali- excommunicalionemscienter incurreras, super his
quem impedirent, quominus proccderel ad lesiimo- prsesertiin de quibus fueras impelitus. Generaliier
nium proferendum, universos, quantuni in eis lue- quoque de omnibus, quse tibi objecta fueranl, ie
ral, absolvenies, si qui eis super hoc aliquatentis solemniterpurgavisti. Ad hoec, Tolomcuscantor, J.
lenereniur. Cunique nec sic conlra te aiiquis pro- nraesbyicr, magistcr Palmarius, cl Opizo diaconus,

(291)Vide epistolas, libri.qiiinti 140, 153. libri sexti 58, U2.


PATtiOL.CCX.Y. S
139 INNOCENTIIIII PP. REGESTORGMLIB. VI. liO
ct canonici Sancli Maiiihi, S. Reparatoe,Sancti Mi- A CXXV.
chaelis, et SancioeMariseForisporlam priores, -qui MAGISTRO GUALrREDO , CLERICO SAKCTl KACRICII BE
sacerdotii funguntur Iionore, publice jtiraverunt, TARDUBIATO.
qtiod le verum jurasse credebant super omnibus, Suscipil eumin protectwnem.
fjuoete non commisisse j'uraras. Quia igilur reclis (Ferentini, iv Id. Julii.
dispositionibus nihil morse, vel difficuhatis debel Solel annuere, elc, in modumproleciionetisqne
aiFerri, ne gregi dominico diu desit cura pastoris, suscepinius. Specialiter autem ecclesiain Sancti
. discreiioni luae per apostolica scripta mandamus, Mauricii de Tardubiato, sicul ipsam juste possides
qualcnus usque ad ferias Quatuor Temporum nunc el quiele, auctoriiale tibi apostolica confirmamus.
proximo vcnturas noslro te conspeclui reprsesenies Nulli ergo noslrseproteclionis el coulirnialiouis,etc.
sacerdoiii gradum, et consecrationis benefieiiun Si quis autenij elc.
suscepturus. •DaluinFerentini, IVId. Julii.
Datuni Fereniini, x Kal. Augusti. CXXVI.
CXXIII. ABBATl (292) ET CONVENTOI VILLJEMAGNvE.
ABRATI SANCTI BOSCIANI; ET '
BE CERRETO Ne quis in monasterium eorum ipsis invitis
R
a
LAUDENSIS DIOECESEOS, ET SANCTI GABRIELIS intrudtiiur.
CREMONENSIS PRIORIBUS. (Ferentini, vm Id. Augusti.)
- Ul inquirant de eleclioneabbalis S. Pelri de Pado Ad nostram noveritis audientiam pervemsse,
(Ferentini.) quod quidam in monasterium veslrum consangui-
"Per liiteras dileclorum (iliorum, capituli mona- neos et amicos suos, vobis invitis, inlrudere mo-
:slerii Sancti Petri de Pado... abbalis Sancti Sigis- liunlur, el ad receptioneni eorum vos minis et ter-
:mundi... archidiaconi, et.„. Praepositi S. Lucise roribus lionsolum inducere sed compellere non
Cremonensis., quos ad recipiendam resignationem formidanl. Eapropler, dilecli in Domino filii, mo-
dileeti'filii ,~Lanf. ipsius monaslerii tunc abbatis, nasierio vestro providero volentes, auctoriiate
ilux-imiisdepulamios,nostris esl auribus inlimatum, prseseniium inhibemus, ne quis in monasterium
quod cum diclus~Lan.de nostra licenlia resignasset ipsum aliquos, praeter veslrum vel majoris partis
regimiiu abbalke.fralres ejusdem Iociconvenientes consilii sanioris assensum, intrudat. Nulli crgo...
in nnum, dilectum filium,.J. moiiachiim, in paslo- inhibilionis, elc
rem suum unanimiter elegerunt, cttjtis eleclionem Dalum Ferenlini, vm td. Augusli.
suppliciter poslulabant aucloriiate apostolica con- (Z CXXVII.
'firmari. Verum, quia de idoneitate personse nobis EISDEM.
JIOIIpotuit fieri plena"lides, diserelioni vestrae per Jurisdiclionemiemporalemin Viilamagna ipds
apostolicascripta manilamus, quatenus , si eamdeni confirtnal.
•electioncmde persona idonea-iiiveneritiscanonice (Ferentini, vm Id. Angusli.)
celebraiam, ipsam vice nostra , sublato cujiislibet Sieut nosiris esl auribus iiilimaium, licet lu, fili
contradictionisel appellationisohslaculo, -confirme- abbas, el prsedecessoreslui lcroporalemjurisdictio-
tis. Quod si non omnes his... duovcslrum., ete. ncm in Villa magna, quse ad monasterium veslrum
DalumFerenlini. nullo pertinel mcdianle,.libere consueveritis exer-
CXXIV. •cere, habitalores ijisius pro suis excessibus tempo-
NOBILI VUIO J. COMITI TRICARICENSI. ifaliter punientes; nunc tamen qtiidam corum,
Ut terram, quam de manu hoslium Theulonicornm volentes conlra slimuluni calcitrare, aucloriiaicm
recuperabit, servet ad, disposilionemRomanwEc- veslram eludere moliunlur, ei ad aliorum proic-
desim. ctionem confugiunt, ul veslram subfugiant poicsta-
(Ferenlini.) lem. Quia vero pali nec volumus nec debenms, ut
KobililatUuaj, quam haclenus fidelemac devolam ^
sumus experli, et.amodo tidelioremac devotioreni monasterium ipsum sui jnris suslineat lsesionem,
discretioniveslrse per apostolicascripta mandamus,
.experirisperamus,providadispensalionecoiicedimus,
ut lerram, quam demanibus hoslium, Thcutoiiico- quatenus in habilatores Viilseproedictae,secuiidum
rum videlicel, ac fautorum ipsorum poterisliberare, antiquam elapprobatam coiisuctudinem,j"ufisJictio-
ad noslroedispositionisarbitrium , et regiaefideliia- nem exerceatis libcrc temporalem.
lis obsequium leneas , et conserves, el donec ex- Dalum Ferenlini, vm Id. Augusti.
pensas recuperes, quas pro ipsius acquisilione le CXXVUl.-
utililer praeter debilum fecisse monstraveris, infra ABBATI SUBLACEKSl (295)
terminum conipeteniem, cum super hoc fueris rc- De provisioneEcclesiwde Scanznno.
uuisilus, resliluere non -cogaris. Nulli ergo hanc (Fcrentini, n ld. Augusli.)
noslrse concessionis, etc. Cum dileclus filius, Nicolaus miles, nobis clim
Datum Ferenlini. proposucrit conquerendo, quod venerabilis fraicr
(292)Berengarius HVillaemagnensecceiiobium, ab insirumenliscomprobaUir.Gall.Chrisl.I. VI,eot.405.
anno 1175usque ad aiinum sallem 1205,-rexisse ex (295) Viiieepislolamlibri quinli 82.
'
«II PG.NTIFiCATUSANNOVI, CHRISTl 1203. 112
nosler, Marsicanus episcopus (294), Bonum liomi- A animam suam non poual pro illo, qni pro eo spiri-
ucm presbyterum in Ecclesia de Scanzano ad prae- tum einisit in cruce? Si quidem, ut relribuamus ei
senlationem quoruindam insiitueril palrononim, eo aliquid jro omnibus quoe iribuit ipse nobis, ncc
irrequisito, inscio et contempio, qui non minimus tribiilalio, nec angustia, necmors, nec gladius nos
palronorum existit, dileclo filio... proeposiloSancli debet aliquatenus reiardare, quominus si necessit.is
Salvatoris de Paierno, etmagistro Joanni, cano- exigat, el deposcal utilitas, gustemus pro co cali-
nico Celancnsi, catisam super hoc duximus com- cem passionis.]
-miitendam, qui, partibus convocalis, et audilis Si enim quemadmodum ambulavit ambulare dis-
liine inde proposiiis, licet per asserliones jianium ponimus, et vestigiacjussequi, nec opprobria ex-
coiisiiterii cisdem, in coiileihplum ipsius militis, probranlium, nechoslis familiaris insidias, nec
palroni ejusdem ecclesise, j'am dictiim fuisse pre- inimici soevientispolenliam debemus aliquatenus
shyterum insuiutum, instiimioneintamen ipsius oh forniidare, quin in viis-ambulemusipsius, elpedes
reverentiain episcopi non cassanles, ulrique jiarti noslros in ejus semiiis dirigamus, passo compa-
|us suum decrcverunt illaesumservari. Nos igilnr, lienles ad lempus, ut in seternum regnanli feliciter
inielleclo quod institutio ejusdem'prcsbyteri facta confegnemus. Novimus etenim, et cerium lenemus,
fuaril proedicto Nicolao, patrono, irrequisito, in- ° lam ex projilieiica quam evangclica lcclione, quod
scioet coiilempto, per episcopum qui non ignora- impropcrium exspeclavil cor ejns, cuin ei lingua
verai jus ipsius, eani exigchle justilia decrevimus malediccntimn exprobrarel, qnod filiusfabri essel,
irritandam, per aposlolica libi scripta mandaules, potator vini, et piiblicanorum amiciis. Novimus,
quaienus, ne dicta ecclesiamaneat desolaiarcctore, quod qui cdebat panes cjns erexit calcaneunicon-
praedictoNicolaoel aliis palronis auctoritate nostra tra ipsuin. Novimus, qualiter spulo consprrstis,
proecipias,ut, unanimiler in personam eonveoienles coesus colaphis, spiuis coronaliis, Pilali tyrannideni
idoneam, eam instituendam in eadem Eeclesia me--- perliilit patier.ter, crucifixus ad uliiniuni, el lancea
inoralo episcopo reprsesenlenl. Si vero super hoc perfor.itus. [Ntinquid ergo tuo te factori negabis,
concordare noluerini, jam diclus episcopus eccle- uirecuscs onus EcclesioeHicrosolymiiauaesubire,
- siam ipsam de persona idonea secundum staiuta quam ipse suo sanguiue consecravii? Si te sibi
canonica poterit ordinare. dignalus esl quodammodo ehgcre successoreii),
Datum Fereiilini, n Id. Augusli. nunquicl non adibis bcereditalem ipsius, ncc susci-
; CXXIX (295). labis scmen fralri defuncio, qui per le disposuil
S. (296) TITULIS. PRAXEDIS PB.ESBYTERO CARDINALI, „ forsitan in lerram peregiinalionis, et iiraedicationis
APOSTOLIC.E SEDISLEGATO. suse semcn evangelicum propagare?] Absit, ul la-
Exhortalur eum ad subeundem patriarchalum Hie- bores, dolores et timores evites, p:niperta:es, an-
rosolymilanumquem pro sui inlegrilale rccusabut. xietates ct necessilales efjugias, ne snbea? onns
(Ferenlini, xvn Kal. Seplembris.) illud, ad quod es divina disposilionevocaius! Absit,
Ut lapsum liumani generis repararet unigeiiilus ut pro illo labores evites, qui pro te per prophciam
Dei Filius, Jcsus Curistus, cum in fonna Dei essei, se asserit laborasse, dicens in
psalmo; Laboravi
exinamvil, ut testaiur Aposlolus, seinetipstiiii, for- susiinens (Jer. vr), et de quo evangelista tesiatur
mam servi suscijfiens, in simililudine hominum quod liora qiiasi scxla sodebal supra putetim ex
factus, et habilu invenlus m homo, et elegit sibi itinere faligatus ! Absit, ul pro eo dolores evites,
Hierosolymampassioni," factus obedicns DeoPatri quem pro le non dubitas doluisse, j'uxia quod ipse
usque ad moriem crucis, et peecata noslra in eor- asseril in propbeia : 0 vos omnes, qui transitis per
pore suo perlulit super lignum, reputatus cum ini- viam, altendite, 'et videle si est dolor similis sicul
quis, et cum tairouibus crucifixus. Nisl ergo de dolor meus (Thren. I); et qui de se ipso in Evangelio
iiigratitudinis vitio servus voluerit inutilis comlem- prolestatur: Trislis esi anima mea usque ad mor-
nari, nec jugum, necjugulum recusabit-siibirepro D tein (Philip. n)! Absii, ui pro illotiraores eviies qui
Domino,cum Dominus tradiderit se proservo morie de se legilur in Psalmo dixisse: Timor ei ireinor
lurpissima eondemnatus. Sane [ui omnem occasio- venerutttsuper me (Psal, LIV),et de qno in Evauge-
nem nobis Dominus tolleret, nec ad excusand.is ]ip loqiiitur quod ccepil pavere ei toedere! Absit, ut
excusationes in peccato iiegligenliailocum aliquem pro eo fugias paiipertalem, qui pro ic pauper est fa-
rcsefvaret, quidquid servus pati potiiisset pro Do- clus, juxta qtiod asserii in Projijiela : Pauper, et
mino, pene passus esl Dominusante pro servo. dolens ego sum (Psal. LXVIH) , el in Evangelio :
Qnls ergo terrena omnia non.relinqual pro"eo quem Vulpesfoveashabenl el volucres cmli nidos, Filius
descendisse.novil a, coelestibus ad tcrrena? Ouis aulemhominisnanhabetubicapul reclinel(MaiiluVIII).
(294) Supra; epistol. hujusce libri sexti 119. Illlegram ctnumeris omnibus absolulam exliibemus
{295) Diversa-epistolse hujus fragmenta exliibet ex apographis indubiialoe fidei, Valicano et Conii.
R.iyiialdtis,aniio 1205, § 10. Quoeapud ipsum le- Ea quse in Geslis velaliter leguntur vel desunl, du-
gitniur, hic, de morc, uncis inclusa suut. plici ad initium cujttsque liueaevirgula in niargine
Ainplioreinet coniinuaia serie expressam, legfire apposita distinximus.
esl in Geslis, i; LXXXVUI. Sed et illic quaedamdtiobus (296) Deco sa>piusjamdictum est,
in locis difleruni, tjmedam in (ine oinnino desunt.
i 13 -INNOCENTIIIII PP. REGESTORUML.I8. VI. iU
Ahsit, ut pro eo anxietates -rerugias, in cujus per- A inlegralionem terrae Nalivitalis Dominicoelolis
sona loquens Projjheta sic ait-.-Anxiatus est in nu viribus elabores. Accedenles enim ad praesenliam
spiritus neus, el in me lurbalum est cor meum(Psal, noslram dilecii filii.... prior, et..,. canonici se-
CXLII),et qui asserit de se ipso : Baplismahabeoba- pulcri Dominici, lam viva voce, quam per litle-
plizari, el coarclor donecperficiatur (Luc. xu)! .[Ab- ras (297) : « Capiluli sui, suffraganeorumEcclesise
sit, ut pro eo necessitates effugias, qui pro te, u Hierosolymilanoe,cliarissiini in Chrislo filii noslri,
alia taceamus, se in famis et sitis necessitatem in- A. regis Jlierosolymitani iilustris, el plurium alio-
duxil, jnxla quod legitur in Prophela : Dederunlh rum, nobis humiiiter iiitiniaruiil,- quod honaeme-
escam meam fel, et ht siti mea polaverunt me acelc morioeM.,(5t98).Palriarclia Hierosolymitano, viam
(Psat. LXVIII)], et sicut de eo evangelisla tesiaiur, universoecarnis ingresso, convenerunl in unum, ul
quod cum jejunassel quadraginla diebus, -et qua- de proeficiendosibi poniifice pariter perlraciarent.
•*Irag'iila noctibus posiea esuriil, -el cui cum cla- -Cumquetalemqusererent,qui lanlain possetecclesiam
masset in cruce : Sitio {Joan. xvn); acelum, sivc in Imjus leinpestatis articulo provide gubernare, fa-
viuum mirraUim, sive etiam felle inistum, crucifi- cium est, Doniino facienie, quod in le contulerunt
geniium dexlera propinavit. Si torle te moveat, uiianimiter vota sua, nobis humiliter supplicantes,
quod ad illius Ecciesioejirsesulatumvocaris, cnjus B nt<cltibi dislricte proeciperedignaremur, quatenus
ad prsesens non poteris p<)ssessionemadire, utpole •eorum desideriis assentires, el paliium libi ad per-
quoe fere loia nunc ah hostibus detirieiur, ad lem- fectionem ponlificidis ofiicii mitteremus. Addide-
pus illud reducas oculos tuse mentis, quo Jacobus, riini insuper, quod nisi te in pairiarcham concede-
ifrater Domini, suscepit Ilierosolymam gubernan- remus eisdem, lota orientalis Ecclesia dissolutio-
dam, non quidem favenlem sibi, setl poiius repu- iiem honesialis.et religionis enervationcin incurfe-
gnantem ; ulpole in qua i111tenebaiit eo leinporc ret, et a nolilia raatris sux, vidclicel Romanas
polenlalum, qui et Dominum crucifixerant exira Ecclesiae, in confusionom propiiam cohtumacius
uinem, et circa lemplum postmodum ijisum Jaco- aberraret. Licet autem propter evidentem utiliialem
Jnim occidertinl. Et, licet Joannes et Thaddoeiisse- Ecclesiae Romanse, cujus te membrum raagnum ct
cundum carncin fuerint ffalrcs Domini, Jacobus honorabile repulamus, grave sit nobis, et fratribus
tameii speciallter dicilur frater ejus, ulpole qui nostris, non modieum.et molestum, le ad postula-
relictam fralris defuncii duxit uxorem, ut semen tioneni eorum Ecclesioellierosolymitanaeconcedere
ei juxta Iegem Mosaycam suscilarel; qui eliam non iu pastorem, cum valde necessarius nobis existas,
incongrue dicilur supplanlaior, cum quodam modc p tanquam vir nobilis, el honesius, facundus, el lil-
apostolos supplanlavit, ulpole qui quarovis prinuu teratus, et lam in temporalibus providus, quam
inier alios non fuissel, coeieris lamen quasi jus spiiiiualibus-citcunispeclus, maxime propler illum
priniogeiiitiiroe prsoripnerit, dum priinogeniiaiii specialis devotionis affeclum quein ad persouam
-suscepit ecclesiam gubernaiulam, de qua videlicel noslram habere dignosceris, et propler illam fami-
Projiheia lesialur, quod de Sion exivil tex, et ver- Iiaris dilectionis dulcedincni, quam erga le proba-
hum Domiitide Jerusalem. Ilacc est civilas Regis niur habere; propler urgenlem lamen (299) nc-
magni, de qtia nuilla dicta sunt jgloriosa,el illtid cessitatein, non solum EcclesioeHicrosolymiianse,
quasi praecipunm quod subjungitiir : Maler Sio« sed toiius orientalis provinciae, quamdam nobis
dicet, homo, el homo[aclus esl in ca, et ipse funda- quasl violentiam inferentes, monemus discretionom
vil eamAllissimus(Psal. LXXXVI). tuam el exlidrlaniur allenle, ei in remissionem
Praelerea, licet pars ipsius ecclesise, quod do- injungimus peccalorum, obsecranles per aspersio-
Ientes referimus, in. excidio terrae sancioe capta nem saiiguiuis Jesu Chrisii, qiiaienus, divinoevoca-
fiierit, et ab hoslibiis trucidaia, pars tamen quae tioni conscnliens, prsediciorum omnium.uesideriis
manus evasil hostites, imo eliam ipsa ecclesia, qusc condesceiulas,et eleclionem rccipias de te faetam;
per novam esl sobolem rcnovata, in pastorem te j) ne, si aliter egeris, volunlaii divinaercsisiere vi-
sibi expetil, et exspectat. Non ergo de loco causeris, dearis, quse tamen ei a volcntibus et anolentibus
cum jiersonas habeas, quas gtibernes-, quia no- semper impletur ; prudenler aliendcns ," ne, si
men Ecclesioead personas referlur arojdius qtiam persona minus idonea, vel forsan indigna, eidem
ad locum, licet ad hoc spiritualitcr ppstuleris, ut proeficeretur ecclesioe,juxla desiderium aliquorum,
de loco solliciius ad recuperallonem ipsius, elre- tibi propter coutradiclionem tuam posset non im-
(297) Haecdifferunl ab his quse legurilur in Ge- cum suo patriarcha A.ymcricoreconciliare cona-
stis, loc. nl. reiilur, refert Willelinus Tyrhis, lib. xxu, c. 7. Ad
,' (298) Agittir hic de Monacho. ilonachus, de Flo- eum, jam ad pairiarchalum evectuin, spectanl non-
rentina civitate oriundus, cum Hierosolymam devo- niillae Innoccnliiepistolae, lib. I cl ii. Ejus quoquc
! lionis causa venisset, a patriarcha primum can- meininit ALRERICUS, Chronk. an. 1153, pag. 52i.
cellarius, deinde archiepiscopusCaesariensiscreaius Videndus insuper UGHELLUS, lial. sacr., t. Jtl, eol.
fnerat, ex qua ecclesia ad liierosolymilanamtransiil 487, et t. IV, col. 1097. Qui plura velit, adeat- LE -
xiniio1194, et obiit anno 1205. tiunc Csesariensem QUIEN,Or. Chrisi., l. 111,col."1252.
archiepiscopumelectuin, niissum Anliochiamciim (299) Qtioe sequunlitr, his concinunl quselegunlur
Eraclio, patriarcba Hierosolyiuitano,el aliquol aliis i_nGesiis, loo cit.
episcopis, a BalduinoIV, ut Roamiuulumpiincipein
143 POSTIFICA-TUSANNOVI, CHRBTI 1203. 140
rnerito imputari. Nec laborem islum refugias lan- A epdem sialu non perriianei, immoDilis perseveret,
quam proficere nequeas ut exopias, qnia Deusnon prxseiiim, cum nec invisibiles etiam hosles desint,
tam profectum remuneral quam labo.rem, propier- qiii et per se invisibiliter, et visibiliier per liostes
quod dicit Aposlolus : Unusquisque propriam mer- visibilcs quos- i.nimitiunl,'eos maxime non terrere
cedent aecipkt secundumsuum laborem (II Gor. m), - sohimmodo; sed dejicere moliuntur, qui manum
el alia Scriplura-teslatur r Reddet Deus mercedem mjttinit ad fortia, ei, posteriofnm obliti, ad ante-
laborum sanclorum suorum, Unde _caute dixit riora jugiter se extendunt. Sane; si de-nnmdo fuis—s
Aposlolus : Plus omnibus laboravi (I Cor.xv), nec ses, niundus quod siuim ei-al forsitan dilexissel,.ut'
dixilomnibus plus profeei ..'quanqnam ex laboribus omnia libi mundana snccederehl, el nihil tuum de-
tuis profecius spercmus non modieos proventuros. siderium-prsetenret. Verum, quia non es demundo,
< (500) Nos ergo, pallium, insigne- vidclieel pleni- ul mundana secleris, cum non.quae lua sunt qute-
tudinis pbniificalis officii, dilecto' filio nostfo, P. • ras, sed quoesunl potius Jesu Christi, nec gloriam
(501) lituli S. Marcelli presbyiero cardinali, apo- propriam expeias, sed crucis verius crucifixi, cum
slolicsesedis legaio, per praesentium latores difigi- Apostolo, eisi non exterius voce, tamen iuterins
miis, tibi juxla -formam solitam, quam ei subbulia menie clamans : Mihi .absil gloriari nisi in cruce
nosira mitlimus, conferendum. Tu ve.ro, vel a ^.Domini nostri Jesu Chrhtif odil le mundus, ct quem
suiTragaiieis, vel aliis quibuslibet catholicis dnnla- per prospera sibi conciliare non poluit, .adversis
xal episcopis auetorilale noslra te facias in episco- nililu-r perturbare. Non esl igilur nobis ve.llibi mi-
pum eonsecrari, eum nolimus ul ad nos, pro mu- randuni, si crucis obsequio speeialiter depnlatus,
nere eonsecratitmis obiinendo, labores, et Ecclesia et in lerra crucifigeniium constilutus, menle ac
- Itierosolymitana laniarum dispendia subeal expen- corpore cruciaris, cum non cruciari neqtieal crucis
sarum. TJt autem benevolentia noslra non remilli, baj'ulus, dum infirmilali compatitur proximorum, et-
sed augeri circa le poiius videaiur, volumus ut in- dolet causam negligi eriicifixi. Ipse siquidem Moy-
jiinclse libi legalionis officiumcum prsedicto legalo ses, qui eduxil populum de jEgyplo, el serpeniem
nihilominus exsequeris, cum itaEcclesiae Ilierosoly- in eremo exallavit, murmuraliones suorum susti-
miloe te cohferre veliraus, ul EcclesiaeRomanoele _nuit, el insidias hostium esi perpessus, el Apestoto,
nolimus auferre. qui gloriabatur in cruce, angelus Salanoe Cait ad
DatumFe.eiilhu, xvnKat. Septemh"ris,annosexlo. stimulum depulalus,ne, illum revelationum extol-
» Scripium esi cardinali, «' eum-ad hoc moneal et leret magnitudo. Quia vero secundum laborem pro-
"ndueat, hoc addito, quod si forsan ad id induci p prium_ mercedem recipiet unusquisqtie, nec s.unt
nulla potuerit ratione, tu et ipse apud vos pallium " condignaepassiones hujus lemporis ad futuram glo-
reservelis,-procuranles, ul prior, el canonici se- riam, quae-revelabiturin nobis, non debes yel inter
jmlcri Dominiei aliam sibi personam idoneam, et nimios labores deficere, vel hiter onera quse quasi
EcclesiseRomanaedevotam eliganl-in paslorem, cui solusin partibus illis sustines-,desperare,sed in eo "
tandem.negotii serie nobis plenins inlimata, juxta qui consolalur nos inomni tribnlaUone nostra po-
quod a nohis receperitis in mandalis, pallium con- tius consolari, ulpoie quem dixisse legisli :.¥enite
ferelis. ad- me, omnes qui laboratis et onerati eslis, el eg-n
Dat., ul supra. > reficiam vos (Malih. xi)~; cum nec ignores, quod
CXXX (302). :- non coronabilur, nisi qui legilinie decerlarii. Si
S. TITULISAKCT-E PRAXEDrS PRESBVTERO CARDINALI. doleas-igitur domum Domini factam ess-espeluncam
Exhortaiur eum ad paticnler sustinendum tabores latronum, el lioeredilalcm nostrain, iino verius Jesu
. ^pto terra sancla prmferendos. Christi, non solum adexlraneos, sed ad iniinicos
(Ferenlini, IV Idus Augusti.) etiam catholicoefidei esse versam, in hoc .ejus imi-
Si alicjiiandoin hoc mari magno et spatioso, ubi lator existes, quicle se ipso asserit in Prophe.ta :
rcptilia, quorum non esl liuinerus; animalia quoque j) Zelus domus iuw comedit tne (Psal. LXVIII) ; et cui
pusilla el magna terrenl ssepins navigantes, niens - hsereditas propria est proeclara. Si irisi-aris quod
luae discrelionis concutiuir, incursus liuctuiim et terram passionis et resurrectiouis Dominicaepossi-
venlorum formidans impulsus, non miramur ali- dent Sarraceni - leraplum coinquinant, et veluti
qualenus, nec movemur, cinn in mari limeat oninis impune.sanguinem sanctomm effundunt, ejus inhas-,
homo, ita ut ipse aposlolorum princeps, cui con- res vestigiis quj. deploral in psahno: Deiis, vene-
concessuma Domino fuerat, ul -super undas maris runt genlei in hwretlilalem.tuam, polluerunt- lem-
id eumveniens amhnlarel, videns venium validum plum sanclum tuum, posuerunt Jeruscdem in pomo-
fenientemj non solum limuerit, sed fuerit pene rum custodiam. (Psal. LXXVIII).Si mcereas quod
siibuiersus, nisi divina eum dexiera erexisset. Flu- principes et-alii qui. si_gna'culiiincrucis assumpse-
ciuat enim bic mundiis ul mare, nec esl facile ut rant, lanquam fiJii Ephrem, intendenles arcum et
quis in fluctuanti non fluctuet',*aul in eo_qui in roiltenles sagittas, sint in die belli conversi,-ct a
(500) Ab liinc usque ad-finem".rursus differunt (302) Legitur, sed non jntegra, apiid Raynaj.di.im^
Gesta./oc. cit. annoi'203, g 9. Qtiic
* apud -ipsujn
- • leguhlur,
> liic-uucis
(301) Do eo j'am egimus supra* inclusa stiut;
'
147 INNOCENTMIII PP. REGESTORUMLIB. VI. 143
pnrilate piioris proposili recedentes, nogligere vi- A stalum coiiverteres in ruiiiam. Accepimus enim,
dcanlur reliquias lerroe sancloe,nobiscum mcerebis quod, ctim in terram Nalivilalis Domihicselanquam
pariler el cum illo qui eis exprobral in prophela : peregrinus et advena navrgasses, ditectus frliusno-
Filios, irsqtiiens, cnutrivi et exaltavi, ipsi auteni ster, S. tiluli S. Praxedis presbyler cardinalis,
sprevemnt me (Isa. r); iilique succedere te pstendes, aposlolicae sedis legalus, apud dilectos filios, Ty-
*
qui civitatem Dei ab amici&etiam asseril inter an- renses canouicos, quantum permittebat honestas,
gusiias deslitutam. Sit igitur libi haee tristiiia ma- interposriit partes suas, ut te sibi eligerent in pa-
teria gaudii, et mceror in Isetitiamconvertatur, nec storem. Cmnque fuisses eleclus a canonicis, el a
do'feassr non omnia libi succedunt ad votum, cum Iegaio ipso postmodiim confrraraius, qtii tibi etiam
*x conlihgentibus nil omitlas. Gaudeas qno- spiriluaiium ei temporalium administralionemcom-
que, si pro "eo faligerisad lempus qtii pro nobis raisil, mulatus es in virum atlerum, sicut lcgitur
cxinanivil, ut Aposlolus asscril, senielipsum, in de Saule, cujus utinam inobedienliam*non sequa-
simililudinem hominum facliis et habiiu invenius ris, el casum siinilem non incurras! Legato igitur
ul homo, si pro o.mnibusquaetribuit ipse tibi, eiiam prolinus te opponens, nobis, et apo_stolicoesedi
calicem quem biberat ipse bibas, euni -ij>sepro te cujusauctorit.tie fungitur, in eo te opponere pree-,
caticem guslaverit passionis. Nos anicm, non lan- B sumpsisti, et ingralus gratiae libi faclse, inobedien-
tum rndigni. vicarii, sed inuliles servi ejus, et com- tiae viiium non vilasttr Contra eonsilium quoque
palimur passionibus iuis, el doloribus eondolemus, cardinalis ipsius, te fecisti postmodum in ejiisco-
ct tabores iuos,,in quibus possumus, intendimus re- pnm consecrari, et in die sotemni solemriiterin pon-
Jevare, nec obliviscimiir tni aut reliquiarnm lerroe lificalibus celebrasli. Unde, propier hoc el alia
Nativitatis Dominicae,licct propter locorum distan- qusedam,legalus ipse in ie siispcnsionis sententiam
tiam et rarilatem nuiuioruiu (e non valeamus, ul promnlgavil, doncc ejus le conspectui praeseutares.
volumus. per nuniios aut Jitteras sa^pius visiiare. Ei, licet ipse senteniiam illam relaxaril ex parlc,
Nec tliffidas ex eo quod exereitus signatorum in tti tanien in tua contumacia perseverans, in ejtis
Groeciamdicitur divenisse, quoniam nos, qiiantum disiulisli diutius praeseniia coinparere. Quamvis
[lossunhis, de terrse sanctoe siiinus subveiiiione autein lantaeindevoiionis initia vix bona credanlur
solliciti, "etad ejus subsiilitnn tolis nisibus aspira- novissima secutura, plus tamen necessitatem Hie-
mus. Nosse quoqne le voltimus, quod, iicel P. ti- Fosolymitanseprovinciae ailendenles, pallium, in-
tnli Sancli Marcelli presby.er cardinalis, aposio- signe videlicel pleniludinis jionliiicalis ollicii, prae-
licoesedis tegaius, cum Venetis non potuerit trans- e dielo et dileclo filio P.... tiiuli S. Marcelli presby-
frelare* ante advenltim taraen a proesenlia noslra tero eardinali, apostolicoe sedis-legatis, duximus
recessit, ita quod, cuin litteras tuse devotionis re- destinanduro, ul de ipso, proul viderint expedire,
„>epimus,navein transfretationis intrarat.J Qualiler disponant, sie videlicet, ul illud, j'uxta forjnam
aulem stiper faclo Tyrensis Eccfesise duxeiimus quam eis sub bulla nosira iransmiitimus inlerclu-
procedendum, et Iitterarum, quas snper hoc dirigi- sam, tuaedevolioni conferan-t,si tibi fueril meriio
mus, tibi poieril inspeciione patere. conferendum. Utinam ergo te talem exiHbeas,ut
DalumFerentiiii, lv Idus Angusii, anno sexto. non inhonorari debeas, sed merearis polius liono-
CXXXI. rari!
TTRENSl ELECTO (305).- Datum Fereniini, n Id. Augusti.
CXXXIL
Arguil, qtiod vix ad nrchiepiscopatemsedem electus,
inobedienlim el prwsumplionis vitium non vila- REGI-HIERUSALEM ET CYPRI.
verit-. Commendalei ecclesiamTyrensem.
(Ferenlini, n Id. Angtisii.) (Ferentini, u Idus Augusii.)
Cum te non soltun legisse sed docuisse creda- Eisi te devotum noverimus prineipem el iidetem,
mus, qnod omnis qui se exaltal humiliabilur, el D le tamen ad opera pielalis solliciiius invitamus, ut
qui se humilial exaltabiiur, debueras humilitalem tanto ferventior ab honas operationes assurgas,
in exallatione scctari, ne cum Propheta, si aliter quanio de saluletua majorem solliciludinem no-
'
ageres, deplorares : Exaltalus aulem, humiliatus veris nos habere. Inde est, quod eelsitudinem re-
sum et confusns (Psal. LXXXVU). lntcr ture quoque giam monemus atlenlius el hortamur, quatenus Ty-
promoiioiiis primitias, ct lantoeprimordia novilatis, rensem ecclesiam, quoe, peccalis exigentibus, pro
lencbaris caulhis providere, ne promolus cornua terrse Ilierosolymilanoemiseria lacrymari videtur,
elevationis assuincres, el contra eum temcre su- cl, illa captiva, consolari non potesl, habeas pro-
jicrbires, qui, post Deum luse promoiionis srctor, et pensius coinmendatam, et ejus sublevans pauper-
(iectionisfueral confirmator: ne, si staiim ad aqui- lalem qua laborat ad praesens, sibi decimas ct alia
luiiem ponercs sedem luam, cum angelo apostaia debita jura et lu ipse persolvas, et persolvi facias a

(303) De Tyrensi elcclo, ad queni haec dirigilur LE QUIEN,Or. Christ. t. III, col. 131C; sed quis
cpistola, niliil apud auclorcs. Joricum,-al. Josium, Jpsi et (juaudo fuerit dalus successor, nescire fa-
al. Jorsium, al. Jo.,ephum,-Tyienseni archiepisco- teiur.
jiuin, abanno 1179 usque ad aniuim 1190 agnoscit
**9 PONTIFICATUSANNOVI, CHRISTI1204 150
siibjectis. Verum, quia -Ecclesia ipsi patriarchse A CXXXY.
Hierosolymitano.de mandato apostolieaesedisohe- ABBAliSSiE, AC IIONIALIBUS SANCT.E JIARI.BMAJ0RIS
dit, diligenli sollieitudine sludeas providere, ne, DEHiERUSALEH. -
occasione -subjeetionis illius, Ecclesia illa justitiae Gonfirmalio bonorumel eapellmcujusdam,
vel dignitaiis suse patiatur contra juslifiam dclri- '
- --_ (Eereniihi.-xixKal. Seplenibris.)
menlum. . Quoties a nobis petilur, etc., in modum proteetio-
Datum Ferenlini, 11Id. Augusti. nis. Specialiter aulem capellam> quam "deconces-
CXXXIII. sione dilecli filii, S. tituti Sanctse Praxedis presby-
S. TITULISASCT.E PRAXEDIS', ET P. TITULISAKCTI leri cardinaiis, aposlolicaesedis legati, apud Achon,
HARCELLl, PRESBTTERIS CARDINALIBUS, APOSTOLIC-S* in domo vobis a charissima in Christo filia, illustri
SEDISLEGATIS. reg-ina Hierosolymitana, collala intuitu pietatis,
Ut Tyrenshecclesiwjura lueantur. nuper construere inecepistis, sicut eam j'uste ae
(Fereiilini, vu Id. Augusli.) pacilice possidetis, aucloritate vobis apostolica con-
Ut Tyrensis ecclesla, quse, peccatis exigeniibus, firmamus, elc. Nulti ergo, etc.
mullis esl.calaniitalibus et jacluris oppressa, per CXXXVI.
vos in jusliliis suis auxilium habeat oppoiiunum, ,B ruCTORIHOSPITALIS DEROCHELLES ((ll. DEROCHELLO).
discretioni vestrseper apostolica scripia manda- Recipit.eum sub prolectioiie',cum cen&uunius -
mus.1 quatenus de . quaeslionibus omnibus quas . obuli aurei.
ipsa-ecclesia coram vobis super dioecesibus, vel -(Ferenlini.,_VJIIKal. Septerobris.)
aliis duxerit proponendas, ei per censuram_eccle- Splel annuer.e,etc.,«s<jru<"-assensu, personam tuani.
siaslicam j'ustitiam faciatis sublato cujuslibet con- el ipsum hospitale deRoehelles, quod denovo no-
tradiclionis et appellaiionis obstaculo exhiberi. sceris constfuxisse, cum omnibus, elc.,,.» modum
Tesles autem, etc. Nullis lilleris, etc. Quod si non protectionis. Ad indiciumautem huj'us ab aposiolica
ambo, elc. - . . sede prolectionis obtentse, obulum aureum nobis^
Datum Ferenlini, vnld. Augusti. gratis oblatum,.|nobis el successoribus noslris siii-
CXXXIV. gulis annis exsolves.*Nulli ergo", etc.
- C EPISCOPO", IK ARCHIEEISCOPCSI T.RENSEM Datum Ferenlini, vm Kal. Seplembris, .
ELECTO (304). cxxx;vn. .
Ipsi et ecclesim Tyrensi decimas confirmat.
(Fereniini, xvn lial. Seplembris.) ARCHIEPISCOPO (305) ET CAPITULO CUSENTIMS.
Solet annuere, ctc, prsesenlium aucloritate sla- ^1 Ut abball et conveniuide Flore locum Rolranum, in
concambiumipsorum monaslerii, assignent.
luimus, ut, si qua terrafum, aut vinearum, vel
aliarnm rerum possessio, de quibus ecclesioeTy- (Ferehiini ,JKat. Sept.
rensis provinciae decinias recipere consueverunl, Cum in habilu regulari suh religionis monaslicoe
ad alioruni devenerit poleslalem, tu, Tyrensis ec- disciplina, lu , fraler archiepiscope, porlaveris ju-
clesia, el stiilragaueilui, nullum de decimis con- gum Dpmini ah adolescenlia tua, et sic fueris fidelis
sueiis 'paliaiiiini detrimentum, dummodo lalis sit in pauca, quod conslitui merueris supra multa,, ut
ipsius consuetudoprovineise, ut non tam persona- in futuro supra plurima slaliiaris, iltorum debes
rum quam proediorum obtentii decimae persolvaa- necessitaiibus'specialiter subvenire, qui sedentes
lur, salvis tameh privilegiis et indulgenliis ponlifi- " secus pedes Dominicum Maria_,in lege ipsiusjugiter
cum"Romanoruni. Kulli ergo, elc. medilanlur, paiiem optimani eligentes. Sane, si-
Datum Fereniinij-xvu Kal. Septembris. gnificanlibus dileclis fi-ljis-,abbate ac fratribus mq-
(304) Videsupra, epist. 131. Idem postea Innoceniius, anno' 1202., Lucae per to-
(305) « Lucas, natione Campanus, nionaclms tam Iialiam legalionem commisil ad prsedicationem
Cisterciensis, tunc abbas Sambucinse, Andrese (de D prosequendaih,.quam cum ardentissime proseque-
quojam dicium est, epist-. libri quinli 106), imme- retur, Andreas archiepiscopiis fato defungititr
diaie succcsserat. Ilic vir, singularis doclrinae, et circa finem anni 12.03, velinilio subseq.ieniis (inio
pietate insignls, monaclnim induit iii Casoemarii inilio anni 1203.,ul patet cx bac Innoceniii'epislola,
ejusdeni -Cistercieiisisfamiliaeapud Verulas illusiri •daia Kal. Seplembrisanno 1205). Tunc Eucas, ce-
cojnobio, ubi aliqtiando prior cffeclus, cumR. Joa- lebcrriiniis jverbi Dei declamaior, per cleri colla-
chimo, tunc abbale Coraiii, oh siinilitudiuem roo- lionem et Ihnocentii , concessibnem, Cusenlinuin
rnm ei sludiorum conveniculiam, necessitudinem .accliiep.iscopatum'iniif, coiigraiulaiilibus' cunctis
habtiii. Ab ipsosunimupere adamatus, in fcribam -quiprobe bomiiieih noveranl,-et bene congruuiit
electus esl; el in Calahriam "deduclus, apud ipsum acla Lucse cum isto calculo. Quippe aniuis 1215
diu mansit, siiorunique studiorum sedulus coaflju- - fuii Lueaeponlificatus duodecimus, utpalet ex do-
lor, donec in abbatem Sambttcinae, sui ordinis, cumento in Honorii III bulla iriserlo. Ab anno igitur
electus est in Simeoiiis pi-aederunctilocum,"_anno 1203, ccepit Lucas suum.pastorale munus in eccle-
1197. Inelaruil ejus virtus apud pontifices maximos, sia Cusentina digne. et laudabililer exerxer.e, cum
proecipueapud liiiioceniiun.-l.il. In multis legalio- paulo anle cuni cseleris ccenobiiSanibucinreinona-
nibus, quibus peffuncius est,;ea celebrior fuil.in chisJi. Joachim transiiui. non solum. adfjiisse,:s"ed
Sicilia.et Calabria anno 1199, una cum Syracusano -vilam ipsius' conscr.ipsisse ipsemef tcstatur in*
episcopo.Laureniio, iil sua praedicatione cierent prooemio. Anho 120(i,'Lucas, inslante Maltbieo'»,
populos, el ciucem proedicaFent in liostcs crucis. secundo Floreiisi abbate, oinmuin monasteriaruns.
15.1 INNOCENTIII.TPP. REGESTOilUMLIB VI. 132
nasleiii de Flore, nos noveritis accepisse, ijuod A Pelri et Sanclae Dominicneapticl flumen Frigidum
monasteriura ipsum, posilum in monlanis, usque constitutas, a venerabili fratre nostro, Troperensi
adeo esl ventis expositum!,ut prae acerbitate et as- episcopo(308), de coihmuni capiiuli sui consensu;
siduitate frigoris hienis non solum sibi ver vendica- possessionesquoque a nobili viro, S., de Maniislra,
verit et autumnum, seJ in menses oestivossuos vobis pia liberalitate eoncessas, sicut in eorum au-
terminos dilatavit. Patel etiam Iocus ipse incursibus thenlicis continelur (509), el vos eas jnste ac paci-
malignorunr, per hoc modicum (308)quieli fratrum fice possidetis, vobis, ct per vos mouasterio vestro,
adversus, el per primum conlrarius sospilati. <.um aucloritate " apostolica confirmamus, etc. Nulli
ergo locus quidam, qui Botranus dicilur et ad ec- ergo, ete.
clesiam pertinet Cusehtinam, retigioni esse idoneus Dalum Ferentini, Kal. Septembris.
referalur, devotionemvesirani monemuset exhor- CXXXIX (310).
lamur atteniius, et per apostolica vobis scripta ACHERONTINO ARCHIEPISCOPO.(511)
mandamus atque prseeipimus, quaienus ah abbate De confirmaliotieepiscopiAngtonensis,etsipater
ct fratribus ipsis, juxta sesiimationemluam, frater ejus [uisset in minoribusconslilutus,
arclirepiscope,'reeepto excamhio competenti, prae- (Ferenlini, Non. Septembris.)
dictum locnm cuni periinentiis suis ipsis assignare " [Cnm olim ad nostram audieiuiam pervenisset
curciis, illud in eos iia libere conferemes, sicut quod canonici Anglonenses dileclum fiUum.(oi^.)...
excambium ad vos libere devolvetur, ul, sicut mo- caniorem Tricaricensem (315), sibi elegerant jn
nasteriuni Floris ad nos nnllo pertinet medianle, paslorem] tibi dedinms in raandalis, ut, exaininala
sic monasterium quod in Bolrano consurget, nobis eleciione .diligeniius etpersona, si eleciionem ca-
itiillo medio supponatur, alioquin, novefis nos di- nonicam etpersonam idoneam invenires, eleciionem
leclis filiis, Sancti Spirilus el deCoracio abbalibns, ijisam auctorilale apostolica confirmares, sicul me-
et Jfairi R. de Torcian. dedisse firmiter in raaiida- iropolitauus in caeleris processurus. [Licet autem
tis, ut vos ad id, monitiohe praeriiissa,per censu- tibi de forma elcctionis canonicaeac idoneitate per-
ram ecclesiasticam, appellatione remola , conanel- S01133 in aliis constilisset; movit te tamen, el ad
lant. tws consulendos induxit (314), quod cum pater
Dalum Ferenlini, Kah Seplembris. ejtisdem canloris Gfsecusfueril, etjuxla riltim Grse-
CXXXVIIl. corum uxorero duxerii in minoribus ordinibus con-
ABBATI (307) ET CONVENTUI DE FLORE. Btitulus, eanlorem ijisiim ex uxore legitima in sa-
Jpsorum possessionesconfirmat. Q eerdolio suscepisse.t. Nos igitur, altendentes quod
(Ferenlini Kat. Sept.) Orienlalis Ecclesia votum continenliasnon admisit,
Sulel annucre, etc, ttsqneassensu eccleshis Sascli quin (515) Orienialesili minoribusordinibus contra-
Florensis ordinis aposlolicus visilalor destinatus, ea nempe.sahitis nostrse 1291, ftunlaium est in hac
«tmnialusiravil, atqiie una cum eodem Mallhoeoet dioecesiTropeiensi, ex consensii Richardi, mona-
abbale S. Spiritus Panormi, aliqua saluberrima sla- steriiim Fontis Laureati, in pertinentiis Fluminis
tiita in posterum observanda sanxerunt, ab Inno- Frigidi, Ordinis Florensis, ex liliaiione Cislercien-
ceniio IISdeinde confirmaia, sub Datum Lalerani, sis ordinis. Fundatores fuere Simon de Mamistra,
n Kal. Martii, sui pontificalus anno svn. Caeteruiri, et Galtegrima, ej"ns,nxor,domiuiFluminis Frigidi,
Lucas ecclesiam sibi creditam sumino amore sum- juxla ecclesiam S. Dpminicoe,ubi jamdiu consiru-
nioque jure adminislravit. Annol223, mense Mar- cium fuefat nionaslerium tiinc lemporis pene obso-
tio, sui archipraesulaiusanno xxi, summo labore et lulum. Ad locum exlrudendtim, idem Simon leni-
indiisiria jarodiu suaeEcelesise qusesita monumenla menlum salis arrfplum cum pluribus aliis bonis ob-
juraque, et bona ejusdem , in uinim volumen col- lulil Joachimo, viro propheliaedono ac docirina il-
legit ct compilavii, quod plantam omnium siisedice- lustri, abbaii Florensis monaslerii, ex ordine Ci-
ceseos ecclesiarum, sive malriculam nuncupavit, sterciensi a quo Florensis ordo dimanavit, cujus rei
successorum snorum fulcimentum fulurum.' Asser- causa Shnon donationis ac fuhdalionisdocumentum
vatur codex , qiia par esl diligenlia , in sancliori scripsit, quod exstal in tabnlario ejusdem mona-
"r.cclesiaeCuscntiiise labulario. Uliima esl Lucaemen- D sterii. UGHELL. lial. sacr., l. IX, col. 653. Richar-
lio in bulla Honorii III, an. 1224, vn Kal. April. dus viam univefsoe carnis ingressus est, circa an-
pontificatus anno vu. Crediiur hoc ipso anno ad num 1215.
coelum evolasse, et Sambucinie in templo felalus (509) Donalionem Simonis de Mamislra (de qtia
ibi quiescere. Praesul sahe dignissimus, et praecipua in nota superiore) necnon eoiicessiobem episcopi
«anctimonia vitse clarus, ordinis sui Cislerciensis Tropeiensis, quas hic confirmat poniifex, exhibet
:ie Cusentinse ecclesiaafulgeniissimum sidus, qui a Ughellus, loc. cii.
Mariofittoin Calabrisedescriptione inter beatos re- (510) Exslat ,sed mutila , inier Decrelales, Jib.
censclur. > III, lit. 3-, De clerkis conjugatis, cap. 6. Quoeil-
Hactenus UGHELLUS , Itat. sacr., t. IX , cot. 274 lic leguntur, hic uncis inclusa sunl; varise leciiones
cl seq. danlur in iextu.
(506) Sic in apogr. (311) Vide epislqlam liujusce libri sexti 57, nol.
(307) Eral is, Malllioeus, B. Joacliimi successor, (512) Desiinl bsecin Decrelal.
ut patet ex inslrumenlis ajiud Ughellum, Ital. sacr., (515) Deisto nihil aliud, praeler hanc ipsam In-
i. IX, eol. 637. noceniii III epislolam, ineuior.it UGHELLCS, Itak
(508) Richardus, clarse memorioeTTopiensisepi- sacr., l. VH, col. 422.
'scopus, electus annb 1198, vixit sub InnoccnlioIII, (314) Desunl haec in Decrelat., et infra verbum
a quo, anno 1200, pro se suisque suecessoiibus cantoris. - \
privilegium habuit. Primis liiijtts antfstitis annis, (3i5J Decretal., quoniam; infra conlrahunl pro
135 PONTIFICATUS AN.NOVI, CHRISTI 1203. 154
hant et in superioribus utanlur malrimonio jam con- K niani generis Redeinploris, anno ab ipsius Incarna-
tracto; fralernitali lum per apostdlka-scripla man- ii"onel203-,dominiveroliuio'cehtiipapaetllannoseslo:
damus, quaterius, nisi pro eo quod inter talinos Nos.priores illoruin h6minum,qui hactenussingula-
Graecihujusmodi conversantur- regionis consuetudo riter Chrisliaiii nomiiiis-prserogaliva vocati sunius
repugnet, si aliud (516) non obsislit, ad confirma- in terrilorio Bosnae, omnium vice consiitul.i, pro
tidnem et cbnsecrationem eiusdem cantoris sine du- oranibus qui supra de nostra socielale fralefnitatis,
bitatione procedas: in prsesenlia domini J....de"Casem. Gapellaiiisummi
Datum Ferenlini, Non. Septembfis;" pontificis el Romanaii Eeelesiae, in Bosna jiropter
CXL (317). - hoc delegriti,proesenlepalfonq-,Bano Ciilino.-domino
LITTER^JOANNIS DE CASEM. ADT>.PAPAM. Bosnoe,promiliimus coram Deoet sanctis ejns slare
Raiionemreddit legalionis snm in-regnum Bosttim, ordinalioniet maudatis sancloeRoinanoe Ecclesise,
[acit eum cerlioretn de donaiione Sibilim, uxoris tam de vita et conversalione nosira", quam ipsius
Pr/vtextali Conslanlinopotilani,proponit ut novos
episcqpatuscreetel ordinet. obsecundare obetlientioe et vivere insiiltilis, obli-
[Traclalonegotio illorum quondam Palarinorum gantesuos pro omnibiis qui sunt de nostra soc.ielate,
in Bosna, sicut Janipritlem scripsi sanclitali vestrae, el loca noslra cuin possessionibuset rebus omnibus,
fui in Lngaria aliquantis' diebusex voltiniaie regia. si aliquo lempore deiiiceps sectali fiierimus hoereti-
Inlerim autem nuntii illius magni viri Calojoannis ' cain pravilalem.In priuiis, abreniiniiamus scliismali,
venerunt ad jegem , euni quibiis Deo duce spero me quo duciinur infainali,"el Romanam Ecclesiam,
ire ad ipsum, et Clmsiianissimus rex fecil eos stt- malrem nosiram, capul totius ecclesiasliceeuniialis
per Evangelia jnrare in ecclesia co.ram altari, quod - recoghoscimus;] et in omnibns locis noslris, ubi
me securuin nsqtie ad prsesentiam ejus dedticerenl.J fratrum 'conventus commoratur, oraloria habe-
Conlido auienrin Doiuiuo quod sequenti die, qtiod bimus, in quibus fralres de nocle ad Maluiinas, et
erit feslumBeaii Bariiaboe, incijjiemus iter, veslris diebus ad Horas cahlandas publice simul convenie-
nos orationibus eomitaniibus el siibsequenie bene- mus.Tn omnibus autem ccclesiis habebinuis allaria
dicliqne. Diciiur vero a miiliis et-ab ipso rcge, el cruces; libros vero larn Novi quam Veteris.Tesla-
quod devolionemhabeat illead Romanam Ecclesiam, nienti, sicut facit Ecclesia. Romana, legemus. Per
etistiqui niecum sunt, modo firmiler asseruni et singula loca noslra liabebinuis sacerdoies, qui Do-
affirmani. Unde, recepi securilalem . quod,sivo- miiiicis el feslivis diebus ad minus missas secundum
Iueril miitere mintios ad saticiitaiem veslram , In - ordinem ecclesiasiicum debeanl ceiebrare, confes-
eundoeiredciiiidonull.ini per_ totum rogiitnn Un- n sioiies audire et pceiiiteniias tribuere. Ccemeteria
gariae et amiciliae ipsius et paretitelae laesionempa- habebimus j'uxta oratoria, in quibus fraires sepe-
"tienlur.-'[Novei'ilis proelerea, qitod in rcgno Bani liantur, el adventantes, sic-asu ibi obierint. Seplies
Culini de Bosna-, non est nisi uiius.episcopaius, et in anno ad minus corpus Domini de nianu sacerdolis
episcopus modo moiiuus est. Si posset iieri quod accipiemns, scilicet in Nalali Domini,Pascha, Pen-
aliquis latinus ibi poneretur, _ei aliqui eiiam ibi- tecosie, Natali aposlolorum Petri et Pauli, Assum-
ires vel qualuor crcarentur novi, non modicum ptione Virginis Marise, Nativitnte ejusdem, et om-
exinde uiiliiati accrescercl ecclesiasiicae, quia re- niuni sanctorum cqinuiemoratione, rjnoecelcbraiur
gnum est ipsius ad miiius dhetarum deceni et plus. in"Kalendis Novembris. Jejtmia consiilula ab Ec-
Ad hoc', sciat sanclilas vesira , qnod nobilis mu- clesia observabiinus, et ea quae majores noslri pro-
lier, Sibilia, uxor quondaro poleslalis Conslanlino- vide prseceperunt, custodieinus. Femiiioe vefo, quas
politani, in uliima voluniate de dole sua lcgatum .. de riostra erunt religione; aviiis separaiae eruni,
reliquilRohianseEccIesise,] dicilquidam juesbyter, lani in dormitoriis quah.i refcctoiiis, et niilhis fra-
quem inveni in Ungaria f viginti millia-perparorum, trum solus cum sola confabulabimr, unde possit
quod verum videtur, qtiia ipsa proprio suo mihi ,-sinistra suspicio suboriri. Neque de cselert recipie-
retulit ore, quodlolam dptem suam volebat vobis D mus aliquem, vel aliquam conjiigatam, nisi inutuo
el EcclesiseRomanse delegare; quod idcirco signifi- eohsensu, continentia promissa, ambo pariler con-
candum duxi, ul, si coiilingil illuc mittere lega- vertanlur. Feslivilates autem sautioium a sanciis
lum, et viderit expedire, debeat, vestra auctorilate Palribus ordinalas celebrabimusf et niillum deihcepsl
fulius, requirere el viriliter repetere. ex cerla scienlia Manichseuni,vel alium Iia;reticum,
" CXLI ad habitanduin nobiscum recipiemus. El.-sicul
(518). vita et conversalione,
Instrumentum quo Bosnim monachi schismatki separamur ab aliis sseeularibus
promittunt servare consiiluliones Ecclesiw Ro- ita eiiam habitu secernemur vesiimentorum; quae
manati' vestimenla erunt-clausa, non colorala. usque ad
(In insuta Regia, n Kal. Maii.) lalos mensurata. Nos aulem de.csetero, non Chri-
[th nomineDei seternij Creatoris omnium, ei hu- stianbs, sicut hactenus, sed ifaires' nos noniinabt-
conlrahanl et ulunlur pro ulantur, et om. verba dus, ad annum 1203, §22. Quseapud ipsum legun-
fral... scripla. _. tur, bic uncis inclusa snnt. - •
(316) Decreial. add. canonicuni, infra legunt ob- (518) Fragmenlum editlit Raynaldus, ad annum
sisiai pro obsistit, el verbum cantoris oroittunt. 1203, §23. Quoeapud ipsuni legnnlur, hic uncis
(317) Fragmenla fslius epjslolae vulgavii Raynal- inclusa sunt.
'
15S INNOCENTIIH5PP. REGESTGRUMLIB. VI. •' 1§6
IUUS, ne singularitate nominis aliis Cliristianls A leras, quas tuae sanelitali deferret, quas uiruin
jujuria inferatur. Morluo vero niagisiro,' dehinc attiilerit, vel non atlulerit, Deus novit. Ex quo
usque in perpetuum, priores cum consiiio fratrum sciverunl islud Grseci, miserunt mihi patriarcham,
Deuni limentium, eligent prxlalum, a Romano et imperator : Veni ad nos, coronabimus te in
lanlum pontifice confirinandum; et, si quid aliud jrojieraiorem, et faciemus libi patriarcham quia
Ecclesia Rornana addere vel miimere voluerit, cum imperium sine palriarcha non starel; sed ego non
devotione recipiemus et observabinms. Quod ut in volui, imo recurri ad sanctitaiem luam, quia volo
perpelmim robur obtineal, nostra subscriplione fir- esse servus sancti Pelri, et tuoesanctiiatis; etsciat
mamus. Ac,lumapud Bosnam, j'uxta flumen, loco qui sanctitas lua, quod ego misi ad te archiepiscopum
vocalur Bolino Poili, sexlo Id. Aprilis. Dragile, meum cum onmi ordinatione et pecunia, et pannis
Luhin, Brageia, Pribis, Luben, Ratlos, Bhidosius, sericis, cera, ei argento, equis.el mulis, ut adoret
Banus" Culinus, Marinus, archidiaconus Ragnsii, -sanclilalem tuam pro me scrvo luo. Et rogo per
subscripsimus. Deinde nos, Lubin et Brageia, ex oraiiones beati apostoli Petri, el per sanctas ora-
voluntaie omnium fratrum nostrorura in Bosna, et tiones ttias, ut lu miuas-eardinaies,<jiiibusproecipiai
ipsius Bani Culini, cum eodemDomino J. capcllano, sanclilas tua, ul me coronent in imperalorem, el in
ad H.illustrem TJngariseetChristianissimum regem, ^ lerra mea faciant patriarcliam, utsitn servus tuus
euntes, in praesentia ipsius regis, el venerabiiis... tcropore vilae hiese (520).
Colocensis arehiepiscopi, et Quinquecclesieiisisepi- Atl haec, noverit sanctitas lua,~quodego nrchiepi-
scopi, el aliorum jnullorum, in persona omnium scopus Basilius, veniebam cum istapecunia adorare
juravimus bsec staluia servare, etsi qua alia Ec- sanciitalem luam, el usque ad Duracbium pcrveni,
clesia Romana super nos ordinare voluerit, et ubi vidi nunlios comitis Walierii mecuni pariter
secundum fidem catbolicam conslituere. congaudentes, et disponentes mecum pariter irans-
Aclum iri insula Regia, n Kal. Maii. -frelare; sed Grsecus, qui veniebat cuin illis, uon
•CXLII (559). perinisil me transire cum illis, habilo consilio ducis
LITTER/ECALOJOANNIS IMPERATORIS BULGARORUMDurachii, asserens quod molestumimperalori existe-
ADPAPAM. ret si transirem. Quo audilo., archidiaeoims, et
Se Romanm Ecciesimsubmillil. clerici Lalinoruni qui sunt Durachii, consuluertinl
Calojoannes, imperalor Bulgarorum, sanctissimo similitcr ne transifem, et si aliter agerero, res amii-
donrino, fidei Cliristiariorum ab Orieiile usque ad terem et "personain. Unde, misi ad tc bonos homi-
Occidentem pairiarchse, papaeRomano : ego char- P nes, et fideles imperatoris, Sergium comestabula-
lam mitto libi, gaudens si nuntius meus inveniel te nuin, et Constanlinum presbyterum, quibus inj'un-
sanuni el helum, cum omnibus, qui sunt lecum, el ciuin est, ut libi veritalem proponant. Iuspiret tibi
onmibus corisanguineis, et amicis tuis. Ego sanus Dominus, ul bene te super hoc servitio uitromiitas.
sum per virtulem Domini, el healse Virginis, et per CXLIH (521).-
orationes sanclorum Petri el Pauli aposlolprum, et B. ARCniEPISCOPO DE ZAGORA.
per sanclas orationes luas. Inielligo ego Caloj'oannes, Respondelepistokesuperiori.
imperator Bulgarorum, quod iu habes poiestalem a (Ferentini', IV Id. Septemhris. )
Dco ligaudi, el solvendi, sicul habuil beatus Pelrus Receptis litteris, quas sub nomine nobilis viri
apostolus, curdixilDc-minus : Quodcunqueligaveris Calo joannis, domini Bulgarorum, per dilectum
super lerram clc, (Mauh. xvi), sic libi conlulit Deus filium CcrjSJantinum presbyterum, et Sergium*co-
gratiam istam; unde, quem ligaveris, ligatus esl, et mestabularium tua nobis fralernilas desiinavit,
quem solveris, soluius. Notum facio sanctilali tuoe, loeliliam suscepiinus pleniorem, intelligenles ex eis,
quod elapsi sunt sex anni, quod ego semel, secundo, quod ambo pariter recle de clavibtis Ecclesioesen-
el tertio misi ad vos, »ed nunlii mei non polueruni tienles, Ecclesise Romanse primalurn, ac nobis
ad sanctitatem tuam accedere, et proponere verbuin D tigandi et solvendi recognoscilis poiesiaiem, et
meum, et referre mihi consolalionem tuam. In- magistcrium ecciesiasiicoe disciplinoe. Intelligenles
spiravil Dominus sanctitatem luam,_utmitieret mihi eienini, quod nobis non sohim iu beaio Petro est
Dominicom, archipresbyterum Brandusinum,, per dictum a Domino : Tibi dabo claves rcgni cmlorum,
quem inlellexi, quod non es oblilus inoi, servi tui, el qubdcunqne ligaveris super lerram etc. (Malth.
quem honoravi sicut hominem tuum, et dedi ei lit- xvi), sed nobis eliam diciiur in "prophela : Ecce
(519) Epislolam hanc vulgavit Raynaldus, ad tiinc vero tyrannus Alexins ereplum Isaacio scepirum
anniini 1205, § 20. adhuc lenebat, ob cujus melum archiepiscopuslega-
(520) Huc usque Raynaldus; (loc, cit.) addit; iione perfungi non potuii, sed fidissimos nunlios ad
Subjecta sunt Basitii, Bulgarorum archiepiscopi, Innocentium transmisil. Quoequidem de his qtisenos
litterm (Regesl. posl eanidem epistolam) quas cum hic exhibenius inlelligi debenl : verum in apographo
nd sedemaposlolicamcum ingentibusac preliosissimis Conti, conlinua serie, indistinctaque, ac veliu ipsius
muneribus deferrel, emensoquelongissimoilinete per- CalojoamiisIitierarum jiars altera, legtmlur.
venissel Dijrrachium, a Grwcis, qui invidia perciti (521) Partem epistoloe hiijus vulgavit Raynahhis,
Bulgaros a IlomanwEcclesiwcotijnnctionedistrahew ad aiinuin 1203, § 21. Quse a.pudipsum legtinlur,
uiiel'anlur,vrohibittts'es'tne ih 0'ccidht'em trajicerei; hic uncis inclusasuut.
157 PONTIFICATUSANNOVI, CIIRISTI 1203. la.8
conslilui le hodie supcr gentes et regna, ut destruas, __.nius satisfiet. Sludeas igiiur in Apuliam navigare,
et dissipes, el disperdas, «difices, ct jilantes; a quoniain exindc adpraesenliam noslram le faciemus
nobis petiiis, ei regium diadema, et patriarchalis sec.tireconduci, elvelaliunde per mare, vel terram,
*
proeeminentiamdignilalis, cum idem nobilis aucto-. ail parlesiuas sub securo conduciu-remilii, ut le
ritale noslra sibi velit coronam imponi, et in terra non oporieai de reditu dubitare.
sua per nos-insliiui patriarcham. Nos autem, j"am- Daium Ferenlini, JVId. Seplembris.
dudum, ut de ipsius ct subjectorum ejus devolione, CXLIV (522). _
ac stalu terrse posseinus cftici cerliores, cum non CALOJOANNI, DOMINO BULGARORUM.
velimus simpliciler, sed optamus etiam, ut, sicut De codem argumenlo
descendit ex nobili .prcsapia-Romana, sic etiam (Dalum ul supra.)
Ecclesise.Romanseinsiiluta sequalur, etab ea ma- In eumdem fere modum, usqne in finem: Cum
gisterium calholicac fidei et_ honoris sui suscipiat crgo arcliiepiscopusipse ad nos accesserit, ut spe-
incremenlum, [dileclum filium, dominicum, arclii-, rainus, petiiionibus luis el ejus, quanlum cuin Deo
presbyterum Brundusinum-, ad ejnsdem nobilis el honestale noslra polcriiniis, aiinuemus, ulpole
duximus prsesenliamdesiinandum.] Illo quoque cura qui proponimus, lain te quam poptilumtune jurisdi-
iitteris ejusdem domini Bulgarorum, luis eiiam, et '" ctioni commissum, ei in lide confirinare calholica,
Bellotse'principis, ad sedem aposlolicam redeunte, elin_,devolionesedis apostolicae radicare, ac liono-
de prsedietis cefliores effecli, dilectum filium, rare personam luam sicut Ecclesioefilium specialem.
J. Cnpellanumnosirum, EcclesiaeRomanoelegatum Ad hoec,nobililatem tuaro monemus et exhonamur
-ad eum duximus deslinaiidum, [plena ei facultate attentiiis, qnatcnus cum dilcclo lilio, nobili viro,
concessa", ut in lota lerra ipsius qtioad sjjirilualia Wlco, pacis siudeas rcedera <rcformare, ne, occa-
corrigerel, quseeorrigentlacognosceret,elslaluerei, sione discordioe,terra lua velejus, incurrat irrepa-
quoe forent secundum Doiiiinii'ii statuenda. Per rabile deirimenlum.
ipsum quoque uni archiepiscopornm lerrae ipsius Daluni, ulsupra.
pallium, insigne videlicet-pleniiudinis ponlificalis _ CXLV.
olficii, duxirous destinandum; mandanles eidem, JUDICIKALARRITANO,
'
ut, si qui forsan in terra illa proinovendi a.d or- De malrhnonio filiw quondam judicis Galluren-
dines esseni, vel in episcopnm consecrandi, per sis (5251.
vicinos catholicos duntaxat episeoposin ordinando- (Ferenlini, xvii Kal.Octobris.)
rum ordinalione.-el consecratione consecrandorum ( Graltim gerimus et acceptum, quod, sicul venera
- jirocederenonlardaret. Eidemcliam dedimusin man- bilisfraler nosier, B. Turritanus archiepiscopns,
datis, iil de corona progeniioribus nobilis saepetiicli per suas nobis Iitteras intimavil,' ad removenduin
ab EcclesiaRomana concessa, inqtiirerel diligenlius scniidiihimquod in Sardinia motuni fuerat, etcon-
veritalem, et traciaret de omnibus cum eodem, quae cordlam reforroandam, "cognatumtuuni a lerraGal
cognoscerelperlractanda, ul pcr ipsuiii iandem, et Iurse provide removisti. Ne igitur fiat novissimns
nunlios ejusdemuobilis deomnibus redditi cerliores, error pejorpriore, ac occasionej"udicalusGalluren-
consulliiis et malurius super hoc procedere valea- sis Sardinia denuo perlurbeUir, nobiliialem luam
mus. Ntiper aulem idem legalus noslcr nuntiisejtis- moneinus et exhorlamur alleniius, et per apostolica
dem nobilis obviavitad charissimum in Cbristo fi- tibi scripla mandamus, quatenus non pennitlas no-
lium noslrum,-H illustrem regem Ungarise, de- hilem mulierem.... filiam quondam judicis Galhi-
siinatis, cum quibus ad eorum dominum sine mora rensis, nubere personse suspeetae,praesertiniIsidoro, -
se asseruit profecturum. Licel igilur prsedictos iralri nobilisviri.... judicis Turritani, qui eam, sic-
Consi. presbyterum, et Sergium comestabilem ad ut dicitur, proxima linea consanguinitalis altingit;
prasentiam nosirain duxeris desiinandos, quia ta- sed, sicut per alias iitleras libi el aliis judi>;ibusde
inen libi specialiter memoratus nobilis veniendiad D Sardinia dedimns in mandatis, super lioc slaiuiis
nos laborem iroposuit, el onus.suoelegationisinjun- et moniiis ej"usdemarchiepiscopi hiiniiliicr acquie-
,xit, monemus fraternitaiem tuam, cl exhorlamur scas, ita, quod in hoc luoedevotionis iiitclligamus
atlentius, el per apostolica scripia niandamus, qua- affecttim,el ad honorem luum propterea specialius
tenus, si unquani lieri polest, familiseac equitaiu- iniendcre teneamur.
rarum multitudine si oporteat derclicla. nostro te Dalum Ferentini, xvn Kal. Oclobris.
conspectui reprsescntes. Credimus elcnim, quod . CXLVI.
"iisque adeo per lecertificabimur super his de qui- NOBILIVIROJUDICI TURRITANO:
hus voiumuselBci cerliores, quod non oportebilnos De eodem argumenio.
forsitan prsedicti legati fedilum exspeclare, imo (Dalum ut supra.)
noslrum lecum poterimus destinare legatum, per Cum, juxta testimonium veritalis, nil prosit ho-
quem dcsiderio el pelitioni domini Bulgarorurajile- mini, si mundum lucralus fucrit universum, et in-
(522).Ejiislolam liahc laudal Ravir.ildus,
" ad an- (323) Videepislolam hujuscelibri scxti 29.-
iiurn 1205; § 21.
'
m INNOCENTllIII PP. REGESTORUMLIB. VI. 1«0
curreril animae delrimenlum, non debes propier A mandamus alque prsecijjimus,quatenus, omiiiocca-
commcdum lcmporale seinpilerna bona negligere, sione et excusatione cessante, in manihus ejusdem
ae frairis honorein limori Domini anieferr.', cumr archiepiscopi ftdeliiatis nobis et EcclesiseRomanae
nisi frairem el cuncla quse habes Chrislo postponas, exhiheas juramentum.
eo digntis, sictil ipse asserit, noii existns. Monemus Daium Ferenlini, xvn Kal. Octobris.
igitur nobilitatem luam el exhoiiamur aitentitis, el CXLVIII.
per apostolica libi scripla inandanius, qualeniis, B. ARCH1EP1SCOPO TURRITANO.
cum dilecla in Christo filia, nobilis mulier filia Ul adversus ecclesiwsum debiloresprocederepossit.
quoiidamjudicisGallurensis, nobilem viruin, Isido- (Ferenlini, xvn Kal. Octobris.)
rum, fralrern Uium, proxima tinea consanguiuitatis Cum a nobis petilur, etc, wsqueassensu.: auclori-
allingat, non permitlas ul ei, cum iiiatrimonialiter late libi prseseniium indulgemus, ut eos qui census-
nequeat, incesiuose jungalur, et, cum non possil eeclesioeluaedebitos subtraxerint amodo, vel hacle-
legiiime, illicile desponselur; sed super ea poiius nus subtraxerunt, possessionibus sub censu eisdem
tradenda uuptui, venerabilis fralris noslri, B...Tur- ab Ecclesia Turritana concessis, Juxla legitimasspo-
ritani archiepiscopi, slalulis el moniiis acquieseas, lies sancliones. Nulli ergo, etc.
el, sicut de lua devoiioneconlidimns, operam effi- " DalumFerentini, xui Kal. Octobris.
cacem impeinlas, ut juxla ejus arbiirium viro Jegili- CXLIX (527), _
mo coiijiingaliir. Taliter autem mandattim apostoli- COMITI ALTISSIODORENSI, SPIRITCM COKSILU SAOTORIS.
cum exsequaris, quod in hoc luoedevoiionis inlelli- Epislola comntinaloria, ut revocel episcopumAllit-
gamus aifectutn, el ad honorem luum specialius in- siodorensem quem exsulare prwceperat (528).
lendsre leneainur. (Agnanise..)"
Dalum, ui supra. Dum, proprioe salutis obliius, in perniciem luse
CXLVII (524). anirooe conjuraris, mirari non debes, si tibi salnla-
NOBILI VIROJUDICI RALARRITANO. tionis alloquium denegaraus. Ecce etenim, non luis
De jttramento prwstando ( 525 ). meritis, sed divinis potius beneficiisexaltatus, eum
(Ferenlini, xvn Kal. Oclobris.) qui te exaltaverat reliquisti, et nisus es contra sli-
[Ea te cr-edimusdiscrelione vigere, ut inlelligas mulum calcilrare, relribuens ei fnala-pro bonis, e*V
per le ipsum quod omis non remillilur sed augetur, tyrannidemquam non poies in caput in raembris axer-
cum cuiquani improvide solvitur, quod alii ex de- cens. Sane, quem facis te ipsum ui in Dei grasseris
hiloestpraeslandum. Sane, venerabitis frater noster Ecclesiam, el ecclesiaslicam perseqtiens libeiialem,
(526), arehiepiscopus Turritanus, per suasnobis lit- in cbristum Doniini prsesumpseris dessevire, acve-
teras iniimnvil, quod, cum a te noslro nomine jura- nerabilem fratrem noslrum. . . . Antissiodorensem
inenuiin liilclimis, sicuta nobis in mandatis acce- episcopum, magnum EcclesiaeDei membrum, virum
perat, exegisset, illtid exhibere in ejus manibus dis- scienlia prcedituin, honesiate praeclarum, et tam
tulisti, asserens quod venerabili fratri noslro sancla religionis ohservanlia quam episcopalisdigni-
Pisano archiejiiscopo, salvo apostolicaesedis honore, talis proeemiiiPiUia~reverendum, a tota dioecesisua
liujusmodi proesiiterasjuramentum. Cum igitur no- coegeris exsulare? Ille quidem, quia verilas menliri
bis et Ecclesise Romanoefidelilalemfacere tenearis, non novii, beatus eril, si persecutionem propter ju-
sicui ina eiinm prndentia recognoscil, si prsestilum sliliam paliatur, el coronabitur a Domino, si Iegi-
uiramentiim, ci quod a te nobis lanqttam debiluni time decertarit. Tu autem, secundum iropcenitens
esl praaslanduin, eoiilrarium reputes, illud illicilum cor liiuin, ihesaurizas libi iram in die iraeet revela-
judicabis; et, Illicito non obslanle, quod licite, imo tionis magni judicii Dei, cuin, consciei'itia'tuaconlra
ex debito peiitur exhibebis; vel, si praeslitum prae- le lestimonium perhibenle, ligatis manibuset pedi
slando conlrariurn npn exislil, illud sine difficullale bus mitteris in lenebras exleriores, ihique, fiammis
pncslabis. ] Monemiis igitnr nobilitatem luam et p nllricibus criiciaiiis, in vacuum poslulabis, ut idem
exhortamur attentius ei per aposlolica tibi scripta episcopus iiuingalexlremum digiii sui in aquam. et

(524) Epislolarohanclahdat Raynaldus, adannum (528) De episcopo Altissiodorensi jam egimus su-
1205, § 68. pra. Aigumenlo Imjtisce epUtolaeconcinur.t quoele-
Reperiuir, sed mutila, inlerDecrelales, lib.n, iit. giuilur apud auctores novoeGalliw Chrislianw, tom.
24, De jurejurundo, cap. 22. Quae illic legiinttir, XII, col. 299. « Gravcs (Hngode Noeriis)el diulnr-
hic uncis inclusa sunt: vari;c etiam lectiones dau- nas cum Pelro Cuiiiniaosusi exereuit liles, viro im-r
tur. poieniis aniini, el in sacra Ecclesiarum jura vasias
(525) Videepislolashnjusce libri sexli 29, 30, 31. cupidinis, quem, cum diro anathemaie ob inierdi-
(526) Decretal. legmii CMW loco ven. fr. n.; omit- ciiiin violalum Hugo feriisset ad aiuium 1205; tan-
imu quoe seqtiitur Ilalico characiere distincia, el dem suasu Guillelmi, Biiuricensis arcbiejiiscopi,
pro in mdndatis manddtum legunt. cjus avunculi, resipiseeiuem post-exactam publice
(527) Epistolam hanc, nec non et sequentes 150, pcenilenliani ecclesiic resiiluil, elabeo impetravit,
151, 152, laudalBzovius, Annal. t. XIll pag. 101, ut JndaeiAnlissiodoro pellerentur, eonversain oedem
§ II- synagoga, an» 1204; cui SS. Nicolausel Reinober-'
Partem vulgavilRaynaldus adannum 1203, §52; tus nomen imposuere. >
quae.apud ipsum legunlur," hic uncis inclusa sunt.
161 P.ONTiFICATGSANNO VI, CHRTSTl1203. 163
refrigere! lingtiamluam. Audies enim lunc forsan a , noscaris, quia tamen ad rcclilndinis .seinitam revo-
-Domino':Quoduniexminimismeisfecisli.mihi fecisii, care lehemur errantes; monemus nobilitatem tuain
el meinminislerio meoesgraviterpersectiius; et quia - et exhortamur alienle, el per apostoliea tibi scripla
eum irreverenter prsesumpsisli coniingere, pupillam sub divini judicii oblestatione proecipiendomanda-
mei oculi contigisti; sed ecce dies reiribiitioihs et mus, qualenus, sicut eumdem episcopum lurpiler
uliionis advenil, quo secundo cuni senaloribus po- ejecisti, sic eum honorifice revoces, et de universis
puli mei tibi el unicuiquejuxla roerita reddituftis. damnis el injuriis ei el ecclesiis suis hactenus irro-
Quam tunc miser excusationem praetendes, quam galis, tam debitam qnam devotam satisfaclionein
pro te allegaiionem induces, cum per se opera lua impendas, ul per eum .merearis absolntionis benefi-
fuerinl mahifesla, nec latueritit quaeagis in tenebris, cium obiinere. AJioquin, noveris, quod nos yenera-
filius lenebrarum, inaccessibilem lucem Christi? bilibus fratribus noslris .... archiepiscopo Seno-
[Tanloigiiur ibi dislriclius punieris, quanto, velut nensi .... Carnolensi et .. . . Caihalatinensi epi-
nunc"omnia irapune praesunieres,maj"ofisperditio- seopis, per apostolica scripta districle prsecipiendo
nisexemplum transinitiis ad posleros, et faniosissi- mandamus, ul lam le quam universos prjncipales
mum regnum Francorum infamas, dum ecc!es;asti- conciliarios -et faulores luos,_nisi ^alisfeceris da
cam perseqneris libertatem, quam inclylse, recorda- B praediclis, singuiis diebus Dominicis et feslivis, ex-
tionis reges Francorum non solum ainplecti consue- communicatosjuiblice inintienl, et mandenl ab omni-
verant, sed etiam defensare, ibi taiitum cogis epi- bus arctius evllari; universam quoque terram tuam
scopuni exsulare, ubi episcopi exsulanles solebant denuiilient auctoritaie noslra, usque ad .salisfaclio-
Iiactenuslulum refugiurocl honorabile recepiaculnm nem condignam, inlerclicio generali. subjectam, et
invenire. Ul quid miser pallias culpam tuam, etin quocunque, exlra lerram iuam deveneris, quanditi
•eharissimurain Chrislo filium noslrum, Pliilippum, ibi prsesensexstiieris, universa divina officia, el ec-
regem Francorum illustrem, refundis tcmere cri- clesiastica sacramenta, proeicrbaptisma parviilorum
men tuum? Nam, sicut inJitleris tuis perspeximus et poenilenlias morieniium, prohibeant cetebrari.
conlineri,-eumdem episcdpum-regiseserenilatis no- Quod si nec sic a tua jirsesumptionecessaris, in te
minas detractorem, et lanquam in ultionem injnriaa aggravabimus fortius manus noslras.
regise conlra eum iiinuis le commoluin, cuin ex eo Datum Anagniae..... pontificatus noslri anno
polius niotus fueris conlra ipsum, quod inlquiiatibus sexto.
luiscl excess.bus parcere noluil. Sed, quoniam Ec- CL (550).
REGIFRANCORUM. -
clesiam S. Adriani eveneras Jundilus et quemdam
C
vassaluni ipsius in ejus odium et praejudiciumeccle- Ut comilem Allissiodorenseminducat ad revocandum
episcopumAllissiodorensem,quemexsulure hk co-
siaslicae libertatis exoculare proes.umpseras, et lam mes feceral.-"'
*jiihonis ecclesiasticis quam atiis depraedationesexer- (Anagniae.).
eueras ci rapinas, excommunieaiionisin le senten- Disperdat Dominus universa] labia dolosa et lin-
liam prolulit, et lara tibi quam hominibus luis pro- _guam maliloquam, quse regalis animi purilatem
hibuitecclesialicam sepulluram.] susurrationibus venenosis inficere moliuniur, et fa-
Tu vero,- cum debuisses inteiligere per le ,ipsum, mam, non lam regis quam regni Fraucorum, suis
quod meliora ."sunt corrigenlis verba quam.oscula iniquiialibus offuscare. [Meruerat enim perpeluos
blandientis, et cum Prophela" clamare : Corripiel laudis titulos regnum ipsum; ex eo quod ecelesias
me j'tislus in misericordia; o. a'. p. n.in. c.-m. (329) et viros ecclesiaslieos in suis iinmunilalibiis con-
« correclioiieipsiusanipliusobstinatus, domuhi ejus servabal, defendebat ecclesiaslicam libertatem, et
in rcemeierium convertere voluisii, dtim in ea cor- Ron solum non soeviebatin suos, sed alienos etiam
pus ctijnsdam iriduar.um forsan ei foe.lidumin ejus undiqiie coiicurrenles, qui propterjustiliam susti-
fccisli ojiprobrium tumujari. Nec suffecil impruden- nebant exsilium, recipiebat hilariter et honorifice
lioeluse, quod euindeih episcopum a sede propria j> '. periraclabat, suis copiis eorum inopiam sublevando,
cxsulare compuleras, nisi eum denuo a Ponlinia- Hocaiitem apostolicasedes non. solum in membris
censi monaslerio, ad quod eonfiigeral, exire cogercs stiis, sed in se ipsa eiiam eslexperta, ciun In suae
fngientem, et fines dheccseos Aliissiodorensis ec- separationis tempore (551) el necessitatis arliculo
clesiae egressum, ad dicecesim aliam declinare.in rerugium ad regnum Francorura habuit, ibique
personas quoque Ahissiodorensis ecclesise deside- .devale suscepta et honorifice jienraclata.non parum
rans desoeiire,eas per tuos fuistisatellites iiiseeutus, -a suis angusliisrespiravit, imo eliara viresresum-
qiii, ad prioraium in qno Ille se prius receperat ac- psit, per quos, faciente lameh Domiiioet justiliam
cedenles, porias ipsius securi et ascia dejecerunt in judicium convertenie, in statum feliciialis ants-
subtililer, omnia perscrulanies ubi inventos occide- quse, quoe cccidisse visa fperit, forlior resur-
renl, et j"ussa-tua in eorum occisione complerent. - rexit.] .- - .
Licet igitur in Deum, et generalem Ecclesiam, et Utinam ergo, siquid oporteat in-regno ijiso mu-
nos ipsos gravitef, sed in teipsum gravius deliquisse -tari, dexierse, fial Excelsi mutatio, ne aiiiiimveiia
"
(529) Sic in apog. Valjc. el Conli. (551) Sic in apographo; verum apud Raynaldum
530).Yide cpistokun superiorem 14,9. desunt.
163 • INNOCENTIIIIII'P. REGESTORUMLIB. VI. 164
tur in scoriam, et color opiimiis imnmielur, ncc A per suos fuit salellites insecutus. Et, licet illi, ejns
apud serenitalem regiam prsevaleant machinaliones prsescieniesmalitiam, a prioralu quondam in quo se
illorum, qui, dicentes bonum malum "elmalum bo- prius reeeperant et proposuerant pernoctare, ad lo-
num, lucem tenebras et lenebras lucem ponere mo- cum alium diveiiissent, salellites tamen ej'us, ut
liuntur, animi lui lucem obtenebrarejvolenles. Cae- jussa complerent, rjorlas prioralus ipsius in securi
lerum, gratias agimus Deo noslro, quod apnd in- -et ascia dejeceruni, universa cellaria et cameras
clytae recordationis L. palrem luuni, regem Fran- •perscrulanles. Proeterea, cum ssepediclus episeo-
corum, nunquani poltiii lalium loquacitas oblinere, pus, propter perscculiones ipsius, ah ejus faoie
ut anima ejus venirel in consensum ipsorum, vel Ponliniacum, auftigissel, conies ipse, sicut in litte-
-rectitudo ejus ad dexteram vel sinislram a semita ris ejus perspeximus conlineii, eutn lam contra se,
recta declinaret.Quoniam non posuerat in lubrico quam conlra serenitatem rcgiam, et venerabilem
pedem suum, sed sic firmavcrat in limore Domini fralrem noslrum... episcopum Belvacensem,nomi-
gressus suos, ul reguum suuin ejus servitium re- nans seductorein, abeodem mandavit ejici prioralu,
putaret, et' libertatem eeclesiaslicam pro viribus niulta per litieras, el plura per nuniios commina-
luereiur, obtinuil ille, non lam precibus quam me- lus, utpole qui monaslerium Ponliniaceiiseac pos-
ritis apud eum, ul ipsi jam seni filius nasceretur, " sessiones ipsius praedonibusexponere non expavii,
ulpoie qui non lam regni hserederaqtiam niorum propter quod idem episcopus a lola diceeesi sua
desideraverat successorem, cupiens ul de fruclu cogitur exsulare. Dolemnsautem aa.plius, el mo-
ventris ipsius poneret Dominus super sedem regni venuir, quod, sieutjiecepimiis, serenitas regia in
Francoruin, qui divinselegis regulas custodirei, ncc ciim sine causa commota [nisi forsan, non causam
transgredereTur lerminos quos in cultu divini nomi- ul causam assumens, rancorem conceperit contra •
nis, et ecclesiarum et virorum ecclesiasticorum re- ipsum, quia dilectum filium, J. de Pertico, conso-
verentia posueralpater ejus. Nunc vero, quod do- brir.um tuuin, quem non exconununicaverat, ex-
lentes referimus, quidain iniqiiilalis filii, quorum communicatum noluit nuntiare, ne falsiiaii testi-
est sludium Domini calcare praecepta, et tradere moiiium perhiberel,] bona confiscavit ipsius, el re-
traditiones iniquas, ut fiat oratio praedicti regis galia oinnia occupavit.
incassum, nec faciat filius quod patrem viderat fa- Ne igitur ex hoe amplius divinam incurras offen-
cienlem, puritatem regiam suis uiuiniur praviiati- sam, ct famam regni Francorum offusces,monemus
bus depravare, ipsam inducere ciipienles, ut faveat sercnitaiem regiam ei exhorlamur aUente.-quale-
homini coiura Dcum, et eos foveat similia facien- ,£ mis, oinni prorsus rancore posiposiio, ue ad poslc-
. tes, vel assenliens eorum operibus, vel per dissimu- ros luos"transmiitas pcrditionis exempium, sed suh-
lationem sallem in sua susiinens iniquitate perver- dilis tuis formam- proebeas sahilarero, prsedictnm
&os.Dolemusenim, et non sine dolore referimus et episcopum in -gratiam regalem adniitias, et tam
moerore, quod, sicut veridica quorumdam reiatione regalia quain onmia qua>.diceris confiscasse, ijisi
nostris esl auribus iniimaium, imo sicut quorum- restitnere non poslponas. Proelerea, ne non eareas
dani eliam opera manifestani, ea nunc, peccatis scruptilo societalis occultoe, si manifeslo facinori
exigenlibus, atlentantur in regno Francorum, quse nolis cum -valeas obviare, praedicliim comitem ab
non solum in regnis inlenlala, smit aliis, sed etiam ejus pceniuis molesiatione, ac ecclesisesua persecu-
inaudita. Sane, cum venerabilis frater noster... lione compescas, et cogas eumdem de daninis, ct
Aliissiodoren. episcopus, in P.... Altissiodoren. co- injuriis praedictoepiscopo el cjus ecciesioeirrogalis,
niiiem, quoniam ccclesiam Sancli Adriani everte- satisfaclionem iinpendere lam debilam-qiiani devo-
rat funditus, et lam in bonis ccclesiarum quam tam. Nos autem, venerab.ilibus fralribus nosuis...
privatarnm etiam personarum dejuaedationesexer- archiepiseojio Senonensi... Carnotensi, et... Ga-
cuerat et rapinas, et,in odium cjusdem episcopi el ihalaunensi episcopis, etc, ut in prwcedenii, n°
ecclesiaslicsclibertatis, exoculaverat quemdamvas- Iy CXLIX, usque manus nostras. Veruin, Uiav sere-
salliun ipsius, excomnmnicationissenlenliam pro- nitati deferre volentes, circa te non mandamus ad
mulgasset, el probibuisset lam ei quam hominibus praescns districiionem aliquam exerceri; serenitati
ejus.si decederent, ecclesiasticam sepulturam, ipse, luaepalensa dulcedine suadentes, ul. ^icul callioli-
ut in ccemeierium converteret domum ejus, in ea cus princcps, laliter prsedicta corrigas per le ipsum,
cadaver quoddam exanime luinulavit. Cumque se qtiod conira le non cogainur liianum correclionis
promisisset satisfacturum eidem, siinulans quod re- apponere, vel charissimain nobis serenitaleni rc-
conciliari vellet ecclesiasticoe unitali, et ad diem giam aggravare. Alioquin, qtiaulo amplius ad prse-
praefixumad hoc lam idem episcopus, quam dilecii sens tibi deferimus, larito minus in poslerum de-
filii... decanus... arehidiaconus... canior, sacrisia feremus, el eligemus poiius regi Deo, quam regi
et alisepersonse Altissiodorensis ecclesiae accessis- homini coniplaccre. Erii autem celsiludini uiaenon
sent, quia landem juxla promissionem suara satis- imnierito formidandum, ne in. favorero haereiico-
iacere non curavli, ut iniquitatem .iniquitati adji- ruiii, conira quos idem episcopus agebat viriliter
ceret et fieret novissimus error ejus pejor priore, ei legilime decerlabat, eum persequi vidoaris.
decanum et pcrsonas alias atl propria redeunles DaiuiiiAnagiiise...ainio sexio.
165 . P0NTI7ICATUS ANNO->T,CHRISTI1203. , - 166
CLl (332). A clesise Galhcanae dispendium linputelur, fraierni-
ARCHIEPISCOPO SENONENSI (333). tali uioe per aposlolica scripta mandainus et distri-
Reprehendileum acriler, quia contra comilem Altis- cte prsecipimus, quaienus, a somno quo lorptiisti
siodorensem,qui episcopuinexpuleral, non proces- haclenus excitalus, insles opportune, imporlune,
seral. Mandal procedi.
opus Evangelislsefacias, nec vituperes ministeriuin
(Anagnise.) nostrum";sed pastorale potius officium laudabililei'
Credebamns nos hacleiuis in promfflione (ua, exseqiicris, consecraus manus uias in. fratre ac filio
non solum EcclesioeSfifipnensi,sed loli provincioe per dignain scelerisullionem, ulbenedictio tibi dc-
Gallicanaeuliliter providisse, luecrnam prius sub tur; cum venerabilibus quoque fralribus nosiris,...
modio positara in candelabrnm nos exaliasse pu- Carnolensi ct Calhalaunensi episcopis,-prsedicium
tantes, cl gregi Dominico non depulasse mercena- comitein, qui ab codem episcopo excommunicatio-
rium-sed pasiorem. Sed ecce, quod non sine doloro nls est mucrone pefcussus, cum universis principa-
referimus et mcerore, lucerna tua velut exstincta iibus consiliaiiis et fauloribus suis, singulis diebus
jam fjimigai, nec Iucethis cjuiin domo suntpositi, Dominiciset festivis, pulsaiiscampanis ei candelis
sed eos polius in lenebris errare perniillil,- dum in accensis, excommuiiicatumpublice nnnties, et per
mercenarium pastor degenerans, non opponis le ^ universam Senouensem provinciam sub solemnitatc
miirum pro domoDomiui ascendentibus ex adverso, pnemissa facias solemniler nuntiari, lolam terrani
sed viso-lupo dimillis oves, el fugis, cani muto ipsiiis deniiiitians auctorilate nostra, nsquead sa-
qtiilalrare non prsevaletcomparandus. PutabamHS tisfactionem coridignam, interdicto generati suh-
elenim,-_quodin ore-tuo esset sermo Domini vivax, jectam ; et, quocunque itlem eomcs extra. lerram
et efficax, et peneirabilior omni gladio ancipiti, ut suam deveneril, quandiu.ibi praesens exstiierit, di-
sine cessalione elamares,d exaltares velut luha vina officia et ccclesiasiica sacramenta, praeler
"vehemensvocem luam, nec csset apud te acceptio haplisma- parvulorum ct pcenitentias morienlium,
personafum,- quin annuntiares impielaiem suam prohibeas celebrari. Charissimum quoque in Chri-
impio,'e"i scelera propria sceleralis, et- pro (551).., slo filium nostrum, Philippuni, "illuslrem regem
mansuelis ar.gueres ei corriperes inquielos. Verum, Francorum, diligenter moneaset inducas, ut eidem
sicut tuorum operum' exhibitio manifesiat, lingua episcopo, bona quaeconfiscavitlpsius, el regaliaqiioe
lua faucibusJam adhaesit, ut in ore tuo sit verbum accepit, sine diminutioneresliiuai ei cum in pleni-
Dominialligatum, nec eructare noveris verbum bo- tudine gratiae regalis admittai, ne, si aliter egerit,
num ad faciendamvindiciam in nationibus ei inerc- Q in favorerii liaerelicorum, contra quos episcoptis
pafones in populis, neG praesumis arguere coram_ idem agehat viriJiter bacleniis.el foiiilcr diinicabat,
omnibus delinqiientem, ejus oblilus, qnod nou so- eum persemii videatnr. Taliter igitur super his
lum novisii dixisse Apostoium, sed etiam docuisli: mandatnm apostolicum exsequaris, ne ficulnese in-
Argue, ohsecra, increpa in omni patienlia el doclri- fructuosae ratlici, si de eaetero lerram inutiliter.oc-
na, qui etiaui alibi dure asserit arguendum." Sane, cupavit, securiiii apponere compeilamur, et male
si comederet le zelus domus Doniini, et super te perdere rrialum agricolam, el locare alii ecclesiam
opprobria illi exprobranlium cccidissenl, foras riii- Scnonensem, qui non in sudario talenlum sibi tra-
sisset a te charitas perfecia liinorcm, et in nobilem dituin ligel, sed erogei potitis ad ustiras, non li-
virum.-.*,comUem Altissiodorensem, qui ecclesias mens eos qui corpus occidunt, sed illuin potius qui
"deslruit, possessiones et bona diripit earumdem, ec- polest corpus et animam perdere in gehennam.
clesiasticani persequitur libertalem, et venerabilem Datum Anagnise... anno sexto.
' fratrem -noslruni... Altissiodorensem episcopum, CLH_(334*j.
suffraganeum tuum, exsuliire compcllii, eaiii cxer- EPISC0P0 ALTISS10DORENSI.
cuisses intrcpidus ullionem, quotl prius adaudien- Epistola consolatoria et calholica.
tiam nostram vindicta lanii criminis quam queri- _D - (Anagniae.)
monia pervenissct. Cseterum, quoniam eum Heli - Recogitanles in amaritudine annos nostros, et
fortisan senuisti, palpas magis qtiam punias (sic) prsesenlis diei maliliam attendenles, vix causam
vilia subditoruni, liniens paiietem iniquitaiis*quem lanti doloris invcnimus, quanlum in suscepiione
conslruunt, cum deberes illum poiius dempliri. Jam tuarum cohccpimus titlerarum. Dolemus eleniin
enim apud te gladiuin P-etri rubigo consumit, ut pro te,,:-«icui venerabili fratre nostro, ei eo qiiem
evellere, destruere ac disperdere nequeas, quae visceribus gerimus Jesu Christi, persccutioiies tuas
evelli, destrui autdisperdi Dominus praecipitin Pro- proprias repuiantes, cuin caput non compali ne-
pheta : Ecce, inquiens,'posui te hodie super genles queat lanlo membro, utpote quod cum Apostolo
el regna, ut evellas, destruas el disperdas, sedifices cumscandalizalis fralribusuritur, et cuin infirman-
et ptaules. Ne igilur. si tanlam in te negligentiam tibus infirmatur. DolcmuSetiam etpro regno Eran-
videamur sequanimiter suslinere, nobls lanlum Ec- corum,.de quo, sicut rei veritas se habebal, sic in
~
. (352) Vide epistolam J-39. -- (33i) Sic in apogr.
(355)De archiepiscopo" Senonensi, ]:\m egimus (354*)Yiileepistolam 149.
uou semel.
INNOCENTIITIIPP. REGESTORUMLIB. VI. 158
i67
omnem terram sonus exivil, et in fines orbis terrae _A apostolica tibi scripta mandamus, quaientis non de-
fama devenit, quod in eo praecipue liberlas vigeret ficias, sed proficias potius, nee moveatis a constan-
ecclesiastica, et clericorum -immunitas servaretur. lia luse mentis, sed ,in ea poiius perseveres, non
ln eo elenim usque adeo' spiriiualis et malerialis limens quid faciat libi homo, cumDeum habeas ad-
haclenus pro Ecclesiae
gladius aniica connexione sibi fuerant muluo foede- jutorem. Stes sicut sietisti
te defensionis opponas,
rati, ut malerialis in nullo se spirituali opponeret, liberlale, el pro ea murum
sed ei potitis, imo Deo, gratum subsidium, et auxi- ncccedas ascendenlibus ex adverso, sed virililer
litim ne.cessariumexhiberel, indignumnon repulans, procedas in eos, animam luam si necessefuerit pro
si teroporalis potentia ecclesiasticoedignitati defer- ovibus positurus (356) .]
ret, et ejus honoribus deservirel. Dolemus quoque Gredimus aulem qiiod Dominus non palietur le
pro cbaiissimo iu Chiisio filio noslro, Ph. rege tenlari ultra id quod valeas siislinere, sed -faciel in
Francorum illuslri, cnjiis polentioe, vel negligenlioe leniatione proventunv, et cirea le, ac Ecclesiam
poiius, quidquid a quoquam perperam allentatur in luam, aiiiroura regiuni serenabit, ul, le in plenitu-
regno, ab aliqiiihusimpulatiir, dissimulationem ejus djne graliae regalis admiltens, libi non solum re-
reputaniibiis pro favore, nec carere ipsum dicenti- galia, et bona confiscaiaresiiluat, sed. in persecu-
bus scrupiilo societatis occullac, cum manifesto fa- torem luum,,nisi resipuerit, dignam exereeat-ullio-
cinori desinal obviare. Olim etenim, ineiytae reeor- nem. Quidquid vero egerit rex proedictus, libi se-
dalionis progcnitores ipsius episcopos exsulanles des aposlolica non deerit, qtiae propriam reputat
devote suscipere eonsiieveran!,, et non solum tra- causam luain, et infringi dolel eeclesiasticam. liber-
clare honorilice, sed munifieeprocurare ; niinc an- laiem. Scfibiinus autem venerabilibus fratribus no-
lem in injuriam cjus cedil, quod -suboculis ejus stris... arcbiepiscopo Senonensi... Carnotensi, et...
exsulare compelleris, el exira Ecclesiaro et dioece- Cathalaunensi episcopis, et-lam regi, quam comili
sim luam aliena suffragia niendicare (555). [Verum, ' memoralo, proul ex rescriplis lillerarum, quseprae-
in eo quod tibi coropaiimur, evangciicoeconsolaiio- seniibus tibi miltirous litleris inlerclusa, tuoe pote-
nis nos lectio consolatur, in qua novimus esse rit inspeclioni patere. _
scripium : Beati qui perseciilionem propter j'usii- Dafum Anagnioe anno sexto.
tiam r-afciunlur.Si enim verbum veritalis est ve- GLIIL
rum, imo quia verbum veriiatis est verum, cum ... ABRATI S. PETRIDE PADO;..PRIORI-S.-GABRIELIS,
persecuiionem propier jusiiiiam patiaris, beatitudo ET... TiUEPOSITO S. LUCI<£ CREMONENSIS.
persecutionem hujusmodi limitabit. Gaudeas igiTur, C Ut A. abbaiis S. ThomwCremonensiscessionemad-
til et nos lecum pariter gaudeamus, quod digmis miilere possinl.
inrenlus es conluineliam pali pro nomine Jesu (Anagnioe,xn Kal. Novembris.)
Chrisii, cujus ministerium sic geris in terris, ut ad Ex parle dilecli iilii, A. abbatis S. Thomae Cre-
ejus consortium, cui Iaudabilitcr in ministerio ipso monensis, fuit a nobis humiliter posuilatum, ut,
ministras, assumi .merearis in ccelis, ipso in Evan- cum sit adeo debilitate ac scncctule confectus,
gelio protestanie : Volo, paler, ut ubi ego suin, quod ad regimen abbaiiae impoiensTiabealur, resi-
jllicsitet minister meus. Gloriare cum Apostolo in gnaiionem ejus admiliere dignareniur. Nos igitur,
cruce Doniini noslri Jesu Cbristi, gaudens, si, quse eidem abbati et ipsi eccJesise providere volenles,
dcsunl passionum Clirisli, in luo corpore supplc- discretioni vestrseperapostolica scripla mandamus,
nniur, quoniam si compaleris, conregnabis. Sciens qualerius, atl ijisuin inonaslerium accedenles,si ad
ergo quod unusquisque mercedem secundum suum nos, uldicitur, nullo peiiinet mediante, .-ac idem
laborem .accipiet, nec sunt coridignaepassiones hu- abbas resignare volucrit.-non vi vel meui coactns,
jus lemporis ad futuram gloriam, quae revelabilur sed inducius propiia voluntate, resignalioneiu ejus,
in nobis, gaude-quoniam felici commercio terrena si [tamen uiiliiaii expedieril abbaiia;,.auctorilaie
in ccelesiia commulabis, et pro lemporalibus reci- D noslra suffulti, admitfere procuretis, mandantes
pics seinpiterna. Coeterum, super insania comitis conventui, ut eidem abbatiae per electionem-cano-
pcrsequenlis tristamur quodammodo incorisolabili- nicam siudeanl de persona idonea providere. Qtiod
ter, et ex intimo corde doiemus, quod dalus in re- si non omnes... duo, elc.
probum sensum Pbaraonem in contumacia sequi- Datum Anagniae,xnKal. Novembris
tur, et in Ecclesise perseculione Ncronem." CLIV (337).
* Cnm eiiim elalus in
superhiam contra stimuhim ... ARCHIEPISCOPO SALSEBURGENSI.
noh limcal calcitrare, veremur ne, cum in profun- Depwnitentia injungenda ei qui sororem uxoris sum
dum veneril vitiorum conlemnat, nec adjiciai, ut carnatiter cognoveral.
-
resurgat, sed leropestas demergat eumdem, ei osi (Anagniae,vn Id. Octobris.)
suum puteus urgeat super eum. Monemus igittir [Veniens ad apostolicam sedem Cormdus (558),
fraternitalem tuam, et exhorlamur aitente, et pci laicus, lalor prwsenlium, kumili nobis confessione
(535) llaec apiitlRaynaldom, loc. cit. uxoris suw, vel sponsm,cap. 9. Ubi aTchiejiiscopo
(536) Htic usque Raynaltlus. Magdeburgensidirccla dicittir. "Qiiae illic legunlur,
(537) Reperilnr, sed mutila, inler Decrelales, hicuncis inclusnsiint. Variaj eiiam lecliohes danltii*.
iib. iv, lil. 13, De eo qui cognovil consanamneam (558; tn decretal., £- loco lator... mcnslravil,
m -, PONTIFICATUSANNOVI, CHIUSTl 1203. • 170
HioKstrfliiri,qtibd, etim olim, lempore infantioesiue,, A diim siimplu non modico noverimus indigere, ad
de consilioamkorum, quamdam puellam dueturiuui instantiam lamen petiliohis ipsius, magnificontiam
se juraverit iu uxorem, quam cilo ad legitimami luam monemus et exliortaiiiur allenlius, quatenus
' s. ei ad volum peregrinationis explendum, nisi forie
perveiiiret aetatem, pater puellse, confcederatione.
' hujusmodi fidejussorum ohligalione hinc inde fir- post le provida deliberalione in regno remanserit,
mata, eum in propria domo recepil, ipsum nutriens. juxla faculiates luas et-necessilalem ipsius in ex-
insimul cumpuella. Demum wero".359),ex conver- pensis subvenias compeienier, laliler extendeus
satione diutina iolius domus [amiliaritalem adeplus,, manum Jiberalilatis regiaecirca eum, qiiod ex hoc
sororrpuellae, cuise juraveralfaM maritum, instinctui eliam ad devolionem tuam amplius inducalur, et
generisseductoris humani carnaliter se conjunxil, nos liberalitaiem tuam-debeamus merilo commen-
Adveniente-auiem selate, qua quod juraverat poie- dare.
"rat adimplere, amici "stii,ejus excessus ignari, pro DafumAnagniae, Non. Novembris.
adiropleiidomatrimonio inslilerunt; qtii,' conscius; - •
CLYL(343).
eomm quae fecerat,.quibusd3m ex ipsis quod cum V0B1L1 VIROA. DUCI.
-_
sorore puelhe commiserat enarravil. Sed, iliis.ue- Compositaminler eum
regemque[ralrem concordiam
- confirmat.
qtiaquam credentibus verbis ejus, et graviter in-. B I
crepanlibus euin, [ipse,illorum devktus consilio (Anagniae,Non. Novemhris.)
(540) ], quam -juraverat in uxorein accepil, et, Solel, e.tc. usque assensu. Composiiionem-inler
- nupiiiscelebraiis, quando se illi oppoiiunitasexhi- le,- el charissimum in Chrislo filiuin nosirum....
hebat,-cognoscebat ulramque. Verum, licel in proe- illHstrem regem Ungarioe indilecti fil.ii, G...."(344)
senlia tuasuper hoe fuerit accusalus. convinci la- littili sancti Vilalis presbyteri cardinalis,'tunc apo-
men non potuit, nec voluit suum confiteri delictum. siolicae sedis legati, manibus iniiain, ,et ab eo
Nune autem, reversus ad cor el poenitens de com- posimodum confirmalam, sicul sine pravitate pro-
missis,*saluti suse cpnsilium requiril impendi, nei vide facta esl, et ab utraque parle sponie recepta,
tanquam equus el mulus, quibusnullus eslintelleclus,', et pacifice hactenus observata, et in ejusdem cardi-
in ammwsum periculum videalur errare. CunVigilur nalis litterls plenius continetur, auclorilate apo-
non tantum a malo sed eiiam ab omni specie mali stolica conTirmamus,etc. Nulli ergo, etc.
proecipiat Aposiolus ahstinendum, fraternitati luse Datuin Auagniae,Non. Novembris.
per apostoiica scripta mandamus, qualenus, proe- CLVII (54S).
dicio (541)pro Iiujusmodi enormitatis excessu in- EIBEM.
r
juncta poenileniia competenli, consulas ei, inonens Ipsum in clknlelum adtnillil.
illum saiubriter et iuilucens, ut de'caelero absli-
' neat ab (Auagnise, Non. Noverabris.)
ulraque. Cum inler tuse primordia juventuiis tam ex man-
- Datum Aiiagnioe,vn Id. Oetobris. dato patemo, quam voio proprio, militiae Uioepri-
CLV (542). mitias -voverisJesu Cbristo, esse non debes gralim
illius immunis, qtiam aposlolica sedes universis
REGIUNGARI.E.
Bortatur ul Audrem duci, fratri stio, subvenial, ad crucesignalis indulsit. Eapropler, dilecte in Domino
volumcrucis exsequendum. lili, tuis indiicti ineritis et precibus inclinaii, cum,
(Anagniae,Non. Novembris.) voto peregrinalionis emisso, proposueris in terfai
Ad audientiam nostram, dilecto filio, nobili viro, sanclae subsidium proficisci, personam tuam cum
A. dnce, fratre luo, intimaiite, pervenit, quod, cum omnibus bonis, quoein prsesenliarum rationabiliier
"
inclylae recordationis.B. pater vester, morle prae- possides, sub beati Peiri -et nostra proteclione
ventus, votum quod emiserat.non poiueril persona- siiscipimus; slatueiiles, utex qno iter fiferis pere^
liter adimplere, utin-filio sallem- morluus redderet grinationis aggressus, donec de tuo reditu vel
Dominoijuod voyerat ipse vivens, illud exsequen-ID obitu certissime cognoscalur, terra et omtiia bona
dura eidem duci commisit, ex iroponi feci».ejus hu- tua sub noslra el omnium praelaiortini EcclesiaeDei
meris signum crucis. Licet autem ipse in votis lia- s|iecialius defensione «ecura consisiant. Voluraus
buerit exsequi volum patris, et mandatum ejus etiam.ut si Dominus interimmasculum libi dare
filiali devotionecomplere, quia iamen inler sereni- dignetur hseredem , in tuo tibi ducalu succedal,
taiem tuam et ipsuih, peccalis exigentibus, dissen- et donec ad legiiiinam. seiateiri pervenerii, apo-
sionis scrupulus iniervenit," nondum est quodpro- slolicae sedis' prsesidio specialius foveatur. NtiJJi
posuerat exseciiius, praeserlim cum ab hoc euin crgo proieclionis, et conslitulionis, eic.
defectus retraxerit expensarum. Quamvis igiiur Datum Anaguiae,Non>Novembris.
celsittidinein ttiam *ad volum .palermini exsequen-
(33T) Decretal. deinde, et infra om. quoechara- -
(342) Epistolam hanc laudat Raynaldus', ad
ctere cursivo distinximus. - aimiiiii 1203, § 19.
(340) Decreial. landem amicorumsuorum dericius (543) VVdeRaynaldura.ad annuni 1203, § 19.
instnntia, el infra oin. ne... errare. (7>4i)-Videepislolam libri ciuinli 60, nol..
iSAi) Decrel., E. f543i-VideRavnalduni. ad aiinuiii 1205. 8 \%.
"*"' '
PATUOI.CCXV • C
171 INNOCENTH-i-HPP. REGESTORUMLIB VI. 172
CLVUt. A adjiciens in margine Iitterarum, quod nullus hoe
CAPlTULOAUGUSTENSI. lemporo prseler eum posset ad reginieii ecclesi;e
II. Ratisponensisecclesiwvicedominum,ipsis iM Auguslensis assumi, sine multo ejus dispendio el
episcopunrconcedil(346). jactura. Super processu quoque negolii legalus
(Anagnise, n Kal. Novemb.) nosier nos inslruens, etcum Maguntinoconcordans,
Cassata quondam electione, quani de dileclo (ilso, ad dispensationera nos suppliciter incitavil, quam
II. Ratisponensis ecclesise vicedomino feceraiis, et vos per litleras veslras el nuntiosj humililer
sicut fueral de jure cassanda, quia non de iegitimc posiulastis , abbate de Salem, qui Magunlinocom-
malrimor.io natus erat, licel, juxta vestrarum lesli- miseral vices suas, idem eum inslanlia requirenle.
monium litterarum, probalse ac inculpatoebpinionis Nos igitur, atiendentes quod Magunlinus ipse noa
exisierel, et esset tara scienlia quani moribus et plane nos snperiropedimento nalaiium mstruxisset,
selale provccius, ul vobis et ecclesisevesiroe, (ob a dileciis filiis, R. archidiacono, F. subdiacono
cujus evidentcm utilitalem et necessitatem ur- noslro, concanonico vestro, et magislro L. qui
geniera in electione praedicta nimis propere pro- venerat nunlius cum eisdem, per fralres nosiros
. cessislis, timenles ne dissensionem dilatio parerel, exegimuset reeepimusjuramentum, ul leslimonium
ei dissensio delrimentum ecclesise generare,) mi- dicerent verilati. Ipsi ergo deposuere jurali, quod,
scricordiam post judicium facereraus, licet merue- sicut ab antiquioribus ecclesiae Ratisponensis et
riiis et eligendi potestaie priVari, et susj)endi ah Augustensis audieranl, et credebant ipsietiam
ecclesiasticis beneficiis per tres annos, ne lamen verum esse, idem vicedominus ex simplici fuerai
eadera ecclesia, ob "defectum recloris, gravern fornicatione susceptus, cum paler ejus in minoribus
incurreret laesionem, suslinuimus palienler, ul essel ordinibus consiilutus, quod ex eo plenius
nominala persona, quam circumspeclam esse acce- paluisse dicebant, quod poslea fuit insubdiaconum
pimus el discretam, non tanquam electus, sed lan- ordinaius; Maler vero licel in claustro posita fucriu
quaih concanonicus vesier, procurationcm gererel juxia terrse consuetudinem nulrienda, et tandem
tam ecclesise qnam diceceseos Augustensis; et, si liabitum induerit monachalem, tunc tamen nec
deniio cdnvenireiis in eum a sede apostolica postu- alicui nupseral, nec volum emiserat castitatis. Nos
Jandum, venerabilium fralrnm nostrorum, S. Ma- ergo, Jiabito super his fralrum nostrorum consilio,"
guntiiii arehiepiscopi, et iionse memoriae episcopi propler urgentem necessilatem , elevidenlem utili-
Herhipolensis, et dilecti filii.... abbatis de Salem, tatem ecclcsiae Augusiensis, et discretionem et
,conspeciibus vos curarelishumililer praesenlare. ">honeslalem nominatsejiersonaj, de qao nobis proe-
Illis anleiii-dedimusih mandalis, ut, tam de slatu dictus legatus noster, etc archiepiseopus Ma-
ecclesisememoralse quam meritis et natalibus no- gtintinus, et quamplures aliis laudabile duxeriuil
minatse personse,quaeinquirenda forent inquirerent ipslimonium perhibendum, de solila benignilale
diligeriter, el, omnia fideliler redigentes in scripiis, sedis aposlolicae graliam vobis facimus, et cum'
infra quatuor menses ad nostram audienliam desli- eodem vicedomino dispensanles, ipsum vobis con-
narent, cum quibus ad nos vestrum aliqui prope- cedimus in paslorem, salvo in omnibus jure tam
rarent oequitatisjudicium reeepluri. Pieediclo igitur archiepiscopi quam ecclesioeMagunthw. Monemus
Herbipolensi episcopo a filiis perditionis occiso, igilur discvetionemvestram el exhortamur atien-
et eodem abbate de Salem committenie prsedicto lius, et per apostolica vobis scripla mandamus,
arcbiepiscopo vices suas, quoniam occupatus aliis quatenus ei de cselero lanquam pastori vestro
liis non poterat interesse, cuni ad ipsius metropo- debitam exhibeatis reverentiam et honorem, et
litani veslri, proesentiam duos ex concanonicis salubria monita el mandala ipsius recipiaiis luuni-
veslris, et dileclum filium Sancli GeorgiiAugu- liter et inviolabiliier observetis.
siensis praeposilum, misisselis, ipse in prsesentia Daluni Anagnise,n Kal. Novembris.
venerabilis fratris noslri... Praaneslini episcopit 8 - CLIX (547).
ajioslolicoe sedis legaii, postulalionem coram se P. EPISCOPO IN ARCnlEPlSCOPUM PASORMITAKUH RLE-
proposilam examinare curavit, sictit transmissse ad CTO(348),.-REGIO FABILIARI.
nos ejus litierse conlinehani. Fuil igilur ipsi, sicul Ipsum pturimum commcndai, quod inter swculi et
per easdem nobis litteras iniimavil,sufiiciens facla recjni lumullus, qui lum eliam [ervebunt, ftdem
fides, quod ad episcopale regimen, quantum ho- ponlifici regique servassel.
mini sciri permittitur, idoneus esset vicedominus (Anagnise.)
menioralus, nisi prsemissustamen aiiiculus impe- Si exigente diei malilia sil vita liominis sujier
direl. Veruin, quia eum obedienliaefilium noverat, terram, ut noninveniat requiem lempore inquieto;
et mandatis"ecclesioeobedire paralum, propter lur- si in valle lacrymalionis et fletus rigel Iaerymis
baiionem lemporis, ecclesiiedesolalionem,el discre- stratum suum, nec taceal pupilla oculi lacrymaiitis;
tionem personse,cum eo humiliter pcliil dispensari, licet condoleamusdoleniibus, nec nori compaiipa-

(546) Vide epistolam Iibri quinti 99, de eodero (547) Vitle Raynaldum, ad anntim 1205, § G9.
araunienio. (548) Vide epislolain libri quinti 59.
173 PONTIFICATUSANNO VI, CHRlSiT 1205. i<&
ticiilibus iion possimns, non movemur .tamen ni- j_ per flumina Babylonis organa suspendunlur, nec
miuiii, vei niirauiur, cum non veiiim esse nequeat est Dominicanlicum in lerra aliena, vel verius alie-
tcstimoniurn veriialis, quse iram siiperveiiturain naia, canlandum. Monemns igiiur fraternilatem
utiiverso orbi prsedixit, et non solum genlem sur- tuam,et exhorlamur attentius, etper apostolica libi
recluram in genlem, ei inimicos hominis doniesli- scripla maiidamus, quaienus in solitaefidelitalis vir-
ci>sejus fore, sed et viiiules.ccelorum praenuntiavit luie persistens, non dGficiassed proficias potius, ui
in line temporum commovendas, quo.d in Sicilia magis aromata iriia fragrenl, et aurum examinetiir
jam videmus quasi ad iitteram adimpleri. Ecce eie- melius, el probetur veriusinfornace. Speramus au-
nim, ibi non solum gens insurgit in genlem, sed tem in eo.quiin se sperantes non deseril, quod non
frater armatur iu fratrem, ita ul familiaris noceal dormiet, nec dormiiabit qui cuslodil Israel, nec
amplius inimicus, estdummilla fides estregni sociis, relhiquet virgam peccatorum super sorteiri jusio-
viiiutes coelorumcontra se invicem commovenlur, rum, sed consolabimr"in servis suis, faciens in
dummajoresecclesiarum prselali, ae regniprincipes, tentaiione proven.tum, el posl lacrymaiionem et
qui videbanlur esse columnoe, nulantes, non slant fleium, gaudiuro,et exsultationeminduceris. Quotlsi
in die Domini, nec opponunl se asceiidenlibusex forsaii peccalis exigenlibus usque adeo invalesceret
adverso, sed eedenles, vel deficientes poiius, non B inimicus, ut ei resistere, vel contra eum siare sine
timent cum his facere sibi paiies, qui pailiri re- periculo non valeres, non negaiiuis quin modiim
giam lunicam moliuniur sub nomineregio, non quae invenias.qui sine fidelitaiis luse ac fitlci loesione
regis sunl, sed potius quse sunt stia quaerentes. animani luam exaliet." ' "
in
Quia igiiur reguum esl se ipsum divisiun, non Dattira Anagniae. .
- esl niirum si desolelur, et doinus decidat supra CLX (550).
domum, cum ad desolalioneni ej'usplus domesiico- DEKOVO BURGO ETDESALEM (550*)ABBAT1BUS.
ruin dissensio, quam offensa facit cselerorum. Licet Ct ducem Suevima fovendoLiupuldo in Magunii-
igitur declinarint et iuutiles facii sint pene penitus namsedem iniruso deterreant .551).
universi, el vix qui faciat boniim, etiam usque ad. (Anagniae,vi Kal. Novembris.)
unum, gaudeinuslamen, quod lusefidelilalis inlegri- Inauditse praesumplioniscxcessum quem nob.Iis
las, et consiantiadevoiionis, annuntiaiur per omne vir, Philippus, dux Stievise, in aposloljcaesedis in-
regnufn Siciliae, ac amari ad marepublicepraedica- juriam alienlavit, Liupuldum, quondam Varmatien-
lur, quod in persecuiione profeceris, nee cesseris sem episcopuro,ad Maguiitinamecclesiam quanium
persequenii. Quamvis enim dixeril inimicus : Per- *-*in eo fuerat transferendo, et fovendo eum in suoe
sequar, el comprehendam,parlibor (549) spolia, in- tementaiis exeessu, eliam postquam illius postula-
terficiam gladio, el dominabilur manus mea; quam- tio a nobis jtisto fueral jTidicio reprobala, in pa-
vis iinpii cogilaverinioccidere virumjusium injusle, lientia loleravimus hacienus, cretlenles quod erro-
eo lamen forlius contra ipsos ferbuil fides iua, quo rem suum corrigeret per se ipsum, el idolum zeli
amplius contra le ipsorum ira fervebat, sicque sa- qtiod erexerat in templo-Dei velut ahoniinatioiieni
gittas parvulorum reputasli plagas eorum, et non stantem in loco sancto, tleipso eliminare curarei,
solum tinguas, sed et manus eorum pro nihilo lia- nec usurparel sibi quod nullus inipcratorum vel
biiisli. Nam ille qui oraverat ne deficerel ficlesPetri, piincipum hactenus altentavil. Kovil enim, vel po-
Petrum ne in hujus maris fluciibus mergeretur luii aut debuii ipse noscere,. quod apostolicaesedi-
erexit, el adhuc, nisi modicaefidci fuerit, eum faciet tauluin a Domino Iransferendi episcopos esl poie-
• lumenlium procellas undarum sicco vesiigio et slas indulia; ideoque in messem nostraih non de-
inoffensopedere calcare. Si insullent igitur libi qui huit inittere falcem suam, el noslrum sibi oflicium
oderunt le gratis, ei pro bonis mala rependunt, si viudicare, quod licel fecit haclenus, nos lamen, ne
dicalur, ubi cst Deus tuus, non exaudias beneficia moveri contra eiiin poiius sesiu ainariiudinis quam
incantanium; nec eorum seductionibus acquiescas, „ zelo reclitudiiiis videamur, id dissimulaviinusha-
qui.utgloriamluamevactient, luum sludenl animum D clenus et laboraviinus sustinentes.
fascinare. Silgloria sicul filiae regum ab inlus in Verum praedictus Liupuldus, quia nimis proe-
fimbriis aureis, el conscientia tua pro le leslimo- sumpserai, nec monitus a sua prsesumptionecessa-
_nium perhibeat apud Deum, el nos etiam, indignos Jjat, excommunicationis primo, et postmodum sen
vicarios ejus, qui labores tuos et dolores altendi- tenliam deposiliouis excepil; quam quia conlumax
mus, et libi prcponimus juxla tua meriia respon- non observat,- et dux ipse in coniuinacia fovei
defe. Nec eredas, quod liominem nns fecisse pceni- eum, juxta sanctoruni Palrum sonteiiliaS'Ulramque
tel, qui-nullam nobis poeniienlisecausam praestat, notam et noxam erroris incurril. Nos autem, adhuc
aui quod velimus abire relrorsmn, el quod diffe- eidem duci deferre volentes, pur vos eum duximus
riinus proponamus auferre, quod differlur potius ut commonendum, si forsan duclus consiliosaniori ab
opportuno tempore gloriosius conferalur. Nam su- lnijusmodi piiesumpiione desislat, nec Deo el Ec-
(549) Sic in apogr. inclusa sunl.
(550) Episiolam hanc laudat, fragnienlnlumqiie (Si'0*)Vide epistolam libri qniifii 99.
exhibet Raynaldus.ad annum 1205, § SO.Pauea
hic (551) Vide epislohuu libri quiiili 14. "'-.
quse apud ipsum lcguntur, circa linem uncis
175 - INNOCENTIIHIPP. REGESTORUMLtB. VI. 176
ciesisese opponat, et aposloticam sedem, quam ra- A CLXII(555).
tione snltem cbristianilalis debel hmniliter revereri, ARCHiCriSCOPO GUAMENM, ET DUACENSI,
de coeteroirreverenter impugnet. Monemus igiiur ET...... FERNENSl EPISCOPIS.
discretionein vestram et exhorlauuir attenle, et per Ut analhemath sentenliam advcrsus Waiafoidensem
apostolicascripta mandanlesin viiinte sanctse ol,e- episcopumferanl (554).
dienlisedistricte proe.cipimus,qualenus atl eum per- (Anagnioe,Non. Novembris.)
sonaliter accedenles, ipsum ex parte nostra monca- Flagitiosam et detestabilem nimium contra. ...
tis altenliiis el eificaciter inducatis, uteidemLiu- Watafordensem episcopum, accepiniusqua'slionem,
venerabilem fralrem nostrtim.... rftinc Le-
putdo nullum de caeterotribuat auxilium vel favo- quod
rem, sed poiius tanquam depositum illum abjiciai, smorrensem episcoptiro,lunc electum,'cumsead iier
el velttt excommunicatum eviict. Alioquin [ de- accingeret ad sedem apostolieam veniendi, ei para-
iiuntietis eidem, quod in ipsum el lerram suam tis insidiis, proesiimpsitcapere violenter, et nequiler
amptius forsan quam exisliinet, secuudum officii spoliare, et manibus propriis usque ad elfusioneni
noslri debilura, manum nostram curabimus aggra- sanguinis injectis in eum, in carcere posiium ei.
vare, cum id ullerius non debeamus in patiemia £>compedibus alligatum, duris verberibus fecil aflligi.
sustinere. ] Quod aulem inveneritis apud eum, per Quia igiiur lantoeproesumptionisaudaciam, vel ne-
litteras et-fidelem nuntium nobis quanlo citius po- quitiam polius hujusniodi lemerilalis immenssenon;
lerilis inlimeiis. Quodsi non ambo... alter, etc. possumus, ncc tiebeiniissub dissiiiiiilatioiietransire,
Datum Anagnise,vi Kal. Novembris.' eum hoecnobis sinl noia et vobis noioria, per apo-
stolica vobis scripta mandamus atque prseeipimus,
CLXI. qualenus prsefaltim Watafordcnsera episcopum, et
DECANO ETCAPITULO LESMORRESSIBUS. alios, qui in eumdem episcopummanus lemerarias
Ut M. abbatem S. Benedkti, in epkcopum ab ipsis injecerunt, niillius contradiciione vel appeiatione
electunirecipianl, obstanle, auctoritale noslra sufftiili, landiu denun-
(Anagnise,Non. Novembns.) lielis excommunicalionis vinculo subjaeere, donec
DiJecli filii... arehidiaconus, el quidam cJeiici passoinjuriam congrue satisfacianl... vesiraruni, elc,
Lesmorrenses, cum litleris veslris ad sedemaposto- usqttc absolvendi. Prsedicluin AVal-afordensem niliii-
licam venientes, nostris auribus inlimaruni, quod ominiis per disirictionem ecclosiaslicamcompellen-
postqiiam F.... quondam episcopus vesier, in ma- les, ul ecclesiaincum dicecesiLesmorrensem, qnam
nibiis dilecii filii, J. (552) tiiuli Sancti Siephani ih . vioienter invasam dicitur occupasse, prsefaio Le-
Ccelio monle presbyteri cardinaiis, lunc apostolicse smorrensi episcoposine difiicullaleresiltnalpaciil.e
sedis legati, episcopatus regimen resignavit, vos possideiidam, ac de damnis et illatis saiisfachH
convenientes in unum, in venerabilem fralrem no- compeienier, non obsionle quod dilectus filius
flrum, M. nunc episcopum, iune vero abbatem noster, J. liiuli Sancli Stephani in Ccelio-nioule
Sancli Benedicti Cistereiensis ordinis, invocata prcsbyier cardinalis, iunc apostolicaesedis Iegutus,
sancli Spiritus gratia, unanimiier convenisiis, eum ei dicecesim commiserai Lesmorienseiii, ciun illam
in vestruni episcopum eligentes, quanquam eccle- prsedecessorejusviolenler iuvaserit, el ipse nimium
sia vestra cum ipsa dicecesi a.... Watalbrdensi priesuinpluose per invasioiiemdiulius lenuefit 0C-
episcopo delinerelur invasa. Nos aulera, tam per cnpatam. Quod si non omnes, elc. Duo, etc.
jiiramenla, quam eliam inslrumenta, super canoni- Daliim Anagniae,Non. Novembris.
cx eleclionis processu, et idoneitale personos-a vo- CLXIII(55S).
bis electaeceiiiores effeeti, conflrmavimus eieclic-
BEGlFRANCORUH.
nem ipsius, et ei munere consecralionis impenso, Epistoln responsiva,quia tex dixeral, quodde jutv
ijjsum cum jileniludine gratire nostroe ad vesiram [eudi stare noii debebalmandalis apostolkis ; ei
eeclesiam duximus remittendum. Ideoque vobis per alia multa de pace cum rege Angliw.
apostolica scripta mandamus, alque prsccijumus, (AHagni3e, ii Kal. Novembris.)
quatenus ijisum episcopum, tanquam jiatrem et Ex divina iectione tenenles, quod pulcliri snnt-
pastorem animarum vesirarum recipienles humili- jiedes evangelizantium pacem , evangelizaiitium
virum
ter, et reverentiam ei debitam , et obedientiam bona, dileetum filiuni, abbatem Casemarii,
ad parles direximus Gal-
impeiiiientes, salubria ejus monita, el... sic irrc- religiosum ei providum,
fragabiliter observelis. Alioquin senienliam. quam liarum , ul evangelizarel libi et cbarissimo in
in rebelies et inobedientes ralioiiaiulilcr promulga- Ghrislo filio nostro, 3. regi Anglorum illusiri, dis-
rct, ratam faceremushaberi. sidentibus v&bisab invicem, honum pacis, et op-
Baium Anagnise,Non. Noverabris. porlune ac importune insiaret, ul vel firmam inter
diseordantes concordiam reforniaret, vel ad niinns
treugas statueret congruenles, qualenus medlo
lcrapore, mediaulibiis nobis el aliis viris prudenli-
(352),Videepislolam Iimi quinti 85. (5Si)Vide episiolamsuperiorem.
(535) Vide linynaldum, acl annmn 1205, § 04. (555) Epistolam hajic, ncciion sequentes epislo-
' " 178
177 PONTMCATUS ANNOVI, CltiUSTI 1203.
autem cau-
bus, et apud vos inlerponentibus partes suas, plcna A treugas, salva jusliiia iitrinsque. Licet
inter vos jjacis corinexio proveniret. Ex illo' autem sam tecum intrarc nolimus, ei super hoc.in judioio
'. stiper hoc fuimus exemplo confisi, quod, cum olim litigare, ne lamen respohsio regia ex noslra sortia-
ei breviter coginmr-re-
inclyioerecordationis Ricc. rex Angldrum.contra le tur taciturnitale valorem,
guetram haberet, dilecttmi filitun. P._ tituii Sancti spondere; nihil cohlra eam lamquam proprium con-
Marccllipresbyterum, luiic Sanctoe Marise in Via fingenles,sed indiicentes polius ex arniario S. Spi-
Lata diacoiium cardinalcih",apestoliese sedis lega- ritus validas raliones'. Quod enim. evangelizare pa-
ttiin, -adveslrani curavimus praesenliam destinare, cem"ex injuncto nobis officio leneamur, Psalmisia
quem lum primus jucunde suscipiens ad primam jfos docei: Inquire,- inquiem', pacem ct persequere
exhorialionem ipsfus, quod in manibiis ejus pacem eani (Psal. xxxni), id esl donec inveneris_,-insequa-
vel treugam inires, Jibera voluniate (irmasti. Et, Tis;*elangeli qui DommicseNativhatisprimitias pa-
- Iicel praediclusrex ad hoc fuerit vix inductus, ul- sioiiliiisiiitimarunt, per novselaudis canlicum ex-
poie qui, anteqiram de peregrinalione crucifixi re- . presserunt, in orlu ejus, ctijus viccs in- lerris iicet
direi, graviier Isesus erai, aposlolicis tamen jus- ihimeriii gerimus, pacemhonoe volunlatishominibiis
sionibus parens, ireugas lecum iniit quinqueii- nimtianies. Ipse quoque' Domintis Jesus Clirislus,
nales. - , .' . quod nascens per miiiislerium fecerat angelorum,
Cceterum, quamvis abbas ipse proposuisset in giistaiuiiis calicera jjassionis, exsecuius esi expres-
tuseserenitalis auribus verbum - riostruro, el cau- sius per se ipsum; cuin diseipulis suis inquil: Pa-
sam adventus sui publice nuniiassel, noluisti la- cem meam do vobis, pacem relinquo vobis (Joan.
men protinusei finaliterrespondere, setl usque ad xiv); ei resnrgens, hac voce primuin ad aposio-
oclavasAssumptionis beatae Mariaeproximo praeter- .ios"fiiit usus.': Pax vobis (Luc. xxiv); el iterusu
ilas-ejus animum suspendisti, apud Medon....(5S6) dico, pax vobis. Idem quoque, cum discipulos de
celebrato archiepiscopura, episcojiorum et aliorum forma prsedicaiionis Tnslrueret, pacem eos evange-
inagnaium tuorum consilio ei slaiueiis responsurum. lizare prsenionuil, dicens eis:,/n quamcunqne do-
*
Advenienie igitur die data," et tam ecclesiarum mum jngressi fverilk, primuni dkite: Pax huic do-
praelalis quam principibus regni fui cdnvocaiis et tnui; ei_ siibi '{ueril filiuspacis, requiescet super
congregalis in unum, prsehabito quorumdara consi- mtmpaxvestra (Luc. x).~Quicunque aulem non rece-
Tio, respondisli, quod de jure feudiet homine (357) perinl vos nec audierinl serniones veslros. exeuntes
luo slare-maitdato sedis aposiolic33veljudicio non foras exculite pulveremde pedibus veslris, inlesiimo-
leneris.et quod nihil ad nos perlinel denegotio quod __;nium illiv.s (Marc. vm); exire prsecipit foras, ut eis
-verlilur inier reges. ~Nosigitur, responsionis luir ecclesiasiica conimunio denegettir, pulverem' illtim
-jusmodj lenore plenius intellecio; mirati sumns excutientlum denuiilians conira eos qui non reci-
iion modicum et lurbati, quod.consilium iniisse vi- piunt veiba pacis, qui, Hoyse cinerem de.camino
deris, etconcinnasse responsiiin contra sedis apo- spargente, fuit ad plagam: vulneris super omnem
filoticse poleslalem, tanquam jiirisdictionem ejtis terram yEgypti. Quam gravis aulem dislriclionis
velisaiuvaIeascoarclare,quam non homosed Deus, senienlia in ultimo sint examine fe-rieudi qui non
imo verius "Detis-IIomo,in spiiiitialibus usque adeo recipiunt sermones eorum, per se ipsa Verilas coii-
dilalavil", ut nequeal amplius ampliari, cum ad- sequenter ostendil, non siinjiliciter, sed cum qua-
jecliouemnon recipiai plenitudo. [ Ulinam considc- dam 'afiirmaiione proponens: Amendico vobis, tote-
rasses sattibrius etdiligentius attendisses,<juodapo- rabilius erit terrw Sodomorum ei Gomorrhmorumin
siolica sedes, nec tibi, nec_ progeuiloribus luis aul die judicii, quam itli, civitati (Mullh. x): in civilale
-regiioFrancorumdamnosara hactenus, sed utilem po- ci_vesinielligcns, a quibus non excipit ipsos reges.
liuss'estuduilexhibere! Dtinamindiehonorummalo- Praeterea, nullus dubitat sanaementis, quih noslrum
rum immemornon ftiisses, ei cum bellorum dubitis &ilde iis _quoead salulem vel daninaiionem animoe
sileventus, inconslanlia"mprosperitalishumana:,non 3 perlinent judicare. Nunquid autem non meritorium
" ianium ex siatu
praesenti,sed ex eo ctiain qui variis' est dainnalionis perpeiuae,-ac demerilorium salutis
liiodis et "ex causis diversis proesertim polest seternsefovere discordiam, fidei domeslico.simpu-
succedefe, mensus esses, et cavisses sollicite ne gnare, domos religiosas desiruere, bona religioso-
responsio tua conira le vel posteros tuos possel in rnm virorum nccessilatibus cl utililatibus clepu-
|)osierumallegari! Nee hoc dicimus, lanquam nobis tata, exponere voluptati prsedonum,-virgines Deo *
potestalem velimus indeliitam usurpare, vel qnid- dicalas opprimere, cogere illos qui, j)osteric.rum
quam injungero quod ad ofOeiinoslri nmvpertineat obliti, ad anteriora se jugiter extendcbans, abiiere-
potestatem. Quid enira monuimus, quid suggessi- trorsum, cl denuo se soecularibusnegotiis' inimisce-
mus? JNumquid inlioneslum, rmm quid injuslum ? re, qui Domino cceperant militare," nffligcrepaupe-
Certe, si hene recolimus, -ut faceretis pacem vel res, depauperare potenles, sanguinem luimamnn
las, U6,16S, 166, 1G7, taudat Bzovius , Annal. t. uneis inchisasunt.
XIII, pag. §9, § 6. (550) Sic in apographis
~ Valicano
" -
eiCoali.
Diversae.usdeui fragmenta exhibef Raynaldus, ad (557)-Sic, ibid. _ -
anntim 1203, § 55. (iiisc apud ipsiiui lcguutur, hic
m INNOCENTIIIII PP. REGESTORUML!B. VI. ' ISO
emnidere, ae ecclesias profanare?] Sane, si super A rectionem evitet? Cum, si offendere nos oporleat te
hoc in orc nostro fuerit verbum Domini alligatum, vel Deum, velimus ipsum de tua polius offensione
non indigne vocahimur canes muti, non valenles phicare, quam per divini regis offensam homlni
lalrare, iieeimmerito sanguis lot millium boniiniim complacere. Sed clices forsilan, quod non peccas
de noslris manibus requiretur. Nonne siquidem no- in eum; sed et ille i'eplicabit in contrarium, qtiia
bis loqiiiltirjDominnsin Prophela,.quifuit ex sacer- peccas. Quid ergo in hujusmodi conlradiciionis
dolibiis Anaihol: Ecee constilui le super genles et articulo faciemus? Nunquid, inquisita plenius et
reqna, ul evetlas, el desiruas, et dissipes, et adifices, cognila veritate, procedere juxta mandalum "Domi-
ut jam non evellamus vitiorum ni omiuemus? Nunquid dissimulahimus"slragem
' etplanles (Jer.i);
germina, virtutum sarculos planiaiun? Rursus, cum corporum et perniciem animarum, nec annuniia-
mohasteria et alia pia loca nostrse praecipuseprole- bimus impieiatein suam impiis, el cohibebimusa
rlioiii commissa, •non vastari solummodo, sed pcne violentia violentos?] Ne igitur a praecepto videamur
penitus deslrui videamus, cum Ecclesise filios, qui evangelico deviare, monemus serenitatem regiam
Maiihoe ofliciodereliclo elegeraul sedere secns pe- et exhortamur in Doroino, saluhriler consulentes,
d<;sDomini cum Maria, el^abjecti esse in donio Do- quatenus non acquiescas peceatoribus qui te la-
mini m. q. h. i. I. p. (558) per inquietudines bel- " clant, nec oleum peccaloris luum caput impiu-
licas el iniquiiates bellaniium intelliganius a pio guet, sed monilis noslris, quoede eorde puro, et
proposilo revocari, si ascendere noluerimus ex ad- conscienlia bona, et fide non ficia proceduiil, au-
verso, et pro doino Domini murum opponere nos- rem prsebeas facilem et benignam, et, juxta com-
uieiipsos, nonne dicemur mercenarii vefius quam monitionem proedicli abbatis, vet nostram polius,
pastores, cum, lupos venire videntes, ut dispergant imo Dei, ctun prsediciq rege vel solidam pacem
cves et mactenl, fugerinius praesidiuinsiiblrahendo, reforroes, vel treugas ineas compeienies, ut, si
velut lac el lanam quserentes in eis, nec de ipsarum forsitan asseras quodnon pccces in regem pise-
salute curantes? [Audias denique, fili charissime, diclum, sed in eum utaris poiius jure tuo, eum iile
\erbum, non nostrum, sed Verbi potius quod erat in qneratur quod graviter pecces in eum, el non jns
princlpio apud Deum, ei qtiod lantlem caro factum sed injuriam exerceas eontra ipsum, ne in hoc
esl el habilavil in nobis, in Evangelio proteslanlis : quasi dubio vel humamim prsecijiiiare j"udieium,
Si peccaverilin ie fraier luus, vade, corripeeum inter vel mandatum divinum -negligere videamur, liurai--
(e et ipsum solum; si te audierit, lucralus eris fra- liter patiaris, ul abbas proediclus, cum' venera-
trem luum; si te non audierit, aclhibetecutn duos vel bili fraire nostro fiituricensi archiepiscopo,
tres lesles, ul in ore dnorum vel irium teslium stel super hoc de jjlano cognoscai, non ratione- feudi,
atnne verbuni; quod si eos non audierit, dic Ecclesim; cujus ad lespeelatjudicium, sed occasione peccaii,'
quod, si Ecclesiamnon audierit, sit tibi sicul ethnicus cujus ad nos peiiinet sine dubilatione censura, ut,
ci publtcanus (Mafih. xvm). Ecce, conquerilur rex
cogniia veritate, si querela pra^dicti regis fuerit
anglioe,fralertuus; fraler, inqiiam,non cognatione ratione suffulta, tu,"qui peccas in ffatrem, per
carnis, sed fidei unione, quod pecces in eum, el censuram Ecclcsise cogaris, juxla verbum evan-
m gravaroen ipsius extendas el extenderis manus ab e]us offensa cessare; alioquin, tan-
gelicum,
tuas. Corripuit te inler le aljquando el se solum,
quam injusla querela_ huj'usmotli repellalur, et
tum lam Iitieris quam viva voce, non semel so- Ecclesi.i in ttia libi juslilia, si neeesse fuerit,-
Jummodo sed frequenter commonuit, ut ab ejus de- suffragelur. Quod si forsan sedis apostolicae,ma-_
jisieres laesione. Adhibuit quoque non solum duos tris tuse, verba le ad hoc non polueiint emollire,
vel tres lestes, sed mulios magnates induxii, ut qu33.1eniiateadhuc apud -te ulilur, et hactenus fuit
inter te ac ipsuro rnptoe pacis fcederareformarent, usa, ul patris senlias severilaiera in verbere,_qui
et apud le, ut ab ejus cessares offensa, interpone- de caetero in oditim filii -virgae parcere non de-
reul partes suas. Verum, quia per hoc (5S9) apucl D crevii, quiclqtiid valeal provenire, cum non timea-
celsitudinein luara penitus nil profecii, quod in euni mus hominem contra Deum, nec paii perseculio-
peccaveras, Ecclesise, juxta verbum evangeiicum, nem propier justiiiam, si oporleat, eviiemus, aut
ounliavil. Ecciesia vero uti circa te maluit affectio- scandalum in prsejudicium veritatis, per
ftigiamus
ne palcrna, quam judjciaria potestale. Ideoque
praediciuraabbatem officii nostri debitum exseque-
serenitatem tuam per prosdicluni abbalem non po- mur.
icsiaiive coriipuit, sed benigne commonuit, ul a Datum Anagnise, seeundo Kat. Novenibris, ponti-
fratris cessares injuria, el cum eo, vel in veroepacis ficaius nostri anno sexio.
fcedera, vel congruentes treugarum inducias con-
venires. Quid igilur resta.t de cselero, nisi quod,
si Ecclesiam non audieris, sicut hactenus non audi-
sti, te sicut eibnicum el publicanum, quod dolentes
rediciiims, habeat, et posl primam el secundam cor-

(558) Sic in apogr, (539) Sic in apogr.; apud Raynaldum hactenut.


181 PO.NTMCATUSANNO VI, CHRISTI 1205. 1S2
CLXIV (5G0). _\ lerarum qnas ipsi dirigimus, eum cliarissimo in
ARCUIEMSCOPO SEN0NE.\•S^ Clnisto Tilio, J. rege Anglorum,' staiuat firmam
Ui pulilkel senienliam excommunkationis conlra pacem, vel treugas inem congruentes. Quod si for-
- movenlesarmh in regem Angliw, etiatn conlra re- san ad idinduci nequiverit saepius requisitus, pu-
fjemFranciw.- blice subpoena dislricti anathematis, elc. in eodem
(Anagnise,n ilal. Novembr.is.) [<eremodo, us^uesepullura. Taliter igilur superhoc,
,Ex divina leciione leuentes, etc. u\ in epislola sicul ile lua discrelione confidiiims, mandatum
it55, usque prsejudicium veriiatis, eidem abbati de- aposlolicum exsequaris, quod diligenliam el obe-
dimus in mandatis,ui, nisi rex ipse ab eo commo- dientiam tuam debeamus merilo commeiidare.
"
niius, in refonnamia pace _.vel slatuendis treugis Datum Anagniae, n-Kal. Novembris, anno sexto.
feeerit quod monemus, publice, sub pcena dislricti CLXVI.562). - - "''
anatbemaiis, ex parle noslra prohibeat, ne quis ARCHIEPISCOPO RITURICEKSI, ET ABRATl CASEMArUI.
conlra praedicliimregem Anglorum, pacem et treu- Ul de querela regum cognoscant.
gas bumiliter offerenlem, ac lerrara ejus arma mo- (Anagniae,n Kal. Novembris.)
vere praesumal.Si quis autem contrarium prsesura- Quid charissimo in Chrislo filio nosiro, Philippo,
pseril, excommiuiicatioiiisse noverit senlentia in- B ilhislri regi Francorum, scribamus, ex litteris quas
uodatum, el tolam familiam suam supposiiam inter- proelatisipsis dirigimus.-pleniuscognoscetis. Quali-
dicto, ita quod, praeterbaptisma parvulorum el poc- ler quoque in facto regum procedere debeas, (ili
niteniiasjnorientiiim, nullum eis.divinumcelebrelur abbas, in lilteris nostris clausis, quas super hoc
ofliciuro, aut exhibealur ecclesiaslicum sacramen- libi miuimus, jnene duximus expriinendum, uiule
tum, sed nec impendaiur decedentibusecclesiasiica non oporlet eadem tolies replicare. Moncmus igitur
sepuliura. ldeoque fraierniiati tuse per aposlolica discretionem veslram el exhortamur attente, el per
scripla mandaiuus, et in obedientiaeviriute dislricie aposlolica vobis scripia proecipieridomandamus,
proecipimus, qualenus,poslquam idem abbas super quatenus, cura proediclus rex Francorum ad hoc
lioc mandatum fueril aposlolicum exsecuius, sen- saltein ifeugas concesseril congruentes, ut de qtte-
ieniiam ejus, imo noslrara verius, pulsatis campanis rela regis Anglorum et ejus exceptione, ulruin sit-
ei candelis aceensis. singulis diebus Dominicis et , jiisiainierim cognoseaiur, non ralioue feudi, cujits
fesiiyis, solemniter publicetis, ei faciatis inviolabi- ad euni spectal judicium, sed occasione peccaii,
liler obsefvafi; scituri quod si secus- egcrilis ino- cujus ad nos peiiinel sine dubitalione censura, vos,
bedientiarr.vestfam graviter puniemus. omni gralia el limore posipositis, sine personariiiu
Daium Anagnise, seeundo Kal. Novembris, anno " acceptione, super lioe cognoseere procureiis, cl, si
sexlo. -^sats. querelam ipsius inveneritis esse jusiam, lu, lili
ln eodemsnodo...capilulo Remensi et suffraganeis abbas, juxla formainIiiierarum nosiranini, ajipellar
Remensis ecclesiae. lione remota, procedas; alioquin, ipsi regiFranco?
Item... arehiepiscopo Rituricensi, et suffraganeis rum, ad obtinendum jus suum, si necesse fuerit,
cjus..- prudenter et paiienler assistas.
CLXV (561); -Daium, ut supra.
ARDATl CASEMAIUI. 1 CLXVil
(365)._- '
Ul se interponal pro pace seu treuga inier reges; sin J. REGIANGLORUM.
exsequipoluerit, excommunicet.
(Anagnise,n Kal. Novembris.) Explkatur causa betii inili per regem Franciw con-
tra-eum, el eum PP. reprehendil, quod debebat
Recepimuslilteras, quas tua nobis discretio desli- comparere coram dklo rege, cum sil ejus ligius
tiavit, henignitate qua decuil, et quae significasii homo.
per eas noiavimus diligenter.. Quid aulem charis- (Anagniae, n Kal. Novembris.)
simoin Cbrislo filio noslro, Philippo regi Kranco- Quid tuis meritis debeamus conscientia te resali*
riim illuslri, ef venerabilibus fralribus nosiris... "-".edoceat,qu.senovit ad plenum, quod in mtiliis gratice
Senonensiet Biluricensi archiepiscopis, et dileclis iioslroa' reddideris te ingratum, nec retribueris
filiis, capilulo Remensi, el suffraganeis Remensis, nobis juxla quod tribuimtis ipsi libi, nec Romanam
Senonensis el Bituricensis eccleslarum, scribamus, Ecclesiam juxla progenitbrum el praedecessorum
. ex patenlibus iitleris quas prselatis ipsis dirigimus, luorum coiisiietudineni curaveris, proul debueras,
tuae poierit inspeclioni patere. Monemus igilur dis- honorare. Verum, quia plus quid nos deceat quam
creiiouem luam, el exbo.rtamur altente, et per apor quid facias lu notamus, non tuis raeritis rcspondeiir
Btolicatibiscripia mandamus, quatenus adhuc apud tes, sed exsequcntes debituni ofiicii paslornlis, ac
regem ipsum, lam per te quam prselatos ipsos ac credentes quod ex hoc amodo nobis et Ecclesue
alios viros prudentes, interponas, non semel solnm- Romanse obsequiosumet devolum amplius le SUH
moilo sed soepius, parles tuas, ut juxta formani lil- deas cxhibere, super negolio quod inler, te el.charis-

(560) VideRaynaldum, ad annum 1205, § SS. . - (565) Epistolam hanc, sed mutilam, exhibet Ra^.
(5CI) Yide Raynaldum, ad annum 1205, S 57. ualdus, ad aiuniin 1205, 57. Quaeapudipsum le-
(562) ld. ibid. . - - guntur, liic uncis inclusa§snnt.
£85 LNNQCENTIHIIPP. REGESTORLMLIB. VI. 184
simum in Christo filium noslrum, Ph. regem Fran- _&lenipore cum nullo ex Iiominibus luis confoedera-
corum iltustrem, vertiiur, quantiim pottiiinus, ctini tionem inierat, nec hominia receperat ab eisdem ;
honeslaie processimus, ultra eiiam quam ab aliqui- sed poslmodum eonfcederatusest cum qnibusdam
hus crederelur, sicut dileclus filius.:. abbas Case- eoruin, et a quibusdam recepisse iiominia se faie-
rnarii, nnnlius nosler, qui super .hoc novit plenius tur, quod conlumacia? tuse asserit impiiiandum,
veritatem, serenitali tuae poterit intimafe. Vertim, -licet adhuc paralus existnl in curia sua, si petieris,
[nosse te volunuis, quod rex ipse non se sed le po- libi jusiiliae pleniiudinem exhibere, sufllcienli la-
tius culpahilem esse dicit discordiae suscitalae, ac _mencaulionerecepta,_quodjiidiciociiii:eacquiescas.
quod non occasionem solummodosed causam proe- Monenutsigilur serenilalein regiam, etexhorlamur
stiteris dissensionis, aSuTmei.Nuper enim nobis per in Domino, quatenUsad ea quse pacis sunt devotus
suaslilteras et niinlios inlimavil, quod, cuni eccle- intendas, et non solum recipias pacem vet treugas,
sise Beali Marlini Turoncnsis, quaeab eo quidquid si libi forsitan ofieranlur, sed eas etiam offerre
babet in lemporalibus recognoscit, damna non mo- nullatenus erubescas. Cayeas autem soliicile, ne
dica et quaraplures injurias inlulisses, et homines cum inj'uriosum libi asseras diclum regem, tu ei
tui quemdam ipsius homiiiem occidissent, licet re- poliusinjuriosus exisias, et debilamei revereniiam
quisilus super hoc ssepitis ut id faceres emendari, subtrahas et honorem, quoniam,-cognila veritale,
tres vel qiiauior terininOs petieris et acceperis suc- sicul in tua tibi assistimus ratione, sicei non pos-
cessive, el rex ipse sempef ad datam diem suos semus in sua justitia non adesse,]Ad hoc dileclum
nuntios desiinassel, uunquam enieiidalionem a le (ilitim, S. de Fossanova Eboracensem canonicum,
potuit obtinere, imo per dilaiiones hujusmodi ultra nimtium.tuum, serenitali luae propensius commeii-
unius anni spatium ejus animum suspendisli. Proe- damus.cum apud nos in negotiis luis sollicitudinem
ierea, cuin hominibus qui speclani ad feudum ejus, . adhibueril diligentem.
easleiia ei lerras suas, sine ratione, pro moiu vo- D.iiuin Anagnise. n Kal. Novembris, ponlificaliis
luniatis proprioe, abstulisses, jpse, tanqiiam supe- nostii anno sexto.
rior, spoliatorum querela pulsalus, libi non semel CLXVItI.(5Gi). :
solunimodo sed saepe mandavit ui id faceres emen- SANCTJ VICTORIS (365), ET SANCTJE GEKOVEFJE
' (36'6)
dari, quod, licel te
promiseris _facturum, non fe- ABBATIBUS. -
cisli tamen.sed gravatos amplius aggravasti, quod Reducit in gratiam CrucesignalumcomilemAugi,
qui
ipse sustinuit ultra annum, «alisfactionem expetens crucem ejeceral ne iret in Terram sanclam.
ei exspectaris. Curaque, comrauiiicato cum baroni- Q (Anagnise,n Id. Novembris.)
hus el hominibus suis consilio, certuin libi termi- •*"Cum is~qui macula spiritualis leprae respersus, ne
nuni statuisset, ut ia ejus proeseiilia compareres, ipsius conlagio grex Dominicusmaculelur, de medio
qnodjns clictaret sine retraciatioue facturus, Jicet fidelium tdllitur, et ponitur extra castra, non ad
esses ligius honio ejus, nec ivisti tanien ad diem confusionem ejicitur sempileniain sed ad erube-
statulum, iiec misisli aliquero .responsalero, sed sceniiam gloriam ailducentem(367), ut praevaricator
mandatum ejus penitus conlempsjsii. Consequenter revertaiurad cor, et se offeratsacerdoti ad greraium
vero, personaliler te convenil, etsuper his commo- niatrisEccIesiseipsius judicio revocandus. Non enim
nuit viva voce, cum non haberet in volis ut faceret Pelri gladius ad inlernecionem exerilur delinquen-
libi guerram, si talem le circa eum qualem leneba- tis, sed ut servus, amputata sibi anricula dexter.i,
ris ex dehilo exhiberes. Verum, cum nec sic saiis- fial Malchus, ul videlicet se regat, et dirigat in Dei
iacere voluisses, licet te de baronum el hominuni semiiam mandaloruih. Licet igitur, nobilis vir ....
suorum consilio difiidasset, mola lamen guerra ad comes Augi, fuerit Satame tradilus in inlerilum
te qualuor ex mililibus suis misit, volcns cerlificari camis, el a fidelium consorlio separatus, pro eo
per eos, si velles ea- quse in ipsum commiseras, quod signum crucis, quod suis aflixerat Immeris in
emendare. Alioquln, iiotum tibi esse volebal, quod !3 Terraesanclsesubsidium profeeturus, deposuil, quia
exuinc contra le fcedus cum hominibus iuis ubi- lamen ad nienlem rediens se offert mandatis "Eccle-*
cunque possct iniret. Tu autein a facie le quceren- siae parilurum, caslrorum I'ei sibi non debeiproe-
lium abscondisii, et eaptasti ahseniiam, ita quod ciudi regressus, cum ad boc fnerit exclusus ab ilJis,
le videre nullatenus polueruht. Ilomines vero tui ul saltem erubesccnlia motusquod deliquerat emen-
occurrentes quaerenlibus nunliarunl, se proescire darel. Quocirca, discreiioni vestrse per aposlolica
quid eis a rege ipso fuisset injunciuin, el qtiod non scripla mandamus, qtiatenus; ab eo suflicienti
poterant loqui tecum. Adjecit insuper, quod eo secundum formam EccleSiSecauiione recepta, super
(564) Vide BJOVIUH,Annal. lom. XIII, pag. 100, ianderoque post obitum Absalonis, (de quo ad epi-
§ 7. Episiolam slolam libri lertii XLI, nol.) anno 1203 tlictus
' hanc laudat Malingre(Aniiq. Paris. est abhas". Sex et viginli annos Victorinsedomus
p' ag. 4o2).
(56S) S. Vicloris ahbaliam tiinc lemporis regebat adniinistrationem gessit. Ejus obitum Annales Vicio-
Johannes I, quem vulgo Teutonicumtiicunt; naius rini consignant anno 1229, cum paulo .'inie magi-
quijipe erat in dicecesi Trevirensi, umle juvepis Lu- siratu sponte abissel. Gall. Chrisi. t. VIII,col. 673.
ietiaiiiPnrisiorum accessii, ubi posl aliquod tempus (366) LiD. m, episi. XLV,not.
Viciorimc iamilisenoinen dedit sub Garino abbate, (367) Sfc in ajwgrapho.
{83 POSTIFICATUSANNOVI,'CHRISTI 1205. IM
Jiis pro quibns iaqueum excoinmunicalionisuiciirrit, A nobis maxillas aslringere , ac rebelles , si necessa
absolulionis ei beneficium inipeudatis, injungentes. fuerii.in Babylone curare (571). Verum_paiieniia
eidem ut reddal Domino quod promIsit,>peregrina- nosira et benignitas apostoiicoesedis ad impeeni-
tionis votum adimplensin subsidium Terrse sanctse. leniiam le adducit, et quanlo mitius lecuni agi-
Quod si forsitan se probabiliter excusaverit, excu- mus, lanio amplius desx>vis in eos qui invocant
saliones suas nobis signiflcare non differal, sub . nomen nostrum, et, quod molestius ferimus , ut
veslrarum testimonio lilterarum, ut mandatum quod - noslram jurisdictionein evacues, sedem tuam poiiis"
a nobis*processerit, irrefragabiliier exsequalur. ii laleribtis aqtiilonis, quod auctoritate nostra in-
Datum Anagniae, n Idus Novembris, pontificatus lirmatur conlifinans, et judicium nostrum -impu-
noslri anno sexto. denter eludens. Saue, curo olim dilectus filius
CLXIX (368). prior Sancti Stephani Fanensis , ad noslraro prse-.
. . ... .-ATtCHIDIACONO .. .... ARCniPRESBYTEEO, ET senliam accessisset, etpostulassel a nobis scriplum
UNIVERSO CAPITULOGARGANICiE ECCLESI.E.
. qnoddam aullienlicum , quod bonae- memorjae C.
Recipit eos sub protectioneB. Pelri. papa, praidecessor nosler, ecclesise suae "concesse-
(Anagnise,xvn Kal. Decemb.) rat, innovari, lu, volens ejus proposituin impedire,
Snscepti regiminis adminislraiione cqmpelli- per luas nobis tilleras inlimasti , scriplum illutl
nuir, et pietaiis ofiicio cqmmonemur, circa uni- fuisse per subreplionem dbieiiium. Cunique cerium
versum corpus Ecclesiaj aciem nostrae considera- i tibi terminum- dedisseiuus, quo ad proesenliamno-
• lionis
extendere, ei, ne sacraeDei ecclesioeindebitis strarn, per le vel sufiTcienlemprocuratorem , acce-
aliquorum molestiis agilentur, sollicitam curaro el deres, et intenlionem luam propnneres el probares,
diiigcntiam adhibere; ul qui sumus ad universalis quia id facere noluisti, per simplicein nuntium JJO-
Ecclesiseregimen supernse dispositionis providentia siulans examinalionem serijiti cjusdem in paiiibus
deputati.-prosingularum statu pastorali sollicitutline mis judicibus delegari, ex certis indiciis terepula-
satagere videaniur. Exrparie siquidem veslra fuit vimiis conlumacem, el in expensas condemnavi-
nobis olim humililer supplicalum, ut super digni- mus moderatas, quas ultimo fecerat prior ipse.
talibus ecclesiae vestrae, archidiacoiiatu videlicet cl Qtiamvis aulem libi dederimus in maijdalis-nt ex-
archipresbyteralu, consueta et canonica nominatio- pensas eis reslilueres memoralas, non solum autem
ne, ac repraesentatione, el aliis aiuiquis et raliona- id facere eoritempsisli, sed praesmnpsisiiejusnuntio
bilibus coustieiudinibus ecclesiae veslrae, nesuper iespondefe, quod eum ligari faeeres ad cdlumnam ,
his posselis .ab aliquihus conlfa justitiam faligari, r et in gravamen ipsius Ecclesise, cui prseest, exten-
aposlolicaeprovisionis dignaremur praesidiumadlii- tlisii fortius manus luas. Prselerea, ciim olim idem
liere. Hos igitur, paterna vobis super iis votenies juior te pro causa, quoe inter leacipsum veneba-
inposterum sollieiludine.providere, aueloritate prae- tur, apud sedem apostolicam diuiius exspectasset,
sentium districtius inhibemus, ne cui liceat vos, vel quia liinc urbem volebanius exire, ipse libi. a nobis
ecejesiam ipsam super digiiitatibus aniedictis, et indiieias impeiravit. Cumque propler lioc apud le
honesiis xonsueludiiiibus liactenus observalis inde- debuisset graliam invenire, cumnosirasiibi litteras
hite molestare. Nulli ergo . ,. . nostrae inhibitio- porrexissel, ipsum absqtie ralionabili causa officio
nis, etc. . _ beneficioqueprivasli, clericis piwcipieus universis,
"DatumAnagnise,xvn Eal. Decembris. :_. ne ipsi vel ejus fratribus loquerenuir, quos inlerdi-
- '-' ". CLXX (369)." . ctos et excommunicaios fecisli postmodum nuhtia-
EPJSCOPO FANENSI ri. Praeierea, in solemni quadam fesiiviiale, in
(370).
eumdem et fratres ipsius coram omni populo ex-
Super inobedientiamejus, M'a molesiando priore S. coiiimuiiicalionissenlentiam
' ' - Stephani Fanensis
desklal. protulisti, verbis con-
(Anagnise,Id. Nov.) _. - tunieliosis tonans in eos, et ipsis pejora prioiibus
Si attenderes, ut deberes,-quanitim EcclesiaeRo- D comminando. Nosautem, elsi non deberemus haec
manseteneris, ei qualiler nohis nullo subj'aceas me- in potentia sustinere, libi-tamen deferre volentes
diante, moderalius forsilan in tuis excessibus te llbi dedimus.in mandatis, ul si res laliler se hiibe-
haberes, nec -contra nos praesuroeres caicilrare, rei sententiam ipsam deuunliares penitus nullam
qui possumusiu freno et caroo non approximaniium esse, dilecio filio (572)... priori de Fonie Avellano,
(368) Vide Raynaldum, ad annum 1203, %67. nensis episcopus.sic nominalur in liueris Iunocentii
(569) .Episiol.inihanc laudat Raynaldus, ad annum lil, anno 120-4, v Knl. Marlii, priori S. Sophiae
1203, § "04; setl perperam episcopo "Watafordensi Fanensis. >
directatn dicit, nec non argunienlum plane diversuni Liueras illas in librosepiirao, n. xxvn, raox ex-
tteclarat. hibebimus; sed ibi de ecclesia S. Stephuni, non S.
(570) Erat 5s, Monalthis,de quo hoecapud Ugliet_- •Sophiwagitur.
luni. Jldl. sacr. 1.1, cbl. 7-10: (371) Sic in apogr. -
i XIV. Monaldiis concilio Romano interfuit sub (572) Ei liomen eral Nicolaus : i Novimus., ex
AlexarolroIII, annn 1179.Testis fuit donalioriiHen- schedis Romuahli Blanci.ex Velitrensi urbe ,.anr.o
rici iinpefatoris VI. fierardo, Asculano arcbidiacoho, quinto sui ponlificaius, liinoceiUiunrlU privilegiuin
f.iciaeasino 1195. Proesensluii-consecralioni eecle- exeinptionis el apostolicueiulelaeconcessisse niona-
sise S. Crucis de Avcliaim anno 1197. ldem M. Fa- sterio Avellanensi, et Nicolao, ejus loci priori ,.qui
* I8S
187 INNOCENTIIIII PP. REGESTOIUJMLIB. VI.
mandantcs, ul niandaluur noslrum super hoc, si lu A CLXXI.
illtid negligeres, adimpleret, quod ipse fideliter GAP11ULO JANUENSI.
exsequens in defeclum luiim, sentenliam illam tle- Epkcopi Bobiensis acl arcltiepiscopattimJanuensem-
nunliavit, veritate cognita, nullam esse. Tu vero in iranslatiouem aclmitlil. Dispensalcum eo de lege
ad aposloticam sedem veniendi, el pallium mil-
proposilo priori persislens, priorem ipsum 'excom- lii (375).
niuniealum frequenler el publice nunliasti, sicque, xiv Kal. Dccembiis.)
(Anagnioe,
cum reversus a nobis, et ad cujusdam nobilis exse- Speciosus forma prse fitiis homiiium, cujiis lahia
quias invitalus, vellet missarum solenmia celebra- graliae pleniludo diffundil, iniquiialem "odienset
re, R... presbylerSancti Andreoealtare inconspeclu diligensaequitatem,sedem Ecclesise, videlicet spou
cleri et populi denudavii. Tu quoque, qtiodam de S33sua;, in aposlolorumprincipe stabilivit, ut inde
canonicisejus viam nniversse carnis ingresso, non post eam regi virgines adducaniur pro palribus ei
permisisti juxta consuetudinem eeclesiarum pulsare filios procreanles qui sint principes super- terram.
campanas, sed universis clericis ne ad exsequios Sane, cum ecclesia Januensis sil aposlolicie sedis
ejits accederent, vetuisti , nec permisisti eorpus filia speciaiis",qui ad ej'us regimen .vocabalur, pro
mulieris cujTisdam. quse apud ecclesiam ejus sibi confiririaiionis muhere.,' consecrationis beneficio
n
elegeral sepulturam, in illius ccemeterio lumulnri. et dono pallii, j'uxta morem Iiaclenus approbaium,
Praterea , per parochiales presbyleros facis infir- aposiolicam sedem consueverat personaliter visi-
manlihus inhiberi, ne quid ecclesise niemoraloe lare, u£ lanquam a tlomo parentis exiret sponsits
reliiiquant, quia si aliter agerent, clerici ad eortim ad sponsam dotibus insignibus exornalus. Unde,
exsequias non venirent. Processiones quoque soli- secundum laudabileni consueiudinemhacleniis 6b-
tas ad ecclesiam ipsam fieri vetnisti, et cum in ini- servalam, polueramus venerahilem fralremnoslrum
tio Quadragesimaepriorcmijisum excommunicauim, ad noslram prsesentiam evocare , ut-, examinata
leprosum, peijurum ei fornicalorein coram omni poslulatione ipsius, prout est examinanda, de niore
populo exclamasses, addere prsesuinpsisli, quod de praesens, translationis rounus acciperel, et donum
bonisecclesisesuse apud scdem aposlolicain expen- pallii coram positus obtinerel. Sed cum ipsameccle-
deral centum libras, nec quinque solidorum profe- siam ac civitalem Jauuensem specialiter diligamuE,
ceral ad valorem , in eum etiain alia vice insultum et personam ipsius archiepiscopi acceplam habca-
faciens in platea, regulain, quam geslabas in manu, "mus in Christo, graliam ulrique disposuimus facere
in octilum ejus impingere voluisti, sed manu er- specialem; prseter quam etiam, ne vos ac civitalis
rante palpebras ejus rasil, cl in muliis aliis euni et G Januensis honiines, cum ciira urbem moremur ad
eeclesiamejuseontrajuslUiammoleslasti.Quiaigiltir, praesens, propter viarum discriniina, et rancorem
ex injunclo nobis oflicio aposiolaius incumbil Iibe- qui inler Roinanos et ipsos Januenses exsistil, pos-
rare pauperem a polenle, et inopi, cui non est ad- siiis incurrcre detrimeiUimiad sedem apoEtoliciim
jutorium, subvenire, fraternilali Inse per aposlolica veniendo, nobis aliquid in bac parte suhiraximus,
scripta mandamus, el dislricie proecipinms, quate- ut veslris utilitatibus deferremus, ac postulationem
nus eidem priori, el expensas juxta lenorem sen- quam de persona ipsius archiepiscopi nobis fecistis
tenliae noslrse restituas, et prsediclamexcommuni- tiumiliter, cnm circa ipsamper diligenlemexamina-
calionis sentenliam,quam delegalus nostcr asseruil lionem oiniiia invenerimus rilefacta, de henigni-
nonlenere, deiumties nullam esse, ipsique de dana- late sedis aposlolicaaduxinius achniltendani, et ip-
nis et injuriis illi per le vel tuos illatis salisfaciens sum ab ecclesia Bobiensi peiiiuis absolvenles ad
competenter, ab ejus de caelero molestatione tlesi- ecclesiam transferimus Januensem. Ut autem eidem
slas, el in prsedictum presbyierum , qui coram po- archiepiscopo ct ecclesiaeveslrae,- ac toli civiiati
pulo denudavit altare, dehilain excrceas uliionein. graliani faciaraus, pallium de corpore beati Petri
Alioquin, usque ad fesium Epiphanise proxirae ven- sumplum, vitlelicelofficiiponlificalisinsigne, dileclo
tiirum responsurus , eidem nosiro le conspeclui ® filio, P. titiili Sanclae Caeciliaapresbytero cardinali,
repraesenles. Quod si forsan mandatum nostrum per diieclum filiura, magistrum Angelum-,fratrem
non ftieris exseculus , exluiic le noveris ab oflicio Cislerciensis ordinis, Tedisium el Ogleriura, cano-
pontifir-alisuspensum. nir.os Januenses, Iransmiiiimiis , ut ipsum eidera
Daluni,Anag. Id. Novem. archiepiscopo juxta formam, quam ei suh bulla

mm Alberico, de quo anno 1197, tum Joanni, gene- Epist ad Pisanum archiepiscopum.) Comraisit prae-
rali prsesitli , Avellaiiensibus prioribus, suffecius lerea Iimnceniius ul Januenses diris devoverei, nisi
fueral. > MITTAREL. Annat. Camaldul. I. IV, pag. Vnissasibi munera a Balduino imperaiore Consian-
190, b. linopolitano, et ab ipsis ablala resiituereni; de qua
(375) Olho, Alexandrinus patria, Robiensis eccle- re legendus Raynaldus ad anniini 1204. Diversns
siie antistes fuit anno.1185. Ad archiepiscopalera [raeterea ad euin scripsil lunoceniitis litteras. De-
JaiiiiensiiimsedemfuiltransIatusannol203.UGHELL. cessit Olho , postquam laudabiliter Janiiensem.ee-
Ital: sacr. l. IV,. col. 129S. clesiam sex el liiginln annis rexisset, hoc esl amio
Ejnsdcm memoriaexstat in capiitilo De arbitrio. 1239.ld. ibid. col. 1221,
(Vid. Decret. !ib. i, tit. 45, De arbitns, cap. 19,
139 P0.NTIFIC4TUS ANNO VI. ClIRiSTI 1205. jo0
r;osira niilliiuusiulcrclusain,, conferat vice nostra; A sic sibi turriin conftisionis sedificenl, quae ccoiiim
dileclum filium, M.niagisiruin scholarum Januen- usque pertingat superbia,- nainqiie natione ccele-
sium, Parmensera archidiaconiim, subdiaconum no- •stis (377); ijuoeab ipsius coepit injuria Creatoris, et
slrum, ei sujier assignalioneipsius pallii adjungen- ad confusionempermanet creaturae,"siccorda eonun
tes, qui cum ad postulalionem ipsius archiepiscopi invasit, quod ea non erubescunt comrailterepublice
a vobis, cum absensessei, vocatus non ftierit, nec- quse laici expavescerent exercere, ut illud
prophe-
. sit ei in hac parie delalum, nos , qui cinn specialis iicuni, seilicet, Erubesce, Sidon , ait, rnare (578)
dileclionisbrachiis amplexamur, elejus afleclamus impleium ad ipsorum iguominiam videalur. Pecca-
honoreih,- ipsum super his duximus honorandum, tum equidem suum, sicut Sodoma', prsedicanl, nec
ul quod a vobis esl omissuriiin uno, in alio ei deno- ahscondunl, sed illud perpetrant ctim clamore, et
sira gratia suppleatur. Ideoque universilati vestroe esl eoriim culpa cuin libertale, per quos interlaieos
per aposlolica scripta miindainus, quaienus eideni s;epe noinen Domiiii blaspbcmatur. Sicul enim ve-
archiepiscopo reverentiam el obedienliam debiuim . nerabilis fraler nosler.... (379) Matisconensis epi-
inipendalis, salubribus monitis el sialulis parentes scopus, sua nobis insinuatione monslravit, Ecclesia
ipsius, ita quod vobis, et aliis sibi subjectis in offi- sibi comniissa, cui de rore coeliet pingiiedineterraj
cii proseculioneproficiat ad salulem. ' benediciionein
dederalDomintis, sie est a malitia
Datmn Anagnise,xiv Kal, Decembris. inhabitaiitiuin in eadem in utroquecollapsa, quod a
CLXXII(574). ptanla pedis usqtie ad verticem in ea sanilas non
ABBATI ET CONVENTUI DECARACETO. remansit. Omnes-enim declinaveruni, siinulinuiiles
Fuciam tiuiouemillius ordinis cum Cislercicnsi facli siinl, ut non sil ibidein qui faciat bonum , nce
- confirmat. eliarn usque ad unum. Cuin igiittr speculatores si-
CLXXIII. mus snper domum Dominiconstituti, et sollicitudo
EISDEM. eeclesiarum omnium nobis imniineat generalis, dis-
Reci.iileossub proteclione B. Pelri, el enumeraninr crelioni vestrse per aposiolica scripla mandamus,
bona ad ipsos speclanlia.
CLXXIV. qiiatcnus, ad Ecclesiam ipsam pariter accedentes,
statuin ipsius persciuteniini diligeiiter, et qusesuper
EliSCOPO CABILONENSl (573), ABBATI CLUNIACENSI (576j, his inveneritis,
F.TPRIORI DESCILI.O, CARTHUSIENSIS'OBDINIS. per vestras nobis lilleras intimare
ecctesiam el curelis, ul per relalibnem veslram jnslrucli, ^td
iiundal visilari terram Malisconcnses
enormibusviliis replelas. correciionem ipsius, prout procedendum fuerit,
(Aiiagniae,x Kal. Decembris.) r procedamus. Qtiod s.i non omnes... tu, fraler epi-
Si diligenter aiteiidereni hi, super quos funes scope, ctiin eorum allero, etc.
Domini ceciderunt, inlerpretalionem sui noniinis et Datuni Anagnise, x Kal. Decenib. anno sexto.
fasligiuindignilalis, lotis viribus-anheiarenl se prss- CLXXV. _ -
claros Domino exhibere, ac dormire inter medios PRJIPOSITO SANCTI STEPUANI DEBROLIO.
cleroSj ul fierenl ipsi pennsecolumboedeargentatae,- Committii ei causum quminter Al. de Duverioel G.
- prcbbyterutnMediolanensem, super qucedambene-
ac posteriora dorsi eorum in speciem auri. Yeruin
non s"ne dolore referi- ficia, vertebalur.
quidam eorum, quod gravi vn Kal. Decehibris.) _ -
nius, non solum se clericos actibus esse negant, (Anagniae,
verum etiam quod sint homines nori agnosciint, Ex lilleris bonse memoriseC. papae,prsedecessoris
- aheuntes in dissimililudiiiis regioiiem,
comparali nostri, quas oculis noslris perspeximus, accepimus
de
jumeniis insipientibus, dtimcoinpulrescunt in sler- evidenler quod idera praedeccssor nosler, -AI.
core suo, similesillis facli. Cura eiiim facieni eun- Daverio, pro eo quod falsas litteras sub ipsius no-
lis in.Jerusalem deberent ostendere, recedentes de niine exhibueral super quodam beneficio, quod in
Oriente tendunl in -cainpuin, in lerram videlicet plebe ,de Bribia sibi poslulabal earum- auclorilate
Sennaar, el fugienles a Chrislo, cui nomen est D conferri, perpeUiumsileniiumper dilecium filium...
Oriens, discurrunt per campum licentiaesine obice canoiiicum Mediolanensein, imponi mandavil, et
atque freno, inliabilanies Sennaar lerram , gaslri- euin omni oflicioet beneficio, sublato appellationis
roargisededili, et felore libidinis inqtiiiiati, ut sit obslaculo, auctoritaie aposlolica, spoliari. Dictus
ignis sulfuf, et spiritus procellarum pars calicis vero A. sicut dileclus fllius, G... presbyter, in noslra
eorum. In lerra namque prsedicta pro saxis iateres praesentiaconsiitutus, nobis significarecuravll, suis
faciunt, earnales voluptales videlicet exercenles, ut lacitis ad Mediolanenseinarchiepiscopum (380) _Iit-
. (374)Epistolam tianc, nec non el sequenlem 173, (576) llugo V, ex abbale Radingensi pvasil CIu-
Iaudal Raynaldus ad aniuun 1205, § 67. Argiimen- niacensis anno 1199, suo consenliente decessore in
tinn lanlummodo utriusqiie hic exhibere possumus, exircmis posiio. E vivis excessil aiino 1207. Bi-
cum apographum, quod ex apographo Conli exscribi biiollu Cluniac, col. 1626et 1663.
curaverainus, quo casu nescimus, e manibus npslris: (577) Sic in apographis Vaticanoel Conti.
excideril. Verum e scjiedis nosiris, hasce epislolas Sic in apogr.
- (578)
in codice archivii Yalicani, f° 89, reperiri comper- (579) De eo jara dictum esl supra , epistola tibri
tuiii habenms. qiiinli 56, not. .
"(575)Episl.iibri quinti 16, uot.. (580) De eo jam Jiclum supra.
{<_! INNOCENTIIIIIPP. REGESTORUMLIB. VI. 1?2
teras impetravil a noliis, quarnm auetorilaicipsum A evidenler. Nolentes igilur, quod tle dieto subdiacono
coram eo super praedictobeneficLotraxii in causam. misericorditer inchoasse dignoscimur, reiinquere
Cum igitur partes in ipsius essenl preesenliaconsli- imperfeclum, discretioni veslrae per apostoliea
tulse, ac dictus presbyter proponerel coram eo , proecipiendomandamus, quatenus dicium capiluluni,
quod illi super benelieio illo neqtiaquam fespondere ui proebendamquoein illorum ecclesia, sicul dicitur,
deberei, pro eo quod ipsi super hoc silenlium fuerat vacat ad praesens, ipsi sublato appellaiionis obsta-
imposilum , et ad hoc probandura inducias poslula- culo conferant, et assignent, vel si nnn vacal, eidem
ret, idem archiepiscopus eas sibi concedere recu- juxia mandaium nostrum provideant in ecclesiastico
savit; quare soepedictuspraesbyler ad sedem duxit beneficio compelenli, monitione praemissa,per cen-
aposlolicam appellandum. Quia igitur vilium falsi- surani ecclesiaslicam, appellalione remola, cogatis,
taiis lolerare non possumus nee debemus, cum sit pcena simili compescentes, si qui se duxerini opjjc-
ab omnibus delesiandum, discrelioni tuae per apo- nendos. Testes autem, etc. Nullis, etc. Quotlsi non
stolica scripla mandamiis, quatenus, revocalo iu omnes, etc. Tu, frater ejiiscope, cum eoruin al-
irritum quidquid facitim esl aucloritate Iilicrartim tcro, eic.
illarum, quae fuertiul lacita verilate oblenioe, ab Dalum Anagniae, vu Kal. Decembris.
" Scriplum est capilulo super hoc.
impetilione ipsius A. pfesbyterum antediclum ab-
solvas, nec permitias ipsiim ab eo super lioc de CLXXVII(383).
caeteromoleslari. PRIORI DEBOELTUM, ETJ. RECTORI 1XCLESI.EDE
Datum Anagniae, vn Kal. Decembris. GOILLIS [al. TOILLIS].
CLXXVI. De iesiibus admittendisin causa malrimoniali.
EPISCOPO(381) ET MACISTRO ALBERTO DEBOGES, (Anagnise,.vm Kal. Decembris.)
CANONICO, UAURINIANENSIBUS; ET I-RIORIDE [Ex teuore vestrarum accepimuslitterarum, qnod
AQUA BELLA MAURINIANENSIS DIOECESEOS. . cuiii vobis, el dilecio filio.... abbali (384) de Fur-
Ut P. subdiacono prmbenda a capitulo Auguslensi nejo (385) causam , quaevertilur inter R. filium W.
cencedatur. de Eston. militem , et M. mutierem, sororem W. de
(Anagnioe,vu Kal. Decemb.) Arches comniiserimus fine debilo lerminandam],
Ad petiiionem dilecti filii, P. subdiaconi, dilectis prsedicto abbale. se rationabiliier excusante, quod
fiiiis capilulo* Auguslensi dicimur sub ea forma cogniiioni ejusdem causse inieresse non posset,
scripsisse, per quam ab ordinaloribus vel praesenia- partes ad vestram proesentiamcilavisiis. Quibus in
.loribus provideri volumus ordinalis. Sei ipsi, slctit ^ veslra prsesenlia couslitutis, pars mulieris propo-
nobis venerabilis frater noster.... Auguslensis (582) stiit, quod dictus miles (386)corporale praestititju-
episcopus, etdilecli filii.... SanctiUrsi, et.... Sancti ramenlum, quod ijjsam ducerel in uxorerii, et eam
Benigni priores, concessi auditores eidem, suis.Iit- postmodum carnaliter cognitam traduxil in doraum,
teris inlimarunt, nec ad noslrum voluere raandaium el prolem suscepiiex ea. Miles vero prwdktus , hoc
nec ad monilionum suarum frequenliam, ipsi sub- iuficiabatur oninino, adjiciens, quod etsi vera essent
diacono, qui repertus idoneus fuerat ad eccle- quw proponevanturab ipsa , eani laraen de jure tia-
siasiicum heneficium oblinendum, juxia quod.eis. "bere non poiuit, eo quod aliam lunc vivenlem prius
mandavimus providere, licet tunc lemporis duse duxerat in uxorem. Teslibus ilaque ab utraque parte
prsebendsein ecclesia eorum vacassent, quarum una receplis, et atlestalionibus publkatis, cum per lesles
ei libere poiuit assignari, praeseiiim cum dilecti mililis swpedkli videretur fuisse (387) probalum,
filii.G.... prseposilus, el A. archidiacoiuis Augu- quod ipse ante festum Purificationis bealse.Yirginis,
stenses, eideni super hoc assensum suum prsebueriiit 31. Belet mulierem solemniler acceperit in uxorem,
elfavorern, sicul exlitleris eorumdem perpendimus cttestesM. roulierisde Arches (388) dicerent, quod
(581) Imperfecla in velere Gallia Chrisliana, inclusa sunt; varioelectiones danlur.
loin. III, pag. 692, Maitrianensiiim episcoporum (584) Foiie legendum abbati de Furnesio; hic
series, postLamberuini defunctum anuo H9b, Ay- enim agi videitir de monasleiio Fnrneseieiisi, in
marum immediaie meniorat, quein, ex abbale S. agro Lancaslrensi, fundalo anno 1127. Quod si ad-
•Pelri Viennensis, Ecclesiam Maiirianoerexisse an- mitiilur, ttinc credi posset, abbatem cui causam
nos 15 affinnai, lnorluiimque esse anno 1245, euni istam malrimouialeni pontifex coinmiserat, fjuisse
ail archiepiscopaiiim Ebreduiieiisein jam ab anno Rkhardum de S. Quintino. Uuuc eniin Furiieseien-
1236 translaliis fuissei. sis monasteriideciimim lertium abbalem, post tluo-
(382) De Augustensibus episcopis, circa hsec decimiim, Mkhaelem de Dalton, cui privilegium
lempora, pauca haec apud Ughellum repeiiuntur, seripsil CcelesiinusPP. III, agnoscimi auctorcsil/o-
llal. sacr. tom. IV, col. 1357: naslici Anglicani, lom. I, png. 704.
« XXII. Germanusanno 1189. (585) Haeein Decrelnl. desunt, ut infra verba fii...
f XXIII. JacobusdePorlia, hujiis ecclesiaeepisco- de E. et Sor. W. de A,
pusanno 4216. Translatus esl deiude ad ecclesiain (586) Decreial. add. prias, ei om. sequenlia cha-
Aslensemanno 1219. > ractere cursivo distincta.
(385) Reperitur, sed mutila, inter Decrelales, (5S7) Decretal., esse legunt, B. loco M. Belet, et
lib. i, lil. 20, detestibus et adteslationibus. cap. 25, accepertt, pro accepil.
Uhi Priori de Bolonk. et J. Rectori Ecclesim de (588) Haecverba om. Decietal., cl infra prcesliteril
Boretl, directa dicilur. Quscfllic leguniur, hic uncls tfgiinl pro vrwstitit.
195 . - PONTIFICATUSANNOJVT,CHRISTI 1205. 1!U.
in septimana paschali sequente feslum praediclunr, A beali Petri et nostra protcclione suscipimus, etc.f
de ea ducenda prwslilerit jiiraraentum, prsedictus usque communimus; inprimis siquidem slatuentes,
miles abimpelilione ipsius ahsolvi runi instanlia ut ordo monasiicus, qiii in eodem loco secundura
postulabat. Verum, ex parte saepediclse mulieris Deum et beaii Benedicti Rcgulam instituuis esse
exsiitii replicatiim,quod eo lempore, nec non et ante, digiioseitur/perpetnis ibidem. temporibtis inviolabi-
quo testes dieli iniiilis dixerunt eum cnm alia ma- liter observeiur. Proeierea, quascuiiquc possessio-
irimoniunrconiraxisse, fuerat semperinEboracensi nes, qua>cunquebona, etc., usque illibala |ierma-°
provincia commoratus, cum "teslesipsi dicerenl, neant; in qiiibus haec propriis duximus exprinien,da
hoc longeexlradiclam provinciam actum esse, de- vocabulis : Lociim-ipsnm in qno pnedictiim mona-
lerminantes lempus el locum , quod per testes ido- slerium silum est, cum omnibiis pertinenliis suis;
neos erat probare parala. Sed econlra fuit ex ad- ecclesias de lnscgal, rie Mule,"de Colvansei, de
verso responsum, qcod, cum atteslaliones essent Cheldiibsenaig, de Chelccnneg, el de Ile; Insulos
tiinc inde solemniter publicaloe,productioni testium Hay, Mnle, Colvansei, Orvausei, Canei et Calve,
jam locus non eral. Quia igitur dubilaslis, ulrum terras de Magemburg, de Mangecheles, de Mori-
posl publicalionem atteslalionum .super illo articulo meain , de Gotensdal;' terras Abberad, in tile, de
deberent testes adinilli, nos inquisiiioni vestrse au- " Markarna et tleCamusnauesre. Sane, novaliurii,etc,
c'9rilate proeseiitiumrespondemus, quod ad proban- usque extorquere praesuinai. Sepiilturam proeierea,
dum illum artkulum lesles mulieris sunt admil- etc, usque corpora asstimunlur. Obeunte vero le",
' "
lendi (589). - nunc ejtisdem loci abbate, vel luorum quolibel suc-
CLXXvm: cessorum, elc, usqtte providerint eligenduin. Ad
MAGISTRO PETRO MUNION. DECANOLEGIONEKSI. indicium autem hujus a scde apostolica proleciionis
Recipil eutn sub proteclione. pcrcepise, dttos bisaniios gralis oblntos solveiis no-
(Anagniie, xu Kal. .Decembris.) bis noslrisque successoribus annuaiiin. Decernirnus'
Solel annuere, elc., usque assensu. Personam ergo, elc, usque profutura; salva sedis apostolica
tuam, cum-omnibus quseiiiprseseniiarium, etc., tn auctoritaie.et diceeesanoruinepiscoporum canonica
moilum proleciionis. Specialiier auleni decanalum
justilia. Si.qtia igilur, elc, usque subj'aceanl. Cun-
Legioiiensis ecclesiie, cum omnibus pertinentiis ciis autem, elc Amen, amen, amen.
suis, sicutillum juste possides et quietc, aucloritate DaUira Anagniae, per maniim Joannis, sanclae
tibi aposlolica confirmaiiuis,- et praesenlis -scripti RomanaeEcclesisesubdiaconi et notarii, vldus De-
pairocinio communimiis. Nulli ergo, etc.
Dalum Anagniae, xn Kal. Decembris. ' 'p cembris, indiclione vu, Incarnationis Dominiroe
anno 1203, ponlificatus vero doniini -Innocentii
CLXXIX. PP. 111anno sexio.
EAGISTRO P ETRO MUNION (390) ABCHIDIACONO COM-
- -" POSTELLANO. . CLXXXI (595).
Recipit-etimsub proleclione. REGIDANORUH.
(Auagiiice, Kal. Decembris.) DeliberalioneWaldemariepiscopiSatesivicensis(ZQ5').
- (Anagiiise,'Non. Dec.)
Solet, eic., in modum protectionis. Speeialiier
aiiiem archidiaconatum ecclesise Composiellanae, Uiinam non fuisset hoinoille, videlicel Waldema-
€iim qmnibus peiiincnliis suis, sicut ilium .jusie rus, Saleswicensis episcopus, qui, posiposita pon-
possidesel quiete, aucloritate.tibi apostolica cou- lilicalis oflicii gravitate, ut in se regnum sacerdotio
firmamus. Nulli ergo , eic counirel, cssetque mullorum capitum belltia, contra
Daium Anagnise, Kal."Decembris. clarse meinorix K, regem Danorum, fralrem lumn,
CLXXX (591).. cui juramenio fidelitatis tcnebainr asirictus, leinere
CGELESTIXO, AJJBATI S. COLUMB^DE H\V1NSUIIA-(392),conjuravit, adversus eum cnjus panes edebat snp-
EJUSQ_OEFRATRIBUS, TAHPR.ESENTIBUS QUAM TV- planiaiionem magnificans, el cornua elationis assu-
TURIS,REGULAREM VITASI INPERPETULH.mens, ul cornu justi confringerel, el nominis ejus
PBOFESSIS,
Recipileos sub proteclioneB. Pelri, cl enumeranlur meinoriam abolerel! Utinain, quoniam, retrahens
bona ad ipsos spectantia. manum ab arairo, denuo se ssecularibusnogoliis
(Anaguise, v (d. DecenVbris.) iniraiscebat, retrorsus avcrsus, couversus fuisset iu
. Religiosam•vilam - eligentibus, usque clenienler , salis imaginem, ut., defluens ipse solus in aquas,
aimuimus, el prsediclum monasieriuni SanctaaCo- solus confusionem propriam deploraret", nec iij
lumbse, in quo divino mancipati eslis obsequio, sub maxillis Ecclesia- lacrymas, nec' in ptuuificali or-
(589) Decrelal. legunt tesles tnulieris ad proban- Seotiae), plagas.ineolebanl, S. Cohmibaedonataui
dum Hlijmaniculum admitlendos. fuisse iradit yenerabilis Retia (iili. i, cap. 1). De
(590) Sic in apog. fundaiione hujTis monasterii, vid. MABILLONIUM ,
(591) Epistolam banc taudal Raynaldus, ad ' an- Annal. Benedkt. tom. l,.pag. 210.
nuni 1215, § 67. • hanc laudat Raynaldus, ad an-
(593) Episiolam
(5"2) Abbali S. Columbmde IIay insula. Agilur mim 1203, § 64.
liic verisjmiliier de monasierio.rliiensi, cujus ftin- (395*)Yidenotas Bangerri, ad Arnold, Lubeccns.
daior cxstiiit S. Columbriversus anmiin 590. Hiien- lib. vi, cap. 18.
scnienim insulani a Pictis, ^qui eas Briiaiinioe (imo
" -
4U5- INNOCENTIIIII PP. REGESTORUM LIB. VI. 193
dine maculas posuisset! Tolerabiliusdiim ossd, si A malcr filii, nec {ilius palris aut malris iniqniiaioiii
periissel projnio gladio, cum gladium niaierialein portare debeat vet deflere. Nunquid resina non erat
accepit, et sic incidissel in foveam quam pararat, in Galaalh; et medicus non eratin ijisa, qui et vnl-
ut sua lion raaculasset manusregias captione, nec neribns filiorum Ecclesiae oleum el vinuni infnnde-
famam ejTis de menlione divina denigrasset, aul ret, el ferrum adhiberet ulceribus, qusefomentorum
fodisset eis foveam, qui rion lam culpam ejiisquam reinedia non senlirenl? Verum rex ipse, licel ei
poenam aliendurit captivilatis, ejTisexeinplo in li- Dominus porrexeril dexteram ne periret, el firinas-
bertalem ecclesiaslicam prsesumptionis arma su- set super universam Daiiiam regnum ejus, vehu
mentes, ut -audacler el impune de csctero privile- roodicoefidei -dubiiavil, et tltim formidavit ubi non
giiim cleriealis immuniiatis infringant. Yerum justus fuerat fonnidandum, magis linuiileum quem crede-
Judex, Doniinus Deus nosler, qui relribuit illi se- bat velle corpns oecidere, quain Deum, quem sciebal
ciindum "operasua, nec passus esl superbiam ejus posse lani corpns quani animam perdere in gehen-
seniper ascenderefsed, quoniam ambularaf in ma- nam; sicqtieoblitus ejus quod Iegeral vel audierat
gnis et in mirabilibus supra se, proprieeconditionis in Psalmista : Nolite langere Christos meos (Psal.
oblitus, bumiliatus est divino judicio et confusus, civ), non solum irreverenter teligit eundem episco-
et quia ejus in elatione sua vesligiis inhaerebat, qui, pum, sed arctse cuslodiaemancipavit.-alligansforsan
iU esset Aliissimo similis, sedem ponere voluit in pedes ejns compedibus, et manicis ferreis nianus
tateribus aquilonis, exemplo ejus inferius corruit, sacroesaltem unclionis gralia revercndas. In1hoc au-
ct ih carcere positus, iriiqiiitmem propriam, sicut tern non solum graviter illum ofTendit,qui quod uni
credimus, recognoscit. Caeierum, cnm Dominus in - ex minimis ej"usiit sibi lieri proleslatur, sed loli
dejectione illius corroboraveril solium praedicti re- Ecclesise,ac Romaiiaepraesertiin, plurimum deroga-
£is, eiregnum ejus dignauis fueiit stabilire, velle- vil, dum mullorum armavit linguas in eain, et occa-
mus ut ipse nbn accepisset gratiam ejiis in vacuum, sionem prsebuil, ut non solum supra dofsum ejns
nec ingralus lanlibeneficii exsliiisscl, ant exlen- fabricarenl stias fabricas peccalores, sed inlns
dissel in illitis iujuriam inanuin suain, e.l usque in etiam in miscricordia increparenl, qiiod eain noit
(iiiem lenuissel extentanr, qui ejus juslitiam con- eomederel zelus domus Doinini, nec se murniii
servarat, et demanu omniiiin qui eiini oderant opponeret ascendenlibiis ex adverso, sed esset velut
ipsum propilius eruens, animam ejiis salvarai a canis iniitus latrare non valens, et peecata dissiniu-
raorte. Tenebalur enim atlendere, qtiodsenussuo liins subjecloruni. Nec poluiiusqiie adeoid reges
Doinino stal aut cadit, ideoquc non debuerat ser- Q lerrae lalere.quin ad excusandas excnsationes in
viim allerius judicare, vel in episcopuin tanquam peccaiis ex -hoc quasi quamdain defensionem qua
vile mancipium, desaevire, sed Ecclesiae Romanae suum luentur errorem, "assuraerent, et capilonein
deferre, ac sedi aposlolicsereliiiquere jiidicandum, ac deleniionera ipsius episcojri eontra mandalum
et ser.vare innoxias mantis suas. Nec erat ei aliqua- aposlolieura in similibus allegarent, cum H. quon-
tenus dubiianduiii, quod idem episcopus jinlicium dara imperalor.qui venerabilem frnlrem noslrnm...
apostolicsesedis eluderel, vel effugerel diseiplinara, Salernilanum archiepiscopum, in exsilitim desliua-
ex cujus ore. procedil gladius bis acutus, p"eneira- rai, honse memoriseC. paptc, prsedecessori nostro,
bilior omni gladio ancipiii,ela maii ad mare vi- pro liberalione ipsius instanli per nunlios suos et
bralilis in momento, ulpote qui tnnquam in ictu[ litteras apud eum, non dubitaverit respondere, quod
. ofiuli mare transvolai, universps. moiiles el coilesi prius et fortius fueral ajmd regem Danorum in-
Transcendit, ligans. quos percutit non iu terris so-, standum, utpra^dictus Saleswicensis episcojms re-
luromodo, sed iu coelis. JNechoc dicimus, qnasi siituerelur prisiinaeiibeiiaii, qui prius raptus fue-
vellemus ul nutrisset serpentes in gremio, vel hoslii ral, et in vinculis lenebatur, quam pro eo» qtiein
gladium in suum j'uguluni porrcxisset, aul ex eoi ipse, ne vitoe vet regno ejus insidiari vaieret, fa-
quotl ipstim, sicui clicitur,.cepit in arrais regiumii 0 ciebat in Teulonia cilra vincula, et carceres cora-
" suum
nequiter invadentem, ipsum culpabilero repu- iiaorari. Credimus aulem, quod eidem episcopo ve-
tcmus, sed ul sicut abstulisset ei nocendi causarai xatio dederii iniellecium, et sic jam sit in Babylone
et maleriam rebellandi, ut illi huniiliier deiulissei,, curatus, quod de cietero non adjiciat, ut resurgat
qui asserit in ministris suis non se simpliciier, sed1 ad ea, per qusese meminit in lacum miseiise de-
pnpillam oculi sui tangi. scendisse, nec denuo contra lorrentem dirigal bra-
Snne, quantumeunqiieidem episcopusdeliquisset,, chia, vel audeatcontra slimulum calcilrare; pro-
quid peccaveral aposiolica sedes, vel quid commi- pter quod non est regise serenilali limendum, ut de
serat Ecclesia generalis, ul utriusque in eo jVrivite- csetero revertatur ad vomitum et laqueos pedibus
giiim lsederelur? Nunquid ex deliclo suo Iucratusi tuis parei, quibus se sciret polius periuiruin, prae-
fuerat libenatem, ul uiinus jurisdiclioni noslrae,, seiiim cum brachium in quo ipse praecijmeconfide-
jjiiia peccaveral, subjiicerei? Nunqnid propter pec- bat, et de quo preedictus rex potius dubiiabat, iii
eaium ipsius punienda fucral Ecelesia generalis, ett ipsius II. impcratoris sit morle cdnfraoltiiri,et lalis
suo-privileglo spolianda, el non magis puniri de- surrexerit loco ejus, qui, cum tibi sil non solum
buerat auiina ouse peccavcr.it? Cuni nec pjicr atitl amiciiia sed aflinitate conjuncius, non ad detri-
197 PONTIFICATUSANNO VI, CHRISTI 1205. 198
nieiiium, scdincrementumpolius regni Danorum A noslrorum assensu redenndi liceiuhim oblineni.
intendet.. Ne igitur induretur cor liium super ho- Verufn, ne inopprobriuni ponlificalis oflicii niendi-
mine ipso, sed inollescat polius, el audiat, et exau- care cogatur, vicarium aliquem tuoeserenitati de-
dialverba nostra, et ei reverenierdeferal cl devote, vottim in episcojiatti suo de taa inslitiiat volunlate,
per quem reges regnant, et principes doiriinantur, qui ei ad sustentalionem suam necessarios reddilus
et qui potest non solum eonvertere corda "palrum .subraiuislret, ,et exsequatur in.ejus dicecesi quan-
in (ilios, et filiorum animos in parenles, sed epi- lum poluerii viccs ejus. Monemusigitur sereiiitateni
scopofum affectus in reges, Jut eis tanquam proecel- luam, el exhortamur in Dotniho ei in rcmissioneiii
lentibus,.-et ducibus missis ab eis, humilUer defe- inj'ungimuspeccaloruin, quatenus ul famsetuaecon-
rant, et pro eis quos prius impugnaverant, si opoi- sulas, ef_ saluti, et per opera pietatis subvenins
tueril, animas suas ponarit. etiam super-hoc animse fralris tui, ad ejusdem epi-
Cumenim homo nunquam in eodem slatu perma- scopi liberationem inlendas, el super his nobis noit
neat, etvixidem die meditelur ae nocte, sed roira- differas respondere, ut indemnitaii tuse quaninm
hiliores et frequenliores. elationibus maris mentis honeslc polerimus caveamus/Hoc aulem scire te
ejtis eiationes existant, non esl de conversione ali- . voltinms, quod deteniionem ipsins non possemus
• "
quorum -desperandum, cum affeelus , quos anni ulteritis oequanimiter susliuere, cum redundel in
atferunt venientes, recetlentes- auferunt, et niores -divinoema.esiatis offensam apoSlolicsesedis oppro-
telas alleret alierala. Nam interdum annorum do- hrium, el contiimelianiEcclesisegeneralis.
-cel multiiudo scienliain, et in senio sapiunt, qui Datum Anagniae,Non. pecembris.
desipueranl lerapore juvenlutis. Alioquin, nec CLXXXII (595).
verlerehtur impii et non essent (594), nec amiciliae PHILIPPO, -lIXUSTRIREGIERANCORUM. :
rumpereiur vincuhim, nec aliquod odium movere- Miserabilis- ephtola super [acto uxoris suw ab eo
tur. Sane, majoris disseniionis snateriam, el ranco- dereliclw.
ris scrupulum inler eharissinmm in Chrislo filium - (Anagnise,v td. Decembris.) _.
nostrum, H. regem Ungariae illustrem, et nobilem Ulinam labor" improbus vinceret universa, et

virinn, A. ducera, fralrem Ipsius, homo siiscilaverat gulta lapidem non vi sed srepe cadendo cavaret, ut
iniinicus, eratque plus utrique de altero fqiinidan- saltcni propter improbitatem nostram le vinceres,
dum, cum ipse dux posl patris obilum insurrexit el monitis nostris aurem facilem adhiberes! Sa.ne,
conlra fralrem, el, nmliis sibi per conspirationem si rem grandein a te multiplicatis intercessionibus
ailjunctis, usqtic adeo processeril coiura eum, ut *-* „ toties apostolica sedes posiulassei, facere debuis-
........
regni pariem invaserit, ct regium sibi usurpaverit ses, quantp magis, qma scnpsittibi jara ssepms, ul
diadema, sed landem, legaio sedis .ajiostolicse me^ charissiroain in Chiislo filiam nosiram, J. reginam
dianle, interdiscordantes plena esl per, Dei gratiain Fran.cor.nniillustrem, uxoremiiiam, rcgali (aceres
coucotdia- reformaia; ita, quod nunc fraterno se Jionorificentia pcrtraclari. Sed ecce, quod dolentes
traclent aflectii, qui se prius hostiliterimpugha- referinius, oinnino confringere diceris calamum
hanl, eldux ipse in regia fidelitaie persislat. Miiti- conquassaium, ei contercre duplici conlrilioue re-
mus igitur serenilali tuse formam composilionis ginam, contra quaro ex eo tribulalio duplex surgit,
inilse inter"ipsos, licet' indemnilati tuae ac regni quod, prseter personae tuae copiamquarn nontiahel__
Danorum velimus plenius providere. Proponimus eoiiim quoqiie quoeusui quotidiano deserviunl iiio-
enim praeter cauiiones, quas idem episcopus per se; pia dicitur- laborare. Cum fletu igilur teihperat po-
vel alios libi exhibere ^valebii, tani ipsum quam lum suuin, cl maxillas ejus livus irrigal lacryma-
universos, qui cum eo le, vel regniim luum, prae- riiin, eo quod, inler angusiias constilula, le quem
sunipserinl impugnare, Satanae in iiileriium carnis quoesivitnon invenii consolantem, nec alios conso-
tradere, ita, ut quicunque conlra prsestimpseiint, latores admitlil, ulpote in solUudine posila, el in
in canonem incidant sententise promulgaloe,idque D caslro regio,tauquain ih-quodain carcere, relegala.
singulis aiinis, semel, in omnibus' calhcdralibus Rcliquerat siquidem fralres el sorores, ut tibi ma-
ecclesiis regni tui 'solemniter publicetur, et nos Irjmonialiter adlisereret, essetisque duo.incafne
eiiam in-prsecipuis fesiiviiaiibusinnovemus. _Prae- una, et conjugalis uniret affeclus binarium (396)
lerea, compellantur per districlionem ecclesiasti- personarum. Quid crgo, si frustrarelur debilo ma-
canr, si-rieeesse fueril.-universi magnates regni riiali, ne sil Iseva liia sub capite ej'us, et dexlera
Danorum, ut juratoriam exhibeanl caulioneni,q_iod jpsam, ut speraverat, amplexettir, nunquid ideo
"nunquara ei super hoc proesient auxilium, vel fa- fruslrabiiurcseleiis, nec apud-te reconipensalionem
vorem;_ad omnem eiiam suspicionem omnino lol- aliquain pro omnibus quse reliqueral oblinebii?
lcndam, idein ejjiscopus, in parlibus llali.secommo- .Certe, YTerilaiisest verbuin, qtianijuxla tnae possi-
reiur, in Daniain ntillo tempore rediiurtis, nisi a bilitalis mensuram imitari -deberes, in Evangelio
te, velsuccessoribus tuisde.nostro vel successorum prnleslaiitis : Omnis qui reHqueritpatrem, matnm,
- : ' •. -, ;
(594) Sic iu apogr. XIII, png. 101.
<J>95)Episiolaiit.hanc laudal Raynaldus, ad an- (590; Sic iu npogr >-
num 1^05, § 60. Yide etiain UZOVUJM," Aiincd.lom.
1S9 INNOCENTIiIII PP. REGESTORUMLiB. VI. . 200
fratres el sorores proplef nomenmeum, centiiptutnA suain impiis, unde luum sanguinem de manu 'no-
accipiet in hoc swculo, el vitampossidebil tciernam. sira prsedicant requirendum ab eo, cui le nos in-
Tu aulem louge aliter relribuis reginse preediciae, quiunl praetuiisse. Addnnt quoque, quod, qtiia libi
quiim, qiioniam pro le universa reliquit, reliciam, nimis plaeere volumus, Deo qui non irridetur plu-
sicut dicilur, repulas el abjectam, el, in dispen- rinium displicemus, el quod ab ejus semitis devia-
dium iiue famse, procuras ul lecura videatur 0111- mus, qui asserilde se ipso : Si hominibusplacerem,
nia perdidisse. Chrisii servus non essem (Gal. i). Placeal igitur libi
Caiierum, elsi ad compassionem ejus nihil aliud consilium noslrum, eieflicias quod monemus, ne is
te moverei, hoc saliem quod ex regali prosapia ge- qui laborans sustinet et tacilus luam correclioiiem
niia regi nupsit, le inducere debuisset, ut uon ad- exspectat, si semel iraius fuerit, rapiat, nec sit qiii
dercs affiieiionemafflictae,necei, cui debilum sub- eripiat, vel ejus iracundiaese ojjponat. Alioquin, ul-
trahis conjugale, regaiem Iioiiorificentiamin aliis lerius non poterimus ej'us dissimulare miseriam, el
denegares ; sed ejus sallem oblenlu, qui nullum bo- laniam Dei etapostolicse sedis,"imo etiam ecclesise
num irremuneraltim dimitlit, el niillum maluni de- generalis injuriam in patientia suslinere ,sed abs-
serit impuniluni,eain deberes regaliter perlraclare.' que personarum acceptione officii nostri. debilum
B non de mundana polenlia, sed de di-
Qnodsi necislud langcret elficaciier menlem luam, exsequemur,
ad ileralas soepiuspreces noslras cor tuum molle- vina virtule confisi, quia, si Dnrninusfueiil nobis
scere ilelmissei, ul non soluin reginam ipsam, adjulor, non limebiintis quid facial nobis homo.
sed exiraneam quamlibel et abj'eclam, tractari ho- Daturo Anagniae,v ld. Decenibris.
nestius faceres et amplius honorari. Sed ecce,prout CLXXXIII(397).
publica fama clamat, rclicta esl sicul luguritim in LUNDENSI ARcniEPiscoro.
cucumerario, el sicut passer unicus in sedificio; Super pmnisclericis graviter excedentibusinfiigendk.
non regidem sed pauperem vitam dueit, ita ui tse- (Anagniae,iv Id. Deeembris.)
deal animam ejus vilae suse, ac dissolvi cujiiat, el [Ut famae tuoe] consulas et saluli, el sic maloruns
malil esse cum Chrislo quam in caslro Stamparum, audaciam compriraas, ct ab eis honorum innoceu-
lanquam in ergastulo, macerari, ubi qui eam come- liam luearis, super his nos humiliter consulis, quse
dunl non dormiunl, et qui ejus sunl ministerio vel officiumpaslorale coniingiinl, ut de noslra respon-
niiseriae polius deputati, roenlem ejus Tnigusesuse sione securus, injunctae lihi solliciiudiiiis debiium
sagiua Iransligunl, dum in poitim ei propinanface- laiulabililer exsequaris. [Sane iua nosduxil fruterni-
luin, et pro pane lajiidemel pro ovoporrigunt scor- (__;tas consulendos,(398)utrum clerici gravilerexceden-
pionem, ubi etiam nec nuniiis fialris sui, nec reli- tes, qui luie non possent moiiasleriis ad agendam
giosis viris, atil proelatis eliam regni lui liber ad pomilentiam depiitnri, quoniam, cum non poeni-
ijisam patet accessus, nec jioiest enm quiNbet in teant de commissis, opporlimiiaie fugiendicaptata,
tania mcesiiiia cousolari. Uiinani igilursic ei hu- carcerem claustri fugerenl, el priorihus ^e sceleri-
jusinodi niiserioe morialur (sic), quod ipsa in liac bus scelestius immiscerent, a te vel aliis praelatis
miseria non deccdal, nec eum apud homines dece- suis arclae possint cuslodise mancipari,] el iiirum
deus infaniel. qui causa diceretur morlis ipsius, si laici, siclericos in magnis sceleribus deprehendant,
hoc icmpore morereiur, quoniam non crederelur in canonem incidanl sentenliae proinulgaiae,,cum,
moiiiia simpliciter sed occisa ! Monemusigitur se- nec comprehendere, nec ad judices trahere ipsos
reiiitaiem regiam, el horlamur allenlius in Domi- possinl, nisi manus in eos injecerinl violenlas. Ad
no, quaienus, famse luse consulens el saluli, vim priinura Tgilur [respnndemus, quod cum praclali
facias tibi ipsi, el cum forlior sil sapiens viro forli, excessus corrigere deheanl siibditorum, el-publicoe
et qni dominaluranimo suo expugnatore urbium, auctorilaiis inlersit, ne criraina remaneani impu-
aninium uium vincas, de iiac vicloria magis quam nita, el perimpunilatis audaciam fiaut, qui nequam
de cxleris commendandus, el faciens quodammodo D fueranl, nequiores, non soluin possuni, sed riebenl
de nccessilale virltitem, regiuam ipsam, sicut te eliam superiores clericos illos, posiquain fueriul de
decei et eam, regali facias honorificenlia perlracta- crimine canoiiice condcmnati, sub arcla cusiodia
ri. Sic igitur cousiliis nostrisct roonilis acquiescas, deiinere, qui, cum sint incorrigibites, nec* in mo-
quod diviiiameviies offensara, ellinguas effugias nasteriis valeanl cuslodiri, ad siinilia vel pejora rie
ilelraciorum, uec in nos eorum ora relaxes, qui facili Iaberentur. Laici vero citra excommunicaiio-
iiogi.igeniisenoslree tuam duritiara impulanl, asse- nis sentenliam capereclericos, et ad judicium ira-
renies quod patientia nostra de die in diem ara- here poierunt, si oportcat eiiam violenier, dum
plius ad impoenitenliam le adducit. Eece etenim, lamen de mandato id faciant praelatorum,quorum
iiiiproperia pro te nobis exprobrantium jugiler sus- illi sunt jurisdictioni subjecti, et quorum est corri-
linemiis, dicenliuni , quod, tanquam canes muli gere crirainosos; cum hoc non ipsi, sed illi, quo-
non valenles latrare, non annunliamus impielatem ruin auctorilate id fac.iunt, facere videantur; dum
(597; Exslal, sed mulila , inler Decrelales, lib v, legunlur,hicuncis inclusa snnt; variseetiam Icctio-
til. 39, De senleniia excommunkationis, cap. 5I>, nes daniur.
ubi episcopoLoiulonenft direcla dicilur. Quse illic (598) In Decrcl., consuluisli nos.
- PONTIFICATUSANNOVI, CHRISTi 1203. i02
201
tamen non amplius eorum violentia se extendal, Lnasse, possessiones non solura eccle=iarumom-
quani defensio, vel rebellio polius exegeril clerico- nium, sed universorumreligiosorum locorum quse
" ' siia sunt in civitatevel dioecesiPerganiensi,pro suae
ium.1 " volunlalis arbiirio seslimantes,ab eis riuodecim
Datum Anagnise,lv.ld. Decemhris.
CLXXXIV. denarios, eia clericis quindecirapro libra qualibet
ARCHIEPISCOPIS ET EPISCOriS LOMBARDLE. exegerunt. Ctimqucverierabilisfrater nosler.... epi-
tt/ EcclesiamPergamensem[al.Bergomenseni\adversus scopus (599-400),el dilecii fllii, canonici et clerici "
molesliinteslueanlur ac defendant, Pergainenses,no)lenlcolla submlliere tanlo jugo,YV.
(Anagnise,xvn Kat. Januarii.) Lazar, Polestas, Albertus Pazolus, judex, el atii "
Ascenditad nos gemiius EcclesisePergamensis, Pe_rgamenses,infames quosriam et malaeopinionis
exponenlismiseriamsuam nobis elalflicliones, quas viros colligendis ecclesiarum proventibus depula-
patitur tota die, non ab hosiibus sed a filiis, non runt, adminisirationem episcopo el clericis aufe-
ab exlraueis sed a suis el familiaribus inimicis. rentes.
Filii elenim quos exaltare sludnit el nutrire, reiri- Prseierea, ut ecclesia supra nominala fieret op-
huenles ei malapro bonis, "et pro dileciioneodinm probriuni hominum el abjeclioplebis, el qua: domus
rependenles, non solummodohanc spreverani, sed orationis fuerai, in sterquilinium verleretur, juxla-
velut genirainaviperarum conjurarunt in matrein, parieies ejus in cceroelerio communes posuere la-
ejus sanguinem sitlentes cujus consueverant iha- trinas, ntres -suosiu eis et uieros,Utinam visceribus,
millalaciari. Deduxeral enlm eosin cellaria sua, purgaluri. Non sic in eeclesias et loca religiosa
parvulis poium tribuerat et uon escam, proveclis desseviuni Saraceni, sed ea reverenler el devole
cibum solidnm -ministraral, ad refeciionemeorum custodiunl, el inierdiimetiam venerantur, nolentes
panes de niensa pvopositionis assumens, et aquam polluere domosillns, quas noverant ad invocandum
eis sapientisesalutaris exponens; sed illi jam incras- nomehDomlriideputatas; Verum, quia fariiiliaritas
sati ei^am dilalati, recedentesab ipsa, erigunt eal- parit nyitta contemptum, et inimici hominis do-
caneum conlramalrem.coriira stimulum calcitrant, meslici ejus, ecclesiam alienigcnis eiiam reveren-
et ei, cujus panes edebanl, pro pane lapidem,pro" dam filii persequuntur, si lamen filiisint dicendi,
piscese"rpentem,'etprb ovq porrigunl scorpionem. qui, affecludeposilo liliali, hosiilemanimumindue-
Utquid igitur, Doniine, recessisli Ionge, cur in op- runl, raaledicentes pnlri et malri, non tamverbis-
poiiunilalibus- et tribulatione despicis, cur non quam factis, ut morle perpetua morianiur. Licet
Tespieisin faciemChrisli tui, cur le zelus non co- r aulem ex his non solumecclesiasticamsed divinaro
medil domus luse, ut exsurgas quasi potens crapu- etiam meruerintullionem, ul tamen malos in hono
laius a vino, el judices causam tuam, niemor ira- vincamus, nec relinquarous.eis" mateiiani, quain
properiorum qusein miuistris luls sustines tota die? peccaiis suas exciisationes excusent, voluraus, ct
Ecce etenim patientia tua Pergamenses ad pceni- prsesentium auctoritate.districte prsecipiendoman-
tenliam non adducit; sed quanlo palienlius eos damus, qualenus tu, frater, Mediolanensisarchi-
sustines, tanto amplius thesaurizant sibi ifani in episcope (401), personaliter ad.civitalem ipsam ac-.
die irse, indignalioneih luam in se forlius provo- cedens, potestateni,judices, consiliarioset populuni
-cnnies; sed, ne obliviscaris in finem, Domine,et ne moneas atienlius et inducas, et ex parle Dciomni-
averlas faciem Uiaroa nobis, memenio lestamenli potenlis, sub obteslalione divini judicii, eisdem in-
tui, etEcclesiaetjuaefacta est de domina gentium jungas, ut ab ecclesiis et viris ecclesiasticissic ex-
sub tribulo. Ne parcas, Domine, virgae luae, sed, iorta sine diminuiionerestiiuant, ei prorsus exlor-"
qui quosamas arguis et castigas,castiga hujusniodi quenda dimillant, et latrinas, quse lalere debent
prsesumptores,ue ipsofummalitia maculet gregem polius quam palere, a.ccemelerio ecclesisePerga-
tiuim, ideoque peccaiorum virgam super sortem mensis removeant sine mora. Qiiod si hujusmodi
justorum diutinsnon relinquas.Vertasimpia, ut non D non poluerint monitis emolliri; universilati veslrae
sinl, nec velis snorlem peccatorum, sed ut eonver- in virlute obedientieedisiricle praecipimus,quate--
lanluret vivant, sic implens iguorainia vultum eo- nus civiiaierneorum interdicii sententiaesujipona-
rum, ut quaerani,Domine, nomen luum. Sane, sic- lis, ita quod, prseter baptisma parvulorum el pce-
ut ex litleris multorum accepimus, Pergamenses nilenlias morientium, nulliun in ea divinumcele-
inter sanctuni et profanum nulhilenus distinguen- bretur oflicium,.vet exhibealur ecclesiaslicumsa-^
tes, ut Pergamensemecelesiam ancillarent et sub- cramenimu , el tam Potestatem quam consules,
"
jacerent liberam serviluti, receplis et perleclis lit- consiliarios et sestimalores, et nominalim prsedi- -
terisiiostris, quas super ecclesiarum immunitatc, cium A., judicem, Fridericum Colion., L. de Mozo,
tam eis quamLombardisaliis nos meminimusdesti- P. Moizon, C. de Roario, qui super ecclesiasel

| (399-400)Erat is Lanfranchus,quiex mqnachoor- vidiarosuperasse. Fato funclus est anno 4210, dio
dinis S. Benedicliepiscopus Bergomensis (seu, ui 30 mensisOctobris, UGHELL.Iial. sucr. I. IV. col.
hic legilur, Pergamensis), anno 1186 reiiuniiains 069.
fuerat. Vir vere pius ac probatissimis rooribtis, (401) Videsupra.
cujTis25 aniiortimadministratibvisa est omnerain-
PATROL.CCXY. - i
203 LNNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIR. VI. fcfli
clcricos severius cseieris, sicut dicitur saevierunl, A giis et indulgeniiis suis, inierdicti senlenliam m-
el hujus inconsulli consilii quasi prsecipue fiierunt viojabiliier observare.
auclores, singulis diebus Dominicis et festivis, Datum Anagniae, xvu Kai. Januarii.
pulsaiis campanis el camielis accensis, excommu-.
«icatos publice nunlielis, el mandatis ab universis CLXXXV(I05).
civitatibus el civibus Lorabardise tam in colloquiis EPISCOPIS, ABBATIRUS, ET ALIISECCLESrARUH TR^LA-
TIS IN QUORUM PAROCHHS MONASTERIUM CASIN.EC-
quam contractibus omnibus, sicul excommunicatos
arclius eviiari, ita, quod si qui eis communicare CLESIAS,VEL POSSES5IONES ALIASHABERE DIGKO-
SCITUR.
praesumpserini, senlentiam excommunicationis in-
Confirmat privilegium, quo abbas et [ratres Casi-
curranl, quam vos posimodum solemniter publice- nensis monasterii in rerum monaslerii invasores
tis, deniinliaiites siniiliter, sic prsedictos Potesla- excommunicalionissententiam promulgare possinl.
tem, consutes, coiisiliarios, et seslimatores Perga- (Anagnise, xvm Kal. Januarii.)
iiienses excoronninicaiioni subesse, ul non possinl Commissa nobis, licet insuflicientilnis mefltis,
absolulionis beneficiuin oblinere, nisi salisfacluri Ecclesiaruro omniuro sollicitudo rcquirit ut, ad lui-
jilenarie de piaemissis aposiolico se conspeciui per- lionem earura contra malignorum incursus, nostroe
sonaliler prsesentarinl. Consiituliones insuper , el " considerationis aciem exfendamus. Specialitef autem
sentenlias, quse ab excoinmunicaiis. ipsis, vel de monaslerio Casinensi, quod nobis est millo mediante -
ipsorum mandalo, fuerint promulgatse, decernalis subjectum, adesse volumus et prodesse, ne personse
irritas et inaues, nullo unqnam tempore valiluras, sedentes ibidem secus pedes Domini cum Maria,
et illos, qui eis in prxdiclorum ofiiciorum admini- et nocte ac die in Iege Domini meditanles, a reli-
stralione successerini, in excommunicaiionis sen- gionis suoe proposiio revocenlur molestaiionibus
tentia successuros, nisi satisfecerint infra mcnsem, aliquorum indebilis, et eis pars oplinia quam elege-"
curn succedantin onerequi substiluuntur in honore. rant anferalur. tnde est, quod, cum dilecius filius
Cumque prsedicli PoteStas, consules et consiliafii, noster, R. (401) tituii Sanctorum Marcelliniel Petri
graviter persequanlur ecclesiasticam libertatem , presbyter cardinalis, Casinensis abbas, in malefa-
praesentium aucloritale deeerriiinus, ut, nisi resi- clores suos, si qui forte, timore Dei postposiio, ad
piierint infra mensem, filii eorum usque in teiiiam diripienda bona raoiiaslerii Casinensis violenier
et quarlam generationem ad honores ecclesiastieos exlenderinl manus suas, si dicecesani nialefactorum
et heneflcia, de caetero nullalenus assuirtautur. Ul ipsorum episcopi, ad monitionem ejus vel fratrum
autem quam molesle lanlam Dei el Ecclesiaegene- r_ suorum, eidero de ipsis noluerinl aul" nialiliose
ralisferamus injuriam sentianl plenius in affectuin, distulerini exhibere jtisiilise eomplemeniuin, de au-
denuntietis eisdem, quod nisi resipuerint infra ctoritaie noslra et felicis memorisepradecessorum
niensem, civilalem ipsorum episcopali privabimus nostrorum, Calisti et Alexandri PP. excommunica-
dignilale, ac sedem ipsorum ad locum alium irans- tionis senienliam promulgandi liberani habealfacul-
feremus. Quod si nec sic infra mensem alium-po- latem, universilati veslrae per aposlolica scripla
tuerunt ad salisfaclionem indtici, ne ad rectiperan- praecipiendomandamus, quatenns, si qui parochia-
dam digniiatem amissam valeant aspirare, per vi- norum vestrorum possessiones vel bona monasierii .
cinos episcopatus Pergaroensem dicecesim divide- memorali abstulerinl vel invaserinl violenter, audila
mus, el divisionem maiidabimus in perpctuum exinde querimonia per abbalem vel fratres Casi-
observari. Adjicimus eliam, ut vos, fratres, Medio- nenses, de ipsis, nullius contradiclionis vel appella-
lanensis archiepiscopeet episcope Vercellensis(402), tionis obslacnlo, districtam justiiiam facere minime
canonicds, clericos ct universos viros religiosos, differaiis. Alioquin, senleiitiain excommunicaiionis'
tam exemplos quam alios, in civilale Pergamensi et qtiam jirsedictus abbas in eos, juxia lenorem privi-
ejus districtu maiientes, cum ab eodem episcopo legiorum suorum qua?Casinensi Ecclesiaeapostolica
Pergaraensi fueritis requisiti, eivitatem et ejus *D sedes indulsii, propier hoc duxerit promulgandam,
dislrictum egredi nec regredi ad eosdem, dosiec onnii occasione et contradiclione cessantibus, fir-
fuerilsalisfactum, per suspensionis el excommuni- miter observetis, el per episcopatus vestros vos,
cationis sententiam, sublato appellationis obslacuto, fratres archiepiscopi et episcopi, facialis tandiu
compellatis, et eis, cum non tam pro sua quam inviolabiliterobservari, donec per eumdem abbaleni
ficclesise generalis exsulaverint libertaie, facialis per et fratres suos vobis constilerit, eis esse super Ins
universas ecclesias Lombardise,juxla vestroadiscre- saiisfaciuin, pro quibus vinculo fueranl excommu-
"
tionis arbilrium, congr.ue provideri, contradiclores nicaiionis astricti.
censiira ecclesiastica coropescenles. Prselerea, tam Datum Anagnioe,ivm Eal. Januarii.
Uierosolymitanse quam miliiise TemjUi fratres co-
gatis, appeltatione remola, non obstaniibus privile-

(402) Vide eliam supra.


TA05' Laudata a Raynaldo, au annura 1203, | 37, (£04) De eo jam dicium est sspius.
203 PONTIFICATUSANNOVI, CIIRISTI 1205. 206
CLXXXVl. A in Chrisio filii noslri, illnslrisfegis 0.,in Romanum
UAGISTRO SYSI.CLERICO VENERABILIS FRATRIS NOSTRI, imperatorem electi, in cujus fidelitale ac devotione
G. (405) PRSNESTINl EPISCOPI,APOSTOLIC2I" SEDIS persistis, inducti, ut de caeteroularis annulo atictq-
•LEGATI. ritaie tibi prsesentium indulgeraus. Nulli ergo, etc.
ScholaslriamecciesimMagunlinmipsi confirmal. Datum Anagniae,n Idus Decembris, anno sexto.
Anagnise,u Id, Decembris.) CLXXXIX.
Solet annuere, eic. usque assensu. Concessioneni EPISCOPO (409), DECANO (410); ETMAGISTRO WILOTO,
Scholaslriaeecclesiae-Maguntirise,cum praebendaet CANONICO, PlCTAVlENSiBUS.
aliis peiiinenliis suls, per venerabilem fralrem no- Causam eleclionis episcopiEngolismensisipsis com-
strum, S. (400) -Magunlinumarcbiepiscopum, tibi mittit (411).
' '
faclam, sicnt canonice facla est,' aucloriiate tibi (Anagniae,iv Id. Decembris.),
apostolica confirmamus,elc. Nulli ergo, etc. Quoniam,Ecclesia Engolismensivacanle, in varia
Datum Anagnise,n td. Decemhris'. se vola eligenlium variare(412), coacta est in cano-
CLXXXVII. . nicorum suorum personis ad sedem aposlolicarala^
ARBATI CORBElENSl(407). borare. Fuil igitur ex una parte propositum coram
" nobis, quod cum bonae memorise...(413) Engoli-.
Privilegia ipsi confirniat.
(Anaguise,u Id. Decembris;) . - • smensis episcopus, viam fuisset universsecarnis in-
Solet annuere, clc. usque assensu".-Libertates, gressus, canonici saepiusde_prseficiendisibi ponti-
immuniiates el dignitates monasterio Corbeiensi flcis eleclione-traclanles, dilectum filium... abba-
per pfsedecessoresnostros indultas, et eorum privi- lem Saricli Eparchii (414), laudabilis vitse, virum
legiis confirmalas, exeroptiones etiam saecularium erudilum, in' spiritualibus et in temporalibus cir-
exaclionumper prineipes ssecularescohcessaseidem cumspeclum,citra solemnitalem electionis commu-
auclorilate apostolica confifmamus, et-praesentis r.iter nominarunt. Verum,-ejus eleclione dilata, in
scripti pairocinio communimus.Nulli ergo, etc. quatuor ex concanonicis suis"conlulerunlarbitriuiu
Datum Anagniae,n ld. Decembris, annd sexto. eligendi, abeis juramento receplo,_quotlde gremio
CLXXXVIII(408). Engolismensis ecclesiae quem utiliorem crederent
EIDEM. - . - infra cerlura-lempus eligerenl in pastorem; cano-
Concedit[acullatem utendi annulo. nicis quoque firmanlibusjTiraniento,quod eum sine
(An'agni3e, n Id. Decembris.) ' conlradictiorie reciperent-in eleclum, quem prae-
Aposloliea sedes, cui, auclore Dornino,licet im- f, dicli qualiior infra certura diem juxla formam eli-
•meriti,-prsesidemus,in pleiiiludinem ecclesiasiicse gerent sibi dalam. Cselerum,quia prius fuit elfpsus
dignitatis assumpta, sic in filios graliam henedi- terminus eis datus, quam in unum electorum qtia-
ctionis palernoetransfundit, ut de pleriiludineipsius lernarius convenisset, non fuit ab eis in eleclione
accipiant universi, et, sicul eis injunctaesibi sollici- pfocessum, sed a compromissopotius se adinvicem
Uidinisonus participat, sic etiain acceptse dignilatis absolveruht. Canonici ergo; denuo convenienles in
lionores communicat et ornatus, dotans in filiis unum, in dilectum filium... archidiaconum... prse-
filias.^t filios in filiabus adornahs. Circa illos autein cenlorem, et... Xanclonensemarchidiaconura,cano-
se magis exliihet liberalem, et in eos copiosius sua nicura Engolismensem,eligendi contulerunt liberaro
dona diffundit,quiacceptsegratise non ingrali vitium facultatem, ila tamen, quod duo sine tertio niliil
ingratiludinis fugiunt, el bonorantibus se assur- possent, sed posset leiiius duos absolvere si nequi-
gentes in actionibus gratiafum, ut gratia eis detur - reni pariter convenire. Quamvis aniera praecentor
ex gratia -promerentur. Cum igitur faclam tibi et ipse se diceretjurare paralum utiliorem ejiiscopatui
monasterio luo*ab apostolica sede gratiam reco- noniinare, vel recipere liominaiumab aliis, si quem
gn.oscas,qusepredecessoribusluis, et eorum succes- nominarenj,utilioreinsuo nominato j'urarent, neuter
soribus usum mitrse, ehirolliecariim et sandalioruraD lamen id recipere voluit, nee poluerunt in aliqtiem
indulsit, lam merilis tuis, quam precibus charissimi , consentire, propler qtiod a compromissose invicem

(40S) De eo jarii dietuin est saepius. runlur apud anciores novseGalliae,lom.ll, coh 1007.
(408) Idem.' (412) Sic in apograpiiisVaticanoet Conti.
. (407) « Hugotdus(tricesimus secundus monaslfrii (415) Joannes ! de S. Vailio, Gallice, de S. Val,
Corbeiensis abbas), regimen tenuit annis 29, cor- vir egregiis moribus et virlu.libiiseonspicuiis,diem
pbris sarcinam-deponensanno 1229.» BUCEL. Gertn. obieral supremiim hoc ipso iinno 1203, 7 Martii, nt
sacr. t. II, pag. 165. dicilurIn Faslis monasteiii de Corona. Gall. Christ.
Agitur enira' hie
" de monasterio Corbeiensi
-
in . l. II, col.
' 1006. Vide epislolam libri- 'quinti 153,
Germania. , * noi.
(408) Laudata a Raynatdo, ad annum 1205, § 67. (4t4)RaimIfum, abbatemmonasteriiS. Eparchii,
(409) De episcopo Piclaviensijara egimussupra: ah auno 1171 usque ad aiuuira 1218sedisse tradunt
(430) Guillelmum I, Piclaviensem.decanuiri,an. aucloros.novoeGalliaeChristianoe,ex chr&nicoBer-
1198et 1200 agnoscunt auctores novoeGalliseCiiri- nardi tlherii, jtixta dom. Estiennol in fragmeuiis
siianae, tom.- II, col. 1216; mox Philippum aimo mss. Aquilanise,inilla de hac ejus In episcopum
1211iro.mediatememorant. Engolisinensem electione habila mensione. Gall.
(411.)Conferendahoecepislola cum iis qiiserefe- Christ. ibid.,-col. 1054.
207 ' INSOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. VI. «0B
absolverunt. Archidiaconus igilur, qui unicus est A teris ejus in noslra praesentia recitatis evidenliiis
in Engolismensi Ecclesia... thesaurarius... cantor, apparebat.
et... poenitentiarius, el aniiquiores canonici, imo Cum ergo abbas Sancti Eparchii a dpcem tantiim
major et sanior pars eortim qui consuevcrant in excommunicalis et perjnris , post appellationem
Ecclesia residere, ailendentes, deliberatione prae- ad nos interpositam, inconsultis aliis, fueril noir.i-
habita, quod in prsediclumabbatem Sancti Eparchii nalus, decanus aulem ab undecim consilii sanioris
prius convenerant pene omnes, invocala sancii Spi- fuisset electus, eleciionem decani confirmari pe-
ritus gratia, eum in episcopumelegerunl, et se ac lehanl, et irrilum nuntiari quod factum fuerat de
electionemsuam proicctioni sedis apostolicaesuppo- abbale. Verum, conlra hoc fuit econtrario re-
nenles, ne quis contra eos vel eleelionero sitam ali- plicatum, quod nec perjTirium, nec excoromuni-
quid atlenlarei, ad nosiram audientiam appellarunl. cationemabbatis incurrerantelectores, cum excom-
Verum,cumecclesiamcumJaudibussolitisintroissenl, municalionis sentenlia per pfsediclum' fuerit ar-
quiclamqui, cum interfuissent electioni jain faclae, chiepiscopum relaxala, sicut juramento firmarunl,
in nullo lamen eligenlibus obviarant, Burdegalen- nec jurarent canonici , sicul-fuerat propositum ex
sem decanum (415), setate minorein , iliilteralum ct adverso , se sine consilio et assensu singulorum et
iiisufficienlemad episcopatusregimen, in episcopum B omnium, vel sine communiconsilio, ad electionem
tcmere nominarunt. Unde, quia in eumdem abbalem nullatenus processuros, sicut venerabilis fraler no-
pene omnes personae ipsius ecclesiseac canonici ster... Xanctonensis(418)episcopus, per suas-litte-
residentes fere convenerant, universi eleclionem ras exprimebat, quibuspro se pars utebalur adver-
ij)sius,quse fuerat facta prius, confirmari petebani, sa. Unde, cum universsepersonse,una dunlaxai ex-
et cassari quod faclum fuerat de decano. Cxterum, cepla , et anliquiores canonici, a'cpene peniius om-
cpntra boc fuit propositum cx adverso , quod cum nes qui in ecclesia residentiam .faciebant, in prae-
Eiigolisroensescanonici,ubi de prafkiendo sibi pa- dictmnconvenirent abbatein , de communi canoni-
slore traciarcnt, pariter convenisseni juramenlo corum consilio, tanquam maj'oriset sanioris parlis,
firmare, quod nullus in nominaiionem primo pro- in ejus fuerai eleclioneproeessum. Licet aulem pro
rumperet, uisi cum tractatu onmium el singulorum hac eligentiumparle nullus comparuerit procurator,
assensu, el «e ad id sub excommunicationis vincu- -sed sTnplicesnuutii,"qui quod faclum fuerat propo-
lo astringentes, in eos qui contra prsesumerentper ' nebant, unde pars decani ab eis et parte sua in-
venerabilemfratrem nostrum.... Burdegalcnsemar- slanter pelebat expensas , quia tamen prsediclus
chiepiscopum.(4l6), melropolilanumsuum, obtinue- ,."*abbas sufficienlemmiseral responsalein , audiviinus
runt excommunicationis senientiam promulgari. hsecet alia quae fuerunt liinc inde proposita, et
Curaque postmodum eligendi sibi ponlificis coniu- motum noslri animi formavimusex eisdem. Con-
lerint potesialein, limens magister scholarum sliiit autem nobis ex confessionibnspartium , quod
ne si pro ubi (417) , primi non conveneraiil ele- post appellationem ad nos tegilime-interp.ositam a
clores, non possenl convenire secundi, atiquid paucioribus electus ftierat idein abbas,quia, cuin
minus canonicum agerelur , ne quis sine eom- ad electionem viginti el unus canonici convenis-
muni consilio et assensu in eleclione procede- senl, decem tanlum convenerant in eumriem, reli-
ret, ad noslram audienliam provocavit. Verum , quis inconsultis, propier quod eleclionem ipsius
cum prsedicli Ires quod non convenerant capiiulo duximus irriiandam. Quia vero Burdegalcnsis de-
retutissenl, archidiaconus el sequaces ipsius ap- canus per partem electus adversam, ad exsequen-
pellalioni nullatenus deferenles, prsediclum ab- dum pontificatus oflicium insuflicieiis dicilnr , et
batem in episcopumprotinus nominarunt. euiii asseritur lam in aelale quam scienlia suslinere
Allendentes igitur alii plures numero el consi- defeclum , quod ad tantaedignitalis apicem non de-
lio saniores, quod illi realum perjurii, et excom- beat promoveri, discrelioni vesirae per apostolica
municationis senlenliam incurrissent, et qtiod eis, j) scripla mandamus, atque prsecipimus, quaienus ,
lum ex hoe, lum ex eo quodappellationi non duxe- solum Deum habenles prae oculis ,- ad locum icio-
rant deferendum, el eis elegerant ineonsullis, eli- neum, ulriqueparti securum, convenientesin unum,
gendi potestate privalis, ad ipsos lanlum esset ele- decano ipso el partibus, si eilatse voluerinl coropa-
clio devoluta, cum illi appellationemde caeteronon rere, in vestra praesentiaconsliuitis, inquiraiis sine
posset objicere conira eos, quoniam veneram con- personaruni acceptione super .prsemissis impedi-
traipsam,-quoniam frustra Iegis auxilium invocaf menlis diligentiusveritaiem , et si partes consense-
qui commillit in legem, in praedictumdecanum, vi- rint, definilivamsenientiam proferatis. Alioquin ,
rum ad regimen episcopatus idoneum , unanimiter eausam sufficienter instruclam ad nos reroiltere
convenerunt, cujus eleclio fuil postmodumauclori- procureiis , prsefigentes terminum couipetentem,
tate prsedictiarchiepiscopiconiirmata, sicut ex lit- quo paiies ad sedem apostolicam veniant senlen-

(415) Erat is verisimiliter Geraldus II de Mala- (416) De eojam dictum est stepius. Vid. epist.
morte; ipsurn enim immediaie post Stephanum , de libri quinii 96.
quo nihil posi animmll95, memoranl auctores (417) Sic in apographis.
novaeGalliseChrislianoe,tom ti, col. 856. (418) Videetiam ibiclem.
209 . - PONTIFICATUSANNO VI, CHRISTI 1203. 210
tiam recepturae, ad quam personaliler praenomina- A Laboris, receperilis quasi piimi, et eum curaveritis
ius electus accedat, nisi aliquo juslo impedimen- amplius honorare, nescimus quorum- seducti consi-
to conslilerit delineri; cujus eleclio sITuerit forsan lio , el quo errore decepti, aversi (sic)"retrorsum ,
"de jTirecassanda , paries,'universilalis nomine, sint Vioritamcontraeumquam contra nos et regemcal-
parala;, vel cum consilio noslro eteclionem canoni- caneum erexislis, et, castellano ipsius comitis non
' cara
celebrare, vel, si raiio postulaverit, personani absque vitio prodilionis occiso, universi pariler re-
idoneam a nohis recipere in pastorem. Quod si nou heHaslis.Sane,cum inaccessuipsiuscomitis hostes qui
omnes, etc. Tu, fraler, episcope, eic. prius discurrcbant pcrregnum'impune,elnon Solum
Dalum Anagniae, ivld". Decembris, anno se.xto. spolia rapiehant, setlin personas etiam ssevientes, ab
- -
CXC. eisper tormenta, non lantumomniaqusehabebanl sed
ABCniEPISCOPOSENONENSI (419). ei quse haherenon poieraniexlorquebant, quos vole-
Tenorem lilterarum aposlolkarum certis in casibus bant eliam sicut .pecora irucidantcs.dextera Domini
. interpreialur. facienle virtutem , per induslriam et prudentiam
(Anagniae,xv Kal. Januarii). comilis, auctorilale sedisaposlolieaeaecedente,
Sedes apostolica consuevit exhihere se petenli- ipsius mirabiliter conlrili fucrint el dispersi, dehuerat
hus liberalem, sed quidam ejus gratia nequiter abu- j3
dum de concedi! apud vos tantam graiiam invenisse, ut non solum
lunlur, quod ipsa benignitale ipsi non rebellaretis in eum, sed pro
ad malignitatemintorquent.Quidamenim malignari ipso eiiam aniraas
cum ipse pro vobis quodam modo suara
volentes in commissionib.us-noslris, minores et vi- ponerelis,animam posuisset. Verum, utquem circa eum et
liores persphas propriis nominibns exjjrimunt-; ma- nos aniraum monslraretis plenius-per ef-
auiem gereretis
jores et digniores specialibus vocabulis non
fectum, c-um uos in lecto segritudinisposilos visi-
designant, sed eas sub quodam generalitalis invo-
lasset.nos mortuos confingenies, conjurastis iu
lucro comprehendunt, uti commissiones ipsas a no-
eum, et castellum quod ipse tenuerat occupaslis,
bis facilius impetrent, sub hacforma: conquerenlur nec
poluit pardus suam varietalem deponere, atit
lales de islo vel itlo, et aliis quibusdam propriis
tigris cxuere pellem suam , cum lu, frater arcbi-
noinihibus exprimendis, qui eis super lali negolio
et quibusdam aliis rebus inj'uripsi minus et graves tionis episcope, infidelitatis vilium, quod sub multse devo-
specie, donec palleura a nobis reciperes, pat-
exislunt. Nos igilur , eorum volentes malitiis obvia-
liaras, exercueris pallealus, auctor perjurii etperdi-
re, decemimus ul_ cum in commissionibus noslris lionis ejTectus, qui nobis saltem fidelitatem debue-
minores et viliores personse solummodo designan- . ras observare. Verum
, quod verebamur accidit,
et
lur, majores digniores sub-generali clausuranon C
J
quod limeharaus evenit, et quasi prodigiatiter est
inlelliganiur includi, sed nec liceat occasione_gene- effeclum, ut infideliiatem, quam sine palleo
ralitalis hujusmodi muttiludinem effrenala.min ju- pallia-
dicium evocare, nec super maj'orihus et graviori- ras, dctegeres pallealus, quoniam palleum pallea-
lionis impatiens jiatere te fecit, et ut quod faciebas
bus negoliis audianlur, qui de levioribus et mino- faceres cilius Ut aulem jaceretis rete
Si imperaiii.
ribus tantum faciunt mentionem. quis vero ma- anle oculos pennaiorura , com-
non ut velit cum slatim.proditione
jores personas expresserit, eis missa,
j'uramentum*baliinobis prseslitum, sicul au-
in judicio experiri, sed ut descendere valeat ad divimus, innovastis
, fariquam potius verbis vestris
minores , quia fraus et dolus ei patrocinari non Hjiiaraoperibuscrederemus,nec sic sciremusinterope-
debet, .tanquam mendax peccalor, careal irope- ra et verba dislinguere , ul cognosceremus aperle
traiis.
qui labiis nos"honorent, cum longe sit cor eorum a
Datum.Anagniae, xv Kal. Januarii, anno sexlo. nobis. Veruin , forsan ad id ea raiio vos induxil,
CXCl (420).' qnod, cum vos conscientia remorderel, et cogno-
ARCHIEPISCOPO (421), ABBATI SANCTI ANDRE.E, ET scerelis melius per vos ipsos quod contra jurameni
POPULO BRUNDUSINIS. Inm nobis praeslitum veneratis, pcenilentes forsitan
_)
Acriter eis objurgat qiiod conjuraverintconira comi- decomraisso, aliud, quod servetis in poslerum,
tem Brennensem, el, casletlano occiso, proditorie prae-
casleilumoccupaverinl. stilistis.
(-Anagnise.) Caeterum, si comes ipse contra vos in aliquo de-
Mrari cogimur non modicum el moveri, quod , liquisset, non debueratis per vos ipsos hujusmodi
cum inter universos in Apulia constilulos, dilecium sumere ultionem, sed ad rios recurrere, el ab eb
fiiium, nobilenTviruih, Wallerum , comitem Rren- saiisfactionem etjuslitiam poslulare. Nam, quan-
hensem, magislrumjustitiarium Apuliae et Terrse lumciinque"ipsum dilexerimus haclenus, et nunc
(419) De.eo jam dictum ssepius. darum prudentia clarum, ab Innocenlio in Bulga-
(420) Laudata apud Raynaldum , ad annum 1203, riam apostolicwsedis legatum, hoc ipso anno 1203,
£ 70. __ _ . migsutii..Sed, pace cj'us dixerimus, mire hallucina-
(421) Quis ftierit- archiepiscqpus Brtindusiniis, ad tus est. Dominicum enim, non archkpiscopum, sed
quem hsec ditigilur cpislola , pro certo sialuere in archipresbyiernm Brundusinum, diseiie nomiiiat
promplti non habemus. Gerardum ad ammm 1196 poniifex. Vide epislolam hujusce libii sexti 143:
niemoraiLiGHELLuS, Ital. sacr.l, IX, col. 46. Moxad- Ncc, cliainsi arimiiii posset archiephcopum ftiisse
ducil Domiiiicum, moribus_,ulait, et rerttm geren- legatuni in Bulgariaiii, de eodembic agi posset.
211 1NN0CENT1I111PP. REGESTORUMLIB. VI. 21"2
eliam diligamus, per vos tamen inielligere potera- A osienderelis vos in infideliumpersecuiione fidels?.
tis, quotl plus regero diligebanius ei regnum, nec Ecceetenim, licet anima-quse peccaverit ninrtis
paleremur ipsum aliquid in praejudiciumregis et seiUentia.mmerealur, nec puniendus sil pro palre
regni dispendium attentare. Quia vero j"usluseiiam filius, vel filius pro parente, juxta consueludinem
cadit in die septies, et resurgit, nec potest homo lamen paucorum erimen in multis diffunditur, el
in eodem statu jugiter permanere, monemus imi- in paucis el vilibus plur.es ac n.eliores immeriio
versiiatem vesiram el exhoiiamur in Domino, et diffamarilur. Quamvis etenim nos, qui merila per-
per aposlolica vobis scripla mandairius, atque sub sonaruin novimus, et inter genlem et gentem, ci-
debito quo nobis et regi leneroini districte prseci- vitalem et civitatem distinguimus, et inter sancitim
pirous, quatenus, redeuntes ad mentem, et quod discernimus et profanum , segregare noverinms a
. forsan incpnsulte fecistis saniori consilio corri- fidelibusinfideles, ne dicamus honum maluiii, nec
genics, a lapsu proprio resurgatis, el ab eodem co- malum bonum, parati eliam potius delinquenlibus
mile, secuiiiaie recepta, quod pro liae offensa nec parcere si a conlumacia resipiscant, quam bonis
cives offendat ncc opprimai civitalero, redealis ad diira perseverant irasci, remolitamen, el quipro-
fidelitaiem ipsius, ei castellum in ejus manihus vincisenomen lenenl, ignoranles nomina civilaiuni,
resignetis. Alioquin, vos, fraler archiepiscope, el B quod Brundusini, Malerani, Baronilani, Hidrontini
fili a.bbas Sancli Andreas, usque ad mensem posl et Gallipolilani proditorie commiserunl, vos asse-
susceplionem proesenlium noslrn vos conspecitii Tiint coromisisse, in totam' provinciam paucarum
pr.Tesenletis.pcenam vel prsemium pro meritis re- civilatum crimina reiorquenles;_Quidameiiara, etsi
cepturi. Quod si forsan disluleritis vel nolueritis proviiiciara noverint, ct viderinl civilates, -et nove-
adimplere, noveritis vos exlunc vinculo excommu- rint etiara qui peccarint, taeilurnitatem lamenMn-
nicationis aslrictos. Yos quoque, cives, nisi ir.?ra nocentium accusant, et vertunt dissimulalionem
eumdem lerroinum manriatiim fueritis aposlolicum in culpam contra vos, verbum illud canonicum su-
exsecuii, eivilalem vestram noveritis interdiclam, menles, negligere, cum possinl perlurhare perver-
et universos principates Iiujtisproditionis consilia- sos, nihil est aliud quam fovere, nec caret scru-
rios et auclores excommunicalioiiisvinculo inno- pulo societatis occultae qui manifesto facinori desi-
datos. Utaulem spiriluali gladio gladius malerialis Tiunl obviare. Sane, si comes ipse contra illos in
accedat, univcrsis comitibiis, haronibus et civibus, aliquo deliquisset, etc. In eumdem fere modumus-
constiluiis per Apuliam et Terram Laboris, tam ex que ailentare, qui quantum contulerit loli regno,
parie nostra cjuam regia , disiricie praecipiendo „" vos non credimus ignorare. Nam in ejus advenlu
mandamus, ul nulium vobis aiixilium tribuant et hostes, qui prius discurrebant per regnum im-
favorem, sed eideni comili contra vos virililer et pune, elc. In eumdemfere moduni usque contriti
potenter assistanl. Eligile igitur obedire polius, ul sunt mirabiliter el dispersi; propter quod prodi-
vivaiis, quam in conlumacia veslra persistere ac tores praediclifidelesei non infideles dehuerant ex-
perire, stitisse. Ut igitur non solum vos, sed universosin.
Datum Anagniae, regno Siciliaeconslilulos ab opprobrii bujus imprope-
In eumdem[ere tnodutn..... archiepLcopo (422) rio liberelis, universitalem veslram monemus, el
et pojraloHydrunliiiis, usque : contra nos el regem eshortamur aitenlius et per apostolica vobis seripla
crexislis calcaneum, et lemere rebellasiis, etc, in mandantes, sub debilo quo nobis el regi tenemini,"
eumdem modum usquein fine, exceptoquod non fiat dislriclc praecipimus,. quaienus nisi BaroinTani,
iii meniio de abbale. Brundusini, Ilidronlini el Gallipolitani, roandaluin
In eumdemnwdum....... episropo (423) el civilms nostrum, quod pcr lilleras nostras eis dirigimus,
Gallipolilanis. infra mensem post susceptionemprsesenliumfuerint
. GXCII. -exsecuti, vos, fratres archiepiscopi et episcopi, ter-
ARCIIlEPISCOPIS, EPISCOP1S, ABRATIBUS, ETKOBILIBUS ]D ras eorum denuntietis inierdiclo subj'eclas, ei uni-
VIHIS,COMITIBUS, BARONIBUS, ET CIVIBUS,CONSTI- versos principales prodiiionis IiujTisconsiliarioset
TUTISPERAPULIAM, ET TERRAM LABORiS. auclores, ei.comniunicaiionis sententise suhjacere;
De eodemargumenlo. lam interdicii quam excommunicatibnissenlenlias,
(Anagnioe.) singulis diebus Dominicisel festivis, pulsatis cam-
Nisi stalum vesirum negligeretis et famam, pro- psnis el candelis aceensis, lara in cathedralibus cc-
ditores fiHos, qui, per innaiae sibi prpdilionis vi- clesiis quam aliis parochiaiibiis,in civilatibus vestris
lium, totam Apuliaeac Terrse Laboris genlem infa-. vel diceresibus conslitulis, publicari sotemniler fa-
manl, laliler punirelis, nobis eiiam tacentibus, per cientes, et vos etiam personaliier publicanles.Brun-
vos ipsos, quod gentis purgareiis opprobrium, et dusiiium aulem et Hidrontinum archiepiscopos,etc.

(422) Uimium iroperfecla apud UGHELLUM, Ital. (123) Post Melchisedech, qui interfuit el sub-
sacr. l. IX, eol. 15, liydrunlinorum archiepiscopo- scripsil concilio Nicseno,per ihuita saecula,et usque
rum series, Jonatham annis 1163et 1179, mox, ira- ad anuum 1525, Gallipolitanorumepiscoporum de-
mediate, Tancredunr de Anibaldis anno 1219, me- siderarilur acta el noiiiina. UGUEL.Ital. sacr.l. IX,
piPIMi- col. 15S.
'
S!5 . PONTIFICATUSANNOVI, CIIRISTI 1205. 214
Gallipolilanum episcopum, nisi, prout prodilionis A demonslrant, ettestantur foiiius quaestionesquibus
causa fuisse dicuntur, sic etiam fiant conversionis. apostolicam sedero pulsas, ul piilsaiili j'anuam veri-
auclores, et vel apud cives suos efficiantut manda- tafis aperiat, et qtise.obscura vidcntur suae respon-
tum aposlolicum exsequantur, vel ipsi personaliter sionis verbis illustret. Sane, per tuas nos duxisti
infra mensem post susceplionem prsesenliumnoslro litleras cohsulendos, cur Psalmisla terlioe diei nul-
se conspeclui prsesentarint, poenam vel prsemium luih psalnium inscripserit, cuin ab eo, in taudem
pro merilis recepluri, excommunicatos sub solem- .operis singulorum, singulipsalmi caeterissint diebus
nitate simiti nunlielis, et faeialis in locis quaeprse- inscripii.] Nam, in priina Sabbali vicesimum ter-
diximus nunliari. Vos vero, filii comiles, barones, lium, in secunda quadragesimum septimum, in
"elcives, sicut de gratia nostra confiditis, et nos de quarta iionagesimum leriiuni, in quinta octogesi-
vestra devoiione speramus, eontra prodilores et mum, in die anie Sabbatum, scilicet sexta Sabbati,
rebelles hujusmodi, praediclo comiti, qui super hoc nonatjesimum secundum, et in tlie Sabbati, nona-
causam nostram, regis, et suam specialiter.procii- gesimum primum psalmum inscribii; tertia Sabbati
rabit, assistntis viriliier, el potenter, in forti mariu, penitus prselermissa, in quo latere ,credis aliquod
et extenio brachio, rebellium deprimentes super- sacramentura. Puteus alius esl, nec sumus sufli-
hiara, et in freuo et in camo constringenles maxil- cienles ex nobis haurire aquam de.fontibus Salva-
!as eorum, ut ad-fidelilatis semiiam ab infidelitatis "toris, sed ul postulemus ab eo qui dat omnibus af-
invio revertantur. Wullus quoque vestrorum eisin- flusnier et non improperat, ut dignetur nobis imme-
terim aliqua necessaria ministrare praesumat, vel ritis revelare, quod sapieuiibus haclenus, sicut
-auxiliumeis tribuat aul -favorem, sed taliler polius disposuit illi Paier, abseondil. [Credimus aulem,
excessum eorum, etinjuriam vestram vindicelisin quod, cum tertia dies sil inter caeiera commenda-
ens, ut quantum vitium proditionis vobis displiceat, hilis maxime propter sacrosancium mysteriuni Tri-
in puniendis prodiloribus oslendalis; contra Mate- nitaiis,, Psalmographus, ticet intellexerit super
ranos sicut per alias litteras vobis mandavimus pro- senes, et sicut calamus scribae velociler scribentis
cessuri. Quia vero nobilibus viris, S.Geiuili comiti, lingua ejus, ut tamen mysterium illud ineffabile,
Rob. de Buiardj Kic. de Fonlaneliis, et fralribus . imo. ineffabilissimum, demonstraret, Iaudes teriiae
ejus, Pandulfo de Aquirio, el Tor. -filiisconiilis S. diei omnino suppressit, nialens super hoc prorsus -
Felicis, pafaii sumiis, tam de comite ipso quam sitere quani (enuiterJjalbuiire. Ad quod ulique de-
aliis, "contra quos movere voluerint quseslionem, signandum, et Paulus apostolus, cuinusqucad ler-
plenam iustitiani exhibere, quod per vos eis volu- _ lium ccelumraplus fuisset, audivit arcana verba quae
mus nuntiari. Volumus, el sub eadein vobis distri- non licuit homini toqui. Tacens vero tantum myste-
clione maridamus, quatenus vos, fralres archi- riuin, allius quidem extulil el fortius commeuriavit.
episcopi el episcopi_,nisiad commonitionemvestram Unde prseceptum legitur Danieli: Signa librum et
a- sua rebellione destiierint, et regnum desierint claude mysteria, perlransibunl plurimi el mulliplix
suis seducloribus ct impugnatoribus perlurbare, et erit scientia (Dan. xn). Clausus enim exstilil liber
contra comilem machinari, excommunicationis eos et signala mysieria, donec Leo de tribu Juda libriim
Benlehlia ferialis,""quam,singulis diebus Dominicis aperuit, ejusque signacula sohit. Triplex autein est
et fesiivis,"pulsatis campanis et candelis accensis, ' Trinilas, personarura in Qeo., subslanliartim iu
facialis solemniler publicari, eos simili seiitenlise. Chrislo, et specierum in sacramento. In prima, t*es
supponenles, qui viciualia eis, aut alia necessaria, Eiint personae in una subsfanlia, Paler, Filius, et
prece, velprelio, aut aliter subministrant, aut aliter Spiritus sanctus;,quifl.ires sunt qui tesiimonitim
eis auxilium iribuunt, el favorem. Vos vero, filii danl in cceio, Pater, .Verbum, et Spiriius sanclus,
harones et cives, et cura comite ipso, et per vos et Iu tres unum sunl. In secunda, tres substantiaein
- una
eliam eorum malitiam compriinaiis. persona,diviriifas, corpus el anima; nam, sicut
- Datum Anagnise. 1D anima rationalis et carp.unus est honio, ila Deus et
CXCUI".(424). •bpmo unus est Christus. In teriia, tres sunt species
J. QUONDAM ' . in unico sacramento", panis, vinum cl aqua; quia
LUGDUNENSI ARCUIEPISCOPO (425).
nec in sine sanguine transit,.nee vinum
Respondit ad plura postutata, qtiibus aposlotkam el panisin corpus
sedemarchiepiscopuspulsaverat, illiusqueoraculum aqua sanguinem sinecorpore cpmmutanlur,
exquhierat. cum neutrum sine reliquo esse non possit, sed po-
"
. (Anagniae,xi Kal. Januarii.) lius totum in toto, et in toio (426) loluin existat.
- [Quod pielaiem colendo in mandalis divinis ie Tertia igitur ineflabilis, secunda ineffabilior,
prima
Jilienter exerceas, et in lege Domini meditando ju- ineffabilissima,ut iialoquamur, exislil. Sunt aulera
giter consideresvias ejus, epistolaruin luarum verba comparatione liujus ineffabilissinifeTrinilalis trini-
(424) Singularis admodum, et leclu dignissima quo coniinelur_Form!'/an«mBerqrdide Nappli. Quse
epistola. illain quidem, sed majori et meliori paiie apud Raynalduhi leguritur, hie"uhcis inclusa sunt.
mutilam, vulgavit "Rnynaldus, ad aiinum 1205, '
_.71. tniegram exliibein.tis,exapographo Coiili.nec "(425)Vide epistolani libri quinti 72, uot.
non*x collatione codicis Bibliothecs; Valicanse, in {420)Lege partti.
'213 INKOCENTIIIII PP. REGESTOROMLIB. "VI. 2iG
lates cseteraecfimiimtae.]Unde, licet occulta, cerla A nein sapiehtiafn disponentis,.per frfilHafem vero
iamen fuit ratione provisum, ut, cum tres ternarii benevolenliarainnuens guhernantis, qiiia,_juxia sen-
sinl in novem ordinibns angelornm in quotidiana lentiam Sapienlis : A magnitudine speeiei et crea-
praefalione, meriiosubstraclo, de singulis sex tamen lurse cognoscibiliter potest horum sideri Creator.
secundum ordines ponerenlur. Inlercreaturam vero angelicam et mimdanam, homo
Nam Dlonysitis tres esse angelorum ordines pro- quasi medius esl.ereatus, qui secundum carnem cst
iestatur, lernos in singulis cnmprehehdens, nt simi- corporalis cum mundo, cujus imaginem in ise gerit,
litudo Trinitaiis in eis insimielur impressa. Tres et secundum animam est spiriiualis cum"angelo, cu-
enim superiores, tres inferiores, et medii tres exi- jus simiiUudinem repraesentat. Unde', secuhdum
slmil: snperiores, seraphim, cherubim, thronl; philosophiim, dicitur microcosmus-, et, secundum"
merii",domiualiones, prineipatus et j>oiestales; in- Psalmographiim, paulo rointisab angelis minoralus.
feriores, virtuics, angeli, archangeli, nominanlur, TJnde, congrtie in Genesi legilur, quod' fecit Detts
I)e supcrioribus igitur cherubirn, de mediis princi- hominemad imaginemet sitnilitudinemsuam.
palus; de inferioribus archangeli'siiblrahunliir, quia Prselerea, etsi Ddelesanliqui ante legem aliquam
comparatione Trinitatis seternae,cujus majestas ibi R habuerinl nolitiain Trinitatis, unde, Ahraham tres
praecipue commendalur, diminula quaelibct el im- vidisse describitur; et unum legitur adorasse; sub
perfecla alia trinilas rcperilur. Nara, quis in nubi- legevero aliquanto maj'orem,unde Isaias serajihim
bus sequabitur Domino, aut quis similis erit Deo clamantes audivil unum ad allerum: S.incius, san-_
inier filiosDei? Sic eienim ibi legitur : Per quem cius, sanclus, Dominus Deus Sabaoih (Isa. vi) -; fir-
majeslalem lucim laiutanl angeli, adorant domina- mius lamen mysterium, quod nec nohis eliam est
tiones, tremunt poteslates, cmti cmtorumquevirtutes, revelaiuraadplenum, nec plene cuiqiianfrevelabilur
ac beala Seraphim socia exsullalione concelebranl; in prsesenti, eis _erat, licet non prorsus valtfe, lunc
tiironi quippe ccelorumnomine designaniuf. Sane, occultum, quodpro Patre Filiusrevelavit, cum disei-
quoddam increatae Trinitalis vcsligium relucet in ptilis suis inquit: Ego in Palre, et Paler in tne est,
oiiuiibtisereaturis, videlicet lam inangeloquara in el si quid peiierilh in nomins meo, hoe faciam, vt
homine et in mundo. Ad angelum namque dicitur glorificelurPater in F.ilio.-El ego rogabo Patrem, et
per propheiam : Tu signaculumsimiliindinis, plenus alium Paraclelum dabil vobis, ut maneai vobis^um
sapkntia, et decore perfeclus, in deikiis Dei paradisi in wternum, Spirkum verilath (Joan. xiv). Eliterum:
[uisti (Ezech. xxvfu). De homine Scriplura feslatur: Cum aulem venerilParacietus quem ego millaniDobh
Fecil Deus hominem ad imaginem el similitudinemg a Palre, Spiritim ueritatis, qui a Palre procedit, tlle
stinm (Gen.i). De niundo Apostolus conlitetur, quod teslimonium perhibebit de me (Joan. xv); illudque
invisibilia Dei a crealura mundi per ea qucefacla sunl prseseriim: Eunles, doceteomnes gentes, baplizantes
intellecla conspkiuniur (Rom. i). Quaelibeiautemha- eos in nomine Palris, et Filii, el Spirilus sancii
rum triniiatum, sive spiritualis in angelis, sive cor- (Malth. xxvm), el plurima in hunc modum. Reve-
poralis in mundo, sive spiritualis ei corporalis in labit aulemFilius mysterium Trinilatis plenius in
homine, similitudinem quamdam divinaj Triniialis fuluro, cura eleclis suis, sicul promittii ipse In
ostendii; sed ipsius similiiudinis non perficit veri- Evangclio, m.snifestaverit semetipsum, cum erunt
tatem. Fecit enim Deus duas principales creaturas, otnnes docibiles Dei, cum videbimu^ non per specu-
angelicam et mundanain; sed quarum primam spiri- hiin in aenigmate,sed facie ad faciem, et siculco-
tualein condidit, alleram corporalem. Primse simili- gnoscimurcognoscemus. Ad hocigilurdesignandum:
tudinem suam indidil, alleri vero*imaginem divinam Locntus est Dominus ad Moysen, dicens : Ego Deus
impressii; in utraque vero quasi speculum quoddam qui apparui Abraham, Isaac et Jacob, in Deo omni-
oeternseTrinitaiis effulgel. Nam in angelica est po- polente,et nomen meum Adonai non indkavi eh
tenlia, scientia et voluntas, quse sic se invicera am- (Exocl. vi). Non enim hoc nomen Adonai primis fuit
-plectuntur, utquselibel reliquas comprebendat, cum D Patribus iuaudilum, sed mysterium frinitalis et uni-
possil angelis lam scire quam, velle, sciallam velle tatis in Deo eis non fuerat, nisi forle tenuiter, indi-
qtiam posse, velit tum posse qiiam scire. In summa calum, quod el nomine ilio expressius designalur,
quoquc et individua Trinitale atlribuitur Palri po- quod Grseci Telragrammalon dicunt, quia quatuor
leniia, Filio sapientia, et Spirilui sancto volunias; litteris figuralur I. E. V. E. pro quo Judsei profe-
ei tres in deilate personae ila sibicohserent adinvi- rtint Adonai. Cum enim dicant ineffabile nomen
cem, ut sini, scut tenet fides calholica, unus Deus; illtid, ipsum proferre non audent, sed aliud profe-
nam Paler est in Fiiio et Sjriiiiu sancto; Spiritus runi loco ejus. Nara hoe nomen Arionai sex litleris
sancius est in Palrc el Filio; Filius est in Patreet scribitur, illud autem quaiuor sotummodofiguratur
Spiritu sancto. Jnxta quod in.Evangelio.ipse dicit: 1. E. V. E. Licetenim populo Juda>orum multiplici-
Ego in Palre, et Paler in me est (Joan. xiv). Simi- ler oninipolenierose Dominus ostendisset, eis"lamen
tiier eliahi in creatura humana sive mundana, quae- non indicavil hocnomen, donec Moysj, cjui gregem
dam relucei quasi summse Trinilatis imago; cum inviavit ad interiora deserli, etin monlem DeiOreb
magnus, pulcher, et utilis munrius exislal, per ma- gregis ductor ascendit, pro parte reyelavit mysle-
i.nUndincm condiloris nolentiam, per pulchritudi- rium Trinitatis. Est enim hoc nomen_L E. V. E.
217 T>ONTIFICATUS ANNOVI, "CHRTSTI1205. 218
iantsa virtiuis.siculpeiilissimi asse.runtHebraeorum,A gelio Verilas manifestat : Si ecjoin digito Dei ejicio
quod si dislingualur in tres dicliones, ul sigillatim dmmonia,'filiiveslriin qno ejkiunl ? (Luc. xi.) Uiide,,
quselibelproferalur, inlegriialem sni nominisreprse- |)ro"digiio alius evangelisla dicil 3n Spiriiu. llli Dei
sentel: et sic secundasumatur a pfima, "ullertia digitum nominabant quera ignorabant; ideoque ter-
quidquid habel-a pfima recipiat et secunda. Quod, tiae plagaesignum facere'non.valebant. [ Qiusqnis
ad exprimendum trinilalis et unitatis myslerium, igitur ad notiliam individuae Triniiatis sine praedi-
in subjectafigura polest plenius denolari. caiioue velleclione pervenil, hanc ei non liumana
ratio sed divina inspiratio .revelavit, ut ei, qui per-
hibelur dixisse: f Prima monas secundammonadem
. genuit; prima et.seeunda suum in se reflectunt ar-
, dorem. i Unde, eura Pelrus djxissel: Tu es Chri-
.stus Filius Dei vivi, audire proineruil : Reatus es,
Simon Barjona, quia caro _et sanguis non revelavit
tibi, sed Paler meus qui in cmlh.est (Maltlt. xvi).
Denique, per septem primitivos- dies "septempraeci-
pua temppra designanlur, patriarcharum videlicet,
judicum, regum, apostolorum, martyrum,-confesso-
Per hocerjgo, qnod quaelibetdistinctio habet aliquid rum elvirgihum;quorura assignationem ad praesens
commune cjim reliquis, el nulla prorsus est ab aliis _"omiltimus, nepotius librum^texerp qtiam episiolam
aliena, quselibetin deitate persona consubstanlialis scribere videamus. Unde, quia twlio loco tempus
cuilibet alii demonstratur, etper hoc, quodsecunda regum occurrit, idcirco David, a quo lempus regum
disiineliopriinam sumit vocalem a priina, el.ullima inccepil, terlise-dieilaudes omnino subticuil, nullum
..primam recipila secuhda, etsecundam mutuai a ei psalmum inscribens, ne laus in ejus ore sordesce-
priore, signatur expressius quod Filius a Patre gi- ref, si forte se ipsum in tertia Sabbati commendaret,
gnitur, et Spirllus sanctus progrediiur ah ulroque. malens aiiena quam prppria lingua laudari.
Praetetea, cum quselibet distinclio per se nome.n Secundo qusesisli, cum oraliones qnsedam-ad to-
nnicum reprsesenlel, inlegrum tamen unum nomen tam Trinilatem coramuniler,*.quaedam ad Pairein,
non diversa figuraiit. Nam et in Trinilate persona qnaedam ad Filiura dirigantuf specialitcr, cur milla
qu-elibel eldicituret Deusest, non.lamen tres coli- singulariter ad personam sancii Spiriuis referatur,"
iiius deos, sed uhum potius adoramus, non confun- Q cum in hynmis, sive melricis sive rhythmicis, qui-
flenles. personas - neque subslanliam separantes. bus Ecclesia ulitur, ssepius invoceiur! ] Ad hoc
Rursus, in hoc nbmine sunt tres iiiterse, sed media jgilufjrespondemus, quod ideo ad Spiritum sanctum
geminaiur, quia in Deosunl tres pefsonae, sed me- collecla non dirigilur specialis, quia peccatum in
dia, id est Filius, geminum habei relationis respe- Spiritum sanctum esl peccatum illud ad mortem, de,
cluin, quoniamipseest ab aiio el aljusab eo est. quo Joannes aposlolus protesiatur:- Est peccatum
Qnia ergo,-priusquani vetus (427) Moyses, rex et ad raortem, quod pro eo dico, ne quis orel, qnoniam
legifer noster, veniret in caniem, el_ficret obediens peccatum in Spiritum sancunh non reniitlitur in Jioc
"Patri"usquead mortem, occultum erai-mysierium saeculo neque etiam in fulurp, juxla testimonium
Trinitatis, cum nondum velum lempli seissum esset Verilatis. Patri namqueapproprialur potenlia, lau-
a summo usque deorsum, neque lapis fevolutus ab quam principio; Filio sapienlia, lanquam verbo; -
ostio mcinpmenli,non eslmirum si PsalmograpIVus Spirituhsanclo benignitas, tahquara dono ; vel Patri
non expressii, quod eliam lempore suo semiplenc potentia, ne- tanquain senex iropoiens videretur-;-
fuerat indicalum. Ad hoc eliamTnnuendum, magi Filiosapienlia, netanquam puer putaretur insipiens;
Pharaonis intertio signo, imo verhis in signo lerlise Spiritui sahcto benignitas, ne taiiquarainflalus
plagse, defecisselegunlur. Tria namque signa fece- .crederetur malignus. Unde, qiiipeccat per fragili-
runl quse fecerat lloyses, prinmm,. qnando virgas latem vel impotenliam, peccat in Patrem; qui de-
verterunt in cdluhros; se_cundum,"quandoaquam Jinquit per simpllcitatem vel ignoranliam, delinquit
mulaveruntinsanguinem; iertium,quandoranasa."l- iri Filium; qui vero blaspliemat per malignilatem
duxerunt super terrarii J5gypli. Sed primumsignum vel invidentiam, in Spirilum sanctum blaspheinat,
jdaga non fuit.ellertiaeplagsesignumfacereneqiiive-- Ideoque peccaium inPatremet Filium, dicitur re-
runl, iit pulvereminscinifes transrormarenti dicenfes . missibile, quia fragililas vel. simplicitas qnamdam
ad Pharaonem : Digitus Dei esi Jik (Exod. vui). cxcusationem praelendil. Peccaium aulem in Spiri-.
"
Nalurales quippe philosophi duclu rationis perve- tumsanclum irremissibile dicitur, quia malignilas
nei-unl.ad notitiam Palris et Fiiii, quos ipsi logaton omnimodam accusaiionem inducit. Quia ergo Patris
et noyin"(428)appellahant, sed ad cogiritionem ler- potenliam nihil effugit, et Filiisapienliam niliil Jatet,
lise persoiiaevideiicel Spirilus sancii minime perve- oportuilin cotleelis Palri el Filio supplicari.
-neruiii, qui digilus Dei diciluiVJuxla-quodin Evan- Verum, quoniiini, secundum Aposlolunij-Spiritus
(A27)Sic-lnapographis; iegendnm novus. ,T' agalhon et noyn : pro Grsecis,T-K*/K9'JV xr.i voSn,
-
_428)Sic in. apographis; 'sed-legendum vidcluf Vid._Ari5tot-.-Eudem.lib. i, cap. 8.
219 INNOCENTIIItl PP. REGESTORUMLIC.V". 220
sancii benignitas inenarrabilibus seniper pro nohis _A qui Spirilum sanclum Deum non esse dixerunf, sed
gemjfibus poslutat, faciens nos inenarrabilibus ge- erraverunt, idcirco in hymnis, et litaniis, sicul ad
initibus postulare, ad distinguendas appropriatioiies Palrem elFilium.sicetad Spiritum sanctum Ecele-
meliusin persohis divinis,-necesse non fuil ad Spi- sia postmodum proprias et specialesorationes in-
ritum sanclum propriam dictare Collectam, quan- stituit, antiqua et consueta in Collectis forma ser-
quam tamen in hymnis, sicut ad Palrem et Filium vata. Inveniunlur autem el alise qusedam orationes
-sic ad Spiritum sauetum frequenler oralio dirigatur, ad Spirilum sanclum direcia>; sed nnn caulbenticse
quoniambymnus non ad supplicandum sedjuhiian- repufanlur, nec Ecclesia nlilur illis in nocturnis
duni principalilcr esl invenlus; -Gollecta vero, non officiisvel diurnis. ] Ecce, fraterniiatl tuae commu-
ad jiibilandum sed ad supplicandum est, specialiter nicavimus ex charitate quod sentimus, -monenies,
-insliluia. Quemadinoduinin officiomissaeAniiplioha, ut si minus suflicienier respondimus, nostr.seiinper-
qusecaiualur ad tniroilum, desiderium anliquorum feclioni ac assidujs occupalionibus imputes, quibus
de advenlu Christi designat, non semper intellectn cuin Martlia jugiteroccupamur, sic LiaeIijipiludini
litierae sed jubilo-caiuileuse; nam, sictit ingressus dediti, ut raro possimus Rachelis allingere venu-
-ponltflcisad altare signifleat advenlum Redemptoris siatem.
in mundum, sic missalis Inlroitus illorum exprirait ' Daluin Anagniae,xi Kal. Januarii.
desiderium, de qurbus Doininus inquit apostolis: €XCIV (429). . -
Mnltixeges el propltetm vciuerunt videre qum vosvi- REGI. ANGLORUM..
delis,elnonviderunt; el audirequwvos audilis, et Ut observetconcordiaminilam cum uxore [rtilris sut,
non audierunl (Luc. vi). Ex eorum ergo persona prwdefuncliregis, super dote sua, quia fere mendi-
cabal.
cantaiiir Inlroilus, per quos Christns intravit in -
(Anagnise, n Non. Januarii.)
mundum, juxla quod inquit Aposlolus : Et cum in- Quanto personani luam ferventiori clmritale dili-
troducit primogenitumin orbem lerras, -dkil: Et ad- gimus, lanlo maj'ori dolore lurbamur, quolies ea de
orenl eum omnes angeli Dei (Hebr. i). Vel [ob Iiocad regia serenitate nos audire eontingit, quse luam fa-
Spiiilum saiiclum Coliecta non dirigilur s-pecialis, mam obnubilant apud' homines,et conscientiam
qiioniam anliquiuis in Ecclesia primitiva dmnes ad maculant apud Deum. Inler cselera siquidem, quod
solum Palrem Collecisefiebant, propier auctoritalem dolenles referimus, nosiris esl auribus intimatum,
principii, quam Chr.istus in Evangelio ei loiam at- quod, cum olim,inclytse recordationis rege, Ricardo,
iribuit, a quo et Filius ipse nascitur, et Splriius fralre tuo, viara nniversaecarnis ingresso, charissi-
sanclus procedit: Qui credit, inquit, in me, non cre- (-i ma in Chrislo filia, B., quondam fegina Anglorum,
dit in me, sed in eum qui mhit me (Joan. xn). liei» : reticta ejus, super dote, ac medietale* mohilium,
Mea doclrina non est mea,sed ejus qui misit me quseipsam de jure ac consuetudine eonlingebaiitj
(Joan. vu), quia ego ex me ipso non sum locutus, noslras lilteras impelrassel, tu de his amicabilem
sed qui misil me Paler, ipse mandalum dedit mihi, compositionem iniisti cum ea, ila lamen, quod, si
quid dicam, aut quid loquar (Joan. xn). El iteruin : lu vel lui haeredesIpsam inviolabiliter non serva-
Verba guwego toquor vobis <rme ipso non loquor; rent, eidem reginse ad dotem et alia* repetenda
Pater enimin me manens ipse facil opera (Joan. xiv). liber pateret regressus: quam postmodum compo-
Sohiseniin Pater esi innascibilis et ingenitus, quo- sitionem ohlinuisli apostolico.munimine robnrari;
nism ipse solus a nullo est, et omnia suni ab ipso, sed lamen illibatam noluisli eamdem,proutregiam
sive per generalionem ulFilius, siveper processio- decuil magnitudinem, custodire, injuriosius exi-
nem ut Spiritus sanctus, sive per c.reationem, ul stensprsefalaereginae mullipliciter 61^10165108.^0(16,
iiniiidus. Hoc ipsum in Prsefaiionibus. usque hodie cum memorala regina, sublraclis sibi reddiiibus a
observatur, quae ad solum Palrem universaliter re- le in ipsa composilioneconcessis, de quibus suslen-
ferunlur. Quia vero quidam hsereiici dogmatizare lari valeat non haberet, coacta est egredi terram
ccepefunt quod Christus non esi verus Deus, sed pu- j0 luam, et ajiud nobilem mulierem,.B. comitissam
rusTiomo, inler alias sui erroris causas, hanc etiam Trecensem, sororem suam, quasi abj'ecla ef pau-
assignantes, quod Coliectsenon fiebant ad Filium, percula mendicare, in quo et Deum graviter offen-
slcut fiehant ad Patrem, rjuasi Filius non essetDeus disse videris, etapud homines infamiam incurrisse,
sicut esl Paler : ideo, ad -confulandara huj'us per- cum non deberes esse viduamm oppressor, sed
versSiatera erroris, Ecclesia prudenier instiluit, ut mcereiilium consolator. Quocirca, serenitatem tuam
-sieui ad Palrem sic el ad Filium dirigerenlur Col- rogamus aliente et monemus, et in femissionem
- lectse, ad
majorem deilaiis expressionem, talem libi luofum inj'ungimuspeccaloriim, quatenus," di-
conclusionis formam adjungenies : 'Qui cum Patre vinae pietatis intuilu, et noslrarum precum oblenlu,
elSpirilu sanclo viviset regnas, Detts, per omnia sm- ssepedictsereginae oblata restiluas universa, eidem
cula swculorum; el eliam -hanc ipsam eonclusionis snper his laliter satisfaeiens, quod majeslatem divi-
formam ad cselerascolleclas extendit, ut in eaeleiis nam, quam per haecgraviter offendisli, valeas cpm-
quoque collecliseadem Patris el Filii' rieitas demon- jjlacare, ac laudem et gloriam in conspectu boini-
strelur. Verum, quia fueruiiletaliiqiiiriamhaereiici, num proraereri. Aiioquin, quia viduis et orphanis
(429)Epist. hanc laudal Bzouus, AunalA XIII, pag. 114, § 15.Vide eliam Raynaldum, adan. 1203, | 6i~.
221 PONTIFICATUSANNOVI, CHRISTI 1203. 222
specialiler sumus in sua justitia debitores, fuaesa- A wine inquisitionem secreto mandavimus faciendam,
luti polius consulenles, dileclis filiis.... "Casem.arii per quod famam liiam purgari vohmiiis, ut ohlo-
...... jnajoris monaslerii Turonensis, ei.... de Ver- queniium iniqua perversiias confusa nianeret. Cum
sun (450),Thluricensis dioeceseon,abbatibus, derii- igitur venerabiles Iratres nostri; C. Agriem. B. Wa-
mus in jnandatis, ut ipsi fe adyesiitutioneni om- lien.IL Varen. K. Vespermien. et J. liislrien.
nium abtatorum, et ad jusliliam super dote, medie- episeopi, ac multi alii Ecclesiarum prselali, el idem
late mobilium, damnis aliis el Tnjuriis irrogatis, etiam Geurien. te :super his apud nos sluduerint
coram eis plenariam exhihendam, monitioueprae- excusare, ac luam salis de honeslate morum etaliis
missa, per disirictionem ecclesiasiicam.appellatione - commendare personam, fraterniiatem tuam mone»
reinpta, compellant. mus altentius el exhoiiamur, quaienus ita nomen
Datum Anagnia;,n Non. Januarii, annosexto. hujusmodi criminis delere procures, et talem le
- ' studeas exhibere, quod praecedens delalio frivola
, ,CXCV.
. . . PRIORI SAKCTJE MAUia; NOVjE SIOKTlS-PILOSI. videatur, el faroa lui nominis ohlocutionis iniquae
Ut se ponlifich conspeclui reprcesenlet;ad rutiones hibedelersa, clarior in Jaudeni assurgat, et men-
cleri el popiili audiendas. daces appareanl, qui se fiiigebanlin.fraude veraces.
ni Non. Januarii.)
/_Aiiaj.niae, •B DatuniAnagnise,m Id. Januarii.
Sicut dileeii filii, clerus et populusMoiitis-pilosi, CXCVII.
nobis iniimare curarunt, ex senlenlia illa, quara ABIATI "
DE PRATEA (451) PfilORlBUS JJXOLDUNENSl,ET
felicis memorire Csel. papa," prscdecessor nosier, NUNDRIACENSI, BITURICENSIS DIOECESEOS.
prolulit "contra eos, non modicum reputant se gra- Ut VV. de Securo ab episcopo et decano Claromon-
yatos, pro eo quod-causae meritum ipsis r.on fuit lensibusin canonkum el fralrem recipi faciant.
plenarie paiefactum; quarenpbis humiliter suppli- (Anagnise,Non. Januarii.)
carunl, ut eis snper hoc dignaremur paterna solli- Benignilate apostolicsa.sedisinducli, quseconsue-
ciiudine prpvidere. Licet aiilemcontra laiama dicto vil indigentibus providere. .. episcopo (432), et ca-
prsedecessoi-enoslro senteniiam non sit aliquid te- pituto Claromontensibusdedimus in mandatis, ut
mere praesumendum,qnia lamen justum clamorem prsehendam, quani dileclus filius, A... Parisiensis
eorura nec debemus nec yolunms .obaudir.e, discre- canonicus, in eorum habebat Ecclesia, ad liberam
lioni Uiosper apostolica seripla mandamus, quale- resignationemipsius, dileclo^filio, W. tle Securo,
nus, infra mensem, per te vel .suflicientemrespon- tuncdiacono, nune vero presbylerb, de cujiis irio-
salem, nostro te conspeclui repraesenles, ut le vej „ neitale lesiiinouium mujtorum accepimus, sine
Jno responsali prsesenle, rationes illas proponanl, difficultateconferrent.
quibus intendant nos ad resliluendanv eis audien- Mandavimus insuper vene.rahili fralri noslro. ..
tiam inclinare. Nos pnim, auctore Deo, verilate archjepiscopo (453), el dileclo .filio.... decano,
cogniia, procedemus, sicut de provido fu.eiil con- Bituricensibus, ut, si nianriaium noslrum nol-
silio procedendum. lent exsecutioni mandare, ipsi mandatum nosirum
Dalum Apagniar, III Non. Januarii. ' super hoc, nullius conlradiclione vel appella-
CXCVI. -"__. tione dbslanle, exsequi non tardarent, contradicto-
.... QUINQUECCLESl.ENSI EPISCOPO. res per censuram ecclesiaslicam compescendo.
.Ul famm sumaltenlius consulat. Verum, cum idem episcopus et capitnlum, per
(Anagniae,vn Id. Januarii.) ipsum areliiepiscopumel decanum saepiusrequisiti,"
Licel multolies ab illo crimine defestabili conlra ad.liberara rcsignalionemipsius A.,sicut ex Iilteris
te nobis proposilo, quod inficiaris omnino fuisse eorum accepimus, nec prsebendam eidem W. con-
commissum,averterimus aures noslras, et negaye- ferre, nec in illorum cpmparereprsesenlia, vel ra-
rimus saepe committere inquisilionem ipsius.prae- tionabilem causam vellent ostehdere conira illum,
seriim cum tatia de fralerniiaie tua nullalenus D landem ipsi eunidem presbyterhm aiicloritafe no-
crederemus et adlrac etiaro non credamus, cum ta- slra de ipsajirsebenda ihvestire curaruni, ipsis epi-
men hujusmodi deiatio nqn cessaret .et pulsaret scopo el capilulp iiijungenles, ut eum in canonicum
noslruni auditorium impoiiune, landem oflicii no- etfratrem reciperent, et fralerna charitale tracta-
* Blridebilum non
poluirousdenegare, cum, secun- rent. Sane, ciim ejiiscopus el capitulum mandaio
_dum Aposiohim, facti simus sapienlibus et insi- , nostro contumaciler nimis,.quod eos non decebat,
pieniibiis debiiores; et, in-quibuscum hpnestate resisterenl, ipsi arcliiepiscopiis et decanus Claro-
"nostra poluimus, libi pareehtes, vei).era.bilifratri monlensem ecclesiam, et a.l_iasecclesias ad capitu-
i)oslro...Geuriensi episcopo (sk), super illocri- lum spiritualiler peiiinentes, de prudentium viro-
'(450) Leg.-de Virzione: liic eniin agi videtur de GalliseChfislianse, tom. II, col. 208.
Jiionasterio Virzionensi, cujus lunc temporis abbas « VHI. Evrardus annd 1202, ex cliarta Guillelmi,
erat Guillelmusl. Gtiillehnumeniin, ah ahno 1185 archiepiscopi Bilurieensis._Aiino 1206, Odonem
usquead annum-1209, quo ohiit ni-Non. Jantiar. Exoiduni dominuni benelicum experittir. »
memoraut auclores novae-GalliaeChristianse, l. II, (432) De eo jam dictum est supra. Yid. episiolanj
col. 158. Hbri quinti 136, nol. .
(451)Abbatiam de Pratea lunc lemporis regebal (455) Vid. epist.iibri quinti 52, not,
Evrardtis, de quo bscc pauca;apud. auciores novae
223 INNOCENTllIII PP. REGESTORUMLIB. VI. 224
rtiin consilio, ecclesiastico interdicto sujiponere.A eis si qua de secretis regiis noverat fevctavil. Cum-
curaveruiil. Ipsi vero in majori ecclesia, vilipensa que fuisset saepeprohibitus ne rediret ad regem,
sentenlia inlerdicii, divina postmodum officiace- quia prohibitioni non detulit, sed impudenler fami-
lehrarunt. Cum igilur animadvertendum sit in eos liarium ejus conspectui se ingessil, captus fuit, et
qui niandatis apostolieis "contumaces exislunt, di- a ministris regis sicut ejus exigebat iniqultas ver-
screlioni vesirae per aposiolica scripia mandamus beralus. Quia quaeris igilur, ulrum verheralores
alque praecipimus,quatentis inquiralis de prsemissis ipsius in canonem incidant sententise promulgatse,
diligenlius veritatem, et, si praefatos episcopuin et quod inciderint respondemus. Cselerum quia, ut
capitulum temere venisse consliterit conlra senten- mefitoria sit, spontanea debet esse poenitentia, non
tiam inlerdicti, alque in interdicta ecclesia cele- coacla, non credimus clericum itlum invitum ad
hrasse, ipsum episcopum a pontificali officio,et ca- poenitentiam compellendum, qui fatso accusatus do
pitulum ab omni oflicio et beneficio suspendatis, et criraine, ac convictus secundum terrae consueludi-
faciatis tandiu manere suspensos, doncc idem epi- nem pecunialiter salisfacit.
scopus in persona propria, vel saltem peridoneum Dalum Anagnise,xvi Kal. Januarii.
responsalem et capitulum per quatuor aut tres de B '
CC.
suis nomine universilaiis ad pnesentiam nosiram DECANO (435), ETCAPITCLO REMENSI.
accedant, de tanlo saiisraciuri nobis excessu, et Reputsa Joannis, Belvucensisepiscopi,-inarchiepi-
praefaiumpresbylerum nihilominus recipiant in ca- scopum Remensem eleclione, prwcipit ut ad atte-
ram electionemabsquemora procedant.
nonicum et in fralrem, et debita charilate perlra-"
cienl. Teslesautem, etc. Nullis litleris, etc. Quod si (Anagniae,iv Id. Januarii.)
non omnes, etc, duo vestrum, etc. Posl obilum bonsememoriaeW... Remensisarclii-
Daium Anagnia?,Non. Januarii, anno sexto (454). episcopi, slaluta die de pastoris subslitulione tra-
CXCVlIt. cianles.eumnequivisselis unanimiter convenire, tu,
LUNDENSl ARCHIEPISCOPO. fili decane, el alii, numero plures et dignilate ma-
Ut clerum ad caslilalem inducal. jores, in postulatione venerabilis fralris nostri Jo-
(Anagniae,xvi Kal. Januarii.) annis, Relvacensisepiscopi.concordaslis.Sed Tlieo-
Ad nostram noveris audienliam pervenisse, quod, baldus de Pertico, major archidiaconus, et quidam
cum deiestabile fornicationis viiium persequaris, alii,noluerunlin postulatione hujusniodi consentire.
el mundiliam ministris altaris indicas, si multi ad Unde, cum fuisset utrinque ad sedeni apostolicam
exhorlationem et correctionem tuam a volutabro C . appellatum, et prius coram nobis, ac postniodum
luti surrexerint, et proposuerint in caslitale corpo- coram delegatis judicibus aliquandiu liiigaium fuis-
ris et puritate cordis Domino deservire, quidam ta- set, landem ab illis ad nos fuit eadem causa re-
men in sordibus suis sordescunl adhuc, et redeunt niissa. Nos igitur, plenam vobis ef parli alteri au-
ad vomitum suum, ptures etiam caihedratium ec- dientiam concedentes, intelleximus diligenter qua-
clesiarum canonici publice lenent in suis domibus cunque proponere voluistis, et tandem vaiionibus,
concubinas, el quasi affectum eis exhibenl conj'uga- allestationibus et confessionibus ulriusque parlis
lem. Volentes igitur, quanlum in nobis fuerit, audilis, quia consliiit evidenler, quod post appella-
arihibere remediuin huic morbo, fraternilali luae tionem ad nos Iegitime inierpositam, per impetuo-*
per apostolica seripla mandamus atque praecipimus, sam prsesumptionemex indiscreto zelo a"d prsedi-
quatenus tam canonicos ipsos quam alios clericos clam postulalionem fuit inordinate processum, de
in lua provincia conslitulos, si lamen eorum epi- communi fratrum nostrorum consiliopostulalionem
scopos super hoc inveneris negligenles, ut focarias ipsam, exigente justitia, duximus repellendam. Ke
quas publice tenent abjiciant, monilione prsemissa, vero Ecclesia vestra diulius remaneat viduata pa-
per suspensionem, et privalionem, si necesse fue- store, universitati, veslrse per aposlolica scripta
rit, heneflciorum suorum , appellatione reinota , 0' mandamus, qnatenus, infra mensempost susceptio-
eompellas. Ad recipiendas autera huj'usmodimulie- nem lillerarum nostrarum, conveiiieniesin unum,
rcs, palres, fralres et consanguineos moneas dili- invocata Spiriius sancli gratia, personam idoneam
genlius et inducas, et cogas etiam, proul videris eligatis vobis canonice in pastorem, et facialis per
expedire. suffra_ganeosRemeusis Ecctesise, quanlocius fieri
Dalum Anagniie, xvi Kal. Januarii. poterit, opporlune in ponlificem consecrari. R.e-
CXCIX. quiral aulem a vobisAltissimusin examine districli
EIDEM. judicii, nisi, huinano favore ae mundano timore
De pwniteniictclericofulso accusalo injungenda. postposilis, personara in spiritualibus et tempora-
(Ansgnise, xvi Kal. Januarii.) Jibus secundum conscientiam veslram idoneam
Ex parle tua fuit propositum coram nobis, quod eidem Ecclesise praeficere saiagalis. Quod si forte
clericus quidaro ad regios se iransltilil inimicos, et mandatum nostrum neglexeritis adiraplere, noveri-

(434) Vid. epist. libri quinti 37, not. (435) Vide epistolam hujusce libri scxti 9,
2-25 - PONTIFICATUSANNOVI, LTIRISTI1203. 226
lisnos venerabili fnitri nostro... episcopo Autissio-• A coraro. dilecto filio, 0... suiidiacono et capcltano
dorensi, et dilectis filiis... abbati de Persenia, ell nostro, quem eis depuiavirous.audiiorem, ab eis
magistroR. de Cbrson, canonico Noviomensi, perr fuissei aliquaiidiuliiigalum, de assensu procurato-
scripta noslra mandasse, utipsi, auciorilate-noslrai rum ipsorum, dilectis filiis, magistro R. Tropen,
suffulti, omni contradictione vel appellalione ces- decano, et Viviano Veronensi, et W^ilpeiio Tarvi-
sante, Deuin habenies prse oculis, personam idor sino, canonicis,qui tuncBononisemorabanlur, cau-
neaiii, qusetanto congruat oneri etbonori, in pon- sam ipsamduximus commiltendam,mandantes eis-
lilicemvohis assignent, eum per suffraganeosRe_- dem, ut juxla priorurn conimissioneni tenorem
mensis Ecclesia3consecrari jaxta quod-praemissum i praeviaratione procedere, "sublato appellationisob-
est facienies, el coiilradiclbres, si qui fuerinl, vell slaculo, procurarenl, ila, quod dictus decanus.cum
-rebelles, monitione praemissa,per ceiisiiram eccle- altero eorum id exsequinon omitterel, si non posset
siaslicam, ajipellationereinola, compescant. cum eis.leriius inferesse. Cumque ah ipsis decano
Datum Anagniae,iv-ld. Januarii, ponliJicaliisno- et Viviano, pro parle lua receplus teslibus, ruisset
slri anno sexto. in causa processum, et cum ipsis atiestationibus et
Scriptumest illis super hoc. aliis instrumenlis ad causahi facientibus, tam tuus
B quam. ipsorum canonicorum procuralor ad nqstram .
CCl.
KOBILI VIRO,DUCI AUSTRI^. prsesentiain ilerum -accessissenl. Nos eis dilectum
non leneaiur' mcilrimo- filium, B. (457), lituli SanciaeSusannaepresbylerum
Confirmaliosententiw, quod
nium contrahere juranwnlo promissum cutn filia cardinalein, concessiihus audiiorem,corain quo luus
ducis Bohemim,quia conditio adimplela non fue- asseruit procurator, quod, cum dicli judiees vellent
rat. . .' juxia mandalum nosirum in causae cognitione pro-
(Anagnise,vn Id. Januarii.) cedere, et canonici Vicentini, vocaii ab eis, venire
Ex parte tua fuit proposiluin coram nobis, quod Bononianirecusareni, viarum pericula prselenden-
olim... filiam nobilis viri... ducis Bohemiae,sub tes, idem j'udices, tum ad edrmn maliliam convin-
condiiiorie desponsans, firiniier promisisti, imo cendara, tum ut melius possent de negolii cogrio-
etiam j'ur'amenlo.firmasli, quod ,eam duceres ia' - scere veritale, Vicentiam accesseruni, et canonicis -
uxorem, dummodo matrem ejiis a senullatenus i ipsis malitiose objTcienlibus,quod causa ipsa non
separaret. Verum, cum dux.ipse matrem ejus a se debebat, nisi Bononiseubi fnerat coraniissa,iraclari,
eorum cognila malitia, et eisdem per conlumaciam
' penitus separasset, contrahere cum filia noluisli, se
sed, duce ipso aj'uramenlo quod prsestiterat abso- . absenlanlibus, de consilio prudeniium el perito-
luto, ab eo>quoque fuisti a juramento quod ipsi rumjn jure procedenles in .causam, allegationibus
prseslileras absolulus. Cunique postmoduin, ad et rationibus tuis plenius infelleclis, inspeclis etiam
pelilionem"tuam, inquisilionem horum-venerabili instrumentis et dictis lestium qui ex parte tua
fratri noslro... Salzburgensiarchiepiscopo, duxeri- producii fuerunt, te judicarunt juxta sententiam
mus committendam, ut stalueret quod crederet prsedictiFeltrensis episcopi, in ipsius arclihiiacona-
expedire, ipse, cognita plenius veritate,,tedenun- lus possessione luendum, prsecipientes auctoriiaie
liavil ad copulam_liujusmodi non teneri. Nos igilur, nosira,'suh pcena excommuiiicationis, ne super -
denuntialionem. ipsam, sicut inquisita et cognila possessionearchidiaconatiis, intra civitaicm Vicen-
veritate rationabiliter facta est, ralam haheri volu- linam vel extra, libi aliqua molestaiioinferrelur.
mus-et mandamus, et ne quis veniat coiilra eam, Procurator vero canonicorumad prsedicla respon-
auclorilate apostolicaprohibemus. - dit, quod, cum prsedictijudices deliberalorias indu-
cias cahonicis denegarenl, .ab eis quinquaginta li-
* ' - vn Id."Jauuarii."
Dalum Ahagnise,
, CCII. irarum pignora postulantes, nec ipsi canonici pos-
ARCUIDIACONO V1GENT1NO. sent. aposlolici copiam habere rescripti , quam
lpsttm in archidiaconatu confirmat. ] instantius postulabant, ut deliberarent utrum vel-
D
"
(Anagniae,m Non. Jantiar.) Ientcontendere vel cedere"qtisestionem,proplerhoc
Cumolimqusestio,"quse inter te ex una parte, ac sentienies se prsegravari, sedem aposlolicam appel-
dileclos filios... archipreshyleruin-et canonicos ee- larunl, el, diclum Vivianum recusanles lanquain
clesiaeVicentinse es altera, super archidiaconalu suspeclum, inter eum et te consanguinitalemesse
ejusdemecclesiaevertebatur, honsememorise (456). parali fuerunl inconlineiifiprohare; sed, licet prae-
Fellrensi episcopo, commissa fuisset a nobis, el fatus Walpertus adiniserit appellaiionein eoium,
idem episcopus, ulriusque parlis raiionibus inlel- reliqui duo, spreta appellaiione, nihilomiiius ad
leclis, archidiaconalum ipsurri cum stalio chori libi ferendam sententiam pfocesserunt, a qua fuit ex
per sententiam"arijudicare curasset, "eosexcommu- paiie canonicorumiterum appetlatum. Cum igitur
nicaiioiii subjiciens,qui te super hoc praesumerenl - prsedictus cardinalis hoc coram nobis Gdeliter reci-
de caeleromolesfare, ac poslmodumutriusque par- lassel, quoniam per ipsas"aWeslationesnobis con-
lis procuraloribus in nostra praesentiaconstilutis, slitit evidenter, quod ab episcopis Vicentinisarchi-

(436) Vide epistblam libri leiiii 39, not. (437) Vide epistolamlibri lerlii 54, not.
227 INNOCENTHitt PP. REGESTORUMLiB. VI. 228
diaconalus ipse sine reclainalione eanonicorum con- ^ dicluni D. perjurium incurrisse, et prorupisse ad
tinuo duobus archiriiaconis, antequam tibi, fueral accusationem episcopi nulla commonitione prae-
assignatus, et quia canonici prsediclumjudicem re- missa. Proposuerunt etiam ipsura laicum esse, indi-
cusare vel postulare rescripli copiam minime de- sciplinatum, percussorem, rixatorem el clericalis
buerunt, cum causa prsediclis jndicibus delcgata honestaiis experlem, conspiratorem, infamia sodo-
fuisset de utriusque partis procuratorum assensu, et miiici criminis denolalum, asserenles illum in boc
ab eisdem rescriptnm essel communiier Impetratum, nef.indovilio deprehensum, el eumdem Romseho-
nec deliberatorias inducias peiere, cum apud sedem micidium incurrisse. Quia vero enormilales hujus-
aposlolicam per pfocuratores ulriusque parlis lis modi uon debent sub dissimulatione Iransire, cau-
conteslata fuisset, prsedictuin archidiaconattim non sam ipsam de consensu prsedicli D. ei procuratorum
obslanlibiis hujusmodi frivolis exceptionibus, libi episcopi memorati, vestro dnximus examini coin-
per diflinitivam senlentiam adjudicare curavimus, niiiiciidam, per aposlolica vobis scripta mandanies,
canonicis Vicentinis conlra le super eodem'archi- quatenus, parlibus ud locuin idoneum convocatis,
diaconatu, stallo eiiam archidiacono depulato, et audiatis quse duxerlnl proponenda, el, nisi pradatus
aliis perlinenliis suis perpeluum sileiitium imponen- D. per exceptionem legitimara possit ab accusa-
tes , reservata lamen eis qmesiione proprieiatis B tione repelli, causam ipsam, appellatione remota,
super collalione arehidiaconatus ipsius, si foiie usque ad diflinilionis calculum diligenler exarainare
super ea contendere voluerint adversus episcopum curelis, ipsamque suffieienlerinsiruclam ad noslram
Vicenlinum (438), cum res inler alios acla non de- praesenliam transmiilaiis, praefigenles parlibus ter-
beat aliis prsejudiciumgenerare. minum compelenlem, quo venianl quod justiifa di-
Datum Anagnice,III Non. Januarii. claveril recepturae, ad quem si qua forie venire ne-
Scripium estvenerabilibus fratribus.... Yeronensi, glexerit, nos quantum de jure polerimus nihilomi-
sanclse Romanse Ecclesise cardinali (459), et nus procedemus. Nullis lilleris obstaulibus, prseler
Fellrensi (440), et Bellunensi (441) episcopis, ut assensum partium.... quod si non omnes....*duo ve-
prsediclamsentenliam observari, el ipsum F. faeianl slrum, etc.
archidiaconatum ipsum, stallum eliam in choro Datum Anagniae II Id. Januarii.
archidiacono deputalum, cum omnibus aliis perti- CCIV.
nenliis suis per censuram ecclesiastieam, appella- ....ABBATI(442), ET CONVENTUI S. ALBANI.
lione remola, pacifice oossidere. Ut ecclesiamquamdam, ad solvenda defunctiposses-
Datum, ul supra. soris, crucesignali, debita, recipiant
CCIIL C (Anagniae,xvm Kal. Februarii.j
....OXOMENSI.... RURGENSI ET.... ZAMOUENSI EPISCOPIS. Grave gerimus el niolestum, quod occasioue qua-
Accusationemcontra episcopumAslorkensemintenta- riimdam liuerarum a nobis veriiate lacita obtenta-
lam ipsis commiltii. ruin, ecclesiam quam bonse memoriae Rog. de S.
(Anagnise, n ld. Januarii.) Edmundo tenebat a vobis, post obilum ejus alii
Veniens ad apostolicam sedem dilectus filius, D. concessistis, contenipio niandato apostolicae sedis,
Astoricensis canonicus, contra venerabilein fratrem ac slalulo quod super quibusdam debitjs de benefi-
nostruni, L. Astoricensemepiscopum,enormia multa ciis ej'us solvendis, secundum ejus indulgentiani
proposuil coram nohis, super quibus eum intendit factam crucesignatis in Anglia, solemniter emana-
criminaiiler accusare, videlicel quod, suo adhuc rat; cum, etsi eadem ecclesia fuisset Interim alii
praedecessoreviverite, aca sede sua viole.iler ejeclo, conferenria, potius ,ei reddi debuerit, quem, anie-
et episcopalu etiam spolialo, Iocum ejus per arabi- quain praedietusRo. eam per favorem regium acce-
lionem tenierarius usurpavit, quodque sil perjurii pisset, ad ipsam, sicul accepimus, canoniee prse-
crimine, ac Siraoniaca pravitate pollulus, duos iusu- senlastis, jure sibi ex sola prceseiiiaiionevesira in
per homicidas promoveril, iinum iu archidiaconum rj eadein ecclesia secundum canones acquLito, quia
el allerum non legitime natum ad officiumdiacona- jus palronatus pinguius a clericis qtiam a laicis
tus assumens. Prseterea, quocl super homicidio pu- possidetur. Quocirca, devoiionivestrse per aposlo-
blica laboret infamia, videlicet quod magislrum lica scripia mandamus el dislricle praecipimus,
Michaelein, legiun doctorem, inlerfici fecerit, ve- quaienus eaindem ecclesiam, omni conlradiclione,
neni malefieio prccurato. Econtra vero, dilecti filii, ajjpeliaiione et excusalione cessanlibus, nostra freti
F. Joannes archidiaconus et P. canonicus, Astori- auctoriiaie, ad manus veslras accipere siudeaiis,
censes, excipiendopro episcopo, responderurii prse- remoto ab ea quolibel detenlore, proventus ipsitis
(438) Vide episiolam libri quinli 126, not. Vir (inquit Malth. Paris.) eximi» pietalis, amalor
(459) Vide epistolani
' libri lertii 59, not. ordinis et vigoris disciplinaeclauslralis. In juveu-
(UO) Ibid. nol. lute scholarum Parisiensium ffequeniator assiduus,
(441) Ibid. not. ad eleciorum consoiiium lnagistroriim rneruit aitin-
(442) S. Albani abbatiae tunc prseerat Joannes I gerc, unde, cura virilis esset setatis, in Grammaiiea
(dictus deCella) monaslerii hiijus vicesimus primus Prisciauus, in Metrico Ovidius, in Physica ceuseri
abbas. Qui Guarino abbaii, anno 1195, ui Kah Maii poitiit Gaienus. MATTH. PAR,, Vit. 23 abbal. S, Al-
defuncto, successor datus, obiii anno Domini 1214. bani operum tom. I, pag. 105.
229 PONTIFICATUSANNOVI, CttRISTI 1203. 2*30
fideliter eoIligeiUes,"ut ad mandatum noslrum in A davimus nniversuin, m.indantes universis fidelibtis
-sohitionem pecuniseconvertanlur, proqua eos, de noslris per Campaniam el Maritimam consiiiutis.
nostra indulgenlia speciali, prseter*communero in-- ut vohis.ad debellandos Terracincnses consilium et
dulgenliani concessam a prsedecessoribus nostris auxilium exhiberent. Cumque postmodnm-per vas
crucesignatis, prsefalus R. usque adiriennium oh- ct alios fulelesnoslros offensi fuissenl, et inccepis-
ligavit; nullis litteris obstantibus a sede apostolica set illis.vexatio trihnere inlellectum, riobis et Ec-
imp.elratis, cum lioc mandatum a nobis de con- ctesiaeRomame jTiramenta fidelilatis humiliter prae-
scientia certaprocedal. Unde, si foffe supereadem siiierunt,"siib dehito juramenti firmiier promitlen-
ecclesia sunt a nobis exseculores oblenti,-exseeu- tes, quod vobis in prsesenlia nosira j'ustitiae pleni-
tiones eorum firniitatem nolumus oblinere, cum se- ludinem' exhiherent. Cum aulem postinodum, ad
cundum corisiiluliones ecclesiaslicas et civiles", lerniinum quem vobis-el eis praefiximns,lam vos
iuendax precator earere debeal impetralis. Si vero quam syndicus Terracinensis, cum quibusdam de
mandaium nostrum limore vet gratia, quod non majoribus civitatis, in nostra el fralrura nostrorum
credimus, negiexerilis a*dimplere,'incapul vestrum essetis prsesenlia consiiluti, restitutionem Traversa
procul dubio fedundabil, cum conlradiclores, si qui cum inslanlia pelebalis, et de illaiis daranis-el iiro-
fuerint, coerceudi potestalem vobis plenariarii, ap- B gatis injuriis satisfactionem vobis congruam exhi-
petlalione poslposita, concedamus. beri.
Dalum Anagniae,xvin Kal. Februarn. Caeterum, syndicus Terracinensis per advocalum
'
CCV. suum econtrario respondebat, quod vosetprogeni-
«AGISTRO HARTINO, CLERICO S. CRUCIS COLIMBRIENSIS.' lores veslri per ipsara Travefsam Terracinensibus
Recipileum sub proleclione: multas et magnas injurias et jacluras,' grandia et
(Anagnise,ix Kal. Februarii.) enormia gravainina er opprobria hilulislis; unde,
Juslis pelentium, eic, usqueannuentes, personam licilum eis erat occupare Traversam, quse tolius
luam cum onmibus,etc.in modumproteciionis,usque eratiiiiquilaiis fomenliiin, addeclinandum pericu-
suscipimus.Specialiter aulem beneficium quod ha- lumquodatiler non poteranl evitare, poslulans' re-
hes ab ecclesia SanctseCrucis Colimbriensis, sicut stitulionem sibi fieri capiivonim, poslquam de fa-
illud jusie possides ei-quiele, devotioni tuse aucto- cienda justiiia nosiro jiiraverant pareie mandalo.
ritale aposiolica confirmamus, etc. Nulli ergo, elc. Prselerea,. eum perprogenitores vestros j'uratnenia
Dalum Anagnise,ix Kal. Februafii. fidelitatis, quibus lenebantiir' sedi' aposlolicse, ad
. dominiura Terracinse,
CCVI(443). ( quam specialiter specfabal
NOBiLIBCS VIRIS,MANUELI, JACORO, ODONI, ET coacli fuerint ahjurare, et vobis et ipsis contra om-
"CENSIO,
- DEODATO, FRAJAPANIS. nes Tiominesfidelilatis facerejuramentum; cum illis
Conlroversiasinter ipsos et Terracinensesdiriinit. qui dominis suis fidem non servanl fidesnon sit ali-
(Anagniae,xiv Kal. Fe"br.) quatenus servanda, licuerat eis domiiiationem ve-
Cum Traversam per Romanam Ecclesiam tenere- stram*abjicere, et ad ecclesise domiiiium, ad quam
7
tis, Terracinensis populns vobis"eam subripere cu- dignoscitur speclare proprielas, cum omiii, qua
raverunt. Quod, postquam ad noliiiamnoslram per- possent, celeriiate redire: Adjiciebat etiain idem
venit, ad eos dilectum filium, P. Saxonis, subdiaco- syndicus, quod, si forte super his quaefecerant no-
num et capellanum noslrum, direximus, eis firmiier stram indignationem incurrerant, vel offensam, pa-
inhibenles, ne ipsam prsesumerent aliquatenus de- rati erant salisfacere nobis pro nostrse benejilaeiio
moliri, qui mandato nostro acquiescere penitus no- voluritatis. Asserebatinsuper, quod, cum de proge-.
hierunt. Verum Nos, cuin eis agentes bciiignius, nitoribus veslris praedecessoribus nostris sacpius
dileclum filium, Hug. tituli Sancti Martini presby- conqiiesli fuissenl, etillataeis gravamina el inju-
lerum cardinatem, ad eos duximiis dirigendum, rias intimassent, quidam ex eis indulserunl "eisdein,
monenles ipsos jier eum:,et firmiter injungentes, ut j_.ul, si_possent, Traversam ad vilanda bujTismodi
quod impetuose fecerant, consutiius emendareni. pericuia' occuparent. Vos autem, per advocatum
Sed ipsi, mandata noslra el monita "cardinalisprae- vestrum bsec omnia negabatis, assereotes quod si
dicti, sicut-eos non decuit, conlemnentes, id effice- eliam probata fuissent, de jurefion possent restiiu-
renon curarunt. Nosautem, in bono volentes vin- tionis benelieium impedire, multis super hoc ratio-
cere malura, per litleras noslras eis dedimus in nibus ellegibus allegatis, prseserliin, cum majores
mandalis, ut saltemvobis sub examine nostro justi- abillis pertulissetis iujurias, quaih illi a vobis.per-
tiam exhibereni.Quod,cum facere nollent,'quasdara pessi fuissent; Cum ab utraquepartium fuisselco-
excusationes frivolas "praetendendo, Nos- eorum ram nobis aliquandiu disceplaluni, nos, audiiis
contumaciamaltendentes , consules. Terracincnses, ulriusque parlis ralionibus et plenius"intellectis, de
consiliarios et principales faulores eorum, vinculo fratrum nostrorumconsiliosenientiando decrevimus,
escommunicationis aslrhiximus, etpopulum difii- faciendamvobis reslilulionein Traversaecum sat:s-

(445) Epislolamhanc laudat, necnon instruroeiili, tiibeni, "lenorem refert Rayhaldus, ad annum 1204,
quo Terracinenses fidei sacramenium pontifici ex- §76.
231 INNOCENTHtil PP. REGESTORUMLIB. VI. i32
factione dainnorum, ila ut restanrantes eamdem, A FUTURIS, REGULAREM VITAMPROFESSIS, IN PERT-E-
ipsam nobis tenendam assignent, donec, de illaiis TIJUH,
damnis et iiijuriis irrogalis hinc et inde plenarie Recipil eos sub prolectioneB. Pelri, et enumerantur
bona ad ipsos spectantia.
cognoscenles,qua>stionesipsas, mediante juslitia et
amicabili concordia, terminemus, utrique parlise- (zlnagnise,Id.' Januarii.)
jcuritatem, et pacem omnimodam providendo, vobis Ad hoc universalis Ecclesisecura nobisa provisorc
nihilominus injungentes, ul captivos eorum in no- omnium boiiorum Deo concessa est, ut religiosas
stris manibus resignetis, el ipsi nequaquam impe- diligamus personas, el heneplacentem Deo religio-
dianl, quorninus uiamini justiiiis consuetis, sicut nem sludeamus modis omnibus propagare. Nec
eas usque ad iempus spoliationis in Terracina no- eniin Deo graius aliquando famulalus impendilur,
scimini percepisse. Ul auiem senlentia ipsa, quam nisi ex charitalis radice procedens a puritate reli-
provida delibcralione protulimus, inviolabiliter ob- gionis fueril conservatus. Eapropler , dilecte in
sefveiur, eam auctorilate apostolica confirnia- Domino fili, eic, usque annuimus, et prsefalam ec-
mus, etc. Nulli ergo, elc. clesiam, quae ad j'us et proprietatembeati Pelri
Dalum Anagnise,xivKal. Februarii. pertinere dignoseitur, ad exemplar felicisreeorda-
TENOR INSTRUMENTI. B tionis hinocentii secuudi, Lucii, Eugenii, Adriani,
Quo Terracinenses fidei sacramenlumponlifici exhi- Alexandri, Urbani et Ccelesiini, praedecessoriim
bent. iioslrorum, Romanorum poniificum, in specialem
[In nomine Christi. Amen. Nos consules, et popu- aposlolicsesedis tutelam suscipimus,elc, «s<_me com-
lus Terracinenses, ab hac hora in anlea erimus munimus. In primis siquidem slaluentes, ete. Prse-
recli fideles, el ligii homines domini papselnnocen- lerea, quascunque, etc. ln quibus haecpropriis du-
tii, et successorum suorum, el Ecclesiae Romanae. xirous exprimenda vocabulis : Locum ipsum in quo
Non erimus in diclo, vel faeio, consilio vel assensu, praelala ecclesia sita est, cum omnibus pertinentiis
ul perdant vitam vel membrum, aut capianlur mala suis; capellam Sancli Joannis in suhurbio Colim-
captione. Consilium quod nobis crediderint, ad eo- hriaa sitam, ad praedictam ecclesiam SanctaeCrucis
rum damnum nulli nianifeslabimus; ipsorum cer- perlinentem, sicut a bonaememofiaeJoanne Braca-
lum malum, si foste sciverimus, impediemus pro rensi archiepiscopo, et B. Colimbriensi episcopo,
posse. Quod si forsilan illud per nos nequiverimus asseniienle illustris menioriaeAd. Portugalen. duce,
impedire, significabimusillud per nos, vel litleras, v.obisdignoscilur esse concessa; ouinesetiam eccle-
aut nunlios .nostros, quam cito poierimus eis, vel sias deLairen. tam in castro quamin terriiorio ej'us
tati personse, per quam credamus quod eis debeal sitas, cum omnibus ad eas pertinenlibus, sicul in
fideliler inlimari. Papatum Romanum, et regalia charta jam dicii ducis, et in confirmaiione honae
heati Pelri, quseliabet lam in urbe quam extra ur- memoriseGileberti, Utixbonensis"episcopi, conline-
bem, et nominalim Terracinam cum omnibus per- tur; ecclesiam de Quiajos; domos eliam, quas emi-
tinentiis suis, adjutores eriinus ad reiinenduni, et slis ad tuitionem corporum regum, propter meium
derendendum, et quse non babet ad recuperandum Saracenorum, ei parlem deVilla Panca, sicut vobis
conlra omnes hornines. Prselerea, guerraro et pa- conlra venerabilem fralrem nostrum, Colimbrien--
cem ad mandatura ipsorum contra omnes homines sem episcopum, per senlentiam noslram hsecomnia
facremus. Resiitueinus ipsi domino papse roccam supradicia adjudicata fuerunt; Hermidam de Arga-
Circegii, el assignabimus quibus ipse mandaveril. nil; Ecclesla de Alcuba in Visensi episcopalu, ex
Muniliones quoque, quas circa civitatein habemus, concessioneCivitatensis episcopi, consenliente illu-
seilicel Peselum montanum, et Ferronum, dabimus stris memoriseFernand. rege Legionensi; in civi-
ad opus et manriaium ipsius domini papaetenendas, tate Roderici, ecctesiam Sancti Michaelis, el eccle-
nec vi, nec-dolo auferemus eas illis, qui de ipsius siam Sanciae Crucis de Corles, el quidquid hahelis
mandato ipsas tenebunt. Reddemus etiam ad man- D in terminis ejusdem civitatis; quidquid eliam prae-
datum ipsius universa regalia, et jura, qtiae i'n ipsa diclus dux de jure suo vobis concessit in Colim-
civitate cum peiiinenliissuis Romana Ecclesia con- briensi civilate; videlicet, Alnioniamcum suis red-
suevit et debet habere. Si Frangipani insliterint, dilibus; reddiius de Eiras; et duas viueas ibidem,
faciemus eis jusiiliam sub examine domini papae, liberas ab omni reddilu; partem omnium reddituum
dumraodo et ipsi j'ustitiam nobis exhibeanl coram molendinorumsuorura, quse sunt iu eadem civitate;
eo. Hsecomnia supradicta juramus nos amodo ser- unam aceniam in malilas cum quatuor canariis iu-
vaturos bona Udeet recta intenlione; sic nos Deus legris; parlem omnium piscium qui dicuntnr sava-
adjuvet/et hsecsancla Dei Evangelia.] Ies (sic); vineam, quam dedit vobis Fernandus Pe-
CCVIi(444). tri cum assensu ejusdem ducis; villamde Quiajos;
GONSALDO, PRIORIECCLESI.E SANCT/ECRUCISCOLIHBRI-villam de Laurizal; villam de Mosceti; villani de
ENSIS,EJUSQUE FRATR1BUS, TAUrR.£SENTIBUS QUAM Talazeiro; quidauidiiabeiis circa mariiima ; villam

-
(444) VideRaynaldum, ad aiinuin 1203, § 81.
£33 PONTTFICATUSANNO VI, CIIRISTI 1203. 234
de Saticlo Romano; viltam de Sancta Marina; vil- A j super ea graves ei moleslias irrogarenl, vcnerabilis
lam rie Lsgares; viliam rie Canriaosa; quidijuid ha- frater nosler.... Balhoniensis cpiscopus (445), solli-
lieiis in lermino Sene, et in Gaudela, et in Linares, citatus precibus religiosorum virorum ut aliam ei
etin Celoiico, el in Covilian. el in Ablanles, eiin praebendamconferret, miam posset pacifice possi-
Scarnen. et in Alanquer, et in UJixbona, el in Syn- dere, dcfuncloW. dePleiz, canonico Wellensi, ipsius
tria, el in Jorres, e"tin Jaraugia, et in Alcanedi, et pi'3ebendam,yidelicel ecdesiam Sancti Decumani
in terminis onmium islprum"; qtiidquid habetis in cumperlineniiis suis, ipsi concessil, et, facta resi-
Bisen. cpiscopalu; omnes Jiaeredilales, quas dedit gnatione prsebendse quam prius habuerat, de illa
vobis illustris memorise A. Portugallen. rex in AI- coram venerabili fratrenostro....Cantuariensi archi-
vorgie, et iri Germanelo,.ei in Alcania; vallem qtise episcopo, el multis aliis, eura curavil solemniler
dicittir Alznzer,per suos lerminos; insulam quoque, inveslire, resignatain praebendam cuidam cleriea
quaedicilur Ozerroa ; et quidquid babetis in lermiuo ejusdem archiepiscopi, habenti alia beneficia, con-
Colimbrise, usque ad lluinen qtiod diciiur Dorium, sequenter assignans.
ei in lermino Brachare. Sane, ad inslar praedicto- Quo facto, idera R. ne aliquid in prsejudiciumejuj
rum prseclecessorumnosirorum, Eugenii et Lucii, fieret, super eadem prsebenda lioslrain audientiare*
dislriclius inhibemus, ut de Iaboribus veslris, eic. ajipellavit. Verum, quidam clericus, J. nomine, lit-
Prohibenitis insuper, ul milli fralrtnn vestro- teras episcopi Bathoniensis super seeunda vacatura
rum, etc. Si quis auleni liber et absoluius ad eccle- prsebenda se habere proponens, in quibus contine-
siam vestram converti, et ibidern habilum assumere baiur, quod super hoc essel idem archiepiscopus
regiilarem, si qua etiara clericalis vel sascularisper- exsecutor, conlra prsefatum R. vocem ad nos
sona vobis aliqua de bonis suis pietalis intiiitu con- appellationis emisit, et W. de Wrolham, Serviens
ferre voluerit, nulltis audeat prohibere. Caelerum, cbarissiini in Chrislo filii-iiosiri, J. regis Anglorum
ad exemplarjuaefati Coelestini,prsedecessorisnostri, illustris, qui haclenus, ut dicitur, lanquarii Iaicus
arciius interdicimus, ul in ecclesiis, quse ad vos vivere consuevit, ul impedrrel ipsius R. ad appelia-
jure fundi (sic) pertinere noscuntur, ntillus episco- lionis diffugium convolavit, asserens quod , post-
lius, nisi ad.prsesenlationemveslram aliquem audeat quam prsediclus W. de Pleiz dictam fuil prsebendam
ordinare, nec in ecclesias vesiras, aul personas, adeptus, episcopus Bathoniensis constituit intereos,
earum , inlerdicii vel excoinmunicationis senlen- ul W. de Pleiz, dum viveret, ei de proventibus
tias, sine manifesta causa el rationabili, promul- ejusdem prsebentlsequinque marcas impenderet an-
gare, aul eas novis el indebitis exaclionibus aggra- r nuatim , el post mortem ejus, VV.de Wrotbam UIT
vare prsesuniat. Praediclietiam Adriani vestigiis in- legre loiam juaebendambaberel. Cum auiem episco-
hserentes, vobis concedimus, ul decimas frugum ve- pus ipse per.... Vice-archidiaconum loci, mandasset
slrarum, quseinfra fines vestraeparochise conlineii- praefatumR. in ejusdem.prscbendaecorporalein pos-
lur, hospitali vestro libere conferre possitis. Cum sessioncin intluci, et qusedamcapella , pertinens ad
antem generale interdiclum, elc. Chrisma vero, etc praebendam, ei per ipsuro assignata fuisset, et ad
Obeunte vero le, elc. Sepulturam prseterea illius; malricem ecclesiam arabo paiiter accessissenl, ut
loci elc. Paci quoque, etc. Pr;eterea, libeiialis,etc, simililer assignareiur eiriem , ibi ex parte dicti
Dftcernimus ergo, elc. Salva sedis apostolicae au-. W. de Wrotbam invenerunt armatos, qui, manibus
cioriiatc, el in prsedictis ecclesiis dicecesanorum[ in eos violenler injectis, ipsos de parochia turpiter
e.piscoporumcanonica justitia. Ad indicium autem ejecerunt, unde Bathoniensis episcopus eos exconi-
hujus perceptse a sede apostolica libertalis, duosi municatos fecit per suam dioecesimpublice nuntiari,
bisaniios pro jure RomanseEcclesisc, nobis nostris- et praefatam eeclcsiam, quam per intrusionem ident
que sueeessoribus, annis singulis exsolvetis. Si qua, W. de Wrolham occupaverat, supposiiit interdiclo;
igitur, elc. Cunclis autem, etc. subsequenler vero, elapso mense, in grave ipsius R.
Datum Anagnise,-per manuni Joannis, sanclse Ro- D pra>judiciumprsedicta sentenlia relaxala, prsefato
nianse Ecclesiaesiibdiaconiet notarii, Idibus Janua- W. de Wrotliara super ipsa prsebendainsliiimeiittim
jii, indictione septima, Iricarnationis Dominicoe : de novo confecil. Quoniam igilur de Iitieralura et
anno 1205. _ moribus praedictiR. tam abipso Bathoniensiepiscopo
CCVHI. quam archidiacono loci, et a muitis aliis prselalis,
CAPITULO WELLENSI. per lilteras eorura audivimus testimonium laudabils
17/magistrumRog. Porrelanum in cangmcum perhiberi, qui super prsemissis etiam nobis scribere
et frulrem recipianl. curaverunt, et niniis essel iiidignum, ul, taliler per
(Anagniae,xvm Kal. Februarii.) fraudem hujusmodicircumventus, cum uullum aliud
Accedens ad prseseiiliam noslram dilectus filius,, beneficium haheat, provisionis stisebeneficio frau-
raagister Rog. Porrelanus, subdiaconus, nobis hu- daretur, discrelioni vestrse per apostol.ica scripia
militer intimavit, quod, cum in ecclesia vcstra prae- mandamus, alque praecipimus,quatenus praedictuin
bendam fuisset canonice adeplus , et quidam laicii R. sicut fratrem , cl canonicum veslrum heiugne
(445) Vide episiotam libri quiiiiTH), not.
PATUOL CCXY. 8
255 TNNOCENTUIII PP. REGESTORUMLIB. VI. £36
tracletis, nec pcrmitlalis eum, quantuni in vobis A . intueri, duximus rellnquendtim, ut sine labe peccati
fuerit, super ipsa prsebenda,'vel justitiis ad eam hoe agas quod roagis noveris expedire, cum sit
perlinenlibus, impediri. etiaro cautum in j'ure, quori, si quisquam per terram
Dalum Anagnise,xvm Kal. Februarii Iiserciicorum aut quorumlibet excommiiiiicalorum
CCIX (446). Iransierit, communicare in emendis et recipiendis
T. TITULIS. MARCELLI PRESBVTERO CARDINALI, necessariis possit eis, el snper parlicipaiione patris
APOSTOLICE SEDISLEGATO. familias excommunicatifamilia excuselur, necessi-
Gaudel quod Cyprum appulerat pro subsidio terrm las enim, maxime cum insisliliir operi necessario,
sanctw, el remiltil arbilrio suo ulrnm debeal cotn- n.ultum, et in raullis excusat.J Cura enim Dominus,
municare cum Venelis excommunicalis. sicut in Evangelio Iegisse le novimus, Sabbato pcr
(Anagnia3,xKal. Februarii.) sata transirel, el vellerenl diseipuli ejus spicas ac
Quori, imperanle Domino,venlis el mari facta est rr.anducareni manibus confricantes, et quidam Pha-
te naviganle tranquillilas, ei is qni B. Petrum anibu- riseorum in discipulos : Quid faciiis quod nonlicel
laniemin fluctibus, ne raergeretur, erexit, te post in Snb.batis(Luc. vi)? proclamarent, Jesus eis legi-
maris transitum in porium deduxit optatiim, qtiod lur respondisse: Nec hoc leghlis quod fecit David,
vice nostra confirmasti fratres et coepiscoposno- B cumesurirel ipse, et qui cutneo erant, quomodoin-
strosin Cypro, et, correclis quae inter ipsos fuerant troivitin Domutn Dei, etpanes proposilionissunyisit,
corrigenda, quoe ad divini nominis gloriam, fidei et dedil ih qui cum ipso eranl, quos non licebat, nhi
Christianaeprofectum, aposlolicsesedis honorem, et ranlum sncerdotibus, manducare ? (Ibid.) El eonse-
salutem illorum noveras expedire, planlasli, ei,' quenter adjecit: Et Filius hotninisDomittusest etiam
guerra sedala, quse aptid "Aconfueral inler Pisanos SMati (ibid.); sed el hoe negolium eslFilii hoini-
el Januenses exorta, inter eos trcugas non sine nis. Unde, si propler urgenlcm necessitatem oporleat
solliciludine ac labore nimio siaiuisti, gauderaus, et commuiiicare le Venetis, in qtiibus sine gravi scan-
ei graliarum exsolvimus actiones, sine quo neque daio, et grandi dispendio illos non poleris evitare,
qui plantat, neque qui rigal, cst aliquid, el a quo est de intlulgentia nostra securns, labem peccali propter
-omne datuni ODlimum,et omne donum perfeciuni, hoc nullatenus pertiraescas. Monemusigitur discre-
-et qui nos etiam, cura deficit virtos nosira.iion tionem tuam, et exhortamur aitenlius , elperapo-
deserit, dirigit gressus nostros, et actus sibi reddit stolica libi scripla mandainus quatenus legationem
arceplos. Devotioneinquoque tuam in Dominocom- Chrisli.qua fungeris , et pro qua quodammodo
jnendamus, utpote qui, nec personae parcens' nec abnegasli le ipsum, laliler exsequaris , quod et glo-
rCbus, injunclaelibi legationis officiumsiudes Iauda- fiani in proesenti, el in fuluro prsemiura«msequaris
hiliter exercere, ila ut poptili per quos transis, vi- seiernum, nosque ad hoiiorein luum de die in diem
«leiitesopera tua bona, glorificenl patreni luum qui amplius iniendere leneamur.
esl in ccelis, et in leKomanam ecclesiam humiliter Dalum Anagnise,x Kal. Februarii.
reverentur. Recepimus auteni lilleras, quas lua no- CCX (447)
l)i« devotio destinavit, benignitate qua decuit, et LITTERA ALEXII IMPERATORIS CONSTANTINOPOL1TANI.
quaeper eas lam super proecssu exerciius Christiani, Recognoscit Romanum pontificem caput universalis
quani imperii Constarilinopolilani negolio, sialu Ecclesiw,et jurat devolionem.
liierosolymiianse provineise, nuntiis Chrislianorum Dai. in Urbe regia, vm Kal. Sepierob.
ad Suladimnn directis, et aliis inlimasii, notavimus Sanciissimo patri el domno, 1. Dei gratia surnmo
diligenter.-Quia vero dubitas, cnm in -signatorum ponlifiei, ALEXIUS, fidelis iu Christohnperator, a Deo
subsidium fueris deslinatus, si vel exerciius ad par- coronalus, Roman. moderalor et seroper augustus,
tes liierosolymitanas accesseri;, vei _tupervenerisad revereniisefilialis devotum obsequium.Quanta inihi
eiimdem, ulrum Venetis adhuc in excommunica- fecerit Dominus bis diebussecundummisericordiam
tione nianenlibus, commuriicar.e valeas , cum eos r, suam, beaiitudini -vestrsepoiissimum credidi expli-
sinc, scandalo nequeas evitnre, uipote quorum etiam candiim, quaclocum ejus in terris noscitur obtinere,
nuniii nuperscandalizati fucruiit, quia communicare in cujus manilius sunt omnium polestales, et om-
ijisis atl te venientibus noluisli, et super hoc con- nium juraregnorum,ac tam Deoet sanciitati veslrae
silium nostrum devole requiris , [iihi breviter re- in gratiaruin actione devotus, quam nieriio teneor
spondemus, ut ducem et Venelos diligenler moneas et in perpeuiuni ienebor obnoxius. Novil plenius
el inducas, qualenus pcenitcant de commisso, et sanclitas vestra, parricitho in frairem commisso,
secundum formam Ecciesiaeabsolulionis heneficium occupalum diutius. el pollutum imperium, meque
consequantur. Quod si forsan in coniumacia sua ipsum felici exsilio delesiabilem evasisse tyranni-
duxcrinl persistendum, tibi, qui Orienlalis provincise dem, in quoel mihi ccelitus datum est vestram apo-
necessitates , circumslaniias negotiorum, et perso- slolicam videre personam; sed nec illud vestrum
liarum qualitates, tanquam praesens,poleris melius effugit auditum, quod peregrinorum beata socielas,
(446) Partem epistolaehujus exhibel Rajnaldus, (447)'Epislote hirjus parlem exhibet Bzovius,
ad annuni 1204, § 24. Quseapudipsuui legmUur, hac Annat. I. Xlll, pag. 97, § 1. Inlegram vuIgavilRay-
uncis inclusa suiit. naldus, ad annum 1203, § 17.
237 PONTIFICATUSANNO VI, CIIRISTI 1205. 233
crudclilafem aboRiinala sceleris inauditi, amore A
fraterno, seu potius miscraiione paterna, exsilium Quanta fecerit nobis Dominus, imo non nobis sed
meum, ei causam juslissimam quidem, sed apud nomini suo qiiantam dederit gloriam his diebus,
homines desperatara, lam misericorditer quam viri- quanta possumus hrevitate perstringimus, rpso prse-
liter adorsa fueril sublevare. El nunc, qualiter in nolantes iniiio, quia ex quo urbem transgressiqnis
manibus eorum tam mea, quam patris a Domino exivimus (sic enim Jaderam nominarnus, cujiis ex-
prosperata sil salus, sublevalum de carcere ejusdem cidium vidimus dolentes quidem, el necessitate
illuslris palris mei caput oslendit imjierialibus ut compulsi), nihil inier nos ordinalum esse memini-
decet insignibiisdecoralum, et restituium capili meo mus,quod cominuriiierad ulililatem pertineret exer-
cuin solemnilatedoliila imperii diadema, noclu ela- citus, quin illud in raelius providenlia divina mu-
pso per ftigam detestabili parricida, qtii fasces im- laverii, sibique lotum vintlicans sfullam fecerit
perii inauriitsetyraunidis incubatione pollueral. Hie sapientiain nosiram. tlinc esl, quod eorura quas
profecto suspiraiiiem ad nos urbem regiam, sermo- facia suni apud nos gloriosa oninem a nobis gloriam
nibus adeo infecerat venenalis, ut ad subversionein jure repellimus, quippe qtii operis adliibuimus pa-
liberiatis antiquse publice latinos assererel adven- rnm, consilii nihil. Unde necesse esl nt si quis ex
tare, qui apostolatui veslro locum, ei gentem resti- B nobis voluerit gloriari, in Dominoglorietur, rion in
luere laborarent, meqae in odium traberent etiam se vel in altero. Foedere igitur Jaderse confirmaio
amicorum, cujus occasione, el studio opus tam in- cum illustri Consianlinopolitaniquondam imperalo-
speralum Latinitas iuchoasset. ris, Isaachii, filio Alexio, cum victualibus omnibtts
Itsec, faieor, causa poiisslraum ad subsidium ei rebusegentes. Terra sanclsevideremur gravamen
lioslrtim peregrinorum animos inclinavit, quod, potius illaturi, sicut ei alii ex nobis qui nos prse-
jiromissionesjjonlanea, subjuns jurandi religione , cesserant, quam juvamen aliquod allaturi, nee ferrae
elirisliana sumus devotioneppllicili, totitis Chrislia- Sarracenorum in lantaegestate nos crederemus appli-
nilaiis ecelesiasticura capul, Roraanum videlicet care potenies, verisimilibus quideni rumoribus et
poniificem,aposlolorumprincipis Peiri catholicuni argumentis inducii, quod dicti Alexii suspiraret
succcssorcm, nos humiliter aguituios, el ad hoc adventum regisepars potior civitatis, elpondus im-
ipsuni Orientalemecciesiam pro viribus induciiiros, perii, quem electione concordi cum solemnifate
si debitum nobis divina miseratio reslituissel, impe- debilaimperiali diademate sublimassei, contra con-
fiiim, inlelligentes profeeto, quodiiccedere debeat suetum ordinem lemporisaura favente, obedienlibus
pltuimum honoris, et ulililatis imperio, el noraini Dominovenlis et mari, ad urbem regiam prseter
nosiro decus seternum, situnica Dominiinconsutilis C omnem spem prospere applicuimus, et in brevi. Sed
suam nostris teraporibus, et operibus recipiat uni- necadvenlavimus improvisi, qui usque ad sexagima
lalem. Et hoc quidem, ul dictum est, lam peregrinis millia equitum, prseier pedites, ln urbe reperimus,
veslris sub juramenlo proniisimus, quam parterni- el iransilienles loea lulissima, pontes, lurres et flu-
lati vestrse exhibere plenius prseoptamus, oranein mina, sine damiio nostrorum, lerra et mari obsedi-
voiiis et successoribus vestris canonice subslituen- rous civitaiem, et lyrannum pariter, qui, com-
dis devoiionem per prsesenles lilteraspromittenies, misso in fratrem parricidio, fasces imperii diuiina
qiiam aniecessores noslri, imperalores calholici , incubatione polluerat. Prseier igiiuromnium opinio-
praedecessoribusveslns, Patribus orlhodoxis, Ro- nem, universorum civium menles contra nos inveni-
manis pomificlbus,anliquitus exhibuisse noscunlur; mus obfirmatas, nec aliter contra dominum suum
illud pariter promilienles, quod , opportunilaie civilatem muris et machinis obseratam, quam si
nobis a Dominopraestila salutari, ad idem Orienla- advenlassel populus infidelis, qui loca sancla pol-
lero Ecclesiam taro prudenter inclinabimus, quam luere, et religionem proponeret inexorabiliter evel-
potenter; super quo prudentise veslrae consilio de- lere Christianam. Iniperii siquidem crudelissimus
sideramus inniti, ad hsecpraedicta inducti prsecipue, j. incubaior, domini sui eifratris, imperatoris, orbator
coiisiliissalutaribuseimoiiilisvenerabiliuin Pairum, et proditor, quique eumdem carcere perpetuo sine
N. Suessionen.C. Halbestr. el S. Trecen. episcopo- crimine condemiiasset, idem filio ejus illustri factu-
rum.... abbatis de Luced. el magislri Joaimis No- rus Alexio, si non eumdein a nianibus ejus lelix eri-
viomen. puisset exsilium, prsehabila in populo deteslabili
Daium in Urbe regia, vuiKal. Sepiembris. co*ncione,polenlessimul et plebeni sermonibusatleo
infeceral venenalis, ut ad subversionem liberlatis
CCXl (448)
LITTER.E CRUCESIGNATORUM. autiquse Latinos assererei advenlare, qui Romano
locum ei gentem resiituereproperareni, et
ExcidiumJatlerm, el imperii, ab Isaachii occisotibus pontifici
occupali,restilulio Alexio imperalori, qui promh-_ Latinorum legihusiroperiumsubjugare. Hsecprofeclo
til revereniiamEcclesimRomanm, res sic omnes contra nos aniraavil pariler et arma-
INNOC"; elc vii, ut eonlra nos ct exsulem nosiruni viderenlur
(448) Epislolam hanc referunl Gesta Innocentii _, annuml205, § 14. Inlegram.omnique vilio purgalam
§90, sed non absque mendis aliquibus. Patrem_ damiis ex apographis hic Valicano.elGo.nli.-Quseapud
eamdemque emendatiorem, exhibet Ravnaldus, adj Raynatdum leguntiir, uncis inclusa sunt.
S39 INNCCENTIIlit PP. REGESTORUMLIU.VI. 240
oinnes pariterconjuras.se. [Ssepiusergo pcr nuniios A j gemos ciim sumptibus stiis in lerra sancta houori-
uoslros, imo per ipsuoi exsiileninosiruin, ct barones fice provisuruin ad servitium Redempioris.
noslros a civibus poslulanles audiri, tiec adventus CCXH (450).
nostri causam, nec pelitionis modiimpotuimus ex- REGISUNGARIJE ADPAPAM.
plicarc, sed quoties terra velraari siantibusin muro Notumc-i facil, quod CulinusBanus se firmiler obli-
sermoues ob!ulinuis,ioliesretulinuis telapro verbis. gaverat, guod si de cwlerohwreiicosdefencUrein
terra sua prwsumpseril,millemarcas argenli, quo-
Coiisideranlesigitur, quod prseler spem nostram rum meclielalemsedi apoilolicm,alteramvero ejus-
cuncla conliiigereui, in. eum statuin necessilalis dem regisfisco,persolvet(451).
impacli, ut stafim neeesse liabereintisaut perire aut Licel uuiversi qui Chrislianse fideireligione cen-
vincere, cum obsidionem ijisain nulla ratione in senttir, sacrosanctaroRonianamEcclesiam ianquam
quindecira dies prolelare possemus, quos victua- plam niiiiremvenerari ac plurimumdiligere lenean-
lium oniiiiuraincreuibilis urgerel anguslia, uon ex lur r.os lamen, quos inler devotosfilios eadem Ec-
desperalione qnidern sed insjriraia quadam securi- clesiaspiriiualibusfovetel amplectitur, ipsiushonori
tale divinitus, suspirare ccepimusad bella, jiaucis- el utiliiali jjrsecseleris polius ac devolius pro posse
simi (449)periculis nos auiiactcr opponere, et incre- nostro cupiinus inlendere. Hinc est, quod, cuin hu-
dibiliter in omnibus obtinere, ad conflictum eiiam B nnlis ac fidelis sanctiiaiis veslrae capellanus, Joan-
camj}esirerosaepiusordinaii, inaeslimiihilemmullitu- nes, ad praeseniiamnostram accedens, duos princi-
dinein 1'ugain urhe ignominiosaconclusimus. paliores ex his, qui in lerra CuliniBani, prout fere-
Apiaiis igitur interim terra el mari bellicisinstru- batur, damnatani hsereticorum seciain fovebanl,
meniis, die obsidionisoctavo violenter civitas in- sectiin duxisset, nos, inspectis ortliodoxsefideiarli-
troitur, grassatur incendium, disponii in campo culis, quos ad ipsius Joannis exhortationem illi, ad
contra nos acies imperalor, el paratis nobis excipere quos missusfuerat, jani susceperanl, eadem capilula
venientem, constanliam noslrara cum paucjjate mi- sub sigillo nosiro conlenta, doinino illius terrae,
ralus, ignoiniiiiose frena refleclil, in urbein relro- filio seilicetmemoraii Culini, qui tunc apud noseral,
gressus ardentem. Ipsa noctefugam cum paucis dedimus, dislricle prsecipienles, ul ea et alia, si
sisgreditur, suamque in urbe relinqiiit uxorem et qua Roinana sedes eis de caelerosecuudum Deum
jiarvulam prolera. Eademre compeiia, nescienlibiis transinittere decreverit, ab onmibiis in terra sua
nobis, Graecorumproceres in pahiio congreganiur, faciat inviolabiliterobservari. ldein etiam, cum hoc
et exsulis nostri solemnis ceiebratur eleciio, seu juxla voiuiilatem noslram adroisisset, se in nianu
jioliusresiitutio declaralur, insperatamque lsetiiiam,r nosira, ac J. archiepiscopiColocensis,subsequenier
copiosa in palatio luminaiia proteslanlur. obligavii, quod, si de csetero supradictos vel alios
Mane faclo, prodil in castra copiosa Gra;corum homines in hceresi scienter manutenere vel defen-
procerum mullitudo, suunique gaudio quseril ele- dere in lerra sua piaesumpserit,niille inarcasargeuli
etum, restituiam civitali asserit liberlatem, el re- persolvet, quaruin medietas vol)is,allcra vero fisco
gredienti filio ad fasces iniperii, curo gaudio insesti- nosiro medielas obveniet. IIIIpraeterea duo priores,
mabili, sublevatumde carcere caput patris tsaachii, qui cum praefalocapeJlanovestro Joanne veneruni,
quondam imperatoris, oslendunl. Prseordinalis ita- tam pro se quam pro Iratribus suis, a quibus missi
cjuequsenecessaria videbanmr,ad ecclesiamSanctse fuerant, in praeseniianostra jtiraverunt, quod con-
Sophiaenovus imperator cum solemni processione stiluiiones, a jam dlcto fideli legato vestro proimrl-
deducitur, exsuii noslro sine onmi conlradictione galas et sibi tradilas, firniiler observabunt in per-
imperiaie restiluitur diadema cum plenitudine po- peluum.
teslaiis. His peraetis, ad soluiionem promissorum CCXIII.
jirosilit imperalor, et promissa rebus accumulal, .... PRIORISSJE MONASTERIl DE CLARETIS, EJUSQUE
victualia servitio Domini profutura nobis omnibus SORORIBUS TAHPRSSENTIBUS QUAM FUTUR1S, MONA-
prtebcl in aniium ; ducenia marcarum millia nohis D I STICAM VITAMPROFESSIS, 1NPERPETUUM.
solverepergit, et Veneiis suniplibus stiis slolium Recipit eas sub proleclione.
prolohgat in anrtum, seque jurainenio asiringil, (Anagniae,vn Kal. Febr.)
quod erigere nobiseum debeat regale vexillum, cl Prudenlibus virginibus, etc., usque annuimus,
in passagioMatiii nobfscuinad servilium Domiiio ei praefatummonasteriumde Claretis, in quo divino
jsroficisci,cum quaniis poleril millibus ariuatorum, estis obsoquio mancipatae sub beali Pelri, elc. In-
et sub eadein proraissioneconcludil, quod eam re- priniis si quidem siatuenfes,etc, wsijKe regulam al-
verentiam praestare debeaiRomano pontifici,qiiara que inslitutioncmCisterciensium fratrum in eodein
antecessores sui, imperatores eatliolici, pratdeces- monaslerio, etc. Praelerea , quascunque passiones,
soribussuis pontificibuspridenijmpendisse noscun- eic,usque vocabulis; locum ijisum in quo prsefaium
tur, elEccIesiamOrienlalemad hoc idem pro viribus monasterium situni est cum omnibus peiiinentiis
inclinare, ac toto vilaesuae teinpore, milites quin- suis; lerras de Boveria "cuni omnibus pertinenliis
(449) Rayn., el Gesl., prompthsimi. naldus, ad aninim 1202, § 8.
(450) Epislokm hanc integram jam vulgavil Ray- (451) Vide epislolam Jibn quinti 110.
- PONTIFICATTJSANNOVI, CHRISTl 1203.' - 2_I2
£41
Euis a diiecta in Christo filia, nobili muliere, M. Co- A-ficium impendalis, aliquoi ex eis, lam pro se quani
roilissa de Perlico, fundatrice loci ejusdem, vobis pro aliis, cum teslimonio litterarum vestrarum ad
concessas, sicut in insiruinenlo ipsius coinitissoe nostram praesentiam deslinantes.-
pienius continetur. Sane, laborum veslrorum, elc. ccxv.
Ad haec,liberas et absoiutas mulieres, ctc. Nulli EPISCOPO
. . . LEODIENSl (452).
quoque posl faclara, etc. Obeunle vero te, etc. Be- Ul episcopnmTrajeclensemad saiisfacienclumcredi-
nedictiones vero, etc. Aiioquin, etc. Deeerniinus toribtis ecclesiw sua, sub excommunkaiionh nee
etc non deposilionk pmna, cogat.
ergo, etc. Satva sedis aposlolicoe auctoritale,
*
Si qua igilur, etc. Cunclis autem, etc (Anagnise, n Kal. Februarii.)
Datnm Anagniae,per manum Joannis, sanctaeRo- Licet snper solutione mille ducenlarum el quin-
manseEcclesiae subdiaconi et nolarii, vii Kal. Fe- _qnaginta marcarum, quas lempore felicis recorda-
bruarii, indictione sepiima, Incarnalionis Doniinicai lionis C. papse, praeclecessoris nostri, dilecti filii,
anno 1203, pontificatus vero D. Innocenlii PP. 111 Parentius, Ja. de Tosto, J. Pelrinius, olBellushomo,
anno sexto. .Roniani cives, Alex-iusVineecaslri, ct Garneliqtus,
CCXIV. mcrcatores Senenses, el eorum socii, bonse me-
....NIDROSIENSI ARCHIEPISCOPO, ETSUFFRAGANEIS EJUS."Bmorise .... Trajectensi episcopo(455), mutuo con-
Gaudet papa de tnorle regis Sueri, qui regnum usur- eesserant. ... episcopoTraj'ectensi (454)qui nunc
paverat multosquebonosrelegaveral,el de miccessio- prceesf, ssepiusmiserrimusscripianostra, ac in euro,
ne filii, qui eos revocaveral.-Demum,increpat valde
satisfacerel crediioribiis, suspensionis ofliciiet
archiephcopum, qui absolveral qtws absolverenon ,nisi
poteral. beneficii duxeiiiiuis sentenliam piomulgandam, et
(Anagniae,ix Kal. Febr.) tandem, cjuoniain ad prsesenliam noslram proprium
Exsullavit cor nostrum in Douniioet lsetaiisumus nunliuin destinavil, ad preces ejus dilationes ad
gaudio raagiiovalde, omnipotenti Dco dignas gralias soluiionem faciendam coucesserimus compelentes,
referenles, quod post ntibilum serenum, el post ipse iamen, debiiseobedieniiaeac devotionis ohlilus,
lempestatem tranquilluro induxil. Accepimns enim, nec ari manriatum hoslr JIII, nec ad monitionem ve-
et accepisse gaudemus, quod, defuncto Suero,,quI nerabilis fratris nostr Prauiestini episcopi,
regnum Norwagioeusurpaverat violenler, per quem aposiolicaesetlis Iegati, cui ejusdem negotii exsecu-
toii lerrae immiuebal confusio et lurbalio generalis, tionem commisimus, crediioribus saiisfacere prd-
ita quod |)hires de majoribus et melioribus, praeler ctiravit; imo, sicutin ejusdem episcopi lilteris per-
infinilam slragem quam pinrium aliorum, propter speximus contineri, creditores ipsi dilationes ad-so-
ho"c_ab eo fuefanl in exsilium relegaii, filius ejus, lutiouem soepiuscoucesseruni; sed, licet ipse pro-
in regno non in proposito succedens eidem, bis qui miserii pecuniam solvere praetaxatam,depromissione
propier hoc exsulabant ad propria revocatis, eccle- tainen ejus nullum creditores commodum reporla-
sias el ecclesiasticas personas diligil et bonorat, runl; propter quod iriem legattis, crediloruni com-
terrara ipsam et populum in jilena pacis tranquil- paiiens laboribus et expensis,juxta lenorcm mandali
litate gubernans. Porro,non motlica sumus admira- noslri episeopum iissura denunliavit excommunica-
tione commoii, quod tu, fraler arcbiepiscope, ipsum tionis sententioe subjacere, eidein dislricte praeci-
el-complices ejus ab excommunicaiionis sententia, piens, ut usque ad feslum Ascensionis Dominicse,
qua fuerant auclorilate nostra ligali, usurpando quae tunc erat futura, tmnc proeleriia, nostro se
quod tiuim non erat, uec ad te ullalenus pertinebat, conspectiii pioeseularel, qui haec oninia surdis au-
absolvere, temeritate propria minime dubitasti, et ribus peiiransiens, ut audiamus, nee se pro excorm-
ad modum simise, quse simulal actus humanos, si- inunicato habuil, et noslram adire praesentiam
mulasli te vellefacere quod non poteras, nec de jure recusavit.
dehebas, super quo non solum'lu incidisse dignosce- Cum igilur idem episeopusdalus in sensuin repro,-
ris in errorem, sed et ipsi, qui, cuni lignti amplius D bum videatur, et, sicut ille qui in proJundum-vitio-
teneantur, se falso sesiimanl absohuos. Quocirca, rum venerat, jani coniemnai, fraternilati luae per
fraiernitali luse per aposlolica scripta mandamus aposlolica scripia mandamus, firmilerque prsecipi-
atque praecipimns, quatenus absolutionem iilam pu- mus, qnateniis, nisi proefatusepiscopus infra annum
blice nunlietis irriiam, et inanem, el poslmodum ab post susceplionem proesenlium(ila quod per singu-
eis j'uratoria caulione recepia , secundum formam los quatuor menses ipsius anni terlia pars apud
Ecclesia;, aucloritate noslra, iilis absolulioriisbene- tprum anledictis crediloribus, usuris oiiminoces-
(452) Leodienses infulas lunc gerebat Hugo II, - landein consumrnalus est fine laudabili. Alberic.
filius Hngonis, doroini de Petraponte ei de Wasna- Chronic. ad an. 1200.
•dio, ex Agatlia Ciemenlia de Relhel, filia Manassis, (455) SLagitur hic fprout videlur) de episcopis
comitis Relhelii, et Beatricis de Namurco. Fralres Lllliajectcnsibus, erat is T-heodoriciis,cornesHol-
habuit MatthseumVasnadii, et Robeiium Peirapon- ianriise, frater Baiduini (qui et ipse ftieral episco-
lis dominos. Tlugo, factus episcopus anno 1200 , pu&), defuncius annoT199. BUCEL.Germ. saer. 1.1,
«edit 29 annis, et, lieel in priinis fuerii solutus, paii. i, pag. 60.
vitam suarn correxit, et postea mtilta bona facia (454) TheodoricOjdc quo supra, successit Theo-
sunl per eum in episcopatu laude digna; et ipse Jiiricus de Are, quiobiit.anno 1210. Id. ibid.
243 - iNNOCENTHIII PP. REGESTORUMLIB. VI. 244
sahlibus, persolvatur), salisfecerit de prsetaxalaj ft iniinicus misit in mundum ad snam iniquilaiera
pecunioc quanlitate, et a praedicloIegato noslro ab explendam, in lerrara illara induxit, et, convocans
exrommnnifaiionis vinculo, quo leneuir, absolutio- loiius diceceseos suae ptebem, dixit se paceni snb
nis beneficium meruerit obtincre, lu excommuni- illis malediclis hominibus velle firmare. Pace igitur
caiionem ejus per universam Coloniensemprovin- siinulata, cum homines fecisset de pace securos, et
ciam, singulis diebus Dominicis et festivis, pulsatis ipsi reversi ftiissent ad propria, et, lanquara nullum
campanis el candelis accensis, faciens publice nun- limenles periculum, se ipsos el sua disperserint per
liari, universis de Trajectensi dicecesilam clericis domos et agros, praefaliruptarii, colloquiohabito
quani laicis, aucloritale noslra, sub poenaexcom- cum ipso arehiepiseopo, post leiiium diem per uni-
municationis injungas, ut, eidem episcopo sua servi- versam lerram suos tfansmisere cursores, qni,
tia subirahenies, nullam ei episcopo debiiam exhi- diripientes prsedas et liominescapientes, spolianies
heant obedientiam, reverentiam, vel honorem; si ecclesias, et sublralienles de sauctuario Domini
vero aliquem de dioecesisua duxerit ad exhibendum pallas, vesles sacerdotales el libros, totam terram
sibi serviiium compellendum,tu, nisi post commo- paupertali el inopisesubmiserunt, spolia cuin ipso
nilionem tuam infra mensem id curaverit emendare, archiepiscopo dividentes; eosque cum ipsa proeda
vel nisi satisfecerit secundum formam superius prae- idem archiepiscopus in castro cujusdam nepolis sui
libatam, cum arbor mala eradicanda sit penitus, et recipiens, ibi per annuin ei ultra refugium conees-
ignis usibus apjilicanda,in eum, servatojuris ordine, siteisdera, unde, ad circuraadjaceiilem popnlum et
auclorilate nostra, sublato contradiclionis el appel- remotum etiara exeunles, lerram omnino vaslabani,
-latioiiis obsiaculo, depositionis senienlLam non dif- et rapiebant quse poieranl invenire. Nunc etiam,
1'eraspromulgare, et facras Trajeclensi Eeclesioepci cum personis hujusniodi conversaiur, et, cum ex-
electionem canonicam de persona idonea provicleri. cotnmunicati sint, sicut qui erudeliorem, quam illi
Datum Anagnise,x Kal. Februarii. qui noinen Domini non noveruni, tyrannidem in
CCXVi (455). Christianos exercenl, aperte ipsis communical, el,
ARCHIEPISCOPO, DECANO (458), ETARCHIDIACONO BITU- ut illorum videatur iniquitaiibus consenlire, pro-
RICENSIBUS. prium eis presbyterum assignavit, qui corpora de-
Dal eis provinciaminquirendiin i.rchiepiscopumBur- functorum tradil ecclesiaslicae sepuliuroe. Super
degalensemde quo ferebanlurlurpiora. quibus si reprehendaiur ab aliquo, aucloritatem a
(Anagniac,v Kal. Februarii.) nobis se asseril accepisse, tanquam nos suis faciat
Frequenter aceepimus, adversus H. (457), archie- n servire peccaiis, et proebeatnobis in sua iniquitate
piscopura Burdegalensem, ciamare terram ipsius, laborem ; quibus etiam hominibus ssecularibusne-
et sulcos ej'us cum ipsa deflere, cum adeo perversa faria temerilate dicilur concessisse, ul de quolibet
in subjectos exerceat, ut contra injusliliam ejus presbyiero sive clerico, quem eos contingerel cape-
rudes et simplices, quoruni animas persequilur et re, decem solidorum redemplionem haberenl, in
afiligit, in murmuralionis voces erumpant, et, con- boc ecclesiasticam libertatem infringens, et iramu-
querenle multitudiue subditorura, tota vicinia cum nilatem enervans, quam universis clericali chara-
Ipsis perveniat ad lamenla, eum persecutorem susii- ctere insignitis consueveruul eliam perfidi conser-
neanl quem debent habere rectorem. Fuit enim vare.
nostris auribus intimalum, et replicalum saepius Prseierea, sicut accepimus, in dilectum filium
assertione muliorum, quod cum olim a pise recor- (458) abbatem de Clariaco, eo quod in quoe-
dalionis Clemente papa, prsedecessorenoslro, pro- stioneni ecclesise de Moliniscum venerabili fraire
pier ingressum, quem dicebatur Simoniacum ba- noslro (459) episcopo Agennensi, auctoriiale
huisse, canonica illi fuerit indicta purgaiio, non nostrae delegationis processerat, manus violentas
"purgalus paslorale procsumpsitregiroen exercere. injecil, et eum prius de domo quadam expellens, a
Post obitum insuper inclylse recordationis R. regis D quibusdamIaicisfecil capi ei inhonesle tractari; ad
Anglorum, cum gens illius terrse, piopier obiluin cujus monasierium poslmodum rupte, de voluntaie
"regis ejusdem, sese receperit ad loca munita, nec ipsius el mandalo venerunt, et nionasterium ipsum
quisquam ad consuetos labores et agriculturam el villam dissipavere penitus, rebus inde oinnibus
cliam exerccndum, limcndo sibi el rebus, vellel asportalis.-Ad abbatiam insuper Sancli Eparcbii
exire, idem archiepiscopus, Marchaderium et Ar. cum ruplis nuper accedens, equos, animalia, mere-
"Vaseonein,ruplarios, el aliosquos humani generis trices, et alias personas infames in clauslrum, et

(455)Epislolam lianc laudat Raynaldus, ad annum (458) Ahbatem de Clariaco, Arnatdum.ab anno
1204, § 68. 1187 usque ad ainnim 1190, mox, immediale, Pe-
(456) De archiepiscopo et decano Bituricensirius, trum, ab anno 1214usque ad annum, saltem, 1228,
jam riictuni esl supra. ex instrumeiitis memoranl auctores novseGitllim
Helia I, de Chrhlianm, tom. II, col. 942. .
i457) De arehiepiscopo Burdegalensi,libri
"Malaiiioiie,jam egimus, ad epislolam quinti (459) Quis ftierit, tunc temporis, episcopusGalliw
Agen-
.98, not. Qusehic de ipso leguniur, non concinunl nensis, in dubio relinquunl auctores novae
liis qu;e de ipso apud auclorcs novaeGatlim refe- Chrhtictnm, ibid. col. 912.
runtur.
215 PONTIFICATUSANNOVI, CHRISTI 1203. 246
alias ofiicinas induxil, et ibi per tres faciens dies __ lemporis, sicut nec adhuc possunl, sufiicere atlen-
morari, villam et monasterium adeo spoliavil, quod dentes, ad sedem ajjostolicam appellarunt, B.-do
posl recessurnillius iiulla ibi fuerunt inventa, uude Luco, concanoiiicumsuum, pro appellalione inter-
monachi, et habilatores loci sustenlari valerent. posila prosequenda ad ipsius praedecessorisnostrn
Quoddam praelerea, sicut accepimus, enorme com- prsesentiam destinanies; quo apud sedem aposlo>--
niisil, quod divino infert injuriam sacramento, licam viam universse carnis ingresso, jam dicli
quia, cum quanidam intrarel ecclesiam, et audiret canonici, propter urgentissimam ecclesise pauper-
presbyierum in missarum solemnibus, usque ad talem, appellationem suam per alium prosequi ne-
hymiuun divinaegloriaequi praefaYionisequitur pro- quiverunt. Caelerum,abbas ad suam reversus eccte-
cessisse, presbyterum ipsum a consilio, qtiod cum siara, proefalumarchiepiscopumilluc venire rogavit,
divina inceperat majesiate, amovere praesumens, qui quosdam de canonicis minis et lerroribus,
ofiieium fccit iterum inchoari. Accepimus etiam, quosdam vero recepla ab eisjuraloria cautione-,
quod imer quosdam conjunclos legitihie divorlium arbilrio suo slare coegit.
celebravit, el alii alterius copulavit uxorem, et - Quo facio, ui ipse abbas octo canonicos in eadem-
cuidam, qui propriam uxorem dimiseral, consor- Ecclesia ordinarel, el de bonis ipsius, pro expensis
tinm superinductae concessil, unde quemdam pre- '.">quas ad sedem aposlolicam veniendo in gravem
sbyterum in plena synodo verberarat, quem inler- jacluram ejusdem ecelesiaefecerat, quingentos soli-
fuisse conjunciioni acceperat eorumdem. Alia insu- dos acciperet, est ipse archiepiscopus arbitratus;
per commiuii enorraia, el in ipsis gloriari videlur, cujus occasione arbitrii, arcbiepiscopus el abbas,
quse nohisrepulamus scribere verecundum, cuin ad P. Grossum, qni tactis sacrosanclis evangeliis pro-
aures omniuni, ul asseriltir, ea deferal sermo.vul- prla volunlate jurarat, se nunquam habiturum vel
garis, et diffundal sparsim loquacitas hisirienuin. eliam peiilurum ecclesiae Albalerrensis canonica-
Quia vero, si vera sunl, liaecnon debemus sub dis- tum, contra volunlaiem caiionicoruin illius, ipsis
simulalione transire, discrelioni veslrae per apo- noleiilibus, ae etiara W. ejusdem Petri geiiiianum,
slolica scripla praecipiendo mandamus, qiiatenus qui de furti crimine dicilur infamalus, duos parvu-
inqiiiratis super his, appellatione remota, diligen- los, Willelmum videlicet Rossinol, cujusdara clerici
lissime verilatem, et qua; per probationes legitimas, archiepiscopi preeJicli nepotein, W. de Verdellis,
aul faroam vulgarem, seu noloriam evideniiain, coiisanguineum abbatis ejusdem, H. Cazor, virum
eum clarueril commisisse, vestris nobis Iitleris fere illitteratum, P. Petitum, interveniente pecuiua
fidcliler inlimetis, ut jier vestram inquisilionem quam ipse abbas proponitur habuisse, P. de Rosse-
iiistrucli, securius in hoc negotio procedamus, prse- 'u mc, qui, excommunicalionis vinculo innodatus, se
figenles eidem lerminum competentem, quo per se fecit in presbyterum ordinari, et adhuc, diabolica
ipsum, vel responsalem idoneura, nostro se conspe- traude deceptus, excoinniunicaius divina celebrare
clui reprsesenlel. Quod si non omnes, etc. Duo prsesumit, el quemdamaliura, ignotura eisdemcano-
vestrum, elc nicis, canonicare in ipsa ecclesia conlra justitiam
Dalum Anagnioe,v Kal. Februarii, anno sexlo. prsesumpserunt; et insuper, idera abbas quingehtos
CCXVII. solidos, juxia lcnorem ipsius arbilrii, et trecenlos,
A.BBAT1BUS DE TEXALIA (460), ET DEJIADIO (461); quos in procurando ipsum archiepiscopumcomino-
CANTORI XANCTONENSl. ranlem ibidem se expendisse dicebat, de ipsius
Reformationemel ordinationem monaslerii Atbaler- ecclesiaebonis exlorsit, in canonicorum grave dispen-
rensh ipsis commillii. dium et jaciuram, nihilominus etiam, eis coniradi-
(Anagiiiae,v Kal. Februarii.) centibus el invitis, reddilus inutiliiatem eeciesia;-
• OlimJ. de Cella, Albaierrensis abbas (462), lem- convertendos suis usibus applicare, et mulla-,prse-
pore bonaememoriaeC. papse, prsedecessorisnostri, lerea damna el gravamina dictis canonicis contra
ad apostolicamsedem accedens, ut suam ecclesiam n juslitiam irrogare prsestimens.
cum consilio Burdegalensis archiepiscopi Praeterea, saepediciusabbas, II. de Burna, qui;
(465), metropolitani sui, de personis idoneis ordi- ecclesiai Albaterrensis canonica in ipsius manibus
narel, indulgenliam , sicul dicitur, impelravit. resignala,_et, a populoejusderacastri cxpelila ticen-
Yerura, quidam canonici Albalerrensis ecclesise, tia et accepta, volum emiserat de suscipiendoiu
anle regressum abbatis, ipsius abbatiae provenius monasterio bealaeMariaede-Fsesialiabitu inonacliali,
resideniibus in ea canouicis nullaienus posse lunc in eadem ecclcsia iuxta ollas carnium in canoni-
(460) Iniperfecta nimiuin, apud auctores novae ibid. col. 1126.
Gallim Chrisiianm, lom. II, col. 1122 abbatum de (462) Incognitus prorsus auctoribus.novoeGalliw-
Tenalia series, nulluiii inler Guillelmum11, anno Clirhiiunm hic Albalerrensis abbas. Nullum agno-
1189, et Ameliiini vel Ametinuin, anno 1266, lmj'us sctini inter Willeluiura anno 1188, ei Aimericuin
inonasterii abbatera nieniorat. anuo 1229. Ibid., col. 1488. llonasterium Albater-
(461) Idein dicenduni est de cbronologica serie reiise, olim a 15.Mauro iiislitutimi, r.unc esl eccle-
abbatum nionaslerii de Madion. Quis ei dederil ini- sia collegiata S. Salvalori dicata.
lium, quove lenipore, jtrorsus sibi ignoluin esse con- . (465) DearchiepiscopoBurdegalensi jam dictuni
fitcntur-auclores doclissimi; nullumque monasleiii esl ssepius.
htijus abbslem anie auiium 1251 meraoranl. Id.
247 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. VI. 248
corum scandalo dicifur delinere. ArehiepiscopusA lerpositam, de personis niinus idoneis et indignis
quoque prsefatus, pro reoeplione R. de Belundo, fraudulenter fueril celebrala, nee ijjsius ecelesiue
clerici sui, qui fere illitteralus esse proponilur, di- ad receptionem eorum sujipcterenl faculiates, nisi
cens se super Iioc ex parte noslra iilleras exsecu- in tesies coulra ipsos recepios, ei processuminqui-
torins suscepisse, quarura copiam saepius requisilus sitionis, quam vobis sub bulla nosira mittiinus in-
faeere denegavil; tlicios canonicos, exeommunica- terclusam, ralionabile aliquid objecerint et pro-
tionis in eos sentenliam proferendo, et multa eis barint, volumus, el per apostolicavobis scripta prse-
gravamina irrogando, eonlra itislitiam molestare cipiendo mandamys, ut ordinalionem seu instilti-
iion cessat. Nos autem, cum hrec non possemus sub tionem eorum, auclorilaie nostra suffulii, nullius
dissimulatione transire, venerabili fralri nostro, contradictiouis vel appellationis obsiaculo, penilus
episcopo, et riileclis fi.Iiis,L. et Riccard. archidia- irriletis.
conis Petragoricensibus, dedimns-in mandalis, ut, De benignitale tamen apostolica; sedis, eidem
convocaiisdileclisfilils de Bornelo (464) de ecclesiseac ipsis providere volentes, concedimus, ut
Corona (465),et.... deCancellala (466), Abbatibus.et hi, qui fueriut idonei, si lamen Ecclesite suppetuTU
aliis viris religiosis Deum timeniibus, quos noscc- facultates, de novo in Ecclesia recipiantur eadem,
rent evocandcs, ad ecelesiam ipsam accederenl, et B el fralerna charitate iraclenlur; eos autein, qui
inquisiia de praemissis, lam per cationicosejusdem super iis lemeritate aliqua proesumpserinlcontraire,
loci quam per alios, veritale, quod irivenirent per per districtionem eeclesiasiicam, monitione prae-
suas nobis lilteras intimarent, ul, per eorum rela- missa, sublaio appellationisobstaculo,compescendo.
lionem instructi, in ipso negotio securius procedere Caelerum, si prsefaius archiepiscopus aposlolicas
valeremus. Sidemvero, super his aposlolicorecepto lilteras, quas de canouicando in eadera ecclesia
mandato, accedenies ad locum, et dictos abbates et R. de Belundoclerico, se recepisse proponit, non
alios religiosos quos vocandos cognoverevocanles, duxerit exliibendas, aut tenor earum fuerit legitime
cum abbates de Corona el tle Borneto copiam habere comprobalus, ab impelitione ipsius archiepiscopi,
nonpossent.Casirensi (467) lamen abbate.... de Bor- auclorilale nostra, eamdem ecclesiam, nullius con-
neio.... de Septemfonlibus, prioribus ei roullis tradiclionis vcl appelia.lionisobslaeulo, absolvere
virisprudenlihuseisdem astanlibus, cum quibusdani non tardetis, et si quid ab ipso hac occasione
canonicis Albaterrensis ecclesisc,qtianio diligenlius factum esi, irriuim denuntietis penitns el inane.
potueruni, super instiiutioiie, modo inslituendi, ac Proefatumvero 0. de Burno qui cononkam Albater-
etiam iiisliltitis-ipsius rei, studuerunt inquirere ve- _-,rensis ecclesisedicitur resignasse, ac votumemisisse
riiaiera, et allestationes reci'ptasscriplurse memoriae suscipiendi liabilum monaclialem, per districtionem
commendantes, eas nobis iransmitiere curaverurit. cogatis ecclesfasticara, appellalione remota, ul mo-
Verum, cum mulli, tam clerici quam laici, requi- naslerium quod vovit intrare, vel aliud regnlare
sili ul ferrent testimonium veritati, essent in castro sine dilalionc quaiibet adeal, ibi regulaiem habi-
Albaterrensi, el vellent accedere, iiuntiis ipsios tum suscepiurus. NtiUisliueris obstanlibus, si qu;o
abbalis claudenlibus portas caslri, exire miniine apparuerinl harum tenore tacilo a sede ajiostoiica
potuerunt. Ipse quoque abbas et II. de Burno se iinpelralse.Quodsinoiioinnes, etc duo vestriiin,elc.
ahsenlarunt pro susearbitrio volunlatis. Nos igilnr, Daluin Anagnise,v Cal. Febr. ponlificaius noslri
inquisiiione stiper proemissis diligenter inspecta, anno sexto.
quia per eam inlellexiinus evidenler, quod idem CCXVll/.
abbas dileclum liliuni, magisirum B. Albaterrensem EISDEM.
canonicum, post appellationem ad nos interpo- Ul abbatemAloalerrensemad restiluentlamB. Alba-
sitam, et iier arreplum ab ipso, ecclesia Sancli lerrensi canonicoecclesiamS. Jacobi compellaut.
Jacohi spoliaraf, vinum de vineis ejus acceperat, fAiiagniac,v Kal. Februarii.)
nec permiseral eas posimodumexcoli, unriefuerant Q Ex litleris veiieialiilis fralris noslri epi-
incultae diraissoe, restiiutionem plenariam abla- scopi (468) ct dileclorum filiorum, L. et R. archi-
torum, e.t salisfactionem de injuriis ei damnis diaconorum Petragoricensium, nostiis est auribus
illatis ei ab ipso ahbale decrevimus faciendam. iiitimaiuro, qiiod cum ad querelam dilecti filii, ma-
Cum autem canonicorum ipsorum ordinalio supra-- gistri B. Albaterrensis canoniei, eis dederimus in
dicta, posl appellationemad sedem aposlolicam in- mandatis, ut ." abbatem Albalerrensem (469).

(46^) Anno 120t, Raymunrius t erat ahbas de riensem 1. pertinel. Vide auelores novse GallimChri-
Borneto, ex coiiice, 2670 Bibliolh. Colbeiiinae. itiunm, anno II, col. 1504.Post Stephanum anno 1179,
f° 169, c 2, teste Baluzio. Pelrum, incerlo, mox R. anno 1225, hujtis
(465) Vide epistolam libri quinli 98. monasierii abbales memorant.
(468) Raimnndus IV de Chnleauneuf, Petrago-
{466) Pclrus I Raimundi, abbas de Ganeeiial:i ricenses
reperilur ab anno 1199 usque ad annum 1218,quc annum infulas gessil ab anrio 1197, usque ad
mortuns esi, polius ahdicavit. Gull. Chrisl. t. tl, 1208, quo, ex manriato Innoceulii, episco-
col. 1505. pali flignitale propier excessus suos exulus est.
(467) Agilur hic, procul dubio, de abbaie mona-• GatLChrht. l. 11, col. 1471.
Eterii B. M. de Castiis, quod ad dioecesimPetroco- : (469) Vule nolas ad epistolamsupcriorem.
249 PONTiFICATUSANNOVI, CHRISTI 1205. iJSO
auctoritate nostra compellereni ad restituiionem A quod factum, aut verbum conlumeliosum mulie-
ecctesiaeSancli Jacobi, et rerum aliarum, qnrbus • ribus illis objicereht, idem Quintavallis, el ftliossuos
idem magisier se dicebal fuisse spoliatum injuste, exhmredarel el fiiias (475), et a se propriam reroo-
ipsi pro eodem magistro senlenliam protulerunt, vercl itxorem. Quocirca, [raiernitati tum per apo-
adjiidieanles illam ecclesiam reslituendain eitlein; stolica scripta mandainns , qnateiiiis inquiras de
. cai senientiae eotlem abbate prsesumenle temere prwmissisdiligentius veritatem, el, si rem noveris ila
contraire, ipsi jutlices ipsum abbatem et presby- esse, cum licitum ftierit jTiramenlum,sedmandalum
- teros, qui in ipsa ecclesia celebrabant, excoinmu- illicilum, proeclictisfiliabus Joannis Beriii ut revo-
nicalionis vinculo aslrinxere, conlra quatn teinere cent roandalum illutl " injungas. Alioquin , prw-
venientes in eadem ectiesia divina celebrare prae- dictum Quinlavallem (476), ad mandati observa-
sumiint, lanquam jiiraenta in suo siercore putre- lionem illius, aucloritaie noslra sufjullus, denunlies
scentes. Quocirca, discretioni vesirae per aposto- hon teneri.
lica scripta districle prsecipiendo mandamus, qua- Datura Anagnise, ni Non. Februarii.
tenus praediclainresiiuiiionis sententiam, quam nos CCXX.
.eidera magisito per alias liueras decrevimus fa- MARTURANENSI EPISCOPO (477), ET DECO-
ciendam, ae sentenliam excommunicationis latam RATIO (478) , ET SANCT^E MARI.-E DEAQUAFOR-
in presbyieros.... abbalein, el alios contradictores, " MOSA ABBATIBUS, ET TIIESAURARIO MARTURANENSI.
sicut raiionalriiileresi prolata, facialispcr censiiram Ul inqtiiranl de permutalione ecctesiwde Bolrano,
ecclesiasiicam, appellaiione re.moia, usque atl sa- inier ubbalem convenlumqueFlorensem, el archie-
tisfaciionem idoueani irrefragabiliter observari, phcopum ecclesiamqueCusenlinum.
- .
eis, si, posl excoinuninicaiionissenieniiam latain in (Anagnise,vm Id. Februarii.)
ipsos, constiterit temere celebrasse divina , pcenam Significaniibus olim dileclis filiis.... abbate et
canonicam, auctoritate noslra sufftilli, sublato ap- fralribus monasierii Florensis (479), aecepimus,
pellationis obstaculo, infligenles. Tesles autem, elc quod inoiiasierium "ipsum posituin iu montanis
Nullis liileris, etc Qtiod si non omnes, elc. Duo usque adeo esl ventis exposiium, ut, prse acerbUate
vcslrum, elc el assiriuitate frigoris, hiems non soltim sibi ver
Dalum Anagniae,v Kal. Februarii, anno sexto. vindicaverii et autinnnum, sed in menses aestivcs
CCXIX (470). suos lerminos dilataril. Patet etiam locus ipse ire-
ALATRINO EFISCOPO (471). cursibus malignorura, per lioc non modicum quieti
De irrilando juramenlo pro.salisfactioneinjurim (_ fratruni adversus, ei perplurimum conlrariussospi-
illiciie exlorlo. tali. Ciimquelocus quidam, qui Bolranus dicittir, et
(Anagnise;111Non. Februarii.) ad ecclesiam pertinel Cusenlinam religioni esse
Quinlavallis vkarius (472) nostris auribus inli- idoneus referretur, iclem abbas cl fratres nobis
mavil, qiiod cttm olim filiw sum cum Giborga el Ve- humiliter supplicarunl, ul eis stiper hoc palerna
nelia, filiabus Joannis Berlii, ad verba el eliatn ver- dignaremur solliciludine proviriere. Nos igitur.ut
bera devenhsent, idem Quintavallisprooffensa qtiam flos transiret in botrum, in favorcm religionis eortim
filiseipsius aliis (175) irrogarmu salhfacere cupiens petilionibus annuenles, venerabili fralri nosiro.....
de consiliovicinorutnmutieribusillis el consctnguineis arcbiepiscopo, et dilectis filiis, capiiulo, Cusenti-
suis prmstliiljuramentum, ul pro ipsa offensa earum nis (480), nosiris dedimus litteris iu mandatis, ut
mandalo parerel, quceabipsojuramenlo recepto(474) ab abbaie ac fratribus ipsis, juxta sestimationeni
lale illi sub debito jTifamenli dedere iiiandaiiim ipsius archiepiscopi, recepto escambio compeienli,
quod si quando filii, vel filim, aul uxor illius ali- prsediciuralocura cum perlineuliis ipsis assignare
(470)Reperilur inter Decrelales, lib. iu, til. 24, 1D nensem ecclesiam, anno 1170, pertinebat abbalia
.De jurejurando, cap. 23. Varias lecliones dainus. S. MarisbDe Cttratto, ordinis Cislerciensis; tibi eo
(471) Leander, episcopus Alairinns, seriebat (empore B. Joaehinnis abbas fucral ordinains, prx-
anno 1200. Decessitcirca annurn 1222. Ughell. Ital. cipuaqtie gratia pollebat apud opiirnnni Maiiurani
sacr. t. i, col. 529,- anlistitem , Michaeiem, a quo non lam indullnm
(472) Deest haec vox in Decretal., ul infra cum obiiiniil, qtiam assensum in ea privilcgia /juse
olim... Quintavatlis. Alexantler PP. III orriini Cisierciensi concessisset;
(4751Decreial.-add. mulieribus, et legunl infra vid. Ughel. loc. cil. Jacet h:ec ahbatia Cnralii ad
quod earuni mandalo pareret, prseslililjurameniiim. ripas fluvii Croialis in ilioecesi Marinranensi, olim
(474) Decreial.om. ab. i. j. r., el infra : vet fiiiw. ingens uionasteriiim, et J':UIIab Ughelli leiiiporibus
. (475) Decrelal legunl fllias el filios exhoerednref; exiguiini, ul reliqua Calabiiae sub Comincudarum
et oraiuunl quse infra cursivo characiere dislin- et Conimeiidatortiiii gemenlia onere. Fundatam
xiinus. fuisse anie animm 1060 a Rogerio Marturanetisi,
(476) Decrelal., eum. constai ex liueris Horiorii PP. II. Curaiiiini ordini
(477) Quis fueiit, uinc lemporis, Marturancnsis Cislcrciensi inrorporalum 1'uit circa nnmim li02,
episcopus,ignoraliir. Micliaelein,quintuni Marturani juxta Mmiriquez. (Annal. ord. Cisterc. tom. 11.)
atitislilcm,anno 1179, cecumenicoLaterar.ensi con- • llujiis coenobiiprimus_Cistercieiisisabbas racmora-
cilio inteifiiisse doeel Ughellus : mox, Philippuin, tur Columbus, cuf successit Joachimiis, qui evasit
sexuim ejusdem ecclesisepraesulenv sed annuo tan- prinius Florensis abbas.
tum 1220,memoral. Itul. saf.r. I. IX, col. 559. . (479) Vide epistolam hujusce libri sexli 157. -
(478; Legcndum forsan, De Curatio. Ad Matura- V480)Vide nolas ad epistoiam supra cilaiam.
251 INNOCENTIlIII PP. REGESTOIUJMLIB. VL 252
ciirarenl, Hlud in eos ita libere conferentes, sicul. 4, riinlj sed snis usibus deiinenl, e( intendunt liabiia-
escambium ad ipsos libere deveniret, nl, sicut cula facere in meditullio dioeceseosCusentinee, et a
monasleriiim Floris ad nos nullo periinel mediante, loco prislino iiohint aliquatenus separari. Cum,
sic monaslerium quod consurgerel in Bolrano ad nos autempropterhoc lam dictus abbas cum quibusdam
nullo medio perlineret, dileclis quoque filiis ex fratribus suis, quam quidam ex canonicises
S. Spirilus, et ' de Coralio abnalihus, et fratri parie capituli, ad noslram praesentiamaccessissenl,
R. de Fotian. dedinius in pra;ceplis, ul ipsi eos ad qiiificoram nobis proponere voluerunt, intelleximus
id, monilionepneiriissa, per censnram ecclcsiaslicam diligenter. Nos vero, licet eisdem abbati el fratribus,
compellerenon differrenl. Cseleruni, sicul ex lilleris suse reiigionis inluitu, paterna velimus solliciludine
prasfati arcbiepiscopi et diclorum abbalmn acce- providere, quia lamen pati nolumus, nec dehemus
pimus, idem archiepiscopus mandalum noslrum ul liedalur enormiter ecclesia Cusenlina,i»liendentes
exsecuiioni demandans, ecclesiamBotrani cum leni- etiam, quod idem arcbiepiscopus, in favorem reli-
inenlo suo, et nemore, ad ntilitatcm mensacsuse, in gionis, sine speciali mandalo nostro, ex ipsa per-
ejusdem nemoris parte cenis linibus designata usu missione canonica cerlam partem possessionum
lignorum in perpetuum reservalo, assignavit abbali suarum conferre vahierit per se ipstim, discretioni
el fralribus memoralis, el reeepil ab eis ecclesiain 6 veslraeper apostolica scripla mandamus, quatenus in-
Bottul. cum tenimenio suo, et alio lenimento, quod quiratis super prxmissis diligenlius veritatem, et, si
Canale vocauir, eiecclesiam Sancti Martini deJore competens esl recompensatio, quam recepit archie-
cum perlinenliis suis, quam prsedecessor ejus cum piscopus memoralus, aul compeiens offeratur, ipsa
ronsensu capiluli fralribus eisdem concesseral, el reeepta, commutalionem praedieiam faciatis per
tenimentum in Syla magna, quod muliis nominibus censuram ecclesiaslicam.sublato appellationisobsla-
nuiiciipaliir, sicul in inslrumeniis confectis exinde culo, firmiter observari. Alioqtiin, cum absque com-
plenius coiilinelur. Ut autein commuiaiionis ulilila- pctenti recompcnsatione, juxta mandaii nosirt leno-
tem nobis brevius iniimarel, constanler assernil, rem, fieri non debueril, eam in irritum' revocelis.
quod pro lerris, quas dedil, meliores et plures in Quod si non omnes... tres, elc.
quadruplum, pro uno molendino duo eum fulla una, Dalum Anagniae, vm ldus Februarii.
pro neniore nemus majus et melius, pro vineis vi- . , CCXXI.
neas meliores el plures ab eis recepit, sed sola tan- ARCHIEPISCOPO (481), ET CA.K0NICI3 EBBEDUKEKSIBUS.
tum tenimenti Syhe distanlia in considerando Vt maghtrum P. scriptorenj.papm in canonicum et
eseambio arbitrium impedivit, cum defecms, qui fratrem recipiant.
propler loci rcmotionem infertur, recompensalionis (Anagniae, iv Non. Februarii.)
magnitudine supplcatur., Praedicti vcro canonici Cum vobis dedimus in mandalis, ut dileclum
reniienles, dicto escambio assensum ininimeprse- filium, magistrum P. scriplorem nostrum, in cano-
bnerunt, asserenles non esse commuiaiionem hu- nicum reciperetis ei fralrem, el prabendam, qusein
jutcemoiii eompetenlem, nec opporiiinam, aut utilem Ebredunensi ecclesia lunc vacabal, procuraiori ejus
ecelesise Cusentinx, utpote qnss in suis bracbiis ob noslram et aposlolicae sedis reverenliam confer-
mnpuiatur, et muiilatiir in membris, ut defbrmis relis; cumque vos mandalum noslrum noluisseiis
appareat, el omnibus aspieieniibus, pateal in deri- implere; verum (sic) super IIOGad vos mandaium
sum. Proposncriinl elinm, quod locus Botrani adeo aposiolicum cmanavit, dilectis filiis..... Clusin.
est ulilis, necessarins, et vicinus ecclesiseCusen- et Boseoldunens. (482) abbatibus, et prae-
lina?, quod, in bis liostilitatis temporibus, in com- posiio Ultien. exseculoribus deputatis, per quos
portandis viclualibus, incidendislignis, etpercipien- etiam irritum mandavimus nunliari, si quid de
dis aliis usibtis, Eeclesia non Iaborat, et illud quod praebenda posl primi mandali nostri receptionem
ipsis pro escambio oficrunt abbas el monachi me- aliler ageretur. Yos autem proposuistis, in exseeuto-
moraii, in larilum esl a civilate remotum, quod vix ]) runi praesemiaconsiiiuti, quod ex indulgentia sedis
per di;otam illud polesl adiri. Dant elenim partem apostolicaecertus canonicorumnumerus'in Ebredu-
lenimenti, quod babe.nt in Sylis, a bonae niemorite nensi ecclesia fueral inslilutus; qui, quoniam erat
rege Tancredo concessam eisdem cum scandalo Cu- plenus, nec litleras nosirae faciebanl de insiitutibne
sentinorum oinniiim, qui suas consueludineset usus hujusmodi mentionem, ad ampliandum eum non
in Syla babenles, suo se jure privari nullalenus pa- eralis aliquatenus compellendi. Veruni, cum inslan-
lerenlur, asserenles, quod locmn, quem dant habi- lia rogavislis, ul significarent nobis per suas litteras
tare non posse propler frigus et guerras, non dese- verilalem, humiliter promittentes vos eumdem

(481) Arcbiepiscopales Ebreduni infulas tunc col. 1075,


lemporis gerebal Guillelmus IV, de Benevento, (482) Legendum videlur Boscoiliinensem. Monaste-
anlea episco[jus Diniensis, uli volunt aliqui; ex rium Boscodunense tunc regebat W. notus ab
canonico Forojuliensi , Carthusianum professus anno 1201; cujus temporibus Joannes, de S. Paulo
est in Carthusia Montisrivi , in qua el prio- eardinalis, aposlolieae sedis legatus,. inonasierium
rem egil; inde ad episcopalum raptus, latidem illud invisil. Memoraiur adbuc anuo 1203. Ibid.
archiepiscopus Ebredunensis eligilur anno 1184. col. 1104.
PervenU ad anuuui 1208. Gall. Christ. t. IJI,
- "
253 , PONTiFICATUSANNO VI, CIIIUSTI 1205. 251
scriplorem in fralrem el canonicum recepturos, si. A nullum praejudiciuin vobis contra indulgentiam
praedicta indulgentia non obslante, ipsum recipi vestram in posiernm volmnus generari. Quod si
mandaremus. nec nunc ."elitun quod scribinius curaveritis adim-
Nobis quoque per vestras litteras intimaslis, plere, noveriiis nos eisdem exseculoribus per apo-
quod, oum duo ex concanonicisvestris praebondam stolica scripta dislricte prsecipiendo mandasse, ut
in eadem eeclesia non baberenl, aliereorum prse- ipsi mandalum apostolicum, sublato cnjuslibet
bendamvaeantemcum inslantia poslulabat, adden- conlradictionis el appellalionis obstaculo, exse-
tes quod tres ex vobis prsebendas in eadem ecclesia qtiantur, contradicloies, si qui fiierint, aut rebel-
per sedem aposlolicam fueraist assecnli. Verum, Ies, per suspeiisionis ab officio el beneficioel ex-
quia nuntius ejusdem scriploris proposuit coram comimiuicalionis sentenlias compescenles. Tanlo
nobis, quod prwbenda ipsa tanditi jam vacarat, autem ferremus molestius, si contra mandalum
quod ad Nos ejus fuerat donatio devoluta, ne re- iiosirum aliquid agcrelis, quanlo non lam cidcm
maneret quod de eodem scriplore incoeplum fuerat scriplori- nostro quam nobis videremini lurpitis
inexpletum, vobis prsecipiendo mandavimus, ut, si illusisse, si, cum mandatb noslro semel et iterum
prsebenda ipsa landiu vacavisset, ipsam, et stallum vos duxeritis exponendos, nunc illud exsequi dif-
in cboro el Iocum in capilulo assigijare ipsius nun» ferrelis.
lio curaretis, super hoc praedictis exsecutoribus lllis scriplum est in eodem fere modo, usque-com-
exsequendi aucloriialem, et compescendi eos qui pescenies. Taliler igilur mandatum apostolicum
resislerent, concedenles. C;eierum, praedicti abbas impleatis, ne provisio dicti scriploris, quse non
Boscoldunensis, et prsepositus Ulliensis, per absque negligenlia veslra dilata videtur bucusque,
suas nobis Jitleras inlimarunt, quod, cum coexse- ulierius differatur, nec nos de cailero super hoc
«ulor eorum interesse non posset, Ebredunum ipsi scribere compellamur. Quod si non omnes...duo
pariter convenerunt, ubi, repelcntibus vobis cx- veslrum, etc.
ceptiones praedictas, el proponeniibus ooram eis, Datum Anagniae, iv Non. Februarii, pontificatus
lam super inslitulione numeri, quam ejus comple- hoslri anno sexlo.
tione et indulgenliaeverilate, fuit eis suffieiensfacta CCXXII.
fides, in nume.ro tamen ipso qnodam episcopo, et ABCIUEPlSr.OPO CUSENTINO (485).
nobili viro, R. de Bellojoco, et quodam regulari Ne
anliquas Ecclesiai suai consueludines•
permutet.
canonico computalis. Constitit quoque ipsis, sicut •
(Anagnia3,Non. Februarii.)
per easdeni nobis litteras iniiiiiaruni,quod dicta C In diversis Ecclesiis diversse consiictudines oh-
praebenda tandiu jaiu vaearat, quod ad nos ejus servantur, sicul tua discrelio non ignorat, quas
erat donatio devolula. Cum autem exsecutores ipsi Roniana Ecclesia non resptiil vel condemnat, uisi
deliberare snper propositis noluissent, ab eis huini- canonicis non obvierit insliuitis. Sane, dilecti filii,
'
liler poslulastis, ut significarent nobis super bis canonici CuseiUini, nobis liuniiliier intimaruni,
omnibus veritatem, quoniam paraii eratis ipsum in quod, cum Ecclcsia Cusenlina sit una de anliquio-
t canoiiiciimet fralrem recipere, si de nostra proce- ribus Ecclesiis regni Siciliaj, suasque consuetudincs
deret voluntate, non obstantibus esceplionibus su- sacris canonibus non discordes circa celebralionem
pradictis, licel eas ralionabiles crederetis. Quamvis divinorum,"eonstitutionem vicariorum, elobsequia
.auiein, ex eo quod praebenda illa, quamquemdam clericorum, habuerit ab aniiquo, quas praedccesso-
canonicorum veslrorum petere, qui nonduni fuerat res tui, arcbiepiscopi Cusentini, lilterali el providi,
prsebendamadeplus, per vestras nobis litteras inti- noluerunt aliquatenus iinmulare, tu, nequaquam
maslis, sicut exseculores ipsi nobissignificare cu- praedecessorumluorum exemplis adhaerens, mulia
rarunt, ad donationem nostram fuerat devoluta, proponis de anliquis et approbalis Ecclesias tttie
et personae illae ad excusalionem lanltim inter consueliidinibus immulare. Quocirca fratcrnilatem
canonicos computantur, el quia slalutum ab ecclesia D luam monemus, consulimus el horlaniur, per apo-
veslra numerum post obteniam indtilgentiam ex- slolica libi scripta niandantes, quatenus rationa-
.cessistis, de jure possemus aliler processisse, quia biles ecclesiaeluseconsuetudines et aniiquas teneas
lamen vos mandatis nostris exponitis, et parali elobserves , nec lu ipse eas immutes, nec per-
estis noslrum beneplacilum adimplere, de noslro 'miitas ab aliis, quantum in te fueril, immulari.
vobis meritum comparanles, discretioni vestrse pcr Datum Anagniac,Non. Febrttarii.
nposlolica scripla mandamus et districle praecipi- ccxxm.
mus, qualenus eumdem scriplorem noslrum, qni DECiSO(484) ET CAP1TUL0 EDtlOICENSI.
vobis el ecclesiaeveslrae in mullis existere potcril eis ut si qnid conlra ipsorum jura in liUe-
]ndulgel
fructuqsus, in fratrem vestrum et canonicum ad- ris apcslolicis impelralum futrii irrilwu cen-
miltaiis, nuntio ejus slallum in choro, et locum in seulur.
capitulo, et praediclam praebendam, omni dilalione (Anagniae,vnild. Ffjbrnarii.;
et excusatione cessante, assignetis; ex hoc atitem Sicut noslro imminel officiopro\idendum, tu quse
(485) Vide notas ad cpistolam bujusce libri (484) t XVI. Radulfus deCierrey, anno!201, iu
sexti 157. Ucgesto 51 cliartartnn thesauri, solo -primo apie«
.255 LNNOCENTII III PP. RECESTORUMLIB. VI. , 256
in ecclesiisDei rationabiliter staluunlur, de favore .A in Ecclesia Dei lemeritale cujuslibei perperam at-
apostolico debitam obtineanl firmitalem, ita provi- lentaiitur, volumus el intendimus, prout ad no-
dere nos convenit, ut ex his, quse conlra raliona- slrum speclaiofficium.exsiirpare. Dileclissiquideai
Jjilia Ecclesiarum slalula, verilate lacita, impetran- filiis... Decano (484*) et capitulo Ebroioensibus,
tur, nulliim ipsis Ecclesiis praejudiciumgenerelur. significantibusnobis, accipimus,quod in Ebroicensi
ldeoque, ad exemplar felicis recordalionis Lucii dioacesia paucis retro lemporibus qusedam consue-
papae,praedecessorisnostri, pracsenliumauctoritate ludo pcssima inolevil, ut videlicel, cum aliquam
sialuimus, ut, si conira antiqtias et rationahiles, parocbialem Ecclesiamvacare contigeril, ac post.
el auctoriiale sedis apostolicse confirmalas consue- modum alictii fuerit canonica collatione donata,
tudines Ecclesise vestrse, aliquid fuerit, ipsarum venerabilis frater nosler... Ebroicensis episcopus
consueludinum mentionc non habita, iinpetralum (485), ftuclus et proventus ipsius Ecclesise per to«
in pryjudicium juris vestri, viribus careal, nee tum illtim annum post insliluiionem personae, cum
ullam habeat firmitatem, nisi forte Romanus pon- inlegritalc percipial; unde contingit aliquando, ut,
lifex aliud ex certa conscientia duxerit ordinandum. pro babenda possessione conlinua el quiela, Per-
Nulli ergo, etc. sonaefruclus Ecclesiarum ullra quam valeant redi-
Datum Anagmae, vin Idus Februarii, anno " mant ab episcopo memoralo, et sibi quaeranlvictiiin
sexto. etiam aliunde. Rurales prseterea decanatus cpisco-
CCXXIV. pus idem, ut dicitur, ad firniam vendere' non for-
E1SDEM. midat. Cum igilur baec procul dubio delestabilem
Indulgenlia similis. sapiant pravilatem, el a domo Domini sit hujus-
(Anngnise,vin Id. Februarii.) modi vilium penilus repellendum, discretioni ve-
Cmnboui judicis sit lites dirimere, non augere, slrae per apostolica scripla mandamns, qualenus
nos, sicui ad nostrum speclat officium,quscstiones eidem episcopo ex parte nostra curetis districlius
ijiise inter ecclesiasticos viros emergunt, libentius inliibere, ut atlemptare talia non prsesumat,ipsum
volumtis sine tlebilo terminari, quam pro defeciu ad hoc, si necesse fuerit, appellatione remota, di-
teslium remaneanl indecisae. Eapropter, dilecti in slrictione canonica compellentes. Quod si non om-
Dominolilii, vestris justis poslulalionjbus annuen- nes, etc., duo vestrum, etc.
tes, aucloritale vobis prsesenlium indulgenms, ut, Dat. Anagniae,vm Idus Februarii, anno sexto.
cum inler vos et episcopum veslrum super consue- CCXXVI.
ludinibus Ecclesiaeveslraealiqua fuerit exorta con- (£ ABBATIBOS DEALNETO (486), DEARDENA (487), ETDE
tenlio, liceat procuratori vestro tres vcl quattiorde FONTANETO (488).
eanonicis ejusdem Ecclesiae,viros omni exceptione Mandal eis, ut abbalem el conventumSancli Audoeni
majores, inducere, ad perhibenditm lestimonium Rothomaoensisa promissionibusbeneficiorumcm-
veritati, quibus tanquam legitimis lestibus sine du- tra staluta Luleranen. conciliifaclis absolvanl.
bitatione credatur. Nulli crgy, etc. (Anagnirc,u Non. Februarii).
Datum, ut supra. Siciil statula sacrorum canonumdesideramus ab e
CC5.XV. emnibus illibata servari, sic quse contra ea prae-
ABBATI DEPERSENIA, S.BE BAIRO, stimptione cujuslibet aiienianuir volumus firmiiate
H. ilil IIIDIAC0N0,
CANONICO CAtNOTENSI. carere, illorum severitate debila punientes exces-
Vt pravam consueludinem ui dimcesi Ebroici super sum, qtti, volunlatemvel utililatem propriam alten-
parockiates ecclesiasaboleri curent. deutes, vigorem ecclesiasticum 11011 meiuunt ener-
(Anagnise, VIIIItl. Fcbruarii). vare. Ad audieiiliant siquidem noslram diiectorum
Sicut ralionabiles consuetudines et honeslas fir- filiorum... abbatis(4S9) etconventus Sancti Audoeui
mitatem volumus omnitiiodsm obtinere, sic ea quse Rothomagensis, signilicatione pervenil, quod, oc-
R. notus, teslis fuit cum Luea episcopo composit.o- ,I) i IV. Henncus pncerat annis 1209 et 1210, Ga-
nis factse inter Joannem, abbalem S. Taurini, el pllulo Bajocensideditanno i211 jus patronatus, de-
Thomam de Loiis. Reperitur adhuc annis 1207, cimas et terras ad suum monasteritim peitinentes
1209 et 1219y in variis chartulariis. Fil ultimo in paroobia de Longivillers.»
hoc anno episcopus. » GalL Clirisl. lom. XI, (487) RobertusII, abbas de Ardena, virginti sex
col. 621. annis siimma laude monasterium rexit, et anno
(484*) Vide epistolam 225. 4206 omnium calculo -diguus invenius est, qui ad
(488) Lucas, ex canonico archidiaconus, ex ar- totius ordinis apicem ascenderel. Yila posierior
cbidiacono decanus, ex decano episcopus, annol205 elecii spem delusit elecloruin; luxui, dissohitioni,
ex chronico Uticensi, et eonfirinaius die 16 Februa- liberalitali iicentius indulgens, loco et dignilate
rii ab apostolica sede, piaefuil usque ad annum molus esl. Annal. Praimonslrul. lom. I, col. 190.
1220, 50 Januarii. Gall. Clirist. t. XI, col. 582. (488) Pauca de abbatibus Foiilaneli inenioraiit
'(186) De abbatibus Alneti, eirca Iiaec^tempora, aurtores novaeGallia; Clniuiana;, tom. XI, ool.414.
sic apud auctores nova; GulltmClirhtiance, lom. XI, « VI. Robertus II... ex abbate Fontaneti, anno
col. 445. 1195 Jaclus est abbas Fontancllensis. VII. Gaufri-
t III. Joannes I, abbas lcrtius, quo sedente in ho- diis II, ex priore Cadomensi fit abbas Ftmianeii.
norem B. M. dedicata esl eeclesia III Kal. Maii1190. VIII. Alexandersedebat anno 1215, elc. >
Sedebal adhnc ainiis 1200 et 1201. (489) Gaufridus, abbas S. Audoeni,-occurril in
c57 •' PONTIFIGATUSANNOVI, CIIRISTI 1203. 258
casione promissionum faclarum olim a prsedeces- A . duas equilaturasaufercnteseidem, sed coniili com-
soribus suis et ipsis contra Lalerancnse coneilium, municare viventi, et mortuo cxsequias Udeliler de--
de bencficiis non vacanlibus et pensionibusinlerim bitas non dubilaveras exhibere, praifati episcopus
exsolvendis, adeo aggravantur, quod, inter haecet el arcbidiacomis, ctitn prior S. Ursi ullaicnus inler-
alia guerrarum incommoda constituli, non potermit esse .iioii possel, el lu, sexties peremplorie cjtatus
exsilihus monasterii redditibus snstentari, nisi eis ab eis, noluisses per le vel per nuntiuin in eorum
per sedem apostolicam celeriter suceurralur. Cum praesentia comparere, tibi eeclesiaepropler bocin-
igilur, ex injunclo nobis aposlolalus officio, Eccle- terdixerunt ingressum. Proeterea, dictus abbas pras-
siarum omnium gravaminibus paterna teneamur dictorum, episcopi, praepositi, et archidiaconi Au-
sollicitudineprovidere, discrelioni vestrae per apo- guslensium, litteras nobis exhibuit uiramque sen-
stolica scripta mandainus, qualenus praefalos abba- tenliam conlinenies, in quibus sigilla lanlum epi-
leni el monachos a promissionibus beneficiorum, el scopi et arcbidiaconi, et quasdam alias, super
pensionuin, factis conlra slatuia prsedicti concilii, reslitutione ecclcsia; de Semoing, in quibus eoruin-
auctoritate nosira, sublalo appellationis obstaculo, dem trium dependebant sigilla. Verum, e contrario
absolvenles, non pennitlaiis eos occasione bujiis- tuus asseruit procurator, quod seiuentia lata contra
mod: ab aliqnibus moleslari. IIIosvero quos vobis B ie super ecclesiam de Semoing debebat iniia judi-
promissiones ipsas fecisse constiteril poena non cari, quia fuerat promulgata tinn posl appellationem
differatisdebita castigare. Ntillis lilleiis, ete. Quod ad nos Iegilime inlerposilam, pro eo quod locus
si non omnes, etc. Duo vestrum, etc. eral lihi de jure suspcctus, cum propter hostilita-
Datum Anagnise,n Non. Februarii, anno sexlo. lem ad eum securus aceedere non valeres, lum con-
tra juris ordinem consttetum, pro eo quod lite non
CCXXVII.
EPISCOPO conteslala tesles recepti fuerinl, et senlentia qtiasi
GEBENNENSI (490,. lum eliam lanlummodo a duobus,
Sentenliu in causa, qum inter ipsum et iiobatem de diffiniiio dictata,
Si&verlebamr,-laias irritat. cum tertius in rescriplo sententiaenon apposuisset
(Anagnise,vn Id. Februarii). sigillum, licelsub ejus nomine senlentia promulgala
Cum dileeii filii... abbas de Siz, el Noradinus, fuissel, nec osienderclur quod noluisset, aui nequi-
vi.ssetipsi negolio interesse. Jnlerdicti sen-
procurator (uus, subdiacouus noster, pro quaesiio- tentiam asserebal nullius essemotnenti,quoque cuin a duo-
nibus qiiosvertuntur inter te et eumdcm abbatem,
ad noslram prsesentiam accessissehl, nos eis di- bus lanlum fuissel judicibus promulgata, nec con-
lectum filiuni, Hugonem(491), tituli Sancti Marlini ( starel, quod tertius noluerit vel nequiveril inter-
esse, praesertim , cum iiistrumenlnm senientke
presbyterum cardinalem, concessimus auditorem,
iri cujus audientia proposuit diclus abbas, quod; coniinerel, quod ipsa senlenlia inlerdicti lala fuisset
cum ecclesia de Semoing a bonse niemoriae Ar. ab episcopo, praeposiloel arcbidiacono Augusleiisi-
monasteriode Siz concessa bus, ct-in ea causa nonpraepositusAiiguslensis, sed
(492)piKdecessore tuo, Ursi fuissel cum aliis delogatus; unde,
Juisset, eam diu posscdisset in pace, lu ipsum ea- priorSancli
dem eeclesiacontra juslitiam spoliavisti; super quo quia noluerunl procedere cum quo proccdere po-
cum ad venerabilem fralrem nostrum... episcopum luenint, cum quo procedere voluerunt procedere
Nos igitur, per diligentem relationem
(495), et diiectos filios... praepositum et arcbidia- nequiverunl.
-conum Augustenses, a nobis lilleras impelrasset, cardinalispraedicti, ct exbibitioneminstrumentorum
ipsorum, his et aliis diligenter audilis, el plenius
etpluries peremptorie fuisses citatus ab eis, nec sententiam decrevimusirriiaui,
venisses ad eos, nec misissesidoneum responsalem, inlellectis, ulramque
el inanem.
tandem, recepiis lestibus, habito prudentum consi-
Datiim Anagnioevn ld. Febrnarii.
lio, causa rei servauda; adjudicaverunt monasterio CCXXVIII.
de Siz possessionem ecclesiie supradiclae.
SUBDIACONO.
JIICIIAELI
Proposuit insuper, quod,<^umcontra te obtinuis- Q in ecclesia de Castriis, ipsi ub ephcopo
sel lilteras apostolicas ad eosdem episcopum, et Benejicii
- Magalonensi, concessi possessionem auctoriiate
archidiaconum, el.... priorem S. Ursi Aiiguslenses, eposlolica c.onprmat.
supereoquod adlui metropolitani mandatum ei no- (Anagnise,vn ld. Februarii.)
lueras impendere jusliliam de W. (494). Comite • Solct annuere, elc, usque annueiites,beiieficium,
Gebennensi, cujus minisleriales de mandato ipsius quod in ecclesia de Castriis perbonse me nioihe.....
in abbatem non limuerunt manus injicere violeutas, Magalonensemepiscopum(495) ad mandalumaposlo-
inslrumentis mense Februario anni 1191. Ad ipsum (491) Vide epistolam libri tertti 41, not.
scripsil Innocentius anno 11"99.(Vid. lib. n, episl. (492) Ardticius de Foucigny, de quo vide GalL
?8.) Exstinclus esl auno 1208. Gall. Christ. I. XI, Clinst. vet.ibid.
col. 147. (495) Vide epist. hujusce libri sexti 176, not.
(490) Nantellinus, vel Namelmus, ex priore Val- (494)WilleIimis,comesGebennensis, filiusAmali.
Jonensi ordiuis Cariliusiensis, fujt episeopus Geben- Vide Ilistor. Gebenn. loin. I, pag. A8,
iiensisanno 1185. Sedil annis20 el 7 mensibus, nol. Spon.
sulilaius e vivis anno 1205 ldib. Februarii. Gull. (495) Vidc cpistolam libri tcrtii 54, not.
Christ. vci., tom. II, f° 595, t. n» 56.
253 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. VI. 260
licum es adeplus], siculillud justepossides ct quiete, A tuis Jabiis processerunt irrita facere videaris, sed
aucioritate, etc. Nulli ergo, ctc. verax appareas in promisso, el in juramenlo fideiis.
Dalum Anagniae,vn Id. Februarii. Siquidem, si in limore Domini et apostolicaesedis
CCXXIX(496). reverentia imperium luumfuerit roboratum, non
ALEXIO, IMPEBATORI CONSTANTINOVOLITAXO. vacillabit, sicut hactenus vacillavit, sed in illius
Epistola responsiva(497). pelrse soliditate fundalum, a qua princeps apostolo-
(AnagniiC.) riim dictus est Petrus, el dequa inquil Apostolus :
Rccepiiiuis liileras, quas nobis imperialis excel- . Peira autem eral Chrislus (I Cor. x), perpetua fir-
Ientia deslinavil, affeclione palerna, el quse signi- niilate consisi.et, nec ventorum flatus, nec(fluiniuis
ficavit per eas nolavimus diligenter. Gaudemus impeius, nec pluviarum formidabit ineursus. Alio-
aulem in Domino, el ei qui dominatur in regno quin, ne vano decipiaris errore, scire le volumus,
liominuin, el cui voluerit aabil illud, graliarum quod non solum inimicornm tuorum rebellionem
exsolvimus aetiones, quodpium libi propilius iu- non poteris subjugare, sed anle ipsorum faciem
spiravil affeclum , ut desiderares ecolesiasticam non subsistes.
unitalem, el ut niembriim ad capul, ct filia rever- Dattini Anagnioe,]... anno sexlo.
latur ad malrem, el Constantinopolilana Ecclesia, B CCXXX (498).
quoe apostolicae sedi multo tempore devotionis de- NOBILIBUS VIR1S,B. MARCHIONI MONTIS FERBATI, ET
bilum denegavil, reverentiam ei, obcdientiam et B. FLANDRIj;,L. BLESENSI, ET H. SANCTlPAULI,
honorem exbiheat aJfectares, sicut eliam, adhuc COMITIBUS, ET ALIISBABONIBUS, ETMILITIBUS CRU-
exsul cum esses, in nostra piieseniia conslitutus CESIGNATIS : SP1R1TUM CONilLItSANIOBIS.
asserabas le tolis visceribus affectare. TJt aulcm de- Super promissioneimperatorisConstanlinopolitani,el
siderium iuum plenius demonstrares, el ad id po- quod debealjurare obedientiamet reverentiamRo-
manm Ecclesim,elpatriarcha sumerepalliumae cor-
pulos tibi subditos exemplo induceres melius quam pore S. Petri.
sermone, seiuel exsul, et itcrum stblimalus, jura- . (Anagniae,ut supra.")
inenlo firinasti, le omnem dcvoLonem nobis, et Quia veremur vos iterato excommunicalioiiisesse
nosiris successoribus impensurum, quam anleces- labe pollutos, et utinam non incurrerelis fidei Isc-
sores lui, imperalores calholici, prosdeeessoribus sionem, ideo ad cautelam vobis spiriium sanioris
noslris, palribus ortbodoxis, Romanis ponii/icibus, consilii loco salutaiionis et benediclionte optainus.
noscuiilur antiquitus impendisse : promisso pariter Licel enim, sic.utex litteris yeslris accepimus, apnd
quod.opporlunilaieconcessa, orieiualem Ecclesiam Q charissimum in Christo fllium nostruni, Alexiumt
ad id prudenler inclinabis pariter cl polenler, sicut Gonstaniinopolitanum imperalorem illustraais insli-
per imperiales nobis litteras iniiniasii. Sane, si teritis, el oblinueritis ab eodem, uljuramento fir-
dictis faela compeuses, et quod polliceris vcrbis maret se omnem devotionemnobis et successoribus
operibus exsequeris,, Detnn libi reddes propiiium, nostris substituendis canonice impensurum, etc,
quem in lionorillcentia suae sponsueprobaberis bo- ut in prmcedenti, nsquepotenler. Valde tamen prae-
norare, ac praeter id quod ipse imperium luum so- sutnilur a quibusdain,quod id potius ad excusatio-
Iidabit in pace, apostolica sedes illud studebit efii— nern vestram fecerilis, ul pir hoc vestrum velaretis
caciter roborare. Cum enim per Latinorum auxi- excessum, quam ut ad matrem filia, membrum ad
lium post diviuum sis imperio restitulus, debesnon caput, el pars rediret ad corpus. Yerum, quia opera.
immerito Romanam ecclesiam honorare",ctijus (ilii testimoniuin perbibent veritati, qua id interuioiie
tibi laliter asliteruiit, et quo°.'post Detuu, libi et feceritis melius effectus subsequens demonstrabil,
Conslaiilinopolitauoimperiopraecipuepolerit neces- si videlicet imperator ipse se jurameniuni hujus-
sarium patrocinium jmpartiri. J Hoc autem dicimus, modi prseslilisse per lilleras confitealur ap.ertas,
non ut ambitiose dominium affectemus, sed ut ofli- quas nobis dirigal in teslimonium reservandas, si
eiose ministerium impendamus. ejus exemplo, qui D aptid patriarcham efficiat, ut per solemnes nunlios
non venit minislrari, sed minislrare, nec ul domi- EcclesiseRomanse primalum el magisterium reco-
ncmur in clero, sed forma gregis eliiciamur ex gnoscat, el reverentiam noliis el obedientiam repro-
animo ; quia, princ.ipesgeiuium doininanlur eorum, mitlat, el pallium de corpore B. Petri sumptum,
el qui potestatem habcnl inler eos beneiici nuncu- sine quo palriarcbale offlcium exercere rile non
panltir; inter discipulos autem Christi non sic, sed polesl, ab apostolica sede requirat. Quod si fbrsan
qui .major est inter eos omnium servus existil, et hoc devolionis primordium circa suai promotionis
qui praecessorlanquam sit minislralor. [Monemus iuitia denegaril, et nolucrii quod scribimus adim-
igilur imperialem celsitudinem, etborlamur in Do- plere, nec oculus vesler simplex fuisse videbitur,
mino, qualenus sic .in aposlolicse sedis devolione nec inlentio ejuspura; imo primoa transgressioni,
consislas. sic eflicias auod jurasli,' ne forle quoede quam apud Jaderam incurrills, videbiminisddidisse

(4U6) Epistolam Jianc, fere integram , exhibei. (498)Partem epistolse liujus vulgavit Raynaldus,
Raynaldus, ad annuin 1204, §1. .Quaeapud ipsum , ad aiuium 1204, § 5. Quseapud ipsuiii leguntur, hic
leguntnr, hic uncis inclusu suut. uncisinclusa suiit.
. (497) Yide epistolam liujuscelibri sexii 210.
261 " PONTIFICATUSANNOVI, CIIRISTI 1203. 202
secundam, dum arma, quse in hosles crucis crede- A nuntios et apices suos aposloliosesedis magisterium
bamini assumpsisse, in Chrisiianorum excidium recognosceret et primalum ; el, tam ei quain Lobis
iterum convertislis], nisi forsan ad exlenuandam el successoribus nostris reverentiam et obedientiam
culpam el pcenam, ex zelo quem circa matrem reproinillens, a nohis pallitnn suinplum de beati
veslram Ecclesiam Romanam babetis, cui fuerant Petii corpore postularet, sine quo nec ipse nec
indevoli, quod de Graecorum irichoaslis Ecclesia alius rile potest palriarcbale olficinm exercere.
sludueritis consummare. Islud igitur eril et verum Monemus.igitur fraternitalem veslram et exhorta-
devotionis ejusdem imperaloris indicium, el vestrse muratlenle, et per.apostolica vobis scripta manda-
simpiiciialis evidens argumenlum. Caeleriim, licet mus, quatenus, ul qtiod minus est actum hactemis
optemus, ul, persludium el sollicitudinem vestram, supplealur efficaciler laborelis ; nisi enim praesen-
ad devotionem etreverentiam apostolicaesedis Con- libus vobis fiat (501).... de facili juramentum vel
stantinopoIitanaEccIesia revertatur, quia tamen ad promissio imperatoris effeclum debitum sortiettir,
subsidium lerrae sanctse propensius aspiramus, ne el vos secundse transgressioni sicul el primae vide-
succursus ejus dilatus bactenus diutius differatur, bimini consensisse.
monemus universitatem veslram ei exbortaiaar in Dalum Anagnise annosexto".
Domino, et perapostolica vobis scripla mandamus, B CCXXXU(502).
quatenus, reconciliati ecclesiastica3unitali, pecca- EISDEM.
torum veslrorum maculas pcenilentias lacrymis Vt crucesignalosad pmnitentiam inducant,-
expielis, ut, a criminum labe purgali, bellum Do- (Datum, ut supra.)
mini possitis, juxta primum menlis vestr» proposi- Cum olim tu, frater Suessionensis, et dile-
tum, in purilate cordis et corporis laudabiliter prae- elns filius magister Jo... Noviomensis (505), cum
Jiari. Ad recuperationem igiltir terrse sanctae tqlis quibusdam aliis ex parle crucesignaiorum, ad sedem
viribus insistatis, quoniam id erit vobis potissiiuum aposiolicam venissetis, quam difiieiles in vestra
el apud Deumrneritorium, el apud homines glorio- receptione fuerimiis, el quam nioleste tulerimus
sum. Nos auleni, quod ipsi terrae viderimus expe- quod apud Jaderam exercilus alteiitaral, le credi-
dire, studebimus, danle Domino, eflicaciter procu- mus meminisse. Quia eniin conlra prohibiiionenr
rare. aposlolicse sedis venire praesumpserant, quse per
Datum Anagnioe,utsupra. suas lilleras nuntiarat, omnes illos excommunica-
CCXXXI (499). lionis vinculoinnodatos, et indiilgenlioeqiiamaposto-
EPJSCOPIS SUESSIONCNSI ET TRECENSI (500). lica sedes crucesignatis iiidulsilimmunes, qui terras
De eodemargumento ac in epistola. Chrislianorum invadere vel loederealtentarenl, nisi
(Datum, ul supra.) vel ipsi eoruin iter nequiter impedirent, vel alia
Dementis vestraesinceritale eonfisi, et devolionis . justa vel necessaria causa forsan occurreret, propter
purilale sperantes, pro cerlo lenemus,quod ad ho- quam aliud agere, accedente consilio aposlolieaesedis
norem aposlolicse sedis inlenditis el profectum, es legati, valerenl, excommunicationis sentenliam ju-
"exaltalionem ejus tanquam propriam affectatis, curreranl ipso faclo, uosque postmodum absolutio-
unde nullalenus dubitamus quin, inter pia desideria nem illam nunliavimus nullam esse, quaiu, a nobis
vestra, desiderelis ardenter ul GraecorumEcclesia se accepisse credebanl, cum senlenliam apostolicae
redeal ad Romanam, et membrum ad caput, et ad sedis prseter auctoritatem ipsius nullus possil penitus
rcatrem filia reverlatur, fialque unum ovile el unus relaxare. Yolentes' aulem eis in hujus necessitalis
-paslor, nec sit dislinctio de caelero inter Lalinos et aniculo subvenire, dilecto filio nostro, P lituli
Grsecos, sed tam in fide ealholica qnam in uhilate Sancti Marcelli presbytero cardinali, apostolicsesedis
ecelesiaslica unianlur. Verum, quantumcunque ad legalo, dedimus in mandatis, ut per s'e vel alium
boc crueesignaii s'e asserant laborasse, videlur ta- virum. discrelum; recepla juratoria cautione ab his
men aliquibus, quod polius in excusalionem suam D qui nonduin' juraverant nostris slare mandatis, et
quam ob devotionem Ecclesise fecerinl quod fece- confessione illorum qui jurarant audita, quodre-
Tunt, ne in eos videlicel propler secundam trans- cognoscerent scilicet se laliter juravisse, ahsolutio-
gressionem, sicut propter primam moli fuimus, ino- nis eis beneficiumexbiberel. Inler csetera vero, quae
veremur. Nam, si oculum simplicem babuissenl, et sub debilo juramenli mandali praecepimusabsolutif,
laborassent principaliter pro ecclesiastica uiiilale, lioc nos meminimus expressisse, ul, de caetero a si-
tam devote quam cffieaciter procurassent, ut impe- 'milibus penitus abstinenles, lerras Christianornm,
rator nutilios suos ad nos cum palenfibus lilteris nisi ex praedictlscausis el sub conditione proeriiissa,
transmisissel, in quibusseconfileretur, sicul jurasse invadere vel lsederenon auderent. Postmodum vero,
dicitur, juravisse; fecissenl eiiam' ut patriarcha per cum comites et'barones'per stias'nobis lilteras in-

(499)Laudala apud Raynaldum, ad annum 1202, (502) Laudata apud '


Raynaldum, ad annum 1204,
Annal. l. XIII, pag.101, §4. § 4- • •
"§ 4".VideetiamBzoYiuM, - ,
(500) De episeopis Suessionensi et Trecensi jam • (505) De episcopo Sucssionensi, et J. Noviomcnst,
- :
eginius.ssepius. !jam ogimus supra."
(501) Sic in Apograpbis Vaticanoe! Conii.
263 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. VI. 2C£
timassent, quod jutla mandatum nostrum absolu- A. CGXXXIV.
tionis fuerant beneficium assecuti, et quod universi CONVENTUI SAKCTJi EUPHEMI.S.
el dtio Jjarones ad salisfaciendum juxta mandattim Ut Joannem, capellanum PP. in abbatem rectpiant.
nostrum, super eo quod apud Jaderam senlenliam , (Anagnioe,Non. Februarii.)
excominunicationis incurrerant, per patenles lilte- Cum filii dissidenles, patre viam universse carnis
ras se ac suos obligaveranl successores, in litteris ingresso, non lenirent dolorem malris, sicut de-
quas ipsis remisimus, notavimus hoc expresse, ut liuerant, sed augerent, ejus lunicam rumpere mo-
niillus eonim sibi lemere blandireiur, quod terram Jienles, quia non erat eis cor unum et anima una,
Graecorum occupare sibi vel proedarf liccret, tan- non poluerunt habitare fratres in unum, imo varia
quam minus apostolicaesedi devotam, et quod im- sibi tabernacula, quanlum in eis fuerat, fabriean-
peralor Conslantinopolitanus, deposito fralre suo et tes, el dividentes ovile, pastores sibi varios nomi-
etiam excaecato, imperium usurparat, cum eorum narunt, horiiines secundum cor suum suis capitibus
non esset de ipsorum judicare delictis, nee ad hoc imponentes, nec curantes, si forsan in dtios matris
crucis signaculum assumpsissent, inhihitionem qno- dfvidereiur affeclus, ut essel una duortim", dum-
que proemissam,qu;e ipsis sub interminaiione ana- modo quilibel vel modicum quid de hssreditale ma-
thematis facta erat, eos mandavimus memoriter re- B tris acciperet, et juxla suaevoluntatis arbitrium non
linere. Licet igiiur oplaremus, ut per sludium et communem convenlui, sed sibi et parti suaepotius
sollicimdiiiem eorumdem Conslantiuopolilana Ec- patrem eligerenl specialem. Sic igitur, facientibus
clesia ad devolionem Ecelesiae Romanoe rediret, vobis, est iacluni, ut, dum quilibetvestrum non quae
quia tamen eos circmnvenire nec volumus nec de- Jesu Ghristi fueranl, sed sua potius, qusareret, el
bemus, veremur eos denuo excommunioalionis sen- non communemmalris utilitalem, sed propria com-
tentiam lncurrisse, multisque videlur, quod a reatu moda procuraret, maler vestra viduata pasiore vi-
perjurii nullatenus sint immunes, quod coiitra id duilalis opprobiium diuiius sustineret: et, quouiam
venire prsesumpserint, quod eis prohibitum fuerat trabebatur in partes, el diversis cogebatur amato-
sub debito juramenli. Quia vero ipsorum salulis ribus deservire, cogerelur tandem ad nos suam
soiliciiudinem gerimus pastoralem, moneinus fra- quaerimoniam deslinare, cum inter nominatos a
terniiatem vestram, el per aposlolica vobis scripla vobis eonlentio fieret, uter esset polior, et deberet
roandamu.s, quatenus instetis monitis et exhorta- potius obtinere. Licel autem, post commissiones
tionibus apud eos, ut per legatos nosiros, vel eo- quam plures a nobis sub certa forina, sicut plene
rum alterum, vel alium virum discreium, quem p novislis, obtentas, nominatio fuerjl utraquc cas-
uterque vel alter eorumad hoc duxerit delegan- sata, quidam lamen veslrum hominem, qui veslris
gandum, absolutionis beneficium devote qusesilum non conveniebal aclibus, utpole professionis alte-
percipere in vera cordis conlrilione procurenl, et sic rius, videlicet dileclum filium abbalem Cu-
reconciliati ecclesiastieaeunitati, etsicpurgatia labe racii (505), sibi praesumpseruut eligere in ab-
criminum, in obsequium Jesu Cbrisli procedanl, l)alem.
cui aliter, sicul credimus, non placerent. Vos quo- Cicterum, quamvis alibalem ipsum virum reli-
que, si consentiendo eorum actibus excommunica- giosum esse noverimus et inslructum, in spiritua-
tionis maculam incurrislis, simili modo vos facialis libus et in temporalibus circumspeclum, quia ta-
absolvi. Quamvis autem, ut veritas eos liberet, no- men Cisterciensis o.rdinis monachi,' etsi Regulam
luerimus supprimere verilatem, vos tamen, ul alie- beati Benedicli sequantur, liabent tamen propiia
nis, el maxime Graacis, sua verenda non deteganl, institula, el a vobis tam babilu quam rilu diffenint
sollicile procuretis, ne forle scintilla devolionis, in quibusdam, scicntes quod non iene aratur in
quse in ipso imperatore videtur accensa, in jactu- bove et asino, nec induenda esl veslis ex lana li-
ram, non lam nostram quam suam, possit ex- noque contexla, el, juxla sententiam etbnici:
stingui. TJ Non bene inmquales veniunl ad aratra juvenci.
Datum Anagnise anno sexto. (OVID.)
Electionem hujusmodi non duximus approbandam.
CCXXXIII. Ne aulem Ecclesia vestra diulius ex vestra dissen-
ABBATI (504) ET CONVENTUI BE ALBAMABLA. lione vacaret, et vidua in filiorumetiam dispendium
Privilegium. remaneret, de tribu, el cognatione sua virum ei
Jiislis petentium, etc, usque assensu. Ecclesias duximus providendum, qui tanto majoris ei dile-
de Plaga, el de Flames, quas de concessioiie dioece- ctionis exhiberet affectum, el illius in se necess:-
sanorum episcoporum cum earumdem patronorum lales susciperet, elroboraret infirma, quanio ad id
asseusu in usus proprios converlistis, sicut eas amplius ratlone duplici lenerelur. Dilectiim ilaqne
jusle, etc. Nulli ergo, etc. filium, J. quondam capellanum noslrum, virum re-
(504) Robertus, Allramarlaeabbas in Normannia,• dam referunlur in Monastico Anqlicano, y t. II!,
sedisse dicilur annis 1190 el 1204; occurril in in- p.152.
Btrumeiuis anno 1198, uiense Juuio. Gall. Clirisl. (505) Vidy epistolam hujusce libri sc.Mi, 220
t. XI, col. 276. Sed fortasse hic agitur de abbatia not. ~
S. Martini Albtcmarte ;iu Anglia, de qua quoc-
265 PONTIFICATUSANNOVI, CIIRISTI 1205. 2G8
ligione conspicuumet scienlia commendandum,in A id instifiicienlemle reputas, nisi aliorum regum
monasterio Cavensi el in capellania nostra proba- auxilio fulciaris, sitque vobis cor unum, el anima
tum nobis, et fralribtis noslris merito stise probi- una, el faciaiis vindiclam in nalionibus, et ultiones
latis acceptum, de gremio apostolicaesedis accepi- in populis, qui nobiscum non congreganl, sed lo-
mns, et ejus filiae.-videlicetecclesioeveslrae in vi- cum noslrum et genlem tollere moliuntur, quia
rum coircessimus,el vobis in patrem praefecimuset ipsi super hoc lecum non sentiunt, imo Ionge alia
ahbatem, speranles, ^quod per induslriam et solli- mens esl eis, ila, ut quidam eorum hostes crucis
ciludinem ejusin spiritualibus el temporalibus mo- fovere in malum sibimelipsis retinere videanlur,
nasieriuin veslrum, dante Domino, suscipiet incre- postulabas a nobis, ut propler boc legalum nostrum
menliim. Monenuisigitur universitatem veslram, et imHispaniam milteremus, qui corda rcgum ipsorum
exhorlamur altenlius, et per apostolicavobis scripta ad le converteret, et te ipsis fortius couniret, fie-
mandamus atque praecipimus, qnalenus abbatem relque societas veslra-, quasi civitas firma, dum
ipsum ad gerendam ipsius inonasteriisollicitudinem fratres se invicem adjuvarent, nec de facili funi-
cum gratise nostroe plenitudine venienlem, sicut culus multiplexrumperetur. Nos autem, jampridem,
patrem et pastorem recipialis hilariter, et benigne cum primo videlicel super hoc tuum nobis intimasti
tractetis, salubria nionila et slalula ipsius susce- B propositum (atlendenles, quod, diei stiperexcre-
pturi, humiliier et inviolabiliter servaturi, ut cuni scente malitia, mullorum cbaritas refrigescil, cum
in vobis filialisaffectus fuerit devotionem experlus, non sit qui faciat bonum, vix eliam usque ad unum,
paiernoe dilectionis gratiam vohis impendere' le- et reges Hispaniarum in quibusdam non solum di-
neatur, non tanquam in clero dominans, sed faclus versa sapiant, sed adversa, nec pax pectoris vigeat
potius ex aninm forma gregis. Alioquin, sentenliam, inler eos, sed pax polius peccatoris), tibi tunc du-
quam regulariler-luleril in rebelles, ratam habe- ximus consulendum, ut hoc leinpore contra Chri-
bimus, et faciemus, auclore Domino,inviolabililer slianos (507) fortius excitares; nunc quoque tanto
observari. fortius in proposilo nostro persislimus, el priori
Datum Anagnioe,Nonis Februarii. consilio, quod adhuc saluhre credimus, adhaeremus.
Scriptum esl clero el populo jurisdiclioni mona- quanlo pars hostilis videtur ex eo amplitis roborala,
sterii Sanctae Euphemiaesubjectis, in eumdemfere quod rex Marrochitantisde rege Majoricarum, sicut
modum, usque traclelis; ei de cselero sicut proe- accepimus, iriumphavit, el, conjunctis duobus re-
decessori ejus haclenus inlendentes, et assistentes gnis in unum, curo polentia malitia ejusdemMarro-
eidemin negoliis monasterii procurandis, cui etiam cbitani regis excrevit; unde, ad prsesens, ex causa
juramentuni lidelitatis secundum vestram, et pro- praedicta, legalutii in Hispaniam non proponimus
genilorum veslrorum consueludinem, cum a vobis destinare. Monemusigitur serenitalem regiam, et
exactum fuerit, impendere non lardetis; si quid exbortamur in Domino, quatenus, Deum habens
conlra fidelitalem eidem monaslerio debilam jura- prae oculis, adolesceiuiam tuam ei studeas dedi-
vistis, illud lanquam illicilum nullalenus obser- care, sicque ipsi studiose deservias, ut a tempo-
vantes; mandalum apostolicum laliter impleturi, ralis regni solio ad regnum pervenias sempiler-
quod idem abbas vos, sicut speciales ecclesiae num.
filios, diligere debeat el fovere. Alioquin, etc, ut Dalum Anagniaj, xvi Kal. Marlii.
"
supra. CCXXXVI(508).
Datum Anagniae,vu Id. Februarii. AECHIEPISCOPO SENONENSI.
CCXXXV(50(5). Reddit rationes cur alias nimis dure scripserit, et
ILLUSTRI REGIABRAGONUM. eum consolatur(509).
Legationemin Hispaniam in aliud lempus differt. (Anagnise,xvi Kal. Mariii.)
(Anagnia3,xvi Kal. Martii.) Licel epistola, quam pro venerabili fratre noslro
Divinaelegis injuria, et zelus domus Domini cor D Anlissiodorensiepiscopo, contra nobilemvirum
regium teligisse videtur, dum ad eorum aspiras comitem Antissiodorciisem, luoe fraternitali
suspiria et inieriium ardenler intendis, qui filios direximus, gravis fuerit, el, quasi penetrabilior
lsrael graviter persequunlur, et de lerra vellent omni gladio ancipiti, luum animum penetrarit, ita
Chrisli nominismemoriam abolere. Consideras el- quod, ipsa recepla, quodammodoanimam tuam luae
enim, quod ad vihdiclam malefactorum, laudem vitse laederet, utpote quae mullum amariludinis et
vero bonorum, materialem gladium accepisti, et niliil dulcedinis conlinebat, plus aloes quam mellis
ideo niteris, ne illum accepisse in vacuum videaris, habens, imo, nescia prorsus mellis, quod ad sacri-
lerram illam de manibuseorum eripere, quam olim iicium lex Mosaicanon admittit, salem solummodo,
Christianissimi reges et Catholici principes effu- quod apponilur in omni sacrificio, sapiebat; non
sione proprii sanguiniscomparartint. Quia-vero ad tamen nos pcenilel sic scripsisse; sed ad boram te

(506) Epistolam banc laudal Raynaldus, ad an- 1204, §57.


num 4204,J 74. (509) De argumenlo, vide epistolas hujusce libri
(507) Sic in apogr. sexti 149.,150,151,152.
(508)Epistolamlianc laudal Raynaldtts,ad annum
PiTROL. CCXT. 9
267 INNOCENTOIII PP. REGESTORUMLIB. VI. - £G8
conirislasse gaiidemus, non quia contristalns es A placato animo protulit monitor, ab exlren.is labii*
tanlum, sed quia conlrislaius es ad poenitenliam, videntur exputata (511), redargutorVero ea abun-
vcl, quod non minus ctipimus, ad canlelam. Quam- danlia cordis verhum eruciare creditur, ut ira-
vis aulem causas, propter quas tibi tam dure scri- scens. Quia ergo lum pravis initiis fortiter fuerat
Lserimus, stipprimere melius crederemus , quarn obviandum, ne quid in euin remissius ageres, le
aliquas exprimere raliones", ne tamen abundanliori non remisse monenditni, sed aspere duximiis incre-
absorbearis tristitia, et consolari nolens, si quos pandum. Nam, elsi poeticum sit, est lamen quasi
quseris non invenias consolantes, penittis confun- propheticum et morale, quod legitur in Poeta :
daris, et cogaris abire retrorsum, et manum ab ara- Principiis obsla, sero medicinaparatur,
tro revocare, quare le' sic exasperandum duxeri- -" Cum mala per longas invalueremoras.
mtis., prsesentibus expJicamns. Sane, cum idem OVID.
comesnobilis sit et polens, imo de potentioribus et Esset atttem eidem comiti, propter immanitalera
nobilioiibus regni Francorum existat, non ad con- sceleris pcrpetrali , prseter"_alia injmigendiim, ut
fusionem tuam, sed ad provisionem sic scripsimus, cadavcr, quod in cameram episcopi fecit luimilan-
ul sevefitatem, quam in eum postmodum auctori- dum inferri, propriis humeris asportaret, qiiaienus,
tate apostdlica exerceres, lillerarum nostrarum B sicutexcessusejuscsinotus, sic poenitentia nolare-
aspefitas excusaret, el ejus consanguinei et amici, tur, ne facilitas venioecuiquam inceiitivum tribue-
non li'bi sed ndbis, si quid faceres, impularcnt. rel delinqtieiidi.Monemusigitur fraternitatetn luam
Prfclerea, cum plurimi prselatorum, quod dolenles et exborlaniur atienle, et per aposiolica libi scripta
referimus.non soium, ut legitur, prohibeant a san- mandamus, qualenus non decidal vullus luus , nee
guine manus suas, sed, vcltil lingua eorum adhse- de noslra dilectione diffidas, de qua tanlo confidere
serit faueibus, "facti sunt sicul canes muti non va- magis debes, quanlo severius le duximus argnen-
lentes Ialrare, illos in te ac per te forlius excitare dtnn, cum noveris esse scriplum : Pater plium
voluimus ad faciendam vindiclam in ii£tionibus et quemdiligitcorripit (Prov. m), elc. Qui parcit vir-
increpationes in popuh), ad annuntiandam impieta- gm filiunfsuum odit (Prov. xm); nam et Deus quos
lein suam impiis et scelera sceleralis, ad exeren- amat argtiil et casligal. Nov ris igilur, quod, quan-
dum Petri gladium, qtiem rubigo constmipseral lumcunqtie verba ipsa tibi aspera videaulur, non
--•apud eos, ad vindictammalefactorum lau vo lamenex indignaiionisamaritudino, sed de reclitu-
bo..,.. (510) et ad opus Dei non negligenter sed dinis zelo correclio lam dura prooessit. Volumus
diligenler polius peragendum, ne vilnperaretur mi- ~ eliam, el inandamus, ul, si quem rancorein acver-
nisterium noslrum in eis, si iion punirenl dc cae- sus eumdem episcopum concepisti , deponas, pro
tero, sexipalparent vitia subditorum, el essel apud quo veritali teslimonium perbibemus, qitod litleras
eos acceptio personarum; quia, cum notum sit uni- anobis sub hac forma non peliit, sed de comite
verso regno Francorum, quod inler fratres et coe- nobis lanlum lacrymabileui querimoiiiam destina-
piscqposnostros te speciali quadam dileclione coni- vil. Caeterum, non possumtis uon mirari, quod ver-
plccfimur, et inum amplius zelamur honorem,-per bum quoddam, quod in littcris quas libi direximus
praedictam epislolam negligenliam increpavimus liabebalur, quidam cbarissimo in Chrislo filio no-
.aliorum, inlelligeiuium pcr se ipsos, quod, si tibi slro, .... illustri regl Francorum , non-expoiure sed
non parcimus, nec eis in casu simili parceremus. pervertere praesumpseriut,tanquam nos haberemus
Wam, qui naluralibus ramis olivaenon pareit, quo- eumdem super hs&relieoramdefensionesuspectum,
modo parcercl olcaslri surculis adoptivis?Insuper, quosseimiis ipsumpotius impuguare. Yerum, cum
cum novi languores novas exiganl medicinas, el non solum a nialo, sed ab omni specie mali praeei-
inaudilum sit bactenus, ul aiiquis ita dure conlra piat Aposlolus abslinendum, ne vel inimici eliam
slimulum calcitraret, el sic persecutus fuerit ec- quod in eo reprehenderent invenirenl, voluimus,
clcsiaslicam disciplinam, ul, quia dioecesanusepi- Jj ul, sicul est immunis a culpa , sic se inimunemab
scopus, exigeritibus o.ulpis ejus, lerram ipsius sub- infamia exbiberel, et taiiter provideret episcopo
jecerat inlerdicto, el decedenlibns in eadem eccle- propter maliliam coniitis exsulanli, ut per revoca-
siaslicam inbibuerit sepuliuram, cameram ejus in lionem ipsius h;ereiicos persequi videreiur,^quigau-
ccemeterium vertoret, el in ea mortuorum corpora dium suutn ejus exsilium reputabanl. Personaliter
sepelirel, <1imprompti essemus, el vellemus le si- igilur accedens ad regem, lideliler ei meiuis noslrse
niiliter esse promptum, lantaro praasumptionemul- puritatem exponas, ei ab iutellectti itlo perverso
cisci, et in procsumptoremseverilalem ecclesiasli- studeas revocare-, excusans proediclumepiscopum
cam severius excrcere, in le dure reprehendimus apudeum, cum non ad pclitionem ipsius verbuiti
iiegligentiam praacedenieni,ne mandalum nostrum illtid fueiil litteris memoratis inserttim. Deminn,
negligeres adimplere. Iiabet eiuiii redarguentis Iicet ad consolalionem luam proeseiuestibi liiteras
sermo plus energise quani monenlis, cl ad parcn- dirigamus , ne nimia forte tiistitia luum aninium
dum movet amplitts auditorem, quia ea quse velut absorberct, priorum lamen te voluinus recordari £

(510) Sicin apographis Valicanocl Conli. (511) Sic in apograpirisYaticauo ct Conli.


§69 PGNTIFICATUSANNOVI, CIIRISTI 1205. 270
ul opponas le murum pro domo Domini ascenden- A umbraculum sicul custos hacrettcorum perversilas,
libus ex adverso, ita qtiod zelus ejtis le comedere lnenles hominum pravis persuasionibus corrum-
videalur. pendo, el sublrahendo eis per praedicalionem erro-
Daluin Anagniae, xvi Kal. Martii, ponlificattis ris fidei fundamentum, ul, irruenle venlo a regione
nostri anno sexto. deserti, corrupla domusobsislere nequeat, et quod
CCXXXVH. fundamenlo non adhaeretumbraculum penilus ex-
310NACHIS MONASTERII MOLISMENSIS. suffletur, sicque corrupli cum corruploribus suis
Ne pecuniam muluo, absque abbalis et conventus descendant ad inferna viyenles. Licel igitur, libi
assensu accipiant. et venerahili fratri noslro Bituricensi archiepi-
(Anagniae,xi Kal. Martii.j scopo, et dilectis filiis... abbati Cluniacensi, cum
Ad nostram noverilis audienliam pervenisse , quibuslibet aliis, inquisitionem et correctioncm
quod quidam vestrum, praf.ter sui abbalis (512) et eorum duxerimus comniiliendam, qui, more linese,
conventus assensum, quamdam nuituo receperunt super sacerdolale veslimenlum nisi sunt conslruere
pecuniaequanlitalem , unde monastcrium vestrum locum suum, leprosorumspecie in Evangelio desi-
et obedientiseipsi subjeetoegravi premunlur onere gnali, quorum sano colori candor aspergitur vitio-
debilorum. Quocirca, praesenliumvobis auclorilale B sus, cum misceant sanis insana, et diversilale eolo-
districte inhibemus, ne quis monachus vel conver- ris varienlur in verbis : cum tamen eorum dicece-
sus, sub professione vestrae domus astrictus, sine sanus exsislas, el, tanquam proprius medicus, unde
consensu el licenlia abbatis et majoris partis capi- illis infirmilales evenianl, et ad quid earum lendant
tuli vestri, pro aliquo fidejuheat, vel ab aliquo pe- symptomata, cognoscere tenearis, fraleniitali luae
cuniam muluo accipial, ultra prelium capituli veslri per apostolicascripta mandamus , qualenus per te
providentia eonstitulum, nisi propter manifesiam ipsum ad inquisitionem infirmitalis Iiujusinodi, et
domus vestrseutililaiem. Quod si facere forte prae- curationem ipsius solliciludine diligenli procedas ,
sumpserit, non teneatur conventus pro ns aliqua- quia si putredinem vulneris aperitione non ejicis,
tenus respondere. sana caro nequaquam in loco putredinis coalescet,
DalumAnagniae,xi Ka!. Marlii. vet si sentes campi, culturaecujus es depulattis,
CCXXXYIII. vomeris scissione non eruis, terra in segetem se-
DECANO (515), ETCAP1TULO EBROICENSI. mina non producel accepta ; quia', ubi tacet qui
Quod nulli laico jus patronatus habenti in eccleciit dalus est praedicator, arguenda non arguens, nec
liceat decimas exigere. corrigens corrigenda , culpam approbasse videtur,
(Anagnise,vu Id. Februarii.) " qusecrescens dalur aliis in exeniplum,. cum -eani
Ad augmenlalionem ecclesiarum sollicitudinem pastoris lingua non secat. Vigila ergo, venerabilis
nos habere convenil eflicacem, si officiinostri de- fraler in Christo, et ut nudus non ambules tua cu-
bitam prosequi volumusaclionem, et illis gratanlet stodias vestimenia, ne linea corruptionis illa pes-
auxilium apostolicumimpertiri, qui earum intenderc sundel, elibi locuin aedificetcorrtiptelae, si plebeni
saiaguiu incrcmentis. Cum igitur, sicut accepimus, libi commissamlneretici, tanquam indoclam, a ve-
mulii Iaici si.ntin Ebroicensi dioecesi, qui jus in ec- lamine fidei pestifera praedicatione denudent, nti-
clesiis possident palronalus, et ex mala consuelii- damque dimiltant, indumeiila tollentes, nt frigus.
dine decimationesin Iocis pluribtis, quasi haeredi- pravitatis inlerimat quam calof virtutis divinse fo*
tariojure, dctineant; volentes ecclesise vestrse pa- vebat.
lerna benigniiate consulere, aucloritate vobis prae- Datum Anagniae,xi Kal. Martii, anno sexto,
senlium indulgemus, ut si qui laicorum illorum, CCXL.
jus patronatus ecclesiarum, seu decimationes pra> GRADENSI ELECTO(517).
scripto modo detinent, si ad reddendum illas eccle- Reprehenditeum quod differal munus consecrationis,
siis suis induci non possunt et Ebroicensi capitulo _ el minatur.
"
dare forle volueriiilj, Iiceat vobis eas , de assensu (Anagnire, x Kal. Martii),
episcdpi (514)- veslri, nullius contradiclione vel Si juxta luorum exigentiam meritorum , et dis-
appellatione obstante, recipere, acpacificeposside- trictione canonica lecuin agere curassemus, pro te
re. Nulli ergo, etc. petilio facla hodie-locum non haberet, quia, non,
Dalum Anagnia;,vu Id. Februarii. anno sexto. solum non posses in episeopum promoveri, sed a
CCXXXIX(515). praelalionisofficio dejici debuisses. Tanto namquc
EPISCOPO ANTISSIODOREXSI (516). tempore distulisti, post confirmationem electionis,
Vl ad exstirpandam hmrcticampravitalem munus consecralionis accipere , quod, si vel igno-
insurgal. rans, fecisti, lanquam ignorans debes penilus igno-
(Anagniaj,xi Kal. Martii.) . rati , vel lanquam negligens negligi,aut tanquam
^dificavit sicut tinea domumsuam , el fecit - contemnens contemni, cum infra lempus canonicum.
(512) Monasterio Molismensi, tune" temporis, (515) Laudata apud Raynaldum, ad annum 1204,
prseeral Galcherus, qui sedit ab anno 4197 usque § 57.
ad annuin 1209. Gat. Chrhl. lom. IV, col. 756. (516) De eo jam diclum saepius.
(515) Yide epistolam liujusce libri sexli 225. (517) De Gradcnsi patriarcha, cireahoec, in
(314) Vide epistolam225. quibus versamur, lempora, pauca admodumapud
271 - INNOGENTHIII PP. REGESTORUMLIB. VL 2T2
consecralioncm accipere non curasu , seu nec longe A , t,tiiUi.
posl lempus petere noluisti, ut de palleo taceamus. EPISCOPO AGATHENSI PON-
Verum , quia lencbraeanle luceni occullari non pos- (521); ABBATI SANCTI
TII (522).
sunt, quamvis valeanl effucari, eur boc feceris non
potuil nos lalere, sed qtio magis pelisti latihulum, Senlenliam suspensionisin episcopumBilerremim Z
eo magis in propalalum devenisti. Revera , sicut cx P. de Castronovo et Uaduljo, monachis Fonfis-
frigidi, aposiolicmsedis legalis , lalam, auctoriiate
tnis et aliorum Iitteris accepimus evidenter, intirmi- aposlolicaconfirmal(525).
tas et pinguedo , sed magis cordis quam corporis,
(Anagniae, xn Kal. Marlii).
plus mentis, quam ventris, te hacleniis potuerunt,
imo plus poterunt de cselero, impedire. Sufiiciai Sicut ex lenore litterarum dileciorum filiorum, P.
ergo libi, quod es haclenus loleralus , ct pro magno de Caslro-novo el Radulfi, monacborum Fontis-
reputes stafe qui non ascendere sed descendcre frigidi, nobis irinoluil, cum de mandalo noslro ad
ineruisli. Nos tamen auctore Doinino,super hoc sia- exstirpandos baereticosde provincia Narbonensi, si*
tuemus qiiodviderimusslatiiendum,proptercaiiielaiir cut viri discrcti ct Dei zelum liabentes , et pro fide
nominis apprchendentes arnia et sculum,
utique necessariam malentes dimiltere suspensum Chrisiiani
in dubio, quam ab officioreddcre te suspensum. B diligenter el sollicite laborarent Biterren-
Dalum Anagnise, x Kal. Marlii. sis (524)episcopus , requisitns ab illis , ciim eis ire
noluit ad comnionendumsuper boc nobilemvirum...
CCXLI (518). cosiitem Tolosanum, el poslmodumrogaius ab ipsis,
ABBATIBGS SANCTI APRI(519) ETSANCTI LEONIS (520); ul consules civitatis Biterrensis ad hacrcsim abju-
MAGISTRO R. ARCU1DIACONO , TULLENSIBUS.
Vt aposlotica sedis legatus patronis eliam inconsultis randam, et ad defendendamcomra hseretioos Eccle-
sacerdotia conferrepossit. siam Dei, cum eis pariter admoneret.nonsolum non
(Anagnise, x Kal. Martii). acquievit eorum inonitionibus, sed id fieri praepe-
Dileclus fiiius, R. Metensiseanonicus , nobis hu- divil, Chrisli se conslituens iniuiicum, cum ipse ad
militer intiniavit, quodjCiim vcnerabilis frater no- hoc perse pro debito sui oflicii ieneretur; et cum,
-sler... Proeneslinus episcopus,apostolicaesedis lega- auctoritale noslra convocato clero, injuuxissenl
tus, ecclesiam Sancti Trudonis eidem ad rcsigna- oidein , ul,, nisi tisqtie ad diem pra-lixuni haereses
•tionemproprii pastoris in manibtis ejus factani, li- dicli consules abjurassenl, ipsos non differrel excorn-
-beraliter contulisset, dilectus filius , B. Metensis muiiicaiionis vinculo iniiodare , licet lioc promiseiit
archidiaconus , ad quem illius ecclesisepracsentalio(„ se faclurum , id tamen effeclui niinimo mancipavit,
pertinebal, asserens , quod eodem inconsuliocon- propter quod dicti P. et R. ipstim ab adminislra-
ferri non poluil a legato, donationi ejus minus ra- lioue, nec non el episcopali efficio suspenderunl,
•lionabiliter se opponens, canonicum ipsnm super donec se nostro conspeclui prcesentarel, clero Bi-
eadem ecclesia indebile molestare prsesumpsit. Cum terrensi, ne inierim sibi obedirenl in aliquo, in vir-
igitur plus jtiris habeal in concessione praelalus, lute obedienlio!, sub excomniunicationispcena, dis-
quam in prsesenlalione. patronus, necproejudicelur triclius inhibenies. Licet igitur quamplures enormi-
pralalo , si quando per aposlolicaesedis legatum, eo tates de ipso audiverimus, quas non possmnus
inconsullo, ecclesia concedalur , discretioni veslrse nec debemus sub dissimulatione transire, quonism
per apostolica scripta mandamus, qnatenus dictum ad exstirpandtim crimen hsereseos, per quod blas-
archidiaconum, ut ab ejus super hoc indebita mole- pbematur divina niajesias, se non sohim negligenlem
staiione desistal, monitione prsemissa,per censuram sed et contumacein ostendit, praedictamstispensio-
ecclesiaslicam, appellatione remota, cogatis. Nullis nis senleiitiain raiam babentes, discretioni veslroe
lilteris.etc. Quod si nonomnes... duo vestrum, etc. per aposlolica scripia mandamuset districte praeci-
Dalum Anagnise, x Kal. Marlii, anno sexto. pimus, quaienus eum denunlielis el faciatis per

UGHELLUM, Ilal. sacr. t. V , col. 1208. „1204, quo ecclesia de Manili a Mallhseo episcopo
c XXXIX. Joannes Signale..., cui Innocentius u donatus fuit. Ibid. col. 1105.
PP. 111diversas epislolas scripsit anno poniificalus (521) Agathensi ecciesise, tuiic lempoiis.prseerat
sui m, Dominicoevero Incarnationis 1200 excessit Raimundusll, ex illusiri eipervetusta loparchorum
e vivis subeodem Jnnocentio. Monlispessiilanifamilia oriundus. Episcopalepedum
« XL. Benedictus Falerius, ex primieerio S. lenuit ab anno 1192 usque"ad annum 1215. Gall.
Marci, toto conseniienieclero, Gradensis palriareha Chrht. l. VI, col. 679.
eleclus est, et ab Innocenlio pallium et benedi- (522)Herniengaudus, abbas S. Ponlii, praefuit ab
ctionem accepit, posl annum 1201, exlremisque anno llSl, usque ad anntiin 1205, quo siriepisco-
annis ejiisdem pontificis excessit e vivis, fuitque pattim Biierrensein eveclusest. Ibid. col. 252.
vir nobililate generis ac pielate eximia prsedilus. » (525) Epislolani hanc laudant , sed non refcriinl,
(518)EpistolamliancIatidaiRaynaldus,adannum auctores novseGalbseChrisiianse, ibid. cot. 524.
1204, §06. (524) Guillelmus1Y, de Roquosello, de lloquescl,
(519) S. Apri monasterium rexit Garinus, al. ex abbale S. Afrodisii, et canouico-S. .Nazarn,
Warinus, vel Warneritis, ab anno saltem 1195 episcopus Biterrensis electus fuiianuo 1199. Seriii
usque ad annum 1227. Factus est postea episcopus usque ad annuni 1205 , quo oco.isusdicitur famtilo-
fuilensis. Gall. Christ. t. XIII, col. 1079.. rum suoriim frmule. lbid. col. 52?.
(520) Clemens, abbas S. Leonis, repcrilur anno
275 , PONTIFICATUSANNO VI, CHRISTI-1205. 274
omnes eeclesias dioeceseosBiierrensi-ssuspensum ab A asini mandibula Pbilislaeos. Aliiot etiam contra
omni oflicioet beneficio, appellalione remota, pu- Eglon, regem Moab, Siccam non exerit ambidex-
blice nunliari, donec ad praesentiam nostram cum tram, nec Simeon et Levi gladiis accingiiiuur, ut
Jilleris eorumdemnionachorum suspensus accedat, sororis stupruin studeant vindicare. Pastores, anle
universo clero et populo dicecejeos Biierrensis, ne semetipsos pascentes, gregi dominico p.ibula non
illi[obedientiamaliquamexbibeaht, auctoritaienoslra ininislrant; quod est infirmum consolidare non stu-
firmiter injungenles. Ne vero Biterrensis ecclesia dent, nec sanant quod est segrolum ; non alligant
dispendium palialur, aliquibus personis, quas ad quod est fraclum, el quod periit non requirunt;
hoc idoneas esse noveritis, adniinislralionemipsius, gladium vero suum a sanguine prohibeiit cl optis
atictoritate nostra suffulti-, sublato appellalionis Dei faciunt negligenter. Facla est aulem fames in
obstaculo, inlerim committatis, conlradictores per lcrra, et parvuli quoerunl panem, sed qui frangas
censuram ecclesiaslicam, appellaiione poslposila, eis vix aliquis inveiiitur. Labe igitur hocreticsepra-
compeicendo. vitatis provincia tua infecta, non solum supersemi-
-Datum Anaguioe, xu Kal, Martii, anno sexto. nata zizania de agro tuo, sicut audivimus, eradicare
CCXLIII(525) non sludes, qui deberes Nabot exemplo niorti polius
NARBONENSI ARCHIEPISCOPO (526). B exponere temelipsum, quam hortum olerum vineam
Lameniabilis epistola, quod tola ejus provincia sil luam facere permitteres Achab regem; vernm
hmrelich replela. etiam, dilectis filiis, fratri R. etTratri P. de Caslro-
(Anagniaa,iYKal. Februarii.) novo, monachis Fonlis-frigidi, qui ad exslirpaudas
Mirahilis architeclus, Chrisli Dei virtus el sapien- hairetieas pravilates illuc a sedeapostolica sunt
tia, domumsibi excisis,columnis septem, et in fun- transmissi, luum denegas auxilium elfavorem, no-
damento .se lapide primario collocato, construxii, lens eis in suis iiecessitatibus subvenire, cum os
spe cum sermone prophetico parietes erigente, ac bovi triluranli non debeat alligari, nec his qui, non
ponente consummationis lectum cum doctrina evan- qusesua quaerentes,sed quaesunl polius Jesir Christi,
gelica charilale, constituensque in qualuor angulis verbo insislunt pariter el doctrinse, miiiime le de-
virtuies quatuor cardinales, eam nihilominus vario ccat denegarc, quos etiam, elsi a nobis missi non
virluuimornalu depinxit, interius,ul ahintus omnis essent, ex injuncto libi officio deberes amplccli, et
gloria filiaeTegis esset. Verum ille, qui a principio reeipere in visceribus charitalis. Rogattis aulem al>
in veriiale noif stetit, hujus aedificiistriiciuram mi- eis, ul cum ipsis ad dileclum filium, nobilem vi-
rabilem non sustinens palienler, validum veutum rum..... comilem Tolosanum accederes , ut tam
niisit a se, regione deserii.ut, concussis qualuor tua, quam ipsorum persuasione possel induci ad ju-
angulis domus, si posset, everteret fundamenltim. . randum, quod haerelicosexpugnarei in derensioneni
Sed, licet domus multipliciter quatiatur, pati non ecclesiasticae unilatis, eis acquiescere nullo modo
potesl oranino ruinam, cum sitsupra firmam pelram voltiisti, cuin lu ipse rogare deberes potius quam
mirahiliter constiluta : arieiihus lamen aliquando" rogari, sed nec etiam unam eis saltem equitaiuram
datis in gyro, aliqtios lapides exculit a siructnra, tunc voluisli concedere, ad opus quod incceperant
dum pugnanl filii conlra matrem, plus qtiam civile peragendum, licet poslmoduni ad muliam inslan-
prselium exercenles, et Christi iunicam inconsuti- tiam, et imporlunitatem ipsorum, unam sibi duxeris
lem laniant, quaesorte potius uni ftieral concedenda. concedendam. Cum igitur liis, qui dant psalmum,
Advenerunt namque musca, quse est in exlremo flu- lympanum non debeal denegari, nec prohiberi
minis .-Egypti, et apis, quae esl in lerra.Assur, Ciirnalia metere, qui studenl spiritualia seminare»
torrenles vallium occupanles, el quiescentes in pe- fralerniiaii tuoe per aposlolica scripta preccipiendo
trarum cavernis et foraminibus uriiversis. Nonenim niandamus, quatenus, cum dictos monachos ad te
in eos, qui solidte petrse adhaerent, solidati ah ea, venire conligerit, eos benigne.suscipiens, lam in
possunt aliquid usurpare, sed in vaccis populorum rj equitaturis, quam aliis necessariis, ipsis hoiiesle-
laurorum congrOgalio debaecbatur. Yerumtameii, studeas providere, nihilominus conlra ipsos hoere-
hujus domus custodiaedepulali, et pastoies gregis licos laliler assistas eisdem, ut et ipsi opus incce~
dominici constiluti, non ascendunl hodie ex adverso, plum laudabiliter valeat consummare, ac tu non>
ut -pro domo Israel se murum opponant, contra possis de negligetuia ulterius reprebendi; sciturus*
liosies Imjusmodi pugnanles ciim lerroe bestiis pro quod si secus, quod non credimus, egeris, indigna-
eadem. Nullus fere potest amodo inveniri, qui ^um lionem nostram poteris formidare.
Moyseponalgladium super femur in ultionem inju- Datum Anagiiise,iv Kal. Februarii, pontificatus
riae Redemptoris, eonlra eos qui vitttlum conflalileni nostri anno sexto.
constiluunt adorandum, nec Phineesptigioue conli- Scriptum est super hoc, in eumdem fere modum,,
gil Hebraeum cum Madianitide cocunlem.Banaias episcopis, abbatibus, prioribus, et aiiis ecclesiarum
quoque' in diebus nivis, ut Jeonem in media cisterna proelatisper Narbonensem provinciam constitutis.
perculiai, non descendit,' nec Samson proslernit Scriptttm esl abbali Yrallis-Magnae, elmagistro-
(525) Laudala' aputl Raynaldum,
- • ad annum 3204, (526) De archiepiscopo Naibonensi jam cgimus
§ 57. «jcpitts.
275 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUM,LIB. VI. £75
i| Rodulfo, canonico Narbonensi, ut, cum a dictis fra- A laxat exceptionesprobandas admisitntis,quibus forte
, tribus fuerinl requisiti, accingunlur ad laborem cum probatis, testes non de zelo juslitiqe, sed de maligni-
" eh in messemDominicam latis fomiie processisse cOnstafel, ul conspiraiiones
profecturi.
j Scripium est abbali Cisterciensi, ut si qy,osin el inimicitias capilales. Caeterasaulem excepliones
ordine suo ad prmdicalionis officiumidoneosesse co- oppositas, ut furti et adulterii, propler immanitalem
gnoveril, cum a diclis fratribus fuerit requhilus in haereseosSimoniac&sad cujus comparationem cae-
adjutorium eorumdemmitlere non poslponal. tera crimina quasi pro nihilo reputanlur, duximus
CCXLIV(527) repcllendas, quoniam, etsi probatae fidem leslium
HAGISTRO ROBF.RTO. debililarenl in aliquo, non tamen evacuarent ex
Ephtolam decrelalem, Licet Ileli, exponit. loto, aliis adminiculis suffraganlibus, prjesertim,
[Per tuas nobis Iitteras intimasti, te plurimum cuin tesles de crimine |am fuerint emendati. Tales
(528) dtibitare super qtiadam epistola decretali, igilur eonlra lalem duximus laliter admiiiendos,
quam nos asseris edidisse de leslihus admiltendis non secundum juris rigorem, sed secundum tempe-
conlra Sinioniacam"pravitatom. Noveris igiliir *«- ranliam aequitatis, cum ageretur non criminaliter,
tunctanler, quod nos illam epislolam, qtiaesic inci- ut deponerelur ab ordine, sed civiliter, ut ab ad-
pil : Qunmvh ad abolendam, nequaquam edidimus; " ministratione removerelur, tanquim immeritus, et
sed aliam, quse sic incipit : Licel Heli (529), nos damnosiis. Et utique tales praelati ex levioribus
edidissc fatemur. Ad cujus intelligentiam credimus causis possunt ab administrationibus amoveri ,
disiinguendum, utrum is, contra qtiem agitnr de maxime per summumpontificem,qui potestalem ha-
Simoniaca pravilale, denuiuielur simpliciter, an bet non solummodo judicandi, sed etiam dispo-
(55fJ) criminaliter accusetur, et ulrurri agatur sc- nendi (552), sicut quoriimdam religiosorum appro-
cundum juris rigorem, an secundum temperantiam bala consuetudo deposeil. Unde, ptvediclus alibas,
sequitalis. Iiem, otrtim sit ipse regularis, qui jaui non exspectala senteiilia, quasi male conscius sibi
reniinliaverit mundo, an ssecularis, qui adhuc in eeesit.
mundo conshiit, el utrum inferioris sil gradus, an CCXLV.
excellenlioris sit dignilaiis. Ad haec, uiruni anlea ABBATI DECANCELLATA (535) ; MAGISTROB. CANOMCO
fuisset claraa opinionis ac bonoefamoe, an graviter ALBETERRENSI, PETIUGORICENSIS DIOECESEOS; A. DE
infamatus ct valde suspecltis, et ulrtun de facili ' LAFAIA,CANONICO SANCTI FRONTONIS PETBAGORI-
possil piiniri, an sine scandalo neqneat condemnari. CENSIS.
Praeterea, ulrum tesles sint honcsti, an eriminosi; C Vl J. Moxelli,clericum, in ecclesia
et ntrum jam sint emendaii de crimine, an adhiic Engolismensi,in
. canonicnmel fralrcm nominalum, prmienda jfrui
in erimine perseverenl. Rursus, tilrum crimina curent. '
sin-l eadem vel minora , an paria vel majora; (Anagnioc,vn Id. Fcbruarii.)
ulrumve lesles ex zelo justitioe, an ex malignitalis Cum dilectis liliis.... de Nantolio (534), ei.... de
fomite deposuisse credantur. Denique, utruni ad Beania (535) abbalihus , el.-.. cantori Xanctonensi,
Simoniacam baeresimdetcgendaniso!a dicla teslium nosiras litleras misissemus pro dileclo filio, J. Mo-
inducanlur, an alia etiam adminicula suffragentttr. relli clerico, super r.eslilulioiieEngolismensis prse-
Ilsee omnia sunt ad intelligenliam illius epistoloa bendae,qua se asseril a canonicis ejusdem eeclesise
distinguerida, sicut ex ipsius serie potest perpendere spoliatum, idem judices, sicut nobis innotuit ex
diligens indagator (531). Ille namque Pomposianus stiarum conlinenlia Iilterartim, super inslituiione
abbas, qui janipridem renunliaverat mundo, erat de ipsius J. lestes recipere curaverunl, el alteslationes
simonia, perjurio, dilapidationeac insuflicieniiagra- ipsas sub suis apostolatiiinostro transmisere sigillis,
viter infamalus. Cumque per monachos, qui jiirave- ctim quibus eodemJ. ad noslram praesentiamacce-
ranlperhibere leslimonium verilati, simonia mullis denle, ipsi, el dilecto filioEI.canonico Engolismensi,
inodis contra ipsum abbatemvideretur esse probala, D dilectum filium, Odonem,subdiaconum et capella-
ipse conlra tesles multas exceptionesopposuit, con- niini noslrum, dedimus auriiiorem, et ipso E. litem
spiraliones videlicet et iriimicitias capitales, furtum nolenle snper hoc conieslari, eo praesenie aitesla-
ei adulierium, ut eos a testimonioremoveret. Nos tiones ipsaa aperloe fuerunt, per qnas constitil evi-
vero, ne innocentiae puritas confusa succumberet, denler, quod praefalus3. auelorilate aposiolica fuit
vel simonise pravilas effugerel impunita, illas dun- Engolismensis ecclesise canonicus iiistilulus, et per
(527) Reperitur inler Decretales, lib. v, til. 5 : De< dem pro namque, et om. contra ip. abb.
simonia, cl ne aliquid pro spirilnalibus exigatur velI (532) HaecDecrelales omitluni.
promittatur, cap. 52. Varias lccliones, pro majori di- (553) Vide epislolam hujusce Iibri sexti 227, not.
ligentia, indicamus. (554) Posl Bernardum, de Nantolioahbatem, anno
1187, Willelmum, anno 1215, iinmediate memoraiit
(528) Hanc vocem Deerelales omiltunt, et infrat auctores
incunct._ novseGalliaeChristianae,tom. II, col. 1295."
(529) Vide epislolam libri secundi 260, quoeet in- abbatem (555) ldem lere ac in nota superiori. Guillelmum,
tcr Decretales reperitur, loc. cit. cap. 31. de Beania, anno 1188 memoratum, imme-
(550) Decretales legtinl aul; infra exslitil pro con- diate excipil P. cujnsIbid.nomen nonnisi anno 1219in
siilil, et an pro ulrum exhibent. Instrumenlis legitur. col. 1119.
(551) Hoccdesunt in Decrclal.; infra legtint qui-
277 PONTIFICATUSANJNOVII, CHRISTI 1204. 278
procuralorem de prabenda ejusdem ecciesiaecorpo- A appellarunl, necfuertiiU appeliationem inlerposilarc
raiiter inveslitus. Quocirca, discretioni vestraeper proseculi, super restituendis expensis memorato J~.
apostolicascripla proecipiendomandamus.quatenus, quod canonicumfuerit, sttblato appellalionis obsia-'
si vobisconslilerit eumdem J. esse praedictaprae- culo, decernaiis, facientes quod decreverilis pet
benda spoliatuminjuste, vel conlra juslitiam non dislrictionem eamdem firmiter observari. Quod si
admitti, ipsam ei, appellalione remota, restitui non omnes, ele. Duo vestrum ea nibilomiiiusexse-
facialis; conlradictores, si qui fuerini,aul rebelles, quanlur.
per censttram ecclesiaslicam, appellalione poslpo- Datum Anagnise, vu Id. Februarii, ponlificaiiis
sita, compescenles. Prselerea , quoniam canonici nostri anno sexto.
Engolismenses supef hoc ad nostram audienliam

INNOCENTII III

ROMANIPONTIFICIS

REGESTOMM SIVE EPISTOLARUM

LIBER SEPTIMUS.

PONTIFICATUSANNO Yil, CKRISTI 1204.

I (i). B ovili non erant adduceret, et Jieret uiuiin ovile et


CALOIOANSl BULGARORUM ET BLACOEUM BEGI, EJUSQUEunus paslor, in sc, qtii est super omnia Deus bene-
POSTERIS. diclus in saecula,universalisEcclesiseposuil funda-
Privilegium, quo Leoni, tituli S. Crucis presbytero mentum, ejusque apostolorum piincipi Petro iiiagi^
cardinali, avostoticmsedis legrtto, concedilur fa- slerium contulil et primatum , dicens ad cum : Tu
cultas ipsuni in regemungendiel coronandi. es Pelrus, el super hanc pelram mdificaboEcclesiam,
(Anagniae, vi Kal. Marlii.) meam, el porlw inferi non prmvalebunladversus eam,
Calojoanni,illustri Bulgarorum et Blacorum regi, et tibi dabo claves
ei lam in in devotione rcgni cwlorum (Malth. xvm). Ubi
ejusque posteris regno quam etiam eonsequenler ailjecil : Qaodcunqueligaveris
sedis aposlolica? successuris, iu perpeluum. Rex
Jesus super lerram, eril ligalum el in cmlis; el quoclcun-
regum et Dominus domiiianiiuuT, Christtis,
solveris super lerram, eril solulum el in cwlis
sacerdos in aeternumsecundum ordinem Melchise- que
dech, o.itidedit omnia Pater in manu, pedibusejus (ibid.).
snbjiciens universa, cujus est terra et plenitudo Post passionemquoqtie suam, ascensurus in co3-
ejus, orbis"lerrarum et omnes habilantes in eo, iino lum, ovile suum, videlicet Ecclesiam, ei comniiiiens
ctii flectilur omne genu ccelestium, lerreslrittm , et r et commendans in omnibus, dixit ei : Pasce oves
infeniorum, siimmum apostolicoesedis et Ecclesiae meas (Joan. xxi), vocabulotertio repelito; per hoc
Romanaeponiificem, quem in beato Petro sibi vi- patenter oslendens quod ad ejus ovile non perlinent
carium ordinavit, super gentes et regna cousliluit, oves illse, quaese commissasel iuhjectas esse beaio
evellendi, destruendi, disperdendi, et dissipandi, ct Petro contumaciter denegarent, et ejus noluerint
aedificandi, et planiandi ei confcrens potesiatein, erudiri doctrina el magisterio subjacere. Siquidem
loquens ad eum in prophela, qui fuil de sacerdolibus Ecclesia est illa arca, in qua paucaj animse,pereun-
Anatolh: Ecce constiluite super genteset regna, ut tibus cscteris in diluvio, sunt salvatse.Unde, sicut
evellasel deslruas et disperdas, el dhsipes et wdiftces omnes quos- arca non cepit, in diluvio peiierunt,
el planles(Jer. i). Ut autem id expressius demon- sic omnes qui exlra Eeclesiam""invenliftierinl, in
sifaret, non per alium , sed per seipsum, cum pro judicio damnabunlur. Arca enim-Ecclesiam, cata-
liominihuscarnem assumpsisset humauam, et cal- clysmusjudicium, el pastorem EcclesisePetrum Noe
ceamentum suum exlendisset in Idumoeam, ul ei recior arcae figurant. Jlle cum Domino legitur am-
allophyli subderentur, et oves suasquae de hoc bulasse; hic aulem super undas maris, quod liunc

<1)Epistolaiiaec rcferlur in Geslis Innocentii III, 1204, § oi. Inlegram, nec non emendatiorem, ex
§ 75, sed non absque mendis aliquibus. Ejus- apographo Conti exhibemus. Quae apml Raynaldum
detn epistokepartem vulgavil Raynaldus ad aiiuiiin Jeguntur hic ttncis inclusa sunt.
£79 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. VII. 280
lnundum significat, ad Dominum scribitur perve- A subjcclas imperio in obedienlia et devotione sedis
nisse. In quo etiam expresse notatur, quod Petro apostolicaeconservabis. Ad petitioneminsuper ve-
non specialiter aliqua specialis Ecclesia, sed tolns neramiis fratris nosiri, Blasii, P.randizuberensis
inundus coinmissns Jiierit el Ecclesia generalis. episcopi, quem ad sedem apostolicam deslinasti,
Nam, sicut aqusemultsesunl populimulii, sic mare publicam in regno tuo cudendi monelam luo cba-
inagnum et spatiosumnmndum significatuniversum. raclcre iusignitam liberam libi concedimusfaculta-
Unde, vocatis coeterisin parlem solliciiudinis, hunc lem. Yenerabili etiam fratri nostro, archiepiscopo
assumpsil Dominusin pleniludinem polestatis, cum Trinovilano, in lerris in quibus imperas universis.
inquit ad eum: Tu vocaberis Cephas quod Pelrus piivilegium concedimus primaiise, qtii, el succes-
inlerpretalur (Joan. i) et capul, ul Petrum capul sores ipsitts, luos in poslerum successores, simili.au
Ecclesise demonstrarel, qui sicul ungtientum quod eis juramenlo receplo, aposiolicsesedis aueloriisle
a capite Aaron desoendil in barbam, in membra coronent, et in lerra lua primaius obtineant digni-
diffunderet, ut nihil sibi penitus deperiret, quoniam latem, eique nietropolilani tam in JJulgarioequam
in capilevigel sensuum pleniltido, atfmembra vero Blaciee provinciis constiluti subjaceant, et juxta
pars corum aiiqua derivatur. Insuper., quserenli formam canonicam rcverentiam primali debitam
Petro s; quoties peccaret in eum frater ejus dimit- B exhibeant el honorem. Sie ergo, fili cbarissime,
teret ei usque septies. Dominuslegitur respondisse : graliam quam apostolica sedes mater tua libi facit
Non dico iibi usque seplics, sed usque septuagies agnoscas, sic retribuas nobis pro omnibus quse tri-
septies (Mattli. xvni); Sane, cum omne lempus se- bnimtis libi, sic regnum luuin in aposlolicse sedis
plem dierum-numero concludatur, multiplicatus in subjectione ac devolione confirmes, ut, cum sub
scipsum scplcnarius in hoc loco notat universa bcato Pelro in illius pelrsefuerit firmitale fundatum
peccata tiniversorum, cum solus Petrus non solum de qua inquit Apostolus : Petra autemerat Christus
omnia sed ei oniiiium possil crimina relaxare. Ipsi (I Cor. x), nec pluviarum imbres, nec impulsiia
enim, ct non alii, dictum a Domino reperitur : Tu venlorum, nec fluminum formidet incursus, tu quo-
me sequere(Matih. vni); id est in veri pastoris offi- que, proeier auxilium aposiolicaesedis, quod juxia
cio el poteslatis eeclesiaslica?plenitudine iroilare; devolionem tuam scnlies in prsesenti, de temporait
quia eum in ofiiciovicarium sibi substituil Dominus rcguo ad regnum pervenias scmpilernum. Decerni-
el in magislerio succcssorcm, sic hserediiatem, in liius ergo ut nullus omnino... hoc privilegium no-
cajus pmclarh funes (2) ejns ceciderant, transfe- slrse constitulionis et confirmalionisinfringere, vcl
rons in eumdcm, ul aliis possil per eum et sub eo ei, elc. Si quis aiilem, elc.
quasi pariem (5) facere de haercditatelegata. [Cum I&alumAnagnise, per mantim Joannis, sanolte
igitiir, liccl immcriti ojus vices geramus in lerris RomanaeEcclesise subdiaconi et notarii, vi Kal.
qui dominaitir in rcgno bominum, el cui voluerit Marlii, indict. vit, Incarnalionis Dominicaeanno
dabit iiltid, uipote per qticm rcges regnant el prin- 1205, potuilicatus vero domiui lnnoceniii papae 111
cipes doininaiilur, ctim Pctro cl successoribus suis, anno septimo.
et nobis in co, noverimus esse dictum : Ego pro te II (5).
ARCIIIErlSCOPO TBINOV1TANO.
rogavi,Pelre, ut non aeficiatfulcstua, el lu aliquando
etiam Trinovilanumarchiephcopumpri-
conversus confirmaf;alres luos (Luc. xxn); cttm ex Constituit
matem tolius Bulgarice et Blacim, millitque illi
proecepioDomini oves ejus pasccre teneamur; po- privilegiumhujusmodiper diclum legatum*
pnlis BulgarorumetBlacorum, qui multo jam tem- (Anagniae,ut supra.)
pore ab uberibus malris suse alienali fuerunl, in Archiepiscopo Trinovitano, Bulgaronim et BJa-
spiritualibiis et lemporalibus palerna sollicitudine corum primali,ejusque successoribuscanonice sub-
providerc volentes, ejus aucloritate confisiper qnem stituendis in devotione sedis apostolicaesuccessuris
Samtiel David in regem inunxit, regem le stalui- in perpetuum. Rex regttm, etc, usque ad Samuel
mtis supcr eos, et per dileclum filiuni, Leonem (4), D David in regem inunxil, cbarissimumin Christo
littili SancloeCrucis presbyterum cardinalem , apo- filium nostruin, Calojoannem, hactenus ipsorum
stolicaesedis legatum, virum providumel honestum, dominum, regem staluimussuper eos, per dileclum
nobis inter coeterosfratres nostros aeeeplum, sce- filium, etc, usque devotioue sedis apostolicsecon-
ptrutn regni ac regium libi mittimus diadema , ejtts servabil. [Te quoque in regno Bulgarorum et Bla-
quasi nosiris libi manibus imponendum, recipiendo corum primaiem stoltiimus, et ecclesioeTrinovitanse
a te jiiraioriam cautionem quod nobis et successo- prsesentiprivilegio aiictoritalem concedimusprima-
ribus nostris et EcclesiaeRomaiue devotus et obe- tiae,«laluentes, ut tu, et successores ufi, qui libi
diens pcrmanebis, el cunclas terras et gentes luo in aposloliesesedis devolione successerint, cseteros
(2) Sic in apographis, et in Gestis. sed non
(5) Legilur in Geslis Innocentii, § LXXV,
(5) Sic et iu apograplioConti. absque inendis aliquibus. Eamdem fere integram
(4) DeLeone cardinali jam egimtissupra, epistola exliibet Raynaldus, ad annum 1204, § 57. Nosnu-
libri qiiiuli 5, not. Sed ex hac hujus iihri seplimi nieris omnibus absolutam damus ex apographo
epistola 1, patet Leonemliiulo S. Cittcis anle.annum Conli. Quae apud Raymtldum' leguntuf, Jtic uncis
120L non vero anno 1205, prout illic ex Oldoinc mcJjisipyis.
retulimus, insigphum fuisse.
"
281 PONTIFICATUSANNOVII, CIIRISTI 1204. 2S2
metropolilanos Btilgariae el Hlacise prsecellatis ra- A quolies necesse fueril, qui haptizandi fuerinl bapti-
lione primatise, el ipsi libi et eis juxta formam ca- zenliir, et confirmetuur per dioecesanosepiscopos
nonicam reverenliam primati dehitain exhibeantet qtii fuerint conftrmandi, nec episcoporum consecra-
honorem, fralernitatem tuam scire volentes, quod tio, nec ordinaiio sacerdotum, propter defeclum
aptid nos Iiaccduo nomina, primas et patriarchii, Jiujusmodi, vel impediatur penitus, vel diutius dif-
peue penittis idem sonanl, eum palriarchse ct pri- feralur, quia, Iicel bacienus apud vos nec in stia
niatcs teneant tinain forniam, licel eorum nomina ordinatione presbyleri, nec ~in consecratione sua
sint diversa. Proesenli quoque privilegio, libi et per episcopi consueverint sacram recipere unciionem,
te tuis successoribus, inttngendi, bencdicendi ct volumus tamen, ut deinceps, non tam ritum no-
coronandircges Bulgarorum etBlacorum in poste- strum quam mandatum divinum sequentes, per
rum liberam concedimus facullatem. Obeunle vero quod in Iege proecipiiurutponlifices el sacerdoies
te, nuuc ecelesioememoraloe primale, nullus ibi uuganlur, manus eorum qui ordinandi sunl in pre-
qualibet subreplionis aslutia prseponatur, nisi qui sbyteros, et tam manus quam caput eorum qui con-
canonicefuerit electus ad eam secundnm consuetu- sccrandi sunl in episcopos, solemniter iniingantur.
dinem approbatam. Electus aulem, per melropolila- , PraeiGrea,'crucem,vexillumvidclicet Dominicaepas-
num el alios suffraganeosejusdem ecclesiae, qui po- '" s-ionis,ante te per totam Bulgariam et Blaciam de-
terunt interesse, in episcopttmsolemnilcrconsecre- fcrcndi fraternitati iiue licenliam imparlimtir.] De-
tur. Consecratusvero, ad sedem aposlolicam nun- ceniinius ergo, elc. '
lios suos mitiai, pallium de corpore beati Pelri Dalum, ut supra.
sumptum, insigne videlicel pleniludinis pontificalis III (7).
officii, peliluros; in cujiis susceptione juramenlum B. ARCUIEPlSCOPO TRINOVITANO BULGARORUM ET BI.A-
illud nobis; et successoribus nostris, el Ecclesiae CORUM PRIMATI.
Romanaepraestabil,quod alii primates el meiropo- Significal ei, qnod episcopumBrandizuberensemfe-
cit inungi. Mandat ul in posterum tjim nrimas
Jitani, secundum generalem consueiudinein, nobis quam metropolitani episcopiei presbyteri ipsius
praestant, el lu ipse in susceptione paliii praesti- provincimrecipimitunctionem, etc.
listi; cujus formam bulla nostra signa<am ad per- (Dalum, ut supra.)
petuani inemoiiam destinamus, exprimentes in ea, t fCum venissel ad aposlolicamsedem venerabilis
til, cum in regem quemlibet ex praedicti regis suc- « frater noster, episcopus Brandizuberensis, clara
cessoribus coronaiint, praescriptum ab eo recipiant e nobisinsinuatione monslravilqnod (8)in conse-
juramentuni. Ciimauiem aliquis melropolitanorum, (fj f cralione stia sacram non receperal unclioncm,
qui libi jure subjacent primaliae, viam fuerit uni- t quoniam apud vosnon consuevere ponlifices,cum
versoecarnis ingressus, coiifirmabiseleciionem ca- « consecranuir, inungi. Nos ergo, quod illi dcfue-
nonicam de persona idonea celebratam, et perso- < rat maiidavimus in ipso suppleri, facientes caput
nain elcctam in episcopttm consccrabis. Pro palleo « ejus et maniis per venerabilem fratrem nostrum,
vero, nunlios luos cum nuntiis ecelesiae cui pfsesl, t Joanncm, Albanensem episcopum (9), assislenti-
ad apostolicam sedem miiles, uosqtie illud libi pcr « bus ei duobus episcopis, secumlum morem eccle-
cos libenler el hilaritcr transinillemus, per te me- « siasticum, sacro chrismatedcliniri.] Iloc eiiim
tropolkano episcopo,juxta fcirmamquam sub bulla « Caihplica lenei Ecclesia, non soltim ex praecepto
noslra recipies, soleinuiter coiiferendum; ita lamcn, i «livino,vernm etiam aposlolorum, exemplo. [n
quod, si legatuin vel nuiilium nostrum conligcrit « Exodo quippeJegitur prsecepisse Dominus Moysi,
interesse, id cum eo pariter exscquaris. Chrisma t ut Aaron et filios eju^inungeret,' quatenus ei sa-
vero et oleum catechumenorum el infirmoriini sin- « cerdotio fiingerenlur. El Anacletus, natione
gulis annis in coena Domini, lam in ecclesia lua « Grsscus, qui a bealo Pelro fuit in presbyterum
quam in qualibel Ecchsia Blacim(6), fieri secundum « ordinalus, cl postea in aposlolalus officioCle-
consuetudincmEcclesiae Romanseconcedimus, ul, i menli successit, tradit (10) in ordinatione sna

(6) Gesl. Bulgarimqitam Blucim. rem diligentiam addidimus.


(7)Edita est saepius hoec Epislola. Legilur, sed (8) In Decrelal., Bracarenus episcopusqni; san-
muUJa, in tertia collectione Decretalium, el indc clam pro sacramet acceperai pro receperallcgtinl,
in Gregoriana, nec non in Innoceniiana colleclione, el infra' ven... Joann. oniillutit.
lib.i, til.15, De sncra unctione, cap. unico. (9) Joannes.nalione Longobardus, lituli S. Cle-
Legiiur integra, sed non absque metidis aliaui- menlis presbyler a ClemenlePP. 111assmiiptus , a
btis, in Geslis Iniioccnlii, § 76. Ccelcstinovero III, Yiterbii lunc temporis degente,
Eamdem etiam fere integram el emeiidaliorcm anno 1193, episcopus Vilerbieiisis^ renuiiiiaUis
exhibel Raynaldns, ad annum 1204, § 59. - deinde est. Ecclesiaestiaerogimenopere el exemplo
Nos numeris omnibus ahsolutamex lide apogra- iaiidabiliter gerens. Iiinoceulitim III poiitificem,
phi Cotiti dainus. Quaein ediiionibus Decreialiiini Coeleslinisuccessorem, Viterbii cxcepit anno 1198;
Jeguiilur, hic unois, ile more, inclusa sunt, variis et, cum ab ecciesia Viterbiensi, approbanie Inilo-
etiam Ieciionibus apposiiis. Ea vero qua; retulit cenlio, se Hberasset,ab eodem renunliatiis est anno'
Rayiialdus, virgulis ad iniliiim ciijusque line;e si- 1199 episcopus Albanensis. Anno 1210, Roma3&
gnaiis distincia sunt. Varias eiiam, ex variis codi- vita cxcessit. OLBOIN. ad Ciacon. Tom. l,col. 1145.
cibus, lectiones, quas ad marginem Libri sui, in (10) Anaclel., ep. 2.
saaGesiorum editione, notavit Buluzitts, ad majo-
283 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. VII. 28i
c ungendos cpiscopos,more aposlolorumct Moysis;A 1 « ritalis, ul episcopus diligat Detimex lolo corde,
« quia omnis sanctificalio in Spiritu sancto consi- « elex lota menie (14), et cx tota anima, et pro-
c stil, ciijus invisibilis virtus sancto chrismati est « ximum suum sictil seipsum. Caput inungitur
« perniisia. Unde [sciie te volumus duas esse « propter auctorilatem et dignilatem, manus pro-
« species unctionis : exteriorem, quae malerialis « pter ministerium el officium.Caput inungitur, ut
« est el visibilis;ei interiorem, quaaest spiritualiS « ostendalur illius repraesenlarepersonam, de quo
«:el invisibilis. Exteriore visibiliter ungilur cor- « dicitur per Propbetam : « Sicut unguentum in
« pus, interiore invisibiliter nngitur eor. De prima « capite ejus, quod descendit in barbam, barbam
« Jacobus aposlolus ait: « Infirmalur quis in vo- i Aaron (Psal. cxxxn). > Caput enim viri Chrislus,
« b\s1 (Jac. v.) » Inducal presbyteros ecclesiae, et « capui Cluisti Deus est, qui dese dicit: < Spirilus
« orenl super eum, ungentes eum oleo in nomine « Domini super me, propter quod unxil me, evan-
« Domiui, et oratio fidei salvabit inlirmum. De « gelizarepauperibus misil me (Lue. iv); s Manus
« secunda Joannes (11) apostolus ait : « Vos, un- « uiigunlur episcopo, ul ostendalur accipere pote-
« ciionem quam accepislis"abeo, maneat in vohis, « statem benedicendi et consecrandi. Unde, cum
t el non necesse hahetis ui aliquis doceat vos, sed « eas consecralorinungit : « Consecrare, inquit, et
« sicul unctio ejus vos docet de omnibus (I Joan. B « sanclificare digneris, Domine, manus islas per
« u). > Unctiovisihilis et exlerior, signum esl in- « istam sanclam unctionem etnostram benedictio-
« leiioris el invisihilis unctionis; unclio vero in- « nem, ut qusecunqueconsecraverint consecrenlur,
< visibilis et interior, non solummodoest signum, « et quaecunquebenedixerinl benedicantur in no-
« sed eiiam sacramenlum; quia,si digne sumalur, « mine Domini. i Verum(15), in Veleri Tesia-
« vel agil, vel augel ahsque dubio quod designal. « itieiuo non solum ungebatur sacerdos,sed et »"3x,
« Ad exhibendam(12) igilur exteriorem el visibilem « et propheta, sicut iu libro Reguni praecipitDo-
« unclionem, benedicitur oleum, quod dicitur cate- c minus Eliae: « Vade, el revertere in viamtuam
« chunienoTumvel infirmorum, el conficiturcliri- « per desertuni in Damascum; cumque perveneris
« sma, quod e:coleo fit el balsamo, mystica ra- « illuc, unges Ilazael regemsuper Syriam, elJehu,
« tione. Per oletim cnim, nitor conscicnlise desi- i filiuinNamsi,unges Regemsuper Israel; Elisoeum

gnatur, jnxta quod legiltir : t Prudentes virgines « auiem, filiuiii Saphat, qui est de Abelmala (16),
« acceperunt oletim in vasis suis cum Jampadibus « unges propbelampro le"(III Reg. xix). J Sed ubi
« (Maith. xxv); » per bal.samuin autem, exprimi- i Jesus Nazarenus, quem unxil Deus Spiiitu sanclo,
« tur odor famoe, propler quod dicitur : « Sicul . « sictit in actibus apostolorum habelur, unclus est
« balsamumaromatizans Oiloremdedi(Eccli.xxiv).> •« olco (17) prse consortibus suis, qui, secundum
« IIoc igilur chrismale ungi debet cpiscopus, non < Aposiolum,est caput Ecclesise, quse est corpus
« tam in corporequam in corde, ul el inierius < ipsius, priucipis unctio a capile scilicet in bra-
i liabeat nilorem conscienlisequoad Deum (13), et « thium esl translata, ul princeps exlunc non un-
« exterius babeat odorem famaaquoall proximum. t galur (18) in capite, sed in brachio, sive in Lu-
« Dc nilore consciciUiaedicit Apostoius : « Gloiia t mero vcl in armo, in quibtis principatus congrue
« nostra ha?cest, lesiimoniuni conscientisenoslrae t designatur, juxta quod legitur : < El (19) factus
t (// Cer. i). > Nam omnis gloria filiseRegis ab in- « cst principatus super humerum ejus (Isa. ix). J
« lus. Deodore famseidem Apostolusail: « Chrisli t Ad quod etiam designanduin,Samuel fecit poni
« bouus odor sumus in omni Ioco, el aliis sumus < armum anle Saul, cui dederat Iocum in capite
t odor vitse in vilam, aliis odor mortis in morlem « ante eos qui fuerant invitali. In capite vero pon-
« (II Cor. u). i Debet enim episcopumbonum ha- « lificis sacramentalis est delibaiio conservala,
« bere tcslimonium et ab his qui siinl intus, el ab < quia personam capitis in ponlificaliofliciorepra?-
« his qui siint foris, ul cortina cortinam irahal, « senlat. Differl (20) aulem inler ponlificiset prin-
« el qui audii dicat: Veni. IIoc unguenlo caput et D i cipis unclionem, quia caput pontificischrismale
< manus episcopi consecranlur. Per caput enim « consecralur, brachium vero principis oleo delini-
« mens intelligilur, juxta illud : « Unge caput « tur, ut ostendatur quanla sit differenlia inler
« tuinn, et faciemluam lava (Matth. vi). > Per ma- « auctoritatem pontiticis et principis poleslatem.
« nus opera designanlur, secundumillud : « Manus « Quia vero Ghrisius in sanguine suo fecit nos Deo
i meaedistillaverunt myrrbam (Canl. v). J Manus « nostro regnutn et sacerdotes, propter quod Pc-
« igitur iingniUiiroleo pietatis, ut episcopus ope- « trus apostolus ait: < Vos estis genus electum,
« reiur bomiinad omnes, maxime aulcm ad donie- « regale sacerdolium (I Pelr.n); > idcirco, in
« sticos fidei. Caput aulem inungitur balsamo cha- < NovoTestamenio, non solum sacerdotes el reges
(il) Terl. collect., Jacobus. regem.
(12) Decret., exibendumel infra om. aulem. (10) Decretal., Abel.
(15) Cod. Reg., eum. (17) Decrelai., add. pietath.
(14) Decretal : add. sua; infra om. est, et san- (18) Cod. reg. Principes extunc non ungantur.
unm. (19) Decretal., om.
(15) Decretal., unde; infra legiint etiam, pro et, (20) Cod.Reg. el Pod. refert.
dvinum pro viam, ct llazacl in regem,ei vnges in
'
285 PONTIFICATUSANNO VII, ClIRISTl 1204. 288
< unguritur, sed omnes etiam Christiani bis ante Ai nt'acciperent Spirilum sanctiim; nondtim enim
« baptismum, scilicel oleo benediclo, primum in , '« in qiiemquam illorum venerat; sed baptizali tan-
< pectore, deinde inter scapulas, et bis post bapli- t lum erant in nomine DominiJesu. TuncJmpnne-
< smum, scilicet chrismate saero, primum in ver- « hant manus super iilos, et accipiebant Spiritum
«. tice, deindo in froiile. In pectore^namque iiugitiir « sanc.Uim(Ac«.vm); > cujus advetitus per unclionis
« baplizandus, ut per Spiritus sancti donum abji- « mysleriuin designattir, quia columba in qua Spi-
« ciat errorem el ignorantiam, et suscipiat fidem « rilus sanctus super Chrisltimin baptismo doscen-
« rcctam, quia « juslus"ex fitle vivit (Rom. i). > « dit ad vesperain, in cataelysmo revertens ra-
«"Inter seapubts autem bnptizandus inungilur (21), « niiim relnlit virenlis olivse. Cujus tilique, sacra-
< ulper Spiritus sancti gratiam (2i) excutial negli- « mentum David propheta proenoscens, exhilaran-
« geniiam el lorporem, el bonain operationem t dam faciem in oleo proedicavil. Ungtinltir (27)
< eserceat, quia < fides sine operibus moriua est « prseterea secundum ecclesiasliciim morem, "eiim
t (Jflc.ii),> elc (25), ut per lidei sacramenlum sit « consecratur allafe, ctim dedicalur lemplum, et
« mundiiia cogilalionum 'in peclore, per operis t cnm benedicilur calix, non soium ex mandalo le-
« exercitium sil forliludo laborum in scapulis, « sis divinse,verum eliam exempio beati Silvestri,-
« qualenusTidesper dileciio:iem, seciinduni Aposlo- « qui cuni.cotisecrabai allare, illuil chrismale per-
< Ium, operetur. In yenice vero baptizalus inun- « iirigebaJv-rPrjeeepit enim Dominus Moysi ut face-
« gilur, ui sii.paralus omni poscenli (2 i) de fide « rel oleum unctionis, de quo ungeret labemacu-
« reddore raiionem, quia per capul inlelligitur « tum tesiimonii (28), et arcam testamenti, men-
« mens, juxta quod Iegilur : Octiii sapientis in ea- « samqtie cum vasis. De quibus etiam unclionibussi
« pite ejus; cujus superior pars est raiio, et inferior t forsilan dubilavcrh, cum a te'fuerimus requisili,
« sensualitas. > Unde, bene per verliccm, qui esl « fraternitatem tuam plenius inslruemus. Verumta-
i suprema pars capilis, intelligilur ralio, quoesnpe- « men (29) unctionis sacramentum aliud quidem
« rior pars est menlis. In fionle tiiigilur bapliza- « eflicil et figuram tani in Novo quain in Veleri
< lus, utlibere confiieatur quod credit, quia oorde « Teslamenlo. Unde, non judaizal Ecclesia ciim
« creditur ad justitiam, ore autem (25) fit confessto « unclionis cclebral sacramentum , sicut aliqtil
« ad; •salulenr; >memor ejus quod Dominus ait : « meniinnlur, qui neqtie Seripturas neque Dei rib-
« Qui me confessus fuerit coram hominihiis, confi- « vere verilalem. Monemus igilur fralernilatem
« leboret ego eum coram Palre -meo(Mallh. x.) > « luam et exhorlamor atlcntius, per aposlolica libi
« Ante baptismum vero inungitur oleo benedicto, et -, « scripla mandantes, quatenus ad mandalnm dilecli
« post bapiismum chrisniale sacro, quia chrisn.a t filiinostri, Leonis, liiuli SancloeCrucis presby-
« soli eoinpeiit Chiistiano. Christus enim a cliri- « teri cardinalis, aposlolicoesedis Iegati, tu quoque
« sinate dicitur, vel potius a Clirislo dicitur ebri- < sacram suscipias (50) unciionem, ne qtiid libi de-
< sma, non sectindum iiomlnis forniam, sed sectin- i sil ad pleniludinem sacramenli; ul, cum sacro
« dum fidei ralionem. A Cbristo eiitm Cinisiiani « fueris chrismale delibuliis, arcbiepiscopos et
« dicuntur, tanquam uncli deriveiitur ab unclo ; ut « cpiscopos luos shnililer ungas, et per eos facias
« omnes currant in odorem unguentorum illius(26), « manus sncerdotum inungi oleo benedicto, illum de
« cujus nomen oleum est effustim. Per frontis chri- « csetero fin ordinandis presJiyleris et consecran-
i smationem manus impositio designaiur, quaealio « dis episcopis morem servans et fdciens (31) -ob-
« nomine dicilur confirmalio , quia per eam Spiri- < servari, qtiem apostolica sedes observalj, qua1,
«lus sanclus ad augmenlmn dalurct robur. Unde, < disponenie Domino, ciinclortim fidelium mater
« cum cseteras uncliones simplex sacerdos, id est « esi et niagislra. Mittimus auiem libi per cardi-
« piesbyler, vaieat exliibere, hanc nonnisi summus « nalem prsedictum pontificalia ornamema, caligas
r saeerdos, id esi episcopus, debel conlerre, quia « et sandalia, amictuin et albam, cingulum et snc-
< de^olis aposiolis legilur, quoriim vicarii sunt ij « cinclGiiutif,",orarium er nianipiilum, lunicam et
« cpiscopi, quod per maniis impositionem Spirilum « dalinaticam, chirolhecas elannuhim, planeiam el
« sancium dabant, quemadmodum Actiium aposto- « milram. Palliuin- vero per dilectum filium, Joan-
< Iorum lectio manifestal. « Cum aiidissenl, inquit, .« nem, capellanum nostrum, antea miseramus. Et,-
t aposloli qui erant Hierosolymis Fjuia recepisset « licet [Romanus pontifex non utalur baculo paslo-
« Samaria verbum Dei, niiseriiniad eos Petrum et « rali, tum propter historicam (52), lum eiiam
« Joannem : qui cum venissenl,oraverunt pro ipsis < propler mysticam rationem (quod (33) idem car-
(21) ILecDecrelal. omittunt. pro id est.
(22) Cod. Colbert. et Andegav. donum. (27) ln Decretat., ungitur.; et infra deesi vo-
(25). Decrelal. om. el post morlua est, et addtjnt cula et.
anle per operis. (28) Codd. Colb. et Andeg. ostium tabernaculL
(24) Decrelal. pelenti, el infra qum esl superiorpro (29) Verum in Decretal., omissis qiur:pneceduat,
qui est suprema. cl infra virtulem pro veritaleiii.
(25) Decretal., vero ; omittunt infra conf. el c. e. (50) Cod. Reg. recipias.
c. P. m.; el ergo pro veroJegtint, et inferius vero (31) Decrelal., serveset facies.
pro enim.' (32) Decretal.,Jihtoriam.
(26) Decrelal. add. : ungv.cnti; ittfra vcl legunt (33) Tert. Collcct., quorum "ommurnratianan.-
237 INNOCENTIIIII PP: REGESTORUMLIB. VIL 283
< dinalhfSicut anobh accepit polerit edoceri(34).] > .\. acquisiverit imperium, sub polestate et mandato
Tu tamen ad similitudinem aliorum ponlilicum po- ejtisdem sacrosanclse RomanaeEcclesi;e el aposto-
teris eo uti. licassedis erunl. Et, ul prasens chrysobolum im-
Dalum, ut supra. perii mei ratum et Jirmum habeatnr, dedi imreriuin
IV (55). meuin in manibus reverendissimi viri Joannis,
Inslrumentum quo rex Bulgurix et Blaciw imperium sacrosanctoeRomanacsedis legati, et domini papa»
suumccclesiceRomanm subjicil. capellani, in quo et nostrum pium el a Deo piomo-
(Anno 1204, indiclione vit.) lum subsignavit imperium , anno sex millesiino
ln nomine Pairis, et Filii, el Spiritus sancti, septingentesinio duodeciino, indictione vu.
anien. Cum placuil Dominonosiro Jesu Chrislo, me V (40).
dominum el imperalorem totius Bulgarioeel Blacioe Lillerai Basilii archiephcopi Trinovilani.— Scribit,
facere, inquisivi antiquorum noslrortim scripluras quod cum se conferre voluisset ad sedem aposloti-
el libros, et beataa memorioe imperatorum nostro- cam, Durachii impeditus ei fuil transilus ; deinde
revocalus ab imperalore, menseSeptembri,in feslo
rum prsedecessorum leges, unde ipsi sumpserunt Nalivilatis, pulleo insignilus fuiu
regnum Bulgarorum et firmamentum imperiale, « Multasinclinationeset magnas preces Domino,
coronam super capul eorum et palriarchalem bene- 1* « el gloriosissimo, et concathedrali apostolicaese-
dictionem; et diligenter perscrutantes, in eorum < dis, Patri loiius Christianilatis, et domino meo,
inveniinus scripluris, quod beatsememorioe illi im- « Innoceniio lertio papae, archiepiscopus Basilius,
peralores Bulgarorum elBlacorum, Siineon, Petrus t de niinoribus et liumillimis toiitis Bulgarise et
et Samuel, et nostri prafdecessores, coronam im- < Blaciae,veslram perfeclam henediclionem.Adoro
perii (56) eorum, et patriarcbalem benediclionem < clementissimum Deum , et beatissimam Dei Ge-
acceperunl a sanclissima Dei Romana Ecclesia, el < nitricem, ttl sanam et gaudentem vestram sancii-
ab aposlolica sede, principe aposlolorum Petro. t taiein meum invenial scriptum, et, quod mea
Sed iit.perium metim voluit benedictionem, el im- < anima -desideravii per oo.tavumdecimum annum,
periaie firmamenium coronae capiiis imperii sui t ecce hodie dedit nobis Deus, el sancla lua oratio,
susci/jere, et patriarebalem benediclionem ab Ec- t benedictioncm sedis beati aposloli Pelri el luse
clesb Romana, ab aposlolicsesedis principe apo- « sanctitatis. Noscat sanctitas lua, qualiler ego
siolorsim Petro, et a sanclissimo Palre noslro, < conversatus sum luam quserens benediciionem.
universali papa, tertio lnnocenlio. Et a.quocunque t, Mola esl per mensem Julii quarta die, sex mille-
patriarchalis benedictio el mandatum (sic), in civi- r, < simo septingenlesimo undecimo, indiclipne sexla,
tale imperii mei Trinovi, dala el concessa fuerit a t mea htimilitas ad sanctum et gloriosissimumPa-
Pomino papa, faciendi cl consecrandi archiepisco- < trem nostrum, Innocenlium papam Romanum, et
pos, metropolilas, et episcopos, el reliquas eccle- < fui dies triginia in Dyrracliio juxla mare. Etcum
siasticas obsecutiones sacramentales, couecdit im- « vellcm inlroire navim gratia transfieiandi, lunc
perium meum, ul plenissimam in omni tenimenlo. t reiinuerunt me Grseci,et non dimiserunl transire
et imperii mei perliuentiis (57) habeant poleslatem. t (41) > , sed teniieriinl me apud Dyrracliium per
Ecclesiw (58) enim omnes lotitis imperii mei elie- oclo dies, et multa mea deprecatiotie erga Deumet
nimcnli, et pairiarcha meus metropoliianus, episco- bealissimum principem aposlolorum Pelrum, per
pi, archiepiscopi, et cuncii sacerdolcs Romanoe sanctas tttas oraliones, dimiserunt me Latini; nam
subsinl Ecclesioe,et tcneant legcm, et consueludi- consilium acceperanl projiciendi me in mare, sed
neni, et qbservaiionem(59), quas tenuerunl beatse, eripuit me Dominus luaque sancta oralio. Exicns
memoriae imperatores lotius Bulgarioe ct Blaciae, aiitem de civitate, reversus snm in villa nuucnpaia
prisci illi nostri prsedecessores,cl nos eodem modo Cavalochori, el ibi dies quindecim permansi, et
vesligia eorum imitanles. Subsignat autem impe- inde misi duos bonos homines meos Romam san-
rium mettm ad securitatcm chrysobolum suum, I I ctitati luae, el uirum transierunt necne novit Deus;
quod nunqtiam ab Ecclesia Romana et ab aposlolica sed « (42) lillerse rnihi ex parte domini mei impe-
sede, principe apostolorum Petro, ipsum videlicet « ratoris venerunt, domini Joannis, dicentes, milii:
iiiiperium metim discedet, neque alii imperii mei « Reverlere cilo, quia hic pervenit cardinalis a
principes disgregabuntur; sed ul vocalus dilectus « domino papa. Legens ego litteras imperatoris, et
lilius sacrosanciseet aposlolicoeRomanassedis prin- « videns quoniam me vocabal, reversus sum, et
cipis apostolorum Petri ero. Et deinceps, quascun- « perveni Drinaum (45) per mensem Septembrem,
que lerras Christianorum seu phganorum nieum < et inveni virum sanctum, juslum et rectum, a
(34) DesnnlDecrelal. nncis inclusa sunt. Ejnsdem fragmenta exhibel
(55) Legitur in Gestis § LXX, et apud Ravnai- Raynaldtts, ad aniiuml204, | 52 ; ea duplici vir-
duin, ad annuin 1204, § 28. gula ad iiiilium cujusque lineas apposita distinxi-
(56) Apogr. Conii et Cod. reg. pro imperio. inus.
(57) Apogr. Conli add. ipsi. (41) Huc usque Jtaynaldus.
(58) Gest.-et Rayn. ecce. (42) Rursus Raynald.
(39) Apogr. Conli obsecutionem. (45) Apogr. Cont. Trinon; legcndum videtar,
(40) Epistolam hanc legcre cst, sed in fine mu-- Trijiovum.
tilatn, in <kslis, § LXXII.QUICillic lcgiintur, hic
289 PONTIFICATUSANNO VII, CHRISTI 1204. : , . 290
« tua sanctilate directum; nomen ejus, Joannes A el universaleni palrem et dominitm , quatenus pal-
« capellanus; et dedit mihi omnes lilleras ex parte lium ad ponlificalis ollicii plenitudinem miitere di-
'« veslrse sanciitalis, et perlecioe mihi fuertint. gnemini humolentis rogilamus, ut et nos omnihus
« Uudevalde aiiima mea est lsetata,el manus-meas (liebusvitas nostrae pro vestra -magnificenlia orare
« ad ccelum extendens, gralias Deo egi, qu.ia visi- iion desistamus.
« lavit Dominus plebera suam, et Paler noster bea- VI (48).
« tus papa, quoerens ovem quse perierat, ut et eam Lilierw Calojoannis Innocentio papce.— De eodem
« reducal in sancio ovili. El sictili coiilinebatur in argumenio ac in epislolasupeiiori.
« lilteris vestra sanctitatis, sie dominns Joannes « Sanctissimo et dominalori et universali • papoe
« capellanus fecit,secundum edictum magnseveslrae < sedenti in sede beati Pclri, et domino patri regni
« saiiclilatis, vcstram mihi dedil benedictionem, < mei, lerliolnnocentio, papoe sedis aposlolicaeet
« et Iargiens pallium ad pleniludinem ponlilicalis « Ecclesise Romanse, et magislro totius mundi.
« officii, mense Septembris, bctava die, in fesio « Spero in Deuin Salvatorem omnium quod bene et
« Nativilalis sanctissimsenostraeDei Genitricis. Et « multum bene valeal sanclitas lua ,-cuni omnibus
« ego cum mnlla devolionisliumiliiate recepto pal- «sedentibus circathronum sanclilatis tuae, cardi-
( leo, exhibui fidelitalis obedienliani, prsesenlibus B « nalibus sanctoe ecclesiae Romanse.Noveril niagna
t episcopis qtii scribtinl sanclilali vestrse, el prinT « sanctilas tna , quod ego (49), filius luus et Ro-
« cipe nostro, et multis aliis in ecclesia assistenli- « manse Ecdesiae, imperalor omnium Bulgarorum
< bus. Et iterum, Pater sancte, veslramrogo san- i el Blacorum, cum omnibus piincipibus ituperii
< clilalem, ut dispenses, et adimpleas ordinem t mei, mulium bene sum per peum et (50)oratio-
< ecclesiaslicum, et qualiter debeam regere ovile, t nem luam. Multoties misit impeiium nieum nun-
« quod mihi est commissum(44) aDeo et sanctitate t tios suos adsanctitalem tuam, sed non invene-
< lua. Sanclum chiisma non liabemus, imo a Grae- < runt opporlunilalem transeundi ad sancliialem
< cis receperamus : sed de caetero n6s lanquam et « luam (51). > Ideo cerie non poluerunl trausire,
< vos Graeciexososhabent. Et scialis, domine mi, quia illi qui non babebanl pacem cuin imperio meo
«"quoniam haeeoirinia in sanclitate ttia' remanse- servabanl vias. Postea. mense Jumi praeterito , im-
« runt, quod debeal in omnibus dispensare , et de peritim meum (misit) archiepiscopuni meiim et lo-
t sancto clirismate nos doceas, qualiier genteni lius Bulgarbe regionis,, et universalem sanctae et
« baplizare. debeamus, et ne remaneat gens absque magnse ecclesiw(52) Tiinovae, et magnum homineni
« chrismate saneto, el erit peecatum.Sed in omni- imperii mei merito nominatum primate.m, et ar-
C
c "bus nos filios luos, perditos el peretintes, nio- chiepiscopum lotius Bulgarise et Blacise, nomine
i neas, et mittas mihi, Pater bone, pallea ad opus Basilium : qui, cum pervenissel Durachium , non
< duorum metropolitanorum Priosthlavse et Bele- fuit permissus transire ad sanelitatem luam, ut
« busdii, et quidquid aliud noveril veslra sanctitas, complerel desiderium imperii mei sanctilas ttia,
«. qu:e sit ad opus mei poniificalis ofCciipleniludi- secunduni consuetudinem pnedecessorum meorum,
< nem, mihi illud vestra dirigat sanclilas (45) > j. imperalorum Bulgarorum el Blacorum , Simeonis,
Lillerm Anaslasii .archiephcopi Belesbudiensis, ar- Pelri,et Samuelis, progenitorum meorum et caete-
chiephcopi Prosllave (46), ei suffraganeorum epi- rorum omnium imperatorum Bulgarorum.t (53) Ve-
scoporum. « rum , Deo Bdjuvanle, el intervenientibus ora-
Colla eorum sui dominii bravio supponentes, ut « lionibus sanctitalis lu;e, venil ad me.prsesens nun-
. sanclissimo Patri, ei domino, domino papa?,prona « lius apostolicaecalhedrse, et primae sedis priucipis
cervice flexisque poplitibus inclinaliouem. In priinis « aposlolorum, et sanctoe el uniy,ersalisEcclesise
peccalor-et bumilis melropolitanus sanclissimoeec- < Romanae, Joannes, capellapus, et detulil iiiihi
clesise Belesbudii Anastasius; posl eum peccator et t litieras • (54) ex prseceplo sanililiuis vestrse et
humilis melropolitanus Saccas magnse ecclesiaePro- .«aposlolicse sedis, et palleavil dictum archiepisco-
stlave; et episcopus, licet indignus, sanctissimae tpum,et fecii eum primatem totius Bitlgariaeet
eccles"ueDei Genitricis de Scopia Marinus; humilis t Blaciae, el porlavit imperio meo lilleras sanctila-
episcopus sanclissimi episcopatus (47) sanctissima; « lis tuae, et exposuit quidquid ei sanctilas- vestra
ecclesisebeati el gloriosissimi magni marlyiis Pfo- s mandavil; et replelum est cor meum gaudio ma-
copii de NisoKiricus; et indigntis episcopus atque « gno, quoniam secuiiduni voluntatem imperii mel
peccator sanctissimseecclesia3Dei Genilricis Hyd- « donavit mibi Deus et sanctitas ma.Et rogo et de-
mens. Clemens: ut iiosirum singularem paslorem , < precor magnum sanctitatem (55) luam ul compleat

(44) Apogr. Cont. creditum. (49) Apogr. Cont. deesl.


(45) Hacienus Raynaldus. (50) Apogr. Cont-.add. sanctam.
(46) Sic in apogr. Legendum forle, Prioslhlavm. (51")Huc usque Raynaldus. -
(47) Prisdiani Abraham. Peccalor et humilh epi- (52) Gest. deesl hoc verbuin.
scopui. (53) Rursus Raynaldus. .
(48) Vide"Gesta Innoccnlii, § LXXI, Raynaldum , (54) Apog. Conu, patleum.
ad aiinum 12U4, § 50, et notas ad epislolain supe- (55) Apog."Coul. magnificenliam.
riorem
291 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. VII. 292
« desiderhim imperii mei, et miilat virgam pasfo-jA « et yperperorum (62) libras quatuor, et scutellas
< ralem ad congregandas oves, et caelcra qnse pa- t argenteas tres, et gradale (63) argenleum. Impe-
« triafcha consuevit Jiabere, et facial prseseniem <ralorBulgarise Calojoannes. >
f primatem et palriarcham in sancla el magna ec- VII.
« clesia Trinovae, priinae civilalis lolius Bulgarise, ANASTASIO "ARCniEPlSCOPO BELERUSDIENSI.
« el habeal ecclesia ipsa etiam post morlem isiius Mittit ei pallium.
« palriarcbse patriarcham in perpeluum , ex prae- Cum omnes unum corpus simus in Christo, sin-
« cepto sanctilatis luac. El quoniam grave esset, guli autem alter alterius membra, nee omnia mem-
* propter longiiudinem vise et guerram hominum, bra eumdem actum babere noseantur, sed non so-
« in obitu cujusgue (56) paliiarchae recurrere lum in offlciissed in forma et a se distenl, dislantia
t ad Ecclesiam Romanam, concedalur ab Ec- hujusmodi, vel differentia potius, non deformitatem
< clesia Romana ecclesiae Trinovae, ul sihi possit corporis sed decorem potius oneranle, cum stella
< eligere et consecrare paliiarchani, ne ex ejus ab- eliam in claritale dislel a slella, decel, ut qui ma-
< sentia lcrra illa sine benediclione remaneal, et jorem locum in Ecclcsia Dei lenent, honorenlur
« tua consecratio imperfecta, el redundel peccalum amplius, et specialibus honoris insignibus adornen-
«in sanciitaleni tuam. Nunc autem , pelimtis ut fiat B ; Uir. Cum igitur venerabilem fratrem noslrum
« cbrisma ex proeceptosanciitatis luae in sancta et archiepiscopum Trinovitanensem in omnibus lerris,
( magna ecclesia civitatis Trinovse , pro baptismate in quibus charissitmus in Christo filius noster, Ca-
< Chrislianorum. Sciat sanclilas lua , quod cum lojoannes, rcx Bulgarorum et Blacorum illustris,
t sciverint Romae (57) quod receperimus conse- imperal, primatem duxerimus staluendum, honoris
« craiionein a sanciitate uia, non dabunt mihi insignia , quse ad officium ejus spectanl, el juxta
« chrisma. Et aliud peto a sanciitate tua , ut miltas sedis aposlolicse consiietudinem concedentes; ul te
t cardinalem ad imperium nieum, seu isium qui qitoque, tanquam lionorabile membrum ecclesiss
« venit ad nie , sive alium a scde apostolica, el des Trinovitanensis, cl melropolitaniim Belebusdiensis
* el diadema el sceptrum secundum apostolicaj scdis ecclesioe, ao. suffraganeis ejns mctropolitico jure
< et apostolorum principis benedictionem , et millas prselaium, specialiter lionoremus, per dileclum
« privilegium bullatuni aurea bulla ad exemplarip- filium, L. tiluli Sanclae Crucispresbyierum eardina-
e sius servandum perpetuo in ecclesia Trinovoe; et lem, aposlolicse sedis Iegatttm, virum boncstate
« hsecomnia dent imperio meo, et consecreni et morum el dote scientioa commendatum, quem inter
t coronent imperium meum. Omnia aulem prsedieta, coeterosfratres nostros specialis dilectionis brachiis
< qum (58) mitti debent ad imperiuni meum a san- (C amplexamur, palleum de corpore beali Pelri sum-
a ctitate lua, videal praesens nuntius, episcbpus pitim , insigne videlicet pleniludinis poniificalis of-
« Brandizuberensis, Blasius, ul possit referre qnid ficii, tibi dirigimus conferendum jtixta formam
« lu scripseris manu propria. Etsi haecomnia im- bullaenostrae munimincToboratam. Monemus igilur
« pleverit sanctitas lua, ila reputabo cum prosapia fralernitatem tuam, et exborlamur in Domino, et
i imperii mei et omnium Bulgarorum el Blacorum , per aposlolica libi scripta mandamus , qualeuus il-
« quod sumus (59) dilecli filii orthodoxoesanctseRo- lud bumiliter el devole suscipias, el eo, non ad
«"manaeecclesise. Ei de confinio Ungariae,Bulgarioe, elalionem sed humilitalem polius, infra ecclesiam
i ct Blaciaerelinquo judicio sanclitaiis luoeul ditigas luam in missarum soleninibus , diebus illis utaris,
« negolium istud recte et juste, ut non babealpec- quos idem libi cardinalis exponct, lalemqtie le stu-
i catum anima sauctilalis tuae, etita habeat impe- deas exhibere, ut interior virtutum ornatus e\!e-
< rium meum justitias Bulgariae et Blacise, quod riorem vestiiimornalum excedal, et amiclus exterior
« rex Cngarise habeal juslitias Ungariae, el cessent inleriorem mentis habitum , non imaginaria tanium
« occisiones Christianonim in meel imperium C60). simulaiione sed vera potius expressione, figuret.
< Scial autem sanclitas lua quod quinque episcopa- VIII.
« lus Bulgariaepertinent ad imperiurn ineum, quos D 1LLUSTRI BEGlBULGARORUM ET BLACORUM.
« invasit el detinet rexi Ungariae cum juslitiis ec- Significal ei quoAmandavil legato ut ipsum inungeret
el regalia ei concederet.
t clesiarum; et ipsi episcopatus sunl annihilati; et
« si jtistum cst hoc fiat. Quidquid dicturus esi prse- Licel, ex eo quod, per apostolorum principis
nierita, universaiis Ecclesiaesub eo sumus pastore
t sens nuntitis imperii mei, episcopus Brandizube- oves alias, quse de ipsius ovili non
« rensis, Blasius, sanctitati tnae, babeas verum;• pastores, inqui unum adduxit ovile, ac pascendas eas
fueranl,
« quoniam ex parle mea dicel. Misi sanctitaii luoe ' Petro paslori commisil : Pasce, iuquiens, oves
« examila (61) dupla tria, el cuppam auream ,< meas
(Joan. xxi), instantia noslra quotidiana sit
(56) Apogr. Cont. libet. sericus, Groecisrecentioribus El^iTOf
(57) ld est, Coustantinopolitani. (62) Moneta imperatorum Byzaimiiorum aurea,
(58) Gesi. deesl. sic appellata , quasi ex auro eximie rulilo et reco-
(59) Apogr. Cont. sint. clo confecta essel. CANG.,lom. 111, col. 1275.
(60) SicinGesiis, Verum in apogr. Conii, cti (65) Librum continens Gradatia ycl Graduulio,
apud Raynaldum, legitur ipsum. id csl Aiiliplioiiarium.
(61) Lxamilutii, al. Examcium, patuuis hoio-
293 PONTIFICATUSAftNO VII, CHRISTI 1204. - 2JJ4
universarum ecclesiarum sollicitudo continua, et A circa nos el Romanam ecclesiam babere le credi-
profectus omnium populorum, quos mater Ecclesia, mus, in effeetu operis ' cognoscamus.
fermento veteri expurgato, in novam regeneravii IX.
infantiam , et in sinum sutim , sicul gallina pullos ABCHIEPISCOPO TRINOVITANENSI , TOTIUS BULGABLE ET
suos congregat, congregavit; Bulgarorum et Blaco- BLACI.E PBIMATI , ET ALUSARCHIEP1SCOPIS , EPISCO-
rum populis tanlo nos reputamus specialius dehilo- PlS, CLERO , ET POPULO 1NBULGARIA , ET BLACIA
res, quantum non solum fidemcatholicam per sedem CONSTITUTIS.
apostolicam olim devotius recepertinl, sed descen- Millit ei pallium.
derunt etiam ex sanguine Romanorum, quorum su- Licet exeo, etc, usque cerliores. Monemus igi-
mus profectui el minislerio specialius depulali, qui, lur universitateni vestram el exhorlaiuur atientius,
lanquam peculiaris populus noster, nobis tam in et per aposlolica vobis scripta iiiandainus, qttate-
spiriitialibus quam lemporalibus nullo subjacent nus legatum ipsum, elc, usque honorifice pertra-
medianie. Ul igilur ejus magisleriiim recognpscanl, cletis, ea quseinter vos corrigenda duxerit vel etiam
a qua sciunl se spiritualiler didicisse quod crednnt, slaluenda, suscipientes hilariter et inviolabiliter
el quod sunt carnaliter accepisse, cum seoundum observanles, ul, etsi fuerilis haclenus sicul oves
carnem descenderinl ex nobilibus Romanorum, nos, " enantes, ex quo lainen conversi estis ad episcopum
pro qtiibus Duininus tanquam beati Peiri successo- el pastorem animarum veslrarum, ejus sequamiiii
ribus exoravit, ne deficiat fides nostra, sed fratres docirinam el formam , cui Dominus lolius Ecclesiae
noslros conversi aliquando confirmemus, eos con- magislerium conlulil el primaium. Cavete aiiiem ,
lirmare Yolumusin iide o.aibolica, et in devolione ne de facili moveaniini a constanlia menlis vesiros,
sedis aposlolicae roborare. Ut aulem palernse dile- 'sed in bono perseverantes proposilo , in devolione
clionis 'affeclus, quem gerimus circa ipsos, onmibiis sedis apostolicaehumiliter persislatis, ul in illius
innolescat, et in filiis malris liberalitas cominon- videamini pelrse solidiiate firmati, supra qtiain Do-
delur, in spiritualihus et temporalibus eos tanquam minus Ecclesiseposuil fundamenlum, claves regni
speciales Ecclesia:Romansefiliosvolumus honorare, ccelorumcbncedens , ut essei, quibus Petnis ape-
ideoque dilectum filitim, L. lituli Sanctae Crucis riret, apertum, el quibus clauderei, non paieret.
presbyterum cardinalem, aposlolicaesedis legaUun, X (64).
virum Iitterattira et
conspicuum p'ra3dilumhoneslate, jCormaqua pallium tradi debel archiepiscopisBeles-
quem inter coeteros fratres nostros specialis dulce- budiensiet.Trinovitano.
dinis brachiis amplexamur, in Bulgariam et Blaciam C honorem Dei] omnipotentis et bealae Marise
[Ad
a nostro latere deslinamus, qui te auctoriiate ac
Virginis, el-bealortim aposiolorum Petri et Pauli, et
vice nostra inungal, seeptrum tibi regale iribuat, domni papseInnocentii, el RomanseEcclesise, nec
et imponat regium diadema. Ctimque venerabili non et Ecclesiaetibi coriimissae,_tradimuslibi
pal-
fratri nostro... archiepiscopo Trinovitanensi, per lium de
corpore heati Pelri sumplum, insigne vide-
dilcctum filium, J. capellauum noslium , pallium licel
plenitudinis pontificalis oflieii, quoad missa-
duxerimus destinandum, et staluetimus eum lolius rum solemnia infra ecclesias tibi subjeclas utaris iu
Bulgariaeac Blacioeprimalem, per eumdem legatum Nativilate Domini.festivitate protoniariyris Ste-
melropolilanis, quos idem capellanus instittiens ei phani, circumcisioneDomini, Epiphania, Ilypapanli,
de novo subjecit, pallium, insigne videlicet pleni- Dominica in Ramis palinaruin, Ccena Domiiii, Sab-
tudinis punlificalis officii, deslinamus, eis juxla batosancto, Pascha, feria secuiida post Pascha,
formam, quam sub bulla nostra inlerclusam milti- Asccnsione Domini,Pentecoste, tribiis festivitatibus
nius , conferendum; eidem quoque legato plenam sanctse Marioe, Natali beali Joannis Baptistae, so-
contulinius facultalem corrigendi quse corrigenda lemiiilatibus omnium apostoloruni, conimemoratione
cognoverit,et staluendi quseduxerit statuenda, riian- omiiiiim sanclorum , dedicationibus ecclesiaruin ,
dantes eisdem , ul lam clerum quam populum , in D consecrationibus episcopornm, .ordinationibus cie-
his qiiospertinent' ad fidei Cbristianse profectum, ricornm, ecclesiseluse principalibus festivitaiibus,
luforment, el de benevolentia nostra efficianl cer- et anniversario consecralionis tuae. [Sane, solus
liores. Monemusigitur serenitalem regiam et exbor- Romanus ponlifex in missarum solemniis pallio
lamur aitentius, qualenuslegatum ipsum sicul per- semper utitur, el ubique, quoniam assumptus est in
sonam nosiram, jmo nos et beaium Petrum in plenitudinem ecclesiasticse polestatis, quse per pal-
ipso, henigne recipias et lionorifice studeas pertra- litim, figuratur. Alii aulem eo nec semper, ncc
clare, salubria monila et slatuta ipsius el tu ipse ubique, scd iu ecclesia sua,vin qua jurisdiclioncm
recipiens et observans, et ab universa lerra tua ecclcsiasticam acceperunl, ceriis debent uti diebtts,
fecipi faciens el servari; taliler super hoc qtiod quoniam vocati sunt in partem solliciiudinis, non
scribimus impleturus, ul devolionis alfecuim, quem in plcnitudinem poiestatis].

. (61)Fragmcntum Iiujtis epislolse reperitur inter cap. i. lntegra Iegiluriii Geslis, § LXXVU.Quoein
Decrelales, lib. i, tii. 8, De auctorilate et usu pallii, Dccrclalibus exhibenlur, hic mich inclusa sunl.
295 ' INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. VH. 296
XI (65), JL ginqtium ab ipso, ad petilionem veneratjilis frairis
Forma juramenli ab archiepiscopo Trinovitano nostri, B. (70) Brandizuberensis episcopi, libi duxi-
• mus deslinandum. Praelendit aulem non sine mys-
prmsliti.
Ego, archiepiscopus Trinoviianus, primas totius lerio crucem el claves, quia beatus Petrtis apostolus
Bulgariseet Biaciae, ab bac hora in antea ero fidelis el crucem pro (71) Chrislo sustinuil,el claves a
et obediens bealo Petro sanclsequeRomanseel apo- Chrislo suscepit, Repraeseniat itaque signum crucis,
slolicoesedi, el dominomeo (06) Irinocentio ejusque in quo Chrislus, ulpoie qui vincil, regnai et impe-
Calholicis suecessoribus. Non ero in facto, vel con- rat, debellavit aereas potestales, ei in quo capiens
silio, vel consensu, ul perdant vitam aul membruw, praeda praedonem absorlmil, moriens vita mortem
vel capiantur aut spolienlur. Consilium quod mihi el BeJiemolhcepil in suis ocnlis quasi bamo. Clavem
crediderint, ad eorum damnum, roescienle, neinini auiem geminam reprsesenlat, discretionis alteram
pandam. Eorum cerlum malum si scivero, impedire reliquam poteslatis, ul cum discreveris inler-bonum
studebo. Quod &i non potero impedire, eis, quam et nialtim, lucem et tenebras, sanctum el profantim,
cilo polero, inlimare curabo (67). Papatum Roma- commissum libi malerialem gladium ad vindiclam
num, honores, dignitates et raliones aposlolicae malefactorum, in (72) laudem vero bonorum exer-
sedis defendam pro posse, salvo ordine meo, contra ^ ceas, el arma contra illos apprehendas et scuiura
omnem vivenlem. Vocatus.ad synodum veniam, nisi qui non posuerunt Deum adjuiorem sibij, sed in fe-
prsepeditimie canonica fuerim impediius. Apostolo- ritatesua el multiuidine confidenlcs, nituniur con-
rum limina singulis quadrienniis per me vel per tra stimultimcalcitrare. Monemusigilur serenilatem
iiieum nuiilium visilabo, nisi eorum absolvat licen- regiam et hortamur allentius , et per apostolica libi
lia. Legattim apostolicsesedis, quem pro certo sci- scripta mandamus, qualenus eodem vexdlo in hu-
vero esse legatum , devote suscipiam, el in suis ne- miliiaie cordis utaris, et inter acies bellicas memor
cessilalibus adjuvabo. Cum quemlibel de meis suf- DoininicsePassionis existas, ejtisque magisterium
fraganeis (68) consecravero, faciam illi jurare ut recognoscas, cui Dominus ipse dixil: Tu es Petrus,
Romano ponlifici el Ecclesiae Romanaeperpeiuam et super hanc pelram mdificaboEcclesiammeam, et
obedientiam el debitum honorem impendat. Caele- porlm inferi non prwvalebunl adversus eam; el libi
rum, cum aliquem coronavero in regem Bulgarorum dabo clavesjegni ccelorum(Malih. xvm). Sic enim
et Blacorum , juxla indulgenliam niihi et successo- iuimici tui non soltim contra te praevalere non po-
ribus meis ab apostolica sede concessam, ab eo ju- lerunl, sed anle faciem luam danle Domino now
ratoriam recipiam caulionem, quod ei qui lunc apo- „ subsisient.
stolicse sedi proefuerit, successoribus ejus, et Ec- XIII (75;.
clesise Romansedevotus et obediens permanebil, el ARCHIEPISCOPIS, EP1SCOPIS,ABBATIBUS, ETALIIS ECCLE-
cunctas terras et genles suo subjectas imperio, in SIARUM PR.ELAT1S, ET OMNIBUS TAMCLERICIS QUAM
obedienlva el devotione sedis apostolicse conserva- LAIC1S, IN REGNO UNGARljE CONSTITUTIS.
bif. Haecomnia bona fide servabo. Sic me Deus Scribil eis super reduclione Bulgarorum, el ui leca-
adju.vel, el hoecsancia Evangelia in prsesenli el in lum bene tracleni'.
Itutiro. Amen. Volens .apostolica sedes lilios suos per varias
XII (69). mundi partes in unum.scu gallina sub alis pullos
CALOJOANNI REGlBULGARORUM ETBLACORUM ILLUSTRI. suos congregat, congregare, ut ipsa suas ovcs
Millit ei vexillum. agnoscat, et agnoscatur ab eis, fiaique tinum ovile,
Ut in crttce Domini nostri Jestt Christi cnm apo- ac unus pastor, sicut Dominus ipse dicit, Bulgaro-
slolo glorieris, et non libi, sed ei cui flectltur omne rum, el Blacorum Ecciesiam, quae, tanquam non
genu, tuos de caetero triumphos ascribas, qui docet cognosceret semclipsam, illo pastore reliclo, cui
iiianus ad proeliumet digilos movet ad bcllum, et Chrislus pascendas commiserat oves suas : Pasce,
iniervarios bellorum evenlus ejus suffragiosentias rj inquiens, ovesmeas (Joan. xxi), post vesligia gre-
lemuniri, cui Doininus claves regni ccelorum et gum abierat, et velut ovis errans recesserat ab
ligandi atque solvendi contulit poteslatem, praeter ovili, ad se desiderat revocare, ut sit, juxla verbum
regise dignitatis insignia, quoe libi perdilcclum propheticum, bonum pariter el jucundum habiiare
filium , Leouem, liiuli Sanclae Crucis presbyterum fratres in unum, fiatquemajus gaudium ecclesiisDei
cardinalem, aposlolicsesedis legalum, virum provi- super ecclesia illa, cum ad apostolicsesedis devolie-
dum el honeslum, [luse serenitati dirigimus, per nem redierit, et reconciliata fuerit ecclesiasticaeve-
eumdem, vexillum, quo contra illos utaris qui ho- ritati, qttam supra nouaginta novem aliis, quas nec
norant labiis Crucifixum, cor auiem eorum est lon- mors , nec gladius ab EcclesiaeRomanaereverentia
(65) Legiiur in Gestis, § LXXVII, et apud Raynal- 1204, § 56. Quaeapud ipsum lesuntttr. hic ds more
dum, ad annum 1204, § 44. uucis inclusa sunl.
(66) Apogr. Conl. add. papm. (70) lu Gesiis deesl.
(67) Apogr. Cont. nunliare inlimabo. (71) Gest. in.
(68) Apogr. Cont. add. in episcopum. (72) Gest. deest. Rayn. et.
(€9) Exstat in Gestis, § LXXIY. Eamdem etiam , (73).Latidala apud Raynaldum, ad anntim 1204 ,-
sed ,non integram exhibet Raynaldtts, ad annum § 45. .
297 PONTIFICATUSANNOVII, CHRISTI 1204. 298
Ul igitur, ejus exemplo, qui filium prodi- A liter observetis; alioquin, sentenliam quam tulerit
«eparavii.
inrebelles ratam babebimus, el faciemus, auctore
gum redeuntem induil slola prima, el annulum dedit observari.
ei, Bulgarorumet Blacorum populos ad devolionem Domiiio, inviolabililer '
et reverentiam sedis apostolieseredeunles, in spiri- XV (75). ,
tualibus et lemporalibus lionoremus , per dileclum ELIENSI EPISCOPO, ET ABBATI SANCTI ED5IUNDI(76).
Jilium, L. liluli Sanclas Crucis presbyterum cardi- Vt mercaloribusRomanis super pecunia, ipsis n Ro-
nalem aposlolicaesedis Iegatum, virum providum et gerio de S.-Edmundo debita, salisfieri curent.
lioneslum, et inter ca3terosfratres noslros praero- (Anagnias,vi Non. Maii.)
galiva quadam dilectionis aeceptum, ipsos duximus - Etsi devotioiiemillius in Dominocomirieiidemus,
visitandos, qui eos in fide calholica el EcclesissRo- qui mandaiorum nostrorum est diligeris exsecutor,
manre devoiione sludeat confirmare. Ne autem pri- quia lamen intenlionis nostraenon est injusia man-
mogenilo scandalum parial, et his qui nobiscum flare, ne inde nascanluf injuriseundejura nascunlur,
sunl semper quamdam velul invidiam moveat, si mirari cogimur et moveri, si quando forte mandata
ecclesiam illam cum primogeuiio ad matris ubera per subreptionem a nobis frauduleuterexiorlascieii-
redeuntem talitcr honoremus, occidenles in ejus ter exsecutioni"demandet,cum non debeat ignoraro,
reditu viiulum saginautm, ei autem nec hsedumB quod, secuiidtim canonicas et lcgiiimas sanctiones
etiani quem cum amicis suis comedal tribuamus, noslras, mendax precator carere debet penitus. im-
sed ipsegaudeal, el pariter epuletur, quoniam epu- petratis, quia fraus vei dolus alicui patrocinari non
lari euni convenil, el gaudere, quia frater ejus qui debet, el jura non deceptoribussubveniunt, sed de-
roortuus fuerat jam revixit, el qui pericfatest in- ceptis. Gravem itaque nobis dilecti filii, Jacobus de
venlus; eidem legalo plenam eoncessimusfaculla- . Josio, S.Rolionis de Maximo, M. Guidonis Marro-..
tein , «l in provinciis per quas transit, causas quaa nis, S. Joannis Pantaleonis, et He. frater.ipsius ,
ad ejus audientiam perfereninr, audiat el decidai, S. Capharellus, Nich. OctavianusDeustegardct., ei
si pottierii, vel dcleget, melalque in earum deci- L. Pizulinus, mercatores Romani, proposuere que-
sione et delegalionede ipsis omnia scandala ; el se- relam, quod, cum bona;iriemoria;Ro. de Sanclo Ed-
•minanssemen pacis coniroversias sltideat sepelire, mundo, ex illa liceniia generali quam apostoiica
el fiat odor viiasin vilam omnibus per quos transit. sedesomnibus crucesignaiis indulsii, et ex aiia spe-
Monemtisigitur universitatem vestram ei exhoria- ciali quam nos eidem crucesignalo concessimus,
Tiiuratlenlius, el per aposiolica vobis scripla maii- usque ad 5"» obligasset eisdem sua beneJicia uni-
dainus, quatenus cardinalem ipsuin sicul apbsiolicse„ versa pro certa pecunise quantilate, quam recepit
sedis legalum recipiaiis hilariter et honorifice per- ab^is in terrse"saiictae subsidium profecturus, ct
tractetis, et lam iu eundo, quam.redeundo in ne- inde, post ejus decessum,generaliter mandaverimns
cessaiiis omnibus, etsecuro conductuita liheraliter omnia beneficia, quse tempore mortis habebat, pr;e-
"provideatiseidem, ut patronum eum de eaeteroapud dictis niercaloribus assignafi, ul de ipsorum pro-
sedem apostolicam habealis, lantoque citius ab ea ventibus pecuriiam reciperenl, usuris cessantibus,
exaudtalur pro vohis, quanto a vobis pro ipsa fuc- mulualam,.venerabilis frater nosier.... Dtinelmen-
rit amplius honoralus. sis episcopus (76),', qui pro mercatoribus ipsis
XIV (74). primo secuudoque apostolicummandalum suscepit,
'
ARCUIEP1SCOP1S , EPISCOPIS, ABBATIBUS, ETALIISEC- occasione mandati ad ipsum vel ad dilectum
CLKSlARUM PR.E1.ATIS,ETUSIVERSO CLERO, 1NSERYI.E ftlium.... abbatem Sancti Albani (77), pronepo-
PROY1NCIA CONSTITUT1S. tem venerabilis fratris nostri, S. Alhanerisis epi-
De eodemargfimenlo. scopi (78), proedictorum omnium verilate lacita,
Volensapostolica sedes, etc, in eumdemfere mo- impetrali, super ecclesia, quam idem R. ab ejusdem
ditm, usqueest inventus. In Servia quoque ipsi le- abbatis possederat monasterio (79), ipsius episcopi
gationis offieiuniduximus injuugeudum, utevellat, Q conferenda nepoti, eadem illi ecclesiani dicittir as-
destruat, disperdat et dissipet, sedificetetplantel, signasse, qui per procuraloiem suum nori solum
juxta quod-ad profectum catholicaafidei, statum ec- illum accepit, verum eliam percipit fructus ipsius
clesis, correctionem ct utililatem veslram viderit inpraejndiclummercatorum,quideproveiuibiisipsius
expedire. Monemusigitur universilatem vestram et ecclesisepoluissent plenius quietari. Unde, per ef-
exhoriamur in Domino, el per aposiol.ica vobis fectum operis patet qualis fuil inipelrantis affectus.
seripta prajcipiendo mandamus, qiialenus legatum Recolimus eliam, ipsum abbatem ad primum man-
jpsum sicut personam nostram , imo nos in eOreci- datum nostrum id facere noluisse, sicut per suas
pientes, hilariteretlionorifice pertractantes, slatuta nobis liiteras inlimavit: tum quia, priusquam prae-
el mandala ipsius suscipialis bumililer et inviolabi- dictus Rog. ipsam ecclcsiam per iavorem regium

(74) Laudala apud Raynaldum, ad ,annum 1204, (77) Conferend.aomninoea qttae diximus ad epi-
§ 45. slolam libri sexli 204-,not.
(75) DeEliensi episcopo et abbale S, Edmutidi, (78) Vide epislolam hujusce libri ^eptimi 3, nol.
j.uii dictiimesl supra. (79) Sic in apogr. -
(76) Lib. v, cpist. 155.
PATROL.CCXV. 10
§39 INNOCENTJIIII PP. REGESTORUMLIB. VII. 500
accepisset, ipse ad illam v.icantem quemtlam cleri- A illud exsequi nuliatenus omitiatis, non obstantibus
cum canonice praesenlavii,jure silii ex sola prsesen- litteris, quas super hoc ipso negotio alia viceeisdem
lafione sua in eadem ecclesia secundum canones episcopoet abbati meminimus destinasse, si tamen
acquisilo, quia jus patronatus pingiiius a clericis eseiiemad ipsos lifteraepervenerunt; sed nec quibus-
quam a laicis possidetur; tum etiain quia eadem libel aliis, si quae apparuerinl harum lenore tacito
ecclesia, quse curam habet animarum annexam, jmpelralse. Nosque nihilominus eorum euraremus
maximecum sit magna, debet ad regimem suum pro meritis inobedientiam castigare, quia, quan-
non mercenarium sed pastorem habere. Cumquc lumcunque praedictumAlbanensem episcopum lan-
praedictus clericus stiper jure suo sibi reintegrando quam honorabile membrumecclesisediJigamus,plus
Jilleras apostolieas impetrassel, ntilla de litteris lamenDeumcoelilimemus,quijuhelnesitapud nosac-
Ipsis in priino maudato mentio facta fuit. De quibus ceptiopersonarum,aulin manu no.strapondusetpor.-
licel in secundo mandato fecerimtis nieniionem, dus quasi statera dolosa.Quodsi non ambo,aller,etc.
quia proponebanlur per vitium facililatis obtentce, Datum Anagniae,vi NonasMaii.
maridavimus tamen cum inquisitioue procedi, ne. XYI(80).
posset eidem clerico praejudiciiim generari, sed R PRIORI ETFRATRIBUS IIOSPITALIS
DETHUREGANO.
ipse, sicut accepimus, conquciilurveheriienlergrave Recipii eos sub prolectione cum annuo censu unius
-sibi prsejudicium esse factum, sive per fraudem aurei.
adbibitam, siveper violeniiam irrogalam. Quia vero, (Laterani, ni Id. Maii.)
sicul de dubiis judicare non possumus, donec plene Solet annuere , etc, usque annuentes personas,
«ertificemur de illis, -ita de certis ambigere non de- el hospilaleyeslruni quod dilectus filius nobilisvir...
bemus, quin de illis libere decernamus; prsedictis dux Zeringise (81) pro suorum peccalorum remedio
episcopo el abbati per scripta noslra praecipimus, fabricavit,cum omnibus bonis, qua3inpraesentiarum,
ut, cum, exigente jusliiia, carere debeat robore etc. in modum proleclionisusque communimus.Ad
firmitatis, quod occasionemandati per subreptionem indicium autem hujus proteclionis a nobis obienlse,
obienti nosciiur atteniattim, memoratam ecclesiam, atireum unum nobis, nostrisque successoribus,
sunlalo cujuslibet contradiciionis et appellaiionis annis singulis persolvelis. Nulli ergo, etc.
obstaculo, idem episcopusad manus ejusdemabbaiis, Dattim Lalerani, III Id. Maii.
et ipse abbas ad manussuas non differat revocare, XVII.
remolo ab eo procuralore seu vicario nepolis prae- EPISCOPO OLORENSl (82), ABBATIBUSDEPLANASILVA(85
dicli episcopi Albanensis, vel alio quolibet deien- ("• ET SANGTI SEVERl(84).
lore, proventus ipsius fideliler colligentes, ttl ad Ul archiephcopo Auxitano, morbocaduco laboranlit
mandalum nostrum in solutionem praslibatse pecu- coadjutoremassignent(85).
nise converlanlur; fructus quoque medio tempore (Laterani, ui Id. Martii.)
perceptos ex ea recipere el accipere non postpo- Ad audientiam noslram, dilecto filio G. Donati,
nant, et frucius qrios idem episcopus inde percepit, canonico Auxitanensis ecclesiaesiguificante, perve-
eidem abbali liibuat nihilominus conservandos, .nit, quod venerabilis fraler uosier... Auxitanensis
contradiclores, si qui fuerint, per excommunicatio- archiepiscopus,vinculo excommunicationlsastriclus
nis sentenliam , "appellatione postposita, compe- pallium usurpavit, et ab eo tempore usque modo
scendo. Interim.auiem ipsani ecclesiamnulli penitus nolens a se jugum excommunicaliomsexcuiere per-
assignare pracsumant, donec de ipsa nostraerece- tractavii ecclesiastica sacramenla. Idem eiiam post-
perinl beneplacitum volunlatis, mandaium aposlo- quam pallium sic accepit, morbo laboravit caduco,
Jicum taliter impleturi, ut diligenlius exsequanlur et perjurii crimine indignationem in se Altissimi
quod de scienlia certa procedii, qiiam quod de tacita provocavit. Quia vero nobis snper prsemissis non
verilaie prorupit. Quocirca, discrelioni veslrae per potuit Jieri plena lides, discrelioni vestrae per apo-
aposlolica scripta mandamus, quatenus, si praeno- f) stolica scripta mandamus, quatenus, inquisita super
minati episcopus el abbas inandatum nostrumjnfra bis diligenlius veiitate, si eumdem archiepiscopura
viginli dies ncglcxerint adimplere, vos, oirini con- inveneriiis laborare, auctorilate riostra coadjutorerri
tradiclione, appellalione ei excusatione cessante, assignelis eidem juxta canonieas sanciiones, super

(80) Laudata apud Raynaldum, ad annum 1204, (84) Duo sunt S. Severi monasleria, adquorum
§81. abbaies dirigi poluit hsec epistola.
(81) Sic in apogr. S. Severi, in capite Vasconise, Adurensisdiceee-
(82) Bernardus I, cognominalus, de Sadarico , ex seos, abbas dccimusquiiilus numeratur Arsius,
abbate S. Pelri Generensis, paulo posi annum 1170, anno circiter 1200, qui idemLascurrensis episcopiis
ad episcopalum Olorensem provectus fuil. Occurrit obiit in Nonas Augttsti, an. 1213, ex S. Severi mo-
iionien ejus in instrumentis usque ad annum 1205. numentis. Vid. Gall. Chrisl., t. I, col. 1177.
Gall. Chr, tom. 1, col. 1209. S. Severi deRussiiano, in dicecesi Tarbensi, ab-
- (85) De Plauoe Silvaeabbaiibus, rauca sane refe- batum series ninuum imperfecla, milluni",circa haec
runtur, sive in Annalibus Praemonstrat.; tom. II, lempora, abbaiem exhibet. Yid. ibid., col. 1244
col. 571, sive apud auctores novseGalliaeGhrislianai, (85) Conferenda onminoea quae diximus ad epi
tom. II j.col. 892. slolam libri quinli 96, not.
301 PONTIFICATUSANNO VII, CHRISTI 1204. 502
aliis quod canonicum fuerit sublato appellalionis Ainhibere,
1 ne lerras Chrislianorum invadere, vel
obstaculo statuenles.' Cseterum, quia dictus cano- Ja>derelenlareiis, nisi vel ipsi vestrum iier nequiter
nicus cum eum lali morbo scivcril laliorare in su- impedirent, vel alia justa et necessaria catisa lamen
scepiione pallei minime reclamavit, imo frautlu- occttrreret, propter quam aliud agere, accedenle
icnler veriiatem suppressisse videtur; volumus, et consilio Dpostolicae.sedis legali, posselis; si qui
mMiidainus,ui, si vobis ila esse eonslitefii, ipsum, auiem contra praesumereni, se scirenl excommuni-
rcmoio appeilalionls obslaciiio, canonice puniatis. calionis vinculo innodatos, et indulgenlioe, quam
Nullis lii.teris, etc Quod si non omnes, lu, iraler sedes apostolica crucesignalis indulsit, immunes. Tu
cpiscope, cum eorum altero, elc aulemei tui, omnibus his despectis, el Iegatonosiru
Dalum Laterani, iu Id. Marlii, anno sepiimo. repulso, contra regem ipsum primo impetum fa-
X.VM. cienles, anie Jaderam prinias acies expandistis, et
in auxilium vestrum convocantes exercilttm Gallo-
KOBILlVIRO... DUClVENETOBUM, SPIRITUM COKSILHruin
obtinuisiis ab eis ut vestris consenlirent, et
SANIORIS. manus suas fralerno sanguine macularent. Cepislis
Jfcum ac Venelvs qd resipiscendum, el ad pesnilen-
liam agendam, propler facinus qnod adversus Ja- igitur, el evertistis per violentiatn civitalem, des-
deram commheranihorlalur. B truxistis ecclesias, el altaiia suffodistis,et in divinaa
(Anagnioe,vi Kal. Martii.) majeslatis offensam, et EcclesioeRomanaeconleni-
Praidecessoruni noslrorum vesligiis inhserenles, pttim , commisislis facinus jam notorium pene pe-
q.ui civilalem Veiieiiarum inplurihus honorarunt, ad[ nllus loli mundo.-Non enim crucem sumpsistis, aut
iioiiorcm ejus iniendimus' et profectiim, nec difli- sumere debulstis in obsequium Jesu Christi, ut ex-
eilcs nos exhihuimus in pclilionibus nobis pro Ipsat pugnaretis Christianos, sed poiins Agarenos, crucis
porreclis, sed eas, quautum ctim Deo, cl honestaie> ipsius perfidos iriimicos.Hoecaulem ad correclionem
curavimus promovere, sicut el Ipsi no- veslram referimus ex charitate sincera, quia pater
' poiuinuis,
viiiins, et "te eredimus meminisse. Verum, quanto) filium, quem diligii, corripit, et Dcus quos aniat
Biagis ad cjus aspiraumus commodum, el auginen- arguil el castigat. Recepimus vero litleras Constan
lum, lanio desidcraviiniis amplius, ne illius in se3 tinopolitani imperatoris el luas, el quaesiguificastis
provocarel otlensain, qui exaltat humiJes, et huiniliatt per eas notavimus diligenler. Verum, quainvis opte-
cxallalos. Noverat aulcm lua nobiiitas, noverat ett mus ul per studium, et sollicitudinem luam, ad
popttlus Venetorum, qualitercbarissimus in Christoj devolionem aposiolicae sedis Constaiitiiiopoliiaiia
fiiius nosier, II. rex Ungarorum iJiuslris, et nobiiis3 ,, ecclesia reverlatur, quia tamen ad subsidium terrai
.vir A. dux, frater ipsius, assumpserant signum! sanctac propensius aspiramus, ne succursus ejus di-
crucis, et in terrse sanclse subsidium proposuerantt lalus hacienus diutius differatur, monemus nobili-
translietare, qiiorum profectus vobis impedientibus5 lalem luam et exhortamtir in Domino, et pcr apo-
hactciiiis csl dilatus. Prseterea, te, ac Venelos-non, stolica libi scripta mandainus, quatenus, tu, et Ve-
latebat, qualiter, posl excidium lerrse sancloe, apo- neti, reconciliati ecclesiasticaaunitati, peccatorum
stoliea sedesuniversos qui ejus reliquiis subvenireni, vesirorum maciilas posniienliae lacrymis expielis,
a die qua signuin crucis acciperent, usque ab obi- ut, a criininum labe purgali, bellum Domiui possi-
tum, vel rediiiim eorumdem, in sua proleciione su- lis in puritate cordis el corporis proeliari, nec de
sceperil, et lam familias eorum, quam bona sub) mulliludine, ve! poleulia veslra, vel ex eo quoil
ccclesiastica defcnsione praeceperil manere secura. prospere vobis successit liactentis, prsesumatis, scd
Ad notiiiam.quoque liiam novimus pervenisse, qua- quanto plurj Dominus \obis pncler merita vestra
liler etsi rcx ipse, ac terra ipsius, ex eo quod j concessit, lanio vos amplius in ejus oculis huiniliaro
cruccm assumpserat, auctoritate corisiituiionissuper,. curetis, et patientia ejus ad pcenitentiam vos addtt-
hoc a prsedecessoribusnosiris editse, apostolicapro- cat, ut, absolutione iu bumilitate qusesita, et cuiu
leclionegauderel, quia tamen plus limeri solel quod j O devotione suscepta, recuperationi terrae sanctse io-
specialiter pollicelur, quain quod gencraliler con- tis viribus insistatis, quoniam id potissimum crii
cltidilur sponsione, protectionis nostraeiitteras spe- vobis et nieritorium apud Deum el apud homines
cialiter petierit, et receperit ad cautelam, quas ei,-, gloriosum. Nos autein quod ipsi terroe videbimiiji
nec potuimus, ncc debuimus denegare, ne illi sub-,. expedire, siudebiiuus, dante. Domino, ellicacilcr
traliere viderenmr quod sjgnalis omnibiis est in- procurare.
dultum. Credimus eiiam te novisse, qualiter nuiuiiss Datuni Anagnia3,vi Kai. Martii.
tuis, qui ad sedem aposiolicamcum crucesigtialoruin n XIX.
nuntiis accesseruni, petenlibus pactiones inler vosS PRIORlSSj; ET MONIALIBUS DERUESPERUA.
initas confirmari, et per eos tibi, el Venelis duxe- Recipil eas sub protcclione.
rimus inhihendtim,tie lerrasregis ipsiusaliquatennss (Anagmie, II Non. Martii.)
Isederetis. Insuper, ut iier Doniini fierel in lirnore,
:, Solet annuere, elc. usque assensu. fersonas
nec modicum fermenli corrumperet lolam massam,i, veslras cum omnibus bonis veslrisque inpraesentia-
perlitlerasnostras, quas ad audientiam uiam ei Vene- i- rum, etc, in modum proiectionh, usque coinmuiii-
torum credimus pervenisse, curavimus dislricliuss nuts, .disiriclius inhibenles , »e quis de novalibus
505 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. VII. S04
veslris, quaapropriis manibus, aut sumplibus coli- A dis ecclesiasticam liberlatem, dam nionasterium
tis, sive de veslrorum animalium nulrimenlis a vo- illud quocunque modo de manu recipis JaicaJi, cuni
Jjis exigere prsesumat. Nulli ergo, etc. scias quod laieis, quantumcunqtte religiosis, non esS
Datum Anagniae, u Non. Marlii. de rebus ecclesiasiicis disponendi attribuia facultas.
Licet aulem archidiaconus luus ad praesenliam no-
XX (86). stram accesserit, el visus sit te multiplicitef excu-
EPISCOPO FESULANO (87). lamen nori carct scrupulo socielatis oc-
sare, quia
Ne vbediat consulibus Florenlinis, qui dictum epi-
scopalnmIransferre in civilatemFlorentinam ordi- cultae, qui manifesto facinori desinit obviare, frar
'naverant, subasserto- jure palronalus, quod re- terniiati tuoeper ap.ostolicaso.ripla mandanws, elin-
scindi mandat. , virtule obedieiilise districle proecipimus,qnatenus
(Lalerani, ui Id. Martii.) receptis Iitteris islis, ad civitatem accedas persona
Laerymabilem dilectarurn in Christo filiarum, litcr Florentlnam, et quod est de prsedicto mona-
monialium Sancti Pclri -Florentini, qtierelam acce- sierio laliter altentatum, vcl de eseterofueril atten-
pimus, quod consules civiialis ejttsdem jurameiito tandum, auctoiitate noslra dcnunlies irrilum el
se illicito astrinxerunt, ut episcopatum Fesulanum inane; consules eiiam et populum Florenlinum ex
ad suam transferant civilalem , proponentes sedem -S parte. nostra moneas diiigenier, ut, monialibus ipsis
episcopatus ipsius in eodem monasierio collocare. proedictomonaslerio restitulo, de damnis el-injuriis
In suis etiam consiitutionibus addiderunt, ul dcjure irrogatis infra quindecim dies satisfacere non post-
palronatus cognitio ad eorum referatur examen, ponanl, el rescindant constitutiones quas super jure
ccclesiastico judicio pra3termisso. Unde dilecto palronatus ecclesiarum contra libertaicm ecclesia-
Jilio.... priori Sancti Fridiani Lucanensis dedimus sticam statuisse dicunlur;-aIioquin, consules ipsos,
In mandatis, ut consulibus ipsis ex parte nosira eonsiliarios el principales fautores ipsorum, vinculo
dislrictius inhibcret, ne ifanslationem Fesulanensis excommunicalionis innodes, et facias excommuni-
sedis facere atleiilarenl, eum hoc, si etiam fieri ad cationis sentcntiam lafam in eos, per tuam dicecc-
locum oporteret idoneum, non ad eos, sed ad nos sim, singulis diebus Dominiciset festivis, pulsatis
spccialiler pertineret; et eisdem injungeret, ut campanjs ct eandelis aceensis, usqus ad satisfactio-
constiiutiones illas rescinderent, quas super jure iiem idoneam solemniter publicari. Quod si praaier-
paironatus in prspjudiciumecclesiastici juris fecisse iiii=eris adimplcre, ab oliieio pontificali suspenstts,
dicunlur, libi etiam ei capilulo tuo firmiter inhi- infra mensem in persona propria te nostro conspe-
Jjendo,ne super his consulibusacquiesceretis eisdem. etui reprsesentes, nobis de tanto satisfaclurus ex-
Verum, cum idem prior consules et poptiluin Flo- cessu, quia, coram nobis posilus, pro certo cpgna-
rentinum ab hac prsesumplionedesistere monuissel, sces titrum pecunia tua, sicul dicitur te jactasse,
ipsi, monitiones non attendenies ipsius, nec ma- possit apud nos redimere cnlpam tuam.
jestali divinoe,iiec apostolieas sedi, nec muliebri Datum Laterani, m idns Martii.
scxui deferenles, nioiiiales ipsas suum exire . XXI (88).
monasierium compulerunl, el ipsis monialibus PRlORISANCTt FRIDIANI LUCANENSIS(88).
in capella quadam intrusis, ipsum libi monasierium De eodem argumento.
iradidere. Sane, cum nobis et Ecclesiae Romanae (Laterani, Id. Marlii.)
juramento fidelitatis lenearis astriclus, in quo con- Lacrymabilem, etc, in eumdemfere modum, usque
tinetur expressum, ul papatum Romanum, salvo tradidere. Dolemus autem, non lam pro monialibus
ordine luo, conlra omnem hominem pro posse de- ipsis quam pro consulibus memoralis, cum non sit
fehdas, et maluinnostrum, si nosli, sludeas impe- minus injuriam perpetrare quam perpeti, magis vero
dire, de tua discretione mirari cogimur ei moveri, dolemus propler apostolioam sedem, cujus singulare
quod, cum episcopalis sedis mutatio, sicut scire te privilegium violare nilunlur; cum ad eam tantum
novjmus, et alios etiam docuisse, ad Romanum lan- J) pertineal episcopalis sedis mutalio, el propler uni-
luni pontificem de jure pertineat, et consuetudine versalem Ecclesiam, cujus intendunt infringere li-
approbata, lu papatum Romanum in hac parte non bertalem, cum iaiois nulla sil de rebus ecclesiasltcis-
defendis ul debes, sed magis impugnas, nec malum disponendi atlributa fieultas. Unde, nos eidem epi-
nostrum impedis, sed procuras, dum, proeteraucto- scopo in virtute obedientise districte prseeipiendo
ritalem noslram, imo conlra prohibitionem expres- mandavimus,ul, receplis litteris noslris, etc, usque
sam, cum prsedictis consulibus niacbinaris Fesula^ excessu. Ideoque discretioni luaeper apostolica seri-
riensemsedein ad Fiorenlinam civitatem in monaste- pia mpndamus el distriele praecipimus, qualeuus
rio memoraio transferre. In quo eiiam graviter Jse- prxdiclos consules el populum Florentiiium, nisi ad

(88) Laudata apud Raynaldum, ad annum 1204 , stitutis, moarore animi tabefacttis, diem obiil se-
§77. qtteiui anno 1219. UGIIELL. Ilal. sacr.. loni. III,
(87) Rayneiius, prsesul FesuJanorum erat at i col. 521.
anno 1195. Anno 1218, variis criminibus initialusi (88) Vide Raynaldum, ibidem.
apud Honorium PP. Ili, ab abbalibus S. Giilgani eit (89) De eo jam dicium ssepius.
S.Michaelis,super iis apostolicis commissanis ccu
S05 PONTIFICAYUSANNOVII, CHRISTI 1204. 506
commonilionem luam prsedictam curaveriiil ad- A possessiones et jura, quae in caslro Cameranensi
implere(90), luconsules Spsoset principales fauto- habemus, rnale traclantur, et per incuriam et negli-
res eorumvinculo excommunicationis.astringas, et gentiamdeperdunltir. Quocirca, universitati vestraa
sententiarn ipsam facias per circumadjacenles civi- per apostoliea scripta mandamusalque praecipimus,
tates, pulsalis campanis el eandelis accensis, soiem- quatenus dilecto filio Bald. civi Anconilano, de
niter puhlicari, quibus aucloritate noslra districtius possessionibuseljustitiis omnibus quas Iiabemusin
facias inhiberi, ne cnm illis aliqua conlrahanlnier- castro, vel ejus pertinenliis, resporidere curetis.
cimonia,"sed eos politis lanquam excommunicalos ipse enim Bald. nobis juravit quod possessiones et
evitent, ipsisque consulihus et toli populo Floren- jura ad ecclosiam Romanam spectantia in castro
lino ex parle nostra denunties, quod sl forte in sua praediclo, et circa illud, ei in ejus perlinenliis con-
periinacia duxerint persistendum, mercatores eo- stitula, bona fide recuperabit ad nomen el uiiliiaiem
rum per terras, ad quas devenerint, capi ac detineri Romanse Ecclesiie, et qusecunque ad manus suas
cum omnibus merclmoniis faciemus; et, cum duos sivejam acqiiisita, sive in posierum acquirenda in
episcopos In sua velint-slaltiere civilate, illis erit supradiclo castro et ejus perlinentiis, quocunque
merito formidandum, ne unicum episcopatum eo- modo pervenerint, bona fide ad nomen et ulilitalem
rttm dividamusin duos. -' " RomanaaEcclesise conservare, non minuefe, non
Datum
' Lalerani, Idibus Martii. alienare, nec alienanti consentire, sed ad manda-
- lum nostrtini, vel successorum noslrorum, ea,omnia:
,- . XXIf.
ASCHIFRESBYTERO, ET G. ET R. HAGISTRIS CANONICIScum inlegritate qualibet et augrnento restituere sttb-
LCCANENSIBUS. eadem fidei religione promisit. Nos autem, nepos-
In favoremNoradi, subdiaconi,ne ipsummolestalione sessiones vel jura ipsius castri alienari possiul vei
vexari sinant. minui, omnem alium coiitractum dereruimus ifri-
(Laterani, xtv-Kal. Aprilisr) lum ei inanem.
Significavii nobis dilecius filius Noradus, subdia- Dalum Laterani, vni Kal. Apriiis.
conus noster, quod, cum inler ipsiun ex una parte XXIV (95). ,
el S. et S. fratres suos, Pisanoediceceseos,et altera, EPISCOPO (92), ET CAriTULO LUNENSIBUS.
super patrimonio sno conlroversia suborta fuissct, Translalionem -episcopatusLunensh ad Surzanam
B. avuncuius, R. ef C. cognati eorum, quod eorum aucloritale aposiolica confirmat
super hoc essent arbitrio pariluri sibi astrinxertint (Lalerani, vm Kal. Aprilis.)
eos per juraioriam cautionem, et eidem subdiacono r Per lilteras veslras olim noslro aposlolalui pfse-
sub debito juramenti secreto postmodum injunxe- sentatas, intelleximus evidenter, quod,- cnrn Lu-
runt, u(, relicto habiltt clericali, matrimonium con- nensis civitas, in qua sedes esse dignosciturealhe-
trahere non differret, el. usque ad sexdecim annos dralis, sic suos habitalores devoret et consumat,
aliquam hssredilatis suse non peleret portionem, quod pauci vel nulli commofentur in ea, nec sit
qnoruni arbilrioprsediclussubdiaconus nohtit, sicut populusqui jura et libertates ecclesiaevestroa pro-
nec debuit, obedire. Cum igitur mandatum bujus- legat el defendat. Deliberaio landem consilio sla-
modi fueril illicituin et iniquuin, discrelioni vestrse luistis, si vobishoc sedes apostolica indulgeret,
per aposlolicascripta mandamus, quaterius eum su- ul ad locum aliuni populosum, Sarzanam nomine,
per lioc npn permittatis alicujus infamiaemolesla- episcopalem calhedram transferfctis, et lempore
tione vexari, cttm slnl ipsi potius, qui non stmt ve- sanctsememorise Gregorii papos,prsedeeessorisno-
riti taliter arbilrium promulgare; culpabiles judices, stri, nsque adeo proposuisiis fuisse processutn,
et, prsediclojuramenlo vel arbitrio non obstante, quod, c-umille per partcs illas iransilum faceret,
faciaiis eidem per censuram ecelesiaslicam, appel- ipsius translalionis liceniiam aposlolica vobis au-
Jalione remota, palrimonii sui portionem debilam ctoritate concessit, etpro construenda ecclesia dc-
exhiberi.Nullislitteris, etc. Quod si non omnes, etc. yj dit vobis, fiirrcanoiiici, Japidem benedictum. Sed,
. Dalum Laterani, xiv Kalendas ' Aprilis. quia post paucos dies idem prsedecessornosler viam
XXIJI. fuit universsecarnis ingressus, vos in ipso negolio
COSSUL1BU3 ET POPULO CAMERANENSIBUS. procedere dubitaslis, credentes mandatum ejus in
Vl recupere.nlel conservent possessionemRomanm ipsius obilu expirasse, propter quod coiisiderantes
Ecclesicein caslro Cameranensi. atteniius utililatem et necessilatem cleri, el populi
(Laterani, vm Kal. Aprilis.) ecclesiseLunensi commissi, ad prsesentiam nostraui
Ad audientiam noslram noveritis pervenisse quod dilectum filium, Ph. vestrum canonicum,-transmi-
(90) Sic in apogr., sed deesl aliquid. suis, capitulo Lunensi. Cathedralem antiquam ab
(91) Laudata apud Raynaldum, ad amuim 1204, ecclesia S. Basilii Lunensis, ad S. Andream Sarza-
§ 82. nensem transtulit auciorilate Innocenlii PP. III,
(92) Jjunensem ecclesiam regebat Gualterus, seu anno 1204 (ut babetur in hac ista epistola iibri se-
Walterus, jam ab auno salleni 1198. Exslant" con- ptimi 24. Numerumcanonicorumad 16 redegii anno
slitulioncs pro bono regimine oppidi Sarzanensis,, 1206. Anno 1202 (potius 1205), ponlificatus sui vi,
ab ipsoiactae an 1200. Sequenii anno, conccssll ec- Non. Mariii, idem Innoccntius ipsi coniirinavitoin-
clesias S. Andrese et-S. Basilii, cum.periinemih : liia jura et bona LunCnsisecclesioe,-necuoneouvcu-
307 1NNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. VIL S§S
6istis, per eum devote ac humiliter supplicanles, ut. A fralernitati tuse per apostolica scripla mandamus
vobis transferendi sedem episcopaJem ad locnm quatenus personas nprvinciae tuse, quae prlvilegia
pfaedictum Iicentiam proeberemus. Nos aulem., pe- seu indulgentias ab aposlolica sede asserunl se ha-
litionem vestram favore scdisapostolicseprosequen- bere, de quibus suspicio merilo babeatur, ad oslen-
les, de fratrum nostrorum consilio, ul sedem epi- sionem eorum, inonitione prscmissa, per censuram
scopalem, nullius eontradiciione vel appellaiione ecclesiaslicam, appellaiioneremoia, compcilas.Qtise
obslanle, ad locum prapdictum auctoritaie aposto- si fuerint de ralione suspecia, nostro praeeipias
lica transferrelis, liberam vobis concessimusfacul- conspectui praesentari, aut ipsa tandiu .apud reli-
tatem. Cumquejuxta indulgentiam nostram in eo- giosasdetineri personas, donec per rescriplum eo-
dem negotio procedere cnrassetis, tn, frater epi- rum de ipsis plenani nolitiam haheamus.
scope, cum quibusdamex caiionicistuisad apostoli- Dalum Lalerani, ni Kalendas Aprilis.
oam sedem accedens, bumililer supplicasli, ut^
XXVII(94).
quod aucloritate nostra faclum fuerat de transla-
tione proedicta, apostolico dignaremur munimine raior.i SANCTI STEPHANI FANENSIS.
roborare. Tuisigilur, el canonicorum ipsorum pre- Causam, quminler ipsumet M. episcopumFanensenv
cibus inclinali', tran0Iationem episcopalis.sedis In JJ 1 super ecclesia S. Stephani verlebalur, aucloriiate.
Sarzanam ex indulgentia sedis aposlolicaefaclam, apostolica dirimit.
auclorilaie apostolica confirmamus, etc Decerai- (Anagnioe,v Kal. Martii.)
nitis ergo, etc. [Ctim venerabilis fraler nosler, M. (95). Fanensit-
Datum Lateranr, vm Kalendas Aprilis. (96) episeopus,] el tti, in nostra essetis praasentia
XXV. conslituli,. el de quseslione, quse inter vos super
ABBATI SANCTI ET SIAGISTRO ecoiesia Sancti Siephani Fanensis verlebatiir, vel-
STEPHANI, LANTRANCO,
CANONICO BONONIENSI. lelis ad invicem litigare, dilectum filiuni, J. (37)
De senlenliarin causa quadam, qumhic non declara- tituli Sanetse Priscae presbyterum, et J. (98) San-
iur, abrogamta. claB-Marise in Cosmedinodiaconum, cardinalec, vo-
(Laterani, xv Kal. Aprilis.), Iiis concessimusauditores, coram quibus allegando
Dilecto- filio, C. clerico, elc usque mandamusr proponerecuravisti, quod eum prasdicia ecclesia
quatenus inquiralis de prsemissis diligentitis verila- Sancii Stephani, quarumdani moriialium, quae in
lem, et, si eidem mulieri noveritis a prsedictis ca- ea videhantur sub religionis habilu conversari, ma-
iionicis, nqn obstanle appelhuione, qnam stiper hoc G licia faciente, ftierii fere ad desolationemredacta,
ab ipso abbate se asserunt emisisse, cum i111per illas bonse memoriaeC. (99) Fanensis episcopus,
auctoritate felieis recordationis Eugenii Papaeprse-
stibseq.tientemconcessibnem parendo sententisere-
nuntiasse penitus videantur, faciatis per censuram decessoris nosiri, ab ecclesia memorala removit,
ecclesiaslicam -sine difficultate concedi. Alioquin, et canonicosin ipsa inslituit regulares, slatuens ut,
ordo eanonicus perpeluis in ea temporibus debeat
ipsius abbatis senlentiam, auctoritaie nostra sufful-
ti, quoad lutnc articuhim.penitiis irretelis, cum in observari, et eam ab omni exactione, tam sua quam-
hacparle contra peracti tcnorem sit expresse pro- successorum suorum et Fanensis ecclesise,prorsus
lata. In aliis aulem articulis, Iatamsentenliam man- absolvit, retento sibi el eeclesise snse uno cereo
damus Jirmiter observandum. Testes, etc. Nullis trium librarum, ab ea annis singulisexsolvendo; et,
litteris, elc. quia prsedictusepiscopustesuper Iibertateprsedieia,
Dalum Lalerani, xv Kalendas Aprilis- tam a felicis memoriseCcelestino papa, praedeces-
XXVI. sore nostro, quam a nobis eliam confirmata, mulli-
N... (95), pliciter aggravabat, aposlolicumtibi pelivisti patro-
Vl inquiralur super privilegih et indulgentiis tu- cinium suffragari. Prsedictus vero episcopuspropo-
speclis. jU suit ex adverso, quod privilegium prsedicli praede-
(Laterani, III Kal. Aprilis.) cessoris sui sibi et ecclesise suaenullum prasjudi-
Cum sinr diligenlius inquirenda qua3gravem su- cium inferebat, quia eo lempore quo illnd indulsit
spicionem inducunt, unde posset grave scandalum ecclesissmemoratseepiscopalui resignarat, et habi-
suboriri, si praeiermitierentur segniier indiscussa, lum in ipsa ecclesia receperat regularem, el post
liones et permutaiiones inier ipsttm ac canonicos (96) In Decret. Favensh.
Lnncnses, diplomatequod quidem legere est apud (97) Deislo jam dictum esl ssepius.
Vghellum, sed in regestis frustra requirittir. Perve- Andreae (98) Joannes, comes Anagninus, Jacobi comitis et
uit Gualterns ad anntim 1212, qnod e vivissublatus germanus fraler, iunocentii PP. III affinis,
csl, praesttl oeterna memoria digims. UGHELL. Ital. ex Capellano,anno 1200, renuntialus fuil diaconus
sacr. 1. I, col. 916. cardinalis S. Mariaein Cosmedino,et sancla?Roma-
(95) Desideralur inscriplio. nccecciesiaecancellarius. Excessit evita anno 1215.
(94)Fragmenlum bujus opislolaereperilur inter series (99) Imperfccta nimiuni episcoporumFanensiuin
Decrelales, lib. m, tit. 59, De censibus, exaclioni- cbronologica, apud Ughellum(Iial. sacr. 1.1,
bvset procuraiionibus,cap. 21. Quse illic legunlur, col. 710) nulliim, circa lempora EugeniiPP. III, id
hic uncis inclusa suni; variaeetiam lcctionesdantur. est ab anno 1145,usquead anntimll55, Fanenseni
(95) Videepistolam libri sexli 180, not. episcopummemorat.
509 '
PONTIFICATUSANNOVII, CHRISTI1204. 31»
Ires dies poenitens, illud privilegium revocavit; 1A eorumecclesise de Macbelin in cleemosynam as-
pra?.lerea,-lu, et carionici illius ecelesise, non estis signalas', violenler redigere cupiens in forestam,'
priTilegioiilo tisi, sed omnia ohsequia, sicul"ante eos^super ipsis indebite molestaret,' vobis dedisse
indultum privilegium,sic et posl, universis succes- recolimus in mandalis, ut ipsum A. ab ipsorum
soribus illius episcopi, et sibi praesertim, in hospi- super illis terris indebiia molestatione desistere, -
tiis nsque ad haectempora curavisfisshie difficultale per. cerisuram ecclesiasticam, appellatione postpo-
qualibel exhibere; .asserens confirmalionemprardicti sisa, cogeretis. Verum, ut super causa ipsa man-
praedecessoris nostri fuisse per subreptionem eli- daitim apostolicum impleretis, diligenlius proce-
citam, et bactenus occultalam ;"propler quod, si- dentes in causam, partihus in vcstra, prseseniia
forsilan in aliquo lsesa eralFanensis ecclesia, resli-" constitutis, lestes recepistis liinc inde,-ac supcr-
ttilionemsibi fieri liumlliter posluiabal. Cselerum,ad ' altestationibus eorumi ul etiam inslrumeiuis, diu
proposila sic respondere curasti, quod ipsum privi-- dispulationibus , ac discepialionibus'habitis . in -
legitim de jure valebat, quia episcopus duni illud causa ipsa usque sd senlenliseealculum processislis,
concessil, nec episcopatui resignaverat, nec habi- el causam ipsaro sufficienter instructam, ad nostram
tiim receperal regularem, ei ipsum de canonicorum audienliam remiltentes, oclavas Sancli Andrese
Euoiumindu.lseratToIuniale, sicutexeodem instru- "' proximo praeleritas protermino partibus assignastis. -
mento evidenter apparet, in quo nomina canonico- Parte igitur aljbaiis, et monachorum ad Jpsum
rura ecclesiae Fanensis sunt subscripla, et idem in lerminum veniente, landem, quia pars adversa diu-
palatio Fanensi datum ftieril, sicul in eo continetur tius exspectata non venit,/super instrumeritis jam
expressum. Nos autem,-cum dicli cardinales ea quae dictis, depositionibus testium, et parlis allegalioni-
audlerant nohis fldeliier retulissent, dicto inslru- bus utriusque, cum fralribus noslris tractatum
mento diljgenter inspeclo, revera jcognoviinus, habuimus diligenlem, el, inquisila veritale diligen-
quod praadiclus-episeopus spallas (100), quas ab lius,et discussa, evidenler agnovimus, super ipsa.
eadem ecclesia, tam ipse, quamprsedecessores sui causa seiiientiam pro jam dicto monasterio esse
recipere consueverant, ecclesiseprsedictse remisit, dandam. Ul autem per diligenliam vestram finis
el slaluit, quod aliud ei servilium non imponeret, causse imponatur eidem, instrumeiilorum tenorem,
sibi et eeclesisesuaeannualini trium librarum cereo depositiones lcsiium, aliegaliones eliam, proul ea
pensionis homine reservato. Quia vero (101) visila- receperamus sigillorum vestrorum munimine jcon-
lioiii annexa-esl procuratio, cum nemo suis stipen- signata, vobis sub^bulla noslra reiiiiltimus inter-
diis-debealjnilitare, nec osbovi aliigandum sh Iri- ,Q clusa, per apostolica vobis scripta prsecipiendo
turanti, el -episcopus, ralione spiritualis jurisdi- - mandanles, quateniis, auctorilate noslra suffulli, ad
clionis, quam habet in ea, leneaturcausa correciio- senlcnliam pro ipso monaslerio proferendam, nori
Jiis praedictamecclesiam visitare, nee inlelligatur obstanie contradiciione vel appellatione cnjuslibet,
quasi novum imponi quod ab ipsa fundalione de procedatis, contradictores per censuram ecclesiasti-
coinmuni fuerat jureimposilum, de consilio fratrvm cam compescenies, et facientes, quod judicaverili^-
nosiwTumdecrevinius, quod idem.episcopus, cum auctorilaie nostra firmiter observari, cum ex le-
ad ipsam ecclesiam causa correctioiiis accesseril, nore insirumenti evidenier appareat, quod liaec
nioderatam ab ea procurationem percipiat bis in fuil mens, el inteiuio "donatoris, ut clausula de
anno, sed nihil aliud, praeter pensionem, et procu- Foresta, quse in fine ponitur inslrumenti, non ad
ralidnes prsespriplas, idem episcgpas ab eadem ec- superiorem donationem, quse tam libera el pura
clesia exigere valeal, aul eliam exlorquere (102).] fuit, ut immunis essel ab omni exaclione ac con-
Decernimusergo, iitnulli, ete. suetudine saeculari, sed ad inferiorem concessio-
Dalum Ana^nise,v Kalendas Martii. liem, quse pensionem et dclerminationem habet
XXVIII. inserlam, juxla sanuni refeni debcal inlellectum,
Tt. DE GECLEWERDS , G. DE DBIBURG. ET MAGISTRO , D quia in contractibus plena, in testamentis plenior,
T. RECTORI ECCLESIdJ DELILLESCILE (105), in beneficiis quoque plenissima est interpretalio.
adhibenda. Quod si non omnes, elc.
Cuusam, qum inter abbaiem et monackosde Melros -
et .nobilem virum Albanum vertebalur, dijudi- Datum Anagnise, u Nonas Marlii,
candam ipsis commillit. XXXIX (101).
.. (Anagniae,11Non. Marlii.j ..,.. CANTUARIENSI ABCHIEPISCOPO.
Cum dilecti filii.....' abbas, et monachi de Melros, " Respondeiei super appellationibus.
proposuerinl coram nobis, quod nobilis vir Albanus; " (Laierani, YIKal. Aprilis.)
quasdam lerras, a "Willelmoquondam patre ipsiusi [Super quseslionuhiarliculis, de quibus nos con-
(lOO)Spalla, idem quod~spadula,' Italis spajla, (101) In Decretal., ergo; omittunt infra quse cur-.
Gallis espaule, armusl ln plerisque veterum char- sivo cliaractere dislinximus.
tarnm sumiiurpro arnio, aul membro lerarum, vel[ (102) Decrelal , legunt, vel extorquere prmsumat^
aprorum, aut. cervorum, quod domino praeslari so- (103; Sic in apogi\"
Jet, pro jure vcl facultate venandi in silvis domini- (104J Reperiiur inler Decretales, lib. t, lit.'29t
cis. CAKG., Tom. VI coi. 619.. ,,.... De officio et polestaie jndicis deicgati,. cap. 27.,
YaiJ33~lecliouesdaniurt
SJI INNOCENTI!III PP. REGESTORUMLIB. VIL S{2
sulere voluisll frateririiati tua, (103) laliler responde-A qiiod melius est, audilor, pro eo quod vel mandati
mus, qtiod per conslitulionem nostram constiltalioni fines excedat, vel merito sit suspectus, nihilomi-
bonm memorimAlexandri papoe(106), prmdecessoris nus tamen delegruus a nobis jiixta consullationem
uostri, nullaienus der.ogatur, sed illa per islam ex- praemissam catisam poterit diffinire, ut parcatur
ponitur, imo in isla, verius, quae in illa fuerant Jaboribus parlium, et expensis. Eum vero, quem
praetermissa, supplenlur. lpse namque respondit, delegatus a nohis depulaverit auditorem,. neutra
quod si super causa, quae alicui ex aposlolica dele- partium polerit recusare, nisi coram eo juslam
gatione committiiur, a personis ecclesiasiicis, una recusalionis causam ostendat. Si ergo (112) duo
vel pluribus, quibus deiegatus, ut parcat iaboribus sunl a principe delegali, el unus committii alteri
partium et expensis, causse cogniilonem ipsius, el vices suas, ille nec potest {115), appellatione re-
testium examinalionem (107) sentenlia sibi reser- inota, proeedere, nec causam alii delegare, quam-
vata, committit, appellalioJuerit interposita; liujus \is in commissione facta duobus coiuineatur ex-
appellalionis intuitu causam indiffinitam rcliriquere pressum, ut appellatione remota aller possit procc-
non lenelur. Nos autem slaluinitis; quod, licel is, dere sine reliquo, si non possinl ambo pariter iti-
cui causa commiilitur, appellatione remola, non leresse; quia quod potesi ex sola jurisdictione sibi
possit eam aliis sine provocationis obstaculo dele- " a principe delcgata, non potest cum jurisdiclione a
gare, si lamen delegaitis a nobis, atit judex quicun- eondelegato sibi concessa. Unde, si ab eo fueril
que, non lara cogniiorem, quam exsecuiorem, ad appellandum, licel aliquibus visum ftierif, quod ad
aliquem certum articulum {juempiam depularit, ab condelegatum etiam valeat appellari, nobis lameri
co, nisi modtim excedai, non liceai appellari, dum- videlur, quod ad primum dunlaxat appellandum est
jitodo de partium deputetur, vel recipialur assensu. delegatum, propter rationein superius assignalam. '
Quod si delegauis a nobis vel lilis exordium, vel Kjus igitur (114) appellalio, de quo lua fralernitas
causse finem, nedum lotum (108), ei duxeril com- nobis scripsit, si noslrseconslitulionis occasione ad
rniitendum, ab ipso ianquam a judice licite provo- noslram audicntiam appeliavit, pro eo quod delc-
ceiur; ctim et lis ante judicem debeat conlcstari, et gatns a nobis, rcservata sibi diCQnilivasenlentia,
causa per judiccm diffiniri. Jnlenlioiiis igitur nostroa audientiam causao commisit quibusdam, qui de
Juil, siciu ex icnore.consiilutionis pracmisssepoiest ipsius assensu ncc dali sunl nec recepli.-nisi conti-a
liquido deprcliendi, qttod ut judicialis aucioritas eos jusiam recusationis causam osienderit, vel pa-
libcrius valeat exerccri, dclegaius a nobis licite ralus fuerit ostendere coram j'udice delegaio, non
possil cl principiuni ct finem, et niedium causse „ dcbuit impedire, quominus procederent audiiores.
sibi commissse, non soluui conjiinciini, scd el di- Qui si eliam tanquam suspecli fuisseut merilo recu-
visim alii «lclegare, non obslanie quod diciiur, sati, delegalus tamen a nobis nihilominus potuisset,
quia (109) judex debel coguoseere pfcrse ipsum in sublaio appcllationis diffugio, causam ipsam judi-
principio, el in mcdio, ei in fine, .cum, anlequani cialiter expedire. Quod si justam rectisationis cati-
ferai sentenliam, univcrsa, quse acta sunt in judi- sam noltiil admiuere dcJegauis, sed coram suspe-
cio, invcstigare debeat diligeiuer. Veruni, cttni ctis eum audiri cogebat, a tali gravamine licile po-
toiam causain conimillil alicui, vel principium, vel tuil ad nostram audieniiam appellare; quodque post
Jinem ipsius, ab eo, tanqnain (110) jndice polest appellaiionem hujusmodi est praesunipntm,judicari
Jioile provocari, Cum aulem alictii meclia tanlum debet irritum et inane.]
coinmillii, ab ipso tanqtiani audiiore provocari non Dalum Laleranensi, vi Kal. Apriiis.
fiotest, nisi mandati fines excedat, vel merito sit XXX (H5).
suspecltis; unde, ne valeat reeusari, provide consti- DECANO ETCANONICIS SANCT53 CRUCIS DE5TAHIPIS.
iiiimus, ut de parlium deiur vel recipiatur assensu. Recipil eos sub proteclione.
Forro, cum delcgatus a nobis jurisdictioiieni suam (Laterani, vj Kal. Aprilis).
in alium iransferi loiam, si ftierit appellandum, !) Loca divinis cultibus inancipata, el ea maxime,
iion ad etim, scd ad nos appellari dcbebit. Cum au- qiiiepost Judaicoeperfidioe csecitalem Itimen gratise
tem aliqukl sibi dc jnrisdiclione rcscrval, si causa sub Cbristianaefidei litulo perceperunt, aposlolicis
sit ci, appellatiohe remoia,coniiiiissa, non ad nos, sunt munienda proesidiis,et perpeiuoedonanda mu-
sed ad eum de jiire poterit appellari. Undc, si for- nere liberlalis, cum conslel non jam. esse filios
sitan appelletnr (111), ab eo, cui media qumque ancillse, sed liberse, qui elegerunt ibi in liberlate
coinmitiit, sive cognitor aut exsectitor dicalur, vel, spiritus Domino deservire. Eapropler, dilecii in
(105) Decrclalibtis desunt, ul inlra, verba bou, dia legunl.
mem. et prwd. n. (iii) Dccrelal., forsan appellaretur, etraodo,
(106) Consiiiutio baec Alexandri PP. III, de qua cansm pro qumqnelegunt, cl infra vel oniitlunl.
Jiic agilur, legilur in Decreialium Grcgoriiina (112) DecrelaL, vero%
coJlectione, lib. i, lit. eod. cap. 18, Cum te con- (115) Decretal. add. nec debel; infra possuntle-
sulente. gunt pro possint, el commissapro concessa.
(107) Deerelal. leguni examinationcs. (114) Decrelal., erc/o,el infra parlium pro ipshts,
(108) In Decrelal. add. negoiium. el liiigare pro audiri legunt.
(109) Decretal. legiinl quod, et infra om. et. (il'5)Laudala apud RavnaJdum, ad anmmi 1204»
£H0) Decreial. a;ld. a. ct infra medium pro me- §08.
313 PONTJFICATUSANNOVII, CHRISTI 1204. SU
Domino filii, praediclam ecclesiam A-estram, quam A j eorum, in Edthomagensi provincia constilutos, ut
charissimus in Chrislo filius noster, Ph.- rex Frari- eis ablala reslituant, et de damnis el injuriis irro-
corum illustris, de assensu lionae i»emoriae G. Se- galis salisfaciaiil competejiter, vel in aliquos com-
nonensis archiepiscopi, in synagoga de qua Judaeos promittant; qui, appellalione remota, justitia me-
ejecerat, in honorem vicloriosissimss crucis sedili- diante, procedant,"per censuram ecclesiasticanf,
cari conslituit, eum omiiibus quse inpraesentiarum, sublato appellalionis difftigio, conipescendo, elc
etc, usque adipisci, ad-instar felicis recordationis Nullis litteris, elc. Quod si non aniho... lu, fraler
Lucii et-Urbani, praedecessortimnosirorum, Roma*. afcbiepiscope, etc.
norum poniificum, sub beati Petri el noslra pro- Datum Laierani, x Kalendas Aprilis, anno se-
tectione suscipimus, etc, usqne communibus ; sta- plimo.
tuentes, ulclerici, qui in circuinpositis morantur XXXII.
ecclesiis, sicut nihil in Ioeo ipso Judaeis possidenti- ... ABBATI DECORONA (119);.. ARCHIDIACONO
BEIOCENSi;
Inis capiebani, ila deinceps ecclesiie inibi conslitu- ET... SUBDECANO BEATI PETRI,"PICTAVENS!BUS.
tse, condilionem aliquam vel gravameii in libertatis Vl ad monasleriumSancti Bitarii de Cella accedeh-
praejudicium non imponanl,iie deterior efficiatur les, illud reformenl. _
staius Ecclesise, si ea, qusefuerat Judaeis inhabiian- B ] (Anagniae,Kal. Martii.)
libus Jihera, sub observantia ;}iatCbristianaepietatis Dilectus filius... prior (120) Sancti Hilarii de
ancilla.Prselerea, ui magisterium scholarum unuin Cella PictavCrisis,per suas nobisiilieras inlimavit,
iti mtisica, et aliud in aliis discipiinis, sine contra- quod, o.umin ecclesia sua Regula beati Augustiriia
diclione-qtialibet habeatis, ad exemplar- dicioriiin " relroactis temporibus fuerilinstiluta, el Ordo cauo-,
praedecessorumnosirorum, auctoritale vobis aposlo- nicus, secunduin eamdem Regulam institiitus.i.bi-
lica induigemns, prohibentes, ul de novalibus ve- dem, a nostris prsedcecssoribusconfirmatus, etfra-
stris el animalium mitrirneutis, nullus ' a vobis de tres ipsius sub ejusdem professioneRegulaehabitum
eaeleroexlorquere praesumat. Prohibemus insuper,- indtterinl regularem, contra institutionem sui or- -
ne ile.possessionibtisvestris de coeteroa laicis exi- dinis proprium sibi retinere proesuniunt, prosiiien-
gaiuur. Ad bsec, prsesentium auctorilate decerni- tes a clausuo exeiint ad plateas, et, more saecula-
IIH.S,ne quis in ipsam Ecclesiam interdicti; vel in iium,'negotiationibus se immiscentj alienarum cau-
ca^.onicosejus excomnuinicationis aut snspensionis sariuii Iitigiis insistentes, et in splendore vestium'
serLtenliam,absqiie manifesta et rationabili causa, et ornatn se potius sseculares quam regy-ares oslen-
promulget. Cum autem generale interdictum, eic, dunt, in aliis pluribus Deum multiplieiter offcnden-
usaue celebrare. Concedimus qtioque vohis ccerae- C ( tes. Yerum, ecclesia ipsa sedificiacongrua non ha-
leriuni, in qtio decedentiumfralruui et familiaecor- benle, et ipsis etiam, quse solebat habere, ferecol-
pora tumulentur. Libertates quoqtie, etc, usqne -. lapsis, cum idem prjor ad innovalioneni eorum, et
sancimus. Decernimus ergo, ul ntilli omnino homi- refor.mationem ordinis, velil operam. adbibcre,
ntim, etc. ipsi, non solum ad boc non asseritiunt faciondum,
Daium Later.ini, vi Kalendas Apriiis, anuo se- verum eliam ne fiat se violenler opponunt. Quia
piimo.. igiiur-ea quaein ecelesiis perperam attentantur,
XXXI. sunt severius corrigenda, discrelioni veslrse per-
AP.CHIEPISCOPO (116) ETBECANO (117) BOTHOJIAGnXSI- apostoliea scripla mandamtis, quatenus, ad ipsam"
-BUS. ecclesiam pariter accedenles, et etim habenles prse
Vt fralribus Uierosolymiianinospilalis juslitiam re- ocnlis qui secreta cordium. scrutatur et renes, de
quisili facere pgssint. consilio praefati prioris, lam<in capiteqttam in
(Lalerani,- x Kal. ApriJis). membris, quse regulariler fuerint corrigenda, aucto-
O_uoniamnimis dispendiosum esset et grave di- riiale nostra suffulti, appeilatione postposita, cor-
Jeetis filiis, frairibus Hierosolymitaniliospitalis de rigatis, et sta.luatis qtiod-ad religionis augmentum
Normannia, cum sint in remotis partibus constiiuti, et gloriain nominis Domini videritis slaluendum, et
pro singulisquerelis apostolicam sedem adire, cum faciatis quod staiueritis aisclorilaiu nostra per ceii-^
frequenter a mnllis, lam clericis quam Iaicis, gravi-.. suram ecclesiasticam lirmiter obseryari, religiosas
bus (118) ;sint in remotis-parlibus coifsliluli, ad pcrsonas de aliis ecclesiis evocantes, el in ipsa in-
sttpplicationemeorum stiper hoc eis duxiinus pro- stituenles ecclesia, si necesse fuerit, et regularis ob-
videndum. Quocirca, discretioni vestrse per aposto- servanlia id requirat; quod si aliquos contradicto-
Jica scripta proecipiendomaiidanms, quatenus, cum res inveneiifis aul rebelles, eos a praesumptione
a dictis" fratribus fuerilis requisiti, malefaclores . sua per districtionem ecclesiasticam, appelIalion&

(116) De eo jam dictnm est ssepius. Roberto, qui prseeral, anno 1200. Sed fortasse, hoc
(117)JUchardiis I de Malpalud decanusRolhoma- anno 1204, j'am sedebat Ademarris, quem nonnisi
gensis, sedehat anno 1200. Occurril adliuc in Tabu- anno 1210 meinoianl auclores Gallios Chrislianoe,,
Jatio ecelesise Rothoihagensis, Non, Octob. el iv t. II, col. 1046.
Non. Februarii anno 1206. (120) Seguiiuim, CollseHilarii priorem (de qu»
(118) Sic in apogr. sed mendose. nihil aliud), hocanno 1204, agnoscunt iidem .aucto-
- J
(119) Y7ideepisteiam libri quinti 96, nol., ubi de res. Ibid.col 1556. -....._
515 . INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. VII.. 516
poslposiia, compescendo, elc Nullis litieris, eic. A attentalum, in irriliim revoeari, propter qtiodjudi-
Quodsi non omnes, etc ces ipsi praedictaslitteras, quamvis a tempore Ialae
Dalum Anagniae,Kalendis Martii, anno seplimo. senlenlioe superinduclis airamenti Iineis cancella-
XXXJIL tasab ipsis, tibi, qui snper hujtismodi falsitatis co-
I PRlORI,ET FRATRIBUS ECCt.ESI.ESANCTI STEPnANIgnitione recepisli mandatum .aposiolicum speciale,
FANENSIS (121). per fidelem niintium transmiserunl. Cum autein
Recipil eos in prolectione. prsedictusJo. in presentia tua easdem proponeret
(Anagniae,xtu Kal. Aprilis). esse falsas, adversa pars clericum qtiemdam, W. de
Quoniam elegistis abjecti esse in doino Domini, Brom nominc, ad sui defensioneniexhibuit, qni lit-
magis quam babilare in labernaculis peccatorum, leras ipsas a nobisse proposuil impelrasse. Recepla
et corum eslis vilam professi, quibus eral cor unum igitur ab ulraque parte sufficienli super his qttae
et aninia una, qnieli vestrse paterna voluinus solli- propostierat cflnlione,litteras ipsas, snb sigillis par-
cilttdine providere, ne, cum parle.m optimam elege- tium alque luo fideliter interclusas, per dilecium
riiis cum Maria, per inquieludines aliquorum coga- filium, R. latorem, I*.de Maregni(sic), ad.hoc elc-
mini, ullra quam deceal, cum Marlha satngere circa clum de unanimi voluntate partium, nostro fecisti
multa. Idcoque, paci vestrse inposterum providen- conspeclui praeseiiiari, quas nos iu stylo, et filio,
tes,"auctoriiate praesenlium districte inhibemus, ne charta et bulla comperimus esse veras. Quocirca,
quis in vos vel eoclesiam vestram, sine manifesta et discretioni vestraeper apostolica scripla mandamus,
rationabili causa, inlerdicli, suspensionis vel ex- quatenus, denunlianles ipsas lilleras esse" vcras,
oommunicaiionis, senteniiam audeat promulgare, prsediclum E. super juste lata, ipsarum liilerarum
vcl canonicos ejnsdem ecclesioe,absque prsesenta- aucloritate, sentenlia non permittatis ab aliquo in-
lione vel assensti luo, fili prior, ad ordines promo- debiie molestari, qitin polius faciatis sententiani
vere, vel eorum aliquem in proleclione recipere in- ipsam, sicul esljusla, sublalo appellalionis obsta-
clusionem eanonicse disciplinse,qiiominus in euin, culo, firmiter observari. Conlradiclores, etc.
ctim excesserit, disirictionem exerceas regitlarem. Daium Laterani, xvi Kalendas Aprilis.
Simililer etiam, districte velamus, ne quis molesta- XXXV (125).
tores vesiros el ecclesioevestroo,ac invasoresbono- .... ELIENSI EPISCOPO (124) ; . . . ABBATI SANCTI
rum tpsi:isj cum per nosaut delegatos ab apostolica EDMUNDl (124) ; ET . . . . DECANO CISTERCIENSI.
sedejudices inlerdicti vel excomnuinicaii iuerint, Vt inquirani super privilegiacupiiuloEboracensicon-
proelerdebilam satisfaciionemabsolvai, aut vos in . cessa.
divinorum celebratione, in exso.quiis morltiorum el (Latcrani, Ral. Aprilis).
alliis raiionabilibus consueiudinibus ecelesise ve- Qttia omnc regnum in se ipsum divisum, j'uxla
sirae, indebila moleslatione faliget. Nnlli ergo, etc. verbum evangelicum, desolatur, proximam Ebora-
Dalum Laterani, xm Kalendas Aprilis. censis ecclesise desolaiionem ex diutina ejus divi-
sione limemus, in qua filii, quod dolenlesreferimus,
XXXIV.
in patrem insurgnnl, el armalur paler in dispendium
... CANTUARIENSI ABCHIEPISCOPO; EPISCOPO EL1ENSI, filiorum. Invalescenle
ET... ABBATI SANCTI EDMUNDl. siqnidem mullorum malilia,-
ciiarilas refriguit inter eos, ei, superseminante inter
Sententiam in causa ccclesimde Fitebi lalam con-
firmal. ipsos zizania hoinine inimico, concordia in discor-
(Laierani, xvi Kal. Aprilis). diam transiit, dilectio peiiit, el odiuni apud eos pro
Ex lilteris luis, frater archiepiscope, noslris est dilectione regnavit. Quamvisaitlem apostoliea sedes
atiribus relaitim, qtiod, cnm Jo. deBurgo, clericus, adremovendamab ipsisdissensionismaieriamsaepius
Ernaldnm Bil. laicum, super prsesentaiione Roberli Iaboraril, quiatamen inveteraveralniorbus, et cica-
de Brom, clerici, ad ecclesiam de Filebi, in qtta Irix induruerat, nonprofecit, nec sanavil, quia fer-
idem E. jusobtinet patronatus, molestaret injusle, D rum distulil adhibcre radici, vel, quoil verius esse
idem E. super hoc ad dilecium filium,.. abbatemde credimus, quoniam causam ignoravit ulceris, non
Sibelon (122), el conjudices stios, per nuntium curavil. Quia ergo boni judicis esl Jites minuere,
sttum Jitteras apostolicas impelravil, qui cattsseme- non augere, ul cxsiiiigiiamus penilus discordiae
riiis diligenter inspectis et cognilis, conlra clericum fomitem, et odii maleriam auferamus, causas discor-
ipsum diflinitivani seriientiam protulerunt. Ekpso diosplenius perscrutari proponimus, et rimari pro-
vero postniodiimspalio lemporis aliquanti, procdi- fundius vias morbi, ut, exslirpata radice, arbor
cltis 1. litteras illas, quas, sicul proposuerat, sem- prorsus pereal el siccelur, quae, hactenus in suis
per suspeclas habueral, cospit impelere falsitaiis, semipulala ramusculis, uberiori parlu fortius pullit-
iiistanter postulans, quod earum aucloritale fueral lavit, facta fecundiorsuo damno. Videlur etenim, et

(121) "Videepistolam bujusce libri septimi 27. (123) Laudata apud Raynaldum.ad annumJ20i,
(122) Sibelonensis abbatia, in agro Norfolciensi §69.
siluata, fundala fuil anuo 1150, sed de ipsius abba- (12i) Dc Eliensiepiscopo ct abbaie S. Edmundi,.
fibushihil apudauctorcs MonasliciAngHcani,lom. I, iam diclum est saapius.
pag. 866
Si? PONTIFICATUSANNOVII, CHRISTI 1204. 318
est verum, quod privilegium illud, quod bonoe mo- A excidiiim commoveret. Licet enim noverit Dominus
moriseC. papa, praedecessornosler, dileclis filiis.... qui sunt ejus, utpotecui secrela el cordium sunt
decano (125) et canonicisEboracensibus olim indtil- aperta, probare lamen voluit, et probavil an fides
sit, et per quod eis dignitates, liberiates, immuni- veslra proficerei, an deficeret in adversis, el utrum
.tates et consuetudines proprias confirmavit, inler resisteretis tktibus aquilonis, qui, flanle auslro, vi-
eos et venerabilem fratrem noslrum Ebora- debamini flortiisse.Utinam igilur vexatio vobis de-
censem (12K)archiepiscopum, scandalum foveat, et derit intelleclum; utinain iri hac silis cribralione
origiriempariaf jurgiorum.Yerum, quamvis habeant purgati, nt probatio Jideivestrse sii multo preliosior
6lngula fere capilula condilionem inserlam, iia ul quam aurum, quod per ignem probalur, et quoniam
omnia quae in eodem privilegio conceduntur, pen- in quibusdam ex vobis aurum aeruginaverat, £t ar-
dere de anliqua Eboracensis ecclesisedignitate, im- genlum, nunc saltem, consumpla
rubigine., ac sco-
inunilate capituli, et approbaia ejusdem ecclesiae ria
.expurgata, ulrumque' splendidius elucescat !
consuetudine videantur, sieut per inspeciionempri- Sane, qtiia non-fuerat vita vobis aliena magistra, ut
viJegiiplenius poterilis edoceri, et archiepiseopus non longe de csetero peleretis exempla in vobis ipsis
universa deducat in dubium, el super eis moveat vos voluit Dominus
experiri quod omne regnum
qusestionem;decanus lamen et canonici, sicut idem in se divisum desolatur, et donms concidit supra
archiepiscopus noslris auribus intiniavit, tanquam domum, et quod ea quse' per concordiam crescunt,
de condilione constarel, non solum privilegio utun- discordiam dilabunlur. Siquidem, si fuissetis
tur eodem, sed etiam abtiluntur, et qusedam, qnse per el allerius onera portassetis, nec invidus
unanimes,
recte inlelligipoleranl, depravanles, adversus ar- suam
cornua elationis et fere reputassel gloriam miseriam fralris sui, sed
chiepiscopuin assumunt, rem propriam, cum paries vicinus ar-
puiasset agi
omnimodamsibivindicanl liherlatem,jurlsdictionem
deret, in pace servassetis atrium vestrum, ut fortes
archiepiseopalempene penitus vacuantes. Ne igitur armali, nec limuissetis impettim fortioris. Verum,
nascanturinjurise undejura nascuniur, etapostolica quia fere singuli singulas fecerant sibi partes, nec
sedes, quse pacem aliis prscdicat, oocasione liujus- restitislis communiter inimicis, sed singulariler
modi privilegiiaclrix el aucirixdiscordiaecenseaiur,
polius confovistis, rediit capc.t ad caudam, et pri-
discretioni veslra3per apostolica scripta mandamus mis
novissimis, ac novissimis primis effectis, facli
aiqueprsecipimus,quatenus, nonobslantibus lilieris suntin capite Jiostes vestri, et haeredilalihusvestris
tibi, frater episcope, ac conjudicibus luis, contra ad alienos, el domibus ad extraneos devolutis, no-
diclum arcbiepiscopum, super facienda inquisitione C bilium et sublimium colla ignobiles et dejecli calca-
directis, partibus eoiivocatis,iiiquiralis, appeilatione runt, et servi eliam super vos dominiiim aeceperunt.-
rcmola, super dignitatibus, immunilalibus et c.on- El quoniam asperius nihil esl humili, cum surgit in
gtietudiuibus Eboracensis ecclesiseac canonicorum alttim, ulpole qui dessevit in omnes, ui se posse
ipsius, el archiepiscopali jurisdiciione acjiire, et pulent, el tyrannidem polenliam suam ponit, multi
, uirum praedicti decanus et capilulum-preediciopri- inter vos eseci, el imbecilles, el gigantes vestri
vilegio abusi fuerinl, sollicile veritatem recipialis gemnnl sub aquis, et magnates iguibus traditi, vix
quos lestes parles coram vobis duxerint producen- sio etiam servortim illorum rabiem placaverunl, qui
dos, el examinetis omnia diligenter, el quod inve-. superiorum in vos indignalionem el oditim concita-
neritis, nobisper littcras veslras fideliter intimetis, bant. Pouierataulem in vobis lantae, non bumanae,
ut, per vestram relalionem insiructi, Eboracensi sed divinaeanimadversionis, vindicia, peccatorum
ecclesiae melius consulamus. Statuatis atitem parli- vcslrorum multitudinem nisi crevisset in
.... etc. expiasse,
Itus, etc Quod si non omnes duo,
Dalum Lalerani, Kal. Aprilis.
" aliquibtis infidelitaiis vilium sub (lagello, et qui in
profundttm peccaiorum veneranl conlempsissent,
XXXVI.
ita ut, in suam etiam perniciem indtirali, mallent
ARCHIEPISCOPIS, EPISCOPIS, ABBATIBUS, BA-
COMITIBUS, hostibus contra conlra hosies fratri-
ETUNIVERSO ET POPULO INSICILIA fraires, quam
RONIBIIS, CLERO, bus adhserere. Ideoquein omnibus his non esl aver-
ET CALABRIA CONSTITUTIS.
sus furor Domini, sed adliue manus ejus exlenta ,
G.liluli S. Adriani diaconum cardinalem, aposlolicm nisi
sedis legatumad cos miltit, illumque eis commen- per viam aliam redeatis, et per concordi3in
<lat. j-esurgalis in siatum felicitaiis.anliquae, a qua per
(Laterani, Kal. Aprilis.) discordiam decidistis. Siquidem, sicul plenitudo
Egressus Salan a facie Domini, et non solum su- legis est dilectio, sic odium non solum legeni eva-
minns
per omnihus qusepossidere videbamini, sed et in cuat, sed reges el regna cxptignai, el non
in
personis quorumdam ex "vobis, -ab eo poteslate quam mus in pera, iguis in gremio, serpens sinu,.
suscepia, cribravit vos haclenus sicut lriticum,et ut lriale suos remunerat hospites, sed gravius in pro-
iiiiralm
nianiptilum palearum excussit, ila, ul nihil incon- prios dessevitauctores, cum gladius corum
cussum relinquerel, sed, inunisso vento a regione cor ipsorum, e( laqueo proprio perctinl, dum inci-
deserii, elemeuta el in concussionem veslram, et dunt in foveam quam pararnnl. Liccl aulem, pro-
(125) De decauo et archiepiscopo Eboracensibtts, egimus supra, lib. v.
519 INNOCENTII111 PP. REGESTORUMLIB. VII. 52)
pier offensas nuiltiplices et immoderalos excessus A dedimtis jn mandatis, ut senleniiam, quam propter
aliquorum ex vobis, qui gloriantur cum male fece- lioc idem episcopus in vos de Iioenria nostra ratio-
rint, et in pessimis robus exsullant, vestram posse- nabiliter promulgaveril, usque ad satisfactioneni
miis dissimtilare jacturam, quia lamen innocentis debitam faciat, appellatione remota, inviolabililcr
regis infantisedeesse, nec volumus, nec debemtts, et observari.
tanlam regni miseriam clausis oculis pertransire, Dalum Laterani, Nonis Aprilis.
nepuniatttr jusltis pro impio, et pro patre filius, vel XXXVIII.
pater pro Jilio condemnetur, sed anima qu;e pecca- SIPONTINO (129) ABCIIIEPISCOPO.
verat, nisi adjiciat ulresurgat, in iniquitate propria
moriatur, dilectum filium, G. (126) Sancti Adriani De quadam muliere, qum tnarito impoienle alium
diaconum cardinalem, apostolicse sedis legatum, superinduxil;primo moriuo, secunduseam recusu-
bul, licel ex ea prolem haberel : papa mandal fieri
virum providum et honesium, qtieni inter caeleros non posse.
fratres nostros specialisdileclionis brachiis amplexa- (Laterani, Kal. Aprilis.)
mur, ad vos duximus deslinandiim, vices nostras ei Siculex lilteris tuis nobis praesenlatisaccepimus,
lam in spirittialibus quam lemporalibus commilten- ciiui
ul confirmel in devotione noslra et fideli- p qua3dam puella luse dioecesis fuisset cuidani
les, regia viro iiaturae frigidse inatrimonialiler copukla^ etin
late fideles,errantes revocei, cl in eos quos revocare
domum traducta, quia continere non polerat,
iion poterit, tani spiritualiler quam temporaliter ejus
quemdamjuvenem adamavit, et, antequam deimpo-
aggravet manus suas. Monemusigitur universitatem lentia viri quem acceperal apud ecclesiam procla-
vestram el exhortamur inDomino, et per apostolica
masset, seadjtivenem translulit memoralum, qui
scripla mandamus, qualcnus legatum ipsum sicut eam desponsavit de facto, el ipsam carnis commis-
personam nosiram, imo nos in co recipientes bila- tione cognovit; quod ulad noliliam luam pervenit,
riter et bonorifice pertractantes, quse inler vos in
vel juvenem ipsum ab ea discedere compulisti et jnra-
spirilualibus lemporalibus duxeril statuenda, mento firmare, qttod eam non tenerel, nec tangeret
suscipiatis humililcr, et inviolabiliter observctis. coministione carnali, viro praediclo vivente, a quo
Alioquin, sentenliam quam spiritiialitor vel lempo- non fuerat per seiilenliam separala.Vir vero primus
jaliter ttileril in rc.belles,faciemus auclnre Domino eam in suam iterato
recipiens, prae impotentia
lirmiter observari, verecundus , habilum religionis suscepit, et post
- Datum Lateiani, Kalendis Aprilis.
riies aliquot exsolvit carnis debltum universae.Ju-
XXXYH. G venis autem, qui eam, sicut prsemissum, desponsa-
ABEATlET MONACBIS SANCTl JULIANI , HOSPITALARIIS verai, eamdem recipiens et.dticens in dumum pro-
CRUCIFERIS , ET ALIISCLERICIS AR1SIINENSIS DIOE- priain, ipsam marilali affectione tractavit, et, cutu
CESEOS. prolcm susceperit ex eadem , nunc quserit ab ea
Ut sentenliumexcommunicalionisab episcopoArimi- disccdere, ac aliam •ducere in uxorem.TJnde, quid
neiibiin hmreticoslulam observenl. faciendtim"sit super hoc articulo, nosuis postulasti
(Laterani, Non. Aprilis.) lilleris edoceri. Cum igilur multa sint, quae, Iicel in
Cum pasloris sententia sit servauda , el merilo non valeani, poslmodum tamen aliis cau-
principio
puniendus qui conlra eam veriire proesumit, per sis emergentibus convalescunt, fraiernitaii tuae per
aposlolica vobis scripta niandamus atque pra-eipi- ' apostolica scripla mandamus, quatenus, si res ita
jiius, qtialenus eos , in quos venerabilis fraler no- se habet, anledictum juvenem ut mulierem prae-
sler... (127) Ariminensis episcopus, exconimuniea- diciam uxorem teneat, et maritali affe-
taiiqtiam
Jionis vel interdieli senleiuias pro hoereseoscrimine ciione
periradet, per ccnsuram ecolesiasticanr, ap--
promulgavcrit, ad divina nullatentts admiltalis, remota, compellas.
nec corpora defuiiclorum tradatis ecclesiasticse pelktione Dalum Laterani, Kalendis Aprilis.
sepulturoe, non obstaiuibus privilegiis super his D
vobis indultis, cum propier immanilatein bujiis sce-
Icris, quod etiam leges civiles forlius persoquun-
tur, hoc de certa scienlia iiijuiigainiis. Nos euim
venerabili fratri nostro, Populiensi (128) episcopo,

(126) Vide epistolam Iibri quinii 140. nol. viduata?que ecclesiae oplimum altribtiendum pasto-
(127) Bonavcniiira , alias Venlura, e pervetusla rem curavit. UGHEL. Ilal sucr., t. II, col. 425.
apud Yicenlinos Trissina genle, fuit Ariminensis ec- (128) Erat is, GuelphusBelmoniiusde Belmontiis,
clesise aiuistes. Anno 1134, eleclus vocatur in bulla Draconis filius, Ariminensis, leste Vecchiazano,
caiionizaiiouisS. Joannis Gualberti. Confifmationem qui, ob palris virtutem ac ciariludinetn generis, a
omnium privilegiorumecclesiaesuacolimindullorum, clero, post Lantfrandi mortem, episcopusPopulicn-
ab Jnnocenlio ponlifice obtitmit anno 1204, vi Id. sis electus fueral anno 1205. Excessit ex humanis
Aprilis. Hic XenoitochiumS. Spiiiius olim lundavit, aniio circiter 1215. Rub., lib. vj.
Jcedusque cum Bononiensibus junx.iL anno 1216. (129) Erat is uomine liugo, qni sedit usqtie ad an-
Ariminensemecclesiam adminislravit usque ad an- nuui 1216, juxta Ughellum, ital. sacr., toin. Yil,
nura 1150. Quippe grandeevus facttis eo se exsolvil, col. 1124-
321 PONTIFICATUSANNOVH, CHRISTI1204. 522
XXXIX.(150). A ster, superhoc sententiam protulit conlra eos, et
VENTUHJE (151); ARIMINENSI EPISCOPO , EJUSOUE SEC- .sedeprius habila spoliavit, qiiod ad infamiam re-
• CESSORIBUS CANONICE SUBSTITUENDIS, INPERPETUUM.dundat, ei pernieiem animarunu In boc autem ec-
clesiam suam asserunl enormiier esso hesam, cum
Recipit eum in proteclione , et bona ipsius ecclesim
conftrmal. coram eodem prsedecessorenostro pars eorum .fue-
rit indefensa, ulpote cum plures, el poliores raiio-
(Laterani, vi Id. Aprilis.) nes ipsius in judicio exhibiiaanon fuissenl, quare
Ex commissonobis aposlolalus officio,etc. usque ad audientiam degratia nostra resiitui poKtulabant.
salvo in omnibusjure ae reverentia Romanceeccle- Nosaulem, inspectis rescriptis privilegiorum, qusa
sise,eidem et Ariminensi ecclesiseloeamus porlam super hoc eccfesiande Montepilosofuerant a praede-
Sancli Donali, quse vocatur Sancli Andrese; lolam cessoribus noslris indulla, invenimns, quod bonoe
in inlegruinmedielalemdeporla Gallica,qusevocatur memorise Coel. papa , prsedecessornoslcr , modiim
SanctiPetri; porlicumtolum integrumperquod pcrgi- congruentem invenil, per quem lam ecclesioeSan-
tur ad mareetporlicuni.undeingressusesiepiscopn- clseMariseKovse, quam vos apud Monleinpilosum
rum; medielatemtotamex inlegroripselitloris maris, habetis, qtiamecclesiaeSanclte MariseVeteris honoii
ctim medietalede districlo suo, quae ad ripas littoris " fueral, eliilililati provisum, cum suo privilpgio sta-
pertinet, sive de Judaeis,sive de Christianis; vernm tuissel, ut utraque unius episcopalissedis dignilate,
et littus maris a ilumicelio decurrens usque ad flu- ac nomine censerelur, et ad episcopatus officitHn
vium, qui vocatur maricula. De praedictis aulem per electionemmonachorum, el clericomm pariler
rebus juris SanclseRomanseecclesiae,quas prsedicla assumeretur aliquis monachorum, qui ambabus ec-
Ariminensis ecclesia detinet, tti et successores lui, clesiis proesideret, el lam episcopi quam abhatis
pro pensione libram unani argenti nobis nostrisqne officio fungerettir , quod poslmodtim felicis recor-
successoribus annis singulis persolvetis. Ad haec, dationis Innoceiitius papa, prsedecessor noster, suo
praedecessorum nostrorum vesligiis inbaerenles, privilegio confirmavit. Vertim , quoniam abbalia in
sicul ab eis saneiium esi, ita et nos mansurum in prioratum fuit postmodum immutata, nec decebat
perpeluum de caslero sancimus, tit Ariminensis ec- ut episcopus abbati cuiquam subjaceret, forma ipsa
clesia nulli alii metropoli^ nisi lantum sanelae Ro- convenienter non poiuilobservari.Licet aulemcon-
manse Ecclesioe sil subjecla, ipsiusqtte anlisles Ira lalam a dicto prsedecessore nostro sententiam
lantum a Romano pontifice omni lempore conse- non sit aliquid lemere prsesumendum, quia tameis
crelur. Pleljem vero Sancli Paterniani, cuin deci- juslum ckmorem (ieri, et populi Montispilosi nec
mis "etcseteris suis perlinentiis, ac cum aliis quae debuimus, necvpluimus obaudire, dilecio fiiio
beaii Peiri pariler juris exsislunt in fundo Argina- priori SanctaeMariaeNovseMontispilosi,dedimus in
rise, sub annuo censu viginti quatuor denariorum mandalis, qnatenus infra mensem.per se , vel ido-
Lucen. Nobis noslrisque successoribus annuaUler neuni responsalem, noslro se conspecluiprcesenia-
persolvendo, libi et successoribus luis coriimitti- ret, ul, ipso, vel ejus resporisaleprst-sente, illi pro-
mus,"et prsesentis scripli pagina confirmamus.Prss- ponerenl rationes, per quas nos intendiiril ad resti-
terea, sententiam, elc. nsque in finem. luendam sibi audienliam inclinare. Jpse vero, per
Dalum Laterani, per manum Joannis, sanclseRo- suas nobis duxii lilleras respondendum,-quod, cum
nianseecclesisesubdiaconi et notarii, vi idus Apri- prioraius ipse ad vestrum monasterium pertineret,
lis, indictione vn, Incarnalionis Dominicaeanno et ipseper vos in eo prior fueritinsiiiulus pcr man-
1204, pontificatus vero domini Innoceniii papte IIJ datum vestrum, respondere stiper tam arduo nego-
auno septimo. lio non audcret. Monemus igitur discretionem ve-
XL (152). stram, et exhortamur in Domino, el per apostolica
vobis scripta mandamus, quateniis aliquem virtim
ABBATJ, ETCONYENTUI CASjEDEI. .
j) idoneum infra duos menses post susceptionemprse-
De ephcopatu in ecclesia de Monlepiioso' sentium -ad nostram prseseniiam destineiis, cum
resliluendo. qtto super his plenius tractare possimus.Cum enim
(Laterani.) - in prioratu ipso fere penitus ordo deperierit regu-
Gravem , et lacrymabilem dileclortim filiorum , laris, ita, ut in eo vix eliam religionis vesligia,
clericorumct kicorum de Monlepiloso," reccpimus videantur, et ex ipso inonasterium veslruin vel
qiisesiioiiem,quod cum ipsorum civitas inter vici- nihil vel modicum consequatur , tanlaque populi
nas sit populosior civitales, licet olim episcopali . multitudo ex defeclu pasioris in spirilualibus sus-
(ionata.fuerii dignitale, ac episcopalis sedes ei fue- lineat detrimentum ; et, quia sunt tanquam oves
rit multorum prsedecessorhm, nostrorum privile- errantes, merito timeant periculum animarum, tam
giis coniinnaia, imo eiiam aJiquoties restitula, vobis, quam eis credimus expedire , ut de ordine
tandem bonsememorise C. papa , proedecessor no- vestro aliquis in-ejusdemioci episcopumassumatur,
(150) Laudata apud Raynaldum>an annum 1204, timi'57.
§82. (152) Laudala apud Raynaldum, ad annum 1204,
(I5i) Yide notas ad epistoJam hujusee libri sep- §77.
525 INNOCENTIIIIIPP. REGESTOROMLIB. VII. 524
ct, ne in boc vestrum videalur monasierium aggra- A ut divinselegis reguks vacuaret, in divinsemajesta-
vari, competens slatualur pcnsio vobis annis singu- tis offensam, tam Yetus quam Novum volens sol-
lis exsolvenda, vel alius modus invenialur idoneus , vere Testamentum, decimas et primitias, quas Do-
per qiiem vobis, el ipsis salubriler consuklur. Quod niinus in horrea sua prsecepil inferri, et filiorum
si forsitan mandawm nostrum neglexerilis exaudire, Levi usibus applicari, clericis el ecclesiis sub voce
nos, magis quod animarum saluli, quam quod lem- prseconiaprobibuit exhiberi, et alia debita veiuit eis
poralibus utilitatibus vestris expediat, attendenles, solvi; addens, quod nulli clerico de laico justiliam
super iis, danle Domino. staluemus quod viderinius faceret, nisi clerici sub ejus exaniine responderent.
slaluendum. Cumquedilectus iiiius, Guid. deManfr. subdiaconus
Dalum Laterani. nosler, canonicus Mutinensis,ei restiiissetinfacie, ac
XLI (155). dixisset, quodejus judicium non subiret, poteslas eum
ABCHIEPISCOPO RAYENNATI (154). protimiscapi fecit, etcustddias mancipari.de quanon
Vl polestatem et consules Mulinenscsecclesiaslicam prius liberavit quam amici ejus sub pcena quadra-
liberlalem in civitate Mutineiisi violanles compe- ginlalibrarum promittereni, quod eum slandiman-
scal. datis ejus juratoriam praeslare facerent caulionem.
(Laterani, u Id. Aprilis.) " Clericosquoquepublico banno subdit, et ne campansB
Si judiearet Dominus causam suam, ne is, cui ad divina pulsentur oflkia prseler ej'us arbilrium, sub
omne j'udicium dedit Pater, eos judicaret gravius in pcenapecuniariainierdicit.etincastrisepiscopipotes-
/ultiro, qui, a facie sua judicium et jiisliiiam aufe- talem sibi praesumitindebitam usurpare, babilalores
rentes, injuste judicant, et domum orationis quon- eorum pro suae puniens arbitrio voluntatis. Quia
dam liberam, utpole quam Filius liberavit, sub jugo igiiur baecnec debemus nec volumus aequanimiier
redigunt servilutis, jampridem sicut Sodomam et susiinere, fraternitali luse per apostolica scripla
Gomorrham , Lombardiaeprovinciam subverlisset, mandamus et dislricleprsecipimus, quatenus , per-
ut ipsjm in prena saliem cognosceret, quem in donis sonaliterad civilalem ipsam accedens, lam potesta-
. non vult, sicul debuerat, revereri. Siquidem , ex lem et consules, quam consiliarios el populum uni-
adipe ptocedit iniquitas, et mulia Dei benignitas versum, moneas aiteniius et inducas, ne ecclesias
Lombardos provocat ad conlempltim, qui, quoniam et ecclesiasticos viros exaclionibus sttbjacere com-
confregit jugum servitutis eorum, el arcum fortium pellant, vel (odiendis fossatis, et hujusmodiservili-
infirmavit, cui erant laiiquam signum ad sagiitam bus officiisdeservite, sed eis potius violenter extoria
expositi, diklati jam et incrassali, non solum a Deo Q resiiiuant, et exlorquenda ditniltant. Quod si liu-
recesserinl, sed in ipsum converterinl manus suas, j'usmodinon potuerinl monitis emolliri, efriiaiem
et sponsamejtts, Ecciesiam scilicct, liitantur modis eorum inlerdicto supponas; ita, quod praeier bapti-
OHinibtisancilkre. Ecce qualiter Dei beneficia reco- sma parvulorum ei poenilenliasmorientium, nulluin
gnoscunl, ecce qualiter retribuunl Domino pro om- in ea divinum celebrelur officium, vel exbibealiir
nibus quoeretiibuit ipsc illis, qui, quoniam cessare ecclesiasticum sacrameiitum, et lani poteslaient
fecit exaclorem ab eis, ipsi Jacti sunt exaclores in qtiam consules et consiliarios, et onines principales
eum, el libeiani sponsam ejus, qui eos de inimico- auclores el fautores iuiquilalis ipsius, singulisdiebus
ruui manibus liberavil, nitunlur facere suh tributo. Dominicisel festivis , pulsatis campanis et candelis
Geinit eienini Geniinianns (155), el muiilari sc dolet accensis, excommunicatos publice nunties, ei per
-ecclesia Mtitinensis, dtim ejus (ilii , subacti jugo lotam provinciam luam facias sub solemnilaie sinriii
pe.ssinueservitulis, publicis functionihus fatigantur, niiniiari. Quos etiam ab universis civitaiibus, et ci-
patenl violentioslaicorum , gravaulur exactionibus, vibus Lombardias,tam in colloquiisquam contracli-
el angariis el perangariis oppriinuntur. Sane, sicul btts oisniibus sicut excommunicatos arctius evilari
venerabilis frater noster... Muiinensis (1-50)episco- praeeipks, ila, quod si qui eis cominunicare prao
pus, per suas nobis litteras iiuiniavii... Mutiuensis D suiiipsetini, scnlentiam excommunicaiionis incur-
potestas, ul dtiplici contrilione la.n ecclesiamquani rant, qtiam tti posimodum soleimiiler publices, de-
clericos conterat, et addat affJictionemaffiictis, one- nunlians similitcr sic prsedictos potestalem, con-
rJbus, qiiibtts proedecessoresejus inierdum faiiga- sules , el consiliarios Mtuinensesexcommunicatioui
ratu eco.IesiamMuiinensem, superaddit onera gra- subesse, ut non possint absolulionis beneficiuui
viora. Nam, non soliim clcricos exaclionibus sulija- obtinere, nisi satisfacluri plenarie de commissis
cere, ac effodiendisfossatis servire compeilil, so.d, apostolico se conspectui pcrsonaliler prsesentarinl.
terniinis qtios paires ejus posueraut non conteiitus, Consliiutiones insuper, acseiitenliasquseab excom-
episcopalemjiirisdicliouem prorsus evacual, nec al- municatis ipsis , vel de ipsorum mandato fuerint
tendens quod servtis suo doniinostat aut cadit, cle- promulgatae, deceruas irrilas et inanes, nuilo un-
ricos in foro sasculari respondere, ac in caiisis ki- quam tempore valimras, et illos, qui eis in pracdi-
corum teslinioiiiutn perhibcre compellit. Prseterea, ctorum olliciorum administraiiones successerinl, iu
(155) Laudala apud Raynaldum, ad annum 1204, (155) Alludit ad nomen S. Gcminiani qui a Muti-
I 77. ncnsihus praccipuccolilur.
(154) Yid. epist. libri quinti 6, nol. (156; Yido epistolam libri tertii, 52 noi.
525 PONTIFJCATUSANNO VII, CHRISTI 1204. 526
excommunicationis sententia successuros, nisi sa-; A ejus deYoiioiie.iiullo, sicut 'credimus, sil tempore
lisfecerint infra mensem, cum succedat in onere,, discessurum, -quia licet inlerdum binc inde fiant
qui subslituitur in honore, cumque prsedicti pote- immissiones per angelos malos, nos lamen, qui
stas, consules et consiliarii graviter persequanturr Satanse non ignoramus asttitias, circumventiones
«cclcsiasiicam Iiberlalem, pfaesenlium aucloritate,, ipsius studebimus eyitare, credentes quod ideiri rex
ut, nisi resipuerinl infra mensem, filii eorum' usque3 illius seduci sefalkciis non permiliet.-Non ergo
in tertiam et quarlam generalionem Jid bonoi'es s putel aliquis, quod juiisdiclioiiem aul polestaleni
ecclesiasticos, et Jjeneficia de csetero nulklenuss ipsius miniiere vel periurhare velimus, cum ipsa
assumanlur. Ulaulem quam moIeste.Dei, el Eccle-- . jurisdiclioneni ei potestatem nostram impedire non
sioegeneralis feramus injuriam, sentiant plenius in(l debeal,. aut etiam coarctare, cunique jnrisdictio-
-effeclu, denmities eisdem, quod.nisi resipuerintt nem propriam non sufficiamusexplere, cur alienam
infra mensem, civilatem jpsorum episcopali priva-. usurpare vellemus? Sed, cum Dominus dicat in
bimus .-dignitate, ae sedem Ipsorum ad locum(i Evangelio : Si peccaveril in le frater tuus, vude et
aliuni transferemus -Quod si nec infra mensem cor (158) eum inler te et ipsum solum: si le audierit,
alium polerunt ad salisfaclionem induci, ne ad1 lucralus eris fralrem tuum; si le aulem nou audie-
recuperandam dimissam dignitatem tillo tempore3 B ril, adhibe lecum adhuc unum vel duos, ut in ore
valeant aspirare, per vicinos. episcopalus Mulinen- duorum vel irium lestium slel omne verbum; quod
sem dieecesim dividemus, et divisionein mandabi-. si non audieril eos, dic eeclesiw; siautem ceclesiam
mus inviolabiliter observari. Adjicimus etiam, utt «oii audierit, sit tibi sicut elhnicus el publicanus
canonicos, clericos, el universos virosecclesiasticos,, J(Malth. xviu):et rex Anglioe, sicul asserit, sit
tamexemptos quam alios, in civitate Mutinensi, ett paraius suflicienterostendere, quod rex Francorum
ejus districtu nianentes, cum ab eodem episcopo > peccal in eiim, et ipse circa iilurn in correctione
fueris requisitus, civitatem, et ejus, disuictumi processit secundum regukm eyangclioam, et tan-
egredi, nec regredi ad eosdem donec fuerit salis- derii, quia nullo modo profecit, dicat Ecclesise,
faclum, per suspensionis et excommuiiicalionis s quomodo, nos, qui sumus ad regimen universalis
senientiam, sublato appellationis impedimento',, Ecclesiae superna disposiiio.ue vocati, mandaium
compescas, et eis, .cum non tam pro sua, quaml divinum possuinus exaudire, ut non proeedanius
JEcelesise generalis exsukverJnt Jibertate, facias3 secundum formam Jpsius, nisi forsan ipse coraiu
per ecclesias tuoe provinciae juxla luse discrelionis; . .nobisyel delegato nostro sufficientemin conirarium
nrbitrium congrue provideri, contradictores eccle-. rationem ostendat ? Nou enim inleiulimus judicaro
siaslica districtione compescens. Prseterea, tami de feudo, cujus nd ipsum spectat judicitim, nisi
Hierosolymitani Hospitalis, qnam fratrum mililise. fortejuri eortim (159) per speciale privilegium vei
Templt Fralres, cogas, appelktione reniota, non- conlrariam consueiudineni aliquid sit detractum,
obstanlibusprivilegiis, vel indulgentiis suis inler- sed decernere de pecoato, cujus ad- nos perllnet
dicti senleniiam inviolabilitef observare. • sine dubitatione censura, quam in quemlibel exer-
Scriptum est W. Balistarioregio, justitiario civi- cere possumus el dobcraus. Nonigiturinjuriosum
.tatis Monlissancti Angeli, ul illis,'qui regios reddi- sibi debet regia sublimitasieputare, si super lioc
uis in eadem civitate distrabere non vereniur, viri- apostolicojudicio se conimiltal, cum Valentinianus,
liter se opponens, "eos aucioriiate noslra, quan-- inclytus imperaior-, suffraganeis Mcdiolanensisec-
diu nobis placuerif, recipial Jideliter ^ et con- clesiae dixisse legatur : Talem ,in ponlilicali sede
servet. eonslituere procuraie, cui et nos qtii gubernamus
• Datum Laterani, u Id. Aprilis. imperiuni, sincere nostra capita stibmiitamus, ei ejus
XLJI(137). monita , dum. tanquam 1 homines deliquerinuis,
ARCHIEPISCOPIS, ET TEPISCOPIS PER TRANCIAM suscipiamns neeessario velut medicamcnta ourau-
CONSTITUTIS. rjtis;.ut. illud humiliter omiitamus, quod Theodo-
De eodem argumento ac in epistola 164, 165, 166, sius statuit imperalor, et Carolus innovavil, de
libri vi. - cuj'us genere rcx ipse' nosciiur descendisse. Qui-
: (Lalerani.) cuiique videlicci litemiiabens, sivc petitor fuit vel
Novit ille, qui nihil ignorai, qui scrutator cstL in inilio lilis, vel deciirsis leniporuni curriculis, sive
cordium ac conscius secrelorum, quod cliarissi- cum negoiium' perorattir,-sive ouni jam cicpcrii
mum in Christo filium iioslium, Ph. regeni Fran- promi sententia, si jiidicium' elegerU sacrosanctse
corum illustrem, de corde puro, et conscientia bona, sedis. antistiiis , illico sine aliqua diibilaiione,
et lide non ficla diligimus, et ad honorcm ac pro- eliamsi pars alia. Vefragaveril, ad episcoporum-
fectum el incremenlum ipsius.efficaciter aspimnus, judicium cum scrmqne Ijtigantiiim dirigatur, cum
exallationem regni Francorum sublunalionem sedis: iion humanse conslilutioni -sed. divinae Iegi potius
apostolica?reputanles, cumlioc regnum benedicluiu iniiitamur, quia nostra polesias nonest ex hoinine
a Deo semper in ipsius devolione permanserit, ei ab sed ex Deo. Nullus enim, qui sil sanoe meniis,
(157) Laudata apud Raynaldum," ad annum ' -1205, (158) Sic in apogr.
§58. (159) Sic in apogr.
527 INNOCENTHIII PP. REGESTORUMLIB. VII. 528
ignorat, quin ad oflicium noslrum speclet de quo- A non simpliciter, sedeum quadam afflrmalione pro-
cunque peccato morlali corripere quemlibel Chri- ponens : Amendico vobis, tolerubiliuserit terrm So-
slianum, el, si correctionem contempseril, ipsum domorum, elGomorrhmorumin diejudicii, quam iili
per disuictionem ecclesiasticam coercere. Quod civilali (Matth. x); in civilate cives intelligens, a
enim debemus corripere ac possimus, ex utraque quibus nonexcepit ipsos reges. Porro, cum, secun-
paiet pagina lestamenli, cuin clamet Dominus per dum legitinias sanctiones, quod qnisqtie juris in
prophetam: Clama, ne~ cesses, quasi tuba ex.... alterum staluit, alius eo uti valeat conlra ilium, et
vo....t. ...et a... po... m... (140) scelera eorum sapiens prolestelur parere Iegi (141), quam ipse
(Isa. LVIII),et subjungat ibidem : Nisi annunliave- tuleris, et rex ipse Francorum contra ckrae me-
ris impio impietatem suam, ipse in iniquitale quam nioriseR. quondam Anglorum regem, qui, ut salva
operalus est morietur, sanguinem autem ejtis de ipsitis regis pace loquamnr, quia non ad confusionem
lua manu requiram. Apostolusquoque nos monet ejus, sed ad excusationem npstram hoc dicimus,
corripere inquietos, el alibi dicit idem : Aryue, ob- non erat eo deterioris conditionis, in bello fuil
secra, increpa in omni patieniia el doclrina {II officio,et beneficionostro usus, quomodoquod pro
Tim. iv). Quod auiem possimus et debeamus eiiam se adversus illum admisit conlra se pro alio non
coercere, patet ex eo quod inquil Dominusad pro- Radmiltet? Nunquid apud nos debet esse pondns
phetam, qui fuit de sacerdolibus Analhot : Ecce et pondus, mensura et mensura, quoriim utrumque
consiilui le super gentes el regna, ul eveltas et de- esl abominabile apud Detim? Postremo, cum inter
struas, el dhsipes, et mdificesel ptaules (Jer. i). Con- reges ipsos formala fuerintpacis fosderai el ulrinque
slai vero, quod evellenduin, destruendum et dissi- praaslito juramento firmata, quae lamen servata
pandum est omne monale peccatum. Praeterea, cum tistjuead prsefixumterminum non fuerunt, nunquid
Dominus claves regni ccelorumbeato Pelro tradidil, non poleririius de juramenti religione cognoscere,
dixit ei : Quodcunqne ligaveris super terram, erit quod ad judicium Ecclesiaenon est dubitim perti-
ligalum el in cmlis, el quodculique solverh super nere, ut rupiae pacis fcederareformcntur? Ne igilur
lerram, eritsotulum el in cmth (Mallh. xvi). Yerum, tantam discordiam videamur sub dissimulatione
nullus dubilat, quin omnis mortaliler peccans aptid fovere, dissimulare religiosornm locorum excidium,
Dominum sit ligatus. Ut ergo Petrus divinumj'udi- et stragem negiigere populi Chiisliani , «lilecto
cium imilelur, Jigare debet in lerris, qttos ligalos filio.... abbali Casemarii, dedimus in praeceptis,
esse constat in ccelis. Sed forsan dicelur, quod ut, nisi rex ipse vel solidam pacem cuin prsedicto
aliter cum regibus, et aliter cum aliis esl agendum. r rege refonnet, vel treugas ineai competenles, vel
Cseterum, scriptum novimus in lege divina: Ita saltem humiliter patiatur, ut idem abbas, etvenera-
magnum judicabis, ul parvum, non erit apud lo bilis frater noster archiepiscopus Bituriceiisis,
acceplio personarum, quam beatus Jacobus infer- de pkno cognoscant uirum j'usta sit qiiasriinonia,
venirc teslatur, si dixeris ei qui indtitus esf vesle quam contra eum proponit apud Ecclesiamrex An-
•praeckra: Tu sede hic bene; pauperi auiem : Tu glorum, vel ejus exemplio sit legilima, quam contra
sla illic, aut sede sub scabello pedum meorum. Et illuin per suas nobis duxit litteras exprimendam,
iicet boc modo procedere valeamus super quolibel juxta formam sibi dalam a nobis procedere uon
criminali peccalo, ul peccalorem revocemus ab omiltat. Ideoque, universitatibus vestris per aposto-
errore ad veriiaiem, et a viiio ad virlutem, pra> lica scripta niandamus, et in virlule obedieniios
cipue tamen cum conlra pacem peccaiur, qua3 est districte praecipimus, quatenus, postquam idem
vinculum charitatis, de qua Chrislus specialiter, abbas super hoc mandalum fuerit apostolicum ex-
praecipit aposlolis : In qudmcunque domum hilra- secutus, sententiam ejus, imo nosiram verius, reci-
veritis , primum dicite : Pax huic domui, et si fueril: pialis humiliier, et vos ipsi servetis, et faeiaiis ab
ibi filius pacis, requiescel super illum pax veslra aliis.observari, securi. quod si secus egeritis inobe-
(Luc. x); Quicunque autem non receperint vos, nec j) dientiam vestram puniemus.
audierim sermones veslros, exeunlesforas, excutite Datum Latcraiii, anno sepliino.
pulverem de pedibus veslris in leslimonium illis XLllI (142).
(Marc. vi). Quid enim est a lalibus exire foras apo- PETR.0DEMALIANO, RECTORI HOSPITALIS DE
stolos, nisi communionem eis aposlolicam deue- PULCIIICAVELLIS.
gare ? Quid est excutere putverem de pedibus suis, Recipiteos sub proieclionecum annuo censu-
nisi dislrictionem ecclesiasticamexercere ? Hic est (Lalerani, Non. Aprilis.)
etenim pulvis ille, qui, Moyse cinerem de camino Juslis petenlium, elc, usque assensu. Personam
spargente, fuit ad piagam ulceris stiper omnem tuam et Hospilaleprsedictum, quod ad receptiouem
terram yEgypli. Quam gravis autem dislriclionis pauperiim pro tuorum peccaminumremedio fabri-
senteniia in ullimo sint examine feriendi, qui non casti.cum omnibus bonis quae inpraesenliarum,etc,
recipiunt pacis nuntios, nec audiunt sermones Hs^iiccommunimus.Ad indicium aulem htijus a sede
eorum, per se ipsa veriias consequenter osiendil, apostolicaprotectionis oblentse, unam Jibram§ 81.-
(140) Sic in apogr. (142) Laudata apud Raynaklum, ad anrium 1204,
(141) Sic in apogr.
529 PONTIFICATUSANNO V1I,CHRISTI 1204. 530
eerae gratis ohlslam persolves uobis , nostr.isqtie 3 A modo mitlimus ad praelatos, expressius dtiximus
successoribusanmialim. Nulli ergo omnino, etc. oxponendas. - •
Datum Laterani, Nonis Aprilis. Datum Laterani anno septimo.
' .
XLIV (145). XLV(144).
. ABBATI.CASEMARII. " . . . COLONIENSI (J45) .... TREVERENSI(146),
Gommhsiocognilioniscausm inter reges Francorum ET . . . '. SENONENSI ETCA-
(147) ARCHIEPISCOPIS,'
. et Angliw.. PITULO REMEN. ETEORCM SUFFRAGANEIS.
- ~ ( Laterani. ) (7; senlenliam excommunicationisab episcopoCame-
racensi in-comiiem Namurcensem aliosque lalam
-Pideihel prudentiam tuam in .Pomino cotrimen- vbservari facianl. ' '
damus, nec minus acceplamusfideni ,elprudenliam, (Lalerani, iv Idus Aprilis.)
imo magis, quia et mandalum prudenter exsequeris, Quasi ex adipe prodii iniquilas impiorum, et ma-,
el fideliter consulis quse consulerida cognoscis, la,'quae coriie concipiuiu, jam exercent publice prse-
plefte nobis eircuinslaniiasnegolii.quod instat ex- sumptores, dum Ecclesiarii, quam Dominus suo
ponens. Licel autem slatus cliarissimi in Christo, sanguine liberavit, moliuntur nefandis prasnmptio-
filii nostri, rogis Ottonis illuslris., salis sit per Deij B nihus ahcilkre, personas ecclesiasticas, in quibus
gratiam prosperalns, riondum lamen est roboratus; se idem Domirius Iionorari asserit .el conlemni, et
et solidaius in tanlum, quod de feslinala ejiis viclo.ria\ injuriis afficere gravibus, ct.damnis intolerabilibus
prsesiimamiis.Irislabis igilur apud charisslmum in^ non metuunt molestare. Insurgunt nunc quidem in- *
Ciirislo fijium noslnim, Ph. regem Francoruni il- stjnctu dsibolico.filii conlra matrem, et ipsi ejus
luslfem, tam per teiruamper alios, quoruin stu- dikniantrviscera, qui eam ab aliorum inipugnalio-
diuni ad hoc cognoveris frucluosum, non semel[ nibus debuerant defensare, bona ipsius per violen-
soJtinimodb,sed frequenter, ut, juxla rormam litte-; tiam rapienles et diripientes etiam per rapinam, ut
rarum nostrarnm, ciini cbarissimo in Christo- ,. j'am recte mater contra filtos, quos regeneravit in
filio noslro, J. rege Anglorum illustri %vel solidam! Domino, valeat exckmare.: Filios enuirivi, et exal-
pacem statuat, vel treiigas ineal competentes, velI tavi, ipsi aulem spreveruntme-(Isa. i), non altenden-
saltem humililer patialur, ut de plano tu et venera- tes quod a Domino dicitur: Honora patrem tuum et
bilis frater noster Bituricensis archiepiscopus, matrem (Exod. xx), et": Qui maledixerit patri.etma-
cognoscatis, ulrum, jiixta quodrex ipse Francorum, tri, morle morialur (Exod. xxi). Sane, ad audienliam
allegal, rex"Anglorum iniiac causa discordise quse Q ( nostram, venerabiii fratre nbslro.... Cameracensi
Yertitiir inter eos, subire curise ipsius judicium episcopo(148), lacrymabililersignificante, pervenit,
tetieatur, an contra hoc Jegitima se possit exce- quod, cum nobilis vir... comes Namurcensis, contra
ptione tueri; ac per hoc ulrum justa sil ejus que- eumdem episcopum rancorem indebitum concepis-
rela, quani proponit apiid Ecelesiam contra illum, set, occasione domus de Reumontj quae juxta ca-
an illius exceplio sil legilima, quam nobis conrra stellumin Cambresis, contrajusel consueludinem
ipsum exponit. Quod si forsan nihil horum facere terrse, fabricala fuerat,- in Ecclesise Cameracensis
voJueril ssepius requisilus, lilteras, quas- prseklis praejudicium etjacturam, quam deslruxit poslmo-
dircximus, et quas nunc eiiam deslinamus, studeas dum episcopus memoraius, licet domus eadem ad
exhibere, et, si fuerit appelktum,. appelklioni de- jurisdiciionem comilis nullatenus perlineret, idem
feras ad cautekm, lerminum prosequendipraefigens, tamen episcopus, volens in bono vincere malum,
quia eo ips.oquod ad noslrani audientiain appel- post multas illatas eidem inj'urias ab ipso comite,
labilur, melius proeedere polerimus,* proiil fuerit ac deproedationemvillse de Melin, el incarceraiio-
procedendum. Denunties lariien hoc regi Anglise, nem hominum ipsius episcopi/ cum j'ani ipse comes
ut, ad terralnum' quem praefixeris, millat ad nos in terra episeopi per tres noctes ciim magno exer-
nunlios sufficienter instrtietos, qui suas coram D 1 cita j'acuissel, ipsi comiti juxla bonorum hominum
nobis raliones allegent. Quod si nqirfuerit appel- arbiirium voluit satisfacere compeleiiter, vel, si
lalum, et videris quod grave seandalum-non.se: mallet, justitiae plenitudinem"exhibere, qui, ohlatam
qualur,'C;uod tuae discretioni commitliftius intuen- sibi satisfaclionem et justitiam recipere omnino
dum, j'uxta formam libi dalam in negolio Jnemo- recusans, sicul in teslimonialibus litteris, quas a
rato procedas.Caeterum, quidqiiid dicant aliqiii, et mullis super negolio ipso recepimus/perspeximus
quanlumlibet ex.temi.entdicla nostra, raiiones ta- contineri, cum nobilibus viris.... Lovania3, et...
men, quas in lilteris nqslris posuimus, quasdam Lembore ducibus.... de Aubroc, et... de Los comi-
probabiles credimus, qijasdam vero yalidas repu- tibus, el quampluribus aliis propriis nominibus ex- .
tamus, -undequasdam carum iij aliis lilteris, qtias primendis, qui cum eo manu armata terram inlra-

(145) Laudata apud Raynaldum, ad annum 1204. (145) Lib. III, epist. 54, no*
§66. (146) Lib-. v, epist. 57, not.
(144) -Vide BZOVIUM,Annal. t. XIII, pag. llo, {147)Lib. in, epist. 45, not.
§10. (148) Lib. v, epist. 19, not.
PATBOL.CGXY.. li
351 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. VII. 532
verant Cameracensis Ecclesioc, castellum ipsins A snper his querela pervenerit, inobedientiam ve-.
episcopi,consanguineos,homines, cl amicos ipsius,, stram ctirabimus, auclore Domino,severitate debita
modis qtiibus poiuit impugnavit, et tam ipsequami casiigare. Nullis litleris, elc.
faulores sui, terram Ecclcsiae Cameracensis hostilii Dalum Lateranensi, iv Id. Aprilis. ,
proedalionevastantes, qtiamdam partem ipsius noni Illis scriplum est superhoc.
tinmerunt incendio concremare. Et, licel venerabilisi XLVL
fraler" nosler, Prseneslimis episcopus, apostolica! , MAGISTRO THOMJE DEPISCE,CANONICO VUELLENSI (149).
sedis legaius, eidem comili, post preces, quas illiI Prabendam ab
ipsi archiephcopoEboracensicollalam
auctoriiateapostolicaconprmat.
direxeral, auctoritaie qua fungitur, curavcril distri- Cum Ecclesia Vuellensis in proventibus, et in
«lius inhibere, ne Cameracensem Ecclesiam, vel
clericorumnumero penuriam patialur, venerabilis
ipsum aliqualenusmolestaret, sed cum si
eo, vellel, fraier noster Gaufr. Eboracensis
experiretur de jusiitia coram ipso, idcm tamen ad archiepiseopus,
oomes, legati nostri preces et inhibitionem obau- divini snpplendum defectum hujusmodi, et cultum
nominis ampliandum, cum consensu capituli
diens, cum prsediclisnobilibus, et aliis, quos in
favorem suse iniquilatis vocaveral, ul viderentur in ejiisdem ecclesise, de quadam magna praebenda
unum convenisse principes adversus Dominum, el B in eadem ecclesia tunc vacanle, duas praebendas
duobns clericis in perpetuunr confe-
adversusdirislum ejus, qui noscuntur in sna virlu- insuiuit,
sciiicel ecclesiam de Mu-
te confidere, ac in suarum diviiiarnm abundantia rendas, quarum unam,
scham ciim|perlineniiis suis, idem archiepiscripus
gloriari, dicenles: Manusnostra excelsa,elnonDeus, ' tibi liberaliter assignavil, quam poslulasti libi per
fecit hac omnia (Deul. xxxu), lerram inlravit epi- sedem apostolicam confirmari. Noe
scopi antedicli, et in ea nequitiam, quam mente igitur, tuis
j'ustis postulationihus gralo concurrenles assensu,
conceperat, non est veritus exercere. Episcopusau- sicut eanr juste possides, et
tem, quoniam comilem ipsum et faulores suos datos praebendamjpsam; aucloritale tibi aposlolica confirmamus,
esse vidil in reprobum sensum, ut non solum nol- quiete,
Jenl malefacta oorrigere, sed ei, cl terrsesuse dete- el praesenlis scripti palroeinio communimus.Nulli
riora minarentur inferre, in eos excommunicalionis 1 ergo, etc XLVII.
senlenliam promulgavit, qui, nec sic a sua"nialitia -WARADIENSI EPISCOPO ET...ABBATI DEPETISVESPRI-
«lesistentes,sententiam ecclesiasticamparvipendunt." MENSIS DIOECESEOS.
Quiaigitur prsesumptioncshuj'usmodinec debemus, Vt inquiranl an cphcopalus in Ecclesiis quibusddm
nec volumus ajquanimiier suslinere, universitati ve- Grwch regniUngariw sii insiituendus.
strse praesenlium auctoritaie mandamus, firmiter- C (Laterani, xvi Kal. Maii.)
que praecipimus,qualenus eamdem excommunica- Significavit nobis charissimus in Chrislo filius
tionis senteniiam, a prsediclo episcopoin malefa- iiosler.... rex Ungarorum illustris, quod qusedam
ctores suos ralionabililer promulgalam, per univer- ecclesiaemonacbornm Graecorumin regno Ungarise
sas vestras diceceses publicanles, facialis per censu- conslilutap,perinciiriamdicecesanorumepiscoporum,
ram ecclesiaslicam,.'subkto cuj'uslibetcontradictio- el per ipsos Grsecos, qui valde sunt, sicut asserit,
nis et appellaiionisobstaculo, usque ad salisfaciio- dissoluli, penilus destruuntur, a nobis supplicans
nem idoneam, inviolabiliter observari, non obslan- humililer el devote, utauetorltale nostra unus fieret
le, si forle quidam '.eorum alias illi non sint; episcopatus ex ipsis, qui nobis, nullo mediante,
dicecesanalege subjecli, cum ratione delicti, quod subesset, vel abbates, aut praepositiLatini consti-
in ipsius dicecesim...perpetrarunt, animadvertere tuerenlurin illis, per quorum studiumet diligenliam
potuerit in eosdem. Quod si nec sic infra men- earumdem ecclesiarum status posset in melius re-
sem eorum poterit duritia emolliri, ut redeuntes, formari. Nos igittir, ejiisdem regis pelitionibus in-
ad cor eidem episcopo salisfaciant de commissis, clinati, discrelioni veslrse per apostolica seripia
terras eorum subjicienles ecclesiaslico interdicto, mandamus, quatenus, ad prsediclasecclesiasacce-
ad quemcunque locum comes ipse devenerit, qui denies, inquiratis diligciiiiusveritalem, utrtim per
prsediclsemalilise principalis est aclor, eo pracsente ipsos monachos Graecos eadem monasteria in reli-
divina prohibealis .oflicia celebrari, ul sic saltem gionis observanlia valeant reformari, utrumne, de
ej'us iraplealur facies ignominia, el nomen Domini dioecesanorum episcoporum conserisu, unus fieri
quaeral, cuni ei vexatio prselmerit intellectum. Si poleril episcopalusex illis, qui nobis sil immediaie
vero, quod non credimus, vos in mandati nostri subjectus, et quod super iis inveneritis, fideliter
exsecutione negligentes essetis aliqualenus, vel conscribenles, sub leslimonio sigillorum vestrorum
remissi, venerabilibus fratribus nostris.... Novio- ad nostram praesentiam deslinelis, ut, per inquisi-
mensi et.... Silvaneclensiepiscopis, damus noslris lionem vestram inslructi, securius in eodem negotio
lilleris in praeceplis, ul ipsi mandatum noslrum, procedere valeamus. Iuterim autem, ad eorreclio-
subialo cujuslibet eontradictionis et appelktionis nem eorum impendalis operam effio.acem.
obstaculo, exsequantur, et, cum ad nos de vobis Daium Laterani, xvi KalendasMaii.

(149) Sic in apographo Conti; legendum forsan Weltensi.


355 -' PONTIFICATUSANNOVII, CHRISTI 1204. 534
XLVHI(150). Ain Romanorum imperatorem electum, le convertc-
ABBATI SA-NCTI AUBERTI (151), ETS. ARCIIIDIACONO, ET ris, usus consiliosaniori,' el ipse habeat le pro rege,
MAG1STRO REN.TANONICO, CAJIERACENSIBUS. tam inluiln precum ejus qtiam tuaedevotionisobten-
De eodemargumenloac in cpislola hufuscn libri 45. tu, regem ie de caetcrojcpulare.volumus et vocare.
(Lalerani, vii Id. Maii.) Tit igilur, taliler gratiain iibi faciam agnoscas, e*
Cum, peccalis'exigeiuibus, mulla sit hodie ma- sic ingraliludinis vilium sludeas evilare, ul tua dc-
lilia hominumsuper terram, el contra ecclesias et votio mereatur, quod et gratia libi detur exgralia,
viros ecclesiasticosaudaciam habeant non modicam et data gratis .perpettio conservetur, provisurus
pracsumplores,ecclesiarnm j'ura el liberlaies per- attentius, ut, quam ciiius poleris, ab eodem rcge
.vertereinolicntes, cogunuir praelali.earum, ut ipso- Otione te.facias solemniler coronari.
rum valeant impugnaliones repellere, el patrimo- Datum Lalerani, XJIIKalendasMaii.
nium et j'ura ecclesiaslica defensare, graves labores L.
subire pariter el expensas, el non solum illa, quse ARCHIPRESBYTERO ETCLERICIS PLEBISARETIN.E.
expendenda fueranl in usus pauperum^ slipendiis Dtes inter ipsos et prwposilumcanonicosqueAretinos
erogare, imq «tiam multa alia recipere stib usuris; dirhnil.
nee eeolesiamm status, dum eas iniqui - sic aggra- B (Lalerani, xm Kal. Maii.) .
vant, polest suscipere ineremenlum. Cum igitur Cum dilectus filius... concanonicus vesler, pro
-venerabilisfraternoster.... Cameracensis episcopus, plebe veslra, et dileclus filius ,.... praeposilus, et
a nobiliviro..;-. comite Namuracensi.el aliis nobili- quidain canonici Arctini, pro ecclesia S. Pelri, quse
bus, fauloribus ejus/nuillas passus sit injurias et nuper aucloritatc nostra uniia est ecclesiaccathe-
jacluras, el terra ej'us sit fere penitus desokla-, et drali, 3.4sedem apostolicam accessissenl, proesenle
pro impugnaiione, quam ab Iiostibus suis subsli- venerabili fratfe noslro ..;. Aretino episcopo(155),
nuisse dicitur, non modico prematur onere debito- super diversis arliculis in ,nosira praesentialiliga-
rum^ Yolenies,prout convenit, ej'usindigentiaesub- funt. Sane, vesler proposuil procurator, quod, cum
venire, et utililatem ecclesiasticam procurare, di- festum Beati Bonali martyris in plebe vestra soleiri-
.sbretioni vesirseper aposlolicascripta prsecipiendo niier cotisueverit celebrari, praeposilusel canonici
mandamus, qualenus, debilorumsuorum quantitate -Aretini nuper illud apud ecclesiam S. Petri, contra
taxata, de bonis.episcopalibuset redditibus, prout •consuetudinemhactenus observatam, in juris veslri
expedirevideritis, faeiatis, auclorilate nostra, sub- proejudicitun,solemnius cetebrarunl, ul non solum
lato cujuslibet contradictionis el appelktionis ob- oblationes subtraherenl, quae vobis in festo ipso
slaculo, per eum suis creditoribus assignari, ul " solebant riiagnifice provenire, sed et quosdam ce-
idem episcopus pro defectu rerum succuinberenon reos, quos census nomine plebi eidem quidairi no-
cogalur, et creditores, qui ei suhvenerunt inneces- bilesannuatim solvere tenebantur.quortim resiilu-
sitalibus, undepromeruerunt graliam, delrimeritum iionem procurator ipse vobis fieri postulabat. Ad-
aliquod non incurranlj contradiclores, etc. Nullis debat eliam, quod minse vobis inferebantur multi-
litteris, eic Quod si non omnes, elc - plices, non lam a.praoposilo et canonicis, quam
Dalum Laierani, -vu Idus Aprilis, anno " sepiimo.
' polestate ac civibus Arelinis, super capitulo, quod
XLIX(152). - in ecclesia vesira in capile jejunii lieri consuc-
REGIBOBEMOBUM ILLUSTBI. vit, celebralione liaplismi, litaniis, et aliis digni-
Conccditurut possil in litleris rex nominari. latibus, quibus haclenus ecclesiavcslra usa fuerat
(Lalerani, xui Kal/Maii.) sine Iite; unde, super his indemnitali veslrae pele-
Licel, ante iuae promolionis lempora, mulli fue- bal per sedem aposlolicamprovideri. Verum, prse-
rint in Bohemia regio diademale insignili, nunquam posilus proposuil ex adverso, quod, cum corpus
lamen potuerunt a praedecessoribusnostris, Roma- beali Donati, sicul ex multis privilegiis 'pontificum
nis pontificibus,obtinere, ut reges eos in suis lilte- r. Romanorum apparet, apud, cathedralem ecclesiam
ris nominarent. Nos quoque, lum praedecessorum requiescat, videretur absurdum, si solemnilate
nostrorum vcsligiis inhaerenies,lum consideranles hujusmodiprivaretur, vobisquecelebrantibus fes:um
soilicite, quod a nobili viro, Ph. duce Suevise,te ejus, ecclesia Sancli Pelri, quae S. Donail ecclcsi;e
fcceras coronari,-qui, cum coronalus legilime non in unam cathedraleni ecclesiam est conjuncla, in
fuisset, nec le nec aiium potcral legilime coronare, specialis patroni sui annua solemnitate sileret.
regem te bacienus non duxinuts riominandum.Ye- Praelerea, cum de unionepraediclarum ecclesiarum
rum, cum, ad commonilionem apostolicsesedis et apud sedem aposlolicam tractaretur, "mandassenos
noslram relicto duce Sueviae, ad cbarissimum in aiebat.civibusArelinis, ulhpnorificenlias universas,
Chrislo filium nostrum, iliuslrem rregem Oltonem, qiias cathedralibus ecclesiis exhiJjent aliaecivilatcs,

(J50) Laudata apud BZOVIUM, Annat. tom. XIII, Eccies. Belgii, pag. 517. Gatl. Christ. tom. III,
pag. .115, §-"10Vide eiiam Raynaldum, ad an- col. 155.
num 1204, f 82. (152) Edila apud Raynaldum, ad annnnl 1201
• 55;
(151) Hugo,ahbas S. Auberti, reperitur anno 1204 § , .
mense Maio", in charta pro Cantipralo notiliae (155) Videepislolam libri sexti 50^ not.
353 INNOCENTIIJH PP. REGESTORUMLlB. VII. 556
eidem ecclesisePetri bumiliter in poslerum exiiibe- A smus solemniter celebretur,vosquej'uxtaconnsuetu-
rcnt, eo nequaquam obstante, quod servatum fnerat dinem hactenus observatam in ecclesia vcsira,
haclenus propier odium civilalis, undeipsi manda- parochianos vestri piebalus, qui vobis prajsenlati
tis apostolicis devote pafentos, omnes et singuli id fiierinl, baptizetis, cumei nos licet in ecclesiaLate-
se facturos hilariler juraverunt. Cum igitur fesium ranensi, baptizantis.officiumcelebrenuis, nihilomi-
istud sit specialis solemniras civiialis, capitultim nns lamen in litulis urbis exhibeatur sacrainenlum
truoque, baptismus, et litanise, in cathedralihusec- bapiismatis baptizandis. Cseterum, cnm lilanhe
•elesiis ceiebrari soieant apud alias civiiates, ha3C primo, et lertio die ante feslum ascensionis Domi-
dmnia ecclesia?S; Petri competere auctoritate man- nicse apud ecclesiam veslram, secundo vero apud
dati noslti, et ratione jurameiiti a civibus prsesiiti ecclesiam S. Petri consueverinl terminari, nos,
proponebant : addens, quod cereos, de quibus pro- volentes!ecclesiaecalhedrali deferre, ordinem de-
curaior vesler querimoniam deposueral coram no- ccrnimus immuiandum, ul videiicetprlmo dic apud
bis, non ex debilo censtis nomine, sed de gratia, ecclesiam S. Pelri, sequenlibusvero apud ecclesiam
sponlanesedevotionis ohtentu, praediciinobilesotif,- veslram litaniaeproeessio (iniatur, sicut etiam apud
robanl, sed, etsi ex debilo eliam solverenlur, cum nos primo die hujusmodi celebralur processio apud
ipsi non subtraxeriiit eos vobis, non ab eis reslitu S ccclesiam primitivam, deceatque, ut Areliua Ec-
tionem petere, sed conlra debitoresjus vestrumpre- clesia EcclesiseRomanseconsuetudinemimiielur, et
scqui debebalis. Nos igiiur, audilis his, el aliis, ejussequatur exemplar, cui nullo subjaceim ediante.
quaj fueruiu ulrinque proposita, utriusque partis Nulliergo, ilc.
quieti providere volentes, prsesentium auctoritate Daiuni Laterani, xm Kal. Maii.
decemimus, ut, cum sedcs episcopalisnon sit ab LI (154).
ccclesla Beati Donati ad ecclesiamS. Pctri iranslaia, ARCtilEPlSCOPO MAGUNTINO (155).
sed ecclesiaB. Pelri ecclesiaeconjuncla, unde ilk, Advcrsus Magunlinos, el. de melropoli in Bohemia
"
eisi sua priviiegia comrnunicaveril isii, dignitates consliluenda.
lamen non amisit antiquas, festtim B. Donali de (Laterani, xu Kal. Maii.)
cselero in ipsa primiliva ecclcsia, quce in ejus nte- Usque adeo se nobis in facto tuo liaelenus pra
moriam estfundata solemniier ab episcopoet cano- raajori parte opposuit ecclesia Maguntina, et sic
nicis, celebrelur, quia, sietil indecens esset, ut contumaciler in sua obslinatione permansit, nec
feslum B. Pclri celebraretur ab cpiscopo et cano- adhuc etiam adjicil ut resurgat, ut, si ei vellemus
nicis in ecclesia B. Donati, sic procul dubio esset , pro meritis respondere, non solum, quia te caput
absurdum, ul fcsttimB. Douali celebraretur ab eis stium admiliere despicit, membris possemus eam
in ecclesia S. Petri, cuni el nos in similibus id ser- penitus mulilare, sed, quia non inlelligil quanhe
vemus, fesium -aposiolorum priucipis apud ejus ' dignitalis privilegium et honoris augmentum per
basilicam, el festum Beati Joannis apud Latcranen- sedem sit ap"osiolicamconsecula, deberemus fedu-
sem ecclesiam celebrantes, licet utraque sil ecclesia cere caput ad caudam, et primam iiovissimam fa-
caihedralis. Verum, quoniam injuria non fit sancto, cere, ac novissimainprimseprseferre, in perpeluam
scd lionorilicentiapolius exhibetur, cum in diversis memoriam rebellionis ipsius, el ejus opprobrima
locis ejus merila fidelis populus veneralur, cele- " sempilernum, ulex poenaipsius alii discerent, quosl
brar.di feslum cjusdem marlyris in ecclesia vestra non est lulum conlra. torrcntem bracbia dirigere,"
vobisnon adimimusfacultatem,libertalem quibusli- et contra stimulumcalcitrare. Yerum,quia personarn
bet relinquentes, utram ecclesiarum ipsarum ma- tuam sincera diligiinus in Dominoeharilale, pro te
luerint eo die devolionis graiia visifandi, ul, ncc adhuc eidem ecclesise duximus deferendum, Iicet,
retrahanlur ab altera, nee ad reliquam compelkn- quanlo magis differimus pcenamejus, lanto siimts
lur. Ab impetitione vero vesira super cereis, el etiam eam gravius puniluri, nisi quanlo ciiitis
oblationibus, prseposiium et canonieos reddimus ) expiaverit culpam suam, et genimina viperarum,
absolulos; vos lamen super hujusmodicereis, qui quoein ea Jatebras suas fovenl, peflibustuis exbi-
vobis nomine censiis debentur, convenire poterilis buerinl se calcanda, et apud le cum filio prodigo
debilores. De capitulo auieni id slaluimus obser- proclamarint : Pater, j'am non sumus digni vocari
vandum, ut episcopus illud apud ecclesiam vestram 'fllii tui, fac.nos sicul aliquos exinercenariis luis,
in capile jejunii celebret summomane, ita, quod, co el inter ipsos admitte, qui le pastorem noslrum et
congrue celebralo, cum universo clero adcat ec- animarum nostrarum episcopum non admisiinns
clesiam S. Pelri, officium ibi Cineris explelurus, bacienns, nec fuimus venerali. Sane, sttpplicarunt
cum el nos eodem die apud S. Anastasiam, col- nobis charissimusiu Christo filiusnoster.... illusuis
lectam, el apud S. Sabinam, stationem, et missa- rex, et poptilus Bohemorum, ul, cum tu propter
rum solemnia celebremus. Quia vero nimis videre- locorum distantiamet diversilatemlinguarumminus
tur absurdum, si baptisnia 11011 fierel in ecclesia sufficiascirca eos metropoliticumofficiumexercere, ,
cathedrali, statuimus ut in ecclesia S. Pclri bapti- nos, qoi vice Christi lenemur universis fidclibus
, ({64) Laudata apud Raynaldum, ad annum 1204, I 55.
(-155)Lib. v, epist. 14 et 15.
557 LOJNTIFICATUS ANNO VII, CHRISTI 1204. 338
providere solliciludine pastorali, lum propler evi A lenter, slatuendaemetropoli supponendoB.Prseter-
dentem utilitaiem, tum eliam propter necessitaleni ea, convenienda et eommonendasuper hoc est ec-
urgcntem, inBohemia, cum, spaliosa et populosii clesia Magunlina,ne, si aliter faclum fuerit, vene-
sit mullum, sedem nietropoliticam statuere digna, rabilem fratrem noslrum, G. Magunlinum archi-
remur,-per quam non lam bonori eorum -qtiani episcopum, qiiem crexiiiuts,;dejicerevideamur, si ex
saluti utiliter consulalur. Licet aulem propter coiv hoc coneitaverimuspitts in eum Eeclesiaesuseodiunv
tumaciamecclcsia;Maguniinsepelitio haecaccelerar i etscandalum civitatis.] Ut reddamur igitur deom-
debcret potius quam differri, ne tanien conlra K',. nibus certiores., dileclum.filium, T... subdiaconutm
- aliquid agere videremur, eam non statim admillen- el capellanum noslrum, yirum uiique litleralum,
dam, sed super his, qiiaecirca eam "inquirendafue providum et discrelum, nobis et fratribus nostris
. runt, mandamus inquiri, ut, si forsan evidens-ulililaii- meritcisuaeprobilatis acceplum, in Bohemia destina-
. ct urgens necessitas id exposcat, provideamus ec- mus, qui super his et aliis, de quibus viderit inqui-
clcsiae Maguntiiia;,dum iamen, a suo' resipiscem; rcndum, jnquiral, et plene nobis super his qttre
- errore, ad mandaliim apostolicum humiliter rever- contingunt.negoiium ipsum, significel veriiatem.
tatur, ut per hoc non lam aliquidTionoriejus sub- Tu quoque, non lantum per lilleras tuas et pbpuli,
. iraclum, sed addilum videatur.-HsBcigitur frater- B sed per solemnes nuntios luos, el episcopos, ac ec-
nitati tuse duximus inlimanda, ut luam nobis signi- clesiae quos lalia petere deceai, petiiionem tuam
fices volunlatem, sciturus quod,-si super hoc poteris irinovare,.ut super Iiis melius prpcedere va-
duxerimus procedendum, honori tuo sufficienter, leamus, prout viderimus expedire. Nos enim prom-
danle Domino, curabimus providere. ptam gerimus volunlatem, in bis et aliis petiliones
Datum Lalerani, xn Kalendas Maii. iuas, quantum cum Deo possumus, exaudire. Tu
LH (156). ergo, facias eumdem subdiaconum secure ad prae-
BEGIBOHEMORUM ILLUSTRI. seiitiam praidicti arcbiepiscopi Magunlini produci,
Pelilionemejus de erigenda in Bohemia melropoliiia et prajsentari Jitteras nostras capitulo Maguniino,
differl, el mandat ut archiephcopi Magunlini con- ne, si aliquidomissum fuerit ex his-quae ipsi inqui-
sensumoblinerecuret. renda commisimus, in.negoiio ipso plcne procedere-
(Lalerani, xi Kal. Maii.) iion possimus.
. Monetnos tiisanobilitatis devotio, el fidei since- Datum Laterani, xi Kal. Maii.
ritasexhortatur, ut, in quibtis cum Deo et honestatc LIII(I57). _
valemus, petitiones luas benignitis admitlamus.Cum r- CANONICIS, ETMINISTERIAHBUS MAGUNTINIS : SP1R1TUM

enim consiliisnostris acquieveris hactenus, et in- CONSILII SANIORIS.
poslerummandatis aposlolicis le exponas, decet ut Mulla super rebellioneper eosfacla adversus Eccle*
devolioni tusedileclio noslra respondeat, et scdes sium et urchitpiscopum.
apostolicale honorei, cum lu ejus Iionorem sludeas (Laterani, xi Kal. Maii.)
eflicacilerpromovere. Sane, pertuos nonis iiuntios Supplicarunt nobis liuiuiliter, et devote, etc, ut in
supplicasti, et charissimus in Christo filius noster, ea quw miltitur archiepiscopo, in eumdem fcre mo-
IJungariserex illusiris, pro te apud nos suppliciier dum, usque consulalur, ul sicut per Romanum im-
intercessit, ut in Bohemia melropolim cousirufcre perium oblfnere mertiil regiam dignltatem,"ila quo-
dignaremur, cum spaliosa et populosa sil terra, et que per Romanam Ecclcsiam mereatur dignitatem
ab ccclesia Magmiiina, cui est melropoliiicojure - melropolilicam obtincre, Licet aulem malli do
siibjecta, tam locorum distanlia quam" linguarum ecclesia Maguntina, si lamen dicendi sunt de Eccle-
diversilate, divisa, ul, cum per Romanum imperium - sia, qui suis exigeniibus culpis proecisisunt ab ec-
oblineremeruerit regiam dignilalem, per Romanam desiastica unitate, propier rebellionis excessum, et
Eccleskm mereaturdignitalem metropolilicamobti- inobedienlisevilium, in quo contra riiajestatem di-
nere. [ Licel aulem lam te qiiam terram tuam veli- _ vinam, Romanam Ecclesiam, el archiepiscopum
mus, in quibus bonesle possumus, honorare, quia suum, obslinala menle pcrdurant, gravi meruerint
lamen arduum esl negolium, et pctitio conlinet uo- animadversionepuniri,nos tanien,quicorrcctionem,
vitatem,mirari lenolumusei moveii, si nonprolinus paterno' desideramus affecltt, memores ejus, quae_
preces luas duximus consummandas, cum magna filia specialis, et honorabile membrtim aposiolicae
'deliberalione res egeat, ul quod dispositum fueiit sedis exislil, non statim petitionem hnjusmodi du-
tanlo slabilius"perseverei, quanlo cum majori fue- ximus admiltendam,sed prius inquirere disposuimus,
rii maluriiale stauuum. Siquidem ostendeudanobis quaesuper iis fuerint inquirenda, ut, si forle peti-
est prius el.iirgens necessilas, et utililas evidens lionem ipsam adiniltendam esse noverimus, provi-
qusefieri hoc exposcaf,facullas, et voluntas Eccie- deamus in ea, sicut expedire viderimus ecclesiae
siae,in qua sedes debet metropolilica stabiliri, et Maguntinae,dum tamen a suo resipiscens errore, se
utrum in Bohemiadicecesespossint statui compe- non reddal indignani. [ Alioquin non nobis, sed vo-
(156)Epistola3hnjiisfragmenlumediditRaynaldus, (157)Fragmenlum hujusce epistolaeexbibet Ray-
. ad annum 1204, §55. Quse apud"ipsum logunttir, naldus, ad aniium 1204, § 54. Quseapud ipsum.le-»-
faicuncis inclusa sunt. gunlur, hic uncis inclusa sunt.
359 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. VII. 540
Iiis merilo poteritis impulare, si forle qui caput A LYI.
abjicilis, membrum aliquod amitialis. ] Vesirum 6TBIGONIENSI ARCniEPISCOPO. '
igitur erit taliter honori nostro deferre, ut el nos De translalione prwposilurwcujusdam,
vesiro debeamus deferre honori, providenles vobis (Laterani, vm Kal. Maii.)
jn lempore opportuno, ne forte post lempus, non Supplicavil nobis charissimus in Chrisio filtus
providenlise, sed poeniteniiaevobis locus merilo re- nosier.... rex Ungarorum illustris, ut, quiain quo-
- servelur dam caslro suo Posomensiprsepositura consistil, et
Datum Laterani, xi Kalendas Maii. ex accessu ho.tninumad eamdetn, limet sibi de ca-
LIV (158). slro ipso periculuin provenire, ei licentiam conce-
ILLUSTRI REGIBOnEMORUH- dere dignaremur, ut praepositufam ipsam extra
Piivilegia ipsi ab imperatoribusconcessa,el db Otto- • munitionemconslruere de licentia noslra valeret.
ne nuper confirtmia, auctoritflle cliam aposlolica Nos autem,
ejus peiiiionibus annuentes , fraternitati
confirmai. IU33per aposlolica scripta mandamus, quatenus,
(Lalerani, xvn Kal. Maii.)
Sic sibi spirilualis et materialis gladius muluae super translatione ipsius proeposiluraj,illud aueiori-
iiuiiuanl subventionis auxilium, et vicissimcommu- " lale noslra statuas, quod necessitali regni et nlili-
lali Ecclesiaenoveris expedire, provisurus necorpus
nicanlvires suas, uldefectus ope vicaria suppleant, beati
et ulerque alterius perficiat imperfectum. Decet marty ris qui in dicta ecclesia requiescit, de
bita veneralione fraudetur.
enini ul sibi ad invicera suffragentur, et apud eos Daium Laterani,- vm Kalendas Maii.
qui gladium spirilualem non liment, jus ipsius ar- . LVH (160).
mis gladius materialis alleget, et spirilualis lempo- ISIDEM.
rali, cum necesse fuerit, aiicloritaiis suaerobur im-
Vt coronet filium regis Engarke cum ipse in terram
pendal,et tribuatsuper his quae minus essent valida sanclam ire proposueril.
sine ipso valorem. Cum igilur cliarissimus in Chri- (Lalerani, vut Kal. Maii.)
slo filius nosier, illuslris rex Otto, in Romanorum Supplicavit nobis, etc, ~ut supra usque ul, quia
imperium electus, jura e.t priYilegiaquseab anliquo transire proposuit in subsidium-Terrae sanctae,ne
tibi et tuis proedecessoribusab imperaloribus fuere regnum suum renianeret quasi regimine destitu-
concessa, suq libi duxerit privilegio confirmanda, tum, libi scribere dignareinur, ul charissimum in
et lam liberlates, quam terras et castra, et alia tibi' Christo lilinm"nostrum.... naium suum, regalidia-
concesserit, ul djsposilioni regix auctoritalis ponti- demate insignires.-Ojuocuca, fraternitati luse per
ficatus accedal, concessiongs ipsas, sicul ad hon©-" apostolica scripta mandamus, quatenus, cum ab
rein lam EccJesise quam imperii sunt, auctoritate eodem rege fueris requisilus, juxla pelilionem suam
apostolica confirmamus, etc. Nulliergo, eic praedictum filium ej"us,quamvis minorem, non dif-
Daium Lalerani, xvu Kalendas Maii. feras coronare, receplurus ab ipso patre, fiiii sui
LV (159). vice, corporaliter juramenturn super aposlolicae
PRAGENSI, "ET-... 0L0MUCEN.SI EPISCOPIS,ET.... sedis obedientiam, quam super Ecclesiaa Ungaricae
ARCHID.IACONO. DEBEHIN. liberlate, sicut progenitores sui cum humilitate ae
Vt si quis Bohemorum regi d.amnum aliquod inferre devotione debila impenderunt.
tentaverit,censurisecclesiasticiscompescant.. Dalum M(supra.
(Laterani, xiEal. Maii.) LVIII.
Ctim charissimus in Chrislo filius nosler, P... REGIUNGARORUiU l.LLUSTRt.
illustris rex Bohemise, juxta mandalum nostrum, Explical mandatum quodjam etniseratsuper prwpo-
ad subsidiumcliarissiini in Christo "filiinostri, illu- situris regniVngariai(161).
stris regis Ottonis, in Romanorum imperatorem (Laterani, VIIIKal. Maii.)
electi, sil expositus el paratus pati, nolumus nec Olimnobis regalis magnilicentiaper suas Jitteras
debeinus, ul ab aliquibus prsegravetur, maxime dura D supplicavit, ul, cum regales praepositursequsesunt'
in ejus fuerit ojjsequio constilulus. Ut aulem iu- in Ungaria, sicul ad le in temporalibus, sicad nos
demnitali ipsius auctorilate apostolica consulalur, in spiritualibus nullo pertineant mediante, statuere
discretioni vestrsa per apostolica scripta mandamus dignaremur, qualenus novus prseposilus ad sedem
alque proecipimus,qua(enus, si qui forsan . in prae- apostolicani infra annum, vel in persona propria,
judicium ejus aliquid prsesumpserinl machinari, vcl per idoneum nunlium cum lilteris regalis assen-
unusquisque vestrum paroehianos suos laicos per sus accederel, coniirmalionis graliam obtenturus.
ccnsuram ecclesiasiicam, clericos vero per sublra- Nos ergo, tuis precibus inclinati, statuimus, ul qui-
ctionem beneficiorum, sttblato a.ppelklioiiis obsta- cunque de cseleroad regimen prseposilurarum ilk-
culo, ab huj'usmodipraesumplioneaucloritate nostra riiin, quoead nos in spiritualibus nullo pertineant
compescat. mediante, fuerint eyocali, ad apostolicsesedis prae-
Dalum Laterani, etc, xi Kalendas Maii. seiitiam infra annum, in pcrsonis propriis vel per
(158) Laudata apud Raynaldum, ad annum 1204, (160) Vide Raynaldum, ad annum 1204, § 47.
k (161) Vide epislolas iibri quintt 102, el iibri
(159) YideRaynaJdum, ad annum 1204, | 55. scxti Tf 56-
541 . PONTIFICATUSANNO VII, CHRISTl 1204. 542.
idoneum mmti-umcum litteris regalis assensus acce- A nardi, Sancli Petri de Podio, Sanclf Pauli juxta -
dant, pro confirmalionis munere obtinendo, ila" mare, et Sancti Manuliani, cum cellis el totam-
quod inlerim in spirilualibus non minislrenl; quod silvam de Anglo, etdomum Leprosorum de Monle--
si rprte infra dictuin terminum venire neglexerint, alto; ecclesiam Saneti Nicoki de Ponleclo; plebem-
extimc prseposiluris illis se noverink exspoliandos. de Valentano ; ecclesiam SancloeMaria?de Bulzia;
Consequenleraulem, bonaememoriseJ. Strigoniensis Sancti Slephani de Piscia, el Sancli Petri de Can-
archiepiscopus, ad praesentiam nostram accedens, nino ecclesias, cum omnibus perlinenliis suis; j"ura
in noslra etfralrum nostronim praesenlia proposuit quoqueet consueludinesquas habetisin Monte-alto;
yivavoce, quodin abbaliis ei praeposilurisregalibus porlum de Morellis, et porlum fluminis Montis-alli,
ad eitm el Strigoniensem Ecclesiam jurisdictio ec- .' el i'eddilus quos habeiis ex eis. Prohibemus insuper,
clesiastiea periinebat, unde pelebat; conslilutionem ut nulli fralrum veslrorum, etc. Discedentes vero,
prsescriptam, lanquam per subreplionem elicitam,- elc. Licilura praelerea vobisa quocunque malueritis,
revocari. Nos atilem, viam mediam eligentes, pro- " etc. Obeunie vero le, etc. Prselerea, omnes Iiberta-
vida deliberaiionedecrevimus, ul, occasionelillera- tes, elc, «sgMecommunithus.'Ad iiidicitim autein
rum, quas primo direximus circa prseposiluras et hujus privilegii ab apostolic'asede obtenli, obolum
abbalias EcciesiaeStrigoniensis per Ungariam ubi- "" ununr aureum nobis annis singulis persolvelis. De-
ctiiique subjeclas, nulluin ei vel succcssoribus suis " cernimus ergo, elc. Salva sedis apostolicseauctort-
prajndicium generetur. Regalem igitur excellen- tale, el in proedictis capitulis dicecesani episcopi
timii volumus uon lalere, quod nec per secundas canonica juslilia. Si qua igilur, etc. Cunctis autem,
iiueras juri, lam noslro quam regio, nec per pri- etc.
mas, ipsius archiepiscopi et Strigoniensis Ecelesiae ' Daium Lalerani, per manum Joannis, sanctseito-
justiiiaederogelur, cum in" primis fuerit conslilu- maiiseEeclesiaesubdiaconi el notarii, iv Kal. Maii,
tum de illis quai in spifiiualibus ad nos nullo me- indiclione vu, Incamationis Dominicaeaimo 1204,
dianle periinere noscuntur, in secundis vero decre- pontificatus vero doriiiniInnocentii papae III anno
Uim de iis quaa Strigbniensi Ecclesiae asserunlur seplimo.
esse*subj'ec(ae. LX.
Datum, ut supra. . . . LINCOLNIENSi, ET . . . VYIGORNIENSl (165)
LIX (162). EPISCOPIS..
UUG.ABBATI MONASTEBII SANCTI AUGUSTINI
DEMONTE- In favorem canonicicujusdam; ne eumab archiepi-- "
ALTO,EJUSQUE FRATRIRUS TAMPRjJiSENTIBUS QUAM r scopc Eboracensi molestari sinani.
FDTURIS REGULAREM VITAMPBOFESSIS, IN PERPE - (Laterani, v Id. Maii.)
TUUM. Cum olim venerabili fratri nostro ... Eboracensv.
llecipit eos sub proleclione, et enumerantur bona ad archiepiscopo, dederimus in praeceplis, ut nunlia
ipsos spectanlia. . dilecti filii... nepotis dilecli filii nostri, G. (164)
• (Laterani, iv Kal. Maii.) Sancti Georgii ad Velum Aureum, etc, usque dislri—
Quoties a nobis petitur, elc. usque : annuentes, cie prsecipiendo mandamus, quatenus, inquisita
proedicuim monasleiium Sancli Auguslini, in quo super illis diligeniiusveritate, nisi constiteril fru-
diurno estis obsequio mancipaii, sub Jjeali Pelri, et ctus saepedictos ex approbata consueludine cedere
nostra proleclione suscipimus, el ad exemplarpiss debuisse in solutionem debiiorum canonici pra;de-
recbrdationis Alexandri papaeII, praedecessorisno- funcli, eos cum blado oblaio, per censuram eccle-
stri, transklionem ipsius monaslerii a Monle"CaslelIo siasticam faciaiisrestitui nunlio cardinalis praidicti,
in Montem Gentilem aucioritate apostolica confir- de riamnis tam in domibuspraebendae,quam in aliis.
niamus, elc, usque communiinus; slaiuenies, ut rebus dalis, facienieseidem satisfactionera congruani-
qtiascunque possessiones, etc, usque voeabulis; exhiberi, nihilominus inquirenles de inj"uriis ejus-
lo.ciimipsum in quo praediclummonaslerium silum p dem cardihalis nunliis irrogatis, etsi archiepisco-
est, cimi omnibus pertinenliissuis,-cum pratis, ter- pus posl saepedictamsenienliam missariim solemnia
iis, vineis, nemoribus, usuagiis, et pascuis in bosco eelebrarit, et quod super his inveneritis per vesiras
ctplano, in aquis et molendinis, in viis, et semilis, nobis Htteras intimare (165), el nuntium nepotis
ei oinnibusaliis libertalibus, et immunitatibus suis; cardinalis- ejusdem faeientespacifica ipsius prseben-
ecclesias Sanclse Mariaeet Sancti Joannis, positas dse possessionegaudere, ipsum a molestatione cu-
in Monte-alto; ecclesias Sahcli Nicolai, SancliLeo- juslibel defendalis;. quia, si quis in saipefataprse-

(162) Vide Raynaldum ad annum 1204, § 81, Jogationefunclus est in Tuscia et Uinbria cum Pelro
ubi epislolam hanc nuniero lantummodo indicat. urbis prsefecto, ut eas provincias constilueret et
el
-(165) De Liiicoiiliensi Wigorniensi episcopis regeret. Hunc Innocenlins,. virum providum, pru-
jam egimus supra. • denlem, honestate morum et generosiiate nataliiim
. (164) Gregorius, Tuseus, de Monle-Carello,filius commendatum fuisse scribit. E vivis.excessit sub'
Lotharii de Albertis, liluli S. Georgii ad Velum Au- iiinocenlio III, post annUm salutis humarise.1210..
rciim., al. in Yekbro, diaconus cardinalis, a Cle- Oldoin.ad Ciacon. t. 1, col. 1146.
ir.enie PP. III, anno 1190, in terlia cardinalium (165) Sic in apographo, sed deest aliqukL.-
cccatione, remuitialus esl. lnnocenlii PP. III jussu,
545 , INNOCENTHIII PP. REGESTORUMLIB. VII, 544
benda se jus habere confidil, per nos suam p.oterit.A dinibus haclenus ohservalis indebite mplestari. Nulll
jiisliiiam obtinere; uiandalurii aposloticum taliter ergo, etc
impleturi, quod obedientiam veslram possimusme- Datum Laterani, vi Id. Maii.
liio eommendare. Testes, elc Quod si non ambo, LXin (168).
eic Niillis litteris ... harum menlione non habila, MAGISTRO ET JJBATRIBUS JIOSPITALIS DEBEEEKEG.
etc eos sub proteclione.
Recipit
Datttm Lalerani, v Jd, Maii.
(Laterani, xn Kal. Junii.)
LXI. Cum a nobis pelitur, etc usque: annuentes, per-r
DECANO (166), ET CAPITULOCAPELL.JJ DUCIS 1NDIVIONE'.sonasvestras el hospilale deBekekeg,ab A."dt Raze,
Ne a quoquam, nisi in duplicicasit, excommunicari elH. uxore ipsius, ftindatoribusejus, llospitali Teu-
possini. lonicorum Sanctse Marisein Jerusalem pia liberali-
(Laterani, vi ld. Maii.) late concessum, in quo divino eslis obsequio man-
Elsi Ecclesiarum onrhium sollicitudo nobis im- cipali, cum omnlbus quaein prsesentlarum, elc.
mineai generaiis, cum speculalores siiiius super in modnm prolec.lionis,usque conimunimus. Ad inr
domum Domini constiiuti, eis tamen specialiier ad- „ dicium autem hujus proteclionis a nobis obtenise,
esse lenemur, quaeapostolicsesedissunt filisespecia-. quinquaginla et unum denarios Trisacensismonetse
les. Cum jgitur-Ecclesia \eslra nosnuUo respiciat gratis oblatos, nobis, nos.lrisquesuccessoribusannis.
medianie, volentes yobis paterna solliciludine prse- singulis persolvelis. Nulli ergo^ etc.
cavere, districtius inhibemus, ne quis in vos, vel Datum Laterani, xu Kai. Junii.
ecclesiam veslram, praeler auctoritatem apostolicae LXIV (169),
sedis, excommunicationis, vel inierdicti senientias EPJSCOPO MANTUANO (17U).
audeat promuigare, nisi forte ratione alterius bene- Ul lerras comitisswMalhildis in sua ilimcesiconsi-
ficii, vel occasione delicti alibi perpeiraii, sed nec slenlesnominepontifich recipiut.
sic absque manifesla el raiionabili causa sentenlias (Laterani, u Id. Maii.)
htijusmodi quisquam in vos ferre prajsumat, quas Fidem el devotionem luam in muliis experti,
si quis aiiomodo ferre prsestimpseril,in primocasu prsesentium tibi aucloritaie concedimus, ut terras.
decernimus irriias, in secundo decernimus irri- quae fuerunt bonaesmemoriaecomitissaeMathildisin
tandas. NuIIi ergo, etc. tua dioecesi consistentes, vel et luo episcopalui
Dalum Laierani, vi Idus Maii. adjacentes, noinine nostro reeipias, et possessio-
C nem ingrediaris earum, et fruclus ex illis percipjas,
LXII,
. . . ARCHIDIACONO . . . ARCHIPRESBYTERO, ETUNIVERSOprotil videris expedire.
CAPITULO GARGANICE Dattim Laterani, u Idus Maii.
ECCLESI^E (167).
Antiquas eorum Ecclesiw consueludines confirmat. LXV.
(Laterani,vi Id. Maii.) ABBATI (171) ETCONVENTUI SILV^MAJORIS.
Suscepti regiminis administralione compellimnr, Hecipileos sub proleclione.
e(c, usque satagere videamur. Ex paiie siquidem, (Laterani, xiKal. Junii.)
vesira fuit nobis olim huiniliter supplicatum, ut su- Justis pelcniium, etc, usque assensu, personas.
per dignitatibus eeclesioeveslrae, parochia videlicei et nionasteiium vestrum ctim omuibus bonis quae
et fesiivitatibus, archidiaconatu et archipresbyle- in prseseniiaruni , elc, usque communis. Nulli
ratu consuela, et canonica nominatione, et reprsc- ergo, etc.
sentaiione et aiiis anliquis, et raiionalibus consue- Datuin Lalerani, xiiial. Junii.
luilinibus ecclesisevestrae, ne super Iiis posselis ab LXVI (172).
aliquibus contrajustiliam, faligari, aposlolicsepro- ABBATI DEAFFLIGEIM,ET MAGJSTBIS R. PERSON^ECCLD-
visionis dignaremur prasidium adhibere. Nosigitur, D SLEDETENIS, ETGILEBERTO, CANON1C0 TBAJECTENSI.
palerna vobis super his volenies inposlerum solli- Vt inquiranl de W. Trajeclensidecano, qui ex regu-
eittidiiie providere, auclpritalepra!seniium4,dislricle lari vila ad smcularemtrunsierat.
inhibemus, ne cui lieeal vos, vef ecclesiam ipsam, (Laterani, idib. Maii.)
super dignitaiibus antediclis, elhonestis consuetu- [Consiiliisumus frequenter a mullis, ulruru i"squi

B06) Quis fueTif,ttmc lempQris, decanus sacnu anhoU94.- Prrefuil usque" ad annum 1227, saltem
capellaj Divionensis,pro certo statuore non possu- itsque ad aiinum 1220. UGHELL, 1lal." sacr. i. \,
iiuis. Ilttgonem I de Lippo tisque ad aiinum 1195, col: 955,:
inox immediate, sed non anie annum 1.214, Rober- (171) Vide episiolam Iibri quinti 96, nol.
tum I d'Anceiioys, ex inslruuienlis, meinoraut au- (172) Reperitur, sed mutila, inter Decrelales, lib.
clores Galliw Christinw, loni. IV, col. 856. iii,tii.51,"/)e regularibus et transeuniibusadreligio'
(167) Vide epistolam libri qtiinii 45. nem, cap. 20,ubi abbali de Affligensi,et magistrisR.
(168) Latidaiaapud Raynalduin, ad annum 1204, et G. canonicis Trajeclensibus, direeia dicitur. Quae.
|S1. illic leguniur, bic uncis inclusa
' sunt; varioelecliq-
(169) Vide Raynaldum ad annum 1204, § 77. nes danlur.
(170) lienricus ad Manluanamsedem alleo.tusfuit
'
515 PONTIFICATUS ANNO VH, CIIRISTI 1204. 546
monasteriuiuestirigressus,babilum assumendo(175) Alutionis beneficium humiliter sibi-postulat indul-
novitii, si ante possessionem emissam infra lenipus geri, ipsius petilioni misericorditer duximus an-
probalionis voluerit exire, licite possit, absque nuendum. Quocirca, fraternitali vestrae per aposto-
aposlasiaenota vel noxa, pnxserlim cum debita mo- liea sciipla niandamus, quatenus, ab ea publice ac
rum correclione, ad sseculumremeare. Licet aulem solemniter juxta fbrmam Ecclesia? juratoria cau-
super hoe seuserint diversi .diversa, nos tamen cre- tione recepla, quod nostris deheat parcre mandaiis,
dimus distinguendum, utrum is proposueril abso- auclorilate nosira eidem absolulionis beneficium
Lile vitam muiare, ut sub habitu regulari omnipo- impendere procureiis, injungenies eidem sub debilo
lenii Deo de caetero famuletur, an condiiionaliter juramenli, salvis aliis mandatis quse sibi duximus
cxperiri observantiam regukrem , ut ila demum, facienda, urad proediclum regem nullatenus rever-
si (174) sibi pkcueril, prolitealur ordinis discipli- taiur. Qtiodsi.non omnes... duo, etc.
nani, aut si forsitan non pkcueril, moribus emen- Datum Laterani, xi KalendasJunii. -
da.Uisad siatum prislinum reverlatur. Inprimo casu LXVIII (176).
debet, ut reguiariler vivat, ad Jaxiorem saltem re- EPISCOPO (177), DECANO , ET
" -HEREFORDENSIBUS. PR/ECENTORI
gulam perlrausire. In secundo potest ad soeculum,
noii tanien ut vival sseculariler, remeafe. Ut ergo B Vl inquiranl de causa Joannis, magistri hospitatis
Eboracensh.
quaesit ejus inteiUioplenius agnoscatur, propositum
siiiimin principioprotestetur.j Hac ergo dislinctione (Lalerani, n Id. Maii.)
[Signifieavil nobis dilectus filius, Joannes (178),
diligenii meditatione pensata, circa dilectum filiiun,
W. Trajeclensem decanum,"inquiralis sollicite quaj niagister bospilalis Eboracensis]quod, cum P.quon-
viderelis inquirenda, et stalualis canonice quaesta- dam reclor Hospitalis ipsiris, diem ckusisset extre-
venerabilis frater noster Eboracensis ar-
tuenda noveritis, facientes, elc. Quod si non om- mum,
ncs..."duo vesirum, etc. cliiepiscopus,adquem elpnedecessoressuos Hospi-
lalis ejnsdein ordinatio perlinuit ab antiquo, uo-
Datum Laterani, Idibus Maii.
LXVII (175). Iens ipstim ex defectu rectorisdispendium sustinere,
dictum Joannem, presbyterum ej'usdem domus, s-
, ARCHIEPISCOPO TOLETANO, ET BURGENSI,suis fratiibus unanimiter in reciorem elecium,
ET ZA3I0RENSI EPISCOPIS.
ul B. nalam a Le- praefecil ibidem, sperans quod domus ipsaper
Prmcipii regis Castellw, quw rege
gionensirecesserat, et beneficiumabsolutionispo- ipsum tam in lemporalibus quam spirilualibus
scebal, absolvant. susciperet incrementum.Procedente vero tempore...
^' decanus, et capiiulum Eljoracensis Ecclesise, tan-
(Laterani, xi Kal. Junii.)
Cum ejus loeum,-Jicel imnicriti, teneamus in ter- quam ad ipsos Hospitalis ej'usdemordinatio perti-
ris, qui non vult mortem peccatoris, sed ut conver- neret, magistrum ipsum a suae adminislralionis
tatur et vivat,.et qui etiam, cum iraius fuerit, non oflicioremovere volenles, Iitteras apostolicas snper
obliviscitur misereri, decet nos circa illos miseri- boc ad decanum Lincolniensem, et suos conj'u-
corditer agere, qui ad gremium tnatris Ecclesiae dices impetrarunl, quarum aucloritate in jus vocari
bumiliter redire desiderant, et de commissis salis- fecerunt lam archiepiscopum quam rectorem. Par-
factionem debilam exhibere. Licet autem nobilis. tibus igitur, die sibi peremptorie assignata, coram
mulier, B. naia charissimi in Christo filii nostri.,... ipsis judicibus constilutis, judices vices suas aliis
illuslris i'egis Caslellae, graviler suum ojTenderit commiserunl, sola sibi diffinilivasenlentia reservata.
Creatorem, ex eo quod illustrl regi Legionensi ad- [Proelerea, capiluluni Eboracense, aucloiilale qua-
bserere prsesumpseritper inceslum, ac propter hoc rumdam litterarum, in quarum sigillo conlinebalur
excommunicationis merueril vinculo innodari, sigillum capituli ad citationes lantuin, ciim aliud
quia lamen, sicut exlilleris veslris, fratres, ar- sigillum capitulum illud noscatur baberc (179), per
chiepiscope, et episcope Burgensis, accepimus, ad jD ipsum (180) quemdam constiluehat aclorem." Sed,
corrediens, ab eo ex loto recessil, et, decommissis licet pars allegasset adversa, quod idem occasione
satisfactionem promitiens debitam exhibere, abso- lillerarum illarum aclor non debebal^aiimilii, fet
' •
(175) In Becret. sumendo. rem Theokesbiriae-,electum in abbaiem ej'usdem
(174) Decretal.add. inlra anuum. domus, beniidixit in ecclesia Wigorniensi, ad man-
(175) Laudata apudltaynaldum, ad annum 12u4, dalum W. Wigorniensisepiscopi. Yide apud Whar-
§ 70. Videetiam Gesta lnnocenlii, § 68. ton, Angt. sucr. t. 1,' pag. 504, 479, 480, 482
(176)Fragmenlum epistolss hnjtis reperilur inter et 654.
. Decretales, lib. i, lii. 28, De appellulionibus,recu- (178) Decretalesoniitlunl haecverba.
sationibusetrelationibusjcap. 48. Quaeillic leguntur, (179) « Capituli est habere sigillum, el s.igillum
ijic uncis inclusa suiil; varise lectiones danlur. capituli cst aulhenlicum, id esi fideiri facit sine
(177)jEgidius [al. Gilda], filiusWiilelmi deBreus, lestium subscriptione. Plerumque capiiuluni dti-.
electus episcopusHerefordensis, anno'1199, conse- plici sigillo utiiur, maj'oriet minori; et sigillo COIH
cralus luit anno 1200. Anno 1208, lempore quoper stiiuio ad certos acius pula ad eilaliones, hdes non.
juaecepluiii papaesententia generalis interdicti in adhibetur in aliis rebus, ul hic > Altcser. not. ad
Angliapronnilgala fuil, una cum Eusiacliio Eliensi, loc. cit.
Willelmo Londoniensi,et Maugerio Wigorniensi, (180) Decretales omiltuiit, etinfra idem magistez
episcopis, graus exsilium subeunlibus, migravit in atlcgaveritlegiint pro pars alleg.adv.; idem omittuiil,,
Galljam. Postea redttx, aiino 1214, rlugonem,prio- el dcberctpro debcbal exhibeiit.
547 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLU3. VII. 548
insuper adjunxisset, quoJ, auctoritate litterarum- A diffinitivam sentenliam proferalis; alioquin, gesla
"quarumdam a nobis super hoc ad venerabilemfratrem omnia in scriptis fideliter redigentes, eadem nobis
Tioslrum.... Eliensein episcopum, et suosconjudices sub sigillis vestris inclusa mitlere" procuretis, prae-
(181) obleniarum, prius erat convcnia quare non figentes partibus lerminiim competentem, qno cum
debuit per liiteras posleriores, in qtiibus nulla fiebat ipsis reeeplurse sentenliam noslro -se conspectui
•inenlio de prio'rib'us,'conveniri, judices tamen ex- - repraesentent. Nullis lilleris.obstantibtis hartim te-
'
ceptiones hujusmodi admillere noluertint, quapro- - nore lacito, etc Quod si non bmnes... tu, fraler
'
pler pars eadem (182) vocem ad nos appelklionis - episcope, cum eorum altero, etc.
emisit. Quocirca, discrelioni vestrcvper aposlolica Dalura Laterani, xm Kalendas Junii.
scripta mandamus qualenus- inquiralis super prw- LXX.
missh diligenlius verilalem, et, si vobis constiterit - PR.4POSITO (184), ET CANONICJS SANCTI GEREONIS JN
ob dictas causas vei ob earurn aliquam ad nostram COLONIA.
fuisse sentenliam appellaluin, in initum revoealo Vt Riec. scriplori papai, prwbendamjuxla maiidalm/t
quidquid posl appellationem"ad nos legitimeinterpo- apostolicumconfirmeni.
sitam invenerilh altenlalum-(l85), partes] ad ve- (Laterani, vNon. Maii.)
slram praesentiam convocetis, et audiatis diligen- B - Elsi rem grandem posUikssemus a vobis non cre-
ler, appellatione remota, qune hinc inde duxe- debamussustinere repulsam,sed, ut videmus,,ingra-"
rint proponenda, el, si partcs consenserint, ad tiiudinis vilium non vitatis, nec voluistis faceredene-
diffinilivam sententiam procedaiis; alioquin, om- . cessitale virtutem, cum precum nosirarum primilias,
nia in soriplis fideliter redigentes, eadem nobis; quas pro dileclo filiomagistro Ricc scriptore noslro,
sub sigillis vestris inclusa mittere procurelis praefi- . vobis porreximus, repulistis. Ut autem preces et
genies partibus lerminum competeniem, quo. cum .prseceplum nostrum utcunqueposseiiseludere, im-
ipsis recepturae setUentiam noslro se conspectui peralorum iridulgenliamallegasiis,in suggilialionem
reprxsenieiit. Nullis litteris obsianlibus harum le- ecclesiaslicsepotestatis, cui si forsilan in hocarti-
nore lacilo, elc Quod si non omnes... lu, fraler culo deferretur, scandalizarentur de cseterocaeleri,
episcope, cum eorum altero, etc. exseculionem mandati noslri penitus impedirent;
Dalum Lalerani, n Idus Maii. sicque melior esset status rebell.ium,quam conditio
LXIX. . devotorum. Sane, cum olim pro eodem scriptore
EISDEM. nostro scripla vobisapostolica misissemus,ut unam
De eodem argumento ac in epislola 68. de iribus prsebendis, quse in ecclesia veslra vaca-
^ bant, ei pro reverentia beali Petri ei nostra libera-
(Laterani, xiii.Kal. Junii.) •
Significaruntnobis dilecti filii, fratres et sororesi liter conferrelis, mandatum nostrum stirdis auribus
. Ilospilalis Eboracensis, quod, cum inter venerabi- transeuntes id elficere non ctiralis. Venerabilis quo-
. Jemfratrem nostrum, Eboracensem arcJiiepiscopum, que fraitis nostri," G.; (185) Prseneslini episcopi,
et J. rectorem Hospilalis ex una parte, el deoa- apostolicae sedis legaii, cui per Iioc commisimtis
uum et capiUilmn Eboraceuses ex allera, super vices nostras, et Iitleris aposlolicis dedimus in
amolione.ipsius reclorisj coram dileclo (ilio de- mandatis, ut vos ad id monereailenlius et indu-
cano Lincolniensi, ei suis conjudicibus delegatis a, cereprocurarel, preceset monita penjtus obaudistis.
nobis, quaestioverteretur ipsi, ne idcm J. quem( Qni, cum post • diligeniem commoniiionera apud
. elegerant unanimiter in rectorem, amoveretur in, vos in nullo proficerel, quia landem vos in elusio-
eorum prayudicium et gfavamen, neve quisquam in, nem mandali nostri ad eleclioneiri procedere. velle
saecukribabitu constitutus, eis invitisel rcclaman- cognovit, nam propter hoc couveneralis frequenter,
libus, domus suoe administrationem per diclos de- sed nondum vota vesira concurrebant in unum,
canum et capitulum nsurparet, quia, de quibus int vobis ex parte nostra districte prohihuit, ne pfse-
litteris nostris nulla mentio habebatur, non erat, JJ sumerelis eleciionem aliquariifaeere de proobendis,
inhibitum.appelkre, nostram audientiain appella- quarum ad nos eral donatio devolula, nisi magi-
runt. Quocirca, discretioni vestrse per apqslolica! strum ipsum in ..itna trium illarum praebendarum,
scripia mandamus, quatemisinquiralis de prsemissis ; quam malietis, in' canonicum reciperelis el fra-
diligcntitis yeritatem, et, si rem noveritis ita esse, irem ;sed el idem magister, ne quid fierel in suum
jn irrilumrevocetis quidquid post appellationem ad1 prajudicium, et contemptum mandali nostri, sedem
nos legitime interpositam inveneritis attentatum ; aposlolicam appellavit. Vos autem, dicentes qubd
partcs ad vestram prasseiiiiamconvocetis, el audia-- jus eleciionis ab imperaloribus hab.eretis, nec de-
tis diligenter, appeUatione.remota, quae hinc inde; berelis super hoc, per aliquem impediri, vel eogi,
diixerint proponenda, el, si parles consenserint,j et ueganlcs nobis jus aliquod in ecclesia veslra de
{181) Decretal., ad aliosjudices, pro s. h. a, v. f. n. factum.
E. ep. e. s. c, el infra, conventus pro er. conv., q. ' (184) In apographo Conli legilur Priori, sed ex '
(182) Decretal., propterquod, pro quap. pars ead.. ipsius episloke contexlti palet Jegendum esse Prw-
el infra discretioni.... scripla, el inquiratis.... ve- posito. De proeposilo S. Gereonis vide epistolam
wtatem omitUinl. Iibri qtiiiUi71, not.
(185) Decretal. legunt : hujusmodi noverith csse e (185) De eo jam dictum es! saiptus.
549 PONTIFICATUSANNO VII, CHRISTl 1204. 550
longa prasbendarum vacatione debefi , mandalo A pus in Laieranensi concilio diffiniuim , aposiobca
nostro, prohibiiione legali, et appellalione ipsius auctorilale cassatam, et vos a collatione ,proeben-
ma'gislri contemptis, duos pueros in duabus prav' darurii.noveritis essesuspensos, qiiia privilegiuin
bendarum illarum, et iuterlia quemdam extraneum merelur amiliere, qui concessa sibi abulilur po-
elegistis, quibus, postiteratam appellationemejus- ,testale. Caeterum, ne facililas venioe incenlivum
dem magislri, lu.-fili praeposlle, donum panis , et parialdelinquendi, cum ferro abscindenda sint vul-
lu, filidecane(186), slaUum chori, et locttm capituli nera, quse fomentorum non seiuiunl medicinam ,
contulistis. Quare, praediclus iegatus, rebellionem volumus et piaecipien.dd mandanuis, utiu, fili
Teslram expertus in opere, ac grave ferens se pfse- piseposite, cum praediclis sehokslico et Everardo
senlein fulsse conlemptum ,-venerabili fratre no- concanoriicisiuis, usque ad festum beati^Lucoepro-
stfo.... archiepiscopo (187), et uriiverso
" fere clero ximo venturum, satisfacturus de contemplu,'nostro
Coloniensibus, congregatis in uiium , eumdem te conspeclui, reprsesentes. Quod.si nec sie vexatio
magistrum de"prsebenda , quae diulius in ecclesia vobis dederit intellecium ,.nover'uis-, sontradietor-
ipsa vacaverat, auctoritate apostolica inveslivit. Li- res .et rebelles exlunccexcommunicaiionisviriculo
cet autetn qtiod a vobis praesumptum ftterat,' muJ- innodatos ,' et ecclesiam«veslram suppositam inter-
tis declero plurimum displiceret', lamen II. sclio- ^ diclo. Nos enim , dileclisrfiliis...... Praeposito San-
lasticus, et Everardus canonieus vestri, "semper cli Andfese (188), el Bunnensi (189), el.... San-
contumaciier restiterunt, et ei eum quibusdam suis ctorum -Aposlplorum decano (190), Coloniensibus,
fautoribus minabaniur. Unde, dictusmagister , eo noslris. damus Iitleris in'mandatis, ut, vobis in
quod propter metum illorum ad ecclesiam illam ac- exsecutione .mandali noslri cessantibus .. lam s"u-.
cedere non valebat, nominaitm eosdem Scliolasti- .spensionibusquam excommunicationiset inlerdicti
curiTet Everardum, qui praecipuerebelkntium ca- -sententias non differanl publicare, ac praedicti
put eranl, ad sedem apostolicamappellavit, festum magtsli-L.procuralorem,hi slallum cbori, et locum
Beatl Joannis Bapiistse proxirrio prseleritum suae capituli corporaliter inducentes; per districliones
terminum appelktioni prseligens, ad quem nec ve- jara dielas , aucloritate nostra, StibJalO-appellalio-
iienini, nec pro se curaverunt miltere responsalem. nis olistaculo,, lueaiilur inductum. Prioribus quo-
Yolenles"igilur adhue, ulrum aliqtia in vobis obe- qtte. Coloniensibus praecipiendo . mandamus, ut,
dienlisescintilla remanseril experiri, universilali ctim delegati nostri sentenlias a nobis in vos,- et
veslfse per apdstoliea scripta"mandamus , .et di- eccleskra vestram •Jatas duxerint publicandas,- et
fitricleprsecipimus, qualenus, ducli consilio saniori, ipsi eas studeant sine refragalione servare , ac fa-
eumdem scriptorem nostfum saltem hac vice pro cianl a clero Coloniensi auctorilale Jiostrafirmi-
5'eyerenlia"beati Petri et noslra , inluitu quoque ter observari. • ' - - '
ipsius, qui vobis, et ecclesiae vesirse in muliis po- Datum Laterani, v JSTonas Maii.
test exisiere frhctuosus, recipiatis in canonicum e't Scriplum esl super hoc praepositoSancii An-
fratrem, et praebendama prsediclo episcopo eideih dreae, etci... Bunnensi, el Sanclorum Aposfolorum
auctorltaie nostfa collalam, amoto ab eadem quo- decanis Coloniensibus. • •
libet illicito" detenlore,'ipsi vel procuralori ejus Scriptum esl eliam prioribus Coloniensihus.
nomine' suo, sublalo cujuslibel contradiclionis, ex-« LXXl.
ciisationis; et appellalibnis obs.taculo, assignelis , ABBATlDEYVERDEN (191), COLONIENSIS DICECE-
et -facialis pacifice possidere, et vos, prsepositeet SEOS,ETC.:., BUNNENSI (192), ETC...' SANCTI CD-
decane, donum panis, slalium iri choro, el locum NlBERTJ (195) PR^POSITIS, COLONIENSIBUS.
in capitulo ei, prout est ecclesise vestrse consue- Eleciionem ephcopi Monasteriensis examinanddm
tudinis, conferatis. Alioquin, quia quod de ipso in- ipsis iommillit.
coepimus,relinquere nolumus imperfeelum, et quae (Laterani, v Kal. Junii.)
"inconleinplum nostrura lemere allentanlur.clau- r\ Ex litteris verierabilis fratris nostri , G. (194)... :
sis non possuraus, sicut nec debemus oculis per- Procnesiini episcopi , apostolicaesedis legati, et -di-
iransire, electionem a yobis faclam post prohibitio- leeiorum filiorum... prsepositi... decani, et majo-
nem praedicli legati, et appelktionem ad nos inler- . ris, ut asseritur, pariis caiionieoruni] Monasierien-
positam, de prseneridis, qriaevaeaverunt ultra tem- sis ecclesise, ac quoritmdam abbatum, .accepimus,
(186) Gerardns, decanus S. Gereonis, anno 1202, lioni Oltonis, Romanorum Helmsladiense
regis. Arino sequente,"
reperilur in instrumenio -, apud HONTHEIM, Hht. monasierium S. Liudgeri incendio
Trevir. tom. I, pag. 645." conflagravil. Annol204, xvm Kal. Februarii, Irino-
(187) Lib. iu, epist, 54, n.ot. 187. cenlitis III de usu positifiealium Heriberto bulkm
(188) Theodoricus, praepositus.S. Andreae,aniio cpncessit, datam Anagnise; pontificatus ejus aiuio
1202, reperitur in instrumeulo, apud HONTH. loc. cit. vi, quam quidcm iir Ilegestis nbn reperimus. Ob-
(189) Vide lib. v, loc. cit.', ilsse dicilur circiter' annuni 1250'. Gall. Chrisl.
-
(190) Yvo, decauus SS. Apbstolorum, anno 1202, tom. 111,col. 729.
roperitur apud HOSTHEIM. loc. cil.. (192) Lib. v, epist. 71, not.
(191)ileriberlusjl de Bui'en , abbas monaslerii (195) Theodoricus, praepositns S. Cuniberli, an-
Wcrihinensis, al. de Werda, seu deWerdena, anno no 1202, reperilur iu iiistruineiito, apud HONTHEIU,
i 198 , cuiii Theodorico , epis.copo Traje.ciensi, ac Hisi. Trevir. lom. 1, pag. 645.
'^liiedmaro Mindeusi, itilerfuit Aquisgrani corona- (!94) De' eo jam dicUiai est sacpius
551 1NN0CENTU111PP. REGESTORUMLIB. VII. 552
quod, cum boiiae memoria).... Monasteriensis epi- A proul fieri debuit, fuerat requioitus, et quod mini-
scopus (195), in commisssesibiadniinislraiionis ofli- sleriales, el civcs Monasleriensis porlas civitalis
cio dies suos feliciter consummasset,canonici ejus- siia? serari (136), ac lurres muniri fecerunl praesi-
-dem ecclesiae ad electionem de subsiiluendo pon- diis, cum deberct eleclio celebrari, quare pars
tilice faciendam , slatuto termino convenerunl , eadem cum quibusdam nobilibus coacta fuit ad
ouorum pars qusedam dilectum filium,.... Bremen- locuni aliura se transferre, ac processit in electio-
sem , altera vero Ckhollensem , prseposiltimnomi- uem ibidem, nihil lamen pro electione sua, vel pro
navil, unde fuil ex parte ipsius Bretnensis prsepo- suo allegabal eleclo, sed insianter inducias poslula-
sili ad ojusdem legali audientiam appellatum.Par- bat; ad quod pars respondil adversa, quod ei j'ain
tibus igitur in ejus prsesentia constilulis, eieclores fueranl inducisedecemet octo sepiiinananim indu!-
prsedicti Bremensis prseposili, suum ei prsesentan- toe, quapropter super induciis qitas pelehat, ejiis
les electum , proponere curaverunt, quod.... prse- eral peiitio reprobanda-; proesertiin,cum ex vidua-
positus, etc... decanus, cum cseteris ecclesise su« lione pasloris m.tgnumMonasieriensiEcclesiaeperi-
.prsektis, ac duplomaj"or, et sanior pars capituli culum.immineret. Prsedictus vero episcopus, audi-
Monasleriensis, abbatibus tolius episcopatus con- tis, quse in ejus praesenlia fueranl allegata, quia
senlieniibus, incapitulo ipsum elegerant unanimiler H propter ardua negotia, quse ipsi fuerant a nobis
in pastoretn. Quia ergo Bremensisproeposilusfuerat injuncta, idem non polerat negoiium terminare,
a niajori parte capituli, utpote a duplo, imo multo nepartes fatigarentur inanibus kbotibus,etexpeu- -
pluribus, el a proeklis Ecclesise, scilicet prseposilo sis, eisdem injunxit, ut Domiiiica qua eantatur
niajore, decano, canlbre, custode, parti alteri nullo Invocavil, proximo proaterita, noslro se conspeclui
consentiente praekto , et aniiquioribus ecclesiae, prsesenlarenl. Nos, ergo, licct nuntii praediciiBre-
quoniam electores ipsius , omnibus allerius partis .mensis prseposili ctim lilteris ejusdem legati nostro
electoiibus , uno excepto, erant in inlroilu, et se .conspectui prsesenlarinl, quia larnen pro parte
slallo priores , a saniori quoque parte capituli , altera riullus comparuit responsalis, el ideo de prae-
«juia consilio abbatum totius episcopatus in anl- missis nobis non potuil fieri plena fides, discrelioni
ma lua hoc consulentitim, et judicio coiiscienliae vesirse per aposlolica scripia rnandamus, quatenus,
suae respicientium ad solani utilitatem monaste- veritate plenius inquisila, electionem, quam de per-
riensis ecclesiae, a jej"unis in loco congruo, bono sona idonea inveneritis canonice celebratam, subkto
per omnia zelo , remola omni afleclione consan- appellationis obstaculo, confirmetis, reliqua penilus
guiniiatis et familiaritalis, electus, et quia diclus ( reprobala ; conlradiclores censura ecclesiastica
Claholtensis"praepositus electus non fuerat a pras- compescentes. Si vero utraque fuerit electio repro-
latis, imo pauci canonici , mulla ei familiarilale banda, cassetis utramque, facientes eidem Ecclesiae
ac consangiiiiiitate «mjuncli, post prandium loco infra quindecim dies de persona idonea per electio-
jndebito, videlicet exlra civitatem , post appella- nem canonicamprovideri; quam si forle infra idem
lionem ad prsediclum legalum inlerpositam, eum- lempus Monasterienses canonici ncglexerint cele-
dem perperani lioininarunt, poslulabant instantius Jirare, vos, auctoritate nostra suffulti, virum ido-
Bremensis praepositi eleclores , ut, alterius par- neum pradicialis eidem ecclesisein pastorem ; ita,
tis eleclione cassata , eleclionem eorum dictus le- quod si vobis conslilerit dictuni Ckhqltensera prse-
gatus auctoritaie apostolica confirmaret. Praelerea, posilum fuisse illegilime natum, cum in Laleranensi
dilecti filii, luinlii ejusdem Bremensis prseposi- concilio sit sialuium, ut nullus in.episcopum eliga-
li , coram nobis asseveravere constanter, quod tur, nisi qui j'am aelatisannum liicesimum egerit,
idem Claholtensis praepositusde legitimo non fuerat et de Jegitimo sil matrimonio natus, et qui etiam
mairimonio procreatus, el hoc erat in suis parlibus vita et scientia cotnmendabilisdehionslreiur,-el ole-
manifestum. Licet autem ah altera parte, prunitus rici, qui contra formamistam quemquamelegerint,
] et eligendi tunc polestate privatos, et ab ecclesia-
in ej'usdem legati praesentiaconstiluta, fuisset pro- jj
-posiium, quamdarn inler minisleriales etcanonicos sticis beneficiis iriennio noverint se suspensos, -
compromissionemfuisse illicite celebratam, et quod anle omnia eleclionem illam non lam irritandam
cauonici, qui jus in eleclione habebanl, coiuempli qttam irritam indicelis, clericos qui eum eligere
fucrant, nec eliam advocati consensus, etquorum- proesumpserunt, pcena praedicta, sublato appell»-
dam aliorum nobilium, et virorum religiosorum, tionis obstaculo, punientes. Unde, si nova forsan
(195) Quis fuerit Monasteriensis opiscopus, de liam sectitus, tiiulnm principis el poteslatem gkdii
guo hic agilur, pro cerlo slaluere nequaqtiatn ag- ssecularisprimus meruil, nec obiit (jiixta eumdera
gredimtir. BUCELLINUS , Gcrm.an.sacr. tom. I, pag. Bucellinum) ante amium 1246. Verum, inslrii--
27, referl Godelscalcum Saxonem , humili genere iiiento, quod ut autheiuicum et idem indubiialsefi-
naium, sed virtulibus illustrem, (qtiem posl Ludo-. dei referl IJoNTHEisnos,Histor. Trevir. t. 1, pag.
victini, comitera de Teckenlbei^g,anno 1190notum, 612, n° 455, lieiinannus, Monasleriensisepiscoptis,
pl de eeclesia sua merilissiinum, collocal), obiisse j'am ab anno 1182, diserte nominalur et suhscribi-
anno 1200. Mox, immediaie idem auclor memorat tur; et in altero diploniaie, aptid eumdem aucto- -
ilermaiinum , comilcin de Caizenclenbogcn, vulgo rem, ibicl.pag. 657, n° 456, auno 1220 Theodori--
Ter (ni ait Bucellinus), ob iiisignemin oinues he- cus Monaslerieusiscpiscopus reperiiur.
ucvoleuliam appelkluin , qui imperalorera' in Iia- (196) Sic in apogr.
553 ' PONTIFICATUSANNO
VII, CHRISTI 1204. 554
occurrerat electio celebranda,- illis exclusis, qtii ad A demnaviraus, in processionibus, scrulinio et bapti-
eleclionem contra slatultim Lateranensis concilii smo, ita tamen ut hoc Ecclesiae Romansenullum
processerunt, cseleris injungatis, ul juxta prsescri- praejudiciumgeneraret, si quandojus suum duceret
ptam formam electionem non differant celebrare. prosequendum. In insiilutione autem, el destilutio-
Quod si non omnes. . . duo vestrum, etc. ne, accapitulo, economum ejusdem ecclesiseSancti
Datum Laterani, v Kal. Junii. Laurcntii ab impelitione syndici vestri prorsus
LXXJI. absolvimus, eidem syiidico super hoe perpetuum
silentium imponenles. Quja vero arcbipresbyter et
ZAMOBENSIEPISCOPO. ecclesiseinterdum latsesententiajnon
De casu quodam unius pueri petenlis promoveriad clerici ejusdem
sacros ordines, cum fuerit in causa mortis unius. parebant, ne de caeiero lucrum ex sua-rebellione
(Lalerani, xu Kal. Junii.) reporlenl, suspensionis senlenliam ferimus.in rebel-
Ex parletua nostris est auribus inlimatum, quod, los, aucloritate vobis praesenlitimindulgenles, ut,
cum quidam puer quemdam -canem percuteret, quotiesdebitum-vobisobsequiumin seruiinio, bapti-
aller puer, cujus erat canis, illtim in facie manu smo et processionibus denegarint, latam a nobis in
eos suspensionis sentcntiam publicetis. Nulli crgo,
percussit qui percusseral ejus canem, sed, cum ille "
fuslem arriperet ut reperculerefillum a quo fuerat elc Hanc paginain noslrseconcessionis, elc. Si quis
ipse percussus, el ambo fustem tenerent Jiinc inde, autem, elc
pater illius qui cauem percusserat, supervenit u't Datura Laterani, vt Kalendas Junii.
filiurn casligaret. Pueri vero, in fugam conversi,
fuslem quem lenebant ad invicem dimiserunt, et, LXXIY (198).
cum per aliquantulum spalium essent ab eodem ELECTO GRADENSl (199). ,
jam loco remoli, -jara dicius paler unius in fustera Epislola comminaloria, qvod consecralionemel pallii
illuiii laliter incidit, quod per untira oculuni casu pelilionem distulerat, et propier excessum Vene-
lorum.
inopinato fustis intravit, ex quo cerebro stalim
emisso de medio est subklus. Postmodum autem, (Laterani, Kal. Junii.)
puer qui canem percusserat, habitum religionis Licet, praeter iiegligenlisetuae culpam, quia vide-
assumpsit, el, cum ad ordines recipiendos accede- licel conlra canonie.assanctiones consecrationis be-
ret, per ejus et' aliorum multurura "confessionem neficium el pallii ornamenium pelere distulisii,
quaestio incidit hnjiis facli, quae libi lantuni dubi- propter cxcessumeliam Venetorum, quem in Deum,
tationis induxil, quod nos consulere voluisti, utfum C el Romanam Ecclesiain, et cliarissiinumin Christo
boc facto non impedienle ad sacros ordines valeat filiumnostrum ....... regem Ungarorumilluslrem,
promoveri. Nbs igitur luse fralernilali super hoc imo tolum populum Clirisiianuni temere commise-
laliter" respondemus, quod ex prsemissis puerum runl, et adhuc conlra Chrislianos commiltere non
illura non credimus ita esse culpabilem, utejus desistunt, non solum differre consecrationem luam,
"ordinaiiodejure valeat impediri. sedspem libi promotionis auferre merilo valeremus,
Dalum Lalerani, xu KalendasJunii. til-de personae luas merilis laccamus; quia tamcn
LXXIII. correctionem Veneiorum palerno desideramus affe-
CAPITULO SANCT.S CMCIUM. ciu, circa le ad praesens non duximus aliud dispo-
neiulum, nisi ut in eo slalu permaneas, quem es ex.
Senlenliamqum in causa, inler ipsos el archipresby- electione- lua el confirmalione pariter asseculus,
leruniecclesiwS. Laurenlii in Pusciola venenle, in
ipsorumfavoremiala fuerat, auctorilale aposlolica donec aliud disponamus.
confirmat. Datum Lalerani, KalendisJunij.
- vi Kal.
(Laterarii, Junii.)
Cum.oliininter vos el M. arcliiprcsbyterum eccle-
siseSancti Laurenliiin Pusciola, super stibiectione D
qttam in ipsa ecclesia petebatis, qtioestioverteretur,
nos, audiiis quae fuerunt hinc inde proposita , aeco-
nomum ejusdem ecclesiae syndico vestro (197) con-

(197) Sicin apogr. Conli. evectum fuisse asseril, hoc enim diserte affirmat
(198) Yide epist. libri scxli 240. MariiiiisSanultis, Vit. de Duc.di Venez.lom. XXII,
(199) De patriarcha Gradensi, qui tunc lemporis Rer.Italic. Scripi., col. 528 : recle, si vis, cum addit
sedebat, hsec refert UGIIELLUS, ltal. sacr. lom. V, ipsum nonnisi posl annum 1201 pallium et hcnedi-
col. 1209. « XL. Benediclus-Faleritis, ex primicerio ctionem ablnnocentioaccepisse; hocenim ex Iimo-
S. Marci, loto consenlienteclefo, Gradensis palriar- cenlii epistola confirmattir : an recte eiiam, cum
e.haelectus esl, et ab Innocenlio palliura el benedi- innuit pariter eiimdem laiitummodo posl anntim
ctionem accopil post annum 1201; extremisgue 1201 ad pairiarchalum eveclum fuisse, nescimus.
annis ejusdem ponlilicis excessit e vivis. "Ftiit vir lllius enim eleciionem ad annum Henrici Danduli
nobiliiaie geneiis ac piclate eximia praeditus. i dncatus octavum, id est Incarnationis Dominicae
UactentisUglicllus: Recte quidem.cum Benediotum 1200, referre videlur An(lre;eDanduli Clironicori.
e primicerio S. Marci ad patriarchalum Gradenseui Vid. MURATOR. Rer. ltulic.Scripl. lom. XII, col.519.
555 . INNOCENTIEIII PP. REGESTORUMLIB VII. 556
LXXV (200). A minicis et aliis solemnilatihus, excommunicali pu-
..... ABBATI CISTEBCIENSI (201), ETP.ET R. MONACIllSblice nunlienlur, et eidem omnino cum eissenten-
FONTIS-FRIGIDI, AP0STOL1C/E SEDIS LEGATIS. liae ac posnaesubjaceant, nec ad communionenire-
Vt adversusiarcliicpiscopumNarbonensem plnribus cipiantur Ecclesise, nisi societate illa pessima et
vitiis el accusationibus infamatum inquirant. liseresi alij'uralis; archiepiscopus ipse, non solum
(Laterani, v Kal. Junii.) hujusmodi non evital, sed Nicokum, ducem Arago-
Quia omne eapul Janguidum, et omne cor mos- nensium, et populatorem palriae, el monasteriorum
xens, a planta pedis usque ad verticem non esl in et ecclesiarum quasi assiduum destructorem, quem
eo sanitas, ut prophetica vox teslatur, non est mi- bonsememorise.... prsedecessoripsius arehiepiscopi,
rum, si membra capite languente languescunt, et excommunicaium publice nunliavit, in duohus ca-
ad subditos derivaturcorruptid praelalorum,praeser- siris suis, videlicel Capitis-stagniet de Cruscadas,
lim, cum canesmuli non valentes Jatrare, ad vomi- ubi de novo pedagium slaluit, villicum stabilivit,
lum redeunl, vel quaevohiuissedebiieranlaraplexan- qui, archiepiscopo praesente, prasdam, quam de
tur, et pastores; pascentes potius. semetipsos, nec quodam castro Calholicorum aJjduxeral, ad unum
voce, nec bactilo' ftiganllupos in ovile dominicum . caslrorum ipsorum ducere non expavit. Cumque
fcajvientes.Sane, si sacerdos peccavcrit, faciel de- B (204),juxta verbum Apostoli, episcopum esse opor-
liuqiiere populum.et cum.fuerit sacerdos u! populus, ieat bospilalem, ipse hospitalitatem non exhibei, et
paslore lam in nienle quam lingua percusso, disper- eleemosynam non Jargilur, et corpore ssepe sanus
guulur oviculseac perdunlur, et, cum non habeant per unam vel duas hebdomadas ad ecclesiam non
doctorem in borio, declinant ad dogmala seducto- accedit, unde.a quibiisdam lisereticus repulalur. In-
rum, et insidianlium pracdafiunt. Sicut enim nostris super, ecclesias Capitis-Stagni el de Montell.cum
estauribus intimatum..... (202) archiepiscopus Nar- dudum vacaverint, in manu sua contra canonicas
bonensis, in lantum esliin poritifioalis olficii exse- detinet sancliones, et a quondam Etenensi (2d5)
cutiohe remissus, ut non immerito videatur, tan- episcopo,ecclesiam de Jessous, priusquain eum con-
quam srbor slerilis, teiTam iiuuiliter occupare, secraret,exlorsit,quam adhucdelinel occupalam(206).
tum Nafbonensem ecclesiam jam per tredecim an- Simililcr eliam a quondanrMagalonensi (207/
nos lenuerit occnpatam, et nec semel etiam JMar- episcopo, priusqnam ei consecrationis munus ini-
bonensem provinciam vel diceeesiravisilarii. Unde, penderet, exegit el accepit solidos quadringenlos,
cum non sit qui pro domo Domini se niurum oppo-' proiit Magalonenses canonici parati fueruut coram
nat ascendenlibus ex adverso, ejusdem archiepi- r %'enerabilifratre nostfo (208) tunc Massiliensi
scopi ncgligentia faciente, in pariibus illis hseretica pra',positq, nunc 6piscopo Forojuliensi, probare.
praviias plurimum pullulkvit; ita, ut haeretici Prseierea, cum decem et octo canonici antiquilus
passim et publice dogmatizerit, et seducanl incau- esse soieani in ecelesia Narbonensi, Jiunc, per ne-
tos, quos tanto facilius post se trahunt, quanlo ex gligentiam vel malitiam polius archiepiscopi memo-
vita ipsius archiepiscopi et aliorum prselalortim raii, dimidialus esl numerus,"cum jam non sint
Ecclesise , contra Ecclesiam sumunf pefniciosius canonici , nisi novem , quorum tres, licet alibi,
argumenlum , et aliquorum crimina refundunt in suas habeant dignitates, praebendas lamen ibidem
Ecclesiam generalem. Nam", idem ai'chiepisco- delinere praesumunl, in Ecclesiaedelrimenlum, quae
pus , lanquam , non bene, notaverit qualem se defectum maximum palitur ministrorum. Iu tanlum
debeat episcopus exhibere, neglecta pontificalis autem idem archiepiscopus se in si>iriiuallbuseslii-
ofllcii honestate, quasi ad idololalriam se convertit, bet negligentem, licet sil in temporalibus circum-
dum servil avariiiae, non doctrinaj, el docere praesu-' speetus, ut non solum non inhibeat, sed permittal,
mit.quod non sapiat liseresini Simonia, quod ipse ulBerengarius de Morian (209), licel sit canonicus
non saperet, si quid super hoc senliant canones sa- regukris, imo a biennio jam prffiklus sil canonicis .
puisset. Praalerea, cum in Laleranensi conciiio sil j) regularilms in abbatem, arcliidiaconatiim, el tam
stalutum, ut qui Brabanfiones, Aragonenses, Na- Ioeum quam reddilus vesliarii deiineai in ecclesia
varros, Basculos (205), et Cotarellosconducere prac- Narbonensi.etqualuorvel quinqueparochiales eccle-
sumpserinl vel fovere, per eeclesias, in diebus Do- sias, ei canonkas'Bilerrenses (210). Simililer eiiam,
(200) Epistolam hanc kudat Raynaldus, ad (206) ApudManriquedesunl.
an. 1204, § 57. lniegrani yulgavil Angel. Manrique, (207) Lib. III episl. 24, nol.
Annal. Cislerc. ad annum 1204, cap. lv, § 2, l. 111, (2u8) Raimundus de Petreolis, praposilus Massi-
pag. 404; sed non absque mendis, nec non otnissis liensis, occurrit in instrumentis ab anno 1180 usque
ahquibus, qurequidem omnia, ad majorem"diligen- ad annum 1201, Gal. Chrht.' vel. tom. III, pag."675.
liam, in margine nolavinius. Raimundum, episcopumForojulieiisem,jam abauno,
v
(20i) Lib. epist. 16, not. . saltein, 1205, aguoscunt novas Galliw Chrhlianw
(202) Vide episiokm libri sexti 81, nol. auclores, lom. I, col."451, sed-eum ex aliqtto reli-
(205) Sic in apogr. Apud Manrique, Barellos. gloso ordine ad episcopatum assumptum autumaiil,'
. (20.4)Apud Maiirique, Cum insuper. qtiod qtiidem quo pacto cum Jiac Innoceiitiiepislok-
(205) Erat is verisimiliter. Artaklus, qiiem ab" conciliari possit, nescinius.-
aniio circiter 1198 usque ad annum 1201, lielenenses (209)Apud Manrique, Monan.
infulas gessisse comperlum habemus. Gall. Christ. (210) Apud Jlanriquc, CaiionicamBitterensem.
tom. VI, col. 1050.
' PONTEFICATUS ANNOVII, CHRISTI 1204. .
557 558
inagisterP. (211) Jicet abbas sil in ecclesia Sancti A LXXVl (216).'
Pauli, el in eadem majorem oblineat sacristiam, ar- . ABBATI ClSTEBCIENSl
(21-7),ETMONACHIS FONTIS-FRIGID
chidiaconatumlamendetinei Narbonensem;cumque, ArOSTOLlOE SEDISI.EGATIS.
ralione ahbalise, deberet esse sacerdos," nondum ' . Vl procedaiit conlra hmrelicas.]
iamen in presbyterum est promotus. Et, quannis • (Laierani,:iiKal. Junii.)
annus integer sit ekpstis, qtiod magisierB...; quon- Elsi noslri navicuk piscatoris intefdum'jactelur
dam arehidiaconus Narbonensis, v-ianifuit universie fluctibus, et ventorum impulsibus.quaiiatur, cttm ab
carnis ingressus, nullus tamen adhuc archidiacona- iiis quf forisexislunt persecutiones palitur el pres-
lus quem ipse habuerat est- collatus. W. etiam dc suras, de illius lamen proteclione confisa, qui Pc-
Boian, licel focariam publice teneal, ex qua filioset irum ambulaiilem in fluctibus nciiiergeretur erexit,
filias, populo scienle, suscopil, canonicam dclinet el promissione secura quse ait : Portm inferi non,
Narbonensem, qui, cum-aixhidiaconatum detineat prwvulebuntadversuseum (Mallh. xvi),exierius.non
Bilerrensem,nondumtamen in subdiaconumesl pro- timel naufragiiim,' sedinleriiis periculum iu falsis
molus (212). Tantam atitem ex infirmilaie- capilis fratribus plus veretur. Eccc cleniin, inconsutilis
membra contrahunl corruplekm, ut multi monachi vestis Christi, cui nianus crucifigentium-peperce-
" •
el-canoniciregulares, ei alii viri religiosi, babitu runt, per eos fumpilur, qui euni in membris suis
religionis abj'eclo,-focarias publicc leneanl, quaruni iierum crucifigunl, et, non praemullitudine, sed ma-
quasdam subtraxerunt ah amplexibus mariiorum, Iitia piscium, scinditur rete Petri,'dinn conversi
usuras exerceant, aleiset venalionibus vace.nl,'ad- qui oves puiabaiilu.r in lupos, oves rapiunt el di-
vocati, assessorcset judic.es iii causis ssecularibus spergunl, et exeuntes a nobis qui nonerant ex riobis,
pro ceria pecunioesumma fiant, personas in se joeu- nos tarito gravius.persequiiiitur, quanto' faihiliaris
Iatoru.massumant, el usurpent olficiummedicorum. nocclafnpliusiniriiicus,'et lupi miiius"vitaniurabovi-
Ex hoc quoqtieperdilionis exemplum ad laicos deri- bus inoviumveslimcntis. Ecce replilia, qiiorumnon
vatur,<!uni plerique. vivehlibus uxoribus propriis est numerus, qtiseolim,licet insidiarentur.calcaneout
adulteras superducant, quas- personse qusedam ec- cum eqtto prosiernereiu ascensorerii, occulic lamen
clesiaslicse, in scandalum populi et insullalionem- repenlia in pulvere latitabanl, nuncinsurgunt in fa-
haereticorum, ad processionem recipere non veren- ciemel aperlas insidias inoliunlur; ariimalia quoque
tur, elquamplures (215) prselati ecclesias suas baa- pusilla, quse, suas foventes foveas, vineam Domini
reticorum fauloribus commjttere non formidanU ktenler consueverantdemoliri, nuhcmessemDei, fa-
Qjiia Igitur lantse lemefiiatis et enormitatis exces- Q cibus ad caudasligalispalentcrc'xururit,et,non'sicut
sus dissimulare nec volumus nec debemus, discre- calulus leonis in abditis habilans, sed sicut leo pa-
lioui veslrse per aposlolica scripla mandamus el ratusadpraedam, animaliamagnacircumeunl, etquoe-
dhlricte prwcipimus(214), qualenus, ad Narhbnen- runt quos devorenl, concepla fiducia, quod Jordauis .
sem Ecclesiam accedenles, inquiratis, super his et in os influal eorumdem. Ecce friimeiitiiiii, quod pa-
aliis quse fuerinl inquirenda, plenius veritatem, ei; terfamilias evangelicus' seminaral,' excrescerilibus
si vobis consliterlt de proeraissisvcl aliquibus prse- zizaniis, quaainimicus:ho"mosiiperseminaveral, sul-
dictprum, propter quae idem archiepiscopus sil rne- focalur, et bruclms et Jocustaconsumunt qnsevidc-
rilo deponendus, ponentes ad radicem arboris in- Jjantur fruclum centesimum polliceri, el Dathan et
frucluosae securim, ipsum, auctorilaie nostra suf- Abiron in Moysem el Aaron inipudenier insurrunt, •
fulti, sublato appelktionis, obslaculo, deponalis; el oves posl vesligiagregtim abeunl; etuhicum unius
mandanles his ad quos jus perlinet eligeudi; ut de pasloris ovile conlemnuni, diversa sibi tabernacula
consilio veslro personam idoneam sibi eligant in facienles; el, Iicet sic quodammodo innovari vi-
pastorem. Quodsi consiliis vestris acquiescere forte deanlur le.mpora Dominicaepassionis.ciiin rtirsus'
noluerint infra mensem, vos, Deum habentes pras in necem Chrisli Herodes coiivciiianlel-Piklus,- Si-
oculis, non obslanle contradiclione vel (215) appel- D nion tamen, tanquam graventur. sonino ejtis oculi,
lationeillorum, personam talem proeficiatisEcclesioD adhuc dormit, nec exeril in Malchum'gladium, sed
Narbonensi, quae, facta forma gregis ex- animo, iorpere ipsum palitur in vagina,-dum bi, quos in
subditorum vitam verbo instruat el exemplo,-nec; - parteni sollicitudinis evocavit, ul israel populmn
lam praeesse noveril quam prodesse. Quod si non custodirent, supef grege suo vigilias noctis non vi-
omnes... duo vcslrum, etc. gilanl, sed dormiunt poliiis el dorrnitant; et prohi-
- Dalum Lalerani, v Kalendas Junii, anno sepiimo. bent.a sanguine manus suas, licet in eorum ocrilis
(211) Petrum III, S. Pauli Narbonensis abbatem, (21?)'Apud Mansiquedesuiit.
ex iiistrumeniis, ab anno 1204adannum 1221 agno- (216) Laudsla apud Bzovivn,Annal. l.XIII,p. 121,
sctinl auctofes novse Gallice Chrhtianm, lom. VI,, § 22. Vide etiam Raynaldum, ad annuni 1204, § 57.
col. 146. Coneinit Necrologiuin, quod kudant iidenii Iniegram vulgaviiAngel. Maurique,Annal.Chterc.
auclores : Anno 1221, obiit maghler Petrus, abbai; ad annum 1204, cap. 2, § 6, tont. III, pag. 4JS; sei,
S. Pauli, et archidiaconus,etc protit ad epistolani pro.xime superiorem jam ino-
(212) Apud Manrique desunt. nuinius, non absque meiidis aliquibus, quibustiam
(215)ApudManrique.neque, quodpejus est. etiam omissis. . .
(214) Apud Manriquedesuni.- (2I7).Yide nolas ad epislolam superiorem 75.
539 INNOCENTHIII PP. REGESTORUMLIB. VII. 560
cum Madianilide coeat vir Judaeus.In mercenariiim A j comiles, vicecomites, et harones in ipsis partibus
quoque pastor degenerat, dum, pascens non popu- constilulos ad id ex parle nostra propensius com-
lum sed seipsum, quaerit in ovibus Iac et lanam, moncnlcs, et injiingentes cis in-remissioncm om--
nec lupis in ovile- insurgenlibus se opponit, nec se nium peecalorum; cum illos, qui conlra hsereticos
oljjicit obicem aul nuirum pro domo Dominiasten- fideliler laborarint, eadem indiilgentia gaudere veli-
deniibus ex advcrso; sed, quia mercenarius esi con- miis, quam in Terrae sanCloesubsidium transfretan-
versus in fugam, cum possit perturbare perversos el libus" indulgomus. Ul aulem iiijtincloe vobis, non
negligal, eorum convincitur iniquilati favere. Cum- lam noslrse quam divina?,legalionis olficium pos-
que declinaverint fcre onuies, et facli simul inuiiles sitis melius ci liberins exercere, plenam vobis in
sinl qiiamplnrcs, vix esl qui cum Moyse causam Aqucnsi, Arelaiensi el Narbonensi provinciis, et
Dei gladio in populo exsequalur, et catisam popnli vicinis eliam dioecesibus,si quse sunt hosreiicorura
nlleget precibus apud Deum, vel cum Phinee san- labe polltitoa, conceriimus facullatem destruendi,
guine proximi Deumpkcel.et in populis faciat ultio- disperdendi el evellendi, qitsa deslruenda, disper-
nem. Gaudemus autem,etbonorum omniimilargitori denda,et evcilenda noveriiis, et a3dificandi,etplan-
•quas possumus gratiarum exsolvimus acliones, quod " landi quse sedilicanda- ftierintj et planlanda, sub
.in Ordine vestro multi reperiuritur habentes zeliim interposilione analhemalis prohibentes, ne qui pro
Dei secundtim scienliam, potentes in opere et ser- ecclesiasiicis sacramenlh quidquam audeant extor-
mone, ac paraii de ea quaa in nobis est fide, et spe, quere (218), illos qui contra prohibitionem vestram
omni posceriti reddere rationem, in quibus etianj venire praesumpserinlo.auonicepunituri. Si qui vero
eam vigere credimus charitalem, ut animas suas pro violenta iuanuum injectione in laise sentcniisa
pro fratribus sitis ponanl, si necessitas Ecclesise canoncm inciderinl, aucloiilaie nostra sufftilti eis
poslularil, qui Uinio suut ad confutandos fabrica- absolutionij bencficium impendatis; injungentes
tores perversorum dogmatum apiiores, quanto mi- eisdem ut contra boereiicos accinganuir. Si quid
nus in eis quid reprehendere valeat, valebit aemulus vero difficile vobis occurrerit, quod coiisiliHmapo-
invenire, cum bonuin teslimonium babeant ab his siolicse sedis cxposcat, nos supereo per vestras
eliam qui sunt foris, quod in eis vita Banclorum litteras consuletis. Taliier aulem vos procedere vo-
sana3 doctrinae concordet, et non minus vivilicel lumus, elmonemus, ut modesiia vestra, cum nota
vita doclrinam, • ul sil videlicet sermo eorum fuerit universis, obmutescere facial imprudentum
vivus el efficax, et penetrabilior oinni gladio anci- hominum ignoranliam, nec appareat quidquam in
piii, quam docuina vitam informel, ulhoc in eoritm r verbis vel aclibus vestris, quod hsereticus etiam
legalur moribus, quod sermonibus explicalur. Licel vaieat reprobare. Quod si non omnes, etc Duo
igiiur, ad conierendum caput reptilium, vulpes par- veslrum, elc
vulas capiendas, et saevientis lupi, ct rugieniis Datum Laterani, u Kalemias Junii, anno scptimo.
Jeonis maxillas in freno cohibendas et camo, ne la- LXXYJI,(2JS).
cerarenl de csetero veslem Chrjsli, et Ecclesiam Scriptum est... Aquensi... Arelalensi... Narbonensi^
laniareiil, vos, filii, R. et P. ad verhum exhortalio- arcliiepiscoph, et suffraganeis eorum, el abbatibus-
uis nostrae duxcritis laborandum, ncc ftierit labor prioribus, decanis, archidiacbuis, et aliis Ecclesia-
rum piwlalis iu eorum provinciis conslilulh. —
vesterinanis,cumJJominusdirexeritgressus veslros, De eodemaryumenioac iii epislolasuperiori.
quia lamen messis est multa, operarii autem pauci, In virtute obedienlise distiicte proceipiendo, ut
libi, fili, abbas, onus sollicitudinis hujus iu remis- praediclis... abbali et monachis tanquam apostolicse
sionem tuorum peccamiuum, de consilio fralrum sedis legatis potenter, et efficaciter assistentcs,
nostrorum, imponimus; discretioni vestrse per apo- quse inter eos, prseserlim ad fidei calholicsemuni-
slolica scripta mandanles quatenus omnes pariter ihenium et iriipugnalionem hsereticae pravilatis,
ad exstirpandam haerelicani pravilatem in nomine duxerint slatuenda, recipialis humililer, et inviola-
Domini procedatis, ul ad ovile Christi oves redu- 'D biliter observare procuretis, correclionem eorum
calis errantes', et, si quae in eonlumacia sua forle sine conlradictione qualibet admittentes. Alioquin,
persistant, quaevocem pastoris illius, qui beato Pe- senientiam, quam illi luleriniin .rehelles, ratam
tro successil in officio pastorali non audiant, nec habebimus, el faciemus auclore Dominoinviokbili-.
rcdire velinl ad ecclesiaslicam unitatem, Salanae ler observari.
in interilum carnis tradilas nuntietis, et exposilas LXXVIII(219).
personas earum exsilio, etjudicio saeculari, et bona ARCHIEPlSCOPO NARBONENSI (220).
coiifiscationi subj'ecla; ad confiscalionem honorum Priwrtur abbalia monlis Aragoni,quw sibi prius com-
ipsorum, et proscriptionem perpetuam personarum, mendala fuerat, propler incompatibilitalem.
lam cliarissimum in Chrislo filium nostrum, Ph. re- (Latcrani, iv Kal. Junii.)
gem Francorum illustrem, et L. natum ipsius, quam Sicul is qui invenlus estin pauca fidelis, consti-
(218) Vide Bzoviumet Raynaldum, loc. cit., epi- 15, lom. III, pag. 426; quseillic leguntur, hic uncis
siok 76. inclusa sunl.
(219) Yide Raynaldum, loc. cil.- (220) Vide epislolas libri tertii 24, not.; libri
Fragirienwm ejttsdem epislolse exbibet Angel. sexti 81, 245; libri septimi 75, 76, 77.
Manrique, Annal. Cisierc. ad. an. 1204, cap. 4, §
'
3Si PONTIFICATUSAiNNOVII,' CHRISTI 1204.' 3(S
tui meruit supra multa, ita servus, qni lalenlum A cat disciplina, bracbium sscctilarecompcscat, et
sibi credilum non iradit nummulariis ad usuras, eos qui, de fe.Itale propria confidentes, gladium
sed in sudario reJigavit, eo est seriienlia divina malerialem non liment, spiritualis ultio suhsequa-
pdvatus. Hoc autem.prole dicimus, qui, non atten- tur. Ne igitur sine causa porlare gladiumvidearis,
dens quando domfnus luus venturus sit, et positu- . oportet ut, apprehendens arma et sculum, in ad-
rus tecuin dislrictlssiriiam rationem, ialenlo libi juloriumejus-potenter assurgas, cujus vestis, quod
credilo, ut in sudario sordeat, religato, tanquam dolefiles referimus, in regno Francorum scissuram
canis mutus latrare non valens, non -opponiste patimr, CJIJUS vineam vulpes parvnla demoJilur, et
murum ^jro domoDominLascendentibusex adverso, "cujusoves Iuporum instiltibtis exponunttir. [Inlra-
«ed,1 occasione aLbatisemontis Aragoni,super qua runt etenim regntim jpsumiupi rapaces in ovium
olim lecum -sedesaposlolica dispensavit, debilum veslimentis, tjui ovesrapiunlct dispergunl,ei, cum
ofJQcii pastoralis sublrahis tam ecciesia. quafn pro- ecclesiaslicamnon timeanl disciplinam, ulpote. ab
vinciaeNarbonensibus, et, dum prseessecupis utri- Ecclesia separati, tanto in" ovile Cbrisii licentius
que, quod dolenles dicimus, neutri prodes, ulpole- deiiacclianlur,^juanto minus invenerunt hactenus
-qui vix uni sufiicis providere. Nos autem, j'ampri- qui lemporaliter ipsis resisteret, et <;ausam Dei
<Iem.voIentes incommodis tjuse ex hoc sequuntiir " apud eos gladiisallegaret. Moneniusigil.ur serenita-
occurrere, ne commissustibi grex Dominicuslupo- tem regiam etexhortamur in Domino, et in remis-
rum pateret uiorsibus, et hserelicapraviias in pro- sionem injungimus peccatorum, qualenus, vel per
vincia Narbonensi ampliuspuilularet, libi dedimus teipsum, si fieri poterit, vel per charissimum In
in maudatis(221-22),ut,relicla penilusabbatia, con- "Chrislo filium nostrurn, L. nattim luum, aut alium
tenlus esses ecclesia Narbonensi, cui sic lanlo - virum prudentem, perversitati eortim polenter <JC-
posses melius providere, quantote decsetero niinus currens, quantum ecclesiasticam diligasttnilatem,
sollicitudo traheret abbaliae.Qttia vero nondum cs palenter ostendas, el tam comites .quam barones,
•niandattimapostolicumexseculus, attendentessolli- ut eorum bona conliscent el personas proscribant,
cite, quod privilegium meretur amilfere qui con- iradila tibi cceliluspotesiate compellas. [Cseierum,
cessa sibi abtilitur potestate, nos ipsi eadem te ab- quia non caret scrupulo socielatis occuliae,qui ma-
Ijalia privarous; mandantes canonicis constitutis iilfeslofacinori desinit obviare, ut facientes et <_on-
in ea, ut personam idoneam canonice sibi eligant senlientes par pcenaconslriiigat, si qui comilum,
in abbatem.Vener abili quoque fralri noslro.... ar- baronum, vel civiumeos de terra sua eliminare no-
-clriepiscopoTerraeonensi, "mandamus,ul, nisi illi „ Juerint, aut -eosreceplare pracsumpserinl,aut aus»
mandalum noslrum exseculi fuerint infra men- fuerint confovere, ipsorum bo.naconfisces, eilotam
sem ;• ipse illis _.personam idoneam prscficiat, terram eorumdomanioiegio non differas applicare.]
quae ipsis hon lam prseesse noverit quam pro- Dilectis quoque filiis... Cislerciensi abhali, el P. et
'desse. R. monachisFontis-Frigidi, aposlolicaesedis Jega-
DalumLaterani, ivKal. Junii, anno seplimo. tis, quos ad hoc specialiter destinamus, sic assislat
Scriplum eslillis super lioc. regia magnitudo, ut gkdii spiritualis defectumma-
LXXIX (225). terialissuppleregladius compro.betur,et lu, pra.ter
REGIFRANCORuk. gloriam lemporalem, quam ex tam pio et JaudabiJi
Dl assislal legalis aposlolichconlrahmreticos. opere consequeris, eam.obtineas .venianipeccalo-
(Lateratii, v Kal. Junii.) j-um, quam in lerrse sanclae subsidium transfre-
{Ad spons'33suse, universalisvidelicel Ecclesiae, tantibus indulgemus.
munimentum,ponlificalemet rcgiam Dominusin- Datum Laterani.v Kalendas Junii, pontificalus
stiluil dignilatem, unam qiiae foverel filios, aliam nostri anno seplimo. .
"
qurn "adversarios expugnaret; unam qusesubdiio- . . LXXX(224).
rum vitam verbo instrueretei exemplo, aliam quaeD PETRO DE PARISIO, CAPELLANO SUPRA rONTEE J.INCOL-
iniquorum maxillasin freno cohiberel et camo, ne' NIENSEM.
pacem Ecclesiasperturbarent; unam quaeinimicos Recipitdim 'sub proleclione B. Pelri, cum annuo
diligeret el pro persecutoribus etiam exoraret, censuunius bhanlii.
aliam quse ad vindiciam malefactorum et kudem (Lalerani, Kal. Junii.)
bonorum gladium malerialeih exereret et armis Cnm a nobis petitur, etc, usque inclinati,capel-
quietem ecclesiasticam luerelur. Expedit igitur, ut lani, quam W. de Parisio, quondam paler tuus,
et spirilualis auctoritas, et saecularispolestas, suaj supra ponleni civilatis LincoIniensis,quem ipse
causam inslitulionis attendentes, concurrant ad construxil propriis sumptibus, in honore beati
Ecclesisedefensionemin unumf et ulraque alteri Thomse mariyris, a^dificareinccepit, et tu etiam
suffragetur,ut, quos a malo ecclesiasticanon revo- consummare proponis eamdem, ct possessionibus.
(221-22) Lib. vi, epist. 81. inclusa sunt. •
(225) Epistokm hanc laudat Bzovius, loc. cit. Inlegrum vu.gavit Angel. Manrique, Annal. Cis-
Ejusdemfragmentaexhibel Raynaldus, ad annum lerc. ad annum 1204, cap. 2, § 12, "lomIJI, p. 419.
1204, § 64. Quae apud ipsum legttiitur, hic uncis (224) VideRaYnaldum.ad atuium 1204,§ 81.
PATROL.CCXV, 12
365 INNOCENTIUJIPP.REGESTORUM LiB.YII. ~ZU "
-
augmeniare, tsib beali Pelri et noslra proteclione . _.Marlttranensi, dedimus iu mamlatis, m inquirerent
suscipimus. Prselerea, possessiones quas ttt velidem de prsemissis diligenliiis vciilaiem, et, si competcns
paler tuus eidem capellae Jegitime conlulislis, sicut cssel recompensatio, quam arclriepiscopus ipseTe-
easjuste possidet et quiete, aucloritate ipsi aposlo- ceperat,, vel competens olferretur, ipsa recepla,
Tica.cor.firmamus, "et prajsentis scripli patrocinio commutationem prsedictam facerent per ccnsuram
communimus. Ad indicium autcm hujus proleclio- eeelesiaslicam, appelklione remota, iuviokbiiiler
nis ab apostolica sede pcrceptse, bisaniium unum, _ observari; alioquin, ctim j'uxla hiandati nostri tcno«
nolris gralis oblatura, singulis annis nobis, el suc- vein absque recompensalione congrua ficri iiiininie
cessoribus noslriscapella mcmorala persoivet. Nulli dcbuissct, ipsam in irrilum revocarent; quod si
ergo... ncstrse prolectionis, et confirmalionis,clc. non omnes his exsequendis inleresse valerent, "ircs
Si quis autem, elc _ eorum ea nihilominusexsequi procurarenl. Quamvis
* atitem unus exsecutoripsorum viamfuerit univcrssB
Daliim Lalerani, Kal. Jiitiii.
,LXXXi(225). . '~ - oarnis ingressus, duo tamen, tiissentienie teriio,
CANONICIS CUSENTINIS. - recorapensationem congruam judicarunl. Movemur
'Ul permulationi ecclcsiwde Botrano consensum
'" prce-. igitur non modicum et miramur, quod mandaium -
beant (226). " .- "nosirum, quod vobis esse .debueral odor vilajln
{Lalerani, w Non. Junii.)- yitam, facutm esl vobis odor_morlis in uioriem,"
~ Attendentes olim,' quOdnovsereligionis pkntatio, cum nec
proediclorum fralrum religio vos moveri,
quam bonae memoriss... abbas Joacbim, imo Detis" nee-emoliire aposioliccesedis atictoritas potuisset, .
nsinisterio ejus, planlaverat el rigarat, tribuens ei ut non conscniiens operibus -pieiatls proposiiura -
misericordiler incremenlum, florerel in flore, ne in- veslrum mularelis in meiitts, el, tanqnam membra
.eiuperies frigoris, quae in partibus illis non solurn coiisenlientia capiti, unum et idem cum eodemav-
ver sibi vindicat et auiunuuim, sed menses etiara cbiepiscopo senliret;s. Quod attlem nec zclus DeL
jnetilur seslivos, Jlorenlem Dei vineain congelaret, "nec indemnitas ccclesioe Cusenlinse moveat vos ad_.
scd ftos poiius iransiret in bolrum, et botrus fru- islud, ex eo evidenter apparet,- quod prsedecesso-
ctura odoris et honestalis afferrel, venerabili Sralri ribus archiepiscopi "memoraii,supercoiicessionibus,
uostro... archiepiscopo vestro, dedimus inmanda-" . quas consanguineis suis Jecisse noscuntur, nonio-
tis, ut a dileclis filiis... abbaleet fralribus Florensls lum prsesliiislis asscnsum, sed cas prppriis subscri-
moii.-s.e.ii ,-compelenti recompensalione recepla, ptionibus roboraslis. Sed limelis Ibrsilan, ne per
iocum Bolraiii, religioni congrtium, periinenlem ad religiosorum virorum accessum vestra irreligio de-
eeclesianiCuseniinam, cum pertineritiis suis, eis libe- " tegalur, el honestas ipsorum ex vicinitaie locorum
rum assigharet, dilectis filiis... Sancti Spirittis.et..-. inlienestatcm vestram ampiius manifeslel. San.e,
. de Coralioabbatibus, etfralreR.de Torlian. super cum etimdem arcliiepiscopum in patrem vobis as-
. 'oc exseculoribus deputaiis. Idem aulem archi- sumpseritis ct pastorem, et ei admiiiistraiionem
«piscopus, tanquamobedientise filius, malens bumi- con.misciilis lolitts ccc!esi;e-Cusenlime, ac deipso
liter obedire -quam contra stimulum calcitrare, -laudabile nobis teslimonimn curaveritis perhibere,
cerla recompensatione, ne"caequivaleiitisolummodo poluissemus nos, quod vir sincerse opinionis el ap-
«ed in qtiadruplum meliori, recepta locum Bolrani probata. vila; super modica possessione feeerat, _
proedictis fratribus assignavil; sed vos commula- approbare. Prielerea, cura duo ex exseculoribus-iib-
iibni liujusmodi vestrum denegaslis assciisum, slris, uno viam universse, carnis ingresso, coniniu-
propter quod exsecutores ipsi vos a perceplioiie talionem ipsam duxerint approbandam, licet tertius
pKjebendarum veslrarum auctorilate apostolica dissenliret, qtiia lamen sentenlia.plurium tenet^c- _
suspenderunt. Cumque posimodum quidam. ex cundum canonicas sanclipnes, possenuis ,de jure
vobis propter boc ad sedem apostolicam- acces- Jjuodipsi approbavcrant, approbare, acin vos ani-
sissenl, abbate ipso prsesenle, vichiilaiem loci JJ madvcrtere gravius, quia latam in vos - a prhiiis
»Bolrani, el ex vicinilate jnultum ecclesisovesirse exseculoribus suspcnsionis seiitenliamnoii servaslis.
commodum, et remotionem excambil, et ex ea plu- Volentes atilem in liono viricerc malum, el.inviils
rinmm incommodum, ei-civium .scar-dalum allega- eiiani beneficium exhibere, ac facere vos participes
runt, qui consueludine quam. liabebant in Sik, orationum fralrum Florensium, cumlranslali fue-
non palerentur sequariimiter se privari. Nos autem, ' rint in Rolrano, monemus uhtversiialem vestraiu
tam Florensibus fralribus quam ecclesise vestrse et exhorlamur allenlius, et per aposiolica vobis
providere volenles, licct arehiepiscopus ex permis- --scripta prsecipiehdomandamus,'qualenus comnui-
-skme eanoniea ceiiampariem possessionum -sua- talioni eidem sine difficullatequalibet veslrum tri-
•winiin favorem religionis conferre potuisset eisdem, buatis assensuin, et, facli vclunlarii de invilis, lam
venerabili tamen fratri noslro... Idarluranensi epi- pio et laudabili operi vestras ~accomfnodetisiiilari-
scopo el praedicto... de Coralio, et... SanctseMa- ter volunlates. Kos enim, si hoc ad commonilionem
riae de Formosa, abbatibus, et... ihesauraric uosirani feeerilis et mandatum, acceplabimus ve-
. - (225.-«Laud-tiaaoud • {226) De-argumento"istlus episiola?, yide^epislo-
" - Raynaldum. ad anmim 1204."
§m. •. lamlibri sexti 220. -
565 PONTIFICATUSANNOVH, CIIRISTl 1201-. _ SCS
stram obedientiam Iicet seram, el in veslris et ec- A presbyter cirdinalis , apostolicsesedis legatus, pcr
clesim vestrce negoiiis propler hoc libentius vos suas nobis lilt^rasintimavil, eum hikriler et humi-
curabimus exaudire. Alioquinquod expedire videri- liter reeepistis et siudttisiis honorificepertraclare.
Tnus, ex collaia nobis polestaiis pleniludine-siatue- Tu quoque, fili Poteslas , -cumquiuqiiagintade ma-
mtis, erilque Vobisno.i umi.erilo formidandum,ne joribus .et melioribus civitatis, quos ipsc noniinatiiri
indenoslram inciirralisoffensam, unde mereri gra- cxpressit, stare mandaiisapostolieisjuravisti,-super
tiam poleslalis. Uiinam Igilur eligatis obedienlise eo, pro quo civiias vesira fueral.inierdicla ,-et hoc
potius viam sequi, ut et benevolentioenoslrse digni, idemunus pro popuJo, non consenliente solummodo,
«t oraiionumFlorensium fratrum mereamini esse scd mandante, jur-avit,vosque posiniodum, Juxta
•consorles,quara in conlumaciapersistentes debealis qtiod cardinalis vobis injunxeral, dileclutn iilium,
de "inobedienlia reprehendi, nec minus auelorilale magisirum Barnatjam, etnobilemviriiin, niagistrum
•aposlolica"complealur, quod voluntarie per vos Michaeiem,ad nostrani praesentiamdeslinasiis, pro
exsequipoleralis! -vobismandaUtmapostolicnm recepluros.'Aliendcn-
flaluro, etc. u Nonas Junii.- les igitur, quod propterea civitas «veslrafuerat in-
. LXXXII. terdicta, quod GerardumGilibcrliexcommunicalum
CIVIBUS CCSENT1NIS. a nobis in polestatem recipere proesumpsistis-, «!•,
De eodemnrgumenlo. nec -mqniii, nec jussi a nobis saepius, etim aule
(Laierani, uNon. Junii.) statulum lermiiuim removislis ab officiorecloratus,
Auendentes olim, etc, in lumdem fere moaum, ut vos, in eo , in quo noslram incurristis offeasam,.
msque indicarunt. Cnni igitur spirilualiler et lem- palerno corrigamus affeclu, sicut cisdem nunliis
poraliter vobis expedire cred.amus, ul religiosoruni praeccpimusviva voce, sic nttnc per apostolicavobis
virorum monaslerium in dioccesiCusentinaeonsur-. scripta mandamus, et prsecepimussub debito jura-
gat., ufpotequorum or.ilionibusapud Detim, et suf- menli, qualenus deca3tero"nnllumexcommuuicalum
-fragiis apud lioniinesin veslris poleritis oppotiuni- vel Ecclesiaeinimicum scienter ad civiiaiis veslrse
iatibus adjuvari, monemus iiniversiialemveslram, regimenassumatis. Ne aulem in Iioc ex ignorantia
. «l exliortamur aitenlius, et in Temissionemvobis delinquere vos conlingal, cum libere vobis aliquem
injungimus peccatorum, quatenus non solum non elegeritis in rectorem-, antequam recipiatis ipsum,
impediatis opus bujusmodipietatis , sed expediatis vel juretis eidem, ipsum per nuntios vestros a sede
- potius , et insteiis apud canonicos Cusenlinos,' ut aposiolica humililerpostulelis, quae vobis cum, nisi
prsedictaecommutationiprs3Stenlassensum, et prae-r vel excommunicatus, vel Ecclesiaefueril inimicits,
cedenlem duritiam per obedientiam expient subse- sine diffictillaleeoneedeL Si vero aliquos ex civibus
quenlem. Quod si ad id neqniverint emoiliri, eis veslris , vassallis nostris, qui nobis fideles sinl et
saJtemmaieriam auferaiis, ne in excusalioneinsuani devoii, duxeritis in consules eligendos, nolumus
vestrariisicut haclenus conlnadictionemallegent, et ut pr.o eis ex debito juramenti ad sedem apostolicam
in yos conlumacioesusecausam valeant retorquere. • kboretis. Sub eadem quoque districtiohemandamus,
Hoc autem universitatis vestrse discrelio non igno- qualenuspcr lilteras vestrasapertas nobis iufra quiu-
rel, quod si super lioc comnioniiioninosirse parue- decim dies significare ctiretis, vos mandaltim bu-
rilis et manda.lo, in communibuset privalis negotiis jusmodi recepisse.
veslris, quaiUttmhonesiasperuiiserit, favorem vobis DatumLaterani, vm Idus Junii.
apostolicam propier lioc lihentius impendemus, et LXXXIV(229).
_ civiialem vestram diligerecuraljimuselfovere. .....EBREDUNENSI £T BlLECTO
(250) ARCHIEPISCOPO,
Datum Laterarii, clc. J.1LIO....ABBATI BOSCAUDUNENSt (230).
LXXXIII(227)., . Vi de excessibusepiscopi Vencienshciili^enter in-
P0TESTATI ET POPULO ASISINATIBUS. quirant (251).
Le juramenio ipsorumslandi mandalh sedis aposlo- (Laterani, vi Id. Junii.)
iicw, el alia multa. -Cumlu, fraler archiepiscope, bona3 memoris.,
(Lalerani, vui ld. Junii.) C. papse, praedeeessorinoslro, excessus et enormi-
GrJtum gerinius, et acceplum, ct devoiionem tates.... episcopi Vinciensis (252) per tuas lilleras
yestram inDomino commendanuiSjquod, sicul di- inlimasses,' idem praedecessornoslcr tibi et venera-
leclus filius nosicr, L. (228) lifuli SanctseCrucis bilibus fratribus nosiris....Diniensi (235), et.... Se-
77. Chrisliansc, l. III, col. 1219,Ipsum ulierius sedisse,
- .227) Vide Raynaldum, ad annum 1204, § el libri ex hac Innoceniii episiola cviiiciiur.
(228) Vid. epistolas librl quinli 5,
' not.;
'
sexti i, not. _" (255) B.idesl Berlrandom de Turrias, episcopum
(2S91Vide OZOVIDM, Annal. tom. XIII,.pag. 121, Diniensem,- qnem ab anno 1192 agtioscunl, "iion
§ 22. Vitleeliam Raynaldumad anntim 1204, § 68. ulira annum 1196 memorant auctores novaeGallias
(250) Videnotasad epislolam Ilbri sexti 121. Ciiristianae,ibid. col. 1115;iino ipsius obiiumeodem
(251j Conferendahaecepislola,_cum_episiola
" libii . anno-1196assignare videntur. Bertrandtim vivainet
secundi 54. praesiilalurnsaltem usque ad "annum, in quo nunc
(252)Agitur liic de Pelro,-cognomirialoGrimuldi, vcrsamur, 1204, produxisse, ' probat boeclunoccnlil
queui episcopnin Venciensem, abanno lf95 usqne epistola. .
ad annum 1202, agnoscuni auclores nava; Gallioe
567 INN0CENTfIl!lTT.'REGE5TGR\IM LIB. Yil. 568
iioeensi (254) episcopis, mandarecuravit, quod si A aliis, qtiaesuper hoc fuerint inquirenda, studealis
vobis de ejus inhoncsta conversatione conslaret, veritatem indagatione sollicita perscrulari, el, si
ipsum, ab officioel adminisiratione suspensum, ad eum noveriiis deponendum, ipsum, auctoritaie
sedem aposiolicam cum vestrarum litteraruni tesli- noslra, sublalo ctyuslibel conlradictionis et appd-
monio millerelis, proeuraioribus eidem Ecclesiae lationis obslaculo , deponatis, danles canonicisli-
depulalis , qui de officioet rebus ecclesiasticis dis- centiam personam itloneam in epistopum eligeiulf-
ponerenl solliciludine diligcnti; Subsequeiiler vero, Nttllis litteris, etc.
tn"nobis tuas litleras destinasti, per eas nobis insi- Daium Laterani, vi Idus Junii, anno seplimo.
nnans , quod tu et proedicti episcopi diclum episco- LXXXV;
pum Vencienseminveneratis gravioribus el deterio- PRIORIBE ESSEBI, ET MAGISTRO H. DE GILLEVILLIS,"
ribus maculalum quam sedi aposlolicse iiuiuiasses, CANOMCO LINCOLNIENSI; ET MAGISTRO A. DEWILNA,
unde prseceperaiis ipsi , ut stispensus aposlolicose BECTORIECCLESIjE DE BARESV.UH, LINCOLNIENSIS
•conspectuiproesenlaret, qui tamen neque ad Eccle- DIOECESEOS
siam Romanam accessil, neque propler suspensio- Vt in causa Agnetismulieris, quam pater el noverca
nem episcopaJia desiit excrcere;-qua de causa nos in monasieriumdetruserant invitam, procedalnv.
-libi dislricleproecipiendomandavimus,ul prsedielum B (Laterani, u Kal. Jnnii.)
episcopumqui suspensionis senlenliam in se Iatam . Litteras vestras accepimus, eontinentes, qnod,
conlempserat observare, excommunicalumpublice ctim Agnes mulier in noslra fecisset prsesentia re-
iiunliares, et faceres ab omnibus arciius evilari, cilari, qnod . . . pater, et . . . noverca ipsitis,Lin-
donecad prsesentiamnoslram accederel cum tuarum colniensis diteceseos, ut eam sua hoereditaiefrauda-
icstimonio liiteraruui , coram nobis stiper bis res- ront, renilenlem pcniius et invitam in monasterium
ponsurus. Porro lu, licet noiiis rescripseris, quod de -Havveiliolmdelruserunl, «l fecerunt ibidem iu
ojtis inobedieniias, rebelliones et enormitates ex- vincnlis diutius relineri, unde, quam citius fuit a
cessuum nenio esl qui iguorct, elejtis error pejor viiiculis expedita, recessit, nos vobis super boc
priore quolidie repcrilur, tamen juxta mandatum causam duximus committendam , coram quibus,
iiostrum , unde miramur pliuinuim el moYemur, cum ipsa teslibus fide dignis, ct •omniexcepliohe
procedere.noa curasti , sed tanquam inobediens, et majoribus, prsedicla omnia in jure probasset,-cano-
district; nostri prseeepti conto.niplor, prsedicta non nlci el moniales ordinis de Sempingiiam,in quorum
.febitasti sub dissimuktione transire, qusepoteras, monaslerio dicebaiur fuisse dctrusa, firmitcr asse-
el debueras sine speciali mandato nostro exsecutioni i'ebani, eam devole religionis babitum suseepisse,
maiidare. Unde, ex parte dilcctorum filiorum.... suam lamen asserlionenv simplicem sacramento
Prsepositi(255), el canbnicorum ecclesiseVenciensis, semper affirriiarc negantes; qiiare meriio dubi-
fiiil in auditorio noslro lacrymabilis conqueslio re- tastis, ntrnm esset corum simplici assertioni cre-
plicata, quod ecclesia Yenciensis proptef culpam dendum, et utrum veritas esset ab aciricis adversa-
episcopi estfere usque ad fundamentumadexlretnam riis elicienda, dequorum. injuria stiam semper de-
inanitionem deducla, ctim per euin sedificiaecclesioe posuerat quaestionem.Nos igitur, altendenles, cuod
sintpene penilus dissipata , nec aliler ibi qnan. in contra depositiones lestinra .|uralorum eorum sini-
aliqua parochiali ecclesia divina officia celebrentur; plici non est assertioni credendum., discretioui
el idem episcopusqttadam vidua publice in mensa, vestrospcr aposlolicascripta mandamus, quaienus
cl indomo , sicut et nolorium, abutalur , licet eani in eodem negotio, si res ila se iiabet,'_"ecundumat-
ad tuam inslantiam abjuravit, unde manifestepcr- tcslationes receptas, ratione prsevia, appellatione
jtirium dicitur incurrisse, et alias lam in cxsecu- posiposiia, procedalis. Nullis liueris, elc Quodsi
lione, sui ordinis, quam inaliissit adeo dissolutus, non omnes . . . duo vestrum, etc
quod ex hoctotadicecesis, maxime in spirilualibus, DatumLalerani, n Kalendas Junii.
grave sustinet delrimenium , el non solum per Ebre- D LXXXVI.
dimensera provincianf, sed per alias remotiores PRlOIU, ET MONACHIS_ SANCTl ANDRE(E DEARCE(256).
merilo,suseconversationisestejus infamia divulgala, Recipil eos sub prgleclione,el enurneranturbona ad
iia ut alj omnibus repuieuir episcopalisopprobrium ipsos spectantia.
dignilalis. Quoniamigilur putridi dentes excutiendi (Lalerani, vu Kal. Junii.)
sunt de faucibus ecclesioe, discrelioni vestrse per Solet annuere, elc, usque assensu. Monaste-
aposlolicascripla mandamus, et in virlute obedien- rium Sancli Andrese,in quo divinoeslis oJjsequio
lise- dislrlcle prsecipimus, qualenus super liis et niancipali, cumomnibns quse in praeseniiarumjusle
n (254) Maurelliumanno 1189, mox et immedjate (256) S. Andrew de Arce : Iegendum fqrsan de
Guillelmuml, anno 1215, episcoposSenccenses riie- Ardes, vel in Arde, prout scribilur in charta qua
morant auciores supra laudati, ibid. col. 1252, de abbas et cqnvenlus S. Marisede Lonleya Cenoma-
cscieristacent. nen. cellani seu prioralura S. AndreaeenleArde,
(255) ImperfeclaprseposiiorumecclesiaeVencieiisis in Ultonia, ad ipsos pertinehtem, Ricardo, archie-
series, apttd auclores ssepius laudatos, (ibid. col. piscopoArmachano, eoneedunt,Monaslic.Anglican,
1232)nullumanteD. qitcm sub annoi239 collocant, l. II, p. 1019. Yide infra episl. 88
pi'j.posiufm Yenciensemexhibet.
m- PONTIFICATUSANNO VII,CHRISTI 1204. 570
el canonice possidel, aut in futurumjustis mddis,etc _A- .LXXXVHL-
usqite suseipimus.~-Sp'eciaiile"rauieni' eeclesiam de . . . PBIORIJET HONACHIS M0NASTER1I' SAKCTI-ANBRC^H
Vuciiemackargi,ecclesiam de Archien, ecclesiamde DE STOKES (259).
Donanacbti, ecclesiamSancti Aridrecede Diiero, ec- De argumento simili.
clesiamSaiicti Nicolai in arce, ecclesiafftde Kilkoi- (Laterani. iu-Id. Junii.j,
kernau,eeclesiamdeKilbracli,ecclesiariiSaricti Gor- Justis petentium, elo..,usque assensu. Personas
- cani, ecclesiam de Slakerole et ecelesiam de Erde- veslras, cum oninibusijonisquse in prsesenliarum,
racheih,"el omhes eeclesias ei.ecclcsiaslicabeneficia eic. usque suscipimus. Specialiter autem ecclesiam
iotius dbiiiiniciJbannis de Curcei, a'baqua de Dale- de Wotene [fors,- Wylonse], ecclesiam de Lul-
- nard usque ad aquanr de Keflingford,excepia eccle- linsloke \al. Luliingsloke],^ecclesiam.de Hoilefort
sia caslelli deMaicone,perdicecesanosepisc6posproi et ecclesiam de -Hicliest.oche,cum onniibus perli-
priis mbnachoruriiusibus deputata, sicttt in ipsd- nentiis suis; duaspartes decimaedeCorniton. to-
rum episcoporum authenticis corilineiur, ci ca iam decimamunius faldoe de Cumba;" duasparles
juste et pacificepossidelis, vobis, etpervhsmo- decimoe de Wileton. duas partes decimsede Lul-
nasterio veslro auctorilaie aposlolica confirmamus, linstoke; jus quod habetis in cappellania castelli de
et praesenfisscrlpti palrocinio coriimunimus. Nulli Stokes; in lerrilorio ejiisdern "caslelli,unam liidam
ergo . . . Jianc pagiuaiii nostrae proiectionis et terrse ; terram de Tinelande; unum feilingum ier-
ebnfirmationis, etc.Si quisaiiterii, etc ras, unara acram, prati,. dimidiam virgalam .de-
P"atura-La.ierarii,vu KalendasJuuii. Brechei [al. Breche], et molendinum novum; m-
Lxxxvii. Walliisj jus patronalus ecclesise de Traigru [ al.
. . ; PRlORIEfHONACmSj-EFOLIiESTAN (257). Tregru]; in Hiberriia apud Wolloniam, omnes ec-
De argumenlo shnili. clesias' ei ecclesiasiica beneficia tolius dominici
. ' (Laieraiii, vii Kal. Junii. - Joanuis de Curci (240), ab aqua de Dalnart [a/.Dar-
Soletannuere^eic!, iis^iie asserisu. Monasierium nartjusqueadaquam de Kerlingfoii[a/. Carlingford]^
de FdiJ_estan.in quo diyino esiis obsequio iiianci- exceplo'caslelio de Maincove; decem carrucatas
pati, cuni omnibus quae inprsesetiliafum j'usle et lerrte in Arte [al. .de 1'Arl], in . terra scilicet Mac-
canonice possidet,etc, nsque suscipJnn.s. Speciaili- collokan [al. Maccoloqua];"•in Dalboing. in Hailo
ter auteiii ecclesiafride Kariekinge(258),- ecclesiani scilicet, villam et ecclesiam de Arderashac, cum
de AukeJiam (258), niedielalem" decitnalionum dc perlinentiis suis,' ei decem carrucatas lerrse, in
"Ni-svetoii(258), decimas de ieierlingham [al. Sler- C I Kinelmolan,tres carrucatas ierra;, sicut. ea omnia
de Waleton. [al. Waltbti],de Norlhewode _justeet pacifice possidelis, voliis, el, per vos, mo-
• lingham},
et de Standene, • et lefliam partem decimalionum naslerio vestro, et auctorilale aposlolica confirma-
de Fliele,- sicul eas j'usle ac pacifiee possidetis, mus, etpreesentis scripti patrocinio communimns.
vobis, et per -vos monaslerio veslro.-.aucloritate Nulli ergo omriino hominum . . . paginam nostise.
apostOlieaconfirmariius, etc. Nulli ergo . . . pagi- prolectionis et confirmationis, etc. Si quis, etc-
narii nosirse preiectionis et "cprifirmatioriis,etc. Si Dalum Lalerani; mldtis Jtinii.
" - . LXXXIX.
«jiiisautem, elc.' _
Daltim Laier.ams.viiKaleridasJtitiii, ABBATI DESALEM (241).
De absolulioneepiscopi-Gonstantiensis.
(Lalerani, xvu _Kal. Julii.)
Sicut noslrisest auribus"iniimaturii",eisi,in'...-..
Consianliensem (242) episcopum fuerit excommu-
'
-. (257) Foll_eslanenseccenobium, in agro Catitian'6, hiarieri. et una' cum supradiclo cceriobiosiippresstini
fundaveriml Nigellusde Munevilla-curii uxofe sua D j fuit. Vide Monasiic Anglic. lom. I, pag. 577.
Lmriia, in honoreet dmore Dei, ei saiiclmMdriw, ei - (240) Cliaria, qua Joanries -de.C.urceio.beneficia
idnclw Eanswyilim,et"ecclesiaaB. Mariaede Lonlcyo hic niemofata ecelesioeS. Aifdreocde Stokes corice-
Cceriomaii.cni lune'temporisprseerat Ranulplius' dii, babeiur in Monaslic. Anglican. loin. Il,pag..
alibas, addicturii"et . donalum' voluerunt, anrio Do- 1019. Sed, quod miramur. istius opefis aticiores
minicselncarnationis 1095.- Vide Motiastic.Anglic. insirumentun. iilud, noii veiut-ad ecclesiara S. Aft-
iom. I, pag. 560. Coenobium idem, cumaliis prio- dresede Slokes, iri agro Devbniensiin Anglia, "setl-
ralibus alienigenis, Leicestrehsi Parliamenlo sup- velut ad ecclesiam' S. Andreae de Afdes (de qua
pressum ftiil, anno Henrici -regis quiiiti secuudo, siinra, in epislola86),-in Hibernia sitamperlinens,
J. C. 1414. r«ferunt. "_
(258) Ecclesise. islse nusquam "nominanlur in (241)Lib. v.epist. 99, npt. -
charta fiindalionis, nec iri cliarla cofififn.alioriis (242) Gonferendaomnino lisec epislola, curii'his"
quam emisil' Witlelmus de Abrincis, doriiiriusde qnse apud fauctores jiovseGailise,toni. V, col QI5,-.
Folkestan, unus e JNigelliUe"Munevilla successori- - referuritur de -Dielhejmode Cleggoia, al. de Wreis-
bus. Videibid. .. - __' .. - . seiiburg et de Crenkingeh.H.uncetenim proesulem,,
(259) Legendura de, Stokecursy.- Prioraius S.^ quem, ex -Augise-divitis abbate, Conslaiitiehsein.
-^Andresede Slokecursy, in agro Devoniensi, sicul, episcopum ab anrio 1191"vel1192, ex insirumeniis .
et- ccenobiiimFolckestanense, dequo sifpra. olim agnoscurit,episcopalum€oristaiiiicnsem.m«j(>tfl citnL
'
speclaJjatadabbatiam B. Marioede Lonleyo Oeno- laude per 15 annos rexisse dicimt. .
*
571 JNNOCENTH III PP. REGESTORUM" LfB VH. £72
nicationis sententia promulgata, id lauien ad ejus A Sancti Vilalis presbylerttm cardrnalem, dedimus
audietitiam non pervenil priusquam.... Bamber- audilorem, in cujus p.sesenlia Ires ilii dicehanl ele-
gensis (245) episcopus, cui fuerat apud sedem apo- etionem [illam debere cassari, quianec-episeopus,
stolicam obj'ectum qtiod ab ipso [excommunicalo nec archiepiscopus supradictus de concessioneLa-
(Jiaconatus ordinem suseepisset, ad propria re- teranensis concilii polueral^ praefaiam ecclesiaui
mearet. Qtiia ivero reconciliari desiderat eeclesia- ordinare, cum ulerque cirea tempus eis indultum a
slicse unitati, et absolutionis sibi "postukl bene- canone in ordinalioue illa uegligens fuerlt, et re-
ficium- exhiberi, discretioni vestroeper opostolica Biissus. Pars vero aliera dicebat econlra, quod,
seripla maridamtis,_quatenus, ab eo publice jura- licel institulio episcopi non valerel, archiepiscopi
toria cautione recepla, quod mandaiis noslrls parcat tamen ordinalio dejure valebat, quia ei tempus iu-
super eo, pro quo esl excommuiiicationis vinculo dullum a canone, nisi a tempore, quo illi decfa-
innodatns, ei, auciorilale noslra, juxta formam ralum fuerat non currebat, ad quod probandum in-
ecclesise, berieficiumabsolutionis impendas, et pro- ducebat-multiplices rationes. His autem ulrinque
cessum tuum cum litieris ejus patenlibus nobis propositis, [tandem utraque pars concordtter est
infra duos menses eures fideliter intimare. confessa, quod in pr33dictaecclesk -aon erant di-
Dalum Lalerani, xvii KalendasJulii. ^ slinctas prsebendse,nec canonicorum nmnerus erat
XC (244). certus. Nos igitur, his^et aliis, quoyfuerunl uiritiqvte
EPISCOPO (245), ET ARCHIDIACONO PAPIENSIBUS. proposua, diligenteraudilh (252), inteJIex.mus,cvl
Super - collalione prmbendarum quarumdam in denter, slatutum Lalerauensis concilii de benefieiis
ecclesiaAstensi. ultra sex menses vacanlibus, locum in hoc arllculo
(Laterani, xvu Kal. Mii.) nulklenus habuisse, cum, etsi forsan Aslensis ec-
Ex parle Astensis ecclesioefuit nostris auribus clesia canonicorumpalerelur defeclum, nutlwlamers
iniimalum, quod, cum quoedamprsebendoein ipsa in ea prmbendwvacabant, cum in illa nec sinl dhtin-
per qualuor annos et iampliusvacavissent, venera- Ctw pmbendw, nei canonicorum tiumerus diffini-
bilis, frater noster (246), Aslensis episcopus (247), t.us(25.5)..Unde, inslilutio per episcopum el archi-
c-anonicossuos monuit diligenler, ul ecclesiamordi- episcbpum facla occasione concilii memorali, ca-
narent; quibus non admitlenisbusmonilionemipsius, rere debebat. robore firmitaiis. Quia tamen 10«
tpiscopus quosdam in ecclesia tpsa (248) instiluit, tum capilulum, tribus lantv.pi(254) excepli., prsedi-
eredens hoc sibi .ex concilio Lateranensi licere. clorum receplionem.approbutetaffeclat, nec ab illis
Insliluti atitem senlienles non esse firmam inslitu- tribus aiiqttid rationabile contra ipsos.objeclum est
p.
tionem luijusmodi, ad venerabilem fratrem nu- ct ostensum, 4hcretioni vestrw, per apostolica,
strum (249), Mediolanensem-arcliiepiscopum (250), scripia niandamus, quatenus, inquhita diligentius
recurreruiit, qui eosdem in canonieos Astensis vcritaie, si Aslen. ecclesisesuppeinni faeullates, sc-
eccrcsiseordinavil, et in corporalem proshendarum cundum consuetudliiem hactenus observatam, prae-
possessionem induxit, capittilo ejusdem ecclcsioe diclos clericos,, subluto cujuslibel contradictionisel
prsebenle consensum, tribus lantum cxcepiis, appellationis.obst.aculo, pro canpnicis facialis ha-
quibus conlra institutionem illam proponere in prse- beri;] conlradiclores, elc. Quod si ijQrianibo, .eic
sentia nostra voleulibus, et parti ecclesiaeipsam de- Tu, fraler episcope, etc
fensare paratse, dilectum filium G. (251) littili Datum Lalerani, xvnKalendas Julir.
(245) Posl Conradum, in Bambergensem episco- (247) Defunclo, circa annum U9S, Nazario IT,
pum electum anno 1202, et sequenli statim ab ele- Bonifacius,monachusantea S. Bcnedicli, factus est
ction.edie mortuum, Eckemberlus, sive Erimbertus, episcopus Astensis. Cum plura loca ac jufa suse
Stepbani, Ungarorum regis, fraler.-filius Bertlioldi, ecclesiaein grave ejus praejudiciumalienasset, re ad
Meravia?,duois, buic ecclesiasproefuil laudabiliier lnnocentium PP. 111delata, ipse volens nolensve
52 annis. Bellum gessil contra Bernardum, Carin- episcopalui cessit, anno 1205 (vcl polins 1206), ul -
thioeducem, cujus diliones vastans captusesi, ceriis D palelexejusdein Inuoceniii episloklibri oetavi 2C0,
aulempaeisconditionibusdimissus. Obiitanno 1255. quam suo loco exhibebimus. UGBEL.llal. saer.
Buceli.n., German. sacr, tom, I, part. u, pag. 24. t. IV, col. 552.
(2.4)-Reperilur, sed mtitila, inter Decretales, Decretales ibidem legunl pro in eccl. ipsa^
lib. ni, lit. 8, De coneessioneprwbendw etecciesice et (248) infra scientespro seniientes.
non vacantis, cap. 10. Quseillic leguntur, hic uneis
inclusa sunl; varise lectiones dantur, (249) Desiint hsec- iu Decretal., et infra qui se
pro quibus, el hujusmodi opponere-curaverunt ora
(245) Erat is Bernardus, cognominattis apud - - _
Pancirolum aliosque mullos, Circa, apud Ughellum, illam prop.
Batbus; qui, ex prseposito Papiensr, elcctus fuit (250)Lib.-ui, epist., not.
opiscopsisFaventinus,anno eirciler 1192, dcinde ad (251) Lib. v, epist. 60, noi.
Papiensem sedem transktus veisus anntim. 1198, (252 Desunths.c in Decretallbus, ul infra cum, et
(vid. epistokm libri primi 524) obiit cuin saiicti-
latis odore anno 1215. Dccrclalisiartim princeps- et "verbanullm... diffmitus.
antesignanus fuit Bernardus, de quo vide Milla- debebat. (255) Decretal. legunt vet, el infra debet pro
relliim, De litleralura Favemina, col..22. Videeiiam
UGHELLUJI, Ilal. sacr. loin. I, parl. "sigri.* col 51. (254) Hanc vocem Decrelal. oniitiunl, ut liifr-a
(246)' llscc Decrclales omilttinl, et quo. se- verba cursivo characlere ' distincta._Pro
- ' '
suppetutit
cjiutnlur,canoxiicos,etc. legtint suppelan.l
" CHRiSTl 123L 574 =
573 P0NTIF1CATU5AM0.VII,
' - - "
- XCI. A" naiionh prOptcr~ni:plias; ab ipso sibi assigiuittt'
' -.-
ABBATI ET CONVENTUI CAS-EBEl. fuerant.'.- '
. , xu Kal. Julii.)
3V.j-.i7.Hjn pereniploriumassignatad respondendutn- - Cum olim(Laicrani,
stiper faclo Monlispelosi(255). ad nosirain' audientiam pervemsset,
(Laterani, xv Kal. Julii.) quod rex Legiorieusis, qui a nata charissimi in
Crave gerimus el Indigtium-, quod cum vos super XJhristoftlii regis Portugalensis "illustrls, quam
facto Montispilosi duxeiimus peremptorio edicto incesuiose duxerat, fuerat separatus, filiam charis-
Casleliseregis illu-
"citandosiad noslram venire praeseriliamnbiuis.lis, siini in Chrislo filii. nostri....;
slbi "proesumpse.at
quasdam lantum excusationes prselendenles per slris.-nepiem .videlicel propriam,
litteras vestras, quod ad praesens' ad nos non po- copHlare;"dileetumJiIium-,_fratrem Rainerium, in
teratis accessum haljere, quiamesses habehalispne Hispaniam duximus destinandum, ut, jiixlaverbiim
sol-
inanibus, et-inlemperiem aeris limebalis; unde, ~ propheiicnm, solverel coliigationes impietatis,
iios rogabalis supplicitcr,' ut a facta cilalione verei fasciculos ueprimentes (258). Ipse-igitur, in-
vohis parcere dignaremur ad prsesens. Uiiaiu igiuir gressus Uispanlam", regerii Legionensem seinel e-t
ilkrum excusatioiuim frivolam repuiantes, aliam - iterum ex par.te noslra commonuil-, ul a lamde-
de gratia duximus"adraittendam, ut,- nisi veneritis 1 testanda"et hefanda copula resiliret,-universis obli-
inter.my post fervoremsallem seslalis, in feslo gationibus diss_olutis,quse fuerant pro ipsa copula
SanelLMichaelisproximo venturo,- quod vobis pro consummanda contracioe.-Verum/cumapud euni
sibi et
peremptofio assignamus', ad noslram venire prae- nihil penitus profecisset,~ nec rexipsedie
seiitiain sine diktione ae excusatione aliqua non ' loco pfaefixo ejtts se. conspectui praeseiitassetujtra
lardetis, "aut pro vobis uiiltatis idoneos responsales. termihum eiiamexspectalus, ipse, jtixta formam
- Alioquin, pro certonoverilis.quod nos extunc. in mandati noslri .procedens, in regeni excommuni-
interdicli scnlenlias
ipso .negoilp,cum ipsumamplius prolekri nolimus, cationis," et in regnum' ejus
vobis absentibus, nec super lioc requisitis, de proinulgavit. In. regem \er.o Caslelloe, ac lefrara*
"
cauero procedemusi •_ - ipsius,_<:umse mandatis ejus exponeret; el filiam
TJaium'Lalerani, xv KaleridasJulii. suam. si sibi,-redderetiir, se assereret recepturum,
nqn%duxjl aliqualenus procedendum. .Postmodum
_ . XCII. auleiii, rex jpse CasleHse,per ie, frafer Toletane,
..... J_RCHIEPISCOPO (256), ET SANCT.E
FR-E.POSITO • ac venerabilem fratrem nostrum ....... episcopum
HARMB DEALBARlO, JANUENSlBUS. Palentinum", ei rex Legionerisis, pei' venerabilem
Cl S. suoceram N..de Camilla,' malritndnium generi 4 fratrem nostrum ..... Zamorensem episcopum, no-
sui accusanlem, compcscant. bis Iiumililer supplicarunl,. ut dignaremur. super
- - "(Laterani, xvu Kal.Julii.) - hujusmodi copula_dispeus.are. Sed,.cum-iri hac pe-
"
SignificanteN. de Camilk, cive, Januensi, nosiro lilione fuissenl passi Tepulsam,-postulaslis a nobis,
est aposloktuideclaraium, quod,-cum ipse J. mu- ul relaxaremus salteni senlentiara inlerdicli, cum
-lierem,duxissel legitime in uxorem, S. maler.mu- ex eo_toii regno perieulum imfhineret. Nos igitttr,
lieris ipsitis, nisa est malrimoniurii accusare, ui ab •probare volentesspirilus si esseht ex Deo, et utruiu
eopecunlam extorqueret, et~, licet inieliectui suo ex hoc _sperata et a vobis propositautilitas prove».
prava non possint opera respondcre, nihiloiniiius- nirel, relaxavimus, non ex lolo nec pcrpeltio, se.l
tahieii vull JiaLere pecuniam , ul a "matrimonii -inuna parte solummodo etad teinpus, quandiu
ejusdem de csetero aceusatione desistal. Cum igitur scilicel expediret et placilum nobis essel, "senteu-
non sit malitiis homirium indulgendtim, discrelioni liamiriterdicli;" sic videlicel,' u.l in regno- ipso di-
vestrse per aposlolicascripta mandariuis, qualenus, yina celebrarentur officia, sed decedenlium corpora
si verum est quod proponilur, praedictam muliercm non traderenlur .eccl.esiaslie_Bsepulturte, clericis
ab.accusalione ipsins malrimoriii repellentes, eidem , dunlaxat excepiis, quibus-de. gralia concessimus
supcr hoc silenlium imponatis. Tesles, etc. Quod speciali ut possent in ecclesiastico"caimeierio" ui-
si non omnes.etc Tu,- frater archiepiscope, cum inulari^solita.lamen solemnitateeessanie. Ne-vcro
conim altero, elc. - remittere pceriam, sed cqmmutare potius videre-
Dafum Lalerani, xvn Kalendas Julii. mur, dictum regem-L.egioriensem-,et meinoralam
' ' -
, . XCIII <257). - filiam regis Castellae, ac bnines principales eorum
...... COHPOSTELLANOj ET TOLETANO ARCKIEPISCOPISconsiliarios"et fauldres, vinculo excommunicalionis
•,.-.... TJRASONENSI, ET ...... E?l- astrihxi.mus, et, acl quanicunque civilalem,_yjllatn
COLIMBRIENSI
SCOPIS. . _ vel oppjdum devenirent, divina i_neis, illis prjBseii-v
Ut iiatam regis Castella;inducant ad reslituenda regi li.hus, vetriimus officia celebrari. Quia vero castra
Legionensioppida,quw, sivedolis tilulo, sivedo- quredam, quse "rexLegionensis filiaj regis-Castellaj,
- num 1204, 70,
{255) Vide epistokm hiijusee lili_'iSeptimi 40.- § lnsuper conferenda epislola iitijusc*.,.
, (25G)Lib..vi, epist.!7ie_ libri
" ^eptimi 67. \ -":"
"(257)-De argum,eiUoisiius- epislolae, vide Gesta (258) Sic in apographo.
iuaocciuji, § J58.Vide. eiiam. Raynaldum,. ad a».
575 LVNOCENTII III PP. REGESTORUMLJB. VII. 376
tradidisse dicebalur in dolem, vel in cionationem.V.et limore ,postposilis, sublato appellationis ohsla-
potius, propter nuptias, ila ul, si eam aljqua occa- culo, in excommunicationisscntentiam reducaiis,
sione rclinquerei, ipsa cederent in jus ejus, vide- eadem sententia ferienles lam palrem et matrem
bantur dissoluiionemhujusmodicomplereplurimum ipsius, regem et reginam Castellae, quam omnes
impedire, cum castra ipsa non tam ob turpem quam qui praesumpserintImpedire quominus maridalum
ob nnlkm causam potius essent data, utpole cum aposlolicum super hoc valeat adimpleri, et ad
manifesle conslaret, quod niatrimoiiium non exi- quemcunquelocum devenerint, eis prsesentibusdi-
sleret inler eos, et ideo nec dos, nec donatio pro- viua probibeatisofficiacelebj-ari.Qnod si non oiniies
pter nupiias, nc Jilise regis Castclloead commodum nolueritis aul poluerilis inleresse ... treS veslruiu
cederet, quod in poenamejiis debebat potitis retor- ea, elc - '
queri, restilui voltiimuscaslra ipsa, el ad id eam Datum Lalerani, xn KalendasJulii. "
per excommunicaiionis senteniiam coarctari, au- XGIV (259).- - "
ctorilate apostoliea decernentes, ul, si proles sus- ARCHiEPISCOPO COMPOSTELLAKO; ZAKOBENSr ,
cepia esset lune lemporis, vel susciperetur in po- ET PALENTlNO EPISCOPJS.
slerum ex lam incesluosa copulata el damnata, Vl regem Legionensemresiphcenlem absohant.
spuria et illegilimapenitus haberelur, qtioein bonis 3 (Lalerani, xm Kal. Julii.)
palernis nulla occasione succedit sectindum Iegi- Cum ejus locum, licel immeriti, teneamus in ter-
limas sanctiones. Cseterum, rex Casiellse,de quo ris, qui non vult morlem peccaloris,. sed ut cdn-
uiiramur non modicum, callide procuravlt, ut to- vertatur, et vivat, et qui eiiam' cum iralus fueris
lum regnum Legionenseproii ex copula lam ince- non obliviscilur misereri, decet nos circa illos mi-
sUiosasuscepioejuraret, unde, nos ei sub divini ju- serieorditer agere qui ad gremium matrisEccIesios '
dieii obtestatione mandaviinus, ut dissolveret pe- humiliier redire desiderant, et de commississaiis-
nilus colligationes iniquilatis istius, ct non solum factionem debitam exhibere. Licei auuein iilu-
reciperel nalam suam, sed etiam revocaret, ut sub- slris rex" Legionensis. graviter suum offenderiE
duclam incesuiosis amplexibus, cui vellel, lantum Crcatorem, ex eo quod nobili nuilieri natss
in Domino,jungerct foedereconjugali; alioquin, in charissimi in Christo filii noslri, illustris-regis Oa-
eum el lerram ipsius, prout videremus expedire, stellae.adhsererepraesumpseralper incestum,ac pro-
procedere curaremus, ei admonilionem nostram pter hoc excommunicalionismeruerit vinculo-ia-
acrior vindicta, quam crederet, sequeretur. Ipse nodari, quia tamen, sicut accepimus, ad cor re-
. autcm, pcr dileclum Glium,magisirum L. nuntium Q diens, ab ea ex tolo recessit, et, de commissis pro-
suum, se nisus est mullipliciter excusare, ne castra mittens satisfactionem debitam exbibei'e, absolu-
prsedicta i-estituere cogerelur, cum non ab eo, sed lionis beneficium humiliter.sibi poslulal indulgeri,
ab ejus filia lenercni.ur. Licet igitur bujusmodi sit ipsius peiilioni misericorditer duximus annuehdum.
copula dissolula, unde tam regem Legionensem Quocirca, fralernilali veslrse per apostolicascripla
-
quam filiam regis Caslellsemandavimus a vincuio mandamus, quatenus ab eo, et principalibus consi-
excoinmunicaiionis absolvi, el regnum ejus a-sen- liariis, el fautoribus ejus, qui eamdem securn pro-
tenlia inlerdicti, iirsestita secundumformam eccle- pler hoc sentenliam subierunt, necnon ei ab illis
sisejuratoria cautione, quod>nostrisdebeant parere qui communicaverunleidem,"publice ae solemniter
mandaiis; ut lamen penitus dissolvatur quidquid j'uxta formam Ecclesioejuratoria cautione recepta,
ob illam incestuosam copukm nequiler fueral col- quod noslris debeanl parere mandatis, aucloritate
ligatum, fraternitali veslraa per apostolica scripta noslra eis absolutionis berieficium impendalis, et.
tnandamus,. et in virtute obedienlisedislricie prse- ktam in regjiuro ipsius rekxelis senlentiam inter--
cipimus, qualeiuis, postquam rex Legionensis-fuerit dicti, injungentes ipsi sub debilo iuranienli, salvis
absolutus, so-pedielamfiliam regis Castellaemonere aliis mandalis nostris, quse sibi duxerimus fa-
«Jiligentiuset inducere proeuretis, praecipienteshoc D cienda,'quodad prsedictamnobilemnulklenusrever--
ei ex parte nostra, sub debilo prsesiitijuramenti, ul latur, nec ilkm recipiat etiam redire volentem.
caslra ipsa, sive in dolem,sive in donationem.pro- Quod si non omries valuefitis, aut volueiitis, etc
pler nuptias, vel quocunquemodopropterluijusmodi Duo veslrum, etc.
copulam data fuerint, ipsi regi Legionensi resli- Dalum Laterani, xni KalcndasJtilii.
Uial, vel sallem, si quid fuit qiiseslionis,assignet XCV (260).
et tradal in manibus veslris; tandiu delinenda, do- GUlDONI , MAGISTRO UOSPITALIS SANCT_E MARIiEIN
necperarbitros eleclos communiter,vel si noluerinl SAXIA KilA.TRlBUS
(261), EJUSftUE TAMPR_ESENTJBUS
vel nequiverinl in arbllros convenirc, per nos me- QUAM FUTBRIS,BEGULAREM VI.TASPROFESSIS, IN
dianle juslitia lerminetur. Quod si mandatis nostris PERPETUUM.
etmonitis vcstrisnolueritobedire, i'psam,omn;gratia Hospitale Sanctw Mariw in Saxia unit cum Monle-
(259) Vide Gesta Innocenlii, et Raynaldum, loc. (261) Conferenda omnino liaecepisiola cum his
cit., ad epislolam 95. ' qtt33iu Historia Occitanim legunttir, tom".111, pag.
-
(260) Laudata apud Ray.naldum,ad amuim 1204, 45 et seqrr, , .
| 77; VideGesta Innocentii, $ 144.
"
577 . - PONTIFICAT-US ANNO-VII, CilRISTl-L20i. - . - 578
, pessutano ScinctiSpinlus, pro salule Romam pon- .r ecclesiaslicis. sacramenlis,ila,- qtrod, de aliishospi-
. lificisel cardinatium; el tnulta privilegia. lalis negotiis, praeier-.coneessionem-magistri, se
{Lalerani, xiv Kal. Julir.) iiullatenus iiitromiitant,' Sed omnia dispositioni ttioe,
"Interopera pielalis,'q_ua_, sectindum Apostolum,- iili magister, efcsUccessorumluorurii.yel eoruiri qui
promisslonem habenl vitae, quae ruinc est, pariter per ie vel ecs ad hoc fueriiit 'depuiati, sine eontra-
et futurae, hqspiialitatem nobis specialiler et-fre- dictione ac murnuiraiione relinqtiant. Cseieruni,
qnenter (Jiviiia Scriptura coirimendat,".utpote quse" quonMm.in hospitali Sancti"Spirilus-diebus nostris
ijla omnia comprehendii, propter qtise -Dominiis-in* _pei*Dei graliam.hospilalitas valde vigei,'illtidisti; ct-
ulilmse discnssionis •' examine remiineraiurum se istud illi decbnsilio fratrumnoslrorura-unimus.ui-et-
bonos,et malos asserit puniturum. Ilaecenim pascil. isfud illitanio "uliliusmiinimcn .impendal, quanlo;
esurientes, sitientes potal.-colligit bospites, nudos vicinius-nobisexistens defensionemnostram illi facl-;
vestil, et non ^oluni infirmos visitat, sed, eorurii in- Jius poterit implorare, iihidqtteisti tanto cdmmoJius
se infirniiiales assumens.,infirmantiiim-curam agil, stibveniatin minislris, ciuanio personas "convefsanies
in carcere posiiis subvenif; -el qtiibus vivis in*ihlir-', in illo ad hospitalilatis stinl officitrmajrtiores; ita
milale communical, partieipat in sepullura defun-' tamen, ul pCr hanc uuioiiem prsedictum Ssneti
ctis. Per hanc <juidam "angelis"receptis hospitio jB Spiritus hospitale"jiirisdiclioni Magalonensis ec-
pkcuerunl,' cum Ahraham et-Loth hbspifalilaii va- clesiseminime subirahatuf,' Hk duntaxat "cotisilttt-'
«.anles-angelosmeruerunl bospiiaii, per quos Abra-" lione servata, qiiarti inter eariiderii Magalonensem
ham jam senex" fuluraj sobolis promissionemac- ecclesiam, et prsediclum Sancli Spirilus hospiiale
ccpit, et Lolh fuit de incendio Sodomoe jiberaltis. : decrevimus observandam'. - - .
Duo quoque discipuli, qui Jesum liospitio coege- Statuiihus insuper ul pnus tanluiu -magister bo-_
Tiint, quein in exposilione ScripUiraenbn noveranl,- spitalibus praeficialuranibobus,.qui utrumqtie visitcl-
in panis fractione novcruiiL Per hanc, superfiusi arintiatim-, et qua; slatuenda:velemen'daiuia.vklerit
divitu_ri,quaecongregata forle servaJ'enlur ad.mor-' siatual el emendet, et transfereiuli.fraires,-ubicuri-'
lem, in necessila.es pauperum erogantur ad vitam. que fuerint, proutmelius videril expedire,; liberam
Per hanc, terrena in cceleslia, et transitoria in habeat facultalem. Qtii si Jorsan apud.iifbem, vel
selerna felici eommercio cominuianliir, dum per ubilibet-cilra montcs, viani fueiit universaecarriis
mahus pauperum.lliesatirizamus ii-lccclis,' ubi nec- ingressus/fralres hospitalisSanctae Mariaein Saxia,
-serugo.Uec linea -demoliurr,-et ubi fures nori-effo-' fratribus hospilalis Sancti Spiritus ejus rion diffe-
diuiitnec ftirajilur, el-facimus nobis de mammona '. rant obilum nuntiare, illique Romam duos»vel tres
iniquitatis amicos, qui, cum delbceriinus, in jpterna^ ile fratribus suis mittanl,' qui' citm frairibus hospi-
tabernacuk nos adniittaiit.-Haecigitiir atlendentcs, lalis SancloBMarisein Saxia' eleclionem celebrent
'
nori solum prouosira, sed •pfa_decessor_iiii:ac- suc-- regularerii. Quod si forsan aptid' Monlem "Pessiik-
cessorum, et fratrum nostrorum, episcopornm, ntim obierit, vcl ubilibel jiltra monies; per- fra-
*
presbylerorum atque diaconorum Romanae Ecclesiae tres" Sancli Spiritus 1'raiiibus Sanctae Maiise-
cardinalium, lamvivorum quam eliam defuncto- ipsius obitus nuntictuf, qui, *utpraedixiinus', duos
rum,s'alute, apnd Sanctam Mariam iii Saxia, locmn Tel trcs de fralribus suis Monterri'Pe'ssukritimtrans-
uliqne satis idoneumadliospilalitatis olficium.exer- inittant.ad electionein regukriteTcelebrahdam. Cae-
cendum eleemosynis EcclesiseRomanse venerabile' lerum , 'cu.iv ecclesla-Sanctse-Mariie iu -Saxia ; et
conslruximus hospitale, in quo fuluris:iemporibus, hqspitaleconslructum ibidem ad-nosnullo perti-
-dante Domino, recipianttir et reficianlur panperes neant mediahle,saIvo quod clericiejusde.il pcclesi»
etinfirmi, ei exhiheanlur alia opera- pietatis; sta- dehentex noslro .niairdalo basilicse priiicipis"apo--
tuenles, ul regukris.ofdo, qui securidum-Deuni e(- stolorum-, in scrulinio, baplismo^ei litariia ,ne dis-
instiUiiiOnemfrairum bospilalis Saiicli Spirilus'in paris condilionis hoJnoprscfefatur eideni, et servus,-
eodenfloco per nos inslitultis esse dig.noseiluivper- ~,:qtiialii domino slet arit cadai,~pr_eponaUir'hos'pitali.
petuis ibidem temporibtis inviokbililer, observeiur : prsedicto,-quod nostrsfetaiitumest jurisdictioni suh-.
lioc lamen adjeclo,- ul in eadem. ecelesia-qiiatuor j'eclum,personam"tuam, J]Ii-magister,-et successo-
_semper-ad ininus" sint elerici, regukin- ejusdem rum tupfuin , a quortimlibet prajlatorum eximinuis
liospitalis professi, qui', ,pro nobis, el prredeccsso- polestale,"ut nullus in le vel eos interdicti vel ex-
rlbus, et fratribusnostris, viyis paritef ac defunctls,- ' comnroniealionis-senteritiam ,-sine utandalo sedis .
specialiler obsecfanles", orfuiia spirituaJia -Iibere aposlolicse, audeat proriiutgare'; -quairi, si aliter
admiriistrenl-,el super bis riullius, nisi Romaiii pon- prolala~fue"rii,decernim.usriori tenere.Licet autenr
tificis, correclioni subjaceant, ad qnem, quoliesex- praedictaTiospitalia uriiamtis , ne tamen htijusmodi,
pedierit, monitione praemissa, cliaritai.iva fial a rinio confusionem inducat, cum,'etsi"unio Deosit
fralribus proelamaiio pr6ptei'_Deum,utipse, eogniia placita , discretiotamen ei nihilominussit accepla,,
veritale/decernat <[uodsuo prudenli consilio duxe- privilegio prseserili statuimus ut fratres, qui colli-
ril_providendum. Ipsi autem, viciu et vesiilucon- gendis eieeraosynispro pauperibus hospitalis Sanctae
-lenli, quem eis secundum eamdein regukmproeci-. -Marisein Saxia fuerinl depulali^ laiitum Ttalia', et
piiuus exhiberi, divinis vaccnt bfllciiSj.ef inlendant Sicilia', et Angiia,'et Bngafia sint corileiHi.Fraires
579 INNOCENTIi-IHPP. REGESTORUM-LIB.YIL 580-
auiem iicspitalis Sancli Spiritus in Mqnte Pessulano A prolientur; quo peraclo, si mores eorum exegerint,
libere in provinciis aliis eleemosynarum siatuant ct ipsi ntiles fiierint ad serviiium hospilalis inventi,
colleclores, ila, (jtiod ulrique suis lermiiiissinl con- professionem facianl regularem. Ad liajc, dislrictius
tenti, nec invadanl alteri terminos aliorum, nec iniiibemtis; ne a te, fili magister, vel successoribus
cleemosynae,quae pro liospitali Sanclse Marias in tuis et fratribiisliospilalium eorumdem exigat ulk
Saxia collectsefuerint, ad hospitale Sancti Spiritus ecclesiaslica, ssecular.sve persona fidejilates , bo--
iransferanlur, nec quse fuerint illi fidelium dsvo- miitia , juramenla , vel securilates reliquas, quaea
lione collatoe,occasionequalibet deferanlur ad istfid. laicis frequentanlur. Postremo, decimas, quascon-
Si qui vero fralrum vestrorum, qui-destinali fuerint silio et assensu episcoporum a clericis, vel Iaicis
ad eleemosynas colligeiidas in quamlibet civitatem, potueritis obtinere, iilasque quas consentieiilibus
caslellum, vel vicum advenerinl, si forle locus ille diceeesanis episcopis et clericis -ad quos pertinent
a divinis fuerit offieiisinierdiclus, pro omnipoienlis acquirelis, auctoritate vobis apostolicaconfirmamus.
Dei reverenlia, in eoruni advenlu jiicundo, semel in - Nulli ergo omniiio hominum Jjfeal prsedieta Ioca...
anno, pulsalis carnpanis, aperiantur ecdesioe, ut salva in umnibus apostolicoesedis auctoritate. De
"
snper eleemosynis acquirendis verbum exhortatio- csetero, stiecessoresnostros oiisecrannis, et obtesta-
nis ad "populumin ecclesia proponalur^ Decernimus " mur in Clifislo Jesu, qui venltirus esljiidicare vivos
insuper ut receptores -fraterriitalum sive collecta- elmortuos, ut Ioca .veslra cum personis, et rcbus-
rtim vestrarum, salvo jure dominornm suorum , in ad hospilalitatis officium deputalis, tanquam spe-
beati Pelri, et noslra prolectione consistant, et clales patroni specialiter foveant, el defendant, qtio-
pace in lenis in quibus fuerint potianltir. Simili niam, elsi cseteris piis locis teneantiir ex apostolicoe
etiam modo sancimus ut qtiicunque in vesira fuerit servitutisofficio providere, htiic tamen Jiospitali,
fraternitale receptns, si lorsan parochiaJis ecclesia, qued de bonis Ecclesise Romauae fundaturaest, et _
cujtts ipse parochianus exstiierit, a divinis-fuerit dotalum, cl-tam noslris quam successorum nostro-
olficiis inlerdicta, eumque mori contigerit, ipsi se- rtim dielnis cr-edimus ampliandum, ciiram debent
pnllura ecclesiastica non negelur, nisi excommuni- iinpendere specklem. Si rjua igiiur... cunciis au-~"
catus, vel nominalim fuerit inlerdiclus. Deciniiis lem cisdem locis , etc.
autem deierris et vineis, qnas ad opus iniirmorum Daium Liuerani, per niannm Joamiis.-sanctoeRo-
et pauperum, propriis manibus, aut sumptibiis coli- maiiaeEcclesiaesubdiaconi cl notarii, xiv Kalendas-
lis.sive de nutrimenlis aninialium, seu defructibtts Julii, indictione ,vu, Incarnationis Doniiuicasanno -
horiorum vestrorum nnllus exigere;.vel extorquere 1204, pontificatus vero domini lunocculii papse liL
-
pra-Stimal. Liceat aulem vobis in domibus-vestris, " anno septimo.
qnas in proeseniiarumliabetis, vcl in fuiurum eiilis - "SCVI. -
hahiluri, ad opus veslrum, et familiaevestrse, nec ...... EPISCOPO-(26ii), ET PR_EPOSITO (265) UTI-
non iniirmorum , et pauperum ibidem nianentium , CENSIBUS. -
oralorium, elccemeieflum, sine impediraenio cuj'us- Lilicras confinnaiionis super adminhtralione quo~-
libet conlradietionis, habere. Chrisma vero... a dioe- rumdam canonicorumNemausens. obieniasirrilal.
- (Laterani, xvti lfaL Julii.)
cesanis episcopis, elc. Alioquin, liceal vobis quem-
cunque malueriiis, ele. Cum autem generale-inter- Ad audienliam nostram, dileclo filio.... prasposito-
dicliuu terrae fueril, liceai in ecclesiis vestris.-elc, Nemausensi(264), significaiite, perveriit qtiod qui-
usque celebrari. Liceal quoque vobis liberaset ab- dam canonici Nemausensis ecclesiai, super dilapl-
sohnas personas e sa.culo fugientes, elc. Prohibe- cktione vel aliis criminibusiiifamaii, a nobis litleras
nms insttpef ut nulli fratrum vesirorum, posl fa- conlirmationis super administralionibus suis obli-
ctain in locis vestris possessionem, fas sil absque - nere laborant, religionisacprofessionissuae condi-
magislri sui liccntiainde discedere, nisi arctioris re- tione supprcssa. Cum igilur regularibus personis
ligionis obtenlu; discedentem vero, elc, Ms^pwe reti- [) iton consueverit apostolica sedes aliqua personaliler
nere. Si qui vero fratrum veslrorum , post factam confirmare, discretioni vestKBper apostolica scripta
professionem, turbatores religionis vestrse,vel inu- niaudaiiius qualenus confirmatiojies, quas ab ipsis
sliies fuerint fortassis invenli, Iiceat libi, fili magi- canonicis, cum regukres existant, iioverftis Utlilcr
l«r, el successoribiis luis, eos, ctim assensu el con- impelralas, aucloritaie noslra .sulfuki, denunlietis
silio sanioris parlis capiiuli, amovere, ipsisque dare irrilas et inaues. Qtiod si non.ainbo... tu, ffaier
Jicentiam ad alium ordinem, ubi secundum Deum cpiscope, elc. - - .
vivere valeant, transeundi, et loco eorum alios su- Dalum Laterani, svn Kalcndas Julii, airao je-
brogandi, qiii unius anni spatio in vestra soeietatc\ ptimo.
' '
(262)..lliicenses infulas gessit Abrardus II, al i tur. Gall. Chrht. ioc. cit. coi. 6i8,
anr.o 1205 usque ad aiinum 1207 Gail. Chrisl. , (284-) Eral-is-verisiniililer Froiardus, quem
lom. VI, col. 625. Vide etiam,Hisior. Occiian.., anno 1199 memorant auclores novaj GalliaeChri-
lom. IH, pag. 121. slianas , ibid. col. 466. Suec-vssorejus, Guillelmna
(265) Rernardus, pwposiltisUticensis.iiolus esil' de Casulis, "nonnisi ' anno 1233 in instrumeiuis oc-=.
ju instrumentjs anno 1205. Sed anno 1205 occurri currit. Ibid '.
ASlericus, qui et Albricius et Alancus «/_ nomina-
581 PONTIFICATUSrANNOVII CHRISTI 1204. 5S2
XCVIL . . . A .- ' _ XCY5II. "
-. EPISCOPO (265), ETCAPITELO LAUDCNENS1BUS. CAPITULO VICENTINO." ~ '
Vl admitlant ad saccrdolalem prwbendam-persondm
illam quamHubalduSjSitbdiaconus, ecciesiwLan- Prwposiluram.Vicenlinam Nicolao-, subdiaconosuc,
iicloriUiteaposioticaconfert.
dunensiscanonicus, dttxerit nominundamtempore - '
, - (Lalerani, vni-_Kal. Jtilii.) ,-
vacationis',~proplerpoiesiaiem ipsi ab ephcopo da-
lam. -.--_-', :De sirigiiloruni provisione sollicili, circa illos
'- (Lalerani, x Kal. Julii.)" henedictionis aposlolicae rorem djifusius instillare
Constitulusin prsescnlia'nostra dilectus filius Hu- debemus, in quibus dulciquadam misltira bonojuui
Jjaldus, subdiaconiisnosier, eeclesioeyeslra. eano- scientia et honestas sociali-fcedere conjun^unlur.
iiicus, Jiobis -humililer-iiilirnaYil quod tu , Jfater Talcs-enim,' qui "scientia-condunt lionesiaiem, et
episcope, potestatem ipsi dedisti sacerdotalem con- scienliamhonestale decorant.taiiio dehcnt ad ec- -
ferendipraebendam, quseprimo in-vestra essel ec- clesiastica beneficia faciliuspromoveii, quanto per
clcsiayaca!ura",et lionaememoriseW. (266). Remen- prpvisionem- talinm, non minus Ecclesiarum, in
. sis" arciiiepiscopiis, tunc "apostoliccesedis legatus, qiiilnis recepti fuerinl, qtiahi ipsorum utiJiias pro:
vabis.filii capiiuliim,auc-toriiatenostra "districlepr;e- curalur. Sane, cum prseposifura ecclesiae yestroe,
cepil,"sicttl p.er iilleras^uas ad vos directas apparet, B slcut nuper uoslris auribus est relatum, landiu va-
-ruuaecoram riobisIeetsefuerttnt, uf, cum sacerddialis cavisset, quod j'uxta Lateranensis statula cqncilii,
pra.benda in ecclesiavestra vacaret, personam iliam, adnosejus esset donatio Jevoluta, de nostro vo--
- CJI prafalus subdiaconus vellel illam
conferre, re- , lentes vobis gratiam facere specialem , proposuera-
<ij)erelis ad -eam sine allerius inlerposilione per- mus vos lil.cris commonere, ac commoiiendi>prce-
£o_ise.,et eamdem.per.sonani curaretis^de illa sine cipere, utipsam diiecto -iilio Nicolao., subdiacoria
difSculla.te qualibet investire. Asseruit elkm. idem nostro quem su;e devotionis intuitu , quam ad nos
Si&diaconus quod, ciim essetad sedem aposlolicam et Romanam Ecclesiam haberedignoscitur, chartiju
- ac-eessurus,Ipse praecavensappellavit, ne iti, frater habemus pariter et acceptum, prsescrtim cum ;
episcope, si forle" iniefim aliquam sacerdotalem • multi veslrum in eum, sicul nobisjnlimalum fuerat,
eontingerel vacafetpr_cb_endarii,=eam ullieonferres, consentirenl, pro revercnlia beati Petriet, riostra,"
nec.vos, fil.ii, capititlum, reciperctis aliquem prse- sublalo cujuslihet contradictionis obsiaculo, confer-
sentatum ad illanf, nisi qucm duxerit prsefalus sifbr retis, de nostro -A'o'bisgratiaiu comparantes. Cum-
diaconus prsesenlandum. Quocifca, discretionfve- que super -lioc lilier_e conscriptse fuissent, elin
stroe-per apostolica scripta mandamus qualenus- audientia publice:reciiala_... clericus superyenit;
personam illam, cui memoralus subdiaconussacer- , el.ex pai-te vestra, filii archidiacoiie/Al. de Bra-
doialem praebendam, cumcoiitigerit illain vacare," ganliis, Gabriel Pizo, Clari, el A. presbyler, liite-
duxenl canonice -conferendam,,sine contradiclione •ras exbibuit contirientes _nos quibusdam- yestris
qualibetadmitfelis, tibi,frater episcope, firmitcr fratribus pfascepisse,quod eunidemN. sibi praeficoie
inhibentes ne inlerim, aliquaiu sacerdoialem prsc- - iirprsRposilum interidereiit, licet nulla:in Ecciesia
beudam alicuieonlraformam concessionis luse eon- veslra vacaret dignitas, vel proebenda, prseterquam
"ferre prsesumas.Alioquin, noveritis nos dilectis fi- unius canonici simplicis, qtii hoc arinofueraf viam
liis.-i.zcancellario, el Ilelvin et Adae, caiionicis Pa- uniYersaecarnis ingressus. Hoc eliani praedictaelitte-
risienslbus, in niandaiis dedisse ul vos.ad lioc pcr- raa continebant quod pra.posilura", nec dignitas/
censuram ecclesiasticam, appellationeremola, com- nee persoriatus 1'ucratin Ecclesia Vicenlina, sed a;!-"
pellani, in irnuim reducenlcs, si quld, post appel- minislfalio qusedaUrsimplex, quoe inter.dum cleri-.
latidneni a prajfato subdiaeono ad nos legitimc in- -cis, interditm Laicis confefri juxta canonicorum
_Xerpositam,conira concessionemsibi factaiu de sa- - arhiuium consuevil. Novissime vero, cum hujus-"
r.erdoiali praebenda noverint.attentalum. Quiavero modi adininistralionis officium fuisset olim magi-
eoncessiones hujusmodi, si ad consequeniiam tra-- j) stfo Guidoni commissum, quia prudenter injunc.iain
-herentur, fieri • possenl in fraudem cahoniceesan- sibi sol.Iicitudinem_exercebat,non prius fuil eodem
clionis_,-perquam proliibenrurecclesiastica beuefi- officio quam vita privatus, ncc ante. cessit admini-
cia concedi, sive" promitti ,.anleqiiam;vaceut, iio- strationi hujusmodi, quam decessil. X_aelerum,cum
ltimus quod hujus' occasione mandati, quod gratiam. idem P. ex parte quorumdam veslrum lilteras jjro- _
coniinet personalem, .fraudem-adhibere volentibus curatorias.exhiberet, per dileclum filium , II. (267)
" licentia " ~ - Sancti Theodori diaconum-cardinalem,
concedatur. -'"-"'__ quem ei -
DalujriLaterani, x Kal. Julii, annoseptinio". - concessiraus audilorem ,. inlelleximus .quse propo-
nere voliiit, el quae prsedictai litlerae .coulinebant.
Auendenles igitur, quod non minof esl auctoritas
" noslra
quam veslra in gratia facienda, gratiam,
(265) Lauduni, luric temporis , scdebat Reginal- tom. lX,col.556. "-
dus 1 (eogiiomineSurdelle), qiiem htiic_Ecclesi;e, ' - '
Lib. 11.
ab anno"1201-usque!ad anmim'1210 prccfuisse, e"x _(266) ui.epist.
(267) Lib. ui ,-episi. 45, no{.
ijiStriuiiQntis-- habeuuis, - Gatl.
compertum Cb.ns,(.
' i SS4
583. INNOCENTIIIILPP. REGESTORUMLIB_VIL. ,
qtiam vos""praedictomagistro fecistis, eidem sitbdia- Ariales Aquilegensis ecck_.tE, ad nostram prsesen-
cono facienles.-adminislraiionis officium, quod liam deslinarurit. Nos auiem, licet nobis de' pru--
idsm magister habuil in ecclesia Vicentina, ipsi dentia tua et lioneslaie-conslarel, qula lamen de-
commiltiraus, quandiu vixerit, et bene adminislra- proposito non constabat, non poluimus, sicut nec
verit delinendiiin. Si vero, quod absit! inventus debuimus , posluJationem liujusmodiabsolule prpli-
fueril prodigus-dispensator, nec pfudentef dfficium rius ajjprobare, ne in honoris tui i-edundaret dispen-
stium fuerit exseculus, ad querimoniam vestram, dium, potius quam augmentum. Sane, cum Pata—
iiifjuisila supefhoc et cognila' veritale, ipsum-ab vieiisi ^EccIesise,spoiisoetuoe, spiritualis conjugib
eoilem officio,jtixta suortim exigenliam meritorum, vinculo sis astfictus, hon possis alii nubere seeun-
curabimus amovere. Monemus igitur dis.cretionem dumcanonicassanciiones, nisipriusa legeprioris,.
vestram et exhorianiur altenlius, etper aposiolica elpriofi ligaraine solvereris; unde, siprius spiri-
scripia mandamus atque prajcipimns, qualenus non tuale conjugium, quod inler le ac Paiaviensefti Ec-
impediaiis, quominus commissumsibi a nobis offi- . clesiani, faciente Domino,intervenit, nosejus Vica-
ciuni laudabilifer exsequalur, seituri nos dileclis i'ii sblYefenius, quam nobis constarei, utrum in
filiis, Bono Joanni, Sancise MariaeVercellensis, et AcjuilegeriseraEcclesiani consentires, el lu, soluto
-TisoniTarvisino, subdiaconis rioslris, el Dionysio, 1©hujusniodi vinculo, noirpalereris ad Aqiuiegeiisem
PaduanV, canonicis, pTsecipiendo maridasse, nt in riietropolimte traiisferri,sic admitteres aiteram, qtiod
corpofalem ejus possessionem inducant, el aucto- reliquahi non haberes, et in Jionoris"ttii vergeret
ritate nostra lueanlur inductum, contradiclores per detriitieiituni, quod crederettif in augmenluiham-
censuram ecclesiaslicam, appellatione postposita,. pliofis honoris el oneris procufaium. Voleiilesigitur
-
compescenles. AquilegerisiEcclesise, quse filia est sedis aposioiicoe
Datuni Lat'era'ui4 vm -KalendasJulii. specialis, sine Pataviensis Ecclesiaeeohsulefe lae-
Scriptum esl illis super hoc. -sioue, et. iuse nihilomimis Iionestati deferre, frater-
XCIX (208). nilatem iuarii uionemus, el exhorlamur aiteiilius, et
... PATAVIENSI EPISCOPO (269). per aposlolica tibi scripta maiidamusqualeiius, di-
Facultdlem ipsi tribuit, cuinelecliis fuisset iii Aquile- ligenter utriusque statu pensalo, sl alisque defri—
gensempatridrcham, _«oarbitrio, veldd hldm me- isieiiio Paiavierisis Ecclesiai Aquilegensi melropoli'
iropolim transeundi, vel in Pataviensi sede renla- . le cfedideris
nendi. profulurtim, faclss de (e posluialioni
(Lalerani, vm Julii.), rion dieras, infra octo' dies postquam requisifus
Cum bonoememorioeP. Aquilegensis patriarclia, < fueris, coiisenlire. Alioquin, si altera juvari nequi-
nupef, sicui Dominopkcuil.viam fueril universoe vjjrit absque alterius lsesione,.tuiiusesl juvare rieu-
carnis ingressus, canonici Aquilegeiisis' Ecclesi*, tram, quam alleram Joedere, sicut novimuSte le-
convententes inunum, assentientibus nobilibus, et gisse. Ne aulem AqniJegensisEcclesia, pro te deriuo
liiinislcrialibus. in le posiulandum a nobis unani- postulando, ad sedem ajjostolieam rursum laborare
nulercouvcnerunl, el ad impeirandum posiulationis cogatur, venerabili fratri llostro... Salseiuirgensi
tiax apostolicassedisassensum, venerabilemfratrem (27,1)archiepiscopo, et episcopo Gurcensi (272), de-
nostrum... Concordiensem episcopum(270), et di- dimus In mandaiis, ul :si postulalioril hujusniodi
lectos filios, S.magistrum schoiarum, etW. canoni- assensum Uiuinduxeris impeiideiiduih,ipsi aticlori-
"cosAquilegenses,-et quosdam vassallos el rainiste- late noslj'a suffulli a vJnculo,quotibi juiicta fueritl,.
(268)Laudata apud Rayiialdum',"adaft. 120i,~§ 75. patriarchaluiu electo addenda.
(269) Wolfkerus, al. Wallerus , al. Wolberlus, Wolfkei'u'mad patriarchalem AquiJegensium se-
vir nobilis, de Ellenbrech.schircheii, antea proepo- dem vocairim, noii nisi lioc anho 1204transire po-
sims Cellensis, item Palavieiisis cauonicus, anno tuisse, fulem faciuni auflieiiticseet induljitalosfidei,
1191, in locum Dietpoldi, concordibus omiiiura quas ntinc exhibemus, Jiinocentii litterse. Unde,-
volis-electus fueral episcqpus Palavierisis, yir, ut erroiis in nolis chroiiologiciscon\incilurinslfumen-,
aiunt, divino procdilus eloquio, eruditissimus in D luin illud ,qu'od ex tabnlaiio S. MaltbikTdcfflufi.tno.
divinis lilleris. Anno|l 197, in Orientem pro fectus deprofnplum vuigavil Mitiarellus, Annai. Camal-
eral, unde, anno _l-98v redux, Philippi Suevias dul. lom. IV, Append. col. delihilionis256,-in quo-Woleherius,
partibtis adbaesil. Pacis inler Eimricum, \al. Heiu- pairiarcha Aquilegensis, senien.iiaui,
in
^meradum , Ungarioeregem, ejusqne fratrem , An- lis de quadam caiisa Sdversus monasteritim S. Michae--
riream, aimo 1200,-prsecipuus auclor fuil. Anno indiclione Lemo, emillit, auno, prout ilii dicitnr, 1205,.
i202, Romam"ciiattis fuit, cuni aliis' anlisli.ibus vi, die vero quarto intrante Novembri:.
qui Philippo perlinaciler favebant. Wolfkerus ac- legendum esse patet 1204. Utcunque sil, Wolfkerus,;
infulis ornatus, lnnoeentio, et, posl
cepto mandato paruit, Romam venit,- seseque pur-, patriarchalibusHonorioPP. fll percharus exsi'uii.
gavil, facia simul sponsione,.se' in negotio, quod Innoceniium, de lalere Venetos
tunc fervebat; iniperii, volunlaU ponliiiciaeobse- quorum legalns Paduanosqttecon-
eiiturum. Quani quidem sponsionem juribus imperii ciliavit, interfuitque concllioLateranensi annol2I5.
fraudinon fore, ipsi lestimonium perhibuit Jnno- OI)iitcircaannuml219.IJGUELL.J/8/.sacr.l.V,col.71.
cenlius, Jitleris boc ipso, in quo nunc versamur, (270) Woldericus,' notus in iusirumenlis circa
anno 1204, dalis xi Kal. Junii, quas legere est in Jioec, in.quibusversamur, tenippra. UGIIELL..Jtai.
Regeslo de Negot. imper. epist. 110. sucr., t. Vj.coi. 552.
-
Hactenus de Wollkero Patavii episcopb; el ea ex (271) De eo jam diclum esl ssepius. -
Hansizio, German. sacr. tom. I, pag. 557 et seqq. (272) VVernherus creatus an. 1192, pbiitan»
deprompsinuts.Pauca de eodem ad Aquileoensciu 1212,BDCELIN. German.sacr. parl. i,. p.-49.
"S83 PONTIFICATUSANXOVI, CIIRISTI 1205. 586
Ecclesiam Palaviensem ausolvarit, et-libi ab ea si- A iioniset coiicessionis nostrsemcmoriam, clinv-iola-
militer absolulo licentiam tribuanl ad Aquilcgenjsem bile Jirmamenlum, prscsens scriplum sigillo nostro
ecclesiam transeundi. "insigniri.et' per manuiriRobeni nolarii noslri scribi
Datum Laterani, vni Ralemks Julii. fecimus. -
Scriplum est iltis super hoc. Dalum in civitate Salerni, per marium Roberti
C. rancellarii, anno Incarnationis Dominici: 1147,
>J. EPISCOPO FUBCONIENSJ (273). . mense Noyembris, indiclione xi, anno vero regni
'Donationem casalis S. Gusanii [al. Eusanii], epi- domiiii Rog. Dei gratia gloriosissimi. regis Siciliae,
scopoFurconiensi,a Rogerio,rege Sieilim, fuclam, ducatus Apuliae,et principalus Capuse xvn, felici-
qucloricate aposlolica confirmal. Inserilur dona- ter.
-iipnisinslrumentum. Amen, amen, amen. Nulli ergo, etc. Hanc pa-
xvii Kal. Julii. ginam nostrse confirmatiqnis, etc. Si-quis au-
Lalerarii, ' "
-' / tem, elc,- -'
Solel annuere, eic., usque impertiri. Eaprppler, " '
Dalum.Laterani, xvti Kal. Julii.
TeneraJjJIis in-Ch.risto fraler, tnis justis prccibus "
CI.
annuentes, dbnalionein c-asaligSancli. Gusanij, ab
inclylserecordalionis Rog. rege Sicilise,factam bo- R ... AVENJOKEHSI (275)... TniCASTBIKENSI (276), -ET...
'{ia3meniorise BeranJq, episcopo Furconiensi (274), .CAVALLICENSI (277) EPISCOPIS. . .
proiu in ejusdeni -regis authenlico coniinetur, au- Ul senlcnliaminterdicli adversus prmposilum et ca-
ctoritate apostolica cohfirmanius, elc, usque com- . nonicosShturicenses, in causa, quw inter ipsos et
muriimus.Ad majorem autem hujus rei ftrmiiaicm fratres Tcmpli tnilitim super oralorio quodam
verlebalur, tdlanvfirmiter observari faciant.
iiabendani, aullieniicum regis praedicti de vorbo ad
verlmm buic noslrae pagina; duximus . inserenrfum, Laterani, xr Ka].'Jttlii
cujus tep.or lalis existit: In nomine Domini Dei Cnm oJim iuier dileetos filios, fratres militia.'.
seterni, et Salvatoris nostri, Jesu Chrisli, Roger. Templi, ex una parte,.et... prsepositum(278) el -ca-
diyinafaeiente clementia rex 'Sicilioe,dttcatus Apt|- noiiicos- Sislaricenses , ex altera, super conslrtj-
Jise el principaUi3_Capuse.Residen.libusnobi.s in ctiqne oralorii, quod apud Sii5laricensemcivi.atem
pafalio npslro Terracin [«/. Tar&ntino], apud Sa- construere prop6nebanl,fuissefqna3stio diutius agi-
iernumi cuni charissimo filio noslro, Rpg. duce lata, tandoni, utraqne parle in noslra praesenlia
Apulise, et comitibus et magnaiibus, qliisque baro- conslituta, «t eorum rationibus plenius intellectis,
nibus regni nostri.Berardus, venerabilis Furconien- de coinmuni fratrum nostrorum consilio, talitec
sis episcopus, ad nos veniens, nosiram admodum u duximus super ipso negotio slaiuendiun, ul praepu-
deprecalus esl clementiam, quafenus in terrilorio siliis et capitulum Sistaricenses, si vellent, a Tem
sui episcopatus castellum fieri ei concederemus plariis infra duos menses suflicientem reciperen.
qnod Collepaydonis vocatur. Nos aulem, de more cauiionem,c[uodde oralorjo illo damntim aulprse-.-
solito preeibus ejus anniientes, ei po.tiikla conces- judicium nulktenus posset .matrici ecclesiae gene-
simus. Insuper eliam, casale Sancii Gusanii, de quo rari, el ita, secuiidum,qttod in eorum habelur pri-
altercalio inlcr prsedictum episcopum et Sinicien- vilegiis, liberam facultalem haberent ,pro_fatii-h
• sem coram noslra
pra'sentia facla fuit, eljudicio ofaiorium consummandi. Quod- si forte prsedicti
curioead noslra regalia pervenit, eidem episcopo ex pneposilus el Ganouici cauiionem ipsam nou duce-
nosira soliia IargUate etpleiate concessimus, cre-. rent admittendam, Templariis ipsis auctoriiale de-
denies prsedictumepiscopttni fore inde fideliorem dimus, apostolica potestalem, ultra locum illum iit
et obedientioretn regno iiostro. Ad liujus sane-da- quo construere incceperant, ubicuncpie ma)!ent, in

(275) De episcopatu, olim Furcoiiicnsi, ntir.c dicta, sive quod inie esset oriundus, sive quod il-
Aquilano, consulendus Ughell. lial. sacr. loin. I, lius domiiiiuiu ad ipsittsgentem pertinerel, excepit
col. 415. Joannes, episcopus Furconiensis. ad qiiem D ; GuillelmumI, cogrioininatumIltigoiiem,-postanimni
dirigiiur haeGepislok, nec non epistok, mox exhi- 1195, et ante annuiii 1198. Adhuc sedcbat anno
benda, hujusce libri_septimril2, translatus fuit ad' 1205. Anie moriein legitur abdicasse, ui in seces.su
ecciesiam Proenestinam anno 1208. idem,.i'bid. Deo sibique viverel, donec aniina corpore soluta
col. 422. migraret. ad ccelum; quod contigit -anno circiier
(274) ldem Berardus, anno I187,"siUgbello (ides, 1206. De eo noiatur, ipsum suis in Jitteris _sn-
oblulii Guillelrao Bono, regi Sicilise, pro serviiio premuni se doniimim passim nuncupasse. Ibid.
lerrse saneiaeniilites sex, et servienles duodecim, col.715.
ratione feudorum quse au ipso i'ege"lenebat. Ibid. (277) EcclesiseCavallicensiseu Cabellicensi, luiic
, col. 422. _ teraporisprseeral Bertrandus I, qucm S. Andreaela-
(275) Rostagni II, de Margaritis", episcopi Ave- b.ulse docenl cognominaluni.iu.isse de Duro forti
nioneiisis, iiomen primum legilur in instrumentis (Gallice, Durefort), et, antequam fierel, anno circi-
' ah aniio 1185.Pro asserenda Avenionensiumcivium ter 1205, episcopus,in ecclesiaCavallicensisacristin
libertate multa utililer constiluil, .dedilque litteras ofliciofunctum.Sedem teuuit usquead ai)nuinl222.
in quibus pluiiniaeiiiununilates Jpsis concedunlur lbicl. col. 946.
anno 1198. Obiisse dicitur n Kal. Julii anno 1209, • (278) Willelmus II, prsepositus Sislaricensis, me-
in ipsius epitapliio.Gall. Christ. lom. I, col. 815. moraiur in instrumentis, ann. 1174, 1202 et 1205,
(276) Bertrandus, cogriome.nsorlilus ab urbecnla xn Kal. Maii.Ibid. col. 506-
pagi Trlcastiiiensis, Petralaia (Gallice,Pierre-late),
587 INNOCENTHIII PP. REGESTORUMLIB. VII. 388
suo lamcn solo, non obstanle conlradiclione vel ap- _t sane consitium, quod sapienics urbis super luo
pellatione cujuslibet, juxla privilegiorum suorum nobis negotio praebuerunt, ad majorem illud cau-
lenorem, oratorium fabricandi. Vobiseliam, fralrcs telara prxsenlibus litteris inserenles : ln noniinc
Avenionensiset Tricastrensis, dedimus in manda- Domini, Amen. Damus consilium voJjis, domiue
lis, ut prsefalos praeposilum et canonicos monereiis Innocenli, Dei gralia summo el "universali papar»,
atieniius, el inducere curaretis, ut sibi el Sistari- nos judices, videlicel, Henr. Transliberira, Paulus
censi Ecclesioea Templariis, ut dictum est, recipc- Consalin.Oddo de Insula, Pelrus Malpilii, Andreas
rent cautio.nem,et constructionem oralorii ultra lo- Transtiberim, et Andreas Bulgamlnum; daiivi cl
cum illum, sictit superius esl-distinctum,-de coelero advocali, Nicokus Tullii, Joannes Barlbolomasi,
nulklenus impedirenl, eos, si forte contra hoc ve- Oddo Joannis Tiniosi, BarlholomseusPetri Nicolai,,
nire praesumerenl, censura ecclesiastica compc- Nicokus Joanuis Bonifacii, qualenus iriveslialis
scentes. Vos atiiem, sicul ex liuerarum veslrarum Joannem Oddonis, Romanum, de loio caslro, quod
tenore nobis innoiuit,cum prsedicii prseposiluset dicitur Monlorium, intus et deforis, eum omnihus
canonici a vobis per litteras veslras terlio fulssent possessionibus, perlincnliis ~et lenimeiilis ipsorum-
commoniti diligenler, ne fratres ipsos oratorium in castrorum, et ipsum Joannem dictorum castrorum,
solo suo sedificare volentes aliquaienus impedireni, 3 possessionumet leninientorumeorum verum posses-
ipsi, admonitiones vestras pcnitus contemnentes, sorem faciaiis el constiluatis, ipsumque in posses-
lilteras transmissas a vobis turpiter projecerunt, et sione jam dicia, vos, et successores vestri, qui pro
iacceplumopus oraiorii armala manu non stirit ve- tempore erunt, perpeiuo defendatis el virililer de-
rili demoliri; propler quod in eos, lanquam in con- fcndere faciatis, quia liquet nohis <juod, cum ad
luniaces, interdicti senlentias proiulistis, quam conqueslionemdicli Joannis Oddonis,Abaiamonie.m
ipsi observare miuime voluerunt. Ne igitur de stia de Monlorio, et 0. filiuni ejus, qui dicta caslra,
j-ebellionevaleanl impune lsetari, et qui nolunt per videlicel Montorlumet Camliiaias [al. Caminarasj,
devotionem, saltem per poeiiam severilalis -cccle-. per violentiam destinare proesumunt, pluries legi-
siasticsead obedienliam revocentur, si fcle dalum liine citari feceritis, nl jamdiclo -Joanni Oddonis
eis fiierit ul redeanl ad cor suiim, et vexatio dederit super dictis castris, possessioiiibtis,pcrtinentiis et
iiilelleclum, fralernitati vestrse per apostolica scri- lenimenlisipsorumcoram]Yobisj"ustitiamexhiberent,
pta niandamus et dislricle praecipimus, qualenus, eisdem prsediclis Abaiamonti, et 0. ejus filio, ple-
praediclaminlerdicti senlentiain facienles firmiier nissimam securilalem in eundo, redeundo ac liti-
Sbservari, prsefalospraeposiluraet canonicos, ui de ^ gando prsestanles, ipsi vero venire el juri parers
damnis el injuriis irrogatis fratribus domus militise ~~contempserunt, et semper conlumacesexsitlerunl et
'fempli plenariam salisfactionera impeudanl, ab rebeiles, propter quod ipsos Abaiamoiilem,el Oddo-
eorum super oratorio conslruendo, juxta formam nem, filium cjus, exconimunicastis, et expommuiii-
datam a nobis, molestatione deiticeps omninoces- catioticm publicari fecistis. Ipsi aulem, in reprobum
santes, per excommunicationis senienliam el pri- sensum dati, in praedictis analhemate el excommu-
yaiionem Jjerieficiorum suorum, sublalo cujtislibet nicalione per pltires annos perlinaciter perdurarunl,
occasionis et appelktionis obslacuio, (•.ompelktis, el adhuc in eisdem perdurare non desinunt, et
el praescriptas senteniias mandelis ct facialis, per scmper contumaces exsliterunl, et exislunt adhuc,
Ecclesias vicinarum diceceseon, singtilis Dominicis et coguoscimushoc ila de jure et cousueludine fieri
et feslivis diebus, pulsatis campanis et candelis debere, et banc chartam sigiUo sanclse Romanae
accensis, publice nuntiari, donec, a suo resipi- Ecclesiaeimprimi facialis.
scentes errore, ctim debita htiniilitate ad mandaium Dalumcoram domino Hug(280). Dei gratia Sancii
ccclesiae reveriantur; nihiloiiiinusetiam complices Eustachii diacono cardinale, anno vero i-onlificatus
el fautores eorum, ul praedictis fratribus superiioc nostri (281) vu, indictione vu, niense Junii die ix,
debitam satisfactionem impendani, ab ipsorum D de comniuiii voluniate et mandato proelibatonim
fratrum infestatione penitus desistenles.per censu- jiidicum ae advocatorum scriplum per manus An-
rain ecclesiasticani, appellatione poslposita, com- drese, dativi judicis de Transtiberim. Nos igitur,
pellalis. Quod si non omnes duo veslrum, elc. juxia pnescripti tenorem consilii, te per dileclos
Datum Laterani, xi Kalendas Julii, anno sc- filios, uobiles virds, Od. de Palumbaria, et Rayner.
plimo. JoannisdePaulo,fecimusin corporalempossessionem
C1I(279). praediclarum rerum induci, el, ex secundo decreto,
KOBlLI VIRO,JOANNI ODDONIS, CONSOBUINO NOSTRO. de ipsis verum le constituimus possessorem. Ntilli
Montorii, alteriusqiie castri, cui Caminaras nomen, ergo... hanc paginam nostrae conslitutionis el in-
de urbanorumjudicum consilio,domininm tribuit. vesiiuonis infringere, etc. Si quis autem, etc.
(Inserilur consitinmjudicum.) Daiuni Laterani. vni Kalcndas Julii.
(Lalerani, viu Kal. Julii.) i.
Juslispeleniium, etc, usque coinplcrc.lleccpiiims

J279) Laudata apud Raynaldtim, ad annum 1204, (280) Lib. ifi, episi. 15, not.
(281) Leg. forte veslri.
589 I-ONTIt..CATUS ANNOVII, CHRISTI 1204. . 390
CIII. A _ . . CV.
SOElLI HULIEW...FiLLEQUONEAM JUMCJSGUXURENSIS.EP1SC0PIS, ETKOBIHBUS VIRIS,LlBERIS, 1S GAI.LURENS!
Vt super-mairimonioconlrahendo cotmliis Turrilani EXISTENTJBUS JUD1CATU.
arcliiephcopi acquiescat (282j. De eodemargumenio. -
(Laterani, vi Non. Julii.) Universiiaiem vestram novimus non Jatere, elfe,1
- Gralum gerinms et aceeptum, cjnod vestigiis-
usque : in uxorem. Monemus' igilur nniyersitaiem
quondam..; patris tui, jtidieis Gallurcnsis, iuh.-erens, vestram el exboriamur attenlius, et pei apostolica
jn Ecclesiaedevolionepersislis, et juxla providentiam vobis scripta mandamus",quateiius super hos man-
et coiisiliuni ejits disponere desideras aclus tuos. datum nostrjnn et beneplacittim, ele,, m in ea quw
Ille siquideni tam le qtiatn lerram suam sub-apo- iniliilur malri puellw.
stolicnesedis lutclam reliquit. Tu.vero, incontra- CVJ. . -
liendo matrimonio, noslro consilio le commitiis, KOBILI VIRO...JUDICI CALAJIITANO.
propler quod ad honorem tuum tanlo amplius aspi- Deeodem argumenlo.
ramus, quanlo ex hoc majoris suniimus tuse devo- (Lalerani, v Non. Julii.)
lioriis indicium,.et revereniia_.cerlius arguinentum. Quod ad tolleridnm scandaluin, quod in Sardinia
Jlonemus igitur nobiliiatem luam el exhorlamurin B-nioium fuerat,et concordiam reforii/andani, nobilem
Demino, el per aposiolica tibi scripta mandamus, virum, G. marchionem, qui nobileni mulierem, II.
quatehus, siciil de tua devotione confidimus, et tu filiam... qitondahi judicis Galiurcnsis, "ducere vole-
de gratia nostra speras, super hoc venerabilis fra- banixorem, a Judicalu Gltllurensi provide -remo-
Eris noslri, Ttirrilani archiepiscopi consiliis ac- visli, el... fiJiuni qtiondam judicis Arborensis, ad

quiescas. preces et uiaiidatum apostolicum liberasii, tantqjia-
"DalumLatcrani, vi Nbnas Julii.- ljenuts gralius ct acceplius reputamus, quanlo ex hoc
n eumdem fere modum... tiiatri puellae scriplutn majus sumimus tuoe devotionis indiciuni, et sinceri-
cst usque raanda:iius, qtiaieiius, stiper hoc bene- l.uis expressius argiimeiilum. Supcr co qnoqtiepnj»
"placiluiii et mandaium nostrum .exspeclans, eam denliam luam in Doraino conunendanuis, quod nc-f
r.on prsesumas cuiqtiam copulare, sed pplius vene- per Iuas litteras exorasli, itl prscdictam pueliain-
rabilem fratrem nostrura... Civitatensem episcopum, quam inenioralus pater ipsius sub noslra luleiareli-
sd prascntiam noslram milias, cum quo disponamus " quit, non suspeclaepcrsonae in conjtigem tradere-;
pleiilus quod fuerit disponendum, et quod ftierit uiiis, quse nobis exhiberet debiliiin famulatum, -et
disposilum impleamus. " ' cujiis occasione Sardinia denuo nequeal pcrturbari.
CIV. ... -Quiaigilur coiisilinm tuum, quod salubre credimus,
. " ...CALARITA-iO AECniEPlSCOPO
- acceptamus, nobiliiateni ttiam moneiniiset exhorui-
... De codemargumenio. mur.atlenlius, et per apostolica scripta mandamus,
(Lalerani, vi Non. Julii.) • quatenus puellam ipsam non permiltas cuiquaui
Fralernitateni tuam novimus non latere, qiialt- . matrimonialiter copulari, cum. IIOS-iii brevi, danle
ler... quondam Gallurcnsis j'udex, in morlis arliculg Doniino, in yiro idoneo-ei providere veliinus, qiii
conslituius," lam lerrain quam filiam suam sub nec tibi, nec nobili viro... judici. Turritano, merito
apostolicsesedis luiela.reliquit. "Nos igitur, eideiii~: si£ suspeclus. Taliler igilur super hoc mandattiin
puellsej'uxta inlcniionem patri.s sui providere" YO- apostolicum exsequaris, quod propter hoc ad hono-
lenles, eam viro legilimo, per quem nulla in Sardi- rem et profectum luuni spccialilerinteiulere dcbea-
nia suscitelur discordia, scd poiius sopialur, et Uui nuis.
nulli judicum nierito sil suspeclus, ideoque judica- Datum Laterani, v Nonas Julii.
tum Gallurcnsefn_in pace melius valeal gubernare, - In eutndemfere modum,judici Turritano.
tradere proponimiisin uxorem".Monemusigitur fra-
ternitaiem luam ei exhorlamur in. Domino, et per O " CVII(283).
" ..." ARCHIEWSCOPO TURRITANO
aposiolioa-scripta mandamus et districte prsecipi- Cum Turrilanus
mus, quatenus, cum lu detineas caslra ej'us, ea nulli judex el uxor ejusjjuarto el quhiic
consanguinilalh gradu conjuncli .esscnt, el grave
" prius assignare prsesunias,quam puellaa ipsi provi- alioqui scandalumex divortio immineret, prasulis_
arbilrio causam cotnmittit.
derimus in mariium, sed super hoc venerabilisfra-
tris uostri... Turritani archiepiscopi, consiliis et (Laterani, vi Non. Julii-)
inonilis acquiescas; alio.quin, satisfacturus de lanlp Per tuas nobis litleras inlimasti, quod nobilis
eouiempiu, nostro te conspcctui repraesentes. Ut vir... Ttiiritanus jiidex, el... uxor ipsius.Jn qnarlo
autem Intentio nostra melius complcattuvintcrim et quinto gradu consanguinilaiis inviccm se attin-
venerabilemfralfem nostrura...'Ci vilafensein episco- gunl, el landiu conjugalem sibi cxhibtieritnt affe-
pufn, ad proesenliamnoslram millas","cumquo dis- ctum, quod filiuin, cui jam terra juravit, et duas fi-
ponamus plenius cjnodfuerit disponeiidum, ctquod Jias susceperunt, quarum altera viro nttpsJi. Cum-
fuerit disposilum inipleamus. que mulieripsa matersit nobilis viii, lltig. deBasso,
'
Daium Laterani, ul siipra. jmlicis Arboreoe,si celebretur divortiumiiuer illos,
"282) Vide lib.yi, opist. 29, 144, et seqq. (285) Vide RaynaJdum, ad aiuuim 1204, fj 79.
381 -INNOCENTIl Iil PP. REGESTORUMLIB, VII. 592
liujusmodi scandalum formidatur, quod et illis A cepti ab eo juramenti occasione, diceris impedisse;
ciiam credilur displicere, cum a lempore felicis licet ei jam secundo dederimus in mandatis ul,
recordatiouis A. pajioe, proedecessoris noslri, man- juramento libi exhibito non obslanle,' prsestarel no-
scrint sie conjuncti. Verumlamen judex hoc pelil, bis fidelitatis debitse juramenlum. Quia igiturjura
ul vel cum uxoresua ei de permissione nostra li- nostra libi usurpare, vel aliter lurbare noa debes,
ceal -remanere, vcl, celebrato divorlio, ad alias fralernilaliiuse per apostolica scripla mandamus,
nuptias convolare, quo facto, dimissurumse asserit atque prsecipimus, qualenus eidem marchioni per
concubinas, quas, quoniam a conjuge jamdudtim litteras luas niandes, ul j'uramenlo, quodiibi exhi-
abstinu.it, secundum pravam terrse eonsueludinem buit, non obstanie, fidelilalem nohis el Ecelesise
delinet, el quas inlerim non posse dimiltere se le- Romanae, sicut mandavimus jam bis ipsi, j'urare
statur. Cum igiiur lu de jure non dubites, nos att- procufet, sollicite provisurus, ne, si aliler egeris,
iem de scandalo ditbilemus, negolium ipsum tuoe dum fidelitatera ab ipso receplam ultra debilum
discrelioni comnutlimus, ul, aucloritate nostra frc- libi volueris observari, juramenlura iidelitaiis Eccle-
tus, id agas quod magis videris expedire. sise Romanseprseslitum male serves, sicque privile-
' Datum
Laterani, vi NoriasJulii. giiim merearis amittere, dum permissa libi abusus
CVIII(284).. fneris poleslale.
ARCIHEPISCOPIS, EPISCOPIS,ETALIISECCLESIARUK PR_£- Datum, ul sttpra.
LATIS,PERSARDINIAM CONSTITUTIS. CX (287).
Ipsos archiepiscopoTurritano pro Romano ponlifice ... ARCIHEPISCOPO TURRITANO.
laboranli ad viclumnecessuria suppeditarejubel.
(Lalerani, v Non. Julii.) Quod non deferre debeal arclticphcopo Pisand, nisi
Cum nemo suis cogaiur siipendiis militare, miia- fuerii in provincia Turritana, licet habeal privilo-
giu a sede apostolicalegalionisel primaliw in Sar-
mur non modieuni el movemur, quod, quando ve- dinia.
nerabilis fraler nosler... Turrilanns arcliiepiscopus, (Laterani, v Non. Julii.)
pro negoliis nostris ad diversas S.irdinieeparles ac- Licet venerabilem frairem noslnim... Pisanum
cedit, necessaria ei cupidilate detesiabili denegaiis, archiepiscopum, el ejtis Ecclesiam non velimussu-
licet exhibere vos debealis lam ipsi quam aliis hospi- per colkto sibi a praedecessoribusnoslris privilcgio
tales, prasserlim cum in quibusdam Sardiniaeparli- legalionis, el primaliae, quod nos pustmodum con-
bus yictualia nequeanl venalia rcperiri. Quia igitur firmavimus, molestare; pati lameif nec volumus,
id in apostolicsesedis redundat dispendium et con- r nec debemus,ui beneficiosedis aposlolicieabulatur,
lemptum, universilati.vesirse per apostolica seripta el in gravaiuensubditoruin assumat, quod ei ad illor
mandamus atque praecipimus,quatenus, cum idem rum provisionem, et commodumest indultum. Cum
arehiepiscdpus ad negotia nostra cxiverit prodi- igitur certis temporibus aucloritate nostra legaiio-
randa, si ad vos forsitan dcclinarit, in moderaiis nisofficium in Sardinia valeal excrcere, fraternilali
expensis taliter providealis eidem, quod devotionein lu;e per aposlolica scripla niandamus, qualenus
vestram merito valeat commendare ; alioquin, no- ctim terram ipsam, juxta lenorem privilegii eccle-
veritis nos eidem arcbiepiscopo mandavisse nl per sisaPisanse concessi, datis lefnporibus, visitaril,
suspensionis senientiam vos compellat, salisfactu- qnandiu in eadem provincia fuerit, ei lanquam le-
ros de tanlo conlemptti, idoneos liuntios ad sedem galo apostolicae sedis intendas, absenti aulem, ve,i
aposlolicam destinare. alio lempore venienti, non teneberisauctorilate le-
Dalum Laterani, v Nonas Julii. galionis aliqualenus respondere. Auctoritate vero
CIX (285). primaliae, non plus potest in pixuincia Turritana,
... PISANOARCHIEPISCOPO (2b6). quam primatibtts universis concedunl canonicai
Ul mcirchio Calaiitanus jurel fidelitalem Romanoi sancliones.
Ecclesiw,cumSardinia sit juris el proprielath ejus- D Dalum, ul supra.
dem ecclesiw. CXl (288).
(Lalerani, Y Non, Julii.) EXEMPTARUM ECCLESIARUM PR.ELATIS INSARDINIA
CON-
[Qnodinsnla Sardiiiiasjuris, ac proprietalis apo, STITUTIS.
siolicse sedis exislat, et judices ejus Ecclesise Ro- Increpal quod smculareiribunal adeanl
uianae j'uramentum fidelitatis debeant, et soleani; (Lalerani, v Non. Julii.)
exhibere, lita fraternilas non ignorat.] Unde, cuni Cum diligentibusDeum omnia cooperenlur inlio-
jura nostra defendere lenearis, non possumus noiii juim, ex eo quod Deum non diligatis conjicimus,
mirari, quod ne nobilis vir... marchio Calarilanus. quod bona vobis cooperanlur in malum, et libertas
nobis, et Ecclesiae Romanse jiiraret, exacli et rc- in pessiniam degeneral servitutem. Acceoimus ete-
(284) Vide Raynaldum ad anmim 1204, § 79. (286) Vide epistolam libri tertii 9, not,
(285) Epislolse hujus fragineiituin, hic, initio, (287) Vide Rayualdum ad aniitim 1204, § 79.
imcisliiclusum, exhibet Raynaldus, adannuui I__04j (288)Epistolain hanc, sed mulilam, cxhibet Ray-
§ 79. Vide libri sexti epist. 17, 18, 27, 28, _.: naldus, ad annuni 1204, § 80.
.seqq,
593 PONTIFICATUSANNO VTI,CHRISTI1204. 534
uim, quod, exemptionis occasione, qua sedes apo- A praemissa,per eensuram ecclesiasticaro,appellatione
stolica vos donavit, in libertatem, quoevcra servitus remota, compescens.
esl. vosel ecclesiasveslras nilimini vendicare, dum Datum, ul supra.
ecclesiaslieumforum contemnitis, et super causis CXIII (290).
ecclesiasticisetiam contendilis coram judice s;ecu- KOBILI VJRO JUDICITURRITANO.
lari, nec aliis quam terrenis judicibus vos asserilis; Ne se intromiltat in lilibus clericoruin el ecciesiasli-
subjacere.[Quia vero in prsejttdiciumEcclesioeli- cam liberlalem impediat.
/berialis insolcniiahssc redundat, universitali veslra., (Lalerani, v Non. Julii.)
per apostolicascripta roandamus, atque proecipi- . Cnm lex inliiheal naluralis ne aliis facias quod
hius, quatenus cum inier vos aliqnid h-btieriiis; fieri nou vis tibi, debes sludiosius p.3_cavere, ne
quseslionis,ad sseculare forum conlra sanctiones; -in divinam altenies injuriam, quod in oilensamho-
canonicasvosinvicemnon lrabalis,nec coram lerrae, minis facere prohiberis. Sane, pondus et pondus,
judicibus vel officialibuseorumdem, proesertim su- uiensiira ct mensura titrumque (291) sit abomina-
per causis ecclesiasticis, contendatis, sed per nos, bile apud Deum, sollicita debes meditalione pensare,
vel legatumnostrum, cum in Sardinia fuerit, aut ne aliter metiaris Domino, quam libi honiincs vis
arbilros eleciosa palribtis, veslram prosequarainii B metiari (291), et in ministros ejus eara libijuris-
adversuspersonas ecclesiasticasrationem. Alioquin, diclionem usurpes, qtiam in minislros luos non pa-
qtiia privilegium"merelur amillere, qui permissa, lereris alios vindicare. Licet enim aliqui clericorum
slbi abulitur potestate, quoniam uli liberlate nesci-. «lericalem non sapianl boncslatem, sed miliiiai
lis, redigemus vos in perpeiuam servitulem.] clericalis insignia infami lurpis vilse litulo dehone-
Dalum, ulsupra. slent, eorum lamen infamia divinae ipsosauctorilaio
CXII (289). non subtrahit, quominus ecclcsiastico subsinljudf.
TURRITANO ARCHIEPISCOPO. cio, quod est ejus; et, sieul servus slal suo domino,
Facullalem tribuil ei perditos et dissolutos clericos , sic etcadat, sieut in familiarihus et servis tuis fa-
corrigendi. miliare tibijugitcr demonslral exempium,ut magnis
(Laierani, v Non. Julii.)" niinima comparemus. Si enim deliqtieritservus luus,
Si ab agro Doniinieo, cujiis culttirae te Dominus i el meriio super commissocrimine fuerit infamatus.
depulavil, spinas et tribulos eradicare desideras, utt namque ideo jurisdictio tua devolvetur ad alium, ut
semen, quod esl verbtim Dei, in spineta non ca- qui subdilus tuus ftierat ante ctilpam, in servituiem
dat, sed lanio fructificeiamplius, qnanto terra, ini ^ alterius iranseat posl deliclum; et excessum non
quam cecidii, profundius purgala fuerit, et magis; valeas vindicare, ncc animadvcrtere in eumdem,
diligenter exculta, JaudabiliteroiFieiumtuum imples,, qiiantiimcimquegraviter le offendal? Dolemus au-
illudque notasse non siiperlicie tcnus, sed medulliius . tem quod, boc minus quam decerel ailendcns,
le osiendis,quod ait Dominus ad propbotam : Ecce» tanquam in parem tibi Dominum repuares cle-
conslitui le super genles el regna, .ul eveilai et de-: ricos in sorleni vocalos ipsius, et qui sunt hseredi-
slntas, et disperdas, el wdifices, el planles (Jer. l). las Domini, et Dominus hoereditaseorumdem, non
Gaudenuis ergo quod, perdiiis male malis, vineanii solurnmodoipse judicas, sed a tuis facis subdiiis
luam aliis agricolis vis locare, amoiisque ab eccle-- judicari, et in eam ipsos redigis servilulem, ut ad
sia Turritana archipresbytero el canonicis, uuii laicale mandatum coganlur in causis civilibus coram
nil canonicumsapiunl, sed desipiuntpolius, et mun- ssecukri judice testimonium perhibere. Cumque
danis illecchrisse involvunt, plantare in ea palmiies s candentis ferri el aqttae frigidse ac similia judicia
canonicsereligionis intendis. Quia ergo rectis dispo- lex canonica non admiiiat, bcnedicere ac inieresse
siiionibtis nihil morsedebel, vel difficultatis afferri,, talibus compelluntur miseri sacerdotes, el si com-
fraleniitaiituse praesenlitimauctoritale concedimus, , pellentibus parere noluerinl, a curatoribus, in quo-
ut, si absqne scandalo fieri poterit, in eadem eccle- ;- D rum habitant jurisdictione, pcena pecuniaria per-
sia, sublato appelktionis obstaculo, juxta pium luse 3 celluntur. Praeterea, quamvis Ecclesise secundum
menlis propositum, canonicos insliluas regukres,, terrse consueiudinem habeant servos suos, in eos
arcbipresbylero, et canonicis memoratis alibi con- tamen non possunljtirisdiclionsm debitam exercerc,
grue provisurus, nisi forsan eorum aliqui velint in cum tam in csusis civiiibus quam aliis subire ssecu-
cadem ecclesiainduere religionis amictum, el in eaj kre judicium eompelkntur. Insuper, quod est pejus,
de cseiero i'egulariter conversari. Quod si ex hoc_ non solum simplices sacerdoles judicas, sed majo-
scandalum sequeretur, ad correctionem arcbipre- ves, et in christos Domini, et per eos in Chrisltim
sbyteri et canonicorum ipsorum sicul ad te nosciturr Dominum, jurisdiclionem tibi niteris vindicare.
pertinere, diligenter ac prudcnter inlendas, eos quii Utinam, fili charissime, diligenter attenderes, quani
correclioni luse se duxerint ojiponendos,monilione e horribile sit in manus Dei vivenlis incidere, lliesau-*

(2R9)Vide Raynaldiim, ad annum 1204, § 79. (291)'Sic : deest aliquid.


(290) VideRaynaldum, ad amium 1204, § 80.
PATROI.,CCXV. 13
"T.JJg INNOCENTHIII PP. REGESTORUMLIR. VH, 330
"rizare iram in die irae, ac indignalionemin le Altis- A cum ejtts non posset obedire mandatis, post appel-
simi provocare! Ulinam diligenli meditalionc pen- lalionem ad nos interposilam, exeommuniealion.s
sares quod nil prodest homini, si universum mun- senlenliam promulgavit; unde idem clectus humili-
dum lucretur, et patiatur suse animaedelrimentum, ter postulavil a nobis, u! n.isericorditer ei, -cum
nec potesl homo dignam commutationempro anima maficklis nostris- paraltis sit in omnibus obedire,
sua dare! Utinam memoreris novissima tua, juxta faceremusabsoluiionisbenefieiumexhiberi. Quocirca
senlenliam sapienlis, ut cum inteliigeres qtiod ntilla discretioni vestrse, de qtta plene confidimus, per
est rederaptio in inferno; nunc, duni tempus habes, aposlolica scripla mandamus,quatenus ab ipso ele-
•operareris-bonum-ad oriines, et pra_sertimecclesias cio juratoria cautione recepta, quod nostris manda-
et viros ecclesiasficoshonorares, et foveres in pro- tis obediat absolute, absolutionisei beneficium im-
pria liberlate, cavens sollicite, ne si Ecclesiam de- pendatis, juramcnli lenorem ejusdera in lilteris re-
spexeris in prsesenu",frustra requirasejus suffragium digi facienles, in quibus idem confiteatur eleclus,
311fttiuro, nec valeas obtinere ul aliquis simplicium se Iiujusmodijuranientum in nosiris manibus prse-
sacerdolum inlingal exlremum digiii sui in aqua, siitisse, ac littcras ipsas ej'us sigillo signatas nobis
et refrigeret Iinguam tuam, si nunc illos superbe mittere non tardetis. V'erum,.si Magdeburgensis
contemnas in quibus Dominus honorari se asseril S archiepiscopus(295) infra duos menses post rece-
et contemnit, et qtiibus in Evangelio ipse dieit : ptionemprsesenliumnon redierit ad Ecclesiseunita-
Qui vos (angit n;e tangii, et qui tangit vos langit tem,ul absolulionis beneficium mereatur, exlunc,
ptipillam oculi mei! Monemus igiiur nobililalcm lu, fratcr episcope, associaris libi duobus episcopis,
tuam el exhortamur in Domino, et in remissionem eidem electo, postquam a le fueril ordinatus in
injungimus peccatorum, qualenus, cum omncdatum presbyierum,juxia canonicas sauctiones, auctoritate
•optimum, et omne donum perfectum a Patre lumi- riostra suflullus, sublalo appellationis obslacuio,
-numsit desursum, conira eum qui lerrenum tibi nuinus consecrationis impendas, et consecratoJi-
contulit potenlatura non extendas improvidasrnanus striclius inbibere procures, ne ipsi archiepiscopo,
luas, necin ministros et servos ipsius indebilam tibi dum contumax nobis el rebellis exstiterit, obedien-
jurisdictionem usurpes, ne spolieris "propriis, dum tiam exhibeal vel honorem.
inhiavens alieius; stiens quod privilegium meretur Datum Laterani, KalendisJulii.
amittere, qui permissa sibi abulilur potestale. Sie CXV (296).
igitur prsesumplionisel abusionis bujusmodivitium J. FURCONENSI EPISCOPO, EJESBEM SUCCESSORIBUSGANO>
de terra lua studeas exstirpare, sicque viros eccle- (Q NIGESUBSTITUENDIS IN PERPETUUH.
siaslicos et ecclesias in sua libertate conserves, ec- Recipit eum sub protectione,et enumeranlur bona ad
cleskslico judicio relinquens eosdem, ul cum Dei ipsius Ecclesiamspeclaniia.
ministros bonoraris in lerris, honorari ab eo merea- (Lalerani, Kal. Julii).
ris in ccelis, illudque non cum reprobis, sed cum In eminenti aposlolica.sedis specuk -divinadispo-
-justisaudire : Quod uni ex minimismeis fecisii, milti nenle clementia consliluti, fratres et coepiscopos
fecisli (Malllt. xxv). Nosautem venerabilibus fratri- nostros ampliori debemus cbaritate diligere, et ec-
ijus nostris Turritano, el.... Calaritano, ei clesias eorum gubernationi commissas aposlolica
Arborensi archiepiscopis'.et eorum suffraganeisprse- palrocinio communire. Eapropter, elc, usqueel ad
cipiendomandavimus, ul lam le quam alios Sardi- exemplar felicis recordalionis Alexandri papse,prae-
nisa judices, qui clericos in ssecukri foro contra decessorisnostri ecclesiamFurconensem,cui,auctore
sanctiones canonicas coegerint litigare, vel in aliis Deo, praeessedignosceris, sub beali Pelri el noslra
temere violaverint privilegium clericorum, nisi ad proteclione suscipimus, elc, usque communimus;
commonilionemeorum destiteris a prsedictis,excom- staluenles, ut quascunque possessiones,quxcunque
municationis senientia ferianl, et excommunicatos bona eadem ecclesia.etc, usquevocabulisexprimen-
faciant publice nuniiari. D da: ecclesiam majorem Sancli Martini cum villa
Dalum, ut supra. qtise vocatur civilas, cujus medietas est ej'usdem
CXIV (291"). ecclesise, cum hominibus et possessionibus suis;
IIILDESEMENSI (292) EPIisCOPO, ET PR_EPOSITO ecclesiamSancli Eusaniicum capella, et hominibus,
MAGDEBURGENSI. el lenimentis suis; castrum Collepaydonis,cum ec-
De absolutioneelecli Mersenburgensis. clesia et tenimeulis suis; Podium, cum ecclesiis et
(Laterani, Kal. Julii.) lenimentis suis; ecclesiam Sanctse Juslse, cum ca-
"Exlitteris.... electi Mersenburgensis (293) acce- peik, et hominibus suis, et tenimenlis; ecclesiam
pimus quod venerabilisfrater noster G. (294), Prae- Sancli Juslini, cum hominibusel lenimentis suis;
nestinus episcopus,apostolicsesedis Jegatus, in eum, ecclesiamSancia. Marise dePaganica, cum capellis,

(291*) Laudala apud Raynaldtim, ad annum apud Bucelinum,Germ.sacr.,'pari. n, pag. 42.


4.204, § 56. Vide episl. libri sexti 87. (294) Lib. v, epist. 8, not.
(292) Vide libri v, epist. 14, not. (295) Vide episiolamlibri quinli 8, nol.
(2133)De episeopisMersenburgensibus,circa haec (296) Videno.as ad epislolam hujusceIibri sepli-
m qtiibus versamur teinpora, nihil certi reperinuis milOU.
397 PONTIFICATUSANNOVII, CIIRISTI 1204. - 398
iiominibus, et teuimentis suis ; ecciesiam Sanclse _A suis ; Saxam, cum ecclesiis, villis el suis pertinen-
Euphemi_e,,cumperlinentiissuis; ecclesiam Sanelaj tiis ; Podiuni SanctaeMarise,cum ecclesiis, villis et
MarisedeCuaslo, cum hominibus et tenimenlis suis; -perlinenliis suis; Luculum, cum ecclesiis, viliis el
ecelesiamSancti Petri de Guaslo, cum bominibusel aliispertinentiis suis; Colemenlum, cum ecclesiis ,
tcnlmentis stiis; ecclesiam Sancti Nicolaide Sage- -villiselpenineniiis suis;Tornamparle, cum ccclesiis,
lica, curh possessionibus suis ; ecclesiarn Sanctse villis el perlinenliis sttis; civitatem Forulse, cui»
Ifarise de Picenlia, cum possessionibus suis; eccle- duabusecclesiiset perlinentiis suis ; Roccam Sancti
siam Sancti Marlini de Picentia, cum homiiiibuset Slepbani, cum villis suis; Caslellion de Ballo, cum
lenimeniis suis; ecelesiamSancti Angeli de Besegne, ecclesiisel perlinentiis suis; ecclesiam Sancli Joari-
cum hoiiiiu.busetieriimeniissuis; ecclesiamSancti nis de Colementis, cum capellis, et hominibus, et
Pctri de Limignan, cum hominibus et lenimentis; lenimentis suis; ecclesiam Sancli Angeli de Tupc-
s'iis ; ecclesiamSancli Nuntii, cum hominibus et sclu, cum capellis, el hominibus, el tenimentis suis.
tenimentiis suis;ecclesiam Sanctse Lucise, cum c'a- Siaitiimus prselerea, ul ntillus clericus, cujttseunque
pella, Iiomiiiibusettenimenlissuis; ecclesiamSancli ordinis, elc, usque irrilttm habealur. Prohibemus
Manini de Oruella, ctim capellis hominibus el teni- aulem, ne prseposili vel, elc, usque revocetur. Ad
mentis suis ; ecclesiani Sanclse Schoksticse, cum B hoc, praesenti decreto inhihemus, ne aiiquis in dice-
.enimeBtissuis; ecclesiam Sanctse Marisede Unda, cesi lua ecclesiam vel oralorium aliquod, sine luo
oiis tenimeniissuis; ecclesiamSancii Candidi, cum velsuccessorum tuorum assen=u, construere denovo
capel'is, et homlnibus, el lenimentis suis; eccle- prsesumat,'salvis lamen privilegiis pontificum Ro-
Sancte Warise in PJanuk, cum hominibus et leni- nianorum. Libertales praelerea el imraunilales, a
mentif-suss; ecclesiam SanctaeMari_3de Banne, cutn " proedecessoribusnoslris, etc, usque communsmiis,
hominibusel {enimenlissuis ; ecclesiamSarictiMar- Decernimus ergo .. . salva in omnibus apostolicoe
tini, cum hominibus et lcnimeniis suis; ecclesiam sedis auctoritate. Si qua.igitur, elc Caiictisau-
Sancti Laurentii deSaxa, cum hominibus et leni- lem, etc.
menlis suis; ectiesiarn Sanclse Mariaede Barano, Daium Laterani, per maimmJoannis sanct__ Ilo-
cum l.omi!iibuset tenimeiilis suis; ccclesiam Sancti manseEcclesiaesubdiaconi et nolarii, KalendaaJulii,
Felicis«te Monle, cum teiiimentis suis; ecclesiam indiclione vu, Incarnationis Dominicaeanno i'204,
Sancti Thomse ue Troik, cum tenimentis stiis; pontificattis vero doraini Innocenliipapae \i\ anno
ecelesianiSancti Slephani de lloccba, cum capellis, seplimo.
et hominlbus, el teniriieniis suis. Praelerea , sub- Eidemquediplomati hw subscriplionssadjettm :
scripta capelk dicecesanatibi Jegesulijecla (297), Ego, Innocentius, catholicae Ecclesise cpiricopus.
sictit ea rationabiliterpossides, tibi nihilominuscon- Ego, Octavianus, Oslien. el Vellelren. ep^scopus.
firmamus; Bagnum, scilicet, cuiu villis, ecclesiis, E. Pelrus, Poriuen. el Sanctoe Rufinoe episcopus.
et perlinentiis suis; Casiellian. Bagagnium et Pa- E. Joannes, Albanen. episcopus. Eg. Pelrus, tiluli
ganicanr, cum eeclesiis, villis ei pertinenliis suis ; Sanctse€ecili_epresbyter cardinalis. E. Guido, pre-
Telelttim, cum ecclesiis et perlinenliis suis; Inter- sJiyler cardinalis SanctoeMariseTranstiberim et Ca-
veram, .cum ecclesiis, villis el pertinenliis suis ; lixti. E. Hugo, presbyler cardinalis Sancti Martini
Carmardam, cum ecclesiis et perlinenliis suis ; Po- p.t Equitii. E. Joannes, tituli Sancli Stephani in
eium et vilkni de Picemia, cum ecclesiis et perli- Cceliomonle presbyter cardinalis. E. JoatiTies,tittili
neniiis suis; Guastum, cum ecclesiis, villis el perti- Sanctae Priseae presbyter cardinalis. E. Cencius,
nentiissuis; Collebrengun.-,cum ecclesiis et perli- sanclorum Joannis ei Pauii presbyter cardinalis, et
nentiis suis; Ragnum, cum ecclesiis et perlineniiis Pammacbii. E. Benediclus, Sanclae Susannoe pre-
suis; Pescumavire , -cum ecclesiis el pertinenliis sbyler cardinalis. E. Gratianus sanclorura Cosmaeet
suis; Sinicium, cum Sanclo Demelrio, et Sanclo Damiani diaconus cardinalis. E. Gregorius, Sancli
Joanne ei Sancto Marlino, el Sancto Mauro, cum D Georgii Ad Velum aureum diaconus cardinalis, E.
periinentiis suis; Stisiam, cum ecclesiis et perti- Ugo, Sancii Euslachii diaconus cardinalis. E. Joan-
uenliis suis; Bamili, cum ecclesiis et perlinentiis nes. in Cosmedin.cardinaiis.
suis; RoccaradeCelici, cum ecclesiiset periinenliis CXVI (29S).
suis; RoccamAioneseam,cum ecclesiiset pertinen- CAPITULO REMENSI.
tiis suis; Pereet Fossam, cum ecclesiis el pertinen- Objicitmuila super electionearchiepiscopi,,t.tG. car-
liis suis; Villam de Unda, cum ccclesiis et perli- dinalem, ephcopumPrwnestinum, .norff iosc con-
nentiis suis-; Turrim cum eeclesiis, villis el suis senserit, ipse in archiepiscopumprovidit.
, (Laterani, u Non. Juiii).
periinentiis; Gegnarum, cum ecclesiis, villis elsuis
perlineniiis; Rodium, cum ecclesiis, villis et perli- Licel uec reprehcnsibile sit nec novum, cruodin
nentiis suis; Pile,-cumecclesiis, villis et pertinenliis: electionibus praelatorumvola eligentiumvarianlur,
(297) Sicinapogr.- auclores novwGalliw Chrislia-nm,tom. X, inter in-
(298) EpistolamhanckudalRaynaldtis^ad annurri; slrumenta, col. 54, ch, LVII.Accuraliorem nunc
1204, | 68. Inlegram vulgavit UGHELLUS, Ilal. sacr. ' exhibemus ex apographis Vaticanoet Conti. Con-
1.1, col. 232. Et ex eo Sammarlhani in vetereGal- ferendaesunt omnino epistolselib.i sexti 9 et ?JJ?,
fia Christiana, lom. I, pag. 520. Recudi curaverunl
3599 INNOCENTJIIIIPP/REGESTORUM LIB. VII.' - 490
-per hujusmodi lamen scbismala, quoeinterdum potius A procuratori parlis illius quo_ praepositumduxerat
ex impeluosa levitale quam bono zelo procedunl, eligendum, el sociis ejns, et O. procuratoripariis
ecclcsiaesolent incurrere delriiuenluni, sicut eccle- adversae, et collegisipsius audieutiam concedentes,
sise veslrse accidisse conspicimus eldolemus. Sane, propositiones parlium et confessiones audivimus,
cum bonse niemorise"W.archiepiscopus vesier, uni- recepimus testes, et publicantcs deposiliones eo-
versse carnis debilum exsolvisset, quia non potuistis rtim, examinavimus omnia diligcnler. Fuit ergo
in uiium omnes pariterconvenire? sed, contradicen- proposilum coram nobis, qtiod pars ilk, quse pras-
tibus quibusdam ex vobis, quidam veuerabilem fra- positum nominarat, non solum adversa parte con-
trem noslrura . . . Belvacensem episcopum, perim- tempia, sed negleclis eliam qttibusdam ex illis, qui
petuosam proasumptionem,ex indiscreto zelo, post cum eis posimoduin in eleelione prsepositi concor-
appelktionem ad nosinlerpositam, in arcbiepiseo- darnnl, in domo Hug. de Sparnaco, concanonici
pum nomiuarunt, laboravit Remensis ecclesia, et sui, seorsura babuerant super electione traclatum;
expensis se gravibus oneravit. communiler statuenles, quod, si non possent in
Nos aulem, partibus in noslra prsesentia eonsli- personam eamdera omnespariter convenire, iihuti,
tulis, et inquisita plenius et cognila vcrilaie, postu- cx compromisso, recipcrent in pastorem, quem
Jationem faelam de episcopo Belvacensi, exigente B decanus (303) el prwdiclus (304) J. de Poria car-
jnstiiia , repellentcs, de gratia vobis eleclioneta ceris, ei. Gervasius, prsepositi nepos, j;i quos com-
liberam duximus concedendam, per aposlolica vobis proinisernnt communiteiy sub bac forma, eis in
scripla mandanles, ut, infra mensem posl susccp- archiepiscopum nominareni. AdjecUim est etiani,
lioneni lilterarum nostrarum convenientes in unnm, quod cum Vicedominus, pra_dictum archidia-
invocata Spiriius sancti graiia, canonice vobis conum elcgisset, appellans ne quis in prajudicium
cligerelis personam idoneam in paslorem, et facere- Electionis ipsius aliquid attenlarel, decanus, velut
tis quam citius posset fieri opportune, in pontifi- in furorem convcrsus, ntillo prorsus consilii. de
cem consecrari. Adjecimus eliam, ul in examine prseposiio in capitulo habito, nec communi dcibn-
districii judicii a vobis requireret Dominus , nisi ratione pr&missa, subito praepositum capiens, et
immano favore ae mundano limore poslposilis, per- nos (50S)islum, inquit sociis, capiamus (306); sic-
sonam in spiritualibus ct temporalibus, secundum que capienles eum, quidamalii dum decano introni-
conscientiam ' veslram , idoneam vobis prseficere zaverunleumdem,el laudes soiitas decar.larunt. Sive
curarclis. Venerabili fratri nostro quoque..... igilur ex deliheralione in domo Hug. exlra eapitu-
Autissiodorensi (299)episcopo, el dileetis filiis „ lum habila, sive (507) repenle in capitulo nulia
abbati de Persenia (299), et magistro R. de Cor- deliberatione prsemissa, decanus prsapositumnomi-
zon (299), canonico Noviomensi, dedimus in man- navit, patet eiim pr»uer formam electionis cano-
datis ul, si negligeretis forsitan mandatum apo- nica_nominalum. Objeetum est insuper, quod pras-
siolicum adimplere, ipsi, auctoriiate nostra suffulti, positus erat sttper Simonise vitio infamatus, quou
conlradiciione qualibet el appellatione cessante, abusus fueral sigillo capituli, quod lanquam her-
Deum habenles prse oculis, personam, quoe lanto niosus (508) rupUiraevitio kborabal, et quod medio
congrueret oneri et honori, vobis 5n pontificem digito sinistrse manus fueral mutilatus, licet lestes
assignarenl, el enm facerent per suffraganeos Re- stiper hoe varia retulissent, deponentibusquibus-
inensis ecclesise consecrari. Vos aulem, receptis dam eorum, quod tantum extrema uncia digiti
Jitteris nostris, loco convenientes eodem, sed animo carebal ejusdem, et addenlibus aliis quod secundam
discordanles, utpote qui nondum ab oculis cordis integram non habebat. Canonibus igilur revolulis,
yeslri prioris rancorls nebulam lerseraiis, personas inventi sunl diversi super hoc articulo non adversi.
vobis varias nominastis, quibusdam ex vobis.... Nam, etsi aliqui babeanl, quod qttidam corpore ,
Proeposilum (500), quibusdam niajorem archidia- viliali, el hi specialilcr qtti casu partem digiti
-eotuim (301) eligentibus in pastorem. Quia igilur, Damiserunt, ad clericatus officiumadmittantur, ali-
-p.sedictorumexsecutorum audientiam et prascnliam qui lamen babent, quod qui membrorum sunt
cvitantes, maluislis ad sedem apostolicam kborare, damna perpessi, sunt a sacris ordinibus prohibendi;
(iiscordantium partium concordia nostrum judicium qui snpcr hoc sibi nullaieuus adversanttir, cum
«ligcnte, dileelo filio, J. (302).... de Porla carceris, multt ad miuores possinl ordines promoveri, qui
(299) Vide not. ad episl. cil. pro_posiiui'am Remensem oblinttisse. Milo facttts
Re-
(300) Quis tiieril, lunc lemporis, praspositusBal- esi episcopus Belvacensis anno 1217. Gall. Chrht.,
inensis, pro cerio siatuere nonduni possumus. t. IX, col. 167.
(liiinus 11 prsesedisse dicitur in inslrumeniis, ab (301) Lib. vi, epist. 9, nol.
anno 1192 usque ad annum 1206. Verum, exslanl (502) Apuil Ugbell. et Sammarth. T.
apud Marlenium, Anecdot.lom. III, pag. 988, litle- (305) Vid. lib. v, epist. 149, not.
roe M. prseposiii, B. decani, toiiusque capituli Re- (S04) Apud Ugbell. el Sammarlh. prwdecessor.T.
lnensis, scriptoaanno 1202, saltem 1203, ex quihus (3GS) Apud Ughell. et Sammarlh.nou.
conjicere esl, Jlilonem (de Nanleuil), iilium Gal- (506) Apud Ughell. et Sammarth. expiamus.
cberi Caslilionei, et HelvidoedominseNanlolii, pr.e- (307) Apud Ughell. et Sammarlh. fuisse.
positum ilem Roseti, qtiem Balduino suecessisso (308) Apud Ughell. el Sammarth. criminosus.
compertum liabemus, jamnb anno 1202 vcl 1205,
401 PONTIFICATUSANNOVil, CHRISTI 1204. 402'.
ad superiores cum effeetu non debenl aliqtialeiius A qiioniam officii noslri debilum, et Remensis eecle-
aspirare. Nam major sufficientia in his requiritur sisecommodum requirebat ui ei providcremtis per--
qui ad sacros sunt ordines promovendi, quara in sonam idoneam in pastorem, ne, si denuo restiiue-
liis qtii sunt in minoribus ordinibus conslituti, sicut renuis vobis licenliam eligendi, denuo apostolicoe
et maj'or in preshytero, quam diacono, episcopo sedis beneficio abulentes, Remensein scinderelis
quam presbyiero, ai'chiepiscopo quam episcopo, ecclesiam, et, laborcs novos veleribus Iaboribus.
primaie quam 3rcbiepiseopo, et major his omnibus cumukntes, aflliciionem adderelis afflictae,advene--
est in stimmo poniifice perfectio requirenda. Qua- rabilem fratrem nostrum, G. (310). Praeneslin. epi-
tuor igitur opposita sunt in factum, el qualuor in scopum, apostolicaascdis legatum, virum providuui'
personam. In factuni, illicita eompromissio, con- et honestum, oriundum de- regno Franc-orum, qni-
temptus fralrum, canonica provocalio, eliinpeltio- ftieral in Cisterciensi ordine primus abbas, et, siioe
sss proeessus; in personam, infamia Simonise, abu- reiigionis exigentibus meriiis, a nobis assumptus
BUSsigilli, rupturae-viiium, etdigiti routilatio. Licet ftieral in cpiscopum Prseiieslinum, vintm utiqti.e
autem contra personam arcbidiaconi nihil ostensum coram Deo et hoininibus potenlem in opcre ac ser-
fneril vel objectum, imo mullipliciler a multis fue- mone, oculos nostrse considerationis extendimus,
ril commendala, contra faclura tamen eleclionis " el vobis et eidem ecclesiss providimus in rectorcm,
ipsius fuitproposilum ex advcrso, qtiod, cum deca- dt;m tamen ej'us super boc accedat asscnsns, queui
nus ad sedem apostolicam appelkssel, ne quis sine invitumeogerenolumiis, sed conscniientem assttmi.
communl vel majoris et sanioris partis assensu ad Monemus igilur uiiiversilatem vestram et cxborla-
ciectionem procederet celebrandam, vicedominus, mur in Domino, et per aposlolica vobis scripla
et sequaces ipsius, pauciores numero, cum vix mandamus et dislricie prsecijiimus, qualenus, si
terlia pars capituii sequeretur eumdem, et dignilate- episcopus ipsedispositioni nostroeconsenseril, ipstfm
minpres, cum nulla personarum Remensis ecclesise sicut paslorem et epjscop.umanimarum vestranim
vicedomino cohsenliret, et inferiores ordine, eum recipiatis humiliter etlionorifice peiiracletis,.debi--
nulltts presbylerorum faveret eidem, eumSem ar- lam ei obedieniiam et reverentiam impendentes •-
Ciiidiaconum nominarat, et quo.dad boc zelo pro- sciluri, nos venerabilibus fralri nostro... Seno-
cesseral indiscreto, cum parsaliera lam Remensem nensi (311) archiepiscopo, et dileclis filiis......
qnam Carnoiensem (309). decanum, EcclesiseRe- Ciarevallensi (312), et. . . Sanctl Victoris (515)
mensis canonicum, qui quondam in priori negotio Parisiensis abbatibus, dedisse firmiter in mandalis,
eidem iarchidiacono|faverat, eligendum, et quam- P ut,. si qui, quod non credimus, facto nostro se
plures viros providos et honesios postulandos a dtixerinl opponendos, eos pcr districlionem eccle-
nobis duxerint nominandos, quorum nullum pars siasticam, subkto appelktionis impedimenlo, com-
ipsius archidiaconi volult acceptare, utpole quse pescant; eisdemque mandavimus, ul, si forsan
non ad ulilitatem J_eclesise,sed promolionem illius idem episcopus non patereltir ad Remensem eccle-
poiius intendebat. Prseterea, ex utriusque confes- siam se Irausferri, onini gralia et limore poslposi-
sione patebat, quod arehidiaconus ipse in subdia- lis, personam idoneam, et bonori tanto et oneri
conatus erat ordine consliiulus; canon autem sub- congruentem, solum Deum habenles prae oculis,
diaconos, quia et ipsi minislrant altaribus, exi- auctoritaie nostra suffulti, vobis, appelklione posi-.
genle opportunitale, concedil, si speetatse religionis posita, praeficianl in pastorem, contradictores modo.
el scienlisafuerint, non lamen sine Romani poulifi- simili compescenies.
cis vel metropolilani scientia, in episcopos eligen- - Datum Lalerani, secundo Nonas Julii, ponlifica-
dos; unde, cum Remensis ecclesia metropolitanum, Uis nostri anno seplimo.
non habealalium, quaui Romanum ponlificem, nec CXVIL
nos consciiessemus eleclionis ipsius, conslabat eam ...... (514).
eonlra formamcahonicamatlentatam. Cumquesuper Q Causam inter G. (515) de Cros archidiaconum Cla-
liis et aliis eoram noJjisfuisset varie disceplatum, nos romontensemex nnu, et capilulum Clarcnionlense,
et Parentiumque, papmsubdiaconum; ab altera parle,
attestalionibus, confessionibus allegationibus super ecclesiwClaromontensh decanalum, verlen-
diligenler audiiis el plenarie inlellectis, de communi teni ipsi commiliit(516).
fratrum nosirorum consiiio, exigente justiiia, ele- (Lalerani, iv id. Julii.)
ctionem utfamque curavimus reprobare. Verum,' Vcniens atJ aposlolicam sedem dilccius filius, G.
(509) Hugo 11,decanus Carnotensis, jam dicitur Cros (al. "Wlgrini), ex archidiacono (vide lihellum
anno 1205 mense Februario, et reperitur adhuc xv siipplicem, obktum arcbiepiscopo Bituricensi anuo
Kal. Maii, anuo 1206. Gall. Chrisl. tom. VIII, col. - U95, apud BALUZIUH, Prob. Hist. dom. .Arvern.
4201. ; pag. 72), decanus Claroinonlensis, prout ex bac
' Lih. no-t.
v, epist. 8, Lnuoeciiiii epistok cernittir, demum, anno 1209
- (510)
(511) Vide epislokm tibri lertii 14, not-. defuucto -Guillelmo, Bituricensi .archiepiscopo,
(312) Vide lib. v, epist. 109, not. successor ei datus fuit. Gall. ' Chrht. tom. H,
(315) Vida lib. vi, epist. 168, not. coi. 63. - •
(514) Deest inscriptio, lam itrapographo Vali- (516) Conferenda sunt cuin argiimenlo istius
cp.no qttam in a.« grapbo Conti. ca quse leguntur in Gallia Cbristiana,
- (513) Girardus, -vel Girauuus, vel GcraJdtts, de cpislol_3
405 , INNOCENTHIII PP. REGESTORUMLIB. VII." 404
de Cros, archidiaconus Claromontensis, nobis hu- A aliis, sed legitimas sanctiones (520). Cumquesuper
mililer stipplicavit, ut sentenliam per venerabilem his aliquandiu disceptasseiu interkcuii fuimus, ut
fralrem nostrum.... Lemovicensemepiscopum(317), dictus P, si possel ineontinenii suam intentioneiu
super decanatu Claromontensis ecclesia., pro eo fundarel, qui demum ad suam inientionem fundan-
rationabiliter Ialam, quse jam in parte fuerat exse- dam lestes el instrumenla produxit; super quibus-
cutioni mandata, faceremus in tolum exsecutioni cum "ulrinque fuisset aliquandiu dispulalum, nos
mandari. Cum aulem dilecti filii.... abbas (518), el interloquendo pronuntiavimus, quoniam' per ~ea
G. Dalmas, canonicus Claromontensis,procuralores qnae fneranl ostensa constabat, quod sui intererat
dileciorum filiorum , capituli Claromontensis, in ut idem Parentius se opponeret arcbidiacono rae-
noslra essent prsesentia constituli, nobis proponere morato. Lile igitur inter eos, tam super electione,
curaverunl, quod sentenlia illa contra justitiam, et quara super senlenlia, legitime coniestala, qiisesituni
post appellationem ad nos legiiime interpostam, ftiii ab ipsn arcbidiacono coram nobis, ulrum at-
fueral promulgata; et ideo idem arcliidiaconus in teslatioues prius cxbibilas in arliculo supradicto in
petilione sua non erat aliqttatenus audieiiJus. Idem hoc juJicio vellei admitlere; qui, prsehabita deli-
vero archidiaconus proposuit ex advcrso, quod beratione respondil, quod vellet, dummodo posset,
dicli.... abbas et canonicus, tanquam procuratores B objicere tam in personas testium quam in dicta,
recipi non debebant, cum lam ipsi quam illi pro Quo audito, pars advorsa respondil, quod allesta-
quibus venerant, excommunicalionisessenl vinculo lionibus illis in boc judicio uli nolebaf, cum non
innodati, quia prsedictus episcopus omnes illos ex- super principali negotio, sed super arliculo inci-
communicalionis vinculo innodarat, qui sententiou denti fuissent, lite non conlest-ala, receplse; unde,
per eum pro memoralo archidiaconolalse se duce- super tolo negoiio, vel illos, vel alios volebal pro-
rent opponendos, ei, cum super boc fuissel aliquan- duccre tesles. Pars autem respondit adversa, quoii
diit Iitigatum, tandem ad caulclam procuratores cuin tesles illi tam super sentenlia qtiam sttper
ausolvi fecimus anledictos. PostinoOum vero, cum eleclione dixissent, et eorum atiestaliones fuissent
idem abbas, et canoriicus vellenl agere contrajl- in jtidicio publicatoe, non licehal eidem, poslqnanv
lura, ipse archidiaconus nec sic eos, ut procura- tesiificata didicerat, super eisdem articulis alios
tores admittere voluit, pro eo quod illorum so pro- producere lesles, proeserlkn, cum in hoc ipso judi-
curatores gerebant, qui adhuc eranl excommunica- cio pars eadem attestationibus illis usa fuisset. Nos
lionis vinculo innodali, et ideo pro eis in jure non igilur, audilis quae fuerunl hinc inde proposita,
polerant experiri. Cumque idem archiJiaconus ipsos „ juslitia pronuntiavimus exigente, quod lesles essent
tanquam procuratores nollet admiitere, vel dictis recipiendi super loto negotio, quos utraque pars
eorum aliqualenus respondere, dilectus filius Pa- ducerel producendos. Quocitca, discretioni vestrae,
renlius (319), subdkconus noster, basilicaeprinci- per aposlolica scripta mandamus, quatenus, rece-
pis aposlolorum canonicus , se ipsi opposuit ex ptis teslibus, et inslrumentis inspcciis, el confes~
adveiso; asserens canonice se fuisse in decanum sionibus et allegationibusdiligenter auditis, eausa-m
ecclcsiae Ckromontensis elcetum, propler qtiod ipsam, tam super principali, quam super incidcnli,
dictus archidiaconus in sua petitione non erat ali- subklo .cujuslibet conlradiclionis et appellationis
quatenus audiendus, quia decanatus ipse non ad obslaculo, fine canonico terminetis, facientes quod
illum, sed ad se poiius perlinebat. Ad quod memo- decreveritis firmiier observari. Quia vero qtias in
Talus archidiaconus replicabal, quod donec senlen- capitulo agunlur non facile possunt, nisi per <;ano-
lia lala pro lpso plenariae fotet exsecutioni man- nicos ipsos probari, volumus et mandamus, ut ad
dala, proediclus P. ad impediendam exsecutionem cautelam absolvalis eosdem, ul vocali ad teslimo-
sentenlioe non debebat audiri. Ad hoc dicius P. nium libere valeant pro utralibet uarte leslari.
respondebat, sentenliam pro ipso archidiacono a Testes, elc. Nullis lilteris, etc. -
supradicto episeopo lalam nttilum sibi prapjiidiciumD Datum Laterani, iv ldus Julii, anno sepli-
generare, cum res inter alios acta non proejudicet mo (521).
ibid. col. 513, in serie decanorum Ckromoiuen- InnocenliiPP. III lempora, pauea hsec repeiiunlur,
sium. in Gall. Clirist. loc cil, col. 508.
« XIII. Guillelmus I, archidiaconus Ckromon- < VHI. Berlrandus de Murol, an. 1203, in Chaila-
lensis, et Pelrtis Parent, canonicus S. Genesii, <le rio S. IilidiL
decanalu Claromontensi coiitenderunt, ineunie sse- t IX. Guillelmus d'Aubusson, in charla Roberti
cttlo XIII,' pro qua dirimeuda lile, Innocentius episcopi, an. 1207. J
PP. 111insiiluit cognilores et judices Hugonemd'An- (319) Vide snpra, not. 516.
glars, ahb. CasaeDei, et abbalem Novem-Foniium, (520) Sic legitur in apographo Valicano, men-
ordinis Prsemonstratensis. dose.
i XIV. Geraldus, vel ,Girardus 'de Cros, [al. WI- (521) Notandum est, duas, ad argumentum de
grini], postea archiepiscopus Biluricensis, annocir- quo bic agilur spectantes, episloks reperiri inter
oiler 1209.. Decrelales; unam (qttse ad abbalesde Novofonteel
(517) Lib. v, cpist. 68, not. CaswDei directa dicilur), lib. u, lit. 20, De lesii-
(318) Capilulum Claromontense , jam a ssecmo bus el atteslalionibus, cap. 58; alleram (qttse in
decimo , tres dignilates , praeposilum, abbatem, colleclione Gregoriana Lemovicensiel Calurcensi:
<bx.3UJ__3_.habtiisse notum esl, De abbalibus, circa in Iiinoccnliana rero Allescrrse, Lemoviccim ei
103 PONTIFICATUSANNOVH, CHRISTI 1204. 40fr
CXVIIL A non fuerit sacerdotalis annexus, ila dunlaxat, ut
s (522). vitam ducas bonestam, ne palernae incontineniiaa
Ul priorem elmonachosDunelmensesad exhibendam appareas imilator, qualenus cum magis te rcddide-
ephcopodebilamobedientiaminducanl. ris graliosum, majorem graliam debeas oblinere.
(Lalerani, xivKal. JuJii.) Nulli ergo, elc. Hanc paginam nosirse dispensatlo-'
€onquerente venerabili fralre nostro ... episeopo nis, etc. Si quis autem, etc
Dttnelmensi(323), ad nostram noveritis audienliam Datum Laterani, III Kal. Augusli, anno septimo._
pervenisse, quod ... prior (324) et monachi Dunel-
mensesei consuetam obedientiam, ei debitain reve- cxx,
reuiiam sublrahunt, et j"ura ipsius, ac Jibertates N (526).
antiquas, et laudabiles consuetudines el haclenus De eodem argumento.^
«bservatas lemere perlurbantes, elattentantesplu (Lalerani, vn Kal. Augusii.) -
Fiaia conira inhibilionem nostram factam eisdera, Ad hoc Deus, etc, in eodemfere modo, usqueobti-
ipsi super his, et mullis aJiis injuriosr et graves nere. Verum, cum venerabilis IraternosterO. (227),
existunt. Nos igitur, fratribus , et episcopis noslris Hostiensis episcopus, oJim in partibus veslris apo-
in sua volentes raiione adesse, qui sumus omnibus B slolica. sedis lcgatus, vobis dcderit in mandatis, ut
in justiiia debitores, discrelioni vestrae per aposto- prssfatum Assalilum in canonicura reciperetis et
lica scripta mandamus, quatenus dictos priorera et fratrem, tandem, quia contra ipsutn fuit exceptum
monachos, ut eidem episcopo reverentiam, et obe- a vobis, quod ei nalalium defectus obstaret, ipsum-
dientiam debitam, et consuetam exhibeant humililer que propter hoc recusaretis recipere, idem A. ad
et devote, el de damnis, elinjuriisirrogatis satisfa- prsesentiam noslrara accedens, ad . .. Burdegalen-
facianl competenter, monilione praemissa, per cen- sem archiepiscopum,et... Albalerrensem abbatem-
suram ecciesiaslicam, appelkiione posiposita, com- lilteras impeiravit, ul compelleremini ad receplio^
peiktis; reducenles in statum pristinum quidquid nem illius, sed vos, ad nos voce appellaiionis emis-
contra jura ipsius episcopi, iibertates soJiias, el lau- sa, Bernardum pro vobis presbylerum, et ipse pro
dabiles consuetudines, et hactenus observatas, ac se magistrum P. Haimerici Boiol, ad noslram prse-
inhibitionem nostram ab eisdem lemere noverilis senliam destinastis, quibus petentibus stias raliones .
attentatum. Nullis lilteris, etc Quod si non omnes, audiri dilectum filium, L. (528) tiluii SanctseCrucis
etc. Duo veslrum, etc presbyterum cardinalem, dedimus auditorem, per
Dalum Lalerani, xiv Kalendas Julii. quem audilis qusefuerunt proposita coram eo, ve-
CXJX. G neiabilr fratri noslro .. . episeope-, et dilectis filiis,
ASSALITO CANONJCO -. . . W. Alboini, subdiacono nostro, canonjco Lemovi-
Dispensaliopro defeclu nalalium (325)., cen. su.b expressa forma lilteras duxiinus destinau-
(LaleVani,III Kal. Augusti.) das, a quorura examine idem A. cum sibi videret
Ad hoc Deus in aposloliea sede coiisliluit pleni- imminere gravamen, vocem ad nos appellationis
ludinem. ecel.esiastica.potestaiis, ul, diligenler in- , emisit. Cum igitur quam prsetendebatis advcrsus
&peclisvariis circumstantiis, personarum el rerum, eum exceplio, sit per noslram disjjensalionemabo-
temporum eLlocorum, nunc rigorem exerceat, nunc lita, prout superius esl expressum, discrelioni ve-
mansueiudinemanteponal, interdum exsequalur ju- strae per apostolica scripta raandamus, atque prse-
sliliam; interdum graliam la.rgialur,proul in causis cipimus, quatenus eum, pro reverenlia beaii1Pelri
diversis diverso modo viderit dispensandum. Ea- et nostra, in canonicum ei fratrem, nisi aliud obsi-
propter, dilecte in Domino fili, tuis amaris devieti stat canonicum, admiltalis, ne aposlolicsebenigni-
iacrymis, el devotis supplicalionibus incliriati, cum tali, quseilluin ad beneficium ecclesiaslicum perci-
pro le multorum religiosorum virorum laudabile piendum admitlit, videamini contraire. Alioquin no-
receperimus lestimonium, et nos ipsi noverimusle veritis nos dilectis Jiliis . .. cantori, el Arnaldo de
in lillerali scienlia laudabiliter profecisse, devolioni Montelet GuidoniGuaban canonicis, Lemovicensi-
tuoeauctoritate praesentiumindulgemus. ut, non oh- bus, in mandatis dedisse, _ul vos ad boc per cen.su-
stante defcciu nalalium, usque ad sacerdotii gradum ram ecclesiaslicam, appellationeremota, compelkn!..
per ecclesiaslicosordiues valeas promoveri, et tam Datum, ut supra.
praebendas, quam dignitates recipere, qtiibus ordo lilis scriptum.estsuper h.oc..

Canluariensi ephcoph inseribitiir), lil). u, lil. 28, Dunelmensium.Vide Gaufr. de Goldingham, Hitt.
De appeilalionibus recusalionibus el relaiionibus, Dunelm. eap. 13. elseqq.,
cap. 45. (525) Vide epistolam libri sexli 98.
'(522) Deesl inscriptio tam in apographo Vaticano (526)Deeslinscriplio, tam in apograpbo Valicano
•quam in apograplioConli. quam in apograpbo Conti : verum, ex epislok libri
(525) Videepislolam libri sexli 89. sexti j"amcilala, patet decano el capitulo ecclesioe
(524) Jam observavimuspriorem Dunelraensisec- S. Aredii direclam fuisse.
clesise,' tunc temporis fuisse Bertramum I, WARTII. (527) De eo jam dicluin est ssepius.
Angl. sitcr. lom. II, pag 788. Scd male concordal (528) Vide epislolas libri quinli S, nol., Iibri se-
IisecJniiocentii enislola, cum bistoria cpiscoporum plimi I, not.
407 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. VII. 408
CXXI. A in ipsum J. quia resliltiere nolebat ajjlata, et ai>
N. .. . (529) ejus molestatione cessare, excommunicatioiiis sen
De ordinatione presbyierorum, latn grwcorumquam lciitia promulgata, el demtim per dilectos filios.-.
Lalinorum, ab cphcoph Grwcisfacta. deeanum (535), el.... prsepositum (534), et... ar
(Lalerani, iv Non. Augusti.) chidiaconum Ambianenses, aucloritate nostra , taffl
Ex parle lua fuil proposiliini coram nobis, quod diffiniliva qtiara excommunicalionis sententia eon-
qnidam presbyleri, Gra>cipariler et Latini, a Grss- flrmala fuisset, et exseculioni mandaia, landem
cis episcopis, absqtie unctione manuum se faciunl prsefatus J. ad venerabilem fratrem nostrum... No-
ordinari, et siniul accipiunl omnes ordines extra viomensem episcopuin, et conjudices suos, prse-
quatuor tempora, contra canonicas sanctiones. Ctim missorurn lacita veritate, lilteras impetravit a no-
jgitur hujusmodi pr;esuniptio sit sagaciter exslir- bis (555), per quas se asserit absolutum; propter
panda, fraternitati tuse per apostolica scripla man- qtiod supradictus G. ad scdem aposlolieain tertio
daraus, qualenus liujusmodipresbyteros luas dioece- Jaboravit, ei ultra quam per octo menses, non sine
seos ab exsecutione ordinis sic suscepti, appelk- magno rerum dispendio, fecit morani, sed pro parte
lione remota, no.stra fretus auctoritaie stispcndas, ahera nullus comparnil idoneus rcsponsalis. Nos
iiisi forsan eorum aliqui de tua, vel preedeces'sorisB igitur, prcediclam dilfinitivam senlentiam , sicut est
lui licentia fuerinl ab cpiscopis Groscis taliler ordi- j"usta, ratam habenles, discretioni vestrae per apo-
nati, circa quos stippleas quod ab illis fuerat prae- stolica scripta mandamus et dislricte proecipimtis.
lermissum. Providcas larnen attente, ne clencos quatenus, cura de pramissis, tam per delegatorum^
tiise dioeeeseosab cpiscopis Grsecis ukerius ordinari cjuamproedicliAmbianensis episeopi litteras, nobis.
permitlas, et, si qui prscter Uidin licentiam ab eis facia sit plena fides, saspedictura J... patrem, et
se fecerint ordinari, lu eos suspendas perpetuo ab fautores ipsius, ah ejusdem G. indebila molcsialione"
exsecutione ordinum taliter sttscepiorum. eessaie, et abkla cura iulegritaie resiituere uni-
Daium Laterani, IV Nonas Augusti. versa, et illos etiam, ad quos perlinet, decimam
CXXii. solvcre inemoratam, ut ipsam eidem G. sine diffi-
N N. ..... . (550). ciiitate persolvant, per exconimunicalionis senien-
Senlenliam , quct G. diacono, decima ipsi ab episcopo liam, aijpelktione remota, cogatis; mandatura no-
Ambianensi collata adjudicala fuit, conira J. de strum taliter impleturi, quod idem G.
Canduetre, Noviomensis diwceseos, quia eamdem pro defectu
deeimam injusle occuparal, laiam, auctorilale jusiitjse ad nos non cogatur ilerum laborare. Nullis
oposlolicaconfirmal, et tnandai ui diclum G. ab ' lilieris obstantibus, elc Quod si non omnes... duu
omni molestatione tueanliir, ablalaque ei resliiui G YMtrumea nihiloininus exseqttantur.
faciaitt. i Datum Laterani, vi Kalendas Augusti, anno.
Laterani, vi Kal. Augusti.
Conslituius in prsescnlia nostra dileclus filius, septimo.
CXXIH.
G. diaconus, nobis Iiumililcr intimavit, quod, cum
N (556).
quosdamdeciraa, quse a venerabili fratrc noslro.... Roberto Vaisliaci, diecono, omni beneficioecclesia-
Amhianensi episcopo (351), sibi collaia fueratin- stico carenti, prmbendam in ecclesia Suessio~
tuitu pielaiis, quam eliam J. de Canduelre, No- nensi primo vacalnram assignat.
viomensis dioeceseos, poslmodum contra j"ustitkm (Laterani, xvu Kal. Seplembris.)
occtipavit, ilkm ha_reditario jure ad se asserens Et officii nostri severitas, quo debitores sumus
periinore, a dileclo filio... abbateLongipontis (532), omnibus, nos inducit, et clerieorum condilio, qtii
et. W. Norraanno , Suessionensi eanonico , per diffi- sunl m Dominicam sortem assumpti, ac vivere de-
nitivam senteniiam eidem G. adjudicala fuissel et bent de palrlmonio Jcsu Chrisii, nos vehemeiUer

(329) Deest inscriptio in apographo Conii. D 1205, obiisse, ei de ipso adhuc agi in hac Innoceu-
(330) Desideralur inscriplio. lii epislok, quoeanno 1204 data ftiit.
(351) t Theohaldo III (d'IIeillij), hoc ipso, in quo (332) Galcherus de Ochies, Longipontis abbas,
nunc versamur, anno 1204, defttncto, snccessor reperilur in iustriimentis ab anno 1201, saltem (nam
riatus fuil Richardus, ex anliqua vicedominorum de'' deccssor cjus, Adaiu I, obiisse dicilui'j'ina anntim
Gerboredo familia , Eustacbio miliie et Ermenlrude 1198), usque ad annuni 1-119,quo ad Cisterciensis
parenlibus nattis. Germanos liabuil Gervasiiim el ordinis culmen eveclus csl. Gatl. Christ.. t. IX,
Guillelmum milites. In ccclesia Ambiancnsi a ju- col. 476.
venlute enutrilus, ex cahonico facttis 1'uerat Deca- (335) Ex his quoKdiximus, uota, conjicilur de-
niis, ex decano autem episcopus. Sedil.usque ad canum Ambianensem, tunc temporis , fuisse ipsum
annuin 1210, quo Ambianensissedesin inslrumeniis Kicbardum de Gcrborcdo (de Gerberoy), qui mox
vneare dicilur. s Haclenus auciores nova; Galiice episcopus facius est. Conciuunl ea quse legunliir
Chris.ianoe, tom. X, col. 1180. Vernm , difficulias apud auctorcs novse Galliae Christianse, tom. X,
qusedant inest. Theobaldum lil, anno 1204 ineunie, col. 1218, ubi Richardus, decantis ab aniio 1191,
ttllima Aprilis , defuiicuim asseruiH. Mox , Riehar- u_,que ad annum 1204 mense Novembri, aut no-
mn anno 1205, nondutnconsecrtttumdicuut. Alqui inine expresso, aul littera iniliali R. designaius, iii
proesulemAmbianeiiseni, bic diserte, episcopum, iuslrumenlis reperiri diciltir.
non electum (prout de antisliie nondtim consecrato (554) De prsepositisAmbianensibus, apud aucio-
dixisset), vocat lnuoeenlius. Diecndum igiiur, res novse Gultiw Chrisiianm, niliil.
Theobaldum anno 1204, sed velere siylo, id est (535) Lib. v, episl. 41, not.
anno revera, juxta noslrum coflioulaudi' iporan, (556^ Desideralur inscripiio.
m PONTIFICATUSANNOVII, CUIUSTI1204. m,

hortatur, tit eos rore provisionis aposlolica;perfun- A qnitlam fecisse noscunlur, qt.f potius dissipatorcs
damus, illosque prsesertim, quos morum honestas . ftiere, nolumus, ut homines civitatis ipsius ad boc
informat, et commendabilesreddil scienlia littcra- aliqtia violentia compelkntur, sed, si tle ipsorum
rarum. Inde siquidem est, quod pro dilecto filio, /ieri poterit voluntate, ipsi curam civitalis illius
Roberto Vaisliaci, diacono, ecclesiasticum beuefi- usqtie ad setatem legilimam charissimi in Chrislo
cium non babente, discretionera vestram rogandam filii noslri, F. Sicilise regis. illusiris, aueloritate
daximus et monendam, per apostolica vobis scripta nosira concedas, ita quod, cum diclus xex aetatis
prsecipiendoraandanles, quatenus eidem, pro re- legitimsefuerit, de civilale ipsa disponat jitxla suoa
verentia beati Petri el nostra, proehendamin eecle- voliintaiis benepkcitum. Quocirca, fraternilati lusa
sia Suessionensi, si qua vacat ibidcm, sine difficul-
per aposlolica scripta mandanius, quatenus cives
tate qualibel liberaliler confcratis. Alioquin, primo ipsos ad hoc moneas
elinducas, el, ut ei lanqiiam
vacaluram donalioni nostroe pra.cipimus rcservari, rcciori suo iiitendaiit humiliter et devote, operain
personaeidoneseconferendam. Uibitas cfiicacem.
Datum Later. , XYII Kal. Septcmbris, anno D.ilum Latcraui, Kalendis Septeuibris.
sepiimo. CXXV.
Scriptum est super hoc... proeposito (557),.... B
. N (541).
dccano (538), el capitulo , in eodem fere modo, De eodemargumenloac in epistola124.
asque confcrendam. Ideoque discrelioni vcstroe per (Laterani, Kal. Sept.)
aj.oslolica seripta mandaimis alque praecipinms, Ciun dilcctus filitis, nobilis vir R. de Bisatiis,
ad
.juatenus prsebendam, si qua in ecclesia vesira nobis et charissimo in Christo filio nostro, F. illu-
vaeat ad prsesens, vel priino vacaluram, nullum stri Sicilioe
m caiionicum recipere praesuinalis, nisi cui eam regi, fidelis semper exstiieril et devo-
tus, el in ejus servitio laudabililer inSudarit, civiia-
duxerimusconferendam. tem veslram sub ipsius regimine susciperc posse
esl
Scriplum super hoc... decano (559) , siiccen- credimus' incremeiiium. Quocirca , universitatem
lori, et Bliardo de Acreio, canouico , Remensibus , vestram monemus, et exhoriamur atteiuius, per
in eodemfere tnodo, usque in fineni, hoc addilo : vobis scripla mandanles, qualenus ipsi
I leoqtie discrelioni vestrae per aposiolica scrijila apostolica
noslrum denun- lanquam rectori, usque ad selalem legiiimam regis
jnandanuis, qualenus prsecepium intendatis humiliier et devole, ut per ej'us
ipsius,
lielis inviokbililer observandum , mandaium apo- industriam civitatis veslra valeat inelius
gubcr-
stolieumlaliter adihiplenles, ut devolio vesira per nari..
C
efleclumoperis comprobeiur/eiobedienliam vestram Dalum, ut supra.
debeamus dignis in Dominokudibus commendarc CXXVI (342).
CXXIV. H. UNGAIU-E ItEGI.
RS (540). Snmmopere aolel quoclin ftnibus Ungariminjuriose
1t Rog. de Bisalih a civibusBhin. in reclorem, sed impedhselcardinali tegalotransilum ad Bulgariam,
absqueviolentia, recipi procurent. tnonel eum de tali errore emendando, ne in ipsum
(Lalerani, Kal. Sept.) animadverlere cogalur (545).
Dileclus filius, Jacobus, consobrinus el mare- [Inter alios reges calbolicos et principes Chrislia-
scalcus noster, magisier jusiiliarius Apulioeel terrse nos, de" le specialitcr, lili charissime, gloriamur,
Laboris, nobis humiliter supplicavit-, ut, cum no- qriod Deofidelis nobisque devolus existas, ila, ul lu
bilis vir, Rog. de Bisaliis, nobis semper fidelis cx- merito valeas gloriari, quod gratiam el favorem
stiteril el devotus, et maiuktorum nostrorura dili- aposlolicsesedis obtineas specialem, sicul hinc inde
gens exsecmor, ita quod ad mandatum nostrum , el plurima probant non solum indicia, sed exempla.
lnonllionem dilecli filii, nobilis viri, G... comilis Rediens enim ad apostolicam sedem, Joannes, tunc
Brenensis, qui pro eo nobis pariler supplicavit, ci- capellanus noster, nunc Furconiensis episcopus
vitateni Minerbien. quam ipse lenebal, eidem rcli- (544), constanti nobis assertione suggessil, quod, a
querit Marescalco, in recompensationein ipsius , ci le curn ingenii bonore el devolione sttsccptus, cle-
civitaiem Bisin. concedere dignaremur, cuin ipsius niciiier obtinuit, non solum quod circa ncgoiiuiu
concessiosine alicujus gravamine fieri valeat et of- Cnlini Bani (34S) a- regia celsitudine requisivil,
lensa. Verum, quia volunlatis nostrae non esl, nec vcrtun etiam impetravit, quod tam ipsi quain aliis
aliquando fuit, domania 'regis dislrahere, sicul Ecclesise Romanse nuntiis et legalis liber paleret
(557) Lib. III, epist. 41,not. num 1204, § 45. Qnac iu Gestis leguiitur, bic imcis
' inclusa sunl. Qna..apud Raynaldum, hic duplici ad
(558) Ibid., not.
(559) Vid. cpisl. libri quinti 149 , not_ iuiiiuin ciijusque lineie virgulse disiinxiinus. Vari;u
(540) Desideralur inscriptio. eiiam lectiohes danlur.
(541) Desideralur inscriptio, sed ex epi-lok 124, (545) De argumeutohiijiisepislolse,vide cpistoks
palei hanc CivibusRisin. directam fuisse. liliriseptimi 7, 8, 9, 10, li.
(542) Epislola boacinserla reperiliir in Gestis In- (544) Vide cpistoks htijusce libri seplip-*J-OQ et
uocentii, § LXXVIII, sed iiec iuicgra, nec satisemen- 115.
data. (545) Gcst. Culumbani.
Fragmenlum eittsdemexhibel Raynaldus, ad au-
411 INNOCENTHIII PP. REGESTORUMLtB. VII. 412
per rcgnum tinnn progressus pariter et regressus .„, ctinque sibi el suis, aut etiam episcopo memorato
iu Bulgariam et Bkchiam. Tu quoque, si bene auderent aliquid vendere, seu ahquid humanitalis
recolimus, suggessisti, quod tuseserenilali pkcebal, solatium exhibere, pcenam incurrerent personarum
ul Meg:ijuppantis Scrvise, dehitam et devotam apo- et rerum, el ipse cardinaiis cum episcopo saepedicto
slolicaesedi reverentiam el obedienliam exhiberel.et a trecenlis ad minus circumfusis salellitibus cuslo-
a nobis, salvo iu lemporalibus jure luo, regitim ditur, qui adeo ipsttm comprimuiil, quod ostium
stisciperel diadcma. Unde, nos hujus exseculionem camerse, si eamera dici dehel, observanl, ut tacea-
negoiii venerabili fralri noslro Colocensi mus quse sibi ct suis circa necessaria naturoevilitcr
archiepiscopo, memininius injunxisse. Per has ergo, irrogaiilur. i (548) Heu ! heti! fili charissime, ubi
non tam generalesquam speciales causas i.idticti, i esl regalis (549) clemenlia, ubi religio Chrisliana,
dileclura filium nostrum, Leonem, lituli Sanctsu « tihi spcciaiis devotio quam ad nos et Romanam
Crucis presbyterura cardinalem, aposlolicae sedis ( Ecclesiam prsedicaris habere ? Mit.alus est color
legatum, in Bulgariara et Blachiam per regnum « oplimus, et aurum in scoriam est coiiversum.
liium ad propagationem fidei Cbristianne duximus « Parcat igitur eis Deus, qui animum tuum tam
desiiiiandum, qui, sicut nohis suis Jitteris intimavil, R e pravo consilioseduxerunl, volentibusinterregtiuiu
a lua regia celsitudine, ultra etiam quam credide- « el sacerdotium discordiam seminare !. Sed nos.
lit, exstilii honoralus, ita ul, quasi deposita gravi- e pro certo speramus, qtiod aut per (e jpstim jam
tate regali, universa conareris effioere qttoe sibi . errala correxeris, aut ad commonilioneranostram
crederes compkcere, dalo prins cum omniiucundi- e taliter dcbeas emendare, ut lojuria transeat in
tate ducalu nuntiis, quos In Bulgariam duxerat t bonorem et offensain gratiam convertatur (5S0).i]
transmiltendos ; datoque pacis osculo, et facla ctim Qtiocirca, sereniiaiem regiam, de qua plene (551)
rnagno.gaudiomtiiua promissione amicilisespeeialis, coiilUinuis, rogamus altenlius, et monemus, in re-
ac niuneribus ekrgitis, non solum licentiam obtinuit missionem libi peccaniinum injungenles_.quafenus
transeundi, veriira eiiam riuntiis tuis prsecepisti, ut itijuriam cardinali proedicto, irao verius nobis in
eum Iransferreat in Bnlgariara eum honore^ pro- ipso, quin poiius illalam Domino Jesu Chrislo in
niittens quod luum sihi scriptum in confinio desti- nohis, ita satagas abolere, ul nos in lioc devotionem
nares, quod ipse apud se secretius retineret, et tuam experiri possimus, et non cogamur propler
secundum illud ad reformationem paeis fideliter boc aliquid agere quod libi possit esse molestum,.
laboraret. Procedeus er.gocum niintiis luis usque ad quia quantumcunquenobis moleslum existeret te in
regni lerminum, pervenil ad castrum quod vocatur G aliquo moleslare, u>>n'possemus tam perversum
Keve, ubi, solo Danubio medianle, regnum Ungariae exemplum relinqttere ineorrectum, et proposiltim.
a Bulgarorum provincia separaltir, multiseum cum noslrum, quodauctore Deoincltoavimus(5S2-2S5),ui-
desiderio exspectaniibus ex altera, parte, sed post hiloininus exsequemur.
uuitis horam diei, nurilios tuos ex insperato.recepit, Scripium esl, suffragnneis Strigoniensis Ecclesiae,.
qui, cum festinatione niaxinia venientes, sibi el.... ul ipsum regem ad hoc moneunl altcntius, et indu-
episcopo Bulgaro, transitum fccerunl oninino proe- cant, el iates se circa negolium islud, omni gralia et
cludi, ex parle regia propoiientes, ut ad quoddam timore postposilh, exhibereprocurent, quod fidem et
ttinm proeditimrelroiret, quod itiuere irium dierum devotionem, quam erga malrem suam Romaiiam
reliqueral jam post terguin, ihiqtie inorans Domino Ecclesiam habere tenentur, in] opere cogposcamus.
Btilgarorum per nunlios demandarei, quod ad quam- Hwc cedula fuil interctusa in lilteris ad prwdiclum
dam insulani feslinus accederet, in confuiio consti- regem transmhsis.
tulam, ut ibi prius de controversia quse vcrtilur (554) « Mitiuset benegnius libi scribimus, quam
iiiter vos pleue eognosceret, et eam fine debito ter- t instans maleria poslukret, ne quis forle litteras
minaret, alias (546) ei iransitus non palerel. Ipse « uoslras inspiciens sestimaret aposiolicaesclis fa-
vero cardinalis inler multa respondit, quod hoc lali D'« vorem libi esse sublraclum, qttod utique uliiiiaii
modo facere non debebal, ium quia, si eum cum t ac honori tuo nullatenus expedirel, quia mulia
-ltijusmodi paclionibus reciperet ad malris ubera t gesta sunt, el geruntur in regno tuo, quae, si de-
redeunlem, cum super lioc non lam saecukre quam t ducerentur ad limara, correclionem exposcerent
spiriluale negotiuni ageretur, viderettir inlervenire i graviorem, non solttm de volo tuo, caplior.e fra-
species Simoniacse pravitatis, lum quia non possei « lerna, el eleclionrbus prselaiorum, scd eliam mul-
eum compellere ad aliquid faciendum, donecobli- « lis aliis, quoe, ne nimitim conlurberis ad praesons
galiis osset apostolicse sedi per vinculum speciuk « duximus supprimenda (355). Provideas ergo libi,
(547). Unde, cum nollel ab incceploitinere retroire, « ne in eam te difficullalem inducas, de qua nou
protiiius exiit ediclum a] comite Caslri, quod qui- « valeas expediri. i
(546) Cod. Pod. cil. a B.iluzio, ati.er. (551) Gest. plane.
(547) Gesl. spirilucde. (5S2-5) Gesl. auctore Domino.
t.348)Raynaldus, loc. cit. (354) Rursus Raynaldus.
(5_9) Gesl. regia. (555) Sic in Gestis, cl apud Raynald. Sn apogr.
(5S0) Hactcnus Raynalclus. Conti, cxpciidenda.
m PONTIFICATUSANNOVII, CHRISTI 1204. 414 -
CXXVll (556). A ire volentibus,per terram tuain' securum conductum
L. TITULlSANCTJE CRUCISPRESBYTERO CAIiDI.NALIel liberum transitnm concessisti, dimiltens exerci-
APOSTOLIC-E SEDIS'LEGATO. tum ad preces Iegali nostri, qtiera congregaveras
Respondetquerelh regis Ungariw. contra ipsum , sumptibus fruslra cbnsumptis, snper
(Apud S. Pelrum , xvn Kal. Octobris.) quibus serenitali inse copiosas graliaruin referimus
Ad lilleras quas nobis charissimus In Christo li- actiones. Quodatttfemscripsisti, quoniam praediclus
lius noster.... rcx Ungarioe, destinavit, rescribimus Joannilius lerram, quam pater tuus.... sorori tuse,
in htinc modum. imperalrici Graecorum, dedil indolem, detinet oc-
i [Regisecelsiludinislilleras, qiiasnobisperdilcciurr cupatam, et lerrom Servisc, luoecoronaesubjectam,
fiJium, nobilem virum , E. miiiiem , destinasli, be- adjuncta sibi paganorum mulliludine copiosa , cru-
nignc recepimus , ei quse significastl per eas,nola- deliler dc-vastavit, ita qnod praUer eos, qui per cjus
vimus diligenter. Ad primum ergo capilulum', re- iyrannidctn snnl perempti, non pauci Cliristiani
spondemus quod utique-piae recordalionis progeni- sunt in paganorum captivitatem deducli.eo vidclicet
lores iui, ex quo regntim Cngariae ad ealholicss tempore , quo precihus nostris iuductus , rcge Bo-
fidei unilatem , per beati Stephani , regis, diligen- bcniioea Philippi consorlioseparato , cl rcgi Oitoni
liaw, divina gralia prsecedente, pervenit, cum conjuucto , cum ipso, pro isto, validum conlra illmn
mulia devotione.sedemsunl aposiolicam venerali, el exercitum deslinasli," cerlissime noveris, nobis
omnes qui ex ejus progenie descenderunt, sicul in e.sse valde molestum; quidquid in tuam injuriam
regno , ila sibi el in revcrentia beali Peiri succes- et jacturam noscitur atlentatum, et ul libi congrue
soribus exbibenda paritcr successerunl, pra_sertim saiisfial, nos diligens studium impensuros et operara
inclylse reeonktionis Bela , rex, paler luus", qui cfficacem. Ad tertium vero capitulum , taliter re-
toto tcmpore vitse suse sedem aposlolicam studuil spondemusquoniam, elsi scripseris, quod proedietus
honorare , cui lu , l&min regno quam in devotione, Joannilius nullius lerrse de jure sit domihus , licet
succedens , ea facere studuisti, quse ad ipsius pro- aliquam partem tui, et aliam allerius regni ad lem-
cederent commodum et honorem. Porro , siculnos pus delineat occupalam, unde miraris, quod tam
ea quoedicta sunl absque dubio reeognoscinuts esse manifestura iniinicura luum, te inconsulto, lam
vera , ita tu ea , quae sunt dicenda vera esse procul subito in regem proposuerimns coronare, secus est
dubio recognoscas. Licel enim prsedecessores noslri tamen ex aliqua parle, ut salva lui pace lotjuamur,
progenitores luosinler alios reges catholicos diligere cum super hoc non plene noveris veritatem. Nam
ac honorare sluduerint quadam gratia speciali, sata- Q anliquiuis in Bulgaria mulliTeges successive fuerunt
genles illis secundum Deum in omni necessitate fa- auclorilale apostolica coronali , sicut Petrus , et
vere, specialiter lamen clarse memorisepalrem tuum Samuel, et alii nonnulli post illos. Nam , el ad prae-
apostolica sedes toto conamine promovere curavit, dicationem sancise memorise Nicolai papaj, prxde-
ita quod , cum propler quasdam causas, sicul credi- cessoris noslri , rex Bulgarorum , ad quorum con-
mus , libi nolas , regalem non posset oblinere coro- sulla socpissimerespondebat, cum toto. regno suo
nam , felicisrecordationis Alexander papa, prsede- commisso meruit baptizari, sed landem, prsevalen-
cessor nosler, posl mulias exhorlationes, praece- tibus Grsecis,Bulgari perdiderunl regiam dignitatem,
ptiones et commonitiones Strigoniensi arehiepiscopo quinimo compulsi sunt gravi sub jugo imperatori
facias , ul ei regium diadema conferrel, cum ipse Constanlinopolilano servire, donec novissime duo
non possetad hoc aliquatenus inclinari, tandem.... fralres , Petrus videlicet et Joannitius ,' de priorura
Colocensi archiepiscopo districte prsecepit, ut ipse regum prosapia descendentes, terrampatrum suorum
illum absque praejudicioSlrigoniensis ecclesisecoro- non tam occupare quam recuperare co-perunl, ita,
naret in regem , et sie ad mandatura apostolica.sedis quod una die de magnis principibus , el innumeris
oblinuit coronari. Quanlum eiiam, circa principium populis mirabilem sunt vicloriam consecuii. Non
regni tui, quod ulique propler dissensiones multorum D ergo negamus, quhi forsan aliquam pariem lerrse
non leviter exsiilit perlurbatnm , aposlolica sedes violenler invaserunt, sed conslanler asserimtts
tibi curaveritsubvenire, ipse rerum oslendit effectus, quod plurimam lerrse _partem de jure recupera-
quse landem , per legatura sutim ad boc specialiter vere paterno. Cnde, nos-eum non super alienam
destinatum , le ac luos ex una parte, nec non et lcrram sed supef propriam ad inslar prsedeces-
fralrem tuum ac faulores ejus ex altera reduxitad sorumnosirortim regem intendimus coronare, vo-
pacem, quselicet formala fueril et firmaia, titinam lentes, ut et ipse terram restituat injusle deicnlain.
tamen melius«bservata fuisset! Ad secundura vero et lerra injusle detenta restiluatur eidem , cum ipse
capilulum,, respondemus lioc modo, quod revera posUi.kveril hoc.anobis, ut de terris invasis facia-
tu nunliis nostris in lerram Joannitii, domini Bul- . musinierte et ipsum utrique parti justitiara exlii-
garorum ; et ipsius nuntiis ad Ecclesiam Romanara beri. Cum igitur nuntiis noslris ad eum , et nuntiis
_ (556) Epislolam hane Iaudat Raynaklus, adannum Iniegram , numerisque omnibus absolulam ," ex col-
1204, § 46. latione apographi Conli et codicis Valicani exbi-
Legiiur in Gestis Innocenlii, § 78 , sed ali- benuis.
quanto mutila, nec non mendis aliqtiibus vitiala.
415 LNN0CENTIIIII PP. RECESTQRUMLIB. VII. 4J6
cjus ad nos , non solum liberum concesseris trans- A vel saltem landiu cess - us, donec discordia inler
iuim,verum etiam securum ducatum, non debuiraus vos, judicio posset, vel arbilrio terminari, cum tti
opinari, quod ipse libi esset infestissimus inimicus, parattts existas judicio, vel arbitrio legati noslri
licet (557) per nostrse solliciludinis sttidium, inimi- parere. Reddemus ergo pauei-Simas de plurimis ra-
citiarum occasione stiblata,de inimicis fieri valealis tiones, ne nimis expressa responsio te nimium con-
amici, ncc repente processimus ad hoc negotium lurbarei. Cum enim cardinalis prsediclns in regno
consumiuanduni, cum frequenter ad eum nuntios luo longain fecerit moram, el lam a te, quam ab
cura lilleris nostris propter hoc curaverimus desti- aliis non solum honeste rcceptus, sed ei magnifice
nare, ut filiarn revoearemus ad matrem , et mein- fuerit bonoratus, profecto non posset esse mediator
Lrum reduceremus ad caput, qualenus esset unum communis ad concordiam reformandam aut judex
ovile et unus paslor. Verum, el illud non abs re po- sequalis ad controversiam dirimendam, nisi pari
tuissemus altendere in hoc casu , quod cum nobilis moiio in terra sua reciperetur ab illo, ul ornnis sus-
vir , Steplianus , Meganippttnus(358) Sarvise , per picio tollerelur. Prseterea, non possel illum com-
Itonorabiles nunlios nobis buiniliter supplicaverit, pcllere ad faciendam coneordkm, vel justiliara ex-
ul in terram suam dirigeremus legalura qui eani ad .- hibendam, anlequam jtigtim susciperet apostolicse
obedientiam Ecclesise Romansereducerel, et regium disciplinoe, nostroque se snbjicerel magisterio et
sibi diadema conferrel, nosque pelitionem ipsius de proeeeplo. Ad haec, cum idem legalns procedat ad
communi fratrum nostrorum consiiio decreveriraus propagandnm Christiansefidei sacramenlum, ct pro-
admitlendam, htijus lcgationis ofScium vencrabili iiiovendum aposlolicse sedis lionorcm, si forsan im-
frairi noslro , J. Albanensi episcopo , injiingeiile., pcdires eumdem, profecto divinam iiidignalioiie.il
intelleclo landem quod hoe luse subiimitati (559) incurreres, etnosiram merereris offensam, illumqu<3
plurimum displiceret, ob lui gratiara non sine qua- libi redderes amplius inimicum, niliilque proficercs,
dam noslriconftisione destiiimus ab incceplo. Tu, quia nos tnodo alio possemus nostra. voluniatis pro-
vero postquam expugnasli Sarviam , amolo Ste- posittim adimplere^ Attende nihilominus diligenter,.
phano, et Vulco subsliluto in locum ipsius, per quale denique reputares, si nos impedire vellemus,
tuos nobis(560) nuntios inlimasli (561), quod lenam ne filius tuus.carnalis corouari posset in regem, et
ilkm ad obedienliam EcclesioeRonianaereducere cti- talo nos repulare cognosce, si tu impcdire conerk:
piebas, et, salvo in lemporalibus jure tuo, seqtiani- ne filius noslef spirilualis in rcgem valeal coronari;
miter sitslinebas, ut diclus Vulcus regalem susci- filius, iiiquam, prodigus, qui olim cum mereiricibus
peret ah apostolica sede coronam. Unde, nos bujtis Q vivendo luxuriose. subsianliam dissipavit, scd lan-
exsecutionem negotii de consilio nuntioium tuorum dem ad se ipsum reversus ad palrem rcvertitur, qui
venerabili fratri nostro.... Colocen. arcbiepiscopo, accurrens ampleciitur (562), el osculaUtr filium re-
duximus committendam; sed , cum jam biennium vericntem, prsecijiiens servis stiis, ut eum induant
sil transactum , in nullo novimus esse processum. stolam primam, et dent annulum in manu ejus, e.
Ad quarlum vero capilulum, respondemus hocmodo, calceamenta in pcde ipsius, occidaniqtte viiulun.
quod licel dilectura filium , L. liluli SanctaaCrucis saginatum ut manduccnt, el epulenlur, quia uJius
jjresbylerum cardiualein , aposiollcae sedis legatum, . ejus morttius fueral, el revixil, perierat, el inventiis
devote recepeiis ct honoraveris studiose, ita, quod , csl. Qualiter ergo paler indignalionem sedaverit
eum in osculo pacis benigne dimissnm fecisti usque (ilii senioris, parabola le doceat evangelica , cujus
ad regni fines lioneste conduci, ut jam non super- doctrinam le cupimus, el in hoc et in aliis imitari.
essel nisi Danubii iransiliisdeUngarkinBulgariam, Qtiod si forsitan verearis, ne posiqttam coronam
quia tamen.juxta vcrbumpoelicura : acceperil, insolenlior fiat subilo sublimalus, scire
Turpius ejicilur quam no'n adtniltiiur hospes debes (565)pro certo, quod non tanltim ex procu-
(OYID. Trist. 5, 6, 13.) rata fraude proficeret, quanlum deficeret ex fide-
Miramur non modicum el movemur, magis quidem H menliia, nosque minus dicimus tibi, ut tu inlelligas
pro le, quam pro nobis, quod mox eum retroducere per te magis. Ad quintum ergo capitulum, respon-
proacepisti, cum minus indecens exsliiisset, s't non demus quoniam, etsi scripseris, quod de iis, qui
adraisisses euiilem, qtiam admissum non sineres sedis aposlolica3senientiain coiiiemnenies, libi sub
proficisci. Raiioiiibus ergo, qttas ob hoc in tuis lil- seeurilate nostra conlra fraudem inimicorum nil
teris expressisli, sufficerel illud Salomonicumre- providenti, Jaderam destruxerunt, ekpso jam fere
sgondere: Fruslra jacitur reie ante oculos pennato- biennio, nihil adhuc jusiilue super tam irreparabili
rum(Prov.-i), nisi respondere nos oporterel ad illud, damno per Romanam Ecclesiam consequi poiuisii;
quod per litleras luas suppliciter postuksti, ut, vel iiiide, si permitleres prsedictumJoannilium cororiari,
a proposiio coronationis iilius desisleremus omnino, aiilequam inler le et ipsum discordia sopirelur,

(557) Sic, et cod. Reg. et Pod. cit. a Baluzio; in (560) Gesi. deest.
Gest. sed. (581) Sic iii Gesl. in apogr. Conti desiinasli.
(558) Gest. Megajuppanus. (362) Sic in Gest. apogr. Conli, amptexai.
(559) Sic, el in Gest. cod. Po-,1.cit. a Baluzio, (565) Gcst. te clecet.
setcnitati.
4.17 PONTIFICATUSANNO VII, CIIRISTI 1204. 41S
nunquam arnpiius per Romanam Ecclesiam libi A hatuin morem sui monastcrii, elegerunt, quod ba-
posset jusliiia exhiberi, nolumus te, lili charissime, cleniis lam abbaies quam monaciios consuevit ba-
ignorare, quod tam stolium Venelorum, quani Fran- bere Latinos; sed, lu, fili charissitiie, quotl ctim
corum exercituni propter destructionem Jadeise devoiione ac reverentia reiulerttnl, regiuin sibi no-
anatbenialis vinciilo curavimus innodare. Cumquc luisti prsebere consensitm affirmans quod in alium
niajores exercilus Gallicani absolutionis beneficium quam Uugarum minime consenlires. Venerabilis au-
posiukreni, non prius potuerunl absolvi, quain tem fraler uO-ter, B.... Spaktensis archiepiscopus,
juraverint noslris stare (364) mandalis, et obligave- hoc attendens, ad proesentiam tuas sercnitatis acces-
rinl uon solum se ipsos, sed suos eliam sticcessores sit, ct monaslerium ipsum velociter impelravii, dc
per litleras aulheiiticas el paientes, quod ad man- quo, si verum esi, valde niiramur, quia, licet pro-
(klum nostrum super illo excessu salisfacere procu- fessione sil monachus, el iiatkne Latinus, cnm
rabunt. Qtiia vero.... dux Venelorum, el sui nondum lamen pontificis gerat officium, abbatis non dcbuit
absolutionisgraliam postukrunl, nos in lanlum j'am minislerium usurpare, proesertimet in alicna dicece-
processinuis conira eos, quod dilectum filium si, ei per kicam potestalem; qui, non mullo posf,
suum nairiarcham electuni, noluimus consecrare; ctiin servis nionaslerii memoraii, monacbos univcr-
imo eum ad nos personalitcr accessisset, remisimus B * sos super thesauro monaslerii apud regiani celsitu-
eum non sine muJlo pudore confusum. Significavi- dincm graviier accusavil, sed ipsi, ^olttnlalem prse-
mus quoque tibi, ul apud Jaderam, quos hactenus senticnles illius, stalim, ipso prsesenle, cuidam
Ciiin lola provincia sua subjccta fuit patriarchse homini tuo, quem ipse secum adtluxeral, et muliis
Graden. faceres eleclionem eanonicam de persona aliis bonis viris, thesaurum Ecclesise non solum
idonea celebrari, el eleclum ad nos consecrandum, integrum assignarunt, sed etiam augmeiualun..
el pallkndum dirigeres, ut sic inciperemus ptinire Verum, idem archiepiscopus, voluntalem suam cu-
superbiam Venetorum. Pari modo prsedictusJoanni- piens adimplere, opportunitate captata, in eos ar-
litis puniretur, si posl suscepiionem coronoe nollet mata manu irruil violenier, et quosdam ex ipsis
stiper discordia, quoevertitur inier vos, arhitrio,vel manu propria flagellavit, qtiosdam vero conj'ecitin
judicio legali nostri parere, fiereutque novissima vincula, ctiiiclisque peniius uesliiulit), monachos
sua deteriora prioribus, et error novissimiis pejor Ungaros jiro sua instituit volunlate, appellatiDiii
priore. Quia vero quanlumqiie sa?pedicluraJoanni- non deferens, quam idcm nionachi super tanto gra-
tiura diligamus, te lamen diligimusincomparabiliter vainiiie ad sedem apostolicam emiserunt, lerminum
niagis; rooduni, sicut credimus, invenimus cou- r_,' in Assumptione beatse Marioe proxitiio piO-lerii-B
gruenlem, per quem honori, el juri luo deheat prsefigenies.Qui.tvcro nec novum esl nec absurdum,
provideri, sicul per litteras, quas super boc modo ut in regno luo diversarum nationum convenlus ui;i
dirigimus, advertere poteris evidenter. Quocirca, domino stib regulaii babitu famulenlur, licet hoc
serenilatem regiam rogamus alleute, et monemus, nnum sit libi Latinorum ccenobium, ctiin lameit
quaienus, Deo dans gloriam el nobis bonorern, ibidem sinl mulla Gr_.corum,sei'eiiitaiem regiara
non impedias jjropagalionem fidei caiholicm (36S), rogamus atienlitisei monemus, quatenus, in siatum
nec dilationem aposlolicoe sedis, cujus consilium debitum revbcalo quod non lam proprio motu quam
experieris absque dubio frucluosum.] Haclenus alieno consilio diecris concessisse, non impedias,
regi proedicto.De costerodevotioni tuse per aposto- nec impediri penuillas, quominus prsedicti inona-
lica scripta prsecij)iendomandamus, ([uateuusproe- chi, secundum consuetudinemhactenusobservaiam,
dictura Joannilium non super alienam terrani, sed assumant sibi personam idoneam per eieclioneni
super propriam corones in regem, et ad lerminan- canonicam in abbatem. Nos enim, venerabili fratri
dam discordiam, qusevertilur inier ipsum, ct proo- nostro Waradiensi episcopo, et dilectis filiis
dictum regem Ungaria», cogniia plenius vcfitate, abbati de Buccano, et prseposilo Strigoniensi,
justitia mediante, procedas, faciens, quod decreve- Q D damus firmiter in mandalis,' ut, inquisita diligen-
j'is, percensuram ecclesiaslicam, appellatione post- lius veritate, si rem inveneriiit taiiter processisse,
posita, firmiler observari. nisi praedictusSpaktensis archiepiscopusad comnio-
Datum Romse, apudSanctum Peirtim, xvn Kalen- liiiionem eorum excessum suum perse ipsnm cura-
das Octobris. verit emendare, ipsi ei pro lanla prxsumptione
CXXVIII. canonicam pcenam inlligant, et, eo a prselibato mo-
..... ILLBSTRIREGIUNGAW-E. naslerio prorsus excluso, faciant illud juxiu formam*
De electioneabbalis S. Egidii de Ungctria praescriplam, appelklione poslposila, ordinari; con-
(Apud S. Peirum, XYIIIEal. Octobris.) tradiclores, etc
Venientes ad aposlolicam sedem dilecti filii, H... Dalum Roma3,apud Sanclum Petrum, xvtir Ka •
G... A... et D... monachi Saneti Egidii de Ungaria, lendas Octobris.
nobis kcryffiahiliter iniiniarunt quod, eorum ahbate lllis scriptum esl super hoc, dhlricte prmcipiendo,
defunclo, alium sibi, secundum anliquum et apjuo- ut, omni gratia et limorc poslpositis, etc.

(564) Sic in Gest. Apogr. Conti, parerc. (565) Gcsl. Clnisliancv


Ilg | INNOCENTIlIII PP. REGESTORUMLIB. VII. 420
Scriptum est B... Spalatcnsi arcbiepiscopo, in .A mtinicationis fuit vincttlo innodatus, el tu ci pro
eamdem \ere modum, usqtieproefigentes.Eece qua'i- posse favisti, mirari non debes, si tibi, antequani
ter eccJesiasticamlibertaiean diligis et defendis, qua- absolutionis graliam merearis, salutalionem et
Mtef apostolicse sedis honprem promoves et procu- benedictionem apostoiieam denegamus. Reeepimus
ras , qualiter ponlificalem modestiam exbibcs et tamen Jieiiignilale paterna nunlios, quos cttm
observas, qualiler monaslicam regulam prosequeris litlcris rcgiis ad noslram prsesenliam destinasli, ct "
et zelaris! Certe, nisi prsescriptos excessus per le quaenon tam promissa, quam requisita fuerunt, pen-
ipsum corrigas et emendes, et a similibus abstineos, savimtis diligenter. Porro, si non solum ex seqtio,
et atlendas, nos, quanlo familiarius te diligimus, veriiin etiam e vicino i'espondissent postuktis
tanto dislrictius puniemus, ul pcena unius sit cau- obkta, saiisfeeissemus utiqtie postulalis, cum ad
tela multoriim, et iusli lavenl manus suas in.san- regis salulem, et regni pacem erficaciter aspiremus,
gtiine peccatoris lunmquoque, si per le ijjsum non steleril, procurare
CXX1X'(563). veiimus honorem "pariter et profeclum. Speranles
ILLUSTRI' REGISIOI.I-E. igilur, quod tu, inleJIecto beneplacito noslro, sine
Miiti! G. iituti S. Adriani presbylerum cardinalcm, difficultate debeas noslrse acquiescere voJunlali,
ut ea traclet quw sunl traclanda cum ipso rege el " tractatse pacis negotium ad dilectum filium, G....
pucein componal. Sancli Adriani, diaconum cardinalem, aposiolicsa
(Romoe, iv Non. Ociobris.) sedis legalum, duximus referendum, quem in Sici-
Regise celsitudinis litleras, quas nobis per dile- liam ad regis prsesenliam curavimus destinare. Qno-
cium filiu-.ii,....abhalem deRefesia, et Alb. proepo- circa, nohililatera tuam monemus
allenlius, per
siiuiii, adjunclis .sibiveneraJjili fralre nostro An- apostolica tibi scripta mandanles, qualenus ejusdem
selmo (567), Neapoliiano archiepiscopo, Ct dileclo cardinalis monitis et
consiliisacquiescas, et ad con-
filio, Thoraa de Gaiela, regio jusliliario, destinasli, summationem pacis utique necessariae cum eodera
patefna benignitate recepimus, cl quoe signif.cata cardinale , cui beneplacitum nostrum expressimus ,
sunl nobis lam per ntintios quam per Jitleras, nsta-
studium, el operam efficacem impendas,
vimus diligenter, gaudenles in eo, qui esl Deivirltis diligensscilurus pro certo, quod apud Deum, et apud ho-
et sapietitk, quoddedie in diera sicuiselate sicctiam
el virtule. Cum ad mines, et in prsesenti, et in Fitturogralia noslra ijbi
sapientia pro/icis igiitir hono- esse fructuosa. Sin vero, corre-
rem el salulem personse luae, regni quoque uii polerit plurimum
ctionem, et admonilionem divinam et indignationem
tranquilliiatem.el pacem efficaciter aspireiims, mi-
apostolieam poleris gravissiine formidarc
simus nuper. ad luae sereniialis pro-senliam dile- P «I in alia
Sancti Adriaui Datum,
elum filium, G. (568). diaconuin
CXXXI (570).
cardiualem, apostolicse seiis legatum, virum pro-
vidum el honestum, qui vice nostra illa tractet ct L. REGIOPROTONOTARIO-
De argumenlo sitnili.
agat, qusa tam tibi quam regno luo dehear.t expe-
dire. Unde, nos ea quoe per nunlios memoratos (Romse, iv Non. Octobris./
oblata et poslukta fuerunt, referimus ad eumdem , Licet Marcualdus cum fauioribus suis excommti-
exprimentes ei noslrse benepkcilum voltinialis, calionis vinculo fuerit irmodalus, quia tamen ne-
ul, u.riique concessis qua3 fuerint opportuna, pax scimus utrum faveris iili praesertim in malo, cum
procu*eUtret salus, ne miserabile regnum conlinuis potius audierimus, quod fidelis et devotus nobis
guerrarum cladibus deslrualur. Quocirca, sereni- existas, saltuationis el benedictionisnoslrse libi gra-
latemTegiam roganms altenlins cl monemus, qua- tiam imperlimur, super qtto lamen si conscieruia
tenus cjusdem cardinalis oonsiJiis et monitis ac- te remordel, per dilectum filium; G. Sancli Adriani
quiescas, scilurus pro certo, qttod nos, qui pro de- diaconum cardinalein, apostolicse sedis legaium,
fensione personse ac lerroe luoemultos et magnos - facias te absolvi. Ut ergo devotioni lu;e debitum
labores hneTenus suslinuimus, grandes quoqtie graliarum non lam verbo quam opere repeuda-
Jeeimus ac graves expeusas, nunquam libi de- inus, discreiionem tuam rogamus attentius, et mo-
erimus, quin, ad honorem et profeclum luum efli- nemus, per aposlolica lihi scripla mandantes, qua-
caciter inlendentes, contra nialignantum incursus lenus erga nialrein tuam, Romanam Ecclesiam, de
aposlolicum libi patrocinium impendamus. bono procedensin melitts , ea satagas ojerari, quae
Dalum Romae,elc, iv Nonas Oclobris. ad honorem et profecium cjus accedant, regis quo-
CXXX (569). que ac regni pacera respiciant et salulem; scimrus
KOBILI ViRO , W. CAPARONl SPIRITUM CONSILII SANIORIS.pro certo quod nos gratia tibi vicissitudine cura-
De eodem argumento ac in episioldsuperiori. bimus respondere, ila quod de gratia noslramerito
(Roma_,iv Non. Octobris.) poleris gloriari.
Quoniam Marcualdus cura fauloribus suis excora- Daium, ul in alia.

(566) Vide .Raynaldum, ad annum J204, § 75. (568) De eo jam egimus snpra.
Vide etiam Gesta Innoccntii, § 58. (569) Vitie Raynaldum, ad annum 1204, § 75.
\567) Lib. iit, epist. 49, not. . (570) Vide Raynaldum, ad aiinum 1204, § 75.
22» PONTiElCATUSANNO VII, CIIRISTI {204. -^22
CXXXll. A dere cceperamus, de canonica Engo.ismcnsis ec-
LE.S0V1C1.KSI FPISCOPO (571). clesise manu propria curavimus investire ; et, ut
'Ul magislrumW. Brunater. in cunonicumin ecaesta cidem ecclesioe parccremus, cujus facultales pro-
Engolismen.recipi faciant. jiier giierrarum discriinina diiniiiulae dicebaniur ad
(Romoe,Non. Oclobiis). prscsens, injttnximus ei, ul landiu a perceptione
Veniens ad apostolicam sedem dilecttis lilius, frucluitm ahslinerel, doncc de ipsis, seciiiiduni so-
magister W. Brunater. pro quo canonicando in Eu- littim cursttm Ecclesiae, illi sicut el aliis, dcbila et
golismensiecclesia scripseramiis (572), nostris au- consueta provisio posset impendi. Idcoqne, fraler-
ribtts intimavil, quod, cum venerabilis frater no- nitati luse per aposlolica sciipla mandamus el di-
sier Henricus, Xanetonensis episcopus (575), et slricle proecipimus, qnatenus ipsum magislrum a
dilectusfilius G., subdiaconus nosler, archiiliacontis canonicis ipsis, auclorilate noslra snffiilius, nullius
Alnisiensis, quos super Engolimensi canonica ex- contradictionis et appelklionis obstaculo, facias
sectilores concesseramus eidem, diutius apud ejus- lanquam canonicum stium cl fralrem benigne tra-
<Jemecclesisecanonicos laborarinl.iU de ipso cano- ctari,et recipi ad illa jilcnissimeqti_eperlinenl ad
uicando magistro mandalum aposlolicum adim- canonicalus bonorem; conlradiciores per suspen-
plereni, eisdem canonicis non admillenlibus moni- B sionis et excommunicaiionissententiam , appella-
tiones eorum, nec proponenlibusrationabile aliquod, lione remota, compescens, et faciens sententiam
cur a mandali nostri exseculione cessarent, ipsum quam proluleris, per Engolismensemdioecesimso-
magisirum, aucloritale nostra suffulli, de ipsa ca- lemniter publicari. De facultatihus atilera ipsius
nonica inveslire curarunl, contradictores excom- ccdesise inqttiras diligentius verilaiem, el, si eas
uiunicalionis senlenlia innodantes, sed ipsi cano- secundmn consueludinem observatam sufficere
nici eum recipere contempseriinl; unde, nobis idem posse cognoveris, facias ei de illis, sictil uni ex
magister graviter querebatur. Arnaudus vero aliis, provideri. Alioquin, si eas consliterit adeo
Chalet, clericus, ab ipsis canonicis destinattis, pro- immuiiiias,. quod secundum cursum consiielumec-
ponebat econlra, quod ipsi exsecutores favorabiles clesise provideri non possint, eitieni tu, poslquam
erant nimium jam dicto magistro, et ecclesiae ipsi ad illum slaium redierint secunduin quem possit
suspecli, ac lu, qui juxla mandatum apostolicum coiisuela provisio singulis minislrari, canonicos
(iebueras arbilros eligere non suspectos, per quos ipsos, vel eos qui pro lempore fuerinl, ul eidein
de su.spicione inquireretur exseeutorum ipsorum, magislro canonicalem jtorlionem impendant, per
tales pro luo beneplacito elegisli, qui exseculores districtioncm ecclesiaslicam ajnellatioiie remola
ipsos reverebantur in lanlum, ut polius eos super ^ compelks.
isto faclo et alio jtisios esse assererenl qtiam sus- Datum Romse, etc, Nonis Ociobris, anno se-
pcclosr Proposuit etiam idem Ar... quod, cum cc- ptirao.
clesia ipsa sit viduata pastore, ad receplionem CXXXIII(574).
ipsius magislri compelli capitulum non debebal, NOBILIYIRO, RICCARDO, GERMANO NOSTRO.
ctitn ipsum, vel alium, dum vacaret Ecclesia, reci- Diversaspossessionesipsi confirmat.
perenon valerent, nec etiam ad ipsum recipieiidum (Apud S. Peirttm, VII Id. Oclobiis)
suppetebant Ecclesisefacullales, unde ipsam eccle- Ex puhlico instriimcnlo, scripio per manum
siaui ab ejus impetilione pelebat absolvi. Verum, Astaldi, sanctse flomanaeEcclesissscriniaiii, cogno-
cuin idem Ar... requircrelur a liobis , si -proponere vimus evidenter quod Rolandus (575), jiresbyter
vellet aliquid in personam, aut aliquid coram prse- cardinalis liluli Sancli Marci, Romanse Ecciesios
latis exsecutoribusfuissel propositum contra eum, cancelkrius, et Boso, sanclorum Cosmocet Da-
respondil quod nihil conlra eum proponere inien- miani dkconus cardinalis (376), fclicis memorioe
debat, nec seiebat aliquid fuisse propositum, nisi Adriani papoe,proetleccssorisnostris, camerarius, ex
quod eum Ecclesiaefacullates non polerant stisti- mandato ej'us el voluntate concesserunt, et inve-
nere.^Nosigitur, atlendentes quod liberalis et larga slientes iradideriinl in feudumOdoni de Polo et
debet esse manus principis ad beneficia conferenda, haeredibus ejus legilimis, el bseredibus h«rcdiim
ipsum magisirum,cujus provisione benignius inlen- suorum, quos in leslainenlo sibi consliluereni, ia
(571) Vide epislolara libri quinti, 68, nol. el scriba, ex monacho S. Benedicti ad S. Albamun
(572) Vide epislolam libri qiiinti 155. lit. SS. Cosmoeet Damiani diaconus, ac S. R. E.
(375) Lib. v, episl. 96, not. camerarius, ab Adriano PP. IV, in prima erea-
(374) Vide Raynaldum, ad annum 1204, § 77. lione, anno 1155 , deindeab Alexandro PP. lil ,
(575) RolandusBandinellus, filius Ranutii, nobilis S. Pudentianoelitulo pasloris presbyler cardinalis
Senensis, ex clerico EcclesiaePisanae siibdiacouus renuntialus est. Atlriano PP. IV graiissimus fuii,
aposlolicus primuih, deinde ab Ettgenio PP. III, in eoque defunelo, prsecipuus auctor electionis Ale-
prinia creatione, anno 1185, liluli" SS. Cosnise et xandri III fuit, quem semper secutus esl, et prse-
Daniiani diaconus, postea ab eodem lituli S. Marci seriim Venelias , alque omnibus pacis actionibus
proshyter cardinalis, el S. R. E. cancellarius re- functus est. Obiit circa annuin nostroe salulisllSl :
mmiialus,demum Romanus pontifex electus, Ale- vir pius et eruditus, et qui inler praecipuossui tem-
xander III diclus fuit. OLDOIN ad Ciacon. loni. I, poris ilieologosa scriploribus Anglis merilo nume-
col. 104i. retur. OLDOIN adCiacon. I. 1, col. 1064/
(576) Boso, nalione Anglus,Adriani PP. IV nepos
423 INNOCENTII111PP. REGESTORUMLIB. VIL. 424
perpettium, vidcliccl Polum Jn._titii.anum, Anli- A taiis clamorera populi concitarenl, ila quod nudati
culum, Roecani de Nilmlis, Montem-Magnum,Gua- per urbetii freqtienicr ciim crucibus ad ecclesias
dannolum, Sarraccnescum, Roccam de Sorrecis, discurrcbant. El, licel prohihiti fuissenl a nobis ne
Casiellum liovum, cum omnibus peiiineniiis et uti- contra nos tale aliquid attentarenl, ab ineoepto la-
liliilibus suis, lali teuorc, quod ipse, ac hscredes sui, men desisterenoluerunt, sed pejora prioribusalten-
etliseredeshoerediimstiorum, in perpeliHim,prsedieto tantcs, secunda feria postPasclia, itimultum el se-
P.omano ponlifici, el successoribus stiis, sine alio dilionem poptili coucitarunl, ita, quod bkspheinis
-fendo lidelitatem prscstarcnl, ita quod itlem pon- (iamorihus ineessanier emissis, in ipsa Beati Peiri
tifex, et sticcessores ipsius, proedictonoiiili el h-cre- basilica divinum ofiicium porturharunt. Et, ctim de
dibus suis non possent prsedictum feudum auferre , more coronali rcverleremur per urbem, quot et
nisi nobilis ipse, vel hceredes ipsius, in cum vel stic- quantas siislinuerimus insidias et injurias, referrc
cessores cjusdem aliquid tale commiltercnt, pro- -nospudet, quanivis pene onmibtisfuc.inl manifestoe.
nee his coiitcnii fticrc, setl, ul error novis-
pier qtiod judicio bonorum suorum parium, non Porro,
habenlittm Inimicitias contra ipsos, feudum dcbe- sinuis esset pejor priorc, cum Romanus populus
reul amittcre prscliliatum. Cum igitur prxdictus " quibusdam subreptionibiis essct coram senalore
Odo, ct Gregorius, lilius ejus, pnedecessoribus no- in Capiiolio congrcgatus, soepediciamlcrram, ad jits
stiis, qui pro tempore fuer.tm, pro supradiclo ct proprielaiem scdis aposiolicoepertincntem, ver-
fetido fidelilatem jurassent, et illud ullra quadra- bo, quia lacto non poleram, cl scripto, quia juro
in
ginla<annos pcr Romanarn Ecclesiam possedissent; licqiiibanl, senatui populoquc Romano, quanluni
landem temporibtis nostris, dilcctus ftlius.,.. abbas eis crai, conccdere pracsumpserunt. Scd nos, in-
monasterii Cliviscauri, prsenorainatum Odonem ct conlincnli, jus nosirnm, convocalo populo, pcr
Gregorium, filium ejus, coram senalore nrbis ini- quosdain fratrum nosirorum fecimus protcstari; ct,
petens, eos snper lerris praescriplis traxilin causam, ne jus Ecclcsiae deperiret, pra-cepinuis libi uljlcr-
cjui, ad iiostram praesenliam recurrentes; postu- ram ipsam pcr Romanam Ecclesiam recogiioscens,
Javerunl insianier a nobis, ut eos super fcudo eam defenderes et nuuiircs. Vcrum, ipsi, ctim coin-
quod ab Ecclesia Romana tcnebanl, non permitte- plicibtis suis, falsis comra te commciilis jiopulurn
renuis coram alio conveniri, sed polius feudum seduccntes, ipstim adversum le adeo commove-
ipstun defenderemus eisdem. Nos igittir, eos a riKU, ui, armis ad conflicttim assumptis, tur-
setialus curia retrahenles, quia nou poteramus pra- rcm luain acriter cxpiignarent, ita qtiod eam, tc
ciclo monasierio juslitiam denegare, catisam intcr Q vixiandcm pcr fugam liberalo, ccpcrunt, et adhuc
eos in curia nosira tractandam commisinuis bonae qitidam sub nouiuic coiumumtatis tietineiil occupa-
jneniorice Saxoni, judicum primicerio, ct Petro, lam, mullis, tam libi qiiain adjtitoribus luis, damnis
Joaiuiis Adseadvocato, nec non Marsicano, subdia- cl injiiriisirrogalis. Licet ergo filii Gregorii de PoJo
cono noslro, coram quibus in Laterancnsi paklio nos et Ronianata Ecclcsiam Yclicmenlcrolfeniieriiil,
per advocalos suos aliqiiandiudisceptarunl. Intcrim, cis lamen proejttdicareminime voluraus, cum non-
autem pradictus Odo de Polo, vivente patre ac posl (linn in curia nostra fuerint judicali. Veruni, paterna
decessum ipsius, super conjugali copula conira- lK)i volentes sollieiludine providere, de communi
Iienda inter filium itium ct liliam suam tecura fratruin nostrorum consilioct assensti, eoneedimus
ccepit habere tractalum, el, mullis paclis interce- et mandamus, ut terram praoscriptam icneas et pos-
dentibus, tandem coram venerabili fralre nostro, sideas, donec de damnis, quse te propter hoc incur-
Octaviano, Ostiensi episcopo (577), ijisoque mc- rissc raonsirabis, et expensis, quas le fccisse propicr
diante, apnd Sanclam Marlinam in ejus palalio ad idcm ostendes, maxinie poslquam tibi proecepimus,
jnvicem convcnistis. Cumque prsescriplam terram, . ut terram ipsam ad opus Ecclesioe Roinana, defen-
qtiani ipse ac progenitores ipsius rnultis debilis obli- deres et niunires, tibi fueril congrue sati-faclum,
gaveranl, lua debilorumonere liberasses, ipseacfra- D salva libi nibilomimts omni alia ralione, quamcun-
tres ejtis, qui, cum lerra subjacerei debilis obligata, qne habes in terra-praedicta, ita, quod lu de ipsa
\ix poleranlox ca lenuem ducere viiam, ccepcrunt facias guerram et pacem ad mandalum Romani
ad eam anxius aspirare.Vitam, cura suam contra te poniificis, cl ipse te maiiu lencal, et defendat, sicul,
querekm proponereul coram nobis, tu saepissime secundum bonam et approbatam consueludinem,
respondisti, quod paratus eras sub examine nostro, domiiiusdehet defendere, ac manutenere vassallum.
vei fratrurn nostroruui, aut judicum, vel etiam ad Tu vero, de terra Jpsa nullam transactionem facere
arbilrium-bonoruni virorum sive communium perso- atleniabis, absque ipsius licenlia speciali, qttani la-
narum, plenariam eis jiisiitiam exliibere, nosqtie men ipse libi concedet, si vcl urgens uecessitas,
necessarios sibi sumplus in lite promisiraus miseri vel evidensutilitas poslukbil. Quia vero interEccle-
corditcr elargiri. Sed ipsi, pravo ducti consilio, eec-' siain Romanam,et urbem, et te, ac nobilesmemo-
periinl non solum contra te, verum etiam contra ralos pacem et concordiam affeclamus, si forte
iio8uuilta confingere falsa, ul quasi sub spccic pie- necessitas faciendaepacis excgerit, ui ipsara terrani,
(377) Dc eo jara dictum esl sscpius
425 POISTi-.-_CATCS ANNOVII, CHRISTI 1204. 426
Yelpartem ipsius aceipiamusad roanus noslras, lu, A mus Capparonisnuper ad noslram prsesentiam de-
recepta satisfaclione pecuniae, vel excambio com- stinavil, abbalem videlicet deRefesia, et Alberii-
petenii, eam nobis propler hanc causam tradere num praepositum, quibus per mandatum regalefeci
procurahis. Nulli ergo,-etc. Hanc paginam no-ine adjungi venerabilem fralrem nostrum, Anselmum,
concessionis,elc Siquis aulem, etc. Neapoliiauumarchiepiscopum, et dilcGlumfilium,
Dattim Romae apud Sanctum Petrum, vu Idus Thomam, regiumjuslitiarium de Gaiei.a,diligentique
Octobris. medilaiione pensavimus quse per eos petita suni, et
CXXXIV (578). oblata, insuperque promissa, qnsa omnia cum iis
ARCHIEPISCOPIS ET EPISCOPIS, PERFRANC1AM CONSTI- quaerequisivimusschedula continel inierclusa. Vo-
TUTIS. lentes aulem libi deferre, cui commisimus vices
Ipsos a senlenlia interdicti ab ttbbale.... Casemarii, nostras, noluinius eis finale dare responsum, sed ad
in negoliopacis inler regesAngliceet Francim, laia le cuncia decrevimus refererida, discretioni tuse
immunesprununiial (579). • per aposlolica scripta mandanles, qualenus, statu
(Laterani, vn Itl. Augusti.)
Ad noslram noveriiis audienliampervenisse qnod Siciliseprudenii meditatione pensalo, tractatumpa-
aul rumpas, seu protrahas,
cum dileciusfilius, abbas Casemarii, nunlius noster, B cis atit consummes,
totum idcirco tuaedi-
vos Meldis ad colloquium convocasset, exhibitis ' sicutvideris expedire, quod
scretioni sub Uina disjunclione commitiimus fa-
lilteris, quaevobispro reformanda pace inler charis- lu
simos in Chrislo filios nosiros, Ph. Francorum, el ciendum, quia plenius causarum et lemporum,
ac personarum potes circurastan-
J... Anglorum reges illuslres a sede apostolica mil- necnon rerum,
Tu ergo, de plenitudine gratise nostrae
tebaniur , habito consilio respondislis quod cum tias inlueri.
rex nostrarum continenliam securus, Deum habensprse oculis, nos eliam, ac le
prapdicuts Angliaejuxta et lam apostolicse sedis honorem, quam re-
lilierarum minirae processisset, vos, propter per- ipsum,
mullas el im- gis saluiem, et regni quietem attendens, sludiose
plexilates magnas calamitales, quas ad omnia cum illorum consilio, quos fide-
minere verebamini EcclesiseGallicanae, nos consu- procedas
les expertus es, ac devotos, primam a Deo, et se-
lere decrevislis, et, ne interim praefatus abbas pro- cundam a nobis recepturus prq tuo labore merce-
cederet, ad nostram audientiam appellastis, cerlum dem. Ad baec scribimus universis,
lerminum ad quihus scriben-
appellationi praefigentes, quam prose- dum per luas litteras suggessisti,per apostolicatibi
quendam, data fide in manu ejusdera abbalis, vos scripta rnandantes, ut negotium Romanum el Mes-
per paeis osculum. aslrinxislis, ita quod post ter- sanen. studeas lemperare, proutnecessitas postula-
minurn esset ab officioponlificalisuspensus, si quis ^ verit
utrorumque.
appelktionem ipsani in termino prosequi non cm&- Datura Romse,apud Sanclum Petrum, iv Non.
ret, prsesentibusnuntiis regis vestri, qui hocipsu.ii Octobris.
vobiscumpariler approbabant. Utrum aulem prae- CXXXVI(581).
fatus aLbas exegeril hujusmodi caulionein, an vos P. EPISCOPO, PANORKITANO ELECTO (382-85).
sponlauei obluleritis, ignoramus. Commendamus Ipsum ad pacem comparandam hortalur.
lamen et in illo zelum, si gralis recepit oblalam, et (Apud S. Petrum, 111Non. Octobris.)
in vobis devoiionem, si spontaneam oblulistis. Ve- Cum gratiam nostram sis in multis expertus,
rum, quia fidem el obedienliam vestram nos, et dubitare non debes quin peirsonamluam in Do-
prsedecessoresnostri sumus frequenter experti, tit mino diligamus, et cum in nobis virius conslanlise.
ostendamus affectum, quem non solurriad vos, et sil probata, mobilitatis non-debet vilium formidari.
ecclesias Gailicanas, verum eliam ad ipsum regem, Verum, discretio, quae virtutum est condimeutum,
ac regnum Francorum habemus, nolumus vos hoc inler adversos evenlusdiversanos cogil protempore
vinculo tenere ligatos, sed appellalionem inlerposi- temperare. Tu ergo, de gralia nosira seeurus, ea
tara prosequamini, prout regno et sacerdotio nove- studeas operari, per quse magis ac magisin tefidei
j.
ritisexpedire, quia nos ita volumus sacerdolii jura purilas, ac devotionis sinceritas clucescant, quk
integraconservare, uteiiam regnijura cuslodiamus nos nihil, auctore Deo, quantum bomini daiur, de
ilisesa. coniingeiuibus omittemus, quin erga Jideles et
Daium Lalerani, vn Idus Augusti, atino seplimo. devotos ex tina parle, ac infideles et indevoios ex
CXXXV(580). allera, aequilatislanee pensala, regio tramite pro-
G. SAXCTI ADRIANI DlACONO CARDINALI, APOSTOLIC-E cedamus. Quia vero frequeuter angelus Saianas
SED1S LEGATO.
De eodem argumentoac in ephtotq hujusce libri se- transfigurai se in angelum lucis, non facile credas
piimi 129. omni spiritui, donec veraciter probes ulrum bujus-
(Apud S. Petruni, iv Non. Oclobris.) modi spiritus sii ex Deo, ne forte, maligno deceptus
Recepirnus nuntios quos ex parte regia Willel- errore, dicas bonum malum, aut malum bonum,
(378)Vide Gesta lnnocenlii, § 129. Vide etiam (581) Vide Raynaldum, ad annum 1204, § 75.
Raynaldum, ad aiinum 1204, § 07. Vide eiiam nolas ad epislokm hujusce lib. septi»
(579) Vide epislokm hujusce libri sepiimi 44. mi 429.
(580)VideRaynaldum ad anmim 1204, § 75. Vide (582-85)Lib. v, epist. 29, noi.
eliam notas ad epistolam hujusce Jibri septimi 129.
PATROL.CCXV. ik,
427 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. VII. 428
ponasque luccm tenebras, aul tenebras lucem. A ipsius, ad aposlolicamsedem accedens, ad te com-
Datitm Romae, ajrad Sanctum Petrum, in Non. missionisIitteras impelraverit, nullam de
appelk-
Octobris. lione prsedicta facientes mentionem, nc tamen pro-
CXXXVII. pter hoc lua possil jurisdictio impediri, discretioni
1LLUSTRI REGICNGAHIJE. j?'u.eper aposlolica scripla mandamus, quatentis,
Gratulalur quod legalo iransilum concesserit;horla- legilime in appellalionis causa procedens, senten-
lur ut eum benigneet honoriftcetraclel (384). liam ipsam, appellalione remola, sicul justura fue-
(Apud S. Petrum.) rit, confirmare vel infirraare procures. Nullis liite-
Gralum gerimus, et acceptum, et serenitalem ris veriiali, etc
tuam in Dorainocommendamus, quod Iicel prirao, Datum Romaj, apud Sanclum Petrum, Nouis
quibusdam occasionibus molus, dilecto filio, L. tituli Octohris.
SanclaeCrucis presbylero cardinali,apostolicsesedis CXXXIX(586).
lcgalo, iransitum feceris ne
denegari, procederet ad ARCHIEPISCOPO BRESIENSI (587), ET SUFFRAG-.NCJS
coronandum Joannitium, dominum Bulgarorum, EJUS,ET ABBATIBUS ETALUS ECCLESIA-
, riUORlI.US,
donec controversiam quse inler te et illum, super ' RBH PB-S-iATlS, IN BRE5IENSI PROYINCIA CO»,TI-
terrarum lerminis vertilur, j'udicio vel concordia J TUTIS.
terminares, postmodum lamen, ob revereniiam apo- Ut fidelesad se conlraLivoniwbarbaros cruce
sigtum-
stolicaesedis et noslram, usus consilio saniori, ei dos invilet..
tr.anseundipro volo concessisli liberam facullalem. (Apud S. Petrum, vi Id. Oclobris.)
Sane, quam cilo verbum illud ad aures noslras per- Etsi verlja evangelizanliumpacem, et evangeli-
venii, quasi praevidimuset prsediximusquod uunc zantium bona in omnem lerram exierinl , el iu
videmus, elgaudemus implelum, quod videliceinon lines eliam orbis terra?, ila quod mundus inerilo
receplis lillerisnostris, nec eliam tuis nuiuiisexspe- argui possit de jiistitia et peccalo , Bchemoth
clatis, corrigeres per te ipsum quod in injuriam tamen sub unihra cakmi dormiens, qui cura flti-
apostolicae sedis videri polerat attenlalum. Cum men absorheal non miralur, sed fiduciam habct
igilur cardinalem prsedictum devote receperis, el quod Jordanis influat in os ejus, sie quosdam a
honorifice perlractaris, ut bonum iniiiuni meliori verilatis lumine reddidit alienos, et inenies infi-
fine concludas, celsiludineinluam rogamusaltentius delium excsecavil, ut illuminatio Evangelii glori.e
ct monemus, qualenus eum in -redilu suo benigne Christi fiilgere non possit in illos, ncc ipsi eum
recipiens el Iionesteperlraclans.per regnum luuin cognoscere valeant, qtii splendescere de lenchiis
facias secure conduci, ul, el ipse, qui magnum in C fecil lucem, tradili in reprobum sensum , ul ira
EcclesiaDei obtinel locum, et nobis inler cseleros Dei de ccelo super impietatem eortim et injusli-
fratres noslros charus existit, ad bonoremel profe- tiain reveletur, eo quod in injuslitia detinent
eium Uium forlius obligelur, etnos, qui personae •vefitalem. "Licetenim iumen vultus Dei signalttm
nostrsereputamus impensum quidquid honoris exhi- sit super eos, ut "invisibilk ejus possent conspi-
betur eidem, raagnificentiam tuain propler hoc de- cere intellecla, qtiia lamen, cttm cognovissent
Iieamus propensius commendare. Dominum, ipsum sicut Deum gloiifieare mini-
Dalum Roma.,apud Sanctumd?etrum. me curaverunt, facti sunt vehu arida in Adse
CXXXVHI.
opere maledicta, spinas et Iribulos germinans ,
ARCHIDIACONO PAPIENSI. 'fructum afferre debuit tricesinium, sexage-
inter Guillelmum de Tabiacoel ab- >quse
Ut in causa, (JUW non
balemde Cktvat. Mediolanensisdimceseosverleba- simum, et centesimum. Verum, Dominus,qui
lur el ipsi commissafuerat, procederepossit. angelos sed semen Abrahse apprehendil, ut fleret
(Apud S. Pelrum, Non. Oclobris.) ponlifex fidelis ad Deum, ne omninuo perdercl
cedrum , spinam ,
Significante dileclo filio, Guillelinode Tabiaco, quod crearat, dedit in soliludine
nos accepissccognoscas, quod cumipse, et.... abbas D myrtum pariler etolivam, ut terram sine aqua in
de Ckval. Mediolanensisdiceceseos,super quodam aquarum exitu collocaret. Sane, cum Livonum gens
feudo sub examine venerahilis fratris noslri, Medio- usque ad hsec lempora fuissel infidelilalis tenehris
knensis archiepiscopi (38.5),judicis ordinarii, liti- involula., etad agnilionem non venerit. verilalis, ut
non afferrel,
garciil, idem archiepiscopus eamdem causam P. quasi soliludo frucium boni operis
Menefolio, canonico Mediolanensi, conunisit fine nuper in ea Dominus misit sanclse prsedicationis
dehitodecidendam, qui-contra eumdem G... senten- fluenta, ul ipsam, ad quara, pro asperitate proprise
tiam proinulgavil, a qua fuitabipso G... ad nostram siccitatis, via prsedicaioribus non paluit usque-
audientiam appelklum. Quamvis autem procuraior modo, aquts qu_3pertransemit imer inedium inon-

(584)De argumento liujus epistolse,cum vide epistoks cum Stellingis", Chrisiiani nominis hoslibus,' lem-'
libri sepiimi 126, et seqq. notis. pore Friderici imperaloris gessisse, deinde, ad me-
lnijusce sedem (quo anno incer-
"(585) Dc eojara dicluni estaunuin S-cpitis. tropoiiianani Bremensiuin, UCCELIN
1386)Vide Raynalduin, ai\ 1204, § 56. lum) translalus, an. 59 pitefuisse dicitttr. ,
\'587) Eral is, verisimiliter, Gerardus, comes de German. sacr. toni. I, parl i, pag- 52 el 55 [55].
Lippin, qui, priino episcopusOsnaburgensis,bellum
'
l±d PONTIFICATUSANNO VII, CHRISTI 1201. - m
tium feliciter irrlgaret, ex quibus j'am bestiaeagri A pra_benles auxiHtuu opportunum, quse a nobis
polant, quas Pelrus mactans incorporando fidei eisdem miserieorditer suntindulla, per vesiras pa-
catholicse manducavit. In ipsa siquidem Dorainus rochias nunliari et observari firmiter faciaiis . ad
d_editcedrum, eos videlicet qtti virlulibus praemi- subvenlionem eorum nihilominus commissum vo-
nent, et Ckristi sunt bonus odor , spinam et po- bis populum exhorlando, ut ettntes flendo qui se-
suit iu eadem, ut per sanclae praedicalionisofficium, mina sua milliiiit, cum exsullatione veniant ma-
et comminaiionem-judicii,mentes ipsorura compun- nipulos reportantes.
clionis dolore quasi quibusdam aculeis perforen- Datum Roraoe, apud Sanctum Pelrum, iv Idus
lur, qui lacrymas quasi sanguinem animae ab eo- Octobris.
lum oculis facianl emanarc Myrlum quoque po- CXL.
suit et olivam, eos videlicet qui desolatos consolari .... ARCIIIEPISCOPO TURRITANO.
yaleanl in presstira, ne pro iinmoderata trihula- Ut Ylochor de Thorum, qui acolythumsibi ignoium
lione desperenl, et illos qui, misericordiae operihus interemeral, absotvi faciat.
insistendo, indigenlibus satagant subvenire. Ve- (Apud S. Petrum, III Id Oclohns.)
Sua nobis Ytochor de Thorum
rum, quia ex parte compluil Dominttslerram illam, significalione
et ex parte ipsam reliquii bactenus incomplulam, monstravit, quod, cum bonoe memorise.... Empu-
vcrierahilis fraler nosler, AI. eorumdem episcopus, ricnsis episcopus, quondain acolyihum a domo sua,
ad conversionem illorum operam irihuens effica- propter excessus quosdam , et euorm.a quoa com-
cem, tres' religiosorum ordines, Cislerciensem vi- miserat, expulisset, ipse, habitum abjiciens clerica-
lera , intonso crine, et sine corona , in kicali ha-
deJicet, monachorum , et canonicorum regularium , bilu
incedebat. Ipse autem.... et.„. paler ejus,
qui, discijjlinae insislentes pariler et doclrinse, spi-
litualibus armis conlra bestias terrse pugnent, et qtii adversus eumdem Y. graves inimiciiias exer-
fidelium kicorum, qui, sub Tempkriortim habitti, cebant, sibi quamdam vineara fere lotaliter incidc-
Barbaris infeslaniiJjus ibi novelkm planlalionem rant, quamdam in ea partiuncukra relinquentes.
fidei Christianseresislant viriliter et potenter, stu- Cuinque poslmodum dictus acolytluis paniunculam
<3uit ordinare, ad agnitionem fidei revocare pro ilkm quoe remanserat, et quam se des.riiciuru.n
viribus satagens aberranies. At, cum messis sit praodixeral, devastaret, idetn Y. casu fortuiio stt-
imiila, operarii vero pauci, a nobis idem episcopus perveniens , ipsum acolyihum , instiganle diaboio
humiliter poslulavit, ut sacerdotes et clericos cir- inleremit. Super quo cum injunctam sihi poeniten-
cumadjacenlium regionuin, qui, affixo suis humeris liam peregisset, et tu eum adhuc excommunicatio-
signo crucis, voverunt Hierosolymamprolicisci, in *} nis laqueo propler hoc asseras innodalum, Iiumiliter
messem ipsius ad annuntiandum gentibus Jesum postulavit a nobis, ut eum, cum ad nostram prse-
Chrislum millere dignaremur, et nihilominus Iai- sentjam venire non possil, faceremus absolvi. Quo-
cos, qui, propter rerum defectum et corporum circa, fraternilati luse per apostplica scripta nian-
debilitatem,terram Hierosolymilanara adire non pps- damus , quatenus , cum , secundum prsedicla, ex
sunt, permilleremus in Livoniara conlra barbaros habilu vel tonsura in eo deprehendere non potuerit
proficisci, voto in votum de noslra licentia com- ordincm clericalus, nisi per alia libi consliterit ar-
mutalo. Nos igitur, ejus precibus benevolum prse- gumenta, quod eum clericum esse cognoceret, nec
bentes favorem, postulata ipsi duximus indtilgen- tu ipsum lanquam excommuriicatum eviles, ncc ab
da, ut* sermo Dei in eos currere valeal, el Chri- aliis facias evilari ; alioqnin, eum secundum Ec-
stiana religio propagari, adjicienles insuper, ut, clesiaeformam absolvas , ct eidem, injuncto qiiod
cum dictus episcopus divini verbi seminatores in talibus consuevit injungi, expensas quas faciurus
genlem illam duxerit destinandos, in quaracun- fuisset ad sedem apostolicam veniendo, itineris
que Bremerisis provincisecivitalem, caslellum vel nihilominus redempto labore, in opera pielatis
vicura iutraverint, si locqs ille fueril superposi- , facias erogari.
tus inlerdicto, in eorum jucundo advenlu semel in Daiuni Romoe, apud Sanctum Petrum, uiJd.
anno aperianiur ecclesise, et excommunicatis et Octobris.
nominatim inlerdiclis exclusis, divina ihi officiace- CXLI.
lebrentur , propter Evangelii reverentiam , quod EIDEM.
assumpserunt in gentibus praedicandum, per quod, Ne debitu, quw conversa in usus ecclesiwnon pro-
aboJiio velusiatis errore, ad viam ab invio , et a baniur, solvere tenealur.
lenebris redueanlur-ad tucem , Jiberati a servitute (Apud S. Pelrum, ii Id.Oclobris.l)
corruptionis in libertalem gloriae filiorum Dei, et Ad audieniiara nosiram , pluribus referentibus,
.ipsius revekla facie gloriam speculanles, in eam- esi delatum, quod bonse memorise,B. prsedecessor
dem imaginem transformentur. Quoniam aulem tuiis, quibusdam qusedam inslrumenla concessit,
qui seminal et qui metit, uon erit vacuus a mer- per quse non modicam compelleris persolvcre
cede, volentes vos partieipes fieri mercedis eorum, pecunia3 quanliiatem, propter quod Turrilana ec-
uniYersitali vestrse per aposlolica scripla" praeei- clesia incurril non modicum detriraentum. Volen-
piendo mandamus, quatenus, eis in eyangeiizando tes igitur Turritanoe ecclesise, sicui lenemur, in-
431 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. VII. 452
••eninilatihus praecavere, aucloritale libi praesen- A luam, elc , usque *suscipinius.cSpecialiter aulem
"tium iudiilgenuis, ne debita ilk solvere juxfa san- prsebendam quam. habes in Aquilegensi Ecclesia
ciiones legilimas tenearis, quse conversa in usus; sicut eam jiiste possides et quiete, aucloritale libi
Ecclesise non prohanlur. Ntilli ergo... nostrje con- apostolica conrirmamus. clc. Nulli ergo, etc Ilanc
cessionis, etc Si quis autetn, etc paginam nostrse prolectionis el confirinalioiiis, etc.
Datum, ul in alia. Si quis aulem, elc.
CXLIl. Datiitn,ul in aiia.
POPONI , PATAVIENSI ELECTO (588). CXLV.
Ptebes S. Agalhw el de Stadeloii ephcopali mensw IIERLUINO, LETHGLENNENSI EMSCOPO, EJUSQCE SUCCES-
deputalas ipsi confirmat. SOR1BUS CANOSICE SUBSTITUEKDISINPERPETUUH.
(Apud S. Petrum.ldib. Octobris.) Recipit eumsub proleclione.
Ex parle lua fuii propositum coram nobis, quocl (Apud S. Pelrura, Idib. Ociobris./
tres prsedecessores lui propler destruciionem, ct In emiiienli apostolicse sedis specula, ctc usque
inopiam episcopalus Pataviensis in Krhems (589), providere. Eapropter, etc, usque amiuimus, el prse-
Sanctse Agathse, el in Stadeloit (589) plebes episco- dictam LelhglennensemEcclesiam,cui, auctore Deo,
":
pali mensseliberaliler conlulerunt, quas quadraginta elc, usquecommunimus. Staiuentes, ul quascunqtte
aniiorum spatio habuerunt conlinue, ac pacifice pos- possessione.s, elc, usqtte vocabulis exprimenda :
sederunt. Quare nobis humililer supplicasti, ul IpsamLethglenneiisemcivilatem, in qiia cathedralis
easdem plebes lam tibi quam Ecclesiselu__auctori- sedes est, ctim ccclesiis, possessioniDus, nativis et
tate dignarcmur aposlolica confirmare. Nos igiiur, oinnibus aliis pertinenliis suis; Clavani Eidnec, cum
tuis precibus iriclinati, prsescnlium libi auctoritate ecclesiis, possessionibus, el nalivis, et aliis perli-
concedimus, ut, salvo apostolicse sedis mandato, . nenliis suis; Thechmochua, cum ecclesiis, posses-
jilebes leneas memoralas, sicut prssdecessores tui sionibus , et nativis, et aliis pertineittiis suis;
noscunliir baclenus pacifice possedisse. Decerni- Thechmocdoch in Nuacoughail, cum ecclesiis, pos-
bus ergo, etc Hanc noslraj concessionis, etc Si sessionibus, el nativis, et omnibus-aliis pertineuliis
quis, etc suis; Domnachescrach, Tulach el Colkbbain, cutn
Datum Romse, apud Sanctum Pelrum , Idibus ecclesiis, possessionibits,et nalivis, et omnibtisper-
Oclobris. lineniiis suis; Sirtitar, Glondussen, cura aiiis ec-
CXLJII clesiis, possessionibus, el nativis, el omnibus aliis
EIDEH(390). r( perlinentiis snis; Cetorlocth Slebre, cum ecclesiis,
Jus patronalus ecclesiw S. Marim Pataviensis ipsi possessionibus, el nalivis, et omnibus aliis pertinen-
confirmul. liis sms ; Glolach, cum ecclesiis, possessionibus,
(ApudS. Pelrum, Idib. Octobris.) nalivis, et aliis perlinentiis suis; Cluainerena,
Cum a nobis petitur, ctc usque : assensu, jus Achadargkiss, cum eeclesiis, possessionibus, naii-
palronatus ecclesise Sancue Maiise Pataviensis in vis, et aliis perlinentiis suis; Jurnaide, Lenidruim,
qua moniales moranlur, quod Henricus, quondam Urard, cum ecclesiis', possessionibus, nativis, et
imperalor bonsememorise,Wolfkero, prsedecesson omnibus aliis pertineniiis suis; Techmolling, ctim
suo, et ecclesise Pataviensi concessit (591) inluitu ecclesiis, possessionibus,et nativis, et omnibus aliis
pietatis,cum perlinenliis, suis, sicut illud jusle pos- pertinentiis suis; Midissel. cum ecclesiis, posses-
sides, ei quiele, libi el Ecclesiselua_auctoritas apo- sionibus, nalivis, et omnibus aiiis perlinenliis suis ;
slolica confirmamus, etc. Decerninlus nostrsecon- Berrech, cum ecclesiis, possessionibus, nalivis, et
lirinationis, elc Si quis, eic omnibus aliis pertinenliis suis ;Athfadai, Celksnad
Dalum, ut in atia. et Arlingenceda, lirecellend, cum ecclesiis, posses-
CXLIV. sionibus, nativis, et omnibus aliis peninenliis suis.
CANONICO " ID Dissuririch, Balanna, cum ecclesiis, possessionibus,
CAROLO, AQUILEGENSI.
Recipil eum SH/Iproteclione. naiivis, et omnibus aliis pertinentiis snis; Celle-
(Apud S. Petrum, Idib, Octobris.) derggida, Radmor, curo ecclesiis, possessionibus,
Justis.petentium, etc, usque assensu ; personam nalivis, el omnibus aliis pertinentiis suis; Tilach-
(388) Trauskto ad patriarchalum Aquilegensem (589) Sic legitur in apogr. Legcndum forte : In
Wolfkero (de quo vicl.epist. bujusce libri septimi99), comilatibttsS. A. el de S.
Popo, al. Poppo, prsepositus Aquilegensis, atque, (590) Vide notas ad epislolani superioreni.
(ul Schritovinus scribit,) abbas, (cujus autem cceno- (59_) Habetur diplomaapud HANSIZIUM, German.
bii, aduc ignotum,) ipsi suffecttisesl, hoc ipso, in sacr. tom. I, pag. 539. Sed ibi, eeclesiamS. Mariae
quo nunc versamur, anno 120_, sub fmem mensis (qtiam dicil abbaiiam), pro praedio Mendingensi,
Jtinii. Obiisse primo ordinationis suseanno, seribilur Wolfkero tradil iraperalor, vel polius restituit, oii
in Faslis Meliicensibus.Quitiam dicusii sedisse an- religionem in ea reformandain. Daluin diciiur di-
iiiiin unum et inenses sex, obiisse die sepiirao Kal. ploina, anno ab Incarnatione Domini 1193, ind. xi,
Januarii, anno, non 1206 (quqd non coha_ret), regnantedominoHcnricosexio, Rom. imper. invicih-
sed 1205. HANSIZ.,German. sacr. t. I, pag. 550. simi), anno regni ejus xxm, imperii vero secundo.
Yfdeeiiam BUCELIN , German. sacr. tom. I, part. i, Dulum Spirwper munumSigeloi,itnperialih aulm.....
pag. 45. (sic) proionotarii, in sancia die Paschw, v Kul.
4-5 PONTiFJCATUSANNOVII, CHRISTI 1204. AZi
fortcbm, Cluammormoedoc,cuin ecclesiis, posses- A examiia qiiinque, palliumque peroptimum ad aila-
sionibus, nativis, et omnibus aliis perlinenliis suis; ris ornalum , et per eumdem ad opus lempli
Achadadall, cum ecelesiis, possessionibus, nativis, f.ansmillerel duas iconas, unam habentera tres
et omnibus aliis pertinenliis suis; Druimcosinti , maicas auri, el aliam decem marcas argenti, cnm
el ecclesiam Dathilec, elCelmeccbalil, in parocbia ligno viviticsecrncis et nuillis kpidibus pretiosis
Hubargauhuby,Leus, Ilofclmetb, Foderetb, Odron, duas cruces aureas , et inler lopazios, smaragdos,
cum Thathmolig,possessionibus,nalivis, el omnibus et rubinos pene ducentos, unam cryslallinam am
aliis pertineniiis suis; decernimus ergo, elc, usque pullam, et duos scyplios argenleos, unam sacelkm
profutura, salva sedis apostblicse auctoritale, et desuper deauratam, duas capsellas, el unam am-
Dnblinensisarchiepiscopi debiia reverenlia. Si qtia pullam argenleas, et insuper quinquaginla marcas
igitur, eic Ctmclis autem, etc argenti, Henr. Bekmulo,et W. Portus, ciyesveslri,
Daium Romaj, apud Sanclum Pelrum, pcr mantim cum seplem Galeis in portu de Molhone, ei suprar
Joannis, sancise nomanse Ecelesise subdiaconi el dicta emnia nequiter abstulerunt, quamvis ex parle
notarii, Idilras Octobris, indictione vm, fncarna- nostra el imperatoris prsedicti for.liter reclamaret,
tionis Dominicaeanno 1204, pontificatus vero do- et diligenter exponeret, quanlum civilas Jafiuensis
mini Innoceiuii papseill anno seplimo. ^ propter hoc posset incurrere detrimenlum; qui,
CXLVI (592). cinn mtllo modo proficeyet apud illos, tandem eis
JOANNT PRESBVTERO, RECTORI.ET FRATRIBUSUOSP1TAL1S yidentibus universatJistinxil, oslendens quse ad.do-
r.IVlCEXERABII [al. RIYIC%NERATIl]. niura Templi, et qusead sedem apostolicam perti-
Recipit eosin proteaionem sub annuo censu. nerent". Cum igitur aposiolic33sedis injuri.a, et prae-
(Apud S. Petrum, m Kal. Novembris.) tlicli imperaloris offensa, vobisnec ad honorem pro-
Cum a nohis pelilur, etc, usque inclinati, per- Dciat, nec ad profeclum accedat, devotionem
sonas vesiras el hospitale Rivi Cenerarii, in quo vestram monemus, elhortamur atientius, per apo-
il.vino estis obsequio mancipali, cum omniiius quae stoiica vobis scripla mandantes, qualenus praenomi-
ir.praesenliarum rationahiliter possidetis, aul in fu- natos cives Yeslrosad resliluenda^obkla elficaciter
turum jusiis modis, etc, usque suscipimus, et prse- compellalis,] et ea in manu venerabilis fralris
seniis scripti palroeinio communimus. Ad indicium nostri . . . archiepiscopi vestri (594), facktis inle-
autem hujus protectionis perceptse, nobis et succes- gre resignari. Alioqnin, cum negligereperturbare
soribus noslris tfes solidos Lucanensis monelae perversos, nihil sit aliud quam fpvere, nec careai
gralis ohlatos annis singulis persolvelis. Nulli ergo; scrupulo socJetatis occullse,qui manifesto facinori
Bic. nostrae proiectionis, elc Si quis autem, eic « desinit obviare, uoverilis, nos eidem archiepiscopo,
Datum Romse, apud Sanetum Pelrura, xu Kalen- sub debilo fidelitalis, in virlute obedienlia3,injun-
das Novembris." xisse, ut, remolo cujuslibel appellationis obstaculo,
"" CXLVII malefaclorcs pracdiclos cum complicibussuis, pulsa-
(595)
. . . POTESTATl, ET POPULO JANUENSIBUS. lis campanis el candelis accensis, excommunica-
Ci prwdatores munerum a Balduino missorumad lionis mucrone percellat , et civilaiem vestram
reslituendam.prmdamcogant. generali subjiciat interdicto: ita', quod prseter
(Apud S. Pelrum, ii Non. Novembris.) Jjaptismaparvulorum , el posniteniias uiorientium,
Grave gerimus el indignum, nec ullertus possu- nullum in ea divinum efficium celebretur; et, si
mus sub dissimulatione iransire , quod pliirimi nec sic fuerit satisfactum, manus noslras in vos
^anuenses iiobisinjuriam proiionore, offensam pro curabimus durjus aggravare, pfaedictusetiam im-
gratia , et malelicia pro beneficiis rependenles , peralor dignam sumet de yobis pru lanta praesum-
saerosanclam Ronianam Ecclesiam, lam in capite piione vindiciam.
qaam in membris graviier perscqutinttir, benigni- Datum Roiii-e,apudS. Pelrum, n Non. Nov.
tale nostra nequiier abulenles, ui, quia nos ad in- CXLVill (595).
D - ET FRATRIBCS
diilgendumsibi ssepe faciles ae favorabiles invene- MATTH.EO MONASTERII SASGTiE MARI_3
runt, ipsi ad offendendumnos proni semper inve- DEBOTRANO.
nianlur, el prompti. Nuperenim, [cum charissimus Commutationemlocorum Floris el Botrani, inrer
in Christo filius noster, Balduinus, Constanliiiopo- ipsos ab utia, el Archiephcum CapitulumqueCtt-
litanus imperator illuslris, per -dilectnm lilium, sentinos , ab allera parte, [uctam, auctoritate
aposlolicaconfirmat. (Insertum esl ipsum commu-
fralrem Barrochium, dudum iu Lombardia domo- tationh inslrumenlum.)
rum Templi magistrum, ad exhibendas suse devo- (Apud S. Petrum, in Kal.Novembris.)
tionis primiiias quoedam nobisdonaria deslinaret, Ut palmcs, quem Pater coelcstispkntaveral, rion
videlicet, carbunculum unum emplum, ut asserit, tam floreret iu Florc, qtiam fructificaret in Botro,
mille marc/ argenli, unum annulum pretiosum, et uberiorem fructum odoris et honesiaiis
afferrei,
Aprilh. Annoqnidem 1195, dies Pascha. incidit in gunlur, hic iineis inclusa sunl.
diem 2S mensis Mariii. V'ide/'-4i7de vdrif. les dates, (594) Lib. vi, episl. 471.
lom. I, n.oiiv.edit., pag. 24 (595) Dc argumenlo hujus et sequenlis ..epistolae
.{502) Vide hayiialdiim, _u_-8nnum 1204, § 81. confer epistolas libri sexti 157 ct 120; libri s^piimi
(593) FragmentuhVhujus epistola. exhibct Ray- SJ. Vide etiam nola. ad easdem.
naldas, ad' 'annum 1204, § 25. Quoe apud ipsum lc-
435 INNOCENTH111PP. REGESTORUMLIB. VJI. 45G
pluresque currerent in otlorem suaviiaiis illius, si A ergo, sicul in eorum Iilteris perspeximus contineri
abundantius Auster perflarel horlum aromatum, auctorilale mandati nostri, et operis pielateprospe-
nec paierel vinea Domini Sabaoih flatibus Aquilo- cta, considerala quoque multa utilitate possessionis
nis, venerabili fratri nostro, Lucae, archiepiscopo, de Syla, quarn vos obtulistis eisdem de assensu et
et dilectis filiis, capilulo, Cusentinis, dedimus in volunlale communi, quod mandavimus humiliier
mandalis (396), ul, quoniam in loco Floris non so- exsequentes, locum Rotrani certis terrainis liraita-
lum ver el aulumnura acerbitas sibi frigoris vendi- (uiii, cum ecclesiis ibidem positis, vobis Iibere con-
cabal, sed menses etiam metiehatur aestivos, lo- eesserunt, possessione de SyJa certis distincia Iimi-
ctisque Boirani, ad Ecclesiam pertinens Cusenti- libus, ecclesia Sancti Nicolai de Botulo, cum omni-
nam, religioni congruus dicebatur, a vobis juxta btts tenimenlis suis, et ecclesia Sancli Marlini de
sestimalionem ipsius archiepiscopi recepto excam- Jove, cum tenimentis suis, quodam molendino in
Jiio compelenli, prsediclum locum cum perlinenliis fluvio Cardon. posito, et tenimenlo, quod Canale
suis vobis assignare curarent, illum in vos ita Ii- vocatur, a vobis pro commulatione recepiis. Ut igi-
bere.conferenies, sicut excambium ad ipsos libere turquod de mandalo nostro latidabiliter esl imple-
Iransferrelur, ut, sicut monasterium Floris ad nos tum, auctoritale noslra robur majoris oblineat fir-
nullomedio pertinebat sic monaslerium, quod in " niilalis, commutalionem ipsam, sicut in parlitim
Botrano consurgeret, ad nos nullo mediante speela- aulheiuicis continelur, auclorilate aposlolica con-
ret, dileclis etiam liliis . -'. Sancti Spirilus, et.. . firmamus, et prsesenlis scripli patrocinio commu-
de Coratio abbatibus, el fralri Rog. de Tarcian. nimus. Cselerum,_ne deforma commutalionis ipsius
dedimus firmiler in mandatis, ul eos ad id pcr in poslerum dubiteiur, autheniicum a prsedictis
eerisuram ecclesiaslicain ,- appellatione remota , archiepiscopo etcapilulo Cuseniinis super ipsa con-
compellere procurarent. Cumque idem ardiiepisco- fectum, de verbo ad verbum huic conflmationino-
pus mandalum nostrum, quantum in eo fuil, hu- slraeduximus suhscribendtim, cujus tenor esl lalis.
mililer fuerit exsecutus, canonici vero ejus con- « In liomine Parris, el Filii, el Spiritus sancli, aeter-
tradicerent voluniati, exsecutores prsedicii cano- ( nae, omnipolenlis ei indivrdua.Tiiniiatls. Anien.
nicos ipsos a perceplione prsebendarum stiarum, ( Apostolica sedes, quse principale lenel in orbe
auctorilate aposlolica, suspenderunt. Quamvis au- t dorainium, poteslate sibi tradita, salubre semper
lem quidam ex canonicis ipsis lecum, fili abbas, in ( subditis dat mandalum, cui nullus, qui jusliiiae
noslra prsesentia consiiliili, vicinilalem Bolrani, et « semitas proponit ineedere, pertinaci debet animo
compensationis dislanliam, et scandalura civium ,, « conlraire. Patcrna siqtiidem pietas, quse diversos
allegassent, nos tarnen, vobis providere volentes, e fiiiorum ordines indiirerenler in suo gremio coili-
cum archiepiscopus vobis in favorem religionis eer- ( gii, cunctis omni lempore sic provjde/, ut, bonis
tam partem possessionum suarum conferre de ca- < temporalibus convenienti statu dispositis, donis
nonica permissione vaierel, venerabili fralri noslro . perpetuis fideles per ea gaudeanl acquisilis. Hinc
. .-. Marluranensi episeopo , el prsedicto . . . de « esl, quod dominus "papa, precibtis venerabilium
Corratio, et. . . de Formosa abbalibus, et. . Ihe- t abbalis el fralrum de Flore piilsalus, nobis, ar-
saurario Marluranensi, mandavimus (397), ulin- « chiepiscopo et capitulo Cusentinis, hujusmodi lit-
quirerenl sttper his sollicije veritaiem, et, si com- ( teras deslinayil. (399) Innocentitis, episcopus, ser-
peiens esset excambium quod archiepiscopus idem « vus servorum Dei, venerabili fralri . . . archi-
rcceperal, vel competens offerrelur, ipso recepto, { episcopo, eldileclisfiliis, capilulo Ctisentiiiis, sa«
commutalionem hujusmodi facerent inviolabililer { lulem el aposloiicam benedictionem. Cum in ha-
observari; alioquin, cum juxla mandali nostri te- ( bitu regukri, sub religionis monasticae disciplina,
norem, absque recompensalione congrua fieri mi- ( tu.frater archiepiscope, portaveris jugum Domini
nime debuisset, eam in irritura revocarent,ita quod, ( ab adolescntia tua, ei sic fueris fidelis in pauca,
si non omnes his exsequendis iuteresse valerenl, D « quod constitui merueris supra mulla, ul in fuiuro
tres eorum ea nihilominus adimplerent. Licelvero ( supra [ilurima staluaris, illorum debes necessilali-
unus exsecutorum ipsorum viam fuerit uiiiversse ( bus specialiter snbvenire, qui, sedentes secus pe-
carnis ingressus, et tertius dissenliret, duo tamen ( des Doraini cum Maria, in lege ipsius jugiler jne-
reeompensationera congrtiani judicarunt. Quia ergo { ditanlur, partera oplimam eligentes. Sane, signi-
lenet senlenlia plurium, secundum canonicas san- t ficanlibus dilectis filiis .. . abbate ac fratribus
cliones, iieel poluissemus dejure.quod prsedicti ( monaslerii de Flore, nos noverilis accepisse, quod
(!uo, dissentienle lertio, approbaveranl, approbare, ( monasterium ipsum, positum in rnonlanis, tisqtte
ac in eanonicos animadvertere gravius, quia lalara { adeo est ventis expositum, ut, prae acerbitale et
in se a priniis exsecutoribus sententiam non serva- t assiduitate frigoris, hiems non solum sibi ver ven-
menses sesiivos
rant, in ljono tamen raalura vincere cupientes, eis j dicaveril et aulunuram, sed in
diklaril. Paiel eliam locus ipse in-
prsecipiendo wandavimtis (398), ul commutalioni t suos terminos
cidem sine difficultale qualibet conscntircnt. Ipsi t cursibus malignorum, per hoc non modicuttiquieli
(396) Lih. vi, epist."157. J598)Lib. vi,epist. 81.
(397) Lib. vi, epist, 220 (599) Vide eplsi. libri sexli 157,
437 PONTIFICATUS.ANNO VII, CIJRISTI 1204. 438
< f.airiim adversus , ct per piinjtim conlraritis so- A. ' voraniur de Abjnso, et ascendit pcr fines ijisarum
t spitaii. Ciim ergo locus quidani, qui Bolranus di- ( terraruii), et feril ad viam, quse vadil ad Casale
« citur, el ad ecclesiam pertinet CuseiiXinam,reli- < Ptilian. etvadit ipsa via usquead-terminum lerra;
< gioiii esse idoneus referatur, devolionem veslram < Jac de Ptilian. et vadit per ipsum terminum ns-
< moneiniis et extiorlamur atienlius, et per apo- ( que ad Valloncell. siccum, qui descendit usque
{ stolicavobis scripta mandamus alqtie prsecipimus, ( ad Vallon.deClauc. et ascendit per ipstim Vallon.
t quatenns, ab abbale ac fralribus ipsis, juxla sesli- ( usqiie ad prsfidicltim fonlem Sancti Joannis de
< maiionem luam, fraler arcbiepiscope, receptoex- « Clauco, el concludil in priori fiue. Uoc tenimen-
< camhio competenti, praediclum locum cnm perli- ( tum eoinmulamus et concedimns vobis cuni ne-
« uentiis suis ipsis assignare cureiis, illud in eos « more, vineis, arboribus, aquis, molendino, et
t iia libereconferentes, sicexcambiumad voslibere ( omnihus qtiseibidemCusenlin. Ecclesia in episco-
< devolvelur, ut, sicut monaslerium Floris ad nos ( j.alis mensse demanio pacifice haclenns, ac libere
< uullo perlinet mediante, sic monasieriuin quod in ( lenuil et possedit, concedentesnibilominus vobis
< Botrano constirget nobis nullo medio supponatur. t vestrisque posteris poteslatem conslrticndi ibidem
< Alioquin, noverilis nos dilectis filiis. .. Sancii < mouasterinin, sicul in praenotatislilleris aposloli-
< Spirilus, et . . . de Coraiio abhaiibus, et fratri " ( cis coniinetur, et possidendi loeum ipsum libere
< Rog. de Turcian. dedisse firmiter in mandatis, ul « ac pacifice sicut possedit et habtiit haclenus ec-
< vos ad id, moniiione prsemissa,per censuram ec- ( clesia Cusenlin. et faciendi in eo, et de eo quid-
< clesiaslicam, appelklione remola, conipelknl. ( quid vobis poslerisque vestris pkcueril, reservato
< Dalum Ferentini, Kalendis Seplemhris, ponlifi- ( Ecclesiseuoslrse lanlum usu iiicidendoruin Iigno-
< caius noslri annosexto. ( rum in parie nemoris his finibus designata. Inci-
< His ergo receptis litleris, cum ego praediclus e pil a fonle Sancii Joaimis de Clauco, et descendit
< archiepiscopus, recepto ab anledictis fralribus < ipstun Vallon. Clauc. usque ad rivulum SerroiL
< competenli excambio, mandalum apostolicum ( alti, et ascendil per ipstint rivulum usque ad viam
t exsecutioni mandassera, sed canonici nostri pro « Serrse, ct vadit ipsa via juxla Serram versus
< ipsa mandati magnitudine minus facile ad id < orieniem, usque ad viam publicam, et reveriiiur
< possent induci, ad sedem aposlolicam qttibus- < per ijssam viani, el eoncludil in priori fine. Nihii
< dam ex ipsis eunlibus , comnuilalionis arbilriiim < autem juris, seu poteslalis infra hujus parlis fi-
( aliis a domino papa exseculoribus est commissum. < nem nobis, el noslrseecclesisereservamus, nec li-
< Quibnsrenuutiantibus, qttod essel competenscom- t cebit nobis nostrisque posleris glandes ibi pcrci-
< nraiatio, et summo ponlifice, ul fierel, iteriun-,per ' « pere, vel in lerra ipsa, quam vobis, sicul loiam
< apostolicascripla jubente, prospecta pietate siinul ( aliam concedimus, aliquid ronslruere, aul in da-
< cl virtute raandati, el considerata mulla ulilitate ( mnuin, et seandalum vestri monasterii atiquale-
( pos.essionis, quani in Syla nobis memorali abbas, « nus opcrari, sed solo usti lignorum, sicul dictuni
( et fratres Floris longe melius, quam prius osten- < csl, contenli erimus, vobis in perpelttura tisu gkn-
< deranl, obttilerunl, de communi landem voluntale < diuni, el fundi proprielale relicla. IIoc lottim le-
< alque consensu, mandatura aposiolicura liuiniliicr < iiimenlum, sicut superius descriuium cst, valjis
< el fidcliter, sicut debuiraus, curavimus adimplere. < coniniulando concediinus,el lam vobis, quani ve-
< Damus iiaque vobis, domine Matthsee,Yenerabilis ( slris posleris, sicut justiim ftierit, omni tempore
< abbas Floris, el fratribus successoribus vestris iu { defenderaus. Recepimus auteni a vobis ecclesiaiu
< petpeluura, ecclesiam Sanclse Marise,el ecclesiam « Sancti Nicoki de Bottulo, cura tenimenlo ipso,
< Sancti Nicoki, el ecclesiam Sancti Angeli, positas < vineis, arboribus, fulla, el molendino, quse ibi
< in lenimenlo Bolrani, cum ipso lciiimcnlo quod « stiiil, el alio rnolendinoin iluvio Cardoiiis posito,
« his divisis et finibus lerminaiur. Incipit a fonle ( el leiiiinentum quod Canale vocatnr, cum ccclesia
< Sandi Joannis de Clauco, et ascendit ab orientali jp ( Sancti Martini de Jove cura lenimenlo suo, quam
< parte per viam publicarn usque ad petras fixas, « vobis bonse meinorise Antl. praedecessor noster,
< quae dividunl inter nemtis Bolran. el nemus Cre- ( cum commuiii capituli conscnsu concesserat, sub
< pisciti, et a meridie vadit qussdam semita per me- « anniio ceiisu librseunius cerae, quem nos recepta
« diura ipsius neraoris, et descendil ad fluinen Aias- « ipsa ccclesia vobis ajisohue remisimus, el lcni-
< sse, transitque ipsiim flumen per lerminum Sancli ( mcnlum in Syla, quod his divisiset finibnslernii-
< Viialis, cl ferit ad Vallon. tornariciiim, el ascen- « natiir. Incipit in flumine, quod dicilur Loric. ct
< dit per ipstim Yalon. adviam de Pantanellis, et « vadita meridie via pnblica per Valleinboiiamus-
< vadit ipsa via usque ad locum, qui dicitur ires « que ad flumeii Argenliol, el transil per eamdeni
< arese. Et a parle occidentali descendit per Yallon- t viam ad rivum qui dicitttr Cassand. el inde vadit
( cell. deBubernet, qui conjungitur cum Vallon. de « usque ad Macla. de Aren. A parle aulem orieniis,.
t TJrsata, et descendit a parte seplentrionali per « ascendil a prsedicla Macla de Aren. et tendit pcr
( ipsum Vallon. de Ursaia, usque ad memoraium « nemtis usque ad Serrera, quse diciiur Sajicti An-
< flumen usque ad Vallonem. qui dicitur de Cktic « geli, et feril ad Orisias, qti.se dividinHMesocam-
( el ascendil per ipsum Yallon. usque ad terras quse ( pum, ctTrag. et dcscendit iu direclum ad flumca
439 1NN0CENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. VII. 440
« Garg. in dislricto ipsius Jluminis per cajjut MacJa-A slulalionibus inclinati, ul palmes, quem Pater ca--
< rum, e'tinde transito flumine Garg. per direclum Iestis, etc, usque ad nos nullomediante spectaret.
< ascendit ad cacumen monlis, et inde descendit "Quia ergo arcbiepiscopus el canonici memorali
( recte usque ad flumen Net. et ab aquilone ascen- mandatum nosirum laudem receperunl humiiiter, et
< dil ipse fluviususque ad vadumCaslili de Sclavis, unanimiter impleverunt, ul quod auctoritale noslra
< et ab Oceidente revertitur via publica per Tri- kudabiliter esl impletum, favoris noslri gratia for-
< giam, el per petram Caroli Magni, et per Serram lius roboremus, monasterium Sanctse Marisein Bo-
« dc Grimatd, usque ad prsedictum fluviumLoric tran. in jus et proprietatem beaii Petri, et sub ejus
( concludit.inpriori fine. Hoc lolum tenimenlum et noslra proleclione suscipimus,elprsesenlis scripli
< cum neinoribus, aquis, et omnibus, quse infra se privilegio communinuis; in primis siquidem statuen-
< conlinent, &vobis recipimus, sicul illud raonasle- tes, ut ordo monasticus, qui secundum Deum et
< rium Floris ex imperiali dono haclenus tenuit, et heati Renedicti Regukm in eodem monasterio,etc,
« possedit. Ut autem hsec commulatio, de mandaio usque observelur. Prselerea, quascunque posses-
« domini papseel volunlatenoslraunanimi ad utrius- siones, etc, usqne vocabulis exprimenda : locum
« que Ecclesisecommodum facta, inviokbile robur ipsum Botran. cum ecclesiis Sancii Nicolaiet Sau-
< oblineat, omnes qui pro parte Ecelesise nostrse cli Angeli, ei aliis omnibus suis pertinentiis, sicut
( aliquo tempore illam impedire, vel irrilare prse- vobisest ab eisdem archiepiscopo el canonicisassi-
< sumpserint, nisi bis et ler adinoniii resipuerinl, gnatus; locum Floris, cum perlinenliis suis ; locum,
< excommunicalionis pcense suhjacere decernimus, qui dicitur Calosub.eiim periinentiis suis; locuin,
« et praesensprivilegitimper inanum Alberti scripto- qui dicilur Paracloniitus, et alium Iocura, qui dici-
t ris nostri scribere praecii-imus,impressione sigilli lur Semigari, cum suis pertinenliis ; locura, qui
« Ecclesise noslrse, necnon noslra, el fralrum no- dicilur Eremila, cum suis perlinentiis; locuni, qui
« strorum subscriptione munituin. Annoablncar- dicitur Cainpus deManna, cum alio loco, qui dici-
« nationeDomini uoslri Jesu Cbrisli 1204,Frederici, tur Misdi, cum omnibus pertiiientiis suis ; locum,
« gloriosissimi regis Sicilise, ducatus Apulioe et qui dicitur Gimelkria, cum omnibus perlinenliis
< principatus Capuseannovn,meriseJulii, indictione suis ; leninienla de Garga ; tenimenla de Fragullis,
« vn, poiuificatus autem nostri anno primo. Ego de Tassetan, et de Caput rosse, cum omnibus per-
< Lucas Dei gralia Cuseniinus archiepiscopus, pro- linentiis suis; terras kboralorias, jiascua, silvas,
< pria manu subscripsi. Ego Jac. Cusentin, deca- aquas, el quidquid<;oiilingila flumine,quod dicilur
« nus. Ego, Pelrus cantor Ctisentin. Ego, MiichaelQ Lorica, et vadil per viara publicam a parle occiden-
< thesaurarius. Ego, Ruf. Cusentin. canonicus. Ego, tali usque ad Serraricum, el descendil per ipsam
< Pag.. Cusentin. canonicus. Ego, Bern. Ctiseniin. viamusque ad Jlumen Sabuti, et ascendil peripsum
« canonicus. Ego, Suardus Cusentin, canonicus. fluinen usque ad fonlem, el vadit inde lerminus
< Ego Isaac Cusentin. canouicus. Ego, Nic Cusen- usque ad flumen Ampulini, quod esi a meridie, et
< tin. canonicus. Ego, VV. Cusentin. canonicus. descendit ipsum ilumen usque ad eum locum, Ubi
< Ego, magisler Romoaldus Ctisentin. canonicus. > jungittir cum flumine Neto, et ascendil pcr ipsum
Nulli erga, elc, nostraeconlirmaiionis.etc. Si quis Jluinenu.qttead Serram, quse respicit Gimellara, et
autcm, elc esl in finibus monasterii Sancti Tripedii a parte
Datum Romse,apud Sanctum Pelrum, ui Kalen- orieniis, el inde vadil terminusperfines raonaslerii
das Novembris. abbatis Marci, usque ad viam qusevenil a Cheren-
CXLIX(400). lea, et vadit per poriicum, qusevidelicet via nianet
HATTH-EO, ABBATl MONASTERU SANCT.E MARI-E DE BS- in confinioa parte aquilonis usque ad locum, qui
TRANO, EJOSQUE FRATRIBU8 TAMPIUiSEXTlBUS QUAM dicilur Frassinetuiri, cx quo loco ascendil lenninus
FUTURIS, UEGULAREM VITAMPROFESSIS 1NPERPE- per flumen Neturo, et ascendit per ipsuin flumen
TUUM. " usque ad eum Jocum, qui respicil ad Cristas, ubi
Recipilipsos sub proleclione,el enumeranlur bona ad dicitur Tria Capiia, et vadit in direcium ad Crislas,
ipsos spectantia. quse dividtinl Mesocampuraet Fragulum, el vadil ad
(Apud S. Pelrum, ui Non. Novembris.) Serram, quae dicitur Sancti Angeli, et descendit ad
His qui ahjecti esse nialunt in domo Domini, viara publicam, ubi dieitur Jtiacuk deArena, elva-
quam habitare in tabernaculis peccalorum, cl suh dit per ipsam viam de Vallebona, et concludit in
regtilari habitu ei, cui servire regnare est, humiliter priori fine; Tenimentum Flucse, cum omnibusleni-
deservire, quam per sseculares illeceliras evagari, raenlis suis; redditum Saliuse de Neto, quinqua-
apostolicum convcnit lam prsesidium quam subsi- ginla videlicet aureorum bisantiorum ; monaslerium
dium adhiberi.ul tanlo licenlius in lege Dominime- abbatis Marci, el obedienliam Sancli Martini de
dilentur, quauto ulilius eis :n necessilatibus suis Neto, et quidquid habeiis in lenimenib fluminisFri-
sollicittidinenoslra fuerit et aucloritale provisum. gidi; domos, quas babetis in civitate Cnseiitia.;
Eapropier, dilecti in Dominofilii, vestris oliin po- domum eliam, quam emislis in arce Cusentise;
(40.0)Vidc notas ad epistokra superioreni 148.
441 PONTIFICATUSANNOVII, CHRISTI 1204. 442
Casalinossitos circa domum eamdcm, vohis a. A CL (40J).
VV.justitiario intuitu pielalis~ colktos, et domum, CLERICIS SANCTI PETRIINMAGDALONA.
quam monaslerio vestro oblulit frater Joannes de Rescribil
Rublan. Slaluimus, et praesenti decrelo sancimus, eis, quolies in Dominicumdiem penigilhtn'
incideret, Snbbato jejiinandum, atque pridie S
tit monasteriumvestrum nulli, nisi RomanseEccle- Mallliimfesla diejejuhii religioneinservandam.
sise cujusjuris existit, debeat subjacere. Sane, la- (Apud S. Pelfuhi,Nonis Novenib.)
bonim vestrorum quos propriis manibus, aut sum- (402) [Ex parleveslra fuitquaesiiuma nobh (405),
ptibus colitis, sive de nutrimenlis animalium ve- uiruni; si Nalivitalera Domini, vel Assumptionem
strorum nullis, etc, ttsque praesunial. Liceal quo- beatseVirginis, vel feslivilatem alicitjusaposlolorum
que vobis clericos, vel laicos, elc Prohihemus in- in secunda feria coniigerit evenire, die Sabbati prse-
sttper, elc, fas sit absque abbalis liceniia de codem cedenti vigilia debeal jejunari, el ulrum In heali
loco discedere. Discedente viro, etc, usquefra'\- Mattliite apostoli vigilia sit jejtinium injnngendum.
nere; illud dislrictius inhibentes, ne lerras, elc Si Ad quod breviier duximtis respondendum, quod et
quse vero donaliones, elc Ad hsec etiam, prohibe- (404) die Sabbati prwlibalas festivitates secundsefe-
nius, ne aliquis monachus, etc, usque ulililalem. riaepraecedenlis, et beati Matthiaedebet vigiliajeju-
Quod si facere forte prsesumpserit, etc, usqite ^ nari.] Insuper pnstulatis, quando sacerdos in Missa
lespondere. Licitum praelerea sit vobis in causis perftmdere deheat, per litleras aposlolicas edoceri.
propriis, etc, usque deperire. Insuper, auclorilate Ad quod taliter respondemus (405), [quod semper
iipostolica inhibemus, ne ullus episcopus , elc. sacerdos debel vino perfundere, postquam totum
usgue-vcl removendo eo, qui pro tempore fueril, perceperit (406) Eucharislia. sacramenlum, nisicum
siue mandato Romani ponlificis, se aliqualeims eodera die aliamtnissara debuerit celebrare, ne, si
iiilromitlal. Proliibemus insuper, ui nullus archie- forte vinum perfusionis acciperet, celebralionem
piscopus,episcopus, vel alii ecclesiarura reclores in aliam impedirel.]
vestrum raonaslerium inlerdicti, vd iu fratresinihi Daliim Romse, apud Sanctum Petrum, Nonis No-
conslittuos suspensionis vel excommuiiicatiouis vembris.
sententiam audeat promulgare. Quod si factum fue- CLl.
rit, irritarasententiam illam decerniratis, el inanem. ... CPISCOPO TERMULANO (407), ET... ABBATl SANCTI
Porro, si in mercenarios veslros, pro eo quod deci- JOANNIS INLAMIS.
mas nori solvilis, sive aliquaeccasione eorum, etc, QuerelasFogilanorum adversusTrojanos el Trojanum
usqtie: duximus irritandam. Cum aulem generale episcopumexaminundasipsis commiltil.-
interdictum, elc Chrisma vero, etc, usque ordi- (Apud S. Petrum, iv Kal. Oclobris.)
nationes clericorum, et csetera ecclesiastica sacra- Proposuit nobis dilectns filius. . archipresbyler
menta a quociinqiic raaluerilis calholico suscipktis Fogitanus, ex parle tara cleri quanipopuli de Fogia,
episcopo graliam atque communionem apostolicse coiiquerendo, quod, cum in eo loeo, in qttoArpa,
sedis habente, qui nostra suffultus auclorilale vo- quondam civitas populosael magnafueral, silFogia
bis quod posliilalur impendat. Obeunte vero, elc, conslitula, sicul ex anliquis scdific.iset fossalorum
usque eligendum. Elecius aulcm, a Romano ponti- ambilti demonstratur, gravamen non modicum repu-
fice, vel a quo ipse prseceperit, mnnus benedictio- lanl, quod ille praelicitur ipsis, qui eis neqtiaquam
nis accipiat. Paci quoque, elc Decerniraus ergo, prseessedeberel. Nam, post destructionem civitaiis
elc, salva in omnihus apostolicse sedis auctorilale. ipsius, parlem diceceseossuse Sipontus, et partem
Ad- indiciura autem quod idem monasierium spe- Luceria occupavit; quarealiquanlo ten.pore fuerunt
ckliter beati Petri juris existat, annuatim unum ecclesiseLuceriii-esubjecti. Postmodum vero.Troja,
aureum nobis, nostrisque successoribus persolvelis. quse fueral diceceseos Lucerin;e, a sede apostolica
Si qua igilur, cic. Cunclis autem, elc. impetravil, episcopali cathedra insiguiri; et, cura
Dalum Romae, apud Sanctum Petrum, per ma- D Lucerinus episcopus, ipsius civitate destructa, apud
iiura Joannis, sanclseRomanse Ecclesioesubdiaconi Alesin. ktitaret, Trojanus episcopus, ei popultis
ct nolarii, m Nonas Novembris, indiclione vm, In- sibi commissus, Fogilanam ecclesiam, quaetunc suj».
carnationis Domiiiicaeanno 1204, pontificatus vero, nullius erat constiluta regimine, occuparuiii; Fo-
domini Innoceuliipapse.III anno septimq. giam, quse,sicul Arpensis civitas, ftterai de Came-

(401)Epislolse huj"usprima pars reperitur inter (404) Deest in Deerelal. particuk hsec, et infr£
Decretales, lib. III, tit. 46, De observalionejejunio- verbum prwtibalas, et post festivitates add. praii.--
rum, cap. 1. batw.
Pars aitera reperitur etiam, sed admodum mtilila, (405) Vid. ibid.,lit. 4I,cap. 5.
inler Decretales, lib. m, lil. 41, De celebralionts (406) DeereiaL legunl acceperit.-
tnissm, et sucramentoEucharisliw, et divinh officiis, (407) lnterrupta,jej'iinaqiie Termulanqrum epi-
cap. 5. Quaein ulroque loco legunlur, hic uncis in- scoporum series, apud UGIIELLUM , Ilul. sacr. tonu
clusa sunt. Yide etiam Raynaldum ad annum 1204,, VIII, col. 550, Aliforium niemorat circa annum,
§ 68. 1196, ex monumeiilis monaslerii Casse-novae, Pen-
(402)Vid. Decret. lib. m, lit. 46, cap. 1. ncnsis diceeeseos; mox Joannem, sed. non nisfe
(405)In Decrelal. desunl haec verba. anno 1265.
443 INNOCENTI!III PP. REGESTORUMLIB. VII. 414
ra principum,_ne ipsius ecclesiaedorainio privaren- A cabnlo civitalis, scribens et supplicans iionaeme-
tur, semel subRoberio Guiscardo, secutidosub dnce. moiia. Clenienii et Ccelesiiiio,pra-decessoribus no-
Rainoue, lertio sub imperalore Lolhario, quarlo slris, ul eis episcopuni concedcre dignareniiir, qni,
sub clarse memoriaerege Rogerio, penilus destruen- eortim votis favorem prsestantes beuignttm, quod
les. Verumtamen, episcopus ipse, contradicentibus eos ponlificali deberent infula decorare, spera ipsis
clero et populo Fogilanis, nunquam episcopalium per suas liticras tribueriiiit. Verum, cnm impcrator
possessionempaciiicam poluil oblinere, nec- maxi- Henricus regnum fuisset adeptus, el cancelkrius
mam parlem Lucennae dicece_eos,quarii occupave- regni essel Trojanus anlisles (408), ab imperatore
rat, possidet; sed sive iJIaexstiterilLticeriii-e dhu- pracdicloFogiam impelravit, et Fogitanorum bona
ceseos', sive fueril de Arpensi, Lucerinus cpiseopus Trojanis ab eodem fecil iraperatore coucedi. Obti-
ipsam possidel sine lile, quare, Trojanus episcopus niiitetiam ab eodem, mcenia Fogise dirui, ut sic
ad Fogiam transilum habere non polest, nisi per saltem eam postmodum destruere possent ex tolo.
dicecesim Lucerinam Ai,i ubi regni lempestas fuit Qiiodciim ad eorum audieniiam perveiiissei,ni pos-
tranquillitate sedata, et Fogia effecta esl, auxilianie seut a servitme bujitsmodi liberari, octo millia un-
Domino, populosa, a regibus, qui per tenipora re- ciarum auri pnedjclo iinperatori dederunt, qui sic
gnaverunt, oblinuerunt privilegia liberiaiis. Unde, eis privilegium conlulit libertatis, retinens eos in
cum episcopus el populus Trojani a regibus non demanio suo, sicul fecerant reges, praedecessores
possent aliquatenus impelrare, ut Fogiam eorum ipsius. Altamen, eo tempore, clerici Fogitani ab
jurisdiclioni submilterent, ipsorum furor esl aecen- eodcm fuere imperatore coacti Trojanensi episcopo
sus in taiitum, quod ad destruclionem ipsins inimi- respondere njuos cum idem episcopus in cusiodia
cos regni ilerum et ilerum adduxerunt. Tempore coarctassei, (recenias uncias auri ab ipsis extorsit,
namque quo inclylaarecordationis rex W. viam est lumc eis vicarium staluens , quera nuiic habet Ec-
universae earnis ingressus, adducentes quotcunque clesia Trojana paslorera (409), qui, cumsit ambilto-
inimicos regni poluerunt ad eorum excidium con- sus, sicut asserunt, pariler el protervus, benelicia
gregare, exeeptis hominibus inierfeclis (sic), damna clericis abslulil Fogilanis elTrojanisea sluduit as-
inlulerunt eisdeni viginli millium unciarum, et de- siguare. Liberiaies qtioque ac privilegia ecclesiae
struenles ecclesias exlra Fogiam constitutas, allare supradicl-e penilus destruens, quanta gravami-
quoddam, qtiod bonse memorise Alexander papa, na in vicaria el in -prsesuklu postmodura, prse-
praedecessor nosler, consecrarat in honore beali decessorum suorum sequens vesiigia, eisdem in-
Joannis, non sunt veiili vipkre, sanclorum reliquias „ urleril, ex subsequenlibus polerit eincere. Nam
in eodem recondilas auferenles. Cuinque ipsis ne- ciim ipse pater cominunis esse deberet, idem ,
quaquam possinl resistere1,eo quod Fogia, sicul aliss velul hostis et iniinicus, cum non possit persequi
eivitates regni, eo tempore non muniia fuerat, epi- eos armis, astutiis utitur conlra eo_, ul, sub prse-
scopo et capitulo oblulerunl, quod parati eranl ip- textu gladii spirilualis, eos valeat aggravare, inter-
sorum stare mandatis, et eis, tam in temporalibus, dicti .et excommunicalionis sentenlias in eos sino
licel fieri non deberet dejttre, quam etiam spiritua- causa promulgat, et, jurts ordine praetermisso, cle-
lihus ohedire, per suos eisdem nunlios supplicantes, ricos eliam occasione levissima, et iiulk, quando-
ul, si lerrse parcere forle nollenl.adecclesias saltem que voeat ad Trojam, ei, quod gravissimum repu-
miseraiionis oculos inclinarent, scituri pro certo, lanl, ipsos iuter inimicos suos faciens commorari,
cpiod, si ab ecclesiarum nollcnt deslruclione ces- cis officium vel beneficium nequaquam restituit, *
sare, ipsis in spiritualibus de caelero nulkteiuis nisi precibus Trojanorum, quibtis eos necessilate
responderent. Ipsi vero una cum populo responde- compulsos sttpplicare oportet, ut sic per Trojanos
ruiit, quod non solum lerram deslruere, sed eccle- (leslitui el rcsiilui videantur. Insuper, lerramipso-
sias ipsas evertere, et campanas, elsanciorum reli- rum, quse membrum esl suae dioiceseos, sicrit
quias apud Trojam proposueranl asportare, nolen- :D idcm episcopus asseril, speciosum, debitis el ceftis
tes de cs.lero jus aliquod temporale vel spirituale temporilms visitare non curat, imo nulktenus ac-
in Fogia obiinere, eo quod Iocus ipse per eos fieri cedit ad ipsam, ul sic eos Troj'am adire compelkl,
habebal inhabilabilis, ab ipsis in pascuum aut ter- et se coram Trojanis, non pastorem, sed hostetu
ram arabilem redigendtis. Tandem vero, ipsis, sicut e.-hibeat eorumdem. Cum igitur preliosiora membra
Dominopkcuil, effugatis. el cum confusionereversi digna sint amplius honorari, ex prsemissiscolligitur
ad propria, rci seriem ckrse metiioria. regi Tancredo manifesie, quod idem nec pater est neque paslor,
exponere curaverunl, tjui, confirmans eisdem pri- cum eis nullum honorem exhibeai, sed lantuin ipsis
vilegla libertatis, ailjimxit ul, sicul ex ipsius con- opprobria inferal et gravamen. Prseterea, cum Fo-
cessione polerat fieri, uteretur de caciero Fogia vo- gitani, pro jnsiitia alicui exhibenda, secundum pri-

(408) Jam observavimus, Cualterum de Polena, episcopnm Trojanum posl Gtialterum de Eolena,
regni Sicilisecancellaritim. ex Trojana ad Calanien- anno 1193 memorat, cujusque successorem, Phjlip-
«en»Ecclesiam iraiislalum fuisse. VideIib. v5epist. pura, mnnus consccratiunis anno 1212, III Id. Octo-
39, nol. * col.astscrit
bris, accepisse Ilat. sacr. tom. I,
UGHELLUS,
(409) Erat is, verisimilitcr, Gualberlus, qtiem parl. sign. 237.
445 PONTIFICATUSANNOVII, CHRISTJ 1204. 446
vilegia sibi concessa, Fogiam non teneantur exire,, A vocat ad ordines Fogitanos. Sanctum chrisma ipsis
nisi de noslro vel regis speciali mandato, el epi- conferens siibsannando, prius illud casalibtis tri-
scopus ipse -clericormn correcliones et coiifirma- buil, el caslellis, Unde exckinani alii conlra eos,
tiones infanliuinin Fogia debeat exercere, el causasi in eorum capiie siercora projicienles et berbas,
matrimonialescognoscere, prout in eorum privile- eqtiorum slramenta quandoque, ac ipsos equos mul-
giis conlinelur", idem eos Troj'am adire compellil,, loties sublrahendo. Sed, ttlepiscopi, qui prsefue-
ibiqtie mairimonii causas audil, nulkteniis parcens; runt per lempora, ignoininia Fogilanorum facies
eorum laboribus vel cxpensis, nec periculis, quae » adimplerent, juxla ostium suse domus Fogiam fe-
ipsis a caslrorum Ialronibus inferunlur. Et, cumi cere depingi, ut quasi lam in spirilualibus quara
Fogia per quindecim milliaria disiet a Troj'a, pueri, lemporalibus fuerit ecclcsise Trojanse commissa,
qtti ad confirmandumilluc a matribtis deferuntur, desuperscriplilanles TrojaeFogiaecasale concessum.
inler ulnas ipsarum multolies deficiunt in eundo. Praelerea, ipsorum ecclesias dedicare, ac consecrare
Caelerum, cum, secundum privilegia ipsis indulia, altaria practermillil, nec palitur eas ab aliis epi-
sine rationabili causa et ordine judiciario clericos scopis consecrari. Licet autem bonse memorise
Fogilanos non debeat ofTiciobeneficioqueprivare, Coeleslinus papa, praedecessor nosler, eis duxerit
idem in eos nunc depositionis,nunc suspensionis et B indulgendum, ut donec discordia, quse inler Tro-
excommunicationissentenlias profert",juris ordine j"anosel eos existil, pacis esset reformatione se-
prsetermisso, pro suse arbitrio voluntaiis, juri vel data, chrisma, oleuni sanctum, et alia ecclesiastica
consuetudini,seu privilegionulktenus deferens, nec sacramenta a quocunque calholico mallent epi-
appelktioni legitime ad aposlolicam sedem ab eis- scopo, qui gratiam aposlolicsesedis haheret, perci-
dem emissae.Archipresbylerum quoque, cantorem perenl, idem tamen episcopus omnibus prohibet, ne
et praebendariosinstituere pr-esumil et desiituere, minislrent eis sacraraenla prsedicia, quare in Sab-
irrequisila capiluli volunlate, licet eleclio ejusdem bato vigilisePaschsemultolies non celebravere ba-
archipresbyleri ad capitulum ipsum, et insiitutio ptisma et infanies sine sacramenlo dece3sere prse-
canloris et prsebendarioruin,ex privilegiis et con- dicto, el chrismatis unctione. Adjecit msuper ar-
sueludine approbata, ad arcbiprcsbylerum perii- cliipresbyler memoratus, quod si ad slalum anli-
nere noscalur. Exigit insuper a singulis eeclesiis quum vellemus habere respeclum, restituendi po-
Fogitanis de decimis duas quartas, cum in una ei lius essent Lucerise,quae utcunque ipsos primittis
solummodo teneaniur el caihedratico respondere, habuil, et possedil. Si vero ad slalum antiquiorem
non erubescens eorum temporalia metere, quibus , et debitum prospicere dignaremur, lerrara ipsorum
minimestudetspiritualia serainare. Libertates etiain iu stalura prislinuin reducenles, ipsis concederemtis
et dignitales ecclesiseFogitan.., sicut ex composi- anlistilem quem civitatem Arpensem, in qua Fogia
lione quadam inita inler ipsos; et roborata per ptt- csl conslrucla, constat aliquando habuisse. Ciim
blicum instrumentiim, non solum observare con- enim propier destructionem lerrae, ac defeclus po-
temnil, veniin eliam, quanlum potest, evacual et puli, cathedralem amiserint dignilatem, aliis pro-
infringit. Cumqiie nulkm ecclesiam in eoruindem pler paucitatem adjuncti; a rationis tramite nulla-
parochia in ipsoruni prsejudieium construi pennit- lenus discordaremus, si eamdem per Dei graliam
lere debeat, idem ad illorum destruclioneni indiffe- populosam eflecl3m curaremus dignilale pristina
renter omnibus licentiam tribuil ecclesias con- insignire. At si ad gravamina per Trojanam eccle-
struendi, u( sic a parochianis ipsorum non possint siam eisdem illata noslrum extenderemus inluitum,
percipere debitas raliones, diclis parochianis apud eos ab ipsius jurisdictione eximereraus omnino, eo
loca religiosa eligenlibus sepulluram. Ut autem quod privilegia suae dignitatis nieretur amittere,
addat affliclioriemaflliclis, quasdam petias terrse ad qui concessasibi abuiitur poleslale. Ul igitur lantse
Fogiianam ecclesiam pertinentes, prout prsedicti dissensionis scandalum sopialur,-discrelioni vestrae
regis Tancredi authenlico demonstrattir, ipsis co- D E per apostolicascripta prsecipiendomandamus, qua-
nalur auferre, pro ralione constituens propriam vo- lenus personaliter lam Trojam quam Fogiam ad-
luntalem. Trecenlas insuper uncias, quas tum no- euntes, ad reformandam inter eos pacem eflicaciter
mine mutui, tum imperiali poleniia suus ab eisdem in.tendaiis, et, si tractatum pacis admiserinl, ul vel
clerieis praedecessorexlorsit, solvere contradicit, polior pars discordiaeamicabili possil conventione
Jicel idem prsedecessor ipsius in pignus eis suos sedari, vos, universa redigenles in scriplum, ad
redditus obligaverit, de quibus episcopus ipse pro sedem apostolicam iransmittatis, ul modicumillud
solutionehujusmodi debiti eos aliquid percipere non discordise, quod remanserit, aucloriialis nostrae
permiltit. Sane, legalos aposloltcaesedis apud Fo- arbilrio deleatur. Alioquin, super praunissis et
giam de redditibus ad hoc specialiter depulatis pro- aliis, quae partes duxerint proponenda, inquiratis
curare contemnit, ut ipsos contra eorum consuetu- diligcntissime verilatem,'et quse inveneritis per
dinem sit necesse praedicloslegatos de bonis pro- veslras nobis liltcras fidetiler iulimetis, prEefigentes
priis procurare. Ad majtts autem opprobrium co- eis lerminum corapetentem,quo cum eisdem iilteris
rtimdem, cum cura ordinaliones clericoruin cele- nostro se conspecluireprsesenicnf.
brare conlingit, posl omnes clericos sua. dio_ccscos DatiimRom__,apud Sanctum Pelrura,iv Kal. OcL
447 INNOGENTII111PP. REGESTORUMLIB. VII. 4.8
CLII (410). j4_« jiraeslititj'uramenta. Unde, nostro landem desti-
« tutus auxil.o, praeiia contra nos meditalur in-
LITTEIi-E BALDUINI IMPERATORIS ADPAPAM. i cassum, et navigii, quod eum addtixerat et su-
» blimaverat ad coronam, procnral incendia, sed
Significat ei, quo tnodo Conslantinopolilanumim-
perium occnpalumsil a Laiinis. c voio tam crudeli, Deo non proiegenle, frattda-
« tur. Fi( pars sua per ctuicla deierior, et hominum
[« Sanctissimo in Chrhto (411) Patri, et domino « suonini csedes , incendia et rapinse proveniunl.
< charissimo Innocenlio, Dei gratia summo ponti- < Immincnie foris pugna, inlus timoribus coarcla-
« fici, Bahluinus, eadem gratia Constanlinopoli- « lur. Imperatorem ei semulumparantihus Grsecis,
< tanus imperator, et semper Augustus, Flandrensis ( ea occasione caplata, quod nullum ad auxilium
( cl Hainonise comes, milcs sutis, cum devota < nostrum deberel habere confugium(416). Cum-
« semper (412) obsequii voltintale oscula pedum. « que eidem evadendi spes unica reslarel in nobis,
'« Ctiin, paternae sollicitudinis selo, ei nostrae con- ( juratum sibi quemdam, Marculfum nomine, san-
t grogalionis in id ipsum amore speciali, quse circa « guine sibi propinquum, de quo pro beneficiis im-
« nos aguntur sanclilas veslra scire desiderel, se- < peusis, super omnes alios confidebat, mitlit ad
« riatira vobis declarandum esse decrevimus, quam " « exercitum nostnim, qui Blakernsepalatium nobis
« mira circa nos usa est divina clemeniia bonitale, « sub imperaloris et suo juramenlo proniitlil obsi-
« quaraque, nonnobis quidem, sed nomini suo glo- « dium, donec nobis cuncla promissa reddantur:
< riam dederil, omnibus sseculisadmirandam. Mi- « accedil ad paktium recipiendum nobilis marchio,
« rabilibus ejus circa nos semper mirabiliora succe- « illudit Alexius marehioni et quos jam nobis de-
« dunt, ui-eliam infidelibus dubium esse non de- « derat, spreiis obsidibus, consuela perjuria non
« beal, quin manus Domiui operetur hsec omnia, « verelur. Nocle insecuta, Marculfus, domino suo
« cum nihil a nobis speralum aut provisum anle t perjurus el nobis, Grsecis reddendi nobis palalii
« conligerit, sed tunc dennim r.ova nobis Domiiius « revelal arcana, atque ex hoc in perpetuum eis
< procuravil auxilia, ctiiri niliil humani vicleretur « eripi Iibertatem, et ad hoc riiodisomnibus ve-
« superesse consilii. Et quidem, si bene memine- ( niendum esse deckral, nisi dejickiur Alexius.
« rimus, per littefas paternitati vestrie transmissas, « Cujus prodilionis merito tertius in urbe impera-
« noslri progressus el status narralionem eo usque « tor, aiiolliuir; iu dominum dormieutem et rei
< deduximus, ut, urbe populosa capta violenler, « nescium sacrilegas mitlfi manus, eumque carcere
« a paticis Tyranno fugaio, ac lilio Jsacliii, Alexio, p « tetro concludens (417), tertium Nicokum quem-
« cofoftalo, moranostra promissa forel ct ordinata « dain, qul apud Sanclam Sophiam imperiales in-
« per hieinem, ut potenler obruerentur (413), si « fuks noviter usurparat, tradititm sibi Gra_corum,
« qui resistere viderehlur Alcxio; et nunc breviter t qui eum creaveranl, proditione, rursus incarcerat,
« narranda suscipimus, quaecirca nos postea con- i morluoque postmoduraisacbio, qui animum filii
( ligerunt, el, pr-enotaio, quod, sicut non opera « sui a nobis prse omnibtis, til dicehatur, averlerat,
« hominuin fuere, sedDei, quae Grsecis intulimus, ( acclamanle clero Grsecorum, el populo, ut de
« ita non hominum opera fuere sed dsemonum,quse « tcrra lollcremur, in brevi, tantum sanguinem
( cum imperatore novo, Grsecoque per orania , t noslrum sitientibus Grtccis, praslia contra nos
( Grsecianobis ex perfidia consueta relribuit. Nos « prodilor jam dietus instaur.it, urbem machinis
< siquidein, ne discordiae inler nos et Grsecos fo- « el propugnaculis munii, quorum similia nemo
« milem ministraret moribus noslris adversa har- < viderit unquam. Cumque murus mirse ktiltidinis,
« baries, de civitale exeuntes, cx adverso civita- * kpidibus uiinutis, eoementoquelenacitatls et fir-
< lis (414) inlerjacente portu (413), ad preces itn- « milaiis aniiquaeeonstructus, in altum valde con-
« peraioris castra posuiraus, et ex insperalo, seu < surgens, lurres haberel amplissimas, pedibuscir-
« innala malitia, seu Gra.corum seductus perfidia, D « ciler quinquagenis, paulo plus minusve, disiames
«- animo recedit a nobis, cuitanta beneficiacoiitu- « inter quaslibet duas a parte maris, quo noster
« liinus, imperalor, et in omnibtts, cum palre pa- -< limebalur assaltus (418), luriis lignea erigilur
< triarcha et innle nobilium, nobis promissis per- « sttper murum, siationibus tribus aut quatuormul-
« jurus et mendax, lot incurril perjuria, quol nobis < litudinem coniiiienlibus armalorum. Nihilominus

(410) LegiUir in Gestis Innocenlii, § 91, sed non (412) In Gestis deest.
absque mendis aliquibus. Integram, nec non emen- (413) in Geslis, et" apud Raynaldum, obtinc
<ktiorem, exhibet Raynaldus, ad annum 1204, § 6. ~renlur. In
j1 ldeo hiclineae
uncis inclusa, dttplicique ad iniiium cu- (414) Gestis, add. in.
jusque virgula in margine dislincta exhi- (415) Sicin Gestis; Iegendumcenset Raynaldus,
i betur. ponte.
Eamdem recitat Arnoldus Lubecensis, Chron. ' (416) Cod. Reg. citatus a Baluzio, refugium.
Stav. Jib. vi, cap. 20, cnm aliqiia discrepaniia. Nos, (417) Sic el apud Raynalduni; in Geslis add. dc
niinieris omnihus absolulapi, ad jidem-,apogi-aphi condncens.
Conii, nec non codicis Vallicellarii, diliferiter cx- - (418) Sic et apud Raynaldum; in Gcslis, as-
scriptam, daraus. tultns.
(411) In Cestis dccs-t.
"
m PONTIFICATUS ANNO VIII, CHRISTI 1204. 4S0
< etiam inter quaslibet duas lurres, seu pelraria, A 1 ( deheremus, ac quidquid cpnlra nos egerat vene-
i seu mangonelluserigitur. Turribus autem super- « nose, si rediret ad animum, imputare vcllemus
< erigutiliir lignese "ti?r~resaliissimaeslalionuiii sex, « selati, kpsuive cotisilii, ille vana verba subintulit,
< superque supremam stationem adversus nos por- « qu.ia qttaeresponderet rationabililer non haberet.
< riguntur sealse appodiationes ex ulraque parle et' « Obedienikm aulem Romanse Ecclesia., el subven-
« propugnacula coniinentes., paulominus excelsis « tionem terrae sanclae,quam juraiitenio el scripto"
< scakrttm capitibus, quani jacere in altmn posset « imperiali firmarat Alexius, adeo refuiavil, ut vi-
< arcus a terra. Mtiriim etiam ipsum muriis circunv c tam amittere jjrseel.igerei, Graeciamiiue subvcrti
( cingit inferior (419), duplexque fossatum ne miuis « qtiam quod Latinis ponlifieibus orientalis ecclesia
{ ulk applicari possent ingenia sub qnibns valerent « subderciur. Nocle igilur insequenti, «lominum
« lalilare fossores. Inlerim, ierra marique ,nos ion- c .suum latenter laqueo suffocalin carcere, cum quo
< lai perfidus iuiperator,.?ios (420) semper Dsmino c ipsa die prandiuin sumpserat Judm (422), et clava
< protegente et suos frustrante conatus. Nam, pro- < ferrea, quam lenebai in manu, latera morientis,
< pter ordinationem nostram, ad pr_edam viciua- ( et costas inaudita crudelilate confriiigit, casuque
< lium procul exeunlibus nosiris, usgtie ad mille «'.vilam, quam laqueo extorseral, confingil ere-
< animas hominum pugnatorum, imperator occur- B I < piam, ac imperiali sepuilura concessa, propala-
( ril in mulliiudirie gravi, primoque congressu « tuni omnibus scelus, funeris honore dissiuiulat.
« dissipaturomnino. C-esiscapiisqiienon paucis, sine « Sic nobis biems tota perflcitur, (lonecnavibtis
< damno nostrorum, fuga ignominiosaconsulens sibi c noslris scalis aptatis, eiinslriimeiilis bellicis prse-
< clypeumadjicit, armadeponit, et nostris vexillum « paratis, nos el noslra recipientes in navilius,
« imperiale dimiitil, nobilemque,quam sibi praeferri « v Idus Aprilis, boc est feria sexta ante passionem
< faciebat, iconiara, quam ordini Cisterciensi noslri « Domini, unanimiter pro honore sancla. Romanae
« dedicavere victores. lierato navigium nostium « Ecclesise el subventione lerrse sanctae , navali
< flammisaggreditur, intempestaequenoclis silentio < prselio iiiYadimuscivitatem, el ea die, sinemulto
< sedecim suas naves incensas, velis in altum ex- i latnen nostrorum sanguine, fuimus lan.ia per-
< pansis et inferius colligatis ad proram, flante for- « pessi, ut iniraicis nostris in opprohritim vertere-
< litcr Austro,'nostras mitiil in naves; sed Domino < mur, quorura ea die par's fuit per cuncia supe-
t.faeiente (421) cum multo nostroruin kbore, cu- < rior, adeout traclain terram Grsecis compellere-
< stodiraur indemnes, et ardentibus navibus clavis « mur bellica nostra machinamenta relinquere, et
< inlixis eatenis hserentibus, nosirorum remigio P . « infeclo negpiiq ad ripam redire cogeremuf adver-
« trahuntur in pekgum, el ab iraminenli morlis t sara, ea die, utvidebatur inutiliter Auigati. Cdu-
« periculo a Domino liberamur. Nos igitur, lerre- « lurbaii ergo pluriniura, et conterfiti, sed denunu
« strem eum proyocamiis ad pugnam, et ponte «in Domino roborati, dcfinito consilio ruisus in-
< alque amne transraisso, qui exerciium nostrura « stauramur ad pugnam, ct quarlo tiie, u Idus
"c
separabata Grsecis, cuneis ordinatis, anle por- t Aprilis, hoc esl feria secunda post passionem
« tam diu sleiimus regise civiiaiis, et palatii impe- { Domini, flante Borea, rtirsus applicamur ad
« rialis, quod Blakerna nuncupatur, in nomine Do- < muros, scalis navium, scalis lurriurn applicaiis,
< mini, agmina Israel praecedenle cruce vivifica, « ciim multo kbore noslrorum, permultum resi-
< parali ad pra_IiumGrsecos excipeiesi eis pkcuis- ( stentibus Graecis. Sed ex quo cominus gladios,
« sei exire. Elquidempro raililiseexercitioexeuntem < sensere noslrorura, non diu belli anceps du-
« nobilem queindam nostri pediles irucidarunl. Sic ( ravit eventus; duse siqttidem naves paiiter col-
t in caslra reversi, terra marique saepius provoca- ( Jigatse, quae nostros episcopos Suessionensein,
« mur, sed, dante Domino, semper, ac triiimphali- ( videlicetetTrecensem, deferebant, quarura erant
« ter obtinemns. Mittit ad nos pacis ficlae legalos « in.signiaparadisus et peregrina,'priiii_e scalis snis
< perfidus incuhator imperii, poslukt, el obtinet' D t scalas turrium attigeiunt, et felici augurio pere--
< ctira duce colloquium.Cumque eidem dux magna- c grlnos pro paradiso certantes hostibus admove-
< nimus ohjecisset quod nulk cum eo pacis possel c runt. Prima muros oblincnl vexilla ponlificumt
< esse securitas, qui dominum suum carcere con- « ministrisque ccelestiumsecretorum prima cdnce--
« clusisset, postposita jusjurandi religione et fidei, ( ditur deccelo vicloria; irruentibus igitiir noslris,
( ac fcederis inler quantumlibet infideles firmiter ( cedit, Dominojnbenle, multitudo inliiiitaperpau-
( oblinenlis, el ipsi praeripuisset imperium, eidem- « cis, et propugnacula rclinquenlibus Graecis, no-
( que bona consulerel fide, ul dominum suum resli- ( stri audacter riiilitibus pqrtas aperiunt;' qnqrum"
« tueret et humiliter veniam postukret, nostras ( cum imperatqr, qui non procul a muris in lenlo-"
« etiam pro se promitleret preces, et quod cum ( riis stabat armatus, conspicarelur ingressura,
« eodem domino suo misericordiier, si vellet, agere (. statim ten.toria dereliquilj el fugil; nosiri caedi-

(419) Sic Iegitur iu Geslis, et apud Raynaldura; (421) Sic in Geslis, apud Rayna.Idum',elin appgi\
in apographoConti, inferioretn. Conti; verum in cod. Vallicell.favejile.
(420) Sic legitur in Ge.tis, el apud Raynaldum ; 422) Sic in apographis, et apud Raynaldum .
in apograptioConli, nosque. in Gestis, add. simitis.
451 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. VII. 4S2
< bus occupanlur, civitas capilur populosa, reci-- A ' honore atque tripudio, more etiam suo applau-
« piunlur in palaliis imperialibus qui nostrorumi c denlibus Grsecisad honorem . Dei et sanclae Ro-
c enses effugiunt, multaque caedefacta Grsecornm, , < manaeEcclesiae, ac subventioneraTerrae sanctse,
< nostri sese recolligunt advesperascentejam die,, c gloriosecoronatum, ad imperiifasligia, Deoe' lio-
< arraa fessi deponunl, de assullu palaliorum inl c minibus amabilss Palres, memorati ponlifices,
« craslino traclaturi. Suos recolligit imperalor, ett c cum universorum applausu el piis kcrymis subli-
c craslinam horlalur ad pugnam, 'asserens quod1 ( niarunt. Aderant incolaeTerrso sanclae, ecclesias-
« nostros in poleslate nunc habeat inlra murorumi < lieasmililaresque personse, quorum prse omnibus
( septa conclusos.Sed nocte klenler dal lerga de- c insestimabiliserafet gratulabunda laelitia, exhi-
« viclus. Quo comperlo, Grsecorumplebs al.oniiai < bitumqueDeogralius obsequiumasserebant, qiiam
« de substiluendo imperalore pertractal, el, dum,( « si civitas sancta Chrislianis essel culiibus reslitu-
« mane faclo, ad nominalionemcujusdam Constan- « ia,cum,adconfusionemperpetuainimicornmcrucis
« lini proceduiu, pedites noslri, non exspeclalat c sanclaeRomanselEcclesiseTerrseque Hierosolymi-
t deliberalione majorum ad arma prosiliunt, et,t « tanaesese regia civitas devoveret,qusetandiu jam
c lerga danlibus Graecis,fortissima et munilissimat « polenieradversariastetil,etcontradixit«ti^H_(426)
« paktia relinquutilur, lolaque in momento civitasj B • « Hsecest enim , quse spurcissimo genlilium rilu,
( oblinetur.Diripitur equoruminnumera muliitudo,t « pro fralema (427) socieiate, sanguinibus aiternis
( auri et argenti, sericorum, pretiosarumque ve- « ebibitis, cum infidelibusausaesl saepiusamicilias
c stlum, alque gemmarum, et omnium eorum quse. s firmare ferales, el eosdem mamilk diu lactavit
< ab hominibuH inter diviiias compulanliir, lam, t iiberrima,et exlulil insuperbiamsa.cuIoriim,arma,
c insestiraabilisabundaiitiareperilur, utlanlum lola( < naves el viclualia ministrando. Quid econtrario
c non videretur possidere Latinitas, et, qumadino- < feceritperegrinis, magisedoceresulflciuntin oniiii
c dum (423)pauca negaverant, cuncta nobis divinoi « Latinortim gente exempla, quam verba. Hsecest,
c j'udicio reliquerunt, ul secure dicamus, quia ma- « qttse, in odium apostolici culminis, aposlolorum
« jora his mirabilia, circa bellorum casus nullai « principis nomcn audire vix poterat, nec unam
c unquam narret hisloria, ut impleta prophetia ma- < eidem inler GrsecosEcclesiam concedebal, qui
c nifesle videatur in nobis, quse dicit, perseqtietur « omniumEcclesiarumaccepil ab ipso Dominoprin-
< unus ejcvobis cenlum alienos; quia, si inter sin- « cipalum (428). Hsee esi, quse Clirisuim solis didi-
c gulcs victoriam parliamur,quilibet ex nostris non! « ceral honorare picluris, et, inier ritus nefandos ,
c pauciores quam cenlum et obsedit el vicil. Nuncj . « quos sibi, spreta Scripluraruin auctoritate, con-
c autem, non nobis vicloriam usurpamus, qnia sal- « finxerat, etiam lavacri salularis plerumque facere
« vavit sibidextera Domini,et brachium virtulis ejusj «'prsesumebat iterando j'acturam. Haec esi, quae
c revelatum est in nobis. A Dominotanlum (424)I t Laiinosomnes non hominumnomine dignabalur,
« factum est istud, elsuper otnniamirabilia mirabile> « sed canum, quoruni sanguinem effundere pene
< est in oculis nostris. Ordinatis igilur diligemer c inter merila reputabant, nec ulla pcenitentisesa-
« quse disponenda rerum poscebat evenlus, ad ele- « lisfaclione pensabanlkici, monachivepenes quos,
< ctionem imperatoris unaniraiter et devote proce- c sacerdolibus spretis (429), lola ligandi alque sol-
c dimus, et omni ambitione seclusa, cuin sex baro- « vendi consistebal auctoritas. H;ec,et bujusmodi
« nibus Venetorum, venerabiles viros, episcopos; ( deliramenta, quaeepistolaris explicare non valet
< nostros Stiessionensein, Halberstatensem, ( aiigtislia,implolis iniquilalibuseorum, qcse ipsum
« Trecensem, dominuinque Beihleemitanum, qui a ( Doiniuumad nauseam provocabant, clivinaJusti-
c parlibus traitsmarinis auctoritale apostolica nobis; ( tia nostro minislerio digna ultione percussil, el,
t fuerat delegatus, Acconenscm electum, abbalem- ( expulsis boininibusDeumodieniibus, etamanlibus
« que Lucedii, imperaloris nostri sub Dominocon- ( sese, terrara nohis dedil omniura bonorum copiis
« stituiinus electores. Qui, oralione prsemissa, ut D j ( atlliienlera,frtiraenlo, vino etoleo slabililam, fru-
« decuit, Dominica, misericordia Domini personam « clibus opulentis, nemoribus, aquis et pascuis spe-
c nostram, quod a nostris raeriiis procul erat, una- « ciosam, spatiosissiinam ad manendura, el cui
c iiimiter ac soiemniler elegerunt, divinis kudibus < similemnon continet orbis aere lemperalam. Sed
c clero et populo pariler acclamante; sequenlique « nec in his desideria noslra subsislunt, nee ab
i Dominica (423),qua Jubilate canlatur,praecipieiile « humeris noslris sustinebimus vexillum regale de-
« apostolo Pelro regem honorari, eique obediri < poni, donec, tcria ipsa incolalu stabilila noslro-
« quasi prsecellenli, el Evangelio nunliante, quod « rum, partes debearaus invisere transmarinas, et,
c gaiidium nostrum nemolollit a nobis, cum ingenlii « Deo dante, propositum peregrinationis explerc.

(423) In Gest. quia admodum; apud Raynaldum, (427) Sic m apogr. Conli, in ced. Vallicell., in
quemadmodum. cod. reg., nec non apud Arnold. Lubec cii. a Ba-
(424) Sic in cod. Yallicell. In Gestis, ct apudl luzio. In Gest. vero, supema.
Raynaldum, nec non; in apographo Conli, lamen. (428)Ilic qiisedamalia inseria esse aptidArnoltl.
(425) In Geslis, ucclamanle.Sequenli Dominica. Lubecen. nioncl Baluzius.
(426) Sic iu cod. Vallicell. In Gestis el apud1 (429)Arnold., summotis.Cod. reg. sumplis. Cod.
Rayiialdura, nec non; in apographo Conii, ulrique. Pod. perspreiis.
453 PONTIFICATUSANNO VII, CHRiSTI 1204. m
t Speramus enim in Domino Jesu, quod qui coepit A « suflicientessimus ex nobis, sperare audemus iu
( in nobis opus boiitim ad laudem et gloriain no- « Domino,quod gaudium Dominisit foriitudo nostra
( minissui, inimicorum crueis depressionera perpe- « ad evacuandum scandalinftcrucis, el subjiciendam
ctuam perficiet, confirmabit solidabitque. Palerni- « in lerris omnero adversariam polestatem erigen-
< latem igilur veslram propensius exoramus et oh- ( tem se adversus Dominum et adversus Chrisluin
< secramus in Domino, ut gloriaehujus alque victo- « ejus. Recordamini, Pater sancte, cathedrse veslrse
< riae, et spei pi-eoptalae,- cujus oslium magnum « sessorum, quorum in ccelo gaudent aninise, et ir.
< nohis aperlum est, principes esse velilis et duces, « lerris vivit gloriosa raemoria, Joannis, Agapeti,
( vesirisqueiemporibusel operibus ascribalis decus c et Leonis, et aliorum qui ex variis causis Con-
( acternum,quod absqtie ulla diibiialione vohis con- « staniinopolitaiiamleguntur Ecclesiani praesentiali-
« tinget, si apostolicse sanclilati devolos, veslri « ler visitasse, sicul in apostolicis continetur ar-
« prsecipueincolas occidentis, nobiles el ignobiles, « chiviis, et invenielis maniteste, si nos'qui asserunt
< cujuslibel conditionis aut sexus, eidem desideriis « se Iegisse, non fallunt, quod pro causis longe mi-
« accensos, ad veras immensasque divitias cape- « lioribus corum quilibet advenlarit. Si quidem ex
« scendas, temporales pariler et aeternas, salutari- « ardenli desiderio, ultra qtiam decet, ingerimus, ex
« bus monitis accendatis , proposila venientibus B < benignilate consueta, reverende Paler, ignosciie,
« omnibus aposlolica iudulgentia, nobis et imperio « affectumque nostrum, apicemque negotii, ulterius
« nostro, aut teraporaliler, aut perpetuo fideliter « et polius quatii verba,- spectaie. Ulud autem silere
« servituris. Universis enim, Deodanle, sufficimus, « nulla ralione debemus, quod reverendi pontifices,
< quos nobis Clirisiknae religionis zelus adduxeril; < et abbaies noslri, et inferioris slatus venerabilis
« universos volnmus siraul el possumus, secundum « clerus, tani magnifice ac decenler, tara bonesie
« staius suos varielatemque nattiralium , et augere « inter nos se habuit ac prudenter, el armis Deo
* diviliis, el honoribus ampliare. Speciaiiter aulem, « polenlibus taiu constanler ac Iriuniphaliler dimi-
« Deoaraabiles, ecclesiasticos yiros, cujuslihet reli- « cavil, ul coronamviclorisede manu Domiiiiinerito
« gionis aut rilus, solliciludoveslra paterna poten- i debeanl exspeclare, et eorum in perpetuura esse
« ter inducat, m ad idem populum praedicalionibus « meruerit in benedictione memorla', et, ne qtiid eis
« publicis et potenlibus verbis accendant, el exem- « in ulk gratia desit, aposlolici favoris, el graliae
« plis edoceant, calervatimque et ipsi venire fesli- « cumulum pro lam bene meritis evidenlius repor-
« uentinlocis amcenissimiset uberrimis, non jam « tarc liliisirem virum, II. Dandal. ducem Venelo-
« in sanguine, sed in niulta libertale, et pace, om- _ « rum, dilectum nobis ac merito diligendum, cum
« iiiiimquebonorum afflueniiaEcclesiam pJanlaluri, « amicis ac sociis noslris Venetis, quos iideles ac
« salva semper, ul decet, suorum canonica licentia «' induslriosper cuncta reperimus.palernitali yestrae
« prsekloruin. Ad iaudem eiiam et gloriam Redera- « pro suseprobitatis merito plurimum commenda-
< ptoris, et sanclilstls vestr;e perpetuum decus, « nius..]
« utilitatemque praecipuam generalis Ecclesise per- CLIII (430).
« tinere credentlum nulltisambigerel, si in civitate BALDUIKO, ILLUSTIU C0NSTANTINOP0LITANO.1MEERA-
« Conslanlinopolitana,veleribus honorata conciliis, TORI.
« vestra palernitas generale concilium convocaret, Responcletepistolmsuperiori.
t beatissimse personse veslrae prsesenlia confirman- (Apud S. Peirum, vn ld. Novembris.)
« dum, novamque Romam veteri couniret saneiio- [Lilleras imperatoriae dignitalis, qtias nobis per
« nibus sacris, et perpetuo valiluris. Jam enim ad dilecium filiuin, Barochium, Fratrem militise Tem-
< concilium Grseciam rebellem vos invilasse didi- pii, lua devotio destinavit, paierna benignilaie re-
« cimus, quasi qusenuncvidetis tempora prsesignan- cepiraus, earumque lenore plenissime inlellecio,
« do, licel, sive pro rebellione Grsecorum, sive pro gavisi sumus in Doraino, et in polentia virtulis
« ulilila.ibjis mundi, et variis occupationibus, inle- ) ipsius,quodis, quisnperbisresistil, humilibus aulem
« rim videamini dislulisse. Ecce nunc lempus ac- dal graliam, magnifica lecum miracula dignatus est
« ceplabile, Paler sancte, ecce nunc dies saluiis. dperari, ad laudem et gloriam nominis sui, ad ho-
« Cogilasse videtur Dominus temporibus veslris norem et profeclum apostolicaesedis.etad utilitalem
« cogitalionespacis, quiscabellum pedum Vestro- eiexaltationem populiChrisliani.ut de tua taceamus
< ruin veslros posuit inimicos. Canite, qusesumus, magnificentia et virtute. lllud autem inler caelera
< ttiba sacerdotali in Sion, amanlissime Pater, nobis gratuin est etacceptum, et sttper eo luam pru-
<"vocaie ccetum, congregale populum, coadunale deniiam commendamus, quod poienliaetuae paruin
« senes et sugenles ubera, sanclificale diem aece- aut riihil, Deo autem et nobis lolum ascribis, ul ex-
« ptabilem Doinino, diem slabiliendae uniiaiis et allel humilitas, quem supeibk non exlotlit.j Spe-
-« pacis, et, qtiam ad Dominumcuslodimus, nostrae" rantes igitur, irao pro certo tenentes, quod ut
« fortitudinis confirmandae.Qttanlumlibet cnim in- sacrosanclam Romanara Ecclesiam, qusecuncttjnnn

(i30)"Fragmeniiimhujusepisto]aeexliibet Raynaldus ad annum 1204, § 20. Qtue apud ipsam legun-


tur, hii; uncis inclusa sunl.
4SS LNNOCENTH III PP. REGESTORUMLIB. VII. 436
fidelium maler est et magistra, de cordc puro, ct A i. rium , et de Grwcorum circa fidem errore dis-
conscientia bona, el fide non ficta, semper cttpias serii.
venerari, a<lhonorem et profecluiii inuin diligens (Apud S. Pelrum, Idih. Novembris.)
sliidiuin impendere volumus el_operam efficacem. Legimus in Daniele propliela quod est Deus in
Unde, lani le qtiam lerras et homines luos, sub ccelo, qtii revclal mysteria, ipse mutat lempora, et
principali beati Pelri el speciali noslra proleetione Iransferl regna. Hoc autem in regno Grsecortim,
suscipimus, dantes firmiier in prseceplis universis temporibus nostris, videmus et gaudemus impleri,
archiepiscopiselepiscoijis, nec non aliisccclcsiarum quoniam is qtti dominaiur in regno hoininum, et cui
praektis, regibus quoqtte, ducibus ac comitibus, voluerildabil illud, Conslanlinopolilanumimperium
cseterisque principibus, et populis universis, ul ler- a superbis ad humiles, ab inobedientibus ad devo-
ras ei homines tuos manuteneant et dcfendant, nec tos, a scbismalicis ad Catholicos, a Graecisvidelicet
eos ipsi moleslent, nec ab aliis Facianl moleslari, tiaiislulit ad Lalinos. Sane, a Domino faciuni est
sed arehiepiscopi ct episcopi moleslalores eorum istitd, et est mirabile in oculis nostris. Hsecest pro-
perdistiiclionem ecclesiaslicamappellalioneremola, feclo dexterte Excelsi mulalio, in qua dexlera Do-
mini fccil virlutem, ul sacrosauclam Romanam
compescant, ct eos ad salisfaciionem omnimod3in,
tam per excoinmunicationemin personas, quam per *B Ecclesiam exaltaret, durn filiam reducit ad matrera,
inienliciura in terras,-omni occasione cessante, patrem ad toium, el membruraad capul.j(452) Tem-
compellani. Universis eliam, lam clericis quam kicis pus enim advenisse videlur, in quo, dcstruclis vitu-
crucesignatis, consislenlibus lecuminexercilu Chri- lisaureis,Israel revertatur ad Judam.el ad Jerusalera
stiano, sub spe remissionis et indiilgenlis., quam Samaria converlalur.qnalenus atrio,quod, secundtim
eis apostolica sedes pollicelur, injungimtis el man- ApocalypsimJoannis, est exlra templum, foras eje-
dainus, ui ad defendendumet retinendum Conslan- cto, non jam in Dan el Belhel, sed in moniein
linopolitanum imperium , per cujus subveniionis Sion ad Domiiium ascendalur. Nos igitur, ei, a
auxilium terra sancla facilius polerit tle paganorum qno esl omne datum oplimum, el omne donum
maiiibusliberari,til)i prudenteret polenter assistanl, perfectum, elsi non quantas debemus, quanlas la-
cl nos interim, de succttrsu libi pro utraquc terra men valemus, graliarttm solvimus actiones, et ei
mitiendo, ita disponere salagemus, quod affectum kbiorum noslrorum viiulos immokmus, qut tempp-
animi noslri per exhibilionem operis comprobabis. ribiis noslris dedit hanc gioriam nqmini suo sancto
Illtid auiem, fili eharissimp, sollicila debes medi- ct glorioso, quod invocatum esl super nos (453).]
latione pensare, quod, poslquam regnum Grsecorum . Jam enim _ecundum spirilum adimpletur, quod
ab obedientia sedis apqstplicse deviavit, de malo olim secundum litteram exsiilil consummalum.
sempcr declinavit in pejus, dpnec a superbis ad'hu- Legitur enim quod Maria Magdalene mane, cura
miles, ab inobedieniihus ad devotos, a schismaiicis adhuc lenebrse essenl, venit ad nionumenlurri,
ad Catbolicos justo Deijudicio cst translalura, ut per el vidit kpidem sublatum a monuraento, et cse-
obedienliae virtutein resurgal ad bonum, quod per lera quae sequuntur in evangelica leclione. Sane,
iiiobeilienliae vitium defluxil ad malum. Qttosirca, per Mariam Magdalenam intelligilur Synagoga,
subliinitateni luain monenuts et exhonaniur atten- per moraimeiuum vero velus accipilur lesla_nen-
tius, in remissionem libi peccalorum injungenles , lum ; per Iapidem monumenti legis littera desi-
quaienus Gra.eorum Ecclesiam et Conslanlinopolita- gnalur, quse fuit in tabulis kpideis exarata. Maria
num imperium, quod ad invocatioiiem apostolica. igilur, vidclicct Synagoga, mane, id est tempore
sedis gratia sihi diviua subjecit; in ipsius obedieniia piimitivo, cum adhuc tenebrseessent, tempus vide-
studeas conservare, per quam et ipsum impcrium licet caecitalis et ignorantise, anlequam lex per
tibi nielius conservaJjis; attentius provisurus, ut Moysen data fuisset, de qua dicit Apostoltts : COH-
ecclesiastica bona, tam iramobilk quara mobilia, cuphceniiamnesciebam,nisi lex diceret: Non concu-
(iiligenler facias et fideliler cuslodiri, donec per ]r.phces (Rom. vn); venil ad monumenlum, id est
noslrae dispositionis arbitrium salubriler ordinenlur, Vclus Tesiamenlum accepil, in quo mysferk Scri
ul quse stirit CsesarisCaesari, el qua3 sunl Dei Deo, Iiluraruni ckusa, laiiquam corpora in monuraenio,
sine confusione reddanlur. lalebant, et rarescentibus tandem lenebris, et illu-
Datura Romae, apud S. Petrum, vu Idus Nov. cescenle plenius vero die, luce videlicel ilk, quae
illuminat ornnembominem venientem in hunc nuin-
CLIV (451). dura : in cujus ociypsipelrse scissae, ac monumenia
EPISCOPIS, ABBATIBUS, C_ETEIUSQUE CLERIS,1NE5.ER- legunlur aperla, vidil in primilivis fidelibus, qui ex
CITU CRUCESIGNATORUH APUDCONSTANTINOPOLI5I circumcisione fueruni; nam salus ex Judaeis est,
EXISTENTIBUS. lapidem amolum ab oslio monumenti, videlicetiii-
Gratulaiur a GrwcisaclLalinos traductumesse impe- lelligentiam littersea Veteri Teslamenio discretara,

(431)Fragmenia hujus epistol__refert (432) Rayualdus, loc cit.


ad annum 1204, § 21. Quse apud ipsumRaynakius,
legunlur, (433) Hactenus Raynaldus
bic uncis inclusa t-unt.
457 PONTIFICATUSANNO VII, CHRISTI 1204. 4S8
quia Jegem non tam litteraliler quam spirilualiter A recepissel VettisTeslamenlum sibi priraitus iiiinlia-
inlelligendani esse cognovit per doclores evangeli- tum, et ad ejus sc inlclligentiam inclinassct, atque
cse veritatis, sicul unus ex eis, virielicet Paulus huinanilatisChrisli mysterk prius inlellexerit, quam
- aposlolus, proieslalur : Littera occidil,
spirilus au- Lalinus, qtioniam ad eum prius el plures apostoli
tem vivificat(II Cor. m), et sicul idem alibi dicit : pervenerunt, ut Paultis, Barnabas, el Joannes, non
Scriptumesl, quoniamAbraham duos filios habuil, lamen mouuraentnra inlravit, nee sudarium, quod
unum de ancilla, el unum de libera ; sed qui de an- seorsum erat, iiivolutuin in unuin Jocum aspexil,
cilla, secundumcarnem natus esl; qui aulem delibera quia doctores Grsecorura ad plenara intelligentiam
per repromissionem: qum sunl per allegoriam dicla Veleris Testaineuli, el profunda niysteria Deilalis,
(Gal. iv). Iiemque : Non omnesqui ex Israel, hi nec bacteuus, nec nuiic eliam pervenerunl, nisi
sunl Israeliiw, nequequi sunl semen Abruhm,omncs forle perpauei. Per linieamina enim, quibus corptts
filii, sed in Isaac vocabilur tibi semen(Rom.ix); Jesu fuerit involulum, humanilas Chrisli mysteria
ilem : Non qui filii sunt promissionh wslimaniurin designantur, per sudaritiin",qtiod fueral snper captit
semine(ibid.). Currens igiltir Maria Magdalena,ve- ipsiuSjintelligitur inysierium Deilalis. Nam, sectin-
nil ad SimonemPeirum, el ad alium discipulum, dtim Aposlolttm: C'«p«/viri Cltrisltis, capul Christi
quem amabat Jesus, et dicit eis : Tttlerunl Domi- Deus (I Cor. xi). [Unde legitur in Isaia, quod duo
num rheum, et nescimus ubi posuerunt eum (Joan. Chernbim, qui sex aks habere scribunlur, duabtts
xx). Sicul per Mariam MagdalenamJtidseoruniin- alis faciem, et duabtis pcdes vekbanl, duabus alis
lelligiiurSynagoga, ua per Pelrum, qui ad Latinos vclitanles, quia mysleria Deitatis, qua. per caput,
esi specialiter destinatus, et apud eos Romsesepul- sive faciem designanlur, el ea, quse ante mundi
.liirain accepit, populusinlelligitur Lalinorum. Gras- creationem fecil Doininus Deus, cl quaefaclurus
corum vero populusper Joannera, qui missus ad est posl judiciuin, sunl occulta, sed media raagis
Gra>cas,Ephesi tandein in Domino requievit. Pe- patent, etcirca ea nos eliam volilaaius. Venil erj! o
irusunam conslruxii Ecclesiam,videlicet Ecelcsh- Simen Petrus sequens eum, et iiuroivit ifi nionu -
lum onniium unura caput. Unde, Dominusdixile.: meiilum, quia Lalinus populus usque ad inlcriora,
Tu es Peirtts, et super hanc petram wdificaboEccle- et profundiora Veteris Teslamenti mysteria pene-"
siam meam (Matth. xvi). Joannes autera in Asia travit, et ideo vidit linteamina posila, etsudarium.
plures Ecclesias slabilivit, lanquain unius eapitis quod fuerat super capul ejus, noncum linleamiuibtts
- inulta meuibra. Undein Apocalypsifacil de seplem positum, sed separalim involulum, in unum locum
ecclesiis, et earunrsingulis menlionem, ul sicut r (434) quoniam inler hiimaniiaiis et Deitatis sacra-
niulia inembra gubernanlursub uno capile, ita mul- inenla discrevit, ut, sicul in Deo non dislinguit
ise particukres ecclesiaesub una universali regan- naluram, sed disiinguii personas, ita in Chrislo non
lur. Yenit ergo Maria ad Pelrum pariier, et Joan- dislinguat personam, sed dislinguat naluras. Gra:-
nem, quia Synagogaper primitivos aposlolos, qtii cusergo, licet credat tres in divinitate personas, et
ex ipsa erediderant, lain Lalinis, quam Graacisver- unam in deitale subslanliam, quod lamen Spiritus
bum Evangelii praedicavit. Nam in omnein terrara sanclus procedat a Filio, sicut procedit a Patre,
exivit sonus eorura, et ideo dicitur cucurrisse Ma- non credil (433).] Unde, non ad injttriam propriam,
ria, quia velociler sermo prsedicationis currebat. sed Grsecorum opprobrium Joannes de se ipso sub-
Venit, inquam, et dicil eis . Tulerunl Dominum de jungil : Nondum enim sciebal Scripluram (Joan.
monumento, el nescimus ubiposuerunl eum (Joun. xx). Quid est autem, quod Judx-orunipopulus ele-
xx), ae si diceret manifestius: Scribae, et Pharissei ctus esl prius ad culturam unius Dei, duo vero circa
veritatem, quaeChristus esl, occidentes, sepelierunt Jines sseculorum assuinpli.nisi quod una est in Tri-
in Veteri Testamento, ut in eo nulla de illo secun- niiate persona, quae a nullo miititur, quoniam est
dum ipsos menliohaheatur, et ila, secundutn expo- a nuilo, dus. vero, quse ab uno sunt, el ab uno niit-
sitioiiein ipsorum, ubi Clirislus in Veteri Testa- D luntur. Quod si poptiius Judaictts, qtti est eleetus in
nieniosit positus, ignoralur. Exiil ergo Petrus, et Pairibus, lypum gerit illius, a qtto omnis potesias
• ille alius discipulus, et venerunt ad monumenium. in ccelo, et in lerra nominalur, ctijus lypuni gerii
Currebant duo simul, el ille alius discipulusprse- Laiinus, cui datus esl Chrisli vicarius, nisi ipsius
cucurrit citius Petro et venit primus ad monumeii- Fiiii, qtil fradiltir occurrisse bealo Pelro, et lam
lum, ei cumse inclinasset vidit posil? linteamina, ipsi, quam pro ipso dixisse : Venio Romaniiterum
non tamen introivit. Ad p.-edicalionem enim illius crucifigi?QtiiaveroGrsecorumpopulodatus est bea-
Ecclesiae quse de circumcisione credideral, audie- lus Joannes, a quo et incepit perfeciorum religio
runt genles, quae prasdeslinal-e erant ad vitam, moiiachortim, bene lypum gerii illius Spiriltis, qui
Gr_ecivideiicet et Lalini, et cucurrerunt cerlatim quaeril et diligil spiri.tales. Cseterum, si est ita,
ad intelligenliam Veteris Teslamenli, ut per illud quid est, quod Grseci nonduni acceperunt posse
agnoscerftnllantarum rerum quam Deus ostenderat credere, procedere Spirilum sanctnm a Filio, sicut
verilatem. Sed, quamvis Grsecorumpopulusprius a Patre, nisi quod htuniliter qtiidein accepentnl
('434)RursusRaynaldus. (453) HactcnusRaynaldus.
PATIUJL.CCX.V. IS
IM_ .NNftCENTIJIII PP. REGESTORUMLIB. VII. SGO
doclrinam a populo Judaico, qui geril myslerium A / nec dum ad interiorem verilalis medulkm allin-
Dei Palris, sed hacienus sprevit humililer recipere gtmt. Liber enim, quem manus missa ad Ezechie-
a Lalino, qui habel in hac parte similitudinem Dei lem expandit, scriptus eral inlus et foris. El ideo
Filii, ut quomodo idem Spirilus accipere dicilura quasi fameliea plorat, quia dum exteriorem corti-
Filio, quod annttntiet, ita Grsecorum populus, qui cem masticat, nequaquam rcficitur interiori me-^
doctrinam accepit aliquando ab Hebrseo accipial dulk, et qiise externa seclalur, non apprehendil
lamlemsimiliieraLalino? [(456) Idco namquePater interna. Cum ergo sua se videril exspeclaiione de-
«timme diligit Filium, quia quidquid habet Paier ceplam, in fine saeculorum inclinahit se ipsam a
totum contulit Filio, et ideo Filitts suntrae diligit cordis duritia, et lanquam in nionumentum prospi-
Patretn, quia quidquid habet Filius tolum accepit ciens, discutiel sublilius legem suam, et videbit
a Patre, pari ratione Paler, et Spirilus sanctus duos angelos sedentes in albis, untini ad eaput et
stimine se dilignnl, quia quitiquid habel Pater lo- unutn ad pedes, id est exposilores lam Novi quam
uim Spirilui sancto dedil, et quidquid Spiritus san- Yeteris Testainenli concorditer et aperte de divini-
ctus liabet, a Patre totum accepil. Nisi ergo lalis iale el humanitate Chrisli Ioquentes, nec ipsa qu_2-
babiludo inter Filium, el Spit-itumsanclum existe- ret ab eis, sed 1111increpabunl ipsam dicentes :
rel, profecto non se summe diligerent, et ila Filius *>Quid quwrilh vivenlemcum mortuis? (Luc. xxiv.)
magis diligeret Patrem, quam Spirilum sanctura, Quocirca, mulierem illam appclknt, qtisenon intel-
el Spirilus sanclus niagis diligeret Patreni quam leriu virili, sed sensu femineo meditatur, et ideo
•Filium, quod est inconveniens, el absurdttm, et dicit eis : Tulerunt Dominum meum, et nescio ubi
penilus impossibile. Nam cum ipsi tres sint uiium posuerunl eum (Joan. xx). Pauktim progreditur ad
ct ideni, in nullo varium vel diversum, non est intcltigentiam veritatis, dum incipit iutcltigere quod
nliquid amplius in uno, quain in alio diligendum, tulerunl Jesum. qui sulvalor vel saluiaris inlerpre-
T.IIIB iniequalilatem indemnitas non admiltat. lalur, de Veteri Testainenlo, quia iex veius nemi-
ilt ergo surame se diligant adinvicein ipsi ires, nem ad pcrfectum perduxit, nec j'usii(icabitur ex-
oportct ut Spiritus sanctus, sicut procedit a operibiis ejus qiiisquam, sed adliuc nescii ubi po-
Patre, ita proccdat a Filio, quatenus sicut Pater a stierunl eum, quia iiondum evangelioplene credit,
imllo est, ct duo alii stini ah eo, ila Spiriius san- in quo Jesus reperilur. Tandem vero conversa re-
ctus sit a duobus aliis, el nulliis ab co, ac per boc trorstim ad Evangelii veriiatcm, Jesum slanlem non
sit inter omnes rektiva dislinctio in personiSssicut quidem jacentem videbil, sed nec adhuc sciet eum
est inter omncs stibstanlialis ideniitas in natura , esse Jesum, quoniam ipsum fuisse Messiam, et ve-
(437)]. Hoc plane mysterium si fuissel intelleclum nisse jam credet. Unde et appellat eum Doininum
a Grsecis,jam cum Laiinis in monumenlum inlras- suum, sed non inlelligit quod sit Deus. Tunc vero
sent, scieutes, quod nou est Deus dissensionis, sed Jesus quaaril ab ea : Mulier, quid ploras? quem
pacis. Al, quia nescieliat adliuc Scriptnram Joan- quwrisl (ibid.) quia prseveniet gratia Chrisli eam;
nes quod videlicet oporlerel Chrislum a mortttis sed illa eum existimans hortulanum, dicit ei : Do-
resurgere, non est mirum, si Grseci adhuc nesciunt mine, si lu sustulisti eum (ibid.), eic Non fallitur
mortuam esse litteram, ubi Spirilus Christi vivit; in hacexisiinialione Maria. Nam Jcsus illius horti
scient auiem in proxirao, sicul credimus el spera- cultor et custos existit, de quo Iegitur iu Canlicis
nius, scienl, utique scient, et couverientur ex eis caniicorum: Horius conclusus, fons signatus (Cant.
reliquise in toto corde suo, et venienlin Sion qua:- iv). Demum Jesus eam vocahit ex nomine, qtiando
reritcs Domii)um,"et David regem suum, etadora- converiel corda palrum in filios, nl reliquiseIsraei
lusnl in allari, quod ereclum est Rotnse,in litulum salva. fiant, et ilk respondenle, Rabboni (Joan. xx),
sempiternum, ct extunc manus Domini erit cum suhjungit : Noli tne langere. Nondum enim ascendi
eis. Tandem enim implebilur, cl forte jam incipil ad Palrem meum. Vade aulem ad fralres tneos, el
adimpieri, quod Evangeiisla subjungil: Tunc ergo D diceis : Ascendoad Patrem meumet Palrem veslrum,
intravit el ille.discipulus qui venerat priinus ad mo- Deum tneumel Deumveslrum (ibid.), quasi dicerct:
numentum, et vidil el credidit (ihid.), et sic facli[ Licet Messiaraesse me credas, a Iege ac prophetis
sunl primi novissimi, el novissimi primi. Videbit omnibus repromissum, lamen Deo Palri me nou
enim quod Petrus viderat, et credet quod credit credis aaqualem.Vade igitur ad fratres meos, per
Ecclesia Lalinorum, ul amodo simul ambulent in consensumvidelicel ad prsedicalores evangelicseve-
domo Doraini cum consensu. Maria vero stabat adi ritatis, el dic eis, hoe esl clama, et crede ctim eis,
montimeiuumforis plorans. Dum ergo fleret, incli- quoniam ascendo ad Patrem meum et Palrem ve-
navit se el prospexit in nionumenlum, et vidil duos slruni, Deura ineum el Denm vestrura, id est in
migelos in albis sedentes, unum ari capttt et ununi divinitate Deo Palri consubslantklis et ajqualis
ad pedes, ubi positum fuerat corpus Jesu. Populo( exisio. Ecce jam, fratres et filii, colligerepoieslis
qtiippe Grsecorum inlranle, Syr.3goga JtuIa_orum aperte, qtiia Detis, quod ab selernoprscvidit,et in
BUSIforis, quia exleriorem littersecorlicera intuetur, Evangelioprsesiguavit,per vos landem iu nobis sa-
(456) Rursus Rayualdns. (457) iiactenus Raynaldus
491 PONTIFICATUSANNO VII, CHRISTI l.Oi. 462
cramentum adiraplet superius praelibatum, ul intel- A J ctim villicus ipse super iiujusmodi faclo sibi petai '
Jigatis quod non quasi casu forluilo, sed allo quidem absolutionem impendi, a nobis, ut eum possis ah-
consilio Deushoc myslerinm per vestrum minisle- solvere, postulasli. Quocirca, fraternilati luae per
rium operatur, quatenus de caeterosil unum ovile et aposiolica scripta mandanuis, quaienus, si res ila
unus paslor, provida namque dispensalione condi- se habet, villicum ipsiim, qui tanquani excommuni-
torternporum, lempora dislribuil universa, ut cuni calus vitalur, communionirestituas, ita quod expen-
pleniiudo genlium ad fidem intraverit, tunc etiam sas, quas esselTacturus in itinere ad sedem propler
omnis Israel salvus fiat. Monemus igilur universila- hoc aposlolicamveniendi, mittatinstibsidium Terrse
iem vestram, et exhorlamur alteniius, et per apo- fiaiictsc,vel in Christianorum auxilium qui khorant*
stoliea vobis scripiamandamus, qualenus, ad accen- in partibus illis, contra perfidiam paganorum, jei
dendum devotionis affecUtm, qnem erga matrem niliilomiiiuskborem itineris rediraal juxta proprias
suam RomanamEccJesiambahel exercitus Christia- facullales.
nus, prsescripta ei fideliler exponatis, et lam cha- Datuin RorntB,apud Sa.ncltimPelrtun, Idibus No-
rissiraum inChrislo filium noslrum, B...... Conslan- vembris.
tinojjoliianum imperatorem illustrem, quam majo- CLVII (440).
res el minores in ipso exercitu constitutos inducere B EIDEM.
firocurefis, ui regnum Grascorumin obedienlia sedis Facullas reformandiLundensemei Upsallenscm
apostolicaestudeanl siabilire, per quani utique pote- ecclesias.
rit, et sinequa minime posset ab eis ipsius dorai- (Aptid S. Petrura, xm Kal. Decemb.) -
nium relineri. Ad hoc nos honestas lua3fralernitalis inducit, u^
Daium l.oma?, apua Saticliini Peirum Idibus No- libi benignius concedamus qu3_personis sunt ecclo-,
-vembris. siasticis concedenda. Eapropter.venerabilis in Chri-
CLV (438). slo fraler, tti;e fraterniiali concedimtts, ut inLun-
LUNDENSI densemel Upsatlensem arehicpiscopaius vice nosira
.AltCHIEPISCOPO.
Ut census RomanwEcclesioeper regnum Daeim et cvellas el deslnias, disperdas et dissipes, asdifices
Suevimcolligat. el plantes, sicut ad honorem Dei, exaltalionem Ee-
(Apud S. Petrtim, Idib. Noveinbiis.) clesix", ae salutem popuii libi commissi vidcris
Ut tuse fraternilatis devotio, quam perspeclam cxpedire. In his ergo el aliis te talem exhibeaf, r.it
Jiabemusin inullis, nobis sit obnoxior, libi ducimus fama tui nominis, quae suaverh di-Fundiludorein,
committenda, per quse nobis el apostolicsesedi pos- per hiemen iribulalionum temporalium non, mar-
sis eldebeas amplius complacere. Ideoque fratnrni- G ' cescat, sed in actihus suis ver politts et .eslalcm
latcm tuam, de qua plene coiifidimtts,rogamus at- ostendat, quse suo agricoloe vineam committeiui
tentius et monenuis , per apostolica tibi scripia friieium reddant uberritnuni in autumno. . .
mandantes, quaienus istud onns pro nobis assumas, . Datum Romse, apud Sanctum Petruiu, xin Ka-
ut censum beati Peiri per regna Daciaeac Suevise lendas Decembris,
fideliler colligas el reserves, ipsum' nobis per (ide- CLVIIi (441).
lera nunlium transmissurus'vel assignalnrus eis, EIDEH.
quibus per litleras noslras libi duxeriraus inj'ungen- lliilil ei patleum, Upsallensi nrchiephcopo', ejus
tltim. Ul auiem hoc plenius et liberius possis efii- quod incendio perieral loco, tradendnm.
cere, plenain et Iiberara tihi concedimus facullatem, (Apud S. Pelrum, xu KaJ. Decembris.)
ut contradiclores, si qui iuerint, per ecclesiasticam - Significasti nobis per litleras, quotl venerabilis
censuram, appellalioneremoia, compescas. frater noster.... archiepiscopus Upsallcnsis, per
'
Datum Romse,apud Sanctum Petruni, ym ldus incendium pallenm quod habebat, amisit, unde, pro
Novembris. ipso humiliter per litleras et nunlios postul. sti, ut
CLVI (439). aliud illi miltere dignaremur, cum ipse et Ecciesia
EIDEM. ej'us multa paupertate laborenl, propler quod spc-
Ut villicum, qni presbylero cum uxore sua tttrpiter cialem non pottiit nuntium ad sedem aposlolicam
agenti nasum absciderat ac linguam twserat, ana- destinare. Licet aulem tibi per privilegium sedis
Ihemalesolval sub certis conditionibus.
aposlolica. sil concessum, ut Upsallensi secle va-
(Apud S. Petrum. Idib. Novembris.) cante, cum aliquem ibi subrogari contingit, ntmtiis
Ex parte lua nosttis est auribus inlimalum, quod tuis et EcclesiseUpsallensis ad sedem apostolicani
quidam sacerdos , dum consuesceret cum uxore accedentibus, pallettm concedatur, per te subrogato"
ctijusdam lui villici nefariam rem habere, caplus pontifici conferendum, quia tamen sedes illa nuu
fuit a villico, qui ei nasum abscidit el kesit ipsum vacat, nec ipsum dandum de novo requiritur, ut
in lingua, nec tamen Joquekm amisit. Unde pre- lu lanlttm pro petitione ipsius iuos destiuasti nuti-
sbyler ipse ad oslium se translulit monachornm, ut lios, elnon illc, de jure poliiimus postulata negare.
suam salvare "posset animam inler eos. Verum, Verum,.ul supplicationiluse, cui volunuis, quantuni

(438) Vide Raynaldum, ad annum 1204, § S6" (410) Vide Raynaldum, ad anr.iipi 120i, § 1.6. '
(459)VideRaynaldmn, ad annuiri 1204, § 36. (441) Yide Rayualduai. aJ a-..=:am1204, S SS.
163 i INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. VII. iU
possumus cum Douii.ro, deferre; gratiam faciamus, A trarius videretur, negotia Strigoniensis ecclesiae
palleum ipsum tibi per tuos nuntios duximus desti- minus efficaciler assumerel promovenda, et ipsos
nanduin, per te archiepiscopo assignandum eidem, episcopos, qui ejns verbis el aclibus j"uxladebiluni
=4lalamen, quod hoc in poslerum ad consequenliam suum dure quandoque restiterant, opprimere uon
non trahatur. cessaret, eum tamen, juxla canoidcas sanciiones,
Daltim Romae,apud sanctum Petrtim, xn Kalen- judex al.iquibus non debeat dari suspeclus. Porro,
das Decembris, dilecft filii abbas de Bueco, el magister Petrus,
- _ CLIX (442). pro rege prsedicto, nec non el praeposilusPoso-
CAPITULO STRIGONIENSI. nen. el.... thesaurarius Ecciesiae vestrse, pro vqhis
Vocal eos ad prmseniiam sttam, ut de poslulatione in contrarium alleganles, asseruere couslanler, ea,
arcltiepiscopiColocensh in archiephcopum Slrigo- quae ab ipsis episcopis proposita tueraiit, penitus
niensemsentenliatiiaudiant. esse falsa, firmiter proponendo, quod per eumdera
(Apud S. Petrum, x Kal. Decembris.) et alios ante communem iractatum vo-
prseposiium
[Poslulationi, quam celebraslis] de venerabili cali fuerunt solemniler, et venerunt, eorumque
fralre nostro, J... Coloeensi archiepiscopo, ad Stri- de graiia mulloties fuit requisilus assen.us; sed,
goniensem melropolim transferendo, venerabiles B cum super ecclesisa vestrse provisione consilium el
fratres nostri, ejusilem meiropolis suffraganei, vi- auxilium vobis congruum denegarent, vos, ipsi
delicet C. Quinquecclesiensis, B... Watiensis, R... ecclesise desoklse providere volentes, vocalis prse-
Yesprimiensis, et J... Nilriensis, episcopi, penilus dictis episcopis, convenislis in unum el vola veslra
conlradicunt, per suas nobis lilteras inlimantes, in pracdiclumColocenseraarchiepiscopum, ut ipsum
quod V... bonse mem.oria_, arcbiepiscopo vestro, poslukrelis a nobis, unanimiler, eis praesentibus,
viam universse carnis ingresso, eis inconsultis, vos, contulistis, suppliciter exorantes, ut nos suis litle-
feabito adinvicem consilio diligenli, quosdam de ris pro poslulatione vestra rogarent, quod ipsi fa-
concanonicis veslris ad charissimi in Chrislo filii cere penilus re.cusarunt. Prsenominaiis aulem nun-
nostri, H. Ungarorum regis illustris, prsesentiam liis asserenlibus, quod iransktionem ipsius archi-.
destinalis, el quem vobis prsefici volebatis, noinine episcopi urgens liecessitas el evidens ulililas exige-
tenus expressislis. Posl dilationem vero non longaim, bani, in ipsa disceptatione fuit propositum coram
cum ad festum Beali Stepbani regis iidem episcopi nobis, quod memoratus archiepiscopus Colocensis,
solemniler convenissent, et super electione Strigo- in grave Strigoniensis ecclesise prsejudicium, vohis
niensis ecclesise unanimi deliberatione tractarem, reckmantibus el confirmationes sedis apostolic_e
vos, ab eisdem episcopis requisiti, quem illi sedi ostendentibus, filium pr«.dicti regis coronavii in
vellelis praeficiac prseponi,taliier respondistis, quod regem, cum non ad Colocensem ecclesiam, sed ad
siullura auderetis eligere, uisi qui plenam regis meiropolim vestrara coronalio regis Ungarise per-'
graliam oblineret, elproiinus prsedictum Colocen- linere noscalur; unde, tanquam alieni juris invasor
sem archiepiscopum, in quem jampridem cuin rege et aposlolici statuli conlemptor, dcbebal graviter
conveneralis prsedicto, nominare curasiis, adjicien- casligari, poteralque yerisimili conj'ectura pr-esiimi,
tes, quod in electione archiepiscopi suffraganei quod, cum ipse querelain contra se ipsuin et conlra
.jiihil jnris haberenl, quibus ipsi sulTraganeirespon- factum proprium non esset mottirus, jus ecclesia.
derunt, qnod a prima Chrislianilalis insliiutione in veslrse super hoc prxlermitleret indefensum, per
regno Ungarise usque ad ista lempora, nullus ad quod ei grave possel praejudicium generari, quam-
sedera Strigoniensem fuerat etectus, nisi suffraga- vis econirario fuerit Teplicaium, quod, ahsque
neis tina cum canonicis eligenlibus, juxta conslitu- contradiclione cujuslihet et prayudicio alicujus,
tionem canonicam el consueludinem approbataiii. prsescripta coronaiio ab universitate fuerat cele-
Dixertint etiain,- quod prius inquiri deberet, utrum brata. [Licet ergo per postukiionem hujusmodi
de~gremio illius eeclesise-posset uiilis et idoneus D nulluin jus sil alicui acquisiium , ideoque sine prse-
reperiri, asserentes, quod in ea mulii sunl viri judicio alictijus postukfionem poluissemus repelr
fvonesii, distreli el litterali, qui possent 1111
ecclesiae lere memoralam, ut lamen vobis, qttanuim cum
decentius pi'_3sidere.Illud insuper per easdem no- Deo possumus, de speciali gratia consukmus, ita
bis litteris intimarunl.quod, cum prsedictusColocen- duximus providendum, quod, si prwdicii ponlifiaes
^sis archiepiscopus, usque ad haec lempora, Colocen- in conlradiclione persliterinl, el vos ad postulalionem
semecelesiam Strigoniensi metropoli asserueritesse insliterilis obtinendam, quia nobis twn constilil de
parera, eique lam verho quam opere varias el in- prwmissis, usque ad Sepluagesimamproximo venlu-
tolerabiles injurks irrogarit, non modicum formi- ram (443), per procuralores idoneos, ad omnia
dabanl, ne, si ad uiemoratam inetropolim transfer- suflicienter instructos, noslro vos conspeclui prse-
retur, propria?, confessionls et assenionis non im- sentetis, quatenus, utraque parle prsesenli, quod
memor, quasj rubore perfusus, ne sibi ipsi con- j'uslum fueril decernamus.] Si autera illi duxerint
(442) Fragmeiilum Jiuj'ns epislobe reperittir iu inclnsa stint. Eamdera epislolam lattdat RaynalduSj
eoileclione Decrelalium, hb. j,Uil. 5, De postulalione ad an. 1204, § 47.
frxtalorum, capul 5. Qtiaeillic leguntur, liic uncis (445) Hsec in Decrelalibusdesunt.
I8S rONTIFICATUS ANNOVII, CHRISTI 1104. 166
a contradiclione cessandum, et vos insislere volue- A sericordiler dignarelirr. Curaque mnlti ejtisdem M...
ritis ad posluklionis gratiam oblinendam, hihilo- amici , tam clerici quamlaici, apud dictum archie-
minus infra praescriplum lerminum personas piscopnm institissenl, asserentes concorditer ita
itloneas ad nostrara prajsentiam deslinetis , quae esse, idem, ipsorum precibus fatigatus , dieto M...
nohis fiderafacere velinl et valeani, sttper his quse praedictam concessil praebendam. Verum , ditectus
fuerinl opportuna. Quod si, coiiiradicentibus epi-. Jilius , magisler Guido , Novariensis canonicus, rae-
scopis memoratis, vos ininus de jure videritis memorato archiepiscopoposimodnm inlimavil. quod
confideiidum,nc incassum laborem subeatis parilcr ei fueral falso suggcsium , vidclicct tjuod prsebenda
et dolorem, aliam vobis personara idoneam provi- vacaret, cuin inlerM... nepolein ejusdem magistri,
deatis canonice in pasiorcm. el Joannem Bruxuard , patruuin pracdicliM... supcr
Datum Romae,apud Sanclum Peirtim, x Kalendas eadem prsebenda , coram judicibus a sede aposto-
Dccembris. lica delegalis' eo teinpore quseslioverteretur; unde,
Scriptum eslsuper Itoc regi, hoc addiio :-Monemiis dicebat donaiioneinillam nullius esse momeiuicum
igilur celsiludinem luam, quaienus prsediclosepi- fuerit lacila veritate subrepta, et, multa insuper
scopos non impedias nec impediri permiitas, quo- super prsediclis proponeiis, ad sedem apostolicam
niiiuis episcopi supradicli suam apud nos justitiara H ajipelkvit, posiukns, ut per litteras suas nobis rei
Iibere prosequahtur. seriem nuntiarel, cujus pelitioni prsebensassensum,
Daluni, a/ in alia. ipsi postulata concessit, prsediclis eliam delegatis
CLX (444). suas lilteras inlimavit, quod ipse nemini voluit fa-
H PRIORISAKCT-E MAW-E MAGDALEN.E DE VALLE- cere prsejudicium;consnlens illis, ul in dicia causa
FARES. procederent secundum aposlolici rnandali lenorem.
Concedilei Ecclesimnab AiexundroPP. faoricalam> Nos igitur, altendenles qtiod fraus el dolus nulli
- el sub proprietuie R. Pctri reliciam , sub anr.uo
censu dttarum libraram cerm. debet patrocinium irapertiri , c.oiicessionemmenio
ratse prsebendseab eodera archiepiscopdfactam-,_ile
(Apud S. Petrum,- vm Kal. Decemb.).
- Sicut in aulhenlico felicis memoriae Cceleslini pendente , irritam decernimus et inaiiein.
Daiura Rorase, apud Sanclum Pctrum , ix __a~
papae, praedecessorisnoslri, perspexiraus coniineri,
nobilis vir, .P... de Lacopessel. fundiim de Valle- lendas Deceinbris.
Fares Ecclesiae Romanaj obtulit, in quo ecclesia f.LXII.
beatae Marise Magdalenae, construcla a bonse me- W- (447)ABBATI MONiSTERII MOKTIS-MAJORIS, EJUSyiJ.
moriaeAlexandro papa, praedecessorenostro, in jus p THATRIBUS, TAMPR-ESENTIBUS (_UAM FUTURIS, BE"
fuit el proprietalem beati Petri recepta. Nos igitur, GULAUCM VITAM PROFESSIS IN PERPETUUM.
eorumdem praedecessorumnostrorura vesligiis inhae- Recipii eos sub prolectione, et enumerttnlur bona ad
reutes, eamdem eccleskm sub nostra proteclione ipsos spectanlia.
(Apud S. Peirura, iu Kal. Decerabris.)
suscipimus, elc usque, communiraus.Ad indicium
aulem , quod eademecclesia beati"Pelri j'uris et pro- Cum nos universis caibolicse Ecclesiaafiliis dol.i-
prielatis existat, nobis et successoribusnosiris, duas lores, ex injuncto nobisa Deo aposlolaius officio,
libras cene singulis annis exsolves. Nulli ergo.... existimemns , illis taraen locis alque personis pro-
nostraeproiectionis , elc. Si quis autem, elc. pensiori nos convenit charitalis slttdio imminere,
Daium Romse, apud Sanclum Pelrum , viu Ka- quie ad sedem aposiolicamnoscuniur specklius per-
lendas Decembris. tinere. Eaproptcr , dilecti in Doinino filii, vesiris,
CLXL elc usque : clenienler annuimus, eiprsedecessoruni
..... EPISCOPO (443), ET CAPITULO KOVAIilENSIBUS. iioslrorum fclicis memorise, yrbani, Pascalis , Ge-
Concessionemprwbendmcujusdam ab archiepiscopo lasii , Calisli , Eugenii el Lucii, Romanorum poh-
Mediolanensifaclam irrilat. tilicum, vestigiis inliserentes, praediclummonaste-
(ApudS. Pelruin, ix Kal. Decembris.) D rium, in quo divino, etc, usque cominunimus; sfa-
Inlitlerisvenerabilis fralris nostri... Medioknensis liientes, ut quascunque possessiones, qu_3cunque
archiepiscopi(446), perspeximus contineri, quod bona , elc, usque exprimenda vocabutis. In coiiii-
dilcctus filius , M... Bruxuard, ad praesentiamejus tatu Arelatensi monasterium ipsum Sancii Peiri
accedens, ab eo humiliter poslulavit, utquamdam Montis-majdris , cuin pertineriiiis suis; Casielletum,
prsebendam, quaein Novariensi ecclesia de jure va- cuin omni territorio suo ; ecclesiam Sancti Isidori
cabal, el ad ipsum, ex staliito Laieranensis "con- infra rauros eivilatis Arelaten. silam , ctim parochia
cilii, ejus erat tlonatio devoluta, ipsi conferre rni- el co-ineterio; ecciesiam Sanclte Marise de Mafi,
(444) Laudata aRaynaldo, ad annnm 1204, § 81. Antonii, electus Montis-majoris abbas, hoc ipso, in
(445) Peuus,excathedralis canonicoNovariensem quo iuinc versamtir, anuo 1204, in niense Oclohris,
emersil ad sedem versus annura 1190. Quatuorde- ad sedem aposiolicam una-cum Pelro i''cge Arrago-
cim annos NovariensemEcclesiam administrasse di- nuin , Arekleiisi .ai-cliiepiscopo, el pneposito pro-
ciuir, defunclus anno J2I0. UGHELL. ltal. scic.lom. Jeclus,-inaiiguralionem et hencdiclioucm acceph,
IV , col. 968. Vide etiara lib. III ,-epist. 6. sine conlroversia. Praefuit usque' ad' ansium
' 1253.
(446) Ibidem. Gall. Chiist. ioin. I ,,col."C0i, _
1,4.7) Guillclnuis III, de Bonilis, ex priore S,
*97 INNOCENTIIIII l'P. REGESTOBCMLfB. YIL 46S
' cum omnihus
pertinentiis suis ; casirum de Mira- A mori. cum pertinentiis suis; ecclesiam Sanclte
mars el ecclesias ej*usdcmcaslri, cum oinnibus per- Maria; de Roecarossa; ecclesiam SanctaeMarisede
tlneiiliis suis; ecclesiam et villam Sancli Genesii, Plano, cura omnibus perlineniiis suis; ecclesiam
cum periins-iliis suis; ecclesiam Sancti Martini pa- Sancli Stephani de Ronnas; eecleskm Saneti
-rochialem de Lauria , cum omnihus pertinenliis Joantiis de SaJietas; ecclesiam Saucli Petri de
suis; ecclesiam Sancti Laurenlii, cum omnibus Mari , ecclesiam Sanclse Marise de Chalican.
pertinentlis suis; ecciesiam_Sancli Romani, cum cura omnibus perlinenliis suis; inonasieriuii)
omnibus perlinentiis suis; ecclesiam Sancii Jacobi Sancti Honoiati de Rocca-fraudosa, eum per-
de Moriers, ctim omnihus periinentiis suis ; eccle- linentiis suis; ecclesiam Sancli Juliani de Agulk,
siara de Pellicana , ctrm perlinentiis suis ; ecclesiam cum pertineniiis suis ; ecclesiam de Yellau.; ecele-
Sancti Sereni, citm pertlnentiis stiis; el eccte- siani de Cahrer. et ecclesiam Sancti Petri de Pino,
siara Sancli Pelri de Itialkii. cura omuibus perti- ctim omnibus p&rlinentiis suis, quidqnid juris
sientiissuis. In episcopatu Avinionen. omnia jura , babetis in eccicsia ;de Oleras, et. qusriam pariera
el possessiones, quas in castro Tarasconis et Belti- ejusdem caslri; ecclesiam SanctaeMarisede Sesols;
cadri babelis ;omnia j'ura quoein vilk et iu terriiorio ecclesiam de Balcodenas; ecclesiam de Balles, et
.de Laurada, habetis; ecclesiam Sanci-t*lilariae de B ecclesiara Sanclsea.arisede Tous, cum omnibus per-
villa Saneti Remigii, cum medietaie ejusdera villse, linenliis suis; ecclesiam Sancti Juliani quse esl iu
el cuni omnibiis pertinenliis suis ; ecclesiam Sancti lerritorio de Joquas , cum pertinentiis suis; ea-
Genesii de Romanino ; omnia jura, qu;e habeiis in sirum de Perlusio, eum omni viiia adjacente, et
villa de Cabannis , et ejusdem terrilorio; ec.Iesiam cum lerrilorio culto et iuculto ; omnes ecelesks iit
Sancti Sepulcri de Yerqueriis, cumperlinentiissuis, eodem castro, cum pertinentiis suis, et ctiin onini
et csetera, quse in eadem villa habetis ; omnia jura dominio lotius caslri in oinnibus inttis etr-xira, ei
ct possessiones , qttas habetis in villa Sancti An- porlum Durenii-3; ecclesiam Sanctas Mariae de
deoli et ejusdem territorio; omnia jura, el posses- Atneu, et ecclesiara Sancti Laurentii de Robians,
siones , quas habetis in villa de Moleges, et ejtisdem cum omnibus periinenliis suis ; inonasterium San-
"territorio, ecclesiam Sancti Verani, qttseest in ter- ct;e Mariae de Caroloco, cum omnibus pertinenliis
ritorio deAiraga, cum omnibus perliueni.is suis; suis; eccieslas de Caslro Rellan. Sancti Petri, San-
orania j'ura , et possessiones, quas habetis in viila clse Marise,et Sancli Dionysii, cum omnibus perti-
et lerrilorio de Gravesons , et iu vilia et lerrilmio nentiis suis ; ecclesiam Sanclas Ciucis de Auribelt.
de Lagoses. !n episcopatu Cavellicen. ecclesiam ecclesiam Sancii Sihepbaui de Crau, quae esi sita tu
Sancii Pelri de Menomenas, euniomiiibus pertinen- C territorio castri Sancti Saturnini, cum oiuuihus
tiis suis; ecctesiam Sancti Joannis dc Cteu ; omnia perlinentiis sttis. in episcopatu Forojulien. raona-
jura et possessiones, quas in villa et territorio de slerium de Correns, cum oranibus perlinenliis suis;
Insulta , etomnia jura, qute in territorio de Avello- in castro Yillaepiscis, ecclesiam Sancti Michaelis,
negties habeiis. In episcopalu Carpentoralen. eccle- cum parochia sua; in castro Roca-bruna paro-
siam Sanrti Pelri de Palernis ; ecclesiam Sancti chiam; in castro Fiadian. ecclesias, cum" paro-
Mauricii de Veimasca, cum perlinentiis suis; eccle- chiis suis ; quidquid jtnis habelis in ecclesia San-
siamSancti Lanrentii de Marmoren. cnm pertineutiis clae Marise de Aurcte, el ccelesias de Bersa, cura
suis, ecclesiam SanciseFidei, cum pertinentiis suis; onmibus periinenliis suis. In episcopalu Regeiu
nionasterium Sancti Antonii, et medielaiem caslri nionaslerium Saucti Peiri de Suiblon. cum omnibus
de Bedonio , cum omnibus pertiiienliis suis; mo- pertinenliis suis; ecclesiam Sancti Vincenlii de
nasterium Sancli Jacobi de Valle-saltus, cum per- Mesello; ecclesiam Sancti Petri de Rioks; eccle-
tinentiis suis; ecclesiafli Sancti MichaelisdeAnesca, siam Sancti Ponlii de Cast.onovo, cum pertinentiis
ctim perlinentiis suis , ecclesias Sancti Martini et suis; ecclesiam Sancti Martini de Bruneto, cuiii
Sancl!»Mariaj de Monliliis , cum omnihus perlinen- „ periinenliis suis; ecclesiura Sancii Petri de Vilela,.
tiis suis. !n episcopatu Vasionen. ecclesiam Sancta3 cura pertineniiis suis; erelesiam Sancli Honorati
Mariae t!e Foicas, cura omnibus perlineniiis suis; de Palkrols, el ecclesiam SanciseMariae de Vilia-
ecclesiam Sancti Antlrese de Ramera, cum per- nova, cum omuibus pertinentiis suis. ln episcopatti
tiiicniiis suis; ecclesiam de Dolonn. et villam, Senecen. castrutn, quod dicilur Norania, cuin
ctim omnibus pertinentiis suis; ecclesiam Sau- omnibus perlineiitiis suis. In episeopalu Sistericen.
cli Andeoli de Cairan. cum perilnentiis suis, et ecclesiam Sancti Petri de Saumana, cum perti-
ecclcsiam Sancti Petri de Revetlo, cura perii- nenliis suis, et ecclesiara Sancli Salvatoris de
nentiis suis. In episcopaiu Aurasicen. eccle- Yalbaines, cum peniiientiis suis. ln epis-opalu
siam" Sancli Marcelli de Sirinnan. cum perti- Vapicen. ecclesiam Sauci3- Marise de Aiitonavas,
nenliis stiis; ecclesiam Sancli Petri de Velloricha, cum omnibus perlineiitiis suis, el ecclesiam Sancti
cum pertincniiis suis; omnia jura, elpossessiones, Laugerii de Jatibia, cum pertinentiis suis. In dioe-
quas in civitale Auraviceu. babetis. -ln comitaiu cesi Viennen. eccle.iara Sancli Antonii de Mota,
Aquen. ecctesiam Sancii Pelri de Aleno, cum per- cum parochia stia, et cum omnihus aliis perlinentiis
tinentiis suis ; ecclesiain Saneti Micbaelisde Mak- suis. el domuin eJeemosynariaia. qu;e in ejus p?.-
409 PONTIFICATUSANNOVII, CHRISTI 1204. . . 470-
rochia sita est, et proprietate, cura omnibus perti- A subjicere. Decerniinus ergo , elc, Ms^e-profutura,
neiiiiis suis; eeclesiam SanctaeMariaade Montanea; salva sedis apostolicseauctoritate, et dioecesauorum
ecclesiam Sancli Marcellini; ecclesiam Sancti episcoporum canonica justitia in supradictisxapellis.
Joannis de Formenlal. ecclesiam Sancti Marlini de Ad indicium autem hujus a sede aposlolica per-
Vunai; ecclesiam Sancti Perri de Mgnleluser; ec- ceplaeiibertalis, quatuor solidos Mergurien. monetse ~
lesiam SanclaaMarioede Quinceu; ecclesiam Sancti veteris nobis, nostrisque successoribtis, annis siu-
Desiderii de Castro; ecclesiam Sancti Cypriani; gulispersolve.is. Siquaigitur,etc.Cunctis, auiem.etc,
ecclesiamSanctse Mariae Magdelenaede Baeu, cum Dalum Romo., apud Sanclum Petrum, permanura
omnibus periinenliis suis; ecclesiam Sancti Pelri Joannis, SancUe Romanos Ecclesiss subdiaconi ei
deLausoinia; ecclesiam de Capreriis, cum omnihus notarii, ui Kalendas Decemhris, indiclione ym_,
pe.tiueniiis suis; ecclesias Sancli Evodii, Sancti liicarnationis Dominicaeanno 1204, ponlificalus vero
Boniti, Sancli Hikrii, Sancli Salvatoris, et Sanels.; domiui Innoeentii papsa1!1anno scplimo. -
Mariasde Lechis, cum omnibus pertinentiis suis. ' CLXIH. - -
In episcopatu Gratianopoliian. ecclesiam Sancii PARMENSI EPISCOPO (448)."
Jusli; ecclcsiaracastri de Rouo.j et dominium ejus- r, inler abbatem sancli Sixti et com-
item castri, cum oranibus pertineniiis suis; ecele- Cotnposilionem
mtinitalem Cremonenseminilam auctoritate apo-
siam Saucli Romani de Cranenco-, cura onuiibus stolica confimut. (Inserlum
' esljpsum composilto-
"
tiis inslrumenlum.)
pertinentiis suis; monasieriuni siancii Stepliani de
Nacon, cuin pertinentiis suis; ecclesiam Sancti (Apud S. Petrum, viii Id. Decemb.)
Joaiinis de Exarto; ecclesiara de Reneuvell. Eccle- Cum dileclus filius, G. abbas Sanctt Sixli, nti-
siam de Conniis; ecclesiam Sancti Justi, el ecclesiam per ad sedem apostolicam accessissel, de Cremo-
Sauclse Marise; et Albaripa, cum omnibus perii- nensibus depositurtis in prosseiitia noMra.quere-
neiiliis suis. In episcopatu Dien. monasleriiiin Sancti lam, pro cujus monasterio civilas fuerat inierdi-
Johaiinis de Roms; ecclesiam Sancli Marlini de cta, et polesiates, et constites, ac eonsiliarii vincu-
Coronel. cum pertinenliis suis, el quidquid juris lo excommtinicationis astricli, dilectus filius, Joau-
Iiabelis in ecclesia Sancta. Marisa de Auriolo. in nes Bonus, pro ipsa civitate advenit, qui cum ipscn
episcopaiu Valentise, eeclesiam Sancli Peiri de abbate, ad adinonitionem nostram , aniicaleni eu--
Mota, Sancti Thomse, el SanctoaMaria3de Jalkns, ravit composiiionem inire. Nosergo, postmodum,.
cum pertineniiis suis ; eeclesiam Sanctse Marisedc! ad postulationem.utriusqiie partis,, interdictum ,
Maimanis ; ecclesiam de Cerna, et ecclesiara de cui erat civitas ipsa supposita , dtnimus relaxan--
Podio Rigando, ctim onuiibus pertineniiis suis. dtim ; fraternilati luoe per apostolica scripta mau-.
In comitatu Yigiiiiimilien. juxta mare, abbatiatn danies, quatenus interdiclum ipsum deminties re-
Beali Appellen. cum omnibus pertinentiis suis. laxalum a nobis ,"et, ab excommuiueatis juratoria
Sane, novalium veslrorum, quae propriis manibus, , cantione recepta, quod nostris curent obedire riian-
aut sumptibus colilis, sive de nuiriraenlis anirna- datis, benefieium eis absolulionis impendas , injun-
lium vestrortim, nullus, etc usque: praesumat. gens eis sub debito prsesiiti j"uramenti, ut inviok-
Prsesenti nibilominus decreto prohibemus, ulnullus bililer praedictam compositionem observenl, quam
inira parochias vestras,. ahsque dicecesani epi- tamen salvo in omnibus jure apostolicsesedis, vo-
seopi el veslro assensu, ecclesiam de novo sedifi- lumus observari. Tenor--aulem illitis coinpositionis
care pr__sumat, salvis lamen privilegiis poulificum esl lalis. In nomine Domini nostri Jesu Chrisii.
Romanorum; in parochiatibus auiem ecclesiis, etc. Amen. Abbas monaslerii Sancti Sixti, medianle do-
usque: idonei fuerinl tantum ad reprsesenlationem raino papa et auctoriialem prseslante, propria vo-
veslram aniraaruni curam committat, ul de plebis Iuntate et consensu prioris P. tale paclum iniit
quidem cura episcopo, vobis auiem de lempora- cum nunlio Cremonensi, Johanne Bono , videlicct
lihus dcbeat respondere. Sepulluram qtioque, etc p sttper facto Guasiallae et Luciarise , scilicet, qttod
usque: ohsistat, salva tamen justitia matricis eccle- ipse abbas nomine stto et monasterii sui promisif,
si_e.Obeuiite vero.te, etc. usque beati Benedicti Re-. qtind nec ipse, nec monasterium suuni movebit ali-
gulam, providerint eligendum, qui videlicelaut aRo- quam qti_.siionem seu litem contra comnutnitatem
minio pontilice, autab eo,cui permiseril, professione Creuionensem super prsedictis villis, dbnec impe-
seposita ordiiietur. Nuliieliam episcopo factilias sil raior fuerit a romano ponlifice coronalus , salvo
siue Romani pontificisaut Iegali ejus mandato idem sibi et ecclesise suse omni jure quod habet in
nionasteriuni excoinuuinicalioni , vel interdicto prsedictis Curtibus , et in onniibus fructibus prae-

(448)Opizzo Sanvilalis , Ugonis equitis Jilius, ex S. Doinnini, anno 1207, in oppidum Burlii soleran)
perilltistri yettisloqueprocertiin ParineiiMiimin fta- pompa transtulit, quod iude oppidum S. Domnini
lia genere , Bernardum , anno _I94 die 8 meusis nomen accepit. Singulari gralia apud Oilionem ira>
Noveinbris defunclum , ad episcopalem Parmensis peralorem IV vahiil. Ipsius mentio frequens habe-
Ecciesiaesedem coiiiesiiiusecuius est. Virftiil Opiz- lur in Regesto Honorii J'P. III; Excessit e vita an-.
7,oeloqueiuissinuis, in ulroque jure peritissiaius, no 1224, II Kal. Junii ; sepuliusque esi !o CaU:e-»-
et in rebus tractandis sagax et prudens, erga di- drali. UGHELL. Ital, sacr. tom. II, col. 220.
Tiuum sancloruiiitjue culUi.n pius : corpus. enira
17. INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. VII. 472
leriti lempoiis; ila taraen, quod quidquid usque ,Avideantur, volumus et mamkmus, qualeims uni-
niodo aclum est per dominura Reginensem (449), versis Lalinis clericis , cujiiseunqtie Vegionis et
vel per dominum MiUinensem(450), delegatos do- genlis, aputl Constanliiiopolim conslilulis, convo-
inini papae, super prsedicla querela, nihil noceat calis in unum, de pra.fieieiido eis idoneo provi-
vel pro.judieet Cremoneiisibiis in. jure suo , seu sore, viro videlicel Deum timente-, lam selate ma-
possessione, praetcrquam in lemporis interruplione luro, quam scienlia reverendo, (tractatum eum eis
el actionis perpeiuaiione. Dicta vero teslium pro- pariter habealis , et eum, in quern cauonice con-
iluctornni ab abbate coram episcopo Mutinensi tan- cordarint, auctoritate noslra reclorem prseficiatis
lum valeant, quantum de jure valere debebunt, et eisdem, a nobrs vel legalis noslris, quos Coustan-
pro bae diktione el concordia , accepit prsediciiis tinopolim in proximo destinare disponlinus, con-
abbas cenlum sexaginta libras imperiales a Cre- firmandum, ul per nos vel eos, quod defuerit'
monensibus, et coram sutnino pontifice confessus plenins supplealur. Personam aulem, quse ad lioc
est, se recepisse praeciictam pecuniam , renuniians oiius fiteritnominata, ad suscipiendum quod ei fueril
exceptioni non numeratae pecuitia., el praeterea se- auctoritate noslra imposilum , non solum iudttce-
curiiaiem et cautionem reeejsit de viginti Jibris re, sed, monitione perraissa, per censnrain ee-
iinperialibus, quas singulis annis recipere debebit JH clesiasticam , appettalione poslposrta, compellere
:t Creraonensibus in festo Sancti Michaelis usque procurelis; mandatum noslrum laliler impleturi,
ad terniinura supradictum. quod non de negligenlia reprehendi", sed de di-
Daium Romsc, apud Sanclttm Petrum , vm Idus ligentia debealis polius commendari. Quod si non
Deccmbris. omnes.... tres veslrum, elc.
CLXIV (451). . Datum Romoe,apud Sanctum Peirum , vn Idus
F.PISCOPIS, ETABBATIBTJS IK EXEItCITUCHRISTIANO APBD Decerabris, anno septimo. <
'
CONSTANTINOPOLIM CONSTITUTIS. CLX.V(452).
Ut in ecclesiama Grwc's sacerdoles Latiui consti- P. I)E CASTKONOYO, I',T RODULPHO, HOHACHIS FOKTIS-
tuanlur, el rectoremfaciani eligere. APOSTOLICiE
FHIGIDl, SEDISLEGATIS.
(Apud S. Petrum , vnld. Decernbris. Omhsa sacerdotiorum provisione,eam ad pontificem
Quia non minor est virlus , quam quserere, parta devolulam deelaral,
tueri , ad merilum vohis credimus proftiturum , (Apud S. Pelrum, vm Jd. Decemb.)
Constanlinopolitano imperio ad augmenlum , et g«- Lilteras veslrse discretionis accepimus, qttibus
nerali Ecelesiosad honorem, si ecctesks, a Graecis responsumapostolicumimptoratis superhh quw um-
rolictas, de Latinis clericis ordinetis, ad ctilluin 2 bigua vobis exislunl, videlicet(455), qtiotl , cuni in
diviiii nominis sub orlhodoxa? Jidei regula in de- qtiibusdam Ecclesiis, legalioni vesirse subjectis ,
votione sedis aposlolicse conservandas. Turpe si- qii-_dambcnelicia et dignitates tanto tempore va-
«fiiidemesset, in uliima_discussionis examine ulci- cavissent, qtiod lam prsekli quam capituk , se-
scendum , sr sic Grsecorum terininos exireli., ui, cundum tenorem Lateranensis concilii, essent jure
inordinalis ecclesiis, regnum quasi sine sacerdolio insiiluendi. privati, poslqnam vester adventus illis
reinanerel, nec essent qui Latinorum populo ibi- iiiuoiuil , in Beneficiis iilis personas mimisido-
(leni, dnnle Domino, perpettio remansuro, juxta neas insliluere praesumpseruni.] Unde, cuin reci-
suum ritutn divina rite celebrarenl Officia, el ex- peretis consiliiim a viris peritis, ut tales instittt-
liiherent eectesiastica sacraraenta. Monettuis igi- liones, ab his quorum non intcrerat, et qtti pro-
ltir discreiionein vestrara et exhortamur in Domi- pria cttlpa jitre inslilueiidi se privaverant, faclas,
r.o, et per aposiolica vobis scripta praecipiendo auctoritatc apostolica cassarclis, noslrum prius
raandamiis , quatenus , convenientes [iii unura , in in hoc consilium decrevistis habere. Proposuislis
ccclesiis Conslanlinopolitanae civitatis, in quibus prselerea, quod consuetudo in quiJjusdam eccle-
l.alini hactenus non fuerunt, auctorilaie noslra j siis inolevit, ut leetislernia, in qtiibus corpora
sufluili, Latinos clericos instiluere procurelis , qui dcfuiictorum ad ecclesias deferiintur, cedant in
et. dignuin Deo impemiaiitobseqtiium, el ecclesiasli- usiis ccclesise minislrorum, nec auiem (454j, rc-
ca boiia conservent, el in apostolicsesedis devotio- frigescente poputi chariiale, ac devolione cessan-
ne persisiant, et parochiauis eorum in divinis offt- le, inter clerum et populum oceasione lecloriim
ciis et ecclesiasticis provideant sacramentis. Quia ssepe scandalum geuerauir. Item , cum Jiiulti, qui
-vero membra sine capite non subsistunt, ne ii- in sententiaelatse canonera incideriint, et qui vohis
dcm cler.iei, si absque reelore fuerint, acephali legationis ratione non subsunl, ad vos pro bene-

(449) Petrus ad Regiensem (sic enim polius le- lernm, cap. 4. Quseitlic leguntur, hie, de more, un-
gendiim videtur) sedem promolus est anno 1187. cis incitisa sttnt; varise eiiatn leciiones daniur.
Poslremam diem oiiiil anuo 1212. UGHELL. hal. Ejusdera fragmenlum exhibet Raynaldus, ad an-
Sacr. lom. II, col. 503. num !204, § 00.
(450) Lib. iii, episl. 52, nol. 450. (455) Ilaeein Decrel. desunt, ut infra vox illis.
(441) Vide Rayualdum, ad animm 1204, § 22. (454)Sic, el in apographo Vaticauo; sed inen-
(452)Rekia, sed nimium nnitik, inter Decreta- dose, tu videlttE.
]es, hb. i, tit. 10, dc suovtemla neqliqentia Prwla-
475 PONTIFICATUSANNOVII, CIIRISTI1204. 474-'
ficio absoluliouis aceedarit, volenles conlra liocre- Ai culo suni excommunicationisastricti , voliimtise
licorum pravitalem accingi, ac etiam, ctim quidara mandamus, ul sttper Iiis procedalis ,' proul illo-
ckustrales ,. propter interjectionem manuuin in rum saluti viderilis expedire, nisi excessus eo-
clericos ssecukres, excoinmuiiicalionisvinculo te- rum cssel difficilis et enorrais , utpote si sil ad
neantur aslricti, nec accingi contra bserelicosva- niulilationera membri, Vel sanguinis c-fuMoncm
Jeanl, nec habeant facultalein sedem aposlolicam processum , aut violenta matius in episcopum
adeundi, et postulenl a vobis absotvi, quid vos stt- vel abbatem injecta, ciiin excessus lales et simi-
per hoc oporteat facere reqtiisistis. [Nos igiiitr , in- les sine scandalo nequeanl praeterh'i. Cselerum,
quisilionivesirm(455)breviler respondenles,per apo- super his, de quibus nostrura consilittin uliiiuo re-
stotica vobh scripta mandamus, ( (456)quatenus , quisistis, videlicei - conira illos, qui, suorurn *pri-
t si heneficiavel dignitatcs ijisas noveritis perso- vilegiorum oblentu, ah oraiii lcgaiorum correctior
j nis idoneis assignaias, ea de patientia permit- ne siiblralnint, nisi ad eos specialilcr literint <!e-
. lalis ab ipsis paufice possiuen; aiioquin , pcr- stinati, cum infamia conversationis eortim, et fi-
» sonas ipsas (457) amoventes prorsus ab illis, ea dclibus scandalum, et hsereticis insullandi vobis
» <!epersonis idoneis, auctorilaie noslra suffulti, pra-stet maxiinum argunieniuin , consuliinus, cl
> nullius contradiclionisvel appellationis obslaculo'.B monemus, ut, super negotio voiiis iiijuncio ve-
> (458), non differaiisquanlocius ortlinare (459). J] hemenlius inlendenles , non requiratis in aliis qui
contradiciores per censtiram ecclesiaslicam coni- possint impedire commissa, ne unum qttod inevi-
pescenles. Clericos autem diligentius monealis, tie tabilem necessitaieminducil, per aliud, quod esl lo-
super leciis qtti ad eoriim ecclesias cuin defttn- lerabile, impedimenlum assnmat.
ciorum corporibus defcruniur, molestain exaclio- Datum Romae, apttd Sanctuni Pelrum , vui IJns
nem , aul inbonesiam imporlumliriem exerceanl, Decembris, anno seplimo. ,
laieos qtioque ut in bis kudabilem consuetudinem CLXVI(460).
ex devolionefideliura haclenus obscrvalam obser- ARCIHEPISCOPO ARELATENSI (461).
venl , monitione cttretis inducere diligenli , eos Ut episcopoAnrasicensi,gravialqtte incurtibilimorbo
ad hoec si necesse fueril per districlionem cccle- laboranii (462), socittmel coadjulorem adjungai.
siasticam appelkiione posiposita compellenies. Ad (Apnd S. Pelrum, iv Noh. Deccmb.)
Jiaec,cum apostolica sedes consueverii legatis suis [,Ex parte tua fuit propositumcoram nobis, qttod
ex gratia speciali commillere absoluiionem illo- cum venerabilisfraler nosler.... Aurasicensis(463)
1'f.m, qui pro injcclione nianuum violema vin- episcopus gravj, et incurabili morbo fere jatn per
(455) Decrelal. dhcrelioni vestim. C ronain acciperet, accedentem seculns fueral.
{456) Hsecapud I.aynaldum. Detnum,liaec, de qua imnc aginius, ejusdem lihri
(457) Deesl boc verbuni. sepiimi episiola 176, qua%iv Non. Dccembris, anno
(458) D.siiiilliaec. poiiiificaiusJimocentiiseplimo, id est anno Chrisii
(459) Haclenus Haynaldtis. 1204, dala diserle dicilur, ad atilislileni, non Ro-
(460) Extal inter "Decreiales, lil). iii, lil. 6, le-
de maecoraraoranlem, sed in diuicesisua prsesenUMii , •
clerico wgrotanie vel debililato, eap. 5. Variae direcia fnisse videlttr.
ciiones daiilur,qua3ltalico charactere tiislinguunttir (462) Conferendastiiit oinnino cum his qusehic
dcsuni.in Decretalihus. legunliir, ea qiw a nov;eGalliseClirisiianseattcio-
Eamdem epistolam laudat Rayualdus, ad anntira ribtts, (lom. 1, col. 775.) de opiscopis Aurasicetisi-
4204, § 68. Scd error inesl in indicaiioneraargi- bus referuiuur. Aiiiulpliiiin, tricesimum sccuiulunv
naii irameri. cpiscopura Arausicenscm, jani ab anno 1182, cx
(461) Arcbiepiscopalem Arekiensium scdem iiislrumeutis agiioscuni, Mox adduiU: « Cuin lepra
tunc oblincbai Michael de Moresio, dequojam laborarei hic episcopus, coailjutorcmaccepitjtissu-
egimus in nolis -aclepislotas libri qiiinli 74 ei 128, InnocentiiPP. III, occasionemqueprocbuithuic pon-
uhi de ipsius in' archiepiscopum Arelatensem ele- tificis juris decisioni: Episcopo,quiproplermorbum
ciionis epoeha fuse dispniavimus. Ulrum aijno incurabilem paslorate officiumexercere non potest,
1202 assignaiiik sit hsec electio, anibigitur; setl dandus est coadjulor, necafflictoafflictioesl addenda,
ultra amium 1205differri iiequil, ul ex instrumen- Q.imo polius ipsins miserim miserundum. Ipse vero
lis apud auctores novaeGalliaeChristianse (totn. I, morbosus antistes rus concessil, duabus ieucis alj
col. 565), citatis evincitur. Micliaelem ustjuc ad Arausione in loco subtirbano, imer loca Monlis-
annum 1217 sedisse pro comperlo babemus. Vertim, Draconis et Mdruasse, ibique domiun cx.struxit, ut'
ex notis clironologicisepistokruin Innoceiitiidiver- reliquum viise exigeret, qtisa in eremum versa esi.
sse oriuniur difficultates; quasdam jain alligiraus, S. Ltipi. Quando vero, morbo cogente, ab admini-
alias hic hreviter indicahimus: sed easdem aliis straJionesuoDEcrlesitcabstiiiuerii, nescinius.Adfitil.
solvendas reliiiquenms. an. 1184, Gtiillelmode B.mcio,privilegiacanonicis
Ex episiola libri quinti 128, quse qnidem nullam Arausicanis eoncedeiiti, quo icnipore vcrisimile cst
anni nec diei nolam chronologicam ex- etiin sanuni (uisse, nec adliuc recessisse ab homi-
ihet, sed quam non nisi post vn id, Sepiembris niim consorlio. lnnoccnlius III catbcdram S. Petri
Eeculiaris
anno 1202 dari poiuisse probavimus , eruilur, ar- non consceiidii, nisi an. 1198, quo paulo posl de
cliiepiscopum Arelatensemtunc leraporis apud sc- coadjutore illi dando decretuin 1'ecit....
'dcui aposioiicaraversatura fujsse. «XXXIII.GuillelmtisJilias, quom Prevolius, post
Nolttm est alitinde , ut ex inslrumculo raox , in Ugliellum, dieit inonachiim fuisse Cistercieiiscnu
hoc libro sejuitno, n8 229, exbiheiuio paiebit, Are- ox coadjutore Arnulli laclus esl cpiscopus anna
latensem pnesulem, anno 1204, jam a iv IditsNo- .200.... Mtgravit"exhac vita aiino 1221, ul notat.Al-
vcmhrisRomosprsesentemfui.se, tipa cum Petro , bericiis,eum virum hoitestumei rcligiosumvocans. .
Aragoniimrege, quem ad euriam Iloma-am, ui co- (4h5)"Decrelal.,Auragiciioh.
475 INNOCENTHIII PP. REGESTORUMLIB. VII. 470
qtiadrienniiim kboravit, ita quod pastorale officiumA _ glorum uxori ejus frairis regis prwdefuncii fa*
non potuit, nec potesl "iilktenus exercere, nobilis ciendw.
vir.... de Baucio, princeps terra_ illius, consules, ac (Apud S. Petrum, xvn Kal. Januarii.)
cives civitatis ej'usdem, a le postuknl incessanter, Sij'udex, qninec Deum limebat, necliominem ve*
ut /«m ipsis, quam Aurasicensi ecclesiw, cum sis rebalur, conimotusad instanliam viduoeconqueren-
de adversario suo vindictam fecit eidem, qtiants
ineiropoliianuseorum, studeas providere. Vertim, tis,
cura tu prwdiclum episcopum(464) ad Jcessionera magis nos a clamoribus viduarura non delieraus
-
compel.ere nec possis, nec debeas ullo modo, nec avertere aures noslras, qui, licel iniineriti, ejus lo
alflicto affliclio sil addenda, irao polius sit ipsius cim lenemus in terris, qui omnibus injuriam pa-
miseriie miserendum, eo quod idem vir liontis ex- lienlihus, sine personarum acceplione, facit judi-
stiterit et honestus, et ecclesiam sihi commissam ciuin , el voce prophelica subveniri jubet oppresso,
salubriter gubemavit (AG$),quid supcr his agere et viduam defensari? Licet aulem, ut novil ille qui
debeassedem duxisti apostoiicam consulendam. Nos scrutatur renes et corda, J. regem Anglorum illus-
cliarissiinuni filium diligamus, contra
igitur, volentes lam piwfalo episcopo quam Ec- trem, sictit
clesiaestttesatubriter provideri ( 466) , fralernilati justitiam lamen magnitudini susedeferre non pos-
luw taliter respondemus, et aposloiicascripla tnan- gi siimus , ctim, gratia et timore postpositis, eam non
alicui denegare, in ipsa faeli sapientibtis
damus, quateniis illi coadjutorem associes, virum , debeamus
et insipientibtis debilores, ex susceptse officioservi-
providtiui et honestum , per quem lam episcopo" liitis. Plus eiiiiii serenitaiem regiam credereinus of-
qnam populo sibi comimssosalubriter (467) consti-
fendere, si ei parcereraus aliqualenus in hac parte,
lalur.]
Daiuin Romoe, apud Sanctum Petruin , vi Non. quara graiiara impartiri, eo quod occasionem vide-
reimir pisesiare ipsius impediendisalulem, ad quam
Decemhris , pontifiealus noslri anno seplimo.
tenemur ipsum raodis omiiibusexhorlari. Cnra igitur
CLXYll.
charissima in Christo filia, B.-. quondain Augloruin
UNIVEBSIS JIASLITTEnAS INSPCCTURIS.
Ne abbatissw Urbis, inconsutto papa velejus vicario, regina illustris, niuiliplicatis querelis pulsari fecerit
imtnobilia vendere, ttlienare, et in jeuctum tradere aures nostras, qtiod rex ipse dotaliiium ejus, et alia
prwsiimanl. cjusedamad ipsara de j'ure spectanlia-, pro suoe vo-
(Aptid S. Petrum, vu Idus Deeemb. ) liiiilalis arbitrio detineret, nos, quantiim cum Do-
Quia nonnutloeabhalissse ccenobiorum Urbis, re- niiiio potuimus, celsiludini regise deferentes, per
vereniia divina postposita , ulpolc propriae salutis nostras eutn curavimus litteras commoiiore,ul super
obliiae, super possessiouibus, et aliis bonis ad mo- 'C bis eidem reginoesaiis.acere procuraret, eo quod in
nasleria speciantibus, quibtis prsesunt, alienationes his divinam offenderal majestatem, ei in conspeclu
faciunl, in eorum gravissimani Isesionein; nos, eo- hominum reprehensibilis apparebat. Al ipse, clai-e
runi indeniniiaiibus, quoruin nobis cura specialis iiiemoriaeA... matrcm suam (472), dotalitiura ipsum
imrainet, consiilere cupientes, de comniuni frfrtrum deiiuere proponens, laiidera post commonilionesno-
nostroriirn consilio, prsesenli consliliitioiie decerni- stras et preees niuliorum , amicabilem composilio-
mus, ul universse abbatissoa Urbis a polestale ven- iiem super prsedictis inivit cura ea , quam licet au-
dendi, obligandi, infeudandi alque locandi, seu alie- ctoritate impetraveril apo-tolica crafirmari, easa
nandi quocunqtie raodores iinmobiles, sint suspensse, tanien inviolabiliter observare, proul conslaiiliam
ila quod oiimis venditio, obligatio, iufeudatio, Joca- magniiudinis rogisedecuil, non curavit, redditu^,
lio, sett alienaiio reruni immobiliutnab eisdem quo- quos in composilione prscdicla assignarat, eidem
modolibet celebrata, ipsojure irrita censeatur, ni-i ipsi subtrahens universos. Cumque ilerum eadem
forsan Roinani ponlificis, vcl ejus vicarii, qui pro super his nobis replicari fecerit quseslionem, nos,
lempore fuerit, licenik iiitervenerii specialis in pu- per etimdein hseccorrigi cupientes, eum rogavinnis
blicam scriplurain redacia. Nulli ergo... hanc pagi- . et moniiimus, in remissionemei suorum peccaioruni
nain noslise constitulionis , etc , usque incursurunc. injtirigenies, ut conquerenti sic saiisfacere non dif-
Daluin Roinae, apud Sanctura Pelriini, vu Idus ferrel, quod Allissimum quem offenderat, compk-
Deceiiibris, poniificalus nosln anno sepiimo. carel, el in conspeciu hominum ex hoc promereri
CLXVIII(408). possel gloriam et honorem. Et, ejus volentes potius
.... ARCHIEPISCOPO CANTUARIENSI (469), ELIENSI(470), saluli consulere, dilectis filiis... Casemarii (475)...
ET WIGORNIENSI (471) EPISCOPIS. majorisMonasieriiTuron (474), ei... de Virson(475),
Commissiocausw reslilutionis dolis , per regem An- abbatibus, nihilominiis dedimus in mancialis, ut
(464) Decretal. ipsuin , pro t.;). ep. (470) Lih. v, episi. 54.
(465) Decretal. gubernaverit, (47i) Lib. v, epist. 25, not.
(406) Decretal. proiidero. (472) Sic in Apographo,sed mendose, ut videlur.
(467) Decrelal. utitiler, oni. sibi com. (475) De ahbate Casemarii (Joanne), ssepius in
(468) Haiicepisl. kudat Raynaldus, ad an. 1204, Regesiis.
§69. (474) Majoris monaslerii abbates enumerantur ab
Vide etiain Angel. Manrique, Aiinul. Cislerd , aucloriiuisveleris GaliiwChristiana, l. IV, pag. 592,
i. III, pag. 448, col. 2, adannura 1205, cap. 4, § 4. col. 1, lit A et B.
(489) De eo jani liicUimest ssepius. (475) MonastcritimVirzionense(hic enim agi vi-
detur deabbaie hujus monastcrij, al, Dovcreji.is),
477 rONTIFICATUSANNO VII, CtlRISTI 1204. 478
eum super dotalilio, medielate raobilium, daranis et A CLXIX(476).
injuriis reginse illatis , ad justitise plenitudinera ex- EPISCOPO ELIENSI (477).,
iiihendam, per dislriclionem ecclesiaslicara, appel-
lalione remota, cogere procurarenl. Yerum, licet Diversisejus consultationibusrespondet.
prsediclus Casemarii abbas ipsttm ad id monuerit (Apud S. Pelrum, xiv Kal. Januarii.)
viva voce, idem tamen memoralse regihoeadhuc sa- (478) [Pastoralis ofiicii] diiigenlia el solliciludo,
lisfacere non curavit, sicttt ipsius ad nos quereta quam geris circa exsecutionein mandatorurn nostro-
indical ilerata, ciim sallem iilud eum movere debe- rura, el zelus luoo reciitudinis nos invitant, ut,
rel, quod uxor quondam fratris ejus,qiii tantus quatnvis simus multijdicibus negolioruin occupatio-
exsliterat, quasi paupercula el abj'ec"ta,'apud nohi- nihus proepediti, eisdcm tamen ad horain snblraha-
lem mulierem, B.... coihiiissam Carapaniae,sororem mus ipsos, in qua (uis intendaraus consullalionibus
siiam, cogitur mendicare. Caeierum,cumsupradicla respousuri.
maler fegis ejusdem viam sil tiniversse carnis in- - Consuluit eienim nos tuoe fraternitalis discretio ,
gressa et dotaliliura, quod detinebal, ad ipsius regis ulrum, si delegatus a principe causam silii cominis-
inaiius sil in ejus ol.itu devolulum; se de eselero ex sam alii" delegare voluerit, nolentem delegalionem
hoc non poterit rationabililer «xcusare, si saepe--•* S suscipere ad ipsara suscipiendam valeal cbarclare?
dictae reginse dolalilium ipsum non duxerit assi- Ad quod libi de fratrum noslrorura consilio ta-
gnandum. Quapropter, magnificenliam regiam ro- liler (479)[duximus rcspondenduin, quod , cum de-
garaus per nostras lilleras el inoiiemus, et in re- legalo (480) a principe jurisdiclio ;dandi judicem sit
niissionem ei suorum inju.ngimuspeccatorum, ut, a lege concessa, dummodo idem exonerare se ipstim
divina- pielatis inttiilu et noslrarum [precum ob- . malitiose non qurcral, potesl compellere renuenlem,
lentu, proememoralsereginoa dotalitiumipsum assi- eo quod jurisdiclio ilk uullius videretiir esse mo-
gnare non differal, de dainnis et injuriis eidem ilk- menli, si coheriionem aliquam non l.abetel. Detet
tiSj et qii-estionihus aliis, quas adversus etim se tamen delegalus prwdictus solticite providere, ut,si
proponit habere, satisfactionem congrtiam impen- personis superioribus, exigcnte necessiiate, nego-
dendo. Atioquin,quia viduis et orpbanis specialiter lium duxerit detegandum, in coaclionibus inferendis
sumus jn sua juslitia debilores, fra.erhiuii veslras dignitaii deferat et personoe].
per apostolica scripta districte praecipiendomanda- Subsequeiitereliarn quoesivisti,utrum cui voluerk
mus, ut lam super dolalilio, quam aliis qiisesiioni- delegatus, cum viderit expedire, possit injungere,
bus, quas adversus eumdem regeni saepedictaregina ,r tit ad suam praesentiam citet parles, el eis, si obe-
duxerit proponendas, inquiratis, appelkiione re- dire cotiiempserint, pcenam infligere pro contemptu.
mota, ditigentius veritatem , et usque ad calculum Ad quod tuse fraternitali breviler respondemtis-,
diffinitivsesententise procedenles, gesta omnia Jide- quod (481) [cum loium negotium alii possit com-
liter redaeta in scfiplis, sub sigillis veslris nobis miilcre.(482), sicut superius est expressum, cilaiio-
transmittere non tardelis , el assignelis parlibus nis oiliciumpotesi cttilibel, discretione pnuvia, de--
lerminum competenlem, quo per.responsales ido- mandare, ac punire merito conlemplorein]." -
neos noslro se conspectui repraesentent, seiiteiiliaai (485) [Ex parte tua fuil insuper requisitum (484),
jeceplurse; conlradictores censura ecclesiastica, iitrttm, si aliqtia causa fneril ad archiepiscopum pcr
sublato appellationis obstaculo, nihilominus"com- appeilationemdelata, possil. eamdcm jure ordinarise
pescenles. Yolumus etiam nihilominus et manda- polestatis suffraganei sui subdiio delegare,vel aniin-
mus, ut; cumprocuraior el Nuntii praediclsereginse advertere in eumdeni si causam renucrit suscipere
propter maris et viarum discrimina ad vos acces- delegatam ? Ad qtiod uiique respondemus , qtiod ar~
suin frequenter habere non possint, ipsis, et parti chiepiseopus ipsura ad suseipiendain delegationern
uno ediclo pro omnibus, appellatione ces- imjusmodicompellere nequit invilum , cum in eum ,
' adversoe,
sanle, lerminum pereinptorium assignelis, spatii D I exceptis qnibusdam certis articulis, nulkm babeat
longiiudinemattendentes. Testes autein, etc Ntillis poteslatem, licet episcopussuus eidem sit metropo-
lilteris veritali et justilioe, elc. Quod si non omnes... lica lege.subjectus.]
duo vestrum, etc (485) [Postulasti proeterea per sedem aposlolicam
Datura Romse, apud Sanctura Pelrum, xvn Ka- edoceri, si, cum a scnieniia lata litterarum aticloii-
lendasJanuarii, anno sepiimo. lale noslraruin, in quibus appellatio est inhibita
- (479) Ibid. loc cif..
ttinc'temporis regebat GiiillelmusI, notns in inslru-
meiilis jam ab anno 1185. Obiit anno 1109, m Non. (480) i.ecrelales legunt delegata, el invice.mpro
Jaiiuarri. Gall. Clirhl. nov.,, tora. U, col.\J38. judicem; infra veibura esse oniitlunt et delegalus
(476) Epistola h;ec, fere tota, sed in parles divisa, . tamen debet legunt pro D. t. d. p.
reperilur inler Decretalesin diversislocis, prout si- (481) Ibid. loc. cil. _ .
gilkiiin.in notis sequenlibus indicabitur. Qu;e in (482) Omitlunt Decrelales hoc verbum.
Decrelales leguntur, hic uncis inclusa suiil; varioe (485) Ibid. lil). i, tit. 51 , Dc officiojudicis ordi-
eliam lectiohes danlur. narii, cap. .1.
-(477) De isio jam dicluin cst soepitts. (484) Decmales legunt quwsitum; raox om. ver- -
(478) Vide DecretaJes, Jih. i, tit. 29, De ofjicidet biini ntiaue et infra per sed. up. ed.- :
poiestalc judicis ddegali, cap./28. (485) Md. lib. l, tit. 29, Ioc el cap. cit.
m INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. VII. 480
ftieril appellatum, cl lilterse post appellalionein ad A ipsam injiisiain csse cognoveril, debeat cam exse-
jttdices alios emanarinl (486), ad mandalum poste- cutioni mandare? An sit ei potius subsistcndum?
riornm judicitm exseculio seiitenlioea piioribtts de- Atlendeiues ilaque, quod non cognitio, sed exse-
matnlal.- t.ebeal relardari, ut priores judices ipsam ctitio tantum dcmandetnr (491) eidem , inquisitioni
neque per se, neqne per alios exsequanlur? Nos au- tuw taliter duximus respondendttm,quod, cum Ortli-
tem inquisiiiotiilumsic duxiinus respondendum(487), naritts obsequi(495) teiiealur, etsi sciant sententiam
rpiod, cum nos appelklionis causani ex cerla scienlia illam injuslam, exsequi nihilominus tenelur eam-
judicibiis aliis cominillinmscognoscendam,appella- dein, nisi apud Jttdicem possit efficere, ul ab boC"
tionem vitienmr recipere, ac jurisdiclionem priorum oncre ipsum absolval.]
judicum revocare, ul inlerim exseculio senleiUioe Edoceri (496) [prselereapostulasti, an aticui liceat
suspendatur, donec appelklionis nierila plenius sint sine speciali mandato apostolicae sedis, delegato,
discussa.] qni reum propler contuinaciam maniresiam excom-
(488) [Praelcreaquaesivisti,quando de revocalione municationis vinculo innodavil, vel pelitorem causa
ambigiuir lilierarum, ulrum judicum priores, an rei servandse in possessionem petiiortim induxii.
posteriores cognoscere debeant? Utrum per seciin- rcbus humanis exemplo, eidem volenti jt:ri parere,
das sint primoe lilterae revocalae? Ad quod laliier " absolulionisbeneficiura iniperiiri, vel possessionera
respondemus(489), quod nisi posleriores priorihus, reslituere infra annum, sufficienti recepla primiius
vel e convcrso, duxerinl deferendtim, simul ulrique cautione? Ad quod utiqtie (497) dicimus, quod, ctim
cognoscanl; el si forte nequiverini in unam senien- delegatus quantum ad illud major sit ordinario, sine
liara concordare, quamvis plures sint ex una parte, mandato sumini pontificis excommunicalus ah bu-
quam altera, per arbitros eotnmiiniter eleclos a par- jusmodi delegalo non polesl per alium, prseierquani
tibus bnjusmodi concerlalio sopialur. in inorlis articulo, absolutionis gratiim ohtinere,
Qiioniam auletn (490) suh luijusmodi forma, nisi forsan delegatus talis exstiterit, cui alius suc-
vidcticel, cattsanr, quani ialis adversus latem, cetlal in onere ac honore; nec per alium, quam per
et quosdam alios super hoc el quihusdam aliis se summuni poiuificem rccuperare poteril possessio-
proponit habere, duximus comraittendam, a no- nem amissam. Yerumiaraen , ne alius posl annum
Jiis litterse multolies impelranlur, sollicite quae- verus efficialur possessor, coram ordinario, vel, si
sivisti, an jttdcx, ex delegalione Iiujusinodi, ante ejus copiain babere nequiverit, corara publicis et
personarum, vel renira expressionem, snper perso- honestis personis, ut quasi prsescriptionem inler-
nis vel rebtts expriraendis habeal poleslalem; adji- ruinpai annaleni, olferreac praestare, quod juri pa-
ciens, utruin, si anteqtiairi persome, vel res expres- rebil, polerit cautionem, ul sic posl annuin recupe-
SSG fuerint noniinaliin , sttper non expressis in com- rare possessionera per sedem aposlolicani raerea-
aussiono priori, sed generaliler compreheusis , spe- lur.]
ciMes liiier.u, qtise de priori commissione nullam (498) [Qusesivisiieiiam diligenter, utrtun, quando
faciant menlionein, ad aliosjudices a sede apostolica inhibelur ajipelklio in rescripto frustratoria, tan-
emanarint, eumdrin vigoremdebeanl obiinere? Nos ttim appellnlio iiihihita videalur, ut ab omni grava-
igilur, ad haecdtto laliter (491) respondemus, qtiod, mine liccat appellare, an omnis appellalio videatur
«im generali per speciale proeui duhio derogetur, exclttsa, nisi lantum in casibusexpressis a jurel Nos
jurisdic.tio per generales litteras attribtita, per spe- igilur, ailcndenles, quod per appelktionera frustra-
ciales, qiianlitm ad ea qu;e specialiter exprimuiiuir, toriaih , eliamsi non fuisset inhibila , negotium non
penilus cncrvalur, licel de priorihus non lacknl debeal impediri, diligemiw luw breviler responde-
menlionem. Unde, superflua relinquitur prima nius, quod quselibelprovocalioinlelligilur removeri,
qu<j>slio,elsi merito dici possil, quod , donecjuris- qiio. a jure non indulgetur expresse; sed, si appel-
diclio revocetur, eani super rerum vct personariim lans fuerit gravatus injuste , gravamen bujusmodi
arliculis exprimendis ohtinet delegalus, scd anle- D per superiorem polerit emendari. Yeruni, quia niul-
qtiarn cxprimantur personoe, vel res, dclegalus ne- loties quis ad lempus per appelktionem legilimam a
quit jurisd iclioneni hujusinodiexerccre]. jtidieis sui quoad aliquem cerlum articulum exitnittir
(492) [Quia vcro ssepe contingit, quod exseculio polestate, tuw fraternitalis nos dttxii discrclio con-
srnlenlia. Ordinario demandauir, Sedeni du.risti sulendos (499), ulrtim, si clericus excomraunicalio-
ayoslolicamconsulentlum,uirum, si Ordinarius (495) nis sentenlia innodatus ante denuniialionem ip.-;ius,
(486) Decretal. add. dn. jiro inq. I. t. d. resp.
(487) Decret. (. (. r., et mox omiuunl voccm nos. (495) Decretal. add. delegaio, et mox sciai pro
(488) Ibid. lil). l, lit. 5, De rcscriptis, cap. 14. scianl.; infra eum iegunt pro judicem, el post alicui
(489) Decrelal., tibi respondeo. add. ordinario.
(490) Decretal.,.vero\ ct inox add. tibi post ha- (496) ihid. lib. l, til.'5l , Ioc. et cap. cit.
bere.
" [ (497) Deerelal. omiliunt, ul ei infra verba cur-
(491) Decretal., tibi. sivo cliaractere distincta.
(492) Ibid. lib. i, tit. 29, loc el cap. cit. (49$) Ibid. lih. ti, lii. 28, De appellationibus,rc-
(495) Decrctal., quwsivisli,an si, loco s. d. a. c, cusalionibus et rclnlionibits, cap. 55.
v. s. ord. (499) Decrelal., slriclitis, consuluhli nos, et mox
(494) Dectelal., demaudalur, et uiox rcspondemus, <7»isiegil pro cler.
£gi PONTIFICATUSANNOVII, CHRISTI 1S04. 482
ab ea, lanquam minus ralionabililer promutgala, in A episcopo inconsiilio, in posse,.sionemipsarum eis
eo casu, in quo ante senienliam appellalio vires non est licitum inlroire, qtiia per inditlgenliam
oblinuisse vidctur, curaverit provocare, eo quod hujusmodi episcopali juri non credimus derogari.
per appelklionem interposilani excommunicanlis Sollicite (507) praelerea quaesivisti, cum aticto-
videlurjurisdictio dormitasse, lempore (500) denun- rilatc Dionysii ftieritit parochimlimitatoe, quatenus
liare possil eamdem,et ad lcmpiis eeclesiaslicisbe- singiilarum parochiarum provenlus, in usus Eccle-
neficiis spoliare, cum per provocalionemlaliler fa- sisecederent necessarios et slipendia minislrorum;
clam suo effeclu excommunicalionon privelur? Nos si episcopo Iiceat sine auctoritale summi ponlificis,
itaque inquisilioniluw duximus respondendum,quod, vel sallcm absque sui capiltili volunlale, viris reli-
cuinexseculioneraexcommunicaliosecum trabal,' el giosis conferre obventiones alicujus parochialis
excomraunicatus per denunlialionem amplius noti Ecclesise, suslenlatione vicarii reservala ; et, cnm
ligetur, ipsum excoinmunicalumdenunliare non im- Lateranensis concilii slaiula prohibeant Ecclesiis
merilo potest (501),_ulab aliis evilelu.r, el illi ttimi- .novam imponi, vel augeri veterem pensionem, po-
rum provenlus Ecclesiastici raerito subtraliunlur, stulas edoceri, an episcopus valeat locis (508) reli-
cui Ecclesiaecommunio denegalur.] giosis, consentiente patrono, lolam ecclesiam vel
Cum autem s_3pecoiilingai palronos Ecclesiaritn: de novo conferre aliquam porlionem? Ad quw bre-
kicos, nunc unum, nunc alium ad vacanles eccle- viter responderaus, quod, salva constitutione cano-
sias prsesenlare, sollicite (502) [postulasli per sedem nica de concedenda piis Iocis quinquagesiina por-
apostolicatnexplicari (505), an clericus, ad aliquam tione, neque primum , neque secundum facere
Eccleskm a patrono kico pracsentatus, si dieecesa- potest episcopus, nisi de licenlia Romani pontificis,
nus ejus ipsum non duxerit admillendum, el bujus- proelersui capituli voluntatem.]
niodi praisenlalione aliquidjuris assequalur in illa ; (509) [Ttta insuper nos duxil discretio consnlen
et, si forte idem ad sedem aposlolicam appellavit, dos, si episcopns, conscntiente patrono, viris reli
et posl appelkiioneni ab ipso inlerpositam itteni giosis aliquam ecelesiani concedendo, hac ulatur
patronus alium curaveril praeseniare, ac episcopus simplicitate verborum : Concedimus vobis illam
secundo inslituerit pra.senlatum , idem ab ipso ecclesiam, uirum eo ipso videattir ecclesia ilta in
merito debeat amoveri? Nos igitur, bonm memoria eorum usus fuisse concessa, vel j'us taniummodo
(504)Alexandripapaeprwdecessorisnoslrivestigiisprc patronatus? Nos aulem luae inquisitioni duximus
sui reverentia inhserenles, qui inter praesentatoss laliter respondendum, quod, si episcopusecclesiam
laico et clerico palrouis distinguens, in prwsenlath " illis conferal de consensu palroni, profectopatroiius,
a kico conditionem possidenlis censuit potiorem, quod stium est, conferre videlur, j'us videlicet pa-
dicioius, quod institulio proesenlatisecundo loco a tronalus, el episcopus confert illud, qtiod ipse
laico palrono robur oblinet firmiialis. Yerumtamen, oblinet lemporaliter in eadem, ut. si frucluum
constiluimus, ut episcopus, qui prsesentalum ido- ejnsdem "ecclesia.aliquam percipkj ponionem, in
ncum maliliose recusavil admiltere, ad pi'oyiden- eorum usus illa porlio convertatur. Qnod si ex
dum eidem in compelenti beneficio coirpelklur, ipsius proventibus luilkm debeat episcopus portio-
qualehus puniatnr in eo, in quo ipsum non esl -du- ncm habere, omnesproventuspr-eler caihedraticum
bium deljqtiisse.] • • in eoruni ususcrediinus convertendos. Sed, ut epi^
consensus est sui capituli
(505) [Jnterrogasti prwterea (506), ulrum viris scopi donatio sit legiiima,
_ .
religiosis; quibus a sede aposlolica est iiidultuin, ui requircndus.]
ecclesias suas inproprios usus possinl converlere. (510) [Explieari prmierea postulasli, nlrum qnis
«Jecedeiilibiispersonis earum, Jiceat auclorilale pro- possit de raolendinis, et piscariis necessarias expen-
pria possessionemearuinderaecclesiariiniintrare, vel sas dedttcere, priusquam solvat decimas ex eisden.,
per dicecesantimin ipsam sint potius inducendi? A(i D sicut esi in iiegoliatione concessum?.Adquod, sine
quod-fti^-rerespondemus, quod,nisiforte in indulgen, prwjudicio melioris senteniim, respondemus, qnod,
lia sumrai ponlificisid coiilineaiiir expressum, suc Iicel circa res acquisilas, vel factas de pectinia

(500)DecretaJ., ipse, et mox eumclempro eam- (505) lliid. lih. v, lil. i9, Deprivitegiiset excessi-
dem: inffa legtinl bencficiis clericttm.spoliare, el buspriailegialorum, cap. 19.
onuliiint cum in priveltir; respondemitspi'0 respon- (506) Hoc verbum Decretal. om. ut infra
dcnd. ulique.
(501)Decretal., strictius, poies, el mox nimirun (507) Ibid. lib. III, lit. 10, De his,9.quw fiunl <i
om. prwlato, sine consensucapituli, cap. el mox
(502) Ibid. lih. m, til. 58, De jure paironalus, (508) Hoc verhum Decretal. om., quod-
characiere
cap. 29. legil pro qum. Desuiitinfra verba Italico
(505) Decreial., edoceri, et mox episcopuslegii distincta.
pro ejus et appellaveril pro appellavil. (509) Ibid. lib. III. lil. 24 De donalionibus,
<504)Haecom. Decrelal ul et sequentia prwde- cap. 7. ...
cett.. et pro sui rev. infra, Inter prmsentntosIeguni (510) Ibid. lib. iii, tit.30, De decimis, primilm
28. -
pro in vrmsentaiis, el meliorem pro potiorem. el obiaCwnibiis,cap. ,
*S3 . INNOCENTIiVII PP. REGESTORUMLIB. VJL IU
decimala, eum ipsae vendtnitur, credanms dedu- A A versione condigna, et, ne aiiquid lucrum ex bujus-
cendas expensas, et de residuo quasi de Jucro deci- modi fr.tude reportet, personse neutri parii suspeetae
jnas persolvendas, ut, si veivdaUir domus, ager, quantnm ad diem illum commiital ipsum negoliuin
vinea, clibanus, molendinum, grex, aul qua_libel audiendum, <ju_ein ipso, appelklione remota, pro-
nierces; "expensas lamen, quse fitinl pro fructibus cedal, nisi forie partes ipsse consenserint negotium
pereipiendis ex illis, de quibus fructus proveniunt, prorogari.
non credimus deduceudas, eliamsi fuerint deci- Prselerea, nos consulere voluisti, an permitti
mata.; quoniam salva decima fructus efficiuntur debeai ministrare, si quis sine impositione manuum
•eorum, qui faciunt ipsas expensas : fructus antem fiiilad ordinemdiaconaius assumplus, el si confir-
ipsos alienari posse non credimus, nisi cum oncre mationis sacramenlum in eo debeat ilerari, qui per
decimaruin, nec pro restaurando detrimenlo qua-_ errorem fuil non chrismate, sedoleode limtus?Adquoe
rumlibet rerum, ex quibus decimae persolvunlur, fralernitali lua3 breviter duximus respondendum ,
credimus deducendas expensas, de proventibus de- qnod in tatibus non esl aliquidiserandum.sedcaute
cimandis, quia penes doniinum res permanent supplentlum quod incaule ftioral pra_termissum.
Testattralse; ut si pars aliqua moriatur armenti, de- Datum Romae,apud Sauctum Pelrum, xivEalen-
tcriorelur vinea, portio mercis depereal, vel totus B E das Januarii.
clibanus dcstrualur.] CLXX.
Quoesivisli etiam, quibus indiciis fides habenda ANICIENSI EPISCOPO (516).
sit decretalibus, de quartim auctoritate judex potest Vl de factoP. cantorh, cum mulierequadam,inqu;rai.
non immerito dubitare, cum plures inveniantur in (Apud S. Pelrum, xvn Kal. Januarii.)
Ex litteris tuae fraternitaiis accepimus, quod, cniri
compiklione scholnrium, ct allegenltir in causis,
de quibus per bullam non conslitit, nec ipsse per AniciensisEcclesia saccrdoiibus indigerel, dilectum
melropotes insinuatse fuerunt? Quia igilur, ssepe filium, P... caniorem ejusdem ecclesiae,virum lit-
contigii, quod etiam corara nobis decretales Iiujus- teratum el moribus insignitum, ordinare in presby-
inodi proponuntur, quas esse autlienticas dubita- terum voluisti; sed ipse respondit, quod non fieret
nuis, fraternitati luse heuignius respondentes (511), nisi dc nostra permissione sacerdos,-eo videlicet
olira qusedam mulier dixit ei, quod eam cuui
[auctorilate prsesentium duximus staluendum , ul quod
jcum aliqua Decretalis, de qua jtidex fnerito dubitet, pede percusserat semel in tergo, qtiare fecit abor-
et cantor ipse credebai, quod hane vel aliam
allegaiur, si eadem juri commtini sit consona, sum,
secundum eam non meiual judicare; verum, si . cum pede semel in dorso percusserii, sed eam nun-
G aborsum fecisse credebat. Mulierem quoque,
juri communi sit dissona, secunduin ipsam non quani ul quo-re.el plenius veruaiem ab ea, ad posnileiiti-
jtidicet, sed superiorera consukl supcr ipsa.]
arium Aniciensem adduxit, qui, qti-esitis atlenlius
(512) Quoniam auiem (515) per dilaiorias cxcep-
tionesanalitiose nonnttnquam causarum lerininatio qusesuper iis fueranl inquirenda, nibil certum po-
ttiil ab ipsa percipere, sed credebat, quod mulier
prorogalur, inquisitioni tuse respondendo decerni-
mus, ul infra certum tempus a judice assignandum ipsa laiia fingeret, ut extorqueret pecuniam a can-
omnes diktoriae-proponanlur; ita, quod si partes lore; qua de causa ad ordinationem "ipsiusproce-
exttinc aliquas voluerinl proponere, qttas non fue- dere noluisii, donec super iioc aposiolkum respon-
rinl proteslatse, nuliaienus audiantur, nisi forie de sum baberes. Quocirca, fraleruiiati luaeper aposio-
novo aiiqua fuerit exorla, vel is, qui eam voluerit lica scripla mandamus, quatenus inquiras super iis
opponere, lidem faciat j'uramenlo, se postmodiim diiigentius veritatem, et, si assertionem" praefalse
ad illius noiitiam pervenisse.] mulieris non conslilerilesse veram, caniorem ipsum,
(514) [Siaitiimtts prartcrea, ut principates per- si alias habealur idoneus, el super hoc non fue.rit
sonae non per advocaios, sed per se ipsos (515) fa- infamatus, ac eum conscienlia non remordet, ad
ctum proponant, nisi forte adeo fuerinl indiscretae, J presbyleratus cures officium promovere.
«t earum defectus de j'udicis Iicenlia per alios snp- Datum Romse, apud Sanctutn Petrum, XYIJKalen-
das Januarii, anno septimo.
pJealtir.] Cum autein ssepecontingalad diem quera
judex delegatus a nobis partibus assignavit, earuin CLXXI (5.7).
altera procurante ul negolium prorogeliir, judicem BEGIANGLORCMc
£1! reducat in graliam Dnblinensemarchiepiscopum,
ipsum a rege vcl archiepiscopo evocari, nos, per- el ei omnia ablala resliluat, cum comminalione
versoruin volenics malignitatibus obviare, decerni- interdicli ubicumquepermanserit.
nius, tit si dclegato constilerit boc fuisse alicujus (Apnd S. Petrura, Idibus Decemb.)
parlis malitia procuratum,j ipsam puniat animad- Non tam miserabilis quam miseranda eonquesiio
(511) Ibid, lib. ii, tii. 22,'Z)<.fide inslrumeniorum, (515) Jbid. lib. 11, til. 1 , Dejudiciis, cap. 14.
cap. 8. (516) Berlrandusl, al. Bernardus, (deChulencon,^
(512) lhid. Jih. n, tit. 25, De exceplionibus, ver. us aiiiitiiri 120"2, Odiloni (cle Msrcwur) in Ani-
caji. i. ciensi sede sticcessit. Noius est in instrumentis
(515) Decretal. et
Icgunl eam, iufra aliqua de novo iisi.!iie ad a
sibi competensexoria fueiil, pro de nov. al. f. ex. _2i5, qtio obiisse dicitur die 21
Deccmbris. Gtdl. Chrisl., tom. li, e.-ii.7<i8.
(514) Decretal., ipsas , et infra sint pro jueiinl. (517) Fragnienium hujus epi»loky exhibet Ray-
4SS - PONTIFICATUSANNO VII, CHRISTI 1204. 486
veneraljilis fratris nostri... Dnblinensis " archiepi- A morlalilatis assumpsit, ul nos suos in Patris gloria
"scopi, graviter propulsavit ssepius aures noslras, faceret cohseredes, Romanam Ecclesiam insuper,
nec adhtic propulsare desislil, clamorem suuni kcry- quam in bealo Petro, aposlolorttm principe, stabi-
mosis inculcans gemitibus el amaris, ita ut magnilu- livil, el nos etiam, quos in agendis luis, si bene
dinem ckmoris ipsius ad aures Domini Sabaolh recolas, invenisti favorabiles et benignqs, hahens
ascendisse credamus, qui utinam, si deliquiraus, debita consideratione respecium, prscfatum archi-
pareat nobis, quod lanium pepercimus homini, cjui, episcopumin graliam luam libcrali henignilate reci-
in suis ei non deferens, tandiu rninislrum ejus af- pias, el ei abkla reslitui facias universa, laliler
flixit, el adhuc afUictonon parcil! [Novil enim rcgia quod ex officiopastorali mandamus, el pleno cordis
celsitudo, el salis potest memoriler retinere, quolies affectu monemus, adiuipleturus hac vice, qtiod tua
suavibus verbis "et blandis cam pro ipso arcliiepi- super hoc, vel sera, correctioproeleiilorum offensam
scopo duxerimus commoneudani(5SS), et per alios valeat expiare. Alioquin, cum in hoc deinceps par-
fecerimus commoneri, et quot et" quantas porrexe- cere libi nolimus, qui, eo quod tanlum pepercimus,'
rimus libi preces, ut eum, quem per septem annos ineurrisse liiuemus Crealoris offensam, noveris nos
extra regnum exshlare fecisli, et, in affliclionenon venerabilibus fralribus nostris... Canluariensi arclii-
modica et officii erubescentia pastoralis, per parles ™episcopo,et...episcopo,Eliensi, districteprseeipieitdo
ignotas aliorum suffragia mendicare, in gratiam mandasse, quos eiiam propter prioris mandali no-
luam reciperes, et ei ablata restittii faceres uni- - stri neglectum graviter redarguimtis.ul, si forsitan
versa. Quid aulem super hoc noslroevaluerint nioni- eidem archiepiscopo infra dttos menses post recep-
'
tiones et preces, subsequens rerum effeclus evi- lionera praesenlium a le non ftieril congrue satis-
denier oslendil, cum exauditi non simus,] sel inde- faclum, episcopatum ad quenicunqtie luae jurisdi
center potius obatiditi, el,"quod pejus est, Crealor ciioni subj"eclumlocum deveneris, quandiu fueris ibi
offensus, qui stiam non dimittel offensam inultam, pra.sens, auctoritate noslra, snblato appelkiioifs
quin injuriam servi sui ex parle vindicet in prae- obslaciilo, denuniient inlerdicium; quod si nec sic
senti, el etiam reservet sibi vindiclam aliam in fu- ad hoc indiici potueris, totam eliam provinciam
ttiro. Sane, ne super Iillerarum inculcalione no- Dublinensem iuterdicio coneludanl: pro certo sci-
slrarum, quas libi sa^penumerosuper hoc ciiraviiuiis lurus, quotl, si raandauini liujusmodi periransieris
deslinare, plurimum immoremur, cum tibi de ipsis, aure surcla, et dtirurn te nobis ostenderi*, uhi te
ut credimus, plene constel (S49), nuper, ciim te benigiiura invenire dehcmus, causani Ecclesiae,imo
dileclus filius, N... abbas Casemarii, ex parle noslra P Dei, non dimiue.nus adeo indefensam, quin cogno-
monueril, coram mullis et maghis viris, ei etiam scere tihi demus, qnid manus vicarii Jesu Christi
corripuerit, quia mandalum noslrum non adimpie- valeat operari, Quod si vellemus utlerius qtiasi tihi
veras in hac parle, tu ei emendaturum onniia te tleferendo diffcrre, procul dubio vidercmur te non
firmiter promisisti. Sed, cum idem archiepiscopus, diligere sed odire, quia paler filiura quera diligit
de tua promissione "confidens,reverti vellet ad pro- corripit, et Deus quos amal argtiit et castigal.
pria, et tecum fecerit per aliquot dies moram, ac Datnm Romse, apud Sanclum Peirum, Idibus
tu ipsum de die in diem prolraxeris vanis verbis, Decembris, anno septimo.
nec velles ei quod promiseras adimplere, trislis, et
vacuusa spesua,coactus eslParisius remeare (520)], .CLXXH
cujus pkgae cum suavitatis oleum superponere de- DECANO ETCAPITULO N)GELLENS1B0S.
buisses, asperitalis vinura apponere curavisti, ut
calamum conquassatura omnino confringeres, et Mandat, quod Renelmo et Roberlo canonicis vrw-
bendas omniuoinlegrare non differant,
senectutem ipsius cogeres deficere "pauperlaie. A
procuratoribus enim ej'us cenlum libras steiiin- (Apud S. Petrum, Kal. Decembris.)
gorum, quas; ad solutionem debitorum ejns ciim ]D
labore multo coilegeranl, sicul dicitur, extorsisii, Accedens ad prs-sentiam noslram dileclus filiusi
et mandasti eliam archiepiscopo Cassellen. ut a<l- Renelmus, canonicus Ecclesise vesirse, sua nohi1.
ministralionem susciperet diceceseos Dublinensis. insinualione monstravit, quod, cuin ipse et Robertus
Ul igilur regia celsitudo, qtioefuit in nostrarum pre- auctorilale apostolica in eatlein Ecclesia canonici
cum exauditione lam dura, palernas super hoc fuerint insiituli, ulrique diinidiaepraebendaebenelicio
monitiones recipiaf, lieet tarde, serenilatem tuam assignalo, tam auctorilale litterariim nostraruih,
rogaraus, monemus et bortamur in Domino, in re- qtiam concilii Turonensis, qtiod beneficiorum inhi-
missioiiem libi peccaminuni injungcntes, quaienus bel seciionem, utvos suas eis integrarelis prsc-
ad Domimim Jesum Cbrisium, qui carnem nostroe bendas,' cum instantia poslukrunt; quibus vos

liatdtis, ad annum 1204, § 69. Quse apud ipsuni (518) Yid. episl. libri quinti 160* el libri sexii
ieguitiiir, hic micis inclusa sunt. 65, 64.
Alieruiii ejtisdem fragmenlum legere est apud (519) Ilsec apud Maii.iq<ie.
Angel.Manrique, Annal. Cisterc, lom. III, pag. 448, (520) Ilactenus Manrique.
col. 2, ad ainuira 1205, cap. IV, § 4.
437 INNOCENTIIVII PP. REGESTORUMLIB. VII. i ,^-
benignum praebenles assensum, sicut eliam veslrse A corruat sub procelk, quia forsilan evaporare de-
litteraeconliuebanl, promisislis eisdetn, quod, qitam sisiet, tibi non iiivenerit quo respirel. Satis siqui-
cito se facullasofferret, eorum prsebendas curarelis dem audivistis, ad quanlam miseriam ejiisco-
sine inierpositione alteritts integrare. Yerttra, ma- puin (525), clerura et Ecclesiam Pkcentinos, ad-
gister W. de litteris nosiris, quas idcm Reiielnitis duxerinl. el sub quanlis ahTictionibuset xrunuiis
super conferenda sibi prsebenda inlegra, ct Rober- eos vivere poiius quam deficere, quod sine cordis
uis super inlegralioiie prsebendaesuseoblinueranl a amaritudine non possuniusproferre, compclknl. Ne
nobis, non hahita mentione, ad vos nosiras liiteras igitur vapor iniquitalis eorum se ad parietes vicinos
reportavit, ul eidem in aliqua praebendarumEcclesia; exlcndai, fralernilali veslrse per aposloiica scripla
vestrae sluderetis Jiberaliler providere. Cxterum, mandamus, et in viriute obedientisedislricte prae-
cum dictus Renelmus ad nostram prseseiiliam ac- cipimus, qualenus cives jain dictos, ad queincunque
cessisset, et pro se el praefalo Roberto nobis btimi- locura provinciae Mediolanensis devenerint, in col-
Jiter supplicasset, ut per litleras illas inlegraiiones loquiis. hospitiis atque conlraclihus, tanquam
pr_ebendarum stiartini non sineremus aliquaienus excoiiimunicatos faciatis arctius evitari, el leneri
impediri, diclus magisier eidem se super lioc oppo- etiacn bona illorum, ubicunque illa conligerit inve-
nere procuravit. Nos igilur eis dileclum filium no- B niri, donec per satisfactionem condignara reoon-
slriim,ll.(52J)SanctiEusiacliiidiaconuii)cardinaIem, ciliari Ecclesioemereantur: sic niandaltim aposloli-
conccssimus auditorem, qtii, audilis liinc inde pro- cum impleturi, ne illius videamini conleinplores.
posiiis , clhabilo prudeiituiu virorum cnusilio, super Dalum Romae, apud Sanclum Pelrum, xvu Ka-
eenlradictione integrationis proebeiidariim illarum, lendas Januarii.
de mantlalo noslro, eidem magistro duxit silentium CLXXIY (526).
iinpoiiendum, cum raagis csset consentancuni ra- AltBATIBUS, PR10R1BUS ETALIIS ECCLESIARUM PR-ELATIS,
lioiii eorum inlegrari pricbendas, qui jamdudum PERLOMBARDIAM COXSTITUTIS.
canonici rueraiu instiluii, quara ci conferri, qui Vl episcopoPlacenlino exsulanti de censu apostolic/e
cam ex rigore jttris petere non valebal. Quocirca, sedi debito subvenianl.
universitati vestraepcr aposlolica scripta mandainus (Apud S. Petrum, xvKal. Januarii.)
alque proecipimus,quateiuts proebendaseorum diver- Conipalienles kboribus el pressuris, quas vene-
sas conira slalula concilii Turoneusis, contradi- rabilis fraler noster ... episcopus Placenlinus, ad
ciione et appcllatione cessantibus, iniegrare, cum praesens exlra ecclesiam Pkcentinam a suis civibtts
se facultas obtulerit, juxla proraissionem veslram, cogilur suslinere, ipsi, cum de suo suslenlari non
mininie differaiis; cautius provisuri, til propter possit, volumus providere de Jnostro. Ideoqueper
integraiioiiem eorum pra.bendas alias dividere non aposiolica vohis scripta mandamus alque proecipi-
teinptetis, ne sic, seniper aliqua praebeiida ibidein miis, quatenus censum apostolicsesedis, quem de
existente divisa, maiidaiiim possit aposlolicura im- veslris debetis Ecclcsiis, cum ab ipso fueritis requi-
pediri. Alioquin, dileciis filiis ahbali Sancti siti, et assignare curetis, quandiu extra ecclesiam
Aubcrti (522), cl magistris P. de Sanclo Sympbo- suam coaclus fueiit exsukre; nuntiis ejtts, quos
riano, et R. de Bekercl, canonicis Canieracensibus, propler hoc deslinaverit, tam in necessariis quam
praecipiendo mandavimus, ut, vohis in cxsecutione securo conduetu , liberaliter providenles,
mandali noslri ccssantibus, illud, suhklo appella- Datura Romse, apud Sanclum Petrum, xv Ka-
lionis obstaculo, sludeanl effeclui mancipare; con- lendas Januarii.
tradictores ... nullis Iitteris veritati, etc In eumdemmodum, ahbatihtis, etc per Ravenna-
Datura Romae,apud Sanclum Petrtim, Kalendis lensem provir.ciam constitulis.
Decembris, anno sepiimo. CLXXV (527)
CLXXIII(525). EPISC.OPO PLACENTINO (528).
..... MEDIOLANENSI ARCHIEIMSCOPO (524), ET SUFFIIA- D Indulget, ut dum ab ecclesia sua exsulal, tam va-
UANEIS EJUS. canles quum vacaturas prmbendasrelinere possit.
tlt Placeniinos tanquam excommunicalos faciant (Apud S. Pelrum, xv Kal. Januarii.)
eviiari. Corapalienles luis affiiclionihuset pressuris, quas
(Apiid S. Pelrum, xvn Kal. Januarii.) ad prsesens extra ecclesiam Pkceniinam a civibus
Curaolira fumus iniqiiilalisPkceiiliiiorum civium luis cogcris sustinere, atictoritale libi praesentiuni
oculos apostolicae speculalionis offenderit, nee po- indulgeinus, ut lam vacantes in luo episcopalu prai-
Uierimus illum in pluvia paternoe monitionis sup- bendas, qnam eliam vacaluras, dura fueris in exsilio,
piimere, quin fortius elevaretur in altum, ita qtiod ad suslcntaiionem tuam el clericorum Ecclesiaruif
parles infieeret vicinas pariter ct rcmotas, niodttm ilkrum, tibi Jiceat relinere; ita tamen, ut postino-
alium cogimur invenire, utqui pluviam non admillit, dnm illae, quaead donationem luam perlinent, per
"(521)Vide episiolam libri qtiinti 29, not. (525) Lib. v, episl. 75, not.
(522) Eral is, nomiiie, Uugo. Vid. Gcttl.Christ. (520) Yide Raynaldum ad annuin 4204, S 77.
tom. III, col. 155. (527) Vide llaynaldum, ad anuura 1204, §.77.
(525) Vide Rayiialdum, ad anr.um 1204, § 77. (528) Vide nolas ad epistoks superiorcs.
(524) Lih. ui, episl. 6, uot.
489 PONTIFICATUSANNO VII, CHRISTI 1204. 490
te, aliasque,pef itlos qui eas conferre tenenlur, per- A ab episcoporura suorum ' " poleslats minime «blra-
lonis idoneis cdnferanlur. Nulliergo ... nostraecon- liuntur.] _
cessionis, ele."Si quis, etc. . Datum Romse, apud Sanclum Pelrum, Idjbus De-
eembris. - ; -
Dalnm, ul supra. .
;
CLlfXYI. ' _.. CLXXVIII.
-iOBILIYIROGUIDONI COMITI. ....'. PADCANO EPISCOPO (552). •. ,
Seiilenliam-in causa, qum inler ipsum et eleclamac -Ut tnonachos e claustro egrdssos ad claustra redire
sorores monasterii de-Rosan. vertebalur, lalam, cotvpellal.
aucloritale apostolica confirmat,- _- - . (Apud.S.-Pclrum, x Kr.I.Jannarii.)
(Apud S. Pelnim, XIII Kal. Jaimarii.) Atl audienuam noslram,. dileclo. (ilio noslro....
Ex parte lua, et... eleclse, el soronun monaslerii abbate de Columba Cisterciensis ordinis signiflcanie,
de Rosan. -ntiniii ad nostram praesentiam destinati pervenit, quod quidam monachi ejusdera. ordinis
liumililer -posiiilarunt,ul eis audienlkm.concedcre elausirnm non, ex peiita suoriim abbatum licentia
dignareraur, quihtis dileelura filitim, Hti. Sancti exeunles, in provincia -Ycnetortim sibi reclusoria
Enslachii diacoiiumcardinalem, dedimusaudilorem. proepararunt, non. arctioris religionis obte.ntu, sed
In cujus praesentia cura aliqjiandiu fuerii Jitigatuni B til vitam transigantlaxiorem. Unde, nos venerabili
Jiincinde, tamper inslrumenla quain -per Iitleras fratri noslro...-..Caslelkno episcop.o(535), dedinuis
conslilit evldenter, qnod super causa, quae inler le in mantktis, ut eos compelleret ad ckuslra relicia
el electam pra.diclam adinvicem yerlebauir, per per ceusuram.ecclesiaslicani remeare, sed ipse quod
fiileclos filios, J. priorem Sancti Fridiani.et mandavimus exsequi praetermisit. Quocirca, fr,aterr
arcbipresJiyierum Florenl. el J... Pisan. cauonicuni, nitali luae per aposlolica scripta matidamus, qiiale-
qiiibus fueratdeutriusque parlis assensu comtnissa, nus, si r.es. ita se lkheli-pnedicios.reclusos, ut-ad
diffiniliva fueral_sententia proinulgata. Nos autera, cktistra redeant derelicta, nipnitione praemissa, per
per asserlionem cardiualis ipsius super promulga- censuram ecclesiasticam, -.pjiellulionereniota, com-
tione ipsius seiitentiae cerliores effeeti, eam,- sicut pellere non onvittas. ..."
'"'
jusla esl, auctoritate aposlolica confirmamus, etc. Datum Roiiise,apud Sanctum Pelrum, x Kalendas
ttsque comnuinimus; salva qiiseslione proprietatis -Januarii.
alteri parli, si (amen super possessionem tanliim CLXXIX.
senientiam ipsaiii consliterit promulgatam. Nulli PARISIEXSI -
" ODOKI,-EPISCOPO (554).,
ergo, etc De undecim prxxbendisecclesimde Campellis viginti
- Datuni Rom__,npud Sanctum Pelrtun, xiu Kalen- G - duas creandi pdleslalemipsi facit (555),
das .Januarii. S. -Petrum, 111Kal. Jariuarii.)
(Apud
CLXXVII(529)."
• EPISCOPO AUSONENSI. Cura suscepti regiminis nos horialur, ut ecclesia-
rum ulilitaiibus intendentes, paterna curemus solli-
Qiiodctericivel laici, pe'r liileras proleclionisajttris-
diclione episcopinon subtrahuniur. citudine providere, ne ipsaedebito ministroruni culiu.
(Apud S. Pelrum, Idih. Decerab.) fraudenttir. Cum igitur in ecclesia de Campell. duo-
[Ex jiarte luafuit qiisesiluma nobis (550), utrtim denus lanluminodo sit numerus pr_ebendariim,qua-
clerici, vel laici, qui lilteras proleclionis ostenilunt, rum quaelibelvalenliam fefe quinquaginta librarum
in quibuspersonas suas cx nomine cum omnibus re- excedil, etipsius canonici.eo quod sit vilk campe-
i.us suis suh apostolica proteclione consisicre de- slris, vix unquarn facianl residentiam in eadera, ne
zlaratur, a jurisdiciione dicecesani episcopi sint ipsa diutius divinis obsequiis defraudotutyfraterni-
exempli ? Nps aniem,inquisitionilutesuper hoctaliter tati tiiae"auctorilate prseseutium indulgemus,jguate-
respondemits (551),- quod pcr Jitieras hujusmodi, nus cum consilio capituli tui, si res ila se habet, ex
quas quandoque aliqitibus pcrsonaliter indulgemus, illarum undecim viginli duas proebendas(556), ap-

(529) Exstat inter Decreiales, lib. v,- lil. 55, De " drtim PP. 111,Fridericiimque iinperalorem I, pacis
privilegiisel excessibusprivilegiaiorum, cap. 18. fcedtispercuiereiur, el Laleraneiisi-concilio inierfttit
(550) Hsecin Decrel. destint; moxe/ legunt pro anno 1.179. Paiayinoa Ecclesiaeegregie proaTtiitGe-
t'_/;infra, personm suw.expresso pro personas suas j'ardus ann.l_LV, et,seniogravis, ejiiscopauiseabdi-
ex,ci declaraiilur pro declaralur. cavil anno 1214;pauloquepost morlem obiif: quejn-
{551)t)ecreial. respondemus^libi, pro-t. t.s.-h.-t. virum inopere et serraoiie potenlera,' prudeutem
r.; el mox om. quas indtttgem. quoque, et sanctos meraorioeappellat Rokndimisr,
(552) GerardusPomedella, nobilis Patavinus.-ad in Chronico lib. i. CGBELL. iial. sacr. tom. V,
Patavinam,'seu Padtianam episcopalcin sedem jiro- col. 419. . ,
vectus est, anno 1169, la-laniib*uscivibus Paiaviiiis, (555) De/Caslelkn"oepiscopojam egimus oli&s.
qui de Gerardo, tamelsi adhue jtivene, -magnam (554) De Odone, episcopo Parisiensi, jam'• egiraus
•egregiamquespem conceperant, qiiara vicissim nec soepius. ., . .
ipscrfefellit,-Pltiribtis enim salutaribtis scriptis lcgi- (555) Lilterse ipsius Odonis de hac reformalione,
btts, et clerura simni oplirae insiiluit, inque-discor- habentiir inHistoria Ecclesise Parisiensis, lom. ii,
daiucs cives, paee faeta , diu mansuriira fce.litsper- pag. 228. "
cussit. Venetiis fuil aiiiio 1177. cum" inler Alex_.n- (556) Deest aliuuid.
PATROI.. CCXV. 16" -
491 . INNOCENTIIIII PP. RKGESTORUMLIB. VII. 493
pelktione remota, canonieis totidem perpetuis lem-- A pietatis concessos;.decimas in Blidesv/ord.in Neu-
porihus assignandas, duodecimaecclesioe Beati Vi- bolhle, in Dustoii, i:i Erneshi, inBareswrd. in Co-
ctoris, sicut eam nunc canonice possidet, in inte- this, in Hociun.el in Piria decimammolendini, quod
gnim reservaia, salvisque fructibus prsabendarum ) vocatur Tuigrisl. decimas in Molentun,in Desburch.
iiitegraliler bis, qui nunc eas possidere nosciinlur,, in Blaculuesle,in Aversham, et in territorio dc Em-
nisi forte ipsi cansentire voluerhit, ut, cis viventi-- pingeham, a bonic memoriaeRoberto (559), Lincol-
btis, medielas frucluum aliis conferatur. Praeierea, niensi episcopo, monasterio veslro pia liberalitate
ne propter canoniconimabsentiam prsedictaecclesia concessas, sicul in ejusdem autlieiiiicoplcnius coi<-
de Campetl.et Saucti Marcelli, Saneti Germani Al- lincuir, el vos ea omnia juste ac pacifice possideiis,
tissiodorensis, et Sancti Clodoaldiecclesise,"in qui- vobis, el per vos eidem monasterio auctorilate apo-
hus colklio prscbendarum ad te dignoscilur perii- slolica confirmamus, el proesentisscripti palrociuio
nere, debila divinorum celebratione priventur, de- coramunimus.Nulii ergo, eic Si quis, etc
volioni tuae duximus indulgendum, qualenus in Datum Romaj, apud Sanclura Petrum,vii IdusJa-
memoratis ecclesiis, de consilioet consensn capilali nuarii.
Parisiensis ecclesiae, nec non capitulorum ecclcsia- £LXXXL
ruin dielamm, appelktione cessante, conslituas, tit EISDEM.
canonici debitam faciant residentiam in eisdera , De eodem hrgumenloac in epislola superiori.
,sicutcum ipsis capitulis, vel maj"orietsaniori parte (Aputl S. Pelrum, vu Id. Januarii.)
ipsorura, dcliberatioue provida duxeris ordinanduin, Solet annuere, etc, usque assensu. Ecclesiam
fcalvosemper in omnibus aposlolicaesedis maudato. SanciaeMarise de Noliugha. Sancti Petri, et Sanctt
Niitliergo...bancpagitiam...nosiroeconcessionis,eic Nicoki ejusdem villae, cum omnibus pertinentiis
DattimIlomoe,apud SanciumPetrum, in lialendas suis; eeclesias de Radeford, de Langare, de Tor-
Jariuarii, aiuio septimo. luavesian. de Lindebi et de Barton. et de Oscington.
CLXXX. cum omnihus earam peninentiis; qtiidqtiid jurjs
PMO-tl(557) ET MONACHIS DELENTON. [o/. LASTUO.N.]habetis in ecclesiis de Acdingburc et de Cotgrave;
Recipit eos sub prolectione,et enumerantur vona ad decimas quas habetis in Chillewell.in Walinho, in
ipsos specluntia(558). Aspele, in Sulhon. in Baseford,in Jorph, in Gunol-
(Apud S. Petrum, vnld. Januarii.) veslon. in Slapelforl, in Langelaia, in Rudiiiglon.
Jtislis petenlium desideriis, etc, usque assensu. et in Boneia, sicut ea omnia ex concessione bona;
Ikclesiam de Falmarchsam, cum capellis de Pa- £ memori-3W. Ehoracensis archiepiscopi (540),j'us!e
j-.eha, et de Radewell. el omnibuseorum perlinen- ac pacificejiossidetis, el in ejus litteris plenius con-
tiis; ecclcsias de Maperlhesal.de Hecha, de Rassen- linelur, vobis el per vos monasteriovestro auctori-
tlen. de Hirencestr. de Curtenhal. de Herleston. de tate aposlolica confirmamus,elc Nultiergo, etc Si
Wichingeslun. de Fostun el de Bruchton. ctim om- qttis, etc
nibtis earuui pertinentiis; cajjellam Sancti Edraundi Datutn Romse,apud Sanctiim Petrum, vif Id. Ja-
de Bruchlon. Ex dono Ricc de Daivill. duas carru- nuarii. "
in
eatas lerrse Abebi; ex douo Ricc Buissel duode- CLXXXII (541).
cim buovalas lerraein Brucbton.et quamdainpartem LONDO-ilENSIEPISCOPO (842).
Gardini sui, et qnituiecim acras lerr_e,'ei unam DignilaiemecclesiwLondoniensisconfirmat.
acramprali.et dimidiaur; inlra Lel.uud,tresvirgalas (Apud S. Pelrum, ldib. Decemb.)
terroe el tres homines vobis a W. Poverell. intuilu Cura longa consuetudine lemporis ecclesia Lon-
(557) Exstat apud .Warlhon, Angl. sac.al.parl. n, verel. monachisde Lenton. bona largienti, in charta
pag. 521, successio priorum Lanlhoniae, Lento- fundalionis; Monastic. Anglic. loc. cit. Giraldum
nioe,quae ex Hisioria- prioralus Lanihonim ms. in aulera, archiepiscopales Eboraci infulas gessisse,
BiblioihecaColtonittnadeprompladicitur. Imperfecla eodem lempore quo Boberms, dicius Bloeih, Lin-
nimium ilkchronologica series, post Galfridtimde D 1 colniensi proeerat ecclesise, comperium esl. Yide
Hcnclawc (qui ipse, posl Rogeri obitum, prioraltim GiraldumCamhrensem, Deviiis ephcoporumLincol-
Laiithonise,prior septimus, sortitus, dein episcopus niensium, cap. 21. Vide eiiam varia monuraenta
Mcnevensis1'aclusest anno 1205), Martinum, prio- ajjtid Wharion, Angl. sacr. toni. I.
rem octavum memorat; sed isti successioni Jidem (540) Willelmus, cleiicus, ad archiepiscopaiuin
fere adimit et ipse Wliarlon; addit eniui, in hisloriis Eboracenseineveclus esl a rege AnglorumStephauOj
et nionumenli- occurrere nonrailk rie prioribus Lan- anno 1142,prout legitur in historia anonyini conlro-
- thoniensibus, quoecuin ea minime conciliari pos- versise inter sedes Cantuariensem el Ehoracensem
Sllllt. de primaiu, apud Waiihon, Angl. sacr. tom. 1,
(558) DiplomaEduardi regis 11,bona Lanlhoiien- pag. 71, iiou vero anno 1140, etsi. boc affirmetura
sls prioratus, in agro Nolinghamensi,confirmaniis, Rogerio de Hoveden, Annal. par. pr. pag. 485,
habelur in Monaslic.Anglic. loin. I, pag. 645. lbi, lin. 52 el seqq. Sed p.ropterillegitimam.eleclionem
loca omnia, qua. hic enumeranlur, reipsa, sed cuni dcpositus fuil antio 1147. Ad archiepiscopalem se-
aliquibus nominum discrepanLiis,quas hic r.olare - deni, eodem anno 4154, assentiente Anastasio PP.,rever-
operse prelitim non duximus, receiisentur. sus, anno in sotemnitaleJ.enlecostes, iiiter
(559) Agilur liic de Roberlo, cognomine Bloeth, missarum solemnia veneno inlerfectus esi. Vide
prout conjici potest cx Syiichronismis. Roberltts Chronic.S. Cruch Edimburgens.ad. an. iibi.
_uim, Lincolnienshephcopus,una cum Giraldo, ar- (541) Vide Raynaldum, ad atiinmi 1204, § 69.
chiepiscopoEboracensi, testis adesl Willelmo Pe- (542) Erat is nomine Willehiius de S. Maria,
ZT& P0NTIFICATU3ANNO VII, CHRISTI !204. iU
«Jonic-r.sis,sicut ttbiala nobis petitio conlinebat, ea A, Proponehant autera Claraevallensesecontra, sep_r
pra.roga.ivausasit liactenus libertatis, ul episcopu., testes idoneos posse probare, quod abbas Divioneiisia
qui pro tempore resedil ibidem, inter comprovincia- eas infra duos mcnses ex quo factoefuerant, pro«
lium episcoporumconvenlus, in sessionibus,proces- priis manibus recepissei, et prior eliam domus ip-
sionibus, responsionibus, et snscripiionibus, tan- sius. Cumque Divionenses,quoqiio modo rei verilas
quam digniiateprimusoblinere consueveril primum se haberel, sufficienlemquod slarent juri caulioncm
locum, a nobis JinmiJiler poslulasli, til dignilatem offerrent, iidem abbates, cun^ episcopus absens
Jiujusmodieidem Eeclesise diguaremiir confirmare. esset, cui erat specialiier causa commissa, u;pote
Nos autem, luis justis postulationibus aninietttes, qui cum illornm allero poteral in cansa procedere,
dignitatem ipsam, sicut eam eadem ecclesia ex an- et ipsi non poierant sine ipso, se super hoc dein-
tiqua consuetudineapprobala haclenus et obienla, ceps iiiiromiiiere noltteruni. Quocirca, discretioni
contradiciione possedit, tibi, et per te ipsi ecclesi* veslrae per apostolica scripta mandamus, qualenus
atictoriiateaposlolica coiifirmamus,elc. Decernimus praediclamscnteiitiam, sicut est jttsta, faciatis invio-
crgo, etc. labiliter observari, et, inqulsila de prscraissis clili-
DalumRomse,apud S. Petrum, Idibus Dcccmbris. genliiis vcritate, si jjroedictosDivionensesvobis con-
. CLXXXIIL slilerit adeo contumaces, ul cliara infra annitm
i.>-..AT)CHIPRESBYT£ROEDUENSI, PUI0RI SANCTI SYM- nulkm obtulerint cautionem, Clarsevallenses con>
PHOBIASI. EOUENSIS DI0ECESEOS, ET MAGISTRO R. DE stiluatis aucloritate apostolica possessores, adver-
DE.NCEVOI, CANOXICO DlVlONENSI, Ll.NGOSENSIS DIOE- sariis super jure proprietatis defensione iegitiinu
"CESEOS. reservala. Nullis lilteris veriiati, ctc. Ouod si norl
Mandateh ul sentenliamin causa, quwinter abbalem onuies, duo vestrum, etc.
ei monachosClartevailensesab una, et monachos Datuni Romoc, apud Sanctum Pcirum..... amio
Sancti -Benigni Vivioncnsisab allera parte verte- septimo.
buiur, lalam, observarifaciant. CLXXXIV(548).
S.
(Apud Pelrum.j . J-CBATIMOiVASTEItil SANCTI VINCENTII CENOMANESSlS.
Ex lilleris dilccti filii, P. (545) monaslerii Mvnasterium Sancli VincentiiCenomanensis
Cellensis, et D. (544)... Saiicti Lupi Trecensis, ab- recipit
sub prolectionebeati Pelri, et enumerantur bona
liaium accepiraus,quod, cum eis, et venerabili fra- ad idem monasleriumspectanlia.
iri noslro.... (545) Trecensi episcopo, causam quae (Apud S. Pctrum, v Id. JanuariK)
inierabbatem (546) et monacliosClarocvallensesex Religiosamvitam eligentibus apostolicum.cr-nve-
una parle, et.... (547) abbatem, et monachosSancti RJl adesse praasidium,etc, ttsqtte: mancipati estis
Benigni Divionensis,Lingonensis dioeceseos,ex al- ' ebseqtiio, ad excraplar Micis recordalionis Eugenii
lera, super domo de Moreinsvertehalur, commisi- papae, proedccessorisnostri, sub beati Petri et no-
tnus terminandam,ipsi partes debiia citalione voca- stra proteclione suscipimus, et piaesentis scripti
,'tint, et Ckr_evaIIensesmiserurit in possessionem privilegio commuiiimus; slatuenles, ut quascunque
eausa rei servandae, pro Divionensium contumacia possessiones, quaacunquebona idem inonasterium,
vel defectu. Fostmodumvero, nobilemmulierem.... etc, usque vocabulis exprimenda : ecclesiam de
rfominara Suessifont. quae ex parle Divionensium' Comiliaco; ecclesiamSancii Lenogisili, cum capella
intraveral domum ipsam, denuntiaverunt excommu- Sancli Joannis Leprosorum, et capella Sancti Mar-
uicalioni subjectam, quandiu in ea domo pr-csume- tini de Fossart; ecclesiamde Sagonia, cuin capella
rct commorarh Inlerini aulem, ipso episcopo viam Sancii Karilephi; ecclesiam de Curgaa; ecclesiam
suse peregrinalionis"aggresso, Divionenscs, biennio - de Noento; eccleskm dc Doscelk; ecclesiamSaucii
jam elapso, venerunl adipsos abbates, eisqueriino- Cornelii de Balniolo; eeclesiam Sancti Petri de
p.iam deponenies quod Ckroevallenses illos super Tufeio; capellam Sancii Hilarii prope Tufeium;
jam djcia domo prsesumerenlmoleslare, asserenles D ecclesiam Saneti Petri de Soldaio; ecclesiam de
sc probare paratos, quod-Jitleras, quas eis^de pos- Tricione; ecclesiam Sancli Vincenlii de-Labora-
sessione Clarssvallenses destinaverant, recepissent torio; ecclesiamde Sarci.nco; capelkm Sancii Ger-
lunc priaio, cum proeterito Jjiennio essent kclse. vasii de Belino; el in bis omnibus, synodalia et
prout crttitiir cx Annalibus ecclesiaeWigorniensi«, abdic.avit26 Januarii ineunte. Yide Mallh. Paris.
ad.annum 1208, apud Wharlhon, Angl.sacr. tom. I, (545) Pelrus H, monaslerii Cellensis"abbas, oc-
pag. 480. Richardo Nigello deftincto die dccima currit in inslriimeniis, ab anno 1491, usque ad an-
Septcnibris 41.98, successeral Willelmtis de S. Ma- lium 1206. Yid. Gall. Chrht. tom. XII, col. 545.
ria, gencre Norllimannus, canonicus D. Pauti, regis (544) Drogo, abbas S. Lupi, innolescil ab anno
Riehardi primi quandoque secrelaritis, qui conse- sallem 1196, usque ad annum 1206. Ibid. col. C88.
oraiiis esl 22 Junii S199.Hic unus fuil ex illis qui (545) Vide episiolam lihrr lertii 11, not.
tiiiiverstim regnuin poiitificis noraine sacris inler- (546) Episl. iibri quinti 109, nol.
(lixertmi , el excoinmtinicalura pronuntiaveruni (547) Nivardns, ex abbale ,S. Scquani, Petro tU
Joannein regem, qui, pneterea quod eam ob cati- cte Oranceio, abbali S. Benigni cedenli successor
sani quinqneiinali exsilio mulclavil eiun., arcem daius aiiuo J205, cessit ipse anho 1206, vel poiius
ejiis Slratfordensem, quain sedi Londinensi conlii- 1205. Vid.Gnf/. Chrhl. lom. IV, col. '684.
lerat Gtiillelratisprimitsvdemolivil anno 1211, et (54-8)Vide Raynaldum, ad annura 1205, § 68>
l.enitus desiruxif. Episcopalura Guillelmus sponie
495 . INNOCENTHIIIPP. REGESTORUMLIB. VII. 4S8
eirradalia; ecclesiam de Crucis Monte; ecclesiam A ecclesiam de Toreio super Bkne; ecciesiamSaneiae
de Maceriis, ecclesiam Sancti Petri deLaboratorio; Marisede Parvencheriis; capellam Sancii Georgiide
el in bis tribus, medielatem synodalium et circada- Castello; capellamde Vizaio; capelkm de Grableio,
lium (549); capelkm Sanclae Marieede Ablialia; cum decimis etomnibus pertinenliis suis ^piaeben-
capellam Sancli FJocelli; capelkm de Campaniaco; dam, quam babelis in ecclesia Sancli Juliani Ceno-
ecclesiam de Coneraio, cum duabus partibus olik- rnanensis; ecclesiam Sanctae Mariaade Berlhivini,
lionum allaris in quinque solcmnilaiibus, et duabus et ecclesiam . sniiclortim marlyrum Vincenlii et
parlibus priniilkrum lotius anni; eeclesiam de Laurentii de Lantla patrioe(550), ctinicartira perti-
Ccls; ecclesiam SanctoeMarise de Gurte domlnica; nenliis; jus quod habelis in ecclesia de Gevre; jtis
ecclesiam SanctaeMarioetleVillana, juxta Luceiura; quodliabelis in ecclesia de MonieBeionis; jus qttotl
capelkm Sancii Petri cle Valenceliis; ecclesiamde habelis in ecclesia Sattcti Rh*omeride Solinkeo, in
Toreio; eccl-siam cle Flacio, prope caslrttm Lige- ecelesia Sancti Jutiani de Tanel; sexiam partem
ris; capelkm Sancti Pelri.; ecclesiam Sancti Ger- decimse in ecclesia Sancli Martini de Soliuiaco
rnani; ecclesiam SancUe Marise de Noviomo; ec- prope Baladon; sexlam partcm obklionnm altaris
cicsiam de Colungiaco, cum duabus parlibus obla- in quatuor festivitatibus in eadem parocliia; deei-
tioiiiim altaris in quinque feslivitalibiis,- cum B mam Htig. de Curlaben. decimam Gauterii de Valle,
duahus partibus primiliarum lotius anni; ecdesiam et decimam Pagani de Soliniaco, atque decimam
.dt: Pilimilio, cum lertia parle decimaede Chenseles; Haimonis juxla moiitem Dublelli; decimam de Mu-
medieiatem decirase el primiceriarum de Malmis- saldio, in parochia Sanciae Marhe de Noyavill. de
sestere; ecclcsiam Sancti Maxirai de Mosteriolo, lerra Garini Morant duas partes decimoe,et primi-
cum ctipelk de Paleis; ecclesi.im Sancli Viciuri de Ikrum; de lerra Fulconis de Chaneveroliis, duas
Basogeriis, cura capella Sanclaj Marise; eccicsiara partes decimseac primitiarum ; de lerra Hervei de
dc Allanoisia, cum duabus parlibus obklionum Sancto Lenogisilo, duas parles decimse ac prirai-
altaris in scptem solemnilaiibus, et cum dttabus i.arum; de terra Pagani de Novavill.duas partes
parti&us primitiarum loiius anni; ecclesiara de decimse; de terra Willelmi de Tusca medieiatein
Ntiiliaco; eccleskm de Ham , cuni duabus partibus dcc5iiia3ac priinitiarum; de terra Wiltelmi Faucil-
obktionum altaris in sex solemiiiiaiibus, et cum luoi, duas partes decimae,ac primitiartim; (Je lerra
duabus parlibus decim_e et primiceriarum totlus Villanoe,duas partes decimoo,et primiliarum; de
anni: ecclesiam de Mculdin; ecclesiam Sancli Pa- terra de Allandreis, quaeest monaslerii vesiri, de-
tricii; ecclesiam Sancti Karilephi de Curia Dode; cimas omnesel primitias; ecctesiam SanctseMariae
ccclesiam Saneli Leonardi; ecclesiamSanctseMarise de Monte Dubtello, cura appendiciissuis; in eccle-
de Acc; ecclesiam de Piace; ecclesiam de Juliaco; «kSancti Sulpitii de Mosleriolo, duas paries de-
ccclesiam de Sancto Marcello; capetlam Sancti cimse; in parochia Sancti Martini de Lamanai; de
Domnoli juxla Segrejum; ecclesiam SancloeMarise terra Regiiiandi de Nuisement,dtias partes-decirase;
de Ceveneio; capelkm Sancli Audoeni de Ponte in parochia de Buisseio, sextam pariem deeimse
Baladonis, juxta pontem Baladonis; lerras, prata, ecclesiaset quamdamvineamjuxla cancellum eccle-
et aquam ad piscandum usque ad mediuni aniuis, siac; in eadem parochia de lerra de Rouchcria,
quanla est longitudo eariimdemterrarum el prato- duas parles riecin.-2, et primitiarum ; in parociiia
Titni, qu;e de jure suo dedil ecclesioevestrseOdode (leWlurcio, terliam parletn decim_3de lerra de
Aieriis , pro centum solidis Cenomanensismone.se, Piro, et decimalorera (551); in parochk de Dunel,
ct decimam parlis proedicli Odonis de lnolilura tertiam partem decimsede feudode Dunei; in eadem
molcndiiii de Cuce, el ibidem eosmeterium; eccle- parochia de terra Huberii Espechel, quae dicilur
siam Sancti Marlini de Dongolio, cum capella de Landas , duas partes decirase et priraitiaruni; in
Magneniis; ecclesiam Sancise Marise de Mairoliis; ecclesia deMadre, nonam partem deciin_e; in ec-
ecclesiam de Avenis; ecclesiam Saiicti Martini de D i elesk de Quinta lertiam partem obklionum in
HellifagLo;capellam Sanclse Trinitalis de Novera- quinque solemnilatibus, et primitiarum totius anni,
-fontibus,cum duabus partibus decimaeac priinitia- et decimse, cuni jure quod habetis in cceineterio,
rum de tej'raet aniraalibus vestris; ecclesiam de qtiamdam plateam eidem ecclesioejunclam; in ec-
Sabta; capelkm Sancli Remigii prope Tufeium, clesia deAtlanay, duas parles ohlaiiounmin tribus
cum duabus parlibus oblalionum in quinque festi- solemnitalibus, et primitkrum el ccemeterium li-
vilatibus, et primitiarum lolius anni; ecclesiam l.ere, et oscbam (552) Fredeberii; in parochia
Saii'ct-eMaria3de Morciliaco; ecclesiamde Reneio; Sitncli Aniani, duas partes decima.de terra Pagaui
(549) Vos incognila Cangio, necnon Carpenterio, scopo a clerieis venienlibus ad anntias synodosqui-
sed quae hic usurpalur pro circadarum , vel circa- bus inieresse tenebanlur pendi solebat.Jrf. tora. VI,
tarum. Circada ,'vel circaia, census qni solvehaiur col. 954 et 955.
episcopo aut archidiacono, pro visilalione; ila di- (550) Sic iu apogr.
ctus a circumeundo, quod episcopiaut arehidkconi (551) Sic in apogr.
diosceses sttas visitent circumeundo. Cang., l. II, (552) Sic diserle legilur .n apogragho. Verum, •
col. 62S. nonne lcgeiidumoscltiamlvel olchiam, vel olcham,
Synodalia, idcm: iutelligitur de censu qui epi- vel olquam, vcl olcctm; Gallice, ousche, yelor/ie;
497 PONTJFICATUSANNOVII,.CHRISTI1204. 498
de Tiron, el de una parte terrae Alhini; decimam A beali Petri juris exislit, sub ejusdem beati Pelri et
pasiuroe porcorum in foresta Pagani de monte Du- nosira protectione suscipimus, et praesentis scripti
blelli, quoedicitur Tiron. patrocinid communimus; inprimis siqnidem j5ta-\
Proelerea, necessilati veslriKin posterum provi- tuentcs ut ordo monasticus, qui secundumDeum et "
dere vdlenles, aposiolica auctoritate slatuimus ut Beali Benedicti rcgutam nc instilutionem Cltniia-
necvobis, nec successoribusvesiris a_iquandoliceal censiuin fratrum,- in, eodem' loco institulus, etc,
obedierilkufde Campaniaco, aut alias possessiones usque observetur. Prseterea, quascunque posses-
ecclesiaevestroe donare, vendere, aut quomodolibet siones, etc," usque vocabulis exprimenda: locura
alj ipsa ecclesiaalienare. Decernimus ergo ut nulli, ipsnm, in quo "prsefatumveslrum monasterium si-
- elc, t(_<7H-:profutura, salva sedis aposlolicoeau- tum est, ctim oriinibuspertinentiis suis; in Burgun-
ctoritaie, el dicecesanorum episcoporura canonica dia, Karumlocum,Marciniac Pared. Sanctura Mar-
justilia. Si qua igitur, in futurum, ecclesiaslica sa3- cellurn Cabilonensera, Virgiac. Troald. el onuies
cukrisve persona hanc nostrse constitulionis alios p.rioralus, et cellas; el jjossessiones, et jura
paginam sciens, conira eam lemere venire leniavcr quse Iiabetis in provinciaLugdunen. ultra Ararim ;
ril, secundo lcriiove eommonita, nisi reatum suum Nantuac Ginniae. monasterium de vallibus Poti-
congrua satisfaclio"necorrexeril, poteslatis honoris- niaci,'mohasteriiim de Allapelra'; Yallemctusam
que"sui careat dignitate, "rearhque"se divino j'udicio ulira vigum Roman. monasterium Paterniacum;-
existere de perpetrata iuiquiiale cognoscat, el a insulas et omnes prioralus et cellas, possessiones
sacralissiiuo corpore ac sanguineDei ac DoininiRe- etjura quoein illa parle Btirgundia?sive in Teutonia
demptoris noslri Jesii Ghiisli, alieiia fiat, atque in possidetis. in provincia Yiennen. Sanctum Victo-.
extremo examine disiricle subjaceal ultioni. Cunctis lem Gebenncn. Condamm. Biirget. D.ominam(556)
autem, eisdem locis sua j'ura servantibus sit pax Lavard. et omnia loca et j'nra qnaein ipsa Vienrien.
Domiiiinostri Jesu Christi, quatenus et iiic fruelum provinciapossidetis; in Provincia, Sanctum Satur-
bonseactionis percipianl, el apud dislrietum judicem iiinum, Tornac. Podiumde Canagobia; exlra Mon-
proemia-eiernsepacis iiivenianl. Ameu. lein-Pesukn. Cluniset. el caeiera toca vestra in
DatumRomae,apud Sanctum Petrum, per manum Provincia conslituta; in Guasconia, Karenaeum
Joannis, Sancia. Marisein Via Latadiaconi cardina- Moriac Sancium Montem,elomnia loca veslra quae
lis (555), v Idus Jauuarii, indiclione vin, Jncarna- in Guasconiapos"sideiis;prselerea, Silviniac mona-
llonis Dominicaeanno 1204, pontificalus vero do- sierium Celsimen. Sanctum Florum, Yoliam, San-
mini FnnocenliipapseHI anno seplimo. Q ctum Eutropium, Mogon.Agiam, monasteriu.m de
CLXXXV(554). Cbaritate, cum omnibus pertineniiis suis;- Sanctum
HCGONI, SAKCTI PETRICLUKUCENSIS (555). Stephanum-; Sanctum Salvalorcm Nivernen., San-
Confirmai privitegia quw enumerantur, una cum ctum Martinumde Campis; Longumponlem;Gaiam;
ejus pertinentih. Sanclam Margaritam in Campania, cum grangiis de
-
(ApudS. Pelrura, Idib.Januarii.) Macricuriael de Sancla Pclronilla, el omnibus per-
- Religionis nionaslicsemodernis temporibus speeu- linentiis suis; Crispiac. ConsiacumLcliunum, cum
Ium, et in Galliarum partibus documenlum, beali piioraiibus Sancii Laurentiiel Sancli Nicoki, qtios...
Petri Cluniacensismonaslerium, ab ipso suaefunda- prior Lehun. monaslerio suo cum eorum pertinen-
lionis exortiio, sedi apostolieaa in j"us propriura est liis noviter acquisivit; Sanclam Margaritam in Co-
obktum.Proinde, proedecessores nostri, Roinani dun. Mondiderium; Alibatisvitlara; Sancium Lu-
poulifices, Jocum ipsum singukris dilectionis ac piim; monaslerium Sanctorum CosmaeelDaraiani;
liberlalis praerogalivadonaruni, et universa ei per- Froewill. Renargias, et quidquid in Bituricen.,
tinenlia privilegiorum suorum sanciionibus munie- Burdegalen., Senonen., Remen., Treveren. et Ro-
runt. Eapropier, dilecti in Domino' filii, veslris thomagen. provinciis possidetis; monaslerium LQ-
jiislis posliilalionibus clementer annuimus, et prae- v Yven.,Leriton.,Mon[em-aciitum,Teslord., Labdecum-
falum Cluniacense monasterlumj quod specialiter bam, Apeford.et Tikesore vilks, cum omnibus ap-
quaequidem voces inlelliguntur de lerrse porlione las liuiocentius. Peracia Anglicana legalione, una
arabili, fossis vel saepibus undique clausa. Vide cum Pelro, liluli S. Mareelli prcsbytero cardinali,
Cangium, Glossar. tom. IV. col. 1558 el 1559; ubi legatione functus esl in Gallia, ad componendamac
qnidem oscham agnoscitex tabulario monasterii S. firinandampacem inler reges Francorum Philipptim-
.VincentiiCenomanensis,fol.68 verso. et Anglorum Joannem, atque ad Philippo suaden-
(555) Joannes, ex subdkcoiio, nolario et ponlifi- dum ut iiijtisle dimissam uxorem reciperet. Lucis
cii sacelli sacerdote, lituli S. MariseinViaLata dia- usurara araisit sub eodem Innocentio; Panvinius
eonns cardinalis"el procaiicelkrius, ab liinocentio enim, cum cardinales nominet qui coniitiis iiUcr.--
PP. III, in quarta creatione, hoc ipso Imiocentii fuerunl, atque Honoriuin in Roniaimm pontilicem-
ponlificalus anno sepiimo, men.e Martio, ul vull elegerunl, Joannem Jmnc pra3lermittil, neqtie uUa
Panviniiis, vel mense Decenibri, ju__ta Ciaconii post annum 1210 aniplins illius meinoria exstat.
senienliaiii,renuniiaius.esl. Hunc Joanne, rege An- OLDOIS. ad Ciucon.loin. 11,col. 24. •
gloiTim,clericos acriter persequente, ideni Inuoceii-. (554) Vide Raynaldum ad atinum 1205, § 68=. ,
lins in Angliam legavit, ad sttadendum regi ut ab (555) Vide epistolara libri sexli 174, not_
iiijuiia clerieortimcessarel. Ad etimdem cardinalcni, (556) "Sicin apogr.
quibieiinio mansit iu Aiiglia,^lures scripsit epislo-
499 LNNOCENTH III PP. REGESTORrJMLIB;, VII. S00
pendiciis earum; Sanctam Mariamde Nagera, San- A rio Cltiiiiaceiisi, coiiccdiiiius, ul in proeessionibu;
elum Zoiltimde Carrion., Yillamfrancam, Saiiciara missarumque solemniis, tam lu quara successore.-
Columbamde Burgis, Cornelian. MonasleriumPon- lui, railra, annuio, chirolhccis, sandaliis , et aliis
tiden. Monaslcriiim Sancli Maiolis Papien., Sancti poiilificalibusiusigniis uti possitis , benediciionem-
Gabrielis Crenionen. et monaslerium Saneii Pauli que solemnem super populum facere ad divini no-
de Argon. Cellam de Berlreis, et cellam<leNamar- minis gloriam et monaslerii Cluniacensishonorem.
itiia, et quidquid in Anglia, Hispania, Lombardia, Illud autem dislriclius inhibeinus, ne quis posses^
cl in Leodien. dicecesi possidelis.; in Tuscia, jitxla siones,juia, vel bona monasterii veslri, proelersedis
cryptas, Sanctam Mariam de Aquaviva; in civitaic ajjostolicoecojiscientiam, cui speciatiter cst subje-
Ttiscanen. Sancium Joannem de Podio, Sancium clum, quolibet modo alienare, vel antiquas et ratio-
Pclrum de Alian. in episeopatu Tusculaiien., Sau- nabiies ipsius monaslcrii consueludines,ct haclenus
ciai.i Mariamde Peselo ; et in Sicilia, prioratum de observalas, viokre prsesuraal. Si qusevero donatio-
Sacco, cum omnibus pertinenliis suis. Sane, k!:o- nes, etc usque: censenuis. Deeiraas procterea, et
rum veslrorum.decimas, pro quibus tam vos quam possessiones, ad jus ecclesiaruin vestrarum spec-
alios monasticaareligionis viros ioquietare episcopi tanies, qusea kicis delinentur, redimendi, ellegi-
consueverunt, itlorum videlicet quos dominicaturas "' lime liberandi de manibus eorttm , et ad ecclesias
appelknt, et vcstro suraptua monaslerii el celkrum ad quas pertinenl revocandi, libera sit vohis de
vesirarum clieniibus excoluntur, sine omni episco- noslra aucloritate facultas. Percussuram quoquc
ponun et episcopaliuraminislrorum contradiclione, proprii numisma.is, yel monetse,sicul hacienus est
deinceps habeatis qtiietius, qni vestra peregrinis obteiitura , vobis auctoritate apostolica confirma-
fratribus et pauperibus erogatis, Liceal quoque mus. Ad hscc,adjicimus, ut in omnibus prioratibtis,
vobis clericos ei 'laicos, liberos, etc Prohibemus ct ccllis quosnunc sine proprio a,bba<evestro regi-
jnsuper, elc Discedeniem vero, absquc commiini mini sunt subjecUe,nullus unqtiam futuris lempori-
lilicrarnm vesirarum caulione, nullus audeat reli- btts abbatera ordinaj-eproesumat,sed lara p.rioraltis
.;ere_ Quodsi qtiis forle,etc, usque: promuigare. Atl ipsi et cellje, quam el caetera in quibusljbef, iocis
bocc cliani, proliibemtis ne aliquis nionaclius, ctc, omuia, qttibus Cluniacensis ecclesia , lerapore Ar-
asque domus vestraetiiiiilateni. Quod si facere prse- vernensis concilii,quod per felicis memoris Urha-
sumpseri.l, elc,HS<?H_:red<ierc Licilum proetoreasit num papani, praedecessoreranostrum , celebralum
vobis in causis propriis, etc, usque: dcperire. Insti- est, investita eral, de quibus tune nulla quoestio
per, auctoritate apostolica inliibcmusne ullus epi- ,- mota est, tara tibi, fili abbas, quam successoribtis
scopus vel alia quacctinquepcrsona ad "synodosvel tuis, in pace semper, et quiete serventur, illis dun-
coiivenius vos ire eompelkl, nec ad domos vestras, taxat exceplis, quoe per auctoritatem sedis aposto-
elc/nsr/H- :.couvocandi,velmjssas eiiam cclebrandi, licos sunt ab illo statu mulata. Pro allaribus ct
nisi ab abhalc fueril invilatus, accedat. Slatui- ecclesiis, sive decimis veslris, nulli episcoportnr.
BUI5eiiam ut eccleske onuies, ccemelerk, mona- facultas sit gravameii vobis indebitum irrogare.
ch.i, cl.erici et laioi universi, intra lerminos hahi- Sed, sicul eorum permissione qu-odamex parle,
i.anles,qui sunt a rivo de Sal.uai, el ab ecclesi.a quaedantex inlegro hahuistis, ita futuris lempori-
Rtifiaci, et cruce de Lornant, a termiijo quoque b.ushabealis. Cieterum, omnes ecclesiae,quoe ubili-
molendini de Tornasacji, p.er villam quse dici- bet positaesunt, seu eapellaevestrae, et ccemeteria
tur Varenna, cam ncmore Burserio; a. terniino libcra sint, et oranis exactionis immunia , proeter
eliam qui (Jicitur Perois, usque ad rivuin de Sal- consuetamepiseopiparatam, et justitiam canonicam
iiai, sub apostolicoa tanlttm sedis jure ac luiiione in presbyteros, qui adversus ordinis sui offenderint
per.maneanl, Nequeipsius Cl.iiniaccnsisloci presby- dignitatem. In parocliialibus yero ecclesiis quas
leri, aut etiam paroehiani, ad cujuslibet, nisi Uo- haheiis, liceat vobis, seu fratribus vestris, sacerdo-
n. ani ponlificis, vel ejus Jegati, et Chmkcensis t0 tes eligere, el dioecesanoepiscopoprossenlare, qui-
a,hbaiis,cogantur iresynodum vel conventum. Sane, bns, si idonei fuerint, episcopus curara aniraarum
pro abbatis, monachorum seu clericorum , infra comniiltai, ut ei de spiritiialibus, vobisvero de
prsediclos terminos liabilanlium , ordinalione, pro temporalibus, debeanl respotidere. Qtiam si com-
chrisrnalisconfectione, pro sacri olei, ecclesiarum mittere illis, quodahsil! ex prayilate nolucrini, liinc
el aliarium consecratione, et ccemeteriorum bene- presbyteri ex apostolicoasedis henignitale officiacc-
dictione, Cluniacense monaslerium, quem maluerit Jebrandijdummodosintidonei, liceriliamconscquan-
anlistitem convocet, gratiam el communionemapo,- tur. Ecclesiarum vero, seu altarium consecrationes,
stolica. sedis hab.enteni;"Cluniacensesvcro mona- §i dicecesaniepiscopi gratis noluerint .exlii.bere, a
chos, ubilibet habitantes , lutlla omnino pcrsona, quolibelcatholico suscipiatis episcopo, gratiam et
praeterRomanum pontificem,et legatumqui ad hoc communionemaposlolicsasedis habenle. Nec celk?
niissus fueril, excommunicetaut etiam interdicat, rum yeslrarum ubilihel posttarumfratres, pro qua-
ila tamen , ut circa Iegalos aposlolicaesedis obe- Jibet interdiclione, vel excommunicatione,diviuo-
dienlia vel reverentia dehita, per hoc luilktcmis rum officiorum suspeysiqnem aliqualenus patian-
^-,ipiiaiur.Tibi eliam, fili abbas,'eiper te nioiiasle- tur; scd, tam monachiipsi quam et famuli eoru.m,
501 PONTIFICATUSAMO VII, CHRISTI 1204. £02
el qui se professionLroonasiicaedevoverunt, clausis A pravitatis, per quam non solum usuras ,'sed usuras
ecclesiaruni januis, exclucis excommunicaliset in- usurarum extorquent, ccclesiarum bona-et posses-
lerdiclis, non pulsatis campanis, suppressa voee , siones Christianorumusurpent, sicque illud -imple-
tiivina ofikia celebrent, el peraganl debila sepultn- (um in Chrisiianorum populo videatur, quod hi
rie. Cselerum,abbalias, quas praedecessoresnostri, Judaeonimpersona prophela deploral: Hcereditas,
Romani pontifices, vestris praedccessoribuscouces- iuquiens, nostra versaest ad alienos, domus noslrm
scrunt, nos quoque vobis et snceessoribus vestris "ad exlraneos (Thren. v). Praeterea, cum in Lalera-
duxiinus coneedendas, ut per indusiriam vesirum nensi concilio sit slaluliim, ul Judaei, necsub aien-
reiigionis stalus in eisr3ticlore Domino, conserve- doruni puerorum obtentu, nec pro serviiio, nec ali.a
lur; videlicet, abbalias Sancli Marlialis Lemovi- (jnalibel causa, in domibus suis habere permittan-
eensis, Monasteriinovi Pietavensis, Sancti Joannis tur mancipia cbristiana , sed excomnmnicenlur qui
Angliacensis, moiiasterii Lesacensis, Moisiacensis, cum eis prsesumpserinthabitare, ipsi etservos Cliri-
Figiaccnsis , Mauziaeensisj Tiernensis , el Sancli stianos habere non dubitant, «t nulrices, cum qui-
{Jermanr Antissiodorensis; iilud niliilominus sla- bus eas interdum abominationes exereent, quas le
luentes, ut in eis sine abbatis Cluniacensis consilio polius punire convenit quam nos deceal explicare.
abbas nullatenus eligaiur. Paci quoque, el tranqiiil- " Insuper, cum idem concilium testimonium Chris-
lilaii veslrae palerna jnposterum solliciludine pro- lianorum adversus Judacos in communibus causis,
videre volenies, auctoritate aposlolica prohibcmus, cum el illi adversus Chrislianos leslibus Judaeis
iil infra lerminos saeri banni, quos supradictus Ur- utaniur, censuerit admiuendum , et aualbeinaie
banns papa dislinx.il, seii inTra clausuras locorum, feriri decieverit quicunque Judeeos Chrislianis in
vel grangiarum veslrarum, nullus bomo , cujuscun- liac parte prajferret, usque adeo eis deferiur in
que condilionisaut poieslalis exislat, invasionem, regno Francorum, ul non credatur Chrislianis lesli-
praedam,aul rapinam, vel furtum facere , iguem bus contra ipsos, sed ipsi contra Christianos adtes-
apponere, sanguinem fundere-, lipminem leraere limonium admittantur.
capere, seu homicjdiumperpeirare^praesumal.Pra> Quodsi aliquando hi, quibiis suam credunt pecu-
lerea, omnes lihertales, et immunitates, elc, usque niam.sub usuris, Chrisiianos tesles super faeta so-
communiinus,Decernimusergo, etc, usque profu- lulione producant, plus credilur inslrumenlo, quod
lura, salva sedis apostolicae auctoritatc , et dioeee- apud eos per negligenliam, aut incuriam debitor
sanoruin episcoporum canonica justitia :n ecelesiis reliquerat "indiscretus, quam lestibus iiilrodiictis;
non exemplis, Si qua igilurin fulurtim, etc. Cunclis f,
( imo,Tion recipiuntur eiiani lesles in hoc arlictilo
auiem, etc. contra eos, usque adeo eliam, quod cum rubore
Datuin Roma3,apud Sanetum Pelrum, per manum referimus, insolescunt,ut Scnon. juxla quamdam
Joannis (5S7), SanctaeMarise in "ViaLala diaconi ecclesiam veierem novam-construxerint Synago-
cardinalis, Idibus Januarii, indiclione VIH, incar- gam, eeclesia non modicum altiorem, in qua, non,
nationis Dominieae anno 1204, pomificalus vero sicut olim priusquam fuisseni ejecti de regno; de-
dominiInnocenlii papaeIII anno seplimo. niissa voce, sed cum magno clamore secundumri-
CLXXXVI(SS8). lum Judaicum sua offlcia celebrantes, divinorum
EEGlFRA.KCOHUM. celebrationem in eadem ecclesia non dubilant im-
Ul compcscalinsolenliamJudaiorum jii regno com- pedire(SS9 *).] Quinimo, nomen Domini-blasphe»
moranlium, et,contra hairelicos inswgul. mantes, publice Christianis insultant, quod crc-
(Apud S. Petrum, xvn Kal. Febr.) danl in rusticum qucmdam suspensum a populo Ju-
(5S9) [Elsi non displiceal Domino, sed ei poiius doeorum,quemquidem neenos pro nobis suspensum
sit acceptum ul sub catbolicis regibns et principi- ambigimus, cum peccata noslra ipse lulerit in suo
bus cbristianis vivat, etservialdispersio Jndaeoruni, corpore super lignum, sed rusticum moribus'aut
cujus lunc tandem reliqiiisesalvse fient cum in die- D genere non falemur, imo nee ipsi diffiteri valerent
bus illissalvabilur Jnda, ei Israel habitaverit confi- qnin ipse secundum carnem de sacefdoia.li slirpe
denler, vehcmenter lamen oculosdivinse majeslaiis descenderit ac regali, el mores ejus prseclari fue-
oflendunl, q;ii crucifigenlium filios , contra quos runt, et honesli. In die quoque parasceves, Judavi
adhuc sanguis clamal in Palris auribus , cruciiixi conlra velerem consuetudinemper vicos, el piateas
Chrisii cohnaredibusprasferunl, et lanquam aircillse publice discurrenteSj concurrentes, juxta niorem,
£lius cum filioliberaepossit, et, debeal haeresesse, undiuueChrislianos ut adorentcrucifixum in cruce,
Judaicam servilulem iilorum libertali praeponunt,• derident, el eos per improperia sua sludent ab ado-
quos Filius iiberavil. Sane, ad noslram noveris au« ralionis ofilcio revocare. Patent quqque lalronibus
dienliam pervenisse, quod in regno Francornm usque ad noclem dimidiam ostia Judseorum,nec,
Judasi adeo insolescunt, ut, sub speeie usurarise si quid furto sublalum invenlum fuerit apad eoa,
(557) Vide epistolam superiorem 184, nol. leguntur, hic uneis inclusa sunt,
(558) Epistolam iiane laudat Bzovius, Annal. t. (559) Haecapud Raynalduni, loc. cii,
Xlli, pag. 151, § x. Eamdem, sed inuiilam , edidit (559*) IfactonuBRaynaldus,
Raycaldus, ad aiinum 1205, §. 57. Quaaapud ipsum
S03 . 1NN0CENTII111PP. REGESTORUMLIB. VII. 534
quisquam de i'l!is,potestjustiliam obtinere. Abulun- A CLXXXVIII.
tur ergo. Judacipalicniia regia, el, cum inlcr Chri- EISDEM.
slianos posili remaneant, hpspH.es sups male cum Privilegiuconfirmal.
opportunitate caplalaChrislianos latenter occidunt, (Dalum, ut supra.)
sicut nuper dicilur, accidisse, cum quidam pauper Solet annuere, usque: impertiri. Eapropter, te-
scholaris in eorum lalrina morluus est repertus. Ne slris juslis precibtis inclinati, libertates et immunl-
igitur per eos nomen Domini blaspheinetur, nec de- lates Ecclesioevestraa concessas, nec non anliquas
lerior sit .Christianorum libertas, quam serviius e( rationabiles consueiudines, tam vobis el servien-
Judaeorum,monemus serenitatem regiam el exhor- (ibus, qtiam possessionibtisveslris iiaclcnus obser-
lamur in Domino, el in remissionem injungimus valas, ratas habentes, eas futuris temporibus illi-
peccalorum, qualenus sic Judaeos super liis et si- balas decernimus permanere. Nulli ergo... nostrae
milibus a sua praesumptionecompescas,sic abusio- concessionis, elc. Si quis autem, elc.
nes hujusmodi de regno Francorum sludeas abo- Datum, ul iii alia.
Jere, quo.d liabere zelum Dei se.cu.nilumscieiuiam CLXXXIX.
videaris, et cum Ieges eiiam s.xculares gravius ani- .... ILLUSTUI BEGIARMENIjE.
madvertant. in eos, qui nomen Domiui blasphe- Oi salisfaciat de damnis per ipsum illatis fratribus
miLiia;Templi.
jnant, sic animadverlas in blasplienios hujusmodi,
quod aliqtiorum poena melu.ssil omniuin.nec facili- (Apud S. Pelrnm, xvjfal. Februarii.)
tas veniaeiiicenlivumtribuat delinquciidi.(5G0)[Ad Gravem in praesentia liostra dilecti fiiii.... magi-
eliniinandosinsuper hserelicosde regno Francorum ster et fratresmilitiae Templi, deposuerequerelam,
casalia eorum sine rationabili
potenler insurgas, nec lupos, ad perdendas oves quod tu, qtiaedam besiias et bladum suum
sub ovina pelleiatenles, in lerra sua.latere permit- causa succendens, ipsis
tat rcgia celsjludo, sed in eoruin demonstrei perse- per violentiam abslulisii, damnum eis ad valens
culione fervorein quo fidem prosequitur Cbri- quinquaginla millia bisanliorum pro tuae voluntatis
Blianam.' ...--. arbilrio iuferendo. Praeterea, quosdam de fratribug
suis rebus propriis spoliatos, et verberibus ac pla-
Daium Romae,apud Sancliim Petnim, xvn Kal,
gis affiictos, carcerali fecisli cuslodiaemancipari,
Februarii, anno septimo.] duobus insuper caslris eorum, rupi videlieet Wil-
CLXXXVH. lelmi, el rupi Ruissoli, quaebostili obsidione valla-
' .... EPISCOPO ET CANONICIS FELTP.ENSIBUS.ras, grave damnum, lam iii personisquam rebtts,
(563)
Statulum de decem canonicis in ipsorum eccletia eljaciufam non modicam irrogasii. Volenlesigiiur
instituendis'eonfirmat. in hac parte animae'tuae saluli consulere, et honorr
ac famae serenilatis regiae nihilominus providere,
(ApudS. Petrtim, v Id. Januarii.)
exeellentiam luam et exliorlannir in Do-
Solet annuere, elc, usque: impertiri. Ex parle rogamus
vestra nobisfuit humililer niino, qualenus super damnis et injuriis memoralis
sitguidem supplicanim, ut fratribus irrogalis, •satisfaelionem ipsis exhibeas
xanonicorum .denarium nummum, quemjuxia fa-
el ab eorum gravaminemanum pa-
jculiaics Ecclesiae vesirae,cum octo canonici fuerint coinpelentem,
riter et animum relrahas, nee paiiaris eos ab aliis,
in
Jiacienus, .eadem, deliberatione provida, stalui- quanlum in te fuerit, molestari. Alioquin, noveris
-stis, dignaremur vobis auctoriiate apostolica con- et...l
firmare ; praesertim,.cumhoc ipsi Ecclesiaevideatur nosvenerabilibusfralribushoslris....Bibliensi,
Yalauiensi episcopis, iii mandatis dedisse, ut, par-
plurimum expedire. Nos igitur, veslris postulationi- libus causam' audiarit, et, appellalione
convocatis,
busannuenles, conslitutionem ipsam, sicut. ad utili- etfaciant quod
jatem Feltrcnsis Ecclesiaeprovide facta est, aucto- femota,'justitia niedianle, decidanl,
decreverint per censuram ecclesiasticam inviolabi-
ritale vo'bis .aposlolica.confirjnamus, et praesenlis liler observari.
$cripli palrocinio.communimus,nisi facultates ejtis- TJ Dalum Romae,apud Sanctum Pelrum,xv Ealendas
dem Ecclesiai in tantum excreverint, quod merilo
Feliruarii.
idem sit numerus augmentandus, salvis tamen in CXC (562).
omnibus apostolicaesedis niandatis. Nulli ergo, elc. RICA.RDO (563), ABBATI CO.MPENDIENSI.
Si quis, elc- Indulget usum mitrmel annuli.
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, v Idus (Apud S. Petrum, xv Kal. Februarii.)
Januarii.- Solet annuere sedes aposlolica piis volis, el.lio-
(S60) Rursus Raynaldus, loc cit. usque ad (562) Vide Raynaldum, ad annum 1205, § 68.
fniem. (563) Ricardus 1, ex monacho abbas Conipen-
(S.6!) De episcopoFellrensi, Torenlino de Curte, diensis, cx inslrumeniis innotescit ab anno 1197,
jam egimus ad epistolam libri tertii 59, not. usque ad annuni 1212. Quidam defunclum volunt
Torentinum de Curle, usque ad annum 1205 se- 21 Sept. 1216, aul 1217; vernm successor' ejiw
disse, ex instrumenlis comperlum babemiis. Suc- Galtcrins memoralur anno 1213. Gall. Chriti.,
cessor ejus, Philippus Patavinus, non nisi anno tom. IX, col. 437;
1209 innotescit.-Vid. UCHELL. Ital. sacr. lom, V,
col, 344.
JiOS PONTIFICATUSANNO VII, CHRISTI 1204. 508
nesiis pelentiunT desideriis favorem benivolum im-^~4.gnam pneiiitenliampro Imjusmodinegligentia Injun-
peniri. Eapropter, dilecle- fili, luis precibus graio gas eidem, et, ea peracta, quia non intelligitur ite-
concurrentes assensu, usum mitrae acanmili lilii ratum, quod facium esse nescitur, ipsum in diaco-
personaliter de benignitale sedis apostolieie indul- nurii ordinare procures, et sic de misericordia
gemus. eumdem niinistrare permittas in ordine sacerdotis.
Datuin Romae,apud Sanctum Petrum,\v Kaleml. . Datum Romae,apud Sanctuni Petrum, xu Kaleiidas
Februarii, anno septimo. . , Februarii.
CXCI. 'CXCIII.
rfilORICAMALDULENSI-, ET MAGISTRO GUALAXDO ..... CABILONENSI EPISCOPO (S69),-ET ABBATI
CANOXICO PISAXO. CLUNIACENSI (570).
Super translatione ephcopalus Fcsulani (564). Causam eleciionis abbalis sancti Martini Trecensis
(Apud. S. Petrum, xm Jial. Februarii.) examinandam ipsis committit.
Cttm super translatione Fesulanae sedis ad locmn (Apud S. Pelrum, xm Kal. Februarii.)
magis conimodumfacienda sil mtilioties laboraium, Olim, pro dileeto fijio, P. capellano vener.abilis
nos, paci et utilitali, tam Ecelesise Fesulanaequam fratris noslri Senonensis archiepiscopi (571), el
Floreiuinae civitatis, intendere cupieiiies, discre- B M. canonico Sancti Lupi Trecensis, quornm uler-
lioni veslrae per apostoliea scripla mandamus, qua- que ad.regimen. ecclesiaeSancti Martini Treeensis
tenus, vocalis episcopo el eapitulo Fesulanis, potes- -canonice"sedicil electum, 0.... P '.el H ad
laiCj consulibusel consiliariis Florenlinis, habeatis nostram praesentiam desiinatis, elpeieniibus sibi
cum ipsis diiigenler tracialum , et, si locum ido- audienliam exhiberi, dileclum lilium, - M. (572)
tieuni in ipsa dicecesi ad iranslaiionem Festilanae Sancti Tfieodoridiaeonumcardiiialem.dedimusaudi-
sedis utiliter faciendam, cum assensu diclorum epi- torem, qui cum ea quaecoram ipso fuere proposita
seopi et capiluli, el pace praediclorumpotestatis, nobis fideliler reiulisset, vobis per scripla nostra
consuhimet consiliariorum valueritis invenire, per dedimus in mandalis.ul inquireretis super omnibtis
vestras nobis littcras intimelis, ul, per vcstram re- diligentius veritalein, el, si quam de duabus ele-
lationcin inslructi, in ipso negolio melius procedere ctionibus invenirelis de persona idonea .cahonice
valeamus. celebralam, confirmaretis eamdem, .appellationis
Datum Romae, aptid Sanctum Pelrum, xm Ka- difiugio non obsiante, contradiclores censura eccle-
lendas Februarii. siaslica , appellatione poslposita , compesccnles,
CXCII(56S). alioquin, ulraque cassala , facerelis eidem ecclesiae-
' 0L03IUCEXSI ^ per eleclionem canonicam de persona idonea pro\i-
EPISCOPO.
Scribil iu favorem P. qui ad sacerdolii ordinem dia- deri; ante omnia provisuri.ut, nisi vobis cnnslaret
conalusgradu prailermissopromolus fuerai. praefatum capeilanum fuisse eanonicum ecclesiaa
(Apud S. Petrurii, xn Kal. Februarii.) Sancti Lupi; vel Sancli Martini Trecensis, quando
. Tuaj, nobis prwsentatie (566), Iitteraj conline- fuit inabbatem eiecius, ejus eleciionem, aticloritale
baiH, quod, sicut ex relalione quorttmdam bonorum nostra sufiulti, nullius contradictione vel appella-
virorum acceperas,-P. presbyter, laior prascntium; lione obstante, irritaretis omnino, ne -per illam
diaconatus ordine prautermisso, se fecit ad ,gra- tenori privilegibrum apostolicaesedis possei praeju-
dum (567) sacerdotii promoveri. Cumque super lioc dicium generari, in quibus habetur, quod, allera
ab ipso quaisiissesdiligentius veritalem, ipse tibi illarum vacanie, eleclio aliunde iion flat, uisi do
«ecretoest humiliier confessus, se pro ccrto nescire, fratribus carumdem , donec ibidem aliquis idoneus
si res taliier se haberet. Sed, cx quo -boni viii reperilur. Licet igilur-ecclesiae Sancii Lupi hujus-
lioc asserebant, inler quos fuerat conversatus , cre- niodi privilegium sit concessum, eavidelicet ra-
debal assertioni eorum, eo quod ipse (568), lcmpbre lione, qnoniam de monaslerio Sancti Martini de-
quo ordincs inferiorcs suscepii, infra annos discre- T-. scendit, quia lamen siinile priviiegium.Caniameru-
lionis fuerat tconslilulus. Tii igilur, ipsum a'd apo- lensi ecclesiae (573) pari' potuit ratione concedi;,
slolicam sedem tmnsmitlens, nobis humililer sup- cum ab eodem monasterio Sancti Martini fuerit
plicasli, ut cum eo misericordiler agere dignaremur. derivala, nos, paritatem in similibus altendentes,
Nos igiiur, ejus miserix condolentes,fralerniiali luie discrclioui vestraeper apqslolica scripta mandamus,
pcr aposlolicajcripla mandamus, quatenus. condir quatenus elcclioneiri praedielam, si alias fuerit in-
(564) Yide epistolam hujusce libri 20 et 21,*clquae (568) Decrclal. am.ipse,el mox verba tu... tcri-
ibi adnotaia suni. pla; infra, f/ua legunl pro el ea.
(505) Repcritur inier Decretales, lib. v, lit. 29, (569) Vide'epistolarii libriquinii 16, ngt.
De clerico persaltum promoto, cap. 1, ubi ad epi- (570) Lib. vi, epis'. 174, noi.
suopum Bonon. dirceta dicilur. (571) De cojain actum esl saupius."
(572) Lib. ni, epjsl.' 5i, noi.
(566) Iu Decrct. dcsunt h;vc vcrba el inox bon. (575; Qua ratione, hic, de Canlanieruleiisi ec-
vir. acc, et tal. pncs. clesia ineniio lial, non saiis iulelligiiuri nisi qui,
(567) Decrelal. legunt cnlinem , cl mox omissis dicere- velit, -clecttim, de quo "hio agitur, scilicet
verbis cumque..'.' veritatem, addunl quoque post' P. capellaiiiiinarchiepiscopi Senonensis, Caiitame-
tibi. Dcest vox"humiliter. ruicnsi ccclesiie iusiinul addieiiiiii fuissc
507 INNOCENTllIII PP. REGESTORUMLIB. VII. §08
venta canonica,'non obstanle pradiclo privilegio A dictionis et appellationis difliigio, praevia raiione,
confirmelis (575*), cui tamen per hoc mandalum pias adimplere morieniium voliinlates. Nulii ergo,
jioltimus in posiernm derogari, cum ex praedicia eic Si qtiis autem, etc
-simililudinenon declarandi jus, sed faciendi gratiam Dalum Romae,apud Sanctum Pelrum, ix Kalendaf
liaxerimus argumentnm. Februarii, annoseptimo.
. Datum Roinae, aptid Sanctiiin Peirum, xm Ka- CXCVI.
lendas Februarii, anno septimo. ...... PISANO ARCHIEPISCOPO (S7S).
CXCIV. Causam de plebe Bujanensi ipsi soli dijudicandam
HAGISTRO PETRO,PRESBYTERO DESANCTA commiltit.
C0LUMBA. (Apud S. Petrum, vn Kal. Februarii.)
Ne mancipia parochiai suceJuda;is coliabitare sinal. Catisam, qnse inler homines de Massabuiani,ex
una parle, ac Btigianenses(576), ex altera, sttper
(Apud. S. Petrum, xm Kal. Fcbruarii.)
Non riecet eos, quos unda b.iplismatis regene- plebeipsius loci nosciluragilari, libi, et. . . . prioii
ravit in Cbrislo etadoplavil in filiosverae lticis, ut Sancti Alexandri Lucan. dicimur commisisse.Ve-
eohabilenl illis, quos duritia cordis ab agnilione rum, qtiia pars altera memoratum priorein se dicit
veri luminis exesecavit, nc in eortim obienebrentur B habere sitspeclum, eo qtiod faulor, el advocattis
errore, quos vera fides introduxil ad Iucem. Eapro- ftierit pariis adversae,fralemitati ttia per apostolica
pier, dilecte in Dominofili, qui zelum Dei secun- scripta mandamus, quatenus, inquisita plenius veri-
dum «jieniiam videris habere, devotioni luoe,aucio- late, si retn inveneris ita esse, remoto priorc prac-
..rilale praesenlium indulgemus, ul, sublato cujus- dicio, lu solus in eadem cansa, secundumformani
libet conlradictionis et appcllaiionis obstaculo, liiteraruni, appellatione postposila, praeviaratione
Clnistiaria mancipia, quae in parochia lua praesum- procedas. Testes, etc
Datum Romse,apud Sanclum Petrum, vn KalendaB
pserint cohabitare Judaeis, a pracstimptione possis
liujusmodi per excommunicationis senlentiam coer- Februarii.
cere, seeunduin canonicas sanctiones, ut sic a lali CXCVIl (577).
-eervilio retrahanltir, quos a gratia liberlatis in ser- DECANO (578), ET CAPITULO BELVACENSISUS.
viiutis opprobrium redigere nititur Judaismus. Ne, quandiu ipsorum episcopusjuri parere voluerv,
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, xin Ka- adversus eum a dhinis cessent.
Iendas Februani.' (Apud S. Pelrum, x Kal. Februarii.)
cxcv Cumvigor dislrictionisecclesiasticaead puniendam
CARNOTENSI C inobedieuliam coniuniacium sit rcpcrtus, sic illum
(574) EPISCOPO.
Ut fideicommissariisdecedentiumvolunlalemnonad- convenii moderari, ul, sublata de niedio contuma-
implenlibus, ipse adimpleal. cia, poena quoque conlumacibiis debita relegettir;
(Apud S. Pelruin, ix Kal. Februari.) ne, si vel bonum malum, vel malum bonum dica-
Sqlet annuere sedes apostolicapiis votis, el hone- lur, impielalem contingat fieri sub specie pieiatis.
slis.pelenlium desideriis favoretnbenevoltmiimper- Sane, referente vencrabili fraire nostio
, liri. Sane, sicul ex tua relalione didicimus, qtiam- episcopo (579) veslro, noslris esl auribiis inlima-
plures luae^iceceseosviri, ctim eis aliqui decedentes lum, quod in ipsitisconlempltim ca prxsumilis at-
pro suorum remedio peccalorum bona sua dislri- tenlare, quae penilus obviant ralioni, ul, quandiu
buenda cominitlunt, per aunum et aniplitts eorum paralus esl slare juri, organa conlra ipsum ecele-
solutionem protendtint, pliuimiqtie insuper fidei- siasiica sttspendaiis, quod iu odium coiilumaeium
commissariisuisusibus praesumtiiuapplicare legala. esl admissum. Ne igitur idem episcopus, quem spe-
- Eapropter, venerabilis frater, luis precibus gralo ciali cliarilaie diligimus,a vobis super Iitijtismodide -
concurrentes assensti, auctoriiaie libi praesentium csBlero' contra jiislitiam pfaegravclnr, universiiati
indulgemtis, ut, si lmjusmodi fidei commissarii ad p. vestrae per aposlolica scripta praecipieiulomanda-
jnonitionem tuam juxia legilimas dececlenliumvo- mus, quaienus ei, lanqtiam patri et pasiori anima-
Tmitates ecclesiis el clericis noluerint impaniri rum vcstrarum, devotam obedienliam et debitam
- Iegata, exlunc tibi liceat, sublato cujuslibel conlxa- reverentiam impendere procurelis, el, qtiandiu.jiiii
(573') P. eleclionem a jndicibtis, hica poniifice riunlur apud novaeGalliaeChrislianaeauciorcs, tom.
delegatis, confirmatam fuisse, ex abbatum S. Mar- IX, col. 770.
tini serie conjicilur. Peirum enim i, ab anno saltem e XIX. Walerannus, seu Galeraimus, ab- anno
?207, usque ad anntim 1222 proefuisse, ex insiru- H94, ad annum 1204. Verumtamen, Odo quidam
meniis probatur. Yid. Gall. Clirist. tom. XII, pra:erat, ex Sammaribatiis, anno 1205.Edidit Wale-
col. 581. rannus anno 1202 staiuta jiro residentia canoni-
(574) Lib. III, episl. 14, not. cortim.
(575) Lib. ni, epist, 9, nol. «XX. Joannes I, ab anno 1205, ad annum 1218.
(576) Legendum videtur Bujanenses, ex litteris Veruiuiamen, Dionysius Simon, in supplemento
Ilonorii PP. lil, apud MITTARELLUM, Annal. Cumtd- HistoriaeBellovacensis, p. 106, asserit illiuuobiisse
dul. I. IV, pag. 279. annb 1217. Ad eum scripsil Innocenlius PP. III
(577) Vide Raynaldum,ad an.num1205, §.59. -. anno 1213, Capitulum Tua nos, 54, De simonia. u
(578) De decanis Bellovacensibus, circa haec, in (579; Vide epistolam libri qiiinli 149, nol.
guibus vcrsamur, lempora, pauca admodum repe-
539 FONTIFICATUSANNOVII,.CHRISTI 1204. .810
-psrere voltterif, a dlvinis conlra episcopum neque A fueril coiifirmatus, quia lamen infra iempus a ca-
vos ipsi cessetis, nec cessare alios facialis, nisi noiiibtis diffinitum.consecrationis nnintis poslulare
talis sitcausa, quaejudiciarium ordinem non requi- negles.it, nos consecrationem ipsius noirsolurn dif-
rai. Alioquin, cum nolimu cnm contra jtistiliam ferre poluimus , verum etiam omnino negare, ut
praegravari, qui singulis in jure suo exislimus debi- praetereamus Venetorum excessus , qui Romanam
tores, interdielum hujusmodi praecipimusnon ser- Ecclesiam multipliciter offendertint, lum quia lega-
vandnm. - . . lum praediclum, aecedentem ad ipsos,*rioliierunt
- Dattim Romae, apud Sanclum Pelrum, x Kalen- recipere ut apostolicoe sedis legatum, lum eliam
das Februarii, anno seplimo. quia Jaderam, contra inhibitionem nostram sub
CXCVIIl{580). interminalione anatbematis faclam, evertere prae-
"- ' BELVACENSl EPISCOPO (581). snmpserunt. Vertim , quia ejtis loctnri ^iicellmme-
Commissio exactionis dechnarum, eiiam landrum, rilo, tenemus in lerris, qui, cum iralus fueril,
agnorum,fructuum et feni. misericordiaerecordalur, etsi graviter offensi-ftteri-
(Apud S. Pelrum, ix Kal. Februarii.) mus, nolenlestamen in ira miscricordiam conli-
. Ex parle lua fuit propositum coram nobis, quod nere, ipso tandem ad nostram proesenliam acce-
quamplures laiti tuaedioaceseosdecimas Ianarum, denle, ila duximus disponendtim, ut, correclionem
agnorum, fructuum el feni ecclesiis et personis, Venetorum inlerim exspectantes, possemus inpo-
qtiibus debentur, solvere conlradicuni, ad sui ex- steruin gratiam imperliri, quatenus idem eleclus
cusationem illud solummodo alleganles, quod nec in eo slalu manerel, quem ex sua eleclione fuerat
in Belvacensi diceccsi fuerunt Imjiismodi deeimae et conlirmatione pariter assecutus. Quia igitur di-
haetenus requisiioe,nec in vicinis dicecesibusrequi- leclus filius, nobilis vir, .....". dux Venelorum,ad
ruiitur. Cum igitur talis excepiio, imo polius excu- mandaium Ecclesioe rediens, sicut per suas nobis
satioin peccalis, eos non debeat a decimarum ipsa- litleras inlimavil, per... nunlium legaii praedicti,
rum praestatione lueii, ut ipsos, ad praefaias deci- absolulionis benelicium est adeplus, fraternitali luae
mas ecclesiis et personis, quibus debeniur, sine per apostolica scripla jnandamus, qualenus, Ycne-
conlradiciione solvendas, possis per censuram ec- tias personaliter adiens, qnonlam contra personam
clesiaslicam, appellalioneremota, compcllere,auclo- ipsius electi quaeilam sinislra dicuntur, Jnqtiira3
ritate (ibi prsesentium indulgennis. Nulli ergo, etc super bis diligenlius veritatem, cum, sectinduin
Si quis autem, etc apostolum, nemini debeal ciio manus imponi, et,
Datuin Romae, apud Sanclum Petrum, IXKalen- si nibil eldem videris obviare de. canouicis institu-
- das
Februarii, anno seplimo. tis, ne idem elecius ad nos iterum labpiare coga-
. CXCiX (S82). lur,GradensisEcclesiae suffraganeisconvocatis,ipsi,
FRATRJBUS HOSPITALIS SANCTIJACOBIDE COLLE vice noslra , munus consecraiionis imnendas. Quod
BERTANNI. si canonicum aliquid propositutn fuerit contra eujn,
Recipit eos in prolectionem, sub annuo censu unius audias quoe fuerinl ulrinque proposita, et ea nohjs
bisamii. sludeas fideliter intimare.
(Apud S. Pelrum, TI Kal. Februarii.) Dalum Romae,apudSanclum Pelrum ,'v Kalei\das
Solel annuere, etc, usque assensu. Personas ve- Februarii.
6lras , et hospitale jpsum cum perlinentiis suis, sub CCI (587).
fceati Petri et nostra proleclione suscipimus, et BALDUINI IJIPERATORISXDPAPAH.
praesenlis scripli palrocinio communimus. Ad indi- Paclorum inier eum el Venetos initorum confirmsr
cium autem hujus a sede aposlolica prolectionis ob- twnem postulal.
tentae, bisanlium uuum gralis oblatum solvelis no- [Sanctissimo Palri et Ddinino, I. Dei providenlia
bis noslrisque successoribus annualim. Decernimus summo ponlilici, D. eadem graiia" fidelissimus in
ergo, elc Chrislo Consianlinopolitanus imperalor a Deo coro?
Datum Romae, apud Sanctum Petrurn, vi Kalen- naius, Romanorum moderalor, et semper augustus,
das Februarii. Flandriae Haynaequecomes, cum debita subjectione
- - CC (583). obedienliam humilem' et devolam. Statuin et pro-
FERRAR1ENSI EPISCOPO (584). cessum exercilus Christiani, el nostrum^ nuntiis ef,
Ci Venetias adeal, et de consecrando eleclo Gra- Jitleris nostris paternitali vestraeplenius explanasse
densi inquirat. meminimus."Nunc aulem conventiones inler nos,
(Apud S. Petrum, v Kal. Februarii.) el peregrinos ex una partc, ct... clucem Venelorum
Licel dileclus filius... Gradensis eleclus (585), et Yenetos ex altera, anle expugnalionem regiaect-
per dileclum ftlium , P. (586) liltili Sancti Marcelli vilalis habitas, sigilli noslri muniinine roboratas,
ptesbvterum cardinalem , apostolicaesedis legaium vobis curavimus deslinafe; sanclitatem vestram,

• (380) Vide Raynaldum, ad annum 1205, § 59. (583)=Videepislolam-libri sexti 240, not.
(581) Lib. v, epist. 149, not.- (586VDe eo jam diclum saepius.
(582) Vide Raynaldum, ad anniim 1205, § 68 (587) Epislolam hanc exbibet Jlaynaldus , ad an~
(385) Vide Raynaldum , ad annum 4204, § 25, num 1205, § 1, --
(584) Vide epfsiolam libri lerlii 59, nol,
511 INNOCENTH111.PP. REGESTORIJMLIB. VII. fS!2
sicut lcnemur, atlenlius rogantes, uldictas conven-tA pulso Alexioavunculo suo, captaque Constantino-
tiones ralas habealis, et eas auctorilalis aposlolicse polilana civiiate, cum magno periculo et Jabore,
inuniniineconfirmeiis. Sanelitatem e,lenini veslram obiinerc curavimus prius ab Isachip patre ipsius, el
nosse volumus, quod cum memorato dtice et Ve- parentibus ejus, el pluribus aliis magnatibus civi-
neiis socielalem bonam et fidelem insimul liabui- latis ,-eadem securiiate aceepla, quicum iu dicta
nms, et eos cooperaioresprobissimoset efficacesad promissione mendaces,et fallaces-existereni, ipso3
bonorem Dei, et sanctoeRoniaiia:Eecle.siae.,et im- tanquam iniiiiicantessanciaeRomanoeEcdesiae, et
perii noslri, sicut ipsa opera demonstrant, inve- ChrisUanilaiis prodiLorcs-difiidavimus, quibus sci-
niinus, el in ftittirodesiderainus liabcre, cum et ad licet paire el fllio pcr Graecorumprodilionem ex-
regimen imperii noslri, et ad subveiitionem terroe slinclis, aliisque Gracnlis sublimalis, Graecorum
saucise, e( ad iinilaiemEeciesiae eoiiservandam.} susiinenlcs molesiias, el infesttiiioiies assidnas,
societas eoruin titilis sit el necessaria, nec sine eo- tam per mare milleniiiim ad nos naves accensas,
rum socielate el amore imperium noslrum ad ho- ut nostrum navigium coriiburefenl, el diulurna
norem Dei, et veslraesanclaesedis regi valeal ,com- bella inferenlium , qnam per lerram multis variis-
peienter.] " quemodis, communicato consilio omnium clerico-
CCII (588). rum etlaicorum exereiius, convenienlibus quibus-
DUCIS VENETORUM ADPAPAM. dam inler nos et ipsbs praemissis, sieut ex lenore
Excusat se de excisa Jadera, el de expugnata Con- exempli dictarum paciionum sariciiias' vestra pote-
stantinopoli rationem reddit; exinde supplicat ul ril clarius cognoscere, civilalem Conslaiilinopbli-
petitionesquas ei facil per nuntios beuigne exau- lan. ad bonorem Dei el sanclaeRomaiia?Ecclesioeel
diat.
[Venerabili in Clnisto Patri, et Domino, I. Dei Chrislianitatis subventionem decrevimus debellau-
gratia sanclaeRomanae Ecclesiaesuiunio pontificii dam, <]uod, cl Clnisti suffraganle misericordia,
H. Dandulus Dalmaiiae atque Croatiaedux, vesier veslroqtienierilo ,-noslroque laborioso studio pra>
liumilis et devotus, cum oirini devotione serviliuin. cipue proecseieris viventibus ,' conira omnium opi-
Nolum.faciosanctilati vestroe, quod ,'ctim crucem nionem perfectum est. Capta igilur civilate, niulia-
assumpserimpro servitio Jesu Chrisli et sancloeRo- que strage Graecorumintervenienle, Marcofius, qui
manae Ecclesiae, el transmeandi gratiu de Veneliis liiuc eral imperator, cum suis sequacibtis de ci\i-
iter arripuerim , necessitate lemporis biemalis iit- tate auftigil-',et secundum inler nos scfiplum con-
gruenie, oporluit me cum stolio meo, et peregii- stitutum, el sacramenlum adimplevimus. Cogno-
norum apud Jaderam hiemare, qtioectim essel re- Q seal igitur sancliias veslfa ', quod ego una cnm"Ve-
bellis niihi et Veueiicis longo icmpore injuste per neto populo , quidquid fecimus , ad honorem Deiet
proditionem contra juramenla praesliia, de civitate sanciaeRomanaeEcclesioeet vestrum laboravimus,
et civibus, secundum quod moris est invicem se et in rioslfa voluntali habemus similiter laborare.
inimicanlitim, jusle , ul existimavi, sumpsi ullio- Unde, stipplico sanctilali vestra?, quatenus petiiio-
nem. Ycitim, quia, ut dicebalur, in vesifa erant nes , quas nunlii mei, viri nobiles ci discreii, sci-
protectione, quod ideo non credebam , quia non licel Leonardus Naugaiosus, dilectus meus ncpos,
existimo vos, nec aniecessores vestros, illos sub et Andreas de Mulin'. quos ad pedes veslraesancti-
proteclione recipere qui crucem accipiunt iauiuni tatis iransmilliinus, fecerint, benigne exaudire di-
ut eam portenl, non eliaui iter perficiant, propter gnetur vestra sanciitas et effeclui niancipare.
quod peregrini solenl crucem accipere, sed et aliena CCIII(589-590).
inveniant, et injtiste detinearil, paiernitati veslrae EPISCOPIS ETABBATIBUS, CETERISOUE APDD
CLEItlCIS,
contra me, et Venelos sentenliam excommunica- CONSTANTINOFOLIK EXISTENTIBUS.
lionis placuil promulgare, quam paiieuter et liu- Laitaltir de redilu Ecclesicc Constanlinopoliianmad
~ obedienliam aposlolica)sedis , et eleaionem Pa-
militersusiinuimus, usquequo per pominum P. ti- n triarcha; ab ipsis faclam decernensirritam eum-
tuli Sancli Marcelli presbyterum cardinalem, et, ° dem auctorilate pposlolicaeligil.
sancloeRomanoeEtclesiaelegatum, praestitacondigna (Apud S. Pelrum, xii Kal. Februarii.)
salisfaclione, meruimus absolutionem, sicut secun7 Evangelica docente Scriptura, didicimus, quod
dum ordinaiionem vestrorum nuntiorum, et scri,- ascendensJesus in unam navem, qtta;eral Simonis,
ptorum paginam vestra poteril sanclitali clarius; rogavil eam reducere a terra pusiilum, et sedens
innoiescere. Superveniente aulem inspiralione di- docebalde navicula lurbas. Sicut per mare saecu-
vina, magis quam iiumano', ut opinamur, consilio, lum, Ha per.navem Ecclesia, el pe.r rele praedicaiio
Alexio, filio quondamIsachii imperatoris ConslanT designatur. Navis ergo Simonis esl Ecclesia Pelri,
tinopolilani, eundi in Romaniam iter ariipuimus, et quoe benedicitur una, quia calbolica Ecclesia una
ipsum , sicul Domino placuil, praestila ab eo caur esl, quam Cbrislus commisil.Pelro regendam, ui
tione de obedieniia saiiclae RomanaeEcclesise, ex- unilas divisionein excludat. Ascendit autem Jcsus

/588) Epistolam hanc exhibet Raynaldus, ad an. in GestisJnnoccniii, § xcvi; sed pertinet ad episio-
4205, § 2. lani sequentem 204, tibi eadem vcrba, quaeliicun-
(589-590)Episiolae hujus fragmeiitiim legere eslt cis inclusa stint, it-pctuiilur.-
515 PONTIFICATUSANNOYH.CrlRISTI 1204. gli
per efiectum in navem Simonis, cum Ecclesiam A rium a Gracis translalum esl ad Latincs, Ecclesia
Petri fecitascendere, quod a tempore Conslanlini quoque Conslanlinopolilana rediit ad obedientiam
npparuilevidenler, el extunc regnare dignatus esi aposlolicoesedis, lanquam *admatrem lilia, el mem-
qui polerat imperare, ut - dulcius per preces quam brum ad caput, nt inter nos et illos societas indl-
per praecepttim induceret, quatenus reducerent visa dc caelero perseverei. Sane, fatemur illos fra-
pusillum navim a lerra, hoc esl, paulalim transfer- tres, socios el amicos, quia, licet super eos proela-
renl -Ecclesiam a terrena constieludine ad cce- tionis officium habeanius, haec tariien praelalio non
leslem, vel potius a lilterali ad spirilualein doclri- inducil dominium, sed polius serviliilem, juxla
uain; el sedens docebat de-navicula lurbas, quia quod Dominus inqui( aposlolis : Principes genlium
extuiicfecit Peirum stabilem sedem habere, sive in dominantur eorum, elqui polestalem habent super
Lalerano, sive in Yaticano, fecilque illum docere,' . cos, beneficivocantur; vos aulemj non sic, sed qui
quia exlunc in Eeclesia Petri cceperunt multipli- major eslinter vos, eril omniumservus, et qui prm-
cari doctofes, ul Leo, Gregorlus, Gelasitis, lnno- cessor, tanquam ministralor (Luc. xxu). Uride, bea-
cenlius, e( alii multi post _eos. Cessavit aulem ad' ins Pelrus Aposlohisait: Non quasi dominantes in
lempusloqui, cum-sermo praedicalionis in Ecclesia clero, sed forma facli gregis ex animo (I Pelr. v).
Pelri cessaivit,non tam fone propter indignitalem ^ Venientes ergo socii nostrivenerunl, et adhtic snnt
praesulum, quam propler malitiam «ubditorum , venieriiio venturi, ut implcatur quod sequilur:
jttxla qtiod Dominus inqriit prophela?: Linguam Et impleveruntambas naviculas, ita, ul pene merge-
tuam adlwrescere faciam palalo tuo, el eris mutus, rentur (I.uc. v).- Certe, utraquc-navicnla esl im-
nec quasi vir objurgans,guia domus exasperans esl; plenda , quoniani et ad sedem Romanam , el ad
cam auiem loculus' fuero tibi, aperiam os luum Constanlinopoliianani Ecclesiam revertcnlur, qui
(Ezcch. in); et idco, ut cessavit loqui, dixit ad Si- se ab uiriusque obedienlia subtraxerunl; el tunc
nionem : Duc in altum, et laxa retia in capturam pene mergetur ulraque, quia necesse est ul scan-
(Luc. v). Tunc ducilur navisin alium , ctim Ecclesia dala veniant; sed fidelis esl Deus, qui fideles suos
- in sublimem doclrinam allolliiur, vel in siatum leniari non" palitur supra vires. Cum^aulemboc
proveliilur meliorem. Utrnm auiem diebus isiis videril Simon Petrns, procidet ad genua Jesu, di-
navis sit in allum .adducia, malo tacere, ne me cens : Exi a me, quia homo peccalor sum, Domine.
ipsum videar commendare; sed hoc nntim auda- Stupor enim circumdabit eum , et omnes qui erum
cteraffirmo, quia laxavi retia in capturam. Simon cum illb (ibid.). Et ego, videns, quod jam incipiunt
ergo, qui, lanquam servus obediens, preccs ma- P' isia compleri, procedere debeo"per humilitaiem et
gislri repulat esse praeeeplum, respondensdixit ad/ devotionem itd genua Salvatriris,- lit pfo (ania gra--
jllum : Praceptor, per lotam noctem laboranles niliil (ia gra(iarum ei referam acliones. Dicere quoqno
cepimus,in verboautem luo laxaborele (ibid.). Cerle, possum, qtiod, cum sim homo peccalor, indignus
nox adversiialis nimium impedivit, ui, licel prae- sum frui ejus praeseiitia • tam proeclara. Maguo
decessores mei plurimum Iaborarinl, ipsi lamen quippeslupofecircumdof,' ruin omnibus qui sunt
pene penilus nibil. ceperinl; scd, ubi ego in verbo mecum, pro lanti-inifaculi novilale , quod diebus
Deilaxavi reie, conclusimus, ego el fratres mei, istis evenii. Sed, ne fone pro nimio stupore con
piscium niultitudinem copiosam, sive in Livonia, fundar, notare' debeo diligenter, quod Jesus inquit
converlendo paganos per. praedicatores ilhic dire- ad Simonem : Noti liinere , qnoniam ex liocjtnn ho-
cios ad fidem,sive in Rulgaria et Blacbia, reducendo mines eris capiens (ibid.), quasi clical: Pro cerlo-
diversos ad nnilaiem, seu etiam in Armenia, rc- confide,-quia,postquam ceperis pisces, id est post-
quirendo iliutius derelictos per legatos ad bos po- qifam reduxeris "Chrisiianos, exiinic homines ca-
pulos desiinaios. Quid est autem quod subdilur: pies, id est Judaeos el paganos convertes. Pisces
Quia rumpebalur eorumrete (ibid.), nisi quod hoere- cnim, qui vivtint in aqua , Christianos designant,
lici moliunlur praedicalionemapostolicam enervare, I) qni ex aqiia el spiriiu rchascunlur;' homiries auiem,
ita qtiodaliqui pisces de relibus elabuntur? Sed, qtii' vivunt in lerra, Judieos et paganos significanl,
licet aliquanluium irivaluerint, non tamen ad nl- quiterrenis inhianl el inhaerent. Sed, poslquam ad
timum praevalebunl adversus eam. Cum auiem obedientiam apostolicaosedisoinnes omnino reverst
coiichisissenlmulliludinem piscium copiosam, an- fuerinl Christiani, lunc mulliludo gcnlium inirabit
nuerunt sociis qui eranl in alia navi, ul venirent adfidem, el sic omnis Israel salVusfiet. Ecce ergo,
el adjiivarent eos. Alia navis, eral GrsecorumEc- socii nosiri veniunt ul adjuvent nos, quia Groecbrum
c.Iesia,quaefecil se aliam, cum ab unitale universa- Ecclesia redil ad obedienliam aposlolicse'sedis, ul,
lis Ecclesiaese alienare praesumpsit.El illis quidem corum adjuta subsidio, liberet duas ejus sorores,
innuimus, cum eos per iitleras et nunlios nostros Alexalidrinam videlicet el' Uierosolymilanam Ec-'
monuimus, ut venireni, el adjuvarent nos, id est, clesias, quse caplivae tencntur sub jugo regis
ut reverlenies resttmerenl partem soHicitudinis; jEgypii, et inviioe serviunt Pharaoni. Caeleruw,
nostrae.tanquam coadjuiores dispensalionis nobis licet qiiinque sint patriarchattis in orbe, Romanui
injiincUe,Venerunt autem per Dei graliam, quia, sciiicct, Conslanlinopolitanus, Alexandritiiis,Anlio-
'postquanidiebus istis Conslaniinopolitar.um impe- chenus et Hierosolymitarius,liic lamen ires tan-
m% INNOCENTIlIII PP. REGESTORUMLIB. VII. 5IS
lir.n aposloli nominanlur, videlicet Pelrus, Jaiobtn A men, etsubvenlionem terraj sanela?, ac ttnitatein
<eiloannes, qtti simili perhibenlur stupore correpti Ecciesiaeconservaudam, utilis el necessaria esset so-
sjiiia nimirtim ircs ex illis specialiler speclant ai cietas eorumdem,nec sine societate ipsorum pariler
J^eirum, qui Anliochenam el Romanam Ecclesiai et amore, ad honorem Dei,et aposiolicaesetiis, regt
«onseeravit praesentialiler perse ipsum, Alexan possetidemimperiumcompelenler.Idcmquoqueiiobis
driuam vero, per Marcum, discipulum suum, quen sub verbis eisdem nobiles viri, B. niarcbio Moniis-
illue personaliter deslinavit; Constanlinopolilan: ferrali, L.Blesen. et... Sancii Pauli comites, per
vero Ecclesia specialiter perlinet ad Joannem, qu suas liueras intimarunl. Nos ergo, scriptum con-
et Groecispracdicavit in Asia, el apud Groecos fui veniionum ipsavum ejusdem imperatoris.et ipsoruin
Epbesi lumulatus; Ecclesia vero Hierosolymilaiii niarchioiiis el comilum sigillis muniluin, coram
propriespeciat ad Jacobum, sive filium Zebedaei nobis perlcgi facientes, contineri perspeximus iu
qui, prinms inter aposlolos inlerfeclus-, Hierosnly eisdem, ut clerici partis illius, de qua non coiiMn-
main stio mariyrio dedicavil, sive filium Alphaci gerel imperatorein assurni, libefe sibi eligcrent
quem aposioli Ilierosolymorum episcopumordina patriarcham. Cum ergo hujusmodi nobis fuisset
runl. Et ob hoc forle (res islos apostolos Jesus as eleciio praesenlata, licet de_persona ele.cia, exniora
sumpsit in moniem excelsum scorsum, el transfigu- tliutina quam apud sedem apostolicam fecit oliin,
ratus est anieeos, nec alienum a ratione videttir nos et fratres nostii sufficienter notiiiam babero-
quod -, cum propler rausam praadiciam Romanui mus, utpote quam noveramus genere nobilem, bo-
ponlifex habeat quiiique palriarchales sedes ii nestam moribus , provideniia circumspectam, ct
«rbe, apud tres tanluni illarum solemniter corona- compclenlcr litleris erudilam , electionem lamen
tur. Paiet igilur ex praemissis, quod socii noslr examinavimus juxta uiorem, ei eam invenimus
veniuni, ut atljuvenl nos , quoniam , ubi (591] contra formam canouicaiii atlenialani, non tam ex
Jdexiera Domini, qtioe glorilicata est in virlute eo quod a mullisexsiiiit conlradictum, elab aliqui-
Conslaniinopolilanum imperium a Graecistranslu- bus etiam appellaluin , etsi postmodum fuerit a
lit ad Latinos, volenles hi, qui fuerant in exercili contradictione ^pariter et appellalione recessum ,
Latinorum, imperio ipsi de persona idonea provi' quam pro eo quod, cum laicis, quaulumcunqtie re-
dere, de (592) principibiis Galliarum imperatoreni ligiosis, disponendi de rebus ecclesiaslicis nulla sit
concorditer elegerunl. Ut aulem Veneti, qui ftie- ailributa facultas, auctorilale alieujus principis soe-
rant laboris parlicipes, essenl pariter consories ho- cularis in ConstantinopoIitaiiaEcclesia , nec debue-
noris, placuil Latinis in communi, ul de clero Ve- C rat, nec eligi palriarcba. Sed , nec ckiici
netiarum assumereiur vir idoneus, el praeficeretni poiueral
Yeneliartiin, qui ecclesia?Sanclas Sopbiaese canoni-
Constanlinopolitanaj Ecclesiaepalriarcha. Cum ergc cos electos appellant, in eadem ecclesia jus babue-
quidam cleriei Venelorum fuissenl ecclesiaeSanctoe ranl eiigendi, cum in ea neque per nos, neque pef
SopJiiae servilio depulati, ne acephali sine capile legatos, aui delegatos nostros, ruerini iiistiiuti;
viderentur, de praeficiendosibi paslores tractanles, eleclionem ipsam, de comnnini frn-»
propler quod
convenerunt in unum, et dilectum filitim, T. (593] trum nostrorum consilio, curavimus in pttbiico
snbdiaconum nostrum, in patriarcham unanimilet
et confirmalionem electionis suae consistorio reprobare. Yerum, cum personarum i'e-
($94) elegerunl, lictum in damnum ecclesiarum non debeat redtin-
per nunlios proprios a nobis bumiliter postularunt,
dare, nec idem subdiaconus in aliquo deliquisset,
riobili viro . . . duce Yenetorum , per solemnes
fueral etirrequisituselectus, me-
nuntios suos idem cttm insiantia requirente. Impe- utpote quiabsens
rialis quoque sublimitas per suas nobis lilierassup- mores precum jamdicli imperatoris, quaenon solum
ut conventiones inter eum ac ulililalem, verum etiam neeessitalem innuere vidc-
plicavil, peregrinos, et eidem ecclesiae,cujus ad nos ordinalio
ex unaparte, ipsumque dticemac Yeneios,ex altera, bantur,
volenles, ac sub ea
initas anle debellalionem regioe civitalis, suiqtie D specialiter pertinebal, providere
munimine nos raias spe Venelis gratiam exibere, utad obsequium cru^
sigllli roboralas, dignaremur
munimine cis Chrisli fortius accinganiur, ex collala nobis ple-
habere, ae eas auetoritaiis aposlolicae
ut verbis nitudine polesiatis, eumdem subdiaconum nostruni,
roborare; scire nos volens, ejtis uiamur,
duce ac Venetis bonam so- tanquam membrum aposlolicae sedis, elegimus, et
quod, cum memoralo
eidem Ecclesiae palriarcham (595).][
eietalem babueral el fidelem, et eos eooperalores confirmavimus
el cfticaces ad honorem et san- (596) Moneinusigilur universilatem veslram atlen-
probissimos, Dei,
clae RomanoeEctiesiae, ac imperii Consianiinopoli- lius, et per apostolica vobis scripta mandamus,
sicut eorum invenerat, et quatenus quod nos provida deliberalione statuimus,
iani, opera lesiabantur,
in futuro desiderabat habere, cum ad imperii regi- vos prompla devotione servetis.

(f.91) Yide Gesta liinoccnlii, § xcvi. (596) QtiKdeinde sequurilur, sicIegunlurinGesiis


<592)Gesl. ex. Iiinoceiiiii, § xcvi.
(n93) Thomam. Moneinusigilur imperatoriam dignilatem, consu-
linius, ei exhortamur, quatenus patriarcbam ipstiin,
[SQi) Deest in Gestis. cum ad Constanlinopolitanam aecesserit civitatem.
(595) llacienu» in Gestis,
5!" PONTIFICATUSANNO Vif, CHRISTI..1204. /' $U
Dalum Roniae, apud Sanclum Pelrum, xu Kalen-• h tem inler vos el nos dividere, donec fttentis apacaH
xiasFebruarii. (602). Si vero niinus fueril, i(a quod non possi( suf-
CCIV (597). iicere ad memoratum debilum persolvendum, undc-
B. ILLCSTRI CONSTANTINOPOLITANO IMPERATORI. cunqtie ftierit prius havere acqttisilum, ex eo debe-
De confirmationepalriarchas Conslanlinopolilani. mus dicium ordinem observare; salvisiamenviclua-
(Apud S. PetrunijXii Kal. Fcbruarii.) libus, qua. debent observari el dividi tam vestris
Postquanu dexlera Domini quae glorificata esl ini quam noslris sequaliler, ila quod utraque pars possit
virlule, etc, ui supra, usque eoiifirmavimus eidemi inde congrue susieniari. Quod aulem residuum fue-
ecclcsiaepalriarcbam. Monemus igiluriinperatoriain rit, partiri Jebet in alio havere juxta ordinem prae-
digniialem, consulimus , cl horlamur, quatenus: nomihalum. Yos etiam, et homines Veneti, libereet
patriarcham ipsttm, cum ad Constautinopolilanam absolute, absque omni coniroversia, per lotuin im-
accesseril civitatem, benigne recipias, £1 bonores, perium bahere debelis onines honorificentias et
et tanquam episcopum et pastorem animoe luaa possessiones, quas quondam consuevislis habere,
iiumiliier venereris, etin juslitiis suis, et Ecclesiae tam inspiritualibus quam in_lemp<>ra)ibtis, etoumes
sibi commissee, manuleneas et defendas taliier in raliones sive consueludines, qtiae sunt in scripto
terris honoratiirnseumdeni, ul ab eo eujus minisler (603), et sine scripio. Debeni eliam sex lipniines
existit, merearis in ccelesiibus bonorari. eligi pro parle veslra, el sex pro noslra, qiii jura-
Dattim, «. in alia. mento. aslricli, eam personam eligere dcbent in
In eumtlemmodumscnpttim esl nobili viro, dnci exercitu, quam credant melius scire lenere (604), et
Yenetorum. * - melius posse lenere, et meliusscireordinare lerram
CCV (S98). el imperium ad honorem Dei, el sanclie Romanoe
et imperii, et, si fuerinlin uno concordcs,
7ii((riinien(um concordia1, inter comiles ^landriw, fcciesiae,
elc, Marchionem Montisferrati, et Venelos. - '. illum tlebemusimperalorem haberc, quem ipsi con-
corditcr elegerini. Si vero sex in una parte, el sex
(MenseMarlii, ir.dietioneVII.) in alia concordaverinl, sors mitli debet, el super
J_Innomine Doinini, amen. Nos qtiidem, B. Mon- qticm sors cecidtirit, debcmus pro imperatore habe-
sis-ferraii marcliio, eiBald. Flandr. el 4;/««; (599), re; et, si plures consenserinl in una parle quam in
L. Blesen. el Clariniontis, II. Sancli Pauli, comiles, alia, illum imperaiorem habebimus, iu qiiem major
•pro parier.oslra -vobiscum, vir inclyie, domirie II. parsconsenserit. Si vero plttres parles fiierinl qtiam '
Dandule, Yeueiiaa,Dalmaisaealque Crovatiae dtix, „. dpae,-superquem majorpars coiicordaverit, sit im-
elcuin parle vestra, ad lioc, ut unifas el firma inier peraior. Debet vero isie imperator babere iiniver-
uos"pussit esse concordin, et ad omnem maieriatn sam quariam paiiem acquisili iniporii, ct palaiium
scandali evilandam, ipso eooperante qiii est pax no- Dlacbernae, el Buccani Leonis. Reliqtiioe vero ires
sira, et fecit ulraqiic tiiium, ad cjus laudem et glo- paries per medieiaiein inier nos el vos dividanlur.
liani lalem duximus ordinem observandum, ulraqin! Sciemium etiani (605),"quod cierici, qui de parie
pafie jnramemo aslricta. Iupiimis, omnimn (600) iila fueiint, de qua non ftieril imperalor eleclus, po-
arinaia nianu, Cliristt itivoealo nomine, civilaicm lestatein habebunl ecclesiam Sanciae Sopliiae OKji-
cspiiguare debemus, el, si, divina auxilianle poten- nandi, et patriareham eligendi ad honorem Dei, et
iia, civilalcm inlraverimus, sub eornm rrgimine sanclae_RpmanaeEcclesiaeel imperii; Clerici vero
debemusmaucre et ire, qtii fuerinl super exerci- ulriusque parlis illas ecclesias ordinare debenl, quse
iuni proeelecii, et eos sequi, secunilum qtiod fucrii suoeparii conligeiini. De possessionibus vero ecele-
crdinaium. Tolum quidem (601) havere, quod in siarum, lot ei tantum clericis cl ecclesiis debent
civiiaie inveiiliim fuerit a qnolibet, -dtici debel et provideri, quod honorifice possint viyere el suslen- -
poni in cominune,~eoIoco quo fueril ordinatnm, de lari. Reliquae vero possessiones ecclesiarmn dividi ,
qtto lamen havere vobis et hominibus Vcnelis trcs D 1 clpaiiiri debent secundum ordinem proesignalum.'
partes debenl solvi, pro illo bavere, quotl Alexius, Insuper enim jurare debenuis, lam ex noslra paflo
qtiondamimperalor, vobis el nobis solvere (encba- qiiai» ex vesira, qttod ab uliiriio die instanlis men-
tur. Qtiarlam vero paitcm nobis retinere dehemus, sis Mariii morari debemus usque ad anntim exple-
donee fuerimus inipsa solutione coseqiiales.Si an- lum, ad imperitim el jinperaiorem manuieneiidum
tem-aiiquid residttum fueril, debemtisper mcdiela- nd honorem Dei, el sariciac Rpmanae Ecclesiae et
bcnigne recipias et honoivs, el tanqiiam episcopum tur eiiam apud.Raynakium, ct annum 1205, § 4. .
elpasforeui animn. iine htitniliter veneteris, el in Varioelectiones dautur.
_j!isliliissuis, et ecclesioe sibicouimissa;, nianiife- (599. In Gesiis, Ilainovice,apud Raynaldum, Han~
neaset defcnrias, laliier in caeteris honoralitrus, noniai.
ut ab eo cujtis iiiinisier exislit, mefearis hono- "(1500;Raynaldi omnes.
rari. {601) Gest. que.
(597)_Episiola baec reperilur -in Gesiis Iiinocen- t;602j Gesl-.apagali. Raynaidus legendiuii censstf
lij, § xcvi. placuli. . e
Eamdem l.mdal Raynaldus, ' ad annum i203 (ii05)"Apogr. Conl. in Scripluris.
- - - -
J«. (604) Gesi. et Raynaid. deest. ,
(598) Reperiiur.iiiGeslisIrinocenlii, § xcii, Legi- . (605) Gest. est.
S.g INNOCENTIIIII TP. REGESTORUM LIIJ. VII. 550
imperii. Deiudevero in antea omnes, qui imperio A L. et (G09)A. nobilescives Yenetorum, nunliosluos,
remanserint, ipsi imperatori aslringi debent jura- benignerecepiinus, ei, quaecoram nobis proponere
menlo, secundum bonamel rationabilem consuetu- curaverunl, audivimus diligenter. In noslra igitur
ditiem; et-illi qui lunc imperio remanserini, ut praeseriliaconsiituti convcntioncsquasdam iuler le
praedictumesl.juraredebent, quod firmasel stabiles acVenetosex una parte, et charissimum in Chri-
parles et partitiones qtiaefactaefuerint,habebunl.Est sto filiumnostruin, B. Conslantinopolitanumimpe-
autem e( sciendum, quod a noslra et vestra parte raiorem illustrein, et Francos ex allera, concordi-
dnodecim iiomiues, vel plures, pro parie eligi de- ter initas asserebant, quas ne qnis violare praesu-
bent, qui, juramento astricti, feuda et honorificen- meret, petebanl sub pcena excommunicationis per
tias inter homines distribuere debeni, et servitia sedem aposlolicaminhiberi, ut quicunque videlicet
assignare, qnaeipsi homines imperaiori facere de- veniret de coeterocontra eas, -exconimtinicationis
bent, secundum quod illis bono videbilur, et con- senlenliaesubjaccrel. Super hac autem prima poti-
veniens apparebil. Feudtim vero, quod uniciiiquc lionecum fralribus nostris habito diligenli tractatti,
assignatumfueril, libere et absolule possidere de- tria invenimus quae ipsi pctitioni penilus conlradi-
benl de baeredein haeredem, tam in mascitloqtia.n ctint. IIoc enim in convemionibus ipsis capilulnm-
in femina, et plenam habeant potestaiem ad facien- B t esl expressum, ut inter Yenelos eiFrancigenaspos-
dtim inde quidquid suoe ftieril voltintalis; salvo sessionesecclesiaslicaedividantur, rcservaia clericis
(ameiijure et servitio imperaioris et imperii. Impe- porlione, de qua possinl Iionorificesusteniari.Sane,
rator vero reliqua servilia facere debet quaefiterinl c (609"')cum Ecclesiarum thesauros non sine Crea-
facienda, proeler ea qua? ipsi facicnt, qtii feuda et <tloris offensa manus diripuerit violenla, majorem
lionorjficenliaspossidebunt,secunduni ordincm sibi' < culpainincurrcrenl, qui spoliatas tbesauris eccle-
injunctum. Sialutum cst etiam, quod nemohominum < sias"suisi possessionibns niulilarent, ncc deccret
alicujusgentis, qtiaecommunem gnerram vobiscum ( aposiolicamsedem illos boc modo dcfendere, ipii
el successoribus veslris, vel populo Veneio habue- < sicecclcsiasticam offcndercnt dignitaiem. Pr;ele-
rit, recipialur in . imperio, donee guerra ilia fuerit i rca, cum ad bonorem Eeelesioe Bomanaa linjiis-
- t nsodisinl inilae
pacificata. Teneatur etiam utraque pars ad dandatn' pactiones, el ferc in singulis capi-
operam bona fide, utiioc a Dominopapa possil im- «"lnlis hoc exp-essuin, ul ad honorem ejus omnia
petrari, ut, si aliquis contra hanc intitiilionem ire «• provenirenl, nec dcbuimiisnec pdliiiniusconfir-
tentaveril, sitexcommunicalionisvinculo innodaitis. t mare, quod, contra jtirameiilum ab uiraqueparte
Jnsuper, inij^erator jurare dcbet, quod firmas et t-communiier praeslituni, honori sedis aposto!ic;B
slabiles parliliones el daliones quoe faclaefuerint, C _ derogaret (610). « Insuper, cum in le, ac in sex
Irrcvocabiliter habebii, secundum ordihemsuperius de consiliariistuis, ei nobileinvirum... marchionem
tlitiincium (606). Si vero aliqttid in istis' oihnibus Montis-Ferrali, ac sex de consiliariis suis, addeudi
fucrit addendum, vel miiniendum, in poiesiaie et vel minuendisit collata facultas, qualiter inlaico-.
discretione veslra, el vesirorum sex consiliatorum, rum arbitrio rioslram senlenliam poneremus, ut illi
el domini marchionis, et ejus sex consiliatortim .' scnlentiamexcommunicaiionis incurrerenl, qui no-
consislat. Sciendum esteliam, quod vos, praidicte bis ignolas, el saciis forsiuuixanonibus inimicas,
(607) domine dtix, non debelis imperatori qui fuerit conslitutiones laicas non servarenl? Cumque;dil»-
electus, vel iniperio, ad aliqua servilia facienda, ctus (ilius, T. Coiislanlinopolitanuselecttis, in pro-
juramenium pioestare, propier aliquod datum vel ximo Conslaniiiioporunsit veniurus, non fuerat de
fnudum, sive hoiiorificenliam, quee vobis dcbeat possessionibus EcclcsioeConsianiiuopolitanx anie
assignari, tamen illi, vel illc,. quem vel quos loco advenlum ipsius aliquid disponcndum(6H) a laicis,
veslro slaluerilis super his qtioevobis fuerint assi--:, vel confirmariduma nobis, qttod possct in juris ejus-
gnala, debeant juramento leneii ad omne servi- injuriam, el Ecclesiaesnoe dispendiumreduntlare. ]
ijiim iniperaiori et imperiofacienrium,juxla omnem ^. rj Secundo vero,-iidem nunlii a nobis ex parte ma
ordincm superius declaraium. humiliter postularunl, ul, cuui sis confectuc scnio
Dalum anno Domini 1204, mense Mariii, indi- et labore confraclus, a volo peregrinationis assuin-
clione VII. plae te absolveredignaremur, cuni niliilominusvclis-
CCVI (608). et possis efficaciier procurare, ut ad terrae sanciae
NOBILIVIRO DUCIVENETORUM. succursumexercitus navigetsignatorum. < Nosigiiur
Hespondelipsi petentipactionesinter.Francos et Vi- c (052;, atlendentes, qtiod iuae circtnnspeclioprobi-
nelos tnilas confirtnari. « ialis, subtiliias vivacis ingenii, et consilii maitiri-
(Apud S. Peirum, IVKai. Febrtiaiii.) < ias sanioris; exercitui Christiano multum sit in-
[ Yenientesad apostolicamsedem, riilectos filios, «'posterumprofulura", cum imperalor praediclusm
(606) Apogr.Conti, ordinemsupra dictum. liuni .ciijtisquelinea- margini apposiia distinrimus.
(607) Gesl. et llaynald. prmfatel (609) In Gesi. desunt.
(608) Parlem episiokeiiujus legerc est in Geslis (609") ilaec aptid Raynaldum.
Innocenlii,' § xcvn-. Quse illic Iegiinittr. liic tincis (610) Haclenus Raynaldus.
inclusa suni. Ejiisdem episiolae fragiueiiia cvbibet (6H) Cod, rcg. ciiatus a Baluzio, ordinondv.m.
Rayiifildus,ad an. 1205,§ 9. Ea duplicivirgulaad ini- '
(<ii%)Rursus Rayiialdus.
S21 PONTIFICATOSANNOVII, CIIRISTI 1204. KS2
< cruccsignali sltidium el solliciludinemlnamvehe- A peregrinos cx una parte, ac nobileni virum, II. du-
< mcnler exlollant, el inter homines de tua praa- cem, et Venelos, ex altera, quasdampacliones fuisse
t serlim discrelione confidant, petitioni hujusmodi initas. el juramento firmalas in scripto convenlio-
<ad praesensnon duximus annuendum, ne vel nobis num ipsarum, luo el nobilium virorum, B. marchio-
< impularelur ab aliquo, si hac occasione dissolve- nis Montis-Ferrali... Blesen, et... Sancti Pauli
< retur exerciius in lerra sanclaesubsidium praepa- coriiilum sigillis munito, quod coram nobis perlegi
< ralus, vel tibi posset ab aliquo derogari, quod fecimus, perspeximus conlineii, per qnas si firmiter
< non in obsequium crucifixi assumpseris signum servavenlur, Conslantinopoliiana Ecclesia non mo-
« crucis, si, tuam el luorum jam ullus injuriam, dicum lacdereiur, et derogarelur aposiolicaedigni-
< non ulciscereris opprobrium Jesu Chrisli, el, de- lali, cum eapul expcrs esse non possit doloris mem-
< bellalis hostibus luis, hosles fidei negligeres de- brorum,^nec idem dolere quin .compalianlur et
< bellare. Yerum,cum, sicut credimus, crucesignati membra, nos, eideni Ecclesiae,sicut tenemur, vo-
< adhuc peregrinalionis propositum differre propo- lenles adesse, supplicationein, quam pro eisdem
< nanl, el a~dsolidandum imperium rcmancre am- paclionibus confirmandisnobis porrigere procurasli,
e plius in parlibus"Romanioe,circa slatum tuum, et non duximus adiniilcndam. In eis namque contine-
< necessilalemexerciius cogitabimusamplius et sia- balur expresse, quod inier Francos el Yenelos di-
t luemus, dante Domino,quod viderimus expedirc vidi debenl possessiones ecclesiasiicae, reservala
t (613) ». Monemusigilur nobilitatem ttiam.et ex- clericis porlione, de qua possenl honorifice su-
hortamur in Domino,el per aposiolica tibi scripia stenlari. Cuni boc igitur attentari non possct sine
mandamus, quatenus, cum inundo servieris hacle- injuria Creatoris, jtiramenium snper hoc prnestitum,
iius, ct ex hoc non modicam gloriam ftieris assecu- illicilum penitus appareret, el posset perjurium
lus, dc coeteroDoniino fideliter servias et non tilii, polius appellari; nisi, salvo aposlolicoescdis ho-
sed ejus nomini des Iionorem, honorans ministros nore, in eodem juramento fuisset abjectum. Quia
ipsius, etecclesias in sua ralione defendens, ul ab crgo honor EcclesieeRomanacnon servarettir illaa-
eo defendi el protegi merearis, qui nulluni bonum sus, si Conslaniinopolilanaccclesia, qtioenieinbrum
irremuneralum relinquii, el nulltim rjiaium deserit • esl sedis apostolicaespeciale, in mtililatione posses-
impunilum; sciiurus pro certo, quad, quanluin cum sionum suarum susiineat detrimcnlum, sereniia-
lionesiale noslra poierimus, ad honorem linmi efii- tem luani rogainus atleniius, et monemus, et in
caciler iniendcmus. remissionem libi luorum injtinginms peccaiorum,_
DalumRomae,apudSanclumPetrum, iv Kalendas _' qiiatenus, illius intuitu, qui le ad imperium subli-
Februarii. mavit, ipsitts sponsam habens propensius comm.cn-
CCVII. datam, ad divisionempossessionum suarum ullaie-
KOBILI VIRO,H. DUCIVENETORUM. nus non procedas, cl ipsas ab 'aliis dividi non per-
Ipsius absolulionemconfirmat. milias, ut, jure ipsius Ecclesioeillacso,sicut convc-
(ApudSanctum Petrum, iv Kal. Februarii.) nit, rconscrvato, ab eo praeter remuneralionem
Per tuas nobis litteras inlimasti, quod de man- ccelestem merearis in imperii solio coniirmari,
dato dilecli filii, P. lituli Sancli Marcelli presbyteri cujus sponsam curaveris bonorare. Id atitem tanlo
cardinalis, aposlolicaesedis legali, tu cum luis ab- dcbcs libenlius observare, quanto in coronalione
solmionis beneficium es adcptus. Nos igitur, fideni tua ex majori devoiione jurasti, quod in jtire suo
diclis lilteris adhibenles, te ac tuos reputamus, ab nianuteneres ccclesias, et in suis eas rationibus
excommunicalionisvinculo absoluios, et, si solila defensares.
forma Ecclesiaein vestra fuit absolutione servata, Dalum Romse,apud Sanctum Petrum.
gralum gerimus et acceplum. Alioquin, quod defuit Ineumdem fere modum, uobili viro.... duci Vc-
et
suppleri volumus, mandamus,- ne in persona tua
videamur aliquid omisisse, quod in Ecclesioepraeju-" netorum, usque monemus, per apostolica tibi scri-
dicium possit in postertim allegari. Super hoc autem pta in virtute Dei dislriciius inhibentes, qualemis
ex responsione cardinalis ejusdem exspeclamus ef- ad divisionem possessionum ecclesianim procedere
non altentes, nec permiltas, quanlum In te fuerit,
fici certiorcs.
id ab aliis atlentari. Alicquin, quia hoe non possu-
CCVIII(61-i).
mus nec debemus in paiiemia tolerare, episcopis
B. 1LLUSTR1 CONSTANTINOPOLtTANO IMPERATORI. et abbaiibus in exercitu Chrisiiano apud Consian-
Pacliones, quoad divisionem possessionum ecctesia-
slicarum, irritat. linopolim existenlibus, dedimus firmiter in manda-
(Apud S. Petrum.) tis, ut lam le, quam alios, qui ad divisionem ec-
Qualiter circa negolium dilecli filii, T. Conslan- clesiaslicarum possessionuminleiiderint, ab hujus-
linopoliiani elecii duximus procedendum, per alias modi praesumptionecessare per ecnsuram ecclesia-
liiieras, quas tuoeimperiali sublimilati traiismisimus, sticam, sublato cujuslibet coutradictionis e( appel-
pleuius libi polerit elucere. Verum, quia inler le et lationis impedimento, compellant, et, si fuerit

(fliS) Hiic nsqtte Raynaldus.


(6i4; Episl. hanc iauiiat Bzovius, Annal. t. XIII,p. 106, § 4. Videetiam Raynaldum, ad an. 1205, § Q,
PATROL,CCXV. 17
523 INNOCENTIIIIIPP.TiEGESTOItUMLIB. VII. B2-I
atteniatiim, illud facianl per disliiciionem eamdem }Aremola, corrigenda 'corrigeren!, a..... 'quondam
in siatum pristinum revocari. episcopo (616) vestro, vobis, el clericis civilalis,
Datum Romae, apud Sanclum Pclrum , vi Id. receperunt corporaliler juramenium,nt plenam de
Februarii. ipsius episcopi et vestris excessibus, lam vos quam
Scriptumest episcopis^elabbatibus ipsis superhoc. illi dicerenl veritalerii. Tunc vero, cum quidam ca~
In eumdem modum nobilibus viris.... marchioni nonicorum veslrorum multa gravia conlra episco-
Montis-Ferrali, et universis comitibus -exerciius pum proposuissenl eumdem, el de eis, lum per
Christiani. confessionem ipsius, tum per.deposilionemteslium
CCIX (61S). juralorum, pro parle non modica constaret eisdem,
CAPITULO VIVARIENSI. vcnerabilis frater noster archiepiscopus Yien»
De cessione facta ab eorum episcopo,cl de npva nensis (617), ad ecclesiam veslram accedens, ipsis
eleclione(acienda. legalis humililcr supplicavil, ul non ad rieposilio-
(Apud S. Pelrum, xui Kal. Februaiii.) nem dirigeretur ipsorum intenlio, scd ad ipsius epi-
Scripla Moyses, minister Domini, cura et solli- scopi potius eessionem. Al ipsi, consideranles,
ciiudiue toiius Israeliiici populi, quia solus labo- qnod hoc ulililali Vivariensisecclesioepotius expe-
rem non poleral sustinere, de omni populo Israel B ' direi, cum diclus episcopus potens esset ei nobiiis,
viros Deum timentes elegit, quos principes populi et episcopalus totus periclitari -sub ipsins possei
consliluil, et iribunos, centuriones, quinqiiagena- poieniia, et per eum expensis gravibus -oneraii,
rios, et.decanos, ui, faciliora lanlummodo jndican- causamque in longum protrahere, non sine -gravi
les, ad Moysendi.ferrenl quod eral gravius vindi- damno ecclesiaslicae honestaiis, preces duxertint
vicarius Jesu memorali episcopi admiltendas, el idem episcopus,
' candum. Ad illius sane similiiudinem, ecclesiaslicae
Chrisii, accepta in Peiro pleultudine ejnsdem acquiescens consilio, Ioco ccssil, ponii-
poleslatis, et ecclesiarum omnium sibi solliciliidine ficali sibi officioreservato. Eo vero cedente, cuin
incumbenle, ul in his quae ad Deum pcrliuent vos ad eligendumvobis pastorem velletisin capitulo
melius valeat inleresse, quosdam in pariem solli- convenire, ipsi vobisaueiorilale aposiolica inhibere
ciludinis convocavil, jndicio sibi difliciliumrcser- curarunt, ne in eleclione aKentareiis procedere,
vaio. Verum, quia sacpeconiingit, quod hi, qui ad donec per Hlieras nostrasconsiaret nos approbasse-
rcgendum ei corrigendum alios suiit assumpti, of- ipsius episcopi cessionem, sicut viri providi et
iendunl graviier, et aliis - prcebenl malefiam discreti ardua judicio sedis apostolicaereservantes,'
( eo cjuodniilltis episcoporum loco vel oflicio potest
delinquendi, cl clamor iniquiiaiis eoruni ad ipsius j-,
aures ascentlit, cum per se ipsum non possit de- ceiere, nisi de licentia sedis apostolicaespeciali.
scendere ac videre, snos angelos niitiil, qui vilia Vertim.quia ex pastoris absentia ecclesioevestroe
evellant et desiruanl, virlules aadificenlatque plan- peri&ulumnon niodicum nosciiur imminere, ne ly-
teut, quasi mcinbra capili obseqttentes. Nos igilur, raimi lerioe ipsitis in patrimonium cjusdeni eccle-
licet iinmeriii, ad hujusmodi onus, disponente.Do- siae libere valeanl debacchari , nobis humililer
inino, evocaii,; officii nostri debitum exsequi cu- snpplicarunl, ut concedere dignaremur vobis virum
picntes, quoniam provinciam Yiennensem et quas- idoneum in pasiorem. Nos igiiur, eorum sollicitu-
dam alias infecias esse accepimus scabra rubigine dineni et zeltini recliiudinis in Dominocommcn-
veluslatis, dileclos filios, fralrem R. el fratrem P. danles, el quod ab eis pro utililate eeclesiaevestroe
de Casironovo, monachos Frontis-frigidi aposlolicae sttper cessione ipsius factum est, ratum habenles
sedis Iegalos, ad cas duximus deslinandos, ut vice universitatein veslram per aposlolica scripla prae-
nostra corrigerent corrigenda, quaesecundum Deum cipiendo mandamus, qualenus, solum Deum ha-
ordiuanda cognoscerenl slatuenies. Ipsi vero, sicut benles praeoculis, cum consilio praediclorumlega-
per suasnobis litleras intimarunl, .ad vesiram ec- torum nostrorum infra octo dies virum ido-
clcsiam accedentes, ut juxla mandaii nostri leno- D neum, qui non tam praeesse, quam prodesse velil
rcm. lam in capile guam in membris, apoellaiione et possil, vobis concordiier, ac canonice in -ponti-

(615) Epistolam hanc vulgavilAngelusManrique, HisloriaeOccitaniaeScriplori videtur (Hist. de Lan-


Annul. Cisterc.ad an. 1205, cap. 11, § 10, tom. 111, gued., loin II, pag. 242).'
pag. 445. (617) De archiepiscopisViennensibus, circa hoee
(616) Quis fuerit lunc (emporis episcopus Viva» in quibus versamur lempora, pauca admodum re-
riensis, non satis comperiiim est. Imperfecla apud leruni veteris GalliaeChrislianoeauctores, toni. I,
veieris GallioeChrislianae auctores (tom. III, pag. pag. 802.
1182), Yivariensiumanlislilum series, Nicolaumab LXVII. Aynardus rescriptum .immunitalis privi-
anno 1177, usque ad annum 1198, ex instrtimei.iis, legiorum ab Henrico imperatore accepil 1196, Tau-
memorat. Eiimdemusque ad anntim 1202 agnoscere: rini, v Kal. Aug. praeseniibusAnnoneTareniasiensi,
videlur Colom. De episcop. Vivariens. Ab annoi et Angelo Tarentino arcbiepiscopis.
1
1202, usqtte ad anniiin 1206, iacenl inslrumenla; LXVIIl. Ilumberlus II, religionem professus in
nec ante aniiuin 1206, Bernonis seu Burnonis,, Cartbusia Cellionis, prope Burgum, ad apicem pon-
quem iinmediate post Nicolaum mcmoranl iidem! (ificatus cvehilur, cujus menlio esl in Hisioria
veieris GalliaeChrisiianae auclores (loc. cit.) no- Antoiiianorum,sub auno 1208 cl 1214in diplomaie
nien Ijgiiur. Yerum, de Nicolao hic agi dociissimoi Frederici.'
- ANNOVI, CHRISTI 1204. S26
r£S PONTIFICATTJS
fieem eligalis, Alioquin, kgatis eisdeni nostris da- A geliste, ac minisierium tibi commissum sludeas
mus liiieris in mandatis ul ipsis extunc vobis per- adimplere, fimiiter sperans in DominoJesu Christo,
sonam irioneam, appellatione remola, praeficiantin quod ipse, qui affeciumlibi praesliiit Iaborandi, ne
pastorem. Conlradictores, eic. lutis labor inulilis habealur, effectum iribuel, et
Datum Romae,-apud Sanclum Petrtim, xin Kal. profeclum.
Februarii, anno sepiimo. Dalum Romoe,apud Sancium Pelrum, vn Kalen-
CCX.(618), das Fcbruarii.]
FRATRI P.DECASTRONOVO, APOSTOLICJE SEDIS JLF.GATG. CCXI.
De palienter el acriler fnngenda Aegalione. ABBATS CLUNIACENSI (619).
(ApudS. Pelrtim, VIIKal. Februarii.) Concedilei facultalem, ut in abbaliis ad Cluniacensc
[Debilum charilalis, qusenon quaesua siml qure- moiiasteriumpertinenlibus possil corrigere coiri-
rit, exposcil, ul is, qui Rachelem ampleclilur con- genda, secundumDeum,elB. BencdictiRegulam.
lemplationis spcculum ascendendo, in Jiecessiialis (Aptid S. Pelrum, JVKal. Februaiii )
articulo, Lire, qttamvis lippae,non rcfulel amplexus, Solet annuere sedes aposlolica, elc, wsc/ue incli-
aciionis onera subetmdo; quia, licet illa sit ptilchra, naii, atl exemplar felicis reuordaiionis, Coel. papae,
haeclamen«sl ulilis propler graliam filiorum, sibi *B praedeccssorisnoslri, ul in abbaiiis ad Clmiiacense
monasierium pertinenlibus liceat tibi quoesecunduiii
»tt aliis commoduni affcrens el profecluin. Licel
enim Mariaesedeniis secris pedes Domini otium, Deum, e-t beati Benedicli Regulam el slatula 01-
Martha.minislcrio pfoeferalur, <eo qttod sil stalns dinis videris corrigenda, corrigere, et ibidem sta-
ille securior, uipole a saeculariumslrepilu segre- luere slaiuenda, liberam tibi, contradiclione et ap-
gatus: acliva lamenpolesi uiilior judicari, eo quod pellalionecessantibus, aucloritalc praesenliumcon-
sibi proficiensel aliis, tribulaliones suslinet, et pres- cedimus faculiaiem; senlenliam quoque qtiam iu
suras, per quas viriules suscipiunl increinenlum; conlumaces et rebelles dtixeris canonice promul-
quoniani,sicut -ait apostolus : Tribulalio palieniiam gandam, ralam balienles, el firmam, ipsam (aciemus
cperalur, palientiaprobatioiiem,probalio spem, spes auctore Doniinoinviolabiliterobservari.Nulliergo ..
aulem non confundil (Itomvv). Et plerumque con- hanc paginam nosirae concessionis infringere, elc.
tingii, quod, sicul virlusin infirmitale perficitur, et Si quis autem, elc.
audiiui praebet vexatio inlelleclum, sic eadem ex Datum Romae, apud Sanctum Petrum, iv Kal.
tranqiiillitaletepescil. Nam Abelesse desinil, quem Februarii, anno seplimo.
Cain non exercel^ el David, auem bella non vi- -CCXII (620).
cerant, oiium superavit. €um igilur, exigenie ne-1C KEGIFRAKCORUM.
cessilate, te a conlemplalionis olio, quodelegeras,- Super exslirpatione hcerettccrum.
ad lempus duxerimrisevocandum,ut, in minisierium (Apud S. Petrum, vnld. Februarii.)
missus, pro nobis, imo pro Chrislo, legaiione fun- [Ne poptilus Israel in Hierusalem ascenderel Do-
garis, qnaienus obsecres eos reeonciliari Dpmino, tsinum oraturus,'Jerbboam, filius Nabalh, in Belhel
quorum mentes angelus ienebrarum excoecansa viiulttmaureum siaiuil adorandum, fanum et altare
cogitatione v-eriluminis reddidit alienos, non debes c»nstruens in excelsis, compellendoprsedictumpo-
recusare laborem, licet gens, ad qmm missuses, puium ad peccandum. Cum autem solemnilalem,
dura el incorrigibilis videatur, quia polens est Do- preul in corde.finxerai,fccisselfiliisIsrael, el ascen-
minus ex lapidibus Abrahoe.uiiossuscitare. Licet dissel super aliare, ut adolerel incensum in sermonc
aiiiein adhuc in geniem illam secundum luam non Domini, vir Dei accessil ad etiin, ut ipsurn ab bu-
profeceris voluntatem, non tamen minorem poles jusmodi scelere revocaret; setl, qttia idem, per "pror
exspeciare mercedem, qriia Deus non profeclum phelam comnionilos, eorrigere noltiit quod com-
renmnerai, sed laborem, juxla qtiodScriplura lesla- misit, suscitavit poslmodum Dominus spirilum
tttr: Reddet Deus mercedem Iaborum sanclorum Josiae,regis Juda, qui allare, quodJeroboamfecerat
suoninr, labori non profecluiproemiumrepromil- in Bethel, omnino desiruxil, el locum quem planla-
lens. Unde, Apostolusnon se profecisse plus omni- verat ex loto succidit. Jeroboam siquidemimitanler
bus gloriatur, sed plus omnibuslaborasse. Quiaigilur vesligia, ^juidam filii Belial, cum sint lupi rapaces^
firniiier speramusin Domino.cujusesl incremenlum regnum luum in vestimenlis ovium inlraverunt,
praebere, quod labori luo dabit profectum, devo- qui,~ ul populus renalus fonle baplismatis exuat
tionem luam monemusvel exbortamur in Domino, quem in ipso baptismaie induit Jesum Christum, et
per aposlolicatibi scripla mandanles, quatenusop- in Hierusalem de caeleronon ascendat, vitulura in
portune, importune,instans., arguens et obsecrans, Bethel, in eos videlicct quos inhabilaveral Donnnus,
increpandoin omni patienfia et doclrina, opus evan- constiluunl,- adoranies perverso dogmale, quasi
(618) Epistolam hanc edidit Angel. Manrique,, t. XIII, § 10.
Annal. Cisierc. ad an. 1205, cap. 1, § 3, lom. III, Vide etiam Raynaldum, ad annitm 1205. § 57.
png. 445. Sed apud ipsum niendis aliquibusi Integram edidit Angel. Manrique, Annal. Cislerc.
scaiet. ad annum 1205, cap. 8, § 5, lom. III, pag. 445, sed
(619) Yide epislolamIibri sexli 174, not. nicndis aliquibus non inimunem.
(tt20) Episiolam hanc laudal Bzovius, Annal.
g.27 INNOCENTIIIII PP. TtECESTORUHLiB. VII." 528
nltari conslructo per superbiam in excelsis, super A nullalenus verearis." Ut autem defcctus gladii spiri-
quo immolant oves Christi, quas exlrahuni ab ovili. tualis per malerialem accipiat •supplemenlum,me-
Kos igilur, affcctu paterno compaticnles eisdem, moratis legatistua regalis.sublimilas auxiirum po-
et ad lucem ipsos volenies a lenebris, protil atl tenler exliibeai/el favorcm, ui, praeler hoc, quod
noslrumofficiumpeninei, revocare, dilectosfilios"' *"er tam commendabili opere apud homines conse-
Cisierc. (621) abbalem, P. et R. monachos Fontis- qneris gloriam et honorem, eam obtinere peccato»
frigidi, apostolicaesedis legatos, ad illos in sermone rum veniani merearis, quam euntibus in lerras
Domini duximus destinandos, ul, instanies oppor- sanclacsubsidiumduximiis indulgcndani.
tune, importune, arguerent, obsecrarcnl, et incre- Datuin Romae, apnd Sancltim Pelrum, vn Idus
parent eosdem in omni paiienlia et doclrina. Ycrum, Februarii, anno sepiinio.]
siciil dicii lcgati per suas nobis litleras intimarunt, CCXIII.
iidem sanam doclrinani nequaquam rccipiunt, sed, TORNACENSI EPISCOPO (622). -
ad sua desideria coacervantes sibi magislros auri- Hortatur, ei faculiaiesiribuil', ui "clericoruniexeessiis
bus prurieutes, a veritate auditum averlunt, in compescat.
ovile Christi tanlo liceniius debacchanlcs, qnaiilo (Apud S. Pelrum, vnld. Februarii.)
fcibiampuiari dexleram auriculam non formldant, B- Diligens dcbet esse eura pastoris, ul in grege
co quod gladium, quem Pelrus per" seipsUmex"er- sibi commisso morbida non sit^ovis, per nuam con-
cel, non metuunt, qui suntexlra ovile"Doihinicon- lagitim immineal loti gregi , quia, cum sanguis
Bliluii. Quia igitur hi qui lanianl veslem inconsuli- sanguinemlangai, trahaique coriina coninam, saepe
lcm Jesu Chrisli, deteriores"sunt Pilati militibus, prodil malum ex nialo, el-virlus incrementum reci-
qui tunicam ipsam scindere minimeatieniarunt, •' pil a virtute. Accepimusaulem, quod indiopeesi lua
obttirantes, quasi aspiOes, aures suas, ne voces niulli clerici multipliciter sunt infames, qtiia quidani
sapientcr audiant incanlantum, expedil, utsoecularis usuras vel lucrum lurpe-seclantur, qtiidam adulie-
gladius poleslalis, qui ad malefactorum vindictama rari non timent, quidam ,in domibus suis publice
rcgibus et principibus*bajtilaiur, ad vindicandam focarias secum habent, et alia mulla commilluni,
evagineluf injiiriam Salvaioris,' et qui Ddmini est, quae bonesiati sunt contraria clericali. Ke igitur
accingat gladittmstiper femur, ul cum Josia ever- mcrcenarius judiceris ali illo, cujus gregis sollicilu-
tcre pioperel altare a Jefoboam inique consira- dincm accepisti, si per negligcnliam luam mactilo-
cium, el excidere lucum conlfa prohibilionem Do> sus appareai, quem a macufa mundare leneris, fra-
inini complanlaltim. Ut igilur gladium, qttem Do- lernilati tuaapMsenliumauclorilatemandamus, qua-
minus libi (rudidil, a quo est omnis poleslas, non lenus ad bujusmodi corrigendos excessus le talem
videaris sine causa portare; sed patienti capiti com- exhibeas, quod In luo comproberis officiocircum-
pali te demonslres, oportct ul, apprehensis armis spectus. Ut aulem mandalum aposloliciim plenius
el scuto, causariiDei alle_g~es "
gladiis apudcos, qui, exsequaris, auclorilale tibi pra3sentiumindulgemus,
liabcntes caudas quasi vulpeculoecolligalas, messes ut eos, qui se libi-super boc leniere duxeriut oppo-
in regno Francoruin comburere incceperunl, dum nendos, per censuram-eeclesiasticam valeas coer-
pugnanl quasi filii contra raalrem. Moncmus igitui ccre. Nulli ergo,.-. nostrae concessionis,eic.
serenilalem regiam el exlioriamur in Domino, in Daium,'elc, wt in alia.
rcmissionem libi peccaininnm' injungenles, quate- CCXIV.
iitis, si fieri po(erii, per teipstim, vel per charissi- EIDEM (625).
liiiim in Chrisio filium nosirum, Ludoviciim, halum Facullas dedicalionesecciesiisimpendendijtamdiebus
itiuin, aut ciiam alium virum idoneum, contra proe- Dominicis quam privatis.
falas belluas poicnler assurgas, quaienus filiam (Apud S. Pclrum, v;i Id. Februarii.)
regis assisieniem ad dexleram sponsi varielaie cir- Tua fralernilas requiri feeii a nobis, tiirum libi
ciimaniiclam, ut Catholicus filius, sincerilalis bra- Tj dcdicationes ecclesiarum lam diebus Donrinicis,
ebiis amplexeris, per exbibitionem operis nianife- quam privalis, celcbrare licerel? Super quo libi
sians, lam comites quam barones, ut iilorum bona breviter respondemur, quod dicecesitua lam diebus
confiscent, et proscribant personas, poteslale libi Dominicis, quam privalis, ecclesiisdedicaiiones im-
ccelilus tradila compellendo.Quoniam autemfacinus pendere tibi licet.
quos coinquinat, aequal, cum error, cui non resisti- Datum, elc, ntin alia.
CCXV
tur, npprobelur, ut par pcena racientibus et consen-
lientibus infligalur, si qui comilum vel baronum. Commiltil N (Deesl inscripiio.)
Fralres Hospilalis Uie'
causam, quceinier
vel eliam civium, bujusmodi sani dogmaiis perver- rosolymitani,etabbatissam Sanctai Marim Andega-
sores de terra sua noluerint expellere, aut eos re- vensis,super domo eteemosynariaverlebalur
ceplare pra?sumpserint vel fovere, confiscare bom (Apud S. Pelrum. vi Id. Februarii.)
ipsorum, et tolam terram domanio regio applicare Significaverunlnobis dilecti filii, Fratres Hospita-
(021) Yide epislolam libri quinli 16, nol. mtim anno 1218. Gall. Clnist. iom. III, eol. 216.
(022) Gosvinus, arcbidiaconus Tornacensis, Ste- (6£5) Vide eoTstolamsuperiorem, not.
phano successil aniio 1205, ct diem clausil exlre-
-29 _ P0NTMCATU3 ANNOVII, CIIRISTI 1204. 530
lis Hierosolyinitani, quod cum dilecla in Gluislo A . lione nosira, quaestiovcrterelur, et idem camcra-
filia abbatissa SanclaeMgria:Amlegaveusiseos rins ad noslrani audientiam appcllaverit ab eodem,
domo elemosynaria, quam per donaiionem bonae suaeappellalioiii lerminum aliquem non praefigens,
niemoriiR,Tt_. regis Aiiglorum, fuerunt adcpli, et idem ordinarius, qui causam ejusdem camerarii fo-
aliquandiupacificevpossedertini,post appeilationem vere videbatur laienler, eo quod qitidain clerictis,
ad nos irilerposilam, spoliari fecissel per polenliam commensalis suns, jam dicli camerari; in cadem
laicalem.et illam delineret illicite occupatam,dile- causn fueial advocaius, decepiorie, ei contra con-
clisfiliis..... cancellario archiJiacono, el prae- .suetudinem, Iitinc,ierminuni "appellaiioiiipraefixit,
posilo dfr'Armeliaco, Carnotensibus, scripsimiis.in ul ad festiim purificaiionis beatae Marioeulraque
hac fornia, ul, si res laliierse haberet,-.domumip- pars essel. ab .appellalionis proseculione reversa,
sam cum fruciibus perceptis ex ea, aniolo cxinde licet nobis non polueiit legem imponere, ut euni
quolibel illieilodetenlore, per censuram ecclesiasli- -teneremur infra "diciinnlermintim cxpedire, cuin,
-caiii, sublato appellalionisobstaculo, nominaiisfra- _el secundum legilimas sanciiones, lis quoein cou-
""Iribus,medianlejusiilia, resliiui faeerent, in slattnn sislorittm principis speratur inferii, absque damno
-prisiinum reducentcsquidquid- posl appeRalionem mpraeintac,ta_pennaiieai,donec ipse faciat introdu-
ad nos legltime interposilam invenirent lemere at- H ci, et a proceribus dirimi jttxta morem. Inierim att-
tenlatuiii. Quia vero processum judicum praedicto- _lein,nuntius eamerarii supradicti, piaeveniensnun-
rum, cum posl appcIlatioiieinad.ii.pslegitimeinier- tiiim eorumdem, nec ipso usque ad Iegilimumler-
-positam, liie non c.ontestaia,processerinl, duximus minum exspectato, impelravit liiicras, et recessit.
'
irritaudum, causain ipsam de comniuni assensu Quia vero, fraus et dolus alictii patrocinari non de-
"pariium vobis diiximus-commiliendam,pcr aposlo- bent, diserelioni vesira per aposlolica scripla man-
lica scripta mandantes, qttalenus, parlibus convoca- danms, qtiatenus, si ila esl, parlibus convocaiis,et
- tis. et rationibus binc inde
plenius auditis et co- auditis hinc inde proposiiis, causam super his, ap-
• gniiis, causam eamdem, appellaiione remota, fine
pellaiione remoia, medianie jiiramenlo, lerminetis,
-<Iebi(o termineiis, facienles, eic. Tesles, elc. Nullis facienles qttod decreveritis firmiier obscrvaii. Tc-
" iJtietis
veritate et jusiiiiae, elc. Quodsi non omnes... ^.sies, elc. Nullis litteris, elc, Quod si non omnes...
- duo vesirum, eic. ,. .., lu, frater episcope, elc.
Daium Roma3,apud Sanctum Petrum, vi Id. Fe- Datiim Romae,apud Sanclum Petruin, IVIdus Fe-
- bruarii, - ... . ....- bruarii, anno scplimo.
CCXYI.
..... ABRINCENSI EPISCOPO C CCXVH(628).
(624), ET DEMONTEMO-
RELLO(625), ET DE LUCERNA (620) ABBATIBUS, ABBATI MOLISMENSI (629).
ABRIKCENSIS DIOECESEOS. Super litieris confirmalionis.
- iiausam, quai inter.prioremel canonicossanctmBar-
(ApudS. Peli-um, v Id. Februarii.)
barm ab una, el W.. Camerarium de. TanlfarviU. nobis ex parte tua.pelilio continebat
dtmceseos ab altera M~ai- [Porrecia
-Rotliomagensis parte, supir
uerio
-' commillil. de Monvill. verlebalur exuminandam ipsis quod plurcs ex monachis luis, qni prioralitfus (650)
praesunl,a nobis,super ipsisprioraiibusquoad vixe-
(ApudS. Petrum, iv Id. Februarii.) rini possidendis, confirmationislitleras se asserunt
_- Ex insinuatione dilectorum filiorum prio- impetrasse, quarum occasionebona ipsorum priora-
ris (627) et caiionicorum Sanciae Barbarae, nobis tuum dislrahunt et consumunl, asserenles se tibi
innoluisse noscalis, quod, ctim inter jpsos ex una quoad prioralus' itlos nulla ralione subesse (651).
parte, et W. £amerariuni de Taukarvill. Rotho.ma- CumJgilur a cancellaria. nosira' non credamus hu-
gensis dioeceseos,ex aliera, super Mainerio de jusmodi litieras emanasse, discretioni tum per apo-
Monvill.coram... judice ordinario, non ex deiega- stolica scripta mandamus, quatenus illos, qni lales
(624) EcclesiaeAbrincensitnne temporis praeeral D Sagicnsi, el cum abbate Troarnepsi, pro. abbalia
- GuillelniusIII, De Tollermen,cujus eleclio, rjriuiuin" .Concheiisi,circa 1195. Obiit 18 Aprilis.
"t ab Innocentio cassala anno ponlificatus secunilo,"' V. (TuillelmtisII, ercmita, nolatur aniiis 1209 ct
poslea confirmalafuerai. Obiilalino 1210.Vid;Gall. l^lO.^OUiil29 Jafiuarii.
Chrisl. lom. XI, col. 485. - -.- - ,. . r(628) Reperilur inier Decrelales, lib. n, tit. 50,
(625) Tualdus, anno 1200 memoralus.. Radulfo,l'_ De confirmaCioneulili, vel inutili, cap. 6. Variae
- monasterii de-Montemorello fuiidatori et abbaii, lecliones daniur.
successil in septemannos.ex ISeeroJogioin quo no- (629) Gaucherus, al. Galcherns , Molismensis
tatur obilus ejus die 27 Augusii. Id. ibid. col. 557. abbas, prinium circa annum 1188,.rexit quinque
_ (626)Ansgolusmonasierio de-Lucerna per XLIX annis, inde depositus cessit anrio 1191 vpl 1192;
annos praefuit,ab anuo-1157 usque adannum 1206, poslea faclus prior S. Quinlini, demum ilcriim,
quo, Yigiliaaposiolonim Simonis et Judae,de bona posi Odonem, sufleclus,versus annum 1297,praefiiil
stta volunlale resignavil. Yid. Gull. Christ. ibid. amiis ia_ el iribus mensibus, el cessit anno 1209.
col. 557. Vid.Gall.Clirist.iam.IV, col.755. Videeiialn eoisio-
(027) De --prioribusS. Barbarae (in Algia),,circai, lain iibri sexli 257 et notam.
haecin quibus versamur leiupora, pauca liaecrepe- (650) Iu.Deerel, add. et aliis administralionibvs,
riunlur apud aucloresnovoeGalliteChristiuna, ibid. et mox verbtiriipr/oi'a(ori6iis"oiuiUunt.
col. 859.
- IV.-Galierus rem babuit cum Lisiardo ep.iscoBo (651)jDesurithfficIn Decre.al,, ut mox verba.^i-
i, scretwniliupc-
851 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB, VII. 552
lilteras exhibucrint, in quibus prioratus (652) lan- A priore, nisi causa ordinistransceihielis. Prior lanien,
quam monachisconfirmanttir eisdem, punias tan- si oceupalus fuerit, vel aegrotaus, el tirgens neces-
•quam falsitatis auciores. Si vero in eis non sit sitas, vel evidens utililas poslularil, polerit unum
menlio prioralus, vel monachalus, illas tariquam quem voluerit destinare. Ciliciainduetis ad carnem,
tacita veriiaie subiepias denuntiesnon valere. eos qui ferre non polernnl non cogentes; lineas
Datum Romse, apud sanetum Pelrum, v Idus elcannabinas vesles nullalenus induelis,grossaelanae
Februarii.] vestes, non linetas, et pellilias habituri. Cum luni-
CCXVIII(635) cis, cingulo, et caligis omnes jacebitis, e(, pra?.ler
PRIORI(65i) ACFRATRIBUS VALLIS-CAULIUM. baec, vos, Dlii monachi, cum cuctilla nusqtiam, et
Recipit eossub proleclionebeali Pelri.. nnnquam super calcilris quiescenles. Erunt noviiii
(Apud S. P.elrum,ivld. Februarii.) veslri in probalione per annum, ei vos, filii mona-
Solel anniiere, etc, usque imparliri. Ex Iiltcns chi, a Hialutinis usqne ad horam laboris, et a vespe-
sane venerabilis fralris nostri, G. (655) elecli Re- ris usque ad occastim solis Ieclioni, orationi et
mensis acccpimus, quod, dum transirel per dicece- eoniemplationi vacabitis,. excepiis quos prioris di-
sim Lingonensem, vos. invenit in Valle-Caulium screiio pro aliqua ceria et necessaria causa duxe-
novcllam inslitiiiionein ordinis assumpsisse, de B rit relrabendos. Nos auiem, vesiris jusiis poslula-
cujus meritis diligenler inqnirens, nil in eo nisi tionibus annuonles, personas veslras, et Iocum in
religiosum comperit, et honesmm. Invenit siqui- qno divino eslis obsequiomancipati, cum omnibus
dem prout eaedcm liuerac continebant, quod inter quaeinproeseniiarum rationabiliter possidelis, aut
vos tinus monacliorum, qtiem"vos, filii monacbi, in fuiurum , concessione poniificum, largitione
eligeiis, debeal esse prior, cui omnes, monachi regum, elc, usque suscipimus : specialiter aulem
videlicet et conversi, quorum socielas vicesimum ordinem ipsnm, provida deliberatione de assensu
numerum non transcendei, lanquam spirituali palri episcopi dicecesanislatutum, auctorilale aposlolica
reverenliam et obedienliam curabilis exhibere; confirmamus, et praesentis scripti patrociuio com-
iiullus vestrum proprium possidebit; in conventu niunimus. Ntilli ergo, etc. Hanc paginam nosiraj
singutis diebus missa, el horae canonicaecantabun- prolectionis et confirmationjs infringere,-.eic Si
lur; privalas quoque niissas, qui voluerint celebra- quis autem, elc.
buni; capilulum lenebiiis omni die, facturi duode- Datum Romae, apud Sanclum Pelrum, iv kitis.
cim lectiones leinporibus conslitulis; simul Iabora- Februarii, anno septimo.
bitis; etsimul in refectorin comedeiis, carnibus et CCXIX(636).
r
sagimine non utentes. Prior vobiscum in eodem ...... 1, ISCOPOAQUITANI (657).
refectorio eomedet simili cilio et veste coriienlus. Lilem quamdam, inter R. de Georgio,el R. rmilie-
A fesio resurrectionis Dominicaeusque ad exalta- {rem deS. Germano, dirimit.
tionem sanctae Crucis bis comedetis in dic, resi- (Apud S. Pelrum, nld. Februarii.)
duum temporis sub jojuniorum abstinentia traRS- [Ex lilteris tuae fralernitatis accepimus, quod
cursiiri pane, aqtia, el uno pulmenio contenlisexla cum (658) causam, quae verlilur inter R. de Gcor-
fcria cxistcnie. In die Nativitalis Dominicaenon je- gio, et R. mulierem de Sdhcto Germano, libi duxe-
jiinabilis, nec sexia feria in oeslaie, tibi festum rimus commiliendam,] cum fcre per bienniuinstu-
intervenit duodecim leclionum. Vivelis de reddili- duisses, ut eadem causa concordia finiretur, parti-
bus, silenlitini servaluii; feminoeinieriores lermU btis non acquiescenlibus, ascitis viris prudeiitibus,
nos non inlrabnnt, nec vos, exleriores, exccpio praedictae causee meritis diligenlius examinaiis,

(652) Decrelal.adtl. vel aaminislrationes, et niox pora, pauca admodum refert UGHELLUS; Ital. sacr.
leguul religiosis; infra religionisipsorumpro prior lom. 1, col. 443.
vel monach. <XIV. Gregorius, Florenlinus, monachus ordinis
(653) Epislolam hane laudat Raynaldus, ad an- D Vailis-Umbrosae,abbas S. Joanni, Guelberioproxi-
num 1205, § 68. Integram vulgavit Angel. Manrique mtts affinis, a Cceleslino III summo ponlifice epi-
Annal. Cisterc. ad aniium 1207, cap. 4, § 3, lom. scopus electusest circa annum Domini1194. Aqui-
III, pag.478; quain quidem ex Archivis Vaticanis nam ecclesiam magna cum laude prudenliae ad-
sibi missamait; sed, qtio paclo in suo exemplari minislravit; ejus obiitts incidit in secundam diein
anno Innocenlii ponlificalus uono tributa fuerit, Februarii.
cuin in Regeslis anno seplimo data diserle dicalur, «XV. GregoriusGregorio successit, cum mona-
itonfacile inlelligilur. Eamdeiu lypis inandaverimi clitts esset decanusque Montis-Casini,Innoceniio111
auctores novoeGatliwChrisliancc,iom. tV.,/iis(rum. sedente,. anno 1'206; et, ul ipse dieil in quodam
ch. 111, col. 197. suo diplomale, dat. Lalerani Kal Aprilis, ciim,
(634) DeGuidone, al. Viardo, fundaloieac primo difficili'morbopraepedidis, leclo decumberet, eum-
Ptiore Vnllis-Cauliuin,qui proeerat adhnc an. 1213, dem Casinensem Gregoriumnon potuil ipse per se
vitl. Gall. Cltrisl.nov. lom. IV, co). 742. ordinare, ut habobai in voiis, sed Hebdomadae
. (655) Vid. cpistolamlibri seplimi 116. sancioe sepiimo die, per episcopum cardinalem
(636) Epislola haec reperitur, sed valde mulila, Ostiensem, ipso die Paschatis, consecrandum cu-
.riler Decreiales, lib. m, lil, 21, De pignoribus et ravit. »
uliis cautionibus, cap. S. Quae illic, legunlur, 1iic (638) lu Decretal. deest, ut mox verba de Geor~
uncis inclusa sunt; varioelectiones daniur. gio. Loco R. legiint A.; infia de S. Gerir-om. et
(637) Do episcopis Aquinaiibus, circa haectcm- duximusbabent pro duxcrhnus.
535 POMiFICATUS ANNO VII, CHRISTI 1204. 554
idem negolium de prudemium consilio ad noslram A } dietus R. quod, cuin quinqtte fllii essent unius pa-
duxisti praesenliam remiltendum, ea maxiine ra- tris, et onmes in bonis paternis succederent, facla
lione, quia videtur hoc ad regium judicium specia- " aeslimationetolius haeredilatis, non proveniebat ad
Hier pertinere. [Si quidem probatum est eviden- marituiri mulieris ipsius de baeredilate palerna,
ier(639), quod, pro facinore a marilo praeriictae quod ulira viginli quatuor uncias auri vateret.
iriulieris commisso, eo fugam pelenle, lam fraier Quia vero ad nos eadem causa remissa non fuit suf-
mariii praedictus, videlicet R. quam ipsa inulier; ficienter instructa, nec nobis consiiiit, utrum, de-
licet minus jusle, ab R. comite Casertan. lunc regio cem libras tarenorum (643), quas petebat mulier,
justiiiario, capti ftierini, et de ipsitis mandalo om- dedisset in dotem , aut idem R. aliquid possideat
nium bonorum delinqtientis fuit facta dislractio, de bonis perlinenlibus ad fratrem suum, virtim
et soluta est (640) pecunia mercatori, qui a niarito niulieris proediciae, nec poluissemus examinaiioni
dictae mulieris vulneralus fueral, et rebus propriis causaeinsislere, tum quia in praesenlia tua rcnuii-
spoliatus. Pef prcediclum autem R. illorum bono- liatum fuerat allegaiionibus et probationibus, sicut
rum venditiofucla fuit, de tnandato lamen juslilia- dicis, tum quia idonei el suflicienies ad nostram
rii anledicti, sed quaedampossessiones penes eum- praesentiam non venerant responsales, eamdem
dem R. mulieris sororium, remanserunl (641), quas ™ ' causam luo duximus examirii remiltendam,
per
idein R. de niandalo ciirioerelinuit, solula pro eis aposlolica (ibi scripta praecipiendo[mandanles(644),
pecunia mercaiori, quia emptor alius, sicul di- quatenus, si tibi consiilerit e"x his, quae in prae-
cii, propler possessionum ininiilias non exstabai. sentia (ua fuerinl proposila, et probata, quod mulier
Pars vero mulieris firmiler aliegabat, quod, cum quantum dicil, viro dedisset in doiem , el praedi-
dvs omnibuscrediloribus prafcralur, et omnia bona cluin R. de bonis fralrisaliqua possidere, cuu
maritieidem mulieri proplerdotem fuerinl obligala, muiieribus fayor mitltus in recuperandis" doiihiis
,cum mulier in hoc non fuissel.culpubttis,dolem suam debealur, el eauluui eliam sii in jure, quod propter
amittere non debebat, propler qu-od aeslimalio- maleficiumviri nmlier remanere non debet indotala,
nem ejus (642) instantius petebal sibi conferri, vel cum eliam bona viri mulieti pro dole taciie obli-
in possessiones, quae marili fuerani, ex officio.de- gata cum suo onere transiverinl ad quemlibel pos-
legationis induci], asserens culpam viri sui nequa- sidentem ,. praedicitiinR. eidem mulieri ad resiiiu-
quam sibi de jure debere nocere. Pars aulem viri lionem dotis, eaienus, appellaiione remota, con-
e coutrario respondebat se non "debere ipsi super demhes, qtiaienus de bonis praedicli fralris sui no-
his aliquo modo respondere, quia nihil voluntale £( sciluf possidere.]
v;i auctoriiaie sua dislraelum fueral de bonis ma- Datum Rouiae, apud SancitunPetrum , n Id. Fe-
riti muiieris ipsius, sed fiscus ea capi fecerat, et bruarii.
mandaverai dislrahenda, quod et testium asser- ccxx.
tione probavit.Sane , cum pars mulieris dicerei, de -ELIENSI N0RV1CENS1
(645) (645), ET ES
possessionibus viri sui aliqua remansisse, quae di- SANCTO ASAPU(646) , EPISC0WS.
slraciaiion fuerant, et ex eis sibi satisfieri poslu-
tll causam mairimonii, inter filiam principis Insu-
laret, ab utroque sludiosius inquisisti, quanla fuis- laritm, el principem Norwallice, vertenlem termi-
set pecunfa, quae soluta fueral mercatori, el es nent (647).
confessionetibi constilit utriusque, quod de immo- (Apud S. Pelrum, xni Kal. Martii.)
bilibus usque ad viginli quatuor uncias auri aliena- Cum olim dilectns filius, nobiiis vir... prineeps
lum exstiterat, sed. praescriptus R. dicebat sede- Norwalliae, a nobis humiliter postulassei, ul de
eem ei oclo uneias illisviginti quaiuor unciis addi- nosira sibi permissione liceret filiam nobilis viri...
disse, et quadragiuta duarum unciarum auri coin- principis Insularum , quam se asseruit subarrasse,
plevisse numerum mercatori. Allegabatquoque pras- ducere in uxorem, non obslante, quod... palruo

'
(659) Deest in Decretal., utinfra veroa R. com. D ] larenoriim. > Et ipse innocenliiis, ,io. i, episi. 257,
Caser!..lunt. qua coiilrrmaltirslatnluni Benevenlanorum , ut ju-
(640) Decretales om. verbum hoc w iufra Per 'dices pro salario nihil accipiant ultra vicesimain
... antedicti. Iitis, necde subscriptione lestameniornm vel aliis
(641) Decrelal. remanseranl, legutit pro mul. s. coiilractibus judices ipsi acivibus plusquam duos
rem.; infra verba fifmiter... quod omiitunl. larenos, aul notarii nisi unuin.
(642) Decretal. Iegunt dotis, el mox restiiui pro (644) Decrelal., mandamus. .
conferri. <645) De istis jam actum est soepius.
(ti43) Est nummi Saracenici gemis, quo Siculi (646) Adamo, episcopo Asaphensi (de-quo agit
niebanltir, ut notal Albericus in suo Lexico Juris. Giraldns Gambrensis in libello, de rebus a se gestis,
fijusdem meminitLeo Ostiensis, Clironic. Cassinens. lib. i, cap. 6, apud Wbarion, Angl. snnVparl. n,
lib. n, cap. 74. < Et niille larenis ab abbale dona- pae. 471), ilefuiicto Oxoniaeanno 1180, suceessissa
tus Aversam ad socerum redit. t Et idem, lib. m, videtur Reinertis quidam, qui vixil usqtie ad aiiniim
cap. S7. « Bysantios sexcenlos et duo millia tarenus 1220. Godwuin.de prcesulib. Angi., pag. 65S.
Africanos. » Et idem, lib. iv, cap. 99. «.Monasterio (647) Vide epistolam libri sexii. 47., et quse.att
iuuovavii privilegiutn do rclaxaiione quintiuagiui» eamdem adnoiavimus.
SS5 INNOCENTU11!PP. REGESTORUMLIB. VII. 536"
ejus eadem mulier infra ntibiles anuos fuerat de- A sponsaverat memoratam, et post annum in faeie
sponsata, cum neiiier eoruni traitsduxisset eamclem, Ecclesiae, cum illa conlraxerat, et a principio Maii
lionaememoriae... Mannen. episcopo, et dileclis fi- usque ad festum beaii Vili mariyris, quolies ei pla-
liis... archidiacono , el... priori dc Itisula Glannav. cuit, in eodem Jeeio jacuerat cnm eadem, et iu
stib cerla forma catisam ipsam commisimus (648) VYalliamfuerat elapso tempore aliquanlo reversus.
ierminandam. Parlibus ilaque in praedietorumjudi- Canerum, transaclo secuudo anno a temporedespon-
cum proesentiaconstitutis, sicut ipsi per suas nobis salionis, primo vero a lempore riuptiarum, iu
litieras intimaruni. per testes ejus conslitit eviden- Manniam rediens, pacifice cohabitavit uxori, et
ter, quod proedicia puella, oclo annis explelis, ab eam secum per terram et mare deduxit, sed, ea
L. principe Norwalliae, lam suo quam suorum as- laudem sub parenlum cura relicta, in Walliani re-
sensu parentutn, fuerat subarrhata, sed, eo ex ne- diit, ibique fuitviani universoecarnis ingressus. Ex
eessilate ipsam transducere differenle, ejusdem L. dictis igilur lestium collegerunt judices supradicfi.
patruus ipsain sine consensu ejus posimodum de- qtiodproedicttisR. puellam eamdem a lempore de-
sponsavit, qui, ea nequaqtiam carnaliter cognita , sponsalionis babuerat per iriennium , et tres men-
viam fueral universaecarnis ingressus. Judices ergo ses, sed per biennium, duos menses, e( dies quin-
proedicli, conimunicalo prudentium virorum consi- " decim a iempore nuptiarum; fuit autem diversiias
lio, proedicioNorwalliaeprincipi auclorilate aposto- inler testes, cum quidam , ex eo quod puella erat
lica concesserunt, ut puellam desponsaret eamdcm, tunc temporis macilenta, quod non fuissel carnaliler
ne discordia inler ipsum et parenles puellae olim cognita existiniarent, licet essel aetate nubilis, et
exorta, et lunc sopita, ilerum oriretur. Nos igilur, loro matura; quidam autem nescire se dicerent, si
eorumdem senieiuiam, nisi aliud raiionabile qui- carnaliter cognita exslitisset, quidam vero crede-
dem obslaret, volentes firmiialein debitam obtinere, rent, quod cognita non fuisset, quidam vero ab
dileciis filiis... abbati de Abenton... prioii dellenli, ipso R. assererent se audisse, quod eam carnaliter
et magislro M. canonico de Beriinion. Bangorensis non cognovil; licet adjicerent se nescire, utrum
dioeceseos, dedimus (649) iu mandatis, ut ipsam postmodum fuerit cum eadem. Verum, praedicms
facerent, appellatione remota, per censuram ec- episcopus Mannioe,sicul in scripiis ejus, et suorum
clesiasticam firmiter observari. Abbas vero praedi- conjudicinn secundo delegaliperspexerant contineri,
ctus, et conjudices sui, propier condilionein in conjudicibusejus absentibus, tam ex ipsius puelte
litteris noslris expressam, super malrimonio illo, quam parenlum, nutricis et famularum ejus d.idicH
sicul in eorum lilteris perspeximus conlineii, siu- „ juraoienlis, quod praadiclus R. puellam ipsam car-
diose ac sollicile, recepiis leslibus, veritalem in- naliter non cognovit. Pairuo ergo viam universoe
quirere curaverunt. Habilis.ergo qiiaiuor produ- carnis ingresso, cum praedictns L. a rege Mannke
ctionibus teslium , el redactis in scriplis deposilio- juniorem filiam in conjngem postulasset, nee id
nibus eorumdem, ea, quae ad decisioneni causse obiinere poluisset ab eo, utpole cum ipsa fuisset
credebant sufficere, de ulriusque partis assensu , alii copulata, soepedictampuellam de assensu prio-
nobis iransmiltere curaverunt, ul nobis rei veriias rum judicum sibi poslmodum copulavil. Consiitit
eluceret, el consuleretur conscientiae principis su- igiiur ex praediciis quod inter saepediclum L. et
pradicti, qui priores judices, et proesertim arclii- praediclanipuellam, cum octo essel annorum, cujus
diaconum et priorem dicebat juris ignaros, el lii- lamen consensus non invenitur expressus, antequam
leras nostras per falsam stiggcstionemobienlas, nec cum ipsa ejtisdem L. patruus contraxissel, lanlum-
se credebat cum eadem ptiella posse salvari, quae modo per verba de fuiuro fuerunt sponsalia cele-
patruo cjus tradita in uxorem in uno lecio saepius brala, ita quod nec idem L. transduxerat aut sttb-
fueral ciim eodem. Nos igUur, depositionibus le- arrharal eamdem, nec cum ipsa fueral benedictus,
stimn diligenter inspociis, probatum invenimus per quin imo nec in eadem fuerant terra" sitnul, uipote
easdem , quod ideni L. puellam ipsam ducturum se D quorum terras, sicul superius est expressum, mare
juraveraiin uxorem, sednecipsam transduxerat, nec medium dividebat : unde praesumi non potest quod
probabatur per lestes, quod benedictus fuerit, aut aliquid altenlarint, quodnon potiierint eonsummare.
in una terra fueril cum eadem, ulpole quoruni ter- Constitit eliam per praedictaquod puella ipsa in nono
ras mare medium dividebal. In actis quoque judi- anno saepedicloR. desponsata fuerat, et in decimo
cum perspeximus contineri, quod sufficientibus te- ab ipsotransducta, et ullra biennium in uno lecto
stimoniis probalum fuerat coram ipsis, oclo anno- frequenler fuerat cum eodem. Unde colligitur mani-
rum fuisse puellam , quando idem L. eam juraverat feste quod primae lillerse per falsam fuerunt sugge-
se ducturum. Cumque pater puellaafiliam suam in slionem obteniae, cum contineattir in illis quod
Norwalliam ad slalutum lerminum duceie distulis neuter eorum transduxit eamdem. Cumque landiu
sel, iJem L. sororem nobilis viri... comilis Castriae, _simulin uno leclo fuissenl, de jurepraesuniiturqiiod
sine conlradictione qualibet, circa fiuem illius anni facti fuerinl una caro, cum eliam in duodecimo
duxerat in uxorem, el R. patruus ejus puellam de- anno, in quo liberum et Icgiiimum babei in hujus-
(6.48) Yide episiolam libri secundi 233.
(6i9) Yid.e epistclam jara supra kudalam libri sexli 47,
' PONTIFICATUSANNO.VII, CHRISTL 1204. - - . 558"
537
inodi ptiella cbnseiisum, voltinlarie fuerit cum co- A aptnl Aonani', Sanclae Maii;e;apud Crcn., Sancti
dem, patet eam in ejus matrimonium legilime con- Slepbani; apud Colongias super Joviani', Saneiae
sensisse, nec poluisse contrahere posimodtim cum Mariaeecciesiam de Cureum; apud Nannai, Sancli
nepolc. Unde idem L. ducere ipsam de jure non po- Simeonis;_apud Alniacum, Sancli Salurnini; apud
luit, el, si de facto ipsam sibi post morlem patrui Fesliniacum, Sancti Cyrici; ecclesiamde Vi Sancti
copulavit, ab ea esl merito separandus. ldeoque fra- Sicpbani; apud Mannas, Sancti Martini; apud Cel-
lernilali veslrae per aposlolica scripta mandamus, lam, Sancti Juliani; in episcopalu Nivernen., eccle-
quslenus, vocatis qui propter hoc fuerint evocandi, siam Sancli Aniani de Albiniaco, cum omnibus
causam ipsam secundum praecriptam formam, ap- pertinenliis suis; ecclesiam Sancli Sulpiiii de Ca-
pellatioue postposila, terminetis, facientes, etc pella super Ligerim; de Partiaco, Sancti Victoris
Datum Romoe,apud Sanclum Petrum, xin Kal. de Nivernis, de Bisehis, de Jancuriaco, de Sanclo
Maiiii. - Sulpitio, de Belloinoiiie, de Roi, de Paiingiis, de
CCXXI. Monteniaco, de Salviniaco, de Cerciaco, de Colon-
PMORI (650)JIOXASTERII BEATJS MARI.-EDE CHARITATE,giis , super caslrum. Cerciac. In. archiepiscopatu
EJUSQUE FRATRIBUS. Biluricen., ccclesiam ,de Monastello, cum bufgo et
R cum omnibus pertinenliis suis ; de Sancta Montana,
Confirmatioorivilegiorum, ct enumeratio omnium ad
eos speclantium. de Argento, cujus caslcilum et caeiera in lerra rno-
nachorum sunl; de Pariiaco,' ecclesias de Sanclo
S.
(Apud Pcirum, xiv Kal. Martii.)
Celso, cum burgo et omnibus perlineniiis suis; de
Quoiies a filiis nosiris, quos pro sua roligione et campo Faraldi; de Sanclo Florentio; de Cyolio;
bonestale, speciali proerogativadiligimus charilalis, item, de Brolio ; de Valeniaco ; de Bardai; de Zan.
aliquid a nobis devolione debila posiulaiur, quod conio; deTJImeriaco; de Fontenia.co; caslrum San-
reiigioiii et honestati non obviat, ad concedendum cii Cirici. de Blec de Nertuia; de Pcra. de Birfiaco;
qnod petiiur lanto facilius debemus concuirere, ecclesias Sancloe Mariae et Sancii Maiiini; apud
quanlomagis id ex injuncio nobis officio dignosci- Monlem Falconis, de Coola, in episcopalu Edueii.
lur convenire. Cum enim, licet indigni, auciori- iu suburbio ecclesiam Sancti Rozi; ecclesias de
laiem geramus aposlolicaesedis, sic oinnium. ec- Rocla, de Monte Ausherli, ctim villa de, Brazi; de
clesiarum ulilitali compellimttr providere, sic de Viverio, de Sanclo Honorio; de Larneneia ; in cpi-
ipsarum quiele alienlius cogiiare, ui earum jura scopalu Aurelianensi, ecclesias in suburbio Sancli
illaesaservenlur, el qtiae a prxdecessoribus nosiris Xaurentii, cuni omnibus pertinentiis suis', el de
aeta sunl, firma et inconvulsa slabiliiate debeanl iJ Rfolio ; in Carnolensi episcopaiu, ecclesias in sub-
permanere. Eaproptcr, dilecti in Domiiio filii, urbio SanclaeMariseBelli-Ioci; apud MorvillatnSan-
vesiris juslis petilioaibus graltim imparlienles as- cti Joannis; in dicecesi Turonensi, ecclesias sancti
sensuui, monasierium beatissiriiae Marioe, semper Micbaelis, Sancti Medardi, de Ewra; in dicecesi
virginis, de Charitaie, ctii, largienle Domino, de- Senonensi, ecclesias" Sanclae Mariae de Poria
servitis, ad exemplar felicis memorioeUrbani, Pa- Leonis, cum omnibus pertinentiis suis; de Cur-
sch.Iis, Lucii et Adriani, praedecessorum noslro- liniaco, Sancti Petri, cum pertinenliis suis;'de
rum, Romanoruin ponlificum, sub beali Petri el no- Dicliaor, de Castro Rainardi; Sancti Nicolai; eccle~
sira proteclione suscipimns, el praesentis scripli sias de Monle-Boio, cum omnibus pertinenliis stiis r
palrocinio comnmnimus; slaluentes ul quascunque de Castellione; de Chavennis; de Joveniaco, cum
possessiones, quaecunquebona, elc, asijfzte.vocabulis omnibus perlineniiis suis; de Sanclo Sidronio, cum
exprimenda : In Anlissiodorensi episcopalu, aptid omnibus perlinentiis suis , de Brancliiis; „deCoa-
Boniac. ecclesiam SancliPetri et SancliAniani, cuni lentione; de Ladit; de Caslello Beliot, de Veiie-
oinnibuspossessionibnsel appendiliis suis; apud do- siaco; de Cruce, cum omnibus pertinenliis suis; de
muani Mariain, Sanclae Mariai el Sancli Amaloris ; ' Jovis-villa; de Julliaco; de capellaFagi; in Trecensi
aptid Balbiniaetim,Sancli Siepbaui; apud Seplem- ^ episcopalu, ecclesias Sancii Sepuleri, cum omnibus
fontes, Sancti Peiri; apud Conam, Sancli Aniani pertinentiis suis; de Sanclo Juslo; de Senzaiinia,
ecclesiamde novoVico; apud Poliac, Sancli Peui; ciiin omnibus pertinentiis suis, in episcopatu Sues-
apud Mevam, Sancti Juliani; apud Beluciac, San- sionensi, ecclesias de Brcn, cum omnibus pertinen-
cti Marliui; apud Narliac, Sancti. Marcelli; apud tiis suis; de Villeriis, cum oriinibusperlinenliis suis;
Yarenam, Saneii Marlini; juxia Yarcnam, Sancti in episcopatu Calalaunensi, ecclesiam de Monle
Silvani; apud domniiin Pelrum,-Sancti Petri; apud Mauro ; in episcopatu Meldensi,ecclesias de Rodo-
Mtirliaeiim, Sancli Marlini; in bosco Biiianniae, lio, cum omnibus periinentiis suis; de Firmilale;
Sancli Vincentii; apud Casliuni-Novtim,, Sancii Ansculfi; de Callf; de Chamini: de Buss_ei; de
Symphoriani; apud Sulliacum, Sancti Symphoriani Bellovidere et Sancli Christophori in subuiirio; in
juxla Sulliacum; apud Yirgultum, Sancti Germani episcopatu Parisiensi, ecclesiam Sancti Yonii, cum
et Sancii Aniani; apud Manniacum, Sancti Pelri; omnibus pertineniiis suis; in episcopatu Belvacensi,
(650) Guillelmus II, primum prior de Sesanna, non ante anmim 1209 legitur. Gall. Christ. l6m.'XllP
deinde simul de Chariiate, nolus est in instrumeniis • pag. 407.
ab anno 1198, Succcssoris ejus, Gaufridi, nomcn
559 INNOCENTHIII PP. REGESTORUMLIB. VII. «40
ecclesiainSancti Chrislophori, cum omnibus perti- A carnationis Dominicaeanno 1204, pontificaiu»vei -
neniiis suis; in dicecesi Roibomagensi, ecclesiam douiini Innoceiiliipapae111amio scpiimo.
de .Longavilla, cuni perlinenliis suis; in Yenetia, CCXXII(651).
ecclesiam Sanclae Crucis, ctim periineiiiiis snis;
....... VERCELLENSI EPISCOPO (052).
in Hispania, ecclesiam Sancii Petri de Arralis,
cum pertinentiis suis; in Anglia, in episcopaiu Monet, el rogat, ul patriarcliatum Hierosolymitanmn
Wintonien., ecclesiam Sancti Salvatoris de Ber- acceptel.
mundeseia, cum penineniiis suis; in episeopatu (Apud S. Petrum, xm Kal. Februarii.)
Lincolnien., ecclesias Sancli Andreeaede Norhan- [Ut lapsum humani generis, etc ul in ea qum
lon, cuni perlinentiis suis; ecelesiam de Daven- mittiiur Si/f. lituli SanctmPraxedis presbyterocardi-
treia, cumperlineniiis suis; in episcopaluEreforden., nali, aposlolicm sedis legato, in Regeslo sexli anni
ecclesiam Sanclae Milburgoain Weneloc,]cum lota (653),in eumdemmodum usqueelabores. Accedenles
villa et aliis perlinenliis suis; in archiepiscopatnEbo- enim ad prasentiam nostram dilecti filii. .....
racensi, ecclesiam de Poniefraclo, cum pertinentiis prior, et.. . . canonici Sepulcri Dominici,tam viva
snis; alias quoque ecclesias et capellas et decimas de voce, quam per litteras quas tulerunt, nobis litimi-
Laurento et de Meua, et caelerasonuies quas cano- liler inlimarunl, quod, cum dilectus filius noster,
hice possidelis, vobis nihilominus aucloriiale apo- S. lituli SanclaePraxedis presbyler cardinalis, apo-
siolica confirmamus.Liceat praeterea vobis in eccle- stolicae sedis legalus, non poiuissei induci, ut ele-
siis veslris presbyteros eligere, qui, si idonei fuerint, ctioni faclaede ipso ad Hierosolymitanamecclesiam
ab episcopis, gratis et absque ulla pravilale, curam consentirel, convenienlesin tinum, tein pairiarchanr
suscipianl animariim, eisquc de spirittialibus, vobis unanimiter posluiarunt, qttorum poslnlalioni et
vero de lemporalibus, debilam subjectionem impen- cliarissimus in Christo filius noster, A. illustris rex
dant. Praesenti quoque decreio districiius inhibe- Hierosolyinitanorum,assensum praestiiil, et arehie-
mus ut nulli episcopo liceat in vos el in Iocumve- piscopi et episcopi consenserunt, per suas nobis
sirum, qui vidclicelde Chariiate nominaiur, excom- liiieras supplicanles, ut te non solum inducere, sed
municalionisvel intcrdicli senleniiam, nisi de man- cl cogere dignaremur, ui posiulaiioni eormn Iiumi-
dalo sedis apostolicae, promulgare. Ad exemplar liler consenlires. Idem quoque, Sanctae Praxedis
etiam felicis memoriae praedecessorum nosirorum, et dilectus filius nosler, P . . . lituli Sancti Marcelli
lnnocentii el Adriani, Romanorum ponlificum, cou- prcsbyteri cardinales, apost-.ilicaesedis legaii. per
cedimus ,'vobis vestrisque successoribus in perpe- suas nobis litieras inlimarunt, quod, cum sufffaga-
tuum, ut, in parochiis periinentibus ad jus vesirum, nei EcclesiaeIlierosolymitanaein eledione vocem se
nullus futuris temporibus ordo seti religio, nisi ve- assererent habere, prior autem et canonici Sepulcri
slra, ponatur. Probibemus insuper ul, infra paro- Dsminici hoc negarenl, factum est landem, ui, no-
cbias ad jus vestri monasterii periinenles, absqins minalis duabus personis, vices el voces suas in eos
pvioris et capituli vestri assensu, niillus ecclesiam devoie conferrent, el ex illis quam magis idoneam
vcl capellam, seu coemeteriuin, salyis privilegiis crederent, eis eligerent patriarcham. Similiter et
aposlolicaesedis, oedificarepraesumat.Decimaseliam praelati Provinciae in eos, si qtiid juris in electione
ecclesiarum veslrarum, quae a laicis obtinentur, si habebant, concordiler contulerunt. Ipsi ergo, deli-
secundum Deum eorum potesiaii subtrahere vesirae beralione praehabita, de duabus nominaiis personis,
religionis revereniia poleril, ad veslram e( paupe- le potius eligentes, nominarunt eidem Ecclesia1 in
rum gubernalionem vobis liceat possidere. Conse- paslorem. Licet autein valde nobis necessarius sis
craiiones vero altarium seu ecclesiarum veslraruin, in partibtis Lombardiae, uipoie cui secure in arduis
ordinaiiones eliamclericorum, etc, «sgweexliibere. eliani negptij.s conmuilituus vices nostras, propter
Alioqiiin, qiiemcunqueinaltieriiis, elc, usque impen- urgentem tamen necessitateni non solum Ecclesias
dal. Pro aliaribus vero et ecclcsiis, sive decimis n Hierosolymiianae, sed loiins Orienlalis pfovinciae,
vestris, nulli episcoporum facultas .sil, gravamen etc usque provcniuros. Taliier igitur pro Deo et
indebitum vobis aut moleslias irrogare, sed, sicm propier Deum super boc mandalum apostolicum
eorum permissione, quaedam ex parle, quaeriamcx exsetjuaris.quodinanum districtioris severitalis nos
inlegro canonice habuislis, ila etin postcrum liabea- non oporteat adhibere. Nam, etsi, secunduin slalu-
tis. Dccernimus ergo, etc, usque profultira, salva la canonica, nullus invitus crescere compellatur,
sedis aposiolicaeauctoritaie etin supradic;is capel- tamen, juxla legilimas saneiiones, aliqui ad publi-
lis dicecesanorum episcoporum canonica justilia. Si ca munera trahuntur inviii. Inierest aulem, tain
quis igiiur, eic. Cunciis autem, etc. aposloliceesedis quam Ecclesiaegeneralis, imo etia.n
Datiim Romoe, apud Sanctum Pelrum,- per ma- generaliter omnium et singulariler singulorum fide
num Joannis, Sanctae Mariaein via lata diaconi litim crucifixi,ul eidem Ecclesiaepersona praeficiatur
cardinalis, xiv Kalendas Martii, indictione vni, In- idonea in pastorcm, nec tu tam ad honorein assu-
(651) Epislola haec legilur in Gestis Innoeentii, (652) Vide epislolam libri tertii 3«, not.
§ I.XXXVHI. (655) Vide epislolam libri sexti 129, cl quaeibi
Eamdem laudai Raynaldus, ad annum 1205, § 27 adiWaia suuL.
54i PONTIFICATUSANNO VII, CHRISTl 1204. 542
mer.Isquam ad onus, cum Ecclesia illa hodie plus A Hierosolymilanamprovinciam, ad qti-amfuisiisspe-
habeal oneris quam honoris. Nec (urberis in aliquo, cialiler depulaii, relinquatis quasi penitus desola-
vel causeris, quod praedictiis cardinalis Sanclae Pra- tam, praesertim, cum in accessu vestro patriareham
xedis faciam de se postulaiionem a canonieis Sepul- haberet, qui pasloralem in ea solliciitidinem exer-
cri Dominicinon admisit, quia forsilan, sicul Sara cebat, in vesiro vero recessu careat palriarcha,
Tobiae, sic et ipsa viro fuit alii divino judicio reser- unde nulltts remansit in illa, qui super eam pasto-s
vata, vel forlassis hoc eum ad hujus oneris recusa- rale Officiumexsefjualur. Quocirca, discreiioni tuse
lionem induxit, ne, cum in partibus illis praedictis per aposlolica scripla mandamus, quaienus cum
exislerel, viderettir promolionem propriam procu- proediclo legato diligenler efficias, ul, donec illi
rasse, ac ex eo praesertim nolam ambitionis incur- lerrse fuerit alio modo consullum, per allerum
rerel, quod, cum ad remoiionem cujusdam perversa; vestrum salubriter consulalur eidem, nec ad redi-
personae, quaead eamdem ecclesiam fuerat improbe lum properetis, anlequain super boc Tnandatum
uominaia, opporiune ac importune, sicttt ad ejus recipiaiis aposiolicumspeciale.
pertinebat officium, insiitisset,, amqla illa, faciam Daium, i<(in alia.
de se posiulationem posimodum acceptaret. CCXXIV (654).
Daium Romae,apud Sanclum Petrum, xui Kalen- UNIVERSIS eimiSTi /IDELIBUSPEn LOMBARMAM CON-
das Mariii. -
STlTUTIS.
CCXXIII. Dectaral, quod excommunicatia sede apostotica,noti
P. TJTOLISAKCTI MARCELLI PRE.^-BVTERO CARDINALI, censeri debent absoluti, si litlerm ets a Ponlificedi-
APOSTOLICJE SEOlS LEGATO. riguniur cum salulationis alloquio.
Jtieprehenditeum, qued una cum S. liluli S. Praxedis (Apud S. Pelruin, ix Kal. Martii).
presbyiero cardinali, reliquerit terram sanctam, et [Si aliquando forle coniingil (655), quod eis, qui
Conslaniinopglini accesseril. Mandai lamen, ul, aticlorilale apostolica sunt excommunicationi stib-
cumin urbe illa esset; omnia illic ordinel utque ud
adve.nlumallerius legali, non omissa, inlerea, cura jecli , noslrae lilleroe cum salulaiionis alloquio desti-
Hierosolymitanarumrerum. nentur, non propler.hoc excommunicationiseredatur
(Apud S. Petrum, xm Kal. Marlii.) senienlia relaxala , cum per ignorantiam, vel negli-
Accepimus ex relaiione multoruin, et tutis nobis gentiam , aut occupalioneni nimiam , vel eliam per
iiuntiusinlimavit,<]tiod tu el dilectus filius, S. liltili subreptionemcoiUingaihujtismodiIilteras impetrari],
Sanclae Praxedis pr.esbyier cardinalis, apostolicae sicul nuper in Placeiilln. di.citur conligisse, qui,
sedis Iegatus, a Hierosolymilana provincia Conslan- J cums siiit propter iniquitatem, quam in Deum et
iwopolim accessistis. Nos igitur, distingtienies ejtis Ecclesiam coinmiserunt, excommnniealionis
uirumpro necessario terraj sanclae succursu ad vincnlo innodali, se quasi absolulos per hujusmodi
exerciium crucesignatorum, super quos legaiionis lilteras , quas eis pro Templaribus misisse dicimur,
aceepistis officium, accesseritis, an pro Graecorum glorianlur, quamvis non simus memores talium lii-
"ordinandis-ecclesiis, ad partes transierilis memora- terarum; ctim , elsi eis jam excommunicalis exhi-
lar; inprimo casu veslrum non reprobamus acces- bitae fuerinl, for.san tamen priusfueranl impetraiae.
suili, in secundo vero, ul salva pace veslra loqtia- Qiiocirca, universilati vestrae,pef aposlolica scripta
Hiur, ipsum lemerarium reputamus, non tam nos, mandamus, qualenus eos.sicut excommunicalo&
quam etiain Iraires noslri, cuni super his nullam a arctius evitelis, doneca suo resipiscanl errore, in si-
nobis receperiiis potesiatem, nisi forte vos articulus milibus, si quando forte coniigerit, simile'udicium,
insperalae novilatis excuset, praesertim, cum clia- observanles.
rissimus in Christo filitts nosler, B. Conslanlinopo- 'Datuni Romae, apud Sanclum Petrum ix Kalon-,
liianus imperaipr illustris, per litteras nobis et das M.utii.
nuntios supplkaverit, ut ad partes illas nritterc CCXXV (956).
dignarcinur a lalere nostro legatos, quod el nos, de f> PLACENTINO (657), ET TERDONEXSI (658)
fratrum nostfortim consilio, facere dispostiinius EPISCOPIS.
lempore opporttino. Ut autem de. gralia speeiali Facullas absolvendi Placeniinos.

vestro provideamns honori, ne nimium coiifunda- (Apud S.Pelrum , IX Kal. Martii.)
miiii, utque Constaniiiiopolitanae provinciae per Cum petenlibus veniam claudi non debeant viscera
vestfam sollicitudinem consulamus, ne diu careat pietalis, auctoritale vobls prDesenliamliberam con-
provisore, concedimus vobis, ut inlerim operemini cedimus facultaiem, utj si Placentini", qui Deuin
vice noslra, quae ad divini nominis gloriam, aposlo- ei ejusEcclesiamgraviter offenderunl,ad mandalum
licae sedis lionorem el salulein tam cleri qtiam Ecclesiaeredeuntes , salisfacere curavetint de com-
populi videritis expedire, altentius provisuri, ne missis, vos eis secundum formam Ecclesiae absola-
' (654) Fragmenlum hnjus epislolaereperilur inier (655) In Decretal. conligerit.annum
Decretales , lib.v , lit. 59 , De senlenlia excommuni- (656) Vide Raynaldum , ad 1205, § 65.
caiionis, cap. 41. Qua. illic legunlur, hic uncis in- (657)Lib. v.episl. 75, not.
cltisa stinl. (058) lbid.episi. 73-,not.
Eauidem laudal Raynaldust ad artnum 1205, § 65*
545 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. VII. - 544
lionis beueficiiim impeniiatis, ita, qttod propter li ABBATIBUS, AURELIANENSIS ET CARN0TENS1S (664)
patieos non rumpalur inier mulios nervus ecclesias- DIOECESEON, ETCANTORl AURELIANENSI,
ticoe disciplime. Causam , MiferW. vicecomilctnBenaici [al. Cenaic),
Dalum, ut in alia. ei Eustachiamuxoremeius, verlentem, ipsis com-
CCXXYI (659). miiiil
LlTTERSftSDR.E.E, GUBERNATOR1S ENGARIiE. (Apud S. Petrum, xm Kal. Marlii).
De translalione archiepiscopiCotocenstsad arcltiept-
• [Accedens ad apostolicam sedem dileetus filins
i seopaiumSirigoniensem. nobilis vir, W. Yicecomes Benaici (665), humili
Reverendo in Clnislo Palri, Innocenlio, Dei nobis conqueslione monslravit, quod, cum nobilem
gratia, sacrosanctoeRomanaeEcclesiaesummo pbnii- mulierem Eusiachiam duxisset legilime in uxorem
ficf, A. eadem gratia Dalmal. et Croac.dux, et..Io- ct duas filias suscepisset ex ipsa , landem ipsa no-
lius regni Ungariae gubcrnalor, salutem el filialem bilis , suadenie htimani generis inimico , diverlil
in omnibus reverenliam. Cum, ex piaerecordalionis ab ipso. Cumque a vcnerabili fralre uostro .. Picia-
fratris noslri, H. quondamUngariaeregis , disposi- viensi (666) episcopo, dicecesano suo, non possel
tione, ob leneram filii cjus regis Ladislai aelatew!,,_ super hoc justiiiam oblinere, nos, ad peiiiionem
pueri citram el regni regimen susccperimus, proin- iiunliortim ipsius et mulieris ejusdem, causam, quse'
ptam gerimits voluntalem, quaebene conslituta sunt inter ipsos super eorum niatrimonio verlebatuf,
observare, et qnaeper fratrem no.slrum laudabHil.cr dileclis filiis.... abbati (667)' Snncti Leodegarii...'..
noverimus inehoata , q.uantum in nobisesl, feliciicr decano Sanrii Pelri (668), elc... priori (G69)Sane".i
effeclui mancipare. Iline-esl, quod, ctim a beni- Hilarii de Cella , Piclavensibus, duximus coinmii-
gnilate sedis aposiolicaememoratusfrater nostei pe- tendam, qui, sicut riobis suis littefis intiriiaruni,
tierit, ut arcbiepiscopus Colocensisin Slrigonieii- cum eis liquido conslilisset praefaiamE. a viro suo,
sem iransferaiur archiepiscopatum (660), nos id de quo duas susceperat filias , auclorilate propria
ulriusqneecclesiaeuiilitalieederepleniusagnoseenles, diveriisse, habito prudenliurii virorum consilio, de-
a pia paternitaie vestra pelimus atlenjius, quatenus, creverunl eamdemE. ad virumsuum deberereverti,
inluitu Dei et precum noslrarum oblentu , gine di- reservaia sibi accusandi maliimoiiium post rever-
laiione, si nondum concessisii.s, concedalis, til ar- sionem suam , si vellel, plenaria poiestale. Quod,
chiepiscopusColocensisad Sli igoniensernmelropolim cum faccre noluisset, cxcommunicalioniseam vin-
iransferalur, et ut, cum poslsusceplum regni gtt- culo aslrinxeriinl, suppoiienteslerram ejus el faiiii-
bernaculuni, lianc primam,peiitionem noslram no- C Iiam ecclesiastico inlefdicto. Yeruin, cum senlen-
verimus exauditam , RomanocEcclcsioelanlo simus tiam ipsampraecepissemusposimodum, sicul ralio-
in omnibus devoiiores, quanio per boc plenius in- nabiliierIala cr.ai,usqttead satisfaetionemcongruani
tellexerimus quod speciali quadam affeciione nos inviplabiliterobservari, landem , eadem E. ad stig-
anipleclilur veslra benignilas. Quod aiitem sub si- geslionem venerabilis fralris nostri... Andegavensis
gillo fralris noslri praesenieslitteras vobis transmit- cpiscopi1670), ct dileciorum filiorum... de Grana-
linius, novitali nosirae, non falsilali ascribalis. teria (671),ei...deBellof6nte (672) abbatum.causajn
CCXXVil (661). ipsam venerabili fratri noslro... episcopo(673) ,' et
DECURIA DEI(C62), ET.... PEELEESIOSYNA (665) dileciis filiis, G. arcbiuiacono Corisopiiensibus,",et
(659) Vide Raynaldum,
" ad annum 1205, § 54 lom. VIII, col. 1598.
et50. -- -. ^664)A'uncBlesensis.^
(660) Videepistolam hujusce libri scplimi 159. (665) ln Decreial. deesl. hoc verbum, praeterea
(661) Fragmenta epistolaehujus reperiuntur inter legenduin Cenaici,ex notis Alteserrm.
Decrelales, lib. n, til. 6, Ut lile non conlestalanon (('66)Lib. v, episl. 28.
procedatur ad lesliumrecepiionem,velad senlentiam (667) Arnaldus.il, S. L.eoriegariiabbas memqra-
definiiivam, cap. 4. Qttaeillic Iegunlur, hic uncis lnr in inslrumenlis ab anno 1187, usque ad anriuin
inclusa sunl; variaelectiones danlur. O 1244. Yide Bibtiollt.Cluniac.
(662) Quis fuerit, lunc iemporis , abbas monas- (668) Si agitur hic de decano ecclesiaemeiropo-
terii de Curia-Dei, pro cerlo slatucre non possu- litanoePictavensis S. Pelro dicalic, erat is, velGuil-
niiis. HugonemI, ab anno 1181 , nsque ad aiinum lelnius I, qui versus annmn 1200, in insirumeniis
1189, ex instrumenlis, memoranl. auclores novae menioralur , vel Philippus cujus nonien, ab anno
GalliaeChristianae,lom. Vill, col. 1584; ejus obiltim 1211, usque.adannum 1222, qtio facius fuil episco-
xii Kal. Novembris, sed anuo incerlo, ex necrolo- pus, in chartis legitur. Yide Gall. Chrisl. tom. II,
gio ,xassignanies. Mox, Hervaei nomen, in inslru- col. 1216. .
menlo qtiodam, verum non expressis nolis chrono- (009) CellaeS. Hilarii_priorSeguinus, anno 1204,
logicis, legi asserunt. Deinde, HugonemII, sed non dicitur , in impcrfecia hujusce monasterii prioruin
ame aunurn 1209 , adducunl. serie. Ibid. col 155«.
(665) < VIII- Radulfus 11 obtinnit, vi Kalend. (670) Yide epist. lib. quin'ti28, not.
Marlii, annol203, confirniaiionemablnnocenliolll, (671) Monasierinde Granaieria Joanncsl,ei 1246.
pr.-e-
XLlibrarum Andegavensiitma Ludovicocomite Cla- erat anuo 1201; nieinoraiur quoque 1225,
romonlensi eleemosynaelegaiumpro Adeliciamalre. Gatt. Clirisl. lom.II, col. 1450.
< IX. Hamericus, seu Aymericus, anno 1205, (672) Ntilkimliellifontis abbatem , circa haec, in
Bullam adepluseslab Innocentiopapa. Rnrsusrepe- quibus versamur , ismpora , niemorant auclores
' rimus H. anno 1209, mense Novenib.Teslis fuit dq- novaeGallimChrisliance,lom. II, col. 1585. circa
naliouis faciaeSteliaea Joanne, comile Yindocinensi, (675) Guillelmus, episcopttsCorisnpiiensis
amio 1211. Rcgaiiatadhuc anno 1222. Gall, Glirist, aniiuiu 1205 memoratur. Ilisi. Briian. loni. I,
r
gig PONTIFICATUSANNO VII, CHRISTI 4204. .548
niagistro P. deBuler. canonieo Andegavensi, sub A lerra mulieris ipsius; Judiccs anlem ,postmoduin
liac forma obtinuit delegari, ut, si eis constaret, alio peremplorio partibus assignato, super consan-'
quod eadem mulier , sicut nobis scripseranl idetn guiniiate testes Tecepertinl isulieris ejusdem, et
episcopus et abbates, loco sibi praefixonequiverit alio lermino apud Malleonium pariibus assignato,
ad praediclqsjudices accedere propter guerras, et aliestationespublicari fecerunt, vicecomile se per
quod in coiifinioPiciaviensis et Andegavensis epi- suas lilteras excusante.' Ad ultimum vero , cum
scopaluum securum adversaeparli conduclum dare lerminus ad recipiendam senienliam-fuissel parlibus
volueritj.et praestaix; sufficieniissimam cauiionem, assfgnatus, nuntiis mulieris, eic... archidiacono
quod eos servaret indemnes, in irrilum revocaio Turoiiensi, fralre ipsius vicecomitis , in ipsorum
qnidquid .in ejus praejudicium posl appellationein proesenlia consliimis ; nunliis ipsius mulieris sen-.
ad nos legilimam iiiterpositam invenifent lemeio lenliam postulanlibus et ipso archiiliacono pro fra-
attenlalum,'non_ obslanle commissione praedicla, tre suo lerminuhrrequifenle, de prudeniium consi-
parles anle suam convocarent praesenliam, el, raiio- lio, lerminum parlibus asslgnarunt, quo deberet
nibushinc inde plenius auditis el cognitis, causam , seeundum juris ordinem in catisa procedi; sed nun-
appellatione remota, fine debito icrminarent', fa- lii mulieris, coritumacilcr recedentes , altera die
cienicsouod decernerenl per censuram ecclesiasti- B I nostram audienliam appellarunl, dicenles, ;dominse
cam flrmiler observari. Ipsi vero, sicut in eorum " suaegravamen iuferri, eo qnod judices non inier-
litleris perspeximus coniineri, cum parlibus apud fueranl apud Malleoniam,ttbi lerminiinvassignaranl
'
Voventum, et poslmodum apud Lucion. terminum !ad senlentiam pcrferendam, et.quhi locumextra
assignassent, idem vicecomes, se pef litleras et provinciam assignabant, cum. ipsiessenl de proviu-
procuratorem excnsans, asseruii, quod ad loca illa, «ia Tiironensi. Judicibus autem_Lappellationidefe-
cum inimici ejus ibidem haberent dominium, pro- renlihus," nuniitis mulieris ad aposlolicam sedetn
pier morlis perieulum, accedere non iiudebal, -cui accedens propostiit, quod , cum super causa, jpsa
adversa pars et barones, qui ibidem aderant, res- judicespraelibati eumdem vicecomiiem ad praescn-
ponderunt, quod ipsi eidem vicecomiii litieras de tiain suam pluries perempiorio ad loca competentia
eondiiclu cum lilleris... vicecoriiiiis Toarcii, Sene- et inlervallis legiiimis citavisscnl, nec idem vice-
scalli .Pielavioe, per nuntiuin desiinaranl; quibus comes, mulierecomparenie praefata, venire volue-
procurator vicecomilis replicavil, quodproptcr lil- ril, vel sufficicntem miltereresponsalcm, ipsi tcsles
teras ad suspectum sibi locum non audebal accede- mulieris receperunl, vicecomilem ipsum iteralo per
re, sed tulum locum assignari sibi el reslitulionem ' duo peremptoria edicla citanles, ul coram ipsis
uxoris fieri postulabai, quod si facere nollent jtidi- C diclurus contra tesles, vel dicla lestium% compare-"
ces, dominum suum gravari dicebat, propler quod ret. Sed, cum ipse nec veneril, nec sufficientem
ad appellaiionis reriiedium oonvolavil, nec voluit nunlium destinarit, altcsiaiionibus publicalis ab
. postriiodum, lieet fueril reqiiisilus comri ipsis ipsis, et partibus citatis ad seiilenliam audiendam ,
judicibus respondere, ipsos asserens manifeste Jsus^ ' mulier eadem, dicto vicecomile se conlumaciler
. pectos, et innovavil appellationcm emissam. Judi- absenlante, sibidari sentenliam posiu!avii,ad quani
<?esatitem, credenies appellationem non esse legiti- procedere, licet requisiti soepius,
noluerunl,propler
mam et per tesies poslmodum cognoscenles, quod quod pars mulreris, sibi sentiens imminere
grava-
sententia fueral post appellalionem in diclam mulie-. men, a"dnoslram audienliam appellavit. JJos vero,
rem prolata, eam denuniiaverunt penitus non tene- credenles quod eadem mulier pro malrimonio labo-
ce. Tandem vero, apud Pozaugias perempiorio par- raret, eisdera ad petiiionem nuntiiduximus injun-
iitus assignato... Turonensis decanus (674), avun- gendum, ul, in eadem causa secundiini atieslationes
culus ejusdem vicecomitis, se oblulit pro ipso ven- receptas legitime procedenles, ipsam,sublaio cujus-
itirum, si, securus eidem concederelur conductus,' libet contradictionis . et appellationis obslaculo ,
per lilleras nibilominus contra judices causas suspi- sine debito tcrminarent, dileclis filiis... de Grana-
, <ionis allegans, videlicet, episcopum ipsum esse D leria... de Insula Calveli (675), etc dc Alba Coro-
«msanguineum nobiiis viri, G. de Toarcio, comilis na (676) abbalibus , danles nihilominus in manria-
Brilanniae, qui causse ipsius mulieris se nimium lis, ul,si praefati judices in exseculione mandati
immiscebat, et ipsius comilis subditum poleslali, noslri negligenles existerent, vel rcmissi, ipsi, se-
archidiaconum vero, clericum ipsiuscomilis com- cuiidum alieslationes receptas ab ipsis, in eodem
niensalem el magistrum P. de Bucer, oriundum de r.egolio ad diffinilivam sentenliam, suLiato appella-
pag. 152. Diem clausii jexlremum pridie Kon. De- ponlificem assumptus, anno 1208, uti scribitur in
cemb. 1219. Gall. Christ. vet, lom II, pag. 551. Cbronico Turonensi.i
(674)J)e decanis Turonensibus, pauca haacrepe- (675) Wullus,circa b;ec, inquibus vcrsamur, lem-
riunliiriii Gallia Christiana velere, t. I, pag. 789,- pora, monasterii Insulae-Calvelf aiibas memoratur
col. 1, A. < Theobaldus praesens dbfinilioni Gau- apud auctores novae Gailim
fridi comiiis Penieensis, annuenlibus Tboma iilio, col. 1432. Clirisiianm.lom.il,
et Guillelmo proeposito Carnoiensi , pro fuuda- (676) De abbatibus Albae Coronoe, apud auctor.es
tione EcclesiaeCollegiatoecastri de Mauritania, anno veteris Gallice Chrislianm, iiihil,.tom. IV, pag,-17,
1202. col. 2.
< Joannes, de^Faye , I, anno 1206, ex decano in
S47. INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. VII. 548
tionis -obslaculo, .procedere non iardarenl. Cacte-A i. dicium fuerat aiienlatum, revocatis eliam Iiiteris,
rum, dicius vicecomcs Benaici in noslra praesentia qtiaeipso veniente ad nos fueranl per mendacium
consiiiuius, gravcm coram nobis conira diclos judi- impeiraloe, uxorcm suam reverti ad ipsum per ex-
ccs Jexposuit qumslionem(677), quod., cum diclus communicationis senleniiam, et inlerdicium ierrae -
Corisopiiensis episcppus nobilem virum Guid. de compellere dignaremur, detentores fpsius el ter-
1'oarcice»,comilem Brilann. proxima linea consan- rae, eadem dislrictione cogenles,ipsam et terram
guinilaiis atiingal, ei archidiaconns ejus sit<clericus resiituere cum fruclibus perceplis ex ipsa, et face-
commensalis, qtii eidem vicecomiti esl adversarius reinus senleniias, siugulis diebus Dominicisei festi-
principalis, ul qui uxorein suam et lerrampublice vis, per Turonensem et Rurdegalensemprovincias
deiinere .praesumii,et magisler P. deButer (678) de publicari et fir-milerobservari, usque ad satisfa-
lerra uxoris suae oriundus exislai, nimis favens clionem condignam. Cuin igiiurin matrimonialibus
eidem et omnes stib dislrictu , et potestaie ipsius causis ad conjungendumquam disjungendumdebea-
G. exisiant, nec nisi per districlum ipsius ei pa- mus existere proniores, neforie quod Detts conjun-
tuerit accessus ad eos, ipsi (679) nunquam ei volim- xil liomo separareprassumat, discrelioni vesiraeper'
runt nisi in terra inimicorum suoruin Iocum et ler- * aposlolica scripla praecipiendoTmaiidamus,qualc-
"
minum assignare, ubi sine morlis periculo acce- nus, cum, sicul idem asseril vicecomes(680),propin-
dere non audebal; -el, Iicet litteras non habueril quiores siiis terroenobilis jam dictae quam suae, ac
de conduclu, si lamen ei missoe fuisscnt, non de- causa ipsa per vos coinmodius valeal lerminari,
bebat se credere suis capitalibus inimir" Insuper, Ctim ad vos securus paleat accesstis ulrique, partes
rtim eis certam formam duxerimus praefigendam, ad veslram prmsenliam convocelis,et, inquisila stt-
ipsi post appellalioiiem ad nos legitiine inler- per prmmissisdiligentius veritate, si vobis conslile-
positam rclinquenles formam, qtiam praefixeramus rii, quod anle lilem Iegilime conieslatam, vel post
eisdem, de appellaiione landummodo, praetermisso appellationem ralionabitiler interposilam, tesles su-
juiis ordine, inquirenies, ciim non fuissei ostensum pcr consauguinitale conira malrimonium (681) re-
ipsam esse legiiimam, nec iemere aliquid atienla- cepti fuissent, vos alteslaliones hujusmodi decerna-
tiim, nec de aJiis injunclis sibi capiltilis iiiquisis- iis irritas et inanes, appellationecessanle,compel-
sent, sententiam inipsam mulierem ritc lalam mi- lenles censura ecclesiasiica pracdictam nobilem, ut
ntis jtisle irralani nuntiarunl, el, lile non coniesta- reverialur ad virum (682),quem inconsulle dimisit,
(a, testes snper principali recipere praesumenles mandalum aposlolicum,sublalo cujuslibet contradi-
ci recusantes legitimas excepliones ipsius, allega-( clionis el appellalionis obslacuto, itnpleturi, iia,
liones ejus pro majori parle, e'. maxime qttaefa- quod, poslquam ipse vir plenariain restiiutionem
ciebanl ad causam, in suis litfcris iacuerunl, prot habueril lam uxoris, quaui (errae, causani .super
adversa parte mulia quaecoram -eis ailegata noii malrimonio audiaiis, eamque fine canonico ienni-
fuerant opponenles. Praeterea, adversa pars, quaa netis.] Contradictores, etc. Testes, etc NtiUisJiite-.
per falsi suggesiionemipsis causam oblinueraldele- ris, etc Quod si non omues, etc. Duo vestrum, eic.
gari, frauduienler inlendens per testcs reprobos. DalumHomanae, apud Sanctum Peirum, xin Ka-
ipsiusvicecomitisjustiliam enervare, sub frivolreap- lendas Martii, anno sepiimo.
pellaiionis praelexlu, furlim ad eosdem et prae- CCXXVIII.
dictos de Granaleria, <le insula Calveti, el... de; POTESTATI ETPOPULO ASCONITAKO.
Alba Corona abbates, sttper ferenda senientia Iilie- Ul inlruso Maguntino resislant.
ras impetravil, ipso vicecomite, super prosequenda. Licet nefandaememoriae Marcualdus, dives ei po-
appellalione sua, exisienle in itinere ad sedem apo- tens, astulus el audax, lolius obtineret Marehiae
stolicam veniendi. Unde, cum fraus adversariorumi principatum, vostamen el alii Marchian. iugiimejus
suorum eis palrocinari non debeal, nec ipsi praeju- imporiabile cognoscenies, non sine mullis laboribus
dicium generare, cumque consiei judices ipsos, ini 0 el expensis prudenter el potenler illud de vesiris
causa, post appellationem ad nos legitime inierpo- cervicihus exeussistis, ad nalurale aposlolicaesedis
silam, praeier formam mandati noslri, tanquami dotniniumreverientes, quaede se vere dieere potest,
nianifeste suspeclos, lemere processisse, idem vicc-- Jugum meum suave est, et onus meum leve. Mira-
comes peiebat instanter, ul, revocato in irriiumn inur ergo non inodicum et movemiir, quod, etsi
quidquid post appellationeni ad nos legilime inter- conslanles in nostra fidelitale manseriiis, negligen-
positam, per ipsos judices, vel alios, in ejus praeju- les lamen adversus illorum nequitiam exstitisiis,
(677) Verbum hoc Decretales omiliuni, ui infraa voluerunt,quo pro ubi, habuit pro habuerii legunt. '
tic tus et nob. vir. Guid. de T.; mox uipoie leruntit (680) Desunl haecin Decrelal. quae mox uirinque
pro ui. parlibus convocalispro ulr. p. a. v. p. c. el i. s. p.
(678) Desunt in Decrelal., quoe infra exisiant ca- d. v. legunt, el ex prmmissiscausis pro rationab.
tnitis memoraii legniit pro et pol. ip. G. ex.; niox x , (681) Decret. add. absque culpa contumacim,el
' patcat pro paluenl, el conjunclioiiem add. post >l mox appeil. cess.oinilltint ul verba cens, eccl.
eos. (082) Decretal. add. sumn et mox om. manda-
(679) Decrelal. add.: (quibus causa ititer ipsum et
:l tnm... impleluri.
xorem suam commissa fuerai); el mox voluerintpro '0
549 PONTIFICATUSANNO VII, CHftlSTl 1204. 650
qui venernnl vestram' snl/vertere liberlalem, imo A sicut scriptum lesiatur : Nocuit semper differrepa-
verius exslinguere vitam, ul vos in servitutem redi- raiis.
ganl vilioi-pin,quin polius crudeliorem mortem ad- Dalum, etc.
dncant. Nec vere poieslisproplerillorum polentiam CCXXIX(684.)
rie vesira vos impoleniia excusare, cum revera po- Ordo coronalionisPetri regis Aragonum.
teniia vestra sufficiat ad eorum impotenliam com- *
(Roinae,iv [at. 111]Itl. Novembris.)
primendam, dummodoxessel inler vos Iivor invi- [Annoseplimoponlificalus domini Innocentii III
diae, quse sola vos polerit impedire, neque lerreri paprn,menseNovenibris, Petrus rcx Aragonum ad
debetis de vanis rumoribus ultramoduni, qtiia, sicut apostolicamsedem accessit, ul ab eodemdomino papa
frequenier estis expeni, quidam.cutn viribus no- milkare cingulum et regium acciperel diadema.. Ve-
cere uon possinl, fraudibus -superare nilunlur, fm- uil aulem per mare cum qttinque galeis et applicuil
gentes inulta de paucis el magna de parvis,. imo apud insulam inter Porlum tt Hosiiam, adducens
nonnunquam quoedamdeTiullis, sed eorum menda- secum Arelatensem archiepiscopum (685), prwpo-
ciumsicutfumus evanescii.Praeterea, cnni adde- sittim Magalonensem(686), cum quibus interfuii ete-
fensionein vestram justilia.vos debeat amplius ani- ctusMoniis majoris (687) et alii quidam clerici no-
mare, dfiqua Scriptura sacra tesiaiur : Quod beali R di/es et prudentes. Proeeres quoquesecum adduxit,
sunt qui persecutionem propter justitiarn paliunlur, Sanctium pairuum suum, Ugonem de Baucio, Ro-
noverilis, nos dilecto filio, C. (683) liluli Sancii selinum de Marsilia, Arnatdutn de Fotian. et alios
Laurenlii in Lucina presbyiero cardinali, aposlolicae multos nobiles el potentes. Missis aulem ad illum
sedis legalo, quoddam.ihsinuasse capiluluni ex le- equilaluris et somariis pene ducentis, fecit eum apud
stamento imperaioris Henrici vobis fideliter expo- Sancium Petrum ad poieniiam sttam idem dominm
nendum, quod ^os de justitia pojeril reddere cer- papa venire, miliens in occursum ipsins quosdam
liores.Cuinque duoeparles sint in imperio, ulraque cardinahs, senatorem Urbis el alios multos nobiles
favorem nostrum desiderans, marchiam nobis di- el magnates, fecitqne illum aputl Sanctum Petrum in
miitere vult quielam, cum neutra pars coronam domo canonicorum honorabiliier Itospitari. Tertio
imperii nisi per-noslrum favorem valeat obtinere. vero die, in feslo videlicel Saneti Marlini, prcvdictus
Unde, siconsianles et fortes -in nosira fidelitate dominus papa, cum episcopis, presbyleriset diacotd-
manseritis, profecto nes liberlati veslraesulficienter bus cardinatibus, primicerio, et canloribus, sennlore,
providere curabinius, qnemcunque slatus imperii jusiitianis, judicibus, advocalis vl scriniariis, mul-
sorlialur effeclum. Alioquin, merito formidare po- „ lisqttenobilibusac populo copioso, ad nionasterium
teslis, ne novissima vestra fiant deleriora prioribus Sancti Pancralii martyris prope Transtiberim est
et error novissimussit pejor priore. Quocirca, de- profeclus, ibique prmdiclumregem per manum Pelri
votionenHvesirammonemusaitentius, et per aposlo- Porluensis episcopt fecii inungi, quem poslmodum
lica seripta praecipiendomandamus, quaienus, prae- ipse manu propria coronavit, largiens ei regalia insi-
dicto cardinali vice noslra effkaeiler intendentes, ad gttia uttirersa, mantum videticelel colobium,sceplrum
defensionemvesiram conlraMaguntinum inlrusum, e! pomum, coronam el mitram, corpomle ab eo reci-
vos viriliter accingaiis, quia, quantumcunque se pjens juramentum, cujus lenor est lalis : Ego, Pelrus
jactet, si vos, dum lempus habelis, illum dejicere r-exAragonum, profueor el polliceor quod semper
sludueritis, non adjiciet iilierius ut resurgat, nec ero fidelis et obediens doniino meo papae Innocen-
alius.posi illum accetlel, rium«um viderit sui inien- tio, ejusque catholicis suceessoribus ei Ecclesiae
lione frusiralum,ei sic oplata poieritis perfrui Ii- Romanae,regnumque memn in ipsius obedienlia fi-
bertaie, sollicita meditalione pensanles, quod juslo deliier-conservabo; defendens fidem calbolicam et
judicio saepeconlingil, ul qui nolunt-cum possunt, persequens hoerelicam pravilalem. Liberialem el
cum velinl, non possint. Jllius ergo vos minae non immunilatem ecclesiarum custodiam et earuni
terreani, el.promissiones non fallant, quia, sicul B jura defendam. Jn omni terra meae potestali sub-
-
fulgura convertuntur -in -pluvias, ita promissiones jecla justitiam el pacem servare studebo, sie me
ipsiusin decepiienes veriuntur; unde consultius esl Deus adjuvel et haec sancta Dei Evangelia. Deinde,
el melius, ul ad praesens per minores Jabores et pra^diclusrex, cum mullo laudis prmconio el favoris
pauciores espensas veslrum propositum impleatis, applausu, coronatus rediiljuxla dominumpapam ad
qttamposlmodum cum mullis laboribus et magnis basilicam Sancli Petri, super cujus allare sce.ptrum
cxpensis vestrumnequeaiisperkulum evilare, quia el diadema deposuilet de manu ejusdemdomini papm
(683) Yide ppislolamiibri tertii 51, not. -de Ventadour et Aleidis de Monlepessulano, fraicr
(684) Narratio haec,nec non inslrumenta- ibi in- auiem Ebuli IV, vicecomilis de Veniadour et Ebuli
serla, iegunturin Gestis Innocentii, § cxx. abbalis Figeacensis, qui, ex canouico Magalonensi,
Exhibenlur apud Raynaldum, ad annum 1204, factus praeposilus, jam ab anno 1190, usque ad an-
§71. num saliem 1205, in instrunientis meriioratur. Vide
Yide eliam Bisl. Occilan. lom. III, pag, 126. Gull. Cltrisi. lom. VI. col. 825.
(685) De archiepiscopo Arelatensi, vide supra, {687)Yide epistolam Inijuscc libri seplimi 162,
epistola libriseptimi 162, not. BOt.'
(686^Eralis Guidode Yeniadour, filius libuli III
g«« INNCCENTHIII PP. REGESTORUMLIB. VII. 55-2
militarem ehsem acceph, regnumqne stinm bealo iA a Deo promolum et sanctissimum el in Chrislo di-
Pelro apostolorum principi obtulit, illudqttesibi con- Iecitimct lionorificenlissimum palrem regni mci,
siiluil censuale,per privilegiipaginam, quam eidem teriium Iiinocenliurn et sacerrimum papam Roma.
domino papm iradidit super ipsum altare, cujus te- ct successorem principis apostoli Pelri. Legalus
nor esl lalis : Cum corde credam, el ore confiiear aposiolicae sedis, dominus Leo, cardinalis (693),
quod Romanus pontifex, qui esl beali Petri succes- sanctiiaiis luae scriplum nieo oblulit imperio ; ad-
sor, vicarius sit illius, per quem rcges regnant et discensquoque(694)deejus sanilale el incolumiiale,
priticipcs principanlur, qui dominatur in rcgno ho- omnipotenli Deoei sanclissimee Mairi suae glorifi-
minum et cui voluerit, dabit illud; Ego, Pelrus cavi (695). Et uiinam quod scriptum imperii mei
Dei gratia, rex Aragonum, comes Barchinoniae,et inveniat sanclitaiem luam vivenlem et degenieni
dominus Montis-Pessulani, cupiens principali (688) cum omni gaudio et hilarilate ; el imperium ineum,
Deum Jieaii Peiri et apostolieae sedis prote- per graliam omnipoleniis Dei et beatissimae Dei
"post
ctione riiuniri, libi, reverendissime Pater et doniine genilricis, et per inlercessiones sanctitalis vestrse,
sutnme pontifex, Innocenlii et per le sacrosanclae sanumest et multtimbene cum omni gaudio et ex-
Romanae apostolicmsedi (689),offeroregnum meum, sultatione (696). < Hoc autem notumsit sanclitali
illudque libi et successoribus tuis in perpeluum, di- < vestrae,palerspecialisregni mei, dominepapa (697),
vini anioris intuitu el pro remcdio animae nieaeet < qued dominus Leo, legalus aposlolicae sedis, ve-
progenitorum nieorum, consliluo ccnsnale, ul an- < nil ad imperium meum, sibi afferens coronam
niiatim de camera regis ducenije quinquaginla < et eam benedicens super caput imperii mei impo-
(690) mussemulince(691)aposlolicaesedi redilantur, < suii, in manibus meis dedit niihi sceptrum atque
et ego ac successores mei speciaiiter ei fideles et < vexillum, et benedixit sanclissimo patriarchae
obnoxii lencamur. Hoc autem lege pcrpetua ser- < regnimei el totius Bulgariae ex praecepto veslroe
vandum fore deccrno, quia spero firmiler el confi- < sanctilatis ; et valde Deoel beatissimaeDeigene-
do, quod tu el successores tui me ac successores trici, necnon et circumspectioni veslroesanclitalis
ineos et regnnm proediclum aucioritale apostolica glorificavimus (098), » eo quod seeundum peli-
defendelis, praescrlim cum, cx multo devotionis lionem imperii mei sanclitas vestra io(um suum
affeclu me ad sedem apostolicam accedenlem, tttis, velle adimplevit. Et universa Bulgaria alque Bla-
quasi beati Petri, maiiibus in regem duxeriiis so- cbia et omnis imperii mei periincntia, valde glori-
Jenmiier coronandum. Ul autem hoec regalis con- ficavil et veslram sanctiialem niagnificavit (699).
ccssio inviolabilemoblineat firmitatem, de consilio < Q < Scribo aulem vobiset de Ungaria'(~QO),quoniam
procerum curiae meae, proescnle venerabili paire < iniperium meum non habet aliquam socielalem
meo... Arelateuse archiepiscopo et Sanclio pairuo < regionum, vel aliquam rem cum eo, neque ei no-
mco et Hugone de Baucio et Arnaldo de Folian., < cel, inio ipse parvipendet ct nocel regio-
baronibus meis, sigilli mei feci lnuniniine robo- < nfeus imperii mei. Et domintts Leo, cardi-
rari. < nalis, vidit, et vestrae sanctilali^ annuniiabit
Actuin Romoe,apud Sanctum Pelrum, anno Do- < juslum vei injusium quod estab imperio meo, aut
minicaeIncarnalionis millesimoduceiilesimoqttano, « si ego parvipendo Ungarum, vel si ipsemeum im-
iv Id. Novembris, anno regni niei ociavo. Ilis omni- < pcrium parvipendit, Ei scribat ei sanclitas vestra,
bus rite peraclis, fecit eum dominuspapa per Urbem < qualenus distel a regno meo, quoniam imperiutn
ad ecclesiamSancli Pauli deduci, ubi galeas inve- < meum nee eum habet parvipendere, nec contra
niens prccparatas inlravil, et aposlolica benedictiotte < lerras ejus abire. Si vero ipse venerit contra ler-
innnitus ad propria meruit cum prosperilate re- < ras imperii mci, et Deus adjuverit ut vineaiur,
clire.] < iion habeat sanctitas vestra imperium- meum su-
CCXXX(092). < spectum, sed sim liber. De Latinis quoque, qui
LITTEUJ3 CALOJOAN.MS, REGISBCLGARLE ADPAPAM. D < Constantinopolim inlroierunt, scribo sanclitali
Significal ei legali advenlum, a quo deinde recepit < veslrae, ut eis scribatis, quatenus distenl ab im-
coronam, et aliqua dona ei millil. < perio meo, et, sicut imperium meum nullum ma-
[Calojoannes, rex totius Bulgariie et Blachiae,ad < Ium cis facil, ncque ipsi nobis parvipendanl. Si
(688) Sic et in Geslis, el apud Raynald. In cod. Ejusdem exhibetRaynaldus, ad annum
vero Vallicellano, signato Iil. B. n. XII, principali- 1205, § 25.fragmenta
Quaeapud ipsiim legiinittr, hic, duplici
ler. ad initiuni cujusque liueaevirgula, ad marginem
(6S9) Sic, el apud Raynaldum; in Geslis Eccte- apposita disiinxinms.
sim. (695) Yide epistolas, libri quinti 5, nol.; libri
(690) In Gesl.il/flsseHMfino;;apttd Rayiialdum, spptimi 1, not.
nec non in cod. Pod. cit. ,a Baluzio, in inargine (694) Jn Gestis, addiscentesque.
Massemutince.Vide not. (695) Glorificavimus.
(691) Al. Masmodinae;moneta Saracenica, de qua (696) llxc apud Raynaldum.
vide Cangium. Gloss. t. IV, col. 577. (697) Pairi spiriluuli regni mei, dominopapw.
(692) Epistola haocinlegra legiiurin Ges:is Inno- ((i9S)Hacienus Raynahltis.
centii, § L\XX, et idco hic uncis inclusa cxhibe- (699) Rurstts Rayiialdus.
tur. (700) Uncjaro,apud Raynal. Hunguro.
553 TONTIFICATCSANNOVII, CHRISTI;1204. 551
t forie ipsi eonaii ftterinl contra imperium meum, A.(706), sanus et sospes pervenit, delegalusa veslra
< el parvipeudeiint eum, et occideiur ex eis, non •sanciitateet apdsloiica sede, et usque ad nostram
< habeal sanciilas veslra imperium meum suspe- magnam eivitalem Trinovae lelendit quinlo decimo
< cium, sed sint universa libera. Misi aulem ad (707) die mensis Oclolris (708), el porlavit univer-
< luam niagnain sanclilalein pueros duos; unus vero -sam plenrludinem pairiarchalis dignitatis, et para-
< nominauir Basilius, alius Bithlehem; et denlur inenta omnia, quaemihi a vestra magna sanctiiale
-< ex praeceptoejus, ut addiscanlin scbolis Iitleras fueruni delegaia; tradidit similiier et annulum, et
< Laiinas, quoniaui hic grammaiicos non hahemus, privilegium, et scripta et instructiones. Et pracceplo
< qui possinllilleras, qnas miililis, nobis transferre; -veslraesancliiatis unxil me chrismale, mihi benedi-
< et posiquam ipsi addisceriul, reiniliantur ad im- -ccns ,etconservavit me in patriarcbarii, mense No-
« perium meum. » (701) Misi auiem ad praesens, vembris, seplimo die, in festivitate scilicet sancli
in signo (702) parvae recordationis, examila dud, apostoli Jacobi; fratris Dominij el egd illa die duos
episima (705) dupla, unum esl rubeuin, el aliud al- unxi roeiropolitanos, et caeleros episcopos, magno
liiim, et camelum unum. Cum "veroniiltam legatos cumgaudio, etduobus de meiropoliianis benedixit
ad sanctitatem veslram, sernper vestrae sancliiatis -cardinaiis; et iradidit illis palleum atque mitras, et
rccordabor. g reliquis in caput eorum milras imposuit. Oclavo
CCXXXI(704). vero die ejusdem mensis, in festiviiale videlicel San-
LITTER£BASILII,BULGARORDH PRIHATIS, AT)PAPAM. eii Michaclis, coronavil,-et :benedi'xil imperatori
Significaleisea cardinali legato(uissesacra unclione Calojoanni, doiiiino-omnium Biilgarorum, ;aique
munitum. Blachoruin; et super posuit capiii suo rCgiam coro^
[Mullas inclinalionesel mulias sanilales, "a me; nam, el sceptrum suis manibus imponens. Omnia
Basilio, hrimili Btilgarortim et Blachbrum primale, hoeccomplevit el perfecil seeiindumsanctitatis ve-
erga patrem universorum, et domintim, et patrem siroevelle, el benedieehs nbbis, segregatus "est &
meum, magnificeniissimtunet sanctissimum papam, nobis mensis Novembris die quinlodecimo. lnlereaj
Innocentiurii.Oramus-omnipolenlemDetim, elsan- sciat vesira magna sanctilas, quod duos pueros ex
ctissimam Dei Geniiricem, et beatissimos apostolos praeceplodomini imperaloris vobis millo; unus esfc
Petrtun el Paubim, ut cum sanitate elsospitate in- presbyteri Conslaniinifilitts, alius vero regis; ut CE
venial vos scriptuui mcaehumiliialis; el per veslri praeceplo vesirae sanciitaiis lilteras Latinas addi>
dominii (."705Jmagnificentiani vivo et ego, per Dei scani. Et quidquid mcdilari valelis ad Iionorem im-
graiiam, magnis involuius delictis. Nolum sit ergo peraloris, faciaiis. ManuienealenimUeus vestram
vestraa maguaesancliiali, qtioniam Leo, cardinalis ^ sanctilaiem permulla el loiigoevatempora.j

(701) Haciemis Rayhald; (704) Epistola baec integra legitur ih-GestisInno-


\ (702)Signum. ceniii, § 81. Ideoque hic uncis incltisa exbibeiur.-
(705i Deexamitis jam eginnis in not. ad episto- Eanuiemlatidat Raynaldus, ad annum 1205, § 23.
iam hujiisce Iiiiii septimi (j; hic episima dicuntur (705) In Gesiis «osfri Domini.
ex Gr. Emcrnptor, et Stinl tesseris ex auro texis vel (706) Vide notam ad episiolam superiorem ^50.
purpureisctuvata; ila, eftfesjfiovkaBma,apud Laer- (707) Quiniadecima.
tium, iit Arhwiele, lib. v, Segm. i, iiilerprelanlur (708) Sicetincod. Reg. citalo apud Baluziuhi,
Viri docti. Cang; Gloss. tom; 111,col. 111; in Gesiis vero, Septembrhi

PiTROL. CCXV. 18
INNOCENTirill

ROMANIPONTIFICIS

REGESTORUM SIVE EPISTOLARUM

LIBER SEPTIMUS.

PONTIFICATUSANNOVIII, CHRISTI 1205.

A flxi, proprias injurias proseqtiuntur, ei utilitati (6)


»E LCCbDIO ET DEMONTE THAB0R(2) AEBATIBUS, ET comniuni voluntates(7) privalas, in lolitis Chrisiia-
NOBILIBUS VIRIS,COMITIBERTHOLB (3) ET G. DE nitalis dispendium, anteponutit, sicque se oriio
F0RNIVALL(4). persequunlur iniquo, et sic ab invicem sunt divisi,
Causam, quminter regemArmenimet comitemTripo- ut, propier eorum discordias, lerrae sanctaeverbum
litanum super Antiocliiceprincipalu vertebaiur, sil evangelicutn non modictim formidandtim, quo
disjvdicandam ipsis commhlit. dicilur: Omne regnumin se ipsum divisum desola-
(Apud S. Peirum, m Non. Martii.) biltir, et domus concidel supra domum (Luc. xi).
Etsi semper inter eos odium sil morlale, qui te- Ecce elenim, oceasione discordiae,qu.e"inier cha-
nenlur amare proximos ut se ipsos, et iniinicos rissimum in Christo filium noslrum L.(8) regem
eiiam diligere propler Deum, hoc lamen tempore Armeniornm illuslrem nomine... sororis suoeviduoe
discordia inler nominis Chrisliani cullores, consti- et...nepoiisorphaniexunaparte, acnobilemvirum...
lutos praeserlimin pariibus iransmarinis, non solum comilem Tripolilanum, ex altera, super principatu
ipsis, sed Ecclesiaegenerali tanlo amplius est dam- Anliocbiae,vertilur, impeditur qtiasi penilus lerne
nosa, quanto per eam negolium terraesanctaepotitis R sanctoeprofeclns, cum ipsi, pugnaiiies ad invirem,
impeditur. Usque adeo enim inimici nominis Chri- hostes crucis nequeant impugnare, aliisque facien-
siiani, qtti nunc, peccalis exigenlibus, detinent et libussibi cum parlibusporfionem(9), et qiiicsiionein
coinqtiinant lemplum Dei, urbes et caslra, qitaese illoruni repulantibus causam suain, rel:qui Iaborent
de Chrisiiaiiortimmanibus extorsisse iu gladio glo- ineassum, ul inier discordantes concordiam valeant
riantnr, viris el viribus hiinuerunt, quod sufliceret (1U) reformare. Nos atitem, jainpridem his inalis
dispositionis noslrae reliquiis, eliamsi conjuraiis (5) obviare volenies,' causam super hoc dileciis liliis,
manibus, uno animo, et pari desiderio ferrentur in S. (11) tiluli S. Praxedis (12), et P. (13) litttii
hosles, si possent crucis injuriam aJiquaienus vin- Sancli Marcelli(14), presbyieris cardinalibtts, apo-
dicare, ac hoereditatemChristi liberare de manibus siolicae sedis legatis, commisiinus lerminaiidam.
pagamorum. Vertim ipsi, hoc minus quam deceat Sed ipsi (15), licel nec labores propier hoc vitave-
attendenies, quasi neglecla prorsus injuria Cruci- rint, nec expensas, imo utcrque per se et ambopa-
(1) Epistola haec legitur, sed non absqtie mendis (3) Sic el apudManrique.In Gesl. Bercoboc, apud
aliquibus, nec non nolis chronologicis desiitnla, in Raynaldum vero, in margine, Benoboc.
Gesiis Innocenlii, § 119. Eamdem laudai Raynaldus (i) In Gestis, Ftirnivale; apud Raynahlunivero,
ad annum 1205, § 55. Eamdem exhibet Angel. Man- D Furinvalt; et in cod, Yallicell. Firmallis; apud
rique, Annal. Cislerc. lom. III, pag. 449, ad annum Manrique, Foravalle.
1205, cap. 4, ii. 6. (5) ln codice Yallicellano,conjugalis.
Nos iniegram exhibemus, ad fidem apographi (6) Voluntali.
Honti; varias eiiam lecliones, e codice ms. Valli- (7) Sic et in Geslis; sed legendum forle, niili-
cellano, signato Jil. R, n. xn, ad majoremdiligen- tates.
liam, in niargine adnolavimus; sed eas, quaaapud (8) Leonem.
Angel. Manrique reperiunlur, uipote levioris mo- (9) Sie et in Gestis; in codice Valliceliano,prmca-
menti, consultoomisimus. tionem.
(2) In monte Thabor CistercienseInsiiiuium, suo, (10) Gesi, deest.
id est hoc in quo versamtir, (empore, iloruisse, (11) Soffredo. .
teslalnr cardinalis Jacohus de Yilriaco, in sna Occi- (12) Vide epistolam libri quinli 6, not.
denlali Hisloria (cap. 15), his plane verbis : De (-15)Peiro.
ordinibuseliamCislerciensiumel Prmmonslralensium (14) Vide epislolam libri lertii 20, not.
j« locis idoneis (sciiicet ejusdem maniis) monasteria (15)Tn cod. ViiHicellano,add. tegati.
'comtructa.
S5T PONTIFICATDSANSO VIII, CIIRISTI I20S. • SS8
riUr (16) diulius laborassenl, in nullo lamen apud A" lem sedis aposlolicoereeognoscens, cjns ju.llcio lnir -
partes, quia dalum non fueral desuper, profecerunU mililer le exponis, el per eam libipostulas noihine"
Ntiper ergo, idc-mrex per suas nobis liueras (17) ... sororis tuaevidiioe,ac... nepolis lui orphani, ju-
inlimavil, quod per legalos nostros non poluerat sliiiam exhiberi. Nos aiilem, licet simtis singtilis in
jusiiliam oblinere, licet eam saepius posiularil et jnstitia debildres, tanto lamen amplius super hoc
semper paralus fueiil siare jttri. Unde, cum ipse libi favorem aposlolicam exhibemus, qttanto devo-
mandaiis Iegaioruni ipsorum, qui eum pro multo tiorem le circa nos et Romanam Ecclesiam jugiier
niiuori negolioexcomnijinicaveraiit.et inlerdixerant experimur, ei opera tna icsliuioniiim perhibentve-
terram ejus, landem huinililer paruissel-, poslulabat ritali, quod in devolionesedis aposlolicae sis fortius
ne repellereintis ipstim pulsanlem ad aposlolicoe radicaius. Qualiler auiem stiper hoc olim dileclis
sedis janttam, el jusliliam posluianlem, cum siinus ftliis, S. liiuli Sanctae Praxedis (20), et P. (21) li-
omnibus in jnstiiia dsbiiorcs. Nos igitur, atiendentes luli S. Marcelli, presbyteris cardinalibus, aposloli-
qtiod apud nos esse non debeat acceplio personarum, coe sedis Iegatis, scripserimus, el qualiler proces-
et quod inter virum et virum facere justiiiam lenea- sutn fuerit ab iisdem, supeiihtum essei lilteris ex-
mur, discrelioni veslroeper apostolica scripia man- plicare, cum id plenius ipse noris, et toium rei
damus aique praecipimus, quatenus parlem con- geslaeprocessum per eorum nobis Iitieras iniimaris.
venienies uiramque, diligenler commonere curclis, Qtiiiivero per eos, eisi Iaborattim, ul dicitur, fuerit
ul, vel inter se super eodem principaiu conveniant, mullipliciter, non fuii lamen in cansa processum,
vel in arbilros conipromiiunl, qui usque ad ires petilioni luaesaiisfacere cupienles, dileciis filiis de
menses post commonitionemvesiram debeanl arbi- Lucedio, et... de Monle Thabor abbalibtts, el nobi-
trari. Aiioqtiin, vos, exlunc parlibus convocalisj libus viris, comiti Berlold el G. de Fornivall (22),
audiaiis ruiinque proposiia, el causam ipsam, stt- proecipiendo mandamus, ul ipsi, parlem conve-
blato appellationis obstaculo, si paries consenserint, liientes uiramque, diligenlerconimonere procurent,
terminetis. Alioqmn, remiilatis nobis causam sulfi- ut, vel tu, et pars adversa, super eodem principalu
cienler inslructam, panibus lerminum praefigentes, conveniaiis, vel compromillatis in arbitros, qui
quo per responsales idoneos nosiro se conspeclni usque ad tres menses post commonitionem eorum
repraesenient, sententiam recepturoe. Yeruin, ne debeant arbitrari. Alioquin, ipsi, ex luric parlibus
judicio simiil experiantur et bello, parles ad treugas convocatis, audiant ulriiique proposila,] et catisam
inierim observandas auctoritaie apostoIiGacompel- ipsam, sublalo appellationis obstaculo, si lu, et pars
latis. Quod si alteruira pariium se exhibuerit con- C adversa conscnserilis,sliideantiertninare; alioquin,
ttimacem, in eam spiritualiter et lemporaliter per remiliant nobiscaiisam sufficienler instructam, lam
vos, ei omnes Chrisiianos qui in partibus illis exi- libi quam parli adversae lerminum pr;«figenies, qtto
siitnl, quanlo dislrictius poteritis procedenles, inhi- per responsales idoneos noslro vos conspeclui prae-
bealis lam cbarissimo in Chrislo filio noslro... regi senletis, sentenliam recepturi, el ne judicio expe-
tlierosolymorum illuslri, quam Hospitalariis et Tem- riamini simul et bello, tam le quam parlem adver-
plariis, et omnibus commuuiler Chrislianis, ne parti sam ad treugam inlerim observandam auctoritate
contumaci auxilium vel favorem impendant, sed nostra compellant. Quod si alterulra pariium se ex-
subtrahant potius el parti quae parata fuerit siare, hibuerit conlumacem, ipsi in eam spiriiualiier et
juri viriliter el poienter assislant. Quod si non lemporaliler per se ac oinnes Chrisiianos, qui in
omnes... tres veslrum, vel duo sallem, quorum unus parlibus illis existunt, quanlo disiriclius potuerint
sil Iaicus, et alier clericus, mandalum aposiolicum procedenies, inhibeaiii, lam charissimo in Chrisio
exsequaniur. Verumtamen, voltimus et mandamus, lilio noslro... regi llierosolymorum illusiri, quam
ut, s<quis inierim in patriarcham Hierosolymilanum Hospilalariis, et Templariis, el omnibus conimuni-
fuerii iiisiiiuius, his vobiscum exsequendis iniersil. ter Christianis, ne parli contumaci atixiliuni vel fa-
Daium Romae,apud Sanclum Pelrum, m Nonas1D vorem impendant, sed subirahani polius, et parti
Marlii, ponlifieatus noslri anno octavo. quae parata fuerit slare juri, viriliter et polenier
11(18). ... assistant. Monemus igilur serenilalem regiam, et
L. REGIATtHENIORCH ILLUSTRI. exhorlamur in Domino, quaienus de die in diein in
Dt eodemargumento ac in epislola superiori. EcclesiaeRomanaedilectione proficias, el sic ih ejus
(ApudS. Petrum, iiiNonMartii. [19].) devolione slabilias regnum luum, ut et nos ad pro-
fGratum gerimus et acceptum, quod, auctorita- fectum et incrementum tuum intendere merilo de-

(16) In Geslis, ulrmque persenm el ambo; in co- Annal. Cisierc. lom. III, pag. 149, ad annum 1205,.
dice Vallicellano,cum ulrmque personmet ambo. cap. i, n. 10. Quoeapud ipsum legunlur, hic uncis
(17) Litierae isiae non exslant in Regesiis Inno- inclusa sunt.
centii, sed referimtur in Gestis, § 116. Reperiunlui (19) Haec apud Manrique. . ' •
eiianrin codice Vaiicano. Easdem exhibel Raynal. (20; Lib. v, epist. 6, not.
dus, ad anniim 1205, § 36. (21) Lib. Hi, episl. 20, not.
(18) Vide Raynaldum ad annum 1205, § 55. Par- (22) Apud Manrique, de Foravallt.
tem ejusdem epistola; exhibet Angel. Manrique
559 INNGCENT3IIII PP. REGESTORUMLIB. YIIL SGO
beamus, scilurns quod ecclesia Romana in tua tibi. L eleclricibus suis unanimi conscnscral voluniate.
jusliiia non deerit. Praefala vero cuslos, haecaudiens, el cognoscens
Daium Romae, apud Sanclum Petrum, 111Non. qtiod episcopus et multi de capitulo, cttni cssenl
Marlii, ponlificattis nosiri anno ociavo. consanguinei monialis ejusdem, ad ejus promotio-
nem vellent judicium declinare, postquam super
III. Herrisiensis Ecclesiae, el sua sibi justiiia con-
... HETEWARDENSI,ET DEHEGEN. ABBATIBUS, ETPR/E- jure
PADEBURN. ET5IAGUNT1N. IMOE- servanda,- fuit aliqiiandiu allegatum, ne stiper ele-
POSITO GUSMARIENSI, ciione sua praejudicium palerelur, vocem ad ncb
CESEON.
appellaiionis emisit; sed episcopus, appellationi
Causam eleclionisabbatissmHerrisicnsisEcclesimdi- iion deferens, pro jatn dicta moniali, consanguiuea
judicandum ipsis commillil. sua, senienliam promulgavit, ei cam fecit per iittn-
^Apud S. Pelrum, vi Non. Martii.) iios suos in abbafiaepossessioneminduci.Sahe,prae-
Dileclis in Chrislo filiis, R... cusiodi Herrisiensis falus clericus, procuralorparlis adversoe,proponebat
-Ecclesioe,et V... clerico, qui venerai contra eam, econtra, quod, cum praefala G. monialis, a majori,
pelenlibus sibi audienliam exbiberi, dilectum quoniain ab undecim, el saniore parte capiluli.
filium, M. (25) S. Thcodori diaconum cardinalem, 3 scilicet.praeposiiissa, scholastica ei decana, et aliis
•dediniusaudilorem. In cujus pracseutia cuslos ipsa quibusdam sororibus, cassalis lamen prttis a jam ,
proposuil, quod, Herrisiensis «cclesiae abbalissa dicto episcopoduabus frivolis nominaiionibus, bono
defuncta, sorores et canonici ejitsdem ecclesioaad zelo fuisset in Herrisiensem abbalissam clecta, el
snoniiionem bonaememoriae... Padebtirnensis epi- tionfirmaia per ipsuniepiscoptim,prxfata R. cuslos,
scopi (24), dioecesanieorum, qtti ad sepuliuram ve- eam super hocinoiesiare prasttmii, in cademccclesia
neral abbalissae, pro clectione facienda insimul se volensintrudere pcr poleniiam laicalem. Unde,
consederunt, vocantes ad se TIi. Padeburnensem idem procuraior pro ipsa monlali petebal, ui confir-
scholasiicum , ul voia examinarel eorum. Verum, maiioncm de ipsa faclaiufaceremttsinviolabiliterob-
cum in unius eleciionc dissenserini, oclo sorores de servati, noceresibiasserens non dehere, quodsii mo-
decem et sepiem, quac lnnc fuere proesenles,et nialis.ei aliae,videliceillerrisiensessorores, canoni-
omnes canonici, qui suni in ipsa ecclesia quatuor- calibusindumenlis ulaniur, clquod confirmaia ei be-
decim, ipsam elegere cuslodem; advocaio, et mi- nedicla sil alibi abbaiissa, cum decoiisuetuiiiueillius
nislerialibus, ac loio populo favorem suum praeben- regionis,exislat, quodnigrae moniales assutnanlur ad
libus cl assensu; sepicm vero desoroiibus noniina- r bujiismodi abbalias, et quandoque conlingat, ul ca-
verunl in abbaiissam prsepositamejusdemecclesiae, nonica mtilier nigrartim monialiumleneal abiiaiiam,
ex advcrso. Uiraque igitttr a parie sua jam dicio "asserenshoc eliam a bonaememoriocCoelesiinopapa,
confirmaiionis munere '
cpiscopo praesenlala, pro praedecessore noslro, sibi fuisse concessiim, ul ad
obtinendo, episcopus parles commonuii diligenter, abbaiiam aliam posset assumi. Custos aulem repli-
nt ad pacem inlendereni, el super eleciionead invi- cabaieconlra, quod eadem monialis non debebat
eem concordareni, eis quinqtie dierum spaiium su- assumi, necpolerat, ad ipsarum regimen abbatioe,
per hoc deliberandi coiicedens. Sexio auiem die, cum non essel soror iilius ecclesiae,sed de qttodain
cuin concordare non possent, parlibus jnjunxit monasleiio nigrb, et in abbaiissam honorahilioris
episcopus,ulposlaliosquinque dies, exliibiumosuper ecclesiieconfirmaia et etiam benedicla, a cujtis re-
suis eleclionibus raliones, se Padeljurneiisi capitulo gimiiie rionsine culpa credebaiur expulsa, et con-
praeseniarent. Ipsa ergo ciisiode alque piaepositissa, cessionerii, quam a preedecessorenostro se dicil lia-
cum elecuicilius sttis in Padelitirncnsi capiiulo bere, osiendcre non valebnt; unde, "patebatinslan-
consliiutis, ipsa pr;rpositissa el seplein eiecuices ter, ut quod eratfacluni de ipsa, irriiuin faceremus
ipsius, G... moiiialem, quaedcqiiodain nigrb niona- liabcri/praeserlim cum in lilieris jam dicii episcopi,
sicrio fuil, el in rjttadatti ecclesia in ahbaiissam D quas idein procuralor in suae pariis defensionem
confinnaia, el eiiam bcnedicia, praeseniaverc tunc habebal, continerelur expresse, ipsum episcopttm
primain episcopo, se ilhun elegisse dicentes. Unde, ad confirinalioaemeieclionis illius post appellatio-
parte aliera nimium siupcfacla, cmn autlirei eas, nein ad iiosinlerpositainTjrocessisse, ac eade.map-
illis nescientibus, nec eiiam reqitisiiis-, mtiiasse pellaiio legiiima videretur, "cum consaiigiiinilas,
quod feceranl, ipsa cuslos ad propoueiidamcausam qiiam in liileris suis idem episcopuscum ipsa mo-
suam et etiaiu defcndendam, secundoet leiiio ab moniali se recognoscebat habere, manifestiimindi-
ipso capilulo concedi sibi peiiil advocalum, quem carct suspicionem in eum, praeter hoc, quod, quan-
non potuil obtinere. Adversoevero parti plures fue- docttnquea dicecesanosuo gravaretur in aliquo, sibi
"ruiil advocati coh'cessi,"elitinc praepositissa conr appellare licebat. Nosautem, ab ipso cardinale dili-
fessa est manifesle, quod eleciioni suae'renuiiiia'rat gemer audiiis fiis el aliistpiae fuerunt proposita co.-
omnino, et in ipsam G'. rnoniplem, curn septeni rani ipso, discieiionf-veslraeper "apostolieaserljt.a
(23) Vide epislolamjibri lertii'54, ririt. 1202.i Btioelin., Germdn. sacr. loin. I, 'part. F?,
(24) < Bernafdus II"ab Osytle, aliis Dysede,deci- pag. 20.
nuts octavus episcopus Padeburnensis, obiit anno
Sm PONTIFICATUSAISNOVIII, CHRISTI 1205. 502
iuandainus, quatenus qtiidquid supc.relectione pne- A serviiia mililuin ad eamdem ecclesiam perlinentia;
diciaemonialis facium esi, aiicloritaie noslra suf- coiisueltidines,liberlates ralionabiles, tam in emendo
fuiti, liuiliuseoiilradiclionevci appellationeobsianle, et vendendo qtiam in aliis, per chartas regura con-
denuiuieiis irritum etinane.et, super ipsius ele- cessas; pensionemannuam (51) viginli Iibrarum de
clione custodis veritate diligeniius requisila, suele- nundinis S. Egidii; pensioneinannuam decem mar-
ciionem ipsam invenerilis'esse canonicain, el perso- carum de hospilali Sanctae Crucis, ad luminaria -
nam ejus idoneam, eam aucioritaie aposlolica con- Ecclesiaefacienda; ecclesiamde Drokeneford; eccle-
fifmeiis;-coniradiclores, etc. Quod si 11011 onines... siam de Crundel (52); ecclesiam deHaveunie; ec-
-duovesirum, etc. clesiam de Wilhale (35); ecclesiam de S. Fide; ec-
Datum Romae, apud Sanclum Pelrum, vi Nonas clesiam Sancii Egidii; ecclesiam Sancli Jacobi, et
Martii, elc. omnes oblationesPentecostes(34); ad anniversarium
IV (25). bonaememoriaeH.(55) episcopi faciendum, Capellas
.*. . . PRIORI(26) ET MOKACIlis WINTOSIENSIS JIONA- de Chittecumba{~8),ecclesiamde Camptona, et ec-
STERII,TAHPR.ESENT1BUS QUAM FUTURIS, JN JPER- clesiam de Albo(37; monaslerio; ad anniversarium
l-ETUUH. regis Ilenrici I! faciendum, lerram de Cnoel;ad
Recipil eos sub proleclione, et enumeranlurbona ad R anniversarium bonae memoriae Godfridi (58) epi-
'
ipsosspectantia. scopi, terram de Childecnoel; ad libros faciendos,
(Aptid S. Pclrnin, v Non. Mailii.) ecciesiain de Eientiona; ad roJigiosos hospites su-
[Cum a nobis petiiur, etc, usque(27)veslrisjusiis scipicndos, -ecclcsiam de Liilelona. Obeunle vero
poslulationibiis elemertier annuimiis, et Wintonien- ejtisdcmloci episcopo, ntillus ibi, qualibet subreplio-
sem Ecclesiam, in qua divino esiis obscquio manci- nis aslutia, vel violeuiia, prseponatur; sed liceat
pati, ad exemplar felicis memoriae Lucii papaeII, vobis episcopum, absque conlradiciionc alicujus,.
praedecessorisnostri, sub beaii Peiri et nostra pro- una cuni archidiaconis, communi consilio, vel par-
teciione suscipi.mus,ci praesentis scripli privilegio tis consilii sanioris, eligcre, secundum Dei timorem,
cominunimus, slaiuen.cs ul quascunque possessio- el sacrorum canonum insiitula. Dccernimus ergo,
nes, quaecunque bona, elc. (28), usque vocabtilis etc, usque (59) profulura, salva sedis apostoiicjfi•
exprimenda : Chillecumbain, el omnem dccimam aucloriiale, et dicecesani episcopi canonica juslitia.
ejus; Eslonam , Wordiam (29), Wensiestonam, Si qtia igiiur, elc. (40). Cunclis aulem, etc.]
Avimonam,Meones.minores, Brockenesford, Exto- Datum Romae, apud Sanclum Pelrum, per ma-
nam, Enlonatn, Uelwareslolce,Haveunle,Crundelatn, n num Joaitnis.Sanclse Mariaein Via Lala diaconi car- .
Hodigalon, Wulrvn, Hennenlonam, Ciibodinlonam, dinalis, v Nonis Martii, indiclione VIII,Incarnalionis
iliclielemareis, Nhuisiiincies, Melebroc, Ilelanam, Dominicaeanno 1204, poniificalus vero doinini In-
Siocionam,Enedefont, Palengam, Awelionam,Fif- noceniii papaeIII anno octayo.
Indam,Eileiidonam,Hinnellonani, Wuluricltestonam, V (41).
Vvesthvudam,Bludunam, Ilammam, Ilussebumam, . . . CANTUARlENSI (42), ARCHIEPISCOPO, ET. . . ELIENSI
Wiiicherchc; reddilus in urbe Wintonim,ei in sub- (45), ET . . . LONDINIENSI (44) EPI3COPIS.
nrhio; piscaluram apud firenford. Glivam, Rrande- ' Ul rex Anglim monachis Wintoniensibusliberam ad
abiriam;- omnem -deciniam dominicorum ejiistiem episcopielectionemprocedendifacullatempermittqt.
ecclesiaj, ad opera (50) Ecclesiae et domortimeideiii (Apud S. Petrum, vuld. Matlii.)
ecclesiaepertinentium; Portland, terras,. feuda et Si diligenter altenderent, quod Ozias, rex Jtidae,

(2.5) VideRaynaldum, ad annum 1205. § 62, f (30) Monast., operam.


•Epislolamhanc integram, sed notis clironologicis (31) Monast., pensionesannuas.
desliliiiam, legere esl in Monastic. Anglic. lom. I, (52) Monast., Cromal.
umr addenda : pag. 980, ubi ex CJiroiuS. Smythini (35) Monast., de Winchale.
Winlon.,pag. 8, enila dicitur. Q. (54) Monast.om.
(23) De prioribus' Ecclesiae Wrinloniensis, circa (55) HenricusBIesensis, fraler regis Siephani, ex
haec, in qtiibus versamur, tempora, nil rpperitur in abbaie Glastoniensi, Willehno Gylfard successjt in
inonumentisad istain ecclesiam pewinentibus, apud episcopalumWintoniae,anno 1129. Sedilarinis XLHI.
Wliarlon.j-Aiij/.sacr. parl. i. Hoc laniuminqdolegi- Vide apud Warlhon, Atigt. sacr. parl. 1, pag 282,
turin AnnalibusEccles.Winlon. apud eumdem, ibid, 285, 299. Yide etiam noiam ad Innoceniii enisio-
pag. 502: lam libri qtiinti 104.
< Anno1187 ... Joannes prior Winioniensis ec- (36) Monasl., capellam de Eddecunla.
clesiae,vir bonsesimplicilaiis,migravit ad Dominum;. [ (37) Monast., Abo.
cui successil Roberlus filius Henrici. ) (38) Godefridusde Lucy, episcopus Winioniensis, Ec-
(27) Qtiae desunt, suppleri possunt ex ilfonast, obieral anno.1204, m Id. Sepienibiis. Annal.
Anqlic, loc. cil. cles. Winton. Apud Whartoii, loc. cil., pag. 305.
(28) Idem. (39) Quae desunt, suppleri possunl ex Monastic.
(29) In Monast. Anglie. Wasingtonam, Aitjulo- Anglic, loc. cit._
niam, Mcenes,Brekford, Henlonam, Halwarstokis, (40) Idem.
Havents, Crondotam,Hodinglonam,Walonam, Iten- (41) Raynaldum, ad annum 1205, § 61. not,
nenion, Cliilbollon,Mitleshultengs; Meibrok, Eslo-. (42) Vide episiolas libri qtiinti 54 et not
lOi,
uam, Siocton , Eneford, Asidam, Wositericlislon, (45) Vide epistolam libri quinli 54, not.
Westwod, Dludon, Harnie, Husseburig, Wentana, (44) Vide cpisiolariilibri seplisni 182,
C/jjse.
563 INNOCENTIUIl PP.-REGESTORUMLIE. VIIL 561
*siiijn facie lepra _per£ussus,pro eo quodinduius A lica scripta rnandamus, "qnatenus, 'cum ab eodem
.Epltod incensum adolere procstimpsil, non praesu- archiepiscopo propier hoc fuerilis reqnisiti, vos, ab
•nierent saeculares-superrebus ecclesiasticis, quaeatl eo sufficienli secundiim forinam Ecclesiae cautione
ipsosjion -spectant, jiiris(jiclionem aliquam exer- reccpla, vice noslra, eidem absoluiionis beneficium
nere. Verttm, charissiinns in Christo filius nosler, inipendalis, et, inquisita diligenlius verilale, qtiod
Joannes, rex Anglorumi!lus(iis, sicul nosiris attri- super his inveneritis, per vestras nobis liiieras iu-
bus est rela.um, volens sibi ininus liciie usurpare timetis.
quod non speciat ad ipsum, non permiilil dileeios DattiinRomae,apud Sancium Pelrtim, iv Kalemlas
iilios, conventum et archidiaconos ecclesiaeWintOr Marlii, etc, anno octavo.
niensis, super electione pontificis(45) in ipsa eccle- VII (50).
sia lilierum babere processum. Ctun igiittr regiam ABRIS-
ROTHOMAGENSI (51) ARClIIErlSCOPO, ET
non deceat celsitudinem, ut de potuificis eleciioue CENSI(52) LEXOVIENSI (55) CONSTAN-
disponat, qtioe libere debet pcr illos ad quos pertinet
fraterniiali
TIENSI (54), ET SAGIENSI (55) EPISCOPIS.
celebrari, vesiroe per aposlolica scripla
praecipiendo mandamus, quatenus rcgem ipsum, ut Rescribitur, quod, super prmslationefidelitatis per
eos regi Francice facienda, agant quod de jure el
monachos et arcbidiaconos memoralos cligendipon- (onsuetudine soliiumesi,
lificem habere permilia. liberam facullatem, mo- (Apud S. Pcirum, Non. Marlii.)
nealis altenlius el elficaciter inducere procureiis, In lilleris quas ad noslram praesentiam destina-
Alioquin, monachos ipsos et archidiaconos, ul infra slis, perspexitnus conlineri, quod, ctini charissimns
quadraginta dies posl susceplionem liiicrarum no- in Chrisio filius noster, Philippus rex Francorum
slrarum, sublaio cujuslibel conlradictionis et ap- illuslris, lcrram Normannioejam suae subjiigaveril
pellaiionis obslaculo, ipsi EcclesiaaWinionieiisi pro- diiioni, el tam a baronibus, quam omnibus Iaicis
videant canonice in paslorem, pcr censurain eccle- fideliiatcs acceperit, nunc a vobis fidelitatem, quae
siasticam compellalis, lurbalores, si qui fuerinl, di- duci Norinanntae fieri consuevit ab episcopis re-
sirictione simili compescenies. Quod si non on.ncs gionis ipsius, cuni inslaiitia poslulare non cessat,
.. . duo vcsirum, ctc. asserens quod, justilia praeeunte, per senlenliam
Paitini Romae, ap.ud Sapctuni Pelruni, vii Idus CuriaesuaeNormanniam acquisivit, ideoque vos ad
Mariii fi.delitatemei leneri proeslandam.Unde quid vobis
VI. sii in ho.c articulo faeiendum, per noslras edoceri
ELIENSI (46) EPISCOPO, ABBATI S. EDMUNDI (47), littcras poslulasiis. Quia vero, nec de jure, nec de
ET DECANO CICESTRENSI. consueiudine nobis conslat, utpote qui causam,
Ul archiepiscopoEboracensi sentenlimexcommuuica- niodum et ordinem, aliasque circumslantias igno-.
lionis, in ipsum, ob violentamin ctencos manuum ramus, idcirco, super re dubia vobis iion possumus
injeciio.nem,lalm, absolutionemimpeMant. cerlum dare responsum, nisi, quod vos, qui rei ve-
S,
(Aptid Peirum, iv Kal. M.ariii.) ritatem poteslis plenius indagare, illud prudenler-
Venerabilis fraier noster, Eboracensis (4S) ar-
agatis, quod secundum Deum de jure, vel consue-.
chiepiscopus, sua nobis fecil insinuaiione mon-
ludine fuerit faciendum.
Strari, quoil ctim eausam, qtiae inter ipsum ex una Daium Romae,apud Sanclum Petrum, NonisMar-
parle, el decanum cl capiiuluin Eboracens.esex al-
lera, super damnis et injuriis sibi ab eisdcm illatis, lii, a.nuoo.ciavo^
nosciinr agilari, vobis commiserimus (49) fine de- VIII (5<5).
biio ierminandam, quia dicli decanus el capitulum, ..... ABBATI DEBONGAR (57) ET PRiEPOSlTO. S. ARBO-
ut negotii possenl impedire processum, eidem ar- GASTIARGENTI.NENSIS DIOECESEOS, ET CUSTOBl S.
cliiepiscopo pluries objecerunl, quod in qucmdam TIIOMJ! ARGENTINENSIS.
'
sacerdotem, et alios clericos manus mandaverat Causam super Ecclesia de Weslhusendijudicat.
]
uijicii violentas, vos in causam ipsam prpcedere (Apud S. Petrum, Id. Martii.)
distulistis, Quocirca, discretioni veslrae per aposto- [Cum Berioldus miles curiam (58) suam, sive (un-
(45) Vide noiam ad episiolam superiorem. (55) Yide epislolam Iibri quinli 70, noi.
(46) De eo jam diclum est saepius. (56) Epistola haec,sed valde iiiutila et incorreeia,
(47) Vide epislolam libri quinli 90, nol. reperilur inier Decreiales, lib. n, lil. 27, Desententia
(48) Vide episiolas libri qtiiuii 54, 56, 70,129. et re judicala, cap. 18. Eamdem integram vuigavit
(49) Vide epistohun Iibri sepiimi 55, quaeiisdem, Schoeflliiius,Alsat. diplom. 1.1, pag. 512, dipl. 572.
Eliensi episcopo,abbati S. Edmundi, el decano Ci- Sed ibi, Caniuariensi archiepiscopo,Eliensi el Lon-
cestrensi (sic enim legendiim, non proul ibi, per doniensiepiscopisinscribiiur.
eiroiem, edidimus Cislerciensi),insciipia dicitur. (57) Agiltir hic de inoiiaslerio de Pomario, seu
(50) Vide Ilayiialdum, ad anniiin 1205, § 59. Pomerio, vulgo Baumgardem,vel Baumgarl, Gallice
(51) Vide epistolam libri qtiinti 51, not. Verger, seu S. Bernardi in P-omerio,hodie collapso.
(521 Vide epistolam libri septimi 226, not. Imperfecla btijus nionasierii abbaluin series, apud
(53) Vide epistolam lihri quinti 70, not. auctores novceGallim Christianm, tom. V, col. 850,
(54) Conslaiuieiisi Ecclesia?lunc praeeral Vivia- nulluin, circa baec in quibus versamur leinpora,
nus, qui intinctus anno 1202 (ex chronographo praeter Maximianum, anna 1195, abbalem me-
Rlancadandae),praefuitusque ad annum 1208, quo morat.
tlcfunctus est 15 Februar. Galt. Chrisl. lom. XI, (58) Cv.ria,esl villa, seu manerium, eum mansOe
«)!. 877.
565. PONTIFICATUSANNOVIII, CHRISTI 1205. 566
dum in Weslhusen quondam Percgrino (59) militi A nensis mandavil, ul audirent hinc inde proposila, et
pignori obligasset, eodeni Berioldo (60) sublato de receplis lestibus, ad eum remhlerent causam suffi-
inedio, Hartongus (61), nepos ejus, qui succcssit cienler inslruclam, parlibus terminum peremptorium
eidem, argenlinensis dimceseqs, vacanle ecclesia assignantes,quoejus se conspecluiprmsenlarent, sen-
ejtiSilemloci, in Weslhusen,asserens quod jus pa- tenliam, recepturm.Ipsi vero, receplis testibusel re-
tronaltis cuin universilale iransissci i.n eum, Bru- dactis in scripiis deposilionibuseorutndem, eas sub
nonem (62), clericum ejusdem dioeceseos,ad preces sigillis suis miserunt ad archiepiscopummemoraium,
bonm'memorimC. (65) Argenlinensisepiscopi,ejus- parlibus termino peremptorio assignalo, ad quem
dem loei archidiacono ad supradielam Ecclesiam cum smpediclusBruno cum suis atleslationibus ac-
praesenlavit;qtti deconsensu et Do/iminfe (64)episcopi cessisset, nec per se, nec per responsalem idoneum,
ipsuni insiiluit in eadem, in possessionem induci diclus T... coram eo comparare curasset (70), ipse,
euin faciens eorporalem. Praediclus vero Bertol- altestationihus ejusdem Brunonis, sicut in ipsius
dus (65), dominus ftindt, asserens qtiod sibi reii- litteris perspeximuscontineri, diligenterinspectis(71),
nuerat jus putronaius expressecuin funclumobliga- ipsum ab impelilione saepedicli T... senlenliando
verat creditori, T... sacerdolem, memoralo cpiscopo reddidil absolutum, eidem T... imponens silentium
procsentavil;-sed epKcopus ipsum admittere renuil B super ecclesia memorata. Postmodum autem, smpe-
pro sum arbittio volunlalis. Cum autem prmfatus diclus T. ad ejusdemarcliiepiscopi praesenliam cum
episcopns viam fuissel universce carnis ingressus, attestationibus suis infra breve tempus accedens,
dicltts T. adyersiun mcinoratuin Brunonem (66) juslam causam absentiae allegavil. Archiepiseopus
super praedicla ecclesia coram substilulo (67) elccto vero, prcediclo Argenlinensi elecio, et dileciis fi-
quaestioneindeposuit, a cujus examine fuit poslmo- liis (72) Allm Sylvm, et (73) Turceteburnensi
dum ad venerabilemfratrem noslrum Remensem abbalibus, per suas dedit lilteras in mandatis, ut,
arcltiepiscopum, sanclce RomanceEcclesimcardina- si prmfatus (74) jusiam absentiaj causam oslenderet
letn, tunc episcopnmPraenesiiiium(68), legatum sedis coram eis, praediciam senteniiam nullius decerne-
apesloliem, appellalum, qui dileclis filiis abbali rent esse valoris, et ulriusque parlis atleslationibut
Novi Caslri (69), el decano S. Thomm Argenli- diligenter inspectis (75), causam ipsam iine debito
Abbas Uspergen. in Lothar. Sax. i Cujus curiae guntinensis Ecclesiae; ab. arcbiepiscopo enim Mo-
mille el ceiilnm manstis sunl, uno inallo comprc- guntino confirmari et consecralioncm recipere de-
liensi. I Cujus diminiilivmn curiis eadem signilica- bebat. Sane, Henricus solum Argenlinensis eleclus
tione Frodoard in Chronic. ad aniiuin937. < Quidam ntincupaius, lestis esi anno 1204, pridie Idus Ja-
p.esbyler de. Bouonis curte, siceniin villa vocaiur.» C niiarii, in charla Philippi, Romanorum regis, plu-
EtAd.uiiusBremen. iib. iv: <Quinquaginiaergocorles rhna confirmanlis Adolfo Coloniensi arcbiepiscopo.
doiiuiiicaleshabiiit archiepiscopus,ex quibus Walde Vir bonus ac religiosus, clerique defensor, fato suo
nraximaunius tnensis persoivit serviiiiim, caeterum fuiicius aiino 1225, v ld. Mariii, sepuliuram accepit
Anibeigon uiiijiiua xiv dierum. > Cangius vero, in saccllo S. Andreae ad calbedralem, iu qua sedi
(Gtossar. 1.11,col. 1252), iiiterprelalur : <Praedium * annis21.
rrislicinh, possessio, curiis,
' mansus. » (68) De islo jam dictum est saepius. Yide episto-
(59) ln Uecret. P. lam libri qtiinti 8, not., el praeserl.im epislolam
(60J ln Decrel. !?<. Apud Schceillinum, Pere- libri sepiimi 121.
grino. (69) Petrus I, abbas Novi Caslri, seu Neoburgi,
(61) In Decrel.," A., quae mox Arg. dimc. et iii reperiiur in iiisinimentis anno 1201. Anno 1205
Westlt. omiliunl. obiinuit duo praecepia ab imperatore Pbilippo, et
(62) Decrelal. D. Mox om. verba ad pr.eces uiium ab Innocentio PP. 111,datum IU 'Non. Maii,
episcopi. - indiclione xi, poniificatus anno xi, lioc esl 1208,
(63) Conradus II, vel III, ex nobili baronum Occuriii arihiie 1209, 1211 et 1212; ac landem
iu
dTIunnenberg Alsaiia geiiere orlus, elecius epi- 1214, die 7 Oclobris, post decem et oclo regiininis
scopus Argeiitineusis anno 1190, cum in schisniaic annos a saeculo Gall. Chrisl. lonr. V,
' inigravit.
imperii Oihoni Saxoniaeduci adhaesisset, Argenii- col. 886.
netises vero Philippo Suaeviaeduci {qui ambo fiierant _ (70) Decretal. legunl deposuerit., Remen, episco-
elecli Ronianorum reges), inulia passus esl a civi- " pt{s,apost,. sedis.leg. judicibus nego.iiumdelegavil;
bus, etiam carcerem. in iisque landein oerumnis ad quem cum attestationesuirinque repeptasper parles
vitam finivil anno 1202.
Decretal.om. hanc vocem. pos\mgdumremisissent, el prmfalo D.. cunj. suis at-
(6i) lesialionibus accedenle,dicius T. nec per se, 'nec per ,
(65) Decretal.B.;,inox verba asserens... creditori idoneum,compararficuraret.
omiituul, et «on admisit legunl pro ad. i. p. s. responsalem,
a. v. (71) Decretal., inspectis clerici memorali, Mox
senlenlialiterpro senlentiando.
(66) Decrelal. om.; mox D. legtint pro Bruno- idein presbytenad pro smped. T.
nem, et rursus verba coram subslituto electooniil- ad(72) Decretal.,
lunl. ej.; mox om. verba cum alleslat. suis, et Argen-
(67) Ilenricus, nobilis Suevus, ex illuslri comi- lino proDe prmd.Argenlit}.legunt.
abbatiis Allce-Sylvm,et Turceleburnensi,
luni de Yeringen progeuie sattts, antequam ad epi- (73)
scopauim ArgeniineHsem sublimarelur, canonicus prottt lecliouem hic legilur, veJ Allm Silvm, et Tudebernen.
erat MoguntinensisEcclesiae (Georg. Cltrislianusin juxia qiiain exliibeut Decrelales, nihil
syllabo canoiiicoruui hujusce ecclesiae,pag. 405). ad manum habemus.
Cuslos idem Ars.entinensisEcclesiaedicilur in. Hi- (74) Decretal. om. verba dilectis fil.; mox legunt
sior. Alsaiim. Eleclus _fuil aiino 1202, quanquam Altm Sylvm el Tudebern. el infra suis dedit litierit
nonnisi auno 1206, vel eliam 1207, ab archiepiscopo pro p. s~.d.l.
Seuonensi, jubente papa, consecratus est. Causa (75) Decreial. om. verbum prmfalus et mox ad- '
hc[!icel ferendae consecratioiiis friit schisma Mo- duni ille posl causam. Decretales verba utriusque
BG7 INNOQENTU. III PP. REGESTORUMLIB. VIII. S6S
terminarent; alioquin, sententiamquatn ipselulerat, A liones nobis conslileril ey.idcnter, jpsuin--a vcro ;
facerent firmiter observari. Verum, cutjt diclus palrono jftnsse ad saepefalam ecclesiam praasenia- ;
eleclus,aliis negoliisimpedilus, interessenon possel, tum,] adversario super ea perpeluum silemiutn
vicess,uas R canonico Argenftnensi, commisit, imponenles. Quocirca, discreliojii vesirae per apo-
prmfalis abbalibus suas commiltenlibus majori stolica scripta praecipiendomandamus, quatenus,
prmposilo(76), et schotasticoArgenlinensi,qui, aticlorilate nostra suffulti, senienliam nostram fa-
.« negolioprocedentes,lestes super prmdicto articulo cialis inviolabiliter obscrvari; praefaiumT. in cor-
feceperunt,et, eorum deposilionibusredaclis in scri- poralem possessionem ejusdem ecclesiae indu-
ptis, prmdiclusB... asserens se gramri ab eis (77), eenies, et luentes inductum. Coniradiclores....
vocetn ad nos appellationisemisit. Cum igitur uira- nttllis liiieris, etc. Quod si non omnes... duo ve-
gue pqrs cum alteslalionibus,signalis sigitlisjudicum slrum, etc.
prmdiclorumad nosiramprmsentiamaccessissel(78), DaUim Romae, apud Sanclum Pelrum, ltlilnis
licet dicius T. justam causam absentieeminus suf- Marlii.
ficien(er probassel, ne lamen praejudicarei opinio IX (84).
yeritati, voteniesin veritale procedere,cnm Cltristus REGIARAGONUM.
sit verilas, dileclumfilium, R... S. Maricein Dotni- B Ul desislat a quibusdcmi moleslalionibnsEccleske
nica(79) diaconumcardinalem (80), eis concessimus Helenensis. Adduntur mutla, quibns dignosc;tur
auditorem. Qui, cum ea,quce eoratn ipso proposiia eutn astricium esse ad servandamfidelilatemRo-
nobis ac fideliier ntanmEcclesim,
fueranl, plene relulisset, nos,
utriusque parlis alieslaiiombus ac senlenlia prafat,i (ApridS. Pelrum, iv Id. Mariii.)
archiepiscopidiligenter inspeclis, quia eumdemar- Absit a te, fili cliarissime, ut illa possit in le hi-
chiepiscopumex lenqre ipsius senlenliae invenimus storia retorqueri, quseAchab regem denuntiai, vi-
drcumvenluin, tum quia conlinebaiur in illa, quod neam Nabot Isracliiae vicinam regaii domui sibi
per atleslationes ipsius B. (81) fueral sulficienter poslulasse a possessore c.oncedi, ut faceret olerum-
probalum, qtiod praefalus Hartongus in possessione borlum in ea ; qtiam cum oblinere non posset, ip-
jurispalronatus exstileral, cum eumdem Brunonem sam lainen possessore posseilil occiso. Accepimtis
ad praediclam ecclesiam praesentavil, cum lamen enim quod Helenensem Ecclesiam, praeiexlu occa-
per attestationes illas nihil- aliud super hoc fuerit sionis illius, quod ad cekhrandam eleciionem epi-
oslensum, nisi quod pro quodam jure, quod de ilia scopi (85) sine tecanonici prqcessertinl, graviler
ccclesiaconsuevit exhibefi patronis, proediciiPere- moleslasti, castra, et possessionesejus per violen--
grinus et Hmlongus (82) annualim decem solidos liam occupando,ct deproedandoterram illius, do-
acceperuni, quos tamen Plebamts ejusdem loci sem- nec inde redeinplionem acciperes, juxla luae arhi-
per coniradicebatprmbere; tuni quia in eadem sen- (rium volunlaiis. Et, licet super hoc tibi alia vice
{.entiadicilur, quod diclus T... penilus in proba- scripserimus, et rpgaverinnis Uiiigenler, ac eiiam
tione defecii, cum per aileslationes suas appareat in renijssioneni injunxeiiinus peccaiorum ut epi-
ytanifesle ipsum suam inleniionem suflicienlei scopo et capitulo ejusdem ecclesife sine cujuslibet
probasse; lum etiam quia causam non recepil difficulialis obsiaculo, oblata resiitueres univcrsa,
fufficienler inslruclam, cum unius lanlum parlis nec aliquid in ipsa ecclesia deinceps in tnae salulis
alteslaliones receperii, quae parum faeiebanl ad dispenditim usurpares, imo tam ipsam quam alias
eausam; his et aliis inlelleclis (83), senlentiam ip- in tuo regno posiias defensares propensius el fo-
sam_ duximus irritandam, memorato T... adjudi- veres; lu, a maiidalis nostris lanquam ad parielem
cantes ecplesiam supradiclam, cum per attesta- faciem regalem averiens, nos exaudire super his

inspectis,vocem ipsam quaesequilur, denique quatn lus, juxia ignorantes scire nps falemur. Legendum
ipse tulerat... firmiter oiniltutit. forsan S. marimin Cosmedino.Veruni, tiinc lem-
(76) < XI, Alberlus I, aiino 1202 praepositusAr- D poris, hoc liiulo Jii.innes, comes Anagniniis,de quo
geniinensis, cujus lempore insliiuii sunt in Argen- jam egimtissupra, insignilus erat, nec liliera iniiiali
tinensi Eeclesia seplem archidiaconi. R. designari poluit.
« XIL. Arnoldus
' 1209. > Gall. Clirisl. lom. V. (81) Decretal. legunl.clerici, et moxA. pro Har-
col. S25; tongus. Infra BvunonemomiUunl el verba super
(77) Decrelales Jegunt : Diclo eleclo, et prmfatii hoc.
abbalibus commiltentibusaliis vices suas, ipsi sub- (82) Decretal.A. et P. el omiltnnt qua?.sequunlur
delegaii testes super prmdicioariiculo receperunt: t charaeiere cursivo disiincta.
quibus cliclusclericus. (8o) Decrelui. legitnt unde pro h. e. a. i.
. (78) Decretales om. cnm igitnr ... accessissei (84) Episiolsehujus fragmeiitumexliibet Raynal-
auiem legtini pro diclus T, et presbtjier inlerserun dus, :td aniiinii 1205, § 65. Quaeapud ipsum legun-
post suffuienier. tur, bicuncis inclusa stint.
(79) Decreial.verba volenles.. . Dominicael moi> (85) Inceria Helenensiumepiscoporum,circa hav.
ea quce... ftterant omilluiil; infra omnia legunl pr< in quibiis ve,rsamurtempora, series, Berengarium V
plene ac. Deest niox verbuin ipsiws. anno 1205 exhibet, apml auclores novceGa.iwChri-
,(80) R. S. Marice hv Dominicadiaconum cardi- stiance,tom. VI, col. iu50. Sed antto 4206 reperiiur
nalem, vel, R. diuconvmcardinalem. Sic diserte le Guillclmusde Ortafano,ejusdem sedis anlistes, qu|
gilur in apographo Conti, ef in Decretalibus: men obiit anno 1209.
Ijasc utrobique. Quis sil S, Maricein Doininwalilu
509. .PONTIFICATUS ANNO VIII, CHRISTI 120.5. S70
aliquatenus noluisli, sollicitus, ttt Ecclesiam illam, A forsan infra sex- menses ipsi neg/exeriiiHiaaciin-
tanqiiam vineam itiap.habiiatio.nivieinam libi ap. plere,. lu exluuc, siiblalo appellalionisohslacuio, id
propries, et redigas illam in hortum, qtti olera libi, exsequi non omilias. Si vero nolcierint or.dinari,
conlinuas videlicet servilutes,. quas eidem imponis beneficia eorumdem sit libi liciltim aliis, conferre
incessanter, exsolval, ac. in. eam insurrexisii fer- personis, prout esl in-eodem consilio, instiUUum.
veniior, posiquam pro. ea inandalum- aposiolicum Nulli ergo... nostnc coiicessionis, etc. .
inlercessit, non aiteudens,. quod eidem. ecclesiee Daium Romae, aptid, Sancttim Petrum, ni Nonas
pluribtis de cansis (idelitaie tenearis astricius, et Marlii, ponlificalus anno octayo.
cui deberes esse devoius, te in omnibus indevolum X!"(89).
osiendas. Nunc etiam tot et tanlas exactiones exer- EIDE3I.
ces in ea, ipsamque affligis in lanlum, quotl, qtiasi, Ne.aliquem abbaiemwgularem. fidejubere.sincit^
lapidato reclore, libi videris vineani vindieasse. Ne (Apud S,.PelJ'utn, Non. Mariii. )
igiuir taliier tibi appetas aliena , vel potius ea Accepimus, quod, lani in dioecesi quam in pro^
quibus debes litum pairocinium specialiler exhi- proviucia Remensi, ad ianlain exiiianitionem ino-
b.ere, serenilaleni regiam nionemus attenle el bor- nasleria deveneriinl, porsonis ac praektiis eorum
tamur, ac per aposlolica tibi scripln mantlamiis, ,in' "pecnniam recipieniibus. mtitiio. sub usuris, et ex-
remissioncm-peccaiiiiniini.injuugenles,qualenus ab p.endeiitibiiseam ubi- non licet, quod, obiigaiis eo- •
ipsitis ecclesiae super j|is et aliis indebiia molesta- runi' ppssessionibus, el. disiractis serviloribusstiis,
lione-desistas,. el eleeiiones episcoporum illius, qui non possini sufficer.esicut solent. kleoqtte, .fraier.ni-
pro lempore fuerint, nequaquain. impedias, nec ab,, taii tnac per aposiolica. scripia pnecipiendo manda-
aiiis, qtiantum in te.ftierit, inipediri.periiiillas; re- inus,. qiiaicnus,. ne aiiquis abbaiiiin, puioriim aut;
siituas eiiam universa quae.ilii.absiulisse dignosGe-, . nsonacboriiin-, vef eiiam canonicorum regularium,
ris, vel atiferri fecisse, uiinde verum virieaeposses- tuae provinciae, pro;aliquo fidejubeal, vel pecuniani'
sorem, videlieel Jesum Chrislum, qui ad ejus cul- muluo aquoquam nccipiai, ullra preiinm capiiule-
turam diversis lioris diversos operarios inlroduxit, rum siiorum pjovidejiiia consiiiiiium, nisi propKV'
oclio non videaris habere. Yideas itaque, cliaris- manifestam donioriim utiliialem, aucloriialenosiic
sime in Chrislo fili, qnod stiper hoc tuic saltili ex- cures districlius. inbibere, el, si quid faclum-fue-
pediat el bcnori; qiiia, si vineam Nabol taliler rit, ad soluiionem denuniies non leneri coiivenms.
occupaveris, in le proplieticum illud meiitop6lei.il Uiaiilem prohibitio nosira majorem obliueat firmi-
retorqueri: Occidisti insuper el possedisti, si vi- p talem, praeseniium libi aucioiiiale concedimus, ui
neain liberiatis in horlum redegeris servilutis. [Nos eos, qui pr;estinip.serjntconirajre, nulliiis contradi-
auiem, qui tnam nolumus impediri saliitem, sed clione velappellaiione obstanle, per censuram eccle--
ipsam propensitis desidenamus in Chrisio, dileclis siaslicam a. sua praesuniptione compescas. Nulli
iiliis, abbaii Cisterciensi (86), P... de Caslro Novo, ergo, elc. Hanc paginam.nosiroe concessionis, elc.
el-K... monachis Fonlis Frigidi, aposlolicaa sedis Daium Romae,apud..S.tiicluinPetrum, Non. Mar-
legalis, iirjuugimus, ut te ad luec vice nostra dili- lii, anno octavo.
genter moneanl et intlucani, ei, si riecesse fuerit, XII (90).
districiione qua videriul. expedire, cessante, appel- .0 RESIENSI ARCIHE.PISCOPO,. SAKCMS ROJfAMS
lalionc compellaut. ECCLESI.E CARDINALI.
Dattim Rmnie, apud Sanctum Petrum,' iv Idus Facultcts corrigettclicorrigenda in monasteriis pro-
Maiiii, ponlificalus anno octavo'- vincim Remensis.
Illis scripium esl super ttpc. (Apud S. Petrum, vm Id. Marlii.) •
X (87). Talis de.bei esse solliciiudo reclor.is, ul providen-
G. (88) REMENSl ARCHIEPISCOPO , SANCT.E ROMAN^Etiam internorum in exiuiiurum occupaiiotie non
ECCLESLE CAROINALI. D minuat, et exieriorum curaiu iiiteriiuruni soliicilii-
"
Imperal ul in prov.ttciali concilio arclddiaconos, et dinenon reliuqual, sicque solerler iuvigilel, ul, foris
.decunos, ad sacros suscipiendos ordines adigut. aliis necessariam uiilitatem impenileiis, inierius uti-
(Apud S. Peiruin, ni Nonas Martii.) lemsibi necessiiaieinobservel.Eaproplcr, venerabilis
Cum honori sil oiitis a,nnextim. exsequi debet inChristofrater, ulpleuius superhis valeas adimplero
ofiiciiim, qtti heneficiiim est soriiitts. Eapropler, quod debes, aucloiiialeiibi.priesentiuiii iudulgemus,
Tenerabilis in Chrisio frater, atictoritale tibi prae- ut in ecclcsiis ac monasieriis Remensis provinciae,
seiilium indulgemus, ut, poslquam in piovinciali qttorum quaedaniel iulus ei foris grave dispendium
concilio solemniter injunxeils coepiscopis luis, ttt paliuniiir lam in capiiibns quain in.meiribris, aucio-
ipsi lam archidiaconos quam decaiiosadsuscipiendos riiaie aposloiica corrigas, quaesecundinn Deuiu fue-
ordines in quibus leneutur domino deservire eom- rint corrigenda, el consueiudines juris et ulilitalis
pellant, juxia Lateranensis concllii sanctiones, si ecclesiarum tibi-eadem aucloritate sit Jicitum in
"""
(86) Vide epistolam libri quinii 409. (89) Yide Havnajdum,
" ad annum 1205, § 59.
(87) Vide-Uayiia'.dum,ad annum 1205, § 59. (90) Ibidem.
-{88,1Yid. episia!am Sibrisepiimi 121.,
571 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. VIII. 872
melius. deprudenlium virorum consilio,commutare, A t XV
siforsan hi ad quos immediale periinet eorumeorre- G... REMENSIARCH1EPISC0P0, SANCTJE ROMAN/E ECCLESI/E
ctio, super his ftieriut negligentes, non obsiante CARDINALI.
aliciijus appellaliotiisobjeclu conlra regularis obser- Ul concessionesa prmdecessoribusillicite faclas
vaiiliamdiscipliine,sicin hiijusmodiEcclcsiaentilitatt revocarepossil.
deserviens, quod disciplinaeproficiasregulnri. Si quis (Apud S. Petrum, xu Kal. Aprilis.)
aiitcm, eic. Nulliergo, eic. Nosiraaconcessionis,ele. Solliciiudini pasioris incumbil, ut laliler provi-
Daium Roinae,apud Sanclum Petrum, vm Idus deai juri stto, quod ipsum per alios non deiliieainr
Martii. injttsle, ne ibi sil negligcns ubi sediilus esse debet,
XIII. ciim incietnenlum sedulitas, el negligeuiia <l.-tvi-
C... REMENSI ARCniEPISCOPO, SANCTiE ROMANiE EC- menltim imporlel. Enpropter venerabilis in Cbrisio
CLESIjECARDINALl. fraier, aticloriiale libi praesenliitmindulgemus, ut
Ut conciliiLaleranensissialula, quoad vacanleseccle- allaria , decimas , redililus, jiiristliciiones, el alia,
sias et prmbendas,sequatur. quoebonoe nienioriaeW. praedecessor uiiis, suaeet
(Apud S. Petrum, vn Id. Martii.) sticcessorumsuortim donationi ac polestaii sublra-
Lateranensis conciliidecrevit aucioritas, ui, cuin R 1 xii, ea ecclesiis el monaslerii in perpetuuni, et
ccclesias el praebendas, seu quaelibetofficia, in ali- quibusdain personis, lam ecclesiaslicis qtiam saecu-
qua ecclesiavacare coniigerit, nou diu m.ineani iu laribus, illiciie concetleiido,tibi liceat, nullius con«
suspenso, sed infra sex menses personis, qiue digne tradictionis vel appellaiionis obstaculo, ad- potcsta-
adminislrare valcanl, coiiferanlur; si aulem episco- lem ei maiium luam canonice revocare.
piis, ubi ad eum sprclaverinl, cbnferre dislulerit, Daium Romae,apud Sancluni Petrum, xn Ralen-
per capilulum ordinentur; quod si ad capilulum das Aprilis, anno ociavo.
eleciio pcriiniierit, et infra praescriptum lerminum. XVI (91).
hoc neglexerit adiniplere, episcopus haeccmn viro- ...PlSANO ARCHIEPISCOPO (92).
runi religlosoruiu consilio exsequalur; quod si
oiniies forie neglexerint, nielropolitanus, secundum Super juramenlo quodam de usuris non
repetendis.
Deiim, de ipsi», ahsque illorum contradictione, dis-
ponal. Quia igilur plus solenl prodesse, quae spe- (Apud S. Pelrmn, ldib. Marlii.)
cialiier iiidulgeiilur, quain quoe.generaliler conce- [Ad nosirain noveris audieiitiam pervenisse,
diiuliir , fraiernitaii luae attcloriiaie praeseiuium quod^-cuniJ. Pellar (95), eiG.filius ejus, Pelro
duxiiuiis iiidiilgendiim,uliiistilula jam dilecii conci- Socian usnras non modicas pcrsolvissenl, prmstilo
lii, lam in dicecesiquain in provincia Remensi, sine juraineiito firinaruiil, quod nec per se nec per alium .
conlraiiciione el appellaiionequalibei, exsequaris. prosdicias tisuras repelerenl, vel apud ecclesiasticum
Nullicrgo... iianc pagiiiam noslraa concessiouis, ete. judicein, seu eiiam saecularem,super eis deponerent
Datuiu Romae, apud Sanciuin Pelrum, vm Idus quaislioiiem.Ctimqtie creditor ipse, in moriis arti-
Marlii, anno oclavo. culo consiiiutus, condiileril leslamenliim , suis pra>
XIV. cppil haeredibus, ul omnibus qtti raiionabiliter
G...REMENSI ARCniEPISCOPO, SANCTJE ROMAN/E ECCLESI* possenlprobare (94), se dedisse usuras eidem , ipsas
CARDINALI. eisdemrestiiuere procurarent. Unde, cum praedicli•
Ul atienalionesa prccdecessoribusejus illiciie factas J. elG.usuras repeterenon auentent propter liiijus-
revorarepossil. modi jiiramenltiin, haeredes praedicli P. eis negli--
(AptiriS. Pelriim, vm Id. Mariii.) guttt salisfacere de usuris. ldeoque fralernilati ium
Annuere solet sedes aposlolica,elc, usqueimper- per aposlolica scripta (95) mandainus, quatentts sub
liri. Eapropier, etc, usque annuenies", aucloriiale poena excommunicationispubliceiu Ecclesiapropoui
libi 'praesenlium iiidulgemus, ut ea , quaedc perli- p, facias vel proponas, ul qui stiper hoc noveiitil veri-
iieniibiis ad archiepiscopalem mensam , ei alias ad tatem, procetlanl ad leslimonitim profeiendtim, ei,
ariiiiepisciipi jtuidiclionem spectantibits, lani iu si per dicla lesiium, vel alia documeiila, libi legi-
feudis (|tiam aliis, a bonae niemoriaeW. praedcccs- lime consiiterii de praemissis,lueredes ejusdem P.
80re luo, niinus licile alienata repereris , nnlliiis (96)ut usuras, quas a praediciisJ.et G. (97)p,iiereo-
cpiiiradiclione vel appellalione obslauie,iegiiiiiie rum, accepit, restituanl universas, nioniuone pr<B-
vjileas revocare. Nulli ergo... hanc naginam noslrae missa , per censuram ecclesiasticam', aviiellatione
concessionis,ctc. remota, compellas.
Daium Romae, apud Sancium Pelrum vn Idus Datum Romae, apud Sanclum Petrum , ldibus
Blariii, atino oclavo. Martii.
(91) Episiola haecreperitur inler Decretales, lib. eisdem.Infra add. el ante vocem hmredes et neqli'
II, lil. 24 , De jitrejurattdo , cap. 20. ganl babenl pro itegligunl.
(92) Vjde episiolam libri terlii 9, nol. (95) Haecdestinl iti Decretal.
(95) Decretales omiiliint verba charactere lialico (96) Decrelal., illius,
iljsiincla usqne ad condiderit lesiam. (97) Destint in Decrelal.,.qua; niox leguni eccle-
(%) Dccreial., probarcut', cl mo.veis Icgttnl pro siasticacensura pro iiion.p., p. r. c, app: renu
5"3 PONTIFICATUSANNOVIH. CHRISTI1205. XU
XVII. * monae Alexandri papoe, praedecessoris noslri , se
A
EPSSCOPO (98), ETDILECTI* PILIIS...CANTOUI , ET... dicebat ab- eo non debere occasione hujiismodi
ARCHIDIACONO DOLEN^IBUS. separari. Licet atuem iuraipie pariium instanter
Ul W. pres^ylero, cui. prater ruhura inflicta , geni- seiileiiliam poslulawl, noluisli tiiiiieuaunuere po-
inlia amintala fueriml, sacerdolale uffidum exse- smlatis, sed nos dttxisli super boc iiiimiliier consu-
quendi liceitiinniiribimni, ei adversus iale facinns -Jendos, cum decreialis illa coniradicere
perpetranles senienltam excointnunicalioitis fe- auiiquis
runl. caiioiiilius viderelur. Nos igitur, eani coram uobis
(Apml S. Peiriun, v. Kal. Apiilis.). perlegi facienies, ex ejus lenore conjecimus, quod
Accerieusad aposlolicam se.lem dilectus filius, in eo casu inielligiiur decreialis, iu quo uuiidum
W... presbyier.gravi' nobis conqiiesiione monslra- lis est coram jutlice cnnieslala.ctim tlifaiur ibidem:
vil, qiiod.cum olim in diebtis Dominicte Passionis Quod si aliqnis duxit in Eecleshs facie tnulierein ,
per villam Avorlii transilum faciens , ad domuni et longo ieinpore coliahita>ii eidem , non debet ad
Pelochini miliiis, pro sedanda siii qiiam cx. labore accusationein admilii, uisi alioe idoneie personae.
viaeinciirrerai, diverlissel, homines ipsius mililis , suspicione carenles appareanl, quaevelinl el valeant'
qui longeante pro deciinis el qiiodam debiio rixalus j. legitime matiinionium accusare , sed nec eaericm
fueralconlraeum, W... miles, filii ejus, e( quiriam debenl adiniiti, si vir el niulier per viginti, vel de-
alii Andcgaveiisisdiceceseos, ut praeriicioPe.ochino ccm el ncio amios, insimul sine quoeslioue mause-
placeient, presbyleruin ipsuin lemere caplenies, runl. Ecce hic diciiur, quod ad accnsaiionem non
grAiier viilnerariini, et ligatum per loiiiui diem sunl persnnae hujtismodi siinplioiier admiilentlae.
iiimitim iiihonesie traclanies, laudeni, ampiiialis ei Umle. sicui proeiiiisimus, luuc habel lociim biijus-
virilibus, diiniseriint nijus oninibiis sptilialinn. Nps modi Decretalis, ctim nondiimconlra iiialiiiin.iiiiim
igiiui\ cuiu afllicio iniseiicordiani f.icientes, discre- accusaiio est admissa. Tuuc enim Ecclesia propler
t:oni vestraeper apostoliea scripia maiidamus , qua- temporis diiiliirniialem qnodiimmoilo dispensaudo
lenus, si rem nuveriiis ita es^e, ac aliud canoiiictim "d.ssimulal, ei dissimulando dispensat. Veriim , ubi
non olisisiat, ei aucioriiale nosira sacerdoiale offi- pars, cui conipeiit, uti neglexeril illius bcnettcio
- ciiim
exsequendi licentiam tribualis. Dicios vero Decrelalis, sed posl legitimam lilis couiesiaiionem
saerilegos laudiu , appellalione reinota, elc, usque partes produxerint testes suos, el ilepositionibus
absolvendi, eos nihilominus ad resliiuiioiiem debi- ptiblicatls fnerii reininiiatiiin uirinque, nec jam
Uimablalorum, per censiiram ecciesiasticam , ap- restat nisi senieniia proferenda.non videmus quod
pellatione postposita, couipellalis. Tesies... nullis Q C juilex eausani proposilam in sua praeseutia, et di-
lilieris, etc. Quod si non omnes... lu, fraler epi- scussam secuiidumveieres canones, non debeat ter-
'seope, cum eorum aliero, eic. niinare, maxime, cum ulraqiie pars, vel allera, in-
" Daiuin
Romae,apud Sanctum Pelrum, xv Kalen- ^slileritui senleiilia proferaiur.
das Aprilts, anno ociavo. Daium Romae,xu Kalendas Aprilis.
XVIII. XiX (100).
... EPISCOPO URREVETANO (9.9). THC4LE, PATRLUtCH,E CONSTANT.NOPOLITANa.
.Quod in cattsa malrimanii inier. Jacobum, miliiem Agit de consecrationepalriarchmConslantinopotilam.
de Caslro Plebi,s, et M. ninlierem, non obstanfe
decretali quadant Alexandri PP, cujus sensumhic (AptulS. Pelrum, iiiKal. Aprilis.)
declaral, procederepossit. (101) < Praerogaliva dileclionis et gralioe, quam
(Apud S. Pelriun, xu Kal. Aprilis.) < apssiolica setles exhibuii EcclesiaeRizantinae,cum
Per uias nobis lilleras iulimasli, quoil, cum cau- t eam in pairiarcbalem sedem erexit, ecclesiasticae
Siiin,qme imer Jacob miliiem, deCasiro Plebis, et » pleniiudine potesiaiis, quam non homo, sed Deus,
M. iniilieiein, super mairimonio vertebalur, ad nos < iino verins Deus homo, in beaio Peiro Eccfesiae
"per appelJalioiiemdelaiam, tibi coiiimiserimus ler- < Romanaeconcessil, evidenter attestaltir, ei quotl
ininaiidam, niiles ipse, qtti inalrimonium aceusabat, < Romanus ponlifex ejus vicarius sit oslendit, qni
quud eiiiutlein coniingerel muliereni in quarlo et < el primos novissimos el nqvissinios facit ptimos.
qiiiulo consaiigitiuilalisgratln probavii. Mulicrvero, -< Sane, rcum eadem Ecclesia, qnoe lunc Biztinze<ia,
per lcstes suflicienter os.leiidtt, quod malrimoniali- i riunc Constantiiiopolilana vocalur, nec nomen,
ler per ([et-einel oclo annos, vel ulira , cohabiiarat < nec locum inier sedes aposlolicas paiiiaichiiles
niilili mciiiorato, el ad niintis tres filios siisceperat <- haberet, aposiolica sedes fecit ei nomen grande
ex eodein. Unde, secundum decrelalem bonae ine- t juxla nomen inagnorum qui sunl in lerra, cl ip-

(98) Joan.nes, de la Mousclie,V, DolensiEcclesiie *


pari. sign. col. 386.
pra-fuit ab anno 1109. usqiie iid annuni 1224. Gall. (10.0)Legitur in Gestis Innoceniii, § 95; ideo^
Chrisl. vel., lom. II, pag 567. quehic uncis incluililur. Fiagiiieniuni ojusdem ex-
(99) Mniihams Albericus in episcopalu Urbeve- bibel Rayuahlus, ad aiinum 1205, § 16. Qtiaeapud
lauo Ricchardo succe-sit anno 1204. Successoris ipsum leguniur, duplici ad inintinm ciu>isqueliueas
ejus, Joamiis Casielli, Bononiensis, nomen non virgula , in margine apposita,.<Usliuximus.
n.isianno 1211 legitur. UGHELL. Jtal. sacr., tom. I, (101) Haecapni Kayiialcium.
578 INKOCENTllIII PP. REGESTORUMLIB. VIII. 575
< sam, quasi d.e pulvere susciialam, usque adeo A.que naiionis el genlis, in civitale et dicecesi Con-
< sublimavit, ut eani, lam Ecclesiae Alexandrina; staniinopoliiana ecclesiasvel ecclesiasiica beneficia
< quam Aniiochenaeet Hierosolyniitanaedignilatis obiinentes, libi et EcclesiaeConstaniinpoliianaere-
< privilegio anteferret, alque post se proe coeteris verentiam debitam el honorem devoium exhibeanl,
< exaltarel, ita,quod, cum multae filiaedivilias con- salva in omnibus aucloritate sedis apostolicae reve-
< gregaverinl, haecsola per malris graiiam specia- renlia et honore. Nulli ergo, noslrae concessioniset
< lem supergressa fuerit universas. Licet aulem proleciionis , elc. Si quis, eic.
< eadem Ecclesia inlerdum ab obedieniia sedis apo- Datum Romas, apud Sanctum Pelrum , 111Kalen-
< stolicaedeclinavit, quia tamen ad eam per Dci gra- das-Aprilis, anno octavo,
< liam humiliter esl reversa, luis precibus aiinuen- XX (104).
< ies, eamdem Eeclesiam, eui, Deo auclore Domino,
< praeesse dignosceris, sub beati Petri el noslra EIDEMTHOM.E,PATRIARCH2E CONSTANTINOPOLITANO.
< proteelione suscipimus, et praeseniis scripli pa- Conceditfacultatem absotvendia unsuris ob percus-
< gina communimus (102). i Pralerea , quascuu- sionemclerici, el inungendi imperalorem Conslan-
tinopolilanutn.
que possessioues, quaecunque bona eadem Ecclesia
in piaeseniiariimjusie et canonice possidet, aut in B (Apud S. Petrum , in Kal. Aprilis.)
fulurum, concessione,ponliiicum), et ecclesiastica- [Sicui Domiuus in Romanam Ecclesiam per beaii
rum seu eliam saecularium .personarum, cujuscuii- Pctri inerila sua dona diffundit, sic ejus privilegium
que condilioni.s aul sialus, polerit adipisci, firma ampliavit, ut, quanlumlibet in alios liberalis, nec
-tibi el luis succ.essoribusillibala permaneanl. Liber- delrimentum lamen honoris limeal, nec dispendium
taies quoque et immunitaies ejustlem Ecclesiae ac potesialis, ulpole quai nihil sibi subtrab.it, cum
•consueluriinesralionabiles et autiquas, quoeaposto- aliquibus eliam niaxima elargitur, nec auferi quod
lieoesedis non obvianl inslilutis, ralas habemus, et confert, nec quod donat, amittit. Ipsa etenim in
cas perpetuis iemporibus illibatas perrnanere sanci- eos, quos in partem suae solliciludinis ev«jcat,sic
mus. Palleum qtioque, insigue videliceLplenitudi- dispensal onera et lionores, ut non minus eam om-.
nis poniilicalis ofiieii, fralerniiali lua3,'de aposlo- nium ecclesiarum cura solliciiel, ei pleniiudo e-cle-.
lica;'sedis libeilale, largimtir, quo, inlra ecclesias siasiicae poteslaiis adornet, qiiam non paiiturPelri
luoejuriqdiclioni subjeclas, in solcmniis missarum privilegium minorari. Cum igimr ad aposlolicam,
utaiis, diebus inferjus denolatis , videlicct in Nali- sedem personaliler luboraris (105), et per imposi-
viiate Domini, fesiiviiaie proiomartyris Slephani, pJ lionem maituuni nostrarum diaconatus el presbyie-
Circunicisione Domini, Epiphania, Ypopanli,"Domi- jalus susceperis ordines, et (106) in episcopum.
nicaiii Ramis palmarum , Ccena Domini, Sabbalo landem fueris consecralus, specialem tibi gratiam.
sanclo, Pascba, feria secunda post Pascha, Ascen- facere volumus, el le personaliler inicndimus ho-_
sione, Pentecoste,tribus festiviiatibus bcalae.Mariae, norare. Eapropler, venerabilis in Clirisiofraler, luis.
NiitaliJoannisBaptisi3e,soIemnilatibus omniumapo- jnstis pciitionibus annuenles, aucioriiaie libi prae-_
stolorum , commeinoratioiiesanctoriimomnium, de- sentiiim indulgeinus, ul subdiios iuos qui in cleri-.
dicaliunibus ecclesiarum, episcoporum , cbnsecra- cos et alios-viros religiosos manus injeceriut vio-
tionibtts, ordinalionibus clericorum, principalibus lenias , aucloriiale. ac vice nostra secundumEccle>
feslivilalibus ecclesiarum tuarum, el in anniversario siie formam absolvas, nisi forsitan iia fuerit enor-
consecral.ioiiisitioedie.eltamimperaloris quam alio- niis excesstts, ut merilo credas eos ad sedem apo-
ruin inagnaitimeiprincipum sepulturis. Ad indiciuir stolicam destinandos : falsariorum quoqtie absolu-
eiiam graliasplejiioris,attciorilaleiibi praeseniiumin- tionem tuae fraternilali commiltimus, si forsan in
dulgemus.ut archicpiscopis, suflYaganeisluis.usun; sigiilo tuo vel subdilorum luorum vitium commise-
pallii praesemis iniiiilgenlioeauclorila.econcedas, al rint falsitatis. Ut auiem tanquam sponsus de tba-
eis pro le quod canonicum fuerii, pro nobis aulem D lamo mairis procedas ad sponsam, circumdalus
et Ecclesia Roinana sppnsionem obedieniioe, rece. varielatibus et indulgentiariim nostrarum decora-
piurus. Porro crucem , videlicei vcxillum Domini- ius amiclu, libi pcrsonaliter indulgemus, ut, si qui
cum , per quemciinque locum le iransire conligerit. reges in Conslaniinopolilano impeiio fuerinl inun-
excepta urhe Romana, et loco in qtto fueril Ro- geiidi, dum-lamen a leintinctio poslulelur, el as-
maiius aniisles, anie tedeferendi, fralernitali luac sensns imperialis accedai, inungas. Nulli ergo...,
liceniiam imperiimur, el in processionibus mis iib nostrae concessiotiis, ete.
eoneedimusnsum nacci (105), prajseuli scripio ni- Daluni Romae, apud S. Peirum , III Kal. ApriJis,
iiilominus siatuentes, ut universi clerici, cujuscun- auno octavo.
(102) Hartenns Raynaldus. vide CA.KGIUM, Glossar. (om. V, col. 1L54.
(105) Sic in apog-apho Conii. Sic eliam in co- • (104) Lpgiuir in Gesiis, § 98, ideoque hic un-^
riiee manusciiplo Bibliolhecne Vaticanae, ex quc cis incliiriittir. Eamdein laudal Ilaynaldus, ad,-
epistolas, qtire in Formulario Berardi Napolitan annum 1205, g 16.
rcpeiiunlur, exsciibi cnraviiiuis : verum ulrobiqut (105) Sic et in Gesti^, in cod. vero Reg. ciiato i^
mcndose. Lcgendum nacii. Nactum cnim, vcl naclus. Baluzio in marg. accesseris.
«j-stsiragnJum quo totus equus insterniiur, dc quc (106) Cod. Reg. cit, add. amul ipsam,
577 PONTIFICATUSANNOVIII, CHRIiTI 1205 578
XXI (J07). & Cum pulem'secundum morem ecclesiaslicum fueril
THOM.E, PATRIARCn^i CONSTANTINOPOLITANO. consecraliis, ad aposiolicam sedeiri nuntios suos
jDaf facullalemprovehendi a~dordir.es,el idvneosin milial, pallium de cbrpore beati "Pelri suinpttini,
minisierioprmficiendi. insigne vidclicel pleniludiiiisponiificalisohicii, peii-
(ApudS. Peirum, in Kal. Aprilis.) lurus. In cujus susceptione, jjtiramenliiin nobis cl
[Quia danlttr gratiae ex gralia, quod apud nos successoribus nosiiis, secundum aposlolicae Sedis
fueris graliosus, effttsa super t"emonslrabil copia consheludinem, qttod tti ipse nobis, "suscepiopallio,
graiiarum. Tuis igilur precibus annnentes, fraier- praesiiiisli, sine conlradiclione qualibei cxhibebii.
niiali luae specialiler indulgemus, et ut iri diebus Ad hacc. luoe fralerniiali coucedimus, ul libere a
Dominicis,el praecipuissolemnilalibus, cum necesse subditis iuis, cum necesse fueril, ad tuam attdien-
ftierit, personas idoneas in subdiacouos valeas pro- liam appeileltir.nisi Cumnegolium fuerit ab aposlo-
inoverc, el, cum in ecclesia Conslantinopolilanavel lica scde commissum; ila, quod lu appellatiouibus
nulli aul pauci sinl canonice insliluli, ad eam, sub- ad Romanam Ecclesiam inlerpositis humiliter defc-
Jato appellationis obslaculo, idoneosviros assumas, raseldevote.] Nulii ergo... nosiras inliibiiionis et
nec carni el sanguini aliler quam deceat acquie- concessionis, etc.
scas, sed merila ponderes, et Jitleraturam atlendas, B DaitumR6mee,apud Sanclum Pelrum, in Kalehdas
quonisnf, in omni gente, qui facit juslitiam, acce- Aprilis, ahno octavo.
ptus esl Deo.] Nulli er"go...indiilgeiilia?.noslrae,elc. XXIV.
Daium Roinoe,apud Saiiciii!iiPelrum,niI_aIcndas TIIOMJE, PATRIARCUJE CONSTANTINOPOL1TANO.
Aprilis, anno octavo. Pennillil sacertloliorum relenlionem, et ul possil uti
XXII (108). opera clericorum qui seciun ad. parles illas ucces-
THOM/E, PATRIARCH/E CONSTANTINOPOLITANO. sere.
Ul de consilio prudenlium virorum slaluere valeat, (Apud S. Peifum, iu Kal. Aprilis.)
proul viderit expedire, de bonisEcclesimsttw, quin Licet €onslantiiiop"oliianum imperitim per 'Dei
recursum superhis habeal ad sedemaposlolicam. graliam a GraecisIraiislalum fueril ad Lalinos, qtiia
(Apud S. Petrum, ni Kal. Aprilis.) tamen nondiun esl adeo sorulalum,.qiiiii ex parle
Licel in forma jttramenii, quod nobis in susce- aliqua Ouctttelstattisejus, necessiiaii mae, quanlum
ptione pallii, sectindttm generalem eonsueiudinem, bonesle possumus, volumus -providcre. Idcoque,
praesiilisii, hoc speeialiter sit expressum, ril posses- fralerniiaii iuoe praeseniittm^auctoriuAe•concediinus,
siones ad mensam lui cpiscopalus speciantes nec ut beheficia ;qiue liactenus habuisti, ihtijgr'e*sicut
vendas, nec dones, nec piguoriobliges, nec de novo Q hucusqirc possidcas, et plene perciplas fruciu's 'qui
infeodes, nec aliqno modo, inconstilloRomano pon- provenerint ex eisdeih, donec de siaiii lain iniperii
tifice, alicnes; quia lamen novilalem luam, el ec- quam Eecleshe ConstantinopolilariavTeddiiPfueiiinus
clesiae Consiaininopolilanoenecessilatem ac lotius certiores, -ei supei' hoc alitid ifeerinius 'Staiuen-
terrae Uirbalionem allegans, super his nos dttxisli duni; cuinque peritorum egcis coilegio, !et'cohsilio
humililer consulendos, ne.pro singtilis negoliis ad cJericorum, qui tibi cobperatrfres'^rovidi et.pru-
nos recurrere compellaris, u(, in lalibus, ctim ne- denlcs coadjtitores-exislani, proesentinagina ihtlttl-
cesse ftterit, de prudentium virorum consilio sta^ gemus, ut clerici, qui lecum ad^parteS^Coiisfartlino-
iuas, quod eidem ecclesifeac iibi videris expediret politanas accesserint-, suri beneficia rion -amitlant,
aucloriiate tibi prmsentium (109) licenliam iinperti- . sed provenlus ipsorum «is inicgre persolvanliir,
mur. Nuili ergo... noslrae concessionis, etc. doncc stalus ierrae illiusiiobis :pieriiii'sinnotescat;
Dalum Romae,apud Sanctum Pelrum, in Kalen- dumianieniex hoc propler ndmtfrosifjaieiii%Ieiie'6'«
das Aprilis, anno ociavo. rum lecum Wansife'volenliunValiqtiaEcclesia-ehbr-
XXIII (110). hiitcr noii-graveiur.-Nulii eigbii-.-hostroe-concessio-
THOM-E, PATRIARCILE COKSTANTINOPOL1TANO. nis, <Uc.
Slaiuit quid sil iigendnmin eleclione palriarchauim D Daium Romae, apud SancfuriVPeirum, rm K"a-
EcciestmConslanlinopolitanm* lendas Aprilis, arino oclavo.
(Apud S. Pelrum, ni-Kal. Apriiis.) XXV (111).
[Aiictoiiiaie praesenlium inbibenius, ne, obeunte THOMJ5, PATRIARCH<E CONSTANTINOPOLiTANO.
le, nunc Constaiuinopolilanae ecclesiae palriarcha, Ne, ex'-eoqtiodipse ponlifexpcilriitrclianvelegit,'Ec-
vel iiKiiuin quolibel successorum, ullus ibi qualibet -clesimCoitsianiinopoliiarimijuribusderogetur.
subieptioiiis astulia seu violentia proponaiur, nisi (Apud S. Peirum, ni Kal. Aprilis.)
qtii ftierit eleclus secundum canonicas sancliones. [Licet nulli peniius injuriam -faciamus, cum uli-
(107) Legiiur, sed continuala seriecum epistola (109) Sic et inGesiis, et in eod. mss. Biblio-
proxime superiori 20, et absque notis clironologicis, tbecae Vaticaneesupra citalo; sed in-cod.VaJlicei-
in Gestis, § 98; ideoque hic uncis incliidiTtir. lano, eliam supra cilalo, prmmissa. .
"EaniiietiiJaudat Raynaldus, ad anniiin 1205, § 16. (110);Legiinr,-sed-continuata serie ctfm -trihus
<i08) Legilur, sed conlinuala serie cttm diiabrisi proxitnaesuperioribus epislolis 22, 21, 20, omissis-
proxhnestiperioribus cpistolis 21 ei^O, omissi.sque • que 'notis chioiiologicis^in Gesiis, •§[98;- ideoque
.noiis cbronologicis, in Gestis, § 98; ideoque liic: hic uncis incJuiiitnr. Eamdem iauilal •Raynaldus,ad
imcis iiicludiiiir. Eamdem laudai Rnynaldus, ad an- amiuin 1205, §10.-
nutii 1205, § 16. (111) Legiiur, sed continuaia serie cumvEpisSolis
579* INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. Vilt. 580
inur jure noslro, nec depereat quidquam aliquibus, A . Dotum Romai, apud Sanclum Petrum, in Kalen-
fciinicollalam nohis ecclesiaslicni poteslaiis plcnilu- das Aprilis, anno ociavn.
diiiem exerceinus, Coiisiauiiuopiilitanaelamen Eccle- XXVII.
Siaeprovitlere voliiinus ad cauieiani-,et dolosa labia PRIORI (I1'5) ETCAPITULO SANCTI SILVAKI DELEPROSO.
et liiiguam maJignam haheiuibtis, materiam stiblra- Recipil sub proteclione beali Petri, el enumeranlur
ud eutn speclantia.
bere niiirimirandi. Quainvis igitur, ejusdem Ecciesioe
uiililaie ac iiccessilaie cogente, uipoie quae, post- (Aputl S. Pelrlim, vn Kal. Mariii.)
Aposlolicaesoriis aueidriias nos iiiducit et com-
qiiaiu Goii.staniiiiopolilaiiuuiiinpeiiuiu devoliilum elia n offitii debiium pasioraiis, ari siaiiim
fuerat ad Ljilinos, non fiieralorriinala, unde non ad pellit
uiiiveisarum ecclesiaruin acieui nosirae cousidera-
alium, scd ad nos iaiiium ejus ordinaiio pertinebal, liouis
te in Coiihlaiiliiiopidiiaiiumelegetiinus, et-eligendo exlcndere, ne in honis suis suslineant detti-
coiifirniitverimus paliiaieham , et niunus landein nienlum, qtiae illis debenl illiliatit servaii. Enpro-
consecr.iiiouis tibi duxerimtis impeRdendut^, quia pier, dilecli in biimino lilii-,vesiris siippl.cnionihiis
lanien eitlem Ecclesiaeauferre noiuiiius eleclionis incliiiati, beali Silvani, gloriosi confessoiis, Eetie-
canonieae libertalem, in qua ipsam poiius inaniile- .siam, in qua diviuo esiis mancipati obscquio, ad
nere proponimiis el fovere, iioluiiius ut ex faclo jj exemplar felicis inemorhe Calisti papoe, praedcccs-
soris nostri, sub beali Pelrt el noslra protecliune
nosiro aliqiiid ei prajudiciuni generelur, quominus,
ciuii eain vacaie coniigerii, ciinuuice ortlineiur. suscipiinus, et praeseniisscripli patroch.io cominu-
Ul ([uascunqiie possessiones,
Dalum Romac,apu.l Saiicluin Pelium, 111Kalendas niuius, slaiueuies,
aimo ociavo. qnsecuiiqiie bona, el qtiiecuiique praedia ex bona.
ApriJis, momoriae Leodegarii (114), Biinricensis artiiicpi-
XXVI. scopi, concessione, vel aliorum fidelium Jegiiimis
GRADENSI PATRlARCILE (112), ET SEFFRAGANEIS EJUS. donationibiis, ecclesia veslra possidet, nui iirfuiu-
Ceriioremeitm reddii, a se decreium fuisse ne clerici, rtun concessiohe poiiiificum, iiberalitaiepriucipum,
giti stint uimd putriurcham Constuniinopolitanum, oblaiione Udeliuin,elc, ttsque adipisci-,quieta ei et
saceiduiittamittuiil.
illibaia servenlur, in quibus haec propriis vorabuiis
(Apnd S. Peiruin, 111Kal. Aprilis.) duximus exprimenda; ecclesias Sancii Pelli. et
Cum Ecclesia Conslaniinopolilana in novam nttnc SanctaeMariaede Molendinis; ecclesias Sai.ui Lau-
qitndainniodo infanliain renascalur, et, lanquam renlii, et Sancti Marlini de Vico, super Naum;
parviila, uec habens ubera ofliciosa, mairis sollici- ecclesiam Sancli Aiiiani de Langiaco; ecclesiam
tuiline imscatur pliirimuui indigeie, ipsam uberibus 'C Sanctac Columboe, et ecclesiain Sancii Falerii, cum
consolaiionis noslrae lacl-are ili^poiiimus,et ex divi- pertinenliis earum; ecclesiasiicam eliam digniia-
liis uoslris ejus iuopiam relevare. Cum igiiur indi- leui, qnam Ecclesia vesira in Paludensi Beaiie Men-
geal clericis prudentilius et peritis, qui hticoriim cildis ecclesia diguoscilur oblinere, nec noii illtid,
viliiiti verlw a.difieeni et exemplo, ad peliiiouem quod Rad.... doniinus Dolensis, tam in liomi..ibus
venerabilis fratris nostri, pairiarchae Coiihtantino- suis, in firinis iiairedibus, ac rebus eoruni, quam in
polilani, concessiinus, ut clerici, qui ciim eo ad possessionibus, et aliis, ecclesiae vestroe iuiuiiu
parles Consiaiitiiiopolitanasaccesserinl, sua benefi- conuilil pieialis. Sepulturam quoque, elc, usque
cia non amillanl, sed proventus eorum ipsis integre obsistal, salva lanien jusliiia, eic, usaueassumuiiiur.
persolvaniur, donec siatus terrae illius nobis plenius Decernimus ergo, ul nulli... lianc paginam nostrae
iiiiinlescat, tluin laineu ex hoc propier numerosita- proleclionis, confirmalionis el constituiiouis, infrin-
tem clericoruiii volentium transire cuin eo, aliqua gere, etc. Si quis auleni, elc.
Etclesia euormiicr non graveiur. Monemiis igitur DatimiRoinae,apud Sanclum Pelrum, vn Kalendas
fraleruitateni veslram el exhortamur attenlius, et Maiiii, anno octavo.
per apnstolica vouts scripla liiandanius, (piuieiius XXVIil.
clericos illos, qui volueriut sequi eiiin, nec vos con- D ...... SANCTI JULIANI(115), ET DETURPIXIACO (116)
tra lenorem indulgeniia}noslrae aliquaienus mole- ADBATIBUS, ET MAGISTUO BAL»,...CANOKICO 1U.ATI
sielis, nec perniitiaiis aut faciatis ab aliis molestari, MARTINI TURONENblS.
qtiin piiiius, si <jui eos molestare praesumpserinl, Catisam magistri Pelri de Vtco, super. •rwbenda ipsi
in Ecclesia Bhuricensi concessa, definiendamipsis
proesumptionem eorum, monilione praemissa, per commiliit.
districtionein ecclesiaslicam,'appellationepostposila, •
(Apud S. Pelrum, vm Kal. Aprilis.)
compescatis.' - , . , Relulil nobis dileclus filius, magistei"P...'iSUbdia-
qiias vide, 25,-22, 21, 20, omissisqiie notis chrono- (115)'S. Jtiliani abbales, Gaufridus 1, annis 1173,.;
in
logicis, Geslis, § 98; ideoque bic uncis inclu-'' mox, ct inunediaie, Reginaldiis aiinisl207..
(liiur. Eamdem laudal Raynaldus, ad annum 1205, ' erll.82; et'1209, ineiuorantur in Gallia Chrisliana vetere, <
.._ . - '
§1C. .,..!. t. IV, pag. 546, col. 1. D.
I.1J2) Vide epistolas, librisexti 240, nol.*; et libri (110) Furidaiionem monasterii de Turpiniaco non
. Eepiimi74,_200. nisi ab anno 1208 repeluul Saminariliani. Gaii.
(115) Vide episiolam libri quinti 132. Clirist. vet. tom. IV, pag. 885, col. 2. A. Altius ro-
(114) Leodegarius, archiepiscopus Bituricensis petcndam esse evincilur ex hac Iiinoceiitii episioia.
ab aniio 1096 usqiiead annuni 1120.
ESI PONTIFICATUSANNOVIII, CHRISTI1205. JJ.8'2
conus el capelianus nosier, qtiem dtlecto filto, ma- A adtliaconatum suscipiens in eadem, el nos, absoluie
gislro P, de Vico, deditnus, audilorem, quod, cum ac sine condiiione aliqua, proebendamsibi niandave-
venerabilis frater nosler.... archiepiscopus(117), el rimus assignari, ac in praesenlia pncdictorum judi-
dilccii filii, capitulum Biluricense, quibus, sicut cum oslensum fuerii et probaltim, quod pars major
idem magisler proposuil coram eo, per nostras de- capijuli convenerat in eumdcm, quod confirmareae
dimtis liticras in maudalis, ul, ijisum in fratrem et ostendere niiebalur per qmedain scripta, qtiae in
canonicum admilientes fraterna cbaritaie tracta- ipsitis proesenliaexhibuit andiloris, pncbendam su-
rent, verba in elusionem mandaii aposiolici tri- per qua liiigaium fuerat, sibi, de solila sedis apo-
buentes eidem, se illum polliciti fuerint reeepluros, slolicoe clemeniia, concedere dignaremur. Cujus
quia landem nolebaulquod promiserant adimplere, - deniquepelilioni, quia de communi assensu partium
accedcnsad praesenliamnoslram, ad eosdcm prae- causa fuerat judicibus delegata, el ab eis usque ad
ceplorias lilterasreportavit, dilectis filiis... de Do- lestium publicationem snper ipsa processtim, lile
mo Dei... de Nigro-Lacu(118), el... de Fonle-Mau- pendenle, ac absenie parte allera, non duximus an-
riuiacensi (119)abbatibus, obtenlis monituribus ai . nuendum. Verum, ne idem nnigisler in veniendoad
eosdem, ei, quoniam qu.idam ex capitulo, sicul praesenliamnoslram laborasse viderelur incassum,
diciorum moniiorum iraiismissae nobis litteraecon- B per ajiosiolicavobis scripia mandamus alque praeci-
tinebant, stipcr recepiioue ipsitts inagislii malitiose pimtis, quaienus, secundiim leuoiein litlerarum ad
resisiere niiebaniur (120), ad dilecios filios... abba- dicttim Nivernensem episcopuni, el dilectos lilios,
tem Dolensein(121),etEtig. siibdiaconumnosirum, abbatem Diilensem,et eoruni cnnjndices oblenla-
prituein de Lepro>o, lilleras riiiexiiiius coutincii- .rtim, aiiesiaiiones ac rationes receplas ab eis, in
tes quod si major pars capiiuli convenisseiin eiim, Ciitisaproreriere procurciis. Nos auiem illos cano-
vacaiilcin prxheiidain cotifcrreul eidem, ipsum ii nicos iu rerepiione ipsius inielligiiiuis cmisensisse,
canoriirum adiniilenies et fratrem. Pro cujus rieni- qui pcr suas nos liileras rngnveriinl, ui ipsiim re-
que recepiione, sicul idetn exscculores per suai cljii faceremiis. Cictcrum, quia dicluni capiiulmn
noliis litleras iuiiuiaruiii. ea videlicel ratione, quoi -a|)pellaiioiiemad nos iuierposilam prosequi noluii,
idem magisiei-a pueiiiiaesuie lempore devoiuiiiim ,el iilem niagisler eani prosequi procuravii, ipstim
pendeiat iu ipsaecclesia famulaluiii, et sacrus oidi- cspiiultiin, jiixta Laleranensis insliluta concilii,
nes usque ad diaconalum susceperat iu eadem eiriem magisiro- in expensis legitimis, sublaio ap-
Cumquearehiepiscopiisei capiiuhini nieinnraii,pos pellaiinnis obsi.iculo, condemneiis, reduccnles in
inhibiliiuieiiiex paiie uoslra ab eisdeinexseciiloribfii irritmn, si quitl... in cjusdcm nnigislri praejmlicium
faclam, praebendiuii,qu.e (iinc in Etdesiia Bimri. leinerc... iiiieiiliis piovistui, ul laliier mandatum
ceusi vacuhal,uiagisiro P. Peiil, pro su;e voluniiiiis iiposloliciini exscqtti sliidealis, quod idein magister
arbiirio, coiilulisseiil, el ideni exsecutores conces- •pro defeclii jnsliliae uon cogalitr propler hoc iilte-
siouem iiifirma.ssenleauidem, dictus niagisler P. Pc- rius ad seilem aposlolicaiu laborare. Nullis lilie-
tit, el R.. procuralor pritfali magislri P. de Vico. ris, eic. Quod si nonomncs... dtio vesirum, elc.
ad iirsiram pra-.seniiamaecetlentes, catisain ipsani Daitun Roniic,aptid Sanclum Pelrttin, viti Kalend.
veneriibili fr.uri noslro, Nivernensi episcojio (122), Aprilis, anno ociavo.
el dileclis liliis... audaii de Pralea (123), el... priori XXIX.
de Fiiue-Miuiriiiiacensi , de coiumuni valuuiafc NOBILI DEARGENT.
VlRO,MATTIl^iO
obiiimere coiuuiiui, qui, eodem abbaie nequaquani
sed suain absentiam per lilleras excusan- Sententiam, in causa qua>tnter ipsitmel Joannemde
prieseiile, Zila, sttper lerra quadam el molendinoveriebulur,
le, lesiibus hinc inde receplis, et diclis publicalis a G. liiuli S. Mariic in Porlicu diacotto cardinali,
eorinii, ciiui j'ain ad senieiniam pracpai.ireni...., laium, confirmal.
caiuellariiis Biiuriceusis, iiomiuecajiiliilimcinorali, (Apud S. Petrum, vn Kal. Aprilisi)
a<!anpellationis stibieifugiuiii convolavil, atl qtiam Sacpenobis, ac saepiusrcplicaia querela pro A...
proscqiieudam, cum idein niagister, non siue nia- neple Uia.ciijus tutelam agebas, lerramei molendiiia
gtris laboribus et expensis, procuraiore iiemint posilain Yalle rolunda, lerriiorfo Sancti Germani, a
compareiiiepro parle capiluli, accessisset, humiliiei JoattnedeZita tibicum fruciibiisinde perceptisresli-
posuiliibal a nobis, ut, cum EcclesiaeBituriccnsis luiposuilasli,assereus ipsumJ. ea qttondamlegiiinie
serviiiis, sicut majorpars capituli affirmabal, a pue- vendidisse ac tradidisse ntagisiro Peiro de Fundis,
rilioesuaetcmpore inslilisset, sacros ordines usquc cujushoeres remanserai neptis ipsa. Joannes auteni
(117) Vide epistolam lib. quinti 52, not. nov., ibid.
(118) De DomoDei De Nigro Lacu. Sic (119) Guido, abbas Fontis Morigniaei, innotescit .
inapograpbis Vaticano el Conii"diserte legitur; sed ab anno 1205, usque ad anutim saltem 1208. Vida
verenitiruelegeiidumsit..... De Domo Dei der Nigro episio[am libri sexii 06, not, •-•'.'
.Lucu. Monasteriumehim de Domo Dei, uniiiiiideni- , (120) Vide epistolas, libii quinti 132. et quae .
que est ac nionaslerium de Nigro Lacu: alias Nerr ibi. adnolata.siinl;. 142; libri sexti, 19; 55;''. .-- '
'
lacense, de quo videsis ahctpres novm Gallim'Chri- (121) Vide episioiamlibri quiiili 72, not.. >>
siianm, ldm.il-, col. 195, lniic moiiivsleriopra^erat', (122) Vide epistolam libri quiiilill, nol.-•" • ;'
"tuticlei!iporis,--Willelmus,notus iiMiislrumenlisab • (123) -Videepisiolamlibri sexii 197, not. -
anno 1178, usque ad annum 1215. Vide GaU.CIirisl.
SS3 JNNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. YHl." SSj
proponebat econtra, illam vendilionem in fraudem A vel aliummaliiiosesulnraxil, ea rctinereproesumens.
usurariimfaciam fuisse, qttia, cuin aliier pecuniam Alisenie igitur inlerim cappellano jam diclo, piocu*
"muliioab eodem magislro habcre non pcsset, con- raioii ttio cteidem Joanni dileclns lilius, G. (126)
venlum esl aliler inier eos, tu, quandocunque lan- sanilae Marisein Porticu diaconus cardinalis est da-
inm pecnniam resiiincre vcllel empiori, empior ei itis atidilor, ut catisam audiref, ei fine delriiolermi-
revendere icnereiur, sicul cx posifacto apparuit. narel, in ctijuspra^scnliaprocurator iutis sibi resli-
Nam, iricminagisicr, pecuiiia reccpta quam dederaly ini poslulabal quac illi Joannes sttbiraxeral inslru-
-cidem J. revenditlil qureemerat ab eotlein, sicut pct menia. Sed Joannes conslanier hoc esse falsum
iiisirtiineiiiiim publ ciim apparcbal, quod in proese_nj.'dicebal, et, ad suspicionem toilendam, offerebat
lia riilecii filii, R. (124) liiuli SS. Marcellini el Pe- inlrepide jiiramentinn. Nos autetn, hiijusmodi alter-
-tri, presbyicri 'cardinalis, Casinensis abbaiis, jtnlicis calione rcccpta, el cogtiito, lam ex relaiione jam
ordinarii, demonslravil. Sed, qttia insirumenuim dicli cardinalis Sancii Euslachii,- qiiam -capellaiii
illud suspeclum aiebas, el abbas declinare ad jiar- ejusdem el alioruin eliam, omnia illa iiistrumeiita
tem ttiani politis videbaittr, iilem J. nc gravareiur ad ipstim pervenisse Joannem, pra?cipimus quod,
ab eo, setlem apostolicam appellavit. Tibi ergo et nisi infra cerluin lemptis procuratori tuo luaredde-
parli aiteri in nosira pra'senlia consiiluiis, dilecio rel instrumenla, condemnaretur in omnihus, ul
^filio,H. (125) Sniicii Etislachii diacono cardinale, conviclus. Qtii meutens, acccpia dilalione, reslitiiit
audiiore concesso, idem J. .proposuil se veile lestes "non universa, sed queedam. Yeruni, licet viderelur
proriucere, lam ad fidem insirunienii, quam seriem proptcr non reddiia condemnandus, quia lamen
loiius -negotii plenissime comprobandain. Tu vero, sponie confiterilcnorem vitlebatur eorum, interlocu-
-ad elitlendam excepiionem bujtismodi, le lestibus luin cst ut, illo non obsianle, stiper principali pro-
itli velle dicebas, et sic ad... arcliitliaconum Aqui- cederemr in causa. Ex lua igitur fuit parle propo-
nalem, pro recipicndis leslibus ulriusque parlis, silum, quod, cuni de venditione ac tradilioiiefactoi
lilleras iinpelrasti, a quo lestibus ulriuque produ- jam diclo magisiro conslarei per puhlicum instru-
ciis, et eortim altestaiionibus ad audienliam no- nienium, et etiain per aiiesiationes luas, quod pro-
Siram remissis, ilerum parlibus dilectum filium, 0. curalor ipsius magisiri fructus terrae, dequa quae-
subdiaconum el capellanum, nosirum dedimusau- slio agilur, ad opus bseredis ipsius magislri perce-
ditorem. Oni, cum inslruinenia quae ab ulraque perit, et quod ipse Joannes terram illam occupave-
parle receperat, de mandato nostro eidem remiile- rit violenler, et perceperit fntctiis ex ea, inolendino!
rcl cardinali, dicius Joaunes instrumenia lua pcr se p jam dicta, ct ierram, cum fruciibus ac poenainva- .

(124) Vide epislolam libri quinli 108.- dijilomata data anno 1216, et quem, (sed cognomi-
(125) Vide episiolam libri teiiii 41, not. ne, Theodiilum, non Galgamim,ac velui prima vice,-
(126) GicgoriiisGalganus de S. Apostolo, lituli niilloque alio antea iiisignitutn tiiulo,) iiitili S. Ana-
-S. Mnria:iu Porticu diaconus cardinalis, a Ciemen- slasioepresbyierum cardinalem, post obiinm Roge-
te PP. 111,aimo 1188, in prima creaiione, rentintia- rii (de quo videinfra, episiolam biijusce libri octa-
itis est. Ejusdetn ponlilicis jtissu, legaiione primo vi 51) anno 1212 vel 1215, in Oclava Innocenlit
ftincliis est in Gallia Cisalpina, qua in legalione, creaiione, renuiiliatiim fuisse referl Ciaconus, ut
coiisiiiuliones aliquot conira hoerp.licosedidit. Dein- agnoscit ipse Oldoinus. (Jotd. tom. II, col. 55.) Ve-
de, CcslesiiiiiPP. III jussu, in Hungaria alqtie (ex rum, ae admissa idenlilale, falstim semper erit
Buronio) iu Germauia , el sub Innocentio PP. III, Gregorium noslrum sub litnocenlio PP. 111diem
itertiin in Gallia Gisalpina, ut Placcutinos ad satis- obiisse supremum. Gregorius enim lituli S. Anasta-
faciendum de injiniis Peiro, lituli S. Mariaein Via siaepresbyter cardinaiis, (sive ijisum cognomineGal-
laia diacono cardinali, illaiis inditceret. Morlna ganum, et, cx iiluli S. Maiiaein Porticu diacono
paulo posl Conslaniia Augusla, Sicilia?regina, quae cardinale, tiiuli S. Anastasioepresbytertim cardina-
ptipiili iilii sui, 'Frcderici regis 11,'tuiorem innocen- Jem; sive cogiiomineTheodulum, ac primitm tiiuli
liuiii PP. JII insiituerai, quarlani in rcgnum ab eo- S. Anastasiaepresbylerum cardinalem, renunliaiuin
dem poulilice legaiionemobiiiiuit, ut ioiius regni iiiisse dixeris) vilam produxit, ut ex instruineniis
curain, et ptieri pupilli custodiain su&cipeiel,aique r, compertuinesi, ttsque ad ar.num 1224.
aposlolic;iesedis in omnilms vicein gcrercl. Faieinur lamen aliam incsse dilficullaieni.
Ciaconius (Vid. Oldoin. ad Ciacon. lom. I, col. In lilteris Honorii PP. II, ab Dgbello toc. cit.
1159.) scribii, Giegorium bunc reuunliatum esse recilaiis, lituli S. Biariaein Porticu diaconuscardi-
-ab InnoceiilioPP. 111tittili S. Anastasiae presliyie- •naiis diciiur Gregorius.Verum, circa amniin H25,
riim cardinaleni,el sub eodem lunoceiiiiosupremum anle el post, hoc in litiilo insiguitus non Gregorius,
diem obiis.se. Econlra, Oldoinus coniendit frusira sed Romanus reperilur, iiiti, lesle Ciaconii),necirre-
esse Ciaconium. Nam, aitOldoiiuis, Gregorius, tiltili fraganle Oltioino, a Paschale PP. II, liluli "S. MariaJ
;S. Mariaein Porticu, aniio nosiraesalulis 1225, sub -in Ponicu diacomis cardinalis reniiulialiis, in ^chi-
Houorio PP. 111,liinocentii successore, Honorii litle- smnieAnacleii liiiioceniio adhaesit.-subscripsitCal-
ras, daias Gualierk •jrcliiepiscojioRavennaii, fir> Jisli II, Honori 11,ei Inuorentii II diplomatibtis,da-
iiiavfi, ut affirmai I<erdinandus Ughellus, qni in lis pro Ecclesia Januensi, Fesulauo episcopo, ar-
iom.iilfft/. sucr. litteras illas rescripsit. Sed, paee chiepiscopo Pisano, et-episcopo Veronensi. Senas,-
Oldoini dixeriinus, valde ipse haliuciualus esl. Lil- . ac Pisas se conlulil una eum imioceiuioPP. II, sub
terae enifti-quasexbibet UgheHus,Ual. sacr. lom.ll, quo diem obiit supreinumpost anniim nostraesalitr
col. 565, Hunorii suiu PP. 11non 111,daiaequefue- iis 115*. Vid. Otd. ad Ciac. I. I, col. 925. i
runl aiino 1125, non 1225.'Nil obsiat igitur quomi- Nodum isiiim solvere non aggreriimifr; satis
nus Gregoritts, dc qtio hic agitur,'idein sit ac Gre- "superque forsan fuerit illum, Ciaconiique ac 01-
gorius ille, liluli S".Anasiasia; piesbylor cardinalis, doini iiallucinaiiones, leciori diligeiiti jndicavi&Ee
cujns (exipso Oldoino) mcminere InnocenliiPP. III
ggg PONTIFICATUSANNO YIII, CHRISTI 12W. 58 S
sionis, tibi adjudicari debere. Joannes autem aliega- A _ publicum non osiendil, el inslrumentum a praede»
• vit econlra, se super his debere
prorsus absolvi, cessore tuo factum non esse clcriconim subscrijnio-
cum per lesies suos sufiicienier sit de facta reven- nibus roboratum, et praescripliostiOjcienlerprobaia
dilione probatmn. Praedictus igiiur cardinalis, bis non eral, instrumenlum concessionis cassantes,
et aliis qtiae coram eo fuere proposila, diligcnier quod luus fecerat praedeeessorprocuralori (tio, ir
audilis, praefalumJoannem iu resiituiione molendi- episcopali jure super eadem Ecclesia Latcraneusi
norum et lerrae jam dictae, cum fructibus ab inva- syndicum duximus condemnandum.
sionis tempore de ipsa lerra perceplis, per senten- Datum v Kal. Aprilis.
tiam condemnavil. Nos autem, ipsam sentenliam XXXI.
approbantes, eam auctoritate apostolica confirma- ABBATISANCT.55 GENOVOFJE (129) , ET DE-
mus, ei praesenlis scripti patrocinio communimus. C-ANO(130), ET CANCELLARIO (151) TARISIEN
Nulli ergo... noslraeconfirmalionis, ele. Si quis, etc. SlBUS.
Daium Romae,apud Sancium Pelrum, vu Kalen- Coiisaii!inter comitissamBlesensem,et capittdum Ec-
das Aprilis. CfesimCarnolensis, super lalronis caotura verten
XX. iem, ipsis commiflil.
' g1 (Apud S. Pelrum, Kal. Aprilis.)
SPOLETANO (127) EPISCOPO.
Sententiamadversusipsum, in causa quminier tpsum Dileclifilii, W. el Simon, clerici, ex parte dileclae
el syndicumLaieranensis Ecclesimsuperjure epi- in Chrislo filiae, nobilis mulieris, comiiissaeBlesen-
scopaliin Ecclesia de Scilian. latatn, irrilat. sis, ad nosirain praeseiiiiam deslinati, sibi postula-
(Dalum v Kal. Aprilis.) rtint audienliam exbiberi, ul audiremus injurias
Cuin dileclus filius, Ja... procurator lutis, eoram ijuas ei et suis infert Ecclesia Carnolensis, quibus,
dilecio filio, J. (128) Sanclae Marioein Cosmedin, et dilecto filio, S. de Bero, Carnolensi canonico, qni
diacono cardinale, quem sibi et syndico Lateranen- pro ipsa slabal ecclesia , dilcclum filium,sR. (152)
sis Ecclesiaededimus audiiorem , jus episcopale in liluli Sanctae Anaslasiae presbyterum cardinalem ,
ecclesia SancloeMariaede Scilian. ex eo ad te asse- dedimus audiiorem. In cnjus praesenliaproposueruni
reret pertinere, quod, inlra fines luae diceceseos nuntii comitissae, qttod, cum ipsius comiiiss3eprae-
consliluia, non probalur exempla, et quod latam a positus de.Firmilate, de villa Nolio quemdam Jatro-
praedecessoribus(uis senlenliam iiiierdicti commo- nem ceperit, qui ftiruim commiserat, et jusiiiia
ranies inibi observarunl, ubi etiam quidam praede- fuerit inde facla, lalro fuit a comiiissaeBalivis pi r
cessorum luoriim insiiiuerunt abbatem, hospitia ei capilulum Carnotense posl iactam jusiiiiam requisi-
procuraliones, sicul in aliis monasteriis dioscesana {Q lus, quia capiluluin eiim in lerra sua capium fnissu
sibi lege subjeclis, recipienles ibidem, el htec suffi- dicebat, asserenlibus Balivis econira ipsum fuissn
cienler idem procuralor se per tesles idoneos asse- captum in lerra in qua jus capiendi latrones et
reret probattirum; pars adversa, praeier praescri- alios malefaclores babet eadem comitissa, quoniam
ptionem qua se lueri fortius nitebalur, proponebat vir ejusdem, antequam signaculum crucis assume-
'econtra, quod, tu, propler quoddam amiquum pti- rel, eral in possessionejuris illius, ul in loco illo in
vilegium, Iwn propter insirumcniuni, quo pnede- quo ca|)tus ab ipso capitttlo dicebalur, hujusmodi
. fessor luus Ecclesiae Laleranensi concesserat jtis jurisdictionem baberet, quod erant probare paraii.
qnod habebat in ecclesia soepe dicta, lum eiiain Yeriim, cum supcr hoc de parendo juri suflicientem
quia lu ratiim liabtteras quod ideriimus fecerai prae- catitioiiem offerrenl, canonici Carnoienses nihilo-
decessor, in nullo tibi lenebalur eadem ecclesia res- minus terram ejiisdem comitissae feeerunl per...
pondere. His igilur idem cardinalis el aliis rationibus, Dunensem archidiaconum, inlerdiclo sujiponi, qui,
allegaiionibus et deposilionibus tesiium utriusque postmodum requisiii, ut, ab eis sufficienii caulione
partis, ea qua decuit diligentia, intellectis, nobis ea- recepla jnri parendi, lerram absolvercnl, eam reci-
dem retulit diligenier. Nos aulem, atlendenles quod pere noluerunl, nisi prius solveretur emenda. Con-
Laleranensis Ecclesia privilegium'illiidanliquum, 1D sequenter, venerabilis fraier nosler Carnoiensis
per quod eadem ecclesia proponebaiur exempia, in episcopus (155), super hoc requisilus, et per liiteras

(127) Yide epistolam libri qtiiuli 5, nol. vcro industria Coinplnlensium ducis, apud sedem
(128) Vide epislolam libii seplimi 27, not. aposiolicam olim Caiholici regis oratoris.in Ilispa-
(129) Yide epistolam libri lertii 44, not. niain delala), in riedicaioria suorum operum ad
(130) Vide epistolam libri quinli 56, not. Tboniam, liiuli S. Sabinai piesbyterum earduialem,
(151)"Vide episiolam libri quinii 98, n.ot. Rogeriuin, liltili S. Anasiasiaepresbyterum cardi-
(1S2) Rogerius, liliili S. Anaslasiaspresbyter car- nalern, Magistrum iiominat, eumdemque virum
riinalis; posi Romanum, qui eodem titulo insigniins scieniia clarissimiimfacit. Ctnn firniasset lnnoccniii
fuerat, ablnnocenlio PP. III, anno, ve!1205, men- litieras, missas xi Kal. Maii, anno 1205 , ad Alber-
seque Marlio juxla Panvinium , vel 1204 , tnenseqiie tuin, Eugubinumepiscopum, et vn kl. Junii 1209,
Decembri, si Ciaconio fides, renuntiaius, Jegatione, ad Michaelem, abb.iiem S. Micliaelis Verrucensis,
ejusdem Innoceniii jussu, in Sicilia functus est. Vir Pisanacdioeceseos,sttb eodem Innoceiitio, lucis usu-
doctissimus"hanilus fuil; et Gregorius, abbas de rain amisil. OLDOIN. in Ciacon'.,uim. II, col. 19. Vide
Monte-Sacro (cujusopera mss. asservabantur, lesle epistolam bujtisce libri octavi 29, not.
Ferdinando Ughelfo,in addilionibus ad Ciaconium, (!33) Yide episiolam libri lertii 14, not.
•nbibliolhecareverendissimidomini de Ruinis, liuifc ~
PATIIOI. CCXV. 19 „
t,87 INNOCENTHIII PP. REGESTORUMLIB. VIII. 6SS
nictropolitani sui (134) moniius diligenter, ui lali- A . volens super lioc lesies producere, sicul prodtixerai
ter coniitissaelerram absolverei, sicui de jurepoie- comilissa. Die igilur alio apud Noliacum panibtis-
rat et debebat,idem"a capilulo jam diclo proliibitus, assignalo, ul prodticerent iesles e( piivilegium ex-
hflc faeere recusavil. Dicebat enim cajriiulum, hoc hiberent, metropolitaims, cum parles essent iu die
in priviiegio Garnotensis Ecclesiaocontineri, quod pracfixa praesentes, privilegio diligenter inspeelo.,
nemini liceat exeommunicalis vel nominatim inler- lestes hinc inde recepii, quibus ab officialimelro-
diclis pro canonicis Carnotensibus, ahsque congrua polilani examinatis ipsius, el die iterum panibus
satisfaciione, absolutionisbeneficium indulgere. Vi- assignato, procuralor comiiissaecum instaniia po-
denlesauiem nttnlii comilissie, quod, daia caulione, siulabal alieslationes publicari recepias, ex abtin-
absolvi non poteranl, ul deberenl, tam super boc danli de juri parendo suflicieiiiemofferens cauiio-
quam aliis causis inier comiiissam el eapilulum netn, ul relaxaretur senteniia iulerdicli; scd procu-
agiiatis, melropolilani audientiam appellaruui, tam rator capiluli eeonlrario aliegabat, quod, jam dicti
ipsam comitissam, quam (erram et balivos ipsius privilcgii raiione.ab ipso lerra non poleral.nec
sub ejus protectione ponentes. Inleriin.... decantts debebal absolvi, nisi prius capitulo facta fuisset
de Caslroduni comitissae proepositum Casiroduni emenda, interpreiando verbum illud, quod in privi-
eonvenit,ul res hominis eujusdam quasceperat, rj ] legio coniineiur, videlicel salisfa<:lione.
congrua pro
reddere vel recredere procuraret. Qui cum eas emenda. Liiigalo ergo diutius sttper hujusniodiclau-
paraius esset recredere, decanus, prius litteris sula, interlocutus esl metropolitanus jam diclus, se
quibusdam inspectis, quas ex parie capiiuli Car- velle hujiismodi exposilionem apostolico examini
noiensis receperat., noluit ut praepositusipse res reservare, et super hoc diem parlibus assignavit;
jllas recrederel, sed redderel absolute; qttod |irae- voluit lamen cognoscereper se, ve! officialemsuum,
positus nolens efficere, ne jus in hoc comitissaepe- appellationis ratione praedictae, utrum injusle, an
rirei, decano inhibuit ne ullra procederet, et ad jtisle castra illa interdieta ftiissenl. Instante iiaque
inetropolitani audienliamvoceniappellalionisemisit, procuratore comitissae praefalae, ut, cauiione re-
terram coniitissae et balivos ipsius sub protectione cepta el atieslaiionibus publicatis, relaxareiur sea-
ponens ejusdem, et diem appellationi praefigens. lenlia inlerdicii, praedicius Simon cnm procuralore
Decanus vcro, in craslinum easlellanum Casiriduni, capimli, ut alios teslcs producerent ad probanduui
sicut praeposiiusfeeerat, requisivit, qui, responso jtistum esse qtiod fecerant, inducias posiulavil, qui-
ei daio consimili, appellavit, promitiens cinn ipso bus concessiseisdem, eomiiissaeprocuralor ipsius,
prjeposilo sttper hocEcclesiae slare mandaio. Deca- in die partibus super hoc assignato instanle, sicut
IUISaulem, asserens mandatum a capitulo reeepisse, < C saepiusfeceral, alieslalioncs petiil publicari et in-
caslrum illud in vespere supposuit inlerdiclo. Par- terdicli relaxari senleniiam , caulione recepta. Re-
libus ilaque.a nielropolilano ciiaiis et in ejus prae- quisilus auiem procurator capituli utrum velletper
seniia conslitulis, procuralor eomitisssi jam diclae probaiionem ostendere, quod super l.oc capilulum
pro ipsa proposuil conquerendo, quod capitultim fecerat, esse jusitim., coram offieialibus meiropoli-
Carnoiense eam non cilatam, vel requisilam in iani jam. dicti, conslanter asseruit, nec aliquid se
aliquo, laliter aggravabal, qtiod terram ejus pro velle probare, nec etiam audilurum atieslaiiones
(jualibet causa , ea uullaienus reqriisiia , interdiclo partis adversae, sed ne ierram absolverenl appella-
saepius supponebal. Conquesius est eliam, qtiod bal, oclavas Reaii Marliui proximo praeteritas su;e
eum ipsa, vel ejus balivi pro causis citantur capiiuii terminum appellalioni praefigens. Officiales, si qui-
coram ordinario judice responsuri,jam coguniur in dem allendenles non esse appellalioni hujucmodi
capilulo respondere, et ctim casirum Firmitalis in- deferendum, cauiione recepta usque ad ceultim
juste fuerit suppositum interdicto, ab ea nolebant marcas de juri pareudo, lerram absolvere jam di-
tle juri parendo siifiicienteir.quam offerebat recipere ctam. Praefaltisigitur Simon, ctun proi.uraioris lit-
cauiionem , ciim eliam esset probare parata, quod ., leras non haberet, dileclis fiiiis, abbale Sancli
jure suo usa fuissel. Conquerebaiur insuper, qnod Joannis de Yaleta el Thoma, archidiacono Dro-
Castrumduni post appeliationem fueral interdiclum, censi, fidejussoribusassignalis,in centum marcarum
et probalionem idoneam offerebat, quod in capien- pcena damnandis, si, quod ipse faceret, capitulum
dis rebus jam diclis jiire suo usa fueral comiiissa , rattim babere non vellet, econlra proposuit, asse-
illojure videlicetin cujtis possessionevir eral ipsius rens, quod cum castra praediciapro Carnotensi ca-
tempore crucis assumptae. Coetertim, cum a meiro- pitulo imerdicia fiiissent, coram melrapolilauo pro
politnno recepli fuerint super hoc Parisius (sic) ipso capilulo fuerat allegatiim, quod illius clausulas
quidam testes et coiniiissaeprocuralor ipsius postu- ratione, quae superius esl expressa, lerram inlerdi-
larel instanler, nt lerram absolverel, sullicienii ciam pro ipsis absolvere non polcrat, nec debebat,
cauiione recepta, procuralor capiluli dicebai econ- propler quod ciausulae inierpretalionem ejusdeui
tra, quod metropolitano vel alii terram absolvere districtiuni aposiolicsc reservaret, sed, volens co-
non licebal, jam dicti privilegii tenorem allegans, - gnoscere utrum juste an injuste latum fueril interdi-
(134) CarnoiensisEcclesia, tunc lemporis, Seno- cbiepiscopoSenynensi jam egimus ad epislolaralibri
neusi sedi melropolilano jure subjecta erai. De at- teriii 45, nol.
5S9 PONTIFICATUSANNOVIII, CHRISTI1105. m
clum , dieiri pariibus assignavii. Verum, cum idem A quia nobis non constitil utrum legiiima fuerit ap-
in procinctti esset ad sedem apostolicam veniendi, pellalio, discrelioni vestrae per aposlolica scripia
per procttralorem capituli, magisler J. oflicialis mandamus, quatenus, partibus convocatis el lesii-
ipsius, quem super negoiiis delatisad ipsum depu- bus utrinque receplis, cum nondum sit productioni
laverat auditorem, tanquam suspeelus esl rccusa- lestium reiiuiitialum hinc inde, eausam ipsam sufli-
lus, propler manifestas causas, quas ipsi melropo- cienter examinare cureiis, eamque, sublalo appella-
litano non essecredebat ignolas, sed melropoliianus lionis obslaculo, fine canonico terminare. Si vero
ipsum noii removit prorsus a causa, imo ci archi- capilulum factum ipsius Simonis ratum habere no-
diaconum Eduensem adjunxil, ttinc de alio adjun- liierit, vos fidejiissorespraedictos adpoenam nomi-
gendo non habila menlione, praesenlibusparlibus, nalam, auctorilaie nosira, sublato appellalionis ob-
archidiaconoque proesente ac per lacilurniiatein staculo, condemnetis et faciatis quod statueriiis
praebenleconsensum. Postmodum vero, idem me- per censuram ecclesiaslicam firmiter observarf, re-
tropolitanus loco archidiaconi, sicut a parte alieia xlucenlesin irritum quidquid contra ipsam comitis-
dicebalur, Gaufridum, canonicum Senonensemad- sam, poslquam ipsius nunlii iter arripuerunt ad se-
juiixii, si archidiaconus inleresse non posset. Unde, dem aposlolicamveniendi, ex parte capiluli perpe-
.procuralor capiluli videns praefalum magislrum, B ram fuerii ailentalum. Ad inlelligendum aulem
qui fueral recusatus , et dictum Gaufridum, qtiem clausulam privilegiimemorali, credimus distinguen-
loco archidiaconi nesciebal adjunclum , ul de causa dmn , utrum in aliqueminterdicti, vel excominiini-"
cognoscerent, residentes, asseruit se absenle arcbi- cationissententia sil prolala pro contumacia lariliun,
diacono respondere vel proponere non leneri, el quia videlicetcitatus noluit slare juri, vel etiam pro
procedere sine ipso volenlibus coniradixit, vocem oflensa, quia videliceljussus noluit maleficiumemen-
appellalionis ad sedem aposlolicam inlerponens. dare. In primo casu, credimus congrue satisfieri, ut
€umque legiiime non constaret illum Gaufridum hujusmodi sentenlia relaxetur, si sufliciensslandi
loco archidiaconisubstitulum, per quem eliam ma- juri caulio tribnatur. ln secundo vero casu , si of-
gisiri J. suppressa suspicio non fuissel, nec archi- fensa est manifesla, non credimus congrue satisfieri,
diaconumintercsse non posse canonice manifesium ul relaxetur sentenlia, nisi prius stiffieienspraasieiur
exislerel, ipsi, videlicel magister J. el dictus Gau- emenda. Si vero dubia esl offensa, suffieere credi-
fridus , appellalione conlempta , relaxarunt senieiir mus ad relaxandam eanidem, si parendi mandaio
tiam interdicti, caulione recepta, contra tenorem compelens satisdalio praebeatur. Quodsi non omncs
nrivilegii EcclesiaeCarnolensis, in praejudiciumin- p Iiis exsequendis interesse polueritis, duo vestrum
lerprelaiionis, cujns dies assignata pendebal. Unde, ea niliiloininus exsequaniiir.
idem Simon quidquid pereos super hoc factum eral, Dalum Romae, apud Sancium Pelrum, Kalendis
debere dicebat in irriluin revocari. Procuraiores Aprilis.
aniem comiiissaejani dictoepetebant sibi quid sit "
salisfaclio congrua , vel qualiter inlelligenda sit per XXXII (155).
interprelationem apostolicamaperiri, cum liujus oc- '. . . ABBATIMONASTERH SANCTIFETItiCABILONENSIS
casione vocabuli canonici Cariiolenses, quando el (136), EJUSQUE FRATRIBUS TAMPB^SENTIBUS QUAM
quomodo volunt, comiiissoalerram ejusdem inler- FUTURIS, REGULAKEM VITAMPROFESSIS IN PERTE-
dicto supponunl, ncc velint senlentiam relaxari, TUUM.
donec procedal emenda. Insuper etiam , Jicef ipsa
eomilissasit praesens in villa quam i|>sivolunt sup- Recipil eos sub proleclione,et enumeranlur bona ad
ipsos speclantia.
ponere interdicto, non erit tamen vocata per eos
nec ciiata legilime, imo, cum placel eis, vocanl (Apud S.Pelrum,vi Kal. Apriiis.)
praepositum, vel aliquem de balivis, illi dicentes : Religiosam vilam, elc. Eapropler, elc, usqitc
Aul lu facies ita, vel uos lerrain inlerdicli sentenliae D communimus.Inprimis siquidem staiuenles, ut orrio
supponemus; et ctuu ex parie comilissaeproponaltir monasticus qui secundum Deum et beati Benedicii
ab eis, hoc, qtiodipsi postulant, ad jurisdiclionem Regulam in eodem, etc. Praelerea, quascunque pos-
comilissae spectare, el se offerunt Ecclesiaesiare sessiones,etc, usquevocabulis expiimenda; locum
mandaio, ipsi lerram nihilominus interdicuni, ac, i|isum in quo praefatum nionasierium silum esi,
si quandosuper hoc aliquis ex parte comitissae pro cum omnibus pertinenliis suis; ecclesias Sancti
querela capituli a judiceordinario est cilalus, non Amireaein suburbio el S. Georgii infra muros Ca-
permiitunl quod ipse respondeat, nisi in capitulo bilonenses silas, Sancli Marlini de Frames, de Yer-
Carnolensi; unde, procuralores ipsi super gravami- dtin, de Seiz, de Vosgeio; Sancli Martini deRrixia,
nibus isiis el aliis eidem coniiiissoe postulabant ju- de Longovico, de Pelra, de Branges, de Joie ; San-^
stiliam exbiberi. Nos igilur, bis el aliis quaecoram cii Desiderii, de Montaral, de Velergaudin ; Sancli
ipso cardinale fuere proposita ,• diligenler audiiis, Vincenlii in Rrixia, Sancti Germani, Sancli Stepha-
(155)YideRaynaIduni, ad annuui 1205, § 68. annum 1209 sallem. Gall. Christ. lom. IV, col.
(136) Girardus, abbas S. Pelri Cabilonensis 9(35. ". -,
rcperiiur in iiislrumenlis ab anno 1202 usque ad ^~~~zr~f^.
m INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. VIII. 592
ni, Sancti Gervasii de Cropellis, de Cules, deMonlc A ipsorum, venerabilis frater nosler... Dtinelmensis
_SancliMariini ; monaslerii Capasiae, de Rose, d< (142) episcopus, post reclamatioiiem ei ajipellalio-
Moroges, de Gambles, de Marigni Sancti Loci, dt nein ab eis ad nos inierposilam, dilectum fllium...
UseJlo, de Bassi, de Marciniaco, el ecclesiam dt nepotem veiierabilis frairis noslri, i. (143). AI-
Naiito , cum omnibus pertinenliis et appendilii; banensis episeojii, praesumpsii insliluere in eadem
carum; et septilluram episcoporum, canouicorum, occasione cujusdam nosiri mandati, quod propter
nobilium et aliorum civium lotius civilalis Cabilo- tacitam veiilaiem meruit de cerla scieniia revocari,
jionsis, sicut eam libere ac rationabiliter, haclemu qtiamvispraediclus prior, propler lilteras comniina-
dem monasterium habuii, et nunc ipsam jusie ei torias a venerabili fratre noslro, Eliensi (144)
.pacifice possidetis; capellam Caslri de Brangcs: eptscopo, auctoritate noslra dilecio filio... abbaii
capellam,de Senciot et capellam de casiro Usclii Saneii Albani (J45., direclas, eum prasfaio Dunel-
duas parles oblaiionum in annualibus festis in ca- mensi episcopo, contradicenie convcnm, perlit-
pella de Virdun, et jura parochialia qttoehabeiii tcras ejiisdem abbalis sui coaelus praesentaverilet
ibidem; tricesimam parlem decimarum Perreriae invilus, ita quod illi proesentalioni conventus nun-
.quaeest Grangia de Firmitate; duas paries mortua- quam voluit adhibere consensum.sed poiius conlra-
riorumin parocliia Sancti Juliani, et duas partcs » dixit. Unrie suppliciter posliilabal ut quod ialiter.
oblaiionum in solemnitate Omnium Sanclorum ibi- aclum fuerat dignaremur irrevocabililer irritare.
dem; censum el alias consuetudines, quas habeli; Vertim, dileetus filius Wiscardus, procuralor me-
in Ecclesia do Lencheriis. Sane, novaliumveslio morali nepotis episcopi Albanensis, coram dilecto
rum (157) q... pro m... aut... S... colilis, sive d( filio... Sancli Ettstachii diacono cardinale (146),
nutrimenlis o... «... nullis, etc. Liceat quoque vo- ouem ei eoneessimus auditorem, proposnit quod,
bis elericos vellaicos, etc, usque absque contvadi- cum ipse, praetermisso juris ordine, fuisset jam
ctione aliqua relinere. Prohibemus etiam, ul nttl- dicia ccclesia pcr violenliam spolialus, anlequam
|jiisin vos aut monasterium vestrum,aut.personai restiiulionisbeneficium oblinere.l, in prayudicitim
inibi consiiluias, suspensionis, excommunicalionis, ejtis praefati monachi super lmjusmodi peiiiione
vel interdicti senieniiam absque manifesla el ratio- non debebanlaudiri, sed, cum resiiliilionis graliara
aabiJi cansa promulgare praesnmat. Ad liaec, au- impelrasset, paralus crat eis justiliae pleniiudinem
ctorilate apostolica dislriclius inliibemus, ne ullus exhibere, Nos igilur, uni gratiani et alleri juslitlam
jnfra finesparochioeveslrae, sine dioecesaniepiscopi exbibere volentes, dicto abbaii Sancii Aibani, qui
et veslro assensu, capellam seu oratorium de novo praedictam ecclesiam noslri deiinel auctoriiaUs
consiriiere audeat, salvis privilegiis pontificumRo- C mandali, per apostolica sciipta mandamus, quale-
manorum. Obeunle verote, etc, «so/Me providerinl nus praedictam ecclesiam ex parte noslra nepoii
eligendum. Libertates praeterea, elc, usque sanci- saepedicti Albanensis episcopi recommendatam a
mus. Decernimus ergo, etc, usque profulura, salva isobis assignet, ila, quod ipse proventus ex Ecclesia
sedis apostolicaeauctorilate, el dicecesani episeojri sibi recommendata percipial, eamque sine prwjudi-
canonica justitia. Si qua igitur, etc. Cunclis au: cio prioris et convenlus de Tiueiu. "cusiodiat etgu-
lem, elc. bernet. Postquam autem eamdcm ecclesiam obti-
Datum Romae,apud Sanclum Petrum, per ma- nuerit recommendatam, vos, parlibus convocatis,
imm Joannis, SanclaeMariaein Via Lala diaconi car- audiatis, lam super possessorio qtiam super pelitO'
dinalis, vi Kalendas Aprilis, indiciione vm, Incarna- rio, quae fuerinl Iiinc inde proposita, ei, Deum ha-
tionis Dominicaeanno 1205 (138), ponlificalus vero beuies prae oculis, sublalo ctijuslibel coniradictionis
domini Innocenlii papaeIII anno oclavo. et appellalionis obslaculo , quod jusluni fueril
XXXIII. statuatis, facientes quod statiieriiis per c^nsurain
ecclesiaslicain inviolabililer observari. Si qua vero
. . . VflGORNIEKSI (139) EPISC0P0 , ET ABSATl 61-
pariium... lesics, elc, nullis litleris veritali, eic
CBSTRENSI, ET DECASO EBORACENSI (140). Quodsi non omnes... lu, frater ejiiscope, cum eo-
Super ecclesiade Wdehord nepoliepiscopiAlbanensh rum allero, etc.
assignaada. Dalum Romae,apud Sanctum Pelrum, ix Kaicn-
(Apud S. Pelrum, ix Kal. Aprilis.) das Aprilis.
Gravem nobis dilecli filii... prior el convenliis de
Tinem (141) transmisere querelam, quod, cum ec-
clesia de WdeJiorn pertineat ad rjraesenlationem

(137) Sic in apographo Vaticano. iis nibil de Ecclesia de qua hic agimr.
(158) Forte 1204. (142) Vide epistolas Jibri quinti 57 et 135,
(159) Vide epistolam libri quinti 23, not. not. -
(1-40)Yide epislolam libriquinii 54, nol. (145) Yide epislolam libri seplimi 3, nol.
(141) Agiiur hic de monasterio Tinumeiensi, in (544) Vide epistolam libri quinli 54 , nol.
agro Norihunibrensi, eella de S. Albano. Plures ad (145) Vide epislolam libri sexli 204, not.
Imc coenobium spectantes ehartae exhibenlur in (iiG)-Y.de epistoJam libri lerlii 41, not.
Monastic, Anglic. lom. I, pag. 33 et seqq. sed in
533 PONTIFICATUSANNO VIII, CHRISTI 1205. '591
XXXIV (147). A damus, quaienus, si res ita se babel, el dicla mu-
ELIEKSIEPISCOPO (i'48), ET ARCIUDIACONO DE lier illius mlatis existit., ut de lapsu camis ipsius
CANTABRUGE, ET PRIORIDE BARNOETA ELIENS1Smerito valeal dubitari, dictum virum, ut eam reci-
DICECESEOS. piat cique affectum exhibeat conjugalem, moni-
Causam matrimonialem ipsis commillit. tione prwmissa, per censuram ecclesiaslicam,appei-
latione remota, cogalis]; nullis lilteris, etc. Quod
(Apud S. Petrum, v Id. Aprilis.)
si non omnes, lu, fraler episcope, cuin eorum al-
ad
[Accedens praesentiam nostram Juliana (149) lero, eic
uulier, lacnjmabiliter proposuit coratn nobis, quod, Dalum Romae, apud Sanclum Peirum, v Idus
cum W. vir ejus, Eliensis dimceseos,eam sibi legi- •
time matrimonio copulassel, ct, per viginti fere an- Aprilis. XXXV (155).
norum spatium eiclemcohabilans, prolem suscepissel DOLENSI EPISCOPO (154), ET DE SAVI-
ex ea, volens landem idem vir babilum assumere GNEIO(155), ET DEARDENA (156) ABBATIBUS.
tegularem, poslulabal bumililer ab eadem ul tam CausatneiectionisepiscopiBajocensisipsis
pio proposiw faveret ipsius. Quae propler mulia committit.
verbera, et aliarum moleslaiionumgravamina, quae B (Apud S. Pelrum, x Kal. Maii.)
dictus vir inferebal eidem, se ipsam asserens di- [Auditis, et inlelleclis meritis causoede duabus
missurum, annuit volis ejus. Cumque idem vir ad electionibus celebraiis in ecclesia Bajocensi (157),
domuin de(149*)Wardon (150),ordinis Cislerciensis, una de Robetto (158) arcltidiacono (159), elallera
accedens,ibi religionis babiium assumpsisset, mulier de magislro Roberlo, invenimus utrainque contra
ipsa, se ad domum transferens (151) monialium, formam jcanonicam aiieniatam. Cum enim, inqui-
nullo ibi habitu religionis assumplo, vel voio con- siiis voluntalibus singulorum Decanus (160)
versionis eniisso, permansit ibidem; cuipro labore cum paucioribus in Roberlum (161), et canlor cum
manuum suarutn emdem moniales viite necessaria pluribus in W. archidiaconum convenisseni, solo
tninislrabant. Processu vero lemporis, ctim idem vir cantore magisirum Roberlum de Ablegiis nomi-
ad saeculumrediens, religiouis habitum reliquisset, nante, ad nostram fuit audienliam appellatum, ne
et eadem niulier se inslanter ab eo peteret (152) decanus, qui primam in eleciione vocem habebai,
reassumi], ipse, illam reciperepcnitus conlradicens, ad electionem procederel sine consensu lotius ca-
prceler verbera, quibus smpius affecil eamdetn, sibi pituli , vel majoris el sanioris partis ipsius , ut
couvilia plurima el graves injurias irrogavit. Quo- discordimjanua, qumjam videbalur aperla, per ap-
circa, discreiioni veslrse per aposiolicascripta man- .Q pellaiionis •.obstucuiumclaudcrelur (162). Ipse vero
(147) Reperilur, sed valde muiila, inter Decre- 5 de Roberlo, filio Droconis, canonico Bajocensi,
lulcs, lib. 111,tit. 52, De conversioneconjugatorum, celebralam fuisse dictint auctoresstipra laudali novoe
cap. 17. Quae Ilalico charactere distinguuniur, in GalliaeChristianx (ibid.,col. 356). Dtiplicemlaiitum-
Decreialibus desunl, seu varias Iectiones Midi- modo fttisse ex nostra Innocenlii epistola evinciiur.
gitajit. Sed, quem hic inilio Roberium archidiaconum,mox
(148) Yide epislolamlibri quinli 54, nol. eunidetn W. archidiaconum vocat, nec de Ricardo
(149) In Decretal. /. decano, velui eiiam elcclo, verbum faeii.
(149")Wardoiiensis abbalia, in agro Bedfordensi, Cassala, de qua hic agilur, sett triplicc, ut voltint
fuiidata anno 1156. Vid. Monasiic. Anglic. lom. 1, auelores Galliai Cltristianm,seu lanliiminodo riu-
pag. 784, col. 2, lin. 10. plice, si potiori Innoeeniii epistolaeaucloriiaii de-
(150) Decretal., Vader. ferre velimus, eleciione, Roberiuin, rursus electiini
(151) Deeretal., in doino, loco i. s. a. d. t. majore siiffragioruni numero, a summo ponli.ice
(152) Becreial., ipso petih. conlirmaiiim fuisse, iradunt saepefali auciores, ct
(153) Episiola haec reperilur, sed mtilila, inler ad Ecclesiam Rolhomagensem missum ul ibi ordi-
Decrelales, lib. 1, til. 6, De eleclioneet etecli po- naretur, quod quidem v Kal. Martii 1205, id est
leslale, eap. 29. Quaeiilic lcguntur, bic uncis in- 1206, successisse-affirmaiil. De caeteris vide Gall.
clusa suni; variaelectiones danlur. Cltrisl.,ibid.
(154) Vide episiolam hujusce libri oclavi 1-7, (159)In Decretal. unum de Gu. arclftdiac, et mox,
1101. D alteram de tl. R. subdiacono.
(155) Giiillelmus de Doitvres, in mouaslerio de (160) Noiauda quae de decano Baj'ocensireferunt-.
Savignejo, xxi annis pedum lenuit, ab anno sci!i- auciores supra laudali (ibid. col. 599); neque eiiim
cet 1187, usque ad annum 1207, quo obiit, iv Id. saiis coFsCinii haecInnocentiiepisiola.
Oclobris, ex chronico Gofferni, seu 10 Aprilis, ex < VII. Riehardus H, de Rohan, aut de Rolton,
Saviniacensi. Gatl. Clirist. nov. lom. XIr, col. 5'47. tjfie Bohon, in aclis capituli annis 1205 et 1207
(156) Roberius I, nionaslerii de Ardena abbas capellanus el decaiius audit. Querelam habuit cum
secuudus, ab anno 1180, usque ad aniium 1206, quo parocho S. Mairis Ecclesiae, pro deciniis ejus-
ad ordinis apicem assumptits est, in instrumenlis dem ec.lesiae, cujus arbilros insliluil Innocen-
innoiescit. Id. ibid. col. 459. tius III abbatem Yallis Richerii, ei archidiaconum
(157) Vaeabat tuiic leinporis Bajocensis ecclesia Bajocensero, Eleclum dicttnl episcopum anno 1205
per obiiuin Henrici H, qui, ex decauo Saresbe- Richardum majori sitffragiortimnumero cessisse; et
riensi, faclus episcopusBajocensis, anno 1164, vi- decessisseanno 1215. »
tam cum morte commuiaverat boc ipso anno 1205, (161) Decretal., ipsum R., et mox, dictum Gu.
uli habeni chronica S. S;epliani_,Cadomeiisis. arcltidutcomtm, pro W. Decretal. add. quemdam
(158) Una de Roberlo arcitidiacono,et allera de alium, videlicet, et mox Algediis legit pro Able-
magislro Roberto.Sic diserie legilur in apograpbis giis.
Vaiicano et Conti; sed veremur ne nirobique men- (162) Haecdesunt in Decrelal., ut verba eleclio~.
dose. Triplicem eleciionem, 1 <leGuillehuo, catto- nem clslalim, infra.
nico de Pezeroilis, 2 de Ricardo, poslea dccano,
555 TNNOCENTUIII PP. REGESTORUMLIB. VIII. 586
c.ecanus, non babilo consensu majoris partis ca- A [regem ipsum puertihi, cui fideiilalemfeeisse digno-
jrituli, sed longe minbris, subiio in eleclionem sceris, promissione facta super administratione
prorupit, appellans ne quis conlra ipsam electionem regni ac lutela suscepta de ipso, luae provisionis
aliquid allentaret, quamvis assereret, quod ele- indiistria altentitis commendamus, ut nomini tuo
clioni faclae sfafim plures alii consenserunt, cum - praeconiavereelaudis accrescant, cum idem rex be-
tamen ex poslfacto nequiverit convalescere, quod nignum palrem in palruo, el proleclorem propitium
ab initio non valebai, quoniam eleciio, quae fuerat inveneril in palrono, et ab aliissimoRege, cui puero
irriia ijisojure, per subsequenlem consenstim(165), reges venienles de Saba plena devotionis munera
appellaiione pendenle, non poleral esse rala. Eis obttileruni, salus libi proveniat et remunerationis
igiuir ad propria recedeniibns, canior et alii, qui oeiernaecorona. Nec contra ipstim regem , nepolem
remanserunt in capilulo post illam eleciionem non- luum, pravas aliqiiorumsuggestionesadmiltas, cui,
dum cassalam, el appellaiionem ad nosjinterposi- tanquam filio , pro palre teneris adesse, quem, cum
tam, a nominalione W. archidiaconi recedentes, de sil parvus et puer , tanlo debes chariorem habere,
novo magislrum Roberlum absque Romani ponlificis, ac.pro eo regni negolia diligenliusprocurare, quanlo
veleliatn metropolitani proprii conscieniia,cum subd. propeiisiusimpensa sibi beueficia recognoscei, cum,
esset, prmsumpsetunl non solum eligere\ , verum auclore Deo, adultam pervenerit.ad aetatetn, in qua
eiiam, pulsatis campanis, cum processione solemni, se pairem non perdidisse cognoveril, sed mulasse.
canlando hymnum, in Ecclesiain deportare. Nos Daium vn KalendasMaii.
igitur, his et aliis, qua; coram nobis fuere propo- XXXVII (166\
sita, diligenleraudilis, de cominuni fralrum wsslro- EIDEM.
rum consilio [eleclionem ulramqtie duximus irri- Ut pecuniamquctmdefunctusrexquibusdamreliquerat^
landam]. Per aposlolica vobis scripta praecipiendo erogandam curet.
niandanius, quatenus post reddilum decani, archi- (vn Kal. Maii.)
diaconi et magistri Roberii Balbi, aliorumque Post obitum, elc, usque mancipare. Accepimus
canonicorum Bajocensis Ecclesiie, qui ad nostram aiilem , charissinia in Chrisio iilia...".. regina Hun-
prosseiiiiamaccesserunt, duorum mensium spaiium gariae, referente , quod, eum praedictus rex fraler
capiliilo indicaiur, infra quod personam idoneam tuus , in ultimis Iaboraret, coram venerabili fralie
per eleciionem canonicam sibi praeficianlin pasio- nostro, archiepiscopo Colocensi el quibtisdam aliis
rem. Alioquin, exiunc, ne gregi Dominico diu de- principibiis regui, de pecunia, quam in monasierio
sitcura pasioris, vos, aucioritaie noslra suffulli, , rie Pelle. liabebai, iia disposuit, quod duas parles
'
omni ajipellaiione cessanie, lalem eis personam in ej'usdemfralres domorum Templi et Hospitalis ba-
episcopum concedatis , qus lanio congruat oneri berent in subsidium lerroesanctac,el lerlia ejus filio
et honori; eontradiciores, elc. Quod si non omnes... coitferrelur. Cum ergo te deceat voluntaiem illius
lu, fraier episcope, cum eorum altero. etc. ultimain-adimjilere, nobiliialem tuam monemus at-
Datutti Romae,apud Saneium Petrum, x Kalen- lenlius etborlamur, per aposiolicascripla mandaules
das Maii, anno octavo. quatenus juxta disposiiionemregis ipsius pecuniam
illain facias erogari.
XXXVI (164), Dalum vii Kalendas Maii.
DLXIkMm\S.B,REGNI HUNGARJ.E GUBERKATORI XXXVIII(167).
Respondelthteris ipsitts,et Ladislaum regempuerum, EIDEM.
pupillumel nepolem suutn, ipsi commendat (165). Ul reddilus quos.regi, reginmquematri ipsiusprotili*
(vn Kal. Maii.) seral , persolval.
Posl obiium inclylaerecordaiionis Henrici, regis (vn Kal. Maii).
Hungariae, fralris lui, litleras luaedevotionis pii- Postobilum, elc, itsqne maiieipare. Cum aulem
milias gralanter el benigne recepimus, quae,cum X)eidem regi et charissimaein Christo filiae... reginoe,
essent cjusdem regis insignilaesigillo, novitaii tuae nialri ejus, post frairis lui decessnm, qttosuam
non falsilali petebas a nobis ascribi, in quibus con- reddilus, sicul accepimus, promiseris le daUirnm,
tinebatur expresse, ut tuis verbis utamur, quod, nionemus nobiliiaiem tuam et exhorlamur atteniius,
cuni, ex regis ipsius disposiiione, ob teneram fijii ei per aposiolica libi scripta mandamtis, quaienus
ejus regis Ladislai aelalem, pueri curam el regimen itlosei facias ctim iiitegtiialepersolvi, utcirca eos,
regni susceperis , proniplam geris voluntatem , quae et lepatrem exhibeas ei paironum, tibique propler
bene consiiiula sunt observare , et quaeper ipsum boc et praemiumsalulis aelernaeproveuiat, et favor
regem laudabiiiter noveris inchoala, quantum in le liumanaBlaudis accrescal, lum te pium et benignuiu
est, felicitcr effectui mancipare. Nos igilur, inlen- Iiabueril, ubi pius et benignus teneris adesse.
lionis luas sinceriialem in Domino collaudanles, Dalum vu Kalendas Maii.

(165) Decrelal. add. maxime, et infra prmfatum Raynaldus, ad annum 1205, § 54.
subdiaconumeligereprmsumpsertinllegunt pro m. R. (165) Vhie epislolam libri sepiimi 226.
a.. R.~p..,v. e. m. p. c. c. s. e., p. n. s. e. (166) Vide Baynaldnm , ad annum 1205, § 55.'
(164) Majorem epistolae lmjus partem exhibet (167) Vide RaynaJdum, ad annum 1205 , § 55.
8§" - PGINTIFICATUSANNQ VIII, CURISTI 1205. 898
XXXIX (168). A sive clericos"eortimdem indebiie molestare prae-
*:rDE5I. -ET ENIVERSIS rjSINClriBUS IN REGNO CONSTI- sumpserint, lam in possessionibusquam reddilibus,
TUHS EODEM. regio non deferentes honori , ctim familiamet c!e-
Ita pueri regis cttram eos gerere monel, ul regias ricos ipsos sub nostra el aposlolicaesedis prolectiO" -
fwssessionesnulla r-ationectbaiienareancieanl. ne velimus consisiere, a praesiimpiionesua per cen-
(VIIKal. Slaii.) "suramecclesiasticam, appellalione posiposita, com-
Posi obitum inclytoe recordaiionis Henrici, regis "pescalis.
llnngariae, frairis lui, fili dux, liileras tuae devo- Datum v Kalendas Maii. "
liouis, eic., usque mancipare. Ut igilnr eidem regi XLH (171).
regni jura inlegra cohservenltir, nos, qiiiaposlolalus SUFFRAGANEIS ECCLES1.S- COLOCENSIS.
offieiolenemur lueri pupillum , cum illius, quamvis In fide pueri regis permanereimperat.
iudigni, vices geratnus in ierris, cui dicilur per (vn Kal. Maii.)
Prophelam : Pupillo lu eris adjulor, obsecramus in • Ut sitis in Gdelilate consiantes , el iniegrilalem
Christo Jesu qui venliirus est judicare vivos el mor- famaevestrae conservetis iliaesam, fraiernilali ves-
tuos, et aucloritate proeseniium sub obtestatione trae per aposlolica scripta proecipiendo manda-
divini judicii disiriclius inumemus, ne, dum idem mus, qualenus, in omnibus quae ad tuiiionem cha-
rnx fuerit in aelaie minori, alienentur regalia in de- rissimi in Christo filii noslri Ladislai, regis Huu-
"iriinenium ipsius, sed ad ea fideliter conservanda gariae, ac.,. reginae matris ejiis etregni pertineiu,
xlillgens sttidium impendaiis eloperam cfficacem. __, venerabili fralra noslro... Colocensi archiepiscopo
. Daium, vii Kalendas Maii. fideliter assist.ilis, ul inde reiribulionem a Bomino,
XL (169). ct grales a nobis oblihere possiiis.
ARCKIEPISCOPIS , EPISCOPIS, ABBATIBUS, PR/EPOSITIS, Dalum VIIKalendas Maii.
CETERISQUE-PRjELATlS , ATQUE PRINCIPIBUS, CLERO, XLIIJ (172).
F.TUNIVERSO POPULO REGNl HUNGARLE. M.ABBATISS/E, ETSOUORIBUS DE GANDERSHEIM (175),
Fidem regi sefvare omninojubel.
Privilegia ipsis ab Agapito PP. 11, el Joanne PP,
(Apnd S. Peirtim , vn Kal. Maii,) XIII concessa, renoval el confirmatj inseruntur
Post obitum inclytae recordalionis Henrici, regis ponftficutndiplomaia.]
Hungariae dilecli filii nobilis viri, ducis'Andrirae, (Apud S. Petrum, vt Non. Maii.)
fralris ipsius , liiteras suae devotionis, etc, tesque Cum Cbristus sit veritas, nos, qui, licet indigni,
mancipare. Ul igitur erga regem ipsum, qui post loctim ejus lenemus in lerris, •veriiaii debemus te-
pairis de«.ssum vobis doniinus rcmansit et hs?res, siiinoiiittm perbibere, cum et ipse de se dixisse Ie-
fidelitalis conslanliam observeris, auclorilaie "obis galur: I?j)toad Itoc naiussum,el ad Itocveni in mitn-
5
praesentiumdisirictius inhibemus , ne cui cintra dum, ul teslimoniumperhibeamveritati (Joan. xvm)
coronam ipsius consilium vel auxilium impen'iatis, Ex parte siquidem vestra fttit olim a nobis humililer
sed resistaiis omnino , regis defendenles hon' rem, posuilalum , ul personis aliquibus scriberemus, qui
si qtiis forsilan coulra eum agere ienlaret. privilegia ecclesioeveslroeconcessa inspicerent di-
Dalum Romae, apud Sanctum Pelrum, vn Ka- ligenier, quae, tum quia sunl vetustate consumplAj
iendas Maii. lum quia monasleiii vestri coniiiienl liberiateia,
XLI (170). propler viarum discrimina limebalis- ad noslrani
..... COLOCENSI ARCUIEPISCOPO , ET..., EP1SCOPOVVARA.praeseniiam desiinare. Nos aulein , poslulationi ve-
- DlENSI. stroe benignum impertientes assensum', tjualuor
Ladislai regis ac reginm fatnilicemolesliamexhiben- episcopis, tolidcmque abbattbus duximus injungen-
ies compescendiprovinciam injnngil. dtim, ut, ad vestram ecclesiam accedemes,.slu-
(Daium v Kal. Maii.) diose inspicerenl veslree privilegia libcrtatis, et eo-
Cum sit regi tanquam praecellenti, juxia ver- Q rtnn rescripla fidciiler ad noslram praesenliam de-
btini Apostoli, deferendum , fraternitaii vestrae psr stinareut, sigillorum suorum munimine roborala..
aposlolica scripia praecipiendo mandamus, quate- Qui, noslro , sicul ex liileris ipsorum accepimus ,
nus eos, qui charissimi in Cbristo iilii noslri, La- mandalo parentes , privHegia bonas memoriae Aga-
dislai regis, et... reginae malris ipsius familiam , piti et Joaimis , [praedecessoriim noslrorum , sibi
<16S)VideRaynaldum, ad annum 1205, § 55. hiilli cupienies, u! , plurimis saeculis, ncmini nisi
(169) Vide Raynaldum, ad antuun 1205, § 55. niaximis priucipibtts accessus paterei; Otho impe-
(170) Vide Raynaldum, ad anmim 1205, § 55. rator Ilbinasfilias, Sophiam ei Adelliaidem, ibi-
(I7i)-Vide Raynaldtim, ad annum 1205, | 55. dem consecrarei, ijjsius. fuinlaloris filiae niemora-
(172) Yide Raynaldum, ad annum 1205, | 68. bili exemplo; ires ibidem se incltidereui Brunsvi-
(175) < Regiumomnino virginumBenedictinarum censes ; denique aliaeque Saxoniie principes adeo
ccenobitim,in ducalu Brunsvicensi situm, quod sub porlas sancii ccenobii illius exambirenl, ui amplis-
A. C. 842 Leuiolpbus, magnus dux Saxonum, con- simos, prae illius vitaeprofessione, principalus con-
didit, S. Alifridtis, Hildesbeimensiitm episcopus, lemnerent; in quo egregia cttm primaevo fervore
dolavit, et exin maximi Caesaresopibus el favori- viguil discijjlina, donec, superiore saectrio, in prae-
iuis mire exiulerunt. Submisere se in hoc ccenobio ceps omnia1 ruerenl, sacrumque el profanuin mi«-
Augusli ~sanguhris_ plurimae principes, el abjeclae scereiitur, hoc denitjtie alterum devoraret. - -
t BOGE^
esse in domo Dei elegerunt, lanla coiilenlione ad- LIN, German.- $an\, part. li, pag. 17.
599 ; INNOCENTJIIII PP. REGESTORUMLIB. VIII. 300
praesenlata subtiliier mspexeruni, el, lenorem eo- A seim nuncupatur , alque postens suis m perpeluum,
rum fideliler conscribentes, suis eonsignavere sigillis salutem, benedictionemqtieaposlolicam. Si piis volis
noslro conspectui praesenlandum.Yenerabilis etiani ac peiifwnibus assensttm prwbemus,omnipotemiDeo
frater noster, G. (174)... nunc Remensis archiepi- nos placere credimus. Quapropter, universis sanctw
scopus, liinc vero episcopus Praenestiims, in parti- calholicm Ecclesiw filiis prwsenlibus et fuluris no-
btis illis oflicium legalionis exercens,l,ibi, filia abba- lum esse volumus, quod in synodo, qum apttd cor-
lissa, enm lunc temporis esses electa , munere be- pus beali Pelri aposlolotum prhtcipis acia esi in
nedictionis impenso, lenorem privilegiorumipsorum tnenseDecembris,el indictione XI(176), amabiles Deo,
in scriplo redegit, ipsumque proprio sigilio munitiim ac spiriluales filii nostri, Ollo major el minor, sere-
noslro decrevit conspeclui prssseniari.'Nos igitur, niskimiimperalores Augusli,aposlolicampalernilatem
tam eidem legato, qtiam inquisitoribus ipsis, cum nostram humiliier supplicare dignali sunt, coram
rescripta illorum in omnibus concordarent, fidem archiepiscopiset episcopis, videlicelItalicis eS Ullra-
debltain adbibenles , et aliendenies nilrilominus, monlanis nutnero triginla el sex, qualenv.sprmfaluni
quod monaslerium ipsum in libro censuali Camerae monasterium Ganderseim, quod conslal essesub lum
nosirae inter caelera monasteria libera et exempla filialionisreginftne,situtn in regnociterioris Saxoniw,
dignosciiur adnolaium , el quod etiam nobis et suc- B ad honorem prmdictorumconfessortan Christi Inno-
cessoribus nostris in duabus stolis albis , quae auro centii et Anaslasii, auctoritalls noslrm prmsidio
6int, ad pondus bisantiorum triginla, contexiae,asi- muniremus, et sub luilione jureque S. sedis aposlu-
nis singulis teneatur, privilegium praedicti Joannis, licw perpeiim susciperemus. Quorttm piis congau-
KBpossit super boc veritas deperire, prsesenli pa- dentes peiiiionibus, alacri menle id fieri decrevimus,
gina dnximus infercndum. Joannes (175) episeo- prwcipienlesex ett, qua, vice clavigeri cmlestisregni,
pus, servus scrvorum Dei, merilis et sanguinis cla- fulcimur auctoritatc, ut prcvnominatnmven. cceno-
ritale rttlilanli dileclissimw nobis in Chrislo filim bium nemo unquam swcularium possideal, neque
Gerbergw, vcnerabili abbaiissw monaslerii beaiorum ex decimiset possessionibusejnsdem quidquam sibi
confessorum Innocenlii el Anaslasii, quod Gandtr- aliquis usurpel, non rex, non marcliio, non comes,
(174) Yide epislolam libri seplimi 116, not. diplomate. Yerum , dubilamus an aeque conciliari
(175) Joannes XIII, Romanus , Joannis episcopi possini ejusdem diplomaiis r.oia? chronologieaeeu:n
filius ex lcgiiiino malrimonio creaius, episcopus noiis chronologicis diplomaiisOilonisj quod exhibet
Narniensis, imperalore Othone magno, poutifex iriem auelor loc. cit.
creatus vi Nonas Oclobris, anno 91)5, sedil annos Synodtnn illam Romanam , de qua iam aitum si-
sex, menses undecim, dies quiiique. Obiil ItoinaeP ( leniium praeferunt scriplores ecclesiaslici, (Vide BA-
VIIIId. Sepiembris 972; sepultus in basilica S.Pauli RONIUM, l. X, ad annos 966, 967, 968, pag'. 778 us-
aposloli, exira urbem via Osiicnsi. CIACON. lom. I. que 779 ; PAGICritica Histor. clircn.,lom. IV, pag.
col. 725. 14 usque 21; MARDUINUM Act. concii., tom. VI, part,
(176) Locus nolalu dignissimns, ei omnino con- i, col. 643 usqne ad 682) aciam esse in mense De-
ferepdus cum liis quaein Annalibus iialiae ccleber- cembri, indiciione jtndecima (XI), diserie affirmat
rinri Muratorii legiuilur, tom. V,parl. n, ad aiinutn ijise poniifex inilio diplomaiis, eamdemque noiam
907, pag, 255, « Non ha conosciiito iJ cardinal Ba- chronologicam in iine repelil. Ac, ne erralum ab
ronio, e ne pur altri, fuorclie il Sigonio, un conci- amanuensi friisse ptiiemus," in subscripiione scri-
lio di assaissimi (numero 56 congregaiot fnisse ail niarii S. R. Ecclesiae, reperilur eadem mensis (De-
ipsepontifex) VescoviIialiani ed Oltramoniani, cele- cembris), et indirlioms (XI, undecimw) nola; in
brato sul principio di quesl' anno (967, sed hic diffi- allera vero subscripiioue bihliothecarii S. sedis
cutlas inest quam mox indicabimus), iu Roma da apostolicae,non lantiimmodo leriia vice replicatiir
jiapa GiovanniXIII, D'esso ci ha conservala memo- eadcin nota, sed et additur aliera, anno imperii tna-
ria un dipJoma di OtloneMlgrande, con cui ven- joris (Ottonis) sexto minoris vero primo, qui quidem
gono confermali lutti i suoi beni e privilegi aliin- "annus apprime cuin indiciione undecima, nec non
signe monaste.rodi Subiaco. (Vide Aniiquit ltalic. cuiii anno 967, juxla Chroiiologisiarum (Vide iArc
med. wvi, lom. V, col. 465. ) Dice ivi rimpera- de verifier les dcttes, nouv. edit. tom. I, jiag. 20)
dore, clie Giotgio , abbaie di Subiaeo , venil in gre- ipsiusque ltalioe annalislae compuitiin, coincidii.
mium Rasitica B. Petri apostolorum principis , ubi . Veruin, diploma OlUniis, quod exiiibeiur in Anliq.
citm domno Joanne XIII, papa, sattclw Siinodopro P lialic.,loc. cit. bas (iiseiie chroiiQlogicasnoiaspras-
utililate ejusdem ecclesimel venerabiliumlocorumin- ferl: Dala iu Idus Januarias, anno DominiccuIn-
tercramus, circumsedenlibuscum Ravennale archiepi- carnalionis 967, imperii vero domui Ollonis piissimi
scopoplurimis episcopisex Romanoterriiorio, atque Cwsuris v, indiclione x, Acluni Romw in Dei no-
liaiia el ullramoniano rcgno, nec non prmsenleCa- mine (eliciler. Amen.
piiano principe, qui el Marchio Camerini el Spolelini Ad solyendam hnjitsmodi difficultalemnos accin-
ducalus.... Del suddello concilio Romano si ha an- gere, ex insliiuii nostri ralione non esl. Imo, for-
che d;i iniendere il Dandolo, (Vide And. Dand. lasse longius in hisce noiandis immpraii sumus.
Chron. Lib. vin, cap. 14 , parl. xvn, Rer. llalic Sed res alicujus niomenti visa fuil, nec indigna quae
script. lom. XII, col. 209) allorche scrive, chePie- siudiosiorem aliqiiaiilultimdetiiieretleetorein; cum,
lro Candiano VI, doge di Yeuezia nclfanno nono praesertim, agerelur el desynodo, ctijtts, non so-
del suo ducalo cioe nel presenle, mando per suoi lummodo acta aut periere prorsus, aut adbuc ln-
aiubascialori Giovanni Coniareno, e Giovanni Ye- lent omnino anecdola, sed el ipsa celebratio fere
nerio, diacono, Joanni papm et Otioni imperalori omnibus hisloricis incognila fuit, ei de pontificio
Romw exisleniibusin Synodd ibi congregala » ac imperatorio diplomatibus, qiiorum ponlificiuiu,
Ilactenus clarissimus Ilaiiae annaslista; cui qui- indubitatiB omniiio lidei, nunc piimuni prodil in
dem, quoad celebralionein synodi Romanae, beilis- Iiicem, imperaloiiuin vero, erroris in notis chro-
sitnc et apprime concinil Joannes ipse PP. Xlll in nologicis ex ahero manifesle arguiiur.
boc, quod bic exbibeiur, indubi.alse fidei pomificio
601 PONTIFICATUSANNOVIII, CliRlSTl 1205. C02
jioii episcopus, nec quiiibel princeps,quacunque po- A clione xi. Quia vero privilegiinn memorali praedc-
teslaie prmdiltts, nisi forJe luendi uc defendendi -cessoris nosiri Agapiti papae(177), jrieirius videlur
causa, et Itoc non nisi lua, el ejus, quw pru lempore exprimere ipsius monaslerii iiheriatem, nos ad
regularis fueril abbalissa, sobria fiat permissione. veriiatis notitiam pleniorem , capituhim "illnd ,
Esln igiiitr ad lattdem omnipolentis regis abbati.%sa quod ad liberlatem pertinere ilignosciiur, de verbp
ejusdemtnonuslerii, ei subdilas libi sorores ad cce- ad verbttin huic" paginae'dtixiinus stibscribendum
-leslis patriw - yaudia expeienda instigaie prudenli Quia, inquil, poslulavit a nobis Adeniarus, venera-
magisierio non cesses. Sit semper eisdem sororibus -bilis abbas (178), ul per ejus inletvenluin, alque
facultas, siveiicenlia, exipsa sua congregalione,posl deprccationem, nostrum monasierium Ganderseim.
obiiumcfbbaiissw,alianisibi matrem, secundumregu- -silttni juxta ftuvium Echernan. apostolicaaticloritale
lam suam, substiluere, el quam digniorem viderinl, vobis cotifirmaremus, ut sub jttrisdiclione Sanclcf
pari animo el consensu, habeant poteslatem eligere. Marim, cui, Deo auclore,deservimus,Ecclesiceconsti
Confirmamus-vero el corroboramus ipsi sancto mo- tulum, nullius alterius ecclesimjurisdiclionibtts sub-
naslerio omnes res el possessiouesmobiles el itnmo- millalur; - pro qua re, piis desideriis faventes, hac
biles, quas nunc liabet, et in antea, Deo opilutante, ttostra auctoriiale id quod exposcilur,-effecui manci-
Iiabere debel, quolibel jure acquisitionis, ita ut, pamus, el ideo omnein-cujvslibel Ecclesiw sacerdo-
amodo el ttsque.in finemswculi, licentereas leneal et teni, iti prwfalo monasferio dilionem quamlibet Ita-
possideai, omnium liomiintm conlradiclione remota. .bere, ctuctoritalenoslrd,-prwier sedeni ajioslolicam
Si quis autem conlra liujus uostri aposlolici.privilegii proltibemus.Auctoritate
nanique beulhsimorum apo-
tuletam agere lenlaverit, el ex his qum a nobis de- slolorumPetri elPauli
jubemits, ui liullttsrex habeat
creia sutu, aliqtta perverteremolilus (ueril, hunc cum licentiam-noslrum monasleriitm
aliquibus hominibus
et
auxilio sanclw individuw Trinilaiis, el inlervenlu in beneficiutndare, ul profeclo
juxia id\ quod sttbje-
bealw Marim seinper virginis, omniumque sanclo- ctttm
apostolicmsetlifirmitaieprivilegiicousistii,incon-
rutn, ex auctorilatebealissimiPetri apostolorumprin- cusse ditalum permaneal, locis ac rebus lam his,
cipis, cum assensu compruvinciuliumponlifictim el quas moderno tempore Itabetvel possidel,quam qucis
omnium hujus noslrm sancimsedis su/fr/iguneorum
fuluris lemporibusin jure ipsius titonasterii dicina
episcoporttm,excommunicainus,el, a liminibussanclm pietas votuerit uugere -ex douis, oblalionibus, deci-
Dei Ecclesiw., omniumque Chrisiianoriini societate
analheinaiiiamus. misquefideiiutn,ubsqueullius personwconiradiclione,
separunies,perpelualiter, Scriptuni 'firmitale perpeiua perfrualur. Prohibemusigilur ne
per mitnuniSiephani, scriniarii sauciw RonianceEc- qttis vos aul lnonasieriuiii vesirum conlra lenorem
p
?iw, in mense el indiciione supra dicla xi, •"-Bene privilegiorum suorum atideal iudebite niolesiare.
valete. . - Si quis autem boc allentareproesuhipseril, indigna-
Datum, Kalendis Januarii, per manus Gitidonts, -liouem omnipoiciilis-Dei,eic, usqtteincursiirum.
epizcopiSanctwSilvwCnndidw Ecctesiw,el biblioihe- Datiitn Romae, apud Sanciutn Peirtnn, vi Non.
carii saiiclm seilis aposlolicm(176*), anno, Deo pio- Maii,
pilio, poulificalusdomini Joannis sutnmi ponftficis,
ci universalisteriii decimi papa\in sacratissima sede
beaii Peiri aposloli, leriio, imperatoribus serenissimis
dominisOtlone majore et ntinore, anno imperii tna-
joris sexlo, minorisvero primo, in tnense et indi-
(176*) <VIII. Tidonis (pro Guidonis) Saxone Auguslo, sedit annos novem, menses sex,
episcopi dies
Portuerisisei Sylvae-Candidae, el S. R. E. bibliotlie- decem, creatus xv Kal. Juuii anni 946....Bonis
caiii, nieininercFerdinandus Ughellus in Italia sa- operibus pleinis el de omnibus bene nieritiis, liono-
cra, el Marius Yipera in chronologia archiejrisco- rilice Romaeobiit, vi Kal. Januarii, est ineuiitc aimo
Doinini 956. Corpus ejus sepuliuin in basilica
jioriun Beiievenianoruin. » -
Sic iiabet Ciaconiiis, iom. I, col. i750. Ughellus Lateranensi. » CIAClom. 1, col. 711.
oquideinalierum Joannis PP. Xlll diploma referl, in D densis (178) Ademarus, seu llademarus, Germanus, Ful-
EeclesiacBeiieveiitanae,Landulfique aniistiiis favo- abbas, ordinis S. Benetlicli, et S. R. E. car-
rem elargiliini, cui subscripsit Guido nosier; et hoe dinalis, boc saeculo Uorttit. Vir pieiaie ac doeiiina
diplomalegere est apud ipsum, in cbronologica serie clarus, quo iiomine principibus charus. Romain ad
Benevenlanormn praesulum, Ital. sacr. lom VIII, Agapelum pontilicem, a S. Brunone Coloniensian
col. 92, ubi illud accuralissime cum suo exemplari listiie, impeirandi pallii causa niissum, rediisse in-
collatum subnecterejudicavii. Et in fiue diplomaiis genli populi Agrippinensis gratulatione, pallio non
diserie lcgitur : Datum vu Kal. Junii, per manum sohiin cum ainplissimo privilegio iinpetraio, sed
Guidonis (non vero Tidonis), episcopi Sanctm Sylvm importalls quoque|deS. Paniaieonis mariyris pro-
CandidwEcclesim,elbibliolh.S.sedisaposlolicw,eic.; prio corpore sacralis' reliquiis, attctor est Rogerins
iiiemque Ugbellus in cbronologica episcoporuin in Vita ejusdem sancii. Cardinaliuni ferlur nuniero
Syivae Candiriaeserie (ibid. lom. I, col. 108), Wi- ascriptus, in Chronico mss. S. Uldralrici Augu-
rionem, noii Tidonem, versus aniium 965, exLuiih- stani. Reversus in Germauiam, peste niorilur anno
prando Ticinensi, lib. vi, cap. 6, memoral. Vide Clnisti 956. In occidenlali choro Fuldensis sepul-
Luitltpr. Ticin., lib. vi, cap. 6, lom. II, Rer. Ilalic. citim siqira S. Bonifacii cryptam accepii. De eo
icript. part. i, pag. 472, col. 21it, . D, ubi Wido, jilura Witicbindus, monaclius Corbiensis, In gestis
non Tido, episcopus SylvoeCandidaedicittir. Olhonis imperaioris; Sigibeiius, ad annum95c ; Ba-
(177)<Agapeiusll (hic enini agiiur de AgapetoII, ronius, Anntil.loin. X.
aon I)juuiur, Romanus, impcralore Otbone Iniagno
«03 ' INNOGENTHm PP. REGESTOUUMLIB. VIII. 604
XLIV. 1 cum eadem abbatissa ct sorores suam inlentiotiem
A
PIGAVIENSI (179), COItBEIENSI (180), ET.i. DELAPIDE fundaverftit tam ex tenore privilegiorum ipsorum,
S. HlCUAr.LlS (181) ABBATIBUS, MERSENBURGENSIS, quam Jibri nostri ieslimonio censualis, quia lamen
PAIIEReURNENSIS, ETHALBERSTADENSIS DIOECESEON.Cor... majoris Ecclesiae, et J. S. Crucis, canonici
Dtit eis provinciam inquirendi de subjeclione tnona- Hildesemenses, in nosira constituii praesentia, pro-
sterii de iiantterslteimEcclesiw Hildesemensi. ponebant, Hildesemensem Ecclesiam in possessio-
(Apud S. Petrtim, v Nonas Maii.) nem subjeciionis ipsius monaster.ii per centum an-
Ex parte dilectarum in Cbristo filiarum, M. ab- norum sjiatium et eo amplius exsiiiisse, privilegia
batissae, ac sororttm ecclesiae de Gandersheim, fuit ipsa non duximus innovanda, ne Hildesemeiisi Ec-
olim postuJaium a nobis, utpersonis aliquibns s.cri- "clesiaein sua praejudicare justilia videremur, qui,
beremus, qnoe privilegia Ecclesiaeipsi concessa in- licet procuralores non fuerini, pro Hildesemensi
spicerenl diligenter, quae, tum quia sunt vetusfate tamen Ecciesia, cui lenenlur, devoiius supplicabant;
consumpla, tum quia ipsius monaslerii conlinent ut jus suum conservaretur eidem, et exponebant
Iiberiates, propter viarum discrimina timebanl ad se ad expensas abbatissae solvendas, si eorum as-
-noslram praesenliam deslinare. Nos aulem, poslu- serlio per Hildesemensem Ecclesiahi plene probari
iationi earum benignum imperlientes assensum, " non posset. Nos igitur, ut lam eidein monaslerio
qualuor episcopis totidenique abbatibus duxinius quam ipsi EccJesioesuam jusuiiain coiiservemus,
iiijungeriduni, ui, ad ipsam eeclesiam accedentes, qui sumus omnibus debiiores in ea, discrelioni ve-
studiose inspieerent ipsius privilegia libertalis, et slrte per aposlolica scripta praeci|iieiidomandamus,
eorum rescripta fideliler ad noslram praesenliam qualenus, ad locum idoneum pariter accedentes, et
desiinarent, sigillorum suorum inunimine roborata. auctorilate nostra citanles eos qui fnerinl hae de
Qui, noslro, sicut ex Iitteris ipsorum aceepimns, causa cilandi, inquiratis super omnibus diligenlius
mandalo parentes, privilegia bonaememoriae Aga- veritalem, et usquead definitivaesenlentiaecalculum
pili et Joaimis, prasdecessorum nostrorum, sibi procedentes, gesta omnia, conscripta fideliier sub
prseseniala subtiliter inspexerunt, et, lenorem eo- iesliinpiiio iiiterarum vesirarum, ad sedem aposlo-
rum fideliier conseribentes, suis consignavere sigil- licam destinetis, praeiigenles pariibus lerminum
lis nostro conspectui proesenlaiidum. Venerabilis compelentem, quo, recepturae senleniiam, noslro
•eiiam frater noster, G. (182) nunc Remensis archi- se conspectui repraesenlent. Hildesemensemantem
episcoptis, lunc vero-episcopus Praeneslinus, in par- Ecclesiam, nisi conlra monasleriiimde Gandersbeim
tibus ilJis ofiicium legationis exercens, eidem abba-,Q praediclorum canonicorum asseriionem sufficienter
lissae, cum lunc lemporis esset elecla, munere probaverit, aut praefatos canonicos, si forle quod
benedictionis impenso, tenorem ptiviiegiorum ipso- ijisi Jeceruni, eadeni Ecclesia noluerit ralum ha-
rtim in scriplo redegil, ipsumque proprio sigilloi bere, in expensis legitimis eidem abbaiissaesoJven-
muniium nostro decrevit conspeclui praesentari. dis, juxla contitulionein a nobis super hujusmodi
Cum auiem, tam eidem legato quam inquisiioribusi olim emissam, decernimus condemnandos. Quod si
ipsis, cum rescripta illorum concordarent in omni- non omnes... duo vesirum, etc.
bus, fidem debiiam adhibenteset altendenles nihilo- Dalum Romae, apud Sanclum Petrum, v Nonas
ininus, quod monaslerium ipsum in libro censualii Maii.
Cameras noslroe inter coetera monasteria Iibera et - XLV.
exempla dignoscitur adnotalum, noii videremus [
qnin rieberenl eadem privilegia innovari, prasserlimI ... ATREBATENSl EPISCOPO ^1S5)... ABBATI SANCTl BER-
(179) Pigaviuni, seu polius Pegavium, iiluslriss bri anni 1203, praefuil usque ad annum 1221, quo,
nominis in Saxonia monasteritim, cujus*mcminit ini die 26 Marlii, ante Pasclia niorlem oppeiiisse legi-
caialogo abbatum imperialium Fridericus imperator (iir. Ipsiim Romae conserralum ab liiiiocentio PP.
111,quibus jus ferendi suflragii in comiiiis imperia-- r» III, et in carriinalium collegium sub liuilo S. Sabi-
libus conipetel)ai. BUCEL.,Germ.s(rrr.,part.ii, pag. nae cooptalutn referi Locrius in Chronico, pag. 570,
69. Videcpisiolas libri primi 517, 518. cui coiiciniint Gazeus in Hisl^ Eccles'. Belgti, Anna-
(180) Yideepistolamlibri scxii 187, nol. les Gatlo-Flandriw, Frizonitis, et posl eiim Franci-
(181) < Ulustre Benedicti ordinis, sacroe familiie; scus Quercetanus. De cardinalalu ntilla apud
Cislcreiensis , in Saxonia, moiiasteriuni, sic diclumi Ciaconiummentio. » ejus
a Canipensibus, qua lamen ex causa, ignoramtis. Haclen.usauclores novmGalliw Chrisiianw, I. III,
Illius fundatrix fuil Beairix, abbalissa Quedlimbur- rol. 329. Oldoinus equidem (ad Ciacon. iour. II, col.
gensis. Fuil filia, nt vocanl, boecabbalia mouasieriii 59), Radulfum inter eardinales' incpriae creationis
Yeleris Montis, indticia inde in illud inonachoriimt recensel. Radtilfum, inler cardinales si unquam
colonia. Exslanlad loci abbales diversos lilleraeJn- ascims est, non ante annum 1205 hoc eminenii
nocentii III et Honorii lli, elc. Abbutide Lapides iilulo insignittim fuisse, ex hac Iiinoceniii episiola
S. Micltaelis,Haibenladiensis dicecescos,eic, tle qui- evincilur."Sed de illius cavdinalatu valde dubiiasse
bus consuiendtis angeius Mainique. » BUCELIN., , videiur et ipse Oldoinus; illi euim locnm non dat
Gertn. sacr., parl. n, pag. 206. inter cardinales qui electioni HonoriiPP. III iuter-
(182) Yide noias ad episiolam proxime superio- fuere. (Ibid. col. 45.) Verum, inler cardinales sub
rem. eodeiu Honorio PP. III morlttos, Rodulfumo,uem-
(183) i Radutfus (de Neuville), Viennaein Galliat riam, Gallum, S. R. E. cardinalem, anno 1220 de-
nalus, Atrcbatensis nee non ValentianensisEccle- funclum nominal. _
sia archidiaconus, antislcs reuunliatus mense Octo-
f305 PONTIFICATUSANNO VIII, CflRISTI 1205. 606
' TINI
(184) H0RINENS1S DIOCCESEOS ; ETS. DEVALLI- }.. archiepiscopo humlliter supplicarunl, ul ipsius de-
EUS,CANONICO LAUDCNENSI. cani diligenter examinarel personam, parali defe-
£aus«m eleclionisepiscopiAmbianensis(185) exami- cluin ejiisdem eiiam per tesles idoneos edocere,
nandam ipsis committil. "Joanne, canonico Sancli Firmini, ne illius confir-
(vi Non. Maii.) marelur cleclio, ad sedem npostoiicam appellante,
Dilecti filii... praepositus (186), archidiaconus ct ac pronnitenie se, ubi deberet, illius impolenliam
qiiidam alii carioniciAmbianenses,ad nosiram prae- probaiurum, appellalioni suae lermino assignaio;
sentiam accedentes, in audiiorio noslro proponere al, archiepiscopus supra diclus tam ipsis quam de-
-curaverunl, quod, cum eorum ecclesia suo essel cano praefato diem Parisiis assignavit, in quo illius
destiiuia pastore, el capitulum ejusdem ecclesiae se conspectui praesenlarent, el idem ipsius decani
.iraeiaturum de substiitilioneponiificis convenissei, personam examinari faceret diligenier. Sed diclus
compromiseruui in ires unanimi voluntale, qui, archicpiscopusad locum praefixum,slatnlo termino,
praestilo corporaliier juramenlo, singnlorum inqui- iion accedens, venerabili frairi noslro, Belvacensi
rerent voluntaies, et etun, in quem sanior pars ca- ppiscopo (190), et dileciis filiis,' magislris R. de
piiuli convehiret, ab eis eligendum in pontificemno- Cortlion (191), et R. de Ablegiis,-suis dedit litteris
ininareni, et onines lenerenlur ipsum recipere, ap- IB in mandaiis, ut, si memoratum deeanum viderent
•pellaiioneposiposita, in pasiorem, quem illi decer- idoneum, aucioriiate ipsius eumdem, conlradiciione
iierent eligendum,quibus eliam inlerpretari conces- et appellalione poslposita, confirmarenl. Delegatis
.serunt, qttaepars esset potior nominanda. Ctimergo ergo eisdem in judicio residentibns, ei commissione
ipsi arbitri voliiuiales-canonicorumomnium quaesi- •praeraiiarchiepiscopi in publicum recilata, praefa-
vissent, ei ad cujus spectabal ofiiciumpraeceperunt, ttis praeposiltts,Andraeas, presbyier el magisler J.
utdecanum (187) ej'usdemecciesiae ipsis in patrem Sancii Firmini Ambianensis canonicus, et J. de
eligeret (188) el paslorem. Verum, quia compro- Scalaphai, exliiberi sibi Iilteras memoratas cnm
missio ipsi fueral inierposiiionejuramenli firmata, inslanlia poslularunt, nl deliberare valcrent an illi
-quidam eorum in eumdem consenseriinl expresse, possenl eleclionem confirmare praedictam. Vertim,
sed ipsi... cancellarius... canlor ejusdem ecclesiae, ctitn iidem eis liiterarum copiam deneg^ssent, ipsi,
ac quidam alii, disttiierunt adhibere consensum, salva exceplione de lilleris non ostensis, coram
pro eo quod dictus decanus esset impolens eviden- delegatis proediciis proponere curaverunt, quod
ier adepiscopale officiumexercendum, cumde ipsius electio decani non erat aliquatenus confirmanda,
«on posset valetudiuedubilari. JJnde, ctim insianiia eo quod cessio quondam Ambianensis epi-
-induciasa suis concanonicisposiularunl, ul aposlo- scopi (192), nequaqnam lenuerit, uipole citra for-
licam sedem consulerent, an, ratione proestiiij'ura- mam canonicam et mandaium aposlolicum cele-
nienli, eunidein decanum lam imbeeillemel confra- brata, cttm ipsam illi quibus" non ftterat licitum
cium senio recipere leuerenlur, vel ab eo possent recepissent. Proposuerunt proelerea quod diclus
licite dissentire, religione juramenli praestili non decanus impoiens cral ad ponlificale officium exse-
nbslanle. Cumqtte deliberandi et consulendi su- quendum, ctim manns ila tremulas habeat, quod
periorem inducias"non possent ab eis ullaienus sine scandalo et periculo explere- noii valeat offi-
obiinere, ne prima facie objici posset eisdem, citim saccrdoiis, et quastlam dislribuliones, quae
xjuodperjurii maculam incurrissent, infamiaehti- fitint in Anibianensi ecclesia, longo tempore ab-
jusmodi metu, quidam eorum in praedictum deca- sens percepit, qnas nullus constievit recipere nisi
num consenserunt expresse, quibusdam aliis susli- praesens, vel valeludine pracgravatus. Adjecerunl
nenlibus, qui non fuerant requisiti. Caeterum,cum insuper eonlra eum, qtiod Jitlerae,qttie noinine capi-
nars adversa electionem ipsius a venerabili lratre luli ftierant praesenlalae,per quas confirmalio pete-
nostro Remensiarchiepiseopo (189), sanctaeRo- balur, fuerant captata eorum absenlia destinatae,
•manaeEcclesiae cardinali, apostolicoe sedis legalo, D quoeomnia paraii ernnl, ubi deberent, plenius edo-
pelcrel confirniari, ipsi deminliarunl eidem, quod cere. His igitur raiionibus allegaiis, lam idem proe-
dicttis decanus impolens essel ad pontificale oflicium posilus pro se ac sociis suis, qtiam jiraedicliAndra;as
neragendum, et causas impolenlia^assignantes, ipsi et magisler J. ad sedem apostoiicam appellarunl,
(184) Jonnnes III de Ipra, Laubiensis monacbus, (188) Hoc successisse ante mensem Februaritiin
abbas S. Beitini eleclus fuit anno 1187. Migravil anni in quo versamur, 1205, ex charta qtiadant S.
e saeculoanno 1250.Gall. Christ., lom.HI, col. 500. Joannis, asserunt auctores GalliaeChrislianae.
(185) Coiiferendaomnino haec epistola cum lris (189) Vide epislolam libri seplimi 116.
quaeltigunliirapud auctores novaeGalliaeCliristiaiiae, (190) Vide epislolamlibri quinii 149, not.
lom. X, col. H80, nee non in Libello ctti tiuilus, (191) Sic in apographo Valicano.
Hisloire des evequesd^Amiens.Par M. J. M. O. S. (192) EpiscopusAtnbianensis, cui successil.deca-
Paris, 1770, in-12, pag. 120. Vide episiolam libri nus Ricbatdtis de Gerboredon, erat Theobaldus III
sejiiimi 122, et quaeibi adnouua sunt. d'Heilly, de quo jaiii diclum esl ad epist. libri leriii
(186)De pracpositis Aiubianensibus, nihil apud 41, not. Se.l noianduin illud quod hie dicilur de
auciores supra laudalos. sponlanea ejus cessione, de qua niiui apud auctores
(1S7)Richardum de Gerberoy, de qtto vidc epi- jam sarpe ciiaios; Tbeobaldum usque ad uUimum
stolam libri lerlii 41-,noi. et libri sepiiini 122. viieedicin infulas rctinuisse asserunu
'
C07 INNOCESTU1H PP. REGESTORUMLIB. VIII. 008
Cl, Dominicam qtia canialur Invocavit me appelia- A . ipsius elecii conversaiione posset et scienlia merilo
iionis snie-ieriiiiiiiim ptvrfigenles, delegalis praedi- commendari, erat tamen in.senio etiifirmiiate gra-
ctis auctoriiate aposiolica inliibere curaruni, ne vala,quod omnino non eral ad episcopaius regimen
-prycfalam electionem'praesumerenlconfirmare, con- assnmenda, cum sacerdotale officium exsequi rion
tra ipsiim decahum, ne ipsameleclionem recipe- valerel. Licet aulem deprudentia et honestate ipsius
rei, iiilniominus provocnnlcs. De ipsius debilitaie jiroefaiusarcliiepiscopus nullatenus dubiiarel, et de
coram nobis etiam replicarunl, qiiod, cum- idem modo eleelionis ipsius, tam per vivas voces arbitro-
decanus corain bonae memoriaeW. (193) Remensi rum duorum el aliortim, quibus eral lides merilo
arehiepiscopo, fuissel a capiltilo acciisaius", qudd adhibenda, qtiam eliam per lerlii arbilri el capi--
horis canonicis mininie inleressel, se sufficicnter litli lilieras, conslarcl eidem quia lamen quod ideiu
propler debiliiatem ei «jiiiuni exeusavit. Addidertint esset impoiens ad exsequendum pontificale officium,
eliam qnod jani sunl quatuor anni elapsi, ex quo ftieral propositiiiu"coram eo, he qrild de coiilingen-
idem decanns in majori eeclesia missarum-solemnia libus omiitere videretur, vel in tanto negoiio minus
uec jrivatim nec publice celebravil, et idem mullo- quam deceret procedere circunispecte, Sabbaio
lies talem siistinuit in celebralione missarum dete- proximo posl Epiphaniamproximo pracierifam(195)
cluiii, quod in ipsa consecratione Eucharistioeopor- B cidem Parisius terniimim assignavit, ul et ipsius
luii eum discedere nb altari, et debililalus esl ni- fruereiur alloquio et pefsonam ejus inspiceret dili-
iiiimn iiibiiomliius ejus,visus. Unde pelebanl"electio- genier. Verum, quia idcm archiepisco|>us,-quibus-
nein ipsius, uipnie de persona inulili celebraiam, dam aliis urgeniibus negotiis occupatus, ibideiri,
omnino eassari, ciiinoflkiiim cxsequi nequeai sacer- praedicto lermino, non poluir interesse, nec lunc
dotis. Dilcctusvero filitis.... abbas Sancii Judoci (494), memoratum negotium expedire, vices suas duxit
proctirator ipsius decani, proposuit ex adverso quod, praefatis judicibus demandare, "firmiter eisdem in
cum,sede Ambianensi vacanie,die staiulo eleciioni, jungens ui electionem praefaii decani, nisi lantam
capitiilum ejusdein eeclesioe pariler convenisset, in ijisius cernerent impoleniiam quod repeili de jure
trcs - personas eommuni compromiseriint assensu , doberet, omni contradictione el appellaiione post-
sicul supcrius' est expressum, qui, reeeplo a siagu- posiia, cum contiadictioet appellatio fuisset informa
3is jtiiaiiienio,'quod bbna fide de sitbsiituendo pa- compromissionis exclusa, freti auclorilate ipsius,
store suas exprimerent voJunlaies, illam personam qnaniocius confirmarenl; contradiclores, si qui post
•de greinioTSeclesia!,in qua pars sanior conseniirei, coiiftrmaiionem exislereni, vel rebelles, per censu-
•eisdemin paslorem faceret nominari, et ipsi, secun- ^ rarri ecclesiaslicam, appeliatione posiposiia, com-
riiim quod pars adveisa proposuil, possenl qiioepars pesceuies, el, si omnes inieresse non possent, me-
-essel polior indicare, cum eadem fere in omnibus nioralus episcopus cum eorum allero ea nibilotni-
super forina conveniens comproinissi, quam eiiam nus exsequi procurarel. Cmn ergo proefatusepisco-
nobis exbibuil sigillo capiluli, de cominttnivohmiale pus, sicut in ipsius el niagistrortun diclorum litieris
"oiiiiiinm,sicut diciiur, communilam. Atipsi arbiiri, perspeximus coiiiineri, lam-propriis quani ipsius ar-
exaininalis voluniaiibus singulorum et delibera- chiepiscopinegotiis iinpediuis,'die praefixo,pro im:i-
iione habita diligenii, nienioralum ilecanum nuniiare dalo archiepiscopi exsequendoParisius accedere mi-
capitulo in episcopumeligendum";cnjus cleclio, iicet nimepotuisset, ibidemcum conjudicibus diesequenti
quidam ab initio dubiiarinl, fiiii posimodumab om- adveniijcoram qttibus nieniorato elecio, et capiluJi
nibus approbata, et ipsam capitulumper suos nun- nuntiis confirmalioncm petentibus eonslilulis, prae-
lios praesenlavilmcmoraio archiepiscopo confirman- nominati praeposilusei arcbidiaconus.cumquibusdam
dain.Verum arcbiepiscopus ipse, pro eo quod illi concanonieis suis, qui eieciioni praefalaenon contra-
lunc eidem litieras tautum de credentia pr;csenla- dicebanl expresse, denuntiandodixerunl,quod ipsius
runl, inquibus non eoniiiiebatur seriesrei geslae, deeani non debebalelectio confirinari,tum qtiia resi-
ipsam electionem disiuiil conflrinare. Gumque posl- (C gtialio.....quondam_Ambia"nensisejriscopi,non tene-
inoduni idem ei alii solemhes nuniii, cum patentibtis bai, lum qtiia impotenserat personaelecli, tum etiam
litleris ejiisdem capiiuli processum totius negolii quta non poterat ijjsis Jfujusinodi rei confirmatio
conlinentibus, se die siaiuto Remis ejusdem con- delcgari, exbiberi sibi cominissionis lilteras cum
ppeciui praesenlasseni, el confirinalionem eleclionis instaniia posiulanles, et niteiites ne praedicia con-
cx parle capiiuli poslulassent insiaisier, praofalus firmareiur elcctio modis qttibuslibet impedire, saepe
praepositus,11. canccllarius, Bodinus, J. de Cruce, dicto praeposito,cum duobus aliis, qui non eranl de
ct Walterus de Bolencort, qtii consenserant eleclioni ipsius Ecclesiae grcmio, ne delegaii praefaii ullra
prsefatoe;et, ab eodem archiepiscopo requisiti, se procederenl, ad nosiram audienliam provocame.
consensisse, ac etiain "liinc consenlire pubiice siint Aimintiicapiluli proposuerunt econlrario coram eis,
confessi, denuniiarunt eidem quod, licet persona quod proeposilus el archidiaconus memoraii cum

(193) Vide epistolam libri ierlii 14, not. (195) Noianaus lermmus islequi pariibus dicitur
(194)Florenlius, qui ab amio, saliem 1205, usque assignalus. Ambianensemenim scdem jam a mense
ad atiniim 12!0occunit in instrumcnlis. Gall. Chrisi, Aprili auni 1204 vacavisse asserunl aucioros n:cmo-
j:d., col. 1293. raii.
" PONTIFICATUSANNO
C59 VIII,-CilRISTI 1205. 8U)
sociissuis inierfucrunt et consenserunl resignaiioni A j nohis exbibuit procurator, in quibus perspexinms
proediclae, et compromissionem de subsiitucndo contineri, quo.d,licet idem decanus, anno prcclerilo,
pasiore una cum aliis juramento corporaliter pra>r gravi aegriludineIaboi'asset,.sanilalilamen motlopri-
stilo, approbaruiu. Poslmoriumeliam, licct a prin- siinaeresutuuis,di;biuim polest pleneouicium exer-
cipio de ipsius elecii contradicendo impolenlia ob- cere.Exhibuilinsiipermultoriimabbatumsigillislille-
jecissenl, ei super hoc fuisset aliquantulum riispn- rascommunilas,qui nobisliriniiliier supplicabiint, ut
iaium, approbarunt iamen eamdem, el, consen- conftrmationemde ipso per proediclosjudices cele-
lienies in etnn, pro confirmalione ipsius una ctim bralam, ratam el firmam dlgnareinur habere, cnm
aliis a"dmemoratiim archiepiscopum nuntios desii- in ipso nec corporis vigor deficiat, nec fervor deVo-
naruni. tionis et fidei elaiiguescat. Nos igiiur, his et aliis
Unde iidem non eranl aliquatenus audiefidi; diligenier auditis, qttaepartes coram nobis proponeie
uipole qtri, Uirpiiudinempropriam alleganles, el, ad voJuerunl,-de communi fralrum nosirorum consilio,
id cui renunliaverant rectirrentes, viderenlur sacra- i(a duximus providendum, discretioni vestra? jier
nienlis el confessionibuspropriis obviare. Propo- aposlolicascripta pr.rcipiendomandantes, qualenus,
suerunt eliam nunlii supradicli, quod eis insiru- quia. debiliias corporis, qiiae.sola conlra dicinm
menii exbibilio fieri non riebebal, eo quod cognitio ^ electuin opponitur, cum in caeteris sulficiensrepu-,-
catisoeipsis non erat, sed lantnm exsecnlio deman- lelur, per ipsam inspectionem.octilata.fide polest
dala. Nec eortim intererat eliam ex jiista el ratio- melius deprehendi, vos, qtiibits in bac par,te viccs
nabili carisa,si forsiian iniercssel ad voccm illorum, n.oslras comniitlimus, cum de veslrae discreiionis
quibns exceptiojtirisjnrandi, de qua per probationes prudentia plurimum confidamiis, adbitc iieruin ad
oblalas staiim consiare poterat, obvinbat, vel eliam majorem cattlelam facialis yobis eunidem eleciiiiii
aliorum qui non eranl de ipsius Ecclesiae grcmio, personaliler praesonlari, et, .Deum habenies piic
de illius impolenlia peiscrulari, sed.iaiitum melro- oculis, inspicialis diligenter in eo circumsianlias
polilano eisdcm officio delegato. Cum ergo ipsi, uniyersas, ei, nisi eum viderilis lanla debiliiate
babilo snper his omnibus prudenlttm virorum con- gravatum, ul episcopale olficium non valeai exer-,
silio, paraii essent eisdem inslrumenti copiam exhi- cere, vos, omni appellaiione cessanle, melropoli-
Jjere, ae praeciperenl.ijjsis, ut, seqtienli die, coram lani) suo firmiter iiijiingntis, ul cum non differat
eis, hora sialula, parerenl, audituri et facluri qiiod consccrare; contradictores, elc. Quodsi lania debi-
ordo posceret raiionis; proeposituset architliaconus Jilate Jaborat, ut ad poniificaleofliciumexsequen-
stipra dieli, cum sociis snis, ad sedem aposiolicani dum impoleiis liabeatur, faciaiis illum aucioritaie
appellanles, ab eorum praeseniia conliiinaciter re- noslra cessare, praecipicnies Amhianensi capiiulo,
cessermii. Yerum, delegati prasdicli, in craslinum ut, infra quindccim dies, cum vesiro consiiio per-
convenienles, hora praefixa, venerabilem fralrem sonam idoneamsibi concorditer eliganl in paslorem;
noslrum... Dublinensem archiepiscopum(195*), ei; et, si forsilan infra praascripiumlempiis concordare
dileclosfilios... canlorem... cancellarium (196), et. nequiverinl, vel in personam miiius idtineam con-
quampiures alios magislros Parisienses, ad suam, cordarini, vos, extunc, appellatione remota, perso-
praesenliamvocaverunt, cum qnibus communicato( nam idoneam, quae lanto congrual oneri et honori,
consilio, cum lide oculata conslilisset eisdem memo- eis in episcopum assigneiis; eontradiclores, eic.
ralum decanum sufiicienlemad officiumsacerdotis, Quod si non omnes lu, fraler episcope, cum eorum
el idem, eadem die, ipsis et mullis aliis praesenlibus, allero, ea liiliilominus exsequaris.
divinum officium celebrasset, quod in eorumdem, Dalum vi Non. Maii.
judicum lilleris persneximus coniineri, tesles ido» XLYI.
'
neos, qttos adduxeral secum Paiisius, receperunt,, ... COLOCENSI ARCBiEriscopq:
<jui dixerunl eumdem una die liiemis posl Naialem1 ~ De episcopaluquodam, qui hic.dicilur in lerra filio-
Doinini,et ante fesmm Epiphaniae,per seplem leucass " rttm Beloknese (197), ad devoiionem ~' apostolicw
vcl amplius, (olidem die sequenii, ac dccem vei ,j sedisreducendo.
amplius teriio, commode perrexisse. Cum igitttr r (v Non. Maii.)
eisdem de inquisitione ipsis injuncia, el aliis quae e Ex parie lua noslris fuit auribus iiitimatum,
nunlii prafaii capiluli proponebanl, pletriiisconsli- quod qtiidam episcopalus in terra filiortim Belo-
tisset, coniradiciioni el appellalioni eortim, cum n knese consisiit, quem, "cnmnulli subsil meiropoli,
fuissent inhibitae,duxerunt nullatenus deferendum, , ad devolionem apostolicaesedis intendis reducere,
praefatam eleclionemcnmmuni assensu, cum moraa ac jurisdictioni Ecclesite subdere Colocensis,dum-
trahere ad se periculum viderelur, auciorilale prae- modo tibi stiperhocnosirumpraeberemus assensum.
faii archiepiscopiconfirmantes el decernentes con- Nos aulem, desiderio tuo, quantum ctitn Deo possu-
"tradiclores pariler et rebelles, si qui de caeleroap- mus, annuentes, praesentiumtibi auclorilate conce-
parerenl, excommunicalionis senlenliae siibjacere. i. dimus, ul, si praenrissisverilas suffragatur, episco-
Litleras qttoque capituli Ambianensis praediclus s patum ipsuni libi sit licitum ad dcvotioncm.Eccle-
('95*) Yide ejiisiolamlibri quinli 160. , - (197) Sic lcgiiur in apngrapho (Jonli.
(!86) Vidc opisuriamlibri quinti 98, nol.
CH INNOCENTHIII PP. REGESTGKUMLIB. YIIL 612
siaeRomanaereducere, ae ipsum ColoceusisEcclesiie A sira ei studeretis oslendere insirtimenta, in qiro;
subdere riitioiii. Provideas autem atteniius, ne epi- cum vesiros concanonicos praeseniasselis eidem, m
scopatus ille sil Ecclesiae Consiantinopolilanaesub- unus ab eo curam animarum susciperet, secundum
jectus, quia, cum ipsa Conslantinopolitana Ecclesia indtilgenlioepraadictasleriorem, vestris ei lam con-
nuper ad apostolicaesedis redierit unilatem, eam firmaliouibus quam indulgentiis praesentaiis, ipse,
nolumus suo jiire privari. vobis caeleris resiittitis, indulgeniiam jam diciam
Dalum, v Nonas Maii. reiinuil, eam asserens esse falsam, propler quod
XLVII. ad nostram audientiam ajjpellastis. Archiepisco-
... PRIORLET CANONICIS SANCTIPETIU(198) TUR» pus aulem, nihilotninus ecclesiarum ipsarum bona
GARCAN(199). fecit diripi violenler, et, exaclionibusgravibusvobis-
Ecclesias de Ttihebi [a.I. Ttjtheby], el de Welorp [al. imposilis, capellanos"vestros, qui ci super hoc sa-
de Dulhorpe], ipsis adjudicat. tisfacere noluerunt, pro sua volunlale suspeiidit et
(n Kal. Maii,) ecclesias inlerdixil. Yerum, cum bonaememoriaeG.
Olim, in proeseniia venerabilis fratris nostri, J. prior vester, ab eodem archiepiseoiiorequisilus.
(200) Albanensis episcopi, qui Roberlo, ecclesias an concanonici veslri aucloriiaie ipsitis, vel vesira,
vestrae et magistro Columbo, venerabilis fralris essent in eeclesiis memoralis-,humiliier respondissef
nosiri,... archiepiseopi Eboracensis(20I), procura- quod auctoriiate indulgeniioeaposiolieae sedis per
loribus, fuerat coiiecssusaudiior,supeTquerela quam vos ibi fueranl insiimii, idem arcliiepiscopus prae-
babebant ad invieem, laliier idem vesler proposttil eepit eidem, ut in vos excoinmiinicalioitis senten-
procuralor, quod, cumM. et R. (202) de Vilers, mili- liam promulgaret; et, cum ei fuissel a pi iore re-
tes, vobis jus, qtiod habebanl in ecclesiis de Tiihebi sponsum quod mallet vos absolvere quam ligare,
(203), el de TFecfo)7j(204),iniuilu conluleiinl picta- ac Jacilius resignaret in ejusdem manibtis priora-
tis, bonae memoriae T. (205) tuuc Eboracensis ar- liitn, quam vos propter boc excominunicaiionisvin-
chiepiscopi, accedenle consensu, et postmodum eulo innodaret, archiepiscopus, licei lunc non re-
bonaeincmoriaeJR. (206)'qui archicpiscoposuccess.l ceperit prioratum ab eo, pos-tpaululum ipsum re-
cidem (207), lam ipsofum milituni.qiiam praedeccs- sigtiare iiGleniem a prioralu suspendii, mandaus
soris sui chartis inspeclis, ipsas ecclesias cnni per- vobis, neipsum haberelis de caoteropro priore; sed
tiiieniiissuis vobisconcesserit.et in perpetiiam erue- vos, de appellalione confisi, senienliis sic prolatis
mosyiiani coiilirmarilrfelicis recordalionis Aiexan- nullalenus deinlrsiis. Magi=ter autem C. ejusdenr
der papa, proedecessor nosler, vobis indulsil, tti iii G arehiepiscopi proeuraior, ex adverso respondit,
vesiris ecclesiis, cum vacarentr ires vel quatuor quod vinculoeralis excoinmunicationisaslricii, tuni
possetis de concanonicis veslris siatuere, quorum quia in clericos ejusdetn, qui in praediclis ecclesiis
unum dioecesano preeseniaretis episcopo, ul ab eo morabanlur, manus injeceralis lemere violeiilasj
curam susciperel animarum, el de spiriiualibus ei, lum quia praeler assensiun diceccsaniepiscopi eccle-
vobis auiem de temporalibus resjionderet, et, licel sias occupaveratis easdem, et in lales, juxtaconsue-
praefalus arcbiepiscopus, sui praedecessorisinhaerens ludinein EcclesiaeAnglicaiue,persedein apostolicam
vestigiis, jam vobis concesserit et eliam confirina- confirmalam, in silvis et saepitissingulis aimis ex-
rit, quod ab ipso coiifirmatumvider.ntei concessum, communicalionis senlenlia promulgatur. lndulgeu-
vos lamen, limenles, nequid in vestrum pracjudi- tiam insuper ipsam proposuit de jure suspeciaiu-,
eium aileiiiarel, a gravaniinibus ejus sedem aposto- et, si suspeeia non essei, non fnisse per eam gene-
licam appellastis, ipsas ecclesias et omnia quae lia- rali terrae consueiudini derogalum, de*qua in ipsa
bebalis prolectioni apostolicae commiilenles; cl, meniio non fiebal. De consuelodhie siquidem Ec-
quamvis appellalionemhujusmodisaepiuseuraverilis clesiaaAnglicanaeprocedii, ui, decedetitibuspersonis,
innovare, ipse tamen appellalioni non dcferens, vos cusiodia ecclesiarum vacaniiiim ad dicecesamru
a divinorum celebratione suspendil, et postmodum D episcopumdevolvaiur.Ideineliamproeuratoradjeeii,
in Ccena Domini excommunicatos fecil per sttos qttod praedictisecclesiisarchiepiscopumspoliaveritis
clericosnuntiari; deinde staluit vobis diem, ul ve- eumdem, unde ipsi resliiuiio compelebat. Praeterea,

(198) De Turgarcan. Sic legitur in apographo slic. Anglic, ibid., col. 2.


Couli; legendum vero, proculdubio, De Ttiurgarlon. (205) Tiihebi. In charla supra laudala, Tyihety.
Agilur enim hic de prioraiu cleThurgarton, Ordinis (204j Legendum videiur ex eadem cbarta, de
S. Augusiini, in agro Notinghamensi. Chaiiain fun- Duthorpe.
dalionis prioratus iiujus liabemus (Monaslic. An- Ecclesiae prae-
(205) Thurstanus, qui Eboracensi 1140.
glic, lom. II, pag. 92, col. 1), quam emisu Ratliilfus fuitab amio 1114 usquead annum Concinil
de Ayncourt, notis quidem cbronologicis riesiittilam, charia Raduifirie Ayncourt supra lautlala, nol. 197.
sed, prout ex synchronismis euncitur, daiam circa GosvvtN.,De prmsul. Angt.,\Y&%. 668.
~
aniiuin 1145. (206) Rogerus, qui bedii ab atino 1154, usque ad
(199) Legend. Thurgarlon. amium-1181. Id. ibid., pag. 675.
(200) Vidft epislolam libri septimi 5, not. (207) Non innnediate qitidem; nani, inier Tliur-
(201) Vide epistolam libri quinti 54. sianum el Rogeruin, Henricus Murdac, ei S. Guit-
(202) M. el R. MauhsBirsct Ricardus. Sic enim lelmus, archicpiscopale"pedum tcnuere.
diseiie nominanlur in charia qme habemr in Momi-
6.13 PONTIFICATUSANNO YUI,.C!IKISTI 1205. 614
etsipwedicta indulgentia vera fuisset, asserebat eam A sequeslrala consensu, nuntio reddenda comniuni,
ad illas ecclesias solummodo.perlin.ere, qtisead vps qni eam nostro conspectui praeseniarel, et quod
jureperiinebaniulroque, non ad illasin quibus jiis. poslmodum ea vobis non in occullo, sed corani plu-
habebaiis lanlummodo patronalus. Qui eliam prae- ribus fueral bisoblata; item, quod idem archiepi-
scriptionem triginta annorum ad ullimum oppone- scoptis preedictas ecclesias possidebai, cum vos,
bat, asserens indulgenliam illamad ecclesias perli- clericis ejus de ipsis ejeciis ac manibus injectis in
nere praedicias,cum earum ntilla sufficial tolperso- eos, per violeniiam occupaveralis easdem; proeter-
nis, el indulgentia ab arcbiepiscopo ablala non fue- ea, quod dictus prior el vos, posl promolionem
ral, sed apud sacrisiam Suellen.deppsitautsuspecla, ejusdem archiepiscopi, tres ei clericos praeseniave-
per communem ad nos nunlium deferenda, quae ratis ad ecclesias memoralas, et arebiepiscopus illos.
fuii vobis postmodum bis- oblala; verum aulem inslituerat in eisdem ;-similiier, quod vos, posi ex-
non erat, quod archiepiscopus aliquid speriaJiler coinmunicationem, quam appelhuio non prxcessil,
ab eisdem ecclesiis exegisset, sed, cum a subdilis et posl manuum injeclionem, divina praasumpsislis
suis, propler exnensas quas in exsilio feeerai, sibi ollicia celebrare, el quod idemprior, posiquam in
peterel subveniri, el Ipsi quintam pariem reddi- manibus arcbiepiscopi resignaverat prioratum, ad-
tuuni suorum uirius anniei duxerint offerendam, B minisimionein ipsiuseo sibi usurpaveratprobibenle.
tam praeseniiumquam absenlium fuerunl redditus His igilur coram auriitore jain dicio proposilis, qtiia
aesiimari;per confirmalionesvero arcbiepiscoporum nobis super iis non poiuil fieri plena fides, causam
-nibiljuris ecclesiaevesirae ftterat acquisitum, sed ipsam venerahili.fralri noslro.... Eliensi episcopo
qtiod_patroiiiconcesseranl, jus videlicel paironatus, (208), et dilectis filiis.... de Leiceslre (209), et
solummodo confirnialum. Deinde proeurator ipse de llupe abbatibus (210) duximus conimiuen-
_.seoblulil probaiurum, quod indulgenlia illa eidem dam, praecipienteseisdem, ul, partibus convocalis,
arcbiepiscopo a yobis exhibita fuerai, et de veslro el indulgeniia sie detenla recepta-, et delenlore
(208) Vide epislolam libri quinii 54. anle annum 1180, abbatiae deRnpe regimen snsce-
" (209)Agitur bic, ut videtur, de abbaie coenobii pisse poluii. Abbatiale vero pedtiin (entiil annis 59.
de Praiis, juxia bnrgum L«iceslriaa,ordinis S. Au- Ergo, undeeimus ante ulliinum rcgiminis sui aiimis,
guslini, quod fiindaUimest anno Domiiii 1143. Vide quo Siepliani cardinalis bona administrare cceiiit,
Monaslic. Anglic. lom. II, pag. 308, col. 2. cum anno saliem 1207, nisi mavis cnin anno eiiam
(210)Rupensisabbalia, ordinis Cislerciensis, in 1211, coincidii. Yeruin, nec annus ipse 1207 colli-
agro Eboraceiisi, fundaia_ftiil<inno1147. Successio gari posset cuin anno octavoRicardi regis, uljioie
abbatum habettir iii Monastic. Anglic. lom. I, pag. anleanni 1200 iniiium defuncti. Quin, si, pro Ri-
859, col, 2. Ex ea colligiiur, abbaiem Rtipensem, C cardi noniinp, in fragmento nostro Joannis regis no-
<lequo hic agitur, fuisse Osmuiiduni,qui, ex cefle- men legerimus? Sane, nielius concinei el llisioria*.
rario -deFontibus, faclus abbasverstis annumil84, Stephanum enihi Lancton [«/. de Lungliione] (hic
piaeftiii 59annis. < Ctijus ( Osmundi) lemjjore ( sic eiiiin agitucde celeheriimo islo Cantuarieiisi arciii-
(iicilur jn liagnienlo de svccessiotieabbaium Rupen- episcopo nec non S, R. E. cardiuali), eisi ad car-
sium, supra laudalo), rex Ricardtts, diclae domtii diiialiiium apicem, non anie anntim 1212 vel 1213,
(de Rupe) mille el trecenlas marcas de Judaismo, Ciaconius Panviniusque evectum fuisse coniendaiit,
. (iri quo, paucis anle amiis, sedenle abbale Htigone adinillalque Oldoinus ( vid. Oldoin. ad Ciacon. tom.
de Wladdeworib, Osmundi praedecessore,in magnis II, col. 27), plurimis ante annis, id est saliem anno '
debiiis obligata fuerai), reiriisii. Cujtis( Ricardi re- 1207, tiluliS. Chrysogonipresbyteiuin cardiiialcui,
gis") autem anno sepiimo vel oclavo, faclus esl pro- ab Jnnocenlio PP. 111iuisse reiitiniiatuni, ceno cer-
curaior diclus abbas Osmundus Siephani cardinalis, lius eviiicitur., Slephaniis enim litulo cardinaliiio
de onmibus proveniihus suis in Auglia, ila, quod jam insigniius erat, eo lempore quo in archiepisco-
fam ipse, quam Reginaldus qui quhidecim aiinis pum Caiiluariensem electus fuil, nec ipsius eleciio
abbaiizavit,~el Richardus qui sexdecim, et eiiam nisi annol207 assigiiari polest; verishniieque ad-
.Walierusqui qualuordecim annis, usque ad unde- niodum esl, versus hoc lemporis, scilicel anno cir-
cinium annuiii suuni, receperunt de bonis dicti car- ciler 1207 vel 1208 (qtii quidein apprime ctim
dinalis, ad diversoslerminos annuaiim, ad sumniam seplimo vel octavo Joannts, non Ricardi, regis anno
400 marcarum, de qua pecunia sibi coinjjetenier couicidii), pauio post suam, luni ad cardinalititiin
jiroviuerunl, iam in nuiriciis qtiam iu omiiibus ler- I) apicem, itini ad archiepiscojialemihronuni, evectio-
ris, lenementis,reddiiibus iiuritipljcaiidis.etex diclis iiem, Siephanum bonoiuin suorumadniiiiisiraiioiieui
ioiiis illius_card"nialis,per quinquaginta tres annos, abbaii Rupensi commisisse.
in laiilumdilali siinl, quodquasi sapientes, etnullius • Verum necsicquidem evanescil omnis difficullas.
"boni lemporalis indigentes comprobaiiiur. t Computando, ab anno 1207 vel 1208, quinquaginia
Hacienusauctor fragmenli iiujus, quod ne levioris tres illos annos, per quos Siephani cardinalis bona
videri debeat, muJltimveremur. Maleenim ab iibbatibusdeRupe, ctnn tanlo rerumabljalialium
- Hiomeiiii
iiuer sese eoncordant synchronisnii. Eienim, si de prufeciu, adminislrala fuisse diciiiilnr, usque ad
quinquagiuia iribus annis, per quos Iiic diciiur ad- - iiiiiiiim1260 vel 1261 admiuislralioiie isla ipsos po-
ininisiraia fuisse ab abbaiibus de Rupe Slepliani lilos ftiis.sereperilur. Ai, quo pacto islud conligisse
-cardinalis bona, anui 11 Wailero,,16 Richardo, 15 poiuerit, cuiii Siepbaiius non ultra anuum 1228
Rcsinaldo iribuaiiliir, per undecim lantummodo vilam produxcrii, non facilequivisintelliget.Novum
annos ab Osuiuudobona illa adminisirari debueruni. istum nodumsolvere'noii lenlabinius. Vidcant re-
Aiqui, undecim uiiimi Osmundi regimiiiis anni, rtiin Angliaeecclesiasticaruin periti. Nobis, ex insti-
iiuliaienus nuiiierari queimt a sepliino vel ocltivo luli nosiri raiione, saiis, superqup forsan, fuerii,
RiearJi regis amio, qtio imnen anno Stephani car- diffictillatesislascuriosioribusindicavisse lectoribus,
iliiialis bona ab Ojsiuuiidoodiniiiisirari iricepisse ne iu edendis Innoceniii lilleris diligenliae iiosliu'
vuli aucior fiagnienii nosiri. Ex ipsius eniui cal- nimiiiiii dcfuisse eredcreuir.
cul.s, Osmundusnoiculc aiiiunu liS4, saliem non
Ci5 ' INNCCENTilIII PP. UEGESTORUMLIB. VIII. 616
illius atl ejiis resiitnlionem per censuram ecelesia- A nibtis, indulgenliis el concessionibtis, nec nqn pri-
sticam, appelktiioiie remola, coacio",nisi archicpi- vilcgiis ct confirmalionibus diligenlcr inspectis,
scopus exceptiones probarel objectas, vel earum cum de multis appellatioiiibtts legitime interposiiis
aliquas per quas vestrum deberet proposilum im- plene constilerit, stispensionis et excommunicatio-
pediri, cum secundiim rertnn naturam, vix possenl nis senlenlias, in jam diclum priorem et vos ab
nniversa probari, eumdem archiepiscoptim in nio- ipso arcbiepiscopo promulgalas , derrevimiis non
deralas expensas parli conlrariaecondeinnarent.sic- lenere, ipsumque arcbiepiscopum ad resliluiionem
ut justum essei, restilutis ablalis, iiihilominusau- omnium, quoeab ecclesiis illis extraxil, el exiorsit
dituri quaesujier principali proponerenlur hinc.indc, a capellano jam dicio, et ad recompensationem
ct, iitspectisattesiationibus, quas eis sub bulla no- etiam expensarum quas vos noscimini hac de causa
sira misimus intercltisas, quod jtistum essel, appel- fecisse, per senientiatn dtiximus condemnaiiduin,
latione reniola, slaiiiereiit et facerent aucioiilate adjudicanles vobis, cum suis pcrtinenliis ecclesias
nostra firmiter observari. Caelerum, judices ipsi, memoraias. Nulli ergo..., lianc paginam senteniiae
noslro super liis recepio mandalo, sicut ex liiicris noslrae infriiigere, etc.Si qttis aulem , etc.
ipsorum accepiinus, paries ad suam praesentiam Daium ii Kalendas Maii.
convocarunl, et, omnibusjndicialibus, sicut decuii, B XLVill (212).
observalis, ac deienta indulgentia restituta, posl W. DOJILNO DEGUIRCHIA.
publicaiionem atiestaiionum el dispulationum-habi- Recipil sub proteclionebeali Peiri, cum annuo ecnsu
tam super eis, cum cssel allegalionibus reiiunliaium unius bisamii.
binc inde, nisi forte ad inlerrogalionem coruin al- (vu Non. Maii.)
lerutra partium aliquid dncerel allegandum, consi- Solel annueresedes aposlolica p.iis volis, et ho-
deranles quod causa ipsa difficilis haberetur, ad nesiis pelenlium desideriis favorem benevolum im-
serileniiam proferendam proccdere noltierunl, scd perliri. Eapropler, dilecte fili, nobilis vir, luis
eamplene itistruciain de consensu parlium remise- precibus gralo concurrentes asscnsu, personam
runtad apostolicaesedis examcn. Nunliis igilurpar- luam ctim oinnibus bonis sttb beati Petri et noslra
lium in noslra pnsseniia constiiulis, dileclum fi- proieclione suscipimus, et praesentis scripii pairo-
lium M. (211), Sancii Theodori diaconum .cardina- cinio communimus. Ad indicium aulem hujus pro-
lem, dedimus audilorem, quo referenle didicimus, leclionis ab aposlolica scde perceplae, uiittm bisan-
qnod ex parle vestra contra ipsum archiepiscopuin lium gralis oblalum solves nobis nostrisqiie succes-
qualuor principaliter proposila fueranl: quodpost soribus annualim. Nulli ergo, etc
appellalionem ad nos inlerpositam saepe dicluin Dalum... mNonas Maii, anno oclavo.
piiorem suspenderat, el vos denuniiaverat excom- XLIX (215).
miinicationis"vinsulo subjaeere; bladum eiiam de ALFERAD.E MULIEni.
ecclesiis jani diclis exiraxerat; ei ad redcmpiionem Ecclesiamub ipsa (undalam sub proteclionerecipii.
' '
qitemdam veslrttm eoegerat capellanum; et compu- (v ld. Maii.)
lerai vos hac de causa subire magnas cxpensas; Solct annuere , eic, usque assensu. ecclesiam,
verum, ex aliera parie fuerai econira respoiisum : quam rn honoremSanciaeMariaein Baroli villa fer.-
quod ajipellatiovesira iutllius fueral firmiialis, cum dasti, cum omnibus bonis , etc, usque communi-
conira inhibiiionein sub anaihematis poena lactam mus. Ad indicitim aulem liujtts proiectionis a nobis
in synodo generali, juxta consueludinem Ecclesise obientae, obolum unum auri persolves" nobis no-
Anglicanae, ne quis vacanles ecclesias absque dioe- slrisque successoribus annualim. Nulli ergo, etc.
ccsani consensu sibi praesumercl usurpare, jam Dalum, v Idus Maii.
dicias ecclesias vobis usurpaveratis post obiLum L (214).
personarum , per quod consiabal, vos cxcommuni- .... HEGlCASTELL.E.
cationis senlenliain incurrisse, unde non poleraiis D Jpsum ob Judceos ac Saracenos in Itonore habilos
per appcllalionem interposilam vos iueri, qni ligali increpal.
fueralis senlentia generali; super eo autein quod (lii Non. Maii.;
bladum de ecclesiis illis exlraxeral, usus fuerat Non minus pro illorum peccato qui facitml, quam
jure suo, cum ecclesiatum vacaniium in dicecesi pro eorum qui suslinent dctrimenlo, dolemus et
sua sibi custodia compeiat, secundnm anliquam graviier conturbaniur, quod regia celsitudo illis se
consueludinem hactenus observaiam ; nec captila- gravem exhibet et severam, quibtts benigna el pro-
num vcslrum ad redemptionem conipulerat, sed piiia deberet adessc, illosque molestai, quos praci-
receperat ab eo queede ipsis ecclesiiseum recepisse ptie fovere deberei. Accepimusatitem, quod, cum
credebal; neque vos impulerat ad faciendas expen- uitiversos clericos regni itii ab omni exaclione ab-
sas, sed vos ipsum ei vosmelipsos ad illas poiius solveris el collecta, mulata tandem post lempora
itnptilistis. Nos igilur, atieslationibus et allegaiio- voluniaie, ipsis, pro velle luo, colleclas et exaciio-
(211) Vide epistolam libri lcrlii 54, nol. (214) Fragmenlum episiolae Jmjiis exliiijet Ray-
(212) Vide Raynaldum , ad aniiiim 1205, § 68. naldus, ad annuin 1205, § 6i. Qu;e apud ipsum ie-
(215) Vide RaJMialdum,atl aniium 1205, § 03. gunlur, bic uncis inclusa sunt.
617 PONTIFICATUSANNO VIII, CIIRISTI 1205. 6S3
ncs iinj.oiiis,cl, cum servi Judaeorum emj)_iilii'.sive
vernaculi converuinlur ad lideni, licet preiium quud ARCHIEPISCOPO GNEbNENSI.
pro lalibus dari debel, in canone sit taxaium,'-per Consuleniian dispensarepossel supcr malrimonio in
JudaeosIusos tantum facis de bonis episcopalibus sexto consanguinitalisgradu per icjnoranliunicon -
delineri, quanliim ipsi eosdem servos valuisse fii- iracto, respoudel. ciissimulari posse.
maverinl juramenlo. TJnde, nuper a venerabili fra- (vi Id/Maii.)
tre noslro .... Burgensi episcopo, pro quadam Sar- Providi pasloris exercere oluYimncomproijari;,
racena, Judaei cujiisdam ancilia, quam vix asserii cum in his quoe libi dubia stini, et parere possent
decem solidos valuisse, dttcenlosaureos recipi man- periculum animariini, apostolicae seslis
imploras
davisli, el, licel, super eo qttod Juda.os.el Sarrace- oraculum, ipsius, sicul asseris, paralus adhaerere
,nos lui rcgni. compelli ad solvendas .decimas de consiliis el jussionibus -obedire. Sane, sicul apo-
possessionibusnon pertniilis, lillerastibi apostoii- *>lolalui-nosirocx liiteris lu;efrateriiifalis innoluii,
cas duxerimus transmiliendas, tu tamen, nediimeos
n.uidam parocliianus luus, uxore sua viam universai
noluisii ad decJmarumsolulionem inducere, verum carnis
ingressa, sibi aJiam copttlavil, quae in sexio
etiam liberioremeis tleeimasnon solvendiel emcmli "Bconsanguinitalisgradu, eo tamcn
peiiitus ignorante,
ampliores possessiones licenliain iribuisli,ui, Syna- priorem conlingcbat uxorem. Cum aulem posiirio-
goga crescenle, decrescat ecclesia, et iibere proepo- durii ex relaliune-qiiorumdam, hoc ad utriusqiie
naiur ancilla. Cumque olim idem episeopus in no- notiiiam
pervenissel, licel, suscejila prole, jam in-
stra cssct praesenlia conslilulus, tu, diliorem eccle- simul irieiniio permansissent, luuin tunc, ct per ie
siam, quaein sua dicecesi habebatur, libi cum om- nostrum, humilitcr consiliuin poslularunl. Nos igi-
nibus pertinenlibus ad eamdeui usurpans, eam «ui- iiir, fraternilaii luaeduximus respondeiidum,
quod,
dam abbatissoeCislerciensis ordinis concessisti, et -
nisialiudimpedimentumobsistai, dissiintilare potes,
episcopum ipsmn, quon.am' apud abbaletn Cisier- iit in copula sic per ignoranliani contracla dispen-
ciensem moverat contra ipsam abbatissam super sative valeant remancre.
eadem ccclesia quaestionem, compulisti ad confire Datum vildtis Maii..
mationem concessionis illius, et lam jpsuin eliam
qiiam canonicosejus, ad concessionem ipsius eccle- LII.
siaj, et ad-faciendam canonicam abbalissam, minis Ar.CIIIEPJSCOPO SENONENSI (216).
ct terroribus induxisli. Ecclesiam quoqtie Sancii Indulgeiur quocl visitel provinciatn Scnoneiisemet
Juliani de Mena, quam praedecessoresipsius- a tc C _ corrigat corrigenda.
pro millc marabotinis redeinerant, occupasti, eam (IVId. Maii.)
iili resiiiuere contradicens, neque vis Burgensi Ec- Qttia, saeciilosenescenie, in sua soguescit mediia-
clesiaedare decimas de proveuiibns, qui iibi ex dioe- lione Maria, cl, in sororis ,auxiliuin iuardescens,
cesi Burgensi proveniunl, licet progenilores lui eas Marlhaenegoliis occupatur, cogunl nos occupatioues
coiisueverinl exhibere. Abbalem etiam et clericos assiduae,quibus in lioc mundi vespere plus soiilo
de Covaruvias, qui.eidem episcopo rebelles el ino- - aiigimur, el forlius quain hacteiius aggravamur,
bedicntes exislunt, in suo errore defendis, praebens illis commiiiere vices nostras, qui, cun> suni in
eis auxilium conlra illum. (215) Nc igitrir, charis- parlcm nostrae solliciludinis evocali, laleutuni sibi
sime inChiislo fili, ecclesiaslicamlibertatem depri- crediium nou liganl in sudario, sed eroganl poiitis
mere, et Synagogam, ac Moskiiamexlollere videa- ad usuras, el in quoriim nre non est verbum Do-
ris, neque in Ecclesiam, sponsam Clirisli, aut mini- niini alligiilum, sed eructare norunt polius veibum
slros ipsitis exerceas quae luae fidei purilatem offu- bonum, et de ihcsauro eordis sui tam velera quam
sceni, serenitaiem regiam monemus in Domino et novaproferre. De scieuiia igitur et discreiione lua
horlamur, quaieiius proediclaomuia et in le corri- ianto amplius confidentes, quanto familiarius ei fre-
gasper le ipsuni, et in aliis corrigi coneessa.libi D qttentius in niullis stimus et magnis experli, loli
faciaspolestaie.AIioquin, quaniumcunque personam Senonensi provinciaein te duximus consulenduni,
tuam in Domino diligamus, quia ecclesiarum op- praesenli libi pagina indulgentes, qnaieniis, auclo-
prcssionem, quarum esl nobis cura commissa, paii ritate non lam tua quam noslra, ipsi provinche
noluinus nec debemus, ul regi Deo potius quam cfficium visilaiionis impendas, corrigens quaecor-'
" et staluens quae viderissla-
rcgi homini deferamus, vcnerabilibus fralribus no- rigenda cognoveris,,
'
siris.... Oscensi, et.... Tirasonensi episcojjis, et di- luenda; cumque nemo cogaiursuis slipcndiis mi-
Iecto filio, decano Tirasonensi, nostris litteris nos litare, nec os sit bovi triiuranti claudendum, pro-
r.overisinjunxisse,ut le adimjusmodi percensriram curaiiones accipias moderatas; et beneficia, quae
ccclesiaslicam, appcllalione remoia compellanl. lanio tempore in ecclesiis ejtisdem provinciai va-
Datuin, III Nonas Maii. care contigerit, quod ad nos secundumLaieranensis
statuia concilii earum donalio devolvalur, quaeiam
" landiu vacavere, idoneis
personis assignes, exami-

(215) ILee an:id Raynalium. /216) Vide epislolam libri leriii 43, no!„
PATROL.CCXY. 20
'
619 1NN0CENTIIIII PP. REGESTORU.M LIB. VIII. C20
nalurus causas quae ad tuarii audieiitiamdeferenlur,, A cunda, eidem archiepiscopo suis dans lilieiis in
et fine canonico decisurus. Si quaudo vcro a te; mandatis, in etimdem episcopum(221), el per eum
fuer.il appellatum, compeientem lerniinum staluass Ecclesiam suam, ad hoc indnceiet diligenler. Ar-
appellanti, ad quem nisi appeUalionemuiierposilami chiepiscopusaulem. niandauim aposloJiciuncupiens
iiieril prosecuius, extunc in ijiso negotio, 1:011 i exsecuiioni niandare, cuin ipse personaliier Aiexan-
obslanle hujusmodi appellatione, procedas, eos> driam nequivisset ariirc Modociensem arcbi-
auiem, qui propler sacrilegam manuuni iiijeciioneini presbyierum, illuc stmluil destinare:; sed, iiiipc-
in caiionem "inciderhil sentenuae promulgaiae, aut'. dienle Alcxaniirinaeciviialis electo, negotium tuiic
etiatn ineiderunl , secundum Ecclesiae formam, per etim non poluil consuii:inari. Ne igiittr qnori
aucloritaie noslra fretus, absolvas, nisi forsan eo- pro bono pacis fiterat ordiiialtim, .per miilignortnn
lum excessus lam gravis vel enormis exislcret, ul fallaci.ini riiffenetur, ideni arihicpisi-opus, vocalis
eos merilo crederes ad sedem aposiolicam desiinan- Mediolanum prwfalo cpiscopo, et quibusdam cleri-
dos. Nos autem, senieiiliam, quam raiionabiliier cis ciritaiis praediciae, ecclesias praedicias univit
luleris in rebclles, ralam liaberi volumus, ei praeci- slatuens, ut Aquensis episcopus in Alcxandrina
pimus inviolabilitcr ohservari., ecclesia cpiscopalia minislraret, et Alexandrinus
Daluin, iv Idus Maii. R episcojjus vocarelur, sibi jure Aquensis Eccleshe
LIII (217). reseivalo; sed hujtismodi unio non esl elfecuim
....... TERDONENSI EPiSCOPO (218), ETBONO JOANNI, debitum cousecula. Nuper aulem dilecii filii,
. SUBD1AC0NO NOSTRO, CANONICO VERCELLENSI. Anselmus presbyler, et noljilis vir, Rufinus, niiles,
0«! eis provinciam inquirendi de episcopalu ad noslram praesentiam aecedentes, ex jiarte lam
Alexandrino. cleri quam populi civitalisejusdem, nobis humiliiei'
(IV Id. Marlii.) supplicarunl, ul, cum sinl lanquam oves sine pa-.
[In liltcris bon.e memoriae Alexandri papoe,prae- slore passimerrantes,eo quodnonhabenl proprium,
ilecessoris noslri, perspeximus contineri, quod ipse et alienum peniius non admillunt, ne post ^greges
precibus consulum, cleri el populi Alexaiidrinorum sodalium diniius evagari coganlur, dignaremur
volens favorembenevoltim impertiri, ad iiistanliam eisdem pastorein proprium providere.-Nos igilur.
et pelilionem bona; niemoriacGaldini (219), arclii- quanqtiam j'ura praediclae civiiaiis ejusdem ab
episcopi, apostolicaesedis legali, el cousulum Medio- aposlolica sede provida deliberalione
" concessa,
lanensium. reclorum etiam Lombardiaeac Marcbioe, lirioiavelimus et inconcussa servari, atlendenles
deliberalione praehabita diligenti, Alexandrinam lamcn, quod, licel duo elecli fuerint in civitate
^
Ecclesiam. ei ipsam pariler civitaicm, in honorein pncdicla, neiiter lanien eorum exslilil iu episcojium
Jieali Petriconslruciam, pontificalisdigniialis tilulo consecrattis, el unio postmodurnconsliiuta non fue-
iasignivil, Jionoemenioriae Arduinum, sancUeRo- rit elfectui mancipaia, ei qmid a iempore praedicli
wanoe EocJesiaesubdiaconum, eisdem concedens in praedecessorisnostri non habuerint episcopum, vel
episcopum et paslorem, dioocesi sibi nihilominus eleclum, iti tanto negotio cum maturitale, de fra-
assignata.Eodem vero elecio, nonduin in episcopttm irum noslronim consilia, duximus procedendum,
consecrato, viam universae carnis ingrcsso, sub- discrelioni veslise per aposlolica scripia prceci-
stilulus est alius, •qni consecraiioiiis munus simili- piendo niandantes, quaienus, voralis quos pro-
ternon percepit. Adconsilium auiem bome memo- pler hoc viderilis evocandos, el diligcniius in-
rioe Algisii (220), successoris arcbiepiscopi memo- quisilis quoe circa negoliiim ipsum videritis In-
rali, ut scandalum sedarelur, et sopirelur odium. quirenda, si fieri poteril absqtte gravi scan-
quod mulli adversus praedictamconceperant civiia- d.alo et cnormi prsejudicio aliorum juxla prinmm
lem, idem noster sialuit proedecessor, ut Alexan- modum sive secundum provideatis eisdem, ap-
driua et Aquensis Ecclesiae unireniur, iia, qttod pellalione remota , personam idoneam in pasto-
i\ lexandrina prima sedes exisleret, el Aquensis sc- rem ; alioquin omnia, quae snpcr his inveneritis,
'
(217) Epislola baee inlegra, -sed incorrecla, legi- D orassel, anitnAmDeo reddidil annn sahilis 1177,
tur apud IJghellum, hal. sacr. tom. IV, col. 449, vel 1178, seu, ex aliis 1175. OldoinadCiacon. low.
ideoque hic uncis inelusa exbibelur. 1, col. 1087.
(218) Yide epistolam libri quinti.75, not. -(220)Algi^ius,jam abanno 1173, si Ugbellofides,
(219) S. Galdinus.Mediolaiiensis,ex Sala-familia (Ibid. coll. 226) Galdino successit. Ecclesiam sihi
nalus, a pueritia sacrarum lilterarum sludiis detli- creditam cgregie administravii, ciarusque meriiis
lus, primum arcliidiaconus MediolanensisEcclesiae, ad aniium pervenil 1185. Disseiniunl tamen inter
et Alberli Pirovani, archicpiscopi Mediolanensis, se auctores^deobittts ejtis anno.
cancellarius, ab AJexandroPP. III, liluli S. Sabinae (221) AqueiisemEcclesiam lunc regeljiil Cberius,
in Aventino (ex Ciaconio el Joanne de Deis), aut qui, cum Friderici ^Emibarbi imperaloris parles
S. Susannaead duas dotnos (ex Raronio), presbyter oliui secuttts fuissct, ab Alexandro PP. III exeom-
eardinalis, in secnuda creatione, anno 1164, vcl municalionis luleral senieniiam. Sed, ciim-deinde
4165, deinde archiepiscopus Mediolanensis, et in inter Fridericum ponlificemqtieiterum gralia rediis-
{Jallia CisaJpinasedis apostolicae'legaius, renunlia- set, Ubertus etiam unitati Ecclesiae fuerat resti-
lus esl. Decem annos Ecclesiam Mediolanensem Itilus. Inierftiil Laieranensi concilio aiiuo 1179.
sum.ma cum Jaude adminisiravii;senio confectus, Memoriatur eiiani anno US9. UGHELL. ibid. col.
•cunide suggestu conlra Catbarorum haeresim per- 467.
621 .PONTIFICATUS AXNQTIH, CHRISTl 1205. ' 622
A bis fidelilaiemfccimus, et, noslras manus, Iicet in-
proeseiiiiaintransmiltatis, ul, per vestram relalio- dignas, inter vesiras sacralissimasnianus millenles,
nem instriicli, prout expeaire viderimus, in ipso vobis bominiumfecimus. Et populus terrae, quando
uegolioprocedamus. ccmmuniler jurabunt consulibus, singttlis scilicel -
Daium, v Id. Marlii. irienniis, sicul consiiiulum esl, jurabunt pariter el
Instrumenluin (222), quo Alexandrini, Atexandrd Romano pontifici. IIoc scriplum, quia inierfui,
PP. III, successoribusqueeias, ac RomanwEc- scripsi ego Falco', nolarius ct scriba sacri Benevcn-.
clesiw, subjeclionem,reverenliam ac fidelitalem iiui palatii"; ego Petrus Sarracenus, seuescalcus,
promillunl. teslis; ego Guiscardus, lestis- ego Pelrus, butticu •
(Anno1169, mense «annarii.j Iarius, leslis, ego Albertus, hosiiarius, teslis ; ego
[In nomine Domini, anuo Dominkas Incarnalionis Alberlinus,hosliarius, testis J
1169, et undeciriioanno pGiHificatusdomini nosiri LIY.'
Alexandrilll, summi ponlificis et universalis papoe, ESIVERSIS ABBATIBUS, PRIORIBUS/ ET.ALIISBURGENSI
mense Januarii, terlia indictioiie, nos, Rufinus ECCLESl^ DIOECESANA
' LEGESUBJECTJS,
Blancns, el €ttilielmus de Bergamasce(223), consn- Ut -ad svnodum semet in aitno accederenon recu-
les de civitale Alexandria, notum - facimus -quoilin " > scni.
pracsenlia domiuornm, Rernardi, Porluensis epi- (m Nnn. Maii,)
scopi, ac Ulialdi,liluli Sanclx Crucis; Joannis, li- - Exposita nobis venerabilis frairis noslri... epi-
' scopi vesiri, peiiiio eontinebat, quod ad synodum
itili beali Joannis el Paitli; lldebrandi, liluli Basilicae
dtiodocimapostolorum; Joannis, iituli SanctaeAna-• ejus semel in anno convenire ad caihedralemEccle-
Masiae;Alberli, tituli Sancti-Lattrenlii in Lucina;; siam recusaslis, quadam praescripiionelongi tempo»
Gtiiiielmi, tiiuli Sancli Petri ad Vincula, Boscii ris vos liienles. Cum igittir (aiisoccasioad hocnon
(221), tiluli SanciacPui!entianac;Pelri, iiltili Sanctii possil ncc debeat vos lueri, per ajiostolica vobis
Laureulii in Damaso; Joannis, lituli SancliMarci,, scripia disiricie praecijriendo maiidamtis, quateuus
Tlieodini, litnli Sancii Viialis, presbylerorum car- semel in anrio ad synodum, qnam idem ejriscopus
dinalium; «t Jacinibii, SanctaeMarioein Cosmedin;; apud calhedralem ecclesiam duxit celebrandam,
Ccncii, Sancti Adriani; Manfredi,Sancti Georgii;; sinc conlradiciione qualibet acccdaiis, salubria ejus
Jlugouis(225), Sahcii Eiislachii; et Pelri, Sanclac 3 niGnila el mandata recijiienies humililer ef devote.
Mariaein Aquiro, diaconorumcardinalium; et sub-- Alioquin,sentenliam, qtiam idem episcopus in vos
scriptoriun lesiiiim, qui aJ boc rogati venerunt,, Q propter lioc rationabililer prbnmlgaret, ralan) "fa-
Peiri videlicet Sarraceni Senescalci; Joannis An- ceremus baberi.
cillaeDei Mancsealci; Petri Buliicularii; Alberti, Datum, III NonasMaii. ' "
eiAlberlini Hosliariorum,exparie omnitimconsu- . • LV (2-2S).
lum, el pnpuli praediclaeciviialis; per fuslcm offeri- CONSTANTINOPOLITANO IJirERATORI.
IIIIISDeo, el bealo Pctro, ei vobis, praefalo domina» Transmillit ad GrwcosB. (229) tituli snnciwSttsan-
noslro, papaeAlexandro, veslrisque Calliolicissuc- nw presbylenim cardinalem, apohlolico;sedis a
lalerc legatum,illumqueimperaloricommendai.
ccssoribus, sanctacqueRomanaeEcclesiae in perjic-
luum, lcrram scilicel proprii juris noslri, quae CM [ (Idib. Maii.)
• Divisisaliis veslibus DominiJesu Chrisli, tunica
infra .praediclam civilatem, quam popultts ipsius.
civilalis ad construendam ibi ecclcsiam emii; eit iiiconsulilisuni cessil in sortem,.ul ipsius Ecclesia,
per eaindcminvestiltiram vnlumus ierratn ipsam. quani sicut vcsiiinentum iriduil, unaesset, et in ea
omui lemjiore Romanae Ecclcsicejure proprieiarh, unus, velut in piscina jjrobalica, sanarelur, fextra
(226) pertinere. Praeierea, do communi consilic5 ipsam languentium inuliiiudiiie remanenle. « ln
Cotistilumet lotius populi mandalo, mlliluiii domos 5 circuilu etenim impii ambulant, el in eam inirare
el mercaloruni, et quoruin facullas videbilur sulTi- . -n nequeunt et sanentur, cum mens divisa impeirare
ciensad boves(227) habendos, de siiiguiis domibus, non valeat, et vaaingredienii terram duabus viis! »
lres denarios ejusdem.lerrae in festo Reali Martinij Ut ergo ipsius illibata verilas scrvarclur, unum
exsolventsingulis annis. Caetcride singulisdomibus5 eidem Domintis, videlicet beaium Pelrum, capnt
nnuin denariuni, etinfra octavas beati Martinisol- coiisliluit el magislrum, ul quasi Noe archain, extra
-vent ei, cui Romanus ponlifex jnsseril. Consules - quam animantia derelicia in diluvio submerguntur,
vero, qui ner leinpora ibi coiisiiluenlur, lidelilalemi_ in uno cubiio (250) consummaret, pro cuj'us fide,
vobis, veslrisqtte successoiibus, onini oceasione eit ne in sua passione deficeret, specialiter cxoravii,
coiitradiclione remota, jurabuni. Nos quoquo, de3 eidem praecipiens,ul fratres stios conversns aliquan-
mandalo aliorum consulum, el populi' civitatis, vo- diu coniinriaret. Verumlainen. GriecoruriiEoclesia,
(222) Inslrnmenlum islud vulgavit UGHELLUS .
-
(226) Ugh. preiario.
Itdl. sucr. toni. IV, coll. 442. Varias quasdaui leclio- (227) Ugh. bonos.
nes notavimus. . (228) VideRaynaldum,'ad annum 1205, §„ 14,
(225) ApudUghel. Bergamonle. ;(229) Yide epislolam libri lertii 54, nol„
1
(-224)Ugh. liattii: '(230) Sic in apogr.
(225) Ugh. Jacinilft.
623 TNNOCENTIIIII PP. REGESTGRUMLIB. VIII. C21
usque ad hoc tempus ab unitale declinans, posl A propheiiciim, effieacluselvalidiusevellatetdcstruat,
greges sodalium evagando, ipsius magislro se sub- oedificelet plantei, prout quaelibelsuo videril oilicio
traxii, el, ul Ejiliraim fa_cla,quasi columba seducla indigcre. Nos auleni, sentciiliani, qnam canonicc
invocavit jEgypium, et ad Assyrios properavil,*el, .protulerit in . rebelles, ratam haberi volumus, et
quaedebuerat propter tempus esse magistra, rursus praecijiimnsinviolabiliier observari. Quoeirca,impc-
jndigere vhlelur, ut docealur quae sint elemenla rialem magnificenliamrogamus aitentius, moneums
exordii sermoniim Dei; -eo quod pcccavit in Illum elexborlamur inDomino, quatenus, ipsum lanquani
qui omncm edocel verilaleni; el, cum idem sit personam nosiram benigne recipiens el honorans,
benignitas Patris el Filii, peccatumcommissum in - in -cujits persona honorari rcpulainus nos-ipsos,
eum ex nialignitaie proesumitur processisse, cui eidem, cui dedimus specialiter in mandatis, ul ad
deesl quoclibelmalcria excusandi. Fermenium quo- honorem et profectum luum diligenler el prudenter
que non ejecit a domo, ut peccaret in ettm a quo intendal, tuum praebeas auxilium el favorem,"ui,
Spiiiiiim sancium procedere reniiit confiteri, non per ipsius induslriam, te favente, slalti Illius eccle-
-altendens, ut debuit, quod qui Filium inhonorat, siae rcformalo, ab eo nierearis in solio stabiliri, a
injuriatur et Palri <juiest unuin cum ipso. Ad ira- " cujus dextris in veslilu deauralo rcgina circuma-
cundiam ergo, quasi Ephraim, in amariludinlbus niicta varietate consistit, et nos pro honore ipsi
suis Dominumprovoeavit,ab illius magislerio disce- -exhibiio liiae . celsitudini leneainur adgraliarum
dendo, qui Cephas, id esl eaput, -meruil appellari; ulieres actiones.
recedens a Juda, suo in Saniaria solio collocalo, Datum Idibus Maii,
propler quod super cam venit sanguis ipsius, ini- LVI (251).
<piilate sua, quasi Amorrheei populi, coiisunimala. ABCIIIEPISCOPIS, EPISCOPIS, ETUNIVERSIS PRJELATIS,IN
Yocavit enim Doniinus suos sanctificatos el fortes, IMPERIO C0NSTANTIN0P0LITANO CONSTITUTIS.
el.ingressi sunl portas ejus, per quos male perdilis Mandat ul legatum sedis apostolicwbcnignerecipiant
el lionorifice periracient, ejnsque slaiula ^obser-
malis, vineam suam -aliis agricolis, qui sibi suis vent.
lempoiibus reddeiit frticium, tradidil excolendam, LVH.
Graecorumimperio ab iiiobedieniibiiset supersiiiiosis MABCHIONI MONTIS-FERRATI.
iranslalo ad obedicntiaefilios el devolos, qui super Ui RomanamEcclesiam diligai el honoret.
altaii placabili Donrinosiiorum offerant vitulos la- LVIH.
bioru.n. Translalo ergo imperio, necessarium ut L1TTER.E MARCIIIONIS 5I0NTIS-TEBRAT1.
riius sacerdoili iransferatur, qualeinis Epbraim, ^1 De suo Ecclesiam Romannmnmoreel obsequi-o
et erga
reversus ad Judam, in azyniis sinceriiaiis veri- oratorem ad papam millii, el eum rie rebits apud
tatis, exptirgalo fcrmenlo veteri, epuletnr. LTiautem Conslanlinopolimgestis ceriiorem facil.
in devdlione ac fidei puritalc, juxta Insiituliones LIX.
sacrosancioe Romanae Ecclesiae, quam Dominus . . . ABBATI ETCONVENTU! CAS.E-DEI.
omnium ecelesiarimi malrem consiiiiiit el niagi- De -episcopattiin civilnte Mmtlispilosiinsiiluendv.
slram, proedicta
~ ccclesia plenius iiiforniettir, nos, (Romae,xv Kal. Jtn ii.)
qui curam gerere omuium ecclesiarum tcneinur, Ad providenduni civilaii Montispilosi(252) ponti-
quibus in beato Pelro praecipil Dominus pascere ficetn specialem, duo principaliler nos inducuiil,
oves suas, ipsam lanquain filiam principalein el spe- ntnnerosa videlicet populi muliitudo, quoc,in peri-
cialem visitare voIentes,.quoniamoccupaliones assi- cuium animarum suarum, quasi grex sine pasiore
duae, quibus plus solilo praegravamur, nos ad eam- vagatur, et prioralus vcsiri defectus, qui lam in
dem ecclesiam accedere personaliier non permii- spiritualibus quam leniporaiibiis irreparabile delri-
tttnt, eisi audiverimus illuc dilectos filios, S. tituli inentum incurril.Ctim igilur in religionis vestrae
SanclaePraxedis, et P. tifuli Sancii Marcellipresby- favorem, quae lunc lemporis in loco illo valde vige-
teros cardinaies, aposiolicoesedis legaios, de Hiero- " bai, fuerii vobisab aposiolica sede concessum, ut
solymiianis panibus accessisse, quia lameu supci episcopalis dignilas cederet ordini monachaii, quia
huc maudaluin non habuerant speciale, dilectum tamen, ccssanie causa," cessare -debel effecius, prae-
fslium, B. Tiluli SanciaeSusannaepresbyteruni car- seriim ubi pericultiminiininelaiiimaruin, de fratrum
ilinalem, aposiolicae sedis legatum, virum uliquei noslrorum consilio disposuinius, non ut proedeces-
providum et discretum, lilteratum pariler et lione- sorum nostroruin statulis derogare velimus, sed ut
sttim, quem intcr catteros fralres noslros sinceriia- animarum saluli prudenlius consulamus, poniifica-
tis bracliiis amplexamur, ad partes ipsas a iatere! lem ipsi loco resiituere dignitalem. Cum auiem pro-
nosiro duximus desiitiandum, ut, juxla verbun:i pler Iioc semel, el ilerum, vos ad prseseniiamne-

(251) Apographumepistolarum 56, 57, 58, quotI episiolas in jauiographo arciiivii Vaiicani, f» 17ct
ad finein apographi Conlicum caelerisexscrihi cura 18, descriptas csse, pio cotnperlo habemus. ViJe
vcramus, e maiiibtis nostris, quo casu nescimus., Raynaidiim, ad anmim 1205, §. \i,
excidit. Ideoque argumenia lantttmmodohic exhi- (252) Vide cpisiolas libri ssxii 155, el libri so-
bere possumus. Verum, e schedis uoslris, basce tres: plimi 40.
625 PONTIFICATUSANNO VI», CHRISTI i 203. 6'26
siram citayerimus, cerlam vobis formam scribendo, ti. chi super littjusmodipelilionc non dcbebant audir,,
secundum qnam vobis inlendimus providere, Jicet sed , cutn reslilulioms gralictmimpelrdsset, paraitts
tandem duos de frairibus vestris ad sedem aposloli- eis jubliliw pleniludinemexhibere. Nos igiinr, uni
cam direxeriiis, quia lanien asserebant se stiper graliam el alleri jttsliliam exbibere voteutes, diclo
hoc non habere mandatum, ad majorem cauielam abbali Sancli Albani, qtti prmdiclamecclesiainnoslri
in ipso negoiio non duximus procedcndum,,sedad deiinel ctucloriiate mandaii, per aposiolica scripta
omnemexcusalionis nialeiiam auferendam, ecce mandamus, qualcnus-prwdiclamecclesiam exparte
iinnc teriio peremptorie vos cilamus, per apostolica nostra nepoli swpedicti Aibanensis-episcopi recom-
-vobisscripta praecipiendomandanles, quaienus its- mendatama nobis assignel,ila; quod ipse proventus
qiie^d festum Sancii Michaelis proximo venlurum,. ex ecciesiasibi recommendala.percipiat, eamque sine~
per procuratores idoneos, qtii plenani super hoc ha- prmjudicio prioris el convenlusde Titiem. custodial
" bent
poteslaiem, nosiro vos consjieciui praesenlelis.. el gubernet.Posiqttam dulemeamdemccclesiam ob-
Alioqnin, exlunc, sicut 'divinus nobis molus inges- linueril .recommcnclalam,vos, pariibus convocatis,
serii, eliam vobis absenlibus, favcnlc Domino,pro- audiatis, lant superpossessorioquam super petitorio,
cedemus. - "
. qum fucrini liinc inde proposiia, et, Deumliabentes
Daium Romae,xv KalendasJtinii. .- '" prw oculis,subtalo cujnslibelconlradiclioniset appel-
LX.T.255) laftonis obslaculo,quod juslum ftteril slattinlis, fa-
VflGORIENSI EPISCOPO, ET. . . .ABBATl CICESTRENSI, ET cienles, elc. Si qua vero parlium . . , tmllis lilleris
. . . DECANO EBORACENSI. veritati, elc. Quoclsi nbn onines. . ,,tu, fraierepi-
De eoaeinargumenloac in epistolahujuscelibri octavi scope, ctim eorum altero, elc. Quia vero noslruni
53 (234.) oinnibus judicium esl coniinuiie, per aposloiica
(xvn Kal. Junii.) vobis^scriplamandamus, qttatemis, nisi pars ulra-
Bleminimusvobis sub bac forma litteras aposloli-
que consenseril, ul per vos juxia forniamprsescri-
cas deslinasse, quod videiicel gravem nobis dilecli
piam memoratum negoiium lermineiur, vos, appel-
fiiii. ..prior et conveniusde Tinemut., transmisere latioue remota, usque ad calculum definitivoesen-
querelam,quod, cum Ecclesia de Wdcltornperlineal tcnlioeprocedentes, causam sufficienlerinslructam
ad prmsentationemipsorum, venerabilisfraler uosler ad noslrum referalis
. .. Uunelmensisepiscopus,.poslreclamationemet a'p- lerminum examen, proefigentes.partibiis
ab eis ad nos dileclum competenlem, quo recepiuroe seiiieniiaui
pellationem interposilam, fi- nosiro se consjoectuireprajsenient. "•
lium, nepoiemvenerabilisfralris nosiri, J. Albanen- Daium, xvii Kalendas Junii.
sis episcopi,prmsumpsilinslituere in eadem, occa-
sione cujusdam noslri mandati, quodpmpler lacitam Scripium esl abbaii Sancli Albini, ut proediciam
verilalemmerttil de certa scienlia revocari, quamvis ecclesiam, quam nostri.delinei aucloritate mandatt,
cx parle nosira nepoii sippe dicli Albaiiensis epi-
prwdiclusprior, propter lilleras comminaloriasa ve- scojii, yel procuralori ipsius, recommendatama nc-
nerabilifratre nostro. . . Eliensi episcopo.faucioritate bis
noslra dilectofilio ... ab.batiSancli Albani, direclas,. assigiiel.
Scripium esi ctiam ... Elicnsi, et.., Dunelmensi
citm prmfalo Dunelmensi episcopo,conlradieenle.con- episcopis, ut si abbas eam illi
assignare neglexerii,
xenlu, per litleras ejusdem abbalis sui coactus prm- r ipsi eatn assigncnt eidein. v
sentaverit et imiifus,ila, qtxodilli prmsenlationicon-
veniutnunquam voluil.adhibereconsensumfsedpeni- LXI{255).,
tus conlradixit. Unde, suppliciter poslulabant ,„ul . . . EP1SC0P0 (256)'. ; . DECANO ET JUAGISTRO II. CA-
-quod taliler aclum fueral dignaremur irrevocabilher NONICO HILDESEMENSIBUS. ^ •
irritare. Verum,dileclusfilius, Wiscardus, procura» De prwbenda in EcclesiaS. Witlcltaldi Bremen.Da-
. 4or memoralinepolisepiscopiAlbanensis,coram dile- nieli clerico assignanda.
ciofilio, H.Sancli Euslachii diacono cardinale, quem (xiv Kal. Junii.)
ei concessimusaudiiorem, proposuil, quod, cttmipse, D [Lilleras veslras accepimus, per qnas nobh sicjni-
prwlermibsdfttris ordine, fuisseljam dicla ecclesia ficare curaslis (257;, qtiod, cum pro ydilectofiho,
per viotentiainspoliaius, aniequam restilulionisbene- Daniele, clerico vobisscripseriinus, uteiim de pra'.-
ficium oblineret, in prwjudicinmejus prwfuli mor.a- benda_ccclesim'(258) Sancli (259) Willehatdi Bre-
- (253)In apngrapho Conli, ad ciijns firiemepislo- bic uncis inclusa sunl;" varia; lecliones danlur.
Jamlianc exscribi curayinms, legilur in margincno- (256) Yide epislolam libri quinli 14,'not.
lula isla : cap. Meminimus,De appellalione;quibtis: (237) lfecin Decrelal. desuui, quae mox D. tan-
verbisAnnotaior,qualiscunquefueiit.EpisloIainbanc: iuiii babenl pro dit. f. D.
inier Decretales reperiri iiuuiere voluisse videtnr;; (258) Decretal. legunt vacctnle,et mox Uniscardi
veriim illam, in Decreialittm, seti generali Grego- pro Willeltaldi.
riana, seu peeuliari Innocentiaiia colleclione, fru- (259) Sic recie legitur in m cplleclione, pbrperam
stra invesiigavimus. S. Unictrdi in ea qtne esl Raiinundi. Ecclesia S.
(254) Vide iianc epistolam, el quae ibi annotalai Willehaldj Bremensis, esiuna de duahus coliegiaiis
sunt. Eccicsiis, quas suo sumptti fnndavil Adeibertus,
(255)Epistola hoec reperilur, sed mulila, inter Bremensis arcliiepiscopiis,prmposilurasdennmina-
-. Decretales, lib. iu, til. 8, De concessioneprwbcndm i ias, qttod proeposiiiimpro amislile haberent. Ada-
et Ecctesimnon iwfl)ifis,.carj. 9: Qtiaeillic Icgunlure ujits ureawisis, lib. ui,. cap. 19 :_c igitur,_uiagsiifi.
"
627 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. VIII. 628
mensis, quam diceJiatad donationem noslram fuisse ik. aliam, staiim- prior vacare iueipiat, an per senten-^
jnxla Laleranensis siatula concilii devoluiain, cura-" "liam debeal adjudicari ehJem, an propter confirma-
retis aucioritale aposlolica. invesiire, si canonici, tionem hujusmodi qu;« supcrius est expressa, pra>
quibussuper hoc scribebamu»,hoc exsequi non cura- benda ilJa diei debeai non vacare, nos consulere vo-
Tent, Herberlo, prceposito, el quibusdam canonicis luislis, priusquam vellelissuper hoc aliquid definire.
ejusdem ecclesiw,cum ipso Daniete, ei magisfro B. Cum igitur, si est ita, pfa-bcnda illa, etsi non de fa~
canonico ipsius ecclesim,in vestra propler hoc prm- eto, de jure lairien vacare noscalur, discrelionivc-
seuiia conslilulis, sic (240) fuil de facto propositum slrw per apostolica scripia prwcipiendoniandamus,
coram vobis, quori idem Ilerberius (241), praeposi- quatenus j"am dicium prasposiltim, ut prwbendam
lus,, quondam ejusriem ecclesiaesimplex exislensca- iJlamsine diificultale resignet, moniftone prmmissa,
iionictis. de ipsa ecclesia in majoris ecclesiascano- per censuram eec/csmsfifian^appellalionei-emotaco-
nicum "est electus, el postmqdum, unius anni, vet gatis,
- quam, ciim de faeto vacaverii, elerico memo-
anni et diniidii, spatio evolulo, in ipsa eccJesia rato, aucloriiqte noslra suffuki, sublalo appellalionis
"SanctiWillehaldi (212) in prceposttumest assumpUts, obstacuto,conferre curetis,] eum in corporalem pos-
priorem praebendam nihilominus relinens, qu.am scssionem inducenles ipsius, et defendentes indu-
in Jpsa ecclesia tuiic h.al.ebal,] et super hoc paires ] cium; eos autem, qui se lemere duxerim opponen-
conseiHieb.anladinvieem, hasc ita fuisse.dicenles.. dos, per districtionem ecelesiasticam compescatis.
Fuit eliam abunaparie proposilu.m,ejuodipse proe- Quod si non omnes . . . m, fraler episcope, cum
posiius, proeier praebeiidamillam, aj.iamproeben,dara, eorum allero, etc.
iiabebal praeposlluraeconnexam, quam idem praepo^ Daluni, xiv KalendasJttnii.
silus, el faulores ipsius, inficiuti sunt esse proehen,-. LXH.
dam. Praeierea, fuit allegalum dejure, quod, ex qii(>
idem proeposiitisde nriuori Ecclesia vocalus fuerat B. TITULISANCM! SESANNiE PRESBVTERO CABOINALI ,
ad majorem, piior prsebendainceperat dejure va- APOSTOLIC^ SEMSLEGATO (2i6V.
care, jtixia canonuui jnsliluta. Deinde, iiiit ex parie Ltdutgetur, quod, »itsi palriarcha Conslantinopoliin-
nus in ecclesiaConslanlinopoiitaiiaidoneosviros as-
clerici ailegaium, pj-imam fuisie ordinalionem ejus- suniat, ipse viros litleralos el honeslosinslituaijv.
dem ecclesioe, ut in. ea tredecim essent pcrsonae, dicia ecctesia, prout viderit expediie.
- " -
proeposilus scilicet cum duodecim frairibus, quaa (xm Kal. Junii.)
nullaleuus servare ur, nisi dicerelur ijla proebenda His fiducialius et plenius eommitiimus vices
vacare. Sed [pracpositus allegabat econira, quod P noslras, quoriim probitalein el scientiam jugiter
eral/ere (243) de consueludine generali, quod unus experimur. Ctnn ergo plenaa legationis officiumi'u
in eadem ecclesia pjures praebendashaberel. Adje- imperio Conslanlinopolitano libi, cujus discretio-
ctum est etictm, prmbendam illam ratione alia non< nem in multis sumus experli, duxerimus commit-
vncare, quia, cum archiepiscopus Bremensis praepo- lendutn, ulillud meiitis el plenins exsequaris, re-
silum ipsum de prarposilura in plena synodo inve- cipiendi cessionem episcoporum",ei iransferendi eos
siirel,. tam praeposiuiraro (244), quam praebendam undecunque sinl,^rui ad sedes alias in eodeni impe-
illam, ei de canonicorum conttrmavit assensu,] eos rio consiilulas fuerinl poslulali, liberam libi con-
qui super hoc iiiqnictarenl eumdem vinculo excom- cedimus aucloritale praesenlium f.icultatem; simi-
niuniealionis asiringens. Unde oljjiciebalur clerico liier concedentcs, ul eos, qui jiro violenta manuum
ineinoralo, quod propter boe sentenliam excommu- injeclione in" laiaesenteniiae canonem inciderunl,
nicationis incurrisset; sed, ipse- lalem conlirmalio-' seciindum ecclesiaeformrim absolvas. Ad baec,cum.
neia iniervenisse negabat; quae si eliam iniervenil, " venerabili fralri nostro, patriarehoe Constaniinopn-
asserebat eam non leriere de jure, qnoniam nemini lilano (247), duxerinius indulgendum, ul ad Eccle-
res illa ralionabiliier poleral coiifirmari, quae de siam Gonslaniiriopolilanani,patriarchalem videlicei,
jure oblineri non potest. Dicebat etiam, se propter. D in <jua vel ntilli, vel pauci erant- lunc temporis ca-
hoc excommunicalionis senlenlia nunquam fuisse nonice inslituti, idoneos viros assumerei, addilo,
ligalum, cum super his experirelur aucloritate ma- quod nec carni nec sanguini acquiescerel aliier
joris. [Verutn (245), cum vobis dubium videretur, quam deceret, sed alienderet nieriia el-scieniiam
uirain, cum aliquis de una proebenda cligatur ad ponderareti quoniam^ in omni-genie, qui ..facit

animi et sumpluum conatibns pugnans, ul Bremam (242) Decreial. Uniscardi,-


caeteris coaequaret urbibus.-Slatini, ex bonis quae (243) Deesl Decret., qua; infra legunt el loco ad-
ipse acquisivit, duas fecil proeposiluras, unam S. jectum ... quia. - .
"Willehaido,ubi corpus ejus requieseil, aul transla- (244) Decrct.vocem illam hic exhibent et iufra
tum est, alleram S. Slepbano, cinus se famulum oniilUint. .
niultoties gioriabatur. i Quod iisdem fere verbis ie- (245) Deeret. Unde omillunt poslea' qua: infra
peiiit Aibert:Krdnlz. Metropol. lib. iv, eap. 32. characiere «mrsivodisiinximus,
(2i0) Haecdesunl in Decrelal., quae infra nobis (246) Yide epistolam hujusce libri octavi 55; et
legiint pro vobis. quae ibi adnotata sunt. .
(241) Decreial. H. prn id Herb. mox omilluiil vo- tjil) Vide epistolam hujusce libri pcfavi 19.
cfs existens, ei-'mhsUniseardiunhs.
649 PONTIFICATUSANNOYrtT,CIIWSTI 1205. 630
jnsiitiam accepius esl Deo, auctorilate libi praesen-A. LXVI (252).
tiuin inriiilgenms,ul, si palriarcha ipse a te com- . . . . /SAVARICO", BATHONIENSI ET GLAST0NIENSI
monitus procedere forle neglexerit, vel distuleril, ]GP1SC0P0.
juxla formam indulgentiae sibi dahe, lu in eadem Ordinaiicnem Ecclesim Glasloniensis a Judicibus
deleaafts-faciamconfirmai. (Imeriiur ordinalio.)
ecciesia, quae,sicul ecclesias alias in Constaniinp- Kal. Junii.)
consiimias dignitale praccellii,sic (xvi
politanoimperio Snlel annuere, eic. Eapropter, eic. ttsque assen-
debei inler eas personarum non lam ntimero (248)
ordinalionem Glasloniensis Ecclesiae,faclam a
effiorere, de quactinque nalione viros Iilleraios et su, a el possessionum divi-
honestos insiituas, prout videris expedire, lam in judicibus delegalis nobis,
tam ex lua quam monachorumad-
hoc quam in aliis supra scripiis, sublato appella- sioncm, sicut inparte
missam, aulhenlico conleclo exinde nosci-
lionis obstaculo, processurus. Nttlli ergo, etc.
tur contlneri, ei rationabiliter facloe sunl,libiet
Dalum xni Kal. Junii.
successoribus luis auclorilale aposiolica conlirma-
LXHI (249).
IJNIVERSO CLERO, ET MPULOIN CURISTIANO EXERCITUmus, et praeseniis seripti patroe.inio communimus.
Ne aulem de ordinalione ac divisiorie praediciisin-
APUDCONSTANTINOPOLIM CONSTITUTO.
dubitelur, auihenticum ipsum de verbo
Mctndal,ul super terrw snttcla'recuperalioneimpera- J3posierum
tori Constantiiiopolilanotribuunl auxilium et cori- ad verutn praesenli paginae duximus inserendum.
silium. UniversisChristi fidelibns, ad quosprwsens sctiplum .
LXIV (249). perveneiil, E. Dei gralia, Eliensis episcopus; S.
FATRIARCU.E , ET UN1VERSO CLEROCONSTANTINOPO- eadem gralia, abbas S. Edmundi; el G. prior san-
LITANO. ctw Trinitalis Cantuariensis; sulutemin Domino.Ad
Sinfnii, qvod universi Prwlali conventualium ec- omniumvolumusnothiam pervenire,c\twdmandatum
- ciesiarum ctpttdConstaniinopolim posilarum, cttni Domini Papw Innocenlii III in hwc verba suscepi-
EcclesiamConslanlinopolhanamvacare contigeril, mttsl i Innocenlius,episcopus,' servusservorumDei,
in ecclesi/t S. Sopltiwconveniant ad iractandum
de electione. venerabilifratri, Etiensi episcopo,et dilectisfitiis, S.
LXV (250). abbali S. Edmundi, et... priori Cantuariensi, salu-
. . . MAGISTRO ETFRATBIBUS DOMUS HOSPITAL1S SAN- tem el ctpostolicambenediclionem.Qualiler parlibus, t
CTIRA1NERII. etc. (i(( in epist. lib. quinli 90, quam vide, usque,
'losorum llospiicde in jus et proprietatem B. Petri anno v). Hoc igitttr mandato sttscepto super ordina-
recipil. liane GlasloniensisEcclesim,et possessionumad cam-
(vm Kal. Junii.) ^J dem ecclesiamperlinentiutndisiributione,inter domi-
"
Solet animere, elc Accipimus aulem, dileclo num Balhoniensem et Gtastonienseni'episcopum, ct
filio. G. (251). Sancti Adriani diacono cardinale, monachosprmfatm ecclesim, facienda, ita, quod, ut
aposlolicaesedis legalo, per suas nobis lillerasin- qnarta pars omnium' possessionum et proventuum
timanle, quod, cum ei locum, in quo poslmoriuin ipsius Ecclesimad usus episcopi'deveniret, partes tn
hospilalem domum de ipsius licentia conlruxistis, prmsenlia nosira conslitutmiin subscr~]iiampacis seu
noniine vesiro duxerilis offerenduin, ul ipsum in parlilionis formam coramnobis in jure consenserunt,
jus el proprteiatem R. Petri rcciperet, idem cardi- quod episcopushabealinsulumde Mere, cumomnibus
nalis lociunemndem taliter recepit oblalum, vobis periinenliissuis, salvacommunipiscationeepiscopiet
iiceniiain aucioriiate nostra concedens, ut ibi e'c- convenlus in aqua de Ferningemensi, ei communi
clesiam et ccemeierium,ad usum fralrum et familise venaluin duodecimhidis Glaslonim; el vt-cpiscopus
•veslrae ac pauperum ibi morienlium tantuni, habeat domos juxta capellam Bealw Marim, qttm
constrtiere Jibere valeretis. Nos igitur, quod ab fuerunl abbalum, cum clausura sua per murum qui
ipso Iegalo super hoc pie ac provirie faclum est ra- exlendilur a Lardario- usque ad angulum borealem
ium liabenies, eamdem domum in jus el proprie- prmdictmcapellm; et ul fial porla ejus versus fornm
talem aposlolicoe-sedis recipimus, et praeseniis . Glastonice; et>ut habeat episcopus apud Glastoniam
scripii palrocinio commtinimus. Ad indicium au- in molis Glastonim,tam ad braciandum. quam ad
lem hujus ab aposiobca sede Jibertatis oblentae, fornianduniij.etad ignem et clausturam. Quod et si-
Jjisanlium unuin gralis a vobis oblalum, nobis el mitiler monachihabeant apud Mere, cum illic forte
«uccessoiibus nostris annis singulis exsolvelis. hospitandi causa <advenerint;cmleraomnia in iimtla
Nulli ergo, ctc. Si quis. etc. Clastonia', el duodec-imhidis suis, el omnia alia mu-
Daiuni, VIIIKalendasJtitiii. neriasua-athconvenltim pertinebunl, cum anliquis

(248) Sicin apogr. Yaticani, f 19, insenas esse, pro comperlo habe-
(249)Apograpbumdtiarum barumce epistolarum, mus. Vide ' Tlaynaldum, ad annum 1205, § H
65, et 61,"quod ad fidem apographi Gonti ciini cae- el 14. pi»,
ieris exscribi curaveramus , e miinibus. noslris, (250) Vide Raynaldum, ad annum 1205, § 68.
quo ciisunescimus, excidit, ideoque argumenta hic (251) Yide epislolam libri quhui 85, noi.
taniummodo exhibere possumus. Verum, e schedis ,(252) Vide epislolas libri quinti 90, 92, et qiuc ibi
noslris hasce cpisiolas in aulograplto Archivii adnolaia.sum..
€51 - INNOCENTIIIII PP. REGESTORHMLIB. VIII. 632
libertatibus el liberis consnelufiinibttssnis. De terris A lctleresignabit, satvis sibi privilegiisel indtfgentiis,
qitoque exlra insulam, istw sttbscripim ad parlem confirmationibttscl slalnlis apostoticis,sttper Eccle-
episcopidevenerunt, videlicel Pvketech, Winescumb, sia Glastoniensi oblenlis. Chanas eliam archidiaeo-
Biidebir,Eseber, Boceland,Lim, Blacford, Estbrent, ntitiisel pensionum ecclesiarum, eis a prmdecessore
Berges, Pravemer. Ul aulem episcopusvoiuntaft tno- sno (aclas, bona fide restiiuel, et priori et conventui,
nacltonim plenius cederel,el pro remissione omniuin sicuti prius abbali et eonvenluieraril collatw, confir-
injuriarnm.prmcedentium et damnorunt, de quibus mabit. Prior vero ab episcopo, cum consetisucon-
nionachi reservaverunl lunc temporis ijitmstionem venlus vel majoris el sanioris partis, constilualur,
coram nobisdisctttiendam,salvis lameriqucrciis quas sic el sacrista, sic el camerarius,sic el bellararius ;
conira quosdamalios habebantad inslanliamet peii- iia quidem, ut nec episcopttssine conventu, nec con-
iionem eorum, episcopus duo eis Maneria, sciticet ventussine episcopo, aliquam istarum personarum-
, Estbrent el Berges, quw in ejus parlem devenerant, possii conslituere. Quw conslilulio. si aliter facia
pro duobus aliis maneriis, scilicet Kinion ei Crisle- fuerit, irrila sit el inanis, el rea auclorilide, qua
nielford, commtllavit. Adjecit eliam, demcra libera- prmdicii pnor, sacrista, camerarius el cellavarins
iitate sua, ut omnia pacifice consopirenlur, el in ple- conslitunntur, si minusidonci ob caiisamrationabi-
ttuinab eissusciperetur affecinm,el pro saltiie ctnimmB lem inventi fuerint, amoveantur, ttt, sicut consensus
sum, et prwdecessorttm,el successorumsuorum, et ttt episcopietconvenlus in eorum conslilutionercquiri-
anniversarium situm singutis annis devviiuscelebre- tnr, ila in. eotwn amolione requiralur. Cmlcrorttm
tttr, Manerium de Lim, qnod antiqnitus ad mona- vcro omninm officialium et minislrorum monasterii,
chorum coquinamperiinebal, cumccclesia et omnibus stipendia cle porlione monachorum-percipienliv.m,
aliis perlinenliis sais. De militibus quoqne ila orcli- liberam prior ei conventus habectntconslituiionem.
nalum esl, sicut de possessionibtts, videticei, ut Eril autem in eadem Glastoniensiecclesiaunicum et
episcopushabeal quarlam partetn militum, qni scilicet commune marsupium, in quod omnesobvenlidneset
itd feuda el lerras .assignatw sibi .quartm porlionis reddilus ejusclemecclesiw refundantur; quod quidem
pcrtinere noscuntur. Prior vero el convenlus,milites marsupium quaiuor monachi, ftri fidedigni, a priore
illos, qui tres partes terrarum et. feudornmsibi assi- el conventuetecti, quasi Tliesaurarii,insua Itabeant
ijtiatas contingunt, eum homagiis wardiis, el eschae- custodia, et ex eo, ad omnesususlam inleriores quam
tis, et releviis, et eorum serviiiis, cum donationibus exleriores, prwdiclis iribusel cmleris ministerialibus
puellarum et viduarum, libere Itabebunl, salvo in ab eisdcmminislretur: aui omnes de acceplis.el tra-
cnmibus honore D. Regis, el serviliis ei debilis, quce difts, secundttm ordinationem pnoris el canvenlas,
' "
?er mamimepiscopivel seneschalcltisui fieri debenl; SKISlemporibns reddanl ralionem. SigitlumEcclesice
h&iebuntetiam-liberam disposiiionem omnium Ser- ejusdem sitb cusiodia quatuor clavium habehlur,
vientium suorum el Balivorum, lamin domoGlasto- quarum una penes priorem resideal, duas vero ha-
nim quam in mnnibusterris suis. Omnes etiam ob- beant duo monachi ejusdem monaslerii ficiedigni, a'
venliones altarium Glastoniensis Ecclesim ad fabri- conveniuelecli, quartam semper habeal monachus
cam ejusdem ecclesimpertinebunl. De ecclesiisvero ejusdemmonasleriiprofessus, ab episcopoefecius,/JKJ
ad Glastoniensem Ecclesiam perlineniibus, ralum neulri parli debeal ~esse suspeclus, nt sine mora_et
vtrincjuehabuerunl videiicet, ul episcopus habeal jtts difficallaleea qum fuerint consignanda possmf si-
palronalus in-omnibus ecclesiis prmdiclorum Mane- gnari. Nunqiiatn auiem fiat ^pnsignationisi in capi-
riorum, qumeum, ut diximus, per hanc divisionem lulo, el in prmsenlia fralrum. Episcoptis in priorem
conlingunt. Episcopus aulem, pensiones,quas habeie el convenium debitam et canonicam habeat coeriio-'
solebanl in eisdem ecctesiis, eis. benigne concessit. netn et jurisdiclionem. Hanc ^possessionumciivisio-
Conventusvero, in omnibus aliis ecctesiissuis , ubi- nem partibus placilam , cl ordinalionem a nebis
cunqite silm fuerinl simiii modo jus habeal palrona- conslilulam, salva in omnibusanclorhate et privilcgio
lus. De prioraiibus quoque ad GlastoniensemEccte- Q sedis aposloticw, anclorilale quq fungimvr, confir-
'
siam spcclanlibus, ilaest ordinatum, ttt~prioralusde mamns.
Hibernia ad ordhtaiionemepiscopi, prioratus vero de Decerninius ergo . . : noslrse confirmatioiiis. Si
Basselach el de Latnecchiaad ordinaiionem convcn- qtiis aiitem, etc.
lits perlineant.Omnia aulem instrumenta, quwdicli Dauim xvi Kalendas Junii. , - -
Monachianlea conlra episcopumimpetraverunt, bona LXVH.
fide se reddituros promiserunt, salvis sibi lilteris de
ordinaiione Ecclesim impelrafts, etquod, rafione
EPISCHPO KATISCONESSI (255), ET...-.ABBATt-DE
BALMA BIZUNTINENSIS DIOECESEOS.
prwcedcniiumquerelarum, injuriarum vel damnorum
P. Monaclinm, sancli.BenigniDiyioneiisismitiis-
tibi ab eo illalorum, nullam de cmleroper se vel per fjfIrum, quo administrante Ecclebiaista dilapidala
alios movebunlqumslionem.Episcopus etiam fideliler fuerat, ad prwlaturam evehindn sinant.
firmiterquepromisil, de dtimnis, queretis et injuriis (Apud S. Petrum , x Kal. Junii.) -
tibi ab eis illatis, se hoc idem observaturum, et quod Cum recidivi languores graviores prioribus esse
liitaras,si quas conlra ebs impelraverit, sine difficul- sulcant accuralis , nobis est sollieife pracayeiiiur.i,
(£53) Viile epistolam librl quiuti 56, not.
C33 PONTIFICATUSANNOVIII. CimiSTT l-2f«. fiSA
ne morbus, qui semel Chrisli maculavil Ecclesiam, A per censuram ccclesiaslicam NuJiis
composcenies.
iiefum , posiquam curatus esi, in ipsius posseti-e- liileris verilaii ,'etc.
fiuerecorrnpielam.-Ad noslram siquidetn noveritis Daliuri v Kalendas Jtinii.
audieniiam pervenisse, quod, cum oliinin Ecclesia "
LXIX (257).
S. BenignrDivionensisP. nionacbtisminisirarel (254), ARRCIIIEPISCCPO REMENSl (258), SANCT^JBOMAK.E
ecclesia ipsa quaeprius et locnplelata "diviliis ct rc- ECCLESIiE APOSTOL1CJI ET
CAB.D1NAL1, SEDISLEGATO,
gularibus rediiuila fuerat discipJinis, eo dilapidanie SUFFRAGANEIS EJUS.
|)ariierres etinores', in utroque gravissirnam sus- Ul inducal lam clcricos quam taicos , 11Iaccedantad
tinuit Iaesionem.Nune aulem", ipsius ecclesiaeregi- imperalorem Conslanlinopotilannin-pro subsidio
niine resignato ," danu.abililer ad honorem dimil- .lerrm sariclw, el ad expngnandosBarbaros.
tere (255) praelationis aspirans , detcslandae ambi- - [ Vir unus de Ramaiha dnas sibi copuJevcrat
iioni snoenon cessal multipliciler dare operani, per uxorcs, Annani videlicei et Pheneiinam ; sed 0,1103
qttam possil nialis recidivanlibusin eadeni.irrumpere prius fuil prolis gloria decorala , qtioniam superbi-
praslaiuram. Jdeoque, discretioni veslfaa per apos- _ vit, ubi altera ccepil fecunditale sobolis in Doniino
lolica scripta mandamus, quatenus, inquisila sujier cxstillare , ineruil lnfirmari, sicut ipsius cnnlicum
liis diiigenliiis-verilatei si-"dictumP. inemoraiam' B manifestat. Ea siquidem, qu:c sub unibra legis histo-
Ecclesiamxlilapidasseeonslileiil, sublaio etijiislibel rialiler accidisse leguntur , cum , sccunduin Aposio-
appellalionis obstaculo, stiper ejusdem ecclesiae liini, omnia illis conligeriiil in fignram, spiritiialUcr
praelatura perpeluuin ei sileniium imponalis, com- eveniuntinpopuloDei, temporegralioe revelata(259),
pesceuiesper censuram ecclesiasiicani, appellalione ul, a Moysis facie-sublato velamine, per evangelicte
remoia, tam_ipsum qttam ejus faulores, si quando doclrinae ftilgorem tenebrosa aqua in nubibus aeris
forte pi-aesumpserintpropter hoc aliquid maclriiiarL elucescat, el significatumper (200)significans ajipa-
Quod.si non ambo Jtis exsequendis.... ttt, fraier real evidenier. Medialor eienim Dei et homiiium,
' bomo Chrislns Jesus, unus oinnino , non confusione
Episcope, etc. ,
DaiiimRomae, apud Sanctum Dctrum, x Kaleiidas snbsianiia:, seri unitate personoe, duas convocanr
ad se genles, Graecumvidelicet populumet Lalinvsm,
Junii, anno ociavo.
"" ipsos sibi .conjiinxitper fidei sacramenla. Sed alter
;"\ _ LXVIII (256).
eorum, videlicel Graecus.qui sepleno(261) Ecclesia-
ARCHIDIACONO , ET ABBATI SANCTI FAUSTLNI MAJORIS,rum niimerogloriatur, de quibiiset earum angelis
BRIXIENSIBCS._ rneniionem facit in Apocalypsi Joannes 1, ubi Lati-
Scribil irifnvoretnmonialiumS.Petride Ripa Brixien. tC
ne Vilalis Humazolus usuris molesture norum Ecclesiae vidit funiculos dilalari, quasi sti-
" ipsas snper
possil." mtilis invidhe agilaltis, ab uniiate (262) discessil,
(vKal. Junii.) - non allendens, quod , cum Sponstts praeinisissetin,
Diiecia.in Chrislo iiliae, mouiales ecclesiarSancli Canticis : Sexaginta sunt reginw, *t ocloginla concu-
PeirideRipa de civitate Rrixiensi, iransmissa nobis binm, et adolescenlularumrion esl numerus , -slatim.
peiitioneinonstrarunl, ^qnod Yitalis Humazolus, subjunxit : Una esl cotumbamea, perfecla mea, unct
Brixiensis , ab eis instahter usuras exposcit, pro eo esl niatri sum , elccta genilricisum : viderunl eatn
quod quidam familiaris earuro, quod commendalam ftlim Sion , el beatissimam prwdicaverunl, reginw-
ab ipsis babebat quamdam pecuniaequantitaiem, ab . el concubinw, et taudaverunt eam (Canl. vi); naill
eodemusuraiio usurasexegil, quod sicuttris ignoran- niullae friiae congregaverunl diviiias'; liaec aulem
tibus factum est, iia niliiJex eis peniius receperunt. supergressa esl universas. < (265) Postquam atilem,
Quia igilur fruslra legisimploral auxilium qui com- < Graecorumpppulus, rupto vincnlo pacis-, ab unU
mitiit in legem , discfelioni vestrae per appsiolica "< titiediscessil, elanguit etiam circa fidem.re'.
scripla mandamus, quatenus, si vobis constiterit < niiens confiteri, quod Spirilns sanclus , qui est
pnefatuin YitaIem4isuras""aIiquandorecepisse, nisi •» < uniialis aequalilalisqueconnexio, procedat a Filio,
resiiiuendi eas competenlem praestiterit cautioriem, "<sicutaPatre procedit. Quia igitur circa proces-
ei superiioe, sublato ciijttslibet coniradiclionis et < slonem Spiritns sancti profileri renuil (264) veri- .
iipjjeJlaiioiiisobsiaculo, silentium iinponaiis, ril ab < laiem , merito lenebras mentis incurrit, cmn
ipsarum-moiiialiumiiiquietatioiie desistaf, eunidem < ipse Spiritus omnem doceal veritalein . sicut Fi-

. (254J Confeveridanmnino queebic dicunttir, cnm non in codice ms».Vallieellanosignato lil. B. n° 15,
his quaereferunlauctores galliieChrislianae,
" lom.
" IV, repcriunttir , ad majoremdiligetuiam , nolavimus.
col. 684. - '
(238) Vide epislolam libii sejitimi 116.
.• (255) Siejn apogr. vaiic. (259) Sic , et in cpd. mss° Vallicellano. In Geslis,
—_(256)_EpisrolaIisecconciitil-fragrnPnloouodlegilur revelttri.
in Deerelaiibus.lib. v, til. 19, DeUsuris, cnp. 14. (260) Sic, et in cod. Vallicell.In Gesiis desunl.
<257) Episiola baeciniegralegiiur in Gesiislnno- (261) Sic, et in Gest. In codice Vallicell.septimo,
cenntii., § xciv; sed nonnisi iriehdis aliquibiis con- (262) Sic, et in Gesiis; ei in cod. Yallicell. in cod.
laminata. EjusdemfraginenlaexiiiljeiRaynaldus",ad Reg. ciial. a Baltizio in marg. verilale.'
annum 1205, §10. Quseapud ipsum leguntur, h;e- (263) Hoecapud Raynaldum.
ad ihitiiun eirjusquelineaevirgula in margino renuit
duplici
- distincia sunt, Yarias leclioncs quas in Gesiis, tiec (204) Sic, et in"" Gcsiis; iu codic. Y.allicel.
conftleri,
655 INNOCEjSTIIIII PP. REGESTORUMLIB VIII. _ 656
« lius in Evangelio prtileslalur. SpirituaJi eienim A < cuperari de Icvi, fraternitalem vestram monemus
« intelleclti privairis, quia peccavit in Spirilum, < el exhortamur iu Domino, per aposlolica vobis
« fcrmeutum non ejecitadomo, ut epularelur in .< scripia mandantes, quaienus tam clericos qtiaiit
t azyiuis sinceriiaiis et veriiaiis, sedveteri fer- < laicos efficaciter iiiducalis , ul ad capescendasspi-
c mento relento , eorpus Chrisii, quantum in ipso < riluales pariier et lemporalesdivitias ad praefaltitn
< esl, coinedit fermenialum '(265). J Benedictus < imperatorem accedani, qui, ut ejus verbis UUH
auiem Deus et Paler D.omiuinostri Jesu Chrij-li, J mur, cum sufficiat universis, quos ad eum Cliris-
Pater misericordianim , et Deus loiiusconsolalioiiis, . e lianoe Rcligionis zclus adduxerit, singulos vult,
qui, suam volens Ecclesiam consolari, ut Ephraim e ct pniest, secundum staltis suos varielalemque
convertalur ad Judam,et ad Jerusalem Samaria < nalalium, et augere divitiis et honoribus am-
revertatur, super euindem populuni, quasi moiilem < pliare (271), t ut, Constaiuinopolilano imperio
caliginosum, signum dignalusest niirabiliter elevare roboraio,.et in devolione aposlolicae sedis ibidem.
aeejusporias sanclifieali Domino(266)suntingressi, Ecclesia slabilila, idem imperaior ad expugnandas
Groecorum imperiuni a superbis ad buiniles-, a su- barbaras nationes, quoe lerramin qna Deus rex
persiiiiosis ad religiosos, a schismalicis ad catho- nosler ante saeculanostram dignatusest operari sa-
licos, ab inobedientibus transferens ad devolos. R : lnlem peccalis exigeniibus, delinent occupaiam,
Cum enini Chrisliaiius exercilus illuc cum Alexio, niauu forti et bracbio extcnio valeat properare(272),
filio (267) Ysachii, advenissel,-et, capta ufbe Cuns- sperantes in Domino Jesu Christo, quod ipse, qni
tanlinopoli, idem fuissel Alexius coronaltis, dicuts jjer eum lam cospil mirabiliter operari, optis inccep-
exerciius ibidem proposuilhiemare. Sed, quae novus lum ad laudem et gloriam sui nomlnis mirabilius
imperaior pro beneiiciissibi ab eodem collatis re- consummabil. Nos euim (275), bis qui aecedenles
tribuere sluduerit, longum es&el praesenii pagina ad ipsum in lerroe sanctee subsidhim laboraverint,
enanaie. Yeruin , ut multa brevius perslringamus, illam -concedimus indulgentiam peccaiorum quain
eortim malitia, quasi Aniorrhaeorum iniquitate,. aliis crucesignatis iijiostolica sedes indulsit.
conipieta, dexlc-ra Duminifecil viriutem , el exal- Dainm Romce, etc... anno octavo.
la\ii exercitum Clirisllaniini, illos digna ultionepei- In eumdem modtttv..... Rolbomagensi archiepi-
ctitiens (268), ac eorum terrani, atiro £l argenlo scopo, el suffraganeis ejus.
geniniisque refertani, ftumento , yino ei oleo slabi- In eumdem.... Biluricensi archiepiscopo,et"sufffa-
lilaui et bonorum omniurn copiis affluentem, exer- ganeis ejus.
cilui tribuens memorato. Expulsis igiiur de Cons- ,n° In eitmdem modum.... Viennensi, et suiTraganeis
" -
taniinopoli Graecis, et eorum terra pariter subju- ejus.
gaia , charissimum in Ghristo filiiim nostrnm , B. In etitndemmodum Seiioriensi, elsuffraganeis
" -
comiteni Flandriaeac Hainoniae, a'd im"perii:regimen cjus.
volunlale communi el unaiiimi. siiblimarunl, ut vi- In cumdeinmodum Burdegalensi, et suffraga-
-deaiur in illo 'conipletum quod ftieral de Cyro prac- neis ejus.
dicium ; Subjiciam, inquit, antefaciem ejus gentes, Jn euindetn modum Lugdunensi, el snffraga-
el dorsa regumveriam, aperiam coram eo -januas, et neis ejus.
porlm non clautteniur. Ego anle le ibo, et gloriosos Jn eumdemmotlum.... Turonensi, ct suflraganeis
„rr<" immiliabo, porlas wreas conieram, el vecles ejtts.
fcrreos confringam,el dabo libi thesanrosabsconditos, LXX (274). "
»'.arcana secretorum (Isa. XLV).<Hic (269)igitur,su- UNIVERSlS ATICUIEPISCOPIS, ETALIIS1NFRANC1V. -
« lilimatus, nobis Iiumiliiersiipplicavii,iii aposiolicae Mandttt, ul de singulis Ordinibus viros moribftset
ij sedis devolos clericos, simul ac laicos . nobiles et scienlia commendatosmiilant acl purles Grcvcim,
« iguobilcs,. cujuslibel condilionis et sextis, aposlo- pro firmandainibi-fideChrisliana.
« licis dignaremur exhorlalionibus invitare, ul ad IQ (Romoe, VIIIKal. Junii.)
« i|)sitis accedaiit imperium , ab eo., secundtim qua- Miiltifarie n",ul.lisquemodis clementia divina"nos
< liiaies et mar\ia'personarum (270), gralas divilias excitat, ut desomno mortis evigiJemusad viiam, et
< receptuii. Aliendentes igilur,'quod mulatio hujiis de lacu miseriae in spem acternaegloriaarespiremus.
-i imperii dexteraemulatiosit ExceJsi, et ab eo facium Exsultamtis siquitlem , et meriio exsuJiare debet
< sit isltid, qui lempora mutat, et transfert regna, omnis sanclorum Ecclesia , quod visilans visilavit
< ctim per illud lerraesancieepossit ulilius subveniri, nos Orieiis ex alto, ui magna pars orienlalis Eccie-
t quin polius-, cum per illud ista credalur posse re- siae, Graeciavidelicel pene tota , quaea longlsssiinis
(265) IIuc usqiie Raynaldus. (273) Sic, et in cod. VaJlicel.In Gestis , igitur.
(266) Sic , ei in cod. ValliceU.In Gesiis, Deo. (274) Epislolaehujiis parlem"vulgavit Raynaldus,
(267) Sie,et incod. Vallicel, In Gestis deest. ad annum 1205, §"!1. Qtiaeapud ipsum Jeguniur,
(268) Sic, el in Gest. In cod. Vallicel. vwtiens*.- bic "uncisinclusa"sunt.
(269) Rursus Raynaldtis. Fragineiitum ejiisdem exhibet Angel. Manriqne.
(270) Sic, et in cod. Vallicel.In Gestis-deest,
' Annal. Cislerc lom. III., pag. 449, ad annutn 1205,
(271) Haclenus Raynaldus. cap. 4, § 11. Ea hic duplici ad iniiium cujusque
(272) Sic , el inGest. In cod. Valliccl. reparari Oneoeinmargine virgula dislinxinnu..
"
637 PONTIFICATUSANNO VIII, CHRISTI1205. , 658
reiro tempoiiuus niairis sna. sanclaeuomanaeliccle- A . buisse. Yolenies igitur, etc, usque qnaleinis,dili-
siaecontempseial imitari vestigia, noslris lemporibus geulius altendenies qtianlo majores vestri difficul-
facla sil de inobedienle obediens , et de conlemp- taies et gravamina sunl pcrpessi, ul adolescenliae
irice devota. < (275)'Admajoreniaccedit aiiTuenliam stue primilias imbuerent liiieraliljus discipjinis, non
< gaudioruni,'quodvirChiistianissimus,charissimus laedeat plerosque vesirum ad lerram argento et
<in Christo"filius nosler, B. imjierator Constanli- auro gemmisqiie refeilam, frumenlo, vino el oleo
< nopolitanus illustris, ariea lotis viribtis salagil el stabililam, el bonorurn oinniiim copiis.affluenlem
< intendit, per quae possit.ei debeat Christiana re- accedere, ut, ad illius honorcm ei gloriam. a. quo
< Iigio propagari, et ui aedificium, jam ex magna est omiiis scieniioedonuni, sibi et aliis ibidem
pro-
< parle construcium , non corruat, ardenti laborat ficianl, praeier lemporales divitias el boncres
'< studio el soliicftudine diligenii. Nupersiquidem, aeteniie gioriaepraemia
recepiuri..
< devoiionem suo pianlatam in peclore" in rainos Datum... aimo oclavo.
< bonaeoperaiiouisriiiTtindens,nobishumiliter sttj)- LXXII.
< plicavii, ut viros religiosos el providos, de ordine
CAPITDLO SUESSIONENSU
e-Gisterclensi, Cluniacensi,. canonicorum Regttla- cum prmsenliaEpiscopiSttessionen-

" Scribilur, quod,
t riutn , aliarumquereligionum(276), ad fundandam sis sil in Grwcia necessaria pro recuperatione
< fidei caibolicaeveritalem pefpeluoque firmaiidam, Terrw sanctw, absenliatn ejus sustineant humi-
< ad parles Consiantinopolilanas faceremus trans- liler et devole.
'
i mitti, el, ut illucvaleant pervenire, a suis praelatis Gratias agimus graiiaruin oinnium Iargiiori,
< in necessariis provideri. Postulavit missalia, bre- qtiod, cum sil magnus in magiiis, magna gloriosius
< viaria, caelerosquelibros in quibus officiumeccle- operatur in minimis, et, superbos terrac humiJians,
< siasiicum secundtim instituta Sanclae- Romanae euin limeiitibus graliam iribuil, el bonorein. Qtiam
< Ecclesiaecontir.eiur, saltetn proexemplaribus, ad potenier siquidem, et quam mirabiliier tetnporibtis
< partes illas faceremusliansmitii. J [(277) Volenles noslris ecclesiam suam dignatus fuerit sublimare,
igiiur- imperalorem eumdem lanlo- benignius in Gnecorum Ecclesiam poientia dexieraesuaead ijisius
stris pelilionilitis exaudire , quanto majorem in m'a- devotionein reducens", per diversa inuudi. clinnria
.joribus frequenter sumus ejus fidei sinceritalem salis credimusmanifeslum , el, lotuin quod factiuu
experti, universitatem veslram rogamus. 'alienie esl ipsius.gloriaeascribenrio, iolis ei.inedullnlis affc-
ei hortamur, per aposiolica vobis scripla man- clibtis ab eo imjjlorare dcbemus, ul quod gloriose
dautes, qualenus, pium ejns desiderium, quantum ,_ incoepil, gloriositis conservare dignelur. Nos igitur
iri vobis fueiil, promovenles, de singulis ordini- aitendenies mutationis istius ulilitalein mulliplicem
bus viros moribus et scicnlia commendandos,' ac el profeclum, ad preces charissimi-in Christo filii
in religionefervenles, ad paries illas desiinare cu- nostri, B. imperaloris Consianlinopolitaniiliustris,
relis.per quos novelh illa plantaiio, in disciplina venerabili fratri nostro._.... episcopo (279) vestro,
Doriiinierudita , fructttmreddal suis temporibus op- cujus vita et mores in bono el a bouis muliipliciter
poiiunuin, el quod in eis mirabiliier esl incceptum", cominendantur, cujus quoque praesenlia in partibus
ad laudem ei gloriam Redemptoris mirabilius con- illis multum et in nniltis exsiilil fructuosa , el ad
summelur. llemoralos qitoque Jibros, qiribus non rectiperationem terrae sanclae profutura speratur,
solum abundare , sed superabundare vos novimus, de benignilate sedis. aposiolicae allerius triennii
ad partes iilas , saltem pro exeinplaribus , niitlere spatium duximus indulgeiidttm, in quo et jiercipere
procuretis, ut.etveslra auundantia illorum inopiam dcbeat reddiius ad mensam episcopalem speciantes,
suppleai, et Orientalis Ecclesia in divinis laudibus et suaedevoiioiiis voiuni ad honorem"Christiet glo-
ab occidemaii noh dissonet, sed, sicut est unns liam valeat consummare. Universilalem proinde
Deuset fides una, iia uiio ore ipsum laudel et gl.u i- vesltam rogamus, monemus et exhortamur attenie,
ficcl Ovienset Occasus. Q per apostolica vobis seripta inandantes', quaienus,
Datum Rotine, eic,, vm Kalendas Juuii , anuo licel ipsitts pracseiiiia vobis non iinmerilo esse dc-
oclavo. bcal graliosa, niililalem latneii communeni privato
- LXXI (278). cotnmodo praiferentes -,ipsius abseniiam suslineatis
UACISTRIS ET SCHOLAR1BUS PAUISIENSIBUS. liuniiliter ct devole. Redibitauiem ad vos, Deopro-
Ul in Grmciamaccedant'pro sludio reformando unde jrilio, iempqris opporlunilaie snseepta, et spiritua-
exorditim habuit. lcs afferet cx agro htijus miiiidi inandragoras, qti:e
Muliifarie, etc, usque supplicavil, ut vos inducere jitin in porlis noslris odorein suavissiiiiuui eiuise-
ae monere aposlolicis lilleiis dignarenmr, qualeims, JIIIII.
in Grreciam accedcnles, ibi sluderelis Iiiterariiin Dnliini Romae,elc annoociavo,
sludiuin reformaie,unde noseitur exordium ha- In eumdemmodum regi Francise, usque valeat
(275) Hoecapud Angel. Manriqtte. slola baecincognita fuil diligenlissimoHistoriai Uni-
(276) Apud Manrique destinl. versvalis Parisiensis scriplori. Vid. Hist. Vniv.
(277) Huc usque- AngeLManrique; sequenliavoro, Paris., t. III, a pag. 1 usqne ad pag. .88.
apiidRaynaldum. (-279)Vide epistolam libri lcj-iii 11, not.
(278) Vide Rayaaldum, adannuni 1205, §11 cpi-
659 ' "
INNOCENTII10 PP. REGESTORLMLIB. VIII. . «40
consummare. t-erenilatem ltaqtie luam rogamus, A . cardinalis, sedis apostolicaeiunc Jegaitis (282), ei-
jnonemus et exborlamiir atteiiie, qualenus, lieei dem H. ne terram illam recipTel ve! lenerei, sub
ipsius praesenlialibi esse debeal non immerilo gra- 'inleriuinaiione analliemalis inbiljuerit, eam nihilo-
tiosa, privato tamen commodoproeferens utilitaiein niinus detinel, et reddere conlradicit, ailegans le-
communein ejus, abseniiam palienter suslineas et geni ab Anglicisintrodueiam, nuod videlicei donaiio
devote, episcopalesproveiitus eidem cum integritaie per quemcunque Hiberriicum religiosae domui fa-
faciensassignari. Redibil aulein ad le, Deopropilio, " ctatn non valcat, posiquam rem cjuaedonaiur alicui
temporis opportuuiiate recepla.et spiriluales affe- Anglieo rex Anglorum cohcedit, eiiamsi lenipore
rel, elc. quo jjer Hibernicum-donalio ipsadomui religiosoe
Dalum, elc, anno oetavo. confeiiur, is, qui facit donalionem, in plena rei do-
LXXIIf. naiaepossessione fuisse noscalur, el eampossederit
UNIVERSlS ABBATIBUS, PR10RIBUS, ET ALIISBELIGIOnSab aniiquo. Cum-igilur"talis Iexnec naluralis, nee
PERSONJS, ADQUAS LITTER.E JST.-E1'ERVE.NERIRT.scviptijuris conlineal aequitalem, discrelioni veslroe
/7f P. monacho, ab imperaiore Consianiinopolhaito per apostoliea icripla mandamus, qualenus, inqui-
ad sedem apostolicammisso-, in vklualibtts provi- sila
deant. stiper his diligenlius veritate, non obsiante pra"-
B dicla loge, appellalioiie remota, quod jusUm fnerit
Cuin omnibiis teneamini offlcia charitalis impen-
facienies... imllis "liiieris verilali. Qtiod
dere, illis specialiter hoc debitum vos convenit siatuatis, si non omnes, duo veslrum, elc-
exbibere, qnos sicut faciteadem professio in propo-
siio pares, ita debet efficerein affeciiuiiriparlicipa- Dattim, vi Kalendas Junii.
lione conformes. Ad yestram siquidem duximus . . LXXV (285).
noiiiiam rerferendum, quod, cum dileclus filitts, P. GDIDONl, REHENSI ARCHIEPISCOPO ,284), SANCT^E ROHA-
monachuslaiorpraesenlium, a charissimo in Chrisiti KX ECCLESI.E CABDJNALI, EJUSQUE SUCCESSORIBUJ
filio nosiro. B. imperaiore Consianlinopolitano il- _CANONICE SUBSTITCENDIS, JNPERPETCUM.
lustri, ad sedem ajjosloficam mitlereiur, posl mulia Cotifirmnlioprhilegiorttm, ipsiusinler quwprmcipmitti
conamiua et labores vix oclo niensium spntio ad illud recensetur, ul solus Francorum recjesinun-
nos poiuit pervenire. Cum igilur iuopinato labore gere ac coronare possit.
(Apud S Pelrum, \A. Maii.)
ilineris, et gravium onere expensarum mullipliciter
asserai se affliclum, devotioneni veslram rogamus, Injuncli nobis a Dco apostolatus offlcium, el ec-
-moneniusaiienlius et liorlamur, per aposlolica vo- clesiasticae ulililalis consideratio, nos admonentel
bis scripla.mandanles, quateniis, cum pervos Irans- „ horlaniur, fralresnosii-os episeopos,quos honesinte
ac religione pollere cognoscimus, ampliori chariluie
itum feceril, ei saliem in victuaiibus laliter provi-
illis iionorem jugiter et gs;t-
dere velilis,.quod per veslrae chariialis auxiliiim diligere, majoremqtie
iiam exhibere. Eapropter, venerabilis in Cbristo
Jnjunclum sibi valcal mandaium perficere, et vns
fraler, luis juslis poslulaiionibus clementer- anuui-
graliam pro gratia a Doniino nieriio exspeclare mus, et Tiemensem Ecclesiam," cui, Deo auctorc,
possilis. praeessedignosceris, ati exemplar"piae recordationis
Dalum, etc. Alexandri papae, praedecessoris_nostri, sub beail
LXXIY. Pelri et noslra proleciione suscipimus, etc. 'usque
iRCHIEPISCOPO TIJAJJEKSI (28©), EPISf.OPO HIGDENSI
comiminimus; sialuenles,' nl quascunque (28S)pos-
(281), ET ABBATI KENANENSI. elc. usque vocabulis exprihienda: Sues-
Ut supra quitslione verlenleinler canonicosS. Marim sessioncs, Lauduneiisem
de Luivid , el II. de Say, mililetn,'slatuanl quod sionensem, , Cameracensem, Belva-
jttslum fuerit. censem,_Callialaunensem, Silvaneelensem , Nuvio-
(vi Kal. Jtinii.) mensem, Ambianensem, Atrebatensem, Tornacen«
Dilecli filii, canonici Sanctae Marioede Luivid, sem, el Morinensem ejiiscopaius. In propria dioecesi
gravem proposuerunt in nosiro auditorio quasslio- D tua; Sancn Remigii, Saiicli Nicasii, Sancii Dionysii
nem, quotl, cum lerram B.iiinel-long-lorlan ex do- et Sancti Peiri mouasleria, intra c.ivilatemRemen-
naiione qiiondam Okervail, Regis rie Criel, adepii sem; extracivilatem vero, MMesotnio (286), Sancii
fuisseni, ei eam, lam anle qtiarn poslquam Anglici Theodoriei, Sancti Petri de Allovillari, Sancli Ba-
veneruntjn parles illas, lor.go lempore possedissent soli, et SanetasMariae Igniacensis mohasteria; ct -
in pace, II. de Say, miles, Ardmachan. dioeeeseos,- in liis omnibus monasleriis jura spiritualia et pairo-
eamdem terramex donatione Htigonis de Laci con- naliis, cum omni insliuitione et ordinatiorie "sua.
tra j'ustiliamocctipavit, el, licet dilectusfilittsnosier Insuper aulein, de Sparnaco, el de Azenaio (287)
J., liluli Sancii Ste.ihani in Celio Monle presbyier monasieria; nihiiominus eliam, infra episcopaltiBi

" ('280)Yide epislolam liliri sexli 165. lioeChristianoe, lom. IX, col. 102.-Yarias leeiioncs .
(281) Sic diserte legitur in apographo Conti. damus.
(282) Vidc episiolam libri quinii 85, not. (284) Vide epislolam libri sepiimi 146.
(285) Epistolam hanc laudat Raynaldus, iri an- (2KS) ~\~&v\o\,.cfnalescuiiqiie.
Bum 1205, §59. Inlegram viilgavilMatiottus, Bislor (280) Marlol. Mosomo; Gall. Clirisi. M-osomtco.
Remen. Eccles. lom. II, pag. 461. Eamdem recuii (287) Marlol. et Gall. Christ. Avemhjo..
curarcruni, sed iniiio niuiilam, auciores nava: Gal-
"
611 PONTIFICATCSANNOVIII, CHRISTI 1205. .'642
Snessioncfisem(2SS), jns palronalns in monaslcrio A cipimus devolione deferri (299), el quod in eistlem
Orbacensi; infra episcopatum Tornacensenr,' jus appcllaiionibushaclenus (E00) EccJesia itia specia-
patronalus in monasterio de Cisun (289). In Novio- Jitis, eiiam vacanle sede, oblinuil, libi el successori-
mensi ct Ambiaiiciisiepiscopaiibus,jurisdiclionem bus tuis auetoiilale aposiolica confirmamtts. Haec
in Burgensibus(290) Sancli Quinlini, el de Sauclo siquidemomuia, sicui praedccessorcslui ab anliquo,
Walrieo, hacteiius habilam, videlicct ul appellaii etiu ipse hactenus babuisse liosciinini, libi luisque
ad RemensemCtiriam venianl; dominitiniRemensis successoribus aucioriiale aposiolica diiximus con-
civilalis, cum omuibus periinenliis suis; feudum, firmanda. Palleum qtioqtte, videlicel jioutiiicalis
qtiod ab ecclesia lua eoniesCampanioe habere di- cfficiiplcniuidinem, tnaefraierniiaii aposlolica; se-
gnoscilur, pro quo, salva fidelitaie regis",tilii tenc- dis liberalilale largimur, quo iititjue iutra luain
tur ligiuni hoiniiiium facere, videlicel Viiriacum, ecclesiam uii ineniineris, eis diebns, "quibusproede-
Yirlulum, Regileslum, Castellionem, Sparnacuin, cessores luos usos fuisse rognoscis, videlicel, in
Roliacum, Fimas, Branam, el comilatum castelli in Nalivitate Domini,feslivilateprolomariyrisS;ephani,
Porliariis (291), cum Caslellaniis eorum, etalias circumcisioneDomihi (501), Epiphania, Ypopanti,
possessiones,_et casira quoeidem «omes in propria Dominicain Ramis psalmarum, CcenaDoniini, Sab-
persona tenet, vcl.alii lenentab ijiso; feudum quo- " balosaHc'0(502), Pasc.ha,feria scctindapostPascha,
que de Bailtum (292), quod Leodiensis episcopus Ascensione,Peniccoste, tribus festivitaiibus Sanctae
ab archiepiscopis Remensibus liabere dignoscitur, Mariie, Natali Beaii Joannis Rapiisloe, solemniiaie
pro quo etiam inanu propria lenelur in manti ar- omnium apostolorum (505), dedicalionibus eccle-
chiepiscopi Remensis promiltere, servilium et ju- siarum, consecralionibusepiscoporumordinationlbus
siilianfseexhibiturum ei, ei fidelitersmiafuram (295), clericorum, ecclesiaettiaeprincipalibus fesiivilatlbtis,
et pro quo etiam idem episcopus lenelur efiQccre, et auniversaiio luaecousecrationis die. Dcceriiimits
. qtiod ocio barones illius feudi hominium eidem ar- ergo, i'lr. usqite profulura, saha sedis aposlolicoe
chiepiscopo facianl, et, ab arcltiepiscopo vocaius auctorilate. Si qua igilur , elc. Cunclis au-
ad expugnandos malefactores ejtts, auxilium el lem, elc.
servitium "per milites et liomines armalos facere Dalum Romoe,apud Sancium Peirum,permanum
«lebet,sicul in scriptis auiheniicis noscitur contine- J. sancUeMariaein via Jata diaconi cardinalis, Idi-
ri; feudum eiiam, quodRegilestentis comes, videli- bus Maii, indictione oclava, liicarnalionis Dominir
«elconiiialom de Osmonie, et feudum, qtiod comes cse 1205, ponlificatusverodoniini InnoceritiipapaelSI
Crandis-Prati, el feudum,qttod Stiessionensiscomes, .P anno ociavo.],
alehabere noscuntur; casirum quoT.ueMosomii, LXXVI. (504).
Atiiniacum, Brilimvillam (294), Scplem-Salices, .....AHELATENSI ARCUIEP1SCOPO (505), et vOlLLIS
Curmessiacum,Gurvillam, Chaumesiacum(295), et MAGN.E (506), ET SANCTI WILLELSII (507) ABBA-
Stanam (296), cum perlinenliis eorum. Insuper AGATUENSIS
TIBUS, ETLOVENSIS DIOECESEON.
eiiain aposlolica auclorilale staluimus, ut nemini, Ul Agailteiisem, Episcopum (508) ab Ecclesiaremo-
nisi Remensiarchiepiscopo, liceat regem Francoruni veant, el aliuin eligant.
inungere, vel (297) ei primarii coronam imponere, (VIIIKAL.Junii.)
sicul hactenus est pbientum. Appellationibus (298) Cum dilecii filii, Cislerciensis abhas (509), el P.
mtletn, qum a quibuscunquejurisdiclionis lum ad ie cl R. monachi Fonlisfrigidi (510), aposlolicaesedis
vet cidcuriam tuam fuerinl inlerposilw, debila prm- Icgati, ad Agalbeiisem Ecclesiam accessissent, utln

(288) Marlol. in margine, ad Suessionensem,ct in- qiribus versamur lempora, proeter ea quoejam ad
iexlu, Tornacensem. Epislolam libri qtiinti 74, not. adtiolavlmus, liaec
(289) Mariot. de Cisoin.Gall. Clirisl. de Chuiti. addenda bic videniur, ex Gallia Ghrisiiana, lom, vi,
(290) Sic el apud MarJot.et in Gall. Clirist. col. 722.
(291) In Gall. Cbrisl. desunt. ,r. <XI. H. Yallis-magnae abbas vocatur a Gnillel-
'y mo, Magaloneitsi
(292) Marlol.Bouitton. Gail.-Chrisl.Buillon. episcopo,adreconciliandos discor-
(295) Gall. Christ. serviinurm. dantes Petrum regem Aragonum, et cives Monspe-
Bciigniviltam' GM. Chrisi. Beiigni- Jienses, vi Kal. Novembris 1206. Ila.ffisf. Occhan.
(294) UVLY\OI.~
villa. l. III, proli. col. 204. Nisi forle baec prima liominis
(295) Gall. Chrisl Cbammisiacum. liltera riiale scripta fuerii, Jectumque H. "pro P.
(296) Gall. Chrisi. Stonne. Nam
|297) Gall. Chrisl. etc. < XII. Petrus IV nosciuir in inslrumenlis ab
-,^298)Marlol. Appeltationes. anno 1206, usque ad annum 1211. >
(299) Marlot.deservire. ' (507) Peirus 111Raimundi, S. Guillelmi aubas,
toOO)lleec omnia destinl in Gall. Chiist. " legilur in Chaiiis, ab anno 1204 usque ad annum
" (501)Gall. Christ. desunt. , 1214. Gall. Chrisl. t. vi, col. 592.
["502)Marlol.deesl/ (508) Conferenda omnino baec epistola, cum fcis
"(30S)Mailoi. etGall. Chrisl.add. Cotnnumoratione quaeapud auclores novreGalliaeChrisiianaedicuntiir
omnium sanciorum. de Raimundo H, episcopo Agatbensi, quem sedisse
(504) Kcperiiur inler Decretales, lib. v, tii. 1. dicunl ab anno 1192, usque ad annum 1215. Ibib.
Deaccusationibusjinquisilionibus et denuntiulionibiis, col. 679.
cap. 18; (509) Vide epistolam libri qttinli 16, uol. .
(505) Vide cpisiolam-libri sepiimi 142, nol. (510) Deislis jam dictttm est ssepius.
(/.08; De abuaiibus Yallis-Biagme,circa hiec^ii
'
C45 • INNOCENTHIII PP. REGEST-OiUJM LIIJ. VIII. 644
ea Legallonis officiumexcrcereni, qtiia de venera- A tus (514) nbsolvati*,cum, clsi reperlus sit ctrlpa-
bili nostro (511) Agatiiensiejriscopo, per fre- bilis in qttibusdani, ex labore lamen el pudore pu-
queniem clamorem mulla sibi fueranl insinuaia nitus, quos propler hanc causam incurril, hnjus-
sinislra, voluerint deseendce, ac vidcre si clamorcm modi levis culpa Jeviler ei dcbeat indulgeri. Quod
opere complevissel.] Ideoque lam ejjiscopumquam si excusationes illas stiper dilapidnliotie, naufragio
canonicos juramenti vinculo asiiinxerunl, ut snper et simonia, sufficienter probare ncguiverit, auisub-
stalu Ecclesiae sibi dicerenl veritaiem,qui deposi- prima forma juravit, qnia sectindtim eamdcm nec
tiones eorum redaclas in scripiis, cum idem episco- veritatem tacere, nec admiscere debtiit falsiiaiem,
pus appellassel, ad noslram prasenliam deslina- vos, non obsianiibus excusalionibus Hlis, quas rie
tunl, praefigeiiieseidem episcopo terminnm com- novo proposuil coram nobis,f.um in confessionibus
pelenlom, quo nostro se conspeclui praesentarei, suis nullam omnino de illis fecerit -menlionem,
Hiandatumaposiolicumrecepturis. Idemautem epi- quantvis firniiler asserueril, quod plures ex illis
scopus, ad prafisentiamnoslram accedens, poslquam pruediclislegalis exposuil, guas ipsi scriberenoncu-
confessiones"suas el aliorum depositiones audivii, rarunt (515), cum haecse proba-renon .possei, tan-
nisus esl se mullipliciler excnsare, snas nobis ex- qtiam qui soltis examinabalitr ab illis, eitm, sublato
cusationes in scriplis assignans. Nos igitur, habiio " cujuslibet coniradiclioniset appellafwnis obstaculo,
cuin fralribus noslris consilio diligenii, praefaium ab administralione Agaihensis Eeelesiaeremovealis
episcopum ab adininislratione Agaihensis Ecclesiae otnnino, facienles cidem Ecclesiae, cum concilio
diiximus suspendendum, pro eo quod in quibusdatn legaiorum ipsorum , de persona idonea perelcctio-
eum culpabilemdcprebendimus, clconfessioneipsius nemcanonicam providcri; atleniius provisuri, ut,
coulra eiim prima facie raciebani, reddcntes eum Detimhabenles proeoculis nec ad sinistram, nec ad
nobis de jure suspectum, cttin nonduin suas excusa- riexleram dedinelis. Qnod si non onines... duo
liones probavei-il, quas lamen se probaluram firmi- vestrum, etc.
ler promiltebal. ]Quia vero nobisnon conslilil, sub Datum, vm Kalendas Junii, anno oclavo.
qua forma (512) coram praediclis legalis praeslilit LXXVH(516).
juramentum, uiruni videlicet ita juraveril, ut supcr KlOTENSI (517), ET VERDENSI (518) EP1SC0PIS,
stalu Ecclesiaeplenam et meram dicerel verilalem, ET ABBATI VERDENSI.
an iia ut ad inquisita veraciler responderel, discre- Ut arckiepiscopoMagdeburgensibcneficiumabsolu-
lioni vestrmper apostolica scripla prmcipiendo(515) tionis impendant, el de quibttsdamaliis rcferanl,
niandamus, -qualenus eisdem legalis ex parte noslra C el rcscribanl.
in virlute obedieniiw dislricie mandelis, ut sub (vm Kal. Junii.)
qua forma juraverit vobis sttideant fideliler inii- Si Magdeburgcnsis arcbiepiscopus (519), no-
inare, et, si, secundum respoiisionem eorum, sub lassel jilcnius, quod obedienlia victimis «nleferlnr,
secunda forma juraverit, aui ip^ecoram vobis suffi- el inobedienlia idololalriaecomparatur, dieenle Do-
cienler probaveril se sub illa forma jurasse, per mino per Prophetam : Melior esl obediesiliaquam
depositiones teslium, quos produxil apud sedem viclimw,el auscullure magis quam auferre aclipcm
apostolicam cbnslilutus, quas vobis sub Bulla no- arieium ; qtteniam quasi peccalum ariolandi esl re-
stra millimus interclusas, auteiiam aliorum, ctim pugnare, el quasi scelus idotolalriwnolte acquiesc.ere
nondum deposiiiones illae fuerinl publicatoe, nec (I Reg.XV), non esicessissel in lantum, ut, ex nuo
ipse produelioni testium renuntiare curaverii, quo- aposiolica sedes seniel ei culpam suam ex mera
niam secundum eamdem non lenereiur ex debllo benignitale remisit, excommunicaiionissenlenliam,
juramenii nisi ad inquisila soluinmodorespondere, quain vencrabilis frater nosier, G. nunc Remensis
vos excusationes illas, quas vobis sub Bulla no- arcbiepiscoptis (520), sanclae Ecclesiaecardinalis,
slra millimus inlerclusas, diligenter audire cureiis; lunc vero episcopus Pnenestiiius, aposloli.caesedis
et, si eas probayerit evidenter, cuni excusationes p lcgatus, in eum praasei.lemprotulerat, sua lemeri-
hujusmodi confessionesillas non perimanl, sed cx- late conlemneret, el, postquam senlenlia ipsa per
ponanl, quae lales sunl, ul elad bonninet ad ma- vos, fralres episcopi, el venerabilem fratrem no-
lum valeanl retorqueri, el ideo judicari debenl ex sirum.... Hiidesemensem episcopum (521), de
causa, euin sublalo appellationis obslaculo, peni- mandalo nosiro fueral publicaia, conlra claves ec-

(511) HaecDecrel. desunl. fodinos, quarum parteDielmarus ab Ilenrico impe-


(512) Decreiales ad episcopuscuiricanonicis. ratore VI donalus esl. Sub boc, monasieriiiin de
(515) Ilaec Decretales om., ul infra verba in vir- Neudorpc, ab avunculo 8. Diehmari, Siirione, pne-
lule districtm. posilo, conditum est. Obiit anno 1206. Bucelim.
(314) Decreiales om., el infra coram nobis. Germ. sacr. parl. i, pag. 51.
(515) llaec om. Decfelal., utniox verba sub. cu- (518) Erat is, versimililer, Rodulpnus, condilor
juslibet obslacuio; infra legunt removerecureiis pro arcis Rodenburg, qui obiise dioitur anno 1208. Id.
rem. omn. ibid. pag. 25.
(516) Vide Raynaldiim, ad annum 1205, §. 55. (5!9)Yide epislolam libri quinli 8, nol.
(517)EcclesiaeMindensilunc praeerat S. Dieihma- (520) Vide epislolam libri septimi 116.
rus, miraculis illustris. Snb hoc, reperlae argenli- (52!) Yide cpisiolas libri qtiinti, 8 not.
655 PONTIFICATUSANNOVIH, CIIRiSTI 1,205. 046
clcsiie, quarum vires nequaquam"igiiorare debebal, A J dilectiim.fiJium,L. (524) littili Sanclae Crucis,' pre-
diviua praesumeret officia celebrare. Licet aulem shylerum cardinalein,. dedimus audiiorem, in cujus
magislerG. el Albericusolerici, ab ipso ad nostram praeseniia idem,' A. proponere procuravit, quod,
proeseiiliamdesliiiali,-eum apud nos sollicile inlen- cum venerabilis frater nosler, G.nunc Remensis
derent excusare, qttia lamen excusalio ejus ex ipsa archiepiscopus (525;, tttnc episcopus- Proenestinus,
negotii qualitate in accusaiione potitts verlebatur, aposlolicaesedis legalus, de quadam praebendarum
eam non duximus adinittendam, sed frivolam repu- larito tempore in Magdcburgensi Ecclesia vacan-
lavimus et inanem. 'Caelerum, quoniam archiepi- lium, quod ad nos eral earuin devoltita donalio,
scopus ipse, sicnt accepimtis, ad graiiam aposto- juxla Laieranensis slaiula concilii, iiiveslisset eam-
Jicaesedis redire desideral, quae consuevii puisan- dem, committens exsecttiionem mandati sui ven«-
tibus pietaiis os.tiumaperirc,- fralerniiati vestrae per rabili fratri nostro Mersenburgensi episcopo (526),
apostelica scripia -mandamus, qualenus, ab ipso - si capitultim Magdeburgensenollet qtiod inandabat
jtiraioria cautione recepla, quod mandaxis noslris implere, quia idem episcopus per eumdem legatum -
obediat-super his pro quibuseum «xcommmiicalum vinciilo fuit poslmodum vexcommunicalionisastri-
mandavimus nunliari, absoluiionis ei beneficium cius, non potuit procedere in exseculione mandaii.
"1
impendalis; et, ne delictum ejus remaneat incor- Cuniqueipse, post absolulionem a nobis oblenlain,
rectiim, ei perimpunitalemtranseataliis in exem- praefaiumcapilulum semel etileruni nionuissei, ut
plum, salvis aliis mandalis iiosliis, injungaiis ei mandaium legati,, cnjus exsecuiioneni acceperat,
sub debilo jiiranienli, ut yobis aperial veriialem, niiimplerent, et idem clericus, ne super proebendis
uirtim posl senieiuiiiin latam iii"ipsum,.el maxime ipsis, ejusdcm.legaii mandato pendenle, aliquid or-
piiljiicaiam, divina oflicia celebrarit. Dilecloauleiii dinarent, sedem aposioli.cam appellass.el, diclum
filio, R. Magdebiirgensi canonico, qui non ut ar- capiiuluni, appellalioni non deferens, unain ex ipsis
chiepiscopum persequiuir eumdem, sed ui Deo po- -cuidam clerico assignavil. Unde, piocnominalits
.lius el sedi apostolicaeobsequatur, ad praesenliam clericus a nobis humililer posluJabat, ui, quod per
jiostram accessit, el aliis, qui proponere voluerinl Jegalum ipsuinsuper provisione ipsius pia fueral
contra eum, audientiam concedenles, .personas -et deliberatione^latulum, dignaremur auctoriiate apo-
canonicos -MagdcburgensisEcelesiae, ut siiper his- siolica Tconfirinare.Caateruin,proposuerunl supra-
ei aliis quae proposita Tuerinl leslimonium .periii- dicii canonici' ex adverso, nirllam eo tempore in
heant verilaii. monitione praemissa, _per"dislriciio- Magdeburgensi'Eeclesia vacavisse praebendam, qno
nem ectiesiasiicam, appellaiione proposiia, com- Q ( fneruni capitulo ipsius legali litteiae prosseiitalae,
pellatis,- et, qttod invenerilis, .per vestras nobis cum praebendam illam, quam ille tunc vacassepro-:
litieras eureiis fideliier inlimare, ut, per veslram ponit.ciiidam Magdehurgensicanonico, qui nondum
relaiionem Instrucli, super hoc, prout procetleudum emancipatus fuerat,- feeerimus assignari, et al:er
Ftierit, procedauuis. Preefalum aulem R. canonn quidam .canonicorum illorum, videlicet R. pro se
ctuii, propier Jioec ab ipso non.pennitias archiepi- proposuil, quod, cum diclus A. litleras supercon-" '
seopo vel ab aliis molesiari, sed «11111, el alios qui ferenda sihi praehenda JMagdeburgensisEeclesioe a
j roponere volueriiit coutra illum, -auclorilaie apo- diclolegam per suggesiionemoblinuerit falsitalis,
siolica defendaiis. Quod si non omnes... duo ve- ipse, anle oinnem litis ingressum, et ante exhibitlo-
sirtnn, eie. nem eiiam liuerarum. ipsarum, contra eumdem A.
'-Dalum,vni Kalendas Junit, anno oclavo^ qiiem de ambiliane nolabal in j'ure, el extra jus,
LXXVIII. sedem aposlolicam .appellavii, Cuinqtie diclns car-
dinalis qtioecoram eoproposiia fuerant nobis fideli-
^..TIGAVIENSI (522), ET... SANCTI ^EGIDII DEBiraNSWICler
ET retulisset, qttia iiobis de praediclis fieri non po-
.(525) ABBATIBUS. HALBERSTADENSIS MERSENBUR- Uiil plena fides, discretioni veslra> per apostolica
'CENSIS DIOECESEON. ET... -DECANO MERSENBURGENSI. D scripla mandamus, qtialcnus, si diclus A..siifiicien-
GausamA. clerici, de prwbenda in Ecclesia Merse--' ter probaveriipraebendam, sibi a proediclo
burgensiipsi olim ab archiepiscopo Remensi, tunc cbncessain,_tanlo legaio
apostolicmsedis legalo, concessa, ipsis coiitmil- lempore.vacavisse, quod ad nps,
lit. ipsius fuerit donalio devoluia, ipsum auctoriiaie
(vi Kal. Junii.) noslra reclpi-facialis in canonicum el in fralreni,
Constilulis in preesenlia ndslra dileclo filio, A. el pacifica ejusdempraebendoepossessione gauderc,
clerico, et C. el'R. canonicis -Magdebnr^ensibus, nisi per mandalum nosirum prius alteri collata fuis-
(322) Vide episiolambujusce Iibri oclavi 44, not.- Jicaelegalnm, et Rbeinbarduni, episcopum Halber-
(525) S. yEgidiiBrunswicerisis,-ordinis S. Rene- stadensem, cons^crari impetravii anno 1115, quod
dicti, splendidum olim coenobium,fundalum anno eliam deinceps magnilice dotavil, el magnis privi-
1'liS a Gerirude Marcbionissa, Henrici eomitis de Jegiis cominunivil. BUGELIS. Germ.' sacr. part. II,
Northeim vidtta, cum dono acceptum a Brunone, -
- arclriepiseopoCoJonierisi,corpus pag: 5. ". _
S. auctoris eo loco ,(524)Yide epistolas Iibri quinii 5, not.; libn
itniuobile consiilissei. Absolvit aedificiumLoiha- septimi 1, nbi. - -•
rius, -Saxonkn dux, qtti filiam praefatne Gerirudis ,(•525)Yide episiolam Iibri septimi 116. -
conjugehihaimil, elper IJieodoricuni, scdis aposto- (526) Yide episiolam Jibri sexti 87, uot. _
.{557 INNOCEKTJlVii PP. IIEGESTORUMLIB. VIIT, 5'iS
sct. Contradiclorcs... reducenies in iriiinm quid- fii sttiit stalula, fnmiier obscrvari, qnidqiiid est ab
quid, etc. Tesles attiem... ntiJlisIiSlcrisverilaii, eic. ipso lcgalo decretttm, quod sit contra privifegium
Qtiod si non omnes... dno vesirum, elc. niemoratum, aiicloriuue aposlolica deeeruimusnon
Dalum, vi Kalendas Jutiii, anno octavo. scrvandinn ; illud, quod ultra vigimi solidos sine
LXXIX (527). assensueapitiili libi expendere non liceat, sic vo-
ABCIIIEPISCOPO 1USANO (528). lenles inlelligi, ui videlicel praeler consensum capi-
Ul absolvat judicem Carolitcinuma jitramento sibi luli liti, vel majoris aut sanioris palris ijisius, nil
prwblito, itijungens ipsi v,l non dijferal Ecclesim tibi simul expcndere ulira suinmam liceat memo-
Romanmjnrare (529). ratani, licel snper expensa hujusmodi vel minori
LXXX. reddere le velimus in capiiulo rationem. Pcenani
J. ARCIIIPRESBYTERO TERUSINO. autem, sub qua diclus legatus ea quoeslaiuil obser-
Deceruit ipsum non teneri, quidquida legalo sedis vari praeccpit, inlelligi volumusnon lalae senlenliae,
aposlolicwdecrelumfuerit in Ecclcsia Perusina, sed ferendie.
eonlra privilegiaper apostolicamsedem concessa.
Daiumiu NonasJttnii.
Non.
(111 Juuii.) LXXXI.
In noslra proposuislipracseniiaconslitulus, quod, R ] ... PATBIARCILE AQUIIXGENSI (550).
cum dilectus lilius, magister Rolandus, subdiacnntis
ifttndat; ul per episcopttm Paiaviensem inquiri fa-
el capellanus nosler, rector Massan.aposlolicseSe- ciat conlra Ptebanum de Goiicw.de crimiue apc-
dis legatus, accederet ad Ecciesiam Perusinam, stabiwaccttsalum.
auditis confessionibus t-.iiset frairum luorum, sti- (liNon. Juitii.)
per provenlibus ipsius Ecclesin; ac expensis, nullo Quod in liis qnae nienlem luam aliqua diibilalione
super his juramenio reeepto, et ordine judiciario propulsani, aposlolicae sedis imploras consilium,
iion servato, contra privilegium vobis indtilium, pro luam in Dominopriidenlianfcommenriamus. quiaiu
suae volunlalis arbitfio sentanliani promulgavit, in hocejus esse devoltis (iliuscoiiiprobaris, ctijus desi-
qua, licet alia quibtts asseris tegravalum proposue- deras adhaerereconsiiiiset jiissionibus obedire. Ad
ris contineri, tamen specialiler super tribus cor- atiuienliamsane aposlolaius nostri, te sigiiificanle,"
reciionem apostolici modcraminis implorasti. Con- pervenii, quod, cum pJebanus de Gonew. mullolies
tinebatur quidem in ea senteniia, ut in Ecclesia ftieril super crimine aposiasiaepulsalus,eo quod in
Perusina prior clauslralis ordinari deberet, qui Ira- ecclesi.i Sanctae Mariae, Pataviensis diceceseos,
tres inslrueret, ac rcgulaiibusobservanliis informa- emisso volo, asstimpsisset babilum monachalem, ac
rel. Tibi vero inhibebatur, ut per annum ulira vi« C poslriiodum, lam veste muiaia quam mente, se ge-
ginii solidosexpendere non valeres. Insuper, haen, reret lanquam clericum saecularem,bonaememorias
cl alia, quaepraedictasenienlia conlinebal, sub pcena P. (551) praedecessor ttius, de prudentum virorum
excommunicaiionis iirjuiigebanliir firmiier obscr- consilio, le, qui tnnc Palaviensi Ecclesiae praesida-
vari. Ciim auiem illud quod idem reclor de prioris bas, rogavil, ut sttper praediclisab abbate et Mona-
insiitulione sancivii, eidem privilegio noslro con- chis ipsius Ioci diligenier -inquireres veritatem.
trariuin videalur, quod coiuinel, ui, ex oclo cano- Procedente vero lempore, cum praefatis abbati et
nicis qui essedcbenl in ecclcsia ipsa, inajor archi- moiiachisin virlule obedientiae praecepisses,ut ve-
prcsbyleri, alius ordinarii, sequene camerarii ofli- riiaiem super hoc libi plenius revelareni, concqr-
cium exsequaiur, nulla ibi habita de prioratus offi- diterresponderunl, praefatumplebanuni in voio et
cio menlione, peliisli, ul id auctorilale dignaremur habilu monacbali in eodemIoco per quinquenniuni
aposlolica vacuare. Illud vero, quod dicius IegaUis permansisse.Cumqne conliiiuo adj'ecisses,cur lanlo
infra lompusunius anni expendere ultra viginii soli- lempore lacuissenl, dixerunt. quod plebanus iJle
dos libi non esseliciluni definivil, cum in privile- mulioiies ad eos accesscral, et illi Ecclesiteconiu-
gio noslro determinaii iemporis spaiium non signe- Icrat mulia bona, ul per eos suum rion publicare-
tur, quod expresse licenliam expcndendae proeta- lur peccaium. Praefaloigilur Patiiarclia, anlequani
xalae pecuniaecomprehendai, interprelari a nobis hoec sibi per te inlimata fuissenl, viani unjversae
lucidiusflagiiasii. Excominunicalionis quoque sen- carnis ingresso, poslquam fuisli divina vocationead
tentiam videri libi proponebas iniquam, sub cujtis sedem Aquilegensemassumptus, solenme capiiulu:n
pnenapraefalusrecior praecejiit ca_qtioe slaluitob- celebrasii, in quo, cuni saepediclus Plebanus super
servati, cum \ideaitir absurdam, ui, qtiotics quis iu eodem crimiue fuissei a suo archipresbylero accu-
eorum obscrvalione dcliquerii, toties incideret' iu saltis, licel pttblica laboraret infamia, id lamcn
pcenam senientiae promulgatae. Volenles igitur, ea, penilus denegavil. Tandem, lolius processu negotii
quaeper privilegium nostrum deliberalioue provida per te coram toto conveniu diligenlcr" expositc,
(527) Apographumepislohe hiijus, qtiod ad fidcini De prwscriplionibtts,cap. 28. Yide etiam Raynal-
apograpbi Conliexscribi curaveranius, e manibus> dtim, ad annuin 1205, § 66.
nosiris, quo casu nescimus, excidit; ideoqueargu- (52S) Vidc episiolain libri terlii 9, not.
nientum hic tantummodo exhibere possuniiis. (.529) Yide epislolam libri septin-.i1'09.
Caeicrnm, repeienda videiur ab epislpla quaele- (550) Vidc episiolam libri sepiimi 99, i;ot.
giiur, sed nuilila, imer Beerctales, lib, n, tit, 26,, (55i) Vide episiolam libri ierlii Sti, uol.
649 PONTIFICATUSANNO VIII, CHRISTI1205. 639
allegavit idem Plebanus, acctisalionem istam sibi jA moliis'aninu juvenilis, ul diclum comitemhosiiliicr
lieqnaquam debere obesse, quia, ctim judicis loco more palrio perseqtialur, iola intenlionc laboral, el,
sedeies, (uumcontra se non deberet leslinionium nisi occurralur principiis, gravis fore in medio ct
accepiari, et sic, de prudentum viroium consilio, difficilis in fine reptitalur occursus. Verum, qtiia,
donec nos inde consuleres, conira ipsum proccdere dictus comes unicani habet filiam, qtiam adole-
noluisti. Nolentes igitur judiciarium ordinem prae- scens praefatus, nisi eamlinea consanguinitaliscon-
termiili, vel ipsum Plebanum lergiversaiionibus tingerei, sibi posset malrimonialiler copulare,
suis ecclesiaslicamefiugeredisciplinam, fralerniia- idem proeposilushumililer posiulavil a nobis, quod
tem luam consulimus, per aposiolica scripia man- ex benigna dispensaiione concedere dignarciuiir,
dantesfquaienus per venerabilemfrairemnosirum... quod conlrahatur matrimonium inter eos, cuni sic
Pataviensem episcopum (552), bujits rei sollicite credaiur finis tantis periculis impouendus; Qno-
facias verilalem iiiquiri, eidem Plebano denuiilians, circa, discretioni vestroe per aposiolica seripta
ul, si volueril, iuquisitioni sludeal interesse, ei, sie mandamus, quatenus inquiralis super his diligeniius
per ipsum inquisita etcogniia veritate, siatuas quod veritatem, et, si noveriiis quod per matriniotiium
canouicuni fueril, et quod slatueris facias, appella- ipsum pax valeal reformari, et fanlis m.ilis flnis
lioneremota, firmiier observari. Ne vero, pro eo B imponi, et consanguinilaiisgradus est dispensabi-
quod idemPataviensis episcopus non est lihi me- lis, stattialis super hoc, auctoritale nosira, pro
tropoliiico jure subjecius, mandalum tuum super lanto malo vitando, quod secundum Deuni vidcrilis
inquisiiione facienda exsequi non curarel auciori- expedire. •
taie pnesemium id ei poleris delegare. Daium, II Non. Junii.
Datum, ii NonasJunii. LXXXJII(556).
LXXXII. PATKIARCB/E AQUILEGENSl (557), ET ABBAT.
... DEHEISTERBACH DENOVO-CASTRO (558).
(555), ET... DE BUMERSDORP [al. Mandat
ut moneanlducemSttevim,ui nultum tribuat
ROMERSDOFFiO] ABBATIBUS (554), ET... DECANO
BUN- ctuxilium
35ENSI COLONIENSIS DIOECESEOS. ephcopo Wormaciensiexcoinmunicato.
(555),
Maiidalut inquirgnl si inler dttos comilespossil pax (Apud S. Petruin, n Nonas Junii.)
Si filiiesiis Ecclesias,imo quia filii ejus estis, non
refonnari per mairimoniuminler partes, lir.etin
cerio ajfiniiaiisgradu se altingant. potesi vos non comedere zelus ejus, nec poteslis
(u Non. Junii.) opprobria iIII exprobranlium el usurpantttim jura
Ex liileris dilecii filii... Bunnensis proapositi,no- ejus aequanimiter suslinere. Usqtte adeo enim eslis
bis innoluisse noscaiis quod ianium inter quondam in timore divini nominis et ecclesiasiicaedigniiatis
nobiles viros II. et E. comites, fratres suos, el T. reveremia radicaii, ut devobis niilJaienus dubiie-
comitemde Landesberg, odii ac invidiaefomitem mus quod si Ecclesiaecausa, praeserlim quie tan-
suecendithumani generis inimicus, ac adeo perlina- Uimecclesiastica sil, agalttr, persecttlio, atit gla-
citer alteros in alterum concilavil, quod, proeterho- dius, praeseniia, vel fulura vos possint ab Ecclesia
minum siragcm, quaehinc inde provenii, plurima separare, qttoiniiius in die praelii poiiatis vos pro
secundumvarios bellorumevenlus bona ecclesiarum domo Domini ascendenlibus ex adverso, ct contra
diriperenl, villas plurimas concremarenl, auferrent Damascumvos ipsos in turrim fotiiludinis erigalis.
viduls et orpbanis spolia, eommittercnt inter se Non polesiis siqtiidem, nec debetis iilam tempore
qnidquid adbuc crndelius exerceri poluil interho- necessitalis relinqucre, qttoe vos regeneravit m
sies, et in tanlum dicius comes, cum poiuerit obii- Cbristo, el in partem solliciludinis evocavii, susci-
nere viribus contra eos, adversus ijjsos esl caliide lans vos de pulvere, ul ctim terrae prineipijjus se-
inachinalus, quod per insidias cepit eosdem, ac deatis ad faciendam vindictam in nalionibus, et
ipsos carceralibusvinculis mancipaios adeo affiixit increpaiioncs in populis exercendas, scienles qtiod
enormiter, el depressil,quod alier eorum, videlicel D Deodebeiis magisqtiam bominiobedire, nec in causa
E. ex eo diciiur morlis dispendiumincurrisse, quori ejus, in qua ipse vobis cooperaior el ccadjulor
qtiidemmajoris odii fomitem in suos et fratris sui existet, iimere poleslis quiiifacial vobis homo. Quod
suceendil haeredes. Quiriam aulemJadolescens,di- si hoslis conlra vos persecuiionisollamsuccenderp.t,.
cli frairis sui filius, quem ad vindicandas patrui el ad probandam vcl compiimendain fortiiudinein
el palris injurias el hominum suggestioslimulat, et veslram elemcnia eiiam commoverel,quia non sunt
(552) Erat is, verisimiliter, Poppo, qui, ex prse- (555) Yide episioJamlibri sexii 36, not.
posito Aquilegensi, episcopus Pataviensis factus (536) Episiolam hanc laudal Bzovius, Annal.
iueral aimo 1204.VidellANSizsca,Germ. sacr. tom. t. XIII, ad an. 1205, §17.
I, pag. 550. ConcinitBucelinus, qui Popponemnon Kjusdem fragmenta exhibet Raynaldus, ad eum-
nisi aitno 1206 obiisse dicii. BUCELIN. Germ.sacr. dem aiinuni 1205, § 52. Quae apudipsuin legitniur,
paru J, pag. 45. Vide eliam epistolas libri sepiimi hic itncis iiiclusastint.
142 et 145. lniegram vulgaviiAngel.Manriqne,Annat.Cislevc.
(555) Vide epistolam libri sexti 56, not. tom. III, pag. 450, ad an. 1205, cap. 5, § 2.
(554)Reinerus, abbas Romersdoffii,memoratur (557) Vide episiolam libri seplimi 99, noi.
in inslrumenlis, ab anno 1202, usque ad annuin (358) Yide episloJamlibri ociavi 8, not.
1216.Gall. Christ. toin. XIII, col. 655.
PATROL.CCX7. 4.L
~$Zl INNOCENTII111PP. REGESTORUMLIB. VIII. 652
condigme passiones bujiis temporis ad futuram A nus atlenlavit, translalionem episcoporum sibi prae-
gloriam, qtiamin nobis prsedicitApostolus revelan- sumpserit usurpare, ac bomineni excommunicaium
dam, propter juslitiam dcbeiis persecutionem am- el damnatum a nobis, tanquam non credal lesli-
plecii, etsi opoflerel pro clavibus Ecclesiaeac fide monio Yeriialis, quod in collatione clavium de
calholica martyrium suslinere, nipote quibus mors ipsarum viribus proiuiit ipse Christus, fovere pu-
momenlanea ihilimn vilae fieret sempiternLe. Sane, blice ac iionoribus studuerit ampliare. Cum enim
riidieisse vos credimus ex evangelica leclione, nuod Iepi-83judicium, secundtim legem divinam, ad solos
is qni Eeclesiam suam super se pelram fundavit, perlineat sacerdotes, quibus, ut inier lepram et
ciaves regni cceloium beaio Pelro concessil, inqiiiens loprain di.judicent, est concessuin, non debuerai
ad eumdetn : Quodcunque ligaveris sttper lerram, leprosum conlingere, aul sacerdotale sibi officium
eril ligalumel in ccelis,et qiiodcunquesolvcris super vindicare, ne cuin Ozia rege lepra percuterelur in
ierram, erit solutum el in cmlis (Mattlt. xvi). Qnod froule, fiereiqtte nola omnibus cjus culpa. Verum,
autem Luipukius (359), quondam Wormaciensis si virum religione conspicuum, litierarum praecla-
•episcopus, jusle fueril ligatus a nobis, nullus dubi- rum, praediluni honesiale, ac damnatum injusle
tat qui Pelri privilegium non ignoral. Nam, cmn foverei, Jicel ejus non essel de noslro judicio judi-
ipse, vocaiis caeiens ni pariem solliciiudinis, in care, aliqnibustamen excusabilis forsan videretur;
solos successores suos transfuderit collatae sibi a sed, cum faveat homini peslilenti, ctijus crimen nee
Domino plenitudinem potestatis, per qnani episco- peritia litterarum exlenual, nec morum minorat
porum translaiio ad Romanum ponlificem lantum Jioneslas, nec religio palliai, nec posna excusat in-
spectal, idem Luipuldus, non solum absqtie licenlia jusla, excessus ejtis iiequil iillatenus excusari.](54i)
nostra, favore nobilis viri, Ph... ducis Suevise, imo Proelerea, super hoc eum ignoraniia non excusal,
eo illum, quaiilum in ipso erat, leniere iransferenle, ctiin, elsi forsan canonicum jus ignorel, reeeniia
ad Ecclesiam se translulil Magtiniinam , verum tamen exempla, el ea.quae in ejus oculis modernis
•eliam, cum tandem ipsius postulaiio jiislo fuisset temporibus accideruni, caulum eum reddere po-
"jtidicio reprobata, qttia, post ajjpellationeni ad nos luerinl et instrucltim. Novit enim, et per loiar»
tegitime inierposiiam, in discordia po.stulaius, sine fuit Theuloniam divufgalum, qualiier, quia venera-
licenlia nosira transivil, eidem incubarepreesumpsit, bilis frater noster Salzburgcnsis arehiepisco-
et, cum juxia canotiicas sanciiones uiraque nierue- pus (542), ad Salzburgensem Ecclesiam posliriatus,
ril spoliari, non attendens gratiam sibi factam, per sine licenlia noslra iransivit, ejus-fneril poslulaiio
guam ipsi concessimus, ul Wormaciensem Eccle (r; reproh3t3, el ipse, proprium recognoscens et dam-
siam retinerel, ulramque delintiit, ct adliuc detinet nans errorem, redierit ad Ecclesiam Brinxinensem.
occupalam. Quia igilur per litleras et delegalos - Qui, licel, iniellecto mandalo nosiro, nobis btimi-
nosiros super hoc non scmel tanlum monitus, sed liier parueril eldevole, non tamen prius fransla-
Xrequenier, nec mandalis noslris paruil, nec moni- lionis graliain pottiii oblinere, cum Salzburgensis
.tis acquievil, manifeslam ejus confuinaciam atten- Ecclesia eum denuo concordiier positilassei, quam
dentes, quoniam, deposiio corde carneo, lapideum ad proeseniiam noslram jjersonaliler laboravit. Nec
cor assumpseral, el obturaverat aures stias, ne in- eliain ignorare poluit dnx praedicius, cuni in par-
ielligcrel ul bene agerel, nec ndjiccret, ul, a sua tibus illis fuerit publicalum, quod, cum bonaeme-
praesumpiioneresurgens, salisfacerel de conlemplu, moriaeC. (545), imperialis auloecancellaritts, occa-
primo excommunicaiionis senientiam, et landem sione indulgenliae, qtiam a felicis recordationis C.
depositionis, et censuram meriio suae inlquitatis papa, praedecessore nosiro, se impeirasse dicebai,
excepit, quibus qualiter deferat, satis est omnibus per qttam uleuiique apud aliquos excusabilis vide-
manifeslum. (540) Caeterum, idem dux, cum de- balur, ad Herbipolensem Ecclesiam ab flildese-
buisset excommunicatum viiasse, ac deposiium mensi transissel, quia moniius errorem propriuin
l*
aljjeeisse, lanquam de clavibus Ecclesiaenon reete non correxil, non soltim excommuniciiius fttii, sed.
sentiret, ex eo tcmpore ainplius illinn fovet, et lam Herbipolcnsi quam HildesemensiEcclesia spo-
non solum in errore suo, lanquam primus el prae- lialus, licet landem, ad mandatum nostrum humi-
cipuus aclor, participavit eidem, sed, in argumen- Jiteret devole reversus, gratiam noslram meruerit
tum gratioeplenioris, in Ilaliam oliiciumei suaelega- obtinere. Nps auiem, etsi diu duxerimus exspeclan-
tionis indulsit, et, ad impugnandum bcaii Pelri dum, ut dux idem errorcm suum corrigeret per se ""
patrimonium, hostem ficclesiae deslinavil. Ecce, ipsum, landem lamen per te, fili abbas, et dileeiuin
qualiier idem dux Romanam honorat Ecclesiam; filium abbatem de Salem (544), eum superhoc
ecee, qualiter claves Ecclesiae reveretur, cum , mandavimus commoneri, et, licel abbas de Salem,
quantum in eo est, Pelri privilegio violalo, quod cum iibi litteraenoslraenon fuerinl, sicut accepimus,
Eullus principum, nullus eliam imperatorum hac praesenlaiae,'jpsum monuerit diligenter, euin tamen

?559) Yide epistolam libri quinti ii, not. (542) Videepistolamlibri terlii 4, not.
(340) Haeeapud Raynahi. (543) Yide episiolam libri quinti 99, noi.
(341) Huc usque Raynald. (544) Vide epistolam iibri quinli 99, nol.
655 .PONTIFICATUSANNO Vlll, CHRISTI1205." 634
non poluit emollire, aut ileciere mentem ejus, et ab-.i; etsi non sermQiie,saliem opere, in suam et aliorum
<>jusdem damnati et excommunicatifavore el par- porniciem, coulradicai, discreiioni vestrae per apo-
licipio revocare. (51-5)[Licel igilur, ex eo qttod stolica scripta mandamus, et in virtute obedienike
cjusdem ducis nolorius est excessus, et ipse, jam disiricte praecipiinus, quatenus, nisi forsan infra
nionims, noluerit ab hujushiodipraesumptioneces- mensem post commonitionem veslram, ab errore
sare, possemtisgravitisprocedere contra eum.adhuc hujiismodivel haere&iresipiscchs, eidem Luipuldo
tamen experiri volentes si nunc saliem, ianqiiam suiim subiraxeril participium et favorem, vos iu
vir catholicns, aul etiam Christianus, beaio Petro, ecclcsiis vcsiris (otam lerram, quam i.in domanio
f.celestis regui clavjgero, uiagislcrium universalis suo tencl, denuntieiis aucioiilale noslra supposi-
Ecclesiae,ac nobis in eo clavesregni ccelorumfide- lam inlei'dicio,'ila quoJ, praeier bapiisma parvulo-
liter recognoscat, discretioni veslroeper apostolica rum et pceniienlias morienlium, nullumin ea riivi-
scripta mandamus, et in virtule obedienliaedistricte num officiumcelebreiur, vel exbibealur Ecclesiasti-
praecipimus,quatenus, ad eum, dilatione el excusa- cum sacramenlum. In omnibus quoque locis, ad
lione cessante, personaliter aceedentes, ipsum se- quaeipse deveneril, quandiu in eis praesensexslile-
creio prius, ei tandem publice, in audieniia iam rii, divina projiibeaiis oflicia celebrari. Id auiem"
ecclesiasticorumquam saeeulariumpriiicipum, qtios ^' singulis diebus Dominicis et feslivjs, per ecclesias
coniigeril inieresse, diligentius et instantius. mo- vesiras, et vlcinas diqpeeses,ac lerram ipsius pu-
neaiis, ul s»?pediclo excommunicalontillum de cae- blicari solemniier faciaiis, addenles quod, si nec
lero tribuat auxilium vel favorem, sed poiitis, iati- sic resipuerit, in personam ipsius et terram om-
quam deposilum, illum abjiciai, et velttt damnalum nium eidem in lioc errore faveulium aggravabimus
eviiei, ae idolum zeli, quod in leniplo Dei, velut forlius manus noslras. Taliter autem inandaium
iiboininationem in Joco sanclo slantem, erexit, de aposlolicum implealis, ul zelus domus Dei vos co-
ipso prorsus eliminare procuret. Alioquin, publice medere videaiur. Quod si non a-abo... tu, fraler
nuntieiis eidem quod, nisi, usqtte ad tres menscs pairiarcha, etc.
posl cornmoniiionemveslram, monilis veslris ac- Dalum Romae, apttd S. Pelrum, n Nouas Junii.
quieveril humiiiterel devoie, in eum et terrain ejus LXXXV(517).
manus noslras curabimus, forlius forsan quam exli- UNIVERSO P0PUL0 VlTF.RBIENSI,SPIIIITUMCONMLII. SA-
mel,aggi'avare,](545*)cum id non possimusullerius NIORIS.
aequanimiter susiinere, imo, cum, pro justiiia seitis Ut insurgant adversus quosdam Palarenos, nec eis
aposlolicaedefendenda, non solum persecutionem,Q prmslentauxilium, consilium, vel favorem.
pati, sed animam ponere, licel nil taie nos oporleal [Si adversus vos (548) ierra consurgerei,] et
formidare, parati essemus, si r.ecessitas posiularel. iniqiiitaies veslras cceli sidera revelareni, ct mani-
Universis quoque priucipibus regni Tbeiiloirici,tani fesiarent vestra sceieia ioii niundo, ul non solum
ecclesiasticis quam mundanis, meram ct plenam liomines, sed ipsa eliam ciemenla conjurarent in
super his veriiaiem diiigenler ac fideliter iiiiimelis, veslrum excidium ei ruinam, et a lerrae facie vos
ul, cum uiriusque partis meritum inlellcxerinl, de delerent, non parcenies sexui vel aeiali, ut esselh
tenebris lalsilatis ad lucis verilatem accedanl. Qttod cunciis genlibus in oDprobriumsempiiernum, uliio
si nonambo ... lu, frater pairiarcha, eic. de vobis suml non posset stifficienssive digna. Vos
Daiuin Romae, apud S. Peirum, n Konas Junii. eniin, nec Deum timetis, nec hoiiiinein formidatis,
LXXIY(546). nec diseernitis inler profanum el santiuin, sed poni-
EISDEM. lis litcem lenebras, el tenebras lucem, et diciiis
Ul ducem buevtw, nisi infra lempus restptscal, sti- maltim bonum, et bonum malum; vos, famam bo-
crh inlerdicanl. nani quae impinguat ossa, et notnen boniim quod
(Apud S. Peirum, n Non. Junii.). multis diviliis anieferlur, procurare conlemnilis, et
"
Qiiid vobis super comnionitione nobilis viri, Ph. de infamia non curaiis, cum sitis atlritie fronlis,
ducis Sueviae,ut a favore ac defensione Luipuldi, et impudibundanifrontem assumpseritis meretricis.
quondam Wormaciensis episcopi, nunc excomniu- Compulruislisnamque in peccalis, sicut jumenlain
nicati et deposili, omnino desislat., vobis dederinius stercore suo, ut fumus, ac fimus putrefaclionis ve-
in Hiandatis, vos novimus meininisse. Quia igitur slraejam fere circumadjacenlesregiones infecerit,ac
pati nec volumus nec debemusjfut clavcs Eccle- ipsum Dominum,ui credimus,ad nauseam provoca-
sioe impune conlemnal, etverbo verilalis , qua verit(549). <In peccatis quidemexcelletisuniversos,
Petro dieitur: Quodcunqueligaveris'Malih. xvi), eic. < facii perlidiores Judaeis, ei crudeliores paganis.

(545)Rursus Raynaldus. Partem ejusdem vulgavit Rayualdiis, ad anmim


Haclenus Raynald. 1205, § 66. Qtue apud ipsum exhibeniur, hic dupliei
• \545")
(546) Yide Raynaldum, ad annum _^
l¥05, § 55. ad iniiium cujusque lineae virgiila iu mar^ine di-
(557) EpisiolaeIiujtis fragmentum legitur inler siinximu.s.
decremles, lib. v, lil. 7, De Hoixeticis, cj..p, H. (i.48) III Decrelal. nos.'
QuiciJJic legjiptur, bic nncis inclusa sunt,"varfie (519) Haecapud Rayiiald,
lcciionesdaiiiur.
«o5 INNOCENTHIII PP. REGESTORUMLIB. VIII. «56
< Judaei siqnidem semel Dominumcrucis patibulo A < siolica vobis scripta iiiandamusct dislricte prae-
< affixerunt,sed vos, in membrissuis jtigiter cruci- < cipimus, quatenus, cum quidam vestri concives,
t figcnles eumdem, opprobriisipsumet contumeliis < filii Belial, in odium Jesu Chrisli, el contemplum
< laceratis, ei, cum illi credanl, licet sub caeciiaie < apostolicae sedis et nosirtim, posl inhibitionema
c peccaii, DetimPalrem omnia visibilia et invisibi- « nobis lactam, quosdam crcdcnies Palarenorum in
« lia condidisse, plerique veslrum a lucifero visi- < consuleseligereallenlarini, ipsum eiiam hasresiar-
« hilia credtml esse condila el creala. Pagani fure- < cham, videlicelJ. Tiniosi, perdilionis filium, qtii,
r bant in perimendis Chrislianorum corporibus et « exigentibusiniqtiilatibussuis, de mandato noslro
i maclaii(iis,sed vos, nccare inlcnditis tolttmhomi- < jamdudum vinculo exisiit excommunicalionis
< nem, anirr.asfidelium latenier Cbristo subripien- s aslrictus, et adhuc in conlumacia sua perdurai,
< tes, et tilrumqtte homiiiem pariler perimenles. < camerariuminstittierenoiilimenlcs.ineleclosipsos,
< Yerum, nec isti, nec illi Cliristum Domini cogno- t et eleclores, pariier ac eoriim comiriicesviriliier
< verunl, propter quod babere videnttir excusalio- < insurgatis, resistenles eis magnanimiier el polen-
< nem aliquam in peccatis, sed vos, tanquam filii < ler, ac eosdemacriier expugnanles; et ne vaieanl
< Eplirem inlendenles atcum, Christi fuistis cba- < radicari firina radice, primosipsorumconatus frtt-
« raciere insignili, et adhucin publico Cbrisliana B < sirare acconlunderelaborelis. Utaulem evulsisra-
« vultis professione censeri, corde lamen abeunies «dicibus slipcs arescat penitus el sicceiur (552) t,
< relrorsrim ac reccdcntes a fide, conversi estis in subiiiierminationeanalheinalisdistricliusinhibemus,
< arcum perversnm, hacreiicorttni laqueis irretiti, ne alit|tiis eis jurare, tanquam consulibus,vel re-
* ac eorum pravis dogmaiibus deformali (550). t cloribus, vel alio modo, praesumal. Illos vero, qui
Unde, vere in vobisverbtim proplieiicum esl imple- eis aliquo juramenlo lenenlur astricti, vel qui eis
liim : Latniw nudaveruntmammas, laclaverunlcalu- jurare post electionem bujttsmodi praasumpserimi,
los SMOS (Thren. iv). Polaii enim estis non vino ctim imlla esse debeai parlicipatio Clirisli ad Belial,
conipunctionis, sed felle draconis, vobis ab haereii- vel lucis ad ienebras, et fideiis aposlalae,qtii fidem
cis propinato in aureo calice Bahylonis.Jam enim violavit lemere Creatoris, lenere fidem nuilo modo
inundaveriuit aquae, opergeruntqiic capita vestra tenealur, cum hoc caulum in canonibus habealur,
peccala demersa in baralhrum viliorum. Jam ab- eos a tali juramento duximus absolvendos. Lieet
sorbuit vos profuiidum, et urget super vos os sutini aulem a nobis ei praedecessoribusnosiris conm
puteus infernalis. In lacum desperationis siqnidem haurelicosmulta sinl edila et slaluta, ne habcaiis
incidistis, cum contemnalis rcsurgere a profiiudo. _, excusalionem aliquam in peccatis, quasi aniiquu-
Unde, merilo formidamus ne in (ilios diffidcntioe rum oblili fueriiis mandatorum, et, (qttia pltis
veniat ira Dei, el jam exacuat sicut htlgur gladium limeri solel quod speciaiiter iiijungilur, qttam quod
suum, et agat de vobis judicium manus sua, nee in genenililer imperaiur, (555) advocaiiset scriniariis
die furoris exislal misericordiaesuaememor (551) firmiler iiihibemus, neprmfalis eleclis, dum fuennt
« Nos auiem, veslris miseriis compatienies, immi- in sua coninmacia ct errore, Palarerits vero (554)
< nenii ruinae veslrx occiirrere volumus, et viam credcniibiis, fauloribus, el defensaloribuseoruni-
< patuliimexlerminii vestrijjraecludere, si valemus, dem, uilo lempore, in aliquo praesielis auxilium,
< pulsanles Deum precibtts, et Abrahae vesligia consiliumvel favorcm, nec eis in aliquibuscausis,
< imilantes, qui a Domino, volenie subvertere So- vel faciis, vel aliis liiiganlibus sub eortim examine,
t domam et Gomorrbam, inulliplicalis inlercessio- vestrtnn palrociniuni praheaiis, cr pro ipsis publica
t nibus impelravit quod pro decemjustis non per- inslrumenta conderevcl aliqua scripla facere milla-
« deret universos. Experiri siquiriem volumus tenus atlenleiis. Quod si forte coutra faccre prae-
c ulrum imer vos aliqui fidelcs remanserinl, qui sumpseriiis, ab officio vesiio suspensos perpeiuo
< anle Baal stta genua non curvaverinl, el, Ninivi- vos decernimus infamioesuljjacere.J Cseierum, ne
< larum exemplo, sacco et cinere prosternali, iram j) judices el scriniarii, qui consenserunl pnelatis ele-
< Bomiui niitigenl el furorem, ul parcatur multis ctis in hujusmodi jjraesumptionelemeraria sociari,
c pro paticis, nec simul pereant universi. Si qnis de sua nequilia glorienlur, cttm privilegiuminerea-
« igiuir Dei csi, adjungat se nobis, nam gesiare lur amiitere qui permissasibi abuiilur potestale,eos
i volumus gladium Phinees, et animadversioncm ab ofliciosuo judicamus esse suspensos,deccrnentes
« Mosaicam imilari, ac cum Malhaihia punire dae- irritum el inane quidquid per ipsosel eleclos prae-
i monibus immolanles, ut auxiliante Dominoelimi- dictos factum fuerit, vel slaluiuin. Senlentias au-
< nentur de leniplo perfidi eiindigni, et fermentum tem excommunicalionis el interdicii, ab cpiscopo
<Ji8ereiicaepravilatis de massa conspersionis Do- et clericis vestris propler excessus bujusinodi latas
e minicae salubriler expurgetur. Ideoque per apo- rationabililer in rebellesei in memoraios elecios,

(550) KticusqueRaynald. (554)Decrelal.,hwreticispro prmfalis...vero; snox


(551) Rursus Raynahius. jje/legunlpro et; verba utlo tempore,el infra aliqui-
(552) Haelentis Raynaldtts. bus ouiitinni, aliquibus pro aliis legunt, etvocem
(355)In DecrelaJ. add. vobis. forle non habeni.
C-S7 PONTIFICATUSAN.NOVIII, CHRISTI 1205. 658.'
ratas habemus, easque praceijrimususque ad salis- A aliquam sibi debeatreddere pensioiiem,sed ipse per
faciionem congruam inviolabiliier -observari.Alio- electionem populi, quae de antiqtta consuetudine-
quin, si nec sic superbia veslra compriiui poleril, pertinel aJ eumdem, a£carriinale SancloeSusannae
ei slultiiia refrenari, haedis ab ovibus et fideli- (559), ctti eadem Ecclesia Salvaloris, tanquam ca-
btts ab infidelibusscgregatis, maios male perdemus, pella suo litulo, in spirilualibus esl subjecla (259*),
vineam nostram aliis agricolis collocanies, qui fru- cononicefueral insiiliilus.] Cuonque ad stiam as-
eitimstiuin temporibtis suis reddant, et tandiu ma- serlionem probandam titraque pars testes niullo-
nus nostras lemporaliter et spiriltialiier in vos cu- lies produxissei, nos illos recepimus et examina-
rabiniusdiirius aggravare, donec per experienliam vimus diligenler, quorum deposiiionibus publi-
cognoscalis quid aposlolicae sedis dextera valeat, calis, disputationem audivimus super illis; sed*
et quid possll, -et a vobis sil bujusmodieliminata aniequatn hujusmodi conlroversia finem accipere
spurcitia el iniquitas exslirpala. Recolere quippe potuisset, praefatus proedecessor nosler debitum,
debeiisquanttim(lericulum iticurreriiis pro eo quod cirnis exsolvii. Demiiinaiilem, iilrnquepars a nobis
nosirum consiliumconlcmpsistis. cum inslanlia posuriavit, ul,caiisam ipsam decidere-
Daluin, ete. dignaremur. [Nos igilur, ultesloiionibus,ct allega-
LXXXVI(554").
CLERICIS SANCT.EAGATHES lionibus, ac instrumenlis(560) ulriusque jiariis dili-
Rednctiniurad percipiendatn quamdam pensionem genler audiiis, et ptenius iniellectis, habito fralrum
iinnunmin ecclesia S. Salvatoris, el condctnnalur noilrorum consilio, prmdictumpresbjjierumab im-
presby.erad sotulionetn ejusdem pensionis. pelitione ceconomi veslri, super eleciione ac insii-
(n Non. Junii.) lutione desefacla in EcclesiaSalvatoris,absolviinus,
[Querelam, quam diieclus filius (555), G. tituli el super his pnefato ceconomo silenlium duximus
Sancti Yilalis nunc presbyler, tunc Sancim Marim imponendum.cumper tesles idoneos(360*)nobiscon-
in Aquho diaconus cardinalis, per cecononum Ec- sliteril evidenter,quod populusln quasi possessioue
clesiaevesirae, cirjus idem cardinalis est guberna- pracsentandiclericum ad illam Ecclesiamexistebat,
lor (355'),contra \?...'nunc (556) presbyterum, fioic quando prmdiclumclericttm(561)ad illain elegit, et
vero diaconum,super Ecclesia Satvatoris qumdicilur eadem Ecclesia spectal ad lilulum SanclaeSttsannae
de Cornuiis(~~>b6'),coram bonwmemorimC.Papa,'prw- in spiritualibtis pleno jttre, salva quaeslione super
(teeessorenoslro, proposuil, ipse(357)nobisin minori jure palronattis inler Ecclesiatn vestram el popm-
officioconsliluiis aiidicnriamet examinandamcom- him(56r) Salvaloris.Quiavero pertestes, omniexce-
misil. Pciebal igittir idem ceconomiis, ut prmfalus ., piione »B«/ores (582),fttilliquido coinprobalum.quod-
Petrus removereturab Ecclesia Salvatoris, quam in pensio sedecim denariorum Papiensis monelae,
prayudicjum Ecclesioevesirae, ac injuriam cardi- fuii (562*) clericis Ecclesiaevesirae, pro Ecclesia
nalis praediciipraesumpseratocciipare,cum ipsa Ec- Salvaloris el terminis, annualim per mtilta tem-
clesiaSalvaloris(557*)plenojure perlineat ad Eccle- pora persoluta,sed de novo substracta, nos (565),in.
siam Sanctae Agatbes, pelens. eliam, pensionem eumdem slatum percipiendipensionemhujusmodida-
sedeciin denariorum Papiensium, debitam Ecclesiae Ecclesia Salvaloris el lerminis, Ecclesiam veslram?
Sanctae Agaihes, pro Ecciesia Salvaloris el lermi- decrevimusreducendam, et ad solutionetnpensionis.
»iis(557*),sibiresiitui denovosubslraciam.Praedictus subslraclae(;on</em«aDimKs presbyterum anledietum,.
vero P. ciericus (558), respondebalquod ipse ntillain salva quaeslioneproprieiaiis inter Ecclesias memo-
injuriam irrogaverai cardinali, nec in praej'udicium ratas.]. Nulli ergo, elc. noslraedefinilionis, elc. SK
EcclesiaeSanclwAgalhes(358*)acceperal Ecclesiam quis aulem, eic.
Sa/uflforis,cumhaeead illam nullojureperlineat, nec Datum, n NonasJunii.
(354*)Episiolaliaecreperilur, sed mulila.ihter De- el examin. Loco idem legunt prmfatus, et prmfalum
cretales, lib. i, lit. vi, De electioneel eleciipoleslale, Pelrumremoveri, infra.
cap. 24; ideoque liic uncis inclusa exhibelur; B (559) Decret. om. boe verbum, et mox ef.flm.
variaelectionesdaiiiur. (359*)Sic in Apographo Conii. In Decreialibus
(555) Vide ejiisiolam libri quinli 60, nol. vero. pro eademecclesiade Thermis.
(555*)Cardinalibus, propler dignitalern, praeter (560) Decreial. om. el mox vesirm legunt pro
propriuin iiiulum, licet alias Ecclesias obiinerc, S. Agath., et diciam ecclesiampro eccl. salv.
gubernalionis seti commendaenomme, quaruin di- (360*)Decreial.,ralionibus, loconff. etall. ac ins.
cniUiirgubernaiores seu adminislralores. Mox dictum P. leguni"pro ei pl. i., h. f. n. c. p. p.
(356) De cornutis. Sic in Apographo; verum, ex (561) Decretal. oin. ut mox verbum evidenter et
sequeiiiibus, legendumesse palet, de Terminis, vel infra ad illam eccl.
de Thermis. (561*) Decrelal. leguiit ipsum presbytsrum, pro
(356")Vide epislolam libri terlii 54, not. prmd. cler.
(557) Cardinalesin propriis titulis, el eapellis eis (562) Decretal.Add. smpedictwEcclesiwS. et mox
subjeeiis, liabent jura episcopalia, vel collationein onr verba per... maj.
beneficiortim,etalia. (562*)Decrei. legunl fneril ct niox de Tlierm-is
(557")Ilaecdesuntin Decretal.,ut moxverba nunc, pro lermin.
lunc— diaconus,et nunc. (563) Decretal. vos, el niox om.verbumPensionem
558) Deeietal.IeguiUecclesimSane.iiSalvaloris,et infia legtinl deThermispro et terminiset mox.decerni-
infra jjjsn, ioco salv. g. d. d. C, c. b. m. C. p. p.-n. mus pry decrev.et condemnamus^vocondemnavimus.
(558')Decretal.C.;;«/Jff p.it.,et mox omiuuui verba
^ INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. Vllf. lifM
LXXXVII(565*). j uiriusque' assensu ad hoc ceiia dies conslituia fuis-
A
C... HAJORI ARCH1DIACONO, ET MAGISTRO R. POENITEN-set, licel lam arcliiepiscopusqtiam episcopusinemo-
' TJARIO S. VICTORIS PARISIENSIS, ET MAGISTROR. DE rali, sub mullorHm testimonio praelatorum ipsum
CORZON.KOVIOMENSI CANONICO, PARISIISCOMMORANTI. decanum in suo l-ecepissenlconductu, fraier tanien
Nandat ut episcopumTullensem absolvant,vinculo cpiscopiet servienles ejus, in ipsum decanuminanus
excommunicationis,et causam inter diclum episco- injicienies sacrilegas, et periibus ejus sub veulre
pum et archidiaconumTutlenscmterminent roneini ligatis, eum ad episcopum dedtixeriint,
vii Id. Junii.) eumque durissimis vinculis mancipalum non priiis
Veniens ad apostolicam sedem dilectus filius, absolvere volnerunt, quam idem episcopus propler
P. arcliidiaconus TuIIensis,a nobis humiliter posm- boc fuit excommunicatione notalus, el terra ejus
Javit, ut super Tullensem Ecclesiam, qtiaaper incu- supposila inierdicto, nisi eum infra cerlum lermi-
riam el malam administralionem Tullensis epi- num Jiberassel. Cumque nec sic proficerepoiuissel,
scopi (564), in gravem Iapsum et exlerminium jam eo tandem post multa conamina vinculis absoiulo,
devenerat, noslraeprovisionis oculos aperire, et, in ac die cerla parlibus assignaia, cum jam per cleri et
Stcrililaiis vindiclam, infrticiuosoearbori ultricem poptili famam eidem archiepiscopo consiitisset,
securim apponere dignai-emiir,ne terra frnciifera B ' (juod in exlremis illa Ecclesia laborarel, saepedi-
j>er mali culioris injuriam ei npglectumin salsilagi- cluni episcoptim,de nimia dilapidationesuspecium,
nem converiatgr. Cum enim venerabiiis fraler a lemporalium administralione, et de perjurio gra-
noster... Remensis archiepiscopus(564*),tunc apo- viier infamattim,a spiritualium exseculione stispen-
stoiicae sedis Jegatus, et dilecius filius.... aljbas dil, qttani suspensionis sentenliam quoniam idem
S. BenediciiMelensis (563) diceceseos,contra prae- cpiscopus servare conieinpsit, ipsum postmoduin
falum episcoptim Jjtleras aposiolicas recepissent excommitnicalionisvinculo innodavii; el cum bo?c
(365*),et archidiaconus memoratns vellel inscribere a Joffridoarchidiacono in praesentia nostra essent
conlra ipsum, archiepisropus ijise, ejusdem archi- [iroposiia, econira W. et T. procuratores episcojii
diaconi ct socioruin cjus periculum refonnidans, Siejiedicti,in nostro auditorio allegaruiil quod sen-
cos.stib bac fovnia'ad concordiam inducere jjrocu- lcnlia ipsius archiepiseopi nulla fuil muliiplici ra-
ravii, ul scilicel idem cpiscopusin eorum prasentia tione. Cum enim in talibus ordo judiciarius consue-
praeslaret corporaliler jtirnmentum, quod de caetero verit observari, isli modusfuil non tenuissemodum;
liberiaicm Ecclesiarum, et jus clcricorum lolius nain, neqtie lis conlestala fuii, veliiliuris aequilas
riioeceseosconscrvarel illaesum,necbona episcopaius.r suadebat, el, cum idem episcopususque ad ociavas
alienare pra-sumerel, vel pignori obligare; pra:ci- Sancli Michaelisdeliberationis oblintiissetindticiaSj
piens etiam prioribus et decanis, quod si dicium eo penilus ignoranle, interim conira eum inquisilio
Cpiscopumvenire eontingerel conlra propriumjura- facta fuii, cum secundumj'uris ordinem judicis ofii-
inentum, ipsi debilum obedientioeconsuetum dene- cinm conquiescere debuisset, donec peliii lemporis
gareni eiriem; snb poenaquoqueexcommunicalionis curricula defluxisseiil; ad hoc, cum in omnibus
eidem sludiiit inlribere, ne de reiuis immohilibus legitima fuerit appellalio interposita ah eodem ,
Tulleiisis Ecclesiae de caUero qtiidquam alienare ituilus videtur ejus fuisse processus, qui appella-
pra;sumcrcl, consensu sui capituli non obtento. Pro- tionis legitimas remedio enervalur. Praeierea, cum
cedenle vero lempore, cnni idem episcopusiu i|isius objicerelur eidem quod post excommiinicationem
esset archieiJiscopipraesenlfa consliiutus, decanus celebrasset divina, ipsi procuratores inficiabantur
TuUensis (566) in modo denuniiationis crimen ei omnino, et quod praedictaevillaealienalaefuissent,
dilapidaiionisobjecil, proponens, quod, jtirisjurandi noii culpa episcopised capituli conligisse firmabant;
religione et cxcommunicatione conlemptis, viginti unde, quidqiiid per arcliiepiseopumfactitm fueiai,
et duas villas alienare proesumpsilad niensam epi- a nobis censeri putabant irrilum et inane. Nos
scopi pertinentes, el, cum episcopalusTullensisin D igiiur, Iiis el aliis diligenler audiiis, qnae partes
suoe promotionis iniiio in reddilibus mille librasi coram nobis proponere voluerunt, quia proediclum
Iiabcrel, ad taninm per ijjsum fuerit exinanitioneni legatum riie per omnia cognoiimus processisse,
redacius, quod vix ad Iriginia libras TuIIensismo- discretioniveslraeper aposiolica scripia mandamus,
neloo ejus possent reddilus pervenire. Cum igilur• qiialenus, proediciam suspeiisionis senleiitiam fa-
ad lioc idc-mcpiscopus respondissel qnod non per cienles anclorilate nostra firmiler obscrvari, pro-
snam sed capiluli sni culpam illarum rerum fnerai curatorcni idoneum slaiuatis, qui ncgolia ejusdem
alienalio perpetrata, arij"eeitquod ei placebal ut de: cjiiscopatusinterim administrel, episcopo tanieii iu
slalu cpiscopattis a bonis viris ejusdcm dio;ceseos: jusiis el moderalis expensis rongrue provisurus,
Jieret inquisilio veritalis, et sic, cum de parlisi dum hujiisinodi eausnni contigerit vcniilari; et,

(563*)Yide Raynaldum.ad annum 1205, § 55. • (566) Fredericus de Brixei, decanus Tullensis
(564) Vide e|risKilamlibri qiiinti 13, not. memoratur anno 1200; mox, ei iminediaie Theode-
('(iV) Viiie episiolam libri septiini 116. ricus, anno 1216; apud auctorcs novaeGaltimCkvi-
(565) Vide epistoiam libri quiuli 13, not. slianw, tom. XI!!, col. 1062.
(565*)Ibid.
661 PONTIFICATUSANNOVIII. CIIRISTI 1205.' - £69-
Guoniamproductioni iesiium a neulra parte renun- A Ji misso, lemere celebratam, illam, exigente jusiilia,
tiatum fuisse didieimus, nos atiestationes receptas non duximus admittendani, dolentes pro le pariier
vobis clausas remillimus, nihilominus injiingenles el pro ipso, quod ad postulationem hujusmodi non
qttod praefatumepiscopumsecundum formam Eccle- est eo modo processum, 'ul eam secundum Deum
sioe ah excommunicationis vinculo absolvatis, et approbare possemus. Monemus igilur serenilatem
recipialis tesles, quos utraque pars dnxerit prodtt- litam, el exhoiiamur atlcniius, qualenus in hoc
cendos, quorum aliesialionibiis una cttm prioribus iion voluiilalis nostrae,'duriliam, sed' canonicoesan-
publicalis, causam diligenler examiiiare curelis, el ciionis censuram atlendas, quain sine personarum
eani, subiaio cujuslibel coiitradictionis ei appella- acceptione servare volumus, ut.debemus, cum in
iionis obslaculo; fine canonico terminare; iia, quod, niaiiu nostra non debeat esse pondus el pondus,
si legiiimevobis consliierit, praedictabona Tuilensis quasi in slalera dolosa; sciiurus, pro cerlo quod
Ec lesiaeper culpani ipsius episcopi alienala fuisse, preces, quas nobis secundum Denm duxeris porri-
ab eadem ecclesia eum amovere cureiis. Alioquin, gendas, parali sumus efiicaciter exaudire. Ne vero
cum de alienalione jam conslel, quainvis idem epi- Strigoniensis Ecclesia ulterius remaneat desolala,
copus euJpamrefttndal in alios, quia lamen super Sliigoniensi capilulo per nosiras damus lilleras in
lioc vebemenler babiius. est suspecius, ct graviler B ] mandalis, ut ad providendum sibi pasiorem irio-
infamalus, purgatiouem ipsi canonicam indicalis; neum,per clectionemcanonicam, vel poslulalionem
atieniius provisuri, ut, si dictus episcopus post concordem, requisito suffraganeoruinassensu, si de
excommunicatioiiis sentenlianl in se Iatam divina anliquael approbata consueludine fuit requirendtis,
prajsumpsit temere celebrare, quia cotitempium ad- infra m.ensemposl stiscepiionemliileraruin nostra-
junxit conlempiui ad enervalionem .ecclesiaslicoe rum, procedere non posiponant. Alioquin, extuiic,
disciplinae,vos eum a ponliftcali officio deponalis. ne gregi.Dominicodiu desit cura pasloris, ad pro-_
Tesies atitem ntii fueriiitnominaii, si se graiia, odio videndum eidem Ecclesioepastorem idoneum pro-
vel liniore suJitraxerini, _per censuram ecclesiasti- cedemus, secundiim ofiicii nostri debilum ex pleni-
eani eessante appellatione, eogaiis verilaii leslimo- Itidine aposlolicae potestalis; in quo, quanium
flium perbibere; nullis lilieris pralcr assensum cum hcriestale nostra polerlnuis, t.uo deferemus
jpariium obstaniibus, etc. Quod si non oinnes.... honori.
dtto vesirum, etc. Dalum, vni Kalendas Julii".
Daiuin, etc. septimo Idus Junii. LXXXIX (567;.
LXXXVIII(566*). PBlORI, ET FRATRIBUS HOSPiTALJS SANCTjE TRINITATIS
ANDREi:, BGMIXO HUNGARMi. '
G , BE VEBNOLIO.
Excusalionem afferl, cur ei pro poslulalo Colocensi Recipil eos sub prolectione, cum anmto censu umus
archiepiscopoin Slrigonierisemarchiepiscopummo- obuli anrei.
rem non gerai, aliumque eligijubet.
(m Id. Junii.)
(viiiJXal,Julii.) Solet annuere, etc. Eapropler, dileeii in Domino
Novit il/e qui scruiaior esl cordium et cogniior
vesiris justis poslulaiionibus inclinaii, perso-
secrelorum , quod ad honorem ei profeclum luuin filii, nas et domum vestram, cum omnibus bonis, elc,
ardenti desiderio aspiramus , pro cerlo sperantes
lu ttsquesuscipimus. Specialiter auiem domos, terras,
quod progeniiorum luorum inlioerens vestigiis, et alia quaeHerveus parvus eidem doinui contulii;
sacrosanctam Romanam Eedesiani, mairem luam, deccm solitlos in furno
Georgii de Punl. decem so-
prompia devoiione cupiajrvenerari. Licet ergo per lidos anniiatim in anniversario Joannis de Sacce-
primas litteras, quas nostro apostoiaiui deslinasli, nuill. feudum Cochei, ei ierras de Faudo; sicut ca
posiquam ad regiri guberuaciihim ascendisti, fra- jnste et pacifice
terno sigillo signaias, nos duxeris exoraiidos pro dem possidetis, vobis, ac, per vos, ei-
auclorilaie aposiolica confirmamus,
venerabili fraire nostro; J. Colocensiarebiepiseopo, el Hospitali,
praesenlis scripii jiatroeinio communimus. Ad
ad Slrigoniensenimctropolim.iransferendo, poslmo- "'.r_ mdicium
aulcm Jiujus perceptai protectioms a no-
dum lamen, per alias litterns, tuo characlere insi-
bis, obtijum aureum gratis oblatum nobis, nosiris-
gnilas, nobis humiliier supplicasii, ul posiulaiionem
de venerabili fraire nosiro, C. Quinquecclesiensi qtie sticcessoribus annis singulis persoJvetis.Decer-
nimus ergo... nostroe proteclionis el coufirmalio-
episcopo, ad eamdem melropolim evocalo admitiere nis, elc, Si quis autem, etc.
diguaremur; snper qua cum fralribus nosiris deli-
"beravimus diiigenter, ei, quoniam inveniinus eam, Dalum..., III idus Junii, anno oclavo.
XC(367').
post appellaiiones ad nos legilime interposiias, in S. HAGUNTINENSI ARCHIEPISCOPO (3b'8).
niulta discordia nori solum suiTragaiieoruin,verum Sttper consccralioneepiscopiArgentinensis.
efiain canonicortim Strigoniensis Ecclesioe, contra (vin Id. Junii.)
forniam mandali noslri, regulari ordine prseter- [Solel ad se inora irahere plerumque pericuJuEB,
(506) Vide RaynaJdum,ad annum 1205, § 55. Biplom. tom. I, pag. 515, Dipi. 375; ideoque hic
Virieeliam epislolam libri septimi 226. uncis iiicluditur.
(367) Vide Raynaldum, ad anntim 1205, § 68. (568) Vidc epistolam libri quinli 14, noi.
(367*)Epistolamhanc vulgaviiSchoepflinus,A(s«f,
CS3 INNOCENTHIII PP. REGESTORUMLIB. YUl. GtM
et qtiao a principio polerant de facili consummari A lia fuerit posiulala, per dileclum (iliiim.... abb.i-
longa poslmodum dilaiione suspensa, graves inter lem de Bungail (570), quem ad te propter hoc cum
diini et riilficilesexiius habuerunt. Istttd autem di- uostris lilieris destinavil, ut securttm ducaium libi
loeuis filius, H. Argeniinensis eleclus (568*),nor praesiarel, et in ej'us consecralione tanqtiam unus
moriicmn reformidans, non sine muiio labore ai consecratorum astarel; cumque idem electus ver-
pneseniiam nostram aeeessit, nobis reverienter in- biim tuum super hoc devole receperil, ab ipso ar-
sinuans quod, cum canonice fuerit de unanim chicpiscopo per nuntium diiigenlissimepostulavit,
volunlate cleri et poptili in ejriscopuni Argenli- ut tam pctitioni litoaquani sute super hoc praeberet
nensein eleetus, communicalo fratrum suoruin [ei assensum; sed id ab eo non poluit aliquatenus im-
piudenltim virorum f-onsilio, ad venerabilem ffa- peirare. Unde, idem electus tibi per clericum
irein nostrum, G. (589)..Remensemarchiepiscopum itium, qui tunc aderat secum prasens, et lilleras
sancia; RomanacEcclcsioecardinalem,*lunc episeo- inlimavit, quod erchiepiseopus ipse ducatum tibi,
puin Praenesiinum,in pariibus Tculoniaelegalionii sicui petieras, praeslare non possel, ct ipse pa-
officiiimexerceniem, et ad le, pro eleclionis confir- raius erat ad locum secttrum accedere, quem tu ei
malione speciales nuntias destinavit, qua liberalitei propler boc duceres praefigendum,sed a le respon-
a nobis obtenla, postmodum, cum idem eleclu; sum aliquod non accepil. Idem igittir eleclus a
per.... abbatein de Slurzelb (569*),el alios, cun: nobis bumililer poslulavit ul, quod a le ad prae-
liiieris cjusdetn lcgaii, humiliter ac reverenter fec.e- sens obtinere non poterat, ei misericordiler impen-
ril te rogari, ul ci consecrationis beneficium exhi- dere dignaremnr; proeserlim, curn de retardaliono
beres, lu ei pcr luas lilleras respondisli, quo 1. consecraiionis ipsius, Argenlinensi Ecclesiae,clero
(ieliberatione praehabita, diem ei et locum congnuin el populo tolius episcopatus, mulia piovenerint et
assignares, ad quem tam libi qnam ei securus pa- adhuc proveniant detrimenta. Nos aiilein, luoe vo-
leret accessus, ibique luncillum in episcopumcou- Ienles fraternitaii deferre, ad consecraiionem ipsius
secrares. Electus autem, promissione tna diulius non duximus procedehdum, donec de rei serie ac
exsjieclaia, suos ad te nuntios ilerato direxit, qtii, volunlaie lua per luas redderemurlilleras cerliores.
licel in iiinerc ftierinl spoliali, ad te lamen pediiei ldeoque, fralernitati tuae per aposlolica scripla
nihiloiiiinus pervenerunt, consecraiionem ipsiiii praecipiendo mandamus , quatenus per liilcras me-
solliciie posttilantes. Tu vero, ad instantiam tan ram et simplicem nobis signiiices veriiatem, et
clecii quam nunlioium ipsius, diem ei apttd Ander- luam etiam voluntaiem exponas, ut, omnibus intel-
nacum, in Dominica qua caniaiur Oculi mei, ir £ leetis super hoc, proul expedire noverimus, proce-
anno proeterilo, assignasli, promittens le ibi con- damus; scilurus pro cerlo qtiod, si procedendiim
secralionis ei beneficium impensurum. Cumque duxerimus ad cousecralionem ipsius, honori luo et
idem eleclus ad locum ipsum die staluto paraius juri sufiicienier curabiinus providere.
csset accedere, lilteras luaefralernitaiis accepil, ir Daium, VIIIIdus Juuii, annoor.lavo.
quibus le arduis praepeditumnegotiis assercbas, e! XCI.
ideo non pnsse ad dieni assignalam accedere, ne< CONSULIBUS ET POPULO' MONTIS PESSULANI.
termino presfixo pro conseerationis munere iiu- Ul nonimpedianlconslruclionemoratorii Sancli Spi-
penriendo suoesalisfacere volunlaii. Processu verc rilus (570*), epislola comminatoria.
lemporis, idem cieclus, gravem sibi et Ecclesiaesua; (ui Non. Junii.)
videns imminere ruinam, ita, quod bomines regio- Nonsine dolore referinms, nec sine pudore nar-
nis illius in eum, praeposilos et abbates, et aliof ramus quod quidam in reprobum sensum dali, lan-
clcricos manus injicere non limerent, sumenies ex quam impii, qui, cum venerinl in profundum viiio-
co perversitalis audaciam, qtiod idem eleclus nor rum, conlemnuni, oedificaiioneinoratorii Fratrum
essci jiastorali praeditusdignilaie, ad sedem aposlo- bospilalis Sancii Spiritus, contra noslrum slatutum,
licam nunliuni deslinavit, postulans, in hac causa t> imo poiius conlra divimun mandalum, mullipliciter
sibi et Argentinensi Ecclesiae, cujus slalus, lam in iniperiire nilunlur, non attendenles quam sit im-
spirilualibus qiiam lemporalibus, incurrebat assi- piutn el inifjnumnequiler operari contra opera pic-
dtie rietrimenlum, per beiiignilalem sedis aposlO' taiis, quoe, secundmn Aposloium, promissioiiem
licie provideri; ctii liileras ad te de benigniiait babet viiae,quae nunc esl, pariler el fulurae. Quia
paicrna concessimus, ut eum in competenii loco ei vero tantoepraesttmplionisaudacia ecclesiaslica de-
tuto, vel in persona propria consecrares, vel face- bel severitaie reltnidi, nos, ex parte Dei omnipo-
res per alios consccrari. Tu vcro, eum super hoc tenlis, Patris, et Filii, et Spiriius sancli, auctorilate
liiteras nosiras receperis, el ab ipso eleclo conse- quoque beaiorum aposlolorum Peiri et Pauli, simiil
cralio sua cum nittlia prccttm et devoiionis insian- ac noslra, excommunicamus et analhcmatizanius

(368'; Vide epislolam libri oclavi 8, not. col. 9i7.


(369) Vide epistolam libri sepiimi 116. (570) Vide epislolam libri octavi 8, no'.
(569*)Forle Theodericumnotnine,quem anno 120C (570*)Vide episloiam libri sexii 107.
"iieniorant auclores novoeGalliccCltrisiianw,'. XIII,
€85 PONTIFICATUSANNO VIII. CllRISTl 1203. . 663
cmnes omnino, sive clericos, sive laicos, qui per se A < speciosa fecimus prirparari, et ea liberaliler libi
ipsos vel alios construclionem ipsius oralorii prae- < donavimus in sigtinm graliae specialis. Tu vero,
sumpserini aliquatenns impedire; aucloritale apo- t lanquam devolus princeps ct calbolicus rex, super
siolica siatuentes ui, si quisquam in laqiieum hujiis 4 allare beali Peiii, apostoloruin prineipis, regntim
"excommunicalionisincideril, a nemine absolvalur, < lutim nobis ei per nos aposlolicsesedi, cnm mulio
proslerqiiam in nioriis articulo conslittiius, donec < devoiionis affcclu per privilegii paginam oblnli-
apostoilco se curaveril conspeclui proesenlare,di- < sii, iilud ei eonsiiliiens in perpcluiirn censuale ,
gr.am de lanlo facinore pcenilenliam recepiur;'S. < firmiter promilicndo quod jiiramenlum fiilelitatis
Devotionemautem veslram in Doniino comnienda- <el obedienliae,in coronalione tua nobis cxliibiuim,
nius, quod, apostolicis exliortationibus informali, < inviolabililer observabis, et ad illud exhibendtim
prsedictis fratribus contra praesnmpioreshujusmodi < et conservandum sueccssores tuos obiigari vole-
potenier hactenus asliiislis, impendenles eis auxi- < bas. Nos igilur graliam libi a nobis exhibilam ad
liuiii opporlunum, iia quod, nisi vestro fuissenl fa- < successores luos derivari volenles, praesentium
vore defensi, oralorium jam incoepltim non solum < aucloritaie conceclimus,ut, cum ipsi decreverint
jmpedilumfuisset, verum etiam omiiinodeslruclum. t coronari, coronam a sede aposlolica requirenles,
Cupienlcs igiiur vos lanquain filiosspeciales in.bono B c de speciali mandaio jjer Terracouensem archi-
perseverare proposito, el de vinule semper ascen- < episcopum apud Ca^saraugustamsoleiiiniter coro-
dere in viriutem, chaiitalem vesiram monemus al- < neniur,' praesiila, super pnediciis idonea cau-
tente, et in remissionem vobis injungimus peccaio- • lione (572), Nulli ergo... noslree concessioiris,~ele
rum, quateims fralres praediclos conlra malignorum < Si quis auiem, etc.
molestias defendalis, et ad consummalionemoralo- < Datuni xvi KalendasJulii.
rii j'am inccepii manum eis auxilii porrigenies, non XCUl (572*).
permiilaiis ut ejus cotisiruciio possil ab aliqtio im- EIDEM.
pediri, qnatenus per haec et alia bona quae, Domino Pollicelur quod, si oblineut insutam Majoricarum,
inslituelur in ea sedes episcopatis.
inbpiranie, feccriiis, oeternaeretributionis praemia
uberitis consequamini, el apostolicse sedis graliam XCIV.
mereamini jrienius oblinere. EIDEM.
Datum iii Non. Junii, anno ociavo. Conceditei facuttalem possidendi licile quidquid de
lerra Hwrelicorumpolerit acquirere.
XCII (371). XCV.
P. REGIARRAGOK1.E. | 2 ARCHIEPISCOPIS, EPISC0P1S ET PR^XATISPERTERRAH
Ipsi el successoribusejtts conceduttl per archiepisco- ARRAGONEM CONSTITUTIS,
pttm Tarraconensetn apud Cmsarauguslamfioronenr. Mandat ut regi in expellendisimpiis uuxilioconsitio-
lur.
- - qtte prwsto sint. .
(xvi Kal. Julii.) XCVI (575).
[ < Cum et
quanla gioria honore, tripudio el aji- FRATRIBUS DECALATBAVA, ET DEVELEZ (574).
< piausu, regium Romae de manu nostra in mona- Mandat ul
< sterio B. Pancratii susceperis diadema, posiquam regi Arragonim adversus Saracenos opi-
luleniur.
< per venerabilem frairem noslrum, P. (571*)Por- (m Non. Jtilii.)
< iuensem episeopum, in rcgem fecimus le inungi, [Proposuit eoram nobis charissimus in Christo
< tua sublimiias non ignoral. Ut aulem dileciionis filius noster, P. Arragonioe rex illustris, quod, ctim
< affecium,quem ad tuam habemus personam, per charissimtts in Christo filius nosier .... illuslris
< exhibilionein .operis evidentius monstraremus , rex Castelloe, cum Saracenis treguas inierit, vos
€ regalia insignia unive.rsa, manlum vidclicel el cisdem de regno ejus guerram facere non audelis;
< colobimn, scepirum et pomum, coroiiam et nri- posiulans, ut vobis scribere dignaremur, qiialeims
< tram, ad opus luum, non minus pretiosa quam j) in ipsius fronleriam vcniretis, el ibidem,Saraceno&
(571) Episiola boecjinserta est in Gesiis Innocen- eic. Additio haec legiiur eiiam in altero exemplari
iii, § cxxn. Eauideiii iulegraiu exhibet eliam Ray- hujitsce P|jistolae,quod ieperitiir in Regesio anni
naldus, ad aniiiuii 1206, | 34. Sed uirobique anno noni, n° 101.
pomificaluslniwcentii nono data diciltir; el, quod (572*)Epislolarum 95, 94, ,95, qnas cum coeieris
valdc mirandum csl, in Regesio anni noni n° 101 ad fidem npographi €onti exscribi cursiveriimiis,
rcpeiita reperiuir, prout suo loco videbiiur. Raynal- apographum e manibus imstris, quo casu nesciiiiiK,
dus loc. cil. addit: Ascripla hnic Diplomati dies in excidit; ideoque earum lauiummodo arguinenla bic
Geblislnnoceniii non reperitur, in Rcgeslo vero ila exbibere possumus. Vide Raynaldum, ad anniini
apposila est : Dat. Ferenl. xv Kat. Julii. Ycrum, in 1205, § 65.
Ceslis diserte legitur : Dalum Ferentini, xv Kat. (375) EpislolamJiancIaiidalRaynaldus, adanninn
Suiii, anno nono. 1.205, § 65. Iniegram vulgavii "Angel. Maurique,
(571*) Vide epislolani libri quinli 69, not. Annal. Cislerc. toin. 111,pag. 457, ad an. 1205, cap.
(372) Posl baec verba, addiiur in Gesiis et apud 8, ' § 5.
Raynaldum : < Et qnoniani jure civili staiutum est (574) De Velez. < Addiiionis bnjiis occasionem,
ul mulieres maritorum honoribus decorcntur, prac- causamve leciori rclinquo ucrscruiaiidaiu. >ANGEL.
sentium auctorilale coiicedimus, tit per niaiuis ejus- MANBIQUE, loe, cit.
dem archiepiscopieas liceat coronari. Nulli ergo, (
fi«7 INNnCF.NTIT III PP TiKRRSTftnilMT.IR' Vllf. fifik
eosdem curarelis viriliter exptignare. Bonemus igi- A , XCIX.
lur riiscretionem vestram, et pcr apostolica scripla S. BATflONlENSI ET GLAST05.IENSI EPISCOPO(377).
jnandamus, qiialenus, si iia esl et viderilis expe- Concedilurdilatio transfrelandi.
dirc, ad expugnandos Saraccnos praediclosin ipsius (xi Kal. Julii.)
fronteriam veniaiis. Cum assumpseris signum crucis, utad terraesan-
Datum III Nonas Julii.] ctae subsidium transfretares, ei, arrepto itinere, ad
' XCVII (575). nostram accesseris prsesenliam, licentiam obientu-
CISTERCIENSI ABBATI (576), P. DECASTRONO-rtis ; nos, ecelesiarum tuarum necessilate diljgenier
VO,ET MAGISTRO R. AP0ST0L1C.45 SEDISLEGATIS. inspecta, cum mulio gravenlur onere debitorum,
Ul concedant regi Arragonttm in feudum Castrnm allendentes quoque, qtiod non sis idoneus ad pu-
Scurm, (quodesl proprielalis beali Pclri,) ab liwre- gnandum, nec ad ducendos lecunibellaiores proprioe
ticis recuperaium per eumdem regem,'cum annuo libi stippelanl faeultates, defrairum nostrorum con-
censuad eorum libitum.
silio, dilationein tibi duximus concedendam, aucio-
(xvi Kal. Julii.)
Discretioni vestrae per aposlolica scripla manda- rilate tibi praesentium iiijungentes, ut, ad luas
reverlens- ecclesias, eis non tani praeesse sludeas
mus, qualenus charissimo in Christo filio nostro, "
P. illiisiri regi Arragonnin, Castruni Seurae, ctmi quam prodesse, studiosius intendens ad liberandas
illtid abhaerelicis recuperaverii, Dominoperiniiienie, ipsas a dcbildrum onere quo tenenliir, soliiciie pro-
ne ab eisdem ecclesiis le absentes, uisi
personaliier concedalis in feuduin; iia lamen, quod visurus,necessitas et evidens utililas nostulariu
iideiilaiem ex eo Ecclesiae Roir.anoefacial, el, in urgens
Datnm X!KalendasJtilii.
recogniiionemqtiodpjiisdem casiri ad
proprietas jus
beati Petri perlineat, cerluin censum si3tual solven-' B. C(578).
HAGIiTRO(579), ET FRATBIBUS SANCTIJULIANI TjE
duin nobis nostrisquc successoribus amiuaiiiii, ei.
PERASIO (5S0), TAH PRJJSEKTIBUS QEA.SIPUTUBIS,
boc iplum patentibus liueris roborcl et confir- REGilL.UlEjI VITA5) PROFESS1S , JS PEEPETBUH (581).
mct.
Recipii eos sub protectione beaii Pelri. sub annuo
Dalum xvi Kalendas Julii, anno octa- censu unius marapeiinu
vo. (SM Kal. Jnlii)
xcviri. Iii Regeslo bonaeincinoriaeLucii papa?,praedeces-
Cr.NADIENSI EPISCOPO ET ABBATI DESTXKEDCR CISTEP,- soris nosiri, pcrspexiimis coulineri, quod, cum
CIEKSIS ORDINIS. locus vesler, in Saraeenorum faucibus conslittilus.
u nulli
Vi recipianlpurgafwnemnb episcopoQuinquecclesiensi poniifici hacienus fuerit dicecesana lege sub-
super accusatione inceslus. jectus, ipse venerabiJiumfrairum, P. Composiellan,
(xui Kal. Junii.) el G. Bracbarensis archiepiscoporum, G. Lame-
Venerabilis fraler nosler, C. Quinqnecclesiensis censis, P. Civiialensis, V. Salamantin. J. Yiseiisis,
episcopus, siiam volens innoceiitiam demonslrare, et A Auriensis episcoporum precibus inclinalus.
fecit nobis ImmiJiiei-suppiicare, ut super illa noia ut liberius el libenlius defensionr Chrislianilalis e5
nefaria, qua de quodani incestu nefaudo excogitala aliis divinis obsequiis instarelis,' locum veslrum, in
malignitas eum invidiose rcspersil, purgaiionein quo divino mancipaii esiis obsequio, in jus et pro-
ipsius recipere dignaremtir. Cum igilnr conira eum prietaleiu JiealiPeiri et Ecclesios Romaneerecepii,
nulliis appareal accusaior, riiscreiioni veslraj per et suo privilegio communivii, statuens, tit praetcr
aposlolica scripta mandamus, qualeuiis compeien- Romantim ponlificem miilus locum ipsum inter-
lem ei locum assignelis ei diem, in quo cum duobus dicto supponere, vel in Fratres inibi commorauies
episcopis et iribus abbalibus purgaiionein canoni- exconiinunicalioiiisvel suspensionissenlentiam ferre
cam ptiblice recipialis ab ipso, ailenlius provisuri, proesumat. Nos igilrir, cjus vestigiis inhaerentes,
ul maiidaluui aposlolicumcxscqtiainini fideliier ac locum ipsum, qui ad jus el propietalem apostolicae
prudenter. sedis peninere dignoscelur, snb beati Pelri el nosira
Dattim XIIIKalendas JuliiJ pjoleclione suscipimus, et praeseuiisseripti priviie-

(375) Epislolam banc landanl Bzovius, in Anna- silis miliiiaepossessionibus, quae jam lioc lempore,
libus, lom. XIH, a<!an. 1205, n° 10: Raynaldus, ad neque paucae,nec exiguae: snbjecia lamen sub iineiu
an. 1205, § 65. Videciiam Angel. Slaiirique, Annal. lali clausula. ADINSICITJM, eic. > Vide infru.
Cisterc. I.'|II, pag. 448, aif an. 1205, cap. 5,-§ 11. Privilegii Lucii PP. 111,'parlemlegere est apud
111,pag. 150.
Ad 'e, »i vis,-Hisi. Occitan. ,10111. eumdem Manrique,ibid., pag. 159, col. 2, ad annum
(370) Videepislolam libri quinii 16, nol. 1185, cap.5, §10.
(577) Yide episiolam librj quinii 90, noi. (579) Erat is, verisimiliter, D. Benediclus Suares,-
• J378)-Epistolam hanc laudat Angelus Manriquc, vel SugiX: Vide tlist. Ord. monaslic, lom. VJ
Aniwl. Cisterc, tom. III, pjag.457, col. 2, ad an- pag. 55.
num 1205, cap. 8, § 7. , (580) Rispanice, del Pereyro.
«' Sancii-Julianaei privilegio muniii, hoc eodcm (581) De ftindalione ordinis S. Juliairi de Pera-
anno (1205), facli sunl. feudalarii Romance sedis. rio at. Alcaniarae, vide Angel. Manrique, Atinat:
Qiiippe,,lniiocenlius|privilegiiiniLucii, quo ab oiimii Cisierc. lom. 11,pag. 279, col. 1, ad aniiuin 1136,
"
diuecesani jnrisdictione eximcbaiilur,- «d Jilicrami cap. 2, § 2 et sqq. -'
iranscripsii et coufinnavii, addilis aliis cl rcccu-
689 PONTIFICATUSANNOVIII, CHRISTI1205. - G70
siatuenles. A CIl •
gio communimus, auctoritale aposlolica (585).
ul ordo nionastictts, qui secundum Dcum et beall ... PATRIARCHJE HIEROSOLYMITANO, APOSTOLICE
SEDIS
Benedicli Regiilam in eodem loco insiitutus, elc. LEGATO.
usque conservetur. Praeterea, quascunque posses- Facuttas, ui absotvliontsbeneficinmimperliri possil
siones, etc, usque vocabulis exprimenda : Locum universis transtretanlibus, quocunque modo el a
ipstim, in quo domus ipsa sila est cum ecclesia. quocunquefuerinl excommnnicali.
el omnibus perlinenliis suis, terris, vineis, silvis. (iv Ral. Januarii.)
praiis, pascuis, aquls, aquarumve dectirsibus el Ctim apostolicae sedis graliam sis in najoribus
molendinis; Radicalam, cum pertinenliis et uni- assecutus, non decet ut libi denegenlur minora,
versis finibus siiis; Villar de Torpino, cum omnibus sed inde semper accipias proficiendi maleriam, unde
pertinenliis et finibus suis; Ferrariam, cum omnibu: luoepromotionis dignosceris exordiuin habuisse. Ne
periinenliis et finibussuis; Colmenar; cum omiiibui igilur ex auctoriiatis dcfeciu profecttis, qtiem a te
perlinentiis el finibus snis; Almendram sicam, cun maler lua, sacrosancta videlicei Romana Ecclesia,
piscaria, pascuis, pertincniiis el omnibus finibtii expeiit et exspectal, in ultramariiiis paiiibus valeat
suis; Grangiam in AldeadePonle sico, cum vineis impediri, auciorilate (ibi prir.sentium pefsonaliler
agris, pascuis et universis pertinenliis suis. Sane " indtilgemus, ut universis, qttos zclus fidei christia-
novalium vesirorum , quae propriis manibus au iiS3ad parles illas adduxcrit, vcl qui ibi fecerint
sunipiibus colilis, sive. de nutrimentis animaliun residenliam, quocunqiie niodo, vel a quocunquc
veslroruni, ete. usque praesumal. Liceat quoqtu ftierint exeoramitnicalionis sentcnlia innodali, ab-
vobis clericos, vel laicos liberos, elc. Prohibemui solulionis beneficium secundum formam Ecclesiae
insuper, etc, discedentem usque reliricrei Cbiismi valcas imperliri, recepia prius ab eis idonea cau-
vero, oleum sanclum, consecraiiones allarium sei iione super bis, pro quibus excommunicaii tenentur,
Basilicarum, ordinaliones clericorum seu mona- u'l satisfaciant compeienier; ita lamen, qnod, cuisi
choriim, qui ad sacros ordines fuerinl promovendi ad cismarinas parleseos transire contigeril, ad
a qfiocunque malueriiis catbolico suscipieiis epi- sedein aposlolicam accedere leneanlur cum luaruiu
scopo cornmunioriem et graiiam sedis apostolica tesiimonio litterarum, nosirum snper lioc reeeptiii-i
Iiabente. Sepnlluram praeterea ipsius loci, eic, mandalum; proviso, ne ijuid per fraudis iistuliam
%&qneassumuntur. Proalerea, libertaies el iinrnuni in alterius proejudicium a le valeat oblineri, qnia
tates a legatis, archiepiscopis et ejriscopis, regibii: sicaiios juvari volumus, ul alii non ltedanlur. N-illi
el principiljus, aliisque personis tam ecclesiasiicii _ ergo, etc. ' •
qttam mundanis, provida vobis deliberatione con- Datum iv Kalendas Januarii.
cessas , ralas babemus et auctoritale apostolic: Clli (586).
confirmanius.Obeunie vero, eic. usqne Dei limoren . - EIEEM. .
eibeati Benedicti Regulam providerint eligenduin Ut clerici cum ipso transfrelanles fntctus prwbenda-
rum ad iriennimn pe.rciperepossint.
Decernimus ergo, e!c., usqueproftilnra, salva sedii Kal. Januarii.)
Ad indicium auten (iv
aposiolicae aucloritaie (582). Si ad rernoias iransmiiteris regiones,'ut pcr tuae
perceptte bujus a Romana Ecclesia liberiatis, mara
probitalis solertiam Jidelium populus nieritn et nu-
pclinum unum singulis annis nobis, nostrisqnesue mero augeatur, necesse esi ut in his auxilium apo-
cessoribus persolvelis.' Si qua igitur, eic. Cunc.tii
slolicaesedis oblineas, per quoeliiocprpposituni lio-
auiem, elc. neslalis in melius riebeal promoveri. Cum igitur ie
DauimRomac.apud Sanctum Petrum, per roanun
ojTOrteat clericorum honeslam ct congruam socieia-
Joannis,,SanclacMariaein viaLata diaconicarriinalis lem habere, qni et laboris lui participes esse de-
svi Kalendas Juiii, indictione vm, IneSrnaiionii beanl, et mercedis, universis clericis, ytii lecum
Dominicse anno 1205, pontificalus vero riomin dttxerint transmeandum , anctoriiato nraesenlium
Innocentii papaeIil anno oclavo (585). iJ indulgemus, ut eis fntcitim praeliendarnm suarum
Ci (584).
1NniF.iioso- usquead iriennium percipere lireat, vcl quiijusvo-
CNlVEBSIS ABCBIEPISCOPJS ET'-PRiELATIS ,
LVMITAKA PROVJNCIA C0NST1TUTIS. ' luerint obligare.
Datttmiv Kalendas Januarii.
Ut legalumsedisaposiolicm missumad regnum Hiero-
solymilanumrecipianl Itumiliier devote.
ac

rf" - -

(582) liaec apud Manriq. (584) Apographnmepislolashiijtis, quod ad fidem


(585) < Porro, Ilonorius PP. 111,sticcessorInno- apograpbi Conti cum cseierisexscribi ciiraveranuis.
cenlii, eamdem loco confirmansexempiionem, eam- e manibus noslris, - quo casu ;ncsciinusf cxciriii,
tlem subdil clansulam, ul non imnieriio inde con- ideoqueejiis laiiiumiuodoargiimentum hie exliiliere
jecteinur, soliilnm revera feudtim per annosaliquol, possumtis.—VideRaynaldum, ad annum i205, § 27.
iieei posl cxsoleverit, quod eiiam conligisse vide- Vide Raynaldum, ad annuin 1205, § 27.
nius in nuilUsaliis. t ANGEL. MANBIQCE. loc. c\l. --(585)
(386) VideRayiia!dum5ad annum 1205, | 27«. .
TH INNOCENTIlIII PP. REGESTORUMLIB. VIII. 672
CIV (587). A sis concilii, ei eligendi hac vice perdideranl pole-
CONVENTCl WINTONIENSI ET ABBATIBUS, PBIORIBUS,ET statcm, et per Irieunium ecclesiasticis beneficiis
UNIVERSO CLF.RO VINTONIENSI DIOECESEOS. carere debebaui, suppliciler poslulanles, ul super
Eleclionem vrmcentoris Lincolniemis in episcopum hoc inlerloqui dignuremttr (591). Ille vero laliier
Winloniensem(588) confirmat. respondebanl, quod, licct is, quem elegerani, fuis-
(xi Kal. Julii.) sel tninus legilime nalus, per gratiani lamen apo-
[Cum "WinlouicnsisEcclesia paslore vacaret, ar- siolicsesedis legilimari promeruil, el hoc asserebanl
clddianoni (589) cum fauioribus, suis. Saresberien- se Iegitime probaturos. Nos igiitir, allendcnies,
sem decanum, prior attlem, et complices ejus..... qttod isii jiost primam eleelionem admiserant illos
praecentorem Lincolniensem, in episcopum elege- ad celebrandam seeundam, ci quod decretum con-
riinl.] Cuinque propter hoc paites ad nosiram cilii meinoraii decernil, hujusmodi praesumptores
iiraescnliam accessisseni, quoniain sttper serie rci una. vice dunlaxal eligendi poteslale privatos ;
gesloe non irodicum discordabanl, iesles ulriiique quoniam electio, quam coram nobis celebrare vo-
recipi fecimus, el alleslationes jussimus publicari, lebanl, non jam secunda, sed teriia occurrebat, ad
quihus perspicaciter intellectis, postquam ab utra- eligendum illos censuimus admiiiendos, ] ila, ul
que parle sufficienlcr exstiiit allegalum, super fe- B procuralor archidiaconorumsine nionachorum prae-
renda sententia cum fratribus nostris deliberavi- judicio inleresset. Cumqiie rursus in unum locum
inus diligenier. Iiivenimus aulem, eleclionem utram- ad (raetandum super electione faciendacommuniter
que fuisse conlra formam canonicam attentalam, convenisseul, nequiverunl lamen in unum voium
ei, ul de conjuralionibus, appellalionibus et cx- concorditei- convenire, quamvis in lioe uirique
coiiimunicalionibus iaceamus, primam per inordi- communiter concordarenl, quod, nisi celebrareiur
nalani praesumplionem, secundam vero per violen- eleclio coram nobis, irreparabile dclrimenltim
lam impressionem, comperimus esse faclam; ideo- Winloniensi Ecclesiae imminebat. Veritm, eo fa-
que, via regia procedentes, ulramqiie duximus, ciente qui fecit ulraque unum, ad unanimein lan-
exigenle jiislilia, senlenlialiler irritandam. Post dem concordiam redierunt, praefaiumproecenlorem
aliqnol. vero dies, pars illa, quaepraecenloreinLin- sibi pari consensu in episcoptim eligentes. Nos au-
colniensem elegerat, ad pneseniiam nosiram acce- lcm, el honesiali nostrae providere volenies, el ec-
dens, qtioddam sub sigillo capiluli proltilil insiru- clesiasticaelibertaii, non pritts eleciionem illam de-
inentum, in quo continebaliir expressum, qtiod crevimus confirinandam, quain in consistorio no-
Winloniensis conventus vices suas priori el qui- slro publicc juravisscnt, quod nec per aliquam
busdam fralribus, super eleclione ponlilicis iu " obligationem erant aslricti, nec per aliquam coa-
nostra praeseniia celebranda, commiserai, eisque ctionem inducii, ut eleclionem hujusinodi cele-
plenam et liberam eligendi sibi ponlificem contule- brarent. Jurameiilis igiiur sic receplis, et eleclio-
rat poieslatem; unde, suppliciter postulabat a nobis nem exaininavinius et eleclum. Cumqueper lilleras
5'cenliam eligendi. Nos auiem, alteri parti exbibcri venerabilis fratris noslri Turonensis archiepi-
fecimus iiistruineiiliim, quod cum fuisset ali omni- scopi, necnoii aliorum muliorum, de ipsius ordiua-
bus comprobatum, quoesivimusulruni isii cttm iliis tione canonica el procreaiione legilima nobis el fra-
eligere velieni, an poiius sine illis. Qui, liabito Iius noslris plenissime constitisset, el charissimus
consilio, responderunt, quod, salvis exceptionibus in Christo filius nosler, J. rex Anglorum illuslris,
quas conlra illos babebanl, ipsi ctim eis eleclionem cui libenli animo, quantum possumus, cum Iione-
volebanl unaiiimemcelebrare. [Licel igitur in com- stale dcfcrimus, sicut ex palentibus ejus lilieris
inuni omnes de facienda elcclione iraclaverini, nobis innoiuil, suum praesiilissetassensum, caeteris
quia tamen nequiverunl esse concordes, infcclone- regulariter concurrenlibus, quia reclis dispositioni-
goiio, ad nos habuere rccursum ; et hi quidem bus nihil morae vel diffieullalis debet afferri, ne
(390) (irmiter asserebanl, quod illi erani eligendi D gregi Dominico diu desit cura pasioris, electionem
poiestale piivati, pro illa maxinie causa, qnod ho- ipsam , ric communi frairuin noslroruin consilio,
niinem non Jegiiiine natum scienter eligere prae- duximus confirmandam. Quocirca, universitaii vc-
sumpserunl; unde, secttndumslalutum Lalcranen- strae per aposlolica scrijila maiidaiiius,quatenus ci,

(387) Episiolae htijiis fiaginenia reperiunlur in- Wesmonast.Prudenlia vir magna praeditus, ei ea
ter Decreiales, lib. i, lii. 6, l)e eleclioneet electipo- apud Henricum regem 111auetorilate, utillis tem-
lestale, cap. 25. Quoe illic lcgiiiitur. bic uncis in- poribtis nemo exsiiieril prudentior. Obiil anno
clusa suiit; variae leciiones dantur. Videepistolam 1258 v Id. Junii, auciore MatlhaeoParisio. Vide
hiijnsce Libri ociavi v. etiam GoswtN.DePrwsitl. Angl. pag. 217.
(588) Agilur liic de elecliane Peiri de Rnpibus (589) ln Decrel. Archidiaconus, et niox vero pro
(de Hoclnjs), arcbidiaconi Piciaviae, nec non pne- autem.
cenloris Lincolniensis, de qno vide AnnalesEccle- (390)Decrelal. hic add. qui prmcenloremetegerant,
iiw W.nloniensis,apud Warlhon. Angl. sacr. part. i, et infra legunt quod illi qui decanum elegerani,
pag. 505. Electus hoc anno 1205, Romaeconseera- erani. elc.
ttisJuil Dominica proxima ante fesluin S. Michae- (391) Hiecdesunl iu Decrelal.
lis, *ednon ritsicolluiisibi iiberaliter veniis, ui habet
673 PONTIFICATUSANNOVIII, CIIRISTI 1205. 674
lanquam paslori vestro, debilam obedieniiam- el A diligeniius, el forliier animelis, populo Vilerbiensi,
reverentiam impendalis , salubribus monitis et sub debito fidelitatis quo nobis lenentur asiricli, et
mandalis ipsitis parentes humiliter el devole. excommunicalionis pcena, dislriclae proecipienles,
Datum.s... xi Ealendas Julii, anno oclavo. quod excommunicatos illos el credenles Patareuo-
CV (392). rum, qui ab excommunicatis et eoncredeiuibus
VITERBIESSI (593), ET URBEVETANO (~M) suis posl inhibitionem nosiram in consules sunt
". E1'ISC0P1S. electi, el J. Tiniosi, perriilionis filium, electum in
Ul adversusPatarenos permissam sibi auctorilalem Camerarium, a dominio quod sibi temere usnrpa-
cxevceanl Vilerbiutn adeaut, eleclosque consules runl, ejicere sludeant omnimodis ellaborenl, et
magislralu submoveant.
Kal. procedant lam conlra eos, quam contra Palarenos,
(xvi Julii.) faulores et defensalores ipsorum, juxta
Cum lupi rapacet, qui venerant in oviumvesli- credentes,
mandalum ac secundum quod eis pcr
menlis, pascua tua, frater Vilerbiensis, non solum alias nostrasvesirum, litleras est injunctum. Alioquin, nove-
tibi praetipuerinl ei immanitcr occuparint, sed el rinl
nos universis fideJibus nostris, in civitalibus
oves, quae pascebanlur ibidem, furali sunl pene
ex mactanles ad atque castris circuinadjacenlibus consiiliitis, de-
peniius universas, quasdam ipsis
suoevoracitatis ingluviem insaiiabilem saturandam, disse firmiter in proeceplis,ut, nisi dicli Yiterbien-
ses infra dies haeccuraverint adimplere,
quasdam exponenies escas volaiilibus cceli , et eis extuncquindecim ad mandaliim veslrum faciant viva.ra
qtiasdam semiviva_srelinquenles lupinis morsibus Eleclos aulem ipsos, excommunicaios et
laceratas, imminel libi ex susceplo officio pasiorali guerram.
non solum depositos publice nunlietis, et lam ipsos diffidetis
vigilare vigilias noclis, super reliquiis
ex parte nosira quain eorum comjriicesel faulores.
saivandis, ne pereanl vel furenlur, sed ul quaeras
oves perdilas diligenier, donec invenias, el inven- Quia vero D, Delicale, el J. Marchisan. judices, et
las ad caulas revoces et huineris luis porles, ra- M. Macarutii, R. scrinarii, noluerunl inlelligere, ut
bene agercnt, sed praefatis eleclis se lemere socia-
paciiati luporum occurrens in forliiudine animi et
virluie; et, si lanlam audaciam assumpserunt, rnnt, nec, postquam eosab officiosuo suspendimus,
" conversi sunl a via sua mala, sed ad iniquilaiem
quod lalraiucanuni vel baculo lerreri nequeani vel
exienderunt amplius manus suas, publice deiuin-
fugari, eis personaliler le opponas, animam luaiu lielis eos ab offlciosuo
pro ovibus luis ponere non formidans, veri Paslo- depositos perpettto et infa-
ris vesiigia imitando, ne, sicedas hosiibus, vel ines, nisi ad mandalum noslrum infra qiiindeciin
dies saiisfecerinl compelenier. Yerum, cum nunc
ftigias, ovibus-dereliclis, mercenarius quaerens Iac C
el lanam repuleris merito, el non paslor, sterili expedial sicut trilicum vos cribrari, sollicile cavea-
lis, ne timore aliquo remitlaiur, vel lepeal fides
quoque (iculneaecomparandus, cui ullrix securis
excidium eomminaitir. Tu atiiem, fraier TJrbeve- veslra, quin digne ac laudabililer cxseqiiaiuiiii
mandatum vobis injunctum, el, cumtimor non sit
tane, non debes a longe siccis oculis altendere an-
in chariiate, foras a vobis niiliat charilas perfecia
giihlias frairis lui, sed compati leneris proximo illum solum limenles, qui polesl corpus
el animam pro fraifibus ponere, sicut limorem,
patieiui,
-animam suam pro nobls posuitipse Dcus. Exsurgas el animam miuere in gelienuam.
Daliim xvi Kalendas Julii.
ergo in adjulorium ej'us et ad auxilium ipsis fesii- CVl (395).
na, alter alterius onera portanles ul cbaritaiis vin- KASBQNENSi ARCniEPISCOPO.
culo coiligati, el sit in vobis vera fraiernilas, quae Mandal, ul se apostolicoconspecliiisislal,
ntriio valeat certamine violari. Guni igiiur elegeri- iisque te
purgel quw objecla essenl.
inus vos duos In minislerium istud, ut pugneli.. (vi Kal. Julii.)
adversus besiias deserli, qtiae sicul locusioelerrae Cum super his, quae conira le nobis denunliuia
superiiciem repleverunt, indualis vos armalura Dei, .D ftierunt, Iegali noslri diligenler inquirereiil verila-
ut secure stetis couira insidias et impetus inimici, tem, iu, sicut aecepimus, ad nostrain aiulieniiam
prsecincii zona jusiitiae et sctito fidei praemunili, appellasli, ut canonicam elnderes disciplinam. Ipsi
saluiis galeam assitmenles elgladium spirilusquod vero, maleiites appellationi deferre, quam ad sen-
esl verbum Dei. Ideoque, universitali vestrae per lenliam properare, inquisilionem fideliler fartain
aposlolica scripia prrecipiendo mandamus, quaie- sub suis noJiis iransmisere sigillis, ut de vuliu no-
nus, Yiierbium personaliler accedenles, fiileles qui stro prodiret judicimn rcquitaiis. Exspeciantes igi-
sunt ibi corroboretis in verbo Dei pariier et do- tur exspeciavimus, si forle vel per le ipsum acco-
cirina, et ad expellendos Paiarenos inducaiis eos deres, vel saitem idoiieum dirigeres responsalem

(592) Yide Raynaldum, ad annum 1203, § 67. Angel. Manriqtie, Annal. Cisterc lom. III,' pag. 425,
Vide cliam epislolam liiijusce libri octavi 85, ad annum 1264, cap. i, § 10. Quru apud Jeguiilur,
(595) Vide epislolam libri qtiinli 95. nol. Jiic nncts inclusa stini.
(594) Vide episiolam libri octavi 18, nol. Vide eliam epistolam libri seplimi 78, el qu;e ibj
(395) Epislolam hanc laudat Raynaldus, ad an- adnolata stini.
nuin J205, § 59. Eamdem fere iniegram vulgavic
- C76
-675 ;1NN0CENTHIII PP. REGESTORUMLIB. VIII.
art appellationcm iiiterpositam prosequendam,' sed A hilanter admitlemus. Lalorem vero prassentium,
lu neutrum facere curavisti; quoniain, etsi quem- clericum luum, tibi reddimus commendalum, qui,
dam ad nos nuiUium desiinaveris, illttm lamen non quantum in eo fuit, negolium sibi commissumpru-
.ad prosequendum appelJationcmemissam, sed tuam denter ac diligenier studuit procurare. Monemtis
excusantium moram, misisti. Unde, si juris noluis- igilur nobilitatem luain, el exhortamur atlentius,
semus sequi rigorem, potuissemus utique, secun- et per apostolica scripta mandamus, quatenus in
dttm inquisilionis fidcm, in le canonicam exercere devolione sacrosanciae Romanoe Ecelesias, matris
censuram. Verum, ul omuem omnino libi murmii- luaa, lalem tesludeas exhibere, quod ad honorem et
randi malcriam auferamus, de graluila benignitale profeclumtuum magis ac magis intenderedebeamus.
concedimus, ut usque ad Septtiagesimam proximo Daium.
venturam nosiro le conspectui persoualiler reprae- CVIII (597).
senies, defensurus te ipsum et jusiam senlenliam PEJEPOSITO . . . . . DECAKO ET CAPITULO ECCLESIJi
recepturus. Quod si propter infirniitatis incommo- IIALBERSTADENSIS, PRJELATIS ET UN1VERSO CLERO,
dum, vel eelatis defecium, aut aliam juslam cau- IN HALBERSTADENSI DlOECESl CONSTITUTJS ET OSI-
sam, neqttiveris in propria venire persona, post- NIBUS FIDELIBUS HALBEBSTADENSIS ECCLESLE.
quam de Juslo impedimenlo feceris nobis fidem, B Significal eis, qttod episcopusHalbersludensisabso-
nos ipsum negotiuin viris discrelis examinandum ac lutus est a vinculo excommunicationis,el maudat
ut ei debilctmrevereniiamet honorem impendant.
definiendum sub cerla forma curabimus delegare,
coram quibus tuas possis proponere raliones, ne (vi Kal. Jnlii.)
Moneinus fra- Cum venerabilis frater noster episcopus ve-
judiciuni subeas indefenstis.] igilur ster (598), alfixosuis bumeris signo crucis, in ob-
lerniialem tuain el exboriamur in Domino, per
sequio Jesu Cbristi partes visiiaverii transmarinas,
apostolica tibi scripta mandanles, qualenus, licet super excommunicalionis sententia, quam ve-
faCam libi gratiam reeognoscens, circa gregeiu
nerabilis frater noster, G. archiepiscopus Remen-
libi commissuni diligeulius solito studeas vigilare,
vita et do- sis (399), Romanoe Ecclesiae cardinalis, lunc epi-
leque commendabilem reddas pariier
Praenesiinus, aposlolicae sedis legalus, tu-
ctrina, ut. eum verbo profeceris et exemplo, sub- scopus lerat in eumdem, se mullipliciter excusaril, landeni
sequens diligentia praecedentem videalur negligeu- lamen nos excommunicationem
tiain relevare. [Mandatnm aulem, quod super ab- ratam inlellecto, aquod
habuimus, dileciis filiis, S. lituli Sancix'
Jjaiia Monlis Arragonum dimilienda nos libi fecisse Praxedis et P. liluli, Sancli Marcelli (40U)
si (400),
meminimus, dislriciius iteramtts, ne, uirique presbyieris cardinalibus, apostolicae sedis legatis,
P
piaesis Ecelcsiae,neulri prosis. apttd Acon absolutionis beneficium impeiravit, prae-
. DaiumviKalendas Julii, anno octavo. siiio corporaliter juramenlo, quod nosiris obediret
CVll (596). niandaiis. Cum igiiur ad nos in suo reditu decli-
. ANDR^EiE DUCI,GUBERNATORl RECNlHUKGARI^. naril, et excusationes suas diiigenier audiverimus
Excusalionem afferl cur ejus poslutalis de Papem- et benigne, nos eum absolvi fccimus ad cautelam ;
bergensiepiscopulunon anintat.
Tam multa fuerunt et magna, tam giaia eiiani et ei, quia nihil propouebaiur in nostra praesentia
conira eum, ipsum cum gratia nustra remiiliinus
et
iaccepla serviiia, qure progenitores pracdecessoies ab excommunicalionisvinculoabsolutum. Quocirca,
tui sacrosancioeRoniauoeEcclesiaeimpenderuni, ut uuiversitaiem vestrain inonemus allentius et hor-
libi, quem credimus eis in devolionisel fidei pro- laiiiur, per aposiolica scripla praecipiendo inan-
posilo successisse, inter alios mundi principes gra- dantes, qualeuus, exhibcntes eidem revereiitiam
tiam veliuius impendere specialein, ad lionorem ct ' tlebilamet sic cuni eo perseverare curelis
honorcm,
profectuin tuum efiicaciier iiiiendendo, ita, quod in devolione sanclae Ronianic Ecclesioe,maliis ve-
cerlis iridiciisel evidenlibus argumentis agiiosces,
slrae, quod graiia nostra erga vos ipsum meriio
quam sincero le diligamus afleclu. Licet igittir pro D procedal e.l crescal.
venerabili fratre noslro, Papenibergeiisi episeopo, Daiuin vi Kal. Julii.
preces luas nondum poiuerinius exaudire, pro eo CIX.
quod, anle adventum solemnium nuniiorum, quos ET IN HUSDORP
WIRSEBURGENSI, PR.SPOSITIS,
super negotio imperii deslinaios jugiter exspccta- ET DECANO SANCMMARLE INUERFORDlil MA-
mus, honori nosiro nori expedii, nec Ecclesiae con- GUNTIN. DIOECESEOS.
gruit honeslati, circa slalum ipsius aliquid inimu- Ul mngistrum Martinum de prwbenaa, tpst in Ec-
lare, cum id ad negolium imperii dignoscaniur spe- ciesia Mindensi per sedem aposlolicam collalu,
cialiter pertinere; lemporis lamen opportunitate pucificafacianl possessiouegaudere.
concessa, si se siuduerii idoneum exhibere, preces (Idib. Junii.)
luas, qiiauiuni cum honcstale nostra poterimus, Cum dileclus filius, L. irocurator venerabilis
- (596) Yide Raynaldum, ad anniim 1205, § 55. 1209, et vitae reiiquum in monasterio Siilicbenba-
(597) Vide Rayualdum,ad anmiin 1205, § 55. censi exigil. BUCELIN.Germ.sacr. tom. I, pag. 2i.
(598) Gardolfo, sive Bartholdo, defuncio anno (599) Vide epistolam libri seplimi 116.
121)2, successcral Couradus, qui rcsignavii anno (400; De islis jam dictumest saepius.
<m . PONTIFICATUSANNOVIII, CHRISTI1205." - 678
fralris nostri ' "
episcopi Misnensis (401) cx mia A . CX.
parte, et...,. praeposilus Wrchinensis, Rercer. Ul- ..... ARCniEPiscor-o (405), ET SANCTI
BEMIGII
ricus et magisler NieoJaus, magisier Alb. et Alb. (404), ET SANCTI JOANNIS ABBATIBUS SENONENSI-
procurator quorumdam Misnensium eaiionicorum BUS(405).
ex altera, ad sedem apostolicam aecessissenl, di- Ut ab 11.diacono Senonensi recipianl resignaiionem
Iectttm filium, L.- (402) liiuli Sanctae Crticis, prc- , beneficiicujusdiim, non obslante qttod episcop*u$
ciimcesannsbeneficium ' iilud posl moriemdicli ctia-
sbyterum cardinalem, eis concessimusaudilorem, in coni promherat. -
cujus praeseniia cum partes insimul concertarenl, (v Id. Junii.)
magister Marlinus, lanquam Misnensis Ecclesias Ex parte dilecti filii, H. diaconi Senonensis, no-
se
canonicns, arbitrio, de quo conlendeba.nl, oppo- siris est auribus inlimaium , quod, cum sua bene-
suif, asserens illiid nullius liiisse moinenli, pro eo ficia eo quod, senectuie confraclus, itt
a a sede resignaril,
quod jndicibiis aposlolica delegatis in irri- oporlet, in eis ileservire non
lum fuerat revocaluin, et quia in ipso approbalur possel, adhuc tamcn
in Ecclesia de Alemanchis, Treeensis diceceseos,
seciio praebendarum,qnam reprobat concilitnn Tu-
•qtioddam beiieficiumsibi retinuit, quodresignasset
ronense; lum etiam quia, cuni in arbitros illos a
se miniine fuerit compromissum, ipsi in suum prae- jamdudum personoe idoneac conferendum, nisi \\.
Trecensis canonicus, qui beneficiis muilis Jibuiidat,
judicium , quod Scbolastria sibi auferri debeatj, ipsum post mortem illius sibi per dicecesanum epi-
staluerunt. Unde, instamius postulabat arbitrium
et eiiam confirmai-i.
illud nttllum penitus judicari. Ad hoec autem pars scopum (406)promitti fecisset,
idem diaconus a nobis huriiililer poslulavit,
adversa respondit, quod magister Mariinus se op- Unde,
ut a'd Iiberam resignaiionein ipsius berieficiuniillud
ponere non poteral arbitrio memoralo, qttia, cum
rion sit Misnensis canonicus, ad ea admitti non mandaremus idoneaepersonse conferri, illo tanluin
eo vivente, de ipso beneficio nedum
debei, ad quaesoli canonici vel alii ipsorum.nomine excepto, qui,
adinitiuntur. Licet enim videreinur sibi Misnen. promissionem, sed eliam coiifirmalioneni accepii.
canonicam coiuulisse, quia tamen, suggerendo fal- Nos igiiur, ejusdem diaconi "pelilioni praebemes
jsuin et veriialem lacendo, nos circuinvenire prae- asserisum, discrelioni vestraeper aposlolica scripla
quatenus, si res ila se babet, beneli-
sumpsil, carere debet penitus impelratis; veriialem mandamus, cium menioratum ad Jiberam resignalioiiem ejus-
quiriem tacuit, quia, cum esset el
sacrilegus dtiplici dem cuieiis peisonre idbneee assignare,illo'lauieii
excommuniealiorris.senlentia innodaius, hoc nobis
excluso, qui, sicut superius est expressuni, co.nces-
exprimere non curavii; falsum vero suggessil, quia, n sionem sive
cum Scholasiriam de qua susientari poicrat com- promissionem de beneficio ipso nedum
scd proesumpsitaccipei'e,:adliuc jibsses-
"peieriier, liaberet, se niillum babere beiieficium poslulare, sore vivenle, cum in hoc desiderare moilem pro-
.ecclesiasiicuin affirmabat. Cuni igitur ex proemissis
ximi videalur, in cujus locum et beneficiinii jse
_nianifesiiusosteiidaiur non esse caiionicus, nec ca-
credidit successurum. Tesles... nullis Jilleris veri-
nonicorum eum esse procuralorein appareai, non
oinnes... lu, frater archiepi-
esi ullatenus contra arbitrium audientlus. Ctimque lati, elc. Quod si non
c.oramcardinali praediclo super liis fuisset diuiius scope, eum eorum altero, ctc".
Datumvldus Jurrii. •
et
dispulatum, ipse quoe hinc inde proposila fueranl "
CXI. •' '
nobis fideliter relulisset, nos, allendenles, qiiod ea
PRJEPOSITO. .... DECANO, ET..... SCUOLASTICO
-qriaeconira praefalumMarlinum proposiia iuerani, -.
vel frivola erant, vel falsa, ut exclusis ambagibus BITUEIEN. (407) COLON1ENS1S DIOECESEOS.
nostra circaeum sorliatur UtE.de Haid. moneanl el inducanl, ac eliam per
jralia plenum effectum, censttram ecclesiusticamcogant, ttl G. mulierem,
proebendamipsam vaeaiuem ei duxhnus aucloritale nxorem suum, recipiat, non obslanle juramemo
aposlolica concedendam, el ipsurn de iilamanu illicito per conjugesfaclo, quod deincepsaller alle-
rum non requirat. -
propria curavimus inveslire. Quoeirca, discreiioni • (ii Kal. Julii.) . •. .
vestrae per apostoliea scripia prapeipiendo manda- D
Veniens ad aposlolicam sedem G... nmlier, Ia-
inus, quaienus, aucloritale noslra suffulti, praedi-
*
cium magisirum faciaiis plena el pacifica i|isius trix proesenlium, supplici nobis insinualione mon-
cum malrinioniiim cum E. de Htird.
praebendiepossessionegaudere, contradictores, etc. siravit, quod,
Coloniensis diceceseos,in facie Ecclesireconlraxis-
Quod st non omnes, duo veslrum, elc.
DatuniIdibus Junii. sei, et diulius cohabilasset eidem,orta estdissensio
• inier eos, et, sic suadenie bumani generis inimico,
quod deinccps alier non requireret allerum, uierqne

(401) De episcopis Misnensibus, nihil praeier no- mentisjam ab anno 1201, usque• ad annum-1212.
riiina, absque ulla chronologica noia, exhibet Bu- Gali. Cltrisl. lom. XII, col. 122. .
celinus, German. sacr. part. i, pag. 55. (405) Guillelinus 11 -abbatiam S. Jpannis Scno-
Yide^epistolamlibri quinti 5, not.
'" (402) Vide Tiensis, ab anno 1205,usque ad annum 1224, rexisse
(405) epistolam libri leriii 45, noi. dignoscitur. Ibid. col. 197,
(404) Monasierii quondam S. Remigii Senonensis • (406) Vide epistolam libri teriii II, not.
abbas, func lemporis, erat Fulco, noius in iustru- (407) Sic diserie legilur in apographo.
079 INNOCENTllIII PP. REGESTORUMLIB. VIII. 680
corporalitcr prreslltit juramenlum. Hanc lamen vir A ipsius, postulans humiliter ct rievote, ut super hoc
ipse catisam divorlii assignabat, quod quondam ei judices concedere dignaremur. Quocirca, discre-
ipsius mnlieiis ainitam cognovissel,anieqiiam eam tioni veslraeper aposlolica scripla mandamus, qua-
duecrei in uxoreni; sed , licet boc asseverarent leims, si accusaiionem hujusmodi de jure videriiis
quamplurimi, non fuit tamen stiper hoc Ecclesioe ailtniltcndam, audialis causam, et eam, si parles
"facla fides. Cuin aulem posiuioduinad secunda vola consenserinl,, sublalo appellaiionis obstaculo, fins
convolasscl ulerqtie, secnndo viro viam universae canonico terminetis. Alioqnin, gesia omnia conscri-
camis ingrcsso, adhuc priore viro superslite, dicla benles sub leslimonio Iiiierarum vesirarum, ea
mulicr se fecit in arclo loco ad pceniieniiamagen- nobis fideliter transmillatis, prrefigenies partibus
dam includi, nbi, scx annis in devotione pcractis, terminttm competenlem, quo noslro se conspecliii
audiens a quibusdam discreiiset rcligiosis personis, repraeseiitcnl, jusiitiam recepturae. Qnod si non
quod sic salvari non possel, ad aposlolieam sedem onines his exseqtiendis... lu , fraler arehiejrise&pc,
accessit, huriiiliier posiulans el devote, ul ei digua- cmn eorum allero ea nihilomiiius exseqiiaris.
remur impcndere consilium salulare. Nos igiuir, Datum..... in Nonas Junii, anno ociavo.
aiiendentes, quod illicituinfnil hujusmodijuramen- CXIII (4J3).
lum, discrelioni vesliac per aposlolica seripta man- B REGIN^E FRANCORUM.
damus, quaienus praefalum virinn more atlentius Lilteris et legalionemxrenlem permulcet.
el inducere procureiis, cum, si necesse ftierit, per (ApudS. Pelrum, m Nonas Julii.)
districlionem ecclesiaslicam, appellaiione remoia, [Novit ille, qui nihil ignorat, qtiod super atiicuio
cogentes, ui, ea quani superduxil exclusa, praefalam matrimonii pro te fecimus quidquid homo facere
recipiat inuliereni, audiiuri poslmodum, si quid pottiit, sed, peccalis exigentibus, parum profecimus,
fuerit quaesiionis, et illud, appellationeremota, fine quoiiiam ad exliibendum libi mariialem affeclum,
debiio decisuri. Si vero conlra malrimonium nihil animus charissimi in Chrislo £3111 nostri, Philippi,
fuerit sufficienler oslensum, el vir saeculodereliclo regis Francorum illustris, non polest aliquaienus
maltierit ad rcgularern vilam migrare, vos ei stiper inclinari, neque nos ejus animo amorem possuinus
hocliceuliam tribualis, ul et illa sic possit in suo inspirare, cum hoc solus Detis faeere possit, in cu-
sicut desideral proposito permanere; nullis lilleris jus manu cor regis existil. Pulat igittir ipse rex et
veriiati, eic. Quodsi non omnes, elc. multi eliam opinanlur, quod perpeluo sit maleficio
DattimII KalendasJiilii. impeditus. Undc, non solum propieraffiniiaiem, ve-
CXII (408). .,J rum etiam propter maleficiuma te posmlatseparari.
SENONENSI ARCHIEPISCOPO (409), ET ABBATl Licet igitur tibi deesse nolimus, imo,"quanlumcum
SANCTI MABIANi (410), ET MAGISTRO R. DECORZON. Deo possumus, semper velimus adesse, quia lamen
Ut de accusalione, quctmO. dttx Burgundiw,super disposilionemDei mntare non possumus, nec expe-
malrimonio consanguinemcujusdam snw cum co- dit, ut in hoc nriserabili staiu tu, et rex ipse, diu-
mite Piivernensi,velui ipsi in qttarto consanguini- lius
talis gradu sese contingerent,inlendebal,inquirani, maneaiis, miilimus ad le dilectuni filium,
et ad sedem aposlolicamreferanl. magistrum P. capellanum nostrum, viriim provi-
(m Non. Jtilii.) dum ei fidelem, qui tibi solatium nostraevisilalionis
Significavil nobis dileclus filitts, nobilis vir, 0. impendal et animiim luum subtiliter invesiiget,
(411) dux Burgundiae, quod in Ecclesia GaJlicana ctii secure tuam aperias voltinlaiem nobis fideliter
grave scandalum esi suborlum, ex eo quod dileclus iiiiimandani, ul, ea cognila, inelius libi provideiv»
fiiius, nobilis vir... Nivernensis.comes, cum con- possimus.
sanguinea sua, quam in quarlo gradu contingil, de Daliun Roniae apud Sanctum Pelruin, IIINonas
facio solummodo,qiria de jure non poluit, contraxit Jtilii.]
copulam conjtigalem (4i2). Volens igllup idem dux
animacsuoeprovidere saluti, prout sibi a viris pru- I)
dentibusesl consuiitim, et in remissioneni peccato-
rum injunclum, paralus est tam incesluosum con-
lntbium accusare, cttni ipsa muJier consanguinea sit

(408) Vide Raynaldum, ad annttin 1205, § 59. Hervaeiisde Gien, qui Mahildem (Maliaul), filiara
(409) Vide epistolam libri lertii 45, nol. Pelri (dc Conrlenai), Nivcriienseniquejcomilissam,
(410) Bernoaldus.ffl/.Bemodalis],ex priore anno versus aniium 1200in uxorem duxernl, eamdenique
5204 abbas S. Mariani electus, praeftiit annos tres tenuii usque ad anntim 1223, quo ipse diem obiit
cnm novem mensibus. Annnl. Prcemonslr.lom. II, supremuni. Vid. tlisl. Atlissiod.tom. II, pag. 126et
pag. 229. Viilectiam Gall.Chrisl. lom. Xii, col. 475. seqq. Vide eiiam Arl de verif. les dai. loc. cit. pag.
(411) Otlo111,qui Bnrgundioeducalum regere jam 565. Quo pacio auiem llervaeusde Gien, MahiJiiem
ab anno 1190 inccepit, verum, dux, non nisi anno in quarto eonsangiiinitatis gradu contiijgere diei
1195, posl Hugonis III, patris sui, obilum renuntia- poiuerii, videant rei genealogicseperitiores.
tus est, obiil anno 1218. Art de verif les dat. edii. (415) Epislolam hanc vulgavit Raynaldus, ad
nouv. lom. II, jiag. 504. aniiuin 1205, § 58. Ideoque liic uncis includiiur.
(412) Comcs Niveutensis, lunc lcmporis, erat
6Si PONTIFICATUSANNO.VIII,CBRISTI 1205. 6S2
CXIV. A religione corilempla, et adiiuc nepoles ipsius deii-
..... ARCHIEPISCOPO ABSIACHANOtM^^EPISCOPOBUNENSJ, neal, et arma eiiam el calalla sibi resiituere non
ET ABBATI DEI.NE3DUNENSIS DIOECESEOS. curarii, a juramenlo, quod ab ipso fuerat metu
Ut H. de Lasci, si injusie bellum moverit adver- mortis exiorlum, insianicr poslulabai absolvi, pras-
sus Joannemde Ckrci, occupala restiluat. serlim ctim ei fides servari non debeal, qui cam
(Kal. Julii.) aliis ncgligit observare. Cnm igitur simus in eo
Sicut oblatus dilecii filii, J. <IeCurci (415), nobis loco, disponenle Doniino, constUuli, ut, secundtim
lenor expressit, nuper experlus est iu seipso, quod verbumpropheiicum, debeamus dissolverc coiliga-
fallax bujiis viiaejucunditas, vix aul nunquam slalu liones impielalis, et fasciculos deprimentes ac
dimittere eos qui confracii sunl, liberos ct disrum-
permanel in eodem, cui- quanto confidenlitisqtiis omne onus, discreiioni vestraepcr apostolica
inhaerel lanto facilius labilni- cum labenle. Cum pere
enim tranquilla securiiale ganderel, ac spem non scripla praecipiendomandamus, qualenus, si- vobis
H. injusle belhun mo-
modicam in quibusdam suis familiaribus el dome- constiterit, quod praediclus monere
verit contra cum, ipsum H. atlenlius et
siicis posuisset, eorum consilio, quos fidelesesse inducere
nobilis H. de terram sludealis, ul ct lerram ipsius, et alia
credebal, vir, Lasci, ipsius " universa per hujusmodi violentiam occupata, sine
iugressus, cum exercitu copioso bellum inivil cum dilalione resiiluat coirqtterenii, eum a pracslitosibi
co, ac, suis deficietiiibusin congressu, licet ipse absolvens. Quod si monitis
cum paucis aliquandiu laiiiaeinuliitudini rcstitisset, jttramenlo prorsus
veslris acquiescere forte nolueril, ipsum ad lioc, si
lanriem lamen reienlus ab liostibus, ergasiulo fuil excommuni-
carceris inancipalus. Videns igilur sibi mortis peri- priBinissa veritate niluntur, personam
et lerram ejus interdicti sentenlioasuppo-
culnm immincre, qtiibusdani rcligiosis meriiantibus cationis et
inter ipsos, evasil, ita lamen, quod lolam Ilibernioe nentes, sublato cujuslibel conlradiciionis appel-
terram ahjurans, el omni juri vindicaiionisrentin- lalionis obslaculo, conipellatis.Juramcnium aulcni,
idem J. ulliino se asserit praeslitisse, si de
tians, muniiiones, boniagia, auihetitica quoelibel quod
assensu facium est ulriusque, cum non Iig.il qui
super eadem lerra, Uuna sede aposlolica quam ab
aliis impelrala, diclo H. de Lasci resignarel, et, priesiitil, dum ille, cui pracsUluinfuerat, ssrvarc
ncgligit qtiod promisit. Quod si non omnes, duo
affigens suis bumeris in
signum crucis, Hierosoly-
milanam jiroficisccretur peregre regionem, nun- veslrum, etc.
Datum KalendasJulii.
quam in Hiberniam reversurus. Aggravala est GXV-
eiiam conditio meniorata, cuin prjefalus H. eum G '
R. QUONDAM TOLOSANO EPISCOrO (416l)
non permitterel lerram exirc, nisi m, frater archi-
el lui, tecum Concedil, ul, ticet resignaverit administraliencni
episcope, quidam suffraganei qui Ecclesiw Tolosanw, valectt, sine prmjudicio alte-
pariter praesenles jn partibus illis eranl, excom- rius, episcopaleofftciumexercerc.
niunicalionisin cosseiuenliam proferretis, ijui con- (111Non. Julii.)
dilionesinitas inter eos infringerenl, vel eis aliqua- Cum ad consilium noslrum resignaveris admini-
lenus contrairent. ldem vero fl. inconliuenli jura- stralionem Ecclesiae Tolosanae, nos, bonori ttio
vii, quod, quam cito ipse J. ei muniiioiies, castelJa providere volentcs, pracsentium lihi aucioriiaie
et scripta auiheniica reddidissei, ipsum et duos concedimus, ut in solemnibus festis, vel cum a
nepoles ipsius, quos eaptivos tenebat in vinculis, viris ecclesiasticis fueris invitaius, episeopaleoffi-
sine dilaiione dimitterelabsolulos, ac nullum exhae- cium sine a.Ueriusproejiidiciovaleas exereere, duni-
redaret omnino, cui de terra sua feudum conces- niodo laliler converseris, quod viia consonel digni-
sisscl, sed anna etiam cl caialla lihcre ipsum pcr- tali. Ne vero in opprobrium tui ordinis mendicare
mitlcret sccumferrc. Abeodem aulem II. tali prae- cogaris, siatuimus, nt triginta libras Tolosanaa
siilo itiramenlo, ipse J. consequenter jtiravit se monelae de bonis episcopalibus ad sustenialionem
toiam terram et omnia queepossidebat in Ilibernia tuam percipias annualitn, ita, quod, orationi dili-
relicturum, juramenlo proedicioaliud adjiciensju- gcnter intenlus, exerceas lemelipsum ad opera
ramenium, quod videlicei, nisi snepedictusII. quod pielalis, quaesecundumAposlolumpromissionemha-
jnraverat (ideliter observaret iu nullo icneretur betvilae,quaenunc est, parilerclfulura?. Nulliergo...
eidem, sed pro posse suo damnum ejus, el dispcn- concessionisel conslilutionis, elc. Si quis, etc.
dium procurarcl. Cumque idem II. jurisjurandi Daluni IHNonas Julii.
(414) De archiepiscopo Armachano, vide quae Innocentii episiola dici debel, resignaiione, viJe
adnotala stinl ad epislolam libri quinti 185. Gall. Chrisl. t. XIII, col. 21.
(415) Muhoedonationum charioe in favorcmcce- Conferendaasunteiiam EpisloloeDecrelales;lib. i,
nobii Duncnsis a Joanne de Curci, circa ai.imim lit. .6, De eleciioneel eleclipolestale, cap. 26, abbati
1187,emissre,habenlur in Monasiic.Anglican. tom. Cisierciensi,R. el P.monacltisFdnlis-frigidi: el ibid.
II, pag. 1020. cap. 29, episcopo Convennarum, Granclis-Silvwet
(416) Raiiiiiindusde Rabastenes,ex archidiacono Belim-perlica abbaiibtts: nec non apud Baluzium,
Agennensi, eleclus fucrat episcopus Tolosaiuis Misretl. tom. III, novaeediiion. pag. 91, liltcra Joan-
versus annuml202. De ipsins eleclione, ac postca nis, episcopiLemovicensis,el colleg.
hoc anno 1205, deposilione, vel polius, ul es hac
PATROL.CCXV. 22'
G25 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. YHi. P<U
CXVI (417.) A assumi. Contradictorcs, eic. Quod si non onmes...
ABBATI CISTEKCIENSl (418), E. ETP. MONA-L- duo vestrnm, etc.
CHISFGNTI5-FRIGIDI, APOSTOLIC.E SEDIS LEGATIS. Dalum ji Nonas Julii, anno octavo,
Ci Mascaronem a prmpositura Tolosaua amoveaul 11 CXYII.
(419.) BEBTRANDO, AGENNENSI EPISCOPO
(n Non. - (426), EJUSQUE SUC-
Julii.) CESSORIBUS CANOKICE SUBSTITUENDJS1NPERPETUUII.
• [Per inqmsiiionem de mandato
quam noslro'fe-
'' iilum sub proteclione beati Pelri, el confirmat
cislis super staiu episcopatus et episcopi Tolosani,, Recipil
privilegia ei a rege Anglorum concessa.
rerspicaciler inielieximus, quod Mascaro ccllerariuss (Romee,u Kal. Julii.)
(420) jnratiis asseruil se scivisse pro certo Raymun-- • El ordo ralionis exposiulat, et ecclesiasticaeulifi-
cium, olim Tolosaiium episcopum (421) et amicoss lalis consideralio nos invitat, fralres et
eoepiscopos
ijjsius, anie suam eleclionem habuisse colloquium, noslros ampliori chariiaie diligere, et commissas
ctim quibnsdam canonicis nominaiim
expressis,. eornm guberiialioni ccclesias patrocjnio sedis apo-
eosque solliciiasse precibus, ut ipsum eligerent ini slolicae propensius communlre, quo, ex
suscepii
eaiseopum, seque vidisse pariter ei audisse, quan- exseculioneoificii, lanio vigilaniiores possint
do praedictus episcopus exisiens in domo Sanciii "' exisiere, ser.ipcr
quanto pravorum incursibus securioros se
Petri de Coquinis (421
*),recognovil in quorunidami viderinl permanere. Eapropler, eic. usque aiinui-
canonicorum praesentia, se canonicis illis,
qui ad- mus, el, proedecessorumnosirorum, felicis recorda-
versali ftierant suas primse eleciioni. juramenlumt tionis Urbani II,
Paschalis, Etigenii, Alexandri ei
in clomoAttonis de Montibusprmslhisse
(423), cre- Urbani III, Romanorum pontificum, vesiigiis inboe-
dens pro cerlo quod juramentum illud il.icilumt rentes, Agenn. beali
protomarlyris Stepbani eccle-
fuit, el faclum, ut idem Raymundus eligerelur ex siam, cui, Deo auclore, praeesse dignosceris, sub
pacio, ei quod ipsemel, post primam ipsius electio- beaii Petri, etc. usque communimus; staiuenles, ut
iiem cassaiam, domum episcopalem ejus nomine. canonicae religionis ordo, qui a jiraedecessore
iuo,
dclinebal, recipiens quosdam reddiius et provenlus, bouae memoriae Simone, in cadem ei in beaU Ca-
quos, de ipsius conscienlia et cousensu, in ejusdem prasii mariyris ecclesiis per Dei graliam inslitutus
ricgotiis expendebat. Cum igjtur talem scienler in esl, et a praefaio praedecessore noslro, Urbano 11,
episcopunieligendo, sicui ipse suo jurainento firma- auctoritale apostolica confirmalus, perpetuis lempo-
vit, ecclesiasiieis beneficiis reddident se indignum, ribus in eisdem ecclesiis inviolabiliier observeiur,

grave geriimis et niolesluin, quod dilccio filio ( nullttsqtie in eis amplius fial canonicus, aut ordine-
prniposiio Tolosano (423), in episcopuni Convena- lur, nisi qui se victiirum canonice professus fuerit.
niin (424) eleclo, idem Mascaron in prrrposilum Priorem eiiam, seu cujusiibel miiiislruin dispensa-
asseriiur (425) stibsiittnus.] Quocirca, discretioni lionis, ad conimunilalem fratrum perlineniis, in
vestroe per apostolica scripia inandainiis, quatenus, eisdeni ecclesiis coiisliiui, nisi quein communis
e-umdeinMascaionem ab officiopraposiiurae penims consensus episcopi el fralrum canonice viveniiuiii,
amovenies. faciaiis virum idoneum ad officittmillud elegerit, auclorilale apostolica probibemus. Sanei-

(417) EplslolahsecTeperiiur, sed in aliquibus mu- nensem, diem demiim translalum ad ecclesiam Tarraco-
tiia, inler Decretales, Jib. i, til. 6, De elecitoneet nensein, obiisse siipremum 16 Marlii 1232, ex
elecii potestate, cap. 26; irieoqiie hic uncis inclusa necrologio Tolosano, aulrinani.
exhibeuir. Variaeleciiones danUir. (424) Confeienda cum his qtiae de incerto Rai-
Eamdem exhijjei Angcl. Manri(|iie, Annal. Cisierc. mundi Arnahii, Convennensisepiscopi, (cui succes-
loin. III, pag. 446,-ad aniium 1205, cap. 5, § 2, ubi sor daius ftiil Sparagus, pramosiius Tolosanus,)
ipsiim de eleciione ei deposilione cpiscopi Tolo- obilus anno. dicuniur, in Gallia Clirisliana nova,
sani, Rayinundi, dissereniem audire, operaepreiium toin. I, col. 109IJ.
cst» (425) Decreial., dicilur.
(418) De isiis jam dictumesi saepius. r
D (426) Noianda onmiiio haec epislola et conferen-
(419) Conferenda .omnino haec episiola, «uni his da ciim his quoede inceiio Beiirandi (de Beceiras), .
ejjiscopi Agennensis I, obiius anno dicuiiiur ab
qore adiKjuuasuni ad episiolam.proximesuperioreni auctoiibiis
105; sed, praesenim, cum his quae leguulur ajjtid novae Gallim Chrisiianw, tom. 11,col.

auclores novaeGalticeChrislianw, lom. XIII, col. 77, 912. Bertrandum usque ad aiiimm saltem 1205
ubi discrie asserunt, Mascaionem, Prwposilum To- viiam prodtixisse, ex hac Iiinoceniii epistola, clno-
losanum adluic anno 1216 in inslrunientis memo- noiogicis indubitataeUdei notis vailata, cetio ceiiius
ran. eviucitur. Proinde, ea quae de obitus ejus die di-
(420) Sic in ApographoYalicano ; m Decrel. can- cuniur, obiil sive in Burdegaiensi necrologio, n Nonas
cellantib, et mox pro Raymundum iniliaiis lantuin Augusii Berlrandus, Aginnensisepiscopus,cuno-
R. legilur. nicus hujus Ecclesim,sive in obiluario Silvic-iuaj"oris,
. iv Non. Maii, de anno 1206inteliigenda suiii. Amo-
(421) VideepisloJamproximfesupenorem 115. vendi igiiur, et Guillelmus II el Peirus, nec non
(421*) In Decreiai. baecdesuiil.
(422) DecretaJ., jurasse, pro j. i. d. A. de M. p.; Joannes, quos in chronoJogicaepiscoporum Agin-
raox pro facium Jeguni prmsihum. nensium serie, versus an. 1205, 1204 cl 1205, col-
locarc quidam voluere; quandoquiriemBeriraiidum
(425) Eral ei nomen Spuragus. Concinunl auclo-
xes novaiGalliw Cltrislianm,qui, loc. cit. Sparagum, jamab annosaliem 1187, et usquead annuiii 1206,
continuaio regimiue, Aginnensi Ecclesiaepraefuisse,
prseposiium electum anno 1201, occurrere adhuc ex nioimnieiHis
w»jo i°>M. annoque insequenli episcopum Conven- probaiur.
'** Pfi\-Tit7ff.ATUSANNOYIII. CRRISTI 1205. 686
mus aulem, ut Ecclesiaect lerrae el univeisa quaeA h nonice dignoscitur possedisse; praeterea, comitalia
ad coinmunitalemfratnim ulriusque ecclesiaeperti- el monelam; ecclesiam etiam de Canu,,cum deci-
nent, secundum quod episcopns cuiri ipsis melhis niis cl primitiiset lerrissuis; decimas nihilominus
slaiuerit, per" canonicos regulares disponanlur, et Sanclae.Fidiset de Serinae, quas studio el sollici-
ut in omnibus necessariis regularilor professissub- tudine lualiberalas de manibus Jaicorum, ab omni
venialur. Proeterea,quascunque possessiones, quae- possides exactione quietas; pagnerias quoque nio-
cunque bona eadcm Beali Stephani ecclesia inprre- lcndinorum de Agen et eminas ac retldiitis earum,
sentiarum, cic, usquefirma tibi tuisqne successori- quas illuslris memoriaeR. rex Angliae, dum esset
btis el religiosisfralribus in ipsa cccJesiaDeo ser- comesPictavioe,in eleemosynamtibi pia liberaliiate
vieniibus, el illibala permaneanl. In qnibus. elc, concessil, quae ad episcopalemniensam perpeiuo
tisque vocabulis: eeclesiam Sancti Coloni, cum ca- depulasti, districtius inhibemus, ne cui successo-
pella Saucii Slephani secus castrum Bugd.sita, cum rum luorum a mensa episcopalialienare illa sit lici-
burgo et parte caslelli ad Agenncnsem parochiam lum, vel in ususalios teniere commulare. Prohibe-
peninenle; ecclesiam Sanclre Marire de Curle; mus insuper, ne intcrdiclos vel excommunicatos
ecdesiam Sancti Satuniini de Monac,ctim omnibus , luos ad officium aul coinniunionem ecciesiasticam
^
pertiiienliis earum et cum capella infra caslrum recipere quisquam sinc cpngrua salisfaclione prae-
Pennesitis; hospitalem domum, cum capella el oin- suiTiat,nisi foric periculum morlis immineal, ui,
nibus ad eam perlineniibus, <juaevideliceta Jordano dum praasentiamluam haliere nequivcrit, per alium
niiliie, juxta civiiatem Agennensem consiriicla et •secuiidumformam Ecclesiae,salisfaclionepraemissa,
eidem ecclesiae oblata est; ecclesiam Sancli Petri oporleai Iigaium-absolvi. Ad baec, libenates el im-
deCondat, cumperiinentiissuis; capellamdeFumei* miinitales, a regibus, principibus et ab aliis perso-
ecclesiam Sancii Bartlioldi de Periica ; ecclesiam nis, lam ecclesiasticis qtiam mundanis, ralionabili-
SaneiaeMarirede Loires ; capellam SancioeMariae ler ecclesiaetuaeindullas et anliquas el ralionabi-
deDiron; ecclesiam SanctaeMariaeCasiri-Mauronis; les consueludineshacienus observalas, integras et
ecclesiam de Pujons ei ecdesiam de Aiba-lerra; illibalas nianere, praesenli decrelo sancimus. Co-
ecclesiamSanclaeViciorieede Claromonle; capellam itritalia qttoqtie cl monelam, sicul a proedicloR.
Saneire Maiioein burgo ejusdcm castri; ecclesiam rege Angliac,lunc comile Piclavensi, tibi luisque
Sancii Hilarii de Dombesca, el quidquidjuris Simon, sticcessorib.uspieialisintuilu sunt concessa, auclo-
et caeieri Ageiinenses episcopi, in ecciesia Sancii rilate apostolica confirmamus. Sepulturam qtioque
Vincenlii de. Furgat hactenus habuisse noscuniur. P ( episcoporum ecelesiaeluae,qui pro temporefuerini,
Porro.adexemplareorumdemiJraadecessorumnosiro- nihilominus duximus confii'iriandam, nisi alibi in
rum, ccemeieriumejusdem ecciesiaeSancli Slephani uilima voluntate elegerini sepeliri. Obeunie vero, te,
siabilimus el deeaniam, ciim bonis omnibus qttae eic. nsquesecundumDeiiimoreni et canonicam in-
Unaldiis,qui vicecomesfuerat, ad monasteriumpro- stitulionemprovideriiUeligcndum.Decernimusergo,
perans, pro ipsius sedis reslauraiione noscilur rcli- ut nullus oninino bominum Jiceat praefatam Eccle-
quisse; nec ulJi omninofaculias sil decaniamipsam, siam, elc. usque profulura, salva sedis apostolicse
cl bona ad ipsam pertinenlia, jure, quod absit ! aucioritate. Si qua igiiur, etc. Cunctis anlem.elc.
hairediiario vindicare. Mercaiuni vero, quod anle Datum Romre, apud Sanclum Petrum, per ma-
praefalam eccJesiamiSancti Slepbani ficri solcl, ut num J. SanciaeMarirnin via Lala diaconi cardinalis,
sequeiiliquoque tempore ibidomfiat, nee aiiquorum n Kalendas Julii, indictione octava, In.carnalionis
removeatur semukuione, sancimus, salvis bonis Dominicaeanno 1205, ponlificatus vero domini In-
consiieludinibus ecclesiae Bcali Caprasii; fcudum nocenlii papaeIII anno oclavo.
insuper Marconis, cumecclesiis quaeFrancm nomi- CXYIIl.
naniur; partem videlicet Agennensis diceceseos, B. TRANENSI (427) ARCHIEPISCOPO, APOSTOLIC^ SEDIS
sicul in Burdegalensi concilio coram aposloJicoeD ' " LEGATO.
sedis legatisAmaio, tunc Olorensi el Hugone, iunc Dispensationemcum Banholommo,diacono,ignorante
Diniensi episcopis, eidem Ecclesiee canonice resii- ulrutn inferiores ordines recepissel, confirmat et
tnandal ulminores ordinesei conferantur ad cau-
tuta esl; ecclesiam Sancti Hilarii de Agen. ecele- lelam.
siam deLinarolis, per Raymundum, projjdecessorcm
(NonisJulii.)
luum, de laicali manu ereptam; ecclesiamde Or- Bariholoniacus,pauperdiaconus, lalorpraesenlium,
zana.cum folaparoehia sua, casielli videlicet de a'dpraesenliamnostram acccdens, nobis humiliter
nionle Caplis quarlas decimarum el reddiius qui intimavil, quod, cum ordinatus esl in
diaconum,
Guazii vocantur, lam de anriona quam de denariis, eraladeo adolescens,quod ignorat, utrum inferiores
slcuf supradictus -Simon, religionis inslilutor, ad ordines recepisset; tandem vcro, cum ad annos di-
vicium canonicorum regularium in omnibus lerris screiionis pervenit, quia cum super boc conscienlia
Agennensis episcopaius acquisivil, el ecclesiarri remordcbal, tibi suam ignorantiam revelavit, quem,
ipsam per sexaginta annos et amplius haclenus ca- usque ad dimidiumannum aboiucio suspendisli, et
(427) Vide episiolam libri quinti 69, not.
@SY 1NN0CENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. VIII. 088
posimodum dispensasti cum eo, quam dispensalio- A < jamdiu laboravimus, divina auxiliante graiia, de-
nem idem diaconus a nobis humiliter confirmari < liberavimus, et ad hoc cum multo labore indu-
peiebat. Quocirca, fratei-niiati luceper apostolica < ximus EcclesiamAnnenicam-(454),lempore pon-
scriptamandamus, quatenus, si estita, dispensalio- < lificatusveslri, nierilorum veslrorum exigenlia,
nem hujitsniodi, de misericordia quae superexallat < ad quod progenitores noslri multis Iransactis
jjadicio, firmiler facias observari, minores ordines < tcmporibus inducere nequiveruni, ut ipse P.
illi conferens ad cauielam, quia non dicitur itera- < cardinalis, cl rerum esl tesiis effeclns. Dominus
tiim quod factum esse nescitur. < Calholicus, cutn solemnitate celebri el obe-
DalumNonisJtilii. < dieniiam et reverenliam per manus ipsius lega-
CXIS (428). < li, secundum lilierarum veslrarum formam ct
I.ITTERiE LEONIS, REGIS ARMENORUH ADPAPAM. < mandaium, sanclac RomanaeEcclesire et vocis
< exbibens, palleum a beaiiiudine vcstra destina-
Significatpapm,qtwdpax reformata esl interipsum ac
lemplariosel qumdamalia. < lum, coram proediclis personis astanlibus, ctim
\ t Rcvercndissimo in Cbrislo Patri et domino < omni humiliiaie ei devoiione stiscepit, promil-
t Innocentio, Dei gratia sumino pontifici et univer- < lens, in ordine suo singulis qninque annis per
« sali papae, L. (429) per eamdem et R. imperato- B< nunlios suos, secundum capilularia aposiolica,
« ris (430) graliam, rex Armenim(451), sanclitati < sanctam RomanamEcclesiam visilare, lanqnam
« suaedevotus et obedieiis, cum salule, grata servi- < matrem et magislram omnitim ecclesiarum, et
i tia et pedum oscula. Cumconslet vos, eeleberri- e in cismarinis conciliis, seu in propria persona .
< me pater et domine, totius sanclae Ecclesiae et < seu per nuntios suos interesse; et, quod non de-
« religionisChrisiianaecuram el praelationem,dante < berent celebrari concilia ecclesiasliea in cisma-
« Domino,dignissime gerere, conslat utique, nos < rinis parlibus, absenle eo,veI nuniio suo, ab ulrn-
« ad veslri refugium, tanquam ad lulissimum rece- < que parle sialutum est. Qtiibus peraciis, de re-
< ptaculum, debere recurrere, in qtio tota spes no- < formationepacis inter nepotem nosirum et eomi^
t stra et fiducia posl Deum depemiet, ct a bealilu» < lem Tripolitanum, iraetalur; in quo iracialu
c dine vestra noslris in necessiiatibus proesidium < aposlolicascripla de commissione (455), ut cau-
< poslulare. Proinde, clementisslme Paler et do- < sam de qua agebatnr fine debito terminareni,
< mine, ad pedes sanclitalis veslra?,genibus flexis, i quscdominis S. (456) lituli Sanclae Praxedis, et
i el eum omni supplicatione recurrenles, conqne- < P. lituli Sancti Marccllipresbyieris earriinalibus,
< rimur et conqueri non cessamus de domino JP. < et legalisdelegaslis,eidem P. cardinali reprresen-
« (452) liluli Sancti Marcellipresljytero cardinali, '^ < tavimus, confidenles', secundum inandauim ve-
« iegato vestro, nostris in causis suspeclo, imo < strtim causam ipsam pefeun? fine oplato termi-
t apertoadversario. Cumenimad pariesregni noslri, c nari, in quibtis doniinns S. cardinalis, absens,
< lum ex injuncla sibi lcgalione, lum pro reforma- < pro negolio Cliristianitaiis Acon erai, quem in
< lione pacis iuter nepoiem nostruni et conriiem < ioia cansa oeqiiitalisei j'uslitiae invenimus ama-
< Tripoliianuin, conlra jusiiiiam el appellaiionem < lorem. Repraeseniaiisaposiolicis scripiis, ut di-
< nostram ad aposlolicamaudieniiam faciam, An- < ciuni est, causam ncpotis nostri ei vices veslras
s liochenumprincipaium usurpantem(455), ul cre- t gerenli commisimus,et, ab iiriiio causae, semper
t debalur, accessissel, dominus Catholicus, vene- < ad aposlolicamappellavimusaudientiam et iti ju-
« rabilis in Cbrisio pater noster, cum quibusdam < dicio ipsius causam ipsam commisimus, lesiibus
< suffraganeis suis el clero, nos, cum baronibus < doniinopatriarcliaAntiochenOjHospiialariis, Tem-
« fidelibusnoslris et pluribus nobilibus peregrinis < plariis et aliis viris religiosis (457) Nigrm-mon-
< asianiibus, quaula potuimus honorificeniiaet ve- < lanm (458). » Ipse vero P. cardinalis el legaiu^,
« neraiione, obvestri reverentiam illumsuscepinins. in quo nulJamet vere ntillam habere sperabanms
« Sequenlibus diebus, de obedienlia ArmenicaeEc- stispicionem,comiti Tripolilano, Templariis. et An-
< clesiaead sanctam RomanamEcclesiam,ad quani l * liochenis confcederaiionemprivaiani faciens, jiarii
(128) Epistola haec inlegra inseria esl in Gestis Armenus.
Innocentii, § xcvt, ideoquehic uncis incltisa exlri- (452) Gesia legunt Peiro, el infra post Tripoliiu-
betur. num add. qui.
Majorem ejtisdem partem rctulit Raynaldus, ad (455) Gesta usurpaveral, et mox post dominusad-
annum 1205, § 50. Quaeapud ipsum Jegunlur, luc duiu Joanncs,.
duplici adinilium cujusque lineaein marginevirgiila (454) Gesta, Armenim; et mox Peirus legunt
distincta sunl. Yarias etiam lecliones ex Gestis, ex pro P.
Raynaldo, nec non e codicibus mss., lum Gallicis, (455)Raynaldus hic pnlat addi deberelecla sunl,
tuin Romauis, etsi levioris momemi, ne quid dili- sed inuliliter. RALUZ.,noi. in niorg. Gest. pag. 74,
gentioenostrae defuissevideretur, notavimus. col. 2.
(429) lu Ge»t. L.; apud Raynaldum vero deest. (456) Gesta, Soffredohic et iufra, ul Pelro pro
(450) Id est liomanwEcclesim,ulpalet ex Gesiis,
§ c. In Armenico, haud duhie, erat Romanw aucio- (457) < DeAbbatiis Nigromontanis, vide Odor.
rilalis graliatn, aut quid simile : pro quo interpres c RaynaJdum,ad 1205, § 58. i Baluz. not. in marg.
male vertii hnperii. ln Gesiisnec non apud Raynal- Gest. pag. 74, cot. 2. Yerum, apud Raynalduin,loco
dum legilur Romani imperii. a Daluziocilalo. de Abbaliis Nigro-montanisnihil.-
(•451)In Gcslis, Armenorum; apud Rayuald. (458)Gesia, Nigro-monlanis.iluc usqueRaynakL
'
639 PONTIFICATUS ANNO YIU, CHRISTI 1205. m
nostraefraudulenler detrabebat, el jiarti adverssein A lum, orphannm, sub proteclionfrDe.iet-vestra depti-
iiosiri perniciein et jacluram assislebal, manum tatum, alienaverunl, et sic non exspectaio ~vulmi3
consiliiel auxilii eis~porrigens.Ex mandalo ilaqtte ab hosie luliinus; quod molesie-ferenles, posses-
ipsiuslegali, sub cujus spe (459) decepti eramus, ad siones el lenimenla, quae in regno noslro Templa-
partes Antiociienassecundo ac lertio accessimuspro rii possidebant, sustinuimus(445), et a-lerra iioslra
pace reformanda. Coines Tripolilauus, diverticula illos eliminavimus.His ita peractis, dominus P. car-
quaerens,ad diem statutum in causa nunquam ac- dinalis, Templariis confcederatus,inter nosd Tem-
cedelat. Cognita vero et iniellecta fraude conftede- plarios pacem reformare quaerens, nos ad i-esliiu-
^ralionis iniue, ipsum P. legatum, suspeclum, imo lionem reruin,Temptariisnuper ablatarum, primum
aperium adversarium habenles, ad apostolicam me- viva voce, postea secundo ac lerlio et scriptis et
rito appeJlavimusaudieiitiam,et causam nepolis no- nuntiis, inslanter compellebat.Ad quod responde-
siri judicioveslro comuiisimus, personam nostram, bamus, dicentes : Parati sumus, ainore sedis apo-
regnum ei genles noslras, sub proteclione Dei el s.tolicae,Templariis restiluere nuper ablata, si in or-
veslra commitleiites, quod per privilegium a beati- diue suo promiserint se de caeiero,neque infra mu-
tudiue vestra delegaiumobiinere credebamus.Con- " ros neque exlra muros Anliochiae,justitiae el dri-
ligit igitur, nocte quadam anle advenlum ipsius P. clurm(446)nepotis nostri adversari, sed sint, sicut
cardinalis, cum oinni exercilu nosiro vindicanles viri religiosi, salvi el securi in doniibus el posses-
baereditaiemnepoiis noslri, parles Anliochenas(440) sionibus suis; contra quaeTemplarii, arrogantira
dcfectu justitiae infcslames, sicut domino placuil, siiinulo suffulli, opponebant, se niuros Aniiocltenos
infra muros Antiochenosin inanu forli iiiiravimus ; (447) eontra jusliliam ei dricluram nepotis nostri
ei, si ad effusionemChristiani' sanguinis, el incen- semper defendere, ordine re/tpionis posiposito. Cutn
dium ipsius civitalis manus poteniiaenosirae exien- vero de coucordia inler nos el Templariosnihil pro-
dere voluissemus, urbs Anliochena capta forel; fici posset, dominusP: cardinalis, absente doriiino
sed, pietale et Dei timore moti, el Christianilaii Calbolico, parte uosiro venerabili, Antiochim(448)
miserandocompaiienles, dominumpatriarcham An- super eadem causa concilium celebravil, e(, post
tiochenuinad hos accersilum inler nos el Aniioche- appellationemnosiram ileralam ad apostolicamau-
rios rogavimus, oplalaepacis esse mediatorem. Ei, dieiitiam, seiiteniiam excommunicaiionisin ierrani
duni de paee tractaretur, ecce, Templarii, quos nostram promulgavit salvis confessionibus infirmo-
precibus et mandatis veslris honorabamus, et qui- rum, baplisterio el sepeliiione morliiorum. Super.
jbusin tola guerra deferebamus, salvatis possessio-Q eadem senlenlias litteras suas (449) ad dominiini
nibus et tenimeniis illorum, quos amicos, noivad- Caiholicum Armenorum desiinavit, ul ex abrupto
versarios , lanquam viros religiosos habere spera- per totum Calholicatum senlentiose interdictio pro-
bamus, sine diffiducia(441) facla conlra nos denies mulgaretur. In iis omnibusnon interfuii dominusS.
acueruni, lurres munierunt, arma excusserunt , cardinali.s el legalus (450). < (4.51.)Conveiiieutibus
exerciium nostrum intus et exlra muros civitatis < iiaque domino Calholico, ei pluribus suffraganeis
Aiitiochenaesagitlaverunt, vexillum (442) Balzanum 1« Calholicatusin unum, coinmunicalo diu consilio,
coiilr.a nos paraverunt, et, quod gravius esi, Chri- < mirati sunt de tania et tam subila exasperalione,
stianurii effuderunl sanguinem, poslposiloreligionis < absente Caiholico, in ArmenicamEcclesiamfacta;
ordine. Hwein(ra (445) cum comite Tripolilano et < el, reducenies ad memoriain hoc qtiod'slatuni
Antiochenis(444) unanimes, perfido Sohlano Alapiae < fuerat inter domlnumP.. (452) cardinalem,,et /..
SIKIIconfoederati; sic suis inachinalionibusab ac- < CatholicumATmeiiiae, quia de concilio absens fuit
quisila haereditate-sua nepoteni noslrum., pupil- < ipse Catholicus, ei sine consensu suo daia est in

(459) Sic , et in cod. Reg. citat. a Baluzio_in n (445) Sic diserte legilur in ApograjriioConti. Quid
In Gestis vero, specie. El mox Anliochiwpro sibi velinl baecverba, nos non saiis inlellipere fate-
* inarg.
Anliochenas. mur. ln Geslis reclius, hi.
(440) Gesta om. hoc verbum; infra Antiocheno- (444) Gesta, Antiocheno.
rum legunl pro Anliochenas,ct Anliochimpro Antio- (445) Sic , el in cod. Vaiic In cod. Valicell.sa?i^
chenos. xivhnus, in Gestis, saisivimus.
(441) Gesla, diffidenlia., (446) Gesta, recturm.
(442).Legeudum esse omnino Baldanam, ccnset (447)Gesia,Antiochim,et moxdireciuram pro dri-
Cangius,Gloss. tom. I, col. 952. cluram legunt et infra verbtim religionis omitlunl.
Sic, et in Cod. Reg. ciiaio a Balnz. in marg. codd. (448) Gest. et venerabiliAniioclienopairiarcha.
Pod, ei Fux. cilaii ab eodem, Baloanum-,in Geslis (449) Gesla, litieras suas cum sententia.
veroBaldanum.—cBaldanum,vexillum. EpistolaLi- (450) Hoccin Gesiis desuul. Hursus bic Raynal-
vonis (leq,Leonis), regis Armeniae,in Gestis Inno- dus.
centii PP. III, pag. 127 (in edil. vero noslra, pag. (451) « Qnaesequunliir, addiia suiii ex Ahnalibus
74). Sinediffiduciafaclaconira nos deri.esacueruni... Odorici Raynaldi. > BALUZ. in noi. ad marg. Gest.
exercilum nostrttm inira el extra mvros Anliochue pag. 75, col. i. Nos, eadem ad Jideui Apograplii
sagittaverunl, vexitlumBaldanum, contra nos para- Couti exhibemus.
verunt.mi,.regiumtWsamuHiFuxenseZ'a/o.m.<m, prre- (452) Rayn. Petntm, Ilic ct infra et. niox. /.
ferreme monuit V. Ci. Slepban. Baluzius-.unde,bat- omitiii.
dajiinumlegcndum focle. » Hacienus Cangitis.
691 INNOCENTHIIIPP. REGESTORUMLIB. VIII. G92
< dioecesisua (453) a cardinaJe inlcrdiclionis sen- A que parlibus, sine personarum acceptione, jnsiuni
« tenlia, censuere palres noslri, illam non teneri judicium faciant, qualenus exinde sanctam Roma-
t (454) nee observari (455) senienliam, dicenies: nam Ecclcsiam ad oedificalionem, non exstirpalio-
i Qui de mamillis malris nostrre primo lac dulce nem novellaeplanlae vesiroe, seiniaiuus provenisse,
< ei suave sugere sperabamus, nune aulem fel et, per auxilii vestri graiiam, delectabiles exiius
« amarum et acetum poiamus; sperabamus imbre malutinoeivesperegaudeatseplaiilavesirareperisse.j
-« saluiifero irrigari, non a grandinosis procellis CXX (461).
« tempeslari; qni vero nimium emungit, ut bene LlTTERA SllSSAPERCATHOLICUM ARMENORUM,ADISNO-
< scilis, elicil sanguinem. Quaecum ad rioiiiiam do- CEXTIUM PAPAM TERTIU3I.
« mini S. (456) cardinalis el legaii, devenisset, mo- De eodem argumento, et super quibusdam aliis.
< lesle lulit; el, habito consilio cum donrino P. [Reverendissimo in Chrisio Patri et domino IN-
< collegaio suo, ad se aeccdente, quia inslantis- NOCENTIO, Dei gratia summo pontifici et iiiiiversaii
< sime ad audienliam vestram appellabamus, pro- papce, JOANNES, per eamdem humilis Armenoruin
< cellam in auram, consilio doniini S. cardinalis, Caiholicus, sanctitaii sum (462) devotus et obediens,
« converlere siuduerunt. Sicquo faclum esl, ui, ex cum debiia obedienita el reverenila, plena salutis
« mandaio doininorum cardinalium, illuslris regis " gaudia.
« Hierusalem (457) et Cypri, omnitinique nobilium Ex ineffabili provideulia Domini nostri, a quo
< peregrinorum, mense Seplembris,ad partes Acon, bonum omne procedit, Armenica Ecclesia, pri-
« pro reformatione pacis inler nos et Anliochenos malum et magisleriuni sanctre RomanaeEcclesiaea
t et Templarios, nuiuiuin noslrum, nobilem Con- Deo sibi concessum recognoscens, filia ipsius facta
< slantium de Camarderio (458), dileclum consan- est devolissima, el nos, ipsius (465), Jicet indigui,
< giiineum noslrum, delegavimus, et, medi.inie sa- minister (464), accedcnte D. P. liiuii Sancii Msr-
< pientia et discretione domini, S. cardinolis, juris celli presbyiero cardinale, legalo vestro, ex injun la
< el oequitalisamaloris, pax reformata esl inier nos sibi Jegaiione ad parles Caiboiicaius nosiri (4f5),
« et Templarios, sicut per litteras ipsius inlelligere illi, ob vesiri revcrealiam, cum clero et grege a Lieo.
« poteriiis. Nos vero, nunquain a inandaiis sanclae nobis commisso obviarrtes, quanta poiuimus liono-
< RomanaeEcclesiaei-ecessimus,nec recedcmus vila rificenlia illum sttscepimus, ei, mutuis comivnnii-
«-eomiie, quanqtiain dominus P. cardinalis ab ea r.antes aspeciibus et colloquiis, per inanus ipsius
t nos eliminari laboret. Nos igilur, qui, Dei et ve- sanctaeRomanoeEeclesire et vobis, secundum litle-
« siri gratia, tempore pontificaius vestri, nova su- Q raruin vesirarum tenorem, obedienliam ei reveren-
« mns plania vestra facti, cupienles ad bonorem liam exhibuiraus; alque palleum.abeatiludinevestra
« Dei et sanctao Ronianae Ecclesiae frucius odori- delegaium, solcmnilaie celebri ae cum omni Iiuini-
e feros et suaves producere, ad pedes sanclilatis litaie suscipientes, pruuiisimus, in ordine noslro,
< veslraereeurrimus; flexis genibus rogantes el de- singulis quinque annis, per nuntios nosiros sanclam
« precanles, ut in judieio domini P. cardinalis il Romanam Ecclesiam, lanquam niairem el ma-
c legaii, quem suspectum, imo 'aperitim adversa- gisirani omiiium Ecclesiarum , visilat-e, et in con •.
c ritim habemus, causam nepolis nosui non com- ciliis cismarinis iniercsse, et quod in eisdem eccle-
< mitiatis (459), » et quod nullam sttper nos, el siastica celebrari, noljis absentibus, vcl nuutio.
lerramnoslram habilanics, cnjusciinqiie_conditioni; noslro, concilia non deberent, ab uiraque pario
existant, ex injuneta sibi 1Iegaiione potesiaieu statulum est. Instiiutiones S. Roinanre Ecclesioein
de caetero babeat, el ut Templailis per aposlolict parte suscepimus, ct in parie, piojiter abseniiaiB
scripta mandando praecipiatis, ne de facto Anlio- suffraganeorum nosirorum longe Jateque diffusani,
cheno juslitiae ei dricturm (460) nepolis noslri sini induciantes, et, quia non sine niagna personaruin
jadversarii, sicuii non sunt Hospiialarii, nec alii vir delilieraiione hoc fieri poierat, Gonvenientibuspras-
religiosi, et causam nepolis noslri, de qua saepiui " lalis noslris, vel majori parte prcelctlorum(466), in
doniinalioni veslrae scripsimus, non suspectis judi- uno tempore consiitulo, ipsorum conseiisu, ne in
cibtis, sed lalibtts personis commillatis, qui a reck Ecclesia scandalum orirelur, inslituliones vestras,
tramite nou declineni, sed aoua Jaiice, auditis titris- in quibus coiicordamnur, suscipere proposuimus.]

(455) Sic, ei apud Raynald. Raluzius legend. h Iiinocentii, § cxvn. Quaeillic Iegtiniur, hic uncis in-
dicBcesim suam. cliisa suni ;\'ariae eliam lectiones daniur.
(454)Rayn. tenere. (462) tn Gest. vesirm, el infra ejtis leguni pro
(455) Sic, et apud Raynald. verum ait in nol ipsius.
marginalib. addendum esse, debere. (165) Gesta omittiiiit.
(456) Rayn. omittit hic el infra. (464) Gesta, ministri ejus, et mox domlno Peli o
(457) Rayn. omiilii. legunt.
{458)Rayn. de Camardresio. (465) Gesia hic add. ubi, el infra legunt am-
(459) Hacienus Raynaldus. plexibuspro aspectibus.
(460) luGest. direclurm; in cod. Vallicel. astri : (466) Gesta Jegunt ipsorum, el mox ab assensu,
dione. pro conbensu.
(461) Episloloe luijus pars exbibetur in Gesii ; Eamdem laudat Raynaldus, ad annum 1205, § 52,
65l5 PONTIFiCATUSANNO VIII,CHRISTI 1205. 69i
Hwc in(ra (467). Anle advenlum autem domini A in Chrislo filiuin veslrum et Teinplarios, pacem et
P. cardinalis , orla est discordia inter dilecutm concordiam el anricitias sempiternas seminareslu-
iioslrum L. illustrem regem Armenlaeet Templa- dealis; tiam niinium limendum esl, ne, quod absil!
rios, sicut per- Iitteras ipsius inlelligere poteriiis. exortis inier eos discordiis, reliquioeCbiisiianiiaiis
A'dcujus pacis reformalionem ipsum legaiura bona discrimen aliqttod incurranl, ei vos navi pericliianti
fide vacare credebamus,-quem poslea percepimus, aule submersionem maniini consilii et auxilri sie
e.\ vera quorumdam relatione, Templariis esse eon- porrigaiis, ul ad porlum salulis, medianie sollicitu-
faederatum. Cum aulem de dicta pace nihil profici dine vestra, pervenire valeai. [ Ad oinnia igilur
possel, prajdieltts P. cardinalis, auclorilale sua, mandaia vestra promovenda nos fidcles el devbtos
nobis abseniibus, Antiochiaeconcilium celebravit, inveneriiis exsecutores.] '
el excommunicaiionis sentenliam, conlra statula CXXI (468).
in suscepiione pallei ex utraque parte ordinata,per ASCIHEPISCOPO SENONENSI (469), ET PAIU--
lotam dioecesim nostram promulgavjt, ac super SlENSlEPISCOPO (470).
eadem senlenlia lilteras nobis deslinavit, quas cum Ul Judmorum insolenliamcompescant.
perlegi sludiose faceremus, ipsarum lenorem onini (ld. Julii.)
amaritudine conditum inielligeiites, ullra quam ° [ Etsi Judoeos, quos propria crilpa submisil per-
credi potest, nioleste lulimus , lum propier bouani petuae serviiuli, Cum Dotninumcrucifixerint, quem
spem et fiduciam quam de palrocinio vesiro habe- sui propltelwprwdixeranlad redempftonetnIsritel in
bamus, tum propter priora exempla, qure ad noslri carne veniurum (471), pieias Cbristiana receplet et •
informalionetn procedere confidebainus. Communi- sustineat cobabilaiionem illorum, quosetiam, propter
cato ilaque consilio diu cuni fralribus noslris, ar- eorum perfidiam, Saraceni, qui fidem Calltolicam
chiepiscopis, episcopis et aliis viris religiosis perseqtiuntur,nec credunt in crucifixumalt iltis,susli-
asiantibus, non modicum miraii sumus de tanla nere nonpossuut, sed polius a suis finibusexpulerunl,
exasjieralione, sine assensu noslro in Armenicam in nosvekementiusexclamanles,eo quod suslineanlttr
Ecclesiam illata, fralribus nostris una voce diccn- a nobis, qui ab ipsis crucis palibuto condemnalv.m
libus : Qui de niamillis mairis noslrae primum Redemplorem noslrum veraciler confilemur,ingrali
lac dulce et suave sugere credebamus, fel et ace- tamen nobis existere non deberent, ut rependerent
lum amarum p.olamus; confidebamus niaterna Christianis de gratia contumeliam. el de familiari-
pielale de bono in nielius prohciendo in doclrina tate coniemptum, qui, lanquam in nostram.nrise-
apostolica informari, el imbre salulifero irrigari, ricordiier familiaritalem admissi, nobis illam relri-
non grandinosisprocellis tempeslari. El sic consen- £ butionem impendunl, qnam, jtixta vulgare prover-
lanetim esse rationi capitulo noslro venerabili hiiun, mus in pera, serpens in gremio et ignis
visum esl, ipsam senienliani, sine consensu noslro in sinu\ suis eonsueverunt hospilibus.. exhibere.
in dioecesinostra Iatam, non deliere promirigari Accepimus autem, quod Judaei, quos gralia princi-
nec observari, donec ad notiiiam vestram per lil- pum in sttis terris admisil, adeo facli sunl insolentes,
leras noslras et nuntios devenisset, fraude eliatu ut illos commiltant excessus in contumeliam fidei
confcederaiionis comperta inier ipsutn legatum el Chrislianm,quosnonlantumdicere,seclcliamnefandum
Templarios. Tandem, niediante sapienlia et discre- cogilare. Faciunl enim Chrislianas filiorumsuoruni ,
tione domiiii S. tiluli Sanciae Praxedis presbyleri nutrices (472), cum in die Resurreclionis Dominicoe
cardinalis, aposiolieeesedis Iegali, mense Septem- iilas recipere corpus et sanguinem Jesu Chrisli
bris Acon pax reformata est inter dilectum filium, contingil, per iriduum; antequam eos lactent, lac
regem Cliiisiiauissiiuuin et templarios, sicut per effundere in latrinam. Alia insuper conlra fidem,
lilieras regias inielligere poteriiis. In his reverendae caiholicam do.leslabilia et inaudita committnni,_
palernitali veslraecum omni devotionesupplicamus, propter quaefidelibusesl verendum, ne divinam in-
ne braclriumpraesumptuosaeattdaciaeTemplariis lar- dignaiionem incnrrani, cttm eos perpelrare patiun-
giamini in novae planlae veslrae perniciein. Clerici * lur impune quaa fidei nosiraeconfusioneininducunt. ,
vestri, divinainspiranle gratia, facli sumus ct lionori Rogavimus igilur charissimum fitinm nostrum in
vesiro et S. Romanae Ecclesiae, speciosae.malris Clirisio,Ptiilippum,regemFrancoruniUluslrem(475);
uosirae, invigilare el insudare lotis viribus tene- mandavimus etiatn nobilibuswis,... duci Burgun-
mur. Eapropler, paiernilali vestree reverendaecon- diw, et... comilissceTrecensi, ul taliler reprimant^
sulimus,ut elalionemTemplariorum in bonum miti- Judworum excessus,ne cervicem perpetumservitulis
gelis, et inler illuslrem regem Armeniae,dileciiim jugo submissamvrwsumanterigereconlra revQrenliam

(467) Sic disertelegitur in apographo Conti. Vide (470) Vide epislolam Jibri terlii 11, not.
nolam ad episiolamproximo superiorem 119. (471)HaecomitiriiitDecrelal., ut moxverba luriico
(468) Epistola hoecreperiiur, sed valde mulila, charactere disiincta; infra pro rependerent leguiil
inler Decretales, Iib. v,- lit. 6, De Judmis, Sara- reddant.
cenis, et eorutn servis, cap. 5; ideoque bic uncis (472) "Decret. add. el, quod non lanlum dtcere,
inclusa exhibeiur; variaelecliones danlur. scd eiiam nefandumesl cogilare, el mox faciunl post
Eamdemlaudat Raynaldus, ad annum 1205, § 5,7. ejfundereinterserunt.
(469) Vide episiolamlibri leiiii 45, nol. (475) Yide epislolumLibriseptiini 186.
„C95 . INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. VIII. 698
fidei Cltrisliatim, tnltibenles(474) disliiciius, ne de *_Andreas de Casa-Dei; Marcellns de Curriaca;
caeiero nulrices, vel scrvientes babeanl Christianos RaymundusCaput de Lupi; Gerardus Armanellus,
(475), ne filii liberoe filiis famulentur ancillse, sed, et Joannes Confaloiierius, qui ambo sunt de Pla-
tanquam servi a Dominoreprobati, in eujusmorlem centia; Gerardus de Sanclo Marco. Ilugo Punse
nequiter conjurarunl, se saltem per effectumoperis Collus, servicns abbatis de Sanclo Joanne ; Odoli-
rccognoscant sevvos illorum, quos Cbrisii mors nus; Nicolaus; et alii plures, qui ad hoc fuere ro-
liberos ol illos servos effecil; quia, 'cum jam incce- gaii lesles. Ego, Rernardus Laureniiorum, nola-
perinl rodere moremuris el pungere sicut serpens, ve- rius Sacri Palatii, interfui, el hanc cliartam rogatus
rendiitn esl ne ignis receplalusin sinu corrosa consu- scripsi.
ntat. Quocirca, fraternilali veslrm per apostolica CXXIII.
scriplu prwcipicndo mandamus , qnalenus, prwdi- INSTRUMENTUM.
clum regemcl atios ad lioc ex parte nosira ila dili- Quo idem marchio, ab obtinendamabsoltilionem,ar-
cemLcindasiam episcopo Mutinensi tradit in jus
genler monere ac efftcaciterinducere procuretis,quod proprietnrium, et de eadem investiiuramaccipii.
Judmi perfidi de cwlero nullalenus insolescant sed
(xi Kal. Aprilis.)
sub limore serviti prmtendanl scmper verecundiam 5 In noinineDomini. Millesiinoducenlesimo quinio,
cutpm sum, ac revereanlurhonorem fidei Clirislianm. xi Kalendas Aprilis, indictione octava, in praesen-
Si vero Judsei nutrices el servientes non dimiserint lia inferiorum leslium, dominus, Guillelmus, niar-
Christianos, vos anciorilaie nostra suffulii, sub ex- chio, filius marcliionis Pelavicini, donaviteltradidil
commimicationis pcena inbibeaiis districte omnibus arceni, quae vocalur Landasia, jure pro-
ne quamdani
Chrislianis, cum eis commercinm aliquod au- doinino Egidio, Mutiuensi episcopo ei
prietario
deanl exercere.] domino Radulfo, Reginensi arcbidiacono, cui Regi-
Datum Idibus Julii, nensis episcopus vices suas super absolutione ana-
CXXII. themaiis imperlienda dicio Guillelmo comniiseral,
INSTRUMENTUH. nomine RomanaeEcclesioe el domini pajiae; qui,
Qno Guillelmus, Marchio, filius marcliionis Pelavi- scilicel Egidius, Mulinensis eplscopus et Radulfus,
cini, spondel se p.arilurummandatis papw. Reginensis archidiaconus, vice et nomine domini
(n Kal. Aprilis.) pajiae, inconlinenii invesiivere diclum Guillelmuni
In.notnine Domini.Millesimoducenlesimo quinio, de arce per feudum honorifice. Ibidem vero
praefala
Xi Kalendas Aprilis, indictione octava, in prsesemia diclus Guillelmusjuravit fidelilatemRomoeEcclesiae
inferiorum testium, dominus Guiilelmus, marchio, ] et domino contra omnes homines, salva la-
papre,
jfilius marchionis Pelavicini, juravii ad sancta Dei men fldeliiate suoriim anteriorum dominorum. Ac-
evangelia stare mandalis EcclesiaeRomana; et do- lum sub poriicu domus eeclesire Sancli Jacobi de
mini papoo,nominatim pro offensione quam fecerat Casa-Dei feliciter. Ibi vero lesles rogati fuerunt,
RomanaeEcclesiae,coram domino Egidio, Mutinensi domnus Guidouus, abbas monasterii Sancli Joannis
episeopo (476), et coram domino Radulfo, Regi- de Parma; domnus Prosper, abbas de Regio ; doni-
nensi archidiacono, cui vicem suam Regineusis epi- nus Radulfus',ejus monachus; domnus Alberltis, mo-
scopus (477) commiserat, qui eranl delegati a do- naehus Sancti Joannis; domnusBernardus, capellanus
iiiino papa ad ipsum recipiendum, et ipsi, euni ver- de Regio ; domuus Andreas de Casa-Dei;
episcopi
berando et ecclesiaeintrpmittendo, statim absolve- Marcellusde Curviaco; RaymundusCapul de Lupi;
ru.nt eum, et pos.leapraeceperunt ei ex debilo jura- Gerardus Armanellus, et Joanncs Coiilalonerius, qui
meiili, quod de coelerohon impedirel neque.cxspo- amho sunl dcPlacenlia; Gerardus de Sanclo Marco;
liaret nunlium RoroanaeCuriae,nee violentas manus Punse Colltis, serviens abbalis de Sanclo Jo-
vel Hug.
iajicerel in aliquem clericuin, vel conversum, anne; Odolinus; Nicolaus; el alii plures,qui ad iioc
ecclesiasticam personam, -nisi se defendendo, vel fuere rogati iesles. F.go, Bernardns Laureriliorum,
nisi invenirel aliquem cum propria uxore lurpitcr ^ notarius Sacri Palaiii, interfui, etl.anc charlam ro-
cemmorando. Actum sub porlieu domus Ecclesiie gatus scripsi.
Sanclj Jaeobi de Casa Dei feliciier. Ibi vero tu.nc CXXIV.
rogati fuere doronus Guidollus, abbas monasterii MUTIIHENSl (477*),ETRECINENSI EPISC0P1S.
Sancii Joannis de Parma ; domnus Prosper, abbas Quodipsiin absolvendoWillelmoPelavicini fcceraut,
de Regio; doramis Radullus, ejus monachus; dom- raium essejubet (478).
nus Albertus, monachus Sancli Joannis; domnus. (xm Kal. Augusti).
Bernardus, capellanus episcopi de Regio; domnus Quam graviler nobilis vir, "WiJIeJmus,filiusPela-

(474)Decreial., inldbemusergo, loeo Rogavimus... (476) Vide epislolam libri teriii xxxu, not.
inhibentes, et infra om. quae cursivo cbaraclere di- (477) Petrus, ad Reginensemauno sedem jii-oinolus
stinximus. annc iiS7,poslremamdiem obiil 1212.UGHEL.
(475) A Philippo AugustoGaJliaeiinibus pulsi suut Itai. sacr. lom. II, col. 505.
Judaei, quod servos el ancillas, quod donii hahe- (477*i Yide notas ad epislolam bujusce Jibri oc-
haiit, a recla religione ad Judaicanj superstitionem lavi 122.
fivocarent. RIGORD. in "Vit.Philipp.Vide etiani Guil. (178) Vide episiolam proximo superiorem 125.,
Bfhon. is Plulipp.
e97 PQNTIFJCATUSANNO/VTH,CHRJSTH20S. G9S.
vicini,non tam Romanam Ecclesiam, quamdivinam A t CXXY (479);.
oiTenderitmajestalem, spoliando dileclum filium, ,~% N .... (Deesl inscriptio.)
P. (478*)iiunc tiluli Sancti Marcelli presbyleruin, Ul PhilippumregemFranciw ad subveniendumterrw
tunc SanciaeMariaein via Lata diaconum cardina- sancimindttcant.
lem, aposlolicaesedis Iegatum, ad praesentiambonae Inler occupaliones diversas, et uiinam non ad-
memoriaeCceleslinipapae,prasdecessoris nostri, de versas; qnas praetersoliluni, imo jilus solito susline-
Polonia redeunlem, vestra fralernilas uon ignorat, mtis, illa vos angit amplius cl conturbai, quas nos
cum nonsoliim per Lombardiam, verum eliam per ad lci-roesancloesuccursuinexcital el invital. Licet
aJiasininidiparles sil publice divulgaium.Unde, nos, enim pro ipsa sil a mullis multipliciter laboralum, '
qui, antequam idem cardinalis ad sedem aposloli- ad illum lamen necessilalis articulum, peccatis exi-
cain pervenisset, praefato prrrdecessore nostro de- - gentibus, jam devenit, ut, nisi ei quanto eiiius suc-
functo in apostolalus oflicio fuimus substiluli, de curratur, omnis omnino spes pereat non soliim de
lanta offensavalde comnioii, ecclesiasticaedislrictio- reeuperalione parlis aniissae, veruni etiam defen-
nis rigorem non soluin in auclorem lanti facinoris,- sione reienlae (480). [Inopinaia namque caplione
veruin eliani in complicesejus curavimus exercere, .Conslaniinopolitanaeurbis audila, tam peregrini qui "
ila, quod dc ttuiversis ablatis lam ijisi quam suis 8] eranl in Hierosolymitanaprovincia, quani indigenae
fuit inlegre salisfactuni. Quia vero majorem repu- qtri habiiabantin ipsa, adConstanlinopolilanaspartes
lavimus inj'uriam quam jacturam, non prolinus di- subito transierunl; ila, quod ipsa Hierosolymitana
cium VYillelmtim duximus absolvendum, sed tandiu provincia remansit viris el viribhs pene penilus de-
eumjussimus tanqtiam excommunicatum ab omni- stilula,quineliam opibuseioperariisvacuala; quod- -
bus arctius evilari, ei lerram ejus sub ecclesiaslico que periculosius repulatur, cum Hierosolymitanus
inierdicto concludi, donec congrue salisfaceret de pairiarcba decesseril, nostri recessere legali, et,
injuriis irrognlis, qui, landem divina inspiralione filio rcgis defunclo, qui successurus eral in regnum,
compuncius, suum htimiliier recognovit excessum, rex quoque diem clausil exiremum, nec esi in ea
plenamque salisfaclionem promitiens, absohiiioKis qui spirilualiter vel teniporaliter praesil ac prosit.
gratiam imploravil. Nos igilur, ejus cxemplo, qui Ad cunittlum autem majoris timoris et doloris acce-
-non vult morlem peccaloris, sed ut converlaiur et dii, quod inler comitem Tripolitanum et regem Ar-
vivat, per TDSsecundum formam Ecclesiae manda- meniae,qui pro Anliochenoprincipalu coiitendunt,
vimus ipsum et lerram ejtis absolvi. Tu vero, frater lanta viget discordia, tanlaque geritur guerra, ut
Mulinensis episcope, per leipsum , et lu, fraler ilJe.pugillusliominum, qui remansit in terra, quasi
-Reginensis,per archidiaconum tuum receplo a jiroe-*C totus sil divistis ad pugnam. Nam Templarii fovent
fato nobili jiiramenio, quod nostris per omnia siaret comitem et Hospitalarii favent regi. Amiocbenus
liiandatis, super effensa proedictaipsum secundum populus sequiiur viam comiiis ei palriarclia prose-
formam Ecclesioeabsolvisiis, injungenles eidem ex quilur parlem regis. Filius auleni Saladini, qui cst
dehilo juramenlij quod de coetero nuniios Ecclesiae soldanus Aleppiie, Tripoliianum adjuvare videlur,
Romanaenec caperet, nec spoliaret, nec eiiam im- sed cnnidem iinpugnai dominusDenefin. Saphidinus
jiedirei; qui, maiidaiuin rcverenier suscipiens, sla- vero, qui dominalur in Damasco, RabyJoniael M-
lim donavil et iradidit in manibus vestris, ad opus gyplo, postquam Conslanlinopolitanaiiurbis capiio-
etuiilitatem apostolicaesedis, jure proprietario , nem audivit, adeo ctnn oinnibus Saracenis indoluil,
quaindam suatn arcem, quaeLandasia iiuncupaliir, ut maluisseni Hierusalem oceupaiatn esse a Cbri-
quam vos eidem nominenosiro concessisiisin feu- slianis, quam Consianlinopolima Latinis. Slatimque .
dum,juranienlumfidelitaiis recipientes ab ipso, si- inila tregua ciim omnibus inimicis, ipsemet perso--
cut vassallusdomino facere consuevil. Licet autem naliicr longe lateque discurrit, ut contra Clirisiia-
concedendiroccam iliam in feudum nullam a nobis nos conrcedereiuniversos. Rex quoque.Blachoruin
receperitis potestalem, quia tanien obsequium prae- ,D el Bulgarorum, cum Cumanis, Turcis el Graecis,
fati nobilis el haeredum suorum, nobis el Ecclesire adversus Latinos pugiianles, Domino permiitente,
Homanaepotest esse mullipliciter fructuosum, nos, vicerunl, majoribus in bello percmpiis. Unde, cuin
quod bona inteiUione fecistis, ralum babemiis, per mulliliidosignalorum redire vellet ad propria, dile- -
apostolica vobisscripla mandantes, quaienuseum- ctus filius, P. titnli Sancli Marcellipresby.ter cardi-
dem nobilem moneatis, -ui de caeleroper seipsum nalis, aposlolicoesedis Jegalus, de quo valde dole-
ct suos ad honorem et profecium aposlolicaesedis mus, ul ipsain mulliiudinem ad Conslantinopolitani
prtidenler el polenler iniendat. defensionemimperii reiincret, a voto crucis absol-
Daium, XIIIKal. Augusti. vit, plenam eis peccalorum remissionem indulgens,
qui per annum facerent ibi moram. Quare, cum nul-
Jus omnino succursus exspccietui- ad praesens in
Hierosolymiianamprovincianiprofcciurus,supriinio-
(478*)Deislo jam actum est saepius. cis inclusa siinl.
(479)Epistolam hanc laudare videtur Raynaldus, (480) Quae sequunlur, prout indicai Raynaldtis,
ad annunri205, J 12; sed ejiisdem revera partem Joc. clt. in epislolaproximo sequeuli repetuntur.
exliibet ibid. § 28 el 29. Quceillic legunlur, hic uu-
C99 INNOCENTHIII PP. REGESTORUKLIB. VIII. 700
rium tiinemiis,ne Saraeeni ad occupandumresidtium A . « esi omni regimine destilulum (486).»Et, quia vosr
terrae sanciae forlius animenlur, ul, ipsa penilus qui ibidem inajus debueralis exspeclare subsidiuiii,
occupata, lollatur Christicolisoccasio iransfrelandi, et ad suceurrendum eidem terrae, tamexemploqttain
sicque Consuuilinoporuantimimperium recuperelur verbo alios incilare, pro vesiraevolunlaiis aibilrio
a Groecis,quod ulrique vebemenler alTeclant.Cum exinde in Graeciamnavigastis, el non soium pere-
igilur in tanto necessitaiis articulo non sil nobis grini, sed etiam indigenoelerroe, vestris vestigiie.
aliqualenus dormiendiim, profecto nec solliciltidi- inlnerenles , Constanlinopolimdevenerunt, venera-
nem cordis, nec laborem corporis recusamus, dum- bili fratre nostro, archiepiscopo Tyrensi, vospariler
modo leriae sanctassubvenire possimus. Unde, cum subseculo; remansit ergo lerra illa, recedentibus
a cliarissimo in Christo filio nostro, Philippo, illu- vobis, viris ei viiibus desiiiuta', elfacla suut novis-
stri regeFrancorum, pnecipuum super hoc subsi- sima ejus, oecasioneveslra (487), pejora prioribus,
dium exspeclelur, quem cb hoc Deus adeo magirifi- cum omnes amici ejus illam vobiscum reliquerinl,
cavit et exaltavii inier universos principes Cliri- nec sil qui consoletuream ex oinnibus charis ejus.
slianos, ul regi.regum in hac suinnia neeessilate Unde, facti videnlur hosles ejus in capiie, si foodus
principaliier ipse succurrat, fralerniiaii vestrw(481) tieugarum voluerint violare, quod etiam a quibiit-
per aposlolica scripta mandctmusaique praecijrimus,R diim dicilur, rege ac filioejus exspirantibus,exspi-
quaienus ad ejusdem regis praesenliam accedenles, rasse. Turbamur igilur inter nos ipsos non modi-
exponatis ei fideliter omnia supra scripta, elindu- cum, el contra vos nierilo commoveinur, quod in
.catis diligenter eumdem, utad subsidiumterraesan- hoc consilium de\enislis, ut siriiui relinquerelis
cloeprudenter ac poienler intendal, requirentes ex lerram ittatn quam Dominussua praeseniiaconsecra-
parte noslra, ut super hoc nobis impendat consi- vil, et in qua nostroeredemplionis mysierium rex,-
lium et favorem, ct quod iuveneretis, nobis quanto noster ante saeculanovissimistemporibus esl mira-
ciiius iniimelis. biliter operaius. Quamvis sane venerabilis frater
CXXVI (482). nosler... quondam episcopus Vercellensis, in pa-
TETRO,TITULlSANCTI BIARCELLI APOSTOL1CE SEDIS iriarcham Hierosolymiianuiii fueril posiulatus , et
LEGATO, PRESBYTERO CARDINAI.I. nos, poslulationem approbantes ejusdem, jan» ei
lieprehendillegalum, deseruisselerram sanclam,elc. pallium duxerimus concedendum, propter occjpa-
(vi id. Julii.) liones lamen mulliplices nuirtam cilo forsan poierit
[Auditojampridem, quod tu et dilectus filius no- iransfrelare. Debueratis ergo causam vestrae lega-
6ler (485), liluli Sanciae Praxedis presbyler cardi- p lionis atiendere, ac soliicilecogiiare , quod nou ad
nalis, aposiolicaasedis legaius, relicta in inullaa ne- cajriendum Constanlinopoliianum imperium, sed
cessilatis arliculo (484) Ilierosolyniitana provincia, dcfendendas reliquias lerrae sancta?, ac perdita, si
Constaiilinopoliinnavigio veucratis, mirali sumus darel Dominus, reslaiiranda, vos duxerimus dele-
non modicum el lurbaii, ejusdem terroeiinmiiiens gandos, miltenles vos non ad capescendas divitias
periculum forinidanies. Et < (485) ecce, quod vere^ ieinporales, sed promerendasreiernas, cumnos, et
< bamur accidit,et quod timuimusjam evenil.Nam, fratres-noslri, in expensis vobis providerimus com-
< proeler id, quod , bonaememoriaepatriarcha Hie- pc.tenler. Audito aulem nuper, et per iuas liiteras
« rosolyniilano tunc feinporis viam universoecarnis inielleclo ; quod universos crucesignalos , qui iu
« ingresso, Ecclesia Ilierosolymilana vacabat, el ex defensione Conslanlinopoleos a proccedenliMartio
« guerra, quae tunc inler cliarissimum in Chrislo usque ad proxiiimm morareniur, a voio peregrina-
< filium nostrum, regem Armeniae illuslrcm et lionis el onere crucis absoiveras, conlra te non
< Tripoliianum comilem, super piincipalu Antio- poluimus non moveri, cum nec debueris, nec jjoitte-
« cheno vevlilur, inier Chrisliauos aeinulaiio quas- ris laliairilaienus altenlare, quicunque libi conira
« dam erat, poslniodum, ex inclytae recordaiionis (488) suggererenl, el quocmiqiie modo seducerenl
c A. regis Hierosolyiniiani, ei filii ejus, obitu ,im- D menteni luam. Cum enim (489) ad boc specialiier et
« proviso, regnum Hierosolymitanumpcne penitus principaliier assumpserint signum crucis, el lioc

(481) Apud Raynaldnm, fraiernilalem vestram et ex Raynaldo, eliam ex codice mss. Yallicellano
niox, monemuspro mandumusel hic desinit. saopiusjitm laudaio, ad niajorem diligentiain,' ad
(482) Episiola haec inserta est, sed muiila, in luarginem nolavimus.
Gesiis Iniioceniii, § xcv. Ejusrieni li-agmema,lam (485) ln Gestis add. Soffredus.
ex Geslis, quam ex Regeslo Valicano, exhibet Ray- (484) Sic, el in Gesi. codice Pod. cit. a Baluzio
naldus, ad annuin 1205, §12 ei 15. Iniegram, nume- in niarg. pencuto; infra Gesia legmil eidem pro.
risqueoinnibus absoluianiedimus.adfidemapograplii eiusdem.
Conti, nee non apographi allerius, quodex cod. ms0. (485) Hajcapud. Raynald.
tlililiothccaiVaticame, jam cilalo, in quo coniinetur (486) Huc usque Raynald".
FonnulariumBerardi de Napoli.exscribicuravimus. (487) Gesia leguiithorum, ei iiifra eam pro ietram
CjHiae in Geslis leguntur, hic uncis inclusa exhiben- illam.
lur; quaeapuriRayiuildum,dupiici ad iniiium cujus- (488) In codice YaJlicellano,lalia.
quo lirnoevirgula in margine apposila disliiiguiiutiir. (i89)Gest. add. illi.
Yarhs leciiones, elsi levioris inomciiii, ex Geslis,
7Ji" PONTIFICATUSANNOYW, CIIRISTI 1205/ 702
praiserlim voverint Domino Deo suo, ut in terroeA praedicUiminiperiumspoliarant, illo immunito reli-
sanclaesubsidium transfretarent, et, a via poslmo- cto, refertispoliistergaverlaiit? <(495)Nonsilergo in
dum errantes, in nimiumlemporaliacommoda usque < ore tuo verbumDominialligaium, nec sis lanuuam
bouie sint secuti, utrum tibi licuerit immutare lali- < canis mutus non valens Jatrare; sed liaccloquere
ter, imo perverlere potius vqlum lani solemne ac i publice, ac corain omnibus protesiare, tu lanio te
pium, libi relinquimus discernendnm. < (490) Ecce < amplius pro Deo et propler Deum objurganlem
< etenim, quod cum mcerore referimus et rubore, < inveniant, quanto magis le inveneruni hactenus
< unde videbamur haclenus profecisse, deficimus c negligeniem(496).] (497) Superabsolulione aulem
< et angustiamur unde credebamus polissimum di- < popnli Yenelorum, conlra formam ecclesiasticam
< latari. QuomodoeiiimGrajcorum Ecclesia, quau- <'peipei'am accepialam, non arguimus le ari prae-
< Uinicunque,afflictionibusel perseculionibus afiii- < sens, cumper alias Iiueras, super hoc ad tc specia-
< gaiur, ad unitatem ecclesiaslicam et devotionem < Iiler desiinaias, le duxerin us arguendum (498). »
< sedis aposiolicrereverietur, quae in Lminis non His quoqite, quoecirca1negolium patriarchx' Aniio-
< nisLperdilionis exemplum et opera lenebraruni cheni el abbatis sancti P. referlis egisse , nuiie
< aspexit, uijam meriio illos abborreat plus quam supersedere decrevimus, ne niinis exaggerare sin-
< canes? llli eieuim, qui non quoe sua sunl, sed gula vitieamur. Cielerum , cuni ad preccs Conslan-
< quaeJesu Chrisli quaerere credebanltir, gladios, linopolilani imperaioris illuslris , dilecto filio , B.
< quos execcere debueranl in paganos, Cliristiano- iiluli Sanciae Susannaepresbylero cardinali, aposio-
< rum sanguine cruentanies, nec rcligio.ninec aelati licse sedis legalo, in Graeciamonus lcgationis riuae-
«'nec sexui pepercerunt, incestus, adulteria et for- rimus injiingendum, qui jam in Apuliam esl profe-
< nicationes in oculis lioniinum exer.cenles, el lam clus, el prrediclus cardinalis Sanctas Praxedis, sic.ut
< inalronas qiiam virgines eliam (491) Deodicatas, accepimus, iter arripueril redcundi, discreiioni tuas
< exponeniesspurcitiis garsionum (492). Nee suffe- per aposloliea scripta districle prascipiendo manda-
< cit eisdem imperiales divitias cxhaurire ac di- mus, quatenus, omiii occasione cessante , in lerram
« rumpere spolia priiicipum ac niinorum, nisi ad sanciam , postposiiis caeteris, revertaris, ibique
< ihesauros Ecclesiaruin , el, quod gravius est, ad procdictipalriarchae sallem praestoleiis advenuim ,
< ipsaruin possessiones exteiidereiU maniis suas, acturus inleriii) quae ipsius terrae neccssilalibtts
< tabulas argenieas etiani de allaribus rapienies, et debeanl expedire.
< inler se confringentes in frusla, violanles saera- Dalum iv Idus Julii.
< ria, cruces et reliqttias asporlaiues (495).» Praa- CXXVII(499).
lerea, cum latere non possit quod inter tot millia K. ILLUSTIU REGIIIUNGARI^E.
liominumesl praesumptuni,nunqiiid Saraceni, qui, fjf ett, cjum G. clerico episcopi Portuensis, ablala
eapta Constantinopolitana urbe, nimio fuerant ti- fuerant, ipsi restiluere facial.
inore perculsi, ex quo iniellexerinl quod erucesi- (vi Kal. Augusli.)
gnali posi anr.um siut ad propria rediuui, ei jam in Providendum esl regieepotestaii, ut euntes et
eps iiliio divina desaevial, quae iniqtiiiaies ipsorum redeuntes per lerram suam, valeant securelransire,
jam incipit flagellare, animosnon resumeiu, el pau- nc regiium videatttr carere rectore, si subdiii ad
cuJas oves, quas velui in deserto luporum morsihus res alienas exlendant manus suas. Acccpimusaulem,
reliqnislis, nisi sola eis Dei dexlera restilerii, non dilecto filio, G. clerico venerabilis fratris nostri,
vorabunt (494)? Nos quoque, qua fronie de coelero P. (500) Porttiensis cpiscopi, conqucrente , quod
populos Occidenlis ad terrae sanclae subsidiuui el Georgitts, fraler Savin. Rodominus «l Gojan. ei,
praesidium imperii Constantinopolitani poteriir.us de ultramariiiis partibus redeunli, quinque balda-
invitare; quibus, elsi non ob propriam ctilpam , clrinos, duo examita (501), unum rubeum, el alie-
tamen propler faclum tuuni, aliqui imputabunl for- rum jalinum (502), et aliud examiium auro con-
siian , quod crucesignali, reliclo peregrinationis D textum , duo pallia ,. quinque carpeias (505), tres
jproposilo,absoluii, adpropria revertuniur, et, qui ampullas balsami parvas, tres sacculos de ligno
(490) Iterum Raynaldns. (500) Yide epistolamlibri quinliesl69, not.
(491) Sic elapud Raynaldum; in Geslis, ei. (501) De examiiis jam diclum supra.
(492) Sic, efin Gestis; Cod.
- Vallicel. garzonum; (502. Pro hyanlium, coloris vitraei,vid.tvoe.
apud Raynald. gariionum. (505)For'san legendumCarpetlas. Carpellae,"vulgo
(493) iiactenus Raynald. Carpette, inquil Hoffniannus, in Lexico. Sic mulie-
(494) Cod. Vallieel.devorabunl. bres tunicas vocaiiiur hodieque in Venetiis , quas
(495) HursiisR.aynaldus. Chiridolas dalmatarum vocal Capilolinus, in Perli-
(496) Httc usque Gesia Innocentii. nace, cap. 8. Kc/.fj-itaxoiGraecis, ut aliis notaium ,
(497)QuoesequuiUur, duplici ad initium cujusque quod y.w.fKoi niainis obvelabanl. Yide OclaviumFer
lineae virgula ad marginem apposiia dislincta, ad- rarium, De re vesiiar. Jib. m, cap. 9.
ciilaesse exRegeslo, ubi exslare scribit Raynaldus, Aliter etiam jiotest inieUigi. Academicis eirim
tnl an. 1205, § 15, ail Baluzius, not. ad marg. Gest. Cruscanis, Carpila, est un apparaio di iavola viie ,
n=95, pag. 59, coi. 2. composloal materie grossedi lana, e di pezze, clidi-
(498) Hactenus Raynaldus. versi colori. Carpeilns idem , roperitur eadem, ut
(499)Episiolam hauclaudat Raynaldus, ad aiinuin videlur, nolione, apitd Rymer. lom. II , pag. 578,
1205, § 55. coJ. 1. Illic cnim agiiur de supelleciili Collecloris
705 INNOCENTH111PP. REGESTORUMLIB. VIU. 704
aloes, quinquaginta ei tres buccararios (504), quin- A nem monaslerii ad Albarensem abbatem es indulto
quaginia et duos camelolos (505), cbirolheeas, sedis apostolicae periinere. Cum aulem inonachi
marsupia et margarilas , grammaia, pannos sara- Sancli Augustini praedicta negarenl, nos examina-
cenicos, el unum scrinium , ubi eranl reliquiae et lionem ncgoiii Tuscanensi (507) ejiiscopo duximus
crux aurea, in qua eral de ligno Domini, duodeeiin commiltendam, qui, leslibus utriiique recepiis,
va.ia cburnea, duo lexia Evangelii de argenlo, in allegalionibus prudenler audiiis,. ei privilegiis dili-
quibus erant reliquiae, viginti el quinque annulos, genter inspeclis, causam ipsam ad nostrum remisit
quorum unus magnum hYacinlbumbabebat, quin- examen sufficieiiter insiruclam. Nos igitur, causai
genios mazamuiinos (506), elalios pannos, et libros mcritis subiili examinaUone discussis, intelleximus,
per violentiam abstulerunt. Cum igitur iideni male- evidenter, dispositioncm monasierii saepedicti a
faclores sub luo dominio morari dicunttir, sereiii- bonoe memoriae Innoceniio papa 11,sub eo lenore.
laiem .regiam monemus aUeiitiuseihorlamur, qua- Albarensi abbati fuisse commissam,ut, salvo jure.
lenus dictos malefaclores.ut ablala cum integrilate aposlolicaesedis, religionem iu eodem monasierio.
resiiiuant, et de illalis dauinis saiisfaciant compe- conservaret, et ad sjriritualiuni et temporalium in-.
teiite!-, tradita tibi poteslale compellas.' Resliiuta tenderel incrementum. Per lesles autem compeii-
vero landiu jubeas apud dicecesanunii episcopum mus esse manifeste probatum quod a quadraginta
cuslodiri, dunec per lidelem niiiitium u.na cuin prae- •annis, de conscnsu Albarensis abbatis, in eodenv
diclo clerico facias nobis illa deferri. monasterio sunt quinque abbates elecli, qui ab
Datum vi Kalendas Augusti. eodem sunl confirmali, eique regularem obedieu--
Scripium esl super Itoc... Colocensi archiepi- liam proiniserunt, qttamvis nisa sit pars adversa
scopo. probare, quod posl contradielionem et appellatio-
hem... Spalatensi archiepiscopo. nem Iiaecfuerint usurpata. Privilegia quoque nobis
liem... Quinqueeclesiensiepiscopo. exhibuit, qttibus aslruere intendebat, eleciionem
CXXYIH. abbalis ad monachos Sancii Augustini libere per-
ABBATl ET CONVEN.TUI ALBARENSIBUS.
EleclionemAndrwm,prmposiliS._Nicolai de Cornelo, tinere. Cum igiturproafaluin Sancli Augnslini cce-
in abbalemS. Augusiinide Monte-Albo,confirmare nobium ad jus ei proprieiatem R. Petri periineai,
eisprwcipit. nihilque vobi.s vindieare possilis in eo, nisi quori
Querelam ex parie veslra recipimus, coniinenlem, esl vobis in ipso ab apostolica sede commissum,
quod monachi Sancli Augusiinide Monie-Albodile- sentenlialiler deiinimus, ul mon£,chipKefati co?no-
cium filium, Androeam, prseposiluinSancii Nicolai Q bii regulariter sibi possint abbateni eligere, requi-
de Corneto, sine iuo, fili abbas, consilioet consensu, sito consilio Albarensis abbaiis, qui lamen repro-
contra lenorem privilegii ab apostolica sede vobis bare non possil idoneum, sed clectum canonice-
indulti, el coiisueiudinemhactenus approbatam, in debeat confirmare, corrigens in eodenVmonasterio
abbaleni sibi eligere praesumpserunt; unde, poslu- quaecorrigenda cognoveril, et statuens quaevidcrit
labatis a nobis humiliter el devote, ut eleclionem staluenda, sic lanien, ut abbatem sine speciali man-
hujusmodidignaremur in irritum revocare, neve de dato Romani ponlificis deponere nou praisuniat.
eoelero possel in eodem monasterio simil.eattentari, Eleclus aulem et coiifirnialus ei vice nostra re-
aucloritale aposlolica inlerdici, et eum, qui pro gularem obedieiiliam repromiitat, cum in eo nul-_
tempore fuerit electus, ad praesiandamobedieniiana. lam, nisi cbminissam sibi a Romauo ponlifice.,
abbaii Albarensi canonica censura compelli, asse- habeat poieslalem. Electionem vero, de praenomi-
.rcnles, lam confirmaiionem elecli, qtiam correctio-. naio praeposilo factam, non opoiiuil irriiari, cnm
Romani pontificis, iier habeniis in Anglia. lum deduci a Grmcof.a.vu.a.I).a0v£jv,quociaaslumpro-
(504) Buccararios, sic diserie legitur in apngra- pulsare significat.
pho. Yox incognila ttim Cangio, luin Carpenlerio; Camelaucus, idem,est vesiimeniiim papae. Ana-
forsan genus quoddam vestiarii, vel oris integu- D slasius, (in ConslanlinoPP.) < Apostolicus pontifex
nieiiti. cum cameluucio, ut,solitus est Roniaeprocedere, u
(505) Num poiius camelaucos?Camelaucus, enim, palatio egressus, eic. » Yignolius(twt. ad Libr.
vel calamattcus, vet camelaucuin, vel eiiam cala- Pohlific. toin. II, pag. 8) in codice Vaticano legi
niaucum, Grxcis recenlioiibus r.uu-zluvxiov , capilis caumelaugpinonei. Qui plura velil, adcal Cangium,
inlegumenlum , et pilei genus ex caniclprum pilis Glossar. tom. IL,col. 75; elsi viri sumiiii diligeuiiis
coiifectum, iinde noinen , ut aucior esi Cedrenus , aliquid defuisse, protil ex hac nostra nbtula patcl,
iOlll. 1, pag. 169 : 'Eori S'ixul iripa. y.KTKcrxEuj.
rr.ru- dici possil.
pfiog, KVTt 7rD.OU TV)r.efvlfl TtGsfiEVY].
KK),EITKISEtrup' (506) De mazamuiinis, vel niasmodiiiis, jam egi-
'trcO.oig7.ap.f).«,e£ ov v.a\ v.au.e).a.vy.ia..
Uhi Jacobus intis supra.
Goar, (Posler. not. ud Cedren.pag. 51, ad calc l. II.) (507) Num eliam Viterbiensi?Tiiscanenscmeniiii
Kau.iii.avr.tascribuiii moderni, et pileolosex came- 'episcopalum cum Yiterbiensi, lemporihus Coalesiini
loium pilis confeclos, siimmoiantum veitici haereii- pajjae 111,unilum fuisse iioium est. Yide UGIIEI.L.
ics, y.airvphgKvyjva,ad cervicemdefluenies, iia vo- Ital. sacr. toin. 1, part. sign. *col. 500. TuscanciisL
cani.i vero cum Viterbiensi unitaa Sedi, hoc in quo niinc
versamur anno;, jjraecrat Rayneriiis H, de quo
Suidas vero aliier (tom. II, pag. 256,•K.a.p.-nla.vruov).
'K.a.p.ijXa.irioV ri ~)Mig.'VrSfvnS' a.v y.al'E).- jam egiinus supra. Vide EpisioJan'.libii quinli 85,_
'Pwf/.at(av
).liVt(7T(
TTKpK TO'/.KUf/.K
tt.UVVHV. IIOl.
KapAa-jj-.isv.Vox.Latina.Polest tamenhoc vocabu-
705 PONTIFICATUSANNOVIII, CHRISTI 1205. . 706
ipse, consentieniibus monacJiis-, electimii reniin- A < BulgarorumeiBlachorum Primati, ul euni ad hoc
iiaveril de se faciae priits qtiam «d noslram prae- < diligenter mgneat et indncai.,»
. sentiam accessissenl. Nuili ergo nostrae defini- CXXX\5I0).
iioni, etc. «ttNIVERSIS CHR1STI FIDELIBUS AD SUCCURSUM TERR^
Dalum. SANCTAS VOLENTIBUS CONSTANTINOPOEijI PROFICISCI.
CXXIX(508). _ Ut poniificem de ipsorumprbposilo ceriiorem red-
tJALOJOANNI,RECIBULGARORUM ET BLACHORUM. dant.
Ul faciat pacem cum Lalinis, el liberel imperatotem (xvu Kal. Scplemb.)
Considnthwpoliianumquem tenet capiivum. CumperUonstanlinopolitani deieniionein imperii,
[Ex illa gratia speciali, qua le glorificavimus quod divino judicio sibi siibjugavere Lalini, pio
inler omnes principes Chrisiianos, usque-adeo le cerlo speretur ilierosolyfnilana provincia liberanda
ciligimus, ul ad luum commodum et honorem de rnanibus pagaiiorum. quicunque pro rcvereniia
effieaciier aspiremus, pro certo sperantes, qriod Jesu Christi pie suspirai ad Iiberationem illius, ad
ui, in deviuione sacrosanctae Romanoe EcclesiaJ, . istius quoque rieteinionemdebel efficaciieraspirarc.
inatris luae,proficere debeas incessanier, per cujus Licet ergo per generales lilteras nuper nniversis
Kieriia gloriosum acquisivisii triumphum adversns B Christi fidelibus injunxerimus in remissionem om-
eos qui te-nilebanlur graviler moleslare (509). nium peecatorum, ut, Conslaniinopolimacceden-
< Cttm igilur regium diadema et militare vexil- lcs, ad terrae sanclaesubsidium laliorarenl-, ne ta-
< lum a nobis per legalura aposloliea. sedis acce- inen labor corum inuiilis sil-cl cassus, si venienles
< peris, ul regnum luum beaii Petri sit speeiale, non possinl passagium invenire, vel exspectando
'< providere volumus diiigenier, ut, ab hoslium diulius necessarias consumere coganlur expensas»
< undique liheratus incursibus, tranquilla pace universilati veslraeper aposiolicascripla mandamus,
< laiteris. Noveris ergo, lili charissime, quod in- quatenus, certo lermino consiilulo,infra qnem vos
< gcns exercitus de occidenlalibus partibus esl ad iter congrue praeparelis, nuntios ad nos ido-
< in Graeciamprofecturus, praeier illum qui nuper neos praenriltatis, qui nos de vestro reddant pro-
< accessit. Unde, libi, el terras tuae debes sum- posito cerliores, ut viam vobis compendiosampari-
t niopere providere, n.t, dum potes, pacem ineas ler ct securam faciamus-per Apuliam praeparari,
< cuin Laiinis; ne, si forte ipsi ex una parle, el eantqtie nuntii veslri cum Iitteris nosu-is Brundu-
< Hungariex allera , te studuerint impugnare, iion sium ad navigium conducendnm, qiiatcntis, om-
< facile possis resislere conatibus uirorumque. (n nibus )ile disposilis, cum Jjenediclionenostra pos-
« Quocirca, serenitati luai suggerimus el consu- sitis sine iinpedimentotransire.
< linius recla fide, quaienus, cum Ralduinum, Con- Dalum xvn Kal. Seplembris.
< sianlinopoliianum imperatorem, dicaris lenere CXXXI(oIl).
LITTER/E HENIilCI,FRATRIS IMPERATORIS.
<.capiivum, ita libi provideas, nt per Iiberaiionem
ei Baldttinus imperalor capltts (uil
« ijisius veram etfirmam pacem facias cum Laiinis, . Significal dquod
Bulgaris, ac nnnlios mittil.
< ut ab inipngnatione tua et terrae luae penilus (In palaiio Blackernoe, anno Domlni 1205, Nonis
« conquiescanl. Nos enini, Henrico, fratri cjitsdem Juuii.)
< imperaloris, qui Constanlinopolipraeestexercilui [Sanclissimo Paln ac domino INNOCENTIO, Dci
< Laiinorum, per aposlolica scripta mandamus, ut gratia summo ponlifici, H. (512) fraier imperaio-
< ad pacem luam pro liberatione ipsius impe- ris Constanlinopoliiani,ei moderator imperii, cum
< raioris Lalinos inclinet, et a tna moleslatione, debila reverenlia, humili 'et devoto (515) pedum
< cesset omnino. Inspiret itaque tibi Deus, ut osculo (514). Cum universum Chrisliani exercitus
« noslris monilis et consiliis acquiescas, quatenus progressum, et laborum peregrinationis noslrae .
r regnum luum , quod beaio Petro et Ecclesiae seriem, paternitati veslrae per muliiplices litieras
< Romanaedevoiissime dedicasti, ab omni perlur- * ct nunliosfrater meus ct dominusjinperalor, usque
< baiione servelur illaesum,ad quod diligenssiu- ad Mariium elapsum novissime, salis lucide signi-
< diuni impenderecupimus ei operam efficacem.] ficaverii, evenius nostros, extunc prioribus mulium
< Scriptum est Trinovitan. archiepiscopo, dissimilcs, imo, peccatis nostris exigentibus, nimis

(508) Epislola haec inserta est in Geslis, § cvn, Iniegram, conlinuala serie expressam, niime-
nbi lamen quaedam desunt in fine. Ideoque hic risque omnibus absolutam edinius, ad lidem Apo-
uncis inclusa exhibetur. Eamdem, sed nmtilam, graphi Conli. Quae in Gestis reperiuntur, hic
exhibet Raynaldus. ad annum 1205, § 21. Quae uncis inclusa sunt; quae apud Rayiialduin, dti-
apud ipsum leguntur, hie duplici ad inilitun jjlici ad injiium cujusqne Jineae in*margine vir-
cujusque lineae in margine virgula disiincia gula riisiinximiis; varias eiiam lecliones, ex Gcsiis,
sunt, Rayiialdo, et Codd. mss. luiii regio, citaio a Baln-
(509) na?c apudRaynald. ziy, iiim Vailicellano,ad niajoreni diligciiiiam, no-
£(510)Vide Rayjialdum, ad annum 1205, § 50. laviinus.
^511)EpistolahoecJegilnr, sed mulila, in Gesiis, (512) In Gestis, Henricus.
§ 105. Ejusdem fragmenla exhibet Raynaldus, ad (515) In"Gcstis cl apud Raynaldum, dcvota.
iimium 1205, § 17 el sqq. [514)lbid. oscula.
707 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. VIII. 70S
miserabiles, vobis, lanquam Patri et domino, di A < runl. Infeslimabilcmverojaclurani, quam tunc no-
gnum dtixi propalare. Coniigit igilur, Groccos,qui < bis dolemus ei plangimus accidisse, ex incoosul.a
ex innala malitia et perfiriia consiiela, post omn < noslrorum audacia, el peccaiorum nostrorum
genus securitafis et catiiionis, proditioni se scmpe < meriiis credimus conligisse. Illi iiaqne, qui ela-
pronos exhibeht, staiim post dimissionem niintio < psi a prariio, maims inimicorum evaseruni, con-
rum ad vos ultirno direciorum , proditionem, quan < siiio abbreviato cuni his.qui ad tenloria serranda
pridcm menie conceperunl, rebellione contra no < remanserani, absque alio damno ab obsidione
facta, deiegere inanifesle. Quo compeiio, frate « reeesserunt. Quiljus tendenlibus ad urbem re-
meus ei dominus, imperaior, opporume paucioribu < giam, el tam inopiiiabiliier desolalis, lantam
comilatus, qtiippe nobis per mtiiiilioneset marchia < Dominus subilo dedit consolalionem, ut quasi in
pro niagna parlc riispersis, conlra caput rcbellionis < momenlo omnes simul, quolqtiot dispersi fue-
Andronopolim videlicei, quoe civitas esl Graecia < rani, lanquam convocati a Domino,apud civita-
niunilissima , et, montibus tanium inlerposilis t lem quamdam, quse dicitur Rodestoc (521), con-
Blachorum afiinis populis, ulciscendi animum in < venii-enl.Marcbio lamen, feliciler (522) el victo-
lendens, urhem regiam egressus est. Eramus enin « riose in suis marchiis, per JR. (525) de Tiic. in
Uinc lemporis sic divisi; marchio Montisferral < suis partibus pcr Dei gratiam incolumis inoraba-
ultra Thessalonicam eral cum mullis; ego, ex-alte < lur el indemiiis.Inspeciis igilur nosliorum viiibtis,
ra parieRraehii Sancii Georgii erain apud Andro- « urbes el castclla extunc munire ccepimus, quae
miticum (515) cum non paucis; Paganus de Aurelia < conlra Graecorumrebellionem lenereposse virie-
et P. de Rraccel, versus Nicoeam,ex eadeni parii , < baniur, ci inter agendum Conslantinopolimusque
Brachii (516); R. (517) de Tric. apud Pbilippopolin < profecti sunius. Licel itaque in personis amissis
cuni pluribus; et alii alibi per loca el niunitione: < inforiiinium Ingubrc nobis acciderit, speramus
dispcrsi. Porro, audito a Joannitio, Blacboruu < lamen in Domino, el audenler (524) confidiinus,
domino, quod Lalini in lania virorum pauciiait « quod inimicorum nosirorum insidias el assulius
civilalem praediclamobsedissent, quem eliam Graec < diulius, volenie Domino susiinere poterimus, et
iu aiixilium stium, occulte lamen, ul magis loede e etiam de longinqiio subvenlionem et auxilium
renl, evocaranl, irruil subilo Biachus ille Joannitiu: < exspectare. Ecce lamen, quod verebamur, boc
in nostros cum multitudine Barbarorum innutne c accidit, el quod fama canebal publica, quoque
ra (518), Blachis vidclicet, Commannis et aliis, qul- < pcr liiteras ipsius Blachii, confcederationemip-
bus eliam nimis improvise obviam excuntibus no- r; < sius cum Turcis et capteriscrucis Cbristi inimicis
stris, et remotius quam oporteret < instantibiis, pei < conlinenles, edocli iiiimus, quas .eiiam, a riobis
< iniinicorum insidias tandem vallatis undique < cum iiunliis ipsius intercepias, aposlolaltii veslro
< (proh dolor!) dominus meus, iniperator, comei < in ulraque lingua transniisiuius (525), » licet
< Lod. Stephanus de Perlico, et quidani alii baro gravius exspeciato vlnus inctirrimttsel ruinctm(526j;
i nes et miliies, quod non sine satiguinearuin Iacry- cujus stiscepiionemvobisincumbere, lanquam patri,
< marum effusione referre valeo, lanta obruli niuf causmnoslrm (527) patrono el domino, tiemocsl qui
i litudine, non sine dainno lamen. illorum, al ambigal, prresenim, cttm ob Ecclesiaelanlumuniea-
« inimicis inlercepti (519) stinl. Nescimus revera tem reformandam, et terrae sanctae subventionem
< qui capti fuerinl, qui occisi. Accepimus lamei laboremiis, quorum unum ealenus (528) pendel ex
< ab exploraloribus nosiris ceriissinris el fami aliero, sicul communis omnium Chrisiianofuiii in
< veridica, quod dominus meus, imperaior, tenea. Orienle degentium, et praecipue venerabilium fra-
< lur et vivuss qui ab eodem Joanniiio, salis, u tiuin niilhiaeTempli et Hospitalis ulriusque, qui no-
< asserunt (520), pro lempore honorabiliier pro. , biscum sunl, clainat asserlio, ul non soluin ipsius
« curaiur, cum quibusdam aiiis, quos tamen adhuc Jibcraiionem liujus operetur redintegraiio, verum
< expressc ncscimus nominare. Sciatis aulem I) eiiam omnium paganorum, et crucis Christi inimi-
< quod, ab ea die qua Grajcorum fines ingress corum, confusionem omnimodam apertissime pro-
t fuimus, usque ad diem infclicis illius congressus, curare videatur, sicul econlra (529) ejus dislurba-
< quaiitacunqtie nobis el noslris occurrerel mulli iio, quam Deus-(ooO)avertat, non solum recupe-
« ludo, Iicel aliquando noslri paucissimi fuissenl. randi partem amissam terroesancioe spem auferrel,
< cum iriumpho lamen semper ei vicloria recesse- imo et illam quae in praesenli Chrisliano cultui rie-

(515) Sic, el in Gesiis elin apud Raynaldmn; in (522) In Geslis, fidelher.


codice reg. cit. a Baluzio, margine, Mandromi- (525) In Gestis, R. apud Raynalil. E.
licum. (524) Gesl. audacler.
(516) In Gestis, et apud Raynaldum deest. (525) Huc usque Raynaldus.
- (517) Gest. Rayn. E. (526) In Geslis, incurriiur el ruina.
(518) Sic, el apud Tiaynaldum; in Geslis dcest. (527) Gesl. omniumet nostro.
(519) Cod.Yallicell. Inlerempti^ (528) Gesi. hacienus.
(520) Sic el apud Raynald. In Geslis ctsseritur. (529) Cod. Vallicel. cerla etiam.
(521) In Geslis Rodesiock; apud Raynali. Hode- (550j Gest. quod Domimts.
elec.
' - , PONTIFICATUSANNOVIII, CIIRISTI 1203.
709 710
dita est, proeul duhio spem prosriperet detinendi A < serinl, fideininduljitafam adhibere veliiis el (ir-
Atpendeniesigilur, sicul a principio, imperfecnm < mam el consilium vestmm ci auxilium, sicul Ec-
nostrura ad lam ardui propositi celsiludinem minui < clesioatoiique Chrisiianitali necnon el doniiniet
sufficere,ad vos, lanquam summum et praccipiium « fratris niei liberationi, qui se vesiium ubique de-
imo unicum spei nosirae refugium ei fundamenlum < voium gerebai ei dicebat miliiem, cspedirc vide-
qui solus proe filiis hominum , et principibus et re- < riiis.apponatis. Dalum in palalio Blackernw(oo~),
gibus, in quantalibet polcslale constiluiis, riobii « anno Doniini 1205, Nonis Junii.i
polestis succurrere, supplici et devoja inienlionc CXXXII(53i).
et mente eonfugimus, ad pedes paterniiaiis vestra IIENRIC0 FRATRlCONSTASTINOPOLITANI IMPERATC.RiS.
jjrona buniiliiaie prostraii, elquania possumu: Ut pacemslabiHalet firmel cum rege Bnlgnrorum.
precum inslanlia cum lacrymis implorani.es,qnaie- [Nobililaii luaeper aposlolica scripia n:aiii!aniiis,
inis liliis vesiris, in lam arclo consliiulis, ei, pra quaienus, ad liberationem frairis tui diligenler iii-
cunciis vivenlibus, consilio el auxilio vestro imii- lendens, verahi et firniam pacem slabilias cum cha-
geniibus, consuelum pielatis impendere nori diffe- rissimo filio nosiro, Caloj'oannc",regc' Bulgarorum
ratis aifectuni; quod lanlo securius a palernilaiis ei Blacborum illuslri, ul inler Bitlgaros el Latinos
vesiraedulcedineposlulamus, quanio, proeler jjerc- " fidelis et stabilis amiciiia de caciero pcrsevere».
giinalionis noslrsevotum.solemne, pro Ecclesia Ro- Breviler scribimiis, quiaopus csl magis opere quam
niana corpora noslra el vilas impendimus, in quo, sermoiie. Multum enini ulrinque poieril esse ami-
prseler communemomnium "Chrisiiaiiorumqua le- cilia fiiictuosa. Dalum, clc.]
nemini solliciludinem, el nos paternitali vestrae, et CXXXIII (555).
vos nobis, ianquam mililibus veslris, et Ecelesiaj SIARCHIONI HONTlSrERRATI.
RomanoGstijiendiariis, districle novimus obligatos Ut defendalet tuealur subjugalum Conslantinopotila-
(551).] < Legatos igitur cum aueloritale aposloliea nuin iniperinm, donec papa (uerit melitts iitstru-
<' a Latere veslro in lilaliam, Franciam el Alaman- cltts, oii id injuria (ueril factum.
< r.iam et alias Occidenlaliumregiones dhnilti pe- [Quod, inier curas diversas (556) et occupalioncs
< liinus, qui inlegram indulgentiaepleniludinem in mnndanas, non solnm mnltipliccs sed urgentes, de
< auxilimn nostrum et stibvenlionem ad nos pro- salule animae tuae sollieilus el studiosus exislis,
<-pter proedicia ventnris defeiant,. quae a sede prudeiiliam et devolionem tuam in Dominocom-
< vestra aposlolica indulla eit per niinum inlegrum mendamus. Quid enim prodesl homiiii, si munduin
< in servilio crucifixi in lerra Syrioe moraiuris. p universum lucrelur, animcevero suaedelrimenUim
c Quonlam aulem, quoepalernitati vestraesigiiifi- paiiatur? Atitquam dabit homo commulalionem
< care cupimuslongum esl scrijnis inserere, nunlios pro anima sua? Frater non redhnet, rcdimet hotno,
« nosiros et fideles, praecipue venerabilem pairem non dabil Deo placalionem suam, nec pretium re-
< uoslrum, N. Suessionensemepiscopum, qui lam demptionis animw sum; laborabil in mlemum, et
< fideliler, quam consianier pro lerrae sanctse sub- vivet in finem(557). Recejjimusnamque lilieras tuas,
< venlione el negolio Romaaae Ecclesioe laboravit, per dilectuin filium, S. (558) liiuli SancloePraxe-
< et adbiic, lanquam lidelis elprudens ialenli sibi dis presbyierum cardinalem, nosiro aposlolatui
« commissi dispensalor, sictit vos ipsi cernitis, la- praesentatas, quibus nobis intimare curasii, quod,
j borare non desinit, cuj'us absentia pluriihum no- corde contriio el spirilu sincero (559), ad aposlo-
(.bis esset damnosa, nisi cogens rei nccessitas el licaecommonilionis niandatum, spe indulgenliaege-
< ipsa negolii ardultas nos ejus praesenlia ad tem- neralis induclus, volum crucis solemniler emisisli,
< pus carere coinpellerent, et nobiles viros, M. ei ad id fideliter prosequendnm intendisti' semper
< (552) de Mailli, et Joannem Bliaul, palernilati animum incorrnpium (540). Qiiod aulem illius ado-
t vcstrae transmitlo, rogans el cupiens, ut eis in lescenlis suscepisii ducatum, (jui fatebalur Con-
< bis quoe de facto"islo apostolaiui vestro suggcs- Qstanlinopoliianuniimperium sibi dejure deberi, con-

(551) Huc usque Gesta; coelera "apud Raynal- In Gesiis, sic legilur -..Insuper non redimet homo,
dum. nec dubit Deoptacationcmsuam, nec prelium redem-
(552)Apud Raynald. deesl. plionis unhnm suw. Laborabil in wternum, el vivelin
{555')ApudRnynald. deesl. finem. In codd. reg.col.el 1.Pod. ciialis a Baltizio, in
(554JEpistolam lianc exhibet Raynaldus, ad an- tnargine, pag. 58, Frater tton redimel, redi-
num 1205, § 22. mel homo, r.on dabil, elc. El sic in codice mss.
(555) Epistola haeclegiiur in Geslis, § xcm; ideo- Yallicellano.""
que hic uncis inclusa exbibelur. lu codice vero BibliothecoeYaticana.; saepiusjam
Ejusdem fragmeuia exhibet Raynaldus, ad annum laudato, in quo reperiiur Formiilarium Berardi de
•121)5,§ 7. "Queeapud ipsum leguntur, hic duplici ad Napoli: Fraler non redimel homo, non dabil Deo
iniiium cujusque lineaein margine virgula distincla placationem suamynec prelium. redcmptionis -
animw
sunt; variaeeiiani leo.tiones ex diversis codd. mss. suw, elc. .
aique ac in epistola hujusce libri.octavi 151, ad niar- (558) In Geslis, Sojfredum.
ginem apposiiae. (559) Sic, el in cod. reg. et Pod. cii. a Baluzio, ia
(556) In Geslis deest. margin.
(557) Locus corrupitis •' nec suppeditanl codiees (540) In Geslis, eiiimo incorrupto.
genuhiam Jeclionem.
71i INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. VIII. 712
siiiuin fuit dileeli filii P. (541) lituli Sancli Marcelli,A rius sunt snipla, laciiis videris ohjcctinnibus
presbyleri cardinalis, aposlolicoe sedis legaii, nec respondisse, qtiae contra crucesignatos possnnt la-
taui humanum consilium quam necessiias impor- liier iniorqueri. Ctuucuim vos dcvoveriiisin obs-e-
luna, quod, post Jaderlinensis (542) civitaiis exci- quiuni crttcifixi ad liberaiidiim lerram sanctam de
dium, ad acquircnda viclualia in Romaniam excrci» nianibus paganoruni, el snh cxconimunicaiionisin-
tns declinaret. Veruin, lu, et alii crucesignati, fa- terminaiione vobis fueril inhibituin, ne terras
cienies de necessilale virlulem, intendistis in ipsa Chrislianorum invadeie vel laedere lenlareiis, nisi
principaliler procurare, ut apostolicaesedi gralum forsan iier veslrum ipsi nequiter iinpedirenl, aut
impenderetis el devotum (545) obsequium , el alia jusla et necessaria causa vobis occurreret,
exspcciaium nibilominus lerras sanctaesuccursum, propler quam, inlervenienie nostri legati consilio,
quod ad plcuum consummasse pulastis, cum, sine alitid agere valerelis, < (551) vos, nullam in Graecos
sanguiuis effusioneregla urbe capia , el occupalore < jurisdiclionem aut poleslatem habentes, a puri-
impcrii cffugato, reslitulisque in ipsa simul patre ei « late voti veslri lcmere dcclinasse videmini, dum
filio ad fasiigium imperaioriae dignilatis , fecislis «non conlra Saracenos, sed conira Chrisiianos
ipsos incoactos (544) sacrosanciae apostolicae sedi, < arma movislis, non intendentes ad recuperaiiduni
tactis Evangeliis, obedientiam exhiberc; imperiali B t Hiertisalem, sed Conslantinopolim occupandum,
nobis scripto iransmisso, ad majorem fidei firmiia- « terrenas opes cceleslibus divitiis praeferendo. II-
tem, ut quod ore promiseranl, opere adimplerenl. < Iudque longe giavius reptitalur (552), qtiod qul-
Cttmque vos ad navigandum iu Syriam loiis viribus < dam nec religioni, nec oelati, ncc sexui peperce-
-
parareiis, innala Graecorum maliiia, juramenlis cl < runl, sed fornieaiioncs, adulieria el iriceslus in
paclis penilus violatis, igne (545), dolo, el loxico t oculis liotninum (553) exerceutes, non solumma-
iler vestrum, non semel tantum , sed saepe, nequi- < riiatas clviduas, sed eiiam riialronas.el virgines,
ler impedivil, el ad occupationem urbis regiaj vos, « Deoqne dicalas, cxposuerunt spurciiiis TJarsio-
in ipsorum perniciein, reuitenles et invitos attraxit. « num ; nec imperiales suffecil divitias exhaurire,
Qua, sola Dei virtule, mirabililer tritimphaia, quiri- < aul (liripcrespolia majorum pariteret minorum,
quid ex luiic, quocunque niodo vel loco, fccisiis, < nisi ad ecclesiarum thesanros, el, quod gravius
volunlarii vel inviii, coninimiicalocleri vestri (546) < est, ad ipsarum iiosses^ioiiesexienderiiis niantis
consilio, semper habuisiis in voiis, ut per vos ino- < veslras, labulas argcnteas de altaribus rapienles,
bedientioefilii redirenl ad obedienliam malris suae, e violaiisquesacrariis, iconas, cruces el reliquias
lam debilam quam devolam, el Orientalis Ecclesia, < asporlanles, ui GrjecoruinEcclesia, quanlumcnn-
^
uniquam principalc membrum, sno capili unire- < que perseculioiiibus affligalur. ad obedienliam
lur; quod ul plenius el nniius posset fieri, aposto- « aposloJicaesedis redire contemnal, qtias in Latinis
Jicaesedis consilium, sine quo perit peniius opcra < non nisi perdilionis excmpla et opera tenebrarum
et impensa, suspensi liactenus exspeclaslis, et ad- « aspexit, ul jam meriio illos abhorreat pltisquam
littc conlinuis dcsidcriis exspeclalis. Quiavcrosi- < canes (554). Tu vero, contra justiiiam etpolesta-
gntim crucis, proul asseris, suscepisii ad delenduni < tem indebilam, vel polius usurpatam, aposlolicaa
tuae maculas juveiUulis, el quidquid aposlaticae < sedis legali consilium allegasii, .lanquam ex eo
labis a retroactis temporibus singularilas hiimaiia < vobis licuerit cum praefaioadolescente ad resti-
coniraxerat eliminandum (547), non ul gravius et < tuendum sibi Constantinopolilanum imperium
liceniius sub umbra religionis et crucis vexillopec- < proficisci, quamvis et id polueris allegare, quod,
c.ares (548), ad examinalionis noslraecalculiun sin- < cum vos vicUialium defeelus urgeret, sine qui-
gula referens , in omnibus el per omnia matris le < bus non poleratis voium crucis adimplere, licue-
exponens(549) consiliis el mandaiis, ila ut, si Ro- « ril vobis, propter causam adeo neeessariam, ope-
maniae sialum el tui nioram in ea .uoverinius « ras veslras illi Iocare, qui justam causam prose-
aposlolicoesedi et let-rae proiriissionis cfficaciter „ « qui videbaiur, pracserlim, cum per hoe iuiende-
expedire, teque per lioe remissionerii acciperc pec- < relis (inaliler ad lerroe sanctaesuccursumet apo-
caiorum , non abnuis pericula vellabores ; alioqtiin, < slolicae sedis aiigmenliim. Cumque pollicilam
non iiabiib respeclu ad possessionesel honorilicen- < vobis et debilam negaverunt illi mercedem, jttra-
tias quas oblines aiTnienler,illtid tibi polius injun- < mentis ct pactis penilus violatis, qtiin etiam ar-
gamus, per quod abundanlius merearis (550) iram i mis, igne, dolo et loxico vos saepius altenlave-
< rint, tanquam in arcto posili roacfi (555) fuislis,
snprcmi judicis declinare : sane, per ca quoesupe-
(541) In Gestis , Peirum. (549) In Geslis, te noslris exponere; in Cod. Va!-
licel. le noslris exponis.
(542) Cod Vallicell.Jaderunw.
(545) ln Gesl. desunl. (550) Cod. VallircJ.uirfeai-is.
(544) In Geslis, noncoaclos. (551) Iloecapud Raynaldum.
(545) Cod.Vallicel. ingenii. (552) Quae sequunlur repeiiia sunt ab epislo?a
(545) Gest. Deinoslri: hujitsce libri octavi 126.
(547) Sic, et in Cod. Reg. cil. a Baluzio; in Gesiis (555) ln Gestis, et apud Raynalduin, omniutn.
tiicrmitiaudum. (554) Huc usque epistola 126.
(548) Iu Gest, add. et. (555) Sic, el in Gestis, in codri.verc reg. ei PoJ«
715 PQNTIFICATUSANNO VIII, CIIRISTI 1205. 714
« ui conira schismalicos et perjuros, debila vobis ,A revereri semper ac venerari per omnia studueruiit,
« iirjuste neganies, exerceretis debilam ultionem. tu nobis el aposlolicaesedis fidelis et devolus exi-
< Divjnumenijn videtur fuisse judicitim , qnod qui stas; de pleuiludine enhn (559-69)graliaete reddimus
< landiu misericordiler tolerati, et eiiam (555) non oniuino seciirum, scrituruni pro cerlo, quod ea cu-
« soluin aji aliis, sed etiam a nobis siudiose corn- pimus operari, quoties se nobis obtulerit opportu-
< moiiiti, noltierunl redire ad Ecciesiae uniialem, niias, quaead honorem et profectum lutim debeanS
t nec tillutnterrae saiiclqe subsidinm impgrtiri, per inagnificeredundare. Dattim, cic.]
€ eos qtii ad uiriunque pariler inlendebanl, amit- CXXXIV(570).
« terent Jocumel genlem, quaientis, perdilis male M... UXOKI NOBILIS VIRI, B. MARCUION1S MONTISFER-
« malis, lerra bona bonis agricolis locarelur, qni RATI,QUONDAM CONSTANTlNOPOLITANiEIMPERATRICI.
t fincliini rcddani lempore opporlnno(556).PQiiem- Gralulalur qttod, Grwcorum rilibus abjeclis' Lali-
admodum legitur 1n Daniele pi'ophela: Esl Dcus nos amplexa essei.
in cmlo, qui revetal mysleria, et muiat fempora, el Devotionistnoe lilteras palerna benignitate rece-
iransferl regna (Dan. u); ipse dominatfirin regno piuiiis, per quas aposlolatui nosij-osignificare cu-
homhtum, el cui volueriidabil illud (Dan. IV). Vul- . jasli, quod licel ab orlhodoxis fueris orla parenii-
garis vero tenel seiilenlia, quodJura regnorum sem- B bus ei Lalinis, a leneris tamen annis Ysacio, quon-
per violenta fuerunt. < Quia vero judicia Dei noti- dam ,ConsiaminopoIitauo.uiip.eratori,inalrimoniali-
< nunquam adeo siml occulia, ut a Propbeia di- (er cppujata , mores el habitum ad Grajcorumiibi
* canlur: Abyssus mutla (Psal. xxxv); ita ul et formasii conviclum, in quibus provecta pariier
« Aposiolusexclamare cogatur : 0 aliitudo diviiia- et adulta, riius Latjnorum longa ,dissuetudine_,pe-
< rum sapienlimel scienti.wDei, qugm incomprelten- iiiius reliquj.sti..Succedejite vero lempore, el urbe
< sibitia stinl judicia ejus, el invesiigabilcsvim ejus! Regiajjj majius iradita Latinornm, posl decessura
< qttisenhn cognovitsensttm Domini, qut quis con- praedi.ctiimperaioris, speclabili viro, B... marchioni
< siliariits ejus fttii? (llom. xt.) Nos, de lam pro- Montisferraii, seciinduni jitus Latinos volunlario.
« fundo j'udicionolenles lemcre judicare, proeser- desponsata, in mores tamen lam recenter abbor-
« tim, anleqtiam de veritaie negolii pJenius inslrua- ruisii redire Laiinos, Graecoeconsueludiuis "niniis
< niur, cuin et illi polueriiil jusle puniri propler procaciter aemulalrix. Poslmodum vero., praefali
< peccatum qupd commiserant in Deum, .61 vos marehionis, charissimi viri -lui, piis inslanlerblan-
< nihilominus eos injusle punire, propter oditim ditiis delinita, novissime dileciorum filiorum, S...
< quod exercfibalisin proxiinos, si tamen proximi liluli Sanclae Praxodis presbyieri cardinalis, apo-
< sunt dicendi qui proximare contemnunl, cuin ct ^ slolieoesedis Iegati, et abbaiibus Loccdien. salubri-
< propter j'ustam illorum poenam , iprsan Deus bus monilis, et evidenti ralione frequeiiter inducla,
< jusliim dederit vobis mercedem , juxla quod ,di- imo magis diviniius inspirala, cum eodem viro luo
< xisse legitur in prophela : Quia servisti milri in benediclione aeccpla Lalina , susoeptoque corpore
< Tyro, dabo libi yEgyptum; uude Assur virgam Christi, Laiinis tradiiionibus consecraio, menie
€ sui furoris appellat: illud, omissis dubiis, tibi pro prorsus el corpore, habitti simul et gestu, Latinis
« certo duximus respondetidum, in uno pariier ,et te legibus consecrasti. Unde, sacrosanciaesedis apo-
« eodem, lam lerrae sanciae quam apostolicae sedi, slolicoe protectioni pariier et cuslodioecum liberis
« necnon animaeluaesalubriter consulenies, ul sub luis specialiler le committens , noliis humiliter sup-
« lirnore Dominiel spe veniaelerrani divino judicio plicasti, ut, devotionemluam paiernainaiisuetudine'
« acquisitam teneas et defendas, et tenendam ac atiendenles, j'us luum el liberorum luorum loco ct
< defendendam acquiras, populos tibi subditos in lempore faciamus conservari illtesum. Nos ergo. qui
< jusiilia regens, sub pace coiise.rvans, et religioni genus tuum sincera diligimus in Dominocbaritaie,
< eonformans, ila ul ecclesiaslica bona resiituas mutaiionem istam, quam dextera fecii Excelsi, gra-
< secun.duin.propriam faeullatem, pcenitens ei sa- Q lam habenles, graliarutn ei referimus actiones, qui
< lisfaciens.de commissis (557),» cum hujiismodi tibi tam devolum el pium erga personam nosiram et
res vix geri polueril sine piaculari (558) reatu, Romanam Ecclesiam inspiravit affecliim, nobilitati
quoniam qiri langit picem, coinquinatur ab ea; fir- tuae aposlolicis lilleris imimanies, quod nos, quan-
inumque geras in volo prqpositum, ut ad lerrae lum cuni honestate polerimus, ad bonorem etpro-
san.claesuccursum,cui le principaliler etspiriluali- lectum tuum efficaciler inlendemus, devoiionein
ler devovisti, prudenler et polenter inlendas, cum luam monentes atlentius, el in remissionem tibi
par hanc lerram illade facili recuperanda spere- peccaminum injungenies, quaienus in c.oquod bene
iur.Ad haec, cum, ad exemplar patrumet fratrum coepisii laudabililer perseveres, ut ad id alios verbo
tuorum, qui sacrosanctam Romanam Ecclesiamde pariier et exemplo diligenter inducas;
corde ptiro, ei conscientia bona, et fide non ficla, D.atutn, elc.
nec non apud Raynaldttm, tracli. (558) Cod. Vallicel.piaculi.
(555) In.Gestis,et apud Raynaldum, loties. f559-,6.9)Gest. deest.
(556)Sic, ei apud Raynaldum- in -Geslis, lem- (570)Epistolam hanc laudat Raynaldus.ad annuin
poribttsopportunis. 1205, |8.
(557) liuc usqueRaynaldus
PATROI,,CGXV^ 23
7J5 INNOCENTHIII PP. REGESTORUMLIB. VIII. . 7i§
CXXXV(571). Ajusiiliam, inieiduin gratiam largiaiur, proutin di-
B. TlTCLISANCT.E SUSANN.*, PRESBVTERO CARDINALI,versis causis diverso modo viderit dispeiisandum.
APOSTOLIC.E SEDISLEGATO (572). Eapropter, dilceie in Dominofili, ad instanlissi-
Ul quasdamordinaliones,in Ecclesia Conslanlinopo- mam supplicaiionem charisstmi in Christo filii no-
litana jttxla pactiones(aclas, confirmel. slri illustrissimi regis Olhonis in Romanum impe-
Licet pactiones quae de rebus ecclesiasiicisinier raiorem elecli, nec non
coiisaiiguineorumtuorum,
Erancos el Venelos factaefuerunl, non siut de jitre qui nobis el Ecclesiac Romanae devoti stint pluri-
servandae, s icul tamen nos, pro servanda concordia miim et fideles, oblenlu quoque luae religionis et"
inler eos, in elcclione processimuspaliiarchae, sic honestaiis, cum sis sacerdos, in ordine Praemon-
lu in ordinandis ecclesiis pro eadem causa prbce- slralensi proepositus,el a soluio geniuis, siculasse-
das, ut auclorilale noslra liciie fiat, quod eortun rilur, de soluta, de speciali tibi gralia indulgemus,
lemeriiate fuit illicite conslitutum. Cum enim in- ul, non obslanle defeclu naialium, si nomiuatiis
ter hujusmodipactioneshoc eontineaiur expressum, fueris ad eeclesiasticas digniiaies, libere valeas
ul clerici ulriusque parlis illas eeclesias debeanl postulari. Nulla ergo .... noslreeconeessiouis.eic.
ordinare, quae suaeparti eonligerinl, et quaedam Datum, eic.
ecclesiaslica beneficia, de coinmuni assensu lolius
CXXXVJII.
cleii, sinl quibusdam clericis transmontanis ad cu-
siodiam assignata, discretioni luae per apostolica .... MAGUNTINOARCHIEPISCOPO (575).
sciipta mandamus, quatenus ea, quae in parte Ul electo Argentinensi (576) consecraiionisninntis
Francorum assignaia repereris, eisdem clericis, sub- impendat; quod si facere dislulerit, commitluut
lato appellalionis obstaculo, auctorilate noslra archiepiscopoSenonensi (577).
concedas si forie venerabilis fraler nosler... Con- (vin Idus Oclobris.)
monilus ea Quantum libi et ecclesiae luae, in negolio dilecti
stanlinopolitanus palriarcha, diligenter, filii... Argeniinensis elecli, duxerimus (578) defe-
Hlis non duxerit concedenda, quia graliain, qtiam
Venetis facimus in majori, non decet nos. Francis rendum, praeler consueludinem aposlolicae sedis,
iii minori negare. quaesuffraganeisquorumlibel archiepiscoporumail
se venienlibus consecraiionisbeneficiiim, sine pne-
.• Dalum, ele.
CXXXVI. judicio tamen illorum, impendere consuevii, lua
' CONSTANTIROPOLITAKO discretio non ignorat. Ctim enim pnefalus eleclus
I>ATRIARCn.£ (575). ad praeseniiam nostram accessetit, et sibi conse-
Ut Henricum,clericum, in canonicumEcclesimS.So-
C cralionis munus poslularet impendi, quod a te nou'
phicerecipi fuciai.
(vn Id. Seplembris.) poterat, ui dicebat, aliquaienus obiinere; licet
Cum ad illam ecclesiam, divina faciente gratia, saqrius postulassei, nos, tu* volenfes fraiernilaii
sis promotus, quae, praeseriim temporibus isiis, defetre, ad consecrationem ipsius non duximus
lilteratis clericis indiget et honestis, fralernitatein procedendum, donec de voJuniate lua, et rei serie
tuam monemus alteniius et bortamur, quntenus redderemur per luas lilleras ceriiores, libi per no-
dilectum filium,niagislrum Henricum, latorem prae- slras Iilieras promillentes, quod, etsi procederemus
sentium, qui moribus etscienlia commendalur, pro ad consecrationeinipsius, honeri lamen ctjuri tuo
reverenlia beali Petri et nostra, ejusque probilalis curaremus •sufficieniissimeprovidere. Sane, cum
intuitu, in canonicum ef fralrem ecclesiaeSanclae tuaefraterniialis Iitleras acceperimus, per quas eum
Sopbiae recipias, et assignes in ea illi beneficium eonsecrandumad te remitli petebas, eum noluimus
praebendale. in episcopum consecrare, Jicet idem propler Iioc
DatumVIIldus Septembris. nobis inslanlissime supplicaret, necessilaiem om-
CXXXVII._ nimodam allegando. Ut igiiur eidem eleclo el Ar-
FREDERICO, PR.EPOS1TO CLARUOLTENSI (574). genlinensi ecclesiae,quie diu mansil quasi viduata
"
Dispensatio pro defectu natalium, ad suscipiendas paslore, per luae administrationis ofliciumconsula-
dignilaies. lur, fralernitati luae per aposlolica scripia nian-
Ad hoc Deus in apostolica sede consiiluit pleni- damus quatenus, infra terminum competentem ad
tudinem ecclesiasticaedignitatis, ut, diligenler in- lalein locum accedens, qui libi et ipsi securus exi-
spectis variis circumslanliis.personarum et rerum, stat, et ascilis libi duobus de suffraganeistuis, vcl
temporum et locorum, nunc rigorem exerceat, nunc aliis episcopis, qui secure valeant interesse, quos
mansuetudinem auleponat, interdunr exsequalur auctoriiale nosira sub leslimonio praesenthimlitie-

(571)' Epist, hanc laudat Raynaldus, ad an. 1205, praeposituraestatu, vide Annal. Prwmonslrat. tom.
§ 11. I, col. 515.
(572) Vide epistolamlibri oclavi-55. (575) Vide epislolam Jibri quinti 14, not.
(575) Yide epistolamlibri oclavi 19. (576) Vide epistolamlibri octavi 8, not.
(574) Praeclaram Clarbolti praeposiluram nobi- (577) Vide epistolam libri lerlii 45, nol.
Tuimvirorum,in dioecesiOsnaburgensi consisien- (578) Videepislolam libri oclavi 90, et quae ibi
lem, sub Dynasiia Rhedana, erexit anno 1155illu- adnotata sunt.
slris Rudollusde Stenfordi, loci Toparclia: De islius
757 PONTIFICATUSANNO VIII, CIIRISTI 1205. 718
rarum, si conimoniti noluerinl interesse, compellas, A venltiram, per procuralores idoncos, ad otnnia suffi-
ei munus consecralionis exhibeas, aul per alios cienler insirucios, ad sedein apostolicam venireiis,
episcoposvice lua facias exhiberi, qui, poslquam ei ttl stalitereinus, ulraque parle prwsenie, quoi juslilia
niunus consecrationis impenderiiil, per se, vel niiii- suaderet. Si autem illi a contradiclione cessarent,
tlum luum, professionem ab ipso, quam tibi exhi- cl vos proposito (585) inslaretis, mitleretis ad no-
bere lenelur, et EcclesiaeMaguniinae,tuo nomine stram praesentiampersonas idoneas infra lerminum
recipere non omitlanl. Alioquin, ne, quod absit! cx supradicium, quae super Iiis quaeopporiuna forent
nlmia dilallone consecralionis Ipsius, Argenlinensi nos redderent cerliores. Quod si, coniradicenlibus
Ecclesiae,el clero et populo lolius episcopatusgrave episcopis mcmoratis, vos conlingeret de jure veslro
dispendium generetur, noveris, nos, venerabili difiidere, ne laboremel dolorem subiretis incassum,
fralri nostro, Senonensi archiepiscopo, per aposlo- aliam personam idoneam providerelis vobis cano-
iica scripta mandasse, ul eumdem elcclum, post- nice in paslorem, Caeierum,cttm inclytw recorda-
"quam de luo fuerit cerlificalus defeclu, ascilis sibi lionis 11. rex Hungariw, viam (uisset interim
duobus de suffraganeis stiis, auctorilate nostra suf- nnitersm carnis ingressus, quidam veslrum, a
fultus, nullius centradiclione vel appellatione ob- postiilatione (584), quam nobis praesenlaveraiis
siante, non tardet in episcopum consecrare, ei ab B comnmniier, temere recedenles, aliis persistenii-
jpso nomine luo professionem recipiai, quam sur- bus in eadem,ef ad sedem aposlolicamappellanlibus,
fraganeus EcclesioeMagunlinaefacere consuevil, in- praedictura Quinquecclesienseni episcopum (585) in
jungeiis eidem ut, quam ciiius accedendi ad prae- archiepiscopum posluiarunl, quorum voiis nullus
senliam tuamhabuerii facuilalem, ad le personali- suffraganeorum assensii, exceplo duniaxal epi-
ler venire non lardei, utiibi debltam professionem, scopo Nilriensi. Et, licel charissimus in Chrislo
«piam coram illo feceril/recognoscat. filius nosler, A. Ilungarioe rex illuslris, lunc dux,
DatumVIIIIdus Oetobris. et regni Hungarici, L. nepolis stii regis nomine,
CXXXIX (579). cujus luieliimel regni curam ijjsi fraicr ejiis com-
PR£POSITO ET CAPITULO STRICONIENSI. niiserat, Gubernalor, precum stiarum primilias ad
ArchiepiscopumColocensemipsis in archiepiscopum j nos pracdicli Colocensis postulalione lransmiserit,
prmficit (580). poslmodum tamen pro Quiriquecclesicnsi episcopo
(Romoe,n Nonas Octobris.) ad Sirigoniensem melropolim transferendo, nobis
Bonoe memoiioe venerabili (581) archiepiscopoi per Iilleras suas hiimiliter supplicavii. Nos ergo,
vosiro viam universaecarnis ingresso, cum in vene-. super poslulatione ipsa cum . fralribus noslris
rabitem fralrem nostrum, Colocensem archiepisco. habilo diligenli traclalu, quoniam invcnimuscatn,
pum, postulanduni a nobis conlulisselis nnanimiler posl appellationes ad nos legitimeinlerpositas (586),
vota veslra, et regium super hoc obtinuissetisassen-. in mulla discordia non solum suffraganeoruni,
sum, Suffragaiiei Slrigoniensis Ecclesiae, Quin-. verttm eliam canonicorum Strigoniensis Ecclesiae,
<juecclesiensisvidelicet,Watiensis, Wesprimiensisel[ conlra formam mandali noslri, regulari ordine prm-
Nitriensis episcopi (582), postulalioni veslraese op- lermisso, lemere celebraiam, illam, exigenlejuslitia,
ponere curaverunl, asserentes quod, eis conlempiis-, non duximus admiilendam ; sed vobis dedimus in
qui haueant juseligendi vobiscum, poslulaiio eadenii mandalis, ut ad providendum vobis pasiorem ido-
fuerat aitentata; licet nuiiiii veslri proponerenl ex neiim, per electionem canonicam, vel poslulalionem
adverso, qnod super praeficiendovobis pontifice de; concordem, requisilo suiTraganeoruni assensu, si '
gralia mulloties suffraganeorum fuerat requisiius; essel de antiqua el approbaia consueludine requi-
asserisus, sed ipsi vobis consilium el auxilium de- rendus, infra mensemvost susceptionemlillerarum
ncgarunt. Nuntiis igitur jn noslra praeseniia consti- twstrarum, procedere curaretis; alioquin, exlunc,
tuiis, et proponeniibus adversariis quaedam alia\ ne gregi Dominicodeessel diulius cura pasioris, nos
ronlra posiulalionis vesirae'processnm, qumin prio- D ipsi jirovideremus Ecclesiae viduaiae,secundumoffi-
ribus litteris nos meminimus plenius expressisse, cii nostri debitum, ex pleritludineaposlolicmpote-
quia noliisde proposilis non constabat, ita duximusi siatis. Vcrum, anlequam ad vos Iitteroenosirae per-
providendtim, ut, si, suffraganeis persislenlibus ini venirent, innilenles mandalo priori, suffraganeos,
contradictione sua, vos postulalioni vestrae velle- qui eranl in regno pra-senles, proeler prmdiclttni
tis instare, usque ad Sepluagesimam lunc proxitnoi Quinquecclesiensem,ad concordiam revocastis, iia,

(579) Epistola boec reperilur, sed admodum mn- (582) Decretal., el quidam alii, el infra omittunt
lila, inier Decrelales, lib. i, iil, 5, De poslulaiionei quae llalico charactere distinximtis.
prielatfirum, cap. 4. Quae illic leguntur, bic uneis: (585) Hic Decreial. addunt veslro.
jnclusa sunl; variaelectiones dantui'. (584) Decretal., add. vesfa.
Eaindem laudat Raynaldus, ad annum 1205, (585) De Quinquecclesiensi episcopo srejrius in
§56. Regesiis. Yirieepistolamhujusce libri octavi 98.
(580) De argumenlo episloloe hujus, vide epi- (586) Decretal. lcguni, ighur, poslulationem ip-
stoliis libri seplimi 139, 226, el libri oclavi 88.. sam, quam invenimus, et infra^voculam, ac post
(581) In Decrelalibus, Guillel. Moxom. v. f. n., Ecclesiwinlerscrtini.
et infra e. r. s. h. o. a.
719 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. VHT. - 720"
quod Waliensis, Wesprimiensis et Janviensis epi- A nes nuntios eonfirmari, nosque vestram reeepis-
scopi, pro translatione Colocensis arcliiejiiscopi, semus posiulaiioneni dijudicandam, si suffraganei
salvo jure suo in posterum, cui, propter affiictio- forsan in conlradiciione persislerenl, vel, si cou*
nem et necessilatem SlrigonieiisisEecIesiae,super- senlirent aut crederent, approbandam. Si enim,
sedebant ad praesens, nos humiliter rogaveruni, posiquam posiulatio subscriptionibuspostulanlium
praedicloNitriensi scribenie, quod, si non placerel roboratttr, ei praesentatur Romano ponlifici appro-
nObis poslulationem faclani de Qttinquecclesiensi banda, possent ab ea recedere posiulantes, nobis-
adniitlere, pro posltilatione allerius, sine praejudi- frequenler illuderenl, et judicium nostrum ex eo-
cio juris sui, nos supjjliciter exorabat. Post baec runi pendere arbitrio viderelur.] Polerat quoque
autem, mandato -nosirosuseepto, bi qtti convene- addi, quod pars altera mandatum aposiolicumnon
i-ant in archiepiscopttmColocensem(587), ab ejus servarat, uipote quaenec postulationemconcordem,
posiulalione, sicul (uit proposilum coram nobis, re- nec electionemcanonicam celebraral, cum in ma-
cedere nolueriinl, scd innovantes eamdem, quibus- j'ori conditione quam prius, non soluni canonico-
dam caiionicorum, qui in parteni alteram declina- runi, sed suffraganeorum eliam, ipso rege adversae
i-anl, revcrsis ad eos, eum prmdictiregis ei suffra- R parli favente, praedictumQuinquecclesiensemepi-
guneorum lilteris, dileclum filium, A. tnagistrum seopumpostulasset. Audiiis igiiur bis ei aliis quas
Scholariitn,M. thesaurarium, A.archidiaconum, et fuerunt hinc inde proposila, et habilo super liis
F. et N. cctnonicosStrigoriicntes,ad sedemaposioii- cum fratribus noslris diligenti traclatu [inteliexi-
cam deslinarunt, super postulatione sua dispensaiio- mus (589), quod, eisi neulra essel posiitlalio ap-
nis graliam petiluros. Caeleri vero, qui Quinquec- probanda, j'uxia lenorem laiuen posierioris rescri-
«lesiensem episcopum poslularanl, sicul ex eorum pli, ad nos de caeiero Strigoniensis ecclesiae pro-
parie. fuit proposhumcoram nobts, ebtivenienies in visio perlineret. Quia vero non plenain de personis
jtiium, caeteroseanonicos ad capitulumconvocarunl, ipsius regni ntililiam habebamus, ideoque non pole-
ad poslulationeni concordem, vel eleciionemeano- ramus, salva coiiscienlia, nostra, eidem Ecclesia?
nicam,juxta mandatum aposlolirum, i»/ra prmfixum in alia persona, qtiaede regno Hungarioeoriginem
sibi lermiiiumprocedere cupienies; sed, illis nolen- ducerei, congrue providere, nec vellemus ei prae-
iiljus convenire, intelligentes penes se lantuin re- ficere alienum, quainvis regularius el honesiius
mansissefacultalem liberam eligendi, quia reliqui videreiur, si snffraganeus ad melropolim stiain
jus stium prosequi negligebani, praadictumQuin- ascenderel(590), quam archiepiscopusa melropoli
queeclesiensem episcopum, licei, neidfierel, (uisset C ad meiropolim Iransferrelur, parlem lanien elegi-
ab aliis appeilatum, denuo posiularunt. Ciini crgo mus poliorem, ei euindcm archicpiscopum, in quem
nlriusque partis nuniii ad seciem aposiolicam per- omnes, quorum consensus in cleclione vcl posuria-
venisseni, ii qui pro Quinquecclesiensi episcopo tione pasloris requirilur, licct leinporibtis diversis,
venerant, proponebam, parieni suam juxla manda- convenerani, a vinculo qno lenebaiur Colocensi
tum aposlolicum processisse, nec obstare discor- ecclesiaeabsolvenies, ad riielrojiolini Strigoiiienseni
diam,vel contradictionem eoruin, qui, juxtajfor- transferimus, et ei licentiam iribuiinus transeundi
niam mandati noslri procedere coiileniiienles, illo palleum ei ad nomen et usum ejusdem Ecclesia&
recepio, nec elegerant quemquam canonice, nec Iransmissuri.] Monenmstgitur discreiioiiemveslram
concorditer poslularant, unde concors debcbat eo- altenlius, el per aposlolica volris scripla manda-
rum postulatio Tepulari, cum caeteri', lanquam miis, quatcnus, eidem archiepiscoporeverenliam et
jnssionis aposlolicaeconleiiipiores, eligendi et po- obedientiamdebiiam impendenles, salubria monila
stulandi se jure privasseni, dum nec posiulare nec et mandala ipsius recipialis humililer, et inviolabi-
eligere voluei-unl,imo nec eliam ad eapiiuJumcon- liter observetis, ut et ipse palenuim vobis exhiJjere
venire. Ad haec autcm ex adverso poterat respon- teneaiur affectum, si devotionein apua vos invene-
deii, quodilli qui Colocensem arcliiepiscopumpo- lit filialem, et nos devoiionemvestram commendare
stularaiii, forinam seculi fuerant per nosiras lilie- merilo debeamus.
ras sibi dalam ; quoniam, innitentes posiulaiioni Dalum Romoe,n Nonas Oclobris.
priori.juxta lenorem priorum lillerarum nostra- CXL (5911.
rum, concordemfecerant, quaefuerai prius discors, CAPITULO COLOCENSI.
dum suffraganeos ad concordiam revocar.ltir, [nec . Nullum ipsorum juribus, ex iranslalione archiepi-
nocebat(588) eorum discordia, qui aliuin posiula- scopi, dumnuin inferri declaral.
ranl, cum prius in postulatione archiepiscopi su- (Romae, n Idus Ociobris.)
pradicli convenisselis pariler uuivcrsi, el consen- Licet archiejriscopuniveslruui ad Sirigonienscui
sumvestrum, adnolaluinliiieris, et subseiiplioiiibiis melropolim, exigente necessiiate, duxerimus trans-
propriis roboralum, petisseiis a nobis per couimii- ferendum, nolunnis lainen, ul per iranslatioiiein
(587) Pecrelal., Colocensi,pro ar, Col. (590) Decretal., accederet.
(588) Decreial., obsictbal.. (591) Episiolam hauc laudal RaynaJdus, ad an-
(589) Hic Decreial. add. ilaque. num 1205, § 56.
721" PONTIFICATUSANNOVIII, CORISTP1205". 722
liujusmodi aiiquid ecclesiaevestraein jure vel digiri- A CXLII (594).
tale -sua praejudicium generelur. Unde, super hoc P. EPISCOPO WINTONIENSI (595).
%-obispraesenleslitieras in leslimoiiium decreviinus Ul in monasleriis el ecclesiis dimcesana lege siti
eoncedendas. stibjecliscorrigal quw ftterinl corrigenda.
Datum Roniae,ti Idus Octobris. (Romee,vi Kal. Novembris.)
CXLI (592). Providere rectorem oporicl, nt solerler invigilet,-
ne in ii_s,qua?adminislrationi ejus incumbunl, se,
IIENRICOET VITALICOLLISVACONI , CANONICIS
: BENEVENTANIS. quod absil! exhibeal negligenlem, quoniam male-
diclus «st bomo, qui'opus Dei feccril negligenler.
Ul quemdatn quem sedes aposiolica declaravil esse tuam
legiiimum, ipsi eliam legilimum reputenl, \el in Ut igitur super his, qua: ad solliciludinem
causa super hwredilate illius verlenle vrocedant speclant, sollicilius meiiaris, qiianta necessilale
juxla lenoremliilerarum aposiolicarutn. lcnearis in dicecesitua- oor-rigei'e,,qu;filiinam cor-
(Romae, Idibus Octobris.) rectionis exposciint, fraiernilali tuae per apostoliea'
[Ex tenore litlerarum veslrarum nobis innoluisse scripla mandamus, quaienus in monasieriis, et aliis
noscalis (595), quod, cum G... [vidua lirereditalem ecclesiis ditecesana libi lege snbjectis, auctorilale
Roberli, quondam marili sui, a Landulfo de Granno, D apostolicacorrigas, lam in capile quam in membris,
el nepolibus suis, cum fruclibus inde perceptis, in quae seeundum Dettni fnerint corrigeuda , el con-
prmsentiu veslra qui ex delegalionenoslra de causa sueludines juri el ulililati conlrarias, de priiden-
cognoscebatiseadeni, sibi et.... pupillo friiosuo, re- lum virorum consilio, cures in nielius commutare,
stiiui postuiaret, pars adversa pelilionem ejus ni- si forsan hi, ad quos immediaie periinel eorum
iebatur exciudere, pro eo quod eumdem Roberlum, correclio, super his fuerint negligenles, non ob-
mariium ipsius viduae, de adullerio genilum asse- stanie alicujns appellaiionisobjectu contra Regula--
rebai;] proponens, quod dicti Roberti pater, vi- ris observaniiam disciplinse,sic in hujusmodi eccle--
venle ttxore legiiima, quamdam aliain, Maruciarii siaslicaeulilitali deserviens, ut discijriineeproficias-
nomine, superduxit, ex qua praefatum Roberlum, regulari.
iiiarilum ipsius viduae, generavit. Econlra vero, Dalum Romee,vi Kal. Novembris.
pars viduaerespondebal, quod, cum praefalaMaru- CXLIII.
c-ia,nesciens quod dicti Roberii paler aliam haberet EIEEM.
uxorem, cum ipso in Ecclesise facie conlraxisset, Ut tllicite alienala revocarepossii.
iilius, quem suscepit ex ea, legitimus debebat ha- (Romoe,vi Kal. Novembris).
beri, cum non debeanl illegilimi reputari, qui de G Annuere solet, etc, usque annuuiiles, aucloritate
adtiltera conscia non nascunlur. Cumque diulius libi praesenliuni indulgemus, ut ea, quae deperti-
snper lioc in vestra fuisset praesentialitigalum, et nentibus ad episcopalem mensam, vel alias ad epi-
nonnuHoriimjirudentum senteniia, quorum consi- scopi jurisdictionem speclanlibus, lam in feudis
liuni reqitisistis, in hoc invicem discordarei, se- quam aliis, a praedecessoribustuis minus Jicile
dem duxistis aposiolicaui consulendam. INosigiiur, alienaia repereris, nullius contradictione vel appei-
inlellectis his el aliis quaaper veslras nobis lilteras latione obsianie, legiiime valeas revocare. Nulli
inlimaslis, habilo cum fratribus noslris diligcnti crgo...
tracialu [inielligentes,quod paler praedieti Roberli Daium Romae,vi KalendasNovembris.
in facie Ecclesiaeswpediclam Maruciatn, ignaraai CXLIV.
penitus quod ipse aliam sibi malrimonialiler copu- EIDEM.
lassei, duxerat in uxorem, et, dum ipsa conjtix Ut archidiaconoi el deeanos, elc, ad suscipiendos
ipsius Iegitima putarelur, diclum Roberlumsusce- ordines compellerepossit.
perat ex eadem, in favorem prolis potius decliua- (Romae,vi Kal. Novembris.)
nius, memoratiim Robertum quoad hoc legiiimum Cum sit onus bonori annexum, exsequi debet
repiuanles]. ldeoquc discrelioni vestrae per aposlo- offieium, qui beneficimnesl sortilus. Quocirca, fra-
lica scripta mandainus, quatenus et vos euin legiti- ' ierniiali tuos per aposlolica scripla mandamus,
mum repuielis, in caeleris juxla lenorem liitera- qualenus tam archidiaconos quam decanos, et alios
rum noslrarum, ratione praevia processuri. titae diceceseos, ad suscipiendos ordines in quibus
Dalum Romae, apud Sancium Pelrum, Idibus lenentur Domino deservire, si forsan infra sex
Oclobris. nienses, a le commonili, recusaveriiit ordinari,

(5'92)EpisiolahsecAIieserraedihgenliam fugil, nec legimlur, hic uncis inclusa sunl; varioe Jectioncs
reperilur in Innoceniiana Decrelalium collectione daninr.
ah ipso edita, Lutet. Parisior. 1661, in f«. Yerum, (595) In collectioneGregoriana, innotuit, et inox
jnserta lanien cst, sed vahie mutila, in Gregoriana R.' pro Robert. bic et infra. In eadem colleciione
«arumdem Decreiaiium colleciione, qu;r jam ab omiituntur quseIialico characi.ere distinximus.
anno 1585 prodierat Parisiis, in ('«. Yide ibid. (594) Epistolam h.inc laudai Raynaldus, ad an-
col. 1545, iib.- iv, lit. 17, Qui filii sinl legitimi, num 1205, § 62.
cap. 14, ubi ad H. eiR, (in margine, al. H. et P.) (595) Vide cpislolas bujusce libri oclavi 4, 5,
canonicis Benevcnlayiisdirccia dicilur. Quae illic 10-i:
723 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIG. VIII. 724
juxia Lateranensis concilii sanctiones, appellationeA gens corrigenda, eulpam approbasse videttir, quaa
remola, compellas. Alioquin, beneficia eorumdem crescensdaiur aliis in exemplum,cutn eam pastoris
libi sit licilum personis aliis, appellatione cessante, lingua nonsecat.
conferre, proul esl in eodemcommiiniierinstitutiim. Datum Romae,vi KalcndasNovembris.
Nulli ergo. CXLVII.
Daium Romae,vi KalendasNovembris. EIDEM.
CXLV. fjf filios sacercloiumamoveal.
EIDEM. (Romoe, vi Kal. Novembris.)
Ut eos qui personalusaclipiscunlur,ad insliluendus Ad audieniiam noslram noveris pcrvenisse,qnod
vicarios,qui velinlel possinlpersonaliler deservire, multi filii sacerdotum in dioecesi Wintoniensi te-
cogat. nent ecclesias in quibus palres eorum proximo
(Romae, vi Kal. Novcmbris.)
ministrarunt, dignitali ecclesiaslicaederogantes et
Accepimus, qtiod in dioecesi Wintoniensi stint
canonicis inslilulis. Ut igilur per tuae discretionis
quidam, qui, personatus ecclesiarum adepii, ponunt induslriam el diguitali ecclesiaslicaeconsulatur, el
in eis vicarios, qui, cum debeant in personis pro- • servenlur, fraiernilali luae per
omnino canonica inslitula
priis deservire, servitio ad quod lenenlur
se subtrabunt, et nibilominus beneficium proesu- apostolica scripta mandamus, quatenus personas
in dicecesi tua ecclesiarum re-
munl percipere vicariae,licet quandoquealiud^ccle- hujusmodi, quas
immediaie palribus noveris successisse,ab
siasticum beneficium sufliciens sinl adcpti. Hi gimen nostra snffiiltus, sublato
etiam pro se alios ponunt vicarios', qui a personis ecclesiis illis, auclorilale
el secundo a lenues in beneficio ajjpellationis obslaculo, prorsus amoveas, et siudeas
primo, vicariis, aliis personis idoneisordinare, ad praesen-
ecclesiis non eas de
ecclesiaslicopercipiendo dimissi, ipsis si
sufliciunt deservire, ubi, propter ordinalionem lalionem eorum ad quos perlinel ordinare; qui vel
forle favore illorum, quos ibi prsesenlaverant,
hujusmodivelpoliusnegoiialionemnefariam,bonuni ex vel volttnlate propria, personas idoiieas,
ac in malitia,
eleemosynac hospilalitatis exstinguilur, grave commoniti noluerint praesentare, tu, nostra
ac minisirorum dispendium, et scandalum saepe
proelati frettis aucioritate, secundum Deum, in ecclesiarum
laicorum. Quocirca, fraiernitali luaeper apostolica
earumdemecclesiarum ipsarum ordinalione procedas. Coniradictores,elc.
scripia maridamiis, q uatenus DaltimRomae,vi KalendasNovembris.
Versonas; ut vel in eis principales vicariosdeservire
CXLVUI.
compellanl, vel alios instituant in eisdem, qui EIDESI.
velint el possint personauierdeservire, moneas at- Q
tentius et inducas. Quodsi facere forte nolueriul, tu fjf beneficiorumallernalionemimpedial.
id, sublalo appellationis obstaculo, exsequaris. (Romac, vi Kal. Noveinbris.)
Auribus noslris noveris fuisse relaium, quod
Conlradiciores,etc. Nulli, etc.
Daium Romae,vi Kalendas Novembris. plures in dioecesiWinioniensi consislunt, qui, ec-
clesias adhuc proprias reiinentes, cum collegis, vel
CXLVI (596).
laicis , in ecclesiis ipsis jus patronatus habenlibtts,
ElDEM.
fraudulentereJficiuni,ut filii, vel nepoles, seu iinlriti
Ul clericorumexcessuscorrigat.
eoriim, aul alii quilibel, in ipsis ecclesiis personae
(Roniae,vi Kal. Novembris.) el ininus libraepijieris, aul cerae,aut unius
In corrigendis excessibus subdilorum, le debes dicanlur,aul aliam modicani
solliciltimexhibere, ne de manu tua sanguis requi- bisanlii, percipiant pensionem,
dolose personalibus alternaiis , primi lolum
raiur eorum, quosnegiigeuterioleraveris in peccaio, elsi, emolumenlumdolose sibi jjrovident, dum yixerint,
cumvaleas coliibere.Acce.pimusaulem, quodquidam
reservari, et alios sibi sub lalis pensionis obleniu
clerici Wintoniensis diceceseosusuras aut lucrum substiluunl moriluris. fraternitati tuaeper
Quocirca,
Surpe seciantur, quidam sunt adulteri, quidam pu- ,)
bliee lenenl focarias, aut alia committunt conlra aposlolica scripta mandamiis,quaienus, de pruden-
tum virorum consilio, enoriiiitales hujusmodi, au-
lioneslalem ordinis clericalis. Quocirca, fraternitali ciorilate noslra siiffullus,sludeas.resecare. Conlra-
luae per apostolicaseripia praecipiendomandamus, etc. Nullis liiteris, eic.
diclores,
qtialenushujusinodiclericosdelinquentes,auctoriiale Dalutn Romae,vi Kalendas Noveinbris.
noslra stiffullus,sublaloappellalionisobstaeulo, per CXLIX.
districiionem ecclesiasiicam a sua praesumpiione LONDONIENSI (597), ET WIGORNIENSI (598)
studeas coercere, convictis, aut in jure confessis, EPISGOPIS, ETDECANO ClCESTRENSl (599).
poenamcanonicamiufJi?endo,et eiseiiam, quorum 17/innovalain EcctesiaWintoniensiad debitumsta-
nolorius esl excessus, citm probatione non egeant lum revocenl.
manifesla; provisurus aiientius, ne in hujusmodi (Romoe,vi Kal. Novemb.)
correciione sis lepidus, quia, ubi lacet qui datus Cum ex ofiicio pastorali nobis incumbat diligen-
est prsedicator,arguenda non arguens, nec corri- tius providere, ne jura ecclesiasticapatianlur dis-
(596) Vide Raynaldum, ad annum 1205, § 62. (598) Vide epistolam libri oct3vi 55.
(597) Vide cpislolainlibri septimi 182, noi. (599) Vide epislolatnlibri octavi 6, nol.
723 PONTiFICATUSANNOVIII, CHRISTI 1205. 726
pendinm , aut in delerius commuleniur, discrelioni A ribus annis fuerit exspectatus, vobisinandavinius ,
vestrae per aposlolica scripla praeeipiendo manda- ul sollicite inquirere studerelis, ulrum
ea., quaeae-
tnus, qu.atenus, si qua in episcopam Wintoniensi, ceperamus de iniquiiaiibus ejus per relationem
post decessum bor.aememoriae,G. (600) Wintonien- quamplurium, vera essent. Yos auiem , prout lem-
sis episcopi, innovata fuerint, vel etiam immulaia, poris
permisit necessitas, inquisitioneriifecislis fieri
in episcopalis pnejudicium dignilaiis, ea, nullius diligenlem, nobisque fideliler inlimaslis
quaTinve-
contradictione velappellatione obstante, auclorilate nislisin eo. Cum igiiur, ex inquisiliohe
ilia','ipsum
tiostra suffulti, ad stalum debilum reducalis. Con- archiepiscopum invenerimus
pontificalioflicio pror-
intdielores nullius, etc. Quod sinon omnes , etc. sus inutilem et indignum, uipole qui ntilli est odor
Dalum Romae, vi Kalendas Novenibris. vitaein vilam, multis autem fetor mortis in mortent,
CL (601). discretioni veslraeper aposlolica scripta praecipiendo
...... ARCnlEPISCOPO (602),ET DECAHO (605), ET... . mandamus , quatenus, nisi archiepiscopus ipse, ad
AltCHlDlACONO (604) BITURICENSIBUS. inonilioncnvveslram , verecundiae suaaparcens, et
Ul, si archiepiscopusBurdegalensis cedere noluerit consulenshoneslati ecclesiasticsc,infra duos mensas
regimini paslorali, ipsi eum amoveanteumdem, et posl receplionem praesenlium,cedere forie noluerit
injungant capitulo, ul personam aliam idoneam in B
pastorem eligant. regimini pasiorali, ad quod exercendum tandiu fuit
(Romae, n Kal.-Novembris.) inulilis et indignus, eum, tanquam arborem sleri-
Exspeclans exspectavit diuiius aposlolica sedes, lem, securi ad radicem apposita, succidaiis a lcrra
si forsilan infrucluosa illa -ficulnea,videlicetRurde- quam iuutiliter occuparat, ipsum ab administralione
galensis archiepiscopus (605), produceret grossos BurdegalensisEcclesiae, auclorilaie noslra suffulti,
siios.qui, lanquani slerilis arbor, foliis et ramis nullius contradictioiiis vel appellationis obstaculo ,
exuberans, in"spe frtictus suspendit haclenus ani- removenles omnino, et Burdegalensi capilulo injun-
inum exspectanlis. Cum enim oliin" piae memoriae gcnies, ut sibi aliam personam idoneam per electio-
Clemenspapa, praedecessornosler, ejtis slerilitatem nein canonicam praeficiantin pastorem. Quod si npn
audierit, quod, tanquam ficus falua , uinbram noci- oinnes.his exsequendisinteresse poluerilis, tu, fra-
vam et ramos inutiles praelenderet super lerram , ter archiepiscope,cum eorum altero, ea nihilominus
reddens eamdem pene pcnitus infecundam, qusein exsequaris.
Dalum Romae, u Kalcndas Novembris, anno oc-
plenam segeiemexubeiare solebai, eum misericor-
riiler lunc dimisit, illi purgationem indicens, ul li- lavo. ' - ' '
gone correciionis humus foderetur profundius circa ,c . CLI. ;
iliam , et apposilo confitiio stercorum ad radicefn, ElDEM.
fruclificansredderetur, ad gratiam operalionis lio- Indulgetei ut servossuos. et Ecclesicesum clericos, a
neslaede viliorumabominalione cousurgens. Yerum, violenta manuum injeclionepossil absolvere.
<-umidem archiepiscopussibi benignitatem impen- (Romae, n ldus Novembris.)
uam allendere debuisset, ut, lanquam Iignuniquod Consideratis circumsiantiis lemporum etlocorum,

planlatiim est secus decursus aquarum, suo lem- rigor justitia! debel aliquando mansuetudine tempe-
pore daret fruclum qtii exspeclabalur ab ipso , jam rari, ut divini compunciiolenitaie Qlei-.miligelur.et
€Xfossione profunda et appositione slereorum circa peccalor iu profunJum non veniatet.coniemnai,
radicem in ramos el folia per amplius lasoivivit, praesertimcum sine Jispeifdio ecclesiarum exerceri
frucius non faciens exspeclatos, et terram, latius nou poiestrigorecclesiasiicae disciplinae.Sicuienim
occupatam oljuinbraiioneramorurn , magis reddidil ex parte lua fuit proposiluni coram nobis, servi
infecundam. Coiiipulruit eiiim lanqtiam jumentum Ecclesiaeluae-inclericos manusinjiciunt violentas ,
ih stercore suo, el lanquam bomo, qui, cum essct quos vix posses inducere, ut, etiam eum tuis ex-
- pensis, ad
pnsilus in bonore, non inlellexit, comp.iraius esl ^postolicam sedem accedani, absolulionis
jumeuiis insipientibus, el similis factus est illis, ita D beneficium peiituri, ac ecclesiaeuiae dispendiosum
ul in eo illud prophcticum sit impletum :•El erit -- existeret, eorum iuterim obsequio defraudari. Proe-
sicttl popuhts sic sacerdos (Isa. xxiv); ctim ille, qui terea, clerici de familiatua saepeinvicemsibi mantis
spiriltiali officiofungebalur, haecagerel qme populus iujiciunl violenlas, suadenie humani generis ini-
agil-indoclus, vel potius se operalionibus illis invol- mico, nec poiesi tibi consiare quis occasionemdede-
veret, qtias omnes, qui limenl examinalionem ex- rit delinqnendi. Unde, cum carereipsoruin obsequio
iremi judicii, perborrescunt. Nos aulem, ciim saepe libi grave sil pariter et riamnosum, nobis humiliter
audiverinius haec de ipso, et tanquam ficulueanon supplicasli, ut absolvendiservos et clericostuos li-
faeiensfrucltim, non solum tribus, sed eiiam plu- beram dignaremur libi concedere'facultalem.-Nos
(600) Yide epistolam Iibri octavi 4, not. (605) Vide epislolas Jibri quinli 96, nol., 14-6,
(601) Episl. hanc laudat Raynaldus, ad an. 1205, 150 Sed male coricordathaec Innocenlii epislola
§ 59. cum bis quaede isio prasule legurilur apud auciores
(602) Vide.epistolamlibri tertii 45, not. novae GalliaeGhristianoe.iit jam observavimus ad
(605) Yide epislolas libri lertii 45, et Iibri iiniuii - episiolam libri scxti 216, -nol..- dc eodem argu-
12, not. mcnlo.- ,
(604) Yide epistolam libri quinli 54.
727 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUM,LIB. VIII. 728
igiltir, de discrelione tua plenarie confidenles, au-j t\ Ecclesia inler coeterassil ultinia lempore, ipsa ta-
cioiilale libi prseseniium indulgemus, q.uatenus, ab men inter eas est praecipiiadignitate.ut, sicut Con-
ipsis recepta juxta formam Ecclesiaecautione, eos stantinopolisdicla (612) est nova Roma, sic.Constan-
auciorilaie nostra suiTiiltusabsolvas , dummodoeo- tinOpolitanaEcclesia secunda sit a Romana, pnelau
rum excessus gravis non appareat et enormis, et per mairis gratiam caelerissororibus suis privileai)
injiincto eis quod lalibus consuevit injungi, facias dignilatis, ut, secundum evangelicam veriiatem,
eos pro labore itineris compensaiionem congruam fierenl (615) primi novissimi, et novissiml prinii.
exbibcre. Nulli ergo, eic. Nos ergo, qtti per gratiam RedCmptorisipsain Con-
Dalum Romae, u Idus Novembris, apud Sanctum stantinopoliianam Ecclesiam nuper (614) ad obe-
Peirum. dieiuiam ajjoslolicaesedis, lanqtiam ad sinum re-
CLII. duximus matris suse, privilegium dignitalis ipsius
B. (606) ARCHIDIACONO VIENNENSI, SUBDIACONO KOSTRO. iniendimusinlegrum conservare, ne inde nascantur
Ipsi in Vivariensemepiscopumeleclopolestatemfacil injuiioe, imo jura nascantiir;,el ideo , licet dilecius
alia beneficiaecclesiastica,prwler archidiaconalum
Viennensem relineitdi. filius, nobiiis vir, W. (615) Campaniensis, princeps
totius Achaiseprovineiae,el canonici Sancti Andreae
(NonisNovembrfs.) de
Aposiolicsesedis benighilas,diligenierin subditos 'B ul Palras, nobis instanler et htimililer postulassenl,
suae oculos circumspeciionis intendens, condigne dilecluin filium, A. elecium Sancti Andreas de
subsidium provisionis exleiidere cousuevit, ad sub- Palras, ad sedem apostolicam accedentem, qucm
iidem canonici ih archieplscopumejiisdem ecclesiae
levandam necessitatem illorum qul propriae utilila-
ierii praeferiinlproxircorum. Cumaulem ad rcgimen unanimiier elegerunt, eis concedere dignaremur, et
YivariensisEcclesiae siselectus, quoe reruni inopia quod circa personam illius faclum fiieral appro-
diciuir laborare, ne pro lemporalium defectu bono- bantes, ad eos (616) cum pleno ipsum (617) remitie-
ruin oneri cogarissiiccumbere, ad qtiod portandtim remus honore, volenies tamen sic eorurn pelitiones
aliis jura sua nequaquam subtrabere
ejusdem ecclesiaenecessilas te invital, "atictoriiate admitlere,ut
iibi praesenlium duximus concedendum, ut eccle- videamur, de commniiifralrum noslrorum consilio,
Siaslicosreddiius universos, quos "habes,praeler ar- quod per eosdem canonicos faclum esl, lauquam
chidiaconalum EcclesiaeYiennensis, per trieniiiiun niinus canonice procuraium , ciim et ipsi minus ca-
Tiberevaleas rctinevc, el a melropoliiano tuo reci- nonice fuerinl instiiuli, non duximus approban-
pere ordines altiores. Nulli ergo, etc. diim; sed, necessitale pariier ac ulililaie pensala,
Datum Nonis Novembris, anno oclavo. ,C posiquam de verilate negolii et slatu terraeper jtira-
CLlii (607). mentasociorum ipsius elecli effeciifuimusceniores,
T. PATRIARCUJE CONSTANTINOPOLJTANO de poiestate nobis a Domiiio in bealo Petro con-
(608).
Mattdal, "ulelectutnPatracensemconseciare, etimaue cessa, ipsum ejusdeni ecclesiaejjasiorem constitui-
pallei honore insignire, non differal. liius el reclorein, adininisli-aiionemsibi plenariam,
(Romae, xin Kal. Decembris.) et (618) lam in spiritualibus quam leniporalibiis
[Inter quatuoTanimalia, quae, secundum Apoea- concedentes, el iiidiilgenles insttper ad caiilelam ,
lypsim Joannis, in mediosedisel in circuilu existere ul a quocunque calholico episcopose facial, cum
describuntur, licet aquila caeterisposiponaiur (609), necesse fuerit.in piesbyierum ordinari. Licel auiem,
ipsa lamen aliis antecellit, qtiia, cum per hujusmodi de pleiiitudine potestatis qiiam habemus, Domino
sedem Romana Ecclesia designetur, quse usiiato vo- disponeule, super ecclesias universas, ipsum ad
cabulo sedes apostolica huncupatur, et per qualuor eamdem Ecclesiam consecratioiiis nuinere ac ho-
an'imalia,'videlicet leonem,,vilulum, hominem , ac nore pallei potuisseinus remiiiere insigniiiiin, quia
flquilam, intelligantur quatuor palriarchales Eccle- sic te vocavimus in parlem solliciludinis, quod no-
isiae,videlicel, Hierosolymitana,Antiochena,Alexan- bis relinuhniis pleniliidinempotestalis, nec facimus
drinaet Constantinopolilana, quae in medio sedis, r» cuiquamiiijiiriani, cum ulimiir jure nosiro, volenles
lanquam filiae,conlinentur in sinu malris, et in cir- lamen tibi, cui Ecclesia dePaii-as digtioscilur esse
cuitu sedis, lanquam fatnulw(610) in obsequio Do- subjecta, in tua maxiine noviiate, deferre, ipsnm ad
minw prmparanlur (611). Licet Conslantinopoliiana le duxiuius remitienduni, ut, a le vcl alio, de man-

(606) Agitur bic, verisimililer, de Bernone, seu nafur.


Bi-Mnoite.quemepiscopum Vivariensemabanno 1206, (610) Sic, el in Gesl. in cod. Yallicell. seclparli-
usque ad annuni saliem 1214, ex instrumenlis me- culariter.
nioranl auclores veteris G-alliteCbrisiianae,lom. III, (611) Sic, et in Gesl. in cod. Yallicell. Domino
pag: 1182, coi. 2. . . praparanle.
Yirieetiam epistolam libri seplimi 209, el quae (612) Sic, et in cpdl Yallicell.In Gesiis, Constan-
ibi adnolala sunl. tinopolitana civhas.'
f607) Ejrislolahsecinserla esl inexlribetur:
Geslis liinocenlii, (615) !n Gesl. stitf, el mox igitttr pro ergo..
§105, ideoque hic uncis inclusa Varias (614) Gest. deest; in cod, Yaliicell.setnper.
teciiones ex Gestis, nec non e codice Vallicellano, (615) In cod. Vallicell.noblervir Willelmus.
saepiusjam laudalo, danlur. (616) Jn cori. Yallicell. el eum.
(608) Vide supra epislolas libri octavi 19 et sqq. (617) ln Gesl. el in cod. Vallicell.deest.
_ (609) Sic, et in Gestis; in Cod. YalliccII.prmpo- (618) In Gestis ct in cod. Vallicell.deesl.
729 PONTIFICATUSANNO VIII, CIIRISTI 1205. 750
sdaiotuo, in arcliiejriscojiumconsecraltis, et pallei A manibus injeclis lemere violeniis, eos de possessione
deroralns honore(619), le, post Roniauum ponlifi- ipsius(629) per violenliam ejecerunt. Nos igimr ,
cem, pairem praec.ipuumrecognoseat, dilecto filio, audila pr;edicloi-umsoeviiialaicorum, eisdem abbati
B. (620) tiiuli SaucuB Stisannae preshytero cardi- el monachis, super lanla ijisis injiiria irrogala ,
nali (621), aposiolieae sedis legato , noslris danies palema volenles solliciiudine providere, venerabili
Jitteris in mandalis, ut ea, quoe praemisiniuscirca fralri nostro, Eliensi(650) episcopo, ei suis conju-
pcrsonam ipsius , appellaiione rcmola , faciat adim- dicibus, dedimus firnriier in mandalis, nl, si res
pleri. Quocirca, fraleriiitaii luas per aposloliea laliter se baberet, laicos ipsos et eorum comjjlices,
scripia mandamus, qiiatenus ipsuiii consecraiionis taiuliu, appellaiione remola, publice nunliareiit, et
. iiiunercac honoie pallei non differas insignire, ne mandarenl ab omiiihus arclius evitari, donec passis
propter luum, quod absit! defeclum, ad nos cosa- injiiriam saiisfacerenl coinpelenler, el cum suaruni
lnr Iiabere recursum]. lesiimonio lilterarum aposlolico se conspeclui prae-
Dalmn Romoe,xm Kalendas Decembris. scniarent, auctorilate quoqne nostra, sub inlermi-.
" natione anathcinalis, disirictius itihiberenl, ne quis
CL1V(622). in civiiaiibus, oppidis, villis et aliis locis, ad qnoe
... %OEFENSI (625), ET... X.ONDONIENSI(624) EPISCOPIR,
B ipsosconiingerei devenire, ipsis praeseiitibus,pr.i-ler
-ET... PitlORISANCTJALBANI (625) LONDONIENSIS
IHOECESEOS. bapiisma parvulorum el pcenileiuias morientium,
Conmilth eis cansam super ecclesia de Faversham divina celehrare praesumereni,.aul cum eis, sub
inler affbalem S. Augiislini, et arcliidiaconum, specie cujiiscunque conlractus, aliqttid permulare.
Cunliuirienses,vertcnlem. Adjecimus niliiJominusin mandalo, ut, amoto ab
(Romai, _xiKal. Decembris.) eadem ecclesia quolibel illicilo delenloie, non ob-
Bonaj niemoriae, 0. de Camera, pcrsona (626) slanle cujuscunqtie praecepio, sublalo apperialionis
ecclesiaede Faversham(627), viam universaecarnis obslaculo, abbalem el moiiachos anledicios in eum
ingresso, ditectus fitius... abbas Sancli Augiisiini sialum redticerent ac servarent, in quo fuerant anie
Caiiluariensis, ejusiremecciesiae,quam ad se asseril violentiam attenlalam. Inlerim atitem, decano loci
periinere, piimo per quosdam monachos, secundo per inductionem laicorum, qui inonachos ejecerant
_per se ipsum, possessionein ingressus, ad nos plu- violenler, possessionemipsius ecclesiaenanciscentc,
ries voceni appellalionis emisit, ne quis eum super dilecttis filius, archidiaconus CiUUiiariensis(651),
possessione ipsius ecclesiae praesuinerel indebiie incepit poslmodum eamdem ecclesiam possidere
moleslare. Cumque aiiqnandiu praediclamecclesiam el, frucius in propriam ulilitaiem convetiens, adhiKi
paeifiee pnssedisset, quidam laici, Canluariensis ' •*in eadom possessione, sicut dicitur, perseveral. Cum
diteceseos, tn (628) ipstim abbalem el monachos, igilttr, in praeseniia judicum proediciorum, procu-
infra eatndemecctesiam,usquead eVusionetnsangninis rulor memorati abbalis reslitutioiiem diclaeEcclc-
(6l9)in Gesl. et in cod. Valiicell. honore receplo. 25 abbal. S. Albani, pag. 105,) magni consilii,pru-
i'62.0)hi G-esl.elirt cod.Valliccl!. Benedicto. dentiie ac religiouis, cui Joaimes abbas (ile quovide
(621) Vide epistoliiin Jibri ociavi 55. episl. lihrisexli 212, nol., exlcrinrum babeiias coni-
(622) Epistoloehujus Tragmenta reperiuniiir inler niisil giibfrnanrias... jiag. 108) Ejusdeni industiia el
"Dfecrelales,lib. n, lil. 28. D'e appelialionibtis,recu- iicila acquisiiione facia est magna labnla, quaeesi
'salionibus el relatiovibus, cap. 51. Quaeiilic legun- -anie majus akare-EcclesiaeS. Albani... Libri nobiles
_tur. hic-uncis jnclusa sunl; variae lecliones-danUir. ei peruiiies sciijui siint, proecipiie,llisloria Schola-
(625) Gualeranno, Roflensi episcopo, aiino 1184 s'ica ctini allegnriis, libcr elegantissi.mis... pag.115.
defuncio, successor daltis fueralGilberliis de Glan- tliinc jiosl-a. (|ii'o-11(511 cr.ilniajor iiisce leinporibus,
ville, tjiii, ex archidiacono Lexoviensi,-elecius est in ordineS.'Benedicliciiciillaliis, niiiovitGnillelmus
apud Ullefor-d,anno 1185, 16 Julii, presbyler ordi- abbas, ui solus rcgiiarei, -nec aliquod seniirei offen-
natus apud Lanielham die 21 Sepiembris, consecra- diciilum, vel.alicijjusaiidirelcontradielioneiii.;sciens,
1us Caiiluariaea fialriwinoarchiepiscu|i<>die 29 ejus- (juia, si majorem edoinassel, caeieri magis silerciit
dein niensis. Post q-.r.iluor iinnos BaldwinoveTsus -formid.inies*, ipsuniqiie adCeilamde Tineniiie, soli-
terrajii sauctam iier. iiieunte « Roliensis episeopus, .) lum monncliis exsilium, inviium, imo -confusum,
. ab aiiiiquo vicarius archiejiiscopi, lam in lerrilorio dcstinavit... pag. 116. Et ipsitis loco niiigislnim
Cantioe,quam in EeclesiisjVlaneriorumarchiepiscopi, Walterum Rehiensem snbrogavit. > Quod qiiidem
"ciiratn p:\sioralem suscepil. t Dicelo lmag. Ilisi. versus aiinum'1216 coniigissecoiijicimus.
.pig. 615. (628) Sic vocabantfiecioi-esecclesiarum.parocbi-
Aimq 1195, juslitiarius regis a -mense•Oclohri ad alium in Anglia.
Maiuin seqiienlem conslilutus esi. Wharlon. Angl. (627) In Decretal. de Fan., el mox oni. verba
sacr. jiarl. i, pag. "246, nol. ff) ad Edmundi de Ra- -d//. ///.
clenham.Annal. Rofien. Eccl. (628) OecrelaI.'oin.,;utmox^'Hfra...'.eos.
iuler Imncel momvchnssuos liles et contentiones (629) Decreial. add. Ecclesiw.
exarserunliiigenles. (Dequibus videndusEdmundus (650) Vide epislolain libri quinli 90.
cte Hadenham apud Wharion. loc cit.) Certameii. (651) Nuin erat istc, Henriciis de Sanford, quem
loiigii<n,-qneemortalia cunotn, mors landem termi- «x archidiacono Caiituariensi ad episcopatum Rof-
navit, nifiiinimepjscopi,qui decessit vicesimoquarlo feiisem evecium fuisse, anno 1227,, pro coiriperlo
Junii 1214, juxla MallhwumPctris.juxla eliam Flo- habemus? Yide Fragm. cle instiluiiotie archidiaco-
rilegum, et Obituarium Cctni.Vide etiam Goswinum. , naius Caniuarien. Ex Bibliotheca Cottoniana Ttber.
De Prwsulib. Angl., pag. 528. c. 9, aptid Wharion, Angl. sacr. part. i, pa.g."T50,
(624) Videepistolnmlibri septimi 1S2, noi. uhi noniiulla rcpeiiunliir, quae cuin hac liinocenlii
(625) Bonasterii S. Albani-prior, iiinc teinpoiis, epislola conferre operacpretiuni eril.
eral Raimundus; <.vir (ut aii MatibaeusParis. Vit.
«i INNOCENTIl111PP. REGESTORUiM LIB. VIII. 752
sire cum instanlia poslularel, remolo ab ipsa archi- A seu procnrator ejus, exceptiones illas postea non
diacono supradiclo, qui eam illicite delinebal, lot probarit. Cum enim praefalus 0. de Camera alieno
fueruiii hinc et inde exceptiones oppositae,lot dila- nomine diciam ecclesiam possideret, uipole qui pro
liones eoncessae, fol invenla diverticula fugiendi, ea abbati et monachisSancli Auguslini cerlain red-
quod, longissimo spalio a lempore faclaecommis- debal annis. singulis pensionem, et, cum per plures
sioiris elapso, cum causa processum debitum non iestes etiain sit probatum, quod,0. medico, snblaio
babcret, abbas et monacbi saepedicli alias a nobis de medio, usque ad substilulionem 0. deGamera,
siuduertinl liiieras impefrare, in quibus nos, eosdem abbasSancii Augustini hahueril cuslodiam Ecclesioe
judices increpanles, quod in lantum appellalionibus anle diclae, post morlem praedicti 0. de Camera
fntslraioriis el frivolis exceplionibusdetulissenl, ut conlinuatur illa possessio, cum inconlinenti posl
iiondum sub eortim examine causa potueril habere ejus obitum a monacbis fuerit apprehensa. Praeier-
processum, unde abbas et monacbi, praeter grandes ea, cum, eodem abbate ipsam ecclesiampossidente,
injurias et jaeluras graves, nihilominus labores et et anle dcjectionem et postea, ab ipso fuerit appel-
. sumpiiis fuerant subire coacti, eisdem judieibns laium, appellatione pendenie nihil debuit innovari,
disiricle dedimus in praeceplis, ut, omni gralia et nec obstare dicebai, quod archidiaconus boc fecisse
timore poslposilis, sublalo cujiislibetcontradiclionis ^ proponitur sui juris gralia conservandi, quia, cum
ct appellationis obslaculo, parlem eis adversam per jam essei quoestioex hoc mola, et ex parle abbatis
disirictionem ecclesiaslicam cogerenl litem proiinus fuerit dencgatum, ipsum hujusmodi jurisdictionem
conlesiari, et tesles, quos ulralibet pars, lam super habcre, per negaiionem res dubia facla fuil; unde,
principali quam quolibet incidenli, duceret produ- juilex esse non poleral, cum jam advcrsarius factus
eendos, infra duos menses posl lilis conlesiaiioneni, esset, el ideo, cum praesumpserit inpropria causa
recipere el examinare curarent, ita, quod, si non sibi j"usdicere,'faeli sui pali debetmerito deiriinen-
possenl personaliler inleresse, id nihilomiiius exse- lum",el rem convenil in slatum prislinum revoeari.
<|uereiittirper alios, a quibus non liccrel aliqualenus His igitur, et aliis plurimis, ex parle abbaiis et mo-
appellare; atieslationibus vero reeeplis, praefigerent "nacliorum propositis, [procuralor arcliidiaebni tne-
pariibus lerminum compelenlem, "quo senienliam moraii (652) proposuit ex adverso, quod nee posses-
receplune noslro se conspeciui praeseniarent. A«- sionis, nec dominii rdlione, abbas et monaclti hctn;
cepto igilur posieriori mandalo, secundum tenorem reslittilionempoleranl poslulare. Cum enim nor, pos-
ipsius iidem judices negotium maluranies, cum, scderinl ecclesiamantediclain, rationejuris (~slodim,
liie contesiaia, lesies ftiissent admissi, demum, qum, defuncla persona Ecclesiae(655), lantum dalur,
allestalioiiibus publicatis, diem partibus slaiuerunt, imo archidiaconi Canluarienses, qui fuerunt pro
quo in noslra praeseniia comparerent, super hoc lempore, lam de jure communi, quam de generali
senlenliam recepltirae; afeslaliones et acla, el alia consuetudine Cantuariensis provinciw, lam in illa
eliam, quaead causam faccre videbantursuis inclusa ecclesia quam in aliis universis ejusdem diceceseos,
sigillis, nobis, proul in mandatis habueraiit, trans- hoc jure fuerint semper usi, sicut fueral sufficienter
niiitentes. Dilecio itaque filio... monacho, procu- probalunt, talis restilulionequaquatnmonachiscompe-
ralore abbaiis el motiaeboruni Sancii Auguslini, tebat, nec, ulendojure suo, eis injuriam facerevide-
slaiuto lermino, ad scdem aposlolicam accedenle, balur(6~A). Praeterea, cum praefatus 0. de Camera
ac, de mandalo noslro, fere per tres menses procu- nomine arcliidiaconi possideret, utpote qni-ei pro-
ratorem partis allerius exspeetanle, tandem uiroque curaiionem unam, el quinque solidos iiomine ipsius
in nostra proesentiaconstiluto, monachus proposuit .ccclesiaeannis singulis persolvebat,eodem0. suhlato
anledictus, quod, cum abbas el monachi, sicut -de medio, apud arcliidiaconiini possessio anni di-
praediclum esl, Ecclesise de Faversham paeifica 'gnosciiiir remansisse, qua; non perdilur, nisi archi-
possessione gauderent, post appellationcm ad nos .diaconns se putarel posse repelli, vel nisi veniens
legitime sacpius inierjeclam, de- ipsa.fuerunt-vio- D non fmssel adinissus, sic ergo monachorum pos-
lenter cjecti, propler quod postulabai insfantius, ul, "sessio, potius delenlio clandeslina debet dici, quo-
ab eadeni ainolo quolibel iUieito deteiUore, cum niam archidiaconus ipsam possessionemnon per-
fruclibus tam percepiis qnam pereipiendis, etiam a didit, et sic eam monachi non potuerunl habere,
dejeclionis lempore coinpul.andis,possessionemip- cum duo in solidum qtiidquam possidere non pos-
sius ecclesiaesibi i-estiiuere dignaremur. Repetebat sint. Ctim igilur arcbidiaconus potueril jure suo
etiam expensas quadraginta marcarum el amplius,, possessionem intrare, ac*tenenles de faclo ejicere,
quas, occasione quarumdam exceptionum,quas fru- fortius potuit, nullo inibi existente, nec ultaleiius
stralorie proposuerat archidiaconi procurator, etad I resistenle, sibi jus proprium reservare, cum jnris
eas probandas, dilationes competentes abbas el mo- exsecutio nullam babere injuriamdignoscnlur. Ad
nachi facere coacti sunt, cum idem archidiaconus,. hacc, monacbi possessioncm arcbidiaconi non pos-
Hanc vocem Decrelal. ut infra verbat '
(652)
• nec... - ...om., (654) Haec Decretal. om., ut mox vocem cum.
qum. pro possidercileguntpossediteamdetn; verbuniipsius
(655) siecrelal, add. archidiacono; niox verbum' non habeiit et exsolvebatlegunl pro-persolvebat.
Cantuttriensesom., el infra Caniuar; prov.
'
733 PONTIPICATUSANNOVIII, CIIRISTI 1205. 754
sunl aliquatenus avocare, etsi eos ipsam habuisse A De eodemargumento ac in epistola superiori, el ut
constarei; qnia, cum eos de possessione iiequaquam archidiaconum Canlnariensemad resiauralionem
allaris cujusdamcogant.
ejeceril, nec boc probalum fuerii, nec in jure con-
fessum, non habenl quid olijicianl extraneo deien- (Romne,viu Kal. Decembris.)
j tori, praeserliiu, cum, et ipsi auclorilale prnpria Cma olim libi, frater Loiidoniensis,et venerabili
possessioneminlraveriiul,et, injuriam al.i facieutcs, frairi noslro... Eliensi episcopo(659), ei dilcelo
monaslerio jits aliquid acquirere iiequiveruiil. Ap- filio... abbali Sancti Edniiinrii(640),causam, quae
pellatio quoqne, qitain monachi se iiilerposnisse inier dilectum filium... abbaiem el moriachosSancli
proponunl,penilus nulla fuit, cum non nisi a grava- Augiisiiniexuna parie, et... archiriiaconiimCanlua-
niine praesenti,piaelerilo, vel futuro, debcat appcl-
riensein, cx aliera, snper quodain aliari, quod in
Jari; archidiaconus vero, nec prius eos gravaverai, Ecclesia de Faversbam idem arcbidiaconus fecerat
nec ipsos post appellaiionem gravavil, oiun rem
demoliri, el rebus aliis verlebalur, duxeriinus com-
vacuam, qtiam ctislodiendi jus habet, imo quam miltendam, vos, (jtiia, ul ad definilivam procedere-
ex officiocusiodire leneiur, custodiendatn sttsce- lis
sententiam, de partium non processerat volun-
pisse noscatur. Denique, appellalioni monachorum tate, causam sufficienter inslruclam ad sedem apo-
non fuit ullaienus deferendum,quoniam, elsi ad eos j> slolicam
remisistis, partibus certuin lerminum proe-
eadem ecclesia periinerei, iion debuerunt lamen se nosiro conspectui praesenlareiii.
figenles, quo
auciorilaie propria ipsius possessioneminlrare, pne- Eorum in nosira pracsenlia
igilur procuratoribus
sertim, cum sciveriiit, vel scire potius debuerint, constituiis, el quaeab ipsis fuere proposita diligen-
quod cusiodiaecclesiarum vacanliumad archidiaco- lius intellectis, visis eliam alteslalioiiibus et aliis
nuin pertinebat, et, si lunc idem archidiaconus prae- documentis nobis deslinare curaslis, de com-
quae
sens esset, eam denegasseteisdem, el silri, proul ad niuni fralrum noslrorum
consilio, cum eodetn archi-
ejiis spedabat officium, lenuissel. Cnm ergo clan- mandalum lionaememoriae...
fuerit non diacono, qiii, praeter
desiina eortim possessio, poluerunl vere Canluariensis archiepiscopi,
exempla VclerisTesia-
possessores haberi, cum super possessionenequeat menli, ac
fieri clandestino Cum hacc generalem consuetudinemEcclesiieAngli-
injuria possessoii. igilur in facli sui excusalionem prsctendil, miiius
el alia mulla ulriuque proposiia fuerint coram nobis, canae, licel monachi in illo celebrassent
visis instrnmeniis el atlesfaiionibiis pariium, ct agere cupienles,
inielieclisde communi aliari, quod fecit arcbidiaconusdemoliri, posi latam
allegaiionibusdiligeniius, fra- in eos excommunicalionissenlentiam,
trum uosirorumconsilio(655), abbatemet monachos quia lamen
C senlenliam noscilur legitima prae-
in eum slalum, in quo tempore appellationis, ex ipsam eumdemappeljaiio archidiaconum ad resarcienda
cessisse,
verisimilibuset probabilibuscausis ad nos legilime
damna, quae in demolitione altaris, coufraclione
inierpositoe, fuissenoscuntur, proprielalis utriuslibel calicis et combuslionepannorum dicla Ecclesia dc
salvo jiire, decrevhnusreducendos, ac fruclus medii Faversham noscitur pertulisse, decrevimus condi m-
temporiscensuimus pariler resignandoseisdem.Quo- nandtim. Quocirca, discrelioni veslrse per aposlolica
circa, discrelioni veslraeper aposlolica scripla man- scripia mahdamus, qualenus archi.iaconum saepe-
damus, quaienus, sublato cujnslibet conlradiciionis diclum ad resiauralionem ijisam, si necesse fuerit,
el appellalionis obstaculo, in eum sialum, in quo sublalo conlradictionis cl appcllalionis
cujuslihel
tempore appellatiotiisfuisse noscunlur, praefalosab- obslaculo, per censuram ccclesiaslicam compel-
baiem et monachos reducalis, ac facialis eisdeni laiis.
pariler resignari frtictus medii iemporis universos; Daium Romsc, apud Sanctum Pelrum, vm Ka-
eontradiclores, si qui fuerint, vel rebelles, moni- lendas Deceinbiis.
tioiie pramiissa, per censuram ecclesiasticam, ap-
pellationepostposita, rompescendo. CLVI.
Daium Roinae,apud Saucium Petrum, xi Kaleu- ) FLORENTINO EPISCOPO (641).
das Decembris. Ul canonicos, in cansa qumittter episcopttme.tcaui-.
CLV. lulum Vollerranos verlebalur, lestes recipiat.
... ROPFENSl (656), ET...L0ND0NIENSl'(657) EPISCOPIS, (Romoe,vKal. Dccemb.)
ET... PRIORISAKCTIALBANI_(658) LONDONIENSISEx Jilieris luae fraternitatis accepiiniis, quod,
DIOECESEOS. cum in causa, qnoe inler venerabilein fratrem no-

(655) Decretal. legunt prmmissisigilur diligenter (640) Vide epislolam libri quinli 90, nol.
inspectis, prmdictos; mox paiti ulrilibel pro ulrhibl. (641) Florentinam seriem ttinc lcmporis, si fides
el decernimus pro decrevimus; add. perceplospost Ugbello, hal. sacr., i.lll. c. 157, lenebat Joanncs.
verbiim lemporis, et assignandos habeul pro resi- « XXXHI.Joannes, Vellitcrnensis canoiiicus Re-
gnandos. gularis, cum Lucoeprioris S. Fiidiaiii "niuneiefun-
(636) Vide epislolam proximo superiorem nol.- gerelur, ad Ecclesiam Florentinam assumplus est
(IJ57)lbid. nol. ' " JIOSIPelri excessum, an. 1205, ac annos 25 in ea
(S5S) Ibid. nol. dignitaie superstes fuil; decessitaulein anno 1250..'.
(639) Yide epislolam libri qtiinli 91. Pracsulfuitsuminseexistiinalionis, inqtie explicand:s
733 INNOCENTHIII r-P. REGESTORUMLIB. VHI. 756
f.trnm... episcopum{642),ex una parte, et canonicos A gessit ejdem qtioj quaedam ex ilJis quae testimo-
Vollerranos ex aliera, verlitur, tibi ab aposiolica nium perhibueranl contra eum, ut infamarel ipsum
snde commissa, canonici veliril lesles produeere ,et locuin, confessa fuerat se perjurain, unde con-
quosdam ex suis, et hoc eis conlradicaiur, econira fessionem ipsius seribi nobis humiliter postnlavil,
dubitare virieris, nlrum canonicos possis in cansa ei, cum hoc non potuissetaliqualenus obiinere, cuin
rccipere lesles, eadem. Quia igitur unus solus ex plerisque de fratribus et sororibus suis nosiro se
ipsis canonicis instilutus est procuralor in causa, conspeclui prajsenlavil. [ (645) Nos ergo, inspeciis
fralernilati lnse per apostolica scripia mandamns, depositionibusab abbale re.eeplis,ul veritas plenius
qtiatenus iesles, qui sibi cx ipsis canonicis produ- elucerel, eos examinavimus per nos ipsos, illosque
c.enlur, recijiere non omitlas, processnrus in causa apud sedem apostolicam aliquandiu fecimus exspe-
juvta noslrariim continenliam Iiiterarum. ciare. Audivimusaulem aliquid nobis liaclenus inau-
Datrim Romae,v Kal. Decembris. dilum , et non de facili ab aliquo fideli creden-
CLVH (645). dum (6i6), videJicet quod, poslquam fratres et so-
FERRARIENSI EPISCOPO (641), ET ABBATI DE rores ad locum illum accedunt, et, excessus(647)
COLCMBA, ET ARCIIllllACONO VERONENSI. proprios, corde contrito, humililer confiienies, eos
Ut certam regulam slatuaniinouaslerio deCaslanasio. 5 studenl per pceniienliaeopera expiare, arripiimUir
..RoTnae,VIIKal. Deccmbris.) rorporaliier a doemonibuset vexanlur, et vocespro-
Cum olim dileclo filioJ .abbali Sancli Proculi, fanas et blaspheipas emillunl, etiorpent ad lempns
dederimus iri mandalis, nl stiper slalu frairum ei cirea opera pielalis, eiculluminlermitlunt divinmu,
sorornm de Casianasio, rie quibus aliqtia nobis fue- senlientesaliquhndo, sicul aiunt, quamdam formida-
ranl sinislra suggesla,quibusdam vitam eorum com- lioneminmetnbris, lanquam mures discurrerent inler
lnendaulibus ex adverso, inquireret diligeniins ve- carnemel cutim, et intuentesquasdam imagineslerri-
rilatem, el quod invenirel suis nobis Iiiteris intima- bilesel obscuras (648); quodque delerius repulamus,
rel, ipse, mahdali nostri diligens exsecutor, cuni de hujusmodi flagellonon dolenl, sed gandent poiius,
quibusdam viris discretis ad locum accessit ubi per et, vexatos majoris religionis et meriii repiiianies,
bidnum eommoratus, per famam vicinise, ac fra- in hujusmodi vexalionibus gioriantur (649J (650),]
trum et sororum examinaiionem, ab eis juramenio perverse forsan intelligentes verbuni Apostoli, quo
recepto, de iis quaenegoiiiqualiias exposcebat, dili- asserit de se ipso i Duius esl inihi siimulus earnis
gentius inquisiyit. Kevcrsus quoque Bononiam, a mew, angelus Salanm, qui mc. ctdaphizel, propler
quibusdam, qui a loco illo recesseranl, el diceban- ~ quod ier Dominum rogavi, ut discederel a me, el
tur -ab aliquibus respoxisse"relrorsum, sub jurisju- dixit tnihi: Sufficit lihi gralia mea, nam virlus in
randi religionemsiuduil elicere veritaiem, omnium- infirmiiale perficilur; stalimque subjungil : Libenter
que depositiones redaclas in seriptis, sub sigillo stio gloriabor in infirmilalibus meis, ttt inltabilel in me
per proprium niinlium ad sedem apostolicamriesli- virtusChristi [II Cor. xn). [(631) Novimusex divinae
navil. Verum dileclus filius, Al. sacerdos, qui fraires paginm (652) lectione, quod adversarius nosler dia-
et sorores apud Caslanasium congregarat, posl re- bohis,qni, tanquam leo rugiens, circuii, qtiaereiis
ceptas deposiiiones tesiium, el nonriumad nosiram quem dcvorel, non soluin adversus incipienies as-
praeseiiliam dcslinatas, ad abbalein accedens, stig- sueseere jngo Dominiretia sua lendit, sod iuierdum

negotiis singularis prudentiof!,qui inter cselera praa- Manrique, Annal. Cislerc.lom. III, pag. 454, col. 1
clara facinora, "riltideiiam landem effecil, ul cierus et sqq. ad annum 1205,.cap. 7, § 1 et sqq. ubi de
etiain ad anliquam priscamque formam vivendi Ira- quo monasterio in illa Iiinoceniii epistola agaiur,
duceretnr. > igtiorassevidelur. (Vide noias sea/r/.)Quoe
iiiic legiin
Haec et alia ajmd Ughellum. Verum, difficulias lur, hic uncis inclusa stini.
inesl, (juam supra attigimus, epistola libri sexli 50, (©44)Vide epislolam libri tertii 59, nol.
ubi vide quse adnolavimus. D (645) Haec apjid Manriq.
(642) Udebrandiis de Pannochicscltis,sive, ut alii (646) < Hoc iiefn anno, quod lere revocavil saecu
volunl, ilel Pannocltia, Ugoni, Volaierrano episcopo, bim praesens, inaudiium eatenus, si credinius lnno-
successil anno 1184. Hic, cum ex nolrililategeniis cenlio, summo poniilici, ipsum lurbavit, noslrosqne
susc ingentes spiritus gereret, brevi Volaterrantim (Cistercienses) exercuit, qiiorum landem jndicio
arripuit principatum, declaraiusque est a Friderico reniissum fuii. Videlicel, etc. > Anget. Manrique,
imperalore sacri imperii princeps anno 1185. In loc. cit. Yide infra.
difiicillimistemporibns dexteriiale mirabili ustis est, (647) Apuri Manriquc, cujusdam monaslerii, qui
eum a .ponlificibus sequc ac imperaiorihus, omtiiai vtfaiHausfertoi-emprofilebanlur,elc,
qusectinquevel animo deslinassel, facillimevideretnv i (648) HaecManricus omiitii.
impelrare. Udebrandum magni iiominis magnaeque s (648) < Sie ide.mponlifex de evenlu lunc recenii,
exisiimationis apud omnes fuisse oportet, quando iui lamque siupendo, qui non ieviier ipsum contiirba-
Ktruria, sive quoe ad pacem,-sive quae ad bellnmi- visset. Porro, quid de his sentint, ut non deliniai,
viderenlur speetare, ad ejus fere arbiirium compo- "privatimtamen profert verbis sequentibus : Novi-
nerenlnr. Ipsum usque ad annum 1209 vixisse, pa- mus, elc. > Angel. Manrique, loc. cii. Yideinfra.
rumqiie deincepssnperstitein fuisse, exmonumeniii'5 (650) Huc usque.Manriq.
colljgilur. UGHEL.llat. sacr., lom. I, parl. sign. (651) Iterum Manrique.
col. 555. (652) ApudManrique,scrivlurw.
-(643) IIujus epistolae fragmenta vulgavit Angel,
757 _ PONTIFICATUSANNOVIII, CHRJSTI1205. 738
etiam manum miltil ad foriia, ui in errorem, si lieri A igitur, qnod dicitur rcputamus, nisi forsan btijus-
poiesl, inducat eleelos, iidueiam Iiabens quod Jor- riiodi homines eo ipso vexenmr, quodin liujus-
danis influal in os ejus; unde (655) ab ej'us insidiis _ niodi vexaiionibus gloriantur, vel nisi ex eo quod
Saiomonnos admonel praecavere, ctiui inquit: Fili, arctissimam vitam ducuni, effccti maniaci pro'vexa-
accedens ad servilulemJ)ei, prwpara cor luum ad lione daemoniaca, inaniacam repulcnl passio-
tenlalionem (Eccli. n). Novimus quoque quod filii nem (654). Volenlesautem eos ad bonum, quari.ttm
lsrael, jEgyplo egressi, affeclaverunt ^Egypii divi- in nobis fuerit, revocare,discreiioiti veslrm per apo-
tias in deserio, in qtio ai) AmaJeehitis ftierunl gra- stolica scripia manclamtts,(655),quaienus accedentes
vissime impugnali. Novimus "quodJob, vir jiislus et ad locum, cerlam ibi rcgulam siatualis, approbantes
siniplex, aclimens Deum, cl recedens a malo, len- ibidem quod apiirubandum viderilis, ci eonigentes"
lationes dsemonis non evasit, et quod Saian non - quod inveneritis corrigendun.i,et inier alia speeia-
soltim apostolos expeiiil ad eribrandiiin, sed post liier staiuenles, ne sorores cunifralribus .simul ba-"
baplismuni el jcjiinium, lentavit eiiam Jesiim Cbri- bi_ieni,sed seorsum potius commoreniur, el ul vexa
slum._Veruin, aliquem ," post veram jicenilenliam, tio lalis cesset, singulis diebus oraiio fial ad Domi-
operibns dediium pieialis, corporaliler vcxauim nuin specialis. IIoc quoque sliiiui proeeipimus inleT
friisse noii novinuis, nec meminimus nos Jegisse. B -eos, ul, si qiiis de eaetero-adamione coiporaliter
Lcgimus siqttidem miiltos, prius obsessos a daemo- vexatus fucril, aut "dixerit se vexari, de loco illo
nibus, a Domino liberaios. Novimus contra vexa- confestim amotits, alibi ad agendam pcenilenliani
tiones hujiismodi cerlum "remedium, cxordsmoruin colloceiur. Quod si ncc siccurati ftierint vel corre-
videlicet, olei infirmoruni et aquae bencdictaein ec- cti, lioc nobis per vestraslilteras iiiiiinetis, ulhujus-
clesia insliluium. Quis igiiur crederel quoil,posl modi collegium dividamus (656).] Moneaiis autein
amarani contrilionem cordis, veram oris confessio- ex parle nostra venerabiiem (ratreni noslrum
nem el fructuosam salisfaclionem operis, quae ma- Ronouieiisem episcopum, el, si riecesse fueiit, per
xime in jejunio el oralione consislil, aliqnis a dae- censuram ecclesiasiicam, appellatione poslposiia,
mone corporahier vexaretur? Cum, econtra, Veriias compellatis, ut interim ab eorum molcstatione de-
in Evangelioprolesletur, quod boc geims dsemonio- sistat. Qiiod. si nou oinnes. . . tu, fraler episcope,
• " "
iinn nmi ejiciiur, nisi in oralione el jejunio. Absit cum eorum aliero, eic.
lioc a fide caibolica I absit _ut lemplum Dui habita- Datiiin Romoe,apud Saiicluin-Petrum, vu Kalen-
" ~>- "
cuhim sil diaboli, et sncrarium sancii Spirilus sil diisDecembris.
deemonisaritrum! cunriion sitsoeietas lucis ad le- C - CLVHI.
w ... BAS1L1ENSI
nebras, neqne conventioChrisli ad Belial. Faicmur EPISCOPO f'657). ET., . ABBATI l!E
igilur viros sanctos inlerdum, ul Job, exienus a SALEM (658).
daemonibusinfesiari, sed vexari eos inlerius lan- Ul aa monaslcrium Augiense accectenies, personttm
quam arreptitios, diffilemur. Verum est eiiim les:i- "tdoneam in abbalem etigi procurent .(659).
moniiimYeritaiis, nec de mendacio redargui potesi . (Non. Decembris.) - .' - -
ille qui peccatum non fecii, nec dolus est in cjus Cum a qnibusdam praodecessoj-ibnsnostris, Au-
ore reperius. Ipse qtiidem in Evangelioproiesialtir : gien. monaslcrium , qtiod ad Romannin poniificein
Si qttis diligil me, sermonemmeum servabil, el Pater niillo pertinet medianie... episcflpo Cojisiaiiiiensi,
meus diligeleuin, et ad eum veniemusfel apnd cttm oiim fuerit ad ceriuin lempus comiiiissum,jiecesse
mansionem faciemus(Joan. xiv). Quaiiler crgo rise- est amodo, cuin jam effitixerii lempus iJlud, eidem
nion ernn inhabilare proesuiuerel, iu quo Paler et monaslerio in persona iriojiea providcri. Quorirca ,
Filiuseligerenl elfacerenlmansionein ? Figmeiilum discrclioni veslraeper aposiolica .scripia mandamus
(655)Manrique;Vide, et infra ei legil pro quoqtte, auclor Annalium Cislerciensium)non licuil proeler- -
(654) « Haec Innoceniius: quse, ut uon Uebeani. ire; sed, an ad similes exiendenda sint, alioruin lin-
ccnseii infaUibilia, quia privalim dicla, at negari D quo judicio discernendum. >Angel.Manrique,loc.cit.
non polesl dicta gravissime; et lanii ponderis rem (657) Posl Iliigonem II", annoll72, Rasilieiisein
esse puiavil, ul diguuin slalim CK.dideiil de qua cpiscopum Liipoidum, vel Lutoidum, vel Lutolfum,
inimediate por ipsum inquirerctur.- Unde, iniine- iiumediale, sed nomiisi aiino 1207, memoranl an-
diale (imo,iuitio, vide supra), in eis-.JJSin
lilteris ail: ctores veicris Gailim Chrisiianw, 1. II, pag. 554,-
Nos igitur, ete. Exspectabalur proditurum judicium col. 2, Iit. C.
in re gravissinia de vtilui Innocentii, qui,, quse in Bucelinus vero , German. sacr., part. i, -pag. 57,
-
'principio ut doclor tradidissei,_-dcQiniretut ponli- col. 1",tradii, Henrico ab Ilorneberg, noniiuJlisab
5'ex,aique ultimamseiileniiam pioiiuntiarei.Yerutn, Homburg, qui in'experiiiione in lerram sanciam A.
cum res utrinque ventikila aique utrinquediscussa,' C. HS9 obierat, iinmediate-successisseLeutoldum,
nou faciJembaljerei soluiioneni,nec videretur tirgere dominuin de Rottelen, qui obiil A. C. 1215.
deffliiilio,jriacuil judicibus causam delegare. Lccti (658) Vhle epistolas libri quinti 99, not. ei libri
sunt ex Itaiia dtioviri,pieialepraecipui doctrinaque, sepiimi 89.
Ferrariensis episcopus, nimirum, aiqueabbas Co- (659) ConferendaomninoiisecInnoc.entii-epislola,
iumbse, atque illis iiijunciuin ab innocentio, quaie- cum .bis quaein novaCallia Christiana, lom. V, col.
nus, elc. > Angel, Manrique,loc eit. 915 ei 989 , nec non apud Bucelinuni, Germ. sacr.
.(055) HiecManricusonritit. jjart. n , pag. 10, col; 1, legtniiiir, de Dieihelnio,
(656) « Hacienus Iiinoceniius.iii illo casu, an ab- episcopo Conslanlieiisi, simul ac abbafe monaslerii
baieiii Columbae,collegainque, quae adeo iioiris(ail Augiensis. Yide eliam epislolam iibri seplimi 59.
''
~'iO INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. VIII. 740
alque praecipimus, quatenus, sicul charam babelis A CLX.
graliam divinam et noslram, ad loctini ipsum paii- ABBATI ET COXVENTUl SANCTI PETRlDE CULTURA
ler accedentes, ipsius nioiiasterii fratres inonere CENOMANEN.
ailenlitis et inriucere procurelis, ut gratia sancii Pensionesomnesfaclmvelpromisswper R. quoudam
Spiriius invocala una vobiscmn, lalem sibi praefi- abbatemirritanlur.
cere studeanl in abbateni, qui prodesse magis 110- (Roaiae, n Kal. Dec.)
verit quain praeesse, et sub cujus regimine ipsum Si, juxia piijecepium Aposloli, alter alierius
iiionasieiiiiiii, auclore Domino, lam iu spiriiuali- onera porlare lenetur, nos , qtti otnniiiin et singu-
bus qiiani lemporalibiis,.valeal prosperari. Quod si loriiin curam suscepinms, Dominodisponenle, il-
forsiiiivel nulhiin, vel minus idoneum, sibi vellcnt lorum lenemur onera relevare, qui per pastoris
in abbalem praclicere, vos, infra nieiisem, posl- praesumpiuosamaudacianienorme noscunttirdispen-
quam eos duxeriiis commonendos, sublato cujusli- dium incurrisse. Cum igilur, sicul ex (cnorelitle-
bel contradiciionis et appeJlalionis obsiactilo, de rartitn veslrai-um accepimus, R. (662j quondam
persona idonea sludeatis eidem inonaslerio provi- abbas monaslerii vesiri, qui, suis merilis exigen-
dere; contradictores, si qui fuerinl, per censuram libus , ab adminislraiioneainotus existil anbatioc,
ecclesiasticam, appellalione poslposila, conipe- R onere pensionum, quas niultis, noniine beneficio-
eccudo. riim non vacantium, conlra .Laieranensis concilii.
DaliiiitNonis Decembris. slatula concessit, veslrum moiiasteriiiin eiiormiier
CLIX. aggravarit, el mullis proniiserit ecclesias non va-
cantes, nos, vobis volenies palerna soUiciuidints
C. PRESBYTEHO CAKD1NALI (660), I.T CLERICI.SSANCTl concessiones bujusmodipensiontim, ct
providere,
LAURENTII INLUCINA.
imer promissionesbeneficiortiin non vacanlium, a prae-
Confirmcilurqttmdamconiposilio ipsos. faio R. contra praedicii sialuta concilii, alientnlas,
(Romae, vu ldus Decembiis.) deceriiinms irrilas el inanes, dislrictius inhibenles,
Petentibus vobis reslitutionem obedienliaesuper ne quis vos occasione concessioiiumet promissio-
capilulo, scrutiuio et bapiismo, quam a CapcIIanis nuin Iiujusmodi praesumal rie caetero molestare.
SanclaeMariaede Poslerula, Sancti BJasii, ei Sancti Nulli ergo... noslraeinbibilionis , elc.
Cosmse de Monle Granatorum, asserebalis vobis Daluin Romae, n Kalendas Decembris
esse substraclam, dilecti filii, G. tituli Sancii Vi- CLXI (665)
talis, presbyler cardinalis(66l)... reclor Ecclesiae
1 . . . SANCTI ALBANI (664) LINCOLNIENSIS, ET. . . DE
Saucti Apollinaris, et clerici ejus, ad quoruin ju- RADINGES (665) SARESBERIENSIS DIQECESEON ABBA-
risdictioiiempraedictas ecclesiasnon est •diibiumin
se ad defensionem eartiin TIBUS , ET.. . DECANO SANCTI PAULILONDONIENSIS.
leinporalibuspeiiinere, Utleslesaudiant supercausaelectiCunluariensis(666)
vobis ojjponere curaveruiit. Lite igilur coniesinta,
(uild. Decembris.)
cum aliesialioncs utrinque recepiae .ac publicalae Cumdilecli filii, Saloinon, Gual. Simon, Rog.
fuissenl, ad amicabilemlandem concordiam deve-
ct "W.monachi Canluariensis Ecclesiae; ad sedem
nislis, ul videlicet resiitutio vobis fiat super scru-
aposiolicam accessissent, el elcciionem, quae.de
tiuio et baplismo, salva quaeslionepropiielalis, lam
his etiam cum non pcrsona dilecii filii,... sub prioris ejusdem eccle-
super qtiain super capilulo, pe- siae(667), ab eis concorditer fueral celebrala, sic-
lilorio, sed possessoriolanium sil judicio.liiigalum. ut ex decreto fralrum evidenlius apparebat, pele-
Nos igitur, compositionem praescriplam, sicut in renl humililer confirmari, dileclus filius, magister
proesenlianosira providefacta est, raiam habenles, Petrus.de Englosham, ex parle suffraganeorumEc-
auctoriiaie aposlolicaconfirmamus.Nulli ergo, eic. clesiaa Caniuariensis, eorttm se peliiioni opposuit
Dalum Romae, vn ldus Dccembris. adversarium, asserens eos in ipsa eleclione taliler
]* processisse, quod non solum confirmari non debe-
bat, sed irrila judicari. Cumque monachi eum re-
(660) Yide episiolamlibri lertii 51, nol. Cluniacensibustraditi. VirieMonastic. Anglic, 1.1,
(661) Yidee|>isiolamlibii quinli 60 , nol. pag. 417.
(662) Nulhim, qui liilera initiali R. dcsignari po- lltijus monasierii abbas, tunc leirporis,'verisi-
lueril, S. Petri de Ciiltnra, Cenomauensisdiceco- niUiiereral Elias, qui benedictus fuerai amio 1200.
seos,"abbtUemexhibei iinperfecla nionasteiii hujus VideAnnal.Eccles.Wiqornien.an. 1200apud Wlrar-
abbalum series, apud auclores velerisGatlimChii- ton.,Angt. sacr., part. i, pag. 479.
siianw, lom. IV, pag. 522, col. 1, lil. D, ulri, inier (666) De arguinenlo islius epislolaeconsulendus
Andreain, qui abbas ineinoralur anno 1152, el omirino MalihaeusParis., lom. I, pag. 212, uhi
Giiidoncm, anno 1244, dccein abbalum nomina, sed aliam Iiinocunlii epislolam, lioc ipso, in quo iiunc
absque ulla chrouologicanota, leguultir. versamur, anno poiitiiicalus ejus 8, vi Id. becein-
(665; Vide Raynaldum, ad aniiuin 1205, § 61 el bris dalam, exbibet, quam quidem in Regeslisliu-
62; clsi episloliiuihanc peciiliaiiler non lainiet. slra requiras.
(664) Vide opisiol.unlibri sexti 214, not. Vide ctiam Gesta Innocenlii, § 151.
(665) Agilur hic, verisinidiier, de abbaie niona- (667) ttuncReginaldumvocatMaiihaeusParis. loc.
slerii Readingensis, olim sanctiinoiiialiiiiii, lempo- cit.
ribus veio llenrici regis 1, auno 1125, monacliis
Ui' PONTIFICATUSANNOVlll, GHRISTl 12051 742
pellere conarentur, pro eo quod procuraiionis man- A slinentur,nisi forte quidani eorum valetudinarii sinl
daium minimeoslendebat, responsum eslab eodem, aut senes, quod ab liujusmodi onere corjioris red-
quod in provincia Lombardiaeapud civiiatem Par- dat debiliias excusalos , de quibtts ila duximus or-
mensem, tam liileris de mandato, qtiam rebns aliis dinandum, ul per vos recipianlur in Anglia, el de-
fuerat spolialus, sed paraltts erat praestareidoneam positiones eorum , vestris inclusaesigillis, noliisin-
caulionem , quo.d, quidquid per eum fie.relin hac fra dicluni terminuin transmiltanlur. Cude , saepe-
causa, dicla sulfraganei raium haberent et firmutn. fatis suffraganisperscripta nosira mandavimus, ut
Licei igiitir iidem monacbi niterentur osiendere, universos tesles, quos in. bac causa duxerinl pro-
salisdalioiiem hujusmodi non esse in Iioe arlicttlo ducendos , nisi vaJetudinarii sinl vei senes, cum in-
admillendam, nos lamen , parlium ulililale ac ne- • sirumenlis et ralionibus, infra jdictuni lerminum ,
cessiiate pensaia , cum dubilarelur probabiliierde excusatione, appellatione ac dilalione poslposilis,
inandato, eumdem magislrum eleclioni contradicen- ad aposiolicam sedem iransniiliaul, providenlcs,
lem adnii=imus,prius lamen ab ipso mille marcaruui ut, si quos forie praelibala debiiiias ad nos accedere
caulione recepta, venerabili fraire nostro... Win- probiberel, ipsos.si volunl, coram vobis prodti-
toniensi episcopo, el magisiro Joaiine (668), Sancti canl, utdeposiliones ipsorum nobis possinl in «o-
Pauli Londoniensis canonico, de lieentia nosira se R dem termino proeseiilari, significaturi nobis per lil-
cuin ipso ad pcenamobligantibuspro eodem, ul quod teras suas, iitrum ralum velint habere"quodper an-
per eum fieret in hac parte, ijisi suffragaiiei fir.i.i- tedictum magislrum facltim est in hac causa, et,
ter observarenl. lnsistenlibus igiiuf monachis an- si forte rntuni id nolinl habere, procuratores ido-
leriiclis ad obtinendain confirmationetn cleciionis neos infra dictum lerminuin ad nos desiinare pro-
prsediclae, "siculab universo conventu Caniuarien- cureiU,qui, oinni tergivcrsaiione poslposita , ve-
sis Ecclesiae concordiier fuerat eelcbraia, dicius niant sic' inslructi, quod nihil deficiat quoad ipsos,
magisler eam mullipliciier visusesl inipugnare, lum quoininus ipsum liegoliuTnper nos, auctore Do-
quia, post appellationein ad nos legiiime interpo- mino, finein riebiium sorlialur. Alioquin, ctini in
siiam.non lam celebraia fuerat qnam proesum- exsecuiione jusiiliae ,non debcai csse- personaruin
pta, lunrquia suffraganei Cantuariensis Ecclesiae accepiioveldelecius, extunc non habenles lespeclum
fueranl in bac eleclione comtempli, cuin sine ipsis, ad honorem sed ad Deum, sic Cantuariensi Eccle-
imo nisi cum ipsis, non possit vel debeat lalis ele- siae, auxiliante Deo, quaniuin de jure poieriuius
ciio celebrari; commune jus et consuetudinemanii- providere curabiinus,- quod opiala deinceps polerit
-quam allegans, ac quod-monacbi usque ad festiuu „ iranqtiillilaie gaudere. Quocirca, discrelioni veslroe
Reali Andreae slatueranl cum episcopis inducias per apostolica scripla-mandamus,- qualemis lesles ,
super electione tractaiidi, quas, ipsis episcopis in- qtios utraque pars coram vobis diixerit producen-
consultis, non sunt veriti proevenire, petens-prae- dos, diiigeiiler examinare cureiis, el deposiliones
terea restitulioiiein quasi possessionis, qua dicebat ipsoruin; veslris inclusas sigillis, nobis infra proe-
suffraganeossaepedictosin hac parte lenicre spolia-- dicttim lerminum iransinitlatis. Tcstes auteni, elc.
los. Quamvis igitur ex.adverso privilegia praedeces- Dalum apud-Sanclum Pelrum, ni Idus De-
"
sorum noslrorum, el noslrum, aliaque nonnulla cembris.
documenta fuerint vobis osiensa, muliisque, lam CLXH (669).
defacloquam de jure, Tationibus allegalis, desi- . . . EPISCOPOFLORENTINO (670).
deranler vellemusfinem imponere biijusmodi quse- Ul
reintegret fettdum qnibitsdum nobilibtis qui pro
siioni, quse sine maguo dispendio parliumjicn po- Ecclesiasleleranl temporibus scltismatis.
lest diutius prorogari, quia lameu de quibusdam (Romae,n Idus Decembris.)
titrinque projiosilis lieri nobis non poterat plena [Per luas nobis liileras proponere procurasli,
fides, de conimuni frairum nostrorum consilio, iu- quod, cum quidain Florenlini, nobiles el polettles,
ierlocuti fuiinus in hac parie, ul lestes, quos uira- jj prompii ad servitium ei devoii, tempore schisnialis ,
que pars duxerit producendos, usqnead Kalendas ooHfljmemortn? JM/!"ani,Floreiiliniimepiscopum(C71),
Maii proximo venluras, ad sedem apostolicam de- in rioniosua lentn-rinl, couira imperalorissuorumqtte

(668) Yide epistolam iibri octavi 104, not. sedil; sed, cum horum duorum dignitas inciderit
^669) Reperiiur, sed valde niutila, inier-Decre- in scbisma inter Alexandrum et Yiciorem pseudo-
lales , lib. ln, tit. 24, Dedonationibus, cap. S.-Qme ponlificem, dicendum esl, unum laiitum fuisse Jti-
illic legunlur, hic uncis inclusa stinl. QuaeItalico liiim, quipriiis favore imperaloris intrusus fuerit,
charactere dislinguuntur et varias lecliones non iu-. ac post reconciliaiionem faciam, posi Zenolrinm
digiiant, desuni in Decretal. verum episcopum , ab cxcoinmunicaiione expiams
(670) Yide episiolam libri oclavi 156, et qusu ibi sederjl. Evenit id 1174, in quoipso anno Zenobius
adnolaia sunt, noi. , vila funclus esl, \ixitque deinde Julius "u^que ad
(67J) Conferenda otnnino ista cum his quae de aniium 1181, nisi forte velimus libc ipsuui assercre
Florentiiiorum episcoporum serie Jeguntur apud de Zenoliio. Cum enini LndovicusCavitellus in An-
Ugliellum, lial. sacr., tom. III, col. 127. ' nalibus.Cremoiiaeschismaillud connuincrassei, nar-
< XXIX. Julius suceessor _Ambrosioan. 1158.De ral eiiam dinumeratoiic episcopos ab Alexanriro
hoc Julio dubilal Borgliinus, an idem sit cum illo deposiios, in quibus episcojjus Floreniinus fuii,
allero Julio, qui posthtinc, qtti seqiiilur, Zenobiuin ciijus non prodii nomen, ac proinde causam dedit
•j.T INNOCENTIIIII PP. HEGESTORUMLIB. VIII. 744
(uutorum in..ulius, idcin episcopus, sedala schisnia- A
, magisler Wallerus, noniine dilecii filii... archidia-
tis tcmpeslate, de mandalo felicis recordalionis coni Caniuarieiisis (680), a quo procuralor ad hoc
Alexandri pnjiac,prwdccessorisnostri, quatuor 1110- fucrai destinalus, possessioneui cusiodiaa Ecclesiae
dios terrae in fettdumconcessil eisdetn, et, eo.posl- de Midclion(681), qnani dilecli filii abbas et
modum viam universwcartis ingresso, bonwtnemo- inonachi Sancti Augiislini Caniuariensis, illiciie
riw B. succcssor ipsitis, prout moris est, de occuparanl, ctim fruetibus percepiis medio tcm-
recto (672) feudo praefalosnobilesinvestivil. Veriim, pore, sibi restilui poslnla\it, praesertim, ctiin, lam
cuni ipsi assignalamsibi lerram mensurari fecissent, decoiinniini jure, quam rie consueiiidine generuli
nonnLi duos medios invenerunt, unde, ab anteces- AnglicauaeEcclesia;, custodia vacantium Ecclesia-
sore tno, ut ipsis feudttm inlegrarel (675), cum in- ritm CaiUuariensis diceceseos ad arcliidiaconimi
sianlia poslularunt, qui, iicelhoc aliquando promi- ipsum pertineal, ac, duabus personis decedenlibus
seril se laclurum, effecluitamen tninime mancipavil. in ecclesia memoraia, anteqtiam monachi nunc
ljisi atttem, ttl tu praifatum feudnm ipsis adimpleas, ullimo ipsam cuslodiam occupassenl, arebiriiacoiuis
assidnc poslulanl el tnslanier; tti tn , aliquanlulum CaiUuarieiisisin eadcm ecclesia IHUSfuerit isio
dubilans (674), eo quod non simi in possessioueiji- j'ttre, sicul. per viginti quinque tesles,-oinui exce-
sius, ne de novo illud videaris conlerre, licet tibi ptione majores, in prseseniia delegaioriun judicum
fidelilalemcuraverinlexhibere, et de qualuor modiis sufficienier probatumesse dicebat, quorutn deposi-
fuerittt invesliti, anlequatn eorum peiitioni duceres t;ones legi audivinms coram nobis, Adjecil insuper,
annuendttm, sedemduxisti apostolicamconsulendam. posl obiium uilimae persouae in eadem erclesia <ic-
JSosigiuir, ailendentes, quod Ecelesia in actibus cedeniis, possessionem clarium ipsius ecclesiae
stiis fraudem vel doittmnon debct aliquem adhibere, eumdem arclridiaconum habuisse, jsicul qtiaiiKH-
fraiernitati luat tatiler •respoudennis, quod fcudiim saccrdoies, unus diaconus, et nntis clericus evi.den-
ipsum secure poleseisdem"nobilibus(075j iiilegrare, tissime ieslabantur. Unde, cum Ecctesianr de Fa-
cuin lerra illn nominequattior modiorumipsis fuerit versbam"restilui decrevimus monacbis antedi.clis,
assigiiala], et jam dictus cpiscojmsquauior promi- pari jiire archidiacono debebal resiiiui ficclesia
seiit se daiiirum. memorala. Dileclus auteni filius 0., monacbus
" Daium
RoniiC, apttd Sanctutn Petitim, n IJtis Sancti A.iiguslini•Caniuarieusis,proposuit ex adr
Decembris. verso, qnod, cum riicia Ecclesia .de Mid.eUona«l
CLXIII(C76). lnonasicriunj snum nullo periineat .meaiante, ei
LONDINENSt (677), ET ELIENSI(678) EPISCO-Q ipsius custodiam hacteiius jiossederjt inconcusse,
I'IS, ET ABBATI SANCTI EDMUNDI (073), NOII- sicut per sedecim tesies, oxuui [uuiter esceptione
VVICENSIS DIOECESEOS. majores, pro parle s.ua fuej-at evidenier pcoluiiuin,
Vl in cansa qnw inler arcliidiaconntnCanluariensem , uieudo ]u,re suo praefaio arcJiidiacouo-iiijuriani non
ex t.na, el abbalem mouachosque S. Augttslwii feccrunl. Per .diios quoque mouachos ftterai sufii-
Cuninartcnsis ab atiera parie, super possessione ' ci.enicroslensum, ,quod de ipsa ct rebns
custodim Ecclesiw de Midelton. verlebalur, lestcs epis libere-
utidiant. disponebai. [Cum igiiur hiuc plurjes, indevero
(Romae,n Idus Decembris.) sint tesies Jiuniero pauciorcs .producti, q.uos non
[In nostra praescniia] constitulus dileclus filius, solum diversa sed advci-Jjapeniius in quibiisdam
de ulroque dubilandi. Non alia ad posleros de Julio, « XXXill. Joannes, elc. (de q'ja vide «pislolam
episcojjo irtinsfusa est niemoria, quam quodj liujiisce libri oc.lavj456). >
Alexandro papa Ifl iniercessore, monasieiio S. Sal- (672) Decrelal. legiuit certo.
vii ecclesiam ac parochiam S. Jacobi, coiiseniienie> (675) Decreial. lcguiilletidtim tntegrari pro u. a.
capitulo, aliribuii, pliiribusque oneribus exemcril,t a. t. u.i. f. i.
cujns rei graiia adjecium a nolrisllistoriae iuonu- (674) Derj-e.Uil. .le.gunl posiul.anies.sttperquo.du-
ineiiluin confeclumest,,quod Urbanus Pp. III, posleat j\ bilas,, proposlulctrunl. .. dubilam.
raium firiiuiinque, daio ad Gilbertiini abbaiem di- (675) Decrein!., poteris pro pot. e. nob.
plomaie, esse siiiixii. (Seqtiuittitr diplomaia: pergitl (676) Ejrislola lnec reperiiur, sed \akle inulila,
Ughellus.) inter Decreiales, lib. n, nt. 20, De testibus et aite-
« XXX. ZenobiusepiseopusFloreiilinus reperituri- siationibus, cap.52. Quaeillicleguuiur, liic uncisin-
auiioliOl.jiosi cujus cxcessuitisive degradaiioiiein, clusa suni.
iicrum Jiilius ad sedem evectus esi, qtiam obtinuit[ (677) Vide epistolam libri seplimi 182, nol.
nsqtie ari aiiiium 1181, ut sujira docuimus... Nil1 (678) Vide episiol.im libri quinii 54.
aliud in funesiis bisce icmpcii-iijtisoccurrit, qtioe, (*>79)Vide epislolam libri quinli 90, jiot.
conglobataeundique calamiiates schismalis obrue- (680i Vide epistolaui hujusce libri octavi 154,
bant, quam fere.nudum Zenobii episcopi noslrii not.
nomeii. (681) Nnm poiius legendum Mitetune? < Anno
« XXXI. Bernardus, episcopus Florenlinus crea- (euini) 1046 Egelricus fiigge dedit Ecclesi.-eCan-
tus est auno 1182, ac vixisse credilur usque ad[ tuarieii^i Clterl, Stouiing, elMilelttne. > Yiue Jjio-
annum 1189. naslic. Anglic. tom. I, pag. 21, col. i, Jin. 45.
« XXXII. Pelrus Florenlinam Ecclesiam rexit[ Forsan legenduin oiuiiino Middletone..~Sersus an-
1189 usque ad 1205, in quoipso anno deccssit, nec, iiiim 814, « Lyscliild dedil iliddlelone Wifredo ar-
praeter aliqupt couccssionesnliquid reperilur de eo.\ cbiepiscopo,et inonachisEcclcsiseChrisii Caiiuin-
(VideepisiolamJibrisexii50,elauaeibiadiioialasuiii.) j rieiisi; et postea, scilicei anno 822, Geiiulijiius,rex
?I5 PONTIFIGATUSANNOVIII, CHRISTI 1205. 746..
conslai lestmionia reddidisse, quia-eiiam.ad mul-- A nere. Praeterea, monasterium monial.iuni, ordinU
liiiidinem tanlum respici non oporlet, sed ad le- de Sempingham, in filiorum suorum baeredit.iie
sirmViqiialiiatcm, et ad ipsorum deposiia, quibus> consiruxit (687), quod secundum legeiri Anglicanae
poiius Jux-verilatis assislil, ex quibus motum suii ' provinciaesiare non poleril, si filii sui "fuerint ea-
animicgnveriit judicem obfirmare, discrelionivestrwi dem hserediiate privati. Promittit insupcr idem
per aposiolica scripta (6S2) mandamus,. quate- miles .construeie xcnodochium".ad rec'piendum
nus tesles ulrinque producli ejusderii honestalis> paiiperes-lraiiseuntes in loco plurimum oj portuuo..'
d cxisiimaiionis exstiterinl, cum consiet, testesi Unde, nrisericorditer sibi pe'.iil ihdulgeri, ut pro-
monachorum (685) leslibtis arcliidiaconi numeroi pierlias causas de licenlia noslra posset exsccutio-.
pauciores, suiitaiocujusiibel coniradiciioniset appel-; nem voti differre, promittens quod inlerim sexa-
lalionis obsiaculo,pro ipso arcbidiacono senientiam ginla^marcas legalium slerlingorum singulis annis
'
proferatis. Si- vero lestes ex parte monachorum i in subsidium lerrse sanclse transmiltct. Pro P3-
producti taiu_epraeeniinentioefuerint,' quod eorumI dem cuoque noblli, quem, propler expcrlam ipsius
a'uctoritas_aliorum sit merilo" mulllludiiii proefe- prudctitiain et virtulem, praenecessariuni csse
renda, contrqdictioneet appeUationepariler non ob- sciunl in"boc tempeslatis arliculo loti regno, sup-
stante, aliimpelitione archidiaconi eosriem abbalem B plicaviruul inslanier pracfatusrex Anglisc, ac bonic
et monachos absolvatis]. Quod si non Ginnes... memorise Cantuariensis arcbiepiscopus (688), el
duo, eic. venerabilis frater nosier...episcopus Eliensis (089),
. "DatuniRomaeu
' " Idus Decembris. necessilas tam regis el regni.-quam.eiiam hiiorum,
. -_ CLXIY. per suas nobis lilteras exponenles. "Quocirca, di-,
..... Episcopo'684j, ET IJECANO (685) LINCOL- screlioni veslrae per aposioiica scripla mandamus,.
NIENSIRUS; quaienus, si prtescripia veritate nituhlur, aueiori-
iil cum G: filio Pelri, ' jusliliario Angliw, sttpcr t-.uenostra procfalo nobili concedalis, ut de liceiiiia
volo peregrinalionis ad triennium -dispensurd nosira-remaueal per ires annosad regis obseqiiium
vossinl. ct jjTsesidiumfiliorum, nisi nos interim, pensaiis
XVJI K al. Januarii.)
{Romce, rerum «t lemporum circumstaniiis, - aliud circa
Significavit nobis dilectus filius, nobilis vir, G. ettin duxerimus slaiuendum; ila,'quod ipse fide-
filius Pelri, jusliliarius Anglise(688), qubd propier liter
exsequatur , quod de xenodochio ad ojms
guerrani, quse, peccalis exigentibus, periculosissime pauperum conslruendo, el pecunia in subsidiiim
veriiiur inler o.haiissimosfilios nostros, Philippuin terrae
sanciaemittenda, promisil; ipsam vero pecu-
Francorum, et Joannem Anglorum reges illustres, C niam prsecipimus apud Londonias in domo teinjili
ictem rex Angliae,ac magnales ipsius non p.ermit-
tunt exire. de Anglia, cum in hae lempestate valde deponi. Damm Romae;apud Sanclum Peirum., xvn lia-
sit necessarius toli regno, et proefatus rex Fran- lendas Januarii.
cioe; el barones ejusdem non patianlur eum per
terras suas undeeunque transire, sicque votuin per- CLXV.
egrinatiouis, quod dudum crucesignaius einisit, .....ABBATI VALLIS-CMBKOS^ (690), ET HAGISTRO
riunc, his occasionibus impediius, adimpJere non fiUALANDO, SDBDIACONO NOSTRO , CANONICO Pl-
potest. Accedit ad haec, quod parvulos habet liae- S.AJNO
(691).
redes, polentissiinos inimicos habentes, qui eos De tramlalione Fesulanw sedis inlocum idoneum.
inodis "omnibus, quibus possunt, exliaeredare ni- (Romee,xvn Kal. Januarii.)
tuntur, ita, quodjam occupaverunt magnampartem Cum super translatione Fesulanse sedis ad locuni
liaerediiaiis ipsorum, «l quod rema.Beladliue iilis, magis comniodumfacienda sit muliolies laboratuiri,
in patrls eorum abseniia, de facili polerunt obti- nos, paci el utilitali,laui ecclesia?F^sulanao qiiani
Mereiorum, idem dqnum confirmavil, ab omni sae- (687)Agilurhic, verisimiliier.de prioratu Shoulc!-
ctilari giavitaie liberunii el fiscali tributo. > Ibid. Dhiimensi, in agro Norfolcicnsi, ordinis -de Sem-
pag. 19, col. % Jin. 55. pingham (leg. Sempringbam", al. S. Gilebei-ii).
(682) In Decrelal. desunt.. ' Chartam ftindationis, a Galfrido, filio Petri, comite
(685) Decretal. add. esse; mox ptrolanlum Jegunf Essexise, absque cbronologicis notis, sedauctores vivente
loco verbonim sublato...ipso, el infra omitlunt quae adhuc.Ricliardo-rege emissam, exhibcnt
llalico cliaraeiere disliiiguunlur. Mondslk. Anglic lom. II, pag. 820, col. l,,ubi_
.684) Jain observavitiius,episcopum Lincolnien- de vita S. Gileberii, ' et de ejus
- ordinis instltutis fuse
sem, iunc -lemporis,fuisse Guillclmuni Rlesenseni, dispuiant.
<pn",ex Lincoiniensi praabendario"e.t praeceniore, (688) Hubertus, qnem lioc anno,- die 15 Julii . de-
. ',
episcopus Lineoltiiensis anno 1201 electus, anno . functum ja:n ,supra diximus.
1205 consecraius, obiit in.vigilia Ascensionis anno (689,) Vide epislolam libri quinli 54."
1206.VideGodwin. De prmsul.Angl. pag. 288 (690) Niim' eral, lunc temporis,, abbas Vallis-
(685) Vide episiolamlibri quinli_147. : Umbrosae,Renignus ille, cujus edilaefuerunt con-
(686) De isto jam egimus sripra; vide epist. libri stituiioues, in Capitulo generali,' aniio 1225, ut le-
quiiui 94, noi. Litteras Joannis regis ad papam, gitur apud Lamium, ' Delic. Erudilor. anni 4757, -
quibus supplicat, ne, anle peraclum quinquieniiium", pag. 259? ------
Gslfridus,"filius Petri, peregriiietnr, riatas apud (691) Ad hnnc eiiam direciam vidimus epislolam
Winton, 24 die Novembris, an. 1204, Jiabes apud libri sexii 109.
Rymr-r.1.1, pag. 44.
P^TROJ., CCX.Y. 2.V
747 INNOCENTIIIII PP. RI-GESTORUMLIB. VIII. 74S
Floreniinoeciviialis, inienJerecupientcs, discreiioni A stolicseservitttiisofficiodebilores, illarum taiuenmi-
vestrao per apostolicascripla mandamus, qualenus, lilali atlentius providere nos convenii, quas beato
vocaiis episcopo(692), et capiitilo Fesulanis, pote- Pelro, aposlolorum principi, non est dubium sjie-
siale,'consulibus eteonsiliariis Florentinis, liabealis - cialius periinere. Cum igitur Vindocinense cceno-
cUm ipsis diligeniem traclalum; et, si locum ido- bium, cui, dilecte in Domino fili abbas, auciore
neum in ipsa dicecesi, ad translalioneni Fcsiilnnae Deo, praecsse dignosceris, ex oblalibne illiislris
scdis ulililer faciendam, cum consensu dictorum memoriseGaufridi, Andegavensiscomiiis et Agr.e-
cpiscopi ct capiiuli, el pacc proedictoriimpoleslalis, lis, Piclavensis comitissae,fundalorum ipsius (698),
consulUmet consiliariorum,volueriiis invcnire, per ad jns et dominiumSanctae RomanaeEcclesiaeper-
vcsiras nobisiitteras iniimelis, ui, per vesiram re- linere noscalur, nos, luis jusiis poslulaiionibus an-
hUioneminslrucli, in ipso negotio inelius procedere nuentes, procdictumYindociuenseliionasleiium, ad
valeariius. exemplar felicis recordaiionis Alexandri, ^regorii,
DiUumRomse,xvn Kalendas Januarii. . Urbani, Calixli et lniioeentii, praedccessormn no-
'CLXVI (695). strorum, sub beali Petri et noslra speciali cura ct
ILLUSTRI REGIANGI.I.E. principali lulela susuipimus, et apostolicae sedis
"
Ne monialis S.Triritialis de Cadomoin jus ad laicos privilegio communimus; statuenles, ut ordo mo-
judices vocari patialur. nasiicus, qui secundum Deum et beaii Renedicti
(Apud Sanctum-Pelrum, x-Kai.Januarii.) Regulam in eodem monaslerio insiiiulus esse di-
'Obiala nobis dilectarum in Christo filiarum...
Trinitatis de gnoscitur, perpetuis ibidemlemporihus inviolabililer
abbatissoe (694), el convenlus Sanclse observelur. Praeterea, qtiascunque possessiones...
6adomo, querimonia palefecil, quod, cum maneria quas idem moiiaslerium inpraesentiarum jusle et
<leOsled cl de Felested (695), a fundalionesui mo- canouice possidel, aut in fulurum concessionepon-
liasterii, in puram elecmosynam fuerint assecuiae, lificuni, largiiione rcgum vel princlpum, oLlaiiiuie
nobilisvi'r,comes Albericus;Nohvicensis dioecesees, fidelium, seu aliis juslis modis, praeslante Doinino,
ipsas sliper eisdem maneriis niullipliciter inquielat, polerit adipisci, firma vobis vestrisque successo-
el, eadem in perpeluam emphyleusim praedecesso- ribus, et illibata permaneant, in quibus hoec pro-
ribus suis asserens fuissc conccssa, sibi vindicare piiis duximus exprimenda vocabulis: Locum ipsum,
<foniendil; super qua eliam concessione nullum in quo proefatum monasterium situni cst, cuni om-
cxliibei insirumenlum. Praeterca, ipsas super lioc nibus suis; ecclesiam Sancli Gcorgl
in perlinentiis
traliit in cauSam coram judice saeculari, cujus „ in Oleronis insula, cuni magna parte ejusdcm iu-
rebus ecclesiasticis examen subire periculosum as-
sulae; ecclesiam SanciaeMariaede Caslro Oleronis;
sei-uiit el damnosum. Cum igitur eisdem, proplei ecclesiam Sancii Nicqlai de Oleron; ecclesiam
fragilitalem sexus, in suo jure specialius velimus Reatae Mariaede Surgeriis; ecclesiam Sancli Se-
adesse, serenitatem rcgiam rogamus, monemus, pulcri de Ral^entiaco; parochialem ecclesiam San-
consulimusel Iiorlamur, quaienus praediclamabba- cii Clemeniis de Creione, cum onniibus ecclesiis
lissam el convenium a prsefalo comiie in saecular infra lerminos cjiisdem parochiie conlinelur;
cum res sinl'eccle. quae
foro non sustineas conveniri, 'ecclesiam de Alderico ; ecclesiam de Ciisiioi;
siasticae, quas ab ipsius fundalione, sicul asserunt,
ecclesiam de Treel; ecclesiam de Podio Revelli;
in puram eleemosynamposscdei-unl. ecclesiam Sancii Saiurnini, silam super Ligerim;
Daliini Romae,apud Sanctum Pctrum, x Kaleiulas ecclesiani de
" Jaiiuarii. Colomberiis; ecclesiam de Mazcio;
ccclesiam Sancli Petri de Monte Soleii; eccle i s
CLXVII (696). de Carcere sancli Nicolai, Sancti Viucentii, el S.m-
HAMEHNO (697), ABBATI VINDOCINENSIS MONASTERII
SUBST1TUEN ctae Marise; fccclesiam SanclaeMariaede Casiell;
EJUSQUE S CCCESSORIBCS REGULAR1TER
ccclesiam Sanclse Mariaede Cosnia; ecclesiam ('e
DIS, 1NPERrETUUM. D Majori; ecclesiam SanciaeMarisede Brocco; eccic-
Recipit eum sub prolecftone beati Petri, ettmttnmu
censitdttodeciinsolidorum, el enitmeranturbona at siam Sancti Petri de Yileriis; ecclesiatn.SancliIlip-
eum speclantia. polyti et ecclesiomSancti Germani de Arrectiac, et
(Apudsanclum Pelrum, xKal, Januaiii.) ecclesiam Saucii Medardi de Civiliaco; donum Go-
Quamvis universis Ecclesiis existimamur ex apo fridi de Yindocino,et Ricerdis,quondam comiiissoa,
(692) Yide epislolas libri sepiimi 20, adnol. el21. in Cliarlis Henrici regis I, et Edwardi regis II, quas
(695) Epist. banc laudal Raynaldus, an. 1205 exlfibent auclores Monaslic Analic. in Appendice,
§61. l. II, pag. 958, eol. 1 et 2.
(694) Posl MalJiildemII, defunclam anno 1194 "(696)Epislolam hanc -laudal Raynaldus, ad an«
Itas S. Triniiatis abbaiissas memorani auclore: nuin 1205, § 68. Yide eiiam NovamGalliam Chri-
iVorn;GatliceChrisiianm,tom. XI, col. 455. siianam, lom. VIII, col. 1565, Jit. E; et coJ. 1572, .
< XI. Isabella II, d~lvetol,obiil 7 Jiinii. . lil. A et B. -
«XII. Ariela de.Tibouville, ex Dynaslis de lt (697) Ilamelinus abbas, monasieriumS. Trinitaiis
Rivierede Tibouville,falis fungitur 28 Decembris. de Vindocinorexit ab anno 120"2usque ad 1222veL"'
<XIII. Joanna II, cui primo nominis apice de- 1225. VideGall. Chrisl. loc. c't.
signaiaef.icta donatio nieiise Sepiembri 1217, repe. (698) Anno 1052.Yide Gall. Cltrist.Joc. cit. col,"
rimr meuse Julio 1225 inCharltilario. i 1564, iit, D.
633) Alius Hocstede, el Fe!e».ede; proul legitui
749 - PONTIFICATUSANNO Vlli. CHRISTI 1205. 750
matris ejus; donum magistri Petri, archipresbyteri, A nilus ab episcopis, conlempscrit emendare. Ipsum
in Oleran. insula; quarlam partem decimoe de aulem Yindocinenseccenobium,ct ecclesiam Sancti
libriacopoolin; el donum Juhelli de Meduan apud Salvaloris,j"uxlamuros Andegavisposilam, ad idem
Bellum-Monlem,cum aliis possessionibus, pratis, - ccenobiumperiitienlem, nulJi, sine speciali mandato
vineis, terris, nemoribus, u.suagiis et pascuis in Romani ponlilicis, interdiclo supponere, vel perso-
bosco et plano, in aquis et molendinis, in viis et nas inibi Dominofamulantes suspensionivel excom-
semilis, et omnibus aliis libertalibus et immunila- municalioni subjicere liceal, etiamsi contigerit
libus suis. Licel autem anlecessores noslri eccle- Carnotensem aul Andegavehsempatriam pro qui-
siam SanclasPriscoe,in niorite Avenliriosilam, cum buslibel culpis ecclesiaslicamsubire censuram. Qtiod
oninibus periinentiis suis, et cardinali eliam digni- si quisquam contra eum super aliquibus rebus cau-
tale, praedecessoriliustuis dttxerint concedendam, sari volnerit, nullalenus ei respondere cogatur, nisi
sicul in ipsomin-privilegiis perspexiinus contineri, - sub examine Romani pontificis, vel judicis ab eo
quia lamen, post aliqtta lempora, per-incuriam et specialiler delegaii, cum, juxla legitimas et cano-
negleclum eorum , ipsa ecclesia destruciioneui et nicas sancliones , aclor sequi debeal forum rei. Ad
desolalioiiemincun-ii, quidam praedecessorumiio- hoc praesenli decreio statiiimus, ut Andegavensis,
strorum eam,"diversis lemporibus, diversis cardina- B Pictavensis et Yindocinensiscomites omni tempore
libus assignaruni, quos ad lilulum ejiisdem ecclesiae sint defensores et adjutores ejusdem ccenobii, ad
pTomevertuit;"nos vero, luo volenles bonori de- honorem aposlolicoesedis, nec quisquam eorum ali-
ferre, de consueta sedis apostolicaebenignitale con- quam exactioriem sive consuetudinem ipsius rebus
cedimus, nt dignitatem, quam antecessores tui ex aul personis imponat, necin eis aliquid sibi, praeier
concessione ipsius eeclesiaesunl adepti, lu, et suc- solum patrocinium, vindicare praesumat, quod eis
cessores lui, nihilominus habcatis; sandalorum ad bonoreni aposlolicae sedis permissum est exhi :•
usum, tunicaeet dalmaiicae,milrae el auiiuli, sicut bere. Prohibemus insuper ne quis , absque con
eis presbyleri cardinales uluntur, vobis in perpe- scientia et consensu Romani pontificis, ad qucw
laum auctoriiale aposiolica' confirmanles. Ipsam monasterium prsedictum tam In spirilualibus quaui
quoque beaiaePriscae ecclesiam Vindoeinensis mo- in temporalibus perlinet, bona cjus distrahere vel
naslerii de speciali gralia resliluimus, hoc adhibilo alienare praesumat, praeserlim in pracjudicium'et
Kioderamine,ut, si forte nos, aul suceessores no- detrimeiiium ipsiiis; quod si damnabili fuerit ausu
slri, presljyteros cardiiiales ad ejus litulum duxe- pracsumpium,irriluni fore sancimus. Liceal quoque
rimus promovendos,pro"ea maxime causa, nl super _vobis, clericos vel laicos, liberos et absolutos, e
altare beali Pauli apostoli.consueiumaganl oflichim, saeculofugientes, ad conversionemrecipere, el eos
sicut a sanctis jjairibus provida fttit delibcralione absqtie contradictione aliqua relinere. Cbrismavero,
"statutum; hi, quibus pro ieinpore curam et admi- oletimsanctum, consecralionesaliarium seu Jjasili-
nislraiionem ipsius ecclesiaecominiseriiis, cisdem carum, ordiiiationcs clericorurn, qui ad sacros
cardinalibusdebilam impendant obedieniiambumi- ordines fuerint promovendi, a quoeunquemaluerilis
Iemet devotam,qui"videlicei<;ardinaIesde proven- ejiiscopo, dumniodocatholicus.fuerit, et gratiam et
libus ejusdem"eceiesiiepercipiant quartampariem. commnnioncmapostolicaesedis habueiil, sine dico-
Yos autem, de ipsa ecclesia geralis solliciludinem cesani episcopi conlradiciione, accipcre libere va-
diligenlem, ne per vestram incuriam in desblaiio- lealis, clc. Septilluram quoqtie ipsius loci liberam
nem iierum xedigatur, quia privilegium mere.iur esse decernimus salva lamen justilia illaruin eccle-
amiltere, qui permissa silri abuiilur potestate. lllud siarum,a quibus assumpla fuerinl corpora defun-
proelerea, quod in privilegio ejusdem coanobiiper- clorum. Obennle vero te, nuncejusdem Ioci abbale,
speximus contineri, videlicel, quod legalus aposio- vel luoruin quolibet successorum, nullus inibi qua-
licaesedis in eodem Joco nibil per se disponere vel Jibet subreptionis astutia seii violeniia praeponatiir,
corrigere audeai, neque occasione Iegalionis recto- Q nisi quem fraires communi consensu, vel fratrum
rem ipsius loci, velfraires, molest-are proesumai, pars consilii sanioris, secundumDei limorem...
sed, si quid forie corrigendum cognoverii, summo providerint eligenduin, non lamen sine Iriumabba-
pontificinumiare Jicebit, ita 'duxiimtsmoderandiim, tum tesiimonio, quos religiosiores in vicinis locis
ut et honor debilus exhibealur legalo, et liberlas habere contigeril; processus tamen electionis per
ipsius monasleiii non laedalur; videlicet, ut, quo- tesiinionialescapiluliTitierasRomano ponlificiexpo-
. lies legatus ad parles illas fueril destinandus, Vin- nalur, et ab eo confirmatio postulelur. Electus iiu-
docinensi ccenobio mandatum perferat speciale, lem, a Carnolensi benedicalur .episcopo, vel a quo-
juxlacujus tenorem procedat, in quibus secundum cunquemaluerit, duntaxal caiholico',communioneni
Deum videril procedendura. Ad concilium autein apostolicaesedis habenle, qui ei niunus benediclio-"
Yindocinensisabbas, sine mandalo Romani ponti-" nis, sine professionis aut. cujuslibel alterius rei
ficis, invitus accedere non. cogalur, nec ecclesias exactione, liberaliter ac libenter impendat. Decer-
eidem subjectasccenobio,ubilibelconsiituias, qttis- nimus ergo, ulnulli omninoliominum liceal praedi-
quam inlerdicere audeat, nisi pro cerlis et eviden- ciuni monasterium leniere pefturbare, aut ejus
tlbtis culpis, et quas loci abbas ejusdem, conimo- possessiones auferre, vel ablatas reiinere... salva
751 ISNOCEKTU1HPP. liEGESIORUM L!B. VIIL 752
in omiiibus aposlolieaisedis aucloritale, ct in ec-j \. concepinius , nihil sinistri de tuis nos permiii;it
desiis non exemptis dicecesanorum episcoporum aclibus suspicari.
canonica raiione. Ad indicium autem hujusmodi a Dalum Romse,apudSanctum Petrum, iv Kalendaa
sede spostoliea iibcrtalis obtenlae, de moneta palrise Januarii.
•"aslra;duodecim solidos, nobiSj noslrisque succes- _CLXX.
soribus, anuis singulis persolveritis. Si qua igitur EIDEM.
in. futurum ecclesiastica SDScuIarisvepersona, etc. Ul iempus quadriennii legaliouissttat, computetura
die qua Ecclesja ipsi comnussaeum receperit.
Cunciis aulem, etc.
Dalum Ronia;, apud Sanctum Pelrum, per ma- (Apud Sanclum Pelrum, iv Kal. Januarii).
imm Joannis, sancta; Maria: in Cosmedin. diaconi Quoninm de volunlate illius cujus cst dirigese
transfretatio tua est,^ ulira quani
cardinalis (699), Sanclse RomanpcEedesioe cancel- gressus honiinuni
desideraveris , retardala, et scire non possumus
Jarii, x ILal. Jauuarii, indiciione vni, Incarnaliouis
Bomjnieajaniio 1304 (700),pontifiG,ilusvero domini quando Ihcrit voluntas in coelo, ut profecluro libi
lanocentii papaaIII anno octavo. ad lcrram sanctam, ille, cujus lc obscquio devovisii,
CLXVIII (701). aperict vias maris, prasemium libi aucloriiaie con-
EPISCOPO YERCELLENSI U ccdimus , ut illud quadrienuii tempus , in qno lega--
(702).
Ut malrimonium inter Opizoncm Lancaveclam el lioiiis offldum suscepisli, lunc jiabeal, Doniino fa-
Rufunam solvat,pro eo quoddicius0. furiosuserat. cienle, felix initium , cum _ecclesiatlbi commissa
^Apud Sanctnm Petrum , \ Kal. Januavii.) ture receperil exspeclaiionis advenluni.
[Dilectus filius, R. milesAlexandrhms(705), pro- Daluiii Romaj, apud S. Petrunr, iv Kal.Januarii.
posuil coram nobis, quod Opizoni Lnncavecla)Rufi- CLXXI (708).
nam, filiam suam{704), mairimoiiialiler copulavit], EIDEa.
ignorans quod Opizo esislerel furiosus, unde, i:u- Vt in quav':sprovineiapallio uti possit.
militer poslulavit a nobis, ut lam eidcm quam ipsius (Apud Sauctum Petrum, iv Kal. Januarii.)
lilias consulere dignaremur, [cuni (70S)eadem niu- Licel per cerlas temporum yices infra eeclesiam
lier cum ipso viro, qui eoniinuo furore laborarei, luam usus libi pallii sit concessus, luaatamen pro-
morari non possit, _et,propter alienationcm furoris, bilalis oblenlu , de speciali quam erga le gerimus
lcgitimus non poluerit iiiiervenireconsensus. Quo- cbaritale, fraternilali luae auctoritaie prasseiitiuiii
circa, fmlerniiali lum per aposlolica scripia (7QG) personaliler indulgemus ul, in quaeunque provincia
mandamus, qualenus, inquisha plenius verilale, si fueris, ad divini nominis gloriam et Jerosolymi-
reni noveris ila esse,prsefatas personas cures, su- C lanaj sedis honorem, pallio licenler utaris, ita'ta-
blaio nppellalionisdiffugio, ab invicem separare]. men, ulhoc siiie scandalo fiaiel pra;judicioaliorum.
Daiuin Roinae,apud S. Pelrum, v Kai. Januarii. Daium Romae, apud Sanctum Petrum , IVILaleii-
CLXIX. das Januarii.
PATRIAUCM JF.ROSOLWilTASO (707). CLXXIl (709-iOJ.
Bispcnsalio visilandi Limina\SS. Aposiolorumeliam EIUEM.
i per nuutios. Cl eosqtii cttm ipso trajicere vellentab excommitmca*
(ApudSanctum Petrum, iv Kal. Januarii.) tionisvincutoabsoleerepossii
Ex speciali quam erga le gerimus in Dominocba- (Apud S. Pelrmn , iiiTval. Jaimarii,)
ritate j-tiiis inducimur precibus condesceudere , ac . Prssscniium tibi aucioriiaie concediums, ui, si
saluii ^ure, quantum cum Dco possumus, precavere. qui escommunicaii comiiaiui iuo se injmixeriiu,
Ciim ergo per certa tempora s vel per tc vel per habenles desiderium iransfrelalidi lecum in subsi-
siuniium visilare-aposlolorum Limina lcnearis, insi- dium lerroa sanctoe, absolvcndi eos libcram babcas
nusiioiie libi prjBesemiumhitimamus, quod nequa- polesialem , nisi tam gravls et enormis fuerii.exces-
(juam libi ad negligentiam impulabimus, si nuntii, n stis, ut merito credas eos apostolicoconspecluipi;c-
-
quos dccrcveris destinandos.'propler impedimentum senlandos.
evidcns ad nos non potuerint staluto tempore perve- Datum Romse, apud Sanctum"Pelrum , m Ka-
uire, cum cc.ria fiducia,quam de tua frateruilate , lendas Januarii.
(099) Vide epistoiam libri seplimi 27, not. sorisuoanno l2io. Obiit anno 1227.
,(700)Sic diserte legitur in ApograpiioConti; ve- (705) Hicc desunl in Decretal., ul mox cor. ncb,t
rum mcndose. Legendumomnino 12U5. c.l verba Opiz. L. R.
(701) Episiola lisec reperilur, sed vaide muliia, (704) Decreial. add. cuidnm.
inler Decretales, lii). iv, tit. i, De sponsalibus et (705) Decretal. add. autem, et infra laboral legunt
matrimoniis,cap. 24. Quae iilic leguntiir, hic uucis pro laborarel.
iucltisa 8U111; variaelecliones dantur. (706) Hxc desunt in Deeretal. ut sequenlia cur-
(702) Alberto, ex episcopoVereellensi adpatriar- sivo cbaracterc distincta.
cbHiuniJerosoliinilauuin eve,cto(deqnojam egimus (707) Vide c|iistolam libri seplimi 222.
" su;ira ; vide epislolam libri septimi 222), Lotharius (708)Epistoiamhanc laudaiRaynaldus, ad ar.isuia
Rosnrius, Cremoncnsis, subr.ogatusest, hoc ipso, in 1205, | 27.
ouo miiic versainur, anno 12u5. Translalus deimie (709-10)Episiolam hanc iaudal R " lynalJus, ad aa-
C3!Lotiiarius ad Pisanam Ecciesiam, successitque nuni 1205 § 27. ..
ej.jiiiquo Jerostdynsiianse EcclesioeAlbertoanteces-
755 PO.NTIFICATUS.ANNO YIH, CliRISTI 1203. 754
CLXX1H(7U). A praeseniium auctoritate concess.a, ut libi,' sublata
EIBEM. cujuslibei conlradictioniset appellationisobslaculo,
munus eonsecralionis impendanl. Nulii ergo, elc.
Vecunidmipsi deslinal.
Datum Roma?, apud Sanctum Pctrum, x Ha-
(ApudSanclum Petrum, ivKal. Januarii.) lendasJanuarii.
In iaboribusviae luae, quam in illius ftducia in- CLXXVI.
coepisli. procujus ohsequio proficisceris, sinceroe SCABINIS, ET UNIVERSO POPULO COLONIENSI.
le charilatis affeciibus comilanies, quadringentos . Confirmanturlibertates anliqum.
obulos aureos, de benediciionebcati Petri, in ex- (Romse, x Kal. Januarii).
pensarum lnarum necessiiatibus convertendos, et -Soletaunuere , elc. usque assensu. Liberiales et
viginti quatuor marcasargenti, quoe penes eleemo-- - imminiiiates antiquas, elrationabiles coiisueiudiises,
synaiium nostrum in deposilo sunl invenloe,juxta ab imperaiGribus, prineipibus, vel aliis kgitime
providenliam tuam assignandas in subsidium lerrss- . -vobis et civitati vesiroeconcessas, et bacienus ob-
sancl.e, fralernliati luoe per iatorem proesenllum servalas , ratas liabemus, et eas aucloritaie aposio-
destinamus. lica conlirmamus, et proesenlis scripii patrocinio
~„Datum iv KalendasJanuarii. B communimus.Nulii ergo , etc.
Datum x Kalendas Januarii.
CLXXIV.(712). -- CLXXVII(7I5).
ELECTO COLONIENSI (713). "
Ul qux prius habueral beneficia biennio reiinere GAPITULO ET CLERO CHLOXIENSH
possit. ConfirmatioelectiColoniensis.
(Apud S. Peirum IVKal Januarii.) .......Nosigitur, veritalc negoiii "comperta,depo-
Solet annuere, etc., usque impertiri. Ex parte si- sitionem illius (nempeAdolphi), el cleciionemislius
quidem tua fuil propositum coram nobis , quod Ec- (Brunonisscilicei)^gratam babenies, ulramque auc-
clesia Coioniensis, ad cujus regimen es assumplus, toritate apostolica confirmamus in virtute.Spirilus.
sancti; sub.analhcmalispoenajdislrieliusHihibentes',
propler bellorum ingruentium tempestaies usque ne
adeo gravia darnna et rerum jacluram- incurrit, quis huic coufirmationl conlraire proesumat
Universitaii vestroe proecipimus, monenles , qua-
quod ad necessilates suas ipsius libi non sufficiunt tenus
facultates. Eapropier , dilecle in Dqmino flli, luis praefalumdeposilumtanqiiam excommunica-
lum omnino vitelis, et prsenoniinatoelecto, ianquam
"ustis precibus inclinati, ut omnes reddilus el ec-
clesiasiica beneficia, quoe, priusquam assumpius - proelaloveslro, debiiam obedientiam impendalis.
esses ad hujus oneris digniiatem, liabebas, per bien- JMosjgiiur, suffragaiieis.Coloniensis Ecclesiaede-
nium in lua manu detineas , et proventus eorum in dimus in mandalis, ut, cum ab eo.fueriut requisiti,
manus ejus consecrationis imponanl; et, ul nihil ei
nsus luos elColonicnsisEcclesiae,sine aliciijus con-
desit ad poiilificalisofficiipleniludinem , pallium de
tradictione, converlas", devoiioni tuoe auciorilale beaii Pelri sumplum, ex consueta aposto»
proesentiumindulgemus , dummodofacias ec- corpore
ipsis . lica;sedis
clesiis, a'quibus proventus percipies , congrue de- gratia , dcstinamus.
serviri. \ CLXXVIII(716).
Datum Ronne, apud Sanctum. Pelrum ix Ea- UNIVER.SIS PILELATIS PERAKGLIAM.
lendas Januarii. Ul Pelri denarium, qui cum fide quidem colligebulur
in Anglia , scd minislrorum dolo non inleger dd
CLXXV(714). Romanum ponlificemperveniebat,"nmiis singulis
EIDE5I. ' exigendum, sibique sine ulla fraude deferendum
Vt si eum suffraganei sacris episcopalibus initiare curent.
neyliganl, atiosad id episcoposconvocarepossit. CLXXIX.
(Romoe,x Kal. Januarii.) PETRO, WINTONIENSl EPICOPO (717).
Devolionituoeproesenti.umaucloritaieconcedimus, D Vt, incousidtoRomanoponliftce,excommunicari ' - non
- possh.
ut , si ColoniensisEcclesioesuflraganeirequisiti, velI
r.equiverint, vel iioluerint ad le consecrandumve- (Romae, iv Kal. Januarii).
nire, lu ab aliis episcopis quibuscunque, dummodo i Cuin per manus nostvas ordinaiiis fueris in pres-
calholici sint, etgratiam aposlolicoesedis oblineant, bylerum, et in episcopumconsccralus, ut non mi-
te facias in archiepiscopumconsecrari, licentia tibii nus nostro quam tuo, imo iuo verius quasi noslro,.
(711)Episiolariihane laudat Raynaldus,ad annumi 1205, | 47. . . . ,
1.205, § 27. (715) Epistolaehnjus Apographum,quod ad fidem
(712)Epistolamlianclaudal Raynaldus, ad annumi . ApographiConiicum cseleriscxscribi curaveramus>
1205 , § 47. e maniims nostris , qno casu nescimus, excidil-
(715) DeBrunone IV, de Sena, qni, ex Bonnensi i i \ Fragmentum, quod hic exhibemus, reperilur-
pra;posilo, Adolfo ex archiepisiopali Colonipnsium i 3pud llaynaldum , ad annum 1205 , § 47».
sede dejeclo, hoc in quo versamur, anno 1203 suf- (710) ldem nobis de hac epistola ac de pioximo
fectus, anno 1208faiofiiiiclusesi, vide Raynaldnin, superiori falendum esl. Argumcnlumexhibemuscs.
loc. cit etauclores NovceGulliwGhrislianai,lom. ui, Raynaldo, ad auniim 1205, § 62.
col. 085, lil. C. - (717J"Videcpistolamlibri ociavi 104, ual.
(714)EpislolamhanclaudaiRaynaldiis, ad annum
V55 iNNOCENTilIII PP. REGESTORUMLIB. Viii. 7SS
deferamus lionori, aucloritate prasenlium inhibe- A.minus rationabiliter jtirisdiclionem auferre , nnde
jnus, ne quis in te suspensionis vel excommunica- nobis humiliter snpplicavii, ut causam ipsam ad
tionis senlentiam, inconsullo Romano pontifice, eum, ad quem specialiierpertinet, remittere digna-
andeat proinulgare, quam, si cmisforte, quod absit! remur. Nos igitur, atlendentes, quod sic sumus
post liujus inhibitionis notitiam , eo inconsulto pro- viduisin justitia debitores quod aliis injuriam facere
fcrret, staluimus non servandam ; sed nec in sub- - non debemus, discrelioni vestraj per apostolica
diios tuos quisquam proesumat senlentiam promtil- scripta mandamus , qualeiius, nisi lalis sit causa
gare contra canonicas sanctiones",praesertim, ubi tu quae a"decclesiaslicumjudicem pertinere noseatur,
paratus exsiiieris plenam de ipsisjuslitiam exhibere, eidem supersedere curetis, dummodo per jmlicem
: cum nemo debeat in alienam messemmiltere falcem sajcularem suam possit justiliam oblinere; alioquin,
suam, salvo semper in omuibus aposlolicaa sedis • non obsiante conlradictione ipsius , caiisam ipsam,
mandato. Tu vero, diligenter altendas , negratiam jnxla formam vobis in aliis Silteris iraditam , ra-
libi factam in allerius converlasinjuriam , aut pri- lione pravia , terminetis.
vilegium in abusum, quia privilegium mereturamit- Datum Romae, apud SaneUimPetrnm , in KaL •
tere, qui coneessa sibi abutiltvr Iiberlaie. NuIIi Januarii, anno oclavo.
ergo inbibilioniset constituiionis, e!c. B
CLXXXI. ,
Datum Romae, iv KalcndasJanuarii.
ItAINERlO, TnESAURARIONlHOCENSI (720).
CLXXX.
ARCIIIEPISCOPO Thesaurariam EcclesiaiNimocensisei confirmat.
(718) , ET B. CELl.EP.AR10 Ttl-
RONENSIBUS. {AptidSanelumPetrum, Idibus Decembris.)
Causaminler J... de Meduan. et E... mulierem no- Solel annuere, etc, usque assensu. Thesanrariam
biles vertenlemipsis commillil. Nimocensis Ecclesise, tibi a bonaemenioriaeA. Ar-
(Romae, ni Kal. Januarii.) ehiepiscopoNicosiensi (721) collatam, et confirma-
Ex tenore litlerarum , nobilis viri, G. Brilaniae - lam a dilecto filio, S. liluli Sanclse Praxedis pre-
comitis (719), nostris est auribus intimaium quod , . sbylero cardinale, lunc in partibus illis apostolicaj
cum causam , quee inler noblfemmulierem , E. et sedis legalo, sicul eam jusle possideset quiete, auc-
itobilem virum, J. de Meduan. super hoeredilate toritate apostolica conftrmaniusjelc. Nulli ergo, ete.
stia noscitur agitari, vobis, et bonoe memorioeG. Datum Romse,apud Sanctum Pelrum, Idibus De-
inagistro scholarum beali Martini, .commiserimus eembris.
fine debito lerminandam, ipse comes eidem mii- CLXXXII.
' ETH. DESANCTO
lieri, cum, tam ipsa quam praedictusJ. essent de C ... CANTORI, ETSIGIBERTO, (JUINTIN©,
foro ipsius , mandavit, ul causam ipsam deferret CANONICIS KOVIOMENSIBUS.
ad ipsum, promitlens eidem , qnod in curja sua fa- Causam inter A. clericttm Noviomensem,et A. de
ceret ipsi justitioe pleniludinem exhiberi, vobis ni- Maisnilio militem, vertentemipsis commillil.
Iiilominus inlimare procurans, qupd in curia sua ' (Romse,ni Kal. Januarii.)
debebal hujusmodi negolium lerminari; at vos, et Exhibiioe nobis dilectorum filiorum, H. Decani
inulier supradicta , ei nequaqnam obtemperare vo- (722), et S. 'de Monlemedardi, et D. de Cardolio,
lentes , satagitis in causa procedere ,-et sibi suam canpnicorum Noviomensium, liiieros declararuni,
(718)ViiIe Epislolam libri quinii LIII, not. ' episcopoNicosiensimenlio, non semel, ul hic,iransla-
occur-
(719) Agimr liic, versimiliier, de Gui.ione de rens antein annum 1215, qnamvis praefatam
Thoarcio. de qup videsis Anseim. Hist. getiialog., lionem synodo Laleranensi confirmari poluisse
I. III, p. 55. falendum sil.
(720) Alias Nimoiiensi. Amatlmnte, C5rpriinsulae • De archiepiscopo Nicosiensi, de quo hic agiiur,
civitate, diruia, qua; Lemissus eliam appellaia fuil, niliilin promptu liabcmus. Archiepiscopo Nicosiensi
Ncapolis, vicina urbs, in Lemissum novam assurre- direclam videbimus epislolam Iibri noni 141, qua
xit qiuea diversis scriptoribus diversis nominibus Innocentius PP. 111,eum in jus vocal, ut cognosca-
expressa esi, Ltmocium scilicet, Limiconium, Ne- JJ tur ananConslanlinopolilano patriarchae subjici de-
monicium, Nimocium, Netnosia, ac demiimLimisso, beat, non. Hic aulem pTobabiliter Laiinus fuit,
vel Lemissus,-awlLemhsum. Hac in urbe annoi298 primusqne hujus riius in insnla Cypro archipraesul,
concilium prdvineias habuit <Gerardus, archiepisco- qui obiit anle annum 1211 elapsum, m «bserval Le
pusNicosiensis, cujus Acla leguulur tom. Xi, Conc. Quien, Or. Chrisl. lom. lil, cpl: 1201. Durandus
Labh. parl. II, col. 2417', E.Aimis 1425 et 1557, a enim, ecclesia?Nicosiensis thesaurarius, in archie-.
Saracenis ingentia susliilit damna. piscopuma eapitulo ejusdem ecclesia;co anno electus
(721) Stepbanus Lusiianius (Jlisl. gener. regni esl: sed, quia vir qtiidam nohilis aliquid conlra euin /
Ctjpri, cap, 19, fol. S5), scribit Alisiani, uxorem scripserat ad InnocentiumPP. III, quod ipse electus
absens ad- falsum esse papa «ommisit patriar- f
I,
llugonis regis Cypri, du.m ipse erat, prolestabatur,
versus Turcas bellum gerens, legatum misisse ciim cham Jcrosolyinitanurn, qui ea de re diligeniius '•
liiteris ad Innocenlium lii, et synodum Lateranen- inquireret s si"vero deprehenderel insonlem, ilii.im
sem, quibus enixe petebat, u(, quemadmodnni oliin, facerel consecrari, pallioque, quod ilii miltebal,
Salamina desiructa,'sedes ejus 1archiepiscopalis ad eumdem ornarel. Vide epistolam libri decimiquarii
urbem Famaguslam translaia fuerai, sic quoquc ex 154, datani die 50 Deecmbris armi 1211, apud Ba-
ea ad urbemlNicosiam transferrelur , quod conse- luz- tom. II, pag. 570.
cula.est. Verum, translationem haneesse antiquio- (722) De Novipmensibus decanis,auctorescirea baec in
Novic
rem, et in ipsis forlassis regni Cyprii exordiis, snb quibus versamar tenipora. sic apud
Guidone, vel ejus Jratre ac successore Amalrico, Calliai Christianm, tom. IX, col. iiloo :
Kugonis palre, oblentam arguerc videtur de arclti- i XT. Hngo dc Couci,clectui, cx Vassorio,anno
'
757 PONTIFICATUSANNOVIII, CURISTI 1205. -758
"
quod, cum A. clerictis, causam^-quam adversus A. A .CLXXXM(723)..
de Maisniliomiliieiii moveral, a nobis de.legariob- •.
linuisset eisdem, ipsi praefatum militem citaverunt, rATRIARCIIdS AQUILEGENSI (724).„
ad quorum pracsentiammilitis procuralor aecedens, Vt EcclesiamTridenlinam, in pastoris absentia, ad*-.
diem ad componendumcum clerico, de ipsius cle- versuscomitem Tyrolensemprolegal ac lueatur..
rici volunlate, oblinuit niiliti memorato concedi, se- (m ld. Januar-ii)..
curum inierim iransitum eidem cierico,' «x parte
Ex parte tua fuit proposilum coram nobis, quod-
ipsius militis, in eundo. el redeundo promiliens. Ecclesia Tiidentina ex
pasloris (725) absenlia.per
Verum, cum inter se coinponere nullatenus poluis- comitem
Tyrolensemet complices ejus miserabililer
senr,quidam familiaris ejusdem mililis proefaium Unde humililer nobis snpplipasli, ut su-.
elericum, ad diciorum judicum- prsesentiam acce- aggravalur. afflictione Nos igi-
denlem, ausu sacrilego interfeeit. Proesumentesau- per volentes ipsiusrespicere dignaremur*ecclesue.
lem dicti judices, hujusmodi facinus de ipsitis man- lur, benignilalepalerna ejusdem
dato miiitis attenlaliim, eo quod ad praefixam sibi indemnitalibus prsecavere, fraternitati luae prasseu-
,ad litigandum diem non comparuerat coram eis, litim auctoritate mandamus, quatenus, ips.am,
et omnes ac g-eruens de manibus oppressorum, eamdem tandiu
ipsum, faulores suos, communicantes
cuslodire procurcs, donec causa, qua? inler episco-
eisdem, per vicinas fecerunl dioeeeses excommuni-
catos publice nunliari. Ipse vero, post irium men- pum ejusdem ecclesioe ac, canonicos -verlitur,- per
sium spatium a senlentia in se Iata, proesentiam venerabilem l'ratremnostrum...Paduai). episcpptim
adiens eorumdeni, et asscrens hujusmodi facinoris - (726), cui eam duximus, commitleiidam, fuerit fine
se immunem, ac conquerens ,eltam,quod in eum, debito terminata-; ila, quod omnes reddilus ipsius
non confessum, nec conviclum, excommunicaiionis .Ecclesiae,juxia petitionem ejusdem episconi, in so-
lutionem converii-facias debitorum; conlradicto-
fueriisententiapromulgaia, ipsam inslaiiterpetebat
senienljam, lanquam minus licitam, relaxari. Ipsi res, eic. Nullis litteris, etc. . , -
- Daitun Roma;, iuldus Januarii.
aulein, recepta ab eo tam fidejussoria, quam jttra-
toria cautione, senleniiam relaxarutit earildem, in- CLXXXIV(727)."
jungenles eidem,.quod vel in persona propria, vei "
. EIDF.M (728).
per nuntium, cum ipsum curporis detineat vaietudo,
eormn litleras super hoc noslro eonspectui pracsen- Facttlias 'tonjungendi episcopalus jEmonensem el
et Juslinopolilanum.
-larel. Quocirca, discretioni vestroe per aposlolica
scripia mandamus, qualenus ei purgalionem cum
G (ui Li. Januarii.)-
quinia manu suorum parium indicatis, quod videli- Ex parte tua fuit proposilum coram nobis, quod...
cet illud facinus nec ipse commisit, nec coinmiiti ^Emonensis episcopus (729), ad luam accedens
mandavit, nec ad illud cpmmillendum proestitit au- praesentiam, libi humiliter est.confessus quod epi-
silittm vel favorem, qua exhibita et recepia, .ipsum scopatum ipsum per simoniacam obtinuil pravita-
«uper hoc iibeium dimiilaiis, cum stiper eo nullus tem, absolvi postulans.ab eodem. Tu vero, injuncu
conlra ipsuin appareat accusator. Quod si non oni- •illi pcenitenliacompelenti, eum ad quemdam locum
nes... duo vestrum, etc. soliiarium transmisisli. Verum, cum dictus episco-
- Dalum Romae,iti KalendasJanuarii, anno oclavo. palns non habeal uliraseplein marcarum redditus,
1183, memoralur adhuc annis-1187, 1192,- 1201 esi, 4ibi olimnalioni- Germanicoehospilimn paiebat,
et mi. (726) Gerardum Pomedeilam; de quo jam egi-
t XV!. Joannes de Buclti trarisegil anno 1208cum nius : (|ui quidem eeelesioe Patuviiue praafuila,b\
Ilugone, majore de Tliyecourl, ex Tabulario Ursi- anno 1169, usquenot.- ad annrini
' 1214. Yide epistolaiu
campi; praeeral adlmcanno 1219. » libri sepiimi 178,
- Utigonem,decanumadhiic fuisse anno 1206, ex (727) Epipiolam lianc laudat Raynaldus, a'd aa-
hac nostra IniiocenliiPP. lllepistola plane evincUur. " num 1206, § 58. •. ,
(725) Epist. hancTaudal Raynaldus, ad an.
' 1206,
' (728) Yide epistolam libri seplimi xcix, not.
• (729) Terisimiliter Oldericus; qui- (ex Ugheljo,
"|S8. Itul. sacr. tom. V, col. 222). ann.o U941iteni coin-
" - (721) Vide epistolam libri seplimi 99, not.
(725) Illi nomen eral Federicus, (vel Fridericus, - posuii inler Reriboldum, mprchionem Hislrioe,. et'
ex Bucelino, German.sacr. parl. I, pag. 48J. Jlic, episcopum Pareiiliuum.
- e riobilipotenlique familia-Wangaortus, ad Triden- Post Oldericum, Gei'ardum, sed non nisi anno
linam sedem promolus est; anno 1205, ex Ughello, 1-227, ex instnunenlis " memoral idem Ughellus,
llal. sacr.lom. V, col.514. Tridentinunipopulum, ibid. .
seripiis salutaribus, Iegibus, ecclesias.tico iniperio Mittarellus quidem (Annal. CamaUlul.Tom. IV,
parere coegit, sibique cieditam ecclesiam admini- pag. 235, ad an.'1214), Ottonem quemdam, Civiten-
-slraviiiniegrilale admirabili.. Condilis sumptuosis sem (al. Civilatis novoe,Itoc est"^nionioe), episco-
jedificiis Trldeiitum exornavit. A Pbilippo, rege ptim;aghoscer.e.videliir, qui seiilentioe Volcherii
Romanorum, regalia accepit arino 1207. Pro Coe- Aquilegerisis pairiarchae, pr6 ¥olcherio, episcopo
sarelt.alioe vicarius fuit, eancellariusque Otlionis Parentino, coiitra Monasterium S. "Michaelis.de
. imperatoris IV. Generose auiem. adeo pietalem co- Lemno, anno Domini 1214, Tndiclione n, die Sab-
luil, ut sacra Orieniis loca.sanctissime peragraius baliquarla.die memsis Decembrislaloc'leslissuhseii-
sit; indeque ad palriam reverlens, Accaron, hoc psit. Verum, in instrumenlojpso, ibid. Append*coi,
est Cocsareae,morbo lentatus interiit anno 1217, 331, OitO', Chiiensis decanus, non episcopm, ' ' 4j-
•vmId. Novembris, ibique apud S. Mariant septillus serle dicitur. , ." - .
IM0CERTIIlIiPP.REGEST0RUMLI8.VM " - 7»»
."m
"
el quemlibei ejusdcm loci episeopum, tanquam ru- A CLXXXYI(732).
siicum oporteat commorari, in opprobrium proesu- ARCHIPRESBYTERO, ET CANOXICIS SASCTIPETBJ.
Innialiorum.nobis-humililer snpplicasli, ut, recepla Observantiamstalulorum canonicosS. Pelri resrf*
cessione ipsius episcopi, uniendi episcopatum illum cienliuni inculcal. , "
Jiistinopolitanoepiscopalui, cui vicinus existit, li- (ApudSanctum Pelrum, rn Id. JanuariL)"
cenliam concedere dignaremur. Nos igittir, de iua Ea, quoe.de mandalo sedis apostolicoeslatutim-
discretione qerenles fiduciam pleniorem, ul dictos lur, firma debent el illibala servari, ne cujusquam
-
cpiscopatus auctoritale apostoliea unias (730), sicut audacia violeniur."Ut igilur insiiiutio, quam, «ugge-
videris expedire, liberam libi concedimus faculta- renlibus nobis, ad ampliandum divini nominis cul-
tem, ne nomen episeopale vilescat, cum umis suffi- lum in praesentianostra fecisiis, inviolabiljierobser-
ciat ad regendum utrumque. vettir,eamauctoritate aposlolica etpraeseiuisscripti
Datum in Idus J.anuarii. . patrocinio communimus,dislricte jubentes, ul ipsam,
CLXXXV. tamiTcs-quam successores vestri, firmiler observe-
ItlC.DECANO SARISBERIENSI (731) tis. Sialutum est siquidem, ut de oblationibus quaa
Dispensalio super defectu nntaliutn, ad vbtinendn proveniunt ex quarta parle ministeriorum beaii
" -
beueficia. - Petri, quam nos pietatis intuilu vobis duximus con-
(xis Kal. Februarii.) cedendam, singuli canonici, qut ad matutinas sur-
Qui jfeneralem' gerit curam de cunctis, propen- rexerinl, aecipiani per manus obedienliajium, qtii
fiori debei deliberatione pensare non soliim perso- ad hoc fuerinl Insliluli, duos dcuarios singulis no-
nam, sed causam eam, qua videlicet, et ex qua ciibus, unde autcm ad niissam, et ad vesperuia
dispensare disponit, ne forte sic dispeitsel ttt dissi-> unum. Q_uivero ad Sextam non venerini, si fuerjnt
pet, imo, ne dfssipel, et sic dispensel, ne propter proesenles,subtrahatur eis panis in prandio; el qui
"inieericordiam.verilatemsubvertatur, neque propter ad Nonamnon iverinl, negelur eis panis in ctena ,
justitiam perimat pielatem, sed illud diligentcr al- Tertia quippe posl mattitinalem missam continue
tenda!, quod Psalmista testalur : quia misericordia decantetur. Si lamen quisplam, jacens in dornito-
el vertlas obviaveruntsibi', juslilia el pax complexaj rio, semel in hebdomada propter iiecessitatem ali-.
tint se. (Psal. LXXXIV). Licet igittir quosdamillegi- quam ad matutinale olficitmi non surrexeril/proe-
lime genitos fortiter persequantur legitimoesanclio- dicia pcena roinime.teneatur.; "sciattaniense reddi-
nes,-quia tamen conslituiiones canonicoa cautelam turum Deodenegligentia raUoncm.TSlediciiialieft»'
in lalibus sialuunt observandam, «i illi videlicet do C per ires dies, el mi.nuliper duos, el balucati per
i/gore judicii reprobentur,qui paternam incontinen- unum, ab hiijtismodipcsna ecnsenlur immunes. Illi
tiam imitantur, cum illis autem de benigniiaiis gra- auiem, qui non inlraveriritcliorum in matutinis, et
lia dispenseiur, qui per virtutem propriam repro- Vesperis, Sextaque ac Nona, usque ad Gloriam.pu-
bant iirse vitium alienum, nos, circa personam ini psalmj, et usque dum Kyrie elekon eantalur^d
tuam, et honestatem morum, et frucium operutn, et missam, denarios non percipiant proetaxatos.Intraa-
scicnliam liiterarurn, et famam virtulum pariter tes igitur, in ofiicioperseverent, et non exeant ante
allendentcSj de quibus a riiuliis et magnis, tam ec- finem, nisi forsan interini ex necessaria causa co-
clesiarnm proelalis, quam aliis viris priideniilius et gantur exire, sed qnantocius ])Oiertinlreverlanlur,
lionestis, laudabile tibi testimonium perhibetur, qui nec sedeant oliosi, sed singuli, proul possunl et
pro le nobis inslantissime supplicaruni, super de- sciunt, se diligenter exerccant in cantilena et psal-
feclu natalium lecnm misericorditer dispensamus, modia. Quicunque yero, quolibet modo,praslcrquam
w a Palre misericordiarum misericordiam conse- in obedientiis de mandato capituli cxisienlcs, divi-
iliianmr, auctoriiate proesenliumstatucnies, ut de- nis non interfiierint ofiiciis, sicut sttperiusesl ex-.~
fectus luijusniodi tibi de coetcro circa spirituales pressum, denariis careant praiibalis, ne prsesens
actus et ecclesiaslica officianon obsislat, non soltim ® stalulum variis occasionibuseludaiur. Quod si prse-
in ben6ficiis et dignitatibus jam oblcntis, verum diclseoblationes sufficientes lion fuerinl,de cbia-
eii.im in poslerum obtinendis, duminodo, postetio- tionibus Sancli Peregrini, vel aliis, quod defuil -
-Tiimoblitus, ad anteriora te semper exlendas, ttt, supplealur. Ad roensam autem, omnos, vel major
Sjsirilu ambitionis excluso, dignilatis te digmim el pars simulaccedan!,siinulcum modestiadiscuni&ea-
gratioereddas gratitm. Nulli ergo... nostroe dispen- tes, simulquesurgentes a mensa,intenti lectioni, quse
j)ensationis,etc. •seniperin praiidio sine intermissione legaiur. (755)
Dalum xix KalendasFebruarii. Procuranles aulem omnes pariier in communi de

(730) Unionem isiam, aut omnino non faciam pus Ciceslrensis consccratus anno 1215, Sarisbe-
fnisse, aut brevi durasse, colligereest ex his quaecle riain migravit anno 1217, et inde posiea" Dunel-
episcopaitt Jusiinopolilauo rcfeniniur apud Ughel- mum.iGodvvin.Dcprmsut. Angl. pag. 504.-
um, Ital. sacr, lotn. V, col. 554 et sqq. Ardecarium -(752) Vide Raynaldum, ad annnm 1206, § 42.- -
flnno 1187, ct Absalouem anno 1211,cpiscopos
- Ju- "(735) Locus corruptas: sed sic legiiur in codice
'
, siinopoiiianosiiieiiioral. V;iticano7024, . -
. (751)Agitur liic de Rkhardp, Poore, qui, episco-
7S1 . PONTIFICATUSANNOVIII. CIIRISTl 1203. 782
provenlibus signorum, et valerani, ct decem li- A eum, imo nec.de"ipsa in proiiuntiationenostra feei-
bnVquaede pensionibusassignentur. Coelerum, si mus meiilionem. . - .
"pro ncgoliispropriis aiiquos oportuciil exire, sine DalumRoma;, n KalendasJanuarii.
arcliipresbyterivel prioris licentia noii recedant, et, ,- GLXXXVW.(756).
si extra ecclesiam disposuerit aliqnis ire pedes , G. DECASO SUESSIONENSI (737).... CANTORIREMESSJ,Ef
absqtie sociosolus non eat. Extra scpia veio cano- SILVANECTENSI SUCCENTORI.
nicassine cappa vel toga nullus appareal,-nisi forsan Cattsamobedientim inter
episcopumMeldensem, tt
exlra tirbem, el lunc nihilominus in monaslerinm Resbacense verlenlem ipsis cotn-
' equiiaverit
habitit procedat honesto.In dormitorio vero, posl- • mitiit.
quam candela fueril accensa, nulius cum clamore - (Apud S. Pelrum, Idib. Januarii.)
joquatur, ne, si clamaverit', dbrmientes offendal. Cuni dilectffilii, G.,capellanus, el procuralor vtv
Si quis autem'pra;siimpserit..'i per subsiractionem - ncrabilis fratris nostri Meldensisepiscopi (758), et
beneficiipuuialur. Nulli ergo...,nostraeconfirmalionis Jac. monachus,'et procuralor monasteiii Resbacen-
ct jussionis, etc. - - .- sis, ad nosiram prasscniiamaccessissent,el nos ipsis
Daium Romoe, apud Sanctum Pelrum, III Idus in proesentia noslra benignani audientiam dedisse-
Januarii. j, mus, fproposuil idem G. (759)] procuralor mona-.
CLXXXYII(734). s.erii, coram nobis, qnod, cum Tpsummonaslerium
ARCEIEPISCOPIS, EPISCOPIS,"ABBATIBUS, PR10RIBUS, ET a prima sui ftindatione fuerit exemptum a jtirisdi-
ALIIS ECCLESIARUK PR^ELATIS ADQUOSLITTER.E IST.E xiiione Meldensis episcopi, et Romanam Ecclesiam
PERVEKEMNT. nullo respexeril mediante, sicul in privilegio bonaa
Quodirritatur elecliodecani Saresberiensis'ob defe- memoriee Innocentii -papae (740)-, proedeeessoris
cium elcctionis,nonob defeciumpersona;.- . iioslii-,iiobisexliibito,continelur,temporeBrietii(741)
(Romae,u Kul. Januarii. ejusdem loci abbatis, bonae memoriaeS. Meldensis
Adnostram noveritis audienliam pcrvenisse,quod episcopus (742), ut eidem monaslerio suam adime-
dilectits filius, Sarisberieusis decanus (735) a qui- ret liberlalem, illud per se ipsum et suos ccepitmul-
busdam suis oemulisinfamattir, lanquam nobis sit_ lipliciter molestare. Cumqiie monacbi ejusdem loci
-defalsitate suspecltis, ctim nos eum polius sicut per duos vel tres annos ab eodcm episcopograva-
virtim lilleraltim, providum et honeslum, proul.ex mina plurima et molestias pertulissent, quia ttinc
litteris mullorum et magnorum accepimns, boni privilcgiumcasu fortuilo perditum prse manibus non
testimonii reputemus. Ul igilur," os iniqua loque»- habebant, coactus est idem abbas cum eo compo-
tium obslrualur, verilali lestimonium perhibeinus, C < nere in hunc modum (743) : videlicet, quod tandiu
quod electioncmfactani de ipso, non propter suspi- eidem (744) obedienliamexhlberet, donec exemptio-
cionem aliquamfalsilaiis, vel alicujus crimints no- nis privilegiumdemonslrarel, vel abalio modosuam
tam, sed propler inordinaliim prpcessniri, duxinms ostenderet libertalem, Tieehtijusmodi obodienliaipsi
iiritaiidam, nec de falsilate pronumiavimus conlra monaslerio proejudiciumreperto privilegio genera-.

^751) Epistolamhanc laudal Raynaldus,


" ad annum (741) Brictitts, al. Bricius, ex Historia miraculo-.
1200,'§ 55. ... "rum S. Agili, ntonasierioIlesbacensi proeeral aiino
(755) Vide epistolam hujusce ' Iibri oclavi
' 185, "1145. Sedebat adhuc anno 1161, cum llenricus,
not. . Catnpanitecomes, in compensaiionehiqiiarumdain
(756) Epislolam hanc vulgavil Plessaeus. Hist. .reliqiiiarum quas a Resbacensibus acceperat, (vide
Melden.Eccles.inler inslrumenla, tom. II, pag. 94, Plessa?um, Hist. Meld. lom. II, pag. 50, instr. 94),
n° ccxu ; sed ibi valde mtilila, nee nonmendis plu- attxit eos nonnullis proediisanno 1164. Sacramento,
ribus deformataexhibetur. Quaeapud ipsum Iegun- cum exceptione lanien.se suunique monasieritim
tur, hic uncis inclusa sunl; verba ltalicd charactere obligavit Siephano Meldensi episcopo. Comparere
disiincla et quaevarias leciiones non iridigitant, • dicitur in Actisad aniuim usque 1173. Obiit, ex Ne^
desunt apud Plessaeum. crologio, quinlo Idus Maflii. Gall. Chrisl. tom. VIII,
De argumenlovero ipsius episiolae, cdnsulendus col. 1685.
idcm Plessoeus,ibid. tom. i, lib. 1, § .1. — 12. p.-ig.,"_ (742)Parisiis.ortus Slephanus,fraIereralGiial!eri
192,
' 201. (deVillebeonetcapellaeinUria, <|tisecapella Gualicri
(757) Ex hac Innoeeniiiepistola patet. Gtiidonem dicelialur), Ludovici VII,elPliilippi 11'regum Cam-
I deChesy, sett de Ripelcngue,quem nori nisi ab bellani, el pairuus Petri Parisiensis, Slepbani No-
anno 1207, usqiie ad annum 1228, decanum Sues- viomensis et Guillelini-Meldensisepiscoporum, ac
. sionensemagnosciinlauctoresiVoi>ce" GalliceChrislitt- Gualieri junioris cambellani," quibus , ex matre
»K8,lom.-iS, coL.387, jain antc linem anui 1205 Avelina, Nemorosiinomen gentile ftiil.-Seuonensis
decanatum iuiisse.Vide epistoias, " libri"" tertii 41, • primuuf et Parisiensis"canonicus, tum ex cantore
nol.; libri septimi423. Mcldensi episcopus creatus, sedil ab anno saliem
(738) Meldenses infulas, lunc tempdris, gerebal 1162, til ex his quoehic referunlur evincitur. Peiro
Auscllus, ijui sedisse ab anno saltem 1197, "usquc (de la Ghastre)defuncio, ad Bituricensem meiropo-
ad anntiin 1207, dicilr.r apud auciores-AT«rc; Gallics lim Iranslaius fuit, anno ,1171.Ccdl. Christ. lom.
Chtistiance,loin. IX, col. 1618. Vidc eplslolamlibri Vlil, col. 1615.
qiinii 150,-not. (713) Conferenda.omninoqtiaehic dicunliir, cuin.
(759) Plessoeusom. id. G. et mox post ntonasterii liis (|it:ea Plessa;o referuniur,-Ilisf. Melden.Iib.ni,
atld. Rcsdocensis.Infra pro S. legit Sieplianus. " § vi, tom. I, pag, 197, 'et ' toni. II,
" pag. 53, inslr. 6,
(740) Privilegium illud- exbibet. Plessams, tlist.' et.8.
Meld.lom. II, pag. 27, instrum. '46. Dalum dicilur "(7i 1) Plessceuseisdem.
PisiSj II ld. Januar. indici. xiij anito 1134."
/u*5 INNOCENTIIIILPP.REGESTORUMLIB. VIII. 764
rei. Porro, cum poslmodum idem privileglum A missam, episcoptts et electus(719), cum abbalibus
fuisset repertum , conventus multoties inslilit illts, ad majtis aliare iiidtttis sacris veslibus, acces-
Joscelino abbali (745) , ul salagerel illud privi- serttnt. Cum aulem dictus episcopus,jttxla morem
legium innovari el ad pristinam -libertatem terrse, scrutinium, quod in abbatis benedictionibus
ipsum monasterium revocaret, sed idem hoecsurdis solet fieri, facere inccepisset, et super quibusdatn
auribus pertransivil. Renunliante vcro poslmodum capitulis interrogasset electum, el idem respomiis-
ipso Josceiino ,74§) regimini abbaliie (747), cum sel ad illa capilula:« Voloi.siculin Ordineconiine-
ejtisdem loci convenlus dileclum filium, G. com- lur, interrogavit eumdem, si ei et MeldensiEccle-
inuiu elegissenl consensu (748), invocata Spiritus sise, suisqne successoribus, jtixta sanctorum Pa-
sancli graliaz in abbatem, el eum, pro benedictionis trum slatuia, obediens vellet esse. Al eleclus, vix
munere pbtinendo, supradicto episcopo praesentas- bene htijusmodi interrogatione complela, surrexit,
senl, ipseab illo, ut promitterei ei suhjeciionem el et, asserens sc ab episcopo aggravari, adsedem
ob.edienliam, poslulavit. At electtts eidem privile- aposlolicam appcllavil, prmfigensappellationitermi-
gium apostolicaesedis exhlbuit, per quod nitebaiur num supradictum. Coeteruiii,supradictus episeopus
astrttere, quod ei obedieniiam promiltcre non debe- humillier et mansuele respondil quod non debebat
l>at, petens ab ipso, ut ei, juxta tenorem privilegii, (749*)aliquaienus perlttrbari, sed diceret in quo
benedictionis graliam Iargiretur; cui episcopus su- gravaret etimdem, cmn non esset turbationis locus,
pradiclus respondit, quod da illo privilegio non cu- vel hora, sed deberel Spirilum sanctum polius in-
rabat, et iliud eliam inspicere recusavit. Unde, vocare; cui respondit eleclus, quod non poterat non
idem electus pro se ae monasterio, clero ac popnlo lurbari, cum obedienliam postularet ab eo, quam
Resbaeensibus, et omnibuspertinentibus ad mona- exhibere sibi nullalenus lenebaiur. Cumqtte illi
sterium sa;pefalum, ad sedem apostolicain appel- episcopus respondisset,- quod ab eo non quoereret,
lavil, fesliim beati Lucse proximo praeteritum siii« nisi quod anlecessores ipsius suis praedecessoribus
lerminum appellaiioni prajfigeus; quam appellatio- impenderenl (750), respondit clectus, quod praedc-
nem clerus e( populus Resbacenses,ac D,udo,presby cessoressuos nolebal in sluliiiia imitari, sed appcl-
ter Sancti Joannis, ratam poslmodum hajbuerunl, laiionem interposiiani exsequi procurarel, eo quoJ

procuralorem psopler hoc ad nostrutn prmsemiam esset a jurisdiciione ipsius prorsus exempius. Epi-
deslinatUes.Procurator vero episcopi proposuit ex scoptisvero, de exemptione ipsttis se asserens itihil
adverso quod,proefatum monaslerium, in Meldensi scire, eidem inhibiiil, ne al) alio se faceret bene-
4imcesi constituium , a tempore fundationis suoe(_ dici, ad sedem apostolicam appellando; eleclus ait-
usque nuiie, Ecdesise fuit Meldensi subjecium, el lem, cum suis, perlurbaio clero et populo, i.ncoiiti-
ejusdem loci abbates.Meldensi episcopodebjtam ex- nenti reccssit, episcopo(750")cum devolione, cjiia
hibtierunl obedientiamet devolam.Verum, cum die- decuit, missoesolemnia celebranle. Nos igilur, ulri-
JJIISistis, posl cessionemJ. lunc ejtisdem loci abba- usque partis ralionibus inlellectis, quia per confcst-
tis, prsefatum G. monachi elegissent, et idem se siouem partis adversoe consiitit, etimdem episco-
Meldensi episcopo, sicut debuit proasentasset, ab pum possessionem obedienliae habuisse de fratrum
ipso munus bcnedictionis exposcens, dictus episco- noslrorum consilio ipsum resliluendum decrevimus
pus vigiliam Assumpliouis bealae Marioeipsi termi- (751) ad eamdem. Verum, quia privilegiuni iiobis
num assignavil; ad quam cum venisset ipse eleclus, exbibilu.m plenariam exprimit liberlatem, discre-
vocalis pluribus abbatibus de episcopalibus convi- tioni vestroe per apostoli.cascripla majidamus, qua-
cinis, episcopus illum recipere honorifice procura- lenus, memoralo episcopo in possessiorieobedienlise"
vil, et celebraia, cum essel dies Dominica, juxia restituio, nisi, contra libertatem privilegii, infra
cpnsuetudinem terrte, processione solemniier ante sex.menses, postquam fuerit restitulus,- idem alt-
(745) t Joscelinus, ex instrumenlo monaslerii S. U modum ephcopo J... (Ld est, Joscelinp,) regimini
Diouysii in Francia, sedebal arnio 1188, el rursus abbaiim, ctc, nisi eo loci amaiitiensis episcqpum
comparetin Aciis usque ad arinum 1201).Abdicavit pro abbate scripseril impriidens; nam in .Necrolo-
annol205, litium perioesus,qnaa recrudescebanl in gio, ubi ejus obittts affiigitur xiu Kalendas Novem-
dies monasterium suum inter el episcopum Melden- nulla episcopalusmenlio. J
sem jurisdictionis ergo. J Controversiain dirimit lectio genuijia, qtiatji ex-
Et hoecquidem apud auctores NovaiGallim Chri- .hibel Apograplium ngstrum, ad lidem Apographq-
stianm, ,t. IX, col. 1683),qui eaullima exhocnoslra rum Valicani et Conli diligenter exscriptum. -
InnocenliiPP. 111epistoladcpronipserunt. De iisquee (748) Deincerlo hujtis abhalis noinine, vide pies-
apud-ipsos sequunlur, vide inlra, not. sseum, nec non auclorcs Najiai" Gallim Christiuna;
" '
\ (746)Plessaeusepiscopo. loc, cii.
(747) Apud Plessaeumlegitur; Renuntiante vero (749) A.pudPlessseum, clerus.
postmodumepiscopoJ- regitnini abbaiim. Quaeqtii- (749*)Plessocus,debel.
dem locnm dederunl aucioribus Novm GallimChri- (750) Apud Plessaeum, impenderunl; leg impen-
Stittnm,(loc. cil.) iis quaejani supra retulinius hsec derant.
"
addendi: \j (760*)ApudPlessseumepiscopus; el mox celelm?
i Per id temporis aulem factus est episcopus vit pro celebrante.
(Joscelinus,) incertoesedis, ex bulla Innocenlii PP. (751) PlessseuSjdecemimus.
III, cujus lieecsunt verba : Renuntiante vero post-
76S _ POYFIFICATUSANNOVIII, CIIRISTI-1205. 766
qnid ralionabile objecerit el probarit, eiderii'super jA dnm, qttod, si coiittimacilcrrous se curaverit absen- ~
subjeclione ipsius monasterii perpotuum sirenlium, lare, talisque sit causa, quod aclor possit in pos-
sublalo appelialionis obstaculo, imponatis, probi- sessionererum.pelitarum induci, est.in eadem causa
bentes dislrictius, ne idem monasteriiim super H-" custodioe inducendns; qtioti, si causa talis existat,
iertateprivilegii.audeat ullerlus moleslare. Quod si quod -idenr in possessionem nequeal inlromilti, ut
de iparlium exstileril voluntaie, causam sufficienler juri pareat, is,quise eontumaciierabsentavit (757),
inslructamad nostratn prwsenliitmremillatis, prcefi- est per censtiram ecclesiasticam compellendus].
genteseisdemlerminuni compelenlem,quo se nosiro • (758) Praeterea, -consiiluisii, [cum socpeconiiii-
conspecluireprcesenientsentenliamrecepturce.Tesies, gat, quod ad unam praehendamduo clerici, propler
etc. Nttllis litleris obstanlibusprceler assensumpar- •nimiam importunilaiempelenlium, eliganlur, utriim
liiitn, etc. Quodsi non omnes, etc. duo veslrum, etc. confirmandasiltalts eleclio;vel potius irrilanda ?Nos
Datum Roma?, apud S. _Pelrum,Idibus Januarii, igiiur attendentes quod, si duo unam prsebendamte^
.(751*)anno octavo. nerent, illud essel conlra conciliumTuronense, quod
CLXXXIX(752). proebendaruminhibet seclionem, et, si unus iltorttm
ipsam obtineret-praebendam , sub exspectaftone
EP.ISCOPO BRJXIENSI (752'). J alius contra Lateranensis slatula concilii
remaneret,
Diversis consultalionibusejus responaet. inqtiisitioni luao taliief respondemus, quod lal.s,
(Romse.) electio de rigore juris potius esl cassanda.]
(755) [Tuae fralerniiatis devotio poslulavit per (759) Cseterum,consuluistiper apostolicamsedem
sedemapostoticamedoceriulrum is, qui cum sororele- edoceri, si debilor, proprio motu, non exaclus, vel
-giliriiee sonjugis foruicalur, cuniuxore possitposimo- etiam monitus,- allqnid propria liberalilate dederit
dum commorari,'et exigere debitumacsolvere requi- creditori, qui sine pactione aliqua-peciiniam suam
-silus, vel propter hoc debeaHnairimoniumseparari ? 'muluavit eidem,"ulriini ad reddendum quod gralis
Nos igitur, inquisilioni luai breviler respondeimis, oblatum accepit, debet idem cogi? Ad quodbreviter
qtiod (754), ul a commisiione ejus abstiiieat propler rcspondemus, quod usura non debet id, qucd debr-
puhlicam -lionestalem,- et in conlinentia maneat, tor ita gralis obtulil, repulari, nec est ipse ad re-
donec vir yiam ftienl universae carnis ingressus, stilulionem illius aliquatenus compellendus.
uxor est diligentius cornmonenda. Quod si forle, . (760) Consulnit insuper nos fraternilas vcsira,
couimoniiioni parerc recusans, talis fuerit, ut de ntruni vir per proctiratorem valeal super adullcrio
lapsu.timealur ipsius, vir ejus poteril et debebil, fj | conjugemaccusare, cum videantur illud tam legcs
tamen cum limore Domini, ei debitum solvere con- quam canones inhibere? Ad quod [fraternilati luoa
jngale, cum afunilas, post matrimonium inique con- - taliler respondemus, quod,' si vir accuset uxorem
tracta, illi nocere iion' debeat, quoeiniquilaiis parti- de criminc adullerii coram judice saeculari,ad pce-
eeps non exislit,] unde jure suo non debet sine nam legitimam infligendam, quia lunc inscriptionis
culpaprivari, qnanquam a .quodam praedecessorum vinculum debet arripere, seqtte ad poenaritastrin-
noslrorttm dicatur in-consimili casu fuisse distin- gere talionis, non per procuraiorem, sed per se
cluni, utruinvidelieet adullerium vel incesius ma- ipsum prsesentem oportet prasenlialiler^accusare.
nireslum fuerit, vel occultum, aliis asserenlibtis, Si vero vir accusare velit uxorem de adullerio co-
inter gradnm proximum et remolum esse potitts. ram ecclesiasiicojudice, ut ab cjtis cohabitalione
distinguendum. discedat, quia tunc, elsi forsan oporleat ipstim in-
{755) Consuluistipraterea, ulrum,.si afiqnis cila- scribere ut designet in scriptis crimen (761), locum
ttis legilimisperemploriiscomparere noluerit, judex elteirptis, etalia qtioecomprehenduiiturinlcge civili,
iile non contestata, contra-ipsum debeat sentenliam adtalionemlamen nondebetse aliquatenus obligare,
promnlgare ut idem ^affectustsedio, appellalurus, "' neforte, cum etiam in probatione deficeret, inten-
saltem se judicis conspeclui-repraescntet? Ad quod tionis suaeconsequeretureffectum : suslineri potest,
[fralernilait (756) luoe lalirer duximus responden- si necessitas id poslulaverit, nl per procuraiorcm
(751*)Plessseusadd.ponlificalus nostri. non procedatur ~adtesiium rcceplionem, vel ad sen-
(752) Diversaepisloloehujus"fragiiieuiarcperiim- lenliam definitivatn,cap. 5.
tui' in Decretalibus, diversis in locis. Qute illic le- (756) Decrelal., consultationi, el moxadd. lile non
gunlur, hic. uncis inclusa siint; quse Italico chara- coniestala post verbum reus. •
ctere dislinjiimus desunl in Decietel. seu varias (757) Decretal. legunl contumaxprn.i.q. s. c. a..
"lecliones indicant. (758) lbid. lib. m,• lil. 5, De prcebendis
' et dignita-
(752*)Eral ei nomen Joannes, qui EcclesioeBri- -tibtts\ cap. 20.
xiensi prsefuitab anno 1198, usque ad anuum-1212, (759) Quoesequuntur, ad titulum 19. De nsuris,
qtto anno,- ipsi graviler senescenti Innocenlius PP. libri quinii Decrelalium, referri debere videntur;
III missionemindulsit. Vide epislolam iibri decimi- verum, in Decretaliumcollectionibus, tum-pceuliari
qiiinli 140 UGHELL. Ilal. sacr. tom. IV, col. 741. Iimpcentiana, tum 'generali Gregoriana, fru.stra re-
. (755) Vtd. Decretales. lib. IV, lit. 13, De eo qui quirtinlur.
cpgnovitconsanguineamuxorissitmve!sponsm cap.' 10, (760) VideDeeretales, lib. i. tit.' 58, De procxtra-
"iihi archiepiscopoSlrigoniensi directa dicilur. loribus, cap. 5. -
(754) Decretal. add. uxor, et niox' viri posl ejtts. (761) Decretal., nomcn; infra. legiinl consequa.tnr
(755) Ibiu. lib.n, lit. 6, Vt, liie iwn conlesiaia, pro conscqueretur,et quanquampio quamvis,-
767 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. VIH. 7SS
accusel quoniam liujusmodiaccusaiio, etsi de cri- A ctse. Licet igitttr Firmana Ecelesia in spiritualibns
minefial, non tr.mcn estcriminalis.sed qtissi misla aposlolifoesedis privilegiis sit nuinila, volcnles ta-
inler civilem el criminalem, quamvis in praesentia meneidem super temporalibus eliam EcclesiaeRQ-
principalium personarum secmiiis procedattir.J manae prsesidium imperliri, auclorilale aposlolica
(762) [Poslulasli insuper edoceri, utrum ex solis districiius inbibemtts, ne quis, praeter Ecclesioe
verbis, et ex quibus malrimonium conlrahalttr, RomauoeIegalum, incivitaleFirmana, vel castellis,
rimi ab aliquibus dubitelur spirituale conlrahi solis videlicet AgeIlo,Capite-Montis,eialiis quae"Firmana
verbis ? Nos igitur inquisitioni luae laliter rcspon- Ecclesia jriste iiunc possidet, aut legititiie adipisci
demus, quod matrimonium in veriiale conirahiitir poterit in futunim, aut aliis bonis spectanlibtis ad
pcr Iegitimumviri et mulieris coiisensuinseil neces- eamdem, exactiones faccre, lenere placilutn, vel
saria sunt, quantum ad Ecclesiam, verba consen- causas tractare, absque speciali. apostolicse sedis
stim exprimentia de praesenii; uam surdi et intiti . mandalo, proesumat,sed omnia bona ejus inlegra
possunl eontrahere malrimoiiium per consensum maneant, et quiela consistanl, salvo in omnibus
muluum siue verbis, el pueri ante annos legitimos jure noslro. Adjicimus etiam, ul omnia quse ds
per sola verba non conlrahunt, cum intelligantur placilo, banno, mercato, platea, vel poriibus exlra
minime consenlire.] civilalem, per episcopatum, vcl ca;teris regalibtis,
DaltimRomoe,eic. in civitale Firmana, vel exlra, proveniiini, libi,
CXC (763). tuisque successoribns, sine diminutionevel conira-
CLESO, ET POPULO TERFIRMANAH DIOSCESIM CONSTI- dictione qualibct persolvantttr, salva apostolicse
TUTIS. sedis auctorilaie. Ntilli ergo omnino lioininum epi-
Ut ipsorum episcopoeleclo obedienliamimpenaanl. scopatum Firmanum inquietare liceat, aut rapero,
Licet poniificalisauclorilas el imperialis potestas vel .invadere bona ejus, aut ipsius hominesmqle-
diversa?sinl dignitatcs, et ofiicia regni tl sacerdolii slare aliqualenus, vel gravaro. Si quis autem contra
sint disiincla, quia tamen Romanus pontifex illius lioc venire proesumpserit, aut praesensprivilegium
agil vices in lerris, qui est rex regum in lerris et in aliquo violare, eentum libras auri puri pro poena
Doniinusdominanlium,sacerdos in seternumsecun- componet, dimidiumsacro Lateranensi palafio, reli-
dumordinem Melchisedech,non soltim in spirilua- quum vero tibi, vel successoribus, qui pro lemp
libus habel sununam, verum etiam in lemporalibus fuerinl solulurus.
magnam ab ipso Domino poleslalem. Ctim igilur CXCII (767).
episcopatus Firmanus, lam in spiritualibus quam (__ REGIS DANORUM ADPAPA5I.
Ciiam (emporalibiis,ad eum ntillo perlineat ine- Yariasconlra Waldemarum,Slevicensemepiscopitm,
diante, nos, a dilecto filio... Firmano elecio (764), ci proponil querelas, et rogal ut provideatn'ea
canonica purgatione rccepla super liis quse sibi Waldemaro Dania lurbetur.
fiieranl a quibusdam objecta, posiquam ab cjus [Reverendo in Chrislo patri et domino, hmo-
impeiitione penittts deslilerunl, eleclionem illius. centio, Dci gratia sacrosaiicio&Romansesedis sumnio
quam de persona idonea cognovimus canonice ce- ponlifici... eadem gratia Danorum el Sclavortim
lcbratam, auctoriiate curavimus apostolica confir- rex, dux Jucise, dominus Nordalbitigioe,filialis
mare, ipsumqneposlmodumper vexillum de rega- devotionis plenitudinem cum afiectu. Cum uni-
libus inveslire. Quocirca, discretioni vcslroeper apo- versi quatumcunque pcr orbem terrarum diflusi
stolica scripia proecipiendomandamus, quatenus e Christianse iidei sectalores, sanclilatis vesira
super spiritualibus el temporalibus obedientiam e '. excelleiuiam venerari et diligere, non servilis, sed
reverenliam impcndalis tain debi.tani quam devo- filialis devotionis obsequiis teneantur, illi lamen, si
tam. nsta paiernilalis vestraemeritis voluerinlvicissilu-
CXCI(765) dine respondere, ad hoc se debenl abundaniius re-
v. FIE31ANO ELECTO (760), EIUSQUE SUCCESSORIBUSCA. D-cognoscere debitores', quos specialis prserogativa
NONICE SUBSTITUENDIS 1NPERPETUUM. dileclionis,et evidentioris gratioemanifeslis indiciis
Immttnildtesac privilegiaipsi successoribusqueeju,. honoratis. Licel enim ad obediendum et obsequen-
elargilur. dum sanclHalisveslroebeneplacitis Chrislianoepro-
Eisi universis ccclesiis, ex injuncue nobisadmini fessionis generalibusinstilulis, et genlibus universis
stralionis ofiicio, teneamur favoris nostri graliani communibus teneamur, specialis tamen immensoa
exhibcre, illis tamen, qusead nos utroqucjure per- benignitatis et benevolenlisevestroe,nobis impensae,
linere noscunlur, eo potius providere volumus e t stimulis urgentioribus exeitati, ad perfieiendum
dcbemtts,qtto apostolicsesedi amplius sunt stihje--. benevoleuniversa, auoeveslr.aediscretipni.noverinius

(762) Vide Decrelales,lib. iv, lil. 1, De sponsali- num 1206, § 58.


busel malrimoniis,cap. 25. (766) Vide epistolam libri lerlii 28, noL
(765) Epistolatn hauc laudat Raynaldus, ad an (767)Epistolam banc iniegram vulgaviiRaynal-.
num 1206, § 58. dus, ad aniium 1206,§ 19. ldeoque liic uncis in-
(7M) Vide epislolam libri tertii 2S, nol. clusa exliibetur.
(765) Epislolam hanc laudat Raynahitis, ad an
769 FGNTiFiCATUSANNO'YIH, CiiRiSTI 1205. 7'Q
complacere,Nosprofeclorceogiioscimusfirmiusobli- A sangiiineum,sed qitasi in prnprium filitimadontavil.
gaios, quia non solum aiileeessorumvestrorum, qui Palre aulem noslro de medio sttLlato, crim fr.tlcr
antecessores noslros et regnum eorum sincerse noster, piae mcmoriserex Cantilits, regni guberna-
-
semper charilaiis brachiis aniplexaii siint, vesiigiis cula susccpissel, a palris piis operibus non deeli-
incedeiitcs, vos conslimisijs diieclionis, quam-ad nans, se ejusdem dilectionis, quam pater nosicr ad
ipsos babuerant, suceessores, veruiii etiam eam hiinc liabuerai,"successoremconsiituit et boeredem,
studiiislis incremenlis spe quoque majoribus ad- eibenevoleniiam et dilectionemilli-sempercxhibuit
augere, el ad perficiendum nostrum beneplacitum, pleniorem, lantam graliam, quam a palre noslro
et honoremiiostrura ei regni pariler prdmovendum, susceperaj, augmeniando, quod, inier cseiera, ad
paierna soiliciiudine Iaborare. Susc.eptis aulein lcmpus ducaium,qui nobis debcbalur. ei, nobis in
pietaiis vestroelilteris, in quibus nos stiper libera- annis tenerisconslittiiis, concessii, eiimque abunde
lione Waldetiiariepiseopisincero affeclu.elbenevolo innumeris beneficiis et honoribus ampliavil; sed,
monuisiis, eufn, ut salva. dilectionis veslrsc pleni- unde benevolentiamse credidil plenius promercri,
tuuine loquamur, plerisquequod peiebaltfr difflcile inde ipsius iiidigiialioncmet odiuin contra-se et no»
et penitusimpossibilevidereiur, eas grataiiier rece- . sensii graviier et incxorabiliter cxcitari. Nam, cum
piiiius "et benigne, nihil grave, qnod _vobis facile nobis, aiinisinfaiilioejain transcursls, ducatusnosier
decreveritis, quantuincunqite damiium nobis, vcl et bseredilasjiatris noslri reddcrctur, cujus ipse, ut
peiiculuni in persona, vel rebus immineat, arbi- siipradiclum, fucrat ad (emptisproctiralor, dilcciio-
trantes, lanla noLisex pra'cedeiilibusnteriiis vestris nis sincerse vicissiiudinem,qiiamipsi el nobis"red-
dilectionis integrilale et constaiuia demoiislrata, dere lcnebaiur, in raticoreni ct odium indcficietis
quod cerlissimi sumus, qtiia circa uiilitatcm ei pro- comuiulavil; quod et postmodtini (nam, secundum
feclum nostrum latu diligemi sollicilndine vigilciis, j.ropriumijisius in die eonseeralionissuoep.rognosti-
qnod ad pracavendum inposlerum universa damna cuni, nihil occulium quod non revelelur, neque
cl-incommoda, quoe" noliispene regni nostri univer- ahscondiiumquod non scialur,) indiciisnimiseviden-
sitas minatur, et meiuit imminere, tale debealis libus paiefecil. Omniumenim beneticiorum, -qtissa
adhibere remeditim et cautelam, quod nequaquani patre nostro et fratre susceperal, ut dc nobis ipsis
super iis oporteat dubitare; ideo, ad implendum sileamus, immemor vei ingralus, proemissumfra-
omne, tamelsi arduum videatur, incuncianier, et trem nostrum, et nos regno molitus est, quamvis"
omni deliberatione posiposita, nobis cognosciums frustra (768),adjuvantedivina clemenlia, remoyere,
obsequendum, quidquid vcstra providenlia nobis (2 et, regts et episcopi minus decenter et juste sibi
videril iinperandum. nominibus maritatis, contra nos pugnalurtis, aciem
Nisienim, projeclispost terguni nostrum dmnibus inslaurare. Si ilaque, brcviiatis causa, omnibus
excessibus et delictis, quibtis in nos deliquit epi-r aliis proelermissis, qtioeconlra nos relata el gravia
scopus proelibaltts, ad ea oeulos nullatenus retor- perpelravil, Itsec ad memoriant revocenlur, nisi
quenles, in Dominoet vobis spem nostram el con- v.esira in omnibus el super omnia benevolenlia at-
fidenliam poneremus, nos, sicut alii pene cuncti, tendalur, quid de illo boni potest conjici;qui eliam
noii soltim difiieile, sed impossibile crederemus, in morlem noslram tam innoccnier el immerito non
quod npbis modo-urgenti prsecipue beiievolenlioe limuit malignari?
vestrx' pleniludinefacilejtidicamus. Sane, licelpro- Cum igiiur , etiios, etnostra, vestrseper omnia
videniiam .vestrani,pluribus occupalam, invili lon- commiitimtisordinationi, procuret vestra providen-
gissermonibus moleslemus,quod tamen ipsum con- lia, ui, si,ipsum, admonilionisvesiroeinttijlu.dimit-
ira nos maxime exciiavit, veslroedilectionibreviter tamuSj iiadisponatis, ul laliler ad vos perducatur,
revelandum per nuntium arbilramur, ul.odium pro qtiod ab inimicis non possit iii itinere"deprebendi;
dilectione,el pro bono nialum, Ipsum nobis reddi- quia, quamvis opera noslra id cognoscamiis ntiila-
disse evidenliusdeclaretur. Cumenim rex Canutus,- 0 leniismeruisse, Philippus lamen, dux Suevia?, ini-
avttnculusnosier, fuisset ab inimicis suis innocen- micis noslris magis se soeiat quanf amicis.ei,
ter et immerito interempius, qusedam,de qua adhuc qualiier inler.noset regem Franciaeres se babeat,
sub jttdice lis est, utrurn eain habueril conciibinam, vesiroemagiiificentise non conveniirevelari; ideoque,
istum, de quo nobis est mentio, procreavil. Sed, si in manus prsemissinoslri adversarii devenirei, si
cum de genefalione islius tanla esset ambiguitas, possent, per eum nobis e_t regno nostromolestias
quippe, posl hiortem ejus, cujus filium se affirmat, .irrogarenl; el, cum peiveneril. sicut per liueras
et.de malrimonioillegilimoprocrealnm, ulrum eum veslras et nuntios nostros accepimus, eum in aliquo
filitmi prselibatiTellet asserere, sive non, patris alio loco ubi opportunttmcognoverilis, colloeetis;
nostri arbilrio Iinqueretur, ipse lamen, divinaere- quoniam, cum ad dileclioriissincerilatem beneficia,'
tributionisinluitu, in saniorem pariem dubia expo- qureei prius a fratre noslro et nobis impensa suni,
nendo, ipsum in genus regale et suani progeniem nequaquam suflicimus augmenlare, fimemus"quod
digiiantersuscepit,el non solum in cognatumel con- nullalenus^melius modo quam prius possitnusejus
(7G8)Apud Raynaldum deest. - —.
771 r INNOCENTIi111PP. REGESTORUMLIB. VIII. . - 772
benevolentiam promereri; ideoque, magis ejus ab- A dum, firmam spem et fiduciamoblinens,"qttod circa
sentiam quam praesenliamaffeclamtis, cui fonnida- • ntililaiem et profeclum tuum tani diligenti sollicitu-
mus posse sinceri alfectus eonslanlia copulari. Quod dine vigiiemus, quod ad prsecavendumin posterum
si, nec ipsum secure ad vos polerilis perdueere, nec, damna et incomnioda universa, quoepene univer-
siculdiclum est, ei in alio loco, munera providere, silas regni tui minatur tibi, ac metuil imminere,
cum benevolenlia veslra ipsum, ne nobis noceat, tale debeamus providere remedium, quod nequa-
perniitlatis de caelero relinere, lanto clementius quam supcr iis tibi deinceps sil dubitandum.
nobiscum facicnles, quod, fere oinnium nobis atli- Nos igitur, plurimum acceplanles devolionis
netiiiitm consilio proeicrmisso, a vestro nequaquam • regisepurilatem,ac cupientes lam saluli tuas,qiiam
consiHo el beneplacito voiumus declinare. Cselera tranquillitaii regni lui, diligenli solliciludine provi •
uunliis noslris comniillimus enarranda. dere, de communifratrum noslrorum eonsilio, dile-
ctunt filium, magistrum P... -clericum nostrtim,
CXCIII (769). virum providum el discrelum, ac suoe probilalis et
1LLUSTRI REGlDANtjE.
honestaiis intuilu nobis et fratribus noslris ac-'
Horlalur eum ad clementiam erga Waldemarum, et
rogat, ut securo conducluvaleai deduciad Hunga- B ceptum, ad tuam duximus proesentiam deslinan-,
rorum regem, et deinde- promiliit se~ ejus regni dum, celsiiudineniTegiam monentes, aique eiiam
quieli consullurum. - exborlantes in Domino, quatenus, juxla preces
(xui Kal. Februarii.) ' et exhorialiones nostras, memoralum
episcopum
TGralias agimus gratiarum omnium largiiori, absolulum el liberum eidem facias assignari, eidem
quod in serenissimo peelore luo eam virlutum nihilominus providens in secttro conduclu, ut
aLundaiilianf cumulavil, ul inveniatur in eo quod usque ad dilectum in Chrislo Jilium nostrum A (771)
universitasliaurial, nec desit ibidem, quod affeclio llungarorum regem illustrem, ab eodem valeat
familiaris assumal. Nos igiiur, specialis dilectionis eidem episcopus sine cujusquam Itesione deduci.
uree prserogativa gaudenles, lanlo seeurius libi pre- Nos enim, extunc, auxilianle Deo, cttrabitiius pro-
ces effundimus, quanlo ex tuae celsitudinis litteris, videre, quomodosecure ad nos valeat pervenire.
noslro nuper apostolatui destinatis, purioris devo- Verum, quia tam longum iler perficere, vel apud
lionis, quam ad nos habere dignosceris, argumenla nos per longum tempus manere, idem episcopus
lenemus. Sic autem.fili charissime, convenit, ut sine magnis non posset expensis, qnas ipsum non
per bonorum praeleriiorum memoriam,-quae, lam a credimus habere, de sui episcopatus redditibus
nobis quam praedecessoribus nostris, libi ac pro- tatitum ei tribuat ex mandato noslro regia celsiludo,
genitoribus tuis suiil afflueiUer exhibila, ie ipsum quod, ad sedem apostolicam veriicns, ac permanens
exciies ad majora, nec illa debellalrix virlutum, in- apud ipsam, decenter-et honesle se ac suosvaleal
gralitudo videlicel, ullum, quodabsil! in le locum procurare. Ad hoc, "paci ac iranquiUitati tu.e
inveniat, quse, cum malorum sit provocalrix, et palerna volenles sollicitudine praecavere, diclo
exterminalrix meritorum, qiiocunque semel se in- • magislro dedimus in mandatis, ut, convocaiis
geril, vix sine gravi delrimento recedit. Ex dicla- inagnaiibus regni tui, lam ecclesiasticis quam
- rum namque perpendimus serie litterarum, quod, mundanis, candelis esstiuclis, etpulsalis campanis,
licet 'Waldemarus, Slevicensis episcopus,"ponlifi- excommunicationem solemnem auctoritale nosira
calis oiiicii gravitate, ut in se regnum sacerdoiio promulgel in eurn, vel eos, qui te, vel regiium luum,
conveniret, contra clarse memoriaaC. (770) regem propler auxilium vel favorem episcopi memortili,
Danortim, fralreni luum, cui juramento fideliiaiis contramandaium apostolicum,prmsumerentmoleslure,
tenebatur aslriclus, lemere conjuravit, omniumque recipiensab eodem episcupocorporale coramomnibus
beiieQciorum, qiue lam a le quam tuis progenitori- juramenium, quod ipse, nec per se, nec per alium,
bus copiose susccperal, imptidenter obiitus, multa le, vel regnum tuum (772), vel aliquos de tuo regno,
graviacontra honorem regiumperpetravil, tu lamen, Q propter hujusmodicausam ausu lemerarioinfesiabit,
tanquatii rex clemens , et princeps catholicus_, quodque fideliter ad aposlolicam sedem accedel,
quiquc dolos, quoties cogeris esse ferus, ob revereti- ipsius mandamm bumiliter receplurus.'Super eo
liani summi regis, el salubrem admonitionem apos- vero, quod dileclus filius.. .. et nunlii apud nos
lolicoesedis, quautumcunque idem episcopus te ac multipliciter inslilertiiu, ul in locum prsedicti
luttm regnum offenderii, quantumcunque etiam id episcopi faceremus dileclum Jlium.... eleclum",
libi grave, rriulflsetiam impossibilevideretur, nobis pcr aposlolicoe dispensalionis gratiam subrogari,
tamen pro liberatione ipsius exhorlaniibus et exo- - noverii regalis prudenlia, quod pelilionem hujus-
rantibus incessanter, velociter etiam , onini delibe- - modi non poluimus adimplere, cum sanciorum Pa-
ralione postposita , duxisti humiliter obsequendum, trum canonicaesanctiones expresse prohibeant, ue
niliil difficilc reputans quod libi duximus injungen- quis locum viventis usurpet, antequam idem ab eo

(769) Epislolam banc integram vtilgavit Raynal- (770).ApudRaynaldum deesl.


dus, ad annum 1206; ideoque hic uncis inclusa (771) Apud Raynaldum deest.
c&liiLelur.' , . .... (772) Apud Raynaldum desunt.
773 PONTIFICATUSANNOVIII, CIIRISTI 1205. 774
canonica fuerit censura -remotus. Cum aulem idem A et nollet permanere cum allerc sine co.nlumelia
episcoptis ad prseseiiliamnoslram pervcnerit, qtiia Creatoris, nisi forle secus fieret ex revelatione
liinc iiuclligi poierilsuae reddilus libertati', nos, de divina, quaesuperat omnem legem, sicut a quibus-
iis qnae perlinuerint ad cautelain,' nibil, auctore dam sanctis legilur esse factum; nos lamen, no-
Domino, stiper hoc negotio dimitlemus. In fine au- lentes a preedecessarum nostrorum vesiigiis in hoc
lcm, tuam celsiludinern nionemus, atque eliam ariiculo subiio declinare, qui respondere cousulli,
rogamus, qualenus diclum niagistrum sic decenler quod, anlequam matriinonium sit per carnalem
rccipias ei honesle perlractes ut exinde non imme- copulam eonsummatum, licel (777)- alteri con-
riio tua valeal magniftceiilia commendari. jugum, reliquo eliam inconsullo, ad religionem
Daltim, xni KalendasEebruarii. transire, ita, quod reliquus extunc legilime po-
CXCIV. terit alterl copulari; hoc ipsum tibi consulimus.
LUNDENSI ARCHIEPISCOPO. observandum in articulo proenolato,quamvis falsa
Vi visitet provinciam Lundensemel corrigenda sit causa, propier quam ad susccplionem prsedicta
corrigat. mulier est inducla, cum sine qualibel t-alicausa, id
(xv Kal. Februarii.) ipsum religionis obtenlu facere poluisset. Porro,
Quia sseculo senescenle, elc, sicut in ea, qum B licei- prsedicta mulier videalur in veli susceptione
scribhur stipra, eodem libro..,.. archiepiscopoSe- religionts habitum assumpsisse, si lamen velit
nonensiCTiZ). in domo propria pcrmariere, quasi propositum ca-
CXCV (774). slilatis in sseculo-servalura, nihilominusconsum-
EIDEM. inandum est conjugiumjam conlracium, nisisevoto
Respondet ipsius consullalioni super casU quodam consirinxerit (778) ad observaniiam regularem, in,
malrimoniaii. casu eompelli potest, ul, relicto soeculo, reli-
' quo
(n ld. Januarii.) gionis proposilum exseqiiamr.]
]_Exparte lua nostrisesl auribus iniimalum, qttod, Datum n Idus Januarii.
cum qtisedammulier, dicecesanalua, velumviduilalis CXCVI.
coram duobttsabbatibus assumpsisset,benediclipne EIDEJI.
solemni ctim celebratione missse, ac Iitania, sicut
Confirmalquasdam inslilutionesab ipsofactas.
debuit, accedenle, poslmodum quidam nobilis, qui (xiv Kal. Februarii.)
sex mensibus anle proponebalttr (775), mulierem Benedictus Deus, a quo bona cuncta procedunt, •
eamdetn, medianiibus inleniunliis, per verba de
qui.siciit scientiam, sic et zelum tibi dignatus est
praesenti, arrha eliam interposita, desponsasse,] " impertiri, ul, lanquanf vir providus el honesius, ad
audito quod mulier ipsa veltim assumpserat, misit aciem luae menlis, quaesanclam iliustrant
ad eam, ut desponsationemfaciam carnalis copula eadirigas et eam faciunlinier riuindi lenebras ra-
Ecclesiam,
sequeretur. Tu vero, postquam fuit ad luam au- diare. In nostra sane praesentia,quarumdarii insfuu- .
"dieniiamres perlata, inhibere curasli, ne anle tiontim ienor, quas ad propaganduin decorem ec-
disctissionem negolii se carnaliter commfscerenl. clesiasticaehoneslalis fecisse dignosceris, exslitit
a
Posimodum auiem, muliereipsa, in tua proesenlia recitatus, in quibus, juxta diversitatem locorum et
consiituta, quoesisli, iilrum consensissel in illum, morum; multa, sicul speraiur, indigeivis salubria
et quare ab illo quoererel separari? [Al illa, se in staluisii. Licel aulem ex
parte tua nobis fuerii hu-
illum consensisse confessa, dixil quod audiverat, militer ut instiiutiones illas coufirnia-
supplicalum',
eum esse Iepra percussum, et ob hoc ejus fuerat lionis
apbstolicsedignaremur munimine roborare,
abomiiiaia complexus.] Ctimauiem posimodum per ne lainen
percoiifirmationem hujusmodi jus com-
fesies idoneoslibi fuerit plenior faeia fides, quod, mune statuere
videremur, eas non duximusad cau-,
aitte suseeptlonem veli, mutuus interveneral inter lelam specialiter confirmandas. Verum, quoniam
ipsos per verba de prasenli consenstis, sedem
- duxisii apostolicam eonsulendam, ulrum veli JJ ex instiiueiiiis prudentia institulorum prsesumimus
matrimonium inter .honeslatem, volumus el maiidainus,ut ea, quoeper.
susceptio Impedial ipsos? [Nos te
auiem fraternilati .776) tuae laliler respondemus, provida sunl deliberatione slatuta, facias. aucto-
ritate noslra _inprovincia lua" iuviolabililer obser-
quod, etsi possit non inconsulte videri, quod, ex
inler vari.
quo matrimonium persorias legilimas per
verba" de praesenij contraliiiur, illis vivenlibus, in Datum,-xrv KalendasFebruarii.
nullo possit casu dissolvi, ut, vivente reliquo, alter
ad secunda vota iransmigfet, etiamsi unus lidelium, ..—«•
inter quos est ralum conjugium, fieret hserelicus,
(773) Vide epislolam hujusce libri VIII52. • vocant.
(774) Epistola hsec reperitur, sed mutila, inler (775) Decretal.legunt proponebatseprius,el mfra
^Decrelales, lib m, lil. 32," De conversioneconjuga- ipsam pro.eamdem. .
lontm, cap. 14, ubi archiepiscopoLugdiineiisidire- (776) Decretal.^ini/utsiiioRi.
cta dicilur." Qiiae illic leguntur, hic uncis inclusa (777) Decreial.-,licer.e,et infra per pro propier.
suni; qu:e Italico cbaractere .dislirigtuiniur desunt (778)Decrelal matrimoniumelmoxaslrinxerit$ro
in iiecrcial., vel lettorem ad vttrias iecliones re- couslrinxerit.
775 TLNNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. VIII. 776
CXCVIL A possent aiiquid imriuitandum,voliimnsetmandamns,
EIDEM.| ul inslilutio, memorata usqtte ad qiiadriennium in-
Cl in cisitatc quam ad cullttm fulei redegeril, episco- violabiliter observeiur, inffa quod spatium, nisi
pum ordinare possil. . _ appareat aliquid, quod eam suadeat iiniivutandam,
(IdibusJanuarii.) exiimc auetoriiaie apostolica secure poterit confir*
Cum, de Christiani nominis injuria vindicanda mari.
jusle ac pie cogitans, ex religtoso memis proposito Datumxv Kalendas
" Februarii.
contra paganos deereveris proficisci, auctoritate lihi CXCIX(779)..
proesenfmmindulgemiis, ut incivitate, quam, paga- ABP-ATI DEBARDESLERA (780), ET..... PRIORI
norum eliminata spurcitia, Cbrisio juvanle, poleris SANCTI SEPUL€RI,ET BECANOWIGORSIEKSIS DIQE-
ad cuitum fidei christianae redigere, catholicum va- CESEOS.
leas episcopum ordinare. Nulli ergo, elc. Vl in causay( qua' inter R. rcctoremecclesiceS. Sal-
Datumldibns Januarii. dali ab una, et ThomamrecloremcapellceS. Joun-
CXCVIII. tiis de Gloverniaab alierdparte, verlebalur ) pro-
EIDEM. eedaiur, nisi- acior fuerit effectus familiaris ju-
dicis.
B "
(Jl instiiulio ab ipso"super statn nmnachorum nigri {vi Kal. Febrttarii.)
ordinis facla observelur.
[Insinuante dilecto filio R. recioreecclesioeSancii
(xv Kal. Februarii.) Atdali (781), ad audi.enliamaposlolatus nosiri per-
Gratum gerimus cl acceplum, ac fraternitaiem venit, qnod, cum olim causam, quaesuperjure paro-
ttiam digna gratiarum prosequimur aclione, quod, cldali iuler ipsum, el Thomam, Kctorem capellm
sicutvir providus et bonestus, ad ea diligenti soili- Sancla! Joannis de Giovernia,Wigorniensis dimce-
citudine aciem tuae considerationis extendis, per seos
(782), verlebaiur, venerabili fralri nostro
quoevaleai in domoDominisacra religio propagari. Wigorniensiepiscopo (785), et eonjudicibus ejus, a
Ex luarnm sane perpendimits serie liiierarum, iiobisoblinueril delegari, poslmodnm, Iiceiin eadem
quod, cum, ex injunclo libi provisionis oflicio, ec- -ftierit quoestioneprocessum, traclu temporis, anic-
clesias regni Dacise visilares, prospiciens stalum ad (784) definiliva;senlentiaecalculum venire-
quam
monaehorum nigri ordinis in plurtbus vaeiliare,
lur, idemepiscopuspracfatumR. in suum familiarcm
quod pra;sertim ex diversaruin regionttm diversis admisil, sine quo reliqui duo iudices (785), secun-
coiisuciudinibus conlingebai, ordinem ad unifor- dum in "nostris liueris mandabatur, in causa
quod
mitaiem reducere studuisti. Verum, qtioniam sine
C procedcre nou valebanl, el alfer ipsorum (786) of-
capite, quanlumlibel lenax disciplina resolvitur, et iicialis esl episcopi supradicli; propier quod adver-
gregis sincerilas dissipalur, ad preces praclatorum sse parii poterat suspeclus liaberi. Unde, cum ex
ejusdem ordinis, eis deliberalione provida conces- causa hitjusmodi,tamepiscopus quam ofificialisprae-
sisti, ut in cerlo loco cerlttmsibi rectorem eligerent, dictus, ulpote quos idem R. in judices postularal,
qtii utilitati lotius ordiuis el saluti constileret. cui et ipse familiaris eovtimposlmoduai esl effecus, ab
etiam omnes, lam monachi quam abbates nigri or- adversa
pane possent merito recusari, dccisionein
dinis, universalilcr obedireiit. Cum igitur universiias ipsius causae, vestrae peiiit discretioni <:omiiiiUi.
capiiuli generalis monasieriorum omnium abbatum Quocirca, discrelioni veslrw per aposlolica sctipla
Lur.den. locum ad conveniendumelegeriiit, ef ejus- maudamus,
qttatenus, si ita est, nisi, posiquam
dem abbatem ccenobilsibi prsefeccrinl in rectorem, familiaris
ejus effeclus est, liligare consenseri.lco-
jad communempelitionem ipsorum,"quodab eissuper ram illo, iii causa ipsasecundum priorum continen-
lioc factum fuerat confirmasti, a nobis ifumiliicr tiain litterarum.ralione
proevia,remoH)appellaiiouis
postuians et devote, ul dignaremur idem aposlolico obstacuh, procedere non lardetis. Alioquin, parfes
munimineroborare. Licet autem, lum propter Ec- ad
priorum judicum reducalis exameu. ] Quod si
clesiae honeslatem, tum propler supplices preces 0 non omnes duo veslrom, ete.
-tuas, quas ex sincera inleniione procedere novimus, Dalum, vi Kalendas Februarii.
'quod provide factum est, in bac parle velimus flr-
roiter obscrvari, quia lamen in lalibus instilulis
aliqua de novoconsueverual emergere, qttsesuadere

(779) Episiola ba:creperitur inter Deerelales, lib. Hcnriciregis fiiia, anno 1158. Vid. Monasiic.Anglic.
S, tit. 29, De offtcioet poleslatejudicis delegati,cap. „lom. I, pag. 805.
25; ubi abbati de BordeSIis("vid.noi.seq.) etpriori ' (781) Decretal., ' " Saldati, et mox- nostram, pro
S. Sepulcri directa dicitur. QtianIlalico cbaraciere ap. n. -
distinguunlur varias lecliones'indigiiant vel desunt (782) Decrelal. T. pro Thomam.... dimces.
-in Decreial. i _ (785) Decrelal.- Vicjori.Vide epislolam libri v,
(780) Sic scriplum videtur in apographo Conii. 25,' not.
Verum, veremur ne legendum sit de Bordesleja. (784) Decrelal. mile pro a. a.
llic enini agi videtur de abbate monaslerii Borde- . (i8'~) Decreial., alii conjudices,pro rel. d. jud.
slejensis, Cisiercien. ordin. quod quidem in agro (780) Decretal. Adtl. cortjudices.
WigQrnieusifuiidaium est a Malhilde,imperairice,
777 PONTIFICATUSANNOYlil, CilRISTI 1205. ?7g
_CC(787). _ A < turnon soltimarguere, sed etiam increpafe (792), >
VERCELLEXSI EPISCOPO (788) ABBATI DE (795) quin eliam_ inlerdtim suspendere. ilonnunr
TTLETO (789), ETC...... PP.ESBVTEROALBERTO MAN- quam vero ligare, frequenler oditim mullorum in-
TUANO. currunlj et insidias patiuntur; et ideo sancli palres
Qualilet et quomodoprotedere debuerint adversus provide statuermu ut accusatio praelalorum non •
Novariensem, el tporiensem episcopos. Agitur facile admiltalur, ne. concussis columnis, corruat
eiiam de cessione episcoporumAslensis el Yero-
hensis. tedificitim, nisi diligens adbibealur cautela, per"
(tv Kal. Februarii.) qnam non -solilm falsse. sed el malignaecriiriina-
e (790) [(791) Qualiler et quando] debealjprte- lionis janua prsecludalur. Verum, ila voluerunl prp-
c lalus procedere ad inquirendum et puniendum videre prselatis, ne criminarentur injuste, ut lamen
< subdilorum excessus, ex auclorilalibus Novi et caverent ne delinquerent insolenter, contra ulrum-
< VeierisTeslamenii coiligiturevidenler, ex quibus qtte morbum invenientes congruam medicinam, ut
i super hoc poslea processerunt canonicse sati- videlicet accusatio criminaliSj qusead diminutionem
< ctiones. Legitur enim.in Evangelio. quod villicus capilis, id est ad degradaiionem inlendilur, nisi le-
< ille, qui diffamatus erat apud dominum stliim, gilinia praecedal inscriptio, nullalenus admiltatur;
<-quasi dissipasset bona ipsius, audivil ab illo : sed, cum super excessibus suis quisquam fuerit dif-
< Qttid hmcaudio dele? redde rationem villicalionis famalus, ut in tanlum jam clambr ascenderil, quod
-
tum, jam eilim non poterisvUlicare-.(Luc,xvi). Et diulius sine scandalo dissimulari non possii, nec
< in Genesi, Dominus ait: Descendam et videbo, sine periculo tolerari, .absquc dubilalionis scrupulo,
< Kfritni clamorem qui venil ad me opere-comple- ad inquirendum elpuniendum ejus excessus, non ex
< verinl (Gen. xvin). Ex quibus aucloritatibus ma- odii foniiie» sed ex charitatis procedatttr affectu,
< nifeste probatur, quod non solum cum subditus, qualenus, si gravis fuerit excessus, etsi non degra-
< vertim eliam cum praelatus excedit > si per cla- delur ab ordine, ab_adminislratione tamen amo-
< morem et famam ejus excessusad aures superioris veatur omnino, quod est secUndum senienliam
« pervenerit, non quidem a maleVoliset maledicis, evangelicam, a villicalione villicum amoveri, qui
< sed a providiset Iioneslis, fiec semel lanltim, sed non" potest villicationissuae dignam reddere ratio-
< saepe,quod" clamor innuit-, el" "diffamatiomani- nem. Hunc igituf ordinem, [si circa Venerabilemfra-
< feslal, debet coram Ecclesisesenioribus verilatem trem nostrum... Novariensem(794)episcopum,(794*)
< diligenltus perscrulari, ut, si rei poposcerit quag observastis, intemionem et discrciionem veslram i.i
< litas, canonica. districlio culpam ferial delin- „ Domino commendamusi Si vero qualibel occasione
< quenlis, non lamen idem sit acioret judex, sed, prselermisistis eumdem, ne levi compendioad grave
< quasi deferente fama, vel denunliante clamore, dispendiumveniatur, adhue ipsum ordinem lempore
< officiisui debilum exsequatur. Licet autem Itoc opportuno volumus observari, ne inde -nascantur
< sil diligenter observanduminsubditis, diligenlius injurise, unde jura nascuntur; el ideo, devolionem
< lamen observaudum est in prselalis, qui quasi veslram rogamus allentius el monemus, obseerantes
< signum sunt posiii-ad sagiltam, et, quia non pos- in Ghrisio Jesu. qui' venlurus esl judicare vivos et
< suiii omnibus complacere, cum ex officiolenean- mortuos (795)t quatenus, ad conscientioevestrseju-

(787) Epistolaeluijtis iragmentttm fepcruur tiiter riensem < LVL Petriis, ex Calhedralis canonico, Nova^
emersit ad sedem ; cujus.electioriis me-
Decretales, lib. v, tit. 1, De accusationibus,inquisi- minit Innocenlius
lionibus el denuntiationibiis',cap. 17, libi episcopo PP. III, in epistola ad episcopum
Vercellensi et abbali de Tileto direcla diciiurs Quae Laudensem; itemque in altera ad canonicos Nova-
illic legtinlur, liic uncisinclusa sunl; varioelectiones rienses, quoecompeiidiario relala conspicitur in cap.
dantur. Causa, de senlen. etTe judic- »
Diversa ejusdem fragmenta exhihet Ughellus.. (Vide, apud Baluzium, epist* libri primi 451;Jn
Ital. sacr. tom. IV, coh 532 et 1497. Quse apud j. Decrelalibusvero, lib. n, lil.-27» De senlenlia el re
ipsum legunlur, hic duplici ad initium cujusque judicata, cap. 14.) loc. cit.-
iinese virgula, ad marginem apposita, dislinximus; Pergit Ughellus,
(788) Vide epistolam Iibri octavi 178, rioi. t Ceeterum Petrus aliquandct, pro ecclesiaslica
(789) Eral is, .verisimiliter, Gerardus Sessius, ex jurisdiciione luenda,; a propria exsulavit sede, ut iti
Rbegio Lombardiae, quenij ex canonico prlmnm suis ad capitulum Novariense Innocenlius PP. III
Parmensi, poslea monacho Cislerciensi, lum et memorat litleris, scriptis anrio 1200,- quse exstam in
abbaie S. .Marioede Tileto, Aquensis dioeceseos, Hegeslo Valicano, lib. ui, episl. 6.-i
Petro episcopoNovariensi,,(de quo mox), anrib 1210 (Vide epistolam libri lertii 7.)
defiincto, ad episcopalem"Novariensiumsedem ipse Rursus UghelluSj./oc.cits.
evectus est.-VidaUGHEL. Iial. sacr. lom. IV, col. 969. < Aliqttot deinde bona fiduciario jure altribuit
(790)Vide Ughellum,Ital. sacr.-tom; IV, cof 552., (Pelrus) Jacobo aliisqne de Domq, anno 1202. Qua-
! (791)'HaecapudVJghellum; tiiordecimannos Novariensem adininisiravit Eccle-.
(792) Huc usque Ughellus. siam, faloque cessit anno 1210. »
(795)Quaesequuniur, non reperiuntur apud UGHEL- omitlunt (794*)Decrelal.^add.-inquisitionis
- ordinsm,ei mox
LUM,loc. cii. in noi. verba ne>.. dispendium.
(794) Coriferendahsec omnino cum iis quoeab (795) Decreial. pro et ideo... mqrtuos liabent tan-
Ugbello referttnlur, llal. sacr.~tom. IV, col. 968 luntj ideoqttemandaniusrel mox omitlunt vocetn
ei sqq". rorte.
PiTROL. CCX5r. 25
779 LNNOCENTIi III PP. REGESTORUMLIB. VIII. 7ST>
dicitim recurrentes, si forle eonlra praescriptumor- A < scopi, non solum ralam, sed el gralam habeiutis,
dinem lanquam homincs excessislis, non pudeal vos « provisionem iamen, quam ci dc bonis Fructiia-
errorem vestrum corrigcre.qui positiestis, utaliorum < ricnsis monasterii, si nobis plaeeret, facere de-
corrigaliserrores.qiioniamapud di~lrictissimumCi96) < crcvistis, nobis noveritis non placere, tum quia",
jttdicem in qua emensifueritis, remetietur et vobis; sicut accepimus, ex ea idem monasterium grave.
ila videlicct, ul invenralis occasioncm aliquam con- < nimis ineurrereidelrimeiUum, lum quia idem epi-
gruehlem, per qiram, ne vestra vilescat auctoriias , s scopusloiia Illa deslrueret, sicut alia jam deslru-
qtianto cauiius el prudenlius potueriiis superse- < \it, ctim sil dilapidator nolissimus, et prodigus
deatis ad prsesens, quoniam, ex"iis quaeinordinate « dissipator. Sustinenius tamen, pro viiando scan-
sunt acla, non polesl ordinabiliter agi. Si vero prae- - dalo propinquerum, qui sunt nobileset potentes,
scriplum ordinem custodislis,volumuset mandamus, < nt ei annuas pensiones,-non quidcm superfluas,
quatenus, oniui gratia el limore poslpositis, Deum c sed solummodonecessarias, in diversis ecdesKs,
soluin habenles prae octilis, via regia incedenies, < sine ipsarumgravamine, assignelis, quatenus,-ma-
sine personaritm acceplione, in hoc negolio pro- - nens apud aliquod monaslerium, ctim sit mona-
cedafts, juxta formam quam vobis in aliis lilleris - chus, ad honestse vilsesustentationem expeiidal.
duximus exprimendam,neclimeatis aliquemliominemP - (800) Ad haec, noverit veslra devoiio, quod Vero-
conlraDettm,sedDeuin poliussupra omnemhominem < nensisepiseppus ssepe nobis pro eedendi licenlia
mctitatis.Formam vero jurameiiti, quam a clericis t supplicavil(801). Unde, eum ad visilandamVero-
Novariensibus super inquisitic-ne facienda in hoe - nensemEcelesiam accesserilis, si videretis expe-
negolio recepistis, in similibusvolumus observari, < dire, cedendi sibi licenliam aucloriiale apostoliea
ut videlicet jurenl clerici, qu-od super his, quoe < concedatis facientes , eidcm ecclesise personam-
sciunl vel credunl (798*)in sua ecclesia reformanda, t idoneam preefici.salubriler iu paslorem. Corisiiiu-;
tam in capiie quara inmembris, excepfts occullis < liones vero, quas ad correctionem excessuumel
crhniiiibus, meram efplenam dicanl inquisiloribus reformationemmorum, vos non lam fecisse quam
veritatem.] <(797)DeYporiensiautemepiscopo(797*), < innovasse eognovimus, approbamus, volenles, ut
< vobis rescribeudo, mandamus, qiiatenus eum < eas faciatis a clericislaudabililer observari, pne-
< ad rcsignalionem episcopatus, cttm sit insuffieiens < cipienles ex parle noslra prselatis, ut laicis con-
< et inulilis, efficacius inducaiis, et, si cedere < querenlibusplenam facianl_j.usllliam exhibere, non
< sponie noltierit, quia probali sunl ejus excessus - obslantibus appellationibus frustratoriis, qnas iu
< super dilapidatione et siinonia, vos eum, sublato ,r, < eorum gravamen clerici frequenter opponuut, ne,
< cujuslibet conlradiclionis et appellalionisobsta- t pro defectujusiitise, clerici trahaiitur a laicis ad
< culo, ab admiitistrafione Yporiensis ecdesioe de- < judicium sseculare,quod ornnino(ieri prohibemus^
< ponalis : facientes eidem eccles:ce de persona i et vos, ne fiai, omnimodis satagaiis. Caelerum,
< idonea salubriter provideri, conlradielores , si < adversus ha;relicorumfallacias sollicitudinemve-
< qui fuerint, per censuram ecclesiaslicam compe- < stram volumus vigilare, monenles et obsecranles-
< scentes. (798) Cessionemauleni'Aslensis(799)cpi- . in Domino, quatenus ad exslirpandum de agro
(796) Decretal., disiriclum... mensura mensi,el scopo,etabbatideTilielo,ordinisCisterciensis,itascri-
iuosLvoculam et omiiiuni, ut infra verba ltalico Iisii, ex Regesio Vaticano: Qualiteretqiiando, etc.»-
charaetere dislincla. Vide ad inilium hujusce epistolse, not. Pergit
(796*)Decrelal. add. esse. Ugbellus:
(797) VideUghellum,Ilal. sacr. lonuIV, GOL1497. ,c Hisaeceptis litteris, Gerardus abbasde Tillieto-,
(797*)< Bernardus, nioriaclius S. Beuedieti, ad aTterex Depulatis, congruam poriionem ex episoo-
hanc (Vporiae,al. Eporedioe)sedeinnonbouisartibus piilibusredditibusnionaslerio SS. Philippi elj.icobi,
pcrvenit anno 1204, pauloque posl, hoc est aimo ordinis Vallis-timbrosaeapud Asiam, in quod Boui-
1205 ( id esl 1206), aucloritate Innocentii PP. III, facius se receperat, pro illius sustentaiione assi-
episcopalu niulcialus esl; de qtto 200 haecsciibit lnno- gnavil, librarum sex Astensiurain KalendisAugusii,
ceiitius, epist. 4, lib. vi (leg.epist." Iib. vm), sui D qnandiu viveret, persolvendarum. Per quodtempiisr
-
Regesli, Yercellensi episcopo,abbatique de Tilcto, iiullus illi sufiectus iuil; sed in adminisiraioretii
ct Alberlopresbytero Matiluano, ut eiiin compellaiit episcopaius, Rebufus, ejiisdem eeclesise canouicus_,
at| r.esignaiionem.De Vporiensiautem, etc... consliiuiiis aiino 1206; quo Valla, de Castelelia
(798) Quoe sequuntur, usquc ad fiiiem Ieguutur Asiensi, ex prteposiloS. Secttndi Astensis in Savo-
Cliamjipud Ughellum,i6i(/.col. 553el 554. nensem episcopum deligilur. Cujusobiliis sub xvitt
(799) De isto, l.iaecapud Ughellum,Ital sacr. l. IV, Kal.:Sept. in NeerologioCalliedraliscernilurnotatus.
col. 532. « Guidotttis seu Guidettus, defunctpinler mona-
< Bonifacius, monaclius antea S. Benedicli, de- chos Bonifacio, subslilutus. De eo primo habemus,
functo Nazario, ftt Astensis episcopus. HicWillelmo quod anno 1210, elc. i
marchioni Cevocvendidil Liciuium, et S. Michaelem, (800,) Huc usque Ugbellus, toni".IV, col. 1497.^
annb .1198, et postero investivit Commune Aslense Qtiie seqtiunlur,-proui jam dixiuius nola superiori,
de Masio, Rupe, lnsula, ei de quarta parte lerraj, reperiunlur apud eumdem, ibid. col. 553 et 554.
et de Azano, Anno vero 1202, dedil ecclesiamS. An-' (801) Conferenda hsac oimiino cum iis quseapud
dresedeValfeneria canoiiicis' S. Pelri de Cuzano. Ugheliiimreferunlur (Iial. sacr. lom. V, coi. 765).
Sed, cum plura alia loca ac jura suae ecclesise in De Adelardo, episcopo Veronensi, et S. R. E. car-
grave ejus prsejudiciunialienassei, re ad Innocen- diuali, vide epistolamlibri lertii 59, iiol. Ipsiimcpi-
lium delata, ipse volensiiolensve episcopatuiccssii. scopalui iiullaleiuis cessisse, cx instrumeniis, an.
Qua de re cerlior factus Innoceniius, Vercellensiepi- 1207, 1209el 1211, emissis, comperitimest.
-m PONTIFICATUSANNOVIII, CHRlSfl 1205. 7*2
< Doniiiiicovloliuni hxreliue pravitatis prudenter et A scriptis, ad nostrum remiserunt examcn. pfaefigen-
< efficacilerinlendatis. i tes parlibus lerminum compelenlem,quo rcccpluroe
< Datum, iv KalendasFebruarii. » sententiam nostro se conspeclui reprsescnlareni.
CCI (802). Parlibus igitur in nostra-praese.nliaconslilutis, ppst-
..... WIGORKIENSI EPISCOPO (803). quam de meritis caussefuimussufficicnterinstrucii,
de fratrum noslrorum consilio, restilufionemobe-
Quod,exceplo die Nativitatis Dominicw, suffictt sa- dienlioesuper proescriptiscapitulis, salva qusestione
cerdotiunam missam celebrare.
proprietatis, adjudicavimusepiscopofaciendam,illis
(Romae, vn Kal. Februarii.) duntaxat exceplis, super quibus in clero elpopulo
[Consuluisti nos utrum presbyterduas missasin VilioeJolrensis asserebat obedienliam sibi fuisse
eedem die valealcelebrare? Super quojibi duximus subtractam, super quibus ab impeiitione(813) epi-
respondendum.(804), quod, exceplo die Nativiiatis scopi, quoad judicium possessorium, absolvijnus
Dominieoe,nisi causa necessitatis suadeat, sufficit abbatissam, eumdeni episcopumnihilominus absol-
sacerdoli semel iu die uiiana missam solummodo venies super impedimentofori, de quo eum ad re-
celebrare.] slilutionem damnorum impeiierat abhaiissa. Quo»
Datum, vn KalendasFebruarn. II circa, discretioniveslraeper aposlolicascripta man-
CCII (805). damus qualenus, prselibalamsenlentiam, per ceu-
.... DECANO SAKCTI THOJL3E CRISPEJACEKSIS (806), suram ecclesiaslicam,facientes firmiter observari,
SILVAKECTENSIS DIOECESEOS ET Gerilldode CfCcll poslquam idem episcopusfueril restitulus, audialis
(807). STJESSIONENSI, ET H. Gir. {al. Gerardo] DE quse super jure proprielalis proposita fuerint coram
SAKCTO BIONVSIO NOVIOMENSI, CAKOKICIS. vobis, et causam, sufficienlerexaminalam, ad au-
Causam, ialer episcopumMeldehsemel abbalissam dienliam noslram fideliter remitlalis, per noslrie
Jolrensemverlenlem,ipsiscommiltit. delinitionis senlenliam lerminandam, Si .veroprae-
(Romae,v Kal. Februarii.) falns episcopus,inframensem postfactam sibi resli-
fJOliminier proeuraloresvenerabilisfralrisnoslri tutionem, nollet coram vobis super petilorio respon-
Meidensisepiscopi(808), et dilectaein Christo dcre, vos, eum de conlumaciapunientes , abbatis-
filiae... abbaiissoeJolrensis (809), iile in auditorio sam in possessionem libertatis snper praescriplis
noslro legitime conleslata, tam super obedienlia capilulis reducatis. Nullis tillerisvbslanlibus,prater
quain dicltts"episcopusab eadem abbatissa conque- assensumpartium, etc. (814) Quod si non omnes..,
rebatur sibi esse subtractam in consecralionealta- dud vestrttm, elc.
G Datum Romseapud SancfumPetfum, v Kalcndas
rium, dedicalione ecclesiarum, velatione Virginum,
ordinaiione clericornm, exhibitioneprocuralionum, Februarii, ponlilicatus nostri anno octavo.]
«t pcenilenliispro majoribuscriminibusimponemlis, CCIII (815).
out aliis quaein mbnaslerio et villaJotrensibus Mel- TOLETAKO ARCHIEPISCOPO, ET ,EPI-
densis episcopus consueverat exercere, quam impe- SCOPO ZAMORENSI.
dimentofriri,super quo abbatissa conquerebalurper Ut Casleltiv et Legionensenireges Hierosolymitdni
ipsnm episcopumillatas sibi et monaslerio suo gra- hospitalisfralribus quatdamoppidapossessionesque
ves injurias et jacturas, nos examirialionem hujus re_lituerecotnpel.lant. -.
(v Kal. •
negolii, diieclis filiis... Longi-ponlis(810), et... Februarii.)
Sancti Jusli (811) abbatibus, etmagistroG. arohi* Adnoslramnoveritisaudientiampervenisse,quod,
diaconoSuessionensi,duximuscommitlendam(812);; cum, procuranle illo qui operibus pacis invidet,-
qni, auditis confessionibus,receplis leslibus, et al- inler cliarissimos in Cbristo filios noslros ....
legalionibus inlelleclis, causam ipsam sufficienler Gaslellae,et Legionensem reges illuslres,
instruclam, cum qttorumdam inslrumenlorum re- belli sedilio mola esset, ac muha fueiint hinc iude
(802) Epistolahoecreperilur inler Decrelales,lib., D (811)exGervasitts, natione Anglus, in Francia enit-
m, lit. 41, De celebrationemissarum, el sacramenlo ) tritus, priore S. Jusli abhas sepftmus, cui Philip-
Encharislim, et divinis officiis,cap. 5. pus, Bellovacensisepiscopns,eommisitregenduui ei
(803) Videepistolamlibri quinli 25, not. administrandum Ilospilale S. Jusli, anno 1203, re-
(S04) In Decretal. respondemus,lococonsnluisii i perilur anno 1206 in cbarlis Selincuriis..Arhiier
...-. Wespond. fuit anno 1207 inter episcopum Bellovacensemei
(805j Epislolam hanc vnlgavit Plessseus, Hisi. capilulum. Inde abbas Thenolii, Praemonstrati, et
Meld.Eccl. tom. II, pag. 96 inslrnm. 215; ideoque 3 episcopus Sagiensis. Nolatur in Necrologio19 Fe-
hic uncis inclusaexhibetnr : variseIectionesdanitir. bruarii. Gall. Christ. lom.-Vilf,col. 803. Yideeiiam
De argumento, vide epislolam libri quinli 157. Annal. Prwmonsrat. lom. 1, col. 943.
(806)Pelrus,decanttsS.ThomaedeCrispeio,ab ipscj' (812)Commissionem hanc exhibet Plessoeus,Hist.
fiiiidalionisannoH82,usqiieadannuinsalleni1211.iri Melden.Eccles.,lom. Il,pag.95, insirum. 215,ex Ta-
insirumeiitislegitur.Gall.Cltrisl.tom.lX, col.l 482. bulario EcclesioeMeldensis.Ibi dicilur, Dal. llomw,
(807) ApudPlessaeum,Germundo. apudS. Peirum,NonisMariii,pontificaiusannooctavo.
t808) Videepistolam libri ociavi 188, not. (813)Apud Plessaeum,impeditione.
(809) Vidc epislolam libri quinti 350, nol. (&li) Apud Piess. add. Testes'aulem qui fuerint-
(810) Galcberus, de Oclties, Longi-ponlis abbais nominati,eic . . .
anno saltem 1201, usque ad anntiin 1217, noliiis (815) Episiolamhane laudatRnynaldtis,adannum
est. Gatl. Cltrist. tom. Viil, col. 475. 1206, § 54.
785 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. VIli. 784
iiosliliter attenlata, dilecli lilii. .. prior, et fratres A. CCIV (816).
hospitalis Hierosolytnilani in Hispania constiluii, ABBATI (817), ETFRATRIBUS EVESfiAMENSlS
confideiites in illo qui posuiifmes suos pacem, et COENOBII.
iiihilominus de rcguni ipsorum benignitalesperan- Causam, inier ipsum, el episcopumWigorniensem,
tcs, qui, licel bellummdverent ad invicem, pauper- superjurisdiclioneverlenlemdefinil.
tatem suam non credebantesse illortim incursihus (xv Kal. Februarii.)
exponendam,castra sua et villas, in ulriusque regni [Ex ore sedeiuis in throno procedit gladius bis
confinio consliluta, non praemunierunlut hosles, aculus, quoniam ex ore Romani poniificis,qui prw-
sed ut hosprtesrepararunt. Rex vero Casiellse,prse- sidel aposloliemsedi, reetissimadebel exire senlen-
ler fiduciam eorumdem,duoeaslra hospiialisejus- tia, qusecontra justitiam ntilli parcat, sed reddat
dem, videlieet Fraxin. et Paradiiias, el ires villas, quod suum esl unicuique. Cum igilnr inter vos, et
seilicel Taurisellam, .Taraucamet Portam, sita in venerabilemfratrem nostrum ....... Wigornien-
confinioregni sui, eis abslulit violenler, non reme- sem episcopum(818),super monasieriivestri subje-
nioraiis, dtim haec ageret, quod periciilosissimum ciione ac liberlaie conlroversia verteretur,] el nos
sibi eral, invadendo jtira servorum suoruin, effici eam examinandam commisissemusjudicibus dele-
hostem Chrisli, dum contra Taciem insurgeret ini- B galis, qui causam eamdemsuflicienlerinstruclam
mici. Licet aulem, lu, frater archiepiscope,regem ad nostram prsesenliamremiserunt, cerlum parli-
eiimdemad restilutionem eorum de mandalonostro btis terminumprsefigenles,quo cum inslrtimeiiiiset
monueris, nondum tamen in lioc aequiescerepro- attestalionibus nostro se conspeelui prsesentarent
enravii, unde, proediclifratres damnum se querun- sententiam reeepluraa. Parlibus igitur in nostra
lur gravissimumincurrisse. Nos vero, quia saltitr proesenlia per procBratores idoneos constilulis,
regis ipsius non expedil villaset caslra ipsa contra audientiam prsebuitnus Iiberam et berrigiraiw.Et
Dcum laliier detinere, ipsum per lilleras nostras quidein, [monasterii vestri proposuit procurator,
moneiidum duximus el horlandum, ul ea conque- quod idem moiiasteriumab ipsa sui fundalionelibe-
reniibtis, ut teuetiir, reslituere non postponal.Qtto- rum exsiilil et exemptum, ad hoc probandumpri-
circa, fralernilali vestrse per aposlolica scripta vilegia prsedecessorumnoslrorum iriducens, duw
niandamus, et districte prsecipimus qnatenus, si videlicei(819) Conslanlini, unum Innocentii, etalle-
rex ipse, quod non credimus, adimplere forte negle- rum Alexandri, nec non indulgentiasClemeiUiset
xerit quod inandamus, vos, quanlumcuuquenobis Ceeiesiini, quorum usum conlinuuma ioitgis relro
molcslum existat eum in aliquo aggravare, quia ( lemporibusper depositiones-iesliumostendere nite-
lamen magis Deo deferre quam homini nos oporlel, balur.] In primo siquidem privilegioConslaniini
ipsttm ad id, sicul jusluni fueril, monitioneprse- continebatiir expressum, quod sanclserecordationis
missa, per censuram ecclesiasiicam, appellatione Egwinus(820), Wigoruiensisepiscopus, ad aposto-
remota, compellalis; altentius provisuri, ttt man- licam sedem accedens, visionemquamdam, qua se
datum aposlolicum laliter implere curetis, quod ex beala Maria nianifeslaviteidem, pra>fatoprsedeces-
defeclu vcslro prsedictifralres dispendium non iu- sori nostro reverenier exposuit(821), el innc lem-
currant, el nos solliciludinem vestram possimus porisAnglorum Kenredusel Offa, cum quibusjaiu
non iinmerito commendare,qui non possemusnon dictus episcopus apostolorum limina visitavit, in
ferre molesle, si ad hoc exsequcndum exhiberetis loco visionis oslensse,de bonis suis plurima bene-
vos tepidos vel remissos. Quod si nou ambo... iiciain procseniiaejusdemprsedecessorisnostri regia-
altcr, ete. liberaliiale donarunt, quse ipse aucloritale aposlo-
Daluni, v KalendasFebruani. lica confirmavit (822), quatettus in eodemIocomo-

(816^Epislolsehtijus fragmentareperiuntur inler D ] bliolh. Deuvesrana, in Nonasltc. Angiic. tom. \T


Decretales, lib. v, lit. 33, De privifegiisel excessibus pag. 151, col. 2, lin. 45.
privilegiatontm, cap. 17. Quae illic legunlur, hie (818) Videepisiolamlibri quiuli^S, not.
uncis liiciusa siint; quse in Decrelalibusnonlcguit- (819) Decreial., unum.
lur cbaraciere ltalico disiinguiinus. (820) De Egwinu, lertio YY'igoriiiensisEcclesias
- (817) Adamo, ex monachoCltiniacenside Chari- aniistitc (qui ab anno 695 ad annuro 717, sedisse
late, abbati Evcshamensf,defuncto pridie Idus No- dicitur, Annal.EcclesiwWigorn.apudWharion.Angl.
vembris anno 1191, successit Rogerus Norreys, sacr. part. I, pag. 470), vide God\vinuin,/)cPiYfc's«/.
quondam EcclesiseChrisli Canluariensismonachus, Ancjl.pag. 448.
qui, a nullo collcgiorequisitus vel assumptus, per (821' Dchac Egvvinivisione, a monachis, ul ma-
regiam polestatem, ul inlrusor, in Evesliamensem jorem fimdatoiiet loeo suo religionemcoiicjliarcnl, .
promotus est abbalem. Iste abbas inonachoscrude- ineplissimeconficia,dissereniemaudias\Vliartomini,
iiter oppressil, vicluniel vestiluniab cis pro magna in noJisa.dloc. cil.
parte sublraxil, reddilus eorum et omnes obedien- (822) Donationemislam, Kenredi,Dei gratia regis
lias fere sibi appropriavit, unde, propter suam Merciorutn,el Oflie,divina permissioneOrienialiiiin
tyrannidem et exordinaiioncs, a dominoTttscula- Anglortinigubernaloris,a Consiaiilino,Rontaiuvsedis
nensl episcopo, lunc doniini paptc in Anglialegaio, episcopo,per hoc signum-_-sanclw c!'un's,„coiilinna-
«leposuusesr et exabbas facius aimo Doiuini1229. tam, habes in ilonaslic. Aiujlic.lom. I, p..g. 145,
De abbalib. Evesham.ex anliqtio codico i»s. in Bi- col. i, lin. 48.
785 PONTIFICATLSANNOViil, CIIRISTI 1205. TfiC
nachortim congregalto, seciindum beati Benedicti A quod monasterium ut sua constriialur aucloiiiaie
Rpgulam,quaeiniiius in illis parlibus tunc vigebal, mandare, nisi quod in fundo sibi donalo fuerit con
ad divini nominis constiluerelur honorem; unde, .sirtienduni; tum, quia locum ipsum, quem reges
p.rxfalus ponlifex Brithwaldo (825), Britanniarum donasse,dicunlurregia liberalitate, el ipsedonavit6
primati, per apostolica scripta mandavit (824) tu, ut, sicul illi donaverunteum libertate, quanlum ad
coadunaio concilio, conslitueret ovile (825), divi- temporalia, sie el iste, quanlum ad spiriluaiia, intel-
nitiis oslensum, apostolica"aucloritate mtiflitum,ct ligalur libertale donasse,-cum ad illos utique lem-
regia liberalitate donatum sibi et successoribus ' poralia, et ad islum spirilualia perlinerenl; tum
suis, memoralo Egwino episcopoassislente, curam etiam, quia curam animarum ejusdemecclesiseprse-
animarum ejusdem ecclesioe,proecipueinjungendo cipue injunxil Brilanniarum primati, quam ct di-
ut ab omiii pervasorum impulsu et lyrannorum in- lioni ejus prsecipue dicitur submisisse, ut, si quid
cursu.poteslaie sibi tradita, defensaret; si quidvero ihi oriretur sinislri, per ipsius corrigerelur indti-
sinistrse partis inibi comperirelur oriri, ejusdem slriam et caulelam,unde, videlur correclionem ip-
primaiis auribus potius deferretur, quam per alicu- sius loci ei solummodo commisisse,sicqtie ad alium
fiisoceuliamsenieniiam locus sanctus depravarelur minime perlinere; lum, quia prsefalum locum sub
iiijiisie. Ipsum ergo locumfquoniam antedicti reges B monarchia proprii abbatis manere decrevit, unde,
liberlale donarunt, et idem proedecessor.nosterapo- cum monarchia interpreieltir unicus principatus ,
siolicse sedis auclorilale donavit, ut nullus ciijns- videtur, quod abbas ipsius loci solus in eodemloco
"eunqueordinis liomo, quod ipse constilueral, dc- principalem obtinet potestaiem. Quod aulem verba
pravare ac diminuereatlentaret. [In secundo vero privilegiorum ipsorum intelligi debeanl tali modo,
privilegio ejusdeni Conslanlini papae perspeximus sequentiaprivilegta mauifesiiusdeclarare videniur*.
contineri, quod ipse proefatoprimati per aposlolica nam, in privilegiofelicis memorioeInnocenlii conli-
scripta mandavit, ut ecclesias Dei, per Britanniam nettir, ne aliquis "cpiscopusin ipsa abhalia, vel ca-
consiitutas, protegerel et foverel, inler quas eam, pellis ipsius, synodum, vel capitttlum,ordinaliones,
quae nuperrime nuue a vcrierabili viro, Egwino vel missas publicas, nisi inviialus ab abbale et Ira-
episcopo, apostolica et regia auctorilale fueral tribus ipsius loci, celebrare prsesumat,elcum abbas
conslilula, ditioni ejus prajcipue submillebat, ut in eodem monasterio fuerit eleclus, absque omni
eam ab omni adversariorum impugiiationeIibe- exactione, a quocunque malueril episcopo -in ipsa
ram in- perpelimm reddere, procuraret , consli- benedicalur ecclesia, dummodocatholicus fuerit, et
"
tuens, ul idem locus sub monarchia proprii abbatis gratiam babeat sposlolicae sedis. Idem eliam Inno-
ab omni tyrannica exactioncsil liber, et. nttllus, cu-- cenlius, Constantini vestigiis inhaerendo, decrevit
juseunque ordinis, homo aliquid ibi gravamen in- ut solummodopenes abbalem ipsius loci, totius do-
ferre prsesumat.Abbas aulem, secundumauctorita- muset ecclesioe, aliorumque locorum ad eamdem
tem canonicam,vel de ipso nioriasterio.-velde pa- ecclesiam perliiieiitium, pastoralis cura consistal,
rochia Wictiorum, a fralribus eligatur , qui libere et eorumdem ordinalio in Jpsius lanlum potestate
ac canonice, sirie aliqua exactione, in eadem eccle- permaneal, sicutest haclenus observalum.Tn privi-
sia benedielus, ob reverenliam venerabilis Egwini, legio vero Alexandripapaeperspicilur contineri, ut
qui, episcopali sede dimissa, in eodem monaste- chrisma, oleum sanclum, consecrattones allarium,
rio faclusest abbas, annulo iu celebrationesolum- ordinationes clericorum qui ad sacros fuerint ordi-
modomissarum utalur, primumque loeum semper nes promovendi, a quocunque maluerinl episcopo
obtineat post praesulemWictiorum. Ex Iiorumergo communionemet gratiam aposlolica?sedis habente,
privilegiorumcapitulis,monaslerii veslri procurator fratres iipsius loci suscipianl, staluto, ut Wigor-
niiebalur ostendere quod ipstim monasterium, a nienses episcopialiquid ab eis injuste non exigant,
prinia sui fundalione, ab omiiifepiscopalijurisdi- sed iis lanlum contenli permaneanl, quseanlecesso-
ctione fuit prorsus exemplum; lum, quia dicitiir j. res eorum antecessoribussuis constat ralionabiliter
apostolicatantum et regia aucloritale conslruclum, impendisse.In flne vero subjttngitur : Ut salva sit
unde, nonnisi ad apostolicamsedemin spiriiualibus, apostolicsesedis aucloritas, nec dicilur: Quoddioece-
et rcgiamcoronam in temporalibus,inielligittirper- sani episcopi canonica sit salva justilia, cum in
linere, cum summus pontifex non consueverit ali- monasleriis non exemptis, secundum approbatam

(823) Annosfefe duos post obiluni Theodori,Can- Angl. ibid. pag. 144, col. 2, lin. 22, ex autographo,
tnaricnsis prsesulis, qui e vivis excesserat die 19 Saxonicocharaclere scripto in BibliothecaArunde-
Seplembris anno 690, vacavit sedes, cui ttim praefe- liana.
ctus fuil Brilitwaldus,siveBerechlwaldus,monacbus (825) < Commenlade visioneB. Mariaevirginis,
primum Glastoniensis, deinde abbas Regulbiensis; circa imaginemsuam in ecclesia Eveshamensicol-
vir, inquit Beda, scientia Scripluraruni imhutus, et locandam, de confirmaiioneConsiantini PP. et lii-
ecclesiasticis simul ac monasterialibus disciplinis teris ejusdem argumenti, de synddo Londinensi
sunime imbulus. Archiepiscopor.umnullus sedem Brilhwahli (al. Berlwaldi)arcbiepiscopi,et stabililo
Cantuarienseinlam diu tenuit. Prsefuit netiipesex in eadenf imaginum CIIIIH,si falsa esse probare
menses ultra annos 58. Go.'.win.de Prwsul. Angl. conienderem, lempusiuutiliter lercrem.» WARTUGN.
pag. iZ. not. ad loc. cil.
(824) Epistolamhanc cxbibcnt auclorcs Moaast,
787 INNOCENTH111PP. REGESTORUMLIB. YIlI. 788
«EcclesiseRomana? consuetudinem, dioecesano epi- ,A tenli permaneanl, qnse pranleccssores eorum auie-
scopo canonica justitia conscrvclur. In indulgeiuiis cessoribus suis constat ralionabiliter impendisse;
aulem bonaememoriseClementiset Coeiesfmipaicn- unde constat quod abbates episcopis aliquas de
lcr innuiiur, quod idem coenobium ad jurisdicllo- suis ralionibus exhibere lenenlur»Nos igitur, Ws et
nera beati Pelri nullo periineat mediante, cum hoc aliis diligenter auditis, et perspicaciter intellectis,
in prOoemiopraemittenles, sic.inferantconscquenter. cum a neutra parte per teslespraescriptiosit probata,
Ilac itaque ratione indueli, usitm cliiroihecarum de communi jralrum noslrorum cojtsilio senieiiliali-
,ei annuli, daimaficae,tunicse, sandaliorum el milioa ter definimus, quod Eveshamerise ccenobiumlibe-
tibi duximus eoncedeiiduui."Per id ergo, quod pa- rum est in capite tanquam ab episcopalijurisdictione
sioralis cura tolittsdomus el ecclesisepenesabbatem prorsus exemptum, soli Romano pontittci"et Eccle-
solummodo decernilur permanere, illud dilucidalur sise Romansesubjectum, lulela tamett ipstus Cantua-
ab Innocentio, quod fuerat a Constanlino staluturii, riensi archiepiscoporeservala. In membris auteni,
ul videlicet idem Iocus sub monarchia proprii ab- videticetillis, quae non probantur exempta, dieece-'
batis liber exislat;- unde, cuni pastoralis cura totius sano episcopo ipsum decernimus subjacere, proplef
domus et ecelesise penes abbatem solummodo de- quod ahbas ad synodum ejtis debet accedefe, pri-
beat permanere, patet profecto quod episcopuspa- B ' niumque locum post Wigorniensem episcopunfob-
storalemibi curam exercere non debet, cum et ab- tinere. Pro ipsis quoque membris, ut diximus, noii
bas illius loci, absque omiii exaoiiotie, infra suam exemptis, idero abbas lenetur Wigorniensi episcopo
ccclesiam debeat benedici. Unde, nec professio, nec exhibere reverenliam, obsequium et lionorem, qui-
obedientia debet ab illo requiri. Quia vcro qusedam bus Wigorniensis episcopus, sibi competenler ex-
ad pastoralem solliciludinem perlinenlia, per se iiibitis, debel remanere contenlus.,] Quia vero prir
ipsum abbas exercere non potest, ut nibil ei desit vilegium merelur amittere, qui concessa sibi abuti-
qttod perlineat ad pleniiudinem libertatis, concedi- tur liberlate, volumus et mandamus ut, quanlo Ij-
lur illi ab Alexandro, ut ecclesiaslica sacramenla bcriores eslis a serviiils ssecularibus,lanto vos ar-
libere percipial a quocunque nialueril episcopo, ctius mancipetis divinte per omnia serviluti. De_»
communionemet gratiam apostolicoesedis habenle. cernimus ergo nostrae definilionis, etc»
Per id autem, quod idem locus asseritur ad jurisdi- Datum, xv KalendasFebruariL
etionem beali Pelri solummodoperlinere, sicut in- CCV(827).
nuitur in Indulgenliis Clemenlis et Cceleslini, vide- ELIENSI (828), ET ROITENSI (829) EPISCOPlSt
lurillud manifestius declaratum, quod Conslantinus"p et magislro B. Londoniensi.
papa locum ipsum dicilur liberlate donasse, tute- De eodemargumentoac in epislola204.
lam'ejusdem Brilanniarum _primali, lanquam suo (iii Non. Februarii.)
vicario, vel legaio, commitlens. [Porro, in privilegio [Audilis et intelleclis atleslalionibus, instrumentis
Constanlini quiddam confmeii perspicitur, perquod el allegalionibus,iu causa (850) quoeveiiilur inteE
idem cceiiobiumvidelur ad jurisdiclionem episcopi venerabilem (ratrem nostrum Wigornienseui
pertinere, videlicel, quod abbas ejusdem primum episcopum (851), et dilectum filium, Eveshamensem
locum post yVicliorum(826)prsesulemsemper obli- (852) abbatem (833) super ecclesiis in Vallede
neal; unde, cum locum islum oblinere non possit Evesham conslitutis, quas episcopus asserit ad se
in generali concilio, neque provinciali, quoniam dicecesanalege speclare, abbas aulem eas esse ab,
absoiium esset, ut abbas primus post illum super ejus jurisdictione prorsus exemplas,] cognovimas
alios episeopos resideret, relinquitur ergo, quod lo- evidenter, ecclesias illas per privilegia poniificum
cum islum in episcopali synodo intelligalur habere, Romanorum non esse ab "episcopali jurisdictione
quare lenetur ad synodum episcopalemaccedere, ac sublraelas, nisi forle vallis de Evesham sil ijle lo-
per hoc, ipsius slaluta recipere ac servare. In pri- cus, quem, a duobus regibus, Keiiredo videlicet et
vilegio vero Alexandri papsequitidam aliud conline- D Offa,liberalitate donalum, bonaememoriaeConstan-
lur per quod dioecesanusepiscopus in eodemccono- tinus papa libertate donavit (854), sicut in ipsius
bio jurisdictiouem suam, elsi non omnibus, in qui- privilegio continelur. [Verum, tanto lempore pro-
busdam tairien, retinuissevideliir, cum In illo di-• banlur per testes ab abbatibus Eveshametisibu.s
catur, ut.Wigornienses episcopia fratribus ejusdemi pleno jure posscssoe,ut videanlur in eis jus episco-
- pale legitime prseseripsisse, ] nisi forle per la.ilum
loci aliquid injuste non exigant, sed iis lanlum con-t

(826) Decretal. Wigoriensem. (830) in Decrelal. meritis causw^ - -


(827) Epistolsehujus fragmenla reperiunlnr inter (851) Vidc epistolamlibri quinti 23, not.
Decretales, lib. n, lit. 26, De prascriptionibus, cap. (852) Decrelal. de Hevescham,hic et infra..
15, ubi Eliensi et Roflensi episeopis tantummodo ) (853) Vide epistolam libri octavi 204, noi.
direcia dicitur, Quoeillic leguntur, bic uneis inclusai (851) Locttmipsmn, revera, nonpeculiaiicit.nomine
sunt; verba Italico charactere distincla desuut inl designat Conslanlinus in privilegio jam (Vid.
Decretal, vel lectiones varias indicant. Vide notas5 not. ad Epistol. prox. super.) cum his lanlum verbis
Sidepislolam proximo superiorem 204 utatur pontilex : ln loco oslensmvisionis plurima
(828) Vide epistolam libri quinii 54. de suis beneficiisin prwsenlia nostra regia liberati-
(§19) Videeuislolam libri octavj 151. noi. late donata...
789 PONTIFICATUSANNOVIII, CIIUISTI 1205. 79«,
temporis Wigorriiensis ccclesia inlerim vacavissel, A ntts, si in causa venerabilis fralris noslri... Wigor- ,
'
ut, temporevacalionis subducto,prsescripiiominime niensis episcopi,el dilecti lilii, Eyesliamensisabba-
sit complela. Licet autem ulrinque sil in causa tis, qttam sub cerla forma vobis duximus commil-
conclusum,quia tamen ulraque pars necessariam , lendam, falsi conligerit incidere quajstionemsuper
: iit asserit, probafionem omisit, nos, attendcnies, privilcgiis duorum regum Kenredi et Offae,quoepro-
quod utraque ecclesia fungitur vice minoris, oequi- ponilur idem abbas habere, vos, auclorilale noslra
talepensala, ulramque reslituimus contra reliquatii suffulti, de ipsa, sublato cujuslibet conlradiclionis
ad probandum rationem omissam, ne alleruira et appellaiionis obsiaculo, cognoscentes, eam fine
propter Iiujusmodinegligentiamgravi jactura laeda- debilo lermiselis; facientes... nullis litleris, elfi.
tur. [Quocirca,discrelioniveslrmper aposlolicascri- Quod si non omnes, ete.
pla uiandamus quatenus, inspectis prmdictorum Batum, vii IdusEebruarii.
regum (855), quoe abbas sttper prwdicta libertate CCVII(859).
asserit se liabere, si perilla consliteril, quod valiis ... BOFFENSIEPISCOPO (840);
de Eveshamsil ille locus quem prwfatns(836) proe- Ut perseverelin regimineet cessionemnon
decessornosler liberlate donavit, absolvalisEveelia- quwral.
mensem abbatem.ab impeUlioneWigortdensisepi- B (Kal.Februarii.)
seopi super occledis memoraiis, et, adjudicantes Usque in senectam et senium in officiopastoralis
IMasabbati pleno jure subjeclas, episcopo stipcr ctirae perduclus, in luo cerlamine didicisti quam
illi&tyerpetuumsilentium imponalis. Quod si abbas laboriosa militia sil vila hominis super terram,
in hac proba:ionedefecerit, audiatis probationes quod lieet : Bonumcertamen ceriavi (II Tim. iv),
super lempore, quo infra (857) quadraginta annos cum Aposlolopossis dicere, ut tamen corona tibi
sedcs episcopalisvacavii, et,si per tanlum lemporis justitiaedereliquo reponalur, cursum te decetpcr-
vacasse consliterit (858) ut, illo subduclo, non sit factt operis consummare. Quaniumlibetenim, sene-
qnadragenaria completa prseseriptio, vos, in illis clule gravatus, noctes tibi laboriosas enumeres, et,
ecclesiisjusepiscopale adjudicetisepiseopo,et super tanqnamfatigatus cervus, umbram quiclis .. qtian-
illo perpetuum sileuliunt imponatis abbali. Si autem tumlibet iuler vise scaksres aporians (841) palrhe
exceptionemhujusmodi episcopus non prohaverit, dileclione traharis, et, velut emerilus mercenarius,
quia lamen inlerruptionem probavil circa proees- operis lui finem anxius praesloleris, expedit libi
sionem Pentecoslalem in villa et ecclesia de Mor- tamen virtutem in infirniitale perficere, ac le for-
tona, et receptionem ac procurationem archidiace- lius in Dominoconforlare; sciensqne quod apud
ni, necnon soluiionem denariorum saneli Petri in " extraneum defixeris manum tuam, cum libi com-
yalle de Evesham,circa cogniiionemquoqtie cattsa- missi gregis animasin tuam animam suscepisli, non
rjim matfimonialium,ct capellani suspensionemin sic debes portum tibi quielis appelere, ut navigan-
proedictavilla de Morton, etinlerdictum capellarum les haclenus lecum filios, sine remigis adjulorie,
in praefatavilla de Evesltam, vos super his jus epi- paliaris in hoc mari magnoel spatiosocum -timore
scopale adjudiceiis eidem , si tamen circa suspen- naufragii fiuciuare, quoniam non sic poles pulchne
sionem et interdictum hiijusmodi infra quadragiiiia Rachelis speciemconcupiscere,ui filios quos pepe-
annos inlerrupiio facla fuil, in cseterisei silentium rit tibi te deceal abjurare. Sane, si credts illum
imponentes, quas abbas praescripsisse probatur. ][ Dominodisplicere,cujus fieri dies paucos, el accipi
Juod si forte noluerint sententiam definilivam at episcopaluinejus ab altero, sermo Davidicusimpre-
vobis accipere, vos, receptis probaiionibus prseliba- calttr, lu, cum plenus diernm sis, officium noii
lis, eas nobissub sigillis vestris fideliter desiinetis,, debes pontificale refugere , quia forsan ideo in (e
pr.efigenlesparlibus terminum eompeientem, quoi Dominuscum annorum nuniero tesscram fecil cre*
per proeuralores idoneos recepiurse senleniiami scere merilorum ,' ul, quod ad erudiendum-miniis
noslro se conspecluirepraesenlent. Testes... nullis; JJ forlasse potesl setasimbecillis in verbo, veneranda
litteris obslanlibus praeter assensuro parlium , elc. caniiies pleriameritissuppleatin exemplo.Moncmtis
Si vero non omnes... duo veslrum ea, sublato ap- ergo fraterniiaiein luam, et hortamur aii"ii!ius, per
pellationisobslaculo, exsequanluiv aposlolica libi scripta mandanles quaienus, dili-
Dalum, III NonasFcbruarii. genter atlendeiis, quod adhuc sis populo Deineces-
CCVI. sarius, laborem pastoralis regiiiiinis nbn recuscs,
EiSDEM. jaclansque tuum in Dominocogitatum, nihil coiilra-
De eodemargumenloac in Epislolis204 el 205. voluntatem Altissimistatuas de te ipso , qui forte
(vti Id. Februarii.) diebus luis ideo dies addidil, qtiia nondum stibsii-
Prsesenliumvobis auctoritate mandamus qnate- luendum libi poniificemopportunutnpraevidit,.«cc
(835) Decretal., privilegiisThe. (leg. Ken.) et Of. tlion. et Godwin.
Regunt,el jnfra prmmissa,pro prwd. (839)Epistolatn lianc laudal Raynaldus, ad aK-
(856) Ccelestinus(leg. Consianiiims). num 1206, § 53.
(857)Decretal., intra. (840) Vide epistolanilibri ocfavi 154, not-
(83S)-YVigoniiensem sedem nunquampcr 40 an- (845) Sic, in cod. Yatic.
pos vacavisse constat ex momimenlis War-
fM .NNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. T1». 792
dc tua senectute diffidas, quam, natura cedente, A juslum fuit .... facicntes, etc. Qaod si" non oiimes
miraculo polens est ille in generatione mullorttm .... duo veslrum, etc.
fecundam reddere, qui ex utero sepectutis et ste- Datum, elc.,ivNon. Februarii,
rililatls, prolem dignalus est, quam juvenlus nega- CCIX (846),
veral, suscitare. Cum enim hactenus in Ecclesia I. SANCT.E U&MJEIN VIALATADIACONO CARDINALI,
tihi commissasalubriter minislraris, si, quod absil! APOSTOLICE SEDISLEGATO (847).
alius, fe oedente, minus ulilis assumalur, ad ipsam Regem Angliw ab inferendis decano Sarisberietm
profecto non parum in ipsa quiete, quam appelis, aliisque injuriis revocarejubet.
turbareris, cum, ubi bene luum exercueras ministe- (Kal. Februarii.) •
rium, po.nabsque dolore cerneres inuiilis ininistri Cuni cbarissimo in Christo filio nostro, Joanni,
defectum, fierelque ut tantuin in arce speculalionis regi Anglorum illuslri, apostolicas preces misisse-
libi deperissecognosceres, quantum Ecclesiaeper te mus, ut erga dilectumfilium,magislrum R. decanum
subtraclum esse videres. Saresberiensem ($48), et alios, tum clericos, tum
Datum, KalendisFebruarii. laicas, qui oceasione negotii Winloniensis Ecclesia
CCVIII(842). ipsius offensamincurrerant, se clementeni et propi-
B lium exhiberet, et illos eliam' liberaret, si qui deti-
_... PRIORISANCTJ VICTORIS PARISIENSIS .... SVMOKI
SCCCENTORI SILVANECTEKSI , ET MAGISTRO S. DE nerenlur in vinculis hac de causa, illosque Iibere
TUEOLOGO PARISICSCOMMORANTI redire permitteret, qui propier Uoc exsilium pa-
LANGUET, (843).
fmnlur, eis omnibus si qua illis hac de
Causam inter abbatissam de Foolel, et abbalem causa forsitan sunt restilutis,
Sancti Diontjsii in Francia verletilem ipsis com- ablala, idem rex, de quo vehc-
mHtit* i mentius admiramur, preces apostolicas non admi-
(iv Non. Februarii.) sit, sed, litteris noslrjs receptis respondit, quod
Ditecta;in C.hristo"filiae,abbatissa et sorores de ipsum decanum et clericos ejus non lseseral, De
Footel (844), nobis graviter sunt conqueslae,quod, laieis autem nihil ad nos pertinebat omnino, sed
cum in possessione prioratus de Argenlolio, de quo si ille qui exsulabat a regno, ipsius curiae veilet
inter eas et abbalem (845) ae monachos Sancli subire judicium, sibi placebat. Nos aulem eumdem
Dionysii, Parisiensis diceceseos, agiiaiur, inductse per liileras nostras monendtiindttximuset horlan-^
fuerint attctoritate commissionis nostfse causa rei dum, ut eidero decano qui nobis ob suorum exU
servandse, monachi eas inde per violenliam ejeoe- genliarn merilorum cbarus esl adiiiadiim et acce-
Tunt, et quoniam a monachis propler hoc legilima plus, ae suis, et laicisetiam, qui occasione negotii
cautio data non fuit, Iicet nos decreyimuseam esse EcclesiseVVinloniensisregiam indignationein incur-*
prsestandam, veram possessionem prioratus illius reranl, suam penitus remiilat offensam, et miserf*
sibi coneedi peicbani, eum fruclibus medio ten> CQISillis exislat, ut a sumtno,judice, qui in irasua
pore jam perceplis. Magister autemThomas, pro- noii obliviscitur misereri, misericordiam consequa-
curator partis advcrsoe, dicebat ipsmri abbatem lur. Quocirca.-discrelioni tu_eper aposlolica sciipta
eam caulionem super hoc judicibus prseslitisse,qua mandamus qtiatenus, si rex ipse, quad nan credi-
contenli fuerunt. Unde, cum non ftierit ex parte inus. secus forle duxerit faciendum, tu, quia ex
monialium appellalum, postitlabal inslanler super injuncto nobisincumbit oflicio ne membra Ecclesiae
pelitione hujusmodi ntonialibus ipsis sileniium iuclementer traclafi sinamus, auclorilate nostra
prorsijs imponi. Quia igitur nobis non constat de suffullus, nullius conlradictione vel appellatione
proemissis, mandamus qualenus, partib.us .... quod obslante, circa prsediclum.decanum, et archidiaco^

(842) Conferenda omnino lisec epislola cum iis ecclesiam prioralus de Argentolio, arbilris, Gau^
quseab aucloribus novss Galliae Chrisfianae refe- fridd Silvaneclensi episcopo, AdamoCaroliloci ab-

runtnr, diversis in locis, prsesenim tom. VII, bate, eiRadulfo Meldensidecano, a sannta sede IIQ-
inslrum. col. 83 et sqq. instrum. 108 et 110. D niinalis (Vide notam initio hujus epistolw). Obiit
(843) Nonne legendum essei? EGIDIO,PRIORIS. anno 1221, Gall. Cltrist. tom.Vll, col. 384.
VICTORISPARISIENSIS; SIMONI,SUCCENTORI SILVA- (846) Epislolam hanc laudat Raynaldus, ad an^
NECTENSI ; ET MAGISTRO R. DE ORSON (al. ROBERTQ1.1UI1) 1206, | 33,
PE CORCIION); CANONICO NOVIOMENSI. yideinstrumen-. .847) Vide quseadnolata sttnt ad epistolam libri
lum quod referuiilaticto,res uovaeGalliseCbristianae, seplimi' 184, tiot., quibus adde, si vis, ea quse de
tom.VIl, col. 508. | isto A. S. %i.habet Matthanis Paris. lom. 1, pag.
(844) Abbaliae B. Marise, de Footel, al. de Ne* 214, l(n. 3.3 :
more, seu de Bolcodominarum,quse Malsenoseno- c Eodem anno (1206), Joannes Ferenlinus, apo-
men assumpsit post acquisilum ejus nominis. prse^- siolieae sedis legatus, veniens in Angliam, eamqtie
dium, abbatissa ttinc temporis, verjsimiliier, erat ' perluslraiis, magnam 'pecunise summam congessit;
Odelina 1, seu Edelina, quse innotescit ih chartis, et laiidein apud Radingum in crastino S. Lucsa
ah anrio, sallem, 1207, usque ad annum, salieni, evangelistseconcilium celebravil. Quo faclo, sarci-
•1218, de pia pro sororibus sollicitudiue piiiriiiiuni tiulis cum magna caulela disposilis et prudenter
laudata. Gall, Christ. tom. Vfl, col. 587,. commendaiis, festinus viator ad mare perveniens,
(845) HenricusI Troon, ex mouacho San-Diony- Angliam a lergo salulavit. J
siano, el priore Argenlolii, reperitur abbas S. Dio^ (848) Vide cpistolas libri octavi 185, noi. et
nysiijam ab anno 1204, mensibus Junio et Julio....
PepigU ap.no.1207, cum Odqne Patisiensi.de]ure iu
793 PONTIFICATUSANNOVIII,CHRISTI «05. 7<U
num Winloniensem, et alios, tam clericos quam A i quemcunque tres insimul evocarcnl, illuni non ha-
laicos, staltias quod videris statiiendtim, regcm bereiu ullo modo suspcctum, ipsi lamen, conside-
ipsura a molestalionc ipsornm, si necesse fuerii, ranles arduitatem negolii, haec nobis intimanda
qua videris expedire districtione compescendo; duxerunl, partibus injungentes ut in feslo sancti
Datum,Kalendis Februarii. Lucseevangelistac,proxinio tunc futuro, nostro se
CCX (849). cqnspectui cum hujusmodi Iitieris praesenlarent,
.... PRIORISANCTlVICTORIS FARISIENS1S, SVMONICum autem li.leris ipsis, lianc seriem continenii-
.SUCCENTORl SlLVAKECTENSI, ET MAGISTRO S. DE bus, praefati abbas Sancti Victoris, et decanus Au-
LAKGUET, THEOLOGO PARISIUS COMMORANTI. ""relianensis sua pariter appendissent sigilla, jam
De eodem argumenloae in epislola 850, dictus Silvanectensis episcopus suum dislulit sigil-
(Kal. Februarii.) "lum apponere, pro eo quod monacbi Sancli Diouy-
Significaveiuntnobis per Jilteras suasvenerabilis sii querebanlttr quaedam omissa fuisse quae fue-
fraler nosler, G. (850). Silvauectensis episcopus.et rant ajiponenda. Unde, parlibus revocalis, diem iit
dileclus filitiSj.J. abbas sancti Vjctoris(85I) Pari- crastino Sancti Remigii prasfixeriint, monachis fir-
siensis, et F. Aurelianensis decanus (852), quod, miter asserentibus quod moniales in causa pro-
ciim causa quoavertitur inier abbatem el niona- " prietatis tres lestium productiories Tiabuerarit, et
chos Sancti Dionysii ex una parte, ac abbaiissam in easdem fuerat jam conclusum, ita, qnod in pro^
et tnoniales deFootel ex allera, lam super proprie- ducendis leslibus sttper;causa proprietaiis-eas non
late quam possessione prioratus deArgenloIio, sibi erant ulterius audiluri, ac super his probaliones
a nobis commissa fuisset, et moniales, super catisa legitimas offerebanl; sed haecomnia pars adversg
proprietaiis prius lilem ingressse, tesles produxis^- negabat. Yrerum,ciim propter hoc lam abbalissa pro
sent in illa, poslmodum possessionis judicium sus- parte sua, quammagister Thomas pro parle abba-
penso peiitorio inteniarunl, quod eis de jure Iicere tis et monachorum,eirca oclavas beati Martini, quie
ipsi, de prudentum consilio, per inlerlocutoriam fuerant pro lermino parlibus assignalae noslro se
sentenliam declararunt. Unde, cum in causa posses- conspeclui proesenlandi, ad nostram prsesenliam
gionis quam moniales pelebant, ea videlicetratione, accessissent, el nos eis in consistorio nostro plc-
quod illoequibus ipsse successeranl, inde fuerant nam audientiam dedissemus, idem magister adjecit
violenter ejeetae, tesles fuissent ab utraque parte quod saepefuit ex parle abbaiis. et monachorum a
producti.et.eo usque processum, ut publicatio fieri delcgatis judicibus postulalum, ui in causa posses-
jam deberet, pelebant moniales prsedieioedeposi- C ( sionis quartam eis produclionem concederent cunj
liones teslium in causa possessionis tanlummodo solemnitate legali, quam cum eis penilus deuega-*
publicari; sed contradicebant monachi, alleganles rent contra legilimas sanctiones, ipsi, sentienles se
quod,_sicut causa.proprielalis fneratprius coepta, injuste gravarr, post inleriocuioriam de publicandis
ila debebat accipere prius fmem, vel saltem, lam lestibus in posscssorio promulgalam, protinus ad
super petitorio quam super poissessorlo, lesles si- nostram audienliam appellarunt, quod ex lestimo-
mul publicari debebant. Ipsi vero, audilis hinc nio quarumdam specialium litierarum prsedicli SiU
jnde proposilis, cum super hoc vellenl interloqui, vanectensis episcopi nitebattir ostendere, inter
Jiabito consilio sapientum, monachi adjecerunt multa scribenlis, quod iij addiltone i!la,quae in re»
quod super causa - proprielalis productioni lesiium vocatione parlium primis litleris facta fuii, pele-.
renunliaverant moniales quod, cum pars adversa bant monachi olausulamillam apponi, scilicei, quod
negaret, el inter partes quasi dubium verterelur, adhuc restabateis super possessoriojudicio quarta
inlerloctili fuerunt, quod atlestationes in possesso- productio, soleranitale juris adhibila, et super hoo
rio publicarent, et super renttnliatione monialium probaliones necessatias offerebanl, idemque inagf»
probaliones monachorum audirent; sed ab hac in- ster assertionem suam promitlebat se legilimia
terlocutoria monachi a.d nostram audienliam ap- teslibus probaturum; Abhatissa vero.relalioni triuin
pellarunt. Ipsi aulem, diem alteram pariibus prse- delegatorum innitens, el quihusdam eorum litteris.
figenies ut deliberarent an debercnt hujusmodi coniineniibus, quod diem lerliam post purificalio*
appellationi deferre, convocalis prudenlibus, de nem BeataeMarisead publicationem testium assU
ipsorum consilio, sentenliani suam minime repro- gnaverant, super possessione a parle productoruui
banles, parti monachorum audienliam indulserunt,' ulraque, quod ab eodem magislro fuerat superad-=
si.forte ralionem aliquam allegarent ad rctraclati~ dilum, asserebat penilus esse falsum. Nos igitur,
dam prsediclamsenlentiam efficacem, qui landem bis et aliis diligenler auditis quse fuertint lfuic inde.
posl allegaliones sttas appellationiprius factoeforli- proposita, de coinmuiiifratrum naslroruro consilio_
ler ins.stebant. Quia vero vix polerant assessores discretioni vestrseperapostolica scripta mandamus
Parisius invenire, quin dicerentur esse s.usp.ecii, quaienus, Parisius convenientes ,in unum, si per
quamvis pars monialium tandem diceret quod, legitimas yobisprobaliones conslilerit abbatem el
(819) Vide epislolam libri octavi 208, et qu;e ibi (851) Vide epistolam libri'sexli 168, not,
adnolai.Tsuiit. (852) Vide epistolam libri sexti 9, nat
. (850) Vidc epislolani libri qu inli U5_.no*..
795 INNOCENTIIill PP. REGESTORUMLIB. VIII. 7Ctf
monachos qtiarlam prodticlionem icstitim cum ju- A nis bracbiis amplexamur, miuus credebamus of-
ris solcmtiilate super possessoriopelivisse, seque fendi, quia lamen, misericordiam implorantes, ad
propter hoc infra decein dies post inlerloculoriam mandalum nosirum humiliter accessislis, juramen-
scnlentiani appellasse,"nisi forte judices quarlam la, obsides el lidejussores pro mille libris super
prodiiciioncm negaverint, ' pro eo quod volucrint faclo consultim exhibentes, iil in fidelilale noslra
effreiialain muliiludittem "tesliumrefrenare, vos veslra devotio fortius accendalnr, vobiscum miiiiis
pnefaios abhalem et monachos ad quartam produ- agcre volumus, ef preces veslras, quanlum ciim
ctionem tesliiim admittaiis, adhibita solcmnilate honore nostro possumus, benignius exaudire. Ideo-
legali, eos, si in probatione defecerint, iu expensas que consiiluin eleclionem, quandiu nobis placuerit,
legitimas condeinnanies. Et, nisi adeo sit in petito- vobisduxiuuis coneedendam, ila quod ex boc no-
rio jam processum, ut plene possil de proprictale bis nullutn prajudicium generelur; per apostolica
vos causam ; "
liqueie, possessinnis, quam juris scripia prseeipiendomandantcs qttalenus nunquam
ad de
beneficio ahbatissa ei moniales habuere recursuni consules eligere praesumatis, absque nostra vet
piimilus, lermineiis, in causa proprietalis postmo- castcllani noslri connivenlia et assensu; sed, cum
.diim legitime processuri; alioquin , quoeslioiicm electionem ipsam celebrandam duxeritis, nostrum
terminelis simul ulramqtie. Illos vero quos in eas vel castellani noslii requiratisassensum.sed ante-
vel capellanum illarum manus violenlasconstilerit quam ipsum assensum mereamini obfmere, non
injecisse , tandiu denunlietis excommunicationis; prsesuinanl electi consulescxercere officiumconsu-
vinculo subjacere, donee inde salisfaciant compe- latus, juraturi raliones el CGnsueltidinesnoslras se
lenter, el cum vestraruin lestimonio litteraiTiniad ftdeliter conscrvaiuros. Si vero, quod absii!, contra
sedem venianl apostolicam absolvendi. Tcsies au-• niandatuin noslruni facere praesiiiripserilis,perjti-
'eni qui fuerint nominaii, si se gratia, odio vel rii notam et ficiejussionis pcenam pariter incur-
timore subtraxerint, pereensuram ecclesiasiicam, ralis.
cessanle appellatione, cogatis verilati tesiiinoiiium; CCXII.
perhiberc. Oblestamur ergo vos, et obsecramiis in N. DECAKO, ETCAPITULO CENOMANENSIBUS.
Chrislo Jesu,- qui venturus esljudicare vivos el Cttusaminler el capilulumSancli Pelri de Curta,
ipsos
morluos, ut, amore carnali etsseculari limoreposi- de interdiclo, ab episcopovel capitulo Cenomanensi
posiiis, via regia procedaiis, ita, qtiod neque ad lalo,-observandodefinit.
dexteram, neque ad sinislram aliquaienus decline- (vi Non. Februarii.)
lis_,sed, frivolis exceptionihus-et malitiosis occa- C Cum inler vos exnna parle, et canonicosSancti
sionibiis non obstantibus, omni prorsus appella- Pelri de Curia ex allera, super eo quod dicti canonici
tione cessaiue, jusle quod justtim esi judicetis, red- Sancli Pelri generale inlerdictum a venerabili fra-
tliluri propter hoc Deo in dislriclo examine ralio-- tre nostro.... episcopoveslro (853), vel vobis, in
nem, nullis litteris obstaniibus, prselcr assensumi civitale Cenomanensi posilum , non servabant ,
partium, a sede aposloliea impetralis. Quod si noni quaeslioverteretur, ulraque pars, ul eadem causa
omnes .... dno vestrum, etc. fineposset debito leriiiiiiari,suuinnunfmmad sedem
Dalum .... Kalendis Febrtiariifanno oclavo. apostolicam deslinavil. Panihus igitur in noslra
CCXI. proescniia consiilittis per procuralores idoneos, au-
. FlDELlBUS KOSTRIS ET POPDLO RADICOFANENSIBUS. dienliain praebuimusliberam el benignam, et qui-
Factillas eligendi consules. deniecclesiseveslraeproposuitprocuraior quod, cum
Apostolicoesedis benignilas, quoe usque ad na- Cenomanensis ecclesia, suo loco et lempore, pro
tiones extenditur, lanto copiositts exuberare debelt excessibusssecularis potestatis, inlerdicto velil sup"-
erga doinesiicosel vassallos,qiianlum ipsorum cim_ poncre civitaiem, ecclesia beati Petri de Curia,
et sollicitudo sibi familiarius est annexa, et, cumi taiiquatn mcmbrum suo capili non cohxrens, cam-
i>filiis suis diligi appetal poiius quam limeri, ec> D panis pulsatis, apertis januis, divina ofitcia cele-
quod sibi servilis limor non placel, qiicm charitasi brare, aliis cessantihus, non omisit. Ciim aulem vc-
foras niiltil, licel a suis aliquando offendalur, si nerabilis fraler noster,Oel.Oslicnsisepiscopus(854).
converii vohierint,parcere vull poiius quamulcisci,i ttine in paiiibus illis legatiouis officio fungerelur,
el eligit magis delinquentes corripere in spirilu le iidem, ad ejus praesenliamaccedenios, suam ei su-
nitatis, quani ipsos ferire gladio uliionis, ui_'sicirl pcr hoc querimoiiiam exponere ctiraveruiil. Qui,
inlideles et extraneos ad devotionemsuam niansue- parlibus convocalis, el raiionibus ulriusque diiigen-
ludinissuoe clementia .evocatel adducit, ila quoqut> ter auditis et coguilis, cum pars ecclesise Sancti
domeslicos et fideles in fidelitale sua slabiliai e L Pciri privilegio sedis aposlolicaenon posset oslen-
eonfirmel. Quamvis igilur nos hac vice non leviieii" dere se munilam, imo -e!(irmiicr consiarel quod ex
offenderilis, et ad iracundiani nos lanto ampliui5 superbia potius ad boc, quamex causa raiiouabili,
provocaveril faclum veslrum, quanlo a vobis, quoi3 ducerentur, sententialiier delinivit, quoJ, cum in ci»
tanquam' speciales filios ct dcvolossinceroedilectio- viiate Cenomaneiisipositum fueril imcrdiclum,illud
(855) Vide epistolam libri quinli 55, uoi. (854) Vide epislolamlibri lerliiil, not.
707 fONTlFlCATUSANNOYLI, CIIIUSTI 1205. , , 798
eadeni ecclcsia obscrvaret, vinculo quoque excom- A rumperetur nervus ecclesiaslicacdisciplinsr1, de fra-
fliunicadonis ac pcenteordinis et beneficii eos sttp- irumnostrorumconsilio penitiisduxiiiiiisirritandum,
ponens qui suse duccrcnl senleniise resistendum. :cum noii eoiistieiudo,sed corrupicla poiius sit ceu-
Poslroodumvcro, _cum, propier quosdam excessus senda, concedentes tamen Ecclesise vestroe quod,
ssecularispoieslatis, tota Cenpmanensiscivitas sup- cum generalein ciyilalefuerit jiiterdtclum,,cx beni-
ponerelur ecclesiaslico inlerdicto, et ipsis canonicis gnilale sedis apostolicaeIicilum sit vobis, clausis
Sancii Pelri denuntiatum fuisset ul a divinorum januis, exclusis cxcommunicaliset inlerdictis, non
celebratione cessarent, el observarenl sicul aliae pulsatis campanis, submissa voce, divina officia
ipsius civitatisEcTesije interdiclum, ipsi, majorem celebrare. Quocirca, per aposiolica scripla manda-
lemeritalem suse audacise adjungentes, ctim majori mus aique prsecipimusquatenus sententiam ipsam
solemnitale suum sunt officium exsecuti, venire firroiter observelis. Alioqttin,iioveritis. nos vcnera-
contra ipsius legati senleniiam non vcrenles. Procti- bili fralri nostro..... archiepiscopo-(856), el dilecto
rator vero ipsorum proposuit ex adverso, quod ipsa filio abbati Majoris monasterii.Turoiiensis, in
ecclesia Saricli Petri ab ipsa sui fundatione libera mandatis dedisse ut eamdem sententiam, snblato
cxslilil el exempla, et de bonis progenilorum cba- cujuslibel appellalionispbslaculq, per censuramec-
fissimi in Chrislo filii noslri, Joannis , Anglorum ^ elesiasticamfaciant inviolabililer-observari; conlra-
regis illusifis, fundata fuerat, et doiata, firmiier diclores, etc. ,- •, . _ -
assevefans, et ex hoc suam credens intentioneiti Daium.... Kalendis Fehruarii, anno oclavo.
"
fundare,quod dccanalumet prsebendasipsius eccle- CCXIV (857).
siaj idem rex et progenitores sui conferebant, dioe- NIDROSlENSl EJUSQUE
ARCIIIEPISCOPO, SUCCESSORIBUS CA-
cesano episcopo inconsulto. Proposuil etiam quod, KONICE 1NPERPETUUM.
SUBSTITUENDIS,
ex consueludinetali, hactenuseademecclesia gavisa Confirmalci privilegiael conccssionesanliquas.
fueral liberlale, el hoc muliolies idem vester episco- (Romae,Idibus Februarii.)
pus recognovit, quod vos parochialem poiestis iu- Licetomnibusligandi etsolvendi sil concessapo-
terdicere_capellanum, qui cxlra chorum celebrat testas, Iicet unnm prseceptum ad omnes, idemque
ecclesiaeantedictoe,allegans ex consuetudine ante- pervenerit prsedicandievangelia omni crealura»,ve-
dicta, quod in gcuerali eliam inlcrdiclo licilum erat Iut qiisedam lamen inler eas habita est -discreiio
eis, pulsalis campanis, alia voce, interdiclis lamen dignilalis, et Dominicarum oyiumcuram, quaeom-
et excommunicatisexclusis, divina ofliciacelebrare. nibus imminebat, unus singulaiiter suscepit haben-
Nos igilur, auditis hine inde proposilis, quia ex lali r dam, dicenlead eumDomino: Petre, amas me?pasce
consuetildiiie, si qua foret, dirumperelur nervus ovesmeas (Joan. xxi); qui eliam inter omnes apo--
ecclesiastieoedisciplinae,ipsam, de fralrum noslro- slolos principalus iiomen obtinuit, et, de ffalnim
rum consilio,penitus duxinms irrilandam, cumnon confirmaiione, singulareaDomino prseceptumacce-
consueludo,scd corrupiela potius sit censcnda, con- pit, ul in hoc secuiurocposlcritali daretur intelligi,
cedcnles tameri eidemecclesiceSancli Petri, quod , quoniam, quamvis mullosad regimen Ecclesisecon-
cum generale in civitate fuerit inlerdiclum, ex beni- lingerei ordinari, uiius lamen solummodosupremaa
gnitaie sedis apostolicoelicilumsil eis, clausis januis, _dig:;iialislocum.fasligiumquetenerel, ul unusomni-
exclusis excommuuicatisel inlerdiclis, non pulsaiis •buset poteslate gubernandi, et judicandi honore,
campanis, submissa voce, divina officiacelebrare. proesideret. Unde, et sccundum hanc formam, in
Nulli ergo,., noslrse defiiiiiionis el concessionis... Ecclesia distinciioservata est dignilatum; et, sicut
gi quis aulem, etc. inhuniano corpore, pro varielateofficiorum, diversa
Dalurii,iii NonasFebruarii, anno octavo. ordinata sunl membra, ita, in structura Ecclesioe,
CCXIII. ad divcrsa niinisleria exhibenda, diversoc.persoiioe
CAKOKICIS SANCTIPETRIDECURIA CENOMANENSIS.in diversis sunt ordinibus constitulae.Aliis enim ad
De eodem argumento. D singularumecclesiarum, aliis auiem ad singtilarum
(Kal. Februarii.) urbium dispositionemordinalis ac rerum, conslituti
Cumcausa quoevertebalur inier vosex una parle, sunt iu singulis provinciis alii, quorum prima inler
el dileclosfilios,capitulum Sancli Juliani ex altera, fratres senlentia liabeatur, el ad quorum exanien
super eo quod vos generale interdictum a venerabiii subjeclaruni personarttm qua?stiones.elnegolia rc-
fralre nostro... Cenomanensiepiscopo (855), vel ab feranlur. Stiper omnes aulem, Romanus ponlifex,
ipso capitulo, in civitalc positum, miniine servaba- lanquaro Noe in Avca, primum locum noseitur ob-
lis, in uoslra foret proesenliaventilata, nos, quia linere, qui, ex collalo sibi desuper in apostoloruin
procurator vester ex quadam consuetudineallegabal principe privilegio, de universorum causis judicat.
licilum fuisse vobis in generali eiiam inlerdiclo , et disponit, et per universumorbemEcclesheliliosin
pulsalis campanis, alta voce, interdictis lamcn et Cbristiana? fidei firmiiale. non desinit coufirmaro,
excommuiiicatisevclusis, divina offieia Celebrare, lalem se curans jugiter exhibere, qui voccm Domi-
consueludinemipsam, cum ex ea, si qua forel, di- nicam videatur audire, qtia diciiur : Et lu aliqiiatula
(855) Vide epislolam libri quiiili 55, not. (857) Epislolamhanc laudalRaynaldus, ad aniiUBj.
(856) Videepislolam libri quinli 53, noi. lSi)6. § 26,
799 INNOCEMIl III PP. REGESTORUMLIB. VIII. 800
. conversus,confirma fralres luos (Luc. xxu). IIoc ni- A ralione omniuni sanctorum , in consecralionibus .
iiiiruin, posl bealum Peirum, illi apostoli et viri, ecclesiaruiiivel episcoporum, bencdiclionibusalia-
qui per successionestcniporum ad gerendam curam rium, ordinaiionibtispresbylerorum, in die consc-
sodis apostolicsesurrexerunt, indesinenlicuraverunt cralionis ecclesioctuse, ac festis sanctseTrinilatiset
sludio adimplere, et per universum orbem, niinc sancli Olavi, el anniversario tuseconseerationisdie.
per se, minc per legaios suos, corrigenda corrigere, Sludeat ergo lua fraternitas, pleniludine tantaedi-
et statuenda slalnere summopere siuduerunl. Quo- gnilalis suscepla, ita strenue cuncta peragere, qua-
rum quoque vestigia stibsecutus, felicis memoriae lenus morum luorum ornamenla eidem valeant
Eugenitis papa proedecessor noster, de corrigendis convenire. Sit vita tua subdilis exemplum, ul per
.liis qusein regno Norwegiaecorreciionem videbauiur eain cognoscani quid debeant appelere, quid cogan-
.exposcere, el verbo ibifidei seminando, juxla sni tur vilare. Esto diserelione prseciputis,cogitalione
oflicii debilum, sollicitus exslilit, el quod per se mttndtis, actione purus, discretus in silenlio, uiilis
ipsiim, universalis Ecclesjsc cura obsistente, non in verbo; ctira tibi sit magis prodcsse bominibus,
.pottiit, per legatum stium Nicolaum, lunc scilicet qiiam prseesse. Non in te poteslatem ordinis, sed
Albanensem episcopum, qui postea in Romaiium aequaliialemoportel pensare conditionis. Slude ne
ponlificem est assiiinptus, exsecutioni mandavit. " vila doclrinam deslilual, ne rursum viise doclrina
Qui, ad partes illas accedens, sicul a suo patrefa- conlradicat. Memento quod est ars ariium regimen
inilias acceperat in niandatis,talentum sibi creditum animariim. Super omnia sludium tibi sit aposto-
largitus est ad usttrani, el, tanquam fidelisscrvus et licaesedis decrela firmiier observare, et, tanquam
prudens muliplicaltimindefruclum sluduilreporlare. mairi et dominoeluse, ei humiliier obedire. Ecce,
liuer coeteravero quoc ad laudemillic tioniinis Dei fratcr in Chrislo charissime, inler multa alia, hsec
ct minislerii sui commendalionem implevil, jjuxia sunt pallci, htee sacerdolii,quseomnia facile, Christo
quod praedictus antecessor nosler ei praeccperat, adjuvaiile, adimplerepoteris, si virlumm omnium
.palleum Joanni, antecessori tuo, indulsil, et, ne de magisirani, eharitatem el humilitatem habueris, et
cseteroprovincioeNorwegiscmetropolilanaeura possit quod foris habere osicnderis, intus habebis. Decer-
deesse, commissamgubcrnalioni suoe iirbemNidro- iiimiis ergo, eic, ttsqiteinftnem.
siensem, ejusdem provinciseperpetuam melropolim DaltimRomse,apud Sancium Petrum, per manum
ordinavit, el ei Asloensem, Amatripiensem,Bargen- Joannis, SanctaeMariaein Cosmedin.diaconi cardi-
sem, Stavangrienscm, insulas Orcades, insulas Fa- nalis, sanclseRoinanaeEcclesiae cancellarii, ldihus
•reioe,Sulhraiscet Islanden.el Grenelandiseepiscopa-r. Februarii, indictione IX, Incarnalionis Dominiese
tus, tanquam suse metropoli, perpetuis lcmporibiis anno 1205, poniincaius vero domini Innocentii
constiluit subjacere, el eorum cpiscopos,sicut ine- papaeIII anno octavo.
tropolitanis suis, lam sibi quam suis successoribus CCXV(858).
obedire. Ne igilur ad violeniiamconstiiutionis ipsius EIDEM.
-ulli unquam liceal aspirare, nos, felicis memoriae Facullas absolvendiexcommunicatos pro vioienla ma-
prsedicti Eugenii, et Alexandri, atqtie Clemeniis, uuum in clericosinjeclione.
.prsedecessorumnoslrorum, Romanorttmponlificum, (xu Kal. Marlii.)
vesiigiis inhserenles, eamdem cohstilutionemauclo- Annuere solet, eic, usque inclinati, aucloritate
ritale aposiolica confirmainus, et prsesenlisscripti tibi prseseniium indulgerous, ut, qitia homines de
privilegio communiiniis; statuentes ut Nidrosiensis parlibus tuis, propter difficultatem et discrimen
civilas supradiclarum urbium perpetuis lemporibus ilineris, pro injeclione manuurovlolenla in clericos,
melropolis habcalur, et earum episcopi, lam tibi ad nostram prsesentiamnequeunt sine mulio grava-
quam luis successoribus, sicut suo melropolitano, niine accedefe absolvendi, licitum libi sit persona-
obediant, et de nianu veslra cotisecrationisgratiam litef, vice noslra, recepto primum ab illis juxla
portiantur. Successores attlem tui ad Romanum rj formam Ecclesiae juramento, et injuriam passis
ponlificemtanlum, percepluri donum consecralionis, congrue salisfaclo, a vinculo eos excommunica-
pccedant, et ei solummodoet RomanaeEcclesisesub- tionis absolvere, dummodo in injeclione illa mulW
jecli scmper existant. Porro, concesso libi palleo, lalio vel mors non fuerit sitbsecuta, seu violenla
.pontificalisscilicet plenitudine poteslalis, infra Ec- niaiius in episcopum vel abbalem injecta, aul alias
clesiam lanluin, ad saera missarum solemnia, per non fuerit tam enormis, quod meriio debeanl ad
universam provinciam itiam , bis solummododiebus> sedem aposlolicamdeslinari. Nulli ergo, etc.
iiti fraiernitas lua debebit, qui inferius Iegnntur Dalum, XIIKalendasMartii.
inscripti; Nativilate Domini, Epiphania, CcenaDo- _CCXVI(859).
mini, Resurrecfione, Ascensione, Penlecosle, inI EIDEM,
Bolemnitatibusbeatre Dei genitricis semper virginis' Ne quis, nisi facla ab eo poiestnle,in ejtts melropoli
Marioe,Natalitio bealonim Pclri el Pauli, et Exal- episcoposconsecrarepossil.-
laiione sanctaeCrucis, Naiiviiatebeali Joannis Ba- (ui Id. Fcbruarii.)
ptistas, fcslo beati Joannis Evangelisloe,commcmo- Annuere, elc, usque aiinuenles, aticlorilate praa-
(858) Vide Raynaldum, ad annum 120«, § 26.) (859) Vide Raynaldum, ad annum 1206,§ 26,
801 PONTIFICATUSANNOIX, CIIRISTI 1208. S02
sentittm inhibemiis, ne quis eos, qui pro fempore A Nidrosiensis Eeclesia p_asloreVacaret, et tunc,
fuerint iu ecclesiis tibi lege meiropoliiana subjectis mandatum capitulicjusdemecclesiaerequiri volumus
electi, in episcoposconsecrare, absque tuo vel suc- et assciisum.
cessorum tuorum mandato, praesumal, nisi forsitan Dalum, III Idus Fehruarii,

INNOCENTII III

ROMANIPONTIFICIS

KEGESTORUM SIVE EPISTOLARUM

LIBER NONUS.

PONTIFICATUSANNOIX, CIIRISTI 1206.

I (1). R < gimen inuliliter derelinquere, quod suscipiendtnV


CAtATtltltANO [al. TRALATAN., al. AttELATEK,ttU CtA- fuliliter non rieberes usquequaque vitare (5).
RETAN.] EPISCOPO. f (4) Si enim in hnjusmodi cessione frugem libi
Qttodnon qttwral cessionem,el scribttntur ea proptet sanctioris (5) vitic promittis, scife le debes non
quwepiscopuscogitur renunliare el cedere ephco- esse sanctificato in ulero sanctiorem, et ideo non
palum.
(Kal. Martii.) dportere te proedicationis jam susceptae deserere
[Nisi cum pridem] < (2) iti officio pastor.aIi adI niinisterium, cum ille, cujusanle (6) fieri bajtilus
< divinum servilium accessisti, praeparasse te adI recusabal, tandem prsedicauduin receperit Dei ver-
< lentationem animum crederemus, ac praevidisse bum.
i prudeuter,-nequaquamin huniana fragilitale con- Quod si forsan bumililaiis causa de culmine qtise-
< sistere, varios angusliarum angores, quos le in ris pontificali descendere _,ac, cotitra siiperni nutus
< ipso sciebas offtcio perpessurum, posse absque arbiirium, datum libi per illud nileris deserere prm-
< magno Dei adjutorio suslinere, formidaremus uti- sulaium (7), eo ipso videris humililatis erigert (8)
< que ne parvulos tuos postmodumadpetram alli- ; male verticem, quo le nimis in resigiiandi propo-
< dere neglexisses,eosque lanium in le permiseris ^ sifo exhibes. perlinaceiti, quia tunc in le veram
< invalescere, ut ipsorum suggerentium libi susce- humiliiatem cuslodies, cum et per eam lociim
< pti minislerii cessionem instantisevix jain valeas sublimem fugies, et per obedientiam non di«
{ repugnare. Verum, quoniam , sicut credimus, mittes.
<'cum te scires conlra spiriluales nequilias pugna- Inlueri teitaque, venerabilis frater inChristo (9),
< turum, armaluram Dei, qua posses stare contra volunins, quod lttec suiil illa, propter quse potesl
< insidiasTentaloris, ab Apostolo monitus induisli, cedendi episcopus offtcio paslorali licentiam postu-
<el inexperlus non ignorasli solliciludiiiis paste- lare, consYientia criminis, debililas corporis, de-
<ralis anguslias, quas forsan experlus abhorres, fectus scientia3,malilia plebis, irregularilasqueper-
< nescimus cur tam inslanler susceplum velis re- , sonsc.

(1) Epislolaelmjus fragroenia reperiuntur in De- (2) Quae sequunlttr destint in Decretalihus. Le-
crelalibus, lib. i, lit. 9, De renuntiatione,cap. 10, giiiitur in additionibus, edilion. Pilhoean. tom. Ut
ubi episcopoArelatensidirecla dicitur. pag, 32.
Lacunas fere omnes explevit Pithoeiis,ex veten- (3) Huc usque Pilhceus, in add., qui.legil irri-
bus codd. Valic. tare pro vitare.
Nos,"inlegram, numerisque omnibus absolulam n (i) Qux sequunlur, in Decretalinus. •
exbibeinus, ad lidero apographi Conli. Qusein Da- (5) ln Decretal. ;deest, quse mox melioris legit
creialibus legunlur, hic uncis inclusa sunt; quae pro sancl, el oporlelpro oporleret.
apud Piilioeumin addilionibus, duplici ad initiuni (6) Decretal.om.et moxsusceperitleguntpio receps
cujusque liiieicin margiuevirgula dislinximus; va- (7) Hsecdesunlin Decretal.
rias etiam lecliones, tum cx Decrelalibusipsis, tuin (8) Decrelal., eligere.
ex additionibus apud Pithocum, ad inajoreni dili- (9) Desunt in Decrelal., ut quae sequuntur oy?.-
genliam, uotavimus. pasl. et infra past. off. et voculanieiiam.
#,rt INNOCENTIlIII PP. REGESTORUM LIB. IXV 804
Sod, Iti bis omnlbus esl adhibenda discrelio, el A 1 petens loleranda , quia , secundum Apostoltim:
observanda caiilela. «Scieniia inflat, chariias atitem sedificat (7 Cor.
Propler conscientiam enim criminis, cedendi vtt); J et ideo imperfectum scientiaestipplere potest
paslorali officiopotest licentia poslulari, el forsan perfeclio charilatis.
non cujiislibet, sed diintaxat illius, propier quod Propler maliliam quoque (18) plebis cogitur in-
ipsius officiiexseculio, posl peractam eliam poeni- lerdutn prtelatus ab ipsitts regimine declinare,
tenliam, impedituf. Cum enim, quacunqne hora qttinidoplebs adeo durse cervicis existit, el in re-
peccalor conversusfueril, omnium iniquitalum sua- bellionesua ita perlinax invenilur, ut proficere ne-
rtifflnon recordari se Domintts faleaiur, ei neminem queat apud ipsam, sed, propler ejus duriliam, quo
esse sine peccalo sacra Scriptura leslelur, apparet magis proficere satagil, eo magis juslo judicio de-
quod non per cujuslibet criminis conscienliamqiictn- ficere peiTiiillalur, dicenle Dominoad piopheiam t
quam cedere oporieal officio pastorali (10), cum, si ( Lingtiam tuam adhaerere faciam palato luo, quia.
omnes, quos redarguit conscienlia cujuslibet eulpse, Dominus exasperans est (E&ech.V).J El Aposlolile-
cederent, pauci, vcl nulli forsan, in ipso (11) mi- gunturdixisseJiidaeis: < Ecee converlimur a"d,genies,
nislerio remanererit. /» multis enim offendimusom- . quia verbi Dei vos fecislis indignos (Act.xw). J Noit
nes, et, si dixerimus quia peccalum non habemus, ^' tamen pro qualibet culpa pastor debel deserere gre-
ttosipsos sedttcimus, el verilas in nobis non esi,qitm gem suum, ne forte mercenario comparelur, qui
misericorditer illum excttsat, qtti miserabiliterse ac- < vidcllupum venieniem, el dimiuit oves et fugit
cusnt (12). (Joan. x); » sed de superioris licenlia tunc dcmum
Debilitasvero corporis(\o) causa esl, proplerquam potest non lam limide fugcre, qttam provide decf.i-
aliquis potest pelere ab onere sotliciludinispaslora.is nare, ciini oves convcriuntur in ltipos, et qui de-
(tbsolvi({A),<i\mvidelicet(l5)velexinfirmitaie.velex buerant huniililer obedire, jain irrevocabiliter con-
sencriiite procedit, nec lamen omnis,sed illa solum- tradieunt, cum, etsi lales graviter siiil pio cri-
nmdo, per quam impoiens redditur ad exsequendum mine puniendi, sint lamen pro lempore uliiiter
ofliciun) pastorale. Nam, si pro qualibel corporali tolerandi, quia sanguinem elicit, qui nimis emun-
debilitaie suscepla: servituiis ofiiciumpotest deseri, gat.
frustra se faieretur Aposlolusin suis iiifirinitatiliusi Pro gravi quoque scandalo evitando, cum aliler
gloriari, et seneclttle gravatus quispiam a cura se: sedari non potest, licet episcopo petere cessionem,
ttondfibelgmnino pasloralis.regiminis excusare, ctmii ne plus leinporalem honorem quam aeiemam videa-
inlenhim non plus horletur tenilis debilitas emn Q lur affeetare saluiem , memor illius quod dicit
cedere, quam moralis maluritas, quse in senibusi Aposlolus: t Si esca seandalizaverit fratrem meum,
so.el esse, ipsum in suo suadeat officiopermanere. non mariducabocarnem in oeternum (/ Cor. vm), "
Pro tulibiiseiiini de se dicit Aposiolus: < Cum in- ne frqlremmeumscandalizem(19). » Sed, inler scan-
firmor, lunc forlior sum (// Cor, xn) (16); > quiaL dalum et scandalum est subliliier distinguendum,
iionnimquam iiifirmilas corporisfortitudinemcordis ; sicul (sic) Dominus ipse distinxil, cui cum dixis-
'
aiigmeiilat. . „, , ; scnt aposioli: <Scis quia Pbarisoefaudilohocverbo
Pro defectu qtioqiio scientise plerumque polesll seandalizantur? (il/aii/i.fxv) i respondil : <Sinite,
quis pasioralis officiipelere cessionem, quia, cumi caeci suni, et duces eaecorum (ibid.). i Alibi
ipsa circa spiiilualium adminislralionem sit poiis- vero dixil: < Qui scandalizaverit unum de pusillis
sinmm necessaria, et circa curam lcmporaliumi istis, qui in me credunt,
expedit ei ut-suspenda-
opporliiiia, prsesul, qui commissam sibi debet Ec- tur mola asitiaria in collo ejus, et demergalur in
cle.-lani regere in utrisque.salubriter ejus regiminii profundiim (Malih. xvtit). i Nam eisi necessesil nt
abrenuntial (17),-si scienllam, in qua ipsam rcgal,, scandala veniani, vw lamen illi ver ouetnscandalutn
jgnbral; quoniam, cumsubjectos docere habeal qiiidl venitl (20)
facere debeani, quid cavere, nec bene docebit eosi " Persontc vero irregiilariias, ut si forie sit biga-
qttod nescierit ipse fttgere, nec illttd quod ignoraverit[ mus, viduwque (21) marilus, est causa •
exercere:< Tu enim, » inqtiit .Domiutis, « scienliami quaiii liceniiam propler
petere potest aliqnis resignandipou-
rcpiilisti, et ego-te repellam, ne sacerdolio mibii lificii dignitalem,Apostolo atlesiante, qui dicit :
fungaris (Ose. iv).» Qiianquam, etsi desideranda sitt < Oporiet episcopuiri esse uriitis "uxoris virum
eminens scientia in.paslorc, iii eq tameu sit comT - (/ Tim. ni). » Non tamen propier quamlibei
irrcgu-
(I!) Hor-edestint i>iDecrct. et apud Pithoeumf . sare,
(11) Deoreial., arguii, et inox iorsan oiii., et i'//oi (16) In uno veteri Cod. additnr, etpotcns.
legniit pro tpso.
(12) Dcsiint in Decrcl. Leguiiiur vero in add. quoniam (17) Decretal. legunl ei renuntiat, ei mox oni.
exercere,
aptid Pith. (18) Decretal autem, et mox om. el in..: inven. '
(13) Al. corporalis et add. alia. (19) HaecDecr. om.
(H) Hsec desuiif in Decrelal. "
Desttni in (20) Desunt in Decr.
(15_i Decrelal. tit mox videlicet; infrai (21) Decretal., vel viduw, et mox omitt, pont>
legiint posset pro potesl el om. seneclute •
excu- dign.
S05 PONTIFICATUSANNOIX, CiliUSTl 1206. 806
l.iriialem personsedebefei, qui regulariter ministra- i < fortuna, visiis cst laudabililer ministrasse, quc
verit(22), cedendi licenliaindulgeri,ul, pula, si de le- < niam omnia sibi prospere sticcedebanl; sed,
gitimo niatrimoiiionon sil nalus; quia, liceiirregula- < adversitaiis lempore imniinente, veretur ne, M
rilalem hiijiismodinon debuerit sublicero, si lamen < quolibet casu sinistra coiuinganl, tpsius negligeiv
et culpa lalel, ct causa, ctim eo, qni laudabiliter < tia; impulettir. Plane, si propler hoc petit cedere,
sUtimimplevif offieium,. injiineta -sibi poeuilcnlia < nauiaese potesi improvido comparare, qui, ctim,
competemi, polest noii minus utiliier quam iniseri- « mari sub iranqiiilliiale jacenle, sine mulio labore
cofdiler dispensari. c Ego sum, inquit Dominus,ze- « navis exercucrit giibefnaculum,ipsam, lempestnts
lotes, vindicans peccala pairis in (ilios, nsqiie in <'siirgeiile, deseril, et dcvenire paiitur in profun-
terliam el quartam progeniem(23), iu his qui ode- « duui. Illam quoqtn; cedendi causam peniius dele-
ruulme (Exod. xx), » id esi, in illis qui conira me < slaniur, si forte cedere jrelil"cpiscopus, ut alier
palernum odiiimimifantiir. Unde paiet- quod illis, < sibi succcilat, vcl oblentu pretii, vel affeclucar-
qui paterna vilia -non-seqminlur, proprioeposstint < nali, vel ut, cnni pejor sibi successerfl, ipse"velut
iit lalibus suflfagafi virtuies, illo discretionisodhi- i optimus exiollalur. llltid autem quasi nefas re-.
bito nioderamlne,ut inler nothoset maiizercs (21), < spuimiis et damnamus, quod tepiscopus,propler
naiurales ct spurios distingiialiir.J i occupaliones mundanas, et sollicitudiues^aecu-
(25) <Cum autemplerumque vitia se viritilesesse < lares, non valeat sine crimine poiitificaleofficium
< menli ininus providw (26) "nieiitlaiitiir", subiilitcr < exercere, cum mullossauctos Ecclesia venereiin',,
< adverlere le oportel utrunr rcsignandi proposi- c qui spiritualia simtil el leniporalia minislraruiu.
< tuin, qiiod latif fcrvenler geslare videris .(27) in < Venimiameii, laeva debei essc Fsub Icapiic, ct
< peclore, digtuiin sil "Deiodio vcl amore. Si enim < dcxtera in amplexu. Sed , el ilrod le volunnis
< propler' causam aliquaiit prseniissarum ccderc - < adverlere diligenler, ne forle, per (29) hoc luas
< poslulares, tam super causa quaro super ejus < disposiiionis propositum, effici velis ex illis de
< effectupariter doleremus. Sed nc sub improvidw < quibus dicilur per Prophelam : < Filii Ephrem,
<(28) pietalis amiclu, ad rcsignanduin detestabilis < iiitendeniesarcum et millentes sagittas, conversi
< impietas leimpellal, considcrare te volumus, el < sutit in die belli (Psal. LXXVII); » cumpotius pro
< alias essc causas propler quas male qnis petit, et < domo Israel murum debeas te opponere ascenden-
i pejiis "appelil ollieiuni hujusmodi resignare. Si < libus ex adverso; quia, juxla seiiteniiam Veri-
< eiiim ex pusillauimilatefortassis, ul laboreni de- < latis, non qui imoeperit, sed qui perseveravcrit,
< ponal, vel persecutionemeffugiat,aut ex vanitale, C < salvuserit; cavens atlenliusne maculam in gloria
< qtiod absit! ut plenius vacel otiis, scu liberius 8 lua ponas, non soluni apud homines, sed etiam
< indulgeai voluplalibus, curam vull aliquis dese- < apud Deutri,quoniam sub hoc pallio le nonpote-
<- rere pasloralerii, ab ea non merelur absolvi, < ris occultare, nedum apud Deum, qui renes rima-
< quainvis per hujttsmodi vanilatem, lanquam qui < lur et corda, sed nec eliam apud homincs, qui ex'
< morlalitcr peccat, ea se reddal indignum: sed < verisimilibusconjecluris talia suspicauiur.TlIud*
< satagere debet ut, vanitate deposila, salisfaciat < que prudenier aiiendas, quod, juxta senlenliam
< de peccalo. Aliam vero cedendi causam omniiio < Sapienlis, sanctus Spirilus disciplinseeffugil li-
< eredimus detestandam, si quis videlicela poiilifi- < clum, et aulerel se a cogilalionibus-quse"_ siue
< cali velit descendere dignilale, ul gloriaiu captet < intelleciu consistunt. Si vero, pro luenda Eccle-
• humauam, lanquam eligal abjecltis essc in dotno < siae.libertalc, difficultatis onus inctirrere perti-
< Duinini,magis quamliabitare in labernaculispec- c mescis, non idco deserere debes proesulatusItono-
i calprum, vel ul mundanumnon amillat honorem, < rem, consideransdiligenler ne forle justo judiciq
< quem per hypocrisin acquisivit, sive quod ejus < leiileris ab illo qui malorum esl inientator, "ui^
< simulalio revclari jam incipil, sive quod fervor < probelur ulrum salisfacere velis in eo in quo
< ipsitisex qualibel causa tepescil, necvult videri < forsan deliquisii. Qtii vero coniemnit, niilnegli_.it
< quod inaliisfueril, aut quod fiat, el idco sub reli- < satisfacere pro delicto, ihesaurizalsibi iram in die
« gionis praetexlusuam vult conlegere praviiatem, < irae, cum revelabit Dcusabscondiia lenebrarum.
< ut, quasi deserens Mariliam,-atiiplexeturMariam, < Ecce qtiidem admovimus tibi speculum, ut te
< el, Liaefaslidiens lippitudinem, Rachelispulchri- < ipsum contempleris in ipso,luainqiieconscientiam
< ludiiiem conciipiscal. Quld autem, si propterea < perscrutatus, agnoseas ex qua causa'cedenai
< velit cedere quod temporeprosperitatis, arridente < licenliam postules importune. Nos enim (novit
(22) Decretal. legunt mintstravit, et mox utpole (27) Piih. gestas, et mox affectupro effectu. ,
pro ui pttla. (28) Pith. providm,et mox deleslabitiuspro dele-
(25) Decrel. generalionem. slabilis. lnlra aul legit pro videl., favorempro nono-
(24) Sic vocateum qui ex scorlo naltts est,Lib.
inquil retn, illius pro ipsius, poteral pro potest, iempore
velus interpres. Videcardinalem Paliolum, dt necessitatispro lempesl.surg.
tw Itisel spuriis. (29) Pilhoeus hanc voculam om., el mox sues
(25) Quoesequuntur desttnt inD.ecrelalibus;vcruni add. post sagittas; el allente legil pro ' ' alienlius, et
reperiuiiltir apud Pilh. in add _ infra verbuni (orsan non habct;
(26) liwc apuJ Pilh. desuni.
fj07 INNOCENTllIII PP. REGESTORUMLID. IX. -SOS
< Aliissimus), ignoramtis qtiare in cedendi propo- A < curam "sine cnlpa valeas declinare. Si c.iim ce-
< siio perseveres, qiioniam nec infirroitas corporis, < dendo proficcre appetis libi soli, profectui mo
< nec longsevitaslemporis, nec defectus scienlioe, < sine dtibio lantum sublrahis, quaiuum quod, im-
< nec malitia plebis, nec irregularitas pcrsonxj te < pendere poteras, aliis non impendis, quia tunc
< reddit inepium, neque conscienlianisoevicriniinis < ni3Jora luaeanirooelucra conquireres, ctim sine
< le faleris haberc (50). » < lua salnte salutem pluriiim procurares..Polioris
(51) Verum, si propter alias causas cessionem ( esl enim merili, secum Deo quemquam plurimos
affecies, non esl iu hoc (32) posiulanli favcndum, t lucrifaccre, quam salulem propriam quoereresine
cuin hujusmodi posiulatio videaltir noti esse di- < illis quoruni salus ad ejus ctiram noscilur perti-
Screta; qiioniam (ut id lanquamnolissimumomitta- t nere (57). » [(38) Quippe, si, quantacunqueviriu-
lnus, quod oiiosiias ei voluptas arma sunt hoslis tttiit dote refulgeas, el in le non habeas charilatcin,
aniiqui ad roiseras aninias captivandas), proplcr nihil comproberis(59) habere, sub quo virtutis prw-
laboris angusiias, aut persecutionis incursus, non lexlu deponereqttmris onus pastoralis sollieitudinis,
debes deserere spoiisain luam, cui (55) le fide quod vixpotest absquejactura desericharilalis? (40)
inedia copulasli, sciens, quod'< Deati sunl qui per- Nulla quidem major poterit esse charilas. quam ut
secuiionem patiunluf pfopter justiliam (Matih.v), > " animam suam ponat quis pro amicis suis (Joan. xv).
quoniam, ciim probati ftieiinl. accipienl coronam Ciimauiem propter hanc le deceat animam luam
viioc,quam repromisil Deus diligeiilibtisse. pro subditis tuis ponere, nulla occasione,dummodo
Sed dlces, quod < spirilus ubi vull spiral, cl prolicere ipsis possis, eisi non omnibus, lamen
liescis unde venial, atit quo vadat (Joan. m), > el multis, ab eorum regimine le convenil excusare,
ideo non est qui possil vias illius spiritus perscru- quoniam, si laboris causam prsetendis, exercplum
tari; qui vero Spiriiu Dei aguntur, non suiit suh le Aposloli sublevabil (/ Cof, xv), qui suadet libi
Ifige, quoniam < ubi Spiritus Dei, ihi liberias laborem hiijusmodi non refugere, dum se asserit
(// Cor. III) : > quare, si cedendiIicentia libi ab pro communi salule plus cseteris lahorasse, quia.
tiomine data non ftteril, nihilominus tamen cedes, licet non semper sequalur laborem effeclus, nihilo-
quia dala est libi ccdendi libertas a Deo. Ccrie, minus lamen ipse labor csl mcrilorins apud Deiim,
desipis, si sic sapis. Nam, quomodoSpiritu Dei agi- juxla quod legilur 'Reddel Deusroercedemlaborum
lur, qtti contra Spiritum Dei agii? Si enim vera sunt sanctorum suoriim (Sap. x) (41).
quoepfoeinisimus,imo, qnia indubilanler sunl vera, < (42) Sed eslo quod multiini hactenus laborave-
procul dubio contra Spirilura Dei agil, qui aliquid P < ris, et bonum ceriamen cerlaveris, cum eodem
horum (31) contra verilalem altental, quoniam ipse < Aposiolo possis diccre; tamen, ut corona lihl
cst spirilus veritatis. < justitioe"de reliquo reponatur, cursum te decet
Porro, si dicas, quod forsan esl alia lalens causa, c-perfecii operis consummare. Quantumlibel enim
proplcr qiiam cedendivolunlas tibi ccelitusinspira- < in aiigustiarumdoloribuSjqtii comiiantur ollieium
tttr; et nos siqttidemrespondemus: Tu, quomodo < pastorale, noctes tihi laboriosas enumeres, ei,
seis quod lalis inspiraiio sil ccelestis? Nonne recolis < lanquam faligaius cervus, umbram quietis affe*
quid ille gloiiosHspontifex dixeril, cnm ccepisset < ctes, quanlumlibel, inier viae squalores angu-
viribus corporis repente deslitui? Domine, inqiiil, < stians (43), patrise dileclioiie trahaiis, cl, velut
si adhuc populo tuo sum necessarius, noii recuso < emeritus mercenarius, operis tui finem anxius.
laborem, fiat volunlas tua, illius sectttus exetnpltim < praestoleris, expedit libi tamen virtulero in
qui dixerat : < Cupio dissolvi el esse cum Christo « infirniiiale perficere, et pugnam luam perse-
(Philipp. i), » manere aulem in carne necessaiium < veranlia coronare; sciensqtie quod apud exlra-
est propier vos. < neum defixeris manum luam. cum aiiimas libi
< (55) Quia igitur diversas libi eausas sttper hac < commissi gregis in tuam animam suscepisii, nott
c causa disiiuximus, ct, propler quaui earum (56) D < sic debes porium libi quieiis appetere, ui navi-
« cedere desideres, ignoranms, le ipstiin tibi duxi- < gantes hacieiius tecum filios sine remigis adjuto-
< nius commilienduni,ui, de proprioeineniis tribu- < rio paiiaris in hoc mari magno et spalioso cum
< nali te judicans, videas, si sic possis resignandi < timore naufragii fliicluare (44). »
< desiderio saiisfacere, ul gregis libi commissi [ (15) Nec putes quod ideo Martba malam partem

(30) Haclenus apud Pith. in add. earitnt.


(31) Rursus in Decreialibus. (37) iluc usque, in add. apud Pilh.
(52) IVcrelal. add. tibi. (58) Rursiis in Decrelalibus.
(35) In Decreial. add. defigendomantim apud (39) Decrel. leg. quanlocunquevirluly.nljflore,et
ex'runeum, te, eic. in uno veteri Vaiicano, Cod. cit. mox, le comprobaris,pro comproberis.
ti Piltf in marg. cui defungendo manumtuam ap. (40) Harc destinlin Decrclal.
extr. te, eic. (41) Hactentisin Decretalibus. - - '-
(34)DecrelaI. om. horum. (42) Denuoapud Piih. in add.
(55) Ha'c in decretalibusdesunl,reperiuiitur apud (45) Piih. legit catoresel angustias.
Pith. in add. (U) Iluc usqtiePith. iii. add.
(56) Apud Piih. sub, el infra causam legil pro (45) Hnrsiis in Dccrelalib.
£89 PONTIFICATUS ANNOIX, CORISTI1206. ' "S"i0
clegeril, quac circa plurima saiagebal, qttia Maria A lilteras luas, apud ttos jdm nimis (56) In postnlando
oplimam pariem elegit, quae non aufertur ab ea cedendi licentiam institisti, eece tibi duximus re-
(Luc. x), quoniam,licet illa sit magis secura, isla linquendum, ut, dislinctis tibi (57) causis, propter.
tainen est magis fructifera, et licet illa sit magis quas cedere oporteat, vel non cedere, si propier
suavis, tsla tamen est magis utilis, cum in fecundi- aliquam causam uliletn el honestam in hujusmodl
tate sobolis, lippiludo Lioe Rachelis pulchritudini proposiloperseveres, de licentia nostra cedas, quocl
sit praelata(Genes.xxix). Quamvis simul in unum latnengravenobisphirimumessenoverisel moleslum.
ct coniemplativusesse valeas el activus, legislaloris Alioquin, cedendi licentiam aucioriiale apostolica
exemplo, qtii nunc ascendebat in monlem, ul ibi libi scias esse peniius interdictam, quoniam,elsi
gloriamDominicum majori cerneret libertate (Exod. pennas babeas, quibus salagas in soliiudinemavo-
xxiv), nunc vero descendebatin castra, ul cuni uli- lare, ila lamen astricloesuiit nexibus proeceptorum,
litate majori necessitalibus populi providerel. Qua- ut libcrum non habeas absque noslra permissione
propter, faciliusitidulgetur, ul monachusad prsesu- volalum.] Quod si tua deniqtie le volunlas impule-
lalum ascendat, quam praesul ad monachaiumde- rit ad volalum, volumus et niandamus ul litieras
scendat (46).] ' istas in audientia canituli lui facias recilari..
a Datum Romse,
< (47) Monemusergo (SS) fraterniiaiem luani, et apud Sanclum Petrum, Kalendis
t horlamur atlenlitts, pcr aposlolica scripta man- Mariii, pontificatus noslri anno nono.
< dantes quaienus, illam vocem Davidicseimpreca- II (58).
< lionis abhorrens, libique formidanseam per effc- AnCHIEPISCOPIS TOLETANO ET C05IP0STELLAN0.
< euim operis adapiari, qtia? dies impii paucos fieri, Mandal ul conlroversias,quas CasleV.anus el Legic
nensisregesde quibusdamoppidisexercebanl,com-
< utepiscopalum ejus alter accipiai, imprecatur, > ponere sludeunl.
[ (49) laborem pasioralis regtminis 11011recuses, III"(59).
jactansque luum in Dominocogitalum, niltil contra BRACABENSI AnCHIEPISCOPO.
volunlalemAllissitnislaluas de te ipso, qui cumle Consullanli -respondetur
quod vigiliw aposlolorutn
suo viderilesse populonecessarium,forsan grave fer- el
jejunanlur, alia dubia cerliftcantur.
ret, cumipsum a le contingerelessenegleclum,ac(h0) (ApudS. Petrum, ix Kal. Martii.)
fortassis ad pedes suos "cumMaria sperneret te [Coiisiliiimnoslrum] « (60) stiper quibusdamar-
recipere, qui sibi apud le diverlenii sprevisses ctim < liculis requisisli ulrum videlicelsit in omnibus
Marlha solficitaminislrare (51). « aposlolornm vigiiiis jejunandum, cum ptures as-
< (52) Illud quoque te debetfortius in minislrandi G < seranl non esse jejunandum in omnibus, sed sex
< proposito slabilire, quia, cum hacienus in eccle- < lantum? Ulrum etiam jejunandum sit in Advenlu,
t sia tibi commissa laudabililer niinistraris, si, < cum inde sentiant diversi diversa, quihusdamdi-
€ quod absil! alius, le cedenle, minus ulilis assu- • <.eentibus, sed paueioribus, jejunandum esse lune
« merelur ad ipsam, profeclonon parum in ipsa (53) c lemporis; pluribus vero, se ad hoc asserenlibus
< qnieie, quam appelis, lurbareiis, cum, ubi bene < non leneri? Utrum, insuper, si festum illorum,
c lniim exercueras niinisterium, non absque dolore < quorumvigiliasjejunamus, secundaferia celebrari
c cerneres inulilis ministri defeclum, fierelque ut c contingat, in pracedenli Sabbato, sint vigiliaa
< tanlum- in cqiiiemplationis arce tibi deperisse,, <faciendse?>(61)[(62) Nos autemtibi super Itoc(65)
< cognosceres,quantiim ecclesisecui praesides,non laliler respondemus,quod apud nos omnesapostolo-
< sine tua confusioneper te sublraclum esse vide- rum vigilioein observationejejunii celebranlur(64),
< res (54). s prseler vigilias sanclorumPhilippi el Jacobi, etbeati
[ (55) Quia vero, tam per te quam per nunlioset Joannis Evangelislse, quoniam illorum festivitas,
(46) Huc tisque in Recreialibus. sfficiis,cap. 4; el eod. lib- m, lit. 46, De observa-
(47) ApudPiih. in add. tionejejuniorum,cap. 11. Quoetilrobique leguntur,
(48) ApudPilh. desunt, ut modo conjunclionemeU D bic tincis inclttsa sunl. Varias lecliones, lura ex
(49) Denuoin Decrelalibus. Decrelalibus, lum ex additis apud Pithceum, ad
(50) Desanl in Dccreial., lanlummodone ma.orem diligentiam"noiavimns.
(51) Haetennsin Decretal. Partem ejusdem epistohe exbibel Raynaldus, ad
(52) Piib. in add. aniium 1206, § 35.
(55) Pitli., ab illa. (60) Hseehabes aptid Pithceumin add., qui mox
(54) Huc usquePiih. in add.- om. videlicet et qnidatn legil pro plures; post Ad-
(55) Quaesequuiiiur, in Decreial. venlu addit Domini, et infra evenirehabei pro cele-
(56) IliecDecretal.omiltit. brare.
(57) Hocverbumom. Decretal, ut infra quaeIla- (61) HactenusPilh. in addit.
Iico characfcre distitiguunlur. (62) In Decretal.nec non apud Raynald.
(58) Episloloehujus apographum,qtiod ad bdem (63) In Decretal.,consuttalioniluw, qttaemox om-
apographi Conti cum caeteriscxscribi curaveranms, niutn leguni pro ap. 11. 0., el add. sunl post vigi-
e manibus nosiris, quo casu nescimus, excidil; liw.
ideoqueargiinieniiim hic lantummodoexhibere pds- (64) Decretal. legunl celebrandm,et mox aposlolo-
suinus. — Yide Raynaldum, ad amuim 1200, § 34. rum pro sanct., ipsorumpro illorum; sanclorumquo-
(59) Diversabujiis episiolsefragmenia repeiiuntiir que vigil.,pro el s. v.; in prwcedentisunttibi Sabbalojs-
in Decretalibus; scilieet lib. m, lil. 41, De pelebra- junamlw, proj. i. s. p., el 0111.
verb. ccn-
tione missarum,el sacramenloEucharistiw,et divinis silium.
PATBOL.CCXV. 29
811 INNOCENTH111PP. REGESTORUMLIB IX. 812
intra solemnilalemPascbalem, istitis aulem, intra A propler necessilateminfirmitalis urgenlis, hoc a le
-NalalemDoniinicelebralur. ;Jejunium etiam apud sibi quasicx debito concedirequirunl; super quo tibi
Tiosin Advenlu Dominiagitur, et sanclorumvigilias, duxinnisrespondendum(76), quod, cum non subja-
•quorum feslivilales oporlet secunda feria celebrari, ceat legi necessiias, desiderium iiifirmorum, cum
ijejunamusin Sabbatoprmcedcnti.De fesliviiatevero urgens necessitascxigit, supporlare potes et debes,
Jbeaii Bariholomoeiaposioli, "de cujus celebralione ut majus in eis periculum eviletur.]
dubielasorilttr apud quosdam, tibi pelenliconsilium Daium Romoe,apud Sanclum Petrum, ix Kalen-
-respondemusquod in hoc tuoeconsuelndinemrcgio- das Martii (77j, ponli.ficaiiisnoslri anno-nono.
iiis observes. ] • ••--* IV (78).
. {65)Requisistiulrtim in diebus prc-reslis,in qui- BRACARENSIAltCIUEPISCOPO.
bus ad honorem sancti Spirittis, hcaloeYirginis et Quod percussioclericorum,in satisfaclioneinjuriw
sanctoeCrucis, niissam celebrari coniingil, hymnus illalw aliis, secundummorcmpairiw, inltibiiasil.
angelicus, Symbolumac procfaliopropria debeant (AptidS. Peirum, vu Kal. Martii.)
-dccantari, < (66) proeserlimcum in parfibus tuis in [Conlingil inlerdum in parlibus tuis, et de con-
c honorom beaise Maiiaevirginis in Sabbatorum suelitdineregionishabelur,sicui tua nobis fralerniias
* diebusmissa solemnitercelebretur?»(67)Ad quod B intimavit (79), quod clerici, si quem oilendant, et
utique (68) respondemusquod apud nos, in diebus saiisfacerevelint offenso,secuiidtiinmorem patrise,
profeslis, cum celcbrantur missarum soiemnia in qnem inier se laici jam observanl, corpora sua
lionorem bealaeVirginis, neqtie hymnttsangelicus, sponie supponuuttriginia, vel decem, seti pluribus,
neque Symbolum caniiur, licct in missa propria aut paucioribus percussionibus fuslium, quas fre-
Prsefatiodecantetur , ul inter commenioralioncmet quenlernoncoaclisuscipiunl,sed volenles,nonsolum
solemnitatemdifferentiaosiendatur. UncleTe Deum de aliorum clericorummanibus, sed eliam laicorum;
laudamus regularius dimillitur quam dicalur in unde, nos humiltter consulebas,utrutn hujusmodi
Laudibusmalutinis (69). [ (70) Cum autem qusesie- percussoresin canonemincidant senienlimpromulga-
ris quae sit illis poenitentiainjungenda, qui diebus Iw (80)? Nos auiem, fraiernitaii tuoe super hoc ta-
Quadragesimalibustempore illo, quo ^lantaefamis liler (81) respondemus,quod hujusmodi manus in-
inedia iugruebal quod magna pars populi propter jcclio, etsi nonviolenla, iameit injuriosa videtur,
inopiam annonae perirel, carnes comedere sunt ctiin ille canon non tam in favorem clerici ordinati,
coacti, tibi breviler(71) respondemus quod in arti- quam in favorem ordinis clericalisfuerit promuiga-
culo illos non credimus puniendos, quos lantum C tus, el ideo, volumus et mandamus,ut id de caetero
urgens necessitas (72) excusavit; preces tamen prohibeas alienlari, per provinciam Bracarensem.
Dominopro illis el cum illis, ne ipsis aliquatentts Si quis auiem clericus, post prohibilionemhujus-
imputetur, quia bonarum menlium est ibi limere modi, se sponte subjecerit tali poenae,vel laicusin
pro culpa, ubi minime reperitur, effundas.Item de eum talempcenaminjecerit,excommuniceturulerque,
illis qui in Sabbato, juxla terrarum consueludinem proviso, utclericus injuriam passo sine injuria ele-
aliarum (73.)propier debilitalemguamin se senliunt, ricali salisfaciat competenler, quatenus inter eos
carnes sumunl, quod in partibus -luis nullalenus pax valeal rationabililer reformari.]
lieri consuevii,cum hoc ab aliis molesteferaliir et Dalum Romse, apud Sanctum Petrum, vn Ka-
orialur inde illisoceasio delrahendi, lale damus libi lendas Mariii, pontificatusnostri anno nono.
responsum, quod super hoc tuae consuetudinem V(82).
regionis facias observari, sic tamen quod debilibus MDROSIENSI ABCniGPISCOPO.
el infirmispropter hoc pcriculum non emergat. Consultanlirespondelurquodnonest verus baplistnus
(74) Prseterea, poslulasti apostoticumresponsum nisi per aquam el sacerdolemfiat.
habere (75), de illis qui in Quadragesimavel in (Apnd S. Peirum, Kal. Mariii.)
aliis jejuniis solemnibusinfirmantur, et pelunt sibt D [Non ut apponeres libi scienliam,sicul creditnus,
esumcarnium indulgeri,quorumquidam promitiunt sedul per oraculumverbinoslri tuorum ignoratuiam
propier hoc eleemosynamse facturos, quidam vero, subdilorummeliuserudires, aposlolicumtibi respon-
. (65) Vide Decret.lib. m, lil. 41, cap. 4. (74) Haeceliam apud Raynaldum.
(66) Haec desunt in Decrei.Verum reperiuntur (75) Desiint.
apud Pith. in add. . (76) Respondemus,loco quorutn... respondendum.
(67) Rurstts in Decrel. loc. cil. (77)ApudRayiial(liim,xiZa/.Mariii.
(68) Decrel. legtint, inquisitioni luw talitef,' et ' (78) Episiola hafc reperitur inter Decteiales,
rnox, canletur pro canilur, decantalurpro decanlelur. iib. v, lil. 59, De sententia excoinmunicationis,
(69) Hacienus in Deerei., lib. m, lit. 4J, cap. 4. cap. SG.EamdemlaudaiRaynaldus, ad aniiuni1206,
(70) YTide Decrel. lib. m, lil. 46, cap. 2. §35.
(71) Decretal.omiltunl el mox lali addiinlposli». (79) Haecaesuni in Decrelal. ui infra verba vel
(72) Desunt in Decret., sed leguntur in' aiitiqua decetn.
compilat.; mox culpamlegiitil loco pro cutpa, et (80) Desuntin Decret. verum legunturaptid Pith.
adduni culpa post ubi. in add.
(73) HsecDecret. oniitlunt, ut mox quam sen- (81) Deestin Decr., ut infra qtta1charactere cur-
liunt, et infra respondemuslegttutpro lale... respon- sivonoianiur.
sunu (82)EpistolahaecreperituriiilerDecrelaleslib.nl,
=8i3 PONTIFICATUSANNOIX, CHRISTI1206. '8U
susii fteri (83) poslulasli, ulrum parvuli sinl pro A latem ingressi, qui vulgariier haereiki nunriipaniiii-,
Ghrisiianis habendi, quos, in arliculo consliluios, ut per^errorem pravi dogmalisveriiatem impugneni,
sacrse Scripiurse senleiilias, rccla dogmaia conii-
propler aqusepenuriam, el abseniiam sacerdotis,
ad iniellecltim pravtim conaniur infiecterc
aliquorum simplicilas in capul ae peclus, et inlei nenles,
contra quos veraciler potest dici: Haecest
scapulas pro baptlsmo salivaeconspersione(84) lini- violenter,
vii. Citniigitur (85) in baplismo duo sempei, vide- pars hominis impii apud Deum, et violcntorum
iicet verbum el elemenium, necessario requirantttr, haeredilas, quam ab Omuipoiente suscipiciil; eisi
fiierinl filii ejus, erunt in gladio, et ejus
juxta quod de verbo Verilas ait: Eunles in mundum muliiplicaii
mihersum (86) , bapiizate -omnes genles in noniinc non satnrobuntur pane nepoics,quia, cum simplices
Patris, el Filii, et Spirilus sancti (Matlh. xvui); inerrore seducanl, sibi partcm impielaiisacquirnnl,
ct de violentia quam exercent sacram pervertendo
eadcnique dicil de elemento: Nist quis renaius fueril
ex aqua et Spirilu sanclo, non intrabit in regnum cce- Scripturam, haereditalemsibi non sursum in lerra vi-
lorum (Joan. m); dubitare uou debes , illos veruni venlium, sed deorsumprseparantininferno, illorum-
eo
.iionhaberebaplismum.iii quibus nonsoluinutrumquc quesequaces, qtii.ex qtiodipsorumerrori consen-
f raedictorum.sed eorum alterum esl omissum.] liunl, tanquam in illorum prsedicaiionibusgenerati,
Dalum Romse,.apud Sanctum Peiriim, Kalendis B muliiplicabuiilurnig!adio,eifaclicoliocredesillorum,
Marlii, ponlificalus noslri aniio nono. ad inferna descendenf, ubi scntcnlia extremi judicii
VI. carnes lanquam gladius mandiicabit. Cumquejuxia
..... NIlmOSlESSI AltCHiEPISCOPO. prophelam-,scmen jusli pane non egeat, nepolcsillo-
de filiornmerrantium prsedicalionenascmi.
Quodinltibealsacerdolibussuis arma ferre et incedert rum,qui
liabitu laicali. lur, panis non saiial, quia, dum in pabulo sacri vcrbi
(ApudS. Pelrum, Kal. Marlii.) fatutim quserunl inveriiie sapore.m,a vcrilaiisrema-
Nec lu nobis absque menlis amariludine nunlia nenl cogniiione jejuni, el praedicamenla doclrinoe,
Etj, nec nos sine compassionepalerna inlelleximui quae ad seduciionem reperire laboranl, uon valent
nunlialum, quod quidam tuoe diceceseossacerdoies ad refectioiicni babore.Citm igitur hujusniodi vio-
EvangeliumChrisii erubescere non verentes, cultt Jenii ct impii veslras el vestrorum animas pravis
clericalis habitus, tanquam ignominioso, dimisso fallaciis diutius impiignarinl, prodilorie. humilia
ssecularisinlerdum mililiaearma capiunl, in qiiibti! prseponenles,uteorum, quam docenl, nequil.iaprae-
sanguinem plunmorum effundunt, ac se ad mutiai valiTOl,jam per Dei graiiam pro magna parte, sicuc
vitse illecebras devolvenles, in officiismiindialibus accepimus, siluerunl, cl coriim pravjtas a vobis
modestiificlericalis prorsus oblili, versaniur; proptei ^ cognosciiur, ac ipsorum stultiiia depravaiur. Quis
quod a nobis edoceri pelisli, quid libi circa bujus- itaque sanae nicnlis se spurcitiis eorttin involvat,
modi sit agendum el ulruin inlerfectores eorum ai •quoe,elsi quandoquesuperficie lenus placeaui, con-
sedem aposiolicam milii debeant absolvendi? Noi scientiam lamen graviler in 'actione transfigunt?
igilur, super lalium dissolulione dolenles, iralerni- •Quis etiam seslimelilla vera quaslmjusmodi slulii
-tali luseduximus respondendum, quod, cum paslor loquuiitur, qui senlentias sacroe Scripiuroeperver-
accurata sollicitudinesit cavendum,neper incurian; tunt, el illa scripta profanant, quse sancli doctores
ejus oves oberrent, sacerdotes bujusmodi, regimin: Ecclesia; docuerunl? Monemusigiiur universitaiem
tuaecursesubjectos, el riionere te decet, ne ad talit vestram in Domino. el. hortamur, per, apostoliea
dilabanltir, el elapsos, quanlum permiserit tib vobis scripla prsecipiendomaiidanles quatcnus, in
Ttominus, ab erroribus suis solliciterevocare. Quoc fide calholica.et Ecclesise unilate constantes, homi-
si se forsan irrevocabiles exhibuerint, quia ferrc niiin impietaiem lmjusmodi cauiitts cvitetis, ne
sunt resecanda vulnera, quosfomenlorum non reci- illorum gladius acuius in fraude perfodial mentus
pittnt medicinam, tu, habens prae oculis soluu vestras, sed, sicut viri catholici, matreni veslram
. Deuiii,beneficiodebes eos ecclesiasticoet officiospo- JJ recognoscentes Ecclcsiam, Jesu Cbrisll docuimp,
liare. Quod autem interfcctores lalium ratione faci- qui ejus verus sponsus exislit, devolius insislaiis,
norositatis eorum se valeant excusare, quominusab- inslilutionem, quam conlra impios prsedictos feci-
^solvendiad sedem aposlolicamvenianl, non videtur, stis, laudabililer observantes, ul vos eorum haeredi-
.- Dalum Romae,apud Sanctuin Petrum, Kalendis las non contfngat, cum non fueriiis ex eornm prae-
Marlii, ponliflcalusnostri anno nono. dicalione.generatiperversa, vestriquenepotes.iri fide
VII (86*1. calholica fidelilereriiditi,satieniurex panequidecce-
POTESTATI, ETCONSILIO FLOIUINTINO. lodescendiiiCujiissaiieiasviiamsuscitalin saternum.
Qttodevilent hwreticos et persislanlin fide. Datum Romae, apud Sanctum Pelrum,~ui Nonas
(Apud S. Pelrum, tn Nonas Marlii.) Manii, ponlificatus nostri.anno nono.
Quidam violenti el impii, veslram jamdudum civi-
tit. 42, De Baptismoet ejtts effectu, cap. 5, ubi epi- (85)Ibid., respondemusquod cum.
scopo Morosiensidirecta dicitttr. (86)Add. prmdicateevangeliumomni creaturw,et;
(85)ln Decretalibus desunt, verum legunlur apud qnsequidem decsse in onmibiis antiquis codicibas
Piih. in add. Vaticanis monet Pithoeusin niarg.
(84) In (erl. compil. aspersione. (86') Vide Raynaldum, ad animm 1206, § 42.
8i5 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. IX. 816
VIII (87). A recepisse, Wiffredi fratris cjus accedaile consen-
CONSULIBUS ET POPULO PRATENSIBUS. su (95), a le potest libere rellneri, fructihus nor.
Ob cxpulsose suis ftnibtis hwrelicoscommendatur. tompulalis in sorlem; ita videlicet, ui, quandiu
(ApudS. Pelrum, iv Nonas Marlii.), friietus illos perceperis in sorlem minime compti-
Iiicumdum motlttm, ttsqtie docucriinl.Gralias igi- t.mdos, idem Nantelinusa servitio, in quo libi etcc-
tur referinms Crcntori, vesiraqne diserelionis in- elesisepro feudo ipso lenelur, inlerim sit immunis ]
diislriam in Dominocoiiimendanius,quodhujusmodi Daium Romae,apud Sanctum Petrum, Kalendis
violenloset impiosa vesiris finibus expulislis, inler Mariii, ponlificatusnoslri anno nono.
vos laudabiliter slatuenles, ut nultus in lerra veslra XI (94).
de cselcro habeat consulalum, qui ftieril de fide LUNDENSI ARCHIEPISCOPO.
suspeclus. Monemusigiiur devotionemvcslram in Qnod servos, injicientes manus in clericos, miltat
Domino, et horlamur, per apostolica vobis scripia absolvendosad scrvum servorum, nisi fecerinl, ul
se sublrahanl obsequiodominorum.
prsecipiendo mandantes, quatenus in fide calholi-
ca, ctc., ut supra usque in finem. (Apud S. Pelrinn, Idibus Januarii.)
-DatumRomae,apud Sanclum Petrum iv Nonas [Relaltim esl nobis, quod, cum aliqui servi luw
Siariii, pontificalus noslri anno nouo. p provincim(95). propier injeetionem manuumin cle-
IX. ricum violeniam , in canonem iiieidunt senlenlisc
DECANO PE ETTON, ET PIUORI DEAQUA-Br.L-promulgaloe,alleganlibus dominis eorumdcm, quod
LA(87*),MAURIANENSIS DIQECESEOS. carere mancipiissuis nolunt, venire ad sedcm apo-
sloltcam absolvendi non curanl, per occasiouem
Quod procedantin causa Maurianensi.
(ApudS. Petrum, v Nonas Martii.) hujiismodi ciudcntes ecclesiaslicam disciplinam.
tum per aposlolica scripta
Consliiulus in proesentia nosira dileclus filius, Qiiocirca, fraterniiali
eos venire compellas ad se-
Umbertus,clericus, procurator venerabilisfratris no- mandamus, qualenus
slri Maurianensis episcopi (SS), noslrisanribus dcm apostolicam absolvendos, cum plus sil Deo,
homini defercndum, r.isi fecerinl hoc in
iruiniavil, quod T. et R. clerici Maurianensisdice- qnam
stiblrahant se obsequio dominorum,
ceseos, contra domiiium suum ad judices, ceria fraudeitijiit
ratione suspectos, r-ommissionislitteras impelra- aut ipsi propler boc sine sua culpa incurrerini grave
damnum (96), el. in utrolibel castt, poleris eos ez
runl, quorum alier est adversarius manifestus, ut-
nostroepermissionis(97) absolvere, ctim
pole qui partem episcopatus sui ei auferre molilur; indulgentia
nimis sinl ah aposlolica sede remoii, sed , in re-
super quo pendet adhuc quaeslioinler eos, adversus
in ilinere sustine-
alterum eliam juslam causamsuspicionis asseruit se C compensalionem laboris, quem
renl, aliam eis saiislaclionem injungas , dunimodo
legitimeprobamrum.IIdeoque,discrclioiifvesiraeper non sit lam
gravis et enormis excessus, ut, propter
aposlolicascripta mandamus quatenus si dictus epi- vilandum
contra scandalum, el lollendumexemplum, hu-
scopus prsediclosjudicescoramarbitris, quos servi ad servum sefvorum Dei venire de-
hincinde duxerint eligendosjustaiii causam suspicio- jusmodi
beant absolvendi.]
nis legitimecomprobarit,vosin commissojpsisnego-
Dalum Romoe, apud Sanctum Petrum, Idibus
tio,juxta formam eis directam, sublalo appellaiionis Januarii, ponliiicaitis noslri anno octavo.
obstaculo, mediante justilia, procedatis; alioquin, XII.
partes ad eorumdemjudicum remitlatis examen.
Datum Romse, apud Sanclum Petrum, v Nonas ....... ABCHIEPISCOPO TCROSENSI (98).
Martii, pontificalus nostri anno nono. Vt tradat sepulturw ecclesiaslicw corpusjuvenctttm
quwex ponleprwcipilavitse, non sponle, sed casu,
X (88*). fugiensut se liberaret a manibus eorum qui inho-
MAURIANENSI nesto fine eumpersequebantur.
(89) EPISCOPO.
Vl gageriamquamdamretinere possil. (ApudS. Pelrum, iv Non. Marlii.)
(ApudS. Petrum, Kal. Marlii.) D Ex parie parentum Nivelhaequondam juvenculoe
Insinuatione libi (90) praesentium declaranuis, nostris est auribiis inlimalum, quod, cum in cre-
de insula Bru-
quod gageria (91), quam de feudoecclesisetuse apud pusculo noctis nobilisvir... dominus
dieeeeseos Turonensis, eidem _uvenctlIa,.
Argenlinama Nanlelmode Miolano(92) dignosceiis cardi,
posuisset insidias, volens illam opprimere, quam
(87) Vide Raynaldum, ad anntini 1206, § 42.
(87*)Videepislolam libri sexti 186. (94) Epistola haec reperittir inter Decrctales,
(88) Vide ibidem. lib. v, lil. 39, De senlenlia excommunicalionis,cap.
(88*)Epistola bseclcgitur interDecretales, lib. m, 37; ubi Lugdunensiarchiepiscopo,al.Londonensiepi-
Eit. 20, De feudis, cap. 1; ubi episcopoMariensidi- scopo,directa dicitur.
recla dicilur. (95; Decret. desunt.ut infra verba fraierniiati...
(89) Vide cpislolam libri sexii 176. scripta; vocemDominiaddunt post ipsi et incurrunt
(90) In Decretal. deest. legtinlpro incurrerint.
(91) Gageria, pignus, res oppigneratn, inlerdum (86)Add. in Decret. Tunc enim. Monet Pitb. in
sequesiro daia ail plenamsecuritatein; Gallice,gage. margine, enim, deesse in vetusiior. codd.
C.VNG. Glossar. lom. 111,col. 779. (97) Decreial. provhionis Iegunt, et mox alia pro
(92)Decretal., ab M. aliam et injungalttrpro injtingas.
(93J Desunl hsecin Decr. {98) Yide episiolam libri quinti 55.
817 PONTIFICATfJSANNOIX. CHRISTI 1206. 81»
sollicitaverat 6aepede siupro , et ipsa garsionibus, A donecid possetfacere, dos ipsa reponeretur, si vcllet,,
qui eam rapere nitebantiir, super quemdampontem in secrelarioEcclesiwJanuensis. Quod cum implere-
occurrerif, landera ipsa, fugiens maims illortim, in non posset, ad instaniiam ejus nobis hwcrescribere
amnem deponle cecidit, etfiiilcasu submersa. Ipsa curavistis (107). Ctim ergo salis possil credi modi-
vero exiracta deamne, dnbitaveruiit capellaniejus- cum dolis, cui creditum esl corpus uxoris, discre-
dem loci corpus iradere sepulnirae, et tu efiam re- lioni veslrw per apostolicascripla (108) mandamus
quisilusdixisti, responsum super hoc apostolicum qiiaienus dotem assignari facialis eidem, sub ea
feqtiirendum. Quocirca, fralcrnitali luse per apo- quam polesl caulione procslare, vel sallem alictii
stolica scripia mandamus, qualenus , eum illa ju- mercalori committi, utde.parte bonesli lucri diclus
venculanon sponle prsecipitaverilse de ponte, sed vir onera possit matiinionii sustentare, ne, occa-
fugiensmanus illorum qui eam, sicul superius esl sione dotis deientae, uxor a viro dimissa, seu vir,
expressnm, rapere nitebantur, casu ceciderit, cor- qui dimisit uxorem, adulterii realiun incurral.]
pus ejus lradi facias ecclesiasticaesepulturoe, prae- Datum Romae, apud Sanclttm Pctrum, vm Idus
eeriim, ciifn ex honesta cansa fugissenoscaiur, et Maitii, poiilificatusnosni anno nono.
i,ui commtinicabalur vivcnii, communicanduin sit XIV (109).
j jni dcfnncise. " EPISCOPO BAIIBERGEN.-U(110).
Daium Romoe, apud Sanctum Pelrum, iv iNonas Datttr terminus venientliad rccipiendamabsolu-*;
5'ariii, ponlificaius noslri anno nono. tionem.
XIII (99). XV (111).
. ... ARCaiEPISCOPO , ET 0. ABCHIDIACONO , JANEEN- Inslrumentum, <)''o Echemberlus, Pabembergeiuit
SlBUS(100). [al. Bambergeusis]episcopus, promissam domino
Quod dotetn faciant assignari viro, cui dos polcsl papw fidelilatemel obcdienliumse servalurumchi-
credi, cum credilnm sil corpusuxoris. rographo obtestalur.
(Apud S. Petrum, vin Idus Marlit.) [Ego, Echemberlus, Pabembergensis episcopus,
vestras nobis liucras per hoc scripium, sigillo meo munilum , volo fieri
[Per (101) intimastis, quoil, fidelitalis et
eum niagistmin Riccardum, Januensem civem, ad manifestum, quod ex illo juramento
in coiisecralioneraea corporaliter
persolvendumocto libras Janiieusisnionelai llugoni obedientiae,quod me leneri ad
obediendum, eliam
pauperi, lalori prwsenliutn(102), auctorilaie noslra prscstiti, profiteor
euiaveiilis coiivenire, quas idem-Hugo pro dote super- negolio Romani imperii, mandalis domini.
uxoris suse requirebat ab eo, idem Riccardus exee- papse.Unde, sub illo juramenlo spondeoet promilto,
Romani .imperii mandatis do-
plionem opposuit contra ipsum, quod videlicetuxo- 'Q quod super ncgolio
reai suam a se repulerat, et quod lacila verilaie tnini mei papaeIiinocenliisine fraude parebo, et cum
ab eo vocatus fuero, cessaiue jusio impedimeiito,.
super hoc noslras lilteras impeirarai (103),quia,
eum super eadem dole jam alia vice coram vesM-oc ad praesentiam ejus accedam, Mandavi prseterea,
civiiatis consulibus qusesiiomota esset, ips"i,juxia Leupoldo, clerico meo, el mandalum non revocavi,
consueiudinemterrw (104), pronuntiaverunt, tit, ut praescriptajurel in animam meam].
quoniamidem Hugo(105) ad inopiamvergere vide- XVI (112).
-batur, dos illa non assiguarelur eidem, nisi cautio- ....... TURONENSI ARCHIEPlSCOPO (113), MAGISTP.O,
nem idoneamde ipsa non perilura praeslarel.Undc, ETFRATRIBUS H0SP1TALIS SANCTISPIRITUS INSAXU.
vos, cotnmunicaioprudenlum concilio,prwcepislis, Adjungitur hospiialieorumfundum de FonleMoron.
iil idem Hugo nxoremsuam reciperet, et, jnxla lerrw (Apud S. Pelrtim, •vm Idus Marlii.)
consuetudinem,de salvanda (106) dote caveret, ci, Solet annuere, elc, usque impertiri. Ad suppli-
(99)Epislola haee reperiiur inter Decrelales, lib. Raynaldnm, ad annum 1206, § 15.
jv, iii. 20, De donatinnibusiuter virum et uxorem, « Sicut ferocieniis Adolpbi elalos animos com-
a de dole posl divorliumresliluenda,cap. 7. prcssit poniifex, ila Ecbemberlo, Bambergensiepi-
(100) Yide episioiainlilui qninli 423, nol. 1D scopo, qui, cum ob defeciionem abTnnocentioec-
(105) In Decrolal. deest hoc verbum. clesiasiicis censtiris jam anie irrelitus ac munere-
(102) Decretai. Ieguiu R. superquadam summape- inierdictus fuisset, dciuuin ad frugem reversus,
cnnim pro H. pau-pere,el mox quam pro quas, //. clericum suum Romani ad aposiolicoesedis implo-
pro Ilugo, rfictus R. pro Riccardus; infra.vocesvide- randam misericordiammiserat, absolutionisbenefi-
licet,quod, nostras, oiniltuiit. cium largitur (episi.14), alque ad fidem servandain
(103)Pith. leg. impetravil. aniinosaddidii. »
(S04)liicc desunl. (110) Eckenbcrttis, sive Erimbeiius, Stepbani
: (105)Decretal., 11. Hungarorum regis frater, filius BeriholdiMoraviae
(106) Decreial. lcgiinl ei, utde sohenda , el post ducis , EcclesiieBambergensi(posl Conradum, ele-
doie carerei add. el uxoretnsuam reciperet pxwce- cluin anno 1202, et, sequenti stalim ab eleciione
•t-istis. die defunclum), proefuiflaudabiliter 32 annis. Bel-
(107) In Decretalibus destinl; verum legunlur Jiim gcssil confra Bernardtim Caiinlhioe ducem,
apud Pith. in add. cujus ditionesvastans caplusest, certis atitem pacis
(.108)Decretal. add. ei, et omitt. vcrba discrel... condilionibusdimisstis. Obiil anno 1235. BUCELIN.
scripla. German. sacr. part. i, pag. 24.
(109)Epislola;hujus apographum, quod ad fidem (111) Episiola hsec,seu potius instrtlmenti forma__
apographi Coiiti exscribi curaveramus, e manibiis legitur apud Raynaldttm, ad annum 1206, § 13.
iiosiris, quo casu nescimus,excidit; idcoque angu- (112) VrtdeRaynaldum, ad annum 1206, § 42.
uientum hic taiitummo.doexbibere possumuscVide (113) Vkie epislolamlibri quinti 53, not.
'819 INNOCENIIIIII PP. REGESTORUMLIB. IX. 820
cationem quidem dilecli filii, nobilis viri, Rogerii Ai quidem qttod in civitale vestra superstilio brijus-
'
'Paleslensis, fuiidumde Fonle Moron,qtiem de bonis modi hominum perversorum invaluit haelenus, et
propriis acquisivil, nobis ab ipso gratis oblatum, in quotidie invalescit,qui gregem Dominicumnitunlur
jus et proprielalem apostolicoesedis recepimus, et a via verilatis' avertere, et ad invium trahere falsi-
-doinnm consiriiclain ibidem veslro adjimximus bo- "tatis. Ne igilur vestra discretio , quam credimus in
spiiali, aiiciorilate apostolica statuenles, ul locus fide fundatam, irrideri vel decipi possit ab illis, de-
ipse de cseteroad domumvestram, qusede bonis est voiionemvestram monemusattentius et horiamiir;
beaii Petri conslrucla, nullo perlineat medianle. "per apostolica vobis scripta, in, virlute Spiritss
NuIIiergo hanc paginam nostrse consliitilionis in- sancti, sub obteslatione divini judicii, districte prae-
fiingere, etc. Si quis autem, etc. cipiendomandantes, quatenus hujusmodihserelicos,
Dalum Romas, apud Sancinm Petrum , vm Idus qui vocantur pauperes de Lugiluno, vel etiam Pa-
Mariii, ponlificalus noslri
' anno nono. lareni, vel alios, cujuscunquesectae, schismalicos,
XVII- qui vobis ftierint nominati, vel scripli, a civilale
ABBATI 8ANCTJ5 COLUMB.E SENONENSIS vestra penitus excludatis, et sub perpetuo banno
(114).
Concedilei faculliilempercipiendidecimusex tabori- ^-i consisianl, nec recipianlur de caelero,vel etiam lo-
bus terrw parocliiarumsuaruin. lereniur in civitale, vel toto ejtts districtu manere ,
(Apud S. Petrtim, vi Idus Martii.) nisi ad mandatiim Ecclesiaerevertantur, Bona vero
Ex parle tua fuil postulatum a nobis, ut, cum libi illorum, non babentitimcatbolicos sttccessores,con-
de parochiarum tuarum laboribus, sicut asseris, sit fiseenlur secundum legiiimas sanciiones, et eliara
indultum decimas cum iiitegritate percipere, libi publiceniur, domusquedeslrtianlur illorum, vel as-
vellemnsroisericordiierindulgere, ut de terris quae signenlnr Ecclesisc,quam ipsi persequi non veren-
infra parocbias luas redigiintur noviler ad ciilluram, . lur. Alioquin, cum zelemussalulem vestram iu V)o--
de indulgenlia noslra exigendi decimas facultatem mino, et Ecclesiam vestram derideri nolimus, vel
haberes. Cuiri igiiur, si majus est libi concessum, vos per liujusmodi pravos hominesin errorem ad-
videlicet, quod decimas de laboribus terroe paro- duci, noverilis, nos dilectis filiis Sancli Proculi,
cliiarumtuarum percipias, denovalibus eas exigere et..... Sancti Stephani abbatibus Bonosiensibus
satis potes, quia, ubi majus tibi coneediiur, miniis mandavissc, ul vos ad hoc-, si forte, quod non cre-
eiiam in hoc casu concessumesse videlur. dimus, fueritis negligentes, per dislrictionemeccle-
Datutii Romse,apud Sanctttm Pelrum, vi Idus siaslicam, appellalioneremota , compellant.
Martii, ponlificalusnostri anno nonp. , Dalum Rom;e, apud Sanctum Petrmn, vi Idus
XVI!1 (115). Martii, ponlifieattisnoslri anno nono.
POTESTATl , ET CONSILI0 FAVENTINO (116). XIX (117).
Quod excludant pauperes de Lugduno el Patatenos ..... SANCTI PROCULl , ET..., SANCTI STEPHANI ABBATI-
de patria el civilaleeorum. BUSBONONIENSIBUS.
S.
(Apud Petrum, vi Idus Martif) Quod hwrelicospauperes diclos per dislriclionemee-
Jam derident Ecciesian.itempore juniores, quo- clesiasticamcompescant.
rum patres. 11011 dignabatitr potiere cum canibiis (ApttdS. Peirum, vi Idus Marlii.)
gregis sui, eamqne subsannant magisirorum dis«.i- J.amderidcnt Ecclesiam tempore juniores , etc.
puli, qui perverlere studtierunl scntenlias sacrse in eumdemtnodum usque ad invium trabere falsi^
Scripturse, novosque invcnire sennones quibus er- taiis. Ne igitur dileeli filii.... potest.as(118), el con-
roris fallacias immiscerent, ut, cum in Ecclesiame- siiiarii Favenlini, quos credimus in fide fundalos ,
ritis patres aliorum esse non poterant, saltem erro,- irrideri Veldecipi possini ab illis , ipsos monui.inus
ris noviias videri facerel illos patres, qui, exeuntes atleniius et borlaii sumus, per apostolicaejs scripla,
a nobis, quia cx nobis non erant, post se dimisere in virlute SpirUussajicti, sub obtestatione divini
seqtiaces, qni, lemporejunioresj in praviialis novi- 1Djudicii, districte prsecipiendomandanies, quatenus
tate lsetai)tu,r,quaealjquandiu sepulta fuerat et ab- hujusmodibserelicos,qui vocantuiy etc, usque non
jecta, canibusqne gregis Doininici latratum non "vcrenlur. Cum ergo salnlem ipsorum zelemus in
daiilibus, lalranl ipsi, non ut insidias lupi repellant, Domino, et Ecclesiam Faventin. derideri noli-
sed potius ut gregem crrare faciant, et dispergani, mus, elc., usque adduci; discrelioni veslrae per
confingentes mendacia, q.uibus simplicium corda apostolica scripia mandamus , quatenus ipsos ad
siibvcrlunt, el venenumerroris propinantesindoctis, hoc, etc, usquenegligenles,per districtionemeccle-
in subversionem eorum mollierunl sermones suos siasticam, appellatioiieremoia,, compcscalis.
snper oleum, et ipsi sunt -jacula, cum blanda quse Dainm Romoe, apud Sanctum Petrum, vi Idus
suggerunt, aninioe mortem imporlent. Accepimus Marlii, anno nono.
(114) Helias, cx monacho Silvae-Majoris,abbas . (116) 1113 nomen eral Gherardinus RoJandini. (Ex
. S. Cohimbie, pr.cfuit ab anno 1196, tisque ad an- Tonduccio, sive ex Cavina. Vide eliam Tolosani
uiiin 1217, quo ohiil, IXKal. Oclobris. Gall. Chrisl., chronicon.,cap. 128.)
loiii.
' Xif, col. 150. (117) Vide Raynaldum, ad amium 1206, § 42. -
(115) VideRayiialdum, ad anniiin 1206, §42. (118"!Vide ad episi. proximostiperiorem,noU_
m "
PONTIFICATUSANNOIX. CHRISTI 1206. S3*-
XX/119). 'jAaut, si dejure confidit, sub examine nostro suam
FL0IIENTIN0 EP1SC0P0 (126). jusiiiiam prosequaiur, cum negotium hujusmodiad
Quod inditcalel cogal communePisanum, ne qnwdam nostrum speciet examen, moneasatienlius et indu-
jura marchionisMasswquw tenenturab Ecetesia, cas, et si necesse fuerit, per dislrictionem eccle—
occupet.
(Apud S. Petrum, u Idus Marlii.) siasticam, appellationeremoia, compescas, manda-
Si,auantumin multis et magnisnos, etpraedeces- lum aposVolicumlaliter impleturus, quod nos sojli-
sores nostri, eivitatem Pisanam cttraverimushono- ciludinem-tuam possimus merilo commendare.
rare, civiiatis ejusdemeommmieconsiderel diligen- Dalum Romoe, apud Sanclum Petrum, n idu3
ter, si favorem apostolicsesedis trulina ralionis ap- Martii, pontificatus noslri anno nono.
pendat, in quol et quanlis ei possit in posterum pro- "XXI (121).
pensioris utililatis fructum, et uberioris honoris ABCHIEPISCOPO PISANO (122).
profeclum afferre, profecto Romanam Ecclesiam De eodemargumento.
tanqttanipiani niatrem , tenerelur devotione mttlti- XXlf(123).
plici venerari, et ab ejus omnino laesionecessare, A.(124)PR/EPOSITO, INARCIIIEP1SCOPUM MACDEBURGES-
quoniam et filialis sinceritas in operis claritale co- „ SEHELECTO.
giiosciiur, et fidei purilas ex devotionis fruelibus Confirmaturetectio, el prwficiturin pastorem^
comprobatur. Sane, ad audientiam aposlolalus JIO- (Apud S. Polrum, v Kal. Martii.)
siri perveuit, qitod prasdictum co:nmune,-de quo . Yenientibusnuper ad apostolicamsedem dilec-Js
non modica sumus admiralione commoii, dilecto liliis Sancii Sebastiani SancloeMarise,et.....
filio, nobili viro, "W.marchioni Massse, Calaritano de Mildenseprseposilis, C."cl C. majoris ecclesiaj,
judici, quasdam rationes et jura in Sardinia, quse clmagislro G... Sancti Nicolai, et L... Sancti Petri
ad Romanam speclaiu Ecclesiam, ejusdemEcclesise canonicis, et nobili viro, G. cas-.ellanoMagdebur—
rioininepossidenti, machinantur auferre; qtisesiqui- gensi, el pro le confirmationemet palleum postij»
dem jura quidam Pisani, ejusdem marcliionisamici, lantibtts, nos et fratres noslri, diligenler auditiss.
pro ipso emerunt a socielatis Calaritansehominibus, el intellectis, quae lam verbis quam scriptis pror.-
qtii cum eo in recuperatione terrse fuenmt, non mo - posuerunl sollicile coram nobis, pro certo didi-.
dica propter boe quantiiaie pecunise jam soluta. cimus, electionemde te faclanicanonicamexstitisse,
Iljmines quoque praediclte societatis ipsam resi- sed post electionem tuam quiddam a te inconsulte
gnare pecuniam, et ut dieli amici ejus eam reci- commissum,propter quod, si voluissemusprocedera
piant, per violenliam coercentes, venditionis in- C secundum juris rigorein, et non roagis secundum
sirtinieiilumde ipsis rationibus ab ejusdemsociela- lemperatuiam sequitatis, postulaiionero-htijusmodi
tis hominibus fieri sibi faciunl, non altendentes, poliiissemus penitus reprobare. Qpia ve.ro te.. per
quod fides est ab ipsis bominibuspraestita ipsius exhibitionem operis speciali hacientts dileximus
iBarehionis amicis, et pars pecunise persolula, titi cbaritale, sicut lua discr.etio non ignorat, adhuc
videlicetipsa venditiq firmitatem debeal plenariam devotioiicm tuam ex benigpilale gratuita, quam .
obiinere, in quo utique faeto, et periculum imminet circa te gerimus, experiri volenles, ne.beneficium
ipsi communi, quod a,i violandam fidem prsestitam tibi prjesiitum amitiamus, per apostolicalibi sciipta
Jaborare conlendit, el quod sedi aposiolicse.infert mandamus, qualenus talem le nobis, tanquam mem-
jnjuriam , dnm ad ejus terram manus iemerarias; brum suo capiii conforjnaiido, in administralione
exlendere nouformidat. Cum igiiurlam manifestuni MagdeburgensisEcclesise sludeas exhibere, quod,
Ecclesioedamnuni nolimus, sicut nec debemus, clau- cum proposiiutn noslr.um plene cognoscas, gratia,
sis oculis pertransire, fralernitaii lua; districte prse- nostraeplenitudinemmereatis, sciturus procerlo,
,cipiendomandamiis,qnatenusprsedictumcommune, quod nos ea juletidimus operari, qusead luum coni-
ut ipsum insiriimentum vendiiionis, lanquam in di- modum.et honorem debeant redundare, dumnfodo
spentiiumapostolicsesedis confectum . oiimi occa- reverenliam et obcdientiamnobis debitam humiliieiv
sione posiposila, revocare non dillerai, el qnaeproe- et devote saiagas exhibere. Nos autem, dilectis filiis,
missa suril, in statu prislino reformari. permiltit, , capitulo Magdeburgensi noslris damus litleris in
(11$) Vide Baynaldum , ad anuum 1206, § 36.- ;! sacraiiienli religione liberaret, nee ille morem gere-
(120) Videepistolamlibri oclavi 162, et quse ibii ret, boc ipso anno imperia minaeibnslitteris exsequt
annotaia sunt. jussit, vel ut saltem intra mensem, vel.ipse, vel
(121) Epislolaeliiiius apographum, quod ad lidemi alius .procuraloris nomiiie ab ipso niissus , aposto-
apographi Conticum cicteris exscribi curaveramus,, licsesedi-
se sisteret. J
e manibus nostris, -quo casu nescimus, excidit;; (122) Yide epistolamlibrf terlii 9, not.
fdeoque— argiimentiimhic tanlummodoexbibere pos* • , (125) Vide Ray.naldum,ad anntini.1206, § 26,_
suanfs. VideRaynaldiim, "ad anniim 1200, § 56. (124) Verisimililer, Alberlo, de quo Bucelinus,
c Qnamvis.Sardiniaa'dju.s EcclesiaeRomana;spe- German. sacr. parl. i, pag. 40 :
eiarei, ut ssepediximus, exiorserat Pisan.us.arehie- i XIX. Albcrius, comes de Kirberge. Subhoc.
piscopussibi Ecclesioequesuoea Masssejnarchione,, ecclesia calbedralis incendio periit. Congressus
Calaritanojudice, fidei jusjurandum, quod soli apo- cum Oiboiie excommunicaio,vicl|is,_coiisuluit sibi
sKilicaesedi pra-standum erat; cunique frequenterr fuga. »
Ijiiioceiitiusiiistiiisset tit praiiiteinm niaicbjoneml
INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. Lt. 821
£25
mandatiS, ut, memorcs devolionisanliqiiae, quani A nominabai, siaiimque nominavii in Trecensem epi-
Ecclesia non soluni in prosperis scoptnn personam idojieam et discreiam, de qua
Magdebnrgensis
verum etiam in adversis, erga RomanamEcclesiam tractatnm fuerat m eapilulo, cantorem videlicel,
itialrem snam, lanquam filia specialis, noscitur ha- et nullus nomiiiaiioniconlradixit ipsius. Quofacto,
hiiisse, in ea firma devotione persistanl, indiiceutei canlor duclus est ad allare cum ltyinno qui splet
ic ad eamdem inviolabilitcrobservandam. in electioiiibitsdecanlari, el, canonicis,qut eura du-
Datum Romse.-apud Sauctum Peirum , v Kalen xerani ac altare, posimodumad capilulum cumipso
das Marlii , ponlificatus tiosiri anno nono. reversis, deccm canomei, prseseiuedeeano,innova-
vere consensuniin prsefaltimcantorem, praesenlibua
XXIII.
el faclo non eoiilradicentibuseorumdem,
ABBATISANCTI VICTORIS PARISIENSIS (125).... DE- omnibus,
ETHAGISTRO R. DECORZON, el ad sedem apostolicam appellarunt, ne lierel aji-
CANO SUESSIONENSI(126),
quid conira cleclionera ipsorum, el posl haeca capi-
CANONICO NOVIOMENS!.'
tulo sunt egressi. Prseierea, ex parte eanloris ejus-
Causam electionis episcopi Trecensis (127) ipsii dem objeclum fuit contra decanum, quod sit Simo-,
committit.
niacus, illitcratus, excommunicaliis, el claudus.
(Apud S. Peirum, xiv Kal. Aprilis., B Pars vero deeani conlra personam cantoris noltiit
Venientibus nuper ad aposiolicam sedem procu-
quidqttamopponerccoram nobis, sedhoc sibi peliit
ratoribus dilec.oruinfiliorum.....decani (128)....eau- reservari, ul, ai foret necesse, posset proponera
toris Trecensium, pro electlonibus quoeasserehan- coiiiraeum; inconsisiorio tamen nostro ftiil publiee
tur faclsede ipsis (129), audienliam in co.nsisloric pars ejusdem decant confess.a, praedictas appella,-
noslro duximus concedendam, ubi fuit ex parte liones fuisse factas, sicui superius esl expressum,
decani propositum, quod, cum traclalus in ecelesia et scrtitinium fuisse ractum cum onmibus, tribus
Trecensi de subsiiiueiidodeberel pontificecelebrari, ianlum exeeplis,qui noluerunt ad scnuinium venire
et propter hoc canonici ssspiusconvenisseni, posl vocati, videlicet Atlone el Joanne fralribus, et can-
muiitim traciaium hinc inde habilum inter eos, ei tore, sicul decretum jam diclum, pro decanonobis
examinationeseiiam voluntalum, major pars caiio- oblalum, evidenter ostendit. Quia igiiurnobis nou
nicorumet sanior convenit unammiter in decanum, constitil de prsemissis, et, secundum Aposlolum,
et elegil eumdem, sialimque sedem aposlolicamap. manus nemini cito debet impoiii, discrelioniyeslroe,
pullavit, sicut in decrelo eligentiuin conlinelur. Ex per apostolica scripia mandamus, qualenus, infra
paiie vero canloris fuit proposituiu ex adverso, r quaiuor menses post recepiionemprsesentium, non
quod ad eligcndum episcopum die staUilaconvenil solumsuper his in forma judicii, vertim eliamsupei;
capituluin, et tunc magister Josberlus appellalionem aliis quoevel eleclos, vel electiones conlingunt, in-
interposuit inhuncmodum.nevidelicei fierelelectio, quiratis per vos ipsosde plano diligenlissimeverila-
vel nomiiiaiio,nisi canonica forel, el concors, posi lem, el, si partes consenseiint, ad senleniiam pro-
quam appellationem omnes in dilectum filiiiin... cedalis, ita, quod, nisi coulra prsedictumdecanum
cancellariiim Campaniae,conveneruiit, quo eligi re- fuerit sufiicienier ostenstim, quod sil enormitei;
nueiite, capituluni denuo, die alia electioni slatuia, claudus, vel insulBcieiUerlitleratus, aut Simoniaca
convenit, et, eadem die canonicisin capiiulo con- labe polluuis, electionem coiifirmelis ipsitis, quam
gregaiis, habila fuitmeiitio de cantore, muliis, ne- constal a pluribus el dignioribus celebratam, dum-
mine contradicenle, dieentibus, quod ad episcopalus modonibil aliud obsistat de canotiicisinstiluiis, ex-
regimen bonus essel, nulllsqtie tractantibus de de- communicalionisobjectu nequaquam obslanle, eum
cano. Inter bsec itaque, decanus eliafsi appellavil, non possinl ei excommunicationem objicere, qui
ne lieret nominatio,nisi ordine o.bservalo,qui debet communicabanteidem, nisi forle probaverinl se
in lalibus observari, cum prima vox nominandi postea didicisse,quod ipse tunc eral excomnmnica-
csset ipsius. Deinde, canlor oblulil decauo bonos j. tionis vincul.oinnodaius; si vero probatum fuerit
viros quamplures, tam de ipsa ecclesia quam de eonlra ipsum aliquid praedicloriim,yos, ipsius ele-
tfliis,ut unuseorum inepiscopumeligereturabipsis, ctione cassala, consequentcr audialis qnsepro can-
quorum nullum assumerevoluil, veletiamnominare. lore, vel contra caiUorem, proposita fuerinl, ei,
Sane, dum talia traclarentur, jam diclus magisler Deum babentes proe oculis, quod caiibnieumfuerit
Josbertus ex insperalo surrexit, ipsumquedecanum statualis. Quod si utraque fueril eleclio de jura.
impetuose in cpiscopumnominavil, quo vixfinienle cassata, vos ex parle nosira Trecense capilulum
sermonem, surrexit.... cellerarius Senonensis, et moiiealisprudculer, el efficaciier inducatis, ul per-
dixit, quod male faciebat ipse magisler, qui perso- sonamidoneam, quselanto congruat onerieihonori,
nam, de qua Iraclalum non fuerat, in episcopum per eleclionemcaiioiiicamcommuniter et concordi-
(125) Vide epislolamlibri sexli 168, not. lescitin insirumcntisab anno 1205, usqueadannum
(126) Vide episiolam librioctavi 188, not. 1210. Gall. Clirist. nov. tom. XII, col. 526
(127) Vacabat Treiensium sedes.per obiliimGar- (129) Conferendaomninohoeclnnoceniii episiola
neri (de Traisnel), defuncii Conslanlinopoli14Apii- ctim his qusereferunlur ab auctoribus Gailiaenovsa
lis 1205. Videepislolam libri lerlii 11, not. Cliristianse,lom. XII, col, 504, de Hervei cpiscopi(
(128)MiloI de Capella, dccanusTrecensis inno- Trecensis eleciione.
4325 PONTIFICATUSANNOIX, CHHISTI 1208. «26
tersibi praeficianlin pastorem. Quod si partes con- A ait: < Anteomnia, frairesmei, nolitcjurare, neqtie
senlire noluerint, ut per vos senteiitia proferatur, perccelum, nequeper terram,tiequeperquodcunque
vos negolium sufficienter insiructum ad noslrum aliud jiirameuium.(Jucob.v), >quoniamRiijnranduin
remiitatis examen, prsefigenlcsparlibus lermiuum non debel qiiemquamspontanea voliuitas inducere,
competenlem,quo recepturae sentenliam noslro sc quia qtti facitejurat, facile pejerat, sed necessitas
conspectuirepraesenient; ita, quod, si forsan, exi- trabere importuna; et tuncpolest sine cttlpajurare,
genlejuslilia, eleclio fuerit ulraque cassanda, ple- dtiinmodo illos Ires comiles habeat juramentum,
nani accipiant a capituloqui venerint poteslalem. dequibuspropheta sic ait: El jurabunt, vivit Domi-
ui, juxla consiliumnostriim personam idoneaniEc- nus, in veritate, etjudicio, et juslilia, el benedicent
clesioeviduatoepraeficianlinpastorcm, cumnolinius, euin genles, ipsumque laudabunt (134). Alioquin,
tit per conleniioneshsijusmodigregi Dominicodiu- non dixisset Aposlolus : Honiines per majorem
tius desit cura pasloris. Quod si non omnes bis ex- sui jurant, et omnisconlroversiseeoruni ad confir-
sequendis potueritis interesse, duo veslrum ea, malionem finis esl juramentum; in quo palenter
snblaio cujuslibet coiitradictionis et appellaiioni; ostendil per quem sil jurandum, cum ail: c Homi-
obstaculo, nibilominusexsequanlur. nes per majorem sui jtirant (Hebr. vi), > id esl per
DalumRomse,apud Sanetum Petrum, xivKalen- " Deum; et cur sil jurandum, ul videlicetomniscon-
das Aprilis, anno nono. iroversise finis sil juramentum. Angelus quoqtte,
XXIV (150). quem vidit in Apocalypsi Joannes « stantem super
AI-BATI (151), ET CAPITULO CASTELLIONIS \ al. CCN- mareet super lerram, levavit manum suam ad cce-
CEARUM ]. lum, et juravit pervivcntem in saeculasoeculorum
Licite in causa neccssaria eliam per religiososju- (Apoc.x). > Christus etiam plus legitur dixisse i»
ralur. Evangelioquam : «Esi, esl, et non, non (Mallh.v), >
(Aptid S. Peirum, xu Kal. Aprilis.) ciun saepissimedixerit: i Amendicovobis (ibid.); >
[ Elsi Christus pncceperil, secundum cvaugeli- quod ipse, secuiuliimLucam, exponens, cnm proe-
cam veritalem, itl t Sit sermo vestcr: est, esl, ei misisset : « Amendico vobis, quia propheia nemo
nou, non (Matth. v), >id est, ut affiniialio vel ne- acceptusest in patria sua ; >consequenler adjunxit:
gatio, sicat procedil ex ore, ita procedat ex corde; < In veritate dico vobis, quia mtiliaeviduseerant in
quia lamen, hominumexcrescenle malitia, simplici diebus Eliaein Israel (Luc. iv). » x\poslolusquoque
affirmationi(1521,velnegationi vix crediiur, idcirco jurabal, cum diceret : « Tcslis est niiliiDeus(Rom.
.piudenler adjunxit: Quod amplius esl, a malo esl; r I); > eiiterum: < Quolidiemorior per gloriam ve-
nialoqtiidem non lam culpae,quam prenoe, nec ex- stram, fralres (/ Cor. xv); > quaegraecaexemplaria
.hibenlium, sed exigenfiunijuramenlum. Nam in- manifeslissimam esse jtiralionem osteiidiml. Si
credulitas htijusmodiniagis esl poena qtiam culpa, enim per se malum essel jurare, profeclo Dominus
unde non dixii, malum, sed dixii,a malo. Licetenim nen jtirassei; cum lamcii in Velcri Testamenio le-
iiiramenlumprobibuisseDoininusvidcaiur,niisquam gatur : < Quia juravil Dominus, el non poenitebit
lanicn per Creatorem, sed per crcatiiram jurare eum (Psal. ctx); > el rursum : t Juravit Dominus
prohibuil, neper bujusmodijurameiilum transfer- (Psal. cxxxi) David veritalem (155); >imo et pra>
rettir ad creattiram bonorificentiaCreaioris. Quare, cepitin Veteri Testamcnloreddi Dominojuramenla.
cum in Evangeliopraemisissel: < Dicovobisnon jti- Qusedametenim probibciUur, quia per se malum
rare oninino, s stalim subjiinxit: < neque per cce- sunt, utfurlum, adulterium, et Inrjusmodiquae non
Ium, quia thronus est Dei ; neque per terram, quia snnl aliquatenus facienda. Quacdamvero prohiben-
scabellum est pedum ipsius; neqtieper Hierosoly- tur ex causa, non quia per se mala sinl, sed quia,
inam, quia est civilas regis magni; neque per caput si fianl frequenter et multum, ex bis mala sequun-
itium, qttia nmi poies tinumcapillum iacere album lur; ul vinum per scquidem malum non est, et la-
aut nigrum (ibid.), i et, quamvis non sit pcr crea- D men probibel Apostolus, dicens,: <iNolile iiiebriari
tiirani juranduni, si tamen jureiur per crealuram, vino, in quo est luxuria (Ephes.M); > quoniam ex
servaiidtiniesl quidem, dummodosil licitum, quod frequenti el immoderatavini potalione luxuria ge-
juralur (155). Jacobus quoque non simplicilerpro^ neratur; sic et juramentumper se quidem malum
liibuil juramentum, sed voluntalem jurandi, cum non est, cum sit confirmalio verilatis; sed taineii
(150)Episiola bsec reperilur inter Decrelales: in (152)Decretal. legunl assertioni, el mox adduu*,
anliqua Colleclione,Iib. n, lil. 15, De jurejurando, a anle malo.
oap. 15, pag. 511; in collertienibus Gregoriana et (153)Decretal. add. 171«« teste Veriiate, quijurat
Iiinocentiana,lib. n, lilulo 24, De jurejurando, cap. in ccelo,jural in llirono Dei, cl in eo qtti sedelsuper.
26. YcrbaItalico ciiaraclere dislincta desuiil in De"- euin, el infra juramenlumlegunl pro jurandnm.
crelalibus vel leclionum varietatem indicant. (154) Decretal. lcguni quoduutemjacobussiibdit:
(15!) Eratis, verisimiliter, Tbeodardus, qui suc- Nequeper cwlum,nequeper terram, nequeper quod-
cussissedicitnr Simoni.Simou autem, anno 1200, ctinqueuliud juramenlum,jurare vetat per quamlibet,
ejuraia abhatia, alio solum veriere coaclus Iuii, creaiuram, quodcnnquesil illud.
proui ex limocenlii cpislolis, libri primi 301, el (155) Decreial. add. et non frusirabilur eum , e%
libri secundi 58, evincilur. Theodaidi successor niox Tcslamenlo: Redde Deo juramenla sua, pro,
ileberiiis, nounisi anno 1211 in insliiimeiitis inno- testamentorcddiDaminojuram.eiilu.
tescil. Yid.Gall.Cltrisl. nov.lom. XI, cul. 659.
'
S27 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. IX. SiS
probibetur cx causa, qiioiiiam ex frequenli el in- A manente, sie de cosseiisdisposuimus, quanlumcun-
eaula juratione perjurium saepe contiiigit, sicul in -que bonse memoriae Savarico (159), Baiboniensi
Ecclesiasiicolegitur : < Vir nuillum jurans, imple- episcopo, displiceret, frequenler ob hoe ad sedem
bilur iniquilate, et non discedat a domoillius plaga aposlolicamlaboranti, quod stalus ecclesisevestrae
(Eccii. xxiit). >Queriiadmodumergo, Paulus propler videbatur in meliiis relevatus. Unde, post diversos
necessitalemindulget (136) discipulo suo, videlicet tractalus et deliberalione multipllces,quodper viros
Timoibeo, ut utatur modico vino propier stoma- providos cl bonestas auclorilate mandali nostri sn-
cbiim et frequentPS infirmiiales (/ Tim. v); sic perhoc exstilil ordinatun), ad petitionem ejusdem
profeclo, ciim necessitas exigit, pro re vera, liciia episcopi, postqtiamaliud a nobis nonpotuit obtine-
et honesla polesl secure jurari, quia cessanle causa re, apostolicotandemcuraviiuus munihiineroborare.
eessat effeetus.Licet ergo debeatis esseviri perfecii, Vos auteni, post obilum prsedicli Baihoniensis epi-
ui, quantum poiestis, jttramenti vinculum eviietis, scopi, ad nostrampraeseiuiamreeurrenles, humiliter
Tolentestamcii indemniuuiinoiiaslerii veslri paiema posltilastis, ut, quia lempiis-advenerat, qtmsine
sollicitudineprovide.re,nc, propler defeclu.mlestium, scandalo ecclesise vesiroe ruina polerat in siauim
suijiiris sustineat Isesionem,ejus auctoritale, qui di- prislinum relevari, cum et BalhoniensisEeciesia et
~cilin Evangetio: Si peccavit inte frater luus, cor- 3 Wellensisid ipsum pariter postularet; rex quoque,
jripe eum inler le et ipsum soluin, et, si non audierit; cum regni magnalibus, et quidam cpiscopi cum
adhibe tecumduosveltres lesles1,ul in oreduorum vel Kiullis abbalibus, deposcerentillud idem, iinione
Iriumtestiumstetomneverbum(Mallh.xvui),praesei3ii •penitus dissoltita, monaslerium veslrum in slaluiu
vero (157) pagina indulgemus, qtiatenus, vos el reduceremus antiquum, sub abbatisregimine gtiber-
iiionaslerii veslri conversipossiiisincausis ejusdem, .nandtim. Nos crgo, diligenlius-aitendenles, quod,
deficientibusaliis lestibus, pro ipsoperhibere lesti- episcopalisede vacante, nou decet super hoc aliquid
Hioniiimveritaii. ] Nulli ergo oinnino honiiiiiimli- iinmuiari, cum non sit quijus episcopituealur,pr3e-
ceal ltanc paginam nostrae concessionis infiiugere, -eariimne pius favisse personsaquam Ecclesisevide-
veleiausu temerario contraire. Si quis autem hoc renuir, si, quod ea vivenie concessimus, post ejus
attenlare prsesumpserii, indignationemomnipolentis obilum subito mutaremus, petifionem veslram ex
Dei, et beatorum Petri el Pauli, apostolorum ejus, loto, absque damno conscicntiseac periculo famae,
se noverit incursurum. ncquivimus exaudire. Ul auiem, solito more, quem
- Datum Romse,apud Sanclum Petrum, xu Kalen- el vobis iililem, et nobis bonorabilem eslis experli,
cias Aprilis, anno nono. gradaiim ab imo proccdalur ad summum, auctori-
XXV. G taie vobis prsesetUiiiinindulgemus, ul, cum Batho-
...... PitlORI(158) ET C.ONVENTUI GLASTONlENSIBliS. niensis Ecclesiadeprsesule fueritordinaia, si oslen-
Quod, si non essel bene provisumEccle&iweorum, dere volueritis, qtiod ecclesia; vestrse nondum sit
prosequunlurjiis suum apud Curiam. ad delrimciitum vel prsejudiciumevilandum plene
(ApudS. Petrum, n Idus Martii.) provisum, jus vestruin apud sedem apostolicampro-
Novit ille quiserutator est cordium et cognitor se,]uentlifacultatem liberam habeaiis; interim au-
sccretorum, quod, licel bonse niemorise C. papa, lem, siib cura priovis idem monasieriumlibere gu .
pncdecessor nosler, ecclesiam vesiram in sedem bernetur. Nulli ergo omnino hoiiiinumliceal hane
erexit caibedralem, ipsam Balhonieiisi Ecclesise paginain noslraeeoncessioiiisinfiingere, velei ausu
uiiiendo, ui idem esset episcopttsulritisque, suam- tcmerario conlraire. Si quis atitein hoc attentare
que conslitutioiiem non soltim pcr piivilegium, ve- praesumpseril,indignalionem, etc.
rum eliam per alia mulla scripta, curavent confir- Dalum Romas, apud Sanctum Petrum, u Idus
:nare, qui.i lamen htec unio asserebatiir a vobisesse M.irtii, anno nono.
eonfusio,conqucrentibus eam in grave prsejudicitini XXYl.
Glasloniensi Ecclesioeredundare, cuni per ipsam J. (140) SANCT.E SIARIyE INVIALATADIACONO CAUDI-
^
dissolveretur- religio, eleemosyna fraudaretur, et NALl , APOSTOLIC^E SED1S LEGATO.
hospitalitas deperiret, nos, vesiris supplicaiionibus Qiwd det licemiampriori et conventuiGlastonien-
incliuati, ad relevandum ecclesisevestrte statum iu- sibus eligendiabbalem.
tendere coepimus,quanium decuit, diligenlcr; et, (4pud St Petrum, vtti Kal. Aprilis.)
quoniani absonum videbatur, ut subiio prsedecesso- Disci-eiioniuioe prsescniiitm auctoriiaie manda-
lis nostri evacuaremus in bac parle staiulum, cum nius. quaienus, cum Balboniensis ccclesia de prse-
ei quanlum cum Deo possumus delerre velimus, sule fuerit ordinata, si forsan ille qni proesulfueiit
sicut cl voluiiuis, quod, quantum cum Deo pote- vohieril libere eonsentire, cum lam Batbonieusis
runt nosiri nobis dcferant siiccessores, unioiie quam "Wellensiscoiiveiilus super hoc nobis per suas

(156) Decreial. legunt indulsil propter necessila- inier episcop.Bnthon.el monach.Glast. apud Whar-
lem. ton, Angl.sacr. part. i, pag.582. Conier etiamepict.
(137) Dccretal. vobis.' Iniiocentii libri quimi 90 et92.
(158) Glastonieusismonaslerii piior, tunc tempo- (159) Vide episiolam libri quinii 90, nol.
nh. ciat Tbomas; Vid. Adam. de Domersh.De tiie (140) Yidc cpislolamlibri seplimi 184.
'
£29 PONTIFICATUSANNOIX, CHRISTI 1206. 850
iilteras supplicavit, ut ecclesia Glasloniersis ad A pulos Hierosolymitanae provinciae,qui pro peccatis,
stalum pristinum reducalur, tu dileclo filio non solum suis, sed forsan alioruni, de niaiiu Do-
priori et conveniuiGlasloniensibus,liceniiamregu- mini duplicia reeeperunt, duplicis officii receperis
lariter eligeudi sibi abbatem (141), aucloritate no- potestalem, ui, in Dci Evaugelium segregaius, ctiui
stra suffullus, impendas (142). Quod si procdicli palriarchalis digniiatis honore Jegalionis offlcio
prior et monachicontra dominumepiscopumduxe- fungcreris, profeelo tibi noscitur imminere, ut
rint litigandum, ulrique patri pracfigaslerminum diligenler ea pcr sollicitudinisluae stiidium procu-
compelentem, in qtto nostro se eonspecluireprse- reniur, qnsoad proeuralionemstalus ejusdem pro-
senlenl. vinciseutilia possuni esse. Insinuanie qtiideindilecto
Datum Romce,apud Sanctum Petrum , vm Ka- filio, nobiiiviro, G. de Monte-Biliardi,regni Hiero-
lendasAprilis, anno nono. solymitani comestabulo, et cbarissimi in Chrislo
XXVII. filii noslri.... Cypri regis illustris, lulore ac bajulo
ARELATENSI ARCHIEPISCOPO (143). regni stii, nosiris est auribus intimalum, quod oliiu
Vl detinquenlibusprwfigat competentemlerminum, inler clarae memorioe II. regem Cyprensem, et
acl prosequendasappellaiiones, quas sotummodo comitem Henricuni, tunc Ilierosolymitani regni
pro persislendoin ipsorutn neqttiliis in elusionem" domimim, super maliimonio filiorum, filiarunique
ecclesiasticwdisciplinwinlerponunt. suariim invicemcontrahendo, el comitatuJoppeusi,
(ApudS. Pelrtim, xv Kal. Aprilis.)
Ex parle tua fuit propositumcoram nobis, quod, hinc quaedampactio provide facta fuit, qu.se,juranieulo
inde prajstiioconfirinala, in publicum redacla
cum, parochianos tuos mtiliipliciier delinquenles a
fuil nibilomitius insirumenlum. Cum igilur, tam
suisvolens iniquiiatibusrevocare, ipsos nileris cen- idem rex eiiam dictus bajulus, nostro liumi-
sura ecclesiasticacoercere, personas eorum exconi- quam
liter supplicarit, ut paclionem ipsam,
municalionis sententioe,ac civilalem, et burgum, velut aposlolatuinon solum ei, verum etiam loli proviucise
seu villassupponeRdoecclesiasticointerdiclo, prout auctorilate prxciperemus apostobca
delicti alrocitas, el quantiias, seu qualilas exigunt profumrain,fraleriiilati luae
sua observari, per apostolica scripta
persoiiarum, iidem.in volenles nequiiiaperdu- mandamus, qtiatenus, inquisita de pactione ipsa
rare, in vocem appellalionis prorumpunt in elu- verilaie, si eam provide inveneris esse
sionem ecclesiaslicae disciplinae. Quoniam igitnr diligentius
factam, el prsesertim ad utilitatem spectare, lam
appellaliontsremedium in! subsidium oppressorum, publicamquam.privatam, ipsam, sublato cujuslibet
et non in subierfugiiinimalignaiiliiiincsl invenlum, contradiclioniset
Q appellalionis obslaculo, per cen-
ne per hiijusniodi insoleiuiam ecclesiasiica disci- suram ecclesiaslicaminviolabililerfacias
observari;
plinapeuitus enervelur, fralernitati tuae auciori- contradictores, monitione praemissa, simili distri-
late praesenliuminduleremus,quatenus laliter ap- ctione compescens.
pellantibus ad appellationem interposilam prose- Datum Laterani, iu Kalendas Aprilis,, anno
quendam proefigasterminum competeniem, et, si nono.
eamdeni infra illum non fuerinl proseouli, nisi XXIX.
forle fuerinl causa ralionabili praepediti, exltinc AURELIANSl EPISCOPO (146).
jusliliam ccclesiasticam, appellatione proposita, Vl, inspeclaverilate, R. sttbdiaconosotumclericatus
prout ordo rationis poposcerit, exerceasin eosdem, offwiumexercerepermitlal, quia vimvi repellendo
iia tair.en, quod rigor mansuetudine temperetur. laicum percusserat.
Manifeslissimavero crimina, quse nulla posstml (Apu.lS. Pe:riim, ix Kal. Aprilis).
tergiversalioue celari, sublalo appellationis prse- In noslra procseulia conslitutus , dilecius filius,
lextu, remanere noluniusincorrecla. R. subdiaconus, supplici nobis insinualione mon-
DatmnRomse,apud SanciumPetTtim,xvKalendas siravit, quod, cum quidam laicus, qui de morle cu-
Aprilis, anno nono. D jusdam avunciilisni habebalur suspecltis, eidem oc-
XXVHI(144.) curreret evaginalocultello, cutn nonpossel, propter
PATRIARCH^ HIEROSOLVM1TANO (145), impedimenlum canonicalis habitus quem gerehat,
APOSTOLIC£ SEDISLEGATO. ejus vitare furorem, ae cernerel sibi mortis pericu-
Quod confirmelpaclioneniinler regem Cypri,el co- lum imminere, ipsum vim vi repellendopercussit.
tnilemH. tunc regni Hierosotymilanidominum. Quia vero ciicius laicus , occasione percussionis
(Lalerani, 111Kal. Aprilis.) hujiismodi,extreniumposi dies aliquotclausil tliem,
Cum, de superni disposilioueconsilii, super po- subdiaconusidcm,poenilenliaductus, Hierosolymam
, (141) Vide epislolamlibri quinti 90, not. (144) YideRaynaldum,ad annum 1206, § 8.
(142) VideAdamumdeDoinersham, De lile inler (145) Videepistolanilibri septimi 222.
episcoposBalhonetmonachosGlaslon.apudWbarton, (146) Aurelianensesinfulas, tiinc lemporis, adhnc
Angt. sacr. part i,pag. 583, ubi tnonachosGlasto- gerebalHugofdc Garlande,qiii.adepiscopatumeve-
nienses non nisi anno 1218, ab Honorio PP. III cttis anno 1198,bocipso in quo nuncversamuranno
liberam abbatem eligendi facultalem impelravisse 1206, viiam cura morle commulavit. Ipsius obilus
dicilur. noiatur iv NonasMaii in NeerologioCurise-BcL
(145) VideepistolamIibriseptimi176, not. 6'«//. Cltrist.nov. lom. VRI,col. 1457.
831 INNOCENTllIII PP. REGESTORUMLIB. IX. 832
jictiit pro sui expiationepeccali,at) demum,ad apo?- A XXXI.
lolicamsedemaccedeiis,nobisbumiliier supplicavit, E1DE5I.
ul eum in ofikio clericali perniiitere dignaremur sententia lala in cattsa vertente tnler
cnm aliis clericisminisirare. Nos igiltir, de miseri- CoiifirinaturTemplarioset EcctesiamComposlellunmn.
cordia, qnae superexaltal judicio, eji-s precibus in-
(Apud S. Pelrnm, tv Idns.)
clinati, fratcrniiaii ttise prseseiuium signifieatione
mandamus, .quaienus, si praemissis veritas suffra- Cuma nobis peiilur quodjiistum est el honestum
gattir, el absque scandalo polcsl fieri, cum simplex etc, usqiieinclinaii, sentciitiamdefinitivama vene
dunlaxat clericatus officiura inter alios clericos rabilibus fralribus noslris, M. Zaraorensi,el G. Sa-
exercere permitlas. Ininaniin. episcopis, judicibus a sede aposiolica
Datum Romse, apud Sanetum Pelr.im, ix aa- delegatis, in causa volorum beati Jacobi, quseinier
lendas Aprilis, anno nono. Eccles:amConiposiellanam,ex una parte, ac Tem-
XXX (147). plarios, et Hospiialarios, et Fratres miliiioa Sancli
COMPOSTF.LLAXO ARCKIEPISCOPO. Jacobi cx panealtera, vertebalur, medianlejusiiiia
Ccnsitllanlirespondelurquod idem judicium cst tn promulgatam,sicul eslj"tista, nec legitimaprovoca-
canonicis regularibus sicul in monachisin tulvo-B lione suspensa, auclorilate aposlolicaconfirmamus.
cationibus. Nulli ergo... si quis aulem, elc.
(Ap-idS. Pelrum, iv Idus Marlii). Datum ROIIKP,apud Sanctum Pelrum iv Idu1»-
j"E\parte lua fuit propositumcoram (148) uobis, Mariii, a ino nono.
quod quidam canonici regulares, ul se forie peritos
in jure valeantdemonslrare, ac extra clausirumma- XXXII(155).
lerium Itabeantevagandi,non solumin ecclesiastnis, ZAMORLNSI ETSALAMANTINO EPiSCOPiS.
veriiin etiam in forensibuscausis, prsesumunl advo-
caii officium exercere; cumque objicialur eisdem, Quod ad solvendumvola Ecclesiw Compostellanw
mcnsuraantiqua observelurcerto modo.
quod. juxta canonicas sancliones, non debent esse
(orensis, vel ecclesiasliei negotii susceplores, vel (Apud S. Petrum, x Kal. Aprilis.)
exsectitoresetiam, nisi forie id monasterii exposcat [ Ex parte venerabilisfralris nostti (154)
uliliias, abbate nihilominns imperante, ipsi ad Compostellaniarchicpiseopi, fuit proposilttm coratn
suam proponunt insolemiam (149) excusandam, nobis, quod, ctim ii qui vola beali Jaeobi conlinue
quod capiUilumillud, per qttod prsediclaprohiberi persolverunl(155), ad communenimensuramterroa
videnlur, de monacbis,non de canonicis regtilaribus C suae,cum qua vidclicet emunl e! vendunl, ipsa per-
loquitur manifesle (15'.'>).] Unde: Nos consulerevo- solverint baclentis el persolvani, quidam, qui a
luisti, utrum lales sint ad patrociniumadmiltendi?Ad- longis retro temporibus ab eorum solutione cessa-
quod discretioni (151) tuoe laliler respondemus, runt, nunc per vos aposlolicwsedis auctoritate ad
quod idem judicium de canonicis rcgularibiis,quod solulionemeorttmdem coacli, quamdam mensuram
cl de monacbis, quanlum ad supradicia, credimus parvissimam el Ignolam, (156) nec eliam communi-
observandum, licel de inonachis in eanone specia- bus usibus deputatamexhibenl, el ad eamdem vola
liter sit expressum. prwdicla sotveremotiunlur. Vnde, postularuiil (157)
Daiuni Romoe, apud Sanctum Pelrum, iv Idus a nobis,ut sttper hoc voscertos reddere dignareintr,
Mariii, anno nono (152). [ utrttin ei qui mensuramignolamexhibeniad solven-
(147) Episiola hsec reperitur inter Decrelales, cap. 13. Tunc etiam vota el donuria bealo Jacobo
lib. i, lil. 57, De postulando, cap. II. persolverunt,el in aliquibuslocis, non ex trislilia nec
(148) In Dccreial. deest, ut mox verbaut se.... ex necessilale,seddevolionevolunlariaadhuc solvunl.
'evagandi. lnfra objicitureis. Legtint pro.obj. eisd.; Et ipse liinoccnl. nostcr, lib. u, ep. 139, qiiaeeslde
.verhaju.na can. s. omitlunt, ui iuox voeein eiiam. privnVgiisEcclesiseConiposicllansft :///um eliam cen-
(119) Decietal., iusoleriiam. Legendumesse in- _ suin, qui voia dicilur, quan Hispunortimcalholici
soleiuiam eoujVceratPithceus. reges ex singulis boum paribus, a flnmine Pisorga
(150) Ilacienus in Decretalibus; quoeseqiitinmr usque ad mare Occidenlttle,et per lotam Lusitaniain
.rcpetiuriltir apud Pilhoeumin aild. provinciam,alque eiium in Toleto, el Transserram
(151) Apud Pilh. consttllaiioni. annualim persolvendumpro salule lolitis lerrw libe-
Pilhoeiiiiidesiinl noloechronologicos. ratiler staluerunl, eidem Ecdesiai confirmamus,et
' (152)Ap'id ul nitlli fus uuquamsil euni
(153) Episiola haec repcrilur iiiier Decreiales, omniniodoinlerdiciuius,
lib. lii, .lil. 59, De censibus,exaclionibuset proc.u- ipsi Ecclesiwqualibel occasionesnbtrahere. Yeruin,
ratio/iibus, cap. 18. iiilepescenlereligione ct studio Hispaiioruin, qui-
(151) In Decreial.desiint, ut inox verba cor. nob. dam, c.iin a longo lempore in solmione hiijusmudi
iniia quid legiinl pro qui a., et vcrba per vos... census cessassent, qnae esl spccies bujus capituli,
coacii omilluni. iniquam el igiiotammensuraiii exhibucre, qtia cen-
(155) Vide Vascuin591; Platinam, in LucioIII. sum solvcrent; cuni aiii, qui hactcnus eumdemsol-
Ranimirus, rex Ilispanoriim, ob pariam de Sa-- verant, ipsum per.solvisscnl ad cominunem lerra;
r.-icenisvictoriam ope D. Jacobi, quem in prtelio meiisurani, qua emere ct venderesolebant.
cquo albo siibvccliim, vexillumuianu prsefereiitem, s (156) Quseseqiiuiilur, Iialico caraciere distincta,
apparuisse fertur, cx volo instiliiit, ut B. Jacoboet desunt in Dccretalibus, verum legunlur apud Pi-
Ecelesiae Compostellansecertus quoiannis census Ihceiimin add.
persolverelur, qui vota (Sicliis,quotlex volo soiemtii (157) AjntdPitltoeum,in add. poslulaslis.
regio insiitutus essel, de quo Roderic.Tolei. !ib. IV
S53 PONTIFICATUSANNOIX, CIIRISTl1206. toi
dum (158)vota prscscripla(159), sint ad communcmA,hujusmodi inlerrogatiouibus, salva consciemiava-
sum terrmmensuram, secundumquod illi qui ea per- leas respondere? Ad quod fralernitati iuoe taliler
solveruntcontinuefaciunl, compellendi?Cum ergo duximus respondendum,quod, cum nos aliquem in
non consiet ad qiiam meiisuramantccessoreseorum diaconumvel presbyterumpromovemusprior diaco-
prwscripta(160) vola persolverint, credimnsdistin- norum, qni nobis assistil, dicit : Postulat sancia
guendum,ulrum habitatores rcgionis ipsius, qui ca Mater Ecclesia catholica, liunc subdiaconum vcl
continue persolverunt, ad unam el eamdem meu- diaconum, ad onns diaconalns vel presbyteralusas-
suram lnijusmodivola persolvanl(161), an ad varias •sumi, et, nobis inlerroganiibns, si eum cognovit
et diversas? Si enim communiieromnesuna el eadem esse dignum, idem respondet: quod, quanium hu-
mensurain solulionevotorumuluntur (162), ad eam- mana fragilitas nosse sinil, el scil et lestilicalur,
demel illi solvere sunl cogendi. Quodsi communis illum ad hujusmodioniisofiiciicsse dignum. Uncle,
solulio per mensurasdistinguaturvariasel diversas, in tali responsione aliquera peccare non credimus,
el illi volunlsolveread minorein,nonsnnl uliquecoin- dummodo conlra conscientiamnon loquatur, quia
pellendi(163), ul ad majorempersolvant,quoniam, non simpliciler se scire illum asserit esse dignum,
cum hujusmoilivota gratuila fuerinl ab inilio, beni- sed in quanlum humana fragilitas nosse sinit, cum
gnius sunl a viris ecclesiasticis exigenda, ne, lan- " illum, quem indignum csse non novit, dignutu de-
quam exactores, nimiiimvideanlur Iucris tempora- beal exisliraare. ] (167) Hiijusmodiergo responsiono
libus inhtare. secure poleris uii, nisi forte de indigniialelibi con-
Datum Romae,apud SanctumPetrum, x Kalendas siiterit consecrandi. Si aulera illum indignuin esse
Aprilis anno nono. cognoscas, inelropolitano secrete, priusquain ad
XXXHl(164). hujusniodi scrulinium venialur, smdeas nunliare,
AURIENSl EPISCOPO. , qtiamvis, >utdiximus, nos inlerrogationem liujiis-
Consullanli, quod snper nltimis volunlalibuscano- modi, non in consecraiioneponlificis, sed in or-
nicorum observeturLaleranenseconcilium, et in dinatione diaconi vel presbyteri, faciamus. Postti-
aliis dubiis,respondelttr. lasti prselerea edoceri quibus verbis pontifex Ro-
(ApudS. Peirum, Id. Martii.) manus utattir in eo loco canonis missoe, iti quo
Ex parle lua fuit propositum coram nobis, quod, sacerdos inferior dicit, una cum papa nostrofet
cum canonici lui de domibus in Ecclesiaesolo [fiin- antislite nostro, cum idem pro se iunc videatur
dalis, et aliis de bonis ipsiusEcclesiseacquisiiis,pro orare, acsuprase antislitcm non babcre, ad quod
sua velinl voltinlatedisponereac suis consanguineisr>devolioni tuse laliler fcspondemus, qttod nos ibi
in leslamenio legare, nec lu id velis in patientia dicimtis, una mecumindignofamulo tuo, ubi verbis
tolerare, asserens iilud esse non solum conlra praediclisutuniur alii sacerdole.s.
Lateranensissiatula concilii, verum el contra anti- Datum Romse, apud Sanclum Pclrtim, Idibus
quorum sancliones, affirmant, per consuetudinem Marlii, anno nono.
anliquis canonibus derogalum, et Lateranensecon-
ciliuni ab aliis episcopisnon servari. Unde, qualiler XXXIV.
super bis procedere debeas, nos consttlere voluisti. PRIORI(168), ET CONVENTUl CANTDARIENSIBUS.
Nos igilur, fraternitati tuaebreviler respondemus, Quod veniantad examen auditnri, an provisioar-
ut super his Laleranensis slatula conciliifacias, ap- chicpiscopieorum, proul prolendunl,fueril mala.
pellatione remota, firmiter observari. [ (165)Quse- (Lalerani, m Kal.'Aprilis.)
sivisli proetorea,per sedem aposlolicamedoceri, ul, Nonsufiicimusverbis exprimere,aut litteris expli.
cum episcopiad consecralionesepiscoporumab ar- care, in quanlam nos ct fralres nostri, non solum
chiepiscoposuo, vel eliarn alio, evocentur, et ipsi adiriirationem,verum etiam turbationem simusin-
inelropolilano eleclum olferant consecrandum, di- ducii super iis quaecirca provisionemCantuariensis
centes : ReverendePaler, postutat sancta MaterEc- D Ecciesise,malris veslrae,cerla relalione didicimus,
ctesia liunc eleclumin episcopumconsecrari,cl, in- per vos, tanquam degeneres filios, improvide per-
lerroganle archiepiscopo, si sciant illum esse di- pelrata, ut jam ipsa de voliis dicere possit : Filios
gntim, respondeanl quod illum sciunl el credunt enutriviel exallavi, ipsi auleinspreverunlme (Isa. i),
pariter esse dignum,et te in responsionehujusmodi, quasi fornicariam diversis amatoribus exponentes.
neofienderes hominem, Deum cxistimes offendisse, Prob dolor! Ubi esl.illa religionishoneslas, discre-
quandoqueprwler,quandoque(166), contra conscien- lionis prudeuiia, veritatis sinceritas, ei virtuiis
tiam respondendo,cum elecli conversatioatil minns constantia, quae claris late titulis de vobis solebant
bene libi cognita, aul penilus sit ignola; qualiler in hactenus prsedicari?Mutatiisest color optinius, et
(158) ApudPilh. solvenda. (161) Parlcm epislola?bujus vulgavit Raynaldiis,
(159)ApudPilh. prwdicta. ad annum 1206 , § 56. Quae apud ipsum legimiur,
(160) lu Decrelal. prwdicta. uncis iiicludimus.
(161) In Decrel., persotverinl. (165) llsec apud Rnynaldum.
(162) In Decret., inprimoenim casu. (166) Apud Raynald.quinq;
(165) Decrelal.habentlantum in secundo,volenies (167)HaclenusRaynalchis,
ad
solvere minorem, nonsunl eogendi. (168) Yide episiolamlibri oclavi 161.
855 INNOCENTII. III PP. REGESTORUJlI LIB. IX. 856
aurum in scoriamesl convcrsum. Quin imo, vere- A utrinque proposilis nequiverat nobis \ fieri plena
miir ne siraulationis amictti vestram huc usqite fides, de conununi frairum nostrorum consilio, in-
palliaverilis pravitalein, quoenuiic esi, scisso vela- terlocuti foimusin hac parte, ul testes quos uira-
mine , lurpiter denudaia. Sanc, cum olim dilecii que pars ducerei producendos, usque ad Ralendas
filii, Salomon, Gual. Simon, Rogcrius, et YV.mo- Maii proximo lunc venluras, ad sedem apostolicam
nachi vesiii, ad sedem apostolicam accessissenl,et mitlerentur, nisi fone quidani eorum essent vale-
eleelionem, qiiam de persona dilecli filii, R. sub- ludinarii sive senes, quos ah htijusmodionere debi-
prioris Ecclesiaevestrse,asserebant a vobisconeor- litas redderet corporis excusalos, de quibus ita
diter celebratam,sieut ex decreto fralrum evideniius tluximusordinandum,utper dilectos(ilios Sancti
apparebal, peterenl humililer confirmari, dilecins Albani Lincolniensis, et ... de Radinges Saresbe-
filius,' magister Petrus de Anglesham,ex parte suf- liensis diceceseonabbates, et decanum Sancti
fraganeorum EeclesiseCanluariensis, eornm se pe- Pauli Londonicnsis,reciperenlur in Anglia,et depo-
liiioni opposuit adversarium, asserens eos in ipsa sitiones ipsorum, suis inclusse sigillis, nobisinfra
elec.tioiictaliter processisse, quod non soluni non diclum terniiniim milterenlur. Unde, soepefatissuf-
confirmaii debebal, sed irrila judicari. Gumqnepise- fraganeisper scripta noslra mandavinius,ut univer-
dicii monachietinirepellere conarentur, pro eo quod " sos testcs, quos in bac causaducerent producendos,
procurationismaiidatumminime oslendebat,respon- nisi valeliidinariiforent vel senes, cumiiistnuneiiiis
sum est ab eodem, quod in provincia Lombardise, el raiionibus, infra diclum lerininum,excusatione,
apud civitatem Parmenscm, lam lilieris cle man- appellalione el diiatione posipositis, ad sedem
dalo, quam rebus aliis fueral spolialus, sed paralus aposlolicamdestinarenl, providenles, ul, si quos
eratpraestarefdoneaincautionem, quod quidquidper forlc jirselibaiadebilitasad nos accedereprobiberet,
eum ficret in hac causa, dicli suffraganeiraluin ha- ipsos, si vellenl, coram diciis abbatibus el decano
bereni. Licetigilur idem monachiniiereutiir oslen- proiiucerent, ut deposiiiones ipsorumnobis possent
dere salisdationem hujusraodi non esse in boc ar- in eodem lermino .prseseutari, significaluri nobis
liculo admiltendam, nos tamen, parlium ulilitaieac per litteras suas, ulrum raium vellent habere quod
necessilate pnnsaia, cum dubilarelur probabiliter de per antediclum magislrum facltim fuerai in hac.
mandalo, euindemjnagistrura electioni conlradiccn- causa; et, si forteraium id nolleni, habere, procu-
tcmadmisiraus,prius tamen abipso millemarcarum ratores idoneos infra dictum lerminum ad nos de-
caulione recepla, venerabilibus frairibus noslris, stinare curarenl, qui; omni tergiversationeposlpo-
P. Winlonieiisi episcopo(169), et magistroJoanne, Q ( sita , sic inslructi venireiu, quod nibil dcficeret
Sancti PauIiLondoniensiscanonico, de nosua licen- quoad ipsos, quominus ipsum negoiitim per nos,
lia se cum ipso ad pcenam obligauiibuspro eodem, auciore Doriiino,finemdebitumsoriiretur; alioquin,
ut quod per eum fieret in bac parlc, ipsi suffra- cuni in exsecutionej"usiilioenon debeat esse perso-
ganei firmitcr obseivareut. Insistenlibus igitur mo- narum acceptiovel deleclus, exitinc; non habenles
nachis anlediciis ad obfmendiim confirtiialionem respeclum ad hominem, sed ad Deuni, sic Ecclesiae
electionispraedictse,sicuiab universoecclesioeveslroe vesirse, qiiantumpossemusde j'ure providere, auxi-
coiiventuproponebalurconcordiiercelebrala, dictus lianie Domiuo, curaremus, quod optata deinceps
roagisier eam multipliciter nixus esl iropugnare, posset iranqiiillitaiegaudere. Cum aulem super his
tum, quia, posl appellationera ad nos legilime in- dieti monachi ac magister a nobis lilteras accepis-
terpositam, non tam celebraia fueral quam pioe- senl, el a sede aposlolicarecessissent, in Angliam
sumpla, lum, quia suffraganei CaiituariensisEc- profecluri, dilecli filii, G. E. H. T. R. L. monachi,
elesiaefueranl in bac electione coniempti, cum sine et magister H. ai-chidiaconusRichemundiae,missi
ipsis, imonisi cum ipsis, non possit ,veldebeat talis ex parte veslra coram nohis ex insperaloveneruiit,
electio celebrari, communejus et consuciudinera asserentes, qnod lam a vobis, quam suffraganeis,
anliquani allegans, ac eiiam , quod vos usque ad D ] renunlialum fuerat pro bono pacis appcllationibus
festum beaii Andiese siatueratis inducias'ctrni epi- universis, ac deindeliberaet sponianeavoluntatein
scopissuper eleelione Iractandi, quas ipsisepiscopis venerabilem fratrem noslruin... Norwicensemepi-
inconsuliis non fuislis veriti prajveuire. Petebal scopuni (170), universaliter ei concorditer conve-
prselerea reslilulionem quasi possessionis, qua di- iiisfis a sede apostolicapostulandum; quod lum ex
cebat suffraganeosssepedictosin hac parte teraere vesiris, tuniex suffraganeorumlitteris ostendebant;
Spoliatos. Quamvisigilur ex adverso privilegiaprae- unde, nobis et fratribus nosiris humiliter supplica-
docessorumnostrorum, el nostra, aliaque nonnulla bant, iu, propier necessitaiemurgentem et eviden-
documentafiierinl nobis oslensa, roullisque,tam de lem litilitatemCanluariensis Ecclesiae, postulatio-
acto quam de j'ure, rationibus allegalis, deside- nein ipsam admiltere dignaremur. Porro, dilectus
ranler vellerous finem imponere hujusmodi quse- filius, W. monachus, qui cum praedictosubpriore
slioni, quaesine magno dispendioparlium non po- remanseral, postulationem huj'usmodi asserebant
leral diutius prorogari, quia lamen de qiiibustlam penilus reprobandam; primo, quia, poslquam ele-

(169) Vide epislolam libri oclavi 104, noi. (170) Vide cpislolamlibti quinli 129, uot.
"
$57 . P0NTIFICATU3ANNOIX, CHRISTI1206 S58
clionis negoiiumad iiostrumpervenit examen, nihilI A ras veslras, quam per ieslcs omni exccplionc ma-
oninino, de illo, nostro non exspectalojudicio , tle- jores, ostendere proiiiiliebanl. Monachusvero prae-
buil a quociinque disponi, prseserlim, cum jami dicttis affirmans etimdem su! priorem concordiler
ftierit a nobis super ipso negolio praescripto.modo ) ac simpliciler, absque omni conlradiclionc, vel
processum ; secundo , quia , juxta canonicasi condilione, a cunctis eleclum, ac vos, elcvaiis pro-
sancliones, non erai assumonduscxlraneus, quan- priis manibus coram ligno vivificaecrucis, ei corona
diu poterat domeslicus ad regimcn ipsius Ecclesise ; beaii mariyris Tbomaa, delegatis in capitnlo pro-
-idoneusinveniri, unde facullaseral sibi et aliis reni- niisissc, quod illum in pastorem eligeretis e! pa-
tendi, si quemquam ingeri cernerenl ex adverso ;; trem, in qiiem de Iribus, praenominalispersonis
teriio, quia per Iitleras vcstras, quas praediclis s major pars ei sanior conseniirei, nilebalur procura-
subpriori cl roonachis, apud sedem apostolicam i tioois uiaiidaiummullipliciier infirmarc; superquo
exisientibus, direxislis, manifeste notastis, quod adI ctim fuisset aliquandiii.disputatiim, interloctili su-
posiulaiionemhujusmodi faeiendam per imprcssio- mtis, ui, salvis legitimis exceplionibus, universis,
nem fuistis inducti, cuni limeielis dispendiumre- quas coiilra procuratoies aui lesies, vel eiiam dicta
ruin el periculumpersonarum. Licel igitur multa tesliuin, pars subprioris vcllet opponere, iesies pro-
fuissent non minus diligenliquam efjficacisttidio ex; ^ ducerenlur uirinque; sicque leslcs hinc inde
adverso responsa, nos tamen, in quorum manibusi fuere producti, quamvis ex altera parte quinque,
non debelesse pondus etpondus, quasi slatera do- ex aliera vero iiiuis, el depositicmcs consciipioe.
losa, sine persoiiarum accepiione via regia proce- Scd, cum nollenl his solis lcsiibus esse contenti,
denles, non declinando addexieram vel sinisirain, quamvisnos eosadfinem negoiiinuillipliciterurgere-
de communi frairum noslrorum consilio, poslula- mus, de coinmunilandem fralrum noslrorum con-
tioneiiihujusmodi,iionproplerindignilalempersonse, silio, discretionivestrseper apostolica scripia pr.-e-
sed propter iniquitalem processus , censuimusre- cipiendo mandamus, quatenus usque ad Kalcndas
pellendain, dolenies 11011 modicura, sicut ille novit Octobris proximoventtiras, vos filii, Abel; Joannes
qui nihil ignorai, super tiiijtilaiionibus.el angustiis, de Ilale, Eadlmiunde, Joseph Gilibertocamerarie,
qtios multae nimis hujus occasionediscordiseCan- Rog. de Tuniba, Carole, Ilonori, Andrea de Infir-
tuariensem Ecclesiam invenerimt. . Posltilatioiie i maria, Ricarde de Bendingeham, cum sex aliis qui
v*ro, sicui dicuim esl, repiobaiafslalim dilecti fi- fuerinl nominati,nostro vos conspectuipersonaliier
lii, magistcr Honorius,et T... moiiachus, injunctae prsesentelis, ul, verilale per vos plenius indagata;
slbi prociiralionisex parte vestras lilleras prolule- r fineinhuic eansee,anclore Doiuino, caiionicumiin->
runt, asserenles vos subprioremprsedictumnequa- ponamus, ab universitate capiiuli plena potestaie
quam in arehiepiseopumelegisse,sed cum audisse- recepia, tii, si forlc; subprioris intentio, qni se as-
tis pro certo, quod charissimus in Cliristo filius serit non pro sua subliinitalc, sed pro Iibcrlate
noster, J. rex Anglortimillustris, cl venerabiles CanliiariciisisEcclesiaelaborafe, nequiveril praeva-
fralres noslri, Caniuariensis Ecclesise suflraganei, lere, persouara idoneam prseficiaiisvobis canonice
nunlios suos ad sedcm apostolicamdirexisscnt, ul a in pastorcm. Ut autem super his uobisveritas ple-
nobis ad vos Iitleras oblinerenf pro aliqua cerla nitis elucescat, venerabili fratri noslro... Roffensi
-personain arcbiepiscopumassumenda,ex communi episcopo (171), el dileclofilio... abbali Sancti Ati-
deliberaiioue, hac fuislis usi cautela, ul de iribus gusiini Cantuariensis, aposlolicis damus iitteris in
quos inter caeieros nominaslis, priore videlicet, inaiidatis,u!,ad CanluariensemEccIesiampersonalf
subpriore, et praeecnlore, uuus in quem plures ex ter accedcntes, inquirant a caiteris sub jurisjiirandi
fratribus coiivcnirenl,eligeretur, ad sedem aposto- religione plenissime veritaiera, eamque nobis fi-
licam deslinandus, ttt, si forsan animum nostrum deli relatione rescilbani. Et, ne propter regis vei
ad prsedictorumregis el suffraganeorumpreces ad- suffraganeoruin absentiam bigusniodi provisio va-
mittendasperpenderet inclinatum, ipse se gererct T)leal retardari, scribimus eisdem regi, et suflfaga-
pro eleclo, daiis sibi litteris.in moduin dccreti con- neis, ut et ipsi propier hoc pi-ocuraloresidoneos
fectis, quibtis in hoc casu solummodo uterelur. ad noslram non tlifferani praesentiani destinare.
Cumqtiein subpriorem plures ex fratribus coiive- Alioquin,ctiinnolimus diutius, sictit nec velle debe-
jiissenl, ipsum cum decrelo, quasi super ejus elc- nius, Canluaiiensem Ecclesiam in dispendium re-
ctione eonfecto, adbibitis sibi quihusdamfrairibus, ruro et periculum animarum carere paslore, nos ad
ad sedem apostolicam direxistis, in virtute obe- provisionem ipsius, auclore Domino, procedemus,
-dientise, sub interminalione analhemalis, injun- inobedientes, rebelles et contuniacestaliter puni-
'
jgerileseisdem, tu nunquam, nisi forsan in casu luri, quod, poena docente, cognoscent quam peri-
•jjfaedicio,illo proesumerenluli decreto; ipsevero, • culosumexslilerit in hoc negotio malignari.
amhitionis lenebris excoecatus, aliosque secum . Daitim Lalerani, ni Kalendas Amilis, anno
Jamnabili pravilale seducens, pro elecio segessii, nono.
ciimnunquam fuisset eleclus; quod, tara per lille-,
(171) Vide epist. libri oclovi 154, noi.
839 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. IX. S40
XXXV. A termiimm iliis praafixumfideli rcLitionerescribere
SUFFRAGANEIS CANTUARIENS1S ECCLCSi.S. procuretis.
Super eodem. Dalura Lalerani , iu Kaleudus Aprilis , anno
(Laterani, iu Kal. Aprilis.) nono.
Qtialiier el quanium a nobis in negotio Canlua- XXXYIii.
riensis Ecclesise sit processum, ex lilieris quas SCH0LASTIC0 HILDESEMENSI, ET......GUSTQBI, ET
priori et convenlui destinanuts , fraiernilas vestrn SCHOLASTICO MINDENSIEUS.
poterit edoceri. Cuin atilem, propter idem nego- Quod coanoscanlcerlo tnodode electioneabbalissm
Jium exsequendum,quosdam ex monacbis Canlua- Herisiensis(172).
ricnsibus ad nostram prseseniiampersonaliier evo- (Laterani, Kal. Aprilis.;
cemus, volenles, quanium cum Dco possuraus, ve- Dilectain Christo filia, R. cuslos Herisiensis Ec-
stro juii el honori deferre, per apostolica vobis clesiae, olira aposlolicam sedera accedens, ct asse-
scripla mandamus quaieniis procuratores idoneos rens se in abbatissam electam, proposuii, quod,
jnfraierminum illis prsefixumad sedem curelis apo- Herisiensis Eccleshe abbaiissa defuncla, sorores et
stolicam desiinare, ne procuratorum defeclum, vcl canoiiici ejusdem ccclesire, ad monitionem diccce-
vobis, vel Canluariensi Ecclesise,dispendiuragene- B sani cpiscopi,qui ad deftmeiseveneraiu sepulturam,
retur. Alioquin, cum nolinms diutius, sicul ncc proelectionefacienda in simulconsederunt.... scho-
velle tlehemus,GaiiluarieiisemEcclesiam,in dispen- Iaslico Padeburnensi vocalo, ut voia examinarel
dium rerum, ei periculura animaruni, carere pa- eorum. Cumque in unius eleciione dissenserinl
store, Jios, ad provisioneiiiiosius auclore Doniiuo, oclo (173j sorores, dedecem et seplem,quaeprsescu-
proccilemiis. les craiit tunc temporis, cl omnes canonici qui
Daiiim Laterani, m Kalendas Aprilis , aimo qualuordccim eranl ipsam elegere custodem, advo-
nono. caio, minislerialibiis, el toto populo favorem suum
XXXVI. prsebenlibuset assensum. Econtra vero pnepo-
....KEGlANGLORUM. siiissam in abbatissam seplem de sororibus nomi-
Super eodem. narunt. Utraque igitur a parte sua episcopoprae-
(Laterani, m Kal. Aprilis.) seniata pro consecralionis nuinere obtinendo, epi-
Qualilcr el quanium a nobis in iiegolio Canitia- scopuspartes commonuit ul ad pacem intenderent,
riensis Ecclesiae sii processum, ex liueris quas el essenl super electione concordes, eisque spa-
priori el convenliii destinamus regalis prudenlia tiuin quinque dierum super hoc deliberandi conces-
plene poleril edoceri. Cum auiem, propter idem £ sii; sexloautem die, ciim concordare non possen!,
ncgofium exsequendum, quosdam ex monachis pariibus injunxil episcopus, ut posl alios quinque
Caiituariensibusad nostram praeseniiampersonali- dies exhibiturse super his electionibus rationes se
ter evocemus/ volentes, quanlum cum Deo possu- Padeburnensi capitulo praesenlarent. Ipsa ergo cu-
raus, ttio jiiri el honori deferre, proesenlibustibi stode atque praeposilissa ctim electoribus suis in
lilieris iniiroamus ul procuralorem iJoneum infra Padeburnensi capitnlo conslitulis, pramositissa el
terminum illisprsefixuin ad sedera aposlolicamsa- seplem electrices ejusdem, G. monialem, quse de
tagas deslinare, ne, propter proctiraioris defectum, quodara nigro monasterio fuit, et in abbatissam
vel legioe celsiludini, vel Cantuariensi Ecclesioe, cujusdam ecclesiaeconfirmata, el eiiam benedicla,
dispendium gcnerelur. prsesenlaveretunc primumepiscopo,seillamelegisse
Datum Laterani, 111KalendasAprilis, anno nono. dicenles. Unde, parte alteranimiumslupefacta, cum,
XXXVII. ncscienlibus illis, nec eliam requisiiis, mutassent
, EPISCOPO ROFFENSl (172), ET ABBATl
SANCTI illa qtissfecerant, ipsa cuslos ad proponendamcau-
AUGUSTINI CANTUARIENSIS. sam suam et eliam defendendam,secundoet terlio
Super eodem. T.ab ipso capiiulo concedisibipetiit advocaium,quem
(Laterani, m Kal. Aprilis.) noii poluit obtinere. Adversse siquidempatti fue-
Qualiter et quantum a nobis in negoiio Canliia- rtiiit plnres advoeali concessi, tmicqueproeposilissa
viensis Ecclesise sit processum, ex liltcris, quas.... esl manifesle confcssa quod eleclionisuaerenuntia-
priori et coiiventui desliuamus, discretio vestra ral omnino, et in ipsam G. monialem cum seplem
plene potcrit edoceri. Cum autem, projucr idem eleclricibus unanimi consenserat -volunlaie. Quo
iiegoliumexseqiiendum,quosdam ex rnonacbisCan- custos audilo, et cognilo quod episcopus et nuilli
tuariensibus ad nostram praeseniiam personalitcr de capitulo, cum essent consanguineimonialisejus-"
evocemus, ut super his nobis veriias plenius eluce- dem, ad promotionemejus vellent judicium decliua-
scal, per aposlolica vobis scripla maiidanius quale- re, poslquam super jure Herisiensi, ac sua sibi
nus ad CaiiluariensemEcclesiampersonaliter acce- justiiia conservanda, fuit aliquandiuallegatum, ne
dentes, inquiratis a coeteris sub jurisjurandi reli- super eleclione sua prsejudiciumpaierciur, vocem
gione plenissime verilatem, eamque nobis infra ad nos appellationisemisit; sed, episcopus,appella-

(172) Videepistolam libri oclavi 154, not. (175)Legend. videlur, decent.


€41 PONTIFICATCSANNO IX, CHRISTI 1206. 842
lioni non deferens, prc jam dicla moniali, consan- A dicta G. moniali facttim fucrat, auctoritale nostra
guinea sua., senlcniiam promnlgavil^et eam fecit denuntiaruiit irriium et inane;'e!, cum ipsa nollet
in abbaliae possessionem iuduci. Volperius aulem, dimittereabbatiam.ipsi eam excommuiiicaiionissen-
clericus, qui veneratpartis procurator adversae,pro- tenlise subjecerunt, et mandarunt eam arcfms evi-
posuit quod, cum piiEdicta G. monialis a majori, lari. Ea vero, cum eleclricibus suis, post aliquot
quooiam ab undecim ct saniori parle capilttli, sci- dies super eleclione sua per nunlium appellavit;
licet praepositissa, scbolastica et decana, et aliis sed ipsi judices, appellationi nullalenus deferenies,
quibusdam sororibus, cassalis famen prius a jam praeseriim,cum ejtis electiode nostro expresso man-
diclo cpiscopo duabus frivolis nominalionibus,bono dato fueril irriiata, et appellalio essel in lilleris no-
zelo fnisset in Herisiensem abbatissam elecla et slris inhibita, citato llerisicnsi conveiilu, de ipsius
conlirroaia per ipsumcpiscopum, memorata custos, dectione cttslodis, proul eis injunctumfuerat, inqui-
eam super hoc moleslare prassttmens, in eadem rere voltiertint. Ciimqueipsiuselectioneminvenireut
«cclesia se volebat intradereper potenliam laicalem. esse canonicam idoneamquepersonam, liabilo pru-
Ideoque procurator ipse pro eadem peliil moniali, dentium virorum consilio, eleclioneni confirmantcs
«jt confirmaiionemde ipsa factam«bservari llrmiter ipsius, abbaliam Kerisiensem eidcm auctoritaie
faceremus, nocere illi asserens non dubere, qnod B noslra per definiiivamseiueiuiam adjudicare cura-
r.igra fueril monialis, et alioe videlicet Herisienses runt. Et, licel dicecesanuscpiscopus-appellarii, ei
sorores utantur canonicalibusindunienlts, et quod iniiibuerilHerisiensi eonventui,ne ipsi lanquam ab-
confirmatasit et benedicta alibi abbatissa, cum sit batissoepraesumeret obedire, ipsi lamen eam cum
de illins consuetudineregiouis,quod nigrsemoniales omni mansuetudinc induxerunt in corporalemab •
assumanlur ad hujnsmodi abbaiias, el quaudoque batisepossessioncmejttsdem, a qua perfralrem mo-
conthigat ut canonica mulier nigrarum monialitun nialis prsedictse,et faulores ejus, per violentiamesi
leneat abbatiam, asserens hoc etiam a bonoeme- ejecta, et, prseler multa mala, qnsesunl ibi acla per
morise C. papa, praedeccssore nostro, sibi fuisse.. illos, ipsam R. coegernnt juramento firmare, ulus-
«mcessum, ul ad ahbatiam aliam posset assumi. que ad feslum beali Marlini proximo prseteritum,
Cuslos autem replicabal econtra, quod eadem IHOJ HerisiensemEcclesiamnon intrarel, nec ctiam domo>
nialis non debebat assumi, nec poterat ad ipsarum simplici, vel, qtiod ibi habebat, stipendio ulerctur.
regimen abbaliae,cum non essel soror ecclesise,sed Tandem vero, cum ipsa R. super bis el aliis afflige-
de quodam monasterionigro venisset, et in abbalis- retur diutius, ad noslram duxil prsesentiamrcciir-
sam lioiiorabilioris ecclesias confirmala esset et rendum, eademG. moniali similiter teniente. Cum-
l«nedicta, a cujus regimine non sine culpa crede- " qne super his prsedicla R. proposuerit qusestioneffl.
baltir expulsa, et consecralionem, quam a prsede- et postulaverit coiifirmarejudieum processumipso-
«essore noslro se dicehat habere, ostendere non rum; el ut satisfieret ei de damnis et injuriis irro-
valebat. Unde petebat instanler, ut quod eral fa- galis, proediclafi. proposuit ex adverso, quod, cum
ctiim de ipsa, irritiim faceremus haberi, prseserlini, electa fueril in Herisiensis Ecclesioeabbaiissain a
cum in lifleris jam dicti episcopi,quas idem procu- majori et saniori parte conventns, el ejus electio
ralor in suacpartis defensionem habebat, conline- a dicecesanofuerit confirmala, ipsa custos ad abba -
relur-expresse ipsum episcopum ad confirmalionem lem Conradesburc.et conjudicesejus litteras impe-
clectionis illius, posl appellationem ad nos inter- travit. Cumqneipsa G. ad eerum praesenliamcitaia,
posilam, processisse,ac eadem appellalio Iegilima veniret, et ostenderet se spoliatam fuisse ipsius oc-
videreinr, cum consanguinitas, qua per litteras easione custotlis,ab ipsisjudicibtis reponavit sen-
suas _idem episcopus ipsam monialem continge- lenliam, se illi njillatenus respondere teneri, nisi
re perhibehat, manifeslam indicaril suspicionem essel primilus restiluia. Ipsa vero custos, ab ipsa
in eum, prater boc quod, quandocuiique a dice- sentenlia vocem ad nos appcllationis emittens, op-
cesauo suo gravaretur in aliquo, sibi appellare U pellalionerasuam est personaliler prosecttta. Cnm-
licebat. Kos auiem, his et aliis diligenler audilis, queipsa G. ad hoc lanium procuratorem transmi-
quse lam a procuratore jam dicto fuere proposila, serit, ut eadem confirmaretur senientia, proeuraior
quam custode Heterwardensi, et. .. Hegensiabba- ipsius, mandati fines excedens, passus esl obtincre
tibus, ct . .. prsepositoGusmariensi, mandaviimis custodem quod voluit contra ipsam et ad supradi-
«3, quidquid factum erat super monialis eleetione ctos Judices, quorum unus excommunicalionissub-
jam tlictse, auctorilale nostra suffulti, nullius con- jacebat senleniiae, Iitteras deporlavit, prout, in
tradictione vel appellalione obstanle, denuntiarent Iilteris venerabilis frafris noslri. . . Maguntiniar-
irritum et inane, et, super ipsius eIectione_ctistodis chiepiscopi, nobis exhibilis conlinelur, cum quo al-
veritate diligenlitis inquisita, si eleclionem ipsius ter eorum, lertio absente, in omnibus inordinato
jnvenirenl canonicam, et personam idoneam, eam processit, et, licet ipsa, et capilulum Herisienis
auetoriiale apostolica confirmarenl; contradictores JScclesise,a loco suspecto et aliis gravaroinibusap-
per censuram ccelesiasticam, appellatione poslpo- pellaverint, ipsi lamen, nihilominus procedenies,
sita, compeseentes. Verum,cum ipsa custosmanda- earadem custodemper Alberturo, familiarera ipsius,
tum hujusmodijudicibus pracseniaret,quod de prse- qui, sicut in eisdem lilleris memorati archiepiscopi
PATHOL.CCXV. "27
843 INKOCEKTIIIH PP. REGESTORUMLIB. IX. 8fi
oonlinelur, excommunicaiioniserat viuculo innoda- A condere leslamentifnva noijis hnniiliier postui.isti,
tus, et B. Plcbaniim, in corporalem feccrunl posses- ut supef hoc libi licent:am concedere dignaremur.
siouem induci. Ad probandumvero, quodjam dicltts NGSigilur, tno salubri proposito beiiignum imper-
procnrator tale mandatum rcceperil, ul videlieet tienles assensum, prresentiiimtibi auctotilate con-
nppellationem interpositam prosequerelur, tesles cedimus, ut de rebus tuis liberam secundum Deum
coram auditore sibi dato produxit, sed contta re- facullalemhabeas disponendi.
Fponsiim esl, quod, elsi testes iiii tale mandalum Daliim Roroae,apnd Sancium Peirum, n Kon»
probaverint, per hoc tamen nullatenus esl proba- Aprilis, anno nono.
tum, quin aliud rccepissel, et ideo, cuni pro senlen- XL.
tia praesumatur, quod omnia fuerint rite acta, prse-
ARCIIIDIACONO....CANCELLARlO (175) , ET.... BE-
serfun quse cum lanta niaiuiiialc consilii a summo
fuit ponlificeprorotilgala, manifestc colligiiur, quod CANO SANCTlGERMANI AUTISSIODORENSIS (176), PARl-
mandatum SIESSIBUS.
super principali negotio rcceperit geue-
rale, sicut eadem custos ad id plenius comproban- Vtinler ea quw tentenlialiler definita ftterant in cav.sa
dum per uiiuin tcstem oslendit. Kos igitur, his et Gualterium de Picerel, pro se ipso, ei Hu-
t, gonen:de Fevemiaco, pro decanode Alvcoli,supef
aliis diligentius intellectis, qute fuerunl ab utraqtte Ecclesiade Beavttla, faciant observari.
parte proposila", prsedieiani G. monialem, jusiitia (ApudS. Pctrum, IXKal. Aprilis.)
exigenle, ab adniinistralioneipsius abbatisesenlen- Cum dilecti filii, magister Gualterius de Picerel„
tialiier duximusremovendam, discretioni veslraeper prose ipso , et magister Hugo deFeverniaco, pro...
1
pposlollca'scripla proeeipiendomandantes, quate- decano de Alveoli, stiper ecclesia de Beavillainvf-
litis, ad ipsam ecclesiam personaliler accedentes, cem liiigarenl, dilectum filiumnoslrmn , G. Sanctsg
abbaliaa adminislraiionem ejusdem alii personse Mariaein Porlicu diaconumcardinalem (177), utrique
jdoneoa commiliafis, cui ad opus ejusdem abbatise concessimtis auditorem, in cujus prsesenlia rdem
fiat binc inde resignaiio subtraclorum. Vos autem, magisier proponendo monstravit quod, cum oliiu
iiiieiinixognoscalis de^confirmationissenientia, quaj venerabilisfraiernosier... Hosliensisepiscopus(178),
laia est a delegatis judicibus super eleclione custo- legalionis officiofungeretur in pariibus Gallicanis,
-dis, ul eam, sictu de jure fuerit faciendum,-confir- erGiiillelmum de Montibus insignissel characiere
raare vel infirmare curetis; ita, qnod si pro eo clericali, dilecto filio... archidiacono Carnolensi,
quod unus ex delegalis judicibits, qui eamdem sen- mandavil ut' Ecclesiam quam in archidiaconaiu
tciitiam protulerunt, excoramunicaiionis esset vin- £ suo primo vacare contingeret donaiioni suse reser-
culo publicseinnodalns, quando senlenlia lata fuil, vare curarel, inhihens ne alicui conferreteamdem,
sietil per nietropoiitani lilleras perhibelur, aut ex in qua disposuerat eidem Guillelmo nulltimbahenli
aliajusta eausa, eamdeni sententiam constiierit in- beneficium pnwidere. Processu denique temporisf
firmandam,'ipsacassata, tle ipsius eiectionecustodis cutn in morie 0. quondam decani de Alyeoli, ec-
iieruin cognoscalis; et, autlientes quoelam iti fa- clesia de Beavilla vacasset, idera archidiacomiB
ctum quani in personamproposiiafueiintelosiensa, cor.tra mandalumejusdemlegali lam ipsam, quam
eam, si fueril invenla canonica, conlirmetis. Aiio- decanattimG. fralri suo concessil, qui aliamEccle-
quin, ea penitus infirma"ta,detissororibus facultalem siam in eadem dioecesi hoscebatur habere. Quod
liberam eligendi, el, quam in abbaiissam sibi du- ciimad prsedicli"legatinoliliam pervenisset, eos ad
xerint regulariler eligendam, ejus eleciionem, sub- suam proesentiamconvocavit,et de prudentium con-
lalo appellationis obslaculo, aucloriute apostolica silio arcbidiaconifaclo cassato, antedietamecclesiam
sonfirriietis, et praedictascuslodi de bonis Ecclesiae sic vacanleni canonice praefaioGuillelmoconcessit,
faciatis in expensis legilimis provideri, contradiclo- sicut in ipsius aruhentico continetur. In quo post-
res, si qui fuerint vel rebelles, ut a sua temeritate modum tam venerabilis frater noster episco-
desistant, per censuram ecclesiasticam, appellaiioneD pus (179), quam dictus archidiaconus Carnoiense%
remota, cogenles, Testes autetri, si qui ftierint no- qui paironus erat Ecclesise, prsebueruntasseusum,
miiiaii, etc. Nullis litleris verilali et justitiaeprseju- quemadmodtimlitterse iQslaiituripsortim, ct sicme-
dicanlibus, etc. Quod si non otniies, eic. His, elc, moratus Guillehnus ecclesiam ipsam per qualuor
Palum Lalerani, iv Kalendas Aprilis, auno nono. fere annos et ultra tenuit, el a decario qui hoc
XXXIX. sciebal pariier et videbat nequaquam fuit tracuis in
P. EPISCOPO POBTUENSI (174). causam. Yacanle;vero quadam praebendaln ecclesia
jDalurfacultas teslandi. Sancli MaiiriciiGarnotensis, qtiseipsttmmagistruin
(Apud S. Petrum, u NonasAprilis.) G. contingebal de jure, prsenominalus episcopus
Cum provida deliberaiionedisponas de rebtis iuis pia providentia, seu provida pielale , considerans
'
(174) Vide epislolamlibii quiiiti 69, nol. annum 1207. GalL Christ. nov. lom. VII, col. 2SS.

<17S)Vide epistolarolibri quinti 98. {177)Vide epislolam lihri octavi 29, not.
(176) Jobertus, vel Josbenus-, vel Jeberius, de- - (178)Yide Vide cpistolara libri leriii 11, not.
canus S. Germani Autissiodorensis. Parisiensis, (179) epistolam libri tertii 14, ntu. . ,
iKAusesi Jus.truracntis ab anno 13'Ji. usque ac
8J5 PONTIFICATUSANiSOIX, CHRISTI 1206. 846
quod prsebendaipsa, cui cttra nonerat animarum an- AUnde,cum
, ad qtierelam ipsius G. venerabili fratri
nexa magis sirpe dicto Guillemo congrtieret, quam noslro.... Scnonensi archiepiscopo (180).... subde-
eadem ecclesia de Beavilla _.qusepaslore assiduo in- cano, et.... cantori Carnotensibus, causam com-
digebal, ecclesiam ipsam vacanlem eidem magisiro misissel eamdem, praediclusmagister citatus ab eis,
etin eorum procsenliaconslilutusnoluil respondere;
"ad prsesentalionemdicli archidiaconinuilo contra-
tiiccute concessil, et proebendamillam praefalo cle- sed,.slatim appellalionem ad sedem apostolicam
rico assignavil. TJnde ipse magister humiliter sup- interponens, coniumaciter reeessit ab eis. llli vero,
plicabai eamdemsibi ecclesiamconfirmari, utpole nihilominusprocedentes , lestes contra ipsum legi-
quam eanonice sine contradiclione, ac eliam ad limos receperunt, per quosfuit evidenter ostensuin
pra-seritallonemveri patroni se dicebat adeplum, quod, posl ajipellnlionem ad Senonensem curiam
et adversario suo imponi perpetuum sileniium super interpositam, idem magisler fuit in corporalem
ea. Quod uffque dlcli decaui procurator inficialus, ejusdem ecclesise possessioneminductiis, sicut in
adjecit quod, cum in obitu C. quondam decani de eorumdem judicum Iilteris legebalttr; el sic srepe
Alveoli, de Franeonvilla et de Beavilla ecclesiae falus magister, custodesuoab ecclesia ipsa depulso,
vacavissent.... Carnolensis archidiaconus, ad quem ea fuil rationabiliter spoliaius, qucetandam fuit al-
illarum donatio pertinehat, G. fratri- suo ecelesiamB lerius curse commissa, qui, non auctoriiate dicti
de Beavilla concessit, ac eum de mandalo dicece- magislri , sed nomine memorati decani, celebrabat
sani episcopide ipsa corporaliter inveslivit, sicul in in ipsa, recipiebalqtte obventioncs ejusdem. Unde,
litteris tam episcopi, quam eliam archidiaconicon- quoniara idem G. laliter se dicebat illam ecclesiara
tinetur. Post hoec aulein, Guillelmus de Monlibus assecutum, petebai scribi judicibus , quieum a prse-
lilleras supradicli legali eidem archidiacono proe- dicti magistrt molestatione indebita luerenliir.
sentavit, in quibus conlinebatur, eumdem legatum Econtra vero dictus magister replicavil in ilhim,
sibi reiinuisse donationern unius ecclesise, quam dieens penitus falsumesse quod decanus , ad prse-
piimo contingeret in arcbidiaconalu Carnotensiva- senlaiionem veri palroni, et de mandato episcopi,
care; et per hoc idem Guillehnus petebat ut vel de ipsa fuerit ecclesia invesliltiSj prsesertini, cuni
alleram illarura eeclesiarumsibi conferrel, vel do- ejiiscopusin suis litteris fateretur eumdeni deca-
nalioni legati reservarel eamdem^ qui respondit num, nec de cura illius ecclesiae, nec de ipsa fuisse
quod neuirttm implere poterat, eo quod utramque peniius investitum. Quod autem praefatura Guiliel-
jam aliis assignaral. Ipse vero Gtiillelmus, iterato mum, de redilu decani limeniem, abrenuniiasse
ad eumdem legattim accedens, et falso suggerens juri suo in manu Carnolensis episcopi pars advcrsa
ecclesiam de Beavillavacare , obiinuit apud ipsum G dicebat, idem magister prorsus esse mcndacitim
qttod dictam ecclesiam de faclo sibi concessit, et astrucbat, cum, post rcdilum ejus, per tres annos
mandavii ul instltuerelur in ea. Quod comperiens et amplius, ipso videnle ac scienle , illam ecclesiam
idem G. ne quis eum in possessione sua lurbaret, possederit absquc lite. Illud vero magisler ipse no-
sedem aposlolicam appellavit, et, personaliler ad luil diffileri, qui, videlicet adversarius, ad Seuo-
aposlolicamsedemveniens, causam ipsam ob"linuit nensem curiam appellasset, ipso quidem magislro
judicibus delegari , quo postmodumad propria re- sedem apostolicam provocante, ac inhibehle, ne
venenle, praefalus Guillelmus, de juslilia sua'diffi- decanus ijisiimsuperjure suo praesumeretmolesiare.
dens j"uri, si quod per eumdem legatum in jam Atipse, nihilominus ad nietropolitanumaccedens,
dicla ecclesiafueral conseculus, in manu renuntiavit roemoratnm fecil citari magistrum, qui, roram co
dicii episcopi Garnotensis, et hoc faclo, prsenomi- statuta die comparens, liiem noluil contestari, sed
natus archidiaconusmagistrumG. de Picerel eidem appcllaiioneinnovata, recessil. Archiepiscopusvero,
episcopo praesentavil, ipsumque, in prsejudicium nibilominuscattsam , sicut etiam adversarius faie-
proefaiiG. absentis, de prsescriplafecit ecclesia In- batur, post appellationem, jndicibus delegavil;
vestiri. Quod inlelligens idem G. in sui juris de- ]0 unde, dicebatidem magister , quod, tam per alle-
fensionemse pariter et ecclesiamipsam aposlolicae galiones suas, quam etiam per ea qusejiroposuerai
sedis protectioni supposuit_,et, a possessione se pars adversa , conslabat ipsuni fuissefpost appel-
dejici non permiltens , ad nostram audienliam ap- lationem ad sedem apostolicaminicrposilam , spo-
pellavil; adjiciens ul in slalu illo, in quo tunc liaturii. Ad illud aulem , quod adversarius propo-
erant, omnia permanerent, et specialiter bac de nebat, post appellationem deeani ad Seiionen-
causa, quia -videlicel dici.us archidiaconus, de sem archicpiscopum inlerpositam, idem magislcr
mandato episcopi Carnolensis, jam diclum magi- fuerat in ejusdem ecclesiaepossessioueminductus;
strum"incorporalempossesslonem ecclesise memo- dicebal idem magister quod, si decanus appellave-
ratsevolebat inducere , ad meiropolilaniaudienliam rat, ne archidiacontiscommissam sibi exseculio-
appellavit; sed idem archiaconns nihilominus, post nem implerel, hujusmodiappellalionulla erat, cum
appellationem liujusmodi, magislrum ipsum in ab exsecuiore non fueril appellandum,ubi mandaii
possessionem ipsius ecciesiseinducere allenlavit. fines excederc non lentabat. Adjecit iiisuper quod,

(ISO)Videepistolam libri tertii' 45, not. -i


847 1SN0CENTIIIII PP. REGESTORUM LIB. IX. 848
ctmi idem decanus nulhim in ecclesiajus haberet A tus archidiaconus , tanqnam clericus , prnefatum
sui non IntereTal appellare, sed, si appellare ali prsesenlavit decanum, qnoniam in eo, lanquam
qualenus pouiisset, quia idem magisler appella- clericus, faciebat, sttberal jurisdictioni legali, unde,
lionem, quam ille ad meiropoliianuminlerposuerat postqnani idem legatus donalionem illius eeclesiae
appellationisad sedem apostolicaminterposiiseper- sibi decreveral reservandani, ad eam, laiiqtiamcie-
emil objVctu, medio lempore non debuil spoliari ricus, non jioluil quempiam praesentare,prsesenla-
Econlra, procuralor decaiii respondit quod, ets lionem faclam de prsediclo decano ad ecclesiam
«lictuslegalus donationi sttse reservari niandaveri saepediclamirrilam fuisse decrevimus, el, ea peni-
primo in arehidiaconatu Carnolensi ecelesiamva- tus non obstanle, concessionem ejusdem ecclesiae,
4-aliiram, circa praediclam lamen ccclesiam facert faclam magislroGtiallerio, pronunliavimuscanoni-
Iioc dejtirenon potuil, quia tatis poteslas sibi mi- cam exsliiisse, cassanies nibilominus quod pcr de-
nime compelebal, cum praeseniatio clcriei ad illair legalos a supra diclo Senoneflsi arcliiepiscopo,post
ecclesiam, non lanquam cleijco, sed quasi Iaieo, appcllalionemad nos legilime interposiiam, exstitit
ratione palronatus, non jtirearchidiaconatus, eiden' alicnlatum, et adj'udieanic6eidem magislro prasfa-
arehidiacono perliuerel; unde, cum inbibiiionen lam ecclesiam,.cum fructibus metlio temporeper-
^
ipsius in hoc idem archidiaconuscuslodire mininu ceplis, plene ac pacificepossidendam, praediclode-
teneretur, alium quidcm ad eamdem ecclesiam d( cano supcr hoc perpeluum sileiiiium imponemlo.
jure poluit praeserilare, ac praesentatioej"us dcbet Quocirca, discrelioni vesirae per aposlolica scrlpia
ex quo de persona idonea facta esl, firma censeri mandamus, quatenus ea, qusea nobis sunl senten-
Sed ad hoc prsefatusmagister insistendo respondi lialiler definiia, faciatis per dislriciionem eccle-
quoniam, etsi verum existerel, quod tamen es siaslicam, sublato cujuslibei contradictionis et ap-
falsum oraninojjus videlicet prsesentandi clericun pellationisobstaculo, firmiler observari; conlradi-
ad ipsam ecclesiam, non archidiaconalis officii sec clores, si quosinveneritis , aut rebelles, cessante
temporaiis dominii ratione, ad memoratum archi appellaiione, dislrictione simili compescentes.Quod
diaconum pertinere, nec in hac parte valuisse pro- si non omnes, etc.
hibitionem legali, tanquam qui non poleral idiaicc DattimRomoe,apud Sanctum Pelrum, ix Kalen-
prohibere pairono; ex alia lamen causa , praesenta- das Aprilis, anno nono.
tionem archidiaconi factam de praediclo decano as- XLI (182).
seruitesseirritam el inanem, quia, quando prsesen- . . . VERCELLT5NSI EPISCOPO . . . AEBATIDE TILIETO,
tavit eumdem, jam erat longe ante suspensuspei r ET PRESBYTEKO ALBERTO MANTUANO.
dileciumfilium, P. liluli Sancli Marcelli presbyle- Qualiter el qnando prwlatus debeat procedere ad
rum, tum Sancloa Marioein, via Iata diaconum, puniendos excessussubdilorum.
cardinalem (181), aposlolicoesedis legatum , et du- XLII.
ravit illa suspensio usque post reditum prsefali . . . nALBERSTADENSI EPISCOPO(IS3).
Consultanti respondelur quod monuchus moveits
episcopiUostiensis, ad cuj*usintervenlum idera ar- campanam qua corruente inierfectus est ptter,
ehidiaconus, in nostra prsesentia constitutus, me-
possit in monasterio ad aliiores ordines pro-
ruit a vinculo suspensionisahsoIvi,sicut per ejusdem moveri.
episcopililleras comprobalur. Procuralor vero de- (ApudS. Petrum, Nonis Aprilis.j
cani subJBnxil econlra quodj etsi archidiaconus Ex lilieris tuse fraternilatis aecepimus quod qui-
stispensionis vinculo lenerelur, poterat lamen ei, dam inonaGhus,puer tiisedioeceseos,ad deponendam
tanquara laico, donalio ipsius ecclesire jtire com- de campauilicampanam subserviens, qttia lignum
peiere palronatus, quo nec per prohibilianem, nec casu corruif, ipso movenle, in ecclesia sub cam-
per suspensionem legaft potuisset aliqua ralione panili quemdam oppressit puerulum et occid.it.
l>tivari,pra;seriim cum arcliidiaconalelanlum offi- Unde a nobis bumililer postulabas quid libi esset
cium sibi fuerit inlerdictum. Nos igittir, liis el D super boc faciendiim,pelens ut cum ipso miseri-
aliis qnsecoram eodem auditore ftiere proposita, corditer dispensetur. Qnocirca, fraternitali ture per
nobisque relata fideliter ^per eumdem, diligentius aposlolica scripta mandamus quatenus, si mona-
intcllectls, attendentes quod, etsi praefalus arcbi- chus ipse rem necessariam agebat et utilem, et in
diaconus memoratum decanuro,tanquam laicus, ad loco, per qtiem aliquera transire non crederet, vel
illamecclesiam praesentasset, quia lamen ipse de- ibidem existere, vel etiam illuc de consuctudine
eanus per dicecesauum episcopum admissus non vcnire, quando lignum movisse dignoscilur, salis
fuit, sed alius, ab eodem archidiacono postmodum polerii, praesertimin monaslerio, ad altiores orai-
praesentatus,a ditecesano fuit episcopo institutus, nes promoveri.
juxla stalutum botia; memoriae Alexandri papoe, Dalum Rorore, apud Sanclum Petriun, Nonis
proedecessorisnostri, non primtis, sed secundusj'us ApriIis,-annonono.
esl in Ecclesia consecutttseadem ; el, si memora-

(181)Vide epislolamlibri ierlii 20, not. ad qiiam leclorem remandamus.


(182j Eadem penitus ac epislola libri oclavi 200, (183) Vide epislolam Iibri octavi 108, not.
S49 . "PONTIFICATUSANNOIX,CHRISTI 1206. 850
XLIH (184). A XLIV (188).
. . . EPISCOPO FLORENTINO (18S)v (189) ET CONVENTW
...... ABP.AT! PULTARIENSIBUS.
non eximuntur ~abobedientia sua subdiaconi lqnovatur eis privitegiumdnliqttum.
Quod
EcclesiwRomance qui asseculi sunt beneficium (ApudS. Peirum, vi Idus Apriiis.)
propler quoddebeanlsibi obedientiam. Cum Christus sit veritas, nos, qui, Iieet indigm*,-
(Apud S. Pelrum, vn Idus Aprilis.) locum ejus lenemus in lerris, veritati debemus"
lestimonium perhibere, cum ipse de se dixisse le-
[PerluasnobisIilleras(186)!H(!masf{ quod,cumaliqtti
RomanwEcclesiwsubdiaconiprwlationesin tua dice- gatur : Ego ad lioc nalus sum, el ad Itoc veni in
cesi asseqttuntur, pro quibus tibi lenentur obedien- mundum, ul testimoniumperhibeam verilati (Joan.
liatn exhibere,siquando, exigentejustilia, le conlige- xvui). Ex litteris siquidem dilectorum filiorum, O
rit exercere in ipsos ecclesiaslicamdisciplinam,illi, (190) Sancli Sequani, A. (191)Flavinianensis, el H.
subdiaconalus privilegiumaltegantes,ea se asserunt (192] C.asteilioiiisabbalum, et G. decani Castellio-
tton leneri, ac si per hujusmodisubdiaconalusofftciutn nis, aceepimtis evidenter, quod ipsi in ecclesia ve-
ab obedienlia,qua tibi tenenlur, rutioneoblentibene- slra privilegium bonaememoriseJoannis papse.iprsc-
decessoris noslri, velustissimi sigilli roboraltim
ficii sint exempti.Super quo, postulasti per aposto- •"
licaesedis oracnlum edoceri, ulrura, propier (187) munimine invenerint, el, illud inspicienies suhii-
ordinem subdiaconalis officii a pontifice Romano Iiter, et rescribi fideliier faeientes, rescriplum ip-
hi tales a debila tibi obedientiasublra- -sius. eorumdem sigillis munitum, ad noslram prse-
percepium,
bantur?Ad quod libi breviler respondemus quod, senliam direxerunt, obnixe ac humiliier deprecanles,
elsi decens sil, ul illis speciatiler, quantum conve- ut illud vestrsedignarerour eeclesise, de solita be-
innovare. Nos igilur, lam
nil, a le inter alios-tibisubdilos deferatur, quos-be- nignitaie sedis apostolicse,
eorurodem precibus benevolum pra>
nignitas aposlolica collalione ipsius ordinis hono- vestris quam
ravii, per eam lamen ab obedieniia, quam alias slantes assensum, atjendentes, quod monasterium
tibi debent, minime ahsolvunlur. ipsum in libro censuali camerae nostrsainter csetera
Daium Romae, apud Sanclum Petrum, vu ldus nionaslerii Iibcraet exemptadignoscitur adnotatum,
anno et quod eliam nobis et successoribusnoslris in una
Aprilis, nono.
libra argenli annis singulis teneatur, transcriplum
privilegii supra dicti, quod monasterii vestri eonti-
net libertatem, ne super hoc possit veritas deperire,
C ad veritatis notitiam pleniorem, de verbo ad verbum

(181)Epistola hsec reperilur, sed mntila, inler ranl, nihilominusa CcelesiinoIII confirmatur, et, ab
Decrelalcs, lib. l, tit. 33, De majoritale et obedien- episcopo beuediclus, in possessionem inducilur;
tia, cap. 7. atquerevera se gessit pro abbate usque ad primum
(185) Yide epislolam libri oclavi 156, nol. saltem poiitificaiiisInnoeeniii III annum , quomter
(186) Qsisesequuntur, ilalico charactere distin- ipsum et episcopum Ediiensem inilam coroposiiio-
cta, in Decretalibus desunt, verum leguntur apud nem idem summus ponlifex approbavit, ul Jiqtiet
Pilli. in add. ex ipsius Episl. 188, tora. 1, pag.403. Porro, isesse
(187) Iu Deeretal., quis per. mox subdiaconatus videtur Gilibertus ab Innocenliolllpostea deposiltis,
legit pro subd. off.; infra om. verba cursivo cha- quod ejtis essent ad dumnaiionemopera manifesla,
ractere dislincia. epist. 90, t. II,'p. 50, inscripta episc. Autissiodor.
(188) Vide Ravnaldnm, adannum 1206, § 12. et Trecensi, aique abbati S. Benigni.
(189) < XVIII.Rainaiidus II, (Pnltaiiarum abbas) < XLI. HervetisII, vel Arveus, Gilonemde Sine-
aniio 1203. dicitur fraier Petri de Raveriis i» eharia muro stiiim proeuralorem consti.iuil an. 1214, pro
Ungiaei,Reperitur anno 1204, in insirtiiuento Al- componenda discordia inter ipsum Herveum, ctab-
be-ripse; el 1199, 1206 ac 1213, in labulis Cla- batem de Alba-ripa, super .paslurisdeChampabain-
Mvalleiisihus,atque insuper in variis chanis anno- QHOeiiam anno.mense Febr. paciscitur cum Odone
riim 1216 et 1220. Ejusdem ineminit Neerologium duce, ex camera comptit. Divion. arcula de donis et
28 Ociob. ipsuinque csse conjicimus R. abbalem, donalionibus.Idem menioraiur in Charta Poniiniaci
qui j'3ra ab anno 1197 concessitfralribus Albse-fipaeQ an. 1212; et iu labulis Ungiaci, -1193,1221, 1223
lenelurnm (lalenure) Viardi filii Varini de Vaure. > el 1228. Fortasse verd is esl Herveus, cujus memi-
Gall. Christ. nov. tom, IV, col. 726. nit Necrologiura Benignianum Kalendis Augusti.
(190) Olivariusabbas S. Sequani reperitur in In- lino is esse videlur A. hoc est Arveus, Rainaldi
sirumeniis ab anno saltem 1205, usque ad annum consanguineus, prior de Sinemuro , et monachus
saltem 1226. Sepullus fuerat in ecciesia S. Seqnani Flaviniacensis, qui, eleclus a viginli duobus mona-
juxla gradus allaris S. Andreaeet S. Theobaldi (ex chis, luhiloqiie minus a Coelesiinorejectus, demum
tab. monast.pag.,65) , cujns tuniulusa terra eleva- ad Innocenliilll judiciuin recurrit, in quo quidem
-tus exslabat adhucan. 1630.-Vid. Gall. Christ. nov. vicisse comprobatur, tum ex dictis superius , lum
tom. IV; col. 698. ex tempore quo superstes abhatem egil. t
(191)A. Flaviniacensis. Conferenda.liic omnino (192) < IX. Hugo l (Caslellionisa"bbas)reperitur
videnlur, ea quae in Gallia Chrisliana nova, tom. annis 1203et 1211in tabulis Claraevallis; 1216et
IV, cdl. 461 el 462,referuntur-, de G. seu Giliberlo, 1219in charlis Yallis-caulium;1218in charta Quin-
ei Herveo, al. Arveo, monaslerii Fiaviniacensis ab- ciaci; 1219in tabulis abbatiarum de Moriset Albae
liatibus. ripse; et 1222,merise Jan. in charla Caslellionis.
<XL. G. antea canonicus regutaris, tunc autem MoriturxtKal. Junii. i Gall. Christ, nov. lom. IY„
Virdliacensis Hostalarius, a novem tantum mona- col. 773. ,.,..
ehis eleetus, eontra viginii duos, qui "alium elegc-
851 INNOCENTIlIII PP. REGESTORUMLH3. IX. «52
huic paginseduximus subscribendum. (193) c Joan- A « lala, sub cujVislibetcauste oceasionlsve specie*
< ties, episcopus (194), scrvus servorum Dei, ve- c minuere vel auferre,el sive suis usibus
applicare,
< nerabili religiosoqueabbaii (195), qui djvino nutu t vel aliis, quasi piis causis, pro suaj avaritiaeex-
< divinaque provideniia in monaslerio fueritconsli- - e cusatione, liceat quocunquemodo concedere, sed
< ttilus, quod a vobis,Gerardo scilicei, clarissimo < cuncta qusaibi oblata suni, vel offerri
contigerii,
< filio nostro, comiteque illustri (196), nobilissima- < tam a vobis quam ab eis qui in eodem loco in
« que filia Berla, in nomine Domini noslri Jesu < officioabbatis, vel conversatione
religiosa, suc-
< Chrisli, et veneratione bealissiniorum aposlolo- < crescunt, seu qui pro animaesuseremedio ibidemi
«rum Petri et Pauli, super amnem prseterflueniis c oblationes suas obtulerint, a prasenti
tempore
< Sequanee,in agro respicieiite advillam, quam ex <"illibata et sine
inquietudine volumus, et aposlo-
t aniiquo Pultarias nominant, in pago Laticensi, < lica aueloritale
praecipimuspossideri, eorum ta-
< in fiuibus Burgundioe(197) ab imis constructum < men usibus,
pro quorum sustenlatione ac guber-
< esl, opibusque ditatum, ejusque successoribusin < natione concessa sunt, ftierintque modisomnibns
t perpetuum, de quo monasterio, cum omnibusjttre < profutura; ea condilione, ut nullus successortiin
t ad se perlinenlibus, pro remedio ac futura re- t noslrorum in hac sancta sede , cui, auclore Do-
« tribulione animarum vestrarum, haiic sanctam B < mino, deservimus, nunquam, vel usquam , quid-
< Romanamhaeredemfecistis Ecclesiam, illudque t dam de eisdem rebus cuiquam beneficiare, com-
< per donaiionis paginam beatissimoPetro, aposlo- < nuitare, ac suh censu concedere, vel retinere per
< lorum principi, conlulislis (198). Quando ad ea, t fuluratemporapaliatur, sedcensumiantummodoin
< quoepontificum sunt monilis provoeanda, calbo- < teslamento tradiiionis veslrae,quo ex eodem mo-
< licorum corda ita ardenii desiderio, divina prae- c nasieriiim haeredemhanc sanclam fecistis mairem
< venienie clemeiUia,succenduntur, ut ab eis uliro < Ecclesiam, siiigularumvidelicet librafttm argenti,
< poscantur, tanto alacri et laetoanimo sunt conce- < annis singtilis,successoresnostri accipientes, pisa
«•denda, quanlo ea ipsa, quaecupitint, si nolleiit t paternitatis suffragiumeidem monasterio, abha-
« facere, peti debeanl. Proinde, jtixta vcstram peli- i tibus ac motiacbissub Regnla Sancti Patris Bene-
« lionem, monaslerio, in honore Domininostri .lesu t dicti ihidem degeniibus, solliciludine paslorali
< Ghrisii, et beaiissimorum apostolorum Peiri et < vigilanter conlra omnes infeslantes impendere
« Pauli, quod in parochia urbis Lingonicse,in loco « studeant. Item consiiiuiinus ul, obeunte abbate
< et reguo praenominatoa vobis religiosa devolione < proesenti monasterii, non alius ibi quacunque
< fundatum esl, liujusmodi privilegia pra;sentis no- < obreplionis aslutia ordinetur, nisi quem consen-
« slroe apostolicoaauctorilaiis decrelo indulgentes e sus monachorum, secundum timorem Dei et in-
< concedimus, confiriiiamiis alque staluimus ut c sliiutionem Regulse Sancii Benedicli, elegerit, et
< nulli regum, nulli aniisiiiuin, nulli quacunque t Iiujus aposlolicoesedis poniifex providerii ordi-
< prtedictorutn dignitate, vel cuiquam alio, de his t nantlum, aut suggeslionemonacborum consense-
< qure eiiiem monaslerio a vobis nobilissimis filiis < ril ordinattim. Iloc quoque cajritulo praesenli
« noslris, jam donata sunt, vel in fuluro a vobis , < subjungimus ul loeum avariliaesecludainus, nul--
t vel quibuslibcl aliis, de proprio fuerint jure col- < lum de regibus, nullum de sacerdolibus, vel
(193)Epistola hsec, seti pplius privilegium, nori rialur in sno leslamento. (Vid. Spieileg. tom. II,
reperilur inter epistolas Joannis PP. Ylli, jam vul- pag. 487.) Uxorcm dtixit Berthani, filiam Pipini
gaias. (Vide Episiol. summ. pontific. lom.HI.) Sed Aquitaniae ducis i, neptemqiie Ludovici Pii. Una
conferenda omninocum aliis ejusdempontificisepi- ciim conjuge , non procul a suo casiro Rossilionis,
stolis, ad idem nionasterinm Puliariense spectanti- Benedictini ordinis, coenobiumPufiariense in hono-
bus, ibid. nec non lom. IX Rer. Gallic, el Francic. rem SS. Aposi. Pelri et Pauli condidii, ante annum
script. pag. 185, el alibi.* 868 ; et in eodemsepulti sunt ambo coiijuges cum.
(194) < JoanriesVIII, Gundifilius, Romatnis, S filiosuo Theodericoin cunis mortuo, ille iv Nonas
1\. E. tliaconuscardinalis, iinperaioribiisLudovicoII Mariii, ex NecrologioS. Marioeel S. Lazari Avalen-
Juifore, Carolo II Calvo,Ludovico111Balbo, et Ca-• D sis, illa vi Id. Novembris (an. 874), ex fragiuenio,
rolo III Crasso, Augustis, sedit annoSx, dies 11; NecrologiiPtillariensis ; et hic denique5 Oetobris,
creaius el consecrams xix Kal. Januarii, amii 872 ex epitaphio, quod integrtim snperest tabulaamar-
(id est,juxla noslrum compuiandimorem,873, ul ex moreseiiisculpiuminbasilica Puilaricnsi. >
chronologicishujusce diptomalisnolis mox patebit). Haclenusauclores GalliaeCbrisiiaiise novse, tom.
ltomani, Adriano PP. II morluo, quaDientesilli suc- IV, eol. 724. Verum difiicullas inest quam mox in-
cessorem, coneordibus animis et vocibus iu Joaii- dieabimns.Vide nol, (201). /_
nem conveniunl,et, niore Romaiio, ex diaconobonc (197) Locus esl in regno Burgundire, diceceseos ;'•
lionuin episcopuiu faciunt. > Ciacon, tom. I, col. Lingoneiisis, in pago Lalirensi (galliee Laussois),
659. ad Sequanam, duabus circitera Molismoleucis, nee
(195) i Saro, a(. Hairo, Pullariensi Monasierici longe a Musseio,seu Mussiaco,episcoporum Lingo-
primus abbas
1S. proefuisse videiur, uli colligitur ex nensium caslfo.
chronicp Benigui, Spicil. iom. II, pag. 377. Cu- (198) iVide lcstamenlura praedicli Gerardi supra
jus monaslerii el ipse rector fut aliquandiu sub Ber- laudalum , not. Veteies ejusdera Gorardi labiila?,
lilone chorepiscopoel abbate. Jacel in Pullariens:i Piillariarum loctim et monasleiium Nicolao PP. I,
ccenohio, > Gqll. Christ. nov.lom. IV, col. 724. et successoiibttsejus stibjicienlis, liabenluriii Gatlia
(196) <Gerardus de Rossiljone,provincisecomes, Chrisiiana nova, lora. IV, append. col. 132, ch. S,
vixil lemporibus Caroli Magni', LmloviciP\\ el Ca- ex chronico Vezeliacensi,ubi cas iniegras legere
roli Calvi, quorum sciiicet bencfkiis auctum se glo- opene preiium.
835 PONTIFICATUSANNOIX , CHRISTI 1206. 851-
< quemctinqtie fidelium, per se supposilamveper- i . < lem eidem locojusla servanlibus, sit pax Domini
t sonam, decimas expeiere, et de ordinalione ejus- < nostri Jesu Chrisii, qualenus et hic frucluin bonse
< dem abbatis, vel clericorum alque presbytero- "<actionis recipianl, et apud dislrictum judicem
< rum, vel de largilionechrismaiis, aui consecra- -1 prsemia seternse pacis invenianl. Scriplum per
t liona basilicse, aul de quaisunque commoditate < manum Georgii, notarii, regionarii et scriniarii
< spiriiuaiis, aul lemporalis obsequii, sive quibus- < sanclaeRomanacEcelesise,in mense Septembris,
t ctinquecausis, ad idem monasterium perlinenli- t indiclione duodecima(199)- f Benevalele -_•.
<_bus, audere in auro, vel alia qualibet specie < Datum tertio decimo Kalendas Oclobris, per
< commodi, vel exenii loco, quidquam accipere, t nianum Walperti, humillimi episcopi sanetae
< neqtte eumdem abbatem, ordinalionis susecausa, < Poriuensis Ecclesite (200), anno, Deo propitio,
< dare praesuniere, ne hac occasione ea, quse a , < ponlificatus domini noslri Joannis, summi ponti-
< fiJelibuspie loco ofiferuniur,aut jarn oblata sunt, < ficis et universalis papae sexli (201), in sacral.is-
< consumanlur, neque episcopus civitatis ipsius < sima sede beati Pelri apostoli, indiplione duode-
< parochise, nisi ah abbale ipsius moiiDSleriiinvi- < cima f. >
< laltis, ibideinpublicas missas agat, neque slalio- Volenles igitur monaslerium vestrum debita
< nes in ccenobioeodem indicat, ne servorum Dei iiberlate gaudere, dislrictitis inhibemus, ne quis
< qnies quoquo modo populari convenlu valeat per- vos, aut monaslerium vestrum, conlra tenorem
< lurbari; neque paratas aut mansionaiicosexinde privilegii supra scripli, proesumat indebile roole-
< praesumat erigere. Susceptionem autem fidelium aiare. Si quis autem hoc atleniare praesumpserit,
« e;. religiosorum, ac beneficientiam, quam jubel indignationem omnipoientis Dei, et bealorum Pe-
< Apostolus cunctis exhibendam, pro possibililate tri et Pauli, apostolortim ejus, se noveril inctir-
. < loci elfacullatum, non modo ibidem gratis fieri surum.
< delegamus,verum etiain suademus, sed el modus Dattim Roraae, apud Sanctum Pelrtim, per'ma-
t in numero congregaiionis adeo conservelur, ut num Joannis, Sanclse Marioein Cosmedin.diaconi
i nec pluralilas penuriam, nec paucitas inbabitan- cardinalis, sanclse Romanse Ecclesise cancellarii,
e tittm desiilutionem loci indicere valeal. llacc vi Idus Aprilis, indictione ix, IucarnationisDomi-
< igituromnia, quaehujus prxcepli decretique noslri nicoeanno 1205, poniificalusyerq dominiIiinoceniii
< pagina coniinei, cunctis post vos succedentibus, ' papse111aiino nono.
< qui idem monasterium, a vobis constructum, et XLV (202).
t sanctae Bomana; Ecclesisc iraditura , sub usu- Q NoBiLIVIRO MABCHIONI NAMIJItCENSI, ET UNlVEIt-
< fructuario refmelis, vel eis, quorum inieresse StSClIUlSTi FIDELIBUS, VOLENTIBUS CUHEODEM AD
« potuerit, in perpeluum servanda decernimus. Si SUCCURSUM TERU.E SANCTJL CONSTANTINOPOLISI PRO-
< quis vero saeerdotum, judicum, atque ssecula- FlCltCI.
< riiiiii personarum , hanc constituiionis nostroe Qitodvadant Conslanlinopolim.
< pnginam agnosceus, contra eam venire tenlave- (Apud S. Petrum, iv Idus Aprilis.)
« rii, potestatis, honorisve sui dignitaie, percussus Cum per Constantinopolitanidntentionemimperii,
< aposiolico anaiheniale, careal, reumque se di- quod divino judicio sibi subjugaxere Laiini, pro
< vino judicio existere de perpelrata iniquilate cerio sperelur Iliernsolymitana provincia liberanda
( cognoscat, ap, nisi vel ea, qtise ab illo sunt male de manibiis paganorum, quicunque prc reverenlia
< ablata, resiilnerit, vel prsesumpia correxerit, Jesu Cbrisli pie suspirat ad liberationem illius, ad
< vel digna poenitentia illicila acta delleveril, a istius quoque deleniionem debet eflicaciieraspjrare.
t sacraiissiuio corporeDei Domini ac Redemptoris Licel ergo per generales lilteras nuper uiiiversis
< noslri Jesu Chrisii alienus fial, alque in xlerno Cbristi fidelibus injunxerimus in reniissiouem om-
< examine districloeultioni subjaceal. Cunctis au- nium peccalorum, ul, ConslaiUinopolimaccedenles,
D
.(199) Indiclioduodecima sedente JoannePP. VIII, pag. 488, ad an. 872. Pagi, Critwa historico-chro-
coineidit cum anno 879. Yide VArlde verifier les nolog. tom. 111,pag. 699. Muraiori, Aiinal. Ital.
daies, nouy. cdil. lom. 1, pag. 18. Vide etiam Pugi lom. V, parl. i, pag. 126.
Crilica Hisiorico-Chronolog.lom. III, pag. 723. Noiandum vero qr.od ex cbronologicis pontilicis
(200) Walpcrlus , episeopus Poiiuciisis, exau- lniic diplomalisubjeclis nolis oritur difficultasquaj-
cloralo Formoso successit anno 877, eodemque dain,quaiiisupr,aiiol.(l96)jam indicavimus. Ex mo-
aniio reperiuir snhscriplus. UGHELL. Itul. sacr. numenlisa GalliseChrisliaiisenovacaucloribus citalis,
lom. I, col. 132. Vide etiam Oldoinum, ad Ciacon. Gerardum de Rossilione; sallem Berlbam ipsius
lom. 1, col. 666. CQiijugem, jam ab anno 874 diem obiisse siipremuiu
(201) Sexti. lla legiin codicemss. Archivii Va- .eruiiur. Alqui in nostro privilegio, quod non anle
ticani teslattir adnotator, in margine apograpbi aunum 878, vel eliam forlasse 879, datuin fuisse.
Conli, ad cujiis apographi fidemhanc epislolamex- ex repetita indictionis duodecimmnola, certo cer-
scribi curavimus.Legenduniquideinvidetur octavo. lius evincitur, poniifexde Gerardo, ac uxore ipsius
Di.esenira lerfras decimusKal. Oclobris, indiciione Bertba, veltil inter vivosadbuc versantibus, loqui-
duodecima ponlilicalus Joannis PP. VIII,coiucidil tur, iino ad ipsosprivilegiuni dirigere videtur. Qno
• cutii anno oclavopontificaiusejusdem papse,titpote tiodus isle solvi possit, videanl rei chronolo-
pacto
quem mense Deceinbri indictione qiiiuia eleclum' gicreac gcncalogicBe periliores.
ct consecratuin1'tiisse,u nanimi voceasserunt cbro- (202) ViduRiiyualcliiin,ad annuni 1206,§8.
nologistaefcrc oinncs.VidcBaroiiiuiii_AHM<i/. lom.X,
'
8S5 INNOCENTHIII PP. REGESTORDMLIB. IX. S3£
ad tcrroe sanctse subsidium laborarenl, volentesA archiepiscopum, GurcensiElcclesia;jus eligendi sibi
lameii vos ad opus hujusmodi pielatis efficacitts paslorem per sua privilegia coiiUrmaruiit. Eelicis-
incitare, cum quidam veslrum ea potissimurora- quoque memoii;e Lueii papse seeundi privilegiuni
tione ad proficiscendum Constaniiiiopohin induci .est oslensum, per quod eidem Ecclcske Gurcensi
posse sperentur, ul vola, quaecirca peregrinaliones eoncedhur, ut, defuncio ejus antislite, nullus ibr
quascunque, prselerquam de visiianda Hierosoly- quaiibet subreptionisastutia, seu violentia, prrepo-'
nrilana provincia, emiserunt, in isiius necessitatis natur, nisi quem fratres communi consensu, vel
ilinere compensentur, universiiatera vestram mo- pars consilii sanioris, seeundum Deiniiet canonieas
. nenius atlentius et bortaraur, ae-in remissionem sanctiones, provideriiU eiigendum. Conira petitio-
liujusmodi votorum injungimus, qualeirus pvo terrse nem attleBi hujusmodi, exeeptionem rei jtidieaire
sanctaesubsidionon iardctis Conslaiuinopoliiupro- Salseburgensis Ecclesise procurator objecit, profe-
fici&ci. rens auihenlieum itistrumentum sentenlite (207),
Dalum Romre, apud Sanclum Petrum, iv Idus quam, ex delegalione bonse niemoriaa Alexandfi
Aprilis, anno nono. tertii papre,Frisingensis episcopus ol abbas Sanctos
XLVI. Ciucis super bac eausa j>roSalseburgensi eeclesia
..... ERIXINENSl (205) .... FRISINGENSI (201),ET !1 contra Gurcensem prolulisse dieunlur. Etex abuu-
TERGESTINO (205) EPISCOPIS. danti quidem, non conlestando Jilem, sed quasi
Qnod cnusnm inler ecclesiasSnlseburgensemet Gur- corroborandoseiileiitiam, exbibuitprivilegiumAle-
censeinvideanl, el indncant purtes ad concordium. xandri papsesecundi, ei privilegium Henrici impe--
(Apud S. Pelrum, 111Idus Apriiis.) ratoris, quibus nitebalur ostcndere, jus eligendi
Cum pro cansa, qnse veriiiur inler Salsebnrgen- • Gurcensem episcopum ad Salseburgcnsem archi-
sem et GurcensemEcclcsias, parles essenlin nostra episcopumperiinere,quod aprsedeeessoribttsnostriss
prsesentia conslilutse, propositumfuil ex parle Gur- Alexandro et Lucio-,ac efiatunobis ipsis per privi-
censis Eeclesise, qtiod libertas eligendi sibi ponli- legii paginammeruit confirmaii (208).Cumqueprse-
iicem eompetit ei, tam de jure eommuni. quam dicta senlenlia in rem transierii judicalam, el, tata
anliqua consueludine, nec non apostolicoprivilegio. pcr legatos quam pnesules apostolieaesedis,"fuerit
Unde fuil poslulaium a vobls, ut faceremus eam eonfirmaia, jara contra cam nihil poteral attenlarL
|iaeifica ipsius liberlatis possessione gaudere, com- Porro. dictum esl ex adverso quod, cuni de com-
pellcndo i>artem adversam ab ejus snper hoc inde- missioue, quseasseiiiur facla proediclisepiscopo ct
. bita inolestationecessare. Cumjiuede comimmijtire p, abbaii, nullo modo constarel, quia nec commissio
eonsiaret quia videlicet ab illis est specialiter eli- appaiebat, nec per testes, aut alio legitimoraodo,
gondtis, quibus princtpaliler est prrcfidcndus anli- facta eral fides de illa, per solum inslrumenium,.
tAcs,ad probandam antiquam consuetudinemSalse- prredictorum episcopi et abbatis sigiilis muuitum,
burgensium archiepiscoportim privilegia suut pro- probari iion polerat seiitenlia esse lata, ciim illud
ducta, qui a tempore bonsememorioeGeboardi (206), • insiruroentura j'ndiciaritimnon existerel, quia, cum
a/cbicpiscopi, usque ad penultimum ejusdemsedis conslarct proedicios episcopos el abbatem in hae
(205) Eberhardo a Truschen, clequo vide epistc- aller, Hemicns, prxsulllerbipolen,; leHius, Magno-
kiuilibri quiuiiiSS, in arcbiepiscopumSalisburgen- aldus Patavien., et ipse quartus, Frisingen. Aueptss
seni, ex Rrixinensiepiscopo,anno 1200eleclo, suc- ergo pontificaiusdignitaie, slreuue rexiisuam Eecle-
eessit Conradus, nobilis de Rodnech Tyrolensis, siam, lutirum se pro domoDei firmiter posui-t,ei, m
episcopusBrixineiibis;bicCotiradtisepiscopiisdenuo vir prudens el sapiens, paslor pius, suis ovibusbe-
dedicavit el consecravil lempium uionasteriiWil- nignus, prafnil ann. xxxv, Sedit ann. xxxv. Obiit-
thinen. anno 1201. aiino Domini1220; sepulius in cuthedrali ectiesia,
ideni poslea, aimo 1204, dedicavil cl consecravit anlealtareS. Matbiae.Wigul. Hund.Msiropot.Sali-
inoiiaslerium Monlis S. Georgii iu iuferiori OEui sburg. iom. I, pag. 162.
valle; item, sacellum iu oppitfo Clusa sub castro i (205) De Tergestinis, circa hoecin quibus versa-
Sabionensi, quod vulgo Ilospitaleajipellalur, funda- D mur lenipora, episcupis,paueahaecIiabet Bucelinus,
tor iliius sacelli, anno 1208. German.sacr. part. i, pag. 52 :
Aimo 1214, lnip. Fridericus secundus Auguslrs < VII. Woscaliisvixii sub annum salulis1192.
Rhelorum comitia celebravit, quibus inter alios < VIII. Henricus cpiscopus Tergesiiims A. G.
jiiultosprincipes interfuerunl Conradus Drixinensis, 1208.»
' et Fridericus a YVangenTridenlineii. episcopi, et (206) Geboardus,al. Gebehardus,auno 1061factus *
illuslris doiiiinusAlbertus, comes Tyrolensis. Ambo arcliiepiscoiiusSalisburgensis,seditusquead annum
etiain pra;dicliepiscopi adfuerunlcoraiiiis Noruber- 1090. ';
gen. per Fridericum secundum, anno i2I6, celebra- Auno1070, ab AlexandroPP. U liccniiamobiinuit *
tis. Obiit aniro 1217, nt liabenl Annales Patavien. erigendi episcopatumGurcensem.
ac prsed. Calalogus. Wigut. Uund. meiropol.Sali- Vide Hansizium, Germun. sacr. loro. II, pag. i/5
sburg. loni. I, pag. 446. Yide etiaui Bucelinum, el sqq. Yideeiiaui eiimdein,ibid. pag.955ei 936.
Germun.sucr. part. l, pag. 40. (207) Seiitentiam haiiclegereestapud ilaiisiziunij
(204) Olto U. Ilic Oito, canonicus Magdeburgen. Germait.sacr. tom. 11,pag. 501.
eligiiur anno Domini liSi; vir nobiliset largns, (208) De bac InnoceiUiiconfirmatione,vide Ban*
comesde Diezzetioriundus, sicul dicilur : Accessit sizium, ibid. pag. 312, nbi data diciiur, Laieruni,
"iivuudusei nobilis Oito seciindus, qui dispersa con- iii Nonus Februarii, indictionem, anno 1200,poiii-
jgregat, vir nobilis et largus. llic babuit tres fratres ficalus Innocenlii i'P. III anao lerlio. Yideetiaut
cpiscopos, quorum priuius, Dicipoldus Patavien.; euiiidein, ivid. jiag. 481, § 9.
£57 PONTIFICATUSANNOIX, CHRISTI 120G. 858
-causanon fnissejudices ordiiiarios,.nequeconstaret, A archiepiscopus, de consensu et conniveiuia lam
eos fuissejudices delegaios, aul eleetosa partibus, aposlolicaesedis quam imperatoria; celsiludinis, in
profecto, eorum testimonioin proejudieiumGurcen- quadampartesusediosceseosGurcensemepiscopaium
sis Ecclesisenon cral aliquo modocrcdendum, nee creavil, conslituenstil Gurcensis episcopus,tam in
obessedebebal Romanorumponlificumconfirmalio, spirilualibus quam in lemporalibus, Salseburgensis
qui noiicnm cognitione,sed cum condilione,hujus- archiepiscopi perpetuus forel vicarius; unde, ciim
modi videbantur sententiam confirmasse,cum noa eleciiovicarii sicut et vicedoininiad eiim soluminodo
proficiat necessariumubi deficit principale. Contra de j'ure pertineai, cujus vicaritis efficitur aui eiiam
privilegiumveroAlexandrisecundi confeclum,BuIIa vicedominus, prolacto Gurcensis episcopusralione
Alexandri lertii falsata erat inserta, sic.uldiligenter palronatus el vicariaea Salsebuigensi esl arcbiepi-
-inlueniibus, non solum per collaiionemBiillarum, scopoeligendtis.De privilegiovero Alexandrisecun-
vertim etiam aliis qiiibusdam evidentibus indiciis di judicaiidum non erat, luin quia non fuit nobis
apparebat. Ei, licet prosentenlia diceretnr qiind exhibitunr in forma judicii, tuin quia per Liicitim
jam non poteral conlra ipsam posl viginii annos agi papara exslitit approbatum, qui se ilhid inspe-
de falso, quia querela falsi seeundumlegitiinassan- xisse et approbasse fatetur. Unde, si forsan ali-
cilones annum vicesimumnon excedit, die.tumest "' quo casu falsala bulla illiprivilegiofuissel apposila,
tamen econira, quod qusead agendum sunt lempo- praestinii deberel id posl tempus prsedicti Lucii
ralia, semper sunl ad excipieiidum perpetua ; et fuisse^proesumpium. Nec debei obesse, quod Salse-
ideo, licet querela falsi post anniimvicesimumex- burgenses archiepiscopidicuntur GurcensiEcclesioe
spirasset, adhuc lamcn exceptio doli mali locum libertatem eligendi sibi ponlificemper sna privilegia
babebal, praeseriim cum agi posset ex illa consli- confirmasse, lura quia privilegiis illis Gurcensis
lutione, quam nos conlra falsarioruraedidimus pra- Eeclesia usa non fuit, tum quia proeiextuprivilegio-
vitalem. Privilegium vero Henrici imperaloris nul- i-uni poslca reperiorum senlenlia non debet aliqtia-
lum GurcensiEcclesisepoleral impedimenlumaffer- leniis iiiimutari. Licel aulein procurator Gurcens:s
re, quia, secuiidum canonicas sauctiones, laicis, Ecclesirenitereiur rationes praediclas ntultipliciier
qii-jiilumcunqtiereligiosis aul magnis, nulla est infirmare, quia laiuen utrique parti credimus expe-
disponendi de rehus Ecclesise aliribula facultas. dire, ut lrajiismodi comroversia per concordiam
"Cunique Eecunduinslaluia legitima senientia, quse sopiaiur, ad inveniendamconcordiaminducias du;:i-
coiideiiinatioiiemvel absoltilionem non coniinet, mus conce-dendas,prrescilim, cum ad probaiidatfl
-nulla sit ipsojnre, allegatum esl hujusmodisenten- p senieniiamproediciam,Salseburgensisarchiepiscopi
tiaro esse nullam, quaeabsolulioneinvel coiidemna- procuraior inducias postularet. Quocirca, frater-
tioneni ncn continel, sicut ex tenore insirumenli nilaii veslrreper apostolicascripta mandanuis, qua-
colligitur evidenler. Qsioe, si etiam lata fuisset, teniis, partes ad concordiaminducenles, suggeratis
couira juris ordinem esset lata, quia, cum Salse- eistiem, ul congruum composilionismodum per se
fcuigoiisis archiepiscopus in illo jndicic»esset reus, ipsas inveniant et acceplent, vel usque ad feslum
auctore nmi probante, potuit quidem absolvi, sed Sancli Martini proximo venturum nostro se con-
jns cl adjttdicari non debuil. Unde, qnod conlra speclui reprsesenient, Ita, quod el agendi, et re-
_leges esl acltim, per leges dissolvi niereiur, prss- spondendi, el componendi,et iransigendi, et reci-
seriim, cura plusadjudicalumfueril prsediclo archi- piendi seiiteniiam plenam habcaiit potestaiem, ut
episcopo,qtiam fuisset probaiuni.Nam, etsi proba- causaipsa pernos, auciore Domino,fincmcongruum
. lum fuissetquod eleciio memorati episeopiad ipsuni sortialur. Yerum, nequid ad iiisiructionera causser
arcliiepiscopumpertinerei, quod tamen perlineret delicial, per apostoliea vobis scripta maiulanuis,
ad ipsum solumprobalum non fuit; unde lolumjiis qiialenus tesles, quos super commissione, Iransac-
eligendi adjudicari non debuil ipsi soli. Propositum lione ac eligendi usu alterutra pars duxeril produ-
esl prceterea quod, etsi jus eligendi Gurcensemepi- fj cendos, recipiatis et examinetis ptudenter, eorum-
scopiim ad Salscburgensem arcbiepiscopum perti- que deposiiiones,sub sigillisvestris inclusas, nobis
neret, ipse lamen, secundumcanonicas sanciiones, iransrailtere procurelis. Testes autera, qui fueriul
eligere non deberet exiraneum, quandiu in ipsa noiuinaii... nullis litteris obstanlibus , si quaeappa-
Ecclcsia idoneuininveuiret, essetqne facultas cano- ruerinl proelerassensumparlium a sede aposlolica
nicis ejusdem Ecclesiserenilendi, si quemquam in- impetratae.Quodsi non onines, etc.
geri sibi cernerenl ex adverso. Allegaiumesl eliam Datum Romre, apud Sanclum Petrum , m Idus
pro parte GurcensisEcclesiaequotl, elsi taiis fuisset Aprilis, anno nono.
lala senlenlia conlra ipsam, ei lamen modonon de- XLVII.
boret obesse, c.uni frequenter post illam liberiate ...EPISCOPODERTUSENSI.
usa fueril eligendi, et inter Salseburgeiiseinet Guiv Quodreslilual ecclesiasde Alchezar episcopo
censem Eccicsiamsuper hoc apud "Villacumtrans- Oscensi.
actio intercesseritde communiet libera volunlate. (ApudS. Pelrmn, ldibus Aprilis.)
•Proparte veroSalseburgensiseeclesiaefuil allegatum Sub hac forma libi nosiras recolimus lilteras
econlra, quodprnediclusGeboardus, Salseburgensis dcstinassc, qitod "olimpi;e reeordalionis Aiexander
859 INNOCENTHIII PP. REGEiTORUMLlii".IX. 800
papa, prredecessornoster, anleccssori tuo per suas A In eu\ndemfere moduni... arehiepiscopoTerraco-
tledil litieras in mandalis, sieul iit eisdcm contineri nensi, et... episcopo Tiraso.n. super eodeninegotio,.
jterspiciiur, ul... Oscensi episcopo, Ecclesias de Eadein dala ul supra.
Alcbezar , per bonse meraorise'Eiigenium papam , XLVIII.
proedecessoremnoslrum , adjudicaias eidem , quas ... DEEST IXSCRIPTIO,
idempraedecessorluusauclorilate regia c.onlrajusti- Super eodem.
liain detinebat, infna duos menses posl susceptio- (D.tlum, Idibus Aprilis.)
nem litlerarum suarum, qualibel occasione el ap- Etsi Ecclesiam Del.obsponsi revereiiliamhono-
pellatione cessante, restiiuere, ac in pace dimiltere rare, honori tuo congrual el saluii, sic lamen uui
non lardarel. Ipse vero , mandaii apostolici surdus debes assislere, ut in suo jnre alium non offendas,
auditor existens, id eflicerenon curavil, sicut vene- nec debes credere illius uiilitatibus aliquid depep-
rabilis 1'ranisnosiri, Garsise,Oscensis episcopi, in ire, si ea quse smit alienata resliiuaiitur. Sane,
nostra lunc praeseiuia consiiiuii, conquestio nobis significante venerabili fralre noslro, Oscensiepisco-
exposila patefecit. Nos igitur, attendenles quod po, ad nostram noveris audientiam pervenisse,
simus omnibus in sua justitia debitores, volentes qttod, curo venerabili fratri nostro... Derliisensi
°
unicuique sua jura servare, tibi prsecipiendo man- episcopo, dederimus in maudalis ut ecclesias de
davimus, ul memoratas ecclesias cum periinentiis Alchezar, per bonae memorire Eugeiiium papam ,
suis, infra duos menses posl suscepiionemliltera- ptredecessoiem nostrtim, adjudicaiasOscensiEccle-
rum nostrarum, prsefato episcopo resiituere, sub- site, ipsi episcopo restilueret , vel ad prresenliam
lalo conlradictionis et appellalioiiisobslaculo , pro- noslram accederel, super bis exhibiturus eidem
cures, vcl usque ad feslum purificalionis beatse quod ordo posceret ratioms, ipse, tuo frelus auxilio
Marise proximo tunc venturum ad prsesenliam et favore, id efficere non curavit. Quocirca, sereni-
nostram aecederes , super his exhibilurus eidemi laiem luam rogamus allenlius et monemus, in re-
quod ordo posceret ralionis, districtius inhibentes , nrissionera"tibi peccalorum injungenies, quatentts
ne, cum tunc possessionem haberes earum,dolo i ir.emoraloDertusensi episcopo in proejiidiciumOs-
dimitteres possidere, ul super his eidein exhiberei ceusis Ecclesiaenon assisias, nec veuerabiles fralres
justiliam cogi ullalenus non deberes; alioquin, cum nosiros .*. arcliiepiseopum Terracon. et... episco^
dolus pairocinari nemini debeat, te nosceres pcena pnm Tirason. quibus idem negotium diixiinuscom-
legitimajiercellendum.Tu vero, mandalumnoslrumi railteiidum, impedias, quominus valeanl mandaturn
obaudieus , sicul ex ejusdem episcopi qusestione i „ aposlolicum effectui roancipare, sed eis potius, ob
accepimus ilerata, nec ipsas ecclesias eidem resti- revereiuiam apostolicsesedis el nostrain, ad id tuum
tuere; nec per te, aut responsalem idoneum, licet praebcasauxiliumel favorem, ul prsedictaOscensis
a lermino libi prsefixoduo anni et amplius sint ela- Ecclesia suo jure.ulterius nott fraudetur, el nos de-
pgi, nostro te curasii conspectui prsesentare, asse- voiionem regiam possimus jn Doroiiio coromen-
rens, te diclas ecclesias auctorilaic regia deiinere ,, dare.
cui eas, cum necesse fuerit, resignabis. Quia igitur Daturo IdibusAprilis, anno nona.
nec possuraus, nec debemus conquerenlibus justi-
liam denegnre, fralernitati lure per aposiolica XLIX (209).
...DEESTINSCRIPTIO.
scripia niandamus alque prsecipimus, quatenus
memoralas ecclesias, cum pertinentiis suis, infra1 Quod sententiam inlerdicli conlra occupalorem Ee-
clesiwde Almodevar ab episcopo Oscensi latam
duos menses post stisceplionemprsesentium, eideini faciel firmilerobservari.
episcoporestituere, sublato eonlradiclioniset appel- (Apud S. Pelrtim, Mibus Aprilis.)
Jationis obsiaculo, non postponas, vel coram vene- Ex parte venerahilis fratris nosiri... Oscensis
rabilibus fralribus nostris... archiepiscopo Terra- episcopi, fuit propositum corara nobis quod, cum
conensi, el... episcopo Tirason. quibns super hoc; D charissinms in Cbristo filitis nosler, L. .Aragonise
diriginuis scripta nostra , eidem exhibeas jusliiire; rex illtistris, ecclesiara de Almodevar, ad mensain
coroplementum.Quodsi, legitime eilalus ab eis , in carionicorum Oscensium pertinentem, fratri suo
ipsorum praesenliaprsefaloepiscopo super prrediciisi nitereiur tradere, et idem episcopusobviarecurassel
ecclesiis non curaveris respondere, ipsis damusi regiaevolunlaii, fratcr ipsius regis in manu forii
nihiloniiimsin prseceptis, ut memoraiumepiscoptiro i accessit ad ecclesiam supradiclam. Sed , quia idero
ifl possessioncm prrediclarum ecclesiarnm, amoio) episcopuseum prseveneral, el inlraverat ecclesiam
ab eis quolibet illicilo dclentore, auclorilale nosira,, menioralam , idem ex parte rcgis inhibuit, ne ali-
sublato cujuslibet contradiciionis el appellaiionis> quis proedictoepiscopo victualia vendereatteiiiarel,
obslaeulo. inducere non omitiant, el ipsum in eademi ul ecclesiam ipsam desererel, fame ac siti coacms.
lueanuir inducium ; conlradictores, ctc. Prreterea, fraclis osliis violenter tam ipsius eccle-
Dattiin Romre, apud Saiiclum Peirum , Idibusi sire quam domorttm ejusdem,illos qui cum episcopo
Aprilis, anno nono. erant cxpulit inhonebte. Episcopusauiem, attendeiis
(209) YideRaynaldumad anmim 1206, § 54.
SSi . .• P0NT:FICATU3ANNOIX, CURISTI 1206. 832
quod amplius resislere non valeret, ecclesiam_h_>sam- "Lntis, germanus et proeuralor... Tullensis episcopi,
supposuil interdicto; sed ipse, ut iniquitatem ini- ad scdenuposiolieam aecessissct, gravem coram
quilaii apponeret, divina fecit in ea niliiloroinus nobis proposuit qua>stionem,quod, cum idem epi-
celebrari. Quoeirca, frateruitati luse per apostolica scopusdileclum filiura, magistrnm W. subdiaconum
scripta mandamus, quaientis senteniiam ipsius in- nostruni, super controversia, quoeinter ipsum el di-
terdicli, sicnt rationabiliier est prolata , usque ad leclum filiura, Decanum Tiillensera (213), qui, in
satisfactionemidoneam facias, appellalione poslpo- roodum(lenuniiationis, super dilapidatione ipstim
siia, firmiter observari; detentores ipsius eccle- episcopum impetierat, propier quod in eumdem
siae, nisi curaverint resipiscere, et a divinorum venerabilis fralcrnoster... Remensis archiepiscopus
cclebralione cessarint, sieul juslum fueril, appella- (21-i) sanctre Romanse , Ecclesisecardinalis, tunc
lione remota, canonica pcenapercellas. episcopua Prreiiestiiius, aposlolicse sedis legatus,
Daium Romse, apud Sanclum Pelrum, Idibus cxcommunicalionissentenliam, posl appellationem'
Aprilis, aiino nonO. ad nos iulerposilani, promulgarat, emerserat, pro-
L (210). curatorem sialueril, et euro duxerit ad sedem apo-
MAGISTHO, ET FRATRIBUS MILiTIiE TEMPLlIN 1TALIA slolicam dcsfmandum,'quia qunedamnegolia emer-
CONSTITUTIS. genlia ipsius iler altquantulum r<elardartiiit,YV;et
T. presbyieros, dicius episcopus cum litieris pro-
Qnod prwcrptores militiwTempli pro domibus suis curalionis
agere et defenderepossunt; nec obstal eis religio, pr.fcinisit; sed, quia de lidelilaleipsorum
vel quodignola sit eormn origo. poslmodtim dubitavit, roandatiim proctiraloriiim'
(Apud S. Pelrmm, iv Idus Aprilis.) per suas studuit litteras revocare. Ipsi vero, licet
[Cum depulali silis] obsequio Jesu Christi, qui, mandati revocalorias litleras recepisscnl, in ne-
cum juslus sit, jusiitiam diligit, el sequitatemeon- golio lamen ipso nihilomintts proccsseruul, contra
spicilvullus ejus, indemnitatibusveslris paterna le- quos merito potesl prresuini,quod ipsi ciiin adver-
nemur sollicitudine prsecavere, ne, pro eo quod sariis colhisissent, cum conlrariam senteiuiain re-
operibuspietalis intenditis, Isesionemin veslra jiisii- porlasseut, el negotium ipstim sub cerla forma di-
lia subeatis. [Accepimusplane (211),qiiodquidam," leclis filiis, J. archidiacono, P. poeniienliali Sancti
tam ssecularesquam ecclesiastici, judices in llalia YictorisParisiensis,etmagisiroR.deCorzon,canonico
(211*), illos quos habeiis in vestris domibusproe- Noviomensi, delegari a nobis oblinuerit pars ad-
ceptores, in causis ad prosequendamsuam justitiam versa, coram quibus ctimidem episcopus, citair.s ab
lion admiUjtnl, laiiquam Iiciium non sil eis super [_eis, comparere curasset, el nollet raium hatere,
litigiosisnegotiis curam gerere, qui pacificisdecre- quod per procuraiores falsosexsiiterit procuratiim,
veruni studiis iuhrcrere, illtid allegantes in repul- ab eis inducias posiulavii, deliberaturus an .cederet
sionem ipsorum, quod eorum ipsis generatio non aul iusisterel quscstioni; sed, quia dicli judices eas
est nota, qui undecunque locorum venerint, gratia sibi peiiilus denegarunt, ad sedem aposiolicamap-
divina vocaii, dum laudabiliter exscquunluroiricium pellavit, el ab eorum praesentia recessit, appellans,
sui ordinis, ex supcrabuiidanti reqtiiritur suse nolio •Porro, praedicti judices, appellatione contempla,
nationis. Eapropter, dilecii in Chrislo filii veslris nihilominus processerunt ; ei, eitmdem episcopiwu
poslulationibusannuentes,ne quis (212) in prosecu- a Tullensi Ecclesia per sentenliam removentes, el
lione causarum proeceploreseosdem ab agendo el dantes Tuilensi capitulo eligendi sibi jiontificem
respondendo, sub hujusmodi occasione, repellat, liberam facultrttem, in ipsura excomniunicalionis
auctorilaleprsesenliuni inhibemus.] Nulli ergo, elc. senlenliam promulgnrunt. Quocirca, discrctioni ve-
Si quis autem, elc. strse per aposlolica scripla mandamus, quatenus,
Datum Romre, apud Sancljtm Petrum, iv ldus accepla suificienli ab eodem episcopo canlione,;
Aprilis, anno nono. ipsum ab excominunicationis vinculo, secundum
LI. D forinam Ecclesise, sublalo appellationis obstaculo,
... Deeslinscripiio. absolvenles, tam ipsi qtiam parti adversoe, octavas
venmras terminiirapcr-
Quod absolval episcopum Tullensemab excomiiiu- Sancti Micliaelisproximo
nicatione (212*). emplorium prsefigalis,quo se noslro conspecluipcr
(Apud S. Peirum, xiv Kal. Maii.) se, vel resjiousalesidoneos, Tepraesentent, et super
Gumdileclus filius, Simon, Tullensis archidiaco- quaeslionefalsi procu-raloris,et aliis, si qua forsan

(21Oi Epislolahseclegitur, sed mutila, iuler De- miianum profecluro, dioeceseosadministrationem


creiales, lib u, lit. 1, De judiciis, cap. 16. aeeepit. Memoraturin litleris Malthrci episcopi an.
(211) In Decrelal. deesl. 1200.
(211*)Desunt, iu Decrclal. t XXV. Tbeodericus, una cum Theoderico ah^ate
(212) Decrelal. habent laiilum, ne quis igilur, et S. Leouis, arbiler fuit an.-1216 coniposkionis inilss
infra omiituni particulam stt/i. inler Stepbanum S. Maurucii, eiRoberlnm Mirse-
(212*)Vide epistolamlihri orlavi 87. Vallis abbates. > Galt. Chrisl. nov. l. XIII, col.
(215) «XXlll. Eredericus II de Brixei, decanus 1062.
Ttiliciisis, prsecedeniis (Frederici I), ac Peiri epi- (214) Vidc epistolamlibri scptimi 116.
scojiinepos, a pairuo suo, mox ad iter Ilieiosoly-
883 INNOCENTHIII PP. REGESTORUMLIB.IX. Mi
flpparuerliitinquirenda, quod staluenduin videri- A mus.
mus, cogniia veritate, auclore Domino, slatuamtis. Dalum Romre, apud Sanclum Pelrum, xti Kalea-
Quod si non omnes, etc. das Maii, anno nono.
Datum Romse,apud Sanclum Petrum, xiv Ka- LIII.
lendas Maii, anno nono. PATRIARni.E ANTIOCHENO (218).
Llt. Relaxatttr offensaqtiam incurrilnon visitando limina
... PATRIAHCHX HIEROSOLVMITANO (213), APOSTOLICJE aposlolornm.
' SEDISLEGiTO,ETCANONICIS DOMlNiCI SErULCM. (Apud S. Pelrttm, x Kal.Maii.)
Dalur terminus prwsentandi se aposlolicoconspeclni Olim ex parle lua fuit proposilnmcoram nobis,
super Tyrensi et Patracensi archiepiscopalibus. quod, cum bealorum aposlolorumPelri et Pauli le-
(Apud S. Petrum, xn Kal. Maii.) nearis singtilis quadiienniis per le, vel imnliuta
'
Cum olim inier Anliochenam el Hierosolyraiia- proprium, liinina visiiare, ut id, multiplicibusne~
nam ecclcsias, super Tyrensi et Patracensi archi- gotiis oceupalus, instante visitalionis tempore,
episcopatibus, quaestiofueril diulius agiiata, et nos. oinisisli, nonex malilia vel conlemplu, sed oblivione
hontemeraoriae...prsedecessoritno (215*), frater., polius, quam occupaiionummultiplicilasinirodiixit.
B
palriarcha, et vobis, filiicanonici, terrainum perein- Unde, ctim super hoc a nobis veniam poslulasses,
plorium duxerimus (216)prseligendum,iufra quera nos tibi curavimus intimare, quod ofTeiisam,quam
nostro-curarelis vos conspecluiprseseniare per suf- ex eo te credideras incurrisse, quia id nori conli-
licieiiteset idoneosresponsales, inter venerabilemL gerat ex conlemptu, duxeramus de benignilate
fralrem noslrum... Aiitiocbenumpalriarcham (217), sedis aposiolica?relaxare. Verum, dilecti filii, B. et
et prsedecessoremtuum, et vos, filii canonici, lalis, A. nunlii tui, proposuerunl, in noslra prresentia
composilioinlercessit, ut, j'ure salvoecclesiseutri- consliluli, quod ad te super hoc noslrum btsnepla-
«sque, pax essel in diebus eorum, ita lamen, quod, citum non pervenit; quare, cum instantia postula-
ipsorum allero viam universae carnis ingresso, su- runt, ut te sujier hoc dignaremur reddere eertiorem.
persles suam posset aetionemlibere intentare. Quias Quocirca, prsesentium insinualione cognoscas, uos
igitur, eodem pradecessore tuo, fraler patriarcha, oflensam, quam incurrisse timebas ex hujusmodt
sublaio de medio, patriarcha prredietus vull coram, negligenlia, de apostolicaesedisclemenlia relaxasse.
nobis super his experiri de jure, quaiilunicunque Tu vero. super hoc ila de cselerocautus existas, ne
Hierosolymilanam Ecclesiam diligamus, et vobis eonlempior aul negligensvaleas apparere.
velimtisin instanli necessilate deferre, quia tamen „ Daiimi Romre, apud Sanctum Pelrtim, x KaL
EcclesiseAniiochenaein suojure deesse non possu- Maii, anno nono.
mus, nec debemus, discrelioni vesiroeper aposto-[ LIV (219).
lica scripia mandamus, ei dislricleprsecipimus,qtia- l'ERRARIENSI EPISCOPO (220).
teims, a feslo beati Lucss proxime venturo, usque Quod, J. promotumusquesit ad sacerdotium, qui non
ad ires annos, quos vobis pro peremplorio assigna- fuerai baptizalus, quum baplisatus, promoveat
ad ordinesel sacerdolium.
mus, sufficieiuer instrucli, noslro vos consjievlui' (Apud S. Pelrum, Id. Aprilir,.)
praesenlelis per idoneos responsales, Anlipcbenoe IVeniens ad aposiolicam sedem dileclus filius,
Ecclesiaestiper prsedictisarchiepiscopatibusrespon- J. lator prresenlium
lacrymabili nobis insinuutiom
suri. Alioqnin, extunc in ipso negolio, protit monslravil(22i)quod, cum
per singulas ordines us-
viderimtis procedendum,auctore Domino procede- que ad gradum sacerdotii ascendissel,
comperit
(215) Vide episiolamlibri seplimi 222. carcercincludere,ibiqueaffligendoperimereCausahii-
(215 *) Vide episiolamlibri octavi 101. j'us odii RaymiindiliiPeiriim paliiarchamliabetiir ex
(216) Yrideepisiolamlibri primi 503, ap. Baluz. primis libn octavi liufoceniii episiolis. Incarceratio-
tom. I, pag. 290. nein Peiri patii archremolesreuilit Iniioeentius.(Vid.
(217) Post Aymericum, patriareham AniioGhe-D 1 EpisiolamlibrideciiniZl&,fl/)./)"<i/K2.tom.II,pag.l50.)
num, qucm anno 1187 obiisse scribunt Ouiiphrius Petro vivenie, inlrusum esse aliqiiemGiieeum,
Genebrardus' et alii, Radulfum II, patriarehaleiii queni deponi curavil pontifex, eruitur ex episiolis
sedem obtinuisse asserunt scriptores iidem, nec libri undecimi 9, ei libri decimisexti 11 (up. Baluz.
iion Asse-nanusin suo CalalogoArabico, cui assen- l. II, pag. 112, col. 2, el 753, col. 2). Decessii au-
liiinliir BollandistseHisl. Chroitot. palriarch. An- tem Peirus in carcere ante diem 12 Jttlii anni 1208,
tioch. Julii tora. IV, pag. 259, col. 1, n° 659, A. proul patet ex epistolalibri undecimi 11 ((tp.eunuL
Ipsuni non ullra annum 1200 sedisse affirmal LE ibid. pag. 190j. Ilunc palriarcham nominaium
QUIEN, Orig. Christ. tom. III, col. 1157. Pelrus, pa- ftiisse Pelrum, indicat ipse pontifex epistola libri
triarcha Aniioclicnus, seriebat anno 1201, qtio, decimi qninti 181 (ap. eumd. ibid, pag, 685).
juxia Sanuium (lib. m, part. n, c. 1), Raymutidus (218) Vide episiolam proximo superiorem 52,
cotnes Tripolilanus , principatum Antiochenuin not.(217).
adiit: is enim tunc huic pairiarchsp sese obsirinxe- (219) Episiola hseclegilnr, sed non iniegra, inler
rai^urej'urando. Verum, anno 1208, ex eodemSa- Decretales,lib. iu, tit. 45, De presbyleronon bapli-
nnlo (ibid. c. 3,), civitasAnliochenaad inductionem zulo, cap. 5.
pairiarchw principi rebellavit, et cxpulsi per prin- (220) Videepislolamlihri terlii 39, not.
cipem mililes Armeni rediere. Comes vero, assum- (221)in Decretal., nubis exposuit, ei_ niox omil-
ptis armis de castro descendens,communitatemejus- inni verba pers. o., el pro certo non habent; fueris
que auxjliarios superans, palriarcham non dubitavit legunt nro fticrat. , .
S63 PONTIFICATUSA3S'NO IX, CHRISTI1205. 866
tandem pro cerlo, quod non fuerat scciindum for- A et permittas ctimin sacerdoliominislr.irc, quia non
inam Evange.Iiibaplizalus. Unde, nos eum per ve- huelligitur iteratum quod ambigimr esse faclum;
nerabilem fratrem noslrum, N. (222) Tusculamtm nec male de sacramenlo sentilur, ctiin illud non
episcopum(223), lite fecimus baplizari; et, cum su- religionisconteinplus sed arliculiis necessitalis ex-
per ordiuibus coram nobis fuisselaliquandiudispu- cludit. Et cerie, de illo qui nalus de Chrislianis
lalum, quitlam in eam declinaveruiil senlenliam, parenlibiis, et inler Chrislianos est fideliter con-
ut, cum baptismus Ml fiindameiiluin sacrainenlo- servatus, lam violenter prrestimitur quod fuerit
rnm, ante susceptionem baptisrai non sitscipialur baplizatus, ut brec prsesumpliopro cerliliidine sit
aliud sacramenmm,quoniani ubi fundamenlumnon habenda, donec evideulissimis forsan nrgumenlis
est, superaL-dificarinon potesl.Porro (224),cumquis contrarium probetnr(228).
non solum per sacrameiitum fidei, scd per fidem Datum Romse, apud Sanclum Petrum, Idibus
etiam sacramenti efficialurprocul dubio lnembnim Aprilis, anno nono.
Christi, el, qui Christuni habel per fidcrn,etiamsi LV.
baplismumlion habeal, habel uiique ftiiitlamciUum, ... ARCIIIDIACONO, NET...rOENITENTlALl'SANCTIVICTORIS
prreier quod aliud poni non poiest, qnod est Chri- PAEISIENSISET MAGIsTRO R. BECORZON, CANONICO
stns Jesus, supersedificaripossevidenttir, sicut salu- '° NOVIOMENSI.
liferaopera, sie et qurelibetecclesiaslicasacrainenia, Ul ad ftbsolutionemcpiscopiTuiiensis, sub certa for-
ciim illud non sit generaliier veriim ueqnc de novis, ma procedat (229.)
neque de veteribus sacrameiitis, quoJ baplismus (Romse,xvi Kal. MartiiL250].)
sii fiindameutiimillorum, quoniamet sacramenlum Cumolim... Tullensis episcopus(251),super qui-
conjiigiietsacrameiutimetiiimEucharisiia;anonba- busdam excessibus dclalus fueril coram nobis, ve-
ptizatisreciptpolesl. Prrelerea,sacramenlumortiinis, nerabili fratrinoslro...Remeiisiarchiep'scopo(232),
non solum pmitificalis, sed sacerdotalis, eiiam et Uinc episcopo Praenestiuo,in parlibus illis aposto-
leviiici, cx insliiutione sua prsecessiibaptismum, licse sedis Iegalo, ct dileclo filio... abbali S,uicti
per quodapparet (225), qttod ante baplismumlmjus- Benedicli (253), Metensisdicecescos, sub expressa
motli ordines possunt riie conferri maxime iis forina direxiinus scripia nostra, qui sane legalus,
qui baptizaii credunlur.] (226) Quid enim, si forsan elsi composuerit inler partes, quia lamen apnd
is, qui baplizalusesse credilur, el non est, in episco- eum ftiit renovaia querela, illum a temporalium
pum saltein de facto fueril consecralus?. Erunl ne adniinislratioiie suspendit, et postniodum excom-
reordinandi omnes qui ab eo fuerint ordiuati; et, , miinicalioni subjecit, pro eo qtiotl suspensionis
cumde pluribtts episcopisnesciatttr, an renali fue- J sententiam non servavit. Prseterea, cum quidam
rhtl aqua baplismalis,cum hoc necipsireminiscantur, accusaturi eum ad prscsenliamnostram accesserint,
nec alii, dnbilabitur igitur an tales sinl veraciterin alii dcfensuri, nos , diligenter audilis qua?partes
episcoposconsecrali? Vude, quol el quanlasequanlur, proponere voluerunt, et cognito quod diclus lega-
itonsolam absona, sed absurda, silendum esl polius lus riie processerat conlra ipsum, discretioni ve-
quam dicendum. Quia vero in concilioapud Com- slrae mandavimus,-ul proediciamsuspensionissen-
pendiuin\e.git\irinsiilutum,quod(^2,1)si qnis in pre- leniiam facerelis auclorilate nostra lirmiter ob-
sbyierum ordinatus deprehcnderilsebaplizalum non scrvari, procuratorem idoueum slatucnles, qui ne-
esse, baplizelur et ilerum ordinelur. Nos, circa gotia ejiiscopalus Tullensis interim minislrarci;
latorem praesenlium, in hoc dubilabili casu, quod episcopo lamen in jusiis et inoderalis expensis
tuiiusesl seqitenles,fraternilati tuw per aposlolica congrue provisurus, dumcausamhujusmodiconiin-
scrsptamandamus, qttatenusipsura per singulosor- gerel ventilari. Et, quoniam produclioni lesiium
dines usque ad sacerdoiium promovere procures, a nculra parte renuntiatum exsliterat, nos, altesla-

(222)Nicolausde Romanis, Romanus, Innocentii j» (228) Per quod forsilan videtur. Pith. vero in-
PP. III a sacrificiis,ab eodeni poniifice, anno 1205, marg. propter quod forsitan tideretur.
in quana creatione, episcopus cardinalis Tuscula- (226) Qusesequuniur, iialico characiere dislincla,
HHSeleclus fuil. Angliam sedis aposlolicaelegaius in Decrelalibus,nec non apud PitihcBumdcsuul.
adiil, el ad rcgnum inter etsacerdotium confirmaii- (227) Decretal., conslituium, ei mox omiitunt
dam pacemoperam collocavitsiiam. lnlerdicti sen- verba frat.... scripl.
tentiam, anle sex annos laiam, anno salutis 121-4 (228) Decretal. probarelur.
sustulit. Sub HonorioPP. 111Angliamilcrum petiit, (229) Conferendahaecepistola ctira epis. ix, 51.
ad promovendum sacrum bellum in Orientem.Le- (230)Legendumforsan Maii.
galione quoque func.ius est in Prnssia. Maxima (231) Vide epislolamlibri quinli 13, not.
fuit -S. Dominicofamiliaritale coiijunclus. Nico- (252)Videepisiolam libti seplimi 116.
laum, pacis el salutis angelum, et hominibus gra- (253)Agitur hic verisimiliter de abbate mona-
tum, prrequealiis a se dilectnm, llonorius nonii- sterii S. Benedicliin Yepria (Gallice,S.-Beuoiten
nare consueverat. E vita exccssit sub eodem pon- Voivre); de cujus monasieriiabbaiibuspauca admo-
tifice anno 1219. Oldoinad Ciacon.lom. II, col. 22. dnm apud auctores Gal.iseChristiana; novse, lom.
_ (223) Decreial. Iucc omitluut, ct mo.xfuissetdiu- Xlil, col. 944.
tius pio coram... aliquandiu. c VI. Geuntis,1182, 1196-
(224) Decrelal. add. omnium, et infra posl ver- < Yll. Bruno, defuncius 4 Decembris.
bum Porro, iiuerseruut. e contra videri posset;nam < VIII. Stepbanns, 12-16,1251. t
867 INNOCENTHIII PP. REGESTORUMLIR. IX. 868
liones receplas vobis elausas remisimus, nibilomi- A DattimRomre,apud Sanctunr Telrum, svi Kalen-
nus iiijungcnles, quod pracfatumepiscopum,secun- - das Marlii (^36), anno nono.
dum formam Ecelesire,ab excomnuinicalionis vin- LVl (237).
culo absolvere curareiis, ac recipereils testes, quos ... EPISCOPO MAUUIANENSI (238),ETPRBPOSITO HLCIEN-
uiraque pars duceret producenrios;vobisque dedi- SI (239), ET... BECANO HELTOSENSI, TAURINENSIS
mus formam expressamqualiier in antea procedere ETMAURIANENSIS DIOECESEON.
deberetis, tuillis obslantibus Iiiteris praeter assen-
sum partiura a sede apostolica irapetratis.Cupienies Quod dimiltant feudum Javen MonasterioClu-
sin (240).
aiitein, non lam personsequam Ecclesioeprovidere,
discrelioni veslrseper apostolicascripta praecipiendo (Laterani, iv Kal. Aprilis.)
mandamus, quateiras eumdera episcopum, j"uxta Ad nostram noverilis(241)audienliampervenlsse
prioris commissionistenorem, ab excommunicatio- quod, cum Clusin. monasleiium depressum esset
nis vinculo absolvatis, et, si <nondum. usque ad oneremaximo debitorum, dileclifilii... abbaset con-
publicationem leslium processistis , prsefigaiis ei venlus, ejusdem villam, quw Javen vulgariier up-
terminum ebmpetenlem, infra quem ea, quse stiiil pellatur, necessilate coacii, Boilevardo iaico con-
alienata per ipsum de bonis Ecclesise,vel distracta, cesserunl in feudum, tali conditione apposita,
revonet ad proprieiaiem ipsius, prout est nobis ex quod idem laiciis octoginta libras persolverei, pro
rstrtesua per dilectum ftlium Simonem, Tullensem quibus eadem toillaexstilerat obiigata, quod idem
arcbidiaconum, germanum et procuralorem ipsius, non distulit effeclui mancipare. (242) Verum, quia
firiniler repromissum, et recipi faciaiis ab eo coram prsediclum(245) monasleriumest, sicul dicunl, enor-
venerabili fratre nostro... Cabilonensicpiscopo(254) miter in boc (244)/<cs!jm,eo quod (245) de reddtti-
et dilecto filio... abbate Maceriensi (255), apud bus vitlm praediclae(246) conventus diebus singutis
Lingonas, cum duobus episcopis et tribtis abbati- anum ferculum, el in fesiis ditodecimlectionum, _.i-
bus, purgalionem canonicam, quod posl excommu- sces, vel aliud wquivalenspercipereconsuevil, nobis
uicationis senlenliam latam in etim, in contemptum (247) liumiliter stipplicarunt, ut feudum proatiieium
ecclesiasticae discijilinse, divina nullatenus officia faceremus ad utiiitatem monasterii revocari, prse-
celehrarit, sed eo forsitan, qnod appellalionis ob- seriim, cum idem laicus primo anno de ipsius frs-
teniti, quam inlerposuisse se asserit, se lulum esse ctibus (248) ultra sunuuam receperit prrelaxalam,
credebal. Ipsius autem purgalione praescriplo modo el per mulios postmodiim annos sumpserit ejns
recepla, ipsunij omni contradiciione el appellatione fj frucltis.Nos igilur, sic volenlesgravaminibusprwdicti
cessantibus, ad spiritualia restiluere non tardelis, monaslerii providere, quod alii non videamurinju—
nobisque, pcr vestras cureiis lilleras intiraare riam irrogare (249), discrelioniveslrm (250)per apo-
quod super hoc duxeritis faciendiim. Quod si pro- slulica scripia (251) mandamus, quatenus, inqui-
cessisiis in lantum, ut deposiliones sinl lestinm sila ptenius verilate (252), si prccdiclum monasle-
publicaiae, universa redigenies in scriptis, lotum rium.propier hoc inveneritis enorme dispendium
piocessum negotii nobis fideliter transmitlatis. iucurnsse, swpediclmnIaicum,ul, pecunia,quam pro
Quod si non onines, ete. exoneratione proedictifeudi, seu etiam pro utilitaie

(254) Vide epislolamlibri quinti 16, nof. t7/con.


(255) <Guido1de Plamben, idem forte ac Guido, (240) Clusin. Sic in ApograpboConti.In Decreia-
qui sub Arlaudo abbate prioiis offlcio fungebaiur. libus Tusien, al. Secusieit. al. Cussien.In anfiquio-
ipse vero esse pulatur G. abbas Maceiiarum, qui ribus editionibus Cussin. Legeudumomnino, cum
reperitur an. 1187 in charia Ilugonis Burgimclise Pithceo, Secussien. Hic enim agiltir de monasterio
ducis pro Firmiiate. Sane, Guido ejusdem llugouis de Secussia, ordinis S. Benedicii, diceceseos Tau-
Hierosolyiiiam proliciscenlis donum excipit anno rinensis.
1190. Occurril cum Nicolao, abbate Miraiorii, in D (241) Dccretal.,noveris,et moxTusien.oroClusin.
cbarta donationis factaeMaceriaruinccenobio.Idem verba dil. fil. omilluni, el quandamlegtint pro q.
anno 1199 privilcgium ttiitionis obliiiuil ab Imio- Javeu. v. ap. Inilialem B. lantiim habent pro Bone-
cenlio 111,quo circiter leinporenominalur in eharta vardo.Voces villa ei idem omillunt
Molesioe.Anno 1201, ipse el Maihciia, soror ejus, (242)Qiiresunlitalico characiere disiincta, destint
Guidoni, cognomeiitoGuros; sno cognato, dederunl in Deeretalib.verum legunlur apud ~ Piih. in add.
qnidqiiid babebant in villade Plamben. Proeeratad- (243) ApudPitb. prwfalum.
huc 1205 et 1210, quo aimo composilionenihabuit (244) Desunl.
cum Berlrando de Saudun. > Gall. Cluist. lom. IV, (245) ineo quod.
coll. 1031. (246)Prmfatw.
(236) Cum epislola hsec in Regeslopost episio- (247) In Decretalibns, unde.
las nionse Aprili datas collocala reperialur, legen- (218)Iliid., provenlibus.
dura videiur potius xvi Kal. Maii. (249) Desiintin Decrel.
. (237) Episiola hoec legilur, sed mutila, inter De- (250) Desiint, verum leguntur apud Pith. -ia
cretales, lih. ui, lit. 13, De rebus ecclesiwatienan- adil.
dis, vetnon, cap. 11, tibi episcopo3Iauriensi,etprw- (251) In Deerelal. quocirca.
posito Vtcon. directadicitur. (252) Desuni in Decret.; mox dictum legnht pro
(258) Vide ejtisiolam libri sexti 176, not. swpe.lictum, et infra omiuuni -verba characters
(259) Al; Uitieusi; al. UUrensi; iu Decreialibus, Iialico distincla.
869 PONTIFICATUSANNOIX, CHRISTI1206. 870
ipsius moiiasterii, noscilur expendisse, ab eisdem A ipso negoiio desperassel, deficiensin expensis, ad
abbale ac conventu recepta, cum sibi frnctus per- inslanliam arcliiepiscopi memorali, et aucloritale
cepli hacieiius sufiice.re deheanl [iro laborc, prae- ipsins, lalis inier enmdemT. ex una parte, et ve-
dictum feuduin eidem monasterio tlimiltat liberum nerabilem fratrem nostriim, R. (260) episcopiim,
cl quicliim, monilioneprmmissa,per censurameccle- el dileclos filios, canonicosLingonenses ex aliera,
siaslicatn,appellalione poslposila compe.latis. Nul- composilioiniercessit, quod, ipso ab eodem cnpi-
lis liiteri.s veritaii. etc. Quod si non omnes... tu, lulo per nianum praedicli archiepiscopi recepto in
ea fraler, elc. canonicum el in fralrem, et concessosibi slallo in
Dalum Laterani, iv Eal. Aprilis, anno nono. choro et participalione qualibel divinorum, idem
LVII. frucliis prxbendse aliciijusejusdem Ecclesiaeperci-,
AKCiilEPISCOPO (255), ET ARCHIDIACONO , SENONEN-pere non deberel, nisi loco seplimoevacaturoe.Lirct
SIBHS. aiiieui memoralum archiepiscopum sinccra diiiga-
Vl moneant episcopnm, el canonicosLingonenses, mus in Doniinocharilale, ipsinsque velironshonori
ad assignandam T. canonicoLingonensiprwben- deferre, quia lam in his, quae conlra canonicas
dam, qttam de mandato papw G. episcopusqtton- sanciiones acceptata noscunlur, ei deferre nec vo-
dam Lingonensiseidemassignaverat.
B Iunuis, nec debemus, qtiod ab eo illiciie factum est
(Apud S. Petrum, xm Kal. Maii.)
Dilectusfilius, T. canonicus Lingonensis, in no- in hac parie duximus irrilandum, quod Iiciltira
stra propostiit prsesentia conslitnlus quod, cum de factiim est approbanles. Cum ergo diclum T.- iu
el in fratrem, canonicisnon obviet
mandato bonsememoriae C. papse, prsedecessoris caiionicumrecipi
iiis-itutis, et vacaturam
noslri, G. quondam Lingonensis episcopus (254), Laleranensi concilionon silexspcclare prcebendani
diibium obviare, nos,
qttamdam prsebendam assignarit eiileniin Ecclesia illicko esl licilum approbantes,
et eadem sibi per prsediciumprsede- rcprobalo, quoil
Lingonensi,
cessoremiiostrum fuerit confirmata, quia eapiluluni quia videtur indigmim, utis,qui receptus esl in
ad eamdem canoniciim,prrebentlrcbencficiodcfraiidetur, discre*
Lingonenseipsum praebendamrccipere lioni vesirse
conteinnebat, dilecii fiiii... Clarevall. (255) et Lon- lenus diclosper apostolica scripta mandamns, qua-
et canonicos Lingonenses,
aucloritale episcopum
givadi (25C) abbales, prsedicti proede- si verum esi
cessoris noslri, cum nollet aliqualeniis a conlra- quori asserittir, nl eiilem proebenda_,
cuiii se faciiliasobtiilerit, iion difTeralurassignaii,
dictione cessare, ipsum supposuerunl ecclesiastico
nioiKiione , per censuram ecclesiasiicani,
.inlerdielo. Poslmodum autem, ad pracsentiamno- sublato proemissa
stram accedens, ad dilectos filios... Melunden-" ciijuslibet conlradiclionis ct appellationis
facialis eicleni portioncs
ssm (257),cl... Quinciacensem(258) abbales, ob- obslaculo, compellentes,
, quse fiunt in ecclesia memorala , sine
tinuit scripla nostra, sed, ctim per eos suam non quoiidianas
diininuiione qualibel assignari; coniradiclores, ctc.
pbliiisseljtisliliaro obtinere, nos, venerabili frairi
Dalum Romae, apud Saiictuui Pelruni, xm Ka-
nostro... Remensi archiepiscopo (259), sanclaeIlo-
Iendas Maii, anno nono.
manseEcclesisecardinali, lunc episcopoPrsenestino,
LYIIL
aposlolicsesedis legalo, sicnl asserit, dedimusin
mandatis, ul prsediclam inierdicii senlenliam, ABBATI, ET CONVENTUI DECIIPRO (261) CISTEHCIENSIS
sicut ralionabililer fueral pronuilgata, faceret, ap- ORDINIS..
pellalioneposlposila, firmiter observari. Verum, Confirmanturquwdambonaeis dala.
cum idem archiepiscopusnegotiumprorogaret, et (Apud S. Pclrum, u lilus Aprilis.)
iilem, post lahores multiplices, fei-ede promovendo Solel annuere, etc, usque assensum. Terrani de
(253) Yide epistolam libri terlii 45, not. rium ab anno 1202, usque ad aiintim saltem 1215
(254) Vide epislolam libri quinii 141, not. inemorani.
(255) Claravallensis abbas, de qnb hic agitur, (259) Yide epislolam libri seplimi 116.
crat iunc temporis Guido, qui prsefuit ah anno D (260) Roberius II, de Caslellione (de Chaslillon)
saiienf 1196 usque ad aiinum 1214. Gall. Christ. cogiiominalus,et, m asseril cbronicon Lingonense,
nov., lom. IV, col. 803. probabililc.rfraler Lamberti de Casttilione ad Se-
(256) Arnaudus, Longivadi abbas memoraiur in quaiiam, niilitis , aviinculus aulem Hugonis Tilc-
insirumeniisab auno 1195, usque ad annunisaliero caslrensis Dynastac, fuii priniiim Thesauraiius, et
1212. Ibid., col. 858. decaiuis, tum, defunclo llilduino (de quo vide
(257) Quis fuerit Meliindensis [al. Molosmensis] epistol. libri quinti 141, not.), LingonensisEcclesire
abbas, ad quem causam de qua hic agilur demaii- aniisles. Pliiribns in chartis menioraltir anno 1204.
daverai pontifex, pro certo slaluere non possuraus. Anno autem 1208, cum Milone, Barroseqiiaiiensi
Vide Gail. Christ. nov., tom. IV, col. 721. comiie , el magna iiobiliumarmalortiin manu, pro-
t X. Wiilelmus, 1180el 1181in charlis S. Mi- fecius adverstis Albigenses,patiloposl de viia mi-
chaelis Tornodorensis. gravil. Gall. Cltrist. hov., lom. IV, col. 595.
< XI. Golduinus1204. f26I) Cupruni, insigneScotisemonasterium, fun-
< XII. Hugo II, 1208et 1211, in chartis Torno- davii Marcolmusrex, qtteni VirginemAntiqui co-
doreiisibus,et adhuc1220in inslrumenloMolismi.> gnominartint.Deeo"TboiuasDcnisierus.inappnralu :
(288) Idem nobis dicendum est de abbatibiis Cuprumin Angusla, ordinis Cislerciensis, fundavit
Quinciaeensibiis.Joannem I, ex instrumentis , ab S. MarcolmusIV rex, cognomentoVirgo, anno UC0,
aiino 1196 usque ad 1201 agnoscunt GallireChri- «6 eodem rcge Deiparw dicatum. lta Demsterus_,
siiaiisenovreauctores (ibid., col. 831J. Mox, Olive- atinumanfepoiieiis,qiiainvisad 1174rclcrcnda ini-
871 INNOCENTHIII PP. REGESTORU.YI LIB. IX. 872
Kamberadoni,quain in puram eleemosynam,et tcr A sessione oppressus, sine signo tamen oppressienis
ram de Abrec, quam ad perpetuam firmani bonr mortutis est invenlus. Y'crum, quia bonarum men-
mcmoriaeJ.Dumkeldensisepiscopnsvobis dc asscnsi lium esse consial, oliam ubi non sunt culpse, cul-
capituli sui concessit, el venerabilis ffaier noste pas agnoscere, presbyter idem ofliciumsnum exse-
R. successor ipsius, postmodum confirmavit; c: qui non prresumpsit, donec a sede apostolica mise-
dono charissimi in Christo filii noslri,YV. regt rieordiam postnlarei. Kos igittir, audila confessione
Scotoriiiullhistris , terras de Caleiliinet Parlhesin ejus et contriiione inspecia, licel ex prsemissisnon
cx dono quondam David Rufi, terram de Kincref cognoverimusetim graviter deliquisse, ad caulelam
el duos tostos in burgo dc Folfar; unam prsclere lamen ci pceniientiamsuper his facientes injungi,
pciram cene, quam Roberlus dc Grabam de dom ei duximusconcedendum, ut, si ita est, sacenlo-
sna in civitate Sancli Andrere, annis singulis, d lale ofijcium, nisi aliud impedimentumoccurra»,
siioruiHhrcrediini percipiendam assensn; el aliam laudabililer exsequalttr, etin cordis huniilitale de
quain Gaiifridus, filius Martini tle Perlh, pielaii cselero plenius vacel operjbus ptetaiis.
intuitu, veslro monasterio concesserunt, sicul ii DalumRomse, apud Sauctum Pelrum, vi Nonas
ipsorttm authenlicis dicilur contineri, et easjusl- B Maii, anno nono.
ac pacificepossidetis, aucloritate vohis aposlolic: LX (265).
confirniaiinis, et prrcsenlis scripli palrocinio com SALZERUnGENSI ARCHIEPISCOPO (266), ET ABBATI SAL-
iminimus. Nulli ergo, elc. Si quis anlem, etc. ZEBURGENSIS DIOECESEOS, ET DECANO GURCENSI.
Daium Romre, apud Sancium Pelrum, ii Idu Catisam de malrimonio Regis Boltemiw, usqne ad
Apriiis, aniio nono. calcutum definilivwsentemiweis commiltil; mun-
LIX. dat ttl, cuin fueril snfflcienlerinslructa, ad ejus
e.ramenremitianl (287j.
... LVUBICENSI (262)... ItACEBERGENSI (263), ET
(Apud S. Petrum, vi Kal. Maii.)
QUERINENSI (264) EP1SCOPIS. [Ex jarte dilecti filii, nobilis viri... Marcliionis
Quod presbylero, quo inscio sedenie ptter infirmit Misnensis, et sororis ipsius, nostris est auribus
obiil, denl pcenilenliamad cattlelam.
iniiinaiiim, qnod , cum charissimus filius ncsier...
(Apud S. Pelrum, vi Nouas Maii.) Bohemire rcx illuslris, ipsam... duxisset logitimo
Accedens ad apostolicam sedem, II. sacerdos in tixoreni, ac eam decetnet oclo annis et ampiius
lator prsesenlium, lacrymabiii nobis confessiou
ad numerandam cuidan velut uxorem legitimain pertractasset, hiiis et filia-
monslravit, quod, cum,
ci solvere tenebalur bus ex ea susceplis, tandem, suadenle fiumani ge-~
nepti suoe pecuniam, quam C inimico , illam a suo consorlio separavit; et
domum inlrasset ipsius, super quamdam congerien ncris
sedem communem sub venerabilis filius noster, Pragensis episcopus(268),
vestitim, juxta positam, qu; habito
quorumdam prselatorumconsilioin quodam
quidam infantulus seger ad dormiendum localui ad pelilionem elmandatum ipsius re-
cuslodiaecommendatus, dictoe neptii monasterio,
fuerat, palris ad eos accedere, ui suas coram
susejussione resedit, non prsemonilusab aliquo d< gis, ipsa volenle
infante. Vix autem adhuc eo sedenle, confeslin eis proponerel rationes, milifibus ejusdom regis
bis vel ter ingressum eidem, et ex
mater sujiervenil infantis, illum stib veslibus ess< prohibenlibus
illius appellatione ad sedem apostolicarain-
dicens, un.ie saeerdos ipseattoniius subito de loct parte senieniiam itiler eos non esi vetitus pro°
exsiliil, quo sedebal. Puer vero , sive mole panno- terposita,
ac denique ipse ,rex qtiamdam aliam...
ruin, sive morbi violenlia suffocatus, sive diclr mulgare,

tia, ex Rogerio YVedenio, slalim tradat. Hectoi Ralzenbttrgensi. Ratzenbnrgensium episcoporum


Boeiius de eadem abbalia : Abeo (scilicel Marcc-lnra nomiiuim ntidam seriera, absque uila noia clirono-
condita esl abbatia (Cnpri), divw Virginisacra, e, logica, exbibet Bucelinus, ibid., pag. 54.
ampltssimisdotata redditibus. Inhabilabanl eam vir (264) Querinensi. Nonne legendum Sverinensi?
reiigiosi ordinis Cisterciensis, mulla pielaie cetebris,D Hieenim agi videturde Sverinensi anlistite. Mechel-
Et alibi, moiiasteiia Scoiire numerans : Duo prw- burgensissedes versus annuin H70Sverinum iraug-
terea alia, religioueeruditionequejamosa, Aberbrot, lata fuil. Episcopalesinfulas luuc gerebai Beimo,
el Cuprum; hoc Cislerciensisordinis, illud majorh monacliusCisiereiensis,quemconfirmaviianno 1177
iT.onasleriiTuronensis.Monachi ex Meilrosiairans- Alexander PP. III Bennonisuccessil Brunardus, o/.
inissi; uride ei Cnpruin inter filias ejus domus in Brunwardus, qni praefuitannis 44, si qtia Bucelino
linea Claraevallis commemorator.Pcriinet ad Sant- lides {German. sacr., pari. i,pag. 55), obiitque,
Andreanam dicecesim, in qua cenium ttorenis laxa- jtixta eiimdem, anno 1237.
tamvideo. Angel.Mauriqtie,Annal. Cislerc, tom. II, (265) Epistoia lisec inlegra legiluf apud Raynal-
pag. 406, ad an. 1164, cap. 10, f$3. Yernm duin, ad amium 1206, § 24; ideoque hic uncis In-
(262) Lyubicensi. Sic in Apographo. videturle- clusa exhibetur.
gciidmn videiiir Lubccensi.llic eniin agi de (266) Vide epistolam libri quinli 29, not.
episcopalu Liibecensi. Liibeeensi Ecciesire liinc (267) A pluribus j"ainannis lenebat controversia
prsecral Tbeodorus, qiicm, cx prsr-posilo Segeber- divoriii qtiod anno 1199 fecerat Primislaus, Bohc-
gensi, episcopum Lubecensem,Bucelinus.posi Conradum mise rex, repudiata Adelaseu Abda, Oihonis divitis,
nnno'1183 deftinctum, mcmorai Theo- MarchionisMisuise,filia, in cujus locum Constan-
rioruinnoniiisi anno 1211obiissenotat idem auclor, tiain Uugarain, Bela teriio genilam, duxerat.
German. sacr, parl. i, pag. 55. (2C8)Yide epistolam libri quinti 29.
(265) Racebcrgensi. Legendttm potius videtui
873 PONTIFICATUSANNOIX, CHRISTI1206. 871
sororemvidelicetcharissimiin Chrislo filii noslri... A ctos quarloconsanguinitalisgradu, el in conlractu
regis Hungarise,superduxit. Super hoc aiuem, cmn matrimonii non dixerunt, si accusare votuerini,
ad nos querimonia devenisset, causam ipsam vene- non audiantur.
rabili fralri noslro, Ilalberstaiensiepiscopo (269), ,LXII (272).
et conjudicibus ejus, duxinuis coromittendam,qui PRIORI (275), ET CONVENTUI DONELMENSIBDS.
poslraodumeamdem causam inslructam ad nostram Polest
religiosus zelo sanctioris vilw ad religionem
proesentiam remiserunt. Cttm denuo libi fratri... transire slricliorem, pelita prius licenlia prwlali
Salzeburgensi, et bonse memoriro Magdeburgensi sui, licet non oblenla, etiamsi pritnum monasle-
(270) archiepiseopis, et dilecto filio... prseposilo rium sit ila privilegialum, quod de illo ad alittd
eliam arctius transiri non possit(274).
Romano, causam commisissemus eamdeni, ipsi
prsefalumrcgem propler idem negolium citaverunl. (Romse,m Kal. Maii.)
Sed, quoniam idem rex nunlios eorum, ul asserilur, [Licet quibusdam monachis el canonicis, nec
fecit inhonesle tractari, ipsf non processerunt ani- non Hospiialariiset Templariis a sede aposiolica sit
plius super causa. Interea vero, praefalusrex cor- indultuni, ne, postquain aliquis professus fuerit
fcctus a Domino, sicut dicilur, et , jiiagna conlra apud eos, ad alitim locum possil, ipsis iuvilis, ar-
ipsum adversiiate surgente, reversus ad ipsum, B ciioris eliam religionisoblentu, transire, ut unus-
dixisse iiroponitur : Merito hsecpaiior, quia legiti- quisque, secundum Apostolum, in ea vocatione
mam uxorem meam sine causa dimisi, et propler pcrroaneat in "qna dignoscilur esse voealns (/ Cor.
boc filiosmeos, filiasque coufudi; cuinque reatum vn); quia tainen ubi Spiritus Dei est, ibi libertas
suum laliter recognoscerel, convoeaiis majoribus (II Cor. III), el qui Spiritu Dei agunlur, noii sunf
lerroesure, nihiloniinus eliam liberis et niinisleria- sub lege, qttia lex posila (275) non estjuslo; ea
libus frairisejusdem uxoris sure, juravit ipse fecit- ralione videlur hoc illis fuisse coneessunv, ne quis,
que jurari per suos, quodsiiperinduclaraexpelleret, ex temerilaie vel leviiate, iit jacturam elinjuriam
et Iegiiiwam revoearet; quod poslmodum non sui ordinis, sub prsetextu majoris-religionis, ad
implevii, licelillud per lilteras signatas sigillopTO- alium ordinem Iransvolaret, sicut frequenter a
prio coiifirniarit. Quamvisigilttr ex aposlolicrcser- multis constat esse prsesumplum;non quidem, ut
viiulis officiosimus omnibus in justilia debitores, ei transeundi licentia denegetur, qui eam cum hu-
volenles tamen ita prsedicloriimmarcbionis,.et so- militale ac puritate duxerit poslulandam, quatenus
roris ipsius justas peiiliones admitiere, ut prsefa- (276) noii ficte, sed vere ad frugem melioris vitre
torum regisj3ohemise, ac sororis regis Ilungaiise, valea.t transmigrare. Talis ergo, postquam a prse-
jusliliam «on loedamus,discretionemvestrara mo- lalo suo traiiseundi-Iiceiiiiarapostulaverit, ex lege
nemus per^apostolica scripta,. alque prsecipimus, privaia (277), qusepublicselegiprsejudicat, absolu-
quatenus, ad diem et Iocum partibus <ionipeleiUer lus, polest libere sanclioiis viiaeprseposiliiraadiin-
vocalis coram vobis, qtios viderilis evocaudos iir- plere, non obslante paierna indiscreti conlradiclione
ipso negotio, mediante justilia, tisque ad calculum prselati, quia jiiivilegiuni merelur amittere, qui
definitivae senteniiae, sublalo appellalionis ohsla- concessasibi abulitur potestate, cum etiam Roma-
culo, procedatis, et causam sufficienlerinstruclam nus poniifex,qui supremam oblinet in Ecclesiapo-
ad nostruni remiltaiis examen, prafigenlespanibus testaiem, archiepiscopiset episcopis cedendi licen-
terininum congrueiitem, quo per procuralores ido- liam ex j'usta causa petentibus, sine diflicultaie
neos uostro "seconspectuirepraeseiilaiil,senlentiam, coueedat. Quocirca, noverinl universi, quibus hu-
auciore Domino, recepturse. Testes auiem, etc. jusmodi privilegiumest concessum,se ad conceden-
NuIIis litteris, eic. Quodsi omnes, ele. Tu, fraler dum transeuiidi licentiamtaliter postulantibus de
archiepiseope,elc.] jure leneri; quia, sicul subdilus a prselato cum
Dalum Roniae, apud Sanctum Pelrum, vi Kalen- huinililale ac puritale dehet - transeundi licentiam
das Maii, aniio nono. j) postulare, ne bonum obedienlisecontemnere videa-
LXI (271). tnr, sic profecto (278) prselatus subdito sine diffi-
COJIITI NIVERNENSl , ET UXOillEJUS. cultate ae pravitale debet transeundi iicenliam
Conceditureis, ut ilti, qui sciebanlipsos esse conjun- indulgere,ne videatur impedireproposilumdivinitus
{289) Vide epistolam libri octavi 108, not. nitiis, verbis lantummodocompefenter mutaiis, ac
(270) Vide epilolamlibri quinii 8, not. epislola libri undecinii 178, archiepiscopis Terra-
(271)Apographiimepislolsehuj'us, quod-ad-fidem conensi, Bracarensi el Compostellanodirecla, apud
apograpbi Conticum caneris exscribi ciiraveramus, Baluzium,tom. II, pag. 227.
e manibus nostris, quo casu nescimus, excidit; (275) Vide epist. lib. quinti 129 et 135, not.
ideoqueargumenlumliic tanluinraodoexhibere pos- (274) Adargumenlum epistolse hujus, notat Pi-
sumus. thoeus: Hoc dicit : et est casus nolabilis, et quotidie
(272)Epistoia haecintegra legitur inter Decrela- altegalur.
les, lib. iii, tit. 51-, De regularibus el iranseuitlibus (275) Pith. in marg. imposita..
ad religioiwni,cap. 18, ubi priori et convenluiDimo- (276) Dccrelal.,«'.
liensi, al. ut monetPithceusin margine, Dimelinensi, (277) Vide Decretales, causa xix, quaesl.u, can.
-al. de Molend. al. Dubeolin.al. Dunoliat. direcla 11.
dicilur. (278) Deeretal. omitt.
Hoc veronoiandum : Episfolahseceadem est pe-
PATROL, CCXV. , 28'
875 INNOCENTH 111PP. REGESTORUM LIB. IX; 876
inspiratuni. Si vero probahililcr dubilelur, utruro A liumvulnerafoveanlnr,vinumseveritatisecelesiaslicw
quis velit ad ordinem arctiorero, an laxiorem, ex subsequalur.Licel igiiur, ex liis quw prwmisimus,
cliaritale, an ex temerilate transire, siiperiorisest contemplisnostrismonitisel mandalis,quibus'fraler-
judicium requirendum, ne forte angclus Satanscin nilatemliiatn frequenlernixi sttmus inducere, ut di-
lucis angelum se iratisformet; illa sempcr regula leclumfiliumnoslrum,W. marchionemMassx,judi.
inviolabililer observala, ut nullus episcopus(279), cem Cnlariianum,a jurar.wntofidelitalisabsoiveres,
.tbsgue licentia Ilomani ponlificis, proesumatocea- quod exldberitibi et EcclesiwPisanw fecisli, nf, eo
sione quaecunquedeserere prsesulatura; quoniam, non obslante,nobisel EcclesiwRomanwjuraret, mm
sicul majus bonum minori bono praeponilur, ita solum asperilale verborum, sed exseculioneforsan
communisutililas speciali ulililali praeferlur; et in potuissemusin te procedereecclesiasiicmdisciplinw,
hoc casurecte praeponilurdoctrina silentio, sollici- [cuni judicalus Calaritanus ad Jtis et proprietaiem
tudo contemplationi,el labor qtiieti. Ad quodutique beaii Petri pertineat, sicul tota Sardinia nulio per-
designandum,unigenitus DeiFilius, Jesus Chrisltis, linei- medianle, nec ex parie itta qttidquam fuerit
non de Rachele secnndumcarnein nalus est sed de rationabiliterallegalum,quare libilicuerit (286) pro
Lia ,jiec legilur eum in domumsuara Mariaexce- le, vel ecclesia liia, a prwdicio marchionefidelitaiis
pisse, sed Marlha : unde, quandiupolest episcopusj3 J reciperejtiramenluni.] (286') Super eoautem,admi-
praeesse-pariteret prodesse, non debet cedendi po- ramur plurimum el movemur,qttod, citmle repute-
stulare licenliam, aul etiam. obiinere. Cura ergo musvirumprovidumet discrelum,et, juxla debitum
dileciusfilius(280), R.jnonachus vester, ad fralres ponlificalisofficii,sanciorum Palrum siatuta ignola
Cislerciensisordinis tnansmigraverii, non ut ordini iibi essenon debeanl,el jurisperilorumcopiamIw.bete
veslro aliquatenusderogarel (281), sed ttt apud eos •noscaris(287), [asseruisti, le, usque ad hseclenipora
vitam ducerel arctiorem, dtiiiofianivesirw per apo- tentiisseel Itaberepro cerlo (287*),quod licitum sit
siotica scripta prmcipiendo"mandamus, quatcnus, cuitibetcletico, saltemin temporalibus, renuniiare
1 et sibi laicum judicem consiiluere, prae-
super eo quod de corde puro, et conscientiahona, juri suo,
ct fidenon ficlafecisse dignoscilur, eum nullatenus sertim, ubi adversarii voluntasaccessit, ac per koe
snolesteiis, quia charilasest fons proprius, cui non tacite te innuis minusraiionabiliierredargutum,pro
communical alienus.] eo quod,hujtismodipacto, lenere (288)jiiramenluii'.
.Datum Romae,apud Sanctum Pelrum, in Kalen- inierpositum respondisti, immemor consliiutionis
jdasMaii, annonono. illius, qua cavetur paclo privalorura juri publico
minime derogari. Ciim ergo hoc jus in Melevitano
LXIIf (282). |C et Carlhaginensiconciliis sit specialilerpromutga-
•ARCHlEPISCOPO PISANO (285). lum (288*), ne clerici clericos,relicio suo ponlifice,
Quod judicetn Calariianum absoival a juramento. . ad jiidieia publicaperlrahani, alioquin causam per-
(Romse,u Nonas Maii.) dant, el a communionehabeantur exlranei, et tam
[Si diligenti] (284) mediialione pensasses (285), episcopiquam diaconi, seu quilibet clerici, in cri-
qttid illa tabernaculiarcha significel,in qua cunila- niinali, seu civili negotio, si direliclo ecclesiastico
buiis virga simttlel manna sunl, Dominojubente, re- judicio, publicisjudiciis pnrgari voluerinl, etiamsi
condila,nequaquamnos libi scripsissedure velaspere pro eis sit laia senleniia, suiun locum amiltanl; et
repnldves,cumin peclore Itomanipontificis,quiuni- hoc in criininali actioue-; in civili vero, perdant
versisccclesiarumprwlalis prwesse,Deo auclore,di- quod evicerint, si locum suura obfmere maluerint;
qnoscilur,et -virga-porrectionis, et manna debeal esse iuanifeste patet, quod, non solum invili, sed etiam
dv.icedinis,ul ctlierofoveal Itumilesel devotos,reli- voluntarii pacisci non possnnt, ul sseculariajudicia
<_::overo (285*)>rebeHes feriat, et punial delinqttentcs. suheaiu, cum non sit hoe beneficiunipersonale, cui
Hincett, quodillius vulneribussauciali, quemSama- remmliarivaleai, sed poliustoticollegioecclesiastico
iilauus duxitin slabulum,vinumadhibeturet oleum; publice et generaliler sil indiillum,cui privaiorum
ui, nisi commonilionisel exhortalionisoleodeliuquen- paclo derogari non potest; necjiirameiitum liciie
'
(279) Deeslin Decrclal. (285) ApudPith. pensesanimo.
(280) Destinliu Deerelal. (285*)Pilhoeus,et reliquo.
(281)Decrelal.,derogareiur,Wmo-ioniiilunlc/eiio- (286)In Decretal.libi non licuil, et moxom. vcr-
lioni... prwcip. biimprmdicto*
(282) Episiola hsec legitur, setl valde niiilila, /286*)Quce seqtiuntur, desunl in Decretalibus;
inier Decretales, lib. n, tit. 11, De foro compe- vcr.umleguulur apud Pilh. in addil. ad locummox
ienli, cap. 12, et lil. 26, De prwscriptionibtts,
cap,17. citaiiduro.
Qure illic leguntur, hic uucis incliisa sunl; varise (287) Yide Decret. lib. u, t. ll.Deforo compa-
leciioues dantur. tenli, cap. 12. .
Eanidemlaudat Raynaldus, ad annuni 1203, § 56. (287*)HsecIn Decretal. destinl, ut mox cuilibei.
Ccnferenda;sunt epistolaehujusce libri uoni 20 (288)Decre.tal.lemere,locoper hoc. . -. lenere.
et21f (288*)Pilh. in not. margin. Verbaquw iribuunlur
(285) Vide epislolam libri lertii 9, nol. hoc loco Milevilano Concil. Itabenlur in Concil.
(284) Qusesequunlur,Italicocharactere dislincla, Tolel. III, c. xiii. Reliqua in Concil,[Carlhag.m,
in Decretalibus desuni, verum legtuUurapud Pi- c. IX.
thceuraj m add. lib. u, til. 26.
877- PONTIFICATUSANNOIX,CIIRISTI 1236. 878
servari potuil, quod conlra slaluia canonica illicilis A
, menlum fidelitaiis pro sedeaposlolica, ab ipsisju-
paciionibus informalur. [(289) Super alio (290) vero dicibus Sardiniae (291) recepisti, sc.iens, le (292j
articulo laliter respondisli : qttod ab eo tempore, archiepiscopum Villanum (293), prsedecessorem
quo fuisli assumplus'ad prsesulatus ofiic.iura,jura- tuum, virum magnaeauctoritalis el boneslatis, qtii

^289) Qnaesequunlur, in Decretal. desuiil, sed turis, quod ego i.lmericus. . . dono,. concedoaique
legimtur apud Pith. in add. lit.26, cap. '" 17. eonftrmo libi, domino Villano, Pisarum venerabili
(290) Apud Piih. eo. . archiepiscopo, unaque consulibus earumdem,com-
(291) Deesl ap. Pitlf. muniterqne omnibus Pisunis, dimidium hujusjuris
(292) Pilh. add. per. quod dd me perlinet... _
- (293) Nolanda oninino, quse-bic (licunlur de Vil- <-Faclum est aulem hoc anno Incarnalionis Do''
lano; archiepiscqpoPisano, et conferenda ciim his minicw1157, indiclione_ qttinla. Dalumin Ascalone,
qure de eodem prsesnie retulil Ferdinandus Ughel- per manum Rodutphi,cancellarii, iv Non. Junii.
lus, Ital. sacr. lom. III, col. 459 et sqq. i Anno 1161, Lainbertus Grassus, ac Collega
c Yillanus,-Villanius civis, atque archiepiscopus" Pisani consules, pro sua pietale, ac decorandreau-
" Httic BalduinosuccessitannoPP.
-Pisanus, 1145. gendseque ecclesire Metropolilanae, cui S. Marh»
archiepiscopoEugenius III, anno 1146, nomeii est, ad pcrducendammolem, majeslaleinque
Knlendas Junii, ab Incarnatione, itidiclione oclava, eidem ecclesise, omnes ecclesias ac jura qure ab
.dal. Vilerbii,permanum Roberli, S..R. E. cardina- " imperatoiibus, ob insignemin bellis navataiiiope-
lis el cancellarii,omiila indulta, quoeolim Innocen- ram, majoresacceperani, quibus Pisani Conslanii-
lius PP. II Balduinoconeesserat, ilerala liberalilale nopoli potiebanitir, coneesserc, non modo ut Bal-
-confirmavit. duini archiepiscopi pire recordationis merita deco-
cAmio 1155, MetropolitansePisaruraEcclesiseca- rarent, verum cliain ul Villanoarchiprwsulinioreui
lioiiici, ab AnaslasioPP. IV, non modoeoncessasa gererent, qni sumniisab iis precibus illud coiilende-
praedecessoribusprrcrogaiivas,verum amplissiinam rai. Tania?.donaiionis mpnumeuliim,.e Tabulario
donaiioneui",qua Eugenius PP. 111,Vtllaui, Pisani Pisano elicilum, alferimus.
archiepiscopi,(qtii summa apud Eugenium PP. III < Justum est piis petilionibus. . . el quia nos,
graiia aiqtie auctoriiaie iloruii,) precibus adduclus, prwmemoraiiconsules,hwc umnia in perpeiuumvo-
eosdem auxeral, aposiolica aucloriiate corroborali tnmns observaii , imilanies ctiam voluntalem et
fuere. Dipiomadatum fuit Laierani, per manumRo- scriinum dominiBalduini piw recordalionis,Pisanw
iuntli, S. R. E.presbyteri cardinalis-et cancellarii, Ecclesiwarchiepiscopi,el domihi Vitlani,.nuncve-
sexloLi. Septembris,.indjcl.l, DominicwIncarna- nerabiiisejusdemEcclesiwpraesulis . .
tionis anno millesimocenlesimoquinquagesimotertio, c Acla sunl hwc in veteri capitulo Pisanw Cano-
ponlificatusveroAnastasii PP. IV dnnoI. nicw Sanclm Marioj, anno Dominicw Incarnatio-
, ( Anno 1154, Raynaldus, Anliochise prineeps, nis 1161, quinlo decimo "Kal. Aprilis, indiclione '
ejusque uxor Consiantia, Boenuindijunioris filia, nona. -
ReipiiblicrePisanse,.Yillano arcldepiscopo,ejusque < VNIamunvero archiepiscopnm,optimumfuisse
priucipi iemplo,nounnllas a'des Laodiceaeet Anlio- C ( pastorem, rieqtie Romana Ecclesia bene meritunr
chise, obeximia Pisanorum de ipsis opiihie meriio- constat. Cum enim inter Alexandrum terlium, ac
rum sludia, concessere.-. . . Raynaldi documen- pseudojjontificemVictorem scbisnia ferverel, Vil-
tum, ex eoclemlabulaiio erutuin : Factum esl hoc laims impenerriio animo vero pontifici Alexandro
per munum Gaufiidi, cancellarii noslri, anno ab In- adhrcsit, atqtie ob id ab jEnobarbo rieclaraiusper-
earnulione Dommimillesimoquiuquagesiinoquarlo, duellis, in insuiam Gorgosiam volunlario exsilio
iudictionesecunda. Hujus rei sunl in lesles, Garento secessit. Populus aulem, clerusque Pisanus, quf
de Soana, Galetius de Surda-valle, Gualfridus Con- J5nobarbo studebal, ad ejusdem votum posttilata-
slabularius, D. Leonardus, Leo Majopolisdux, Mar- que, Benincasamde Benineasis,-canoniciiinsanctse
sarani de Margaih.Ainatdus de Cafardam, Roberlns Marise Majoris Pisanse, in vacuara Villani sedetu
de Sarda-valte, Vgo de.Volera, llenlasdus de Leniti, intruserani anno 1167, Yiclorque pseudopapaiu
Pelrus de Juvenale. die S. Pascbatis inauguravil; de qua. re auctor
. < Data est charta in palalio Antiocheno,decima nostri Chronici:
die mensisMaii. c Imperator, inquit, Fridericus Raynaldum can-
< lisdem fere verbis Adrianus PP. IV, Leoniar- cellurium, et Cotoniemem arcltiepiscopum, Pisas
cbipresbyiero.-crelerisqueS.-MariaePisanseEeelesice misit, qui exercilumfacere statuit in publicoPisa-
canonicis, omnia jura ac privilegia confirmavil : . norum parlamento, in wstate fuiura , in Siciliam.
Dal. Renevenli,per manum Rolandi, S. R. E. pre- _. Apuliam, Calabriam, et contra Romanos, etsic iu
sbylericardinalis et cancellarii, v Id. Junii, indi- ipso- parlamento juralum est per quemdamdomini
clionequarla, htcarnalionis Dominicw1156, ponlifi- jD hnperatoris Capellanum,et perconsules Pisanorum.
catus secundo. Diplomatis originale asservatur in Prwterea, ibidemprwdicti consules jurarunt papam.
labulario Pisani capittili, ubi alia duo ejusdempou- Pascalem pro Catkolico tenere, et eidem lanquam
tiQciseidem Leoni aliisque canonicisdemandaia le- catholicoobedire, ei clericis Pisanis jurare facere
-guntur, in quibus- Viiianus archiepiscopusPisanus promiserutit. Similiterel archiepiscopum Villanum,
disefte nominatur. "-" qui nullomodoei obedirevoluit-,prondserunt.Posiea
c Eidem AdrianusPP. IV ea ipsa indulsit, unno quidem, vm Ral. Aprilis, Pisani, volentes obedire
i 157, xi Kalendas Junii, indictione quinta:Dai. prwcepiisprmdictorumimperatoris et papw Paschd- -
Laterani, per manum Rolandi, ' S. R. E. presbyeri lis, Benincasam,cgnonicum-Sanctw Mariw Majons
cardinatisei cancellarii.
< Annoil57, Villanusobtinuit abAlmerico, Asca- Pisani.iii-archiepiscopum' elegerunt, cuiipse papu
Sabbato sancto sacerdolium dedil , et die Lunm
ionis comite, Balduiiii secundi liierosolymiiaiii re- Pascltce honorificecuin suis cardinalibus in arcln-
gis fralre, lum cerla in Joppensiurbejura,ttiin poire- episcopumconsecravit.
ciuui late campum, "uj in eo Pisani cives cloinos « Caeterum,cum deinde "poptilusclerusque Pisa-
ecclesiaiuque excitarent, si Leoni pairiarcbse ila nus post JSnobarbi profeclionemresipuisseni, pro-
Visura cssel .". . In quo etiani, cx eodein Tubula- prio veroque revocato pastore, Benincasainintru-
rio , inonumeiilo,.arcliiepiscopussolummoJo itoiui- suin deiurbarunt de sede. Quibus acceptis, Alexan-
ualur. dcrpapa, qui iis lemporibus Benevenli veisabaiur,
't. Notum sit omnibus, lam prwsenlibusqttamfu- seqtteniemepislolam ad Pisanos canonicosscrip_sii,
S79 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. IX. 880
loiigolempore in ctiria Romana exstifu cardhiulis, , i magnae auctoriiaiis, sic de' anliqna consuetudine
ipsiusque (294) pienius novit consuetudineset sia- tenuisse(295) paritcr, et fecisse, cum nihil libi vel
lula, ct omncs uniecessores tuos, qui fuerunl viii ipsis haclenus ab apostolica sede fuissei objec-
acsusceptis insistere, Villaniqiieah ipsis revocaii quam fnttiris, quodego Bwmnndns, liaymundiprin-
pariibus hrcrere Iiortalus est alque,.ob intrnsum Be- cipis filitts, Dei gralia princeps Anliochenus, as-
nincasam lantlem ejeclum, stimmis laudibus exlulil, sensuet volunlate domintv Vrgolosw, nxoris mem,
quera quidem ponlifex, ludcns in illius uomine, charissimwprincipissw,dono et conceao,el jure pe-
Matincasmdiclerio aspersii; in sequentibus enim renni confirmo ecclesimSarwlw Mariw, et arclii-
litieris, quibns licel annus ascriptus uon sit, dignis- episcopo Pisansecivilalis......
simretamen quseposieriiati iransfundanturvisiesunl, <tDatttm esl autem privilegiuntistud per manum
ac ex sanctiori capituli tabulario decerptrcfueruni. Bernardi canceIlarii,anno principatus mei vu, el ub
< Litleras devolionisvestrm etc. Rogamusau- Incarnat. Domini1170.
lem universilalemveslram, alque monemus,quale- « Nec parum felix .'Yillanus visus, aut hiimilem
nus, sicul benecwpistis, ad expulsionemMalincasw, honoris apicem assectitus, vidisse duos summos
et ad revocationemvenerabilis fralris' archiepiscopi ponlifices, qui e sna Ecclesia , laniis virtulihus
vestri, modif.omnibuslaboretis Prwtcrea, cognito perpoliti, emersissentad siinimiimhumansedignila-
ex lilleris vestris, quod prwfulus archiepiscopus tis fasiigiuin. Fuere ii, Eugenius lertius,- vicedo-
capellanuin Dat. Benevent.vi Rat. Seplemttris, „ miiitis, antcqiiam in Cislerciensi familia sese D.
« Ex aliis inullis epislolis , :tb Alexaudro ad Bernardo monasticadisciplina excolendiim daret;
Pisnnos canonicos exaratis, colligiiur,-PisaiiamEc- atque Alexander ieriius, meiropoliianas ecclesi-.e
clesiam varias in parles dislractam discissamque canonicns,queui, levissimis rationibiis adducius,
fuisse; plures lamen Villauo archiepiscopo,poniifi- ClirysostomusIJenriquez in Cisierciensi Menologio,
ciaruni Alcxandri parlium siudioso, adhresisse.In- atictorqne, qtii in viiam Gelasii comraeiitariosedi-
•signi argunieiito sunl episiolre Pisanis canonicis dit, monasiicam disciplinamseclalum, el in Galliis
datre, in qtiibus B... canonici, aliiqtie presby.leri apml ClaraevallemdiviBernardi riianibus religiosum
pervieaciamscelusque pereellii, dirisque deligil : habiium suscepissegraiis aftixeruni; quod sane, si
«uni enim rrliqua capiluli pars iu officioconsiauli veriiati consenliret, iiuiiqiiam ab Alano, Aulissio-
fide perslaret, ad schismruiciVictoris parles trans- dorensi episcopo,ejus aevi atictore, qui D. Bernaidi
volarani, easqne siiinma audacia lueri augercque gesta litleris iransfudil, sileniio fuissel involtilum,
moliebanliir, ul ab ejus consueiudinesese subdu- tliim omniuni episcoporum ac carilinalium,qui ab
caul, gravissimis lilleris Alexauder imperal. ipso exculli fuerant, muneriim nercenserel, alque
t Yillanus equidem archiepiscopus, Melropo- adeo, ul ille Eugeniiim terlium egregiis oruat lau-
poleosque cauonici majori ex parle magnis aniinis dibus, llngonem, Henricum, Bernardumque cardi-
Alexandro studuere; eos eniin facile necessitudo nales, ab eodem Eugenio ad eam digniiaiein eve-
olim cum Alexandro, diiniillius Eeciesisacanoiiicus clos, eommemorat, Rolandum sane, virum omni
esset, coiitracia, pennoverat: ex eoquegrariu, ille, laudc celebralissiiuum, qui postea Alexander fuit
Eugenii tertii beneficio, ad cardinaliiiam dignita- n^ lerlius, nunquam sileniio obruisset; quaiiquam
lem, ac demumad siimmum poiiiificaiumevolarat, verum sil, Alexandrum D. Bernardo, atque etiam
alque adeo eara ecclesiam singulari benevolentia Eugenio, cui in cauonicalu collegaexsiilerai, ei ab
prosecutus, cum sese efferebai occasio, clientelain ilio cardinalitia dignitale insigniius, amicitia con-
illi suani canoiiicisqueimperliit. jiinclissimumvixisse. His cardinalis Baronius, ad*
< Verum, in eodem sanctiore Tabulario alise duclisinmediumpervetusli manusciipli Bibliothecae
Alexandri lillcrae, ad eosdem Pisanos canonicos •Y'atiean83verbis , .pulcherrirnam hicem affundii;
dala;, repeiiuiiiur, quasinsignemillum amorem quo diim enim honurum gradus, quos Alexander enien-
-eosdem compleelcbatiir ilhislruni, veltiti cum sin-, sus esi, recensel, fidem facit Pisauuin canoiiicum
gularem animi volnptaiem, qua esset perfusus, ad- fui.sse,cum ad sacram puipuram ftiit evocatus.
inisso in canoiiicum ab ipsis cnpellauosuo ac no- llac enini occasione non prceierihoeunidemGelasii
tario a se eoinmendalo,signilicavit; atque in eisdera viias scriptorem, nullaraiione frelum, commeutuiii
l!.'leris coniroversiani, qu;u ipsos inier, alquc ab- esse, Villanum bunc. Pisanum arcbiepiscopuin,a
batem Sancti Savini, de cadavere Tancredi comiiis Lucio secundoad cardinalatum cveclnin, limloque
scpulturse iradendo versabalur, ad Y7illaiiumarchi- • S. Stephani in monteCcelio ornatum : adducit qui-
^episcopumrelulil. dem nonimila Pisana monumenla, sod quse nuiii
< Devotionisveslrw litteris consueta benignilate exslent, oinnes laleanl,-ac quidem Pisanorinnre-
et animi alacritate receptis, quod diteclum fitium ruin perilissimi ignorant, c qtia familia ViHanns
G de cwtero,causam,quw inler vos, et abbaiem origineni derivaiit, quanqttam asseraul alii, Villani
ei monachos Sancli Savini, super cadaverecomilis noinen anliquissiroseac nobilissimaefamiliaeimposi-
Tancredi verlilur, quia eidcm monachifaclumipsum D lum fuisse, quae, dum Respuhlica slarei, primos'
iongealiter quam vos proponebunl, venerabilifralri honorum gradus gessisset, et pro geiiiilitio scuto,
nrstro, arcluepiscopovestro, sub certa formu com- duas turres rubeo colore pictas in area candida,
miliimvs lerminandiun Dut. Verul.v Kai. Maii. ac siiperiorem alteram quoque candeiilem fcream
< Idera obiinnit ab AlexaudroPP. III, auiio 1169, praelerebal,an ex ea familia gemis propagarit noii
septnno Kalendas Februarii, indictione secunda, assero. lllud certe constal, ncmqtiaiiicardinalilios
Dal. Januw, per manum Hermanni, S. R. E, subdia- apiccs atligisse, cum ab aiino 1146 ari 1174 archi-
coniet nolarii. episcopaliimPisanum lenuisse reperimus, aique in
Anno1170, Boemundus,Raymundi principisAn- moniiiiieiilis innumeris , quse ad nos irausmissa
tiocheni filius, eonsentieiite Urgolosa consorle sua, fuere,inscripius cardinalis, utnios esl in aliis, nmi
sacro D. MariseTeniplo, Villano archiepiscopo,po- inveiiiliir; quod sane digniiaiis nomen prseterniih-
puloque Pisano, campum Laodicere contulii, ut in stini nunqiiam fuissei,si sacra purpura archiepisco-
co Pisani sedes conderenl, aique eliam Anliochi* paiui conjuncia radiasset. Roniaiii jionlifices, qui
similliraamillidonationemiu eosdemliberaliier ex- ad eunidcm Viljanumscripscre, nunqiiam in suis
plicuil, qnani Rayuuindtis, ipsius paier, Villauoar- Bullis cardinalem appellaruni, quod in Anaslasii
chiepiscopo, popiiloque Pisano, ul supra vidimus, quarti Bulla, ad Leonem archipresbylertim Pisa-
-delule-rat.Est nioiiumeiUum: nosque caiionicusdala, viderc est. lit majoi-btiic
« Nctum sil omnibttshominibus, lam prwscnlibus veritati splendor concilielur, iisdcm quibus V.ilia-
(294) Pilh., ipse quoque,el infra"lui pro tuos. (295) Pilh., te anliquam consuctitdincm.
881 PONTIFICATUSANNOIX, CIIRISTI 1206. - 882
luiu. [(2961iVosaulem,hiset atiis, quwdileclus'jtiius,A sciiur, ad hoc ie cogere valeremus; fraiorniiati
mugister Bondinus (297) nuiuiiis tuus, proponerc luae per aposiolica sciipla mandamus, el disiricie
voluii, plcnius circonfspeciis, non. inielleximus le," prsecijrimusqualenus prsediclum jtidicem, onini'ex-
vel EcclesiamPisanam (297*)aliqno jure subnixam, cusalioneproposita, a vinculolidelilalisabsolvas,ut,
tjuovaleasa mandali nostri exseculionerationabiliter eo non obsiaiiie, nobis juramenlum fidelitalisexbi-
excusari (298), cmn aucioritalem sedis apostolicse beal. Alioquin, nisi feceris de necessitateviiiiilenii
non ostendas, per quam a prwdictisjudicibus lu, et ciim-peccalumidoiolatriaesii nolle obedire, et cri-
. anlecessoreslui, fidelitaiisexigeretis jurameiila, nec men ariolandi nolle acquiescere, le ad id quod mau-
pncscripfionealiqua iniiiiiaiis, cuni, secundumcon- davimus per exemplionemSardinifea tuse legalionis
fessioneni luam, nonEcclesia Pisana, vel lu, fueritis officiocompcllemus,et forsilan, licet inviti, manus
in quasi possessioncjuris exigendi hujusmodijura- nosiras durius in le curabimtis aggravare, quia pri-
nierilum,qnod pro sede aposlolicaab ipsis;judicibus vilegiiiminereiur amiltere, qui concessasibiabuti-
receplum ftiisse faterisrper quod eonstat, Ecclesiam tur poteslate.
Romanam semper in quasi possessiouefuisse, cum Daitiin Romse, apud Sancluiii Pelrtim, u Nonas
pro ea niiiiislerio tuo, el aiitecessoruni tuorum, Maii, aiino nono.
exaetum fiierit -el pr.esiilum jtirainentuui, et is B LXIV,
etiam '299J possidere dicattir, cnjiis noniiiie possi- DECANO ET CAPITULOSTENDALIENSIBUS.
detur. Si vero dicalur, quod nomine luo, et anie- Confirmanturqumdam bona.
cessorumluorum, et non notninenostro, fueril jtir.i- (Roma?,u Non.-Maii.),
nieiitum exactum, possel inferri, quod jiirameiitiim Anuueie consuevitsedes apostolicapiis votis, etc,
prreslimm de conseryando jure el bonore aposlo- usque annuentes, de Stendale, de Scbiniie, de Elve-
licresedis ftterit violalum; unde, licite reliueri non buie et Rencherslacbe ecclesias,- villam de Gar-
posset, quod contra juramentiim hujusmodi fuit lippe, cum periinenliis suis, dno talenta in areis,
scienler obieiilum, nec etiam, secundumlioc, prai- et tria talenia in domo nier.calorumejusdem castri,
'
scriptio locum posset habere, cum in prsescriplione quinque agroruinjugera exlra fossaluin, et tolidem
rerumecclesiaslicarumbunafideseijtislusiilulusexi- juxta Rencherslacbe, areas quasdam pia vobis fide-
gaiiiuf. Quod si eiiam (500) locumpoiuissel habere litim libeialitale collalas, nioiendum de Rokence,
prceseriplio,-noncredinms, te cenlenariam prrescri- viilas Rokence, Slauiizet Bereche,cum periinentils
piionem,qure sola cnrril adversus Romanaui Ee- earuradem ; quatuor mausosin Scbadewaclite; duos
clesiam, non posse Diqbare].(501)Veruin,quia libi, iu Nicwinkele, tluos in Belliuke, duos in Elvebuie,,
quantum cum bominopossumus, deferre proponi- duos in Cipie, ac dimidium in Gefbreekicfhche,
miis, efiiUendimus libenler efficere quae ad tuum, ac tfes quadrantes in Reincherslache, sicutea j'uslo
et Ecclesiceiibicomiuissa;,redundare debeant com- ac pacifice possidetis, vobis el ecclesiaeveslrse per
modumeihoiiorem,speranlesquod ex his qtirein liiis vos aucloritateapostolica coiifirmamuset prresentis
liiteris expressisii, videlieelquod bonoresaposlolicse scripti, etc. Nulli ergo si quis autem,' elc.
sedisusqiieadsangiiiniseffiisionemdeiensarevolebas, Datum Romrc,apud Sanctum Pelrum, u Nonas,
ac nil aiieni juris velle le usurpare credamus, man- Maii, anno nono.
dsmm liostrum hac vice_surdis non debeasauribus LXV. ,
pcriransire, quaiiquamper subtractionem legalionis .... .EPISCOPO -(502)-
VERCELLENSI
Sardinise, cujns .occasionenobis injiiria iliala digno- Quodoblalionemper sororemcomitis Montisferrali],
nus vixil temporimns,Gerardumreperimus, presby- dam. In rebus sane anliquis ac diflicillimis,qiiibus-
terum C3rdinalemlituli S. Stepliani in Cceliomonie roonumeiilorumscriptorumve lux non elfulgel, te-
ab Eugeniolenio creaium, quialieri Yillano,ejus- merariam senienliam f'erre,digniiaiesviris tribuere,
dem fuuli cardinali jaro a Lucio secundo electo, et quibus nunquani fulsere, eoriunquegeiiusex allera,
post Eiigeniumsaluiaium ponlificem breviori lem- U quam qure ipsis originero dedii, derivare, vel ad
pore supersliii, successii. ~Nec.adversatur in suis nobililatis, vel scieniise areante ac reconditse fa-
itegeslis B. Gregorius, cuin plures siniul lituli S.. maro, furere -esl, valicinari, seque omnium Iudi-
Slepbani in monle,Ca;lio. cardinales fuisse tradil, briis propinare. Decessitautem "Villanus,haud vul-
cum dignilalis cardinalitire inunera non ila disiin- gare varianiis foriiinae exeniplum, postquam"sibi
cta. suis limitibus circurascripta, titulisve discretis, credilam prudenlissime rexisset Ecclesiam, anno
ut Etigenii lemporibus, insigniia foreut; Jiecenim, 1174, iy Non.Augusti, ut nolat velus Kalendarium -
post ea tempora, eunidein liluhim in duos siniul sancti Zenonisde Pisis, Ad hunc ipsum Villanum
conlulisse iiivenimus.Hsec delibasse oralione.ac Alexander tertius litteras dedit de couvenlione
persirinxissesuffeceril,'ad rei^veritateni indagan1 conjugaiorum,cap. 5.
- -
(296) Decret.ibid. ',- (501) Reliqua desunt in Decrelal. nec non apud
(297)I:i Decretal. igitur, qttw. Pith. Ibid.
(297*)In Decreial., luam, super hoc. (502) Loiharius Rosarius, Cremonensis,Albcrlo,'
(298) Haecdesuntin Decreial., el riioxCataritanis ad palriarchatum Ilierosolymilanumassumpto, abi
leguntpro prmd.;infra necbabent pro non, fuerispro limocehtioPP. III subrogatus est anno 1205. Trans-
fueriiis,per sedemeposloiicam,locopro sede ap. ab, laitis deindeest ad Pisanain Ecclesiam; successifque
(2_99iDecretal.omittunl,utinfranonitne;/'u(enileguiil deiiiqueilierosolymilanaeEcclesiseAlberlo anteces-
aiite/octun
• (500)Decrei. etiamsiei omjumii voccmte.' posset. sorisuo
profaiV,quiaprartec,einonadduni anuo 1215, inierfuiiqueLaieranensi conci-
lio. Qbiit an. "1227.. -
S83 INNOCENTIIIIIPP. REGESTORUM LlB. IX. 884
de caslro Monlis-Belli,faclam monasterinde Ro- A _ duobus prsecipue, avariiia scilicct et negligenlia,
cha, ubi sensum quadraginta librarum insliluit culpabilisnolabalur,
RomanwEcclesiwaccipial. qnscduo inter abusionesduo-
decimnumcranlur, ciimvidelicet esl episcopus ne-
(Romre,vn Idus Maii.)
Exposita nobis, dileclae in Christo filire, nobilis gligens, et dives avarus, quaravis ulraque radix in
muiieris A... comiiissae Monlisrerrali, significatio multos ramos perhibeatur csse diffusa. Idem antem
patefecil qnod, cum dileclus filius,nobilisvir B. archiepiscoptis,ad prresenliam nostram accedens,
marchio Montisfcrrati,fraler ejus, ad partes dispo- super objectis se mulliplicilerexcusavit, misericor-
neret accedere transmarinas, pro qualuor miHibus diam lamcn postulanset emendaiionemproraittens,
Jibrarum Papiensium quas ei reddere teiiebatur, ut expiare possit prselerila per futura, recolens illud
casirtim sibi contulit Montisbelli, sicut apparere quod Joannes aposlolus ait z-Si dixerimusquia pec-
dicilurper publicum iustrumentum. Cumque dicta calum non habemus,nos ipsos seducimusel verilas
mulier in monasterioSanclseMarisede Rocba vilam in nobisnon est (I Joan. i), quoniam in multis offen-
proposueril ducere regularem, praedictumcastrum ditnus omnes. Nos igitur, atiendenles"quod ex Ia-
eidem monasteriovult offerre, hac, conditioneadje- bore grandis et gravis itineris, maxime pro sene-
cta, quod monasterium redditus percipiat, ac Ro- ,^ ctute ac debilitate corporis, multipliciler sil afili-
mano pontifici fideiitates exbibeanl homines dicti ctus, et abbalia Montis Aragonum,quse pluris ei
loci, pro censu nobis et successoribusnostris quin» quam Narbonensis arcbiepiscopatus asseritur ex-
quaginia librre Papienses aiinis singulis offerantur. slilisse, per nosfuerit spoiiatus, disposuimus in-
Si vero dileclus filius, nobilisvir YV.marcbio, ne- fundere oleum snper vinum, ul in nobis jiistitiani
pos ejus, prasdiciam sibi vellel persolvere pecuniae pariler et misericordiam invenirel, cmn in arca
quaniitalem, habeat caslruni ipsum et monasierium, Tabernaculi nianna coiltinerclur el virga, sic ta-
ad quodpraediclapectinia devolvelur, nobis annua- men, ne maniiadulcedinispossit efiiceredissolulum,
tim censum offerat compeieiuem. Quia igitur, etsi quem virga correclionis debet redderc castiga-
pium videalur diciseraulierispropositum,a scandalo ttim. Ad paraholam igilur evangelicarade ficulnca
tamen, quod inde possel facile suboriri, nos conve- planlata in vinea recurrentes, de qua, cuin do-
nil abslinere, fratertiilali ture, de qua plenam fidu- minus ctillori vinese prsecepisset ut illam siicc.ide-
ciam oblinemus, hoc negotiumduximus commilten- rel, ne terram ininiliter occuparet, quia veniens
dum, per aposlolicatibi scripla mandantcs, qtiate- post ires annos non iuvenil frnctum in illa, et ille
nus, inqtiisiia super his plenius veritaie, si absque domiiio respondissei, ul diniitteret illam per an-
gravi scandalo inarchionis hacc polerunt consum- r, < num, usque diim foderel circa ipsam, et mitlerel
et siquidem facerel fruclum, alioquin,
mari, oblaiionem lecipias vic-enoslra, et circa hu- stercora,
eam succidcret in fuliirum; adbuc eidem aj-chi-
jusmodi statuas qtire videris staluenda,- alioquin,
tolius negolii seriem nobis luis litteris studeas inti- episcopo, circa qtiem fodimus comminandoet in-
cl misimus stercora commoneiidoel cx-
mare, ut, per tuara relationem inslrueli, qnaliter crepando,
temporisspatium duxiinus in-
procedendum fueril, auclore Domino, jtroceda- lioriando, amplioris
mus. dulgendum ut probemus ulrum fructum afferat
Datum Romap,apud Ranctum Petrum, vn Idus repromissum; el, si forie fructum non" fecerit, se-
curim ad radicem infructiiosrearboris justius appo-
Maii, anno nono. • namus. Eidem ergo dislricie prrceipirnus,u', non
LXVI (505):
ABBATI CISTERCIENSI P. »E CASTRO-NOVO pecuniarum sed animaruin lucris iiisisiens, iliicitis
(504), (505),"" exaelioiiibus et iniquis commerciis non iniendat,
FHATRI R. (505*) APOSTOLIC/E SEDISLEGATIS. ad hospitalilatem se diligenler exercens, pe-
Mandat ne archiepiscopumNarbonensemobea cri- sed,
mina de quibus conviclusessel, moleslia afficiant, regrinis el indigeniibus largus sit et benignus, ut
cui jam poinilenliwagendm tempustribuit (506). salagat visitare proviiiciam, celebrare concilium,
(Romse,viildus Maii.) D hrcresesexpugnare, excessus eorrigere, ac csetera
Ejus exemplo, qui facil angelos suos spifitus et operari, quse requirii officiumpastorale, ad quod
minisiros suos ignemurentem, misimus angelos no- utililer exsequendumeum curo gratia nostra reroii-
slros in provinciam Narbonensem, ut urerenl sjri- timus cl favore. JJuocirca, disereiioni vestrse per
nas et tribulos, quos terra germinat maledicla.Per aposlolica scripta prrecipiendo mandamus, qnate-
legatos itaque nostros, in eamdemprovinciamdesti- nus ad hsec salubriler exercenda ei consilium et
ualos," descendimus ad vidcndum ulrum clamorem auxilium impendaiis, nt, veslro adjuius suffragio,
qui venit ad nos venerabilis frater noster...... Nar- laudabilesusementis propositum, quod nobis non
bonensis archiepiscopusopere complevisset,qui per sine roultis lacrymis rescravil, efficaciusexsequa-
viros juratos, inquisiiionem jrienariam facientes, tur, eumdem arcbiepiscopum absque eonsciemia
deposilioneseorum suis inclusas sigillis nobisfideli- nostra nullalenusmolestantes; sed, si quid forsitan,
ter transmiserunl, per quas idem archiepiscopusde quod non credimus, conlra promissionem suam et
(505) YidfiRaynaldiim,ad aiinum 1206, § 27. - (306)Co:iferend.esunt epislolae,libri sexli 81 ct
(304) Yide epistolamlibri quinli 16, not. 243; libri seplirai 75, 76, 77, 78; libri oclavi
•(305-5')De 'uisjam diciumesl sscpius. 106.
«85 PONTlFiCATUSANNOIX, CHRISTI 1200. - 886
juEsionemnoslraniprsesiinipserilojierari,nobis fide-A _ appendiciissuis; ecclesias de Peludru, cum appen-
liler intimeiis, ul de vuliu noslro procedatjudicium ditiissuis; ecclesiainSancti Martini de Peirau, cuin
sequilaiis.
" Dalum capellis et appendiciissuis; ecclesiam SanctaeMa-
Romrc,'apud Sanelum Peirura, vn Idus rise de Amnioniaco, cttin ecclesiis Sancti Joannis,
Maii,anno nono. Sancli Rustici, Saiieli Michaeliset Sancli Dyonisii,
LXV.II. cuni earuin periinenliis; ecclesiam Sancti Jacobi
ABBATI SANCTI RUFI(307), EJUSQUE FRATRIBCSin civilate Valentia; ecclesiamSancti Pelri Diensis,
TAHPRJ5SENTIBUS QUAM FUTCRIS REGULAREM VITAM cifm ecclesiis Sancti Petri de Yalledrome et de
PRGFESSISINPERPETUUM. Calanco; ecclesiamSanctaeMarisede Chaellis cum
Recipiuntursub proteclionebentiPelri. appendiciissuis; ecclesiamde Tauliniaco, cuin ca-
(Romse,n Nonas Maii.) pella et perlinentiis suis; ecclesiam de Argentio,"
Regularemvitam eligentibus apostolicumeonve- cum periineiitiis suis; ecclesiamde Voluento, cum
nit adesse prsesidiuro,necujuslibel lemeriialisineur- .pertinentiis fsuis;| ecclesiam de Medullione, ciini
sns eos a propositorevocet, aut robur, quod absit!. , ecclesiis sibi subjectis, de Podio, de Yerz,'de Ro-
sacras religipnisinfringal. Eapropter, dilecti in Do- cba, et Villa-Franca, cum appendiciis suis; ecclc-
mino filii, vestris justis posiulaiionibuscleraenler "' siam de Sairrariis, cum. capellis de Isone, et Gau-
annuimus, el ecclesiam Beati Rufi, in Insula, quae deisart, et Saiicli Sepulcri, cum appendiciis suis;
dicitur Esparveria, silam, in qua divinoestis obse- ecclesiam Sancti Andeoli, ubi et corpus ipsitis j'a-
quio mancipaii, felicis recordationis Alexandri cel, cum ecciesiis el pertinciiiiis suis; ecclesiam
papse, prssdecessoris noslri, vesligiis inhaerenles, videlieel S. Michaelis, ecclesiam Sancti Policarpi,
sub bcati Pelri et nostra proteclione suscipimus,. eeclesiam de Chalo, et ceclesiam Sancli Juliani,
el pracsenlis scripti privilegio comiintnimus'; in- ciimperiiiientiissuis; ecclesiam Sanclae Mariceda
primis siquidem statuenles, ut [ordo canonicus, Flacliano; et ecclesiamSancli Nazarii, cum vinea^
qui secundum Deum et beati Augusliui Regulam decimatione et perlinentiis suis ; ecclesiam Sanctf
in ecclesia vestra inslitutus esse dignoscitur,per- Joannis Yallis-Longae;ecclesiamSanctaeMarisede.-
petuis in ea lemporibus inviolabililer ohservetur. Albaniaco, cum pertinemiis suis; ecclesias de
Prseterea, qtiascunque possessiones, qusecunque Buorzila, Sanctae Mariac, et Sancti Slepbani, el
bona eadem ecclesia inproesentiarumjuste et ca- ecclesiam de Barbairaz, cum perlineniijs earum;
nonice possidet, vel in fiiturum, concessionepon- ecclesiamSancti Joannis dc Castro-novo,rciim pec:
tificum-,largilione regum vel principum, oblalione(_ tinenliis suis'; ecclesiam de "Turre,_cum ecclesiis
fidelium, seu aliis justis modis, prseslanteDomino, SanclseEulaliae,Sancti Viclo.ris,,etSancli Peiri do
poterit adipisci, firroa vobis veslrisque'successori- Ansuis, cam perlineiitiis earum; ecclesiam Sancli
bus et iilibaia permaneanl. In quibus hrec propriis Petri de Venliis, ciim ecclesia SanciseCeciliae,et
duximusexprimenda vocabulis: Locum ipsuro, in ajipendiciissuis; ecclcsiam Sancli Vereduni , cum
qtie ecclesia memorata siia esl, cum libertate e.t lota parochia sua el aliis periinentiis; et ecclesiam
quieie ecclesiarum veslrarum, edemeieriis,prsediis, SanelaeMariaedeAqiiariis;ecclesiamSancia?Marire
lerris, decimis, et aliis ad eamdemecclesiaraperli- deMandolio, cum ecclesiade Juano el earum ger-r"
iientibus; ecclesiam Sanclse Mariae intra urbem linenliis; ecclesiamSancli Satiiniini de Ar.mazani»
Lugdunensem,cum ccemelerio, parochia, decimis cis, cum capella ipsius caslri._cLlertia .parte deci-
viiieariim,'el capellis suis, videlicetSancii Marcelli marum ecclesiae de Teilliano;. eeclesiam Sancti
supra murum ipsius urbis, Sancti Andresede Cor- Martini de Cavairaco, ctim capellis suis _demedio
tiaco, et Sancli Marcelli; ecclesiamde Condoipso, campo'de Canois, cum pertinentiis suis; ecclesiani
cum sexla decima parle portus Rhodani Lugduneu- Sancii Jacobi de Melgorio,cum pertinenliis suis;
sis; ecelesiarade Busca, cum ccemelerio,parochia, ecclesiamde Seia__cum periinenliis suis; ecclesiam
capellis suis, decimisde Giren et de Monloel; ec- D '. Sancti Pelri de Castro-novo,cuin perlinentiis suis;
clesiam Ordinalii, cura seplem ecclesiis suis, eccle- ecclesias SanciaeMariaeet Sancti Felicis, cumper--
siam scilicel de Columneo,ecclesiamde Chimillino, tinentiis suis; ecclesiain Sanctse Marisede Bisan-
ecclesiam de Corbillino, cum capella de Fouergiis, duno, cum ecclesiis suis, Sancti Vincenlii, Sanctae
ecclesiarade Romaniaco,ecclesiamSancti Sympho- Mariae-Novae, Sancli Marlinide Capellada,de Saras,
riani, ccclesiam Sancli Marlini ,de Vienna, cuin de Sacoaras et de Babis, Sancti Cornelii, Sancti
ecclesiissibi subjectis, ecclesiam Sancli Nicetii-de Silvestri, Sancti Quintini, et ecclesia de Ribellis,
Monlede Cilizinoet de Vernicello, cum.appendiliis cum oinnibus earum pertinenliis suis; ecclesias
SIIIS; ecclesiameremitarum deComba, rum appcn- SanclseMarisede Terracia, cum ecclesiis Sancli
ditiissuis, ecclesiamSanclaeMarisein insula sublus Petri, Sancti Micbaelis, Sancfi Frucfuosi, Sancti
"Viennam,curo ecclesia de \'ilosco et de Losa, et Juliani, Sanclse Eulalite, cum earum periinenliis;
omnibus aliis pertinenliis suis; ecclesiam Sancti ecclesiamSancti Rufi.exlra muros.civitatis 'Yler.dse,,
Andresedc Cosia, cum ecclesiade Flacceriis, cum cum pertinenliis suis^ ecclesiam Sancti Michaelis
(507) Erat is, Falco quem anno 1204, ex inslrti- ioiri,TV,.pag.805,. ad quem eliam scripsisse dicunt
luemis, memoranlSanimarthani, Gall. Chiist. vel, Innoceniiuraanno 13,episl. 158«
887 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. IX. S8S
de Scbalada, cum ccclesia Sancti Fructuosi, in A privilegiis confirmaia sunt, nos etlam concedimus,
eodem loeo siia fecclesiam Sancli Martini dePonle, ctprseseniipagina confirmamus.Sepulturamquoque,
cum ecclesia SanciseMarise'in eadem villa sila ; ipsius loci et eeclesiarum veslrarum, quaeccemeie-
•ecclesiamSancli Felitis cum ecclesiaSanclseMatiae; ria noscuntur habere, ad exemplarpiarrecordaiio-
-ecciesiamSancli Cypriani de Villamors; ecclesiam nis Paschalis papse, prscdecessorisnostri, liberam
<leScalada; ecclesiam de Villamorli; ecclesiam de. esse clecernimus,ul eorum, qui se illic sepeliri de-
Robolar jecclesiam Sancli Petri de Cavafaia, cum liberaverint, devolioni etexiremse voluntati, nisi
ecclesiaSancti Maurici, Sancti Hilarii de Molle- forie excommunicati,' vel iiiterdicti sint, nullus
rone, capella de Fossu; ccclesiam de Loiorderia; obsislat, salva juslilia illarum ecclesiarum, a quibus
ecclesianide Lilio; eccleriarode Brolio; ecclesiam morluormn corpora assumunlur. Liceat praeterea
Sancti Sulpitii et de Taluc, ecclesiara Sauelse vobis, clericosvel laicos e saaculofugientes, liberos
Gennuas, cura _omnibus perlincntiis suis; ec- et absolutos ad conversionem recipere, et absqne
clesiam Sancli Mauricii de Cesai, cum perlinen- conlradictione aliqua retinere. Cum aiitem generale
iiis suis; ecclesiam de Mornaco, cum ecclesiis inlerdiclum le.rrrefuerit, liceatvobis, clausisjaiiuis,
suis de Malis, de Balia, Sancli Stephani de Co- exclusisexcoinmunicaiiset inierdictis, non pulsatis
lione, Sancft Petri de Caloveda, cum omnibus campanis, sujipressa voce divina officiacciebrare.
earum pertinentiis ; ecclesiam Sancti Hichaelis Probibemus insuper, ut nulii fratrum veslrorum,
de Jantia exlra muroscivitatis, cumpcriinentiis suis; posl factatn in eodem loco professionem, absque
ecciesiam Sancti Nicolai in Colle Montis,cum per- abbatis et sanioris partis vel niajoiis capiluli per-
tinentiis suis; ecclesiam de Lovadisio, cum perti- missione, liceal de clauslro vesiro diseedere; disce-
iienliissuis; ecclesiamSancli SiephaniinCampariia, , denlem aulem, sine" communium litterarum cau-
exira mttros civitatis Papia;, cum ecclesiis suis, lione, niilhis audeal relinere: Decerninuis ergo, ut
SanctseMarisein Campo, el Sancli Petri in Silva, ntilli omnino horriinum liceat, in veslris ecclesiis
cum omnibus earnm periinenliis; ecclesiamSanctse indebilas et novas exaciiones imponere, posses-
Marisede Pilia, cum capellis stiis; ecclesiamSancli siones vel-boua anferre, vel abiata retinere, mi»
Symjihorianiet Sancla; Redse,cum earum perfmen- nuere, seu quibuslibetvexalionibus faligare.sed illi-
tiis; ecclesiam Sancti Pelri de Cuchis, ctim perti- baia omnia et inlegra conserveniur, eorum pro
nentiis suis; ecclesiam SanciseMarirede Belloloco, quortimgubernaiione ac susleii.talioneconcessasunt
euni eapella et aliis perlincniiis suis; ecclesiamde usibus omnimodis proftilura, salva sedis aposlo-
Marialdo, eum pertineniiis suis; ecclesiam SanclseQ Iicse aiiciorilale, el in praediclisecclesiis dicecesa-
Marise de Calouio, ctiin capella Sancti Jacobi de norum episcoporumservata, secundum prscscriplatn
Albarii, et aliis pertinentiis suis; ecclesiamSancise formam, canonica raiione. Si qua igiltir in fulurum
iilarisede YTallcelusa,cum pertinentiis suis; eecle- ecclesiastica, ssecularisve persona, hanc nostrae
siam Sanclfe Mnrisebonarum Vallium, cum perti- conslimtionis pagiuam sciens, conlra eam temere
nentiis suis; ecclesias Sancli AndresepostRocham, venire lenlaveril, secundo terliove coriimonita,nisi
et Sancti Marlini de Aviac, cum pertinentiis earum; prsesumptionemstiam congrua satisfactionecorre-
ecclesiam SanctseMarisede Insula, juxta castrum xeril, poteslaiis honorisque sui digniiale careat,
Chiren, cum perlineniiis suis; ecclesiam Sancti reamque se divino judicio existere de perpeiraia
Maurieii de Uzone, cuin parochia de Charnss, et iniquilaie cognoscal, alque a sacraiissiino corpore,
aliis pertinenliis suis; ecclesias de Ciulac, et de ac sangtiineDei et DominiRedemptorisnostri Jesu
Nior, ctim pei-iinentiisearum; nihilominus, vendi- Chrisli aliena irai, alqoe in extremo examinedivinsa
tiones Insulre Esparverise, quse subius Valentiam ultioni subjaceat. Cunelis autem, eideni loco sua
sita csl, quam bonsememoriseOddo,Yaleiilinusepi- jura servanlibus, sil pax Domininosiri Jesu Christi,
scopus, vobis et ecclesise vestrae, cum assensu et qttatenus et hic fructum bonaeactionis percipiant,
conniveiilia canicorum suorum, rationabililer fe- I* ' et apud dislrictum judicem prsemia aeternae
pacis
cisse dignoscitiir,cl alias juslas acquisitionesve- invenianl. Amen, amen, amen.
slras, vobis et ecclesisevestrre auctoritale aposto- DatumRomae,apud SanclumPetrum, per manum
liea confirmamus. Sane, laborum veslrorum, quos Joannis, SanciseMariaein Comesdin. Diaconicar-
propriis manibus aut stimpiibits colilis, seu de dinalis, SanctceRomanaeEeclesiaecancellarii, n No-
nulrimenlis vestrorum animalium, nullus a vobis nas Maii,indietioneoctava, Incarnalionis Dominicse
decimas exigere vel exlorqtiere praesumat. NuIIi anno millesimoduceiiiesimosexto, pontificatusvero
quoque episcoporumfas sit, sine Romani pontificis, domiui Innocentii papseIII anno nono.
vel legali ejus, audientia, vos, vel ecclesias veslras, LXVIII.
interdicto vel excommtinicatioriisuhjicere, aut j'u- HELEN5SDOMINIC/E GALLURENSI.
Miltilur consobrinus papw ad malrimoniumcum ea
dicio praegravare.Cseleraquoque omnia, qusevobis consummandum (508),
a prredecessoribusnostris, felicismemorise Urbano (Romae,v Idus Maii.)
et Alexandro, Romanis poniificibus, conccssa, et Laudes et grates referre"'debes Allissimo,quod
Vide epistolamlibri septimi 105,104, 105,106.
(•$()&)
'
889 PONTIFICATUSANNOTX,CHRISTI 1206; : 890
illamin oculis noslris gratiani invenisti. ul dilectumii A rirc Lucius papa, 'praedecessor noster, eisdem in-
filium, T... consobrinuni noslruni, libi concedere- dulsit, ue ullra quadraginla recipere aliquos com-
nius in spoiisum,"virum uliqtie -nobilitale conspi- pcllantur, per quod tamen pa.uciores esse minime
ciiiiiu, priideniia^irctimspectum, fortiludine slre- prohihPimir. Suggessil insuper nobis ineiiioraius
iiiiiiro,el nioiibiis adornatum. Rereplo ilaque jiira- magisier, plures ibidem vacare praebendas, quas
menio in animam.luain a dilecto filio... Gallellensi i invicero canonici parliuniur, quod-prrcdiclus infi-
(509) electo, super foedere liiairimonii consum- cians procuralor, dixil, ipsos ob roortem alicujiis
"
mando, ipsum in Sardiniam deslinarous cuiii eo) nihil recipere plus aut minus,~sictitinec clauslrales;
niimero personarum,quem idem suggessil electus. adjecit insuper saepefalus magister, se noii nisi
Tenisset aulem cum plttribus, si necessitas postu-r modicum ecclesiasticumbeneficiumobtinere, cum,
lassei, el de ijisius elecli consilio processissel, quii sicul asserit subdiaconusantedictus, ecclesias duas
staitiin lerrse pfene cognoscit. Ei ergo dedimusfir- possideal, dequarum proventibusejus vicarii suslen-
niiter in mandalis,' ut le siciil persouam suam dili- tantur honesle, ac eidemsolvuntannuani pensionem,
gal et defendai,*t bomines tuos juste ac benigne etin qiiadam alia cenlum solidospercipiat aiiiiualim.
perlraciet, iia quodperejus indusuiam etvirtuiem, Qnare, procurator jam dictusnobis liiiinililer sup-
noslroaecedenle pairocinio et favore, lara tihi quam, B plicavit, ui ecclesise supradiclse, sicui diciiur, de
terra; luse speraia debeanl commoda proveuir.1. mandalo noslro gravalse, ctim propler guerras in-
Quocirc3, nobiliialem luani monemus altentius, et valescentesibiilemsinl ejns redditus non mediocri-
ter
per aposlolica libi scripla prrecipiendoniandaimis, lionidfiiinuli, parcere dignareniur. Quocirca, discre-
vesirae per apostolica scripla niandamus, qua-
qtiatenus eumdentconsobrinum noslrum IionorinVe
ac devoie recipias, et ciim eo iniiialiim conjugium lenus, verilale plenius inquisita, si vobis constileril
solemniteret j'ucundeconsiimmes,cique sic smdeas quod prsediclus magister lalein suppresserit veri-,
eomplneere,quod ab eo. sincerissime diligi debeas ras talem,'qua expressa non debuissel hiijusmodilille-
et offieiosissime-honorari; nos quoque, qui, licet impelrare, vos ipsos, ciim roendax preealor ca-
rcre debeal impelralis, nuUius esse valoris, aucto-
indigni, locumChristi lenemtisin lerris, ad honorem rilaie
el pro/ectum ttiura tatito propensiori studio inlen- riostra, suhlalo ctijuslibet contradiciioniset
damiis, quanto arciiori -nobis fueris affinitatecon- appellationis obstaculo, decernalis, niaxime, si
juncia. - _ _ ejiisdem ecclesisenon suppelant facultates. Tesles
Daluui, Hbnire, apud Sanctum Petrum, v fdus aulem, etc. Nu.Iis liueris veritati, etc. Quodsi non
Maiij.poiiiificaitisnostii anno notic. omnes, eie.
C Dalum Romse, apud Sanctum Petrum, vn Idns
LXIX.
_" Maii, anno nono. "
... HECANO (309*),ET... SUBDECANO rlCTAVENSIEUS, ET
... DECANO ASIANENSI PICTAVENSIS DiOECESEOS. LXX (311).
Nnllasessedeclarat iilleras quas.C Rnfnssuper prw- . . . EPISCOPOHALRERSTADENSI (312).
tenlionibussuis conlra lapilttlumXanclonensesub- Consttltanli respondelurqnodprimummatritnotium,
replitiereporlaverut. alio seculo, cerlomodotenet el validumesl
-'
(Romse,vu ldtts Maii.) (Ronfae,vi Idus Maii.)
Ex parle dilectorum ftliorum, capituli Ecclesire ' [Tuse nobis exhibilse litlerse continebanl, quod
Xancloneiisis fnil propositiim coram nobis, qiiod, quidam vir nebilis (513) . .. filiam suam, circilep
cura niagister C. Rufus ipsos snper ejusdera ldci thioilecimannos habentein , cuidarn viro nobili de-
canouicaintenderet moleslare, ipsi, eum ad nostram sponsavit, qui subarrhaviieamdem, consciisu rauluo
prsesenliam appellanies, eidem ierminum praefixe- accedente], (514) sed, uuptiis aliquantulumproro-
riin!, quo separtes noslro eonspectui prresentareni. gatis . .. pater pueilw viam esi iiniversai camis in-
At ipse, prsevenieris terminurn, non cxspeclaio gressus. Eo aulemrebushumanis exemplo. . . puellw
huntio eorumdem,-gravi cjttiiierain via infirmilaie r. f avunculus supradiclw, ipsam alleri malritnonioco-
delenlo, pro se ac quibusdam aliis canonicandis pulavit; et ille, qui prius desponsaraleamdeth,cum
ibidem ad veneralulem fratrem nosfrum, Xanclo- ipsius matrc contraxit. Tuus aulem prwdecessor,at-
ncnsem episcopum-(510),per falsi suggesiionema tendens quod-cum ea non polerat permanere, cujiis
nobis. duo litleraruni paria impelravii, asserens in fitiam legithnedesponsaml, inter eos divortii senien-
eiscem ipsos certum numerum canonicorumhabere, liam promutgavit. Postmodum autem, morluo viro
quqd dileclus filius, YV. subdiacoiius, procuraior secttndo,qui supradiclampuellamduxefat in uxoretn,
eorum, asseruit essefalsum, nisi quod boncememo- ipsa se terlio copuluvil, illo vivenlequi eam primitus
(309) Sic leg.in-Aprigrapbo. Pifhopus, in nolis marginalibiis. In aliquibus etiaai
(309*)Vide episiolamlibri quinli 146, not. legilur Alberscaden.vel Alberslalen.
(510) Vide epistolam hhri quinti 96, nol. (512) Vide episiolamlibri octavi 108, not.
(511)Ejusfolahaecrepcritur, sed mutila, inier DP- (313) Ju Decretal. haccdesunt, el mox omillunt
cretales, lih. tv, lit. H, De desponsationeimpuberum,- viro.
cap.-14, ubi episcopoAbbaiensidirecta diciiur. Se.l (314) Qusesequiinlur, Italico cbaraclere disiincta,
legi etiara in aiiliquis edilionibns Abersladem, al. desiint iit Decretalibus; verum leguniur apud Pith".
Mbertadcn,_al. Albelen.al. Abbataden. nos nionet in ;idd.
891 N INNOCENTIIIII PP. BEGESTORUMLIB. IX. 892
desponsarat. Cwterttm,tam ipsayuam (515)idem le A - LXXII (319).
duxernnl humitiler consulendum,utrum licite simul .... VERCELLENSl EPISC0P0 (520).
valeant commorari. Tu vero, deliberalionehabila, Ouod lilleras, impeiratas super iis qitmconcernunt
rcspondisti, quod, sponsoprimo vivenle,alteri non forum swculare, decernatirrilas.
potttit legititnecopulari; sed, quia tua ecciesiapostu- (Ferenlini, u Kal. Junii.)
Utvit,ul super Itocaposlolicamsedemconsuleres,pro- iLiccl ex susceplo](321) servitulis officio suhus
cedereullerius (316) distulisli, nobis humililersup- omnibusin justitia debilores,siclamen in jure suonos
plicans, ut super hoctibi scriberedignaremur. [Quia quibusdamconvenilprovidere,ne atiis injttriamfacere
vero per ea quw sttperius sunl expressa(317), nobis videamur,el, quotlabsit! inde sumalur maleriascan-
non poiuit pro cerlo consiare cujiis setalis esset dali, unde provida debet considerationesedari. Ex
puella, cum primo viro exslilil desponsata, cum di- insinualione sane dilectorum filiorum, consuhtmet
calur quodcirciler duodecimannos habebal, ulruntve CommunisVercellensium,nosnoverisaccepisse,quod,
prudentia tunc in illa supplerel setalem, fraierniiati cumde singulisquwslionibus,quw motw fuerinl con-
lum.taliier respondemus, quod, si puella lunc nu- tra eos coram consulibusjustitiw, juxta consuetudi-
biiiserat wlatis, el inler eam el primum virum legili- nem approbatam, velinl cuiiibelconquercnlijustiliai
mus inlervenilde prmsenli cottsensus, absqtte dnbio B plenitudinemexhibere,quidam,nl eorumjurisdiclio-
inler eos legilimummatrimoniumesl conlraclum,elsi nem evacuent, el fatigenl eos laboribuset expensis
carnaliscommislionon fueril subsecula.Si veroptiellu super rebus quwjudicium ecctesiasiicumnonconlin-
(518)nuhilis setalisnon erat, cura srepefalusvir de- gunl, lilleras aposlolicasimpelrant,el sic, prwlerju-
sponsavileamdem, ei letatem in ea prudentia non risdiciionemconsulum quam enervani, eos cogunl
supplebat, procul dubio, inter eos non conjugiuin, mulliplicilerlaborare. Voteulesigitur s/c eorutnulili-
sed sponsalia coniracta fuerunt, quamvis ab ipso tati consulere',ne paliamur aliorum juslitiam depe-
viro eadem puella fueril subarrhala]. Quocirca, si rire, fralernilati luw per aposlolicascripla [manda-
juxla primum modummairimonium curo illo con- mus, quatenus, si quando lales (522) lilteras super
Iraxit, eo vivente, non potuil rite cum allo fcedus rebus prsecipue, quce forum ssecularerequirunt, a
conlrahere conjugale.Quod si jiixla niodumsecun- sede aposlolica contigeril impelrari, eas, sublalo
dum sponsalia solummodocontracta fuerunt, con- appellationisobstaculo,decernas, aucloritate noslra,
jugium,quod inter illamet aliumexstitit eelehratum, inuliles et iuanes, dummoiiodicii consules et com-
debel legilimum reputari, dummodo aliud canoui- nmne de se conquerenlibus in judicio ssecttlariex-
cum non obsislat. i hibeant justilise coraplementiim.Licet (323) lamen
• Daium Romre,
apud Sanctum Petrum, vi ldus ipsis, qui cumeis lalitcr duxerinl conlendendum,si
Maii, anno nouo. se in aliquo senseiinl praegravari, ad tuam, sicul
LXXI. haelenus estservattim, vel ad nostfam, si maluerint,
N0B1LI VIRO,R. C0MITI FUNDAN. audienliamappellare, hoe prseserlim lempore,quo,
Quodconvenlionemqttamfaciet cumTerracinensibus "vacanieimperio, ad judicem ssecularem recurrere
gralamhabebit. neqtieunt, qui a superiorihus in sna justilia opprU
(Ferentiiii, ui Kal. Jnnii.) munttir. Si vero consulesjiislitise, lanquam roerits
Ex parte dileelorum filiorum, virorum nobilium, suspecii, fuerint recusali, coram arhilris coramuni-
Jacobi et Deodaii Frajapan, fuil propositiimcoram ter electis de causa suspicionis agatur, qui, si pro-
nohis, quotl lu eos conlr.a Terracinenses promillis bata fueril esse jusla, ad le, vel adnos, projustitia
uliliter adjuvare, ila quod eosdem Termcinenses recurraiur, sicut superius est expressum.]
.comjiellesnoslris et ipsorum nobilium parere man- DatumFerentini, u Kalendas Juuii, anno nono.
daiis, duminodosallum, quein ipsorumpalribus et LXXIII.
palruis concessisli,libi renuiUient.-etin expensarura CAPITULO SANCTI AHEDII.
coinpensationeconcedant piscariam de Yareis, et ]Q QuodconferanldecanalumipsiusEcclesiwP. clerico-.
duas sassonesin flumine Ligolc conslitulas. Quo- (Ferenlini, vu ld. Junii).
circa, prsesenliumiiisinualionecognoscas,quod con- Ex injunctonobisincumbit ajioslolatusoflicio,tit,
veniionem, quam super his crimpradictis nobilibus cum ecclesiarttm omniumcuram ct solliciluUinem
feceris, quatenus illos de jiire coniingunt, ratam gerere leneamur, eis quseperministrorum defectum,
babebimus.quanlum ad ipsorurapertinetportionem. tam in spiritualibusquam lemporalibus, sustineiit
Datuni Ferenlini, III KalendasJunii, anno nono. delrimenlnm, de personis faciamusidoneisprovi-

(315)ApndPith. in add. vir. (320) Vide epislolamlibri noni 65, nol.


(516) Pilhoeiisomiitil. (521) QuresequiiiUur,italicochai-ncieredistincia,
(317) Desuni, ut mox pro cerlo, et legunl eidem desunt in Decretalib. verum' leguntur apud Piih.
pro primo, utiiimne pro utrumve,el verba fraicnii. in aild.
. . . laliler oinittiiiit. (522) In Decrelal.aiaicis Vercelletlsibus;el niox
(3181Dcbunt in Decretalibus, nec non apud Pi- omiiliinl eas, el irrilas legmii prp inulites; verbum
thteiim; dictinon habenl.
(319)Epistolahseclegitur inter DecrelfJes,lib. n," (523) Decrelal. Liceatlegunl, el moxsub eisdem
tit. 11, De foro compclenti,cap. 10. consulibtts,pro citmeis.
S93 PONTIFICATUSANNOIX, CIIRISTI1206. 89i
cleri, el illis liiiiilomimisper ecclesias consulauir, A necessarium fore confidis, munus consecrationis
qni ascripti militite clericali , ecclesiis, a quibiis conferre, ac dontimpallei Iransmillere dignaremus,
obtinuerint beneficia, sciunl et possunt uliiiter de- quia tamen Apostolusdocel, ut marius ciio neinini
servire, ut sicel ecclesiis, in personis, et personis imponanuis,videlicetaniequani de ipso per exami-
in ecclesiis, vicissiludinemuiiia consulannis. Sane, nalionera canonicam habeanuis certiludinem ple-
ad nostram noveris audienlianf pervenisse, quod niorcm , el nos de ipsius prsepositi lilteraiura et
landiu vacavit in vesira eeclesia dc-canaius, quod seiaiesimus incerii, quin ctiam probabiliter dubi-
ipsius donalioad nos est, secundiinislalutum Lale- teiniis, petitionemregiam in hae parle non slatim
ranensis concilii, devoluta. Nos igitur, volentes poluimus exscculionimandare, cumsecundumlegem
eidemecclesiaepaterna solliciiudine providere, iini- divinam, in eo el lilteratura sufficiens, ei aelasle-
versilaii veslrse per aposlolica scripia niandaiiius gilinia reqtiiraiiir. Quia iainen, quanlum honcslc
alque praecipimus, qualenus, si verum est quod possumtis, ttiis concurrere', desideriis affectamus,
asserilnr; dilectum filium, magisirum P. clericum facimus ad prsesens quod possuinus, venerabili
venerabilis fratris noslri.... episcopi Tiisculanen- fralri nostro... archiepiscopo(526) , et dileclo filio,
sis (524)-,moribus ei litterarum scieniia commen- prseposiloSalzebtirgensibus, dando per nostras lil-
daiidum, recipientes in canonicumet in Fralrem, leras in mandaiis, ut de liiieralura et setate ipsius
ipsi decanaium prsedictum, cum pertineiiiiis suis diligenter inquiraul, el quod invenerintfidelinobis
el honoris plenitudine_,liberaliter assigneiis, nl insiniialionerescribaiU, qualeniis%per eorum rela-
diclusepiscopus, qui lantomagis vobispolerii exis- - lionenicerliores effecli, securitis procedere valea-
tsrjj frucluostis, quanto in Ecclesia Dei- niajorein nms, serenitati luseprsesenlibusliiteris intimantea,
locum noscilur obfmcre, ad dilecliqnein vestram qiiod, si litieriitura non solum eininens, sed saltem
valeal foriius animari ; et nos devolioaeni veslram competens in en fuerit invenia, et aelas non solum
posslraus in Domiiiocommendare. Alioquin, vene- perfecla, sed perfcclioni saltem propinqua fuerit
rabili fratri nostfo Burtlegalensi archiepi-. in ipso reperia, usque adeo voluniaii lure, imo ne-
seopo (525), pernostras damus litlerasin prseceplis, cessitali magis, satisfacere cupimus, quin poiins
iil, sicut eideni"injunximus viva voce,vos ad id providere, ul, nisi tantns fueril in ulraque dcfeclus,
per censuiani ccclesiaslicam, sublato cujuslibet qnod non deheal tolerari, .lemperaio rigore, cum
ceniradicioiiis et appellationis obstaculo, cognita ipso curabinius dispensare. Alioquin, non noslra;
veritate, compellal. durilice, sed ipsius iusuflicienlire,poierit imputari,
DaiumFerentini, vn Idus Junii, anno nono. Q ciim nervos ecclesiaslicse disciplinaelicei aliquando
LXXIV. Ileclere, niiiiquamlamen rumpere debeamtis.iEqua-
ILLOSTRI REGIHUNGAR1.35. jiimiler autem pro necessitaie ColocensisEcclesise
Quod, si germanus conjugis suw fueril liiieraturw siisiiiienius, si lam in spiritiialibns qnam tempora- '
compelentisel mlalis, ad preres suas ipsum in ar- libus interim administret, ita ul hoc io posleruin ad
cltiepiscopumColocensemconfirmabit. consequeiiliaranon trahaliir.
(Fercniini, vu Id. Junii.) Daium Ferentini, vu ld. Junii, anno norso.
Coram illo fatcmur, anle quem non est lutiim LXXV.
mentiri, quod personam tuam de corde puro , et STRIGONIENSI, ARCHIEPISCOPO , ET EPISCOPO
conscienliabona, et fidenon ficla diligimtis, el ad ' AGRIENSI.
honorem el profectum lutim, . qiianium cum Deo Quod dispensenl in malrimonio conlracto inler co-
possumus, efiicaciier aspiranms, volenles, lescire miiemPulatinttm etttxoremsuam.
pro cerlo , quod nullamapud nos palieris repulsam, (Ferenlini , vn Idus Junii).
in quodeberemusr-.liuin qiienicuiiqueprincijieiiiexau- Ex parte dilecli filii, nobilis viri... comilis Pa«.
dire. Verum, el illud te nolunuis ignorare, quod ex lalini Ilungarise, noslro est aposlolalui nuntialum,
apostolicseservitutis oflicio ad faciendumjudicium D quod, cum olininobileiii mulierem, quae ipsimi se-
ila siimnsastricti, ut, absque cauierio conscientiae ciindo genere nlliiiitatiset gradu secundo conlingit.
ac periculofamse, non possumus diverlerc ad dex- in facie Ecclesisc, nullo contradicente, sihi malri-
leram vel sinislram. Cura non possil -abscondilu- monialiier copulassel, ignorans, quod hujtismodi
cerna super candelabrum coiistiinta, illuri seinpor aflinitatisnecessiiudo possetmairimoniumimpedire,
Iiabenles prae oculis , quod de nobis Veritas prolc» poslmodiira, saniori usus consilio, ne pra;diciam
staiur : Vrisestissalterrm, quod si sal evanuerit, in mulierero in animsestia'.dispendiuinin siio consoiiio
qtto salielurl ad nihilum valet ullra, nisi ul foras reiinorei, sedis apostolicse miseilcordiam censuii
miltalur, et ab hominibusconculcetur (Matlh. v). imploraiidam, ut, cx nostraedispensationisaiiciori-
Licet igitur affectuosasnobis preces porrexeris pro tale, mulierem relinere valeat memoralam."Quaf-
dilectofilio... praeposilo, germano... conjugisiucc, dam praeterea nohis fuere suggesia propter quce
in archiepiscopumCnlocensemelecto, ul eum, quem dispenstuionis beneficium solet facilius oblineri :
iti archiepiscopaliofficiolihi et regno tuo uiileraac quia scilicet cohabitavere simul mullis annorum
(321) \'ide epistolam lihri noni 54 , not. (326) Vide epislolamlibri quinli 29 , not.
(325) Yiilecpislolamlibri quitni 96, nol.
895 INNOCENTH IU PP. REGESTORUMLIB. IX. 896
curriculis jiimelapsis; quodetiamin diehttssuisi A conira inimicoscrucis Chrisii suam niilitiara va-
uterque processil, el sobolemex illa copula susce- leanl exercere, ipsos tanien recipere non aiieniaiii,
perunt, nec possent sine gravissimo scandalosepa- et sic, vehit jumenla pulrida, lnqusmodidelinquen-"
rari, cum nullus contra idem malrimoniumappa- les in suo siercore compulreicunt. Quocirca, uni-
reat accusalor. Qnia vero nobis non consliiil de> versitativestraeper aposiolica scripla. maiidamus,
praemissis,fraternilaii veslrseper aposlolicascripta[ quateiius , cum ab eisdem fuerilis requisili, ab
mandamus, qualenus, si prsemissisverilas suffraga- lmjusmodi excommunicalisrecepla jiixta formam
tur, eisdem, aucioriiaie noslra, dispensaiionisgra- Ecclesire caiuione, ac inj"unctoipsis quod de jiire
tiam impendeiilcs,mandetis, ut insimul de caelero i fueril injungendiim,eisdemabsoluiionisbeneficiuin
libere pernianeant et licenler. impendatis,et sicpermitlatis eisdem, liberoset ab-
Dalura Fereniini, vn ldus Junii, anno nono. solulos, e ssectilofugieiiles,ad prsediclorum-frairuiii
LXXYT(327). religionis observanliainiransmigrare.
ARCHIEPISCOPIS, EP1SCOPIS, ETALIIS ECCLESIARU.M PR.E- DritiimFcrcnlini, ui Nouas Junii, anno nono.
LATISET PRiNCIPIRUS PER HUNGARIAM CONSTITU- LXXVIII.
TIS. ... EPISCOPO (528), ETCLERO PLACENTIN.
Qttodproli regisIlttnqariwfacianl sacramentum Quodparaius esi papa recipere sitcramenttima con
suiibus Ptacentin. pro devolioneEccieshv.
fidelitatisi
(Ferenlini, VIIIdus Junii.) (Ferentini, iv IdusJunii.)
Cuni pater el filius.iiiterpreiatione jiiris eadem Ex litleris vestris accepimns cvitlenter , quod
persona finganlur, satis fprobabililer subiiiferlur , cnnsuleset consiliarii PlaceiUini, realum proprium
quia.quos pater relinel in visceribuschariiaiis, cognoscetiies,ad mandatum apostolica:scdis redire
eosdem filiuset diligere clebeatet fovere. Charissi- cupiuiithumiliier e( devole.propler quod gaudemus
raus siquidem in Cbrislo filiusnoster... illiislris rex in eo qui non vult morlein peccaloris, sed ul <o:i-
Elungaroruiii,quam circumspectaprovisione incce- verlalur et vival, et eryslallum snam sicut frusliim
. perit disponere regiium suum , regnique principes panis emitlit, dtim diurnaeconlumaciaemalitia con-
quania dilectionisexhibiilonesiudeat honorare, vos gelatos ad refugium malris Eeclesire rcquirendum
ipsi eo cerlius nostis, quo freqnenlitisvobis et ve- provocat el indnci!. Verum, cum prsedirti consuli-s
stris niunificenlisesuaesubsidiabenigniusimpendit, Fulconi tiadiii.jtiranienlo leneanitir aslricli, ne ad
per quod esl verisimiliter praisiimendnm; qnod concorriiamveniant sinc ipso, nec ipse vult eis dare
soboles, quse, divina disponenle clementia, subcre-1_ licentiam,neque jurare, nisi tali tenore ul iiullum
scet ex ipso, quoad slrenuitalemmorum et regendi fiat sibi mandalum, vel, si facttimfuerit, observare
ut
sollicittulinetn,palernam debeai providenliamimi- niinimetenealur, nos rogastis inslanter, juramen-
iari. Ideoque, iiniversitatemveslram monemus, et tiim ipsiushoc modo susciperedignaremur, quo et
. cxhortanuir in Domino,per apostolicavubis scripla ipsis aperialiir ostitimevadendi, el universa civitas
prsecipiendomandanies, qtiatentissoboli, qurefegi propler liiiiim solum honiinem in inleritum non
nasceltir eidcm.quod, auctore Domino, fuliirnm~ iabalnf. Prolitenliir eliam ipsi se seire, quodjura-
speralur in proximo,jiiramentiimfjdelilalisad mau- mentiim, pneler formara Ecclesire pneslitum, non
dnliim patris ipsius sine diOirultatcprrcsteiis. Alio- est lale, tit propler hoc ipse pnsset absolulionisbene-
quin, noveritis, nos venerabilibusfratribusnosiris... ficiuinobiinere. Licel aulem nostri proposili non
Strigoniensi arcbiepiscopo, etc... episcopoYVara- existat cuiqnam injungere , maxime sub debito
diensi, in mandaiis dedisse, ul vos, cum opus fue- jurameiiti,nisi quodjustmii sit et honesluin, nolu-
rit, a';I id, disiriclione qua convenit, appellalione iims tamenformamjuramenii mtitare, quam. reges
rempla, coinpellanl. et principes c.onsueveruntEcclesisein liiijusniodi
Datum Fereniini, vn Idus Junii, anno nono. articulo exhibere, ne quando forsan ad consequen-
Lxxvn. : tiam irahereiur-, et, quia fallere nolumus, neqtie
j)
ABCHIEPISCOPIS, EPISCOPIS, ETALHS
ABBATIDUS, ECCLE- falli, captiosumnolumusrecipere j'urainentum, per
SIARUM PR.ELATIS , ADQUOS LITTER^EISTJEPERVE- quod nos, aut alii, circumveniri possemus. Porro ,
JSERINT.. cum juranientuni non debeat esse iniquilaiis.vincu-
Quodalios Tcmplariosredeunles ab invio ad viam lum, nec per illud aliqtiis ad illicitumobligari, insi-
absotvam. liuatidne vobis prsesenfiumrespondemns, qriod,
(Ferenlini, 111Non.Junii.) - ahsquenota el noxaperjurii possuni praedicli con-
Dilectisfiliis, fralribus militiaeTempli,' nobis si- sules, illo eiiam contradicenle, jtirare, ctim ipse
gnificantibus, est relatum, quod, licet quidam, maliiiose nolit in lioc sutim eis prsestare consen-
excommunicalionisvel inlerdicli sententiisinnoda- sum, et nos cos sine ipso parati sumus recipere sc-
ti, ah invio cupianl ad viam veriialis redire , alqne cundumforraam Ecclesiteconsuetam.
eorum collegioaggregari, tu in eorum doinibusDei Daium Ferenliiii, ivldus Junii, anno ncno.
servitio sedulum impeiitlereservitium elaborent, et

(327)'YideRaynsldum, rki aniiuni 12'ifi, § 20. (328) Yide ep.istolamlibri quinii 75.
S97 . PONTIFICATOSANNOIX, CHRlSfl 1206. 898
LXXIX. A LXXXI.
B. TUBIUTANO ARCHIEPISCOPO." ANGELJE FIJNDATRlCl ETFRATIUBUS ECCLESI.E SANCTJ5
'
Quodinquiral an quitiio gradu se coniiitgantH. =MARI^E MONTIS BEGARDIA.
filia judich Arboreusis. Recipiuntur sub protectionebeaii Petri.
- (Ferenlini, v Idus Junii.) (Ferenlini, iv Id. Junif.)
Ex lilteris dilecti filii, nobilis viri W... ma Juslis petenlium desideriis, eic."usque .inrlinali,
chionis Massre,"jttdicis Calar'Uani,'iios"no'veris acc< ecclesiarii ipsam, cum omnibus bonis qttseiaprse-
pisse, quod, curo quamdam filiahi suam dilecl sentiarutii rationabiliter possidet, aul in futurum
filio, nobiii viro Ilug. de Basso, judici Arborensi justis niodis, Deo propilio, poierif adipisci, sub
mariiali disposuissel fosdere copttlare," vulgar beali Pelri el noslra proleclione suscipimus, el
rumorin partibus illis insonuil, qtiod dictus Ilnj prsesentisscripftpalrociiiio commuiiinms.Nulli ergC
coi
' filiam prcedicfi judicis linea consanguiriilatis v oimiinohomiiiuni, etc. Si quis aiitem, elc.
lingil,-propter quod jiraeiiominal'isW. tanquam Datum.Ferentini, iv Idus Junii,'anno nono. -
catholicuset Deuni tiinens , ad aposlolicum dux LXXXH^al).
ofaeulumrecurrendum, ul, qualiter super hoc facl CLERO ET POPULO ALEXANDH1NIS.
ctim secura coriscieiilia procedere debeat., per nc De unione Alexandrinw et Aquensis ecctesiarum.
slram possit'responsionem plenius edoeeri; adj (Fereniini, vi Idus Junii.)
dens eiiani, qtiod, si matrimoniiim ipsum pervene beatus Petrns aposlolus ab ipso Jesu Cbri-
[Ctim
rit ad effectum, ad -magnaj Ecclesiae Romarire a sio acceperit.jrieniiudinem ecclesiasiicsepoiestaiis
lotius Sardiniro proveniet commoduraet profeclum dubilari non debel, quin ajiosloliccesedis aiuisies,
prKserfim.cum bonuhv-pacis sperelur exinde no qui beaii Pelrisuccessor exislit, de r.ebusecclesia-
-inodiciim'provenlurUm. IdeoqTie, fralernilaii tiii slicis disponendi plenam etdiberain liabeal facul-
pef aposloliea sciipta inandanius, quatenus, vocati laiem, ipsa sibi Vciitate diccrite: Tu es Petrns, ct
anle prsesenliamiuam qui propleriioc fuerinfevo hanc pelram wdificabo Ecctesiam meam, et
super
candi, de praamissisinquiras diligenlius veriiaiem poilw inferi non prmvatebunt adversus eam, ei libi
el in quoio gradti consaiigiiinitails-.sedictaeperson; dabo claves regnicmlorum, el quodcunque liguveris
coiiiinganl, et si lantum honum ex hac re provenlii super terram, crit ligatmn elin cwlis,et quodcunque
rnm credatur," fiobis per luas lilteras fideliier inti soiverissuper terrum, erit solutum el inccelis (Matth.
. mare pfocufes, ul, per luam relationem instrucli xvi). Ex hac ergo suprema poieslalis prserogaiiva
seGurius" inipso negotio, prout expedire viilerinius C processil, qnod felicis memorhe (552) «Alexandeu
procedafniis.- _ . « papa, prsedecessor nosler, aliendens fervoreni
DaliimFereiilini, v Idus-Juiiii, anno nono. < devotionis et fidei, quaiu ei Alexaritlrinuspopulus
LXXX. « lempore gravis el grandis uecessilalis exbibuii,
t apostolicae sedis auclorilale decrevil,~\\\, quo-
J.SANCTJEMARLE I N-V1ALATADUC0N0CARDINAL
SEDIS LEGATO. " •t niam Alexandrina civitas longo major esl et po-
(329), APOSTOL1C.E
< pulosior quam Aquensis, episcopaiis seties de
Qucdinquirat" destatu prioratus de (550)
~ Boinin. [al
~ t illa, cujus| dioeecsisest contigiia, irausferreuir ad
- • "_ de Bodmyn.]
t islam. Yos iiaque, per honorabiles nuntios, tain
-(Ferenlini,"m Id. Junii.) < clericos quam laicos, ad noslram prseseiuiariide-
Prior et eanoniei Regulares eeclesise Sancli Pe- . t slinatos, suppliciter postulasiis, ul, quodidem prse-
troei de-Bomin. -noliis liumililer supplicaruiil, u t decessor noster provida delih.eratione,decrcverit,
prioralum eorum, qui EcclesiaeRomanaeccnsualii c nosejus vestigiisiiihserenles,faceremusexsecuiioni
exisiif, debenignitate.sedisaposiolicse In abbaiiarr t mandari. "Volenlesauiem in tanlo liegotio cuni
couveriere dignareniur. Quocirca, discretioni tiia t debita mauiritaie procedere,priusduximus inqui-
jier aposiojicascripla mandamus, qualenus, de stati D t rendum, ulrum id.absque aliquo gravi scandalo
prioratus ipsius inquireris diligentius veritaiem, s t sortiri possel effectuni; ei, quoniam ex hujusmodi
videris hoc ad-lionorem Dei-sine juris praejudicit t transhuione non solum Aquensis civiiassed eiiani
alieni possefieri, ac ipsi Ecclesiaeexpedire,-priora- t Papiensis quse ipsius "defeiisionemsusceperat,
lum ipsuin in-abbaiiam, appellatione remota, pro- t scandalizari plurimum videbalur , nos, uiriusque
yebere non omiilas. ..._ < partisprocuralofibus in prsesenlia nostra consti-
Datum Ferenlini, m Idus Junii, anno nono. < tutis plenam concessiraus audieutiara : qni, cmn -
« super -hoc-coram nobis-coepissent niultipliciter
-1 alterc*ari,.partes noslras interposuliiius ad con-

(529) Vide epislolamlibri septimi 184. annum 1206, § 59. Qureapnd-ipsnmlegimtur, bic
_330jVideepistolain libri sexii 115. duplici ad inilium ciijiisqiieliiieaiin marghfe virgula
,(551) Episiola "hree inlegra legiiur apud Ughel- disiincta sunt. Vide epistolam libri oclavi 53, et
Ium. Ital. sacr. lom. IV, col. 451; ideoque hic uncis quse ibi adnolata snnt.
inchisa exhibelur. (552) Ha.-capud Raynaldum.
Eamdem, sed mutilam, retulit Jlaynaldus, ad
893 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. IX. 900
< cordiam, statulum prsedicti praedeeessorisnostri A < elegerint in episcopum, ejus eleciip per Mediolaf
< taliler rooderanles, ut Alexandrinani et Aquen- < iiensem archiepiscopum confirmetur, dummod6
< sem Ecclesias miiaiuus, prrcsenti privilegio sta- c nihil obsisiatei de canonicisinstilutis. Sivero se-
« luentes, qualenus unus et idem sitpontifex ulrius- < cunduni hanc forniam convenire nequiverinl, aut
"« que, unam ct eamdehi pontificalem sedemobli- c eliganl electores, qui eis episcopum eliganl reci-
t nens in utraque. Ne autemunio confiisionemin- « piendum ab omnibus sic electum, aut ad sedera
« ducat, ad disccrriendumspcciaiiter inter eas, ita t aposlolieam dirigant procuraiores idoneos, per
« dnximus salubriter decernendum, ut ncgoiia et < qnos recipiant, in episcopum, quem Romanus
< causas quaead ecclesiam spcctani Aquensem, < pontifex eis duxeril concedendum. De primo
«. episcopusagal cum consilio Aquensium clerico- < aulem accessu episcopi consecrali ad allerutram
< rum; quse aulem ad laicos, cum coiisilio laico- < prsediclarum ecclesiarura, aut eiiam civilatum,
< rurn, infra civilalem Aquensem, vel ej'us dicece- t hoc slaluinuis observanduin, ut, sicut episcopi
t sim, in loco, tam ipsis laicis quam eidem epi« < sibi successerint, ita vices alternenl, quatenus,
< sopo, idoneo et securo: quse vero perlinent ad « cum unus posl consecrationemsuam primo rece-
« Alexandrinam Ecclesiam, cnm Alexandrini capi- c pltis fueril apud unam, reiiqntis poslmoduir;
< luli geral assensu. Habeat autem dtiplex sigillum, B t recipiatur priniitus apud reliquanf, invidiapenilus
t "ab una parie coniineiis imaginem et litteras t relegala, iia dnnlaxat, ut-in iis",qure in utraqiie
t Aquensis episcopi, ab aliera vero Alexandrini. < ecclesia debet facere alternatim, incipial ab
t Ciunque idera ejiiscojiusscripseril tle Aqucnsibus t Aquensi. Probibennis ergo, ne quis in utraque
« rebus aut persouis Aqueiisibus,seribat se lanlum < prsediclarumecclesiarumde cuelerofiatcanonicus
< Aquensera; porro, cum fcripserit de aliis rebus t aul persona, ne propler hoc possit aliqua confusio
< aliisque personis, si fuerit in Alexandrina dioe- t generari. Privilegia vero, et alia scripla quaeper-
< cesi, scrihat se lanlum Alexandrinum; si vero t tinetit ad Aquensem Ecclcsiam, in secretario
< fueril in Aquensi dicecesi, scribat se tantum < ipsitis ecclesise reponantur. Licet autem ulrius-
< Aquensem, el e-converso, ut, cum ejusdeni sint < que" patris procuralores, in nostra prreseiiliacou-
t dignitalis, neutri per. alierain tlerogenl. Chrisma i stiluii,praascriplamforiiiamduxerlnlaeeepiandaui,
t vero uno anno conficiat apud tinam Ecclesiam, < quia tamen privilegium merelur amittere, qui
t et alio apud alieram; similitcr faciai de bapiismo. t concessa sihi abutiltir potestate,. slatuimus, ut,
t Majores vero solemnilaies seque distribuat inter < si farsan Aqnenses contra slattittiin istud venire
t illas, ul quas uno anno celebraverit apud unam, ? coniempseriiit, nisi, ad coramonifionemRoraani
<"aItero celcbret apud alteram ; proprias autem t jionlificis, suaecorrexerint prsesumptioiiis exces-
< soliimmodocelebrei, cujns sunt solummodo spe- t sum, episcopalis sedes de Aquensi civitale, sicut
< ciales. Ordinationesverociericoruin qui perlinent t praefattispraedecessornosler decrevit, in Alexan-
< ad Aquensem Ecclesiam, in Aquensi faciat civi- < diinam iransferalur; si vero Alexandrini contra
e late, vel ej'us dioeccsi loco tainen idoneo et < idem stalutum excesserinl, nisiadcommonitionein
< securo. Apud utramcjue ecclesiam , vel ej'us < •Romaniponlificis satisfecerint de excessu,-prre-
< dicecesim, saltem per anni medietaiem mo- t seriplaeuiiioiiis vinculumdissolvatur (335). >
t relur, nisi forie necessitas , quse legem non Decerniniusergo, ut nulli omnino hominumliceat
t babel, exigat interdum aliter faciendiim. -haiic paginam nostrae constilutionis infringere, vel
< Castra vero Aquensis Ecclesirc, qure lenel ei ausu lemeiario contraire, salva semperin omnibus-
t episcopus, per bomines fideles cl non suspe- apostolicaesedis auctorilate. Si qtta igitur in fuiu-
t clos Aquensibus faciat cuslodiri; el, si forte , rum ecciesiasiicasrecularisvepersona sciens contra
< qtiod absit I intcr Alexandrinos et Aquenses hoc privilegium temere venire tenlaverii, secundo
t -scandalum oriafur, homines illorum caslrorum tertiove commoiiitaiiisireatum suum congrua satis-
t non juvent Alexandrinos adversus Aquenses, ry factione correxerit, poleslatis bonorisque suicareat
tnisi esset causa episcopi specialis. Nolumus dignitate, veamqiiesedivino judicio exisiere de per-
< enim,ut,propterhancunionem, alteraecclesiarum petraia iniquitaie cognoscal, et a sacralissimocor-
i vel etiam civitaium , auctoritatem vel potesta- pore ei sanguine Dei et Domini Redeinptoris noslri
t.tem, jurisdiciionemj aut -dominatioiiem habeal Jesu Christi aliena fiat, atque ia extrerao examiiie
< supei reliquam, ne quod ad uiiitalem provisum disiiici3esubj'aceal ultioni. Cunctis aulera illud ser-
< esl, in eonlrarium aliquando converialur. Cutn vantibus, sit pax Domini nostri Jesu Christi, qua-
t aulem episcopus ex hac luce niigraverit, prce- tentis et hic fruclum bonseactionis percipiant, et
t dictaruni ecclesiarum canonici convenianl apud apud dislriclum judicemprsemia seternaspaeis iuve-
t alteram , de qua inter se poterunl' concor- nianl. Amen, amen, amen.
- Dalum Ferentini,
a ciare, vel apud alium queinlibet locum; et, per maniira Joaimis, Sanctsa
« quem omnis conconiiter, acti major el sanior Marirein Cosmedin. diaconi cardiualis, sanclaeRo-
t pars unius, aul raajor ci sanior pars altcriiis niaiise Ecclesice cancellarii, vt.-ldus Junii, indi-

(353) llaclenus Raynald,


' PONTIFICATOSANNOIX, CHRISTI 1206. 902
901
clione vni, IncarnationisDominicaeanno 1206, pon- A prsehendanira,illudei, quantocitius se facullas obtu-r
lificatusvero-dominiInriocentii papaeIIIanno noiio. lerit, integrare curelis..AIioqiiin, venerabili fratri
LXXXIH (354). noslro Leodiensi episcopo (537), nos deiiisse
CLERO ET POPULO AQUENSIBOS." noveritis in mandalis, ut vos"ad boc per censuram
Super eodem. ecclesiasticam, sublalo appellalionis obstaculo,
- ' (Fereniini, vi Idus Junii.) ; compellerenon posiponat.
Cum beatus Petrus apostolus ab ipso Jesu Christo Datum Fereniini, vui ldusJunii, anno ponq..
acceperitpleiiiludiiteme.cclesiaslicae,poleslalis, dubi- LXXXVI.
lari non dehet, quin aposlolicse sedis antistes, qui . ..... EPISCOPO (558), ET DECANO 1.3E9),
beaii Petri successor existil, de rebtis ecclesiaslicis ET^ CANCELLARIO LONDONIENslBUS.
disponeiidi plenam habeal- et liberam "factihaiem, non sinanl moieslari E. mulierem.
Quod
ipsa sibi Verilaie dicenle: Tu es Pelrus, et super (Ferenlini, Idibus Junii.)
Imnc pelram wdificaboEcclesiammeam(Matih. xvi),
Ex parte E. mulieris de Bendevillis,fuit proposi-
elc., in eumdemmodumut supra usquein finem.
- Daiiim mantim Srmclre lnm coram nobis, quod, cum essel in aniiisminoribiis
Fcreiuini, -per Joannis,
citra regularem professionem el susce-
Marirein Cosmedin. diaconicardinalis, sanclce IJo- B constilula,
Slioncm habitus, Monialium fuil cuslodise manci-
manse Ecclesise cancellarii, vi Idus Junii, indi- sed, cum posimodum viro se malrimonialiler
paia,
c"ione vm, hicarnationis Dominicse anno 1206, copulassel, de quo filios plurinios jam suscepil, qui-
pontificalus vero domini lnnoceniii papse 111anno dam, ipsi malrimonio detrahenles, ex hoc famam
riono. ipsius satagunt suggillare. Quocirca, discrelioni
LXX.XIV(335).
vestrae-perapostoliea scripta mandamus, qualenus,
pniom s. ANDHE^:-, EJUSFRATRIBUS. si praeniissis veritas- suffi-a-gaiur,nisi aiiud rationa-
Rccepiunlursub proteclioneBeali Petri. biliter contra roulierero ipsaro-objeclum fuerit et
LXXXV. probatum, ipsam, velsobolem quam suscejrit, non
ABBATl (330),,ET CAPITULO ECCLESI^; DE sustiueatis propler hoc aliquatenus moleslari. Quod
DINANT. LEODIENSIS DIOECESEOS. si non omnes, etc. lu, frater episcope,.etc.
Quod conferant D. elerico beneficium. Datum Ferentiiii, ldihus Junii, amio uono.
(Fereuiini, vm Id. Jimii.)
Elsi, juxla oflicii nostri debitunr, omriibus, qiri LXXXYII.
sirat liluio miliiiae clericalis ascripti, paterna nos Q PRIOItl(540), ETCONVENTUI SANCTI PORTLVN! CLARO-
deceat solliciludine providere, illorum lamen peti- MONTENSIS DIOECESEOS.
tiones facilius volumusac debeuuis adnriitere, qui Vt Ecclesiam.de Bajec. Durando cterico eonferre
ulterius non differunt.
pervitse merita apttd nos merenlur bonorum lesti-
moniis adjuvari. Cum autem dileclus filius, magisier (Ferenlini, vldus Junii).
Bavid, capellniius noster, partem prsebendae,qttam Per nostras vqbis lilleras recolimus mandavisse,
inecclesia vestra possidebafin noslrisnianibuslibere ut ecclesiamde Bajee. qure dieebatur "vacare,Du-
resignarit, eiim dilecio fiiio, R. clerico, nepoti ejus, rando, clericovenerabilisfralrisnostri,Cl?romonlen-
quem mnres et lilteraliira commendanl, pieiatis . sis episcopi(541), pro reverenlia beali Petri et no-
intuilu diixiiiiuscoiiferendaiii.iiiiiversitaiemveslram slra, curo suis perlinonliis conferretis ; sed, vos,
monenies atlenlius, et exhortantes in Domiuo, efi lnaiidatum noslrum, el monilionemipsius episcopi,
per aposlolicavobis scripta prsecipiendomandanles , el dilecti Ulii... Silvanectensisarchidiaconi, quos ei
quatenus, pro reverentia beali Petri el noslra, deputavimus monitores, stirdis auribus pertransislis,
dictum R. recipienles in canonicumei in fratrem, sicut ex eorumdem litlerarum lenore iiitelleximus
beneficitimroemoratum ei liberaliter coriferatis, el, n evidenler, propter quod idem clericus, ne de ipsa
quoniam Turonense- concilium seclionem inbibet in elusione mandati apostoliciprresuraeretis aliquid

(554) VidcRaynaldum, ad annumi296, §40. (557) Vide episiolam libri sexli 215, not.
(355) Epislolae bitjus Apographum< quod ad .538) Vide epistolam libri sepliroi 182, not.
fjiiein Apographi Conli cum cseieris exscribi cura- (359) YTide epistobimlibri sexti 84_.
veranius, e manibus nostris, quo «asu nescimus, (340) t VII. Siephanus (prior S. Porliani), annis
' excidii; ideoque iirgumeiitmii hic tantumnioilo 1190 el 1193. Posiea eligitur abbas Trenorchieu-
exhibere possuinus. — '"Vide Raynaldiim, ad an- sis.
niim 1206, §.55. , Y"IH.Guiscardus de- Roaneis, 1208, 1216, etc.
(oSOyS. Mariaeel S. Perpelui Diciiiaiitensecolle- postea eligiiiir abbas 'iienorchiensis. >
giiim, videtur fuisse monasterinm; memorafur enim Hacteiuis auclores Galliw Chrisiianwiiovw, tom.
in divisione abbaiiarum et iuonasierioruiii regni II; col. 575. In imperfeclapriorum S. Poriianise-
Loibarii, facta an. 870 inler Carolum et Liidovicum rie, Siephaniimjam ab anno 1202 abbalein Trenor-
Franeorum reges. Deinde. evasil abbalia ssecularis cbicnsem meiimraiit iidein auctores, lom., IV,
lempore Richarii episcopi. Leod. sub annum 954. col. 970.
Capiiulumconsiat duodecimcauoiiicis et abbate, »d Yide epislolam libri quinii 156.
ctijus et papaeTiomiiiaiionemalternaiiin pertinent (341) Yide ejrislolamlibfi quinli 150, not.
canonicatus. Galt. Chrisl. iior. lom, III, col. 958.
903 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. IX. 904
ordinare, nosfram audienlifliii appellavit. Nolenles iA Dretiurer, JoannemBondiner, Dttranl. de Lavor, ei
.igitur, qnod de ipso misericordiier duximtis incho- duos pueros,filiumscilicetWillelmi de Mazeriis, et
anduni.relinquere imperfecturo, per iterala vobis filiumJoannisde Ventador,infra annoslegitimoscon-
fic-ripta lnandamus alqtte prjecipiniiis, quatenus stilulos,receperuntad ecclesiaslicamseputiuram,pro-
lnemoratam ecclesiam dicto clerico liberaliter, plerquod Ecclesiaeudemdamnumsuslinuilplusquam
prout ad vos perlinet, conferalis. Alioquin, dilectis quinquemilliumsolidorum.Quare,prioridemhumiliter
filiis... abbali Sancli Genesii (542), el... cantori suppticabal,ttt ipsis Hospiialariisinlerdicere, ne de
Claronioiilensi,et... priori Monlisferraiidi, Claro- cwlerolalia in ejtts prwjudiciumallenlarenl, el ad re-
montensis diccceseos, dedimus in mandalis, ul, sarciendndamna, quw exindesuslinuil, eosdem cujn-
nisi coram eis raiionabile aliquid objeeltim fuerit, pellere dignaremur (549). Econlra, praedicluspropo-
et ostensurn,propter quod niaiidatum apostolicuin suit procuraior, quod lam ex privilegioquani indul-
non possit vel non debeat adinipleri, vos ad id per gentia speciali, Iicel Hospitalariis oinnes passiin,
censiiraroecclesiaslicam, sublato cujuslibet contra- prauer exconimunicatoscl interdictos, ad ecclesia-
diciionisel appellalionisobslaculo,compellere non sticam recipere sepulturara (550), qui apud illos
omillant, redticenles in stalum debilum quidquid elegerint sepeliri, fideicommissa quoque(5.51)ultima
post appellaiionem ad nos legilinie inlerposilam 'B.volunlaterelicta possunt iicenier accipere, soluta
illicite inveiieriiitallenlalum. lantiimmorioqnarla parochiaii Ecclesise, de cujus
Datum Ferentini, v Idus Junii, anno nono. parochia inorluorum corpora assiimuiilur, prceler-
quam de equis et armis, qnaeindulia sunt ipsis iu
LXXXVIII(513). stibsiditimterrae sancla?.(552), de quibus quariam
dediicere non tenenlur (355). Cum igiiur hwc et
... EPISCOPO CLAROMONTENSI (344), liT... MAU-
ABRATl
alia, qumcoram ipsoepiscopo fuere proposila, idem
ZIACENSI (543), E.T... MAGISTKO SIMONT ARCIIIPRE- nobis fideliterretulissei, auditis el inlellectisattesla-
BBVTERO I)E HERMENCO, CLAROM0NTEN61S DIOECE-lionibusel
SEOS. allegationibusuniversis, de consilio fra-
trum noslrorumlalem duximusseiileiiihimprofercn-
Mandat eh, ut qumsententialiterab eo definita sttnl dam, quod pisedictiHospilalarii de crclero non re-
in causa inter ptiorem Monlis-Ferrandi, el 'procu-
ralorem Hospitalariorum, Claromontensisdicece- cipiant Parochiunos (554) ecclesiae supradicise ad
seos, faciant observari. ecclesinsticam sepulturam, nisi apud eos elcgerint
u Idus sepeliri, et lunc parochialis ecclesia de oblationi-
(Fereiilini, Jtinii). bus, lectis el aliis, quse defunctus pro aiiinia sua
< [In nostra praesentia constitutis dilectis filiis " in uliima dispositione relinquil, pfselerquam de
(346)... priore ecclesiteMonlisferrandi,- et B. jiro- equis et armis, recipial quartam parlem, et Hosjii-
curatore HospiialariorumClaromonlensisdiceceseos, talariis residuum habeant, nisi dolo, vel fraurie
venerabilemfrairem noslrum, Sabinensemepiscopttm eorum, defunetusinductus fuerit ad dispositionem
(447) concessimusaudiiorem,coram quo (548) idem bujusmcdifaciendam, nihilominus ipsis Hospitala-
prior proposuil, quodprsedictiHospitalariiparochia- riis iiijungeiiies, ul de quarla parle quinque mil-
nos suos admitlunt ad ecclesiastica sacramenla, et lium solidorum priori saiisfaciant memoralo ,
tam excommunicalosquam inlerdiclos, el qtiosdam curnconstet eos a parochianisprioris illos solidos
alios, videlicetWillelmumde Mazeriis, Willelmum recepisse,aecsiisuflicienteroslensum, quod eoruiu

(342) Ponlitis, abbas S. Genesii rcperiliir in in- chianifuit


pro servis Ecclesiaehabebaiilur. Posiea inle-
slriimeniis ab amio 1194 usque ad aiuiuni 1215. grum eligere sepulluram in alictia ecclesia, vel
Gtill. Chrisl.nov. lom. II, col. 517. moiiasierio, dummodo niinus religiosus locus non
(545)Epistola haec reperitur, sed mutila, inler eligeretur. Sed hodie nihil interesl minus religiosus
Decreiales, lib. ui, tit. 28, De sepnlturis, cap. 10, sit Jocus,necne.
ubi episcopoClaromonlensiet abbati Mauriensi di- ni (551)Decrelal.fideiquecommissa.
recla dicilur. Qu;e illic leguntur, hic uncis inclusa (552) Velerisrcligionis ftiil, ut equi et arma ppm-
exbibeiuur ; varireleciionesdanlur. pam funeris adornarenl, ut iu funere Pailantis apud
(544) Yide epistolamlibri quinti 136, not. "Virgilium,JEneid. xi, v. 89 :
(545)Eusiorgius, abbas Mauziacensis, lestis ad Posl bellalor equus,posiiisinsignibus,JElhon
est anno 1205, in veteri Cbaria pro Lehunio. Mox, Jl lacrtjtnans,gullisquehumeclalgrandibusora.
el ininiediate, sed non nisi anno 1212, Geroniium Hastam aliiguleamqueferunl; num cwieraTurnus
deTurrememoraiilauctoresGa//!(EC/jr!s!!at!cenoK(r, Yictor habet...
t.ll, col,353. .De hujusinodiequis et armis, qure, ex militari
(346) In Decretal.desuni, ul mox iniiialis B. disciplina, erant ornamenta poropsefunerum, ab
(547)Vide epislolaiu libri terlii 15, nol. Hospilalariis quarlain demi religio fuit, in subsi-
(548) Hxc desuut in Decrelal. diuin belli sacri, quod coiifirmaverateisdem et Ho-
(549) ln Decretalibus,quosdain parwciaiiossttos, spitalariis S. Spirilus liiuocentiiis.Vid. epislolam
' quorum duo eranl inlra annos leghimos, receperunt Iibri 507. .
ad ecclesiaslicumsepulluram. (555j Quse seqiiunlur, hic Italico charactere di-
(350) Olim non fuil libera electio sepullurse; ibi slincta, in Decretalib. desunl, verum legunlur apud
sepelienduserat, uhi sacraineiila Ecclesire, id esl Pilb, in add.
salulis pabulum in vivis perccperal (vide Decret. (354) Decretal. omiltuntet infra parochianisejus~
part. li, caus. xm, quaest.vu, Pldcuii), quia piuo- legunl pro par, prior.; pro nec, nisi.
«Ob PONTIFICATUS ANNOIX, CHRISTI1206. "SOS
oblaii vel commissi(355) fuissent. Eisdem praelereaA rem quoque ipsius"Papiensis Ecclesiaedignitatcm
duximus injungendtim, quod nisi probaverintquod confirmantes, slatuimHS, ut in-synodalium cele-
-WillelmusGastasall, q-uifuit irilerfeclus in campis, bratione convenluum, lam lu, quam successores
apud ipsos elegerit sepulluram, universa, quaeip- lui, ad sinistruiii' Romani pontificis Ialus primiua
sius inluilu (356)receperunt, priori restiluant me- sessionis locum perpetualiler habealis. In mona-
moralo; alioquin, quartam pariem sqlummodo-re- sleriis aulenv,_autcapellis aliquibus, praeter matri-
stiluere leneantur; pro filio vero Willelmi de Ma- cem ecclesiam, baptismumgeneralem"lieri peniltts
zeriis, el filio Joannis de Ventador, quos constat proliibemus; in quibus si qua forte praecepia,con-
inrraannos legilimos decessisse-(557),eisdemin- tra sacros canones elicita, invcniri conligerit,
junxiriius, ul (358) qusesepullurce illdrttiii gratia nostris canonicis non prsejudicentinstitutis. Cleri-
receperunt, festituant universa.] Quocirca. discre- cos, sanclimoniales, viduas urbis vesirse, sine
tioni vestrseper apostolica scripla mandamus, qua- vestra conscientia, uemo prsesumat in judicium
lenus quod a.riobis esl senlenliaiiter defiiiitum-, trahere, autvim eorumrebus inferre. Nec coeme-
vos, appellatione remola , per censuram ccclesia- teriorum, quse, inlra vel extra, circa civitaiein
sticam faciatis firmiler observari; conlradictores snnt, curam yobis atit poleslatem sublraherequse-
censura simili compcsceiiies.Quod si non omnes, B libet persona prsesumat, nec ullus unquam, c«j'usr
tu, fraler episcope, cum eorum altero, etc. cunque stccularis dignitalis aul potentiae,homo,
DatumFerenlini, n Idtts Junii, anno nono. quasi suboblentu bospitalitatis, vel palronalus oc-
casione, in tuo episcopio, aut in domibus sacerdo-
LXXXIX. tum , seu clericorum tuorum, sine lua tuoruroque
B. EPISCOPO PAPIENSI (358'), EJUSQUE SUCCESSORIBUS successortirayoluntale, audeat applicare. Nec in
. -- CANONICE SUBSTITUENDIS. rebus mobilibusaui immobilibus,sive personis cu-
ad
Confirmanlurprivilegiael statula ipsius Ecclesim; j'uscunqueconditiqnis vestram ecclesiam perti-
u" Idus nentibus, invasioneniaut violentiam,vobis invjtis,
(Fereiuini, Junii.) fieri, sine legali ralione, permitlimus. Prcelerea,
.-El ipsa juslitiaerafio, el apostolicsesedis deposcit quascunquepossessiones, qusecunque bona eadenr
benignitas,utlocis et persouis,beaufPelro-ei sanctse Ecclesiainpraeseniiarumjnste et canonicepossidet,
Romanre Ecelesiaespecialius adhserenlibus, et in aut in fulurum cciifcessiotiepontificum, largiiione
ejus devotioneet obedieritia persislenlibus, patro- regum vel principum,oblalione fidelium, seualiis
ciiiii el luitioriisnostrseinanumabundantiusel pro- juslis modis , Deo propitio , poteril adipisci, firma
r
pensius extendere debeamus.Hujus itaqrie rationis "tibi, luisque successoribusel illibata permaneant:
debito provocali, liouoremac dignitatem Papiensis in quibus hsecpropriis duximus exprimendavoca-
Ecclesice.ianquam proprisecl specialis aposlolicse bulis : monasterium"Sancli Apollinaris, cum ca-
sedis filise, volumusconservare. Quocirca, venera- pellis et parochiis suis ; monaslerium Sancli Petri,
bilis in Christo frater, Bernarde episcope, quem quod dicilur Leprosoruro, cum capellis et parochiis
sincera in Curislo chariiafe diligimus, luis juslis suis; monasterium Sancii Marini, cum capellis et
postulalionibusgralum imperlientes. assensura, ad parochiis suis; monasleriumSancti Gervasii, cum
exemplar pfaedecessorumnoslrorum, felicis me- capellis el parochiis suis; monasterium Sancti
moriae Callixti, Innocentii, Eugenii et Anastasii, Pauli et Sancli Jacobi de Vernanola, monasteriuni-
IlomaiioruHiponlificuiu,prsedictamPapiensemEc- YTelus,et monaslerium Senatoris, cum capellis ct"
clesiaiu, cui, Deo auclore, prseessedignosceris, parochiis suis; monasleriumLeani, cl monasleriurii
prsesentisscripti privilegiocororouniinus,et omnem Sancti Thomse,cum capellisef parqphiis suis; mo-
ipsius ecclesise-dignitalem,per-eorumdem Roma- nasierium Sancti Felicis, cum capellis ei parochiis
norum ponfificumprivilegia-vel authentica scripta suls."Ipsorumvero riionasleriorum,qure infra veslrce
concessam, nos quoque auclorilatis noslrae favore Q dioeceseosfines sunl, canorik-adispositio, et abba-
nihilominus conlirmamus, fralernllali siquidem tum qui in eis sunt vel abbatissarumdiscussio, ele-r-
luae, iniersacra missarum solemnia, palleo.uii, et ctio et consecraiio, veslro "semperarbitrio conser-
lara tibi qtiam successoribus luis, in processione velur. Porro, jiresbyleros prsedielorummonaster_
Palniarum et -fericesecundse post Pascba , equum riorum, prout ecclesiasiica necessitas exegerit,
albumudonecoopertumequitare, necnonetcrucem absque alicujus temeraria contradictione, ad. luurii
inter ambulanduraprieferre concedimus.Ob_majo- volumusvenireconcilium.Confirniamusetiamvobis

'.{555)Decretal.,conversi,el moxeisdemque.Infra, ,cum Virgilii, jEneid., lib. xi, v. 142 :


G. Paracianus prioris, pro W. G. Demore viiuslo
(556)"Decretal.add.tyus, et inlia illis verolegunt Funereas rapuere faces.
pro locof. v. W. d.-Jl. et f. J. de V. t Est magis moris Romani, ut impuberes nociu
(357)Inipuberesneque teslari possunt, neque eli- eflerrentur ad faces, ne- funereiroiiialurtesobblis
' --"
gere sepulltiram. Electio sepullurse est' pars festa- doinus funeslaretur: J
menii. Impuheresrionhabuere olim arbiiriumfune- (358) Haecom. Deerelal. _.
ris : imo, sine"pbnipa. funeris, denocte, eos ad _(558*)Vide epislolaralibri septimi 90, not. •Virie.'
Tacesefferri nios fuii.Vide Servium, ad illum ' lo- eiiam Ughellum,/'«;.sflc:r.)t. I, p. sign.
' *, col. 32.
PiTROL. CCXV. '\ 29
S07 INNOCENTIIIII PP. REGEStORUMLIB. IX. 8-53
eeclesianiSarictaeMarice-deBetlehem, et bospiiale jA XC.
de Cropellis. hospitale de Sancla Juslina, bospi- CAPITULO CUNANG.
lale de Tossicaria, hospitale de Galbera, bospitale Quod recipiantB. subdiacomtmpapw in canonicw.n.
Guidonis Fabri, hospiiale Tidonis, hospilale de (Ferentini, xvm Kal. Julii.)
Pontiano; in archiepiscopaluMediolanensi, roona- Jamdudum inobedientesnobis el rebelles effectie
sterium Sancti Donati, ab.antecessore tuo fundatura ostendistisvos, sicui non effeclus rei, sed defecius
in loco, qtti Scoiola dicitur, cum capellis et paro- operis polius manifestat, mandatorumsedis aposto-
cbiissuis, monasteriumSanclseMarisedeCharitate, licrecontemptores,etperversores nihixominuseccle-
cum parochia sua, cum capellis et paroehiis suis; siasticse discijilinae.Cum enim olim vobis phiries
in Laudensi episcopatu, plebem de Puslino, cum direxerinius scripla nostra, ut dilectum fifium, B.
capellis et parochiissuis; in episcopatuCremonensi, subdiaconum noslrum, in canonicumveslrum reci-
plebein de Pagatiano, cum parochia sua; in episco- perelis et fralrem, prsebendaeidem in ecclesia ve-
patu Placentino, jilebem de Fontan. cum capellis stra liberaliter assignala, vos, aures veslras niore
ctparochiis suis, plebera de Rivegozo, cura capel- surdse aspidis obturames, id eflicere penitus con-
lis et parocbiis suis; inier episcopaluraAstensem, tempsistis; et, iicet propler hoc exstiteritis diu vin_
el Aquensem, et Albensem, plebem de Ponte, cum " culo excommunicationis aslricti, Tionduih ianien
eapcllis ct parochiis sriis; in episcopatu"Vercellensi, veslra poluil rebellio emolliri, quod quam grave
j>lebem de Peningo, cum parochia sua; versus nobis el molestumexistal, uisi mansueiudorigorem,
Alexandriam, plebem Sancti Siri de Sala , cum ca- et misericordia moium animi lemperasset, aliter
pellis, parochiis et perlinenliis suis, plebem de monstravissemus. Verum, quia menioralo subdia-
Plovera, cum capellis, parochiis ei perlinenliis cono coropetenler in MediolanensiEcclesiaest pro-
Etils, plebem de Bassegnan. cumcapellis, paroebiis visum, abimpetitione ipsius vosjienifusabsolventes,
et periinentiis suis, plebem de Valenlia, cum ca- venerabili frairi nostro....". cpiscopo veslro (559),
pellis, parochiis et periinentiis suis, plebem de noslris damus lilieris in mandaiis, ut excommuni-
Astillian. cum capellis, parochiis et periinentiis calionis senlenliam, qua ligati propter hoc diutius
Euis, plebem Sancli Salvaloris, cum capellis, pa- exsliiislis,jiixla formamEcclesise,auctoritate noslra
rochiis et perlinenliis suis, et plebem de Petra, relaxet; nihiloniiiiusuniversitaii vestraeper aposio-
ctim capellis el parocbiis suis. Decerninius ergo liea scripia prsecipiendoraandanles, quatenus de
nt nulli omnino hominum liceat praediclam eccle- pra-benda,quain diclo mandavcramus clerico assi-
siam temere perlurbare, aul ejjus possessionesau- p," gnari, -non prsesumatis aliqttid ordinare, donecsu-
ferre, vel ablalas retinere , minuere, seu quibusli- per hoc noslrce receperiiis iieneplacituni volunta-
bcl vexalionibus faiigare, sed omnia inlcgra con- tis.
serventur, vestris et aliorum, pro quorura guber- Datum Fereniini, xvui Kai, Julii, anno nono. •
"
natione ac sustentalione concessa sunt, usibus XCI(500),
oninimodisprofulura, salva in omnibus aposlolicse ..... PAMriLONENSI EPISCOPO, ETP. DECASTRO-NOVO, ET
sedis auctoriiaie. Si qtta igilur in futurum eccle- FRATRI R. MONACHIS MONTIS-FRIGIDI , APOSTOLlCE
siaslica ssecularisve persona, hanc noslraeconsti- SED1S LEGATIS.
lulionis paginam sciens," contra eam teraere venire Quod audiant causam in causa mairimoninli, inier
icnlaverii, secundolerliove commonita,nisi realum regem Aragonumel M. natam G. de Montevessu-
lano.
smim congrua satisfactione correxerit, poteslalis (Ferenlini, xv Kal. Julii.)
lionorisque sui careal dignitate, reamque sedivino Transmissa nobis charissimus in Cbrislo filius
judicio exislere de perpetrata iniquitate cogno- iioster, Petrus, Aragonumrex illusiiis, insinualione
scal, elc, usque suhjaceat -uliioiii.Ctinctis auiem ilionstravit, quod, cum dileelam in Christo filiam
«jidemloco sua jura servantibus, sit pax Doiriini nostram, nobilemmulierem, M. natam quondamG.
nostri "Jesu Christi, cic , usque in finem seternre" de Monlepessulano,sibi de faeto matrimoniali foe-
jiacis inveniant. Ameti. dere copulasset, apparuil lantlem, qiiod quamdam
Dalum Ferentini, per jnanum Joannis, Sanclre carnaliler prsecognoverat,eamdemnobilemproxima
Mariae in Cosmedin".diaconi cardinalis, sanctse con sanguinitatis linea contingeiilem, quin etiam
Romanre Ecclesisecancellarii, n Idtts Junii, indi- eademM. virum habet snpersliiem, cum quo anie
.ciione octava, Incarnationis Dominicae1206, pon- conlraxerat, videlicet nobileroviriiin coinitetn
Jificalus vcro domini.liinoceiuiipapaeIII anno nono. Convenaruro; propter quod ideni rex, tanqtiam v.>
cw
(559) Guillelmus de Turre Menciriiii,episcopus no 1226, 21 Octohris, apud S. Mariamde Torello,
Cumanus al. Comensis,Ardizzoni(de quo vide epi- sepulcruin' accepit. UGHELL. Iial. sacr. toin. V,
slolamlihri quinli 154,-)successiianno 1204. Otho- , col. 291.
nis iinperatoris IV aliquandoindignalionem snbiit (360) VideRaynaldum,ad anntim 1206, § 54
(vide epistolamlibri decimi quinti 51).-Per viginti Vide etiam apud doclissiimimHistoriwOcciiunici
Hhnos strenue ac cum laude prudentiae Comen- scriptorem, tom. 111,pag. 145, ctif lamen incosnii?
s&n adiiiinislravit Ecclesiam; excedensque an- fuit hcecliinocenliiPP, III episiola.
-
909 . PONTIFICATUSANNOIX, GHRISTI-1206. «10
catlioiicaset Deumtimens.cauterialain conscienliamA * snper his fecerimus, et quantum (363) laborave-
super hoc-gerens,.ac metuens-ex hoc.animae.suce x rimus, parles ipsae, et scripta nostra, per eas
periculum imminere, ad apostolicassedis oraculum _ c Mnjeslaii(561) vestrae direcla, liquido declara-
duxil quaniocius recurrendcm. Quocirca, discre- e bunt. Quid aulera super fidelitalibus el censu
tioni vestrse-perapostolicascripta mandamus,qurt- < exigendis feeerinuis,audiat sanclilas veslra ple-
tenus, si la.is apparuerit accusator, cujusaccusatio t nissimeveritatem. Oonvoeavimussiquidem pote-
de jure sii admiUenda.,vos, parlibus conyocalis, _ slalem, consules, ctconsiiiarios Alexandiiae, et
audiaiis causam, et eam, si partes consenserint, costendimus eis, qualiler lencrentur el.obligati es-
sublalo ajipellalionisobstaculo,finecanonicolermi- .« sent ad censumet fidelitates Romanae Ecclesiae
nelis. Alioquin,gesta oninia conscribenies, sub le- - t praestandas,qualiter insuper in signum hominii
stimonioiitterarum vestrarura ea nobis fideliter -c se dederanl in manibus felicis memoriaedpmiui
"Iransmittaiis, pfsefigentespartibus lerminum com- c Alexandri , a quo ipsa. civilas denominaiionem
petenlem, qno per_procuralores idoneos nostro se . t accepit. Oslendimusetiam eis, et periegimusin-
conspecluireprresenlent, justum, auclore Domino, < strumenlumpublicum,in quo omniaisla contine-
fudicium recepturse. Quod si non onmes... dtio _ banlur; qui, verbumnostrum non minusalacriter
.vestrum, elc. -. , - - e quam devolerecipienteset acceptanles,cumomni
- Dalum Ferenlini, xv Kalendas Julii, anno nono. < fcstinaritia pfseceperunt campanara pulsari, ut
.- XCII(361). -t multitudo populf conveniret, qui, scien.es.cau-
AQUENSI CAPITOLO.' c sam vocationis suse, cucurrerunt qnasi,ad voccm
Con/irnianfur-vnitiet-scs ecclesiwnrf_ipsos perltnentes. T_"jucundam,el vix praegaudio et exsuliationesusti-
(Fcreniini, xviTlal." Julii.) t nentes verbum sibi proponi, clamaverunl,quasi
" Solel annuere sedes
apostolica, elc: Cum aulem, < una voce, cumingenlilaeiitiaettripiidio niaximo:
«liliiale ac necessilate pensalis, Aquensem et Ale- < Fial, fiat voluntas domini nostri; et sic in onuii
-sandrinamEcclesias-duxerimusuniendas, ne quod < pace recepimus liGminiumel fidelitates potesla-
circa iinionem-hujusmodiuliliter esl provisum, al- .< tis, consttlumct consiliariorum ac uiiivcrsorum
ierulri Ecclesiaeimposlerum pariat detrimentum, < qui.ad locum illum convenerant, et inde feciinus
. .universasecclesias.quasAque.nsisEcclesiabona fide _<fieri.publicum inslrumentum. Deinde quosdam
el jusio litulo haclenus inconcusse possedit, vobis, e honestos viros, qui monitores civitali.svocanlur,
ac per vos' ecclesisevestrae aucloriiale aposlolica i fecimusnuntios noslros, quos jlirejurando nobis
confirmamus,,etprsesentis scripti... salva reverentia Q t astrinximus, ut singulas'oras, vicos et plaieas
qiiamAquensiet Alexandriuodebent episcopo,juxta .< civilalis circuirenl, el fidelilerab universis fideli-
quod ralio posiulal iinionis. Nulli ergo omnino ho- e lales et censum, secunduminstrumenti lenorem,
minum,etc. Si quis, etc. < exigerenl el reciperenl, et quidquid super his fa-
Datum Ferentini., xvi Kalendas Julii, anao < cererit, totum per publicam scripiuram nobis
nono. e oslendereiit et consignarent; quse omnia bene
- . XCIII (362). < et solemniterfacta sunt (565). t"Sunt autem qui
LlTTERiE ATtCHIPBESBYTERI MEDlOLANENSIS, ETVICECO-juraverunt in summa.quinquemilliaoctingentisexa-
' - ' MITIS. ginta sex, sicut in inslrumentis vestrae palernitali
. Qitalilercommissaeis supcrpace faciendainter Ale- tfansmissis conlinetur, el summa census librarum
sandrinam et Aquensemcivitatesexsecutisinl. viginti quinquePapieiisium.Et haeec-mniaper Joan-
(Hsecapud Raynald.) nem Tornielum, subdiaconumveslrum, canonicun;
c [Sanciissimo,Patri, el domino,Innocentio,Dei Novariensem, et quosdam socios. suos, nuiilios
< gratia stimraoporitifici,W_ MediolauensisEccle-. Alexandrinorum, vestrse paternilali desiinamus.
c "sicearchipresbyier, licct indignus, et Ariprandus Ad hsec, noverif veslrsecelsiludinisimmensa discre-
< dictusvicecomes, e]us humilis ac devotussubdia- D tio, quod,pcrea qnaevidimus el cognovimusmani-
c conus.lam devotara quam debitam in omnibus . fesle, credimus et jiullalenus dubitamus quodvobis
< subjeciionem. Placuit beatiludini vestrse, Pater elEcclesise erit ad.gloriam et ulililatem maximam,
c sanctissime,nobis, servulis veslris, dare.in man- si horiori et exaliaiioni inlenderilis Alexandriiw-=
• c datis, ul, ad, civitaieiri Alexandriaepersonaliler rum. ]
-c accedentes,clerumet populuraad pacem etcon-
< cordiam cuniAquensibusfaciendain, nec non ad
t unionem acceplandam, prudenter admonere, et
-_c diligenter inducere ^luderemus. Verum , quid
(361) Conferendaesunl episiolsehujuscejibri noiii plici ad initium cuj"usquelinesein margine virgula
S2 et 85. _ _ - . distinximus.
(302) Epislolabsecirilegralegilur apud Ugiiellum, Conferendre
' sunt epistolsehujusce libri noni 82,.
Ital. sdcr. lo.m.IV, col. 444 ; ideoque hic uncis in- 83, 92.
clusa exhibetur. . - (563)ApudUghel. qualenus.
Eamdem, scd iriulilam,"exhib"elRaynaldiis,'ad an- ' (364) ApudUghelluin,S.
num 1206, § 4-L.Quseapud insum leguntur, liic du- (365) Iiactenus Raynaldus.
"911 LNNOCENllIIII PP. REGESTORUtfLIB. IX. 912
XCIV(566). A litteras et nunlios induxisli, parcens saluti el famsa
P. TOTESTATl ET POPTJLO ALEXANDRINIS. tuse, nondum, si credimus, es oblitus, quamvis,
Super eodem. exigenlibus cuipis tuis,' sis in reprobum sensura
(Ferentini, xfKal.) daius. Sed ecce, justo judicio primus ipse in fo-
[Cumdilecttts filius, Joannes Torniellus, subdia- veara incidisti, quam alii praeparasli, quia, ctim
- conus noster, etN. vicedominusAquensis,et nobiles velles
praediclumregem dejicere, dejectus es ipse
viri, R. Scacavel,et P. Fanlinus, nunfii veslri, ad prior, propter notura perjurium, prodilionemvulga-
sedem aposlolicamaccessissent,censu debiio nobis, lam, publicam exconimunicationemet .inobedieu-
et instrumenlo in quo eorum omnia erant scripta, liam manifestam. 0, M diligenler atlenderes "quod
qui nobis fidelilalempraesliteranl,prccsentaiis,pro laici de te senlianl. quod clerici de le dicant,
veslris et civilalis veslra; negoliispromovendisdili quomodo tuam vilificasti personam,. fcedasti or-
-
-genter ac sollicite insliterunt, iia, quod nullatenus dinem, ofliciuin deturpasli, faclus libi ipsi contra-
possunl de negligentia reprehendi, sed eorum dili- ritis el reprobans temetipsum, procul dnbio non
. gentia potest merito commendari.Et, licet negotium minus erubesceres de infamia, qttani doleas de ja
secundum suam voluntaieinnon fticril usquequaque clura! Condolemusuliqtie libi, si lamen lu doleas,
promolum, finem tamen coiigruum ad honorem ci non quidemad exerccndamvindictam, sed ad pceni-
profectum veslrum absqiie dubioest sortiturn,juxia tentiam peragendam, quouiam inutiliter vimiicare
quod ad scandali maieriam removendam mngis te sludes, posses auiem utiliter pcenitere.Qtiideniin
cognovimusexpedire. Monemusigituruniversitatera libi possunt prodesse homicidia, sacriiegia, furta,.
vestram, et exhorlamur in Domino,per aposlolica incendia, el alia facinora quse coramiiiis? Pulasne
vobisscripta mandantes, quatenus m lidelitaie ac per illa valeas apud Dominum,aui eiiam apudnos
devolione apostolicaesedis, sicttt laudabiliter ince- indulgenliampromereri? Facta sunt novissiriiatua
pistis, iia prudentcr perseverare curelis, quodgra- pej'oraprioribus, dum, accumulandopeccata pecctv-
liam apostoliccesedismereaminiplenius et favorem, tis, presstisponderevitiorum, ad infsrni (e profundi
cl nos adea quaevestrum respiciant commodumet demergis, Ne ptiles quod verba ista de «irdis ama-
honorem, merito debearous inipendereoperam effi- riludine proferannis,cum, etsi tuam odiaraus offen-
cacera. In signum auiero gratise specialis, miiiimus sam, diligamusnalurara, memoresadbueillius dile-
vobis sub insigni beali Petri vexillum,ut ipse vos, cllonis anliquse,qua lc inler fratres et coepiscopos
tanquam filios speciales, contra hostes meniis et lioslros-affecluosiusamabamus, sed, ex compas.io-
corporis cuslodial et defendat. nis affectu,novit Dorainus,verba ista proferimus,
DaiumFcrentini, xiKal, Julii, annonono. ] quoniam gemimuset iristaraur, dum audimus le de
XCV (367). malo vergere semper iu pejus, qtiia-,licel graviter
Isedasalios, gravius lamcn Isediste- ipstim, et inde
UNIVERSO CLERO ALEXANDIiiNO.
deficis amplius, unde magis profieere le confidis.
Super eodem. Memorarejiovissiinatua, si forsan a taiito- restpi-
(Ferentini, xi Kal. Julii.) scas errore, ad illum per hiimilem pceniieniiamte
duxc- converlens, a quo te per conlnmaceminobcdieniiara
[CumAlexandrinamet AquensemEcclesias
rimus uniendas,tit utrique sil Ecclesiseunus paslor, avertisti, qtioniam ha.c sola tibi seinila est relifia,

praesenliuravobis aucloriiate prsecipiendomanda- pcr quam venire poteris ad saluiero. Licet enim
iims, qualenus venerahili fratri nostro _,Alexan- redire non possis ad gradum a quo rnerilo decidisti,
drino et Aquensi episcopo, lanquam palri el epi- si tamen sub potenli manu Deite Iiumiliarecurave-'
scopo animarumvestrarum, de caeterointendenles, ris, adhuc te polerilej'us dextera snblevarejsin au-
-ipsi obedienliamel reverenliam exhibeatis debitam lem, pravis acquiescendoconsiliis,et iniquis operi-
el devotam. bus insislendo, magis ac magis provbcaverisejus "
DatumFerenliiii, xi Kalendas Julii, anno nouo. Q iram, procul dubionon effugiesmanus ejtis, quse te
XCVI(368). punientgraviler in prsesenli, etgravius in futnro.
ADOLPHO OUONDAM COLONIENSI ARCHIEPISCOPO (369). Monemusergo te, fraler, cnm lacrymis, ex exhor-
Quoddesinalmala faccreet ad Ecclesiamrevertatur. taratir in Chrislo Jesti, qui ventufus est judicaio
(Ferentini, ix Kal. Julii.) vivoset mortuos, qualeiius, nbstris salubribus mo-
-medicinam de
[Quolieste monilis et consiliis,precibus ei prae- niiis acquiescens, per pcenileniiae
ceplis, minis et terroribus inducere curaverinuis, morte resurgas ad viiam, etad uberamaiiis Eccie-
ne, conversusin arcum perversum, sine causanobis sice reverlaris, quse pio miseralionis affecturecipil
illuderes, quos ad favendttmilhrslri regi Oihoniper filios delinquentes, quoniam, etsi sacrosanctaro
(366)Epislolabseciniegra legiturapud Ugbelhim, cliiSiiGxliibctur»
Jtal.sacr. lotn. IV, col.i45;-ideoque hic tincis in- Eamdem laudat Raynaldus, ad annumi206,
dusa exhibetur. - § 40.
Eamdem laudat Raynaldus, ad annum 1200, (568)iipislola haec inlegra legitur apud Raynal-
m-
§40. dtiui, ad annuin 1206, §11. Ideoque hie tmcis
(567)Epistolabxcinlegralegitur ajiudUghellum, clusaexhibeiur.
liat. sacr. tom. IV, col. 433; ideoque hic uucis in- (569)Videepistolamlibri tenii 54, not.-
815 PONTIFICATUSANNOIX, CHRISI 1206. §-£
Romanam Ecclesiam,malrem tuam, in gravem dif- A illorum ad luum referafrius Iionorera, quoniam in
ficullatem induxeris, de qsiaper" te 1 non pos"selali- ecclesiasiicis rebuset bonor oneri, et onus est ad?
quatenus liberari, quia tamen, ille est fnndaior.et nexum bonori. Quia vero inter bujusmodimonaste-
fundamenlum-ipsius qui imperal vehlis el mari, ria duomaxime indigenl ofiicioprovisoris, videlicet"
dnm ipse sil nobis adjiilor, non limemus quid faciat Sanclae-Mariseforis pqftam Papi'ensem,.qu"od est
nobls homo. . ". moiiialium.-ei Sancti Dar.holomseiin Slrala, quod
Daium Ferentini, vm Kal.JuIii,-annoix. . esl monachorum, nos illa, ciim capellis, pafochiis
XCVJL -_ et perlinentiis suis.de commuriifralriim nostrofum
ALBERTO PR-EPOSITO 1N.ARCHIEPISCOPUM MAGDEBURGEN- consilio, disposilioniluse, lam in spiritualibus quain
. - ' - . - SEMELECTO (570).. -, lemporalihus, duximus commiitenda, ut in eis vice
- nosira
Quod nuniiiimaposloticumbenignetraclet. corrigas el emendes, insliluas_et destiuias,
Ferenliiii, ix.Kal. Julii.) statuas et decernas, quseipsis monasleriis spiriiua-
. Tempeslasimperii, quse ie impnlil ad id impro- Iiter et temporaliier noveris expedire. Utaulem et
vide faciendum, quod promolionem luara nierito onus honoris, et honor onerisper le ad luostracseat
potuiiimpedire, necessario nos retardat, ne adhuc successores, prsesenlium auclorhale concedimus,
ad iui confirmationem negotii pfoeedamus. Licet ^ quatenus tui eliam successores"in hoc tibi succe-
auiem udversum te fuerimus-de jure commoti, di- dant lam onere quam honore, dummodo circa de-
lecius tameri filius, magisler G. nunlius luus.vir volionemaposlolicaesedis, ef piovisioliem monasle-'
.iitique providus et fidelis,_commolionem nostram riorum ipsortim iales se studeant exbibere;ne pri-
non desfilit.-miligare, ita, quodflemporis oppor- vilegiuromereantur amittere, siconcessa sibi abusi
"lunllale reperla , ipsum proposuimus consummare" fuerint potestale. Nulli ergo... lianc paginam noslrai
negolium, dummodole nobis, tanquam membrum concessionis, etc. Si quis aulem, etc.
capili, studeas "conformare. Quocirca, devolipnem '-Dalum Ferentini, XIIIKalendas Julii, annonpno.
luaiii monemus atlenlius, et per- aposlolica fibi - XCIX.
'
sciipta mandamus, quatenus eumdem magislriim, SABINENSI EPISCOPO (572).
queniuojs,-suse probilalis.intuitu.-sincera diligimtis Reponilurad eumdem-slalum defendendijura Ecciesim
in Domino' charitale, benighe"recipias, el honesle qncm habuii prwdecessor.
periractes, -eunique,- cum necessitas postulaverit, (F.erentini, v Kal. Julii.)
lanto. securius ad prsesenliaiii nbslram remittas,. Quoniani propfer-longam absentiam bonse me-
qnanKf-inajoremgraiiam in oculis noslris invenit. n morise Conradi, Sabinensis episcopi, pro eo quod
Ipse qtiippe libi plenius inlimabil qusea nobis-ac- curara pastoralem gessit in Ecclesia Mnguntina, et
"-
cepit seereliiis inlimanda.. propter eorum incuriam, quibus episcopatus Sabi-
Dalum Ferentini, ix Kaiendas Julii, anno noiio. nensis diversis temporibus fuit cufa commissa,
XCVIIL' - ejusdem episcopalussunt jura neglccta, a nobis hu-
B. PAPIENSl EPISCOPO (571). mililer pos'_uIasti,utsuperiioctibi dignaremur-pa-
Commir.iiur disposilioni sum monaslerium-Sanclm 4erna sollicitudine providere. Nqs ergo, tuis preci-
Mariwel Sancli Baiulwlommt. bus annuentes, tam ex providenlia pastorali quam
-- (Ferenfmi, xmKal. Julii.) ex graiia speciali, de consilio fralrum nostrorum,
Apostolieasedes, quse,_disp.oneiUe Domino, cun- in eo leslatu, quoad defendenda ipsius episcopatui
ciorum fideiium mater esl el magislra, consuevit
j'ura, reponimus, quem habuit, quando idem Con
seqnoiibramirie pouderare merita siiigujorum, ut radtis SabinensisEcclesifPprasulatum accepit.NuIli
vaieal uuicuique, proul exigit ratio, respo.idere.Nos ergo ...noslrse concessionis, elc. Si quis auiem, etc.
erDi')<I"i, licet immeriti, htiicsanclse sedi superna Dalura Ferentini, v Kalendas Julii, anno nono.
gratia praesideinus, fiderri et .Jevotionem, quam, .
tuoriiiniiihaerejis C.(575).
jirsedecessoruiri vestigiis, ergo nos f'. P.. TITCLISAWCTI
_etRomanam Ecclcsiam habere dignosceris, atten- MAPXELLI (374), ET B. TITULI
SANT.E SUSANN_E (575). PRESEVTERIS CARDINALIBUS,
dentcs, et irilnenies nihilominus-deformalionemet APOSTOLIC_E SEDIS LEGATIS.
iapsiim quorumdaniriioiiaslerioriim, tam monialium
Quod -moneanl"patriarcham Conslantinopolitnnum,
quam etiam monachorum, in Papiensi existeniiiim guod non recipiat Venelos.in cononicos'Sunciw
civitale. qtiread Romanani Ecclesiam niillo perli- Sovhiw, sed alios, dummodobonisint (376). •
r.enl mediante, lam libi quam illis, diverso tameh (Ferentini, xi Kal. Jtilii.)
respectu, dispqsuimusprovidere, ut videlicet onus " [ Ad decorem"] (577) et commodumtam Ecclesjw-
(570) Vide epislolam hujusee libri noni' 62, not. "bentur; variseleciiones nppositaesnnl. •_ , '
(371) Videepibtolam lihfi-.epiimi 90, noi. Vide Raynaldiira.ad annum 1206,'' §2. ]
(572) 'S.de epislolas libri leriii 15, nol.; librl- - (374) Deislo jam dictum"saepius.
qiiinti 14, noi. Vide eliam Ugliellum, Iial. «««-, (575) Idem. . .
toin. I, coi. 185. ; - (376) Vide epislolas diversaslibri oclavi.
(575)Epislola hcecreperiiur, se<_valde mulil.i, -
(577) Quae loquuniur, bicitalico cbsraciers-.
inler.Decrclales, lib. ni.til. 1,'Dc insiimionibtts , disiincia, desunl in Decretalibus; verum 'leguimip
5. illic ' '
cap. Quie leg.ii.lur, bic uncis. incfusa exhi- apud Pilb. ifi itdd.
915 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. IX. 816
SanclcaSopntm,quam atiarum ecclesiarum,quwsunt A veri, qui, legem zelantes divinam, vulpecufasqure
in urbe Constantinopolilanaconslruclw,nosciturper- vineam Doraini Sabaoth denioliri.conantur, quasi
tinere, ul litterali viri, el morumhonestateconspicui, volentesChristianse fideiobservantiam aslutis ma-
de quibustibelmundi parlibusvenientes, institui de- chinaiionibus abolere, in eorum exterminium effi-
beant in eisdem. Verum, sieut noslrls auribus est caciler laborani, prtesertim, eum, e.isdem prorsns
suggestum,venerabilisfraler noster (377*) Con- exclusis, eademvinea fniclificarepossituberius per
staniinopolitanus patriarcha, eorum immemor,quw opera pielatis. Hac itaque consideraiioneprudenSer
sibi sitggessimusviva voce,ac postmodumper scripla inducli, auctorilate prseseiuiumtibi duximusconce-
mundavimns,si.lamenad ipsumliilerwnostrwperve* dendum, ut universa hserelicorum, sihique faven-
nerunt, aliarurii nationum clericos spernens, Vene- lium, bona niobilia,qusead luas manus devenerint,
tqs tantum in ipsis Ecciesiis, el prwcipuein Ecclesia dum eos exterminare studueriszelofideiofthodoxse,
Sanclw Sophiw, satagit collocare, non attendens, ad luum usunrlibere libi liceat relinere. Bona eiiam
quodjn omni gente qui facit jiisliliam, aceepius est immobilia, qute de ipsortimmanibuseruerepoleris
Deo, nec sanctuarinm Dei j'ure eonvenithaereditario hac de "causa,relineas sine prajjudiciojuris alien..
possideri.Quocirca, discretioniveslrwper apostolica NuIIi ergo , . . noslrse concessionis, elc. Si quis
scripia prwcipiendo mandamus, qnatenus eumdem^" autem, etc.
patriarcham monere ac inducerestudealis (378), ut Datum Ferentini, v IdusJunii, anno nono.
viros religiosos, honestoset litteralos, undecunque CHI (381). -
originemduxeriiil.inprsedictisecclesiisinslituerenon P. DE CASTRO-NOVO, ETH. .tONACHIS FONTIS-rRIGIOr,
postponat, et maximein majori, proponenteseidem, APOSTOLlC_E SEDIS LEGATIS.
qubd, si monilisvestrisacquiescerenon curaverlt, in- Vt assignenlcaslrnmde Scura (582)regi Aragonum,
dignumse feddet, ul vos aliarum clericosnallonuiii pro hwreticisexstirpandis.
ad ej'usobedieniiamcompellalisprmsertiin,cum ipsi ' (Ferentini, v Id. Junii.)
propter hoc ad nostram duxerintaudientiam appel- Charissimusin Ghrislofilinsnosier, P.Aragonum
landum, neque (579) dissimulare poteritis quin hoc rex illuslris, sua nobis insinuatione monstravit
nostris auribus inlimelis, ut ex hoc ipso, an verum quod caslrum de Scurra, quod ad Romanam Eccle-
sit quod Venetis dieilur promisisse,conjicere valea- siam noseiiur pertinere, in lali loco, inler hrerelieos
iiius.] Si qui vero clerici per vos, vel alterum videlicet,est posilum et firmatum, quod iidemhae-
vestrttm, siinl in prsediclisEcclesiisinstituti, appel- ritici inde possunt opporluniiis qn.im de loco alio
Ialione postposiia, facialis eos pacifica possessio;ie,^J coerceri, propler quod idem rex, lanquam zelator
gaudere, amotos, sicut j'usturafuerit, per censuram legis divinae,lmmiliter poslulavit a nobis, ul, cum
ecclesiasticam,appellationeremota, facientes resti- gnerram conlra prsefaloshcerelicosmoverecurave-
tui ad castlem. Quodsi non ambo . . . aller ve- ril, de ipso casirocopia fial sibi ad lauriabilepropo-
silum peragendum. Nos igitur, piam inienlionem
strum, etc.
Datum Ferenlini, xi KalenciasJulii, anno nono. ejusdemTegisin Dominocommcndantes,discrelioni
CII. vcstrseper apostolicascripla mandanms,qua.tenus,
P. ILLBSTRI REGIARAGONUM. cum idemrex ad debellandumel exstirpandumprse-
diclos hsereticosde partibus illis fuerii praenuinilns,
Quod possinl coronari regesAragonumper archiepi-
scopuni Tarraconensem. casiriim ipsum faciaiis ei, si necessitas exigat, assi-
Cumquanta gloria, Qlc.Eadempenitusac epistolq gnari; ita lamen, ut per hoc idem caslrnm ab apo-
libri octavi92, quam vide(pag. 734), et qnw ibi an- slolicse sedis dominio minimesubducatur,Quod si
noi.alasunt. non ambo his exsequendisinteressepo.tueritis,alter
CH (580). vestrum ea nihilominusexsequalur.
EIDEM. Dalum Ferenlini, vldus Junii, poniificalusnosiri
Quod bona hwrelicorum,quos exleminabil. sint ad jQ anno nono
usum suum. CIV(383).
(Ferentini, v Idus Junii.) ANTISSIODORENSI EPISCOPO(384).
Cum secundtimevangelicamveritatem, operarius Quod decernat super qitodum matrimonio0. mu-
sua mercede sil dignus, ac alibi .scriptum sit, quod lieris.
hovi triluranli os non debet infrenari,_multoara- (Ferenlini, vNonas Julii.)
plius convenil dignseremunerationisprsemioconfo- [Fraternilatis tu_elillcras recepimus, continenles,
(577*)Ilsecin Decrelal.destinl, ul infra qttsecha- (585)Epislola hsec legilur, sed muiila, inler De-
raciere Italico disliriximus. crelales, lib. iv, tit. 15, De frigidis,et maleficialis,
(578) Decrelal., moneatispro pat. m. a. ind. s. et impotenliacoeundi,cap. 6. Qurelialico characiere
(379) Dccreial., alioquin, pro prop. eid. q. s. m. v. disiiiigiiunuirdesiinl in Decretalibus,vel lcciioiuun
a. n. c.; infra nec legunl pro prwsertim. . . neque. varietaiem indicant.
(380) VidcRavnaldum,ad annum 1206, § 54. (584) ConferendabaecTnnocentiiepistola ciim liis
/381) VideRaynaldum, ad anntim 1206, § 54. quaeaucioribus Galliir-Christianaenova; diciminrde
Videetiam epistolamlibri octavi 97. obilu Hngonis(de Noyers):
(582)Notandura,quodRaynaldus, loc. cit. Iegi.se i Anno li06, Triniiarios canonicos fur.davil, et
videtur, de Siuna, religiosis Fonlanelensibusplurima erogavit, cura in
91? PONTIFICATUSANNOIX, CHRlSTI 1206." .91g
qnod Odeardis (oS5)'mulief euidam viro malrimo-.A ad istam redire, cum quapriinocoiitraxit.-nisise
nialiter nupsil,-cum quq per tnullos annos morata, voto-mulieripsaeonsirinxeritadcoritinenliamobser-
non potuit-carnaliter ab ipso cognosci.Licet aulem vandanf, ut iniellig.ilurper hoc cum prmdictoWil
per... archijifesbyterumluum, super hocfuisses edo- lelmo(592) foruicaia fuisse, vel, nisi se fornicario
clixs.volenslamen(386)super hoc habereeeriiludinem modo alii viro miscuerjl, ut primus vir, prsetexlu
pleniorem, quasdam matronas suasparochiw,provi- fornicatioiiisquam ipsa commisit,ej'us velif consor-
das et bonestas, ad luam prseseniiam.evocasli,di- tium declinare. Naro, si taniuni simplici verbo pro-
siricle illis injungens, sub peficulo animarum, ul misil se contineniiamsefvaiuram.et poslea fn con-
miilieremipsam priidenler inspicercnl, elperquire- speclu Ecelesis?,nupsifmemorato'Wif/e/mo (595),
renl diligenter, utrum idonea"essef ad virifes am- quandiu arliculusiste dubilabilis erat, praesuniiu.on
p.exus-_quaelahdem in fide sua libi asseruere con- . debet, quod forriicarelur cum illo; sed amodo non
siariler, quod eadem mulier nunquam pbterat esse debet cum illo aliquatenus renianere. Per/toc atilem
nialer aui conjux",tanqnam cui namrale deerat in- quaeslionemillam"noveris esse solutani, qua qua.ri-
strumenttim. Unde, inter ipsam et virum illum di-- tur, ulrum illa quae adeo arcla est, ut nulli possit
vortium-celebrasli, mulierem ipsam inducens, ut carnaliter commisc'eri,nisi per incisionem, aui alio
ad aliquam- se religionem transferret, perpeiuam B sibi (594)modo violentia inferafur, non solUiBmodo
conlinenliam servalura; viro vero (387) liceutiam levis, sed forte lam gravis, ut ex ea morlis pericu- -
iribuisli rit uxorem duceret in nomineDomini, quia - lum liraealur, ad mairimonium'contralienduin de- .
palerfiericupiebat.Coniigitautempostea,qtiodmulier beat idonea perhiberi. Stmiliter illa, quae viro cui
eademm\en\i qui seras Iitijnsmodireseravit, abjiciens nupserat adeo arctaesl, ut nunqnam ab e"6valeat
.cqnlinentiam quatn promisit, el qum-alium virum deflorari, si, ab eo (395) per jndiciuni Ecclesisese-
"Iiabuerat,Wiltelmo(588), latori prsesenliuni,super- parata, nubal alteri viro, cui arcta non sit, .el per
impsit. Pro quibusnobishumilitersuppticasti,ul cum frequentem usum secundi , reddlatur eliam apta .
eis misericordiler ageremus. Quamvis_igiltir =seini- primo, utrum debeat ad illum redi?e,'cum quo prius
piene nobis expresseris, quomodo dic.a mulier se fcedus inierat conjugale.De talihus autcm non est
promiseril conlinentiam servaturam, ulrum-vide- facile j"udicanduni,cum finalejudicium pendeat ex ,
licet .simpliciverbo,"an voto soleinni, utrumve ad fuluro.] Tu ergo, secundum quod superius est di-
-veligionem transierit, ut promisit, an conlra prd- slinctum , facias ijuod" decrevimus, per censuram
missionem(3S9) in domo remanserii, et quali.er ecclesiasticam, appellalione posiposita, firmiter ob- ^
"serasillas feceril reserari,_ulrum videlicel artificio servari. " •
medici, an corictibituviri, seu alio qiiolibet roodo; Datum Ferentini, v Nonas Julii, amio nono.
iios lamen, perspicaciierattendentes, quod impedi- ; cv.- -
mentum iilud non erat perpetuum, quod,"prseter PRJEPOSITO ET CAPlTULO SANCTI PETRIDE
"divinummiraeuium, per optis liumaoum absque RONAIS.
corporalipericulo potuit removeri sententiani divor- Quodirecipiant Wallerum ctericum in canonicum.
tii;' per.errorem, iicet prqbabilem, nbvimus.,esse (Fereniini, iiIdttsJunii.) ". .
piclatam, cum pateai ex postfaclo, quod ipsa co- Cura siraus, licetimmeriii," successores illitis, cui
gnoscibilis erat illi, eujus simili commiscelnr, et jussil Dominus pascere oves suas, eis pr_ecipuepa-
. idco, inter ipsairi rnulierem etprimum virumdici- lerna fenemur sollicilndine in suis neeessitatibiis
mus raalrimonium exstitisse. Quare, inler ipsamet subvenire, de quorum liUeralura et conversatione
prwdiclumWiUelmumrC590) mairimotiiumnon esse latidabili ex mora, quam apud sedem apostolicam
censenfus, eosqueprsecipimusab invicem separari; fecisse noscunlur, sumus certiores effecti."Irideesi,
el, si prcediclajiiulier ad Religionemtransivit, sicut qttod universilatem vestram monemusatlenlius et
asseriiur promisisse (591), primus vir, qui non co- bortamur, per apostoliea vobis scripla prsecipiendo
giiovit eamdem, cum illa rema.neati cum_quapost- rj mandantes, qualerius pro -reverentia beati Petri et
modum Eeelesiae auctoritale. conlraxit. Alioquin, nostra dilectum filium„'magistrumWalterum, pau-
idemvir, riimissaea, quam postea superduxit, debet - pefem clericum, qui apud sedem aposlolicatndiulius
profectioneRomana esset, quam variis de Ecclesiae qum. . . Willelmo. ~-
suaerebus suseeperat, maxirae ut insignium pontilt- In DecrelaJibus,add.cuwm. Verum, deesse
"ciorumustfmabbati S.Germani adimeret. Sed, inira in (589) aniiq. exempl. monet Pithceus, in noi. marg.
diem decimum quo ad iirbem accesserat, lethali
morbo correptus, decessil apud S. Clemeniem (590) Decretal.eam et prmdlclumG.
29 Seplcmbris 1206, sedissxiv;iii Laleranensfbasi- dem (591) DecretaL, sicut assent promisisse.'Qusequi-.
deesse in omn. cdd. "Vatic.legi vero in aliis
lica, humatus vm Id. Decembris, eeleberrimofunere reeenlior. el in antiq. Compil. monet Pitli03us,.iu.
quod suimiiusponiifex ei cardinalium collegiumho- not. marg. Moxea Decrelales legunt pro illa.
nestaverunt. ">Gail. Chrisi. nov. lom.XH, col. 299. (592)Decreial., j>r_e/«/oGu.
Vid. epistolam iibri tertii 20, ubi Hugonem, (595) Decrelal., Gu.-Infra /ia;c"-]eguiU prdhoc, et.
anno 1205 obiisse, errore typographico, dicitur. eapro illa.
(585; ln Decretal. o: . _ (594) Al. simili, ul raonet Piih. in nol. marg.
In Tu
(586) DecretaL, tamen volens. (595) DecreiaJ. ,add. si.,-_efmox el post parata;
_ (387) In Decreial., et viro.' inlra eum pro</kr».lejj.urit.
(588) Decrelal. add, el
ci, inoxG. legttut pro ct
919 INNOCENTnIII PP. REGESTORUMLIB. IX. 920
est lattdabiliter eonversalus, in fralrem veslrum el Asuis; caslrumBruchen, cum ecclesiis.etquingenlis
canonicum liberaliter admiltalis, ut, prseter ipsius regalibns mansis, forestis, omnique silvatica ulili-
obsequium quod vobis utile reputamus, nostram late; caslrum Dernebruch, villicationem "Vochusen,
quoqtie graliam, si pro eo fuerimus exaudili, con- cum ecclesiis et perlinentiis; Alnelincherot, ciim
sequaiiiini pleniorem. ecclesiis, et moneia, et omnibusperiineniiis; Cru-
Datum Ferentini, u Idus Junii, anno nono. eht, Calchem,. Blithestroph, eum ecclesiis, vineis
- CVI et omnibus pertinentiis suis; - ecclesiam in Retine-
(596)'.
M ABBATISS.E MONASTERII SANCTORDM ET rolh ; castrum Dalem, cum ecclesiis et omnibus
JNNOCENTII
ANASTASII IN GANDERSHEIM (597), EJUSQUESORORI- pertinenliis ; ecclesiamin Kericherbech,el capellara
BUSREGULARITER SUBSTITUL-NDIS. ' in Schusen, et decimas, quas in Coloniensi,Halber-
Recipiunlursub proleclione. sladcnsi, el Hildeseroensi dicecesibus possidelis.
(Ferentini, x Kal. Julii.) Sane, novaliumvestrorum, quccpropriismanibusaui
Prudentibus virginibus, quse sttb hahitu religio- suraptibus colitis, vel de nutrimenlis abimalium ve-
nis, accensis lampadibus,per opera sanctitatis jugi- slrorum, nulhis a vohis decimasexigerevel extorque-
ler se prceparanl ire obviam sponso, sedes aposto- reprsesumat. Nulliquoque,post faciam professionem
lica debel patrociniuraimperiiri, ne forte cujuslibet B ibidem, fas sit, absque abbatissoeliceniia, de eodem
temeriialis incursus aul eas a proposito revocet, IOGO discedere,nisi arctioris religionisobtenlu.Disce-
tiul robur, (quod absitl) sacrse religionis enervet. - dentem vero, absque communium liiterarum cau-,
Eapropler, dileclre in Domino filise, veslris juslis lione, nnllus audeat relinere. Ad iisec,novas et in-
po.ttilaiionibus clementer aiinuinius, et prxdictum dehitas exacliones ab archieplscopis.jepiscopis,de-
-monaslerium in Gandersheini, quod ad Romanam canis, archidiaconibus,aliisque omnibus ecclesiasli-
Ecclesiam nnllo perlinct medianle, el in fundo et cis, saecularibusvepersonisomnino fieri prohihenuis.
proprietale Reali Pelri noscilttr esse construclum, Ciirisma vero, oleum sanclum, consecrationesal-
in quo divino estis obsequio mancipatse, ad exem- tarium scu basilicarum, ordirialiones canonicorum
plar felicis reeordalionis Agapiticl Joannis, prsede- et capellanorum vesirorum, qui ad sacros ordines
cessorum nostrorum, Romanorum ponlificum,cum fuerint promovendi, el crelera eeclesiaslica sacra-
clericis et minislerialibus omnibus ad idem mona- menta, a quocunque maluerilis Calbolicoaritislite,
sterium perlinentibus, sub beali Petri et nostra pro- commuiiioneinet graliam aposlolicsesedishabenle,
teclione suscipimus, et prcesentisscripli privilegio absque pravilate aliqua vobis prrecipimus.exhiberi.
communimus; imprimissiquidem siaiuenles, ul ca- Prohibcmus autem, omnem cujuslibet Ecclesisesa-
lionicus ordo, qui liactenus esl observatus ibidem, C cerdoiem. prsater aposiolicara sedem, in vestro.
perpetuis temporibusinviolabiliterobservetur.Prce- monasterio habere aliquam ditionem. Aucioritate
terca, quascunque possessiones, quacunque bona namque beatorum appslblorumPetrfct Pauli jube-
idemmonasieriumirnprasenliarum juste et canonice nms, ul nullns rex, marchio, comes, vel alia soscu-
possidet, aut in futurura, concessionepontificum, laris persona, liceuliam haheat ipsum monasterinm
largitione regum vef principum, oblatione fidelium, aliquibus hominihus in benelicium dare, ul pro-
seu aliis juslis modis, parantc Domino, polerit feeto, jtixla quod subjeclum aposlolicse sedi pri-
adipisci, firma vobis el vobis succedentibusac illi- vilegii firmilale con_isfu, inconcusse ditaium per-
baia permaneanl. In quibus hsecpropriis duximus maneat; el locis ac rebus , lam bis quas moderno
exprimenda vocabulis-: Locum ipsum, in quo proe- leroporehahet, vel possidet, quasque futuris lem-
dictum monasteriumsilum esl, cuin civitate, mone- poribus in jiire ipsius monasterii divina pielasvo-
ta, teloneo et foro, ac omnibus peninenliis suis luerit adaugere ex donis, oblalionibus, deeimisque
infra civitalem; ecclesiam Sanctae Marise,in qua fidelium, absque ullius personre contradictioiie,
monialiumest eonvenius; ecclesiamSancli Ronifacii firmiiale perpeiua pcrfruatur. Obetinlevero le, nunc
in Rruneslbosuse, ubi sunt moniales inclusa?, et ejusdera loci abbatissa, vel eartim aliqua, qua. tibi
prsepositus regularis; monasterium de Clusa, ubi v successerit, nulla ibi qtialihet subreptioiiisaslulia,
sunt monachi nigri, et ecclesiam S, Georgii, quae seu violemia, prseponalur, nisi quam sorores com-
omncsjuxla civitaiem Gandershiem sunl in fundo muni consensu, vel earum pars consilii sanioris, de
et proprielale beati Pelri conslructse; villicationem ipsius collegiomonasterii, si idonea reperiattir ibi-
in Dcnghie, cum ecclesiis et omuibus penineniiis dem , sectindum Dei timorem, providerinl ciigen-
suis; villicationem Hollensiod, cum periineniiis dam. Libcrtales quoque el immuniia.es, a jir.ede-
sriis; villicationem ilerresluisen, cum omnibus per- cessoribus nostris, Romanis porilificibus, monaste-
linentiis suis; castrum Vanceleve, cum parochia,, rio vestro concessas, necnoii ellibertaies,elexem-
villicatione, et omnibus pertinenliis suis; Ericte, pliones ssecularium exacdonum,'aregibus el prin-
Denneslcde, cum eeclesiis, villicalionibus',et omni-" cipibus, vel aliis fidelibus rationabiliter vobis irs-
bus pertinenliis; viilicaiionemin Gbeneldohursen, dullas, auctoritale aposlolica confirmamuset pvae-
fum parocbia, ecclesiis, el omnibus pertineniiis senlis'sciipti, ctc. Dcceruimus ergo,ul nulii om-
/396) Vide Raynaldum, ad anntim 1206, § 42. ^r,
(597) Vide 45 et
epistolas libri oclavi .et M, qure ibiaduotata sunt.'
-m _ PONTIFICATUS. ANNOIX, CHRISTl 1206. 922
nini. honiinum liceat, procdictuniraonaslerium tc- Ajuris ordinem curstim prsescriptionis impediunt,
mere perturbare, aut ejus possessiones auferre, nolumus*aliquatenus coaiputari, sed, diligenli con-
_seu qiiibuslibet vexationibus fatigare,-sed omnia" sideralione ailhibila, de (emporum suppulatione
mtegra conserventur, eariun pTO-qtiaruinguberha- deduci.
tione et suslentalione concessa suiil,-usibusom- . Dalum Ferenlini; xv Kalendas Julii, anno nono.
nimodisprofulura salva sedis aposlolicreauclorilate, CVIII (404).
et in ecclcsiis non cxemptis dicecesani episcopi EISDF-jf- - •
canonica j'usfitia. Si quaigitur in fulurttm.ecclc- Quod super adjudicalionesubjeclionis monaslerii-de
- Gctndersheim Ecclesiw Hildescmensi .procedant
siastica, ssecularisve"persona, banc noslnfi consii-
lulionis paginain sciens, conlra eatn temere ve- cerio tnodo (405).
nire tentaveril,-.secundo lertiove commonita,-nisi (Ferenlini, xv Kal. Julii).
realum suiitn cohgrua «atisfactionecorrexerit, elc., [Cuni dileciae in Christo filisc,-abbaiissaet soro-
usquesubjaeeal ultioni;_ Cunclis auieiii, eideni loco res Ecclesia. de Gandersheim_(4Q6) sna cuperent
sua"jura, elc, nsque m finenr. privilegia renovari, nobis Jtuinilitersupplicarunt, ut
Dalum Fereiuini, per manum Joannis, Sanctse personisaliquibusscriberemus,-quwprivilegia ipsius
B
Mariaein Comesdin; diacohfcardinalis, sancise R.o- Ecclesiw,quw(407) propier viarnm discfimina ad
niaiise Ecclesise cancellafii, x Kalendas Juliifindi- nostram. prwsentiam tute desiinari non polerant,
ciione vm, Iiicarnationis Dominicrcannol206, pon- . inspicerenldiligenlcr-,tenorem ipsorumfideliler con-
lilicalus vero douiiiiiInoeeiitii papae111anno nono. scribentes,sigillis eorttmsignalum, noslro conspeclui
"r prwsentandum. Verum, nos, earum poslulalionibtts
. 1 £V1I (598). - - concurrenies(408 ) qualuor episcopis et ahbalibns
..... TtEHELY.ATHESHUSEN, ET.... OEHERWETItESHUSEN- lotidem hoc injiinximus exsequendum(409), qui,
(599),ABBATIBUS, ET.... DECANO PADI-RBLRXENSI.(410) apostolicomandalo paj-enles,-privilegiafelicis
'
Declaralur quod M prmscriptionecentum annorutn recordationisAgapiti et Joannis (411), prwdecesso-.
c-.mraEcclesiamliomaham Jempora schismalum rum nostrorum, sibi praeseniata (412) subliliier in~
deducunlur.
spexerunt,. tenorem eorum sub sigillis suis nobis
(Fereiuini, xv Kal. Julii.) fideliler transmiilcnles. Venerabilis qtioque fraler
[Cum vobis_](400) aliisMtteris dederimus (401) - noster, G. Remensis archiepiscopus, tunc episcopus
in mandatis,itl in causa, qum inter ecclesidmliilde- Prwneslinus, in partibus illis officiumlegationis
semensem(402)ex una^pgrle, et ccclesiamde Gan- _ exercens, tenoremprivilegidrumipsorum, sub sigillo
dersheim (405)" ei Ecclesigm Romanam ex allerd, - proprio, nostro fecit conspecluiprwscniari. Nos au-
dignosciluragitati, lesles ad piobandamprwscriptio-" tem , tam legalo (413) quahv iiiquisiloribus fidem
vem recipere debealis, insinualioneprwsenlitimvobis debitam adhibenies, licei non videremus quare non
duximus dcclafandum,~quod,-poslquamprmscriplio deberenl eadcm privjlegia innopri, quia lamen C.
conlra monasteriumsnpradictum et liberlalem ipsius- majoris Ecclesise, el J. Sanctaf Crncis canonici Hil-
dicilitr inchoaia, scissura trium schismalumgdversus desemenses,in nestra prwsenliu consliluli, propone-
R.omanamecclesiuminiervenil.Litel igilur lam ie- bant, HildesemensemEcclesiamin possessione sub-
g:di quam eanonica sit deliniiione slalulura, ul joclionis ipsius monasierii per cenluui annos et
eontra sacrosqhctamRomanam Ecclesiam.qnsegau-" amplius exslitisse, privilegia ipsa /Mu<:(411)iiondiixi-
det priyilegio speciali, non nisi cenlum aiinorum mus innovanda.Veruni, ui lam vionasteiioquam ipii
praescripiio Iocum sibi valeat vindicare, lenipora ecclesiw suam juslitiam servaremus,diieclisfiliis....
tameri inlereidenliura.schismalum, quse secunduni - Pigavien-..Corbejenel.. de Lapide sancliMichaetis

(398) Epislola "JiaeeJegitiir,sed nuiiila, inler De- r, cap. 4, ubi 'decano Paderburnensi direcla dieilur.
cretales, lib. u, tii. 20, De prwscriptionibus,cap.14, Nolandtim,quod eadem esl fere ac epistola libri
ubi Rel. el Gu. abbalibtts,direcla dicitur. .undecimi84".
(599) De Helwalheshusen,el de Herwetheshttsen (405) Vide episiolamlibri octavi 44.
abbaiibus.Sic legeiidum visum est in Apograpbo (406) In Decretal. Gnrderen."apiulPilh. in marg.
Conii. In Decretalibiis",taiitummodo Hei. el Gtt.ab- al. Giudion. al. Gardenovens.al. Gerundus.
balibusPilhoeus, DeIlelevartcsneii.-el de Hel. Wer- (407) Destintin Decr. In Deerel.add.c/tsian.iam^ei.
tesneu.gbbalibus, iii vet. cotl. Tegi mpiiel, alibique (408) llsecdesiml in Decr.
etiam Helien. el W, abbatib.us."Qiiaesint moiiagle- (409) Decrel, leguiit «I eainspicerenl diligenler,e.,_.
ria ad quorum abbaies dirigiiur hrec epislola, juxta" - tenorem ipsorum jideiiter iranscribeiites, sub sigillis
igiioranies nos scire faleniur, igiioscehdum-forsan, suis nobis remitierent/duximusinjnngendum.
ciiin.iieedenoiiiiiiihus,iiec de scribendi-modo.coli- (410) Quseseqtiunttir, hic Jialico cliaractere-di-
seniiant codices. - -- - , siincta, destint in Decretalib. verum,- leguntur apud
(400) Quaesequunttir, hic Ilalico characlere di- Pilb. in add. .-
.sliiiela, desuut iii'. Decretalibus, vertim. legimUtr (411) Apud Piih. add. Ponl. ' '
£pud_Pith. in add. - (412) Sua prwsentia.
(401)Apud Pitb. in add. dedimus. - (415) In Decreialibusadd. qni sttb sigillo proprio
(402)-Ap."Pitli. midemen. " "' "' - - ea nosiro fecil conspeciuiprwsentari,qure mox tpsis
- (405) Ap. Pith._Gand. _ addunl post inquisit.,'ai proposuerunlleguritpro HU-
(404)EpisiolaJiceeIcgilur,sed mutila,-inier Decre- desemensis...propon. "
lalcSjlib.H,lil.30, De hnfirmutione yMli velinutiii, (414).Deesl in Deerelal. ,<
923 INNOCENTIIIII PP. REGESTQRUWLIB. IX. §24
Ijsabbalibus (415), dedimus in inandalis, ul ad lo- \ jus et proprieiatem aposlolicsesedis per privilegia
ctiinidoneumpariter(410) accedenles,cilatis qui ftie- praedecessorumnostrorum perlinere monstralur, ne
raiit evocandi, inquirerent snpev"omnibusdiligen- jns EcdesiseRomanaeremaneat indefensurn,eamdemi
tius verilaiem, el, usqtte ad definilham sentenliam abbatissam procuratricem ipsius "duximusstatuen-
procedentes,gesta omnia, sub"suarum lestimonioiit- dam, ui, cum adversus Ecclcsise Romana_posses.-
lerarum conscripla,.'fideliier ad sedem aposlolicam siones et jura non nisi centenaria cufral praiscrip-
disiinarant, prwfigentesparlibus terminmn compe- lio, ipsa super hoc el aliis vice nosira procurei^.
tentem, quonostro se conspecluiprwsenlarenlsenien- quaeeoram vobis(422) ftterint in judicioprocuranda.
tiam rccepturm. Ipsi vero, mandalum aposloticum r-olenles igilur, quod de statu ejusdem monasterii
exsequiciipienles,partes ad suam prwsentiam cita- diulius dubitetur, per quod causa ipsa remaneal ul- -
verunl; et, cum vellentin cansa procedereoccasione leritisindecisa, discrelioni vestrwper aposlolicaseri-
citjusdaminterlocutorim quatn tiderunl (417), pars pta (423) mandamus alque prwciphnus, quatenus,
HildcsemensisEcclesiae ad sedein aposlolicam aj>-- Iocum tutum el commodumeligentes,Anfrasex men-
pellavil, propterquodjudices ipsi in causa procedere sium spalium post susceplionemprwietv.iumlillera-
nequivernnt(418). Ntiper atilem, parlibus in noslra ^ rum, recipiaiis(424) tesles, quos ad prsescriptionem
prwsentia constiluiis, prsedicla periil abbalissa, probandam Ilildesemensis Ecclesia, vel ad inierru-
quatenus debererouspiivilegia suse ccclesisereiio- plionem oslendendam Ganderseti(425) ccenobium
vare, prwserthn , cum in prwsentia delegatorum duxerit produrendos; el, si legiiimam praescriplio-
jttdicum pars HHdesemetuisEcclesiw nihil oslen- nem probaverit, ul intendjl, nisi jjrobata fuerit prm-
dere studnerit, vel probare, quod monasteriovel pri- scripiio (426) ex adverso, subjeclionemipsius mona-
vilegiis ejus in aliquo derogaret (419). Ex advcrso slerii adjudiceiis eidem, cum conslet ipsum in sua
vero, fuit sollicite postulalum, ul causam ipsam di- dioecesi conslituluro, privilegium, quodipsi mona-
scretis viris commitiere digiiaremur, qui testes re- slerio innovari fecimus, corrumpenles. Alioquin,
eiperent, qnos eontra privilegia monasierii, et ad eidem supcr hoc perpetuum sllenlium imponentes,
probandam prsescripiionemlegiiimaro inducere pro- nionasleriuin ipsum pronuntielis.perpelua libertale
poncbanl. Nos siqnidem,diligentins(.20) atlenden- gaudere, nostro sibi priyikgio resignalo.] Testes
tes, quodjure civili providasil dctiberaiionestaiutum, aulem, elc. Quodsi non dmnes. ..dtiovesirum, elc.
ul, quando pcriculum leslium formidalur, ne veri- Datum Fereniini, xv KalendasJulii, anno nono.
las occuitetur, ei probandi copia fortuiiis casibns CIX (427).
siiblrahalur, etiam Iite non conlcslala , lestes va- ,__ ... EPISCOPO PLACENTINO" (428).
leiudinarii, et alii de quihus ex aliqua causa lime- Qnoa tn causainter Ravennalenseset Faventinosver-
tnr, ad lestimonium admitianiiir, ejtisdcmsequilalis lenle recipial cerlum teslium numerum.
similitudine provocali , prsedicla privilegia, quasi (Ferentini, x Kal. Julii.)
jam iiimia vetuslate consumpla, cum fuerint non [(429) Cum causam, quae inler venerabjlemfra-
in pergameno sed pajiyro conscripla, dtiximus inno- trem noslrum (450) . .. archiepiscopum Ravenna-
novanda; nolenies, quod ex innovatione hujusmodi tensem (431), ac dilectos fitios, conimuneFaveiui-
noviimjus monasterio acquiralur, sed ut aniiquttm num, (452) super villa Lnci ei sancii Poliii (453),
cus (421), si quod habet,"per innovalumprivilegium et Gaslro Aureoli, el eorumdistriciu , honoreet ju-
conlirmelur. Quia vejo prwdictum monasleriumad risdiclione noscitur agilari (454), diversisjudicibm
(415) Decretal. Vnde judicibus pro u.rum..... ab- (428) Vide epistolam libri quinti 75, not.
balibus. (429) Vide Decret. Iib. u,. tit. 20, de teslibuset
(416) Deesl in Decrelal.el mox his legunl pro altestalionibits,cs,\).-51.
omnibtts. (450) ln Decreial. desunt.
(417) Decretal.

a quibus taiilum. pro el usque (451) Vide epistolam libri quinliii, nol.
tulerunl. (432) Quseseqiiuiilur, hic Halico characlere di-
(418) Desunlin Deeretal. et niox iterato Iegunt D slincta, in Decretal. desutil; verum, legtuitiir apud
pro parlibus conslitulis. Pilh. in add.
(419) Hsecom. Decretales, ut mox voceiu solli- (455) Apud PilhceumP.oii.i, et mox Areol.
ciie. (4-54)i Anno 1203, Albertus arehiepiscopusRa-
(420) Decretal. igilur, el raox fil legit ioc.opro- vennas agil contra Faventiuos causa Ltici et vilire
vida fit delib. S. Polili. - ApudRubeum, lib. vi, pag. 3G9.
(421) Decrelal.legunl, sed anliquum et mox inno- c Anno 1204, leruiinatio liiis imer Alberium, ar-
vatioriemprivilegii,et prwfulumhabeul pro prwdicl. cliiepiscopuniRaveiinatem, el iiiier communiialem
,(42_.) Decrelal., le. Favenlire, circa jurisdictionem ei dominitim Luci,
(425) Decrelal.om. ul mox nlq. prwc. S. Politi, Aureoli et atiorum caslrorrim qusepossi-
(424) Dccreial.eligens... recipias. debant Favenlini, el econtra prceiendebai arcbiepi-
(425) Deerelal. omitlunt. scopus. Exslanl duseepislobeInnoceiuii.papseIII ad
(426) Decrelal. legunl .inlerruplio, el infra epf- episcojHimPlaceiUiimin,quihtis ei cominiuitur cau-.
scopo memoratopro eidem, corrumpendopro c.or- sa; quse inseruntur in Dccreialibus ad cap. Cmn
rnmp., imponenspro imponenles,pronunlies pro ips. causam, ac tesliljuset alleslaiionibus;.et ad cap. Li-
pronunl. cetcausamde probationibus.JuxtaTonduc. pag. 233.
(427) Diversa,ejrislolselmjiis fragnienta Iegunltir Sed lis terminata non fuil.
m Decrelalibus, lib. n, iil. 7, De "juramentocalu- . c Aniio 1207, tempore Jnnocenlii papw, imperio
mnice,cap. 6; et tit. 20, De leslibus el altcsUdioni- vacanle, die secundomensis Decembris,indiclionex,.
bus, cap. 37. Faventiw, iuecclcsia S. Peni, Oiiaudus, pnepositus.
92S PONTIFICATUSANNOIX. CHRISTI 1206. 926
fiiisseianobist.onimissa,quia (455)pereorumaliquos A examinare procures, et, de singiilis circumstatuiis
fiiiedebilo non potuil (456) .enn.nari (457),] nos, vo- prudenler inquirens, de causis videlicel,personis,
ieiites i.nponereliti finpm,venerabilifralri nostro... loco, terripore, au.ditu, visu, scientia, credulitate,
Feretran. episcopo, el dileclofilio.. . abbalide Ga- fama, et certiludine, cuncta plene ac siudiosccon-
liata, per nostras tandero litteras dedimus in prae- scribas; el ea nobisfidelitersubtuo sigillotransmittasi
ceptis, ul, non obslantibiis commissionibushaele- injungensparlitms,ut ad prwsenliamnostram-veniant
nus impetralis, omnique occasione ac exceplione sic instructw, qualenus, allestalionibuspublicalis, et
cessaniibus:trium mensium spalium parlibus assi- inslrumenlis exhibilis, postquam sufficienlerfuerit
gnarenl, infra- quod universosiestes producereni, allegatunt, juslam a nobis senlenliam,Debmiclore,
quos super bac cattsa ducerenl producendos,ei, di- reporteni. Testes aulem, eic. Qnod si forte Faven-
ligenter examinatis eisdem, alteslationibusque fide- lini, vcl alii, eos, qtios dicttts archiepiscopusad
liler. redaclis" inscriplis, si deparliurii procedefet perbibendum leslimonium veritali duxerit produ-
voluiitale, causaro ipsam, medianle jnstitia, lermi- cendos, praesiimpserinlimpedire, tu ipsos ab Iiujus-
narent; alioqtiin, alteslationes cuni inslrumenlis et modi praesumptionecessare, moniiione prwmissa,
aliis raiionibus ad nostram prsesenliamremitlenles," per censuram ecclesiasticam, appellalione reinota,
prxfigerenlpartibus terminum compelentem, quo B J compellas. Volentes auiem effrenalam muliiludi-
se nosiro conspeeluf praesenlarenl, sententiam re- nem testium rnlremri, prwcipiendomandamus qua-
ceplurce.Cumigitur delegati prcedictimininiepro- lenus (441) hinc inde quadragenarium numerunite-
cessissent,(438J[nos partibus dedimusin mandatis, stium excedere -nonpermiUas, ita videlicei,"ut, si
ul pro ipsa causa noslro se conspectui prsesenla- Favemini lestium deposiliones ratas hahere volue-
rcni, quarumprocuraiofibus cum inslrumenlis de rinl, quaea venerabili.fratrencslro...Ferrariensi epi-
rato in nostra praasentiaconslituiis, cunialiquandiu scopo et abbale Pomposiano, recepire fuerunt, te-
super lilis conlestaliotie, receptionequorutndamle- sies ipsi compuleiilurin numcro prariibalo;alioquin,
slium, el muliis exceplionibusfttisset in noslra prw- ctim attestaliones ipsresinlclausre, iidera tesiesite-
sentia disputaium, nos fandem (459) pctilioncni rato, si necesse fuerii, prodticanlur.]
jpsius archiepiscopi per procuratorem ejus fecimus Dalum Fereiilirii,-x Kalendas Julii, anno nono.
exhiberi, et ad eam pariem aliefam-respohdere,a.c, CX (452).
inierrogalionibus el responsionibusredactis in scri- W. NlVERNENSl (445) EPISCOPO , ET H. ARCHIDIACONO
ptis, el lite coram nobis pleiussimecoriteslata,jura- BITURICENSI.
inentum calumniae feeimus ulrinque prseslari. ] „ Causam W. burgensis cujusdam de Chariiate, de
vero" nimisexislerel one- " hwresi suspecli,ipsis commiltil (444).
[(440) Qnia utriqtie parti
rosum, ul lesles producercnt coram nobis, fraierni. (Fereiiiini, Kal. Junii.)
tali luw, de qua ptenamfiduciamoblinemus,per apo- [Litteras veslras recepimus coiilineiUes, quod,
slotica scripta- prwcipiendomandamus, qualenus, cura causa, quae vertebqtur(445) iiiler venerabilem
infra tres mensespost susceplionemprwsenliutn,rc- fratrem noslrum.... (446) Allissiodorensemepisco-
cipias, appellatione rcmola, testes, quos utraque pum, ctquosdam burgenses de Charilale" (447),
pars, lam super principali negolio, quam in perso- quos idem episcopus de hseresi impetebat, vo-
riis tesiiiim duxerit producendos,ac eos diligenlcr bis (448), et dilecio filio.... (449) abbaii Callo-
ecclesiaeFav.enfmse,el Martinus Auliverii coropro- (445) In Decretal. verlhur, qusemox om. ven. fr
miserunl in doronumTliebnldunisapienlem, de lile n. et verba dil. fil.
qtite erat inier eos, Theophilo Faveiilino notario. noni (446) Vide epistolas, libri tertii 20; el libri
Ex cbarlis Azzuriniis, Sace. IV. 104.
c Anno 1207, _Egidins afchiepiscojnisRavennas, (447) Roberlus,-S. Mariani Allissiodorensis mo-
recipit ab Anastasio 700 libras Ravenriales expen- nacbus, in Chronologia,edila- Trecis, -unno 1608, a
dendas in.causn cum Faventinis, circa nimirum Nicolao Camusulo, canonicoTrecensi,!" 95; «Anno
Lucnm, S. Poliliiuro et Aufeoliim.Ex Tabr.l. ar- 1198.... apiidvictiin qui dicilur Charilas, qriidam
chiep. Ravemise,cap. D. 951, 942. _ Monum.Fu- ID viri prsedivites,bsercsis Populicanre noiabiles, cuni
veniin'. apud Mittarcllum, Accession.Favenlin. col. se abseiuassenl die.quo"citaiifuerani, til ab hac in-
465 el sqq. fiimia se purgarenl, ab Ecclesia-smit prreeisi, cl
(.55) Duxhnttscommillendum. exposiiipublicaepotestati. >
(456) Nec poluissel. Idem, f° 101et 102: c Auno Domini1206, Htigo,
(457) Ilacteimsin Decretalihnset apud Pilho.um. Allissiodorensis episcopus, Romam profeclus, ibi-
(4ZP8)Decret. lib. n, tit. 7, De juramenio calu- deni obiit hsereiicos, quos Bulgares vocaut,
mniw, cap. _6. - . vehemenier sluduit insectari; ejiisque; instanlia
(459) Hreciu Decretal. destinl. aciura esl, ul plerique rebus suis exinanirentiir,
(440)Ibid. til. 20, De lestibusel utlestalioitibus, exterminareniur alii, alii creinareiilur. i

cap. 57. Qnse llalicd charactere infra disiliiguunttir (448) Soilicet Niveruensi episcopo; vid. episl.
desuni in Decreial. lnnocenliisupra, nol. 444 laudatas. lileni Roberlus
.(441).Decf., volunitisttl hinc tnde, qme rnoxom. raonachus, pag. cad. '<Apiid.trrbcmquoque Nivernis
ven. fr. n. el inlfa Poniponpro Pomposianoleguiit. abbas S. Mariiui, et decanus majorisEcclesiae, de
(442) Epistola hacc reperiliir inier Decrelales, hoc pestilenlissimo errore iiolali, episcoporum.si-
lib. ii, iil. 25, Dc ptwsumptionibus,cap. 14.. sluniur concilio Senonis couvocato;. ibique. abbas
(443) Videepislolani libri quliili 11, noi. deponilur, decanus suspehditur, et sic ad aposloli-
(444) Do argtnneiuo isfus episiola;, vlde epislo- cam sederodeslinaiiiiir.> . ...
las, libri secundi 65 clD9; libri quinti 56; libri. (449) AbbatiCaltovii.ln Dccrelalibus, abbaii CaU
texii 6.6el 239. lonensi; ubi Pilbceus in nolis: t V. C. Colomnensi^
927 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB.IX. 913.
vii (450), a sede apostolicadelegata fuisset,utraque A foveashabent, el volucresccelinidos, [(4151)nos. ex
pars tandem, ut negolii prolixitas possel facilius his quw prwscripla suut, swpedictumW. (462) su-
expediri, vos duos sub cerla poena sibi arbilros speolunide bseresi vehemenler liabemus, lum quia
ttatuerunt, delegala vobis poiestale nihilominus quori anle dixerat, postea se dixisse negavit, sicut
reservala. W. (451) autem, lalor pra.senlium, unus conviclusest coram vobistnm quia vel mendacium
ex illis, quosprwfalus episcopus impetebat, hsere- prius dixit in ffatrem, asserendo illum bsereticum,
sim suaro apud Charitatem fuerat publica voce vel perjurium posiea commisilin Deum, purgando
ccnfessns, et de quodam fratre suo similiter reeo- ilbim de haeresi, quorum utrumque reddil illum
gnoverat, quod eodem secum laborabat erro- valde.suspectum , quanquam verisimilius videatur,
re'J (452). Qtti cttm de fide sua coram venerabili quod eo ternpore, quo lanquam vere poenitensab
fralre noslro..... Bituricensi archiepiscopo,conveni- liscresi rcverlebaiur ad fldem, tam grave menda-
relur, eique purgatio facienda per eumdemW, qui ciiim non dixisset, prseserlim in frairem, quem
rere pwnitens et calhoticus credebalur, esset in- ubique lanquamlegiiimum(463) non asseruissethse-
dicla '(455), ipse W. ifrairem sutim, quem publice reticum, nisi fuisset accensuszelo fideiorlhodoxae;
asserueral esse (454) limrelicum, prwstito jura- unde pransumitur,quod cum poslea purgavit illum
menio, purgavit (455), el sica prwfato episcopoduo " de haeresi, turpiler pejeravit. Quocirca, cfiscrelioni
contraria proponebalurdixisse; undeab ipsoetperju- vesirmper apostolica scripta prwcipiendo(464) man-
rus et hwrclicus censebalur. Econlratio vero idem damus, quatenus, cum propler solam suspicionem,
W. proposuit, qnod ticet de se pttblice confessus quamvisutiqttevehemenlem, nolumus illumtam de
jnissci, mhil lamen fueral dc fralre confessus,unde gravi crimine condemnari lalem et tantam securi-
bcne poleral illum purgasse, maxime cum a duobus talem recipienlesab ipso, prselerjuratoriam cauiio-
capellanisde Albiniaco(456), qui conscienliamillius nem, quod limore .po_n.etemporalis debeat coer-
noveranl(457), atidivisset,quod tanquamCalholicum ceri, discrelam [ei pcenitentiaminjungaiis, ex qua
pateral illum secure purgare, quorum (458) liileras valcal apparere, utrum in lenebris ambnlet an in
postea vobis ostendit, sed episcopussuper eo quod de luce; utrumve sit vere pceuitens,an ficle conversus;.
fratre negaveralprotinttseum, per se ipsum et unum et, si eum hoc modo vere Calholicum cognpverilis,
presbyterumel alium diaconum,coramvobisconvicit; non sinatis ipsum indebile molesiari; alioquin eum
unde ipstim relapsum in hwresim appellabat. Vos tanqnam hsereiieumcondemnetis.]
tgiiur has in prwdictoW. contrarielales noiabiles DalumFerentini, Kalendis Junii, anno.nono.
aliendentes, ipsttm cum tiiteris vestris ad nostram C CXI.
prcssentiamtransmisistis,bonisejtts interim adnotatis,
clonecde persona ejtts el bonis, quod statuendumfo- EPISCOPO (465), ETHAGISTRO GUIDONI, ARCHIMA-
rel staluere curaremus; ddjicienles, quod cum idem CONO LEMOVICENSIBUS ET ABBATI BULIENSI
(466),
W. apud vosciimquibusdaminslarel, ul purgationem LEMOVICENSIS DIOECESEOS.
reciperelisipsius, sicul aliorum quorumdam, vosju- Cattsam,inler abbatem convenlumqtteMauziacenses
ramentnmejus, quia (459) sibi contrarius videbalur, ab una, el Templarios de Torreta ab altera parle,
athttiltere noluislis, purgatione tamen pro" eo per super decimisterrarum de Sancotl vertentemipsis
oclavam manum (460) bonorttm virorum admissa. commiltii.
Quia rero vulpecttlw,qttw moliuntur vineamDomini (Ferenlini, Kal. Julii.)
demoliri, sagaci sunl studio capiendw, nam vulpes . Accedentibusad praeseniiamnoslram dilectisfi-
alius Colonensi. al. Colonicensi.Columna ordinis (455) ApudPith. add. lunc.
Cislerciensis, diceceseos Biiuricensis. > Colttmnw (454) Dcest.
nioiiasteriiim,dioeceseosBkuricensis, nobis igiioium (455) Pith., Caiholkum csse firmavit, et mox
esse faiemur. Certe, nec in peculiaii, tain veierum episcopolegil pro ipso.
quam adhuc exisientium, in Bilnricensi dicecesi Ty (456) Piih. in not. marg. Aubigny,Gallicc.
nionasleriortim, apud novse Gallire Chrisiianseau- (457) AputlPilh. add. se dicut.
ctores, lom. II, serie, nee in generali Galliarura (458) Pith., qui eortim mox voculam se omil-
abbaliarum apnd Samraarthanos, lom. IV, indice, lil, et iufra prolapsumlegit pro tittde ip. reL, asse-
Colv.mnwnonien nusquamreperitur. Lcgenduniigi- rebal pro appell. voeularaItas nou habet.
inr omniiio, proul hic exbibenuis, Callovii; quod (459) Piih. eo qnod.
quidem iiomen est monasterii Bituricensis dioece- (460) Piih. manum vm.
st-os, Gallice Chalivoy.Monasleriihujus abbas Ar- (461) Qusesequuntur, uncis inclusa, in DecretaTi-
inandus I, posl Bernardiim (cujus nomen in chariis btis rcpeiiuntur.
Ii'gilurante ainnim 1198), reperilur in instriiraeniis (472)In Decrelal. prwdiclumG., et mox Itakuimits
nb anno 1220 ad aiinuin 1253. Galt. Christ. nov. pro habemus. Sequentia oiuiltunl, sic con.v e. c.v.
lom. M.col. 193. (465) Decrelal. legunt, tdnquam charissimum.
(450) Decrei., Collonensi.et mox om. verba lan- (464) Decretal. om. ut mox utiqtte. lnfra recipia-
dem... exped. lis legunl pro recip., injungentespro injung., verum
(451) Decrelal. G. , quse mox om. verba quos pro vere.
prwf.... impet.el quodam. (465) Vide epislolamlibri qninli 78, not. .
(452) Quse sequtiiitiir",hic Italico characiere di- (466) c Geraldns, abbas Biiliensis, auno 1200;
siincta, in Decreialib.desunt; verum, legiiiituropud cnjus meminitNecrologiiimix Kal. Novembris.
Piih. in add. - « VLBargudus,seu Bargaudus,rofltr.oraturioGLri-
929 PONTIFICATUSANNO IX, CHRISTI 1206. 85®
liis, magistfo Zacharia..... ahbatis (467) et conven A clesiasticam firmiter observari. Tesles autem, elc.
tiis Mauziacensiumex uria pane, et fraire Petro Qnod si non omnes,eic.
Templariorum deTorreta.procuratoribus ex altera Datum Ferentini, KiilendisJulii, anno nono.
dilectum filium,J. subdiaconumet capellanumno- CXII.
strum dedimus auditorem, coram quo~procuratoi HUGONI SANCTI GENCULFI TUI.LENSIS,ET W.LlDERDU-
abbatis el nionacliorumproposuil, quod, cum deci- NENSIS ECCLESl'^E,ETLAMBERTO LINCIEN., TULI.ENSIS
mas lerrarum de Sancoll diu possederint in quiele DlOECESEOS CANOMCIS.
anlcquara ad Templariorum poleslatem et domi Cattsam, Leonis inler G. presbyterum ab una, et abbaiem
Sancti Tullensisab allera parte, super ex-
nium pervenissenl, et eliam -posiquam Templari Nuis vertentem,ipsis com-
spoliaiione beneficii-de
" -
terrasacquisiereprscdiclas, decimas earumdempei mitlii. •
quadraginta annos et ampliuspacificepefcepissent (Ferentini, vn Idus JuIiL")
nec eis ipsas decimas subtrahere non verenlur, ii Causam, quaeveilitur inter G. presbylerum ex
aliis eisdera graves injurias irroganles, et, lice unaparle, el abl.atem Saneii Leonis Tullensis(470),
super his nostras litleras impeirariiii, elinterdun et canonicos suos ex allera, super' exspoliatione
in arbitros fuerit compromissum, Templariorun r, ctijusdambeneficiiEcclesiaede Nais, cum pertinen-
imjiediente raalilia, neqiiiverunl hactenus suan liis suis, quod a dicti abbalis antecessore idem pre-
jusliiiam oblinere. Ex adverso vero, Templarioruii sbyler se canonice proposuitassecutum, vestro, di-
proposuit piocuralor, quod, cum privilegiis Roma- lecti filii, llugo Tullensis, et "W.Liberdunensis ca-
noruin pontificuni sinl munili",ne de tertis, quai nonici, commisimusexamini terroinandam. Vertrai,
propriis manibus vel siimplibus excolunt, deciroai cum cumdein-presbyierum in possessionemipsius
solvere leneaiiiur, praedicliabbas et monachi ipsoi inducerebeneficiicurasselis, occasionequar.umdam
super hoc indebile inolestare non cessant, iu alii falsarum littevarum, qusenoslro nomine adMedian.
eis injuriosi plurimum exislentes. Cumque causani "monaslcrii(471), el de Senonia(472) ahbates, et..
quae inlcr ijisos el praefatos monachossuper deci- priorefn Belli-Locidirigi videbanlur, a possessione
mis ipsisvertiuir, veiierabilibusfratribus noslris... ipsa idem coriquorensest ejeclus, juris ordine rion
Biiuricensfarchiepiscopo(468) et episcopoCla servalo. Quia"ve.rolitleras illas revocatorias, pro
romoiiiensi(469), dtixeriinus conimiltendairi, dun eo quod dicebatur in eis, causam ad nos per appel-
coram illis qticesiioliaetaretuf, quidani monachi, lalioaem delalam ab audietuia judicum, qui, ex <!e-
adhibitasibi mulliludine arniaiorum , terras ipso- fegaiione nostra, de causa cognosccbant eadein,
rum violenler iniranies, de segctibus eorum prc C vobis conimittimus ierminandaro, suspeclas habe-
suaevoluntatisarbitrio asportarunt, igne residuun: mus, ctini potitis in litleris noslris negando quam
comburenles".His igitur et aliis, quae coram prae- affirmandodicarous,ab audienlia judiciim, qui non
diclo capellano fuere proposita,"plenins inlellectis cx delcgatiqnenoslra de causa cognosccbnnlcadem,
.quia de ipsis nobis non poluit fieri plena fides, di- discreiioni vestraeper aposlolicascripta praecipicndo
scretioni vesirre per aposlolica scripla mandamus nuindamus, qiialenus lam de Bulla litieraruin ipsa-
qiialenus ,^ inquisila plenius verilaie, si abbas,e rum, qiiam de lilleris ipsis inqiiiratis diligeniiiis
monachi sufficierilerostendcrinl, quod a Teraplariii veriiatem, el, si inveneritis ita esse, vel aliter de
decinias de lerris praediclis per quadraginla an- perpeirata vobis conslare poleril falsilate, illos, qni
hos coniinue perceperint, sine lile, vos ad praesta- talibus litteris usi fuerinl, pcena conlra falsarios
tionera decimarum ipsorum, Templarios, appella- edicla punientes, qnidquidin praejudiciummeniorafi
lione posiposita, compellalis. Cum cnim lanlc presbyleri minus legiiimcnoveritis altenlaiuin, re-
lempore conlra induiia privilegia decimassolverint, nioio appellationisobstaculo, in irritum revocelis,
ipsis renuiitiasse laeite praesiimuiilur.Si vero ii iuipsa rausa, juxta priorum Iitteraruro coiitineii-
probatione defecerint, ab ipsorumimpetilioneTenv liaro, medianle jiisfHia,"processiiri. Testes auiem
plarios absolvatis , ipsis super hoc, appellalionc nullis litteris, etc. Quod si non oranes... duo ve-
poslposila,perpetuuiiisilenlium impoiieiiles.Supei strum, elc.
aliis autem audialis, quae liinc inde duxerint prq- Dalum Ferenlini, vu Id. Julii, anno nono.
ponenda; el quod justum fuerit, appellalioneposf
posila, facienles quod slatueritis per censuraro ec-

luario vii Idtis Marlii; vivebal autem circa annun Hcnrici, comilis Barrensis; in Nccrologio dicitur
1200. > Gall.Christ.nov. tom. II, cnl. 652. . octavus abbas. » Gall. Chrisi.nov. 1. Xlii, col 1107.
(467) Videepistolamlibri noni 88, noi._ Videepistolam libri sexli 212, noi.
(468) Videepistolainlibriterlii 45, not. (471) Simon, abbasMcdianinionasterii, jeperitur
(409) Vide.epislolamIibri quinii lb6, not. in insirumentis abanno 1195, usqne ad annum «al-
(470) c VII. Clemeiis/abbasS. Lconis Tullensis. lem 1206, Gail. Christ. nov. toin. XIII, col.1404.
Ecclesia de Manilf a Mailiiseoepiscopodonaius fuii (472) Henricus 1, abbas Senonia?, rexit anriis vi-
anno 1204. Nolalur in NecrologioIV Apriiis. ginti, ab anno 1204 usqne"ad annimi 1225. lbid".
< VII. Hervinus reperilur aiuio 1214 in Chartc ' col. 1588.
931 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. IX. 952
CXIII (475). A [ Quia vero pater filitim, quem diligit, eorripit,
CENAMENSI EPISCOPO, ET AISBATlDECIKE- nos eiimdemepiscopumper nostras liiieras coiripui-
BOR.(474). mus, injitngenleseidemad majorem caulelam (4S4),
Quod episcopumQtiinquecclesiensem, delatum falso ut, ab illius familiaritaie cessando, apud Deum et
critnine, proteganl el defendanl(475). homines(4S5) laliler se haberet, quod sinislra de
(Ferentini, Nonis Julii.) ipso suspicio non possel haberi, se.ilinimiciishomo,
(476)[Cuminjtiveutiilesuavenerabilisfrater noster, rescriptum Jittc-rarumillarum subripiens, apudprw-
V. (477),Quinquecclesiensisepiscopus,adeosematu- dicium rcgcm et regni inagnatcsipsum nequiter pu-
"rum,bonestum et providum exhibiicril, ut, propter blicavil, ul sic idem episcopusdeberel amplius in-
suavemsuw probilaiis odorem, ab Ecclcsia Romana famari, cum videretur essenobisincredibiliset suspe-
nieruerit ornamentopallei decoraii, non esl delevi cius; unde, nos, lantam semulorum nequitiam at-
eredentlum, quod, poslqutim ad senilem pervene- tendentes, Iicet pnlsaii fuerimus mulioiies contra
rit seialem, turpiter abjeceritjugum Domini,fetores eum, nunquam lamen adversus ipsum poluimiis
et [wditates(478j libidinis aiuplexando; cum lahes commoveri,scienles quod facile domiuum(4S6)se-
hujusraodi, qnaeiionnunquamin jiiventule conlra- B quilurmuliitudo. Ubi vero idem episcopus ad Sui-
liitur, in senectute freqnentiusexpietur. Quis, prse- goniensemmeiropolim exstitil postulatus, quidam,
lerea, de facili crederel, quod vir praiciilusscientia qui super ipsa postulaiione adversabanuir eideme
litierarum, propria. salulis oblittis, ad eam passio- ut proniolionem ipsius facilius impedirent, illius
nis igiioininiam se converieret, ut cum propria criininaiioiiis. carboncs leaccendere sunt moliti 4
neple abominabilem, perpelraret inceslum, cum unde, "quidampfocuraior ipsitis, in nostra praesen-
eiiam, secunduin senteiilias elhnicorum, naturale tia consiilulus,cleconsilio^tionimrfflHiamicoriimsuo-
foediisinier lales personas nibil permiilat saevicri- rum, qui super boc bonum quidemzelum habebant.
minis suspicari? Licet igilur illuslris memoriw rex sed liotiscciinduinscieniiam,ccepiia nobhjnprwsen-
Hemericus(479) eumdemepiscopumnobis interdum liafralrum noslrorum,cuminstaiiliaposlulare,quale-
pcr nunlios et litteras de lali crimine deiulisset, nuseideniepiscopopurgaiionemcanoiiicamfaceremus
suppliciierpostulans et inslanter, ul nialum hiijiis- indici,utsuaminnocenliamdemonslrarel. Nosauiem,
modi perniciosumexlemplo(480) de Hungarica Ec- postiilationeiiibujusmodi minusprovidam,hno nitnh
clesia iolleremus; quia tamen ejus suggestio, non iinprovidamrepulantes, procuratorem ipsum ab ca
de charitalis radice, sedex odii fomiteprocedcrevi- sa-pe voltiimusrevocare, (487) luin quia sojpefatus
non videbalur apud bonosel graves de illo
dehalur, ci<mipsum tanquaminhnicumpersequinon(ri u episcopus
cessarel, sicul eslin lola provhwiamftn./es.um,nolui- crimineinfamattis, cum coepiscopisui (488) sttpcr
liius aures noslras quasi mallgnis delatioiiibtis in- hoc ex mandalo aposlolicorequisili, laudabiletesli-
clinare ; sed, ut probarenuisspirilussi essentex Deo, moniumde ipso nobis curaverintpcrhibere; lum quia
bonwmetnoriw.... Geuriensi(481)episcopo,dedimus talis infamaliovidebalurab inimicis et wtnuiispro-
in mandatis, ut prudenter el catite a coepiscopis cessisse, sicul superins est expressum.Vndecum an-
indagarel utriim prwdictum (482)episcopumcrede- leacla ejns viia conimendabilis (489) apparerel, ct
renl lali labe respersum; qui nobis poslinoiiumre- hiijnsmodifacimts incredibileviderelur, non credeba-
scripserunt, quod eumvirumhoneslseconversaiionis mus ei purgaiionem aliquam (490) indicendam.Cie-
esse credebani, personam ipsius multipliciler com- lerum, quia procurator insia.bat, compulsi fuimus
mendames (483). ] non jiiris necessilate, sed importiinitatepeicnlis, ut

(473) Diversa epistolaehujus fragmenla reperiun- inlerdum, suppliciter, et inslanler.


tur inier Decrelales; i° lib. n, til. 29, De prwsump- (480) Decretal. legtint exemplo,ei mox om. s. e.
lionibus, cap, 13; 2° lib. v, tit. 54. De purgalione 0. f., el verba cum.... manif.
canonica,cap. 12. Qusculrobiquelegunlur, hicuncis in (481)Si Spirilus esselex Deo, Auriensi. Pilhoeiis,
inclusa sunl, varia; ciiamlecliones appositae. Eam- nol. marg. alias legi monet, Januensi.
dem legere esi, sed mulilara, in Regeslo anni XIII, I> (482) Oiiiillunl Decic-tal.
n° 12, apntl Baluziiim, tom. "II, pag. 415, ubi ex (485) Huc usque in Decreial. lib. 11, lil. 23,
Regcsto htijus anni ix repelila dicilur. cap. 15.
(474) In Dccreialibus.Genadiensiepiscopo cl ab- DeQuaeseqtiunliir,reperiunlur ibid. lib. v, lil. 54,
bati Deciquorumdirecla legittir. Pilbcetis,in noiis : purgationecanonica cap. 12.
c Chionaclensiset Cenadieusis meminit lava vetus (484) Quinclien.[«/, ut monel Pilhceus in nol.
beiicficiorum.> Pro Deciquorumlegitur alibi de Ci- Quinquecclesiensi] episcopo,per iilleras noslras ad
qttedor,atit de Ciquor."Verum,in Regestoanni vm, majoremcaulelaminjunximus.
11«98, de Stekedor. (485) Desunl in Decretal, ul infra Italico chara-
(475)De argumenlohujus cpistolae,vide epistolas, ctere distincia.
libri sexti 196, libri septimi 159, 225; libri octavi (486)Decrelal., dictumunius.
88, 98, 159, 140. (487) Qusesequuiuur, hic Itiilicocbaraclere dis-
(470) VideDecrelales,lib. n, til. 23, De prwsum- tincla. in Decrel. desiini; vcruni, leguutur apud
plionibtis,cap. 15. Pith. iii add.
(477)fn Decrclal. desuni, tit moxp. s. s. /.. o. ; (488) AptidPiih. episcopi.
infra pullio lcgiini pro orn. pall. et pervcnil pro (489) Idero, laudabilis.
perv. (4'.0) ApudPiib. add. amodo.
(478) Dccrelal. om.
(470) Decrelal., rex Hungariw,et infra om, verba
«33. PONTIFICATUS-AKNO IX.CHIUSTI 1206. - mi

per vos e.i pnrg.uionem eanonicam, cum duobtis A veslrae per apostolica scripta prseclpicndo manda-
episcopis el tiibus. (491) abbatibus mandaremus in- nuts, quatenus, qiianlumcunque deceat, vel expe-
•Jici,quamvis eideiitprocurutori fuerimus proteslati, dia(, ul idem episcojuis adhuc satagal se purgare,
qnod ex alia quoqitecausa lalispetitio minus pro- quamvisperipsum non sielerit, qiiominnspnrgaverit
vide tunc fiebat, quia videlirel StrigoniensisEccIe- semelipsnm, quando piirgalioncm curavii ofierre,
siae suffraganei-vix eo tempore purgarent etiffldem, non ut ralurii haberet, quoil a ntiniio suo fuer.it
quia in facio poslulaiionis conlradicebanl eidem, et procuraiiim.-sed ne mandalum aposiolicum con-
suffraganeiColocensis_Ecclesia_ ipsuni minime tunc lemnere videfetur, si tanien videritis coiiira eum
purgarent; quia inter eum et Colocensemarchie- studia conciiinari maligna, non sinatisipsimi ini-
piscopum. 3e Slrigoniensi metropoli conlentiover- 1 quis maehinaiionibus conculcari, quia vehementer
lebalur. Unde, ctim rion sint alii ponlifices in Uuni praesuniinmsex verisimilibus conjecttiris, quod ali-
garia, meriio videbatur. quod per episcoposregni qni contra etim invidia torqneaniur, dejeeliouem
stii nonposset in illo articulo se purgare. Proplerea, ipsiiis exaltationem proprinm reslimantes ; signifi-
non absiirde.prsesiiraiiiira quibusdam, quodid non caturi nobis, cum expedire vidcrilis-, de sirigulis
tam pro ipso,- quam contra ipsum,. petebalur in circumslanliis veritatem. - - ' -
fraudem",pracs<;rlim,cum ipse non mandaverilhoe " Datuin Ferentini, Nonis Julii, anno anno. - "
petendum. Ex litteris autem unius vestrum accepi-' CXIV. - .
mus, quod, cum TeJiquusin expedilione -cnm rege CUMANO EPISCOPO (492).
in Ruteniam pfocessisset, idem episcopus, a~dpraer Quodpossessionessuas illicile aticnatas revocet.'
seniiam ejus.accedens, unum de coepiscopis secum - (Ferenlini.-vldus Julii.) - -
adduxu, quieum purgare volebat; el_alius-decoe- Cuma nobis petitur quod jiisium est et hones-
piscopis«cripsit illi, qnod,"cum foret ab ea, qua de- tum, elc. usque perdncaliir effeclum. Cum aulem,
tinebatur, ccgriiudiueliberalus, ad ipsttmprocederet sicut ex parle lua nostro aposloliiiuiest suggestum,
"expurgandum,sed in recipienda.piirgationeproce- quidam prsedecessoresliit nonmillas possessiories,_
dere noluil, lum quia collega ejus tiine temporis el reddilus commissaetibi Ecclesisein-enorme ip-
eral abseris,_turo quia" unus de compurgatoribus sius dispendium alienare prsesuropserinl,-pfsesen-
eral segrolus,tcscribens nobis, si bene recolimus,' tiura libi aucloriiaie coiicedimus, ul ea .qtite ab
quod, licet idein episcopus se possel honesfe pur- ipsis male alienata sunt, vel distracta, ad jns ot
gare, purgatione iamen minime indigebat, maxime, proprietalem ipsius Ecclesia- tibi liceat legitime
cum, cessante eausa, cessarel effectus. Inde siqui- Q revocare. Nulli ergo omnino-hominum licealbanc
dem -fiiil,quod nos mandatum purgationis non du- nostrse concessionispaginam jnfringere, elc.si quis
"
ximus iterandum, - cum et cliarissimus in Chrisio autem, elc. -
filius nosler, "A. rex Hutigaroruro illnsnis, eum Dalum Ferenlini, v Idtis -Julii,anuo nono.
nuper per suas litteras valtle nobis reddiderit com- CXV'(495)''
mendatum, asserens, quod- invidiose fue.ranlcon- ODDONl (494) ABBATI MONASTERII SANCTI TEDASTI
tra eum lalia excogitata-figmenia. Seri, illud certis- ATREBATENSIS,-EJI!?QUEFBATr41BUS,TAMT_i__,SE -
sime proiesiamur.qtiod, si pontifices illi, qui, ctim . QUAMFUTCRIS BECULAREM VITAMPROrESSIS, IN
•verbumsuper lioc molum fuisseVpersonam ipsius, PERPETUUM. "
velui excusanles eumdem, nobis multipliciler com- Confirmantur bona el slatiita dicii monasterii.-
'
mendarunt, cum-abeodem forenl episcopirequisili, (Fer.nlini, vi Kal. Julii.)
nolleni ipsum purgare, nobis se redderenl, vel de - Sicut irrationabilia prsedecessortim slalula suc-
mendacio, vel de odio valde suspectos, possenlque cessoribus convenit.moderamine ecclesiasticsedis-
de jure motum indignationis aposlolica.formidare, ciplinse corrigere, ita nibllominiis eos deceibene
praeseriim,"hi, qui se illum promiserant purgatu- acta firmare. Ex gestis siquidem recolendre memo-
-ros; nam de abbalibus nulla est difficulias. Cum D riae Slephani papse perpendilur evidcnter, quod,
ergo"nos-eumdem episcopum siucera diligamus in ciiro religiosus et Deo amabilisbeatus Yindiciarius,
Dominocliaritaie, uipole - qui etim hactenus in-Ec- Atrebatensiiim vel Cameracensinm episcopus, et
clesiaDei eohimnaroimmobileranovimusperstitisse, Carolomagnus monachus, Pipini" frater, beatorum
nec cadere-possetabsque gravi et graridi ruina, apostolorum Pelri et Pauli limina visitarenl, ab eo-
inajorl forsan Ecclesiae,quam personse, discretioni dem Romano.poiilificepostularunt (495), qualenus"
(49!) In Decretalibusdesunl, quse scquutUurita- III, col. 386, suceessor dalus fuerat Raimundo ab-
lico characlere noiala. bali S. Vedasti; cum isiius avariliam, aboniiiiatus
(492) Ardizzorii11,Cumano, al. Comensi episco- poiilifex,- Vedastinique-Ascelerii miseratus, indir
po, (de quo vide epistolam libri qniiui 144), anno gnum eo gradu hoininem amoveri praecepissel. Oc-
1204defiincto.successordatus fueral Guillelmusde cubuit Odo post annos 22 regiminis,vitse 64, anno
Turre Mendritii, qui per viginli annos sirenne ac Christi 1228, the S.Calixti papce.
- ctinilatideprudeiitiseComeusemadmiiiis.iravitEccle- (495) Locus jiolatu dignissinuis. "Vindicianiim-,
siam. UGHELL.- Iiat. sacr. tom. V, col. 291. Cameraceiisiumet Airebaieiisium.episcqpum, lenir
<493)"VideRaynaldum, ad-annum 1200,J 42. I>oribiis'Stepbanipapse limina aposlolortiravisita-
(494) Odo, exabbaie Marcianensi, hoc ijjsoaiino visse, et ab eodem ponlifice privilegium coiifinna-
1206, _uxia auciores riovseGallitc Clirisiinuse,tom. iioiiis obtiiuiisse, memorat Inrioceiiiitis; idqn.ees
835 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMI.IB. IX. 936
monasterium beatt confessorisChristi Vedasli apo- i _.ejusdem ccclesia. appendiliis, videlicel altare de
stolico privilegiocoramunirel. Contigeral siquidem, Moncellis,allare de Alebim, de Mosterellis Curia,
qiiod rex Francorum Theodoricus, qui, pro rcme- allare de Gisenniis, duas garbas decimales cum
dio aniiiiae suse el anlecessoruin suoruin regnra, decimade Fossis, altare de Lovennis, aliare de
eidem monasierio Beaii Vedasii nitilia et roagna Onelioset Donisel, aliare de Mulli, aliare tle Hai-
regali miinificeiiliacontulerat, praedicliimVindicia- inoncanoit, allare de Haiimala,dccimamde Juverre,
num episcopum, unactim episcopiset abbalibus, ad in Roberlumciillura et "Wattericnllura; Teloneum
generale Placilum, compendii, in palalioregio, ha- vero de omni negotiatione in Atrebatensi civitate
bituiii, convocarel, qualeiius qiisecunqueidem rex facla, el obstagia domorumunusquisque, secundum
beato Vedasto rcgio conlulerat nuinere, prius suo aiiliqiiam consiietiidinemvobis exsolval; in Anzi-
episcopali , deinde aposlolico privilegio sata- nio duo raolendina ; in Dominicacurie, tria molen-
gercnt coramuniri. lpse vero Yindicianus episco- dina cum vivario ; in Mellens, qiialuor molendina
pus, pelilioni regiae libenler annuens postu- cum vivario ; in Blangi, qiialuor molendina cutn
lala concessii, et scripto sub testibtis roboravit, vivario ; in Alihiez,qualuor molendina cum vivario;
ipsum insuper locum, nobiiiacum appellatum, sicut apud Pabulam, unum molendinumcum vivario ; in
ipse in suo privilegio confitetur, liactenus ad se ^ Biarche, tluo molendina cum vivario ; iria quoqtie
perlinenlem elsibi subjecluni, a civitale et episco- molendinainfra muros Alrebatensis civitatis, supra
pio suo sequeslravil, juri apostolicomancipandum fluvium Crinsionis; ecclesiam"Bercloensem, cum
(496). Hac igittir occasione clementiain apostolicre altaribus suis, videlicet de Doureiin, Billi, Baluin,
memorire prredeeessoris nosiri, Stephani papse, Provinz, Maikelies, Merenies, Serkingebem cum
^diens (497), quoniamjusta el rationabilia postula- Herberia; ecclesiamde Gorca, cumajipcndiciissuis;
bal, facile impetravit. Undeet nos, dilecti in Do- capellani Sancli Mauricii; allaria tria in Mori-
mino filii, veslris jusiis posiulaiior.ibus cleroeiiler nensi episcopio sita, Leiigehemvidelicet, et Rom-
annuimus, et prscdeccssorumiioslrorum, felicisme- bli, et Esirees, cum aliis possessionibusconfirma-
morise Paschalis, Innocentii, Eugenii, .Alexandri, mus; el bas villas cum appendiciis suis, Montes
Coelestiiiiac Siephani inemorati, Romanorumj>on- in Papula, Amolinum,Murchin,Servin, Mares,Til-
tificum, qui primus nionasleriiiniveslrum de manu loit, Ransart, Burcurt, Moilens,Vallessuper Stira-
Sancii Viudiciani episcopi iu jus beaii Pelri assum- mam fluvium,Berni, Puleas aquas, Angicurl, Pons,
psil, vesligiis inhserenies, nos quoque praedicium Campeiolas.Arven, medietatem vineoein suhurbio
monasterium Sancii Vedasti Atrehalensis, in quo r civitatis Atrebaiensis, Cambac, el Ecclesiam de
divino estis obsequiomancipaii, sub beaii Pelri cl Yulfara in Baltia,cum appendieiissuis, metiietatem
nostra proleciionesuscipinuis atque jure, auctori- de Rikeburc. el lerram juxla mare silam, qtiani
late apostolica decerncnles, ui episcopi deinceps Willelmus, Bethuniensic.advocatus, concedente co-
liullam molesiiauiabbati, vel fralribus ipsins cceno- mite Flandrensi Theodorico, pro commutalionere-
bii, iuferre praesumant, sed poiius, perpeiua secti- liqusemcdielalisde Rikeburc vobis dedii, et Cur-
ritate eiquiete gaudentes, lam ipsi, quam ea quse lem, quam apud Seiitines juxla mare noviter sedili-
ad idem monasierinm pertinenl, absque alicujits caslis,- cum ajipendiciis suis, vobis auctoritate apo-
gravamine seu perturbalione illibala persistanl; stolicanihiloiiiiiuiscoiifirmamus. Prcelerea, omncs
statuenies eliain, ul quascuiiquepossessiones,quce- (erras monasterii veslri, quaiidiu propriis snmpii-
cunque bona idem monasterium imprsescnliariim bus excolilis, eas liberas a Gavelo, secundum anti-
juste ac canonice possidel, aut in fulurum eonees- qiiam et raiioiiabilera consiieliidineni, esse cense-
sioue poiilificum,largitione regum vel principum, niiis. Sane, de nulrimentis aniinalium vcsirorum
oblaiione fidelium,seu aliis jttslis modis, praeslauie niillusa vobis dccimas exigere vel exlorquere prse-
Domino,poterit adipisci, Jirma vobis, vestrisque stimal. Decimasquoque, quas a quadraginta rclro
successoribusel illibala permaneant: in quibus hsec D annis usque nunc pacilice possedistis, vobis aucto-
propriis duximus vocabulisexprimenda : Ecclesiam ritate aposfoliea confirmamus.Duas quoque eccle-
videlicel el viilam Haspreiisera, cum altaribus el sias Beaii Peiri et Bcalse Marice, infra castrum
Gcslis Stepliani papw evidenler perpendi asserit. ad summunipontificemJoannem V, qua ipsum ro-
yindicianum ejiiscopales infiilas gessisse ab anno gat episcopus, ut donaiionis suae chartam confir-
sallem 609, nee ultraannum 712 vilain produxisse, mare digneiur, etipsius summi ponlilicis confirina-
certo cerlius ex inoiiumenlis hisloricis colligilur; lionem obtentu episeopi eniissaro, duo sane insiru-
Videnovam Galliam Chrisiiunam, lom. III, col. 7. menla sublcsiwiidei, quselegere csl etiaui loco su-
"Veruni,ab anno 669 usque 712, iiulluin. nomine pra, uoi., laudalo.In ulroque insirumeiiio, SIIHIIUIIS
Siephanum, papam reperire est, quem adiisse po- poniifex ad qiiemscripsit Viiidiciaiius,Joannes rii-
luerit Tmdicianiis. Vide infra notaiii. serle iioniinaliir. Nmii igilur in bac nosira Iimo-
(496) Iiislruinenttim, de quo hic agitur, notum cenfii epistola Joannis pro Siephani legetidum lo-
est, sed de ip_ius sineeriiiue vulde dubiiaiur. Vide ret? Veruiii, nec sic evaiieseeret oiunino omnis
quaeadnoiaia suut in nova diplomaiumad rcs Fran- diilicnitas; cum in illis, ciijnsciiiiqiie lidei.-insiru-
cicas speciantiura editione, tom. 1, pag. 286, jneiiiis, et VindiciiiiUisvelul absens t>dpoiitificeni
H° 112. scribere, et pontifexipsi velut. absenli conlirmauo-
(497) Ilabemus equidem, ot Vindiciani epistolam nisprivilegium niitiere, vicieiiiitur.
937 PONTIFICATUSA.NNOIX, CHRISTI1206. 95S
sitas, in eadem libertale qtia et monasterium ve-. A iocedere faciat stibjecloseidem. Decernimus ergo
slrtimessecensemus,et capellasduasIn Airebaten., tit nulli omninohominumliceat jirseiiicium mona-
videlicetSanctseCrticis, el SanclaeMariaein Orto, sierium lemere perturbare, aut ejus possessiones
vobis niliiloiiiiiiuscbnfirmainus.Sane, altaria infra auferrc, vel ablatas retinere, minuere, seu quibus-
seripiadeepiscopio Airebalensi, veslro monaslerio lihet vexaiionibus faiigare, sed omnia integra
perlineiitia, juxia coiisiiliuionem {iracdecessoris conserveniur eorum, pro quorum gtibernaiioneac
nosiri, Urhani papaesecundi, et pacilicam compo- Susteniationeconcessasunt, usibusomtiimodispro-
silionemLamberii; quondam Atrebater.sisepiscojii, fulura, salva sedis aposlolicseaucloritate, et in su-
et Allodii,quondamveslri abbatis, ab omui perso- - pradictis parochialibus ecclesiis dioecesanorum
naiu libera fore decernimus, vobisque possidenda episcoporumcanonicajustilia. Si qua igitur in fu-
firinainus; qiiorum videlicelallarium noruina b.ec turum ecclesiastica ssecularisve persona, banc
suiu: Saili, Horbais, Levenlies, Felchi_,Vi, Cori- nosirsecoiislitulionis-pagiiiamsciens, eontra eam
llieam, Remi, Farbii, Hendeciirl, Asscel, Hadas, tcmere venire tentaverit^secundo lertiove commo-
Mons,Novavillis,Papule, Basilice, Bomtuler, Ha- nita, etc, usque subjaceal ullioni. Ciinclis auiem
mescas, D.mgevillis,Guarliis,Fissan, Bairi, Fon- eidem loco sua jura servaniibus sit pax Domini
lanellis,Ateihas,Ballol, Gaiirellis,Ftiscarias, Ber- B nostri Jesu Chrisli, quatenus, elc, usque in finem.
Iricurt, Bigartii, Hamblen, Fraisne, Novevillule, DalumFerenlini, per manum Joaiinis; SancloS
Iser, Theului, Moslaines,Imecurt, BernevIIIis, et Marirein Cosmedindiaeoni cardinalis, sanclsa Ro-
Illies. In eisdem, et aliis parocbialibus ecclesiis manseEcclcsisacancellarii, vi KalendasJulii, indi-<
quas habetis,liccal vobis, secunduradecrelum bonse ctione pclava, Incarnationis Dominicaeanno 1206,-
memoriceUrbani Papsesecuntli, sacerdoles eligere, pontificair.svevo domini Innocenlii papse III annc
el episcopis,de quorum parochiis EcclcsisefueriiUj r.ono.
prsesentare; qui, si ab illis eaiiouice non poierunt CXVI.
reprobari, curam ab eis suscipianl animarum, ita ;...:-ABBATI ETCAPITULO SANCTI VEDASTl ATBEBATKNrf
quidem,quod episcopisde jtire parocbialf respon- SIS:
deaui, vobis auiem pro rebns temporalibusdebitam Super eodem.
subjeciionem impendiiiif. Slaitiimus prreterea, et (Fereiilini, vi Kal. Julii.)
prasentis privilegiipagina probibemus, ut ntillus, Cum nobis sit;quanquam immeritis, universarurr.
qui lerras vel possessiones quaslibet a raonasierio Ecclesiarum cura et solliciiudocommissa, de his
vestro lenei, aliis ecclesiis, aul locis religiosis, eas r specialiier debemus.esse solliciii, in qiiibus feligio
possil,sine assensu vesiro, in vita vel jn roorle meliusobservatur. Inde est qtlod, cum niulii ssecu-
confene, =ive a vesirodominioquomodolibet alic- Jares laici apud vos per se ei per alios instenl,-ui ir_
nare prsesuinai.Vobisaiilem anctorilate aposlolica monasierio veslro procurationemcibi et potus ob-
indulgemus,ul feuda, possessioneset decimas ad tineanl, sieulunus vestrumhabere dignosciiur,nos/
monasleriumvestruuispectantes, ne ipsi monasierio gravaraen ejusdem moiiaslerii super hoc voleutes
culpa piissinideiineniiuindeperire, iioiiiinepignoris sollicile removere,-ad exemplar felicis niemoriaj
recipiendi facullalcni liberain habeatis. Inicrdici- Cceleslini papae, prsedecessorisnostri,- auctoritate
imisquoqne ut ntillusAtrebalensiinn episcoporiim vobis apostolicainhibemus, ne'Ciii de cscterolaico,'
monasleritiinveslrum, vel caslnim monaslerii,con- nisi necessilaiempaiieiiti, charitatis obtenlii,prse-'
tra privilegia vobis ab apostoliea sede indtilia,ct diciam proctiraiionem,in detrimentmnecclesiseve-
conlra voluntaiemabbalis,- prsesumat intrare. Ob- slrce, concedere prsesumatis. Nihilominus etianf
etinie verote,intnc ejtisdemloci abbate, vel tuortim liberlateset consueludinesantiquas et rationabiles,'
quolibet -successorum,nulliis ibidem qualibet snb- ecclesisevestrseconcessas, et hacleiuis observaias,!
rejnionis astulia,- seu violentia pracporiatur,-nisi ratas habemuset firmas, easque perpetuis lempori-
qucm fratres communiconsensu, vel fratrum pars D bus integras, illibalasqtieinanere sanciraus. Stalui-
consilii sanioris, seciiiiduin l)ei timorem et beali mus eliain ut liuihis in proprio fuiulo mon.islerit
BenediciiRegulam, providerinl eligendum,qui ab vestri, absque consensuet volitnlate vestra, eccle-1
episcopuAtrebaleusi,si euin gralis, et absquepra- siam de novo audeat fabricare. Adjicimusquoque
vilalealiqua, nec non el sine alicujus siibjectionis ul capellanos,qui in propriis ecclesiis veslris mo-
vel obedienliseexaciioneet receptioue, benedicere raniiir, el serviiio illarum insistunl,- nemo, nisi
voluerit, exiude reqnisiiiis, niuiins benedictionis manifeslaet rationabili cansa iniervenieiile, subji-
suscipiat,-dummodo.Catlioliciisfueril, el gratiam '' cere valeat inlerdiclo. Decernimtis ergo ut nulli.
habueril aposiolicsesedis.- Alioquin, liceal vobis omniiiohoroinumliceal hane paginam noslne pro-i
'qiiemciiiiquemalueriiis Cailioliciimadii-eaiiiistiiem, hibilionis el conslitulionis iiifriiigere, etc. Si quis
qui electo, nostra fullus auclorilate, benedictionem atiiem hoc allentare praesumpseri!,etc.
sine alicujus cbedieniiae,subjeciionis vel reveren- Daium . Ferentiiii,- vi Kalendas Julii, anncy
liaeexhibitione alque receptione,prompla exhibeat _ 1.0110.
voluntate. Ordinaiusaiuera abbas irrepreheiisibili-
jjersecundiimRegulam sancii Benedictiincedal,el
PiTSCOL.GCXY. . 3P>
»53 INNOCENIIIIII PP. REGESTORUM LIB. 1x7 ga$
CXYU. A iiter supplicavit, ut factum monitorum ipsorum
.... PR_EPO_ITO ETCAPITULO LENSENSIBUS. dignaremur auctoritate apostolicaconfirmare. Nos
QuodprovideanlP. clericode Beneficio. aulem, ipsius clerici compaiienteslaboribuset e_>
(Fereniini, Idibus Junii.) pensis, facto ipsorum moniioruni,cum minus legi-
Pietas, quos promissionemhabel vuse -praesenlis time proeedere attent.iiini, nullatenus iniiiientes,
pariter et futiirse, nos admonet vehenienler, ei ex- ex benigniiate scdis aposlolicaeipsam ecclesiam,
lioriatur officium pastorale, ul his, qui ovilc Do- quse vacare proponitur, eidem volumusas.signari.
inini per characterem clericalismiiiiisesunt ingres- Quocirca, discrelioni vestraaper apostolicaseripia
si, faciamus in vitce necessariis provideri, et eis prsecipiendomandamus, quatenus, ipsum in pos-
prxcipue, qtti noscunlur lattdabiliter litlerarum sessionem ejusdem .acanlis ecclesise inducenics,
sludiis insudasse. Cum igitur dilectus lilius, magi- faciatis cuin pacifica ipsius possessionegauderc,
ster P. diu, sicutasserit, laborarit in slndio liitera- contradictores,si qui ftierint vel rebelles,per cen-
ruin, nec ullum sit ecclesiasiicumbeneficiumasse- siiraniecclesiaslicam,appellalionepostposita, com-
ctitus, uiiiversitatem vestram rogandam diiximus pescendo.Nullis litleris, etc. Quodsi npn omnes...
itUentiiiset monendam,per aposiolicavobis scrijita duo vestrum, esc.
mandanles, quatenus, pro reverenlia beaii Petri 0 DalumFeremini, m Idus Jtilii, anno nono.
el nosira, eidem in Ecclesia vestra, in qua, sicut =CXIX(500).
dicilur, nullusfuil de mandalonostro receptus,pro- UNlVEItSlS ABBATIBUS INGENERALI CISTERCIENSI CAPITU-
videaiisin beneficio compelenti, ul idem, propier LOCONGREGATIS.
defectum lemporalium, non cogalur in viliiperium Quod oreut pro eo.
nostri ininislerii mendicare, ac vos, mandaium (Fereniini, v idus Julii.)
apostolicum, sicul convenit, exsecutioneceleri pro- Postquam, vocante Domino, ad officiumfuimus
seqiienies, aposlolicumpossilis favoremei graiiam piscatorisassuinpli,naviculaninobis creditani dux-
plenius promereri. imus supra mare, nl rete nostrum ad capiendos
Datum Fereniini, Idmus junii, anno nono. piscesin verboDominilaxaremus.Verum, hoc ma-
CXVIIL re magnum et spatiosum, ssevissimsetempestaiis
ABBATI SANCTl BARTHOLOM.-El (498),ETGOSBERTO, fragorihusconcitatum, lot et laniis adversus eam-
T_TDROGOAI DE COKDOLIO, CANONICIS NOVIOMENSI- dcm naviculamccepilfluctibusinlumescere, iil non
BUS. solum impedltasit aliqiiatenuspiscationishiduslria,
Qnod faciant S. clerictimfrui possessionepaciftca verum eliam gubernandi naviculampene defecerit
ecciesimde Fraitoi. disciplina. Fremunt eteniro maris gurgites, et
(Ferenliui, mldus Julii.) aquarum collesnunc se undis exagitaliscxieiiuant,
Ex litteris dilcciorum filiorum decani (499), nunc vero alluvionum cursibus se reiiflanl, saevit
et... cantoris Novioroensiiim,nos noverilisaccepis- tola pelagisuperficies, et quielis impalieus, nec ad
se, quod, cuni pro B. subdiacono,venerabili fratri navigandum exhibel se traclabilem, nec habilem
nostro... Ambianensiepiscopo. in ea forraa, per ad piscandum.Occuliisquoqueventorura-spiraculis
qnam abordinaloribusvelprcesenlatoribusprovideri patefactis, ad quassandiimnaviculam, quasi conjit-
vohimtis ordinatis, direxerimus scripla noslra, et rata societate, a qualuor mundipartibus multiplices
ati lioc ipsi dali fuerint raonitores,iclem episcopus, venii prodeunt, el in circuitu ejus mtilua inier se
reqiiisitusab cis... priorem et capiruluiiide Monle- coiilrarielale.confligunt. Nuia-re compellilur ipse
Desiderii ad quornm prresenialionemidemclericus nialtis, crebris elisus spirilibusprocellarum, ac ru-
fueral.ordinatus,admoimil,ut ei in aliquobeneficio deniinn regimine, crepitu minante fracturam, quasi
providerent, (jtiieidem clerico promiseruntin vaca- scindiinliirvelorumcarbasa, el universafere lorpe-
uiro benelicio providere, eidera super boe litteras scuntnauiicimoderaminisargumenta.Accedilauiem
muuitas sigillocapituli couferenles. Veruin, cum ry ad htijus calamitatis augmeiitum, quod, ciim in
pobiinodumEcclesia de Fraitoi vacavisset, moiiito- prcejacentisaequorisvastitate reptilia, quorum non
res ipsi de ipsa invesiterunt clericum memoralum/, est numerus, commorenttir, ferales besliaeinier
priori el capitulo sub inlerminatione suspensionis ipsa discurrunt, quse, nisi nuituo sese devoreni,
niandanles, ut ipsiim clcricum acl illam ecclesiam parum putant esse crudele , qtiod aliorum mortibus
recipere procurareni, quod illiTacere penilus con- non indulgenl. Praeier haec insuper, et piratarum
temp.eruiU,propter quod idemclericusnobishumi- insidiaenon obdormiuni, qni diversas perambulant

(498) LambertusII, abbas S. Barlho!oma_iNovio- 1204.


mensis, nolus esl in instrumeniis ab amio saltem c XVJ. Joaiines de Buchi, - Iransegit an. 1208
1202, usqne ad aiinum saltem 1224.' Gall. Christ: cuni Hugone, majore de Thyecouri,ex tabuiario
tora. IX,col.lil7. Ursi-Campi;praeeratadliuc anno 1219. »
.. (499) De dccanis Novioiiiensibus.,-circa hsec.in (500) Epistolam hanc vulgavit Angel.iMannque,
quibiis versamur lempora, pauca ailmodiimapud. Annal.Cisletx.toni. III, pag. 469, ad annum 1106,
auclorcs nova_Galliw Chrisiianw,ibid. col. 1'053; cap. 6, §2. . _
< XV. Hugode Couci,elecius, ex Va.sorio,imiio .Eamdem lesere
" est apud Raynaldum, ad"annum
UBZ, metuorattiradhuc aiinis 1187, 1192, 1201et 1206,"g~30. -' . , ., , .
' PONTIFICATUSANNOIX, CHRISTI 1206. 842
Ui
viasmaris, elguosmare'iiiarisquebellii_e,rabicsque .A GXX.
venlorum incessanier exagitanl, ipsi, s_e\iores his CIXLERARIO , ET H. ASINO , ET R.. CANONICIS SPiREN-
omnibus, quotidiana perseculione molestant, ut SIEUS.
de Charybdi et Scylla , cjelerisque maris pericnlis Quod senlentiam latam sttper electionequadam per
taceanius. Qnamvisigiiur tol essemus difficulialibus confratres eoruin,si jusla esl, faciunl observari.
cireumplexi, naviculam tamen ipsam quibuscunque (Ferentini, n Idus Julii.)
poliiimus gubernare curavimus argiimenlis, ac; Cum, custodia ecclesiseSancti Petri Argentinensis
interdum iii mari hoc reii piscatoris exlenso, pisces vacnnte, qtiatuor ex canonicis ipsius ecclesicedilec-
nun modicosconclusimiis in eodem quos, cum ad tura filitim magislriim B. elegissent concordiler ia
cuslodem... prseposilo, ad quem invesiilura nosci-
porlum cducere ciedererous, eorum aliqui rete ru*
tur perlinere, eleciionem ipsam admitlere recu-
perunt, et non solum ipsi protiiitis in venlrem pe-
lagi sunt relapsi, sed et alios post se compulere sanie, ad noslram fiiit audientiam appellatum. Nos
relabi. Laboranles deniqne reiicere reie fractum, aiitem, quia de negolio non poluit nobis fieri plena
aquas eiiani, qute navicttlara in.raverunl, el com- fides, causam ipsam H. S. et C. concanonicis
puirtierunt in ipsa , connli sumus ejicere ab eadem, vcslris duxiiniis conimiltendam , dantes eis nosiris
neve, pire confuskmemaris el fluctuuni naufragio, B liiteris in maudatis , ut, partibns coiivoeatis, el re-
possit eam inslaus procella demergere, oportel nos vocalo slalum debitum qnidquid post appellalionem
ipsain in-solo Dei nomine per anchoram fidei sfabi- ad nos lcgiliine inlerjiosilam invenirenl lemere at-
lire. Quaesiut aulem ha_c, dilectissimi lilii, et stib tentatum, audirent hinc inde proposila', el quod
quortiiu vobis siylo dicaniur-, prudentiam veslram canonicum essei, appellatione remota , slatuerent,
eredimus non latere, si, ad ea subliliter indaganda, el facerent per cerisnram ecclesiasticam firmiter
discretae consideralionis aciem extendatis. Cum obsef.vari.Partihus igitur in praeseniiaunius judicum
igilur, iiilerloL et lanla pericula coimituli, veslris consiittuis, qtii de ipsarum assensu absque conju-
indigeamus meritis el oralionibus adjuvari, rogamus dicibus de ipso negotio cognoscebat, et commissio-
-el obsecraraus vos per viscera misericordise Dei nis nostrrc litieris in publico reeiiatis , magister H.
nosiri , quaienus nobis, in niaris aliiiudine flu- qui se diclo B. adversariiim opponebai, ex parte...
ctuanlibus, cbarilalis veslrse suffragiumimpendalis, Sancti Gregorii, el.... monaslerii Parisiensis abba-
et, remis orationum vestrarum piscaforem et na- tum (501), et... prseposiii de Lutenbach , quasdam
viculam sublevantes, Jliiim, qui mari et ventis.im- ei litteras praesentavit, pef qtias mandabatur jiidi-
perat, exorelis , ul_ per suain rriisericordiam infini- cibus ut nullalenus in negolio ipso procederent,
taro super nos illiiiiiinaiisvullum suum , interiorem G cum ipsi a nobis Iitteras alias recepissent, qiire
el exieriorein lempestatem serenel, compescat un- aucloritatera priorura peniius revocabant, sicu. es
diqne venlos et mare circumqnaque Iranquillet, eofura transcripto, quod eis duxerani desiinandum,
nosque flamini sancli Spiritus navigationis nostrae plene polerant edoceri. Verum , cum memoratuin
vela pandenies, dextera sancia sua dirigat, et con- lescripium a siylo caiicellarise riostrss videretur
servei ,"roiuaique nobis Spirilum suum a quatuor plurimum discrepare, et haberelur multiplici ra-
ventis cceli, quo gnbernalore _. quo duce, impleta tionesuspectum, ab eodem magistro II. atulienticum
deniUin sagina piscibtis-, scopulos valeamtis insi- postulavit, qui non solum ipsius et copiarafacere de-
diauiium monstroruin effugere , ae inter saevientia negavit, sed, coniumaciter ab ipsitis recedens prse-
procellarum discrimina merces Dominicasad porlus seiitia, adeum posimodum redire conlempsit, lieet
tutissinios asporiare. De pleniludine vero gratiae solemniter ab eo lertio fueiit evocatus." Demum
nostrae securi, ad sanclse religionis cullum latius vero , cum a duobus judicum prsediciorum de man-
propagandnm ferveniitis insistalis, et de vinea Do- dato lerlii peremplorium esset pariibus assignatum,
mini Snbaoih, vestrse curoe. coromissa , qu_e per dicttis H. ibeorum coiuempsilprsesentiacomparere.
ipsius gratiam a mari usque ad mare palmilesjam D Ejtis igilur contumacia pro prseseiuia repuiata, et
exlendii, siudeafis eradicare noc.iva-,et utilia plan- receplo (502) ab abbatibus et prseposiiomemoratis.
. tare cnrelis , qitateinis, bonae opinionis odorem , et cum qusesivissentab eis si lales ipsis litleras trans-
piae coiiversaiionis frticlum apud Deuin el hominesi misisserit, quod cansa liujiistnodiesset prorsus ipsis
proferenles, devirime in virluiem ascendere iae- incognita , hahilo prudenlura virorum consilio . ele-
reaiiiini, donecDeum deorum in Sion videalis. tioue, quae de ipso magistro H. non tam celebrata
Datum Fereniini, v Idus Julii, anno nono; ftterat, quain praesurapla, justitia exigente, cassata,
eleclionem magistri B. lanqnam eanonicam confir-
marunt, possessionem custodiae, et curam anima-
rum pertineniem ad ipsam ei auctorilate aposlolica

(501)S. Gregoru,eimofiasleriiParisiensis abbalum. de monasteriisParisiensis dioeceseos"liic agi noa


Sic diserte legilur in apographo Conti. Quaenamsinli posse videtur. Forie erratum est ab Amanuensi.
roonasleria illa de quorum abbalibus hic loquiiut (502) Sic; verum deessealiquid videtur.
poniifex, juxta ignoranles nos scire fatemur. Cerle,
843 ISNOCENTir111PP. REGESTOSUMLIB. IX 944
conferentes, exseculoribus nihilominus sibi dalis,, A CXXI.
qui eum facerenlpacifica ipsiuspossessionegaudere. ..... MAGISTRO ET FRATRIBUS HOSPITALIS DENOVO-
Demum , cum abbates el prreposilus anledicli in- CASTRO DEHRIENCORT.
siantcr ipsum B. ad suam prseseiuiaTnconvocarenl, Recipiv.nlur. bonaeorumtitb proiecliorie.
ad eos vocaius accessit, et, habilacopia lilterarum, (Ferenlini, xvn Kal. Augusti.)
quas adversarius ejus a nobisse dixerat impelrasse, Solelannuere, etc, usque imperlienies assensumy
ilias in mullis comperitesse falsas. Quod cum vellet hospilale vesirum, eum personis veslris, ei oinni-
inconiinenti probare, ipsi non solura ei super hoc bus honis quaeinpraeseiuiariim raiionabiliter possi-
audieniiam denegarutu , sed , cum a prsebendaesuse del, aiitin futurnm jiislis modis, prcestanteDomino,
Etipendiosuspentlentes, post appeilaiionem ad nos polerit adipisci, sub beati Petri el nostra protectione
inlerposiiam , contra ipsum in principali negotio suscipimiis. Specialiter autem ecclesiara Sancti Ni •
processerunt. Porro igitur, magistroB. et C. pro- . colai de Menonvalt, et grangiam de feiuio de Pe-
curatori magislri II. in nosira prcesenliaconslittitis, riers, cum omnibus perlinentiis suis, sicul easjusie'
dileclum filiinn nostrum, G. (505) Sancli Theodori ac pacifice possideiis, aiictoriiate vobis aposiolira
diacoiium cardinalem, coiicessiiniis auditorem in coiifirniamus, et prcesenlis scripti, elc Nulli ergo,
"
cujus prsesenlia cum essel diutius litigalum , oblatse elc. Si quis aulem, elc
stint nobis illse lilterse, qu;e videbaulnr revocare Datum Ferenlitii, xvu Kalendas Augusti, anno
priores , qnas non solum in bulla , quse.dealiis nono
extracia litieris, illis inserla fuerat_,sed aliis multis CXXH(504).
modis comperimtisfalsas esse, quas ad certiludinem CECANO (505), ETCAPITULO LAUDUNENSiBUS.
pleniorem sub bulla noslra vobis millimns inler- Confirmaliosialutorum EcclesiwLaudunensis.
clusas. Nolentes igitur lantre temeritatis atidaciam CXXIII.
relinquere iinpunilam , discretioni vestrceper apo- EPISCOPO LAUDUNENSI (S06).
slolica scripta praccipiendomandamus, qualeiiussen- Vi magislroAlbericoin EcclesiaLaudunensipraben-
tGnliamclietorum confratrum vestrorum, sicut est das conferal.
jusla , facienies pcr censuram ecclesiasticam, ap- (Ferentini, ix Kal. Angusti.)
Si viros scieniia prsediios litlerarum, ac momm
pellaiioue remota , inviolabiliter observari, et con-
tradictores , si qui fucrint, vel rebelles , ut a sua honeslaie conspicuos, ad ecclesias tuo comrnissas-
lemeriiaie dcsislanl, dislriciione simili compellen- regimini assumere procurares, pi-reier laudern ho-
miniiin, divinaro posses gratiam promereri, quia,-
tes, qtiidquid occasione litterarum ipsarum pcr p( sicut Deus honoralur in lalibus, sic eorum provisio4
diclos ahbaies el praeposilum, vel eorum aliquos
ei non immeiiio creriilur esse graia.Ceria snne mul-
facttim esse noverilis, stiblaLocujuslibet conlradi-
lorum relatione didicimus, quod dilectus filius,-
ciionis el appellationis obs.laeulo, judiceiis irrilum
lanla morum honeslale prrciil-
et inane, fructus medii lemporis, sietit jusUim magisterAlbericus,
B. resiilui tain eos usi get, ul ejus exposcaiit merilamerilo sibi in ampiori
fuerii, ipsi facicnles, qui ccelesiasiico beneficia provideri. Cum aiuem olim
siint iitteris antedictis, quaui eos qui se ipsas a
tlileeto filio S. aposlolicas recepisses lilieras et
nobis meniiti sunt impelrasse , juxia conslilulionem pro
mandaliim, ul c'i in Ecciesia Laudunensi in praeben-'
Boslram, qnam ad falsariorumnialiiiamconfiilanilam dali beneficio
edidinuis, remo.oappellalionis obstaculo, puniatis, provideres, tu prsebendam, quam
eidem magislro in elusionem
matidatiim aposlolicum taliier iuipleiiiri, qtiod, per piimovacare coiuigit,
niandaii apostolicicoiiiiilisii,stailiimeideroin choro,
cffecium opcris , odisse comprobemiiiivitiura falsi-
et locuni in capilulo faciens assignari, qua cum
tatis. Qiiod si non omnes.... duo vestnmi, elc-
Daium Ferenlini, u ldus Julii, anno nono. posiea, jtislilia exigenle, fuerit destitutus, in nullo-
sibi poslmodum providere curasii, licet mulloties,
1D sicut accepimus, ad hoc obtuleril se facultas. No-
-Jentes igitur quod idem magisler spe sua taliter

(503) G. id' esf Gregorium.Post obidim Jifallhsef, apographi Coniicum caeterisexscribi curaveramus.,-
(de qtio vide nol. ad episiola1»libri tertii 54), Gre- fi inaiiihiis noslris, quo casu nesciraus, excitlil >
gorius deCresceniio, nobilis Romanus, ex canonico ideoqueargiiinenluiiihic laiilummodoexhibere pos-
regulari monasteiii Rbenani, seu ex canouicoBasi- sumiis.
lica. Vaiicanre, liluli S. Theoilori diaconus cardi- (505) Adam, al.-Andreas, de Conrlandon,vir no-
nalis reiumiialus est : qtiodquidem ho<;ipso.in quo bilis, nalus in vico.comilaitis Rcciitci, Firniensi urbi
imnc versamur, anno 1206, mense Deceinhri, in coiilcrinino, drcanus Laudimensis iiieinoralur ab
"quiiila lnnoeeniii creatione , comigisse asserit Cia- annosaliem 1198, usque ad anntim 1223. Eiim In-
icoiiius, cui asseuliri videlur ei ipse Oldoinus.Ve- gelrannus III, Toparcha Cociacensis, in carcerem
ruin, ex baclniioeenfii episiola, Gregoriinn fortasse coniecit, anuo circiter 1215, uiicleiugeiiles mrl.tein-
jam ab amio 1205, saltera ante menseniJulium amiO' Ecciesia Laiidiineiibiexcilataestiiil.Gutl.Chrisl.lom.
j_206,, limloS. Theodori insigniium fuisse , evinci- IX, col. 561. Vide elhuii LE LOKG,Histoire ecclista-
tiir. i)e ipsius geslis, incertoque obiius auno , vide slique et civiledu diocesedeLaon, pag. 286.
Oliioiimui,ad Ciacon. lom. II, cnl. 26. (506) Vide epistolam libri sepiimi 97, no.-
(504) Epislolaehujus apograpbmn, quod ad iideiiv
945 POKTIFiCATUSANNOIX, ClffllSTI 1206. *M6
defraudelur, el quod pcr le factum esi circa ipsum JS !_,nobis officii, tam uiilitati ejusdem ecciesiae,quara
illusorium habealur, fraternitalem tuam monemus ipsorum concanonicortimsaluli ac famae, providere
atieiite ei horlamur, per aposiolica spripia prteci- volenies, fraternilati tuae, per apostolica scripta
piendo mandanlesquaieims prsebendamun.amehlem mandamus quaienns ipsisiiijiingas, ul ab hujusmodi
magistro conferas in Ecclesia Laudunensi, ul per juramenio auctoritaleiiostra comiiiuniler se absol-
eum, qui ad hoc moribus et scieniia perhibciur vant, ul, eo iion obstante, debilam firmita.em obli-
jdonens, tarolua qiiaro ipsius Ecclesiseulilitas. pro- neal, qtiotl a majori el saniori parte ralionabiliter
curetur, ac nos, si pro eo fuerimus exauditi, fra- fuerit consiittiium.
Jernitali lure digna graiiarum teneaiuur obsequi Dalum Fereiilini, xi Kalendas Augusti, anno nono.
aciione; alteiifms provisurus ut preces nosirsr. CXXVI.
pariier et mandaluni debilnm sorlianlur eflectum, B. JMPERATORIS CONSTANTINOPOLI-
CJDALTERO CLERICO,
quas porrigeudas duximus solummodo propter TANIILLCSTRIS,PR_EPOSITOECCL'ESI_ESANCT_EMA
Deinn. quiE GR_ECE Ypanhnnilos, ET LATINEMiserkor-
Datum Ferenlini, IX Kalendas Augusli, annq, dia (508) NUNCUPATUR.
nouo.
1 Confirmdlursibi prwposilura.
CXXIV.
(Ferentini, x Kal. Aiigusti.)
DECANQ (507) ET CAPITULO.LAUDDNENSIBUS. Justis pelenlium, etc, usque assensu. Praepositu-
si
Vt, exorianiurcontroversiwinter capilulumet epi- ram SanclseMarise
scopumsuper consuetudiiiibusEcclesiw tettes pos- Ypanimnitos, sicut eam juste
gint producerecanonicosipsoi. jiqssides el quiele, aucloritate tibi aposlolica con-
(Ferenihii, si Kal. Augusli.) firmamus.et pr.resentisscriptf, etc. Niilli ergo, etc
Solet annuere, eic, usque posttilationibus incli- Si quis aulem, elc.
nati, auciorilaievobis prceseiiiiumindulgemus,ul, si JDaiurn Ferentiiii, x Kalendas Augusli, anno
quanilo super consuetudinibusecclesireveslrseinler nono. i
vos ei cpiscopum,vel arcbiepiscopuraveslrtun, con- GXXVII.
troversia mota fuerit, ad illas probandas, fratres LAMBEBTO, PRESBVTERO, CAPELLANO B. CONSTANTINO-
POLITANl IMPERATORIS ILLUSTRIS,PR_EPOSITy SANCTl
veslros, qui sint omni exceptione maj'ores, lesles
M1CHAEJ.IS CONSTANTlNOPOLl TANl.
producerevaleatis, el quodper eos fuerit sufiicienier
ostensum inviolabiliier observelur, dummodo con- Confirmalursimile.
trarium non exisiat canonieis instiluiis. Ntilli (Eereiilini, x Kal. Augtisti.)
ergo , .; .. nosiraeconcessionis, etc. Si quis au- ( Justis petetuium, eic, usque assensu. Prrepositu-
lem, elc. jam ecclesia. Sancti Michaelis,sicut eam juste pos-
Datum Fereutini, ix Kalendas Augtisti, anno sides et quieie, auctoritale tibi aposlolica confirma-
r.bno. mus, et prsesentis scripti, etc. Ntilli ergo, etc Si
CXXV. quis autem, eic.
C_ESARAUGDSTANO EPISCOPO. Dalum Fereiitini, x Kajendas Augusli, apno
Quod ioltat siatiilum factum quod, nisi omnes cano- nono, CXXYTII.
nici consenserint, nullus possii recipi in canoni-
cum, vclinietligalur omnes, id esl major pars. ABSALONI PBESBVTERO.
(Ferentini, xi Kal. Augusli.) Prwpositura in ecclesiaBealai Mariw de Scota apud
Per tuas nobis Iilieras intimasti quod canonici Constanlinopolim,sicut eamjnsle possidelel quiele,
aucloritale apostolica"ei confirmatur.
geclesiaelussjuramenio se coromuniteraslrinxerant,
ui nullus in canonicum reciperelur ab eis, nisi de (Fcrenlini, x Kal. Augusti.)
Juslis petentitim, etc, usque prosequeiile.conir
eommiiniconsensu lofms capittili provenirel, umle
plere. Eapropler, dilecte, etc, usque precibus incli-
plernmque contingit, utfstib hujusmodi juramenti
canonicorum ad nali, prseposituramin ecclesiaBeataeMarirede Scota
prcetextu, aliquis appellalionem sicut eani jusle possideset
sedem aposiolicaminterponens, recepiionem illius D-apud Goiislaniiiiopolim,
quiete, auctoritale libi apostolica confirmamus, et -
impediat, qttemmajor et sanior par capituli duxerit etc. Nulli ergo, etc Si quis au-
eligenduro. Licel igiiur in hujusmodijuramento.in- prsesenlis scripti,
tellexisse prsedicftcanonici videanlur, ul nullus ad- tem, etc
miiii ,possel in concanonicum eorumdem, nisi, DalumFerentini.x Kalendas Augttsli, anno nono.
pariler in illum consenserint omnium volunlates ; CXXIX.
qtiia tamen id indiscrelum et prtesumptuostirofuisse GUALTERO BE CURTRACO.
dignoscitur, nisi, secundum canonicas el legitimas Confirmatur insitlulio sua.
sanctiones , inlelligatur a tolo fieri qnod fit a ma- (Ferentini, viu Kal. Augusti:)
jori et saniori parte totius, nos, ex debilo commissi Jtistis petenliura, elc_, usque prosequente com-
(307) "Videepistolam libri noni 122, not. pro GraecorrmpiMNHTGS?Verum, quoOmnino pacto cogno-
(508) GrwceVPANIHNITOS, et Laline MISERICORDIA mina istaGncca', qua; vaienl iclemac cele-
nuncupatur. Sie diserie legilurin apographo Conli. branda,vd Super omnia-cele.brajula,Lalmo Miseri-
Noune poiius legendumforcl, i TANVMNITOS, pro Grae. cordia respondeant. non facile intelligitur.
m E*DAsrasuTOs, vel, uno verbo, TPERVMNITOS ,
9_? INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIS. IX, »48
plere. Cum igilur dileelus filius, B. (509) tiluli A . c episcopum,prseter Venetum, in tota faciasKoma-
Sancice Susmmsepresbyler cardinalis, aposlolicce « nia (515).»Nevero, prsetexlujuratorise cautionis,
sedis legaius, in ecclesia Sanclse SiiphiaeConslanli- aut cujiiscunqiiepromissionisobientu, talia de ece-*
nopolitanrc te canonicuminstitiieril, nos, luis preci- tero prsesumaiitiir, aut, si prsesiiniplasnnl, obser-
bus beiiignum prsebentes assensum , institutionem ventur, nos, obligationes hujusmodi auetoritate
ipsam, sicut canonice facta est, ratam habenies aposlolicairrilamus, sub inlerpositioiieanalhematis
auctoritate aposiolica confirmamus, et praesentis prohibenies, ne quis easobservare prsesumat, tibi-
scripli, etc. Nulli ergo, etc Si quis auiem, etc. que prsecipimus ut id canonicis Sanctae Sophise,
Datum Ferent{ui, vm Kalendas Augusli, aimo non solum insiilulis, sed etiam insliluendis, caute
ilOIIO. denunlies, quatenus hoc nefasvaleanlevitare (514).
CXXX(510). « Licel auleni plus debueris Deuin liniere quam
PATRIARCH_E CONSTANTINOPOL1TANO. _ homines, ne jurares aliqtiidproter hominescomra
Quod non lenealnr observarejuramenlum factum c Deum, si tamen in illo juramento, per vim et
per eum cum Yenelis,quod-nullum recipiel in ca- e melum extorlo,
nonicumSanclwSopltiw,nisi sit Venetus. praesciiptain adhibtiisli cautelam,
- (Ferentiiii, >a Kal. Julii.) c ul juraveris, salvo iu omnibus ap.oslolicsesedis
; <
[Ad hoc Deus aposlolicsesedis antistitem, qui ple- t jiire, auclorifate, revereniia et honore, nos-libi,
liiludiiiemhabet ecclesiasticsepoteslaiis, super gen- delictum tuuni humiliter confiienii, de speciali
tes el regna cousliluii, ut, juxta verbiun prophe- « giatia iiidulgemus,ui hujnsmodijiiramentum nul-
c lum libi possit prrejudicium generare, dummodo
licum, evellat el destrnat, dissipet el disperdat, qtise
in agro Domimco, suae culturae coromisso, inutilia c prseceplum,quod salnbriter libi feciintts, ad sal-
repererii et nociva, juxla quod alibi sibi praecipilur c vandumjus, ..ucloritatem, revereniiam elhonorem
a Dominoper propbetam :Dissolvecolligalionesim- e aposlolica;sedis, contra cujus siaiuLaea qttaesunt
pielaiis, solve fasciculosdeprimentes(ha. LVII).NOS e jnrata redundant, fideliter exsequaris (518). >
igilur, atlendentes juramentura illud, quasi prorsus Cceterum,eisi prsescriptanobis a tuis nuntiis secretq
illicilum, non esse servandum, quod a te Yenetiis fuerinl inlimata(516),noveris lamen pro cerlo, quod
constituio fuil a Venelisviolenter exlorlum, sicut qiisedanieorum ceria relatione prius fueraiu noslris
tua nobis in.inualio patefecil, ut videlicet iieminem auribus patefacla. Nulli ergo oninino hominum
sis facturtis.canonicum in ecclesia San_lseSopbise, hanc paginam nostrse cassationis, inhibilionis,coe-
nisi Venetum natione, vel qui coniinue per decen- stilutionis, praeceplioniset concessionis,elc
uium Veneliis habilassel, quodque bona fide modis < r* DalumFereniini, xi Kalendas Julii, anno nono.
CXXXI.
omiiibus, quibus poteris, laborabis, ut semper in
eeclesiaSancIaeSophisesit Venesuspatriarcha, salvo Deest inscriptio,
lamen in omuibusapostoliesesedisjure, auciorilatc, " Conceduntur
" rcpresaliw conira bona Placenlinorum
wtnulaniium.
reverentia et honore, licet licec eondiiio sic a le (Ferenlini, vu Kal. Augusti.)
fiierit adjecla, nt non sit in scriplis c redacta, prse- Nisi prava populi Placeniini socielas, quasi mem-
t sentium libi aucloritale roandamus, el in virtu.e bra cariiium ejiis qui malis operihns delectalur, sibi
c Spiritns sancti disiricte prcecipimusquaienus ju- rouluq cohsereret, el, veluii squammseLeviaihan,
< ramentura illud nequaquam observes, cutii saii- quarum una uni canjuisgiiur, el per eas spiraculum
« etuarium Bei nonsit hseredilariojure ab aliquibus iioii inccdil, coiitra servos Doniini sese in unum
c possidenditm,sed, in omni gente, qui facit justi- globuin perfidiseglomerasset, vel flagellovirgre su-
« liam acceptus sit Deo, prsecavensdiligenter, ne, per ejus scelera vigilanlis atlrila,' vel saltetn, j"am
t post boc apostolicaesedis praeceplum,in prsemis- posiquam in omnem pene terram exivil sonus ini-
t sis articulis ulcunque delinquas (511). Qnia. si de quilaiis ipsius, publico rubore confusa, colligaiio-
_ cselero soios Venetosin eeclesia Sanclse SophiseD nes impieiaiis suae forsan dissolvissei. Verum, cuni
* canonicos instiiueris, vel ad hpe impenderis ope- froniem sibi fecerit merelricis, et ita propter pec-
?« ram qualemcunque, ut semper in eadem eccle- cqtum suum a Domino sit cor proprium indurare
« sia sit Venetuspalriarcha , neminemin ipsa (512) permissa, ut nec Iresaeconscientiaevermem seniial,
« ponendo canonicum, nisi juret, quod nunquaui nec in conspectu gentium, quibus, cum anle nola
* aliuude, nisi de 'Venetis.eligejaut recipieipalriar- fuisset, per sceleris est infamiam faela notior,
t cbam, nulla deinceps raiione super his poleris ernbescai, de ipsa qnidem posse videtur illudnobis
< exGtisari. Sed, nec illud observes, quod absque proverbium Sapiemis aplari : Si quasi plisanas
c juramento diceyispromisisse, ut neminem archi- slultutn in pila de superferientepito conluderis, slul-

(509) Vide epistolamlibri leriii 54, not. -


(5! 1) fn Geslis, violesiierumquedelinquas.
(510) F.pistola bsec legilur in Gestis lnnonenlii, (512) In Gesiis, in ipsa non.
§99; irieoque hie uncis inclusaexhibetur. Palrem (513) Ilacienns Raynald.
ejusdem exhibet Raynaldus, ,ad aniiuro 1206, § 2. (514) Haecrursus apud Raynaldum.
apud ipsum leguntur, hic duplici ad iniiium (515) Iluc usqiie Rayuald.
•Q_uae
cujtisquc lineaevirgula in margine apjiositadislincia (5iff) Cod. Vallicellanus, fuerint tenninata.
piif
'
949 PONTIFICATUSANNOIX, CRRISTI1206., SSO
titia ejus non auferetur ab eo (Prov. xxvu). Licet 1fk.pns eorumdem (519), semper.blande rexerat, et
igiiur stiper ea eongueri valeamus, cnm pro- mansueie tractaverat, abuientes, se in insolcniiam
pheia dicenles: Cttravimus Babylonent, el non esl conuimaeilerercxerunt, et, novoproditionisgenere,-
sanata (Jer. u), interfecimus el perdidimuspopu- non coacli, sed volunlarii, ab ipsius irapitdenter
lum isium, et non sunt reversi a viis suis, expc- obsequiis recedenies, in manus persequetuium se
.riri tainen adhuc volenles, si forie non renuant dederuut, et, ut eorum iniqtiilalibus iwhil desit,
aceipere disciplinam, priusquam Dominus plaga ojipida et alias possessiones Cameracensis Ecclc-
inimici allligat eos, etnos in ipsos manumnoslrara sice,qttas fidelilaiisdebitomaiiutenere ac defendere
diirius aggravemus, ut qui hactetius quasi levi ver- lenebaniur, armis el incendiis inyadenles, ac per
bere sunl percussi, non attendenles quod grandi- violentiam occupantes, eodem episcopo peniius
neni coruscatio, et gratia verecundiamantecedal, spoliato, tam pertinaciler quani impudenter deti-
vulnere demum insanabili ferianlur, erga eos levio- nere prsesumunl,propter quaecum escommunicati
rlbus adhuc curis duximus insistenduro. Quocirca, fuissent, ut vel sic a morte animse convertercntur
fralernitaii veslrae in virlute obedientia;per apo- ad vilam, ex adipe pravitalis hserelicse,in contem»
siolica scripla districte prsecipiendo mandanius, ptum Dei et universalis Ecclesise,sacerdotes apo-
qucilenusmercimoiiia, seu quaelibetbona, quae de *3 statas, apostolicaesedis obedienliam publice deie-
roercatoribusPlacentinis in vesiruni, seu vestrorura stanles, violatis ecclesiis, celebrare fecerunl. No-
posse devenerini, detinere cureiis, et faciatis ab lentes^rgo dissimulare aut negligere htinc exces-
aliis detineri, donec populus Placentinus Eccle- sum, sed iia cupienies eorum insoleiuiain ferro
sise, malri suse, quam offendii graviter, et offen- uliionis abscindere, ut, terrore deriviuoad posieros,
ciere. non desistil, de damnis el injtiriis irro- facinus non redeai in exemplum,fraternilati vestrae
gaiis debitam saiisfaclionem impendat; conlra- per apostolica scripla dislricle prcecipiendoman-
diclores, si qui apparuerint, vel rebelles, per cen- damns, quatenus sententiara, quam idem episcopus
stiram ecclesiaslicam, appellalioue posiposiia co- in cosdera cives Cameracenses et alios bonorum
genles. suorum raplores , videlieet Wiilelmum patruum,
Datum Ferentini, vn Kalendas Augusli, anno vYillelmumadvocatumAquen. SiboJorum, Nivolo-
nono. num Bailivum,-Baldum de Brai, Iterium regium
CXXXII(517). hostiarium, Joannem Piscem, Aleliiium Tuebotif,
RESIENSI AHCHIEPISCOPO, SANCTiE ROMAXiE ECCLESI.ERatltilfum Moleiidinarium, el quoscunque alios,
CARDINALI, APOSTOLICE SEDISLEGATO (518), ET ,,, propriis nominibus exprimendos, seu icmerecom-
SUFFRAGANEIS EJUS. municanle. eisdem, el imparticntes anxilium, con-
Senienliamexcommunicationis,quam episcopus Ca- silium, vcl favorem, rationabiliter tulit, vel ciuxerit
memcensisin Cameracensesquosdam cives malo- proferendam, sublalo ctijuslibcl conlradictionis
fuctores tuleral, observarijubel. el appellalionis obstaculo, per omnes diceceses
(Ferenliui, m Idus Julii.) veslras, singtilis diebus Dominicis el feslivis, ptil-
el
Anguslias serumnas, qnibus universum corpus satis campanis, et candelis acceusis, ac in singulis
Ecclesiae, a planta pedis usque ad verticem, mise- ecclesiisvobis
rabiliter concuiiiur ei lurbaiur, inteniissime c.ogi- subditis, senlenliam renovanies, et
denuntianles ipsos in nundiiiis specialiter arctius
tanies, vehemeiili dolore cordis afiiciinur, eo atitem faeiatis inviolabiliterobservari; pubiiea-
illius tenemur imiiari evitandos,
moleslius, quo specialius lionem eliam personarum et rerum eorumdemcf-
vestigia, qui, sicul ipsemet asseril , infirmaba- vium
lur infirmanlibus fratribus, et scandalizalis aliis Cameracensium, de j'ure communi, vcl con-
uiebatur. Sane, filiimundi hujtis, quos prudentiores suetudine speciali, ab ipso episcopo rationabililer
flliis lucis ipsa Verilas proleslatur, j'am non sicut faclam, simul cura praedicta denuntiari senientia
modo simili facialis; mandalum apostolicumtaliler
vulpes parvulre, sed leones feroces exterminanl, et
devorant vineam Domini Sabaolh, et sic obcaeca-'Dexsequeutes, quod vcslra desidia, vel negligeiitia,
lum est insipiens cor eoruni, ut non ipsos retrabat rigor ecclesiaslicaesententise ncqueat enervari, sed
timor Dei, nec reverenlia filialis, quin ejus Eccle- potius veslro studip et sollicitudine di%eiiti, ad
siam crudelilate persequalur lioslili, nec satis est suflicientemdaronorumreslitulionem, et ijijuriarum '
furori eoruin saecularia coulra justitiam occupare, salisfaetionero. coiigruam, eompellantur inviti, et,
quinimoipsam aedificiispirilualis compagcradissol- cum diclus episcopus, vel ejus nunlius, securum-
vere ac deslruere temeritale damnabili moliuntur. transitum per parles non habeal Gallicanas, tu,
Ut auiem ad praesens de reliquiis laceamus, quo- frater archiepiscppe,perlu.uin nuntium noslras lit-
rum in hoc mari magno et spatioso niultitudoin leras facias tuis suffragaheisprseseniari.
lanlura excrevit, ut, sicut iiiiquitaium, ita nec ini- Da.lumFereniini; ui Idus Julii, anno nono.
quorum sit numerus, cives Cameracenses, benigni-
late, qua eos venerabilis frater noster episco- t
(517) Vide ftaynaldum, adaiinum 1206,§27. (519) Yidcepistolam Iibri qiiinli 19, iioi.
(518) Vide epistolam libri sepiimi 116.
»51 INNOCENTIIIIIPP. REGESTORTJM LIB. IX. i 552
CXXXIII. A legilimeinierposiiam, jii,praedieliimar.hiepiscopiiin
•CLEMENri, PfUiPpSITO SANCTI STEPHANI COSSTANTINO- protulisse, denuntiarent eam penitus non lenere,
POLITANI. aut, si forsan ipsum alias suspendissel injuste prsa-
Confirmalur prwpgsiiura, dictam suspensionis senlenliam relaxarent, nihilq-
(Ferpnlini, v Kal. Augusti.) minus inquirenles de iis, qusecontra ipsnm archi-
Ciim a nobis peiifur quod jtisium est et hone- episcopumapostolatninoslro suggesla fueranl, qu-,e
siiim, eic.t mque impertientesassensum, prsepositu- prsedicluslegalus cis plenius explicaret, et, si repe-
jram ecclesiae Sancii Slejiiiani Conslantiiiopolilani, firent innocenicm eumdem, ipsum absolvere.nt
fsicut eam juste possides et quiele, auctoritate apo- penilus ab pbjeclis, ac etim ranonica poenapercel-
jslolica confirmamus, elpraesentis scripti, elc. Nulli lerenl, si culpabilem invenirent. Si vero probarj
ergo, etc Si quis autem, etc non 'posset, quod ssepedictus legatus processisset
Dalum Ferenlini, v Kalendas Augusli, anno perperam contra ipsum, pra_libatam suspensionis
jiono. sentenliam facientes inviolabiliter observari, una
CXXXIY. cuni ipso legato fidcli|qr in inquisiiioiieprocederent
MAGISTRO CLEMENTI, CANON1CO S^NCTiE SOPHI.E C0N- facienda. Ipsi vero super hoc nobis laliter rescri-
STANTINOPOLITANJE. pserunt, quod prsedicto Tranensi archiepiscoposuis
Snper simile. lilleris mandavere, ut, si coniru prsedictnmAcbe-
(Ferentini, v Kal. Augusti.) roiuinum arcbiepiscopuai proponere vellet aliqua,
Jusiis pelentium, etc, usque effeclu prosequente per se, vel responsalem suflicientem,ea proponeret
complere. Cura igitur dileclus filius nosler, P. (520) coram ijisis; qui respondil eisdem, quod tiihil ha-
tiluli Sancli Marcelli prcsbyter cardinalis, aposlo- bebal conLra prcedicium archiepiscbpumproponen-
licse sedis legafus, in ecclesia Sanctae SophiaeCon- dum, sed videri sibi eos asscruii excessisse, in eo
slanlinppolitanaele canonicuin instiiuerit, nos, tuis quod ei iiiandaverani, ut stib examiiie suo contra
precibus benignum praebenles assensum, inslitutio- prsediclumarchiepiscopumproponerei,si qua vellel,
nem ipsam, sicut canonice facta esl, ratam haben- cum ipse supeiioreni illis judicem se astruerelj
tes, aucloritate apostolica confirmamns, et pne- eosque suss, se vero jpsorura jurisdiciioiii subjicl
(.enlis scripli, etc Nulli ergo, elc. Si quis au- non debere, Cunique denuim ad icistantiam SUEIH
Jem, etc sibi Iitterarum noslrariim cqpia facla essei, idem
Dalum Fereniini, v Kalendas Augusti, anno Iegaius, illi verbo inhserens, quod prsetiicia;linerse
pono. coiiliiiebaiit, ut videlicet in inrjuisilione ftdelitcr
cxxxv. facienda prcedicti episcopusel abbas pariler proce-
BARENSI ARCHIEPISCWPO (521), ET EPISCOPO derent cum eodem, dicebat eos in nullo anieulo
SALPENSI (522), posseprocedere sine ipso, el sic se leriium judicem
fiitod coiisam inter archiepiscoposTranensem et in oniiiibus eapitulis astruebat, contra quem proe-
Acherontitiumvideantel defendanl. dicli judices responderuut, quod hoc de jure facere
{Ferentini, vi Kal. Augusti.) lion valebal, quia, cum agerelur de illo, quod prse-
Licet illam geramus de venefabilifralre nostro..... dictus Aeheroniinus archiepiscopus, post appelia-
Tranensi archiepiscopo (525), apostolicse sedis lionem atl scdem aposlolicam inierppsiiam, ab eo
Icgaio, fiduciam, ut in cflicio sibi cpmmisso cum se qtiercbalur esse suspensum, ipse in causa sua
discreiione ac maliirilale procedal, quia tamen reus etjiulex non polerat simul esse; sed, si diclus
Acherontinus archiepiscopus (524), lam per se Acherontinus arcbiepiscoptis probare non posset
quam per alios, diu muliumque de ipso cpnqueri conlra se perperam fuisse processum, in inquisi-
non cessavit, asserens qpod, posl appellationem tione facienda procederenl cum eodem. Tandera
pd nos legitime iiilerpositam,-eum injuste ab officio vero, cum ipstiinperempiorie-ciiavissent,et signifi-
poniificali suspendii, nos, qui ex debito aposlolicseT)
] easseiit, se, si die locoque staiuip, si qua vellet
servimtis sapieiuibus siimus et insipienlibns debi- per se vet proctiralorem conlra nominaiumarcbi-
tores, tam illi deferre quam isli providere volenles, episcopumnon proponeret, juxia maiidatiimaposio-
venerabili fratri nostro Trojano episcopo (525), lieiiniin ipsonegoiio processurqs,quia legaltis idem
«l dileclo filiq.... abbaii Terrse-majoris, per apo- in suo videbalur negotioelaudicare, ac inceria pro.
stolica scripta mandavimus, ut, vocatis iis quos certis , eorum animos suspendendo, proponere, ve-
propter hoc noscerent evocandos, et verifate solli- niente slalulo die, allegaiiones Acheroniini arc.hi-
cile inquisita, si constaret ipsis eiimdem legalum cpiscopi, praeseiuibus nonnullisviris priidentibus,
Buspensionissentenfiam, post appellationemad nos audierunt, lestesque recepere juratos, et, diligenler
(520) De eo jam diclum est sa.pius. tpm.VII, coi. 881.
(521) Dauferius? demortuo Raynaldo, archiepi- (522)'Eral is, verisimiliter, paganus, de quq
EcopnsBarensis suliilaiiisest anno 1188, el a Cle- Brevismemoria,anno1207,inimperfeetaSalpeiisiiim
mente PP. III consecralusdie 13 Decembris.Archi- episcoponnn serie, apud Uglielluin, ibid. col. 1242.
prsesulisdignilaiemad annos qualuordecim[imo19], (523) Vide epistolamtihri ociavi.118.
.nenses duos, et dies qnaiuonfecim sustinuit, obiit- (524) Vide epislolam libri sexli 57, not.
fiue die 27 Februarii anno 1207. DGHELL. Ital. sacr. (525) Vide epislolamlibri septimi 101, not.
955 PONTIFiCATUSANNOIX, CHRISTI 1206. _ OSJ
cxaiiiinaiites eosdem, dipta ipsorum redegerunl in & ipsura, duodecimo die meiisis Junii, post appella-
scriplis, per qpse consiitit matiifeste, scepediclum liones toties interposltas, in absenlia dicti legati vel
legaiuii), posi appellationem ad sedem aposlolicam proc-uratortim suorum, corruplus prelio, siciu a
legitime inlerposilam, in eumdem archiepiscopum nuiliis probabiliier dicilur, eidem archiepiscopo vo-
suspeusionisseiitenliain protuhsse, ac iiiliiloniiiius nalera absolulionem imhilsit. Seqiienli vero die posi
.alias ipsimicontra jusiitiam aggravasse ; unde, ipsi absolniiqnis hiijusmotli senteniiam pronuilgaiara,
de consifio assessorum prominliarunl, illam seii" procuratores ejiisdeinlegati perveiierunl ad ipsuiii,'
leniiam non tenere, prccdiettimarcliiepiscopumab et a sentenlia ipsa de siiperabiindanlicanlela sedem
ea peiiitns absolventes, ac per loiam fecermii Ache- aposiolieam appellanint. Ca'lerum, ciini ideiiiAche-
ronfniam dicece.im niintiari, ut, si qtii forenl qui .roiiiinus archkpiscopus, occasione illius sentenlio..,
velleut objicere aliquid conira ipsum , sub eoruin priesumeret tam puhlice qiiainsolemnilercelebrare,
exiiinine proponereprocurareni. Cuiiique nori couir- quia prsedictuslegaius iltam senteiiiiaiii repulabat
pareret aliquis coulra ettm, qui proponere quidquam inanem, aiiclorilaie apostolica disliicie prsecipiendo
vellet, nieinoraltisarcbiepiscopus eiim niuliis com- maiidavil eidem, ul celebrare divina de ca;lero non
purgaloribiis suam iiiuoeenliam expurgavii; quem auderel, aul se adiniiiislralioni teinporaliumiiuiiils*-
rcperientes pnediclijndices iniioceiiietn,absolverunl B cere, donec super hoc mandatiimaposlolicum ema-
senleiitialiier ab objeclis. Prsedicius vero legams naret, iiihiloiiiinusper lolam EcclesiscAclieroniin3a
quemdam iiuniium adeos, post latani senlentiam, parochiam, laui episcopis qiiam abbatihus et uni-
deslinavii, qui nihil aliud dixit ipsis, nisi quod in verso clero, eadein auciorilate dislricle prohibeiifi,
vocein appellalionisernpit, ei illiceiiliatusabscessit. ul ei nulliis inlenderei, nec in lemporalibus, nec
Econira, sae.pedicuisTranensis arehiepiscopus suis spiritualibus obedire, donec super hoc mandiiiura a
nobis liiteris iniimavit, quod episcopus et abbas nobis reciperent speciale, ut sie mandalo prsedieli
praedicii, tertio die Jujiii, einn per suas iitteras ci- episcopi obviaret, qui per parochiam tolam scri-
laverunl, ul se corain ipsis apud Fogiara praeseiir pserat, ui ei tain in temporalibusquam in spiritua-
. laret, iiullosibi termino assignalo, quibus ipse per lilius respondereni. Nosigiiur.diligenter audiiis qttse
litleras snas respondit,-quod, si de aposlolico sibi nobis hinc inde scripta fiierunf, inlelleximus me«
liiaiidiitoconstaret, paratus eral in omnibus obedire, moralum Trane.nsem arcliiepiscopum in hoc per-
rogans atlenlius ul, ejusdera mindali copia sibi peiain processisse, quoil in negotio, per commis-
facta, diem el iocum comiiiunemel tultiin praefi- sionemaliis faciainsuaejurisdiclioni substracto, post
gerenl, ad queni aceedere secure valerel, iiiserens „ appollalionem ad ssdcm aposlolicam interpositam,
)n li.teris suis forniam appellatioiiis bnjiisiiiodi,ui, qiiara prosequi maluil qtiam reiniliere, pra.nomi-
si furte in aliquo vellent illi procedere, aiitequam nato archiepiscopo aucioriiale legationis inhibuit,
lociim communeniet lutum prafigerenl, el lermi- _necelebrare divina, vel adiiiinislrationi lempora-
iiuni coiiipelenlem, ipse ad sedem apostolicam ap- liuin se praesiimeret immiscere, neve (piisquam de
pellabat. Infra ocio denique dies, dicius Trojanus suffragaueis,vel abbalibus, aut elericis sibi suhdilis,
episcopus,eui, sicui in stiis liiteris habebaliir, abbas eideni in teniporalibtisvel spirilualibiis responderet.
Terrae-iiiaj"oris commiseralvices suas, itcruin scripsit Untle nos iiiliibitionein Imjiismodi juribus carere
ei, nullosibi locovcl lermino assignato, ut vidul.cet censemus;dictos autem episcopumet abbatcm nihil-
ei persuasliiieras iiiiimaret, ulrum prceilietoAcbe- oniinus perperam processisse cbgnovimus, cx co
rontino archiepiscopo objipere vellet aliquid, an quod, posl appellaiionem ad nos ralioiiabiliier in-
reiiuntiare propositcequreslioni; supev quo legalus terpositam, prresertim, cum in lilteris coinmissoriis
ipse respondit quod, eisi alias atlverstis ipsuni nulium esse appellaiionis ohstaculuin iniercliisum,
nihil haberet, volebat tanien eausan personaliter in- ad inquireiuluni de his quce, secmiduni apostolici
leresse ad defendenduroseiueiiliain, qnam in eum formara mandali, 11011 ciebebaiiliiiqnirere, nisi ab
jnste seasserebat, et nulla prorsus appellriiionein- p ipso legalo feibiftiisseni expressa, 11011sunl verili -
lerposila, prolulisse, el ad inquisitiouemobjectorum prosilire, ipsuinque Acheroiitinuiii archiepiscopuin
eidem, jiixta mandalum aposlolicuin, faciendam. ab objeclis absolvere prsesiimpseruiit, quasi purga-
Vernm, quia dicliun episcopum ad absolntiunem lione recepta, cum nibil eis fuisset de indicenda
ipsitis archiepiscopiprsesenserat csse prcecipiiem, purgalione mandatiim, qtiare, nos, ct alisoliilionem
iiiconlinenli atl ip.um .cuin lilleris nimiiiira desli- el purgalionem luijusaiodi decernimus irritam et
navil, huiiiililer poslula.us,ui ocio sibi saliem die- inaneni. Quia vero in aliis legalus et delegati discor-
rum spaiiam iiuiulgeret, quo ad eiim pro facio ipso dani, fralerniiali vestrseper apostolica scripta pias-
possel procuratores idoneos deslinare, appellans, cipiendo mandaiiiiis, quaienus, vocaiis qui fiieriut
tam per nuoiiutn, quam per liiteras, in -forma quse evocandi, et iiiquisiia diligeiiiissime veriiate, si
superius est expressa. Cum autem idem episcopns, vobis constileril quod praediclusTranensis archi-r
infra octoillos dies, sine ipsius Iegati vel procura- episcopusbis taniuin sine perempiorio fuerit ediclci•.
torum suortun praesentia, se proinise.il nullatenus citalus, aut quod in ipsis ciiationibus nulla cerla
processurum, poslmodum, iufra spalium illud, an- dies ei fueritassignala.vel quoil inducias octo die-s
(equam procuratcres sui pervenire possent ad rum non poluerit obtinere, seu quod appellattQiiind
855 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUM,LIB. IX. 956
nos interposilae non fuerit cum debita huniilitate de- A in hoc se debenl difllciles exltibere, cum nos, eo-
latum, relaxationem suspensionis earere viribus de- rum volenteshonori deferre, id fieri postulamusper
cernatis; in euni slatum negoliimi reducentes, in eos quos possenms exsequi per nos ipsos, penes
qno fnit, quandoa nobis praeseriplacommissioema- quos potestatis ecelesiaslicseresidel plenitudo, cse-
navit; alioquin, relaxationem snspensionis faciatis teris in partem solliciiudiiiis evocatis. Pro dileclo
in suo robore perroanere. Ne vero idem nogoilum, ilaque filio, magistro Bonifacio, lilteralura el mo-
non sine damno rertim el periculoanimarum, ulte- ribus conimendando, universilalem vestram rogan-
rius protrahatur, volumus el mandamus, qiialenus dam duximus altentius el monendam, per aposlo-
vos, de quorum discrelione plenam Dduciam obti- lica vobis scripta mandantes, quatenus, ipsura pro
nemus, cum idem arcbiepiscopus, qni capiivus di- revereniia beaii Peiri el noslra in frairem el cano-
-cilur detineri, -liberlati fuerii reslitutiis, secundtim nicum admittenles, prsebendale beneficium in ec-
formani pra>scriplse commissionis, appellatione re- clesia veslra eidem liberaliter assignelis, ul preces
moia, in ipso negofioprocedaiis, sive in solo inqni- - et mandalum nostrum videamiui, sicut convenit,
.sitionis aiticulo, si suspensioriis senlentiam inve- exsecutione celeri complevisse, ac idem ad obse-
neritis raiionabililer relaxaudam, sive in lolo nego- qulum eccleslse vestra. forlius obligettir, nosque
tio, si rclaxalio suspeusionisper vos fueril irrilata, " devotioiiemvestram possirous in Dominocoinmen-
sollicite provisuri, ul, Deum Iiahenles prse oculis, darc
iioii declinetis ad dexleram vel sinistram, finesque Datum Fereiitini,ii Nonas Augusli, anno nono.
mandati taliter cusiodire cureiis, ne valealis merilc
CXXXVIII(527).
••eprehendi,sed poliuscommendari.
Datum Fereniini, vi Kalendas Augnsti, aiino ... ARCH1EP1SCOP0 TVRENSI (528).
nono. Quod mitlal ad curiam probalionessuas super eccle-
sia Sancli Marci apud Tyrum, quam queruntur
CXXXVI. Yeneti occupaiam.
' FRATRI AUGUSTINO. ECCLESI.43
SANCT_E MARI_E DE
(Ferenlini.ni Non. Augusti.)
NORTON. REGULARI CANOSiCO.
' Querelam dilecli filii, nobilis viri... ducis Vene-
Quod nomensibi impositum, non in baptismaie,sed
in professione,relineat. torum, recepimus conlinenlem, cjuod 111ecclesiam
(Ferentiiii, m Kal. Augnsti.) Sancti Marci, cum aliis quae habenl Veneli apnd
Cum, antequam esses regularem vitam professus, Tyrum, post appellaiioiiem ad nos rationabiliier
. ex impositionebaptisraaiisHenrieusfnerisappellatus, C interpositam, in mullis conlra jusliiiaro aggravasli.
ac demum per factam professionem,le quasi mttla- Quocirca, fralerntiali tuae per aposloliea scripta
lum iu virum allerum... prior luus, vocari decre- liiandamus, qualenus per te ipsum ea laliter corri-
verit Angustiniim,nostro huniiliter apostolatui stip- gas et emendes, quod ei nulla de te justa reraa-
plicasii, ut vel primutn libi dignaremur vocabulum neat roateria conquerendi. Alioquin, venerabili
.yeslituere, vel posterius confirinare, quia dubitas, fralrinosiro ... Ilierosolymitaiio patriarcbse (529),
ne post fala per illa suffragia non juvcris, qucelibi et dilecto filio, P. (550) lituli Sancli Marcellipre-
fraienia charilas sub aliero nominiim prcediclorum sbytero cardinali, apostolicae sedis Iegatis, per no-
jmpendei.; superquo devoiioni luaeduxiinusrespon- stras damus lilteras in mandalis, ut, revocaio in
ilendiim, qnod secnre potes noiiienlibi teropore pro- slaluni debilum, si quid per le, vel peralium; post
fessionis inipositumrelinere, sicut et nos illud indu- appellalionem ad nos legilime inlerposilam, aut
Jjilanler vocabulum retinemus, quod nobis fuit in alias injuste invenerint atienlatum, audianl si quid
susceplo apostolicseservilutis officio,Dominodispo- fueril quseslioiiis,el, si paries consense.rint,jusliiia
nente, mulalum. vel concordia illud, sublalo appellationis obslaculo,
Datum Fereniini, m Kalendas Augusli, annoi terminare procurenl; alioquin, causam inslructain,
nono. ad nostrum remitianl examen, praefigenlesparlibus
CXXXVII. terminum corapelentem,quo se nostro conspeclui
... EPISCOPO (526) ... ARCHIPRESBVTERO, ET CAPITULO i reprsesenieni senteniiam •recepturce. Si vero pars
PADUANO. Venetorum maluerit coram nobis lestes et instru-
Quodrecipiani C. clericumin canonicum. menla produeere, ipsi, lite conleslala, nihiloininus
(Ferentini, u Nonas Augusti.) tuas probaliones recipiant, ne cogaris nimiissum-
Non est incongruum,-vel absurdtim, si de illo- plibus el laboribus prsegravari. Tu vero, lite pen-
mm sumus provisionesollicili, per quos ecclesiis, si dente, ab ipsorum molestaiione indebila conqui-
quibus obtinuerinl beneficia, posse credimus utili- escas.
fer deserviri, ad boc prselalorum animos invitan- Datum Ferenlini, ui Nonas Augusli, anno nono.
|es, ad quod ex officio injunclo sibi lenentur, nec
(526) Videepistolam Iibri sepfuni 178. (529) Vide epislolam libri septimi222.
(527) VideRaynaldiiin, ad aiuiiim S20G,§ 8. (530) De eojam dictum scepius.
(528) Videcpistolam libri sexii 151, nol.
957 PONTIFiCATUSANNOIX, CHRISTl 1206. 95S
• CXXXIX(531). A puli Chrisliani. Neque ptiletis quod ideo minima
HOBILI VIRO...DUCI,ET POPULO VENETORCM. peccaveritis,qnod civitas una, vel allera tradita sit~
et divino judicio^quam pblentatu
Reprehendunlursuper invasioneJaderlin. el horialur vobis, illis, magis
eos qnod sint devoti. -(559)niundano,-qtiiasaepepiacet Deo passio flagel-
(Fereniini, NonisAugusli.) lati, quando displicet ei actio flageUanlis(540), sicut
- < [(532)ApostoliCiiR servilutis officiumlaudabili- evidenter oslenditur aucloritatibiis lam Novi quam
< ler exercemus, si, juxla quod docel Aposlolus, YelerisTesliimenli. c (541) Non ergo nosiraeduri-
< argiiiuins, obsecranuis, et increpannis in onini - « tise imputetis, sed vestrseascribatis offensae,qtiod
« palieinia eldoctriua (555). . Quia (534)ergo paier « preces, quas pro palleo destinando... abbaii Sanr
filiuiiiquem diligil corripil, el Deus quos amat ar- « cii Felicis, qtiem vos Jariertiiium appellatis ele-
gnitei casiigai, idcirco,dilectoslilios,"nohiiesviros, "c cluin (542), per prsediciosuobis nunlios porrexis-
R. Permar .555) e.tP.- Qtiir. nunlios veslros, ad « lis, nondum (543) duximiis adinillendas, quia,
sedem aposiolicamaccerienies,palerno corriptiiinus « cum ex iis, qtise per vos acia sunt contra .'ade-
afieclu, vosin ipsis pofms increpantes super miiltis « ram, iiimis contra vos scafidalizniiissit popultis
et inagnisoffeusis,quas non solum in Deiim et Ro- _ chrisiianus, noluiinus propler vos aliquid.agere
uiaiiauiEcclesiam,verum eliam in populum Chri- c cirea Jaderam, perquod (544) amplius coulra nos
slianuiii,- et vos (556), ac proxiinos vcslros(557) « scandalizari debere (545) Ecclesiageneralis, quod
nequiter coiiiinisisiis,prrnsei-iiniiu Jaderlinae civi- « uiique fierel, si ad peiilionumveslram, ei palleura
taiis excidio, ubi et vos deviasiis, ct exercilum « largienilo, absque oiniiisatisfaclionelanlam remi-
Domi.nideviare fecislisa dexiera in sinistram, im- ' « sisse vidercmur ofiensam ; ctim, j'uxiaseuientiain
puguauies populos Cbrisf anos , curn debuissetis - « Saiomonis, in quo quis peccal, in -eosil punien-
expugnare perfidosSaraeenos, repellendoapostolicse « dus; quamvis hseedilatio non lam pcenasit,quam
seriis legaiura, el exconiiiiunicalioiiis senieiuiam ' « cauiehi, ]>erqnain et nobis et. vobis intendimus
conienineiido,violato crucis volo in iujuriara cfu- - « pfovideie (546). . Licet enim io. hac parte non
. cifixi.Ui enim de multis iuiquis operibus lacearaus, ' peccaveriut. Jadertini , quia lamr.n melropolilica
quse apud Constanlinopoliinpcrpeirastis diripieiido ' digniias propter vestrum honorem specialiter fuit
eeclesiarum ihesauros, et possessionesecclesiasti- illis ab apostolicasede concessa, ut videlicet eccle-
cas invademlo,volentes quasi bsereditariojure sam- sia vestra nori solo noniine, sed plenojure palriar-
cluarimn Domini possidere, propter quod etiam chalemdignitaiem haberet, cum ei subjecla fieret
pacliones illicitas exlorsisiis, dicile nobis qurmdoC metropolisJadertinii, magisinhoc vestraro culpam,
vos lantuni damiiuimreslaurare (558) poleritis leriae quam illorum puenamvolumus denotare; cum nec
sauctre; cuin averleriiis exercilura Chrislianum novum sil nec absurdum, si qtiando piiuiaiilur
laro graudem, tam nobilem, tara potenlem, addu- subdili pro "praelalis, sictil absque propria culpa
Ctumet congregatum tam magnosludio et labore, punitiis est populus Israelis, quando Davidin ipsius
tam nuiltis stiniplibus et expeusis, per quem procul enumeralionepeccavii. Hoc itaque vobis per nun-
dubio sperabatur, quod non soluro .Hierosolymiiana tios vestros, et per nostfas liileras respondemus,
proviiieia rectiperari deberet, veriini cliain njagna ul vos ad saiisfaclionem Deo, et nobis offeren-
pars regui Babylonicioccupari? Si eniin sibi poluit dani, el exhibendam liumililer inclineiis, sallem
. .Consiaiilinopnliiiiet Grceciam subjugare,a quanto illoriunexeinplo, qui licel minus peccaveriiit, <?wo-
p.oiiuspotuisset Alexandiiamet _figyplura,ac per tiiatn (547) ad Tioc facintis perpetrandum per vos
hoe eripere lerram sanctain de manibus pagano- •tracii fuerunl, "ad salisfaciendum lanien se nobis
rum? Certe, licel gratum sil nobis, quod Conslan- firmiler obligarunl, quateims, cura non excusando,
linopolis rediit ad obedieiiliamsacrosanelaeRoma- sedaccusandovestrara offensamdivinam,et nostram
nseEcclesice malris suae,graiius tameii nobis fuis- imploraveritis indulgcnliam, ad saiisfaclionem vos
set, si Hierusalera redacla esset in potestatem po- congruam exponenles, nos , qui veslram quoad

(531) Epislola haecintegra legitur in GestisInno- (538) Cod.ValliceH.reparare.


centii, § 104, irieoquehic tincis inclusa exbibelur. (559) Sic et in cod. Vallicell.in Gestis, polt-.
Ejusilein Iragineiiiaexbibet Raynaldus, ad aiinum slatn.
1206, § 37. Quseapud ipsiiro fegtintur, duplici a"d (540) Sic et in cod. Yallicell. in Gestis, flagel*
inilitiin cujusque linea. virgula in roargine apposita lans.
dislincla stiiil. • (541) Rursus Raynaldus.
Varias Iecliones-ex Geslis, nec non e cod. ms. Ilal. sacr. tom. V,
Yallicellano,saepiusjam laudato, ad raajorera dili- (542) De isto, apud UGHELLUM.
col. 1461, nihil, prseter hoc quod ex hac Innocentij
geritiain, noiavimus. epistota eruilur. Yide epislolamlibri decimisexli
(552)H:ecapud Raynaldum. 91.
(535) iluc usque Rayuald. (543) In Geslis, noa.
(554) Cod. Vallicell.,quomodo. /544) In Gestis, pro qtto.
(555) Iu Gesiis, Mar. (545) In Gestis, et apud Raynaldum,possit.
(556) In Gestis, Nos : recte. (546) Huc usque Raynald.
(557) In Geslis, nosiros: recte. (547) In Geslis, cum.
959 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. IX. 960
Deum desideramus(548)salulem, ei yestrum quoad Jt « ab Ezecbiele desuper ipsorum (558)qualuor me-
liomines affectarous hoiioreni, el in his, el in aliis, i moratur, qitia inler qualuorpalriurchalesEcclesie},
qncedigne(519) dnxcriiis positilarida, vos exauriire t Anliocheuam, Alexandrinam, Ilierosolymilannm,
curemus. Inierim aulem, correctionem vestram c el Conslanlinopolilanam,quwper animalia sttpra-
sequaniroilerexspectantes, censuram illam suspen- f dicla signantur (559), qttas apostolicasedes in
dinms, quani universorum pene senieiiiia in vos e medio Itabcns, quasiftlias ampleclilur speciales
asserit exercendam(550), ut, cum, Domiiioinspi- t (560), cui ea-demsiint (561) in circtiilu quasi fa-
ranfe, conversi fueritis, non soltimremiliannis vin- e mulw obsequentes, ipsa Consiantinopolilana,posi
dictam, verum eliam (551) graiiam inipendamiis. t apostoticamsedcm, exceltenilaprwemineldigniia-
Kec se quisquani excusel, quod his gerendis cor- c tis, ad cujus exaltalionem lunlo HbciUiusnspiru-
pore iioii interfuit, si forsan his gestis etiani corde « mus, quanto, ipsam tanquam (5C2) honorabilius
coiiseiisit, quia facienles el approbanles similis i membrum sacrosanctwRomanwEcctesimarclius
culpa condemnal(552). Placeanl igilur vohis, dile- t amplexanles,ipsius auxilio lemporibusislis eam-
ciissimi filii, verba nostra, licet in eoriice aspera, t dem ampliusnoscimusindigerc; acluas.qui eidem,
tamen suaviain medulla; quia, sicnl iile novit, qui t Dominodisponenle,prwessedignosceris,peiitiones
nibil ignornl, de corde puro, et conscientia bona, '3 c tibenlhts promoveredispanitnus, qnibus non repu-
et fule iionficla procedttnt; ul, sicul nieltora stint c gnut honeslns, nec aliis prajudicium generatur,
aniici verbera, quain oscula ininiici, sic vos magis « rniH« nobis injuriarum actio nqn debeatexoriri,
deleclei palris correctio quam ariulaiio peccatoris. « A quibusjura , tanquama fonte, ad cwteros deri-
Non ergo vos pudeal sub illius humiliari potenlia, c vantur.
qui solo iuiiu potesi huiiiiliare superbos, el humiles « Licet igitur.in quanium cnm Deo posstimus,
exallare, concessam vobis vicioriain non vesirce c tuo velimushonori deferre, ac tuas preces effeclui
viritiii, seil diviniepolenlia;ascribentes, quse, licet c mancipare, [ petiiionera lamen iilam neqtiiviiiuis
forsan occulio, jifslo lanieii judicio, per vos alios « exaudire, qua postidasli a nobis ul donaiiones
voluil flagellarc; scientes quod uiliit est niagis abo- c ecclesiartimct beneficiorum.adileclofilio,P.(o62*)
fitinabileDeo,qnatningralitudinis monstrumetprodi- c liliili Sancti Marcellipresbylerocardinale.aposto-
ginm arroguntiw, quorunf(555) titiiimque de cordis o lieaesedis legalo, factas, le prcesenie,ac penitus
iiiiuore procedil. Nobis quoque ciira devolionecu- < inconsulto,ctininimiam muliiiudinemecclesiaruui
relis obedieniiain, et reverenliam plenariam exhi- c coululeril, easque jure perpeiuo, absque uio con-
bere, propter illius gtoriam (554) el honorem, cu- ,n « sensu et capituli majoris Ecclcsite, iradideril pos-
jtis, licet immerili el indigui, vicem gerimiis, et lo- c sidendas, dignaremur anclorilale aposiolica irri-
ciiiii teiiemus, ul ipse vos in prceseuli proiegat el « tare, qnoniam idem legatus per suas uobis liiteras
exaltet, et in fuiuro glorificel et coronei, qui est « inlimavil, quod quasdam ccclesias, posiquama
Rex regum et Doininus dorainaniiura, Sacerdos in c nobis litteras legationis accepil in Constantinopo-
rcternuni seciiiiduniordinem Melchisedech. « lilano itnperio exercendse,quibusdam eeclesiiset
Datum Ferenlini, Nonis Augusti, anno nono. « Iocis religiosis Hierosolymiianaeprovincise con-
CXL (555). < lulil, qnibus esedemEcclesircad custodiara fue-
T. (556) C0NSTANT1N0P0LITASO PAT_UARCH_E. « rant assignatse, ul vel sie subvenirelur uicunque
Respondeiursuper qnibusdamaniculis coniinentibus t (565)neccssilatibuslerrsesanclce,et(564)quasdam,
slatum EcclesiwConslantinopolilanw. t qtiibusdaiii aliis locis rcligiosis, quorum ntintii,
(Fereniiiii, IVNon. Augusli.) c ad vocalionem charissimi in Cliristo filii nosiri,
«[Inierqualuor](557)animalia, quwinmediosedis, « B. Conslanlinopolilani imperaloris illusiris, illtic
I et in (557")ejtts circuitu describuntur,facies aquilre c accesserant, assignavilquosdara clericos,inspecla

(548) In Geslis, speramus. D clusa sunt,


(549) ln Gestis, dignius. Yarias leciiones, ex Geslis, ex Decrelalibus, ncc
(550) Cod. Yailicell.extendendam. non e cpilice ins. Yaliieclfanojam scepiuslaudalo,
(55l)Cod. Y.illicserf, etc. atl majorcTndiligeniiam, notaviimis.
(552) Cori. Yailic simili pwna condemnantur. (556) Vide epistolainlibri ociavi 19.
(553) Iii Geslis et in cotl. Vallicell. desuul. (557)'Quaese.|utiiiuir hic llalico characlere dis-
(554) Iii Gesiis el iu cod. Yallicell.gratiam. lincin , in Degreialilms destinl; verum, leguntur
(555) Epistolamhauc Iaudal Rayualdus,ad annum apud Pithceiim, inadd. adDecreialos, lib. I, til. 53,
1206, § 6. De mujorilale ei obedientia,cap. 8.
lniegra legitnrin Geslis, § 102; ideoqne eam, hic (557*)ApnriPiihojuii)deest, vonula jn.
iltipliciad iniiuun ciijusque linese virgula in mar- (558)'ApudPitb. ub Ezechiele,faciesaquilm super
gino. apposita disiinxinius, ipsarnm.
Diversa ejiisdemfragmenta lcgere esl in Decreta- (559)In Gesiis, significanlur.
libtis: 1»lib".i, til. 22, De ctericispeiegrinis,cap. 11 ; (56u)iu Geslis, spirilnales.
2» ijiid. lit. 53, De majoritate et obedientia,cap. 8; (56'1)ApmlPitb. deesl voxsttnt.
S5«lib. iii, lil. 4, De clericisnon resideniibusin eccle- (562) ln Gestis, ipitun.
tiavelprwbendtt, cap. 10; A°ibid. lih. m, l'U. 36, De isto jam diclum cst sa-pius.
(562*)In
J)e religiosis domibus,-ui episcopo sint subjecla, (503) Geslis, uirinque.
c.-ip.5. Quscin DccretalibusieguiHur, hic uncis in- (504) Cori.Vallic. tvrf..
"" .
«61 PONTIFICATUSANNOIX, CHRISTI f200.- 961
t Militaie.qnse de ipsorum institulione poteiatpro- _(V* ibiiiem, curaveris ordinare. Quamvis ergo tuara
« venire, in quibusdam ecclesiis procurans canoni- « propler prrcmrssapetitionem, jiixla tuum deside-
t eos (565) ordinare. Verum(566), quia visnm est c rium, nequivimusexaudirc, tno tameu.-qiianlum
« ei, quod ofdinata per ipsum, posl recessum ejus, « cum nosira possiimushonesiate, volentes honori
,< intenderes immulare, prcesenlibus dileclo filio, « deferre, fralernitati lure dnxiiims coiieedendiiro,
« R. (567), lituli SanciaeSiisaiinsepresbyiero cardi- « ul ii, qui ecclesias illas seu beneficia possideni,
«nale, aposiolicaesedis legalo, et mu.Iiisde clero, c obedieniiam libi debilam exhiheant ct devolam,
« ac eliani lemelipso, omiiia quaeper ipsum fueranl c nisi forte aliqua iltariim ecclesiartim, anie caplio-
conlinatn, sedis apostolicseproteciioni stipjMnens, c nem regirr:emiatis, a jurisdictiotie palriarchre
« ne ipsorum aliquid imnuitares, ad noslram au- c legiiime fuisset exempta.
« dientiam appellavH,a luiic inslanii passagiousque n (570) Snbsequeniemvero [pelilionem, <7K« (571)
« ad anntim suaeterrainum appellalioni prsefigens. < Ecclesias itlas libi siibjici poslulabas, quse ,
t Ciimigitur ratioiiabilem lerminumjiiclus legalu.s « priusquam Conslaiuinopolitana civiias oaperemr.
« appelliilioniprsefixerit, quam emisil, qni ex tum « Conslantinopoiitanopaliiarchaniiinime responrie-
« (568) ralionabili causa, videlicctobedieiitisebonse, « bani, riiipjici-rafione non riuxinuis adiniueiidani.
« el obsequio terrse sanclre, usque ad biennium .« Jiiris namqiie raiio poslulavil (572), ut in illoriiirv
c ipsum potuh (569)prorogasse, appellaiione pen- .c praytidiciura, quibus eaedem ccclesiaesiinl snb-
« denie, jiixta canonicas et legilimas sancliones, t jectae, nihil ordinaremus (573) de ips.is, cuiii-iiec
c sicut lua fralernfas non ignorai, in ipsius absen- < ciiali sint, nec convicti, nec per coiuiuiiaciam se
t lia non delmll eorum aliqtiid imnutiari, prseser- < absenlenl. ] Id etiam niodo fieri (574)provideiuia
c fun, cum prsestimi valeant riie facia, donec in « dissuasil, ne Pisani, ac Veneli, aliique quam-
E contrarium probareltir, el id fieri sine iliortim « plures, apud Consiaiilinopolim bujusiuodi Iia-
« prsejtidicio non valeret, quibus diciae Ecclesire < benles ecclesias (575), contra iinpcriiim provoca-
« seu beneficia, aucioriiaie aposiolica sunt collata, -c renlur hoc icmpore, qiii, sunl allicicndi polius
« cum nec citaii fueriiil, nee absenlesper coniuma- « blandimenlis, donec itlud soliditale immobiliro-
« eiam, seu convicli, sed peniiiis iudefensi. Si quas « borelur. -Qnod si jus luiirn conlra illos prose-'
« vero de ipsis nos tluxeriimis aliquibus confirman- c queiirium dnxeris lempore opporiuno, faciemus,-
« das, juxLa coinnuinem formam id noveris facien- t auctore Domino, super ipsisjiislitite libi pleniiu-
f dum, videlicel, sicul ea jusle passidenlel qttiete; -« dinem exbiberi. :
« super eo vero mirari non dehes, sicul ident legu- .Q « (576) Snper obedientia vero, quam, ut tibr
« lus asserit, quod ipse, te prresente ac incpnsulio, « faceremus jnipendi ab arehiepiscopoel-episropis-
« ecclesias et beneficiaconluiil memorala, cum et « regni Cypri (577), siiniliter posiulasli, fere iilcm,
c tu ipse multo majora, ecclesiam videlicei Sanctas < qnod in prwccdenli pclilione (578), libi iliiximns
« Sopbi;B,qusecaput palriarehaliis exislil, nec non « rcspondendum, cnin el ipsi anle liiam exslileriiit
« archiepiscojjaiiis, et episcbpalus, ipso prsesenle, « promoiionem exempti, quando (579) videiicet
« et irrequisitopenitus, qui vices noslras gerebat .« Coiislan.inopolilana Eccle_ia eral inobediens et
(565) Cod. Valiieell. Ctericos. In Gestis deest. bant sibi in perpelntim eeclesiam proprianvp!?-
.566) In Geslis. Vnde. team et fiirimm ab omni exactionelibera. GCIL.-
(567) Vi<Ieepisiolamlibri oclavi 55. Tvii. lib. XII, cap. 25.
(56S)In Geslis, catn. (576) Yide Dceret. ihid.
(569) In Geslis, poluisseU (577) Olim Aiuioclienns palriarcha universor
(570)Vide Decrelales, lib. I, lit. 53, Demajoriiale Orienli prseeral, <;t iia Cypio iiisulu;, quse Syriaa
el obedienlia,oap. 8. conlributa erat. Sed seiisim Cypriiepiscopi se snb-
(571) lu Decretal. conlra, et mox quas pro il- duxeie a potcslaie Aiiiiocheni, prccsiohuiieeis ini--
las. quiiale leroporiiiit.-el vicissituJiiie reriim imprrii"J-
(572)fiiDecrelal. poslulut .l-iiude, synorii Epbesinae can. 8 a polcslale Amio-
' chcni liberi et imnumesdicli suut. Verum,
(57-i)In Dectelalibus, ordinemus. tempo-
Cod
(574) Veneii Valliceliisimul. ribus Zenonis, ciim reliquia: Biiriiabrcin Cypro in-
(575) Pisani, aliique Lalini, commercii venta; essem, et Constaniiiiopolim (raiislafae, Iiac
eausa degeiiles Coiisianlinopoli, bujiisniorii habe- occasione Cyprii episcopi Japsi siinl in diiionem
Jiaiu ccciesias, qmc pairiarcha; jiirisdictioni non C. P. C.clreii. In Zenone : E| £.-TtpofKu-sa;zr.-oxS
parebanl, qtiod rilu Lalino se gererenl. Et vero, yiyovspnrpono^i; v "Kmpos.r.ai TOVf/.ij•_.-._-_u7ro-
recepla a Laiinis Constauiiiiopoliper Grreeos,caele- 'AvTtoz.tKV, «AVvrro _Cwvo-TKV.tv.7ro).i.v. __'_!•
occa-
vis Laiinis urbe pulsis, Yeneli, Pisaui ac.Genuen- 's'ioneCyprtis metropotisfacta esl, "uljum nott am~
_sesreniansere; sed, quod suspieione non carerent, pliits sub Anliochia censeretur, sed soli Constanli-
si in urbe sinerenlur, apud Peram urbem, cogno- nopoli sitbesset. Perperam ad lempnra Aiiiislasiiid
mine Galaiam, qu;e sila esl e regione Conslaniino- referi Nicephorus, lib. xvi, cap. 57. Sed rursiiSy
poleos, babilatio eispermissa a Palaeologo,merciiim cuin Ecclesia Constaiitinopoliiaiiafceria schisuiatis
eiiuiiiiiiivectigali remissoi ila ut Yeneti et alii non labe secessit ab Ecclesia Roinaiia, liicife Cyprii
jrtiodosuas habereiU eetiesias, sed eliam suos ma- cpiscopi prisiinam in liheiiaiein se veiKlicarunit
gistratus, qui eo liiitiebantur til suis prseessenl, et ita se res liabebanl, quo lempore ThomasMau-
e qmbiis qui erat Yenelorum hajulns, Pisanorura rocenus sedem Coiistaiiiiiiojjoliiaiiamnactus esi.
eoiisul, Genuensium polestas appellabauir, iil scri- (578) In Decretal. desuiit.
psil Gregoras, lib. iv. Siiniliier et Yeneti in singu- (579) ln Gestis,CUDK
Cs civitatibusregni HierosolymManiex pacio habe^
983 IMOCENTII III PP. REGESTORUM LIB. IX. 564
« rebellis, et, in eorum abseiuia, circa slatum ip- A > ccrienleconsilio, valeal atlimpleri, ita wdelicei,
< sortim non debuerimus (580) aliqnid immutare c ul episcopatusnon uniat, sed illi, quem fecerit ad
t (§81); justiliiim lainen non negabimuslibi, cum c unam ecclesiamordiiiari, aliquod tales ecclesias,
« eam duxeris posiulanriam.] c secundumqttod(588) viderit expedire, coromiiiat,
« Ex parle tua pra_:ett_afiiit proposiuim coram t quateiius, si forie pro leniporis(589) necessilale
c nobis. quoil qiiidam episfcoporuniRomanitc,com- « de ipsis fuerit aliier ordiiiaiuni, qu'odfailiim est
c nioniti, lihi obedire conieniiuini,qui iainen episco- < facilius valeat ininmtari. Legalo vero ad propria
« pales reridilns percipere non desisiunt; quidam _ redeunte, tti, si uecesse ftierit, aucioriitile sedis
« V«TO es eis ab episcepalilius fnginnt, ne valeant c aposlolicce, tanquain delegatus a nobis, facias
< comiiioneri, per sex nienses, vel amplius suam c illuilidem.
« dioecesimriesereutes; tinrie: Nobishumilitersup- c Poslulasli poslroodtim per sedem apbstolifcaro
< plicasti (582), ul, super lioc iibi salubriter con- < edoceri, qualiier episcopalusillostlebeasorriinare,
« sulenies, qualiler circa illos, et ipsoiiim ilioeceses . in quibus Grreci laniiinuiiodo comiiioraniur, et
« priicerieredebeas, devoiioni lUaeseribere digntv- ,'< illos etiain in quibus permisti suiit Gr.eci pariler
< remur. Nps igilur, allendenles quori, propier no- < el Latini, et quos prseficeredebeas in eisdem. Ad
t vilaleni imilaiioiiisiinperii, eliiovit.itiiin fivenluS,B « quod fiaierniiati (iiaslirevitef responderaus,qtiod
< sil ciimniaiuriiaie plurima proceriendum,frater- < in illis ecelesiis,in qiiilmssniil soluinmodoGrseci,
< nitaii luaetaliter respotirieinus.ui illosnon semel, t Graecosdebes episcbposordinare, s,ilales valeas
< sed stvpevidelicetprinio, secundoet tertio ciiare « reperire, qui nobis el libi devoii el firielesexi-
< procures, et, si comparere(585) iinliierint, sed in c sianl, et a le cdnsecrailoiiemvelint accipere hu-.
« sua duxerint conlumacta (584) persisiendum, c niililerel devole. in illis vero, in qiiibuscura La-
« nisi (585) forle se appellalionis clypeo duxerint « linis Grsecisunt misti, Latinos prseficias,el prse-
« miinienrios,quain infra lenipuslegifununiprose- « ferasipsos Grcecis.
« qiiaiiLur,ipsosper suspensioiiiseLcxcommunica- < Cxterum nobis supplicasti, ul de nostra libi
« lionis seiiteuliam ad tuaro obedieiitiam venire c perniissione Iiceret, consiilutos el consliineiidos
« compellas. Quodsi (586) nec sic ipsorum duritia _ in ecclesiaslicis diguilatibus, baculis, mitris, an»
« poterii emolliri, eos dileeius filius,B.'tiliili S.uictae < imlis, et sandalis insignire, ac dispensare cum
< Susaniise, presbyter cardinalis, aposiolicsesedis < iliis qui, omissis minoribus, majores orriineSre-
« legaius, ab episcopaluuni admiiiisiratione remo- < cipere prscstimpserunt.Kos igitur, tibi personali-
< veat, ei qnibus pra'suiil ecciesiis, de persoms _ « ler voleniesfacere graliam specialero,aucuniiaie
< idoinis una teeuni faciat provideri, sed in eos de- c tibi prrBseiitiuniindulgemus, quateims illis con-
« gradalionis seiiieniiaro iion pronitilgel, ut, curo c cedas insigniasuprariieia, quibus, secimdiimmo-
( eis niisericordiier, si expedial,[uciliits (587)agi c rem aposiolicsesedis, possint haneste concerii, ac
< possil. In ecclcsiisaulem illoium, qui se IraudU' c cum illis super omissione pra.riielorum orriiiium
« lenler absentanl, ne ad ipsos citalio valeat per- c niinorum aucloriiate nosira dispenses,quibus Iit-
« venire, irinceciiationis edictumfacias publicari, _ lerarum scienlia el morum gravitas suffragautur,
« ei, si nec sic curavelint obedire, seu eiiam ullr. « injiinctapritts illis poenitenliacompetenli.
« sex nienses suas deseruerinl ecclesias, ul, jtixlr c (590)Consiiliiilnosiiisuperfraterniias tua[ulrura
« caiionicassanciiones, eis debeaui merito spoliari c clericos, ad le sine suorum ordinatoriim liiteris
« conira eos ipioque, sicul prsescripium est, pro- c venieiues, et offereniesjiitBsiarecurporaliier(oili)
« cedatur. Cuni vero legauis ari propria reniearil c jiiramenlum, quod sinl In quovis ecclesiastico-
« libi, qiiandiu nobis el successorihtisnoslris pla- « riim ordimim coiisliiiiti, deheas ad superiores
« cuerii, personaliler duximus coiicerieudtim, u « ordines promovcre?ATosigilur (592)inquisilioni
« conlra praediclosrebelles pnescripto modo pro- « liice laliier respondemus quori, nisi de ipsoruni
c cerias lanquam a secleapostolicatlelegatus. D < ordinalionecanonica per idonea lihi conslilerit
« Tna insuper fralcrnilas posttilavii ut, curn ii c argumeiua, eos nec in illis suscipere, nee ad
« pariibus illis iiiuiia sit episcopaluuni rouliiturio c majores debes ordines promovere; pra_sertim,
< illos, cum nimis sint lenues, ad paucilalem redi « aniequam eorum conversaiio _ fuerit compro-
« gere libi concedere dignaremur. Kos autem it; c"bata.]
< duximus providendum, uf, cuiHid necessilasve . c Edoceri quoque de sacrificiorumet aliorum
« utilitas postulaveril, per prcediclum-legatura « sacramenLorum rilu per sedem aposiolicam
• quandiu in parlibus illisexsiiterit, tuo tamen ac c postulasti, utrum debeasGraecospermiilere(595),

(580)"Cod. Vallicell.debuerit. (588)ln Gestis, si. . . ,


(581)Cod. Vallicell/imniu.ari. (589) Cod. Yallic tpsiits.
(582) In Gestis, tios suppliciterexorasli. (590) Yide Decretales, lib. i, tit. 22, De clericis
(585) Iit Geslis, parere. peregiittis,cap. 11.
4584) Coil. Yallicell.perlinacia. (591) In Decrelal.desunt,
, (585)Cori.Yallicell.ut si. (592) In Decretal.desunt.
{5861Cod. Yallicell. Et si. (593}ln Gestis, admitiere.
{587) ln Geslis,ftducialius.
S65 PONTIFICATUSifflO IX, CIIRISTI 1266.- _ SSg
< ut ea exereeant more suo, vet compellere ad ri- A . < et grave, propter multa maris et lerne discrimina
< lum politis Latinorum. Ad quod fraternitaii tuse < subdilos tuos pro singulis qnerelis apostolicam
< breviter respondemus, ut eos landiu in suo ritu < sedem adire, fraiernitati tuse personaliler (606)-
« suslineas, si per te revocari non possint, donec < intlulgemus, quatenus in causis illis, qucein tuo
< super hoc apostolica sedes maluriorf consilio < dehent auriitorio pertraclari, si aliquapariium ad
< aliud duxerll staluendum (594). «-sedem aposiolicam provocaril, et res_, snper qna
< [(595) De clericis aulem (596),qui ecclesiasvel < quseslioverlilur, summam non excesserit praeta-
< praibendassibi concessas, absque (597) jusia et < xatam, non obslaiile appellationis objeclu,-justi-
« necessaria causa, tno prsesertim non accedenle c lia mediante, procedas, vel parles compellas in
« consensu, in liac detinenl novitale (598), hoc libi < aliquos compromitiere, qui, appellatione remota;
< duximus rescribendum (599), quotl, poslquam < causam auriianl, et debilo finc decidant; illud
< congruo teinpore fuerinl exspeclali, nisi ad illas < ideni faciurus de levioribuscausis, prsesertimin-
< redierinl, possint els jusle privaii, dummodo « ter persoiias minores, quae, ciim sinl mere spiri-.
< juslo non sint impedimehlo retenti.] < luales, civilem non coniinenl qureslionem. Vene-
< [(600)De monasleriis qnoqne Grsecorum,in c tos autem, habitatores regiceciviiaiisQad solven-
< sseculares canonicos convcriendis, fraternitati « dum decimas personis el ecclesiis Constanlino-
«•tuae taliler (601) respondemus quod, quandiu < poli existenlibns, qnibus de jiire debenl, per cen-.
« (602)per regulares viros (603), sive Graecos,sive < suram ecclesiasticam, appellalione remola, com-
< Lalinos, remanere poiuerint ordiuata, non siut < pellas; non obslanle cousiieluriineqtiam habita-
« ad sseculares clericos transferenda; sed, si re- < lores Yeiieliarum observanl, ut videlicel in morte
« gulares defuerint, propler coriim defeclum, in t duntaxaLdecinient illa quse acquisieruiil in vita,
» eis ssecularesclerici polerunt orriinari.] < ne, hoc prseiextu, Etclesia Constaiifuiopoliiana
< Prrcterea, nobis humililer snpplicasii, ul, cnm • suo jure (faiirieiur, si fursan ii, qui tongo lem-
« diflicilesit tuae jnrisdictioni subjeciis pro singu- < pore Coifslaiiiinopolihabiiaruiit, circa finemvitse
t lis qnaestionihusad seriem aposiolicamlaborare, < suse Venetiiis reverlantur. Veruni, in his el aliis
< super appellaiionibus modiim imponeredignaie- « cuin discretione ac maluritate proeerias,impetum
< mur. Cumigilur sancise.memoriw/604) Grego- « ei facililatem evitans, quoniam in hujusmodi sa-
< rius papa, prcedecessor nosier (605), riuxerit « lius est de tarriilate alicjua, quam de velocitale
< staluendum tu, si forie super rebus modieis, quse « nimia reprehendi.j
« infra siironiam vigiuii marcarum subsisinnl, in Dattim Fereniini , iv Nonas Augiisli , anno
< archiepiscoporum vel episcopnrum aiiriitorlis nono.
< qnaeslioveniileinr, el aliera pariium liiiganiiiim CXLl (607).
< delnsorie pntaverit provocandum, ipsi, ejus ap- . , - NICOSIENSI ARCHIEPISCOPO (C08).
< pellaiioneconlempta, infra fines suorura episco- Qv.odprwseitietse apostolico conspectui.
< palunm eligere judices, qui careant suspicione, (Ferenliui, Nonis Angusli.)
< compellanl, si tamen ibidem idonci poleruni in- Cnm, secmidumApostolniii,sapienlibus simns et
< veniri, in quorum prseseniia jurgimn sopiatnr. insipieniibus dehiiores, jnslas singiilornm peiilio-
< Nos, atiendenies quod nimis dispendiosumesset nes recipere nos oportet, ne, conlra legem divinam,

(594) Cod. Yallic. faciendum. Cypri regem insiifuit Guidonem Lnsinianum, a. quo
(595) l«iDccrei. deest. slaliiu Leucosia, sive Nicostu, <]iia;olim Ledra di-
(596) Vi.seDecreiales, lib. ui, lit. -4, De ctericis cebaliir, regni facta meiropolis; archiepiscopiisLa-
non residenlibusin ecclesiavel prmbenda,cap. 10. tiui rilus in ea consiiiulus fuit. Grseciinteriiuiitiis
(597) In Decretaf sine: Geslis, deserunt. "archiepiscopusde yeleri more.Famagiisiaesedebat,
(598) ln Decretal.riesunt. cui episcopi,pauci "nuinero,obnoxii lunc erani, nec
(599) In Di.i-retal.respondendum. pluresprorsus quam qmituor, Loucosire scihcet,
((100)Vi(IeDecretaIes,lib. m, lit. 36, Dereligio- D solisevel solorum, Cnrpasii el Ainalhuniis, s ve Ni-
sis domibus,ut episcoposinl subjeclw,cap. 5. mosiae.Orlis vero slatim inier uiiiimqtie arphicpi-
(601) In Gestis, breviler. scopumriejurisdiclioiiejurgiis, Giaecus poniifex La-
(605.)In Decretalibus,add. monasleria. lino morein gerere jussusesl, Coaiesiinipapae III
(603) In Decreial.deest. prcecepto,quori successor illius InnoceiuiusIllal-
(604)In Geslis,recordalionis. tera coiislilulione sanxii, quaein ejiis Regeslo, nu-
(605)Gregorius YHI, ut est in cap. 47 De mero 22 exstat. lndigne GT_eciluleruni Latini prce-
appellat. In 2 collect.Decret. sulis auctorilali subesse, reque ad Alexaiidrum pa-
(606) In Gestis, per aposlolicascripla. pam IV relata, slalutum ab illo1esi,-ut, Germano,
(607)'VirieRaynaldum, ad annum 1206, § 6 qui GTsecorumlunc temporis, archicpiscopuserai,
(608) Vide epistolam libri octavi 181, el quaeilii defuncto, nullus"in "posterura ejusdem generis ar-
adnotata sunt, not. qtiibus alia qusedamhic addere, • chiepiscopus alter crearetur, sed Laiinus Leucosjas
opersepretiumvisum est. ^ioiuifex Graeciriius episcopisjtira diceret. I<1quod
_. Anno 1191, Richardus,'Anglise rex, ad belluni. observatiimdeincepsfuit ad anriiirriusquel570i qu'o,
-sacruin Saracenjs, qui Palsesfmamdenuo ceperanl,/;-; Turcarum armis Veneiicsereipubiicae.erepta Cypfo,
iiiferendumcum numerosa classe profeelus, in.Cy-"'•Grseci ritus Chrislani, quibus insula abundabajl,
prum cum appulisset, al> insulse principe Grceco proprium sihi archiepiscopum institiienint, quif.ve-
Isaacio Comneno,qui profano fcedere cum Saladirio '. -lui olim «uTozEyKXof,- sui omniiio jui.is esset, nulli
Saraceno juiicttis erat, male acceptus; iiiirfc"brevi pairiarchse, seu Bisantino, ' seu, Aiuiochenq,, sUfe-
• • '•'-'-'
facilique negotio ad ordinem redegit, eoque pulso jectus.
967 INNOCENTUIII PP. REGESTORUMLIB. IX. 368
apud iios sit acceplio personarum. Licet autem nec A-assensu omnium principum, barorinni, iflililtimei
libi.nec venerabili fratri nostro... Coiistantiiiopoli- populi, dat ecclesiis, el promiilil se dalurum in ea-
tano patriarcbse, diebus istis expedial ad itivicem rumdemrecoropensationempossessiomiin,sicuiinfe-
liligare, sicul eidem palriarchae per nosiras lilte- rius denolatur, exira muros civilatis Constaiilitiopo-
ras inliiiianius. quia laiuen ipse per nuntios suos lilaiia?,qiiiiilamdeciniamparlem oinnlum possessio-
instiiit vehemenler, ut snjier oberiientia, quam a (o niim, civitaliim, castroruin, casalium(610),canipo-
ac snffraganeis luis sihi dcberi-cmUendii, facere- rum, viriearum, nemoriim,silvaruin, praiornm, po-
rous ei justiiiam exhiberi , fraternitati ture per merioruni, horloriini,saliiiariim, passagiorum,-telo-
aposlolica scripia manriamiiSj quatcniis a [iroximo neorum terraa el maris, piseariarnm in innii et in
festo sancii Micliaelisusqne ad dnos aniios, per le, aqita dtilei, eloniiiiiim possessionum, etsi in prce-
ve! responsiilemirioneuiii, aposiolico le conspectui senli scripio non reperianliir in soliilumdeclarata.:
repraasenies,si laiiien ad le ante anniiin iiiiuinci- his exceplis, quod de terra, quam habent jtixla
tatioisia perveneril, ul infi-aipstun aiinuin ad exse- mtiros nominaisecivilatis, a porla aurea usque ad
queiuiiinVmanriatum noslriira sufiicienler vaieas portam Blaehernae, infra miirum ipsius el iuare,
_prrrpai-iiri;-scitufiis pro cerlo quod , clsi prsediclo dare quimanideciroam nullateiius lenebuniiir;-nec
"
pairiarchiB iiolirousin suo jure deesse, libi taiiyen eiiaro de casalibus moneitc, in quorum rcjteiisaiio-
in tua volumusadesse jusiiiia, ut lenemur. nem casajium doininus Ilenricus et prsedicti,secun-
Daiiuu Fereiitiiii, Nonis Augusli , anno nono. duro eorumdemcasalium valoremf in prinia conqui-
CXLII. silione salisfacere de quinladecima ecclesiis lene-
T. CCKSTAKTISOPOI.ITAKO PATMARCH.JE. buniur. De comtnerdio(611_/,quod infra Coustanii-
vel extra noiiiinecivitalis receperinl, quin-
Prwcipitur observari composiliofttcla inler eumet, nopolim
moderatorem imperii Couslaiuiiwpolilani. larodeciinamnon dabiint. Si in ipsa civitale Coii-
(VideGesia Innocentii, § 101.) sianiinopolitaiia, noniine alterius civiiatis, aut loci,
[Inslanlia nosira quolidiana, solliciludovidelicet_ vel alibi, coiiiinercium soivelur, quiiitamdectmam
Ecclesiarum omniinn, quae nobis imminet, Doniino _, dabunt Ecclesise: si vero ctim aliqua civiiaie, vel
disponenle, nos arimoiietel inriucit, ut iis, qure de- caslro, terra, vel insula, qnani dominus llenrieus
Lberatione provida pro Ecciesiariimutiliialibus or- subjtigare sibi el iniperio iiou poterii, per anuiiuiii
diiiantiir, robtir aposlolictim apponanuis, ne iergi- censtiiiicompositunifiieril, qiiiniamdecimanidabuat
versalione innlorum , qui Ecclesiarum profeciibus. Ecclesiae; sed, si feudare, vel donare,-vel alieuare
inviileiit et quieii , ea in delrimeiiiuni ipsarnmi , volueril,- hoc faciat, salva primo ecclesianim quin-
valeant revocari. Cum igitur inier le, ei clerum, ladecima pane. Divisionespossessioniiminter eccle-
Sibicommissumex una parie, et dilectum filitim, siam ei praedieios hoc modo fienl, quod boni virr,
liohilem viriim, Ileiiricum, moderalorem Con.taiui- post bu-lalum prsesens iiisirumenium, infra ocio
nopolitaui imperii, harones , milites et populum ex_ dierum spaiium ab ulraque parle eligenlur, qui
aliera, super recompensalione facienda ecclesiis de; jurali bona-fide de possessione cnjuslibet teirae et
possessionibtis eariimdeni, amicabilis composiiio ) aquce quindeciin partes facienl, el sortes mitlenl,
yuercesserit, nos, necessilalem teroporis ailenden- si aiiter convenire non possint, et supra quani sors
tes, coinposiiioiieniipsaro, sicui sine vi ct dolopro- cecideiii Ecclesice,erit Ecclesiae.Ilrec autero tisqtie
vide facla est, et ab ulraque parle de ceiia scienliaj ad Penlccosies fesiuin proxinium venluriuu bona
libere ac sponie recepta, prcecipiiiiusfirmiler ob- firie complebiintur. Clansira quoque oninia, lam
servari, diimmodocirca possessiones et proveiitus5 infra eiviiateiiiqiiain exira, libera eriuu Eeciesia;,
liujusroodi nulli i>rcejiidicium geiierelur. Ad roaj'o- nec in qiiiniarioeinia ccnipulantla. Si de quaiuitate
rero auiem nolitiam," formara coinpositionis ejus- claustroruiiiquiEsliooriatur, utraque paniiim eligat
dem.-pionl coiiiineiur in inslrumenlo exinde con- virum idoneum, posl qu_esiioiienimolam infra ocio'
feclo, de verbo ad vcrbum huic paginre duximuss D diertini spatium, et illi duo per sacraineiiiunisuutn
insereiitlam. tcrlium eligant, el quod illi ires, vel roajor pars
In noiiiine Domini Dei et Salvatoris noslri Jesuj eoruni, astricti sacranienio, infra vigimi dies stiper
Chrisii, amio Domiiii inillesiino diiceiilesiniosexto, hoc bona fide duxeritit faciendum, stabile perma-
Riense Marlii , inriiciioiie nona, Coiisianlinopoli. neat. Si pro ardtm tiecessiiate lerrae antiqua clau-
H;ecest forma roncor<li;efaciaeititer rioiniiiiiinBene- slra fiieriiii incaslellanda,-incasiellentur de asseusu
dictiim, liiiili Sancise Susaiinse preshyierum cardi- dniuini palriarchse, vel dhccesani cpiscopi, qui, si
nalem, aposlolicsesedis legaium, ei dominum Tho- cum ineasiellaioribus concordare tiequiveriui, sicut
HiamMaurocenum, sanclaeConsiaiitinopolitana.Ec- supra dictuni est, de tlaiistris qurestiolerminelur^
elesicepatriareham, ex nna parte, et domiiiiimHen- Dabiinteiiam decimasLaliiiorumomniuin In perpe-
rictim, et barones, el miliies el popuhiniex alia, inu tuiim, videlkel de blado, legumine, el oinnibiisfru-
conqiiisiiis ct acquireiidis inlra ei exlra imperium ,, clibns lerraeel vineariim quas excolenl, vel propriis
Romttniw(609). Doroinus Henricus, de consilio clt sumptibus excoli facient, et de fruclibns arborura
(609.)Cod. Reg. et Pod. citati a Baluz. in marg (610) Cod. Reg. ihid. Casinontm,Casalinorum
Momanurtu |6il) Baluz. iu marg. _..commercio.-.
869 PONTIFICATCSANNOIX, CIIRISTI 1206. 97t.
el liorlortim, quos paler.amilias in usus comcdenriiA episcopalia,perliuebant ad le niuliipliciler in eccle-
et munusculorum bona firie convertel. De .nulri- siis memoratis, cum siquidem eseriemecelesia; in
ineiilis animalittm, quadrupeihim, el de apibus et tua sinl dioee<_si consliluise, dejure communi tam
lanis decimie solventur, el, si progressu lemporis quartain decirasequam alia episcopuliavales petere
Ecclesia a Grcecis decimas per exliorlalionem et ineisdcro. Gompositionemqnoqiie, iiiier ecclesiam
admoiiilionemacquirere polerit, per eos nullum tuam el Pinnalense inonasterium, inedianiibusbonae
impedimenlum prcestabitur. Prseierea, clerici et meinorise R. arcbiepiscopo Terraconense, et R.
ecclesiceuniversce, et earura possessiones,et ma- comite Barchinonense,initam proponehas,per quaui
iienles in ipsis possessionibus et ecclesiis, el reli- tibi tain ccenam, quam quartam decimseac alia
giosse personse, lam Grsecorum quara Lalinorum, episcopalia in ipsis ecclesiis coinpelere fatebaris,
et moranies cum praedictis,el claustra ecclesiarum, ad quodprobanduminstrumeniumauiheiuicumprse-
elhabitaniesincis, etqui adEcdesiam confugerint, sentasti, assereus, quod auctoritatebonse memorise
liberi erunt ab omni Iaicali j'urisdiclione, secuudum Alexandri papre teriii, prsedecessorisnostri, eadeiu
liberaliorem consueludinem Francire, salva in om- exstitit compositio confiruiaia, sicut in ejusdem
nibus aucioritate Ecclesise Romanse, nec non et authenlico perspicitur contineri. Aliam similiter
Conslaniinopoleosel honore el jure domini patri- B composilionem, bonse memoriae, G. Pampilonense
archseet imperaloris el imperii et salvis in omni- episcopo, et dileclis filiis, F. de'Otiien, ei D. mona--
lius capitulis supradicLis. De lerris verq, quse, Deo cho Sancli Joannis, inedianlibusinitain, per quam
voleiiie, de caeteroconquirentur, primo habebilEc- deberi libi quartam asseruisii, firmiler inducebas,
clesia qiiintamdecimam partem, anlequam alicui super ea publicum exhihensiiislrumenlum.Ad luam
dislribuantur. Hrecautem omnia dominus Hcnricus quoque inlenlionem fortius roborandam prcescri-
ct barones ipsius bona fide altendent et curabunt, ptioiiem quadragenariam allegasti, asserens, quod
pro posse, effeclui debiio mancipare. Nulli omnino elsi alia defensionis adminicula non haberes, longi
Iiomiiiuniliceal hanc paginam concordiaevel paclio- leniporis spatio percipiendi quarlam decirasesiepe-
r.is infringere, vel ei ausii temerario contraire. Si dictse, jus libi fueral acquisiuim. Ex parte vcro
quis auiem, elc Hancatitemcoinposilionenidominus abbalisfuit ad ista responsum,quod ecclesisestipra-
patriarclia pro se el successoribussuis, el hasc, ex- dictsede jure communi ad Pinnaiense monaslerium
cepta communiparle Venetorum, se firmiterobser- periiuent pleno jure; siquidem illuslris meniorhu
valuros proniiserunl. DatumConstaniiuopoli,ajiud Sancius Aragonum rex a sede apostolica indulgen-
Sanclam Sophiam, xvi Kal. Apriiis. Ntilli ergo . . . r( liam meruil oblinere, ut, si qua loca in regno suo
lianc pagiuaui noslrseprreceptionis infringere, elc. de novo popularicontingerei, vel de Saraceiioruin
Si quis atiieui, etc. manibus. liberari, ecclesias consirueiidas in ipsis
Dalura Ferenlini, Nonis Augusli, aiino nono. libere concederetcui vellel. Cunique in castiuin de
CXLIIl (612). Luna, habitatores postmodum indtixisset, ecclesias
n. EPISCOPO CESAHAUGUSTANO. de Luna et de Taust ibidem construclas inonasierio
Condemnatur abbas Pinnatensis ad solulionemdeci- coiuulii Pinnaiensi, ad quseprobanduminstrumenia
maritin et procurationem sibi faciendam. supradictis confeetadonalioiiibusproducehat.Pelrus
(Ferentini, u Non. Augusli.) quoque bonrememoriae, Pampilonensis episcopus,
[Cumolini] (615) ad aures noslras luam querimo- in cujtis dioecesipraedictsedicebaniur ecclesise con-
mam destinasses,quod te dilectus filius abbas stitutae, cum decimis, et aliisj"uribusepiscopalibus,
Sancli Joannis Pinnatensis(614), quarlis decimarum, concessit easdem monasierio memorato, sicut in
</uasin ecclesiisde Luna el de Tausl. debespercipere ejusdem episcojd aulhenlico coniineiur, el ad hoc
multipliciterdefraudaret, dilectis filiis prsepo- probandum supradiclus abbas lesies induvit, quod
sito Jaccen. el P ... MoulisAragonumarchidiacono in Parojulonense dioecesisunt eaedeniecclesisecon-
Tirasonetisi,causam ipsam duximuscomniilleiidam,D stiluise. Proposuit etiam idem abbas, quod bonce
in quoruin lua p3rs prseseniia postulavii, tit abbas memorise Garsias, prsedecessorluus, suo monaste-
libi quartam oinnium decimarum sine diniiniuione rio ipsas ecclesias cum onuii episcopali jiire con-
persolveret, quam consuevisli percijiere in ecclesiis cessit, prseier consecraliones basilicarurn, et quae-
anlediciis. Conlra quod fuil pro abbate responsuin, dam alia, quse in auihentico exinde confeclo ple-
quod, cuni ccclesiaesupradiclre ad moiiasteriuinper- nius coiiiinenlur, propter quse ahbas ipse nihil 'in
lineanl pleno jure, nihil juris in eis libi poleras vin- prsediciisecclesiiste posse de j'ure pelere responde-
dicare. Ex parle aiiiem tua fuil propositum ex ad- bat. Compositioneniprscterea, lam primam qiiam
verso, quoJ lam quarla deciroae, quam aliajura secundam. ex lui parte proposilam ea ralione pars

(612) Epistolrelmjiis fragnicnliim reperilnr inier (614) Id iiomen monasierioordinis S. Benedicii,


Decretales, lib. m, lit. 59, De censibus,exuciionibus in Jaceiana dioecesi, de qna meminit Iiieronyin.
et precuraiionibus,cap. 11).Qnae iilic legiiniiir, hic Blanca, In Commenl.rer. Arragonens.non uno lo<_
uncis inclusa suiii; variie leciimies appositre. _et L. Marineus, De reb. Hisp. el lnnocenl. ipse in
(615) Qticesequiiniiir, hic Ilalico cbaraelere di- cap. Peirus, infra, De liomicid.
sliucla, legtmiur apud Pith. in add.
PiTROL. CCXV. 31
f7<E INNOCENTHIII PP. REGESTORUMLIB. IX. - 972
monasleriiproposuii reprobandam, quia per impves- _«iproponebal ahhalem ipsum nullalenns audieiidum.
sioncm, el nieium principis sreculaiisuiraque com- Nam, elsi composiiionistempore roeltim adbibitiim
posilio exstitit violcnier extoiia, quoi per deposi- fuisse constarel, qnia lamen poslroodumtam deci-
liones lesfuim ostendere nilebattir; allegansnihilo- mse, quam aliorum jurium episcopalitim,sponianea
minus, quod eonlirmatio super tam illieila compo- fuil ac iibera subsecula solulio, coaclionis oblenlii
silione obienla non poleral libi beneficiumdefen- uequeal se idem abbas ralionabililer excusare. His
sionisafferre; confirmationesiquidemjus nequaquam igilur, el aliis, quse coram praediclis judieibus, ei
acquiritur, seri' aequisilum securius conservalur. coram nobis fuere proposita, plenius inlellectis,
Conlra praescriplionem quadragenariam, quam tu [cum nobis facla fuerit plena fides (615), quod eccle-
allegare curasii, pars roonasterii respondebai, quo- sim swpediclw(616) in ttia sinl dioeeesiconslilutae,
niaro bujusmodi praescriplio eiiam si probaia fuis- noii soliim per alia, verum eiiaro per hoc ipsum,
sel, ex eo convincilur saepiusinlernipta, quia pro- qtiod in inslrumentis composiiionumcontinetur ex-
pler frequenies super illis ecclesiis controversias presse, ut abbas (617) tibi, tam de quaria decima-
einergenles infra quadraginta annonim spalia duae rum, circaquaslanlumasserebalviolentiamesseft.etam
composilionesinterposiise comprobaiitur. Prselerea, (618-619),quain de cselerisepiscopalibusrationibus,
cum, secundum canonicas sanctiones, illicile iransi- 1* circa quas nullam conqnerebalursibi viotenliamirro~
genlis, vel alieiianlis lempora debeanl de prse- galam (620), debeat respondere, de consilio fratrum
scripiione deduci, constat prsescriptioiieroquadra- nostrorum, abbatemPinnatensem (621) ad integram
genariara minime consummatam, si lempora, quibus solutionemquarlaeomnium decimarum, nuliis factis
postmodumvixit abbas illicite transigens, subducan- dedticlionibus,elad praestalionemprocuraiionum et
lur. Ad hsec, ftiit cx parte tua firmiler replicaium, aliorum episcopalium in prsediclis ecclesiis con-
quoniam prcedicta indiilgeniia, quae Sancio regi demnamus. Licetenira, ex lorma secundaetomposi-
allegaiur indulla, luiiiquanifuiiin judiciopraeseiU.ila, tionis, deductiones essenl aliquae faciendae,quia
sed,-elsi fuissel exbibiia, vel de ipsa cerlissima fa- lameii composilionemiilam (622) idem abbas nulla-
cla fides, nullum libi poterat pnejudieium generare, tenus approbavit, sed siudtiit mullipliciter impu-
cum abbas ipse eoram nobis Tucritin jure confessus, gnare (625), ex ea non debuil beneficitimconsequi,
quod eadem indulgenlia, salvo jure episcopali, fue- cui renuntiare lacite videbatur. Absonumeral prae-
rit prsedictoregi concessa, el hoc ipsum asseruitse terea, ut negaret iliam Ecclesiamin luaesse dioecesi
coram delegaiis judieibus fuisse confessum. Porro, conslitutam, snper qua instrumenlum praedeeessoris
donationem Pampilonensis episcopi libi praejudicarer tui ostendebat in jiire monasierio suo fuisse con-
uoii posse. tua pars proponebai consianier, cum cessam, per quod jus episcopale paiebat ex-
non sil per lesles sufficienteroslensum, quod eccle- presse.]
sise snpradictaein ejus sinl dicscesiconstilulse.Con- Datum Ferenlini, n Nonas Augusli, anno nono.
tra donaiionem praedecessoristui ex tua fuit parte CXLIY.
rcsponsum, quod, ctini abbas interrogatus in jure ABBATl ETCONVENTUl SANCTl PONTIANl LCCANI.
responderit, quod idem prsedeeessor noii habuerat Quod J. amolum a monasteriopropler deliclum non
poiesialem illa spiriiualia conferendi, indigiiumesl, leneantur recipere.
ui illius inslrumenli occasione commodumconse- (Fereniini, IVNon. Augusti.)
qualur, quod in judicio non erubuit impugiiare. Per veslras nobis liileras inlimaslis, quod Joan-
Praeserliin, cum illud auibenlicum esse mininie nes, qtii quondam, exigentibusculpis suis, a mona-
conslilissel, et maxime, cttm, poslquam donaiio illa slerio veslro regulariter eslamolus, licel senlentiam,
.proponitur esse facla, monasterium ipstim ecclesise conira ipsum de amotione perpeiua promtilgaiam,
tuse in decimis el aliis episcopalibus juribus pro auclorilale curaverimus aposlolica confirrnare ,
illis ecclesiis certum sit per nuilla lempora respon- nihilominus lamen occasione liiterarum iioslranun,
disse,-sed el super melu, per quem praenoniinalseJJ quas impetral tacita veritaie , vos et vestrum
composiiiones interposilre proponunlur, lua pars monaslerium inquielai. Yolentesilaquefraudulen.is
fuit, quod cordationisSanciusrex, avus meus,tnler cwleraJoan- bonw
(615) In Decretal. qttia nobisfidesfacla
Ikclesiw de Luna et de Bes. Pilh. in niarg. al. de votunlatissuwopera, constiltiilin monaslerioS.
Ltina, de Tausi. nis Baplistwde Penna congregationemmonachorum,
(616) In Decrelal. a"dd.S. Joannis Prilalen. Cjuiul libere Deo servire possenl, eis tibertalis privi-
(617) Piih. in marg. al. Plaien., al. Prmlaten., legiudedil. Num ipsos, succestoresqueeorum et lo-
al. Prwmaten. omnino legenri. Pinnalen. cum, cum omnibus monaslerAset villis et alodiis,
(618-619)In Decretalibus riesunt. suo juri pertinenlibus,facloprivitegiosecundumprivi-
(620) In Decrelal. libi. legia Cluniacensismonaslerii, ab omnijugo velcensu
(621) Destini in Decr. ui mox vox Pinnatensem, regim, vel episcopalis, vel alicnjtis ecclesiaslicw,vel
el infra add. jurium posi episcopalium. swcularispotesuilis,auctoriiale regali favenleel an-
(622) Deest in Decrel., ui infra vox suo. nvenie Mantio, Aragonensiepiscopo, elc. (Inieilige
(623)Non deerat liitiorexceplio, quse sileuir bic; Jacetantiin episcopum dicecesanum, qui diclus est
iiiuiirum, quod hocee monasleriumessei exempium, Aragonensisepiscopus, qtiod olimJacca fuerit regia
ciim ecclesiisei villis, ab omni jugo el ccnsti regia; Aragointm.) Sed id forie non fuil dbjeclumab ab-
ct episcopalis polestalis, ex opistola Sancii IV, regis baio.
Aragonum, quani II. Blniica exscripsil: Diqnw re-
9:3 PONTIFICATUSANNOIX, CHRISTI1208. 974
versuiiis obviare, ac qnieli vestrcepaterna sollicilu- A clericos, pro his et aliis, in quibus eidem inobe-
dine providere, auctoritale vobis prcesenliumindul- dientes exslilerant, excominunicationisvinculoinne-
gerous , ut nullus omnino per litteras bactenus davit, et ad venerabilemfralrero noslruro... archi-
impetratas a nobis, vel in posterum impetrandas, episcopumPisanum(626), et... Lucanum episcopum
barum menlioneivonhabila, vos eidem Joanni super (627), destinari obtinuil scripla nostra, ut senlen-
monasterio veslro respondere compellal,sed eidcm, liam jpsam, sicul fueral rationabililer promulgala,
ab eo jusle depulso, legressum sciat perpetuo facerent appellationer.emolausquead satisfactioneui
iuterclusum.Nulli ergo... si quis atitem, etc congruam firmiter observari. Pars auiem adversa,
DattmiFerenlini, iv Nonas Augusli, anno nono". venerabilisfraLrisnoslri,P.Poiiuensisepiscopi(628),
vicarii nostri, ad eumdeinLucanum episcopumet
CXLV(624). dileelum filium, P. liiuli Basilicceduodecimaposto-
... ABBATI SANCTl EUGENII,ET... PLEBANO SANCTIlorum
prcsbyteruin cardinalera(629), litleras impe-
PETRIIN PISSIDE, ET BONIFACIO, CANONICO PLEBIS travit,
qtii occasioneillarumdicloslaicos el clericos
DEMABCULFO, SENNENSIS ET FLORENTINiE DIOECE- absolverunt, contra memoratum Wulleranum
epi-
SEON. scopum sententiam proinulgaiites, a qua idem epi-
Quod sentenliam excommunicalionisab episcopoB scopus, licet ipsain multipliciraiione crediderit esse
Wulterano latam facianl observari.
v Idus nullam, ex abundanti lamen noslram audienliam
(Fereniini, Augusli.) appellavit. [Nos igilur, vicarii litieras aeslimantes
ISuanobis] venerabilisfrater noster... Wulteranus per subreptionem obtenlas, quoniam jurisdiclio
episcopus(625),fecit Insiuuaiione monstrari, quod, vicarii, quem Romanus ponlifex in urbe relinquil
eum clerici plebis de Peliole j'urassent sibi praepo- (650), non extendiiur extra illam (651), nisi ei spe-
sitiim ad laicorum eligere voluntalem, et electione cialitersit concessum,prseserliin cuni ipse moralur
taliter eelebraia sibi prreseiuassent eleclnm, ipse in sua provincia speciali, videlicetinter Capuanam
noii solum eleclionem ipsius renuil confirmare, provinciam et Pisanain, discretioni vestrw per apo-
verum etiam tam coiisules et alios Iaicos, qni ad siolica scripia mandamus, qualenus, qtiidquidocca-
boc iropulerant clcricos supra dicios, quam ip os sione Iiitcrarum illarum aclum esl in irritum revo-

(624) Fragmenlumepistolaahnjus Teperiiur inicr ronlii, in ComnieiUariisad Gelasii II viiam. Juslo


Decrelales,lib. i, tit. 28. De offtcioYicarii, cap. 5. eiiain voluminedescripsit res a Pisanis, vel dorai
(625) Vide epistolam libri octavi 156, noi. forisque, vel paee belloque prseclare gestas; quodl
(626) Yirieepistolamlibri terlii 9, nol. r lamcn opus,licela niultisdiligenlissimeperqiiisiiuro,
(627) Virieepistolam libri quinfi 160, not. in tenebrisadbuc laiilal. Porro, dePandulpho, quem
(628) Yide epistolamlibri quinii 69,"not. YaticanaepraeserLimBibliothecaemoniimenta claro
(629) c Mag.Paiidulphus Masca,palria Pisaiius, niagistri tiiulo donant, GelasiiII Romani ponlificis
non Lueensis, nl sctibit Didacus de Franchis, in faniiliari, ac peregrinationis comite individuo, hoc
viia S. Joannis Gualberti, a CallixtoII, Romanopon- scripsit elogiumGuillelmusEisengreniisin catalogo
lifice, ordinalus esl subdiaconussacri palalii apo- iesiium veritatis, sub anno 1184 CPandulphus,Pisa-
stolici,utipseinet leslalur in vila ejusdemCallixiiII, nus, sacrw Paginw doclor, S. R. E. subdiaconus,
Iiis verbis ; Feril ordinalionesin urbe cardinalhtmet presbylercardinalissanclorumduodechnapostolorum,
episcoporumquatnptures,alque Pandulphumad sub- vir admiralioneomniumdignissimus,dicendiartifex,
diaconntumpromovit.A Lucio vero lerlio presbyter et orator eloquens,historicus celeberrimus,nec ulli
cardinaiis BasilicseSS. duodecim apostolorumre- iheotogorumsecundus. Inter alia, lum anliquoruin,
nuiitiatus, Ccelestiniitem III jussu,legationismunere tuin recenliorum, liioiuimeiila, ejusdem Pandulphi
functtis est Geuuse,ad discordiaseiviles componen- meminereLucii lertii, Urhani terlii, Clementis leriii
das el paceni cum Pisanis procurandam. Legaltis eLInnocenlii lerlii diplomata; pluribus eliam ejus-
quoque ab InnocentioIII, cum Bernardo, timli Eu* dera liinoceiilii Regisiruni. .
doxiaspresbylero cardinali, iu Tusciam missus esl, c Quod autem ad Pandulpbi morlis annum spe-
ul foerieraeivitaium Eiruriae, qtiae inconsulta sede clal, longa illuro cetateconfectura obiisse, id impri-
aposlolica facla fuerant, iirilaret, prsesertim, cum • mis oslendil, quodjam a Callixtosecundosubdiaco-
ducalus Tusciaead jus et domiiiiumEcclesiseRoma- nuiiiordinatum, ut diximus,eumdemLucius papalll
' nse jiertineret. Legalione eliam funciuro esse Pan- D anno noslrae salulis 1182, presbyieruni-carditialem
dulpbum in Anglia, God.vinusin catalogoepiscopo- creaverit: osiendunl etiam Innocenlii III diplomata,
ruuiNorviceiisiuraet MatihseusWeslmoiiasierieiisis, quibus ipse Panriulpbussubscripsit anno pominica;
voluiit, sed erranl; nani nostruro Pandulphum cum lncaniaiionis 1201, data VeronensiEcclesfteg. Ma-
alio coiifundunt,qui, ex S. R. E. legaio, episcopus riaedeGlarea; postquem aiintimctiuinulla deeodero
deinde renuuliatus est Norvicensis.luterfuit crea- reperiatur niemoria, facile credi potest, illum non
lionibus llomaiiorum ponlificum, Urbani scilicet, lougeab[eodemanno exuisse morlalitalero.j OLDOIN.
Clemeiuis,Coelesiiiii,aique Innocenliihujus nonii- ad Ciacon.tom. I, col. 1114.
iiis tertii, et adfuil caiionisalioniS. Joannis Gual- Pandulphum usque ad aimum saltem 1206, v Id.
berli, fundatorisinonachorumVallis-Umbrosae. Aiigtistivitamjuoduxisse, ex hac Iiinoceuiiiepislola
c Scripsit maximorum pontificumvitas, a sanclo evincitur.
Pelro apostoloruiiipriucijie, ad suam cetatem, hoe • (650) In Decretal. reliquit, et infra om. verba,
esl usque arilniioceiilium111,alque harum quasdam discretioni... scripla.
jtarfini coinposuit,parlim a Damaso,Anastasio el (651) Prcefeeiipraetoriollaliaevicarii tres fuere,
Pciro Guillelmo excerpsit. Hoc Pandtilpbi opus, priuuis vicarius Urbis, secundusItalise,lertius Alri-
nondum ediium, niaimque exaraiiim, exstare in cce.Vicarius Urbisjurisdiclionem habuit inira ur-
BibliothecaValicana iiuinero 226 et 5762, el apud • bem el qiiadragesiiniimlapidero seu roilliare. Cas-
AlexatidrumCiieiubiiiuuide antiquiiale beiiemeien- siodor. liu. vi, epist. 15, iu forinuta vicarii Urbis:
lem, referi-ConsiaiHiiiiisCajetanus, abbas S. Ba- Intru quadragesimumsanctissimwurbis jura custodh.
975 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUM LIB. IX. 876
canies(632),]jirsediclamexcommunicalionissenlen- A nire, si viri scientia et honestafe conspicui,in Con-
tiam, sicut raiionabililer lata est, facialis tisque ad siantiiiopolitanisecclesiis collocenlur, qui titique
satisfaciionem condignam, appellatione posiposita, iion sohim honeslis monitis , sed etiam sunt muni-
firmiier -observari. Nullis iitieris, elc Quod si non ficenliis induccndi, ul ad Constantinopoliianam
«mnes, eic duo, etc. transeani civilalem,ul, quanto majoribuspericiilis
Halum Fercnlini, v Idus Augusii, anno nono. se exponunl, tanlo ainplioribusbeneficiorumretri-
CXLVI. butionibus honorenlur. Cum igitur dilectus filius,
... AHCHIEPISCOPO TURRITANO. P. (656) tiluli Sancti Marcellipresbyier cardinalis,
'Qnod absotvatEcclesiamde Thergoa sotulionecensns, aposLoIicse sedislegatus, dileclumfilium, magisirum
si inveneriiimnntnem. C. familiarem suum, in ecclesia Sanclse Sopbise
(Ferenlini, v Idns Augusli.) Conslanlinopolilana canonicum insliluerit, nos,
Dileclusfilius, R. liluli Sanctorum Marcelliniet insliliuionemipsitis, utpole canonicam, approban-
Pelri presbyler cardinalis, Casinensisabbas(653), les, discretioniveslrceper apostolica vobis scripta
.nob.s hnmiliier suppticavit,ul, cum Casinense mo- prsecipiendomandamus,quatenusroagisirumipsuro,
nas.erium ecclesiamSanclre Mariaede Thergo per quem suse probilatis inliiilu charum bahenuis ad-
ceiuuin annos et ullra possederit sine lile, nibil B moriumet aeceptiun, qui eiiara vobis et ecclesice
unqiiam nomine census pro ea Ecclesia. Romanae veslrse, lam per se qnam per cardinalem ipsum ,
.persolvens,sicut prselaii et subditi omnes, qui fue- existere polerit pliirimum fructuosus, reeipienles
-iiut in ea, asseveranl eonstanler, libi scribere in cjusdemecclesice caiionicumel in fralrem, in
-dignaremur,qualenus non exigas censiiroab eccle- corporalem possessionem ipsius eumdero inducere
sia roemorala. Licet igilur census, el inuniinenla ac induclura defendere, sublaio cujuslibei contra-
publica, secundiim leges humaiias, sint lestibuspo- dictioniselappellationis obslaculo,nullateniis posl-
liora, volentes lamen abbati morem g^rere supra- ponatis. Nolurousautem, quod idem roagisier ex
diclo, fraternilali luse per apostolica scripia roan- eo debeat aliqualenus impeiliri, quod, dicii cardi-
damus, quaienus audias quseidem ad excusatioiiem nalis mandalis obedieus, ciim ejiis litteris ad sedem
sua.roduxeril propouenda, el, si, legiiinie polerit apostolicamlaboravit. Sicut eniin ijisi siudiiii hac-
cdocere, quod dicla ecclesia ad soliitioiiemcensns tenusfidelilerdeservire , sic vobis servire curabil,
niinime tenealur, ipsam ab ejusdemsolutione pror- ul credimus , efiicaciter el devole. Volumusetiam ,
stis absolvas; alioquin, ipsam ad solulionemcensus quod eidem clerico non obsistal, quod in prsedicla
ejtrulem, j'uxla tradilam libi forniam, apjiellatione ecclesiaSanelseSopbiaecerlum canonicorumnuine-
reniola, compellas. rum tu, fraler palriarcha, diceris siatuisse, cum id
Daium Ferenlini, vi Idus AugusLi,anno nono. inslilulionipraedielicardinalisnon deheal derogare.
CXLV1I(654). Taliteraulem studealis nostrum ariimplcre nanda-
ARCHIEPISC. ET EPISCPERSARDINIAM CONSTITUTIS. ttim, quod propter hoe saepe diclus clericus non
•Vt, juxla promissttm el sacramentum,compellant cogatur ad nos denuolaborare: non enim possemus
doutinamde Galiuraadmalrimoniumcontrahendum boc
£iim consobrinopapw. sequaniniiter sustinere, cum ab orieiifiLbus
CXLVHI. parlibus atl aposlolicamsedem transitus sit diffici-
I>ATRlA_tCH_E (655), ET CAPITDLO CONSTANTI- lis, el miiilipliciterimpeditus.
NOPOLITANO. DalumFerent. vu Kal. Sept. anno nono.
tQuodrecipianl C. clericnmin canonicumecelesiw CXLIX.
Sanclw Sophiat. ABBATI ETCONVENTUI FOSS_E-NOV_E.
(Ferenlini, vn Kal. Sepiembris.) Conventioinler eos et populos Piperni
Novellaep.anlalionis inilium, quaro, perinspera- confinnalur.
tse novilatis eventnro, EcclesiaConslanlinopolitana (Ferenliiii, v Kal. Seplemhris.)
recepit, raagnsesolliciludinis sludio incrementum Cum aposlolica sedes ab ipso pacis el unilaiis
reciperecouvenil elprocessum, ut inchoala feliciter anclore privilegiumreceperit principalus , nos, qni
disposiiioueprovida dilatenlur, et slabilitalisrobore eidem, licet immerilo , prsesideinus, ex injuiuto
salubriler fulciantur, quod eo facilius poteril prove- nobis officio serviiulis astringimur, ea, qucesuut
Prseler ditionem quam vicarius habuit in urbe, ei ficibus eliam reslilulam dignilalero prcefecliUrbi,
paruere decem provinciceitriliae,Carapania,Tnscia, et prcefeciumUrbiInnoceniioIII, staiiiii postconse-
Umbria, el alisequseenumeranlur in NoliliaOccidui cralionem, fidem, horoiniuiii Iigium prsesLilisseet
jrnperii. Resfutilamper pontificesdignilaiemvicarii . praefeclurseiiivesliluram ab eo recepisse, per tradi-
Urbis.el, prseierjurisdiciionemquam habuit in urbe, lionem manli, leslis ipse Inuoceiiliuslib. i, ep. 25.
cuindem babuisse propriaro dicecesimin illo traclu, (<332)Decretal. revocelis.
qui jacet inter Capuanam el Pisanam provinciam, (655) Yide epistolamlibri quinli 108, not.
nobis indicai Iiinqcenlius in hac epistola,ex quoj'u- (654) Apographumepislolaehujus, quod ad fidem
risdictio vicarii Urbis non porrigitur extra urbera, apographi Coiui cum cceterisexsciibi ciiraveranius,
nisi specialiier ei conccssiimessel, prsesertim, cum e manibtisnoslris, quo casunescimus,excidit; Meo-
ipse moratur in sua speeiali provincia. Joannem, in que argumeninro hic tanlmnmorioexlilberejiossii-
.urbe prcefeclortimlocjim leneniem inemorat Gre- nius. — Vide Raynaldum,ad annum 1206, § 36.
gnr. IH,Dialog.cap.3:Joannesquoqite,virmagnificus, (635) Yide epistolamlibri oclavi 19. '
iithacurbe tocumprwfectorumservans, elc Aponli- (656) De islo jam dictumest scepius.
977 PONTIFICATUSANNOIX, CHRISTI 1206. 978'-
concordia lerminata, ne in iteratae qusesiionisscru A ei in ea genere periclitante hiimano, verus Jonas,
pulum rediicanlur, in suo robore confovere.Eapro Dei Filius, Jesus Chrislus , in alliliidinem ejus ve-
pler, dilecli in Domino filii, etc. usquc assensu niens, se permisil ab ipsa tempeslate demergi, ut
coiiventionem, inler vos ex una parte , et consule iios Deo reconciliaret in suo sanguine , ac in suaui
acpopitlum Piperni ex allera initam , sicut sin iroaginem transformarel, imiovaretque per lava-
praviiate provide facla est, et ab utraque parl crum regeneraiionisejusdem sanguineconsecralum,
sponte recepta et baclenus observata ,• aucloritat non excludens conditionem vel sexum , sed, sine
apostolica coniirmamus et pra;seniis scripti, etc personarum aceeplione , illud commune insiituit
Ctijus conventionis tenorem, proul in inslrumenii sacramenlum, per quod iti adoplione filiorum Dei
publieo conlinelur, prsesenlibus lilleris fecimu ex omni genere poieril asstimi. Ex lapidibus n:\ni-
annotari. < Quoiiiamea, quw inler homines finni qne suscitans filios Abrahae, ipsos ab Oriente ac
< ssepe solent publicis comraendari scripturis Gccidenle congregat et adducil, dicens aquiloni :
< ideo,^go Roberlus Sitiiras, sanctseRomanseEc Da, et auslro : Noli prohibere(Isa. XLIII)ut virieli-
< clcsitej'udex,mandalo dominiGtiidonisdeBabuco cet filios, quos ei gentiliias iribuit, seu adversiias
< domini papcesubdiaconi, publicas et niemorialei adriucitad fidem, renali fonte baptismatis , quorura
< lilteras facio, de conventione babila inter coiisu aromata defluunt flalu austri, eeu etiam hi quibus
c les ac populum Piperni ex una parle, el raoiia- arridel prosperilas, non prdbibeant baptjzari, sed,
< cliosmonasterii Fossse Novseex alia, ut, si de er quacunque occasione illi fidei recipianl sacramen-
< quandoque dubilari conligerii, ipsaruro relatioiK lum, gaudcanl et Iaelentur, quia fralres, qui mortui
< veritas demonslrelur. Cujus conventionis tenoi fiierant, revixernnt et perdili sunt inventi. Nec
< esl lalis : Monachi de Fossa Nova promiserun aulera debenl lucrum prseponere lemporale gauriiis
< fodere ripas fhimmis a Slortura usqtie ad Pilan angelorum, qui super imo peccatore pceiiiieniiam
< in laliiudine., quantum ipsi Pipernenses inccepe agenle, magis quam snpra nohaginta novem. justos,
« runt, in profundum vero usque ad aquam siii. qui poenileniianon indigeni, delectaniiir, ne Torle
< fraude, et a Pila inferius quuilraginla cannas inhiando terrenis, indignos se reddanl cceleslibus,,
« dummododomini de Somninoin his qiiadraginl: et amittanl pro lemporalibussempiterna. Sane, ad!
< cannis impediLumnoii pra.sient. Posiquara verc noslram noveritis auriienLiam perveni.se, qood _.
c semelopus factum fueril, nullomodo inonachi e_ cum generale baptismum in eccl.sia vesira celebra-
c convenLionead reparafionem lenebunlur, pro qm tnr, quamplures Saraceni , concurrentcs ad ipstun,
c consuies el populusPiperni, j'uramenlo corporali- r_jcum inslanlia poslulanl baplizari, quorum domini,
« ler praeslito, promiseriinl salvum facere roonaste' lam Judsei quam ct Cbrisiiani , liinenles amitlere
< rium deFossa-Nova, et res ejus, intusei deforis, commodumlemporale , eos probibere priesutnunt,
< el nullam in j.ersonis, seu rebus ipsins, iuferenl ab Ecclesia pretiuni requirenles pro illis quos rege-
c violenliam,et staiueni cerlum bannum in uuam- nerai Doniino per liaplismniii, ei pignora vpbis
< quamque peisonain quce contra feceril ; quod pro ipsis per violenliam aufereiiles, inferendo alins
« bannura auferenl consules, et alii boni homines, gravamina. niliilomiinisel jaclnras. Ciim igiiurEc-
« qui adhoc specialiier jurali erunl, ei non reddent. clesia quoslibet venientes ad agnitionemfidei, reli-
« Praeterea, consufes, qui pro tempore erunt, jura- cto vetusialis errorc, rccipere debeat et pulsanti-
< buni hoc observare sine fraude el malo ingenio, bus gremium aperire, el auster prohibere non de-
< flocaulem leiientur obscrvare dehinc ad decen- heat baplizari lilios aquilonis , universitali veslrre
< iiium, et, si, infra hoc decennium , homines de per aposiolica scripla prrecipiendomandamus, qua-
« Piperno renovabunl jiiramenliim de usu, similiier tenus nemiiii pelcnii sacramenluin fideidenegelis,
_ reiiovabunl pro monaslerio FossseNovae;quo de- sed lam Juriseosquam Saracenos, illud huiniliter
t cennio cotnpleio, servabunt el tenebunt j'uranien- poslulanles, in uomine Patris, et Filii , ei Spiritue
< lum de usu, et renovabunt pro monasterioFossse- 5 sancii, ad Redemptoris.gloriam baptizetis, Chri-
< iiovse, qtieroadroodura tenent et observatu pro slianos, qui pra'sumpserint impedire, vel ab Eccle-
« ecclesia Sanetse Mariae de Piperno, et reliquis sia exigere praemium prorenatis, ab hujiismorii
< ecelesiisPipcrni, salvis rationibus tam comraunis pra.sumplione cessare , monitione proemissa, per
« quaui speci.aliuin Piperni, necnon monasterii censuram ecclesiasiieam , appellaiione postposha,
< Fossw Novw.i Nulli ergo, noslrre confirmationis, compellenles. Judseisaiitem, nisi per charissinmra
etc Si quis aiilem, etc in Christo filiuiu noslrura... Aragonum .regem d-
Daium Fcreiitini, v Katendas Seplembris , anno luslrein, ab hac nequilia fuerinl revocali, Chrisiia-
nono. norum commerciapef dislriclioiiemecclesiasticara,
1 CL. appellatione postposita, sublrahalis.
CLERO BARCHINONENSI. Daiura Ferenlini, vn Kalendas Seplembris , anno
Quod sacramenlumfidei lam Saraceno quam Judwo 1101)0.
pelemibusnon negelur.
(Fereiuiiii, vuKal. Scplembris.)
Orta lempeslale in hoc niari maguo el spaiioso,
579 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. IX. §80
CLI. A niconim Pampilonensium,quos eidem clenco con-
... EPISCOPOPENNENSI (057). cessimus monilores, snrdis auribus iranseuntes,
QttodcompetlatclericosSunC.iSerolini, nt permil- sieul monilorum ipsorum prsesenlalsenobis liilerse
lanl hominescastri Laureli reciperecltrisma in ec- coniinebanl, id efflcere
clesiaSancli Petri de dicto caslro. contempsislis, licel idem
diaconus per dictum praedecessoremtiium, fraler
(Fercnilni, vm Id. Seplembris.)
Ad audienliam nostram noveris pervenisse, quod episcope,ad sacros ordines asscrat se promolum, ei
cuni apud casirum Laureii duaesint baptismales in ecclesiavestra aliquandiu servierit humiliter et
devole. Volenles igitur ad effeclum perducere quod
ecclesiae,quarumuna, videlicel Sancli Petri, siia
est infra caslrnm , allera, scilicet Sancli Serottni, de ipso diacono misericorditer duxinius inchoan-
cxlra castrum existit, sexta pars hominum Ipsius dum, per aposlolica vobis scripla mandamus, et
«astri, quaeaptid ecclesiam Sancli Serotini baplis- districle prsecipinuis,quatenus saltem hacviceta-
mum recipere consuevit, sine difficuliatenimia ne- liter mandatuni aposlolicum adimplere curetis, ui
qnil accedcre pro baptismo ad ecclesiam memora- idem diaconusassecutum se gaudeat quod inlendit,
et praelerilae inobedieniise viiium per sequentem
imii, propler qnod fuil nobis humiliier supplica-
turo, quaienus concedere dignareraur, ut apud ec- _ valeal obedienliam expiari. Alioquin, vobis erii
clesiam Sancli Petri haplismus lanlummodocele- merito formidandum, ne, priusquam per alium id
bretur, in qua homines castri possunt commodius fecertmus adimpleri, in vos taliter ulciseamur,quod
convenire. Nolenies igitur sic eidem ecclesiaefa- experiaminiper effeclum, quam temerarium fuerit
cere graliam, ul alleri danina gravia infligaiilur, aposlolicisjussionibus lolies conlraire.
Datum Ferentini, xm Kalendas Septerobris, anno
(raternitati tuse per 'apostolica scripla mandarnus,
noiio.
qualeniis, inquisita diligeniius veritale, clericos
illius ecclesisediligenter moneaset inducas, ut a CLIII.
saepediclaecelesia sancti Petri, si fieri potesl, ido-
.... ABBATI SANCTI VICTORIS (658) .... ARCHIADICOKO
nea recompensationereeepta, homines castri, qui ET .... DECANO SANCTI GEKHANI ADTlSSIODOrtEXSlS
apnd eos consueverantbaptisma recipere parvulo- (659) PAR1SIENSIBUS.
G. diaconum, et F. de Canduerre,
rum, in ecclesia Sancli Peiri ad baptismumconve- Causaminter Noviomensis diwceseos, super decima^quadam
nire permittant; alioquin, ipsos ad hoc per censu- verienlein,ipsis commitlit(640).
ram ecclesiaslicani , appellatione remota , coin- (Ferentini, vu Idns Septembris)
pellas. In nostra prsesenlia constilulus dileclus filius,
'
Patum Ferenliiii, vm Idus Seplembris, anno G. diacomis,Iacryroabili nobis iiisinuationemoa-
nono. stravit, quod, cum quaedam decima, quaeipsi a ve-
CLII. nerabili fratre noslro, Th. olim Ambianensiepisco-
... EPISCOPO ET CAPITt.LO PAMPILONF.NSIBUS. po (641), fueral assignata, quain F. de Cunduerre,
Quod H. clericumrecipianlin canonicum. Noviomensis dioeceseos, poslmoduin contra justi-
(Fereulini, xui Kal. Sepiembris.) liara occupavit, illam haereditariojure ad se asse-
Si ad Deum et sacrosanctam , Romanam eecle- rens perlinere, adileclis filiis.... abbate Longiponiis
Biaiii,matremvcstram, debiium habereiis cum de- (S42), et W. Normanno,Stiessioiiensicanouico, per
votione respectum, preces nostras pariter et prse- definilivamsententiameidem G. adjudicata fuissei,
cepla rcciperetis devolius, et curarciis siudiosins el in ipsiun F. quia resiimere nolebat ablata, et ab
adimplere, ubi prsesertimvos ad illud inducere ni- ejus iiioleslationecessare, excomnmnicationissen-
timur per mandalum, ad quod, si qua sunt in vobis lentia promulgata, el demum per dileclos filios....
viscera pietalis, proprialiberalitas et fraierna com- decanuro (645).... prseposilum(64.), et archidiaco-
passio induccre vos deberent. In nostra sane prse- num Anibianenses,auclorilale noslra lam definitiva
•sentiaconstilulus dilectus filius, Hel. pauper diaco- j, quam excommunicalionis senlenlia confirmala
ims, snpplici nobis insinualione mooslravit, quod, fuisset, et exseculioni mandala, landem praefaius
cum pro co bona. memoria; G... Pampilonensi F, ad venerabilerafratrem nosirum.... Noviomen
episcopo, ei vobis, filii canonici, scripserimus-j'am sem episcopum(645) et conjudices suos, prsemis-
secumlo, uleiuii, ob reverentiam beaii Petri et no- sorum lacila veritale nosuas litteras impelravit,
slram, in fralrem vestrnm el canoniciim recipere propler quod supradiclus G. ad sedem aposiolicam
curareiis, ves, lam prseeeptum noslrum, qttani rediens, per ocio mensesel amplius exspectavil,
•moiiitionesdileclorum filiorum, P. Eximin. archi- sed pro parte allera nullus comparuit idoneus re-
diaconi Mensal. G. Arnaldi, et M. de Tudela, cano- sponsalis. Nos vero, praedictamdefinitivamsenien-

(657) Yide episiolamIihri lertii 10, not. (640) ConferendaepislolaHbri seplimi 122.
(638) Yide epistolam lilirisexli 168. (641) Vidc epislolam libri oclavi 45. not.
(659) Joberlus, vel Josbertus, vel Jebertus, deca- (642) Vide epislolamlibri septimi 122,
nus S. Germani AulissiodorensisParisiensis, repe- (643) Vide ibid.nol.
rilur in inslriimentis,ab anno 1204 usqucad aniuim (644) lbid. noi.
1107. Gall. Clirist., loin. VII, col, 256. (645) Yide epistolam libri quinti4!t noL
DSt PONTIFICATUSANNOIX, CHRISTI1205. 982
liam, sicut erat jusla, ralaro hahenies, dilectis A aposlolicsesedis iiijiiriaiii, et praefaii diaccni lajsio-
ftliis abbali Sancti Auberti (616) deeano nein, super ipsa causa perpeliiimi sileuiium impo--
(647),el.... cantori Cameracensibus, dislricle de- naiis. Quod si per vos non poiucritis earuro depre-
dimus in pra;ceplis, ut, quia de prsemissis, lam hendere falsiiatein, easdero nobis liiteras per fide-
per delegatorum, quam prsedicti Ambianensisepi- lem nuntiuin sub sigillorum vestrortim lestimonio
scopi lilteras nobis facta ftieral plena fides, supra- dirigalis, prseligeiiiesparllbus lerminum peremplo-
diciumF. J. patrem el fautores ipsius, abejusdem riuni, quo, superlola causa sufficicnierinstriicla,
G. indebita molestaiione cessare et ablata resli- nostro se conspeclui reprsesenletiL, diffmilivam
tuere universa ac illos, ad quos perlinet decimam sentenliam reeepturse. Si vero nec litieras illas
solverememoralam, ut ipsam eidera G. sine difli- exhibere voluerint, nec ad praese.niiainnosirain
cultate persolverenl, per exconimunicationissen- venire,vos senleiUias, pro prsedicto clerico pro-
lentiam, appelbtlioneposlposita, cogere procura- mulgalas, facialis, appellatione remoia, sublalo
rent (648). Qui, cuiii in noslri exseciitionemandaii cujuslibet contradictionis obslaculo, per censuram
diligenler procedcre curavissenl, et senlentiam in ecclesiasiicam ltiviolabililer observari, nullis liL-
saepediciumF. dc Canduerre, J. palrem ejus ei teris obstantibus, si qtise de eaetero ad peliiionem
alios, de quibus mandalum * habucranl, dislricte parlis adversseapparuerint impetralae, vel bacte-
praecepissenlservari, ipsis posimodiiiti ex parte nus posl praedictaslitteras , quas vebemeiiler habe-"
diiectorum filiorum, decani (649), et S. et S. ca- mus de falsiiate suspectas , impetralce fuerinl, de-
nonicorumNoviomeRsium,fueruiu litterse jirsesen- nunliantes eos auctoritale noslra excommuniealionis
taiae,quibus cujusdam rescripti lanquam a nobis vinculo innodalos, qui procedere quoquo modo
obtenli, teiior erai inserlus, quod alterius rescripii prsesuropserinloceasione talium liilerarum, cum
revoeatoriura videbalur; cujus rescripii cum au- nolinras ulterius ex conflicturepugnantium littera-
thenlicum postularent, ul, facla collatione, dis- rura sedi aposlolicaeinsultari ab his qui, nescientes
cernerenl ad quos cogni.io perlineret, idem de- distinguere inter veriialem el falsitatem, temere
canus et conjudices, autheniiei copiara niinimc nobis hujusmodi conlrarielaiem ascribunt. Quodsi
facientes, pra;diclos F. etJ. absolulospra_ceperuni non omnes... duo veslrura, elc
publice nunliari, ipsum G. diaconum, ad sttuin Dalum FerenLini, vu Idus Seplembris,. an.no
judicium evocanies. Praedicii vero abbas Sancli nono.
Aubeni et coujudices sui, rescripiuiriilluri, quis CLIV.
slyhiHietforroam soliiam non habebal, repnlanies C ABBATI ET FRATBIBHS MONASTERII FOSS_E-NOVjE..
manifeslaraiione suspecitim, curoviris in jttre peri- Conhrmatur composiliofacta inter eos el populum
lis consiliiimhabuerunl, quorum deliberalio con- Pipernensem(650).
sulebat, qnod ita libere procedere poieranl, ac s (Ferenlini, ui Non. Sepiembris.)
iiulla. liiterae fuissenl poslerius impetratae; qiioc Illa diulina quseslio, quae inter vos el populum
consilium cum jiraediclis decano el S. canonicii Pipernensem, super querelis variis et diversisdiu-
Noviomensibus nunliassent, mandantes cisdem . lius agitala est, siculex publicoinslrumento exinde
ne mandalinoslri exseeutioiiemullerius imperiirent facto perpendimus, ad aniicabilem laudem compo-
ipsi nibilominuseos absoluios publice nuntiabaiii silionem, Dominocooperanle, pervenit. Inler caetera
quos illi dicebanl vinculo excommuiiicalionisastri- siquidem,quse in Jpsa coropositionesuiu compre-
Clos, propler quod scandalo pariter el dissensiom hensa, slatuium est ul j.ossessiones, quas nunc in
suborlis , ipsius diaconi negolium non poluit cou terrilorio Pipernensi lenetis, de ceiero debealis itt
summari; quare coactus est ileruni ad noslran omni pace lenere, ita, quod non liceal Pipernenses
prsesenliamlaborare. Cum igitur litleras illas, pe: aliquam vobis super his aliquando lilero, vel quae-
qtias memoralus F. et J. pater ejus, conati sun stionem movere, vel gravanien seu moleslfaroirro-
alias revocare, vehemenler habeamus falsilate su- D gare, et praecipuesuper lerrts Droguli, Salconetivel
speclas, discrelioni vestrse per aposlolicascriplt Turricellre, aut de territorio SanctaeMariae,vel de
districle prsecipimus, quatenus quidquid earum oc- affinibusprceseptiejus, sed polius termini, siciii in
casioneaclum est suspendatis, cogentes illos pei praeseplo conlinenlur, el sunl dcsignati, in omni
dislriclionem ecclesiaslicam, sublato cujuslibe pacifica et quieia possessione remaueanl, videlicet
conlradicliohiset appellalionis ohslaculo, ad exhi ab almra Romanajuxla velus sedificitimin via Mu-
bendum vobis litteras memoratas, et, eas diligen relli. Alter terminus esl, qui dicilur Pelraeficlsein
lissime intuentes, si poteritis ipsarum deprehen eademvia juxta locum Rocellse, Cannetum atitem
dere falsilaiem, bis, qui usi sunl eis in lantan majus, quod latus ejusdempossessionisdisterniinai,

(646) Yide epislolam libri sepiimi 48, not. S. Auberli, decanoel canlori.Cameracensibus direeta
(647) Adam, Cameracensisdecanus, nolus est ii fnii; ut ex iis quse hic dicunlur cerio ceriius evin-
instrumeniis, ah anno saliem 1192, usque ad au cilur.
nuni saltem 1219.Gall, Cltrisl. lom. 111,col. 70. (619) Yide epislolain libri noni _18, nol.
(648) Ex hac Innocenlii 'epislola lestiuienda es (650) Vide epistolamilibri noni 149.
inscripiio ejiisioke libii scpiiiiiH22, qute abbai
9S3 INNOCENTII111PP. REGESTORUMLIB. IX. 984
ithid est quod ultra silvam iiivenilur, el usque ad A CLVL
Cannetum illud pertingens possessio, ae deinceps
usque ad lerminos qui in anliquo praeseplocoiui- ...CANTORI, ETFULCONI DESANCTO BEMIGIO,ET
nentur, sine aliqua vobis reinaneat quccslione. MAGISTRO AD2E,CANONIG1S REHENSIBUS.
Quam utique composiiionemin his et in aliis, sieul Vl II, presbylerumttb episcopoAlrebalensiprovideri
de communiassensu partium facla esi, et in instru- faciant.
mento piiblico continelur, ratam liabemus et fir- n Idus Septembris.)
(Fereiitini,
inain, eamque ad exemplar bonae memorise Lucii
papse,prsedecessoris nostri, aiictoritale aposlolica Significavit nobis II. presbyter qnod, cum olim
confirmanles, prcesentis scripli pairocinio commu- lilteras nostras in forma communi ad venerabilem
nimus. Prceierea, de clemeniia vobis aposlolicae fratrem noslrum.... Atrebalensera episcopum(G521,
sedisduximus indulgendum, ut qtiseciinquepersona cnj'us prsedecessor (655) eumdem, ad prseseiuaiio-
.itiquampossessionemin territorio Pipernensi tenue- nem boroememorise... abbatisde monte Sancti Eli-
rit, sive de Cesis silvse,quaespecLatjus el propriela- gii (654), ordinarat in subdiaconum,iinpelrassel, et
tem beati Petri, et noslram, sive de quibuslibetaliis exsecutorias postmodum ad dilectos lilios, S. de
lerris, si eam monaslerio veslro donalionis, vendi- B Vallibus,et R. Surdell, canonicos, et J. decanuro
tionis, commuialionis, seu legali lilulo juste con- Sancti Pelri de Poro Laudunensi, obiinuisset a no-
ferre voluerit, ea persona possessionemipsam sine bis, ipsi, quoiiiam in eorum prseseniia objeclum
conlradictione qualibet conferendi, et vos eam reci- exstitil ex adverso, quod cum idem absque sui dice-
piendi habealis liberam facultatem, nec vobis vel cesani assensu a venerabili fratre liuslro, Tiburlino
eiriem personcesuper hoc molestiam vel gravamen episcopo (655), se fecisseiin diaconumet presbyte-
aliquis inferre prsesumat. Nulli ergo... nostrse con- rum ordinari, non lenebatur eidem diclus episeopus
cessioniset conflrmalionis infringere, ctc Si quis providere, nec volebat etiam quod in sua dicecesi
auiem, etc. celebraret, in negolio ipso procedere noluermu :
DatumFerentiiii,HiNonas Septembris.annonono. quare praefalus H. ilerum esl coactus ad sedem
CLV. aposiolicamlaborare, poslulans uL,ejusdemparcen-
...VERCLANO EPISCOPO tes laboribus, et expensis, per.... successoremprse-
(651).
Vl Itominescaslri Frusinottensis ecclesiwbona occu- sentatoris ipsius, non qbsiante objeclione prsedicta,
panles compescat. faceremus ipsi misericorditer provideri. Cum igiiiir
(Ferentini, iv Kal. Augusti.) provisiopauperiiin. elericorumopus in se coniiucat
In renovalione locationis, quam de casiro fecimus pielalis, discrelioni vestrse per aposlolica scripla
Frusinonensi, expresse fuimus, illis praesenlihus mandamus, quatenus, exceptione prcedicla nequa-
qiiibus fiebal localio, prolestali,,quod a gravamini- quam obslanlc, si aliud canonicnm non ob.sislat,
bus et abusionibiis consuetis volebanmsillos circa successoremprsefatiabbaiis, cum ex praesenlaiione
clericoset ecclesias onniino cessare. Curo igitur in leneaturad illud, ut eijuxta formam provideal, qua
eodem castro nihil plus habeanl, nisi quantum est provideri volumus ab ordinatoribus, seu eoriim
illis ex nosira concessione collalum, auctoriiale prsesenlatoribus,aut successoribiisordiuatis, moni
prsesentium inhibemtis, ne conlra res et personas tione praemissa, per disirictionem ecclesiasticam,
ecclesiasticas manus exiendanl, in ipsorum prseju- sublalo appellationis obslaculo1, corapellere iiou
dicium et gravamen; et fraterniiati tuse prsesenli tardelis. Quod si non omnes, eic
pagina indulgemiis,ul eos, nisi commonili resipue- Datum Ferentini, u Idus Septembris, anno nono.
rint, per censuram ecclesiasiicam a sua praesnm-
piione compescas.Nulli... pagiuam noslrseitihibilio- CLVII (656).
nis el co-neessionis infringere, etc Si quis an- REGISIC1LI.E.
tem, elc. D Congaudet de bonoincremenlosuo; el hortalur ut
DatumFerentini, iv Kalendas,Augusli,armonono. perseverelin virtule.
(651) Vide epistolam libri quiiiii 148, nol. e XI. Asso, prior Albiniaci, terlio ab urbe Alre-
(652) Virie episiolam libri octavi 45, nol. balensi lapide, posl annos \i regiiuiuis raigravil ad
(633) Vide episiolara libri lertii 25, not. mcforem vitam, 19 Aprilis anno 1208. .
(654) Erai is, Rainaldtts, de quo, ac ipsius suc- (655) De episcopis Tiburtlnis, circa hse., ir>qui-
cessore, Assone, hsec apud auctores novaeGalliae lius versamur, tempora, sie UGHELLUS, Iial. s.icr.
Christianse, lom. UI,"col. 427 : lom. I, part. sign., col. 217 ;
I « X. Rainaldus, circa aninim 1195, eas silvas, c Milo, ejusriem ecciesiae praesui, Laieraiiensi
quas juxta Watirechin possidebal, RalduinoHennia- conciiio interfuil stib Alexamlro lerlio, anno 1179.
censi abhali, acceplo prelio in perpeluiiro tradidit. De eo nientio 1185 in Regesto Sublacensi.
llem, aniio 1197, vm Id. Marlii,jus, quoribabebat < N.... episcopusTiburiinus, ab InnoceiUioter-
iu grangia de Doiiens, Simoiii Aqiiiciuciensivcndi- lio, suiiimo poniilice litteras accepil, rcspondilqiie
dil pro ireceniis libris Parisiensibus. prxsenie Pts- prinia. mulieris volo slamium esse, licet po..tea
tio Atrebatensi episcopo ac (cMibusGrcgorioqiion- filiumex alio se suscepisse scirct. Floruit autem
dam abbate et Desiderio priore. Obiit aiiiein hoc circa annum 1209. t
ipso amio, ex Locrio, non, ut bubciii Samroarlhani, (656) Episloltehujiis apograpbuiii,quod ad fidem
1199,30 Aiigttsti. apographi Coiiticum ccelerisexsciibi citraverami'.»..
9S5 PONTIFICATUSANNOIX, CIIRISTI 1206. 98f>
CLVUI. A cum super dubiis juris arliculis responso (661)sedis
AHCHADIO ET UNIVERSIS GAIETANIS , PLA- aposlolicwposlttlasedoceri.Sane, per lu(is nobisli-
, ANTEL.L.E
TAN_E, JACI,CELSI,ET OMNIBUS GAIETANISET SA- leras (662) inlimasli, quodquiriam Judaeus,in mor-
RACENIS, PEKSICILIAM CO.NSTITUTIS , VERITATEM,tis ariiculo consiiiuius, cum inter Judseostaniuin
ET AMARE. • exisieret, in aquam se ipsum immersil, dicendo:
QU_E DEUS EST,INTELLIGERE
Commendaleos de fidelitaieeorumet conslanliaerga Ego baptizo me in nomine Palris el Filii, el Spiritus
regem Ilaliw. sancli (665). Nunc (664) autem qttwris, utrum idem
(Ferentini.) Jttdwus,indevotioneChrisiianwfideiperseverans (665)
Gaudemusplurimum el sincerilalem veslrre fidei debeal baplizari? Nos attlem, fraternitait tuw tali-
comniendamus, quod, licet multifarie multisque ler (666) respondemus, quod, cum inler baptizan-
modis hactenus tenlali fuerilis, gratia tamen ejiis tem eibapiizalum debeal esse discretio(667), sicut
qui, cuin nemiuera a misericordiasua repellat, mi- ex verbis Domiiiicolligilur evidenler, dicenlis apo-
sericordiier cst operalus in vobis, ut lentationibus stolis: (668)Buptizateomnesgentesin nominePalris,
vestris siiccumbere non possetis, ab ea, qnam erga el Filii, el Spirilns sancli (Malth. xvili); memoratus
cbarissiroumin Christo lilium noslrum, F. Sicilise Judaeus indubitanler esl ab alio bapiizandus, ut
regem illuslrem, dominum vestrum, habetis, fideli- R ostendalur, quod alius esl qui haplizatur cl alius
ialis conslanlia niinirae reeessistis. Quoniamigitur qui baplizat, ad quod eliam designandum, ipse
prope est ut idem rex, qui per graliam Deide die Chrisius non a se ipso, sed a Joanne voluit bapli-
in diem prudeiuia proficil el selate,pene jam fessa zari. Quamvis, si lalis continuo decessisset, ad pa-
exspecianiium pacem ejus desideria recognoscal, triam protinus evolasset,(669) propter sacramenti
sciensque reprobare malum et eligere bonum, uni- fidem, elsi non propter (670) fidei sacrameiiliim.In
cuique possii pro merilis respondere, universitaiem baplismo qttippe illa spirilualisgeneratio (671) cele-
•vestramnionemus atleiitius et horlamur, quatenus, bratur, de qua Verilas ait : Oportet vos nasci de-
attendenles quod bonum incassum agilur, si ante nuo, quia, nisi quis renalus fueril ex aqtia el Spiritu
terrainum descratur, ei fruslra velociler ille currii, sancto, non intrabil iri rcgnum Dei (Joan. i). Sicut
qui, priusqnam melain atiingal, deficil, in puritate ergo (672) in carnali generaliotie, qua (675)proles
veslrap.fidei lalitcr fiersistalis, qttod angustias el la- ex viro et femina nascilur, alius est qui carnaliter
bores, quos hactenns pro fidelitaie regia pertulislis, gignil et alius estqui carnalitergignitur, sic el (674)
Doriiinoperroitienlc, possilis laudabili perseveranlia in sacramentali generalione,qua sobolesex aqua et
corouare, ac prsedictus rex, qui suorum fideliumin spiritu renasciiur, alius debel esse, qui spiritualiter
proximo poiens erii ad consilium nostrum digne generet, el alius qui spiriLualiiergeneretur. Sane,
. remunerare lahores, lanlo reiributioni veslraefideli- cum corpus exlerius, sive cum cor inierius bajiti-
laiis inlend.ii, quanto sibi viderit eam boniiaie ve- zattir, oportet ut ulrobique palernilas et filialiova-
stra, noslraque solliciludiiieconservatam, qui tam leant inveniri, quibus bapiizans et bapiizatus adin-
per nos quam per ipsuin dovotionivestrae congrua vicem referantur.]
prceniiorumiiiiendimus vicissitudine responderc (675-678)[(679) Secundusaulemtuw dubitationis
Datum Fereniini, eic. articulus continebat, an is, qui mulierem, ab alio
CLIX (657j viro iraduclam, sed non cogniiam, sibi muirimonia-
VENERABILI rRATKl...METENSI EPISCOPO(658). liler copulavit, valeat ad sacerdolium promoveri?
Respondelsuper diversisinlerrogalionibuset quwsitis. Licel aulem is, qui reliclam ab alio (680) duxitht
(Fereniini, v Kal. Seplembris.) conjugem,sive cognita fuerit ab illo, sive incognila
(659J[Debitvm(660) officii pontificalis exsolvis, manseril,videalur duxisseviduam in uxorem ulpoie
e manibus nostris, quo casu nescimus, excidii; ) (667) Sic in Decretalihtis; codex vero Darberin.
ideoque argiimentumhic laniummodoexhibere pos- cil. a Pilhoeoin marg. disiinciiopersonarum.
sunius. Yide Raynaldum, ad annum 1206, § 42. (668) In Decretaliinis add. lie; quod deesse in
(657)Epistola hsec reperitur, sed iu duas partes aliquol exemp. vet. moneiPiihceus.
divisa, inter Decretales; (669) Sic, et in Decretalibus; alias. convolasset,.
1* lib. i, lil. 21, De bigamis ordinandis,cap. 5. ut monei Pithceus.
2° lib. iii,- lil. 42, De baplismo el ejus effeclu, (670) Sic, et in Decrelal.In recentior. Cod. legt,.
cap. 4. Variselectionesdantur. ita etnon propter, sed perperam, moneiPilh.
(658) Vide epislolam libri tertii 54, nol. (671) Sic, ctin Decrelalib.; alias legi regeneratio»
(659) VideDecretales, libro m, lil. 42, De bapti- lnonel Pilhoeus,
smoel ejuseffeclu,cap. 4. (672) Sic, et in Decretal.; alias legi etiam, monet
(660)Qucesequuntur, llalico characlere disfmcla, Piihoeiis.
in Decretalib. desunt; verum legunlur apud Pith. (675) SicetinDecrelal.;aliasIegip.rc/Ma(n,monet
in ariri. Pilhceus.
(661)Apud Pith. responsione. (674) In Decretal. deesi.
(662)Decrel. desunt. (675-678)Vide Decretales, libro i, til. 21, De bi-
(6«5) In Decrelal. add. Amen. gamis non ordinandis,cap. 5.
(664) Rursus desunt in Decrelalibus, legiiiilur (679) Qusesequuniiir, Ilalico characlere dislincta,
apud Puh. in add. in Decret. desunt, lib. i, lit 21, De bigamis non
(665)Apud Pith. add..eliam. ordinandis; verum Ieguntur apud Pilh. in add.
(666)Deest. (680) Apud Pith. ab alio viro reliciam.
S87 INNOCENTHIII PP. REGESTORUM LIB. IX. 988
ctijus vir eral morluits, quando (681) duxil eam- A j CLX (688).
dem, sicut et ille bigamus esse videtur, qui, cum ARCHIEPISCOPO TERRACONENSl ET...ABBATI S__XCT.2
(liiabus legilime conlraxit uxorilnis, sive neutram, MAI'.1_EDE POPDLETO, TEBRACONE.NSIS DiCfiCESEGS,
sive atlerum luntvm ( 682) cognoverii, quia vir F.T...ARCHIDIACONO BARCHINONENSI.
exstitit duarittn uxorum, nos tanien fralernilali luae Quod procedani contra episcopumYicensem(689)
ila (685) duximus respondendum, quod, cum duo si prwcesserilinfamia.
sini in conjugio, videlicet consensus animorum, et (Fereniiiii, Kal. Scptembris.)
commistio(684) corporum, quoriim alteruni signi- [Cum oporteal, episcopum,] sccuurium Aposlo-
ficat cbarilatem, quse consistit in Spiriiu inter Iuiii, habere bonum icsiimoniumel ab iis qui siiut
Deiim et jusiam animam, ad quod perlinet illud inius et ab iis qui sunl foris et secuiidum legem
qtiod diciLAposlolus : Qui adhwret Deo, unus spi- divinam, indumentum ipsius de cocco bis liuclo, el
ritus eslcum eo (I Cor. vi), reliquum vcro ricsignal bysso retorta debeal esse coiuexlum, si aliquando
conforinitatem, quce consistit in carne inter Chri- rumor sinisler contra episcopumaliquemad aposlo-
stum, et sanclam(685) Ecclesiam, atl quod perlinel Iicas aures ascendit, ex solliciludine officii pasto-
illud, quod Evangelisia lestalur : Verbumcaro fa- ralis tenemur descendere, ac videre ulrum idem
clitm esl, et habitavit in nobis (Joan. i); profecto, B claraorem opere consummarit. [Sane, veiiienlibus
coujugium (686) illud, qtiod non esl coinmislione ad apostolicam sedera dilectis filiis, G. Grossi, et
corporum coiisummatum,non perfmel ad illudcon- G. de Monie-Regali(690), ei mulia gravia (691) et
jtigium designandum, quod iiuer Christum et Ec- enormia contra venerabilemfrairem noslrum... Vi-
clesiamperlncarnationis mystcriumeslconlractum, cen. (692), episcopum,proponentibus coram nobis,
juxla quod Paulus, exponens illud, quod dixeral quia illa non debebamus sub dissinmlationetratu-
proloplastus : Hoc nunc os ex ossibus meis, et caro ire (695), vobis, fraler archiepiscope et fili archi-
de carne mea, et proplerhoc relinquet homo pattem diacone(694), inquisilionem eoruro duximus com-
et malrem, el adhwrebit ttxori suw, et ertinl duo in niitlendam, illius imilanles vestigia,qui, cttmhabe-
carne ttna (Gett. n); statim siihjtingit: Hoc an- rel villicum et ille diffamalus fuissel.apud eumdem,
tem dico magnum sacramenium in Chiislo el in qttod dissipassel bona ipsius, cum eo posuil ralio-
Ecctesia (Ephes. v). Cum ergo, propler sacramenli nem (695). Verum, dictus episcopus, aniequam ad
defectum, iiihibilum sit, ne bigamus, aul niariius ipsum(696)veslraeitatio pervenisset, ad pra_sentia_.i
viduseprsesumatad sacros ordines promoveri, quo- noslrara aecedens, jiroposuitcoramnobis(097),quod
iiiam nec illa esi unica unici, nec i-.ie uiius unitis; , illi, qui enormiailla de ipso nobissuggessemnl(698),
profecio, ubi deficil inler hujusmodiconjugescom- typomalilisepoliusquamjusliliaezeloducli, nobishu-
Hiistiocorporum, non deesi isiiiismodi signaculuro jiis modi nunliarunl(699),cumsini ipsius tnanifestis-^
sacramenti. Unde, is, qui mulierem, ab alio viro simeinimici(700),et cum ejiis hosiibus converseniur,
Iraduclam, sed miniroe cognilam, duxeril in con- coiisanguineosquesuos ac complicesintendaiuadtes-
jtigem(687), quia nec ipse, nec illa carncm suam lificandumproducerec.ontraipsum,qui ad denuntian-
divisit in plures, propler hoc impediri non debet, dumseu lesiificaiiduniadmilli non debent aliqua ra-
quin possit ad sacerdotiumpromoveri.] lione,uipote j'uraraenti prrcsiiiilransgressoreselaliis
_Dalum Fercntini, v Kalendas Seuiembris, aiino criminibusirretili. Ne vero per levecompendiumad
nono. grave dispendium veniatur (701), riiscretioiii ve-
sirce per aposlolica scripla (702) mandamus,quate-
nus (703), nisi super his, quw nobis sunt proposila
contra ipsum, famant ejus (704) lsesamesse noveri-
lis, vos ad inquisitionemilloruronon subito proce-
(681)Apud Pith. cum. - sis. Nassseus499. Albig. 51.
(682) Apud Pith, sive alleram siveneutram. (691) In Decrelal. desunl.
(683) ln Decret.deest. (692) lu Decrelal. Yincen.
(684) Sic et in Decretalib.; alias legi conjunciio, (695) Sic el in Decreial. al. legi prwlcrire, monet
uioneiPith. Piih.
(685) Iii Decret. deest hoc verbum. (694) Iu Decretal. desiml.
(686) Vide Magislr. Senl. cl ibi doctor, lib. iv, (695)In Decretal. desunt.
disl. 27. (696) Sic ei in Decretal.; al. legi eum, inonet
In
(687) Decreial. dnxit uxorem. Pilhosus.
(688) Epistola hsec reperiiur, sed muiila, iiuer (697) In Decrelal. desunt
Decretales, lib. v, lit. 1, De accusalionibus, inqui- (698) In Decrelal. deest, Nobis; el pro suggesse-
silionibus et denunlialionibus,cap. 14. Quaeillic le- ranl. legi eiiam subjecerant,monei Pilboeus.
guiitur,'hic uncis inclusa exhibeiilur; varise iectio- (699).In Decrelal inlhnarunl.
nes dantur. (700) In Decretal. cum ipsi ejus sinl inimici ma-
. (689) AI. Viceulinum,sed perpernm.Agitur hic de; nifesti.
episcopoVicensi. Vicus,est urbs episcopalis,sulfra- (701) In Decretalibus desum; veruro leguntur
ganea metropoleos Tarraconensis, olim Ausonai apud Pith. in add.
LucaeTudensiet aliis. (702) In Decrelal. desunt
(690)In Decretal G.et II. canonircisVincen. adI (703) In Decretal. quod.
quae, sicPilhceus in nolis Vicen.\Vicinsis, Visen- (704)Iii Decretal.prwdictisfaiuainipsius.
9S9 PONTIFICATUSANNOIX, CHRISTI1206. 990
dalis ; quod el (705) si fuerii procedendum,praerii-A noslra proieclioue suscipiuius. Spccialiler atiteni
clos vel alios, quosipsitis esse constilerii inimicos, possessionesct jtira, quseplebs tua justeac pacifice
nec ad prosequeuduminquisitionem, nec ad perhi- possiilet,per le ecclesisetuceaucloritate a|>ostoIica
bendtim tesliraonium conlra ipsum episcopum ad- confirmainus,el pracsenlisscripli, elc. Nulli ergo...
inillatis, sed per viros idoneos super iis, quwnobis noslrae proicclionis el confirmalionis, elc Si quis
suggeslasunl (706), inquiratis sollicile(707) verita- autem, elc
lem el si nihilgraveprobalum fuerit contra ipsum, Dalum Lalerani, vu Kalendas Oclobris, anuo
voseidem piirgationemcanonicam indicalis.] Qtiod nono.
si aliquid grave conlra ipsum visuiii vobis fuerit CLXIII.
esse probalum, vos inqnisitionem fideliter faclam
atl noslrum referalts exaroeii, ut de vullu noslro FRJEPOSITO (709) .... DECANO (710), ETCAPITULO
CONSTANTIENSIBDS.
prodealjuriiciumsequilalis.Qdod si non omnes,eic,
tluovesirum ea nihiloniinus,sublato cujtislibetcon- Confirmatnr eleclio Constanliensisepiscopi, et ad~
ii-adiclioniset appellationis obslaculo, exsequan- ministralio Ecclesiw Conslanliensis ipsi conce-
lur. ditur.
Datiuu Ferentini, Kalendis Septenibris, anno R (Laterani, n Kal. Oclobris.)
IIOIIO. Insiiiiialione veslrarum accepiinus litterartun.
CLXI (708). quoil, bonre memorise D. (711) episcopo vestro,
POTESTATI, ET POPULO SPOLETANO. nupor snhlalo de meriio,vos de suhsiiliilione poiui-
Qttodnon prwsumant constitucrejudices in praju- ficis iraciaiuri convenislisin ununi, et, invocala
-diciumpapw.
Spirilus sancti gratia, dilectum filium, W. de Slau
(Lalerani, xu Kal. Oclobris.) concanonicumvestrum, qtii ab adolescenlia
Grave gerimusel molestnm, qtiod vos, sicut nml- fen,
sua fuerat vobiscum laudabiliier coiiversalus, ele-
iorum veridica relalione didicimus, in conlempluin vobis unanimiler in paslorem (112). Yerum,
el praejudiciumnostrtim, labelliones et judices gislis
constiitiere vestra. arbitrio volun- qttia propler meium principis, cujus incursibus est
prsesumitis pro Ecclesia Conslantiensis exposita, confirmalioneta
talis, ctiro penes ^os hujusmodi aucloritas non electionis
existal. Quocirca, universitalem vestram monemus, cjusdem ausi non eslis a venerabili fralre
nostro, G. Maguniinoarchiepiscopo poslnlare; ne
et exhorlamur atieniius.per apostolicavobis scripta coiifirinationis dilalionem ecclesia veslra
riislricle prsecipiendo mandanles, quatenus ab hu- G propler
in spirilualibus et temporalibus incurrere valeat
jusinodipraesumplionepenitus desislaiis, quia nos detrimeiitum, nobis humiliter supplicatis, ut, con-
id non possemus in patientia tolerare, scientes, siderata malilia eleclionem ipsam auclo-
lemporis,
quod nos senlenlias, quas bujusmodijudices pro- ritale apostolica confirraare, ac diclo eleclo admi-
roulgarint, lanquam a non judicibus lalas, et in- nislralionem lara spirilualiura quam lemporalium
slrumenla, quse hujusmodi tabelliones confecerint, committere Nos igilur, necessitalem
a non dignaremur.
labellionibus confecta, decernimus Conslaiiliensis Ecclesise
lanquam ailendenies, el eidem vo-
non valere, eum nec illoslabellionesnec istos j'udices lenles
paterna solliciludine providere, adrainislra-
rcpulemus: (ionemlam eidem
DatumLaterani, xnKalendas Oclobris,annonono. W. duximusspirilualium quamintemporaliuin
cominiltendain, qua idem se laleni
CLXII. sludeal exhibere, quod a metropolilano suo confir-
B.ARCHIPRESBVTEBO PLEBIS DEBRETONORI. mationisgraliam, el consecraiionis munus consequi
merealur iempore opporluno.
Recipitttr sub prolectione. Dalum Lalcrani, u Kalendas Oclobris, anno
(Lalerani, vn Kal. Ociobris.) n nono.
Solei aiinuere, etc, usque assensu. Personam
liiam. cuin omnibus bonis, quae in prsesehliarum
ralionabililer possides,aut in futurum juslis modis,
danle Doraino, poier.is adipisci, sub beali Petri et

(705) In Decrel. deesl. 168, el quae ibi adnoiavimus; quibus adde, si vis,
(706) In Decretal. his quwgesta sunl. ex hac noslra Innoceiilii epistola confirmari qiir»
(707) Iii De.crelalibus,diligeniius. leguniur apud auclores nov;e GalliaeChristianae,
(708) YideRaynaldum,ad annum 1206, § 58. lom. V, col. 915, nerape Dielhelmuni obiisse annc-
(709) Iniperfecia nimis prrepositorom Constan- £206, al. 1205, pridie Iil. Januariii, non auiem 1209,
liensium series, apuri novrc Gallire Chrislianseau- uti legitur apud Rruschiumet Rticelimnn.
ctores, lom. Y, col. 928, nullmn, circa ha;<;in quibiis (712) De isto, pauca hsec apud auctores novce
versamur tempora, Conslanliensem' prsepositum GalliaeChrislianoe,lom. V, col. 915 :
exhibet. « L. Wernhcrus, baro de Siauffen in Brisgois,
(710) Itlem nobis dicendumesl de decanis Con- electus circa aniiura 1206, obiit probalaevilse an-
siariliensibus. tisles aniio 1210; sepullus in choro Ecclesiae
(71i) Yide epislolas, libri seplimi 79, libri ociavi sutc. >
991 INNOCENTllIII PP. REGESTORUMLIR. IX. 992
CLXIV. \ ronlrariicerent, non tamen conseiitiebani expresse,
A.RCHID1ACONO PARISlENSl , ET HAGISTRO R. DE coiiiuleranl vota sua, ipsum archiepiscopumdepre-
GANONICO NOVIOMENSI. caiiies, ut ad locum quam cilius properarel, ec-
CORZON, eorum
Causam eleclionis abbatis Sancti Marlini Trecensis, clesise provisiirus. Ad quem cnm, propter
ipsis commillit(715). instanliam, accessisset, universi, qui prius consen-
(Lalerani, vi Nonas Oclobris.) sum suum exprimere recusahanl, praeler solum
• Posl cessionemdilecti filii.../714) abbalis olim Yiialcm, qui absenserat, ad aiioruin concordiam
Sancti Martini Trecensis, caiionicorum ejusdem redeunles, in supradiclum capellaimm volunlarie
ecclesiae votis in eleeiionem divisis, qiiiriain cx consenseriinl, de dissensu prseterito veniam poslit-
ipsis dilectum filium, Manassem, ecclesiseSancii lanles. Sicque facluro est, quori, ad postulaiionem
Lupi caiionicumelegeruni, aliis in dileclum filiura, oranium, in festo aposlolorumPelri et Pauli, apud
P. (715) venerabilis fralris nosiri ... Senoneiisis inajorem Ectlesiaro Trecensein, idem P. a melro-
archiepiscopi (716), capellanum, iransfereiuibus politanojam dicto muntis benediclionisaccepit, ac
vota sua; propler quod causnm ipsam venerabili poslmodumin ecclesiantSaucii Marlinicum omniura
fralri noslro ... Cabilonensi episcopo (717), el di- tripudioel gaudiogenerali solemniter iiitroduclus,et
leclo filio... abbali Cluniacensi(718), lerniinandam a riilectofilio... decanoTrecensi (719), sicut moris
commisinius sub bac forroa, ut, de utriusque ele- csl, installaltis in ejusriem ecclesise capitulo, pro-
clionis jiiribus et eleclorum meritis inquirentes, fe.siones recepit publice singulorum. Dicttis autem
electionem, quam "lnveuirenlde persoua idouea ca- Viialis, ad noslrara praeseiiliamveniens, acla nobis
nonice celebratam, aucioritale apostolica confir- judicum prsesentavit, sollicite postulans, ut eum
marent. Si vero neulram canonicam invenirenl, dignaremur quam cilius experiire. Ipso vero ali-
iitraque leclione cassala, de persona idonea facerent quandiu exspectanle, dicti P. capellani procuralor
eidera ecclesiseprovideri; qui, partes ad suam prre- interirasupervenit. Quibtisin nostra praesenliacon-
seniiam convocaiiies, ac de causa solemniler co- stituiis, procurator jaui dicttis humiliter peliil,qua-
gnosceiues, Lamsuper eligenlium facla, quam con- Lenus dignareraur quod de diclo capellano per
tra personas lestes plurimos reccperunt, ei, cum archiepiscopum facitim fueral ajiprobare, ac saepe-
usque ad fiublicaiionemtestium proeessissent..... dicium Y. ulpote excoroiiuiiiicatuin,in nullo penitus
procurator dicti P. capellani, ad sedem aposlolicain atidirenms. Asserebat siquidem, quod idem Y. L.
provocavil. Judices vero, pro eo quod aller eormn, qnondam abbalem Sancli Mariini, usque ari effu-
sionemsanguinisverberavit; Joaimem quoqne, ejus-
abbas scilicet Cluiiiacensis. niajoribus eral negotiis (__
occiipatus, nec causie cogniiioni poleraL intere.se, riem ecclesisesacerriotem, tam gravibus verberibus
appellationiliujusiuodide prudeulura virorum con- flagellavil, quod de ipsius vita omnes ejus socii
silio detulerunt, parlibus iigungentes, ut cuin re- desperabant; quemdam etiam presbyieruin ejusdem
cepiis aftestaiionibus ad nostram prresentiam festi- ecclesise,nuper a sede apostoliea rerieimlem, tun-
narent, super ipsa causani delinilivam a nobis sen- sionibus tam duris affecil, ul ejus facies affiiclavi-
tciiiiain receplurce. Aclis itaque judicii ab uiraque deretur nimium el horrenda; propter quos excessus
parte reccptis, qiiidam ex canonicis supradictis et alios, super qtiibus a diclo melropolilano cilatus
procuratorein consiiliieruiilV.concauoiiiciimsutiin, el monilus saiisfacere noluit, vel eliam comparere,
in prseseuLiaepiscopi memorati, siculin ejusdem excomrounicationis fuit vinculo innoriaius. Ad
episcopi Iitleris perspeximus coulineri. Verum, eo- quod probandum, idem procuralor, lam dicti ar-
dem V. in itinere constitulo ad sedem aposiolicam chieplscopi Senonensis, quani decani Trecensis lil-
vcniendi, cura inlerim dictus archiepiscopus Seno- teras exhibebal. Ad hcee fuil pro parle jam- dicli
iicnsisvisilandi gralia Nivernensemdiceeesimpera- Yiialis ex adverso respoiisum,quod hujusraodi ex-
grarel, ad ipsum supradiclae ecclesisenunlii acces- communicalioiiis objectu non debebai aliquatenus
serunl, insinuaiUeseidem, quod omnes canonici in impediri. Ipsi siquidem canonici, eum usque ad ha;c
P. capellaiiumipsius, praeter paucos, qui, licet non leroporanon viiantes, lam in officiisquaro in judicio

(713) Conferendasunt omnino qnsede Lamberto, solvit Imioeenlius III anno 1208, Kal. Sepleinbfs,
el Petro I, S. Marlini Trecensis abbalibus, legiiiiiur jiontificaiiisxi : compouil1209 cum Ripalorio. Re-
apud auclores novse Gallise Christianse, lom. Xll, perilur 1213 in charia episcopi Trecensis, ei anno
col. 581 : 1215, raensihus Aprili el Maio, quo a Theobaldo,
< V. Lamberhis Garnerio episcopo obedieniinm Cantuinerulaeabbaie, aceipit doiiationein,qiiam con-
promisil. Lilem coniposuit 1200inler Sancii Meininii firmal Blancba Canipauice comitissa. Eum adbuc
el Cheniinonis monasieria. Eodem auno, meiisG fuisse superstitem annis 1220et 1222, chartae capi-
Februario, confirinatioiieiiiaccipii dtntuis Sancti tuli S. Pelri lidem faciuut. Excessit 20 Ociohris.
Abrahse a Theobahlo,Caropaniiecomile. Conipoiiil Jacet in Capilulo.»
1201 cum liionacliis Arremarensibus, qiiibus faciae (714) Yide iiolam prsecedenlem.
donalioni subsciibit 1202. Ejus obiuis "muecrologio (715) Ibid.
Sancli Lupi noiatur vn Kal. Oclobris. (716) Virieepistolam libri lerlii 45, nol.
«Yl. Petrus I pr;verat 1207, ex Charla Sancli (717) Yide epislolam lihri quinii 1(5,nol.
Siephrini. Cum a qiiibusdam canonicis Siiiioiiise (718) Videepistolam iibri quinti 56, not
fui.sel accusalus, ab ipsorum iinpeiiiionc euni ab- (719) Yide epislolam libri iioni 23, nou
993 PONTiFICATUSANNOIX, CHRISTl1206. 994
Coinmunionemipsius nnlla'enus declinarunl; quin iA eoiitra personam dicta sunt, rationabililcr fuerini
imo, cum in praesentia dicli Cabilonensisepiscopi reprobala, et dicli canonici perseverarint iu eodem
procuralor exslilit conslilnlus, ipsum sine contra- coiisensu, vosei, lanquam abbati suo, faciatis ab
dictione qualibel admiseruni. Archiepiscopuseliam omuibus canonicis reverentiam et obedienliam de-
judicibus vel confratribus ipsum excomrounicationi bilam exhiberi, contradictione prrcfali V. nequa-
suhj"eciumminime nunliavil; quare, se adraitli de- quam obstanle; quem si tot el lantis iiiveneriiis
bere in judieio, sicui quemlibel alium, proponebal, ciiininibns irreLiluni,sieul insinualione mulloruni
exeepllone-htijusmodi non obslante. Conlra quod noslris est auribus intimalum, eum taliter caslige-
procurator ex parie altera replieahal, quod, si lis, quod ipsius pccna cselerisdelimpiendimaieriam
quando idein V. cum concanonicis suis divinis in- inlerdical. Quod si ea, quse sinil circa personam
lerfuit, hoc ipsis omnino displicuil; sed ipse, licel doposita, sufftcienter non fnerinl reprobala, vos ei
inhihilus, se divinis officiis, illis dolentibiis, inge- super eadera abbatia perpetuum silenlium impo-
rebai, sicut ex liileris praedicli deeani colligilur naiis, facientes eidem eccl.siae de persona idonea
manifesle; sed nec in judicio comnuiiiicariinl ei- canonice provideri; coniradiclores, si qni apparue-
dem, quia, licel de ntimero illorum fueril, qui ele- rinl, vel rebelles, ut a sua temeritate desislanl, per
ciioni capellani se opposuere prcedicti, non lameii censuram ecclesiaslicam, appellatione posiposila,
esl in jiifliciofacla.fides, quod idem V. procuralor compellentes. Nullis litleris veritaij, etc
in iliojudicio fuerit sive iesiis, vel quod alias ei Dalum Laterani, vi Nonas Octobris, anno nono.
communicaveriii!canonici saepedieti.Adj'ecii eliam,
CLXV.
quod nec illud poteralprsejudicium generare, quoil
idem Y. non fuit tanqttam exconiiiiunicalus ex- DECANO (720), ETCAPITULO SANCTl MARTINI TURONEX-
clusus, quando coram prsedicloepiseopo constitulus S!S.
exstilit procurator, quoniam hoc in eorum absenlia Vt, magislrumJ. de Cangeiacoin cunonicumet fra-
facuim fuit. Adjecit qtioque,quod, si archiepiscopus trem recipmnt.
ipsum in illo jiidicio non rienuntiaverit excoinmu- (Lalerani, ui Nonas Oclobris.)
nicationi subjeclum, quia nec scivit ipsum in illo Cum olimvenerabilifratri nostro... episcopo.(721),
judicio litigare, poslquam tamen per litteras suo et dilecio filio... decano Parisien. (722) dederimus
sigillo munilas ipsurn excommunicaium denunliai, in mandalis, ut resignalionem prsebenda;, qnam in
lanqnara exconimuiiicatusest ab onir.ibusevilandus. -Eccfesiaveslra lenuit dileelus filius, magisler P Ca-
Cum igiiur super hoc coram nobis discepiatum r. piianus, canoniciis Senonensis, aucloriiale noslra
fuisset, quia per litteras judicis ordinarii, quibus reciperenl, acdonationi nostraereservarenl eamdem,
siandum est donee probelur conlrarium, nobis nos, ex quo per litteras eoriimdem ejiiscopiet de-
consiilit, qnod ssepedictusV. innc excommunicatus cani fuimuscertiores eflecli,qiioi prcebendamipsauv
eral, cnm officiumprocuraiionis assumpsil, ipsum idem canonicus in eorum nianibusiibere resignarat,
lanquam procuralorem non duximus admitteiidum. eam dileclo filio, magistro Joanni <Ie Cangeiaco,
Verum, quia electionis causa fuerat ad nos per clerico dilecti filii nostri Rogerii, lilnli Sanclse
appellalionem reducla, et judiees delegali altesla- Anastasia. presbyteri cardinalis (723) de vesiris
(iones et acla judicii nobis transmiseranl consi- panibus oriundo, concessimns, eumqiiedeipsa pro-
gnaia, Iicet canonici postea redierint ad concor- priis curavimus manibus investire. Quocirca discre-
diam, qnia lanien adhue sec-undumfidem attesla- lionem vesiram monemus attente, el borlamur, per
tionum erai de persona. meritis judicanduro, nos, aposlolica vobis scripla praecipiendo mandanies,
quod circa prcefalumcapellanumpostmodumfactum qualenus, euuidem magislrum recipienlesin canoni-
exstitit, exigente jusiitia, reprobavimus lanquain cum el in fratrem, ipsum in corporalem possessio-
prseposiere allenlalum. Quia vero ssepediclus Y. nem memorataejiraebendae inducere non tardelis et
propier excomniuiiicationisimpediirienlumnon fuit D faciatiseum, quantum in vobis fueril, ipsius pacili-
proctiralor admissus, el ex parle allera procurator- ca possessione gaudere. Alioquin, dileclis ftliis...
non venerat snper causa sufficienterinslructus, cum decano (724) cantori (725), et magislro scho-
eliam acta judicum non haberel, ipsa non poluit in Iarum Aurelianensi (726), dedimus in praecepiis,ut
nostra praesenlia lerminarL Qtiocirca, causam eam- vos ad id per censuram ecclesiaslicain, appeli*atione
dein vestro diixiraus examini cominillendam, per remota, compellanl; coniradiclores dislriciione si-
aposlolicascripia mandantes, qualenus, vocalis ad mili compescenles.
prseseniiam vestram qui propler lioc fuerini evo- Datum Laterani, IIIKonas Oclobris, anno nono.
candi, et allestationibus, quas sub bulla nostra
vobisinterclusas transmittimus publicaiis, si ea qnse

(720) Vide epislolamlibri seplimi 227, nol. (724) Vide epistolara libri sexti 9, not.
(721) Vide episiolamlibri lerlii 11, not. (725) Vide epislolam libri sepliini 227. ,
(722).Videepislolamlibri quinti 36, not. (72.6)Vide epistolam libri quinli 37.
(723) Yideepistolam libri ociavi 51, nol.
995 INNOCENTHIII PP. REGESTOUUM LlB. IX. 996
CLXYI .727). A impietatibussuis pielaiem habere. Ne igiitir, si diu-
CNIVERSIS ARCHIEPISCOPIS ET EPI.COPIS LOMBARDU5. lius ipsorum maliliam, non' solum in corifusionem
Quod si civcsPlucenlini non deslilerinlab oppressio- eorum, sed etiam in universalis Ecclesiaedetrimen-
nibus Ecclesiw Placcntinw privenlur sede episco- liim, eis displicere nolentes, duxerimus
tanquam
pali.
(Laterani, vu Idus Oclobris.) susiinendam,conlra officiinoslri dehilumveniamus,
Cura prodierit hacteiius, ut ex adipe, civiumPla- Aposlolo attestante, qui ait : Si adhuc hominibus
cenliiiorum iniquitas, nec adhuc proriire desisial, placerem Christi servusnon essem(Gal. i); scientes,
alligare quod fraclum erat in eis, pastorali diligenlia! quod obedire Deo magis quam boininibusnos opor-
nisi sumus, ei reducere quod abjecluro. Sed, quo- let, quantumcunquenobis insulletur ab ipsis, non
niam in medico non esl sempef, ul relevetur infir- disposuimus eos magis quam Dominum honorare,
mus, veteri pro ipsis cogimur, ne non sit declinatio, nequaquatn limenles horoinuramaledicia. Nos enim,
niorfis eoruin, in.quoruii) plaga, pene triennio jani, qui sumus? ut humilibus mansueti viri verbis uta-
disciissa,non invenimusfirniaroenlum.Unde, incon- mur; non est conlra nos murraur, sed potius contra
venienter de ipsispossuinus conqueri, cum propheta( Dominum, pro cujus noniine utinam digni sirous
dicentes : Curavimus Babylonem,ei non est sanaiar coiitumeliam sustinere! Cumautem nihil sit jusiius,
(Jer. LI); quia, licet ipsis diligenler adhibuerimus5 quam ut in quoquis peccavit, iu eo eliam puniatur,
operam niedicaniis, nondum tamen poluiinus eos adI et per hoc quod dicti cives in Deum et Ecclesiani
gratiam revocare salulis. Sic enim, instiganle illo, conimiserunl, non solum episcopaliajura lemere
qui nialorum omiiiumesl incentor, iniquilatum sua- invadentes, verum etiam facieiues episcopum suum
rum ferragine durueriiiit, quod, quamvis multo la- et clericos miserabiliier exsulare, sedis episcopalis
bore sudatum fuerit, de ipsis lamen rubigo nimia( reddiderinl se indignos, nolenles eos diutius lanti
non exivii, propler quod impietates ipsorum exag- sceleris impuniiate gaudere, imo illud tali casliga-
gerare videlur ille qui dicit : Frustra conflavil con- tione compescere, quod , quibuscunque ipsorum
flator, malitiw eorum non sunt consumplw(Jer. vi). culpa fuit in scandalum,pcena sit in exemplum, de-
Veruin, quia noiuiullavulnera, quse nequeunt inci- liberavimuscum fralribus noslris, el boc comniuni
sione curari, sanari fomentis olei constieverunl,et, consilioduximus slatuendum, ut, nisi prsedicticives
quos fortium pigmentorum roedicina curare non po- ad mandattimEcclesise,infra nieusem posiquamlii-
luil, frequenicr pristinaiu sanilatem lepenlis aqua., lcras aposlolicas receperinl, quas propter hoc eis
potio revocavil, adaniantis quoque durilies, quse, miittimus,revcrtantur, super his, pro quibus censu-
chalybis incisioiie non cedit, birci sanguine perfusaj Q rani ecclesiaslicamincurrerunl, salisfaciionem de-
inollescit, volentespraedictos cives per paiientiam( bilam impensuri, civitas eorum episcopali dignitate
nostraiii ad posnitenliamrevocare, lenius usquemodo privetur, et dioseesis ejus inler vicinos episcopos
erga ipsos, quam eorum forsait culpa requireret, dividatur, proviso congrue tam episcopoquam cle-
duximus procedendum, ne si eorum vulneri adhuc ricis civitalis, si lamen civitas sil dicenda, posi-
crudo ferrum fuisset adhibitum, non ex corruptione. quam amiserit dignitatem, ac per boc lemporalem
sua, sed ex nostra denium asperitale ad sauieni, quoque merebitur amiilere coniitatum. Unde, mit-
qua computruii, vulnits ipsum videretur esse per- lirous ad eos dilectum filiura, G. Sanctte Maricein
ductura, ac nos vox Dominica increparet, inquiens, Porticu diaconum cardinalem (729), aposiolica.
per prophelatn : Fos cutn ausierilate imperabaliseis, sedis legaium, qui monitis et exhorlationibus redu-
et cutnpolentia(Ezech.xxxiv). Nunc autem, quoniami cat eosdem, si desuper daiura fuerit, ad semitam
excreverunt iniquilates eoruro, quibus multiplicatis, verilatis; alioquin, vobis convocatis in unum, sub-
sanguis videiur sanguineiii teLigisse,ne- seiitentiam, laio cujuslibet coiiiradiciioniset appellationis ob-
prophctaeincurramus dicenlis : Malediclus,qui pro-. staculo, praediciumslaiulum solemniler exsequaiur.
hibet gladium suum'a sanguine(Jer.XLVIII); ipsorumi Yos igitur, strenui militiae Chrisli prsesules, alten-
scelera percussuri, vos pafiier, in quorum ipsi pu-. v dile, et videte, quoniam pro causa publica, n.n pri-
biica detrimenta grassantur, in eorum ultionem, vata, praelium Domini prseliamur; in quo lanlo
compellimurexcitare, cum legislalore diceutes : Sii fortius vos oportet in adj"uloriumnoslrumexsurgere,
quis est Domini,jungalur mihi, el ponat vir gladium_ quanto per illud non lam speeialiier aliquos, quara
super femur (Exod. xvxu) ad inimicos Domini pu- generaliter universos inlendimus defensare. In bac
niendum. Sed, quanquam succensus in eos furorf siquidem alea slaius ludiiur Ecclesia. pene tolus. Iu
Domiiii nos succendat, eosque propler iniquitates; hac pugiia Iiberias ejus vel dcjicittir, vel levalur.
suas profecto odio persequamur, super his tamen, Ne putelis, quod, si tantre pesiis inilium, ubi nalum
multo compassionisigne"perfrigimur(728), quodad1 csl, non exstiiiguiltir, se ad eos, qui se puiant roa-
illam pene necessitaiemsuis nos operibus induxe-- iiere liberos, non exleudat; quseprofeeto, nisi rooJo
ruiu, tit, elianisi velimus eisdera impoeiiilentibus . repressa fueiit, mulios vieinos, et Ionge positos
parcere, lion possimus, ac impielas videalur superr occupabit, el, cum ab istis, velul a primogenitis
(727) Vide Rayinridum,arl annum 1206, § 38. (729) Vide epistolam libri oclavi 29, nol.
(728) Sic in apogr;
997 PONTIFICATUSANNOIX, CHRISTI 1206. 998
Saianse, nunc incceperit, nisi contra provisum A In eunidemmodum,Eisdem, per lolum, usque ad
fuerit, veluti cancer serperel, et serisimse ad alios amillere comilalum. Unde, miltimus ad eos venera-
dilatarel. Profeclo, si, cunf proximus ardet paries, bilenr fralrero noslrum... Vercelleiisem episco-
agi rcs noslra dicatur, et hoc, quod Ecclesia gene- piim (751), eL dileclum filium.... abbatem de Tii-
ralis in speciali parte concutitur, non sit aliud, licto (732), el presbyierum Alberlum Mantua-
quam, rupto ibi antemuraii ejus, ad caplivandum num, elc, usque in finem.
ipsam intus in eamdem intretur, pernecessarium Dalum Lalerani, vu Idus Oclobris.
esse dignoscitur, ul illuc ad defendendumeam pari- CLXVII (753).
ler occtirraiis, ubi ad diruendum munimeit ejiis POTESTATI, ET CONSULIBUS, ET POPULO PLA.CEN-
maligiiitaiisaries esl admolus. Ecce, fraires, inulli TIN.SPiRITUMCONSILlI SANIORIS.
ceriamen hoc respiciunl el observanl, qui, si par- Super eodem.
lem noslram viderint in ipso succumbere, stalim (Latcrani, Nonis Oclobris.)
parali erunt erga vos simile flagilitimatlentare, ac Tacli surousdolore cordis inirinsecus, el usque
vos eis lanlo denitim diflicilius resistere valeretis, ad animaro ipsius doloris gladius pertransivii, pro
qttaiilo remissius obstitisselis prsecursoribuseorum- eo quod, curo civiias Placenlina consueverit esse
dem. Sciiis quidem, quod principes Assueri, ne ad R aposlolicsesedi valde devoia, nunc mulatus esl co-
mulieres eorum coniemnendiperveniret exempliim, lor oplimus, el aurum in scoriam esl converstun,
reginse conlumaciam puniri unanimiler suaserunl, quoniam adeo exhibet se ingratam, i;t nulla in ea
ei custodes agrorum, ne per alluvionem pereant videatur devolionis aut graiitudinis remansisse
sata sua, in alienselerrse limilibus conlra impeluin sciiitilla,dtim,ejus roonitiset mandatis oranino con-
lorrentis occurrunt. Sic igitur vos oporlel aliena temptisj.malrem suam Placenlinam Ecclesiam, ho-
pericula vestra facere, imo veslris in alienis pcri- norabilemembrum ipsius, hserelicorum seducla fal-
culis obviare, ul, si prudenler malis viciiioruroob- laciis, nilitur ancillare volens eam quasi vile man-
sisiaiis, per eoruro Iriiirapbumvos ipsos quasi per cipiuni redigere sub tribulo, ut, caeteras civitates
clypeum proiegalis. Quocirca, fralernilatem vc- suo exemplocorrumpens, una provocel uuiversas
stram rogamus el exborlamur atientius, per apo- couira universalis Ecclesiaelibertaiem, ut dicere
slolica scripla districte praccipiendn mandanlcs, valeal ctim propbeta : Filios entilrhi el exaliavi,ipsi
quaieuus, si Iucerna Doinini spiraculum boniinis, attiemspreverunttne (Isa. l); a cujiis utique culjiae
quaeinvestigal secreta venlris, ad diligenlem moni- flagiiio, sic necpublicse honeslalis juslilia, nec ec-
lionem memorati legali, corda conltimacium prse- clesiaslicaedisciplinseseverilas, nec fidei Clirisiia-
diclorum non dignabitur illuslrare, sed poiius eos nrc religio; nec formido Ireniendi j'udicii vos potuit
indurari permiserit, taiiquam pro magnituriiue haclenus revocare. Ulinam exemplumgcnlilis man-
culpcedivino judicio rejirobaios, ila concordiler et siietudinisvos induceret, ne severiorem perseculio-
prude.ii.-srad exsequendum pra.scripluin slatulum nem a vobis, quam, passa fuerit a faroossecrudeli-
eidem legato assistere procuretis, qttod eeclesin- tatis lyranno, Ecclesia noslro leropore suslineret!
sticse disciplinre severitas nullius prcesumpiione Ciim enim Pharao, rex .Egypli, cscteris serviiuii
valealenervari; certi, quod, si quis vestrum in hoc subactis, sacerdotes snos el possessiones eoruro,
existeret negligens, aut remissus, non aliter mo- non solumin pristina libertale servaverii, sedetiam
leste ferremus, quam si unus ex illis esset, conlra alimoniameis de publico ministrarit, et rex Persi-
quorum nequiiiam severilalem hujusmodidecrevi- dseArtaxerxes universis sacerdolibus et levilis, ac
inus exercendam. Si vero, prseriictiscivibus; quod domus Dei minislris vetuerit vectigal, tributum et
averlat Dominus, obduralis, in praescripli statuti annonam imponi, vos quidem meliiere propter
fueril exsecutione processum, volumus et manda- Deum, vel saltem propler boiiiines erubescere de-
inus, ul venerabilis frater nosler.... Placciilintis beretis, in Dei famulosimmanilatem illius tyran-
episcopus(750), ad noslram prseseniiam Iraiisniii- n nidis exercere, quam non exercueruni iu ipsos illi,
latur, provisionis aposlolicsegratiam, dante Domino qui nondum habebanl iiotitiam veritatis. Ileu ! quis
receplurus. De clericorurn vero provisione cum vos, o cives, lam miserabiliter fascinavil,ut, ancil-
eodem legato taliter disponatis, ut, sicul adversus lata raaire, servos elliceret, et perversitaiis exem-
eos, qui se angiisiiaveruni, in conslahtia magna phun caeteris exhiberet, ac aposlolicaegratiaeredrie-
sietere, iia sulficienier el bonesie provideaiur rel prorsus ingralos,quaecivilalem veslram a jngo
eisdera, qui, etsi coram hominibus incornmoda Ravennaiis Ecclesiaegratuilo liberavil, adoptans
sunt perpessi, spes lamen eorum esse debet apud illamin filiamspecialem? Cerle, si possetis hujtis-
Ecclesiam immortalis, pro ctijus defensione forles nioilifacinusimpune perficere, non deberelis lam
ei immobilespersiiieruiit. perversum exemplumaliis exhibere, quoniam, elsi
Dalum Lalerani, vu ldus Octobris, anno nono. grave sit facinus, gravius est exemplum. Qnod £_
(730) Yide epislolamlibri quinli 75, nol. etiain notas ad epistolam superiorem.
(751) Yide episiolam Iibri oclavi 178, nol. Epistolam hauc laudal Angelus Manrique, An-
(752) Yirieepislolamlibri ociavi 200, nol. nal. Cisterc, lom. 111,pag. 467, ad aiinuiii 1206,
(755)VirieRaynaldum,ad aiinum 1206,§ 38. Vide cap. 4, § S.
999 .INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. IX. 1000
gralise vobis factoebcnefieinmaspernemini, el dege- A vos posstintexempla docere. Non ergo vos resipis-
neranlibiis vobis ex filiis in privignos, aposlolicce cere purieal ab errore, quoniam in hac pugnalonge
sedis-graliam, quse intiliis bonis hacienus vos re- magisestvinci,quam vincere gloriosum, qnia, sicnt
plevil, propler vestram ingraliludinem improperare qui vincit vilium, vincilur a virtule, sic profeclo
cogamur, prophelicoverbo dicenlcs : Piugnes facli qui virtiitera captivai, a vitio caplivatur, et eslqui-
suiilel incrassali, et recalcilraverc dileeti, nunquid dem majoris virlutis se ipsum quam extraneum
remanebit graiia cuin ingratis, aul niaier filiosalie- snperare, maxime, si crurielitasa pielate vincatur,
nos, qui nieniili sunt ei, sibiqne mala pro bonis el Salomone tesianie: Melior esl patiens viro forii, et
odium pro dilectione relribuunt, ultra poterit in quidominaluranimo,expugnatoreurbittm(Prov xvi).
adoplionis filios retinere, quin poiius, abutenlesin- Milliniusigitur ari vtis dilecluni filiiiin, G. Sanciae
geiuia,redigantur in condilionemservilem? ut gra- Marisein Poriicu diaconum cardinalero, aposloliccc
liam, quam non cognoverunlhabendo,saltemaniit- sedis legaiuin, qui monilis el exhorlaiionibus vos
lendo cognoscanl, lanloque domumillamsedoleant reducai, si destiper dalum fueril, ad semilam veri-
amisisse, quanto habere ipsam, cumvoluerinl, sero talis; alioqnin, convocaiis episcopis Lombardiae,
tion potuerint, pro eo quod eam servare, dum po- suhlato cujuslibet conlradictionis et appellalionis
tueriinl, roiniinevohicrunl; ei sic landem, danlibus B obstaculo,proeseriplurasiatutiiiii solenuiiler exse-
vobis alienis honorem vestrum, el annos vestros quanlur. Decaelero,palernadnleedinevos monenius,
crudeli, cumimpleli fuerinl exiranei juribus vestris, deposcirausel rogamus, ut hoc nobis gratuila sal-
ac vos, labores veslros in aliena domovidenles, in tem liberalilale donetis, sub spe non solum roerce-
novissimisgeinuerifis. Nos qiiidcm, juxla prover- dis seierncevobis a Doinino conferendse, verum
biuin Saloiiionis,in interitu vos ridebimus, et sub- etiam praeniii temporalis a sede apostolica conce-
sannantes, cum vobis, quod limebatis, advenerlt, dendi; sciltiri pro certo, quod noii sine multa tri-
redire fortasse volentes recipere vos nolemus, quos siitia el magno dolore processirotis ad prsescriplam
jampridem dintius vocavimus renuenles, cum Sa- senteiiiiam proferendam, tanqtiamqni necessario
piente dicturi : Vocavi,et renuislis; extendimattum compellemur,si permiserilis, nos in hanc necessi-
tueam, el non fuil qui aspiceret, despexistis omne lalem itiduci, quamdain hoiiorabilenipartein a no-
cinsilium meum, el increpalionasmeaspeniiusnegle- slro corpore separare, ut illius pareauius jussioni,
tkislis (Prov. i). Redite igitur, prsevaricatores,ad qui prsecipit,qtiod, si noster nos oculusscandalizat,
cor, el nolile vos reddere prorsus indignosproprire eruarous illum, el projiciarousa nobis.
diguiiaiis, quia, cuin jam exspeclaverirous per (Q Daluni Laierani, NonisOciobris, anno nono.
lr_eimium,si forte infaluaia ficulnea fola slercori- CLXVIH(754).
btis noii protulerii ex se frnciuin, profecto non re- EPISCOPO VEHCELLENSI, ABBATl DE TILIETO,ET
stat nisi securim ponere ad radicem, ne, rarois in- AI.BERTO
, PltESBVTERO MANTUANO.
frucluosis exleusis, terra circurojacens inulililer (Laterani, Nonis Octohris).
occupelur. Cumenim nibil sil juslius, quam ut in ln eumdemmoditm usque eruanius illum, et
qtio quis peecavil, in eo etiam puiiiaiur, et per hoc projicianms a nobis. Quocirca, discrelioni vesirre
qttod in Deum ei Ecclesiamcommisislis,non sobun per aposlolica scripla prsecipiendoiiiandaiiuis,qua-
episcopalia jura lemere invadenles, verum eiiam lenus, cseteris occupalionibus prseieriiiissis, cuin
facientes cpiscopumveslrum et clericosmiserabili- hanc inier omnia negoiia Lonibardiseniodo prseci-
ter exsulare, sedis episcopalisreddideritis vos indi- puam repuiemus, atl civitateniPlacenfinam pariiy-
gnos, noleiiles, vos lanli scelefis diuiius iinpuniiate accedenies, cives ipsius, quos, sicnt novit ille qnt
gaudere, imo illud tali casiigaiione compescere, nihil ignorai, non inieiidiiuus coiura jusliliam ag-
quod quibuscuiiqiieculpa vestra fuil iu scaiidalum, gravcre, modis, quibus poteritis, prudenler et elli-
licenasiLin exemplum, deliberavimuscum frairibus caciter inducatis, ut vnandalis apostolicis obedianl
noslris, el hoc communi consilio decrevinuij. sia- D '. bniniliteret devote, ne praescriiitampoenamincur-
tiiendum, ul, nisi ad mandatumEcclesiseinrramen- renl, ignominiosanipariter el damnosam; alioquin,
sem post susceptioncm praesentium reveriainini, quia ferro abscidenda sunt vulnera, quae fomento-
super iis.-pro quibus censuram ecclesiasticam in- rum non senliunt medteinam, convocalis episcopis
curristis, satisfactionemdebitam impensuri, civitas Lombardiae,ad exseculionemprcescriplistaluii cum
vestra episcopali dignitate privelur, et dioecesisejus ea maluritate ac diligeniia jirocedatis, ul, veslra
iiuer vicinos episcoposdividatur, proviso congrue sollieitudinemedianle, debitum sortiatur effectuni,
lani episcopoquain clericiscivilalis, si tameucivilas scienies vobis plenam potestaiem, sublato cujusli-
sit dicenda, postquam episcopalem ainiserit digui- bet conlradictionis el appellalionisobstaculo, a no-
Utiem,ac per hoc leraporalem quoque merebitur bis esse coiicessani super oninihus qua. necessaria
amitiere coiiiilaium.Ecce tensus est arcus, fugialis fuerinl ad Idem negotium exsequeiidum. Qtiod si
igilur a sagitta quaenon consuevilabire relrorsum, non onines... duo veslrum, etc
quia sera est pcenilenlia posl ruinam, sicut vicina Datum Laterani, NonisOctohris, anno nono.
(734) Vide Raynalduro,ad auimm 1206, § 38. Vide eliam nolas ttd penullimam epislolam.
mi PONTIFICATUSANNOIX, CHRISTI1206. 1CG2
CLXIX (755). A lunlate parlium el ipsorum judicum auctorilaie,
CONSCLIBOS PLACENTINIS, SPIMTUM CONSILIlSANIORIS.eadem quoestioainicabili fuit compositione sopita.
, dilecti in Dominofilii, elc. usqueassen-
Congaudel,quod reducti ad devolionemcessaveriut Eapropler,
ab offensisEcclesia, el mandatis parent aposto- su, compositionemipsam, sicut sine pravilate pro-
licis. vide facia est, el ab utraque parte sponterecepta,
(Laterani.) et haclenus paciflce obscrvala, aueloritale aposio-
Gaudemus in Dominoet in poleniia virtulis ip- Hca confirmamus, el praesenlis scripti palrocinio
sius, quia, sicul ex lilleris, quas Romanis mercato- comniuninius.Nulli crgo, elc. Si quis aiitem, elc.
ribus direxistis,accepimus, ad mandalumapostoli- Dalum Laterani, xvn Jlalendas Novembris,anno
cassedisdesideratishumiiilerac devote redire. Nos nono.
eiiim civitatis ves>lrne,sicut filiae specialis, palerna CLXXI(736).
desideramusaffeciionesalutem, arte periti medici
...... FLORENTINO EPISCOPO (737).
prudenler utenles, qui, si forle plagam non potesl
emplastris vel unguentis curare, ferrum aul ignem De ordinaiionequorumdam canonicorumin Ecclesia
Vullerana.
apponit, non ul perimat, sed ut sanel; et hoc fa-
ciensnon odil,'sed diligit saucialum, qui, quamvis g (Laterani, xvi Kal. Novembris).
doleat cum asperiiaiempalitur medieaminis,gauiel EcclesiaYulterana(758)debito canonicorumobse-
lamen poslquam effeclum consequitur medicinse. quiolongo lempore desliluta, venerabilisfraler nos
Gravis quidem eral veslrseprsesuniptionisexcessus, ter... Yulieranusepiscopus(739),volens minislrorum
quia matrem vestram, Piacenlinam Ecciesiam,ni- defectum in eadem ecclesia restaurare, quosdam
lebamini ancillare, sed gravius eral ipsius prae- canonicos elegit et instituit in eadein, quos resi-
sumptionis exemplum,quia suo conlagiocorrupis- dentes(740) canonici recipere noiuerunt, asseren •
setuna civitas universas, et ideo, priusquampra> les quod talis elecliofuerat in eorum praejudiciiuu
dieli mercatores intercessuri pro vobis ad noslram altcniala (741). Cumque super liocsuam ad nos
proesenliamaccessissent,medicinalesvobislitleras ipse (742)episcopusquerimoniamdesiinassel, causam
miseramus, amaras quidem in corticc, sed dulcis- ipsam libi commisimusfme canonico lerminandam
simas in medulla.Yos ergo, non abnuaiis salularem (743). Parlibus autem in lua prsesenlia consiitulis,
accipere medicinam, Deo el Ecciesiae,sicul viri idcm episcopusa te per suum pelit responsalem,ut
cathoJici,satisfactionemdebitain impendenles,per dilectos filios, magislrum Mitidum, Ildebrandum,
quam non solum poenam vitabilis, verum etiam Placitum, Tholomseumel Sofredum ab injuria,
gloriamacquiretistemporalempariter et xternam; quam ei super electionecanonicorum Vulteranos
scienles,quod nostrodiiecto filio, SanelseMarisein Ecclesia.'inferunl, prohiberes, el ul ipsum jurc
Portieu diacono cardinali, apostoiicoesedis legato, electionisuli libere patiantur, nec ipsi eligenti vel
vel, si forsan idcm iegatus inleresse non posset, volenti eligcre conliadieanl, asserens idem episco-
visilaloribusLombardisededimus in mandalis, ul pus quod jus eligendi canonicosad ipsum mulli-
secuiidumforinam sibi prsefixamfinaliter in liae plicilerpeiiinebat..Jure siquidem coinmuni hoc sibi
causa procedant. competere proponebal , quia, secundum quod sa-
DatumLaterani. crorum canonum statuta declarant: in suaEcclesia,
CLXX. dispositionem,provisionemet jurisdiclionemepis^.o-
PRIOHI ET CONVENTUI SANCTI VINCENTH ULIXBONENSIS, pus plenam liabei; nam, elsi subduorum quisquam
Compositioqiwdam facla inler eos ei episcopumet in suo ofiieioet lionore prsecedat, episcopus la-
capiudumUlixbonensesconfirmaiur. men provisor esl, el ordinator in cunctis. Propo-
(Laterani, XVHKal. Novembris.) suil eliam quod ex approbata consuetudinecanoni-
Solet annuere, etc, usqueimpertiri. Sane, sicut corum electioad ipsum in eadem Ecclesiapertinet,
ex insinuationeveslra, ei ex lonore litlerarum di- D sicut ad prselaloscseteros regionis, qui vel per se,
leclorumfiliorum,F. prioris, el P. cantoris AIco- vel cnai sociisconsueverunlelectionem facere cle-
Ijallse,judieum delegaiorum a nobis, accepimus, ricorum. Sed, etsi dubium essel cujusmodicor.s e-
cum inter vos ex una parte, ac venerabilemfra- tudo in lalibus servaretur ibidem, ad sedem es.et
trem nosirum. cpiscopum, et dilectos fllios, - apostolicam reccurrendum, cum in aliis Ecclesiis
capitulum Ulixbonense, ex allera, coram ipsis su- qusesunl melropolilanosulijectae,in hujusmodidu-
per libertaie monaslerii,quibusdamecclesiis, deci- biis adconsueludincmmelropoleosrecurratur.Uude,
mis, etquibusdam aliis qusestioverteretur, de vo- cuin apud RomanamEcclesiamsoius summuspon-
(755) Yide Raynaldiim,ad annum 420ij, §58.— (759) lbid. nol.
Yideeliam noias ad episiolamanlepenuliimam. (740) Decretal.om. midentes.
(756) Epistoltehirjusfragmenta reperiuntur inler (741) Quaesequuniur, lialieo ebaractere distin»
Decretales, lih. \, lit. C, De electioneet elecli po- ria,in Decrctal.desurit; veruin,leguntur apud Piih.
leslate, cap. 5i. Qiiieillic leguiilur hic uncisinclusa in adil..
exliibeniur; variaeleciionesspposilaesiint. (742) Apud Piih. idem
(757) Yideepisiolamlibri oclavi 156,nol. (743) Yide eamdemepisfolam.
(758) Iii Decrelalibus,CMIJI Ecclesia Vidterana.

PATROL.ccxy. 32
1003 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. IX. 1004
lifex eligat cardinales, canonicorum electionemir A fuit negligens, ex hoc jus minime acquisivit, qui
sua Ecclesia idem episcopus ad se solum proposui propter hocessel meriio puniendus, cum nemo ex
pertinere. Allegabat insuper quod, eisi nullo jtir< eodemfaetb pcenam debeatet prsemiumpromereri;
talis ad ipsum pertinuissel eleciio, propter canoni- quin iniOjin hoc casu eligendi polestas ad superio-
eorum lanien negligentiam, eligendi aucloritas at rem exstitit merito devoluta, sicul ex concilii te-
ipsum fuerat devoluta. Sacris siquidem conslitu- nore conjicitur manifeste, unde, in alenam messem
lionibus est permissum , ut episcopus quilibet pa- non debuit mittere faicem suam. Cum autem IISPC
sorali diligentia suorum suppleat negligentiam cle- et alia coram le iiiissenl proposita, et lu tamen de-
ricorum. Iu Laleranensi quoque concilio noscitui liberare velles super sententia proferenda, quia ni-
esse slalutum, ut, cum donatio dignitatis vel be- mis diversa concilia reperisti, et fere quilibei, cu*
neficii ad capitulum peiiinet, si infra sex mensium jus in hac parte volebas uti consilio , suspectus ai-
spatium conferre distulerit, hoc episcopus exse- terulri patti ex causis aliquibus habebatur, causam
qualur. Pro parte vero capituli fuit ex adverso instvuctam ad nostram prsesenliam remisisti, sub
responsnm, quod de jure communi non ad episcc- lUo sigillo atteslationes et ailegalionespartis utrius-
pum, sed ad ipsum eapitiilunvcanonicorum electio que transmiuens. Nos vero , utriusque parlis aite-
pertinebal, ad quod probandum quosdam canonei B stationibus et valionibusdiligenter inspectis, de con-
allegabanl. Yerum , cum circa hoc diversa cano silio fratrum nostrovum, fralernitati tuae prsesen-
nuni edita sint sialuia, videbalur polius ad diverso lium auctoriiate [mandamus, quatenus sttper pri-
rum locorum consuetudines hujusmodi diversitai mo arliculo peiiiionis episcopi, in quo postulavit a
referenda, eum canonieorum eleclio alicubi ad so- le, ut praenominaloscanonicos ab injuria, quam ei
lum spectet episcopum, alibiad capitulum laiitum super electione canonicorum Yulteranensis Ecclc-
et alicubi pariler ad ulrosque. Sed, nec consuctutk sise inferunt, prohiberes, ab impeliiione ipsius epi-
sedis aposlolicae,quam pro se prsedictus episcopus scopi(744) ssepedictoscanonicos, appellaf.onepost-
iiitrocluxit, obesse po se canonicis videbalur, quia posila, absolvere non postponas, quia, sicut juris
licet summus pontifex solus eligat cardinales, ii regnla dicit, non inteUigilur(745) ii.juriam facere,
sua tamcn Ecelesia catbedrali, Laleraiiensividelicei qui tilitur jure suo, cum per lestes longe mplius sit
ve! Principis aposlolorumBasilica , eapitulum sib probatum,quod canonici saipcdiciilioc jure usi fue-
concanonicoseligere consiicvit,quainvis et in ipsis. rini, anteqtiam episcopus memoralus. in secundo
sicut et in aliis E'.clesiN, Romanus ponlifex inler- quoque prwscriplcepelilionis(746) aiiiculo, quo me-
dum canonicos eligat ex plcnitudine poteslatis. AiJ moratus petebat episcopus, utdicti canonici ipsuia
hoc aulem, quod episcopus consequenter objecii jure eloctionisuli libere palerentur, absolvere stu-
qtiia videlicet propier ctipiiuli negligeniiameligend deas canbnieos memorutos, maxime, si sit noto-
jus ad ipsum fueral devoluium,pars eapituli respon' rium, quod in Tuscia generalis consueludo serve-
debal quod, pvopter negleclum hujusmodi,episco lur, ut in caihedralibus ecclesiis solum capituluin,
ptis eligendijus sibi non poluil vindicare, nisi cano- irrequisito episeopo, eligendi canonicos Iiabent fa-
nica monitione prsemissa,cum in tali casu tempii! culiatem. Ne vero eadem Ecclesiaremaneat ulte-
mininie sit determinalum a canone, quod vicen rius minislrorum obseqttio deslilula, memoraiis
commonitionis suppleal, vel inlerpellare iingalur carionicisex parte nostra praacipias,ut infra qnin-
proesertim cum eiectos, a canonicis et episcopi decim dies personas idoneas,juxla fncultalesEccle-
prsesenlatos, ipse pro suaa voluntalis arbitrio nolui sise, in canonicos eligani, ex quibus tres ad minus
eonfirmare. Cum itaque ordinarii jurissit, ut ad sint sacerdotes, praesenianles eo> episcopo confir-
moniiio debeat praeirevindiclam, el prseiextu negli- niandos ; alioquin, exlunc,nosira fretus aucloiiuiie,
gentise, monitione omissa, episcopus pcenamiufli- sublato cujuslibel conlradictionis et appellalioms
xerit, pars eadem proponebat merito improbandun obstactilo id exsequi non posiponas.
quod ab ipso temere nosciiur atlenlaiuin. Adjecit el j, Datum Laterani, xvi Kalendas Novembris, anno
pars capituli, quod' Latevanensis stattilum concilii fiono.
sibi locum non vinriicatin illis Ecclesiis, in quibus CLXXH{UTj.
ncquaquam ecclesiastica benelicia sunt distincla, P. VPOREDIENSI EPISCOPO
(748).
sed in quibus eeiius esl canonicorura numerus ei Ul rcdeat ad Ecclesiamsuam el non quwrat separa-
dislinctoepraebenda?.Prseterca , si, juxla tenoren lionemipsius.
concilii, deprehenderenlur prscdicti canonici negli- (L-alerani,xn Kal. Novembris.)
gentes, opiscopus lainen, qui diuturniori lempon Lilleras luas recipimus continenles, quod du-
(74-4)Iu Decretal. deest hocverbum et infra appel Integra legitur apud Ughelltim,Iial. sacr. tom.
lai. poslpos. IY, col. 1498, sed non nisi mendis quampluriiiiis
(745) Decretal. «on oidelw\ pro ic. etj. reg. d. n dcformata:
i.; infra pro probaiumlegil approbal. superdict (748) Cghellus, loc. cit.
pro smpedicli. c Bernardo, Yporiensiepiscopo;'(rfc quo vide sv-
infra idem legunt pn
(748) Hsecom. Decrelal.; tnemoratos. pra, qua; annolata sunt ad epislolamlibri oclav.2mo-
00,
memoratuset scepedklospro v.ol. deposiio, Pelrus, nalione Pedemonlanus,
(747) Episiolamhanc Iaudat Raynaldus, ad an iiacbus ordihis Cislerciensis, ti abbas celebris cce-
nuitt I20G, § S. nobii Firmilaiis, Cabilonensis diosceseos, vir po-
tmx PONTIFICATUSANNOIX, CHRISTi 1206.. iCOo
dnm timor et tremor venerunt super te, et conle- A , nem evolasti, licet pennselnooita sint aslricleene-
xerunl le tenebrse,ac cum Propbeta dixisti : Quis xibus prscceptorum,tit liberum non haheas absqus
dubit tnihi pennas sieut columbm, el volabo, et nostra permissione volaliim. Dubiiare sane non
requiescamt(Psal. LIV.)Ne igilur htijtis quasi voli debes quod, cum foiiitis sit spiriluale vinculum
transgressor in conspeclu Dominiappareres, ecce quam carnale, omnipoleiis Deus spirituale coujii-
elongastifugiens,et manes in solitudine, exspectans gium, quod est inter episcopum et Ecclesiam,stio
cum qui salvumle fecit a pusilloanimo el lempestatc. tanlum judicio reservavcrit dissolvendum,qui dis-
In episeopaluaulem Yporediensiobrevereuliamprac- solulionein carnalis conjugii, quod est inler virtim
cepti aposlolieiperniansjsses, nisiquaadamquseluae ct feminam, suo tanlum judicio reservavit, prseci-
salmividebantiirconiradicereobviasseni, proposilum piens ut quod Deus conjunxil, Iiomo ne separefc.
videlicet, sicut snperiusest expressum, ad eremum Nonenim bumana, sed divina polius potestate con-
transeundi, quod mentem tuam non sinebat esse jugium spirituaie dissolvitur,cum per translntionem,
qttieiam; el quodYporediensisEcelesia possessiones vel deposilionem,aut eliam cessionem, auctoritate
quasdam litulo pigttoris oblinet, quaruin proventus Romani pontificis, quem conslal csse vicarium Jesit
jusii libi minime videbanlur. Telonium insuper-et Chrisli, episcopus ab Ecciesia removetur, et idoo
pedagium liabei, de quoriiin susleiilari reddilibus B tria hasc quse prsemisimus,non lam constilulione
formidabas.Prselcrea, possessionesejus sunt pignori canonica, quam instiiulione divina, soli stinl Ro-
obligalse, et in lanlum sunl aere alieno gravalse, mano ponlifici reservata. Sicul igitur episcopus
quod in temporalibus parum aut niliii ibidem posse consecralus, sine licenlia Romani pontificis Ecclc-
proficere le sperabas; unde, nobis liumiliier suppli- siam deserere non polest sibi commissam, sic lu
casli quatenus le permitlere dignaremurin solitu- eleclus, el eliam confirmalus, prseter nosirum as-
dine, ad quam iransisli, cttm nosira benediclione sensum Ecclesiam ipsam relinquere nequivisii, ctn
ac gratia commor-aii;ul in Iibeiiate spirilus vacare es malrimonialiter alligatus; cum non debeat in
Domino possis, et lua nibilominus peccata deflere. dtibium revocari, quin, post electionem et confir-
Conscqueuteraulem ex lilteris, lam vcnerabilisfra- malionem canonicam, inier personas eligentium, et
tiis noslri ... Mediolanensisarchiepiscopi t749), eiecii, spirituale conjugiumsit confractum. Unde,
qtiam dilectorum filiorum Yporcdicnsis capiluli, cum non majussil vincultimepiscopiad ecdesiain,
accepimtts evidenler quod, cum eleclionem deno- quam elecli, maxime cum fuerit confirmatus, idem
stro recepissesmandato, ipsamque diclus archicpi- penitus, et non aiiud jtiris oblinct in utroque. Sicut
scopus confirmassel, abbatia deFirniitate, ad quam . ergo episcoporum, sic el electorum translatio, ces-
fueras evocatus, dimissa^750),tu ad ejusdemEccie- sio, vel etiam depositiosoli Romanopontificireser-
sise regimen accessisti,ct sic inter le ac ipsam con- vatur; licet quod cautum est de episcopis, oliin non
jiigium exstilil spirituale eontraclum. Vertim, post- fuerit de electis expressum, propler similitudinein
modum paucisdiebus transactis, ignorante capituio, manifestam, vel identitalem potius, de qua non
assumplis pennis sicut columbsefugiens in soliiudi- potest aliquis subtiliter inluens dubitare, cum idein
tens in opere et sernione, a capiiulo episcopus fuit tana nigra, alias de Jubino, prope Anliocbiam, evo-
eleclus eodem anno 1205, et conlinnalus, Cumqtie catis n.onachis suis"Cisierciensibuse nionaslerio
ad Ecclesiamsibi credilam accessissel, posl paucos Firiniiaiis, ordini tradidii oin 1214. Sequenli vero,
diesqnielieldivinoccontemplalioniiiiientus,illa, ab- cum Lateranensi roncilio inleresse non possol, vi-
sqtieRomami ponlificisvenia,relic[a,cremumpetiit, cariiun suum, episcopumAnlididensem, ad illud
fogilqne in ahdiiis, nondiimconsecralus.Quodcum misit, excusatusab lnnocenlio, cum Chrisliame rei-
accepissel Innocnutiiis terlius, doclissiniam eidem puhlicoepernecebsariusesset in Oriente, in qtio tnn»
scripsit epistolam,qua Patrtmi canoniiiiiqiie sacro- dem meritis cumulaiusin faiis concessii an. i217.
rumaucioriiaie plenissimedocuit,eleciuin aliquando Hujus meminit AngelusManrique, tom. I, Annal.
episcopum hand a sponsseviuculo absolviet divelli Cistcrciensium, in caialogo abbaium Firmitatis ,
posse, absqtie Uomaui pomilicis aiicioiiuue, nou qtieui lanien pro abbaie ejtis ccenohiinon agnovii. »
secus ac si, eonsecrationis niuntis recipisset. Epi- jQ (749) Yide cpisiolamlibri lertii 6.
stolselenorlalis est, a regeslo. Vaticanoexscripius, (750) Locus notalii dignissimiis,uipnlequi liicom
iib. ix, p;ig. 116, n° 117. afferal iis qusedc Petro, Firmilaiis abliaie, referuu-
Yporediensieleclo, elc.— lilteras tuas recepimus lur apud atictores novseGalliai Chrisliana;,tom. IV,
conlinenles,elc... J (Notandum,quod apud Ughel- col. 1025.
liim electo, bic vero cpiscopo, lnnocentii Epistola « X. Audo, sive Qdo,anno 1203domnm Barlho-
uirecia diciliir. Pergil Ughellus: ) « Paruil Pelrus lomaeide Gcnesiomilitis excipil, memoratns anno'
summi potitilicismandato, et hnmililercollnm snli- se(|tienli in ebaiia Gerardi, abbatis S. Peiri Cabi-
initteus, ad propriam reversus sponsam, in cpisco- lonensis.
piiiu consecraiur, el, veluii luddissimum sidtis, ec- i XI. Pclrus II, an. 1206. concordiam iniil cum
clesiam siiam provinciaimnieirradiavil. Jussu Ejus- Joscerano de Saulii, forle de Saulx, coram Uoberio
dem Iniioceniii , una cum Cathone Yercellensi epi- episcopo Cabilonensi. OmitlitiU' a San-marlhanis,
scopo, Gerardoabbate Tilieli, ordinis siiiCistercieii- cujus ioco inducunt eodem anno 1206 Gerarduini,
sis, posimodum episcopo Novariensi, ct cardinali ei, posl eimi, Ilugonem, moiiiiuin 1217, vj ldus
Albanensi, Albingaiinensem Ecclesiain, apostolici Aprilis, ac scpiiltum in capiuilo.Quin eliam legittir
visitaloris nniiuis demandaltim adimplevit exiinie. R. abbas Firniiiaiisan.1208, iipud eosdeinSan-mai'-
Pauloqtiepost, lioc esl anno 1200, Auiiochentispa- ihanos, t. IV col. 6i; sed liic error lypographicus
triarcha in Orienle creaius, cujus ineniioest in epi- videtur pro qua litlera P. vel S. snbstituenda. Ye-
stolislnnocenlii. CajnobiuinSancli Gcorgiide Mon- rum in tabtilisdomesticisneutrius litmcntio. t
1007 INNOCENTU III PP. REGESTORUM LIB.IX. iOiS
judicium de similibus sit liabendum. Cumconstet.AdelDominusmercRdem laboribus(Sap. x), servorum
igimr ex praemissis,quod per electionemet confir- suorumlabori,noiiprofeelui,prseniiumrepromitteiis.
mationem sis alligatusuxori, solulionem non qute- Unde, Aposlolus non se profeeisse plus onmibus
ras, ne, dum forte quaerisvivere libi soli, deposita glorialur, sed plus omnibuslaborasse.Sed nee ex-
sollicitudinepastorali, cum servo pigvo cveditum cusavele debes proptev Ecclesiaepaupevtalem,quia
libi abscondas in lerra lalentum, qui meruit a do- semperesl dives christiana paupertas, illud alten-
mino reprehendi, quia pecuniam domini sui num- dens, quod inquil Psalmisla: Non vidijustum dere-
mulariis non commisit, quam idem veniensab illis tictum, nec semen ejus egenspane (Psal. xxxvi).
vecipevetcum usura; unde, ablato sibi talenlo, in Nonnerecolis verbum Dei, diccntisin Evangelio:
exteriores tenebras, tanquam servus inutilis,jussus Nolite solliciti esse, dicentes,quid manducabimus,
est a dominomilti, qui servis taienia reporlanlibus aut quid bibemus, aut quo operiemur? Hcec enim
duplicala prsecipil,ul in ipsius gaudiuminlroirenl, omniagenlesinquirunt. ScitenimPaler vester, qnia
p:omiltens ipsos constituere supra multa, quia ii- his omnibusindigelis;guwrite ergo primum regnum
deles exstiterant supra pauca. In ea ergo vocalione, Dei,etjusiiliam Dei, el hcecomnia adjicienlur vobis
qua vocatus es, mancas, et Dominilui pecuniam .J (Maith. vi). Ab iniquis autem redditibus, si quos
non abscondas,quia,)uxtaSalomonissenteniiam,qui Ecclesia ttia percipere eonsuevit, abslinere poieps,
abscondilfrumenlum,malediciturinpopulis(Prov,\i), imo debebis, eritque tibi apud Deum el homines.
el illis beatiludo promittilur, qui seminant super gloriosius, sciturus pro certo, quod Isevaerit libi
aquas/Neqtie causeris, nos lead Ecclesiampauper- sub capile, si dextera fuerit in amplexu. Monemus
cnlam, et parvam dioecesimdestinasse, cum inten- igiiur devolionem luam, et exboiiamur in Domino,
tionis noslraenon fuerililli per te lantummodopro- per apostolica tibi scripta districte praecipiendo
videre, sed loli.potius Lombardiae,quin imo Ecele- Kiandantes,qualenus, ad praedictamEcclesiamred-
siae generali, quam Inforniare poteris tam exemplo iens, sponsaro luam, circa Spsam et populumtihi
vitae, quam vevbo doctrinae, cum sis vir potens in commissum,curam el solliciludinemadbibeasdili*
opere ac sermone,retorqtiensos lurturis ad ascellas. gentem, et talenta tibi credita Domino releras du-
Noli ergo negligeregraiiamad qtiam fuisli vocalus, plieata, el illamjucundamvocemnierearis audire :
ne spiritum exstinguere videaris, sed polius cum Euge, serve bone el fidelis,quia superpaucafuisti
illo gloriosoponlificedicas : «Domine,si populoluo fidetis, super multa te conslilunm,inlra in gaudium
sum necessarius, non recuso laborem. * Debitum Domini lui (Matlli. xxv); firmiter sperans in Do-
enim charilalis exposcil, ut is, qui Rachelemample- Q. inino Jesu Christo, quod ipse, qui libi Iaborando
ctitur, Liaenon refulet amplexus, quia,Iicel illasit praestabitaffeclum, ne tuus labor inulilis habealur,
pulchra, haectamen est ulilis propter gratiam filio- effeclumtribuel el profecium
rum, sibi el aliis commodtimaffeiense! profectum. Dalum Laterani, xn Kalendas Novembris, anno
Licet enim Mariae sedentis secus pedes Domini nono.
otium Marlhaesatagenlis circa plurinia minislerio CLXXIII(7S0*).
prseferalur,non ideo putes qttod Marthainalampar- ZAMOREMSI EPISCOPO, etC.
tem elegerit, quse circa plurima satagebat, quia Scribiteis in favoremmonasterii de Lorbanoadvct-
Mariaoplimampartem elegitquse non auferetur ab sus regemPonugallicv.
ea, quoniam, licet illa sit niagissecura, ista tamen CLXXIV.
magis fruetifera, ei, iicet illa sil magis suavis, isla
tainen magis utilis perhibetur. Quamvis semel in PIU5P0SIT0 NOVAIUENSI.
uiiiimet conlemplativtisesse valeas, et aclivus, le- Quod non permitial A. clericum, super beneficium
molestari, occasionendneris illati per eum cuidaut
gislaloris exemplo,qui nuncascendebatin montem, laironi.
ul ibi gloriam Dei eum majori cerueret liberlale, (Laterani, n Kal. Novembris.)
nunc vero descendebat in caslra, ul cum ulilitale E Accedensad praesentiamrioslram, A. clericus,
majori uccessitaiibuspopuliprovideret, nee aulem humili nobis insinuatione monsiravit/"quod, cum
propter hoc dcbes Ecclesiam illam descrere, cum quidamlalro, a consulibusde Caslignagabannitus,
qua jam conjugiumconlraxisti, qtiod te non speras in euni fecissel insultum, el dejecissel in terram
ibidem, sieut asseris, profeclurum,quia plantationi acriter vtilneratum,idem, quasi seniivivusjacensin
et rigationi lua? potens est dare Dominusincrenien- lerra, praediclumlalronem percussit in crure, cu-.
tum, et, si forte non usquequaquesecundumtuam jus occasione vulneris ipse diciiur esxpirasse, licet
profeceris voluntatem, non lamen minorem potes posl vulntisillaium longolempore vixerit, et inler
exspeclaremercedem.quiaDeuslaboremreimmcrai, eos pax fueril reformala. Quia igitur dieebatur ille .
non profectum,jtixta quodScripttira teslalur : Red- occasione praediclivulneris nalurae debitumexsol-

(750*)Epislolsehtijtisapographum,quod ad fidem possumus.Yide Raynaldum, ad ann. 1206, § 55.


apographi Conli cumcseierisexscribi curaverainus, Adde, si vis, quaereferuiitur apud AngeluinMau-
e manibtis noslris, quo casu nescimus, excidit; riqiie. Annal. Ctsterc. torn. III, pag. 467, ad an.
uieoque aigunienlum hic tamummodo exhibere 1206, cap. 4, § 9.
1009 PONTIFICATUSANNO IX, CHRiSTl 1206. 1010
visse, venerabili fratri noslro, Tusculano episcopoA lulerat eniinentia dignilatis, exsurgens propler mi-
(751) hoc humililer est confessus,elrecepit injun- seriam inopum, et gemilumpauperum, per fidemin
ctam sibi posnitenliam ab-eodem, nobis humililer sanguineipsiuspropitiatoremproposuilJesum Chri-
supplicans,ut super beneficio quod in Ecclesiade slum ad ostensionemjustitiaesuae,propler remissio-
Castignaga fuerat asseculus, dignavemur cum uo nem praecedentiumdeliclorum, in sustentationeDei
misevicovditer dispensare. Quocirca, discretioni (754), ut esset ipse juslus, et juslificans eum, qui
tiias per aposlolicascripta mandamus quatenus, si ex fideest Jesu Chvisti, sine qua nullus potest ju-
res ita se liabet, ipsum super praedictobeneficio slificariomnino,cum, testante pvophela .' Juslus ex
non permittas occasione hujuscemodi ab aliquo fide vivat (Habac.n). Proposita ergo bac via eundi
molestavi,sed facias illud ab eo in tvanquillitatede- ad Deum vivumet verum, princeps mundi liujus
bila, sublato appellalionisobstaculo, possideri. quorumdam mentcs infidelium escaecavit,ut illu-
Datum Lalerani, n Kalendas Novembris, anno minatioEvangelii gloriae Christi in eos non valeat
nonot radiare, sed, adhuc infldelitatis tenebvis obvoluti,
CLXXV(752). non invocent Dominum,qui pvope est omnibus in-
ARCHIEPISC0P1S, EPISCOPIS, ABBATIBUS, PRIORIBUS ET" vocantibus eumin veritate, quia omnis quicunque
ALIIS ECCLESIARUM PERPOLONIAM
PR.32LAT1S, CONSTI-invocaverit nomen Domini,salvus eril. Sed quo-
TUTIS. niam, nt ait Apostolus : Quomodoihvocabunlin
Quodabbalide Lakene, prmdicantifidem, consilium quem non crediderunl? aut quomodocredenlei quem
el favoremimpendant, nbn audierunt? vel quomodo audienl, sine prcedi-
(Laterani, vu Kal. Novembvis.) canle? et quomodo prcedicabunt, nisi nihlantur
[Homo,qui (753), cum in bonore esset, invisibilia (Rom.x)? suscitavit Deus spirilum diiecli filii... ab-
Dei per ea quae facia sunt intellecta conspicere balis de Lakene(755), ut ad paganos illos, qui circa
potuisset, sempilernamquoque virlutem et divinita- vestras regiones existunt, a nobis, qui, licet imme-
tem ipshis, ila ut inexcusabiiis esset, quia minime riti, ejus locum lenemus in terris, qui discipulis
intellexit, comparalus est jumenlis insipienlibus, suis ait: « Rogate dominum messis, ut miltal ope-
el insipiens obscuralum cor ejus, mulans gloriam rorios in messemsuam(Matth., IX),poslularettrans-
incorruptibilisDei in similitudinem imaginis cor- milti, quatenus in eos aliquos manipulos colligat,
ruptibiiis hominis, et volucrum, quadrupedum et et in vitam aetevnamcongvegetsibi fvuclum.Cum
serpentum, et cvealuraepolius quam Creatori eli- enim ad parles illas pro quibusdam fratrihus libe-
gens deservire. Yerum, omnipotens Deus, ne ille Q randis, qui ab ipsis paganis lenebantur alligali vin-
perirel ex tolo, quem inter caelerascrealuras ex- cuiis, accessisset,et dominusterraeiilius ipsumre-
(751) Nicolaus de Romanis, Romanns, Inho- stodia macerarent; unde, non solum ipsi patieban-
centii PP. III a sacriliciis, ab eodem eleclus fuit tur, sed fructus etiam. verbi, quod alias semina-
cardinaliaepiseopusTusculanus, anno noslra?salu- rent, impediebatur, abbas ejusdem coenobii,vir
tis 1205, pontificalusvu, niense Martioex Panvi- zelo fervens, illuc transivit, vihctos fratres, an
nio, vel ex Ciaeonio mense Decembri, Romae,in filioseducturus(«)de domoearcefis,atque pnedica-
qnaiia creatione cardinalium. Angliam sedis apo- tionem alligalam, quod maxime gemebat, expeditu-
stolicae legatus adiil; quam iieruni sub Honorio vus. Porro, cuin messem in ea provincia multam,
PP. III peliit ad promovenduni sacrum bellum in sed paucosoperarios comperissei, cumqtie lyran-
Orienlem. Legationequoque functus esl In Prussia num terraesibi facilemnec nimium obduralum ex-
sud eodem ponlifice.Maximafuit S. Dominico fa- pertus esset, fralribus liberatis, cum jam discede-
lniliarilateconjunclus.Nicolaus liic, quempaeiset ret, ccelitussibi ostensa visione segelis albescentis,
salutis angelnm, el hominibusgratum, praequealiis detentus est, alque jussiis ad messem praeparari :
a se dilectumHonorius PP. ill nominare consue- ille, nec sibi, nee suaevisioni fidens, repeiiit do-
verat, subscripsilpluribus luin Innocentii, tum Ho- mum. Inde, per oiniila paratus ad obediendum, ac
norii litteris; e vita excessil anno 1219. OLDOIN.suo monastcrio yalediccns, Innocentium adivit,
ad Ciacon.tom. II, col, 22. eidem operi ininisterioque, verum noh nisi missus,
Nolandumquidem,Panvinio, Nicolaumad Tuscti- 0 consecrandus. Exstat epislola Iuriocenlii, suinmi
lanam sedemnienseMartio, an.l205eveclum fuisse, pontificis, ad archiepiscoposet episcopos Polonise,
asserenli, favere videri privilegium quoddani, Al- hoc anno dala, in qua, dunimiltit praedicareEvan-
berto, Eugubino episcopo, ab InnocentidPP. lii, geliumvirum ferventem zelo et cliariiaie, aposlo-
anno 1205, n Kal. Maii,conCessum,cui subsciipsit. lum constituit illius gemis ; quin et eidem indulget
Yide infra ad epistolamlmjusce libri noni 86, not. iacultatenr,.ut monachos Cistercienses et alios se-
(752)Epistolamhanc laudat Raynaldus, ad an- cuni deferai, qnos sibi associel in partem sollicilu-
mim 1206, § 42. dinis. Litterarum ulcunque Bzovius meminit, cor-
Integram, sed mendis aliquibusdeformatain,vul- riiplo abbatisenomine, atque ovdinesuppresso: nos,
gavit AngelusManrique, Annal. Cislerc. lom. III, ipsas integras correctasque reddemus, pvo more
pag. 463, ad an. 1206, eap, 5, § 1 et sqq. ubi de nostvo : Archiepiscopisel episcopisPolonim,elc.
abbate Lankenlieimiensi,non de Lakerie,proul hic « Homo,cumin honoreesset,etc. »
elapud RaynaldumJegitur, agi assevil. (753)Mahviq.omiltit qui, cl mox verba facla
« Circaitioc lempus,cum gentiles LivoriiaePrus- suni; infra iegil sapienliampro sempilernum.
siaequequosdam Cislercii fratres, dubium an nio- (754)-HaecManricusomitlit.
nasterii Lankenheimiensis,ex his qui praedicaium
(755) Manric.de Lankehim; infra verba posiuL
missi fuerant, lenerentiii vinculis, alque arcta cu- irausm. omiltit.
{«)SicapudManrique.
10il INNOCENTII111PP. REGESTORUM L!B. IX. 1012
ecpisset benigne, ac diniisisset liberos ejusfralres, ^ natalium jura, plus personarum strenuilatem,quani
demonstrans eidem nihilominusbeati maiiyris Al- originis regularilalem altendil, de quibus aliqui
berli sepulcrum, elevatis oculis, vidil qitod regio reperiunlur in Ecclcsia veslra , viia et scientia
illa alba essct ad messcm, sed falcemin eam mit- commendandi,el, secundum defectum temporis,
lere non est ausus, quoniam a nobis praedicandinon humano judicio, pontiftcio non indigni, si de legi-
acceperat poleslatem; quare, ad apostolicam se- timo fuissent malrimonio pvocreati. Consideralis
dem accedens, nobis humiliter supplicavit, ul igilur Ecclesiaevestraeac totius diceceseoscommodis
ipsum in messem Domini mittere dignaremur. Nos et incommodis, mallelis juxta formam canonicam
igitur, pium ejus propositum in Domino commen- aliquem de ipsius Ecclesiaegremioeligere in pasto-
dantes, auctovitaiesibi praeseiuiumduxiniusconce- rem, quam aliunde quasi mendicando vocare, vel
dendum, ut evangelizet eisdem, e(, fungens lega- qnemquam admitlere ex adverso ad magnatuinin-
lione pro Cbristo, lanquam Deo exhortante per staiiliam venientem, et magisvelletishabere virum
eum, obsecret illos pro Christo, ut reconcitienlur expertum et nolum, qui gregi Dominicosciat et
eidem. Verum, quia niessis quidem nuilta, et ope- velil prodesse, quam aliquem inexpertum, qui vias
rarius unus ad ipsius non sufljcil messionem,ipsi novas et vobis incognitasforsitanambularei. Quare,
aucloritate ap.oslolicaindulgemus,ut fralves Cisler- B nobis humiliter supplicastis, ut, infirmilali vestras
cicnsis ordinis secum assumat, et alios etiam, qui paterno condescendentesaffectu, dignaremur vobis
cum eo voluerint accedere ad hoc opus miuislerii misericorditer indulgere, quatenus si forle omnium.
salutavis, ul cum ipsoevangelizenl elbaptizent illos vestrorum, vel majoriset sanioris parlis, in aliquem
qui recepeviruverbum Dei, mortuos quoque sepe- lalem alias idoneumvola convenerinl, liceat vobis
liant, el missas in locis, in qtiibus expedire cogno- hac vice, nonobstante defectu natalium eligere in
verinl, celebrent baptizatis. Liceat etfam nihilomi- pastorem. Quiavero, non curasiis exprimere qnae
EUSabbati praedietopceniteniiumconfessiones au- sitpersona, cum qua cupilis dispcnsari, et quanius
dire, illisque relaxationemaliquam peccaminumin- sit in nalalibus defeclus ipsius, universitati vestraj
dulgeve, qui ad minisleiium supradietum de eorde talilev vespondemusquod, quandiu depersona legi-
puro et conscientiabona (756)curaverint auxilium time nala ovdinavia potest electio celebrari, non
impertiri; possessionesquoque, pia liberalitate do- esl exlraordinaria postiilalio de persona iilegitime
natas ad redim.endumfideles de manibus pagano- genita facienda, nisi forsan interdum propier emi-
vum, personis idoneis committere procurandas, neniem ulilitalem el necessitatem urgentem com-
quas diminuivel auferri sub (757) analhematis in- r' munis id deposcat assensus, de persona duntaxat,
tcrminalione vetamus. Quocirca, universitatem ve- cujus non sil nimis enormis defectus, ei cai tam
stram nionenms, et exhorlamur alientius, per meritum vitae,quam lalenlum scientiaesuffragetur.
aposlolica scripla mandantes quatenus, ad hoc Si ergoposlulationemduxeritis faciendam,cum ipsa
pium habcnles cum devotionerespectum,impenda- nobis fueril praesenlata, sicut cxpedire vidcrinms,
tis ei consiliumet auxiliumoppoiimium. procedemus.
Datum Laterani,] vn KalendasNovembris,anno Daium Lalerani u Kalendas Novembris.,anno
nouo, nono.
CLXXVf. CLXXYII.
..... HECANO (758), ET CAPITULO LINCOLNIENSIBUS. ABBAT1 (760) ET CONVENTUI DESALEM.
Ut eliganl personamdignam in episcopumeorum. Quod liceat eis molestaloribus eorum mutunm
(Laterani, u Kal. Novembris.) praislare.
Pervcslras nobis lilteras intimaslis, quod nuper (Lalerani, u Non. Novembris)
bonaememoriae...episcopo vcslro (759), rebus Iiu- Ex parle veslra fuil propositum coram nobis,
manis exempto, vos, super Ecclesiaevestrsedesola- quod, cum vobis, sicut et cseleris fralribiis Cister-
tione lurbati, de substitulioiie ponlificis sollicite D ciensis ordinis, a sede aposlolicasit indullum, ut de
peiiractastis, sed, post tractatus quamplures, et terris, quaspropriis manibus,aul sumplibuscolitis,
plura consilia quae per vos ipsos stabilire minime nullus a vobis decimas exigere vel extorquereprse-
potuislis, ad sedemduxislis aposlolicamrecurren-. sumal, vos, ul quorumdam clericorumac laicorum
dum, a qua subsidiumconsuevilafllieliset desolalis posseiis malitiam mitigare, privilegio vobis indulto
solalitimevenire, nobis.humiiiter inlimantes, quod uli Uactenusomisistis; quare, nobishumililer sup-
pue vecovdalionis,Hug. episcopus vesler, lanquam plicastis, ut vobis dignaremur licentiam impertiri,
vir providus etdiscretus, viros lilteraiura ct honc- ut decimasipsas, ad vos spectantes, recipere pos-
state pracclaros, in quibus vequiescevet spiritus -sitisin pignus... nos igitur, vestris utilitatibus pro-
ejus, quaerenssummo studio circumquaque,in Ec- vidontes, auctorilatevobis praesentiumindulgemus,
clesia Liiicolniensiquasi columnas eleclasin domo qualenus, pro retenlionedecimarumad vos dejure
D.omiuieollocavil,in quibusplus vitaemeiita, quam spectantium,liceat vobis molestaloribusveslris, ut
(756) Manricus,pura. (759) Yideepistolamlibri oclavi 164,not.
(757) Manricusomitlit. (760)Vide epislolas, libri quinti 99, not,, et libri
(158) Yideepistolaralibvi guinti MH. sepiirai89.
*-0I3 "
PONTlFlCATUSANNOIX, CORISTi 1206. 1014*
super iis, vel iu perpetuuiu, vel ad tempus a vestra A. posito revocare, idem episcopusdicitur respoudissc,
moiestatione desistant, pecuniam mutuo exhibere. quod lotus mundus eum a tali- proposilo revocare
Dalum Laterani, n Nonas Novembris, an.nonono. nonposse!,etiamsi uiiiversumcapiiulumsubsiittiendi
CLXXVIII. sibi episcopumtribueret facultatem, et ad haecpro-
EPISCOPO FERRARIENSI (761). banda, quse eoram nobis decanus pvoposuil memo-
Quod inducal cierum el populum Trident. ad obe- vatus, publicum exhibuit instrumenlnm; adjiciens'
jlkn/lum patruiuhce Aquilegensi,cui commissaest insnper, quod post hsecidem episcopus ad rnona-
administralioEcclesjceTridenlincepxoplersoanda-
lum eorum (762). sierium transiit supradictum,et ibidem,posl volum
(Laterani, n Kal. Novenibris.) emissum, solemnem professionemfaciens, habitum
Postulavit a nobis venerabilis frater nosler liionachalemassumpsil.Cumqneposlmodumepiscopi
Trideiilimis episcopus (763), ut dignaremur ipsi nunlius cum cessionislillevis rediisset, idem episeo-
cedendiIicenliam indulgere, quasdam causas indu- pus carne et sanguinepraepedilus, ct a suis consan-
cens, propler quas eidem non videbatur idoncum guineis, qui cupiebanl bona Tridenlinse Ecclesiae,
pontificale deinceps officium exercere , quia paro- quaeerant residua,exbaurire, malitiosefuit inducius,
chiani sui videlicel per se ac per alios intolerabi- imo seductus, ul a proposilo quod assumpseral,
iibus euni injuriis"et molesliis affligebant, et quia resiliret, el sic dulo episcopicessionis iillera fuere -
luin ratione selatis vergentis in senium, tum ocea- suppressae,quamyis eartim rescriptiim fueril illis
sione laborum quibus fiierat niultipliciler fatigatus, oslensum. Dicli vero decanus et capittilum, aiten-
nimia eral debili.late.confvaclus, etpropler mulia dentes episcopumin susesalutis dispendium',el Ec-
homicidia, perjuria. et incendia, quaeoecasione di- clesisedelrimenlum,propositum, quod assumpseral,
seordiae,quam cum suis parochianis habuerat, hinc revocare, lanquam devoti filii, volenles suaemairis
inde fuerant nequiter perpelrala. Nosautem, ejus. incommodisobviare, noslrishoc auribus iniimaruni,
precibusinclinati,'venerabilifratri nojstro...Paduano. multa;damna el gravainina, quaeipsa Ecclesia per
episcopo(764), dedimusin mandatis, ut, vice nostra. dictum episcopum posimodum sustinuerat, expo-
ipsiusrecip.ienscessionem, injungerel capitulo Tri- nenles, propter quod praediclo episcopo Paduano
deiuino, ut, couvenientesin unum, elsancti Spjrilus dedimusin praecepiis,ut, nisi saepedietusepiscopus
graiia invoeala, personam idoneam canpnice sibi Tridentinus justam et necessariam causam oslende-
eljgerent in paslorem. Verum, cum occssione ces- rel, quare cedendi mutaverat voluntalem, ipsum, ul
sjonis ipsius inter..... decanum, et capituium ex cederel, monerelet induceret diligenler, et, sj neccs-
parte una, et dictum episcopum Tridenlinum ex C se foret,per censuramecclesiasticam,appellaiionere-
artera, quaestioposlmodum,'verterelur, ad sedem inoia, compellerepvocurarct. Ctimautein aucloriiate
apostolicam idem decanus cum quibusdam sociis lilterarum illarum citali fiiissenlcpiscopuset capitu-
suis, et episcopus accesserunt. Decanusautem pro-, lum Tridentin. el siatulo termino exhibtiissenlsuam
posuil, in noslra praesenlia constitulus, quod, cum pvsesentianicovam epjs.copoPaduano, dictus epispo_«
idem episcopus delibevassetad vitam monasticam pus Tridentinus quasdam exceptiones opposuit ad'
convolare, fratres su.osconvocavit in unum, expo- judicium declinandum,el,cum superipsis Padiian.us
nens eis, quod apud Ecclesiam Sancli Georgii su- episeopus dubilassel, nos super eis censuit consu-
pev monlem in v.ila monaslica proposuevatDomino lendos: Nos autem, excepliones ill.aa supervacuas
uiiiitave,quodque pvocedendipetenda licenlia pro- judicanles, eidem episcopo dedimus in mandatis,
prium ad nos nuhlium deslinasset, adjiciens, ul, cum ut, exceptipnibus illis tanquam frivolis neqiiaquam
iidern canonici super hoc litleras noslras viderent, obslanlibus, in ipso uegolio juxta formam nostri
a juramento fidelitatis, et obedientiae debito, quo ' mandati procedevenon tardavel. Episcopus aulem ,
eidem lenebanlur astricti, essent penitus absoluli, procuratorempro sc instituensarchidiaconumVicen-
eonsuiensdiligentereisdem, ne aliquem de Ecclesiae tiiium, ad Philippum, ducem Suevise, esl, pro-
corporesibieligerenlinpastorem. Cumquecapitulum fectus, el, ipsi jiiramenlo fidelilalis corporaliler
dissuasionesollicitalaboraret episcopuma tali pro- praestito, reeepit rcgalia ab eodem, mille marcas
(761) Yide epistolaroiibri lertii 59, nol. « LXXVI.Federicus, e nobili potenlique. familia
(762) De argumenlo islius epislolae,vide episto- Wanga , ad hanc sedem promoius. ' esl anuo.
iam libri octavi 183, et quaeibi, per errorem, quem 1205, etc. .
nola sequenli emendabimus, adnotata sunL, Caetera, qna>de Federico Wanga apud Ughellum
(763) Conferenda omnino hasc,epislola, cum iis referiinlur, nos, ad epislolam iibri ociavi 185 (da
quae de Conradoll, episcopoTrideniino, referuntur lam III Id. Januarii, anno poolificatus vni., id cst
apud UGHEIXUM, Ital. sacr., tom. V, coi. 514: hoc ipso', in qno nunc versamur, anno 1206). nol.
« LXXV. ConradusII, circa annuin Domini1190 exhibnimus; ubi, Ughello (idemadhibenies, de islo
fuil Tridentinorumepiscopus. Vir praestantiingenio, anlistite, uipoie jaro ab anno 1205 ad Tridentinam
smoreque praecipuo erga sibi creditam Ecclesiam,, sedem evesto, agi ex;sUniavimus.Yeruni, ex hac
qui, cum plura dislracla bona cutn summa laude iinsiia Innoceiiiii epistola, Federicinn, non nisi posl
prudeiuiae in favorem suae recupevasset Eeclesise, fineni anni 1206J Trideniinas infulas gessissc, ac de
hiimanarum curarum pertxsus, missione impetrata, Conrado, non de.Federico, ii) epistoia libri octav^
se abdidit clauslto apud S. Georgium in Valle Mni, 85 agi, ceiip cerlins evincitur.
aiino 1205, ubi sancte pieque decessit. (761) Yidc episiolam libri sepfisni178; noL
1015 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. IX. fOlC
ei uxori duccnlas,et cenlumfamiliaribusrepro- A Allegabatetiam idem decanus, quod, el si pvopter
,initlens, ipsique villam Bulzan saepediclne Ecclesioe causasnon esset ad cessionem ssepediclusepiseo-
pvo ipsapecunia titiilo pignoris obligavit,sed vassali pus compellendus, propler manifestam tamen
Ecclesiaerestiterunt, quominus ducis ntintii villam dilapidationem ipsius non deberet ulterius ad
possent oecupare praedictam.Sane, Paduanus epi- adminislralionem episcopalus admitti , cum ex
scopus, capitulo non citato, nec absente per contu- ipsius episcopiconfessionesit Iiqnidum, quod plus
maciam, lite non conleslata et juris ordinepraeier- quam in quadraginia millibuslibri Yeroncnsismo-
misso, testes produclos ab episcopi parle recepil, nctse Ecclesiam suam gvavavevilonere debiiorum.
nec curavit nlterius in faclo procedere,sed ootavam Episcopus aulem, dicla decani mullipliciteriinpu-
Sancti Michaelispartibus lerminum assignavit, quo gnando, facli seriem elprocessum dissimililer quam
nostro se conspeciui praesentarenl.Caetenim, tesles decanus proposuil coram nobis. Assevuit equidem
ipsos, qui ad probandas causas fuerant inlroducti, quod, cum pvoptevcausas supevius adnoiatas mu-
propter quas diclus Tridentinus episcopus mutave- landi vitam pvopositumcancepisset, ad obtinendam
vat volunlatem sajpediclus decanus multipliciter cedendilicentiam ad nos pvoprium uuntium desti-
repvobabat. Unus eortim baiistarius est el arcator, navit; verum, e% causis probabilibus et honestis,
alius alealor et baratarius, sicul iidem lestes in B quia videlicetsponsam suam videbal iuiquis studiis
serie sui testimoniiatteslanlur. Teiiius autem de- el turpibus promissionibusprofanari, mutavil post-
prehendilur esse perjurus, quia, cum decano jura- modum volunlatem. Nam, sicut dicit auctoritas :
veril servare credenliam, poslmodumconsiliumsibi { Sapiens loties niutat consilium, qu.oliespru.den-
ereditum, siculidem lestis asserii, episcopo resera- tius aliqiiid meditatuiv J Sed nee illu.d pva^ud.icare
vit. Praeterea^inter lestes ipsos manifestaconlrarie- sibi possedictus episcopusassercbat, quod decanus
las invenitur. Nam, quidam asserunt quod decano induxit, quia videlicetepiscopuscanonicis suis dixit,
non revelarecredenliam nullojuramento inlerposito, ut, cum lilieras nostras de licenlia dala vidercni,
sed verbo simplicipromiserunt; aiiis assereiUibus ab ejus essent obedieiuia-absoluti.Episcopusenim,
quod soIemnilerspoponderun(,aflidanles(765)super qui Ecclesiaesuaematrimonialiler erat aslrictus, et
quadamcbartula,etdicentes: tSicnosDeusadjuveli; de se ipso non habebat in hacparle liheram pote-
etcredenles sic facere jurjmentum. Unus eiiam ex stalem, obedienliaevinculum, quo sibi subditi liga-
lestibus ipsis, Ro... nomine, respersus deprenhendi- bantur, non poluit relaxare. Per itistrumeiiliiiii
tur labe Simoniacsepravitalis. Promissionemsiqui- quoque,quoddecanusexbib.uit,dicebat episcopus,nil
dem a decano se asseril recepisse,ut, si cum fratre „ probari, quia is, qui dicitur iJIamcharttilamconscri-
•suoBerloldostuderet ne episcopusad suum rediret psisse eo tempore quo facta pvoponituv,(abellionis
episcopalum,et qnod decanus episcopusfierel, idem officiumnon hab.ebal,negans idem episcopus, quod
lestis medietatemcaslaldiseargcntariae ab ipso de- vel votum emiseril, tit ad rcligionemtrausiret, vel
cano reciperei, et certain pecuniaequantitalem.Cum apud monasterium Sancti Georgii profcssionemfe-
ergo testes ipsi lam viles, varii et ciiminosi, sicut ceril, velbabitum susceperil monachalem, quamvis
ostensuin est superius, argnanlur, cum eliam, lile ad monasleriumillud accesseril gvalia quiescendi,
Jion conleslala, contra juris ordinem sinl recepli , ulpote qui tam crebris perseculionibusvexabaluv,
pelebat idem decanus, ul haberentur attestationes et qui apud suain Ecclesiam non poleval pacifice
liujusmodipvoinfeclis, quia quod eonlra jus atten- vesidere, quod per dicta suorum lestium osiende-
tamr, carere convenit vobore firmitalis. Petebat bat, in quibus continemr expresse, qnod in snis
nihilominus idem decanus, quod, cum dictus epi- expensis et habitu consueto erat in monasteiio
scopusjustam et necessaviamcausam, jtixla mandati inemoralo.
nostvi contineniiam, non probarit, quave mutavevit Asserebat insuper idem episcopus, quod non sua
volunlatem, ipsum ad cedendum compellere digna- fraude, vel studio, sed Tridentinorum potius dolo,
veinur, niaxime, cum illaecausac,propler quas ce- D litterae suppressaefueranl memoratae,qtiod inde co-
dendi licenliam postulavit, non sint dimintuae,sedi nabatur ostendere, quia transcripitim litteraruin ii-
potius augmentatoe,parochiani siquidem ejusdem laruiu ad ipsum de Tridenlino fuerat deslinatum.
episcopiduviusnunc ipsumepiscopmn, quani hacte-! De plano vero idem episcopus concessit, quod ad
nus pevsequunlur. Sed el dc bomicidiis, perjtiriis et prassenliam Pbilippi, Suevise ducis accessit, ut,
aliis periculis est ad prscsensepiscopo potins for- quos non polerat admonilione paterna et ecclesia-
niidaiidum, cuni persecutorumsaevitiacontra ipsumi stica districtiojie compescere,per brachium compvi-
amplius solilo sit succensa. Senectutis quoque im- meret saeculave,et, licet eidem Pbilippo promiseiit
pedimenlum, quae una fttil ex causis illis propler mille marcas, tanien aliis nil promisit, quamvis
quas cedere-volebatepiscopus, secundum solitumL etiam voluerit, quod supradictam villam Ecclesioe
eursuni natura: procul dubio est adauctum. Sicut Philippi.nunlii loco pignoris relinerent, doncc pe-
enim juvenltis, poslquam incipit, continue deficit, citniam stalulis terminis solverct, non fuit tamen
sic senectus, ex quo incipit, jugiler atigmcnlatur, intcntionis ipsius, ul jus el proprietas ejusdemvillas
(765) Sic in apogr.
1017' PONTIFICATUSANNOtX, CIIRISTI 1206. 1018
Ecclesiaedeperirent. Ad hoc autem, quod praedictusA serens suflicienter ostensum, quod ex justis et Iegi-
decanus induxit, quia seilicet episcopus Paduanus, limis causis cedendi mulaveratvolunlatem. Adjecit
lite non contestata,acjurisordinepnetermisso,testes eliam episcopus memorai.usquod , et si per iestes
rccepil, quos produxit episcopiprocuralor , episco- nihil essel probatum, rationibus tamen ostendilur,
pus sic respondit quod in illo articulo non erat quod mutarepotuitvoluntatem. Nemoenim sani ca-
omnimodosolemnitas judiciarii ordinis observaiida, pitis dixerit quod, cedendi licentiam postulando,
cum Paduano episcoponon conlentiosa,sed quaedam ad cedendumfuerit obligatus. Nam , et si capiliilum
plenaria juridiclio fuerit demandala. Injunctum si- alieujus Ecclesisesuis nobis litteris inlimaret, quod
quidem fuit ei, quod super mulalione volunlalis aiiqtiem ex nostris familiaribusvellel eligere in pas-
episcopidiligeiiterinquireret veritatem, non ut inter torem , si non fuerit ullra processum, et inlerini
partes aliquam dirimeret quaestionem-Unde, lite mulaveril volunlatem, ul illum recipiant in episco-
non contestata et aliis jnris solemnitalibusprseter- pum non sunl aliqualenus compeilendi. Si quis
missis, tcstes in hoc casu rccipi poluerunt. Quod etiam proniiltat alicui mulieri, quod ipsam babere
postea conlra lestes fuit olijeclum, idem episcopus veliiin conjugem, si anlcquam cum ipsa matrimo-
excusabat. Licet enim unus testium dicatur esse nium contrahat, mulaverit volunlatem , compelli
balistarius , non esl lamen ostensum, quod ex lali ^ non polest ut illam recipiat in uxorem. Sed, necper
olflcio vel exercilio sanguinem fuderil in casihus liiteras a nobis obtentas dicendusest episcopus ad
i.ionconcessis, propter quod non est, tanquam ho- cedendum aslrictus , cum per eas, an vellet cedere
niicidae, ipsius teslimonimn repellendum.Quamvis sibi fuerit oplio reservala, quando mandalumest ut
etiam alius testis dixeril,quod ludere consuevit episcopusPaduanusipsiusvecipevetcessionem.Cura
ad aleas, sicut alii baralarii, tamenex hoc ipso non ergo nee illis, nec aliis modisse astrinxerit ad ce-
est judicandus infamis cum multi ltonorabilesvirl dcndum, quandocunquevoliiit, a tali potuit propo-
ad aleas ssepeIudanl, maxime, cum innualur in de- sito resilire. Aiia quoqueralione boc idem episeopus
positioneipsius testis, quod verba ludicravoluerit oslendere nitebatur. Clerus enim elpopulus Tridea-
luncdicere, non coiitra se aliquid confileri.Teslium lin. ipsumepiscopumcommunilerrevocarbhl. Uude,
quoque lesiem, qui consilium episcopo revelavit, ex hoc constaret, quod non erat de scandalo vel
lanquam perjiirum , a tesiimonionon debere repelli, persecutione limendum, nec tanta episcopuserat
episcopusallegabat; cum enim promisitillud lenere seneclule confractus, quod, persecutione cessanle,
secretum, aul intelligebat, qtiodhonestum sibi a"li- non suflicerel ad suam Ecclesiam gubernandam:
quod panderelur , aul aliquod inhonestum.Si ad merilo , igitur , poluil a cedendivecederevoluntate,
lionestumcelandum sevoluit obligare, rem nefa- quia, cessanle causa , ccssare debebat effectus. lu-
riam , et Simoniacampactionemsupprimere minime slanler itaqtie pelebat cpiscopus,ut ei suam Eccle-
lenebatur. Si vero credebal, quod inhonestum sibi siam reslituere dignaremur, cum, ad ipsam rediens,
aliquid crederelur , ad quod supprimendum jura- nec a clericis, nec a laicis admittatur. Turpe est
nienlo, vel promissionesc voluit obligare,juramen- enim et indecens, ul paler afiliis, pastor abovibus,'
tum ta!e veputatur illicitum, cl per illud ad nibilum dominus a servis, el praelaliis a subdiiis spolietur,
se aslrinxit, sed consilium illud sine culpa potuit asserens , quod dilapidalionisobjectu ejus non de-
publicave, cum scripluin sil : i ln malis promissis bebal veslilutio inipediri. Explorati siquidemjuris
rescinde fidem, in lurpi voto mula decretum. > Sed esl, ut spoIiatus..antequam sibi fundiius fuerint
nec varietas iila debetobesse, quseinter testesalios omnia restiluta , non cogaiur aliquibus, etniaxime
denotalur, quiaquidam dictint se promisissesimpli- suis aeniuliset spoliatoribus respondere, quia non,
citer non publicare credentiam, et alii dicunt, quod habet privilegium quo possit exui , jam nudalus,
hoe promiseruritsolemnilcr inierposilo jurameulo, maxime , cum ipsOrum culpa, qui conlra ipstim
isti quidem ad concovdiamfacile reducunlur, nam, episcopumseditlonem minus ralionabililer comma-
quod pvimi dicunl se prorbisissesimplicilev, intel- p>verunl, Ecclesiatanto debilo praegravetur.Nimirum
iigendumest, quod idco dixcrinl, quia non super cum idem episcopus ad i'egimen ejusdem Ecclesiae
reliquias, vel Evangelia, sicut solel fieri, juravc- accessisset, et ibidem aliquandiuvixisselinpace, de-
ruiii. Quod veroalii dicunl se solenmiter jurasse, bita, quae triginta trium milliiiinlibrarum liinitem
idco dicunt, quia super qtiadam cliarta jurabant. excedebant, ad septem millium Iibrarum quantita-
Quoeresponsio ex depositionibustestium colligitur lem reduxil. Ad haec fuit ex adverso responsum,
manifeste. Qtiod vero conlva Rodiilfum leslem ob- quodepiscopus reslitutionein non poterat postulare,
jicitur de Simoniaca pvavilate, non obest, quia per cum a nullo fuerit spoliatus, sed ipse sponte dese-
aliovumlestium depositionessatis polesl de veritate rucrit sedeinsuam. Eflicaciusetiam fuit ad ista re-
liquere.Rejectis itaque, qusc contra testes et eorum sponsum , quoniam, cum de mandalo nostro, et
dicta decanusobjecil, pelebat saepedictusepiscopus, ejusdemepiseopivolunlate,venerabilifratrinostvo...
quatenus ei suamresiitueremus Eeclesiam, el face- Aquilegensi patriarchse (766), in spiritualibus et
rcmus ipsum pacifica illius possessionegaudere, as- temporalibusejusdemEcclesicefuerRcura commissa,

(766)Videepistolaralibri septimi 99, not.


10i9 INKOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. IX. 1020
donec quacslio,quae inter canonicos el cpiscoptnnA B. illuslris Constanlinopolitaiuisinipcrator dux
vertilur, fuerit terminaia, episcopusipse nequit Venetorum,barones, el militesexercilusLaiinorum,
rationabiliter petere , ul ad ipsam Ecclesiamredu- vobiset domui vestrse Salaliam, ciun omnibusper-
catur ; sed , si dictus patriarcha impediaturab ali- lineniiis stiis, in eleemosynamconluleriut perpetuo
quibus, quominus Iibevepossit adminislrare, vel possidendam, et dilectus filius noster, P. (767)
ipse super hoc potest qtiaeslionemdeponere, vel lituli Sancli Marcelli presbyter cardinalis, aposto-
nosipsi, qui eidemcuram isiam duximuseommitten- licse sedis legatus, donalionem ipsam legationis,
dam. Nosigilur, hisetaliis, qusehinc inde fuere qua fitngebalur, ofticio confirmarit, nos, donatio-
proposita, diligenliusinlelleclis, deconsilio fratrum nemeaimlem, sicul piae considerationisinluitu et
nostrorum sic decrevimus proeedendum, ne vide- provide facta est, vatam habentes, auctoritale apo-
licet conlra praelatossuossuccrescatinsolentiasub- slolica coufirmamus, et praesentis scripli palro-
ditorum, et eos passim spoliare praesumant, ut cinio communimus. NuIIiergo, etc. Si quis au-
curam el adminisirationemEcclesiseTridentinaein tem, etc.
temporalibuset spiritualibus juxta mandati noslri Datum Laterani, n Kalendas Noxembris, aiyio,
lenorem, plene ac libere patriarcha obtineal me- nono.
nioratus, et sxpedicto Tridentino episcopode pro- B ' CLXXXI(768).
ventibus Ecclesiaecompetenter studeal interim pro- POTESTATI , CONSULIBDS ET CIVIBEJS FERRA-
videre, quodque residuum fuerit, in solutioneni RIENSIBUS,
conveiii facial debitorum. Senlentiam vero , super Quodredeantad devolionemEcclesice,el sqiisfacianl
episcopi cessionesecreto dictalam, interclusamsub abbati Pomposiide insultu.
bulla nostra fecimus relineri, opportuno lempore (Lalerani, v Idus Novemb.)
publicandam.Quocirca,' fraternitati luae per apo- (769) [Quanuimftieril laboralnm apud bonte me-
slolica scripta mandamus, quatenus clericos et lai- moriaeLucium papam, praedecessoremnostrum,
cos, lam Ecclesiae, quam dioeceseosTridenlinai exisienlem Yeronae,ulcivitateni vestram a dominio
rnoneas et inducas, et, si necesse fueril, per cen- EcclesiseRomanaetvansfevret in aliam poleslalem,
suram ecclesiasticam, appellalione remola, com- veslra, sicut credimus, prudentia non ignorai. Ipse
pellas, ut praedictopatriarchae plene rcspondcre vero, cognoscens.hoc uec sibi nec vobis aliquaiemis
sliideantae devoie. cxpedire, negaviloinnino.quodcum multa inslaniia
Dalum Laterani, u Kaiendas Novembris, anno petebattir, volens vos sub apostolicaesedis dojuinio
nono. '
( perpeluo retinero, quae d&se vere dicere potest :
P
CLXXIX. Jugum meurn snaveest, el onus meumleve(MatilL,
MAGISTRO ET rRATRlBUS LEPROSORUM DE xi), cum fidelessuos non opprimat tanquam servos,
VAISLIACO. sed foveal lanquam filios, a quibus obsequia noa
Confirmanturomnia bona qucetcnenl. extorquet indebita, sed gratuila beneficiaelargitur.
(Laterani, ix Kal. Octobris.) Vos aulem, sicul audivimus, el dolemus, in con-
Justis pelenlium, elc, usque inclinati personas templum ipsius vestras sine causa cervices alieno
vcslras, cum omnibus bonis, qtiaeinprsesenliariim dominio submisislis, uldevobis dicerevaleat cum
rationabiliter possidetis, el in futuriimjuslis modis, Propheta : Filii alieni menliti sunt milii, filii alieni
danle Domino,poleritis adipisci, sub beali Pelri et inveteraverunlet claudicaverunla semilissuis (Psal.
nostra prolectione suscipimus, el praesentisscvipti xvn) (770).] Nechoc praesumptionivestrse suffecii,
patrocinioconununimus; statuentes nihiloniinus ut quin etiam magnamparlem MasselacusSancti (771),
nullus a vobis de hoviis, seu veslrorum animalium quam apostolicasedes monasterio Pomposianosub
nutrimcnlis, decimas exigeve vcl extorquere pr;e- annuo censu commisit, per violentiam invasislis,
sumal. Nulliergo... hanc paginam noslrse prote- et per injuriam delinetis, cogenles habitalores el.
clionis, e(c. Si quis autem, ete. I cultores ipsius, praesliio vobis jtiramenlo, promii-
D
Datum Laterani, ix Kalendas Oetobris, anno lere quod de caelero vobis solummodode lerra
nono. illa respondoanl, el ab eisdem fructus el reddilus
CLXXX. monaslerio debitos percepislis. Ad cumulum pr&-
MAGISTRO ET TRATRIBUS MlLITljETESIPLJ lerea majoris malitiae, cum armis et fusiibus in
ULTRA HARE. Pomposianumabbatem fecistis iiisultum, et tam
Confirmnlur donalio Salalice facta eis per eum, quam monacbos qui eranl cnm ipso, multis
Venelos. injuriis lurpiter lacessislis. Licet autem siinus a
(Lateraui, n Kal. Novembris.) vobis, et in his, et in aliis veheineiiter offensi,quia
Solel annuere sedes apostolica, elc, usqueimper- lamen palernum affectum deponere non valemus,
tiri. Cum igituv charissimusin Christo filius nosler, eliam erga filios delinquentes, universitatem ve-

(767) De isto jam dictum est ssepins. (769) flaecapud Raynaldinn.


(768) Partem epislolaehujus exhibel Raynaldus, (770) Haclenus Rnynald.
ad annum 1206, § 58. Quae apud ipsum Ieguntur, (771) Sic in apogr.
hic uncis inclusa sunt.
1021 PONTIFICATUSANNOIX, CHRISTI1206. 1022
stram rogamus altenlitis, el monemus, per aposto- A scholarum, et magistris J. de CandeliO,el Ph. ca-
lica vobis scripla mandanles quatenus, reveiientes nonicis Novioinensibus, per noslras damus iitteras
ad cor, taliternobis, el EcclesiaeRomaiue,'nec non in praeceptis, til, nisi a vobis raiionabile aliquid
prsedictoabbati, el ejus monasterio satisfacere pro- objeclum fuerit el probalum, quare non debeat vel
ctiretis, quod vos obedientiaefilios ostendatis, ita non possit mandaltini apostolicum adimpleri, ipsi
ut non oporteal nos post oleum infundere vinum, vos ad id, sublato eujiislibet conlradiciionis et
sed occurrere poliusin amplexus revertentimn appellationis obstaculOj ecclesiastica districtione
filiorum; scienles juramenta, quse conlra fidelita- compellant.
tcm Ecclesiaediciniini praestitisse,lanquam illicila Dalum Laterani , u Nonas Novembris, anno
non esse servanda, secundum illud : «In malis pro- nono.
n.issis rescinde fi.-J.eui,in lurpi yolo mula decre- CLXXXIII.
lum. > Alioquin, ne, juxta sentenliam Salomonis, Deest inscriplio(775*).
si pepercerimus virgse, fllios videamur odisse, di- Super eodem.
slriclionem canonicamin vos curabimus exerccre. (Laterani, n Non.Novembrls.)
Inspirel igitur ille vobis, qui neminem vullperire, In eumdemmodumExseculoribus, usque ilerare
ut laliter admillalis paternum consilium, quod di- " laborem.- Unde, nos eisdem episcopo et capitulo
vinum propter hoc non incurratisflagellum. ilerato districle praecipiendoniandamus ut, me-
DalumLalerani, v Idus Novembris,anno nono. moratum magistrumin canonlcumsuum recipienles
CLXXXII. et in fralrem, pra;bendalesibi beneliciumtam lihe-
...... EP1SCOPO (772) ET CAPITULO MORINENSJBUS. raliter qiiamlibenierassignent.;Quocirca,discrelioni
Ut magistrum Ph. in canonicum et fralrem re- vestraeperaposlolicascripta praecipiendomandamus
cipianl. quaienus, nisi a prsediclis episcopo et capitulo ra-
(Laterani, II Non. Novemb.) tionabile aliquid objeclumfuerit et probaium,quare
Si de provisioneillortim solliciti, quos lillcrarum non debeat vel non possit mandatum aposlolicuni
nobis scientia recommendat, Ecclesiarum praelatis adimpleri, vos eos ad id, sulJlato cujuslibet eontra-
aliquando pro eis preces apostolicasdirigimus et dictionis et appellalionis obslaculo, ecclesiastica
mandala, oflicii nostri debitam prosequimtir actio- dislrietione cogatis. Quod si non omnes... duo, otc.
nem, nec ad hoc aliquos deberemus difSciles iuve- Datum Lalerani, n Nonas Novembris, anno
nire, praesenim, cum hoc facere dignoscanaurob nono.
merila personarum, el intuitu pielatis. Cura,igittir ,G CLXXXIV.
pro dileclo filio, magislro Ph. pvaesentiumpovli- ABBATI SANCTI AUBERTI (774) DECANO (774*),
tore, olim vobis direxerimus scripta nostra, ut ETMAGISTRO R. DEBEKEREL, CANONICO(775), CAME-
ipsum, qui diulius desudavil-in scholis, el laudabi- RACESSIBUS
liler profecil in eia, in canonicum vestrum recipe- Ul
R. VaislUci prcebendamab episcopoet capilulo
relis el fratrem, praebendalisibi beneficioassignato: Suessionensi,juxta tenorem litterarum aposiolica-
vos, sicut ex lilleris dilecli iilii decani Pari- rumde hoc datarum, assignurifacianl.
siensis (773), et magistri R. de Corzon, canonici (Laterani, xin Kal. Novembris.)
Noviomensis, quos eidenr magistro depntavimiis Olim venerabili fralre nosiro Suessionensi
monilores, acccpimus evidenler, lam mandaium episcopo (776), in pariibus Constantinopolitanis
, noslrum, quam moniliones ipsorum surdis auribus agenie, ofticiales ejus per Iitteras nostras rogandos
pertransislis, quare idem coacuis est stuim ad nos duximuset monendos,nihilominiisipsispraecipiendo
ilerave laborem. Ut igituv inobcdicnliam pvaece- mandantes, ut dileclo filio, R. Vaisliaci diacono,
denlem pev subsequenlem obedientiam celeviter ecclesiastieumbeneficium non habenli, praebendam
redimatis, universitali vestrse iteralo mandainus, in SuessionensiEcclesia, si qua vacaretibidem, pro
et districle praecipimusquatenus, memoratumma- ]D reverenlia beati Petvi ei noslva, sine qualibet diffi-
gistrum in canonicum veslrum recipienles et fra- cullate conferrent. Alioquin, primo vacaluram do-
trem, praebendalesibi beneficitim lam libenlcr nationi nostrse praecepimusreservari, personseido-
quam liberaliter assignelis. Alioquin, cum nolimus neseconferendam,dilectisfiliis... pra:posiio(777)...
relinquere imperfeclum,quod de ipso misericordi- decano (778), et capitulo Suessionensibus dantes
ter duximus inchoanduin, dilecto filio, J. magistra eliam in praeceptis (779), ul ad proebendam,si qua

(772) Lambertus, qui el Lambinus, Rolino palre (774) Vide epistolas libri seplimi 48, not. et
Burgisoriundus, ex cancellario Remensi, Tarvan- 172.
nensium, seu Movinorum, electus episcopus anno (774*) Adam, Cameraceusisdecanus nominalur
i 191, episcopus infulas gessit usque ad annum in charlis ab anno 1192, tisqtie ad annum 1219.
1207, quo naturae debitum solvit xn Kal. Junii. Gall. Christ.nov. tom. III, col. 70.
Gall. Christ. nov.tom. X, col. 1551. (775)Vide epislolamlibri septimi172.
(773) Vide epistolamlibri quinti 36, not. (776) Vide epistolamlibri terlii 11, nol.
(773*)J. magislroscholamm, el magislris, J. de (777) Vide epislolamlibri lertii 41, not.
Cundelio,et Pli. canonicis Novwmensibus,directam (778)Yide ibid. nol.
fuisseex epislolaproxime superiori evinciiur. (779 Yide ad calcem epislolselibri sepiimi 123«
1023 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. IX. 10?4
in eorum Ecclesia tunc vacaret, vel cuin primo A nes his exsequendisinlercssepotuerilis, duovestrum
vacare contingeret, nullum recipcre praesumerenl ca nihilominiisexsequanlur.
in canonicum, nisi cui nos conferendam providere- Dalum Latevani, xm Kalendas Novembris, aaoo
nius eamdem.Cum autem post modumqusedamprae- nono.
benda vacassel in Ecclesia memorata, praefatusepi- CLXXXV(780)
scopus, inlerim de sua peregrinaliorie roversus, R. (781) MONACHO MONTIS-FRIGIDI , APOSTOLIC/ESEOIS
ipsam, apostolico praecepto conlempto nepoli LEGATO.
suo, de faeto, cum de jure nequiverit, pro sua vo- Ul conlra hcerelicosinsurgentesinprovincia Narbo-r
Itintale concessit. Deinde vero, licel Suessionense nensi prcedicatoresinsliluat.
capittilum nobis scripserit contra clericum antedi- (Lalerani, xv Kal. Decembris.)
cium, quodnequaquam idoneitatis merilis juvabalur Excurstis sseculilendentis ad'exitum incessanler,
ad hujusmodi benellcium obtinendum, diclusque humanaeconditionis miseriam lot errorum laqueis
nepos episcopiprocessu lemporis a nobis poslulavit irretivil, tot adversionum contagiis maculavil, qttod
instanter, utpraebendamipsam confirmare sibi au- mulli, despeclisSion fuiibus, excelsaSamavisecon-
clorilate apostoiica dignaremur, nos lamen, repu- scendenles, suos liniant parieles bilumine dogma-
lanles indignum, mandalum apostolieum sic eludi, " tum haerelicaepravitatis, et, sub quadam liumililatis
petilionem ejus in hac parte nullalenus voluimus speciesui elalionem animi pallianles, cujus lumori-
exaudire. Verum, praefatus elericus, apud sedem bus ultra moduin inlerius efferunlur, habilatores
apostolicamIongo terripore moram trahens, sednlus Jerusalem non meluant aspevnavi, el, in se ipsos
exspeclavit, si forsan aliquis comparerel qui vellel suam adipem concludenles, non vereanlur illud i.n-
in personam ejus objieere aliquid el probare, pro- currere malediclum :' VSBqui despiciunt Sion, el
pter quod ei de jure beneficium ecclesiasticum ne- confiduntin monte Samarise, dicentes:. Non est no-
garelur; sed tandem, nullo sibi super hujusmodi bis pars in David, necItcerediiasmfilw Isai (II Par.
adversario comparenle, nobis humililersupplieavit, x); quibuspossetDominusmeritocomminari:j1/t((iin»
ut dignaremur eidem misericorditer providere. Nos famemin lerra, rion famempanis, necsilim aquce,sed
igilur, altendentes quod, si etiam leve aliquid coui- audiendipoiius verbumDei (Amos.xi). At, quia ipse
misisset, illud quasi videttir per multam cordis ama- neminem vultperire, imain amplexusoccurritrever--
ritudinem expiasse, quam sub panperrimi stalus tentiumfiliorum,opusccelestisseminissuisadliuccom-,
ineomtnodisapud sedem aposlolicam diutius exspe- millitfidelibus dispensandum.Yerum,licetin omnem
ctando hactenus est perpessus, discretioni veslra; P lerram intonuerit sermoDei, cum coeliejus gloriam
per apostolica scripla mandamus, el dislricte prse- enarrareni, et adhuc per Iocorum antislites, qui a.
cipimus, qualenus, sine dilalione qualibet posl sus- sede apostolica in parlem sollicitudiiiis sunl vo-
ceplionem praesentium, prsedictis episeopo et cali, effiindatur imber evangciicae verilatis, sic la-
capitulo spalio Iritim mensium assignalo, nisi eon- men, veltil in ortu creseentis Ecclesisedoctor egre-
tra clericum ipsum infra idem spatium aliquod ea- gius profitelur : Oporlelhceresesesse, vt qui probati
nonicum coram vobis ostensum ruerit et probatum, erant fierent manifesli ad prcesens(I Cor. xi): plu-
propter quoderga ipsumgratianon debeat apostolieae rimi peccatorum pondere deprimunlur, el obscu-
provisionis impleri, vos extunc, subiato cujuslibet ralur insipiens cor eorum, ut ad rectitudinem ar.-
contradictionis et appellationis obslaculo, episco- fractus nou revocent quos sequunlur, nec vocitei.t
pum, vel qui vicem ejus egeiinl, si forsan ipsum cum Propbeta : Libera me de sanguinibus, Deus,
abesse eonligerit, et capiiulum memoi'atum, ut, Deussaiutis mece(Psal.i.); sed, velut domusexaspe--
eumdem Roberlum reciplenles in canonicuniet in rans et praevaricanslegemChrisii, ad amaritudi-
fratrem, praenominatamprtcbendam ei conferanlel nem doclrinoeprosiliant insensalae, pabula ccelestis
assignent, vel in aequivaleiillsibi provideant aut eloquii contemnenles, et animas simpliciuinoccul-
majori, per censuram ecclesiasticam compellatis, D tis tendiculis captivantes. Sane, inler eaeleros,sicut
facientes ei suflicienter ab eis in victus et veslitus nostris esl auiibus iiuimatvtm,tanla in Narbonensi
necessariis provideri, donec eidem "provisumfuerit pvovineia excrevit copia perfidorum, quod, defi-
ih altefo praemissorum; conlradictores vero, si qni ciente materiali gladio , spirilualis contcmptuiba-
fiievinf, vel vebelles, quominusmandatum aposloli- beaiur, el obrepal in calbolicas propagines corru-
cum impleatuv, districlione" simili, appellatione plio labruscarum, dum ad -tuilionem illorum, qui
postposita, compescatis,praeceptumnoslrum laliter nondum tanquam jilumbum in pcslilenliaj pelago
adiniplenles, ut devolio vestra per effectum operis siini demersi, el erectionem eorum, si potest fleri,
comprobetuvet obedienliamveslvam debeamus di- quijacent in •lalibulis CKcilalis,nullus ibi murum
gnis iivDominoIaudibuscommendare; nullislilteris pro domo Domini se opponat, nec ascendere au•
obsiantibus, harum tenore tacito, si quaeapparue- deatex adverso. Licelautem rumov insaniaebujus-
rini, a sede aposlolica impelralae. Quod si non om- modi ficuum fatuarum ad audienliam quoruindain

(780) EpistoIamlianclaudatRaynaidus, adaiinum (781) De islo jam dictum esl sarpius.


1-20J,§ 42.
1025 PONTIFICATUSANNOIX, CHRISTI 1206. '023
religiosorumascendevit, el ipsovum animos ad fon- h nosler, apostolicae sedis legalus , rector Massauus,
tes suaescientiaederivandos foras commoveritcon- per suas nobis lilleras intimavil, quod, bona; me-
tra ipsos, et aquas dividendas cum fervore spirifus moriae Alexandro (783), episcopo vestro, viam
in plaleis; quia lamen, slne miltenle, auctoritaie universsecarnis ingresso, vos, juxta ecclesisevestrse
pvopria non sunt ausi assumereofliciumpraedicandi, consueludinem,eum dileclis filiis... abbale Sancli
ne ctun Dathan el Abiron, quos tevra vivosabsor- Petri, et pviore Sancti Secundi, ccepistisde
jjtiit, acciperent portionem, non est quicausam Do- pasloris subslitutione tractare. Sed, cum tu, fili
mini allegat populo devianli. Quia vero zelus ejus pvior, qui cum praedictis abbate ae priore fueras
domusnos comedit.qui nobis immeritis concessil instilulus elector, electioni interesse non velles,
in eminentispecula residere, volumusquecum in- Muricum, concanonicum luum, iiistiluistide voluu-
firmantibiis infirmari, et apponerepaterna consilia, lale coelectorumet lotius capituli eleclorem. Cuni-
quibus exbibealur vulneribus medicina, et curam, que postmodum, consilio babilo, praedictoMuVicoa
quanlum in nobis fuerit, suscipiat eliam plaga tu- coeiectoribus suis data csset eleclionem pronun-
mens, discretioni luaeper apostolica scripia praeci- tiandi potestas, ipse R. diaconum, concanonicum
piendo mandamus, quatenus viris probatis, quos atl vestrum, elegit coram clero et populo in pastorem.
id videris idoneos exsequendum,qui, pauperlalem Vosautem eleciionem ipsam per quosdam canoni-
Chvislipaupevis imitando , in despeclo habiiu ct cos vestros prseseniantes legalo prsedicto, cuin
avdenlispiritu non pertimescanl aecedere ad de- instanlia postulastis, ut ipsam auctoiilate, qua Fun-
spectos, in remissionem sludeas injungere peccato- gilur, confirmaret. Ipse vero, in negotio ipso vo-
rum, ui, ad eosdem haereticos festinantes, per lenscummaliiriiale procedere,ad Ecclesiamvestram
exemplttmopevis el documentumsevmoniseos, con- duxit personaliter accedendum, et, ab electoribus
eedenle Domino, sic vevocent ab evvove,quod, nisi ipsis recepto eovpovnlitevjuramenlo, processum ne-
frontem eorumaltevalin impudeniiaculpa frequens, gotii examinare studuit diligenier, el depdsilibnes
el de his inerilo possil dici: Frons mulierismeretri- ipsovumredaclas in scriptis sub sigillo stio nobis
cis facla est vobis,elerubescerenoluislis
(Jer. tn), spem liansmillere procuravit. Nos igitur, alteslationibus
perilludEvangelii se gaudeanl assectttos:Ne limeas, ipsis diligenlerinspeclis, licet abbas aliquaiiluliiin
grex pusille, quia Patri meo in te complacuit(Luc. discordet ab aliis, intelleximus evidenler quod,
xn), ac iidem religiosi,assequenies sententiam Sa- cum abbas et priores praadicli vellent de electione
lomonis, videlicet: Qui arauit hominis vias, gra- traclare, primo dederunl sibi adinvicempacis dscu-
tiam habebil magis quam is qui loqtiitur qtiaede- r lunij ut ea, qusesimul couferrent, nullus manifesia-
ieclant (Prov. xxiv), redeundo cumexsultatione, de ' rel sine communiconsensu, donec essent omnibus
sparso semine manipulosvaleant reportare. publicata, et postmodum abbas Sancti Petri inter-
Datum Latcrani, xv Kalendas Decembris, anno rogavil priorem Saneti Secundi, quis ei ad eligen-
nono. .dum in episcopum meiior viderelur? Cui diclus
CLXXXVI. prior respondit, quia, secundumquod videbaturei-
. . . PRIORI
ET CAPITDLO EUGUBINIS. dem, et cvedebat,secundumquod intellexerat, ma-
Sancti Mariani
Cassata electione,quam fecerunt de episc.opoEugu- jori parli clericorumplacere, prior
bino, mandalur ut aliam facianl(782). . sibi melior videbatur. Ad hoc aulem abbas nihil
(Romae,vi Kal. Decembris.) respondit, sed tacendo visus est consentire, licet
Dilectus fllius, R. subdiaconus _et capellanus quidam eorum dicat,quod vesponderithocsibibene

(782) Conferenda omnino ha;c epislola, cum iis S. R.E. cancellarii, n Kalendas Maii, indiclionevi,
qnaeapud Ughellum\llal. sacr. lom. i, eol. 686) le- /ncacnationis Dominicce anno 1205, poniifiealusvero
guiitur. D. Innocenlii PP. III anno ix. Annusaulem ix p.in-
» XL. Albertus, episcopus Eugubinnsanno 1200 tificatusInnocenlii, nullatenuscwtfianno 1205coin-
electus, qui ex hac luce sublaiusest anno 1205; in D cidil. Sed forsan Iegendumanno viu.
etijus locum capitulum Raynaldtim quemdam cnno- Rursus Ughellus:
nicum postulavil. Yertim, cuni InnocentiusPP. III « XLI. Alberlo ex hac morlali vila sublato, Ray-
eleclionemhattd probassel, Villanum evexit ad se- naldns, catliedralis Ecclesia3canonicus, eligilur in
dem. Exslant de hac re in regeslo Vaticano ejus- episcopum,sedex certis causis haud confirmaliirab
dem ponlificislilierse ad priovem et capitulum En- Innocenlio111,ex epistola ejusdemanno nono.
gubinum, dat. Romce, vi Kal.Decembris, an ix, i XLll. B. Villanus,ex fama sanctitatis, ad Eu-
epist. 185, fol. 122.t gubinamsedem evectus est anno 1206, elc.n
Et isla quidem epistola eadein est ac illa quam Et isia quidem apud Ughellurn,cui suffragarivi-
hic exhibemus. Pergit Ughellus: • delur Mittarellus, (Annal. Camaldul.tom. IV, png,
« Alberloac successoribusidem Innocentius PP. 204), exSaiiio, De episcop.Eugub. pag. 130.
III sequensindulsil privilegium: (783) Alexandro. Num legendum polius, ex uotr.
c Quoliesillud a nobis, etc. > superiori; Alberto. Sane, nullum in sua Euguhino-
Sequitur privilegii tenor. Verum, illud in Re- rum episcoporum serie Alexandrum agnoscitUghti-
geslis fruslra requiras. Unde deproinplumfucrit non lus. Mittarellum quidem, de Alexandro quodam,
moiiet Ughellus. Sane, ex Regeslis non habuit; cognomineSperello, eodemque Eugubino episcopo,
imo, in notis chronologicis mendum exhibel. Da- alicubi mentionem fecisse meminimtis, sed ipsuui
non col-
tum dicitur Romiv, apud S. Petrnm, per manum circa hacc, in quibus versamur, lempora
Joannis, S. Mariai in Cosmedin.diaconi cardinalis, locat.
mi INNOCENTllIII PP. REGESTORTJM LIB. IX. 1028
placere. Prior vero Sancti Mariani Iselalusesl, his A - CLXXXVII(784).
audilis, sed lamen non respondit. Caeterum, abhas EPISCOPO BAMBERGENSI.
dixileidem priori: «Inler te ae Miiricum,aliquantu- Ut redeal ad regem Hungaria;, et exponal gaudimn
lum esl discordise, sed, si pronuiiliaiionem com- conceplumper papam de susceplionefilii.
miilere velles eidem, de plano ac sine rumore pos- (Romae,ni Kal. Decembris.)
set electio celebrari; i cui prior respondil se hoc CLXXXVIII(785).
velle libenler, et rogavit eumdcm ul pronunliaiio- SCHOLARIBUS VICEKTIJE COMMORANTIBUS.
nem eleclionis i'ceiperel loco sui, sed quem elige- Commendateos de devolionequam habentin constru-
clione cujusdam ecclesice.
ret non expressit. Poslea vero Muricus prsediclus
(Aptid S. Petrume;
inlravit capitulum cum coelecloribus suis, el ac- Ex hoc iion modicum in scientia, propter quam
a el
cepit priore capitulo potestatem, ut locumsui scholasticam mililiam expelislis , probamini pro-
prioris in elcctionis pronuntiationem teneret, e(,
Muricus fecisse, quod, in promissione Dominicaspem pc-
antequam capitulumintravissent, pvsedictus nentes ut omnia vobis adjiciantur, si primum quse»
coeleclores interrogavit eosdem, quid videretur sierilis
regnum Dei, ecclesiam Sancli Viti vestris
si in
jjisis, quis Raynaldum pronuntiarcl episcopum sumptibus conslnieve inccepistis, in qua non solum
g
eligendo? Prior vero Sancli Secundi respondit ei- vos, sed el alii nomen Domini supev se valeant in-
dem, quod, sibi bene placercl, si iinum baberet vocave. Quia ut accepimus, ecclesiam ipsam
videlieel igituv,
quodipsi deest, scientiam litierarum, quam Camaldulcnsimonasterio subdidislis, nos, devolio-
non habeat. Abbasautem respondit, quadringenlos nem vestram in Domino hu-
ad ul commendantes, opus
solidosse velle dedisse hoc, idem, quod non jusmodi pielatis acceplum geriinus, et ratum ha-
habet, haberet. Poslmodum aulem, venientes ad bemus ; universilatem vestram monentes nihilomi-
piilpilum, diclus Muricus, ad elcrum et populurn nus et hoiianles, quatenus taliler sludeatis in dr-
praemissocolloquio, coelecloribussuis dixit, utrum volione proficere', quam erga dictuni monasleiiiim
eis placeret quod ipse pronuntiaret? Cuiprior San- liis et aliis bonis
cti Secundi respondit, el dixil, quod de illo, quem concepislis, quod Omnipotens, corda
operibus, quse feceritis, provocatus, adapcriat
dixerat, sibi placebat, et abbas sibi placere respoit- vestva, et inlelligenlias veslras illuslrel, ul, scien-
dit. Ille aulem proediclum Raynaldum elegit, et tiae
et in perfeclionem habentes, ad plenam cogiiiiionem
jironuntiavit coram clero poptilo pastorem, illius sapienliaeperlingalis, quae, cum sil una, om-
et, facta prouunliatione, dixil prior Sancti Secundi nia polest, el permanens in se omnia innova', ac
quod de illo sibi non dixerat, quem elegit, el lunc fj per nationes in animas sanctas se transfeii. Ipsa
prior Sancti Mariani in virtulc obedientiaeinierdi- igitur, altingens a flne usque in finem fortiter, et
xil prsediclo Raynaldo, ne vecipevel eleclionem suaviter cuncta
disponens, sobrielalein el pruden-
eamdem, nec ipse lunc illarh vecepil. Poslmodum
liam, juslitiam vos doceal ac virlutem, quibus nihil
aulem quidam minati stinl pvaediclopriori, pro eo utilius hominibusest in viia.
quod ille, ne ipsam eleclionem reciperet, interdixil, Daium Romse,aptid Sanctum Pelrum.
el ad sedem aposlolicam appellavit, quibus idem CLXXXIX(786).
perlerrilus, eadem die appellatioui renunliavii, et L KORILI VlRO,B. MARCHIONI MONTIS FERRATI.
posuil ipsum in scde, ac reverentiam ipsi ciim om-
Offerlursibi benevolenliapapce.
iiibns fralribus studuit exliibere. Ilis igitur intel- (A|iud S. Petrum, v Kal. Decembris.)
lectis, praediclam eleitionem, de fralrum nostro- Venientem ad apostolicam sedem dileclum fi-
rum consilio, duximtis irrilandam , universitali lium..... eancellarutm, el nunlitini luuni, virum uti-
vestroeper aposlolica sciipta niandantes, qualenus, qtie prdvidum et fidelem, benigne rccepimus, el ea,
infva quindecimdiesposl suseeplioncmpraesentium, quse nobis ex pavle tua proposuit, audivimus dili-
praediclo Murico,qni hiijusmodifraudem commisil, genter, et, in quantum cum Deo et in nosiva bo-
ab eiectione hac vice prorsus cxcluso, personani D neslale potuimus, cuvavimus profhovere, sicut et
idoneam provideatis vobis per eleciionemcanoni- rerum effeettis indieal, el ipse libi referre polerit
cam in pastorem; alioquin, extunc aliquos veslrum viva voce. Cum enim devolionem, quam erga nos et
cum poiesiale omnium ad noslram prassenliam sacrosanctain Romanam geris Ecclesiam, ceriis in-
transmitlalis, illum in episcopumreccpturos, quem diciis simus experti, utpote qtiain a tuis progenito-
nos duxerimusprovidendum. vibus quasi juve haeveditaviocoiitraxisti, Urmum
Daliun Romse,apud Sanclum Petrum, vi Kalen- gerimus in mente proposittim ad illa diligenter in-
das Decembris, anno nono. tendere cum effectu,quse ad luuni provenianl com-
(784) Epistolaelnijtis apographum, quod ad fsdem rescribens (pontifex)injunxil, ul regem adirel, suo-
apographi Conti cum caneris exscribi curavera- que noniine gralnlaretur. s
mus, e manibus noslris, quo casu neseimus, ex- (785) Vide Raynaldum, ad annum 1206, § 42.
eitlit; ideoque argumcntum liic lanlumiuodo ex- Vide etiain Mitlarellum, Annal. Camaldul. tom. IV,
hihere possumus. VideRaynaldum, ad annum 1206, pag. 199 el205.
§26. (786) Pavtein epistolaebujtis vulgavii Raynaldus,
« Acceplode nato filio Iselo ntinlio, Rambergensi ad antiuin 1206, § 7. Qttaeapud ipstinileguiilur, liie
episcopo, reginse fratri, Ronjseni Kal. DeceniDiis uncis inclusa sum.
• "
1029 rONTIFICATUSANNOIX, CHRISTI1206. " 1039
modumel hoiiorem. Seciire igitur ad nos recurreree A CXCI.
poteris, in quibus libi videris expedire, quia, quan- ... ARCHIEPISCOPO PISANO (792).
tum honeslas permiseril, -preces luas ciirabimus, , Quodiniendat super pace iraclanda inler cerloscives
dante Domino,effectuimancipare. [ (787)Super biss discordanles.
autem, de quibus nos per luas litteras consulere e (ApudS. Petiutn, vKal. Decembris.)
smduisli, tibi jamduduhi- cui'avimus per noslrass Cum Deus, de hoc tvansilurnsnnindoad Patrem,
litteras plenarie respondere; sed, quia forle non- lisevedilatempacis stiis legaverit leslamento,di.ens:
dum ad le illae iitlerse pervenerunt, iranscriptum :, Pacem relinquovpbis, pacem meam do vobis (Joan.
ipsarum, de Regestis noslris assumptum, per prse- . xiv); baecverba in ullimo quasi proponens, ul ver-
diclum niintium nobilitali luae-duximus transmii-. bum pacis in cordibusnoslris altius figerciur, pr.r,-
lendum, ul perpendas ex eis, quid libi super iiss bere debemus operam effieacem, qualenus inter
euraverinuis respondere. Super faclo autem pri-_ discordes pacis vinculum reformetur,- Quia igitur
vigni tui ac ThcssalonicensisEcclesiae,quid dileclo 0 inler Vernacium, et Leolttm,el quosdam adversa-
filio, B. liluli SanctaeSusannse presbytero cardi- rios eorumdem, discordia non modica est exorta ,
nali (788), aposlolicaesedis legato, scribendum du- fralernitalem tuam rogamtis allenlius et monemus,
xerimus, per transeilpliim Iitterarum ipsarum, quod j B per aposlolica tibi scripta praecipiendo lnandanles,
ipsi nuntio luo concessimus,poleris inlueri (789).] 1 quaienus, quantum cum Deo et lionestale potevs,
Adhaec autem, nobilitatein luam monemus,et ex- ad pacem intev eos vefovmandaminlendas sollitiiu-
Iionamur atienlius, qualenus in devotione aposto- dine diligenli, ut ex eo pacis auctovi valeas com-
5 placere, et malum, quod ex discordia nasciuir, i'e
licae sedis, et nostra, sicut laudabililer incoepisti,
lirmiler perseveres ; sciturus quod nos adhonorcmi medioauferaiur.
et commoduniluum, quanium cum Deo, et nostraj Datum Romse,apud Sanctum Petruih, v Kalcndas
honestate polerimus, promptos invenies et pa- Decembris, anno nono.
ratos. CXCII.
DattimRomse,apttd Saiicium Petrum, v Kalendas g EPISCOPO SAMARIil.
Dccembris,anno uouo. Confinnalursibi concessiode Monie-Saneto.
CXC(790). (AjjudS. Pe rum, v Kal. Decenibris.)
B.TiTULI SANXT/ESUSANN.E PRESBYTERO CARD1NALI (791), Solet annuere, clc. usque assensu. Concessioncm
APOSTOLICJE SED1S LEGATO. de Monte-Sancto,tibi provide faclam a dilecto filio,
Super eodem. r B. liiuli SanctteSusann<epresbylero cardinali (795),
(ApudS. Petrum, v Kal. Dec.) aposlolicsesedis legato, necessitate temporis inslan-
Quanlum dileclus filius, nobilis vir, B. marchioi lis perspecta, et dilecli filii, nobilisviri, B. mar-
Montis-ferrati,nobis et aposlolicaesedi devotus ell chionis Montisferrati,domini lerrae, accedente con-
lidelisexistal, et ad sacrosanclseRomanaeEcclesise ! sensu, praecipimusfirmiler observari, salvo sempcr
•iionoremet exaltationem intendal, tu ipse in re- aposlolicsesedis mandato. Nttlli ergo, hanc pagi-
ceptione lua certis indiciis didicisti. Unde nos ini nam nosirsejttssioiiis, eic Si quis autem, ,eic.
iis quse ad ipsius redundare debeant commodum i DatumRomae,apud Sanctum Petrum , v Kalen-
et honorem, libenler inlendimus, et impendimnsi das Decembris,anno nono.
operam effieacem. Quocivca, discvetioni tuse pcr CXCIII.
aposlolica scripta mandamus, alque prsecipivsus I CLERICIS INSUL^SNIGRIPONTIS.
qualenus ea, quse diclus nobilis supev slain Thes- Recipiunlursub proieclione.
salonicensisEcclesiae,ac filio qtiondam impevatoiis (Apud S. Peirum, vKal. Decembri.;.)
Ysacii, privigno suo, tibi duxevitpvoponenda, dili- Cuma nobis pelilur, etc. vsqueinclinali, perso-
-gentevaudias et exaudias, quantum cum Deo pole- nas veslras et ecclesias,in quibus divinis eslis obse-
ris, et sedis ap.ostolicsehoneslate, ut devolionemD • quiis mancipali, cumomiiibus.quaein pracsenliariiui
quam hactenus erga sacrosanclam Romanam Ec- raiionabiliter possidetis, aut in fuiuium -juslis mo-
clesiam habuit, sibi sentiat fructuosam, et in ea dis, Deo propitio, poteiiiis adipisci, sub beati Pelii
ferventius inardescal, faetus devotiorex devolo. el nostra protectione suscipimus, et prsesemis
DatumRomse,apud Sanclum Petrum, v Kalendas scripti, ctc. districtius inhibenles, ne quis vos , v<1
Deceinbris,anno nono. ecclesias vestras piaesumat indebite inolesiare.
Nulli ergo... noslraeproleclionis, etc. Si quis auiem.
• etc.
- Datum Romse,apud Sanclum Petrum, v Kalendas
Decembris,anno nono.
(787) Hsecapud Raynald. uncis inclusa sunt.
(788) Videepistolamlibri lerlii 54, nol. ': (791) Yide epislolamlibri lertii 54, not.
(789) llaclenits Raynaldus. (792) Yide episiolam libri leriii 9, not.
(790) Partem epistolse hujus cxiiibotRaynaldus, (793) Yide ejiistolamiibri lerlii 54, nol.
scianntim 1206, § 7. Quaeajjudipsum leguhmr, hic
iOSI INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. IX. 1032
CXCiY. 1 eadttcis, quas profecto tiiii diripere non inlendimtis,
A
... ATUENIENSI ELECTO (794). sed luam in eis polius juslitiam deelavare, nominis
Confirmalurinslilulio sua. tui famam perpetuo Iabefacerenon evilans, bonoil
(Apud S. Pclrum, v Kal. Decembris.) Ecclesiaele opponis, et, non atlendens, quod durum
Juslis peleiiliuiii', etc , usque assensu , omnem sit libi conlra stimulum calcitrare, illam jioljisctun,
jurisdictionem, quam Graecusarchiepiscopus super imo cum Deo luctam inisii, in qua, Iicel scias quod
Ecelesias et eiericos Alheniensisprovinciserationa- suecuinbere te oporteat, diiuittere tanien renuis
biliter habuit, in iis qtiae non oiiviani aposlolicis diraittere te volentem, et quasi gloriosnm repnies
instiiuiis, auctorilale aposlolica confirmamus, el aliquorum exemiilum,qui, cum xliuin excommuni-
praesentis scripli, elc. Nulii ergo, elc. Si quis au- eaiione persisteiinl, demum reconciliati fuerunt,
tem, etc expulsus ab ea vagari exlra Ecclesiam delectaris.
Datum Romae, apudSanclum Pelrum , vKalen- Sed, cum de illorum reconcilialiojicjam facia sis
das Decembrisanno nono. cerlus, quomodoes de futura tua eonversionese-
CXCY(795). eurus, qui, si nolis convevlidum potes, foiiasse
NOBILIVIRO,P. COMIT! CEI.ANENSI, MAG1STRO JUSTl-, converli non poteris quando voles, qnoniam, elsi
"
TIARIO APULI.E ET TERR.ELABORIS , SPIRITBM CON- Deus illos quamvis sevo misericorditer revocavii,
SILIISANIORIS. libi tamen, ul vevertiad ipsum diffcras, diem cra-
liedargnilur cle obsiinatione contra Ecclesiam, et slinum non promisil, quem timere opofiet, ne^dics
monelur quod redeal ad eam. cjus sieul fur ita in nocle veniat, el iunc sero inci-
(Apud S. Pelrum, VIIIIdus Decembris.) pias pceniieve,quando convevliad eum, dum pote-
Recepimuslitieras luas, quas per dilectum filium, ras, noluisli? Proindc, nimis esse infaluala lua pru-
j. abbatem de Avezan. misisti, et, cum te rediisse dentia viderettif, si, eum tantum adhuc de tua di-
ad animum crederemus , ul, saltem considerala screlione speremus, quod, qiianquam melitis sit
gralia speciaii quam libi fecimus, occasione reeon eanis vivus leone mortuo, resuscitalus de moriis
ciliaiionis tuaetibi nonsoltimper nolarium noslrum, baralhro quo tcneris,"melior aliquibus, qui videniur
verum etiam per litleras, quas libi poslinodiim dul- vivere, sis ftiturus, perniciosum exemplura velis ab
eedine palerna transmisimus , mullipliciter osten- iSJis sumere, qui, pro suis excessibus ab Ecclesia
dendo, dares honorem Domino Deo luo , el bnmi- separali, diu non erubuerunl in excommunicatione
liari sub poienli manu ejus non duceres vereeun- manere. Sed respontieant illi tibi, quos, secundnm
dum, graliam tibi faclam minime recognoscens, g( Scripturam, occisnra cst aversio parvulorum, et
necdum salulem et bonorem luum quaerentis con- sluliorum prosperitas perdituva, qtii, quoniam sta-
siliis acquieveris, imo ex conienipiu ipsorum rea lim Dominus in suis non punit flagitiispeccatores,
liim rcatui gravius addidisli , quandoquidem lam cnrrupii, el abominabilesin Voluntatibussuisfaeti,
modicae fidei ie osteudis, ut aposiolicaefidei du- juxta Prophelam, consueverunt dicere : Non esl
bites te commiltere, qtise, cum semper in veritale Deus (Pscd.xiu); quos, inquam, primos forsan di-
consislat, nefas esl credi quod pro le inciperet gnos se divina uliio inveniref, si ad eorum perfidiam
se falsare. Heu I quis te, nobilis comes, tam instruendam, mox ul Jiunt, hominumpeccata puni-
miserabiliier fascinavit ? Quorum te , inquam , ret. Qua possis consislere spe securus, quod tan-
saeva consilia-i tam credulilerl seduxeruut? ul,» diu Doniinustuam conversionemexspectet, quandiu
qtiasi primus de clara progenie lua degenerans, gratia suaevoiueris exspeciationis abuli? Quippe, si
catholicorumPatrum luorum vestigia derelinquas, esset ila, procul dubio viderentur moiiis induciae
qtiorum aliqui referunlur ob honoremEcclesiaenonL iniquitatibus oblineii, ut illud gravius omitlamus.
solum damna rerum, sed personartun exsilia pertu- Quando, si sub hujus damnabilisspei praelextu poe-
lisse. Tu vero, non absque nola, quod utique nosj nitentiam tuam differs, formidandumesl tibi ne
non credimus, avaritia?,pro rebus temporalibus ett peccatum tuum flat irremissibiJe, cum nec ex ini-
(794) t Capiis Alheiiis a Bonifacio , marchione, j) cepta epistola 256, lib. xi, dala die 15 Februar.
Monlis-ferrati, vecessilMichaclChoniates, proesul [ anno 1208, quaeesl Berardo Ailieniensiarchiepiscopo,
Grsecus,tesieNiceta cjnsdein cogiiominisejus fratre,t nonien ejus reperitur. Ai, hnnc esseeumdem Be-
libro uliiuio. Atque hinc conligit,.ulei subrngaretnr. j-ardum, inde colliginms, qnod nunquam innuant,
Bcrardus, de qno el dtiobus aliis episcopisLalinis „, archiepiscopum,ad quem dirigunlur, fuisse Berardo
recens electis, hoecait Innocentiiis III, in epist. 34,, poslerioieni, vel recens crpaiuin. OdoricusRaynal-
lib. x, data die 50 Mart. anno 1207: Liceta vene- dus in Annalibiis, ad annum 1225, n° xm, scribil,
rctbili fratre nostro... palriarclia Constanlinopolila- llonoriiim 111,Ronianuinponlificem, Alhenarumar-
no, fueritconfirmalns,non tamen poterat ab eo con- chiepiscopo(<ini hic iion noiiiiiialiir), absohemii
secrari, pro eo quodcoepiscoposnon habebnt. Undes provinciamcommisisseretleuntesad Ecclesiampira-
oportuil ipsum (Verisiensem)... Allieniensem, etc. tas, auibus vulgoCapelletisnomeneral. NiliHimpedit
Thebanuinelecios, pro consecraiionisinunereobti- quominiisarcliiepiscopumistum adhuc fiiisselierar-
nendoin Sijriam desiinare. Tom. II, edit. Buluz. dtini existimemus, de quo nos laiet, vel qtiol amuis
Epistolar. Innot. IIJ, pag. 17, col. 1. Plures eju- sederit, velquo anno obieril.» LEQUIEN,Qr. Christ.
sdetn papaelitteiae ad archtepiscopumAtheniensem, Tom. 111,col. 839.
aiinis 1208, 1209, 1210 et 1212 , occurrunt apud1 (795)Vide Raynaldum, ad annum 1206, §. 42.
eumilem Buluzium: iu nullis quidein earum , ex-
~
-.035 PONtlFICATUSANNOtX, CIIRISTI 1206. 1031
poientia, nec ex ignorantia videreris, sed ex mali- A gamur, ciun Prophela dicentes : Cui loquar, et
guitate peccare, juxla sententiam Veritaiis, quse quem conlestabor,ut audiat? ecceincircumciscesuiil
ail: Qnipeccalin Filium, remittelurei ; qui peccat aures ejus, el audire non possunl; ecceverbumDo-
in Spiritum sanclum,neque in hoc sceculo,neque in mini sibi faclum esl in opprobrium,el non suscepii
futuro remilleturei (Matih, xn). Verum, ut ora ini- illud (Jer. vi); nobililatem tuam rogamus, el mo-
qtta loquentium obslruanlur, el aperlius ipse co- nemus atleiilius, de puro corde, conscientia bonat
gnoacas,quam fideliier el quam devote libi sug-- v\.fide non ficla tjbi propensius consulentes,qua-
gerant, qui ad luaesalulis excidiumaliorum intro- tenus,. in hac parle omne aliorum abjiciens, et soli
diicunt exemplum, considerare le volumus, ad nosiro consilioaequiescens, secundumea, quseme-
qiiem finemdevenerit ille olim lyrannus famosse moraiusnotarius noster libi suggessil, non differas
perfidise, Marcualdus,qui cum se conlra Deumin ad Ecclesiaeredire mandaium. Alioquin, quantum-
siiperbiamerexisset',claves Ecclesisecontemnendo, cunque, sicut in luis lilteris comprehendimus, te
tunc jtisto Dei judicio effusasunt ejus viscera, et dicas pra-ter justiliam aggravalum, quod -uliqUe
liorribilis necis interiiu- marctierunt, cum potius nos ipsi fatemur circa le, scilicetnos in iis praeter
visa fuit ipsius polenlia exallata, ut de ipso dici jusliliam processisse,quia tibi forsan, plus quam
potueril: Yidi impium superexaltalumet elevalumB decuit, defercndocilra juslitiam egimiis,et intensae
sicutcedrus Libani, transivi, el eccenonerat (Psat. justitiae non fuimussecuii rigorem, non solum se-
xxxvj). Venerabilisdenique frater noster, G. regni cundumea quse lihi fuerunt a notario meinorato
Sieiiiaecancellarius, quod non in ejus opprobrium, suggesta, vermn eiiam aliler etmultipliciiermanum
sed virtutem Domini praedicando referimus, ad- nostram in teaggravare cogemur, qtiseprofeclo
verte qualiter in pugna, quam iniit conlra Deum abbrcviata non est, imo per Dei gratiam sit exten-
reperil se proslralum, qttamvis, quia, reversus ad ta, quod, nisi conversus egevispoeiiiteiuiani, tam
cor, anibulare dicilur in puritate nobiscum,.ad spiritualiter quam temporaliter ingens super le
jpsius honorein et cominodiim,inlendamus. Ipse pondus oppressionis inducet. Elige itaque, chare
praetereaDuibuldus, cujus veconciliatiole forsitan fili, si lamen ledignum reddas, ut nosler.-et Eccle-
inter cseterosseandalizal, allende qualiler demum, siae, imo Deipossis fllius appellari, tam salubribus
ul dicilur," peccatorum suorum funibus circum- ' inonitis et consiliis acquiescere,in verbo nostro fi-
plexus, pro eo quia fortasse nobiscum ambulavit duciam plenam ponens, quod, sicul pro tuo dunla-
in fraudem, el hoc sibi prena peccati fuit, quod, xalhonore pariter et salule ad tuam reconciliatio*
reconciliatus-,in perseverautiaebono non 'persiitit, „ nem intendimus,ita procui dubio rcconciliationem
pro eo quod diu, cum posset i'econciliari,contemp- ipsam in salutem luam et commodumredundare,
sit. Ulinam veiba isla penetrent ad cor luum, et prseslanteDomino,faciemus; Nec ajslimes,aut spe
gecur tuuin salutiferolimoris mucrone tvansfigant, vana ducaris, quod aliquando ad aliud nos valeas
ut te sicut illos hominemesse memineviscaducttm, inclinare, cum pro nullo nato de muliere, nec eliani
jislabilem, corruptibilem, et mortalem, qui el pos- pro germaiio noslro, si esset in arliculo inqtio es,
sis ei debeas de fortunaeinstabilitate pavescere, ae fortnam Ecclesiae deserere disponamus. Ecce, si
de incerto moriis ariiculo formidare, et non solum- prudens es, si providus, si discrelus, hic pruden-
modopraediclorum,verum etiam multorum hujus- liam tuam ei providentiam, ac lotam discrelioneni
modi aliorum periciila in luaetransducere satagasi poteris demonstrare, ampleciendo.',vel dcserendo
conversionis exempla, qui, elsi de lali perfidia pce- consilium decijiere le nojentis, et servare voientis
nam temporalera evaderes, aelernam tamen, quod1 in verbis tibi proposilis omnimodamverilatem.
absit! effugerenon valeres! Quia igilur nec ex lit- Datum Romae,apud Sanctum Pelruin, vm Idus
teris luis, nec ex relatione notarii seu nuntii prae- Decembris,anno nono.
diclorum poiuimus intelligere, ul, posl lilleras a CXCVI.
nobis tihi palerna dulcedine deslinalas, '
offerres 9 RADULFO (796;, ATREBATENSJ EPISCOPO.
ampliusie faclurum, quodpaulo ante pcr luum no- Inhibet ne quis, inconsulto Romano ponlifice,sen*
larium inlimaras, exceploquod inCasinensem ab- tenliam excommunicaiionisin ipsumaudeat pro-
batem, in quem anlea non consenseras,consensisli,, mulgare.
licel gravius erga le procederepotuisseinus in mul- (Romaa,xiv Kal. Jaiiuarii.)
tis, nisi paterna nos affectiotibi propilios reddidis- Cum per manus nostras ordiuatus fuerisin pre-
set, quaeplerumque non paiiluv, ut offensus patev sbylerum, et in episcopum consecratus, ut non
in offendenlem filium ulciscatur, noluimuslameni niiiius nostro, quam tuo, imo tuo verius quam no-
ad ulteriora procedere, sed adhuc le velut filiuni,, slro deferamus honori. aucloritate praesentiuinin-
cujus salus esset nobisad gaudium, et confusio ad[ hibemus, ne quis in te suspensionisvei excoinmu-
dolovem, inisevicovdilevexspeclave. Ne igituv, sii - nicationis sententiaminconsuito Romano pontifice
monila el consilia,preces et prsecepla noslra diu-- audeat promulgare,quam si quis forle, quod absii 1
lius obaudieris, peviinaciam tuam exaggerare co- post hujtts inhibilionisnotitiam, eo inconsulto,pro>'

(796) Yide epistolamlibrioclavi 45, not.


PATUOI..Cf.XV. 33
. 185S INNOCENTII lil PP. REGESTORUM L5B.IX. 1053
"ferret, statnimiis non sevvandam.Tn ergo diligen- A eovum proposito ancioriutem nostram appouere
ter attendas, ne gfaliam libi faclam in alteiius dignaremur; inde esi, qnod praesentittmtibi aucio-
conveiias injiiriam, aut privilegium in abusum, ritale mandamtis, qualcniis, salvo sialuto Lalera-
quia 'privilcginm meretuv amutere, qui concessa nensis concilii, circa hoc disponere aul providcre
sihi abulitur polcslate. NuIIi ergo .... hanc pagi- prociires,jnxla quod secundum Deumvideris expc-
-namnoblrseinhibitioniset constiiuiionis infringere, diro.
^elc. Si quis atilcm, etc. Daium Romae, apiui Sanctum Pelrum, iv Idus
•DatuinPiomae,npndSanctum Potrtim, xiv Kalen- Docembris,anno nono.
-dnsJantiarii, am;-onono. CXCYIII(799).
CXCYII(79-7). EPISCOPO SUESSIONENSI G.PR.EPOSITO DUACENSI,
(800),
BPISCOPO SUESSIOXENSI (798). FRATRl 1MPERATORIS HENItlCI COKSTANTINOPOLITANI,
Ul ecclesiasliras censurasiis qui hastiludia inieranl ETCANTORI PARISIENSI.
remiltal, ne sacrmexpedvionimora afferretttr.
iv Idus Siper terram iter capiant, securumBrundusiumusque
(Romae, Decemhris.) pollicetur.
P<Tmas nobis lilleras intimasli, qtiod, cum lor- -
n (Roniae,iv Idus Decernb.;
Eieamenla., qtisein paiiibus tuisfiuni, peregrinationis Ad nostram .praesenliam accedentes, dilecti filii,
iuse propositumcrederesplurimnmimpeilire, aucto- Ubciius etW. nunlii vestri, nobis inliniarecurarunt,
riiaie nosira in lorneatores excommunicationis qnod, cum de mandato vestro Januam aceessisseni,
senlentiam pvotulisti, proplcr quod mnlti mililes et pro inveniendo vobiset aiiis
peregrinis navigio
adeo sunt lurbali, ut nec crucein assumunl, nce
sanciae. laborassent, commoditates plurimas atlenderunt,
-aliquid conferve volunt siibsidium terrae
propter quas vobisexpedii pcr Januam transfrelare.
a
Unde, petiisti nobis, ul libi permillere dignare- Quia igilur super hoc voliintalemnosiram reqnirere
•jntir ad lempus illam sententiam miligare. Licet studuerunt, et voseliam vesiras liiteras noslriim
per
aulem inlenlionis nosirsenon sil lorneamenta per- insinualione vobis proa-
inier- beneplacituni inquisistis,
mitlere, qiue sacris noscunlur inslHulioiiibus scntitim rcspondemus,ul, apudJanuensemcivitatem
dicla, qnia lamen quod provisum est ad comnio-
navigium conducenies, in nomine Dominiexinde
dum, tendere videtur ad noxam, pi'xsenlium libi
sentcntiam procedatis, cum vix magis compcndiosumel secti-
auclcritate concedimus,quaienus ipsam ruin transilum invenire possilis. Si veroperJanuam
•scirca omnes, vel aliquos, prout expedire videris, ncquiveritis pvoficisci, et atl urbem accedere vo-
rchxare procures. Super eo vero, quod a nobis lua C lueritis, ul, a nobis devoiionedebila benediclione
Traiernilas poslulavit, lUnobilemvirum co-
Flandriaefacere- recepta, ad poiium Brundusii properetis ibidem,
-milem Nainurcensem, et Ballivos melius potueritis, navigiumconducluri, nos
pvout
--musecclesiaslicacensura compelli, ui, juxta man- usque Brundusiuinsecurum vobis tvansilum, danie
dattim quod dedil oliin ilhistris menioriie.... Con- .Domino, coucedenius. Yolumus nihiloinihiis, ct
-siantinopoliimuis imperalor, de provontibus comi- luandamus, ut universos crucesignatosmonere ae
-lalus slipendia miliiibuscl scrvientibus assignarent inducere sludeatis, ut ad eumdem vobiscumportum
In stibsidium imperii iransmittendis, fralerniiali accedant, in societate vcsira pariter processuri, ne
iuse taliter respondemus, quod prsedieli ralione fbrsan exercilus Dominiet oves pascuae ejus, occa-
inandali memorali nobiles el ballivi ad hoc, quod sione qualibet, dividanlur.Nos enim, super fiocuni-
jictis, nequcuiil dc jure compelli, ctim mandaloris versis crticesignaiismonita nostra dirigimusei niaii-
morieexpiravcrit etiam quod mandavit, quanquam daia.
in locum ejus germanus ipsius sit maguificestibii- Dalum Romae, apud Sanctum Petvum, iv idus
iiiaius. Praeterea, sicut ex littevisnobilium vivovnm, Decembris,anno nono,
l'h. niarchionis Namurcensis.... comitis de Loz, '
CXCIX(801).
J. Brtigen. GuillelmiSanc.tiAudomari,S. Gandaven. D
-elG. Insulem. castellani,"A. de Audenarda, W. de COMITIBUS, BARONIBUS, MILITIBUS ETUNIVERSIS CRUCB-
"Soihengieri.E . . . P .'.,% de Prat, S. de Aria, el SIGNATIS.
quorumdam aliorum accepimus, quod milites lor- Excilat eos ad ferendum Henrico imperalon auxi-
lium.
nealores, meiu excommunicationisinducii, conumi-
jii consilioslatueruni,. ut quilibel miles lorneator, (Romae,111Idus Decembris.)
qui terram usque ad valentiam cenltim librarum Aa nostram praesentiamaccedenlesy-dilecti filii,
liabel, mavcam tinam, el qui habel tcrram minoris Uliertus el W. vestri, et venerabilisfratrisnostri....
valenliae, dimidiam marcam, usque ad liiennium Suessionensisepiscopi(802),ef dileclorum filioruni,
singulis annis exsolvat in subsidium terraesanclae, G. praepositiDuacensis,fialris charissimiin Chvisto
propler quod nobis dicti nobiles supjilicaviuu,ut filii nostvi .... Conslanliiiopolitaniirapevaloiis
(797) Vide Raynalduni, ad aiinum 1206, § 8. (801) Pavlem epistolaehtijiisexhibelRa}-naIdusa;l
(798) Vide episloiamlibvi tertii II, noi. aiiniim 1206, § 8. Quaeaptid ipsum Jeguiuur, hic
(799) Yide Rnyrialdum,ad annnni 1206, § 8. iiiicisinclusa suul.
(8001 Vidcepislolam libri tcrlii 11, nol. (B02)Vide cpistolam libri tertii II not.
Jrt^r- WWTlWirATllQ4NNA IV r.HRICTIt<?flf! im<t
iilustiis, et. . . -. canioris Parisiensis, nuntii, nobis A ^ cum ad porlum veneris gratia transfretandi, si per
insinuare curarunt, elc, ut in epislola i98,,usque nosie transitum babere conligerit, aptus sis et pa-
requisislis, dictis.... episcopo, el G. frairi impe- ralus noslris in hac parte -mandatis et consiliis
ratoris prsedicti, et. . .. cantori, dedimus in man- obedire. Si' vevo ad lalem le portuin necesse sit
dalis, ut apud lanuensem civiialem,etc, usque con- declinare, ut, locorum impedienle distantia,.nostro
cedemus. [Quocirca, nobiliiati' veslrae praeseirtium te nequeas conspectui prsesentare,praesentibuslibi
aucloritale districte prsecipiendo mandamus, qua- iillerisdislricta praecipimus,quatenus, cum ad partes
tenus cum dicto eplscopo ad eumdem poriura acce- illas accesseris, super hoc iuandatum prsediclilegali
dere sludeaiis, transfretaturi pariter cum eodem, reverenter suscipias; et observes; sciens proeseiuis
ne, quod absit ! exercitus Domini occasione quali- auctoritate rescripti licentiam libi datam transeuridi
bel dissoivatur, ipsius epjscopi, qui super boc fide- ad ecclesiamsupradictam. Quiaverqpei'sonam luani
iiler etdevole laborat,.corisiiiis iriicndentes.Prsete- sincerae diieclionis bracbiis amplexamur, hoc libi
rea, .pva;sentibirsvobis liitevis innotescat, quod ex speciali gratia dtiximus iudulgendum,jit, lic.;t~
postquam illustris menioriae..... Constantlnopo- suscipiendo curam TiiessalonicensisEcclesiaeipsius
iitanus imperalor, sub bostili euslodia diem clausit tcTerum veiinnis ci proprium esse pastorem,riihllo-
exiremum, chavissimusin Cbristo lilius nostor Hen- B * ininus tamen de Suessioiicnsi Ecclesia libere tibi
rieits, germamis ipsius, Constaiitinopolitanusimpe- disponere liceat, et ejus proprius sis episcopuss;cut
rator illustris, ab universo exercitu Latinorum una- prius, donec Consiantinopolitanislalus imperii soii-
iiimiler et coueordirer fuit in apicem imperii subli- deiur . •-
matus, el lam conlfa .-. . . Blachum, ijuam contr-a • JDatum Romae, apud Sanctum Petrum, quarlo
iiliosliostes imperii postmodumsaepiustriumpbavit, Idus Decembris, anno nono.
qni etiam ante sublimationemsuam victoriosus ex- .- . CCI(806).
siiterat contra lllos, propter quod firmiter sperare POPBLO SUTRINO.
tiebetis, quoniam, quo ex ad partes.illas aura vos Quod non assumant extraneumad regimencivitati$
salularis inipulerit, eliam qui habilanl flues imperii, eontm, inconsulto papa.
ad vestrnmintroituni conlremiscent, et faeifesubju- (Romae.)
gabitis vobis naliones exleras ad obseqttiunicruci- Reeeptis a vobis pev iiunlios nostros corporaliter
fixl. juramentis, el interposiia fidejussiohe ducentarum
, Dalum Romse, apud Sanctum Petrum, m Idus librarum Proven. nionelse,pro qua se nobis dilectus
Deeembiis, anno nono.] ,,, filius, nobilis vir Sancii Rainerii de Stepbano legi-
• " ' time obligavit,praacipiinusvobis sub debito pneslili
CC(803),
EPISCOPJO SUESSIONENSI (804). juramenti, ul, ahsque licentia et assensu Roraani
Indutget ei ul Ecclesiain Thessalonicensem,retenia pontificis, vel ejus vicavii, niinquam de caeleroassu-
Ecclesia Suessionensi, accipere possit. . niatis exlraneum ad veslrae regimen civitalis, salvis
' aliis
(Roinae,iv Idus Deceinbris.) prieeeptis, si qua super hoc duxerimus facienda.
Signifieavil nobis jiilecius filius, B. tituli Sanclae Interdicium aatem, cni piopler hoc vestram subjeci-
Stisannaeijrcsbjier eardinalis (805),apostolicaesedis mus civilaiem, auctoritate praeseiiliuin relaxamus.
Icgatus, el hoc idem ciarissimi in Christofiliinostri, DaluinRomae,ajmd Sanctum Petruiii.
Hcnrici", Coiistaiilinopolitaniimpevaloris illusivis, CCH
liilerse conlinebant^quod canonici Thessalonicensis PRIORI.ET CANOHICIS SANCTI PATEPNJANI FULIGNAT.
Ecclesiae, ad instantiain-dilecti filii, nobilis viri... DIQECESEOS. - '
iiiarchionis Montisferrati, qtii in terva illa obtinet Adjiidicalureis subjeciio ecctesimSanctceChrislincv.
piinclpatuin, lein Thessaloiiiceiisemavchiepiscopum (Romae,Nonis Decembris.)
tmaniiniler et concorditer posttilarunl, nobis instan- Emergente duduni inter ecclesiam veslram, et
itssime supplicanies, uf tibi- Jieentiam concedere D I eecksiam Sancf.seCbristinae, sevupuloquaestionis,
dignaremur ad "regimenThessalonicensis Ecclesioe ctim, pro eo quod nobiles viri, P. de Sancta Cbri»
- transeundi. Nos igitur, attendenies necessitalemur- slina, et M. et B. et R. quasdam domos et
posses^
et
geniem, evidentemiilililaiem, quaeparlibtis Ro- siones permutavevanlinter se, dicta ecciesiaSanctsf
mamae per litam prseseiuiampoteril provenire, ip- Christinsein parocbianis suis et juribus parochi-
j.orum supplicatlonibiisduxinius .annuendum, prse- alibus Isedcrelur, clerici ejusdem ecclesise coram
sentitim libi aucloritate prsecipiendo uiandanies, bonae memoriaeA. (807)episcopo, Fulignati judice
quaienus laliler de le ipso provideas et disponas, ut, ordinario, stiperboc contra vos deposuercquerelam.
^805) Vide Raynaldum, ad annum 1206, 5 8. EcciesiaaAlexanderPP. III, anno 1170,ita, nt sinn.l
(804) Vide epislolamlibri tertii H, nol. uiriqiie. provincise pares vires afferrel... Fulignii
(805) Yide epistoiam libri tertii 54,nnl. S. Tiiomaededieatam ecclesiam uiirifice fundavii,
(806) Viile Raynaldum, ad amiuin 1206, 8 58. erexii, Aetiaeqiiegenti patroiialiis, u't vocanl, jura
(807) Anselmus.ex Aclia genle nobiiisFulignas, attiibnil, quibus illa gens usa est donecJulignii flo-
ex archidiacono caihedralis^suae patriae episcopus ruii, boc est usque ad annum 1592, in quo peniius
rcnuiitiatiisest anuo1155... Eunidem,ob vitsemeiila, exstincta, illnstre tamen alienaa posteritati nomen
el consulisepruueiilia; pondeia, Nuceriii3eprafeeit reliquit... Actiuui porro Aiiselatumifiipoiiuna mois
^039 1NNOCENTII III PP. REGESTORUMLIB. IX. 1010
Yosaulem, occasioneliiijusmodiprovocati, contra A . replicalum, quod , cum donalioni pra:dicliconiilis
diclos clericos super objectioneecclesiarumSaneUe dioeeesani episcopi consensus accesserit, amplius
Chrislinse,Sancti Donati, Sancli Silvestri et Sancli etiam, quamvispatrenalus Ecclesiseveslrasin pra;-
'Laureiuii,eipossessionibuseariimdeni,corameodem diclis ecclesiis acqnisivil, el cum in illo judicio
ejjiscopo querimoniam replicastis. Episcopus ipse, probationibusvel allegalionibus nou fuit ab alteru-
dc titraque qiiaestionecognoscens,lesles in uiraque tra parle conclusum.inslruii.eiiluinipsum etiamsub
cansa recepil. Verum, inierim felieisrecordationis examine nosiro rile poterat praesenlari.Pro eadem
Alexander papa, prsedecessor nosier, eidein epi- quoque parte fuil insuper ailegattim, quod, cuni
scopo suis dedil lilteris in mandatis, ne ecclesiam ecclesiam sanctae Chrislinae, cnm capellis aliis,
SanctaeChristinsejjrsescriptaepenntitaiionis obtenlu quaead vestram ecclesiam perlinebat, nobilis vir,
in suo jure permitleret aliqualemismoleslari; qua- Munaldusde Ranuzo, cum B. el T. liliis suis, ali-
rum lillerarum obtentu quaesiionemparochianorum quandiu tenuisset jier violentiam occiipatain, post-
episcopus supradiclus examiuans, eam deflnitivss modum, cum peregrinandi proposimmassumpsis-
scntenlisecalculo terminavit. In -subjectionisautem set, ipsas cum perliueniiis suis in nianiibonseme-
controversia non procedens, depositiones tesiium, morise^B. Fuligna;is episcopi (809*), pro parte
"'
qnas in ijisa catisa recepor-al,penes ecclesiaevestrae ecclesisevestrae liberaliicr resignavit, sicul in jn-
clericos deposuil, s:gilIo proprio commimitas.Pro- strumenlo publico coiitineiur, pec qnod app&ret,
cesstivero lemporis, causam super prtedictaeeclesia quod ecclesiavestra , ratione resignationis ipsius',
SanctaeChristinae,ac capellarum, el possessionum jus sibi valelin illisecclesiisvindicare/Couira quod
fperliuetuiumad eamdem, pars vestra dileelo filio, pars allera respondebat, quod, cum Laicus, se-
magistro R. Spoletano, a nobis obtinuit delegari. cundum sialuta canonum, ecclesias, vel earum
Sed poslmodum,ad petitionempaiiis alierius, ycne- iona, donandi, vel alienandi. non habeal potesla-
^rabilem fratrem uostruni... Nucerinum episcopum tem , dictus nobilis ecclesianr Sanctae Chrisiins,
(808), illi duximus adjtingendum,postea, de ulri- CUMcapeilis aliis, in manibus memoraii episcopi
Hisquepartis nunliorum assensu, dilectum fllium... resignando, nullum potuit eisdemecclesiisprsejudi-
"piehanum, telonicse(80.9) decisioni catisae ipsins cium generare; maxime, euni idem nobilis, ut
parilcr adjungentes.Cumquedicti judices, in causa dictaecclesia Sanctae Christinaeconventualisfieret,
ipsa diligenlius procedenies,utriusque parlis testes de conniveniiaet consensu dioecesaiiiepiscopi, pri-
solemniterrecepissent,el ad finem negotii;propera- dera duxerit statuendiim. Contra quod pars veslra
rent, pro parte veslra ad nostram fuil audienliam ^Q respondit, quod tiicti Jaici in injuviameeclesiaeve-
appellalum. Cseterum,cum ulriusque paiiis procu- slrae laliter de illa ecelesia disponere nequiveruni,
ratores propter hoe ad nostram prsesentiam acces- et dicecesanus episeopus Imjusmodi dispositioni
sissenl, coram dileclo fiiio, T. subdiacono,et capel- eonsensumadhiberenon potuit, in non niodicum
4ano nostro, queniipsis dedimusaudilorern,fuit pro veslraeEeclesiaedelrimentum.Praelerea,pars vestra
.paiic veslra pvoposituni,quod ecclesiaSanclaeChri- proposuit, quod ex eo manifestecolligitur, eccle-
stinse, cum tribtis capellis superius nominatis, et siam Sanctae Christiuoead vestram ecclesiamplena
.possessionibus«avumdem, ad vestvam ecclesiam jurespectare; quod, sicut ex deposilionibuslestiuui
ipertinel pleno jure. Nimirum, cum bonsememoriae comprobatur, prior ecclesiae veslrse consuevil ad
comesOffredubipsamfundassetecclesiam,inler alia, ecclesiam Sanctse Christinaepresbyieroset clericos
quaeassignavil eidem, ecclesiamSanclaeChrislinae, proprios deslinare; qui, di^inis celebratis ibidem,
cumdictiscapellis.propriaeispontaueavoluniatecon- ad ecclesiamvestraiu oblaiiones, quas illie recepe-
eessit, ad quod probandum,publicumel authenti- rant, deferebant. Ad haec, pars sanclse Christinie
cum procuralor vesier exhihuit inslrumentuin.Ad respondit, quod, elsi ecelesia vestra in dictis ecilr-
quod fuit ex parte SanclaeChristinaeresponsum, siis jus aliquod habuissel, quadraginla annorum
quod , cuin laicus de rebus disponendiecclesiasticisD 1 prsescriptione,quibus eaedeinecciesiseplena sunl
•iiullamhabeal facultaiem, praedielus comes, tan- libeiiatc gavisae,omne jtts constat esse sublatum,
quam laicus , ecclesias ipsas conferre non potuit, cum omne jus et omnis actio quadragenaria pioe-
adjiciens, quod, cum ecclesia vestra coram delega- scriptionelollanliir.Contra quod pars vestra respon-
tis j'udicibus illo instrumenio usa non fueril, non dii, quod, si decem et octo anni, quibus schisina
poteral.iiecdebebatillud decaeteroad suum comnio- duravit, el tres priores schismaiici vestraeecclesia;
dmn exhibere. Ex parte vero veslra fuil ex opposito piaefuerunt, de pvaescviptionelollantur, constat,

vapuil1201, 20 Angusli; ac, lanquam incompavabili (809) Sic legitur in apogr. sed forsan mendose.
viro nullimi fuisset ausa successovemconferre, ab
anno 1202, usque ad 1210, laps.t mcmoria est quis (809*) Agitur hie verisiniililer, . de Benedicio,
ad FulignensisEcclesiaegubernaculasederit.UGHELL.qui, ex monacho S. Ciucis de Avellana, congre-
Ilal. sacr. tom. I, col. 748. gationis Cohimbae,ex ordine S. Benedicli, ad*Fu-
(808) In Nuceiinam sedem Ugbo successit An- lignatem episcopatnmassumpttis aute aniiuni1158,
nioiiiius est anno 1155, cum anuis 17 piaefuissd
selmo,(de qtto vide noiam siiperiorem)subleclusad ctnu laude. UGHELL.
idoneriscirca aiinuni1196.Defiiuclusestaiinoi218. IiuL sacr., tom. I, col. 744.
Id. ibid. ccl. 1119.
{J4J PONTiFICATUSANNOIX, CIIRISTI1206. , I0i,!>
Sanclse CliriDiinaeecclesiae-ycsira!
qtiod anni rcsidui ad praescriplionislimileni non A ctionem ecclesiae
accedtinl.Sed ad lioc pars sanctaeGliristiuaesubse- adjudicamus, deconienles,. ut ei , lanquam Drooria
quenter objecit, quod, licel de praescriptionesehis- capella, perpetuo sit subjecla.
malis - tempora subducantur, nihiloniimis lamen Daium Romsc, apud Sanclum P.etrum,. Nonis,
quadragenaiia prsescriplio reperilur, cum quident Decembris, anno nonov
testes manifesledeponanl, quod a sexaginta annis CCIli (810).
ecclesia SanctaeChristinsenullum servitium vestrte ... ARCIIIEPISCOPO TOLETANO.
ecclesiaeprsestitit, se.I in plena libertale permansit. Quod G. presbylero,qui, ex simplicitate-,lococano---
nis missai, psatmum deemitavercil,injungat pte-
Ad quod fuil pro parte veslra responsuni', quod nitenliamsalutarem.
hujusmodipraescriplio nocevenon potest, cumiiie-
S :tn- (Romse, xvu.Kal. Januavii.j
ril civililer intcrrupia; sicul enim ceconomus YTeniensad pvaesentiam nostram dileclus filius,.
clseChvistinsefuit publice confessus in jure, jam G. presbyler, lacrymabili nobis confessione mon-
smil sexaginlaanni elapsi, ex qtio super subjectione slvavit, cum ad celebranduinmissarum so-
quod,
ecelesiaeSanclaeClivistinaeinler ipsam et ecclesiam
leuinia-conspiceretse-ind'gnum, indulus-aliquando
vestrara exsiilit liligaium^ adjiciens iusuper, qtiod sacerdolalibus indumentis,.sine calice ac oblala,
per iesles, quos eeclesia Sanctae Chvistinaepvo lococanonis missae psalmura, Misereremei, Deus,
pavte sua pvoduxit, nihil est oinnino pvobatum: videlicet, decantav-it, quasi missarum ofliciunu
cum ipsi, dicentes, quod ecclesia SanctaeClnisiinse in parlibus illis dicilur Missa-
exsequendo, quod
uullum consuevit ecclesisevestrae servitium exhi- sicca. Cum
aslruanl et secundum causarum igitur id , ut asseril, ea intentione nou.
bere, negalivam, fecerit, ut formamsacramentr mutaret, veLutiiae--
ctirsumnegaiuis factutnprobalio iiulla sitrmaxime, resim introducerct, sed simplicitale polius quam-
cum iestes ipsi nonfaclum osieiuleve, sed de jure fraternilati tuseper aposlolicascripta man-
malilia,
allegare nitanlur; asserentes, quod ecclesiaS.mcise. damus, qualenus eidem super hoc injungas poeni-
Cbrisiinaenulium servitium prsestare alicui, nisi tenliam ca peracta, si aliud ca-
competeniem, et,
laiitum episcopo,exdebito consuevit.Fuil pvaierea nonicum non
obsistat, eidem de misericordia, qnoe
ex parie ecclesiaa Sanctae Chrislinaeproposilum,
nulla • fides est illis leslibus adhibenda superexaltal judicio , Iicentiamiribuas celebrandi,
quod , per dumniodopropter hoc coutra ipsura scandalumnon
quos pars vestva probare contendil, ecclebiamSan- sil in plebe suboiium.
elaeChvisliiia; ad se pieno juve speclare, uipote Datum Romse, apud Sancium Petvum, xvu Ka,«
in qua provisionem consuevit plciiariara obtinere. lendas
Januavii, anno nono.
Rani -deposiliones leslium, ab episcopoFulignate ^
CCIY(811).
conscriptae,el Ecclesiae veslise clericis assignatse, FAVENTINO.
suul penitus respuendae,cuni aperte longo tempore POTESTATI, CONPULIBUS , ET CONSILIG
fuerint apud ipsos, et eas lam corrumpere poiue- Quod pauperes de Lugduno, et alios hmreticos,de-.
pellunt de finibuseorum.
rint, quamvnutare. Sed,uec atteslatioiies,.recejii3e
a a (Romae,u Idus Decembris.)
postinodtim j"udicibusdelegaiis nobis, pvoul Dolorumurgentium mulliludo, quibus jugiler, ul
eadem.pars dieebal, evanr ad pvobandum aliqtiid parturietis, Ecclesia sancta circunidauiv,vocifevaii
admitteudae, quiacuin pavs veslva ante prius pio- eam, et dicere, veiurem meum doleo , ventveni
dncoium iesliiiin teslificala didiceril, eidera se- iiieuin cum Cum.eteuiin.
cumla productio, juxta quod diclanl legiliniae san- adhtic doleo,omnispvopheta.compellil.
cveatuvaingemiscat,.secuuduiii,
usqiie
clioi.es, inefficaxel inuiilis esse debel.Conlra quod Aposlolum,et parluriat geniliicis Ecclesiaesacer,
pavs vestra respondii, quod, cum ipsorum lestiura uier, dolove suorum viscerum conturbalur, qu;e. -
dicia^igillo judicis sint munita , nec in aliqua sui spiritualibusfecuudaia sobolibus acriter discerpun-
parte vituoerala sini, vel corrupta , adbiberi debet ttir, dum eoruin jjarltim nequiiia conv.ellililloviini,
illis procui- dubio pleiia fides,- prseserlim,' cuni ) de quibus propheiica voce pvsedicilur,: Secuerunt
testes producti.posieriiis asseverenl, quod, cinii praegnantesGalaal ad dilaianduhi terininnm suuiit..
s&pedielusFulignasepiscopus nollet in subjectionis Tmculenta siquidera haereticoruin iinpieias, qni-,.
causa pvocedere, lestium dicta, sub suo sigiUo mulando in niendacium verilalem, terminos, quos-
niunita , clcricis commiseiitmemoratis. Alleslatio- posuerunl Patres eoruin, transferre damiiabilitei
nes qtioijtie secuudo receplas proponebat vestra non verentur, ut latius opinionis suaenomen exien-
pars approbandas, cuin pars aliera prodiiclioui dat, praegnantes loboral animas inleriinere, ne foe-
lesliuiu de plano duxevil annuenduin. Prseterea, lus fldei, quem ex amore divino conceperant, ad
licet attestationes' ipsae non esseiu ad pvobandum paiiuin valeat consuiiimatioperis pevvenire. Undc,
veteves avticulos adniiuendse, valevent lamen ad matsrEccIesia, qnse cnm Prophcta dicere potesi;
nova capimlacompvobauda^His igiluv el aliis, quae Fihi venerunt ad parluin, sed non habel vircs par-
cofain prsediclocapcllano fuere proposita, plenius . tuviens.jelnos ipsi, qui ciivam leneniuvsusefecun-
huelleciis, de consilio fratruin no.slroriim, subje- ditatis habere, qtiasi secanlis perfldiae nnicrone
(810) Vide Raynaldum ad amiuin1206. § 30. (811) Vide Raynaldum, ad aniiuin 1206,§ 42.
1043 1NNOCENTII III PP. REGESTORUM LIB. IX. 10ii
fonseindimur, dura in suis visceribushaerelicorumA Tesles atilem, ex parle vestra producti,-legilime
scindenliumejus uterum gladiocontreclamur. Ciim probaverunt,quoil prior, et convenlusCantuarieii-
igilur a dileclis liliis, civibtis Florentinis in exiev- sis Ecclesise,a longis relro temporibtts,eleciioncs
niinium htijusmodipevfidovum, sicut accepimus, arcbiepiscoportimIn capiiulo suo sine suffraganeis
quoddamsit editum pvovida pietaie siatulum, pev usque ad haeclempora ceiebrarunl, et easdem ob-
quod intendunt a civitate sua hairelicae pravilatis tiiiuerunl a sede aposlolica confirmari, decretis
sliminaie spureiiiam, quae, sensim velut cancer nihilominusel exemplis in assertionemjtiris veslri
obrepens, ad suos lerminos.dilatandos multorum muitipliciterallegalis. Licet autem conlingat inler-
jnimassuo contagio corrumpebat, credenles nos duni praeter communemreguiam diversas consue-
aemularicbarismata meliora per exemjilumeorum, ludinis inveniri, si tamennon solumad vicinarum,
nuiorem vohis viam duximus ostendendam, per ecclesiarum,verum eliam ad vicinorum regnorum
quam haeretieaepestileiiliae,quoein civitaie veslra- consuetudinem recurratur; baecin illis generalls-
nonnullosinfecisserefertur, occurrerevaleatis. Ea- consueiudoabsqne dubio inveiiiiur, ttt metropolita-
propler, universitalemvestram monemus altenlius, nornm electionesa solis metropolitansesediscleri-
st liorlamur, per aposiolica scripta mandantes, cis celebrentur. A nobis eliam, et prssdecessoribus
qiiatenus slatulum ipstim, prout esl in favoremu nosliis per privilegiipaginam esl stalutum,iil, de-
calholicaeveritatis inventtim,ad hsereticorum per- cedenie avcbiepiscopovestvo, nullus vobis qnalibet
niciem conftindendamunanimitcr assumentes, hu-r subveplionisastuiia seu violenlia prseponalur,nisi
miliatos 'pauperes de Lugdnno, seu quoslibelpra- qtiemvoscommuniconsilio,velmaj'orpars veslruira
vitalis hserelicsesectatores, secundum ipsum, el consiliisaniovis secundum Dcum el sacvorumca-
aliter, prout vobis ftieril desuper inspiratum, ita- nonum sanctiones provideril eligendum, habenles
salagatis a civitaie vestra depellere, quod zclum iiiinc, et fuluris lemporibus',Iiberam ponlificisve-
vos comprobetisCiirisliansereligionisbabere. stri electioncm, apostolicaeprolectionis gratia et
Datum Romae, apud Sanclum Pelrum, secundo patrocinio voboratam. Nos igilur, iis el aliis quas
Idus Decetubrrs,anno nono. covamnobis allegata fuerunl, diligenier auditis, et
CCY(812). perspicaciter iniellectis, quia constilil evidenten,
PRIORI ET CONVENTUI CANTUARIENSIBUS. quodsuffraganeisine vobis,secunduinsfiainqnoque
Absolvunurab impeiitionesuffraguneommipsorum, asseiiionem, eligere non debebant, nnde, vobisex-
superjure eligendiarchiepiscopum. clusjs, eoriimelectionon valebal, el elcctlo veslra,
(Uomse,xiu Kal. Januarii.) f. siiie ipsis etiam celebrata, per sedem aposiolicaro
[MajoresEcclesiaecausas ad sedem apostolicam meruit confirmari, cum necessario.allertilra fieril
referendas, et canonicatradil aucloriias, et appro- confirmaiida,de comniunifratrum noslrorumcon-
iiala consueludodeclarai, ut, eum ipsa cunciorum silio, vos cl successores veslros ab impetiiione ae
fidelium maler sit et magistra, quod ejus fueril moleslalioiiesuffraganeoium Canluariensis1 Eccle-
judicio definitum, ab omnibusinviolabiliterobser- sise,superjure ai-chiepiscopumeligendi, per tlefini-
velur. Cum igitur inler.vos et vencrabilesfratres fivam sentcnliam prorsus absolvimus,cl eis super
iioslvos,CantuariensisEcclesiaesuffraganeos,stsper hoc silenliiimimponimtis scinpiiermmi, aucioritale
jure Canliiaiiensemarchiepiscopum eligendi con- aposlolicadecernenies, ut ,vos,et successoresvestii
troversia verleretur, proponeniibusillis, qtiod ttun de csetero libere sine illis arcbiepiscopumeligatis.
ex jure communi, lum ex antiqua consuetudine, Nullicrgo... lianc paginam nostrse deliniiioiiis ct
una vobisctim dcberent eleciionem ipsius archi- coiistitutionisinfringeve,etc. Si quis auteui, etc.
episcopieelebrare, vobisautein e contrario respon- Dalum Romae,apud Sancium PeU'uni,xm Kalen-
denlibus, quodet dejure communi,et de privilegio das Januavii, anno nono.
spcciali, et dsantiqua consueludineCantiiariensem CCYl.
arcbiepiscopmiisineiliiseligeredebeatis, lile coram D ILLUSTR) REGIANf.LLE.
nobis pev procuralores idnneos super hoc Jcgilime Sitper eodcnu
conleslala, diligenleraudivimus,qu»;partes in pra- (Roime.)
scnlia nostra proponere curaveruiii. lilorum siqui- Examiii.uacausa, quaaveiicbattir inier dilectos
dem parsel decrcla pariter el exemplastuduit alle- filios.... priorem el conveniumCanliiaricnsisEcele-
gare, quosdam lesles producens, el tesiimonia- sise,ac venevabilesfratres nostros, cjusdem Eccle-
1 s lilleras" exhibens, quibus osiendere nitebatur, siae suffraganeos,.siiper jure Cnniuariciisemarcbi-
qnod sufiVagancitres meiropoliianoselegerant, ve- episcopuineligendi, et ea, qua; agebuur inter di-
riinilaniensine vobis, cum pcr ailestalioncs ei iit- lectuni filium,subpriorem,elfaiiloiesipsius,acpr.e-
icvas sil probaiuni, eos et alio loco, et alio tem- dicltim priorem, et ejus socios, nee non et eosdem
jiore, sine vobis elecliones hujusmodicclebrasse. suffraganeos,super electione subpriorisejusdem,de
(812) Ejiislolam hanc laudat Raynaldiis,ad an- luariensis direetam, exhibel MaithaeusParis. Hist.
liuiii 1206, § 53. -Angl.toin. I, pag. 254, qtiemvi-.le.
Aliampenc omnino similem,-verhis i.vil'iinmodo Virieeliam ejiisiolas hujusce Jibri noni, 54, 55,
competenlertnulaiis, adsuffragancosEcdesia; C.ui- 56 el 57.
1045 - PONTIFICATUS ANNOIX, CIIRISTI 1206. . 1043
conimuni'fralrum nostrorum eonsilio, exigenleju- Aiorcs j idoneosad nostrani-praoseutiamdeslinaret, ne
siiiia, dictos priorem el convenlumab impeiitione qiiid in praejiidicimnjuris aul- dignitatis ipsins ex
suffragancorumCanluaviensisEcclesiae, super jure qtioeunque dcfeclu contingerel ordinari: Uiidc,
Canluariensem arcliiepiscopnmeligendi, per defl- cum niintios_memoralos,viros utique proviiios et
uilivam senlenliam absolventes, eleciionem sub- - fideles, ad sedem aposlolicam desiinaverisob cau-
prioris jam dieti, quam post nmltas appellaliones, sam, nt credimus, profeeto non aliam, nisi ut vices
ad sedem aposlolieamrationabiliter fnierpositas,ct vegias in hac causa supplevenl,et ab eis supev j»o-
nonnullis adjectis condiiionibus, quse inventasunl slulalione -pvsedielaregius ftieril cuin onmiIiumili-
poslmodumnon exslare, non tain celebralamfuisse lale ac "devoiionerequisittis assensus, procul dubio
constitit qtiam prsesmnpiam,irritam decrevimus el non videbatur a te ileruni iir.ploraudiis,nisi ad inul-
inanem. Yoienles anlem ecclesiaevidtialse consu- tain prsediclorum-nuniioruin- instanliain, graliam
lere, monachis illis, qui ab universo capilulo, si super graliam tibi faeevedignaveniuv,qiiam ih simili.
tuaedicii subprioris'elcctionem eontingcrel irritari, casu tiulli unquam adlitic memihimus nos fecisse.
poleslatem acceperimt apud sedem apostolicameli- CIIIIIigitur in universis operibusiuis, el specialiier,
gendi pastorem, injimximus,tu, habeiUesproeoculis imo-prsecipue,eirca ecdesiam memoralain, ob reve--
solura Deum,personam idoneamper eleciionemca- B renliam iilius-.maiiyvisgloriosi, qui privilcgiunispe-
nonicam sibl praeficerenl in paslorem. Ipsi ergo, ciale pro ipsa quasTsanguinesuo scripsii, non qusa-
iicet in princijiio <iiscoidaverini, aliquibus eorttm lua stini, sed quae Jesu Cbrisli quaerere debeas,
venerabilemfralreni noslrum Notwicensemcjii- sereniiatem luam rogainusaltenlins, ei projiensius
copum (815),quilwsdamvero praedictumnominan- exboiiamtii', qualenus, diligcnler atlendens, quod
tihtis subpriorem, noviss.ine iameii, posi multas ecclesia tania, qusequidem H praecipuumaposiolicse
deliberaiiones, dileclttiniiliiini iiostrum, magisirtini sedis moiiihriiinesse dignoscilur, et singiilarior tti;«
Siepbanum (SI4) de Languelon. tituli Sancii Cbry- geinmacoronce, diiitius jam periiuinsil, aliquibns
sogoni presbyieriimcardinalcm, virum uiique vita, malignaiilibus,pastoris solalio viduala, postulalioni
iaina, scientia ei doetrinapoilentem,tinaniniitercon- jam diclaegraianler impendas,seu |iolius le deelares
venerunt, cseteiis concordanlibusin eumdem, eli- jam impendisseconsensuni, ne vclle videaris dispo-
gonteseum a sede apostolicaposiulandum,e( apud sitioni conlvaire supernae,qnae,posl diulinos flclus
diiecios filios.... -abbaiem Belliloci, el nobilem malris, dissidentitira schisniata filioruin concordi
viruni, T. vicecouiilenideSlaford. et A. niiliteni, palris electione prsecavil,de tali pro cerio.cdebvala
nunlios itios, diligenler insianles, ut super hoc vice pevsona, quse, potens apud Deum et homines ih
tua regium imperfrentur assensuin/qiii eum expri- ' opere ac sevmone, illa vclucet Jampadc ineritorum,
mere noluerunl. Nos atifem,posliilationem ipsius, illa inoruni praeeminellioneslale, quod,,nisi neces-
et quoad formam, ~elquoad personam, lam canoui- sitas relevandi niinaiitcui ecclesiie ineniovalserui-
cam quam providam atteiidentes, eam decrevimus naiii,lain solidamapostolicaescdis coliimnamtvans-
approbandam,responsum ipsius nibilominusappro- poneve nos inducerei, habcret litique in quo sibi
- baiites, qui, requisilus ul poslulationi praeberet apostolicasedes pluihimm inviderel.Assutnat igitur.
assensum, iuier cselera sic respondil, quod, cum quaesunius,mausueiiidoregia spitilum leuilaiis, ci
ipse sui jttris non sit, lanqnam sub nostra potesiate ila supev boc facitem e! .benevolainse oslendai, tu
per omnia conslitutus, necesse liabebat nostrae dis- quod de laui salidjri uegolio coeiitusest provisum,
jiosilibnisbenepl.tciium adimplei.e.Licet autem in debiie prosequendo favore, non videatur in hoe,
eieclioiiibiisjjrsesultim,quaeapiid sedein apostolicam velut factum ab altcro, consentire, sed potius,
celebranliir,. non consueveril sacciilaris piincipis suam graliam apponendo,ipsa illud coinprohei se
exspeclaviconsensus,cum uibil ab ea fieviprajsumi fecissc. Non cniin in ipsius approbaiione person;e
debeal in prapjiidiciinnalicujus, quseiii omni, quod ila solam uliliiatcm EcclesiacCaiiluaricnsis allcn-
provida niaiuritaie delibciat, ctijuslibel consuevit Q diiniis, quin iiiea consideraiusplenarie fuevii honor
jusiitia; praecaveve/neinde nascanuir injnriae,unde tuus, uljioie qni, de tevva lua, ei de gcnere libi fi-
jura nasciinliir, nos tanien,-ex abumlanli gralia luae deli dticens origiiicin tuam secultirus ctimDeocre-
voleulesscrciiiiati de.firc, pr-r noslias iibi Jitter.is diiur pev omnia voluntaiein. Pvoinde, chavissime
intimaviiiiiis, ui, qiiouiaui praeditiis piiori et cou- lili, vespice, ab in boc tibi graliam quoad Demn, ct
venlui seiipsemsms, firmiicr iiijiiiigentes,tjiiaieiiiis fjmani quoad ho.uinessic conserves, ut qui ulr.im-
(jtiibusdainex monachis suis, ad nosiram piuesen- qtie tibi clariiicassevideris in nmliis, ila quod et in
tiam accessuris, plenam eligendi archicpiscopiuh aliera maguificele inccpii Domimisexallare, ac in
coiiccdercnt poiesiateni, si dicta suhpriuris.cleclio reliqua noiiien liuun in jiopulismagnumsalis et ce-
. cassarelur, lua quoque ivgalis pviideniia procura- lebre praadicatur,neutram in boc faclo possis offen-

(813) Vide epislolam libri quinti 129, nof. lattts apiccm, non nisi anno 1212, eveclum fuisse
(Sii; Locus nolaiii dignissimiis, utpole qui Cia- asserniit. Ex bac vero liinoceniii episiola, Siepba-
conii _nec iion ijisiiis Cl.loini, ervoreni conigendi lium jam ab anno _sa!iem1206litulo S. Cbiysogoni
nobis ansani praeheat. Ciaconitis citim, ipscquei insiguitiimfuisse, ceiio cciiigs uvinciiur.Yideetiaui
Oldoinus(toin. II, col. 51), Sl<-p!iaimiiiad c-.tvdina- Geslu Iiiiioccnlii,§ cxxxi.
^047 LNNOCSNTli III PP. UEGESTORUM LIB. IX, lOib
ilcve,a quo glovia lua noscitur ex niagna pai.te A fcrre specialiter voluerimus,ut et nobis ipsa defer-
pendere. Aperi oculos tuos, serenissinie princeps, rei, in faclo ipso, sicul canonicadeposcit aucioritas,
et vide, quod fortasse sine superni -nutus arbilrio dante Domino,procedemus, sollicitecavens ne cu-
»011esl acium, ut co prsecipue lempore te fecerit jusqtiani pravo seductiis consilioin eam te difiktil-
Deus lutis praUer mullorum spem in lempoialibus latem jnducas, de qua non facile valeas expediri,
prosperari, quo memorala ecclesia viduitatis suae neve cursum iuseprosperilalis irapedias, qui, dispo-
damna ploravit, ul per hujusmodi benelicia le co- . nente Domino,dirigitur ad majora,cuin, si pvtiden-
gBbsceresadmoneri, voluisse ccelestem Regem, te ter allendas, supra jus tuo sil juri rielaliim,ncc ex
ab occnpationibusipsiusEcclesiaefore liberum, cum iis, quaeacla stint, vel gerenda, ulltim libi velimus
invsniri le voluil triumphis saecularibusoccupatum. aliquando pracjudiciumgenerari, ad haec-serenilali
Cnde, sollicile debel rcgalis prudentia providere, luaecopiosasgratiarum referimus actiones, pro eo
qualenus ila Deo in Ecclesiaepace retribual, quod quod, sicul in examinalionepraedictinegotii nos el
sibi ab eo non anibigit in mundana prosperitate fratres nostri comperimus evidenter, nullam «hper
iributum, ut tanto de munere suo felicius in in- tiectione monachis injuriam, aut violenliam irro-
cojpto cursu profieial, quanlo revereniius, quasi gasti, quin polius, lanquam beuignissinmsprincejjs.
pvetium,propter hoc libertatem ecclesiaslicam ei B et Christianissiinus rex, circa eos in oraiii benigni-
donat, ne, si graliam ob gratiam libi factam devo- tale ac maiisuetudineprocessisti Unde, in publico
Sione, quod absit! congrua; graiiludinis non com- consistorio, ttiis prsesentibusnunliis, cum aspera
penses, non solum humana lege de illo, quod ob increpalione damnavimusquidqtiid coutraria nobis
causam dedisse creditur, causa nonconsecula repe- fuerit relatione siiggestum,eslque salis ad pcenam,
lisio Deo competal, verum ctiam exactissimeralio- quod circa illius electionisnegoiium adversaiioruin
nem de ingratiuidine commissa vequiral. Ad haac frustalus esl omnino conatus. Quare, benigniialem
- ergo, amantissime fili, oculum animi tui voive, ac rcgiam rogamus altentius, et moncmus, quaienus,
penelrabili lirooris Deile inucrouelransfige,ponens- ciim in hoc tuo sit dcsiderio salisfaclum, nullam
que anie te diclum maiiyrem, imo le ipsum in propter hoc eis iiidigiiationem oslendas, ut et in
sede cordis stattienscoram ipso, iliuin deprecaniem principio, el iu medio. et in fine tusemansuetudinis
to videas, el sttam libi ecclesiam commendanlew appareai jilcuiuido.
eonlremiscas, el paveas, el indigniim existimes Datuin Ronise,aond Sanctum Pelruin, ete.
preces ejus pro niercetlesui sangtiinis non admit- CCYH.
iere, cujus specialiter palrocinio non debes ambi- „ ........ PRIORI,ETCONVENTUI CAHTUARIENSI..
gere, le regnare, quique celcbve satis antea, cele- De eodem argumento.
brius demum fecil suo maiiyrio regnum tuum. Pu- (Romae,xu Kal. Januarii.)
tas, iinpune deseral doinuni suain malignorum Examinata causa, etc, ineumdem fere modum,
altraciari molestiis, qui pro ea sangnincm siium usquenostraedispositionisbeneplacitumadimplere.
fudit? Putas, bene merentibus in eademsuum sub- Yolentes igilur vobis el ecclesise veslrae pacem
trahat beneficium, qtti pro ejus amore moiiis per- palerna sollicitudiiie procurave, praedictum re-
tulit cruciatum? Nunquidideo sanguis ejus contra gem apostolicislitteris rogamus aileniitis, et pro-
perseciuores, ejus ciamare 11011 cveditur, quoniam pensius exboiiamtiv, qualenus, cum in cuiiclis ope^
aliquandiu ipsam persequi quis impitisocctilto De.i ribus suis, eispecialiler, imo prsecipue,circa ec-
judieio sustinelur? An, sine sui peiiculo, ipsius clesiammemoratani, ob revereniiam iilius mariyiis
ecclesiaeliljertatem ancillare qnis poterit, cujuspri- gloriosi, qui privilegium speciale j>ro ipsa quasi
vilegium ipse martyr, stio cruore consciipsil? Pra- sanguine suo scripsit, non qusesua sunl, sed quae
fecto, quasuiiliias in sanguine suo,evil, si quojlejus J.esuGlwisliqtiaereredebeat, pvoviso,qtiotf Ecclesia.
prelio fuit empium, demum fuerit m opprobrium tanta, quse qiiidem et prstcipuum aposiolicacsedis
servilulis redactum?Pro Deo igitur, aline prineeps, I) membrum esse dignostiuir, eic. fere sicul in alia
pro ipso marlyre, pro noslro demum ainore, in se- usque gencrari. Spcrantes igiiur, quod, si lempus
renitate animi preces noslras inlenda,s,et rogantes, vestrse visiialionis agnoscitis, el, ad Deumiu loio.
ac obsecrantes aileniuis, qtiin imo pro munerepre- corde veslro conversi, ad famiiiare vobis dicli mar-
lioso petenles, exaudias, ut posliilaiionem praedi- lyiis pairociiiium recureritis, ipse vos, piis clamo-
lam regio prosequendo favore nos lecuni, et tu ribus .excilatus,, exatidiet, ct sangtiinemsuum non
nobiseuraeeclesiaemenioralas,qusegraviier cx sus iu \auiim inlerpellari pro vobis oslendet, uiiivcr-
yiduitaie in spirilualibus el lemporalibus est col- sitatem vestram monemus attentius, el horlaniur,
lapsa, utiliter succurraiims, sollicitus infra tres, per apostolica sciijitaprsecipiendomandantes, qua-
tncnses posl suscepiionempra;sentiumnobis rescri- leuus, ex eo sallem apprebendentes, ne qtiando
heie, ul idem electus eum plcniludine pontilicalii irascattir Doniinus, disciplinam, qtiod ex conlen-
oflicii dictam gubernatuvus Ecclesiam regiis con- lionibus vesiris non solnm ecclcsisevestrae quies
spectibus se valeat prsesentare.Alioquinqtiaiilum mtiliiplicilcrest turbata, verumeliam Ecclesiapene
cunqiie regalem magnificcniiamsincersein Dominc universalis ollensa, cujus profeclogencrali -soilici-
cUaviUtisbrachiis amplexcmur, et ei stipcr hoc de- ludini tantum opoiiuil uos sublraherc, quanUuA
1049 PONTIFICATUSANNOIX, CURISTI1206. . 1050 .
specialiter expediendisveslris diflleullalibusnos de- A dentes spiriiibus' erroris adendunt daemoiiiorum
cuit depulare, quanquam, occasione litis, intervos doclrinis, et in hypocrisi loqnenles mendacium, et
et sttffraganeosmemoratos super eligendi jure sub- cauieiialain babentes conscientiam, damnare sacra-
oiise, iugens sit vobis acquisita liberxas-,omnem nieiila Ecclesise non forinidant, et illius niiuntur
zelum amaritudinis ac vancovisad invicem depona- pulcliritudinem abolere, quain denigrando aliquan-
lis, et, ad unilatis concovdiamredeuntes, non quae tulum solis seslus olim reddidit speciosam. Hi sunt
vestra sunt, sed quaeJesu Cbrisii, senlialis unani- cquidemequiisniger, ostensus in ApocaiypsiJoanni,
miter in idipsum, el in hoc qtiodde postulaiione super quem sedeiisdiabolus, hilibrem tritici,'et Ircs
prsedictaperJesuniCliristum.avqbisomnihusfactuin liordei-bilibrcs babenles, Dei videlicet dileclionein
est.xum ab illis sil provide celebratum, qui potesta- elproxinii, elfidem aelerna;ac iudividuseTrinilatis,
tem oinnium habuerunl, consolidandoveslras per vintim quoque acoleum, qtiee Samariianus appo-
omnia volunlaies, corda vestra in humililate ad Do- suit vuineribus saticiali, habenles , scilicel a_usleri-
minum-elevclis,apud quem in omni.oralione el ob- tatem el mansuetudinem,qtios dcnario uno redemit
secrationepetitiones vestraeper advocalumvestium, idem suo .sanguine-Jesus Christus, laedere niiiiiir,
prajdicium-gloriosummariyrein, innoiescanl, ae, ut circa fidemnaufragium palianlur. Sane, dile-
ni solo Aliissimo spem ponenles, "qui si vobiscuni CIIISfilitts, R. presbyier ecclesiaede Roion. iacry-
ftteril, jion iimebitis quid faciat vobis homo, ipstim rnabili nobis insiiiualione monstravit, quod qui-
sine intermisstone TOgeiis, ut per suam magnam dam ejus parochiaui, et alii.Nannelen. el Maclo-
niisericnrdiainfactum istud ita faciat nos perficcre, \'ien. diceccseon, hujiismodi pravitatis infecli ve-
quod ad honorem sancti nominis sui," conuminem neno, alios latenter inficere moliunluv, multa sim-
salutem vestram, et perpetuam Ecclesisevestraepa- plicibusproponentes,quse obviant fidei Cbristianse,
cem valeat provenire; quod iiiique ab ipso indubi- ut illos secum aitrahaiil in errorem, elseductos ba-
lanlev obtineveconfldimus, si avobis, in chaiitate beajit in gehenna consortes. Porro, cum vicini
ac unilate manenlibus, orationum suuragiis.adjuve- eorum aegrolant, ipsi, ad cos sub visilationis specie
mur..Yidete igitur, ne ciijiisqiianiastulia vos scdu- accedenlcs, prseveninntsacerdoles, et exbortantur
eat, iie qua diabolrca-velhumana tenlatio vos cor- eosdem, ut, presbyieris absentibus, domuisuaebene
rumpal, sed, in unilatis propusiio exislenles, plc- disjjonanl, nec coiifiteantur eisiem, quia confcssio
nain fiduciambabeatis, quod, iniperfectumnoslrum malis presbyleris facla non prolicil ad saluleni, di-
Cliiisti perfectioue supplente, hoc, quo.I cum ipso eeiites, quod grayati pondere peccalorum pvesby-
iucepiiuus,pei ipsuin ad felicemexituin pevducenms. n teri, aliis neqtieuiil peccaminuraconferre medelam,
Datuiu Roma;, apud Sanctum Petrum, xu Kalen- ei sie uril illos hina per noctem.Nupiias eiiam de-
das Jaiiuarii, aimo nono. lestantur, et alia mtilta pvoponunt a catholicae(idei
CCYIll(815). puiitate penilusaliena, per quae liiuliorum corda
simpliciuinpervertunlui', inteivquosmugiunl, "quasi
........
'
ABRATIBUSSANCTI MEVENNI (810), ET DEMONTE- lauroium conciliuminter vaccas,'iion atlendentes,
. FORTI(817),'ETR. ARCHIDIACONO MACLOVIENM. qiiod ea esl habiliidojntev sacevdoiemet sacrainen
- Ut contra scliismala et pravas opinionesprocedanl.
luiii, quseinter medicumet medicinamexistit. Unde,
/(Rojnae, xn Kal. Januavii) sicul Iangor periii medici vim Jion impedit medi-
Ut iii-pace appaveatainariludo generalisEcclesiae cinse, sic reatus catholici sacevdoiis viiiuiem non
"aiiiarissiina,"sedatobello forinseco lyrannortini, la- impedil sacramenti/quainvis vila delieal coiisonara
c«niibus theologis' et iheophilis, .iiisuvrexeriiiit doctrinae,ne fovte qui verbo covripitiir, corrumpa-
iheoiilranli et theopboni, videlicet-Jiaereiici, et lur exemplo. Cum-igilur,ex injuiicto nobis oflicio,
falsifvatves, in eam, qui lanlo.gvaviiispevsequun- de regno Dei colligere scandala leueamur, el,"quan-
lur, quanto faiuiliarioresexislunt, habenles speciem tuin possumus,hujusmodibestias oppugnare, discre»
pielatis, sed -virtulem ejus penilus abticgantes, el D lioui veslrse per apostolica scripia mandamus, et
intevduminlev ftlios"compntantuv,quoruiu pugnan- dislricle praecipimus, qualenus, cura Pbinees, ca^-
liuni conlra matrem,-et laniiintum ejus vesiem, est tbolicaefidei aelo succensi, eos quos constitii Jiujiis.
ei amarissima perseculio. Reslituu sibi pace ab spirilualis adulierii csse reos, u.labnegala impielaie-
cxiiinsecisiiiimicis, pacis-ergo tempore advenerunl htijusmodi resiplscanl, monitione praemissa, pei*-
homines sine pace-, ac volupiaium amatm-esmagis censuramecclesirtsiicam,sublaio ctijuslibet coulra-
quam Dei, qui penelrant domos,et caplivas ducunt dictionis et appedationis obslaculo, compellatis^.
. mulierctilas oneratas peecatis, quse duriiiiinr variis .Quod si "iiec sic a siia perversitaie polerunt "revo-
desideriis, "semperdiscenies,.et ntthquam perve- caii, juxla consiitutionem, quani ad haereticoruni!
liienles ad scientiam vcritatis. Stinl eiiim bomines confundendamedidimus pravitatem, contra eos pro-
mente corrupli, et reprobi circa fidem, a quadisce- cedcre procuretis. Quod si non onuies hls exs.c-
(SiSJVide Raynalduni,-ad annumJ206,_§ 42. miiml, parocbia S. Mangundi nalnm , Montisforlis
(81C)T)eS.Mevenui abbatibus; nibil apud veteris ahbaiem memorant auctorcs supra ciiati, ibid.
GnUiafChrislianmauctores. lom. lV,.pag. 639. pag. 661. Addiintlumulaium fttisseanno 1215.
(817) PosiJuallum, ar.no.1205dcliiiicturo,Guillel-
1051 JNNOCENTII 1H PP. REGESTOHUMLIB iX. 108-2
quendis interesse pofuerilis, duo veslruin ea nibilo- A j cusasset, pro prsedicto E. diffinitivamsenteniiam
ininus exsequaniur. promulgariinl, memoralo J. sileniium imponenlcs.
DatnmRomsc,apud Sanctura Peirum duodecimo Acidem, sicut in liiteris venerahilisfratris nosiri....
Kalendas Januarii, anno nono. . Eliensis ejhscopi (825), et dilecti filii.... abbatis
CCIX. SanciiEilmundi (823)pevspeximtisconlineri,elapso
ARCIHEPISCOPO BUUDEGAI.EN51 (818), ET ABRATI SILV.E aliquanli tcniporis spalio, lilleras illas coram bonae
MAJORIS (819) BURDEGAJ.ENSIS DIOECESE03. memorise...Canluariensiarchiepiscopo(824), coepit
'
Ulquid canonicnmfuerit,siatuanl adversusHitgonem arguere falsitatis, instanler, posttilans,quod earmn
Rrunum,quivirginemDeodespon>,atam e monaslerio auctorilale fuerat
Obazintvexlrahere prmsumpserat, el duxerai in altentalum, in irritum vevocavl,
uxorem. propievquodjtidices memoratiIiileras ipsas, quam-
(Romse,xui Kal. Januarii.) vis -a tempore Ialac senienliaesiiperinductis atra-
Dilectus filius, ftaier H. Limava milcs, nobisex- menli lineis canccllaias ab ipsis, eidem archicpi-
plicare ctiravil, quod nobilis vir, Ilugo Bruiius, scopo, qui supcf liujtisinodi falsitalis- cogiiuione
Pictavensisdiceceseos virginem, qtiae,velo as- " mamlatuin receperat speciale, per fidelemnuiitium
stimplo, el oblalovolo servandseperpcluo castilatis , iransniiserunl. Cum aulein prajdiclus J. ipsas iu
Dominofuerat desponsaia, in htijusmodisponsi non ejus piopostiisseiprsesenia csse falsas, et parsad-
modicam injuviam, qui snae sponsae non adhibet versa W. de Brom, cleiicum, ad sui defensionem
covruptelam, de monaslerio Obazinae,ubi cum Deo exbibere cnrassel, qtii se a nobis impetrasse asse-
sacratis degebat virginibus, non expavit exlrabere ruii Jitteras supradictas, idein archiepiscopus,ai)
violenter,prsesiiinenseamdem per manus bonseme- uiraque jiari.e super iis, quae proposuerant, sufli-
moriae....Caiurcensisepiscopi(820), ducerein uxo- cienli cautione recepla, litteras Ipsas suh suo, et
vem. Qtiia vero vovenlibus virginitaiem non solum partium sigillis fidclitcr interclusas, pev Robcvtutn
nnbere, sed ciiam velle dauinabiJcest, discretioni de Mavigni, ad hoc electum de unanimi paiiinin
veslra? per aposlolicascripia prsecipicndoinanda- voliintate, nosiro fecit conspectuiprseseniari, quas
mns, quaieniis,inquisila super piaemissisdiligenlius cum nos in siylo, filo, chaiia, etbtilla invenisse-
vcriiale, omni gvatiael timore postpositis, qtiod nius veras omnino, stepediclo archiepiscopo, et
canoniciunfuerit, appellalioneposiposiia,staluatis:-. prsodiclis episcopoel abbati dedimus in mandatis,
facientes qnod sialutiim fuerit finniter obsorvari, nl, deiiiiniianfesipsas litteras ver.isesse pvajdicium
niillis litleris veritali ci jusliliae prsejiidieaiiiibiisa E. superjusie lata ipsarum litlerartim auctoritaie
seile apostolica impetraiis. Quodsi non ambo... tu, •Q senientia non permiilerent ab aliquo indebite nio-
fraler arcliiepiscope,etc leslari, quin potius facerent ipsam sentenliam, si-
DatumB.omae,apud Sanelum Pelruni, xiu Ka- culcst justa sublalo appellaiionisobstaculo, firniiter
Icudas Januarii, anno nono. observari, conlradiclores moniiione praemissa,per
fCX. cetisuram ccclesiasticnm, appcllationepostposiia,
.... ARBATI DE EVEPn.UI (821), ET... DE WlCniLI- compescenies. Partibus ergo in eorum praesentia
CUMII... I>EEVESIIAM PRItlRIBUS, WIGORNIENSIS DIOS- constilulis, cuin jiixta iraditam sibi formam yelleiu
CESEOS. senleiUiaiii confirmare, pitwdiclusJ. proposuil co-
Ui in causn Pttlronalus Ecclcsimde Filebi prmlexlu ram eis, quori illa senientia non lenebat, cum csset
liUeraritmfaisoiinpeiralarumnon procedant(822). conlra dicta lesiium, et post appelialionemad nos
(Roma;, m Nonas Januarii.) interposilam promnlgala, niiens eaindem iniirinarc
Significavit nobis dilectus lilius, E. Bil, quod, liiuliiplici ratione. CiimquessepedictusE. omnihus
cum ad ecclesiamde Filebi, in qua jus oblinet pa- coniradixissetobjeciis,judieesipsi,debiiasoleniniiale
'tronatus, R. clericum, dicecesanoepiscopopraesen- adhibila, receperunt lestes ab uiraque paiie pro-
tasset, et J. clericus, Norwicensisdioeceseos,ipsitis, ductos, quovunideposilionibtisposlmodumpublica-
inslitulionem praesumpsisset minus rationabililer D tis et veceplisetiam altestationibusutriiisqueparlis
impedire, nos controversiam ipsam dilectis filiis... s;ib sigillisjudicum pracdicloriiin,visis etiani, ei
de Sibeion, ci de Laugele abbatibus, et... de- intellectis raliouibus iitiiusque, lermiiiinu assigna-
cano de Broc, Norwlcensisdicoceseos,finecanonico ruiiteisdem, quo se ipsorum«onspectuipraesenla-
commisinuis termiiiandam,quoruni duo, cum ler- reni, sentenliaiiireceplurae.Adveuienteverolermino
tius interesse non posset, suamque ahsenliam ex- paiiibus assignaio, praedicli episcoptisEliensis el

(8l8)Nnm eral ille, GuillelmusII de Gebennis? ' proctildnbio, Ainalviiius. quem ex ccllevarioabha-
Ceiie, Ilcliam de Malmort(de <jnojam cgiiiius to- iem, jain ab anno 1206, 22 Maii, aguosciml inslni-
f>s), anno 1206falo fiiriciiimfuisse, asserunl au- nioiila. Moiiiius cst anno 1221,,v id. MariiiGall
eiores novaeGallimChristianm,tom. II, col. 8V20, cx Chrisl. lOMi.II, col. 871.
cbvonicoS. Slpphani L"moviccn. Veriim, Guillcl- (820) Yideepisiolainlihri sexti 97, not.
liiinn noii nisi anno 1207archiepiscopalumausjiiea- (821) Videepi^lolam lihri oclavi 204, noi.
inin fuisse iradtinl iiriem, ibid. (8S2i I)e argiiinentobtijusepisiolse,videepi-iolam
(819) De abbaiibus Sylva; Majoris,vide qusead- libri srplinii 54.
nolata snni ad episiolaiiililni qiiimi 96, not. Abhas; (8-5) i)e isiis jam dicmm csl s;ppiiis.
ad queni dirigilur haeclibri noiii epistola 209 eratI (82ij Yideepisloltunlibii qOimi94.
1053 PONTIFICATUSANNOIX, CHRISTI"1200. 105-i
abbas, hahifo pvudentumvivovumconsilio, cum av- A ejus iiilenlione, ipsara lamen exceplionis vigore
viam.esset iiileiinr univevsae-carnis refellere nitilur, de qua quidem e converso actoris
" chiepiscopus
ingressus, qtiia saepediclus J. in prohalione pvopo- confessione non consial; sicque ad fidemjudieii
sitovumomninodefecerat, auctorilate noslra suflulti, faciendam, ipsiusquecausae meritum aperiendum,
sententiam priornm judicum confirmarunl, ef, ei- testcs hine inde inlroducuniur, instrunicnia in nie-
. dem J.-silentium imponentes, ipsuin condeninaruiil ditim proferuntur, ul judex, cuncla disctiliendo, ac
in decenimareis parti adversae, nomine expensa- Irutinando qtiid ctiique convenial, condemnel, vel
rum. Povro, pvaedietusJ. nulla de prsediciishabiia absolval, proul sibi melius. secuiidumjuslitise me-
mentione, super eognilione pvsediclsescntentiae, -ritum, qusejtis"suum unicuiqueIribuit, visumftieril
quaejam-fueral atictorilale sedis aposlolicse-coiifir- expedire; ideo,ego Robeiius Sitinus, S. R. E. jn-
rnala, nostras ad vos, verilaie stippressa, litteras dex ordinaviiis, cognilovcausae, qtioeveiiilur inler
vepovlavir.Yerum, prsediciusE. in nostra prseseniia AdinulfumSaraceniun , agentem nomine suo , et
constilulus, proposuil confra ipsum, quod-ei nou procuraiorio noniine idem, mandalo Tebaldi, Sa-
tenebauirauctoiitate iHarnmliiterarum aliquatenus raceni, el Transmiindi,"fralrum cjus, Cynthii, do-
respondere, eum in illis de confirmaiione senleiuiae mini Bertraimi, Vinfridi, CoccseetJordani, Marise
ntilla inentio habereiur, ol idem J. excommunica- comifissre,Possedulae,Saracenae, MariaeDoiiiiae,ct
lionis seiilentiiesnbjacerei, sed quoniam vos exce- Agneiis, ex una parle, ei Landinnm , ceconqmiiiu
ptiones "ipsius noluistis admilteve, idem adsedem venerabilis monasierii Foss;cnovaeex aliera, ordi-
aposloiieam appellavji. Gum igituvpvaedictasenten- nem et proeessumipsius sludiosius denolavecuravi,
fia auctovitale nostra a prsediclis Eliensi episcopo quatenus ex cogniio, qualiter eausa ipsa,-nioriiatife.
et abbaie, sicul in ipsorum aulhentico contineinr, jusiilia, pevsonavumaccepiione semofa, finc valeat
fnerit ccnfirmaia, el mendax prec.ilcr carere de- debiio levminavi, apertius, el quasi ocnlata jiossit-
beat iiiipetratis, discveiioni veslrae per aposloiica fide vidcri. Peliljam diclus Aiiitmlfus,nomine sno,
scripta mandaiiitis,quaicnus in liegolioipso auclo- et supradiclorum Tebaldi et Trasmundi, fratrum
riiale liiterarum illaruni, quse vciiiate lacila sunl ejii.s, Cynlbii, Vinfridi, Coceseel Jordani, Marire
oblentse nullatenns procedalis : revocanles in irri- eomitissae,Possedulse,Saracense, M;iriseDonns:, et
tinn, appellalione rerhota, si quid occasione ipsa- Agncfis, a Landino, oeconomovenerabilis monaste-:
rum, posl appellalionem ad nos lcgilime inlerposi- rii FossaenoTse,totam lerram qnaeclauditur cava-.
tam, in ssopefali E. praejudicium statuistis. Qnod fis, in lor.iimuti dicilur Laurenlii, sictit mihi Ro-
si nononines... dno vestrum, etc -i^ beiio judici ostensum firil, ciini seriificiisibi posilis,
Datum.Romsp,apud Sanclum Pelrum, IIIlionas arboiibus fructiferis et infrticiiferis; possessionem
Jantiarii anno nono. illarum pclit sibi restilui secundum jus et-sacras
CCXI. consliiiilioaes; cnjus peiilioui dictus Landinus ,
' Inin per sc, qiiam per advocatnm smim talc dedit
, ABBATIETCONVENTUl F05S.EKOV.H.
Confirmalursenlenlia laia pro eissttper possesstone responsum. Dicit enim, monastevium nullam pos-
quadam contra A. Saracenum. sessionem habere infva dictos fines, quae illis, vcl
(Romae,v Idus J.inuarii.) alicui alii, sed soli monaslcrio ' (824*) de jure
Solel annuere, etc, Hs<jrMe'asseustim,seiUenliam,jicrlincat. Asserit enim, ilias possessioncscontineri
quam dilectus filius, R... judex Sitinus, siqiev iiifra possessionum illarnm lincs, quse a Joahne
causa, qtioeititev vos cx pavie una, et Adiiitilfum Demetrii, uihis Romse veslarario (825), Sancise
Saraccnum, et quosdam alios, supcr quadam pos- MarisedeFossanovalongissimisel auliquis (empori-
sessione coram ipso veiiebaliir ex altera, promul- bus donatnefucrunt, ct sic possessascsse, el a moua-
gavit, sicut esl jusia nec legiliina appellalione sterio abeo lempore, in onini pacc et quieie, el ex
suspensa, et in insiiaimeniopuhlico confectoexinde concessionibus Romanorum ponlificui», a tempore
continetiiv, auctoritaie aposlolica.confirmamus, el bonsc m«.morisedomini lanoccnfii papse secundi,
"prseseniis scvipti palvicinio eommunimus; cujus qui vcnerabile monaslerinm Fossseiiovae,qnod Sau-
insiviimeniilenorem de verbo ad verbum pvaescnli- cli Siepbani dicituv, cum Ecclcsia Sanct;e Mariae
lius litteris fecimus-adnotari. c In nomine Domini. de Fossanova,earumqtiepcrtineniiis oinnibus dede-
Anien. Quoniam, sicut juiis dicia ralio, caiisarum rnnl aique concesscrunl'ordini Cislcrciensi, sictit
ineriia paiiiuni assertione panduniur, idem narra- ex eortnn privilegiis et concessionibiis.ac etiam
lioneei responsione, cl qiiia-frcquenler ac saepe vivisseasseritlestihiis posseprobare.Ad peliiionem
coiuingitj.tuni nalura causas, ttim bominnm malilia iiaqtie et ittienlionemsnam probandam aique fun-
facienie, quod ex ipsitis rei confessione de actoris dandam, prsedielusAdinulfus quosdam iulioriuxil
inteiitione-nonconstat, vel, si constet confidendode tesies, (juortim dicta manu propiia diligcnler in
'
(824') Sic in Apogt. sed aliquid deesse vide- PP. VIII,apuri .Bsbizium, Miscell.lom. I, pag.502,
lur. col. 2. Omirrurit vestararii ecclesiastici, "seu qui
(82S) Veslarario.Vestararius, itiem qui vestarius, vestiarii ccclcsiaium ctii-ainhabebant, apud Ughcl-
qui- vesliiim vel thesanvi cuvam babel. Rtivenhcv \a\n','Ital. sacr. lom. VII, pag. 610, el. afibi. Yide
YesiarariM,cai cjnsdeiucivilitlis claves coniiiiisstc CAKGIUM, Gltfsssr.toni. VI, coi. ISIO,
craut, memoraiuv ia "iiagaieiitd cpisloiae"Juamiis
,ft..K INNOCENTIIIU PP- REGESTORUML1I3.IX. 1056
Landiiius, oeconomus ve- iA non constel ex dictis teslium ab aetoris parte in-
seripiis redegi.Econlra,
lierabilismoiiasleriideFossasnova,ad contratdicen- troduclorum, possessiouesdiciarum terrarum, ab
dum iis, quaea saepedicloAdinulfo, agente pro se eis jielilas, ad illos spectare, el ex instrumeniis a
Landino prolatis, testibus ab eo pvoductis, liquido
etpro personis superius denominalis, suni proposila
et introriiicia ipsiusque inienlionem cxtenuandain patel, illas de jttve ad monasteriiim peiiinere', ah-
solvo praediciiiniLandinumceconomumvcnerabjiis
aique evacuandam, Miamqueexceptioncmproban- monaslerii
dain el aropliandam, pioferi publiciiin inslrumen- de Fossanova a peiilione pvaedictiArii-
-iiiilfiSavaceni, facta nominesiio, Thebaldi eiTrans-
tiim, in quo coiilinulur, Joanncni Demetri donasse
fvatvum Cinihii , Vinfiidi, Coccse, et
longas et aniplas posscssioncs, et quasi in niundi, Maria; ejus,
"tiiiibilicoconlinentur. Profert eiiam privilegia el Jordani, coiniiissse Possedulae Saracente,
concessiouesRomaiiorum pontificum,lempore diva; MariseDonnse,cl Agnetis.
niemoriae doniini InnoGentiipap;e secundi, usque Dalura Pipeiiii, anno Domini 1206, indictione X,
ad tempora domini Innocentii papaeiertii, qui oni- poiilifieaiustioiuini Iiinocentii papseIII anno-uono,
i es, inier caeieraquaevenerabili monaslerio Fossse- nietisis Novembvisdie tevtia.
novaecoacessisseti.leiilur, specialem faciuiit men- ," . Nulli ergo omnino hoiniiuini.',.. hanc paginam
lionemSanctseMariajde Fossanova, cum omnibus nostrsecousliluiionis,infvinseie elc. Si auis autem,
pertiiieuliis suis, facta in eis cerlorum finium de- elc.
Daliim Romse,apud Sanctum Petrum, v Idus la-
inonstraiiciie, infra quos ct praedicla;possessiones,
de quibus q ;aes;ioest, contineri satis manifeste vi- nuarii, anno nono.
dniur. O-lendit etiam publicum inslruineiitum, in CCXII(826).
quo conlineiiir, quod Th. baldus de Stephano, cx SPOLETANO EPISCOPO (827).
cujus concessione praediclusAdinulfus iiomine suo Quoa nonmoleslelreclores plebatus S. ForlunalL,
el praenoniinaiorumpetere, etagere videtur, reinin-
(Romse,IIIIdtis Januarii.) _
iiavit domno Petro, reveiendo abbali vcnerabilis
[Suam ad nos G. ct A. rcclovesclevicovumpleba-
nioiiastevii de Fossanova, omne jus paironnlus, si tus Sancti Forlunali,
qtierimoniam transmiseruni,
quidbahuit in ecclesiaSanctaeMarise de Fossanova, quod, cum lihi essent in quadraginta libras per
et proraisit, quod, neque ipse, neqtie hseredesejus,
quoddam arbilriiun condemnati, essetqueipsisposna
aut suhiuissa ab eis persona veniret conlra con- triginia libraruin
apposila, nisi prmtaxatas quadra-
siilulum liinoctiitii pajjse,qui ecclesiamSanctaeMa- ,, ginlas libras libi
*J (828) solverent in levminoconsii-
riae de Fossanova^ubniisil,et subjtigavil,proinissa tulo, tandeni liiginla tvibns iu ipso termino
perso-
ab eo pce;a dece n librarum denariorum Papien. si luiis, occasione septem residuavum libvarum, «
conlra facereiii; pro quo recepit certam mensuraiii nobis qnasdam lilleras veritate tacita impetrasti,
lcrraesilii, snoque lerlio generi, positaein locum quibus (829) obiinuisti, eos in prnedictis Iriginta
ubi dicilur murtis Joannis subtilis. Profert eiiam el libris libi perdileclum fdium, Paitlum, subcliaconum
aliud iiislruineniu.il,i:i quo continetur, quod Traus- noslrumdelegaiiimjudicem,condemnari. Quia igitur
inuiidnsTbcbaldinoniinerehtinliavil quidquidjuris non le decet in lanlum pontificalis modesliseobli-
babuit in una caesaari Laurenlios donijio Crescen- visei, ul, inboiieslis quacsiibusanhelando, desidcres
lio, abbali venerabilis monasterii de Fos^anova,j>o- cuin aliena jacttira ditari, fratcrniiali luce per apo-
si a iufra pviesepiumSanciseMarise de Fossmova. slolicascripla mantlamus, el dislricle prmcipimus,
Adhsec,; d niajoremfidemfaciendarael causacmeri- qualenus, prmdiclarum septem librarum solutione
liun riiliicidamlmii,lestcs iiitvodncit, pev qtios non conienltis, snper pcena iriginia Iibraiiim memoraios
solum de liicennali seu quadragenaria praesum- reclores molestare de ccvteronon prmsumas(83.:),
ptioue conslat fore prohalum, verum eiiam majoris • siculper dilecluni filittm nosiruin, G. Sancii Nicolal
sevi.Ego iiaqtie Roberlus Siiinus, S. R. E. judex ID in carcere Tullian. diaeonum cardinalem (831), fuil
ordinarius , cognitor prsesenlis quseslionis, visis, scnleiiiialiierdefinitum.
anditis, el diligenlercognitis et inlellectis, qusa ab DalumRomae,apud Sanctum Petrum, III Idus J.;«
iilraque paiie sunt prnposila el iniroducia, cum nuarii, anno nono.
(826) Epislola bsec reperitur inicr Decrelales , prima cardinaiium creaiione, diaconoriim immero
lib. v, lil. 57, De pcenis,cap. 9. QuaeItalico cliara- est ascrijitus, el ad ccclesiamSancli Nicolai in.Car-
ctere disliiigtiuiuurdesuut jn Decrelalibus,vel le- core TtiHianoriinconiiscardinalis est renuniiatiis.
ctionuni varietaiem ricsignaiii. ClaudiusRobeiins in ChvMiana , el Pclrus Frizo-
(827) Virieepislolamlibri quinli 5, not. nins in Piiiiitiiata Galiia, quibus assenliiiu-Aubery,
(828) Decieial., eu. loco p. q. 1.1., el mox omil- affirmaiil.Gcrardsiin,diacoamn cardinalem, ab lu-
Imii vocemipso. nocenlio Ecclcsiain Prsencsiinam oblinuisse; scil
(829) In Decrelal. per quasdam nostras lilleras Ferdiiiandus Ugbelltis in serie episcoporum Pr;e-
vcrilalelacila impetraias. Pilh. in margr.monet di- neslinorum bunc pncienniltit : imo , omnes qui
c.iionemnostrasilcesse in plerisque antiq. codd. liinoceniiisevoEcclesi;eilli praffuerinl,ordineexjio-
(850) Decrelal. legunl de cmieronon molesies. nendo, binic lacel liceialiiim nouiinetsttb Clcmente
(851) Gerardtis Gallus, moiiachus Cislcrciciisis, IM.Geraitius iiosier,«um llugolio.cardinale, Iimo-
etabbas nonus Pontiiiiaci, ab Iniiocentiotciiio, in ccniii ponliiicisnepolc,'eodeinsux crcatiouis anuo,
10S7 PONTIFICATUSANNOIX, CIIRISTI1236. 10E8
CCXIII(832). A culi, el... Sancii. Siejibani abbalibus Bononien. in
..... ABBATI (855), T5TMONACIUS SAKCTI UIPPOLYTI[ niandaiis dedisse, ut vos ad hoc auitoriiale aposto-
-FAVENTIN. lica, per censuram ecclesiasticam, appellatione
Quadcorpus Itmrelicifacianl exlumulare. jioslposita,compellere, nieriianlejusliiia, non post-
(Roiiise,v Idus Jaimarii.) " " ponani.
Ex parte venerabilisfratris nostri, Favenliniepi- DnluiiiRomse, aoud S. Petium, v Id. Januarii,
scopi (834)fuit propositum nobis, quod damnabilis anno non
nieiiioriaeOlfo, cujus exitus judicavit, ipsum, dum| - CCXIV.
viveref, pra.vitalemIiaerelicamsapuisse, in ecelesia; ... ARCRIEPISCOPO (836), ET... DECANO, ET CAPITULI,,
vestrseeosnielerio esf sepultus, el, licet idem epi- MAGDEBURGENSlBUS.
scopus, de consilio dilecli fllii, G. SanctseMarisein Ut 0. emancipalumrecipianlin canonicum.
porlicu diacoiii cardinalis (836), apostolicaesedis (Romae,vi Idus Januarii.)
legati, el aliorum prudenlum virorum, nisi exbu-' Significavii nobis dilectus filiusOtlo, nopos no-
mare corpus defuncti prelinus curarelis,-veslram bilis viri... riticisPolonise,subdiaconusnoster, quod
ecelcsiarasupposuil inierdicto.-vos lamen neiiiruni , de consneluriinenullusin ecclesiaveslra, priusquani
har.ienus voluisfi adimplere. Quia vero-impugna- B cmancipelur, poiest stalluni, in choro, et locum in
iores Iiujusmodifideiotihodoxaenon solum-exsecra- capiiulo obtinere Cum igilur uos ipsum in subdia-
imir, dtim vivunt, et, si possuraus, cohibemus, ne conuin Ecclesiae Romanaeduxerimus assumenduni,
possint vineam Doniini demoliri, sed etiam post et indeccns essel, eum, ianquain non emancipaluni,
niorlem ipsorum niemoriani condemnamus,ut quos privavipvaediclis,auctovitate aposiolic;»sedis duxi-
vitaesiintilaiio Christiansepalliala superficie oceul- mus emancipnndumeumdeni. Quocirca, nniversitnti
tavit, solers catliolicortiin indagatio persequatur, veslraeper apostolica scripta hianriamiis,quaiemi",
sallem ad eorum terj-orein,qtii morbo simili elabo- ipsiim eniniicipatum habenfes, pr;edicfa ei cureiis
rant, discretioniveslraeper apostolica scripla prtc- hilariier assignare.
cipiendomandamus, quatenus, ne fideliumad filios" DafuiiiRomae,ajmd Sanclum Pctrnm, sexto Idus
Belial. aiiqua paiiicipatio possit esse, omrii mora Januarii, anno nono.
pcslposita, corpus ejusdem exinmulare curelis, vel
interdiciumin monasleiio vesiropositumobservare.
Alioquln, noveritis nos dileclis liliis... Sancti Pro-

in quadam gravi controversia cognitor seu judex C ^ pvsepositus,anno 1210. Decessit1219.)


consiituius Jegitur : de quo praeterea nil scripium Uaclenus Ughellus; cui si firieni adliibeamus, "
invenilur. Stibscripsitlnnnceiilii liltpris , daiis Ec- Ubaldumnon nisi anno 1208, vel etiam anno 1209
rlcsineLaferanensi anno nostrae salntis 1199. Diem ad sedem Favenliiianieveciiiiufuisse exisiiinandum
claiisit extrenium anno nostrae salmis 1210, luno- esl ; Tlieodoiicum vero, viiam usque ad aiuuini
cenlio tertio Romano pontiitce. 1208 vel 1209 produxisse : siquidemUbaldus, qni
(852)-VideRaynahlum,ad aniuim 1207, | 3. ei proxime successisse dicitur, tiniini tantumiiiodo
(853)lili nomcn erat Pelrus : annum Ecclesiam Faveniinam administravit, Uot-
c Anno 1207, Petro abbati, et moiiaebisSS. Ilip- landus, vero, translato nupevUbaldo, anno 1210
pnlyii et Laureniiide Faventia, praecipillunocentiiis sufiectus est. Verum, alia |>vorsussiippctuiit nio-
PP."III, ut haereiicicujusdam, Oltonis vocati, cor- niinienla Fuventina, col. 464, A. ex Tonduccio,
pus, qiiori ecclesiasticaseptillura donatunifuerat in pag. 255.
coruin Ecclesia , exhuniarent, el exlra sanctum c Anno1205, Ubaldusfit cpiscopus in locumTeu- '
locum obtegi curarent. t Monum. Faventin; col. devici, Frasconis episcopi,qui successeralBeinardo
465, B. episcopo (de quo yide episfolam libri seplimi 90,
(851) De episcopo,qui tunc tcmporis Favenlinas nol.), ad PapiensemEcclesiamiranslalo anno 1198,
gerebat infulas, valde dissenliunt inier se historlci secundumCainpium...
et momiinenla. Ac primtim audiamus"" Ughelluni, fit «inAnuo 1207, Ubaldi, episcopiFaventini, meniio
Ilal. Sacr., tom. II, col. 522. D charia archivi archicp. Ravennae.
c XXIII.Theodoricusvixit anno 1203. c Anno1208.Erri de Medicinaepisiolaad Hubal-
c XXIV.Hubaldus,episcopusFaveiUinus.-annum dum, episcopuinFaventinum,continensinventariuiri
vix integrum FaveniiiianiariminislraviiEcclesiam, bonorum ecclesiarumBuilaiet Pratac Meininiteliani
cum ad archiepiscopalum Ravennatem promolus EcclesiaeS. Blasii, qtiani dicil de jure suo, et non
est, post ctijus translaiioneni, cum Joannes, calhe- de jure moiiasictiiS. Adalbeni in Pcreo, Ex 'labui.
dralis canoiiicus, cx compvoinissorapiiuli, Joachi- archiep. Havennm, caps. F. 2097, lom. IV, Ann.
iiiuiii, ex- episcopo Luiieosi caiioiiicum vegitlarem Cam. in app. eol. 274.
Sancli Fridiani Lttcensisjara faclum,in Faveiuiinim c Anno 1208. Ilubaldo, episcopoFavcntino, ele-
prajsiileni elegissel, pontifex etiam enixius poslu- cto in archiepiscopumRavennaieni, scribit Inno-
latus, biijusmodielectioniest refiagatus, negans, ex centius PP-111, ejusque eleciionem approbal Kal.
Consiaiiiinopolitanoconcilio,illuin, qui episcopalem Jiinii. KxArcli. ctrchiep.Ravennm,caps.' M. 5611,
diguilateincum monachali,id est pceuilentiseslatu, et apud liubeum, pag. 571. »
commuiassel, posse iterum reassiimi ad eamriem Ecce igiiur, ex istis indtiliilataefidei inslriimenlis
(iigiiitatem. QtiainobretiiUbalrio scripsit, videret probatur, Ubalduin tres vel etiara quatuor annos
ilerum alque itcruni, ul lanlo oneri dignus praiice- Faventinam Ecclesiamrexisse.
reiur. (855) VirieepistolamJibri octavi 29, not.
< XXV.Rollandnsigitur, tian.slalonuper Ubaldo, (856)Yideepistolamlibri noui 22, not.
lanquam dignussufleciusesl, cuin esset Cathedialis
m?q 1NN0CENT2I III PP. REGESTORUMLIB. 1000
"
CCXY (857). A CCXYii(840),
..... DECANO ETCAPITULO MAGDEBURGENSIBUS.SOBILI Vir.O...'DUClWLADISLAO, SPIRITUM CONSILU
"j uod 0. nepoii ducis Poleuim, conferaitlprtvposi- SANIORIS.
turctm, Redaraiulurde obslinalionesua et perpetralionema-
(Romse,vi Idus Januavii.) lorum;el hortaiur ad resipiscendum. -
Adinstav illius, cujus funcs cecidissetestalur vox (Roinse,nNon. Januarii.)
prqpheiica in praeclaris,pro modulofragililalis hu- [Interrogamus te, misericordiaefili ulinam et non
manaeillcs in ministerium ejus, eujtis viccm in ter- ine! quse sit ista fiducia qua confldis, aut qua for-
ns, licel immeriti, gerimus, ducimus assumendos, titudine vel consilio disponas altissimo rebellare,
qtios credimus, et litterarumscientia, el moruin ho- qui, cum, exigentibus eulpis tuis, ab ipsius faciesis
neslate prseclaros, ul ad dexleram sponsi assislal in ejecius, coiisiliumforte cogilas, quod lion poteris
vestitu deaurato, circumamicta varietale, regina, stabilire, ut, ab ipso recedens, locum libi refugii
cui nascuiiluv pvo palvibus filii in principes sla- reperias praeter ipsum, qui profeclo, si in coel.um
lucndi. Spevantesigitur, qtiod dilecius fllius, Olto, ascenderis, illic est, ef, si etiam in infernum de-
ne|)os nobilisviri... ducis Polonise,cui el vilaeho- " scenderis, ibi adest? Quaete, fili hoininis, cogitatio
nestas el litterarum scientia suffragaliir, de bonoin appreheiidit, ut, prsevaricaiioni prsevaricaiionem
melius pioficere debcat, et Ecclesite Deiulililer de- apponens,daiiinabiiiiei'erigere te non meitiasconlra
servire, ipsuin in subdiaconum duximus ordinan- Deum,quasi lutum cbiitraiigulum cogites, ac factori
dum : firinam gerenles liduciam, quod non minus tuo, quod non feceril le,-insulles? Qtiaote, inquam,
ecclesiis, in quibus obtinuerii benelicia, in Ipsius prava seduclio,dux, seduxit,ul temetipsumabigeum
personapoterit pvovidevi,quamin ccclesiisfuevitipsi tibifaceres,quialiorum ducem ledebueris exhibere?
jirovisum. Verum, quia bonumsemiplenumvideluv, NunqnidideoduceiiiDomiuuslecoiislituil,ulinservi-
quod sine adjectione relinquitur,gratiamsupergva- lutisopprobriumecelesiasticamdeducereslibertatem?
liam facere ipside aposlolicsesedis benignitatevolen- Ntinquidideotibi gladiusest ab ipsocollaius,utacue-
tes, universitalemvesiram rogandam diximusalten- res ipsum in viscera matris tuae?Anidcirco subdidit
tius et nioiieiidam,peraposlolica vobisscripta man- libi populos, ul in suorum miuistrormn excidium
dantes, quatenus, pro reverentia apostolicae sedis illoium viribus armareris? Coliige scnsus luos et
et nostia, ei praepositurani ecelesiae vestrse, quam ciuti ipsis ingredere in le ipsum, quanlaque sil po-
venerabilis fraler noster... avcbiepiscopus ve- tenlia ma, subtilius inliiere, melire vires, ac vir-
ster (838), ante promotionem suam obtinuissevdi-(J lules enumera, et vide si fortitudine tua posses
gnoscitur, liberaliler conferaiis, inandatum aposlo- Christi Ecclesiam taliter conculcare, nisi le ipse fa-
licum laliler exsequenies, ut idem, qui eeclesise cullatum illarum copiis extulisset, sine quibus, etsi
vcslraepolerit existere non modicumfructuostis, ad gereves forsiian in voluniaie iyvannidem, neqna-
omiiiuniei singulorumdileclioncmforlius obligetur, quam lamen habcres in te hujtismodipotcsiaiem.
et nos, qtti eumdem sincera diligimusin) Doinino Magnum te forle repuias, sed quoad vana inundi
cbaritate, tanto vobis graiioii teneamur vicissilu- magualia te reputare non debes illo polenlissimo
<line responriere, quanlo iios noveriiiiusa vobisli- rege majorem,qui, quoniamsuper se Doininumnon
bernlius exauditos. cognovil,justum judicium in besiialem euiu habi-
Dattini Romae,apud Sanclum Petrtiin, scxio Iriusi tum iiumutavit. Nec te fuerii inferior rex Israel
Januarii, anno uouq.; Manasses,qui quoniam Dominicainpoicntiam igno-
CCXVl (859). ravit, Dominicapotentia ipsum exlremaecapiivilati
CNESNENSI ARCHIEPISCOPO. subjecit. Uorribilis qtiidem est tantarum poenaruin
Ul-absolvulclucemWladislaum. memoria, sed, cum siniilis culpa siniilem debeat
(Roinae,li Idus Jatiuari.) forniidare vindiciain, niulio libi horvibilior, esse
Piicscntiuni tibi auctoiitate concedimus,ut, sii 0! debel consideratioculpaeiuae,qtii, qtiasi superioreni
nobilisvir... dux Wladislaus, einollilus timore.Do- tibi Altissimumnon eoguoscas,in nfflictione, qtia
mini, obslinantiam suam volueiii emendare, lami Gnesnensem Ecclesiam diceris afflixisse, te Deo,
ipsum, quam fantores ejus, qui pro injeclione ma- Deurnquetibi cOiilrarium postiissevideris, faciens-
iiutiniin clericos violenta in canoneni lataeseiilen- que peccati pcenani ipso peccato pejorem, dum
liae incirierunt, et a le demura deiiunliali fuere, se- conteiiiuis lemere disciplinani, qtiara pro culpa
cundum Ecclesiaeformam absolvas,et injungas eis,( subiisli, culpabiliorredderis pcenaculpae,quam for-
quod talibus consuevit injungi. lasse fueris culpa poenae,quoninm et si niortaliier
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, n Idus5 illa venit in ausiim, ista quitiera venil niovtalius in
J.inuarii, anno nono. contempiuin.Perculerat siquidem aures nostrasjani
antea deteslandse cvudeliiatis auditus, quani in
pvsedielarneccleslam, el vivos ecclesiasticos exer-
cere iuuUipIiciter dicebaris, sed tandcin, viro <;xi-
1857)VideRaynaldum, ad annum 1207, § 11.
'858) Videe^istolani hbri noni 22, uot. (859) VideRaynaldum, ad amuimI207, ^ 12.
(840i VideRavjjaldum.ad aiinuin 12^7, s i2.
'
•4061 PONTIFICATCSANNOIX, CHRISTI 12 6. .1062
ji.ise sanclilalis, vcnerabiii fraire nostro... Gnes- A . lihere conferat praebendas-etpersonatus ecclestae
iiensi archiepiscopo,ad sedem aposlolicam acce- memoraia;, ac sancioruni reliquias, ac caeleraorna-
dente, quanquam de tribiilationibiis,quibtis Eccle- nicnla ipsius eeelesia*,vel lhesaurum,sicul superius
sia Ipsa gemit, -intellexerimus multa per ipsiim, a - esl expvessum,per se custodial et faciat, pvoutex-
' viris iamen
religiosis et inclylis provinciaecircnm- pedil,-per Capituluiii cuslodiri: prorsus ab ipsius
sfantis, plurima-sunl nobis de ipsius opprcssione' archiepiscopi, et Ecciesiae,seu yirorum ecclesiasfi- .
suggesta. Iuler quse, super eo tibi, si tamen et ipse corum persecufione desistas, et eos iu aliqiiibus
('oleas, plurimum condolemus, quod, cum propter non oflendas; auin imo, praediclumai'cb:episccpum
iiijectioiiem manuuin in clericos violeniam, in qui- liabens in plena reverentia el honore, te sibi supcr
btis, ut debes, Jesum Cbristuin non riiceris reve- his, imoDeo in ipso, huinilisalisfactioneconcilies,
reri, prsediclusarchicpiscopus te'denuntiayevil in inquibus te constal divinamiracundiamprovo;asse.
•canonemlaite senleniiaeincidisse, ac eliam praeier Speramus enim, quod, si conversus egeris pceniien-
id censuram in te caiionicam exercuevif, pvo. eo liam, el eidem "archiepiscopo,tanquarn palri tuo,
qnod facuhales univcvsascujusdain episcopi dece- filiali devotionestudueris adhserere, sua le raerita
denlis a le-invasas resliluere denegasti, tu, di- promovebunl in mtillis, utpoie super quo, velul
sclplmam ecclesiasticam vilipendens, non solum B credimus, ila Deo complacuit, ul pro subditorum
noluisti debiiam super his saiisfaciionem im- salule non crcdatur ipsius precibus defuiurus, qtti
pendere, vennn eiiam in ipsum et ecclesimn pro luiela ecclesiasticselibertatis suum specialiter
suam jugnm servilulis non desinis muliipliciter ag- spirilum suscilavil. Prsediaquoque, vel alia, sive
gravare. Porro, cum, ex consueludinegeneralijiro- sint ecclesiaslica,sive palrimonialiabenelicia, qui-
vincisecircumsianiis, ad locoruniepiscoposspeclet bus diclum arcbiepiscopuiri,vel eos, qui sibi ad
collatio praebendarum, tu praebendas Gnesnensis defensionem Ecelesise aslilcrunl, pioponeris spo-
ecclesiaevelipse conferre moliris, vcl aliquibus fa- liasse, cum fructibusinde perceptis eisdem resiitue-
cis interdum pro voluntate lua per impressionem ve non postponas, ei tuos nihilominus subriitosad
conferri. Sanctorum quoquereliquias, etipsius ee- plenariam i"estiiulionem eoium, quae illis sunt
clesiaeornamehta,seii^uemlibelthesaurum ejusdem, ablata per ipsos, tradita libi poiesiale compellas.
praedecessorum tuoruin, aul "dtieum, vel etiam Nihiloniinuseliam monachosde Molchina,quos di-
aliorum fideliumsiui devolionecollatum,auclorifate ceris expulisse, redire ad monasieiium suum, el
faeis propria custodiri, nec ea sinis per eumdem mancre in eo cum debita libertate permittas. Alio-
arehiepiseopumet capilubun, secundum consuetu- quin, quanlumcunqiienobismoiestum existat le in
dinem ecclesiarum Poloniae,procurari, non allen- C aliquo uioleslai-e,quia lamen deierre Deo magis,
dens, quod nonsolurh in nova lege ad viros eccle- qiiam homini nos oporlel, senleniiain, qu; m pra;-
siasiicos hujusmodi pctiinere noscuntur, verum diclus archiepiscopus lulit in le propter alqna
ellam in veleri per leviias jjrsecepitDoininus vasa prsemissoiiim,vel propler omnia, seu etiam propter
et ornamenla labevnaculi cuslodiri. Immunilates singula, quaevel bacleiuis in libertaiem ecc.eoiasti-
insupcr Ecclesiifinbn i-eYeritus,quemdamcaptivum cam altentasii, vel, quod absit! iu posletum atien-
servandtirain pvaedictaecclesiaposuisti, pvsecipiens tavevis, in le, vel illos, qui beneflcia sua de nianu
circa eum per canonicosadhiberi cuslodiam, et de ttia snscepevinl, seu le in ipsius prsesumpseiinl
facultaiibtissuis eidem nccessaria provideri. Cleri- persecutione fovere, rationabiliter duxerit promul-
cos vero, in -sacvis ovdinibus constifutos, in igno- gandam, firniilalem decernimusdebitain obinerc,
miniamJesu' Chvisli cavceiibus intevdum et lov- venerabilibus fralribus noslris.... Pragen OIo-
nienlis affligis,in bis et aliis archiepiscopuromemo- mucen.... Misnen.et universisPolonien.episcopis,
j'atum, el ecclesiamsibi commissamlam crudeliler praecipiendoinandanles,uleam, sicui ralionabiliter
persequendo,ut, si etiam verbo laceat, oppressiones lata fuerit, quolies ab eo fuerint requisiti, usque ad
tuas exsiliofatealur. Quia igitur affllciionemeccle- ry satisfaclionemcondignam,auctorilale nostra faciant
siaa supradiclse,ac imim quoque periculum, quod inviolabililer observari, singuiisdoininicisei fesiivis
versaiurin ipsa, dissimulare nec volumus, nec de- diebus, pulsatis eampanis, el candelis acceiisisso-
beiuus, nobihialem luani monenms alientius, et lenuiiier innovanleseamdem.
lioiiamur, et, per salutem lam animaeluae quarn Datum Roinse,apud Sanctiim Pelrum, ii Nonas
corporis obiestanles, per Jesum Cbristum, in cujus Januarii, anno nono.
noininefleclitiivomne genu ccelestiuni,lerrestriura, '
et eliaro infernoruni, riisirictelibi prsecipimus,qua-r -CCXYIII(841) -
- UNIVERSIS POLON1ENSIBUSEPISCOPIS.
lenus, te sub poienli manu ejus htimiliaus,supeviis,
)io quibus censuvamecclesiasticam iucuvvisti,re- Super eodem.
riiread niandaluiii Ecclesisenon postponas, et non- (Romse,IV ldus Januarii.)
impediens, nec faciens impediri, quomimis idein Perculerat siquidcmaures noslras jam anica de-
archiepiscoptis, proul ad ipsum de jure periiuct, tesiandaecrudelilalis audilus, quain nobiliis vir...

(841) Yide Rayualduni,ad annum 1207, § 12.


1C65 INNOCENTHIII PP. REGESTORlM LIB. IX. 1031
diis Wlailiblaus in Gnesnensein Ecclesiani, elc,- in ,£. a lemeriiate hiyusmorii de cseterodcsi.stentet, non
eumdem fere modum, usque in finem. impediatis, nec faciatis aliqnalemis impediri, quo-
Datmn Uomae,apud SanclumPelruni, quarto Irius minus decimsesuis ecclesijscum inlegiitate debifa
Januavii, auno nono. persolvanlur. Alioquin, senlenliam, quam venera-
CCXIX (842). bilis frater noster .... Gnesnensisarcbiepiscopus,
.UNIVERSIS CIIR1STI FIDELIBUS 1NPOLONIA CONSTITUT1S. in vos, seu delenlores earum, ralionabilitei duxerit
Ui solvanldebiium censum Romanm Ecclesiat. proferendam, usque ad salisfaclioheiii condignam,
(Roinie, Notiis Januarii.) elc, ul in alia. t
[Si niemoriter leneretis AnaniaaSaphiraequesnp- Datum Romae, apud Sanclum Petriun, secuiido
plicium, qui pro culpa fraudaii prelii, quod ex Nonas Januarii, anno nono.
agris acceperanl, lerribili nltione puniii, ad pedes CCXXi.
apostolorumprincipis repentirio inleritu corruernnl, .... DUCIS,ET ALIORUM NOBILIUM P0LON1.B
in solulione census, queni be.UoPelro debetis, fratt- CAPELLANIS.
dsm vilnrelis, ul credimus, adhibere. Adnoslram Ul solvanlcalhedralica.
siqmdem audientiam noverilis pervenisse, quod, (Romae,n Non. Januarii.) .
cum, ex consueludine regionis, usualis monela per B Cum, ex eo quod saecularibusdominis deservitis5
aiinum apud vos tertio renovetur, et quae prius in prselatis eeclesiasticis debifam subtrabere vos non
usu ftierat, demum reddaiur vilior, usu alierius deceat revevenliam et honorem , praesenlium vobis
succeilenle, vos eidem Aposlolo ceusum debitum aucloriiate inandamus , et distvicte pvaecipimus,
illo diifertis tempore persolvendum, in quo monetse, quatenus avchidiaconos veslvos, .cum pavochiam
quam solvitis, vilior usus erit. Licelergo bonorum visilando, ad loca veslva pevvenerinf, honesle veci-
veslrorum omnipolcns non indigeat, quia lamen pere siudeatis, et, procuvationeraeis debilam exhi-
periculosumesl vobis, qtiorl debclis eidera, vel per Iientes, cathedvatica , quse debenluv avchiepiscopo
fraudem immiiiuere,vel per iiigvatilutlineinirelinere, vei episcopis, cum integrilate debila pevsolvalis.
iiuiversitatem veslram monemus, atqtie etiain hor- Alioquin, senlenliam, qnam venevabilis frater no-
tamur, et pev aposlolica scviptapvseripimus, man- stei'... Gnesnensis arcbiepiscopus, in vos proplev
danics,.qualenus censuin ipsum sine cujuslibetfvau- hoc rationabiliter duxerit promulgandam,etc.
dis vilio, move solito, porsolvatis. Alioquin, sen- Daluni Romoe,apud Sanctiim Petrum , secundo
leiuiani, quam venerabilis frafer nosier Gne- Nonas Januarii, anno nono.
snensis archicpiscopus, in ej'usdcnicenstis vel de- CCXXII(844).
tenlores ingralos, vel lemerarios .frattdatores ratio- UNIVERSlS CLER1CISECCLESIASTICABENEFICIA INPOLONU
nabililcr duxerii proniulgandam, usqtie ad satisfa- OBTINENTIBUS.
clionem eondigiiani, firuiilalem decernimus de- Ul archiepiscopoGnesnensiunanimilerassisient.
.biliiih oblinere. (Romae,n Non. Janliarii.)
DalumRom.e, apud Sancium Petrum, Non. «a- Cum lurpis sil omnispars, quaesuo non congruat
nuavii, anno noiio. ] universo, praesentiumvobisaucloritate mandamus,
. CCXX (U%). et districleprascipimus, quatenus venerabili fralr".
UNIVERSIS DUCJBUS INPOLONIA CONSTITUTJS. nostro... Gnesnensi archiepiscopo, qui pro vestra
Ut non biipediant solulionesdecimarum, et Ecclesiselibertale laboraf, unanimiier assislatis,
(Romae,u Non. Januarii.) eique, sicul cbarissiini filii, pio patri laliler adhse-
Si cuiqunm ex vobis dixisset Dominus, decimae rere curetis, quod, universilatis vestrse sufftiltus
ac primitiae ttiaa sunl, quemadmodumeas asseril auxiliis, cnm adjutorio Dei eflicaeilevpossit occur-
suas esse, possciis forsilan ipsas eavtiiiidebitoribus reve imniinenlibus Ecclesiae.detrimeniis. Nos eiuiu
conrionare. Cum autem aliena largiri nequaquain eidem dedimusin mandatis, ul, quicunque vcslrum
esse Iiheralilas videatur, de nobilitale vestra non D secus praesumeretattentare, pev suspensionemofli-
possumns non mirari, quod, sicttl accepimus, cum cii benefieiiquesubtraclionem ipsum ad id compel-
inierdum vel obsequenliumvobis remunerare labo- lere non poslponat,
res, vel aliquorum devotionem vobis iniendilis pro- Datum Romae,apud Sanctum Petrum , secundo
curare, ipsos d« faclo, curo de jure minime valealis, Nonas Januarii, anno nono.
a solulione deciniarura absolviiis, miiitis-forsitan i CCXXIil(845).
iiijuriari Dco ptilanles, quoniam ista sustinet, el in UMIVERSISDUCIBUS 1NPOLONIA CONSTITUTIS. "
aperto vestram iiijuviain non- vepellit. Ne quando' (Romae,nNon. Januaiii.)
igiiur vobis Dominusirascatur, el in lolo veslro vos; Quoniamln Polonisepatiibus aliquorum.utacce-
puniat, qui suam lemere particulam conlreclatis, pimtis, insoleiitia nimis in libcrtatem ecclesiasticam
universitatem veslram monemus alieuiiiis, et bor- debacehaUir, qui, sibi eleetiones praesulumusnr-
lainur, per apostolicascripta mandantes, quaienus, panles, per clericos, ad quosperlinenl, non sinunl
(852) Epistolani IiancvtilgavitRaynaldus, ad an- (843) Yide Raynaldum, ad annum 1207, § 15.
nuni 1207, §. 15. ldeoque Iiic uncis iuclusa exhi- (841) YideRavnaldum, ad aniitim1207, § 12.
betur. (8451Yide Raynaldtun, ad aunum 1207, § 12.
1065 PONTIFICATUSANNOIX, CHRISTI1206. 106«
eas canonice celebrari, universitatem vestrara mo-1ft. CCXXVII(846). =
nemus altentius, et horlamur, per aposlolica scri- ..^..CNESNENSI ARCIUEPISCOPO.
pta sub inlerminalione analhematis inhibentes , ne Facit ei poleslalem canonicam censuram in duceni
in electionibusipsis quidquam vobis usurpare len- Wladislaum ac faulores ipsius, nisi resipiscat
exercendi.
telis indebitae polestatis , sed polius permitlaiis , f
(Apud S. Petrum, iv Idus Januarii.)
easdem a canonicis,sive clericis, ad quos speclant,
Cum tua pro te loquantur opera lestimonium,
lam canonicequam libere celebrari , quosiibel ve-
straeiurisdiclioni subjeclos, qui contra inhibitiohem quod promptamgeris in lege Domini voluntalem,
ut liberlatem ccclesjaslicam, pro qua specialiter
apostolicamquidquam lemere praesumpseiintallen-- inter tibi praesules Deus creditur
tare, a temerilale sua poleElate.vobis tradila com- lutim cireumpositos
spiritum suscitasse, plenius possis, ipso ad-
pescentes. aucloritalem a nobis
Datum Rornse, apud Sanclum Petrum , seeundo juvanle, defendere, specialem
Nonas Januarii, anno neno. dignum duximus le habere. De lua- igifur provi-
dentia plenam fiduciam oblinentes, auctorilate libi
CCXXIV. prsesentiumconferiraus potestatem, ut, nisi uobilis
CAPITCLO LANCICIENSIS ECCLESIvE. B vir... dux Wladislaus, aflectu per te paterno com-
Confirmaleis,proulpossidenl,quamdamprmbendam. monitus, ab ecclesisetuae persecuiione cessaverit,
(ApudS. Petrum n Non. Januarii.) et libere te permiserit ponliiicale in ipsam et ejus
Justis petentium, etc, usque assensum, prseben- subdilos ofliciumexercere, tam in etim quam uni-
dam, quam nobilis vir, Marlinus, exsuis redditibus versos faulores ejus, el illos etiam, qui eeclesiae
ecclesiseveslrse fecil, quam etiam venerabilis frafer tuae immunitales, praesertim de quibus est aposlo-
nosler... Gnesnensis archiepiscopus, cum capituli lico privilegio communila, tetnere praesumpserint
£ui consensu, collatis decimis ampliavit, sicut eam violare, canonicam libi liceat, praeviaratione, cen-
"jusleac.pacificepossidelis, vobis, et per vos eccle- suram ac senlentiam, quam pr„otulerisin Iiujns-c
siaeveslraeaucloritale aposlolica eonfirmamus, ete. modi, per, quoslibet Poloniensium ecclesiarum epi-
Nulli ergo, elc. Si quis autem, elc. scopos et praelalos facias, si necesse fuerit, usqtie
Dalum Romae,apud Sanctum Petrum , secundo ad satisfactionem condignam inviolabiliter ohser-
Nonas Januarii, anno nono. vari, contemptores, appellalione postposila, eccle-
CCXXV. siastica districtione cogendo. Prauerea, cum non-
EIDEM. nullae praebendaeac personalus, in praejudicium
Simile de canloria. C tuum, seu proedecessorumtuorum, a memovatoduce
(ApudS. Petrum, n Non. Januarii.) dicanlur, ac etiam ejus patre, conlra canonumin-
Soiel annuere, eic, usque assensum, canloriam, slitula collati, per praesenlia tibi scripta concedi-'
in ecclesiavestra per venerabilem fralrem nosinun. nius, ut collalionem eorum, seu eliam alienalionem
Gnesnensemarchiepiscopum*,de capituli sui con- quorumcunque bonorum, in ecclesiae memoratae
ser.su,et claraememoriasMesconis, ducis Gnesnen- . jacluram absque consensu capituli tui factam, tibi
sis, favore provide constitutam, vobis, et per vos liceat legitime revocare, contradiclores, appella-
ecclesisevesirae,elc, ul in alia. , tione remota, per censuram ecclesiasticam compe-
Datum Romse, apud Sanclum Pelrum , secundo scendo. Nulli ergo... noslrse concessionis, etc» Si
Nonas Januarii, anno nono. quis autem, etc.
CCXXVl. Datum Romae, apud Sanctum Petrum, quarto
CANTORI GNESNENSIS ECCLESLE. Idus Januarii, anno nono.
Similede capella. CCXXVIII(847).
UNIVERSIS EPISCOPIS IN POLONIA CONSTITUTIS.
(Apud S. Petrum, n Non. Januarii.)
Cum a nobis petilur, etc, usque assensu; capel- D 8l senteniiamlatam conira episcopumPosnaniensem
bonaemeraoriae dux MescocanloriaeGnes- facianl observarj.
lam, quam
nensis ecclesiae, cnjus honore fungeris, pvovida (Apud S. Petrum, iv Idus Januarii.)
Ad confusionem... Posnaniensis episcopi, non
pielate concessil, cum decimis a vencrabili fralre in memoriam redire, quod unus ex duodecim
nostro Gnesnensi archiepiseopoeidem cantoriae polest
Chrislum tradidil, et in angelis suis reperit Altissimus
concessis, sicut eam juste possides et quiele, libi, Cum enim vir eximiaesanctitatis, vene-
ac eidem eeelesia;auctoritaie aposlolica confirma- pravitatem.
rabilis frater nosler ... Gnesnensis archiepiscopus,
mus, elc Ntilli ergo, etc. Si quis autem, elc. contra filios hujus S3eculipro ecclesiaesecuraverit
Dalum Romae, apud Sanctum Petrum, secundo
Nonas Januarii, auno nono. opponere libertate, nominatum episcopum, quem
speravit inter filios lucis sibi fideliler adhserere,
Christi reperit in ipsius Ecclesia proditorem. In
quem demum cum anledictus archiepiscopus, exi -
gentibus culpis suis, ralionabiliter prolulerit sen-
(846) Vide Raynaldum, ad aunnm 1207, § 12. (847) Vide Raynaldum, ad annum 1207, § 12.
PATEOL. CCXV. 34. -pc7*
'
1067 INNOCENTHIII PP. REGESTORUMLIB. IX. J0S§
lentiam interdicti, ac illc, ipsius sententia vilipensa, A prineipes saeeulares,qui clericos in Polonia consii-
coram Ecclesiaepersecutore prsccipuo,exeommnni- lutos taliis et aliisexaclionibus inquietant, tu a&
calo nominalim ab ipso, divina celebrare oflicia bujusmodi praesumptionedesistanl, prudenler mo»
prsesumpsisset, propler quod vincuio fuit excora- neas et diiigenter inducas et, si neeesse fuerii,
municalionis aslrictus, licet postmodum, poenitu- canonica censura compellas.
dine simulata, sicut constilit ex poslfaclo, ftierit Datum Romae, apud Sanctum Petrum, secundo
absolulus, denuo lamen el in culpam est relapsus NonasJanuarii, anuo nono.
eamdemel in prislinam sentenliam revocatus.Nos CCXXXI.
igitur, altendentes, qttod pradictus episcopus tanlo EPISCOPO POMERANIJE.
fortius nervo debet ecclesiasticse disciplinse con- Ut obedial archiepiscopoGnesnensi.
slringi, quanto innocentise lora, quae in aliis de- (Apud S. Petrum, Nonis Jannarii.)
buerat moderari, damnabilius in se ipso laxavit, Venerabilis frater nosler.,. Gnesnensisarchiepi-
universilali veslrae mandamus, et districte prseci- scopus, in nostra proposuit prsesentia constituitts,
pimus, qualenus sententiam ipsam, et illam, quam quod tu debilam ei obedienliam exhibere recusas.
idem archiepiscopus in canonicos et alios clerieos Quia igitur pali nec volumus , nec debemus, ttt
propler excessum similem simili ultione rationabi- B dignilas ejusdem archiepiscopi per quemquam le-
liter promulgavil, usque ad salisfactionem condi- mere minualur, fraternitati ttiao per aposlolica
gnam, etc., ut supra. scripta mandamus, alque pvaecipimus, quatenus
Datum Romae, apud Sanctum Petvum, quarto obedienliamet vevevenliamdebiiam ei impendeve
Jdus Januarii, anno nono. non posiponas.
CCXXIX(818). Datum Romae,apud Sanctum Pelrum, Nonis Ja-
DUCICRACOVIENSI. nuavii, anno nouo.
Recipitur sub prolectione. CCXXXII.
(Apud S. Pelrum, n Non. Januarii.) UNIVERSIS EPISCOPIS JNPOLONIA CONSTITUTIS.
Sacrosancta Romana Ecclesia, elc. [Eapropter, Ul subveniantdiclo archiepiscopo.
dilecte in Domino fili, sinceritatem devolionis ac (Apud S.Pelrum, Nonis Januarii.)
fidei, quam erga nos et RomanamEcclesiam habere Cum nemo vestrum mercenario suo relribulionem
dignosceris,atlendenles,personam tuam.cumducalu posset debitam denegare, profecto de retributione
Cracoviensi, et omnibus bonis luis, quaejuste pos- venerabilis fralris nostri ... Gnesnensis archiepi-
sides el quiete, sub beali Pelri et nostra pro- scopi, qui non solum obveslram quietem, sed etiam
tectione suscipimus, et prsesenlis scripti... aucto- C ob generalem EcclesiarumPoloniensiumIibeiialem,
ritate praesentiumdislrictius inbibenies, ne quis te in mullis anxielatibus el periculis Jaboravil hac-
super eis prsesumat indebitemoleslare. Nulli ergo... tenus, el laboral, religiosa vos convenit sollicitti-
nostrae proteclionis et inhibilionis, etc. Si quis, etc diue cogitare. Hinc esl igilttr, quod universitaiem
Datum Romae, apud Sanclum Petrum, secundo vestram moneraus atlentius, et hoiiamur, per apo-
Konas Januarii, anno nono.] slolica scripta prsecipieudo mandantes, qualenus,
CCXXX(849). altendenles, quod in exsilio, quod pro communi
" ARCHIEPISCOPO GNESNENSI, Ecclesiarum vestrarum liberlate subivit, mullipli-
Ut laicos spolianlesclericoscompescat. cibus esl gravatus expensis, quas uiique non ex
<ApudS. Petrum, u Nonas Januarii.) Ecclesiaaproprise facullatibus, sed ex palrimonia-
Inter cseieros molesliarum angores, qaas in Po- libus bonis, mutuoque susceptis, dignoscitur perfe-
loniae parlibus Christi dictlur Ecclesia suslinere, cisse (850), ob reverentiam apostoiicsesedis et no-
plerique laici viros ecclesiasiicos mobilibus et im- stram, laliier ei subvenire procuretis in ipsis, quod
mobilibusrebus, quaeipsos palrimoniorum ralione in certamine, quod eertavit ac certat, veslris possit
contingttnt, prselermisso juris ordine, non metuunt, et militare subsidiis et meritis triumphai-e.
'spoliare. Quia igitur in clericortim oppressionibus Dalum Roniae, apud Sanctum Petrum, Nonis Ja-
Jaicorum est insolentiae resistendum, fraternitaii nuarii, anno nono.
tuae per apostolica scripta mandamus, qualenus CCXXXIII.
liujusmodi praesumptores, rnonilione prsemissa, CAPITULO LANCICIENSIS ECCLESl*."•
sublato appellalionis obstaculo, per districtionem Confirmanturpossessioneset bona proutjusle tenent.
ecclesiasticamasua temeriiatecompescas.Praeteiea, (Apud S. Petrttm, vu Idus Janttarii.)
cum populus genlium, licet in tenebris ambularet, Solet annuere, etc., usque' assensu. Sanctua-
sacerdoics 'suos et levitas initantum duxerit bono- rios (851), cum villis eorum, qiios venerabihVfraicr
randos,utPhavao,vexiEgypti, caetevissevvilutisub- nostev ... Gnesnensis archiepiscopus, de consenstt
actis, eos non solum in pvislina servaverit libertaie, Mesconiset Corradi dueum, canonicorumquesuo-
sed eliam alimoniam ipsis de publico ministraveril; rum, ecclesiae veslrae provida pietate concessii,

(848)Epistolam hanc exhibct Raynaldus, ad an- (850) Forte, pertulisse..


Rum 1207, § U. (851) Sanctuarios, id est hominesecciesiarumT$-
(849) Yide Raynaldum, ad annum 1207, § 12. nenles.Yide CANG. Glossar. lom. VI, col. 121.
1039 : PONTIFICATIJSANNOIX. CHRISTI 1206. 1070
quorum videlicelhaeesunt nomina ; Ozris, cum filio A" CCXXXV (853)
-Boteheli, Sava, Dalevo, Pirvos, Yogien, Cropidlo, GNESNENSl ARCHIEPlSCOPO, ET «UFFRt-
Rosnat Chotemiv,Golei, Tavgosa, Nedelis,Vencec, GANEIS EJUS..
et Pet. filiis suis, Vogen, Borecli, Brubno, Zeiivy, JJl publice'uxoralos non admillanl ad ecclesiasticas
Zellie, Zlella,Rac, Cantro cuu>Rados filio, Sotlec, dignilates.
cum Nieolao et Pet. filiis suis, Martin.cum Nezul (Apttd S. Pelrum, vi Idtis Januarii).
fratre suo, Vilcost cum Miloslvig,filio suo, Nevatde [Cum-decorem domus Domini (854),] et locum
cum Gozeslaus,filiosuo, Clivis.Nezbil, Zivac, Dom- labernaculi gloriaesuaediligere vos oporteat, accu-
mae, <el Colebic riepotes ipsovum, sicut eos. jusie rafa vobis est solliciludine praecavendura,-ne in
ac paciiicepossidetis, vobis, el per vos Lanciciensi commissis vobis ecclesiis illa temere praesumantur,
Ecclesiae auclorilate aposlolica conflrrnamus, et qtisevel in eis lampadem veligionisexstinguere,vel
prsesenlisscripli, etc. Nttlli ergo, etc. Si quis att- mundiliamvideantur minisli-orumDominimaculare.
-lem, etc. Ad nostram siquidem noveritis audieniiam perve-
Dalum Romae,apud Sanclum Petrum, sepiimo nisse, quod quidam, in vestvis.dicecesibusconstituli,
Idus Januavii, anno nono. publice etim mulieribus contvahentes, ecclesiasticas
CCXXXIV(852)^ U non verenlur suscipere dignilates, et nonnullarum
eeclesiarum canonici, quorum Iumbos, juxta ver-
..... POLONIENSI-
ARCHIEPISCOP0. , bum evangelicaeveriiatis, decerefesse p-aecinclos,
QuoHbeneficia ecclesimsumnon possint cbnferriper ac in eorum raanibus lucernas bonae
smculares. operaiionis ai-
(Apud-S. Petruro, iv Idus Januarii.) deve, usque adeo Iuxuriae sordibus pulruerunt,
Ideo sumus ad apicem summi pontificalus, Do- quod nec eiiara ignominiam suam velint lurpitu-
mino disponente, vocaii, ut, nostrae sollickudinis dinemque velare, quin imo filios, ex infami genera-
siudio, qusein ecclesiis Dei fuerinl emendanda, in tionesusceptos, ad ministerium altaris, quo se reri-
melitis reformenliir, et quod in eis conlra slalula dunt inriignos, indignius secum irahunt, ac si non
«anonum allentaiur, falce moderaniinis apostolici saiis in opprobvium ovdinis clevicaliseorum"incon-
uebeal reseeari. Eapropter, venerabilis in Christo tinenlia*foret cognita, nisi natorum, in f-ublicum
frater, ut in ecclesia iibi commissa, quaei'ec(a sunl deductovum, loquentiumque testimoniuin /contra
liberius -valeant adimpleri, ad exemplavfelicis ve- ipsos, essel oslensione sedula cpmprobala. Cuniqne
cordaiionis Coeleslini papae, praedecessoiisnosivi, in ecclesiis, in quibus hujusmodi clerici Iocumha-
praesentiuniauciorilate disirielius inbibemus, ne in bent, nuilta enormiler allenfentur, dum in eisdem
ipsa ecclesia, yel in aliis episcopalibusecclesiis tuae-P fermentata patrum et filiorum, tiepotum etiam, et
jurisdiclioni commissis,per saeeulavempoleslalem aftiniumparentela inordinate minislrat, qnia vide-
ieneficia-ecclesiastica de csetevoeonfevantuv,cum licet, amore praedominanle carnali, vcverentia
taiis collatio manifeslesacvis obviet institutis. Nulli spirilualis tepuit inter ipsos, unde nequaquam
ergo noslva; inhibitionis, elc. Siquis au- unus quodlibel facere propter alium prsetermittit
temyelc. per insoJenliam eorumdem (855), inicrdum ludi
Datum Romae,apud Sanctuni Petvum,quavlo.idus fiunt in eisdem(856) ecclesiis theatrales (857), et
Janiiarii, anno nono. non solumad ludibtiovumspectacula inlvoducuntur
(852) Vide Raynaldum, ad aiinuin 4207, § 12, in TvuIIo: 'A)1Kv.cdrtvi? vJ:/iptv.oi v.axaxivaciopr&e,
(855) Diversa epistolae liujus fragmenta repe- TrposStatpopa plxao-yjipaxi^ovxai TvpOGaizsTa, v.aiisoxs
riunlur in Decretalibus, 1° lib. i, lit. 17, De filiis p.ky^nf/ipcteiv x£>(iEo-oviw xiielv.-/J.no-iag
p.exao~xpa-
presbylerorumordinandis, vel non, cap. 15; 2° lib. xivnir.Ssva.ii.fiav htripyyixat' TTOXS Se v.al co?fiova^oi
iii, lil. l,De vita el honeslaieclericorum,cap. 12. xpotSsvova-ui), ij y.aiw? ?5a xexpaitooa. Sed et quidein
Quaeutrobique leguntiir, hic uncis inclusa sunt;, clerici in qtiibusdam feslis varias personas su-
variaeefiam lectiones admarginem apposilae.Eam- scipiunt et effingunl, et aliquando quidem ense.
dem epistolam iaudat Raynaldus, ad annum 1207, cincli, cum mililaribus veslibus in ecclesim ine-
§ 15. *3 dilullium ingrediuntur; atiquando vero, ut tnonachi,
(854) In Decrelal. Dei. progrediunlur,ei ul quadrupedia animcdia.Eanidem
(855) VideDecret. lib. iu, lit. I, De vila el ho- labem Eeclesiaevariis conciliisinsectati sunt Lalini,
nesialeclericorum,cap. 12. ei hoc esl quod diciltir verola vel cervolo Jtidere,
(856) Decreial. legunt aliquibus et omittunt Synod. verolaaul Altissiodor. can. 1. Noji ticetrKalendisJa-
verba trib. anni el infra^ua;,.. sequuntur. nuariis cervolo facere, velstrehas diaboli-
(857) His temporibus ludi-theairales solebant cas observare, vel urso ludere. Gonc Natineiens.'
fieri in Ecclesiis el ad ludibriuin inlroducebantur Nullus presbylerorum,aui lurpia joca, vel urso, vel
monsira lavvaruin; ver.im etiamjionnullis in festi- tornalricibusanie se fieri palialur. Can. Nullus 44
viiaiibns clerici .insanise stise ludibria exprcebant, rf;s(.;can.IV«W«s,Decouseecr.,disl.S.Velanturciiam
id esl personati seu iarvati procedebant in eccle- clerici turpes ludosursa vel lornatvicibus faceie, iri
sia; quae consuetudo, seu potius corruptela, dam- esl tovneamenta,seu ludos equeslres et hasiiludia,
nafur/uc, ne per Inijusmodi turpiliidineiu Ecclesiae qua; vulgo lovneamenLa,a Latino barbavo tornare,
coinquinetuvhoneslas. Eadem consuet.udoj'am olim quo usus est ipse Augusiin. lib. 1 contra littcras,
irrepsevat in Ecclesia Consianlinopol.itana, ut cle- Petiliani, cap. 89 : Non solumfustes tornare, sed
rici Iarvati luderenl in Ecclesia" in die - Natalis eiiam ferrum librare, el fundas circumageredidice-
Chrisli, et Luminarium, amiclti monachorum, vel runt. Ejusdem. aelalis probrum fuil, qnod in diebus
mililuin, vel variorum animalium specie : quatn solemnibus Paschae et Peritecosies solebat una e.
coasueuidiiiemnotatBalsamo in can., 57 syuod. vi, mereiriculis clericorumregina crcari, qnae,purpura
1071 INNOCENTHIII PP.' REGESTORUMLIB. II. ion
in eas monstra Iarvarum,Yerumeiiam in tribus anr. A etsi semper ecclesiis oporleat vos deferre, prsescr-
-festivitalibus,qum cgnlinue Nalalem Chrisli sequun lim lamen viduifalis tempore vos eas convenil re-
tur diaconi, presbyteri, ac subdiaconi, vicissim(858 vereri, universifaiem vestram monemus et«xhor-
insaniaesuaeludibria exercentes,per gesliculaiionun tamur attenlius ac per eum, qui, pro noslris ini-
suarum debacchationes obscenas, in conspecti quitalibus cruce pendens, Eeclesiaesuaeprivilegium
populi, decus faciunt clericale vilescere, quen liberlalis proprii sanguinis aspersione conscripsif,
potlus illo tempore verbi Dei deberelprsedicatiotii oblestandos vos duximus et rogandos, quatenus,
rouleere. (859). Quia igitur, ex officionobis injuncio ecclesias, in veslris flnibus constitutas, debita pev-
selus domus Dei nos comedil, el opprobria expro- miltentes lifcevtategaudere, in pastorum deceden-
braniium ei super nos.cadere dignoscuntur,[frafer lium mobilesac immobilesfacultalesnullius sestibus
nitaii vestrse per aposlolica scripta (860) manda avaritiae anbeleiis, sed easpotius, ul esl jusitun ,
rnus (861),] qualenus, ue per luvjusmoditurpiiudi per locorum capitula libere conservari sinalis, sub-
nem Ecclesiae inquinetur honestas, eos, qui suu slituendiscanonice ponlificibusresignandas. Alio-
publice uxorati, non admillatis de cseleroad eccle quin, quanlumcunque, etc, sicut in aliis.
siaslicas dignitates, [el admissos repellalis ab eis Datum Romae,apud Sanclum Pelrum, iv Iduu
qttas non possunl sine pravo exemplo et gravi scan " Januarii, anno nono.
dalo relinere (862).[FilVisquoque(Wi) canonicorun CCXXXVII.
prsebendasin eisdem coitferri ecclesiis non sinalis, PR^iPOSITO ETCAPITULO DEHARLEBECHE.
quarum (864) sunt canonici palres eorum, cum, in- Ut P. ciericumrecipianl in canonicum.
dccorum sit, ut in .aliaris officioillegitimus ftlitis (Apud S. Petrum, iv ldus Januarii.)
impudico pairi ministrel, in quo unigenitus Filiui Cum diligenler attcndere vos oporteat, quod gra-
aeterno Palri pro salule humani generis victiraa- tiam, quam a Chrisli Ecclesia recepisiis, aliis non
tur(865), (866) praelibatamveroludibriorumconsue- deceat vos negare, ad impendendumilli fraternitatis
tudinem,vel potitts corrupielam, curetis ab ecclesiii vestrse favorem, quam vobis aposlolici patrocinii
veslris/a/iterexstirpare,] qnod vos divini cultus e pietas reprassenlat, difficilesvos osfendere non de-
sacri comprobelisordinis zelalores. betis, sed lanto liberalius ettm in gratiam veslrse
Dattiin Romse, apud Sanctum Petrum, vi Idui commtinionisadrnittere, quanto consideralioveslrae
Januarii, anno nono. condilionis, qui, quodgralis accepistis, gratis-*dar«
CCXXXVI(867). lenemini, vos ad id debel eflicacius provocai*?.
KOBILIBUS VIRIS,DUCIBUS INPOLONIA CONSTITUTIS. _ Accedenssiquidemad praesentiamnosiram, dilecias

Vl desislanl ab occupalionefacullaium ecclesiarum filius,magisler P. de Sancto Yenaniio, nobis hurni-
vacaniium. liter supplicavil, ul, qui de provisione pauperum
{ApudS. Pctrum, lvldus Januarii). clericortimcogitare tenemur, pielatis oculos apenr©
Si, qusscunquesuper lerram habetis, ab eo, qui dignatemiivin ipsttm,et, posl laborcs diuttnoslibe-
liabital in ccelis,reeognoscitisvos habere, satis qui- ralium sludiorum, quibus diuiius insudavit, qnie-
dem repulare debetis indignum, ut per polenliam, lera in ecclesia veslra sibi palerna sollicitudipe
quam accepistis ab ipso, in ministris suis iiijuriam procurare. Nos igittir, atlendenles, eumdem magi-
inferatiseidem. Accepimussane, quod, cum aliquos slrum,de cujus moribuset scienlia laudabiletesti-
provinciae vestrae praasules a praesenti saeculomi- moiiitim perbibetur a muliis, non decerel rogare,
grare contingit, vos, qui, sicut eorum praecipui potius quam rogari, ut ;/vobis ad ecclesijeveslrss
filii, vidtialas debevelis ecclesias consolari, dolorem minislerium aggregetur, cui per ea, qnaesibidicun-
super ipsarum dolorem apponitis, facultates anli- tur merita suffragari, poterit, danle Deo, multipli-
slitum decedenlium invadendo, quae polius eorum citer exisiere frucinosus, universilatera veslrnr/i
debuerant successoribus conservari. Quia igiiur, rogamus ailentius et hortamur, per apostolica
n
amicla, et corona redimila in sublimi solio colloca- qnia haecmagis prosunt ad pietatem excilandam,
baiui.el circum qunm non sineidololatriaper loluin qunin ad voluptnlem, ut ail Gloss. hoc Joco, quam
diem cborcae ducebaiilur. JSgid. Aiiresevallis,dc scquiinlur inlerprelcs jinssim.
gest. Leodiens. cap. 40. Sacerdotes quippe, cwterm- (858) Omiiiuni Decretal. et mox exercereprmsu-
que ecclesiaslictvpersonm,cum universo populo, in 7nunllegtint pro exercentes.
solemnitatibusPaschm el Penlecostes,cum sanctam (859)"Quse siint hie lialico characlere distincta,
devolius aliis diebus ecclesiam frequenlare, el Deo in Decretalib. desunl; verum, leguntur apud Pith.
servire lenerentur, aliquam ex concubinissacerdolutn, in add.
purpuratum ac diadematerenitenlem, in emmenliori (860) In Deeretal. destint.
solio constitulam el corlinis velalam, reginamcrea- (861) Huc usque in Decrelal., lil). ni, lil. i,
banl, et coram ea assisleniesin choreis, lympanis, et cap. 12.
aliis musicalibusinslrumenlistola dte psallebanl,el (862) Decrelal. om.
idololalro;effecliipsam lanquamidolum cole-
quasi Ait (863) Vide Decreial. lib. i, fit. 17, cap. 15.
vanl, monslra tarvarum, Nannetense conc-locis (864) Al. legi quorum, moneiPilli. in inarg.
inodo laudnlis, larvas dwmonum. Aridit Burchaid. (865) Huc usque in Decreialih. lib. i,' tit. 17,
lib. n, cap. 161, quas vulgo talamas dicunt, noslri cap. 15.
masques.Non prohibenlur auteni clerici pia specla- (866) Rttvsus ibid. lib. ui, lit. 1, cap. 12. Infra
cula edere,veluli NaliviiatisChristi, adoraiionis ma- Becreial. om. vero el mox laliler.
gorum, infanlicidii llerodiani et passionis Christi (867) VideRaynaldura, ad annum 1207, § 12.
1073 PONTIFICATUSANKOIX, CHRISTI1206. i©74-
scripta raandanles,qualenus, ipsum ob reverentiam -Aad exemplar felicis memoriseAlexandri papse, prae-,
apostolicaesedis etnoslram, in fratrem, et canoni- decessorisnostri, ecclesiaravestram,cum omnibus.,
cum admittentes, fraterna charitate tractelis; inan- quse inpraesentiarumlegitirae possidet, aut in futu-
dalum aposlolicum laliter impleturi, quod Deo rum justis modis, Deo propitio, poleril adipisci, sub
gralum, et nobis esse possit acceptum, ac idem beati Petri et noslra proteclione stiscipiraus, et
magister lanlo demum vobis et eeclesisevestrsede- prajsentis scripti patrocinio communimus; statuen-
votiorteneatur exislere, quanto per vos in ea, post tes, ut nec episcopo vestro, nec ejus officialibus
sudores scholaris militiae, se gaudebit quielis gra- liceat, vobis vel ecclesiis vestris indebitasexacfiones
tiam liberaiius invenisse. • iinponere, sive injuslis gravaminibus vos ulterius
Datum Romse, apud Sanclum Petrum, IV Idus *atigare.In parochialibus autem ecclesiis, quas te-
Januarii, annonono. netis, liceat vobis clericos eligeve, et dicecesano
CCXXXVIII(868). episcopoprsesentave,quibus, si idonei fuevint, epi-
GNESNENSI ARCHIEPI5COPO. scopus curam animarum commillat, ut illi de spiri-
Ut possilferresignunicrucis perprovinciamsuam. tualibus vobis autem de lemporalibus debeant re-
(ApudS. Petrum, n Idus Januarii.) spondere. Praeterea, de Salford, de Ezendum, de
[Quoniam non ignoras, quqd in cruce DominiB Brailes, de WeJlesburn, de Herburgbir, et de Slan-
nostri Jesu Christi le oporteat gloriari, pie desideras Ieia ecclesias, refeclioni pauperum et suscepiioni
salulare crucis ejus vexillum de connivenfia nostra hospitum, ex indulgentia dicti proedecessorisnostri,
iuse venerationi permitteve, cujus inortiflcationem communi assensu omnium vestvum, et rationahili
jugiter in luo corpore crederis pro divini nominis providenlia depulatas,' aucforilate vobis apostolica
amore portare. Nos igitur, atteiideules, quodnequa- confirmamus, ila, quod nulli liceat easdem eccle-
quamlibi sint armaluraecceleslisinsigniadeneganda, siasab usu et ulilitatepauperum et hospituin leine-
qui contra fortemarinalum in mundi atrio, sufful- ritate qualibet removere. Decernimus ergo, utnulli
tus auxilio fortioris, certamine incessanle, laboras omnino hominum liceat hanc paginam nostrae jiro-
per arma justitiae triumphare, praesentium libi au- lectionis, concessionisel confirmationis infringere,
cloritate concedimus, ut salviflcsecrueis signumper elc. Si quis aulera, elc.
tuam proviiiciam ante te facias baj'ulari, nisi cum Datum Romae, apud Sanctum Pelrum, XVIIKaL
aposfoiicse sedis Iegalus in Polonia fuerit constilu- Februarii, anno nono.
tus, ut in hoc ei deferas, tanquam a nostro latere CCXLI (870).
destinato.DafumRomse,apud sanclum Peuum, se- , ARCHIEPISCOPO GNESNENSI.
cundoldus Januarii, anno nono.J u Quods«conltngat eum prmmun, successoripsius te-
CCXXXIX(869). neantur ad debita sua.
EIBEM. CCXLII.
Ul cogal eanonicosS. -Aibertiet S. Pelri ad sotulio- GARINO (871) ABBATI,ETMONACHIS MONASTERU SANCTI
nem census. APRITULLENSIS, TAMPRJ3SENTIBUS QUA31 FUTURIS
CCXL. REGULAREM VITAM PROFESSIS, IN PERPETUUM.
PRIORI ETFRATRIBUS BEEENINO. RecipiunlursubprolectioneB. Pelri.
Recipiunlursub prolectione beati Pelri. (Apud S. Petrum, iu Idus Jannavii.) '
(Apud S. Petrum, xvu Kal. Februarii.) Piaepostulatiovoluntatls effectudebetprosequenta
Congruam oflicii,-noslri aetionem prosequimur, compleri, utet devotionissinceriias laudaliler eni-
cum viros religiosos charitate debita confovemus, tescat et utiiitas poslulata vires indubitantev assu-
eorumque votis et desideriis benignofavore annui- mat. Eapropler,-dilecli in Dominofilii, veslris justis
mus, ei, ne indebitis agitenlur molestiis, ipsis apo- postulationibus clementer annuimus, el prsedictum
stolicae sedis defensionis subsidium iinperliinur. mouaslerium Sancti Apri, in quo divino estis obse^
Eapiopter religionis et honestalis veslrse fervorem, quiomancipali.sub beali Petri et noslva proteetione
fideique constanliam, qua bealo Pelro et nobis fir- shscipimus, et praesentisscripfi privilcgio commu-
milateimmobili adhaeretis.-sludiosius attendentes, niraus ; in primis siquidcm slauientes, ut ordo mo-

(868) Epistolam hancexhibit Raynaldus, ad an- illius dissolvendisolliciludooptimipraesulisanimum


num 1207, § 15, ideoque hic uncis inclusa exhi- luvbavei, vogatus-pontifextribuit, ut, si ante solti-
betur. tionem integram exlremum diem obire coiitingeret,
(869) Epistolsehujus Apographum,quodad fidera successor persolvendi debili onere obslriclus tene-
apograpbi Conti cum cseierisexscribi curaveramus, retur. t
e manibus nostris, quo casu nescimus, excidit; (871) Garinus, seu Warinus, vel Warnerius, S.
ideoqiieargumeiitumliic tantttmmodoexhiberepos- Apri Tullensisabbas.memoraturin cbaiiis, ab anno
suniiis. Vide Raynaldum, ad aimum 1207, § 15. H95, usque ariannuin 1227,quo fundavit priovaiura
(870) Epislolaebujus apogtaphum, quod ad lldem S. Georgii. Factus postea, anno 1228, Tuilensis
apograjibi Conticum caeterisexscribi curaveramus, episcopus,non ita multo post ad manasierium re-
e manibus noslris, quo casu nescimus, excidit; deundi captus desiderio, canonicosexoravit tit suam
ideoque argumenlum hic tantummodoexbibere pos- haberent ratam abdicaiionem;quo obtenlo, morluus
sumus.YideRaynaldumadannum 1207, § 12.tCum est.ll Maiil250. Gall. Christ. tom. Xlll, col. 1015
ingens vero archiepiscopus(Gnesnensis)pro tuenda et 1079.
Bcclesia?suaa libertate aesaiienum contraxisset, ne
™1$" INNOCENTIIIIIPP. REGESTORUMLIB.IX. 1676
nasticus, qui secundum Deum et beali Benedicli L in Masniio; illud quod babetis in molendinoda
Rpgulamin eodem monaslerioinstilutus esse digno- Longort, cum portione illa quam emistis a Malvisin;
scitur, perpetuis ibidera temporibus inviolabiliter illud quod habetis a Wacon , et quidquid Erardus ,
observetur. Praelerea, quascunque possessiones, dominusde Sorceio, in eadem villa juris babebat ;
qusecunquebonaidem monasterium inprsesentiarum molendinum de Sauz et Aragia quaeIdemErardus
jtiste ac canoiiice possidet, aut in futuruni conces- habehat inMalvage, et vobis pro multarum injuria-
sionc pohtificum, Iargitioneregum vel principum, rum recompensatione in eleemosynamest largiius,
oblatioue fidelium, seu aliis justis modis, prseslante et quidquid prius habebalis in villa praedicta, euin
Doriiino, polerit adipisci, firraa vobis vestrisque hominlbtis, lerris, nemoribus atque pralis; molen-
succccssoribus etillibata permaneant.Inquibus hsee dinum super Mosellam, a Roselina et T. fliio suo
propriis duximus voeabulis exprimenda : Locura in eleemoynamvobis datum; ex dono magistii Mal-
ipsum, in quo prsedictummonasteiium situm esl, Ihaei, molendinum in villa Stepbani; sex solidos
cum omnibus periineutiis suis; vicum Sancli Apri annui veddiluspvovinea,quam babetis in lerritorio
cum proprio banno, vineis , pratis, terris, silvis , de Firkes ; quidquid habelis ex dono Galteri, mililis
farinaiiisetservitoribus, ac caeterisappendiciissuis; dc Vodio,in Anblenivilla,in decimis, tevvis,nemo-
vineas, in Baromonte et in Barian et in Valleris vibus atqiie pvatis ; quidquid babetis in ecclcsia
consiitulas"; quidquid habetis in Bruriaco el in Sa- Sancti Christophori ab anliquo; lerram, quam Ca-
ponariis ; villnm, quaedicitur Videliac, cum banno raljis miles apud Molonisvillam,laude et assensu....
et appendiciissuis ; Alannum, cum ecclesia, banno Tullensis episcopi, et Tirrici, dominide Novovillari,
et appendiciis suis; Silvinicurlem, cum ecclesia,' in eleemosynam ecclesiae "vestrsededit, et nemus,
banno et appendiciissuis; villam Sfephani, cum ec- quod Fosnor appeilatui', ex dono Galieri, militis de
clesia, banno et appendiciis suis ; Molonisviilam, Vodie. Cum aulem generale inlerdictum terrae fue-
eum ecclesia, banno etappendieiissuis; Sensurias, rit, liceat vobis, clausis januis, exelusis excommu-
cum ecclesia, banno, et appendiciissuis; capellam nicatis et inlerdictis, non pulsatis^campanis, sup-
de Bulenevilla; decimasWaldonls curlis, perlinen- pressa voce divina offieia celebrare. Probibemus
tes ad matricem ecclesiam de Sansures; Marliniac. insupcr, ut nulltis infra fines parochiaevestroe, sina
cum ecclesia; quidquidpossideiis in Domno-Bricio; assensu dioecesaniepiscopi, et vestro, capellamsive
ccclesiara de Hurmeto, cum appendiciis suis; quid- oratorium de novo construere audeat, salvis privi-
(|tiid habetis in Adbolenisvilla;eeclesiamSancli Ger- legiis pontificum Romanorum. Sepulturam quoque
ntani, cum capella et omnibus appendiciis suis, et C ipsius loci Iiberatn esse decernimtis, ut eorum de-
quidquid allodiihabetis ibidera ; Vallerium, cura TOtioni el extvemse volunlaii, qui se illic sepeliri
banno et appendiciis suis : quidquid babelis aptid deliberavevint, njsi excommunicati,vel fovlenomi-
Pont et apud Fens, et apud Rosevias; ecclesiam de nalim siiil inlerdicli, nullus obsislat, salva lamen
Vallibus, et quidquid habelis ibidem; medietatem justitia illarum ecclesiarum, a quibus nioriiiorum
banni de Astons, et quidquid habelis ibidem; Ma- corpora assumuiitur. Decernimusergo, ul nulli om-
gnonicunem, cum ecclesia bannu, et omnibus per- nimodo hominum liceat, praedictum monasterium
lincnliis suis; ecclesiam de Blandenaco, cum ca- temere peiiuvbare, aut ejtis possessiones auferre,
pella, el quidquid habetis ibidem; possessiones , vel ablalas retinere, minuere, seu quibuslibetvexst-
quas habetis in Rogerengis, in Mandria, in Ciuse- tionibus fatigare, sed omnia integra conservcntur,
reia, et in Artengys, quidquid habelis in Fontonis- eorum, pro quorum gubernaii.oneac sustenlatione
villa, tam in ecclesia quam aliis quse possidetisibi- concessa sunt, usibus omnimodis profutura, salva
dem; Columbarium,cum ecclesia.banno etomnibus seuis aposloiicaeauctoritate et dioscesani episcopi
peniiientiis suis; capeliam de Hosgerio; capellamde canonica justitia. Si qua igilur in futurum ecele-
Girminei el alia quaepossidefis ibideni; capellam siaslica saecularisvepersona, banc noslrae consti-
deAngisvillaetquidquidhabefis ibidem; capellam de " tutionis paginam sciens, contra eam lemere venire
Gondrecorl.cumomnibuspetiinenliis suis; cellamde lenlaverit.secundo tertiovecomraonita, nisi reatum
Castineio, cum omnibus peiiinenliis suis; cellam suum congrua satisfactione covrexeril, poiesiaiis
deBeanivilie,cumomnibusappendiciissuis; cellamde honorisque sui careat dignitate, l-eamquese, etc.
Landecorl, eum omnibus appendfciis suis; cellam usque subjaceat ullioni. Cunciis autem eidem loeo
de Dariileio, cum omnibus.appendiciissuis, et ler- sua jura servanlibus, sit pax Domini nostri Jesu
tiam partem decimarum de Vitel, qtiam acquisistis Chrisli, elc, usquein finein. '
a Gerardo, praeposito de Dawileio ; decimas, in DalumRemse,apud Sanctum Petrum, permanuin
eleemosynam eidem cellae eoncessas a Gaufrido, Joannis, Sanctae Mariaein Cosmedin. diaconi car-
domino de Dawileio, quas habebat in Frana et in diualis, sanctaeRomanseEcclesisecancellarii, terlio
Franel; Giberli curtem, cura molendino- et omni- Idus Januarii, indictione.ix,Incarnaiionis Dominieae
bus appendiciis suis ; medieiatem eampi Spinalis , anno 1206 pontiiicatus vero domni Innocenti papse
cum hominibus, terris, nemoribus et pratis; vineas III anno nono.
et reddilus, quas habetis apud Lai; vineas et pos-
gessiones,quas inLuccio habelis; quidquid'hafcelia
1077 P0NT1FICATUSANNOIX, CHRISTI 1206. 1078
CCXLIU(872). A sent, praedictampoteslaiem, cuni omnibus consilia-
PATRIARCiLE CONSTANTINOPOLITANO (875). riis et fautoribus suis, candelis accensis, publice
Confirmalursentenlia lala contra Yenelosintrantes' ac solemniter vinculo ahatheinaiis innodasli. Ipsi
Ecclesiamsuam violenter propler iconam capien- verotamen interdicti
dam. quara anathematis sententia
(ApudS. Pelrum, ldibusJanuarii.) viiipensa,osliasacrariiconfregerunt, et, asportantes
[Es tenore lillerarum tuarttm nostris fuit auri- exinde violenter iconam, eam in eeelesia, quaa
bus inlimatum, quod cum charissiraus in Cbristo graecePanlocraton dicitur, collocarunt.Tu vero, ad"
filius, H. Conslantinopolitanusimperator illuslris, dileciura filium. B. tiluli Sanctae Susannae presby-
quamdamieonam, in qua beatus Lucas evangelista lcrura cardinalem, aposlolicaesedis legatum (874),
iniagiuem beatas Virginis propriis manibus dicitur accedens, ipsi rei serierh inlimasti, qui eodem die
depinxisse,quam ob ipsiusVirginisreverentiamtola lalam a le senienliam confirmavit, ecclesias omnes,
Gvseciaveneralur, el quasdam reliquias, quaeeranl qusesunt in parte sacrilegorumipsorum, subjiciens
in capella majoris Palatii, ponendas in ecclesia inlerdiclo. Unde, nobis humiliter supplicasti, ut
SaneiaeSophiasiibiduxerit conferendas,Venetorum utramque sententiam dignaremur apostolico muni-
potesias, cum ipsis Venelisad tuam accedens prae- mine roborare. Licet igitur nos opinionem illam ,
«entiam, ipsam iconam a te cum instanlia posiula- B qua quidaro Grseciaeslimant, quod spiiilus beatae
vit, asserens, eam sibi a praefaioimperalore fuisse Mariaevirginis in prsedictaimaginei'equiescal,pro-
promissam. Tu vero, cum cognosceres eos in ilia pter quod ipsam forte plus debito venerantur, tan-
nihil juiis habere, ipsius petitioni acquiesceveno- quam superstitiosamminirne approbemus el pactio-
luisli; sed, cura ille diutius institisset, lale ipsi nem, de parliendis reliquiis et aliis faclis iniiara ,
dedisti vesponsum,quod illam ei nec dabas, nec tanquain illiciiam delestemur ; ne lamen sacrilegii
conferebas, ivonice addens, quod ipsam aeeiperet, crimenremaneaf incorreclum,uiramque sententiain,
«iiunceamposseiineeclesia reperive.Clausa quippe interdieli et excojnmuiiicalionis videlicet, sieut
evat ecclesia, et praelata icona in ea non erat, sed ratiouabilitev sunt pvolatae, auctovilale apostolica
in sacrario sub sera triplici collocala. Yerum, cum confivmamusel praecipimususqueadsatisfactionem
a te obtinere nullatenus potuissei, ut reseraretur condijjnam,appellationeremota, firmiter observari.
ecclesia, in cujus sacrario erat icona praedicta, ab Nulli ergo noslraeconflrnialioniset jussionis
ala ipsius ecelesia;quemdamin ipsa per funem fecit infringere, etc.Si quis aulera, etc.
Datum Romae, apud Sanctum Petvum, Idibus
demilli, qui, quserens per ecclesiam saepedietam
Iconam, et non inveniens, de mandato potestatis C Januavii, annonono,]
prsedictae,unam de magnis ecclesiaejanuis per vio- CCXLIV.
lenliara reseravit. Porro, Veneti,-ecclesiam ipsara ILECTO, ET CAPITULO MOTHONENSIS ECCLE-
violenter iiitrantes, cum loeum, ubi erat icona, per SLE(875).
quemdara Graeculum didicissent, sacrarii ostia Recipiuntursub proleclione.
frangere incceperunl. Quod cum ad tuam notitiam (ApudS. Petvum, xiv Kal. Februarii)
pervenisset.amariludineplenus,adaiamecclesiseac- Cuma nobis pelitur, etc, usqueassensura, eccle-
ccssisli,et,desuperaspicienssacrilegiuniperpetrantes, siara veslram, cum omnibus bonis, quse inpraesen-
ex parle omnipotenlisDei, sub interdicti et excom- liarum rationahiliter possidet, aut in futurum justis
municalionisinterminalione inhibuisti eisdem, ne, modis, dante Domino;poterit adipisci, sub beati
quud male incoepevaiil,prasumerent consummave. Petri elnostra proteclione suscipimus; specialiter
Sed, eura nec sic a perpelralione sacrilegii deslitis- autem quosdam redditus, quos.... imperator Con-
(872) Epislola baeeintegra legitur apud Raynal- episcopus ille, de licenlia Innocentii, devotionis
dum,adaniiuniI207,§ 19;ideoque bic uncis inclusa ergo, peregrinaretur Compostellam, ad S. Jacobi
exbibefur. apostoli visitandas reliquias, nonnulli dioeceseon
. (873) \Tideepistolam libri octavi 19, nol. D Motbonensis, Coronensiset Amyclensis.-pussessio-
(874) Videepistolam libri oetavi 55. nes ejusdem Motbonensis Ecclesiae occuparunt,
(875) Meihone,ex Micbaele Antonio Baudrand, quas idem pontifex restilqendaspra;scribil epistola
tom. 1 Geogr.,pag. 652, col. 1, urbs est Pelopon- 44, lib. xv, Aiheniensiel Thebanoarchiepiscopis, et
nesi in ora meridionaliMesseniae,quse.nuncModon decano de Thebis, dala v Idus'(id est die 11) Maii,
dicitur, Sophianoleste, MutuneTui'cis, juxta Leun- anno 15, Chrisli 1212.Eadem die ipsi episcopoMo-
clavium, etiam nunc locus celebris, et emporium - thoniensimandavil, ut canonici, qui non residerent
in provincia Belvedere. Arce gaudet munitissima, in ipsius ecclesin, substractione suorum beneficio-
portuque amplissimo ac tuto, sub dominio Turca- rum mulctarenlur. Eodemetiam anno 1212, linio-
rum, a lemporibusBaj'azeltiII, 15 miiliaribusdistat centius, epistola 55, Jo. lepiscopo Mothoniensi,
a Corone in occasum hibernum, 120 a Nauplia, 72 ejusque successoribuscanonice substiluendis.in per-
a Tenario promontorio.iri occasum, et 120 ab urbe peiuuin, data xui Ka'1.Maii (id estdie 19.April).
Patris in meridiem. Sedes est episeopaiis sub ar- Ecclesiam Motlioniensera,ejusque-bona sub seriis
chiepiscopoPalracensi, ef aliquol habuit ritus La- apostolicaeproleciionem recepil. Ex qua ultima
tini praesules. episiola discimusnomen Imjiis' Moihoniensisprae-
Annol210, sedebat episcopusquidam Motonen- sulis inccepisse a iitteris Jo. ac probabililer iiiisse
sis, sive (Methonensis),cui, et quibusdam aliis epi- Joannem. Yide LE QUIEN,Ori. Chrjst. tom. III,
scopis inscribunlur InnoeentiiIII epjstolse24 el 74, col. 1051. ,
lib, XHI,anno 1210,lom. II, edif. Baluz. Dumaulem
1079 INNOCENTII411PP. REGESTORUMLIB. IX. 1080
stantinopoliianus, consucverat ineeclesia memorala A reddilum quadraginta perperoriim, quod tibi di-
suseipere, quos etiam nobilis vir, W. Campanen. leclus filius, nobiiis vir, Ur. Campanen. princepE-
nunc prineeps Achaias,ipsi Ecclesioe,de assensu. Achaiae,inobitu bonse meraoriaenobiiis viri, Hen-
dilecti fllii, B. tituli Sanctse Susannae presbyteri rici Rondelh, misericordiler assignavit, sicut ipsum
cardinalis (876),aposloliese sedis legati, in perpe- juste possides et quiete, devotioni luseaucloritate
tuum diciturremisisse, sicut ipsosjusle, ac pacifice aposlolica confirmainus,et praesenlisscripti palro-
possidetis, vobis, et per vos eidem Ec.clesiae,aucto- cinio eommunimus. Nulli ergo .... nostrae confir-
rilate apostolica confirmamus,et praesentisscvipti malionis, etc Si quis autem, etc.
privilegio communimus.NuIHergo nostra; pro- Datum Romse,apud Sanctum Petrum, siv Ka-
tectionis et conflrmationis, etc. Si quis autem, lendas Februarii, anno nono.
etc. CCXLVIII(878).
Datum Romae,apud Sanctum Petrura, xiv Kalen- PAMPILONENSI
EPISCOPO, ET P. DECASTRO N0V0(879),
das Februarii, anno nono. ET PRATRIItAD.MONACHO FONTIS APOSTO-
FRIGIDI,
CCXLV. LICJESEDISLEGATIS.
EISDEM;
R Qiiodsecundumprius mandatumprocedantin causa
Confirmatur statulumeorum super decimis. super malrimonioregis (880).
(Apud S. Peirum, xiv Kal. Februarii.) (ApudS. Pelrurn, v Kal. Februarii.)
Solet annuere, elc, tisque imperfiri. Cumigitur Dudum nos vobis seripsisse(881) recolimus,cba-
dilectus filius, B. tiluli SanclseSusannae presbyler rissimum in Christo filium nostrum, P. Aragonum
cardinalis (877), apostolicaesedis legatus, sicut ex regem illustrem, transmissa nobis insinuationa
parte vestra fuit propositum coram nobis, duxerit monstrasse, quod, cum dilectam in Christo filiam,
staluendum, ut de terris, hominibus, vineis, hor- nobilem mulierem, M. natam quondara G. Montis.
tis, olivelis, casalibus, decimis, possessionibus et Pesulan. sibi de facto matrimoniali foedere copu-
oliis redditibus Ecclesioe vestrae, tu, fili electe, lasset, apparuit tandem, quod quamdam carnali-
duas, vos vero, canonici, tres partes percipere de- ter praecognoveral,eamdem nobilem proxiraa eon-
bealis, nos, vestris poslulationibusgralum tribuen- sanguinllalis linea contingentem, quin et eadem
tesassensum, statutum ipsum, sicut provide fa- mulier virum habuit supersliiem, cum quo anlea
ctum esi, et a vobis sponte receplum, auclorilate contraxeral, videlicet nobilem virum.... comilem
apostolicaconfirmamus,et proasentisscripli privile- convenarum, propter quod idem rex, lahquara vir
gio communimus.Nulli ergo.... nostrse confirma- n catholicus el Deura timens, cauteriatam conscien-
lionis, etc Si quis autcm, etc. liam super hoc gerens, ac metuens ex hoc animae
Datum Roraae, apud Sanclum Petrum, xiv Ka- suaepericulum iraminere, ad aposfolicsesedis ora-
endasFebruarii, anno nono. culum dttxit quanlocitius recurrendum. Uude, nos
CCXLVI. vobis apostolicis dedimuslitteris in mandalis, ut, si
EISDEM. talis appareret super hoc accusaior, cujus accusa-
Quodfructus prmbendmvacanljs convertant ad com- lio esset admitlenda de jure, vos, partihus convo-
munesusus.
S1. xiv Kal. calis, audirelis causam, et eam, si partes assensum
(Apud Petrum, Februarii.) sublato appellalionis obsiaculo, fuie
praestarent,
Juslis pelentium desideriis, etc, usque poslula- curarelis canonico lerminare.
Alioquin, gesla om-
tionibus inclinati, praesentibusvobis Iitteris indul- nia
in Ecclesia conscribentes, sub testimonio litierarum ve-
gemus,ut, quandiuprsebendamaliquam slrarum ea nobis fldeliter mitterelis, prseflxoparti-
vestra vacare contigerit, fructus ipsius in commu-
bus termino compelenli,quo per procuratores ido-
ncs usus libere convertatis, ita tamen, ut hac occa-
neos nostro se conspeetui praesenlarent, justum,
sione ullra legitimum.tempus praebenda nou vacet. auclore
Deo, judicium recepturse, Nuper auiem
Nulli ergo.... noslrse concessionis, etc Si quis D
idem rex nobis intimare curavit, quod eadem no-
autem, elc.
bilis consanguinitafisetiam ei linea copulatur. Quo-
Datum Romae,apud Sanctum Petrum, xivKalen-
das Februarii, anno nono. circa, disci'etionivestrse per apostolica scripla prae-
CCXLVII. cipiendo mandamus, quateiuis, ad locum partibus
competentemquanlocius accedentes et Deum ha-
.... CAPELLANO ECCLESLE EANCTl N1C0LAI MOTHOKEN- benles prse oculis, lam super duobuspraescriptis,
SISEXTRA PORTUM. eliam super consanguinitatisarliculis et aliis,
quam
Reddilns quadraginta perperorum, ei a principe si
Achaice assignatus, auctorilate aposlolica confir- qua de jure idem aecusator duxerit proponenda,
malur. secundumformara prioris mandati, sublato cujusli-
(ApudS. Petrum, xiv Kai. Februarii.) bel contradietioniset appellalionisobslaculo.proce-
Jusiis pelenlium desideriis, elc, usque assensu, dalis. Quod si non omnes.... duoveslrum, etc
(876) Videepislolam libri ociavi 55. (880) De argumenlo hujus epislolae,vide epislo-
(877) Vide epistolamlibri oelavi 55. lam hujusce Hbri -coni 91, et quae ibi adnoiala
(878) YideRaynaldum, ad annum 1207, § 6. sunl.
(879) Dc istis jam diclum, est saepius. (881) Vide ibidem.
«Sl PONTIFICATUS-ANNO IX, CHRISTL1206. 108£.
DatumRomae,apud Sanclum Petrum, v Kalendas A consangiiineisnon peperciraus ; quoruin elsi fueril
Februarii, anno nono. labor plurimus, gaudendumest, quia iionnunquam
CCXLIX(882). exsiiiit fructuosus. Nunc igitur, cum j'am in lua li-
ILLUSTRI REGISICILIjE. berntione pene nos Deus fecerit praeieriloruin om-
Conc/andelquod fuerit liberalus a cuslodia indigno- nium oblivisci, mulieri evangelicse comparandos,
rum, el ad beneagendum hortalur. quae,cum pepererit filium, pressuraeniinime recor-
(ApudS. Peirum, lvKal. Februarii.) datur, nobis uon reslat aliud quam gaudciidnm,
Qnantaejucunditalis affeclus in apostolici cordis quia, quamvis ad plenitudinem ttiae pacis deesse
armario se transfuderit, per luae serenitatis lifteras aliquid videalur, Sjjeramus tamen, quod, si liuim
Jntellecio, quod manus Domjni de ilIoi*umindigna in Doniinojactaveris cogilatum, et eorum providis
te cuslodia liberavif, qui, quasi diceret lupa.ovi, consiliisacquieveris,qui le, post violenlorum cus-
agnum tuum melius te laclabo, curam a te remo- todiam, in suae sedulitatis obsequitimrecepertint,
verant, quam pia tibi genitrix depularat, inde po- ille, per quem regeg rcgnant, et principes princi-
teris exislimare,quod, qnandiu fuisti sicul Domino panlur, tuum solium confirmabit, et dabil tibi for-
piacuit, in illo ariiculo constittitus, cuni mullaritm tiludinem ac virtutem, per quas possis iniinicisob-
anxielatum angovibus circa te se sedulo retorqtte-
sislere, tuumque populum feliciler gubernare. Mo-
bat nostrae meditalionis aspeetus, utpole qui, quasi nemusergo sevenitalem vegiam, ethorlamur aiien-
. nobis dicere non cessares. In te j'aclatus sum ex tius,et per aposlolicascripla mandamus, qualenus,
utero matris mea?, veliemeiilissimisnos doloribus elevato ad Deum corde, quotidianis precibus ab eo
tabeseerefaciebas, quia libi, quem pielate commoti confoiiari corpore ac mente requiras, gaudensque,
dicere fingebaraus, Domine, vim patior, feslinafo in eorum fidelicustodia es reposittis, vel quo-
quod
non poleramus auxilio respondere. Nec est siqui- rura curam lua libi genitrix depulavit, vel, qui loco
dem sub admiratione ducendum, quod lua nos ito eorum, qui ex ipsis decesserant, successerunt, nia-
et contristavit detentio, el liheratio jucundavit, cum turis eoruro iiuendendo consiliis, moralibus satagas
et praeter Bailii rationem, quod non tam ex disposi- imbui disciplinis. Nos.ehim tranquiilitati et paci
lione materna, quam jure regni suscepimus exse- tuae soilicitudine intendimus indefessa, regiaeque
quendum,-luae propterea non possimus tutelse ac serenitatis augmenlum, spirilualibus vigilamus el
defensioni deesse, quia, cum a voce Prophelse di- temporabilibusauxiliispromovere, sperantes in Do-
eentis nobis : Pupillo lu eris adjulor, aures non de- mino, quod diligentiametbenevolentiam sedis apo-
beamus avertere,' te pupillum in luo jure lenemur sloiicae, matris luse, lanquam devolus fllius, corde
;
specialiusconfovere.Hinc est ulique, quod pro lua semper et opere recognosces.
jusiilia defendendassepeduximus noctes insomiies, Datum Romse, apud S. Pelrum, iv Kal. Febr.
elprandium in ccenam converlimus, ut, vel cogi- anno nono.
tandosoli, vel cum aliis conferendo,pacificandi tibi CCL (883).
tereditalem luam modos utiles inyenire possemus. .... REGISSlClLljEFAMILIARIBUS.
0 qtiolieseuntium et redeuntium nuntiorum exa- De eodem.
mina sibi invicem obviavunt, qui per varias orbis
CCLI (884).
parles pacis~iuaeprocuratrices litteras delulere I ARCnlEPISCOPlS ET PR,€LATIS, ACCOMITIBUS, PEIlMl-
Quoties epistolae, pro iua luique regni tranquilli-
et GNUM SICILI^.
tate mitlendae, notariorum fatigavere calamos,
Ut obediantet faveant regi Sicilice.
scribarum atramenta siccarunt I Quolies multitudi-
nes, undecunque de inundi partibus venientes, CCLII (885).
propter occupationes inslantes, quibus erga tua EPISCOPO SUESSIONENSI (886).
comraoda|yersabamur, sua doluere negolia retar- Ut attenlata contra bona ecclesimsucein irritum re-
data! Quid aulem de multis et magnis dicemus ( vocel.
expensis, quas pro diversis et variis regni tui ne- (ApudS. Pelrum, iv Kal. Februarii.)
cessilatibus sluduimuseiogare? Sed el fratribus et Justis pelenlium, elc, usquecomplere.Cumigitur

(882) Epislolambanc exbibel Raynaldus, ad an- ab eorum nuntiis eliam accepisset, ac Fredericum
num 1207, §5; ideoque hic uncis inclusa exbi- plurimum ipsis commendat, quod etiam commen-
belur. dalionis officium eidem apud episcopos, comiles,
(885) Epistolsehujus 250, nec non sequeniis251, oplimates caelerosque prseslitil (episl. 251) : po-
Apograplmm,quod ad fldem apographi Conli cura slremo ait Frederici litteras suasque Aragoniiin
cseieris exscribi curaveramus, e manibus nostris, regi per ejus nuntios transmisisse, cohortatum-
quo casu nescimus, excidit ideoque argumentum que ul cuncta, qtiaepro sorore ad sponsum regem
tanlummodo hie exhibere possumus. traducenda opus forent, diligentUsime compa-
R.vynaldus,ad annura 1207, § 0. raret. t
c Praeterea, in litteris, quibus regiis familiaribus (884) Vide notam ad epislolam proxime supe-
deregis liberatione gratulatur, ait, paulo antequam riorem.
ipsorum nuntios excepisset, regis Aragoniilegntos (885) VideRaynaldum, ad annum 1207, | 20.
pervenisse"cum littevis, quse de sorore ipsius Fre- (886) Yideepistolain libri lertii II, not.
derice in matrimonium tradenda narrabant, quod
1(185 INNOCEMTlIII PP. REGESTORUMLIB. IX 1084
pro subsidio terroe sanclae,et ConstanliuopoliianoA sumanlnon expelitalicenliacelebrure?]Alii quoque,
impeiio roborando, ad partes Occidenlalesaccesse- quos fama publica monaehos asserii, vel canonicos
ris, etlabores sustinueris plurimos et expensas, ne regulares , in saeeularihabilu ineedentes, se saecu-
ex eo detrimentum incurras, unde debes polius gra- lares clericos menliuntur, de quibus, cum probari
liam proniereri, prassentiumaucloriiate siaiuimus, iion possil, quod vitam sint religiosamprofessi, ve-
quatenus, si quid in tuum, vel ecclesiseSancti Geor- sponsum aposiolicum expelisti, utvum ad paties
gii Conslantinopolilanitibi comraissse,super Hospi- reinitli debeant cismarinas, ul episcoporumsuorum,
lali, aut rebus aliis ad eamdemecclesiampertinen- etabbattimmonasieriorumillorum, inquibus dicun-
tibus, post tutim recessum, fuerit praojudiciuiu lur regulaiein habilum assumpsisse,litteris doceant
alteniatum, in irrilum revocetur et ad slatum de- se non esse monachos,vel canonicosregulares, vel
bitum redncafur. Nulli ergo... noslraeconstitulionis, debea.nlpoliusin saecularihabitu tolerari?[Nos aulem
elc. Si quis autem, elc. luam in Dominosolliciludinem commendanles,fra-
Dattim Romse, apud Sanctum Petrum, quarto ternitatilumsuper primoariicuio respondemus(894),
KalendasFebruavii, anno nono. quod, nisi legilimelibi constilerit, sive per litteras,
CCLIIi. sive per testes, de illorura ordinatione canonica,
HIEROSOLfMlTANO PATRIARCU.OE (887), APOSTOLICE SE-B qui penilus sunt ignoti, nou debes ipsos periniiiere
DISLEGATO. (895) tuis plebibiis celebrare, sed , si forsan eorum
Prorogctturterminus veniendiad curiam Ronmnam. aliqui secrelo ex devotionecelebrare volueiiiil, po-
(ApudS Pelvum, m Nonas Febvuarii.) leris susiincre (896)] [(897). Super secundovero
Ex jiaiie tua fuit nobis humililer supjuicatiim,uf, (898) arliculo, inquisitioni tuaeduximus responden-
ciuii fibi et venerabili fralri nostro... Anliocheno dum, quoniamclerici, qui eunt de apostasiaecriinine
pairiarcha; (888), in causa, quse super Tyren. Ec- infamati, quod videlicel habilum abjecerint regu-
clesia inler Hierosolymitanam et AntiochenamEc- larera, non sunt in sseculari babilu tolerandi, sed
clesiam vertitur (889), a feslo beati Lucaeproximo per districtionem eectesiasticamcoercendi, donec,
prselerito usque ad triennium, peremplorium ler- deficienteprohatione ad infamiam abolendam,pur-
niinum duxeriraus prsefigendum,de nostra tibi per- gationem canonicam curaverint exhibere (899).]
~
iinssione liceret lerminum ipsum, quanium cum Quaesivisfiprseterea,ut, cum dointis Templi el Ho-
eodem patriarcha convenire poieris, pvorogare, vel spitalis, aliaque loca religiosa immunitalem prae-
saitem usque ad octavam Epiphaniaeprsedictum beant iis, qui ad ipsa confugiiinlfacinoribus perpe-
Lienniiim secuiuram, si de allerius partis processe- tralis, et Iiujusmodioccasionerelugii homicidia, et
rit volunlate, cum, tempore illo, quo libi el eidem alia muita enormia in illis parlibus conimiltantur,
palriarchae terminus est praefixus, commode non ulrum, confugientesprosuisexcessibusad loca prae-
possitis personaliter, vel per responsales idoneos dicla, reservata ipsis integriiate membrorum, in
X9Snostro conspeclui praesentare. Nos igilur, ne- publico carcere valeant retrudi, perpetuo pane 'tri-
cessilates, qtise uirique Ecclesise inprsesentiarum bulationis el aqua angusiioe sustentandi. Stibse-
imrainenl, attendenies, benigne concedimusposiu- quenler eliam quoesivisti,ut, cum debitores, qui
laia. domos suas pignori obligarunt, a creditoribus, qtii
Datum Romse,apud Sanclum Petrum, leriio No- prsedicfas.domos inbabitarunl, lanlum in sortem
nas Februaiii, anno nono. postuleut compulari,quanlum, si locassenteasdem,
CCLIV (S90). ab aliis recepissent, el ob hoc non modicumscanda-
EIDEil. ltim generelur, utrum propter hnjtismodiscandalura
Consultanli respondelur super dubiis declarandis. eviianduni lolerari valeant creditores, ne in sotiera
(Apud S. Pelrum.ii Kal. Februarii.) computentillud, quod debiioresab aliisfuissent pro
[Tuaefralernilatis. t/iscre/io posiulavit per sedem locatione annua conscculi.Nos autem, scientes, le
cpostolicamedoceri(891), ulrum clericos illos (892), P in jure suflicienterinstruclum, et nequaquamquid
qui ad partes Hierosolymitanas sinelilteris com- juris sit in praediclis arliculis ignorare, super eis
mendalitiis veniunt, permiltere debeas celebrare inquisilioni luse non duxiraus respondendum, ue
divina, (895) cumpleriqueillorum, de quorumcano- forsan inlenlioni tuaenoslra forlius responsio con-
nica ordinatiorienon conslal, slalim ul veniunt, prce- trairet.
(887) Vide epislolam libri septimi 222. (893) Quae sequunlur, Itaiico charactere disiin-
(888) Vide epislolamTibrinoni 55. cia, in Decretal.desunt; verum, leguntur apudPith.
(889) Vide epistolam libri priini 505 (apud Balu- in add.
zium, lom. I, pag. 290.) (894) In Decretalibus desunt; verum legunlur

(890) Epistolaehtijusfragmenla reperiuntuv inter aptid Pith. in add.
Dccretaies: 1° lib. l, lii. 22, De clericisperegrinis,, (895) In Decrelalibus add. in; quam vocem in
cnp. 5; 2° lib. v, lit. 9, De aposlalisel reilerantibus
; antiquis cod. deessemonel Pilliceus, in marg.
bapiisma,cap. 5. Quaeulrobiqite legiintur, hic uncis; (896) Htic usque in Decretal.Iib. l, lit. 22.
incltisa sunt; varioclecliones dantur. (897) Vide Decretales, lib. v, lit. 9 cap. 3.
(891) In Deeretalibus hsecdesunl; vcrum legun- (898) In Decvelal. deesl vero; infra legunt quod
lur aptid Pilh, in add. pro quoniamel qui pro quod.
(892) Decrelal. oni. hanc vocem. (899) Hactenusin Decretal. lib. v, til. 9, cap. 5.
W&a PONTIFICATUSANNOIX, GHRISTI1206. 1.086
Dattim Romas, apud Sanctum Pelrum, secundo A aliud probatum non fuerit conlra
ipsum. Quocirca,
Kalendas Febvuavii, anno nono. fraternitati tute per apostolica scripla mandaraus,.
CCLV. quaienus, si diaconus ipse publice fueril lmjusmodi
..... ELICNSIEP1SCOPO (900). nola respersus, et de ipsa legitime libi constare
Ul P. subdiaconumubsohai a volo. non poferit, purgatione ab ipso recepta, dummodo
(Apud S. Petruni, vu Idus Februarii.) aliud canonicum non obsislat, ipsum non differas
Ad aposlolicam sedem accedens dileclus fllius, propter hoc ad sacerdotisoflleiumpromovere, quia ,
Henricus de Wicelon, subdiacomis, Lincblniensis licet non sit nota delicti, est lamen nota defectus
diceceseos, htimili nobis insinualione monstravit, impedientis ad sacros ordines promoveri.
quod, cum olim , magis ob dileetionemet favorem Dalum Romae, apud Sanclum Pelrum, vm Idus
inclytae recordalionis Riccardi regis patris, cujus Februarii, anno nono.
lune clericus exislebat, cum idem rex iter peregri- . CCLVII.
nationis arrij)uii,-quam ex alia devotione, suscepe- CAPITULO VASTINENSI.
ril signum crucis, quia propler gravia impedimenta, Toleralur qumdam ordinatio facla in ecclesia sua
quae casualiter emerserunt, votumemissumnon est per capilulum.
hactenns proseculus, nunc, seneclute praeventus, B (Apud S. Pclrum, vn IdusFebruarii.)
cujus signum facies respersa eaiium albedine pro- Nisi essenl viri providi et honesti, lam ii quior-
tlfelur, f.itius est, ul asseril, invalidus ad eundum. dinalionem fecerunt, quam illi circa quos facta est
Unde, quia, si cogereluvimpptens in Hierosolymi- ordinatioin ecclesia veslra super negoiio priorattis,
lanam provinciam transfretare, provenire sibi peri- ordiiiationemillam valde suspectam propter exem-
cnlum formidabaf, el lerrae sanctaesubsidium ali- pli perniciem haberemus. Quodergo post concerta-
quod accedere non credebal, nobis humililer sup- tionem diulinam ordinatum est circa nnum de duo-
plicayil, ulijisum a labore peregriiialionis miseri- bus eleciis, ut ipse babeat prioratum, hoc ex juris-
corditer absolvere dignaremur, maxime, cum velit dictione delegata secundura justiiiam videlur csse
secundum facultates suas in terram sanctam con- slatutum. Quod autemordinatum est circa reliquum,
gruum subsidiumdestinare per tenniiioseompeten- utipse viginti Iibras de proventibus prioralus per-
tes, promittens, quod in feslo beati Joannis Bapti- cipiat annuatim, boc secundum providentiani intel-
slaeproximo venluro viginti et quinque marcas, et ligitur esse prseceptumex arbilraria poieslaie, cum
consequenler in festo resurreetionis Domini viginli in delegalos fuerit compromissum, qui, auctorila-
el quinque libras, ac poslmodum subsequenter in tem sibi retinendo commissam, se pro bono pacis
eodem feslo, anno revolufo, viginii et quinque ~li- el utilitatis haecordinasse faleutur. Quia igitur haac
bras sterlingorum,pro terraesanclaesubsidio in An- ordinalio ab omnibus est reeepta, possuntque licile
glia, cui volueriraus, assignabil. Nos igituv, atlen- prior et capitulum de proventibus suis propter cau-
dentes impedimenlapraescripia, et voientes parcere sas praedictas,non quidemex paclione partium, sed
laboribus senectutis ipsitts, cum ulilius fovsan Do- ex jussione judicum, provisiohem hujusraodi exlii-
mino suo valeat obsequi Cveatovi, fraterniiati ttise here, nos eam hoc habilo moderamine loleramus ,
per aposlolica scripla mandamus, qualenus prsedi- ul ad praeslationemquadraginla librarum non di-
ctum subdiaconum ab bujusmodi volc, auctoritate gnilas prioratus, sed persona prioris rnaneat one-
nostra suffultus, absolvas, prius tamen ab ipso suf- rata, ne forte vel circa proventus aliqua videatur
flcienli eaulione recepta, quod subveniioneni prae- facta sectio prioralus, ita quod, ipso priore defun-
diclam pro terra sancta dilecto filio, fratri ma- clo, successor ipsius ad praeslaiioiiemquadraginia
gistro.domus Tempii Londonieiisis,per praescriplos librarum minime lenealur.
terminos solvere procuvabit, injungens eidem , Datum Romse, apud Sariclum Pelrum, scpiimo
quod de caeterovacet sludiosius opevibus pietalis. Idus Februarii, anno nono.
Datum Romae, apud Saiictum Petrum, septimo D CCLVllI(902).
Idus Februavii, anno noho. R. EP1SCOPO (903)ETCLERO V1TERBIENS1BCS.
CCLYl. Ul restituant ea qumJ. amiserat propler defensionem
FLORENTINO EPISCOPO (901). fidei sublracta a Patarenis.
Ut F. diaconumpromovealad sacrosordines. (Apud S. Petrum, Nonis Febiuarii.)
(Apud S. Petrum. viu Idtis Febr.) Lacrymabilem dilecti fllii, Joannis Boni recepi-
Accedens ad jiraesenliamnostram dileclus filius, mus quaeslionem, quod, cum venerabilis frater no-
F. riiaconus, parocbianus tuus, humili nobis insi- ^ter... episcopus (904).*et dilectus filius, C. archi-
niiaiionemonstravit, quod', cum a suis aemulisdice- diaconus, Uvbevelani, vobis auclovilale hostva fir-
retur, quod esset filius sacerdotis,tu ipsum nec pro- miter dederint in prseceptis, ul, nisi.... poleiias
movere ad presbyleratus ordineiii voluisti, nec pef- Viterbiensis, prsedicto Joanhi infra certtim lcrmi-
misisti ab alio promovevi, quanquam vel id, vel num ea, quae in odiura fldei calholica; sibi abstule
(900) Vide epistolamlibvi quinli 54, not. (905) Vide epislolam libri quinti 93, not.
(9(11)Yide epistolamlibvi oetavi 156. (904) Vide cpislolam libri ociavi 18, not.
(902) Vide Ravnaldum, ad aiinum 1207, § 3. .
1087 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. IX. 1088
rant Paiareni, resiitul faceret, quousque ipsi esset A ctus episcopus,per muliam instanliumnostrtrescripti
de prsediclis plenarie satisfactum. ab ofllcioquoli- copiamhabuisset, el ejusdemlenoremcum viris pru-
bet ecclesiastico cessaretis, vos, licet ei non fuerit denlibus inspicerel diligenler, admirans plurimum,
in alitjuo saiisfactum, praeceptumeorum surdis au- qaod snpradicli presbyleri, lanquam procuratores
ribus>iranseunies, non deslitislis divina ofiicia ce- hujusmodilitieras impetrarant (917), ad probandum,
lebrare. Cun)igitur,ex iiijuncto nobis officio,eidem quod falsi prpcuratores fnerant, ab ipsis judicibus
non debeamus desse, qui obdefensionemcatholicae inducias postulavit, qui (918), exceplionemopposi-
fidei detrimentum hujusmodidignoscitur incurrisse, lam inutilem, et supervacunmrepulanies, ad proba-
universilati vestrae per apostolica scripla flrmiter lionem ipsius dilationein concedere noltierunf, pro-
prsecipiendo mandamus, quatenus vel, juxia quod pler quodidemepiscopus(919) ad appeilaiionisbene-
episcopuset archidiaconussupradicli vobis auciori- ficium convolavit, el ab ipsornmjudicum prmsenlia
tate nostra mandaruni, a divinorum celebraiione recessitappellans.Ipsi vero, appetlalioniminimede-
cessetis, vel de vestrisexbibeatis praedicloJ. recom- ferenies,in negolioipso procedere,(920), ac, lite non
pensalionem congruam prsedictorum. coniestala et juris orriine praetermisso, lestes con-
Datum Romaa,apud Sanctum Petrum, NonisFe- tra ipsum episcopumrecipere prsesumpserunl, et,
brtiarii, auno nono. " ipsnm a Tullcnsi Ecclesiaper senientiam removen-
CCLIX(905). do,] praeler formamniandaii nosiri, Tullensi capi-
..... CABILONENSI (906), ET CATALAUNENSI.,(907)» lulo concesserunt eligendi sibi ponlificem liberam
EPISCOPIS, ET PRIORI CLAREVALLENSI. facullatem. Cum autera dicii episcopus, et P. ar-
Causam episcopi Tullensis ipsis commitlil definien- chidiaconus, propter boc ad nosiram nuper praesen-
dam. tiam accessissenl, etsuper ipsorum processujtidi-
(Ajmd S. Pelrum, KalendisFebruarii.) cum coram nobis aliquandiu liiigassenl, idem epi-
[In nostra praesenliaconstiiulus venerabitisfraler scopus tredecini lestes, quosdam abbales, et mona-
nosler... Tullensis episcopus (908), tacrymabiliter chos nigri et albi ordinis, et quosdam clericos
est conquestus, quod, cum oliin ad procurandam saecnlares,indtixit, quibus diligenler examinalis, ex
causam, quoeinler ipsum et bonmmemorim...deca- ipsorum deposiiionibus apparuit evidenter, qtiod,
num Tullensem (909), super dilapidalione, excom- cum supradiclus eniscopus ad probandam exceptia-
municaiione, perjurio, ac quibusdam aiiis (910) nera praescripsampeliissel inducias, ipsas praetaxati
vertebaiur, W. el J. (911) presbyteros, procurato- judices negaverttnt eidem , et quod, licet idem epi-
res inslituens, ipsos ad sedem apostolicara duxerit _ scopnspropler hoe ad sedem apostolicamprovocas-
dcstinandos, cum de ipsorum flrie postmodtimtifti-' set, ipsi lamen in negoiio post appellationemad nos
basset, mandaium, quod eisdem dederat, infra mo- interpositam processerunt. [Nos vero, licel vix fi-
dicura lemporis spatium revocavil; sed ipsi, licet dem poltterimusadbibere, quod saepediciijudices,
mandali revocatorias lilieras recepisseiil, nihilomi- . utpole viri litterali, providi et honesli, t&iiter, ui.
juis, in negotioprocesserunlet, pro procuraloribusse diclumest (921), processissenl, maxime cum in sua
gerenlcs, cum ariversariosuojoffrido scilicet, archi- relatione, quam ad nostram prasentiam transmi-
diaconoTullensi, judiciumsunl ingressi cum eodent, sere, de luijusmodi exceptione proposita nullam
demumaddileclosfitios,G.(912) Paiisiensem archi- fecerinl mentionem, quia taraen episcopus smpedi-
AUconametmagislrum R de Corzon,canoiticumNo- cius per viros religiosos pariier et bonestos, de
tiomensem,et R. ScinciiYictorispwnitentiarium(di5), quibus non esl verisiraile, quod, suaesalutis oblili,
in ejusdem prsejudiciumnosiras litieras(9I4) falsum testimo-
impe- ac juramenii religione contempla,
trantes (915).Quorum(916)cilatiolicet eidemepiscopo iiium lulerint, nobis fecil super his, quoeproposita,
minime fuerit prasenlata,cumlamen ad ejus nolitiam suntplenaiiifidem;atiendentes,qiiodfalsiprocuraloris
devenisset,quod eisdemerat causa commissa,qucein- exceplio,nonsolumanlesenlenliam.verunjpostetiain
ler ipsumet diclos decanutn et archidiaconumverte- senlentiam poteslobjicijuxta canonicaseliegitimas
Q
batur, ad eorum prteseniiamproperavil.Cumque di- sanctiones(922), utpotequa probalajudiciumnullum

(905)EjiisiolseIuijus fragmenla reperiuntur inler tent.


Decreiales, lib. i, tit. 58, De procuratoribus; cap. 4. (914)Videeamdemepislolamlibri octavi 87. Ila-
Quse illic lcguntur, hic uncis inclusa sunt. Verba (915) Decrelal. impelrarv.nl.Quaesequunlur,
Ilalico cbaiacfere distincta desunt in Dccretaiibus, lico charactere disfincta in Decretal. desunt, verum,
vel leciioiuimvarieiatem designant.
leguniurapud Pkh, in add.
(906) Yideejjistolamlibriqtiinti 16, not. (916) Apud Pilh. quoniam.
(907) Videepistolanilibri quinti 157, nof. (917) Dcsunlap, Pilhusum.
(908) Vide epistolamlibviquinli 13, not. (918)Decreial.,.postulasset,ipsi.
(909) ConieromJasuni omnino quaeadnotavimus (919)Desmii. ap. Piihoauin.
ad episiolamhbri ocinvi 87, nol.
(910)Adri. criminibits, quam voeem in omnibus (920) Pithceus legit sed iidem niltilominus, ei
rnoxeum pro ips. episc.
aniiquis codd. dcesse tesiatur Pithceus, in inarg. (921)Hsecom. Pitboeus.ut moxvocemscvpedictuz,
(911) Decrelai,, T. ei G. et infra proeirfoslegilpro pariter.
(912) Decreial. i.tniura, eo ad. (922) Piihosushcecomillit, ut mox verbaaVctnis.
(913) Decrelal. collegas pro magistrum... possi- fr. nostr.
1089 PONTIFICATUSANNOIX, CHRISTI1203. ioca
et nulllusmemenliconlroversiaereputanfur,deconsi- A Si vero partes non consenssrinl, ut per vos quaeslio
HofratrumuosJtwum,processumsupradiclorumjudi- terminetur, vos, suflicienlissiraecausam instruclaih
cumsenleniialiterduxiinusirriiandiim,ineunislatiun . ad noslram prceseniiam transmiiientes, praefigalif
negoliutnreducenles,]inquoeratquando ipsumcorara parlibus lerminnm competentera,quo se noslro con-
nobis coeperalactitari, ut videlicet idem episcopus, spectui repraesentent,seiiteiitiamrecepturae. Inqui-
qiiemadmodumhonsememorise,G. Remensis archi- rafis prseterea diligenter, quanto debitorum onere
episcopus(925),apostolicoesedis legalus, decreverat, praefatusepiscopus episcopatum Tullensem invene-
tanqtiam de dilapidalione suspecfus, ab administra- rit obligatum, quanturaqtieper eum de ipso debilo
tione temporalittm sit suspensus, et lanquam de fuerit persolutnm, et utrum episcopalumjpsum me-
perjurio infamatus ab exseeutione spiritualiura raa- lioraveril in aliquibus, et in quantis, ulrumve alie-
neat inlerdictus. Unde, ne inlerim TullensisEccle- nala velil, et pos>it sine distractione ai:qua reslau-
sia sine provisorisoflicio desolelur, dileclnm fllium, rare, ni, si forsan ad nos fueril facienda relatio
abbalemSancli Urbani (924), procuralorem slaiui- super his omnibus, nos reddatis per vesiras litteras
inus in utrisque. Veruni, cum dictus J. archidiaco- . cerliores. Testes autem, qui, super dilapidaiionis
nus, episcopumipsura super dilapidalioneet perjti- articulo, ab uiralibel parte fuerinl nominali, si se
rio impetierit coram nobis, adjiciens, quod idem gralia, odio vel limore, subtraxerint per censuram
episcopus post suspensionissententiam divina pros- ecclesiasticam, ctc. Nullis lilteris obstantibus prae-
sumpsil oflicia celebrare, ac, lite legitime conlesla- ler assensum partium a sede aposloliea~impe-
la, idem archidiaeonus quosdara tesles induxeiit, tratis. Quod si non omnes... duo vestrum, elc.
quia tamen super articulis ipsis nobis. noii potuit Datum Romae,apud Sanclum Petrum, Kalcndis
plenetie vcritate Irquerecaasam ipsamvestroduximus Februarii, anno nono.
cxamini commitiendam, et, atleslaliones receplas
CCLX.
sub bulla noslra vobis iransraillenles inclusas, per
aposlolica scripla mandamus, quaienus, adlocum LINGONENSI (925), ET CATALAUNENSI (926),
compelentem,el lutum, vel, si locum competenlio- EPISCOPIS, ET..... PRIORI
CLAREVALLENSI.
rem, et tuliorem nequiverilis invenire, apud Lingo- Commillileis causam primiceriatus Tullensis (927).
riasjiartibus convocatis,recipiatis testes.quos ulra- (Apud S. Pelrum, Kalendis Februarii).
que pars duxeril produeendos, et, alteslationibus Cum accessissenl ad aposlolicam sedem, diiecti
solemniier publicatis, el lam episcopiquam pariis lilii, Sy. arcbidiaconus Tullensis capituli procura-
alleiius'rationibus , et defensionibus intellcctis, j lor, venerabilem fratrem nostrum Hugonein, Ho-
catisam ipsam, si de parfium processeril voluniale, stiensem episcopum(927), eisdem concessimiis au-
appellalione remola line canonico terraiiiciis, ita ditorem, in cujus praesentiaarchidiaconus proposuit
qnod, si legitime vobis constiterit bona Ttillensis memoratus , quod , cum oliin dilectus filius, ma-
Ecclesioeper culpam ipsius episcopialienala fuisse, gisler Wls, [subdiaeoiuis noster.II. etF. Tullenses
ab eadem ecclesia ipsum amoverecurclis. Alioquiii, canonici, nostrisauribus intimassent, quod primi»
cum de alienalione j"amconsict, quamvis idem epi- cerialus et Scholasiria in Ttillensi Ecclcsia lanto,
scopus culpam rerundal in alios, quia tamen super tempore vacavissent, ut ad manus nostras il-
hoc vehementer babitus est suspecius, el graviter lorura personaluum essel donatio devoluia, dileciis
infamatus, purgationem ipsi canonicam indicalis. filiis. . . . Aitse Siivac (92S), el. . . . Belli Prairi

(923) Anno 1206, cum in Fiandriam Guido, (de nobilium armalorum de manu, profectus adversusAl-
quovide epi&tolam libri seplimi 116, -nol.), arehiepi- bigenses, paulo post vita migravit. Gall. Christ.
scopnsRemensis, pervexissei, legationis susemiiiius lom. IV, col. 595.
implettiius, apud Gandavum,in<iuil vevusChronicon, (926) Vide epistolam libri quiiiti 137, not.
in ccenobio S. Bavonisex dysenteriaobiitni Kal. Aug. (927)Conferendaomninoquaeapnd auctorcs uovse
Capilulumvero Remense,quod sub inlerdictoposue- 3 GalliieCliristianoe legunliiv, loin. XIII, col. 1061:
rat, moriensabsolvit; vocavilquesedesmelropolitana, c Posl nomeii morlera Slliephani, primicerii Tullensis,
TheobaldoclePeriico impedienieeleciionem. (cnjiis iegilur in insiruinentis ah anno 1111,
. (924) Gualierius, S. Urbani Cnlalaunensisdioe- usque ad annuin 1126;, primicerii dignilas exslincla
ceseos abbas, occurril in Tabulis ab anno 1199 ad est, et capilulo imila a Riquino episcopo, (qui sedit
aniitim 1221; seriduo videntur fuisse hiijus noniinis ab amio 1107, usqtie ari annuiii 1126, al. 1127).
abbates S. Urbani, qtiorum alter meinoralur in Veruintainen, subf ponlilicafu Odonis de Vadano-
Necrologio Dervensi, m Id. Oclobris, alter xviu msnte ,Theodericus(qui sedil ab anno 1192 usqne ad amiuin
Kal. Decembris. Gail. Chrisl. nov. lom. IX, col. 1197) a Lotharingia , (ilius MaltbariI
926. ducis , ad eam dignilaiein se promoveri curavit;
(925)Robertus il, de Caslellionecognominalus,et, Siraon eliam, Tulleusis avchidiaconus, post Theu-
utasserit ChronicoiiLingonense, probabiliter fraier deviliobilum pvovisionesassecntus est a sede apo-
Laiubeiii de Caslelhonead Sequanam niilitis, avun- stolica. Qua de ve insliluii fuere judices , qui in Si-
culus autem Hiigonis Tilecastrensis dynasia;, fuit monis gratiam tulere senlenliain. At sunimuspon-*
priintira thesaurnritis, el decantis, lum , defuiiclo liflex, ad quem a capituloappcllalum esl, judicium
Hildiiliio (de quovide episloiam Hbriquinti lM,nol.) longe diversumprolulit : jussit enira ut ea dii.nil;is
Lingoiiensis Ecclesiae aiuisie.s. Pluribus in chartis restincta maneret. Ofiicium ilaque decani, ex eo
ineiiioraitir ab "tuino12o4, usque ad aniiura 1208, lempore, pviraa fuit capitulidignilas. )
quoj cumMiloneBarrosequanensicoiuitc, et magna (928) Vide quae adnotata sunt ad epislolamlibvl
1091 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. IX. 1092
(929) abbatibus, et.... Colurabaemonasterii decano, A m mandalis acceperat, ad appellationisprsesidium
dedimus in mandatis, ul superboc inquirerenl veri- convolavit. Prseterea , diclus procurator adjecit,
tatera, el, si personatus illostaplo lemporc vacasse quod eorumdemjudicum processus ex^ga causa ju-
constaret, quod, juxla Laleranensis statula eon- dicandus erat invalidus, quoniam ad senlenliaecal-
cilii, ad nos ipsovum esset devolula donalio, ipsi ciilum pvocessevtuit,lile miniine contestata; contra
ftiit ex parte arehidiaconi re|)licatum,quoniain
personas idoneas de Tullensi Ecclesia, vel aliunde, quod
in ipsis iiistilueient personatibus vice nostra, et appeliationilnvjusmodinon fuit aliquaienus deferen-
eosdemfacerenl ab illis, pacificepossideri. Ipsi vevo dura , cum non ex causis legitimis, sed fruslratorie
judiees, mandaium aposlollcumexsequenies, partes duntaxai fuevil appellatum. Cum enim fuisset capi-
ad suam prseseniiam cilaverunl , et die stalula, lulum cilationibus legitimis eVocatum, simplicem
diclis magislro W. el fc. comparentibuscoram ipsis, nuntium , et non vesponsalemidoneum deslinavit,
Joannes, presbyler , cum Tuilensis capilulrlilleris qui, cum excusationemcapituli allegasset, et super
ipsorura se conspectuipraesenlavil, in qtiibus idem ea oblulisselpvopriumjuramenlum, poslmodumillud
se capilulum excusabat, quod ad locum, ab eisdem prsestarenoluitrequisitus. Cumigitur excusatio, ab
. eodemnuntio proposita, delusoria merito viderelur,
judicibus constitutum , sine rerum et personavnm
discvirains, pvopter... dueem Lolharingise, qui eos ^appellatio, super ea interposila, fuit merito re-
diflidaveial, accedere non "valebant,et boc ipstim spuenda, maxime, cum idera nuniius'liileras capi-
tuli prsesentarit, in quibus conlinebaiur expresse,
dictuspresbyterpropvio volens juramenlo firmare, ad
locum , ad quem Tullensescanonici tutc possint ac- qttod pvovocandumtanlummodofueraldestinatus.
Sed nec illud nocere posse pars eadem respondit,
cedere , postulavit. Cumquesuper boc inter dictos
et fuissel liti- qtiori, lite non conteslata, dicii judicesprocesserunt,
magisirum presbyterum aliquandiu cum non caussecognilio, sed inqtiisiiio verilalis so-
gattim , demum idem presbyter, requisilus proestare lummodo ipsis fuerit demandata , propter quori in
iuramentum , qtiod prius obtulerat, recusavit, ef, non fueral judiciarii ordinissslem-
inquisilione ipsa
vocem appellalionis eraitiens, lilteras capituli prae- nilas ohservanda. Ad hoec, capiiuli pars
rcspondit,
sentavit, in quibus ad ajjpellandumsolummodopro- quia, qtiamvisin quibusdam inquisilionibiis omni-
eurator exstileral insiitiilus. Verum , judices supra- modnjuris solemniiasnon servelnr , in inquisilione
dicti, excusaliones ab ipso sacerdole propositas et tanien liiijnsmodiservari dehuit ordo juris, quo-
appellalioneminlerposiiani frustraiorias repulanies, iiiam , cum possessionuinel redriiluum, olini ad pri-
de prudcntum virorum consilio, receperunt tesles, _ niicerialuinspeclantium, quidam sint paciiici pos-
qnos dicii magister etF. inlroducere voluerunl,diem sessores, eisdem sine juris ordine nee debebant,
aliam apud SancltimAprum sseDedictocapituloprae- nec poleranl spoliavi. Prselerea , et si dicli judices
ligemes, qui cum nce ea die curassent in judicio poiuerint sine causse cognitione procedere , solem-
comparere , judices ipsi, attestalionibus soleraniter nifei' lamen de causa cognosccrepotins elegenmt,
publicatis, cum constitisset eisdero, quod tandiu TuIIensescanonicos , lanquampartem, ad sutim ju-
priraicerialus in TullensiEcclesia vacavissct, ul ejus" dicitimevocando.Fuit insuper ex parle capiluli al-
ad nos donatio pertinerel, ipsum vice noslra su- lcgalum, quod rescriplum, ad praedictosjudices im-
pradicto S. avchidiacono contulevunl; quam con- petratum, cxslitit per fnlsi suggestionemobtentum. •
cessionemiaem archiriiaconuspetiitauclorilate apo- Cumenim communi conSensu el unaniini volunlale"
stolica conlirmari. Dicius vero G. capituli procu-- canonicorum Ttillensiumfuerilconslitutum, ne pri-
raior, ex adverso i'espondit, quod hiijusinodicon- miceriatus dignitas essel ullerius in Ecclesiaraemo-
ccssio, el processusjudicum praedictorum,debebant rata,'inler.canoiiicosipsosprimiceriatus proventibus
merito retraclari , utpole qtti posl appcllalionem, et posscssionibiisdislvibtilis, ci eadem institutio a
ad nos pro diversis gravaminibus legilimc interposi- bonse memovisc Alex. papa pvaedeeessovenoslro,
tam , proccsserunl, prima siquidem cifalione capi- j) fueril postmodura confirmala evidenter aj)paret,
lultim ipsuin ediclo peremplorio evocarunt, el, cimi quod primicerialus ipse multo tempore non vacavit,
poslmodumad eoium praeseniiamproprium iiiiniiiim sicul nobis fuerat falsa insinualione suggestttm.
capilulum deslinasset, licet ipsi niinlius, allegando, Contra quod pars arehidiaconisic vespondil",quori,
quod ad praefixumlocum propter viarum discrimina cuin illa dignilas ad" publicain et coramunemTul-
et insidiascajiitales capiiulura accederenon poteral,' lensis Ecclesiaehoneslalem ibidem fiierit inslitnia,
vel sufticientes transmiltere vesponsales, sollicite absqueseriisaposlolicoeauclorilatein eadem ecclesia
poslulavet locum iutum partibus assiguari, excusa- non poiuii aboleri. Confirnialio quoque, supei' latn
lionem lamen htijtismorii diciijudices admitle;e illicita consliliilione oblenia ,' firmare non poltiif,
coniempserunl, propler quod idem nuntius, sicut quod erat invalidum ipsojure. Praelerea, iidem ca- -
oclavi8, nol.; quibus adde, si vis , quoelegunlur xerborna Conrado Harburgensi. Idem forle cum H.
| apud auclores uovae Gallise Christianie, tom. XIII, qui memoralur anno 122.5."Ga/J.Lltrisl. nov.l. XIII,
col. 1575: col. 1573"J
llenrictis I, abbas.Altsesiivae, an".1197, in do- (929) Roduljjhus, 1200et 1250, quo ab Olhone
natiooe collata inonasievioDonganii; adhuc eliam abbate Mauvimonasferii aream apud Marsal o ,ti-
ati. 1200, in donatione facta monasterio de Slutl- nuit.... lbid. col. 1369. . • ' •
1093 PONTIFICATUSANNOIX, CIIRISTI1206. JO'Ji
nonici, posl bsccomnia, Terricum arciiiriiaconumin A intelleciis, quaedileclifilii. .. . SanciiSebasliani
primicerium communifer elcgerunt, qui fuil post- Sanciae Mnriae,el. . . . de Mil-jeiisepneposiii, et
modum auctorilate aposlolicaconfirmatus,proplcr C. ct C. majoris Eccfesise,et magister Germandus,
quod ijon solumconfirmalioniobienla;tacilerenun- Sancti Nicolai, el Litulfiis, Sancti Pctri, canonici,
liasse videntur, sed etiarn inslilulionempropriam Magdeburgenses,lam verbis quam scriplis propo-
revocasse.Sed ad haecpars capituli replicavit,quia sucrant sollicilecoram nobis, pro cerlo dedieiinus,
quod de ipso T. faclum esl, eis praejudicare non eleclionem de ipso factam canonicara exstitisse,
potesl, qui non per eleciionem canonicam, sed ipsain auclorilateapostolicaduximusconfirmandara,
per inlriisionem potius sibi primiceriatus oflicium snpplenles de plenitudine poteslatis, si quis in ea
usurpavil. Nos igitur, his et aliis, quae corain ex eo fuisset defecius, quod quidam interfiiciiint
episcopo memorato parles proponere curaverunl, celebrationieleclionisejusdem, qui ex sola patiici-,-
plenius intellectis, qttod a supradictisjudicibus fac- paiione in simplicis excommunicationislaqueum
tttm esl, tanquam inordinate proesumplum,de-fra- inciderunl, sicut per Rodulfum de Ranis, cl Bur-
friiin nostrorum consilio, irritamus ; catisamipsam cbardum de Glinde,Magdeburgensescanonicos,fuit
de ulriusque partis assensu vestroexamini commil- propositum Coraninobis. Ei, quoniainreciis dispo-
tenles. Quocirca, discrelioniveslrse per aposlolica B silionibiisnihil debet morse vel diflicnlialisaflerre,
ECiipfa mandamus, quatenus, inquisita diligenlius ne gregi Dominicodiu riesilcura pastoris, eumdem,
veritale, si vobis constiterit, Tullensescanonicos, die Sabbaii Quatuor Tcmportimante Nntivilatem
ne ulleiius in TuIIensiEcclesia priniicerialus esset Dominicam,propriis manibus in presbylerum orrii-
oflicium,commtiniier statuisse, ac slalulum ipsum navimus, et in crastinum curnvimus in episcopiini
aucloritale sedis apostolicaefuisse postmodumcon- consecrare, ipsumquejam pnlleo insignituuiad VGS
firmalum, vos illud faciaiisiii suo robore perma- cum gralise nostrse plenitudine rcmitieinus; spc-
nere, nisi postea dicli canonici contra venerint, rantcs in Domino, qui eura ad suura minislerium
aliquem videlicet in primicerium eligendo. Si vero evocavit, quod pev ipsius sollicitam pvovideutiara,
constare nequiverilquod taliter, ut diclumest, fuerit el solliciiudineincivciimspcclam,Ecclesia M.igrie-
consiiiutum, vel auctoriiaie aposlolicaconfirmatu-m, burgensis in spiritualibuset lemporalibus graliim
seu ftierit suiTicienleroslensum,quod iidem eanonici suscipietincrenienlum.Univcsiiaieiii igilur veslram
post -eonfirmationem,vel ante, contra praetaxatinn monenius, el exlioiianiuv allentius, pcr apostolica
venerinl instiluium, causamipsam ad nosframprse- vobis seripla pvaecipiendomandantes, quatenus,
sentiam remittalis, qusesuper his invenerilis, per ipsi, tanquam patri, el avchiepiscopovestvo, de
vestras nobis litteras fideliter intimantes, nullis caetero intendentes, el exhibenieseidem reveren-
litleris obstantibus,prseler assensumpartium a sede tiam,'-el obedientiamtam debitam quam devolam,
aposioiica impetvaiis. Quod si non omnes.... duo salubria moniiaet prseceptaipsius recipiatis humi-
vestrum, etc. liter,etdevoleservctis, ut idem, devotionemvesiram
DaiumRomae, apud Sanclum Pelvum , Kalendis cognoscens, iis ferventius lenealur insisfere, tan-
Febvuarii, anno nono.- quam paslor diligens oves stias.quaj ad vestruni
CCLXl (930-931). proveniant commodum,el salutein, el ab eo condi-
CAPITULO ET UNIVERSO CLERO HAGDEBURGENSIBUS. gnam relribulionem recipere nihilominusmerea-
Confirmaturelecliofacla de arcliiepiscopo(932). mini, qui praofert obedienliamholocauslis.Verum,
(Apud S.-Pelrum, vi ldus Februarii.) quia idetn de mandalo nostro illorum pvsesiolaitiv
Hla qiiolidiana inslantia, soliicitudovidelicelEc- advenlnm, qni, sicul accepimus, pvo slalu impevii
clesiarum omnium, qtiaeminisleriuni cingilaposio- ad nostvam prscsenliam sunt venluri, volumnset
licaeservitulis,poiissimumnos inducit,ui a;l illarum niandamus, ut lanquam prsesenli eidem in ipsius
consolationemintcndamussollicite, ac benignejusta ahsentia deferaiis in omnibus, in quibus noveritis
desideria earumdem effectu celevi prosequendo,][j deferendum.Elsuperordinationeecclesiarumvestra-
qtiaepaslorum stint solatio destiluue, ne, pro paslo- riim nihil anie ipsius reditum in ejus prsejudicium
ris carenlia in spiritualibus et lemporalibus susli- atientantes, ipsius adveiitumbenigne ac huniiliter
neanl detrinientum, et grex Doininicus luporum exspectetis.
morsibus relinqualur, si non sit, qui noclis vigilias Datum Romse, apud Sanctum Pelrum, vi Idus
custodiat super eum. Sane, eum venerabilisfrater Februarii, anno nono.
nc-ster,Albertus,archiepiscopusvesler, tunc electus CCLXII.
PRJEPOSITO ET CANONICIS• SANCT^E HAR1.S
(955),ad noslraniprsesenliamaccessissef,nos, eccle-
sise Magdeburgensi,quae non solum in prosperis, MAGDEBURGENSIS.
verum etiam in adversis, sacrosanctae Romanae ConfirmaturhospilaleSancli Alexii.
Ecclesiae, malri suse, devola semper exstilit, tanr (Apud S. Pe.lrura,vi Idus Febv.)
quam filiae speciali, solliciludine volenles paierna Juslis pelenlium desideviis,etc, usqueasscnsu,
consulerc,' quia jam pridem, diligenter auditis et hosjhtaleSancti Alexii,juxta pvsescriptamccclesiain
(950-931) Vide Raynaldum, ad annum 1207, (932) Virie epistolamlibri noni 22.
§ii. (935) Videibidem.
1095 INNOCENTII111PP. REGESTORUMLIB. IX. 1096
posilum, cum pertincntiis suis, sicut ipsum jusle ac j\. deburgensis in ea libertale manere cancimus, in
pacifice possideiis, ad exemplar felicis memoria; qua a lempore quondam N. arcbiepiscopi,usquead
Alexandri papse, prsedecessoris noslri, devotioni praesensdignoscituvexslilisse. i ldem quoque pvse-
vestraeauctoriiale apostolica confirmaraus,et pra;- decessor noster abbati et fralribtis Praemonstraten-
sentis scripli patrocinio commtinimus; staluentes, sibus, ne ecclesiam veslram indebitis-exaciionibtis
ut nulli oranino boniinum liceat... nostrasconlir- aggravarent,districleproliibuilsub bacforma :«Nos
mationis, etc. Si quis autem, elc. ilaque, sustinere nolenles, ut a quoquam contra
Datum Romse,apud Sancliim Pelrum, sexto Idus praedecessorumnostrorumindulla lemere veniatur,
Februarii, anno nono. aucloritate praesenliumvobis dislriclius inhibemus,
CCLXIII(954). ne ab ecclesiaSanclseMariaeMagdeburgensis,quam
EISDEM. mtitua debelis cbaritale el sinceriiate reverenter
a sui fundalione
Confirmanlurprivilcgia Romanorumponiificumeis ainplecti, conlra id qttod prima
concessa. per virum reverendissinuim N. quondam, Magdc-
(Apud S. Pelrum, v Idus Februarii.) burgensemarchiepiscopum, ralionabiliter slattttum
Efleclumjusla posttilanlibusindulgere, lam vigor dignoscitur, illam suhjeclionis obedientiam, vel ab
aeqiiilalis,quam ordo exigit ralionis, prxserlim, II aliis ecclesiisipsius diceceseosexpetatis, quam con- .
quando petentium voluntates et oequitasarijuvat, stal eas vobis, vel antecessoribus vestris, ab orrii-
et utililas comilatur. Ex parte siquidemveslra fuit nisvestri exordio usque ad hsectempora, nnllaleiius
nobis humiliter supplicalum, ut liberlates, immtini- impendisse, sed , qusepacis sunl et concordiaepro-
iaies, rationabiles consueludines,et alia jura eccle- pensius iniilantes, vicarise (955) allercalionis
siaeveslrae,quaequorumdamvobisRonianorumpon- stimulumdeclinelis, cumex ea et animarum jactura
lificum privilegiis sunt indulta, eidem ecclesiseau- pvovenial,el fralevnaedileclionisunilas et religionis
ctorilale dignareraur apostolicaconfirmare. Felicis observanlia dilabatttr, sed , anliqua visitationisex-
siquidem recordalionisInnocentius papa, pracdeces- bortatione, ac fraternaecharitalis dileclione,vos ad
sor nosier, insliiuii, ui in vestra ecclesia ordo ca- invicemin mansuetudinis spiritu , non in -lumore
nonicus secundum beati Aiigusiini Regulam, et vcl elalione qualibet visitetis, ul inter vos religionis
inslilulionem bonaememoriaeNorberti, Magdebur- observanlia jugiler convalescat, et discordiaesfi-
gensis archiepiscopi, perpetnis temporibusobserve- mulus, curn auxiliocoelestisgralioede medio valeat
lur, el, ul eadem ecclesiatali gaudcat liherfaie, ut, ampulari. i Nos igilur, vestris posfulalionibusgrato
ntillius indebitoe subjectionis onere praegravata, „ concurrentes assensti, indulta vobis et ecclesiae
*
Jlagrieburgensiduntaxat arcbicpiscoporespondeai, veslraea proedictisRomanisponlificibusapprobanles,
in litleris dicto N. arcbiepiscopodestinalis, sub iis ea, sicut in ipsorum aulhenticis contineri perspexi-
verbis indulsil: c Slaluimus, ul sccuudumRegulam mus, et nunc pacifice obtinelis, auctorifale aposto-
beali Augusliiii, el luam inslilulionem in ccclesia lica confirmamus, et prsesentis scripti palrocinij
Beatsc Marise in Magdeburg. perpetuis lempori- coininunimus, districlius iiihibenles, ne quis de
bus religio conservelur. Ipsam quoqne eccle- ordine Praemonstratensi, vel alio, eamdem eccle-
siam in ea libertale manere deceruimus, ut ad siam, vel vos praesumalconlra indultasedis aposio-
ueminem, nisi ad le, fraler charissime N. et ad licae, lemere molestare. Decernimus ergo, ut liulli
tuos successores, Magrieburgensesarchiepiseopos, omnimodo homiiuimliceat hane p3ginam nostrse
respectumhabeat, et nullius indebitae subjeclionis confirmalioiiisel inbibilionis infringere, eic. Si quis
onere prsegravelur,sed , tuae iibeiiatis fulta privi- aulem, elc.
legio, suo dunlaxal archiepiscopo de quaiibel Datum nomae, apud Sanclum Petrura , quintc-
eausa respondeat. i Proeterea,piaemctnoriaeLticius Idus Februarii, aimonono.
papa, ejusdem vestigiis inbaerendo, conccssamei- CCLXIY.
dem ccclesise liberlalem suo privilegio confirmavit
liis verbis : c Eam liberlatem, qtiaea proedecessore ... PR^POSITO (936)... CANTORI (937), ET HAGISTRO
nosiro , felicis recordalionis Innocentio, vobis in- SCHOLARUH REMENSIBUS.
dulta est, auclorilate aposlolica confirmainus, ita Ul cpiscopnm Tornacensem, ad J. subdiaconum^
lenoremmandali aposlolicidchocjam daii,
tit ad neminein, nisi ad archiepiscopum Magricbur- juxta providendumcogant.
gensem, el suos de
successores, ordine, vel de alia (Apud S. Peirum , -ui Non. Januarii.)
qualibel causa respeclum habeatis. J insuper, bonae Ad peliiionem dilecti filii,J. subdiaconi, super
memorise Cceleslinus p.apa ecclesiamipsara in ea provisioneipsiusbonaememorise... Tornacensi epi-
liberlale, quam a tempore supradicli N. avcbiepi- scopo(958), qui eum in subdiaconum ordinavit,
scopi, usqtic lunc habuisse dignoseilur, nianere de- secundum generalem formam, aposlolicaslilteras
crevit iis verbis : : t EcclesiamSancue MariseMag- nos recoliniusdesliiiasse.CumquedileciiJiHiA.(959)

(934) Vide Raynaldum,ad annum 1207, §11. (958) Vide epistolamlihri lertii 4, not.
Sic legilur in apogr.
- (955)
(956) Virieepistolamlibri sepiimi96, not.
(939)Asso,ex prioreAlbiniaci,tertioab urbeAire-
batensi lapide, abbasinonasierii deMonteS. Eligii,
(957) Videepislolam hbri qninfi 149 post annosundecimregiminis,niigravitad meliorcm
1997 PONTIFICATUSANNOIX, CHRJSTI1206. i09§
de monte Sancti Eligii, el P. de Mareolo(940) ab- A sed, in quanlura ralioneparochialiumecclesiarum,
bates, el D. prior de Albiniaco(941), Alrebaiensis vel alia, jurisdiclionem tuam respicere dignoscun-
diceeeseos,quos concesscramiis eidem subdiacono lur, oflicii.luidebitumin eosdemlibere prosequaris.
monitore.s, ipsum invenissent idoneum, sictit eo- Dalum Romae, apud Sanctura Petrum, xiv Ka-
rum tvaiisinissaenobis lilterse confinebanl, ac idem lendas Martii, anno nono.
episcopus, disponenieDosnino,concessissetin fata, CCLXVI.
procfaii moniloves ipsitts, ad venevnhilemfratvem ... EPiSCOPO (945), ET"...5ECANO (946), ET CAPITULO»
nosiruin... Toniaceusem cpiscopum(942), succes- LINGONENSIRUS,
sorcra memorali episeopi, recurrenies, ipsum ad Ut Hitgonemde Faverniacoin canonicum,et fraircm
providenditmei juxta formara mandali apostolici recipiaut.
monere diligeniius curaverunl, sed idem cpiscopus (ApudS. Pelruin, xn Kal. Marlii.)
mandala el moniliones eorum snrdis auribus Scientia litteralis et moralis honestas dilecfi fiiii,
peiiransivil. Nolentes igiluv, quod de provisione magislri Hiignnisde Faverniaco, qunin, multorum
pauperum clericornmpro Deoet propier Dcumin- lesiiinonionobis notam, procurata pcr ipsum sa>
coejiimus,relinqueie inexpletuin, discrctioni vesirseR pirisapud nos vestra reddirieruniobseijuianotiorein,
per apostolicascripla pr;cci|)iendomanriamus,qua- ingratiiudinisculpam exaggerave videnlur, quam,
tenits diclum episeopum, uf juxfa tenorem liltera- aposlolicum conlemiiendo mandalum, stipev ejua
Tuiu noslrariim subriiacono provideat memoralo, pvovisionesemel el itevumvobis fnciiira,non solum
moneve diligenliuset inducere procuretis; alioquin, in nos , veruraetiam et in ipsumprobamini co:n-
eum ad id, omni contradictioneel ajipellalioneces- misisse, cum,sine nostvo quoque mandato, solo
saiilibus, districlione , qua convenit, compellalis. suaeprobilatis inttiitu , vel saltera exhibiioruin ob-
Quori si non omnes his exsequendis inleresse po- sequioruinobfenlii, nequaquam debueritis euni rc*
lucriiis, dno vestrum ca nihilomiiiusexsequanlur. linquere beneficiis vcstris vacutim, qui se doloi
DaiiimRnmse, apud Sanclum Peinim, tertio No- nulliim haclenus fuisse Leueficium in Eceiesia
nas Jaimaiii, anno nono. ccnsecuttim.Cum igilur, ex qno ccepimuspro eo-
CCLXV. deni magistro apud vos interponere partes noslras,
LlNGnNE.NSIEPISCOPO (945). sibi deficere non veiimus, sed potius circa eum opus
Respondeisuper piivileyiiscapcllcedacisDivionensis. incoapioeperficere pietalis, discretioni veslrse per
(Apud S. Pelruni, xiv Kal. Martii.) aposlolicascripia inandamiis, et dislricte prsecipi-
Guni cnpella nobilis viri... ducis Divioncnsis,G mus , quatcnus ipsum , sublato cujuslihet dilalionis
gnuJere riicaluvhujusniodiprivilegio, quod niilltts el excusalionisobstactilo, in fratrem et canonicum
aichicpiscopus, vel episcopus, in personas canoni- adniitlalis, fruclus proebendoe quondam H... Molez,
corum ejusdem capellaesuspensionis, vel excom- concanoniciyeslri, quos, ipso in cetiis pevegrina-
nuinicaiioiiis,aut etiam interdictisententiamaudeat lioniscasibussubjacente, de illius morte vel vita
promulg.are(944),... decanus Cbristianiiaiis, et ceriitudinemnon habeutes , percipiiis in coramune,
quidam alii capelkcsupradictse canonici, qui paro- salvo ipsius jure, si eum ,. danie. Domino, redire
chialcs ecclesins a le teuenl, occasione privilegii coiiligeril, cum iniegritale omnimodaipsl magistro
pr.elibaii, in his etiam, quorum jurisdictio ad le liberaliter conferendo; praeceptumaposloliciiinhac
peiiiiiet, iia se dieunl exemptos, quod quanlum- salteravice laliter impleluri, quod, facieniibiis vo»
cunqiie gravilcr inierdictmii excedant, tuoecorie- Irisdeviecessilate viriutem , per aliura ad id non
ciioni reciisant et scnlenliae subjaeere. Unde, a oporleat vos compelli.Alioquin,dilcclo filio... can-
nobis doceri htimiliter poslulasti, qualiler libi sit cellario Carnolensi... thesanrario Sancii Stcphani
erga rebelles iiujusmodi procedendum.Quocirca, - Treccnsis, el magistro R. de Corzon, eanonico
fraternitaii tu;e praesenliuraaucloritale roandamus, Noviomensi, Parisitts commorantibus, dedimus
{jiiatenusin quanlum exempti sunt ejusdemralione nostiis lilferis in prseceptis, ut, vobis in exsecu-
capelise, apostolicisprivilegiis deferas reverenter, lione mandati nostri cessanlibus, ipsi ad hoc, su-

viiani 19 Aprilisanno 1208.GalUChrist. nov., lom. cx dCcanoS. Petri Insulensis, ac deinde Albiniaci
. XIII, col. 428. priore, factus fuil abbas monasterii MoniisS.-Eligii,
(940) Peirus I, natione Anglicus, Arroasiensis post Assonem, de quosupra, not. -
canouiciis, piitis abbasde Donrielvillaet de Valen- (942) Videepistolam libri sepfimi 113, tioi.
cenis, MnveolensiEcclesia; pvaeerat anno 4210, (945) Vide episloiamlibri noni 200, nol.
mcnse Nov.ex lahularioStrumensi; cnmqtierexis- (944) Yirieejiistolnralibri sepiimi 61. -
sel aniiis 14, posiia dignitate an. 1216 (ex Locrio (9*5) Vide cpistolauilibri noni 260 , nof.
perperam 1221, ex dicendis et ex jatn dictis), ad (946) Evravdus III (qui ei Ebvardtis), decanr.s
Jfieiimprofessionis suaereriiit, ubi, paucis atinis Liugoiiensis, tiieinoratiirin instriimeulis, ab auno
supersies , senex et plcuus dierum in pacequievii. saltem 1204, ustjue ad annum saltera 1207. Ami»
Anno-1205 Mareolensis abbas, litteris Rndulphi 1212, Nicolausdecanus, reperitur in charia qua*
Atrebat. ejtiscojii, a jnrisdicfione Scabinorum exi- riain. in charla, vevo, Hugouisepiscopi,anno 1^2i<
Hiiinr. Ibid., col. 444. Ebravdns nosier qttgndam decanus dicitur. Ga/f,
(941) llli nouiener»l Desiderius.Desideriusenim Chriel.nov., lora. IV, col, 047.
PATEOL.CCXV.
1099 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. IX. 1100
blafo cujiislibet contvadiciioniset nppcllaiionis ob- A eos jier solliciiudinemvestram in sua velimusjusii-
siaculo,vos per censtirain ccclesiaslicatn compel- lia conservari, qtianloiies prsenominali magistri
lere non postponant. niaier aul fratres ab illis, quorum judicium ad fo-
DntumRomae, apud Sancliim Pclruhi, xn Kalen- ruin ecclesiasticumpertinere noseelur, in aliqiiibus
das Marlii, anno nono. se queremur indebiie molestari, vos eos auctorilale
prsesenliumab ipsorum moleslaiione'indebiia per
CCLXYII. censuram ecclesiasticani compescatis; illos vero,
... EPISCOPO (947),ET... ABBATI SANCTI HARTINI(948), quorum causoe ad fofum peiiiuenl sseculare,'per
ET.c. CANTORI , LEMOYICENSIBUS. judices suos ab eorumdemfaciatis injusla liiolesta-
Ut bonorumP. subdiaconi, el nolarii papm. tnva- lione compesci.Qui si forsan posl commoniiionem
sores excommuiiicationisubjiciant. vesiram hoc eflicererecusaverint, vos molestatores
(Apud S. Petrum, xn Kal. Marlii.) hiijusraodia praefatorummolestatione indebitacen-
sura simili, remoto appellaiionisobstaculo, avcea-
Si... Solemniacensisabbas (949), et alii, qui, eo, lis, cum jiistitiam misevabiliuinpersonarum apo-
sicut accepimus, machinante, post obittim bonse1 stolica sedes defendere leneatur, qua; debet esse
memorisemagislri P. subdiaconi et nolarii noslii , ultiniura refugium oppressorum; prseceptuniapo-
facultates matris el fratrum suornm temere invase- siolicum taliter exsequenies, qtiod non possitis de
-runt,- diligentius attendissent, ^ianlum idem no- ncgligentia reprebendi, sc.d potius de obedieniia
tarius in vita sua , pro Iaudabili susefidelitafis ob- commeiidaii. Ut aulera
charus exsiiieril jileniusjusiilite providcaiur
sequio nobis et fratribus nostris
eorum, volumuset mandamus, utluee, qiianivobis
ct acceplus, quantumvenos, ne videremur eum illis aucloritaie proeseniiuni eonferimus, juvisdiciio, ad
beatis agrainibiis invidere, ad quse chrislianissimo vesirosetiam successores, si opus fuerit, extenda-
vitse fine crediiur pervenisse, de ipsius iransitu1 ttir, qui, eos in stiis jusiitiis conservando, contra
doluerimus, profeelo , si non ob publicsejustitiam molesiatores ipsorura prsescripto modo, appella-
honeslalis, pro noslra saliem et aposlolica; sedis tione remota, procedant. Te-siesaulem, etc. Nullis
reverentia, vilavissent afliiclionemaflliclisaddere, liileris obstanlibusharum mentiuiie IIOIIhabita, si
ac in nobis pinm defuncfiirisiiiiara charorum suo- quaeapparuerint a sede apostolieairapetratae.Qtiod
rum querimoniis augmentare. Ne igitur dolores si non ouines... duo vestrum , elc...
dissiinularevideamur eorum, quibus idem nolarius DaiumRoma;, apud Sanctum Petrum, xn Kai'cn-
iion aliud, post Deum, quara aposlolicoe sedis re- das Mariii, anno nono.
£,
fugiura dereliquit, praeserlim,cum querela vivorum CCLXVUI.
in hac paiie sil quasi causa defuncli, eujtis anima ALBERTO , MAGDEBURGENSI ARCH1EPISCOPO (950).
conlra illos ab nos clamare videtur, qui eura forsi-
tan in suis superslitibus persequunlur, discrelioni Ui irrilel quasdam donationes beneficiorumcontra
^estraeper aposlolicaseripta mandamus, el disfriciev jura faclas.
prsecipimus, quatenus, sublalo cujuslibet contra- (AptttiS.Petrum, Idibus Februarii^)
dictionis et appellalionis obstaculo, faciatis aucio- Ad audientiam nostram, tesigiiifieanie, pervenif,
ritalc nostra exconununicationeinpublicam el so- quod L. prsedecessortuus (951), dura esset excom-
lemnem, per quam denunlielis illos excommunica- municaiioiiisvintttlo innodalus, quamplura eccle-
tionis sententise.subjacere, qui, posl mortem nie- siastica benelicia qiiibnsdatn pvaesuinpsitclevicis
oiorali magislri, bona matris et fralrum suorumi assignare, quae illi delinere prsesumunl, licet ex
indebileoccuparunt, aul occupari fecere, vel eorumi donatione tali jus in ipsis non fuerinl aliquod asse-
personis lemere injurias iniulertint, vel feceruntt cuti, inio potius Iaqueum excommuiiicalionisin--
inferri, nisi, infra quindecimdies poslquamfuerint ai currevint, cjini in recipiendo paiiicipaverint cuni
.vobis admoniii,superipsistnm plenamquamdebilami j, eodein. Nos igitur, ailendentes, quod nec ille tunc
salislaciionem impenderint, eamdemquesenlentiami dave, nec isti jusin eis ex donaiioneipsius aliquod
.iisque ad saiisfaclionemcondignainfaciaiisper cen- consequi potueruni, fraternifaii tuae aucioritate
suram ecclesiaslicam inviolabiliier observari, sin- praeseniiumindulgeraus, qiiatenus donationes be-
gulis Dominiciset feslivisdiebus, pulsatis campanisi neficiorum illorum, auctoritate sedis apostolicaj,
el candelis accensis, per totam Lemovicensemdica- appellatione remota, decernens irrilas, et inanes,
cesim innovari eam solemniter facientes; et, ctimi \beneficia ipsa personis idoueis canonice valeas as-

(947) Vide epislolam libri quinli 78, not. censetur in Actispublicis,ab anno 1195ad 1228,quo
(948) Rernardus I Girberlus, ex cellerario SoJem- cessit Ademaro. Anno 1214, socletalemprecuui iniit
niacensi, ascilus abbas S. Marlini, hanc sapienter ciim Rndulfo, S. Eligii-Noviom. abbate. ; Yivebat
rexit Ecclesiam perl2annos, fato funclus anuoi adhucl252. Ibid., col. 571.
•1214,xvi Kalend. Aptilis; qui expresse inhibuit nei (950) Virieepisiolamlibri noni 22, nol.
fieret poinpa candelarum ,in funere suo, proscepit- (951)'Ludolphus, vustica familia, seri evudiiione
que candelamin feretvo suo unicani accendi. -Gall. nobilis, ecclcsiasticaedisciplinoepromolov, electns
Chrisl. nov., tom. II, col. 584. fucral auno 1194. BUCEL. German. tacr., pnrt. i,
(949) Hugo I de Malomonle de Maumonl, re- pag. 40, coi. I.
1101 PQNTIFICATUSANNOIX, CIIRISTI 1206. 4102
signare. Nulli ergo... nosiroe concessionis, elc. Si A Itieril, auetore Domino procedamus. i|uod si nou
quis autem, etc. omnes, eic, duo vestrum, etc.
Balum Romoe, apuri Sanctum Pctiiim-, Idibus Datuii)Roiiuv, npttJ Smctum Pctrum, xiu Kalen-
Februarii ,mino nono. das Martii, anno nono.
CCLXIX. CCLXXI.
EUffiH(952)- ' EPISCOPO (954), ET CAPITULO LEMOVICENSIBUS.
Confirmalurinslilntio quarumdamecclesiarum. Ui R. dc Turribus in canonicumel fralrem
(Romae,xiv Eal. Marlii.) recipianl.
Jusfis petenlium, elc, usque complere. Cnm igi- (Apud S- Petrum, xi Kal. Martii.)
luus De fncili pevpendevenon valemus, utrum preces,
tur, Lul. praedecessor ,
(955) tempore, qno
quas pro dilccto filio, R. de TurrilAs, canonico San-
graiiara et communionem apostolicaesedis habebat, cii Aredii.vobis
ecclesiam BeatiPclri Magdeburgensisconveniiinlera raisimus, in ipsum invidiam exei-
an adversum nos commillendo ingralitudi-
jirovida deliberalione slatuerii, tribus mnnsis in cendo,
nem, rcpuievitis, cum, in alfero, probi viri riecli-
Sedorp, decem libris Magrieburgensis moncioein nasse
villn Wortunse, unomanso in YValleresdorp,decima consotiium, et in reiiqno, de nostro nobis in
in Willcbeke, viginti et nno mansis in Pokeriz, vi- j3 ipso reddeve denegando-, inobedicnlias videamini"
conimisissepeccatuni. Sane, cuni vobis dedcvimus
ginti quinqiie mansis in villa Mentiz,ecclesia Sancii in
Michaelisin suburbio Magdeburgensi,ab ipso , el, roandaiis, ut ipsnra, ob rcveventianiRcati Petti
ab rlenrico Angariensi proeposilo,tvibus aveis in cl nosivam, in canonicuiii admitfereiis et fratvem,
eadem civiiaie, Eeelesidslibevalitevcollalis eidem , vos, nec ari preces nostras tiebiiuiii habcnles cum
devotione respecium, nec cjusdem cleiici inerilum
nos, luispvecibus inclinati, inslilulionem ipsani;el
donationem possessionumeavura , sicut vaiionabili- aliendentes, qui, sanguiiiiset viriulum iuce cunspi-
ler ac pvovidefactaesuiit, ratas habentes, easdem cnus, digims esl vcsiro consortio, nisi suo vos for-
auctoritaie aposfolica confirmamus, el prsesentis sitan exisiatis indigni, uipote" qui charissimam in
Chrislo liliam nostram, J.Anglisereginam illuslrein,
sc.ripfi patrocinio comniunimus.Nulli ergo... no-
slroe coiifirmalionis,etc. Si quis autem, etc. linea consangtiiiiiialisatfingere, morumquenoscitur
Dalum Romae,apud Sanctum Pelrum, xiv Kalen- honestale pollerc, inandaltim noslrum efliccre no-
das Marlii, anno nono. luisiis, quanquampersonam ejus, utpote vobis no-'
CCLXX. tam, veddideiitiscommendaiam, sieut dilecti filii..,
abbas de Pelrosa (955), el... jirior S. Joaunis de
...ABBATI DESlCIIEN , nALBERSTATENSIS DIOECESEOS...
C
SCIIOLASTICO SAXCTI SEBASTIANI , ET MAGISTROGola, qui superejus receptione nosira vos auciori-
SAKCTI JOANNIS MAGDEBURGENSIS. . late moisuerant, per suas nobis liiteras rclulerunt,
ARXOLDO, PLEBANO
Licel igitur ex lioc ipso, quod in personam clerici
Ut inqttiranl super excessibus prccpositide'Hunol-
desbur. -et refetant. memorati nequaquam aliquid excepistis, sed potitis
comineiidasiiseanidera, ad leceptionein ipsius ine-
(Apud S. Petruni, xm Kal. Marlii.)
Super speculain Doniiniconstilulos, cum ea de vitaniiiis cogere vos possemus, volentes lanicn per
pcrsonis ecclesiasticis nostris attribus referunlur, tiosiram mansuetudinem vestram sibi graiiam jiro-
per quae nosttiim ministerium blaspberaatur, nos curave, discvetioniveslrsa per iterata scripta inan-
opoiict deseendere, ac videre, iliius exemplo, qui • damus, et districie praecipinras,quatenus hac sal •
cuntviUko diHamatoposuit raliouem,_et coniperio, lem vice pracnouiinaiuni clericuni in fratrem et
quod bona dissipasset ipsius, a villicalione removit eanonieuni adiniilaiis, ac fraternacurefis affccione
etimdem. Sane , ad nosli*amuovcrilis audieniiam iractare; solliciteprovisuvi, quod pvaeceptiiinno-
strum , faciendo de necessilale virtulera , taliter
pervenissequod Albertus, proeposilus de Hunolde-
sbure, et Rodulfus de Ranis, canonici Magdebur- irapleatis, ut ad exsecuiioneni ipsius per alitini noti
gensis Ecclesise, super quibusdam criniinibus per ^ opoiieal vos compelli. Alioquin, venernbili fiatri
loiani Magdebiugensem pvovinciam sunt publice nostro... episcopo Xaiiclonensi (956), et dilectis
hifamati. Volenles igitnr, juxta quod sjieeulaiionis fiiiis... tliesauvavio, et Elise de Groecla, canonico
ulficiurapostulat, verilatem pienius indagari, disere- Engolismensi, jiev scvipfa nostia dedimus iu prae-
lioni vestroeper apostolicascripta pi-oecipiendo nian- cepiis, ut, nisi ralionabilcm causam bbjicere cura-
riamus, qualenus, si est iia, inquivatis supev exces- verilis el probare,' propter quansid non pos&iiis,vel
eiliiis iilis, appeilatione i'en;oia, plenius verilalem , non debcatis implere, ipsi vos ad hoc, sublaio cti-
ci graiia, odio, et liniore postpositis, quoe invene- juslibetcontradicfionis ei appellalionisobstaculo,per
riiis fideliter eoiiscribentes, sub sigillis vestiis ad censuram ecclesiaslicamcomjieilerenon posipouanr.
liosiram prsesenliani iransaiillatis, ut, per vestrain Datuin Romse, apudSanctura Petrum, xi liulen-
relaiionem inslrucli, jivouiprocedendutn super bis das Marlii, anno nono. • -
(952) Yide epislolam libri noni 22, uoi "jiora , monasierii B. Mariae de Petrosa abbafem
(955) Yide ad cpistoiain proximo superiorcin lioininai imperfecta adniodiiin monastcvii hujus
"not.- abbalnmseries aptid auctorcs NovceGallim,'lom.Ils
. (954) Vide episiolam libii quinti 68, noi. col. 1505.
(955) Nuliuni, circahsec inquibus versamur tero- (956) Vide episiolainlibri quinli 96, tioi,
1105 INNOCENTIIm PP. REGESTORUMLIB. X. no*

INNOCENTII III

ROMANIPONTIFICIS

EPISTOLABUM SIVE REGESTOKUM

LIBER DECIMUS.

PONTIFICATUS
ANNO X, CHRISTI 1207.

I. A redetintem, quinimo eum babitum compulisli de-


4BBATI EVESHAMENSI. ponere niouachalein.Noleutes igiiur qnod idera A.
RemillilA. monachumsuum excommuntcatum, cum hiijtisoccasionisobientti materiam habeat nlterius
eo snper cerlis dispensanduin. evagandi, ipsum ad tuuni inonasieriiim duxiraus
reniiitenrium; per aposlolica libi scripta proaci-
(Aptid S. Petrura, u Kal. Marlii.)
piendo raandanles quatenus ipsnm paiiaris ibidem
[n nostra pvseseniia coiisiitiitus dilecttisfiliusA, in monaslicohabitti Doininofamnlari,cum
cum eodenij
monacbus, nobis lacvymabiliievexplicavil quod prout expedire videris, dispensanrio.
.oliin apud monasterium de Chich professionem fe- ,D; tutn Romic, apud Sanclum Peirtim, u Kai.
cerit regularem, inimicohumaiii generis insiiganfe Marlii anno decimo.
ah eodem loco liceniia non peiiia recessit, aspor- II.
:
tans secuiti quamdaii) pccuniooquantitaieni qtii ABBATI ET COKVENTUl" SANCTI VEDASTIATREBATESSIS.
licet propler excessus Iiiijusraodi fuisset excom- Confirinatur eis privilegium Alexandri PP. super
inunicatiouis vinculo iiinodalus, ad luura laineii proliibiiioneconcessionisaliqttarumprwbendarum
moiiasieriumveniens, hahitiim ibidemmonachalcm quas canoniciB. Pclri recipiebant.
assiunpsil. Cumqiietibi posimodumin secrcia con- ij (ApudS. Peliuin, y Kal. Mariii.)
fessione quse pvscmisimusintimassel, el tu apud Quanlo reiigiosi \iri ad conservationenipvopnsili
dicium abbalem de Chich precibus insiiiisses tit stii tnajori secessu indigent el quiele, lanto pro-
eidem A. beneficium absoluiionis impeuderct, ncc pensius saecularibusviris esl omnis occasioampii-
ille annuerel postulalis, itt cumrieraA. ad monasii- tanria, qua eorum pacem valeanl iinpedire. Cum
cam professioncm admitlens, ipsum feeisti in pre- ergo felicis recoidationis Eugeniuspapa praerieces-
sbylerum ordinari. Et quanivis teraporejjroccdenic sor nosier aiiciorilate aposlolica prohibueril, ne
inter vos discordioeoccasione suborla ipsttinA. ab liisebendas illas quas canonieis ssecularibiisin ee-
exseculione sacerdotalis officiistispendisses, con- clesia Reati Petri de mensaveslra consuevisliscon-
cordia lamen inler vos postea reforraala, eumdcra ferre, concederetis alicui, eorum aliquo decedente,
A. cum luis lilteris ad sedem apostolicamdestinasli, sed ad usus fralrum ecclesiaeveslroe sine aliqua
ut lam absolulionisquam dispensalionisbeneficium conlradictionercriirent, ila tamen ul bac occasione
obtineret. Qui de mandato noslio a dileclo filio prsefata ecclesia divinovum nequaquam celebva-
nostro I liuili Sancli Stephani in Coeliomonle pre- tione carerei, et hoc quidem Alexanderpapa duxe-
shylero cardinali absolutione «-btenla, cum ad te rii confirraandum; noseorum vesligiisinhserenles,
cum ej'usdem cardinalis lilteris vediisset, ipsum, ^ idipsum auclorilale apostolica confirniamiis,sia-
artliqusediscordice non oblitus renuisti recipere tuenles ut illud fuluris teniporibus invioiabililer
IIOS - PONTIFICATUSANNOX, CIIRISTH207: »06,
observelur. Nulii ergo... nostroeconfirmaliohiset A juste conqueri non valerel, cui etiam capitulnm.
consiiltuioiiis,elc. Si quis atitem, elc. repromisit qttodquandocunqueipsoruin proeposiitis
Dntum Rorase, apud Sanclum relrum, v Kal. in eormn Ecclesia aliquara prsebendara confcrret
Maiiii, anno decimo. eidem, ipsi stallum in elioro el locum in capilnlo
III. elalia quaead eosdem penincntlihcralitcr assigna-.
EISDEM. renf. Sed lamen iriem proeposiiuspostnioriummaii-
Irrilatur quidam processusel confirmanturqucedam datiun aposiolicum exsequi non curavit. Cseferuni.
indulgenlim. subdiaconus inemoralus, cum praefnlo pr;eposilo,
(Apud S. Petrum, IVKal. Martii.) viam univcrssecarnis ingressocapimlura queradara.
Ctim stiper proccssu a dilecio filio.. . arcliiriia- cjiisdemEcclesiaecanoniciirain praepositumnomi--
cono et GiialierD Scholare Tornaiensibus habito nasseni, ne ipsitts proebcndaalii confcrreittr, ad
snper cniisaqusode prsebeuriisecclesiouSancli Pelri scdem apostolicam ajipellavil. Noleules igitur quod
intcr vos el qnosriam Alrehaienses clericosverte- de prsefato suhdiacono niiserieoniiter iiichoavirous.
bainr, coram nobis esset hinc inrie diulius dispu- relinquere inexpleium, discretior.i vesiraspev apo-
laiuiii, posiiilaniibus dictis clericis ut senteutiam slolica. scripia prsecipiendo niaiidahius quntenus.
ab cisilem juriicilais proniiilgalamaposiolicodigna- - liiemorafos decanum et capitulum el prsepositum,
rennir muiiiniine roborare; vobis auicm in contra- si quis interim fueril inslitutus, ut eura ad prae-
ritim respondenlibiis quori eadera sentemia irrita bendam vacaniem in Ecelesia cprumdem recipiant
debebat itiaiiisquecenseri, uijiole conira indulgen- 511canonicuniel in fratveni, ijisi stallum in cbora
tiant felicis recordalionis Eugcnii papoepraedeces- et locimi in capitulo assignanies, monilioiieprae-
sorts uoslri, quae dcnuiraper bonoememoriseAle- missa, per dislviciioneni ecclesiasticam, sublalo.
xanrirum papam praedeecssorem noslrum exstilit ciijuscunqtieconlvadictiouis el appellatienis obsta-
confivmaia, pevperam lafa fuerai, licel prsedicti eulo, compellatis. Testes auleni qui fuerjui no^
juriices indiilgeiuiiimipsam in bulla, chnrta, el minati, eic. Quod si non omnes, elc, dtto ve*
slylo, circunistaniiasalieiirienles,nuiliiplicise dixe- strtim, elc.
riiii habiiisse raiione suspeciam, nos iis cl nliis Datum Romae,apud Sanclum Pelrum,
diligenierauditis et plenius iiilellectid, quia cogno-
viuius indiilgeiuiam proelibalani nullura falsitatis V.
iiiilicium conlinere, ac judices supradiclos conira NOBILI VIROB. DUCISAXONIJE.
in coriem Recipiiuripse cum bonissuis sub prolectioneaposta-
ipsam negotioperperam processisse, pio- licw seclis.
cessum eorum in irritum duxiraus rcvocandum, et Q
(ApudS. Peirum, v Non. Marlii.)
praefatnm inriiilgcniiamapprobanles, ij)samjussi-
nius confirinari. Nulli ergo ... noslrae difiiuilio- Cum juxla canonicas sancliones non sit conlra
nis, ete. Si quis aiilem, etc. qiiempiam proeeriendum nisi confessus ftierit vel
Daium Romse, apud Sanclum Petrum, iv Kal. conviclus, aut nolorius sil ejus excessus, vel ipse
coniiiraax appareret,, atu publice infainatus; nos
Martii, anno declnio.
IV. qtii juris erriinem voluraus, sicut convenit, obser-
ABBATI SANCTI ACBERTI, .... CANTORI, ET MAGISTRO vare, auctorifafe praesentiumlibi duximus conce-
R. DEBCKEREL CANONICO CAMERACENSI. denriumquod si aliquid adversum le conlra prse--
Ut Ihigonem subdiaconttmad canoiticaiumel prm- scriplum ordinem a nohis apparuerii impetratiim,
beiidum Ecclesim Brugensis vacantem rccipi libi per illud, (aiiquam subrepitim, nullura prsejudi-
faciaitl. ciiun geiicrelur; personam tuam, cum iis quae in
(Apud S. Peirum.)
prxsenii raiionabiliter possiries, ant in fiiiiiruin
Dilecii filiL.. Sancii Franibaldi decanus, el-nia-
juslis niotlis prseslante Doniino poteris ariipisci,
1.
gis-tri pceia et II. de Aurelianis canonici Silva- sub pvoteciione aposlolicoesedis, tan-
suscipienles
nccienses, per suas nobis liileras intiniarunt quod D quam piincipem caibolicum et devolum, Nulli
cuui honaememoriae... praeposiluraet dil... fil... nostraeconcessionis et protectionis inlrin-
dee.aniimel capiiulum Rrugeiises, quibus pro dil. ergo...etc. Si
gere, quis autem,.elc.
fil. Ilugone subriiacono"direximus scripta nosira, Daium Romse, apud Sanclum Pelrum, v Non.
auciotilaie aposlolica movere ac inriuccrecuiavis- aiuiodecimo.
Marlii,"
seut ut ipsum jtvsia niandali- nosiri lenorem in
VI.
Ecclesiasua recipercnt in canoiiicumet iu fratiem,
et dicius prseposilus proebendam,si qua vacaret SOPHl^E ABBATISS^; QUINDELINGEBURGENSISMONASTERII,
EJCSQUE SORORIBUS TAM PR.ESENT1BUS QUAM FUTURIS
ibidera, ei liberalilcr assignarel, ipsi, pro eo quod REGULARITER SUBROGANDIS INPERPETUUM.
nuila prajbendain Ecclesia ipsa vacabat, el de va-
catura in nostris litleris menlio non fiebat, man- MonasleriumipsumRomano pontifwiimmediales«6-
jeclum el qitmdamalia eisdemconcedunlur, salvo
daiiim apostoliciim prorsus irritum j'udicarunl. sempercensuannuounius librmargenti,
Veruinlainen prseposiius idcm adjunxit quod si
subdiaconusstioese hoc (Apud S. Petrum, Non. Martii.i
prsedictus super exponeret
voltinlali, taliter provideret eidem quod de ipso Prudentibus virginibus, quoBsub liab"Hureligio-
'
1107 INNOCENTllIII PP..REGESTORDMLIB. X. ilC-g
nisper opera sanctifalis jugiter se proeparanl ire A Verumlamen ibidempvesbyter religiosus el snpieus
obviam Sponso, pvaesidiunidebel apostolicum im- staiiiaiur qui etiam pauporum curam gerat. Exce-
pcrtiri.ne forte cujuslibel lemeriiatis incursus aut ptis quoqtte excommtinicaiis et interdictis, si quis
cas a proposito vevbcei, aut-robiir, quod absil! sa- ibi sejicliri desiderai, nequaqnamprohibeatur, justi-
rr;e rcligionisinfringat. Eapvopler, dilcctoein Clui- lia iiiniirum matricis Ecclesiaeac reverentia salva,
sto iiliae, vesiris jusiis positilationibusclemeniev Decernimus ergo ut nulli omnino homimim liceat
anniiinuis, et proefaliuriQuindelingebttvgensemona- praefatuinmonasterium temere perturbare, aut ejus
sterium, quod beati Petri juris exislil , et ab illu- posscssionesauferve, vel ablatas retinere, minuere,-
stris iiiemoritellenrico rege fuiidalura esl, el sub scuqiiibuslibel vexationibus fatigare ; sed omnia
aifnuocensu unius libroeargenli Eeclesise Romanae inlegra conserventur eoviim pro qtiovumgtiberna-
cblaliiin, ad exeroplai' felius recovdationis Agapiti, tione ac stisfentationeconcessa sunt tisibus omni- ,
Joannis, Silvesiri, lnnocentii, et Lucii pvsedecesso- modis pvofulura. Salva sedisapostolicaeauctoritale.
viim nostrbrum Romanoriiin pbntificuin stib beaii Ad indicium aulpm quod idcra monasteviumBeaii
Petri cl nosir3 proleciione suscipimus, et proeseniis Petri juris existal , unam libram argenli annis
^crijiti privilcgiocommunimus.In primis.siquidem singuhs, nominecensus, nobis nostrisqtie successo-
sialtienles tit ovriocanonicus,"qui secundum Deuni B ribus persolvetis. Si qua igiltir in futurum cecle-
et beali Angnstini Regulam in eodeni monasierio siaslica siecularisvepevsona,banc nostrae cor.sliiu-
noscitiir instilutus, perpeluis ibidera teraporibus tionis paginara sciens, conlra eam lemere venire
inviolabiliter obsevvetuv. Pvoeievea quascuiique tentavcrit, secundolertiove commonita nigireaium
j-ossessiones, qusecunqiiebona idein moiiaslerium stium congrua salisfaciione correxerit, etc. usque
in prscsentijnste el canonice possidet, aut in futu- • stilijaceat ullioni. Cunctis aulem eidem loco sua
1uin conccssione poniificum, laigiiione vegtiin vel jura servaniibiissit pax Domini noslri Jesu Chrisli,
l>rincipiiro,oblaiione firielium, sea aliis jiistis modis qua, etc., usquein finem.
pvsestanteDominopotevit adipisci, firma vobis vo- Daium RoraaeapudSanctum Petrum, per manum
Lisque succedeiilibusel illibala permaneanl. Inno- Joannis SanctseMarisein Cosmidindiaconi cardina-
vamus cliam et omnimodis prohibcmus ut nulii lis, S. R. E. eancellarii, Non. Martii, indictione ix,
i:nquam personaevclEcclesise,praeterquaniRomause Inearnationis Dominicaeanno 1206,ponlificatusvero
Ecclesise,irieramonasteritim submiltatur. • Seri nec dominiInnocenfiipapaeIII, anno dccimo.
alicui regum aliqua liconlia paleat illud in bene.l- VII.
cium dare. Obeunte vcro te nunc cjusdem loci ab-
G CAPItULOMAGDEBIlRGENSI.
baiissa, vel carutn aliqua qnoelibi successerit, niilla
ibi qualibet subreplionis aslulia seu violentia prsc- Prohibetur eis ne cerlajura el bona eorum, aliis
ponalur, nisi quam sovorescommuni cousensu, vel quam canonicisvenderevet locarevaleanl.
sororum pars consilii sanioris, secundum Dei limo- (Apud S. Peirtim, n Non, Marlli.)
rem ei beati AugiisliniRegulara.pvoviderint eligen- Vencrabilisfrater noster Albertus archiepiscopus
dam. Sicul aulem proefaiummonasterium soli lan- vesler nobis hurailiter supplicavit ulinbibere vobis
lum Romano pontifici subjacere slatuimus-, ila anctoritale aposlolica dignaremur ne quis vestvum
nihilomiiius dc personislam clericorumquaui laico- cuviasvel clauslrales areas, qu;c vendi debenl lan-
rtim seu cseierisrebus ad eumdemlocfimgencrnlilcr tummodo canonicis Magdeburgensibusvel locari,
pcriincntibus, et vesiro servitio depulaiis,proesenli pcrsonis aliis donare, vendere vel locare prffisumat.
ilecrelo fanciraus sicut eorumdem pracdecessonuii Nos igitur ejus precibus inclifiati, aucioritate vobis
nosrorura sanctione noscitur insiilutum. Simili . prseseniitimiiihibemusne curias vel areas supradi-
qnoque modo dccevnimus ttt clauslrum Sanctse cias aliis qtiam concanonieis vestris proesumatis
Mavioeininonle sectmdtim beali BejiedictiRegulara, donarc, vendeveve! locare ; dummodo ipsi justum
ct claustruni Sancti Qtiicbbcrli in prsefato loco D pretium olTeranlpro eisdem.
Quideliiigcbnrch,nccnon claustrum Sancti Nicolai - Dalmii Roniae, apud Sanctum Pciruiu , u Non.
U\ Winelbuscn, secuudum Deumcl beali Aiiguslini Marlii, anno decimo.
Regulam ordinciilnr.. Universa insitper qu;e sunt
ecc.lesiseSandi Michaelisarchangeli .silsein loco VHI.
qui voealurLapisSancii Michaelis,ex bonis bonse ALBEKSTADIENSI ETMERSF.BURGENSl ABBATl
EPISCOPIS,r.T
memorioeBurcharrii mililis, vobis et eidcm veslrae SANCTrJOAKNiS IN MONTE HAGDEBURGENSI.
Eeclesioe nihiloininus confirmamus. Adjicientes
Quod presbyteros et aliosvirosidoneosin ipsa Eccle-
ctiam, ul quicunque Deo ibi servire decrevcrint, sia in canonicosel fralresieciperenonrecuseni non
sine proprio communiler et regulariter vivani, et obslanle privilegioquondameisconcesso
semper sub Quideiingebuvgensisraonasterii, sicui vuild. Mariii.)
(Lalerani,
liacleniis, jure ac disposilione consislant. .Idipsum
quoque deecclesia Sancli Joannis Baplistsc sita in Yenerabilis fraler nostcr Magriehurgensisarcbi»
Quidelingebuichet hospitali domo ad suscipiendos episco|)us sua nobis insinuatione nionstravit quod
pauperes jiixta eam jivaescniiscripto siatuimtis cuin bonte memoriaeBcncdicius et Joanncs paps
"
I!0§ ,PONTIFICATUS ANNO X , CHRISTI1207. 1,110
• X".
praedecessoresnoslri canonicis MagdeburgensibusA
minisfrantibus allari majori in quibusdam festivis CAPITULO MAGDEBURGENSI.
diebtissandalioiiim usum duxeriiil concedendum, Supereoclem,el pro eodemG. scribilur ut eumreci-
sicut in ipsorum privilegiis continelur, pleriquc piant et admillant.
canonicorura,illiusoccasioneindulti,aiunt neminem (Daium,ul in alia.)
ad illius aliaris ministeriumdebere admitli qui non Licet causam qusc inler venerabilem fralrem
fuerit cumsandaliisordinalus, propter quodpresby- nostrumAlbertum archiepiscopumvestrura et quos-
teros discretos fpariler et honeslos, qui possenl dam ex vobisvertitur super collatione quariinidam
eidemecclesiseuliliter deservire, in fratres et cano- praebendarum ab eodem arcbiepiscopa facta, etc,
nicos asstimere coniradicniii. Cum igitur ex gratit in eumdem modum usque confirmamus. Quocivca
sibi ab apostolica serie collata iidem sumere nor univevsitati vestvae pev apostolica seripla prseci-
debeant materiam malignandi, discrelioni' vestroc piendo mandamusquatenusmagistvum ipsumjuxta
per aposlolicascripta mandamusqualenus faeientes Ecciesiaeveslree consuetudinem.recipientes in ca-
vobisdictum privilegiumpraasenlari,et eo, diiigen- nonicum et in fratrem, euradem fraterna. chaiitate
ter inspecto, si nihil aliud de sandaliis conlinealui iracietis.
in ipso nisi quod ministri altaris eis cerlis diebus Dnttiro,H*in alia.
uiantnr, auctorifale nostra Magdebtugensi capitulc XI.
ul
injungatis propter boc presbyteros idoneos ei
ALSV.RTO KAGDEBDRGENSI ARCIIIEPISCOPO.
alios viros honestos, cum necesse fuerit, in fralres
et canonicosrecipere non recusenf. Alioquin etiare Snpereodemet pro eodemG.
arcbiepiscopussuus in eodem non celebraret allari, (Datura,ul ih ctlia.)
cum non fuerit a nobis in sandaliis ad ofiiciumsa- Licet cattsam quseinler te ac quosdam Magrie»-
cerdotale promotus, cum nos neminera cum sanda- buvgenses canonicos,.etc,,in eumdemmodumusque
liis in presbyterutnordinemus ; sed utentemsanda- confirmamtis.Quocirca fraiernitati tuae per aposto-
Iiis in episcopumconsecramus. Quodsi non omnes, lica scripfa praecipiendomandamus qnalenus eidem
elc, duo vestrum, elc. stallum in choro et locum in capilulo aucloritatc.
Datum Laterani^ viu Idus Martii,,anno decimo.. nostra, sublato cnjuslibel conlradiclioiiis et apppL-
Iaiionis obstaculo, sludeas assignare.
IX. Dalum, ut in alia..
HAGISTRO GERVANDO. c. . xn«-
.. MERSEBURGENSI EPISCOPO ET-..BRANDEBURGEKSI:,
Confirmaturcellatio sibi facla cujusdam prmbendct
Magdeburgensis. ET... HAVELBURGENSl ELECTIS.
(Lalerani, vi Id. Mavtii.) ^ Super eodem.
(Dalum, ul in alia.)
Licet causam quaa veviilur inler venerabislent Licel causani inter venerabileni fratrera 110-
el quse
fralrem noslrura Albertum archiepiscopum quos- strtiin Albertiun
archiejjiscopumet quosriamcano-
dam canonicos Magdeburgensessuper collavionf. nicos
Magdeburgenses vciiitur, etc, in eumdeiw
quarumdam prsebendarumab eodem archiepiscopo modum usque conlirmamus. Quocirca riiserelioni
faeta, qiiarum una tibi ab ipso exstitit assignaia , vestra? per aposlolica scripta praecipiendomanda-
venerabilibusfraivibus nostvis... Mevsebuvgensiei mus
bonaemeraovise... Rrandeburgensi el... Havelber- quatenus memoratura magislrum possessione
ij)siusprsebendae facientes aucloritate nostra, sub-
gen. episcopiscommiserimus'fine canonico termi- lato
nos lamen devoiionem ajjpellalionis irapedimenlo, gaudere, contra-
nandam, quam crga perso- dictores
nam nostrara et Romanam Ecclesiam habere di- per censuram ecclesiaslicam appellalione
intuitu ei poslposiia compescalis. Quod si non omnes, etc,
gnosceris altendentes, quoque probitatis elc
lilteraturae tuse, ita duximus providendum, ut si ad duo vestrum,
- Daiuni, vt in alia^
archiepiscopiira ipsum , eo tempore quo dictani
XIII.
praebendamlibi contulit, ipsius donatioperlinebal,
quod circa te facltim est de ipsa proabenda, in sus ULRICO CLERICO^;
permaneat Drmilale. Quod si ad nos tunc eral ConfirmaturcuslodiaS. Petri in Leodiosibi coilaia,
ipsius donalio derolula, de speciali grafia eam tib: (Apud S. Petrttm, vi Non. Martii.)"
duximus confevendam. Cum igilur secundun;
ulrumlibet modum eam le velimus babere, nos: Cum a nobis petitur quod justum est et hcne-
ipsain tibi atictoritate apostolica conlirmamus, ei slum, etc, usque perducalur effectum. Eapropter.
praesentisscripti privilegio communimus. Decerni- dilecte in Domiuofili, lnisjuslis precibus inclinali,
nuis ergo iit nulli omnino hominum liceat Iiant custodiamSancli Petri in Leodio, quam ex conces-
•paginamnostraeprovisionis et confirmationisinfrin- sione vcuerabilis Iratris noslri II. Leodiensisepi-
gcre velei ausu, elc. Si qdis autem, elc. scojii te asseris assecutttm, sicut eam juste possides
Daium Lalerani, vi Idus Marlii, anno decimo. el quiete, aucloritate libi apostolka confirmamus,
iiil INNOCENTilIII PP. REGESTORUMLIU. X. IH2
vcl
praesentis scripli privilegio communimus.Nulli A faciat c.um consilio scnioruni. Non susliueat de-
ergo noslraeconfirmationis,elc. Si quis aulem, etc. slruclorero, sed amoveat, el ptini.il regulariter, ut
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, vi Non, caileri lerreantur. Provideat ovdinate in omnibns
Martii, anno decimo. > iiecessaviisomnibus fvalribus,nioderate et honcsle,
XIV. et non lamcn sujieiflue, et provideri facint a prio-
ribus. Redditusel possessiones collalasvel acqulsi-
IMCS.ABBATi ET CONVENTUI BBRGULIENSI. las latn oiim
quaiii in posierum non alienet a locis
Salur certus modus vivendiel regendi monaslerium quibiis dabunliir, sine consiiio capilnli. Non donet
ad relutionemnonnullorum,q'uibus correctioexsti-
lerat coinmissa. pensionemnlicui nisi de speciali inamlaio riomini
vn Id. pap;v. Non accipiat iiuiluuni ultra viginii quiiKjiie
(Lalerani, Martii.) librns Andegavensis moiicisesine sigillo et con-
Ad cvellendum et deslruendnm, sedificandum scienlia capimli. Non facial plcgium pro aliquo.
pnriler et planianduin, supev genfes el regna dis- Non invadiet thesnuvura vel possessioaes Ecclesiae,
ponenie Dominoconslituti, iis tenemur robur apo- nisi cmn consilioseniorum, el convocatisprioribui
slolicum impeiiiri quoc inter viros religiosos, pro exierioiibiis infra iinam dielaro maneniibiis. Nec
resecanda dissoluiionismateria et virtulibus coalen- B aliqnam iiisiitiitioncnifnciat nisi in gencrali cajti-
dis, deli-berationeproviria staltuiutur, ul in odo- lulo quod celebvalur in festo aposlolorumPeiri el
rem ungiienloruniDominipedecurranl adolcscenlulss Panli. Si qua minora gerenriasunl per aiiiiuni, con-
jnoiTenso,et liberitis secus pc!desDoraini scieant silio senioruni umlnr; ei quori nielius juriicaveiil,
. ctini Maria, Enpropler, dilccti in Domino filii, faciat, Nullani obcriientiamvel balivam teneat ab-
vestris precibus inclinati, ea quae dilecli filii.. de bas in niaiiu sua, sed quam cilius poterit, juiorein
Savigneio et.. de Claromonte .abbales Cislerciensis vel bailivuniconsliiuai idoneum, praeievhospitiiim
ordinis, et P. de Btitera canonicus Anriegavensis, el camevaviara, quse sibi potevilreiinerc, si volne-
quibiis correclionem moisasterii vestri duxiraits rit. Non commiilanliir alicui riuo oflicia vel prio-
eoniniittendam,pro informatione reiigionis ct uti- - ratus, quandiuquilibel monachuseos utiliter admi-
litale monasleriivestri vobisconseniientibusprovide nislrare polerit; nec donet eos ari vitnm vel ad
sl3luerunf, auctoriiate aposlolica confirmanuis, el certiini lermimim, nec donel eos exlraneis mona-
praescnlis scripli privilegiocommunimus,conslilii- chis. Omnesbalivas tam in capile quam in mem-
tiones ipsas, prout in eorum authenlico coulinetur, bris, qnoeper monachos administrari possunl ai!
ad evidenliam pleniorem de verbo ad verbumhuic -, honorem el tilililalem Ecclesiaeclericis vel laicis
lioslraepaginaeinserentes. saecularibusnon conuniltai, nec a prioribus eora-
< Staiuimus pro bono pacis et amore religionis milii perroitlal. Quod vero per monachos admini-
qtiod abbas, qui plus debel prodesse quam prseesse slrari non potesl, per condonalosiiloneos admiiii-
ct discipulos suos magis exemplo qnam vcibo do- stretur. Oninestam priores quam clausirales intiis
cere, semper patisel in dorrailorio, nisi fueril infir- et exterius conununilaiein firmiter teneant in mo-
nuis aut niiniitus, vel aliqua maiiiresia necessiias naslerio, in dormitorio, in refeclorio. Nec aliquis
cxegerit, vel inagnum Iaborera sustiuiieril. Nec in refeclorio snmat nisi commiinescibos. Itifirniaria
abbas nec aliquis monachtis habcat cooperiorium suos redditus babcai. Infirmariuset piscinarius ab
niai de agniculis vel catis vel vulpibus, el cttm balke a capilulo eliganlur. De priori abbaliaefacial
panno nigro vcl albo ordinato. Ssapius comedatin • abbas secundum aniiquam cousuetudinem.Sigillum
refecinrio; et si in camera eomederif, comedatCum capituli slaiiiimusel pvaacipimtsul cnsiodialur sub
frairibiis sive clericis el laicis. Longns aulem vigi- tribus clavilms; qtiarnm uiiam habeal abbas; riuo
lias post completorium proliibemus, Nullus mona- elecii in generali capiiulo et juvoii alias duas cusio-
chus comednl in inlivmavia sine licenlia alibatis diant, nec aliquid in eo sigillent nisi de assensu
. val pviovis, Nullus clevicusvel laicus coinedalnisi D pvaesenliscapituli, et hoc ipsum in sequeiiti capi-
in hofpitio; exceptis sevvienlibiis, qui comedeie lulo genevali reciletur. Abbas, vel prior abbatise,
polevunt in stiis ollicinis, nisi fuerint excellentes cum aliquo moriacho honeslo et discreto ad prse-
personse. Abbas sajpius inlersit divinis ofliciis, et ceplum abbntis singnlis annis omnes semel obedien*
sjedent in clauslro causa aeriificaiionis.Non donet lias visilet; et si quid invenerit corrigendiim, cor-
redditus vel possessiones, vel aliquid qtiod a mo- rigai, et qttod correxerit, vel corrigendumreliquerit,
nacbo bene et ad ulilitalem Ecclesiaeminislrari abbati et capitnlo renunliet generali. Singttlisannis
possii, parentibus suis velaliis, Non sitsumpluosus in geuerali capitulo tam abbas quam balivi et
circa parentes suos vel alios in expensis vel donis. prioves reddant ralionem de statu et debito ofiicio-
In nmnibus negoliis suis vci visitaudisobedientiis rum suorum prseteriti et praeseiills anni, et sialus
sit contentus quinque aul sex equitaturis, nisi forie et debita in scriptum vodiganltiv;el eum sigillo
aliquos bonos viros causa ronsilii vocaverit. Non capiluli cuslodianlur, in capilnlo sequenlis anni
exigat mnnera a priovibus pvo dono ruioralunm. recilanda. Nec abbas nec aliquis de pvioribusali-
Non amoveal aliquem de prioratibus vel baliis dum quos reddiius vendat vel invadiet nisi ad praeseuiem
bgne fuer/it.nisi causa eniineniis ulilitatis, et boc anmim. Si feodus vel .alius reddilus quoquo modo
1H3 PONTIFICATUSANNOX, CIIRISTI 1207. llii
acciuerit, non delur vci vendatur extraneis, sed A tionem illis non debere prodesse, cnm privilegium
cellario remaneat. Simililer ornamenia sacvistse snper re Jiligiosa impeiratum non valenl, niaximo
redriantnv, libri armario. Ad accusationem saecu- ciim in sacris canonibus caultiin inveniaiur in me-
lariura ciericortun vel laicorum monachi non con- dio litis saeras jussiones non impetrari. Si quis
-
demnentur, nisi crimen sit noloritim. Nec aliquis atilein, diim lis exaniiiialur, pragmaiicum lyptim
nisi praesens jtidicelur, vel danmeiur, nisi fucrit ijiipelraverit, ci prodesse noluir.us. De illis autem
conttiinax. Omnes condonali in liabilu el in torisura qni ad judices exiraneos lilleras impelraiil, sanci-
a ssecularibusdiscernanUir. Pueri non vecipianiuv mus juxta legiiin ancioriiaiein quori litterasimllnte-
infva quindeciiii annos. Posl quiiiliimdccinuin an- nus tlebeul efleclum sorliri, nisi illi qni liiignnl,
niim pev lrienniiira in cttslodia teneaiilur. Nulltis conira melropoliianiimve!praesidcmproviiici;«cau-
luoiiaehusindtiaiur camisiis, sed staniiniis tantum, sam habiierini; niaxiraeciimjiidices nnslvi iempniis
nec.ulaluv slivalibus allingeniibus tilira genti. > amorem Dc.iamori inmidi .quandoqiie posiponiinl,
Nulli ergo omiiino lioiriiiiuniliceat iianc p.tginam non aiiimariveiientes -quoriocciiores corpuiis uon
l-ioslrseconiiiiiiaiionis infvingcve,vel ei ausu leinc- snnl liiiieiniicouira hoinincs jusiiliam iiuptrilentcs.
rario coulraive. Si quis auleni hoc atlcntarc prae- lllnra aiitcin dicinius piovinciainqiioujuxla Chnlce-
B
suinpserii, iniiignaiioiiem ointiipoieiitisDei et bea- doiiense conciliiini hnbel iiieirojHiliiaiiuiri,et qune
toiuui Peiri el Pauli aposiolorum *jus se novcrit ceiiis liinilibiiscsl divisa, ul Aqiiilnnin, Britniiiiin,
incjirsiirum. Noniiaiiiiia, el idem sitin siuiilibusjudicitim. Snne
Dattim Laterani, vnld. Martii, anno decimo. coiisiibjisiitiiruin illi danrisesint iiiriuciaeriehbera-
lionis qui covamjttilice ordinario eas obtimiii, cum
XV. coram jiidice delegaio veiisajjpnret. Ad qnoriulique
' EPISCOPO ET... DECANO PARISIENSI. rcspoiiriemiisqnod cum a uobis ad appellalionem
rescripium est, dilalioiieuiliibui non licebil, eadem
Ut procedanl conira quosdam fctlsarios, vcena illos
circa falsarios edila puniendo. ratione qua in proescnliiinoslra tribui non solet. Ad
lioc quod requiris ulrum illi dandae sint iuducisa
(Laterani,-V Id. Maiiii.) qui iiostiitm resciipium in Iiiteris ciiatoriis insor-
Testva prudeniia nos consiiluit utrum ab aposto- lum accepil, dicimus quod cas implornre non debel,
lica sede jirocessevit luijiismodidecrctalis allcgafa jiixla Fclicis papae decrelum consiilueniis quori epi-
nuper in judicio coram vobis, quain de verbo ad scopi accusntis per scvipta debenl significavequid
,_>. verbtim ltobisin hac fonna scripsisiis. oppoiiatiiv, ul parnti ad responsioncm veninnt;
\*^X « Quisquis in suis duhitalionibiis a nobis speral innximeciiiii copinm noslri reseripti coram judiee
^SjgSnsrfitimposse conferri, prona nos convenii ani- delegalo habeat ei diligenter possil jicrspicere ubi .
mosiiale praestare. Discretioneiit igitur luam nou de rescvipto aliqniri fueril adjeclum vcl subiiactum.
immerilccommendamus, pro eo qttoriquaosiionibtis De eo aulein quod dubitas, quod inlerdiira tiiulo
vanis cl inutilibus vis finem iroponere, qnae in foro donaiionis, inierdum litulo vendiiiouis translerun-
tuo ssepissiine cnm niagua legum aliercalione dis- tur villae,luin ad Inicos, lum ad religiosos,quarum
culiunlur, ecelesiastifie ulililali consiilendo,el sub- possessionelaici jus palionaiiissibi viiidicant, ulrum
jectoruui tiiilitnli providendo. Ex luarura ilaque ad illos Iraiisferalurjiis paironnius cuin iiniversitaie,
inquisilione qtisesiionum nobis innoluii quori qui- ari hoc tale damus responsuin, quod religiosaeper-
dain, causa coram suo ordinario non inola, vel sona; in villis acquisilis id vendicare possunt. >
causa mola, praeiermissa appcllaiione, ari s,;dem Super quo vobis dtiximus respondendura quo;J
aposlolicamaccerienles, ad judices altcrius provin- qnaiiqnam in decrctali scu polius concieiali juoe-
ciselilieras impelrant. Ciim auiem rei ciiuti coram missa coiilinevialiqua juvi consona virieaniur, qui-
judicibiis apparent, eorum exanicn dcclinnre con- bus lemerarius fnbrieator ipsius sua menriaciaeolo^
lenduiit; qunnrioqueconlra adversftviosexcipienles, D ravii, nos lamen eam, uipote falsara, omniiio re-'
quia eos piiino non adnioiiiiernnl, el aucloritntem spiiinius et damnanius, discvelionivestiae pcr apo-
sui orriinarii poslposnerunl, quanrioque quia cxtra- stolica scripta inaudanles qiiatenus vevocatoin sia-
nei judicis expelerejtidiciiun vel pali recnsanl. Nos luin debiltini si quid ejus oecasione iu fnvorcm
atttem nb atiimoluo dtibiialioneniauferre cupientes, uienlis ea fueril aUenlaiuni, aclores ipsius, si polue^
consiilnimtis ul si qtiis, proetermissajudicis sui rint reperiri, velillus quos novcritis tisos esse scien,-
aiicioviiaieail nos accesseril, et litleras impetrave- ler eariera poenaconlra falsarios ediia ptiniaiis.
rii, nisi ad juriicehi impeiret orriiiiavium,ei nulltim Datum Lalerani, v Idus Marlii, anno decimo.
affevanlpenitussuffragiiim.Sacrsevero legesdictini,
quibusauclorilaiera debenms accomraodare,qttori si
qnis, spreiojudice provinciaeiadimpefaiorem acces-
seril, niillumdebct ei dave vesponsum,ne in hoc
videaniur jtira subveriere, ad quos pdtissimumper-
tinet ea lueri et fovere. De illis au'em qui lite pen-
denle iitteras: impeiranl, judicamus eonim impelra-
1115 INNOCENTIIIII PP. REGESTORCAlLIB. X. U\Q
XVI. A proesenliumtibi auctoiifaie concedimusut in esie-
BELIJE ABBATI ETC0NVENTU1 DERADINGIA CLVJNIACEN- rioribus monasterii tui pvocuvalioiiibuslieeat tibi,
SISORBINIS. cum consilio capituli vel majoris aul sanioris partis
monasterium el botia eorum sttb ijisius, fratres professionis vestroein religione pro-
Ipsum suscipiuntur
el eis
prolcciione, confirmanlur privilegia. balos, industviosac discvcios absque contradictione
cujtislibel, sicut eidera nionasierio expedire videris,
(Apud S. Petrum, iv Kal. Martii.) constiiuere, ac iieruin exigente utilitate, vel ur-
Sacrosancta Romana Ecclcsia dcvoios et lmmiles gente necessilate, ctun libi bene placuerit, de simili
filios ex assuetae pielatis oflicio propensius diligere fratruni consilio revocare. lia sane quod res, pos-
consuevil, el ne pravorum boniinum molestiis agi- sessiones, redditus el proventus monasterii memo-
lentur, eos, tanquam pia maler, suae proteclionis rati non nisi per mnniis fralrum, qui libi el capi-
munimine confovere. Eapropler, riilecti in Domino ttiloltio do sibi commissis, protil debiium est, re-
filii, veslris justisposttilaiionibus graluni im|iciiien- sponrieanl, disponnntur. Nirili evgo... noslvascon-
tes assensum, inonasferium de Radingia, in quo ccssionis, etc. Si qnis nuiem, etc.
divino estis obsequiomancipali, cum omnibus boiris Datum Laierani, vt Id. Maiiii, anno decimo.
B
quaein praoseniiralionabiliter possidelaut in, fiiiurtim
XIX.
juslis modis, proeslanteDomino.poteritadipisci.nec-
iion el personas in eo Dominofaniiilantes, sub bcafi MAJOni DECAN0PF.IOBIBUS ET CETERISCLERICIS
Pefri et nostra protcclione suseipinuis. Specialiter C3L0N1ENSIBUS.
nufem ecclesias, capellas, lerras, possessiones, cl Adversisiribulctlionibnsafflicliconforlanlur el indu-
redditus, libeiiales el immunitales, et omnia. alia cuniur ut robustioreset inlimidi exislant:
quse coticessione ponlificnm, Iargiiione regtun vel (Laierani, m Id. Maiiii.)
principum, seu eiiam emplione vel rioiialione ac
oblaiione fidelium, aut aliis justis modis esiis^hae- Licet ColuniensisEcclesia in favovemsuum super
tenus assccuti, sicnt ea omnia juste ac pacificeposr uegoiio inperii nos induxeri!, non nos ipsam, ac
sidelis, auctoriiale vobis aposiolica confirmanins, ideo plus nos ei quain ipsa nobis de ipso negoiio
el proesentisscripli privilegio comnuininuis, distii- impulare possimus; quia taraen poslmodumfidelem
clius iiibibentes ne qtiis super privilegiisproedeccs- eam invenimusel devotam, hoc ipsuin quod in suo
sovum nosivoiiim Romanovurapontificmn vos ant proposito conslaiiiiam conservavii, ifa gralum ges-
rsonasterhim vestvum lemere molcsiare proasumat.„ siinus et acceptum, ac si sequentia, non de.suo, sed
Nulli ergo... nostros protectioiiis, confivmalionisel de noslro polius iniiio jjrovenissenl.Ulinani atilem
inhibitionis infiingeve, elc. Si quis aulem, etc. nunqiiam natus homo ille fuisset qui Ecciesiam et
Datttm Romse, apud Sanctum Petrtim, IV Kal. civitatem vestvara luvpiludinum suarum coniagione
Martii, anno decimo fcedavil,eamque pernitiosissimisfactis suis in mul-
XVII, liplicem difficultatcm indtixit! Vere fiiius Belial,
EISDEM., qUandoquiriemipse lubricus et vevsutus ftiii, ijise
et pcvfidus, callida sempev avie deei-
Indulgelur quod liceal eis bona monaslerii cdienata vcvsipellis
revocare. piens, bonis nostris initia fraudulenta suggcssit,
ul lanto demum facilius malignari possel In ipsis,
(Datum, ul in alia.)
quanto de opeve qtiasi sup coiifidentesin eo fa-
Cnra ex illorum incuiia qui monasteviovestro niiliavis
pejus ofTeiideretinimictis, Iliiiis imiiando
per tempora proefueruiit,et damnosa lacilurniiate vevstiiiam qtii fvequeiuev allicit nonnullos ad bo-
convenlus, qui plerumque factis corumconirariicere num, ut gravius malum eliciat ex eodem. Quia
non esl ausus, coulra ip&iusraonasterii privilegia vero
poslquam draco ille projectus est, per quem .
nonnulla de honis ejus alienata dicantur in ipsius D Satan cribraiidos vos
qtiasi Uilicum cxpeiivii,
el
grave prsejudicium jacturam, volentes indemnila- niillaienub vestra fldes defecit, quos adversarius
tibus suis paierna solliciludine prsecavere,pracsen- non versavil, ariesque lentationumadmolus
tittm vobis atictoritate concedimus ut quae sic ab1 impulil,constanliaeveslroemuvumnon poluil peneivave.Cum
eodem monastevio alienata „fovenoscuntiir, liceat
igittiv tanquam aurum in lovnace Dominus suos
vobis ad ipstim legiiime vcvocare. Nulli ergo jjvobet eleclos, fornacem perseculionis inslanlis.
iioslroe concessionis,elc. Si quis aulem, ctc.
aequanimiierferre dcbetis ; ut ex ea demum,-si au-
Dnfiim, ul rii alia. liiiii es',is, puritis exeatis; ne si decociionisexainen
XYIil. usque ad prohaiionemperfeclam auvumvestrsefidei
ABBATI DERADIXGIA. r.on psrtulerit, unrieclarilicari poluevatobscureliiv;
Ol iii exlerioribus monaslerii procurationibus liceitt • pncscriini cum .anie quara fornax hsec seplujjluni
sibi fraires prefessionis in religione approbatos .
ab^queconlradictionecousliluereel revocareproutj succendaiur, polens sit Dominiismilteveangelum
sibi videbilur.' sanclura suum, qtii vobiscumin ipsara descendens,
(Laicrani, vi Iri. Martii.) flaramara ignis ex ea minisiros propiios absumptu-,
Juslis pclenlitim dcsidcriis, elc, usque assensu, ram excuiiat, ac ijisnm aspersione salvifici roris
i\\l : PONTIFICATUSANNOX. CHP.ISTI1207. II18
exsfingnat. Coiisolarainicvgo, filii dilectissimi,con- A pvehendattivbravium, currerc desiiialur. Penselis
solamini, el ptignamquatn suscitavit adverstisvos aulem de quanto bono Scaiiolis ille cecidctii, qni
invelcralus riicruni maloruni hostis anliquus, forli neqnaquam in pcrseverantiiebono siclit, quiri Snlo--
. anitno stislinele, qnoeprocul dtibio non ceriamen, roon aroiserit, qui slabiliialem animi non servavit;
scd luduset umhracertaminis vobis esse videbituv, in quem cnsumSaul rieveneril, prq eoqtiori a pro-
si pugiiaiovcmillum forlissiinuraattendalis qni cum posito bono recessil. Et ul faniiliare magis exem-
ouinessinitil aniisisset divitias, pcremptosqtie filios plum in perseveraiuia vos consolidel, considerdis
aiulivisset,sub ruina qtiassalaedomusuiiiimhabuisse in quani rninnm principem qnonriam vestvum va-
sepnlcrtim, succedeiilibussibi malonim nuniiis, ad vietatis snaeculpa dejccil; cnjus aiicndenrioruinam,
singiilasplagas immobilis fercbalur; aribticciiam de sua faciaiis vobis danuialionc caulehim, quia
ita gravitcr in proprio corpore flagellaiidiis,utpclli sciiptum est Sapiens de alieno vitio emendai_suum,
suae constuiipiis carnibus os proprium arihaererct, discendovilare proprium pef pericutumalienum.Ex
nec lamcn cessaret Domiroimlabiis heneriicere,qnoe illa vero aibore parabolam addiscatis quae sive ad
sibi lantiiranioriocirca denies fuevant dorelicla. ausiruin sive ad aqiiilonem ceciderit, ibi erii. Nnni
Unde profecto vos, quos firielis Deus lentari nullo- quijutlicai fines terravubi tinumqueniqueinvenerit,
modo paiieitiv tiliva qnam fevre possitis, augere ihi eum procul dubio juriicabi1..In vcspera hainquc
animu.ii ac meniem convenil ampliare, complemlo lauriatur diei serenilas, et in fniestatus bohi opevis
illud de sapienie prsecbninm: coinmendalur, qiioniam non est iiingnum boiiuin
Si fracttts illabalur orbis, incipere, sed perfecium finire. Mulii enim aggre-
Impavidumferienlruinas. ditinliir avdua, sed in via deficiunt. Mtilliexennt
(HORAT.,Od.. lib. III, od. 5.) Babyloneni, sed in ilincvenioriuniur. Perseveranlm
Quoiihm.efsilribulaliones^veslracplnviraa-videanltir,quippe currentem remuneral, roboratque ptignan-
Dominusfamenvosdeiisoinnibuslibevabil,elprxter tem. H;ec est jusli lalavis' lunica, quae ad peduni
idquod in prsesenlivobispoterit relribuere, imilioraa- exlvemilatera extenriiluv. Haec est hostiae catiria,
jus nbeoprsemiumin fumropolcriiis de patientia vc- quaecnra victima siniul ofierii jubeiur. Haec est
slra sperare. Non enira condignoesuni bujus sa;culi operationis bonae cnlcnneus, quein sapiens a ser-
passionesadfuturara gloriamqtiamin vobiscreriimus pente cuslodil. Ilacccsl quac res diflicilesad fncili-
revelandam, in qua procul dubio vobis pro defen- tatem reducii. Hanc erg-ocurciisei vostnliter custo-
-sionejuslilioe inler illosmerces aeternareddetur qni direulper eani fneiliter illas difficiiltatesvincatisin
perseciilionempvoptevjustitiain patiuntuv, et cniii Q quas, receriendo ab ijisa, vir inslabilis et apostata
probati fuerint, corouam vil;e recipient, quara dili- vss indiixil, pro ccrio spevanies quotl arijuvanle
gentibus se Dominusreproinisit. Moiiemusergo rie- Doininosic intendimusin ieiilnlioiubusvestiis vobis
votionemvestram el exboiianiur atlenic, per apo- in |;voximo subvcniie quod ad insiar evangclicae
siolicascripla manriantes, quatenns inier malieuni mulieiis, quse cum pepereril filium, pressurae non
positi el incudem, imraiiieniein pressurani per pa- ittemiuil, cuni auxiliinn, quodexspeclanuisde cado,
tientiain eludatis : quia licet, ut naufragi. lalroncs in vobisfiicrit revelaliim, succedcntibiispvosperis,
iu littore videarainireperisse, ac juxta propbeiarum advcrsitaium poleritis omniura oblivisci, nunlios
cioquia, ftigienles ursuni, extensam dexteraraad veslros ad propria reraissuri quam cito se facultas
parieiem movderia colubro meluaiis, a duobusla- obttilcrit opporlnna. Virtulem quoque obedienlias,
inen caudis fuiniganliiimlilionuni, qui conira vos qu;« viciiinis antcferlur, non solum erga nos, ve-
consilium inicmnt, manere impavidos vos'opoiiel., riiin eiiatn er^a venerabilem fralrem nostrum Bru-
Dcus eiiim, qui decipienlem agnoscil, et euin qui iionomarcbicpiscbptun vesfrhra forfes et intrepidi
riccipitur non ignorat, consiliariosfatuosin siulium observetis; a qua si quis forsan aposlntando disce-"
fineni adducel; potensque solvere reguni.balleum derel, tanquam reus criniinis idololalrise,cui secun-
ac prsecingerefune renes eoruin, super eos qui suis 0 dum prophciani inobedieniia comparaiur,. procul
credunl viribus principari despectionemcffunde!,el dtibio punirelur. -• ' •
illos qui oppressi fneranl relevabii, ac sicut riuxil Dalum Lalerani, iu id. Martii, anno decimo
ncquam sacerriotcm ingloiitira, ita supplantabit, ' XX. ,
,
ctun voluerii, optimatem.Proinde pstientes eslote,
. . . TURONENSI ARCHIEPISCOPO, ETC . . DE CIULO-
aclibenler insipienies,cum silis jpsi sapientes, fe-
ratis : quia per paiientisc clypeuin adversitalum CEIO,ETC . . DEORATORIO ABBATIBUS ORDINIS CIS-.
TERCIENSIS ANDEGAVENSIS DIOECESIS.
iusiantiiimictus fvangeve,ac per tolerahiiseraurura
ciineta poierilis persecutionum jacula supernre. Utad Hilctrium abbatemBurguliensemad acccdendum
monasleriumS. Jovini inducanl el compellant
Bonum nempe certamen baclenus cerlavislis. Sed pro fruclnosa pwnileitlia sibi injuncia in eo per-
cum nonnisi qui legitiroe cerfaverit coronetuv, ut agencla.
de reliqtio vohiscovonajiislitisc reponatur, cuvsum (Laierani, xvi Kal. Aprilis.)
vos decet pevfecli operis consummare, quia nihil Ex paiie riilectoiiiinfilioruni. . . abbnti.sel con-
prodcst in siadio cucurvisse,»si anle quain coin- venins Burguliensis fuit proposiluin corain nobi3
niS INNOCENTHIII PP. REGLSTORUMLIB. X. 1120
quod Hilavitisquondam monastcrii sui abbas, per .A vamen; qnas eliam qtiiriam eorum, soecularifvcti
divevsas discturens pvovincias, el conversnlionis potenlia, non vereutur a vobis per violemiam ex-
pristiroe fingitianon abliorrens, jier fauioreset com- lorquere. Unde nobis buroililer supplicastis tii stt-
plices snos ac quosriam vicinos abbates Turonensis per boc indemiiilali monaslerii vesiri dignaremur
el Anriegavensis diceceMiin, qui cum dicinitur in niisericorditcr providere. Nos igiiur veslris preci-
suis iniijiiilniibtisconfoveie,doniosct reridilusBtir- bus inclinati, auclorilate vobis pra>seniiumindulge-
gnliensis inonastcrii sibi et suis inslanicr postulnt rous quaienus cohcessionespeiisiouumipsnrnm ab
assignari; ut sic loeuin el vocem oblinens in rao- eoilera Hilario illicite facias ajipellalione retuola
nnsierio n;emmaio, cjusdem iranquilliinlem valcal legilime vevocelis. NuIIi ergo.... nosira; concetslo-
periurbare, Quoriqiioniam nbbns el couvenlus pioe- nN. . etc. Si quis auieni, elc
diiii sibi concedere dencganl, riim ejns maliiiam Dalum, ul in alia.
[ilcnnrie sinl cxpeiii, consniigiiinci,comjriices, et XXII.
fciiuoiesijis.us cniiiiiirieraei Picfnviensis dicecesum . . . TUT.ONENSI ARCHtEPI^COPO ET. . DE ORATORU»
Ixuia inoiiaslciii diripiiiul violc.nicr,et qiioiiimdam ET . . DECHALOCEIO ABBATIBUS ORDINISCISTEItClEK-
falsoiiiin dcbiioiiiinoccasione praicnla coniumelins SISANDEGAVENSIS DIOECCSIS.
tiioiincbis infeiiinl ct jncuiins, pleiisque illortini Ut de clebiiisper contraclttmlegilimumdebitis leffi'
iruncaiioiicni iuembvoiiimcl iieceroali.s inieiilan- pore Hilarii quoiidutiiabbalis Burijulien.couqitc-
rentibus exltibere faciant justitiai compiemen.
tes, pvopievquod qnanijibireseorum atl procurauda lum.
negolia moiinsieiii non niident accedere, scienles (Daltiin, ut in alia.)
illos iiiiiluni faciniis abhoirere. In (aiilamenini ve-
saiiiam et aurincinm proiiipciunl quori grangiam Cura libi, fralcr archiepiscope, ac venerabilibus
liioiiasleiiirienoctc inccnriiorievaslariinl, uiouasie- fratribns nnslris . . Piclaviensi et-. . Andegavensi
riiim ipsuni cum arijacenie burgo eodem incenriio episcopis dederimns in manrialis qitatenus pcr ve-
siras rieiuiniiaririioecesesfaciaiis utsi qui a lempore
vaslnluri, nisi venliis toiilrarius divina clenicnlia Hilarii
cxciiatus flammas igiiiuni aveiiisset. Cum igiitir quonriam abbalis Bnrgiilieiisis monasterii
ideni Hilariusab ariininisivalionc ipsins monnsiciii debiia dnxevint ab eodem monaslcrio requjrentla,
a noliis senieniialiier cxigenie justiiia sit anioius, vestrose coiispecltii repraeseiilenl, discreiifini ve-
el ari pcauitciiiianipcrngenrianiin suonasieiioSancti slrae per aposlolica scripta maiidaraus qu.itenus
facialis ab abbate ac conventu liionasterii ineino-
Jovini rieM.irniseiiradein pioecepcviniiis conmiorari, rnii cuilibet
discieiioni vcsirocjier aposiolicascripia pr;ccipicndoC snper debitis coiiqiicrenii, iisurisces-
iiiaiidanius quntcnus lueiiioiiiliim liilaritim, t;l in santibus, jusliiie pleniiudiiiem exhiberi, eos qui
debitis liionasteviuniipsum aliter pvtesiimjise-
claiisiro prsefali nioiiaslerii Smicii Juvini rcsidcat, super
rinl infestare, nionilione pvacraissa,sublato ajqiei-
el iUricm agat pasniieniiamliiiciiiosain.jiixia quod
laliouis obslaculo, excoroniunicalioiiis senleiiliaE
cirieiu (ltiximiis injiingciiriiini, nec exlra ipsum
atfenlius et eflicnci- snyponeiiles.Quodsi non oraiies , lu', frater archi-
montMeriumevagelui',nioueatis elc.
ter indiicaiis. Alioquinipsiimad id per exconuutini- cpiscope,
caiionis seiiieiiiiani,sublato appellationisobstaculo, Datum, ul in alia
XXIII.
cogere non lardetis; coiisnnguineos, coraplices, el
fautores ipsius a prsefaiirooiiasleriict monachoiiiiii . . » TURONENSI ARCHIEPISCOPO ET . . PICTAVESSl
ET
molesiiUioneindebiia el falsoruni riebitorum exnc- . . ANDEGAVENSl En.COriS.
tione, nioniiione jiraeinissa,pcr censuraiii ecclesias- JUlcotitra Jncendialores cnjusdam grnngiai Hilarii
ticnm, siiblnia nppellnlioue, disiricle coiiijjesceiites, quondam abbatis Buiguliensisprocedant.
et facientes eisdein dc dainnis et irrogaiis injuriis (Lalerani, xn Kal. Aprilis.)
satislaciioiiein debitani exhiberi. Quod si non ora- Sicttt ex patie dileciorum filiormn . . abbatis et
ces, tii, fvaievavcbiejiiscope,etc. j) convenlus Burguliensis fuit proposiium coram no-
Daluni Latevani, xvi Knl. Aprilis, anno decirao. bis, ciiin qtiidam filii Bclial, compliees el fnulores
Ililarii ejiisdemtnonasterii qiiondam abbalis, qiiam-
XXI. dnm ipsius grangiara igne apposilo concremariiit.
ABBATI ET CONVEKTUI BURGULIENSI. et inonasieriuni ipsum nondesinanl confra jtistitiara
Mandaiitr el indulgelnr itl concessioneset pensione.s aggravare, ab codem nihilominus falsa debitn cxi-
per Hilarium quondameorumabbuiemillicile fac-
tas revocurepossint. gentes, fralernitali vestrse per aposlolica scripta
niandamus qunienus singuli vestruni in dicecesibus
(Datiim, ut in alia.) suis in omnes illos qui prodntam grangiam corabiis-
Ex parie vestra fuit proposilum coram nobis scrunl, vel ad cam combureiidara inipenderunt au-
cjtiorillilarius,qiiondninabbas nionasterii vestii, sua xiliura vel 1'avorem,aul ohlenlu ipsius Ililarii di-
polius qiiain quaeJesu Chrisli stint quoerens,ut sibi ctum moiiasieiitiin prsesumpseriniinolcstare, vel
saxiilarium favorem acquireret et potenfum, nuiltis falsa debita exegerint ab eodem, excoinmunicaiioiiis
jiercipiendasa monasievio vcstvo concessit annuas senleiiiiani, sublato appellationis obstaculo, solem-
pensiones, in ipsius monasterii pracjudicimnetgra- niler promulgelis, "ct faciatis eamriem usque ad
1121 PONTIFICATUSANNOX, CHRISTl 1207. 1122
satisfactionem congruam firmitcr observavi, per ,A-ab buj"usmodipraesumptioneper censuram eccle-
dicecesesvesiras denunfiari nibilominus facientes siaslicani appellaiioncremoia compescant.
ut si qtii ab eoriemmonasterio a lemporeipsiusHi- Daium ,Laierani , xiv Kal. Aprilis, anno de-
larii debiia dnxerinl requirenda, luo se, frater ar- cimo.
chiepiscope,et dileclorum filiorum . . de Oraiorio XXVI.
et . . de Cnaloceio abbatum orriinis Cislerciensis . . . TORONENSI ARCHIEPISCOPO , ET. . EPISCOPO AN-
Anriegavensisdicecesisconspectiiirepraesenlent,su- DEGAVENSl, CT... ABBATl DE ORATORIO CISTERCIEK-
per eo jtisiiiioe])leniiudinemrecepturi. SISORDINIS ANDEGAVENSIS DIOECESIS.
Dntum Lalerani, xn Kal. Aprilis, anno de- Super eodem,ul snpra.
cimo. (Daliini, ut iu alia.)
XXIV. Cura Hilarius quoiidamabbas Burguliensis,elc,
. . . ABBATI ETCONYENTU! BURGULIENSl. in enmdemmodum usque commorari, riileclisliliis
Ut nonnutlos monachosdicti monasterii complices .. Majoris-Monaslerii,. . Snncli Juliani, el . .
Hilarii qttondamabbatisdicii moiiasleriicastigcnt Sancii Florenlii abbalibus Turonensis et Anriega-
el ad eoritm obedisnliamadvocent, necpermittant vensis tlicecesum nostras damus lilferas in
monasteriumperlurbare. per proe-
B cepiis ut eurariein extra clatistrum proeriiciumva-
(Laterani, xvi Kal. Aprilis.) ganiein, etc, i» eumdemfere modumusque reverla-
Significarunl nobis dilccti fiiii II. et G. monachi lur. Quociica riiscreiioni veslvae per aposfolica
vestri quod cum nos Ililnrium quondam abbatem scripla rnandamus quatentis si praefali abbates se-
monasteriivestri ab adniinislraiione ipsius senten- cus, quod non credimus, prsesumpseriiil atlentare,
lialiter duxcrimus amovendum, quidam monachi vos illos ab hiijusmodipricsuniplioneper censuram
complicesejus in veslro monaslerio commoranles ecclesiaslicamappellatione posfposilacompescalis.
tibi, fili abbas, obedientiamet reveventiarr.debitara Quod si non omnes, duo vestrum, eic
denegant exhibere, ac molieniespac.emet uniUlem Datum, ul in atia
monasferii perturbare, (am per sc quam peralios XXVII.
falsa debila cxigere non verenlur. Ctiin igiiuv pax MATH^IO PR.EPOS1TO ET CANONIC1S ECCLESLE BEATl
el"unilas religioni prasbeaiit increraenliim, univer- LACRENTH DE JOVISVILLA TAHPRJESENTIBUS Q.UA51
sitaiem vesirain monemus et exhortamiir atteiue, FCTURIS 1NPERPIiTUUM.
pcr aposiolica vobis scripta manriantesquaienus in Suscipiuniur sub proieclione sedis aposlolicmcum
uniiaie ac |iace firmiler persislalis, monacliosipsos omnibuseorum bonis,libertaiibus, immuniiatibus
ac privilegiis.
qui super iis vel aliis monasteriuni ipsum praesum-C
psevint pevtuvbare, auctovilale noslva vegulariler (Lalerani, xi Kal. Aprilis.)
casligantes. Piae posinlalio volunlatis eflectu debet prose-
Thiumi Lalerani, xvi Kal: Aprilis, anno de- qucnle compleri; ut cl devolionissinceritas iatida-
cimo. biliter enitescal, et ulilitas poslnl.ttavires indiibi-
XXV. lanler assumat. Eaproplcr, dilccli in Domino filii,
. . . ilAJORIS UONASTERII . . SAKCTI JULIANI , ET. . vestris juslis postiilaiionibiis clementer aniiuhnus,
SANCTI FLORENTII ABBATIBUS TURONENSIS ETANDE- et praefalamEcclesiamBeatiLaurentii tle Jovisvilln,
GAVENSIS DIQECESOM. in qua divino eslis obsequio inancipati, sub beati
Ut Hilarium quondam abbatem Burguliensem ad Petri et nostra protectionesuscipimus, ei prsesentis
claustrum sibi assignalum ad poenitendum reverti scripii privilegio cominuniintis.Praeicrca qunscun-
compellant. que possessioues qiwcunqiie bona endcinecclesia
(Laterani , xiv Kal. Aprilis.) in praesenlijusle accanonice possidei, aui in fuiti-
Cum Hilarius quonriam abbas Burguliensisab rum concessioneponlificuni, Inrgiiione regiim vel
ariininistrationeipsius nionasteiii a nobis senlen- „ piincipimi,oblaiionefidelium, seu aliis justis niotli:
tialiier exigenlejuslitia sit amotus, et ad poeniteii- prscstanlcDomino polerit atlipisci, (irnia vobisve-
liain peragendant in ir.onastevioSaiicli Jovinide sirisqtie succcssoribtis el illibala pcrnianeant, iu
Marniseumdera procceperimusconiroorari, proesen- quibtis ha;c propriis duxiintis exprimenda vocahulis.
tiitm vobis atictorifale praecipiendolnandainus qua- Locuin ipsiiin in quo roeniorata ecclesiasiia esl,
tenus ipstun exira clatislrum praediclumvagantem cuni omnibus peiiineniiis suis, quidquid iiabctis
in cameris monasleriorum veslrorum vel mentis apud Jovisvillain, ecclesiamde Ova, ciim appeiidi-
vestris recipere nullalenus praesumalis, ne ipsum ciis suis, el quidquid in eadem villa haheiis. Alia-
in sua videamini malitia confovere , repelleules ria de Snnclo Quiniiiio el de Berveres,.cnm apperi-
etiradem, ut sic ad clauslrum assignatum sibi ad diciissuis; quidquid babelis apud Manisri.el Se-
pcenitenliam revertatur. Alioqttin venerabilibus mincurlen; qnidquid habelis apud Wasseium;
frafribus noslris . . Turonensi arcbiepiscopo,et. . quidquid habetis apud Morimcurlcn; quidquid lia-
episcopo Andegavensiet dileclo filio . . abbati de betis apud Charmes ;"quidquidhabctis apud Seroe-
Oratorio Cislerciensis ordinis Andegavensisdioe- monlen ; quidquid habetis apud Doniors, el jus
cesis per nostras damus lilteras iu mandatisut vos quod habetis in prsebendis de Saieio, Sepullurani
' '
4125 INNOCENTHIII PP. REGESTORUMLIB. X. 1124
quoque ipsius ioci Iibcramcsse decernimus, ul eo- & . Inpriniis siquidemsiatuenies uf ordo monastictis,
fum devolioniet extremscvohiniati qui se illic se- qui secundumDeum et beati Benedieti Regulam in
peliri deliberaverinl, nisi exconiratinicativel inler- eodemmonaslerio inslitutus esse dignoscilur, per-
dicli fuerint, nulltis obsistai, salva laraeii juslitia petuis ibidem temporibns inviolabiliterobservetur.
iliarum ecclesiarum a quibus moiiuorum corpora Prselcreaquascunquepossessiones,qusecunquebona
assumunlur. Libertales praeterea et iramunitaiesEc- iriem monaslerium in proesentijusle ac canonice
clesiseveslrse concessas, necnon antiquas el raiio- possidet, aut in futurum concessionepontificum,
nabiles consueludines haclenus observatas, vatas largitioneregum vel pvincipum, oblatione fideliura,
liabenuis, el eas fuluris temporibus illibalas per- scu aliis justis modis pvaestanteDominopoterit adi-
iiiiinere ceusemus. Decerniraus ergo ut nulli oin- pisci, firma vobis veslrisquesuccessoribuset illibata
nino hominum liceat procfalam ecclesiam temere peiiiianeaul, in quibus bsec propriis duximusexpri-
peiiurbave, aut ejus possessionesauferre, vel abla- menda vocabulis. Radingiam, Chelseiani, el Leomi-
tas relinere, minuere, seu quibuslibet vexationibus nistiam, cum ecclesiis, capellis, ccemeteriis,decimis
fntigare; sed omnia integra conserventur eorum el oblnlionibtis,cuin silvis, agris, pasluris, pralis,
pvo quorura gubernatione ac stistenialione con- aquis, molendinis.piscnriis el omnibtisaliis appen-
cessa sunl usibus omnimodis profutura. Salva se- B diciis et pcrtineniiis suis. Tacheam cum omnibns
dis apostolicoeauctovilale , el dicecesani episcopi periineniiis suis, et eeclesiara de.Weiegrava. \Yi-
caiionica justitia. Si qua igiturin fuluvumecclesia- tellhie.cura onmibtispertinentiis suis. Wiccheburiam
slica sacculavisvepevsona,hanc noslroeconsiilutio- cura omnibus pertinenliis suis. Bleibuiiam ciim
nis pnginamsciens, contva eain lemere venire len- onniibus perfinentiis suis. Terram quam bnbetis in
lavevif, secundo leviiove commonita nisi realura Hcnreda, cuin omnibus pertinenliis suis. Eslonam,
suum congrua satisfactione correxeril, poieslatis cura ecclesia ejusderavilloeac omnibtis aliis perti-
honorisque sui careal dignitale, reamque se divino nenliis suis. Rockenton, cumecclesia ejusdeinvillae
juriicio exislere de perpetrata iniqiiitale cognoscat, ac omnibus aliis pertiiientiis suis. Ecclesias de
et a sacratissimo coipoie ac sanguiiie Deiet Do- Stanion, de Haneboiiie, el &i Inglesfelt,cuin perti-
jnini nostii Jesu Cbvisti aliena fini, alque in ex- nenliis earum. Dudclesfandeciimomnibuspertinen-
iremo examine districlae subjaceat uliioni. Cunctis liis suis. ferram quam habeiis in Hectun. ciim
aniera eidera loco"sua jura servantibus sil pax omnibuspeiiineniiis suis. Terras quoque quas ha-
Porairii noslri Jesu Chrisli; quatcntis et liic fru- betis in Lingeborche, et in Slretfelda, qti.e fuit
cltim bonseaclionis percipiant, el ajittd districtum Hugonisde Mortuoraari,el in Sebrichieswvde,cura
C omiiibuspeiiinenfiis earum. Terras el redditus quos
judicemprsemia aelernae pacis inveniant. Amen.
Datum Lalerani, per raamim Joannis Sanctco habeiisin Londoniisel in Bercbamstede,cum onuii-
Mariaoin Cosmiriindiaconi cardiualis, sanctseRo- bus peiiineiuiis suis. Terram quam adepti estis in-
juanoeEcclesioecancellarii.xi Knl.Aprilis,indielione fra tcnimcnlum dc IIou, riominedotis ecclesia;ve-
ix, Incavnalionis Dominicse anno 1206, pontili- slroe, cum omnibus peiiinentiis stiis. Piioraiura de
caius vevo domini Innocentii paps; III, aiino de- Mai cum omnibus peilinentiis suis; et Lindegrosin
cirao. Scotia, cum omnibus peiiineuliis suis. Sane nova-
XXVIII. Iiuin veslrorum, quaeproprius nianibus aul sumpli-
HELI.E bus colitis, sive de .vestvorumanimaliumnulrimen-
ABBATI DERADINGIA, EJUSQUE FRATRIBUS TASI nullus a vobis decimas praesuniat exigere vel
PR^ESENTIBUS QUAH FUTURIS REGULAREM VITAM PRO- lis,
FESSIS INFERPETUUM. quoroodolibet exlorquere. Cum auiem generale in-
lerdiclum terrae fuerit, liceal vobis clausis januis,
Snscipiuninrsub proteciiune,etc, utsupva, cum cxclusis excommunicaliset inlerdiciis, non pulsalis
qnibusdam aliis eleemosynis favore religionis campanis, suppressa voce divina oflicia celcbrare.
concessis.
.. Atictoviiaiequoque apostoiica prohibennis ne ulliis
(Latevani, x Kal. Aprilis.) in vos vel monasterium vesirum excommunicationis
I.lcc sumus, licet imnieiiti, divina disponenie vel interdiclisententias sine manifeslaet rationabili
cienienliaad fnsligiumsummi ponlificattisassumpfi causa promulgare seu novis et indebitis exactioni-
ut pvo wiiversarum Ecclesiarumslalu pastorali sol- bus vos aggravare prsesumat. Chrisma vero, oleuni
licitudiue debeanius et cura satagere, ac ipsis sancium, consecraiiones aliarium seu basilicartnn,
apostolieoaseriis palrocinium exhibere ; ul tanio in ordinaiioiiesmonachoruinseu clericorumveslrorum,
eis Deus araplius veneretur quanto magis fucrint a qui ad sacros ordines fiicrinl promovendi,a dioece-
malignorum infestalione quietoe. Eapropler, dilecli sano episcopo,siquidera catholicusftierit etgratiam
in Domino filii, veslris justis postulationibus cle- aique communionemapostolicoesedis habuerit, gra-
inenter aiuiuinuis, et prafatum monasteriumSan- tis el ahsque ulla praviiate vobis proeeipiinusexbi-
ctaeMarioe de Radingia , Cluniacensis ordinis, in beri. Ad hocc,auctoritate aposlolicaprohibemus ne
quo divino maiicipati eslis obsequio.sub beati Pclri quis infra parochias ecclesiartimvestrarum eccle-
ct nostva proleciione suscipimus, ei prseseniis siam vel^ratovium sine assensu dioecesanicpiscopi
scripti privilegiocommunimus. ei capituli de Radii-igiade novofedificarepra-suraai.
II2S . PONTIFICATUSANNOX, CHRISTI1207. 1I§6
salvisprivilegiisponiificum Roraanorum.Paci quo- A ccclesiampossidebas,profeclo nec rei.viiidicaiiomiii
que ac iranquiilitaii veslrse paterna in posterum intendere nec ijisiusreslilulionem-poierasposmlare.
solliciludineprovidere volentes, auolorilale ajioslo- Undeintentioiiem luam in hac parte proiiuntiaviinus
lica prohibemus ul infra clausuras locoruui scu non tenere, absolventes prsenoiiiinalosn.iiliiesab
grangiarum vestrarum nulltis rapinam seti finiuin cadein. Iia tanien quod si congvueiileraef apiam in-
facere, igneinoppouere, sanguineiiifundere, hoini- tendere volueris aelioneiii, respondere libi nibilomi-
uem temere capere vel intcrficere, seu violeniiain niis teneantur. Nulli ergo... nostroediflinilionis,etc.
audcai exercere. Pvaeleveaomnes Iibevtales et ira- Si ijnis atiteni, etc -
muniiales a pvaedecessovibus noslvis Romanis pon- Daium Lalerani, ix Kal. Aprilis, anno decimo.
, lificibus monaslevio vestro concessas, necnou et XXX.
libeiiales et iinniunitaleset exemplionessseculariutn POTESTATl ET POPULO TAVENTINENSI.
exactionuina regibus, principibus, et aliis firielibus Inducimsuper qumstionequam,habent cum Eccleiia
rationabilitervobis indultas, aucloritate apostolica Ravennal. concedunlur.
confirmamus,et prsesentisscripti privilegioconimu- Cum nuper ex parie vestra dilecli filii M. et Ar.
iiinius. Decernirausergo ui nulli onuiino bominum ad sedem apostolicam accessissent pro cansa quoe
liceal monasteriunitemere perturbare, aut ejus pos- g vertimr inler vos elEccIesiam Ravennatensem,pro-
sessiones aufevre, vel ablalas vetineve, niinueve, curaior tandem constilutus a syndico veslro, qui
seu quibuslibetvexalionibusfaligave, sed oinnia in- domi remansit, contra dicta lestium paiiis adversoa.
legra conservenlur eorum pro quortimgubernalione falsi querelam objecit. Sed cttm interrogalus fuisset
ac sustentalione.concessa sunt usibus omnimodis a nobis utrum jtiramenlovellct asserere quod eam
profutura. Salvasedis aposiolicseauctoritale ac dioa- non opponeret per calumniam propier negotiura
cesani episcopi canonica jtisiilia. Si qtta igitur in prolrahendum, sed crederet ipsam per legitimos
fulurumecclesiasiicassecularisvepersona, hanc no- possef tesles probari, aul saltem quorisyndieus qui
slrse constiiulionis paginam sciens, contvaeam te- jiraesliteraljuramenlum calumniae injunxeril illi ut
rocre venire tenlaverit, secundo tertiovecommonita banc opponerel qusestionem,neulrum se juralurum
nisi reatum suum congrua satisfactione correxeril, respondit. Undelicet pro eo quodpost pereniptorium
poteslalis honorisque sui dignilnle careat, reamque cdictumnon apparuit coraronobis sufiiciensrespon-
se divino judicio existere de perpetraia iniquitate salis, -secundum rigorem juris potuissemus aliud
cognoscaf, el a sacvatissimo corpore acsangiiine sfaluisse, ad inslantiam lamen nuniiorum vestro-
Dei, etc. usqueuliioni subjaceat. Cuiictis autem ei- rum, qui super hoc. nobis bumiliter supplicarunt,
dera locosua jura servanfibussil pax Domininostri.C iuriuciasusque ad primum Pascha vobis duximus
Jesu Cbristi; quatentts etc. usque in finem. Amen. concedendas,ut interim vel ipsum syndieura vel
Daium Laterani per manum Joannis SanctoeMa- aliuni responsalemidoneumad nostram prsesentiam
riaein Cosinidindiaconi cavdinalis, S. R. E. canceP tr.uismillalis, quiexceplionemprseriiclainaut quam-
Jarii, x Kal. Apiilis, indiclioneix, IncarnalionisDo- libel aliam competeiitem iegitiine possit ebjicere,
niinicaeaimo 1207, poniificaius vero doininiInno- ne ulterius ipsum negotium riifferaiur.Aiioquin ex-
eeniii papaeIII, anno deciino. tunc et in expeiisas quas propter boc exspectando
XXIX. feceritpars adversavos exigenlejuslitia decrevimui
NOBlLI VIROM. DER05IANIA. condemnandos,et in ipso negotio, quanlum de jure
polerimus, procedemus.
Diffinilursuper reslitutionejuris palronalus ecclesim
Sancli Aitgelide Casaperoia. XXXI.
(Laterani, ix Kal. Aprilis.) ....EPISCOPOET H. ABBATI DEABEBBRUHOT, TH.PRIORI,
Examinsta causa quseveiiilur inter te ac mililes - RADDLPHOARCIIIDIACON9, ET MAGISTRO LACRENTlO
Camponiscos- super ecclesia Sancli Angeli de Casa- OFFICIALI SANCTI ANDREjE.
perota, audilis confessionibuset aifesfalionibusin- j< Commitlilurut qumsiiones^ertas sitperquibusdamde-
lelieclis, inspcclis etiam instrumeutis, el allegatio- , cimisvaleant lerminare.
nibus indagaiis, perpendimus evidenier arbiiriura (Laterani, xui Kal. Aprilis.)
quod T. viccdominus Sabinensis dicebatur super Cura dilecti filiiabbas et canonicide Kambuskinel
eodemuegoiio promulgasse, contra forniainjuris el dilectos filios... abbatem et monacbos de Dunfer-
compromissi fuisse diclatum. Unde non obstante. mclin diceccsis Sancti' Andieae coram vcnerabili
confirmationefclicis menioria;Coelestinipapseprse- fralre noslro.. Dublincnsiepiscopoet dilectis filiis..
decessoris nostri, qui confirmaveraiillurisicui pro- de Cupro et.. de Soonaabbalibus eju.sdemdia;cesis
vide laium fuerat el ab ulraque parle receplum, stiper quibusdam decimis . ari ecclesiain suam rie
(lecrevimusipsum irrituni et inane. Aclioneroatuein Egies speciantibus et rianinis et injuriis irvogalis
' quam superjiire patronalus ejusdem ecclesiaeconT aucloviiaie liitevavumnosivarum traxissent in cau-
tra praefatos niilites iniendebas incongruentemco- sam, el ips-jeosdemabbatem et cnnonicosex, dele-
gnovimuset ir.eptam, quia cum tesles induxerisad gaiione nostra coram dilectis filiis.. priore Sanciae
probandura quod quando pvsefatus vicedominus Crucisel.. decanode Tiningham procdiciaedicecesis
eamderaecclesiamqttasi sequesievaccepit,'iu ipsam ac te, fili pfficialis, super capella de Dunipasl et
1127 IN^OCENTll111PP. REGESTORUMLIB. X. 1123
decimis ad eamdemspeclantibus conveiiissfcnt.utra- A prius debeal super possessorio promulgala qtiam
que pars in vos posl allegaliones et altercationes super pelilorio profevaluv(1). Nos igitur discretioni
imiliijilicescomproraisit,ut vos in negoliis ipsis se- veslroe super priino articulo taliter responderaus,
cuiiduin j'uris ordinem procedentes, conlroversias qtiod licet in judicio convenientem reconvenire va-
ipsas lain super jiossessione quam proprielate, ap- leal is qui corani aliquo conveiiilur, cornm arbilris
pellalionepostposiia,judicio vel concordia finireiis; taiiien reconvenire non potesf, cum arbitri judicare
prorsiiio corporaliier juraniento firmanies quod non valeant nisi de iis lanium super quibus in eos
quiriqtiid sii|ier iis duo vestiinn lecura, fraier epi- exslitii conipiomissiim (2). Ari seciinriam autem
scope, si nou possetis •onines parilcr concordare, quaeslionem talitcr duxiraus responrienrium, quod
ducerenl sialuenriuin, ratum haberent et fiimiler utralihel pars insivumenta polest etiain post ptthli-
observarent, nec processum arbilrii dolo vel malilia calioneni aitesiaiioiuun usque ad diJlinitivaeseiiten-
imjiedircnt. tioe calculum exhibere autequam fueiil in causa
Vosigiturauditishincip.de pvopositis, veceplis concliisum.Super teiiiovcro capituio fulitcr resjion-
testibtis, el ptiblicalis deposilionibnseovumdemquia deraus, quod inquiratis diligcniiiis veiitaiem. El si
snper quatuor articulis dubiiasiis, causam instru- consueludo illius palriae obliucl ajtprobala ut in-
clani ad noslram prapsenliam trnnsmisisiis, snper B sirumenlis illius regis fides adhibealtir in lalibus,
qualuov illisdubitabilibiis aposlolicaeseriisoraculum vos secure poteritis prsefatumarimittere inslrumen-
implorantes. Ex eo siqtiidem corara vobis prima lum; praesertira cuni socperiiclnsj'ex tanloe ftierit
quaeslio esl exoiia, qtiod ctun canonici nionaclios Iioneslaiis quod ipsitis instrumcnta maxituaeauclo-
super praeriiciisdeciinis convenissent, monachi su- rilaiis sint in patiibus Scoticanis (3). Ad quarium
per quibiisriam aliis decirais reconvenire volebanl autem lucviter respondcnuis, quod cuiii snper pos-
eosriem, licet de eis iu vos non 1'uerit compromis- scssorioel petilorio siniul esl acluin, iiirumqne tina
siini. Asserebal enira pars monachorum quod se- debel senientia lerminaii. Seri licet in pronuntia-
cuiidtim Iegitiraas sanciiones-is qui cornm aliquo lione sit possessio praemiitenda, in exsecuiione ta-
conveniiiir,- coram eoriem reconvenire vnlel eum- inen debet piopiictns j,ra;valere. Qtiaravis autem
dem. Unde uiriim coram arbilris reconventioni sit vos eatisaininstruclam ad noslram praesemiamduie-
locus jioslulasiis per sedem aposiolicaniexplicari. vitis deslinandam ; quia laiuen timlta liinc inde per
Secuiiria vevo ex eo dubilatio esl exoria, qnod cum advbcalos fuere proposila coram nobis de qiiibus
canonici suprndicti posl publicationem alteslatio- coram vobis non videbatur acitiin fuisse, pro eo
num ad suam iiiieiilionem fiinrianriamexhibere vel- quod illa esse notoria in illis paitibtis asbcrantnr,
lenl qracdam pro ipsis facientia iiistrunienla, pars vos ea pleuius indagnnles, causam ipsam sublalo
inonacboruin asscruit quod post piiblicalioiieraal- cnjiislibel conlrndiciionis et appellaiionis obstaculo
leslatiotuini, sicul nec testes produci, sic exhiberi fiuedebiio decidnlis, ita quod negoiiuin ipsum ultra
nou poterant iiistvumenla. Unrie qtiscsivislissolli- riuos meuses inillatentis prorogetis. Quod si non
cite ulvniii post jwblicniioncmallestaiioiiuin inslvu- omnes ... lu, frater episcope, cura duobus vel tnbus
nienta valennt exbibevi. Ex eo autem scrupulus ler- reliquis ca iiibilomiiius exsequaris.
liae dtibitationis emersii, quod monachi supradicti DatumLaterani xm Kal. Aprilis, amio decimo.
excipieutes eontra canonicos supradictos asserue- XXXII.
ruut tontvoveisinra snpev jiraefaiisdecimis lempore PRI0R1BUSET FRATR1BUS DEKIRKCIUN, GISEBURNENSIS,
inclyfaevccordationis regis David fuisse per concor- BREDL1NGAM, DE NOVO-BCRGO , ET AL1ISEJUbDES
diam letiiiinaiani, super conipositione inita insiru- ORDINIS INEBORACENSI DIQCCESi CONSTITUTIS.
meiitum in liiediumpvoduccniespraefatiregissigillo Commillilur poleslusreformundi el corrigendieccle-
Biuiiilmn. Snper quo nosiruni poslulastis vespon- sias sibi subjectas.
s:iui, iiiruiii iiisliuiiiciilmn illnri, tcslibus sublatis de (Lalerani, XYIKal. Aprilis.)
niedio, per se sulficcre valeal ad probandtimpropo- D Verbumesi Snpienlisqtiodlegiiur: Omniafac cum
siiutn, ctinihiuc inde fuerit allegatuin. Super eo ati- consilio, el posi faclutn minime pcenilebis.El illuri '.
tein quarfa dubilatio est suborla, quod cura coram Ubi mutia consillia, ibi salus (Prov. xi). Dotninus
vobis de possessione ac proprielate sil acluni, pars auieiii in Evangelio de se ipso leslalur : Ubicunque,
iiua proposnit quod ulraque quaestio una debebat inquiens, duo vel ires fnerint in nominemeo, et ego
pronuntiaiione sopiri, paiiealieva pvoponentesuper in mediosumeorum (Matlh. xviu). Sicut posl resnr*
possessione primo debere avbiuiura pronmlgavi, et reetionem osiendit, dum discipulis de se in via lo-
reslilulione facta quoestioiiemdebere postinodtim quenlibus se tertitim inierponens inlerpreiahaiur in
-propiietatis decidi. Undecum hinc inde fuerit nml- oinnibus Scripttiris quae de ipso eraiu. Unriecum
tipliciter"allegaiuin, posiulastis per sedein aposloli- diei superexcresceiilo malifia multorum charitns
cam edoccri ulrum posscssorii ac pelilorii quseslio refrigescat, expedil iis prsesertimqui vitam professi
uoa vel duabus debeal senienliis lerminari; et si sunl regularem, ul ad vilia resecanda et planlandas
duabus, ulrum senientia dcmandari essecutioni virtutes lanlo consullius et cum niajori gravitate
(I) Cap. C-umdilecti, Dearbitris. (o) Cap. Cum dilecti, De causa pc-ssess. et pro-
{£) Cap.Cum dilectus, De fide iustrura. priei..
4129 PONTIFtCATUSANNOX, CIIRISTI 120^. 1130
pvocedant quanto ipse qtioque munrii senescenlis j\ siensis dicecesis auctorilate nostra tulislis, apostc-
defectus et humanaeconditionis iniirmitas huic pro- Iico dignaremuvmunimine roborare. Yolenlesigitur
posito potius contradicit. Monemus igilur discre- ejusdcra viduse simplicitati consulere, qusejam sse-
lionem vestratn el horiamur altente, et per aposlo- pius propler hoc ad sedem aposlolicamlahoravit,
iica vobis seripta mandamus quatenus vos, filii discretioni vestrae per apostolica scripta mandamus
prioves, omnes, si comrnode fieri polest, yel pvo eldislricle proccipimusquafenus sententiam ipsam,
rnaj'ovipavte, annis singulis convenialis inunum, sicul est justa, sublato cujuslibet contradictionis et
et de ordinis reformalione traclantes, corrigatis sa- appellationisobslaculo, faciatis per ceiisuram eccle-
lubri consilioqusein ecclesiis vestvis corrigenda vi- siasticam inviolabiliter observari, non obstante ap-
deritis, et statuatis quse secundum Deum fuerint pellalionequacunque, si qua forsitan ex parte ipsius
slaluenda, non obslante appeliatione in elusionem abbalisssead nostram apparuerit audienliam inter-
regiilaris inierposila disciplinoe,ita ut cum necesse jecta, ctuneain non fuerit prosecuta. Quia veroprse-
fuerit, ad Ecclesiam in qua videbilur correclio fa- fata mtilier, tanquamsimplex eljuris ignara, meri-
cienda simul duovel tres vestrum aecedant, el cor- tum causaesuoenobis explieare nescivit, ne sicut
rectionis officiumlaudabiliter exsequantur, cum de alia vice adversa pars, calumniando simplicitatem
ordinis observaiuia non leneamini priori alterius Ii ipsius, eam et nunc de precum falsifate cansetur,
regularis Ecclesiscrespondere. et sic Iabor mulliplicelur ej*usdem,yolunius et man-
Datura Laterani ,.xvi Kal. Aprilis, anno decimo. dam.usut si forsan rem esse aliter inveneritis quam
XXXIII. per simplicem relalioiiem suam nos fccerit inlelli-
inquiraiis snper iis diligenlissime veritalem
... MONOPOLITANENSl, ... rOLIGNIANENSI, ET... CONJBR- gere,adversus
quac praefatamproposuerit abbalissam, et
SANENSI EPISCOPIS. babentes prae oculis solum Deura, quod justum fue-
Ut eleclionemBenedicli episcopiinsulm Kefalonim,
si sil idoneus, et canonice facla fuerit valeanl rit, appellationeposlposita, slaluatis ; facientesquod
confirmare. decreveritis per censuram ecclesiasticam firmiter
(Lalerani, x Kal. Apriiisi) observari, praeceptumapostolicum laliter impleturi
Per suas nobis dilecti filii nobilis vir Maio comes, quod pro defeciu vestro non cogatur ad nos ultcrius
elerus et populus insulaeKefaloniaelitteras inlima- replicare querelam. Tesles, etc NuIIis litteris, etc
runt quod ejusdem insulaesede poniificali vacante, Quod si non omnes ... iu, frater, etc
dum de prseficiendo sibi pastore Latino diligentem Dalum Lalerani, ix Kal. April., anno decimo.
Iiabuissenl tracfatum, omnes unanimi volunlate ac XXXV.
pari consensu Benedictum presbyterum, quera de CLERO ET POPULO VERISIEN.
discrelione ac honestaie filurimuracommendarunt,' Ul obedientiamel reverenliam impendanl magislro
in episcopumelegerunl; nobishumilitersupplicantes Garino in archiepiscopnmVarisien. eleclo.
ut cum sedes melropolitana sit viduata pastore , ad (Laterani, in Kal. Aprilis.)
quaro, eliamsi non vacaret, non possent habere re- El apostolicse sedis auctoritas et EcclesiaeCon-
cursum, euin adhuc eadem sedi apostolicaesil ino- slantinopolitanse necessitas nos induxil ut magi-
bediens et rebellis, eleciionem ipsam dignaremur strum Guarin. lunc eleclum, nunc autem arcbi-
auctoriiale apostolica confirmare. Quocirca fraler- episcopum vestrum, ad nostram praesenliamaece-
niiati vestracperaposlolicascripta mandamusquale- dentem ordinare in diaconumef presbyterum, et
nus eumdem presbylerum facientes.veslro conspe- consecrave in ponlificeracuvavemus, palleum, sibi
ctui prsesentari, de Jilleralura, vita, natalibus el videlicet pontificalis officii pleniludinem, conce-
aliis quae circa idoncilatem personaeipsius inqui- dendo. Sic enim Romanus poniifex vocavit alios
renda fuerint inquiralis diligenliusverilatem; el si in pavtem soUiciludinisut sibi vetinuevitplenitudi-
cumdem idoneum inveneritis, electionem ipsam nem poleslatis. Unde canonicatvadit auctorilas quotl
auctoritate sedis aposlolicae confirmanles, ipsiim j) undecunquevenientes ad ipsum, luilionem et con-
vicenoslra in episcopuniconsecretis, recipientesab secrationem accipiant ab eodem, quoniamqui utitnr
eo pro nobis et successoribtts nostris fidelitatis et jure suo, non inlelligilur aliis inj'uriam irrogare.
obedienliaejuramentum, quod fecerilis nobis fideli- ldem vero, licct a venerabili fralre noslro... pa-
ter rescribentes. triarcha Conslaniinopolilano fuerit coufirmatus,
Dalum Laterani, x Kal. Aprilis, anno decimo. non lamen ab eo polerat consecrari, pro eo quod
XXXIV. coejriscopos non habeat unde opoiiuit ipsum...
F-PISCOPO,..DECANOET... ARCHIBIACONO NOVIOHEN5IBUS. Aihenien. et... Theban. eleclos pro consecrationis
Ul senlenliamlalam el confirmalam pro Guiburge munere oblinendo in Syviam destinave. Ipsum igi-
pauperevidua habeanl exsecutionidemandare. tur iis ex causis ordinalum, consecvalumet pallea-
(Laterani, ix Kal. Aprilis.) lum a nobis cum gratiae nostraefavore remittimtis,
Accedensad prsesentiam nostram Guiburgispau- per aposlolica vobis scripla mandantes quatenus ei
per vidua nobis burailiter supplicavil ul diJIinilivam reverentiam et obedienliamimpendatislam debitam
senteniiam quam pro ipsa super dotalitio suo et re- quam devotam.
bus aliis contra abbaiissam Monlis Maiiyrum Pari- Datum Latcrani, III Kal. Aprilis, annO.dccimo.
PiTROL. CCXY. 36
lioi INNOCENTHIII PP. REGESTORUMLIB. X. lim.
In eumdem modum palriarclim Conslanlinopoli-A ctse fortius insistafis, inefficaxad hoc virtiis exisiit
lano, Datum, ut in alia. humana , nec quidquarr,per se poiest efficere, nisi
In eumdem modum charissimo in Clirislo filic desuper id sibi fuerit altribulum, propler quod ad
Henrico imperalori Constdnlinopolilanoiltuslri. Da- auclorem rerum omnium in humililatis spiritu et
tum, ut in alia. in anima contrita lotis esl vobis affeciibusrecur-
XXXVI. rendum, ipsum submissis precibus imploranfes, ut
G.VERISIENSI ARCHIEPISCOPO. iler veslrum ad finem dirigat exoplattim,el per prse-
Decemilurexcommunicationisel suspensionissenten- sentem laborem fruetus vobis prseparelur seternus»
iias lalas sine raiionabilicausa non teneri et sen- Quia vevo de vobis
tenliam qum post appellationemconligdriljaculari patevno affectucuvam gerimus
nonesie servandam tanquamirritam. diligenlem, universitaiein vestram rogamus, mone-
(Dalum, ul in aliis.) mus et exhortamur in Domino, in remissionera
Cum per manus nostras ordinatus ftteris in dia- vobis peccaminum nihiloininus injungenles, quate-
conumel presbylerum et in episcopumconsecraius, nus cum in volunlale divina cuncia sinl posila, sla-
ul tam nostro quam luo deferamus bonori, aucto- biles et forles in Crealoris vesiri obsequiopersista-
ritate praesentium inhibemus ne quis in le sine tis, lolam spem vestram projicienles in ipsum,
manifesta et rationabili causa suspensionis vel quoniam ipse, vobis in ej'ustimore-nianeniibiis,vias
excomniunicalionissententiam promulgare praesu- inimicorum crucis Christi sua virlute in tenebras
mat, semperque admonitio canonica prsemitlaiur, convertet et lubricum, et praeter aelernam gloriam
nisi forte lalis esset excessus qui ordinem judicia- omnia vobis ad prsosens adversanlia in prospera
rium exigeret non servandura. Si vero le prsesen- commutabit. Esl enim crucesignatorum copiosa
seris aggravari, Iibere libi licealsedem apostolicam mullitudo, sicut firmiter speramus, in auxiliura ve-
appellare, ul imminens libi gravamen eviles. Et si strum cilo venlura, cum quibus ad pnganorum per-
post appellationem huj'usroodiquisquam in le su- fidiama Chrisiianorum finibus exsufllandameffica-
spensionis vel excommuiiicaiionissententiam prse- citer eum Deiauxilio polerilis laborare.
sumpserit jaculari, nos eam decernimus non ser- Daluni, ut supra.
vandam, lanquam irritam et inanem. Nulli ergo... XXXIX.
nostroeinhibitionis, concessioniset constitutiouis, A. 1LLUSTRI REGIUNGARIjS.
cic, Si quis autem, etc Rescribitur persuadendoquod pro malo non kabeat
si eleciiofacla prmposiliPabenbttrgensisin tirchi-
Dalum, ul in aliis. episcopumColocen.gerntani conjugis sum, qtti in
XXXVll u mlaie et alias illileraius existebat, confirmarinon
EJDEM. possil.
Indulgelur ut beneficia-,qum in ipsa civitate anie- (Laterani, Non. Aprilis.)
quam essel promotusobtinebat,possil relinere. Sicul regali prudentise per alias nos memininms
(Datum, ul supra.) Iitteras inlimasse, illa te charitalis praerogaiiva"rii-
Cum Constanlinopolitanumimperiumnondum sit ligimus ul nibil tibi negare velimus quod essemus
adeo solidatumquin adhtic ex magna parte fluctuet aliquando cuiquam principum concessuri, cum ad
slatus ejus, indemnitati tuoepalerna volurausin po- honorem et profectum luiim, qiianlum cum Deo
sterum solliciludine praecavere, ul quidquid ex fu- possumus, cflicaciler aspiremus. Licet autem affe-
luris eventibusextra civitatemConslanlinopolilariam ctuosas nobis preces porrexeris pro dilecto filio...
contingat, infra ipsam speciale refugiumhabeas, ad Pahenburgensipraeposito,germano... eonjugis ttiae,
quod exigente necessiiate Tecurras. Eapropler, ve- in archiepiscopum Colocensemeleclo, ul el, quem
nerabilis in Christo frater, tuis postulalionibus in archiepiscopaliofliciolibi et regno tuo ulilem
gralo concurrenies assensu, concedinutsul benefi- fore ac necessarium confidebas, beneficiumconfir-
cia quae in prsenominala civilaie, anlequam ad mationis conferre, ac donum pnllei transmiilere
onus pastoralis offlciifuisses assumptus, canonice] ) dignaremur; quia lamen Apostolusdocefut manus
ftieras asseculus, cum omnimoda integriiale reli- " cito neminiimponamus, videlicel antequam de ipso
neas, donec nobis et successoribus nostris visum per examinaiionemcanonicam habeamusceiiittidi-
fuerit expedire. nem pleniorem, el nos de ipsius proepositioelaleae
Patum, ut supra. litteralura eramus incerii, venerabili fralri nosiro...
XXXVHI. archiepiscopoet dileclo filio... pracpositoSalcebur-
UNIVERSIS CHRISTI FIDELIBUS CRUCESIGNATISIN ROMA- gensi dedimus in mandatis ut supev iis diligenlcr
H\MPARTIBUS CONSTITUTIS. inquirevenl, et quod invenirent nobis fidelifer inii-
Suadetur ul conlra paganosperfidos, terribiles el marent, serenitali tuaelilteris apostolicisintiinanles
forles in Creaiorisnoslri obsequioassistanl. quod si litlerafura non soluin emineiis, seri saitem
(Dalura, ut supra.) conipelens in eo forel invenla, et selas non soluni
Cnin ad apostolicsecommonilionis apices, reliclis pevfecla, seri saliem perfecfioni vicina, usque arieo
palriis laribus' et bonis propriis pro reverenlia tuae desiderabamus safisfacere volunlnli tit nisi
divini liominis vilipensis, ad parles. orientales vos tanlus appareret in ulraque defectus quod non rie-
duxerilis "transferendos,ut recuperationi lerrse san- berel aliqualenus lolerari, lerapcrato rigore cum
1153 PONTIFICATUSANNOX, CHRISTI 1207. UU
ipso curaremus ex gratia dispensare. Alioquin non A . proefatum prseposilum theologicis el canonicis in-
nostroeduritioe, sed ipsius posset insufficienliseim- slrui documenlis; ut cum tempore procedente pro-
putari, si tua supplicatio circa ipsum eplatum non fecerit in scientia lillerali, nos ad Iionoremet pro-
sorlirelur effeclum.Prsefatusaulem Salcehurgeusis fectum ipsius lecum pariter intendamus, quia nec
archiepiscopus miper aposlolatui nostro per suas libi nec illi procul dubio expediret ut contra Deum
iitteras intimavit quod accedens ad fines Ungaiiae, onus assumeret paslorale; ne forte unde putares
duobus suffraganeis Colocensis Ecclesis aliisque proficere, inde magis deficere mererevis, nosque lu
viris idoneisin sua praesenliaconstitulis, ad exami- viles merito repulares, cum inlelligeresquod propter
nationeni praedictipraepositijtixta fovmammandati regem terrehum non timuissemus offendeTeregem
usstri pvocessil, asserens se reperisse illum texlum ccelestem, qui corpus el animam potest mittere in
expeditelegentem, et iulerpretantem ejusdemverba gchennam.
suo idiomaie compelenler, et apte prseterea de con- Dalum Laterani, Non. Aprilis, anno decimo.
slvuclione grammatica vespondentem, quemdam XL.
vevo miliiem ipsiuspvaepositipsedagogtiinjuvamenlo .ABBATI ET CONVENTUI DE CAMBUSCniNEO DI0C.S. AN-
corporaliter prseslitoaflirmantem eum indubitanler VKEM.
B
esse viginti quinqtie annorum et ullra, et huic qui- Decernitur quod propter confirmalionemprivilegii
dem oelati slaturaih sui corpovis concovdave.Nos faclam eis ad abbatiset conventusde Ronfermelin
evgo.supev iis habilo cum fvatvibusnosfris diligenti peiiiionemnon intenditjus novumconferre sed col-
talum conservare.
tractafu, perpendimus evidenier eum nec in jure
canoniconec in divino eloquio vel lenuiler com- (Lalorani, Non. Aprilis.)
Licet in privilegio quod ad petitionem dil. fil. ab-
mendattim, et oetatem ipsius non solura non esse batis et convenlus de Domferroelineis ad cxempluni
perfectam, sed nec etinm perfeclioni vicinam.Quse fel. mera. Lueii
papoepraedecessorisnostri feeimtis
duo, videlicet setas legitima et litteratura sufliciens, innovari
adeo sunt archiepiscopo necessaria , qui debet esse quaedamcontineanlur de.quibus intcr vos
et ipsos quaestionoscitur emersisse, iiolumus tamen
paterpairum el magislrorummagister, juxfa ut sta- ex innovalione lnvjusmodi privilcgii vobis iii
lulum Lateranensis concilii, si cleriei praesumpse- quod
vestro ullum valeat pvaej'udicium
rint quemquanieligere, non solum in avchiepisco- jure genevavi,quia
non intendinius jus novura confevi;e,sed collatuni
pum sed efiam in episcopum, qui palialur in illis servave, contva
uuobus aut allerutro eorum defeetum, praeter hoc fati quod nondum poluil a lenipovepi'oa-
irrita esl talis ea vice sint prsedecessovisnostri praescribi,
qnod elecfio, ipsi eligendi C Dalum Lalerani, Non. April,, anno decimo.
potestate privati, el per triennium a beneficiorum
XLI.
perceptione suspensi."Unde quod est irritum ipso
ILLU.ITRI REGIDANORUM.
jure nos non potuimus ralum habere, misericorditer
agentes ob lui gratiam ei favorem cum capitulo Itegratialur super liberatione Slewicen. episcopi; cl
advocala causa imposilorum eidem snadelur ul
Colocensiquod ei posnam in proelibalodecrelo sla- permitlal ipsum episcopumper admiuislratorem
tutam non duximusinfligendam. Dolemus aulem suum gaadere de fruclibusipsiusepiscopalus.
rioii modicum quod in lioc regiae.non potuimus sa- (Laterani, iv Non. Aprills.) ^
lisfacere volunlati, ne si forte declinaremus ad Qualifersuper facto charissimaein Christo filiae...
dexteram vel sinisirain, essel in nianu nostva pon- germanae tuac reginae Francorum charissimo in
dus et ptmdiis, mensuva el mensuva, quovum Cbristo filio nostro Ph. illuslri regi Francorum suo
utvtimque abominabile est apud Deum. Unigenitus viro scribamus, nuntii lui fideliler tibi poterunt
enimDei Filius Jesus Christus, qui ah ipsa cdnce- enarrare.Quod aulem veiierahilemfratremnostrum...
"ptioneSpirituin sine mensura recepit, usqtie ad Slewicen. episcopumpro sedis apostolicaereverenlia
tvicesimum annum dislulit pvsedicationis officium liberasti, luam regalem magnificenliain sinceris
exercere, per hoc evidenter oslendens quod ante ,n prosequimttr actionibus graliarum. Quamvis igitur
tricesimum annum nemo sihi debet pvaedicationis idem episcopusin noslra praesenliaconstilutus supcr
officiiin)usuvpave,quod maxime convenit sollicitu- iis qnaeobjecla fuerunt conlra ipsum muliiplicitev
dini pastovali. Ex eo vevo quod legilur quia Jesus se ostendeve nisus fuerit inculpabilem, nuniii veio
erat incipiensquasiannorum triginla nolatur quod lui nisi sinteurndera culpabilemmultipliciterderaon-
si eligendus in praesulem sil illi oelatipropinquus, strare, quia tamen in cogriitioneillorttm piene prrt-
dispensari potest cum illo, quando necessitas vel cedere non potuimus, atlendenles quod et luaesecu-
iiiihias id exposcit", dummodo ei vila el scientia Titati a suspicione quae incidit sit "cavendum, et
sufiragenlur, ejus exemplo qui ccepit facere ae do- Slewicensem Ecclesiam omnino ncui deceat siiie
cere. Nara qui fecerit et docueril, hic magnus voca- regimine paslorali manere, inter dexteram etjsiui-
bituv in vegnocoeloriim.Alioquin, si videlicel secus slram via regia incedendo, laliter duximiis provi-
fiat, non.dispensatio sed dissipatio esl censenda. dendum, ut praedklns episcopuscirca nos, donec res
Rogamus igitur celsiiudinem regiam et monemus concordiavel jusiitia mediante pacificum finem c.1-
qtiatenus in eo quod juri necessitas fieri non per- piat, commorelur, et interim per venerabilem fra-
misil lua serenilas non turbetur, sed potius faciat trem nostrum... Luriden. archiepiscbpum eccleshe
5!35 INNOCENTHIII PP. REGESTORUM LIB. X. 1156
meraoratx providealur in idoneoprovisore, qui lam A l verecundia peifundaris ut mulierem illustrem, re-
in spirilualibos quam lemporalibus providere pro- gum neplera, regis germanam, regis conjugem,
curet eamdem, rationem de illius provenlibus red- vegisnatam, in oppvobviumtanli geneviset dispen-
dilurus, de quibus pecunia quaead usum ipsius est dium famaetiiacquasi captivalam amodo non susti-
episcopimuluata solvatur, et durante Imjiisnecessi- neas despicabililevdeliueri, sed potius ei facias ho-
latis arliculo compelcnterei necessaria ministrentur. novificentiam impendi regalem; ne si diutius ei
Qttocirca serenilatera regiam monemus altente et manifesta subtraxeris, occulliseam defraudare pro-
hortamur quatenus ecclesiam ipsam per eumdem beris, el inlima per exieriora propalans, non solum-
archiepiscopum,secundumprsemissamdeliberalionis modo Deum babeas tui judicera, sed et mundum;
apostolicse providenliam, libere disponi permiitas, quorum alterum eisi dcmum possis pceniiendopla-
et prsefaloepiscopo de ipsius proventibusprovideri. care, altcrius lamen murraur, si super hoc perstre-
Ne vero causa diuiius quam expediat vemaneal in pere contra le cceperi!, vix poleris cohibere. Licet
suspenso, aliquos vivos pvovidos et fideles hinc ad enim exstiteris vicloiiosus in mullis, nunquam
primo venturum feslum Natalis Domini ad sedem lamen ita bene vicisti quam si vincas te ipsum, ut
aposlolicam sludeas deslinare, poleslale sibi com- non a vilio sed a viriule vincavis: Snloraonema-
missaut per eos et cum eis, si desuper datum fuerit, B ^ gnificovege tesiante quod racliov est sapiens vivo
vice lua super negotio ipso traciare concordiam fovti, et qui dominaiuv animo cxptignatoveuvbium.
cfficacitervalearaus. Alioquin audilis el inlellectis Sciibimus autem dil. fil..abbati de Savnai.virosicut
quoeper eos adversus eumdem episcopum duxeris credimus, provido el honesto, ul tuae regali pruden-
proponenda, et illis quoeipse in sui defensionecura- lioelitteras nosiras exhibeat et exponat; ne forle
veril responrieve,de vultu nostvo pvocedatjudicium nunc eliam, sicul olim, libi per alium niinus fide-
oequiiatis. Pvaetevealuintii memavati, vivi utique liter exponanlur.
provirii et firieles, tuae poterunl serenilati referre - Daluin, ul in alia.
quoea nobis super iis el aliis audierunt. XLIH.
Daluni Laterani, iv Non. April., anno deeirao. IIELIEN. ET CICESTREN. EPISCOPIS.
XLII. Ul persuaderehnbeantjusliliarios regui Angliccelinm
PHILirPO ILLUSTRI REGIFRANCORCM. per cen. ec. ne vota emissa peregrinanliumcruce-
Vl I. conjugemsuam maritali ajfeciionetraciarevaleat signalorumimpedianlur.
suadelur. (Laterani, vm Id. Aprilis.)
(Dalum, ul in alia.) Dileclusfiliusnobilis vir G. filiusPetri jusliliarius
Debitum officii pasloralis, quo secmidiim Apo- G Angliaenostris dudumauribusintimavitqtiodpropter
stolum sapienlibus ct insipienlibus debilores existi- guerram quaeinter chavissimosin Cbvisiolilios no-
iiius, nos hortatur tit ad ea quse justa suni el bo- slvos Pb. Fvancorum et I. Anglorum reges iliustrcs
nesta tuam regalem magnificenfiamopportune im- pcriculose lunc lemporis verlebatur, idem rex An-
porlune salularibus monilis indticamus. Unde Iicet gliseac magnatesejus ipsum exire de Anglia minime
saepe mansueludinem ttiam fuerimus exhortati ut permittebant, cum esset plurimum in tanta lurba-
eharissimam in Christo filiam I. reginam conjugeiw tioneneeessarius toli regno, elprocfalusrex FranciaS'
tuam plene in tui gratiam revocares, luque per Dei ac barones ipsius non patiebaniur eum per suas
graliam, etsi non ex loto, pro pavte tamen moni- terras undecunque transire; sicque peregrinalionis
tiones apostolicas auscultavis,quia lamen nonduni volum, quod olim crucesignatus emiseraf, lunc
est ei plene conjugalisgvalia resliiula, erga te cogi- adimplere non polevaf, iis occasionibus impeditus.
niur super hocsedulioribusinstare studiis cbarilatis. Adjecil insuper quod parvulos liabebat lioevedes
Licet enini apud homines, qtios tua Iatenl occulla, potenlissimosiniraicos habentes, qui eosdem exhse-
le satagas excusare super eo quod eidem reginae redare modis quibus poterant nitebantuv : qui cum
affcclumnon exhibes conjugalem; quia lamen super jrj j'amoccupassenlmagnampaiiem baereditaliseorum,
boc saltem nullatenus excusare te poies quod ei non etiam residuum in patris eorum abseutia facile
facis regalem honorificeiitiamesbiberi, serenilalem poteranl obtinere. Praetereamonasteriummoiiialium
luam rogamus atlente, et propensius exhortanmr, orriinis de Sempinghamin filiorum ipsorum hsere-
per JesumChrislum.quimediatoresllegitimifcederis, ditate se asseruit construxisse : quod secundum
obiesianles, quatenus cum secundum Apostolum legem Anglicanseprovincise siai'e non. poterat, si
conjugaios non deceat ad invicem defraudari, ne filii ejus essenl eadem haeredilaie privati. Proraisit
incidant in laqueum Satanoe,si fieri unquam poiest, insuper idem miles construere xenodochiumad su-
praediciamreginamtraclare procures gratia marilali, scipicndumpauperes iranseunles in loco plurimum
sauctum Spiritum disciplinae reverilus, qui cum opporluno. Unde misericorriitersibi peliit indulgeri
ficlura effugial,metuendtimest tibi ne, quod absit! ul proptev has causas de licenlia nosiva posset ex-
a cogilationibus tuis se auferal, si sine hujusmodi seeuiionem voti diffevre,promitiens quod inteiira
jntelleciu consistant. Si vero Deuni, qui non irri- sexaginta raarcas legalium sierlingorum annualim
dettir, conscientiaetestemhabeas quod eamdemnon iransmitierei in subsidiumterra; sanctae.Pro eodem
possis hujusmodi gratia pertraclare, regaii sallem quoque nobili, quera propter experfam jpsius pru-
1157 POXTIFICATCSANNOX, CHRISTl 1207. 1158
dentiam et virtntem esse pevneeessaviumnovevatisA potestate prsedicti nobilisfuisse detentam, et coram
in hujusmodi lempestatis avticulo toti vegno, pvse- ipso et conjudicibus suis indefensam penilus exsli-
fatus rex Anglise,ac bo. mem... Canluarien. archi- iisse. Requisiia taro.enab eisdem iu jitre utvumcon-
episcopus,eltu fraler Helien. snpplicastis instanter, tradtceret, nec ne, receplioni et examinationitestium
necessitateslam regis et regni quam etiam filiorum productoriini assensum pvscbuit, sed ignorat quo
per veslras nobis lilteras exponentes. Undevenera- duciaspiriiu id fccisset. Verumtamen secreto posl-
bili fratri noslro episcopo, et dil. fii....decano Lin- . modum, quia publice non audebat, revelavit eisdem
eolnien. dediuiusin mandalis nl si verilate quaepra> quod a viro suo ut captiva delenta, minis et vcrbe-
misimusnilerentur, auetoritaie nostra nobili memo- ribus ab ipso comptilsa,praestifojuramenlo firmavit
rato concederent ul per tres annos de nostra licen- quod iis quaeconlra ipsam proponerenlur super ma-
lia remaneret ad regis obseguium et proesidium trimonio dissolvendonnllalenus contradicere allen-
fiiiorum; nisi nos inferim, pensalis verum et tem- tarel; quare supersederunl negotio memorato. Ctim
porum circumsiantiis, duceremus circa ipsum aliter igitur fraus et doltts nulli debeant patrocinium im-.
statuendum; ita videlicetquod ipse fideliter exsequi pertiri, discrelioni veslrse per aposlolica scripla
procuraret quod de xenodocbioad opus pauperum mandamus quatenus si praemissis veritas suffvaga-
construendo el pecunia in terrse sanctse subsidium " ttiv, vos, praadictislittevis nequaquam obstaniibus,
transmittenda- proraisit, Yerum, sicut nobis inno- in causa eadem juxta pviorum contiiientiamlitleva-
tttll, idem justitiarius prsedictlslitteris hactenus non rum occasione qualibet et excusatione cessaniibus,
estusus, necjiecuniam rejjromissara in lerrsesancloe sublato appellationis obsiaculo, ratione praeviapro-
subsidiumexsolverestudtiit aiinualim; et cuin guer- ceJalis, Teducentesjn statum debilum qtiidqtiid oc-
rartim inslamia, quaainler dictos reges excrevevat, casione litterarum iliarum in ejusdem roulieris prse-
ISominosil disponente pacala, vegi vel rcgno non judicium noverifis alleiilatunu
esl idem juslitiariiis utilis sicul prins. Cura igilur Datum, ul in aiia,
pTseter causas jam dictas pluves alise cessasse di- XLV.
cantuv quoenos videntur ad concedendumprsescri- EPISCOPOSANCTI ANDRE^E.
plam indulgentiam induxisse, siique insuper cpn- Super declaralioneobedientimel exceptionepnrocliia-
sentaneum ratiotii ui cessante causa cessare debeat lium ecclesiarum, ac super sepulluris el nonnuliis
aliis ad ipsum episcopumpertinenlibus.
pariier quod urgebal, prsesentium vobis aucioritale
mandamus qualenus si esl ila, saepedictumjusti- (Latevani, viu Id.Aprilis.)
liarium monere ae efficaciter inducere sturieaiis, - Apostolicaesedis oraculo tua petiil fraternilas
ipsum, si necesse fueril, per ceiisuram ecclesiasti- edoceri si monasterii abbas exempli parochialiuni
cam appellationepostjiosila compellenles, quaienus ecclesiarumobtenlu ad idem monasterium pertinen-
volum quod emisisse dignoseilur exseqtii non post- lium, quae ab episcopali jurisdictione minime sinl
ponaf. Quod si non ambo, altev vestrum, elc e&cmptoe,dicecesano episcopo canonicam jjvoeslave
Datum Lalerani, vm Iri. April., anno decimo. obedienliam tenealuv.Ad quod libi duximus respon-
XHV. dendum, quod cum juxia canonicas sanctioriesin
...ARCIUEPISCOPO, SUBDECANO B. MARTINI ETMAGISTRO religiosorum ecclesiis, quaeari eos pleno jure non
SOCRATI CANONICO TURONKN. peiiiuent, inslilui debeanl sacerdotes, qui episcopis
Commiltilur causa malrimonialis I. de Alcia el de plebis cura respondeant, ipsis voro pro rebus
31. itxorissum terminanda. lemporalibus rationera exhibeanl competenlem,noa
(Dalum, utin alia.) uiique ab abbale, sed ab huj'usmodi sacerdotibus,
Ex Iitteris venerahiiis fralris" nostri epi- episcopo convenit pro talibus ccclesiis obedien-
scopi Trecoren. intelleximus evidenter quod cun; liam exhiberi (i). Quaesivisti praeterea utrum
causam inatrimonii, quae inter nobilera virum I. de viris religiosis, quibus parochiales ecclesiaein usus
Alciaet M. uxorem suam Andegaven, dioscesisver- D proprios simt collalae, decedeiilibuspersonis earum
tebalur^ ipsi et dilectis filiis... canlori et... archi- liceat aucloritate propria possessionem earumdeni
diacono Trecoren. commisissemus Jine canonico ecclesiarum intrare, an per dicecesanumepiscopum<
terminandam,iidem,utpote remoli, penilus igno- in ipsam sinl potitis inducendi. Ad quod utiqiie re-.
ranles ipsani bo. me. B. proedecessori tuo, fraler spondemus quod nisi eis specialiter sil concesstun
archiepiscope,vobisque, filiisubdecane ac lnagisler ut cuin vacaverint, per se ipsosingredianlur easdein,
W. Socrales, a nobis fuisse primilus delegatam, a profeclo in possessionem ipsarum, suo episcopo
praefalonobili, qui aspirabat ad divortiuin, civcum- iuconsulto, non est eis licilum inlroire. Quia vero
veuti, tisque ad receptionem teslium in negotio pro- nonnulii viri religiosi ecclesias parochiales tenenies,
cesserunt. Vevumdictus nobilis diflinitivainsenten-. episcopoparochiaravisilanti jirocurationemdenegant
liain non exspectans, quihusdam falsis usus, sicut exhibere,in defensioiiemsuiprsescriplionemlantuni-
dicitur, iustiumcniis, aliam superduxil. Asseruit in- raodo allegantes, fraterniyuem luam nolumus igno-
super episcopusmeinoraius mulierem eamdem sub rare quod cum in lalibus praescriptio sibi locuni.
(i) Vide addit. atl cap. 31, Jib. vi, De concordia sacerdolii et imperii.
1159 INNOCENTHIII PP. REGESTORUMLIB. X. 1140
vindieare non possit, sicul a nobis alibi rationabi- A XLYl.
liler est ostensum (5), per eam se neqtieunt ab ip- MARCHIONI DE.MALASPINA
sius praestationelueri (6). Caeterumcum plerumque Inliibelur-ne occasionepedagiianle stalulum Latera*
contingat quod episcopi successive*locis religiosis nen. conciliiin lerra sua aliquidrecipereprmsumat
nisi quod anlea recipiebat.
•de redditibus qui perlinent ad eosdem, ultra quin-
(Laterani, iv Id. Aprilis.)
quagesiraam conferant portionem, ita quod inter-
dum usque ad lerliam partem vei quartam, interdum Aucioritate proesentiumprohibemus ne quis oeca-
vero plus minusve hujusmodiredditus minuunlur, sione pedagii quod ante slatutu.mLateranensis con-
tua fralernitas nos consuluit ulrum successoribus cilii super hoc editum in lerra lua reeipjconsueve-
eorumdem ea quoetaliter fuerint ultra quinquagesi- rat, le praesumatper censuram ecelesiaslicammole-
niain portionem concessa, Iiceat aliquatenus revo- stare, nisi forsan antiquo et approbatopedagio abu-
care. Nos igltur inquisitioni tuse laliler responde- laris. Nulli ergo.... nostraeproliibitionis etc. Si quis
etc
mus, quod licel sit in canone diffinitumut si quis auiem,
Datum Laterani, ivlrius Aprilis, apno.decimo.
episcoporum in parochia sua monasterium consti-
tuere forte voluerit, el hoc ex rebus Eeclesia?cui XLYII.
non ibidem g ...RAVENNAT. ARCHIEPISCOrO,.
praesidet ipse ditare, amjjlius quam
Concedilurut palleumreciperepossilel uti eodem.
quinquagesimam, Ecclesise vero quam monasticis xvi Kal. Maii.)
rcgulis informare vel pro suis magnificare voluerit (Lalerani,
Licet ab antiquo provida fuerit deliberationesta->
sepultuiis, non amplius qttam centesimain parlem lulum tit eiecttis in EcclesiaeHavennatis anlistilem,
census Ecclesiae cui pracest debeal elargiri. Quia
tamen in eodem canane consequenter adjungilur ut consecrationis munus, vel si consecrandus non fue-
bsee temperamenti sequitas observelur quod cui ril, palletimad Roraanam accedat Ecclesiamsusee-
necessitatis lainen ejusdem ecclesia; luseque
tribuit, competens subsidium conferat, et cui tollit • jilurus,
damna gravia non infligat; ea quidem cautela sev- devolionisobtenlu slatutunj bujusmoditemperando
ex iis taliter duximus providendum, ul palleum.de corpore
inta, ut unani tanlummodo, quae placuevil,
duabus remunerationem assumat, hoe semper est B. Petri sumptum, pienitudo sciliccl pontificalis
observandum qnod episcopus unus vel alius non oilicii, secundumformam quam sub bulla noslra de-:
solum non debet amplius, sed nec lantura nec minus stinamus expressam, per dileclumfilium R. subdiar
ita quod
cum gvavi ccclesiaesuaedctrimeiilo conferre, sive conum noslrum tuaefralenuiati iradalur ;
simul et semel id facere velit, sive pluries succes-' quam cito se facultas obtulerii, infra.annum aposlo-;
sive eidcm vel diversis ecclesiis conferendo. Unde G lico le conspeclui repvsesentes,pvofessionemquam
nimc juramento praestiteris ore luijc ibi pfoprio
quod in grave delrimentum sive de possessionibus
sive de proventibus vel ad episcopaleni mensam vel editurus. Monemus ergo fraternitatem tuam et
calhedralem ecclesiampertinenlihus in quantalibet exhoriamur altente, per aposlolica scripta man.T
constiierit esse dantes quatenus specialem graiiam tibi faclara,
porlione collatum, poleril legitime
quam utique ad consequenliam trahi nolumus, re-
revocari, nisi proeseripiione vel alia exceptionelegl- in vocatione qua vocavit te Dominus,
tima bujusmodi actio excludatur. Nam elsi prima cognoscens, commissaetibi ecclesioe te talem studeas exbibere
facie pvaesumaturquod collatio quinquagesimaevel
laesa videlur non leviter in utvisque, lua
centesimse pavlis gvave non infeval delrimenlum; quod quas sc
lemelsi non solum si sed etiam si semel pvovisione gaudeat in lemporalibus el spiriluali-
ijuia saape,
id fiat,'e\ variis circumstanliis deprehendi potest bus reparari.
inierdum esse valde'dainnosura,quodjjuidem magis, Datujn Laterani, xvi Kal. Maii, anno decirao
XLVIII.
poiest ex ostensione ipsius facli quaro expressione TRIORI ET FRATRiBUS GRANDIMONTENSIBDS.
alicujus staluli cognosci.necquinquagesima neccen-
Ut preceseffunderevaleanl pro anima M. Tttronen.
tesima semel aut successive debetcum gravi danino n" archiepiscopi,ulapcenis, quas.pro suis excessibus
conferri. Si vero in tantum abundel episeopus ut forsan meruit, vateat tiberari.
sine damnoecclesiaesusepossit amplius etiam quam (Laterani, v ld. Aprilis.)
jn quinquagesimaravel ceniesiman partem necessi- Etsi fraternoe charitaiis, quae nunquam excidil,
tati alterius ecclesiaesubvenire, quamvispev se non sincerus affectus sit ad proximos exiendendus, dum
debeal cxcedere summam a canone prsefiiiitam,pcr fuerint in prsesentis peregrinalionis exsilio consli-
qtiem incaule largiri volenlibus est oecursum, de titti, ex ejusdem tamen dilectionis fonte tunc est
superioris tamen auciorilate potest eliam in majori eis uberioribusbeneficiissuccurrendum cum a cor-
sitniina ex ejus copia inopioealterius provideri. poris vinculis abcoluti nec tempus nec locum ha-
Datusp Laterani, vm Id. Aprili.s,anno decimo. bent ut per se valeant ulterius operari. Propter
qnod a sanclis Pairibus qusedam sunl praeseripia
i;emedia quibus defunctorum angustiis consulatur,
eieemosynaevidciicet et jejunia, oblationes ac pre-
(§) Cap. Cum non liceal, De pvscsoripU (6) Cap. Cum plerumque, De donalionibi
iUi PONTIFICATUSANNO X. CHRISTI 1207. - H^
ces, quas illis proecipue prodesse noscuntur qui, A.cianl facullales, universilatem veslram rogandam
dum viverenf, meruerunl ut hsec sibi posseni pro- duximus el monendam, per aposlolica vobis scripla
"dessepost movtem.Multis quippe divinaeScripturae mandantes, qualenus eidem avchiepiscopochariia-
lesiimoniis comprobatur quod uierilis et precibus livis sludeatis auxiliis subvenire, ul vestrae liberali-
"alioruinsalulem mentis et corporis aliqui cdnse- tatis aubsidiis a suorum debitorum obligationihus
insu-
"qiiuntur,quorum.pnquif, fidem ut vidit, ail Domi- expeditus, veslris commodisexpeditius valeat
nus paralylico : Confide, fdi, remiltunlur libi peccala dare.
lua; et consequenier adjecit: Tolle lectumiuum et Dalum Laterani,'iv Kal. Maii, anno decimo.
vade in domum tuam (Matth. ix), Socrus quoque L.
Simonis, quse^magnis febribus tenebatur, ad pre- ARCHIEPISCOPO PATRACENSI.
ces eorutn qui manentes in domo rogaverunt pro Ul clericis sum provincimprovenlus ecclesiaslicos
meruil liberavi. Mavia etiam et Mavlha vilam percipere non permiltat si in illis personaliier de-
ipsa servirecontempserinl,nisi sibi conslilerileos cano-
Lazaro lacrymosis precibus impetrarunt. Et ad la- nice fuisse promotos,et beneficiatos in eorum ec-
crymas viduselurba comite supplicahtis, ejus filitiin clesiis residere compellal.
Dominussuscitavil. Ad hujusmodi vero exbibenda (Datum, ut in alta.)
suffragiaquamvis tidelis quilibet teneatur juxla il- B Ad ribslram noveris audientiam pervenisse quod
lud quod in Ecclesiasiico Jegilur : Mortuonon pio- quidam clerici in ecclesiis luae provincise proventus
hibeas gratiam, omnes siquidem moriemur (Eccli^ ecclesiasticos percipere non verenlur, cum in eis
YII),iili lamen ad hoc specialiter astringuutur qui a residentiam facere negliganl el personaliter deser-
curis sa:cularibus expedili, tam sua quam aliorum yire. Quocircapraesenliuii)libi aucloritate mnnda-
possunt commodius peccata deflere. Illis quoque mus quaienus clericos memoralos, qui in ecclesiis
convenil per haecpietaiis officia plenius subveniri in quibus ordinali fuerint personaliter deservire
qui suoeliberationis fiduciamin iis qui adhuc vivunl contempserint, provenlus ecclcsiasticos percipere
Iii corpore posuertinl. Sanefbon. mem. Tuvonen- non permiitas, cum hoc tempore multa sil ibidem
sis avchiepiscopus, dum appropinquaret ad portas penuria clcricorum»
mortis, et essel In uitimo viioesuoetermino censli- Dalum, ul in alia.
iutus, qhasdam litieras fecil scribi, quacsubsigillo U.
-
suo fuere nobis a diL fii. magistro P. de Vico post EIDEM.
ejus obilum praesentatse, in quibus nobis humiliier Ul iltis qui ad Achaimparles aecedunt ceiebrare non
supplicabat ttt vos nostris litteris moneremus qua- permitlat.
lenus pro ipso ad Dominum orationes et preces C (Lalerani, XIIIKal. Maii.)
vestras effunderecurarclis. Nos igilur in hoc pium . Ex tuae deyotionis insinuatione recepimus quod
ejtis devotionisdesideriutn commendanles, qui apud cumXatini regionem Achaiaeoccupassent, quidam
disirictum judicem Ecclesiaepetiit suffragiis adju- episcopi"Graeci suffraganei lui, limore perterrili,
vari, universilatem vestratn vogamus, monemus et de locis propriis fugieiiles, suas ecclesias relique-
exhovlaraurin Domino quatenus pro jam diclo de- runi;-quorum quidam, licet sacpius moniii,"ad se-
funclo effundalis corara Domino coiiia vestra, et des lamen suas redire contemnunl; nonnulli propter
pro ipsius anima devotissirae supjriicetis Altissimo, gtierrarum discrimina per cerios nequeunl nunlios
ul a pcenisquas pro suis forsan excessibus mevuif, commoneri. Unde nobis humililev supplicasti ut
vestris intercessionibus Iiberetnr, spem firmam ha- supev boc libi salubvitev consulentes, qualitev circa
bentes uf qui ex fideli devotione supplicationum illos el ipsorum dioeceses procedere debeas, tibi
vestrarum patrecinium imploravit, vestris precibus scribere dignaremur. Nos igitur attendentes quod
et beneficiumpercipiet el juvamen. propler novilalem mulaiionis illius lerrae et novi-
Datum Lalerani, v Id. April., anno decimo. latum eventus sit eum maturiiale plurima proce-
XLIX. j, dendum,devotioni luaetaliter respondemus,ut illos
EPISCOPIS, ABBATIBUS , PRIORIBUS ET UNIVERSIS CLE- non semel, sed ssepe, videlicel primo, secundo et
RICISPERACHAIAM CONSTITUTIS. terlio, cilare procures; et si comparere noluerint,
J7t archiepiscopoPctlracen.ad exsolvendasua debila sed in sua voluerint conlumacia perdurare, nisi
"
charitalivissludeanl auxiliis subvenire. - forte se appellatiouisclypeo duxerint mu.niendos,
(Laierani, vi Kal. Maii.). quam infra tempus Iegitimumproseqtianlur, ipsos
Eisi quilibet in necessilatis arl.ieulo proximo sub- - per suspensionis et excommunicaljonis sententias
venire, illius lamen necessilales euin convenil libe- ad luam obedieniianivenire compellas. Qttod si nee
ralius relevare ad cujus reverentiam ex subjectio- sic ipsorum durjiia polerit emolliri, eos dileclus
iiis debito noscitur obligattis. Cum igittir venerabi- filius B. til, SanciosSusaimaepresbyier cardinalis
lis fraler noster... Patracen. archiepiscopus semel apostolicae.sedis legalu.s ab episcopatuum admini-
et iterum pro suisetecclesioesuaenegotiis ad sedem str.alione remov,eal, et quibus pvoesunt ecclesiis de
apostolieamveniendo, praeier labores multiplices, personis, idoneisfaciat provideri, sed in eos degra-
jacluras graves susiinuerit et expensas, nec a.d daljonis senteptiam non proniulget, ut cum eis mi-
exsoivenda sua debita in preesenli ejusdem suffi- sericorditer, si expediat, facilius agi possit. In Ec-
1143 INNOCENTHIII PP. REGESTORUMLIB. X, 1144
clesiis autem eorum qui"se fraudulenter abseulant, A distare ut ad .nonnullas ecclesias inibi constittuas
nec ad ipsos valel cilalio pervenire, trinse cilalio- vix infra dies a coena Doinini pervenial novum
ihs edictum facias publicari. Et si nec sic curave- chrisma. Consecraliones quoque allarium, confir-
rint obedire, seu eiiam ultra sex meuses suas dese- malionis sacramenlum , el ordinationes nihiiominus
luerinl ecclesias, ul j'uxta canonicas sanctiones eis clericorum nonnunquam tempore multo, saepevero
debeant merito spoliari, contra eos quoque .sicut perpeluo differuntur, nisi per advenas fortassis epi-
prsescriptum est procedalur. Poslulasti proderea scopos aliquolies impendantur eisdem. Quadque
persedem apostolicam edoceri utrum clericos illos gravius est, usque adeo, ut asseritur, ibi pesiis in-
qui ad partes Achaiaesine commendatitiis Hfteris valuil haereticaepravitatis ut passira in caulas do-
veniunt permittere debeas celebrare. Super qno lihi minicarum ovium lupi rapaces irrumpaiil, dum,
taliter respondemus, quod nisi legitime Jibi consti- per virgam pasfovis, quae quanfo pluribus est in-
lerit, sive perlitteras, sivc per lestes, de illorum lenta, lanlo minus specialiter super eis proevalet
ordinatione canonica qui penitus sunt ignoli, non vigilare, truculenta rabies eorumdemab ipsis seduli-
debes ipsos permillere tuis plebibus celebrare. Sed tatis officionon arcetur, Unde considerans diclua
si forsan eorum aliqui secreic ex devolionecele- nobilis messem mullam per operarios paucos nois
brare voluerint, poteris suslinere. ., • posse commode procurari, et ideo rogandtim domi-
B
Datum Laterani, xm Kal. Maii, anno.decimq. iium ejus esse ul mittal operarios in eaindem, no-
LII, bis humililer supplicavit ut, necessitaie pariler et
EPlSCOPO PATAVIENSI. utilitate pensata, in provlnciasua, quaequamo est a
Ad suggeslionemAquilegensispatriarchm,,dum ipsi lua sederemotior.tanto solationosciturallerius prse-
Patavien. Eccleiim prmsidebat,committitur,ut de sulis anipliusindigere, specialemordinare pastorem,
loco insigni, ubi unam calhedralem ecclesiameti- Dominicum dignaremur, locum con-.
gerepossii in loco Viennensi. super gregem
(Laterani, xvm Kal. Maii.) gruentem designans in quo decenter constifui pos-.
Et canonica tradit auctoritas et ratio suggerit sil ecclesia calhedralis , Wiennam videlicet civita»
lem, quae post Coloniamuna de melioribusTeuloniei
naluralis, ut cum necessitas exigit vel uliliias per- urbibus esse dicitur, amcena fiumine, silu
et unus regiii
suadet, episcopatus dividalur in plures, et civibus populosa, in qua dudjim episcopar.
plures coiijuiigaiiliir in unum, ne cura pastoiis desit proedita,
alicui vel aliquid desit curse pastoris. Legimus enim Jis sedes noscitur exstitisse, sed per incursum ex-
leroe nationis, quae tam iJlain quam alias inultas
quod cum multi essenf minqres sacerdotes, quos circumstantes
Chananseos communiter appellabant, unus autem ( cum el inde Palaviam provincias devasiavit, primo Lauria-
est translala. Ne vero cura
summus sacerdos, "quem nominabant specialiter
enorrai luo gravamine id pelere vel appetere videa-
Arabarlum, David prophetarum eximius per Spiri- tuv pev quod potiusonus luum allevandumintendii,
lum sanclum intelligens quod unus non sufficeret
terliani pavtem Auslriac siye qnartam constiuiendae
universis, yiginti quatuor summos sacerdotes insti- dioecesispostulavit limitibus
sexdecim de deputari, villis et ca-
tuit, Eleazar, et octo de Ilhamar : qui- slris cttm possessionibus universis ac coeterislem-
bus lamen oranibus unum proefccit,quem statuil
poralibus, pra;ier jus parochiale duntaxat, in eadem
principem sacerdolum. Singulis aulem per sortem particula libi et Patavien, Ecclesioereservalis. lta
vicis suse divisil hebdomadas; quarum octava pro- idem dux cum Wiennensi plebe de
profecio quqd
venit Abise,de cujus genere Zachaiias paler Joan- bonis suis
episcepatura bujusmodi redditibus milU
nis Baptistoedescendit. Dileclus ilaque filius nobilis marcharum pro salule animae susesuorumque
pa-
vir... dux Austrise tam per fifleras proprias quam rentum
pia devotione doiabit, redditus nihiloniinus
nuntium specialetn nostris auribus intimavit quod assignando de quibus tricennarius rprabendavura
Pataviensis episcopalus parochialibus adeq limili- in ea numerus staiualur, quaruni cuilibel in exti-
bus est diffusus quod per unam quaratumlibet , raalione vigiiili marcharum provenlus annus depu-
D>
cxercilalam personam absque imultorumanimarum tetur. Nos igittir atlendentes
quod cum oves spiri»
periculo paslorale circa singulas oyes in ipso ne- tuales non sint negligenljuscardinalibus gubernan-
qtteat officiumexerceri. Quod utiqtte venerabilis dse, qtiando quidem rector illarum custodum pluri-
fraler noster... Aquilegen. patriarcha, dum Pata- morum
ipsis adhibet diligenliam cum eas ab uno
viensi ecclesise prassidej'etprqvide circumspiciens, videril non
possepro mullitudine cusiodiri, ad Do-
in votis dicitur babuisse fel. rec. C. papse prsede- miiiici
gregis regimen, qui nirais esl in tuo multi-
cessori nostro cum instaniia supplicare ut in pro-
plicalus ovili, alium, si verum est quod asseriiur,
vincia seu potius provinciis tam diffusis alium prae-
opoiieat prseter te deputari pastorem, qui et suas
ler se antislitem ordinaref, quibus, ul experlus, oves cognoscat, et a suis ovibus cognoscatur, ejus,
agnoverat per unum immediate paslorem spiritua- exemplo qui ait: Cognoscoovesmeas et cognoscmt
lia sacramenta non posse congrue ministrari. D.e me mem(Joan. x), licet non solum secuhdum sta»
qtiihus, inler coeteras partes episcopalusej"usdem, fula canonica, verum eliam nonnullaprsedecessorum
Auslria maximum r.oscitur sustinere defectum : noslrorum exempla, postulalioni prsefali ducis vi-
«jncepvofeclo in tantum dicilur a sede calhedrali dc lur mcrito annucndum, luoetanien voleiites fra-
1145 PONTIFICATUSANNOX, CHUISTI1207. 1U6
ternitatl- deferre, de superabundanti gratia rero A slvam aceedens diu suura "exspectaverit adversa-
ipsam libi voluimus intimare, considerato quod etsi rium, qui appellationem quam interjeceral non est
non sit necessarium super boc luum obtinere con- aliqnatenus prosecutus, compatientes ejiisdem la-
sensum, illum tamen requireve sit honesuim. Quo- boribus et expensis, discrelioni vestrae per aposto-
circa fraternilalem tuam monemus atlente et pro- lica scvipta mandamus et distvicte pvaecipimus
pensius exhorlamur, per apostolica scripta man- quatenus si constiterit praefato presbylero ex prse-
dantes qualenus lam salutare propositum benevolo sentatione illa jus in illa fuisse ecclesia acquisittim,
prosequendo favove, lucrumque animse temporali nonobsianle quod prselibatas lilleras ad falsi sug-
qusestuiprseponendo.quantumin te fnerit in hoc af- gestionem per suppressionem veritalis diCitur im-
fecium adhibeas et effectum, quid de singulis ejiis petrasse, cum banc formam tanquam consonam
negoiii circumstantiis senlias nobis quantocius jnri communi falsilatis expressio vel suppressia
rescriplurus. Nos -enim venerabili fratri noslro,... veritatis nequeat immutare, secundum mandaium
Salseburgensi arcbiepiscopo deriimus in mandatis earum subiato cujuslibet contradictionis et appel-
ut memoralum ducem ad peragendttm hujusmodi ialionis obstaculo in ipso negotio procedalis , con-
propositumpielalis propensius exhoitetur, et inqui- tradiclores per censuram ecclesiasticam compe-
sita super iis diligenlius veritate, nobis eam sub B scendo; sollicite provisuri ul cum adversarius sae«
opporttina celeritate vescribal, determinale signifi pedictus posl litteras secundo a nabis per presbyte-
cans in qua et quanta parte pravincioe memoratsc rum eumdemobienlas possessioneri)ipsius ecclesiae
futuri episcopatus Jocari cathedra el parochia va- occupasse dicatur, si secundum formam mandati
lcat congruenlius assignari; ut sic demtim certiores nostri presbyierumipsum de illa configerit invesliri,
eilecii, ad consummaiionem bujus negotii sicut in- amolo ab ipsa tam eo quam aiio quolibet illicilo
spiraverit Dominusprocedamus. detentore, fnciatis dictum presbyterum ipsius paci-
DatumLaterani xvm Kal. Maii, anno dccimo. fica possessione gaudere, in eos qui se temere du-
LIH. cerent opponenrioscanonicam promulgandocensti-
...EPISCOPO... PRJEPOSITO SANCTI LUCIIET...SCOLASTIC0 ram; prsefatum nihilominusadversarium addebitam
-" 6CRIENSI, reslitutionem frucluum subtractorum eidem presby-.
Ccmmiaiiurut H. pauperi presbylero de Ecclesia de tero faciendam per eamdem censiiram appellalione
Rapis faciant pucifica possessionegaudere, prout postposita compellenfes. Sic autem mandatum apo-
clejure fuerit faciendum. slolicum impleatisquod de caelero pro defeclu ve-
(Laierani, xiv Kal. Maii.) _ stro prsedictum pauperem non oporleat ad sedem
Accedens olim ad prsesentiam nostram dilectus
apostolicam laborare, vos quoquenon possitisde ne-
filiusH. pauper presbyter humili nobis insinuaiione gligentia reprebendi. Depositionesvevo teslium, quas
morislravit quod cura "vi et Ha. Constantiensesca- nohis transmisistis, vestraedisere-
super ipso negolio
noniei etira super Ecclesia de Rapis, ad quam fue- lioni vemiilimus; ut lam secundum ea quoesuper
rat legiiime prsesentalus, contra jusiliiam molesta- eodem negotio sunt deposita, qnam secundtim illa,
rent, idem-presbyler ad abbatera de Capella et cou^ quselegitime deponentiir, in causa ipsa cononiee
judices ejus super hoc litteras apostolicas impetra- procedatis. Nullis Hlteris,etc. Quodsi non aranes...,
vit coram "quibuscum multa fuissenl binc inde pro- lu fraler episcope, elc
posita, metu demum adversae partis ad senlenliae Datum Laterani, xiv Kal. Maii, anno decimo.
calculum pvocedere noluerunt; sicut ipsi per suas
LIV.
hobis litteras inlimarunl. Quare presbyler ipse ad POTESTATI ETCONSULIBUS TAMPRjESENTIBUS QUAM FU-.
noslram audientiam appellavii, festum beatorum TURISETUNIVERSO POPULO TARVISIN.
Philippi et Jacobi pvoximo lune proeteritum suac
lerminum appellationi praefigens. Unde nos vobis Persuadenlur quod acquiescantel credant eorum epi-.
scoposuper corrigendisnefandis el schismaliciser-
dedimus in mandatis ut si eonsfaret memoratum jy roribus quos tenenl conlra fidem, el idem episcopus,
presbyievum nullum habentem ecclesiasficumbene^ elericorumcorrigat excessus.
ficiumad prsefalam ecclesiam fuisse canonice prae- (Laterani, xi Knl. Maii.)
sentatum, uonobslante inslitulione alterius, qui alia Glovianominis vesivi longe lateque claresceret,.
dicebatur ecclesiasiica beneficia possidere ; ipsum nisi eam fumus haereticoepravitatis mullijilicilerofs.
faceretis de illa sublalo appellalionis obstaculo in-* fuscaret, cum secundum Apostolumnon solum muk
vestiri-. Verum, sicut lu, frater episeope, per tuas lum fermenti, sed etiam modicum qttidem totain
nobis litteras intimasti, Iicet ejusdem presbyleri massam covvumpit.Ulquid igituv, inclyti cives], fl-.
adversarium constitisset aiia ecclesiastica beneficia dem catholicam, pev quam venati estis ex aqna et
oblinere, qtiia tamen objeclum exslitit quod dictus spiritu in bajjlismo, corrumpi penniltilis a quibus^
presbyter litleras praelibatimandati per falsi sugge- dam indisciplinatis et indoetis hominibus sedticlo--
Elionem et suppressionemobtinuerat veritatis, eo- ribus et seduclis, qui nequc sacras Scripluras inlel-
dem adversario sedem apostolicain appellante pro- ligtint,neque virlutem_divinamagnoseunt, sub ovina
cedere ad senlentiam distulisiis. Cura igitur diclus pelle lupinam rapacilatem velantes, ut propinenS
presbyter denuo.propter hoc Jtd pvacseiiliarnno- incaulis in aureo calice ferdraconum?.E.xpui'gafe
1147 . INXOCENTHlil PP. REGESTORUMLIB. X. 1148
itaque vclus fcrmcnfum, ut sitis nova conspersio, A qtiod illa est vera fides el recla, secundumdoctri-
sicut estis azymi, non in fermenlo malitia;et nequi- nam aposlolicam et prophelicaro, quam sedes apo-
tiae, sed in azymis sinceritatis et veritatis, atten- siolica dogmatizal, eui nos, licet immeriti, praesi-
denles a falsis prcpheiis, qui yeniunt ad vos in vesii- denitts, el in novissirao riislricti judicii die anie
menlis oviuni, intrinsecus aulem sunilupi rapaces, liibunal ipsius super hoc ipsi j)ro vobis voluinus
pracsertim ab impiis Manichseis,qui se Catbarosvel respondere; iiilcrpelinnlcs vos ad illud divinse ma«
Paterenos appellant, quorum insaniam Paulus apo- jesialis tribunal, corara qtto tandem aslahitis se-
siolus in Spirilu snnelo proevidit et praedixit esse cundura merita recepiuri, ut aspernanles et dete-
yiiandam, scribens intercoefera Timotbeo: Spirifus, siantes falsa degmata bsereticsepraviialis, amplexe-
inquil, manifesledicii quia in novissimislemporibus niini el sectemiiiivevamdotlrinam apostolica;sedis
discedentquidam a fide, attendenlesspirilibuserroris supra firinam petrara iininobilisoliditate fundatam,
ei doclrinis dmmoniorum, in Itypocrisi toquentium reminiscenies quid olira proraiseritis nobis inlerpo-
mendacium,et cauleriatam habenlium conscienliam, sito juramenlo in maim venerabilis fralris nosiri...
prohibentiumnubere,absiinere a cibis quos Deuscrea- Ferrariensis episcopi,quando communionis gratiam
vil ad percipiendumcum graliarum actione a fidelibus diu vobis subtractam per ejus niinislerium pnlerna
et iis qui cognoverunlveritatem, quia omniscreatura - vobis restituimus .pietate. Quocirca devoiionem
Dei bona, et nihil rejiciendum quod cum graliarnm vcstiam monemus et exhorlamur in Doroino, per
eclione percipitur, sanclificalurenim per verbuniDei vobis scripla mandantes quatenus vene-
apostolica
et oraiionem(I Tint. iv). Ecce quamexpresseei raani- rabili fralri nostro... episcopo veslro, cui dedimus
festePatilusaposioIus, vas eleclionis et doctor gen- in praeceplis ut distvicte covvigatclericorum ex-
tiitm, segregalusin EvangeliumDei,quodipse ab bo- cessus qnorum prava vos exempla conlurbant cre-
minenonaccepil necdidicit, sedper rcvelalioneraso- dalis et acquiescatis in iis quse redoJenlmores ho,-
lummodoJesu Chiisti.damnalet iniprobal vesanura nestos el fidem
sapiunl orthodoxam; non scandali-
dogma perfidi Manichaei,quod non solumab ortho- znntes animas vestras in eoquod aliqui aliter vivunt
doxsefidei vevitaie, vevumetiam a natuvalis vationis doceanl : quia sicut infirmitas medici vim
quain
jttdieio est penitus alienum. Ille qnippe cum sequen- non irapedit medicinse^sic iniquilas sacerdotis vir-
tibus suis dogmatizalcovporalescibosnon esse cvea- tiitem non evacuat sacramenli
(7).
tos a Deo, sed a diabolo, quem appellat pvincipem Daium Laterani, xi Kal. Maii, anno decimo.
a
tenebvavum, quo univevsa corporalia el visibilia LV.
djcil esse creata. lste vero doccl cibosa Deo esse C EPlSCOPO RRIXINENSI, H. AQUILEGENSI PRjEPOSITO, ET
creatos, et ideo percipiendosesse a fidelibus cum S. SCOLASTICO AUGUSTENSI.
aclionibus graliavum.llle prohibet nubere, damnans Eis commiltiiur examinalio lesiium super eleclione
eonjugitiin,el asserens non esse majus peccatum pasloris Gurcen.Ecclesim,superqua electioneSal-
polluere malrem vel filiam quam extraneam vel seburgen. Ecclesiajus habere sibi vindicabat.
ignolam. Isle vero comraendat coivjugium,asserens (Lalerani, xiv Kal. Aprilis.)
illud raagtium existere sacramenlum in Chrislo et Conquesta est nobis Gurcensis Ecclesia quod
in Ecclesia, jtixla quod proloplaslus evigilanspro- super libertale sibi poniificemeligendiSalseburgen-
jibetavit: Hoc, inquil, nuitc os ex ossibus meis, et sis Ecclesia ipsam indebile moleslabat, quam tam
caro de carne mea. Propter hoc relinquel homo pa- de jure communiquam anliqtta consueludineac pri-
trem el malrem, et adhmrebiluxori sum, el erunt duo vilegio speciali... Gurcensis Eeclesiae pvocuvator
incarne una (Gen. n; Ephes.x). Ideoque ntibere eidem compelere propouebat. Cui cum ex parte al-
rhelius dicit esse quam uri. Cuv autem in lalibus lera qusedamobjicereluv sententia, quae supev hoc
immovainuv,cum intev omnes insanias haecsit ma- pvo Salsebuvgensi dicebatuv Ecclesia pvomulgala,
gis insana , el inter omnes errores hic sit magis idem assevuit nullam supev hoc sentenliam prola-
horribilis, lanquam qui non soluni evangelicamve- D lam fuisse. Yeruinexhibilionobis quibusdamliiteris
ritaiem iropugnal, vevum etiara pbilosophicam do- venerabilis fralris noslri... episcopiFrisingensis et
ctvinam evcriil, qua; trariit uniim esse univevsovum dilecli lilii... abbalis Sanclae Crucis, quae videban-
tam visibilium quam invisibilium Conriitovera.Fu- lur lalam ab ipsis dictam senientiam continere,
gile i,taque, fugite rininiiabileinetdamnaiiim, quin iriem proposuit subsequenfevquod prsefati judices
etiam damnosumet danuiantemevrovem,quitenebvas nec ordinarii fuerant, nec avbitri communitevelecti
inteiioies inducil tit ad lenebras exteriores per- a pavlibus, neque conslabal quod fuerinl delegati,
ducal; et nolite obtenebrari cum illis qui fnteiiiur se unde quod slalueranl robur h.abere non poierai fir-
ipsos esse creatos a principe tenebraruin ; sed illu- mitatis, contendens Gurccn. canonicosliberesuum
minamini magis cum iis qui se confitentui'aPalre ponlificemhaclenus elegisse, quem usumsufficienier
luminum esse creatos, apuri quera tenebroenon sunt se assertiit probalurum. Cumqueipsi esset ex ad-
ullae.Nosenim spondemuspro vobis apud Chrislum vevsovesponsummemoralos judiccs ex delegali.one
-Jesum,qui venturus est judicare vivos et morluos, fcl. mcm. Alexandri papoelll habuisse auctorilaiem
(7) VideBaluzii nolas ad Agobardum,-pag. 66.
1149 PONTIFICATUSANNOX, CIIRISTI 1207. 1150
negoiiuinterminandi super usu eligendi ct commis- A cruclaium , in toto judicio intervenit. Porro pars
sione ipsa, venerabilibus.fralribus noslris... Frisin- aiia proponere procuravil quod ejiis adversarius
gen. ei... Tergeslin. episcopis una tecuin, fratei audiri peniius non debebat, multipiici ralione;
Brixinen. episcope, receplionem testium quos alte- tum quia confessusfuerat quod mctura. alium pro-
rutra panitim vellet producere duximus committen- ponere non volebat, tum quia cum a" principio sen-
dam. Partibus vero in noslra praeseriiiaconsliluliSj tentiam prolatam negavel, per fraudemposimoritim
et altestaliones super illis duobus atiiculis offeven- contvarium est confessus, et fraus et dolus nemini
tibus nobis clausas, Gurcensis Ecclesiae procuraloi palrocinium debet fevre. Unrie in poenam inficia-
est jn judicio prbiestalus quod non credebat supet lionis sibi debebat aclio denegari , sicut per legem
hoc sententiamlalam fore, sed si esset, per meluin in casu consimiliest sialUUTm, tum etiara quia
contra eamdem ecclesiam fuerat judicalum, Queni confessus fuerat post memoratam sententiam
ad nos secrelo vocavimus, et de melus inquisivimiis Salseburgensi arcbiepiscopo Gurcen.-canonicosin
qualitale. Sed cuih nobis talem exprimeret qui pvo- lalibus obedientiam proeslilisse, sic suo consensu
balus pavti suseadminiculumnon affevret,el se nolle senlenliam conftrmantes, prsesumpto per jus civile
probare alium faleretur, posltilans inducias ad me- quodprppler consensum sponlaneum subsequenlem
tiini, quem expresserat; coniprobandum, nos parti- in prolatione ipsius sentenliaeimllacoaclio inievces-
bus constiluimus, ad coiicordiaminlendenles, quod sit. Adjiciensquodposlquam bon.mem. Lucio pajise
arivcntum venerabilis fratvis nostvi... Salsebuvgen, III Gurcenses de ipsa seiilentia querimoiiiain ob-
a.vciiiepiscopiexspectavent. Quicum fuisset diutius tulerunl, ab eo fuil eadem confirmala, quodque
exspectatus, et inlerim quidam ex Gu.rcen.canonicis Gurcen. canonici sponte per multos annos ipsi sen-
ad suam ecclesiam- accessisseut",secum quosdam leniise paruerunl. Quoerationes ab adversario bu-
testes redeuntes duxeruht, per quos alium melum , jusmodi responsionibus" sunt delusae, qtiod qtiem-
scilicet quod compulsifuerunt per... comitem Pala- libet sui licet pcenitere responsi, si nulla caplio ex
linum et fratres germanos ipsius archiepiscopi, qui ejiispcenitenlia sil acloris. At cum Salseburgensis
uinc evaf, conlva se Guvcen. canonici confitevi, Ecclesia in excipiendo vices acloris suslineat, el
dicms probave voluit pvocurator, tunc demum nihil credatur utililatibus ecelesiasticis deperire, si
coiifitens senlentiam latam fuisse, allegando quaesuiit aliena reddantur, polesl locus esse pceni-
pjoponens quod cum in j"ure civili habealur lentiae replicanti ad jus stium iniegrum conservas"-
expressumquia quod vi metusve causa gestum est, dum.Prseterea procurator prsedictus obtulit sacva-=
praetornullo lempore ratum babebit, nec hoe lem- n menium, quod de novo lalis metus in suam deve-
pore rata debet babefi sententia, quse occasione nevil nolionem, quare audivi debebal illa consimili
inetus est lata a judicibus memoralis, nec ratione ratione, quod si quisquani teropore contraclfnia-
longi temporis"exceptionem obstare rei judicatae tiimonii procsens fuil, nec lunc aliquid proposuit
proposuit quin actio quod metus causa.modo valeat contra ipsuni, sed illud velit processu lempovis ac-*
inienlari, quia nedum quadraginla annorum spa- cusare, ac fuisse consanguineosconlrahentesiiira-
lium , per quod ei, si loeo religioso competai, verit postea se scivisse, audilur accusans. Ilem si
obstacuium pracparalur, sed nec triginla post pro- quis pclitorie intentaio, et super eo testibus jam
latam senieniiam esl efflnxum, quin imo auctoritate receptis, velit actor possessovium inleniave, ad
canonis lotum est illud judiciura renovandum, in iilud veverli per noslram concessa est liceniia
quo pars ex eo quad contra se aliquid confessa *decretalem. Verum quia in alieni facti ignorantia
fuisset, contrarium judicium repprlavil, in confes- tolevabilis evror est, et error facti nemini necdum
sioiie se pvobaverit-violentiam pevtulisse, nec non negotio finito nocet per legiiiroas sanctiones, proe-
omnis confessio quoe ftl ex necessitate (ides non cipue curo Gtircen. cerlet Ecclesia de" damno
est, et pessimum est de suspicione aut exioria viiando el jure suo acquirendo vel polius conser-
confessione aliquem jiidicave. Iiem cerlum est TJvando, ex variationibus hujiismodi non debel pevi-
quod sicut exceptio esl actionls exclusio, iia^repli- culum suslinere. Nam noniiunquampvintovvavian-
calio esl auxiliuin actionis. Quare cum ea quaesttnt lem non vepellil, et consiliura non nspevnatnr mu-
annua ad agendttm", perpetua ad excipiendum lantis. Sic aulem leiiiae ac quarlse objeclionibus-
dicanlur, et replicaiio sit quasi excepiionisexclusio, esl responsum, quod non debel Gurcen. Ecelesioe
dum alias duraret actio, nisi obstnret exceptio, per servitutis confessio piiejudicium generare, qttia si
replicalionis suffragium vigorem actio reassumit. de jure cdjnmunihabere debeal liberum de illo qui
Propter quod non obstante rei judicaue exceptione est ei praeficiendusjudiehim, et conlra hujusniodi
dixit seposse, sicut et ante sententiam, et modo libetiatem sic sevvitulemconfessa,juris civilisau.xilio
eleclionem liberam vindicare. Ei quod objcclum suffragante, quod vult liberum hoininem servum
fuerat, scilieel non ad unamsolummodo probationis per confessionem non effici servitulis, non est ipsi
speciem -judices animos applicasse, sed ex con- libera eleclio adimenda, adjungens quod post
fessionibuset testibus el inslvumentis quibusdam translationem ad Magunlin.Ecclesiaroarehiepiscojii
co.iUvaGurgen. ecclesiam sententiam prolulisse, memorali , Gurgenv Ecclesia dicto praedecessori
responcIU quod menis, cuii conlincbal' corporis noslro Lucio papse III, quando poluil reciamave,
1151 1NN0CENTI!III PP. REGESTOUUMLIB. X. HS2
snper violeiuia exposuit quoestionem; sed ipse, i, A iale negotii et sfatti terros per juranienla sociorum
sicut in privilegio quod snper eleciione, inslilu- ejiisdeiuarchiepiscopitunc elecli fuiraus cerliores
lione, consecraiione Gurgen. episcopi fel. vcc. effecii, de potestale noslra eum ecclesioevestrse
Alexander papa II. dicebatur Solseburgensi Ec- pastoremconstiluimuset recloreni, adininistialio-
clesioeconcessisse, ita el in sententia circuraven- nem ipsi plenariam lam in spiritualibusq.uain in
tus, asserens se diligenter examinasse, ac vcrura l lemporalibiisconcedentes. Licelaulem de pleniiu-
illud privilegiurainvenisse, quod nos falsumrepe- dine poiestalis, quam habemusDomino disponente
rimns manifcste, eam absentibus Gurcen.canoni- super ecclesias universas, consecrationis munus
cis confirmavit. Nos igiiur iis et aliis intellectis s jiotuissemus eidem lunc leraporis impendisse,
-
quaa parles coram nobis multipliciter aliegarunl,, quia tamen volumus venerabili fratri nostro . .
interloquendo concessimus ut procuralor Gurcen. pnlriarchoeConsiantinopolilano,eui eeclesiavestra
Ecclesiaeprobandi meium illum facultalem habe- asseritur esse subjecta, in hac parle deferre, ipsum
rel, praestitojuraraenlo se illum poslea didicisse;; ad patriarcham remisimus memoratum,ab eodem
sicque testes produxit, quosper dil. fil. n. L. lilulii consecraiionis gratiam receptuvum. Verutn idem
SanciseCrucis presbyterumel G. Sanctse Mariseini , archiepiscopusguerrarum et lurbafionumpericulis,
Porticudiaconum card. examinari mandavirauselL" qrioevigenl in Romanisepartibus, impeditus, ej"tis-
eorum depositionesconscribi. Qtiia vero ssepedicti i dcin patriarchse se non potuil conspectui proesen-
archiepiscopiprocurator lam super hoc quam super tare; sed nec expedirecredebat, cum idem patriar-
eo quod Gurcen. spontanea voltmiaie seiilentise . cha tune temporiseura consecravenequiverit, quia
pariierunl, el quod iam melu qtiamaliis coratn bo. coepiscoposnon habebat. Unde Athenien.et The-
me. Lucio papa pvsedecessovenostvo in jttdicioi ban. electos ad suam prsesentiam accedenfes in
allegalisiriem pvscdecessornosievpev priviiegiipa- Syriam destinavil, consecrationisniunus inibi re-
ginam piiefatam sentenliam confiimavii,volebatin cepturos. Nos igitur eidem paterno compatienles
pairia pvodiicere testes, discretioni vestroe jier affcctu,qui semelei iterum ad sedem aposlolicam
aposlolicascripta mandamus quatenus lestes quos veniendo,prseter labores multijjlices,j'acturasgra-
utralibel pars super prsemissis aiiieulis et super ves sustinuil et expensas, ei nutiius consecralionis
transactione quaepost temptis senfeniioedicilur impendirous,ipstiracum honovepallei, plenitudiiie
fncta fuisse, aui in pevsonas tesliiim diuerilpro- scilicel pontificalisoffieii insignilum, ciun graiiae
ducendos,sublato cujuslibcl contradictioniset ap- noslraepleniludineremittentes cxhibilurumpraefalo
pellationis obstaculo, circa fesium OmniumSan- (-, £ pniriarchse oheriientiamet revereniiamtain debi-
ciorum in loeosecuroparlibus recipere procuretis, lam quam devolam, cum ex eo quod a nobis con-
et aftestationes redaclas in scriptis nobisfideliter secrationem aceepit, nulli velimus proejudiciuni
iransinitiaiis, exlunc prseligentesipsis partibus ter- generari, ne forte, quod absit! inde injiiriarum
minum competentem, quo recepturae-sentenliam nascaluroccasiounriejura nascunluv.Veruratamen
noslro seconspectui repraesentenl;nisi forsan in- si super ecclesiaevestrsestatu jus veslrum prosequi
terim possenl ad amicabilem venire concordiam, voluerilis, nos, qui, secunrium Aposlolum, stimus
quam utrique parli credimus expedire. Nullis lit- omnibus in jttstiiia debilores, j'ustitiamvobis au-
teris obstaniibus, si quoeapparuerint a sede apo- ctore Deocurabimus exhibere. Quocirca universi-
Slolicaproeler assensumpartitim impelraise. Quod lati veslraeper aposiolica scripta mandarausqua-
si non omnes, duo vestrum, eic. lcnus eidem fanquam veslvo avchiepiscopointeu-
Dalum Laierani, xiv Kal. April., anno de- datis, ejus salubviamonita el pvaeceptavecipiciiles
cimo. humililevet devote.
LVI. Datuin Laievani, vui Kal. Maii , amio de-
CAriTULO PATRACENSI. cimo.
Ul Patracen. archiepiscopumin concordiaeteclmttD LVU.
lanquam eorum verum archiepiscopumrecipiant. . . ARCHIDIACOMO ET . . PR^EPOSITO DE SCTARA SUB-
(Lalerani, vm Kal. Maii.)
Cum dilcctusfilius uobilis vir GuillelmusCam- DIACONO NOSTRO, CANONICO MEDlOLANENSl.
paniensisprincepsAchaiseet vos pariter cumeodem Ul causamquceinler C. scholaremel Joannemcleri-
nobis olim instanter supplicaverilisel devote tit cum vertitur audiant et fine debito termineni.
venerabilem fratrera nostrum... Patracen. arcbi- (Laleraiti, v Kal. Maii.)
episcoptim,tiinc unanimitereleclttm a vobis, et ad Dudumbo. me,... archidiaconoMediolanen.de-
sedem apostolicam accedentem, vobis in pastorem dimus in mandaiis ut dil. fil. C. scholarema . .
concedere dignaremur, nos diligentius indagantes presbylero Sancti Victoris qtiadraginlaMaiiyvum,
qualiter fueral in ipsiuseleclione processum, quod qui solus in ipsaecclesia ministvabat, in qua, sictit
per vosfacium ftierat, lanquam minus licite pro- scholavis idem asseruit, quondam niiiiistrayerunt
curalum , cum et vos fuissetis niinus canonice clericusel sacerdos, in clericum et fratrem ejus-
instituti, non duximus apj)robandum; sed necessi- dem ecclesiserecipi faeeret, cujus facultafes idem
tate pariter el utililale pensatis, posfquamde vcri- scholarisproposuit iiullalenus immiiiuias.Sed
pre-
JiJ.3 PONTIETCATUS ANNOX, CHRISTl-1207". 1134
sbyter memoratus, ipsius archidiaconi examen A cognitioni ejusdem causse diiximus adjnngenriiim;
malitiose declinans, Joannem clericum pro se ad proesentiumvobis auctoritate pra-cipiendomandan-
nostram praesenliam desfinavil, cui et praefatoC. les qualenus laicis supradiclis ad cautclam absolu-
venerabilem fratrem nostrum B. Tranen. archi- lionis benericium impendalis, et causam ipsamjuxla
episcopumaposiolicaesedis Iegaium tunc subdiaco- priovum litlcrarum continentiam, appellalione re-
num et capellanum noslrum dedimus auditorem. inota, ratione proevialerminelis, ita ut ex illa ciau-
Coram quo diclus Joannes asseruit quodnequaquam sula, scilicet si persona fnerit idonea, quse nostro
sufiiciebantduobus clericis facullates ecclesiaeme- rescripto reperitur inserta, eidem scholari probanrii
moratae, adjiciens qtiod praedictus C. non eral se idoneum nulla ncccssilas imponalur, cum pvima
idoneus ad illius ccclesiae beneficium obtinendum. facie presunialur idoneus, nisi aliud in contrarium
Unde nos venerabili fralri nosiro . . . patriarchse osiendatur. Testes autemquos ulraque pars duxerit
Hierosolymitano, tunc episcopo Vercellensi, de iiominandos, sive palroni sive etiara parochiani sint
illorum assensu mandavimus ul si praediclus C. ecclesisesnpradictac, si se graiia, odio vel limore
legiiime coram ipso probavet quod facullates snbtraxcrinl, per districlioiiem eeclesiasticam ap-
ecclesise supvadictoeimniinuloe non essent, sed pellalione cessante ^cogatis jverhaii lestimoniura
duobus sufficevent, et pevsona ejus esset ido- ^ ceiiiiberc.
nea , presbylerum snpradictum ad receplio* Datum Latcrani, v Knl. Maii, anno deeirao.
nem ipsius per censuram ecclesiasticamappel- LYIIl.
Jaiione remola compelleret, contradictores vel re- ZAMORENSI , SECCOBIENSI, ET ABULENSI EPISCOPIS.
belles, si qui forsitan apparerenl, a praesumptione Ul si magislerI. scltolaslicusEcclesimPalenlin. con-
sua dislrictione simili, cessanle ajjpellatione,com- tra ephcopum Pctletttin.caiumniosecrimina pro-
ponendo conlra eum processeril,ab officio ac bene-
pescens, alioquin perpetuum silentiumscholari su- ricio suspendalur.
per hoc imponeret memorato. Tesles etiam qui (Laterani, v Id. Maii.)
nominareniur eidem, si se gratia, odio vel timore Cumdilectus filiusI. magisler scholarumEcclesiae
stibtrahereni, canonica districlione, cessanle appel- Palentin. olim ad sedein aposlolicamaccessisset, et
Jatione, compelleretperliibere lestimoniuraverilali. nobis de venerabili fralre... Paleniin. episcoposua
Cum autem prsefatus scholaris ad probandum quori excessusvarios nuntiassel, venerabili fralri nostro..
facullales ecclcsioeimminulaenon essent, sed riuo-
quondam episcopo Legionen. nunc archiepiscopo
bus sttflicerenl, ad praediclipalriarchse tunc Vercel-
Compostellan. el dileclis filiis.. de Vallebona, et.,
len. episcopi proesentiam mullolies aceessissel, ef „ de abbatibus dicecesisPalentin. examina-
Maiaplan.
idem episcopuslestes nominatosab ipso, quia moni- lionemconimisiinusexcessuumobjectorum.
(8) Qui
lione praemissanolebant veritali lesiimoniumper-
super Simonia duplici, dilapidalione, absolulione
liibere, inlerdicto supposuisset, venerabilis frater incidentium in canonem senlcnliae promulgalae,
nosler... lun.c Mediolanensis archiepiscopus inter-
quodqiie appellalionibus ad nos interpositis duferre
dictum ipsum auctorilale propria relaxavit. Qtiare contemneret, necnon quod in manibtts suis ulira
supradiclus C. jus suum non potuit obtinere. Unde lempus in concilio Lateran. conslitutum vacantem
libi, fili praeposilc, dedimus postmodumin proece- tenuerit dignitalem, et quod furlim quoddam sub-
ptts ut inspectis aliestationibus jam receplis, quas iraxerilinstrumenlum in quod a jure canonicorum
voluinius ul per censuram ecclesiasticamtibi face-
jura episcopalia distinguniur, ct quibusdam aliis,
res exhiberi, secttncfuraeas et alias, si quas parles lestes plenius verilate, inquisitionem
inquisita per
legitime dticerent proferendas, cum nondum essent, ipsam cum deposilionibus testium nobis fideliier
quse recepfae fuerant, publicatse, causam ipsam transmiserunt. Cum autem processutn negolii et
juxta lenorem praecedenlitiin litlerarum, sublnto dicla lesfium exaniinaverimusdiligentcr, nec inlel-
ctijuslibet conlradiction.iset appellationisobstaculo, ligere potuerimus probaluro esse suffieienleraliquid
ratioue praevia lerniinares. Panibus igitur propler rie
hocin tua postmodum prsesentia conslitutis, cum trurn
0 praedictis, eumdem episcopura de consiliofra-
nostrorum absolvendumdecrevimus ab obje-
diclus C. ad probandum quod facultates eccleshe
clis, perapostolica vobisscripta mandaniesqualentis
sujipetebanl,quosdampaironos el parocbianos ec- meinoratum roagislrum scholarum , donec canonice
clesisead ferendumiestimoninm nominasset, el ipsi, suam
purgaveril innocentiam, seilicet quod non
liceta te ssepiusmoniii, nollenl lestimoniumperhi- calumniandi animo ad
hujtisinodicrimina propo-
bere, quibusdam se rationibus excusanles, lu eos, nendaprocesserii, ab officioet beneficiosuspendatis,
nisi usque ad quindecim dies exlunc venirent ad ul cseteri simili
pccna pevterrili ad infamationem
tesiimonimn perhibenduro, excommuiiicationisyin- suorum fncilein non prosilianl prselatorum. Quod
culo innodasti, sed ipsi ante pracfixum die.m ad si non
oranes, duo vestrum, elc.
sedem aposlolicamprovocarunl, quare non fuil ul- Datum Laterani, v Id. Maii annodecimo.
terius in catisa processum. Volentes igitur ut finis
eitlem coniroversiaeimponalur, te, lili arcbidiacone,

(8) Cap. Cumdiiectus, De accusat.


" INNOCENTilIII PIVREGESTORUMLIB. X. 1156
1155
LIX. A scopi, orta inter vos discordia sopiatur. Statuiraus
PRIORISS/E ETSORORIBUS DESEXEN. TAMPR.-SSENTIBUS autetn ut non liceal Hospitalariis priorissam vcl
QUAM FUTURIS REGULAREM V1TAM PROFESSIS IN PER- convenlum dedomo ipsa ejicere, vel aliquam soro-
PETUUM. rum mulare aul slatuere in eadem. Sed si eoniigeril
Concedunlurprivilegia, et confirmantureis libertales priorissam vel aliquam sororum excedere ila quod
et immuriil'ates. pev vos emendavinon possit, pev priorem Emposlse
(Lalerani, vn Id. Maii.) ac dicecesanumepiscopumin eodem monaslerio se-
Prudeniibttsvirginibus, quaesub habitu religionis cundum beati Augustini, quam servalis, Regulam
acceiisislaiiipadibusetc, usqueclementer annuimus, corvigatuv.Necliceat eisdem Uospitalaviiscontvaea
et monasierium vestrum, in quo divinoeslis obse- qusein ipsius Regula monasterii inier vos el ipsos
quio niancipalae,sub bealiPetri et nostra prolectione de eleeiione priorissseprovide sunl statuta, quavis
suscipimns, et praesenlis scripli privilegio commu- temeritate venire. Ecclesia vero in suo slalu raa-
jiiuius. In primis siquidem staliientes uf ordo cano- nenie, tricenarius canonicarum numerus non possit
nictis, qui secundum Deum et beati AtigustiniRegu- minui, sed augeri, si ad plurium suslenlationem fa-
lam in eodem loco noscitur inslimius, perpetuis cullates ejus conligeril augmentari. Decernimusergo
ibidemlemporibus inviolabililerobservelur»Pracler- B ui nulti omnino honiinum liceat prsefatum monasle-
ea quascunque possessiones, quaeciinque bona vium leineve pevturbare, aut ejus possessiones
idem monaslevium in pvaesenli j'uste ac canonice auferre, ablalas rctinere, minuere, seu quibuslibet
possidet, atit in fulurum eoncessione ponlificum, vexationibus faligare, etc, usque profutura. Salva
largiiione regum vel principum, oblatione fidelium, sedis apostolicaeauctorilale, dioecesaniepiscopica-
seii aliis justis modis Deopropitio polevit ariipisci, nonica justitia, el magislri Hospilalis Eniposia?
fivmavobis veslvisquesuccessovibusel illibaia per- debita reverenlia. Si qua igiturin ftilurum ecclesin-
maneant, in quihus haecpvopviisduximus cxpvi- stica saecularisvepersona, etc, usque subjaceat ul-
menda vocabtilis. Sexenam, in qno proefatum mo- tiotiu Cunctisantem eidem loco sua juraservantibus
nasterium siium est. Villam Novam, Senam, Onti- sit pax Doinini nosui Jesu Cbristi, quatenus, etc,
Kenam, cl Urgelletum, cum omnibus pertinenliis usque in finem.Amen.
eortim. Sane novalium veslrurum, quoe propriis Datum Laterani, per manum Joannis SanciaeMJ-
manibus vel sumptibtis colitis, sive de vcstrorum riae in Cosmidin diaceni cardinalis, S. R. E. cnn-
animalium nutrimenlis, nullus a vobis decimas exi- cellarii, vn Id. Maii,indict. ix, Iiicarnalionis Domi-
gere vel exlorquere pracstiraat.Liceal quoque vobis nicaeanno 1207, pontificalusvero dominilnnocenlii
personas liberas et absolnlas e saeculofugientes ad G papseIil anno decimo.
conversionerarecipere, et eas absque contradiclione LX.
aiiqtia relinere. Prohibemus insuper ul nulli soro- CANONlCIS SANCTI MAURITU AUGUSTENSIS TAMPR.ESEN-
rum vesiravum post factam in ^estro monasterio TIBHS QCAM FUTURIS CANONICE SUBSTITUENDIS 1NPEU-
professionem fas sil absque|priorissoe suoelicentia, PETUUM.
nisi arctioiis religionis ohtenlu, de eo discedere. Di- Concedunlurprivilegiael indulgentim,et confirman-
scedentemvero absque communiumlilleraruni cau- lur liberlales, elc.
tione nullus audeat vetinere. Cum autem generale (Lalerani, vu ld. Maii.)
interdictum terrae fuerit, liceat vobis clausis ja- Effectumjusta poslulanlibus indulgere et vigor
nuis, elc, usque celebrare. Ad hocc, auctoritaie aequitaliset ordo exigilrationis; proesertircquando
apostolicaprohibemus ul nulli liceat in vos vel mo- voluntalera pelentium pietas arij'uvat,et veritas non
nasterium vestrum sine nianifesta et ralionabili relinquit. Eaproplev, dilecti in Domino filii, vestris
causa excomnuinicatioiiisvel inierdicli sentenliam justis postulaiionibusclementer annuimus, et prse-
promulgare. Praalerea instituliones ab R. quondam fatam ecclesiam, in qua divinoestis obsequio raan-
Oscensi episcopoet.. magislro Hospitalis Empostsef. cipali, adexemplar fel. rec Alexandri papaepraede-
"et aliis viris religiosis de jassensu charissimaein eessoris nostri sub beati Petri et nostra prolectione
Christo filisenoslrae S. illiislris reginee Aragonum suscipimus, et proesenlisscripti privilegiocommuni-
in ipso monasierio ralionabililer factas aucloritate niiis. Staluentes ul quascunque possessiones, quoe-
aposlolica confirmamus.Obbuntevero te nunc ejus- cunquebona eadem ecclesia in prsesenlijusle el ca-
dem loci priorissa, vel earum aliqua quae libi suc- nonice possidet, aut in futurum concessioneponti-
"cesserinl,nulla ibi qualibel subreptionis astulia seu ficuin, etc, usque illibata permaneant, in qtiibtts
violentia prseponalur, nisi eam sorores communi baec propriis duximus vocabulis exprimenda. Ec-
consensu, vel earum major pars consilii sanioris, clesiam in Baldeshusen, cum villicali curia et om-
secundum Dei limoremet beati Augnstini Regulam nibus pertinentiis ejus, pascuis videlicet, pratis,
providerint eligendam. Si vero conlingat sorores silvis, aquis et carum decursibus. Ecclesiam in
monasterii fore in electione priorissse discoi'des, Mimmenushen.cum villicali cuviael omnijuve ejus.
magisirurabospitalis Ilierosolymiiani de Emposta, Vicum qui dicilur Nanlbereshusen. Vicum qui dici-
cujus habilum geriiis, ad veslrunimonasleriumcon- tuv Gerute. Duas curias in villn quaedicitur Oberen-
vocabitis; per quem, cura consilio dicecesaniepi- hoven. Guriamin villa qusedicitur Niusazen.Guriain
1157 PONTIFICATUSANNOX, CIIRISTI 120?. JI58
in villaqusediciltir Gegingen. Curiam in villa quoeA sibi poleslale compellal.Quod si forsan ille id ex-
vocalur Warengeresboven. Ecclesiamet villicalem seqni non curaverii, sub districiione anathemalis
curiamin villaqusevocalur Bibe.rin,cum molendino interriiceiiduinesl Cliristianis ne babeant commercia
uno. Curiamvillicalerain villa quse vocalur Ileinri- eum eisdem, donec saiisfeceriiit de prsemissis (9).
chesboven.In pagoipsiuscivilaiisAugiislensisagros, Qnoesivistiprseterea ut" cum inlerdum canonici,
horlos, curtilia et molendiimmunum. In provincia quibus studioiiim gralia est indultum ul in absenlia
qtise dicilur Franconia, villaro' quae nuncupatur sua fruclus percipiant praebendarum suartnn, ac-
Chrowelshain. Ecclesiam et villicalem curiam in cepta licentia se ad villas iransferant Veleastella in
villa quoevoeaiur Goilpacb, cum taberna. Ad hsee, quibus niilltira est vel miiuis competens exercitium
sanciraus ttt capella quae Uffenburchvocatur, cum siudiorum, ulrtim prsebendarum suarum fructus
bonis et reddiiibus quos ibidem habet, et in villa sinl talibus conferendi. Ad quod brevitev vespon-
qu;e dicitur Egevenburch, usibus fralrum depulaia, denuis, eis qui lurjusmodifraudem comniiliunt, cum
sine assensu eorum nullius lemeritale eorumdem fvaus et dolus nemini debeal patrociniuin imperliri,
fralrum usibus subtrahatur. Sepulluram quoque prsefatam indulgenliam coinpeiere non debere. Cac-
ipsius loci liberam esse decernimus, ul eorum de- teruni cum in dicecesi(lO)tua sint quamplurimiusu-
votioni et extremac voluntali qui se illic sepeliri B rarii, de quibus minimedubitatur qttin siul usttrarii
deliberaverint, nisi fone excommunicali vel inler- manifesli, conira quos propter limorera principum
dicli sinl, nullus obsistat. Salva lamen justitia et polentum, qui luentur eosdem, non apparet ali-
illarumecclesiarum a quibus moiiuorum corpora quis accusator,.nec iidem sunt per sententiam con-
assumuntur.Obeunieveroprocposiloecclesioe vestroe, demnali, qualiier procedere valeas conlra ipsos,
qni pro tempore fuerit, nullus ibi qualibet subre- oraculumduxisli sedis aposlolicsereqiiirendum. Nos
ptionis astulia seu violentia prseponaluv,nisi qttem aulem fraierniiaii tuse taliler respoiideraus, quod
fratres communiconsensu, vel frairum major pars licet contra ipsos non appareal accusator, si la-
sanioriseonsilii, secundttmDei limovetnpraeviderint -menaliis argumentis illos esse constiterit usura-
. eligendum.In parocbialibus autcm ecclesiisvestris rios manifeslos, in eos pcenamin Latefanensi con-
vacantibus lieeat vobis sacerdoles eligere el epi- cilio contra usurarios editain libere poteris exer-
jscopoprscsentarequibus, si idonei invenii fuerinf, cere.
episcopusanimarum curam cominittat; ut de plebis Datum Lalerani, xvu Kal. Junii, anno decimo.
quidem cura episcopo,vobisautem de temporalibus LXII.
debeant respondere.Decernimusergoul nulliomnino MAJORI DF.CAN0 ET PRIORICOLONlENSl.
bominumliceat praefatam ecclesiam temere peiiur- u De beneficiatisexcommunicalisel interdiclis, etc
bare, aut ejuspossessionesauferre, elc, usque om- (Lalerani, Id. Maii.)
nimodisprofutura. Salva sedis apostolic.seauclori- Poslulaslis per sedem apostolicam cdoceri quis
tale et dioecesaniepiscopi canonica juslitia. Si qua suffraganeiis ColouiensisEcclesia»,duin venerabilis
igitur in fulurum ecclesiaslica soecularisvepersona, frater noster B. archiepiscopus vester in vinculis
- elc, usquesubjaceat ullioni. Cunclis autem eidem dclineiur, debeal judicare, si forte a clericis suis
loco sua jura servantibus, elc, usque in finem. iidem fuerinl ad ColoniensemEcclesiam appellali,
Amen. et quid fieri deheat de beneficiisvacanlibus, quae
Datum Laterani, per manum Joannis SanctseMa- ad doiiaiionem noscunlur ejusdem' arcbiepiscopi
rioe iii Cosmidin diaconi cardinalis, S. R. E. can- pevtinere. Nos ergo inquisitioni vestvaebvevi.tevve-
cellarii, vu Idus Maii, indictione ix, Incarnalionis spondemus,quod pev legalorura nostvovum sollici-
Dominicaeanno 1207, pontificatus vero doniini In- tudinem, quos in Teutoniam destinamus, eurodem
nocenlii papaeIII anno decimo. archiepiscopum restituendura speramus, auctore
LXl. Domino, lihertati; qui lam in iis quani in aliis
EPISCOPO AUT1S10DORENSI. I0 suum officiumexsequetur. Consequenler (11) etiam
De decimisJudmorum, fruciibus stltolarium, el qusesivislisutrum clerici, qui, dum essent excom-
usurariis. rnunicationis vinctilo innodali,, ecclesiastica bene-
(Laterani, xvu Ral. Junii.) ficia sunt adepli, eadem, poslquani absolutionis
Tuae fvaternilaiis discrclio poslulavil per sedera benelicitimoblinuerint, licile.valeant rctinere; po-
apostolicam erioceri qualiter contra Judaeos illos stulantes jiihilominus per sedem apostolicamexpli-
procedere debeas qni ctim villas, jireedia et vineas cari qua pcena corrigi debeanl abbates, abbatissae
emerint, decimas ex eisdem ecclesiis et personis ac alii eeclesiarum praelali, qui sclenler clericis
ecclesiaslicisdehitas reddere conlradicunf, cum per excommunicationi subjeclis ecciesiaslica benejicia
censurara ecclesiasticani corapelli nequeant, qiiam contuleruni. Ad quae vobis taliter duximus respon-
conteinnunl. Nos autem inquisitioni luee taliier dendum, quod cum excommunicatis communicari,
responderous, quod lerrae princeps est sollicite ad- non debeat, clericis cxcommunicaiionis vir.culo
iuoiiendus ut ipsos ad solutionem eavum tvadiia innodatis ecclesiaslica beneficia conferri non pos-
(9) Cap. Tum fraiernilaiis, De clevicis non re- (10) Cap. CKIJIin dhrcesi, De ttsiiris.
sid. (11) Cap.Consequenter,Declcr. excomm.
1159 INNOCENTH III PP. REGEStORUMLIB. X. UCO
sunl, hec ilii ea vaiehl licife retinere, nisi forsan A et uxor, et magno lempore absque contradictione
cum eis fuevitroiserieorditevdispensatum,cum ipsa aliqua simul fueranl commoralii Quocircafraterni-
non fuerint canoniccassecuti. llli vero qui scienlcr tali luosper apostolieascviptamandamusqualenus,
ipsa beneficia lalibus contulerunl, landiu debenl inquisiia diligentius vevitate, si tibi consliterit
a beneficiorumcollaiionesuspendi donecsuper boe quod proefaiusjudex eo tempore quo eum praefata
veniam consequimereanlur, ul puniantur in eo in B. contraxil, aliam haberel uxorera, vel quod ejus
quo delinquere praesumpsertinl.Quaesivistisprse- consangiiineam antea carnalifer cognovisset, vel
terea quaiiter puniri debeant clerici ac monachi virum j'am obiissepriorem, jiracfatosvirum et uso-
nec noii eliam raonialesecclesiarum convenlualium rem invicemreconcilies,et faciaseos miiiuo semet-
qui posl Ialam interdicti sentenliamin Iocis suppo- ipsos nuptiali honoie ac maritali affectione tra-
siiis interdicto pVaesumpserunthactenus et adhuc ciare, sed et filiosquos taliiersusceperunt Iegilimos
-etiamnon vercnlurdivina ofliciacelebrare, quamvis repulari. Quod si de proedictistribus aiiiculis liihil
proplcr hoc sicul excoinmunicalionisvinculo inno- libi constiterit, quia tamen soepediclamulier proe-
-tlati (12). Ad quod breviter respnndemnsquod cle- fnto viro in conspeclu Ecclesise solemnilernupsit,
rici qui lalia procsumpserunt, suni ecciesiasiicis ct sitnul quatuordecimannis coiijunclitanquam vir
beneficiis spoliaudi, monachi vero vel monialcsin B el uxor absque ulla contradiclionebona lide man-
arclioribus monasteriisad peragendampcenitentiam serunt, eorum filios nihilominusfacias repulari ie-
retruriendi. Insupcr postulastisper aposlolicoesedis gilimos, et ad jura palerna vocari.
.oraculum explicari quid fieri debeat de clericisillis Datum Lalerani, xvu Kal.Junii, anno decimo.
qui, cumeis a judicibus delegalisfuisset injimctum,
cuni ipsis absolulionis bencficiuni pracsliterunt, ut LXIV.
CONSULIBUS ET POPCLO PLACENTIKO.
. se noslro conspecluipraesenfarcnf,id exsequicon-
De conservanda libertale ecclesiaslica.
tempserunt, et ex eis qui procfato arcbiepiscopo
proestiteruni fidelitalis el obedientiaejuramenlum (Laterani,... Maii.)
et illud postmodumtransgvedinon veventes,inler- In arca foederiscum tabulislestamenli virga con-
dicti sententiamnon sevvavunt.Nos igiluv ad hoee' linebatur et manna; qnoniam in monte recloris
talitev vespondenuis,quod utrique, tanquam pei'- cum scientia legis divinae virga correclionis et
juri, pcenacanonicasunt plectendi. manna dulcedinisdebel esse, ulrigormansueludine
Datum Laterani, Id. Maii,anno decinio. temperelur, et mansuetudo rigore. Hoc igilur at-
lendentes, auditis quaevenerabilis frater noster ...
LXIII. (*" episcopuset clerici Placentini,nec non el dilecti iilii
PISANENSl ARCHIEPISCOPO. Ubeitus vicecomes,Joannesde Malaminaet Petrus
Commilliturei causa matrimonialis. de Yilimercalo,nunlii vestri, viri providi et fideles,
(Laterani, xvu Kal. Junii.) super faciendovobis mandato coram nobis propo-
B. rtbbilismulierisoblata nobis pelitio continebat nere curaverunt, illis justiliam, istis misericordiam
quod cum jam agens terapora pubevtatis ex patvis implorantibus, illud taliter duximusteniperandum,
iroperiopotius quain spontanea vobinlale... judici ut misericordia se pariter et jusiitia complecten-
Arborensifuit mairimonio copulata, et licet ex eo tibus in eodem, neutra deseraiur ab altera, sed
unicam prolemsusceperit, ad ipsura lamen diligen- polius ipsum sit ulraque virtute conditum. Proindfe
dum ut virum nec amicoruminslanlia nec consiliis levale vestros oculosin directum, et attendile dili-
propinquorum potuil animari. Curaque sic secum genter quorsum devenerit necessaria vcstrae prae-
Doluntaria permaiieret, intellexit quod quando ac- varicalionis offensa; quae licet gravis exsiitisse
ceperat ipsumin virum,aliamsibi matrimoniocopu- noscatur, divinotamen esl. forsan consilioprocura-
lalamliaberel.Assevebateliamidemjudexqtiodquam- tum ul per illam erudianlur et quiprope sunl et qui
.daraconsobvinamhujuscognovevalantematvimoniura ! longe contra bbertalem ecclesiasticamsimilia non
D
cum ipsa contractum, sicquefacturaesl quod adin- praesumere,cum facinoris vestri vos viderint salu-
vicem diverlerunl. Quodqualiter fuerit procuratum, briter poenitere. Ecce siquidem multi sunt qui ob-
alio modo non novil, nisi quod et lunc credidil servant exitum hujus rei; quibus quemadmodum
et nune cvedilquod valionabililevfueril el canonice facta est culpa veslrsepraesuropiionis in scandalum,
factum. Tandem -addomum paternam reversa, et ita profeclo fiet discipiina veslrae.poeniludinisin
circa biennium absque ulla querela iRnupta consi- exemplum.Altentandtimeral aliquandoforsitan ab
stens, publice postmodum et solemniter in facie aliquibussimilisluciaecerlamen; quod cum a vobis
Ecclesiaenobili viro Hugoni comiti nupsit; cum contigerit praetentari, succumbendo salubriler in
quo per annos quatuordecim jiacificecommorala, eodem, cautelamcseleris tribuetis, ufiliusqueliber-
duos suscepit filios es. eodem, quos bumiliter peiiit taiem ecciesiaslicamhujusmodipromovebitisexer-
aueloritate apostolicapronuntiari legitimos, pro eo cilioquaro forlasseproniovevevalueiitis quiescendo.
quod bona fide in facie Ecclesioejuncti fuerant vir Unde profeclo felicem dicent, qui hoc audierint

(12) Vide Baluzii nolas ad concilia GalliseNarbon,,pag. i8.


HSI PONTiFlC.ATUSAN.NOX, CIIRISTI 1507. H6i
culpam vestram, s!, velul polestis, in catisam ge- A LXV.
"neralis ulilitalis ecclesiasticneconvcriere satagalis CHARISSIHO IN CHRISTO FILIONOSTRO K4L1JOAKKl,
eamriem.Salis enim ex perpetvalione ipsius difia- nr.GIBULGARORUM ILLUSTRI.
inali mtindo ftiislis. Sed longe inpgis ejttsdcm hu- Ul pacem e: treugam ineal cnm impcraiore CP. et
niilis salisfactionoraen vesirum in omnein tevrnm Lalinis.
bonorificare valebit. Videntes ergo videte qualiter (Laierani, VIIIKal. Juuii.)
ex offensa, quam perpelrasfis, dummodo satisfn- . Ciim superbis Deus resislat, hurnilibus autem det
ctiGiiecondignaillam sludueriiis expiare, praeconium gratiam, jtixia quori aposlolus Jacobus coalcstatur,
' iaiidis vestrae
roagnificarepossitis et nlilitatem ec- a Domino tibi iriumphum conccssum non tnas vir-
clcsiaslicampromovere. Psalroi quijme David, epi- tuti ascribere debuisli, sed polius illorutn imputare
siohe Pauli, Evangeliumque Mafthaei frequentitis peccalis qui suis exigeiilibus roeiitis cecidcriml,
inler Scripturas coeteras in Ecclesia recilanlur; utpole in arcu suo sperantes, et suo salvari gladio
quorutn primus adtilievel liomicida,secundiis vcvo confidentes.Verum tu libi ascribens iriiimpbum dc
blasphemus et perseculor, ac lertius publicantis et bostibus reporlaluro, Deo, in .cujtis sunt manibus
telonarius, iia realits suos satisfaclione purgarunt corria regum, prout debucras, gloiiam non ucdisti.
ul baecde ipsis nequaquam ad contumeiiam sed ad B Quod ex eo satis potuil manifesie perpendi qtiod
gloriam niemorcntur eorum; quoruni profeclo Scri- cura ad te nostruin curavcrimus iiiiiiliumdestinarc,
pturas frequenlior Ecclesioeusus hahel, ul ex fami- ut cura Lalinis apud Consiantinopolira coraraoran-
liari eoruni exeraplo peccatores ad paenitenliam tibus pacein inires aut.lreuguas, non solum id fnccre
coiivertaniur. Vobis quoque lalis similiiudo con- noluisli, verum etiatn Ipsum niintiuin suscepisfi ct
linget. Quoniam ubicunque salisfaclio vesira in dimisisti minus hoi:cste qtiam dccueril regiam di-
univcrso mundo dicetur, non sine magna nominis giiifaiem, quem ob.revereiiliam aposiolicseseriiset
veslri laude stiscipient, qni audieiinl, et de ofiensa benigne recipere debuisli et bonesie tractare, af-
vastra cauielam, et de paeiiiicutiiidisciplinani. Quia tendens quod raissus fuerat evangelizare pacem et
Mgilurjusiilia jusii non libernbit euin in quacutiqiie praedicare saltiiem. Licet ergo ex prsafala victora
die peceaveril, et impietas impii non nocehit eidcm iiilra leipsum fucris plus debilo cxallatus, qiria
3n qiiacttnqtie die fuerit ab impielate conversus, tamen (e sicut cbarissimum in Chrislo filiiim si.-
universitatem vestram rogamus atiente et propen- cera diliginius in Domino chariiale, op'anles tibi
siusexhoiiamur, in remissionemvobis peccaminum salutem el paccro, dileclum filitim nunlium
injtiiigeutes,qualenus verbum Doniinicum tremore ,J lutim el litteras quas per eum nobis misisli benigne
pensantcs per prophetam de gente peccalrice di- recepimus, et quaenohis signilicasti per eas nola-
cenlis : Si pceniteuiiamegeril gens a malo quod sum \iinus diligenier. Intclleclo sane quod jaindtidum
loculus adversuseam, ayam et egoptenilenliamsuper nuntios affeciavernsad noslram praesenliam desti-
malo quod cogilai'!ul sibi facerem..Sed si malum in nare, sed ipsis adittis non palebal, cum pcr Unga»
oculismeis feceril ul non audiat vocemmeam, agam viam iransire non audcanl, nec per Duraiium pro-
pxniienliam super bono quod ul ei facerem sum pler Venctos doininanies ibiriein, charissiino in
locittus (Jer. xviu), pceniienliam vestram prompta Christo filio ... illuslri regi Hungariae per scripta
salisfactione peragere sludeatis; ne, quod absit, nostra roandanuis ut niimios tuos, quos ad sedein
hoc quod esse proevalet causa boni, vobis deiiium duxeris apustolicam deslinaudos, per terrain suam
occasio mali fiat. Nos enim, si quanlum in vohis transire permitlal libere ac secure, id idem dilec:o
est efficeresalegerilis ut ad laudem divini nominis, filionobili viro ... Venetorum dtici mandauies, ut
ccclesiaslicaeIiberlatis honorem, "et salutem vc- eisdem per Duralium facial transitum habcre se-
slram, hoc negolium terminetur, cum pielas pro- curum. Super eo auiem qtiod le in devotione apo-
niissionem habeat vilae quae nunc est pariter et stolicaesedis perseverare firmiter asseveras, et, si,
fulurae, proeter gralioc mundanse favorem, qtiara Dj nccesse foret, capul exponeres pro e.idem, cxeel-
exinde merebimini, de hujusmodi opere pietntis ientiam regiam in Dominocommendamus, ct gra-
coronam vobis pollicemur aeternam.Formam vero liarum actiones referimus bonoj'ura omnium lar-
proedictimandali vcnerabilibus fratribus nosiris... gitori, qui hoc proposilum tibi misericorditer in-
Vercellensi et Iporiensi episcopis el dilectis - spiravit. Monemus igltur screnitatem regiam et
filiis ... abbati de Tilieto el presbytero Alberfo exhorlamnr in Domino, per aposlolica tibi scripia
Mantuan. visitaloribus Lombardiacsub bulla nostra mandahtcs, quatenug cum charissimp in Cbrislo
destinamus inclusam; danles in mandalis eisdem filio nostro H. Conslanlinopolilano imperalore il-
ut omnes, vel Ires, aut duo saltem eorum, in ipso Itistvi ef aliis Laiinis in Romaniag imperio com~
faciendo procedant, illudque faciant per cehsu- moranlibus pacem vel treugam ineas et observes.
ram ecclesiasticam, si opus fueiit, firmitet, qbser- Nos enini de mittendo ad te nunlium nostrum, cum
vari. • • expedire viderimus, curabimus providere, juxta
Datum Lalerani... Maii, anno decimo. quod nobis fuerit desuper inspirniuin.
Daiuin Latcrani, vm Kai. Junii, anno deeiino.

PATROL.CCXY. 37
i<g5 INNOCENTHIII PP. REGESfORCMLIB. X. 1161
LXYJ. 1 inibecillitaii puerili et fragilitali feroineacconsula-
HOBJLI.HCLIEKI... COMlTISSiE BLESENSI. nuiSscum difficibjsit ari nos pvo singulis habeve
ad annos puhevtaiis
Explicanlur verba cujusdam privilegii canonicorum reciirsuni, Tices noslras usqnc
Carnolensium. . pupilii sui vobis diixJmus comroittendas; discre-
(Laieiani, vm Kal. Junii.) lioni vesirse pcr apostolica scripta maiidanles qua-
(13)CurooliinprocanoiiicisCarnotensibusquodriani leiius, cum oppressis quibuslibel liceat ari seriein
capitulum conlra le fueril allegalura, quod diceba- apostolicam ajipellare , si quando duxerinl' appel-
tur in Ecclesieesuaeprivilegio conlineri, ut videlicel landttm, auriiatis auctorilate noslra causas super
jiemini liceal excbmmunicaiisvel nominatim inlev- qttibtis conlra bomines ejusdero provincise ftie-
diciis pvo canonicis Caviiolensibusabsque congvua rit appellaluro, et Kublalo ajipellaiionis obslaculo
satisfactione absohiiionis beneficium indulgeve, fine debiio decidatis, dentiniiantes .illas sen-
/juoniam fuil in quaestionedeductumquse foret con- tenlias non lenere quae in comilissam, procura-
grua satisfactio, ad intelligendum clausulam ipsam lores, et terram comiiis memorati post appcllaiio-
-nieminimiisdistiuxisse utrum in aliquem essel in- nera ad nos legiiime inlerposilam fueriiit proqiul-
tjerdicii vel exeommuiiicalionissenlentia promulgala galae, Illas atitem quoc secus proialpefneriiil, se-
pro conlumacia iantum, quia viriclicel citalus no- ] ! cundum forraam Ecclesioc appellatione postposiia
Iuil stare juri, vol eiiam pro offensa, quia videlicet reiaxetis: et injuncto quod de jure fuerit injun-
jussus noltiil maleficium eniendare (14); in primo gcndum, auriialis si quiri fuerit qusesiionis, et ap-
casu credenles congrue saiisfieri, ut hujusiuodi pellalipne remola fine riebito decidatis, facienles
aelaxarelur senlentia, si sufiiciensslanli juri cautio quod slatuerilis per censuram ecclesiaslicam fir-
jiroeberetur; in secundo vero, si raanifesta forel miier observari. Quod si forsan -alleri partium
offensa; dicentes nequaquam salisfieri congrue, tit veslrum judicium sil suspectunr, paiies ad eligen-
relaxaretuv scnlenlia, nisi prius sufficiens exhibe- dos avbiiros appellalione poslposita compellalis,
retur emenda; el si forsilan esset dubia, sutfieere qui pradicta, sublalo appellalionis obstaculo, sicut
repulanies ari relnxaudum caindem, si pavendimau- pvaemisimus,exseqttantur; nullis liileris verilali et
dato compelcns saiisdaiio -pvasbevelur. Qnia vero jusiiiioc pvaejudicaiilibusa sede aposlolica impetra-
dam ansam solviraus, noriuni dicimur ligavisse per lis. Quodsi non ambo... lu, fraterarchiepiscope/etc.
boc qnod eisriem canonicis, vclut asseiis, propo- Datum Roroae, apud Sanctum Pelrum, iv Kal. Ju-
.neniibus iliam esse raanifeslaii) offcnsam, noji quse nii, anno decimo.
.jiidicijiionqiiacalii.sedqiiscsibinianilesiaianluiumodo I LXVHI.
.videveiiiv,majov ex illa dictione, videlicel manifesia,
COSORANENSI EPISCOPO ETABBATI CISTERCIENSIAPOSTO-
ficvupulusqusestionisemersit tuis htimilibtisprecibus LICJE
i nclinati, offensamillam nos rescvibimus intelligeve. SEDISLEGATIS.
:-iiianifestamqnse vcl pev confessionemvel probalio- Commillilureis causa archiepiscopiNarbonensisde
eliam evideniiainrei , cerlis criminibus accusali.
liem.Iegitimnm nola fuerit aut
muavnjilla.possil tergiversationo celnri. (Daluni, «; in alia.)
DattiDiLaUuani, yni Kal. Junii, anno decimo. Cum geramus in terris, licet immeriti, vicem ejtis
LXYH. cui cceleslisPaler judicium oinne dedit, ut nec esset
ARCHIEPISCOP0 ETDECANO SOiONEKSl. himis rigidum ex potenlia, nec cx benignitate valde
Rescribitin favorem comilisBlesensis. remissum, sed misericordia pariter el juslilia per
(ApudS. 'Petrum, iv Knl. Junii.) sapienliam lemperaium, ita- nos decel de snbditis
Quod quaerenlibus principalitei' regntim Dei se- judicare quod utraque virttile nostrum jtidicium
• cundario adjiciantur et alia- secundum evangelicam condiamus. Sane cum olim per legatos nostros in
1 verilalem
aposiolica sedes aliendens universos cru- Narbonensem provinciam deslinaios desccnderinius
cesignatossub sua speciali defensione recepit,'pro- D ad videndumutrum clainorem, qui adnosvenerat...
vida'1deliberalionc constiluens -ut bona eorum sub arcbiepiscopus Narbonensis opere.coraplevissel,
ejus et omnium praelalorumEGclesiseBei-proteciioiie ipsi per viros j"uratosinqiiisitionem plenariani fa-
consisterent, ef donec cognosceretur ceriissime de cientes, deposiliones corum suis inclusas sigillis
reditu vel obitu. eorumdem, illibata et intcgra per- nobis iideliier traiismiserunt; per quas idem ar-
maherent. Cum ergo clarse uicmoriae-L. Blesensis cbiepiscopus de duobus praicipue,; avaritia scilicel
elClaromontensis comes assumpto crucis signaculo et negligenlia, eulpabilis nolabalur, quse duo intev
se devovefit Dbsequio Crueifixi, et in itinere pere- abusiones duodecim numeranlur, cum videlicel-est
grihationis vitam fihierit temporalem, volentes no- episcopusnegligens, et dives avarus, quamvisutra-
. bili mulieri.*..-relictae suae ac pupillo et procuralo- que radix in multos ramos peiiiibealur esse diffusa.
ribus neenon officialibtis ejus palerna solliciludine ldeni autem archiepiscopusad praesentiamnostram
plenius providere, ut etiam ipsi defuncto comiti accedens, super objectis se muliipliciler excusavit,
respondcamus juxla suae devotionis affeclum, ac miserieordiam tamen postulans, el emendalioHera

/13) Cap, Cum olim, De verbor. signif. (U) Cap. Ex parte, eod. lit.
'
4-1615 PONTIFICATUSANNOX, CHRISTI '207. !16C
promiitens, ul expiare possel praicrila per fuiiiia, A j LXIX.
recolens illud qnotl Joannes apostolus ail: Si dixe- NOBILlVIRO RAVMUNDO COHITI T0L0SAHO, SPIRITCK
rimus quod peccaltimnon habemus, nos ipsossedmi- CONSILII SANIORIS.
mus, et verilas in nobis non est, quoniam iit mtdlis - - Ul cessel persequi Erclesiam Dei.
offendimusomnes (I Joan. l). Nos igiiuvaltenrien- (Apud S. Pelrum, IVKal. Jutiii.)
les quod ex labove gvandis el gravis ilineris, niaxi-
me prae senectuleac debilitate corporis, esset afllic- Si parietem cordis tui fodere cum prophela pos-
tus, el abbatia Monlis-Aragoraini, quse jiluris ei semus, ingrederemur illud , et monslraremus libi
quara Narbonensis archiepiscopatus, sicut diceba- ahominaiiones jiessimas quas in ipso fecisti. Sed
lur, exstiteral, per vos fuerat spolialus, riisposui- quoniam super lapidem duruisse videtur, facile qui-
mus infundere oleum supcr viiuim, ut in nobis jus- dem poierilpulsii salutiferi verbi perculi, sed diffi-
tiliam pariter el misericordiam inveniret, ciun in cile pehetrari, propiev quod elsi covvipevele sala-
arca tabernaculi maiina conlinerelur et virga, ta- gimus, covrigere vix speramus. Proh dolov!quoecor
men ne manna dulcedinis posset efficeredissoliitum tuum superbia lumefecil, qusefe, vir pestiiens, ve-
qiiem virga correclionis debebat reddere casliga- sania comprehendit, ut pacem cuni proximis ser-
ttim. Ad parabolam igilur evangelicam de ficuinea B ; vare eontemiias , et a legihus recedendo divinis,
plaiilata in vinea rectirventes, de qua cum doinintis iiosiibus te catholicae vevilaiis arijungas? Nunquid
cuilori vinese praecepisset ul illam succiderel, ne parum libi videtur hominibusesse molcstum, nisi
lerram inutiliter occuparel, qui "veniens posl ires nioleslus ctiam sis et Dco? Nunquidpro lantis ini-
annos non invenii fi-uciumin illa, et ilie respondit qiiitalibus a leniporalibiis sallera 11011 expedil libi
"dominoul dimitteref illain per annum usque dum formidare flagellis, si leve reputas habiiare ctim
foderel circa ipsam cl mitierel slcrcova, elsi qui- ardoribus scnipilernis? Aliendo, miser, el pavcas
dem facevel frucium, alioquin eam succideret in quod dum insidians proxirao bellicainclademexer-
futiirum, adhuc eiriem archiepiscopo, circa quem ces, Deoque injurians hseietieainpestem foves, pro
foderamus comminando et iucrepando, el misera- duplici tuac proevaricationisoffensadujilex etiaui in
nuis slercora commonendoel exhortando, amplioris te poterit exasperari vindicla. Vse tibi, vae,si non
lemporis'spatium duximus indulgendum, ul proba- metuas propter boc duplici contritioiie juxta Pro-
remus uirtim fructum afferrel optatum; et si foiie phelain conlcri, et sicut diploide poenaliconfusione
fiiicliim non faceret, securimatl radiceminfvucltio- vestiri. Hoc tilique, si non essel insipiens cor ttiuiti
caearboris juslius ponercmus. Eidein ergo districle , penitus obscuratuin, si Deus, quem habere in noti-
^ liam non
jiraecepimus titnon pcctiniarumsed animarum lucris probasti, tc in sensum reprobum non de-
insistens, illicifis exnctionibiisel iniquis coramer- disset, altenderes, el sallein formiriine pcenteani-
ciis nequaquani inlenderet; sed ad hospilalitalem mum a nefando proposilo revocarcs. Considera
ac pietatem se diligenter exercens," peregrinis ct igiiur, insensate, considera. Nonne Deus, qui domi-
indigenlibus se larguni el benignum deinceps exhi- lius est niortis et viloe, subiio polesl proecideredies
beret. Sluderet insuper visilare provinciam, cele- tuos; ul quem patienlia ejus ad |)oenifenliamnon
brare concilium, b;creses expugnare,' multipliccs addiixil, ira demum tradat torraentis oelernis.Sed
excessuscorrigere, ac csctera operari quaerequirit etsi vita proesenslibi diuiius prorogetur, atlcnde
officium pasforale. Verum quia, sicul accepimus, quot possis calamilatum incommodis subjacere.
non solum praeterita non correxit, verum eliam Non est siquidem oenea caro tua, nec naturae alte-
pejora prioribus novissima sua fecii, volenicscum rius quani illorura quorum aliqui subito febribus
ipso procedere utiliter in justitia, circa quem in invaduntur, perculiuniur lepra, paraiytici fiunl, ar-
misericordia nosciivur inutilitev pvocessisse, dis- ripiuntur dacmoniis,et morbis incurabilibusflagel-
cveiioni vesivaeper apostolica scvipta pvaecipiendo lantur, ul de cseleris inforluniis iaccamus, quae,
maiidaniusqualenus inquisila diligentius et cogniia D i eum nurrquam aliquis suspicatur, solent evt-nirese-
vevitate, si eum yel de pvatmissisinveneritis incor- curo; quae nimirum etsi nonnunquam justis con-
rcctum, vel in similibus aul graviovibustleliqtiisse, tinganl ad experientiam palientise, illis tamen ad
sublato cujuslibct coiitradiclionis et appellalionis inilium ceduni poenoede quibns vir justus ait ;Vidi
obslaculoab administralione Narbonensis Ecciesise eosqui operantur iniquitalem,ei seminanldolores,ac
ipsum removeatis omnino, faeientes eidem cuni melunl eos, subilo Deo 'flanle perisse (Job ly). Tti
consilioveslro de persona idoncain ponlificempro- vero cur hujtismodinon recogitas et pavescisqtiod
videri, qui elpossil el velit non solum sibi subditis, horribile sit in manus Dei vivenlis incidere, qui
verum etiam ot vicinis, verbo et exemploproficere, -propler hoc eliam poiens est te in bestialem liabi-
ac prseserlim a lupis napacibus, qui conlra eaulas tum coiumulare, ul velul irratiohabile animalcum
Ecclesiaedelatibulispraviiaiis hsereticaesuniegressi, Bahylonico rege fias, qui conlra Deum dala tibi
gregem Dominicuiu cuslodire. Contradictores, si ' abuleris ralione?" Qtiod si forsan iinpcenitenscor
qui fuerint, vel rehelles censura ecclesiasticaaji- luum flagella praesenlisteraporis ab iniquiiale hon
pellalioneposlposita compescenfes." revocanl,etlhesaurizarelibi non nieluis iram in die
Daltim,ut in alia. iraeac revclalionisjusli judicii Dei, quam excus»-,
{167 INNOCENTIIIIIPP. REGESTORUMLIB. X. IICS
lionem prsetenJes, quam-pro le allegationemindn- A , prohando, Evangelii esse advmarius convinceris.
ces, cuni, nisi pcr pceiiilentiamproeveniasiram ex- Cum igitur proptev lioc etiara et pro eo-quodAra-
ireinijudicis, curaiis qui sunlaiernisincenriiisricpti- gonensesfamiliarilertectim lenens, terrani devnsias
tandi, lerribiletonilruitm illius es senlentiauauriiiu- cum ipsis, quod dies qtiadragesimaefesloruni ac
n\s:Ile, maletlicti,in ignem mternumquiprmpartilus lemporura,quaesecuriiate pacis gauderc debuerani,
est diabotoei angelis ejtts(Matlh. xxv). Sane qtiein violasti.quodadversariis tuis, quise jusliliac offere-
f.icis teipsiim, tti charissirooinChrislo filionostro... bant,pacemqiiejuraveranijustiiiamexhibererecusas,
ilhisiri rege Aragonumcunclisque fere raagsiaiibiis quod Juriseispublica commiltis officiain conlume-
circuraposiioeregionis ad exborlaiioneni legatorum liam (ideiChristianse,ac monnslerioSancli Guillel-
aposiolicocscdis pacis foetlcra simul jiirnntibus, lu mi ct aliis Ecclesiis possessionesei ecclesias abshi-
-soltis illa respueris, ul in bcllicis siinultalibnslucra listi, quod incasiellasli ecclesias, de qtiibusgiicrram
poiicns, qtiasi corvus cadaveribiis vcscereris? Non facere non formidas, quori noviter augroentasti pe-
lepudci.juramenla quamplurraa non servasse qui- dagia, el venerabilem fralrem noslrum.. Carpcnfo-
hus universoshoevelicosin tuo dominioconslituios ralensem episcopuma sede prnpvia depulisti, pra?-
.pvoscvibevepromisisli; quandoquidcinin Arelaten- dicti legnti excoinmiinicalionisin le ac lerram luam
-sem provinciamcum Aragonensibus luis boslili va- " intcrdicli senteniias promulgarunl, nos eas ratas
-siiiitte-crassaiido,rogalus a venerabilifvatre noslro habemtis, el secundum disposilioneinipsoriimpra;-
Arausicensi episcopo ut monasleriis parceres, et cipimususque ad satisfaciionein condignaniinviola-
saliem teinpore sancto ac diebusfestivis inslantibus bililer obsevvari.Licel autem in Deumet Ecclesiam
a ferrarum depopnlalione cessares , apprehendisti generalemgraviter et in leipsumgraviusdeliqiiisse
dexleram ejns, et jurasti pcr eam quod nec lempori noscaris, quia lanien ad rcclituriinissetnil.tm revo-
sancio nec diebus deferres Dominicis,nec a Isesione carc leiieinur erranies, monemus nobililalen)itiam
piorum locortiravel ecclesiasiicarumdesisteres per- et exhovtamuv attente, pev aposiolica libi scripta
sonarum; et jtiramcntmn bujusmorii, qttoriroagis sub divinijudicii obtestaiione pv;ecipiendomandan-
est dicentltimperjuvium,diligeniiiiscaeteris,quaeob tes, qualenus supev iis ila celevemet condignam
•rausam honeslam fcceras, observasii. Impie, crttde- salisfactionem impendas quod absolutionisoblinere
lis, el riire tyvanne, nnn es confusiisin pravilalem hencficiummerearis. Alioquincum laniam Ecclesiaa
liserelicam usqtie arieo declinave,ul ei qui te covri- generalis injuriam, imo Dei, iiequeainus dimitteve
ptiil snpcr haueiicorum defensione vesponderis impunitani, tcvvamquam nosceris ab Ecclesia Ro-
qnori talem bac.resiarcham,quemriamscilicel haere- {_ raana tenere tibi faciemus auferri. Kt si nec sic
tticoruni cpiscopinn,invenires qui fideraeovumme- vexalio libi dederit intelleclum, universis circurn-
iiovem qnam Catholicovumesse pvobavet? Sed et positisprincipibus injungemusul in le velul in bo-
ilhid quod,'dtiii)esses in obsidionectijusdamcastvi, stem Christi et Ecclesise perseculorem insurgaiu,
fratribus moiiasleiii deCandelio, qni pro indenuii- vetinendosibi qiiascunqiie tevras de luis poterunt
late vincaiiim suarum rogare le veuerant, respon- occupare, ne araplius sub tuo inficianlur doininio
disli, de perfidia le notavil, «um illis ignominiose macula bsereiiesepravitaiis. Nec in omnibus iis
reptilsis, vineas eorura fecisli rieslrui, et ens quas aveiieiur furor Doraini super te; sed manus ejus
Iiabebntil ibiriem hsereiici sine lacsione servari. adhucexieniateconiprimet,',el oslendetquoddiflicile
Multa quidcm alia conlra Deum fe novimus cora- libi evil fugere a facie irse suae,quam gvavilcrpro-
inissise. Seri in hoc libi proecipiie,si lani.eiiet ipse vocasli.
doleas, condolemus.quia per hoc quod foves baere- Dntnin Roraoc, apud Sancium Pelrum, iv Knl.
ticos, suspeclus de bseresivehenienlerhaberis. In- Junii, anno deciino.
terrogaraus te igitur, quaesit ista demenlia qtiaete LXX.
cepit, ut seuleiiiias nugaces atisctilles,et hujusmodi ABBATI ET CONVENTUl GRANDISSILV^.
vise confoveas sectatores? Erisne sapientior cun- Q Ul HugonemVitalisin ordine sacerdolalipermiitant
clis ilJis qui sequuntur ecclcsiaslicamunilatem? An liberecelebrare.
onines qui servaverunl catholicam verilalem,dam- Dilectns filius Hugo Vilalis lalor proesentiumad
nali siini, et qui vanitates ac insanias falsas lenue- sedemapostolicamveniens, huinilinobisconlessione
ere, salvati? Ideone plerique prudentes cl divites, monsiravit quod ,cum cssel in acolylhalus ordine
cum baberenl inlelligentiaraSeripturarum,et rebus constilutus, quaradampuellam R. nomine in Eccle-
ssecularibus abundareut, dereliquere inundum, et si;e facie duxil uxovem; cumquealiquanriiucobabi-
«uin hac fidead eremuin traiisierunl? Ideone non- tasseni insiraul, el ipse illamcarnaliler cognovissct,
atilli patres oiihorioxsefideizelatores , pro ea suum oiia discordia inler eura cl fralres jara dicisepucl-
sanguinem effudere?Profaelo desipis, si sic sapis; Ise,dimisit eam molu propriae voluntaiis. Qni cura
et autea recipies quoede talibus inquit illein Dei ad eamdem recipiendam nullntenus posset inditci,
Evangeliumsegregatus: In novissimisscilicetlem- habito super hoc inter eumet amicos puellsecoram
poribusquidama fide discedent, spirilibuserroris el venerabili fratre nostro Rutheiiensi episcopo dili-
doelrinis dmmoniorumin hypocrisimloquentiumat- genti traetalu, dicta puella fuit alii, Vilali nomine
tendentes (I Tim. iv); aut minislrum Evangeliire- copulaia; el iriem episcojiusmemoralum Higoncra.
{169 PONTIFICATUSANNOX, CllltlSTI 1207. 1170
usquead ordinemsacerdotii promovendo,quamdam A episcopiEduensiset septem abbatumn«cnonet ejus-
ecclesiam concessil eidem. Cura autem eumdem dem episcopiniuniraine roboralo, idem rex penitus
Hugoneiupropter hoc sua conscienlia remorderel, confiscavit,duas procbendas,quaeposlmoduinvaca-
et de consilioquorumdamreligiosorumCislerciensis- veruiit, clerieis suis assignans pvo siioe avbilrio
ordinishahitiiraassumpsissel,lanriemlibi, fili abbas, volunfatis; licel, sicul seniores ejusdem-ecclesiae
prae.iictaomnia revelavit. Qucra cum sollicile mo- asseveranl, inclylse rccordalionis rex- Ludovicus-
iiuisses ut super hoc saluti suoeanimaeprovideret,, pater ejus et antecessoresipsius hactcnus nec proe—
i|)se veatum preprium recognoscens, supradiclam bendas,episcopalisede vacante, conliilerint,necex--
puellaramonuit diiigenier ut ad ipsum, relictoadul- lenderint ad regalia nianus suas; sed decanus el
lero, prout tencbaiurr redire curaret, quod ipsa fa- arcbidiaconus ea in suis manibus dctinentes, et
cere pemliis recusavit. Quocrvcamandamtisquate- gerentes adminislialioiiem Ecclesioe memoratas,
iniSjSiest ita, ex quomonila noluit ad ipsumredire, obventioneset redditusfuluro episcoporescrvaiint.
sed polius cum alio permanere, qttiajam ipsumnon Vertimqtiiajn-ncfniusrex Philipjms, adhucpuer, ad*
pqsset repetere cuiu effectu, dictum Hugoneui iu suggesiionemGilonisde Torneello, qui liuic consi-
susceptosacerdoliiordinecelebrareliberepermiltatis. " liarius ejus eral, et ul fraler ejus eligerelur in
LXXI. cpiscopumlabornbat, regalia occupavit (super qui-
TURONENSI ARCUIEPISCOPO, ETEPISCOPO PARISIENSI. bus lamen nihil proedicloe Ecclesh»intulit laesionis,
De regalia Anlissiodorensi. quoeetiam vesignavilpostmoduraliberaliter capitul»
posiulanle, ac dieto fraire Giloniselectoa quadam
(Lalerani, xv Kal. Junii.)" pavte capiluli, landem occupata illi qtiasi electo -
Gvavifernos angit zeluset comedil domus Dei, assignans, quasdampraebendasvacanies-suiscleri—
ad cujus sumus,-liccl immevili,custodiamdisponen- cis coiuulit, quos dietus episcopusposl confirraalio-
te Doininodepulati, cum ab illis afQigilurqurieam nem eleciionis suae,non rafione collationis regioe-y;
debevent polius confovere, ac gravaiuv ab eis per sed ipsius regis devictus precibus, loleravil), iriem
quos deberel ab aliis defensari: quibus.paterno postea Hierosolymainproliciscens, monitnsab epi-
compntieiitesaffeclti,non minus uriraur pro eisdem scopo saepediclout super iis Ecclesiaesuaesatisfa-
quam pro domoDomini,quam affligunl.Sane quan- Ctionemcongruam exhiberel, qiiasdara litterns con-
V.charissimumin ChvislofiliumnoslrumPhilippum cessif eidein, in quibus coniiiiebnlur expresse u&
regem Fvancoruro illusivera ferventiori charitale nullus de cscteroex pavte vegis ad regnlia manus-
diligiinus, lanto mnjori dolorc lurbamur quoties ea C extendere aitentaret donec inler ijisuiu et capitulunii
nobisde ipsius actibus referunlur quacfamamejus- esset plene discussumquis ea, sede-vacanle,in stiis-
demobnubilanl apnd hoiniiies, et coiiscienliamma^ debeat mauibus retiuere. Sericuin proefatoregi hu-
culant apud Deum; dum ideni in ejus Ecclesiamdi- jusmodi lilterae praesenlataefuissenl el in ejus prac-
cilur dcsaevire,quae.quasi passer nidificare,deberet senlia recitatae,idemeas de maiui legenlisarripuii,
in eo, tanquam in cedro a Domino super Libanunv ac resignare poslmodum conlradixit. Cum autera
coniplaniata.Ad audieniiaiu namque nostram nove- venerabilis fraler nosier Aitisiodorensisepiscopus'
jilis pervenisse quod idein vex, audilo quod bonae proefatumregem tam super daranisvesavciendis prae-
liieinoiioe Hugo Altisiodoreiisisejriscopus naluraB diclis qnam relentis lilleris ainicabiliter convenis-
debitum exsolvisset, slalim fecit per servientes set, et ipsum super eis humiliter exorasset, ident
suos episcopalesres, qnas vocat regalia, occupari ; ipsi nullalenusacquicvil.Proetereacastrum defettdo
qiti more procdonumdebacchanlesin eis crudeliter, Allisiodorensis Ecclesi;e, quod Giera. appellalur,
Ecclesioenemora passin) fecere succidi, eadem ve- cujns dominuscidem Ecclesioelioininiumel fidelila-
nalia Gmnibusexponenles(15). Stagnaquoque fe- tera exbiberc tenelur, a coiniie Nivernensi, qui
cerunldirui et penitus expiscari; et ejusdemEccle- tunc ipsum lenebat, sibi tradiiuni in praejudicium
siaehoniinihtiscaplis.ipsos tormentisad redemplio- " ipsius Eeclesisedeliuere coniendit. Nos igitur non
nem raiserabiiemcompulerunt; et abducentes ani- juiniis honori ac saltiti suaeqiiain Ecclesioesocpedi-
nialia universa, frumenlum, vinum, fetium, 1igna ciaepaterna volentessolliciiudineprovidere,venera-
eiiain et lapides expoliios quos iriem episeopus ad bilibus fratrihus noslris Senonensi archiepiscopoet
eonstniendam capellam et alia oedificiapraepara- episcopoNivernensidedimusin praeceptisul regein
rnl, neqtiiler asporlnrunl; episcopalibus domibus prsedictunimoneanlelficaciterct indticantqualeiras
siipellecliliqualibelspoiialis, ila ul in eis, praelcr super praodictisoranibuslalifer salisfacial episcopo
tectuui et parieies, non fueril aiiquid rierelicium; et Ecclesisesupradictis,quod offensamdiviiaema-
alia darana et gravamina in rebus episcopalibus jestatis evitel, qtiain propler hoc credilur incur •
iiihilomiiiiisirrogantes. Pra;terea bona qtiaapraefa- risse, et apud homincs ejus opinio, quoc.per prs-
tus episcojmsEcelcsiis et pauperibus divevsorum dicia niaculata fueral, rclevetur. Licet ergo pras-
locorum sttb bonorum virorum leslimoiiio pia el dictuin regcni sicnt charissimura in Christo filiuni
provida rieliberaiionelegarat, sicut apparet in lesla- diligaiiius et ejusrienivelimushonori deferre, qnia-
nienlo ipsius sigillorura vencrabilis fralris noslri tamen'homini contva DetmielEcclesiae liheiiatenis,,
(15) Yide Ilistoiiam cpiscopov.Aiitissiorioi'., pag. 4§3 et sq.
i* 71 INNOCENTIIIII PP. BJ5GESTORU1I LIls\ X. 4172
proqua, si opus esset, exponevemusjuxia oIILii i suae dispeiidiuin et detiiineutura Eceleshe assura-
noslri debilum intrepide nosractipsos, defcrre non ptum proposiium revocare, tanquam devoti filii,
possiimus aliqua ratione, fraterniiati veslroe pev volenles suoe malris obviare jacturis, noslris hoc
aposiolica scvipta praeipiendo manriamus qualenus auribus intimarunl, multa damiiaet gravamina quoe
nisi pradicloruui archiepiscopi et episcopiuionilio- ijisa Ecelesia per dicium episcopum postnioritim
nibus super pneniissis duxerit annuendum, vos sustinuerat exprimenles. Pvopter quod pracriicto
inquisila super iis plenius et cognita veritale, quod Paduano ejuscopo dedimus in prxceptis ut nisl
jnsturo fuerit, sublaio cnjuslibet ajipellaiionis et memoralus episcopus Tridentinus jusiam et neces-
coiilradictionis obstaculo, slatuatis, et faciatis quod saviam causam ostendevet quave cedendi miuavevit
slatuerilis per censtiram ecclesiastieam iirmiter volunialera, ipsum ut cederet moneret et induceret
observari. -
diligenter el si necesse fovet, per censuram eccle-
Daiuni Laterani, xv Kal. Junii, anno decimo. siaslicam appellatione reinota compellere procu- .
LXXII. varet. Cum aulem auctoritate Iitleravura illnruiii
-ErLSCOPO TERVlSlNOf ET ALBERTO PRESBYTEKO cilati fuissenl episeopus el capilulum Tridenlin.
SIA.NTUANO. et slatuto lermino exbibuissenl suam prseseniiain
De eleclioneepiscopiTridentitii. coram eoriem episcopo Pariuano, dicius Trideni.i-
(Lalerani, IXKal. Junii.) iius cpiscopus quasdani excepliones opposuit ad
Dudiuu a nobis venerabilis frater noster.. Tri- judicium decliiiandura. El ciiin .sujicr ipsis nos
dcnlinus episcopus "postulavil ut dignareiiiur ipsi consuliieril episcopus Pariuanus, ncis exccptiones
ccdendi licenliain indulgere, quasdam causas indu- illas supervacuas judicaiues, ipsi riedimus in man-
cens propter quas ei non viriebatur idoiieuro ponti- datis ul exceptionibus iilis lanqitam frivolis, neqtia-
licale deiueeps officium exercere , quin viddiccl quam obstanlibtis, in ipso negotiojuxia nostri for-
parochiani sui per se ac alios"iutolcrabilibus euin iuam mandati procedere non tardarci. Sane Pa-
injuriis et inolesiiis affligebani, et quia luni rafione duanus episcopus, capiiulo non cilalo, ncc absente
ifctaiisvergemis in seiiiuni, tum oceasione laborum per contnraaciam , lestes ad catisas probainias
uuibus fuerat multipliciter fatigatus, nimia erat pvoptev quas Trideiitiiuis episcopus mutavcral vo-
liebilitale confrnctiis, ct propler inulia homicidi», itintatem produclos ab ipsius parte reccpit; quos
perjuria, ct inc&mlia,qine occasiane diseordiocquara suprariictus decanus nmliipliciter reprobabal. Unus
cum'eisdem parochianis habueraf, binc iiidefuevaiit eisiin eorum balislarins esl et arcalor, alius aleator
nequiter perpelrata. Nos auleni ejus pveeibus ineli- - et bnrataiius; sictit iiriemtestes iu seriem sui lesti»
nati, venevabili frairi nosiro Paduaiio episcopo raonii aitestnnttir. Tciiius autem coirvincittir esse
dedimus in mandaiis ul viee noslva rccipicns ces- perjiirus, quia cum tlecano juraveril servare cre-
sionem ipsius, injiingeret Tridentino capilulo ui deniiam, poslroodumconsiliuui sibi creriiiura,"siciit
personam idoneam canonice sibi eligerenl in pasto- ideni (estis rieposuil, episcopo resevavit. Unusetiam
rem. Verura cum inter decanum et capiiuluin es ex leslibus R. noniine vespersus depvehenditurlabe
ima parte ac dietum episcopum Tvidentinum-ex Siiiioiiiacse pvavitntis. inier ipsos quoque lestes
altera, oceasione cessionis ejusdem episcopi con- mauilcsia contrarietas inveniiur. Petebat itaque
tvoversia postmoriumeinersissei, idem deeanus cum dictus deeanus quod cum idein episcopusjustara-et
qitibusdam sociis et cpiscopus ad sedem aposloli- necessaiiani causam legitime nou pvobasset quave
caju accesseruni. Decanus itaque proposuit corare mutaverat vqliinlaiem, ut ipsutn ad 'cedendumcont-
uobis quod eun> dicius episcopus delibevassel ac peliere dignaremnr; lnaxime cuin illae catisse pro-
vitani monastica-nieonvelave, fratres suos convoca- pier cjuas cedendi licenliam peliit dirainutoe IIOK
vit in unum, exponens eis quod apud ecclesiair. essent, sed potius augmentalse.Allegabal etiam de-
Sancti Geovgii supev moniera in vita monastics canus jamdictus qtiori etsi propter illas causas non
niiliiare Doinino disponehat, quadqtie pro cedendi D esset a.i cessionem saepedictus episcopus compel-
petenda liceniia pvopviumad nos nuntium destina- Jendus, propter manifestam tamen dilapidationem
vat, adjieiens qued cum iidem canonici super hoi jjisitis in episcopatus adminislraiioiie non debet
iiiteras nostras videreni, a juramenio lidelitatis e ultcrius stisiineri, cum pltts quam in quadraginta
obedientiasdebito, quo eidem tenebantiir asiricli millihus librarum Veronensis nioneta; siiam gra-
essent peiiilus absoluti. Ad quae probanda -deeanu! vasset Ecclesinra onere debiioruiii, sicut ex ipsius
aulem dicla ric-
ipse puhlicum exhibuit Inslruinenluni, proponen! confessione constabal. Episcopus el
iusuper quod post hoecidem episeopiis ad moiiasle cani mtiltipliciler impugnanrio, facti seriem pvo-
rimn transiit suprndiclum, et ibidem post voltin cessum proposuit riissiniiliier quain clecatuis,asse-
{•iiiissuiusolemnem professionem faeiens,-habitun rens quod elsi proptcv causas swpcrius arinoiatns
iuonatiialem assumpsit. Cumque poslmodum epi imilandi vitam propositum concepissel, et ad nos
nunlitis cuin eessionis iitteiis rediisset, iden desliuasset propriiui) nuniitim ad ce.iendi licenliam
scopi
lamen probabili et honesta,
episcopus, carue ac sanguine pvaej>editus,.eu'pit; obtiuendau), tx c;iusa
resilire. Dicli veio de quia videlicet sponsani suain videbat iniquis studiis
proposilo quod ussunipserai
eanus el capiiulum.aitcu.Ienles ephcopuni in saluli; et turpibuspromissioir.bus profanavi, mulavil postca
1573 PONTMCATUSANNOX, CHRISTI1207. 1171
voluhtalem. Ad boc eliani quod decaiuis induxit,'jk rum, ut Deoin ea cujus sunl Ecclesia debeant de-
'quia scilicel episcoptisPaduanus, lite non conte- servire, assequenlespropterea liberlatem, posl lera.
slata, ac juris crdine proelermisso,tesles recepil,- pus eadem ielicta possiut ad aliara se transferrc
'
episcopus sic respondit, quod in hoc artieulo non Nos vero in.utroque articulo fraternilali lnte satis-
fuit omnimodasolemnitasjtidiciarii ordinis obser- facere cupienles taliter "respondeinus, quod cum
vanda, cuin Paduano episcopo non conteutiosa sed - iidem cruciferi ex tenore privilegiorum nostrorum
qiiaeriam planariajurisriiciiofueril demandata. Unde, decimas de laboribiis qiios suis-manibusaut sum-
jtiris soleninitalibusprajlcrinissis,tesles in hoc casu piibus excoluntsolvere non cogantur, si alii propriis
recipi potuerunt. Ea quoque quoe eirca testes et sumptibus eorum excolunt proedia,proeslare tenen-
eorumdicla ohjccla fueranl idem episcopnsdiversis tur decimasde Iabovibusalienis. In alio vero capi-
responsionibnsexcttsavil, arijungens quod eisi sua tulo crecliinusdistinguendum,ulrum eo lenore fue-
Ecclesiadcbitorum oiiere gravabatur, non sibi seri rint manumissiet oblati ordini clericali, quod ma-
suis poiius subdilis poterat imputari," qui coiitra iuimitteiili Ecclesiae, dum vixerint, debent irapeii-
ipsum sediiionein mititis rationabililer commove- dere faraulaiuni in obsequiis divinorum, et tunc
runt. Nos igiitir ratioiiibusel allegationibusutrius- iransfercndi se ad aliam est eis licenlia deneganda,
"
que partis auditis el plenius inlellectis^aliendenles vel raanuinissiexstiieiint absolute, sicque libciia-
qtiod, eliamsi episcopuscausam illara, propler quam lem habeani ad aiiam transeundi.
suiira se asserii mtilasse proposiluin, per lcstes Daluin Viterbii, v Idus Junii, anno decimo.
idoneos Miflicienlerlegitime probavisset, quia la- LXXIV.
meit eadem causa diffcrre poiuit cedenrii proposi- ABCHIEPISCOPO TURONENSI ET SUFFIUGANEIS EJUS..
tum, non mulare, maxiine cum talis causa cesset De torneamenlis, el de subsidioterrw sanctmr
omiiino ex qtio -EcclesioaTridenlinae per nostram (Viterbii, vu Kal. Julii.)
voluintis solliciltidinemprovideri, de consiliofra- Olimveuerabilisfrater noster....episcopus Sues-
trum noslrorum decrcvimusut idem episcopussine sionensis per suas nohis liileias iniiinaviiqiiorictini
qualibet dilatione cedai, prottt a, nobis sollicile : torneanienta qtiae fiebatit-in suis-paiiibuspercgri-
dignoscitur postulasse. Quoeirca discretioni veslras . natiotiis suae proposiUnncrederet pluriinuni inipe-
per aposlolica scripta-mandanius qtiatenuscapitu- dire, auclorilate nostra in fovnealoresexcorarauni-
Jum Trideiilinuin altenlius monealis til infra oclo cationis senlenliam promulgnral,- propter .qttod
dies posi adinonitioneinvestrara personain idoneam, multi milifesfuerunt adeo conturbuiiui nec cruceui -
quse oroni snspicione careat, cum vestro consilio Q assumere nec aliquod subsidimnvcllent tervaesau-
sibLeliganl canonice in pasforeui. Quod si facere ctaeconferre. Unde poslulavit a nobis ul sibi per-.
forte dislulcriiit, vos atictoritate nostra, sublato miitere dignaremur ad teinpus illam senlentiani'
cnjuslihct coiilradiciioniset appellationis obstaculo, miligare. Licet auiem iuieniioiiis nostra; non esset
id exsequi non lardelis. Conlradiclores, etc torneamentapermittere , qtiae sstciis noscuiiiur in-
Datum Lateraui, IXKal. Junii, atroo decimo., stilulionibus interdicta; quia taraen quotlprovisuisi:
LXXIII. erat ad commodum, tendere viriebaturaci noxam,
WAClENsf EPISCOPO. eidemepiscopoduxhnusconcedendumui sentciiiiaiii
Respondetad ejus consulta. ipsam circa omnes vel aliquos relaxare curaret,
(Yiierbii, v Id. Jtinii.) prout noscerel expedire. Ipse vero in negoiioipso
"
Eo libenlius itiis inquisiiionibus responderaus cumdebita maluritate procedens, recepia secumlum
quo devotius-sedem aposlolicam veneraris. Sane; fortnamficclesiae caulione ab oniRibusqui Montis-
proponere curavisti quod cum super decimis cru- aurei el Laudun. liastiludiis interfuerant, prsefatam
cifcrorum, qiiibus a sede apostolica est indultum excommunicalionissententiain relaxavit-, tam ipsos
nede novalibus-velillis fundis quos propriis ;mani- quam universosqui vel in hospitio vel ciiam alias
bus vel sumpiibus excolunl decimas exsolvere te- D cainmunicaraiiteisdeni nunliari-facieus absolulos,
neanlur, siisiineas non modicam Isesionera,dubitas canonis quidem. censura de talibus in suo roboru
ulrum si procdia vel possessiones, a quibus pro- perduranle. Quapropter milites absoluli plurirauni
venius consueveras- recipere decimales, ipsis ini. exsullantes, devoiione unanimi slaiueiiint certaiir
elcemosynamcoiifeianlur, vel per conlraclum ac- quantitatera pecuniae singillatim in terrse saneloa
quisierinl eraptionis, ex eistlem possessionibus, , subsidiuradestinare. Nos igitur qti.odab eodeni epi-
"propriiseorttinmanibtisaul suinplibus non excultis,, scopo provide ac utiliter factura est approbantes,
decimas solilas exigcndo, conlra privilegia sedisi universitali vestraeauctorilale prsesenliuiu inanda-
apostolicseagere videaris. Unde super boc cerlificarii nuis qtiatenus mililes menioratos,ulquod in hoere-
pcr rescriplumapostoiicumpostulasti (16-17). Adji-- ditalis Christi"subsidiuin prqmiserunt fedevoliono.
ciens aliam quseslionem,an illorum filii qui Eccle- , laudabiiisolufurosexsolvant, uiuisquisqtieper dice-
sioeservili condiiione tenenlur, traditi-a parentibus> cesim suam monealis prudenter el efficaciler indti-
militiae clericali eum suorum conuiventia domino- • . cafis; ipsos ad hoc, si optisfuerit, per dislrictia»-
'
Eo
(10-17) Cap. libenllus^De serv. iionordin.
J575 LNNOCENTH III PP. REGESTORLMLIB: X. 1176
iwni ecclesiasticai.ilcompellentes, censuram Late- A terna solliciludine praccavere. Nos igilnr peiitioni
ranensis concilii circa lalcs oblinere vigoremdebi- ejtis palerno condesceiideniesaffectu, praesenlium
hitiim faciendo. vobis auelorilate mandamus quatenus, si esl ita,
D.-ittimVilerbii, vn Kal. Julii, auno decimo. praediclum clcricum hujus occasionis oblentu non
LXXV. perraittalis ab aliqtiibus moleslari, eidem redriitus
COMPOSTELLANO ARCHIEPISCOPO. suos, possessiones et res alias cum inlegriuite
Ul reconciliarepossit atlare S. Jacobi. debita, si quas ea oceasione invenerilis temere oc-
(Yiterbii, xn Kal. Julii.) cnjjatas, per censnram ecclesiaslicam, sublato ap-
(18) Propostiisii nobis in nosira pracsenliacon- pellationisobslaculo, reslitui facienles.Testesauiem
«tilutus quod venienlihusad ecclesiam Beati Jacobi qui fucrinl iioiniuati, elc Nullis lilleris, cic Quod'
ex diversis regionibuspevegvinis,et volenlibusaliis si non omnes, duo vcstruni, elc
sb ahcris per contenlionesel rixas allaris de nocte Datuin Yitevbii, vi Non. Julii, anuo tlecimo.
rusioriiamvindicare,homicidiaconliiiguiiiinlerdum, LXXYIil.
et aliquando vulnera inferunlur. Propter quod hu- ARCHIEPISCOriS ET EPISCOPIS PER IIISPANIAM ET
iniliier postulasti ut alio modo quam pcr reconse- GUASCQNIAM CONSTITUTIS.
crationis beneficium dignaremur ipsi ccclesiae pro- " De adulterinis insigniis beati Jacobi.
videre. Manente igilur ecclesia el altari, fralerni- (Vitevbii, xm Kal. Julii.)
lati (ttae insinuatione proesenlium innotescat quod Occurreredebei apostolicasedes proestimptionibiis
ipsa reconciliari polerit per aquam cum vino el ci- malignormu, et eortim excessus pastorali solliciiu-
nere bcnedictam. dine cohiberc. Sane ad audienliam apostolalus
Datum Yiterbii, xu Kal. Jtilif, anno deciino. nostri pcrvenit quod quidam in Hispania et Gua-
LXXYI. 6conia canslitiili adulleviiia insigiiia heali Jacobi,
EIBEH. qiiseconcluedicttntur, in aniraaviim suavum peri-
De procuralionibus. eultimcurierenon verentur. Yolentes igilur prse-
(Yiterbii, x Kal. Julii.) sumptiones liujusmodiper vestroe discrelionis pru-
(19) Super eo quod fralerniias lua nos consnlcre deniiam cohibere, fraternitati vestra?.per ajioslolica
*oluit, ttt quia tota fere provincia Compostellana scripla mandamus atque proecipiniusquatenus ati-
de novo est ad jiirisdictionem Ecclesiae tuse con- ctoriiale noslra universis per vesiras provincins
rersa, qualiter tibi provinciamvel parlein provincioe constilulis sub excommunicalionispoenadistrictius
visitanli obsequi debeat et servire, necnon ct in r inhihere curetis ne hujusmodi adulierina insignia,
procuralionibusprovidere, te instruere dignaremnr, quod in suarum vergit periculum animarum, cudere
libi laliter duxiraus respondendum, quia illud aliqna lenieritale proesumanl.
observare tenetur quod in vicinis provinciis obscr- Dalum Vilevbii,xm Kal. Julii anno decimo.
vatur. LXXIX.
Datinn Vitcrbii, x Kal. Julii, anno decimo. CNIVERSIS ARCHIEP1SCOPIS 1NAQCITANIA C0NST1TUTIS.
LXXVH. De liiteris aposlolicisper fraudem obtentis.
ABBATI SANCTi AUBERTl , ETMAGISTRO R. DE8EREREL (Viterbii, v Kal. Jtilii.)
ET R. TOREL CANONICIS CAMERACENSIBUS. Insinuatanobis per renerabilem fratrent noslrum
De clericoqui faclus fuerat monachusin infirmitate. episcopuinXanctonensemquorumrianiperversorum
(Vilerbii, vi Non. Julii.) iniquilasanimum noslrtim non potuit non movere;
Consiilutus in prsesenlia noslra dilectus filiusC. qui nova lucranrii fraude reperia, eontra nonnullos
elericns sna nobis iiisinualione monslravit quod in veslvis diceccsibusconstitutos graves calura-
cura olim pro injiuiis quas... prsepositus ecclesiae nias per litleras nostras exercent. Quidam enim,
Sancti Attdomari snper beneficiosuo ejusdem ec- ut dicitur, super falsis querelis, adversus eos quo-
clesiaeirrogabat eidem ad sedem apostolicam pro- D rum personas oderint, vel ambierint facultates,
vocasset, et ipsumad prosequendam appellationem commissionuma nobis lilteras impetranles, in inju-
suam in itinere conslitutum ad sedem aposlolicaiu rias jura convertunt, dum illoslandiu fatigare com-
veniendi apud Trecas contingeret gravi segritudine pellunl sub praelexlujusliiiaeper easrienfdonecper
occupari, demumul populi tumuliiim idem clericus injustitiam vel personas ad libilum faligaverinl vel
evilaret, se fecit ad monaslerium Claraevallense extorserint prelium jtro suscitati litigii cessione. De
deferri; ubi etim landeni invalescentemorbo fuisset quibussiquidem unus, emn nequivissct quamdam
in exlasi positus, monaehi ejusdem loci euro novi- juvenculamconjugalam ad sua; libidinis inclinare
tiortiin Iiabitu induerunt, qui sfalim ut ad mentem consensum,repelensexenia quaese illimisisse dice-
rediit reclainavit ijunquain consentiens, et deposifo bal, eam citari fecil ad causam. Quocsive de fraude
Iiabitu, recedendi licentiam obtinuit ab eisdero. timida, sive per virttmad judices accedere non per-
Quare a nobis liumililer poslulavit ul ei dignaremnr missa, non solum ipsa , verum eliam consanguinea
snper hoc contra aemulorumsuorum astutiam pa- quaedamejus, quaenoluerat esseadullerii mediatris,
(18) Cap. Pioposuisii, De consecv.ecclesiar. (19) Cap, Supcr ee, De censib.
H77 PONTIFICATUSAN.NOX, CIIRISTI 1207. 117S
et quidam alii, excoinniiiiiicalionissetileniiam per A tione remota cogentes-, alias eis pocivamtalein in-
tuierunt; quorum inlerim aliqui decedentessepu fligere procUrelis per quam et sua condignepunia-
turam ecclesiaslicam nequiverunt aliquatenus obti lur iniquiias, et caeleri ab exemplo similium ar-
nere, quanquara unus judicum a... presbytero, qt ceaultir, conlradictores, si qttos invenerilis, vel
conjugalam prsediclam in morlis ariiculo constitt rebelles per censuram ecclesiasticam appellalione
tam ad poeiiitenliamreceperat, certam exlorseri postposita compescendo.
pecuniiBquartiiiaiem. Prselerea quemdam sulorer Datum Viterbii, v Kal. Julii, anno decimo.
pro solularium filo qualuor denarios vix valente ci LXXX.
fari ad reraqlos judices procuravit el tandem ex EPISCOPO TRECENSI ETA. PARISIENSI ARCHIDIACONO.
cnmmuuicaiioni suppoui; qui etiam occasion Ut M. abbatem ad cnslodiam Ecclesim Peronensis
- famulus eidcn
sumpta cjuod cnjusdam burgensis restiluant;
domini sui doinum inlvare volenti osliura obseva xn Kal. " -
' (Yilerbii, Julii.)
verat, post non modicum lemporis, eodem famtili
(20) Cumad nostramdudumaudieutiampervenisset
contrahere volenie cum quadam, objecit quod prt
sibi faela vinculo eumfeceralexcommuoica quod in Ecclesia Peronensi dignitas quoedarh, qnaj
injuria cuslodia vulgariter appellatur, contra stattita Late-
lionis astringi; et landem decem solidis pro tal JJ
ranensis concilii per duos annos el amplius vaca-'
contrariictionerecepiis, dicens sejudicum auclori
visset, venerabili fralri noslro Ttironensl arcliiepi-
lalem habere ipse idcm illtim absolvit. Alia ven tunc archidiacono Parisiensi, el dilecto filio
ducentos hoiuines variis scopo,
vice, ctun fere pro quseslio- decano Sancti Qniiiliiii dedisse recolimus in prse-"
num fignienlis a quodam avchipresbylero citav ut si res taliier se haberet, cum ad nos ipsius
cc ceptis
fecisset, demum eumdem archipresbyierum, dignilalisesset donatio devolula, ipsiituctoritale no-
qucd negligenler ftiissel nianrialtim npostolicuii stra suffullieamin suam cnslodiam assumentes, insi-
exseculus. coratn eisdem judicibus iinpctivit, et al nuavent nobis suas lilteras verilalem; ut pev
per
ejus.calumiiia non nisi dala redemptione quievil eas ceiiiores effecti, clignilaxem ijisam persona;
Alius aulera simililer a quodam suiore , iraponeii!
idoneoe conferreraus. Ipsi vero lara decaiiiim cl
ei quod suos parando caleeos, eorum soleas decnr- etiam Mallhoeumabbalem Pero-
cun capilulum quam
taral, (|ii3ndeciinsolidosexiovsit. Qui pvofeclo nensis Ecdesioe, qui cuslodem etiani ejusriem Ec-
equum unum a quodani alio conduxissel, in cevl;
clcsisese gerebat, peremptorie citavertint. Cumqiie
pecnnijesumma illtiiiisatisfaceve sibj compulil , ec
diciiis archiepiscopus, quia die slalula inleresse non
quod idem eijuus casualiler in aquara sub ipso -
poteral, per suas se litteras excusasset, supradicii
corruens, ejus infusione snuin pallium madefeeit. abbatis corara decano comparuit me-
Scd et alius quiriaiii pro manipulo caulium decem procuralor
moralo, proponens noslras litteras directas ad illos
soiidos recepil a qtioilanvqtieui calmiiniatus fuerai raiione suspeclas, luui quia in saltitalione
muliiplici
super ipso. Quodque recoli estinlignum, quidani ipsarum prius posiltim fueral nomen archidinconi
alitis qtiemdamjuvenem citari fecit ari judices pei el noliila qnse "ad assignalioiicm per-
cum ad quam decani,
ires, dielas el ullra remolos, eo quod ipso souoe liiieras inipetrantis solet apponi, non erat a
publicas mulieres accedens , euin holuerit exspc- tevgo scripta, sed in margine potius litlerarura;
cfare, questus quod ex ejus absentia rertiin stiaruro tum quia S. lillera capitalis in hac diciione salutem
dispendium inctirrisset, cutn illud summam unins iiimiseral in lougiiin a posteiiori parte prolensa ; ct
denarii non excesserit; qticm, ex eo quod solus in eisdem lilieris adversarius vel accusalor seu
est quia
remauserat, dare pro syniholo coinpulsus.Quoe ctiam denuiiliaior iioii erai, exjioraine designains,
nimirum et iis sirailia tanlo licenlius ab hujusraodi
damnabiruis quse omnia obviare sedis apostolicae consueludiiii
perpetranlur, quanlo quidam judicuin proponebal. Idem quoquc procurator allegans qtiori
in iis eis participare dicunlur; qui citatis et Ioca
el non- _ in eoriem negolio erat orriine judiciaiio procedeii-
iiQiiluta quasi ex deliberalione pvaefigunl, dilationem cum inslaniia-posiulavit, ut dictus
dum,
niiiiquaracisdein peliiionariis charlulas suas tradunt abbas posset eidera causae personaliler interessc;
sigillo proprio sigillatas, per quas .excommunicandi obslaculttm appellalionis objiciens, si eidem posiu-
el absolvenditales sibi conferunt potestatem. Ciitn iala dilaiio negareiiiv. Dicttis vero decanus allega-
igitur baec, si vera sunt, clausis non debeamus liones praediclas, lanquani supervacuas, vilipendeiis,
eculis perlransire.fraternilaii vestraeper apostolica dilalione penittis denegala, in suam curam assiini-
scripla mandamus atque proecipirausquatenus ve- psit custodinin menioralam , idoneis provisovibus
ritale diligentius inquisita, litleras quas c.onslileril tam ih exterioribus quam in interioribus deptilatis.
in lianc fratidera per hujusraodi caiumniatores ob- ut de vcritate negotii nos possel Teddere cer-
Qtii
tentas, carere Tiribus decernatis, el revocalo iu tiores, decahum et quosdam canonicos Perohensis
stalitm debitum quidquid per eas inveneritis per- Ecclesiae ipso negolio verilati lestimo-
coegit super
peram ai.leiiiatum, illos ad resiiiutionenr eornra- niuni perhibere, quornra deposifiones inclusas sub
quae lemcre per cccasionem cxtorserunt a|)pel!a sigillo propvio ad nostvam-pvceseiitiamdeslihavit..

1^0) Cap. Cum ad noslram. De institut.


11-79 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. X. 1180
Nos igituv ejusdem decani processura diligeniius .A lantum pvesbyievi, qui suiit ad proesensin ipsa,;
recensentes, licet excepliones quasdam ab ahbalis onus hoc se non posse gereve coiiquevuniur,quod -
pvsedieliprocuralore pvopositasfrivolas reputavevi- dtiriuraa sex vcl septera non facile povtabattiv,ca-
imis et inanes, quia lainen "sectindunilegitiraas nonicos inferioris orriinis monuisli ut causa sup- -
sanctiones, eisi non cogniiio, sed exseculio denian- plentli defecium hujusmodi se facerem iu presbyle- .
detur, oporlet tamen de' verilate precum inquiri, ros ordinari, ari quod nullus potuil ipsorum induci.
niaxime cum illa clausula, videlicet si res ita se Quocirca frateinitati tuse per aposlolica.scvipla-
habet, liltcvis noslris esset inserla, processtim ejtis- mandamus qualenus diclos canonicos raoneasel in-
dem decani, qui prius custodinm in suam curnm ducas ul vel qui fuevint idonei, proinoveri non dif-
aceepit qtiam inqtiireret veritaiein, duxinius irri- ferant pro tali necessitale ad officiuiii sacerdoiis,
"
tnndiim; diserelioni veslrae per aposiolica-scripta vel lecuin pariter, proul convenit, aliquos assumaitt
niniidanies qtiaienus abbatem ipsum restituaiis ad in socios et in fratres , a quibus in officioipso iti
custodiam supradictam, cum conslet ipsum conira proedicta ecclesia ministrelur. Alioquin, defeclum
forinam mandati apostolici desliluliim, ac dcinrie eoruin, prout utile fuerit civca hoc, appellatione •
secundum ejusdem niandati lenoreni procedere pro- remota, nosira sludeas auctoriiate snpplere. Nullis -
ctivetis, illud nihiloiiiinusatlendentes, ut nisi dictus Q litieris, elc.
abbas ralionabilem caiisani ostenderit quod in ea- Datuni, ul in atia. . -
dem Ecclesia custodiam simul et abbaiiam possit .LXXXIH.
babere, vos, eo destitulo, in curam vestram, sub- BEGENSI EPISCOPO , ET ABBATlDEBOSCAUPO.
lalo appellationis obslaeulo, sa^pedictam cttslodiam De causa episcopi-Niciensis.
assuniatis, cuslodientes eamttem donec de ipsa (Daluin, ut supra.)
iiiaiidainra apostolicum iraplealis. Illud auiem vos Cum olim quidam religiosi dioecesisNiciensiste-
iiolurausigiioiarequod, postquam idem M.fuit abbas norem qtiartiiiidani litterarum nobis obtulerint in-
effectus, prsediclam custodiam de jure non potuit itiendiini, quibus venerabilis fraler noster... Nicien-
obiinere, quia etim ralione abbalisead ipsura peiii- sis episcopus super quibusdam expensis usus fueiat
neat donatio lani cuslodioequam aliarum dignitaiiiin contra ipsos, conjicientes per illum easdem littevas ""
ac etiain proebendarumin Ecclcsia Peronensi, custo- essefalsas,venevabilibusfvaivibusnoslvisGlaiuiecensi
«iiamipsius neijuaqnam recipere poluit a se ipso, et Senecensi episcopis dedimusin mandalis ut occa-
cuiu inier tlantem et recipienlem debeat esse di- sione ipsavuinin negotio non pvocedereni,donec, in-
stinclio personalis; sed nec ab, alio, cuiii jus confc- speciiseis(leiii,pi'oceriereiiiusiiilioesicul contingevet'
rendi alins non haberet. C expcdive.lnlerimauiein irieniNicicnsisepiscopus,qi:"r
Datum Vilerbii, xn Kal. Julii, anno decimo. tunc usqne veras esse pufaveral lilleras praelibatas,
LXXXI. iiicirieiis in suspicionera earnm, protiims ari dilc-
ROFFENSI EPISCOPO. ctum filitiinfralrem Petrum de Caslrouovoaposlo-
Ul Joannem ab officioel beneficio privatum cohabi- liccesedis Iegatum accessii, el expositoquod... ele-
lare uxorisum compeilul. vicus, qui sibi familiaris exslitevat, illas littevas a
(Yiierbii, v Knl. Julii.) nobis se dixeval impetvasse,quoriquepeniltis eartim
Per luas nobis litleras iiitimasii quod cura Joan- falsilatis ignarus fuerit ustis ipsis, qtiiri tamaemali-
nes Jalor praesetiiiuiiipublice coram le fuisset in tiaenova relatione confusus ageret ab ipsoqnaesivil.
jure confessus se cuni qiiaiTaroposl suscepium sub- Unde inox ad aposlolicninscdem properans, oblaiis
diaconalus ordinero coniraxisse, ac postmodtiin se nobis quibusdam litteris, quibtis plerique virl reli
fccisse, htijus rei lacita-verilate, in diaconum ortli- giosi suam innocentiam exciisabant, sponle quiriem,
nari, licel rieratim-lain de contracio raalrimonio sed cutn rubove, nobis aperuit qtioroodo in re ipsa
quain de diaconalus ordine post susceplo libi per confirienler quia siinplicitev arabtilavit.Liccl igitur,
jdoneos testes constiierii, iriem tanien quod ante .. jiixfa constitiiiionem contra fnlsaiios editam, gra-
coiilracttini malrimonium faetus fuerit subdiaconus vis poena videiclur eiriera cpiscopo imniincre, quia
probare neqttivit. Quocirca fraterniiati tuaeper apo- lamcn in cariein consliiulioiie cavelur ut in hnjus-
stolica scripla mandamus qiiateiuis, si esl ita, pvee- morii plus malilia quani ingligeiUiapunialur, atlen-
diclum J. ollicio beneficioque privalum cobabilaie deiiies quod, velul asserii, hic nocel alterius non
corapellas uxori. sua culpa- sihi, qitniiquam diligens non exstitcrit
Datum Yiterhii, v Kal. Julii, anno dccimo. c cirfca Iitteras meinornias quam riebuil adhibendo
LXXXII. cauielara , illud'(jtioijue Dotaiiles, quod nec fauloc
EPISCOPO ENGOLISMENSI. falsitalis exslitisse videlur, quam, cum priino ftiit-
De canonicis acl presbyteraiumpromovendis. suspicalus «ie ipsa, nostro siuduiirevelare legalo,
(Dalum, ut in alia.) ac landem personaliier ad nos veniens, coram nobis
Ex parte lua fuit proposilum coram nobis quod spontaiicus csl confessus, ipsuin officio pontificali
cum in EngolisraensiEcclesia friures esse canonici suspeiistiraad vos, de quorum discreiione confirii-
consueveriul, qui per hebdomadas missarum so- nius, dtiximusreroittenduin , praesenliumvobis au-
lemnia celebrabant in ordine vicis sua?, quia duo cloiilaie mandaules qualenus postquam ab eo cuiu
IlSl PONTIFICATUSANNOX, CHIUSTI 1207. 1182
trihtisepiscopis super hoc purgationein canoiiieaut A scripta nostra praccipieu.Ioroandamiis ut eidera.-
receperltis, ipsum ad idem oflieiuin reslilucre pro- reverenliam el obedienliam'' tam debitam quam
ctiretis, illum quem jamdictas litleras consiilerit devolam iinpendanl, et laudabilem consuetudinem
procurasse secundum coiislilutioiiem praefalam, hactenus observatam ex pia devolione parenlum
appellationcpostposita, puniiiiri. Quodsi non ambo, evga sepulturas charorum diligenter observeni; no
alter vcslrum, eic. forsan ex fermento pravitalis bcereticoeillahi cor-.
Dalum, «I supra. ruinpere videantur sub prselextucanonicsepurifatis.-
LXXXIV. Ideoque fraternitati veslrse per apostolica scripta,
EPISCOPO ET CAPITULO ELENENSI. lnandamus quaienus ab episcopoet civibus anledi-
Ne (onlradiclio unius prmvaleat adversuspublicam ctis, monitione procmissa, per censuraih ecclesia-
uiiliiuiem. slienm faciatis, appellatione remola.-praecepluinno-
(Viierbii,,iv Non. Julii.) slrum inviolabiliierobservari.
Arinoslram noveriiisaudienliain pervenissequod Datum Viterbii, Nonis Julii, anno tlecimo.
lnijusmodi consueludo in vestra ecclesia inoievii, LXXXVI.
qtiod si vos pro traetandis ipsius negotiisaliquando POTESTATI ET CIVIBUS FLORENTINIS.
convenire coiitingal, Iicet oinnibus canoiiicorum B Exhorlanlur ad pacem el' concordiam. '
institutio vel negotii alicujns ceria deiiberatio et (Vilerbii, v ld. Julii.)
coiniiitinis,ulilis videatur, et rcvera nilatur consi- Si diligcnier altenditis cjttodprovidus paler saepe
lio saniovi, si lamcu displiceal uni soli valione ali- servum a filio, ssepe vero filium a servo facit,
ijua iion sufftilio, scd dticio potius inolu propviae pvopter offensara ulritislibet vapidare, gaudioquod
volunialis, loltim illnd evacuari asserilur, quantum- nuper dc Scncnsiuin victoria eoncepislis non po-
Ounqtiesit utile vel honesium quod ab aliis singulis lciitis non niiscere liinorein, iiescienlesutrum eos
coniprobatur. Qttia vcro baecaninii jierniciosaiiber- Doniinus corara vobis propter vestram humiliarit
tas, «juaeper consuetuclinemverbi dicitur appro- jiisiiiiara, an quia pcr rainisleriiim veslrum illis
bata, sacris canonibus peuilus iniinica, apostolico apponere volueril disciplinam, ciun in uno formi-
debet niotlerainine coerceri, cliscretioiiivestroeper dabiie vidcatur quori Assur virga furoris Doniini
aposlolica scviptapraccipiendoniauclaiiiusqualenus, alllixeril Dei popiihini; qiianquani in altero sectiri-
ei de caetero nullatenus innitentes, ad comniunis Ins coiligaiur ex co quod David in funda proslravit
juris oijservanliani redeatis. Pbilislaeum. Licel auteni Doininusforlis et potens,
Datuin Viierbii, iv Nonas Julii, anno deciino. Doiuinus potcns in prselio, qui snperbis rcsistit.'
LXXXV. hiiinilibus auiem dat graiiain, vobis in ipsornm
CLAROMONTENSI ET NIVERNENSI EPISCOriS. coulTicluastitisse credaliir, Iriunipbi lanien accepti
Cotnmiltilureis causa episcopi Aiiiciensisadversus gloriam viribus veslris non riebeiis ascribere, seri
civessuos. alieuis peccntis polius imputare, non exceriendo
(Vilerbii, Non. Julii.) liioduni in facto, ne forsan ei siniiles videarainicui
Ex parle dilectorumfilioruiiiAnicieiisiura civiuiu conlia pojiulura fiiroris sui, secunduin prophelnm,
nosiris est auribus iiitimaluin quod licet a pi;e rec. liiandaluvuni se dicit Domimisut aufcr.it spolia et
Luciopapaproedecessorenostro bon. mem...Aniciensi dividnl praedam, et quasi luluin platenniin iu
cpiscopofueril sub ofliciipoena proeceptumne legi- conciilcatione ponal eiiindem. Ipse atitein non sic
lima vidtiaruni raairiinoiiia iraperiirei, aut- pro eis arbiirabilui'; sed atl conlerendumeril cov ejus, et
contrahendisseu decedentiuiii sepulluris pceuniani ad internecionem genlium non paucarum. Cuin
exigerel contra canonicas sancliones, vel a suis ergo discordiae lanloe causa in grande --rermu
subditis extorqueri atil exigi paleretttr, venerabilis tlispendium,grave damnum corporum, et iinmane
frater nosier... successor ipsius non solum hujus- periculuin aniinaruiii redunclare noscatur, et ad
modi poslinodum allentavil, verum eliain dictos rj nos lanto perlineat specialius revocare discordantes
cives in iis et aliis moleslando, excoinmnnicaliouis ad pacem quanto diffevenliusproecaelerishoevedita-
et inlerdicli senlenlias jaculari prseeipitanter in raus eamdera, quibus eam mediatov Dei et homi-
ipsos pro voitintale sua sine causa ralionabili non nuiii Jesus Chrisuis, cujus nos, licel indigni, viceni'
fnrniidat. Undenos eiriem episcopo sub interiiiina- exercenius in lenis, non solum naseenuo per ange-
lionecanoiiicsepcenoededirausin prrecepfisulquoeper hini imntiavil Gloria in excelsisDeoetin lerra pux
ipsum vel clericos suos ab eisdem civibus conira hominibttsbonmvoluntaiis(Luc. n) diceniem, veruiii
jiistitiam suni cxtoiia reslituens et resiitui faciens, cliain roorienrioquasi leslainenlolegavil, cum dixit:
ut tenetur, de caelero ab Imjusmodisic abstmeat Pacem meamdo vobis, pacemrelinquovobis (Joan.
quod j'ustam de se querelam non oporleal iterari; xiv), ac iesurgendo dcmiim, Pax vobis (Joan. xx)
proptcr quod manuni noslrain in ipsum-gravare discipulis suis inquiens,- per ipsos praedicandura
mcrilo debereinus; ditios quoque cives atil eoruni iiibtiiixil, ad ipsara, si desnper dalum fueril, pa-
nmitios non iinpedial nec faciat iinpcdiri quo inimis lcrna sollicittidine vos dtiximus reducendos.Hine
eundo et rcdeundo catisara suani secuveac liberc esl igitur quod dilectumfiliuin iiostruin G. Sanclae
pioscquantur. Nos eiiim raemovatis civibus per Maiicc.inPoiiicu diaconum cardinaleiii, qiieiu noia
H83 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. X. 1184
probitas et experla prudentia specialiter nobis A qnjnimo per quasdam liileras ad venevabilemfra-
reddunl inter caeleros fratres nostros acceptum, irein iiostvuiii Savesberiensera e|)iseopuraet colle-
pro reformanda pace inter vos ac Senenses praadi- gns ipsius impetratas a nobis, in quibus de lilleris
ctos, el capiivis liberaudis iilrinqiie, curavimus nosiris fempore quidein et usu pvioribus nulla
deslinare; universitntem vestram moiieniesallen- meniio facia fuii, tisque ad oclo dietas gravibns
lius , propensius cx.borfanles, ac in remissionem laboiibus ef expensis vos muliolies fntigavit. Qua-
vobis peccamimun iiijungenles quateniis humili- propter pracnominatijudices veslri, habito prtidcn-
talem, quae vos credilur exaltasse, servanles, se- liiiii consilio, dicfis archiepiscopo et episcopoSa-
cuntlum providam exhoiiaiioriem ipsius in eodem resbeiiensi ac sociis suis, ul ab injusla vexalione
negotio cflicacifer procedalis; solliciie provisttri veslri desisterenf, auclorifale aposlolica injunxe-
quod cum iraclatus paeis, qiiein ad exhoiialionem runt; a qua cum idem archiepiseopus desistere
nuntii noslri, pritis qtiara fuisseiis congressi, fe- nunquam vellet, ipsum a veslra, clericorum et
cisiis, habeattir in scriptis, lolum accedere ad su- Ecclesiarum veslrarum obedieniia pro manifesta
perbiatn videreiur ct ab humililale recedere quod conlumacia suspendere, donec affectus toediovobis
nllra ipsttin plus debito pro pace nilereniini poslu- in judicio responderet. Qui denuun inuliis peremp-
lare, possetque non iniineiilo de vobis impleri sen- B lorie cilatus ediclis per annum ei lemporibus et
tenlia Yerilatis, quoniam qui se huiniliat exaltahi- Jocis competenlibus assignatis, per se vel respon-'
tur, el qui se exallat humilialiilur, sacra conleslante salem sufficienlemin eorum comparere proesenlia
Scriplura qtioniam anle ruinam exaltabilnr cor, conlumaciter recusavit. Proinde dicli judices in
_id est post exaltationem cordis ruina succedit. Et expensas per injuslam ejus vexationem fncfas et
qiiidem ille vobis eril titulus glorisesempiternoe,si probalas Iegiiime, compelenti laxaiione praemissa,
omnipoleuli Deo danles honorem, pro ijisius reve- vobis condeniiiaruiii eumdem. At ille iiihilomi-
rentia, nen necessitate, sed humilitate coacti, ea nus apostolicse sedis auctorilalem conlenuiens,
posl victoriam sitis mensura contenti quam ante jain per lertiuin et quarlum annum a vestra noluil
victoriam approbastis. Nosenim jiroefato cardinali infestaiionc cessare. Nos igitur quod a judicibus
dediraus in mandatis ul ad ea qtiae praemisinuis ssepedictis facluin est approbantes, prsesenliurovo-
per agenda piiideniur insislal et diligenler allen- bis auctoritaie mandamus quaieuus si est ila, usque
dal, in parteni, si quam repereril contumacem, ad salisfoclioncin idonbam praemissorumvos au-l
sublala appcilatione, districtionisecclesiaslicoepro- clerici vel Ecclcsioevesfroe prsedicto archiepiscopo
miilgando ceiisuraiii. Mnnrianuis etiam universis _ in nullo pcnitus intendaiis; et si quam inlerim in
episcopis in Ttiscia constitutis ut sentenliam quain vos aut clericos vel Ecclesias memoratas sen-
idetn riuxerit proferendain , inviolabililer faciant lentiam proniulgaverit, nequaquamobscrvetis eam-
obscrvari. dem.
Daium Yitcrbli, v ldtis Jnlii, anno decimo. Datum, ul in alia.
LXXXVII. LXXXYllL
PitlORIET CONVENTUI DEKYRCHAN. ABBATI ET CONVENTUI TUTELLENSl (21).
De confirmaiioneprivilegiorum. De numero evcciionumin vi-siiationibus.
(Datiim, ul in alia.) (Viterbii, 11 Non. Julii.)
Olim fuisiis apostolatui nostro conquesti quod Cum ad quorumdain insoleniiam reprimendam iit
venerabilisfraler noster Eboracensis arcbicpiscopus Laleranensi eoncilio provida sit deliberaiionesiatu-
Ct quidam alii Ecclesiaruin prxlnli, contra privile- lum ul archiepiscopi,episcopi, archidiaconi el de-
giaRomanorumpoiitilicumvobis indulta,vos, Eccle- cani cerlum eveclioiuimet personarum numerum in
sias, et clericos vesiros injusle suspendere non Ecclesianiiii visiiaiionibusnon exoedanf, qnia, sicui
verentes, alias super ecclesiiset ecclesiasiicisbene- audivinms, quidam ex proediclispersonis itl in Ec-
ficiis injurias vobis roultiplices inferebanl, et pro- D clesiis vesiris nequaquani observani, super eo com-
bibebant laicos in iis ad quae tenebanlur veslris iiioditati vestroeduxinius providenduni.Irieoquette-
Ecclesiis rcsponriere. Unrie dilectis filiis. .. abbati votioni vestrnc prsesenlium auctorilate concediinus
de Torenlon, el conjudicibusejus dedimus in man- ulsiqiiadc pnenominatis persouis nuraeniin eve-
datis ul diclum arcbiepiscopum el alios per censu- ctionuni el personarum in inemorato conciliocon-
ram ecclesiaslicam appellatione veraota compelle- slitulum , cuni Ecclesins visilarit , in grava-
rent ah indebita vesiri molestatione desistere, ac men vesirum excedere forte pva;sumpserit,et pvo
de damnis et injuriis irrogalis salislactioheincon- illis procuralionem exegeril, liberum sit vobis au-
gruara exhibere. Ijisi vero, sieut per suas nobis ctorilate aposiolica dcnegare. Et si projner hoc in
Jitteras intimaruni, illos propter hoc saepiuscila- Ecclesias vel ciericos vestros aliquam scntenliam
veriuit. Sed idera archiepiscopus per annum inte- jiromulgaverit, ipsam aiiclovilale aposfolica decev-
griira peretnptorie locis el lemporibiis coropetenli- liimus non sevvandam.Nulli cvgo... noslvaeconces-
bus citatus ab ipsis, nec per se nec per idoneum sionis ct diffinitionis,etc Si quis autem, elc
rcsponsalemin eoruin voluit pracsenliacompaveve; Dnlum Viterbii, IVNon. Jufii, anno decirao.
(21) Siiiulis episiola exsial lib. i, episi. 140.
1185 TONTIFICATUSANNOX, CIJRISTI1207. . (185
LXXXIX. A cum eos suslinuissel in dignitatibus el consilinrios
ASTISIODORENS! ET TRECENSI EPISCOP1S, ET ABBATI habuisset quorum inconiinenlia nota erat, el quo-
SANCTI BENICNI. ruin aliqtti conlra nionasliciimurdinem habebant
Commitiitureis inquisiiio adrersas abbctlemel mona- pvopvia.Qiiidamvero quod in ingressu ej'us pro eo
cltos Vezelittccnses. et ctini co comniiserunl Simoniam, proprio juiw
(Viterbii, xiv Kal. Augusli.). menlo inonstrabaiil, licet singuli fuerint in suo te-
Ejus exemjrioqui de mandato Doniini fodit pa- - siimoniosingulares.Quia vero coniva priorem, elee-
rietein, et ingresstis viriit aboininationes pessimas mosynnriiiii),decnnuin,ceileraritim,leiiium priorem
quas riomtisIsrael fnciebal in leniplo, tlescendimus de Flavi, de Fleiaco, et de Siverriaco priores et
pcr angelos nostvos, ut videremtts tilrum chtmorem capellanosabbalis pariler el prioriscnormia fuertut!
qui venit ad nos abbas et monachi Virziliacenses multa proposiia el aliqna comprobala, eos a niona-
npere complevissent; quaieiius perdilis male malis, slerio ipso ejeeimus, et per alia monastcria, in qui-
bonam vineam bonis agricolis locaremus; illum bus ordo monasiicus disuiclius observelur decre-
nihilomiiiiisimilantes qui cuinvillicodiffamaio',qnasi viinus dividendos; non ui.plures in uno ponanlur
bona domini dissipasset, dixisset: Quid hoc audio nionaslerio, sed singuli potius in singulis collocen-
de le? redde ralionemvillicalionislum, staiim ari.jun-B lur; nec procter auctoritateni apostolicoescdis de
xil: Jam ehimnon poleiis villicare(Luc. xyi). Expo- cxtero assumanlur ad aliqtiamdignitaicin. Volcnles
-sito ergo nobis inquisitionis processsu quem circa qnoque indeiiiniiaii ejusriem monaslerii providere,
ipsos per vcnerabilemfratvemnoslrum Scnoiiensem tam in eos quain in alios monacbos Yirziiiacenses
archiepiscopumet dilecium filium niagistvum Ro- qui habeni proprium excomraunicalionissenter.tiam
beiium de Covson canonicum Noviomensem fieri proniulgavimus,nisi piotinus illutlad usus Ecclesioe
jtissevanuis, intelleximus contva dictum abbatem resignarinl. Licet autem abbas ipse sein quibtisdara
fuisse pvoposilumquod cum Yivziliacensemonaste- nisus fuerit excusare, quia laraen ejus exctisalioex
rium in obitu pvosdecessorisejus ab omni oneve aliqua parte in acctisaiionempoiius veilebalur, ul-
debilovumlibevuni reniansisset, et pcrvenissent ad pole cum esset exctisaiio in peccalis, non solum ex
islum triginta miilia solidoruin, pra;ler argentea provisionis ofliciovcrtim eliam ex rigore juris pro-
vasa sexaginia maicharuro, idein abbasiis oninibus ccssimusconira cuiii, ijisumab adniinislralione mo-
mnle pro niajori paiie consumptis, illud duorum naslerii el abbalioe regimine amoventes. Volenles
luiilium ciiicentaruinet viginti librarurodebilis one- igilur monnsierio consulere mcmoralo, discrelioni
raral. Et licet lestes id exjiresscprobarent, abbas vesiroe, de qua firiuciam plenam gerirous, per apo-
tanien confessioiiepropria recognovit quod proeler slolica scripla dislricte proccipiendomandamusqua-
vasa sexaginia el unius marcbarum, vigimi ocio lenus ad ipsum personaliler accedentes, injunga-
millia solidorumde fhesauris proedeccssorissui per- lis auclorilale nostra conventui ut infra tres dies
venerat ad eumdera, cl nunc non nisi in mille octin- personam idoneamper regularem elcclionem praeli-
genlis Jibris provenlus moiiasleritimlenebatur. Fuit ciatsibi ctim consilioveslro concorditer in abbalem.
quoquepvopositum contra eum quod essel inconti- Alioqtiin,vos extunc, sive de ipsius gremio mona-
nens, et lilium ac filiam de bonis Ecclesiseinariia- slerii, seu etiam aliunde, virum providum et hone-
rat, quosvidebaturpost susceplnmhabitumgenuisse, stum, non tam in ftiiuro probandum quam in prse-
cum qtiodoctennis iutrassel monaslerium, cjus con- teritojam probatum, per quem domusel spiritunli-
fessione Iiqueret. Dicebalur eliam quod inierfuii bus proficiat instiiulis el temporalibusjuveiur au-
nuptiis, et vestieral puellam sericis indumeniis, et gmenlis, in abbatem ei proeficere procuretis, fa-
quod serierit in convivio nuptiarum, quod Simonia- ci6iiles eidem per censuram efcclesiaslicamappella-
cinn habuisset ingressum, el quosdam in fialrcs lione remota revercnliam et obedientiaro debilam
receperil et aliquibus prioralus concesserit per exhiberi. Deindevero lam abbatem ainoluin ct alios
Siinoniacampravitalem. Sufiicienierqtioquequidam f) supradictos quam eliam quosctinque de frafribus
iesles omni exceptione majores probabant quod aul conversispraefalimonastcrii reperevitisproprie-
conlra insliluiionembonse memoriae.Octavianiepi- latem habere, ut eam ad opus nionaslerii sine di-
scopi Ostiensis, lunc apostolicoesedis legati, facfam minuiioiie resignent monealisaltenlius et propensius
subpoenaexcommunicationis,el per nos postmodum inducatis, excommunicatos eos qtii secus"fecerint
contirmatam... fratri suo laico quemdam conlulerat ptiblice ntinlianles, et atlhibentes ad coactionem
prioratum. ln quo videbatur multipliciierexcessisse; eoruni, si necesse fueril, bracbium saeculare; prac-
tum confra honeslalem ecclesiasiicam, quae non scriplos priorem et alios nihilorainus, sicttt a nobis
patitur laicos monachis proesidere; tum contra ati- esl provide definitum,divisuviper singula monaste-
ctoriialem apostolicaesedis, cujus violaveral insli- r;a, in quibusordomonaslicusdislrictinsobserveiur;
liila; tum quia caro etsanguis ei ut boc faceret re- compellendo contradiclores auctoritate noslra, si
velarat. Probalumesl insuper conlra cuni quod esset opus fuerit, ad receptionemipsorum, el eos arclius
niinium liberalis, negligens, reinissus et- mollis. faeiendo vacare regularibus instiliilis. Ut autcm
QiioUnon soluni ex testium depositione liquebal, monasteriuin saepedictumab omni macula plenius
sed et opera ejus perhibebanl teslimonium verilati, cxpieitif, volumus et mandaraus ul cuin isla sub
,1187 INNOCE.YHItll PP. REGESTORUMLIB. X. ll&i
celeri diligenlia fueritis cxsectili, de sialu ejus et A mandatis ul inter easdem Ecclesias pacem sluderet
persouaruin ilerum diligenlissime inquiratis, et-ha- el concordiam reformare, quod si ad hoc induci
bilo prae oculis solo Deo, corrigaiis quaesecundum nequirenl, idem Ecclesiaeulrique propriumhabendi
ipsum corrigenda videriiis, el staluaiis quse fuerint ponlificemaucloritaie aposlolica, remolo cujuslibet
slaluenda ; contradiclores, si qni fucrint, vel rebel- ijisius el episcopi appellationis et coniradictionis
les ajipellafionercmofa per ecclesiasficam compe- obsiaculo, tribuevel faciillalera, ila ut libevumes-
sccndo ceiisnram. Taliler autem mandatorum no- set illi ponlifici qui tunc Ecclesia; ulvique dignosce-
slrortun priinilias auriire ac exauriire cnretis quod balur pracesse,apud earum alieram, quain vcllel,
in iis lanquam oberiientiaeveslroeinitiiscognoscamus infra decem dies sibi sedem eligere, ac eam ciim
quanium zelus doinus Dei vos langal, et. quanlse sua parochia retinere; altera vero Ecclesia libere
.devoiionis affectum circa nos el Roinanam Eccle- alitim sibi eligere posset anlislitem, qui jiarochia;
. siam habealis el silis in posieruni habituri. Quodsi suae pvceessclpavitev et pvodesset. Deriit etiam ei-
non onines, duo veslrum, etc. Inlerim autem doncc dem auclbvilale apostolica facultatera elpctionem
ahhas fuerit iustituius, curam et administrationem illam canonice ac de persona idonea celebrainm
ipsitis monaslerii dileciis filiis sacristae et hospita- appellaiione posiposila confirinaiidi, salvo jure in
lario diixiiiuiscommiltenriam,ne idem monasleritim posterum Ecclcsias Gapuame.Si vero neiilram eli-
sine regimine dispergatnr. Sigilluin vero ac duos gere vellet episcopus niemorattis, ipse nihilominus
annulos, quos recipi fecimus ab abbale praediclo, ilii Ecclcsiaequoepsisioreinsibi alium iiahere vole-
sub nuila nostra vobis miltimus inlerclusos, eidem bat, facullalem tribucret eligendi; injungens eidem
moijaslerio resignandos. ul si dictus episcopus proeeligeret Ecclesiam Vena-
I>alumViterbii, xiv Kal. Augusli, anno decimo. franam, tantum de communibiisproventibus ^civitas
XC. ij)sa episcopalibus redJilibus siiperaddereprocura-
EISDEM. rel ut exinde posset bonorifice susteiilari. Praefatus
De deposilioneGilebertiabbaiisFlaviniacensis. vero cardinalis, post dilationes et cilationes quam-
(Viterbii.) pluritnas, habiio jurisperitoriim prndentum consi-
Licel confra Giliberltim quondam Flaviniacensem lio, potesiatera el auctoriialem vohis conlulii eli-
'abbalem per inquisilionem factam super stalu Vir- gendi el habendi episcopumet perpeluo successio-
ziliacensis coenobii nihil fuerit oppositum vel pro- naliier obtinendi, ul tam civiias quara Ecclesia Ve-
batum, ea forsitan ratione quod pro monaehoVirzi- nafrana sedein habeant perpettiocalhedralera.salva
liacensi minime babebatur ; quia tamen ejus suni C in oinnibus justiiia meiropolilaiiae Ecclesiae Ca-
ad damnalionemopera manifesta, ipsura a procfnlo puanse. Ita quidem qttod lantuin de communibus
ccenobio perpeiuo decrevimus excludendum, et in provenlibus episcojialibus redditibtis superaddevct
districliori monasterio collocandum ad agendam civitas Vonnfrana quod exinde possel Yenafranus
'
pocnitentiam de eommissis. Quocirca discreiioui cpiscopus bonorifice sustentari. Poslmodum auiem
veslraeper apostolica scripta praecipiendomandamus dicli cleriej Vcnafrani a proefalocardinali acce|>ta
quatenus quod a nobis decretum estprovida ratione, licenlia sibi eligcndipcrsonam idoneara canonice iu
per districtionem ecclesiasticam sublato contradi- paslorem, dilectum fiiium Joannem de Abnevcon-
ctionis et appellationis obstaculo facialis exseculioni corriiter elegertint; cnjus eleclionem idem procrie-
mandari. Praesenles autem lilteras proeter morein cessor noster merito reprobavit, quia nondum ernt
clausas dirigimus, ut in illis sigillum et annulos et in sacris ordinibus consliiiitus. Sed vos iteniui
alias quasdam litlera* mitlamus inclusas. Quod si convenienles in unum, et Spirilus sancli gratia in-
iion omnes, etc. voeata, venerabilem fratrem noslrum R. lunc ar-
DatumViterbii. chidiaconum, nunc episcopum vcstrum communi-
XCI. . ler elegislis. Et cum idem ad ejusriempraedecesso-
ABCH1D1ACONO'ET CAPITULO VENAFRANO. ris nostri procseniiamaccessissel pro confirmalionis
niunere impelrando, idem electioneiii confirmavit
Confirmantur cerla jura et senlcntimlatm pro iptis.
(Apud Montem-Flascoiicin,vi Kal. Augusti.) eamdera, avchipvesbytcvoet capitulo EcclesioeYser-
. Cum olira inier Venarranam et Vserniensem Ec- niensis per lilteras suas deniandaus quod cum lara
clesias in proesentiafelicis niemoriaeCceleslinipapse .Venafrana quain Ysernieiisis Ecclesiaeex destitu-
quibtisdani riignitatibiis, tione pasloris inetirrissenl non moriicuradeiriraen-
pj'aedecessorisnostvi super
sede videlicel, sigillo, el chvismate, necnon el feslo tuni, praesertim cum per biennium et eo amplius
beati Nicaudri, quaeslioveiiereltiv, longisque lem- dicloeEcclesiae fuissenl viduatse pastore, et juxta
ad ipsum earnm ,ordi-
poribus fuissel aniea ventilala, adeo utj'ain utvaque Laleranensis stalula coneilii de
ipsarum Ecclesiarum ac civitatum, siisiinuissel natio pertineret, dictum R. concedebat eisdem
imlla meii-
pvopter boc graves molesfiasel j'acluras, itlem pvoe- fralrum suorum eonsilio in pasiorein,
decessor nosler volens finem eidem imponere quae- tione babita de senleniia cavdinalis; iiijungens
stioni, dilecio filioG. Sancli Adriani diaconocardi- eisdein ut ei tanquam eleelo suo et paslori aniraa-
nali lunc Beneventano rectori dedit suis litfeiis in rura suartim debilam obedienliam exhib&rent,el
- ,HS9 PONTIFiCATUS" ANNOX, CHRISTI 1207. i l£i)
ejus sahibria-monilaet inandala reciperent humili- A concorditer cl amicabilitersunt .sfaiul.i in vcciriiva;
ler et servarent. Verura idcm praedecessor noster conteiilionis scriipulum vclabanlur, composiiioneni
volensab eisdem ecclesiis auforre roateriain quere- - ipsam, sicut sine pvavitnte pvovidefacla est el ab
hmriieidem electo litleris suis iiijunxit ut cnm esset utraque jiaiie sponterecepia, aurtorilaie apostolica
in EcclesiaVenafrana, illo iileveiuv sigillo in quo confirraaraus, et pvsesentisscvipti pagina coramu-
taniiim vocavetuvepiscopus Venafranus; quodcum- niniiis. Dcceiiiimus evgo.... nosiraeconfirraationis,
cssct in Ecclesia Yserniensi siiniliter observaret ; clc Si quis aufein, etc
chrisma vevouno anno in Ecclesia Yserniensicon- Daluin apuriMonlem-Flasconemper manum Jonn-
ficerei, et alio in Ecclesia Yenafrana, quod eliam nis.Saiiclae Mari:e in Cosmiriin riiaconi cavdipalis,
- de fcslo Sancli Nicandri prsccepit firmitevobsev- S.R. E. caiKcllavii,vi Kal. Augusti, inriiclione ix,
vavi. Sane eum olim YsevniensisEcclesisenunlii ad Jncavnalionis Dominica; anno 1207, pontilicalus
j.oslram praesentiam aecessissent, el Iiumilifer po- vevo domini Innocentii papsc III anno riecimo.
jstulaventut eovuiii Ecclesiaedcsolalaepalevna tli- XCU.
- giiaremur solliciiudineproviriere ac fiiieni imponere R. TITULISANCTORUSI MARCELLINI ET PETRITRESBV-
qu;cstioni,-dilectis filiis R. Capuano elceto et ma- TEROCARDINALI, CASINENSIABBATI.
gistro PIi. nolario noslro tuiic Rencvenlano reclori R 1 Commiltunlur cerle causceusuraritm audiendm.
dediinns in mandatis qiiatenus partibus convocalis, (Vilevbii, ix Kal. Augusli.)
causse raeriia examinare curarent, ct Ex conqnestionevenevabilis fvntiis nostvi... epi-
" diligenter
usque ad diffiniiivam sententi3m remoto appella- scopi Venafvaniad noslram noveris auriienliamper-
tionisobslaculoprocedentes, ad nostiam aiidieniiam venisse quori cura olimEcclcsiaYenafranain raagno
remitterent ipsam sufficienfer iuslructam, prsefi- esset necessitalis arliciilo constiliiln, dileclus filius
genies parlibus terminura corapeieiitem quo se no- Joannes de Abner, qui iunc lemporis eleclus fuer.it
stro conspectui prscsenlarenl. Sed quia idem ele- ad eaindem, quamriam lerram B. de Duraliocivi
cliisexaminalioiii causaenon ppluit interesse, com- Venafrano pro ceiia quanlilate pecunise obligavit.
niisit eidem nolario vices suas; Qui juxia mauda- Et ne idem crediior pcr canonem contrausurarios
iiun nosiriim procedens, eamdem causain sufficieB- editum posset in poslerum conveniri, terram ipsam
ter instruetam ad noslram audientiam remittere recepit ab eo titulo empiionis, cum re vera conira-
procnravil,feslum NativilatisbeatscVirginisproxinio ctus usurarius agevetur, quod palet ex eo qnod
prseteritnm praefigens partibns, in quo nostro se ideni creriiior, sicut publicum conlinel instrumen-
conspeclui pisesentarent. Partihns igitur in noslra nu lum, debilori promisil qnod qiiandocunque ipsi
pvsesentia constituiis, el vationibus utriusque ple- resliftierel pecuniara aiitedictam, lerrain ipsaro ei-
. nius inlelleclis, quia riianifesle cognovimusinanda- riemresiituere procuravet. Licel auiem tandiu eam-
- tuiii super divisionefacienda
qttibusdam circumven- dem lenuevitlalilev obligatamqnod ex ipsius frucli-
lionihus a jiva-.faloprsedecessore uostro ftiissesub- busjam perceperil ultra soiiera, ipsam tamen, in-
repiuni, quod ipse postea recognoscens uteunque slrumentum vendilionis allegans, in aiiirax suoe
• siuriuit revocare, quanquam id feceril parleallera periculiim relinel et resliluere contradicit. Quia
peiiilus ignoraiue, cle consilio fratrum nostrorum vero 1'rausel doltts alicui palrocinari noti dcbei,
quidqtiid illius occasione mandali super divisione discretioni luae per ajioslolica scripta raaiidamus
fuerai aitenlattira, decrevimus irrilum et inane. quaienus, si rcs ita se habet, instriimenlo venditio-
. Postmodtim autcm ul inleripsas Ecclesias pacis nis confectoin fraudem canonis pronuilgaii contra
possent fosdera reformavi, opevam dedimus eflica- usurarios non obstante, praedictumcivem, ut fructi-
_cem, pavtes cum diligentia commonenlesut intev se bus conipulatis in sortero, et receplo si quitl sorii
amieabiiilevcomponeveprocuravent. Qtiaenobisme- defuerit, terram ipsam restituai conquerenti, per
'- dianlibus ad lalem concovdiam devenevunt '
quod poenani in Lateranensi concilioeontra usurarios
: -vos pvo "boiio.pacis Ysevniensi Ecclesiae conces-jQ promulgalam, appellalioneleraola, const.ringas.Te-
sislisiil caslrtira Fossse coccse,quod veslva possi- stes, etc.
debal Ecclesia,-eariein YTsevniensis Ecclesia in per- Datum Viterbii, ix Kal. Augusli, anno decirao.
petuuni obtineret, et caslrum Caprialse,-super quo XCIII.
... pariter fuerat lis cxotia, in perpetimm remaneret BECANO ET CAPITULO SANCTI ANIANPAURELIANENSIS.
EcclesiaeVenafiiinse;ac caslvo Sancii Joannis, de Muniunlurprivilegioadversuslilleras aposlolicm
. quo qtiacsiioveviebaluv,in.vestris manibus seque- sedis.
- • stvato.donec de ipso ad cujus parochiam perlineat (Viterbii, xv Kal. Augusti.)
"
plenius cognoscalur, de csetero proprium el specia- Ciim Ecelesia - veslra sedis apostolicse sit filia
lem episcopum habeat Ecclesia Venafrana, qui sua specialis, inriemnitatibusejus palerna volenles sol-
sil contentus diceccsi, qtiam dignosciiur antiqtiilus liciludine prsccavere, praestntium auctoritate sta-
• habuisse;' Ecclesia Yserniensis dicBCesisua pari tuimus ut perlifteras aposlolicasquae ad... arcbi-
modo eontenta, personam idoneam sibi .eligat in episeopum Senoncnsemvel.. Aurelianensemepisco-
pastorem, quaeipsi Ecclesiae praeessevaleat-pariier pum seu alios in eorum dicecesibusconsiituiossii-
et prodesse. Ne igilur quae in prsesentia noslra per quibuscunque negoliis vos aut Ecclesiam V3r
liOl INNOCENTIIIIIPP. REGESTORUMLHi. X. ii92
strain qiiomoriohbei coiilingcnlibus ftierint impe- A devolione confidunt, et ne quorumlibel bominumin
tralae, nulhira ejusriem Ecclesj;c lihenali praejurii- bonis.seu eliam dignitalibus temerariis ausibus faii-
cium generclur, districtius inhibcnles ut iiiilli geniur, aucloritatis nostrse suffragio eas convenit
ccclesiaslicaepersonae liceal in ccclesiasaut -villas pariler communiri. Ideoqne, dilecli in Dominofilii,
veslras seu eliam servientes vestros sine manifesta vestris jnstis postiiinlionibus ciementer annuinius,
et rationabili causa excomniunicationissenteniiam et ad exemplar felicis vecordationis Alexandri et
vel interdicli proferre. Vobis quoque sil liberum, Lucii praedecessoruninostrorum Romanorumpon-
si super iis vel aliis vos senserilis conlra jusliiiam liiicum prsefalam Sancti Aniani ccclesiam, in qua
praegravari, sedem aposlolicam appellnre. Nulli divino mancipali estis obsequio (25), snb beati Petri
ergo .... nostnc consiilulioiiis et inbibitionis, ete. Si el noslra proleciionesuscipimus,el prseseniisscripti
quis aulem, eic privilegio coinmunimus, stalueiiles ul quascunque
Dalum Vitcrbii, xv Kal. Augusli, anno decimo. possessiones, quaecunque bona eadem Eccl.sia in
praesenlijuste et canonice possidet, aut iti fulurtim
XCXIV. conccssione ponlificum,largitione rcgiim vel princi-
SANCTI GERHANI DEPRATIS ETSANCTJE GENOVEFJE ABBA- pum, oblalione fidelium, seu aliis juslis modis Deo
B propitio poterit adipisci, firma vobis vesirisqiie suc~
TIBUSET PRIORI SANCT.E GENOVEFiE PARISIENSI. cessoribus et illibala permaneanl, in
quibus liaec
Vl de maiefactoribusecclesimSanctiAniani exhibeant propriis duximus vocabulis exprimenda. Villamvi-
jiislitia complemenlum. delicet de Senliliaco cuin ecciesia, villamde Ruem
(Datum, til in alia.) cum ecclesia, villam de Tiliiaeo cura ecclesia, ecclc-
siam de Chalo, el villam de Artenaio a bonaememo-
Ciim Ecclesia Be.Ui Aniani Atirelianensisaposio-
illuslri Francorum regina vobis commulaiara
licae sedis sit filia specialis, iiidemnitatibus ejus pa- rioeA.
villa de Cbalo in ea libcrlate ac immunilate
lerna sollicitudine proccavere volentes, discretioni pro
lenendam in qua bonaememorisDL. quondamillustris
veslrocpraesentiuraauctoritate praccipiendomanda-
Francorum rex, quemadniodum in cjus scripto con-
mus qnalenus de quibuslibel malefactoribus(suis
tinetur eam noscitur habuisse. Medie-
in Senonensi provincia consiilulis, quoiies ab ipsa taiem aulhentico,
fuerilis requisiti, sine malitiosa dilalione j'usiiii;e qttoque proventtium lam iii minuiis decimis
in oblationibuset omnibus beneficiisvivorum
facialis eidem pleuiludinem exhiberi; conlradicio- quam
et morluoriini in praedicta ecclesia de Chalo, juxla
si
res, qui fuerint, vel rebelles per censuram cccle-
sublato quod vobis olim concessum esl a bonae memorke
siasticam, appellalionis.diffugio,compescen-C \V. lunc Senonensi, postmodumvero Remensi arcbi-
lcs, nec relaxaluri sentenliam, usque ad saiisfa- SanclacSabinse cardinali, apostolicsesedis
ctioncra coiidignam,quam propter hoc in qiiemlibet episcopo, et iu ejus scripio autlicnlico vedactum est,
legato,
duxeritis proferendam. Quod si non omnes, duo' eo lamen tenore
etc. Ut aulcm quod si plures in eademvilla paro-
vestrum, plenius quieti providealur; chiales ecclesise coiisirnctoe fuerinl, in omnibus
Ecclesiaememoratse, volumus et mandainus tit si1 ibidem surrexerinl id iuris habeatis qtiod in
quae
contigerit de vobis bumanittis, ad vestros etiain1 praedictaecclesia habuisse nosriniini et habeie. Vil-
successores haec aucloritas extenriaitir; cum sil lam de Herbiliaco cum ecclesia el omnibus decimis
dignum nt ejusdem Ecclesisepaci specialiter consu- et pertinenliis suis. Ecclesiam Sancli Aniani vete-
lamus quae ad Romanum pontificera nullo perlinei.s'
ris, qnae capella vocatur, el ecclesiamSancti Ger-
medianie, non habet, post ipsum, alium proiecto- niani infra muros civilatis.
rem. Quidqnidhabetis in villa
de CentoIIo, et ecclesiam villse ejusriero. Quidquid
Datum, ul in alia.- habetis in villa de Fonleneio, et ecclesiam ejusriem
XCV. villae,cum deciroisel aliis reddilibus ad jus vestrum
\V. DECASO ECCLESI^E SANCTI ANIANI ACREI.IANENSIS' pertinentibus. Aquam Ligeris a mtiro veferis civita-
tis usque ad Sancium Lupum, et moieudinaomnia
EJWQUE FRATRIBBS TAHPR.ESENTIBUS QUAM F UTL'-
RISCANONICE SUBSTITUENDIS IN PERPETUUil. quaein eadem aqua hnbetis, cum piscationibus suis.
Quidquidhabetis ultra Ligcrim, et in Sicalonia (24).
De confirmalioneprivilegiortim. Quidqjiidhabetis in Gastinesio.Villamde Berziaco,
(Viierbii, xn Kal. Augnsii.) cum omnibus perlinentiis suis. Quidquid habclis
apud Oscuras. Quidquid habetis in foresta quoc
(22) Cum omnium Ecclesiarum atlcntam curam' Bolonia diciiur, el villam de Casellis.
Quidquidper-
et sollicittuiinemex injuncto nobis a Dco aposiolaius 5 tinct ad Majoriam de Jarria, et villam de Seleis.
officiogerere debeamus, de.illis tamen proccipuenos> Molendina quoque quac in villis vestris de novo'
oportct esse sollicitos' qjjoc ad jtis ei proprieiatera) fecistis, et illud quod in loco qui Domitiacumappei-
sancise Romanae Ecclesioespecialius pertinere no- latur habetis. In supradictis vero
parochialibus
scuntur, et de aposlolicaesedis proieciione ampliorii ecclesiis,scilicet de Sentiliaco, de Ruem, de TiJiaco,
(22) Edita ab Huberlo in Probat. Hislor. S. pag. 116et seqq;
Aniani, pag. 121. (24) La Sologne.
(25) Alexaudriet Lucii privilcgia edila siint ibid.
1193 PONTIFICATUSANNOX, CIIRISTI 1207. HU
de Fonteneio, de Centolio, de Herbiliaco et de A siolicaesedis procsumalexigerc, eum ei nullo medio
Chalo, quas lenelis, presbyleros eligalis el episcopis sit subjecla. Prohiberaus insuper ul nulli ecclesia-
praesentelis: quibus, si idoneifuerint, episcopi cu- sticse vel cujuscunqueordinis personaefas sit inde-
ram animarum absque venalitale commillanl, ul de bilas exacliones ecclesiisvestris aut capellisvel sa-
plebis qtiidemcura eis responrieanl,pro rebus vero cerdotibus earnm imponere. Decernimus ergo ut
temporalibusdebitas vobis obedientiaset consuetam nulli omnino bomintim liceat praefatam eeclesiam
suhjectionem exhibeaiif. In reliquis vero dtiabus temere perturbare, etc, usque usibus- omnimodis
ecclesiis,videlieelSancti Anianiel Sancti Germani, profutura. Salva sedis aposlolicoeauctoritate, et in
el adserviiium aliaris crucifixi ecclesiaeJieali proefatisec.clesiisde Sentiliaco,de Riiein, de Tiliaco,
Aniani, libere et absqtie alicujus coniradictione et de Fonleneio, de Cenlolio,de Chalo, et de Hcrbilinco
praeseniatione,sicut hacienus, ila et deinceps,liceat dicecesanorumepiscoporumcanoniea juslilia.Si qua
vobis substituere sacerdotes. Liceat cliain vobis in igitur in fuluvum ecclesinsfica saccularisve per-
parochialibus ecclesiis vcstris vacanlibns, uti con- sona, etc, usquesubjaceal ullioni.Cunclisauteni ei-
sueitim est et ab anliquis haetenus lemporibusob- dem loco sua jura servanlihus,etc, usque in finem.
scrvatum, sacerdoles ponere ad succursum, qui Datum Viterbii, per manum Joannis SanetaeMa-
donec conveneviiisin (>ersonasidoneas, quseinslifui rise in Cosmidin. diaconi cardinalis, S. R. E. caii-
debeantin eis, omnipolenti Deo famuleniur. Ferias cellarii, xn Kal. Augusii, inriictioneix, Incarnalio-
proetcreain duabus solemnitaiibusbeati Aniani ad. nis Dominicoaanno 1207, pontificatus vero domni
luminariaejusdemecclesiaeconcinnandalam a bonaa innocenlii papoaIII, anno decimo.
memoriseL.illusiri rege Francorum, quam a Joanne XCVI.
qnondam Aurelianensi cpiscopo vobis et ecclesise EPISCOPO MELTir.NSI.
veslraeconcessas,et scripti sui muniinineroboralas, De subjeciionemonasieriiResbacensls.
[ (25)queinadmodum in eorum scriptis authenticis (Vilerbii,xvu Knl. Julii.)
continelur, auclorilale aposlolica confirmamus.Ni- Suborta dudum inler le ac nionasleriura Resba-
hiloiniiius pracsenti decrelo statuimus ut duseprae- cense super ipsius raonasterii subjeclione materia
bendaequaeanlea depulalaefueranl officioconfrariae, queestionis, procuvalores parliiira propler hoc ad
3C tertia, quam ei provlda piefate postmodumadli- sedemaposlolicamaccesserunt (26). Quibusaliquan-
distis, et annuales canonicorum, quocunque modo diti litigantibus coram nobis, quia per confessioiiem
pracbenriaeroutenlur, oflicio pernianeant confrarhe. paiiis adversaeconstitit te possessionemobecjieuiiae
Vineas insuper et omnia quse pracfntaeconfrariseifj in eodem monaslerio habuisse , le rcslituenduni
collaia sunt vobis et per vos ipsi confrarioe,prout dccrevimus ad eamdem. Verum quia privilegiura
communiassensu cajrituli slalulum est et scripto felicis merooria; lnnocentii papa; praedecessoris
firmalum, aposfolicseseriis raunimine] robovamus, nostri ex raonasterii parte nobisexliibitum libeiia-
el consliiulioneniillam ratam et inconvulsam fuiu- .lem plenariam exprimebat,diieclisfiliis magistro G.
ris lempovibus decevnimus pevmaneve. Chvisraa decano Suessionensi... Remensi canlori. et... snc-
vevo, oleuin sanclum, consecvaliones allavitim seu centori Silvaneclensidedimus in mandalis ul le in
basilicavum,ordinationes caiionicorumseu clerico- possessionemobedienliaeresiitulo, nisi postie.sljiu-
rum vestrorum qui ad sacros ordines fuerinl prorao- lionemluam infra sexmenses conira privilegiilibev-
vendi, a dia;cesano suseipieiis episcopo.^si quidem tatem rationabilealiquid objicevesetprohares, super
catbolicusfuerit, et gratiam aposloliccesedishabue- subjeclione monasterii supradicli perpeluum fibi
ril, et ea gratis el absque pecunia vel exaclione sileniium, sublato appellaiionisobslaculo, imponere
aliqua volueril exhibere. Alioquin, ad queincunqiie procurarenl; districtiusinhlbeniesneirieni monasie-
maluerilis antlslilem recurralis, qui noslra fultus rinm super libertale privilegii auderes iillerius
auctoritate quod postulalur indnlgeal. Praelerea moleslare, quod si de partiura existeret voliintate,
bmnes liberlates seu etiam immunitales ac regias i" causam ipsam suflicienler inslructam ad noslraro
consuetudinesa Francorum regibus vobis et eccle- praesentiamremitlentes,praefigereiilipsis terrainum
siacveslrae indultas, el scripli sui muniminerobo- competeniem, quo se nostro conspeclui praascnla-
ratas, auctoritate aposlolica confirmamus,et illiba- reni, senlenliam receplurae.Pnriibiisigitur in ipso-
lasperpeiuo staiuirouspermanere. Sancimusquoque "rurajudicum praeseniiaposimoaumconstitutis, cum
et prsesentidecreto slatuimttsul nulli arehiepiscopo privilegii copiani habnisses, illud voluisli arguere
seu cuilibet personoecommissamvobis ecclesiarovel falsilatis, eo quod facla collalione bullaeipsius pri-
vos aut clericoschori vestri, nisi Roraanoponlifici vilegii ad alias btillas, ipsa, sicuti proponebas, roi-
vellegalo ejtis, aul etiam de speciali mandato apo- nor et dissimilisaliisvidebnlitr.Anclorilatfm quo-
siolicse sedis, excomraunicare seu a divinisofficiis • que rei judicalse ad evacnanths vires privilegii
interdicereliceat. Visitalionemvero vel procuratio- allegasli, asserens quod felicisrecorclalionisAlexan-
nem nullus ab ecclesiavestra nisi auclorilale apo- der papa pracdecessornoster, sicut per ipsius lille-
(2o) Quse his notis concludunlur, excideruntin (26) Exstat in chariulario EcclcsioeMeldensis.—
editioiie Hiiberti. Vitieinfra episl. 108.
38
PATROL^CCXV.
"
U9S IXNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. X im
ras ostendebas, super hoe contra monaslerium A.qnatuv. Nimivumsi pr/ilali Innocentii privilegium
sentenlinra promulgaral. Privilegiainsuper Alexan- Alexandrofuit in judi^io praesenlalum,et ipse tulit
dri prsedictiel bonsememoriseHonoriipapse-prsede- sententiam contra j'Aud, ipsum inlelligitur repro-
cessorum noslrorum induccreprocurasti; in quibus basse. Si vero non/fuilexbibilum coram eo, prac-
expvessedignoscituvesse slatulum ul Meldensiepi- textu privilegii dV,novo repevti praedicta non debet
scopo a Resbacensi abbale canonica oberiieniia sentenlia relra/iari.
persolvatur. Abbasvero monasterii supratlicti pro- Datum Vite/bii, xvuKaJ. Julii, anno decimo.
posuit ex adverso quod idem monaslerium non In charlufario EcclesiwMeldensisexslat prmlerea
solum aucloritate privilegii prseiaxati j)lena debct epistolaht.iocenlii ad episcopum, decanum, el can-
libeiiale gaudere, verum etiain alia ratione , quia ceilariun; Parisiens. pro cxseculionesuperforis sen-
videlicelsaiKiusPharo, Meldensisepiscopus,libera- tenlice,verbume verbo descriptaex ea qum daia esl
lissinuimei citixeratprivilegiumindulgendum,sicul ad EpiscopumMeldensem,muta'is mutandis.In fine
tn ejusdemsancti legendaconiiiieri nianifesie dice- vero istius hcecadduniur. Quocircadiscretionivcstras
bai; adjiciensidem abbas qnia de senlentia supra- per aposfolica scripla inaiidanius qsialenus qtiod
dicta, quam tu pro parie tua duxevas allegandam, a nobis est senleniialiler diffiniiumfacialis appella-
usqtte ad illuin diem ntillara unquam audievatmen- B iione remola inviolabilitevobservari, contvadicto-
lionem; seri elsi senlentia vevaessel, laciie tamen ves, si qui fuerint, vel rebelles per ceusurara eccle-
pev coraposilionemaniicabilemsubsequentem fue- siasticam, appellalione postposila, coni|>esceiites.
rat ab ipsa recessnro.Talis enim, ut ipse dicebal, Quod si non omnes iis exsequendispoluerilis inter-
inter bonaeniemorioe15.Resbacensem abbalem et esse, tu ea, fra;er episcope, cum eorum altero
Siephanum episcopuiliMcldensemcompositioinler- nihilominus exsequaris.
cessil, ui idcm abbns en condiiione ipsi obedien- Datum ut in alia. Isla vero commissioexstat ex
tiam facerei, ut repeiio pvivilegioIibeiiaiis , quod parle in eap. Suborla. Desentenl. et rejudic.
• XCVH.
proe manibus non habcbat, iriem abbas libeiiale:
gauclerei, et ad exhibendam eidem episcopoobe- PBIORI ET CONVENTUI MONASTERII SASCTlSALVATORIS
dienfiam niinirae lenereiur , quam composiiioneiii ETSANCT.E ROTRIJD.S , OUOPIN TERVANENSI EsT
et quaeriamalia, qu;e proposuerat idem abbas , se, PAROCUIA CONSTITUTUSI.
flsseruit probaturum. Die igitur Parisius assignato, De electioneabbalis. -
testes abbalis supradicti, decanus el suecentor, (Viterbii,v Non. Julii.)
quia lerlius judex inferessenon potuit, reccperunt, Cura per privilegiumfelicisrecordationis Alexan-
et apud Resbacum examinantes eosdem, quosdam! dri papseproedecessorisnoslri, quod nobis procsen-
alios senes el valetudinarios receperunt ibidem. taliim insjieximus,vestro monaslerio sit concessuin
Tandem cum ttta pars ad majorem fidem super ul, obeunte ipsiusabbale, nullus ibi qualibcl subre-
Alexandri sententia faciendam lilteras quorumdam, ptionis aslulia seu violenlia praeponatuvnisi quera
carriinaliurael aliorum judicibuspraesenlasset,pars; fratres communi consensuvel eorum pars consilii
abbatis objecil quod cum seinesire lerapus in nostris; sanioris seciindumDeumelbeali BenedicliRegulam
essetJitteris comprebensura, infra quod probandij duxerinl eligendum,aucloritate praesenliumdistric-
-quodvoluistibabueras facultatem, post iempiisilludj iius inhibemiis ne quis super eadem concessione
elapsum mtinimenta pro parte tua vel probationes; .lenierevos impetere vel molesiare prsesumal; sed
alias non poteras exhibere, sed cura ihi non esset(, liccat vobisel successoribusveslris secundumipsam
adilus probandi proccliisns, j'uramenltim recipii -nuncet amodo, cum Ecclesiamvestram abbate va-
postulabal, quod capiluhimResbacense sub anima- care contigerit,personam idoneamde gremio vestro
rtim suarum periculo praestari mandabat, videlicel l vel aliunde per regularera electionem vobis praefi-
quod nunquam amplius senlentiam videranl quami cere in paslorem, Karrofiensi monasteriohumiliter
lu duxeras exhibendam.Judicjbus autem nolenitbus; fj procsentandum,ut ab ipso confiruiationemaccipiat,
diriraere quseslionem, causam ipsam instructami el reverenliam ei, quam dsbet, hvpendat. Nullt
cuin procuraloribus partiura ad uostram prsesenliam i ergo... nostrae inhibitionis et concessionis,elc Si
transmiserunt; quibus poslmodumdilectum filiumi quis autem, eic
noslriiiii Joannem SanclaeMarisein vita lata diaco- Datum Vilerbii, v Non. Julii anno tiecimo.
num cardinalem dedimus auditorem. Qui cum hoec ; CXXVIII.
et alia proposuissent plenius coram eo, et idem1 WIBERTO PRESBVTERO.
cardinalis quos audieral nobis fidelilev relulisset,i Et confirmalur instilutio canonicatus et prwbendm
nos uiriusque pariis ralionilms diligenier inspeclis,, SanclmSophimper legatum sibi facla.
quia luas efficaciovcs esse' cognovimusrationes,, (ApudMonteraflascoiieni,iv Kal. Augusti.)
subjeclionemlibi adjudicavimus monasterii nienio- Juslis petentium, eic, usquecompiere.Curaigilur
rati, ut ibidemliberam habeas tonquam dicecesanus ; dilecius filiusnoster B. liiuli SanclseSusannsepre-
episcopuspoteslalem; ita tamen ut per boc millum i sbyter cardinalis,' apostolicse sedis Jegalus, te in
aposlolicaesedi prsejudicium geiierelur quo niinuss Ecclesia SancloeSopbiaecanonicuminstituerit, nos
legiiimolempore, si voluerit, suam justiiiam pvose- luis precibus iiiciinali, insiitulionem ipsam, sicut
1197 - PONTIFICATUSANNOX, CHR1STI1207. 1S9S
canonice facta est, ralam habentes , aucioritaie jA.nere; quia cessanle causa, cessare debet effeclus.
apostolicaconfirmamus, et pracsenlis scripti privi- Propter vosaccessiad eremum. Vobisdiscedemibus,
legio communinius.Nulli ergo... nostrae confirma- ampliusnon manebo. Quem cumidem episcopus mo-
lionis, elc Si quis autem, etc nere dilig;entius et inducere procurassel ut vel in
Datum apud Montemfiasconem,iv Kal. Augusti, soliiudine, ad quam venerat, vel, si uiallet, sectini
anno decirao. fainiliariter hahilaret, ipse mullum bsesitans el va-
XCIX. cillans, ad soliludinerarediil; in qua cum aliquanriiu
EI DE M. permansissef, vicini Ecclesisesupradiclae,cui antea
GoncessioprmpositurmSanctceAnaslasisper legaium proesidebat,quos velut paslor providus verbo nu-
sibi facta corifirmalur. trierat et exemplo, lotis affectibussuum sibi rc-
(Daluiu, ul in atia.) stitui poslulavevevectorem. Unde faclum est ut ad
Cuma nobis pelilur, elc, usque pevducalur effec- eamdem vediens civilalem, el ibi moram faciens
lum. Cum igilur dilectus filius noster P. tituli Sancti euni praefalocpiscopoYercellensi, ad regimen diclse
Marcellipresbyler cardinaJis, aposlolicassedis lega- Ecclesiaeregredi non proesumitabsque licentia se-
tus, praeposiluramecciesioe Sanctae Anastasis tibi- dis aposloiicaespeciali. Nos igitur lroneslis deside-
duxeril concedendam, nos luis precibus inclinali, " riis vicinorum volenles condescendere, ac ulihiaii
concessionemipsam, sicul canonice facta est, ratani ejusdemEcciesiae, quae sub ipsius regimine lam iji
liabenles, auctoritale apostolica confirmamus, et spiritualibus quam lemporalibus valde dicilur pro,-
prajsenlis scripli privilegio cornmunimus. Nulli fecisse, paterna cupienles solliciludine providere,
ergo... nostvseconlirmalionis, etc. Si quis autem, per apostolica vobis scriptamandamus quateuus, si
eic. prscmissisveritas siiffvagalur,eidem presbylero au-
Datum, vt in alia. otoritaie noslra licentiam tribualis ad eamderaEc-
"clesiam
C. redeundi, ut per ejus industrian) et conver-
ARCHIEPISCOPO S. R. E. CARDINALI, ET... J1BCH1D1AC0N0 satiqnemhonesiam, aucloreDomino, temporaliter&c
MEDIOLANENSI. splritualiier suscipeve valeat incremeiitiim.Quod si
Ut... prcsbylero ad suam ecclesiam.S. Michaelis non ambo... lu, frater arcbiepiscope, elc.
Yerceltensislicentiamtribuant redeundi. Datum apud Montemilasconero,IV Non. Augusti,
(Apud Moiiieiuflasconem,iv Noii. Aiigusli,) anno decimo.
Venerabilis fraler noster... Yporiensis episcopus
«uis nohis litteris intimavil quod cum oiim, ante- , POTESTATI ET POPULO FLORENTINO.
<juamconsecralus ftieni in Yporiensemepiscopum, Suadeiur ut monilissedisapostolicmel legati ejusdem
pennas ad volandumin solitudinem asstimpsissei, acquiescanl.
•sacerdosqnidam, qui lunc EcclesiamSancti Micliae- (ApuclMoiilemflasconem,n Non. Augusti.)
lis Vereellensisregebat, secum in evemo desidevans Ex apostolicaeservifutis offlcio,quo sumus sapien-
liabilare, ad eum «MJIII liileris venerabilis fratris tibus el insipienlibus debitores, et ex gratia spe-
nostri... episcopi Yerceliensis accessit, obsecrans ciali quam ad civilatem vestram iiabemus,. in-
Iitimilileret devote ut eum pro servienle ac famulo demnitalibus vestris tam in spiritualibus quani
ad habitatidum secuin suscipere dignarelur. Cujus lemporalibus paferna solliciludine praeeavere vo-
supplicatiqnibus inelinatus, ac inductus -pfecibus lenles, per litieras nostras et dilecti filii' G.
memorati episcopi Vercellensis, ejus in hac parte Saucise Mariae in Porticu diaconi cardinalis uni-
desiderio satisfecit. Accidit auiem ut dum idem versitatem veslram diligenlius commonere curavi-
presbyter facere quamdam cappam disponeret, alii mus ut non ex vicloria exaltati, sed polius pr(>ptev
qui in eodem loco fueranl congregati, ei ut cucul- Deum el commouitionesnostras, ad pacis tractatum,
lam faceret suaserunt, asserenles quod ad altaris quem.antea quam- fuissetis congressi, medianfe
officiumessei iiabilior et expeditior ad scviben- p nunlio noslro cum Senensibus habuislis, rediretis
dum , necnon aptior ad laborem et ad caelera humililer et devoie. Vos auiem, suggerente eo qui
qiise ipsum facere oporteret. Quornm-suasioni- in filios supcrbioe domiualur, cui-est sollicitudo
bus acquiescens, cucullam lieri sibi permisit; conlinua pacis profeciibus obviare, nec ad Deura
quam cuth idem episcopus "veliet secundum nec ad nos dcbitum habentes vespeclum, commo-
consueludinembenedicere, respondit preshyler me- nitiones nostras el cardinalis pvaedicti,quod dolen-
nioratus : Monachusnolo fieri, nec cucullm nomine les dicimus, peiivansislis haclenus attve suvda, non
cucttllamsuscipio: nulli voto,nulli ordini, nulli pro- attendenles quod MediatorDei et hominum Hoino
fessionime adhuc alligare intendo. Si manebitishic, Chvistus Jesus], ut horainem (qui ex suggesiione
vobiscumero. Alias in solitudine non manebo.Post diabolica in tanlain se superbiam conlra Deum
modicumvero temjius, cum idem episcopusde man- exaltaral, quod Deitalis nomen sibi iiisus fuerit
dalo sedis aposlolicaead regimen Yporiensis Eccle- usurparejuxta suggestionemiuvisoris pacis^ Eritis
sise rcdiisset, praefalus presbyter, cum proposito, ,sicut dii.scientes bonumet malum (Gen. m)) recon-
ut dicebal, non redeundi ad erentum, secutus est ciliaret Patri, non dubilavit manibus tradi nocen-
eum, dicens : Amodoin soliludinenon leneor rema-. lura, et in ara crucis, quasi esca sacri corporis sui,
1199 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. X. 1S09
praefatumaposlatam iuiinictira pacis in oculis suis A nv.
coplens pretiosum sanguinem suum fudit, offerens CONSULIBUS E', POPULO VfTERBIENSI.
se Patri hosliam imniaculatam in redemplionem Ut Malfilanam puellam super legitimitate sua non
animarum nostrarum. Conveiiimini igilur, filii permitianl ab aliquo molestari.
cbarissimi, convertimini, non obturantes aures (ApudMonieiiiflasconem,ni Non. Augusti.)
vestras a voce clamoris vicarii ej'us, dantes gloriam Adjiosiram noveritis audienliampervenisse quori
Deo, et apostolicsesedi devotionem vestram humi- cum Thol. filiusquondani Girardi Manituii, Malfua-
liter exhibentes; ne si secus, quod absil! egeritis, nara nmlieremcarnalifer cognovisset,ex ea landem
et non recipientibus verbum pacis recesseril a vobis filia proereata, ipsa*mduxit postmodumin uxorem.
cardinalis praediclus, in teslimonium super vos Verum quia puellam ipsam quidam non esse Iegili-
pulverem peduin suorum excutiat, etsequatur quod niam asseverant, idem T. nobis humililersuppiicavit
eaiisequenter in EvangelioIegiiur : Tolerabiliuserit ut eidem puelloepaterna super hoc dignaremur sol-
Sodomm et Goinorrhmquam illi civilali (Mallh. x). Iicitudine providere. Cum igilur secundum canoni-
Quocirca universitati veslra?per apostoliea scripta cas sanctionesfavore subsequenlis matrimoriii pro-
proecipieiuloinaiidamus, obsecranles per aspersio- les de naturali prius suscepta concubilu, legitima
nem saiiguinis Jesu Cliristi et advenlum ejus, in R ' deheat repuiari, universiiati vestrae per apostolica
reinissionera vobis peccaminum injungenles, qua- seripla mandamusquatenus, si est ita, proeriiclam
tenus huiniliemini sub potenti manu Domini, qui puellam super iegilitniiate sua non pennillatis ab
superbis resistit el huniilibus gratiam elargitur, et aliqnibus molestari.
sccundum quod vobis per alia scripta mandavimus, Datum apud Montemflasconcm,nt Non. Augusti,
monitis el consiliis noslris acquiescalis omnino, anno decimo.
quia uinc viclores vos verius cognoscelis, cum-car- CV.
nalibus moiibus resistentes, in vieiovia cesseritis GONSEL1BUS V1TEBB1ENSIBUS.
soli Deo, cum melior sitsapiens viro forli,etqui (Yiterbii, n Id. Augusli.)
dominaiur animo, expugnalore urbium. Cum res Paterinorum decreverimuspublleari, na
Dalum apud Moniemfiasconem,n Non. Augusli, qtiis in fraudem, occasione depositi, eas delinere
anno decirao. contendat, prsesenlitimvobis auctoritate concedimus
CII. ut apud quoscunque, sive in Viterbio, sive in ejus
ABBATISS.SEET CONVENTUl SANCTI CIHIACIIN GE- disirictu, res hiijusmodi reperilis, liceat vobis
RONDOD. illas accipere, ipsurumqtie rerum detcniores, prout
Absolvunlura solutionecensusunius marccc argenti. G expedierit, arbilraria pcena pitnire. Qtiotlitl liberius
(ApudMonleniflnsconem,iv Non.Augiisli.) exsequivaleatis, firmiier inhibemusne bujus exse-
Nostro aposiolalui est compertum quod inclytae culionis obtentu fuiuri consules vos pracsumant
recordafionis Oflo imperator per privilegiumsuum ausu lemerario moleslare. Rulliergo... noslraecon-
confirmavit monaslerio Sancti Ciriacide Urhe an- cessioniset inhibitionis,etc. Si quis aulem. etc
niium censum unius marcoeargenti a monasterio Datum Vileibii, u Idus Augusti, anno decirao.
vestro soivendtim.Constitil praeterea nobis per lit- CVI.
leras Fiederici imperatoris ab eo pro viginli annis ADELL. AEBATISS.E SANCTJS DEIGENITBICIS SEMPERQLE
ceusumipsum solutum fuissemonasterio memoralo. VIRGINIS HARl/EET SANCTIPETRIAPOSTOLORUX
Nos aulem, ut Ecciesiaveslra in sua maneat liber- PRINCIPIS, SANCTIQOE MARTVRIS CIRIACI 1NGERON-
tate, paterna volentessollicitudine providere, con- DOD,EJOsaUE SORORIBUS CANONICE SUBSTITUENDIS.
senUeiilibus nuntiis vestris maream unam censui Confirmanlureis iiberlales et immunitates,el conce-
noslro duumus adaugendam,vos a solutione ipsius dunlur eis nomiuliaprivilegia.
census diclo monasterio facienda penitus absolven- (Vilerbii, v Id. Augusli.)
tes, qtiia nos dicto monasferiosatisfieri faciemus. j.. Prudentibusvirginihus,quaesub habitu religionis,
Datmn apud Montemflasconem , iv Non. Augusti, accensis lampadibus, per opera sanctitatis jugiter
anno decinio. se praeparanlobviam Sponso venire, sedes aposlo-
Cill. lica debet patrociniumimpertiri; ne forle cttjuslibet
R. CASINENSI ABBATl. temerilatis incursiisaut eas a proposilorevocet, aut
Dicilse nolle responderelilteris ejust robur (qnod absil!) sacrac religionis infringat. Ea-
(Vilerbii, v Id. Augusti.) propter, dilecfSK in Chvisto lilise, veslris juslis po-
Reecpiintis litteras tuas, et qtiaacontmebantur in siulalionibns cJeraenler annuiinus, et praefaltim
eis notavimus diligenter. lis aulem super quibus monasterium in Gerondod, quod in fundo beali
nos consulevevoluisli non duximus respondenrium, Pelri, quem bonac memorioeG. marchio cum lota
cum consultatio ipsa quaeslionemconiineatEcdesiae proprieiale sua EcclesioeRomanosobtulit intuitu
Casinensis, quseinter te ac homines luos sub exa- pielatis, noscituvesse conslructuin, in quo divino
mine judiciali dignoscituragitari. Unde per judices estis obsequiomancipatns,ad exemplar felicis recor-
ipsos honeslius nobis potuisselexponi. dalionisJoannis eiLeonispracdecessorumnostroruni
Datum Yilerbii, v Idus Augusti, anno decimo. Romanorumpontificumcum clericis minislerialibuj
"1201 PONTIFICATUSANNOX, CHRISTI1207. 1202
el oiunilnisad irieminonasteriuni pertinentibus sub A J virgtiliis, et piscationibusvestris, vel de iiiiirimenl;s
beati Pelri et noslra protectione siiscipirausei prae- animalium vestrorum, niillus a vobis decimas exi-
senlis scripli privilegio coramuiiinius.In priinis si- gere vel extorquere pvocsumat.Ad hacc, novas et
qtiirieinslatuentes ut ordo canonicus, qui in eodem indebitas exactiones ab arcbiepiscopis, episcopis
monasteriosecnntlumDetim inslilninsesse dignosci- et aliis Ecclesiavumpvaelalisin eadem Ecclesiafieri
lur,perpeliiis ibidem temporibusinviolabiliterobser- prohibemus. Prsedictorum autera procriecessorum
vetiir.Proelereaquascunque possessioneset quoeeun- nosirorum vesligiis inhoerentes,prohihemus omiient
quebona ideromotiasleriuminpra;sentijusleet cano- cujusiibel Ecclesioesacerriotera, praeier apostolicani
nice possidet,aut in fulurtimconcessiouepontificuin, setlem, habere aliquam in vestro monasterio dilio-
largitione regum vel principiim, obialione fideliuni, nem. Praelerea beatorum apostolorum Petri et
seu aliis juslis modis, pvoestanteDoinino,potevit Pauli aucloriiate inhibemus ut nulliis rex, dux,
adipisci, firma vobis vestrisque successoribuset illi- niarchio, coroes, velalia ssecularispersona licenliaiii
bala permaneant, in quibus Iiaec propriis duximus habeai ipsum monastcrium aliquibus lioraiiiibtisin
exprimeiida vocahulis. Locura ipsum in quo prae- beneficitiindare, ut profecloj'uxia id quodsubjecium
faium monasferiumsilum esl, cum omnibus perli- ajioslolicaesedi privilegii firmilalc consislil, incon-
iieniiis suis. Forcnsem ecclesiam, cum capellis. B I cusse diiatum permanent, et loeis ac rebus, lam iis
Monaslerium in Frose, cum ipsa villa et duabus quas raodernolempore habel vel possidel,quam quae
parochiis positis iu eadem. Aslevensemmajoremet futuris temporibus in jttre ipsius monasierii divina
ininorem, ctim capella et duabus parochiis. Egelen- pietas voluerii adaugere ex donis.oblationibiis, deci-
sem cum capella abbaiissaeel tribus aliis ecclesiis. inisque fidelium, absque ullius personse contra-
Waledalen. cum capella abbatissoeet parocliia. Pa- dictione firiiiilate perpetua perfruantur. Obeunte
deburnen. cum duabus ecclesiis. Heiteborn. cum vero le nunc ej'usdemJoci ahbatissa, vel caruin ali-
parocbia. Quatuor villas quae nominantur Polege, qua quse libi successeril, nulla ibi qualihet subre-
cura ecclesia. Nacierstede, cum ecclesia, Jezerecum ptionis astulia vcl violcnlia prseponatur, nisi quam
ecclesia. Slrenze, cum ecelesia. Drogebulen, cum sorqres communi consensu, vcl earum jiars consilii
ecclesia.Bernezingerot,Etlielbelingerolcumecciesia. sanioris, secundum Dei et timorein et canonicas
Behem, Wellebeke, Genezendorop,Baleberge, Be- sanctionesproviderenleligendam.Liheiiates quoque
nendorp, Analaborc, Hachebornen viginti quinque et immuiiitales anliquas et raiionahiles consuetu-
mansos, in Henrikestovp viginli seplem mansos, dinesmonasterioveslro concessasei hactenus obser-
in Plezege sepfem mansos,. Alkendorp duodecim vatas, ralas liahemus, et eas perpetuis leraporibus
r
i";a.isos, iu occidenlali Hegelen triginla mansos, in illibatas permanere sancimtis. Ad haec,aucioriiaie
Grovingen triginia tres mansos, in Blekentorp tri- apostolicaproliibemus ut luillus publicusjudex vel
ginla seplem mansos cum parochia, in Ammendorp quilibet ex judiciaria potestaie in loca pracfatimona-
ires mansos, in Ilergetstede ct in Werstherhusen slerii ad causas audiendas ingredi audeai, vel freda
sedecim mansos, in Remeslorp decem et seplem seu tributa et conjeclusaliquos exigcnrios,aut mau-
niansos et dimidium, cum foro, et viginti curtes siones vel paralas facientlas, fidejussores tollendos,
perlinentes ad forura cum ecclesia, in Wallenlhorp homines ipsitts Ecclesiaa constringendos, telonetira
qitaluor mansos, in Mtilendorp sex mansos, in vel palafredos ab ipsius boiiiinibtis requirendos,.
Cumelezdecem mansos, in Nientorp sexmansos, in eosdera homines sive Iitos vel liheros ad malluni
AsmerJeve viginti duos mansos, cum ecclesia; in convocandi, vel exercendi aliquam polestntem, nisi
Zorchewist oclo mansos, in Slorniz viginli duos advocalus quem abbalissa ejusdem loci comrauni.
mansos, in Drosegetredecim mansos, in Chocstcde consensusororum suaruin ad boe duxeriteligenduin.
duos raansos, in Sinselve duos mansos, in Weder- Ad indicium aulem perrepue liuj'usa sede apostolita-
slede diraidiummansum, in Winnige duos niansos, libertatis duas marcas et diinidiam puri argenii
in Wicsedheroihenovem mansos, in Hachemerslephej) l nobisnostrisquesuccessoribus annis singulispersol-
decemel octo mansos, in Gaierslephe tres mansos, vetis. Decerniinus ergo ul nulli oinnino homiiiuni
iu Welpeslephe tres mansos, in Wedestorp unum liceat praefatum monaslerium leinere perlurbare,
inansum, in Daldorpsex mansos, in Remsledeunum aut ejus possessiones auferre, vcl ablalas retinere,.
mansum, "in Wipere unum mansuin, in Avensleve minuere, seu quibuslibel vexaiionibus faligare;.
ducs mansos, in Rodofvesburo duos raansos, in sed omnia integra conserventur eorum pro quorum
Sulihen duosmansos,in Retmersleveviginti mansos, guhernatione ac sustentatione concessa sunt usibus
in Menstededuos mansos, in Scoleneunum mansum, omnimodisprofutura. Salva apostolictesedis auclo--
in Burgewiz duos mansos, in Levezeduos niansos, ritate et ditjecesanorumepiscoporumcanoniea justi--
in Lere unum mansum, in Thederzengerotb unum lia in Ecclesiis non exeinptis'.Si qtia igilur in fuiu-
mansum, in Wendelmeresbroche duos mansos, in rum ecclesiastica ssecularisvepersona, hanc nostrse-
Mandorp unum mansum, in Cephen duos mansos, conslitutionis paginam sciens, etc, usque dislriclaj
in Abberoih unum maiisuin. Sane novaliunivestro- ultioni subjaceat. Cunctis auiem eidem loco sua
rum, quaepropriis manibus aut sumptibus colitis, jura servanlibus. elc, usque in finem: Amen.
tam de lerris culUsquam incultis, sive de liotiis et DatuinVitcrbii, per manumJoannis Sancia; Mariav
'420S INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. X. 120"i
in Cosmidin diaconi cavdinalis, sanctae RoinanaeA l soris nostri vestigiis inhaerentes,vobis et per vos ea
Ecclesise cancellarii, v ldus Augusli, indictioneix, monasterio vestro, sicut eadem juste ac pacifice
Incarnalionis Dominicaeanno 1207, ponlificatusvero possidelis, auctoritate aposlolica confirmamus, et
doraini Innocentii papaeIII anno decimo. praesentisscripii privilegiocommunimus,in quibus
CYII. haecpropriis nominibusduximtisexpnmdda : Bur-
ABBATI MALLEONENSI," guni videlicet ipsius monaslerii, quod Resbacus di-
Mandatur ut A. de Scobolad primam cogat rcclire cilur, cum omnibus suis appendiciis, cum ecclesiis
> uxorem. et decimis, cura servis el ancillis, cura pratis aut
(Yiierbii,xiv Kal. Septeinbvis.) pascuis, cum aqua quse dicilur Mucra, seu onuii
Ex parle lua fuit proposilum coram nobis quod piscalione, insulis qtioque ac moleiidinis,necnon et
ctiin A. de Seobol... mulierem duxerit in uxorem, piscatoriis, cum ponlibus etiain ettnciisque ipsitis
et cura ea fuerit diutius commoralus, ipsam carna- aqnaetransiloriis, et cum omnibussibi adjaeenlibiis,
iitev non cognovit. Unde bonse memoriaeW. Picta- ctiltis et incultis. Villam Oiiei et villam Montbotr.
vensis episcopus, cum ei de liigidilale viri lam per cum earumdera villarura ecclesiis, deeimis, servis
ijisius quam mulieris confessionem plenius consli- " ei ancillis, pratis el pascuis, et cum oranibuseisdem
tisset, intcr eos divortium celebravit. Vcrum post- adjacentibus cullis et incultis. Villam qnoeUlliacqs
modum alii nupsit niulier supradicla, et preefaius dicifur, et villam quse Septemsortes dicitur, cttm
A. duxit aliam in uxorem, quam carnali coinmi- earumdem villarum ecclesiis, decimis,- servis et
stione cognovil. Unde quscsistiper sedem aposto- ancillis, cum pvatis et pascuis, et eavum appendiciis
iicam explicari utrum dictus vir debeat ad primam culfis el incullis. Portum de Fai dimidium. Yillam
redire, vel manere potius cum secunda. Nos igitur quocBrigein dicitur, cum matre ecclesia et decirais
inquisitioni tuaetaliter respondemus,quod cum ex ad eam perlinentibus, cum servis el ancillis, ctim
post 'faclo appareal fuisie proefatumepiscopumcir- pralis el pascuis, et aliis circumadjaceulibus tam
piimvoiitum,dictus A. ut ad priinam retleal est cultis quam incultis. Villam quse dicitur Monlini-
- cus, cum ecclesia el. decima el sibi
cogendus. eircumadjacen-
DatuniViierbiijXivKal.Sepiembris, anno decirao, iibus, pratis, pascuis, lerriscullis et incultis. Villam
CVIH. quoedicilur Capella snper Mucram.el villam quse
ABBATI ET MONACIIIS RESBACENS1BUS dicilur Curmajot super eamdem ripam, et villam
(27). dicitur Malerei super eamdem ripara, et villam
Qonfirmantur p riviieyiaeorum et omnes liberlaics et quse
immunitales. (P quoe dicitur Yerelum super eamdem ripam, cum
(Vilerbii, xvn Kal. Seplembris.) earumdem villarum ecclesiis, decirais, servis et
Licet iiionasteriumveslrum per privilegiumfelicis ancillis, molendinis, piscalionihus, pratis, pascuis,
recordationis Iiinocenlii papae prsedecessorisnostri et omnihus appendiciis cullis el incultis. Villani
plense videretur Iibeiiatis prscrogativa gaudere, quse dicitur Carapuscoellus,cura ecclesia, deciina,
emergente tamen posimodum inler bonoememoriae servis, ancillis, pralis, pascuis, el omnibus appen-
Meldenseinepiscopumet monaslerium ipsum super • diciisculiisetincullis. ViliamquaeappellaturNeiiius
ejusdem subjeclione scrupulo quaestionis, bealae Sancti Pelri- dimidiam, cum suis appendiciiscullis
nieinoriaeAlexander papa praedecessor noster, ad et incultis. Viilam quse dicitur Mericum ecclesia,
cujus praesentiaraeariemfueral causa delata, ipsius decima, servis, ancillis, pralis, pascuis, piscationi-
causse merilis intellcctis, jus episcopale in roona- bus, el omnibus suis appendiciis cullis et iucultis.
slerio vesiro Meldensiadjudicavil episcopo.Postea Insulam quse dieiiur Beliuslocus, cum ccelesia,
quoque quaestioiiisejtisdem coram nobis materia decima, servis, ancillis, pratis, paseuis, piscationj-
suscilala, causani ipsaro per dilectosfilios Suessio- hus, et omnibus suis appendiciis cultis et incnltis.
iiensein decanuro, H. cantorem Remensem,et suc- Yillam quaeHerbilia dicitur, cum ecclesia,decima,
centorem Silvaneclensem examinari fecimus dili- D ' servis, ancillis, pratis, pascuis, et sibi adj'acentibtis
genter. Qui cum eamdem catisam ad nos remisis- cultis et inciillis. Villam quoedicilur Agili mansio,
sent sufficienter instructam, nos utriusque paiiis cuin ecclesia, decima, servis, ancillis, pratis, pa-
rationibus inlellectis, quia cognovimus efficaciores scuis, et sibi adjacentibtiscultis et ineultis. Decimam
Meldensis episcopi. rationes, subjectionem eidem villaequaedicilur Semonnia, cum terra appendente,
monasferii vestri adjudicare curaviinus, ul liberam ctiin servis et ancillis. Terram et decimamvillse
ihldcm tanquam dicecesanusepiscopushabeat pole- quoe dicitur Sancti Lupi, cum servis el ancil.lis.
statem; ita lamen ul per hoc nullum apostolicae Villam quae dicilur Luqueiussuper ripam Malerni
sedi praejudicium generetur quo minus legitimo fluminis,cum servis, ancillis, pratis, pascuis, et suis
tempore, si voluerii, suani justiiiam prosequatur. appendiciiscultis et incullis. Super eamdem ripam,
Verum quia possessiones et alia bona monaslerii possessionemquaedicilur Porterum, et alteram quae
mcmorati per illud privilcgium Innocenlii eidem dicitur Yernolium,et lerliam quoeCapella vocatur,
sunt monaslerio confirmaia, nos ipsius prsedcecs- cuin servisr encillis, pratis, pascuis, el aliis appen?
(£7) Vitle supra epist. 96,
S205- 1'ONTIFICATUSANNOX, CHRISTI 1207. 1206
diciis cultis et mcultis. Circa castrum quod appei- A boribus exslirpatis ad cultum redigilur, quartur
iatur Brejas, villani quacdicilur Bruceium, cura ec- utraque inteipreialio colligiiur ex civilibus legibus'
elesia, decima, servis, aneiilis, pratis, pascuis, et nos tamen iiiquisitioni tuoe taliler respondemus
aliis appendiciis euitis et inculiis. Apud alierura quod eam credinuis anlecessorum noslroruin inten
Brticeium, lerrasticum et censura, cum servis et lionem futsse, cum piis locis indulgciifiamde nova
ancillis. Juxla eastrum quod dicitur Mons-mirelliis, libus concesserunl, ut novaleiniellexerint agrum d
villam quaedicitur Marcungia, cum servis et ancil- novo redacttim ad culttim, de quo non exsfal rae-
iis, pratis, pascuis, el aliis appendiciis cuilis et moria quod aliquando ctiltus fuissct. Seri nec de
incultis. Prohibeinus insuper ne pvaedictoeoccasione quolibet tali credimus eistlem indulgentiam fore
senienliaea nobis latec Meldensis episcopus vos vel concessam, nisi de illo duniaxat cujus deciinas re-
raonastevium veslrum mdebile aggravet veimole- ligiosus conventus potest ahsque gravi detvimento
stet; quia- priviieghim raeretur amittere qui per- pavochialis ecclesiaj reiinere, cum saepe sit lalis
missa sibi abutiiur potestate. Nulli ergo omnino-. locus inctiltus de qho parochialis ecclesia magnos
'
homiiramliceat hanc paginam nostrse confirmatio- percipit decimarum ralione proventus.
-nisetproliibilionisinfriiigere, vel ei ausu teraerario Dalum Vilerbii, xi Kal. Seplctnbris, aiino de-
coiitraire. Si quis autem hoc altenlare pvocsumpse-B cimo.
rit, indignationem omnipotenlis Dei et beatorum CXI.
- Petri et Pauli
apostoltuum ejus se noverit incur- ABBATt CISTERCIENSI ET PETRO. DECASTRON0VO APO-
surum. STOLIC-E SEDI.S
LEGATIS.
-Ualum Vilerbii, xvn Kal. Seplembvis anno de- Ad quem perlineal dominiumurbis Massiliensis.
cimo. (Viterbi?, xu Kal. Septembris.)
CIX Signilicante venerabili fralre nosiro Avelalensi
- HMVEBSIS ARCHIERISCOPIS ET UP1SC0P1S PERSAXONIAM avchiepiscopo cura multis episcopis ad noslram no-
CONSTITUTIS. ' veriiis audienliam pervenissc quod ctira cives Mas-
- De privilegiis monnsierii in Gerondod. silienses in fceduspacis convenissentcum eis, gravis
(Vilerbii, VJUKai. Septembris.) ex paiie diiecli filii nobilis viri Ilugonis de Bnucio
Cum ex injuncto nobis servituiis officio in jure querimonia fuit pvoposita contra eos, videliccl qtiod
suo provideveunivevsisEccJesilsteneamur, ad eccle- B. qttondamdoroino Massilia;,viara universaecarnis
siam Sancti Civiaciin Gerondod debifum IiabeHles ingv.esso,cum civitas Massiliensisad nobilero mu-
respectum, ipsius quieti et paci paferna duximus Q lierem B. filiam ejus, jure nosceretur hoereriilario
"solliciiuriinespecialiter providenduni. Quocirca fra- perlinere, cives ipsi Roncelinum fralrem dicli de-
ternifati vestrse per aposiolica scripta mandaraus functi, monaclium et subriiaconum, in abbatem
quateaus si venerabilis frater nosier . . episcopus eiectum, cumimpetu populari de monasicvioexlva-
"
flalversladensis, in cujus dioacesiecclesia ipsa con- henies, lacevaio ipsius habilu, conseniieniemet vo-
sistit, chrisma, oleum sanclum, consecrationesalla- lenlera, in suura et dictoocivifatisdoroinuninon sine
rium seu basilicarura, ordinaliones clericorum qui magna divinse majestatis offensa ei gravi pfocfaia;
ad sacros ordines fnerint jiromovendi, et c&iera nobilis proejudicioassuropserunt. Quaniobremdiciu^
ecclesiasiica sacraraenta a iiilectis in Christo filiis Hugo de Baucio, qui saepefalamnobilem tluxitl.egi-
abbatissa el sororibus ipsius ecclesise requisilus time in uxorem, prolemque suscepit ex ea, cum
re-cusaverit exbibeve, cura monaslerium i.Iud ad nobili vivo W. de Baucioprincipe Arausicensi, ger-
Romanam Ecclesiani nullo perlineat medianle, vos mano suo, niemoralis episcopis et nobis humiliter
auctorifate nostra eisdem gralis et sine pvavitate supplicavil ut cum ipsi fideles existant ecelesiaeac
qualibet impendalis."Praeicvea volunius et iiianda- devoli, el adpromotionem pacis juxta mandaluin
uius ul si quando de malefactoribussuisparochianis nosiruni intendaul viriliter ei potenter, eideni Hu-
vesiris ad vos duxerint querimoiiiam deferendam, D goni super adipiscenda haeredilaleuxoris susedigna-
vos eis plenam de Ipsis justiliam sublato appellalio- retur Ecclesia subvenire. Cum igilur occurrevede-
nis obstaculofacialis. bcai series apostolica pvasumplionibusmalignorum
Dalum Viterbii, vni Kal. Septemb. anno decimo. et eorum excessus paslorali sollicitudinecohibere,
CX. discretioni vcstroe per apostolicascripta mand.amus
- - C^ESARAUGUSTANO EPISCOPO. atque proecipirausquatenus in dictos cives, ut ine-
Declaralur quid per novatis vocabutumintelligatur. moraluni Roncellnuraexcominunicatum, aposlalam,
(Yiterbii, xi Kal. Sepfembris.) et peijurura, a dominio suo, quod conlra propjittm
(28) Quid per novalis vocabtilumintelligi debeat juramentuni, in contemptumDei elfidei Chrisliaiiae
a nobis tua fraternitas requisivii. Licet aulem qui- opprobrium delinet occiipatum, prorsus amoveanf,
dam dixerint quod isovalesii terra proccisaquseanno et supradictae nobili baeredilalem restiiuaiit,, ut
cessal, aliis asserentibus quod ex silva quaeex ar- tenentur, per excommunic.alioniscl interdicti civi-

(2S; Cap. Quid per noialis, De verb. signif. Yide Regiiioaemlib. i, c. 44-.
i-201 INNOCENTII111PP. REGESTORUMLIB, X. 1208
tatis etierrse ad ipsiiisdoiniiiiiim'pertinentis sen- A usque adeo persequunlur memoratnmepiscopumei
leutias, sublaio cuj"uslibelcontradictionisel appeilar affligunt ui suam Ecclesiam desereve sit coactus.
tionis obslaculo, sicut justuni fuevit compellatis. Ciiin igiiur hoecet alia gravamina, quae idem epi»
Atleniius provisuii ut sententias ipsas facialis in scopus nobis exposuii, iiolimus,qnia non possumtis,
roonasterio Sancli Viclpris, appeUationeremola, in- sub dissimulalione transire, fraternilati veslrae per
violabiliter observari. apostolica scripla dislricle praecipiendoroaiidamus
Daiura Viterbii, x» Kal; Septembvis",anno ae- quatenus inquisita super proeroissisplenius et co^ni-
cimo. fa veritate. prsedicios coroites inaneaiis "attentitis
CXH. et efficacilerinducatis uleidem episcopolaro doinos
CCSENTJNO ARCHIEPISCOPO FiTEP1SCOPO MARTURANENSJ. episcopales, canonicoruni et cleiic.ornra,et lurriin
De protectioneepiscopi Militensis aclversus camilem jamdictam, quam alia quoc abstulisse noscuniur,
• - Amfusum. sine dilficuliate qualibet restituant, ul lenenlur, et
(Yiierbii, vm Kal. Septembris.) perroifiaiil pacificepossidere, de daronis el injuriis
Seriens iniquitas super laleutum plumbi quosdam irvogatis saiisfacienies compeieniev eidem. Alio-
inaliiiae perversilate gravalos lam miserabiliter in quin, ipsos per tolam Calabriam et Sxiliam aucta-
vitioruin ima depressit ul laelanlescum male fece- '' ril.ntenostra denuniielisexcommunicalionisvinculo
linl, ac in rebus pesssiniis exsultantes, ex quadam innodalos, et lolara lerram eorum ecelesiasticosup-
delinquendi consueiudinein laniaa proevaricalionis jjositam interdiclo, facientes lam excominunicaiio-
devcnereconiemptum u.l licel per mullimodsetraus- nis quam interdicti senlentiaro, sublato appellaiionis
giessinnis excessus contra se non ininierilo pro- obsiaculo, usque ad satisfactionemcondignaminvio-
voceniiram Dci, adEcdesias tamen et ecclesiaslicos labililer observari. Yolumus insuper et mandamus
viros, in reprobuin senstim dati, iuanus extendere iii generaliter indicere sludeatis ul ad quamcuuqtie
non foiinidanl, ipsovuinbona praesurapiuosisausibus lerram interim venerinl iidem comiies, divina ofli-
iiivadentes el danles in direpiionem et pvaedara, cia eis proesenlibusnullaienus celebvenluv.Quod sj
Cvedebaniussane qtiod vexatio dedisset intelleclura non amho... alter vestrum, elc.
auditui, et nobiles vegniSiciliosdiutinsetvibulaiionis Datum Viterbii, vin Knl. Seplembris, anno de-
aciileus docnisset pev justilise seinitam ambulave. cimp.
Sed, quod dolentes dicimus, videnluv eovum aliqui CXIll.
inlev flagellovummalleos duvuisse, dttm eo minus LONDONIEN., HELIEN. ETWIGORNIEN. ErlSCOPIS,
ab illicitis abslinent quo potius pevsecuiionisacer- ^• De causa arcltiepiscopiCanluariensis adversusregem
pilas invalescil. Sicul enim venerabilis frater nosler Anglim.
P. Miliieusis episcopqs graviler conquestus esl .(Dalum, ul in alia.)
eovam nobis, nobilis viv comes Amfusus, Ecelesia Illitis testimonium iiivocainus qui tesiis est coelo
Militensi vacanie, tuniin ipsius, in qua consueve- fidelis, quod char. iu Cbristo fil. noslrum I. regem
ranl esse campanoc, fiauriiilcnler invadens, coiniii Anglovumillustrera, sincerissima seinper charitate
II. frairi suo assignavit eaniriera: qui tam episcopum dileximus, et usque arieo erga ipsum exuberavit
ipsum quam Eeclesiam suam intolevabili vexatione nostrae gratiae pleniludo, ut plurimi prineipum in
faligans, domos episcopales et caiionicoruni etiam devotionesacrosanctaeRomanseEcclesioenon solura
cl cieiicorura Mililensium occupavil, illas ad usum minus (erventes exstiterim, sed quidam faeii sint
siram el suorum niinus honeste quam deceal reti- etiam indevoti, Si qtiando enim in eum vel regnum
nendo. Frumeiiium insuper, vinum, hordeum, el siiiini frajior lurbalionis invaluil, sedes aj)ostoiica
alia hona lam episcopi qtiam ecclesiaccapiens, ipsa pia gcsians viscera circa eum, poienler ipsuni adjti-
pro suoevolunlalis avhitvio dissipat et consumit, ac vit et in nuiliovuminvidiam a miiliis.aiigtisiiis re-
homiues ejusdemEcciesiaeindebitis angariis et vaviis ' lcvavit. Verum,quod dolenlcs referimus, nsqueadeo
gravaminibus non desinit molestare. Prsetereaca- D gratioe noslroe se reddit ingralum ut nequaquam
nonicos el clericos Milifensessine causa raijonabili videamur eum beneficiis altraxisse, sed injtiriis
sscpecapiens, quosdam bonis propriis spolial, quos- provocasse, cum nostris imo Dei dispositionibusse
dam landiu detinet carcevali custodiocmancipalos opponens,ea minus sasio cluclusconsilio non formi-
donec ipsbs ad inlolevabilem fere redemplionera dct incipere quae in ejus possunl grave periculura
adducit. Ditius eliam comes R. cum quoddam reilundare. Quoevero sint illa non credimus expri-
caslnim de novo construxeril, el horoinesEcclesiae menda, cura vobis sinl magis nota quam uobis. Ve-
nequiret inducere ut habitarent ibidem, casale rum quamvis devotionem ipsius regis valde nobis
de Karna ad eanidem Ecclesiam perlinens dissi- necessariam repuieraus, non niinus lamen, sed far-.
pavit, eosdem homines de iocis propriis expel- silnn longe amplius extimare polesl el debet no,-
lentlo. jdem qnoque eomes Amfusus, dum lurrim Stram sibi graliain opportunam, queniadmodum
pradiclam el ecclesiara occupavit, pecuniam, equi- evidenfius, si bene recolit, jam perccpit. Sed ipse
ciluras, frunienliiiii,vinum,hoi'rieumeta!ianonmilla iromeroor omnium, j'urisdiclioneranoslrara non so-
vioienler accepit, de quibus postinoriumnullaienus lum impedire, verum etiam evacuare conatur; lieet
Baiisfeeii. Et in iis et muilis aliis iidem comitef nos suam nunquam minuere, sed semper sluriueii-
1209 PONTIFICATUSANNOX, CHRISTI 1207. 1210
iiiiis defensare. llliidqtie poiius dcberei atiendere, A
. Ecclesiacproyidens libeiiaiem sanis constliisacqiiie-
quod principes illi qui libeiialem Ecclesiasiicam scat, el pracfaloarchiepiscopo, quem, quiriqtiid si-
impugiiaiido, indebiio sibi super ecclesias conali nistra de ipso fticril sibi delraclione suggeslum,
suntarripere polestalem, divino judicio pene peni- fidelemei novimuseldevolum, dignam revereniiani
tus defecerunt; qui vero sanctam Ecclesiam in el debitum bonorem "impendens,et cognoscens hoc
sua Jiliertalefovendo, digno veiieraiilur honove, de factum noii tam ab bomine quam a Deo, disposilioni
-bono semper in niclius prosperantur. Caeleniraad divina;proropto favore consenliat, ut idem archir
quem finera ex incoepla possii persecutione venire cpiscopus sincera sibi devolionecoliserens,circagie-
nequaqtiamattendit, quia si finera prudenier atlen- geni sibi commissuma Doniino suum eflicaciterva-
.deret, ab inccepto procul dubio declinaret, cum Iealofliciumexercere.Alioqui,omni iiiundanoliinore
praefer divinam offensam,nisi quantocius resipuerit, poslposilo ac remolo-cujuslibel conlradiciionis et
gravein sit incursurus j"acluram; quia durum est ei appellalionis obslaculo, per tolara Angliam gcne-
conira stimulum calcitrare. Absit enim ut in tam ralcminlcrdicti soiiteniiam pr.ofcratis, uiilhim ibi,
iniquo proposito populus Anglicanus ,' qui vere praelerparvnloiaim bapiisma el pcsnitentias morien-'
Christianus existil et zelator fidei orlhodoxac, con- iiuni,ecclesiastictim perniitlenlesofficiuracclcbrari;
tra Rcgcm co3leslei)iregemsequatur terrenum, cor- B quam cl-vos plenius obscrvetis, et faciaiis ab omni-
pt!r.il;a spiritualibus praeferendo,cum non solum bus per censuram ecclesiasiicain inviolabililer ob-
clerici sed et laici taniaediscretionis el devotionis servari. Seiluri pro cetio qtiod si qtii forsilan,
exisiant tit norini et velinl dislinguere inler illaquae quod non credimus, c.onlumaci spiriiu praesuropse-
(eritlendasunt Caesariet ea quaereddenda suiil Deo. rintobviare, siceorum curabimus praesumpiioiieiii
Cura igitur honori suo pariter et salulivix credamus corrigere quod terrore atl posiercs derjvaio lalis
hoc lempore posse utilius provideri quam ut Can- non iraiisibit insolcnlia in excropltim, sed corum
tuariensis Ecclesia lalem ponlificem habeal qui correctio terrerepoteril universos. Qtiod si nec sic
fama, scientia et vita praeclarus, ad ea quoe Dei yexaiio ipsi Tegi dederil inlellecluin, quia jiater
sunt eum documentis provocare valeal et exeroplis, filium quein diligit corripit, el Deus quos amat ar-
ac toia sibi mentis affeciione coliaerens,sanum ei guit ci casiigal, manus noslras in eum curabiinus '
consiiiuin circa spirituales et lemporales utiliiaics aggrnvare; ul sicdemum mcdieiiialimanu sanatus,
impendat, quoniam Iiaeciu venerabilifralre nostro in graiiarum nobis actiones assurgat. illos auiem
S. Cauitiariensi archiepiscopo, S. R. E, cardinali, qui caput ejus olco pcccatoris iinpinguaiii, foventes
noviraus coiivenire (29), iicet moleslissimum nobis ,„ ipsum lii malo, tanquain adulatores despicial, el
esset eum anoslroialere separave, ul qtiiquasi no- yelul corruplores expellat. Nos quoque, qui talium
biscum hactenus universali praefuevatEcclcsise, se- coiiiiplelas noii penilus ignoraiuus, pro moiitis,
.cuiidttmvocaiioiiera de ipso factain Caniiiaviensi sibi cnrabunus auctore Dinniiio rcspondere. Taies
ineliopoli specialitev pvaefevretur,quia taraeii uiili- igitur in htijusinodi exsectitione mandati vos exhi- ,
tali ejustlemregis suonquesaluli desideraraus con- bere curelis quod Deum magis qnam horainemcom-
sulere, ac ipsius-profeclibus iuteiidimusprovidere, probemini revereri; nec sitis ex illis qni canesrauti
avchiepiseoputn ipsura a convenlu Caniuaricnsis suui, non valenteslalrare. Quod si non omnes...,
Ecclesiae cauonice postulatura pariier et eleciuin dtiovesirum, elc
liostris mauibus coiisecravimus, et pallio de cor- Datum, ut in cilia.
porebeati Petri suinpto, insigni .videlicel plenfiu- CXIV.
dinis poiitificalisofficiisihi dafo, ad regimen Eccle- JANUENSI ARCHIEPISCOPO.
si;e sibi eomniissseduximus desUnandum. Quanivis Commitlilurcausa divonii adidierii commissi
jgilur regem ipsum, ut in lestimonio Dei loquamur, (Viterbii, Kal. septembris.)
sincerissimediligamus, et ipsitts honori desideieinus (30) Quemadmodumsi vir mulierijtirassei, quando
deferre, quia tamen Deo niagis quam bomiiiibus IDconlraxiieuiu illa, quod eam seniper pro legitiina
deferre uos convenk, el ui exsecuiionem justiliae lenerct uxore, ipse quidem pro fornicaiione quara
noii debet esse personarum acceptio vel delectus, nuilier antea commisissetnonposselillain dimiitere,
fraieniiialeinvestrani monemusaitenie etborlamur, sed pro fornicaiione quam postea perpetrarct cam
per apostolica-seripia dislricte praecipiendo inan- dimitlere posset, nou obslante hujusinoriijuramemo,
dantes quaienus diligeniius atlendeiiies qtiodjuxfa quoniam in eo talis esset
subinlelligenda conriiiio,
senteniinm sapieniis qui arguunt laudabunlur, el, si videlicet illa in
legem conjugii non peccaret: ita
super eos veuiet benedictio, induii virtute spiriius si quis juravit scdticturum aliquam in uxorero, i|)se
ex alto, el assunientes gladium spirilus, . quod esl profecto non potest ci fornicationem opponere pr;e-
verbuin Dei, regem ipsum pariter adeatis, eunique cedenlem, sed suDsequentemei potest opponere, ut
in spirilu lib.ertaiis reverenier ul regem hortemi- illam non ducal in cimjugcm; qiioniamin illo jura-
ui, el diligenter ul filium inducatis, qualenus ani- mento talis debet conditio subintelligi, si videlicet
•mabussalutem, quieiem populis, honorem Deo et iila conlra regulam desponsalionis non veneril.
(29) Yide MatihaHimParis. ad an. 1207 et 1208. (50) Cnp. Quemadmodttm,Dcjurejur»
1211 INNOCENTll111PP. REGESTORCMLIB. X. Iii3
Aiioqtiin, si post luijiisniodijuramenliim publica A brare. Nos igitur ipsius necessitali paterno compn-
meretrix fieret, lenerelur eam ducere in uxorem. tienles affectu, ari ejus indigenliam ex abuudnnlia
quod est proisus absurdum. Nam si posl contra- nostra supplentlani ficri jussimus ponlificalia inriii-
cluin conjugitim vir propter fornicalionem licite uienla, videlicet lunicam, dalmalicam el planeiam
poiesl uxorem a sua cohabrtalione dimillere, longe de optiino examilo rubeo, grammalibus et aurifri-
forlius anle conjugiumcelebralum prc>plereamdem giis decenlevovnata, el lam ipsa quam amiclum ,
cansam sponsns licile' polest in suam cohabilalio- albam, siolain, eingulum el manipulum eidem
neni nou admittere sponsam; quia turpius ejicitur archiepiscopo et pev eum Ecclesise tribuimus Ra-
quam non admittilur hospes, nonobslante in alteru- vennati, sub anathemaiis interminatione veiantes
tro casu viuculo juramenii; quod quidem, propler. ne qnisqiiam ea quomodolibet alienare praestimat,
stibinlelligendam condilionem, est tale ul is.qui sed ad usura archiepiscopi, qui pro tempore fuerit,
juravit, adutrumque sine iransgressionesepossilba- ex apostolicoesedis statuto in juie EcclesiaeRaven-
bere. si posl htijusmodi jtirameiilum mulier uatis semper cansistant. Nulii ergo haue paginam
" fierel Quod
non solum 'leprosa.sed etiam paralylica, vel noslrse donationis, prohibitionis et consiilulionls,
octilosaiit nasiim amiiterei, seu qnidquam ei tur- etc. Si quis aulem, etc.
B Datura Viferbii.
pitis eveniret, nunqiiid vir "lenerelur eam ducere
iti uxorem?Profecioniiplam(51)non possel dimittere. CXYI
Sed nuuqiitd non duclara admittere tenerelur, AncniEPisc.OPO RAVENNATEN^I
quamvis inlerduin conlracium non dirimal quod Deconlroversiainler
' fommune Ecclesiamliavennalem et
iinpeilii conlralieiidum. Illud autem juramenlum Faveniinum.
'
- (Viterbii, Kal. Sepienibris.)
esi procul dubio lemerarium, si vir juret uxori quod
eain stiper nullo ciimine accusabit, quia si mulier (32) Licef causani qiioeinter le ac Ecclesiamtuara
fieret iiifidelisei nollet cohabitare viro absque con- ex una parte et diiectos lilios c.oinniuneFavenliaaex
"
iuinelia Creatoris, vel ut illtim periraherel ad infi- alteva veviebatuvsuper jurisriiciione,- honore atque
delitaiis er.rorem,vir incuncianter deberet illaraim- districtu iu villa Lucii Sancli Petri-et caslro Aiioli
pcieie apud judicem suum, ut eam iiisi penitus re- quaead tuam Ecclesiam dicebanltir de jure speclare,
sipiseeret, omnino dimitleret secuiulum canonicas soepedivcrsis-judicibuscoramiserinius,-quia lamen
'sanctiones. Quod si expresse jurasset quod eam per eoriun aliquos non fuii utiliter in negotio ipso
sujier adulierio non imjjeleret, esseine servanrium piocessura, pavtibusdcniiim dedirous in inaiidalis
btijtisiDOtli juramenlum.cimvScriptura lesielur quod Q tit pro ipsa causa noslrose conspecliiiprsesentaveut.
paironus est lurpitudinis qui celal ciimcn uxoris ? Quarumprocuratoribus cura instriimeiUisde ra'.o Iu
Et seeunrium -regulam Evangelii, sil pTimo et se- nostro postmoduinjiraasentiaconstitutis, curo fhisset
ciinrio correela resipiscere nollet, dieeudum esset aliquanditicorara uobis super quibttsriamexceptioni-
Ecclesioe,ut tanquam elhhica el publicana deinde biis dispuiatuin, iconoinus [f. ceeonomusjlandeiu
vilareltir, neve per hoc libera praeberetur ei pec- Ecclesioetuaeproposuil in hune modum, quod cura
'candi -facultas, propter imptinitatein peccati. Sed oii)nimodaj!irisriiciio,honor,atquedislriclus el alia
nnnquidyir eiiranpolesl-diiniitereinipsum peccanli, quaedaroad boecspeclantia in prsedictisiocis ad Ec-
non solura septies, sed eiiam usque septuagics clesiam peiiineant memoratain el in ipsorum quasi
scplies, secundum evangelicam veritatem ? Tulius possessioneplenaria diu fuerit et quiela, commune
igitur iii Iioc casu videtur ut propter jurisjurandi Favenliajipsam supev pvacmissisconlva jusliiiara
leligionem vir accusaie desislat uxorem ad divov- molestabal, homhies pvaedictovumlocovuracogendo
litun celebrandum,-quanquaraeam denuniiare jiossit iu collectis sibi, exercifu, cavalcatis, laboreriis,
ad poeuitentiamperagendam.- Pensnlo ilaque liujus bannis, et placitis, angariis et parangariis respon-
responsionis tenore, procedas in causa super qua deve, ac domicilia in civitale sibi consiituere Fa-
nos consulere decrevisti. D venlina. Unde pelebal iriem Iconomus ul Faven-
Dalum Viterbii, Kal. Seplembris, anno decimo. tinos ipsos ab bujusraodi peiiurbatione ac raolesta-
cxv. lione indebila faceremiisaucloritate apostolica cohi-
CAPITULO ECCLESIJE RAVENNATENSIS. beri. Ad cujus poslulnlionem syndico communis
Ut provideanl archiepiscoposuo qumdamponti- Favenlise respondenie, ac interrogaiionibus et re-
ficalia indumenta. sponsionibus redaciis in scriptis, juramenlum
(Vitevbii.) calumnise fecimus ufrinque praestari. Verum quia
Ad taniam, sicut dolentes accepimus, Ecclesia utrique jiarti erat pluriinum onerosnm ut testes
vesiva necessitafemdevenil ut praeter alias incom- produceret covam nobis, venerabili fratri noslro
modilates ipsiusgrandes et graves, pontificaliaefiam Placeniino episeopo dedimus inpraecenlis ut infra
ornamenla sint pignori obligala, ita quod venera- tres inenses post susceptionem litierarum noslra-
hilis frater noster arcliiepiscopus vester non-habet rum testes, appellatione remola, reciperet quos
cum quibus congrue valeal pontificaleofficiumcele- ulraque pars lam stiper principali negolioquam in

(31) In terlia GjIIect. duetcim. (52) Cap. Lkei causam, De probaiionibus.


1213 PONTIFICATUSANNO X, CIIRISTI 1207. . 12!i
, personas tcsliiiroN(Jucci'Cl produceiidos, itavidelicet Ain dicto sui toslimonii singulares. Ad reprobandum
ut. effrenata lestium miiltiludine refreriala,, hine vero qtiosdam testium Ecclesiaeluse,etsi exparte
ind.e quariragenarium nuinernm testium excedere Faventinorura quidarh sint lestes inducti, plures
nullatenus paleretur; ac eosdem prtidenter exa- ipsovum potius vepvobantur,quia sibi invicemevi-
iuinans, et inquirens de circumslantiis diligenler, dentissime coiilvadicunt.-Quidam veroalii, pauci
atleslaliones ipsas' nobis sub sigillo suo fideliter nunievo, quamvis non veprobenlur expresse, usque
ivansiniltevetconsignafas; injimgens parlibus ut ad •adeo lamen malaefamaesunt et levis opiiilonis,sicut
. nostram venirenl proesenliam sie inslruclae; qna- per atlestaliones-exbibitas est prdbatum-, quod
lenus aitestalionibus publicatis, et instrumenlis eorum diclis nulla vel modica.fides est exbibenda.
. exhibitis, juslam a nobis, auclore Domino, senten- : "iidem quoqtie lesiesTavenliiiorum generaiiter repel-
liamreportareiil. Dictus aulem episcopus tesles Imiutr, qiiia non probant illud ad qudd syhdieus
juxta niiineriim in nostris lilleris diflinitum ab eoiiimdem se probaturum astrinxit, videlicet quod
utraque parte "recepit.Sicque.postmodum ulritisque "corrupti falsadixissent'; quoniametsi de coviuptione
paiiis procuralores cum allestafionibus consignalis Yideanlur aliquid dicere de falsiiate tamen penitus
ad nostram pra;sentiam redierunt. Porro alteslatio- nihil dicunt. Per multosaulem lesles-ecclesia; tuae
liibus-solemnilerpublicalis, syndicus Favenlinorum omni exceptionemajores probatum est manifesie
pvoposuitse velle in personas lestium ex parie altera - ecclesiam liiam villara Lueii, -Sancli Petri , et
piodiictorum quaedamobjicere ac prohare, icononio - caslrum Arjoli longissirao tempore possedisse cum
Kcclesiseasserenfe id fieri nqn debere. Super quo - omnilionoreJdistiicluVjurisdiclione, homina"timex-
-Ctimfuisset hinc inde aliquandiu altercatum, tandem "pressis universis -aiiiculis exprinienlibus furisrii-
- iiHerloqucndo .iecrevinmsipsum super hoe nnlla- clionem, lionorem alque disirictum;"-Ex prachiissis
- teiius audiendiim,cum infra triuni mensium spatium -" igiltir satis evideriter apparet quod Ecciesia iuajier
- in nostvis liilevis CGmprebensuin .luijusniodi lesles tesies numero plures," quibus politis Iiix verifatis
pvoducere noii.curavit, iufra quod tanlum pars assistit, qui -etiam "aptioia negotio' el vero "prbxi-
utraqiie. lestes induccre poiuil tam in -personas miora-in stiis lcsiiiiioniis expressenint.^sunicienler
ies^ium quam super negotio principali. Post.haec "oslendil quod a sexagintti aiinis cilracumioihiii
s'quidem idem syndicus objecil in testes prsediclos -"jurisdictione, bonore,- atque dislriclu' locasupva-
quod jcorrupli falsa dixissent, et ad quereiam falsi - dicta "possedit.-Per qubd patel"qubd - elsi cbm-
probandaiii concedisibi peliit facultaleni. Unde quia mtine" Faventiae'La--quinq'uagihfa anhis'"clira,
lalis exeeptio non soluni anfesedeliam posi senlen- r sicut eoruni-videntur-iestes deponere';' aliqua
liam polesl opponi secundum legitimas sancliones , z. servitia' iri - locis" perceperinl suiiradiclis , - ilia
licet noniiullicrederenlFaveiitinorum parlem exce- . procul" dubib-sine jusiolitulo" percipere incbcpe-
ptionem-hujusmodi per excngitatam maliliam -ad ruiil," cnni duoihsimul eamdem reih et "eddeiii
impediendum processum negotii ohjccisse, quia -niodoin solidum possidere'non possint, hiaxiine
lamen nolumus a'juris tramile-deciinare, dileciis -ciuu iidem Faventini juslum possessionisiitulum
. liliismagislvis C. el G. Bononisecommoranlibus per non osiendant, et ex privilegiis imperaiorumeiTlo-
scvipla noslra proeccpiniusut, parlibus convocatis, " inanorum pbritificumEcclesiaetuaeconcessiseviden-
testes quos super hac excepiione procuralor Faven- -lissime colligalur possessionem ipsitis Ecclesiaein
tinorunrdueerei producendos, infra mensem reci- --proediciis"locis jusiam-fuisse. Cuin ergo consiet Fa-
'
pere ac examinare curarent, de singuliscircuin- ventinos abootemporequose possedisseprobarecon-
stantiis stibiilifer inqtnrenles et deposiliones eoruni •tendunt, minusjusie ac-siiieiittilo.aliqualn prae-
fideliler redigenles in scriplisjindulto extunc altero - dictislocis temeritate propria.oceupasse acprocessu
- meiisenrocuralori Ecclesiassupradicloe,infra quera, - temporis-perviolentiain extorsisse , sicut-perinultos
- si vellet, ad
reprobationem illorum lesiiura lestes testes Ecclesiaetuae manifesle probatur, et-icono-
pvodticeretcoram eis; et eorum dicla fideJitercon- D mus ejusderaEcclesiaepetieril coram nobis a vi lur-
scribentes, viginti dierum lerminum ulricpie parti bativa seu inquietaiiva super pracmissis corahiune
praefigerent, infra quem cum atleslalionihus ipsis Faventiae proliiberi, iibs cognoscentes inlioccasu
noslro se conspeclui preesentarent, senlentiam re- uon sic esse locum inlerdiclo Uti possidelis, ul ,di-
ccpturse. Parlibtis itaque eoniparentibus iterura cere debeamus , Uti possideiis, iia possideatis,rcum
coram nobis, el hujusmodiatlestalionibus publicalis, probationes Ecclesiselonge sint poliores, el ideosit
audivimus qusecunqueproponere voluerunt. Quan- in inlerdicto stiperior/de fratrum nostrorum con-
quam aulem pars Favenlinorura tesles multos pro- silio communeFaveiuioseondemnamus,cidem super
djxeril super negolioprincipali ad probandum quod jiirisdiclione, honore atqtie districlu, et aliis ad
homines praediclorum locorum a longis retro tem- luec generaliler pertineiuibus in locis prsedictis,
poribus exhibueruiiteis servilia in bannis et placitis, qiioad possessorium judicium, quo lantuinniodo
fossatis, colleclis, et cavalcatis, et quibusdam atiis - actum est, perpetuumsilentiura inijionenles; ef pro-
peiiinenlibus ad disiriclum, vix lamen ex illis sex iiibenles eidem utnequepev se nequepevalios super
tanuimmodo remanserunt, cum alii mulli sibimet in iis prsesumatle, Ecclesiam tuam,aut babiiatovcsprae-
serie sui teslimoniicoiUtsdieant, et quidam alii sint dictorumlocorum aiiquatemis molestare.Nulliergo :
4215 ilNNOCENTIl 111PP. REGESTORUMLIB. X. 1216
nostraedifliniUonis, elc Si quis aufera, ctc. J\ offenrienl.Ilaecatueni pvoinissioliet domiuopap;eab
bamm Vilerbii, Kal. Septembris, amio decinio. ij)sis nuniiis hoc lenoie, ut postquara ssepedicia
CXVII. poteslas ctini consiiio ctvitatis Pisanaeconfilebiliir
POTESTATI ET POPULO PISANO. ipsi rioniinopapse, per lillerasshgilloconimuiiiiaiis
Respondelureis super cerlts qumslionibus. signatas vel publica manu scriplas, de ralum hahere
(Viterbii, iv Id. Seplembiis). jivoedicta,et ad ea iraplenriaquse ipsi nuntii summo
Accedenles ad apostolicarasedem dilecios filios jiontilicipromiserint se ac successoressuos legiliine
nobiles viros Gotliivedum vicecoinitem, Opizum obligabit, iiriem nunlii a dicla promissione et a
Covteveceleet Ugonemde Gvofta, niiniiosveslvos, pceiiapraescripiasint omninoliberiel soluti. >
viros providoset fideles, iila qua decuil benignitate Datum Yilerbii, iv. Idtis Seplembris, anno de-
recepimus , et ea quae nobis prudentcr ex parle ve- ciino^
stra proponere curaverunt, nos quoque curavimus CXYIH.
inlelligere diligenter, grates Altissimo referenies IlECUIAN ETMONT1SCER0I.D. ABBATIBIIS,ET Plt^SrOSlTO
quodprogehiloruinvestroiiim inhaerentesvestigiis, RHOTNACENSI CA5IERACENSIS DiOECESIS.
a devolionesacro-sanclaeRomarneEcclesiaemalris Ul cttmG. luicoel D. mulierenxorein quttrloceusan-
vestiaenon inlenditis deviare..Saiisfaclioiiemvero 15 guiniUdisqradtt altingenlibuspossintdispensare.
qiiam nobistarasupevfactoSavdiuise quamsupevfacto (Yiierbii, xv Knl. Aprilis).
Siciliaeiidemiiiiniiiobluleiiini, etsi norifueritomiiino Signilicavitnobis dileclus filiusG. laicus de Al-
perfecia, jiro tempurefamen duximus acceptandam, deuarda quod curoD. mulieremuxorem suam de-
cunisperetnusquodiieueplacilonoslropro eos pleuius funclam, quae... in quarto consanguinilaiisgvariu
inlellecio,perfecUoremnonisexhibere velitis, ila m coniijjeral, sibi matrimonialiter copulasset,cum ea
gralia nosira circa vos nec mintii debeal nec tur- est lanto temporepacificecommoratusquod ex ipsa
bari. Verumquia lunc coram nobis tle archiepisco- quinque liberos jam suseepil. Verum quia ipstun
patus veslri negotio agebatur, volentesnon solmii sujier boc stia conscientia reprcbcndit, et qtiidam
a inalo sed eiiain ab omni speeie niali sectindiim nunc nialitiosesuper malrimonioijiso eumdemmo-
A|iosiohimahstinere, nullam ab eissuper luijusniodi lesiare niiuntur, nobis humiliter supplicavitut cum
sniisfacliouevoluimus recipere catilionem,quara ei eo misericorditer agere dignareroiir,ne ipsorum li-
ipsi iioude manriatoveslro, seJ de suo arbitrio pro- bevi in paupertatein veniant et conleiiiptuin, quoil
mitieie se dicebani. Eam vero per nostras vohislil- uiique fieret si coMlingeretinlcr eos divoiiiumce-
terns iniiraanuis; nl et vos liberaliiatis nosti'aegra- r jebravi.Quocivca discveiioni vestvoepcr aposiolica
tiani aceepiantes, lanto plenius nobis satibfaceic 'sciipta maiidaniusqualenus, si eslita, injuiicialam
pvocuvelis qiianto propensitts a nobis intundilis viio quam mulieri super hoc pceniienliacompetenti,
cxaudiri, salagenles supev hoc nobis veslvum infra super ipso matrimoniodispensando,non pcrraitlalis
iiieiiseinbeiieplaciiuraexplicare, utexeoceriius in- eosdemindebile ab aliquibusmoleilan. Quodsi non
filruamur qualiter circa vos procedere dcbeamus, onines... diio veslruin, etc.
Tcnor aulem oblalsesalisfaclionisest talis: Datum Yitevbii, xv Kal. Septembvis, anno de-
« Nobiles viri Gotlefredus vicecomes, Opizus cimo.
Corteveccle el Ugodc Grotta, liuntii sett messatic CXIX.
Pisanaecivitatis, proroiUunldomino papoesub poeiu NOBILI MULIERI JULIANJ! DOMINS DEPIRCCIS.
ijuingenlarum librarum Pisanse liionelEequod ijis Confirmanlurdonala sibi per imperatoremConslanli'
iia eflicienlcura potestaie Pisana quod ipsa Pisam nopolilanuin.
- (Yiterbii,xv Kal. Octobris).
polestas'proecipiel per nuniiuin vel lilieras suai
Lamberto,civiPisano,ut veniatad apostolicamseden Solel annuere, elc. usqueassensu. VillamdeRla
per se vel responsalem idoneum, et, sc absoluiii teu, 'quam libi charissimus in Cbrisio Jilinsnosler
commiitet maridatis dorainipnpaesuper eo quod ju • j) UenricusConslanlinopolilanusimperator illuslris li-
dicatumGnllureiisesinelicentia siimmipontifieisac beraliler conlulit, sicut eam jusle possideseiquieie,
cepit et lenet, et... dominamGalluvenseminuxoveni ad pelitionemimperaloris ejusdem auclorilale tihi
, accepit, et supevdamnis, injuviis et expensis qua! aposfolicaconfirmamus,el preesenlisscripti privile-
Transmundus domiiupajisecoiisobrinuspropler boi; gio coroniuniraus. Nulliergo... nostroe confirma-
negoliumest perpessus, vel super praemissiscorani lioiiis,elc. Siquis autem, eic
ipso dominopapa justitiae plenitudinemexhibebit Datum Viterbir,JxvKal.Octobris, annodecimo.
Quodsi neuttiim proeniissovum infra determinanduni CXX.
f.enipusdictus Lainherlus admonilus facere velleti DENRICO ILLDSTRI C0NSTANTINOPOLITAN0 IMPERATO.
extuns praeJicla poleslas de univevsis bonis qu£; lndulgelur ei ut excommnnicarinon possil nisi vro
idem L&nilertus nunc habetaulin poslerura hahcbit excessuenormi.
in civitate Pisaiia c%distiictu suo, faciel sine fvaurii (Yiierbii, u Id. Septembris).
mandalum domini papae.lnsuper iia facient cui:I Cum regendo imperio Romanisegravis el grandis
prscfalapolestale quod ipsa potestas pro comruuni solliciludiiiistibi pondusimmineat,a viris ecclesia-
lalPipsius nvilalis cavebil quod vcgemSicilioeno i sticis sublevaiidus es polius quam gravandus, ne
1217 PONTIFICATLSANXOX, CHRIbTI1207. j2i8
r.iniia pressusriiflicullatesiiceurobas si sujira vires j\ quasi penitus enervalur. Et si ecclesiasin locis pras-
luas leinporale paviler el spirituale onus incurras. diciis habtierint, cnm subjecia fuerint interdicto,
Quantum aulem sil regibus deferendum, maxime non verenlur solemniler.pulsalis campanis, maxime
lidelibuset devolis, bealus Pelrus aposlolusdoeet iu inlerdicio duranle, apertis januis, diviua in eis of-
Epistola sna, dicens : Subdili eslole omiti Itumnnm ficia quoiidiecelebrare;'signumque Dominicaecrticis
creaturcopropter Deum, sive regi tanquam prmcel- gcslantes in pectore veltil discipnli Jesu Christi, sed
lenli, siveducibus'tanquamab eo missisad vindiclam iion curanies ipsius sequi doclrinaa), qui prohihet
malefaclorum,laudem vero bnnorum(I Pelr. n). Ne scandnlizari pusillutn crcdeniem in ipsuin : Qiti
igiiur venerabilisfrater uoster Conslaiitinopolilanus scaudalizaveril,inqtiiens, «num de pusillis istis, q..i
pntriarcha ie possil amorioindebite aggravarc, sicul in me eredunl, expedit ei ul suspendatur molaasina-
accepiinus le hactenus inricbite aggravasse, in hoe ria in colio ejns, et demergalur in propindum maris
magis sihi providentes quam libi, cum minus sil in- (Mailh. xvui), non solum scanrialtitn piisilforimi
juriam perpeti qtiamiiijitriain perpetrare, auciori- conlemnilur, sed eliam Ecclesia?gencralis, el "cupi-
lale praesenliiiniinhibemusne iu personam vel ler- dilalis oestibusanhetantes non declinant menriacia,
ram tuam absque manifesta et rationabili causa diimutenies doctrinis dscmoiiiorum,in ciijiiscunque
censuram cccles:aslicam proinulgare praestimal, B-tructaiini peciore crucifixi signaculum impriuiiint,
seinperquecanonicam ndmoiiilionempracmiltat;nisi etcumeis ad procdicandtimetinles, onnsti pondere
forte lalis essel excessns (jiii ordiiieni jiidiiiariuni pecealorum,jam non ciiranl quasi longain resleni
exigerel n'onservatidnin.Si vero le praesenserisag- adtiere peceata peccalis, alTerenlesqtioriquicunqiic,
gravari, libere tibi licealsedem aposlolicaraappel- duobusvel tribus deriariis annuiscollaiis eisdein, se
lare, at imiuinens gravanien eviles. Et si posl ap- in eorum frnlernilalem confuleiint, carere de jnre
pellaiionemhiijusmodisentenliain proesumpserilj'a- nequennl ecclesiasticasepullura, eliarasi fueviuiin-
culari, nos eara decerniinus non servandain, lan- terdieli; ac per hoc adulieri, usurarii manifesti,ct
quain irritam et iiinnein, proeserlimquaiidiu corara alii eriminosi suppositi ecclesiastico interdicto, ex
nohis autlegalo vel delcgatonoslroseu eiiain arbilro hujiismodi insolenlia in eorum coemeleriis quasi
cominuniier cligendo parntus fnevis juri parere. firieleset calhoiici tuiiinlaiilur; et ita ipsi a diaholo
Nirairum in lalibus considerari debenl leinpiis et capiivali, fideliumanimas captivare non desinunt,
locus, necessilasct ulililas, causa nihilorainus et ctiraeas quas morluas sciunl, vivificare niliiniur.
persona. Tu vero, fifi chat issiine, qiianto pbts in- Prnh riolorI jam non moderale uieuies nuindove-
diges divinaeinnjestalis auxilio, tanto plus semper lut rcligiosihoniiucs propier Deuiu, sed ui suas iro-
obsequio diviiue pieiaiis insistas, et S|)onsamejus " iriennl voluplnles religionis imagine uiiinlnr soluin-
saiictain Ecclesiamdevolinsvenereris, ul ipsa-te suis moriopropier nmntlura. Et cum tlehuissenlaliis esse
precibus ad ipsiun redriat ainplius coiiiiiiemlaimii. odor vilaein vitam, facii stinl odor inortis in mor-
Nulli ergo... nostroe probibilioiiis concessionis el teni. Ei licel per haccet alia nefanda, quoe idcirco
consiiiiiiionis,eic Si quis auiein, elc. plenius"exaggevaresubsisliniusne coganmr gravius
Daium Vitcrbii, u Itlus Septembris, annb de- viniiicare, apostolicisprivilegiis, quibtis lain enor-
cimo. miter abuiuntur, essent roerito spoliaiirii1, cum
CXXI. privilegiuin merealtir aroiliere qui penhissa sibi
HAGISTRO DOMORUJI MlLlTIiE TEMPLI CITRAMARE.' abuiitur poleslate, quia lainen ari profectura veslri
Delnlerdiclo servandoet legutose. ap. honorando. ordinis aspiramus, prudentiam ttiam monemusel
(Yiierbii, Id. Sepiembris). exhoiianiuratieiiie, per ajibstoiicasciipta iriandantc»
Fratrum el coepiscoporumnosirorum gravesque- qtialerais,siculvir hoiiestatismilitioeTeroplizelator,
relaesuper gravibus frairuni vestrorura excessibus boecqiioclibi inaudavimus, subdilis luis omniUus
.aposiolicisauribus sse|iiiis iiiculcalse animuin no- sturieas fidciiter acprudenler exponere, ut per ilo-
siruni neqiieuntnon lnrhare, cum in noslruin et ge- „ stram et ttiain cxboiiatioiiemcorrecli, a lamenorroi
neralis Ecclesioescamlalum el aniraarum suarum el peslifera foedilalevalcanl liherari, el qttosdivini
periculuni et ordinis vestri dispendiumatlenteiiiur; amoris respeclus et noslroccomraonilionisauclori-
qui apostalanles.a Doinino, el a puritate sui oruinis tas a malo non revocal, tu sevcrilaie coerceas ec-
recedcnies, in superbia sua usque adeo effrenanlur clesiaslicoedisciplinae.Alioquiti,si quid mali ex hoc
ut in faciem HomanaeEcclesioemairis suae, quse vbbis acciderit in fuiurura, non nobis sed vohis po—
fratres militise Teropli suis beneficiis fovere leriiismeritoimpiitare. Coeierumpnecipias universis
iion dcsiuit, maculani impingere non verenles, au- ui legaios nosiros studeant honorare, qui de ip^is
deant publiceprajdieare quod per aposlolicaesedis gvavitevconquevuiilur.
incliiliacujuscunqiiecivitatis inlerdictae vel oppi.di DalumYilerbii, liiilras Septemhris, anno decimo.
oinnes ecclesia?successivein eorumjucundo adveniu CXXIL
debeanl aperiri, et ibideni divina oflicia celebrari, JOANNl REGIAXGLORUM 1LLUSTRI,
proul eis nunc in isla, ntinc in alia videbilur expe- Ul procuraloremmiltal aclsedemapostolicam.
dire, non atiendenles quod ex proestimpiioneliujus- (Yiterbii, III Non. Sepierobris.)
mpdicontemnilur medicinalis pcenoemedcla, imo Ssepc pcr nostras liltcras l'e, quera sicut novit
1219 INNOCENTII III PP. REGESTORUMLID. X. 1220
ipse qui scrulatur veneset corda, sincera diligimusA suis eidem relictis a patre jure Lombardocuidam
in Doinino charitaie, recoliraus nionuisse ut iu;e Pelro noniine in conjugein tradiderunt, quse eum
salnti consulens et hoiiovi, chavissimaein Cbristo per quadrienniumcohabilasseleidem, et ex eofilium
friioeB. quondam Anglorum rcginse illusiri supev suscepisset,landem sine liberis est defuncta, cujus
doialiiio suo, medielale mobilium inclylsevecovda- bona marilus ejtts snpersles aliquandofemporepos-
tionis Ricbavdifralris lui, el quibusdam aliis quac sedil in pace, qui cuin alia muliere niatrimoninm
dicla regina sibi compctere assereoal, sic satisfa- contrahens, et-DIiossuscipiensex eadem, diem clau-
cere proeurares quod ei nulla de te justa remaneat sit extremum. Postmoriumautem Inler vos ex parte
maieria conquerendi, el majeslatem complacares una el filios ejusriem Petri ac Raynerium lulorem
divinam,qnampropter hoc viriebarisgraviter offen- eovum ex allera super bonis prsedictis ejusdem
disse. Quoniam preces el monitioncsnoslrse tc ad Ajeclaesitscilata materia quseslionis, cocperunt co-
satisfaciendum eidem minime induxerunt, sicul rnm Gueziojudice Tuscanensi ad invicemlitigare;
ipsius ssepiusreplicataconquesiio declaravit, nego- coram quo vos bona quonriam Rayuulii patris lui,
timn"ipsuravenerabilibtis fratvibus nostris Eliensi filia Aliaroeca, lanquani ex causa frdeicommissi>.el
et Wigorniensiepiscopiscommisimusauiliendumet siibstitutionissibi riebita petiislis, Raynerio stipva-
etiam -aliis primilus citra mare. Sed nec sic, prac diclotnlore filiorumpraedicliPelriexadverso dicen-
inagniludine regalis polenliae,sepfenniojam elajiso, le quod obslabal vobisannalis prsescviplio,usucapio
siiara super iispoiuit justiiiaii) obtinere, cum nullus pvodoie, ac lougi lempovis sileiilium diuturnum.
imperlilurus eidem patrocinium audeat in Angliam Allegabatinsuper idem tiitor quod de bonis il.Iis
Iransfvelare.Cumigilurexinjuncto nobis apostolalus tam teiiia Clersepraedicti R. teslaioris malris, et
officioviduisct orphanis siinus specialiler in jtistitia lenia Adelasiaeuxoris ejusdem,-quametiam quarla
debitores, nec velimusdeferre hominicontra Deum, per TrebeHianuinnomiireipsius Ajeclse,eranl ame
qui viduamvoee projibelicapraceipil defensari.ma- oronia deducendae. Dicitis vero judex, utriuscjue
gniludini regiae per aposiolica scripta mandaniiis paiiis ailegalionibus et rationibus diligenler inspe-
qualenus usque ad feslum EpiphaniaeDominipro- ctis, supradicltim Rayiieriuii nomine pupilloruiiiin
ximo venturum jjerprocuralorem idoneum tc lioslro resliluliouem bonovumqtiondamRaynuiii condein-
conspecluirepracsenlos,exhibiturus pracdieiae reginae navil; lerlia Clerae primo deducla, quam Ajectse
vet procuratori-suosuper proeniissiset aliis, si qua ac vivosuo donavevat, de qua insubslilulione quain
"forteadversus le duxeril proponenda, in prsesentia fecit Raynutius non videfur aliqualcnus cogitasse;
"nosliaquodordodiciaveritraiionis. Alioquinextunc, ^ deducta quoque tevtia Adclasise,quain ipsa Rnyne-
quia ipsi non possurausin suo jure deesse, ne forte viovendidevatsupradiclo.Prseccpitetiamidemjudex
contra nos claraet in coelumet Dominus exaudiat de iis rebus illas levlias deducendas de quibus dc-
ejus voccm, quantum de jure polerimus, in ipso duci poievanisecundumTuscanensisconsuetadinem
negotlo divina favenle clemenlia procedemus. Nos civitatis. Deduci quoquequartam per Tvebellianiini
enira praetlictisepiscopis nostris danius .disiricte idemjudex injunxit, cum etiam qtiilibet exlraneus
liuevis in pvseceptisut lilri supvadiclunilerniinum resiiiuiionegravatiis eam dedttcere potuissel. Sed
assignare peremploiium non posiponant. . ulitaquepars ab illa senlentiaprovocavit.Postmodum
DatiimViterbii, iu Nonas Sepiembris, anno de- vevodilecttisfilius.. praefeclusUrbis,qui eo lempore
' cirao. .• • de appellafionumcausis in paiiibus Tusciseauclori-
- > ' CXXIH. '
, lale sedis aposlolicoecognoscebat,, ad- petitionein
ALTEROCCE MUL1ERI ET MONTANELLO NATO.EJUS. supradicti Raynerii vos adsuaiu praesenliaraevoca-
'
Confirmatureissenlentialala per tcgalumsedinapo- vil, in feslo Sancli Andreaetunc proximoTuturovo-
slolicm. bis lerminuni perempiorium praeficiendo,quo vos
(Viterbii,u Id. Seplembris.) conspectuiprsesenlaretisipsius, sentenliamrecepiu-
(53) Ranutius de Clera duas habwis filias, le vi- r, ri. Curaquevos coram eo neijuaquam comparuis-
tlelicel Alleroccam et Ajectam, malrein insuper setis lermino conslitulo, bonoememoriaaBartbolo-
Cleram,el uxorem nomine Adelasiam,in exlremis Kioeusjtidex Viterbiensis deniandato ipsiusprsefecli
posilus condidil lesfamentum,libi scilicetAllcroccoe conlravos, tanqtiamin contumaces,sentenliampro-
filioe puberi, ultra dolem quam anlea dederai, mulgnvilhoc modo,seiilenlian)Gttezii, in eo quod
quamdam domumel hoiium in codem leslaroento Rayneriuin norainepupiliorumabsolvil, ratam esse
relinquens, Ajecla; vero iropuberi reliquit coelera pronuniians; in quibus vevoconderonavileumdem,
bona sua, adjiciensut lu Allcrocca et sobolesquara sentenliam pronuntiavitinjuslam,el legitimeprovo-
gestabas in utero, cum eo tempore procgiiansesses, catum; adjiciensul si tu Altaroccain morte patris
Ajectocsuccederetiseidem,si absqtie liberis morere- iiiinus legitima habuisses, computaia doleacaliis
lur. Tuloribus insuper quos tlictaeAjecloeiinpuberi bonis palris, condemnabatin supplementum iliius
liliacdederat idem lestator injtinxit ul earademcum Rayiierium noiniiie jiupillorum, a qua sentenlia
oranibus bonis suis malrimonio copulnreni.Morluo fuit poslmodum appellatum. Cum aulem propter
lestalore, lulores ipsi Ajectani cum omnibus boiiis hoc vos et pnrs altera ad nostvam praeseniianive-
.. (53) Cap. Ranuiius, Dcsejit el rejudic
1221 PGNTIFICATUSANNOX,- CHRISTI 1207 . 1-222
nisselis, diiectum filiumnoslriim G. Sanclae MariseA . buniili nobis insiiuialiqne monslravit qtiod cum aute
in Porlicu diaconum cardinalem vobis et parli ad- donium stiara.quidara homines invicem rixnreniuv,
versse concessimus "audilorem. Coram quo cuin ct ipse casu domum exivisset eamdcm, unus de'
pars Raynerii peleret senientiam Bartholomsei vixantibus , nulla ejusdem pvcsbytevi praecerienie
judicis coiifirniari, pars vesira respondit quod licet culpn, irruens in eumdera, diabolo insliganle, sini-
in feslo Saneli Andreoc', sicut prsedictum est., slrae nianus digiium ampulavit eidem. Unde nobis
a prsefecto termiims fiieril conslitutus, nihiioraintis. huinililer supplicavit ut exsequcndi suum officiuin
lamen atl vestvara iusianliani in octavam ejnsdem ei liceiitiam concedere dignarenuir. Quocivcafvater-
Nalivitatis idem-lerminus fuevat pvovogatus,sicut nilatiluae per apostolica scripia mandanms quaie-
pfir tinicum lestem vestrtim et alterum partis ad-, nus, si esliia.presbyieiiunipsumiii ordine suo, sub-
versocmanifestissime probatur,' propter quod"dice- lato enjuslibei coiilradielionis et appellationis ob-
balis illam sentenllam ntillani esse, ulpoie dilatione staculo, libere ministiare permitlas. Quaedrimenim
peiidenle prolalam; maxime cum ante diem prae- interduin impediunl proinovehdum quae nbn dej;-
fixuin cilatio facta fuerit perveiierabilem fvatrem ciunt jam pvonioltim,
nosirum episcopum"Suaiiensem, ad quem medio Datura Y.iievbii,xiv..Kal. Ociobris, ahuo clccinio.
:' '
terapore nostrse liiterae sfiper ipso negbtio fuerant B _ ; - "cxxv. '-; ':
iihpeiraloc, sicut perdeprisiliones leslium videlur ARCHIEP;SCOPO VARISIENSI, ET EPISCOPO SALIMBRIENSl;
esse probalum. Poslquam iiaqne super iis et. aliis ETIlECANO S, MARI^: DEBLAKERNA CONSTANTINOPOL.
covani cardiiiale prsedicto intev vos ef partein alte- t7fReclericumtnsliluaniin ecclsiadc Kufan.
ram fuit diuiius Jiiigaium, ipse, habito consilio (Yiierbil,~xvRai. Oeiobvis.)
peritorum, de mandato noslro senteniiam supradicti Cum. provisip clericorum opus in se conlineat
Barlholomaei-jiidicispropter causas iirsedictaspro- pielaiis, quae proinissionem' babei vitoe "qtioeIIIIHC
uuniiavii penitus iiullaro esso, "senlenliam vero est pariter etfuluroe, discrelioni vestrse peritposio-
Guezii jtidicis, in eo qnod dixil lertiam Cleroeac lica sciijiia' niandamus.qualenusecclesiam insulaerie
ierilatu Adelasiaeintegraliier deducendas,idem car- Kufan, quoc vacare proporiilur, riileclo filio R, clc-
dinalis proiiiinUavit iiijuslam et ab ipsa Jegiiime rico charissiini in Cbrislo filii nostri Hcnrici Con-
provocatum difljuiens sic illns tertias ricdiicendas, stanliiiopolifani inipeiatoris illuslris, ecclesiasiicuni
utlegilima portio libi Alleroccaedebila j"urenalnrae benefieiuiiinon habenli, auctoritale aposiolica, sub-
tibi salva sil in utraque, ad cujus resfiiuiionera di- lato appellaliohis obsiaculo, conferaiis, elfaciatis
clum Raynerium condemnavit. lri eo vero quori ijjsain ab eo pacifice possideri, contradiciorcs, si
quaiiam per Trebellianum idem Guezius censuil 'C quos inveneritis, vel rebelles per censnraro canoni-
"reiinendam, senlentiam -eonfirmavit ejusdem, ita cara compescendo. Quod si non oiniies... duo ve-
videlicet quod fructus de bonis ipsins a tempore slrum, elc
litis contestaiae percepli compulenlur-in ea, qui si Daiura Yilerbii, xvKal. Octobvis, anno deciino.
suffecerinl ad quartam et fructus ejus, eo noinine ; cxxvi:
alia deductio nulla fiat, alioquin juxlaquantitateni 'MORAVIENSI 'EPISCOJfO.
fructuum perceptorum compulalionis ralio habea- Commillilureicausa monaslerii de<Melros.
tur. Quia vero jjaler Ajectseipsam in iegitima nou (Datura, ul in alia. - -
potuit aggravare, "legiiimam ipsara, ejus videlicet Oliin exposila nohis a dilecto iifib... abbatc ct
partis qua; jam dictse Ajectar debebatur ab iute- conyenlu de MelrosCisterciensis ordiiiis qua'slioiio
stato, deducendam censuit el etiam retinendam, iia quod nobilis vir P. comesile Bonbar dicecesisSaiicti
virielicet quod deductiofiat tantummodode-iis rebus Ajidrese pariem cujusdam paslura?, quam iegiiiliie
de quibussecundum Tuscanensis consueludinein fuerant asseculi,"pev violenliain occupasset, ipsisln
civitaiis Deri coiisuevit;In eo vero quod idem Gue- aliis iiytiriosus existens, venerabili fiatri nostro
-zius condemnavit Raynerium , iiomine pupillorum"; j. episcopo et dileclis filiis... Sancti Andreoeel... Lao-
suoruni, adreslilutionem vobis residui faciendam,ip- densi dicecesisSancti Andreaearcbidiaconis caiisara
sius seiilenliamconfirmavit.Nosigilurejusderacartli- ipsam sub certa forma comniisiinus lerminandara.
ab
nalissenlenltamexigentejiisliiiapromulgaiamraiain Cifalovero, sicui acccpimus, comilc saepius
liabentes.ipsamaucforitateapostoiicaconlirmamuset eisdera j"udicibtisper legiiima intervalla, pluribus
prsesentisscripiiprivilegiocommunimus.Nulliergn,.. peremploriis posimodum Inctilcalis, nec uhimo
nostrae confirmalioiiis,etc. Si quis autem, elc. .pereinplorio comparente, licet in cjus iioliiiain de-
Datum Yitevbii,n Idus Septembris, anno decimo. venisset, dicii j'udices ipsum abseniem per contu-
CXXIV. uiaciani preesumentes,de viroium prudenium con-
OTONIENSI EPISCOPO. .siJio, qnia mortis peiiculum vel membrorum vel nd
Ut presbylerquidigitum sinis'rmmanus amisit, miiii- niinus, sariguinis effusibliroebalur si causa rei ser-
slrare possit. vandaemissioi» possessionem verum fierel peiita-
(Yiterbii, xiv Kal. Octobris.) -runi, pcenain sanciionis legiiimae"in formam nliam
_{54)-Yeiiiens ad prseseniiainiiostram 0. pvesbyfer commutanies, maneria ipsitis nobilis supposuQruul
(34) Vide Reginonem Jib. ii, c 410.
42523 LNNOCENTH III PP. REGESTORUMLIB. X. 4'22-i
ecclesiastico interdicto , excepto parvuloruni ba- A ; jirobare has causas el alias manifeslas ol>quas soe-
piisino el rommunioneac pocnitenliaminfirmortim. periictum episcopum merilo recusare polerat ut
Caeteruineo ad jiidieiumveiiiente, caiilionequejudi- siispecluro,nihilominus tamen dictus cpiscopusrie
cio sisti ab eo recepta, salvis excinpiiouibusqtise objeciisprobaliones recus3iis admitiere, inieiiocu-
sibi compeierepoteranl, el interdicli sententia re- toriam protulerit ut corara eo dcherct m ipso ne-
laxaia, in die pereraplorio,qui ad omnes excepliones golio respondere, alque ah hoc ex parte coiniiisad
dibiloriasproponenriascomiliftierat assignatus, ex noslram exstiterii audientiam appellntum, revocalo
pnrte ipsiusfuit proposiia fori excejitio, ulcunqtie in slalnm debitum quidquid oecasione lilterarum
vallnln triplici ratione : scilicet obtenlu pcrsonae, ipsarnmcontraipsnm coiniteminvenirent perjieram
quia laicus ; respeclu rei, quia erallaicum fenimen- altentalum, audirent causam, et eam appellatione
tiini;juris coiiiiiiunisbenelicio, eo quod aclor sequi remolaiine debifoterminarenl, et facercnt quod de-
debeat'fortimrei. Cuinautem iis ralionibus objice- cerncreni per censuram ecclesiasiieamfirmiter ob-
reinr lesponsioexadverso, jndices memoratividen- servari. QuibusR. monacliiisehisdeinroonasteriiin
tes qnorihaccomnianos non laluerinl,' ciirode ipsis lilterarum nostiarum audientia'contradicens,-suam
in nostris blleris feeeriinusiiieiitioncin,el generalis fecit ipsis littevisnarrati&nemapponi. Vernnicoram
coiisueiiidosil in panibus illis baclenus observaia B secundisjudicibiis saper iis quaenobis fuerant nun-
iit clericus laicuin in foro possit ecclesiaslicocon- finta liligio aliqiiantulum venlilnlo, quia eis jiidi-
vcnire, pracseriimclerebusj iu puram eleemosynam cibustle proposilis aliier consiare ncn poteraf, ipsi
piis locis collaiis, inteiioculi fuerunl exeepiionein juriices lestes snper priori processu negotiiadinil-
iion csse hiijusniodi admiitendani. Sane pnrs comi- teiiles ei exaniiiianlesciini diligentia, et attcstatio-
lis, opinionesua conspiciensse frustratam , iucuepit nibiis publiealis,danteslicentiampnrlibusobjicienrii
pevsonaindicti episcoj)irecusave, projionensquod el in dicia lesiiuiu el personas, posl objectiones
cuin quaradam ecclesiam captilam diccret alieriiis ulrinqtieproposilasin dicia el lesies, ari nos tolum
Ecclesix in qua jus pauonaitis bahebat, etne quis iiegoiiumremiserunf, diem partibus praefigentesDo-
in ea in ejus institueretur prajuriiciuin sedem apo- roiuicainqua canlalur: Quasi modogeniii,quo sufli-
slolicam appcllassel, idem episeo.ms qiiemdaniab cienter inslruclae vel per se vel per proeuiafoves
alio praeseniatumpost appcllation.-niad nos inter- Iegiiiraos noslvose conspectuipioeseutarenl.Parte
posiiarainstituil in eadeni; qrii super hoc etiam, eo quirienidicloruinabbalis et conventusse nobis cmn
quod pceiiam, elsi fuisset conturoax, contra juris lilteris judicum secundorum el altestationibiis et
formani asseruil eorarauiaiara, exhibilo lani de ( ohjeciionibiisniutuis eodem termino proeseniante,
iure qiiatn de faclo responso, quia credebat eos ac eisriem dilecto filio nosiro G. SanelseMarisein
velle proccdeie biijusmodi excepiiouihiisnon ad- Porlieu diaconocardinalea nobis audiioveconcesso,
inissis, ad iiosiram audientiaraappellavil;per qtiam cuin pars alia nec venevituec aliquempro se ini-
ajspellnlioiieisiquaiiidaincxspolialioueiuin inoduin seril diulius exspeclata, nos volentespartium laho-
exceptionisohjecil, ul partem aliam repelleret ab ribus parcere ac expensis,visisomnibusscriplis c-t
agendo; ad qtiani probandamuno primo et ad ha- diligentiusinlelleclis, fraternilati tuaeper apostolica
bendam instrunieiiloriim copiam de quibus in 110- sciipta praecipienrioinandamusqualentisad ea quas
slris litteris nieulio habebatur, et ea, si possel fieri, lain a prioribus qnam secunriis judicihus acta stini
reprohandiipost alio terminis habifis el receplis, non babens respectum, indicans pariibus ul infra
atl uirtiniqtic diem monachis venicnUbus, coraes quindecimdiesutraquelibicollegainassignenl virum
iion coniparuit, nec pro se niisit aliquemresponsa- irioneum el bonesttira, cum quo, appellaiionere-
lem, peremptoriumalium contemnerenon formi- mota, juslilia medianle, nec ohstanle fori excc-
dans. Proceiisuvero temporisquidani proefaticonii- .plionesuperiusnieraoraia, in causa procedas, el si
tis procuralor super iis querimoniain nobis expo- utraque vel aliera nolueril libi assignare collegam,
nens, ad dilectos filios abbatem Sanclae Crucis el 0j lu nibilomiiiussine utroque vel cura allero lanium
priorero rieinsula SanctseColunibaeel magistiiimA. maudatuin apostolicumexsequaris; idem facturus,
ruciorcm ecclesiaede Crelton Dukeldensiset Sancli si uterque vel alter noluerilinlercsse.
Audreacriicacesum apostolicas litleras iropelravit; Datum, ul in alia.
in qtiibus niaiidaviniusquod si ea quaenobissugges- CXXVII.
serat idem comes, narralione veridica nilerentur , NOBILI VIR0MAIONI COMITI iNSUL-ARDM CEPIIALOMiS
seilicet quod licei proposuisset coram priniisjti- ACJACINTI.
dicibus liiteras nostras vcritate fuisse tacita Indidgetur ul possileligereconfessorem.
iiii|ii!tralas,proposito etiam quod ipsius judiciuni (Yiterbii,xvn Kal. Ociobris.)
poteial decliuare pro eo quod ipse in aliis cau- Quoniamillius lncuin, licel imnieriii, leneraiisin
sis cuiu contra justiliam aggravarat , et post tervisqui cum nolit mortem peccatoris, sed poiitts
ajipellaiionem ad nos inlerpositam eidem inju- ul convertaiur et vivat, post paenilenliasdelinqtien-
rias noii modicas irrogare procsumpseral,ac ler- tium peccala dissimulal correclorum, et tanlo poe-
rain suam sine ulla ceiia vel ralionabili causa nilentibus et conversis plenioris suaegratiaeniunns
ecelesiaslicosupjiosueratinterdicio, ct paralus csset impenditquanto majtis gaudiumesl Deo et angelis
* PONTIFICATUSANNOX, CHRISTI1207. 1226
|22S
cjus supev uno peccatore poenilenliainagente quara A.cciisurani ecclesiaslieam roonitione praemissacom-
supra nonaginta novemjuslos qui se credunt pcenl-r pescens.
lenliaebeneficio non egere, exsultavimus piurimura DntmiiViierbii, xiv Eal. Octobris, anno docin:©,
el deleclati sumus in iis quse de ttia devotione ad CXXIX.
nosiram nolitiam devenerunl. Sietit enim aposiola- EPISCOPO PLACENTIKO
lni noslro per tuas iitteras htimfliler intimasli, Ul monasteiium de Pairamarina cogat ad reslitu-
licel hactenus quasi piralicam vilam ducens, lionemcerlorumbonorum.
multa conimiseris in tuae salutis disjienditimel (Vilerbii, xvm Kal. Octobris.)
Noslro novevis aposlolalui intimaliim quod ctiin
injuriam Creatoris, nunc tamen condilionem tuae
inlev "dilectosiilios cavdinalem civem Januensem
fragilitaljs agnoscens, veniam postulas de coinmis- et J. filium
sis, el ut lanqtiam posteriorum oblilus, ad ante- quondam Vassall. Sinov. supev Jionis
liora te sollicilus et devolus extendas, offensas matvis cavdinalis ipsius et novereoe nibiloniinus
ejusdem J. quaeslioemovsissei, qtiia constitil inle-
prseieritas novaesatagis conversaiionis studio com- rim mater cardinaiis pnedicti inonasterioSan-
pensarej.ad obsequium Jesti Cbvisli ac subsidium quod
lcrrocsanctaetotis viribus elabovans. Pvopler quod clillichaelis de Petra Martina obtuierat se ac sua,
Altissimo grates referimus quas valemus, qui te B idem J. bona prsedicta plus quam cenitini libras
tam misericordiler ex aito respexit, tit el de pvoc- valenles pro Iriginla libris Januensibtis ab abbate
leritis excessibus doleas, et in operibus meritoriis monasterii memorati emplionis sibi titulo acqttisi-
te sludeas exercere, pvoposilum luum eo amplius vit. Ctim igittir suslinere nolimus ut idem monasle-
in Dominocommendanles quo soilicitus ad uliliova rium tam enormiter in alienatione prscdicla loeda-
le evigas, el lam lemetipsum quam levram tuam tttr, per aposfolica tibi scripta mandamus ut abba-
seciisaposiolicaepotestali cum fervoi'e omnimodae tem el monachos ejusdem loci moneas atlenlius et
devotionis exponis. Ut igilur desiderii lui votum efficaciter inducere non posfponas ut ad reehpe-
finefeliciori clauriaiur, nobilitatem tuam rogandam randa bona praedicta prosequantur in tua proesenlia
duxiinns et moiiendam, per aposlolica libi scripta rationem. Alioquin, ctim aequiussit el raagis con-
ex-
mandautes quatenus allcui disereto sacerdoii uni- soimm rationi ut idem cardinalis potius quam
raalris suae
versa peccala ttia huraili confessionereveles ; et ah traneus sa?periiclabona oblineat, qtise
fuisse volumus et raandainiis
ipso pcenitentiani recipiens salularem, juxla posse quondara abbatinoscuntur,
lutim salisfactionem exsequi studeas qtiam tibi du- ut eisdeni et monachis firmitev ex pavte
xerit injtingeiidam. Nos enim reddentes te degratia noslva praecipias ul omne jus el aciior.es quas ha-
nostra securum , beiiediciionis nostrse te clypeo "'bentad recuperanda bona prsedicta, soepedictocar-
si in devo- dinali appellatione remola cedere nori poslponant,
communimus, speranles quod assumplo
tionis proposiio perduraveris, praeter ccelestisretri- ita vidclicet quod monaslevium ipsura idem cardi-
butionis commodumquod acquires, eliam in bonis nalis servet indemne, ae pro lanio beueficiovas-
sallus fial ejusdem uionasleviipariler et defensor,
leinporalibusnon modicasuscipies increroenta.
Dalum Vilevbii, xvu Kal. Octobris, anno de- -quemadraodumcoram nobis ipse.promisit.
cirao Dalura Yiterbii, xvui Kal. Ociobris, anno de-
CXXYIH. ciroo.
ARCUIEPISCOPO PATRACENSI. cxxx.
Scribilei ul episcopumCephalonimreducal ad obe- UNIVERSIS FIDELIBUS NOSTRIS PERPATRIMONIUM BEATI
dienliamsedis aposlolicm. PETRIAPOSTOLI CONSTITUTIS.
(Yiterbii, xiv Kal. Octobris.) Qualiter Paierini el eorum fauiores puniantur.
Ad nostraii) noveris audieniiam pervenisse quod (Viterbii, ix Kal. Oclobris.)
ui insula lacinto, quse ad dilecti- lilii nobilis viri " Ad eliminandam omniiio de palrimonio beali
Maioniscoroitis Cephaloniaepeiiinet ditionem, qui- 5 Petri baerelicoruin spurcitiam, servanda in perpe-
dam episcopus Gvoecusnon solum sedi aposfolicae tuum lege" sancimus ut quicunque bsereticus, et
inobedieus et rebellis existit, ejus dispositionibus maxime Paterenus, in eo fuerit invenlus, protinus
omniuo parere coiitemnens, verum etiam vilam capiatur et tradalur saeculari curiae puniendus se-
diicit in liiultorum scandalum dissolulam. Quo- cundum legitimas sanctiones. Bona vero ipsius
circa fralernitali tuse per aposlolica scripla manda- omnia publicenlur; ila ut de ipsis unam pailera
mus qualenus, si esl ita, eumdemepiscopummoneas percipiat qui ceperil illum, alleram curia quaeipsum
atleiilius el inducas ul sedi apostolicaeomnimodara punierit, terlia vero deputetur ad conslructionem
obedientiamet reverentiam studeat exhibere, vitam murorum illius lerracubi fuerit interceptus. Domus
el mores suos in melius couumilando, prout gi-avi- aulem in qua bacreticusfuerit -receplalus funditu0
tas officiipontificalisexposcit. Si vero monilis tuis deslrualur, nec quisquam eam reoedificarepraesu-
acquiescereforte conlempserit, tu, ipso ab Eeclesiae inat; sed fial sordium receplaculum, quae fuit lati-
suae cura prorsus amolo, facias eidera Ecclesiaede bulum perfidoruni. Credenles praelereaet defenso-
persona idonea sublato appeilationis obslaculo ca- res ac faulores eorura quarla. bonovum suorum
uonice provideri, conlradictores vel rebelles per partc raulteniur, quac ati usura reipublicae ('epute-
PiTROL. 'CCXY. / - 39
1227 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. X. 4228
jiiv. Quod si vei hoc inoriopuiiiti, vursus in similem A CXXXH.
fuerint culpam proinpsi, dc locis suis penitus ex- CNnERSIS FIDELJBHS NOSTRIS PERPATRIM0N1UM BEATI
pellanlur, nec imqtiam reverlantur ad illa, nisi de PETRlAPOSTOLI CONSTITUTIS.
Knandalosiiroraipontificis, digna salisfaclioneprsc- Bortanlur ad pacemet concordiam,et ul nullusalium
missa. Proclaniationesautcm aut appellationes hu- offendat.
jusmodi pcrsonarnm ininime audianliir; nec quis- (Datuui, ut iu alia.)
quam eis in qualibel causa vespondevecogalur, sed Cuni juralum sit a corailibuset baronibus, pote-
ipsi coganiur aliis respondere. Judices autera, ad- statibuset consiilihus,pacera et justiliam et securi-
vocati, et notarii nulli eorum stium impcndant offi- tafem stricte ad matidaluin noslrnm servare, uni-
ciuro. Alioquineodem oflicio perpeftio sinl privati. vevsilali veslvscmanrianuisqiiatenus veram pacem
Clerici vero non exhibeanl liujusmoriipcslilcnlibiis sevvantes,nequaqtiamvos invicem offendatis,neque
ecclesiaslica sacramenla , nec eleeniosynas aul comraunitas coininuniialeni, neque pevsonaperso-
oblniiones eorum accipiant. Similiter Hospilalnrii nam, riequecommunitasoffendalpersonam, exceptis
ac Templarii etquilibei rcgulavcs. Alioquinstio pri- raplorihus et prsedonibus, et cxceptis bannitis et
venlur officio,ad quod nunqtiamrcsiiliiniiiur absque diffidaiis; ad quos pnniendos reclori apostolici pa-
indullo sedis aposlolicfespeciali, Qiiiciinque prac- B trimonii, quoties requisiti fuerilis, impendaiis au-
levea lales, videlicet credenles, fautores, recepia- xilitim opporUinum. Si vero quisqunm offendiiur,
tores et defensorcs Iisereiicorum pracsumpserinl non slatiin reoffendal, sed moneat prius ul eraendet
•ccclcsiaslieoctradeve scpulluvae, tisque ad satisfa- offciisain.Et si super eiiienriaiioneoria fucril eon-
«Uonem itloneam anaihcmalis gladio feriaiituv, irnriictio,nisiper aliutn scriari pottierit, adarbilrium
NuIIus taliuiii arimiiialur ad lesiimonium, nec ad recloris apostoiici palrinionii referatur. Alioquin_,
alicjuori publicum ofiiciuravcl comtntineconsilium dififidalusab eo tanqnamhoslis publicusimpiignetur.
assumauiv. El qui lalera elegevit,lanquara hseveti- Cum aulem oiia fueril inter aliquos comroversia,
coruni fauior pracdicla pcena mulletur. Staluium per concordiam vcl juriiciuinterniineliir; s.tqueju-
isliid in capilulari scribalur, ad quod annualini diciiiin penes euiii cui ccmpctit jurisdictio, salvis
jurent polestaies, consules seu reclores ; nec un- seraperappeiialionibiisad nosvei'recloremaposlolici
quam rcmovcatur cx illo, ul scmper juvenl ipsmii patiiuionii legiiime factis aul eiiara faciendis. Si
sfatutuni se firraitevservaluros. Et quicunqiiecon- vevoquisquain infvabeaii Petvi patriaionium con-
lempserit aul neglexerit illud servare, deposilus a sliintiis modum istum sevvave coniempscvit, ab
regiroine, cenium librarnm poeiiam iucurrat sol- oinnibus seciinduni mandaium vectoiis apostobci
venriara cuicunque sunimus ponlifexjussevil assi- patrimoniiarcealur. Si quis aulcm aucloritnte sua
gnnri. Nulli ergo, etc hancpaginam nostraecon- praedam acceperit vel accijd feccril, seu aliquid fu-
ratus fueriivel furari feceril, precdainel fiirlum tani
slUulionis, elc Si quis aulem, etc.
Dauim Yiterbii ix Kal. Oclobris, anno decimo. ipse, qtiam ille qui scienler cmeiil, cum pcenadupii
CXXXI. vesiituat. Qui vero fuiium vel hujusinodi proedani
UNIVEBSIS TAMCLEBICIS QUAM LAICISIN rATRIMONIO eraeril ignovanler, ea restituat absol.ile, nuila re-
BEATIPETRIAPOSTOLI CONSTITUTIS. coinpensalione slbi pvoesliia vel pvseslanda; scd
Ne quid aclversusleges el canonesallenlelur. einptovadvcvsusvendiloreinsiianihabeal aciionera.
Haccomnia injungimussttb debito praesiitijurameuti
(Dalum,ul in alia.)
Cum ex officii nosiri debilo teiieamur laro cleri- comilibusel baronibus, potesiaiibus et consiilibiis
cis quain laicis paterna solliciiudine providere, ne observanda; ul et ipsi ea fideliier serveni, et pev
dislricius suos fnciantab aliis observari. Salvo sem-
coiilingatistos aut illos injuriam pevpetivel inju-
riain pevpelrare, consiiluliones iniquas contra pcr in oinnibusaposiolicsesedis mandato.
leges ,el canones a laicis pvomulgatas aut eliam Daluro, ul in alia.
pvoinulganriasajvevsus ecclesias seu viros eccle- D CXXXIII.
siasticos non solum spirituali sed eiiam lemporali NIVEIINENSI ETADRELIANENSl EPISCOPiS ET ABBATl CU-.
aiictoritate daDinainus penitus el cassamus, sub RIJ3 DEl CISTERCIEKSIS OEDINISAURELUKENSISS
debito fidelitatis et inierrainalione analbemaiis DIOECESIS.
inhibenies ne conslilutiones luijusmodi neqiiiler DeAlbericoRcmensieleclo.
observare preesuinanl. Nos enim quiriquid eartiin (Yiierbii, K.d. Oclobris,)
occasionecontra ecclesiasvel personas ecclcsiasli- I!la venevabiles fvatves noslros Parisiensem et
cas fnerit aiientaluin decerniinus irritum et inane, Atrebalensem episcoposet dilecimn filiumabbalem
non obslante aliquo juramenlo quod supcv earuiii de Claromariscocreriinmsbonesiate pollereut snper
observatione prsestiiuniessedicatur, cuin illud lan- orriinationeRemensis Eccleshe, qtiani eis diixinius
quam iiiieitum, nondebcat observari. Judicibus au- coiiiinitlendam,bono zelo piocesserint; praesertira
lem et labellionibusinbibenms ne sccundum hujus- ciiin is qtiem ipsi ecclesiaeprscfeceruiil sit vita,
modiconsliluliones daroiiatassuum piaesumantofli- scienlia, ef fama praciarus. Nos autem ad boc, Deb
ciuinexevcorc,siofliciisui cupiuntpericuluinevitaiv. ieste, suimnotlesiderioaspirainus ut in EcclesiaDei
Daium, ut in alia. tales ad praiaiionis ouicinm assumanlur qui nou
4-S29 PONTIFiCATUSANNOX..CKRISTI 42t»7.". 5251
sini niercenarii, sed pastores, plebessibi commissas A clesiosproesoli seciinriumfovranrosibi riatam assi-
verbo paviler et exemplo docltiri. Porro, dilecti filii gnet, qui, qnamvis non sit nobis"incredibilis aul su-
Theobaldusde Pertico archidiaconusel P. de Slam- speclus, si laraen ad declaraiiriaih penilus famain
pis canonictisecclesiaememoratae,inter cacteraquac stiam se purgare vobierilante quam palliiim susci-
conlra prsediclorumepiscoporuin et abbatis proces- piaf, approbamus. Si vero, quod absit! sufficienter
sum per sttasnobis Iitteras intimartint, hoc contra probnveril irregiilaritnteni ohjeclam, vos illum a re-
mngislrumAlbericumin Remensein archiepiscopum giraiiieRemensisEccleshepenitus amovenles,stiper
liominalumspecialiterexpresserunt, quod erat irre- ordinnlione ipsius, Ecclcsiaeprocedatis seeundiini
gularis, indiscretus, el manuinissiis. Unde, cum ir- forniam"praefixamsaepcfatiscpiscopis'et abbati. Et
regularis 11011 congrueret oflicio,inoiscretus oneri, curo per solliciiudinerovestram in ea irioneus pon-.
et mnnumissiishonori, episeopisqui, ad ejus conse- lifcx fueril oidinalus, faciaiis ei praescripliimpal-
cralionem convpneranl inlerdicere curaverunt ne lium assignari, ne propier hoc cogalur ullerius la-
ialeni proesumerent jn episcopum consecrare, cum borare. Quodsi, receptis probaliouibus,aiiquid du-
dictus P. inlerioganiibiis ipsis episcopisvespondis- bium vel diflieile apparucrif, quoripev vos nequeat
sel qtiod coram eis hoc die data pvobavel.Sed pva> expcdivi, totum ad nos firieliter referatis, signifi
fnlus Parisiensis episcopus, qui ad pvomotionera" eaiites nobis plenarie veriialein; ui. per veslram re-
illius omnimodis inlendebal, nemine conlvaPetvuin lalionera inslrucli, lani circa isluro quam circa illos
nisi dunlaxat ipsojudiceveplicaniejduos|)vesbytevos auciove Doniino procedamus sicnt dejure fuerit
convocavit,quovum teslimonia contva Petvumab- procedenduni.Si vero non omnes iis exsequenriis..
senlem et ignovaniemsuper infamia clam recepit, duo vcstrnm, elc, sublato cujuslibet coniradiclio-
et sic admissus non fuit ad tantaro irregnlavitaiem nis, el ajipellalionis el recusaiionis obslaculo,etc
probandam, videlicet quod cum vidua conjugalem Daium Vilevbii,Kal. Oclobvis,anno decimo.
co|mlam contraxissei. Eo igitur inordinale repulso, CXXXiV.
posl appellalionem ad sedem apostolicaminterpo- EISDEM.
sitain, fecil illtim ulctinque in episcopumconsecrari. Ui pttllium eidemAlbericotradatur.
C;eleruin episeojiiel abbas prasdicli suis nobis lille- (Daium, utin alia.)
ris inlimartinl quod in ipso negolio "juxla foimani Cnm sine pnllio melvopolitanusnon possil pl«>
mandaii apostcliciprocedenles,proefattimAlbericum liilndinem jioniificalis oJGciiexevceve, gravis qi;'.-
Farisiensem archidinconum,virum approbaii lesti- dem, nonsolum Ecclesia?,verum eliam loti Rcmcusi
rooiiii, et npnd Deum cl hoinines vita, moribus, et ,, provinciseimminerel jactura,si circa ejus antisiitcm
s-ieniin gratiosum, snb alleslaiionedivinijudieii sibi donalio pallii niniium differrettir. Ne igitur Theobal-
fsiln, de covdepttvo el conscienliabona et fide non dus de Pelrieo arcbiriinconusel Petvus de Stnmpis
fictn pvaefecertintRemensi Ecclesisein pasiorem, et canonicus Ecclesiaememoraloaper excogiiataroma-
fecerunl eidem, convocatis. suffraganeis, munus iiliara procurent diffugiura vel Iatibultiniut infia
consecrationisimpendi,quoruin assertioni Remense teropus in aliis lilieris designatum negolium vobis
capiuilum el sufiragauei qui consecraiioniejus in- commissunisoiiiri non possit effccttim,nos malignU
lerftierant concordahant,sicul eoruni ad nos diiectse adiiiveiHionibusobviare volentcs, discretioni veslia".
litlerae proleslanlur. Quia vcro prsenominaliarchi- per aposiolicascripla praecipiendoraandnnuisquaie-
cliaconttsel canonicus apud nos |)er ileratas littcras mis, si pra-dicti archidiaconusel canoniciissolliciie
insiilerunl ul supevhoe vevilalemfacevemusinquiri, perquisiii non poierunt inveniri, vos eiajiso lempove
quaiiuimcunquenobis moleslumexislat sospediciara pvsefinilofacialis prssfalo prsesuii pailium assignari.
ecclesiam moleslari, nolentestaraen lantuni sacra- Salva laraen ad abundantiorera caulelam onini ca-
tnenti defectumclausis oculis pertvansire, cum ini- nonica ratione, si qua illis corajjeterepoleril. contrn
periimetitum hujusmodi lolevabile non existai, di- ipsuni; cuin lalis exceplio sit ohjecia qusenon so-
ecreiionivestros per apostolica scripta praecipiendoJJ lum impedil pvomovenclura,sccl dejicit jam promo-
iiiaiidarotisqnatentis inquisita et cognita verilale, tum, quamvis super hoc ipse non sil aliquaienus
si praefaitimPctrum invenerilis a iali exceplione infamntus, nec iucredibiiis, nec suspectusulpotevir
probanda pvaescvipfomodoftiisseveptiisum,eo quod muitiinodalnude prreclnrus.
inovdinafeactum est non obslanle, denuntietis ei- Daluin, ni in alia.
dem et archiriiacono niemoralo ut, si voltierini cxxxv.
et valuerinl, ambo vclalter regulariter probent sub EPISCOPO FERXENSI.
examineveslro irregularitalem objectam; et,si eara De clericis oidinntis ab episcopisnon suis.
infra duos menses probare noluerinl aut nequive- (Viierbii, IVNon, Ociobris.)
rinl, sivequod in cnnouica probatione deficiaut,sive Ex parte lua fuil propositura covain nobis quod
qtiod a probalione canonice repellantur, vos dilecio cuni a lua ccclesia relegams clericis tuse riioaeesis
filio R. subdiacono et familiari nostro, per qnem sub pcena excommiinicationisdtixeris inhibendun)-
pallium de corpore beali Peiri suihptum, insigne ne ad sacros ordinesabsque cerlis liltilis se faccvent
virielicetplenilutiinispontificalisofiscli,dcstinamus, pvomoveri,ipsi, tuapvohibilione eontempia, caier-
protinus injiuig.iiisui iJIutlmemovatoReroensis.Ec- vatim ad alias provincias eonvolanfes, a divcrsis
1251 INNOCENTI!III .PP. REGESTORUMLIB. X. 1232
episcojiis indifferentcr se facinnt ordinnri. Proptci A cnrei, attendens quod messi raultseunus non suf-
quod humiliterposlulasii ul quid de lalibus sitagen- ficial operarius, multos sibi operarios el verbi Do-
dum, noslris te lilteris inslruere dignaremur. Nos miuici cooperalores adjnngii, ac per eos exsequi
igiiur fralerniiaii tiiac taliter respondemus, quot cogilur quse per se non polest pevsonaliievadira-
ordinali el ordinalores eovuro, nisi pcvpvobabilem piere, ejus inslructus exemplo qui et duodccim
ignovanliamexcuseniuv,sunt ab officiosuspendendi. aposlolosel alios sepiuaginta duos elegil, el binos
Datum Vitevbii, iv Nonas Octobvis,anno decimo. anfe faciem suam ad praedicandumdirexii. Cturi
CXXXVI. igilur necessitas regni Dngaria? ilhic exegerit le-
TERDONENSl EP1SC0P0. gaiinn a nostro lateve destinavi, nos ad exalfatio-
Dispensaliopro contrahendomatrimonio in secundc. ncin el commodumtam regis qtiam vegnispecialiter
el tertio, cattsa pacis. et clficacileviniciidenies cum ad partes illas non
(Yiievbii, Kal. Octobvis.) iniiucrilo duximtistransmitlendum quem inter fra-
Sicni ex iuavumaccepimus sevic lillevavum,inlei ires noslros sincera diligimusin Dominochavitalc,
qtiosdara Terdonenses cives, propter bomicidiuni dilecium videlicet filinm iiosivum G. lituli Sancii
quod quidam ex eis dicitur perpetrasse, grave scan- Vitalis presbyterum cardinalero, virum genere no-
dahim est exorlum. Verura, ne odiura prosilivetad B bilem, litierarum scientia procditum, morum ho-
actum , interfecii consanguinei quanidain ; ipsius nestate pracclarum,discrelum et providum, et suis
neplem ncpoli homicidiiim perpelvantis nisi sunl exigeniibus mevilis nobis et fraivibuschavum ari-
iiiatriroonialiler copulare, inier eos eontraclis jara raorium et acceptum, concessa sibi plenaria po-
spoiisalibus de prossenti. Sed, qtiia conlraheiUes lestateut evellat et destvuat, aeiiificetel jilantel quae
proefali secundi generis affmitatis gradtt tertio se in vegno illo evellendaet desfruenda, oedificanda
coniinguiil, ipsum coutrabi matvimoniiimpermii- cognoverit et plantanda. Monerausproinde univer-
leve noluisti. Qtiocirca fralernilali ttiae per aposto- sitatcm vestram allentius el exhortaniur in Domino,
lica serijita raandamus qualeuus cuin ex hoc bo- jier aposfolicascrijita praeeipiendo,mandanfesqua-
iium non modicuin valeat provenive,ipsos, si aliuri leiius proefaluincavdinalem tanquam legalum apo-
caiionicumnon obsistal, iiiter se coiilrahere matri- stolicae sedis et magnum in Ecclesia Dei locum
moniura ex dispensalionepermiltas. habentem, imo pevsonam nostvamin eo vecipientes
DaiiitiiYiierbii, Kal. Octobris, anno deciino. hiiniiliter el devofe, ipsiusque salubribus monilis
CXXXVH. el prseeepiispronis meniibus intcndentes, quaeinier
ARCniEPISCOPIS, EPIPCOPIS, ABBATIBUS, ET AI.IISTAM vos sfatuenda duxerit, lanquam devotionisfilii re-
CI.ERICIS LAICIS PERREGNUM UNGARIJE CONSTl- '
QUAM cipinlis fivmitevet sevvclis; de cujus nimirum cir-
TUTIS. cuinspectioneprovida, et pvovideniiacircuraspecia
Ul lecjalumsedis aposlolicmhonorificerecipianl. induhitalam fiduciam oblinemus quoniam divigeme
^Viterbii, Non. Odobris.) Dominogressus ejus, ita vegia via ctivabilincedeve
Fundanieiilum et fundator EcclesiteDoininusJe- quod non declinans ad dexievainvel sinistvam, ipsi
sus Chrisliis, postquam splcndore suas divinilatis Deo, nobis quoque, ac vohis paritev merilo poterit
inflaminavit testam fragililaiis htimanae, ut dra- coniplacere. Ipsi proinde universi ac singuli reve-
chmam perdilam reperiret el pius pastor ad caulas, rentiam debilam et devolam obedienfiam,iinpen-
ubi nonaginta novem reliquerat, errabundam ovem dere safagatis ; ne si, quoriabsit! a quoquam esset
propriis humcris reportarel, usqtte adeo erga sa- aliter aiienlalum, praeler ipsius cardinalis offen-
lutem bumani generis qtiotidiana remedia inces- sam, cujus censuram canonicam, si quam in.confu-
sauter exbibuit ut si qnis a calbolicalide non de- niacesatit rebelles duceret promulgaiidam,facere-
vians boe velil subliliter intueri, sicul ipse esl lotius mus usque ad •saiisfaciionemcondignaminviolabi-
gralias pleniludo, sie ad plures circa nostrae con- liter observari, nostram qtioque indignalionemin- '
dilionis miserias miseraliones ejus exuberant, ut 0 curreref, qui secundum Apostolnmomnem inobe-
in omnibiis ipsius perfeclio noslrum suppleal ira- dientiaroprompii sumusulcisci.
pcrfeclum. lnter csetera sane qnibus Cbrisliano po- Dalum Viterbii, Nonis Octobvis,anno decimo.
pulo propter varias plagas criminum quasi seraivivo Ineumdem modutnarchiepiscapis,episcopis,abba-
velicto pev ipsius prudentiam sunf jirovisa remedia, tibus et aliis lam ctericisquam laicis pef Dalmaliam
conveniensaniidolum in solidilate [scdisapnslolicoe conslilulis.
ivnovavit, eam loiius Christianitalis caput con- CXXXYUl.
stiluens et magislram, a qua, sieut unguentum in ARCHILTISCOPIS, ErlSCOPlS,ETUNIVERSIS TAM CLERICIS
capite quod descenditin barbam el ad oram cliam QUASl LAICISPERRUTHENIAM CONSTITUTIS.
veslimenti, panis intellcclus el vilasad alias Eccle- Ut tegatum aposlolicmsedis honorificepertraclenl.
sias cum doclrina procedat lirieiel aqua sapientiae (Dalum, ul in alia.)
salutaris. Vcruin, ne intcr curas conlimias et prac- Licel riaclenus elongali fuerilis ab uberibns ma-
grandes paslor ipsius et reelor pro defeclu iraper- tris vestrae, lanquam filii alieni, nos lamen, qui
fectionis humanae deficeret, si solus coiistiniendns surotis.in officio pastorali a Deo, licct iinmeriii,
iuani labore ad suam omnia soiliciiudiiicm revo- constiiuli ad dandam scienliam plcbi suae, non
1233 PONTIFICATCSANNOX, CHRISTI 1207. lUi
posstimus affeclus paternos exuere, quin vos snnis A inlellectiim, et quem in prosperis non cognoverant,
exhortaiioiiibus et doctrinis sludeamus tanquara recognoscerenl in adversis. Quia igilur, chavissimi
menibra vestro capiti conformare, ut Ephraim con- fratres el filii, si digne volumus imposilum nobis
vertatur ad Judam, el ad Jerusalem Samatia rever- pastorale oflicium adimplere, quantum fragilitas
latur. (Jfinam inlelligere velilis sapere ac novissima humana permitiil, vos ad ea debemus inducere per
providere, ul a mentibos veslris omni depulsa cali- quaedispendiumlemporalium et seternorum possitis
gine, ad viam ab invio redeatis, qui dudum post periculum evitarc, diiectumfilium noslrum G. tiluli
, grcges sodalium evagando, vos ejus pertinaciter Sancli Yitalis presbylerum cardinalem, virum ge-
magisterio subduxistis quem Salvator noster imi- nere nobilem,litlerarum scientia praeditttm,moruni
versalis EceleMoscaput consiiluii raagistrum, in- lioneslale praeclaium, discreitnn cl providum, et
qtiiens, ad ctimdem: Tu vocaberis Cephas (Joan. suis exigenlibus mcritis nobis et fralribus nostris
1). El : Tit es Pclrus, el super hanc pelramcedificabe charum admodum et acceplum, ad parles veslras
-Ecclesiammeam. Et tibi dabo claves regni cmlorum. duximus deslinandum, ut filiain reducat ad raalrem
Quodcunqueligaveris super terram, erit ligalum et et membrum ad caput, concessa sibi plenaria po-
in ccelis, el quodcunquesolveris super terram, erit leslate ut evellal ,el deslrual, aedificelet plantet
sotulum et in cmlis(Malth. xvi). Cui cum DominnsB quse in partibus vestris evellenda et deslruenda,
oves suas paseendas tertio repelito vocabulo com- asdificandacognovcrit et jjlantanda. Monemuspvo-
misisset, manifestededit intelligi eum a grege domi- inde, etc, ut supra usque obtinemus; quoninm
nico alienum qui eliam in suis suceessoribusipsum dirigenle Dominogressus ejus, inler vos ea eurabit
^ontempserit-habere paslorem. Non enim inter has slatuere per quae Deo, nobis quoque, ac vobis pu
oves el illas distinxil, sed simpliciler inquil: Pasce riier raerito poieril complacere.
ovesmeas (Joan. xxi), ut omnes omnino intelligan- v
Dattim, ut in alia.
fur ei esse commissae.Cum igilnr una sit et indi-
CXXXIX.
visa Domini fnnica, nec unquam passa sit divor-
CI.ERO ET POPULO VITERBIENSI.
liuni Sponsa Christi, juxta quod Sponsus in Canii-
Ut ViterbiensisEcclesiasil deincepscalhedrslit.
cis afleslatur : Una esi, inquiens , columba mea,
una esl malri sum, elecla genilricisum; viderunl eam (Viterbii, iv Id. Ocfobris.)
(55) Ex privilegio felicis raemoriceC. pnpaspvas-
filim Sion, et bealissimamprmdicaveruntregince,et decessoris nosivi cognovimusevidenter quod ipse
concubinmlaudaverunl eam (Cant. vi), necesse est de com-
ut quicunque ab hujtismodi unitate recesserini, fidem et devolionem veslvam altendens,
submersi cum C nmni fvatvuinsuorum consilio Viterbiense oppidum
aqnis diluvii, partem angelo aposiaia bonorabili civitalis nomine insignivit, el ponlifica-
Bortiantur. Ut aulem ipsius illibala unitas servare-
unum lis cathedros dignilate donavil, auctoritale slatuens
tur, eidem Dominus, sicut pvaemisimus,bea-
lum .Peirum videlicet, caput constituit et magi- apostolica ut ViierhicnsisEcclesia cum Tuscanensi,
Ceniumcellensi, atque Blendanensi, ponlificalem
strum; ut quasi Noe arcara, extra quam animalia
uerelicta in diluvio submergunlur, salvalis casleris obtinerel deinceps dignilaiem. Nos aulem, qui fidcin
infra ipsam conlentis, in uno cubilo consummaret, et dcvolionem vestram ipsa prassentia corporali
certius sumus cxperli, beneficium principale ple-
pro cujus fide, ne in sua passione deficerel, specia- nius
liler exoravit, eidem proecipiens ut fratres suos interprelari volenles, illam _Yilerbiensisedi
conv.rs;;s aliquando confirmarel. Cum ergo innu- erga Centunicellensem et Bledanelisera dioeceses
ineris fere leslimoniis Scriplurarum, quas vos nec honorificentiain confirmamusquam circa ipsas Tu-
convenit nec expedit ignorare, unitas Ecclesias scanensis sedes dignoscitur hactenus habuisse, ctii
Vilerbiensis Ecclesia specialiter est uniia. Slatu
coraprobetur, non esl mirtim, cum simus, licet im- lanien illarum
sedium, Centumcellensisvidelicet et
meriii, successoresillius cui jussit Dominus pascere
oves suas, si errabundas oves uifimur ad caulas *"Bledanensis, in suo jure manenle. Nulli ergo
hanc paginani nostrae interpretalionis el confirina-
reducere; ut sicut est unus paslor, sic fiat unum
elc. Si quis aulem, eic
ovile; si totis viribus laboramus ne quodammodo lionis,
difformefiat corpus Ecciesiae,si partem aliquam ab Daium Yiterbii, iv Idus Octobvis,anno tlecimo.
eo contingeret sepavavi. Ut autem ad pvaesensde CXL.
reliquis laceamus, cum Graecorum imperium el CAPlTULO UTICENSI.
Ecclesia pene tota ad devotionem apostolica;sedis Ecclesiade Balneolisabjudicalur Petro Marco.
redierit, et ejtts huraililer mandata suscipiat et (Covneti, vm Kal. Novembris.)
obediat jussioni, nonne absonum esse videtur ut Ex literis venerabilis fralri nostri archiepiscopi
pars loti suo non congruat, el singularitas a suo et dilectorumfilioruradecani Arelatensiset vestara-
discrepet universo? Prseterea, quis sit an propler rii Nemausensisaccepimus quod cum olim causam
suam rebellionemet inobedieiitiam dali fuerint in quasinter dilectum filium magistrum Petrum Har-
direptionem etprosdam, ul sallem dareteis vexalio cum scriplorem nostrum et vossuper ecclesiaSancti

(35) Yide l. I Ilal. sacr. part. u, pag- 506.


1255 INNOCEiSTII lil-PP. REGESTORUMLiH. X. -1238
Joannis de Balncolisvevtebalur, ipsis duxeriinus A scripla |ira?cipicndo inamlantes qustenns eida;i)
committendam,iidera pavics ad suaui prassentiam regi,etsi non qiianlum debelis, qiianium laiuen
ciiaverunt, el audilis ulriusque partis allegationibus potestis, fesiinalum curelis subsidiura exbibere iu
etplenias intelleciis, lesles receperunt productos; viclualibus, arrois, navibus , et personis, aliisque
et quia ipsi causaefinem imponevenoluevunt,eam- sibi multipliciier necessariis, ul vestro et aliorum
dem ad nos remiseiunl sufficienier inslruclani , fidelium suorum suffulfus auxilio, iromineniibus
atteslaliones reccptas suo sigillo signaias nobis cladibus iinem imponat, et regnum suura in tran-
iirieliter trnnsmitienles. Nos igitur andilis ulriusque quilla prosjieritategubernet. Alioquin, cuni el com-
paiiis raiioiiibus, el pncdiclis ailestationibus dili- roonilionemet coromiuationeraduxerimus prasmit-
geufer inspectis, vos ab inipelitione ipsius magisiri iendam, in rebelles et contumaces officii nostri de-
Pelri super dicta Ecciesia piossenlium aucloritate bitum exsequemur, gravius fovsan quam exliment
ritiximus absolvendos,ipsi super eadem sileniium super eos oppressionis pondusel percussionisgla-
iinponentes. diuiii iudueentes, cum aculus morbus acuta indi-
DaluraCorneli,_vni
' Kal. Novembris,annodccimo. geat medicina. Eos autem qui obedire nobis et
' • CXLI. regi subvenivecuvavevintgvata facieimisvemuneva-
LSIiERSIS COMITIBUS P.TBARONIBUS PERRGGSU5I B Unnegaurieve.
SICIL!.«
CONSTITliTIS. Dattim Tuscan., xvm Eal. Novembris, anno de-
Vt regi Sicitiwsinl adjumento. cisno.
(Tuscan., xvni Knl. Novembris.) CXLII.
Si nee cliviiiamnec regiara nietueritis offensaro, CI.ERO ETPOPULO TUSCANENSI.
si nec i.oxam infidelilalis nec noiani iiifanrissiiroe- De privilegiis episcopi Tuscanensis.
vetis, rieberciissaliera aut reriira disfendinro aul (Corneli, IVKal. Novembris.)
corpovuro peviculura fovmidave; tu boc pavore Jiislis pelenliuro, etc, usque iuclinali. Privile-
perculsi charissimoin Cbvisio filionostro Fridevico giuni felicis niemorise Leonis IV papae prasrieces-
illuslri regi Sicilkoiti supremo itecessitaiisarticulo soris nostri Virobonoquondam ejhscopoTuscanensi
conslituto dcbilum euvavetiset necessaviumauxi- concessum, ne vetusiale consumplum vaieat depe-
linm impeiiiri. Ceiie cuin enin alienoriiniviolentia rire, pva;seiilipagiua de verbo ad verbum jussinius
delincbat, qualiscunquevos probabilitasexcusabai. adnotari, cujus tenor est talis :
Sed, ciim ipsura siiorum cusiodiat diiigenlia, quos i Leo episcopusservus servorum Dci, venerabiii
ei pia genilrix depulavit, nulla vos polesl ratio ex- fralri Yirobono Tuseanensi episcopo ejusque suc-
ctisare ne oppoiimium sibi debeatis obseqniumex- cessoiibus in perpeluum.
bibere. Ul quid non iniprovidiprosvirietisquod si c Convenil apostolico moderamini pia religione
vel pev iniroicorum incursus vel iusidias prodito- pollenfibus benitola compassione succurrere, et
rtim aul perdideril vitam aut regnura amisevit, no- poscentiumanimisalaeri devotioneimpertire assen-
vissima vcstra fienl pejora prioribus, cum illi pro- siini, ut ex boc divina nobis remuneratio ascriba-
cul dubio regnum sint invasuri qui nec personis lur. Ideoque, quia lua lialernilas humiliter poslu-
parcent nec lebus,simul in untim oninibusconfisca- lavit a iiobis quatenus episcopura SanciosTusca-
lis; sicut jam eslis experti, utinam non obliti. nensis Ecclesioscum plebibus, ecclesiis, capellis,
Sera quidem evit et inutilis pceniieniia cum cala- ftindis, casalibus, massis, villis, terris, vineis, cur-
mitas ivruevit impvovisa.Unde cum adhuc lempus libus, et silvis, vel onuiibus quss sunt in dominio
babetis, provirieatis vobisab ira venlura. Ipse cjui- ejusdcmepiscopii, Ubi tuisque successoribus-con-
dem vex vestevpev nunlios et apices suos misera- fiiitiaiemiis-atqne corvobovavenitisin pevpetuuiii,
bilemnobis qtieriinoiiiamdeposuil, intimando quod, seetinriura juva praedecessovuintuorum, inelrnati
Ilcei coniitibiis, baronibus, el civibus regni sui precibus tnis, per bujtis pracceptiseriem pracfaliim
sospedederit in praeceptisul sibi neeessitatesmulii- jDepiscopalumTuscanenseni confirmamus-atquecor-
jdices palienti succurrere fcsiinarent, ipsi, more vobovaniustibi cum omnibus sibi pevtinenlibus,
asj.idis surriosobturanlis penitus aures suas ut vo- videiiect in earademcivitalem quse Tuscana voca-
cem 'non exaudiat incnntantis, in nullo sibi dignati tur in gyro et in circuitu episcopii, sive per tolam
simt subvenive,singulisquss sua suntpvocurantibus, ipsam civitatem, ctirtes cum domibus, pluriroisqtie
et nulluni ari ipsnm babenlibusex Ddelitalevel pie- casalinis, quemadmodum tuae relines poteslati,
fale respectum. Cnde cura spiritualis et malerialis atriueecclesiamSancti Quirieicumdomibus et cellis
gladius niutuo se debcanl adjuvare, juxta quod in circuitu suo, et a foris eamriem civitatem, vi-
iegiiuv: Ecce gladii duo hic (Luc. \xn), idera vex neis, levvis,fundis, casalibus, molenriiiiis,ubicun-
nobis huniililer supplicavilul eos qui terrenam non quc eirieni ecclesise corapefunt vel coinpeteuepos-'
meiiitint jioicstateiii per censtivamecclcsiasticam suni. Conlirmamus eliaintibi in eadem civitate
cogeremus nsl cxhibcndum sibi subsidiumopportu- • ec.ciesiamSanetas Dei Genitvicis seroperque virgi-
nuin. Nos igituv ef peiilioneni ef conquestioiiem nis MariicDoniinaenoslrsc,quseoliin capnt episcopii
ipsiusjuslissiiiiaiiicognosccutes,dcvolioneraveslram exstitii, ei nunc plebs facia esi, ctira domibus,
nioueimisci exliovtarauvin Domino, per apostoliea cellis, vineis, pratis, silvis, atque nicrcalum usque
1257 :PONTIFICATUSANNOX, CHRISTI1207. 1238
Snporlam ejusdem civitatis, cum omnibus ei perti- A Ubus et ii) luo servitio el ditione permanenlibns,
nentibus, videlieet casiset horlis et cum omni sua vel cum omnibus ejus pertinentiis; simulque et
•convenientia.Monlem Sancli Her.meiiscum domi- plebem Sancli-Sabastiaiii in Arennla, cum duobus
bus el hortis,-ecclesiam Saneti Micbaelisarchangeii ftradis, videlicel Storatianum elFabriiianum, fun--
juxia fluvium Maselam cum fundis et casalibus diiin qui voeatur Cavonis, fnndtini Ruginoiiiln,
suis, terris, bortis et silvis, cum angaralibus et fmidiimCarvaliolum, iuiiriiiniCorgilellum, fundtini
aribulariis suis, ecclesiam SanclaeCbiisiinae,cum Morazzanuro, nec non et fuiidumFovmeliae.Qmnh
silvis, casalfbus, pratis el vineis, fundum qui vo- vero cum iinibus, termiiiis, liroitibtisqne eortun,
eatur Casanovula, cum ponticulo et rivo Sancti terris, campis, pratis, pascnis, siivis, vincis, do-
Pauli; fiiiidum Anearanulam, vel si quis aliis vo- raibus, curtibiis, massaritiis, inccnsariis, tvibufa-
eabulis nuncupatur, ctim otnni eorum peviiiientia riis ibidem residenlibiis, et cum omnibus eis ad-
vel adjacentia pavitevet duovum fundorum qui vo- jaeenlibus vel periinenlibus. ln finibus vevo ina-
canlur Ocliganum, Algorum, eum omni eorum viliinse , levritovio Coignetanensi , funtliim qui
integrilale-, seu et funduni qui dicilur Atteyile, vocatur Poppe Ltipuli indo inde, ctiin lenis
cum sua conveiiientia,sicuti tratisit Ionge lateque culfis el ineulfis, qui est secns fluviiim Martaro, et
itsque ad canam Gundimarii. Ecclesiam SancloeB cum omuibus ejus pciiiiieniiis. Item et fundiim qui
Cliiistines in Valle , el ecclesiam SanclseRestitutoe, vocatur Poppe Sanctoe Marise, cura tevvis cultis et
qtiss sunl juxta fluviura Maiiam , cum omnibus incullis, plagiis quoque, et appendiciis suis, vel.
eorum perfinenliis : imo et fundum qui vocatur ciun oranibus ej"tispertineiiliis atque Poppe juxta
Planum de Mola ciim terris cullis el inctiltis, et YValdimandiam, et (ervas Sancti Stepbani, cnm.
cuin omnibus ei peiiineiilibtis. In fltivio iiiusclse omiii eovum convenicniia, fundum qui vocaluvTure-
aqtiimulos sex, ei in fiuvio Marta tves, eiim oiiini ranzauula cum integiitnle sua. Plebera Sanclse Ma-
convenienlia. In fuudo qui vocaluv Fontana Gua- ria? quaeposila est in Terquinio , cum viueis, lerris,.
ralda hovios quindecim. Montem qui nuncupatur pralis et cum omnibus suis pevlinenfiis.In Ancnrana
vinea raontana, cum plagis et appendiciis suis. ftindosquatubr, videlicetmoiitein Vulpium, Buitieu
Monlasclnum, Montemivemitum, Solonianum, val- et Saccali, cum poppis eorum ex ulraque paiie
iem Ingonis, cum vineis, levvis, el omuibus eovura fluvii Marlae, et cum oranibtis eorum convenieniiis.
liertinenfiis, mabsavitiis, tvibutariis, sive angarali- Funduni qui vocalur Fultona inde inde, cuin suis
bus ibidera residenlibiis. Fundum Pelvelloe,fundum omnibuspertinentiis. Porro confirmamuslibi luoqtie
Muralula,vallem rie CornetO',funduin qui vocalur episcopio, iiifra civitatera quse nuncupntur Oiclevi-
Dolioluro,fuiidum Marilian, fiitiduro qui dicitur ^ delicet plebem Rancli Pelri cum duabiis eccicsiis
Mola, vallem quse dicitur de Nasso, raonteinSuppo- Sancli Joaiinis et Sancli Angeli, cum cunibus, do-
nis, cum tevvis, pvatis, silvis, vineis, hoiiis, pa- mibus in eadeni civitate ct aforis civitatera , tcvris,
iudibns, et pantanis, atijue peremiibus aedificiis vineis, hoiiis, carapis , pvaiis, silvis, vivis, molen-
parielinis , altignis , adjunelis , adjacentibusque dinis, aquarumque decuvsibus, vel cura onmibus
eovtnn, vei cum omnibus eorura peiiinentiis. Vallem sibi periineniibus, imo et casalem Sancfi Petri, el
de Vico, cum vineis et levris; fundtim Sarnaimm, ecclesiam Sancli Sebastiani, cumftindis eteasalibus
cum ecclesia Sancloe Ruffinoe, el fuiiritiinMaiva- suis eiomnibus eorum conveiiientiis, pariterque ec-
iium, pavilerque Cavam scaraeraiam, et Cavara clesiam Snncii Angeliad Peiram ficlani, cura vineis,-
caprilem, cum qinnibus,eorum perlinenliis. Villani terris et onini sua convenientia. Siraili modo conce-
quse vocatur Peliiranum , eum ecclesia Sancli An- dimus el conlirraamiis libi, charissime fvater Y-ir-
geli infra se et lerris, inceusnriis quoque ac Iribu- bone, massam qtiocnuncupalur Canipi,cum ecclesia
lariis ibitlem resirienlibns, vel cum omnibus ejus SanclaeMariasinfra se, et fundum qui vocatur Cavi
peiiineniiis. ftem el plebem Sancii Maiiini quoc majore et alium qui vocatur minore, cura tervis,
est supra Sutrium, cum vincis,, terris silvis, mas- ,n vineis, massaviliis, angarialibtis, tributariis, inceu-
sariiiis el tributariis ibidem comraorantibus, vel sariis, et cum omni daiione et persolutione quam
ciiin oinnibus ejus periinentiis. Fiuulum qui dici- tuis antecessoribus soliti sunt persolvere, et cum
lur Capecelo, futidum Fuscignaniiiii, fundtmi oinnibusejus pertinentiis.
Landenain, ftindum Caiolum,vallera Guidonislonge Prsetereaet inrie inde medielatem de massa quae
lateqtie usqne ad ripara, funduin Peiella, fuiidinn vocalur Forura Casii, cum vineis, terris, silvis,-
qui dicitur Cartafago cum vineis, ierris, et silvis, IhndiSj casalibus, curtibus, domibus, famulis ct
sicul exienditur tisijue ad fluvitiro Martani, srilicel fainulabus et omnibns suis perUnenliis. Pavi morio
usque ad vaduni Prandonis. Conlivnianuis eiinm el inassam quasvocatur Mazzanum,inde.inde, cuin
tibi luisque snccessoribus plebem Sancii Andrese in plebe Sancli Slepbani, cuin vineis, terris seu farai-
Foro, et plebem Sancii Mnriini in Columiiale, el •liis.etcum sua onini convenientia, atque Irium
plebem Saneli~Hevasmi secus litius inaiis jiixta unciarum ex akera raedieiale suprascripias massae
Montem alitiro, cum riomibus, ccllis seu cuiiibus, foro Cassii, cum fanuiliset faniulabus suis, seu ca-
fundis et casnlibus eoriun, quorumcuuque vocabulis salibus, silvis, .domibus, cmiibus, et Iioiils, vide-
nuacupanlur, famulis et famulabus ibideiii residcn- licet ei Iiorura fundorum Massam Luiiam, Cisora,-
1239 INNOCENTllIII PP. REGESTORUMLIR. X. 1240
nuro , Atlevile, Sijipizzanum, Casaie , Paslovina- A funriiset easalibus suis, videlicel ecclesiara Sancta;
num, Fvaginanuii), vnll.iii Peiiaiii, furculeepisco- Mariosin Ruiniiiano ecclesiam SanctaeAgnes, ec-
pii, Geroulo, Peculinre, Pajiaraiuiin, Fornillum, clesiam Saucli Pancralii in Nucerino , ecclesiam
Carnaiiira , Cnlianum, planuui dc lupo, el nliud SancliAndresein Canipo, ecclesiam Sanctae Marise
mloinim, cvyplam Movaldi, Cajolum, Reslrietura, ubi corpus Beati Flaviani maiiyris requiescit, cum
vllianellum monachorum, Menoieilam, Fouliceln, casale el burgo suo in circuitu el gyro ej'us, tina
vallemcle Puzzu, moiileni Mauruni, cum oninibus cum oinui eorum adjacentia vel pertinentiis, videli-
eorum arijacentiis vel pertinentiis atque colonis et cet domibus, cuvtibus, bortis, terris, vineis, fundis,
colonabus ibi resideniibiis.Curlem Sancii Laineniii, casalibus, campis, pratis, pascuis, silvis, castanetis,
qtiaentincupaiur synodochium, Caiaassimcuni itin- nionlibus, collibus, plagiis, planitiis, ciun incensa-
dis et casalibus suis, vineis quoque , lerris servis, riis, tributariis, el angarialibus eorura, vel cum
ancillis, inassaritiis, tributariis, et ciimsus oinni- omnibus eoruin jure pevtinentibus. Itemque et fun-
bus pertinentiis. Infra caslruin quod diciiur Viiler-' dovumhovum, vallem episcopii, monlem Flasconis
bium plebem Sanefi Laurentii cura ecclesia Sancii inde inde , vallem SanctoaLucias, vallem Oriani, et
Michaeiisarchangeli, cum domibus, curtibus infia Zuzzanum,planum votundum, cum onniibuseovum
ipsum Castelhim et aforis , fundis, casalibus, terris, adjacentia vel pevtineniiis , instiper lerris, vineis,
vineis, orlis, aquimolis, rivis, camjiis, pratis, quoerejacere videnlur a capile burgi suprascriptae
silvisel oinnieorum pertinentia. Enimveroperpraedia SanctaeMariasusque ad viam Tuscanae,denique et
ipsius caslri Viterbii plebem Sancti Peui iu vico vicum qtii cognominalur Quarantianum inde inde,
Palenzatio, cum suis eeclesiis Sanctorura JuJii el cum ecclesiis, curtibus, domihus quoque et cryptis,
Yalenlini. Plebein Sancli Andreie in carapo cuiii ec- rnullisquefamiliis, et cum omnibus suis peiiinenliis.
clesia Saiieli Abundii, ecclesiara SanciaeLuciae in lnfna lacum noiniuaiuin qui vocalur Bulsiims, in-
Soio cocto. Omnes vcro ctiro fundis et casalibus sulam quaecognorainalur Mariana, cum monasterio
eoruni, lerris, vineis, prafis, silvis, domibus, cur- Sancli Slephani,et cum eovum omnibus peviinen-
libus et hortis , famulis el faraulabus ibidem resi- liis. Plebem Sancii Andvese secus iluvium Mavi.
dentibus , mnssaritiis, tribuiariis, incensariis, anga- ciim suis ecclesiis Sancli Viti, Sancti Joannis, San-
rialibusque eorum , el cum eorum convenientiis, si- ctique Lauvenlii, cum casis, curlibus, bortis vineis,
uuilqtie decero et novem fttndorum, videlicel Quin- fiinriis,casalibus, molendinis, piseariis, eannariis;
zanum,Cardoni, Polleianum,LatvinuJam,Malevnitm, et medielatem de ipso fluvio ad molendinosrigandos
Yallero Folianensem, Anloniatium, Lucianum, Si- C in raultis Iocis, una cumcolonis el colonabtisibidem
Jianum, Avcnule, Messurianum,Cavoni, Curlem de residenlibus, vel omnibtisejuspertinenliis. Simulqtie
Folianellis, Cavam de bonsn, vicura Ren.ri, Oceani, el horum fundovum, videlicet Cajolum, Vallicellas,
Pastvinianuin, Slralilianum, vicuni Orazaimiii, cuni Silvabubla, planum de Fontana, Mergonem, Meta-
domibus, cuvlibus, hoiiis, fundis, cnsalibus,vineis, lain, Cazzanum, Melianum, planum Sancti Vili,
terris, campis, pralis, silvis, attiguis, adjunciis ad- inoniem Sancti Andreae, et Catillianum, una cuia
jaceniiisque eovuro, cum oinnibiis covum conve- oranibus eorum adjacentiis vel pevlinentiis, terris,
nieniiis, tvibutaviis,augarialibus et iiiceiisariissuis. cainpis,pratis, vineis, silvis, casis, curtibus, ser-
Plebem Sancli Donati qui vocatur (56)... cura ftindis vis, ct ancillis, massaritiis, tributariis ihidemcora-
et casalibus suis, videlicet Corlonula, Cardoni, morantibus. Massam qusedicitur (57)... cum plebe
moniem Averso, Recisara, Novclletara, el vallem SnnctiJoannis infra se, quasesl supvafluviumMavt.
Reginam, ctim omnibns eortiro!pertineniiis. Plebem cmn vineis, tevvis, fundis, casalibus, atque angavia-
Sancti Lanreniii in Palraule cnin ecelesia Sanctse libus suis , et incensaviis, cum suis convenieniiis.
Lucise et Sancli Eulicii, cumvillis, fundis, casa- Massamqusevocatur vicum Marianum, cum plebe
libus, domibus, cuiiibus, horiis, olivelis, et funduni Sancti Joairais, eorumque fundorum , scilicel R'z-
qui vocalurAlzaniimet Tucinara, cumlerris, campis D zolanuro, pratum pojipseLupuli, Caium fl,ij"anum,
pratis, pascuis, silvis, famulis famulabus inibi per- Finianiim, Sclapplanum,praluralongum, el Stonum,
maneniibus el cum omni jtive et ditione eoruin. ctim tlomibus, cuiiibus, terris, hoiiis, vineis, cam-
Imo et curlem Sancli Salvatoris quaeslal juxta la- pis, pratis, silvis, massaritiis el tribulariis, vel cura
tuni Bulsini in terrilorioManiaiio, cum terris, silvis, otnni eorum pertinenlia, aique ftindum jqtii vocattir
vineis, fundis, cnsalibus, et cum piscatione iaci Antitinum , cum casis, curtibus ecclesiis, domibusj
ipsius; quaiitum residentes ipsius cuvtis possunl terris, vincis , casalibus , et cura oiniiieorum com—
piscavi, sicut lui aniecessores obtinuerunf. Certis- petentia, una cum famulis et famulabus ibidem
simc igitur corroboramus et roodis oronibus confir- residentibus.Fundum qui dicitur campus de Pinis,
raainus libi, dilecfeet amabilis fvaler Vivhoueepi- cuui plebe Sancti (38).... juxla Iaciiin , cum lervis,
scope, tuisque posteris episcopis tuo in episcopio vineis, et sua pejiinenlia. Massaraqua;cognominatur
siiccedentihiisplebem Sancti Petri in vicoPerguIala Olenzana, cum ecclesiis Sanctae.Mnvise, Sancti
sccus supvascripltimlacuro, cum omnibus ccclesiis, Joannis, et Sancli Felicis, cuin fundis et casalibus
(56) Hic loeus vacuus relietus est in originali. (58) Hic locus vacuus veiictus est in oviginali..
(57) Hjcjocus vacuus relicliis est in orislnali.
1241 PONTIFICATUSANNOX, CHRISTI 1207. 1212
eovutn, el eum omni eovumperUnentia, nec non et A qna; stiperius leguntur qtioquo modo auferre a tuo
ecclesiani Sancti Cassinni, cum curte Sancti Am- episcopioaut coiitraricialera facere. Si quis aufem,
brosii, qni posilus est in Feruleto, ciira fundis et quod non oplamus, nefario ausu teniaverit iis quse
casalibus eorum, lerris, campis, pralis, vineis, a nobis ad IaudemDei pro stabilitale jam dicti tui
boriis, silvis, colonis, colonahiisque ihidem episcopalus slalula sunt refragari aut in quoquam
residenlibus, et cum omnibus ei peiiinenlibus. transgredi, scial se analhemalis vinculo innodaliim
Ftindmn qui vocaluv Septinianum cum omiii sua et ciiin diabolo et ejus atrocissimis pompis alque
pertinentia. In tcrriloiio dsiren, fundornm riuorum, Judas traditore Domini noslri Jesu Christi seierni
scilicet Amponianumet Astronianum, cum eorum incendii supplicio concremandum. At vero qui pio
convenieniiis.In sala trium fundorum , Y'icovaIIe, intuiiu observator el in omnibus exsliierit cuslo-
Paternum, el Tulizanum, curo domibus, curlibus, diens bujus nostri apostoliciconsiituii ad cultum
vineis, terris, canipis, pratis, pascuis el omnibus Dei respicienlis , benedielionis gratiam a miseri-
eorum pertinentiis, alque plebem Sancli Laurenlii cordissimoDomino Deo nostro niullipliciler conse-
quseniincupalur Inlrinlilianum, cuin fundis et ca- quatur, el vitae selernaepaiiiceps effici mereaiur.
salibus et suis omnibus periinenfiis. Massara quas Scriptttm per manus Nicolai nolarii atque regio-
cognominatur Soranum cum fundis ct casalibus " narii et scriniarii sanclaenostrasRomanoeEcclesiac,
suis el omni integritale sua. Confirmamus etiam mense Februario, indicl. v. Bene valete.
el corroboramuslibi, amanlissime frater, luum epi- Datum VIIIKal. Marlis per maniim Leonis pri-
scopatum Tuscanensemcum terris, oninihus eccle- micerii summae apostolicoesedis, anno Deo propi-
siis et monasteriis quorum infra subscriptos affmes lio pontificatus domini nostri Leonis pnpae IV in
esse videnlur, el in ffuuro conslruentur, lam per ur- sacratissima sede beaii Pelri aposloli sexto, mense
besel caslcllaquameliam perdiversa oppida,massas, et indict. suprascripla v.
burgoset villas, cumdistriciioneoinniuniecclesiaruni Datum Corneti, iv Kal. Novembris, anno decimo.
et venerabiliumlocorum,piesbyterorura et moiiacho- CXLIII.
rum, quatenus per te lueanluv et secundum san- CALARITANENSI ARCHIEPISCOPO.
ctovum Patvumcanones defensenluvel ovdinentuv. Ul latas conira nonnullossenieniias facial publicari,-
Incipienlibus vevo a linibus lui episcopatus, scilicet [(Corneii,vi Kal. Noveiiibris.)
a mavi magno et inde per fluvium Minioiiein,sicuti Illis es merilo comparandus de quibus iuquit
recte exlendiiur in crypta S. Pancratii, et sicuti propheia: Canes muli sunl non valenleslalrare(Isa.
recte exlendilur in pedera Leupraiidij, qui cst inter r LVI),cum graves et grandes subditorum excessus
lerritovium Orclanumel Bledanum, et recte pergit non solum corrigere negligas, sed etiam corrigere
ad Cavam Fardengam, el inde transil ad Butten, prastermitlis, sicut ex eo colligilur evidenter quod
aquseduclusquseest in strala Beati Petvi apostoli, incesluosam copulam a nohis inhibitam inler filiaiii
et inde pergit in cacumine montis qui dicilur Fo- marchionis de Massa et Hugonem de Basso conni-
lianura, etsicutvadit viaperipsum moniem in.Ci- ventibus oculis conlrahi pcrmisisti. Sed et illis poles
vitellis, el venit in Staphile, qui dividit inter Or- merito comparari de quibusVeriias ait : Yulpesfo-
lem et comilatum Viterbiensem,et sicul venit in veas habent et volucres cmii nidos (Luc. ix), cum
Iocum Planculas et vadit inter lerritoiium Viter- dolositates exerceas sub specie honestalis, sicut in
biense et Polimaiiiense,et deinde pergit usque ad negotio Gallurensi comperimus te fecisse. Putaba-
Petram fictam, el inde venit ad Rivum sanguinarium, mus qtiidem oculum tuum simplicem esse, nullani
et pergil ad rivum qui vocatur Arlinus ad Mausi- leiiebvavumparlem habenlem. Sed, quod dolentes
leum, et deinde vadil per lacum ad Mausileumquod referimus, angelus Salanas transliguravit se in an-
est in campo Rosano, et deinde venit per ecclesiam gelum Iucis, et sub ovina pelle Iupina rabies se
'Sancli Maximi,et deinde _venitin Sanctum Bartho- abscondit. Licet autem sis imuiemor et ingralus di-
loinaeum, qui posilus est in Marsuano, et deinde 0 lectionis et gralise quam tibi sluduimus exhibere,
venit in Septinianum, et abinde in MusileumGa- adhuc- lamen experiri volenles utrum in le aliqua
ninutn et inde pergit in Caneslrasi, et sicuti intrat devolioniset obedientiaescinlilla remanserit per ap.
in Tamone, et ipse Tamo inlrat in Armine, el sic I. s. dis. prsec m. q. praefatosmarchioneroet Ilug.
curril in mare. Infra quos fines sunt plebes supra- de Basso diligenter moneas el inducas ut prasliba-
scripiae,monasteria, civitates, castella, haereditales, tam incestuosam copulam omnino dissolvant, ac
ac ierritoria diversa, et si quid aliud iuter hos fines senlenlias excommunicalionisel inlerdicli latas au-
concludilur quod ad ipsum tuum episcopalumali- cloritale noslra in dominaset terram Galluris, nec
quo modo possit perlinere, a praesentiquinta indi- non et Lambertum Pisanum, solemniler innoves et
clione libi tuisque successoribus in perpetuum cbn- declares, teque usque ad festuni Resurreclionis Do-
firmamus et corroboramus, sancientes apostoiica miiiicse proximoventurum apostolico conspectuire-
censtira sub divini judicii attestatione et anathe- prsesentes. Alioquinexlunc scias le ab officio pon-
matisinlerdicto ul nulhis unquam proesuroat,cujus- lificali suspensum.
cunque sit dignitalis proediluspoiestate, vel etiam Datum Gorneii, vi Kal. Novemb.anno decimo.
jiiiscunqtie inagna parvaque pcrsona.. ex omnibus
12*5 INNOCENTHIII PP. REGESTORUMLIB. X. 1244
CXLIV. A gatam corvigimus in hune niodum, videlicel quod,
AitCIIIEPlSCOPlS ET EPISCOPIS ET ALIlSECCLESIARUM i cumconstei monasleriumvestrum in vendilioneproe-
PR/ELATIS ET UNIVERSIS CLERICIS1NREGNO .ARAGO-dictarum rertuii ultra dhnidiamj'ustipretii fuissede-
NijgCONSTITUTIS. ceptum, praefaticives aut recepto pretio possessio-
De liberlale eleclionumepiscopalium. )es resUluant memoratas, aut suppleanl quanium
(Corneli, III Kal. Noveinbvis.) Jegitime oslendetur lempore venditibnisjuslo pretio,
(59) Solel annuere, etc, usqueirapertiri. In lilterisj defuisse. Nulli evgo... noslroediflinilionis, etc... Si
siquiderachav. in C. fil. n. Petri illuslvis vegisAvago- quis atilem, efc
iiiiiii sic tle verbo ad verbum pevspeximus conti- Datum, ul in alia.
nevi. Petvus Dei gratia rex Aragonen. CoraesBnr- CXLVI.
cbinonen. et dorainus Monlis pcssulani venevabili- LUNDENSI ARCHIEPISCOrO.
bus in Christo Terraconen. archiepiscopo el uni- Da clericoper sallum promoto.
yersis episcopi-s,abbatibus, caslerisqueecclesiarurai (Ttiscan., xiv Kal. Noveinbris.)
prssiatis et eorum conventibusin regno et dominioi Per tuas nobis lilteras iniiraasti quori tempore bo.
noslro consiittiiis, aiernam in Doniino salulem. " me. proedecessoris tui clevicus quidam consilio eu-
Regi regum,per quem regesvegnant, reverentiaini jusdara sacerdotis, qtiein familiavemhabebat, tit ad
debilam exhibenles, et sponsaeej'us, sancteevideli- sacros ordines rainis accelerarel induclus, cuni
cei Eccfesioe, integvam libeiialem conservave vo- esset acolylus, subdiaconatus ordine prseterniisso,
lenles, pessimain coiisiieiudinema nobis baelenus; prossumptuosese fecitin diaconum pvomoveri; qtii,
observalam, qua eleclionem prsslatorumsine nostroi poslniodumpoenilentiaduclus deliclurasuura cuidam
consilio et assensu procedere non permiitebamus,, presbylero palefecit; a quo fuii eidera injunctum ut
amore Dei et sanclasEcclesiseel pvo remedio ani- in aliquo lnonaslerio sub regulari babitu Domino
nioenosivos ei paventum nostrovum relaxamus, vo- niinislrarel; ubi cum per annos aliquotpermansis-
bisque et univevsis successovibus vestris et con- set, super proedicloexcessu quemdam duxit episco-
ventibus in omni juvidiclione noslva constitutis li- pum iterum consulcndum, qui nibil eiriem iiijiui-
bevam eligendi facullatero pev nos et pev oinnes5 gens delictum hujusmodi tuo judicio reservavit. Tu
successoves noslros, assensu regio uiinime requi- vero ipsi postmodum injunxisli ne in diaconatus
-^silo, in •perpeiuura indulgenius, hoc solura nobis> ofiiciorainistrarei, donec quid super hoc esset agen-
et successoribus noslris veservantes, ut libere etL diim nostrsc stiseepisset beneplacifum voluntatis ,
canonice electus in signura regiaefidelitatis nobis etL ipsumque iterum in alio monasterio collocansnolris
Q
successoribus nostris debeat prassentari. Nos igitur:' huniiliter supplicasti ul cum eo misevicovdilevageve
devolionem regiam in Doinino commendantes, ett dignavemur. Nos igitur de lua discretione gerentes
approbaiites in hacparle stalutum ipsius, illud au- fiduciara pleniovemf. I. p. A. sc. m. quaieiius, si
ctoritate aposlolica coiifirmaniuset prsesentis scri- alias pvopvia sibi mevila suffragajiluv,ipsum susci-
pti patrocinio conimunirous. Nulli ergo... nostroe i peve faciens snbdiaconalus ovdinera, quem oinisil,
confirmationis, ele. Si quis aulem, etc. eidem poslmodum auctovitate nostva dispensative
Datum Corneti, IIIKal. Novemhr., aimo deciino. licenliam tribuas, in diaconalus olUciominislrandi.
' CXLV.
_ Datum Tuscan.,xivKaI. Novemb., anuo decimo.
ABBATI ETCONVENTUI S. MARTINI DEMONTE. CXLVil."
De revocandis alienalionibus monasterii EIDEH.
(Daium, ul in alia.) De electionearchiepiscopiVpsalensis.
Re catisa senieniiali calculo difiinitain recidivae e (Corneti,vm Kal. Noveinbris.)
contentionis scrupulum relabatur, judicialis difli- Tam per liiteras tuas quam cbar. in. C. fil. n. S.
nifio atramentali debel calarao exarari. Pi'asseiitibus s Suelh. regis illustris el ven. f. n. sufiiaganeorum,
ergo Iitferis innoteseat quod nos audilis et intelle-- D et dil. fil. capituli Ecclesiae Upsalen. et aliorura
ctis attestalionibus, instrumentis, et allegationibus 5 multovum accepimus quod 1)0. me. archiepiscopo
universis propositis coram nobis in causa quse ver- Upsalen.viam universsecarnis ingresso, dicta Ec-
tebaiur inter ceconomumvestruin ex parte una ett clesia, tttm propter tuaeperegrinationis abseniiam,
Forliguerram ac Raynucium iilium JPoli Guiddoti i tum eliam proptev insolentiam vegionis, diu mansit
cives Vilierbienses ex aliera supcr accasaraeniis s pasloris oflfcio viduata, sed nunc Spirilus sancii
quondain Tornamparl. et terris de Risiare ac Sa- gratia inspirante in quemdam prsedicliregis capel-
licis cum niolendino ubi fncia est gualkeria, sen- lanum Y. nomine virttm utique lillerarum et orna-
lenliam Jacobi et Matthaeijudieum Vitterbien.eon- tum movibus,et, ul cveriis, virtulibus decorattiro,
Ira monasierium inique prolatam omnii.ocassamus,, clerus el populus consensu et petitione uuaiiimi
et sentenUara a ven. f. n. R. civilatis Caslellanen- convenerunt. Sed, quia de legitimo non cst matri-
sis episcopo et P. Ismaelis lunc abbale Sancti An- monio procrealus, ip^uro, sicul vir proviriusel ho-
dreos conlra prosfatos cives miiius provide promul- nesius, in eisdeni litteris non clecluiii, sed potius

(39) Yide addilioncm ad lib VIII De concordia sacerdotii ei imp. cap. 10.
m% ,' PONTIFICATUSANNOX, CIIIUSTI1207. 1240
a.l episcojialevocatum offlciura nommasti, bumi- A caiionera lestium et exliibitioneiniuslrunienlorum,
litev supplicans, ut quia, quantum humano con- in lalem concordiam nobis mediantibus amicabi-
stare polest judicio, pevsona satis videtuv idonea, liter eonvenisfisut lam vos quam successoresvestri
el cleri electione, regis consensu, ac popnli peti- non nisi in qtiaiia decimarum ef, morluariorum
tione vocala, cum eo dispensare miserieorditer di_ eiriem episcopo et ejus successovibus leneamini re-
guavenuir,proponens quod nisi expediret Ecciesig spondere, ab aliis autem prosstationibuset servitiis
memoraia;, ac regem et populum cvederes proptei eadem ecclesia libera sil penilus et immunis, salva
hoc niaxime ad favorem Ecclesise inducendum, li- in omnihus obedientia et reverentia quam ei-tan-
bertalem quoque ipsius per hoc nihilomiiius con- quam episcopo yeslvo el successoribus ejus debetis
servandam, pro eo nullalenuspovvigevespvecesluas, in spiritualibus exhibere; de iis vero, quse vobis
ctim nulla Ecclesiasit in inundi pavlibus constiluts oblati vestri de cselerosani donaveriiil inter vivos,
quaelantum pvopterinsolenliampopulijugosiibjaceai nullam eidem episcopo vel successoribus suis co-
servitutis. Nobisaulem cum fratribus nostris supei garnini tribuere porlionem. Nos igiiur eamdem
lioc hahentibus diligenlem tractatum, multa incerts coneordiam approbanles, ipsam auctorifale aposio-
et dtibia occurrevuni, tum quia ignoramiis quantiiir lica confirmamus et proe. sc. p. co. Nulli ergo.,..
iriemV. defectum in nalalibus paliatur, cuin mul- nostrss confirmatioiiis,etc. Si quis auteiu, elc.
liplex snper hoe consideralionis -delectus debeai Datum Sutrii, xvm Kal. Dec anno decimo.
atlhiberi, ttira quia nobis 11011constat ulrum pro- - • CXLIX. - -
vincia Upsallen. laiilum defectum sustineal in per- ILLUSTRI KEGIFRANCORUM.
sonis quoad arcbiepiscopale ofiicium assumendum Indulgentim concessmpiignantibus adversus Albi-
alia persona non possit in ea magis Idonea inve- . -genses,-
niri. Accedil ad haecquod, eum in ipsa proviijcia (Apud S. Petrum, xv Kal. Decembris.)
presbyteri ex prava consueludine mulieres sibi non . Invelerala pravitalis liBereticsecorruptela, quoe
metuant niatriraonialiter copulare, si lnvjiismodi succrescil assidue in paiiibus Tolosanis, fetus
consiietudiueni inlendis de ipsa, sicut aecepimus, non desinit parere. monstruosos, per qtios in alios
exstirpare, indecens esset pariter et absurdum uf corruptione propria; vesanise -derivata, reviviscit
ad lantum officiumlalis assumerelur persona qua instanter et pulhtlat detestabilis successio damna-
in exemplum deducta/tuum posset propositum ini- tor.um,-qui de. suae vanilatis adinventionibus glo-
pediri. Nos igitur, nltendentes quod In'lalibus iiigens riantes,' dogmata reclae fidei aspernanlur;- et eo
necessitas et evidens utilitas-dispensationisgraiiam ., amplius praedicalam sibi veritatem obaudiunt quo_,
promerenlur, honestati ac discretioni luae, de qua duiii abyssus abyssum invocat, et noxuocti indicai
plenam fiduciam obtinemus, per ap. sc m. q. cir- scientiam, coiificlam sui mendacii falsitalem aiiis
cumslanliis sludiose pensatis, Deum habens pros liberius suggerentes, sese consideraul in suis falsis
bculis, auctoritate nostra circa confirmationein asseriionibus singulares. Ili .nimirum habentes
postulationis ipsius et postmodttm conseeralionera juxta verbum Aposloli speciem pietalis, virtutein
procedas sicut ad divini nominis .gloriam et Chri- autem ejus penitus abneganles, sub religionis iraa-
stianoe religionis profeclum videris -procedendum. gine, quam se solos babere fatentur, niultos in-
Ad hasc, propter devotionem tuam et necessitatem .cautos dulcedineverborum illiciunt; etreddnnt suis
Ecclesise Upsallensisnec non et remolioiiein loci, maliliis uniformes. Hos ulique in Iibro Sapientiae
ne ipsa Ecclesia fatigetur laboribus et expensis, mulier illa designal quse ornatu nierelricio pvsepa-
pallium de beati Petri corpore sumplum pleniiu- rala proclamat: Inlexui funibus lectum meum, la-
dinem videlicel pontificalis offieii, libi. transmitti- pelibus pictis stravi (Prov. vu). Haeretici siquidem
mus; ut si forle ad dispensandura videris proceden- coslesiiumverborum contexiu et ornatu eloquentios
dum, illud eidem conferas sub forma quain Ubi suh picturato salubre audiloribus straiura' separare pro-
bulla nostra mitlinius interclusam. Alioquin ipsum j) millunl, in quo a tumultu vitiorum libeio cbrde
ad nos remillere non postponas. quiescant,' sed locum potius perditionj eonslrtniiii
Datum Corneti, vm Kal. Novembris, anno de- fiinibus peccatorum, propler quod dicilur per Pro-
cirao. phelam : VaccasBetzhavencoluerunthabitatoresSa-
CXLVHI. marice(Ose.x). Hoerelicinamque, qui habtlare, se in
P. ARCHIPRESBVTERO ET CANON1CIS SANCTI XISTlVlT- Samaria, id est in mandatortun Dei chstodia men-
TERBIEN. liiiniur, cum legcm Dei non inielligant, sed inipu-
Confirmalur qutedam concordia. gnenf, lascivas-sectas multiplicis novilatis et er-
(Sulrii, xvm Kal. Deeembris.) roris enutriunl. Sed, cum in prassenlvvei in fuluro
Inter vos et ven. f. n. Raynerium Vitterbien. epi- pcenam suae nequitise debitam patieniur, lugebit
scopum suborlo scrupulo qusestionis super quarla populus super eos. Dominus etenira jivxla verbum
aecimarum, mortuariorum, procurationibus, obla- propbeticum lam domnm sestivam quani domum
tionibus, synodalico et quibusdam aliis juribus epi- percutiet hiemalem, et doraus eburneas deperibunt^
scopalibus,qusea vestra Ecclesia idem episcopus qui taineos qui,aesluantes fervore lascivise,volupia-
tanquaiu silii debil.areqtriv&at twideni, post-ptibli- libus carnis inserviunl, et fjui, ut religiosi ab lioiui^
1217 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. X. IU&
nibus babeanlur, a quibusdarovitiis abslinendo ma- }A In eumdemfere modum... comiti Burren. Eadem
cerant earnem suam, quam illos eiiam qui politis dat.
sermonibus ad deceptionem simplicium falsa con- In eumdem fere modutn... duci Burgundice el...
(ingunt, perctiliet Dominus et disperget, faciens Nivernen. et... Drocen. comitibuset No. vi. G. ds
eoriira meraoriamcum sonitu deperire. Licet autein Donpierra. Eademclat.
ad corrigendum hoc pessimum genus hominum in CL.
luo regno degentiuin, qui ad subversionem Chri-
stianae Jidei de vanitate conveniunt in idipsum, et W. EPISCOPO SANCTI ANDREJE.
ad- eorumdem multiroodie dolositatis imagines in De supptendanegtigenliapatronorum.
nihilum redigentlas operain dederimus mnltoties el (Sutrii, Id. Novemhris.)
per mullos, ijisi tanieii in reprobum sensum dali In nostra praesenlia tua proposuit fraternitas
nec proposilas rationes atlendunl, nec lerreninv conquerendo quod cum quidam monachi et alii viri
comminalionihus, nec possunt blanditiis deliniri. religiosi quasdam pavocbiales ecclcsias in tua dioe-
lrieoque, cum fcrro abscidenda sinl vulnera quaefo- cesi teneant ad usus proprios deputatas, et in qni-
nieniorutn non sentitint medicinam, ct qui corre- busdam aliis, pro qnibus annuum censum accipiunt,
ctionem ecclesiasticam vilipendunt brachio, sinl gI jus obtineanl palrnnatus, cum easdein ecclesias va-
saecularis polentiae comprimendi, auxilium tuum, care contingit, capellanos et alios clericos instituen-
lili cbarissime, invocandum duximus ad vindican- dos ibidem tibi, prout de jure lenentur, negligunt
dum injuriam Jesu Christi et capiendas vulpeculas praesenlare. Unde nobis huinililer supplicasti ut libi
qusevineam Domini Sabaolbnon cessanl in sirapli- super boc- dignaremur utiliter providere. Quocirca
cibus deraoliri, sereniialem regiam monenl.esallen- fralernilali luaeauctorifate prsesenliumindulgemus
tius et exhortantes in Domino,in remissionera tibi quatenus, si praedicli religiosi viri, vacanlibus ec-
peecaminum injungenles, quatenus ad exslirpandos clesiis quss praedictis modis ad ipsos pertinere no-
lam degeneres palmites, qui missis radieibas in pro- sctintttr, libi, prout de jure tenentur, capellanos vel
fundum labruscos generant et non uvas, ad elimi- clericos infra lempus a canonibus diffinilummali-
nandam quoque spurciliam lam nocivam accingaris tiose prsssentare conleinpserint, tu eisdem ecclesiis
vinliler et potenler, ut et fidei luse purilas, quam de personis idoneis providendi liberam auct. noslra
laiiquain princeps caiholicus servas in menle, stre- suffullussub. cujuslibet conlrad. el app. ob. Iiabeas
uis aclibus in opere declavetur, et hsereticaeper- fncultatem, ila tamen ut proptev hoc nullum eis
fidiae sectatores potentise iuas virtute conlriti ad pvasjudicitimgenevetuv,
veritatis noiiiiam saltem inler affliciioiiesbellicas'G Dalum Sulvii, Id. Novembv., anno decimo.
reducantur. Quanto cnim Doniintis Deus tuus in CLI.
EPISCOPO PARISIENSI.
regni lui perturbalionibus tibi benignus astilil el
dedit exitiim gloriosum, terram tuam in traiiquilli- Numerus magislrorum iheologorumacademimPafi-
siensis definilur.
tatis quiete ponendo, tanto inimicis ejus etEcclesise
suas le convenit robustius ohviare. Nos enim, ut (Sutrii, xvni Kal. Decembris.)
Sicut expedire credimus ut apud civitatem Pari-
seeurius his possis inlendeve, (erram tuani et ho-
ad sacraspaginocdisciplina cele-
mines luos ac eorum bona inierim sub B. Pelri el. siensera, quam pro
nostra proteclione suscifrimus,ei, si quis, quod non bris recuvsus habetur, theologorum sit copia magt-
credimus, te vel tuos neqniter molestare prossume- strorum, qui parvulis petenlibtis panem ii'angant,
et esurienles animas reflciant pabulo verbi Dei, sie
ref, lantam injuriam, quam veputaremus sedi apo- etiam decens esl ut
stolieaeprincipaliler irrogatam, curaremus per cen. ipsorum nuraerositas refrene-
ne forsilan propter onerosam multitudinera,
canonicamvindicare. Volumus insuper ut ipsorum lur,
nihil habet honesti, vel vilescateorum officium,
hsereticorum bona omnia publicenlur, et lara tibi qua?.
cum Deusomnia
vel in persona propria laborauti, vel nccessarium vel minus composile impleatur,
auxilium impendenti, quam hominibus tervseluae50 fecerit in numero, pondere, ac mensura. Hac igilur
consideratione prudenter inducli, aucl. praes. fir-
qui contva perfidos avma suscepevinlexpugnandos, miter inhibemus ut Parisius magistrorum theologise
flla valeat vemissio peccalovumqtiam his qui iabo-
numerus octonavium non transcendat, nisi forle
rant pvo tevrsesanctae subsidio duximus indulgen- multa
necessitas vel utilitas hoc exposcat. Nulli
dam; cujjus necessitatis le ac illos volumus esse noslrae inlhbilionis, etc Si quis atttem , etc
ne illius succur- ergo...
memores, contingat impedire Dalum Sutrii, xvm KalendasDeeembris, anno de-
sum.
cirao.
Datum Romse apud S. Petruro, xv Kal. Decemb.
an. decimo. CLII.
In eumdemfere modumuniversiscomitibus, baro- EIDEM.
vibus et mililibus, et universis Christi-fidelibus in Mandala de providendo quomodoin exseculionem
mittenda.
regno Francim constiluiis. Eadem dat.
In eumdemfere modum... Trecen.el... Viroman- (Dalum, ul in alia.)
den. et... Blesen.comitissis.Eadem dcd. Solet aiuuiere, efc, usque impertiri. Cum igilur
W% PONTIFICATUSANNOX, CHRISTI1207. 1250
exaininalionem quorumdam, qui a le vel prosd. tuis A nasleviis et aliis locis reiigiosis dicccesana libi lege
ad sacros ordines sunt promoli, quibus provideri siibjectis in victu, vestitu, convevsationeac muliis
mandamus in beneficio compelenii, nonniinquani aliis gravitas negligiiur regulnris, el iniilta gravia
aliquibus committamus, auctoritale praesenliumfir- commiltunfur ibidem, quae ccdtinl non sohim in
iniler inhibemus ne nisi te vel responsale luo prse- animarum dispendium, scd eliain scandalum pluii-
senie ad examinationem hujusmodi procedalur, ut niorum. Fralres proetevcalocovumipsorum-'conlra
conlra-examinandos libi proponere liceat quidquid stioe professionis proposittim relinere propria non
ralionabiliter duxeris proponendum, ila cjuodper forroidanl. Cum igilur hoec, si vera, sinl, relinqui
examinalionera aliler altentatam nullura libi pros- non debeant incorvecla, ivaievnitali tuae, de qua
judiciumgeneretur, nisi forsan evocatus legitime in cevlam ficluciamobtinemus,per ap. sc. m. q., supcr
elusionemroandati noslri examinalioui hivjusmorii his et aliis inquisita plenius veriiate corrigas app.
pev le vel vcsponsalem idoncum neglexeris inle- re. quoecunquenoveris corrigcnda , slatiiens ibidera
resse. NuIIi ergo... nostroeinhibitionis, elc. Si quis quod regulare fueril el honestum.
autem, etc Daium Roinoeapttd S. Peirum, xv Kal. Deccmb.,
Dalun), ni in aiia. anno deciino
CLIII. B CLYI.
E1DEM. EIBEM.
Ne monachisingulares sint in monasteriis. DeunionemonasleriorumVtttlisProfundmel de Gyf.
(Daturo, «f in alia.) (AjjudS. Petvum, xiv Kal. Deceinbris.)
Cum in Laleranen. concilio sil stalulum ne mo- Ad aurcs nostras noveris pervenisse quod mona-
nacbi... fraternitati tuse, de qua ceiiam fidueiam slerium Yallis Profundaein tua dioscesiconstitutum
gerimus per ap. sc m. q., si quem monachum in tanla rerura lemporalium egeslate gravatur ul so-
aliqtia ecclesia dioecesanatibi lege subjecta singu- rores ejusriem Ioci nequeanl de bonis ipsius mona-
laritcr inveneris hahilare, ipsum mo. prse. per cen. sierii susienlari, propler quod inlerdum, insliganle
ccc app. re. compellasut vel ad suum monasterium humani generis inimico,pro necessariis acquirendis
redeat, vel aliquem boneslum frafrem secum ha- quaedan. minus licita imo gravia commillere non
beal commorantem. verenlur. Qtiocirca fralevnitati tuae pev ap. sc, m.
Datum, ut in alia. q., si esl ita, raonasteviumipsum aucloritate nbslra
CLIV. sufTultus,suhlato cujusl. eonlrad. et app. oh. mona-
ElDEM. slerio de GyTtuse dioecesis,qnod pari necessitaie
Ul mouachoset clericossum dimcesiscorrigat. laborat, adjungere sludeaset unire.
(Datum, ul in alia.) Datum Roraaeapud S. Petrum, xiv Knl. Decemb.
Ad nostram novevis audientiam pervenisse quod anno decimo.
tam a mpnaehis et aliis viris religiosisquam a cle CLVII.
ricis soseularibus tuas dicecesismttlta gravia com EPISCOPO PICTAVEN.
laitlunlur, quae, si non fuerint superiovis lima cor- Ut J. ad subdiaconalusordinempromoveat.
recla, graviorum excessuuromateriamministrabunl. (ApudS. Petrum, ix Kal. Decenibris.)
Licel autem ex iiquncto tibi prsesulatus ofiicioin Ex insinuatione dil. fil. J. scholaris nos noveris
corrigenriis subditorum excessibus jurisdictionem accejusse quod olim maler sua in ipsins partus mul-
obliheas generalem, ut tanien auctorilate mandaii lis angusliis fatigata volum vovil Domino quod
nosiri fuse provisionis officiumIiberius exsequaris, quamcunqueprolem susciperet, eam in sorlem Do-
fraiemitali tuae,de qua firmam fiduciam gerimus, ininicam depularel, quae,volens poslmbdum adim-
per ap. sc. m. q. lam circa viros religiosos quam plere promissum, eumdemJ. fecit inibui litleralibus
eliam clericos saecularesluae jtirisdictioni subjectos documenlis el artibus liberalibus erudiri. Veruni
corrigas, app. re., quaevideris corrigenda, sialuens p iilero"J. a materna non discrepans volunlaie, cum
ad reformalionem ipsorum quod regulare fueril et niinores ordines fuerit asseculus, a le instanler pe-
lionesium. iiit ut eum in subdiaconumpromoveres. Tu vero,
Dalum, ul in alia. licet habeal patrimoniuin de quo potest congrue
CLV. sustentari, et quidam ejus consanguineus ad ordi-
EIDEM. nationemcenlum solidos annuos sibi fuerit paratus
Dalur ilti poleslas reformandi monasleriasumdim- conferre, sicque honorifice valeat vivere de prsedi-
ceseos. clis , oblalis lamen precibns acquicscere recusasli.
(ApudS. Pelrum, xv Kal. Decembris.) Nos autem pium ejus proposiluin atlendentes f. t.
Licet Ecclesiarum omnium cura nobis immineat, p. ap. sc praec m. q., si est ifa, dummodosit irio-
pro monasteriorum tamen statu specialius nos neus, promovereipsum ad subdiaconalus ordinera
oporlel esse sollicitos, ne forsan in ipsis religionis non poslponas.
ohservantia dissblvaluv, quam nostris temporibus Dattim Romaeapud S. Pclrura, ix Kal. Decemb.,
Doraino disponente planiare cupimus ei fovere. anno deciroo.
Jsane, sicut nostro esl apostolatui resevatum,in mo-
mi JKNOCENTIIIII PP. RE5EST0RUM LiB. X. 1252
CLVHI. A absorsil; filiosqne sacerdotis Heli, qui paterna mo-
CIVIBUS ET CNIVEBSO POPULO DERTOSENSl- niia conlemnendoerrorem suum corrigere neglexe-
Horlatur eos ut EcclesiamDerlnsensemrevereantur. runl, Philisthaoorurogladitisinteremil.Abrsha; vero :
(AptidS. Petrnni, iv Kal. Deceml)ris.) Per memeiipsum,inquil Dominus,juravi, quia obe-
Ad nosirani aiidienliam ven. f. n. G. Derlusen. disti vocimemiuo uuigenitononparcendo,beriedicam,
episeoposignificanlepervenil quod, cum pro eo qnod tibi, el multiplicabo semen lunm ul sieilas ceeli, ei
decimas el primilias ad plenum solvere nolebalis, bcnedicenturin luo semineomnesgentes (Geri.xxn).
oliin vos excommuiiicalionissenlenliae sulijecissci, Pttella quoque Rebecca, dum in adaquandis camelis
in eonternpttimexcommunicaiionis ipsius in cceme- humiliier obedivil, recepiis inauribus et armillis
terio ecclesias praesvmpsislisfere cenlum corpora Isaac meruii conjugiocopulnri. Cicleruniex sermone
tiecedenlium sepelire. Poslmodumautem super ipsis qtiem proplieta loquittir ad populum coniumacem
decimis el primitiis justitia medianle pro eodem "oslenditurquod possii obediendoqnisquam vel non
episcopo sentenlia pronvulgata,promisistis vos man^ obediendomereri. Si voluerilis, inqitit, el audieritis
tiato Eeelesiae pariluros inierposiio juramento. Ve- rue, lerra?oplimacomedetis, quod si noluerkis, cl me
rum ab codcm episcopo poslmoduniabsoluti, siciu ad iracnndiam provocabilis, vos gladius devorabil
mandaverat, sepnlta corpora exlumulare curaslis, " (Jsa. j). Samucl eliam dixisse legiiur ad Saulem :
volentes contemplum prislinum laliter expiare. Sed, Nunquid vult Domimisholocauslael victimas,el non
procedente, lcmporealiqui veslrum conversi retror- poiiusul voci obcdialuripsins?Obedienliaenimmclior
sum, el devolionemoslensam in odium deducenles, esl quam victimte,el auscullare magis qtiamadipem
in suartim perniciem animarum, ad sttggeslionem erielum immolare,quoniamquasi peccalumariolandi
fratrum hospilaiis Hampostse, apud eosdem, eccle- esl repugnare, et quasi scelus idblolalrim,acquiescere
sise inenioraUEcoanieleriodereliclo, prxsumpserunt nolle(l fte</.,xv,22).Keigilur in viliuminobedienlia?
cuni imterposiiione fidei eligere septiliuram; per incidalis, virlnlcrnobedientia:vosoporiei forliler reti-
lioc ipsi eeclesioanitcnteslsesioneniinferre. Tande-m nere; qui nedum mandato ad hoc specialicompulsi,
qnidam ex eis ad conscientiam rcducenles, et po3- sed pro debilo pastoralis officiivoluniaiii defendere
nitentiam volcntes sgcre de commisso, ipsi cj)iscopo teneniiiii ecclesiaslicam libenalem, et miirurn pro
sunl confessi lioc ab ipsis fuisse pro stiae damno domo Doniini vos opponere ascendentibus ex ad-
Eeclesiseattcntalum ; sed alii pertinaciter in ex<io- verso; ne, si verbuin Dominiin ore vcstro fueril
gitala malilia perseverant. Quia vero indismumesse alligaium, el lanquam canesmuti lalrare non valtie-
•videlurul Dertusensis Ecclesia mater \eslra, quse p rilis, seu potius nolueritis, ex illis cEci videamini
animas veslras spirilualibus relicit alimenlis, vos de qiiibus dicitur per Prophelam : Fitii Ephrem in-
Hon senlial filios, sed privignos, univcrsitalem ve- lendenles arcum et mittentes sagittus suas, conversi
stram rogamus, monemus, el exhorlamur in D"o- snnl in dic belli (PsaL LXXVII). Pro juslitia quippa
mino. per apostolica vobis scripta praeipicndo pugnare non est vobis aliqualentis formidandmn,"
mandanles qtiaienus nononslante littjiismodi jtira- qoia beaii qui persecutionempaiiuntur propterjusti-
mento, quod ex odio in damimm DeriuseiisisEccle- liain; quoniam cum probati fuerint, accipicnl coro-
sice lemere proestilisiis, tam in vits qtiam inorie nam vitae. Si qua ergo vobis immineat adversitas
inore solito camdem Ecclesiam hoiioranles, ad sia- propter ipsam, gaudenduinest vohis potius quam tri-
lum prislinum redcatis. slanduin, apostolorum exemplo.qui tesle Scriplura :
Daium.Rompaapod Sanctum Pelrum, ivKal. De- Gaudentesibanl a conspecluconcilii, quoniam digni
"cembrisanno decimo. sitnthabiti conlumeliampronomineJesu fiali (Acl,v),
CLiX. cum gloriosum sil, non solum episcopo, sed eiiam
-UNIYEIISIS EPISC0P1S PERANGLIASI ET WALLUM C0»\- cuilibet Chrisiiano, si propier causam non lurpem,
STITUTIS. sed in Doniino comniendabilemaffligalur, aposlolo
Ilorlalur eos ul Uberlutemecclesiastkam lueanlur. D Pelro tcstante, qui dicit : Nemo paliatur ul fur; sed
(Apud S. Petrtim, xiv Kal. Decembris.) si benefacienlesct benedicentesmolesliam suslinetis,
'
(M)Quanquam virlusobedier.tiajmagiiasitpropler lioc est gratia apud Deum (I Peir. iv). Ecce pro
liona quae scquunlnr ex ipsa, mala tamon quaede: defensioneliherlaiis ecclesiasticsejussio vobis immi-
conlraria sibi constat inobedicniia nrovcnirc, quo- uel ut vestra obedieniia nota iiai, et persecutio
dammodo magnificare videniur eatndem; cum sicr.l forsan insiat, ut patientia vestra proximis innote-
collalio boni malum deterius decolorat, ita pierum- scal. Si quis iiaque limel transgressor effici, obe-
que maluinbouo coIIatum,aIiquidei laudis adjungal. dientiain saltem mciiciilosam impendet; qui vero
Inobedientia quippe deparadiso protoplastum ejccil; sperat de ipsa praemium,promeritoriam exhibebit
eui dernumChrisii obcdienlia, qui usque ad moriem eamdem. Perseculio deinde, si qua ftieril, proba-
factus est pro nobis obediens, formam setvi acei- tionem vobis inducel, ul aliis ad exemplum veslra
piendo, subveiiil. Dcnique, Cliore natos, qui Moysi foTiitndoproficiat; et prsemiumquideni conferet, ut
«landatis perlinaciler restiiermil, aperla lellusvivos quilibet juxta modum affliciioiiismensuram retribu-

(40) Vide Mallh. Paris. ad an. 1208, et Gesta innoc. II!, cap. 132.
1253 POKTIFICATHSANNOX, CHRISTI 1207. 1254
tionis acquiral. Proindc, si caiisam Cbrisli cs corde A
^ CLX.
agitis, ipse virltiteni et forliiudincin vobis daliii, NORILIBUS VIRISU.NIVERSIS MAGNATIBUS IN ANGLIA
ut divinumlimorem pr.-cfcroiilesliumnno,coslesletn CONSTITUTIS.
regemmagisrevereamini qnam lerrenuni, ipswnquo Cotumendateh regemAnglia, el ttl liberlctlemeccle-
eum illis qui sub ejus cubilo manu adulatrice ptil- siasticam non Iwdanl.
viliosconsuunl non palpetis, et non sohmi in eoper (Apud S. Petrum,}
quod aiieloviiatem Ecelesioe in vacutsm evacuare Si charissimo in Cbrislo filionoslro Joanni anglo-
molitur non acqniescatiseidem, verum eiiam oppor- rtim illusiri regi fidem debilam observatis, quam
tunse sedulitalis inslantia ipsum a tali proposito Deo, lam nobis iiovcrilis esse graluin. Cum autem
retrahaiis, non dubilanles ad tem])its ci pro defen- ila vos oporteat terreno regi fideliler adhocrere ut
sione justilise displicere, cum seciinaum Apostoluni coeleslemimllalenus offendalis, in hoc debel fideli-
si plaecretis omnibus, Chrisli famuli non essolis ; latis veslroe sincerilas .vigilare ut a proposilo quod
qnoniain hoc pielatis opus vobis ad ejns odium non idem rex conira Deum conoepissevidetur, veuera-
6!ixiet, sed proficiet ad aniorem; qui profeclo, si bilem fratrem noslrum Canltiariensem archicpisco-
quis vestrum in malo foveret eumdcm, et ntinc pmn ei in eo commissamsibi ecclcsiampersequendo
ipsum cxitide viliorem haberet, el cum ad cor redie- l)'' (il), lideii eum consilio revocetis, nec permiliutis
rit usns consiiio saniori, vos quidem pro consilii ipsum, qiianlum in vobis fueril, coiisilium abjicere
puritale eharissimos, eos aulem quorum prava modo pielatis et in consilio impiornm abire, quorum in
suggeslione sedueitur habebit exosos; et sjcdcmum uua die omnes coghaliones peribunt, consilio Do-
mcdicinali nianiisanatus agnoscetqtiam dissimilibus mini, quod in vacuum evacuare .conantur, in aner-
sludiis morbum suae mentis consilia malignanlium nmn manenle. Sane, cum secundum evangelicam
Hggravaverint et solliciludinis apostolicaa medica- •verilalem servire diiobus dominis non possilis,
menta sanarint. Nobis qtioque, qui circa ipsum procul dubio vobis expedit ut in eo quod proefains
medecivic^sagimus, ad gratiarum actiones asstirgei, rex Deo contrarium sese pojiii,*icquaquam fovcalU
el medicinie, cujus pridem acerbitatem liorruerat, eumdem,sed liiuoremdivinumprrcponeiUeshumano,
landem laudabit effecium; recognoscensgue quod ipsum cum illis qtii sub ejus cnbito manii adula-
ipsum sincerissima dilexerimus cbaritate, fatebilur trice pulvillos consnunt non palpelis, nec duhitetis
quod quando casiigalur qui diiigitur, tunc cirea ad lempus ei pro causa juslitiaedisplicere, qtiouiain
ipsum pietas exercelur. Habet enim amor piag-is boc pielaiis_opus vobis ad ejus odium non olficici,
stias, qtue duleiores sunt cuni amarius jiiferunlur. r- sed tandem.proliciet ad amorem; qui profecto cum
Quiaergo ad nostram audieniiam esl perlatuni quod ad cor redierit usus consilio saniori, vos quidein
aliqui vestrum in faclo venerabilis fratris nostri pro consilii' puritate , charissimos, eos anleni, eic,
Caiituariensis arcbiepiscopi S. R. E. cardinalis, in ul in alia usqne amarius infernntur. Quocirca-nobi-
quo noii solum CanUiariensisversalur, sed etiam iilalcni veslram nionemus allentius et propensius
"toliiisEcclesiie Anglicana:liberlas, sc tepidos exi- exbortamur, per nposlolica vobis scripla in remis-
Lenl el remissos, universitatem vestram monemus sionem peccaminum injungenlcs, qualenus apud
iitlcnlius el Iiorlamur, per apostolica vobis scripia etimdemregem fideliDuspersuasioiiibusct-salubribus
districle "prarjpiendo mandanles qnalenus in facto consiliis insistaiis, ut per viam Roboam niiuime
ipso, quolibei mundano limore poslposilo, vos lales incedendo, consilia niaiuriora non spernal, scd eos
exhibore curetis quod per conslantiam vestram Ii- <]tiicaput ejtis oleo peccatnris impinguanl fovcntcs
bertas ecclesiastica defendalur, et eum zelus domus ipstim in malo taiiquam adulaiorcs despiciat, ct
Domini fecerit vos labescere, chariias ignita' per velut corruplores expcllal, ac recolens quod Oza pro
ipsum de persecutoribusejus vos faciat triumphare; eo quod in arcam , devole quidem, sed indigne,
speranles quod DoininiiscausaaSU:Bfinemgloriosuin mamis extenderat, a Dominosit percussus, ad ecclr-
imponet; de quo siqnidem omnes qui consiamer pI siaslica jura raanuiii niiitere non' proesuniat; ne qtti
perseveraverint, pariter lajtabuiilur. Nos enim, qui regnuni Ballhasar judicio maiuis scribentis: Mane,
pro justitia causocbujtis, si expediret, cenare usqtie thecel,pliares (Dan. v), inopinabilitcr oecupari per-
ad mortem nullatenus vitaremus, si qui forsan, quod misit a Persis, ei propter Eeclesiam suam, qfiam ina-
non credimus, mandatis nostris conlumaci spirilu niler Immiliare disponit, graviier itidignelur; sed
prasumpseriiU obviare, sic eorum curabimus pra;- potius recogitet dona Dei, qui eumdem in conspectu
snnipiioiiem corrigere quod terrore ad posleros -regum stia benignilale magnilicans, por Ecclesisa
derivato, talis non transibil insolenliain exemplum, Romanoefavorem noinen ei potenliam suam inlcr
"sedeorum correclio lerrere poteril uhiversos. •cxteros mundi principcs magnifice dilataviu Vos
Daium Ronios apud Sanclum Petrum, xrv Kaf. igilur, qnorum fidem atque prudenliain regis et
Deeembris,anno deciino. * •' regni necessitates debent efficaciter experiri, sic in
•arliculo mali liujus inlenlioni prafali regis oceur-
ratis fulcliler ac prudenter ut non patiamini.vos et

(4i) Vide Mallh. Paris. ad an. 1207 et 1208.


{25S INNOCENTHIII PP. REGESTORUMLIB. X. 1256
regnum ejus in illam perlurbalionem induci a qua, A intendant quanti pretii venditionistemporeposses-
quod absit! de facili neqneal-cxpediri.Nos enim, qtii sioncs fnere proediclic,prasentium vobisauctoritate
pro justitia causasbtijtis, si forsitan expediret, cer- mandamus qtialeiitis infra trium mensium spalium
tare usque ad moricm nullatenus vitaremus, a de- recipienios,appellationereniota,tesles quosalterulra
fensione liberlalis ecclesiasliciemaniim aposlolicam parlium dnxerit producendos, audiatis causam, et
relrahere non disponimus; qua; profeclo abbreviata camdem rcmilteules ad nos suilicienter insiruclam,
non cst, iino per Dei gratiam sic extenta quod in prosligalis partibus lerininnm competenlemin quo
quem fueril ex meritis aggravata spiritualiler et nostro se conspecluireprasenienl senleniiamrece-
lemporaliler, ingens pondus oppressionis inducero piuraa. Si vero pars monasterii ad hunc probandum
valebil in ipsuin.- ariiculum eosdem lcsies produxerit quos ad aliuni
Dalum Roniffiapud Sanctnni Pelritm. probandum produxil, vos iiihilominuseos recipere
CLXI. procureiis, quoniam aliud esl probasse deceplionis
LONDONIENSI, ELIENSI, ET YVIGORNIENSlEPISCOPIS. excessum, et alittd probare quantitatem valoris.
Ut senlentiaminlerdicliub omnibusfaciant observnri. Datiim Ronia; apud Sanctum Petrum, v Kal. Dc-
(ApudS. Petruni.) cembris, anno decimo.
Ne praelextu liberlatis seu ctiam privilcgiicnjus- B CLXIH.
cunqtie senlenliam interdicli qiiisquam observare SILVANECTEXSI ET ATREBATENSI ETABBATI
EPISCOPIS,
recuset, quam pro negotio-Cantuariensis Ecclesisa LATINIACENSI.
per loiam Angliam per vestra; solliciludinisprovi- De electioneepiscopiMeldensis.
dentiam mnndavimus,si necesse fuerit, proinulgari, (Datum, ut in alia.)
fralernilati veslrs per iteratatcripta mandamuset Cum vola MeldensisEcclesicein duas se diviserint
distiicte praacipiinusquatenus, si secundum aposto- partes, quibusdameligenlibuscanloremMeldensem,
lici mandaii tenorem sentenliam ipsam viderilis aliisauiem abbatem Sancta;Genovcfaepostulantibus
promulgandam, stfblato cujuslibet contradiciionis, in pastorem, non auditis qii33fueruni hinc inde
appellalionis et excusationisdiffugio,omnes pariter proposita, lam eleclionem cantoris quatn postula-
socculariumet rcgularium, Hospitalariorumet Tem- tionem abbalis exigente juslitia duximusreproban-
plarioriim, seu etiam quorumcunqiie religiosorum dam, non propler defeclumaut vilium alterulrius
ecclesiaseadem senlenlia eoncludatis. Et, quoniani personarum, sed propter indiscrettimetinordinalum
in prioribus Iitteris de ecclesiisin Wallia constitulis processum contra constiluliones eanonicas atien-
non fecimus mentionem, volumuset mandaniusut lalum. Nevero MeldensisEcclcsiadiutius remaneat
simililer in eas auclorilatc prxsenlium sublalo pastoris solatio destilula, discretioni vestros per
enjuslibet conlradiciionisel appellalionis obsiaculo apostolica scripta praacipiendomandamus quatenus
procedatis, cum el ipsseCanluariensi inetropoli sint ad ipsam Ecclesiam accedenles, convocaliseanoni-
subjecta;. cis, singulorumscruteminivoluutates,et si veltoium
DatumRoinaaapud Sanctum Pelrum. capitulum vel major et sanior pars ipsius infra octo
CLXH. dies in personam idoneam,pra;sertim de ipsa eccle-
EPISCOPO ETARCUIDIACONO URBEVETANO. sia,concordaverii, cleclionemipsius, sivesit subdia-
Commitlilureis causa quaidam Yilerbiensis. conus, sive diaconus, sive presbyter, coiifirmetis.
(ApudS. Pelrum, v Kal. Decembris.) Alioquinexluncauctorilatenoslra suffulli,assignelis
(42) Cum eausa,qua;inler oeconomummonasterii et concedalis ipsis in pra3sulemvirum liueratum,
SanclfMariini deMonte Viterbiensisex parte una, providum, el honestum; contradictores, si qui fue-
F. el R. cives Yiterbienses ex altera, super acca- rint, per censuram ecclesiasticam compescentes.
samcntis quondam Tornampartis el lerris de Ra- Quod si non omnes, duo veslrum, sublalo appella-
siare ac Salicis, et molendinoubi facta est galcheria, lionis obstaculo,elc.
vertebatur, coram nobis fuisset aliqttandiu venti- D Datum, ut in alia.
lata, nos, inlellectis rationibus ulriusque partis et CLXIV.
aileslaiionibus diligcnterinspeclis, cum constitisset Ul subdiaconus eligi possit in episcopum(42*).
nobis monaslerium ipsuin in proedictarumrerum (45)Amullismultoiiesan subdiaconusiu episcopum
venditione ultra dimidium jusli prelii fuisse dece- eligi valeat Iiajsilalur. Siquidem Urbanus primus
plum, senlentiando decrevimusut prsefaticives aut papa decrevil ut nullus in episcopum,nisi in sacris
recepto prelio possessionesresliluerent memoralas, ordinibus et religiose vivens inventus fuerit, eliga-
aut supplerent quantum conslaret legitime vendi- lur. Sacros, inquil, ordines dicimusdiaconalum el
tionis lemporejusto pretio defuisse. Cuni igittir... presbyteratum.Hos slquidemsolosEcclesia•primitira
abbas et fratres ejusdem loci probare per testes legitur Itabuisse.Subdiaconosvero, quia et ipsi mini-
(42) Videsupra epist. 145. atilem occasione cleclionis episcopi Meldensis, ut
(42*) Ilaac epistola, ideo quia generalis est, colligitur ex epislola 163.
niillum lituliim babet in regesio, neque in tertia (45) Cap. A multis exl. de xl. el qualit. etordin.
colleclione.Sed, quia decrelalis qua;istam anteceiiit Vide addii. ad lib. viu De concord. sacerd. imp.
in tertia collectione dirigitur episcopo Muliiiensi, c. l"5.
R-iymundus illi quoque inscripsij.istam. Data est
{257 PONTIFICATUS ANNOX, CHRISTI1207. 12S8
tlrtuit altaribus, orporlunilate exigenUconcedimut,A Nos igitur inquisilioni luas talitcr respondemus,
si latnenspeclatwscienlimac religionisexislanl qnod quotl sicul mctropolitanus de appellatione ad nos
ipsum non sineRomani pontificisvel melropolitani inlerposiia cognoscereonininonon vaiet, sic nec de
licenlia fieripermitlimus.In qnibus verbis innuilur iiis quseposl appellationemipsam fuerinl innovata,
quod 1'rbanus ad slatum Ecelesisepriinittvseserefe- ^1101100^0" de illis cognosci non possit nisi et de
rens, isi quo subdiaconatusordo saeer minime dice- appellatione pariier cognoscaltir,vci de iis quoeap-
batur, instituitut de subdiacono,nisi causa utilita- pellalionis catisamcontingere dignoscunlur. In quo
t':s, et tunc etiam de permissioncmetropolifanivel casu si metropolilanusad cognoscendumsuaspartes
Romani pontificis, non posset electio celebrari. interponeie forte prxsumeret, episcopus utiqun
Verum cum hodie subdiaconatusintersacros ordi- posset ad appellalionisbencficiumconvolare. Nani
ncs computctur, sicm Urbanus papa II, sub bis ver- ad officiumejus qui de appellationecogniiurus est
Iiis exprcssil : (44) Erubescant impii el intelligaut pertinet prudenter corrigere qiiascontra ipsam in-
judicio sancti Spirilus eos qui in sacris ordinibus, venerit ailenlaia. Si veroiiotorium forsan exisicret
presbyieralu,diaconatu, subdiuconulusunl posili, si quod mandatum episcopi indiscietum fuerat vei
casie non vixeriitt,excludendes ab omnieorumdem injnsiuni, cui non tenebaiur stibditus obedire, ae
graduumdignitfite;el iterum: (£5)Nemoadsacrum B per consequentiam ei liqucal evidenter subdilum
ordinempermitlalur accedereuisi aut virgoaut pvo- legiiime provocasse,potest archiepiscopnsauclori-
dalaicasliialis,et quiusquead subdiaconatumunicam late melropoliiicadeclarare subditum irrationabili-
ei virginem usorem liabueril;- el ad simiiitiidinem ter exstitisseanalhematisniuerone percussum. Cum
diaconi et presbyteri subdiaconuscontinentiamde- autem exeommuniealusqui appellaveratjuxta pra;-
feealobservare, sicut esl in scxla synodo consfitu- scriplam formam coram arcbiepiscopo, deponit
tum, ul si quis eorumcui ad clerum acceduiunu- contra episcopumquasslioiiem,ul videliretde inju-
pliali jure mulieri voluerit copulari,lioe ante sub- ria sibi ab episcopo irrogata co^noscat,melropoli-
diaconalusordinemfaciat, et beattis G-regoriussla- tanus ipse ad cognoscendumde causa potesl intcr-
ttiisse legatur ut nullumfacere subdiaconumproesu- ponere parles suas, cum ille appellationisprosecu-
mnnt episcopinisi qni secaste viclurum promiserit, lioni renunliare lacite vidcatur. Sed si verbo vel
iios volentes supcr hoc arllculo disceptniionisma- faeto appellationem se vellc prosequiprolestetur,
icriam ampulare, statuimus ut siibdiaconiisIibere sicul in proposito casu superius esl expressum,nou
valeat in «piscopum eligi sicut diaconus velsaeer- est lanquam adversa petens et sibi conirarius au-
dos. „ diendus.
- CLXV. DatumRomaaapud Sanclum Pelrtim, u Idus De-
PARISIENSI EPISCOPO. cembris anno decimo.
De appellaliouibusad sedemaposloticatn. CLXVI.
(Apud S. Petrum, n ld. Decembris.) ABBATI ET CONVENTUI SANCTI BERTINI.
(40) Sollicitudincmpasloralisofficiiprudenterex- De confirmationeprivilegiorum.
sequeris eum super duhilalionibus juris responso (Apud S. Pelrum, xn Kal. Decembris.)
sedis apostolica;posluias cdoceri. Sane, sicut ex Justis petentium, etc, usqueprecibusannuentes,
tua insinuationc recepimus, duobus coram suo concessionemquam bo. me. BalduinuscomcsFlan-
episcopo liiiganlibus, cuai alter eorum a"dsedem drensis super molendinisSancti Bertini monasterio
apostolicamappcllasset, episcopus interposilosap- veslro fecit, sicut sinejuris prayudicio alieni facta
pellationi nou deferens, sed appellanlemreputans est, el in ipsius instrumenlonoscilur contineri, au-
conlumacem,ipsum excommunicationisvinculoin- cloritate aposlolicacoufirmamuset praesentisscripti
nodavit; qui coram melropolilanosuo de «piscopo .palrociuio communimus. Ad majoreni autem rei
petiil super hoc sibi justitiam exbiberi, asserens evidentiam idem scriplum huic paginacnoslraade
quod posi appellalioneuiad nos legitimeinlerpo- D verbo ad verbumduximus inserendum. t Ego Bal-
sitam ipsuniexcoinmunicaveralet excomniunicaium dulnus Flandrensis el Hanonia;comes notum esse
fccerat pubiicenuntiari, el pelens se ad eum slatum volo prarsenlibuset futuris quod cum quoruuidam
in qtio fuerat appellationistempore a metropoliiano consilio infra castrnm Sancli Audomari prope mo-
reduci, deiiutuiari videlicet absolulum, adjiciens nastcrium Sancti Berlinimolendinaconslruer.epro-
etiam quod appellationi non renunliabat objecte, posuissem, qua;, sicut mihi suggeslumfuerat, sine
sed prosequi volebaleamdem.Unde lua fralernilas alicujus damnovel injuria me facere posseputabam,
requisivit a nobis utrum metropolitanusdebujusmo- accessitad me abbas Sancti Bertini, ostendensmihi
<3icoiiquestionecognoscere valeas, et si repererit pi-ivilegiumRoberti junioris Flandriae comilis, in
illuni legitimeprovocasse,an eum denunliaredebeat quo continebaiur quod inler Archas el Broborc et
absolutum, etan si episcopuscoi'am archiepiscopo Lodie nulli nisi ecclesiseSancti Berlini nioleudiua
appcllaverit,ne is qui excommunicatusab eo fueral; eonsirnere liceret; -elhoc dominus Calixtus papa
absolvaitir, appellationisit hujusmodideferendum. privilegioquod mibi ostensumesl confirmabal, et
(44) Dist. 52, c. 11. Erubescanl. (46) Cap. Soliiciludinem,De appellal.
(45) Disl. ead. c. 12. Nemo.
PATBOL.CCXV, 40
1259 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. X. 1200
ne aliquis contra lioc venire praesumeret sub inter- A hibemus ne aliquis archiepiscopusvel episcopus in
minatione anathematis dislricte praccipiebat. Quia vos vel ecclesias vestras sine manifesla et ratioua-
igitur pro salute animas meaaiter Hierosolymilan. bili causa excommunicationisaul inlerdicli senten-
arripueram, et jusliliam potius omnihus quam in- lias promulgare praesumat. Nulli ergo ... noslne
juriam alicui facere in proposito et voluntatehabe- inliibilionis, elc. Si quis autem, elc.
bam, scriplo quod super hac reiratres de Claroma- Datimi, ttl in alia.
risco a me impetrasse dicebantur, ne aliqua inpos- CLXIX.
terum eeclesi» Sancli Bertini per hoc injuria irro- DECANO BELNENSI.
gari possit, per proesensscriplum derogandum esse Simoniamcommiltitin qui bona sua legal Ecclesia1 ea
censeo, el privilegium pradicti Roberti praadeces- condilioneul ea pra bendamoblineal.
soris mei, ut fralres ecclesiasSancti Berlini pro me (Apud S. Pelrum , ni Non. Decemhris.)
el uxore mea semper orare debeant, prasentium Tua nos duxil discrelio consulendos,si qnis alieui
auctoritate reconfirmo. Aclum anuo Domiui 1202, ecclesioede bonissuis quaedamobluleril petens ut in
VIIIIdus Aprilis. » viia sua sibi liceat eadem bona in ipsa ecclesia pro
Nulli ergo ... nostrae confirmationis, etc. Si quis prssbenda tenere, an bona recipi debeantsic oblata,
B et idem clericusassumivalealin canonicumejusdcm
autem, etc.
DatumRomaaapud Sanctum Petrtim, xir Kalend. ecclesiaBabsque vitio Simonia?.(47) Nos igitur de-
Decemb. anno deeimo. votioni tuas laliler respondemus, quod si quis cleri-
CLXVH. cus cum condilione vel paclo largialur aut offerat
ELECTO M0R1KENSI, ET PR/EPOSITO WATTENENSl, ET bona sua, ut ilia postmodumpro pr32bendaretineat,
DECANO SANCTI AUDOMAUI MOU1NENSIS DIOECESIS. ct ut in canonicum admitialur, liujusmodi oblalio
Confirmalur concordia inila inter monasteriaSancti vel receplio fieri non poterit sine vitio Simoniae,
Bertini el de Claromarisco. cum in lalibus omnis paclio ac conventio cessare
(Apud S. Pelrum, Id. Decembris.) debeant juxla canonicas sancliones. Si vero pure
Ex parte dileclorum (ilioruni Sancti Bertini et ac sine pacto et conditione qualibel offerat aliqua
Claromarisci abbalum el conveiiluitm noslro fuit bona sua, rogans humiliter ut in canonicum admit-
apostolalui supplicatumul quamdamcompositionem lattir, et ut bona ipsa in vila sua relinere sibi liceat
super quodam marisco el querelis in litteris com- pro prsebenda, ei clerici ejusdem ecclesisepure con-
promissionis expressis inler eos initam et certa sentiaiil, hujusmodi receplio procul dubio lleri po-
poena flrmalam aposlolico "dignaremur munimine terit absque scrupulo Simoniacaepravitatis. Licet
roborare. Quocirca discretioni vestroeper apostolica aulem laliter duxerimns respoudenduin,quia nobis
scripla mandamus qualenus composilionemipsam, dattimest de manifestis lantummodojudicare, si ta-
sicut sine pravilate provide facta est et abuiraque men is qui talem donaiionem facii, ea iiuenlioiiedu-
parle sponte recepla, per censuram ecclesiasticam calur ut per lemporaliabona, qua;offerl, spiritualia
faciatis appellatione remola invjolabililer observari, valeal adipisci, et clerici qui eum in fratrem ad-
reducentes in stalum debitum quidquid proeter for- miitunt, non cssenl eum, nisi commoda temporalia
inam compromissionisprasscriptajinveneritis illicite: perciperent, admissuri, sine dubio tam ille quam isli
ailenlalum. Nullis litleris veriiati, etc. Quod si noni apud diglriclum Judicem,qni scruiator est cordium
omnes ... tu, ftli electe, cuin eorum aliero, eie. et cognilor secretorum, cttlpabilesjudicantur.
Dalum Romae apud Sanctum Petrum, Idibus De- Daium Roma3 apud Sanctum Peirum, ni Non.
ccmbris anno decimo. Decemb.an. decimo.
CLXVIH. CLXX.
PIUORI ETCONYENTUI DUNELMENSI. EPISCOPO ET DECANO SlLVANECTENSI , ET ABBATI DE
Concedunlureis privilegia. CHASLIS SILVANECTENSIS DIOECESIS.
(Datum, ul inalia.) D Dejure abbalisCarrofensisin monasteriumAndrense.
Sacrosancta Roinana Ecclcsia, quse omniDtisse (Apud S. Pclrum,.vin Id.>Decembris.)
favorabilem exhibet et benignam, in iisquaj a ra- (48) Cum per privilegium felicis recordationis
tionis tramite non discordant illos consuevit suse Alexandri papa; praidecessoris nostri, quod nobis
defensionis clypeo spccialiler communirc in quos olim proesenlalum iuspeximus, dileclis filiis pfiori
perversorum calumnia noscitur debacchari. Cumi et convenlui Sancti Salvaloris et SanctoeRotrmhe
jgitur, sicut ex parte vestra fuit propositum corami Andrensismonasterii sil concessum utejusdem COG-
nobis, archiepiscopi el episcopi in quoruni dicece- nobii olieunle abbate, imllus ibi qualibel .subreplio-
sibus possessioneshabetis, in vos, ecclesias, et ho- nis asltiiia seu violenlia praeponaturiiisi quem fra-
mines veslros interdum excouimunicationis et in- • tres vel eorum pars consiliisanioris sectindumDeum
lerdicli senlentias proferanl pro sua; arbilrio vo- et beali Beuedicti Uegulam duxerinl cligendum, ad
lunlatis, nos tranquillitati vestraj volemes palernai- petitionem eorumdem prioris el conventus ipsis
sollicitudine prsecavere, auctoritate prsesentium in- super boc nostras litteras concedenles, curaviinus'
-(47) Cap. Tua nos, De simonia. (48) Vitle lom. IX Spicil. Daclter. p. S64, 567,
5t>8,575, et cap. Cum diledus, De cousueiud
1201 PONTIFICATUSANNOX. CHRISTI 1207. 1252.
districlius iiihihere ne quis super eadem conces- A litteris verilali et jusiiiioe pnejodie., clc. Quod si
sione leniere ipsos impetere vel molestare proesu- non omnes.... lu frater episcope, etc.
mat, sed liceal ipsis et successoribus suis nunc et Datum Romse apud Sanclum Petrum, vm Idus
amodo, cumEcclesiamabbate vacareconligerit,per- Decembrisanno decimo.
sonam idoneam de gremio suo vel aliunde per regti- CLXXl
Iarem electionemsibi prseficerein paslorem, Karro- ARCHIEPISCOPO SENONENSI.
fenoi monasterio bumiliter prsesentandum, ut ab De auciorilale melropolilanorum,et appellatione.
ipso confirmalionem accipiat, et reverenliam ei (Apud S. Petrum, xiv Kal. Januarii.)
quam debelimpendat. Nuper aulem nuntius Karro- (51)Lieeiin'corrigendisexcessibusjuxtacanonicas
fensisEcclesisead proesentiamnoslram accedenssua sanctiones appellalionis sil diffugium interclusum,
nobis insinuatione monstravil quod locus in quo et ideo venerabilis frater nosler Parisiensis epi-
AndrensisEcclesiaest fundata, ex quoprimo mona- scopus a nobis acceperit in mandalis ut tam circa
chos habuil, fuil in eleemosynam conGessusEccle- monachos el aiios viros religiosos quam eliam cle-
sise Karrofensl, el ejus diu exstitit prioratus, sed ricos sseculares suse jurisdictioni subjectos , qui
landem ad petilionemillius qui eleeniosyuamfeceral multa gravia committere proponuntur quse cedunt
sustinuil quod fierel abbatia el plenojure subessel B non solum in animarum dispendium, sed etiam in
eideni el semper abbatem postularel ac reciperet de scandalumplurimorum, inquirat et corrigat appel-
monasterio memoralo. Qnse ulique instilulio per latione remota quse viderit corrigenda, statuens ad
plures Romanos pontifices exslitit confirmata. Cs- reformationem eorum quod regulare fuerit et ho-
terum tempore proedicti Alexandri prsedecessoris nestum, quia tamen intentionis nostrse nec fuit nec
siostri nulla de prsediclisomnibus babila mentione, esse debuit jurisdictioni tuseper mandalum bujus-
utpersonam idoneamjegulariter sibi possent proefi- modi derogare , auclorilate praesenlium duximus
cere in abbatem, ab eo dictum meruerunt privile- declarandum quod si forsitan in inquisilionibus ab
gium oblinere, nec tamen sunt haelenus illo nsi. eodem episcopo, non tanquam delegato, sed tan-
Nunc atilem ad aliam Ecclesiam (49) eorum abbale; quam ordinario, faciendis aliquis casus emerserit
translato, nisi sunl in fraudem a Karrofensi Ecclesia in quo licilum sit ad sedem mctropoliticam appel-
impetrare ut semel lanlum de suls eligerent et ele- lare, proedicti occasione mandali aucloritati luse
ctum Eeclesisepraesentarenl; pro quo non parvami quo minus ad te tanquam ad metropolilanum ap-
pecuniam lam ipsi abbati quam monachis et novos pellari valeat nolumus aliquatenus derogari. Tu la-
Ecclesiaereddilusofferebanl.Sed cum eorum petitio men nec impediasper le ipsum, nec per alios facias
nullalenusfuisset admissa,et bonoemem. Morinensis^ impediri, quo minus idem episcopus in corrigendis
cpiscopussub excommumcationispoenapraecepisset excessibussubditorumofficilsuidebitumexsequalur;
eisdcm ul infra cerlos dies eligerent, sicut consuc- el si forsan in casu concessoad te fuerit appellalum,
veranl, de monaslerioKarrofensi, et abbas nostrami in appellaiionis causa prudenter et juste procedas.
audieiitiani appellasset, el posuisset lerniiiium, ne: Datum Romseapud Sanctum Pclrum, xiv Kal.
quid circa eleclionem'faciendam de anliqua el ap- Januarii anno decimo.
probata consueludine immutarent, iidem lacilis' CLXXII.
omnibus supradictis prscdiclaminliibitioncmimpe- W1G0RN1ENSI, HELIENSI ETIIEREFORDENSI EPISCOPIS.
trarunt a nobis, et antequam impetrassenl eamdem, De negolioarchiepiscopiEborac. el episcopi
niliilominuselegeruiu. Praeterea nobili viro comiti Dunelmensis.
de Vines (50), in cujussuni dominio, concesserunl, (Apud S. Pelrum, xv Kal. Januarii.)
eidem super hoc-litteras capituli conferenles, ne dei A regalis celsiludinis auditorio non est ita leclio
cseteropossent eligere sine ipso, et sic bona Eccle- divinorum librorum, sicut credimus, aliena quin
sias donis et oblationibus clistrahunl el allentaut; Herodem regem misisse manum suam, ut affligeret
plurlmaqua3vix poterunt revocari. Quia vero super• -p,quosdam de Ecclesia, Lucam audieril reciiare (52).
his nobis non poluit lieri plena fldes, discrelioni; Cujus utinam deleslanda memoria charissimUmin
veslroeper apostolica scripla mandamus quatenusi Chrislo filium nostrum Joannem regem Angloruni
vocalisadproesenliamvesiram qui ruerint evocandi, illustrem commoveat;ul quod religiosojudicio dam-
inquiralis super proemissisomnibus diligenlius ve- . nare debet in ilio, maturio consilio corrigat in se
ritalem, et si de partium processeril volunlale, ipso. Pervenit siquidem ad nos clamor, el in plnri-
causam ipsam appellatione remota fine canonico> mas mundi parles non absque regiae famaedetri-
lerminelis. Alioquin qtiaj inveneritis redigentes ini mento percurrit, quod pravo seduclus consilio ma-
scriplis, eadem nobis stib sigillis veslris inclusai num suam in Ecclesiam exlendere non expavit, et
mitlere procurelis, praefigenlespartibus terminum venerahilem fralrem noslrum Eboracensen archi-
conipetenteniquo receplurse senlentiam noslro se episcopummullipliciieraffligendo,mobiliaet immo-
eonspectui reproesenienl.Tesles aulem, etc. Nullisi bilia sua bona diripi ac invadi el a suis exactiones

(49) Id est, ad EcclesiamHamensem. (51) Cap. Licet, Deoff. jnd. ord.'


(50) Gines. (52) Vide Ub. u, episi. 87.
«283 INNOCEKTIIIII PP. REGESTORUMLIB. X. 1261
gravissimas per apparitores feeit tam impios exlor- A Datum Romaj apud Sanctum Petrum, n Idus
queri qui et corpora resistentium sibi caperent.et Decemb.anno decimo.
bona nihilominus confiscarent, ac landem eodein CLXXIV.
archiepiscopo cum cpiscopo Dunelmensisuper-hoc ABBATIETCONVENTUI EARUOFENSI.
flexis sibi genibus supplicante, oblilus regioe man- De confirmalioneprivitegiorum.
sueludinis, deprecalionem ipsorum imo veneratio- (Apud S. Petrum, n Id. Decembris.)
nem Creatoris in ipsis despexil. Cum igilur cjus Solel aunuere, etc, usque assensu. Jus quod in
exemplo nos deccal pro terroe mansuetis arguere abbalia Hamensi noscimini oblinere , ecclesiam
qui servis suis nocere hominemnon permisit ac re- Sanela; Christinae de Beureria, ecclesiam Sancti
ges corripuitpro eisdem, serenitatem regiamrogan- YedastideEka.et capellam Sancli Petri, ei jus qtiod
dam duximus attenlius ot nionendam ut quoesunt habetis in decima parochiarum Beureriseel Eka>,
digna rege recogilans, prsefatoarcbiepiscopoac suis tcrras, domos, decimas, liomines, redditus, et alia
ct Eodesioe, imo Deo, iam plenam quani debitam quoain eisdem parochiis et apud Gotnay, Yendiu,
satisfaclionem faciat exhiberi. Quocirca fralernitali Sevebenghe, Hersin, Hesdinol,Nod, Wandericurl,
veslroeper aposlolicascripla prsecipiendomandamus Werkin, Seins, Belgin, Bruay, Ruih, Pernes, Perii,
qualenus diclum regem, nostras ei lilleras prasen- B Tungii, Piiikeneham, Chokes,Rosbeecam, Metei-
lautcs, quas super hocdestinamus eidem, prudenler nes, Enesini, et Blessy obtinelis, ecclesiamSaucii
moneatis ad id et efiicaeiter inducatis. Alioquin, Leodcgaiii Aloannia;, capeliam de Losinghehem,ct
quantumcunque ipsum in Chrisli visc.eribusdiliga- decimam iiulrimenlorum prsedictarum villaruni
mus, regioque velimus honori deferre, quia nos li- Aloanniseac Losinghehem, el. terras, prala, reddi-
bertati ecclesiasticsenon oportet propter hnmanum tus, homines, et totam justitiam proefaise villu;
deesse favorem,quam Dominusnoster JesusChrisius Aloannice, quaa omnia sunl in dioecesibtisAtreba-
suo sanguine comparavit, volumus et prsecipimus tensi el Morinensi.In episcopaiuAmbianensivillam
ul nisi ad commonilionemveslram adiinpleatquss Bovereces cum ecclesia, tcrris, silva, decima, et
pra3inisimus, lolam Eboracensemprovinciam sup- Oiiinidominio, jus personatus Ecclesise, et tertiam
ponatis ecclesiaslico interdiclo, et ilhid faciatis us- parlem decimoetotius parochiaede Formeries. In
que ad satisfactioiiemcondignam inviolabililerob- archiepiscopalu Remeusi villam doniiiiicam cum
servari; contradiclorcs appellationepostposila per ecclesia parocbiali, capella, decimis, terris, viueis,
censurain ecclesiaslicam compescendo.Quodsi non domibus,hominibus, reddilibus et pratis; ecclesiam
omnes, etc, duo veslruni, elc. SanciseEufrasioecum terris, decimis, el aliis jusli-
Dalitm Romie apud Sauctum Pctrum, xv Kal. tiis vesiris quas iu ipsa parochia [ossidclis, deci-
Jauuarii, aiino decimo. mam dc Corlandin,el quse habelis in villade Besai-
CLXXHI. nes, et quidquid dominii et jusUliae,«censusct red-
I. DELONGOCAMPO ROTHOMAGENSl ARCUIDIACOXO.ditus in prsediclisparocbiis el in periineiiliis earum
Ei inftrmo concedunlur procuralures. habetis. In episcopalu Belvacensi yillam Fraxineii
(ApudS. Petrum, n Id. Decembris.) cum ccdesia , decima, lenis, vineis, honiiuibus,
Cum secundum Apostolumnos oporleal cum in- redditibus, et aliis pertincntiis suis, eccleaiainel
firinantihus infirmari, sperans in nostra compassio- quartam partem totius villa;ac parochiseel commii-
iie luoepassionissolalium invenire, nobis humiliter nis juslilioeatque dominii cl omnium evenluumet
iniiinosii quod cum gravi debililate corporis quan- forisfactorum de Audencort, omnem terram llc-
doque (urbatus tractareres tuas minus uliliter con- naudi Bugin, et medielatem terrarum canipesiiiiim,
sueveris, parentes tui te sub simulationc luieloeoc- cl omnem deciniam omnium terrarum qusesunt de
casione infirmiialis hujusmodi lenere aliquoties tenimenlo dominorumde Aiideucort,et medieiatem
pr.usumpserunt, ut bona lua sibi possent libeiius lotius terragii tenimenti ejusdem, et quarlam par-
vindicare. Unde cum per quosdam ex parentibus U tem totius terroedominii et jusliiioede Bellencuit,
jpiis alienatio luorum reddiluum fueril aitentata, sicut ea omnia juste ac pacificepossidetis, vobis ct
licet iticolumitate poliaris ad praesens,metuens ta- per vos monaslerio vestro auctoiilale aposlolica
men ne quod nonnunquam accidit, iterum valeat confiriuamuset proesenlisscripli palrocinio comimi-
evenire, a nobis suppliciter postulasii ut dilectos nimiis. Nulli ergo... noslrae.continnatioiiis, elc. Si
lilios de Greslen el de Ardenna abbaies et priorem quis autem, elc.
SancloeBarbarselibi procuratores concedere digna- Datum Romoe,apud Sanclum Petrum, n Idus De-
remur. Kos igitiu' atiendenles quod infinnioribus cemb. anuo decimo.
membris propensiori nos decet studio pietalis ades- CLXXV
se, proedielostibi piocuratores duximus depulan- EPlSCOPO SANCTI ANDUE^; EIUSQUE SUCCESSOUIBUS,
dos, auctoiitate praesciuium disliictius inbibeules CANONICE SUBSTITCEND1S IKPERPETUUH.
ne quis sine ipsorum assensu tenere teaudeaivel De conftrmationeprwilegiorum.
bona tua seu redditus tuos quoquo modo damnoso (ApudS. Peirum, xn Kal. Janujrii.j
tiaclare. Nulii ergo... noslrse inhibilionis, etc. Si Lico suiims ad universalis Ecclesiosregimen, li-
.iuis auiem, etc. col iiisuSicicniibusmerilis , providenlia superms
12-SS . PQNTIFICATUSANNOX, CIIRSSTI1207. -1266
dispositionis assumpti ul circa universum corpus A aliena fir.t, alque in extremo examine djsirfctis
Eeclesioeaciem debeamus nostrae considcrationis ultioni subjaceat. Cunclisaulem eidem ecclesisesuu
extendeFe el fratribus el coepiscopisnostris, lam jura servantibussit pax Domini nostri Jesu Christi;
iis qui prope sunt qnam qui louge, apostolicumsnf- quatenus et hic fructum bouoeaclionis percipianl,
fragiuni exbiberc, ne alicui propler remoiionemlo- et apud districtum Judicem prsemia selernsepacis
coriim aposlolicsesedis desit providentia vel tulela. inveniant. Amen.
Eapropter, venerabilis in Christo~frater episcope, Datum Roniae,apud SancttimPetrum, per manum
tnis juslis postulationibus clementer annuimus, et Joannis SanctaeMariaein Cosmidindiaconicardina-
ecclesiam Sancti Andrese., cui auclore Domino Iis S. R. E. cancellarii, xn Kal. Januarii, indictione
proeesse dignosceris, ad exemplar felicis recorda- xi, Incarnationis Dominicoaanno 1206, pontificalus
lionis Alexandri papasproedecessorisnoslri sub beati vero dominiInnocenlii PP* III, anno decimo.
Petri et nostra protectione suscipimus et praesenlis CLXXYI.
scripli palrociniocommuiiimus, statuentes ut quas- HIILIPPOREGIFRANCOUUM ILLUSTRI.
cunque possessiones,qusecunquebona eademEccle- De causa divorlii.
sia in prsesenti juste et canonice possidet, aut (Apud S. Petrum.)
in futurura concessione ponlificum, iargiiione re- * Ab eo credimus processisse in cujus manu cor
guni vel principum, oblatione fidelium, seu aliis regis exislit, et quocunqne voluerit vertit illud,
jusiis^modis pra;slanie Domino polerit adipisci, quod, sicut per dilectum filium Joannem abbatem
flrma tibi tuisque successoribus et illibata per- Sanctse Genovefoe,virum providum et lideiem, ac
maneant, in.quibus bsec propriis duximus ex- eliam per litleras tuas nobis intimare curasti, ad
primenda vocabulis. In Fifh, Kilridmund , cum reginam disponis accedere,, tentaturus utrum eam
lota Shira, Derveisin, Uhtredinunesin. instilam cognoscere possis, dummodo per hoc nullum libi
lohlevenohcumappendiciis suis,Munemel, Terineth, vel causse ttioe proejudicium.generetur, si forsan
Morcambus, Melhkil, Kilecincalh, Muccard, Peth- eam cognoscere non valueris, duos ariiculos expri-
gob, cum terris ecclesiarum, Stratbteihien, Rescol- mens, quos nunc explicare non expedit, in quibus
pin, Cas, Dulbrudel, Russin, Losse, et juxta Perth tibi asseiis providendum. Oporlel utique, fili cha-
Lungporlin. In Maret Buhhan, Munemuscb,Culsa- rissime, quod si volueris maleficium contra conju-
muel, Elon, cum ferris ecclesiarum suarurn et om- gium intenlare, cum timore Dominiad reginam ac-
nilais pertinentiis suis. In Laodonia Listune, Eg- cedas, et adhuc tentes diligenler ex fide, prsemissis
.glesmanekin,Keldeletb, Ralhthen, Lessuade, We- f, oraiionum, eieemosynarum et saciificiorumsuffra-
dale, Clerkiniun, Thiningan cum appendiciis suis, giis, iitruni cum ea carne commerciumvaleas exer-
Brocchesmuthe. Possessionesautem et redditus qui cere, ut cognoscatur ex hoc an ipsiim malelicium
sunt in Can et Gunevet ad mensam episcopi depu- sit solutum. Nos enim cupientes te, quantum cum
tali, sicul eos in praesenti jusle ac canonice possi- Deo possumus, expedire, praescntibus libi litteris
des, libi et successoribustuis auctoritate aposiolica intimamus quod, si forsan illi nequiveris carnaliler
nibilominus confirmamus. Insuper eliam praesenti commisceri, nullum per hoe tibi vel causaetuoevo-
pagina tibi duximus indulgendumut ptjssessioneset lumus praejudiciumgenerari, quamvis in altero il-
bona ecclesiaelibi commissse,si qua illicile alienata lorum duoruni arliculorum nos ulique quoadjus
siintveldistracta, tibi liceatlegitimerevocare. Liceat bene libi providere possimus, in reliquo vero tu
quoque libi in ecclesia Sancti Andrese,cum priore tibi melius quoad factum valeas praacavere. Si ergo
vjcaverii, eum sine coiitradictione qualibet insii- permissum non fuerit ut cum ipsa regina possis fieri
luere, sieut liactenus prsedecessores tui el lu ipse una caro, et super impedimento maleficii volueris
fecistis, et ipsius excessus, si quando excesseril, experhi, nos, cum requisiti fuerimus, ad judicium
digne corrigere. Decernimus ergo ut nulli omnino procedemus, sine quo profecto non praevalesab hoc
lioniinumIiceat prsefatamecclesiam temere perlur- D vinculo liberari.
bare aut ejus possessiones auferre, vel ablalas reti- Datum Romee:ipud Sanctum Pelrum.
nere, minuere, seu quibuslibet vexationibus fati- CLXXVII.
gare, sed omnia illibata et integra conserveiiiur COLOCENSI ELECTO.
eoruin pro quorum gubernatione ac sustentatione Confirmaiureieclioejus.
concessa sunl usibtis omnimodis profutura : salva (Apud S. Pelrurn, ix Kal. Januarii.)-
sedis apostolicse auctoritate. Si qua igitur in fulu- Quoniamjuxla canonicas sauctiones multa non-
rum ecclesiastica saicularisvepersona, hanc nostros nunquam electionem impediunl quoepostulationem
constitutionis paginam sciens, contra eam lemere impedirenon debenl, cum secundum rigoremjuris
venire tentaveril, secundo tertiove commonitanisi procedatur in illa, sed in ista favor graiioepotins
proesumplionemsuam digna satisfactione correxerit, requiralur, eleelionem quam de le dilecti filii Colo-
poteslalis honorisque sui dignilale careal, reamque censes canonici fecerant, licet pro confirmaiione
se divino judicio existere de perpelrata iniquitale ipsjus apud nos precibus mulliplicalis institerini,
cognoscat, et a sacratissimo corpore ac sanguine propler defecium tamen aelalis, quem eo tempom
Dei et Dpmini Redemptorjs noslri Jesu Christi amplius suslincbas, exigenle juslitia non duxismis-
*207 INNOCENTIIIIIPP. REGESTORUMLIB. X. 1268
eonflrmandam. Quia vero te nuper a nobis htiniiii- A i]isiimper tantum injuriarum excessumnen se tan-
ter postularunt propier urgentem necessilatem et tummodo, sed etiam Gradensemecclesiam, Imo nos
evidenlem utilitatem qux de tua speratur promo- ipsos graviler offendisse, lam ipsum archidiaconmn
lione fulura, te, cui et morumi bonestas et compe- qttam-prsedietamecclesiam ecclesiastico supposuit
tens scientia, sicul credimus, suffragatur,Colocensi interdicto, ea prsecipue raiione quoniam ex antiqua
ecclesise concedendum duximus in pastorem, prse- consueludine,sicul dicitur, est obtenlum ut lilteroe
diclis canonicis noslris dantes litleris in proeceptis qiiae per patriarchatum Gradensem a palriarchis
ut postquam dilectus filius Gregorios tituli Sancti Gradensibus diriguntur, indifferenter ab orunibus
Yitalis presbyter cardinafis apostolicsesedis legatus admiltantur. Yerum ad inslanliam clericorum et
quod esl a nobis dispositum ipsis denuntiaverit ob- parochianorum ecclesiae supradicloe, quoad ipsam
servandum, tibi tanquam pastori suo a nobis con- ecclcsiampatriarcha interdicti seiuenliam relaxavit,
cesso et confirmalo tam in spirilnalibus quam lem- sub excommunicalionispcena clericis eisdem injun-
poralibus obedire procurent. Ne vero disposiiioneni gens ne arcbidiacono parlieipare prsesumerent iis
nostram fruslrari contingai ,' devotioni tuoe per divinis. Cumautem p.itiiarcha jam dicluscum prse-
apostolica scripla niandamus' qualenus si forsan fato episcopo ad monasleiium Sanclae Crucis pro
aliquo casu denuntiari nequiverit quodper pradi- celebrandis cujusdam accessissel, et archidiaconus
clum legatum denuntiari mandamus, tu niliilominus se vellet dlvinis offieiis inuniscere, patriarcha pro
auctoritate prsesentium,tanqttam concessus et con- vitando seandalo secessit in partem, propter quod
lirmatus a nobis, in Colocensi provincia pastoris archidiaconns ipsum ccepit gravibus verborum in-
•officiuiiiexsequaris. juriis aggravare. Idem quoque archidlaconus, licet
Datum Romse apud Sanctum Pclrum, ix Kal. a divinis per unius diei spaiium cessavissel, post-
Januarii anno decimo. modum tainen celebrare publice non erubuit inler-
CLXXVIH. dictns. Ad hacc, de saepedictoepiscopo patriarcha
ABBATI SASCTI IIILAnil, TLEBANO SANCTI PAULICA- gravem deposuit quoestionem, quod cum sibi et
STELLANENSIS DIOECESIS,ET MAGISTRO GALLO CANO- Gradensi ecclesioeobedienliam teneatur et reveren-
NICOTERVISINO. tiam exhibere, quanquam ei mandaverit ul prsefa-
Committitureis exsecutiocnjusdam senienlim. tum archidiaconumpro interdiclo el cieiicos Sanctoe
(Apud S. Petrum, xi Kal. Januarii.) Marisepro excommunicalis haberet, et faceret ex-
(53) Ex litteris venerabilis fratris nosiri palriar- eommuniealioiiiset interdicli senienlias ab ipso
chse Gradensis accepimus quod cum dileclus filius Q prolaias per Casiellanensem dicccesiminviolabiliter
Gradensis primicerius et plebanus Sanclaa Sophice observari, idem episcopus in injuriain patriarchaa
de Venetiis, quibus causa quseipter clericos Sanctoe permittens arehidiaconum in ecclesia Castellanensi
Jnstinsc ac presbylerum Albertum, super eo quod libere ministrare, clericis susedicecesis sub fidelita-
idem presbyter clericum se ipsius ecclesioe-assere- lis pcena proecipiendo mandavit ut per ecclesias
bat, agitari dignoscitur, a nobis fuerai delegala, suas archidiaconum et clericos- supradieios nec
mandassenl eisdem ut memoratos elerieos, qui per interdicti nee excommunicalionis sententiae sub-
archipresbylerum Paduanum, ad quem fueral super jacere publice nuntiarent. Unde idem palriarcba
eodem negolio quoddam a nobis rescriptum obten- nobis humililer supplicavil ut tantam injuriam et
lum, in quo, sicut asseritur, de prioribus lilteris excessum, nec non in ipsum, sed poiius conlra
lnenlio non fiebat, denuntiati fuerant excommuni- sedein aposlolicam,tam ab episcopo quam archi-
calionis sententise suhjacere, nisi dictum presbyie- diacono atlenlatum casligare taliter curaremus ut
rum in socium recipereot et in fratrem, idem pa- resecaretur in aliis maleria similia committeudi.
liiarcha denuntiaret anathemalis vinculo non Iiga- Dictus vero episcopus per suas nobis lilteras inti-
tos, ipse volens eisdem judicibus in bac parte mavit quod cum palriarcha denunliasset clericos
parere, qui nostra fungebanlur auctoritate, maxime D Sanclse Justinoe anatbematis vinculo non leneti,
sum venerabilis frater noster Gastcllanensisepisco- quos idem episcopus prius excominuuicaios denun-
pus ipsis super boc parendum non duxeril requisi- liaveral, de mandato archipresbyteriPaduani a no-
lus", clericis Sanctoe MariaeFormosse mandalum bis, sicut asserilur, judicis delegati occasionehu-
supradicloruin judicum per suas liiteras puntiavit, jusmodi inter palriarcham el archidiaconum con-
quas dilectus fllius arcbidiaconus Castellanensis, tenlione suborta, patriarcha ex commotionequa- /
plebanus ejusdem ecclesiae, legi publicse coram dam arcbidiaconuiii interdixil ;quo ad appellationis
populo non permisil. Cumque super hoc paucis die- beneficium convolanle, paliiarcha in saepediclam
bus' elapsis apud Sancti Nicolai monasterium ab ecclesiam inlerdieli sententiam promulgavit, nec
eodem palriarcha benigne fuisset idem archidiaco- satisfaclionem oblatam ab archidiacono super hoc
nus requisilns, in iram subito concilatus, eumdcm recipere voluit nisi arcbidiaconus-ut ipsius pareret
palriarcham gravibus verborum injuriis multis prse- mandatis inlerposito iuramento firmarel. Adjeeit
sentibus lacessivit. Qui considerans arcliidiaconutn clia " ^idcm episcopus, quod ipse timens ne pro-
(55) Cap. Ex litteris, Deoffic.jud. delegali.
1269 PONTIFICATUSANNO.X, CHRISTI 1207. - - . 1270
rumperet ad aliquid patriarcha quod ad ipsius epi- A CLXXIX.'
scopi vel ecclesise seu clericorum suorum pnrjudi- RECTORI ET FRATRIBUS HOSPITALIS SANCTISPIR1TUS
cium cederet vel gravamen, ad sedem apostolicam INSAXIA.
appeilavii, nobis sollicite snpplicando ut palriar- Dantur eis indulgentim.elprivilegia:.
cham a sni et ecdesise suseac clericorum et «ccle- (ApudS. Petrum, in Non. Januarii.)
siaruni suse dicecesis molestalionejridebita compe- (5i)Ad commemorandasnuptias salutares qusein
scere curareimis. Cttm igitur super praemissis el conversione peccatoris moraliter celebraiilur"iiiier
aliis inler ulriusque parlis procuratores fuisset co- spirilum homiuis et gratiam Conditoris',ex quibus
ram dilecto filio Joanne Sanctorum Cosmaeel Da- affeelus el aeliones lanquam filii ac filisegfmeran-
miani diacono cardinale, quem auditorem dedera- tur, Dominica prima posl octavas Epiphanise,
mus eisdem, aliquandiu litigatum, et ipse nobis quando illud legitur evangelium quod Jesus cum
quaeaudierat fideliter relulisset, quia nobis constare discipulissuis in Cana Galileae,ubi Mater ipsius
j-on pottiil an per litleras quoead Paduanum archi- eral,invitalus ad uuptias aquam convertit invinumf
presbylerum impelralaedicuntur, cum nobis ostcn- solemncm apud hospitale veslrum inslituimus sta-
saenon fuerint, revocataefuerint litlerse ad prsedi- lionem, in qtto vos ex institulione nostra divino
clos primicerium et plebanum osienloe, causam estis obsequio mancipali, ea poiissimum ratione
ipsam vestro duximus examini commiiiendam, per quod in illis.nupiiis sex hydriae secundum purifica-
aposlolica scripla mandamus quatenus inquisita lionem Judoeorum fuisse narrantur. Et quidem in
jsnper praemissisplenius verilale, nisi vobis consli- hoc hospilali, tanquam in Cana Galilcse,loco vide-
tfiiit quod litterse qiiD3secundo loco ad praedictum licet ubi zelus esl transmigraudi de vitiis ad virtu*
archipresbylerum impetratse dicnntur, de prioribus les, posiioesunt sex hydriae, id esl sex opera mise-
litleris ad saepedictos primicerium et plebanum ricordioe instiluta, quse sunt pasccre esiirienieni,
oblensis expressam fecerint menlionem, ut per se- polare siiieniem.colligere hospitem.vestire nudnm,
cundas primoe appareant litlerae revoeatoe, cum visitare infirmum, et incarceralum adire, ad puii-
primos judiees auclorilale littcrarum nostrarum ficationem utique Judaeorum, ut per illa videlicet
jurisdictionem.non sit dubium habuisse, quam po- confitentes a vitiis expientur. Islsevero sex hydrioe
tueriuu poslmodum patriarchoe quoad exsecutionem usque ad siimmumimplentur quando illa sex opera
£iio3senieniisedemandare, ex qna coertionem etiam niisericordia3ad perfectum usque gerunlur; el ex
idem palriarciia recepit, cum Iiujusmodidemandata aqua fit vinum, cum ex inerito cleemosynaevis
jnrisdictio delusoria videretur si stibdeleg.itusbu- Q accenditur cbaiitatis. Quia vero Jesus cum disci-
jusmodi coertionem aliquam non Iiaberel, inlerdicti pulis suis ad has nuptias in Cana Galilese, ubi ma-
senlenliam ab codem pairiarcba in Siipradictuin .terejus erat, legitur invitalus, idcirco rationabili-
.archidiaconum promulgalam, pro eo qnod ipse pa- ler instituimusui effigiesJesu Christi a"beati Petri
Iriarcliae pradieli exseculiunem impediens, ejus basilica per ejusdem canonicos ad dictum bospitale,
Jiiieras legi publice non permisit, tandiu facialis ubi memoria gloriosissimoeMatris ejus reeoiitur,
sublalo apyellationis obstaeulo inviolabiliier obser- • infra capsam ex auro el argento et lapidibus pre-
- vaii donec eidem
palriarebse de jnjuriis irrogalis tiosis ad hoc specialiler fabrefaclam venerabililcr
suflieienler fuerii satisfactum. ,Si vero constilerit deportetur, fidelibuspopulis qui ad has nuptias ce-
primas Iitleras per secundas le°ilime revocatas, lebrandas devole conveneiiiit dcsideraliiliter osten-
cum appareat primos judices iurisdieiionem nullam denda (5S).'Ut autem nos, qui Domino revclante
peniius babuisse,. et ita constet per conseqtienliam venerandum aliis aperuimus sacraineulum, eoeiiam
pairiarcham ipsum non recepisse jurisdiclioneni inspirante imitandum aliis proebeamusexemplum,
-vcl coertionem aliquam ab eisdem, praadictamin- concedimus, slatuimus et jubemus ut ^pro mille
ierdicti senJaniiara ab eodem palriarelia prolatam pauperibus exlrinsecus advenianlibus et irecentis
-denuniielis irritam et inanem; nihilominus ar- " personis inius degentibus decem el septem libroe
chidiaconum supradiclum monilione prsemissa per' usualis monetoe,ut singuli accipiant tres denarios,
censuram eeclesiaslieam appellatione remola co- unum pro pane, allerum pro viuo, aliumque pro
-geutes nt pro verborum injuriis quas eidem pa-- carne, ab eleemosyiiariosummi pontificis aiinuaiim
triafclioe irrogare praisumpsil, satisfaciat compe- vobis in perpeiuum tribuantur, et canonicis supra-
lenier. Testes autem, elc. Nullis Iitteris obsiantibus> dictis, qtti praescriptamcfflgiem Salvatbris proces-
prseter assensum parlium, elc. Quod si non om- sionaliter deportabunl, singulis duodecim hummi
nes, etc. eleereus unius libroe qui deferatur accensus, de
Datum Roma? apud Sanctum Petrum, \i Kal. oblatiouibns confessionis beati Pclri praeslentur.
Januarii anno decimo. Quia vero non in solo pane vivil homo, sed iu omni
verfcoquod procedit ex ore Dei, dabei huic stationi
Romanus pontifexcum suis cardinalibus interesse,

{£{) Yide Spoudan. ad an. i 198, | 37. Yide ap- (55) Isia toiidcm verbis confirmavitIlonoriua III,
pcndicciu liujus libri, et lib. xi, opist. 69, 104, apud RiiyiiaM,ad. an. I2J23,| 21.
*27i IKNOCENTHIII PP. REGESTORUMLIBj X. '«272
ul et missarum solemnia ibi eelebrel, et exbortato- i.4 tns nosiri Petri archicpiscopi vestri qnani tuo, fl!i
xiumfacialde hac celebritate serroonem, neve fide- decane, praecentorisetcellararii el alioruirfqtionim-
lis populus famelicus ab bis nuptiis reverlatur, dam ex canonicisvesliis vobiscumpariter rn nostra
prseter materialem el doctrinalem, spiritualem qiio^ prsesenSiaexisleniium sic exposilo ut arcliicpisco-
que sibi cibum impendat,. remissionem unius anni ]»us in spirilualibus, vos autem in lemporalibus
ile injunctis sibi pcenitentiis indulgendo(56). Mone- jurisdictionem supar eosdem presbyteros habealis.
nius igittir et obsecramus successoresnoslros per Esl autem tenor cjusdem auibentici scripti lalis:
Jesum Christum, qui venturus est judicare vivos et « Gumo, Dei gralia Senonensis archiepiscopiis,
moriuos, ul hanc institutionem, quoo,ipso lcste, de omnibus ad quos liiteroe proesentes pervenerint in
pielatis fonle processit, facianl inviolabililerob.ser- Dominosalulem.
vari; sub attestatione divini judicii prohibentes ut « Quoniam^qusein lenipore Oiint necesse est
jmlli omn!no hominum liceat hanc paginam ndslrse -transire cum tempore, resiat ut quae iiiemori»
concessionis, eonslituiionls el jussionis Infringere, conservare volumus, ne oblivionedepereant, scri-
elc. Si quis autem, elc. - ptursecommittamus, qtiatcnus eodcm inlernuntio irt
Djliim Romae apud Sanctum Pctrum, 111Non. futuiis lemporibus ad posterortim notiiiam possit
iaiiuarii, anno decimo. pervenire. Nolum sit igilnr prsesentibusel futnris
CLXXX., quoniam boni et sancli Patres ecclesiartim snper
KIVERNENSI ET Al)nF.UANENSI EPISCOPIS,ET ABBATI filios suos diligenler invigilant, et eisdem susicn-
EE CURIADEl CISTEUCIENSIS ORBINISAURELIANEN- tandis et alendis neeessaria beneficia misericordiss
• SISBIOEeESIS. et pietatis obtenlu copiose impendunt. Quod pro-
Pcenaaccusatoris, si in probationedcfecerit. feclo nou solnm in Eeclesia nostra, sed el in aliis
(Viterbii, n Non. Ociobris.) per orbem ccclesiis sancii pontifices atiendentesr
Si consueta lemeritas, qttse magis dicenda est diversis magnificentiaesusebenefieiiserga filiossuos
«orruptcla, relinquerelur peniius impunita, tergi- collalis piam sui memoiiam ad posleros iransmise-
versari volenlibus libera proebereluraudaeia mali- runt. Hujus rei graiia et nos paterno affectuani-
gnandi.Ul ergojustus lavel manus suas in sangtiine, moqnebenigno charissimorum filiormn nosiroruin
peecatoris, discretioni veslrseper apostolicasciipta .Senonensis EccleSi'aecanonicorum preces suscepi-
inandamus qualenus nisi Petrus de Stampis Remen- mus, etquamplures ecclesias quas diversis tcmpo-
sis canonicusinfra duos mensespost denuntiationem ribus beatse memoriar!prsedecessoresnoslri eidemr
sibi a vobis faclam irregularitatem illam probaverit n conventui eoniuleruni, el quas lempore nostro ipsis
.quam contra suum objecil antistilein, vos eum pro concessimus, ut eas in perpetuum habeatu, iu
lantse prsesumplionisexcessu, quem malitiose com- pace possideanl, quas videlicet ecclesias propriis
misit, proebenda Remensis Ecclesioe spolielis, et duximus vocabulis cxprimendas, Deo auclore con-
lacialis eam idoneseconferri personse. Tiieobaldum cedimus et sigilli noslri aucloritale roboramus.
vero de Periieo Remensem arebidiaconum, qui per Ecelcsiamscilicel de Amorra, ecclesiam de Jolna,
eumdem Petrum de arcu suo sagittam emisit, nisi ecclesiamde Braio, ecclesiam de Moncellis,eccle-
percussum dejccerit, ab eligendi polesiate quam siam de Moisio, ecclesiam de Broisola, ecclesiam
lial.el, non solumin Remensi Eeclesia, verum etiam .de Valonessa, ecclcsiam de Cdmpiiiiaco cum ca-
ubilibet in Remensi provincia, suspendatis, ut pella de Moniiniaco, ecclesiam de Eurio, ecclcsiam
cognoscant in pcena quantum excesserunt in de Ponte-Siriaco cum eeclesia Sancii iEgidii de
culpa. Nemore cum appendiciis suis, saivo jtire Sancii
Datum Vilerbii, xi Non. Octob. anno decimo. Joannis Senonensis. Ecclesiam de Sancto Albino
CLXXXI. cum capella de Melers, ecclesiam de Curia Monun-
S. DECASO, ET CAPITULO SENONENSS. culi, ecclesiam de Sociaco, ecclesiam de Sancto
De conftrmnlioneprivilegiorum. jD Martino, eeclesiam de Gumerio, eeclesiam de San-
(Apud S. Pelrum, nNon. Januarii) cto Hilario infra muros nrbis, ecclesiam Sancli
Solel annuere, ctc, usque assensu. Anliqnas et Maurilii inter duos pontes, ecelesiam de Frateio
rationabiles consueludines, immunilales el liberta- cum capella^deCanm galli, ecclesiamde Amiliaco,
tes veslras, seu etiam concessiones, praescrlim a ecelesiamde Daimonte, ecelesias de Brueria cum
•bonae memorioe Guidone Senonensi archicpiscopo , capella Sancti Yictoris, ecclesiam de Borovilla,
provide vobis faetas, sicut in ipsius scripto aulhcn- ecelesiam de Roemvillari el de-Nangevilla, eccle-
tieo conlinelur, quod de verbo ad verbum inferius siam de Yillerario, ecclesiam de Taloan cum ca-
jussimus adnolari, etvos ea jusle ao pacificepossi- pella Sancti Nicolai de Yillanova super Equanam,
detis, aucloritale vobis aposlolica confirmamuset ecclesiam R. Mariaeejusdem Yilloenovse,ecclesiant
priPsenlis scripti palroeinio eommiininuis. Illo de Dimone,. ecclesiam de Lorriaco, ecclesiam de
quippe capitulo, videlicet : Si aliquid in ordinem Allento, ecclesiam de Bosco regis, ecclesiam de
sttitmegerint, a tiobisde pwniteniialanlmnmodocor- Chanquolla, ecclesiam de Gasieilaiiis curn capella
rigtimur, de communi assensu tam venerabilis fra- SanclaeGctiiinte, ct cum capella deEscrevis, ectieT
(oG)-YideGestaInnoc Iif}cap. 154.
1275 PONTIFICATUSANNOX, CIIRISTI 1-207. «274
siam de Malleio vicecomitis. Proesenlationesetiam A . CLXXXII.
presbyterorum in proefalis ecclesiis eapituto con- TURONENSl ARCHIEP1SC0P0.
cedinius^ qui medietalembeneliciorumvcl quantum Ei commhtilnr cttusa adversus episcopumPelrago
inter eos rationabiliier compositum fuerit per sa- ricensem.
cramentura eidem capitulo persolvent et ab omni (Apud S. Pelrnni, vu Id. Januarii.)
exactione, collecta, et hospiiiis, circadjs eiiam el Ad hoc in Ecclesia Dei esl, ipso disponenic, tua
synodis, el ab omni submoniiione el justilia lam promotio procurala ul opportunussis nostri ordinis
archidiaconorum quam archipresbyierortim penitus coadjulor, in iis -maximequsein ea salubrem cor-
sint irnmunes. Porro si aliquid in ordinem suum reclionem exposcuni ; circa qnod ianlo le domus
egerint, a uobis de poeniienlia tantummodo corri- Domini credimus zelo comedi quod divinum amo-
gantur.Concedimus etiam illis in omnibus proefalis rem mundano prorsus praeferendofavori, nnnquam
ecclesiis, el in illis quse inposterum illis conferen- debeas in iis quoeluoeprovidentiaecommittuntur a
tur, succursum, quoliescunque conligerit ecclesias via rectitudinis deelinare. Olim siqnidem gravis
vacare. Praetcrea conoedimus eis plenitudinem clamor ad aures noslras deepiscopo Petragori-
potestatis faciendi el exercendi juslilias in male- censi pcrvenii, qupd-practer mulia gravia el enor-
' mia quoede ipso publice dicebaniiir, usque adeo
facloribtis suis laicis, nisi homines noslri fuerinl, B
et in preshyteris suis, quantuni ad ipsos perlinel. erat negligenset inutilis circa officiumpaslorale ut
Noiandum vero quod duas prtefatas ecclesias, ec- non solum ad instar infecundoeliculnese terram
clesiam videlicet de Allento, ecclesiam de Cban- inuliiiler oceuparei, verum etiam ex ipsius defecm
miolla, nomine cujusdam proebendaequam in Ee- gregi sibi commissomultiplexp.ericulumimmineret,
clesia Senonensi constituiinus, capitulo concessi- quod ipse fortassis intelligens, per nuntium siium
imis et donavimus, inliibenles ne fiticius praedicla- a nobis peliit liceniiam resignandi; sed tandem
Tisn.ecclesiarumin alios usus quam illius prseijendae carne spiritum relardanle, cedendi sibi facullate
expendantur. Ecclesiam vefo de Bosco regis illis concessa, cedere non curavil- Cum aulem co no-
donavimus.Ipsi vero ad .pelitionem nostram asso- vissima sua pejora prioribus Licienle, clamor non
ciaverunl in minutis parlitionibus quatuor canoni- dcficerel, sed gravius invalesceret contra ipsmn,
cos qui dcbenl esse presbyieri, quos coiistiiuimus venerabili fratri noslro Biltiricensi archiepiscopo
ad altare Beaii Petri in Ecclcsia Senonensi, ila et dilecto filio priori Grandimontensi dedimus in
qtiod duoiliorum lanlumdem percipient in minutis proeceptisut euin inducerenl ad cedendum; alioquin
partiiioiiibus quse ftierint in ciioro quantum unus per censuram ccclesiasticam appellaiione remota
de majoribus canonicis. Ecclesiamvero de Castel- compellerent ul infia tres menses posl susceptio-
lariis illis donavimtis; et ipsi nobis concesserunt nem liiierarum nostrarum aposlolico se conspectut
<]uodposl obilumnostrum centum solidos Parisien- proesentarel. Quf, sicut nobis per snas litieras inti-
ses in die anniversarii nostri singulis annis distri- marunt, cum eum ad id diligcnlius monuissenl, ac
buent, iia quod clerici non canonici lantumdem jpse post elapsumspaiium triuni mensium moniiioni
percipienl duo quantum unus de majoribus canoni- non acquievissel eorum, deninm ipstim suspensio-
cis. Actum Senonis in capitulo publice, aslautibus nis sententia perculerunt. At iile post aliquantum
cjusdcm ecclesisepersonis, Salone-decano, Ilttgone temporis intimavileisdem quod iter arripuerat ad
arcbidiacono , Stcplia.no Thesaurario, Gaufrido sedem apostolicam veniendi, sed ita eum in via
prseeentore et Vaslinensi arcbidiacono, Haicio cel- quartana fcbris-invasit quod s>inepericulo corporis
larario et Pruvinensi archidiacono, Sinione Melu- ccepttim itei- non poleral eonsummare; ei sic illi-
duncnsi arcbidiacono, llugone Slainpensi archidia- cenliatus ab eis ad Petragoricensem Ecclesiam cst
cono, Jaequino, Rogerio, Galterio, Guidone pre- reversus; ubi, sicut asseritnr^ post latam sentcn-
sbyteris et canonicis, Guidone, Odone, Reynaudo, liam suspensionis in einn bcneficia multa dedit, et
Garneriodiaconis et canonicis, Einatido, Gaufiido, ,? de bohis ipsius non po.ticadistraxiu Quocirca fra-
Reinaudo , Anselmo, Nicolao, Galtcrio, Nicolao, ternitati tuoeper aposiolicascripla manilamus qna-
Girardo, Manasse, Bartholomaeo,Willelmosubdia- lenus universas beneficiorum seu qtioruincunque
conis et canonicis. Prseterea cum supranominatis bonorum Ecclesise concessiones aul disiractiones
ecclesiis ecclesiam de Yaron eis simililer eonfir- ab eodem episcopo sic suspenso inveneris esse fa-
mamus.Jn eujus rei lestimonium prsesenlem pagi- clas, sludeas legilime revocarc, illos qui se lemere
nam scribi fecimus et sigilli noslri auctoritate ro- duxerint oppoiiendos remoto appellationis obsia-
borari. Aelum anno Yerbi ir.carnati 4187. Daia culo per ecclesiasticam cohibendo censuram, 6)
per manus inagistri Pctri cancellarii noslri. J inquisila diligentius veritate, si constitciil ipsuni,
Nulli ergo... nostroe eonfirmaiionis, etc Si quis quin potius, 111ita dixerimus, talcm a nobis cc-
m;lcm, etc - ,. deridi Iicentiam postulasse, ne cum uxore Lotli
Daium Romoeapud Sanctum Petrum, ii Non. videatur retro respicere in salis statuam conve.r-
Jamiaiil anno decimo. tendiis, ad ccdendum, si commonitus cedere foiio
iioluerit, -eum sublaio appellationis impedimeulo
«oinpcllus. Qitcd si de hoc tibi constare neqnivcrit,
4275 INNOCENTIIUl PP. REGESTORU.M LIB. X. I27S
cum de insuffieientia et inulililate sua libi possit i . niisit scvelle firmiter observare universa capitula
plene Iiquere,' ipsum ab adniiiiislraiione Petrago- in eodem arbiuio comprehensa. Idem quoque arbi-
ricensis Ecclesiseappellalione poslposita removere trium per senlenliawi dilecli filii abbatis Sancti
procures, et ei facias per elcctionem canonicam Abundii et arcliipresliyleri de Grabadone, qitibus
ctim consilio luo de persona idonea in episcopnm eadem fuit causa commissa , exstilil poslmodum
provideri. Conlradictores, si qui fuerint, vcl rebel- confirmaium.Unde procuraior praedictus petiit ut
Ics quo minus mandalttm aposlolicuni impleaiur, senienliain ipsam confirmare auctorilale aposiolica
a sua proesumplioneappellatione poslposila eccle- dignaremur, el faceremus praedicium arbitrium
siasiica distrielione compeseens. inviolabiliter- observari. Prsefatus vero syndicus
DaiuiiiRomaeapud Sanclum Pelruin, vn Idiis Ja- proposuitex adverso quod eum prsediclusAribeiins
nuarii, anno decimo. archiepiscopus memoralum inonaslerium Sancli
CLXXXM. Dionysii conslruxisset, insliluit ut inibi ordo mo-
CANONICIS ECCLESI.E SANCTIBARTHOLOSl.EI MEBIO- nasticus servarelur. Quod 0. suecessor ipsius poslea
LANENSIS. confirmavit. Arnaldus quoqtie quondam abbas ejus-
Confirmaiur concordia. , dem loci saepedictam ecclesiam veslram Sancti
(ApudS. Petrum, v Id. Decembris.)' Baiiholomasiinipsius monasterii prsedioconslruendo
Dilcclis filiisD. monasterii 'Sancti Dionysii syn- dignosciiur staluisse titipsa Ecelesia subjecta esset
dico et Jacobo Ecclesise vestrse procuralore in in omnibus monasterio memorato, et ejusdew
noslra praesenlia conslitulis, dilectum filium no- disposilio ac provisio ad idem monasteriiim ple-
strum Benedictum lituli Sanclse Susannae presby- narie peiiineret. Unde cum quidam abbas ipsius
terum cardinalem ipsis concessimus auditorem. loci aucioriiaie propria qttcmdani clericum S. no-
Coram quo proeuralor Tiroposuilmemoratus quod mine in veslra ecclesia ordinasset, et idem a qui-
cnm in dicta ecclesia Sancti Dionysiiper mullum busdam canonicis ecclesise vestroa tractus fuisset
temporis spalium cleriei ftierinl sseculares, bonse in eausam, eo quod sine ipsorum coiiniventia fue-
memoriaeAiiberlus Mediolanensisarchiepiscopusde rat ordinatus, Y. qtiondam Mediolanensisarchidia-
ipsa eeclesia monasterium faciens, abbatem ibidem conus, qui de eausa ex delegalione A. tunc Medio-
iiislituitetduodenaiiumnumerummonachorum;omi)i lanensis arcbiepiscopi cognoscebat, dictnni S. cle-
iiihilominus jure servalo quattior canonicis, quos in ricum a veslra impetitione absolvit. Cum autem
eadem Eccclesia lunc invenil. Licel autem diuiius inter abbatem Sancti Dionysii el vos super ele-
poslmodum in eodem loco tatn monachi quam P ctione canonicorum eeclesia?vestraeet quibusdam
saeculares canonici miuistraiiiit, idem tamen aliis capilulis quaeslio moverelur, Philippus quon-
canoniei se ad ecclesiam vestram, qnam fundave- dam archiepiscopus Mediolanensis, qui de ipsa
rant in quodam proedioquod a G. medico emerant conlroversia cognosce.bat, conlra vos sententiam
transferentes, electionem fralrum et rerum admi- proltilit super propositis capitulis universis. Yerum
nislratioiiGin liberam in eadem ecclesia multis cum in praedielumParmensem archidiaconum, cui
lemporihus babuerunl, prsedicto monasterio nulla eadem fueral cansa comniissa,fuissel posiea minus
prorsus servitia exhibentes. Verum emergente legilime compromissum, idem archidiaconusconlra
poslea inter vos ex una parte ac abbatem memo- monasterium iniquum arbitrium promulgavil; quod
ralum Sancli Dionysii super eleciione canonicorum per dilectos lilios priorem de Foncella et Baldoinum
ecclesiseveslrse el quibusdam aliis articulis scru- caiionicumde Brivio, qui auetoriiate sedis aposto-
pulo qua;siionis, bonaememorioePhiiippus Mediola- licoede ipso negotio cognoscehant, fuit posiea re-
nensis arcbiepiscopus super eadem causa contra probalum, cum major pars monachorummonasterii
vos diffiniiivam senteiiliam promulgavit. Propter supradicli in ipsorumprsesentia praestitoJuramento
quod ad sedem aposlolicam appellasiis.Cumque firmaveril quod transaclio facla per arbitrium su-
fuisset eadem causa G. quondam Parmensi arcbi- D pradictum in Isesionemnionaslerii facta fuit, ct
diaconode ulrmsque partis voluntate commissa, et quod nec transaclionem nec arbitritim approbarant.
in eumdem tam a parlis veslroe procuralore quam Quare diclus syndicus postulavit ul eodemarbiirio
abbalis et syndici monasterii postea compromis- reprobaio, dignaremur senlenliam dicti prioris cl
"
sum, idem archidiaconus causam ipsam per ar- sui conjudicis confirmare, Cum igilur super iis el
ltitrium terminavit. Verum quia successor ejusdem aliis fuisset coram cardinali proediclo aliquandiu
sibbalis contra prsedictum arbiirium venire prae- litigalum, et ipse nobis qtiaeaudierat fideliter retu-
sumpsit, vos ad magislrum GuidotlumDecumauo- Iissel. nos utriusque partis raiionibus intelleclis, et
runi canonicum nostras Iiiteras impelrastis : qui de inspeciis scriptis aulhenlicisquae ad probandum
causse meritis cerlus effecius, pnedictum aiijitrium hlnc inde propositapars utraque duxeral exbibenda,
et abbati Saiicii Dionysii ex parte quia nobis conbtitit supradiclum arbilriuni per
- confirmavil,
nosira prascipiensne conlra ipsum arbitrium venire archidiacouum Parmensem lalum, in quem fuerat
prassumerel,omnino cassavil quidquid conlra illud compTomissuma partibus, in proeseulia prsedicti
reperii atlenlaliim. Quam sentcnliam idem abhas magisiri Guidolli ab utraque parte pariter appro-
lniwiliter approbando, coram codcm niagisiro pre- balum, nos ipsum arbitriiuu approbantcs, ilhiJ
'
1277 PONTIFICATUSANNOX, CIIRISTI 1207. 1278
aiirloritate apostolica confirmamus et procsentisA in theologica facullate rcgcndo etaliis et sibi pro-
seripii patrocinio coiiimunimus, statuentcs ut si ficial, et nobis liiiiniliter stipplicarit quod ibidem
quid contra tenorem ipsius lemere fuerit allenta- commorandi per lanliim lemporis sibi liceniiam
tum, careat robore firinitaiis.Nttlliergo . . . nostrse praeberemus,ejus preces eo libentius duximus ad-
confirmalionis et constitulionis, elc. Si quis au- mitlendas quo specialiuspro eodem pencs nos sna
lem, etc. merita intercedunl , cttm ex hoc etiam ecelesioe
Datum Roniaeapud Sanctum Petrum , v IdusDe- vestrse commoda valeanl provenire majora. Quo-
cemb. anno decimo. circa universitatem vestram rogandam dnximus et
CLXXXIV. monendam,per apostolica vobis scripta mandanles
CAPlTULO SIGNINO. quatenus obrevereniiam aposlolicsesediset noslram
Conftrmatur elcclio episcopi. dictum spaiiuni ob lmjusniodicausam ad moran-
(Apud S. Petrum.) dnm in scholis Parisius ei Iiberaliler concedalis,
Ad nostram proesentiam accedentcs dilecli filii ipsuni interim saccrdotalem recipere ordinem non
archipresbyter et. . . canouici Signini ex paiie cogentes; niandalum noslrum taliter audiluri quod
vestra nobis humiliter supplicarunl ut eleciionem" gralum possimusbabere pariter et acceplum.
de I. a, vobis concorditer celebralam aucloritate DaiiimRomoeapud sanclum Petrum, n Idus Ja-
dignaremur apostolica confinnare. Nos igitur ele- nuarii, anno decimo.
ttionem ipsam secundum Ecclesia; Romanse con- CLXXXVf.
suetudinem examinari diligenlius facienles, com- PATRIARCIIJEJEROSOLYMITANO A. S. L.
perimus quod nec obitus honoe memorioe. . . epi- Sttpcrprovisione
*
archidiaconalusAnliochenifacienda
scopi vestri nobis ftierat iiitimaius, nec a nohis, idonecepersonm.
prout fieri debuit, eligendi liccniia expelita, et quod (Apud S. Petrum, v Id. Januarii.)
etiam adbuc vivenle ipso episcopoquosdani prae- Dilecto filio nostro Joanne Sancioe Marise in
sunipsistis lenierenomiiiare qui super eleclione via Lata diaeono cardinale dilectis liiiis magistro
fuluri anlistitis scrutarenlur oninium volunlales Joaimi et P. nunlio venerabilisfralris noslri pa-
conlra canonicas' sancliones, spretis niliilominus triarchseAniiocbeni auditore concesso, idem ma-
quibusdam canonicis vestris apud sedem apostoli- gister proposuit coram eo quod cum olim dilcctus
cain conslilutis. Insuper ne ipsorum aliquis posset filiusnoster Petrus tituli Sancli MarcoIIipresbyter
in eadem ecclesia promoveri, diclis e.vaminalori- cardinalisA. S. L. ad parles Syrisepervenissei,in-
bus, quibus poiestalem eligendi episcopum contu-<Q ielligens archidiaeonatiim ulira sex menses in
lislis, callidefuil mandaluma vobis quod unuai de Anliochena Ecclesiavacavisse, ae perboc donatio-
iis qtii tunc eranl pioesciiiesad ecclesioevestracre- nem ipsius ad Romanam Ecclesiam devolutam, ar-
ginien evocarent. Undeliabiiocum fratribus nosiris cbidiaconatum ipsum cum omni jure suo eidem
diligenli tractatum , propler raliones proedictas magislro lcgationis auctoritale eoncessii, faclaque
electionemipsam judicaviimts irrilam et inanem. sibi canonica invcstitura de illo, dicto pairiarcliBe
Yerumquia paierimm affectum quem ad ecclesiam mandavit ut.ipsum reciperct et benigne tractarct.
veslram habemus, offensi etiam deponere non va- Qui se asserens eumdem archidiaconalumcuidam
lenius, cum elpersona censeatur idonea, el ad eam suo concessisse nepoti, quod idem iegatus manda-
unaniinitas veslri consensus aspiret, ipsum I. vobis, veral non implevil,quanquam eliam super hoc per-
non ex electione vestra, sed auclorilale noslra sonaliler deinum apud Antaradum rogavisset eum-
concessimusin pastorem , mandanles eidem ut as- dem. Cum autem eidem legato per lestes idoneos
suinal eeclesioevestrsecuram,consecraiionis munus constitisset quod donalio sua donalionemprsecesse-
per nos dante Dominoreceplurus. rat palriarcbae, quod eliam nepos ejus mulium ab
J):iium Romaj apud Sancinm Pctrum. "oetaledistabal qnae pro lalibus a canone diffiuilur,
CLXXXV. 1D factamilli a patriarcba concessionemviribus carere
ARCIHEPISCOPO ET CAriTULO SENONENSI. decernens, quod ipse de proefalomagistro fecerat
Ul sinantdecanum manere pcr triennitim in studio sententialiter confirmavii, et a priere Bellimoiitisac
Parisiensi. magistroMiloncsibi ad hoc exsecutoribusdeputalis,
(Apud S. Pelrum, n ld. Januarii.) stallum in choro et locum in capitulo assignari prse-
Quamvis de facili nos fleclerenou debcat acce- cepit eidem, ipsumque.inplenam possesssionemdo-
piio personarum ad aliqua prseler communedebitum morum, casalium, lerrarum ct aliorum ad arcbidia-
coticedenda, si tamen meritum alicujus id e.vigaf, conaluniperiiiieiuiiimintroduci.Scicns insuper mul-
lanlo facilius ei liberalitatis apostolicoe gratiam las prsebendaset dignilales simili modo in ecclesia
elargimurquanto de ipsius conversationehonesia memorala vacasse.donationisuoereservavileasdem;
ct scieuiia liiteraruni evidentioribus conjecturis c quibus unam Rogerio, aliam yero Barlholomoeo
efiicinmr certiores. Hinc est quod cum dilectus clericis assignavil, eos in proedictaecclesia canoni-
(ilius S.decanus vester, liiteralura et moribus cos slalucndo. Cum autem propter varias contuma-
niciiio - commendandus, dispouat per trieiiiiiuui ciasquasidempairiarchacircaprsemissacommiserat,
"1'arisiuscomniorari, ut iufra idcm spalium scholas quasdain seiilcnlias prolulisset in ipsum, tandem
"
K79 I.NNOCEKTH III PP. RilGf.STORUMLIB, X 4280
venerabiles fraires noslri Tiipolilanus el Antara- A diaconaiumeiimdem magistro contuleraf anledicio.
densis episcopi cx paiie patriarciix jahi dicii cum Cui demtim ipse rescribens illum se jam antca suo
lilieris de raliliabilionead ipsius prsesentiam acces- concessissenepoli, rogavit ut negolio supersedens,
serunt, dicenles qnod idem patriarcha volebat ut euindemnepoiem, qni pedes in ilinerejam babebal,
tam arcliidiaconalus quam dignitates et proebendos ad aposiolieam sedem accedere sustineret. Sed ille
a se vcl ab ipso collaiaein sua dispositioiiemanerent, preces non admisit ipsius; imo tam patriarcbam
ac de ipsis el aliis in procfata Ecclesia secuiidum quam capitulum el ecclesiam durius aggravaniio
suam disponerct voliinlaiera, quod quidem in proe- super facto archidiaconatus,-duos nuutios cum prie-
libaiis lilleris coniinebatur expressum. Unde legaius fnto magistro desiinavit ad ipsos; qui prieseiitien-
idemprsediciassenleniias relaxavii, et eisdem dixit tesillos in suumaccessissegravainen, ne in qiioquam
ep'scopis tilpalriarcba de caelero dklummagistrum procederent, sedemapostolicam appellarunt. Atilli,
pro arcbidiacono, duos vero canonicos consiitutos appellatione«mlempta, multiplicitercoeperunicapi»
ab ipso pro canomcisAiitioclienls haberet, iili qui- tulum in suspensionibuset aliis aggravare. Pairiar-
dem arcbidiaconalia, islis vero canonicalia juia cha vero primo per litteras et nuntios speciales, ac
omnia exbibendo. Quod iidcm cpiscopipairiarchani poslmodumper se ipsum non sine inagnis laboribus
respondere facturum, ipsius noniine reeipienies ad " legalum adivit, devote supplicans ut ab iis, prseser-
pacis osculum MarinumNicociensemarchidiaconuin lim post appellationem, desisleret, el causam ad
pro niagislro etcanonicis aiuediciis.Prseiercasupra- nos sineret devenire. Quod cum non posset aliqua-
dictns legatus Anliochenos canonicos, quos pro eo tenus oblinere, appcllationem innovavil camdem;
quod ordinatioiii suaeconlumaciter resliterunt sus- eoque a suapTscsemia recedeiile, legatus ipsum ab .
pensionis primo el postmodum excommunicaiiouis interdicendi c.lexcommunicandipotestate snspendiir
senlcniia iimodarat, per Valacicnsem episcopuni et in prsediclunieapilulum excommunicalionisfecit
el collegas ipsitis recepta juraforia cautione manda- senientiam promulgari; quain etiam singulis diebus
vit absolvi, ita quod et anie quam iinpendereiu jti- Dominicisaccensis candelis iiinovari mandavit ; ct
ramcntuni cxpiimeietur eisdem, et post ahsolutio- manuivi-aggravanssuper eos, duos in eorum ecclesia
nem, sub debito mandarelur Ipsius tit quod de ar- nominavil canonicos, irrequisiiis ipsis, reclamanii-
cbidiaconoipsoet duobuscauonicis memoraiisfuerat bus, el invitis. Quia vero princeps et cives Anlio-
staluluin ab eo, inviolabiliter observarent; quam cheni, qui jam anle conlra ecclesiam se erexeranlr
videlieel formam sidictus episcopus el coilegseipsius ex his quoein injuriam patriarchae capilulique fie-
excederenl, processumeorumrepuiaturumsc snipsit Q bani, occasionemsumpserunlin eos enormiusdebac--
vacuum el inanem. Unde pctebat idem magister ul chandi, itaquod possessionibusEcclesisedevaslalis,
arcbidiaconatumjamdiclum confirmare dignaremur el alio quodam in patriarcham per favoremejusdem
eidem et ipsum pacifica faceremus illius possesbiune Principis a Syrianis eleclo, grave periculum sibi
gaudere, ac fruclus ipsius el possessionum suarum cernebat imniinere, per quod Anliochia "loiiusLali-
a tenipore sibi factoe inslilulionis sublractos, cum iiilittis communioni sublrahi videbalur, his duobus
"reslaurationenihilominusexpensarum,*restituiman- malis idem patriarcha perplexus elegil minus incur-
(iaremus eidem, praefatos canonicos, qui contra rere ut possel gravius evitare, el sic super faeto nie—
jitriimenttimsuum eumdem noluerunt recipere, pu- morati magislri el aliorum duorum in cardinalis se
nienles. Pro altero vero ex dtiobus autedictis cano- posuit volunlate; sed pr"efatomagistro poslmodum
nicls, scilicet R. prcsbylero, cum reliquis in fala multiplicescontumelias t-l gravamina contra ipsum
concesseril, suppliciler poslulavil ut canonicalum ct capitulum procurante, quasdam litteras a Tripo-
cum una pracbendarumillaruin quse tunc temporis litano epia-coposibi missas idem pairiarcha recepit,
ultra sex mcnses in Ecclesia prseuouiinatavacarent in quibus conlinebatur quod quamplures virijurati
confirmareiiuis eideni, et faceremus ab eo pacifice- coram ipso episcopoperbibuerant lestimoniumquod
possideri. Econlraveronunlius paliiarcbse respondil D idem magisler monachus monaslerii Sancli Spiriuis
quod cum W. quondam arcbidiaconus Anliochenus de Panormo fuisset. Unde cum super aposiasia
et eoncanoniciejus duo ita fuissenl in mari sublali hujusmodi el aliis quibusdamexeessibus pauiarcha
de medio quod de ipsis usque ad sequens passagium vocasseleum ut in sua praesenliaresponderet, ilie
nulla prorsus haberi poluit cerliludo, noluilprsepro- confusus in semelipsoappellando recessil. Pr.edictis
pere pairiarcha de archidiaconalu disponere, sed vero duobus stallum assignari proecepit,et dixit se
tlonecde illis efficipossel cerlior exspectare. Trans- in nullo contradicturum eisdem super ordinalione
acto igitur secundo passagio.in quo legalum asserit quam de ipsis in AntiochenaEcclesia fecerat cardi-
-;<pplicassc,cum per publicam famam ei de proedi- nalis. Quare suppliciler postulabat a riobisul super
-ciorumpeiiculoconstiiissei,arcbidiaconatumcuidam ipsius ecclesia circa praefatummagistrum,quem as-
suo nepoti concessit, quem ad prseseniiam nostram serit apostasiosnola respersum, et circa praefatum
siatim mitteredisponebalutpropter oelatisdefeetumi R. qui, ut asserit, esl eoneubinarius niauifestus,
de arcbidiaconalu pariter et de ipso dignaremui iililteraius ct vilis, qni ctiam ad expiignalioncm
misericorditer ordinare. Postmodum vero prsedietusi Clirisiianorumanle quoddam castruRifecissedief.ur
-tgaius uer guas ei liueras hniinavit quod archi- Iignea inslrumei-.ta, provitiercspiecre dignaremur.
1281 POKTIFiCATUSANNOX, CHRISTI 1207 1282
Yerum idem magisler super aposlasias criniine hoi A censuram ecclesiasticam appellalione remola com-
respondil, quod cum essel medicus abbalioe Sanci; pescens, auditurus poslmodum si patriarcha vel
Spiritus de Panormo, el ad eam consuevissetinsuii alius aliquid proponere volueril ronlra eum, et
iiifirmilaiibusdeclinare, quoniam-erat vicina mar! appellatione posiposita sine canonico decisurus.
et fiiiminidomus ejus, juxta cousiietudinem suan Idftin quoque te facere volumus et mandamus si
ad abbatiameamdeni in quadani sua infirniiiaie di- tanium ad patriareham donatio ejus spectat, et
verlit. Cumque quadam nocte tanla vi aegiitudinis Canonicosdonaiioni ejus vel cardinalis consliterit
laborarel ut quod circa se fieret non sentirel, qui- consensisse. Alioquin cum a temporcquo ipsum in-
dam monachus compatriola ipsius, qui ad custo- notuit vacavisse, post elapsum sex mensium tempus
diam ejus fueral derelictus, de convalcscenlia ejus infra quos patriarcha uti suo jttre neglexit, de com-
desperans, el de morle praestimens,suam lunican muni jure non ad. nos sed ad capitulum Antioche-
eum induit, quid cirea eum agerel minime senlien- nuni archidiaconatus collatiofuerit devolula,si capi-
tem. Cajierumcum prior accessisset ad enm, el uc lulnm postularil, eidem magisiro perpetuum silen-
idem magisler irascerelur monaslerio super eo quot lium imponerenon omitias ; nonobstanle quod ipse
faettim fueral postulasset, ipse regubm sibi petlii quasdam litieras proefaticardinalisostendit in qtiilms
cxbiberi, ul Iegendocognosceret plenius si valerel B fatetur se concessisse archidiaeonatum cidem pro-
ausieritatem Cistemensis ordinis susiinere. Yerum pler muliiplicesrationes, cum per alias litteras cardi-
quoniam peiiecta regula insufficienlem se ad lanlce nalisejusdem.quoeillasproecedunt,el aliaseiiam quots
austeritatis observaiuianiiiitellexit, deposita tunica, illas sequuniur, ipse cardinalis hanc suoeconcessio-
quam se dixit per decem dies,juxla quod recordari nis ralionem assignet, quod idem archidiaconatus
poterat, tenuisse, in vesle in qua intraveral monas- ultra sex menses vacaverat, unde atl RomanamEc-
terium esl egressus. Conlra quod exhibuit quasdan1 clesiam ipsius erat donalio devoluta.
lilleras nunlius palriarchae "nomineprioris el con- Datttrn Romse apud Sanclum Pelrum", v Idus Ja-
ventus moiiasierii memorati noslro apostolalui de- nuarii anno decimo.
stinatas, in quibus ipsi testimonium perhibebani CLXXXYII.
quodidem magisler sicu. notorium esl pluribus ho- ARCHIDIACONO ET PRIORISANCTl STEPHANl DE PONTB
minibus de Panormo, iufirmilate delcntus ad eormn FLORENTIN.
se contulil monasterium,babitumque devote susce- Dcputanturexsecutoresadversus'episcopumLucannm.
pit, ac per aliquot dies tenuit, sed ad «apitulum non (Apud S. Petrum, Non. Januarii.)
accessit; qui post paululum convalescens,monaste- Accedeniibusadproasentianinostram dilectisfiliis..
rium est egrcssus, secultis exinde propriam volttn- iponacho monaslerii de Ficiculo- el.., Lucani cpi-
talem. Nos"igitur auditis iis el aliis quse fuerunl scopi piocuratoribusdilectum filiumRogeriumlituli
tiliinque proposita, quia per confessionem ejusdem SanctseAnastasioepresbyterum eardinalem conces-
magistri cognovimusquodipse per decem dies habi- simus audilorcm. Coraiu quo dicli monasterii pfo-
luiii novitii gcssit in monasterio inemorato, frater- curator proposuit quod cum olim causam qtioeinler
niiali tuaeper aposlolica scripla maudamusquaientis dileclos filiss abbalem et conventiimmonasterii sui
nisi stifficienter oslenderit quod fueril prolesialus px una parle ac dictiim opiscopumex altera snper
se ad priorem staluin liberum velle habere regres- jnstiiulione plcbani in plebc deFiciculo verlebalur,
stim, siforsan infia tempus probalionis nollet ordi- AbbaliSancia;Mari;eacpriori Sancti Laureniii duxe-
nis auslerilalem subire, perpeltmm ei silentiuni rimus commiltendam, dicius episeopus cilaius ab
stiperipso archidiaconalu imponere non posiponas, eis, ipsorum adire preeseniiam recusavit, super
cum secundum canonicas - sancliones ad laxiorem eadem causa ad dilectos filios proepositum Sancli
saltem ordinem accedere teneatur. Quod si de pro- Geiiiiniani et priorem Sanctse Reparate qnasdam a
testatione fecerit libi fidem, cum proesuinendumsil nobis iiileras posimodttmobtinens nullam facienles
prb seutenlia cardinalis, per quam quod facitim rj de piioiibus mcnlioncm. Quare abbas prsedicius
fueral de ne-polepatriarcbse cessaret, proeseiiim coram eis noluil liligarc, asserens litleras illas
eu>:nip^e patriarcha quod nepos suus defecluni pa- verilate lacila impetralas, cum meiuionem nullam
teretur satatis per suas nobis litleras intimarit, priorum facerenl iitterarum. Yerum ulriusque par-
reducto eodem magistro in possessionem quam tis procuratores ad nostram prsesentiamaicedentes,
nosciluf habuisse,inquiras sollicite verilatem utrum causam ipsam dilectis filiis abbati de Sexlo et
arcbidiaconalus collatio ad palriarcham tantiim priori Sancti Fridiani obtinuere committi. Sed
-
pertineat, vel spectet pariler ad canonicosel ad ip- eorum aliero anie litis ingressum morie prsevento,
stim.Quod si communiierpertiiiet ad ulvosque, ipsi- S0R|iediclusepiscopus traxil eumdem abbatem ad
ah-
queinfra sexmeusesposlquameuminnotui!vaeavisse judicem saseularem; ad cujns proeseu.tiampars
concedereneglexcrtuit,quoniain exluncdonatio ejus batis accedens, el alleganscdinmissionesapostolicaa.
ad nosfueral devolula, quodper cardinalem faclum sedis et privilegia ecclesiasticaelibertatis, eidem
esiauetoiilale noslrodecernens inviolabiliterobser- episcopo inhibuit appellandone ipsum coram soscti-
varidicto magistro arehidiaconalumad judices sajpe- • lari judicecompellereiliiigare. Alepiscopus, appel-
dietum, et facias ab eopossideri,conlradictores per lalione couleiiipta, ipsum abbaicm per eumdem sibi
4283 1NN0CENTH111PP. REGESTORUM LIB.X% 4284
fecii jtidicem condemnari. Propter quod nos vene- A pnm jiixla formam in prioribus lilteris compre-
rabili 1'ratrinoslro Fesulanensi episcopo et dilecto hensam sublalo appellationis obslaculoproeedere
filioabbali SancloeMarioede Florentia nostris dedi- non lardarel. Cumqtiejudices supradicti,hujusmodi
inus lilteris in mandalisul juxla praediclaecommis- adhuc commissionis ignari, ut eidem omnem au-
sionis tenorem in ipsa causa, appellalione remoia, fenent nialeiiam malignandi,' ad inslanliam cu-
prseviaprocederenl ralione, stipcr eo quod idem jusdam Lucani canonici,qui se ipsius nuntium asse-
episcopus ad soeculare forinn supradictum traxit rebat, viginti septem dierum inducias concessis-
abbatem quod essel canonicum staluentes el fa- senl, demum episcopus plebanum de Capiauo
cientes per censuram ecclesiasticamfirmiterobser- direxit ad eos, sibi litteras noslras, quas dicto epi-
vari. Porro judiees ipsi, quia dictus episcopusper- scopo misimus,demonstravit.Coeterumeum articu-
emptorie cilalus ab eis noluit comparere, reccpe- lus ille qui* fuerat episcopo commissus eidem,
runl tesles abbalis, el eumdem episcopmuin ex- fuissel in ejus proesenliaexpedilus, el judices ipsi
pensis sepluaginia librarum, quas abbas fecerat, vellens in negoiio ipso procedere, accessit ad eos
condemnarunl.Nos vero attendentes quod dictiju- plebaiius prsedictus,non tamen ad proseculionem
dices ordine judiciario non servato in ipso negotio causa3sufficieiiteriustructus. Quare ad ipsius ma-
processerunt,processum illum irritum decerneules, B litiam convincendam eidem sex dierum inducias
dilecto filio archipresbytero el magisiro Hiigoni concesserunt. Tunc prsefalus episcopus consli-
eanonico Florenlinis nostris dedimus lilteris in luto termino prsefalum plebanum sufficienter in-
mandatis ul parlibus convocatis, et audilis hinc slruclum ad eorum pracsentiamdeslinavit. Parti-
inde propositis, si consiaret cisdem quod soepedic- bus igitur in eorurn praesentia constitulis, saepe-
tus episcopusabbatem ipsum traxisset ad judicium dictus abbas asseruit quod praefalus episcopus
sajcuiare, eumdema ponlificaliofficiosuspendenles, ipsum in causa civili, pro faclo tamen plebis
revocarent in irrilum quidquid per sa'cularemju- proedictse, traxil ad judicium sseculare, occa-
dicem conlra ipsum abbatem fuerat attovilaluiu,el sionc videlicel cujusdam arbitrii quod jamdudum
jamdiclumepiscopumecclesiasticadistrictionecoin- inler episcopumel abbatem super ipsa plebefuerat
pellerent ad resliiuiionem librorum quos sibi fece- promulgalum; propter quod in quinquaginla libris
ral per saecularempolestalem aulerri, el expensa- et amplius a seculari judice fuerat condemnatus.
rumatque damiiorum quseproplerhoc abbas iucur- Unde menioralum episcopumjuxla mandali noslri
rerat ssepedicius,audituri postmodum causam el lenorem puniri et ad reslilulionem damnorumet
appellatione remota sine debito decisuri. Sane ju- expensarumquas ob hoc fecerat eumdem compelli
dices ipsi, mandalo noslro suscepto, episcopum cum instantia poslulavit. Responsalis vero episcopi
ipsiim legitime citaverunt, assignalo sibi termino quasdamlitteras e}nsilemporrexil inier coeteracon-
competenti; quem idem praeveniens,quemdamnun- lineiites quod ipse coram nobis requisitus respon-
tium ad eorum proesenliam deslinavil, qui quas- deratquod memoratum abbatemsuperjure civiliad
dam litteras exceptiones frivolas coiuinentes prae- forum traxeral sseculare, nee super hoc a nobis
scnlavil eisdem, inbibens ipsis ne in faclo proce- ftierat reprehensus. Unde dicebat quod non tene-
derent appellando. Ipsi vero, cogniloquod non erat balur super hoe respondere abbati, et judices pro-
appellationi Iiujusiiiodi deferendum, eumdemile- cedcre non debebant. Proeterea asscruil Tuteras
rum citavcruiil; sed ipse ad lerminum sibi prae- nostras illiusconsuetudinisveritate lacita impetratas
fixum vec per se nec per responsalemidoneum qua in civitale Lucana clerici coram laicis qui treu-
compar.iit corani eis. Yeium quia interini judices guani dicunlur in causa civili se consueverunlad
ipsi nostrum reccpere praeceptum ut noiiobslanti- invicemconvenire. Asseruit eiiam quod nostroein-
bus frivolis exceptionibusquas idem episcopus ma- leiilionisnon fuerat ut dictns episcopus punireiur,
liliose dicebalur proponere in dispendiummonaste- si super re civili lanlum ad soecularejudicium tra-
rii memorati, in ipso negoiio juxla prioris mandali rj xissel abbalem.Ex parte vero abbalis exstitit repli-
noslri tcnoremsublalo appellationisobstaculoprae- catum quod hujusmodi consueludo erat contra
via rationeprocedereni, eumdem episcopumiterum jus canonicuin el civile, el posl appellaiioneuiad
peremplorie citaverunt. Sed ipse coram eis nec per nos ralionabiliter interposilam, sicut apparet p r
se lermino constilulo comparuit nec per idoneum publica insirumenta et commissionesa nobis ob-
responsalem; imo ad praeseniiam nosiram acce- lenlas, dictus episcopuseum in saeculariforo proe-
dens, et abbatem nobisafferens suggessisse quod sumpserat convenire.Cum igitur per publicumin-
ipse illuni super causa spirituali ad jiidicium traxe- strumentiim ssepeTatisjudicibus constitissel quod
ral saeculare, quaiilunicunque institeril ul trans- abbas tracius fuerat ab ipso episcoposuper re ci-
missas ad eos dignaremur litteras revocare, lan- vili ad judicium sseculare, el abbas proposuisset
deni obtinuil islud solum ad episcopumFlorenli- qtiod licel consuetudoprsedicta alios langeret cle-
lium, ut ipse inquisita plenius ct cognita verilale, ricos, ipsum tamen tangere non dcbebat, cum sit
si praefalumepiscopuminveniret eumdemabbatem exemplus, sicut apparet per privilegia ponlificuin
super instilutione plebis vel alia spirituali causa ad' Romanorum,et ipsi parati essenl legitime proce-
torum sseculare traxisse, conlra eumdem episco- dere in negoliosupradiclo,responsalisepiscopiquas-
j585 rONTIFICATUSANNOX, CHRISTI 1207. i_S6
dam frivolas exeepliones propoiiens ad sedem apo- A CLXXXYIII.
slolicam appellavit,' et responsionem aliquam nou ABBATI AUGENSI,ETCONRADO DECAN0 WLDE CONSTAN-
exspectans, slalim illicentiatus recessit. Judices TIENSIS DIOECES1S,ET MAGISTRO CONRADO SCHOLAS-
vcro uiriusque mandaii tenore diligenter inspecto, TICOCURIENSI.
Gl habito prudenlum virorum consilio , non duxe- De presbyiero'diffamalode adullerio el inceslu.
runl appellationi -hujusinodi aliquatenus deferen- (Apud S. Petrum, iv, Id. Januarii.)
dum, sed eumdem episcopumpro multiplici conlu- (57) Cum dilectis filiisH. presbytero et G. pro-
niacia manifesta suspenderunt a celebratione mis- curatori 0. clericis conslitutis in proesentia nostra
sarum, ex parle Dei omnipotentis et- nostra dilectum (iliumT. subdiaconumet capellanuin nos-
prsecipientes eidem ne de csetero niissam prse- trum concessissemusaudilorem, idem procurator
siimeret celebrare donec per se vel responsa- proposuit coram eo! qnod eum diclus prsesSiyier
lem idoneum ad praesenliam accederet eorum- super incestus crimine fuisset publice infamatus,
dein, exhibiturus abbali prsediclo justitioscomple- bonae memorise Conslantiensis episcopus ordina-
mentum. Et ne de sua fraude commodumreporta- rius judex^idem purgationem indixit: qui ctim se
rel, recepto ab eodem abbale corporaliter jura- purgare nequisset, ab eodem episcopo fuil in pliena
menlo quodidem sigillatim el diligenler secundum B synodo sttis ecclesiissententialiter destitulus, quas
ipsorum laxalionem expensas qtias fecii el damna ipse iiibilomintisdetinuil aliquandiu per violenliam
quae pertulit occasione ipsius episcopi declaravit occupatas. Cumque postmodum idem presbyter cu-
pro ducenli.s quinquaginla iibris, in possessionem jusdam consanguineisui uxorem abduclam in do-
omniuni reddituum quos dictus episcopusliabet in mo publice delineret ad petilionem H.plebani de
castello, curto, ac dislrictu Sanctse Marisein moiue Herisio (58) et quorumdam aliorum clericorum
eumdein abbatem fecerunt induci, arciiipresbyiero Constantiensis dicecesisdileciis filiis de Scennis et
el capitulo Lucano mandanies ul eumdem episco- de Uslrou (59) decanis ejusdem dioecesis nostras
pum deauntiarent a missarum celebratione suspen- dicimur sub hac forma litieras destinasse, ul vide-
sum. Licet autem archipresbyler ipse suspensionis licet si prsedictus presliyter super criinine adulterii
sententiam denuntiasset eidem, ipse lameu in festi- et incestus coram ipsis se pnrgare non possel,ipsum
vitate Omnium Sanclorum, senlenlia ipsa contem- psenadebilacastigarent.Quijtixta mandali nostri le-
pia, publice ac solemniter celebravit. Uude petebat noremin negotioprocedenies.cumconsiitisseteisdem
procuraior proedictus ul processum judicum prae- quod idem presbyler, pro eo quod in purgaiione
diclorum auelorilate dignaremur apostolica confir- _ defeceral, ab episcopo memoralo fueral iii synodo
mare. Proeurator vero episeopiproposuit ex ad- eoiidemualtis.ipsum, ulpote conlumacem, prsedictis
verso quod cum negoliumfuissel episcopoFloren- ecclesiis per sentenliam privaverunt; maxime cum
tino commissum, et ipse tandem absolutus ab eo, de inceslu 01 adulierii crimine lanquam de notorio
ulpote «ui .patuit jier confessiojiem abbatis quod manifesteliqueret eisdem; dilectofilio abbaii Sancli
etiam ipse in spirituali causa non traxerat eum ad Galli, ad quem illarum ecclesiarum donatioperiine-
judicium saeculare, legilime appellamt ab eis qui bal, poleslalem liberam concedentes ecclesias ipsas
volebanl ipsum a praediclo Florentino episcopo( personis aliis conferendi; qui eas posteasupradicto
absolutttm compellere super hoc iterum liligare. clerico assignavii. Yerum idem presbylerad sedem
Unde quod faclum erat ab ipsis post appeUalionem apostolicamveniens,et falso se asserens pisetermis-
ad nos inierposiiaiu censeri petebat inikmi et so juris ordine spoliatum, ad abbalem de domo
inaue. Nos igitur iis el aliis qtisecoram cardsnale Sancli Petri et suos conjudices alleri parli omnino
prsedicto fueranl proposita per reialionem ipsins. suspeclos nostras litteras reporlavit. Qui eidem 0.
plenius inlellectis, cpiscopi appellationem illegiti- liiierarum ipsarum eopia denegata, et probaiioneni
mam deeernentes, processum approbavimusjudi- ipsius super falsilate litterarum admiltere reeusan-
euni prsedictovum, eunidein episcopum, qui pj-oe-j) les ; jnris ordine praelermissopost appellationem
sumpsil post denunlialionem sibi faclam missarum ad nos legilime interpositam restitnlionis senlen-
solemnia celebrare, a sacerdolali «t pontifiealiofii- liam pro eodem presbylero protuleiiint, qnod se
eio suspendentes. Quocirca discretioni vestrseper loco et tempore probainrum per legitimos testes
apostoiica scripta mandamus quatenus lalam a no- proponebat. Dictus vero presbyter ex adverso res-
bis seiitenliam publicantes, faciatis eamdernfirnii- pondit qtiod licet super praemissis criminibus ab
ter observari. inimicis fuisset aemulis infamatus, el a Conslan-
Datum Romae apud Sanclum Petrum, NonisJa- liensi capitulo propter hoc eidem indicla purgatio,
nuarii, anuo decimo. ipsam tamen nullus recipere voluit, licet eam para-
lus fueritjnfra proefixumsibi lerminum exhiberc,
adjiciensquod processus judicum praedictorumde-
bebnt merito relraciari, cum litenon conteslata, et-

(87) Cumdilecti, De purgal. canon. Andeg. IJaneso.


(33) Ii) leri, Coil. Hemiso,cod. Colberl. Heviso,
, (59) GodexColbert. Wislrori, Andeg. Westori,
4287 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. X. 1288
posl appcllaiionem ad nos inlerposilam,prsesum- A liam pro eodem presbyleroa diversisjudicibus latam
pserint procedere contra eum. Proeterea dictus duxinius approbandam,pra:seniiumvobisauctoiitate
presbyler proposuit conquerendo quod cum a proe- mandaiilesquatenus eumdempresbyterum in corpo-
dicto 0. et complicibussuis prsedictis ecclesiisfuts- ralem possessionemproediciarumecclesiartim sub-
set per violentiam spolialus, et ad supradictum ab- lato cujuslibetcontradictionis et appellaiionisobsta-
balem de domo Sancti Pelri ac conjudices suos cnlo inducaiiset defendatis inductum; contradicto-
piimo, et secundoad electum Conslantiensem res- „res, si qui fuerint, per censuram ecclesiaslicam
litulionis litteiis impetratis, per utrosque reslilu- appellalione posiposita compescenles, et faeientes
lionis meruerit beneficium obtinere, idem 0. etim eidem presbytero tam de fruclibus medio lempore
non est verilus ssepiusspoliare. Unde cum propter percepiis ex ecclesiismemoralis qnam de damnis et
boc ipse cum compiicibus suis excomunicationis injuiiis irrogatis satisfieri compelenler. Facia vero
seutcntia iniiodatusin sua contumacia perduraret, rcslilulione plenaria, si legitimus apparuerit con-
prsedicto electo et conjudicibus suis dedimus in tradictor, qui possit el velil legitime comprobare
praeepiis ut auclorilate noslra suffulti disiriclius quodidem presbyter, pro eo quod in legitime indicta
inbiberent ne in locis in quibus iidem excommuni- sibi purgatione defecil, condemnaitisfuit a praedicto
cati prsesenlesexisterenl divina officia dicerentur, " episcopo el soepedictisecclesiisspoliatus, vos eidem
et eosdem tandiu appellatione cessante suspende- super ecclesiis ipsis perpeiuumsileniium imponatis,
rent a divinis donec soepediclopresbylero de dam- facientes eisdem per eos ad quos peiiinet deperso-
nis et injuriis irrogaiis satisfacerent competenter, nis idoneiscanonice provideri. Si vero nullus appa-
vel responsuri de tanto contemplu noslro se con- ruerit legitimus accusalor, et ipsum inveneritis
spectui prscsenlarent. Sed ipsi ad"appellalionis dif- apud bonos et gvavessuper praedictiscriminibusvel
fugium convolantes, conlra prohibitionem ipsorum ipsorum allero infamatum, purgalionem ei canoni-
jtidicum divina celebrant interdicti, nec ad nostrani cam intlicalis, nonobstanle quod coram proedicto
proesentiamresponsalem transmiitere curaverunt. elecio dicitur se purgasse, cum pendente coram de-
Licet aulem idem presbyter ad abolendam omnem lcgaiisjudicio non debueril ordinarius purgationcm
infamiampurgaiionemindictamsibi ab eodemelec- indicere infamalo; in qua purgatione si forte defe-
lo, non tanquam delegato,sed ordinario, curaverit cerit, juxta proemissamformam ipso ab ecclesiis
exhibere, sepoedicti tamen semuli eum non desi- prorsus amoto, provideri eisdem canonice faciatis.
nunl infamare. Unde nobishumiliter supplicavil ul NullisIitleris obstantibuspraeter assensum partium,
ab illorum impelilionibus absoliittimfaceremus ip- etc Quodsi non omnes, etc.
sum prsedictarum ecclesiarum pacifica possessione DalnmBomseapud Sanctum Petrum, iv Idus Ja-
gaudere,iIlos lcgitimepunientes qui excommunieali nuarii anno decimo;
et inlerdieli divina praesumpserunlofficiacelebrare. CLXXXIX.
Ad Iioec procurator adjecitquod dicta purgatio fuil EPISC0P0 ET CANTORI ET MAGISTRO N. ARCHIMACONO
ab elccto recepla absenle parte altera et penitus TRECENSIBUS.
ignorante, quod eiiam se asseruit probaturum. Ilis De conlroversiainter de.;anumel episcopumAltissio-
igi;ur et aliis quaefucrecoram capellano proediclo dorensem.
proposita plenius inlelleclis, licet littfirseillae,quse (Apud S. Petrum , Id. Januarii).
a'd prsedlctosde Scennis el Uslrou decanos impe- (60)Dileclisfiliis decanoAltissiodorensisEcclesise
traije dicuniur, vel ipsarum iranscripium oslensnm ac magistro B. venerabilis fralris noslri Aliissiodo-
non fueiii coram nobis, quia lamen ex tenore rela- rensis episcopi procuralore in nostra proesenlia
tionis ipsorum, quam dictus procuiator exliibuil, conslitulis, idem magisler proposuit coram nobis
si ctiam lilterse ipsse ostensae fuisseni, nobis con- quod cum dictus episcopus R. presbylerum donuis
siitit evidcnler judicesipsos prooiermissojurisordi- Dei de Monte-Alrilo, in qua provisionemet dispnsi-
ne proccssisse, lam processtimeorum quam con- „ lionemplenariainidem episcopusoblinere dignosci-
cessionem ecclesiarum a proedictoabbate.de man- lur, deliiieri faceret vinculis mancipatum pro eo
dalo ipsorum factum aucloiilate apostolica retrac- quod bona quaedamejusdem domus, quoefuiiive
lairius , proeserlim cum relaiionis ipsius series siiblsaxeral, restituere delreelahat, propler quod
repugnaniia contineat ct adversa. Dicitur etenim eliam ab eodem episcopo fueral excommunicaiio.ds
quod crimen ejusdein presbyleri usque adeo puhli- sententia innodalus, et supradictus decamis episco-
cusnfuerat et noiorium quod millus inficiaiioiiislo- pum monuisset ut eidem restimerei vel saltem re-
cus penitus exislebal, utpote cujus universus vici- crederet preibyterum meinoralum,quem ad jurisdi-
ifioepopulus lestis erat.Eitamen ibidempraemillilur ctionem suam speclare firmiier asserebal, idem epi-
quod eidem presbylero terminum peremploriuni sropus muliiplicem raiionem allegans qnare se ad
proefixeruiil, in quo, si posset, super iufamia prav hoc nullalenusleneri dicebat, cuiudemprcsliyicium
dictorum criminum canonicese purgarel; cum ni- resliluere vcl rccicdcre peniius reciisavit.propuueus
niir-umsi criinennotoriuniexislebal, non eralulique quod super hoc cidcm decanoparatuserai|iu propiia
illi iudicendaptirgatio, sed in eum condemnaiionis curia, cum decanusejusvassalusexisleret, vcicoram
sentcntia promulganda.Restitulionis quoquesentcn- nrhilris communiter elcgendis, seu eliain coiam
(00) Yide HisloriamcpiseopommAltissiodor. \>.2;35.
4289 - -PONTIFICATUS ANNO X, CIIFUSTI1207, i¥A
mciropolitanojusijliam-exhrbere.DecanusauiemIisecX>perquem sperabat posso coneordiam rcfonnari.
oinnino recusanscoepil.graviier comniinari-quod Cseierumlicet postea pra^senle arcliiepiscopoepi-
taiealiquidfaccret quodepiscopodispliceret,Propter scopum monuisselul aliquem supradiclorum mo-
. quodepiscopusmeluens nc decanus aliquidin suuui dorum a"d liberationem presbyteri acceptarel, in
prirjiidiciiiinaltenlarel, se ac suos, slalumEcclesise nullolamen proficerepoluit apud eum; quinimo ad
ac civilatissuaeproteclionimeiropolilanisupponens, metropoliiansesedis audicnliam episcopusappella-
ad melropolilance sedis audienliain provocavii» vit, appellaiioni-stioepraefigensterminum supradi-
feslumSanctaeMariaeMagdalena3proximo prseleri- ' cium. Unde decanusin capitulurorediens canonicis
. tum tenninum appellalioni praefigens.Vcrum de- universis ihjunxilul interdicluni, sicul ab eo posi-
canus posl modicumcanonicis"Antissiodorensibiis -*umfueral, observarent. Die voro appellalioniproe-
convocUis,inlcrdiclumhujusmodi eis conlradiceii- - fixo coram Senonensiofficialidecanus cum episcopi
tibtis promulgavit, ut-cpiscopoin civilate prifisente procuralorc«omparens, el gravamcn, sibi meluens
a divinis in Anlissiodorensi Ecclesia cessaretur. imminere, ad sedcm apostolicamappellavit, Lmlare
Posimodumvero ctim die appellalionipraclixocom- •' Jerusalemappellaiionisusetermino conslituto, et se
paruissenl parles coram officialicurioeSenonensis, ac siaium stiuin ct AntissiodorensisEcclcsioeproic-
decanus allegans quod appellalioni ab episcopoin- B-ctionisedis'aposlolicoesupponendo.Cumaulcm epi-
lerposilseideo non duxerit defereiidum quoniain " scopo proesenteposthaecdecanusG. clericum ejus-
presbyler supradiclus adhuc in vinculis tenebatur, dem episcojii, pro eo quoil duos clericos violeuler
vocem ad nos appellalionis emisit. Ofiicialisaulem ceperat, exconimunicaium publice nuiiiiasset, ot
irrilum judicans inlerdictuma decano post appel- mandasset clericis ul a se latam iiiierdicti-seiueu-
huionem episcopiad sedem metropoliticaminterpo- -tiam' observarent, episcopus in ipsum decanum
sitaih promulgalum, capitulo EcciesiseAnlissiodo- cxcommunicationissententiam promulgavit,excom-
rensis injunxil utiiUerdicluniiiludlmllaienusobser- muniealumeum sa?pedicfoarchiepiscopoel capitulo
varet. Cumque poslmodum episcopoproeseniede- Senonensinuritiando.Proplerquodipsumarchiepisco-
canusfirmiter inliiberel ne in -ecclesiacanlarettir, pusdequorumdam consilionuntiavitpublicedeviian-
ct J&.capellannm episcopi«autanteni ibidem post dum; licel quidam canoniciSenonensessaniori ducti
-appellationemad nos interposilam vinculo excom- consilio, non vitaverint communionemipsius. Ex
iminicatioiiisaslringens, divinum ohTciumin ec- iis igilur el alils qtioeulrinque fuere proposila co-
cjesia impediret, necmonitus per episcopumsaepius ram nobis intelleximusevidenterquod ctsiepiscopus
officiumpeiiurbare desisteret, episcopus deinum prudenter el utiliter providissetut decauiis(61) re-
"
ipsuni, tanquam conlumacemet incorrigibilem ex- credidisset prcsbyterum ssepedielum ad omnem
communicalkmismucrone percussil; quem 'postea prorsus scandali nialeriam impulandam,quia tamen
venerabilis fraler nosler Senonensis archiepiscopus idem episcopus, sicul prsemissumesi, diversosmo-
devjlandumpuhlice nunliavil. Unde procurator ipse dos expressit secundum quos dccano paralus fuit
postulavita nobis ul supradictam inierdictisenten- super captionc' presbyteri jusliiise pleniiuilinem
liam irritam judicanlcs, escommunicationisab exliibere, ad melropolitanam sedem appellans, de-
episcopoIalamsenlenliam faceremus usque ad sa- carms posl hsec non poluit ferre sententiaminter-
tisfaciionemcondignaminviolabiliterobservari. De- dicti. El ideo de consiliofralrum nostrorum sen-
.canus auiem proposuil ex adverso quod cum cpi- lentiam ipsam ab eo post appellaiionem legitimam
scopusR. presbylerum pertinentem ad jurisdiclio- promulgalam irrilam decernimus et inanem; illo
liem suamfaceret in vinculis detineri, et ipsetani a nequaquaniTjbstanlequod decauus ad excusatioiiem
clericis qiiam laiciscivitalis fuissel graviler incre- suam quasi variando proposuit coram nobis, quo-
paius, tanquam negligeret jus ad se peiiinens de- niam priusquam episcopus appellassel, ipse seu-
fensare,qui ad servandasEcclesioeconsuetudinesju- tentiam mleral, cujus lamen eiTeclumad lempus
rameiiiosuper boc procsiilolenebaiur, perse ipsum p duxeral suspendendum, cum interim appellalione
e.piscopummonuil ut presbylernm ipsiim reslilueret inlerposila procedere non debuerit ad sentenliam
lil.ertati, paratus sufflcicnlerostendere quod ad ju- exsequendam;officialislamen processum, quipost
risdictionemsuamidempresbylerperlinebaleumdem appellaiionem ad sedem aposlolicam interpositam
episcopumdemumfaciens per plures alios commo- hujusmodi senleiitiam interdicti decrevil irritam et
neri ul presbylerum sibi redderet vel recrederel, inanem , et niandavilpenilus non servari, teiiiera-
vel saltem ponerel in sequeslro. Cumquenequissel rium judieantes, cuiii appellatione ad nos inlerpo-
episcopusad islorum aliquodinclinari, capilulocon- sila nibil debuerit inuovare. Prseterealicet excom-
vocato decanus, de connivenlia ejus, bujusmodi inunicationis sententia per episcopum promulgala
posuit in ecclesiainierdiclum , ul opjscopoin civi- rile lata prima facie vidcrelur, quoniam cum per
late praesenlecessaretur in ecclesia penilus a divi- - jamdictum officialemmandaliimesset ne servarelur
nis, exsecutionem nihilominus sentenliae suspen- in ecclesia inlerdiclum , cl idem decanus ne cele-
dendo doncc supcr hoc baberet cum srchiepiscopo, brarelur in ecclesia prohibendo,divinuni videretur
qui proxtmo veulurus eral in ciyitale,-traclalum ; officiumpermrbare, quia tamen-post appellaiiouem
(6iJ Decano.
PATKOL.CCXV. 41
1291 1SN0CENTUIII PP. REGESTORUMLIR. X. I )_9_
adnos inierposliameVpartc decani, cui eiiam ofli-A vissimam usurarum. Quare viduoect pupilli suis
cialis duxerat deferendum aposlolos concedendo, ha;redilaiibus spoliantur, et defraudanlur ecelesiaj
non solum principale ncgolium, sed acccssoria decimisae aliis obventionibus consuelis, cuni Ju-
etiam ad nostrnm rcferebaniur examen senteiiiiam doeicaslellael villas detineant occupala, qui eecie-
ipsam, itl post appellalioneinad noii legitimeinicr- siarum proelalisde parochi.Ii jure conleniiiunlpc-
positam promulgalam, deceniimosviribttscaruisse, nitus respondere. Scandalum quoque per eos in
ac ipsum dccanumea non fuisse ligaium. Yerum EcclesiaChristi non modicumgeneratur, quod cuni
licet archiepiscopus, quorumdam consiiio circum- ipsi carnibus animalium,quaaniactanl fideles,vesci
ventiiS, post appellaiioneinad nos emissam, de qua abhorreant ut inmiundis, istud obtinenl principmn
sibi per olficialis sui liiteras innoiueral, decanum ex favore quod maclanda carnifices animalia tra-
«leiiuniiaverileviiandum,'Senonenses lamen cano- dunl illis, qui ea ritu Judaico lanianles, ex ipsis
nicos, qtii saniori ducti consilio communicaruiit accipiunt quautum volunt, relicto residuo Chrislia-
eidem, uf appcllalioui ad nos interposiue miigis nis; iis similia Judieis mulierculis faeienlibus dc
quamdeiiuntiationiab archicpiscopofacta deferrent, lacte quod pubiice vendilur pro parvulis nuliieridis.
iiic.ulpiibilesjudicamiis. Quia vcto an ad episcopum Aliud quoque pra'sumunt non niinus istis dc.esia-
vcl dccaiiumjurisdictio peiiineai presbyieri soepc-B bile Chiislianis, quod vindemiaruin ten.pore uvas
dicli nobis ad plcnuniconslare non potuii, causam tsalcal Jadseus lineis caiigis calcealus, el puriori
ipsam veslro duximus cxamini coiumittendam,per meio juxia riluin Judasorumexiraeto, pro benepla-
iiposlolicascrpla uiaiidantes quate:;us vocalis qui cilo suo retinent exxsodeili, residuuni, quasi fceda-
iuerinl evocandi, audialis qua>cuiiqueduxcrinl pro- lum ab ipsis, relinqtienlesfidelibnsChristianis: e£
ponendp, elcausam ipsam appcllationc lemotafiiie cjuo inlerdum sanguinis Christi confieilitr sacra-
i-auonicotcrinineiis, facicnies, e.ic. Testes auiein, iiienttim. Insuper testes Christianos, qmmtumlibet
olc. Nuilis iiiteris obsiantibus praeler asscnsunipar- bonos el omni excepiionemajores, iuti favore po-
tium , etc Quodsi non omnes , dtio vcstrum, elc. ieniuni, contra se penilus non admitiuiil v65)iSane
DaiumRomoeapud Sanctum relruin, iv IdttsJa- venerab.lis frater noster Aliisiudorcnsisepis opus,
iiua.ii aiino decimo. tit de sua dioecesiaboniinatioiiei lnijusmodi remo-
CXC. vercl, babilo pi'u„c.iiliim'
virorum consilio, hsec in
NOBILI VIRO COMlTi NI\EHNENSI. eadem fieri sub anathematis vineiilointerdixil, iu
Advenus Jwlaios, solemni synodo injnngens circumsianiibiis sacer-
(ApudS. Petitim, xvi Kal. Februarii.; „ dolibns quateniis in ecclesiis suis sub excommuni-
Ut essel Cainvagtis ei profugtis stiper terram, cntionis poenalalia fieri prohiberenl. Cui plerique
iicc inlerficeretur a quoquam, tremorem capilis fidelesdevote parenles clcgerunt a prsemissisab:;-
signum Domiuiis imposuit supcr cum : Quia (152) minationibusabstinere. Verum qui.lam nobiles ac
iludoei, contra qiios clainal vox sanguinis Jesu potenles ac eorum minislri attendenics ad munera
Chrisii, eisi occidi non debeanl-, ne divimclegis Judscorum, quoeipsorum corda subverlunt, qtios-
oblivi-calur populusChristiaims, dispergitamende- dam (idelium, qui propier bonutn obedientiseac
bcnl super lerram ut vagi.,quatenus facics ipsorum inelnni senlenlise promulgaloeabslinere a lalibus
ignominiareplealur, et quoeranlnomen DominiJesu decreverunl, lerrere minis et conttimeliis afficcre-
Clirisii. Rlasphcmatores enim nominis Christiani praesumpserunl,quosdam eliam eaptos, ut se redr-
iion de.beula Chrislianis principibus in oppressio- merenl, conipelIe;,tes,ac nolenies diniiliere nisi ad
nem servorum Domini confovcri,sed potius com- beiieplacilum Judaeorum;qui ne per excommiini-
prinii servilule, qua se dignos nieriio reddiderunt caiionis sententiam in personas ei interdictiim in
cum in illum manus injecere sacrilegas qui -veram terras ab bujusmodi compescaniur, se lueri nituu-
eisconferreveneratiibertatem,'snpereosel filiossuos lur per appellalionisobstaculum ad sedem aposto-
esseipsiussanguinomconclamantes.Yerum,sicutno- 0 licam inlerposiluni, in elusionemecclesiasticsedisci-
btris esl auribus iiUimalum,quidamprincipessaecula- plinee (64). Porro Judsei, si propter hoc in Chri-
i'esadDeum,cuiiiudasunlomniaeiai\ertaocuhimnou siianos aliquando excommunicaliouisvel interdicti
habentes, cum turpe sit ipsius usuras exigere, Ju- promulgeiursentcnlia, gloiiauiur pro eo quod oc-
daeosrecipiiiiitin villis et oppidis suis, ut eos sibi casione ipsorum in salicibus Babyloniseeclcsiastica
ininisiros ad exaclionem conslituant usurarum qui organa suspendunUir,et defraudantur nihilonilnus
ecclesias Dei et Chrisli pauperes aflligere non ve- suis proventibus saeerdotes.Tu vero, sicut acce-
leniur. Ctimautem Cbrisiiani,qui a Judaeismuiuum pimus, qui lanquam vir calholicus et servus Jesu
acceperunt, sortem el amplius ipsis solvunl, praj- Ghrisli-ob ipsius reverentiam deberes Judaicis su-
posili et servienles ipsorum potentum ssepeeaptis pcrsiilionibus obviare, ne inimici crucis exalta-
pignoribus, et inierdum eisdem Cbristianis carceii rcniur in semetipsiscontra famulos crucifixi,prin-
mancipalis, ipsos compellunt ad solutionem gra- cipaliter favcs eis, ei ipsi te in prsenominatiscxces-

if!_) Foiio quttre. (Gi) Yide lib. i, episl. 250, el lib. n, eoisl. 12,
(65) Yidechronolog.RoberliAntissiodor.i'ol,102
I29S POXTTFICATUS AKKOX, CHRISTI 1207. 1-294
sibus habeitl prsecipuum defensorem.Nonneconlra j^ eorum aliquibus contra te jam ascenderat frcquens
tibi subjectum accen.dereiurgraviter zelus tuns si clamor, poluissemusulique tibi de iis purgaiionem
tuo prseberel auxilium-inimico?Quantorinagiser-go indicere secundum canonicas sanctioncs. Sed quo-
divinam formidare .potes offensam, quod favorem niam per boc quod cum ventum esl ad jndiciuni
praesiare non metuis qui unigeniluni Dei Filium liihil coiitra le penitus est inventum, luain jirajtcri-
cruci affigere proesumpseriinl,et adlmc a blasphc^ tam qnoqtie-famamclarificassevideris, temperaniia
miis non quiescunl? Yolenlcs igitur suborlum ex dtiximus hac utendum, ul si secnndiim eain quam
hoe in populo scandalum de medio removeri el tibi dedimiis diseiplinam famftmluain latidc viias
aboleri lanta- proesumplionis excessum quem in cautioris adjuveris,eiiam a purgalione praesianda le
Christuin el cjus -Ecclesiam diceris commisisse, in posierum absolvamus,alioquin.tibi secundum in-
nobilitaiem liiam rogamus, monemus,-et exbor- stilula canonica indicamus eamdem. Stispensionis
tamur in Domino,per aposlolica libi scripla man- quoque senlenliam quam Helias quoiidam Burde-
dantcs qualenus prsedicta taliter corrigas per le- galensis archiepiscopus in le Uiiiipro eo quod con-
ipsum, -a similibus de castero conquieseens, quod secrationi venerabilis fralris nostri EiigoliSinensis
zelum orthodoxoefidei videaris habere, ac nos ad episcopi ttiam non adhibuisli proescnliam ab ipso
correciionem ipsoruin non cogamur apponere ma- B vocaliis, qnia conslilil nobis per testes idoneos,
nus noslras, qui secundum Aposiolum in promptu quos supcr hoc apud sedem aposlolicamprodnxisti,
Jiabemusomiiem' inobedientiam vindicare, cum ad quod eadem sentenlia post appellalionem ad nos
boc simus a Domino constituti ul evellanius quoa ralionabiliicr jnterpositam exstitil promulgala, de-
fueririt evellenda et guae fuerint .plantanda ,plau- ceiiiimtis irrilam et inanem, teque lali senlentia
lemus. i non fuisse Iigaium.
Datum Romse apud Sanctum tVsirum, xvi .R;iL Datum Romaeapud Sanctum Pctrum, xv Kal.
Februarii, anno decimo. Febr., anno dccimo.
CXCI. CXCH.
JEPISCOPO PICTAVIENSI. MARGAR1T_; ABBA-TIS^JEMOXASTERII SAXCT^E UAIt!i_
Absolvilarab objeclisconira eum. DESAXCTA COLUMBA DE BLESDEKA, EJOSQUE SOUO-
(Apud S. Pelrum, xv Kal. Februarii.) BIBUSTAMPR-JSENTIBUS QUAM F-TUIIISREGULAREM
Sicul experimento in le habito didicisti, quod VITAM PROFESPIS INPERPETUUM.
caminus auro vel fi.igellumgrano, id facil perse- De confirmationeprivilegiomm.
culio viro juslo. Cum cnim Brucardus, canoiiicus (Apud S. Petrnin, xi Kal. Februarii.)
Pictavicnsis, dudum contra le nobis nuilta .gravia Religiosam vitain eligentibus ajiosiolicum con-
rciulisset, nos denmm-ad denuniiaiioneni ipsius venit adesse praesidium, etc, itsqite annuimus, et
vener;:J)ili-fralri nostro Nannetensiepiscopo et di- prsefaium nioiiasieriuni Sancloe llariae de Sancl.i'
leclo filio cantoii bealae Radegundis Piclavie-nsis Columbade Blendeka, in quo divino cslis niaii-
comniisimus inquisilionem eorum. Qui secundum cipatoe obsequio, sub beali Petri et noslra, cic.
mandatum nostrum in negotio .procedcntes, tam Jn primis siijtiidem slatuentes ul ordo moiiaslicuy,
stiper bis qnse fuenint in nostris lilteris compre- qui scciit.duniDeum et beati -Benedicti Regiilam
bensa quam aliis tesies quos ille adversum le, ve.l alque inslilutionem Cisierciensiuni fralrum in
quos tu in luam defensioncm curasti producere, codem monaslerio inslitulus esse dignoscitur,
recepcrunt, el inquisitionem factamsub sigillis suis perpeluis ibidem temporibns inviolabiliter obser-
nobis fideliter remisere; quain per dileclos filios vetur. Pr-oeierea quascunque possessiones, qua'-
noslros Gualam SanclaeMariaein Poiiicu et Joan- cuiique bona idem monaslerium in jfraesenti ju-
nem Sanclorum Cosmseet Damiauidiaconoscardi- sle el canonice possidet, elc,. usqtte pernianeaui,
nales examinari fecimus diligenter, tam libi qtiam in quibus ha-c propriis duximus exprimenda voca-
eidem Brucardo indulta copia disputandi legilime bulis. Locum ipsum in quo praefalum monasteriuni
super ea. Cumque singula nobis per eosdem cardi- siium esl ctim omnibus perlincniiis suis; pcrsona-
.nales fuissenl relata, comperimus niliil omnino tum el altare ecclesiseSancta; Columboede Blen-
conlra te fuisse probatum, imo per lesles adversse deka, cnm obventionibus, decimatione,el aliis per-
parlis le de aliquibus objcclorum innoccntem os- tinenliis suis; capellam de Soieka ad etimdem per-
lensum, el ideo sapienlia Dei eum qui te macula- sonatum spectaiuem, cum decimatione, obventio-
verat osiendenle mendacem, tanquam aurum quod iiibus, et aliis perlineniiis suis; de YVitecaet de Ou-
transil per ignem, posl perseculionem liujiismodi dinghescla altaria, cum decimaiione et aliis pctli-
clarius refulsisti. Unde nos, qui nequaquam ad rui- nenliis suis, cpioeidem mouasleriuin, anlcquam
nam frairum et cdepiscoporum noslrorum inien- .Cistcrciensium fratrum instituta suscipeiet, possi-
dimus, sed de ipsorum potius innocenlia congau- debal; mansuram de Sario .Riccarii, cum loco el
demtis, de communi fratrum noslrorum consiliole aliis pertinciuiis suis, duas partes decimoede Stre-
absolvimus ab objectis, seu verius declaravimus ties juxia inontcmKatirel, et decitriaml;ni ejusdeni
absolulumel clarilicatum per ipsa.Quia vero prius- loci, cum mansura el aliis peiiinenliis suis; teiiiam
quam idem Brucardus nobis lalia suggessissoi,super parlcm decimaedcRinc, duas garbns deeimsecle
1_9S IKNOCEKTIIIII -W. REGESTORUML1B. X. 1296
Morliers lerroe lam ctiluu quain incullx, cum dua- A sioneiliiberti deSancto Audomaro habctis. Quid-
bus niansuiis terroe,el duas garbas de Lefolie, par- quiciin paroehiis dc Blendeka, de Soieka, de Wer-
tcm quoque decimaede Wivnegeval, cuni duabus drika, ct Kaldiigherc- in terris lam cultis quam
ga-rbisunius campi lerrse tam ciilisequam inculloe, incultis, pratis, mansis, el rehus aliis possideiis.
et iribus mansuris terrse. Do.ialionesjiraelereactim Quidquidetiam in burgo Sancti Audomariel extr.i
possessionibusct rebus aliis a bonoemeiiioiiie De- in lerris, mansis, pralis, paluclibus,aquis, vivaiiis,
siderio (05) Moriiieusi episcopo vobis et mona- -Claliis rebus babetis. Terram arabilem adjacentein
sterio veslro concessas. Decimas qnas tenuerunl atrio Sancti Michaelis. Terras arabiles et prala in
W. de Casteller el Ilenricus de Lefolie in jiaro- Werdrika. Quidquid possidetis in paroehiis de Ra-
eliia de Aitaribus, ciim terriset peiiinenliis suis. kingbere et de Soieka. Oclo mansuras lerrse quas
Quidquid in parochiis do Allaribus, de Bosinghere, vobis Simon presbyter de Hasebroc iutuitu divino
ct de Curs iu deciinis, terris, et aliis rehus ba- concessit. Unam pisam butyri, et lerras quas ha-
betis. Decimas de Curs, quas Petrus et Giinfiidus beiis in parochia de Brokerka. Quinque solidos an-
de Sarlo Riccarii vobis in elecmosyiiam coniulc- niios apud Rubroc. Tiiglnta sex hodos avense in
rnnt. Partem decimaede Kerncmaresc, dccimnsde parochia de Sudingbesela. Sane laborum veslrorum
Rccb, deTimbrona, el de Lingiaeho in eleemosy- quos propriis manibus aul sumplibus colitis, lam
narn vobis concessas. Duas parles decima?de Li- de lerris culiis quam inciillis, elc Liceat quoque
dringhere, cum dominio, lerris, et aliis appendiciis vobis mulieres liberas et absolutas e sseeulofugien-
suis. Teriiam pariem decimse de Odingheinni, ies, eic Prohibenius insuper ut nulli sororum v_-
quam Godcfriilus laicus iu eleeniosynam ecclesise strarum posl faclam in iiionasleriovcslro profes-
vestraecoiKeSiil.Molendii:umquoqne el terram ad- si :nem fas sit, elc Discedenlemvero, etc. Illucl
jaceniem alrio Sanctse Columboe, cum duodecim distiiciius inbibeiiles ne lerras seu qtiodlibel be-
denariis anuuis et peiiir.enliis suis. Terram cliam ii"ficiumEcclesiaevestroecollalum liceat alictii per-
eidem atrio adjaceutemquoe fuerat Euslachiiclerici sonaliier dare sive alio modo alienare absque con-
ct paiiicipum cjus, cum pertinentiis suis. Molen- seusu totius capituli vel majoris aui sanioris parlis
clinumquod fucrai Maiibaeimiliiis, ciiin periinen- ipsius. Si quse vero donationes vel alieuaiiones
liis suis. Duas raseiias tritici, quatuor capones, aliter qiiam dietum est faclse fuerinl, eas irritas
iinain mansuram terrae adjaceutem niolendhio de esse censeiiius.Pro consecrationibusvero aliariuin
Bruai, ctquinque solidos annuos vobis a Bergensi vel ecilesiarum, sive pro oleo sancto, vel quolibet
caslellano collalos, quindecim inausiiras terroc quoe_ alio ccilntiaslico saci*amenlo, nullus a vobis sub
fueranl Simonis n.iliiis de Roden. Comiialum de obienlu consueiudinisvel alio quolibel modo quid-
Wiiekn, el quidquid ex dnno caslellani ejus.Iem in quam audeal exlorquere, sed hsecoinnia gralis vo-
terris lam cttlils quam inculiis, pratis, mansis, bis episcopus dioecesanusimpeudat. Aiioquin lieeat
acjiiis,molendiuis, et rebus aliis possideiis. Comita- vobis quemcunque malueritis catholicum adiie
-iuin quem hahelis in parochia de Blendeka, cum anlisiiiem gr.itiam et communionem aposlolieoa
pertinenliis suis, per muntis Pbilippi quondam scdis habenlein, qui noslra frelns aucloritate vobis
Flanclrensiscoiiiilisecclesiseveslroeconcesstim.Tri- quodpostulatur impendal. Pra.terea cum conimu;;e
ginla duas mansuras terroequas habetis in parochia intcrdicliim terrse fuerit, liceat vobis nihilominus
<ieSancli AuclomariEoclesia. Yiginli quinqiieman- in monaslerio vestro", exclusis excommunicaiis et
suras et dimidiam, ct decimam parlem iinius man- inlerdicis, divina officia cciebrare. Paci qiioque ct
surso nemor.is, quas habctis in Reiboul. Decem tranquiliilaii vestne palerna in posterum sollicilu-
mansuras paludis quas Rainaldus coincs Bolonien- dine [irovidere volenles, aucloiitate aposlollca pro-
sis el lda uxor ipsius voliis cbariiaiive donarunl. hibemus ul infia clausuras locoruiu seu grangiarum
Mcdielatemquoque vailis, cum tolius jure dominii, veslrarum nullus rapinam seu furttim facere, ignem
<|itam Boitlintisde Havcskerkavobis donavit, cuiii D apponere, saiiguineiu fundere, homiuem lemere
pcrtinentiis suis. Decem raserias bladi Arienses, capere vel iiiterficere seu violeiitiamaudeai exer
quas habelis in molendino de Witekn. Quanam cere. Prseierea omnes libertates ct inimunilales a
parlem totius viliae de Weiiuingeval, excepio ne- proedecessoribusnoslris Roinanis poiuificibusordini
more qucd dicitur le Fai. Possessioncs quas habe- veslro concessas, ueciiou et libeiiates el exemptio-
lis iu parochia de Allaribus, cum deciinis, tcrris, el nes saecularitiinexactionum a regibus et principi-
rcbus aliis monasieriq vcsiro collalis. Uiiaiiicarru- bus vel al.is fidelibus ralionabiliier vobis indulias
cain terrse, el tcrras.quas possidelis in parocbiis auctorilate apostolica confinnamus et proeseniis
de Bosinghcre, de Sperleke, et de.Guiuinelinglicre, scripti palrocinio communimus. Decernimus eigo
ct de Farkenberga. Quadragiuta duas mansuras ut nulli oinnino hoinimcn Jiceal prsefalumnionaste-
iiemoris apud Keicamp. Terram quam babelis apud riuin lemerc perturbare aul ejus possessiones au-
Hassinghere.Redditus quos in Ariensi paroehia pos- ferre, etc. Salva sedis apostolicoeauctoriiate, et in
sidctis. Seplein quarterios avenoequos ex conics- proediclscapella dioecesani episcopi canonicajusti-

(C5) F.jusliiicrae ediiaesunl t. XI, Spicilegii Dachcr.,-pag.550.


1297 PONTIFICATUSANSO X, CIIHISTI1207. - 1298
iia. Si qua igitnr in fulurum ecclesiasticasKetilaris-A rceedere sunl coacii. Ideoque cum per iiiultitucli-
ve persona, elc Cunclis autcni eidem locosua jura uem hoininum quam abbalissa secuin adduxerat
servantibus, etc. Amen, amen, amen. eisdem fratribcis, siciil-procuralor asseruil, fucrit
Daium Romae,apud Sanctum Petruin per manum limor ineussus, et posl ajipellationemad nos inter-
Joannis SanctaeMarisein Cosinidin daeoni carili- posilam ipsis injuria videaiur illata, qui per im-
nalis S. R. E. caricellarii, xt Kal. Februarii, in- pressionem domini soecularis claves ipsius domus
dicl. xi, Incarnationis Dominicaaanno 1207, pon- resliiuere ac per subtractionemvictualium ab eo-
lificatus vero domini Innocerilii papse III, aimo demJocOrecedere sunt comjiulsi,ad domuni ipsam
decimo. pioeurator jamdiclus resliiui postulabal.Pars aulem
CXCIH ahbatissoeproposuit in hunc modtim, quotl ctnn
AHCHIEPISCOPO ET ABBATI MAJORIS-llIONASTERlI bonsememoriseS. senescallusclareememoriaiIlcn-
TUUOKENSIS. rici regis Anglorumsa?pedictamdomum eum or.i-
Confirmalur sententia Jatd pro abbatissa Sanctte torio in fundo praedictimonasterii S^tneiseM.irisede
MariwAndegavensis. honis-propriis tiindavjsset, ac de consensu dicece-
(ApudS. Petrum, IVKal. Februarii.) sani episcopi ordo canonicorumregularium secun-
Cum dilectifilii fralres HospilalisHierosolymilaniB dum beati Auguslini Regulam fuisset poslmodum
suam ad nos clim qtierimoniam deslinassent quod iiislilutus ibidem, canonici regulares, quibus fuit
dilecta in Chiisio (ilia abbatissa Sanelse Marke domus ipsa concessa, «am longo tempore pacifico
Andegavensiscos domo eleemosynaria qtiam per possederuni.CicterumsocpediciusRicbardus rex, de
<Ionalionemillustris memoria?Ricbardi regis An- ilierosolymilanispariibus rediens, dum in custodia
glorum fuerant assecuti, et aliqiinniiu possederant teneretur, domiimipsain Hospilalariis conltilit su-
in quiele, posl appellationem ad nos iiiierposii;'in pradiciis; quibus postea venientibus ad eamdem ut
spoliare fecisset per potentiam laiculcm, et deiinc- apprehenderenlpossessionemipsius, abbatissacum
ret eanidem contia jiistitiam occupatam, cancella- suis sororibus coniradixil. Yeriiiu ipsi tam contra-
lio, archidiacono, el prseposito de ArmeliacoCar- dictionemearum quamappelkilionemad nos propter
nciten. commisiinuscatisam ipsam; quoriim pro- boc inlerposilam coiitemiientes,domuin ipsanVii'-
cessum posimodum,quia postajipellaiionemad nos hilominus inlraverunl, et per violentiainejeceruut
ralionabiliter inierposiiam el lile non contestala clericos. ministrantes ihidem, Cumque prasdiclus
processeranl, iniianles, eamdem causaui de com- rex proce*sulemporis didicisset quod bona ipsius
inuni assensu partium dileclis filiisabbali Monaste- domus usibus pauperumdepulata iidem Hospiialarii
rii-Novi, priori Sanctse Radegnndis, et magistro ^ dissiparent, rex Idem injiinxil ul Ilospiialariisipsis
G. canonico Pictavensi duximus commitiendani; exciusis, canonici, qui fuerant exinde violeutereje-
qui causam ipsamdiligenler examinantes, eaindein cli, domus ipsius administralionem plenariam obli-
ad nos remiserunl sufficienter instruclarn. Memo- nereiit, quam iidem canoniciusque ad baectempora
rala itaque abbalissa -et Hospitalis procuralore continue lenueriinl. Cum igilur viderelur ex iis
propler hoc nuper in noslra praeseiiiiaconstilutis, conslare quod falsq, se assernerant iiclemHospila-
idem proposuil procurator qnod per deposiiiones larii spoliaios ipsis erat merilo juxta ipsius paiuis
tesiium coram jam diciis judicibus prodnclorum assertionem restitutio deneganda. Adea vero quas
uiiilia constahat esse probata, per qusede violentia praedictijsprocnrator objecil in hunc roodumeadein
ipsis illata manifesteliqiiebat, propier quod resti- pars abbaiissoerespondit, quod elsi probaium esset
luiionis beueficiumpostulabai. Asserebat siquidem qtioilad domum ipsam cum muliitudiiiehominum
manifeste probatum quod abbalissa prsedicla, col- abbatissa venissct, nullatentis lamen'ostensumest
lecra multiltidiuelaicorum, ad domum memoratam quod vel per ipsam vel per eos qui cum ea venerant
accessii, pelens instanter ut claves ejusdeindomus aliqua fueiil ipsis fralribus violeniia irrogala, vel
ass;gnarentur eidem. El licet fratres Hospitalis i j, etiam quod proeposiius,qui ad domum accessit, ali-
couimoranles ibidem vocem ad nos appcllationis ; quam vim intuleiit vel Ilospitalariis comminatorie
emiserinl, ne quid in ipsoruminjuriam fierel, pro- sit locutiis. Sed nec contra appellalionemab ipsis
tectioni se apostolicaesupponentes, dicta nibilomi- objeclamaliquiddignoscituraltenlatum, licel eatlein
nus abbalissa secum AndegavensemproeposilumaclI abbatissa claves domusab ipsis acceperil resigna-
donium ipsain adduxil: qui cuni firmiter prsece- • - las. Quanquamenim abbalissamandaverit ul fralri-
pisset eisdem ut abbatissse-claves domus reslilue- bus Hospitalis, qui auclorilate propria remanere
lentuniversas, ipsijuxla mandalum ejus, quejn nori volebant ibidem, viclualia non darentur, idem re-
modicum verebantur, eas prolinus reddiderunt. putare non poleraut nec debebant ex boc injuriam
A.bbatissavero clavibus receptis ab ipsis, unani. sibi factam, cumabbatissaminimeleneretur eisdem
partem carum canoniciset partem aliam suis ser - fralribiis, nisi vellel, in viclualibus providere. Iis-
vientibus assignavil, eisdem injungens ul fraliibuis super eadem pars adjecit quodadversus abbalissam
Ilospitalis victualia nullatenus exhiberent nec al> procdictamipsius domusineple restitutio petebalur.
aliis permilterenl exhiberi. Qui cum per iriduunl Quamvis etenim abatissa quaedamjura sibi vendicel
famisinedia graviler affiiclLfuisseni,.abeodemlocc> in eadem, pro eo quod in eajtis oblinet p.atronalu-^
1293 LNNOCENTII III PP. REGESTORUM LiR: X. - 1309'
ipsam lanien non ipsa sed canonici possidentsupra-- A lis, et eam fideliler consciibeiites,snb sigillis ve-
' dicti. Undc cum ipsa non possideat, nec dolodesie- slris nobisdeslinare eurelis, praefigenieseidemar-
ril possidere, adversusipsam rite non polerat inler- cbiepiscopoterminum competenteniquo per se ip-
dictum reslitutorium inleulari. Nos igitur iis ett stim vel responsalemidoneumnoslro se conspectui
aliis quse lam coram judicibus supradiciis quaml repraesentel;ul lam ipsoquamillis qui processerint
eiiam eoram nobis paiies proponere curaveruntt contra eum in prsesenlia noslra prsesenlibus,et
plenius intellectis, de consiliofratrum nostrorum,, suas, si voluerinl, exponentibusplenius rationes,
abbatissam proediclamab impetitionepraedictorum i juslum auclore Deo judicium proferamtts. Dictas
procuraloris el Hospitalariorum quoad possesso- aiitcm excommunicaiionisel interdkii sententias,
liuin, de quo lanlummodoacttim esse dignoseitur,, si posl appellalioneniad nos Iegitiir.cinterpositani
seiilentialiter duximus absolvendam. Quocirca dis- invencriiisesse Ialas, denuntielis auloritate apo- .
cretioni veslroe per aposlolica sciipla mandamus i sioiica nullas esse. Alioquineis juxia forinamEc-
quatenus quod a nobis esl sententialiter diffinitum i clesise rclaxatis, audiaiissi quid fuerit quseslionis,
facialis jier censuram- ecclesiaslicam appelialione ; el appcllatior.eremota fine debito decidatis, faeien-
remola inviolabiliterobservari. tes quod dccreveritis, districtione qua convenitfir-
"Dalum Romae-ajiud Sauclum Petrum xiv Kal-. . R miter observari. Quod si non- omnes , duo ve-
Februarii aimo deciino. slrum, eic.
CXCIY. Datum Roniaeapud SanctuinPelrum, ix Kal. Fe-
VJENNENS! AROILEPISCOrO,ETEPISCOPO GEBENNE^SI, ET bruarii, anuo.dcciiiios.
ABBATI DECASSANIA CISTERCIENSISORDINIS LUGDUNE.Y- CXCY.
SISDIOECESIS. EPISCOPO ET DECANO ET CAPITULO ANTISSIODORXNSI.
De archiepisccpoLugdunensivariis accusationibus De reguliaAulissiodorensi.
impeliio. (ApudS. Petruni, xv Kal. Februarii.)
(Apud S. Petrutn, ix Kal. Februarii.) (66) Juslis pelentium desideriis, elc usquecom-
lu laiilum clamor qui jamdudumascendit conlrai plere. Cum igitur cbarissimus in Christofilius no-
Lugdunensemarchiepiscopuminvalescii, quod dis- slerPhilippusr.exFrancorum illuslris quidqdd juris-
simulare ipsum ullerius sine periculonon valemus. babebal in regalibus Ecclesisevestroesede vacanle,
Proeleralia quippegravia qtioefrequenler el a inul- ipsi Ecclesise,divinseintuitupietatisconcesserii,ita
tis suntrelata de ipso, nupernostris est auribusin- quod oiiines proventus eorumdemregalium et prse-
iimatum quod monastcriumSaviniacensedestruxii, ^ bendaequas intcrim vacare cojitigeiit, per vos, nlii
el cosnobium de Lirin incendio devaslavit, castra decaneac capitulum. futuro episcopo reserventur,
quoque Monlis Trolarii et de Monle Bloi conlra nosveslris precibusbenignumpra3bentesassensum,
proprium jurainenlum invasit, el exsilio tradidit, concessionemipsam, sicul pielalis siucliofacta esl,
ipsorum accolas universos. Lugdunum vero non -et in ejusdemregis autheniico plenius conlinetur,
solum promissa paco, sed et fide quam prsestilerat vobiset per vosEcclesiae vestncauctorilaleapostolica
non servala, pro majori parte demolitus esi, tiim confirmamusel praescntis sermti palrorinio com-
incendio, tum ruinis; ubi plures in ore gladii, ot nuniinnis. Ad majorem _evideniiain autheiuicuni
'nonnulli aquarum submersionibusperieruni quam- ipsum buic noslroepagiiioe de verboad verbumduxi-
vis cives ejusdem se ac sua proteclioniapostolicao nius inscrendum.
supponenles, nostram audientiam appellassent; in c In nomines.-uicloe clindividuseTriiiilatis.Amen.
qtios demumidem archiepiscopus,appellationecon- PliilippusDei gralia Francorum rex. Noverinl uni-
tempta, excommuriicalioiilset inierdictisentenlias vcrsi praeseiues paiiter et fuiuri quod nos intuiiu
non erubuit jaculari. Qui eiiam stralam publicam pietatis el ob remedium animaenostrseel pareiuum
violare ac nova mcrcatoiibus imponere pedagia liostrorumdanms ct concediinusin perpcluiimEc-
non dcsislit. Quia igitur bsec, si vera sunt, conni- ijclesiaeAntissiodorensiquidquidjuiis babebamusin
veniibus non dcbemus oculis pertransii., discre- regalibusAiilissiodorensibiisvacanie sede, ita quod
lioni veslraa per aposlolica' scripta praccipiendo decanus el capitulum ejusdemEcclesiaecuslodient
niandamus,qualenussi super iis vel aliis conlra ip- regalia sede vaeanle, et omnesprovenlusqui exiude
sum legitimiis apparueiit aecusalor, inditllacopia procedem, et praebendas, si quas interim vac.are
defensionis eidem, audiatis qusecontra ipsum pro- couligerit, ad opus fuluri episcopi, salvo servitio
posita fuerinl ac pro ipso, el babito proeoculissolo nostro eqiiitationis, exercitus, el submonitiouis,
Deo, via regia inceJeiitcs, quod canonicum fuerit sicuiJepiscopiAntissiodorenses nobis fecerunt. Quod
statuatis, facienies quod slatueritis aucloriiateno- ul perpetuumrobur obtineat, sigilli nosiri auciori-
stra (irmilerobservari. Quod si nullus accusalor lale et regii nominis charactere inferius adnotato
prodierit coiilra ipsum, cum euni super iis fama - prseseiitem-pagiiiamconfirmanuis. Aclum Parisins
'
nohis accuset infamis, veiitatem nihilomintissu- anno Domini1206, legni vero nostri anno vicesimo
bl.ilo appellationisobslaculodiligeiUissimeinquira- seplimo. Astanlibusin palaiio nostro quoru.n-no-

(60) Videlib. xni, epist. 180; lib. xiv, epist. 52., lib. xv, ejiisi. 39-iO.
1501 PONTIF.ICATUS ANNO X, CHRISTI1-07.. i.50J'
mina sttpposita sunl el signa. Dapifrro nullo. Sig- A ecclcsiasticasacramenla, non dubiUvifipsius faeere
iuim Guidonis bulicularii. S. Mallhoeicamerarii. sectioncm.Ex parte vero lua fuit proposilunicoram
S. Droconis constabularii. Dala vacante canceSla- nobis cjuod cmii decanalus praedictus,sicul el alii
ria per maimm fratris Guarini. t Nulli ergo omuiuo dicecesis Piclaviensis, quando vacant, noscatur in
hominum... noslraeconfirmationis, etc. Si quis au- Piclavieusis episcopi residere polestate et ad cuni
tem, etc. ijisius donalio perlinere, dictus episcopus causam
Oatum Romseapud Sancliim Pclrum, xvIL.l. Fe- iilililaliselncccssiUitisall.endens,sicutpersuas nobis
bruarii, anno decimo. littcras iutimavil, el ejus amplitudine considerata,
CXCVI. el cognoseensquanlum populiselecclesiarumsaeer-,
ANTISSIODORESSl EPISCOPO. dolibus, si uni moresolito commillerelur person:r,
De lectoria el scholaslria Etclesiai Anlissiodorensis. periculum exinde proveniret, ctini suo cajiiitilo
(Apud S. Pelrum, x Kal. Februarii.) deliberato consilio, proeseiiim cuin... ejusdem loci
(67) Ex paite lua Ttiii propositum coram nobis arcliidiacono, aliisque viris prudentibus et discretis
. «jiiodcum archidiaconus iuus duo oflicia, lecloriain illuin ex aequo censuit dividendum,et qtiod Thoar-
videlicelel scliolaslriam,jn Ecclesialua potesiaiem censi dccanalu in parte redacto, itto subjiccreiur
habeat conferendi, quia non reperiunlur qui eadem B decanatui pars subtracla iu castro Bertorii ab eodeui
velint reeipere, ctim redditus non habeanl compe- episcopo constituto. Yolens igittir quod providcs
icnles, idem collalionem ipsorum ad jtis episcopale proposueral ciim caulela debila perdticere ad effec-
clevenireconsenlit, pro eo quod tti Ecclesiaeuliliia- tum, publicavil suum proposiuun in synodo gene-
tem aliendens proposuistiprsediciisoffieiiscongruos rali; el cum dispositio lam salubris, quoe miiliis in
reddilus assignare. Verum quia id sine auctorilate pluribus operabalur salutem, fuisset ab omnibus in
sedis apostolicae robur oblinere non putas, nobis ea residcniibuscommendata,nec alicui prsejtidicium
Immililer supjdicasli ut collationein prsediclorum vel itijuriamgenerarel, persouarum et rernm acce-
officiorurnlibi et successoribus luis concederedi- jytioneremola, in ipsam aclualiter divisionemproce-
gnaremur. Nos igilur benigne luis precibus an- dens, decanossingulos in eastris insiituit memoialis,
-niienlcs,tibi et successoribus luis auetcuilaie prse- viros, /juantum ad humanuni spectabat examen,
sentium indulgemusut si archidiaconi lui consen- providos et honesios, qui hujusniodi parlibus sibi
sus accesserit, pradicla officia personis idoneis laliier assignatis conienti, niillaminlcr se conien-
libere couferalis , postquam curaveris ad eadem lionem, sed omniniodamconcordiamnsque ad suum
compcicnlcsreddilus, depuiare. Nulli ergo omnino cbilum habuerunt. Idem insuper cpiscupus,' qui
liominum. . nostrse concessionis, etc Si quis au- C legaiionis officio in Burdegalensi provincia tunc
lem, etc. temporis fungebatur, divisionem tam solemniler
- Datum liomaeapud Sanctum Pelrum, x Kal. Fe- celebralam publice confirmavit. Sicquc nsque acl
Ijruarii anno decimo. Jnficlempora sine reclamalione aliquarespermansil,
'cxcvn. faclo ijiso a suis successoribus approbalo. Cselerum
MAGISTRO P. DECANO BERTORII. auditores praefatia.partibus iis ct aliis intelleciis,
Cvnfirmalurdivisio decaiialuumTltoarcensh el Ber- de m.indatonostro peritorum4n jnre consilia requi-
lorii. rentes, et intclligentcs per eorum responsa qtiod
(Apud S. Petrum, vi Kal. Februarii.) debebat talis divisio conflrmari, tum quia facta
Cum olim dilecttis filius Thoarcensis decanus fuerat eum approbalione. totius capituli et synodi
nostro apoatolalui reserarit decanatum suum contra gcneralis, et proecipue loci archidiaconi, ad quciu
Lateianense conciliumdivisum fuisse, cujus partcni decanatiis ipsius eral specialiter jurisdictio devo-
te asseruit possidere, ac super boc a dilecto filio luta, tum quia tot erant ecclesisesub decanalu anli-
abbate de Tenallia, canlore ac magistro C. nataii quo quod eas untiscommodenon poieral guberiiare,
canonico Xauclonensi exaininari mandaverimusve- j, Uimetiani quia longo lempore duraveral in quicte,
ri;alem, et iidem nobis causam ipsam remiserint, sicul pcr testes quainplures el per ipsius episcopL
sufficienter-inslruclam , eam clileclo lilio Andreoe litleras probabatur, qui iiuctoritale legalionis apo-
subdiacono el Rainaldo acolylho cajiellanis noslris; stolicse ipsani eliam coufirmarat, iisecoinnia nobis.
commisimusaudiendtiin. Coram quibiis proposuit fidelitcr rciulerunt. Nos igitur soepedictiepiscopi,
pars adversa quod eodem decanatu vacarite,venera- de cu.iusvita el fide plenani fiduciam obtincmii',
hilisfraler noster Joannes quondam Lugdunensisar- tesiinionio inhserentes, divisionem eamdem, qu_:
eiiiepiscopus,tunc episcopusPictavicnsis,assensuse- catisa facta dignoscitur utililatis et necessitalis. iu-
dis aposiolieseminiiiierequisilo, nulla exigente utili- specta, duximus auctoritale apostolica confirman-
tateveliieeessitaleurgenle,cum in rcddendisprorura- dam, te super hoc ab impelilione adversarii absol-
lionibusperhocmagisgraveturEcelesiaThoarcensis, venies. Nulli ergo omninohominum.v.noslrseconlir-
etperuiium uliiquedecanaltti possetsatis commode i mationis el dilfiniliouis, elc. Si quis auiein, elc
"provideriin siugulis ecclesiis poptilo tam in mortes - Daium Romaeapud Saa.lutn Pctruui, vi KaL.Fcr
quam vita el parvulis exhibentibus sacerdolibus>- bruarii-, anno dcciino^.
(67) Vide gesta episcoporum Aulissidior..p. 481»
1505 IXNOCENTHIII PP. REGESTORUMLfB. X, I5C£
. CXCVIIl. / si se>digrtum r.ildidcritper. conversaUonemhonc-
A
BUNEELDEN.I ET DKECIIINENSI EMfCOliS,ET AEBATI siam, cadem canonice conferalur.
DEKELCHOU DlOEdF.flSSANCTIANDRE.E. Dalum Romae aptid Sanctmn Petrum, v Kal. -
De confirmatione eleclionis episcopi Aberdenensis. Febniarii, anno decimo.
(Apud S. Pelrum, IV Kal. Februarii.) CC.
Accedentes ad proasentiain noslram dilecti filri * DI;CANO ETCAPITULO NIVERNENSI-
ilecanuset archidiaconusAberdenensescum capiiuli De.fructibuspersolvcndiscanonicostanli in studio.
sui lilteris nobis exponere curaveriinl quod cusn (ApudS. Petrum, n Kal. Februarii.)
Ecclesia sua proprio essel viduala paslorc, dileetum Cum, sicut per vesiras nobis liileras iniimastts„
filium Aclam cleiicnm, virum uliqne providum cl r.niiqna consuetudo in ccclesia vestra servala sit
boneslum, tinaniniiter in suum episcopumelegerunl, l.actenus el a singulis canonieisinterpositione fidei
nescientes eum non essa in sacris ordinibus conssi- roborata, ut pueri canonici citra sacros ordines con-
fnlum. Qtto inierim ad ordinem subdiaconalus pro- siituli minores parlitiones percipiant, et medietaie
moto, ipsi perseveranles in p iori consensu, eiim uiajonim provenltium in blado consistentiumac de-
iterum elegertuit, pelentes ut electionem ipsius nariis non fraudentur, maudaium noslrum libenter
ronlirmare auctoritate apostolieadignaremur. Cuin R effecluimandasselisquod fceimusul dilecto filio P.
igitur ejusdem elecli persona multipliciter commeii- concauonicovestro, nepoti venerabilis fralris noslri
delur, et cum miiko favore populi princeps lerrse Turritani ejiiscopi,fructus proebendoc suoesine dimi -
conscntiat in eamdem, utpote quai speralur Eccle- nutione solveretisin scholis, nisi dubilassetisproe-
6isein administraiione spiritualium et temporalium fatoeconsueludini contraire; prseseriimcum magis-
profuiura, discretioni vestrse per aposlolica scripta ler P. de Yico procurator ejusdem pueri, prout
niandamus tjuaienus examinata electione pariter el dicitur, in anima jurarii ipsius quod eam inviola-
clecto, si dictus Adamse administraiioni episcopa- biliier observaret. Unde responsum apostolicum.
lium non ingessil, nec se focit, ul oblineret episco- postulaslis quid faciendumsit vobise duobus hnjtis-
patum, in subdiaconumpromoveri, dummodoaliud modi coarclatis. Licel igilur talia conlra nos non
canonicum non obsistat, electionemde ipso faclam debeanl allegari, cum in hoc vel exprimi vel subiu-
aucloritate aposlolica confirmetis, et facialis eidem telligi debuisset ul salva semper esset apostolicoe
reverenliam et obedientiamdebitam exhiberi; con- sedis auctoriias quoa,disponenteDominosuper.uni-
iradictores, si qui fuerinl, pcr censuram eoclesia- versas eeclesiaset tam res quam persorias ecclesia-
sticam appellatione poslposila compescentes. Nulls / siicas oblinet plenitiiclinempoleslalis, alioquinillud
litleris veiitali, etc Quoi .si.non omnes... duo debeal tanquam tcmeraiium reprobari, erimus ta-
vestruin, elc. men ad removendumomne dubietalis scrupulum
Datiiin Ronue apud Saneluin Pelruin,. i-vKaL boc cemteiili,si lantiim proedicipP. prasseriim in
Februaiii, auno clecimo. scholis de communihus proventibus persolvcritis
CXCIS. qiuislum perciperet de prxbenda.
Di.tumRomoeapud Sancl-umPelrum,. n Kai. Fe-
IECASO ET CAP1TULO BEATlMACUTI DEBVRRO I.INUO-
NENSIS DIOECESIS brtiarii, anno decimo.
CCI.
De canouiconon residente. r.l'ISCOl'0r.EBENXENSI ET ABBATI BONjEVALLlS VIUS-
(Apu.lS. Pdrum, v Kal. Februaiii.) KENSIS DIOECESIS.
Ex paiie voslra fuil pr.positum coram nobis quod Scribil in graliam magislriOliverii(68).
R. concanonicusvesier a longis retroactis tempo- (Apud S. Pelrum, ni Kal. Februarii.)
ribusabiil iu Ungariam, et ibidem per vigenli annos Ciim virlus muttio sese diligal et aspernari con-
el amplius commoralus, adeptus cst ecclesiasticos iraria dignoscalur, si merilum vhiulis el gralia; qt:c
redditusabiindanles. Undecum illum non aestimetis]lj dileclusfiliusmagister Oliveritisnosciiur pramiinere,
ad ecclesiam vestrani de caetero reversuriiui, per venerabilisfrater noster Gratianopolitanusepiscopns
sedein poslulastis apostolicam edoceri uirnin libi, diligeniius noiavisset, profecio dilexissetillud in eo
lili decane, ad qitem speclai donaiio prsebcndarum, quod in ipso qtiemadmodumin episcopodecet esse,
liceat prsebendaniillius alicui personoeidoneseassi- nee compulisset eum ob illud ad nosirani praesen-
imare, qui ecelesioeveslra; valeat deservire. Nos tiam laborare qtiod contulisse sibi virtus quidem
igitur rigorem canonum lcmperantes, islud vobis esse videtur, vitium abslulisse; prsesertim cirm-
duximus concedeiidum,quatenus ad prsebcndamil- lemperanter extra pauperlatem et citra divitias
lius aliquam persouam idoneam in vicariuni ordi- volensresse,apud ipsum j>rosua maluerit charitale
nelis, qui fructus ejus percipiat, et ecelesiaevestroe necessario, quod sibi dederai, bencficiomanere con-
inipentlat debitum famulatum, donec idem redeat tenlus quani alibi pro virlulibus suis, qnsemininie
rcquisilus; elsi redire noluerit, vel aniequampossit sustinerenleumdemsusiinere defectum, amplioribus
recjtiir' decesserii, ei qui vicarius fuerat instilutus,.. abundare. Qualiier auiem cum super ecclesia As-
(SS) Vjde num is slt eujus habemus epistolam iin collectioneBongarsii, pag. H85. Ad eum scriMt
Iiuioc. III, lib. sii; cpisl. 29.
I5u5 POXTIFICATUSANNO'X, CIIRISTf 120T. "l50t>
'
pernadi dudum sibi ab eodeiii eoncessa, post rece- A fneri!, impavidum le rtiinis perferendmn esse con-
ptionem lillerarum nostrarum, cjuas eidem magi- fidas; ul landem cum in hujusmodi bello fortis in--
siro de ipsius confirmalione concessimus, aggrava- ventus fueris, et ptignamsnperaveiis serpenlis an--
veril, non nos lalet; qui verecundisesuoeparcentes, tiqtti, is qni calcandi super serpenles et scorpiones
exaggerare nolumus quod est gestum, ne quod tibi contulit poleslalem, cum illis quibns diciiirus
jusluni esl juste agere compellamui'. Unde nos est : Venile ad me qui laboraslis el onerali estis
«idem episcopo per scripla noslra dislricte proeei- (Matlh. xil, vincentilibi de ligno vilse, quod est i'm
piendo mandavimusut diclam Ecclesiam cum fru- paradiso Dei tui, det edere, leque faciat pro labori-
ctibtis inde perceptis memoralo iuagistro sine dila- bits transitoriis requie sempiterna gaudere.
lione resignans, permitlat eum ob revereiiliani Datum Romseapud Sanclum Petrum, n Kal. Fe-
ajiostolicaesedis el noslram, suaequeprobatisoblenlu, bruarii, anno decimo.
jpsam pacificcpossidere. ldeoque discretioni veslroe CCIII.
per aposiolica scripta proecipiendomandamus qua- DecidilurcausamonasleriiFossw-novxcumcommuui
tenus sl prsefatusepiscopus quod mandamusuegle- Piperni.
xeril adimplere, vos eum ad id, sublalo cujuslibet (Apud S. Petruin, 111Kal. F.ebruarii.)
conlradiclionis el appellalionisobstaculo, qua con- TJ In nomine Domini. Amen. Cum causa qtiaeverii-
venit districtionecogatis. tur inter monasteriuni Fossse-novseex una parle et
Caluin Romoe apud Sancttim Petrum, iu Kal. ^communePipern ex altera super silva Morgazani
Februaiii, aiiao decimo. fuisset comriiissa domino Hugolino episcopo Ho-
CCii. siiensi a summo pontifice lerminauda, convocalis
CUSESTINO ARCUIEPISCOPO. partibus ante proesentiamsuam, libellum monasierii
Consolaioriaesl. recepit coinposittimin hunc niodum :
(Apud-S. Petrum, n Kal. Fehruarii.) < Ego L. oeconomusmonastcrii Fossae-novoe pro
Legisse le credimus et per experienliam didicisse parleel vice monaslerii peto a sanciilate vestra ut
quod avis ad voklum e-l homo nascilur ad lahorem. ex officiovestrojuxta mandatum "apostolicum inbi-
Mililia enim esl vita hominis super lerram. Quod beaiis Pijjernensibus ul nnn molestenl diclum mo-
cum habe.u ex conditione naluroe, nihilominus im- iiasleiiiim super silya Morgazani, neque lurbent
iiiinet illud ei ex praeccpto dicenlis : Lubora sicut possessionem nosiram. Item pelo quod de damnis
iienus miles Chri&liJesu (II Tim. n). Reddel nam- et injtiriis illalis monaslerio satisfieri facialis. >Cui
que Doininus sanclis suis mercedem, non solum _, libello in huiic n.oduina Pijiernensibus est respon-
fiucluum, sed laborum. Cujus expers non fuil sum.« EgoB.-jjrocuralorPipernensium, dicotilvam,
Ajiosiolusqui dicebat: Pius cmlerislaboravi (I Cor. Morgazaniin possessionenostra, videlicet avorum,
xv); non dicens : plus caeleris fruclum feci. Quia paiium, el nostra semper fuisse; ct dico ipsam sil--
igitur ostendereDominustihi coepil quanta le opor- vam fuisse coiifirinalam nobis per praeccpluiii do--
leal pro nomine suo pali,.el hoslis ttius congredien- mini Honorii papoecl Alexandri el Calixli. Undesi
lem le secum lerribilibus oculis esl intuitus, ila ul Pipernenses aliquid operati sunt in ea, incidendo_
colluclaiio libi adversus carnem et sangiiinem non vel pasccuido,vel venando, pro suo jure rationabi-
_sii lantum sed a.lversus spiritualia nequilias in coe- liier possederunt. Uude dico quia non ieneor de in-
lestibus, ad fortia le decet milterc manuiii ttiain, et juiia vel de aliqtio damno, si illatum est. > llaque-
cunctis diebus quibus nunc militas donec venial cum dominus Hosliensis aliquandiu de causa co--
iminulatio tua, fiducialiler exspeclare; nc, qnod gnovisset eadem, commisit vices suas archipresby>
absil! diceniiluis libi lenlaloribus luis : hmtrvare lero Pipernensi et Judici Sitinensi, qui receplis lesti-
ul transeamus (Isd. u), a stalu luse rectiludinis in- hus utriusque paiiis, inslrumentis et ralionibus dill-
clineris,-elcadere incipias ante illos. De quibus genter inspectis, cattsam ad dominum papam remi.-
oporlet te dicere cum effectu: Perseguar inimicosD seruiit sufiicienterinslruclam. Domiimsatilem p..p.s.
meos, et comprehendamillos, et non convertttrdonec licei cousules el populiunPipernensein ad se ssepius
deftciunl (II Reg.xxn). Proinde frateruitatem liiam evocaret, neque per se neque per sufficienteinre-
"inqnemus aitentius et exhoiiamurin eo qui est in sponsalem eoram eo voluerunlaliqualenus comji:i-
se speranliuni forliludo quatenus in pugna qtiam rere. Qui lanien causa ipsa jiispeciionemIocorumet
conira te per ministros suos universoe teri'a3mal- liiiiunieyposcebat, mihi (09)Pelro de-SassoDei gra-
leus' i.ncjlavit, non deficias, sed prpficias, et adver- lia SantioePudentianoeliluli pastnrispresbyiero car-
stis principes et polestates harum tenebrarum in-- dinali, qui lunc in ipsis partibus comn orabar, com-
vicla mente resistas. Deus enim Hucluaiionemin misii ipsamcontroversiamdirimendain,dansmihiper
seiernum justo non dabit, nec tentari te palielur lilteras mandatisulPipernensesipsosex abuudanti ad
iillraquam valeas suslinere. Propler quod, si con- meam prsesentiamevoearem, ac locis ipsis, de qui-
sistanl adversus te castra, non timeas; imo sicul bus eral quaestio,rationibus, altestalionibus et in-
de viro constanle legitur, si fraclus orbis collapsus strumcnlis ulriusquc partibus, qure sub sigillo do-

(69) Vide ChronicouFossoa-novo?,p. 4^3.,


i;07 INNOCENTHIII J-P. REGESTORUMLIR. X. 1303
tniiii cardinalis sanctorum Cosmaeet Damiani mihi A ; scripto (de quibus in possessionefuertint, clc.) ad
transinitlebantur inclusa, diligenter inspectis, non proxime dicla est tanlummodo referenda, si rescri-
differrentcausam ipsam calculo diffinitivoesententiae pliim sublililersit inspecluni. Recommendatioiiiau-
terminare. Ego igitur jiixla mandaluin aposlolicum lem laliier respondebat, quodper eam possessionoa
accedens ad locum, fines et loca de quibus qusestio probalur. Nec enim probalur per lestes quod silvam
vertebalur, raliones,' altestationes et inslrumeula recommendaveriluniversilas Pipernensis, sed sirn-
uiriusque pariis ihidem diligenter inspexi; et cum pliciler Pipernenses. Sed posilo quod probaretur,
pro penuria jurisperitorum non possem coramode non possel aliqualentis hoc obesse; quia, sicul di-
illuc sementiam ferre, nec ipsos possem ad concor- ciint tesies, facla fuil monachis, nois conYenluivcl
diam aliqtia'enus revocare, parti ulrique, quod so collegioFossse-novoa.Ergoposilo quod talem recom-
summo pontifici prsescniarent, oclavam-Nativilalis meiidalionemmonachi recepissent, non poleril per
duxi pro lermino procGgendam.Yenientibus autein eos proejudiciummonaslerio generari, ne daninoEc-
dominoabbate <stquibusdammonachisde Fossa-nova clesiam atterat culpa temeritatis alienae.Ilem ad id
lermino consliiiito, Pipernenses venire modls onmi- quod dicunl, quod fuerunl, usi pascuis, lignis, ele.
bus contcmpserunl. Et sic ad insianliam abbalis et Uditermonasleiium rcplicabat, quodpernsum ligno-
monaehoriim.ilerum dominus papa mihi associare "' rum, etc possessionon probatur, cum neduin usua-
curavit dominum Guidonem de Capite porci et so- ritis, imo et fructuarins, vix a jure civili obtinere
ciiim ejiis et dominum G. de Tocco; coram quibus potuit ut naturaliier possideret; quia non dicit lex
abbas Fossse-novaeproposiiit se silvam Morgazani quod naluraliter possideat, sed quod videlur nalnra-
non vi, non clam, non precario possidere; et suam liler possidere. Sed posito quod usus possessioncm
inientionem fundatam esse per plures lesles assere- inducerel, non probatur quod esset usa universitas
bal, qui dicunt quod lerrain in qua modo esl silva Pipernensis, sicut et superius fuil in recoromenda-
Morgazani monasleriuin colonisdederit ad laboran- tione plenius allegalum; maxinie cum alii viciui
- dum, el quod partem friigum et quasdam operas de silva ulantur eadem, nec possinl dici ideo
possidere.
ipsa ierra receperil ab eisdein, el qnod monachi Item allegabatpro se monasterium Fossse-novoe quod,
Fosssc-novaesilvamin Morgazanopostea levaverttni. sicut caiiium est in jure civili, illa raiione potissi-
Jtcm qtiod per triginta annos usqtie ad hunc annuin mum debeat oblinere quod lempore Iitis contesiatns
pro suo cuslodierint et defendeiint Morgazenum. non vi, non clam, jion precario possidebat. Auditis
liem quod a quadraginta annis el etiam qniiiqua- igitur iis et aliis rationibus et plenius intellectis, au-
giiia qniete et pacificesilvammoiiasierium possedil _. ctoritate domini pajiseet prsediclorum jurisperilo-
eamdem. Ad elidendumaiilem nionaslerii iiilentio- rum consilio adjudicamus j'am diclam silvam Mor-
neni fuit proposittim ex adverso,. non monasierium, gazani monasicrioFossae-novsepacilicepossidendaiis
sed Pipernenses prsediclani silvam pacifice possi- et Pipernenses ab omni molestia supereadem siha
dere. Ad quodprobandumquoddamrescripiuin bonoe cessare, senteiuialiter diffinimus, quaestioiiepro-
memorise Calixli pajioe, reuovatum per doininum prielaiis sine ulriusque partis prsejudicioreservata.
Alexandrum, facere videbatur : in quo continelia- Ilanc vero sentcntiamad majorem cautelam seriplam
lur quod Cresecnlius de Sonnino lerram Morgazani per nianus B. dilecti iiostri capellani nostro sigillo
et de M.ortectoel omnes alias lerras Pipernensium feeimus contmuniri. Anno DominicoeIncarnationis
refutavit de qttibtis Pipernenses in possesslonefue- 1208, niense Januarii x Kal.Febrtiarii, anno decimo
runt, sicut expressim hoc elicilur ex rescripio; el jiontifieaiusdomini Innocentii 111papse. Nulli-ergo
sic per hsec verba possessionemprobarenitebaniur. omnino hominum... nostrse confirmationis, ete.
Tesles pra3terea inducii fuerunt ad probanclampos- DatumRoniaeapud Sanctum Petrum, 111Eal. Fe"
sessionem quod Pipernenses siivam monachiscom- bruarii, anno decimo^
inendarunt; et si.c monachis, non sibi, sed Piper- CCIY.
nensibus possederunt. Nam is possideteujus nomine Q ANTISSIODORENSIEPISCOPO.
j
possidelur. Item quod lignis, pascuis et herbis, al- Adversususurarios burgi de Charilale (69*).
tjue mappalibus usi fuerunl boniines de Piper.io. (AptidS. Pelrum, IV Id. Januarii.)
Ad hoec omnia proefalum monasleriuni replicabat Ad audienliam uostram le significanle pervenit
dicens proedietas allegationes sibi in aliquo non quod quidam burgenses de Charitate, licet in ea
obstare. Inprimis reseiiplo papse Calixtl taliter perlolum fereannumvelpro majori parle morenlur
respondebat, quod qticesiio super qua emanavit el conlracliis exerceant usurarum, in tribus tamen
rescripium, non inter monasterium et Pipernenses, festivilaiibus annualibus se ad villas i'egis'vel alio-
sed inter Pipernenses el Crescentium de Sonnino rum principum exlra tuam dicecesim iransferunt
tunc temporis vertebatur. Ergo res inier alios acia j"ura parochialia exercentes ibidem, ut sicseparo-
aliis nec prodesse polerit nec obesse. Item posito chianosalterius menlientes, luam jurisdiciionemelu-
quoil inter monaslerium et Pipernenses fuisset illa danli coram le juri parere penilus conlemnendo.
quaestio ventilala, non probalur per boc ppssessio. Quia igitur fraus et dolus nemini debel palrocinitim
Nam illa clausula quoe in proefato continetur re- impertiri.ul usurarios supradiclos, si res its sc ba-
(fiT) Vide supra, episl. 61.
J303 P0NTIF1CATU3ANNO'X. CHRISTI 1207. - fs-f„
bet, ad' exhibeinliim llbi lanquam jiatri et paslori A, liiienliis suis, ccelesiam Sancli-Erasmiadportam
suo reverenliamel obedieniiani debitam, recipietido Salciccle, ecciesiam Sancli Joannis de Petra, eccle-
ttta salubria monila el proecepla, moniiione pne- siam Sancti Pelri, ecclesiam Sancli Yiti, ecclesiam
-imssa-percensuram ecclesiasiieamnon obstante fru- -Sancti Peregrini, eeclesiam Sancti Thonioe, eccle-
siraloriae appellaiionis objeclu compellas, liberam siam Sanclse Hucisede castro Yilerhii-, ecclesia.m
li-biattclorifale praesenuiim concediintisfacultaiem. Sancli Clemenlis,"ecclesiamSancii Joannis de Vallc,
jNnlli ergoi.. iiosirse-concessionis,etc Si quis au- ecclesiani Leonardi.cum hospitali- de Rescielis. In
lem, elc -Petiognano ecclesiam SanctL; Andreae, ecclesiain
Datum Uomse apnd Sanctuin Pelnim , iv Idus "SanctoeMarise,ecclesiam SanctiZenonis, cum eo«
J.iiiuarii, anno decimo. rum peilinen.tiis, ecclcsiam Saucti Clfmeniis o.uin
CCV. peiiinenliis suis. In Yeiralla ecclesiam Sjnclas Ma-
T*ETRO ABBATI MONASTERII SANCTI HAK.INIDF.MONTE, rioe de Cajano. Domos quas habetisiiilra caslruin
EJUSQUE FitATRJBUS TAMPR„2SENTIBTJS QUAM rUTURlS supradieli Petrogriani; terras ;'vineas, hortos, oli-
HEGULAREJI Vl.TASIPROFESSISINPERPETUOI. vela, qusehabetis in territorio ejiisdem cas.ri. Ter-
De coiifirmationeprivilegiorum ras quas habetis apud Sanctum Alexandrum , et
(Apud S. Pelrum, Kal. Februarii.) 3B ipsam eeclesiam SaucliAlexandri. CampuindcLar-
Licel (70) monasterium vestrum pauperculuiri teso ciiin valle de Yiniola, vineas, lerras, silvas et
fuerit abinitio, in lanlain tamen processu temporis castanela qnse cirea' monasterium vestrum habelis.
p-aupertatem tlevenil ut vix in co tres monaclii re- Yinsas de Lnguano, cum oliveie. Terras qiias Iia-
inaiislssenl,possessionibusejus vel omnino distra- beiis apud Moniem Monaslerulum.tu castro Sancii
clis vel graviler oblLgalis.Unde in generali Cister- -Yictorisecclesiam SanctiB Lucisecum omnibus per-
ciensi capllulo exstilil diffiniiumut a Cislerciensi linentiis suis. Proedictamquoque ecclesiani Sancti
or.iiue sfiparari deberel, cum in eo non posset Ci- Salvaloris posiiam juxla Orciem,cum omnibus pos-
slertiensis ordo servari. Nos auiein, qui religionem sessionibusel pertinentiis suis. Terr.is cum arbo-
inteiidiiiiusfovere plantatam, nolentes ab ipso mo- ribus el domos quas habetis apud Casam malam»
naslerio religionem penitus exstirpari, mille libras Terras quas habetis apud caslrum Canapium. SiL-
lribuimus ad possessiones ejusdem monasierii re- vam quam habelis in Yalle alta, el quartam parlem
linendas, mandaiiles dilectis filiis abbatiel fralri- castri de Saliecicum peiiiuentiis suis. Sane labo-
bus Poniiniacensis ccenobii, quod per Dei giatiam rum vesirorum, quos propriis manibus anl suinpti--
et in spirilualibus et in lemporalibus v-alde fforel, _ bus colilis, lam de' terris cultis quam inciiliis, etc,
ul ecclesiamvestram de nostra concessionein spe- Liceal quoque vobis clerieos vel Iaieos liberos et
-cialem filiarn adoplanles, abbalem el convenlum ad -absolutose s;ccu!o fugienies, elr. Prbhibemus insu-
illam dirigei'entreformandam. Quod ipsi gratopro- per ul' nulli fratrum veslroruui post factam in iiio-
Eeqtientesaffeclu, vos cum quibusdam conversis naslerio veslro professiouem fas sit, etc Disceden-
ad ipsum monasterium iransmiserunl. Yerum quia tem vero, etc Quod si quis relinere forte prsesuin^
nec sic monasteriuni- ipsum sufficere polerat ad pseril, etc, ad exemplar eliain privilegii praediiti
conventum suslenlandum honestum, ecciesiamSan- Lucii prsedccessoiisnoslri, quodipsi nobis prsesen-
cii .Salvatoris positam juxta Ouelem cum omni- talum inspeximus, inbibemus ut infra parochias-
"THIS possessionibuset pertineritiis suis vobis et per ecclesiarumvestrarum nullus novam ecclesiam vej.
vos moiiaslerio veslro in perpeluum duximuscon- capellam ad dainnum velerum ecclesiarum con-
cedendam, impensuri vobis auctore Doiuinoin aliis struere vel sedifieareproesumat.Salvis lamen privi-
necessiuuibus vcsiris auxilium oppoiitinum cum legiis ponlificunfRomanorum. lllud districlius in-
laudabililer vos proficere cognoverimus, proul cu- hibentes, ne terras seu quodlibet beneficium eccle-
pimns et speraniHS.Ipsum itaqtie monaslerium,proc- sioevestra; collaturn liceat alifcuipersonaliter dare
decessorumnoslrorum felicis recordationis Eugenii, ID sive alio modo alienari absque consensu lolius ca-
Alexandri, et Lucii Romanorum ponlificum vesli- piiuli, etc. Si quafvero donationesvcl alienationes
giis inhaereiiles,sub bealiPeiriet nostra jiroteclione aliter quam dictum est factae fuerint, eas irrilas.
suseipimusel pnesenlis scripti palrbeinio comniu- esse censemus. Ad heeceliam prohibemus ne aliijuis
nimus. In primis siquideni stalueutes ut ordo monachus siveconversussub professione vestraedo-
monasticus, qui secundum Deuin et beati Benedicli mus aslriclus sine consensuet lieenlia abbaiis ot
Regulamatqueinstituiioiiem Cisterciensiuinfralrum majoris partis veslri capiluli pro aliquo fidejubeat
in eodem monasterio insliliilus esse dignoscilur, vel ab aliquo pecuniam mutuo accipiat ullra prc-
eie. Praeterea quascunque possessiones,qusecunque liuin capituli veslri proudeniia consiitnium , nisi
bona idem monasierium in proesenlijuste cl cano- propter manifeslam domus-vestroeulililatem. Quod
niee possidei, etc in quibus boec propiiis duxi- si facere praesumpserit,non teneatur convenlus pro
niiis exprimenda vocabulis.' Locum ipsum in quo iis aliqualenus respondere.' Licitunv praelerea sit
pnefalum monasterium~silumest cum oninibus per- vobis in causis propriis, sive civileui sive crimina-
(70) Vide GestaIunoc. 01, cap. l_(j.
1311 INKOCENTHIII PP. KEGESTORUMLIB..X. 13i_
lem conlineanl quoesiionem,fralrum vestvorum le- A corum scu grangiarum vcslrartimnullus rajiinam,
siimoniis uti, elc. Insuper auetoriiate aposlolica in- eic. Praeterea omnes liberlaies el immiiniiatesa
bibemus ne ullus episcopus ,vel alia quoelibetper- praedecessoribusnoslris Romanis ponlificibusordini
sona ad synodos vel convenius forenses vos ire ve! vestro concessas, necnon et liberlates et cxempiio-
judicio sseculari de propria subslaiuia vel posses- nes saecularium exaclionum a regibus et principi-
sionibus vestris subjacere compellal, nec ac domos; btis vel aliis fidelibus, etc Decernimusergo u.t nulli
vestras causa ordines celebrandi, catisas tractaiidi, omnino hominum liceat proefalum monaslerium
vel convenlus aliquos publicos convocandi venire lemere perlurbare, etc Salva sedis aposiolica; au-
prsesumat, nec regularem abbalis vestri electionem cioritaie el in proedictis eeclesiis dicecesani epi-
impediat, aut de instituendo vel removetidoeo qui scopi canonica justitia. Si qua igiiur in futurum
pro lempore fueril conira stalala Cisterciensis or- ecclesiaslicassecularisvepersona, etc. Cunclisaulem
dinis se aliqualenus intromillai. Pro consecralioni- eidem loco sua jura servantibus, etc. usque in fi-
bus vcro aliarium vel ecclesiarum , sive pro oleti nem.
sanclo, vel qnolibet".alio ecclesiastico sacramento Dalnm Ronise,apud Sanclum Pelrum per manum
nullus a vobis, etc. Alioquin liceal vobis quemcun- Joaunis SancloaMariaein Cosmidin diaconi cardina-
rjue maluerilis catholicum adire-aniislitem graliam lis.S. R. E. cancellariiKalendisFebruarii.indiclioiie
et communionemaposlolicossedis habenlem , ctc. xi, Incarnationis Dominicoeanno 1206, pontificaliis
Quod si sedes dioecesaniepiscopi forle vacaveril, vero donini Innoeeniii PP. III, anno deeinio.
_ecclesiaslicasacramenta a vicinis episcopisaccipere CCVI.'
libere et absqne coniradiclione .possitis, sic laincn ANTISSIODORENSI ET TRECENSI EPISCOPIS.
ut ex hoc in posterum propriis episcopis niillum Super inquisilionecontra nonnullosIta-relicos.
praejudicium generelur. Quia vero interdum pro-- (ApudS. Pelruin n ld. Januarii.)
priorum episcoporumcopiam non habetis, si quem (71)Extenore liilerarum luarum, fralerAiitissiodo-
_episcopumRomanoesedis, iit diximus, commiinio- ronsis, accepimus qttod licel bonae memoriar:prae-
nem lrabenlem, et de quo plenatn notiiiam babealis, decessor tuus, lanquam paslor pn.vidus el discre-
per vos transire conligeril, ab eo benediclionesva- tus, super gregem suum noclis vigiliasvigilans, a
sorum et vestium, consecrationesallarium, ordina- hurgo qui Charilas appellafur eliminarelahoraverit
liones monachorumauctorilale apostolicoesedis re- hoerelicam pravilaiem cura et sollicitudine dili-
cipere valeatis. Porro st episcopi vel alii ecclesia- genli, nonduni tamen Babylon illa plene poltiii ab
rum reclores in inpnasterium veslrum vel personas r bujusmotlilanguore curari ; sed quamplures ulrius-
inibi constitutas suspensionis, excommun.icalionis, que sexus, qui coram proefato praedecessore luo
vel interdicli sententiam promulgaverint, sive eliam qtiamlibet boeresim alijitraruni, quasi canesad vo-
in mercenarios veslros, pro eo quod decimas non niiium redierunl; quibtis non suflicit quod dede-
solvilis, sive aliqua occasione eorum quoe ab apo- runl perdilioni se ipsos, sed ad perditiGnemsecum
Slolica benigmiate vobis iiidulla sunl, seu benefa- trahere alios nioliuntiir, quosdam h;ieresiarchas,
clores vestros, pro eo quod aliqua vobis beneficia qnos (72) consolaiores appellant, in vaccaspopu-
vel obsequia ex chariiate prsesliterint, vel ad labo- loiiiin inlroducenles latenter, qui necenl verreno
randum adj"uverint,in illis cliebusin quibus vos la- dociriiioe pesliferse oves luas. Herveus eniin de
boralis el alii feriantur, eaindem sfiiitentiam pro- Lorriaco et Hugo Rapterius el quidam alii, sicul
lulerini, ipsam tanquam conlra sedis aposioliciein- accepisti pro vero, qui lemporeprsedecessorislui,
dulta prolalam duximus irritandam; nec lilteroa cum essenl hseretici, a villa fngeroprsedicla, stib
ullaefirmilaiem habeanl quas tacilo nomine Cisler- mercationis obtentu cum consanguineis suis nunc
eieusis ortlinis el conlra teuorem apostolicorum acleunlloca suspecla, et perjres aul quatuor men-
privilegiorum consiiterit impelrari, Praeterea cum ses commorantes ibidem, cum redeunl, sicut dici-
commune inierdiclum terroefuerit, liceal vobis ni- D tur, secum adducunt sani dogmalis perversores.
liilominus in veslro monasierio , exclusis excom- Tbomas quoque Morandus, quem propler confe.-
miinicalis el inierdictis, divina oflieia eelebrare. sam hseresim tutis excommunicaveralantecessor,
Obeunie vero le nunc ejiisdemioci abbale vel luo- poslquam ab archidiacono Parisiensi beneliciuni
runi quolibel successoruin, nulltis ibi qtialibet snb- absolutionis obliimil pcr quasdam liiteras noslvas
reptionis astuiia seu violentia pracponaiur nisi verilate lacila impelratas, infamiam jam conira-
quem fralres cominiini consensu vel fralrum pars: ctam non sluduil exhibilione bonorum operum
consilii sanioris secundum Dei limorem el beali abolere. Unde cum illuin, tanquam iEtbiopem,
Benedicti Regulam provideriiu eligendum. Eiecius: mulasse non aesiimes pellem suam, in pristinam
auiem ad Romanum poniificeinbeuedicendus acce- sentenliam posiulasti reduci, donec consliteril quod
<3at.Paci quoqiie et tranquillitaii veslrse paierna se reddiderit absolulionis beneficionon indigniitu.
in poslerum sollicitudineprovidere volenlcs, aucio- Pra-terea Gaufridus et W. de Monneto, Slepbaiuis
rilale apostoiicaprohibemus ut iufra xdansurash- . Pasturelli, el... relicta W. Senneveri, cum tem-
(71) Vide supra lib. n, epist. G5,99, et Raynald. (72) Vide Conciliabul. Caramann. ann. 1167, et
adan. 1253, § 19. Reincr. cap. 6 contra Valdenses.
1513 rONTIFICATUSANNOX, CHRISTI 1207. 15U
pore dicli proedecessorislui fuissent siiper hseresi A imponere dignaremur, quam a suis praedecessuribus
accusati, ab Anlissiodorensi dioecesi recesserunt -. legilime fueras assecutus. Yeruin cum prsefalusau-
qui ciim niodo rediefint, et lu de fide ipsorum velis, ditor hsec et alia quse coram eo partes proponere
prout ad officium luum pertinef, cerlus fieri, iu voluerunt nobis fideliier relnlisset, el quoeiiirinque
subterfugium malignandi, Iicet in tua dicecesisuas probala fueranl inlimasset, nos tibi adjiulicare
habeanl mansiones, iiunc.Nivernensis, nunc Bilu- curavinms ecclesiam soepediciam, super ea pei.pe-
ricensis dioccesisse falenliir. Quare ad praedictos tuum silentium tuo adversario iinponentes.
pestiferos el alios de haerelicapraviiate suspectos, Nulli ergo ... noslroe diffiniiionis, ctc Si quis
ne ipsorum arbusla operianl cedros Dei, aposlolicse auiem, eic.
sedis falcem apponi suppliciter posttilasti. Cum igi- Datum Lalcrani, iv IdusFebruarii, anno decimo.
lur praedeccssortuus, lanquam bonus agricola, ad CCVIII.
capiionem vulpecularum illarum, quae moliebaniur EPISCOPO T. ARCH1D1ACONO , ET -SCHOLASTICO
commissamsibi vineam demoliri, sollicile institeril TOHNACENSI.
ac prudenler; lu supcr gregem lunm debcs sollicile
Qnod inquirant contra episcopumTrajeclemem.
vigilare, ne lupi rapaces oves tuas rapianl ct dis--
pergant, sciens quotl qucmadinoduni in honore, _B 1 , (Laierani, vn Id. Februarii.)
ila ciileinet in oncre successisli. Nos quoqucposlu- Licet Ti'aj'ectensis episcopus coram venerabili
lationibus iuis benignum proebentesasscnsum, fra- fratre nosiro Hostiensi episcopo et dilecto filio
. tcniitali vesiroe,~de qtta (iduciam gerimus plenio- Leone tiluli Sancta; Crucis presbylero cardinale
rcm, pcr apostolica scripta inandamns qiuiteims aposlolicae sedis legalis el magnalibus pluribus,
conlra prxfalas belluas, juxU- quod vobis desuper qiiod non perveneral ad eumdem excoinuiunicalio-
fueril. inspiralum, sublato appcllalionis obstaculo nis scntentia qua ipsiun fecimus innodaii, nec con-
auctoriiale aposiolica procedalis, siiperseiniualani tra scdem aposlolicam cum quibusdam ciericis
zizaniainde agro doniiuico evellcnics, ct pla.itauies cciiijurationeminierat, sc nisus fuerit mullipliciter
oiiliodoxaefidei puritaicm. Contradiciorcs per ccn- cxcusaie, fruslra lamen juxia Sidomonts senten-
suram ccclesiaslicain compcscendo. tiam jacilur rete ante oculos pennatorum. Yerum
Daliim Ronuc apud Sanctum Pcirum, n Idus Ja- quia idcir. nobis humilitcr sup.ilieavit ul ipsi bene-
nuarii, anno decimo. licitimsbsolulionis faccremus impendi, quod hunii-
CCVII. hter poslulanii non debet aliqiiaienus denegari,
CHECORIO CAPELLANO r.CCLESI._DEOTHCAPELLA. discretloni veslra; per apostolica scripla disiricle
Aojtuficatursibi ipsa Ecctcsia. proecipiendoinandamus, quatenus ab eo in puhli-
(Latcrani, iv Id. Februarii.) ciiin jiiraioria cautione recepta, quod sine condi-
Cuni diicctus filius Arnoldusabbas monasterii de lioue aliqua el lcnore parebil aposlolicoesedis man-
Mildebiirgsuper Eccle^ia de Olhcapella, quam ca- datis, ipsi absolutior.isbeneficium iinpendere pro-
noniceobiinebas, te iiuendcret molesiare, lu appel- curelis, posl hsec moncnlos eumdem aiteniiiis et
lalioncm ad sedcrn -aposlolicam iulcrponcns ad efficaciler iiiducentes ui Parent. et P. de Cicc
- no.siramprajseniiani accessisti, ct apostolicaslilte-. civibus Romanis, Alcx. el Accat. mercaioribus S>
ras ad dilectos filios Majoris Ecclesioeei Sanctoe nensibus, vel ipsorum nunliis, tle pecuuia quam
Markc ac Sancti Pelri procpositosTrajccten. super cisdem leiiclur exsolvere, sicul coiitiuelnr in att-
cadcm controvcrsia i.eportasti : qui examinantes theiiticis inslrmnenlis , satisfacere studcat usuris
iicgolium diligenter, et tesles recipienles ulrinque cessantibiisvcl componerc cum eisdem ; et si ne-
productos, ad nos sufficientcrinstructum idem ne- cesse ftterit, ipsnm ad hoc lam per vim juramenti
golium remiserunt. Te vero ac proedicli procura- quam per censuram ccclesiaslicam appellalione
tore abbatis in noslra praesentiaconslitulis, causam postposita coinpellatis. Yos autem ulrum ad eum-
ijisam dilecto filio Andreae subdiacono et capel- J0 dem episcopum venerit noliiia excommuiiicaiionis
lano nostro commisimus audiendam. Coram quo prolatae in i|>sum, vel qttod pervenerit fama pu-
asserere curavisti qttod cum olim ad eamdem blica protesletur, seu etiam celebraverit postquam
ecelesiam a parochianis ipsitis, qui quasi posses- jiervenil ad euro quod vinculo eral exconimuuica-
sionem juris palronalus habebaut in ea, Gili- tionis aslrictus, aut contra sedom apostolicam
berto qtiondam abbati praefati inonasterii fueris cum aliquibus conjurarit, perjuramenta dileciorum
prsesenlatus,et sine conlradictione cujuslibet insti- . filiorumN. Sancli Pauli, Corr. de Staur. el N. de
tutus, postmodum eodem viam universae carnis Ostbruoc abbatuni, elR. SanctoeMarioe,W. S. Pe-
ingresso, successor ejtisdem libi super Ecclesia tri, et Otc Sancti Bonifacii proepositorum, et
memorata movere quaestioiieminccepit; sed abejiis aliorum, inquiratis diligenlissime verilalem,' el
impciiiione sententialiter absolulus per episcopuin qiioesuper iis mvenerilis, fideliler rcdacta in scri-
Trajectensem ad majorem cautelam per eumdem ])iis sub sigillis vestris ad noslram prsesenliam
luum adversariuni in praedictsepossessionemeccle- traiisiuittatis. Quodsi non omncs... lu frater epi
sise corporaliter es- induclus. Unde poslulabas a scojie, etc.
nobis ui super ea ipsi luo adversario silenfmm Dalum Lalerani, vu Idus Februarii, iuiiiodecimo.
l-StS -INNOCENTH III ?P. REGESTORUMLIB. X. 1515
CCIX. A se per regeni tam episcopaiibusboni_ quam etiam
v JLLUSTRI HEGIN_S MARI./E. jiairimonialibus desliluiuni. Cui dicius pra'posiliis
Adversus episcopumSleswicensetn. ex adverso respondit quod non riie poterat resti-
(Lalerani.) tuiionis auxiliiiiu implorare, cum ipse se duxerit
(75) Quanlo ferventius viri -tui profcclmn diJigis Siioliaiidnm.,dum clericalemiiabitum derelinqtiens,
el honorem, -lanto propcnsius ad ea scmper agenda (76)-regium sibi liiulmn usurpavlt. Insuper Isesie
debes ipstini indiicere qnoe Deo ac nobis dcbeant majeslaiis, apostasioe. adulierii, perjurii, dilapida-
complacere,-abillis penilus abslinendo quoedivinain lionis el coiis|iiralionis eriniina eidem objicicns,
el noslram merilo provocarent offensam. Ipse vcio, proponebal non solum ci fore reslitntionis benefi-
sicut-caiholieus priuceps, quasdam nobis nupeirime cium denegandum, sed eliam posiulationeinde i]>so
litieras devotione plenas el discrelione non vacuas faciam penitus respucndam; proesertim cum irre-
destinavit, implorans ul posluliuionem de Wolde- gtilaiis exisial, uipolede dupiici adulterio procrca-
maro episcopo Slewicensi a Tlremensi capiiulo lus, ejusque dispensatio fueril olim ab aposlolica
factam admitlere dignaremur, ipsumque ad Bre- sede per subreplionem oblenia, suppresso qtfod
mensem-metropolimpromovere. Tfobisigilur supcr cssel spurius , el expresso quod exisleret naturalis,
hoc deliberare voleiilibus. .. nuntitis dileciorum B cum et paiernae inconiineniiseimiator filios habeat
filiormn praposili, decani et «apilnli Hammebur- post sacros oriiincs generaios. Nosaulem ad ca quoe
gensis advcniens eorumdemnobis Iiileras proescn- pacis siint intendentes, petiiionem ipsius super re-
tavit, per quas nostro aposlolalui nuntiarunl quod stilutione tam -episcopatusquam pairimonii sibi
cmn olim Hamnicburgensis ecclesia ineiropoliiica, plenarie facicnda in favorem ecclesiaslicoeliberlalis
Bremensis autem episcopali dignilate gauderel, duximus admilleiidam, concedenles eidcm ut si
eaedemfuerunl Ecclesioeauclorilaie sedis apostolicoa forte nollel se credere dicto •re.gi,per procuratorem
counitoe,ac exlunc usque ad haec leiiipora Ecclesise idoneum rcstitutioiiem acciperel corporalem, et
ulriusque canonici Bremensem archiepiscopuni ipse-inteiim in quo mallet Iocomaneret eidem regi
pariler elegerunl. Unde qttia nuper pwpGsiius, inerilo non suspeeio. Qui cum respondisset se velle
deeanus ol capilulum Bremense lam ijisis quam per procuralorem idoneum resiiluiidnis beneflcium
quibusdam religiosis vir-is-, qtti -leetioni dc- ohtinere, ac de loco in qtio mansurus esset inierim
bueranl interesse, penitus inconsultis , memora- deliberaloriasinduciasaccepisset.ingralusgrailaesibi
tum episcopum in arcbiepiscopuin postularaiu, factce,fraudulenter et coiiiumaciteranobis (77) illi-
a iiobis sollicite .peiierunl ul quod circa postu- centiaiusaufugil, haud dubiumquin,sipossit,utprpe-
lationem eanulem ab illis fueral in eorani proe- ^ conceplaiiiiiialitiam exsequatur. Unde nos ex parle
jutlicium altenlatum , in slalum ilebilum re- . omnipolentis Dei Patris el Filii el Sjvirilus-sancli,
duccre curaremus. Pra3lerea ciim fuissei idem epi- nucloritale quoque beatorum apostolorum Petri-el
scoptis de mandato noslro a (74) circer_li.<iuslodia Pauliaeiiosiraexcommunicaiuusetanaihcmaliiaiuus.
liberatus, et cqntra ipsum in nosira demum prse- eumdcm, poslulalionem de ipso faclam , qua om-
sentia consiilutnni nuntii. Danorum regis illuslris niiio rcddidit se iudignuin, peiiims reprobanies.
qusedamgravia obj'ecissenlsuper quibus ille se in- Quocirca .serenilalem tuani exbortandam dusimus
culpabilem ostendere nitebatur, eidemregi, sciente elrogandain, consulentes-et suggereutes fideliler
ac volente prsefalo episeopo, pc.r scripla nostra ac piudenter, quatenus virum luuni diligenter mo-
inandaviinus ut, ne causa remanerei dintius in neas el inducas ul prsefalo ejdscopo nullum proestet
suspenso, aliquos viios providos et fidelesusque ad aiixilitim vel favorem, sed eum tanquam cxcom-
festum Nalalis Domini proximo praierilum ad se- niunicatuin vilct, neque per ipsum aul propter
dem aposloiicam destinaiet, eisdem potestale con- ipsitinpermitial in EcciesiaDei scandalum suboriri,
cessa ut per eos et cum eis, si desuper daium csset, per quod etiam contra se posset non leve scanda-
concordiam super ipso negoiio iraciaremiis. Alio- Q lum generari, cum nos lantse maliguitaiis audacia.m
qtiin audilis et intelleciis quse per eos adversus epi- in eodem nolimus episcopo sub dissimulatione
scopum ipstim idem rex uueerel propouenda, cl il- transire.
lis quoein sui defensioneni episcopus allegaret, de Datum Laterani.
vuliu noslro procederet judiciiimsequitalis.Ciimque CCX.
poslmodumpropter hoc dileclus lilius (75)'praipo- IIERBIPOLENSI ELECTO.
silus regis ipsius nunlius, duin tractalus super po- Ut Sletvicensem episcopumexcommunicalumdenuntiet,
sltilalionisarticulo haberetur, hostro se conspeciui (77*) Dilecli filii praepositus, decanus, el capi-
"proesentasset, memoratus episcoptts ipso prsesenio luliii» Bremense per suas nobis liiteras intimaVuut
leslituiionis beneficiuin posiulaula nobis, asserens quod quondam archiepiscopo suo viam universoe

(75) Ysie infra epist. 215, lib. xn, ejiist. 05; lib. xi, episl. 10.
xni, cpisl. 158; lib. xv, episl. -?>,cl Arnolcl.Lubec (76) Vide Arnold. Lubec. lib. vf, c. 18.
lib. VJI,c 12, 53. (77) Arnold. Lubec lib. vu , c 12.
(74) YideRaynald. ad an. 1208, § 19, 22. (77*) Yide epist, super.
(75) Pctrus proepositusRoschildcisis ,. infra, lib.
-Si7 rONTIFJCATUSA.NNOX CIIRISTI 12,7. 13lg
carnis ingresso, ipsi convenie;ilcs in unum , cl tle A CCXlt.
pasloris substitutione tractantes, in Waldeniarum UBERTO BOBIENSI EPlSCOrO.
«piscopum Slewicensem vota sua unanimiier con- De subjeciionemonastcrii S. Columbani.
lulerunl, humiliter imploranles ul postulalionem (Lalerani, ix Kal. Manii.)
de ipso factam admiltere dignaremur. Nobis igi- (78) Tempore felicis recordalionis Eugeriii papae
tiir, etc, in eumdemfere modum ut supra, usqite: proedecessorisnoslri inter bonoe memorioeT) Bo-
Quocirca diserelionituoeper apostolica scripla proe- biensem episcopum elabbatem el monachos Sancii.
. cipiendo mandamus qualenus personaliler accedens Columbani super subjeclione ipsius monasteril ac
ad principem, diligenter eum-ex parle nostra nio- multis aliis quoeslione suborla, diclus praedecessor
neas et inducas ut prsefato episcopo iiullum prse- noster utriusque parlis rationibus el allegationi-
stet, elc, sicul sitpra ttsqtte transire. Dlscrelioni bus diligenter auditis et plenius intelleciis, com-
luasdistriciius injungenles quatenus prsenominatttm municalo fralrum suorunii consilio, inonasleriiim
episcopum cxcommtinicatum manifeslc denunties, Sancli Columbaiii suadenle justitia dieto prsede-
el poslulaiioiiem ipsius penilus rcprobatam; man- ccssori luo adjudicare curavit , confirniaiionem
daium apostolicum laliler implelurus quod devo- abbaiis, benediciionem quoque ac correelioncm
lionem et discrelioiiem luam debeamus merito B monasterii regnlarem, aharium eliam, ecclesia-r
commendare. rnm scu basilicariini consecrationem, monacho-
CCXL liini el clericoium promotionem, tam in capiie
UTEWNjE VALLIS ETGARMSWIKJJ ABBATIBOS, SP1RENS1Sfjiiam in nicmbris ad ipsum episcopum et succes-
ET METENSIS DIOECESUM. sores ejusdcm pcrtinere decerncns, olenmetiam et

Ul senlentiamlaiam pro prmposito S. Pattlini Ar- candelas, juxta q.uod a suis testibus fuerat com
genlin. facianl observari. probatum, eidem episeopo suisque suceessoribus
(Laierani, iv Id. Februarii.) solvi prsecepil, videlicet laniuni olei quod in iribus
Causam stiper ecclesia de Walzelinhcm inlcr di- quadragcsimis curisesuaehonesle stilTicerei,ac per
leclos filiosA. pr33positumSancli Pauli.ii et II. ca- duas partes anni diebus singulis uniim brachitiin
lioiiicsimde Asela Argeniinensis dicccesis dtidum candelarum. Processu vero temporis cuni abhas et
inotam dileclo filio E. canlori Metensi el conjudi- ninnachl monasterii anledicli lalse conlra eos scn-
cibus ejus commisimus '.erminandam,qui, sicutper lentioepeiiinaclter coiurairenl, venerabilis fraler
suas nobis liilcrns intimarunl, legitime procedentes nosler palriarclm Hielosolyniiianus (79), lunc Bo-
in ipsa , cosnilo quod idercfproeposilus a vero pa- „ biensis elecius, in praesentia felicis niemoriaeLucii
trono, abbate videliceXde Horemhach, prsesenla- papaesuam de ipsis proposnit quoesiionem;ac tan-
tns fuerai canonice ad eccTesiammetnoraiam, proe- dcm in regeslo Eugenii papa; rcperta senlentia
sentalionemipsiussenteniialiler approbare curarunt. memorala , idem papa Lucius abbaiem Sancti Co-
Et quia dio3cc;sanusepiseopuset archidiaconiis loci, lumbaftiet moiracliosac successoreseorum ad ohe-
ad-quos insliliilio perlinehal, malitiosc adversaban- dicncliim ipsi electo el .Sueccssoribus ejus, sicut
tur eidem , animarum ei curam in ipsa ecclesia qtia propriis episeopls, de eommuni fratrum consilio
fiingebantur auctorilate dedere. Cum aulem dilecltis condemnavii, aucloriiale apostolica seiitenliam an-
filius Fredericus procuralor anledicti proepositi tedictam confirmans, sicut in ejus authenlico ma-
senlentiam jndicum pi'33fatorumin prsesenliadilecli nifeste perspeximus -0011111160. Proclerea quoniain
filii nostri Joannis sanctorum Gosmae ct Damiani privilegia Telicis memorioe Anastasii el Adriani
diaconi cardinalis, quem ei concessimus audilorem, pontiiicum Romanorum EcclesieeBobiensi collata ,
a iiobis pelerel confirmari, niemoratus canoiiicus parlini maliiiose abrasa fueranl in ipsius Ecclebias
•eamdixit viribus carere censendam, tum quoniain detrimcntum , idein pajsa Liicius volens indemniiati
examen corum a quibusprolala fuerat ralionaiiililer ejus in posierum providere, decrevit ul per illas
declinaver.it, tiiin etiam quia ne procedercnt ad I) rasuras nullo unquain lempore dicta privilegia re-
seiiienliam, audienliam noslram legitime appella- probenlur, qtioeomnia postmodumper pise memoriae
rat. Nos auiem audilis iis et aliis quoe proposiia Urbanum papam prajdecessorem noslrum auctoii-
hinc inde- fuerunt, qnoniam intelleximus contra' late fuerunl apostolica confirmala, prout in ejus
senientiam ijisam nibil ostensum quod valeret ad privilegio plenius coniinetur. Cum autem in nosirse
reprobationemipsius, eam exigenle juslilia dtixi- promotlonis primordio ad nostram audienliam per-
mus approbandam. Quocirca discretioni veslroepcr venissel quod proefatum Sancli Columbani mona-
apostolicascripta praecijiiendoroandanrus quatciius sterium ad Romanam Ecclesiam nullo rnediante
illam aueloriiate apostolica facialis inviolabiliter speclaverat, ac Iicet contra ipsuin fucrit "scnleniin
observari, conlradictores per censuram ecclesiasti- promulgala, riullumlamen apostolicsesetli dcbuerii
cam appellatione postposita eompescentes. proejudicum generari, cum res inter alios acia
Datum Laterani, TVIdus Februarii, anno decimo. alii praejudicare non possit, yenerabili fratri no-

(78) Yidet. IV Ital. sac, pag, 1287 et seqq. (79; Yide tom. IV llal. snc, pag. 1295,
«19 INNOCENTfnil TP. HEGESTORTJM LFB.X. 1323
slro archiepiscopo Januensi, lune Bobiensi epi-. \ qtioe ad causam facerc videbantur ad nostram prse-
scopo, dedimus in maiidalis (80) ul si haberet seniiam transmiserunl. Cumqne propter hoc esses
aliquod miinimenlum per quod diclum mona- apud sedem apostolicamconsiiiulus; ac poslulares
sierium ex concessionesedis apostolicaesuo doce- • inslanter processumdiclorum Cremonenslsepiscopi
retur episcopio fuisse siibjeclum* illud ad cerlum et collega?,ulpole lile miuime coniesiata el pcisl
terminum nobis per proprium nuiitium niillere non appellationemad nos legiiime iiUerposilamatten-
differrel.Accum .propter hocipse ad nostram praj- tatnm, censeri prorsus irriluin et inanem, nos
scntiam personaliter accessisset, coram nobis et ulriusque paiiis parcere volenies Iaboribus el ex-
fratribus nosiris suas curavit proponere rationes, pensis, et ne hujusmodiquaislio in reeidivaeconleii-
, ct quoecunquesuper ipso negotio habcbal oslendcre iionis scrupuhim relabalnr, provida cupientes solli-
mnniinenta. Nos igilur altendenles devolionem ip- ciludine praecavere, dileclo iilio 0. acolyto el ca-
sius el paupertatem ciiam EcclesioeBobiensis,quoe pellano nostro procuralore RomanoeEeclesioecon-
licel sic poniilicali .proeditadignitate, in reddi.ibus stituto, accoram nobis cl fralribus nostris lile so-
lamen esse proponilur nrodica et exilis, a prose- lemniter conleslala, procuralor ipse quoildatnpri-
ciitione quoestionisillius quam super proefalo mo- vilegium sub bttlla felicis niemori.reFormosi papse
liasicrio niovebamus itinc duxinius desislenclum,-B jiroduxit in medium, quod lauta fuerat veiusiale
proecipieniesul idcm monasleriiimjuxta ienorem «consumptuiuut iri co de lnonaslerio Sancii Coluin-
scntentise Eugenii papie exhibere sibi reverenliam bani nec meniio fieret nec eliam vesiigiiim ajipa-
et obedieiuiamprocuraret; ita lamen quod ex gialia reret: ac cum per illud suam Vellctinlenliouem
sibi faeta a proseculione quaeslionis proemissae -iiio fimdare, cuin fundamenttim illud penitus nullniii
icmpoie desislendo, nullum po._et scdi apostolicse csset, totuin quod supenedilicatum fuerat inituin
jirsejudiciumgenerari quo minus, cum vellet, suam apparuit et inane. Unde nos utriusque parlis ra-
jiossetproseijui ralioiiem. Procedente voro lempore tionibus et allegationibus plenius.inlelleclis, privi-
C. et B. inonaehi ejusdem ccenobii-ailnostrain jirae- legiis etiam ct sentenliis,prsedecessorumnostrorum
seniiam accedenies, nobis cx parle abbarts cl COH- diligenler inspectis, coinmuiiicalo fratrum noslro-
ventus hiiiniliier -supplicarunl ul cum dictus epi- •rum cousilio, te et EcclesiamBobiensemab impe->
scopus, cui graiiam illam personaliler du_imus titione procuraloris jamdicti senlenlialiter diiximus
faciehdam, csset ael Ecdcsiam .Januensem trans- ahsolvendum,ac sententiam Eugenii papaepro Bo-
latus, et lu eos multipliciler aggravares, ju_ se.lrs bi-iisi Ecclesia conlra ipsum nionaslerium promul-
aposlolica!super ipso negolio jwosequidignaremur, galam auctoritale aposlolica confirmantes, praeci-
ciim seiitenlia prselibata in «ullo debucrii sedi apo- C -pimus et sancimus ut abbates el nionachi cjui jiro
slolicaepraejudiciumgenerare; [iraeseiiim cum-eura leiiipore iu ipso monasierio fuerint, libi ac succes-
qui promulgavii eamdcm cx otTiciidebilo .ei juris soribus luis dioecesanasinl lege sulijecli, el-tain in
nccessitaie super quoeslione de qua cognoverat spirilualibiis quam temporalibus Bobiensi .episcopo
oportuerit judicare, nec res judicata illis obesse lauquam dioecesanosuo debeanl respondere. Ac tit
polrrat inler quos non exstii.il judicalum, Cum omnis inposterum auferalur materia jurgiorum, su-
igiltir sedes nposlolica babita «ustodire cl invasa jier quaeiioneisla cuilibet libi adversari volenlipcr-
recuperare specialiter leneatur, venerabili fralri peluum silentimn imponenles, slaluimus ul si qua
noslro episcopo (81) et dilccto filio ubbati (82) Om- deincepsreperla fuerinl instrumenta quae pro nio-
niuin Sanctorum Cremon.dedimus in maiidatis ut nasterio el contra episcopum facere videanttir, oin-
si conslarel eisdem le ipsuin monasterium indebite nino viribus careant, et inutilia reputenlur. Dece.-
aggravare, aliquem super eodem negotio procura- nintus ergo ut nulli... hanc paginnmiioslroedilli-
lorem idoneum aposloiicoesedi slaluerenf, et par- nitionis, -conriiiiiationis,el conslittilionis infringe-
libus convocatis et auditis hinc inde proposilis, rc, etc Si quis auiem, elc
usque ad difhiiitivoesententise calculum appella- D Datum Laterani, IXKal. Maiiii, anno decimo.
lione posiposila procedentes, causam sufficienler CCXHI.
inslruclam ad proesenliam noslram remillerenl, ABBATI ETHONACUIS SANCTI C0LUMBA.M.
proefi.voterniino partibus competenti qtto se noslro De eademcausa.
coiispecluiprocsentareulsentenliam, danle Dohiino, (Laterani, x Kal. Martii.)
recepiiiruc. Memorati ergo episcopus et collega, Motaej'amdiidum inler vos el Bobiensemepiscd-
sicut per suas nobis Iilteras (85) inlimarunt evi- pum scrupuluiu qmestionls lalitcr cupientes diri-
dentius cognoscenles dictuni a le ccenobium sttper niere ne allerutra partium illuui valeat ulterius
iiiultis indebile aggravari, cum in negotio juxia suscitare, dilectofilioO.acolytho et capellanonosiro
niandali nostri lenorem vellent procedere, lu, ne procitratore RomanoeEcclesiaeconsiitulo, accorain
procederent, sedcm aposlolicamappellasli. Sed ipsi nobis el fratribus nostris inter procuraiorem ipsuui-
iippellatione contempia in negotio proeedentes, el venerabilemfratrein noslrum Bobiensemepiseo-
cjuemdammonacum cum privilegiis cl scriplis aliis pum lite solemnitcr conleblata, el ulriusque partis
(80)-Yidelib. ii, episi. 221. (82) Joanni.
(t>i)SicarJo. (85) Exslanl t. IV lutl. sic , jiag. 126.
1521 , PONTIFICATUS ANNOX , CHRISTI1207. 1522
rationibus et allegalionibuspleniusinlellectis, privi- A Jesu pendentis in cruce perpetrant turpia, et ub/-
legiis eliam et senteniiis prasdecessorumnostrorum de J.ei\ra verilas misericorditer orta-«si, ibi mi-
diligenler inspectis, communicato frairum noslro- serabililer agunt falsa, vjciniam dominici diversorii
rum consilio,-episcopum,ips.umseu Ecclesiam Bo- ab immundis pollui patiuntur ac etiam ipsi pol-
biensem.ab impelilioneproeuratoris ipsius senleh- . luunl, et se, proh dolor! metu lahloe irreverentia;
lialiter duximus absolveudum,ac sententjam felicis non confuiidunt. Non liment ne suis provocatus
recordalioriis Eugenii papoe proodecessorisnostri injuriis de viehio praesepio infans vagiat, el de
pro Bobiensi'Ecclesiaconlra vestruni monasterium spurciliis eorumdem prope sedens puerpei-a virge
promulgatam auctorilate" aposlolica confirinanles, pudescal. Licet .autem hostilis impielas invadend©-
sanciendo proecipimusut abbas et monachi qui pro funiculum hoeredilalissuoe Christuin -graviter per-
temporerin vestro monaslerio fuerinl, sibi ac suc- sequalur, aliqui lamen hbrum, suos persequeude
cessoribussuis dicecesanasinl lege subjecti, et tam ministros, ipsum gravius persequunlur; qni" ni-
in lempofalibus quanr spiritualibus Bobiensi ejsi- mirum, ut inimici hominis domestici ej'us fianl,
scopo tanquam dioscesanosuo debeanl respondere; pejus Ecclesiam inlus tribulant quam exlerius
ac ut"omnis inposterum auferatur materia jurgio- affigatur. Specialiler autem nobilis vir comcs
nim,, super quaestione ista euifibet sibi adversari Tripolitanus, sicut ex quamplurimum lilteris et
volenti perpetuum silenlium imponentes stattiimus relatione Tiiullonim accepimus (81), in Christum
ul siqua? deincepsreperta fuerint instrumenia quse Domini venerabilem fralrem nostrum patriar-
pro" monasterio vestro et conira episcopum . vel cham Antiechenum dominum stium, cujiis esl (f>5),
Ecclesiam Bobiensem facere'videanlur, omnino bbmo juratus, compaier, et- filioltis, sacrilegas
xiribus careaht et inulilia repuleiuur. Quocirca Bianus misil, et ipsuni, imo .Cliristuin in eb, ciim
universitali vestrse per apostolicascripta proeci- duobus ejus nepotibus in gravi non meluii ciistodia
piendo niandamus quatenus quod a nobis est sen- detinere.-De dissensionibus aulem ,inter eum-
lentialiter diffinittimrecipialis humiliter el invio- dem comilem ac Templarios et charissimnm in
kbiliter observetis.. Alioquin senlentiam, quara Christo filium noslrum-i,eonem illustrem regem
dictus episcopus iri vos propter boc canonice du- Afmenisetam pro ipso quam ipsitis nepole subortis,
seritpromulgandam, ralam habebimuset faciemus necnon et semulationibiisaliis quibus invicem in
auciore "DominoGrmilerobservari. parlibus lllis Clirislianorum aliqui provocatilur,
Datum Lateraiii, x Ka). Martii, annq decimo. multa snnl apostolatui nostro relata pro quibus in-
ccxiv. _ iP gemiscendodicenles: V,v a scandalis terrm sanctce
PATRURCH-E HIEROSOLYMlfANO -APOSTOLIC- SEDIS (llatih. xvin), libi ea proulaudivimus sigillatimnon
duximus referenda; non quod Iacrymis iridulgere
LEGATO.
Ei commilitturcausa adversus nolimiis. quas ipsorum memoria detorquerel, sed
' cgmitem Tripolila-
itum. qnia non credinms expeciirede iis quseprsesentiora"
(Lalerani., Id. Februarii.) sunt libi peregrinos referre rumores. Quia igiiur
Quod pfovocata peccalis noslris ccelestis indi-' nos, quisiaiui seu potius casui terraj saneiae hac-
gnatio majestatls terram sanclam et lociim taber- lenus vigilanter studuiinus, sed nequivimus eifieaci-
iiaculi glorisesuae inimicis crucis cxposuit, non est ter subvenire, nuiliifarie muhisque modis reliquiis
subadmiralione ducendum, cum lot impielatum ejus servandi mutuo sibi pacein Impendendo consi-
scelera seelerumqtieimpielatesper abusidnum flagi- lium el hostibusresistendi procurando succursiim,
lia et flagitiorumabustis commitlanturibidemabiis quantumcunquede noslris meritis diffidamus,adhuc
<juinomine sunt non opefe Chrisliani ut etiam illaa tamen de Dei virluteconfidimus, existimantescjuod
paucsereliquioe queeibi remansisse'videiilur, mi- ex jiraemissis"salus ejnsdem lefrae non ex-modica
sericordias Dei mullas quod consumplsenon sunt parte dependeal, super iis quoe sequuntur vices no-
cum prophela valeant admirari, nisi forsan hoc D slras tibi duximus commiltendas.-Quocircafralerni-
ipsum non minus-de judicio quanrde misericordia talem tuam motiemusatlentius et hortamur, per
divina procedal quod forte sceleralius ab aliquihus aposlolica libi scripla prsecijiiendoniandanles qtia-
falsis fidelibus idera adhuc locus .incolitur quam lenus diligenler pensaiis omriibus circumsianiiis,
a veris lnfideiibusoccupelur. 0 miseram insolen- plenarie intendens ad liberationem prsefatipalriar- -
liam et miseriam insolenlem infclicjum.accolarum! chas ac nepolum suorum, stiper _atisfaclione pra-
qui quasi non sufficiat quod ab liostibus inces- standa tam ipsi quam Ecclesiae,imo Deo, et abso-
santer animse quseruniur eorum, delerius hosti- luiione prsedicii comitis, seu eliam observationeac
bus in se soeviunt,et de domeslicis simultalibtis relaxatione senleniiarum quas latae siinl ob htiius-.
exierorum tyrannidi vires jungunt, sanclifieaia iuodi sacrilegium vel ferendae,ac deinde"super ju-
loca coiiiahiinant, et, sicut de-ialibus veritas stilia mutuo impendenda iiuer regem ipsiusaue jne-
ipsa dixit, invicem tradunl se,-invicem habent potem et comilem memoratum alque Templarios,-
odio, et invicem seandalizant, ante' oculos quasi ac coeterisquseprasmissacontingunt, slaluas aucto
(Si) Vide irifra lib. n, episr. 9^ i 10. (85) Yide
' Raynald.
' ad.
-- arin. -1205, § 57. '-' /^"".
PATROL.CCXY. - ^ ^...'^
5323 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. X. 1524
rilale nostra suffultusquod saluti et justitise singu- A Ad heec, ad discretionem paternilalis veslras de-
Iorum ae stalui terrae sancte noveris expedire, et ferre volumus quo'd jam dicla BremensisEcclesia
facias quod statueris per censuram ecclesiasticam jamdiu multis pressuris et miseriis miserabiliter
ajipellationeremola firmiter observari, conlradiclo- subjacuit, et cum ipsa quandoque fuisset una de
res si qui fuerint, vel rebelles per censuram eam- nobilioribusEcclesiis in imperioeonslitutis, multis
dem cessante appellationecompescens. de causis, quas enumerare modo necesse non est,
Datum Lalerani, Idibus Februarii, anno decimo. mullum ei in rebus el honore deperiit, prsecipue
CCXV.\ tamen ex illius nrchiepiscopi negligentia qui nunc
D0HINQ,PAP.«. morluus est, et ex mullo defeclu ipsius qui in ipso
vi-
Philippus rex Romanorumscribit pro episcopoSle- convenerat, mullum sub eo BremensisEcclesia
wicensi. luil, ita quod, eo etiam adhuc vivenle,jamdicla Ec-
Reverendo in Christo Palri suo ^anctissimo do- clesia juste posset dici viduala. Moveanlhaocigilur
mino INNOCENTIO sacrosanctoe Romanse Ecclesiae veslram sanclitalem, et miseriis ipsius Bremensis
summo pontifici PHILIPPUS Dei gratia Romanorum Ecclesisein hoc paterne consulalis,.ul vos ei trans-
rex semper augustus salutem el filialis dileclionis mitlalis dominumWaldemarum Slewicensem epi-
affectum. B scopum, qui a sanctitate vestra poslulatur. Scire
Gum plene cuilibel conslare possit quod.ab illo eliam vos volumus quod quantum ad nos et ad jus
fonle in quo lolius spiritalis jiiris et ecclesiaslici speclat imperii, et quanlum In nobis erit, adlioc"
pleniludo consislit nihil aliud procedere possit vel adhibere volumus piam operam et efficacem ut
abinde derivari nisi quod sanclum sit et quod con- ipsa BremensisEcclesia in pristinum stalum secun-
lineat sequitatem, semper hoc inde sperandum est dum dignitalem et hoiiorem quem quandoquecon-
per quod unieuique consulaiur, conservata lamen suevit habere possit reformari.
huic fon.li lolius suoe auctoritatis inlegritale. Cum CGXVI.
igitur apud sanctitatem vestram divina ordinatione HERYEO TRECEKSI EPISCOPO.
toikis «cclesiaslici juris plenitudo consistat, est Confirmanturpriviiegia EcclesiteTrec. concessa per
denique apud prudentiam vestram poiestas jilena, regem Francorurii.
inspecla secundum varietatem variorum negolio- (Laterani, vn Id. Februarii.)
rum necessilate, rigorem districti juris lemperare, Soletannuere, etc. ExhTterissiquidem(falemitatis
et quandoque, cum et hoec oporluerit, severitatem luoeiiitelleximusevidemer quod licetinter le ac cha-
disciplinoesecunduni ipsius juris ordinem incommu-p rissimuminChrislofiliumnostrumPhilippumFranco-
(abiliter observare. Coeterum, Pater sanctissime, rum regem illustremoccasionequorumdamarchidia-
quamvis nos vehemenlissime credamus quod ad conaluum et prsebendarum,quas quibusdamclericis
aures vestras jam devenerit quod DominusHarlwi- idemrex,,Ecclesialua vacante, concesseral, emerse-
cus Bremensis Ecclesise arcbiepiscopus,Deo ipsum rit scrupulus quaeslionis,eodemrege firmiter asse-
vocante de medio, jam dcbila carnis exsolverit, rente donaliones prsebendarum ad se, ipsa Ecclesia
idipsumlamen et nos vobis duximus significandum. vacante, speclare, idem lamen rex postmodumjus
Morluo ilaqtie jamdicto archiepiscopo, ne ipsa Bre- tuum et liberlatem Ecclesise recbgnoscens, regia
mensis Ecclesia suo pastore orbata, diu sic viduaia bonignitate coucessilut archidiaconalus, praebendae,
consisteret, clerns ipsius Ecclesise cum omnibusiis ac alia beneficia quse ibidem vacare.contigerii, Ec-
qui eleclioni futttri episcopi inleresse debueranl ad clesia ipsa pastoiis officio destiluta, donationi siib-
electionem consederunl; cousiderala quoque jam- sliluendi pontificis de cseteroreserventur. staluens
dictaeEcclesiac necessilate, unanimiter vota sua in nihilominus ut de beneficiis quse nuper sede va-
tlominum Waldemarum Slewicensem episcopum canle concesseral, luam facere volunlalem, lihere
transiulerunl (86). Cum Igitur rnulatio episcoporum profilendo se in ipsis nibil juris penitus habuisse.
sine speciali licenlia hujus sancloe sedis lieri non D Possessionesinsuper el quaedam-lia lam tibi quam
debeat, et cum aliquis episcopusab una Ecclesiaa'd tuis successoribus idem rex auclorilale regia con-
aliam traiisire non possit sine veslra concessione, firmavit; siculhsec omnia in privilegioprsefatiregis
sanclitatem vestram omni ea qua possumus affe- plenius perspeximus contineri, cujtis lenorem de
clione rogamus, ut vos principaliter propler Deum, verbo ad "verbunipraesenlibuslitleris duximus inse-
etsi quid apud vos potestinajestatis noslne petitio, rendum r
concedalis prsefalo Slewicensi episcopo ut ipse ad t In nomine sanctse et individuae Trinitatis.
Bremehsem Ecclesiam, ad quam poslulatus est, de Amen.PniLippusDei gralia Francorum rex.
gralia vestra possit transire et concessione,et ipsum Noverintuniversi prsesentespariler el futuri quod
a vobis' confirmaltim et expeditum de iis omnibus charissimus quondam genilor noster Ludovicus
quse ad veslram perlinent sanclilalem, ijisi Bre- Malthseolunc lemporis Trecensi episcopo ejusque
niensi ecclesioe remiilalis, lemperala circa eum - successoribusquse subter annexasunt in perpetuum
misericorditer supradiclae constiluli.onisdisciplina. concessit ct confirmavit,videlicet villam qua3dici-
... ?
fS6j Yide supfa epist. 209. ->-.;?
1325 PONTIFICATUSANNO.X, CHRISTI1207. 132i3
tur Sanclus Leo cum appendiciis suts, et quidquid A tum quod Odo de Avelleioab Ecclesia Trecensi le-
juris idem episcopus habebat in villa qbse dicitur net; Niliilomlnusetiam casameiitumquodvicecomes
Avenz, quidquid j"uris habebat in villa quse-dicitur Sancli Florenlini ab Ecclesia Trecensi habet, ctim
Lanes, quidquid juris habebat in villa quoedicitur aliis omnibus qusehaclenus Ecclesia Trecensis ha-
-
Angularia, et insulam quse juxta eam sita est in ' buisse dignoscitur. Nosigitur prsedictaomnia sieut
fliimine_Alba, villamqusedicitur Aquis cum appendi- in privilegio patrisnoslri continentur confirmamus.
ciis suis, in ea Iiberlate quaeipsi Trecensi episcopo Prailerea de-donalione praebendarumqusevacarunt
a dominisde villa Mauri concessa est, videlicet ut in ecclesiaBeati Petri Trecencis, vacanlesede illa,
cumTreeensemEcclesiam suo antistite vacare con- quia non inveniebamus aliquem qui vidisset quod
ligerit, domini villse'Mauri vel ministri eorum"de noseas dedissemus aut quod genitor nosterpiae re-
rebus episcopi vel suorum hominum jurisdictionis cordalibnis fex Ludovicus ipsas tempore vacantis
ejusdemvillaenihil accipient, sed usibus et disposi- sedis vacanles dedissel, etquia eliam.x asserlione
lioni ejus qui illic fuerit subrogandusantistes in sua plurium audivimus quod praebendae,archldiacona-
incolumitale omnia conservenlur. Quidquid etiam . tus, et alia beneficia lempore illo vacantia fuluro
idem episcoptishabebal in villa qusedicilur Gume- reservarenlur episcopo Trecensi ad conferendum
fiuni, et in villa nuncupata Summus fons, cumjure "quibus vellet, concedimus dilecto nostro Herveo
et libertale quamin eisdemlocis habuerunt anteces- Trecensi episcopo ut eaconferat et donationem
sores sui. Praeterea Iibertatemsibi et Ecclesisesuae illbrum habeat tam ipse quam successores ej"us
a bonserriemorisecomiteHugoneconeessam,scilicet episcopi Trecenses. Concedimus autem eidem epi-
"
ul qui ab eodeni episcopo servientes aliquod publi- scopoul de donationibusquas superiisfecimus suam
cum officiumobtinuerint, ab omni justilia et ex- faciat voluiilalem, ulpote qui nihil juris in hujus-
actione comilum Trecensium ac suorumminisieria- modi donationibus habebamus. Ut autem prajdicta
lium, quandiu officiumipsum habuerint, liberi sint omnia perpetuum robur oblineant, sigilli nostri
et immunes. Adj'ecit etiam bonse memorisesuprar auctoritale et regii nominis charactere iiiferius ad-
dieiusgenitor nosler ut domus episcopaleset curles notato prsesentem paginam confirmamus. Aclum
cum omnibus in eis contenlis in obitu cpiscoporum apud Sanctum Germanumin Loia anno Incarnaiio-
illamliberlatem obtineant quam comes Henricus ei nis Domini 1207 (89) astantibus in palatio noslro
concesslsse et 'confirniasse dignoseilur. Ad hsec, quorum nomina supposita sunt et signa. Dapifcro
unum modium frumenti quemidem comesHenricus nullo S. Guidonisbulicularii. S. Mailhaeicamera-
ei de molendinisqusesublurresita sunt pro homini- Q rii. S. DroconisConstabularii. Dalunivacaiite can-
bus apudcurtes insulsehabitanlibus dedit in vigilia cellaria. i Nos igitur devolionemregiampropter hoc
Omnium Sanctorum annualim persolvendum, et in Domino commendantes, et lam concessionem
unum sextarium frumenli in novis mblendinisjuxta quam constilulionemel coniirmationemapprobanles
«cclesiam Sancti Quintini pro censu cjuem debet ipsius, easdem aucloritale"apostolicaconfirniamus
Paganus de Tuso (87). Furnum quoque in burgo _el prsesenlis scripli patrocinio communimus.Nulli
episcopiin ea.integritate Jibertalis quam ei memo- ergo... noslrsecoufirmationis,etc.Si quis autem, elc.
ralus comesHenricuscbncessitet scripto suorobo- Datum Laterani, vn -Idus Februarii, anno de-
ravil. Centum etiam solidos quos idem comesHen- cimo.
ricus dedit matriculariis ecclesiaeSaricli-Pelri in CCXYII.
telorieo suo Trecensi singulis annis persolvendos. EIDEM •
GrangiamquoquevillaeCestini cum appendiciissuis, _li(pcreodem.
quae acquisivit et acquirere posset. Prsetereahono- (Apud S. Petrum, n Kal. Februarii.)
rem de Meriaco^cum- casamentis, terris cultis et Juslis peteniium, etc, usquecompIere.Cum igi-
incultiSjfluyiis, aquis aquarumve decursibus, pra- lur charissimus in Chrisio filius nostef Philippus
Tis, pascuis et-.nemoribus, servis el ancillis, sicut D rex Francorum illustris s.tatuerit ul de beneficiis
ajitecessores ejus ab' ipsb genilore nostro et suis qusehuper sede vacante concesserat tuam faceres
anlecessofibus babuerunt. Casamenta eliam quse voluntalem, libere profilendo se in illis riihil juris
domini de Triagnello, castrum videlicet de Ye- penitus hahuisse, ac lu postmodum ipsa personis
nesiaco, cum aliis quse ab 'Ecclesia Trecensi idoneis assignaris, nos liiis precibus inclinali, con-
babent,-Casamejila eliam quae Guido de Donini- cessionem ipsam, sicul canoriicefacta est; auctori-
pelra (8.8) et Hugo de Planceo haclenus ab Ec- tate aposlolica conlirmamuset proesentis,ete. Nulli
ciesia Trecensi lenucrunt. Casamentaetiam quse... . ergo... nosirseconfirmalioniSjetc.Siquisautem.etc,
Yicecomes Senonensis ct Domintis de Chasce- Datum Romse,apud Sanclum Pelrum,iiKal. Fe»
neio apud molendinum .eonis lenenl. Casamen- bruarii, anno decimo.
vero nostri ctn.28, !
(87) Apud Camuzat., Tullo. (89) Apud Caihuiat., regni
(88) Camuzat. Dampetra et Planceyo.
.527 INKOCENTIIIIIPP. REGESTORUMUB. X. 1528

STEPHANI BALUZII ADMONITIO


DE SEQUENTIBUSEPISTOLIS.

Quod in superioribuslibris faclum est, in isto quoquefteri necessefuil, quia nonnullas epistolas anni de-
cimi reperimusqtue in Regeslonon habebantur.Quinqtte igilur omninosunt epistolwislius appendicis,qitu-
rum dttas ptiores accepimus ex Itistoria Mallhmi Parisii, terliam ex chartulario mondslerii Fossaleitsis,
quartam ex tomoduudecimoSpicilegiiDacheriani,postremam ex hisloria Placentina"Pelri Mariw Cumpi.
Addidimus prwlerea epistolamejusdem Innocenlii III qua prwbendam Ecclestm Carnotensis confirmat
hospilali SanctmMariw inSaxia; qum liceldalu sil anno quarlo ponlificalus ejtts, heic tamenreferlur, quia
aiibi opportttniorlocus non fuil. In epislola enim 179 hujus libri decimiagitur de IiospitaliSancli Spiritus in
Saxia. Hanc porro epislolatnnobisexhibuityeiuscharlularium insignisEcclesimCarnolensis.

CCXVffl. A tibi scripserimus humiliter, diligenter, bchigne,


JOANNI REGIANGLORUM, eshortando ac.rogando, lu nobis, utsalva pace tua
Ei miitit munera. Ioquar, reseripsisli quasi comminando et expro-
Inter opes lerrenas quas mortalis bculusconcu- brando, contumaciler et proterve. Et cum nos libi
piscil et quasi chariora desiderat, aurum obryzum supra jus deferre curemus, tu nobis secundumjus
el lapides pfetiososprincipatum credinuis obtinere. deferre non curas, minus qtiam decet aticndens
Licel aulem liis el aliis divitiis vcstra regalis abun- ' quod si tua nobis devolio plurimum esl necessa-
dcl excellentia, in signum lamen dileclioniset gra- ria, nostra lanien libi nou parttm est oppoiiuna;
tise quatuor annulos aureos cum diversis lapidibus cumquenos in tali casu tantuni honoremnulli pfin-
preliosis luae magnittidinideslinamus ; in quibus te cipum detulerimus quanlum libi, lu nostro tantum
volumus .pecialitcr inleliigere formam, numerum, derngtire attendis honoii quantum in simili casu
maleriam et colorem, ut mysleriurn potius quam KUIIUS princeps derogare proesumpsil,quasdam fri-
donum attendas. Rolunditas enim seternilalem si- volas occasiones prseieudensqnibns ssseris quodf
gnificat, quseinilio carel el fine. Habetergo regaljs electioni de dilecto filio magistro Slepbano liiuli
discretio quod in forma requirat ut de terrenis Sancti Chrysogoni prcsbylero cardinali a monaebis
transeat ad coelestia, de temporalibus ad oeterna" Canluariensibuscelebraloenon poies prsesiare con-
procedal. Qualernarius aulem, qui numerus est senstim;quia videlicel inier tuosesl conversatus
quadralus, constanliam mentis signifieat; qusenec inimicos, et persona ejus est libi prorsus ignota.
deprimi debel in adversis, nec in prosperis elevari. Porro, juxla proverbium Salomonis, frustra jacilur
Quod lunc.laudabiliter adimplebis cum qualuor rete ante oculos pennalorum, cum inlelligamus
virtutibus principalibus fuerit ordinata, videMcet illud ei non esse impulandum ad culpam, sed ad
justitia, forliludine, prudenlia, lemperanlia. Intel- gloriam polins ascribendum, qnod Parisius diu
ligas ergo in primo justitiam, quam exerceas in vacans liberalibus sludiis in tanlum profecil ut me-
judiciis, in secmidofortltudinem, quani exhibeasin ruerit esse doctor, non solum iri liberalibus facul-
adversis, in lertio prudeniiam, quam observes in lalibus, verum el in theologicis disciplinis; ac sic
dubiis, in quarto lemperantiain, quam in prosperis per hoc eum viia concordaret doclrinse,digmisest
non dimitlas. Per aurum vero sapienlia designa- habitus riraebendamobtinere PaTisiensem. Undc
ttir, quia sicul aurum praminel metallis universis, mirabile gerimus si vir lanli nominis, cle luo rcgno
sic sapienlia donis omnihus antecellit, Propbeta ducens originem, tibi potuit esse saitcimquoad fa-
leslanle : Requiescctsuper eum spirilus sapientia.'£ mam ignotus , prassertim cum ler scripsisses illi,
(Isa. xi), elc. Nihilesl autemquodregemmagis opor- poslquama nobisexstilit in cardinaleiii proinotus,
teal babere. Unde rex ille pacificus Salomonsolam quod licet disposueriseum ad tuaefamiliaritalis ob-
a Domino sapienliam poslulavil, ut populum sibi sequium evocare, gaudebas lamen qiiod ad majus
commissum provide sciret gubernare. Porro sma- eral officiumsublimatus. Sed illud potius ie aiten-
ragdi viriditas fidem, sapphiriserenitas.spem, gra- dere decuisset, quodin lerra tua natus esl, depa-
nati rubicunditas charitatem, topazii claritas ope- rentibus tibi fidelibusac devotis, quodquein Ecclesia
rationem bonam significat, de qua Dominus: Luceat Eboracensi fuerat prsebendatus,quselonge major et
lux vestra (Matth. v). Habes igilur in smaragdo dignior quam Parisiensis existil. Undenon solum
quod credas, in sapphiro quod speres, in granato ralione carnis et sanguinis, verum etiain.iibieiiiu
quod ditigas,, in lopazio qtiod exerceas, ut de vir- ecclesiaslici beneficiiet officii, te ac regnum luiim
lute in virtutem ascendas, donec Deumdeorum vi- affectu sincero diligere comprobatur. "Nuntiivero
deas in Sion. tui eausam nobis aliam expresserunl quare noii
CCXIX.' prosslitisli ejus eleetioni consensum,quia videlicet
' EIDEM. nunquam fueralrequisitus ab illis qiri eum a te de-
De negolio arclnepiscopiCanluariensis. D buerant poslulare, asserentes quod litterse illas qui-
(Laierani...) bus mandavimus tit snperhocnegoiio procuralores
(90)CumsupcrnegolioCantuariensisEcclesisenos ad nos idoneos destinares, ad le minimeuervene-
fSO)Yidegestatnnoc. HI.c. 1.51
.3-29 . . PONTIFICATUSANNOX, CIIRISTI 1207. 1530
rsuit, et monaclii Cniiluanrnses, quamvis pro aliis Ai suum recenter efftidit, prasertim ex quo palcr et
isegotiis ad luam prassenliamacc.essissenl,pro pos- frater luus claroejnemorise lunc reges Anglorum
lnlaudo tamen consensu nec lilleras nec nunlios in manibuslegatorum-aposloricsssedis illam pravam
direxc-runi.Unde iidemnuntii cum multa inslanlia consuetudinemahjurarunl. Nos autem, si riobishu-
nobis supplicarunt quatentis ex quo nobis compla- mililer acquieveris, sufiicienter tibi et tttis provi-
cuit banc tibi hoiiorificenlianrreservareul nioiiachi dere curabimus, ne-super' hoc valeat vobjs aliquod
-Canluarienses regium poslularent asseusum, quo-^ prajudicium generari. - -.-
niam hoc -factum non erai, dilationem congruam Datum Laleran....,*ponlificalus nostri anno de-
concederedignaremiifihfra quampossel idfieri, nc ciino. - ' - - _ -.
jufi luo contingeret derogari; conlra personam - :CCXX. - -
elecli quiddaiu ad uliimum proponcnles qnbd cum
ADBATi ETCONVENTUI FOSSATENSI.
manifeste falsum sit, oslium oris claudere debuis-
seht; prsesertimcum si verum esset, promotioriem Confirmalurqumdamconcessio.
ejus jam impedire non possel. Licet aulem stiper (Apud.S. Petriim, YIJIId. Januarii.) -
electionibusapudsedeni apostolieam celebratisnon votis et hone-
consueverit assensus principum exspectari, duo *Q Soletanniiere-sedes apostolicapiis
benivolum imper-
iamen monachi fuerunt specialiter "deputati iit ad " stis petenlium precibus favorem
dilecti in Dominofilii, vestris justis
te jiro r.quircndo assensu venirenl; qui apud Ydi- tiri. Eapropter,
bonoc"memoriae
voriam (91) fueruht retenii, injuncium sibi manda- . precibus inclinali.redditus quos fili
Isembardusabbas de assensu veslro, cionvenlus,
-fum exsequi non valerent, el praefatse litlerse de
- pjocuralbribus ad noslram ad augmentumhiminarium sacristoemonaslerii vc-
proesenliamdestinandis 8iriapud
t.uis fuerunt nuntiis assignalse,ul eas tibi fideliler Longiimvillareconeessil,sicut eadem ipsos
pfsesenlarent.Nos quotjue,qui super eamdemEccle- jusle possidel el quiele, ipsi auctorilale apostolica
confirmamtis et praiseniis scripii patrocinio com
siam Cantuariensem plenitudinem poleslalis liabe-
inunimus. Nulli ergo omnino, etc. "
hius, regium super hoe dignaii sumus implorare Datum Romoe apud Sanctum Petrum, vm ldus,
favorem; et cursor nosler qui apostolicas tibi lit- anno decimo.
teras pfoeseiitavil,litieras quoquoprioris ac mona- Januarij,
" CCXXI.
cborum, qui ex mandalo tolius capituli Cantuarieri-
sis celebraverant electionem niemoratam, super as- EPISCOPO , ARCHIDIAtONO , ET FR._P0S1T0 ATR3BA
-sensu petendo regiae sublimitali porrexil. Ideoqtie(„ TENSI.
npn vidimus oporlere denuo post hoec omnia ro-" De mimtendofeminarum numeroin domocanonico
postulare consensum, sed illud disposuimus, rum.
' "gium
i.iondeclinanles ad dexleram vel ad sinislram, quod (AptidS. Pelrum, v Kal. Februarii.)
sanclorum Patrum canouicee sanetiones slalutiHt
Dilecti filii abbas et eoiiYentusde Cisonionoslris -
faciendum, ul videlicet nihil moroe vel difHciiltatis anribus intimarunt
rectis disposiuonibus^alTeralur,ne gregi Dominico quod qusedam domus eornm, '
canonieosel fra-
diu desit cura pastoralis. Quocirca nil discretioni qiiaedicilur Bel-Repaire, prseter
vel tres laiita estonerata mullitudine feminarum, qtias
.tuse a
regali prudeniioesuggeratur quoquamquo
- recipere adinslanlias et imporluiiiLalcs.principwn
aliquatenus valeat a consummarmne hujus officii
compelluniur, ut ad necessariamsustentaliohem«a-
revoeari, quoniam cuin absque vi eldolo canonica rum
sit eleclio de-persona idoneaconcorditer celebrala, ncquaquam dqmusejusdemsufficianlfacultates.
sibi suppliciter peticrunt
sine damno famse elpericulo conscienlieedifferre Propter quod indulgeri
noii recijhanl ibi aliquani mtilie-
non possemus.Tu ergo, fili charissime, cujushonori quod ue csetero
rem, ne, quod absit! suadenle hrimani gcneris ini-
supra jus deferrecuravimus, secundum jus noslro
- studeas honori deferre, ul gratiam divinamel-nos- mico, per ipsas deluroccasio delinquendi. Quocirea
- - discrelioni veslrseper aposlolica scripta mandamus
iram iiberius merearis;- nciforle, si secus egeris, in et cbgnita veritale
eam tedifflcultateminducasdequa non facilevalcas quaienus inquisita- diligenlius
" suuualis inde quod iililiiali EcclesiS3ac saluii ser-
expediri, cum tandem oporteal euni vincerecui llec- vientium in eadem noveritis expedire, coniradiclo-
-"".liluromne geinicosleslium,lerresirium,'et inferno- ctc. Quodsi jionomnes... fu, frater episcojie,
nim, cujus nos vices in licet immeriti, exer- res,
terris, . cum eorum altero ea nihilominusexsequaris. -
cemus. Ne igilur corum consiliis acquiescas qui -
tnam semper lurbationemdesideranl nt melius pos- DatumRomaeapud Sanclum Petrum,,v Eai. Fe-
sinl in aqua lurbida piscari, sed nostro beneplacito bruarii, anno decimo.
te commitias, quod"utique tibi=cedetad laudem,
gloriamelhonorem. Quia noftesset tibitulum in hac
causa Deo et EcclesioeTepugnare pro qua beatns
martyr el pontifex gloriosus Thomas sanguinem
(91) Devoiiam.-
1331 • INNOCENTIIIIIPP. REGESTORUMLIB. X. 1532
CCXXII. A credulitalis tyranno, Ecclesia nostro tempore sus-
PRJKPOSITO ETCAPITDLO PLACENTINO. tineret. Cumenim Pharao rex iEgypti, caelerisser-
j Confirmanlurmandata facla Placentinis. •vitulisubaclis,-sacerdoles suos el possessioneseo-
I (Apud Montemflascoiiem,v Kal. Augusti.) rnm non solum in pristina liberlate servaverii, sed
Ne super mandalo quod pro vobis olim fecimus etiam alimoniameis de publico ministrarit, etTex.
Placentinis aliqua possit inposterum dubietas exo- PersidoeArtaxerxes universis sacertolibus et levi-
riri, illud deverbo ad verbum vobis duximus sub- tis acdomus Dei ministris veluerit vectigal, tribu-
seribendum : tum,, et annonam imponi, vos quidem metuere
( Consulibusel civibus Placentinis. propter Deum vel saltem propier -homines erubes-
c Hocest prseceplum quod vobis injungimus sub cere deberelis iii Dei ramulosimmanilatemillius ty-
debito prsestiti juramenli. Ul de cajtero contra te- rannidis exercere quam non exercuerunl in ipsos
uorem Latcranensis concilii non gravelis episcopum illi qui nondum habebant noiitiani veritatis. Heu!
vel clerum Placentinum exaclionibusvel colleclis, qui vos, o cives, lam miserabiliter fascinavit ut an-
et restiluatis omnesfructus exstantes quos eis abs- cillata matre servos efficerel et perversilatis exem-
.ulistis vel fecistis auferri. Super aliis autem rebus plum caeteris exhiberel, ac apostolicsegratiae red-
ablatis condescendimusvobis hoc modo,si lamen ^ derel prorsus ingratos, quo3 civitatem veslra.m a
hanc graliam velilis gralam habere, ut ad praesens jiigo Ravennatis Ecclesiss gratuito liberavit, adop-
tria millia librarum illis reddalis, et pro residuo, tans illam in filiam specialem? Cerieetsi possetis
sicut otTerlis, communia obligelis eisdem, ila ut hujusmodi facinus impune perficere, non debereiis
vos uomine ipsorum faciatis provenlus eorum fide- tam perversum exemplum aliis exhibere, quoniam,
liter colligi et eis integre assignari donec ipsis ple- elsi grave sil facinus, -gravius est exeinplum.Quod
nefueril satisfaclum. Si vero modum istum accep- si gratise vobis factsa beneficiumaspernemini, et
tare non vullis, quia non dimillitur peccalum nisi degenerantibus vobis ex filiis in privignos, aposlo-
resliluatur ablatum, cum dubium non existat quin Jicsesedis graliam, qna3multis bonis haclenus vos
possitis, si velitis, sive muluo sive alio modo pecu- replevn, propter vestram ingralitudinem improjie-
niam invenire, sub eadem dislrictione proecipimus rare cogamur prophetico verbo dicentes : Pingues
ut summam pecunise pro rebus ablatis secundum facti sunt ei incrassati, et recaleilravere dilecti.
exiimallonem faclam infra sex menses integre per- Nunquid remanebil gralia cum ingratis, aut maler
sorvalis; possessiones vero quashabebanl Ecclesise filios alienos, qui menliii sunl ei, sibique mala pro
Placentinsein eum stalum reducere procuretis in Q bonis el odium pro dilectione retfibuunt, ullra po-
qtro fuerunt lempore violentise irrogalse; neque terit in adoptionis filios retinere, quin potius abu-
contra isiud prseceptumvi veldolo aliquid aliquan- lenies ingenua, rediganlur in conditionemservilem,
do allentetis. Alioquinprseter notam et noxam per- ul graliam quam non cognoverunlhabendo, saltem
jurii vos in priorem senlenliam reducamini, et pro- amiltendo cognoscant, -lanloque demum illam se
cedatur in vos secundum formam posterioris man- doleant amisisse quanto habere ipsam, cum volue-
dati ad visilatores direeti, cujus continenlia fuit rinl serio, non polerunl, pro eo quod eam servare,
talis : dum potuere., minime voluerunl, et sic landem dan-
f Taeli sumus dolore cordis intrinseeus et usque libus vobisalienishonoremveslrum et annos vestros
ad anfmam ipsius doloris gladius pertransivit pro crudeli, cum impleiifuerinlexlraneiviribus veslris,
eoqnod cum civitas Placenlina consueverit esse ac vos labores veslros in aliena domo videnles in
apostolieaesedi valde devota, nunc mutatus est co- novissimis "gemueritis, nos quidem, juxta prover-
lor oplimus, et aurum in seoriam esl conversum, bium Salomtmis, in interilu vestro ridebimus, et
quoniam adeo exhibet se ingralam ul nulla in ea subsannantes, cum vobis quod limebatis advenerit,
videalur devotionis aut gralitudinis remansisse redire fortasse volentesrecipere vos nollemus, quos
seinlilla, dum ejus monilis et mandatis omnino D jam pridem diulius vocavimusrenuenles, cum Sa-
contemptis, malrem suam PlacentinamEcclesiam, piente dicturi : Vhcfiui,el renuistis. Exiendimanum
bohorabile membrum ipsius, hserelicorum seducta meam,et nonfuitqui aspicerel.Despexislisomnecon-
fallaciis nititur ancillare, volens eam quasi vile silium meum,el increpationesmeas penilusneglexislis
maneipium redigere sub tributo, ut caeterascivila- (Prov. i). Redile ergo, prarvaricaloresadcor,etnolite
les suo exemplo corrumpens una provocet univer- vos reddere prorsus indignos proprise dignitalis,
sas contra universalis Eeclesiselibertatem; ut di- quia cum exspectaverimus per triehriium, si forte
cere valeamus cum Prophela : Filios enutriviet infaiuala ficulnea fota slercoribus non ,protulerit
exallavi,ipsi autem spreverunt me (Isa. i). A cujus ex se fructum , profeclo non restat nisi secu-
ulique culpseflagitio si nec publicoehonestatis jus- rim ponere ad radicem, ne ramis infructuosis ex-
titia, nec ecclesiasticsediseiplinaeseveritas, nec fidei tensis terra circumjacens inuliliter occupetur. Cum
Christianse religio, nec formido tremendi j'udicii enim nihil sit j'usliusquam ut in quo quis peccavit,
vos poluit hactenus reyoeare, ulinam exemplum .11.eo etiam puniatur , et per hoc quod in Deum
gentilis mansuetudinis vos inducerel, ne soeviorem et Ecclesiam commisistis, non solum episcopalia
perscculionem_a vobis quampassa fuerit a famosoe jura temere invadentes, verum etia_i facientesepi-
.3"_3 " PONTIFICATUSANNOX,' CHRISTI 1207. . , 135~4
scopum,vestruni et -clericos"miserabilitef exsulare, A ducatis ul mandalis apostblicis obediant humiliter
sedis episcopalisreddideritis vos indignos, nolcnles et devote, ne preescriptampcenam inciirranl igno-
vos lanlj seeieris"diulius impunitate gaudere, imo miniosam pariler el "damnosam.Alioquin, quia
iliud lali casligatione.compescere quod .quibuscun- ferro abscindenda sui.it vulnera quse fomentorum
que culpa vestra fuit in. scandalum, poenasil in non sentiunt mediciiiam, convocatis ejiiscopisLom-
exemplum, deliberavjmus cum fralribus nqslris el bardia?; adexseculioneni praescripli slatuli cum ea
lioc coirimxniiconsilioduximiisslaiuendumiit nisi ad mattiritale ac diligentia.procedalis.u.vestra solli-
mandatuiiiEcclesiaeinfra mehsempostsusceplionem ciludinemediante dcbilumsorlialur effeclum; scien-
prsesentiumrevertamini, super his prb quihus cen- tes -vobisplenampolestatem, sublaio cujuslibet con-
siiram , ecclesiaslicam incurrisiis satisfaelionem iradictionis et appellationis obstaculo,.a nobis esso.
debitam impensuri,,.eivitas vesira epfscopaiidigni- eoncessam"super omnibus"quae necessaria fuerint,
tate privetur, et dicecesis ej"us-infer vicinosepisco- ad Idem negotium exsequendum.Quodsi non omnes
pos dividatur, proviso congrue lam episcopo quarii iis exsequendispolueriiis inleresse, duo veslrum ^ '
ea
clerieis civitatis, si tamen civilas dieenda sit post- iiiliilominusexsequanlur. - - -
qtiam episcopalemamiserit dignitalem, acpcr hoc - -Datum apud Monteniflasconem,v, ""
Kal. Augusli-
lemporalem quoque hierebilur amittere comitaiiim. R anno__decimo._
Ecce leusus esl arcus. Fugiatis igittir a sagifja qttoe '
- non consuevil abire relr6rstim,-quia sera esl pceni- . , CCXXIII. .
• lentia post ruinam, sicut vicina vospossunlexempla DECANO ETXAPITULO CARNOTENSI.
docere/Non ergo vos resipiseere pudeal ab errore, De prwbendahospilatisSanclw Marimin Saxia.'
quouiam in hac pugna longe magis esl vinci ijuam
Jfincere gloriosum, quia sicul qui vincit vilium, (Anagnioe,iu Id. Novembrisi)
vincilur a yirtute, sie profeclo qui vjrlutem capli- (92) In nostra praeseiuia constitutus venerabilis
val, a- vitio caplivalur."El est qriidemmajbris vir- frater -noslercpiscripus Carnotensis pro animabus
.tutis se ipsum quam exlrarieum superare, iriaxime lam sua quam praedeeessortimsuorum et" successc-
si crudelitasa pietate vincalur, Salomoneieslanle : -Tuinsuorum Tiospitali Sanctae Marisejn Saxia de
SJetior pdliens viro forliy el qtti dominatur •animo volunlaienostra proebendamin Ecclesia Carnotensi
SKO,expugnaloreurliiitn (Prov-xvi). Millimusigifur ad opus i.nfirmornmet pauperumpia liberalilaie
adTos venefabileni frairem nostrum .Yercellensem concessit, et nos concessionemipsius nomine Ho-
episcopum et dilectos- filios abbatem de Tilieto el n spitaiis ejusdem rece|iimus el aucioriialccnravimus
Alberlum preshyieruiri Mantuanum, qui mohiljs ot .
aposlolicaroborare, decernenles irrilum et inane si
exborlatioiiibus -vos.-inducant, si desuper "datum-
quid do proebendavel nunc vacanlevel in proximo
fuerjl, adsemitam verilalis," alioquin convocatis -vacatura contra hoc, quod non credimus, fuerit
ejriscopisLonibardiae, sublato cujuslibel contradt- ailentatuin. Ne aulem cx boc.ecclesia vestra solito.
clionis et appellationis obslaculo, prsescriptum sia- - serviiio defraudetur, pastorali volentes sbllicitudine
tulum solemniter exsequantur. De csetenf paterna
providere, volumus et praesentiumaucloritale con-
dilectione vos monemus, deposcimus, et rogamus eedimus ul juxla disposiiionem ipsius episcopi ali-
ut lioc.nbbis graiuita saliemTiberalitate donelis, quis statuaiur qui pro ea deserviat el in ea Eccle-
snb spe.iion_olummercedis seternaevobisa Dom.ino" siaeCarnolensis tertiam partem provcntuum ejusdem
conferendse,-verumetiam prsemii temporalisa sede praebendsein integrum percepltirus, duabus reliquis
aposlolicaconcedendi, sciturLpro certo qubd non Hospitali supradicto annis singulis in integrum
sine multa trislitia et magno dolore.process"imus ad discretioni vestrse per apo-
persolvendis. Ideoque
proescfiplamsententiam proferendam,-lanquam qui stolica scripta mandamus et praecipiinus quatcnus
necessarib compellimur, si pcrmiserilis vosin hanc ab eodem episcopo factum est inluilu pielalis
quod
nccessilatcm induci,-quamdam honorabilein partem et a nobis auctoritate
P apostolica coiifirmaium.gra-
a nostro corpore separare ut iilius pareamus jus-
tum babeatiset ralu.m"et inyiolabiliter observetis,
sioni qui praecipilquod si jibster oculus nos"scan- .
veslrnmque consensum per patenles nohis curelis
dalizai, eruamus illuni, el projiciamus a nqbis. Da- - Iitteras intimare. Alioquin noveritis nos eidem et
tum Laterani, Nonis-Oclobris, foiilificalus. noslri
venerabili fralri noslro Aurelianensi episcopis ct
auno nono. i Quoeirca. discretioni vestraeper apo-
dilecto lilio abbali Yindocinensi maiidasse ul vos
6tolica scripta -pfaecipiendomandanius quatenus
ad ea monilione praemissaper ccnsuram ecclesiasti-
caeleris occupationibus prselermissis, cum hanc '
cam appellatione remota compellant.
inler .bnuiia negotia Lombardise modo praecipuarii '
Datum Anagnise, iu Idus Novcmbris^ anno
reputemus, ad eiyiiaiem Piacenlinam pariter acce- " - -
dentes, cives ipsius, quos, sicul pbvil ille qui nihil .quarlo.
- y
ignojat, non inlendimus conlra justitiam aggravare,
modis quibuspolerilis prudenler et elTicaciterin-
- (92) Vidcsupra epist".179.
4-53 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. X. - 1355
CCXXIV. A in feslo Omnium Sanclorum, et minulam decimam.
PRIORI PRIOR-TUS SANCTISEPULCRI DESAMBLERIIS EJUS- Ecclcsiam de Yilleta et censum alrii cum omnibus
OUErr.ATRIBUS TAMPR4JSENTIBUS QUAHFUTURIS decimis.Demamfcenicisin grangia de Yulperia,sex
RECUI.AREM VITAK PR0FESSISIKPERPETUUM. sexlafia bladi. Minutamde Vilermis, et medielatem
De confirmalioneprivilegiorum. majoris. Sceleriis quartam parlem majoris decima
et minulse, et censumatrii. ln Fontanis quartara
(Laterani, vi Kal. Aprilis.) parlem toliusdecimse.CapellamGalonis, etjtislitiam
Ad hoc universalisEcclesiaecura nobis a provi- ejusdem, cum omnibus decimiset perlinentiis suis.
soreomniumbonorumDeocommissaest ut religiosas Trccis aream domtisSancli Arraldi omnino Iiberam,"
diligamus personas et beneplaeenlesDeo religiones etomnem hserediiaiem quaro idein Arraldus cum
studeamus modis omnibus propagare. Eapropter, servis et ancillis ccenobioSancti Sepulcri conlulit
dilecli in Domino filii, vestris jusiis postulalionibus hberam omnibus exclusis keredibus «l sine villare-
clementerani)uimus,<nSancii Sepulcriecclesiam,in teniione; sicutin instrumento bonse memorioePhi-
qua divino mancipati esiis~bbsequio,ad cxemplar lippi quondam Trecensis episcopilegiiime cbntinc-
ielicis recofdationis Innocentii el Alexandri praode- tur. Trecisdomum Tbeobaldi archidiaconi, elaliam
cessorum nostrorum Romanorum pontificum sub ^ domum quam in foro habelis, decimamreddiliium
beati Petri et noslra protectione suscipiinus el cluarumntindiiiaruin qua; fiuntTrecis iu feslo Sancti
prjpseniis sciipti privilegio communimus, statuen- Joannis ct in festo.Sancti Remigii, .et deeimamvini
tes ut quascunque possessiones, quoecunque bona clausi comiiis Trecensis, ei qualuor libras denario-
Idemmonasteriuminproeseiitiarumjusie el canonice ruiii in Trecensi moneta in unoquoque anno, qusa
possidet, aut in fulurum conccssione pontificum, dedil vobis HugoTrecensis comes. Yillam de.Fon-
Iargitione regum vel principum, oblatione fidelium, liiiiisei justitiain ejnscum peiiinenliis suis. Domum
seu aliis justis modis Deopropiiio polerit adipisci, Droti c.um peiiinentiis suis; et quidqttid babctis
firma vobis vestrisque successoribusel illibata per- apud alium Drolumet apud Villare. Quidquidha-
mane.inl, in quibus haec propriis duximus vocabulis beiis aputl Sosiacume.t Lintellain lerris ciillissivc
«primenda. Yiliam Sancli Sepulcri cum ecclesiis incultis, et apud Sezanniani, et deeimam vincariim
ct omnibus decimis et justitiis cseterisquead eam vestrarum de Bulliaeoet Lanis. Quidquid juste ac-
perlinentibus, annuales prsebendas,sicut per litteras quirere poteritis dono vel emplione de casamenio
Trecensis episcopi el capituli in ecclesia Sancti Trecensis comitis, de casamcnio GaufrcdideBuilc-
Petri Trecensis vobis concessae sunl, ecclesiam de p pol cl usbris suoeAlaidis. Salvamenlumde Fracta-
Monte Suzanno, capellam de Gued, capellam de ripa, et quidquid apud eamdemvillain babetis. Sal-
Abbatia, molendinumde Gued, el quidquid habetis vamenlumde Calciniaco,de Mergiaco, dc Chauchi-
in lerritorio ejusdem villoe,tertiam partem oblaiio- niaco, de Fonienis, de Sancto Sepulcro. Usuaria ih
num in ecclesia de Bulliaco, videlicet in nalale Do- onmibus nemoribus comiiis Brenensis ad omnia
mini, in Pascha, in feslivitate Sancli Laureniii, el necessaria, a Bernardo-omile Brenensis vobiscou-
decimamin quarto anno, domum de Buliiaco cum cessa. Pasturas Guidbnisde Pedaniis in Expensario
vineis et appendiciissuis, et vineas de Lanis, ecclc- - ad omnia neccssaria, et molendina de Espiniaco.
siam de Yiaspero, de SancloYictorc de Bonavirina, Sane novaliumvestrorum qua; propriis manibusant
ecclesiamde Albiniaco.el decimamin leiiio aimo, et sumplibus colitis, sive de nutrimenlis vestrorum
niinulam decimam. Ecclesiam monlis ilugonis et animnlium,nullus a volis decimasexigereve! exlor-
terrasad eam pertinentes, et minuiam decimam, et qucre prsesumat.Prohibomus itaque ul nullus ten-as
medietalcm majoris, el censum atrii, el domum vel possessionesquas a vestro tenet monasterioaiiis
hospitalemcum appendiciis.lnecclesiaSancliLeonis ecclesiis vel iiioiiasteriis in viia "seu iu morie con-
lertiam partem oblalionumin Natale, in Epipliania, ferre velab ipso alienare absquelieentia vel assensu
in PurificationeBealae.Marioe,in Pascha, in Penle- D vestro proesumat. In parochialibusvero Ecclesiis
cosle, in festivitate Sancli Leonis ct Omnium San- quas tenetisliceatvobissacerdoleseligereelepiscopo
etorum, de oblalionibus eorum qui peras aecipiunl; prsesentare, quihus, si idonei invenli fueiini, epi-
simililer sepulturas, censum atrii, medietaiem ma- scopus animarum curam committet, ut de plebis
joris et minutaedecimoe.Decima.mde Redelor, ec- quidemcura episcopo,vobis autem de lemporalibus
clesiam de Bellevilla,et eamdem villam cum perii- debeantrespondere. Sejnilluram quoque ipsius loci
neniiissuis, elminutam decimam,etdecimamtotius liberaiii esse decernimus; ul eorum devolioni et
agriculiuroeveslrae. Eeclesiam de Mergi, el deci- cxlremaevolunlaliqui se illic sepeliri deliberaverinl,
inam minulam ejusdemvilloe,et majorem in teriio nisi foiie excommunicati velinlerdicti sint, nullus
ansio, el quiclquid apud eaindem villam habetis. obsistal. Salva juslitia illarum ecclcsiaruma qiiibtis
Ecclesiam de Troanno cum omnibus decimis, et moiiuorum corpora assumuntur. Decernimusergo
teriiam partem in molendinode Mcdiavilla,el cen- ut nulli omnino hominumliceat prasfalum tnonaste-
sum et justitiam ejusdem molendini, el quidquid rium teniere_perturbare,aulejuspossessionesauferre,
apud ipsam villam habclis, In Ecclesia de Human velahlalas relinere, minuere, scu quibuslibetvexa-
duas partcs oblationumiu nalale Domiai, in Pascha, lionibus fatigarc,sediilibalaoinnia ei iuiegracons-E-
1.57. . PONTIFICATUSANNOX, CHRISTI 1207. 1338.-
tenlur corum pro quorum gubernatione ac sustenta- A-minu;oearino 1207, pontificalus-vero domini Inno-
tione coneessa.shnt usibus onraimodis pfofutura, cenlii papsBj.Il,anno decimo. , - ..
Salva sedis apostbiicaeauctoritate. Si qua igilur in "... . ', -," CCXXY.
futurum ectiesiastica ssecularisve persoria lianc MAGISTRO ETFRATRIBUS DEPEREIRO.
noslroeconstitulionis paginam sciens, conlra gam De confirmaiionepossessionum. >
lemefc.venire tenfaveriC secundo terliove commo- (Laterani, n Kal. Aprilis.)
.niia nisi reatiim snum congrua satisfactione-cor-_ Solelannuere sedes aposlolica piis -votis-ethone-
rexerit^ poiest.uis honorisque -sui digriilale careat,- slis petentium"precibns favorem-benevolumimper-
reamque se judicio divino exisleve. de perpetrata liri. Eapropler, dilecti in Dominofilii, vestris justis
iniqnilaie cognoscaf; et a sacratissimo corpore el -posfulationibusgrato c-oncurrentesassensu,decimas,
sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu ccclesias elpossessiones quas jierqiiadraginla annos
Chfisti alicna fiat, alqiie in cxtremo examine di-. et ampliusqniele et-paeifice possedistis, aucloritaie
strictaa uliibni subjaceai. Cunctisautem cidemloco vobis aposlolicaconjirmaiiius/iribibentes districlius.
sua jnra sefvanlibus sil pax Domini noslri Jesu ne qttis vos super his indebite molcslare praesu-
Chrisli; qualeiws et-hic ffuctiiriibonoeaclionis per- mat. Nulli ergo. . . inhihitionis,etc., usque incursu-
cipiant, et apud disirietr.m-judicemprsemia seiernaeR nim.
paeis invenianl. Airfen. - - ., Daium Laterani, n Kaf.Aprilis,ponlificatus noslri'
Ego Innocenlius catholicse Ecelesise episcopus armo decimo. - -; •
subscripsi. , •: " - CCXXVI. , .
. "EgoJoannes AJbanensisepiscopus subscripsi, j CONSULIEUS "ETPOPULO MONTISPESSULANi;
-
Ego Joannes Sabinensisepiscopiis-subscripsi. Confirmal-qitamdatncompositionem.
Ego NicolausTusculanensis episcoptissubscripli. (Laterani, i Id. Ajirilis.)
EgoGuidoProeriestinusepiscopus subscripsi. Cum illius Iocum, Iicel immeriti, teneamus in
- Ego JlugoIiiiusOstiensis episcopussubscripsi. terris qui discordiasdetestatur, nein iis quse pro
EgoJoannes.liluii SahciiStephani in Cceliomonte bono pacis facta noscunlur quaesiionis scrupulus
presbyler cardinalissubscripsi. •*. vel foihesdiscordisevaleat suboriri, apostolicadebet
liluli Sancti Laureniii in Lucina rircumspeciio providere. Eaprbpter , dilecti filii,
" Ego Cynthius vestris justis postulalionibus grato concurrenies
presbyter cardinalis subsciipsi.
Ego Soffredus tituli SanctaePraxedis 'presbyter ^ssensu, composilionem inter vos el charissimum
cardinalis subscripsi. -". • - „ lilium noslrum regem ATagonensiumper vcnerabi-
EgoCenciustituIi Saiielorum-JoanniseiPauli pre- Jem fratrem rioslrum Magalorieusem episcopum
" super conlroversiis, guerris et dissensionibus ratio-
sbyler eardinalis subscripsi.
EgoGregoriusiltuli Sancli Vilalis.presbytercar- nabiliterinitam, -quia sine psi'avitaiefacta est et ab
jiinalis snbscripsi,- - - utraque parte sponlerecepla inlerpositojuramerilo,
EgoPetrus iiluli Sancti Marcelli presbylcr car- 7 ut in veslris et ej'usdem regis autheniicis litteris
dinalis subscfipsi. plenius coniinetur, atictorilaie„poslolica confirma-
Leo tituli-Sancli3Grucis presbyter cardinalis mus.NuHi ergo oninino bominum liceal' lianc pagi-
" Ego
snbscripsi» nam-nostrseconlirmaiioiiis infringere, vel ei ausu
-
- -EgoRogerius lituli Sanclse Anaslasiae presbyter tenierario contraire. Si quis autem boc atientare
' "' '- "
cardinalis subscripsi.- prsesumpserii-,indignationem omnipoleiitis Dei et
JSgoPetrus SanctsePudenliansetiluli pastorispre- beatorum Petri et "Paiili aposlolorumej'ussenoverit '
"cardinalis inc.ursurum.- - "-
shyter subsefipsh
--EgoStephanus tituli Saiicli Chrysogbni presbyter TDattimLaler_iii,IdibusAprilis, jipntiflcatus nosfri
eardinalis subscripsi. ; -. - - anno decimo. -
- GCXXVII. .
Ego Gregorius fifuli Sancti :Georgii" ad veliimau- D'--.
reifm diaconus card. subscripsi. -'-- " - ARBATI ETCOSVENTUI CLUN1ACENSI.,
incarcere Tulliano - Confirmal
EgoGuido liiuIi-SanctiNicoIai quatndam donaiionem. ~
'' - -
diaconus cardin. subscripsi. _ (Lalerani, _.vn-~a]._miii.)
Ego Guala lituIi-SanctaeMariaeinpoflicudiaconus - Aufheriticum felicis. memoriae Glemeiitis Jiapai
cardirialis subseripsi. • • pfaedecessorisnosiri recepimusin hseeverba: Justis
- Ego Gregorius tifuli Sancti Theodori diaconus pelenthtm desideriis dignumest nosfacilem prmbere
cardinalis -subscripsi. ""'.'-" a sensum ~elvola qum a ralionis tramiTenon discor-
Ego Oclavianus liltili SanctorunrSergii et Bacchi dant effecluprosequenle.complere.-Eapropler, dileclT
diaconuscardinalis subscripsi. in Dominofilii, veslris-juslis postuiaiionibus grato
-Ego Joannes lituli Sanctorum CosmseetDamiani concurrenlesassensu,capellam quam in Tuscanensi
diaconus cafdinalissubsefipsi. . civitatedeconcessioneuenerabitisfralrisnoslri Joait-
""
DatumLaleraniper manum'Joannis SanelaeMariae. nis Tuscanensis episcopi canonice adepli eslis, sicut
in Cdsmidiridiaconi cardmalis S. K. E. cancellarii, eamjusle ac pacifice possidetis, vobfsel per vos mo-
vi kalend. Apnlis'; indiclioneixYliicaiiialiontsDo- nastcrh vestro auclorildleapostolicqconfirmamus'.*
^™ 1NN0CENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. XI. / 1310
prwsenlis scriptl palrocinio communimus, slatuenlesA.monasticwprofessionisobliti, causa vilandw corre-
ui nulti omninoItominumliceat hanc paginamitgslra; clionis, conira constitutionemnostratnin vocetn
appel-
confirmationis infringere velei ausu temerario con~ lalionis erumpunt. Unde quoniatn rion.ad Iwc (uit
traire. Si quis autemItocallenlare prmsumvserit,in- appellationh remediuminstilulum ut
per eam regttla
dignationem omnipotenlis Dei el bealorum Petri et monastica dissolvatur,prmsenlibuslibi lilterisindul-
Pauli aposlolomm ejus se noverit incursurum. Nos gemusmonachostuos, sublaloappellalionisobslaculo,
igitur praesentiumvobis auctoritate concedimus ut secundum Regulam beati Benedicli et inslilutiones
eodem authentico utamini libere ac licenter. - monaslerii tui corrigere ac prioralibus et aliis oie-
"DalumLalerani.xvn Ka). Junii, pontificatus nostri dientiis, cum causa exe.geril,ttppeltalioneposlposila
anno decimo. removere.Nos igilur tiiis precibus inclinati, devo-
CCXXVIII. lioni luaeprsesenlium aueloritaie coneedimus qua-
ARBATI CLUNIACENSI. tenus eodem aulhenlico libere ac licenter utaris.
De correclionemonachorum, NuIIiergo omnino hominum liceat hanc paginam
'[(Laterani,xvn Kal. Junii.) noslra; concessionisinfringere vel ei ausu temerafio
Authenlicum bonoememoriseAlexandri papaspraa- conlraire. Si quis autem hoc atlentare prsesumpse-
decessoris nostri iu hunc modum nohis accepimus B rit, indignationem oninipoteniis Dei el bealorum
jiroeseiuatuni.Relatum est auribus noslris quod qui- Pelri et Pauli apostolorumejus se novefit incursu-
dam monachorumtuorum qttwrentes qum sua sunl, rum.
non qum Jesu Christi, prioralus cl obedientias sibi DatumLalerani, xvu KaJ.Junii, ponlificalusiiostri
creditas delincreinterdum le renuente coniendunt, et anno decimo.

INNOCENTII III

ROMANIPONTIFICIS

REGESTORUM SIVE EPISTOLARUM .-

LIBER UNDEGIMUS.

PONTIFICATUSANNO XI, CHRISTl 1208.

t
1- ^ jam expulisse videnlur el in toto nitnnfur expellere
• NORILl VIRO LIUBULDODUCIAUSTR1.E. crueifixum.Vere pium est hoc proposilum et tibi
De succursu terrw sancltv. cceliius inspiraium. Intendis eniin stiscipiendocru-
(Lalerani, vi Kal. Martii.) cem reddere vicem Christo, qui luos languores in
Experimento didicimusquod verboruin non fueris ipsa pertulit, doloresque portavit. Verum licet sit.
obliviosus auditor qusevoleniibus ire posl Domiiium devotiosalis magna, multum est lamen-vicissiludo
in Evangelioproponunlur, cum religiosa menle re- dissimilis, quia proeter gratiae differeiitiam qtiae
cogilans tjnid relribuas Domino pro omnibus quae videtur consistere in alterulro, si quod Dominus
retribuil ipse tibi, Gbristum,quiesl usque ad mor- Redemplor pro servo redempto pertulil, demttm
lem, mortem autem crucis, obediens pro te faclns, servus redemplus perferat pro DominoRedemplore,
lmmililer imitari disponis, et pro ejus amore cha- iuler crucis Chrisli palibulum et crucis tuse signa-
ram conjugem, dulcem prolem, deleclabilem pa- culum valde refert; cum etsi crucis una sit gloria,
triam, iimabileniparenlelam , divilias copiosas, ac dispar lamen sit in le ac Domino ejus pcena. Tu
mundanos relicturus honores, ut demum.te ipsum cnim -crucem mollem suscipies et suavein , ille
cnm carnalibus desideriis abnegando, liberius se- asperam subivit et dtirain: tu eam in vestis deferes*
quaris eumdem, desideras,- ut accepimus, tollere superficie, ille in carnis perltilit veritate; tu ipsam
crucem luam, el illuc ubi lua salus in cruce pepen- assues libi lineis filis aul sericis, ille in ca confixus
dit ardenlj succingerisdesiderio feslinare, ut in est ferreis clavis el duris. Licet igitur, quanluni-
crucis vicloriosa3vexillote conlra perfidorum co- cunque niagnis et duris ob spem selernoerelributio-
natus opponas, qui de crucis lioercdiiale in pane nis exponere le disponas, ad futuraro gloriam qua3-
iUl " PONTIFICATUSANNOXI, CHRlSTi 1208. 1312,
revelabilur in te condignse non sirit hujusmodi A . coiiventusperlinont et cosdem de ipsis querelanti-
p_ssiones, considerata lameri-sinceriiate tuae devo- bus respondere, ac licel appellatio sit inhibita, p.er.
tionis, et urgenlissima^terrae sanclse necessilate appellationisobjectumpossint, ne r.spondeanl, se
perspecta, tuum "propositum in - Dominocommen-- tueri.- Super quo vobis duximus respondendum
damus, nohilitatem tuam in'ipso Domino Jesu' quod iidem abbales, nisi alia causa ralionabilis
-Chrisloroganles et exhortanles attentius" quaienns suffragetur, per appellationem se lueri non possunt
secunduni spjritum suum bonum, quem ipse -libi quo minusdebeant aucloritale litterarnm bujusraodi
. noscitur infudisse, pfdcedens ad ejusdem lerrae legiiime.respondere, ctim ex'officio suoteneantur
succufsum, in divinum qbsequium, quid erastitia , abbales.congregationumsuarum negolia procurare,
paritura sit dies ignorans,,le celeriter et prudenter nisi forle abbatis et conyentus - nego'ia essentiom-
accingas, el lalifer, ipsocoadjnvanle,Dei servilium nino discrela., -
" Datum Lalerani iv Kal.
prosequaris, defensioni tefrae-prsedictoe sludiosius , ' Marlii, ahno unde-
'
intehdendo, quaetuo et-aliorum fidelium adjuiorio, cinio. . ,
quasl posita in necessitate suprema, yalde noscitur. iy_ ,
~
indigere, quod nec Deus"lilii hoc proposiiumvidea-' - ILLUSTliiREGIARAGOSUM.'
lur in vacuum inspirare, nec lu pro eo.mundi glo- , Ut sororemsuam regi Sicilimin uxorem miitat.
riamquasi omnem, qiia pfsestabilis esse noscefis, - - f_Lalerani.)
rcliquisse videaris- in vaiium, sed secundum affe- (2} Exspeciali dilectionis elYectuqiio pefsonam
ctum-hujusmodi pietatis consequafur in te.plense tuatn et regnum Aragonensa diligimus,prqvocamur
perfeclionis effectus..Nos eiiim juxla pelitionem ul non solum.ad ea qusetibi ulilia suni et illi tuam,
tuam vivificaecrticis slgnum per dilectum filium magnificentiamexhortemur, vernm etiam arguamus
- Nicotaum priorem Sancii Joannis Carthusiensis eamdenvsi circa ipsa -soJlicitudinemuon adhibet.
ofdinis tibi miltimus imponendum ,- indulgeritiam qtiam oportet, cum libi Tjaler simus in illo qui fi-
qtiam peiisli cum conservaloriis " quoque litleris liumquem diligit corrigit et -castigal. Tua quidem
riibiiominusdestinantes. -- . _ -'
regalis serehitas non ignofat qualiier super negotio
Dalum Laleranr, vi lval. Martii, anno unde- malrimonii inter tuam sorofem"et charissimum in
cimo: ' Cbrisio filium noslrum Freclericumillustrem regem
- : . n. Sicilise consummandi, de quo jamdudum a sua
- -" ElDESl". fuerathabiius genilrice tractatus, aliquando leeum
.- Suscipitur subproleclionesedisaposlolicw. -(n fuerimus viva voce locuti, ac ssepe jier nostras te
(Datum, ul in alia.) lilteras exhortali. Sed licet iii succursum"ipsius
"." Quodnon immemor "Dominicsepassionis et tuae duas galeas.noviter desliiiaris, de quo regalem pru-
redemplionis effeclus vexillum salufiferse crucis denliam plurimum in Domino commendamus, con-
assumere ac i111disponis pro defensione Hiei'osoly- flrmationemlamen ejusdem facii, ex paiie proefati-
mltanae provincisemilitare qui reddidil semetipsum regis iion sine studio noslroe"sollicitudiuisacceplaii,
pro nobis oblationem et hosliam Deo in suavitaiis quanluni a le dependet, phisquam oportuerit ei de-
odorem," _evolionem luam in Domino commenoa- cucrit distulisli. In quo profecto, cum pridem illud
mus. Ut igilur te iri-pio proposito foveamus, prae- non modicum visus fueris.appetisse, moram inge-
decessorum noslrofum'vestigiis inhserendo-slatui- rere non deberes ; cum prseler id quotl ex taii di-
musht-tahi persona quam omnia bona tua pariier lalionepragrandis utilitaliscompendiuiii impeditur,
ei familia, _x quo crucem acceperis, sub apostolicoe de te posset insullandoreferri: Ecce homoqui cm-
sedis et noslra necnon arcbiepiscoporum et .aliorum pit, et non potuit consummare"(Luc.xiv)." Cseterum
praelatorum EcclesiseDei,-in quorum dicecesibus ut cum luo pariler et.pfo luo loquamur honore,
ipsa.permanent, "protecliorie consistanl, el dbnec quaepigrilia jam le dctinet, qnse- segnities perfe-
de ;tuo reditu vel obitu ceftissime cognoscalur, 1D clionem tibi «egolii lamperutilisdissuadel, ut pas-
- integramaneant el quieta. NulJi ergo . . . hostfae sim opportuhilalis liodiefnoefem crastincs, ei pro-
.conslitulionis, etc. Si quis.autem, elc' cesstim copulae lam-felicis usque fulufoe? Porro
- Datum, utin alia. "- - nonest proquo nuptiis tam magniflcisullerius tuam
. IH. '""- ' '- deceat supersedere sororem. Proecelsusenim est
"- ABBATI ETCOSVEXTUI PR_!MONSTRATEKSI. sponsus cjns, eitituliim regisliabens ex "ulero ma-
Abbates tenenlur corigregationumsuavum negolia tris suoe'. Non" claudical."generis sui-nobilitas ;
',- -. - - - , .- procurdre. sed utroque pede firmiter subnixa procedens,'
(Laterani,ivKal. Marlii,). ..-• descendentema progcnie in prqgeniemsui-saiigui-
.(1) Edoceri a nobis per veslras lilteras poslu- - nis magnitudinemper virtutuin amplifical ihajesta-
la.stis utrum per lilteras-ad abbates veslriordinis, tem, filius quidem et nepos imperatorum,palris non
-nullamentione habita de suis conventibns, imjie- solummodo, sed et avi; de matre prodilus est au-
iratas,;ieheanlur abbates ipsi super causis quse -ad gusta, ouoe nimirum et ipsa regina Sicilia?, regis
. (I) Cap. Edocert, De rescriplis. (2) Vidc Suvitam aJ an. 1208. -
1315 JNNOCENTII111 PP. REGESTORUMLIB. XI. "
T5.4
aliquando soror fuil, regis amila, regis nata, etprae- A
. ctam Romanam Ecclesiam habere dignoseeris in
terea neplis ejus qtii gloriosius opere rex quam 110- Dominocommendanles,gralias referimus bononnn
niine, de duobus diversis et adversis Augustis ae oinniumlargilori quod tibiet luis-interGrsecosminus
Venelis aliisquegentibusuna die referlur indiversis catliolice sentientesdegenlibus Odemrectam mise-
mundiparlibus mari elarida magnilicetriumphasse. ricordiler inspiravit, ut recognoscensbeato Pelro a
Horum qtiidcmnatalium luaegermansesponsns cla- Dominoesse dicium : Tu es Pelrus, el sttper hanc
rilate conspicnus,'( sicut de sibi paribus seriptum petratnwdtficaboEcclesiammeam,el portw inferinon
est: Cmsaribusvirlus conligit anle diem ) de janua prwralebuntadversus eam, el tibi dabo clavesregni
pubertatis passu velocioriannos discretionis ingre- ccelorum,et quodcunqueligaveris super terram, crit
ditur, et analem anticipandovirtuiibus feliciter re- ligalumet in ccelo,et quodcunquesolveris super ter-
•gnandi
primiiias mirabiliter exordilur. Denique re- ram, erit'solulum etincmlo (Maltli. xvi), el iterum
giuini suum diveset nobileinter caeieraregna mundi circa passionem ipsius: Simon, egopro tc rogaviv.t
umbilicnsel portus esl alioruni; de qno el perquod ncn deficialfides lua, et tn aliqttandoconversuscon-
lanlo libi majorapoteruntcommodaprovenireqtianto firma fralres tuos (Luc. xxn), rursumqueposl restir-
magis iuo rcgno ccmliguitalemaris est proximum, reclionem suam trino repetito vocabulo eideindi-
et a nobis, utpote peculiare beati Petri, speciali B xisse : Si diligis me, pdsce oves meas\(Joan. xxi),
proerogativadilectum.Cum igitur venerabilisfr.iler per lilteras luas" quas beiiignilate palerna susccpi-
uosler Mazariensisepiscopiis, vir uiique providus iiius, posfulares ui _ Iatere nostro legatum, qni le
ac fidclis, et pensatis singulis qualitatibus ad nego- ac tuoserudial in fideipurilate, miltere dignarcmur.
tium hoc idoneus, ad suggestionemnuniiortim luo- Nos ergo proponimusul ad partes illas legatumqtii
rum ac luam pro jamdicla tua sorore Iransducenda pascat, confirmet, et corrigal quaecorrigenda inve-
mitlatur, celsiludinemregiam monemusatleulius el nerit, transmittamus, dileclum filium Nicojaum
propensiiis exhorlamurquateiius eam cum apparaiu arcbidiaconum Latinorum Durachii, per nostras
decenli el honoriflco comitatu, quo et ipsa, prout danles liltcras iu maadalis ul ipse interim adAr-
convenil lanlaesponsae,circumornata procedal, et banam accedat, el te ac tuos una cum vencrabiii
sponsusejus solalium opportunoesubvenlionisacci- iralre noslro Pauio Arbancnsi episcopo instrual et
piat, mittere non poslponas,expensasquas negoiium confirmelin iis qusevideril expedire; ut cum lega-
tanli profecttisetbonoris cxposcit, aliquomodonon tus advenerit, vosex paute iuvenial erudilos. Mone-
-vilaiis, cum Deo, sicut confidimus,prosperanlelibi iiius igitur nobiiitalem itiam et exhorlamur in Do-
possinl in decuplumreslaurari. niino,per apostolicatibiscripiamandantesquaienus,
- DatiimLaterani. prsediclumarchldiaconumsuscipiens honorifice ae
V. honeste pertractans, ejus salubria monita etprsece-
(Laierani.} pta devotc recipias et observes; uiex boc cumiilus
In eumdemfere modumillusiri reginmAragonum tibi seternaeretribulionis accrescat, et nos devotio-
usquein finem.Qtiocircasereniiatcmttiammonemus nem luam possimusmerilo commendare.
ailentius el propensius exhoiiamur quaicimsdietuin Dalum Lalerani, m Kal. Martii, anno unde-
fegem ad id prudenter et diligenler inducas, atten- cimo.
dens quod si personaliter accederes curn eadern, . VIII.
proeter id quod affeetumaterno de tam felici generi UNIVERSIS CLERICIS ABRATUS FAErENSIS IN SABINESSI
hiiaequelaeiarerisamplexu,utiliter valde posses et DIOECESI CONSTITCTIS.
regem et regnumper luam prudenliam modeiari. De liberlale monasleriiFarfeusis
Daluin Lalerani, (Laterahi, v Non. Maiiii.)
VI. Cuminter venerabilemfratrem nostrumJoannem
ABDATI ETCONVEKTUI SANCTI JOANNIS HOR1NENSIS. Sabinensemepiscopum el dilectos filiosabbatemet
Ul liceateis haberetnolendinum. $ conventumFarfensem controversia-verierelur, eo-
(Lalcrani, vKal. Maiiii.) demepiscopoj'usepiscopalepetenielaminjiionaslerio
Prsescniiumvobis auctorilale concedimus quate- Farfensi quam in ejus ecclesiisin sua dicecesi con-
nus secunduni ordinis vestri regulamvobis liceat slilulis, sex dunlaxat exceptis, in quibus idemah-
infrafines vestros molendinumhabere, -nonobstanle bas el monachi ei jus episcopale minime denega-
quod episcopus et canonici Morinenses, ut dicilur, bant, ipsis eeonlrario respondenlibusquodipsorum
causa questus in suis moleremolendinis compellerc nionasieriumlam in capile quam in aliis djtisniem-
vos nitunlur. Nulliergo... nostrseconcessionis,etc. bris eral prorsus exemplumet ntilli nisl apostolicaa
Si quisautem, elc. sedi subj'ectum,nos visis, auditisel iulclleciisatte*
Datum Laterani, v Kal. Martii., anno undecimo. stationibus,instrumentis, etallegationibus utrinque
VH, produclis, de consilio fralrum noslrorum eds et
NORII.I VIRO DEMETRI0 ARHANENSl PRINCIPI. successores ipsorum absolvimus in perpetutira ab
iii archidiaconusDuracltii commendalttr. - iinpetiiicnequam contra ipsosidem episcopnsstiper
(Latcrani, 111Kal. Martii.) sui monasterii subjectione movebat, decernentes
Devolionemet rcverenliam quam erga sacrosan- ipstiinmonasleriuma cujuslibetprseterquainRomani
13iS . PONTTFICATUS ANNOXI, CIHUSTI1208.. 1346
pontiScis jurisdictione liberum csse peniius. et A. - , - x-
eKcnipium,el supef hoc eidem episcopoperpetuum .1LLUSTRIREGIDANORUJI.
silentium duximus imponeridum. Super. eeclesiis De electionearcltiepiscopiBremensis.
auiem eorum, sex illis exceplis, in Sabinensi tlice- (Laterani.)
cesi cqnstiiutis"hoc exigehte justitia senlentialiler. Si Deus scienliarunr Dominuspriescieiitioenobis
(iifiiiiivimus,ul in prajstalione dec.imarum,oblalio- spiritum infudissel, ab- bomine iniquo et doloso
num el nioriuariorum, necnon ordinalione clerico- lirovidenliusnobis cavissemuset libi (i); qui licet
runi, ct dedicalionebasiiicarum, Sabinensiepiscopo forsan de Iacu calamilatisin quem conciderat aj)o-
nulhtenus leneaniur; quoniam snper iis cognovi-r stolico liberari proesidiomiuime meruissel, consilio
nius eas per privilegia piSedeeessorumiiosirorum lamen Dei sapienter omnia disponcnlis' per solli-
- penitus absoiutas.Unde siiper iis ei silentiumimpo- "citudinemnostr.ameruliis csLabipso, ut eo d.enium
nentes, eos _b ipsitts inipeliiione decrevimusabsol- ingrato gr.aihwsibi faclse, quod facile contra eum
vendos. In caaleris^auleinquoeadjus episcopaleper- non. poierat exerceri pro dubiis, liberius fierel pro
tinere lioscuntur Ipsas ecclesias ei el successoribus flagiiiis manifesiis. - Nuper "quidem Bremehsis et"
ejus decrevimus in" perpetuum esse^subjectas, et HamineburgensisEcclesiarumprocuratoribus,supef
super iis eidem episcopo.diclumabbalem el mona- B eo -quod 'Waldeiriariisepiscopus a Bremensi capi-
chos sentenlialiter condemnamus; hoc ad roajqrcm lulo canonicis Hammeburgensibusinconsultis iu
"
cautelam expresso, ut ipsi in eisdem ccclesiis libe- suumfnerat archiepiscopnm.posluiatus",ad nostram
ram.eligendi "sacerdotes,cl alios cleficos ha_eanl proesenliamdestinatis, dileclus filius Petrusprsepo-
poiustalem. Qtiocircauniversitati veslrsepcraposto- situs Roskildcnsis, virulique-providiis ac fidelis,a
lica- scripta proecipieridomandamus quatenus ad regia supervenil .seremlate transmissus (5). Qui
Tocumadquemidem episcopus vos duxeril evocan- episcopo ipso in nostra proesenliajiroponenleqtiod
dos sine difficultalequalibel accedalls, audituri ct per te bonis tam episcopalibusquam eiiam palri-
. recepturi mandaium ipsiusjiixla fenorem senienlse - monialibus fuerat destiuitus/ de quibus restilui
proimilgatse.Alioquiiisenteniiamquamipse propter posttilabat a nobis",prudenter ex advefso respoiulii~
iioc In vos rationabilitef duxerit -proniulgaiidain, quod non rile poterat resiitutionis auxilium implo-
firiniler observetis. rare, cum ij)se se duverit spoliandumhabitum clc-
Datum Lalerani, v-Non. Marlii, anno undecimo. ricalem derelinquens, regium sibi litulum usurpa-
IX. vit. Insuper loesa;majestatis, apostasioe,adulterii,
PATRURCILE UIEROSOLYMITAKO APOSTOL1C.ESED1S LE- „ perjurii, dilapidalionis et conspirationis criiniua
GATO. ' eidem
objiciens,proponebat,no.nsolumci fore resti-
Ne Grwcosin corum rebcllionemanutencat. tutionis benjeficiumdenegandum, sed eliani postu-"
" (Laierani, ivNon. Maiiii.) lationem de ipso factain penilus respuehdam;prse-
Ad.nosiram hoverjs audientiam pervenissequod sertitn cum Irregiilaiis exislat, nlpoie de duplici
deassensu el voluiuatenobilis viri comitis Tripoli- adulterio- procreatus, ejusque dispensatio"fuerit
taniel quoruindamcivium Antiochenonim populus olim ab aposlolica sede per subreplionemobtenta,
cl quaadamparscleri Gracorum, Dei timore post- suppresso quod essel spurius, et "expresso-quod
posito (5) in AntioclienaprovinciapatriarchaiiiGrsc- exisieret naluralis; cumel paternoeincoiUinentiae
cumintrudere proesumpseruiU,,cuiclerici Graeei, imitator filioshabeat posl sacros ordines generatos.
qui venerahili Tialri noslro Aniiocheno patriarchse Kos igitur iis et aliis diligenter auditis quasiii audi-
fldelitalisexhibiierantjuramenla dignitaiibus et be- torio noslro fuere solemniter allegata, licet suppli-
neficiis demanu ej"usreceptis, contra propriumj'u- calionibus nobis factis super poslulalione prsedicla
rameutum temere adhserer;ites,palriarchse praefati iuclinassemus forsan benignius atires nosiras, si
observarc reimunt inlerdiclum, el latinos excom- ' cum apqslolicaesedis honofe, saltite animsenoslroe,
- munieationi-et. inierdiclo ,
suppositosrecipiunt ad g ulilitate Bremensis Ecclesi;e,.necnon" absque lua
divina. Quiaigilur tatitae prsesumptionisaudaciam tuique regni dispendiofieri potuissel, maxime cum
transire coiinivenlibus oculis nec possumus nec per hoc a multisnos crcderenius iiiquieiationibiis
debemus, fraternilali tua? per apostolicascripla expediri, poslulaiionem lamen ipsam de consiho
- praecijiiendomahdaniusqualenussi resiia se Iiabet, -fralrum nostrorum, rebus sic se habeniibus, non
nicmoraium inirusum oiunino deponas, el a toia ditximus "admitiendam,ctim ei episcopipelitio, per
provinciafaciasremoveri et conlrariicioresper cen- quam sibl episcopaluinrestiiui cupiebat,posinlationi
-siiraiii ecciesiasticamsublalo appellationisimpeiii- de ipso factseul atl aliam trausferretur Ecclesiam
. tnentb compescens,eidenicoroitinecuon majofi et - conlraria videreiur. Nunliis autem Breniensibussic
lonsuIibiisAuliocbenissubpcsnaexcoinmunicationis duximus respondendum,ul quoniam liujus negolii
inhibeas ife dicitimiutrusuin aut cleriecisGraecosiu pendcbat evenliis, cl iguorabaliii'an in brevi posset
lali rebeilioneleniere manutenere prsesumanl. idem negolium.expediri,susecurarenl Ecclesia;pre-
fialum Laterani, IVNon. Maiiii,"aitno.undecimo. videre. "\erum ad ea quae pacis sunt inlendeiiies,
(5) Videlib. x, episi. 214. (5) Vide Arnold.Lubec. lib. vn, c. 12.
(Y) Viilciib. x, cpist. 209.
IU1 IKNOGENTUIII PP. REGESTORUMLIB. XI. 1548
lelitionem ipsius super restitutione tam episcopaltis /l_ isla sed majori se -redderetpcena dignum, ad confti-
qtiam patrimonii sibi plenarie facienda in favorem sionem ipsius eo liberius quo j"usliusprocedamus;'
ecclesiasticoelibertalis duximus admiltendam, con- quanquain el hoc providerimus ad caulelam, ne in
cedentes eidem ut si forte se nollet regioesublimitati barathrum desperationissubmersus liberius et efli-
commiltere,perprocuratorem idoneumrestilutionem cacius in principio malignelur, qui si "fuerit in
acciperel corporalem, et ipse inlerim in quo mallet primo conatu delusus, velut anguis conciso capite
Joco maneret libi merito non suspeclo. Qui ctim suacmalignitatisvirus ullerius effunderenou valebit.
respondisset se velle per procuratorem idoneum Quocircaregalemmagnificenliammonerausatlentius
reslitutionis beneficium obtinere, ac deioco in quo et propensius exhorlamur quatenus divinsecongra-
mansurus esset interim deliberalorias induciasac- lulando jusliiise, quae te quodam modojustificasse
cepisset, ingralus demum graliaesibi facla3,fraudur- videlur ab illo, ea quaehactenus facta sunt debita
lenterel conlumaeiler^anobis illicentiatus aufugit. prosequens gratiludine, sic fulurorum eventum
Unde nos ex parte omnipoienlis Dei Patris et Filii longanimi patienlia prsesloleris ut lamen prudenti
et Spirilus sancti, aucloritate quoque beatorum conamlne diligenter qccurras incursibus' maligno-
apostolorum Peiri et Pauli ac nostra, excommuni- rum; ne quid deficiatad cautelam, regium npbis in-
camus et anaibemalizamus eumdem, postulationem lerim beneplacilumrescriplurus, ut eo demumple-
de ipso faclam, qua omnino reddidit se indignum,. nius intellecto, sicut procedendum fuerit proceda-
penitus reprobantes. Quam profecto senlentiam per mus. Nos enim lam in iis quam in aliis, quanlum
quamplures archiepiscopos et episcopos,prout tam cum Deo et nostra possumus bonestate, quse ad
nos quam idemnuntiustuus expedirecognovil, man- pacem luam proveniantel honorem inlendimus effi-
davimus solemniter publicari. Principem (6) quoque caciler promovere. Super quoj'amdictuspraeposilus
de cujus favore forsilan idem Waldemarus frustra nostram tibi referre valebit expressius volunlaleni.
confidit aucloritate litterarum tiostrarum moneri Qui siquidem in prudentia illa et fide noslra libi'
fecimus et induci ut ei nullum prsesletauxiliumvel referre polerit qua lua nobis ipse portavit; propler
favorem, sed ipsttm tanquam excommunicaliimevi- quod non immerilo ipsum duximus tuse ceisiludini
let, ueque per ipsum aut propler ipsum permiltat commendandum.
in Ecclesia Deiscandalum suboriri, per quod etiam Dalum Laterani.
cbntfa se posset non leve seandalum generari, cum XI.
nos lanla? malignilatis audaciam iu eodem noliinus ARCIIIEFISCOPO TURONENSI, ET PARISIENSI ET NIVER-
tpiscopo sub dissimulalionetransire. Bremensivero (C NE.NSI
EPISCOPIS.
capitulo dedimusin prseceptisutconvocalis in unum Ne debila aut usurm per bienniumexigantura crttcs-
qui ad eleclionem fuerinl advocandi, post commo- signalis.
nilionem venerabilis fratris noslri Magdeburgensis (Lalerani.)
archiepiscopi eis faclam, cui super hoc dirigimus Inter cocleraquoepioficianlad abolendamde Pro-
scripla nostra, personam idoneam infra mensem vincioeparlibus boerelicam pravilalem relatum est
proeficiantsibi per electionem canonicam in pi>sio- nobis hoc specialiter expedire, ut debitores qui
rem. Alioquirt archiepiscopo ipsi mandavimus ut alieno aere teneniur, acreditoribus suis cessantibus
aiiclorilaie nostra suffultus, cum consilio religioso- intcrim exspectenlur ustiris quandiu ibi pro negotio
rum el prudentumvirorum, talcm eis extunc in pon- fidei laborabunt, et clericis pro eodem volenlibus
lificem personam assignel qusetanio congruat oneii laborare negotio concedatur suos redditus per bien-
et bonori; si qui forsan, quod non credinius, de nium obligare. Quocirca fralernitati vestroe per
clero seu populo prsesumjiserint se opponcreaut aposlolica scripta mandamus quatenus auctoritate
dicto Waldemaro favere, temeritatem eorum per noslra suffulli super hujusmodi staluatis et faciatis
censuramecciesiaslieamappellatioiieposlpositacom- firmiler observari quod secundum Deum in lanta
pescendo. Proeterea tantae nequitioemagniiudiiiemD necessitate noveritisEcciesiaesuaenegotio cxpedire.-
odiopersequendoperfecto, regiaequevolendoplenius DalumLatcrani.
providere quieli, cogilavimusinfra nos, _l cumfra- XII.
tribus noslris demum tractaluin habuimus diligen- HENRICO 1LLCSTRI C0NSTANTIN0FOLITANO UIPERATORI.
lem, si foret ad depositionemej'usdemepiscopipro- Ut non impediallegala facia ecctesiis.
cedendum. Super quo land.m consilio maturiore (Laterani, iv Id. Marlii.)
providimusquodip.iuscalcaneumobservantes,adhuc Cum a eainolicisimperatoribusfuerit coiistilutum,
aliquantulum prsestolemur; ut si forte quidpiam sicut legales edocenl sanctioncs,"ui quilibet eccle-
conlra te vel etiam regnum luum, imo conlra nos, siiselpiis locis legare lihere valeatbona sua, sere-
seu verius conlra se in eorum alterutro lentaverit nilatem luani rogamus atlenlius et monemuset ex-
machiiiari, Iicet conatus ipsius divino proesidio liorlamur in Dominoqualenus si niilitesvelalii pos-
nostraque sollicitudineac luo studio resislenlibusin sessiones suas ccclesiis legare voluerint, nullatenus'
r.ullo valeat proevalere, per quod ulique non soluin impedias, vel te ipsuin ojiponas, sed ea saltem cum

(6) Id est, Pbilippum ducem Suevise,ul patel ex epist. 215 iih. 10,
134. PONTIFICATUSANSOXI, CHRISTI 1208. 1350
onere suo ipsis legari perriiitlas iibere ac quiele. A melioribus Ecclesiis quoe contigeranl in sorleui
Quodsi forsan aliqnis de possessionibusquaefneruni. Francorum suaedonationi retinuit, instituens in eis
ecclesiarum ipsis legarit ecclesiis ppsilus inextre-. , praejiositos et decanos; cui charissimus in Chrislo
mis, quia iclemnon sua dimittere sed pofius resti- - filius nosler Henricus succedeiis,easdcm i.n animae
luere videtiir ablata.-aueloritate praesenliumdistri- suaepericuium ordinare prsesumil. Unde nobis Im-
ctius inhibemus ne id.praesumas"per te vel alios iiii- mililer supplicavit ut easdem suse faceremus ordi-
pedire. Alioquin venerabilibus fratribus nostris ar- -; natiohi.dimilti liberas et quietas.-maximexum di-
- ehiepiseopoYarisiensi elcpiscOpo Panidensi nostris leclus filius noster. Benedielus-iiluli SanctaeSusan-
damuslillerisin pfoeceptisut contradictqres quosli- nae presbytef cardinalis, luhc apostolicoesedis le-
bet per- cehsuram ecclesiaslicamsublato cujuslibet gatus, ex, ipsis triginta viginti tres adjiidicaverit
coiUradictionisei appellalionis Impedimento cora- sibi, septem nec adjudicatis nep cassalisin nostrse
pescaiit. " relictis arbilrio poteslatis, et nos leinpore ordina-
Datum Laterani, iv Idus"Martii, anno uhdecimo.. tionis ejusdem nullam Ecclesiam exceperimus, imo
- XIII. ." '. . sibi curam Coiistaiilinopolitaiiae-Ecclesisecommiso-
-"'".-
- ARCHIEPISCOPO VARISIENSI ET"EPISCOPO PAKIDENSI. rimtis generalem, nec ipse deliquitin aliquo quare
- Exsecutoria super eodem. --_ B Ecclesia sibi commissaprivari debeat jure_suo. Ve-
(Daluin, ut iii alia.) rum quia imperator-proedicluspraepbsiturarumipsa^
.Cunra catholicis imperaloribus fuerit conslitu- rum collationem confirmari sibi per sedem- apo-
lum, elc, in eumdein.fere modutn usque impedire.. slolicam "postulavit, cum se faiealur babere hon
Quocirca discretioni veslrse^per apostolica scripta minus juris in illis quam -multi rcges in quibusdam
prsecipiendo"mahdamusquatenus quoslibel qui apo- - proeposituris regnorum suorum ex apprqbala con-
stolica3sedis inhibitionecontempta id impedireprse- suetudine habere noscuntur, el ipsorum pelitiones
siimpserint, per censuram ecclesiaslicam, sublato sunt ad invicem repugnantes, fraternitali yestroe
cujuslibet cqntradielionis et appellationisobslaeulo, per aposlolica scripta mandamus quatenu.s audiatis
a prsesumptionehujusmodicompescatis. liinc inde proposita, et usque ad calculuni.dihTiii-
- • "
Datum, ul in alia. tivsesenlentise,snblato.appellationis',obstaculo,pro-
XIV. cedentes, causam suflicienlerinstructam ad noslram
, PO-ESTATI ET POPULO YENETORUM -- praesentiamremittatis, assignantespartibus lerminum
CONSTANTINOPOLIM
'" "'"-- COMMORAflTlBUS. ,
* ' competeniemquo per procuralores idoneosse nostro

De eadem re. conspectuireprsesentent senleuliam recepturse.-
Cuma catholicisimperatoribusfue.ritcouslitiitum, Dalum, ut in' alia.
'- XVII. „ ; . .
etc, usque impedire. Alioquin "dileclisfiliis decano, \
canlori, el thesaurario Sancise SophioeChnstahtino-" KALL1P0L1ENSI ET PANIDENSI, JIPJSCOPIS,ET DECANO'
. politanis nostris damus lilteris in pfoeceplisut con- . SANCTJE SOPHIiE CONSTANTINOPOLIM. - .-
iradictores quoslib.et,elc., ui in alia. Eis commiltilur causu palriarcharum Conslant. et
"
, In eumdemmodum eisdenir Gradensis.-
"' ~XV.' - -. (Datum, ut in atia.)- - , -
'--.,
NOBILIBtjS VIRISBAItONIBUS APUDCONSTANT1NOPOLIM Ex conquestione venerabilis fralris nostri pa-
COMMORANTIBUS. triarchse "Constantinopolitani.nostris fuif auribus
De eadem re. intimatum quod cumeidem duxerimus.conceden-
duxnul Yenetos habitalores regise 'civitalis per
(Datiim,"ut supraJ)
. Cumacalhoiicisimperaloribus, etc.,«lsuprausque censuram ecclesiaslicam appellatione remota com-
.impedire. Alioqiiin-venefabilibus fralribus nostris pelleret ad solvendum decimas personis et ecclesiis
,Yarisiensi -archiepiscopoel-Saiombrea;et Kallipolis quibus de jure debeutur, honobslanle consuetudine
in iuorte decimanl bona
episcopis noslrisdamus litleris in prseceptisul con- y. Verieioruin, qui laiitum
, tradictores, elc, ut in alia. sua, vicarius venerabilis fratris uostri paffiarchse
-_ ln'eumdemmodum eisdem,ulsupra.iQuod si non Gradensis burgensesVenetos-habitalores civitatis
chines, "duovestrum, clc. -"- ejusclem.-sivemaheantin qiiiriqucparochiisej'usdem
' " • " patriarchaeGradensis, sive se tTansferant "ad paro-
Datum,-(Jsupra.
_- XVI. . - chias sibi subjectas, seu ad parochias Pisanorum,-
VARISIEN.SI ARCHIEPISCOPO,- ET EPISCOPO KALLIPO-necnon etiam ad parochias iliotiim qui "Conslarili-
_ LIENSI.'.- - >" . " - nopolilano non sunt .subdili palriarchsc, ecclesia-
. Committitur eis causu inler el stica dislrictione compellil ut decimas sibi solvant,
.pairiarcliam itrip.
i ' . Consl. T - " non"permitlens eisdem alibi niibentium benedictio-
-- - nes recipere quam in ecclesiispafriarchae Graden-
(Dalutn, ut in alia.)
Sigriifieavil.jiobisVenerabilis fratef nosler.Con- sis, licet in illarum ecclesiaruhi parochiis iion mo-
stantinopolitanus"palriarcha quod clafae memorise fenlur; inquos eliam excommunicalionis prsesu-
Balduinus Constanlinopolitanus imperator triginla mit interdum propter hoc. senlentiam promulgare.
pnvposiluras infra urbem Cq!islantii!0_>olilanani in Quia.vero-riobisnon conslilitdepramissis, discre-
1351 INNOCENTIlIII PP. REGESTORUMLIB. XI. 1352
tioni vcstrseper apostolica scripta mandamus qua- ^.omnia ordinaia. Non ergo debet aliquis erubescere
tenus parlibus convocati., audiatis causam, el ap- proelatosibi a Deo aliquid dum forle dalo humilitcr
pellatione re.mota fine canonico terminetis, fa- obedire, cum DeiFilius Jesus Chrislus.ut Palri fieret
ciemes, elc. Quoclsi non omnes, duo vestrum, obediens, in altitudinem venerit hujus maris, el se
etc. abipsius permiserit terapestale demergi; nesi secus
Daliim, ut in alia. prscsumpserit,in illius transferatur imaginem qui
XVIH. solium suumab aquilonevoluit collocare.Cum igilur
ARCHIEPISCOPO VARISIENSI ET EPISCOPO PANIDENSI. venerabilis frater nosler Coiistautinopolitanus pa-
Ul sentenlias patriarchw Constantinop.faciant ob- triarcba vobis disponente Dominosit prxlalus, uni-
servari. versilati veslrae per apostolica scripta proecipiendo
(Datum, ut in alia.) mandamus quatcuiis ei tanquam pairi el episcopo
Significavitnobis venerabilis frater noster Con- animarum vestrarum humiliter intendentes, im-
slantinopolitanus patriarcha quod proelali Ecclesia- pendatis sibi canonicam obedienliam et honorcni,
rum eidem non subjectarum commorantes in paro- scituri si secus praesumpseritisattentare,"nos
quod
chiis sibi subjeclis excommunicatosab ipso et in- „ id clausis non polerimus oculis pertransire.
lcrdiclo suppositos nominalim interdum recipiunl Datum Laterani, Nonis Martii, an. undecimo.
ad divina ; propter quod dissolvitur nervus eccle-
siasticoedisciplinse.Unde ipsis dedimusin proeceptis XXI.
ut parochianos Ecclesiarum quaeipsi subjeclaesunt CHARISSIMO INCHRlSTO FIHOILLUSTRI CONSTANTINO-
palriarchae, cum ab eo excommunicati fnerint vel POLITANO IMPERATORI, ET NOBILIRUS VIRIS....NIEUS
inlerdicto supposiii, nullalenus recipere ad divina, VENKTIS ET UNIVERSO POrULO CONSTANTINOPOLIH
vel eis sacramenla Ecclesiaslica exhibere proestt- COMMORANTIBUS.
niant. Quocirca liaternilali vestroe per apostolica Ut consitiumet auxilium palriarchm Constanlinop.
scripta mandamus qualenus si pioelatiprsediclaruin impendttnt.
Ecclesiarum de casleroid procsumpserintatlentare,
(Datum, ul in alia.)
vos eos a proesuinplioncliujusmodi per censuram
ecclesiasticam appellatione postpositacompescalis. Cum vestroeutiliiati expediat et honori ut GroEci
lam clerici quam Iaici ad sacrosanctoeRomanoeEe-
Dalum, i(I in alia.
XIX. clesia; ac venerabilis fratris nostri palriareliou
PRJELATIS ECCI.ESIARUM 1>ATRIARCH„> NONSUBJECTA- Constantinopoliiani obedicntiam rcdeant cumquo
" palrem habeantet pastorem.universilaiem vestram
RUMCONSTANTINOPOLIB.
De eademre. rogamus attenlius et monemus, per aposiolicavo-
ut in bis scripta mandanles quatenus super hoc patriar-
(Datum, alia.) choe praedicto consilium el au.ilium impeiidatis,
Significavit nobis venerabilis fraier nosler Con- seiileniiam in Graecosrebelles propter Iioc
vos iulerdurn quam
.laiuinopolilanus palriarcha qund ralionabiliter tulerit firmiter observantcs; ut clevo-
in
commoranles parochiis sibi subjeclis excoinmu-
tio veslra clareat in affectu, et oberrantes ovictd.e
nicatos ab ipso ct intsrdiclo suppositos nominaiim
redeanl ad paslorem.
recipilis ad divina ; propter quod dissolvitur nervus
Daium, ul in aiia.
ccclesiastiooetlisciplinoe.Quocirca proesenlium vo-
bis auctorilate niaudamus atque praecipimusqua- XXII.
tenus parocbianos Ecclesiarum quoeipsi subjectoe PRIORI PISANORUM.
suiit patriarchae, cum ab eo excomuiunicati fueriiu Ei inlerdicilur chrismatio puerorttm.
vel interdiclo supposili, recipere ad divina vel eis ut in alia.)
ecclesiastica exhibere (Datum,
sacramenta nullatenus pra>
sumalis. Alioquin venerabilibus fralribus noslris TJ Ad audieniiam nostram venerabili fralre noslro
arcbiepiscopo Varisiensi et episcopo Panidensi no- |>atriarcha Constaniinopolilanosigiiificanlepervcnit
stris dauius liiieiis in mandalis ut vos a praesuin- quod eo ct aliis episcopispraesentibus pueros prae-
sumis unciionesacri chrismatis confirmare; quod
ptiune bujusmodi pefcensurain ecclesiaslicam ap- ctsi dicas libi fuisse ab apostolica sede
remota aliquando
pellalione compescanl.
concessum, nos lamen fibi ne illud faceres curavi-
Daium, ui in alia. mus inhibere. Cum igitur hujusmodi confirmaiio
XX. puerorum ad episcopos lantum pertinere noscatur,
UNIVERSO CLERO ECCLESIARUM A PATRIARCIIALl JUR1S- aucloritale tibi
prscscntium districiius iiiliibeinus
DICTIIINENONEXEMPTARUM' 1N CONSTAXTINOPOLI- ne de caelero pueros aliquatenus confinnare pioe-
TANADIOF.CESl COMMORANTl. sumas. Aiioquin sentenliam qtiam in te propter hoc
De eademre. patriarcha prsedictus rationabiliier pronutlgarit
(Laterani, Non. Martii.) ralam babebimus, et ficienius eamdem auctore
Divinoeordinalioni videtur resislere qui polestali Dominofirmiter observari.
rcsisiit, cum potestas quoelibetsita Deo, a quo sunt f Dalum, vt in alia.
1SS3 PONTIFICATUSANNOXI, CIIRISTI 1-208. mi
XXIII. A bis per lilteras ipsiusconstiterit, tanquam excom-
PATRIARCJLE CONSTANTINOPOLITANO. municatos arclius evilelis, et faciatis avestrissub*
DeconsecralioneepiscoporumGrmcorutn. diiis evitari, et inlerdictis negari ecclesiaslicasa*
(Laierani, vm Id. Martii.) cramenta.
(7) Ex parte tna ftiit propositttmcoram nobis Dattim, ut in alia.
quod quidam episcopiGiveeiad luani obedienliam XXVI.
redeuiites, fidelitatis prxstilerunt iibi corporaliter -KARBONENSI, ARELATENSI, EDREDUNENSI , AQUENSI, _f
jtiramentum, nobisqtte obedientiam proiniserunt, VIENNENSI ARCIIIEPISCOPIS,EORUMQUE SUFFRAGANEIS.
sed inungi reuuunt juxla consueiiidinem Lalino- De cwde Petri de Caslronovo.
"
rum. Unde quid super iis „gere debeas poslulasli (Lalerani.)
per sedein apostolicamedoceri. Nos igilur inquisi- Ne nos ej'ustangeret increpatio qui per Iionniiis
tioni -ttisetaliter respondemus,quod si ii quijam pigri agrum et vineam viri stulti perlransiens,
consecratistinl indnci nequeunl ut recipiant unclio- quod lotam urticse repleverint exprobravil, primo
nem, id in hac novitate sub dissimulationepoteris quasi mane noslra; promotionis, ac deinde per or-
perlransire. Consecrandos vero nullatenus conse- dinem evangelicsevicis exivimus, ut in dominicam
cres, nisi more Latino volueriiit consecrari, eum B vineam nostrae culiursecommissam operarios mit-
nos ipsi Groecosnonnisi juxla nostram consueludi- ' leremus. Allendentes ergojamdudum quod in Pro-.-
. nem coiisecremus. vincia nimisxreverant planlaria vitiorum, ne spuria
D.itumLatcrani, vm Idtis Marlii, anno unde- vitulamina radices mitterent altiores, viros illue
cim.o. idoneos_Tdesiinavimus. qui de vinea DominiSabaoth
XXIV. avellerent inuiilia et utilia propagarent, capientes
J-.PISCOPO KALLIPOLIENSI, ET DECANO SANCT_3
SOPHJ_S,vulpectilas qu;c nioliunitir-ipsam vineam demoliri.
ET PR.EPOSITO SANCTORUM APOSTOLORUM CONiTAN*Ipsi vero profecti reperernnlibi, secunduiriAposloli
T1NOPOLI8I. verbum, homines pestilenies, qui doclrinam sanam
iDe aectmis sotvendis. iniuime suslinebanl, sed ad sua polius desideria
(Datum, ul in alia.) coacervabanterroris. Propter quod iiun-
Suanobis venerabilis "frater noster Conslaiitino- magistros
tios veritalis suis esse conlrarios operibus.arbitrati,
poiilanus patriarcha insiuualioiieinonslravit quod
usque adeo saevieruntin illos ut ipsos procul tlubio
Pisani, Eombardi, Longobardi, Amalfitani, Dani, videatur
praenuntia Salvaloris
Anglici, et quaedamalioenationesnpud Constanti- _ dicentis : Ecce ego miilo ad vosconquestioetletigisse
sapienles scribast
nopolim commorantes"in parochiis sibi subjectis, et ex eis occidetis, ctc.
(Matilt. „xin). Sane rem
Ipsi el ecclesiis a quibus ecclcsiastica percipiunt audivimus deiesiabilem cl in cominunem luctunt
sacramenta decimassolvereconlradicunt. Quocirca Ecclesioededucendam, quod cuin sanclse
manda- generalis
discretioni vestrse-per apostolica scripta memorise fratcr Peirus de Castronovo,monachus
mus qualenus niemoralos Pisanos et alios manenles et
in parochiis eidem palriarchae subjeciis", ul ipsi scientia sacerdos, vir Inler viros utique virtuosos vilas
et fama proeclarus, ad evangelizaiiduinpa-
et ecclesiis a quibus percipiunl spirilualia decimas cem el
agtruendam fidemin eaindem provinciam a
cum dcbita integritate persolvanl, monilione prae- nobis cum aliis
missa ;per censurani ecclesiasticam appellalione slerio destinatus, in commissosibi mini-
laudabihier profecisset et proficere non ces-
posiposita"conipellatis. Quod si non omnes ... lu sarel (8), qtiippe qui plene in scbola Christi didice-
frater episcope,etc." rat quod doceret, et eum qtii sccuiidum doctrinaiu
Datum, ut in alia. cst (idelem oblinendo sermonem, in sana poierat
XXV.
PATRIARCHJE G.RADEXSI ET SUFFRAGASEIS EJUS. exhorlari doctrina el conlradicentes revincerc, pa-
De excommunicalisvilandis. ratus semper omni poseenti reddere ralioneni, ut-
- . ' (Datuin, ul in alia.) pote vir in fide catholicus. in Iege perilus, etin
Sig_i!icavit nobis venerabiiis frater nosler pa- sermonefacundus, concitavitadversuseuni diabolus
triar.liaConslaiilinopolitantisqiioricumipsequosdam minislrum suum, comilemTolosanum,qui-cum pro
YciielorumConstantinopolinicommorantesiulerJuin niultis et magnis excessibus, quos in Eccl.esiam
commiseraict in Deum,sa;pecensuramecclesiasticam
pro excessibtis suis, et inlerdnm quia sibi contu-
maces et rebelles existunt, vinculoexcommunica- incurrisset, et sospe,sicut homo versipellis et cal-'
tioiiis innodet, quosriamque.subjicial inlerdicto, l.idus,Iubriciis et iiiconstans, po3ni:udincsimulata
jpsi Veneiias remeanles se pro excomuiunicatisvel ftierit absolulus, tandem odium conlinere non prae?
iiiterdictis uon gertini, nec ilios curanl aliqui evi- valens qudd eonceperal conlra ijisiim ex eo qaod
lare, sed passimrecipiunt ad.divina. Quocircafra- noii erat in ejus ore verbum Domini-alligaiiimad
ternilati vestrae per aposiolica scripta mandanius faciendamvindiclamin naiionibus et increpaiioueg
quatenus eos quos itlem patriarcha ralionabiliter- in populis, ac eo forlius in eodem qtio magis pro
- excommunicatvel interdicto supponil, cum id vo- ihajoribus erat ipse facinorihus increpandus, taffi
(7) Vide cap. Ex parte, De iemporib. ordi.n.-in (8) YideHisloriamAlbigensium,cap. 8.
len. collect. ". ' "
. ' 6-3
155S INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. Xf. 1536
eum quam collegam ipsius aposlolicsesedis legatos A morerelur, qua; contagiohaereiicsepravitalis infecia
ad villam Sancti yEgitlii eonvocavil, promitiens per iiiterpellanlem occisi sanguinema suo melius
super cunctis quibus impetebatur capitulis satis- revoceiurerrore quam vivus eam potueril tevocare.
faciionem plenariam exhihere. Cum auieni cwive- Hocesi euiiiivetus artilkium 3esu Chrisli, hoc mi-
iiieniibusillis in villa prsedicta proefalus comes raculosum ingenium Salvaloris, ut cum in suig
salutaria lnonila sibi fncta modo veiut verax et vicius esse pulatur, lunc vincal foriius in. cisdem,
facilispromiltereffse facluriim, el modoveititfallax et ea viriute qtia ipse moriem moriendodestruxitr
el durus ea prorsus cfflcererecusarel, voleniibusillis .a superatis interdum famulis suis superatores eo-
demum ab eadem villa recedere, mortemest publice rum facial supernri, Nisi enim granum frumenti
comminatus,dicens quod qtiocunqucvclper lerram cadens in lerram mortuum ftierit, ipsum solura
clivertereritvel per aquam, vigilauter eorum obser- manet'; cum autem mortutim fuerit, pluriiniini
varet egressum; el confestim (8*) faelis dicta friictum affert. Speranles-igifurqitod de loorte hu-
compensaTis,complices suos ad exquisilas iusidias jus fecundissiniigrani roullus sil fruclus in Christi
destinavil. Cumque nec ad preces dilecli filii abba- Ecclesia proventurus, cum profectosit dure culpa-
tis Sancti jEgidii nec inslanliani consiilumet bur- bilis et eulpabiliier durus cujus aniinam ipsitis
"
gensium furoris sui miiigari Yesania poluissei, ipsi gladiusnon pertransiil, neque unquani penitus de-
eos invilo comite nimiiimquedolente cum armala; sperantes quin utililas lanta debealiu sanguine stio
marius pva;sidiopropo ripam fthodani deduxeruut; esse quotl stiae sanclse prsediraiionis initiis circa
ubi nocle quieverunl inslanie, quibusdam ejusdem memoratam provinciam, pro qua ipse in corruptio-
comitis satellilibus ipsis prorsus ignotis hospiian- nem descendil, opiaia Deusiribuatincrcmeni.a, fra»
tibtts cum eisdetn, qni, sicul apparuit in effectu, ten.iiatem vestram monemusalientius etpropensius
sangtiinem inquirebant ipsorum. ,In craslinum exhoiiamur, per Spirilum sanctum in virtute obe-
itaque inane facio, el missa celebraia de more, cuni dienliaedislricte prsecipiendomandanies qu.alenus
innocui Christi milites ad transilum fliiniinisse pa- verbum paciset fidei seminalumab eo vesiraepra-
rarent, unus de prsediclis Satanoasaielliiibus lan- dicalionis irriguis coalescere facienles,et ad ex-
ceam suam vibrans, prsanoininalumPetrtim snpra pugnaiidamhaereiicampravitatem ac fidemcatboli-
Chrislum peirain immobili firmiiate fundaiiim, eam confirmandam,exstirpando vitia el seminaiido
lantae prodilionis iucaultim, inler eostas posterius virtutes, indefesssestudio sedulilalis instantes, jam
vulneravit'; qui pitis in impium respicicnspercus- dictuin Dei famuli occisorein el linivei-os quorum
sorem, el CbiiSli magistri sui cum beato Stephano^ ope vel opera, consilio vel favore tanlum facinus
secittiis exemplnm, dixit ad ipstim^Dettstibi dimit- . perpetravit, receptatores quoque vel defensores
iai, quiaego dimift»,pielaiis et patienti.e tantsever- ipsius ex parle oinnipoieniis Dei Palris el Filii et
biim saepiusrepetendo. Deindesic iiansfixtis, accr- Spiriius sancti, -aucloriiate quoque bealoruniPelri
bilatein illati vulncris spe ccelestiuniesl oblilus, et et Pauli aposiolorum ejus ac nosira excomnninica-
jn stiuiti siue pretiosae moriis articulo cum mi- los et analliemalizatosper universasvesiras dioece-
nisleiii sui sociis quoefidem promoverent et pacem ses nuiuielis, et omnia loca prorsus ad quaeipsi vel
11011 desinens ordinare, posl ihtillas demuni oratio- aliquis eorum devenerini,prsesenlibuseis inlerdicto
nes in Christo feliciter obdormivit. Qui profeclo faciatis ecclesiaslico subjacere singulis diebus Do-
cum ob fitleniet pacem, quibus nulla prorsus esl miiiieiset fesiivis, pulsalis campaiiis[,et candelis
causa laudabilior ad mariyrium, sanguiiiem suuin- accensis, donec ad sedem apostolicam accedenles
fuderii, claris jam, ut crcdimus, miraculis co- per saiisfaciionem condignam mereantur absolvi,
ruscassel nisi hoc illorum incredulit.ts impediret senientiam bujusniodi sole.mnilerinnovantes. Hlis
de quorum siinilibus in Evangeliolegitur quod Je- aulem qui oniiodoxsefidei zelo succensiad vindi-
sus non faciebat ibi vhiutes mulias proplei' incre- candiun sanguineni justum, qui de terra clamare
dulilatetn eorum, quia quanqtiam linguae(9) non -Dnon cessat ad ccelum,donecad confundendumsub-
fidelibus sed infidelibtissintin signum, salvator la- versos et subversoresde coslodescendal ad terram
men proesentatusHerodi, qui leste Luca valde ga- Dominusullioiiiim,viriiiier se .ccinxerint adversus
visus est viso ipso, pro eo quod signum aliquod hujustnodipestilentes, qui simulin unum el pacem
viderc lieri ab illo sperabat, et facere dedignatus et verilateni impugnant, suorum remissionempec-
est signum et reddere interroganli responsum, caminuma Deo ejusque vicario secure promitlatis
sciens quod in operatione signorum non credulitalis indultam, ut eis labor luijusinodiad operissalisfa-
inductio seil vanilatis illum admiralio delectabat. ctionem sufficialsuper illis offensispro quibus cor-
"Licet autcm illa.prava et perversa generalio non dis contrilionemet oris confessionemverara obtu-"
sit digna ul tam cito, sicut forsilan ipsa quserit, de lerinl vero Deo. Hujusmodisiquidempeslilentesnon
suo sibi martyre detursigmim, expedisse tamen tantum jam nostra-diripere, sed nos perimere mo-,
credimus ei ut unus iste _proipsa, ne lota pereat, liuntur; nec solum ad pefimendumaiiimas Iinguas
(8') Ilistoria Albigens.diclis facla. cod.-ms. bibliotiiecseColbertinae.Legenduracrgo
(9) Raynaldusrejiosuitmiracula. Sed in" fegeslo signa. . ,
et in higtoria Albig. legitur iingum, eiiam in vet.
*SK7 PONTIFICATUSANNOXI, CHRISTI 1208. 1558
acnuiif, vernm eliam ad perdendumcorpora manus B lis eisdem in omnibus quaapropter hoc vobis duxe-
extendunt, pefversores animarum effecti eteorpo- rint injungenda; scientes quod sententiam quani
rum peremptores. Licet aulem praefaluscomes pro ipsi, non solum in rebelles, sed eliarn in desides,
muliis el magnisflagiliis quaelongum esset per sin- promulgaverint, nos ratam liaberi prsecipimuset
gula enarrare jamdudum sitanalhemalis mucrone inviolabiliterobservari. •
percussus, quia lamen cerlis indiciis mortis sancti . Dalum Laterani. '
_ . _-
viri proesumiluresse reus, npn solumex eo quod~ . XXVII. .
publice comininalusesl ei morlemct insidias para- De eademre.
vit eidem, verum eliam ex eo quod, sicut asserilur, (Laterani.)
occisorem ipsius in mtiltanifainiliaritaleniadmisit In eumdetnfere modum archiepiscopoLugdunensi,
et magnisdo.nisremuneravitetimdem,ul decseteris et suffraganeisejus, usque prseceptaprecibus inciil-
pra:sumplionibtis laceamus qusenobis plenius inrio- cantes, qualenus ad lantum Dei servitiiim prose-
lescunt, ob hanc qtioquecausam anatbemalizatum quendiim consilium impendatis et auxilium oppor-
eum publice nunlielis. Et cum juxta sanctorum tunuin, qtiaeprsemissasuiu subditis veslris tam cle-
Patrum canonicas-sanclioneseiqui Deo fidem,non ricis quam Iaicis prudenier et efficacilerexponenclo,
servat fides servandanon sit, a communionefide- B exhortanles eos et in remissionemsuorum sibi jiec-
Rum segregalo, ulpofequi vitandus est potiusquam c.aminunvinjungentes til el ipsi suum impendanl in
fovendus, omnes qui dicto comiti fidelilatis seu so- tam sanclo negotio dignum Dominofamulalum.
eietatis aul foederishujusmodijuramenlo lehenlur DatumLalerani.
astricli, auctoritaie aposlolicadenuntietisab eo in- , XXVIII.
lerim absolulosct cuilibet caiholicovirolieere, salvo, PIIILIPPO ILLUSTRI REGIFRANCORUM.
jure domini principalis, non solum persequi perso- De eadem re.
liam ejtisdem, verum etiam occupare ac detinere, (Laterani.)
lerram ijisius,illo prsesertimobientu quod ab hseresii Si tua regalis serenilas cunclos mundi principes
per suam prudentiamfortilerexpielur, qua per illius: circumspiciat, inveniet se a Deo specialiier inter
nequitiam fuil hactenus lurpiler maculata; quia casieros exaltatam, qui es gralia sua el ex merllis
diguum est ut nianus omnium conlraipsum insur-. Cjtiselam tu quam ttii progenitores in ipsius con-
gant cujiis manusexsiilit conira omnes. Quodsi nec spectu fecistis, mullipliciternomen tutim est magni-
sic ve_xa'tio sibi dederit intelleetum, manus nostras ficare digiialus, augens tibi gratiam in prassentiet
in eum curabimusforiius aggravare. Si quando vero gloriam piseparans in futuro, pro eo maxime quod
saii-faclionem-.promiseritexhibere, procul dubio unamsanctam caiholicamel apostolicamEcclesiam
ipsuiii hseepcemiudiiiissuaesigna.proeoiiltereopor-" ,- confiiencio, odisii semper et repulisti sectas hsere-
lebil, til de loio peniius possesuo depellatpravilaiisi ticse pravitalis. Nuper quidem audivinius rem cru-
hsereticaesectatores, et se paci satagat conciliare. delenr et in communem lucium generalis Ecclesiae
fralernae, cum principalifer propter culpam quam deducendam, elc. usque in finem sicut in illa quat
in ulroque uoscitur commisisse,iri euin ecclesiasti- miltilur Narbonensiarchiepiscopoet aliis. Eia igitur,
ca fuerit prolata censura; quanquam si suas Domi- nuics Chrisfi, eia Christianissimeprinceps, moveat
nus iniquitaies volueril observare, vix possil con- religiosissimumpectus tuum universalis Ecclesise
grue satisfacere,-non lanlumhiodo pro se ipso, sed[. sancioe gemitus, succendat te ad laittam J)ei lui
pro alia muliitudine quam in Iaqueum damnationisi vindicandam injnriam pius zelus. Clamantemad te
induxit. Quia vero sccundumsententiam veritalisi jusli sanguinis vocem audias, et conlra tyrannum
timendi nonstinlqui.corpus occidunt, sed qui potest; Iiostemque fidei scutum pro Ecclesia protectionis
corpus etaiiimaTiimiltere in gehennam, confidimus ; assumas; ut qui pro rnundo haclenus Iaudabiliter
el speramus in eo qui ut a fidelibussuis timorem, militasti, laudabilius milites nunc pro Christo, qui
moriis auferret, morluusdie tertia resurrexit, quod1D a nequissimis servis graviter impugnatur. Accipe
prasfali honiiuis Dei mors venerabili fralri nostroi tempus inslans faciendi justiliam, et aures a que-
Cpnseranensiepiscopo (10) et dilecto filio abbalii rela Ecclesise non avertas dicentis libi : Exsurge,
Cistercieusi apostolicaesedis Iegatis aliisque oriho- eljudica causam meam(Psal. LXXIII). Eelix quidem
doxseiidei seetatoribus nonsolum limorem non in- lihi et necessaria esse polest tanla perversorum
culiel, sed accendel amorem; ul ejus exemploquii offensa, quse fecil ul qul creavit te, tuo nunc obse-
viiam.seiernam.lemporalimorte feliciter est merca- quio velit uti. Quapropler, dilectissimefili, gladium
lus, animas suas iu tam gloriosocerlamine, si ne-. quem ad vindiclam malefactorum, Iaudemvero
cesse fuerit, pro Chrislo ponere non formident. bonoruma Domino accepisti, gladio nostro junge,.
Undeconsulimusel monemus, preces proeceptisett ut simul de tara scelestiset inliumanis malefactori-.
proeceplapreeibusinculcantes, quatenus legatorumi ""bus ulciscamur. Attende .per Moysem et Pelrum,
ipsorum salubribus monilis el mandatis efficaciler ; palres videlicet utriusque Teslamenti, signaiam
intendentes, lanquam slrenui commililones.assista- inter regnum et.sacerdotiumunitalero, cum alter
{10)Yideinfra, epist. 32.
1558 INN0CENTI3HI PP. RSGESTORUMLIB.XI. 15CO
regntim saccrdolale praedixit, et reliquus regale A non indigeal, ut quasi per illud niiniis in agendo
• fi.icerdotlumappellavii; ad quod signandum rex qnod voluerit faligetur, et sua omnipotentiaminor
i regum et Dominus dominantium Jesus Chrislns sii obsequioveslro carens, oceasionemiamen in Jioc
KccunduniordinemMelchisedeclisaeerdotiset regis articulo vobis tribuit sibi acceptabiliter.erviendi.
de ulraqttevohiit stirpe nasci, sacerdotali videlicel Cuniigilurposlinierfectioneiii,etc.siculsuprausqne,
et regoii. Et princepsaposlolorum: Eccegladii duo tanlis malisoccurrere non iardetis, et ai pacifican-
hic(Lnc.wu), id estsimul, dicentedemumDomino: dum geiites illas, etc. ttsqtteinductoesuper eiun op-
Salis esl (ibid.), lcgttur respondisse,ut malerialiet jiressinnis urgere, etc. usqtte relegaiis hoereticis
spirilualigladiissibi inviccmassistenlibus, aller per habitatores catholici subrogeniur, qtii secundum
alterum adjuvetur. Cum igitur post interfectionem orthodoxaevestrse fidei disciplinamin sanctitale ct
proefatijusii Ecclesiaqusein paiiibus illjs est absque justitia serviant coram Deo.
consolalorein trislitia el moeroresedentefideseva- -<DatumLaleraui [ (12) vi Idus Marlii, ponlificaius
fiuisse,periissepax, hscreticapesiiset hosiilisrabies noslri announdecimo.J
invaluisse dicantur, ac nisi potenter in hujiis novi- XXX.
tate procelloesuccurraiur eidem, jiene penitus vi- PERSENNIJ!ETDEPINOABBATIBUS CISTERC1ESSI5
dcalur ibidem navis Ecclesise naufragari, regalis " ORDINIS.
mansueludinis pietaiem monemusatientius et pro- De induciis inenndisinter reges Francim et Anglic?.-
pensius exborlamur, ac in tanto necessitatisarliculu (13) Quamsil necessariiunEcclesiaesanclaeDeiei
in virlute Cbrisli confidenles injunginius,et in re- cuncto populoChrisliano qui in regiio FranciaeAn-
inissionempeccaminumindtilgemus,qiiaienustanlis glioequecousistit ul uSriusqiiereges pacem ct con-
malis occurrere non poslponas, et altendens quod cordiam secum habeanl, nec eorum nee vestram
«sqiie adeo regitim sil offlcinmin regno suo pacis credinius prudeniiam ignorare, cum proeterdanina
negotium promovere quod regtim sapienlissimus rerum et pericula personarum quoede muiuis cve-
Salomonin figura Rcgisaetcrniftiil pacificusappel- liiunt simultatibus, animarum salus graviier offen-
Jatus, ad pacificandumgenles illas in eo qui est dalur, et in pl.risque locis, specialiterin Provinciar
Deus pacis el dilectionisinlendas, et quibuscunque jiestis ex hoc hsereiica foiiius invalescat, quaiulo-
friodisreveiaverit tibi Dens, haereticainiamen slu-^ quidcin illi ad invicem bella gerunt per quoriim
deas perfidiaiu abolere, seclalorcs ipsius eo quam unitatem pesiis cadem et debcret et posset elHea-
Saracenos securius quo pej'oressunt illis, in nianu cius aboleri.Cuni ergo post interfeclioiiemsauctaj-
foni et extento bfacliio inipugnando.Praenomiiialtimf_, nieinorisefralris Petri de Caslronovoin eademPro-
ciiam comiiem, qui quasi fosduspercussisselcum vincia ita ccrjieril defeslabiliset hoslilisrabies am-
ca, de moiie propria non rccogilat, si forle vexalio pliari ul posl divinaevirtulis polenliam nouiii-.iper
sibi tribuat i..tellecium, cl implela ipsius facie uornnidcmcoucordiamreprimendacredatur, discre-
ignominia,iucipialrequirere noinen Dei, ad salisra- lioni vestroeper aposiolica scripta inandainiisel i:i
ciendum nobis et Ecclesise, imo Deo, pondere non Yirtuteobedienliosdistricte praeeipimusqualenusdi-
desinas induclaesuper euni regaliscppressionisur- clos reges personaliteradcuiiles, ijisosiam auclori-
gere, ipsnm el fautores ejusdem de casliis Doniini taie nostra qtiam vcslfa solliciludine prudenler et
depellendo,et auferendo terras eorum; in quibus, cfficaciierinduealisad treugasper bieiiniumsaltein
relegatis haereticis,catholicoshabitatores insiituas, invicem incuuclasfiniiiieret servandas; mandattim
qui secundunvorlhodoxsetuse lidei clisciplinaniin nostrum laliler iinpleturi quod sollicitudo veclra
sanctitaie et justitia sub luo felici legituineserviant c.Iaie.ilineffectii, et vos gaudere possilis tot anima-
coram Deo. rtim profecissesaluti. Quod sinoii arcibo,eic, alter
DaiiimLatcnni. vesirum, elc,r
XXIX. XXXI.
KORlLiBCS VIRISCOMITIBUS, BARONIBUS, ET UNIVERSIS]0 (Laterani.)
POPULIS PERREGNUM FRANCI_!CONSTJTUTIS. In eumdetnfere modumTuronensi archieptscopo
Super eodetn. ttsquein finem.Quocircafraternitaii iuaeper aposto-
(Lalerani, vild. Marlii.) lica scripla mandainusqtiaienus si ireiigarum ipsa-
Rem crudelemaudiviinusetin coinmunemlueltmV riim fceius Deo conciliante fuerit reforniaium, sub-
generalis Ecclesioededucendam, etc. sictti in illa lato ciijuslibet conlradiclionis et appellationisob-"
quwmiiliiur regiusqtte(11): Eia igitnrChrisii mili-' staculo ad ohservafionem ipsius utrainqueparierii,,
tes, eia streiiui mililia; Cluistiaiiselirones. Moveal postpositoquolibetliumanofavore compellas.
TOSgeneralis Ecclesiae sancloegemitus, succendat DalumLateranL
vos ad lantam Delvesifi viiidicandaminjuriampius
zelus. MemenfolequbdCreaior Vestervobisnonin-
diguit cum vos Tecit; qui qtfanquam vestrq sefvilio
(111 Exslalin hist. Albigensi.cap. 8. (15) Videepisl. 31,55,
(t_) Llaicaddila sunlex; bistoria Aibigens.
1361 '
PONTIFICATUSANNOXI, CHMSTl 1208. 1563
XXXH. A slra suffulli piudenier ei efGeaciter iiiducaiis, in-
A3SATI CISTERCiEXSl APOSTOLIC- SEDJSXEGATO. jungentes hoc eis ex parte nostra in suoruinjndul-
De cwdePelri de Casironovo.' gentiam peccalorum, secuudum formam quam tti,
(Lateraiii.) -•--. frater Parisiensis episcope,impelrasli; ecclesiarum
{\k) Recepimusiitieras benignitaiepaternaquas tua preelatos nihilomiuus exhoiiando jil ad ojras tam
iiobis devotiodestinavit,. el intelleclo per eas quod sanctiimet neccssariumsubsidiumoppoitunumim-
ad Dei-slreniiete accingis inProvinciam pro- "pendant. Taliler aulem ir.andatumapostolicumim-
" opus ut consolerisEcclesiam
fecturus, quaediri vnlne.is pleatis quod proinplos vos ostendatis ortbodox;e
nqvitate percussa nioiiem sanctaememorioefrairis fidei zefatores, et nos diligenliae vestrsa sludium
Peiii d« Castronovo muliijiiicatiscloloribuslaiiien- possimusmeritocommendare.
liUiir, tuam piiideutem conslanliam e. consiantcm Daium-Laterani.
-priideiiliamin Domino comniendamus,' attendentes XXXIV.
qiiod cum secuiidum"sententiam verilatis timendi CONSULlBUS SOCIETATIS BEATl EUSEB1IVERCELLENSiS.
non sini qui corpus occidunt, sed qui potesl cor- Comm.Hrfaii/icr de devolioneerga RomaiiamEcclc-
pus el animam millereiji gebennam,praefatihomi- sium.
nis Deimofs non solum libi ad diyiiitimservitium R (Lateraui.)
cxseqiienduni non incussil limorem, sed amorem Dilectunifiliiim nobilemvirum Ambrpsium con-
acccndiJ, ut ejusdem exemplo,qui vitamocternam civem vesirum ad uostram prsescntiamaccedenlcm
i.eniporali morie feliciler est mercatus, aiiimam cum gralia specialirecepimus et favore, ac iis quai
iuain in tam glorioso ceriamine, si necesse fuerit, tam ipseproposuitviva vocequam etiam prsnsentatie
pro ipso por.ere non formiV.es.Slonemusergo de- nobis.per eum vestraelitlerse coiuinebanl perspicua
vtstionemliiam el cxliortuiuiiraltenlius, per apo- inlelieetis, prudeiiliam vestram duximusin Domino
slolica tibi scripla mandaiiiesquatenus ad camdem multiplicitereommcndandamsaper clevotionisaffe-
provinciam proficiscens una cum veuerabIi fralre ctti quem-erga nos el Romanam Ecclesiam gerere
iioslro Cdnsfranonsi eplscopo, tuo videliccl colle- vos ostenditiset zelo nihilominuscharitulis qucm
palo, ncgoliumgcneralisEcdcsise, prout posse nii- ad geiiGialemprofcelum-ffalernoeuniversitatis ha-
iiistraveiit vobis Deus5 prtiJenter et couslanter -beiis, Monemusergo devolionemvesiram et exhor-
satagas promovere.Nosenim in prseseuliseciindnm lamur atleiilitis, por apostolica vobis scripla man-
consiliitmtimm liltcras tibi mitlinius quas crcdidi- dantes quaieiius in bono proposilopersislenles, ad
iniis necessarias, et in poslcrnni auxilium opporlu- _ honorein Dei, titiliiatem Ecclesiae, salutem anima-
fium circa quselibethoc negoiiumconlingcnliacum ruin- vesirarum, et communem uniusenjusqne
-illius adjutorio impendemus qui cum secumluiu profeclum vos talitcr habcatis- quod ille qtii bci!;o-
siiiiin promissumfidelessuos non sil usque ad con- rum esl pmnium relributor, piis vestris operibus
-timnialidneni Siecuii reiiclurus, neque nos neque provocatiis, gratiam vobis augeat in praesemi et
vos speranies in se super laiilo sui servitio de- gloriam in fuluro, nos quoque, qui quantum euiti
relinquei. Deo et nostra possumus honesiate vos inlendimus
DatuinLalerant. Iionorare, ad dilectionem-etprofeclum vestrum fpr-
XXXIII, lius accendamur.
TUROSENSI ARCHIEPISCOPO ETPARISiENSIETNlVERNENSt DatumLaierani.
EPISCOPIS. XXXV..
L'l. regem et mognaiesaccendanladvefsushwrelicos. ARCIlIEPISCOPOVERISIENSIj ET EPISCOPO SALEKRRIENS!.,
(Laterani.) ETPR.EPOSITO SANCT_5-SOPHI_3CONSTiNTlNOPOLlM.
(15) Quaiiterposl iiiterfeclionemsanclaemcmoriae De Ilospitali S. Georgii.
fiiilris Petri de Castronovo,quam communijluclu (Lalerani, xvi Eal. Apr.ilis.)
cuinuniversalis Ecclesioeliliis deploramus,hoereticaD Pori;ecta noliis dilecioruin filiorum proeposili et
pestis in Provinciaepartibus invaltierit, et lurbaiio decani oancti GeorgiiConslaruinopolitaniqueiiino-
pacis ibidem fueril ampliala, vesiram non credi- nia patefecitquodfrairesllospiialis Hierosolymitani,
mus prudeiiiiam"ignorare. Cum ergo sancla mater Dominustle Laniro, et quidain ali.i Coiisiaiuinopo-
Ecciesia conlra laniatores suos prsesidio filiorum litani super Hospitali Sancli Georgii, quibusdatn
suoruiii poiissiniuni ibi nunc indigere noscatur, reddilibus, et rebus.ahis mobilibtisel inimobilibus
fraleruilaiem v.esiram monemus attentius et hor- - iiijuriaiitur eisdem. Quocirea disoretionivesine per
lamur, per apostolica vobis scripla prsecijdendo aposlolica seripia mandamus- quaienus. parlihus
maridauies quatenus (am charissinium in Cbristo convocatis,-audjatis causam et appeliationeremota
. iilium nosiiuro Philippum illustrem regem Franco- fine debiio lermineiis, facienles quod decrevcriiis
.rum quam universos regni sui nobileset magnates per censuram ecclesiaslicam firmiter pbservari.
ad conciliaiidainpacem in Christo ei hsereticosex- Tesles auiem qui fuerint nominali, etc. Quod si
-jingii.indosin provincia sujiradicta auctoritate no- non om_.es...duo vestrum, etc.
(14) Videsupra 'cpist. 20 et seqq. (.13)Videepisi. 30.
1365 lNNOCENTHIII PP. REGESTORUMLIB. XI. 1361
Dalum Latei-ani, xvi Kal. Aprilis, anno unde- A modo talia illa sint pro qualibus ab hujusmodi
cimo. consuevit aliis principibus saecularibuslidelius
- XXXVI. exbiberi. Nulli ergo... noslraaconcessionis,elc. Si
DECANO', CANTORI , ET TKESAURARIO SANCT_2 SOPIIia quis auiem, etc.
* CONSTANTINOPOLLTANI. Datum Lalerani, vn Kal. Apriiis, anno unde-
Commitlilureis quwdam causa adverstts Templarios, cimo.
(Dalum, u( in alia.) XXXIX.
Causam quam dilectus filius magister W. cleri- EIDEM,
cus, adversus fratres militiselempli Constantinopo- Ecclesim S. Marim de Blakernaet S. Michaelisde
lilani super ecclesia Sanclse Yonieniasse haberc iBiiccalconiseximuniuru pcieslataordinarii.
proponit vobis duximus commitlendam, per apo- (Laterani, v ld. Martii.)
stolica scripla mandanfes quatenus parlibus couvo- Hlo charitalis affectu, elc. H( in alia. Sane per
calis, et auditis liinc inde propositis, quod cano- tuos nobis nuntios supplicasti itl Sancia; Marioeac
.licunK.fuerit appellatione postposita statuatis , Sancti Micbaelisecciesias.quariimaliera in imperiali
facientes, elc. Tesles autera, etc. Quod si non om- palalio quod appellaturBlakerna, reliqua vero iu eo
nes, elc. duo vestrum, etc, ^ quod dicitur Bucca leohisest sila(16), sub spcciali
Dittum,ut in aiia. beali Pelri el noslra jnoleciionesuscipereet a jiiris-
XXXYH. diclione cuiuslibel prseterquain Roniani ponlificis
" SANCTI SANCTI MlCHAELIS DE BUCCA LEONIS eximere dignaremur.Nos igilursupplicalionibustuls
PAULl,
' KT SANCM"Ai\„STASIS DECANIS CONSTANT1NOPOLI- .grato coucurrentesassensu, prsenominatasecclesias
TANIS. -sub apostolicoesedis el iioslra speciali protectione
Scribilur eis pro M. W. Cocarl. suscipimus et prsesentis seripti patrocinio cominu-
(Laterani, vi Kal. _Lpri!is.) nimus. Inlelligentes quoque per quoedamscripta
* Missus ad
pnesentiani nostram dilectus filius -quoenohis inter petitiones venerabilisfralris nostri
magisler W. Coeart sacerdos ab imperiali magni- palriarchoeConslaiitiiiopolitani a procuratoribussuis
ficenlia et universitale cleri Constaiuinopolinicom- prsssentaia fuerunt quod idem lioc delieatsequani-
'morantis riobis lrumiliter supplicavit ut si fortc milersustinere, proesenliumauctoritate statuimusut
medio tempore in ecclesia sua SanclaeTrinitatis ei Ecclesiseipsse nulii alii (eneaniur in spiritualibus
-aliis redditibus suis ftierit molestaiusa quoquam, quam sedi aposlolicserespoudere. Nulliergo... no-
inderanilali suae consulere dignaremur. VolentesQ strse proteciionis et conslltuiionis, elc. Si quis
'
igitur in justilia sibi, proul tenemur, adesse, di- aulem, etc.
scretioni veslra per aposiolica scripla mandamus Dalum Laterani, v Idus Martii, anno undecimo.
quatenus si quos in Conslanlinopolitana dicecesi XL.
constilutos quidquam inlerim subtraxisse vcl de- CAPITULO CRACOVIENSI.
tinere de suis provenlibus inveneritis, ad resli- iiis commendalVincentiutnipsoru.mepiscopum.
iuendum illtid monitioue prcemissaper censuram (Laterani, v Kal. Aprilis.)
ecclesiasticam , sictit j'ustum fuerft, appellatioiic Diversislitleris a diversis collegii vestri partibus
remola, compellalis eosdem. Testes autem, etc. nobis inissis in nostra dudtim audieniia reciiatis,
Quod si non omnes, elc. dtio vestrum, elc. intelleximuslam per eas-quamper assertioneniillo-
- Datum Laterani, vi Kal. Apriiis, anno unde> rum
qtii pariem fovebanl utramque quod bona3me-
cimo. - -moriseF. episcopovestro rebus hunianis exempto,
XXXVIII cum ccepisselis de successoris electione traciare,
CHAKISSIMO IN CHRISTO FlLIOIMPERATORI CONSTANTI- quidam vestrum in venerabilem fratrem nostruin
NOPOLITANO 1LLUSTRI. G. Plocensemepiscopum conveiierunl a sede apo-
De juramenlo fidelilatisquod vrwlali debenl impe-" stolica postulandum, sperantes per iiidustriam et
ratori. religionemipsius ecclesioesuaecommodamultiplicia
•. (Laterani, vn Kal. Aprilis.) provenlura. Quidainvero dilectumfiliummagistrum
• lllo charilatis affeclu imperialem celsitudinem YinceiuiumSudomiriensis EcclesiaedicecesisCra-
amplexamur ut preces ipsius, quantum cum Dec coviensis prospositum, virum utique multimoda
et hostra possunms honeslale, libenli exaudirc laude praclaruin, unanimifer elegerunt. Auditis
animo cupiamus. Eapropter, charissime in Christc• igitur diligenter et cognitisquoesuper ipsa diversi-
lili, tuis poslulationibus inclinati, serenitati tuae tate fuerunl ulrinque proposita coram nobis, licet
praesentium auclorilale concedimus ut ab archi- utraque persona idonea censeretur, quia tamen etsi
cpiscopis et episcopis lerrse luaenecnon et ab aliis plures in poslulatione praedictavisi sint ab initio
in imperio consliiutis, a quibus sine scandalo re- consensisse, mulli demum ex ipsis in electione
cipere jpsam possis, fidelitatem recipere tibi liceai dicli praaposiliconsenseruntsi forsan ipsam postu-
pro regalibus quse a t&habere uoscunfur]; dum lalionem contingerel non admitti, et ad juseliam
(16) Videinfra, opist. 41.
'
1565 PONTIFICATUSANNOXI, CHRISTI 1208. , 4366
ordinaritim pltis accedit ut Ecclesise"de dioecesiA sancienles ut ea quse de proediclisrebus jnste vobis
propria in paslorem vir providealur idoneus quam inposlerum conferentur, tanqtiamhabitatores teni-
episcopus• alii Ecclesiae alligaius , posiulaiionem torii meinorati tam ittfe habilalionis qnam ex apo-
prsefatamnon duximusadmitlcndam, et sic inlelli- stolicaesedis concessioneiibere possilis recipere ac
gentes eleciionemproedictama piuribusdepeisona sine qualibet conlradiclione lenore. Insuper.-aucto-
idonea canonicecelebratam, ipsam de consilio fra- ritale vobisapnsiolicaindulgemusut silvamvestram
trum -nostrorum curavimus confirmare. Quocirca de Laureto excolere vobis liceat el dare aliis exeo-
discrejioni veslroeper aposiolicascripta mandamus ' iendam seciindum lerminos quibtts in authcntico
qiiatenus eidenVelectoin spiriiualibus et tempora- scriplo monasleriiveslrideterniinaia esl el distincta.
iibus tanquampaslori vestro de caUerorespondentes, Nulli ergo... nostrae conslitulionis, confirmatiouis,
debilam et devotam obedientiam ac reverentiam el coneessionis,etc. Si quis auleni, efc.
- sibi exbibere cureiis. Dalum Laterani, v Kal. Aprilis, anno undecimo.
--Datum Lalerani; v Kal. Aprilis, anno undecimo. XLDT.
XLI. ABBATI SANCTI VICTORIS,ET .DECANO PARISIENSI,ET
ARCHIEPISCOPO VERISIENSI ET SALEMBRIENSI EPI3COPO, 5IAGISTRO B.OBERTO DECORZON NOVIOMENSI CANONICO
ET ELECTO NICOMEDIENSI- B PARISIUS COMMORANTI.
De ecclesiisimperialibusConsianlinop. De e.lec:ione,episcopiMorinensis.
(Laterani, vild. Maiiii.) (Laterani, iv Non. Aprilis.)
Charissimus in Cbrisio filiusnosier Constaniino- (18)Cum dileclifiliiHenricus,archidiaconusMori-
polilanus iriiperatorillustiis nosiro aposiolaiuisup- nensis, el inagisier H. Alrebalensis canonicus, Mori-
plicavii ut ecclesiusin itnperiosuo sitas, quoeimpe- ncnsiselecii prociiratoresetBernardusMorinensisca-
riales dicunlur, et nonnisi duniaxat imperatoribus. nonicusad sedeniapostolicamaccessissenl,procura-
consueveranlGroecorumlemporibusrespondere, in lores ipsi proponere in nostra praesentia curave-
bac mandaremusconsistere liheiiale ul imperatori rttnt quod EeclesiaMorinensiscpiscopisolatiodesti-
de lemporalibus, nobis autem respondere de spiri- tula, canonici ejusdein ecclesisede paslorissubsti-
tualibus leneantur(f7). Quocirca discreiioniveslroe lutione tracianies, in dilectum filiumAdam presby-
per apostolica scripfa mantlamus qnateftusvocatis tcrum, Goscelinumdiaconurn, Tbeobaldum subdia-
qui propter hoc fuerint evocandi,verilatem soilicite conum, canonicos Morinenses polesiatem eligenrii
inquiratis, et eas de proelibalisecclesiis qtias vel a cpiscopnmunanimiler conliilerunl,juramenfo iriter-
sui fundationeliberas exstilisse, vel perprivilegium posito jiromitienies quod illttm reciperenl in paslo-
aposlolicaesedis exempias, aut lutas prsescriptione rem quem de gremio ipsius ecclesiaeducerent in
legitima-inveneritis, in prsescripla facientes lilier- episcopum eligendum. Qui posimodum examinatis
taie manefe, super aliisquas in statu repereritis li- yolunlaiibus-singitlorum, Joannem archidiaconum
berlalis audialis quse rationabililer proposila fuerint ejusdein ecclesioe,virum litieratum,providum, et
a quoctinque, ac nobis sub sigillis veslris fideliter diseretum, in episcopum elegerunl, et eadem ele-
remiltalis, proefigeiUespartibus terminum compe- clione a capiiulo comnmniter approbata, a nietro-
tentem quo se cum ei.s noslro conspeclui reproc- polilano suo pariter petierunt ut electionem con-
senieni. Quodsi non omnes, etc, duo vestrum, etc. fiiiiiarel eamdem. Qui lam electioneni ac elecii per-
.. Datiim Laterani, vi Idus Marlii, aunb undecimo. sonam diligenlerexaininansquam etiam super.ipsius
XLH. selaie,de ctijusdefectufueral ab aliquibusdubitaium»
ABBATI ET FRATRIBUS HONASTERII FOSS_!XOV._. inquirens sollicile verilalem, per.senlenfiam, decla-i
De conftrmalioneprivilegiorum. rando eleclumipsuni,minimesustinere,insetale-defe-
(Laierani, v Kal. Ajj.rilis.) - clum,eleclionemdeipsofac!am,u;potecanonicecele-;
. Solet annuere, etc, usque assensu,_d.exemplar bratam solemnilerconfirmavit.Qui postea regalibus
TelicisrecordationisLucii papaeprsedecessorisnosiri D receptisa rege, adpetitionemejusdemcapituliaivene-
praesenliumauctoritate slatuimus ut per lerrilorium rabili fraire noslfo Alrebatensiepiscopotle mahdalo
Pipernense usuaria pascuarum et silvoebabeatis Tiieiropolilanipraedicti fuilin presbylerum ordina-
tibera.et quielasicut a quadraginta retro annis tus, et aliqtiandiu nullo contradiccnte. ljberam ct
inconcusseiioscimini hahuisse, ac ea quae largi- pacificamlam in spiritualibusquam in lemporalibus
iione fideliuriivel commulaiione aui etiam empti- adininistrationem obtinuit in Ecclesia Morinensi,
oneab hoininibusPipernensibustam de peculiaribus Unde procuraiores ipsi a nobis humiliier petierunt
rebus suis quam de publicoe-silvse novalibus,quse ut his qui post ba;c omnia invidioestimulis agitati,
ad jus el dominiuinbeati Petri noscitur pertinere, conlra factuin proprium lemere veniendo, adverstis
monasterium vestrum in prsesenlilegitime possidet -eleclunripsummateriamdiscordisesuscitare pr;esu-
• aul in fulurum justis modis polerit adipisci, vobisi mtinl, silentium imponenies, el memoratam ele-
et eidem monaslerio confirmamus; iiihiloniinus csionemtam concorditercelebraiamel confirmatain

(17) Vide supra, epist: 59.


[18)"Cap.citmdilecti, D.eelecl. Yideiijfra,.cpisl. 22-.
*367 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. XI. -13GS
golemniter approbanles, cidem facei'emus electo _\ batio insufliciens, eo qtiod singuii ' cssenl in suhr
rounus consecrationis iinpendi,multorum super hoc testimoniis singulares. Si vero per eorum deposi
non solum abbatum et capitulorum civiiatis et dice- lioneseonsliterit ssepedictumarchidiaconiim exsii-
cesis Morinensis, sed ciiam aliorum presbyterorum lisse a paucioribus iiominatum, Itinc demum solii-
nobis lilleris prseseniatis,qui supcr prseinissisom- ciie audiatis quidquid utraque pars proposuerit ac
jiibus tesiimonium perhibc-ntes,electum ipsum dc probandum formam sccundum quam cligeudi po-
litteratura, discretioue, ac honestate moruni reddi- tesias prajfaiis iribus clecloribus asseritur fuisse
deriint apud nos muliipliciler commendattim,quin- concessa, ct si fueril sufficienter oslenstim qtiod
imo ct eleclorum ipsornm super hoc nobisiitteras illum de gremio Ecclesiaesecuudiim formam sibi
obtuicrunl, quibus eral illarum litlerarum de verbo datam debebanl eligere in qtteniomnes vel major
_d verbum sicul iideni .asscrunt eleclorcs, tenor et sanior pars capituli convenirent, vos electionem
iuseiius, qusede potestate ijisis tradila jiixta proe- ipsius archidiiiconioiuniuo casselis, el faciatisEc-
missam formam confeciie in capiiulo fuerant et si- clesiaeMorinonsiper cleciionem canonicamdeper-
giilo capituli sigillala>. Verum snpradictus B. qui sona idonea in poniificeiii provideri. Alioquin qtiod
conlra eleclum venerat memoratuni, proposuit ex de ipso facltim estralum habenles, conlradiitores
adverso quod cumin snpradielos tres sub hac fon. a B ah ejus iuipetiiione per censnram ecclesiasiicam
juraniciilo prsestito fuerit eligendiconeessa potesfas appellalione posiposita compescalis, prsefalumB.
Ul capitulum eum recipere teuerelur quem illi tres proebenda Morinensis Ecclesi;e spolianfes, qui se
ab omnibusvel a majori el saniori parie de gret_io ad hanc pcenam,si forsan in probatione deficeret,
ipsius ecclesioenoininaium eligerent in pastorein, obligavii; non obslanle quod snper seiatis defectti
clectores ipsi lerminos potestatis sibi traditse non objcclumcsl contra illurii, ctim ideracanonicus buic
servantes, praedictum arcbidiaconum eligcre prse- objectioni non multum insiiierii, et super hoc a
sumpseruni, quem pauci de capitulo nominaranl, meiropolitano fueriijudicaium; ciijtss sentenlia u\
Ilnde canonici Morinenses postmoduin admirantes rcm iransiit j'tidicatam, cum infra decemiiumnon
qualiler archidiaconus eleclus ftierat niemoratus , fuerit legitima provocalionesuspcnsa. Quodsi non
cum jilures cssent in Ecclesiadigniores, super ele- omnes, eic, tluo veslruni, eic.
ctionis processu invicein colloque:ido cceperujil Daium Laterani, iv Nonis Aprilis, anno tincio-
fereomnes publiceprofiteri qtiod nuliatenus arcbi- cimo.
diaconum noniinaverant supradictum, ei repu- XLJV.
tanles se in hac paiie delusos, quoJ super hoc ABBATISS.-EET CAPITULO DEEDERA.
c De certo monialiumnumero conftfmando*
factum fuerat, per cumdem B. cui suas tesi-i-
moniales litteras assignaruiu, nosiro curaveruut (Laierani, Kal. Aprilis.)
aposlolatui reserare. Qui coram nobis soilicite Jusiis petenlium, usque inclinaii, qctogenaiium
postulavilul eadem eleclionecassala, faceremusipsi numerum monialiumseu etiam conversartim,quem
ecclesiseclepersona idonea canonice provideri, cum proptor suadenlem utililalem et necessilateinur-
fere omnes canonici Morinensessinl parali, sicut gentem de consilio et assensu charissiiniin Clirista
asseruit, proestito juramenlo firmare quod proefa- filii nostri Phiiippi, Francorum regis illustris, el ve-
tum archidiaconum nunquam in episcoptminomi- nerabilis fratris' nostri Parisiensis episcopidioece-
narant, et legilimepossit ostendi quodjuxta prae- sani veslri provide in nionasieriovesiro slaluistis,
niissam formam supradiclis tribus collala fuerit auctoriiale apostolica confirmaiues, ipstim praeci-
aucloritas eligendi, ut videlicetde gremio Eeclesioe pimus observitri, nisi Domino largiente in laiitum
illum eiigerent in qtiem omnesvel major et sanipr ejus excrescerent facultaies ut secundum earum
pars ca|)ituli conseniirent, afferens idem B. se ni- augmenturo,sororum quoque numerus posset au-
hilominusprobatnrum quod saepedictnseleclus pa- geri. Nuili "ergo... noslrae confirmationis, etc. Si
iilur in oetaiedefectum. Nos igitur his et aliisquoe D ] quis aufem, etc.
fuerunt liinc inde proposiia coram nobis tliligenier Datum LateranijILal.Aprilis, anno undecimo,
auditis, quia res perniciosa esset exemplo si per XLV.
subreptionis astutiam quis afcenderct ad apicem HUGONI CANONICO SANCTI GEORGII DEJ7AVA.
dignitaiis, de consilio fratrum nosirorum ila dnxi- Ei confirmnturprwbendade Faya.
inus providendiim ui pr.HStiloa contradicloribus (Laterani, vi Kal.-Aprilis.)-
juramenio quod ipsi conlra prxfalum eleclumma- DilectisfiliisB. canonicoSancti Petri ^ictavensis
liiiose non moveant liiijusmodi qusestiouem,pros- ctD. procuraioribus G. de Marnaio, et libi lam pro
dicti tres electores jiiramenli vinculo asiringaiiiur te (iiiam dileciorum filiorumW. prseposiii et aiio-
dicere veritalem quot ex ctnonicis exaniinatioiiis rusn concjnonicorum tuorum nomine respondenli
tempore in proefalumarchidiaeonum conveneriint, pariter et agenti, super praebendade Faya, qusefuit
et si tres simul aut duo saltem ex ipsis j'urali dixe- olim R, de Poenlo canonici ejusdem ecclesiae,vo-
rint niajorem canonicorumpartem in ipsum archi- lentibus iitigare, dilectum filium Andream subdia-
diaconum convenisse, vos conlradicloribus silen- conumet capellanumnostrmn concessimusaudito»
iiqm imponatis, cum contra hoc eorum esset pro- rem. In ejus igilur prsesentia proponere curaviati
'
15C. TONTIFICATUSANNOXI, CHRISTI 1208. mQ
quod cx consueiudiue'iisuqtie longsevojuramento •Ationera ad nos legilime interpositam in cationiccs
inlerposiio roborafis in ecclssia Sancti Georgii de excommunicaiionis senientiam prolnleruni, et il-
Faya tiilra duoilcciiinnn iiuincriini canonici non lam proebendam qnaerescripli oblenli lempore non
deheiil iiistiiiii, uecfieii promissio vel eoncessio de vaeabal jam dicio G. non sunt veriti assignare,
praehenda aliqua non vaeanie.NuUus insuper ca- fines aposiolicaejussionis in cmnibus exeedenles.
rioiiiciisFaye.nsis,prsebendamet aliqua.mde "eecle- Cumque dilectis liliis saneli Juliani el de.Fonianis
siis ad capituli doiiaiionem speelanlibus"potesl in- . abbatibtis el subdccano Beati Manini Turonensis
slniul pnssidere, sed vaeanles aliis "chori serviiori- dedeiimus in maiidalis quod si cliclamexcommuni-
bus a eapitulocoiiferimtiir. El si quando ecclesia- cationis senicniiam jnvenirent post ajijieil-jtioiiem
riiin l-.lium aliquis capellanus in canonicum assu- ad nos legiiiine inierposiiam fuisse prolatam, ipsam
matiir, capellaniam ve! canonicam compelliiur re- . dentmliarent penitus r.on fencre, alioquin ab eis
signare, cum sese ad invieein de consuciiidine mi- recepia juratoria cauiione siiper iis pro quibii-ex-
"irimepatiaiituir,etsiiigiili qui capellanins.recipiiint, coininiiiiicaiionissenteniioe subjancbanl, absolulio-
corporjiliter prsesiilo juramenlo promittant se in nis ipsis bencfieiniii impendendo, ac injitncio qnod
ipsis personaliter servituros. Quibusdaiii vero in " iiijnngi deberel de jufe, audirent et .dehito ffne de-
Jam dic.a ccclesia de""F_ya Capicerio et canonicis ciderenl si qui.demergerot qtncstionis, coram ab-
ordinalis absciile proedicloB. qtti Iicet sit ibidem baie de Fontanis etsubdecano beali Martini Turo-
"
caiiouictis, itt ipsa lameii neqiiaquam rc-sidentiam nensis partibus coinpareullbus lermino praTmilo,
faciebat, et ob hoc ab eo canonicis traetis in causam colicga tcriio se non posse interessenegolio jier
corain diicciis filiisabbafe Sancti Jovini de Marnes ceiium nuntium excusanle, iidem juxla nosifaruin
ct decano Tboarcensi ,Pictavensis dioacesis et lilterarum lenorem ea sentent.ia qua dicebanttirli-
liiagtsiro P. Barrilier, quondam canonico. beatJe gaii canonicos absolvertint, sed.cum pars alia pro-
Ila.egiindis Piclavensis, juiiicibus a sede aposloiiea" vocaret et varias proponeret rationes quare cano-
ilc„fg";fis,cum iidem ranoniei salvis ecclesiae su;_ nicos absoivere non deberenl, et super rcvocatione-
consiieludinihiis juramento firmalis et ,'par.s alia. lilierarum piionin),abhale Sancti Juliani el eq.leru
liniiis ex ipsis judicibiis et 11..de Poenlo ctO.de snbdecano pro trihunali sedentibus, inter paiies
Maul.aioet R. Juret mililum arbitritmi elcgissent, fuorit aliquandiu Jiiigaium, ipsi dtto sine alio eon-
ipsi contr.i consiieiudines ecclesisememoratoe ac judice, qui ciiusaotraciatiii adesse nolebal, sieul eis
etiani jiis conimune, praefalo G. de Marnaio deti- per snas litteras intimaral, ad nos scr-iptumsigillis
iicnli unam ex ecclesiis snpradiciis, nec eam re- _, propriis roboratum el processum lolius negolii con-
signare euranii, niinusprovidecoiilulerunf, priiiiam tinens desiinariint. Pro le insuper asserere sliidtiisli
in iila eeciesia vacaturam sibi quoddam „niiu_m quod post R. proefali clecessiimad aposlolicain se-
dein nostro '
assignanies, et Yillelmode Grandicampo puero se- aceedens, aposiolatui reserasii qitoclcum
cunilo vacanlem nihilominusconcedentes. Proccssu de majidai.onoslro et ejiisdem Ilosiiensis cpiscopi
teinpnris auctoritate bonoememorim Ocfavianiepi- sedis aposlolicoelunc legati in ea ecclesia, in qua
scopi Hosticnsis, qui lunc in illis pnriibuslegaiionis deservieras ab oslaie primseva,•sex sexlaria bladi
cfficioTungcbatt!!', per veiierablleni frafrem noslrum percipcres -annualim donec competens ecclesiasti-
Pictayen, ejiiseopiim pnvdicli G. de Marnain peni- cum beneficium in prsebenda-vel alibi per ipsi.us
lus concessionecassala, ipse G.--deproemissoarbiV canordcosobtineres, Iicel inibi cndeni vacaret pr;c-
irio ac cassafione hujijsmodi non iiabiia mentione, benda, quam fere omnes canonici ecclesheiiicino-
ac ih pluiiiiiis verilaie suppressa, liosiras liileras ratoeiibi desiderabanl.conferro, illam lamen paucis
ad Sanc!;e Ratlegimdis,de Cella, et Sancii Pauii impedicnlibiis assequi non valcbas. Unde dileclis
prioies Pictaven. a nobisoblinuit deslinari ul dicios filiis A. cancellario. R. archipresbylero., et magi-
canonicossibi pra-bendam suam iniegre reddere ac stro P. Parvo canonico Biitiricensi per nostras litte-
siuisfaeeic de stibtraclis ve! exbibere. coram se ]) rasdiiximusinjuiigendtimutnisi a pancioribusetinfe-
jnsiiiisecomplenicnluniper censiiramecclcsiaslicaia rioribus raiioiiabiliteresselobjeclumaliqniilveloslen-
ajipellaiioneposiposiia eoarclareiU; sed noniiiiaius suin-proplerquodinajorisetdigniorispariisconsefisus
G. ckilovel negi]gciiii_-iilleras casdera supprimens, prsevaierenonposset,libiprsebendamipsamauctorita»
eis fere per trienniuni non est usus. Caeferuin.R. teaposlolica appellaiioneremolacbnferrenl, conlra-
canouico Fayensi viam universoe carnis ingressq, diciores per ceiistiram ecclesiasticam appellatione
et Itnic nosiiis Jiileris jiiriieibus praesentaiis, et posiposiia compescentes.-Dicti verojtnlices pe.r
aucfoVitafelilierarum iJIarum eodem G. yacaiiieiii' quasdam litieras .Fayensis capjfuli perpendenies
pr_sbend..msibi (ribui-posiulanie, licei canonici a expressim .in te omuium concurrere conser.sum et
judicibusproediclis^ciiali lermino constitulo iu eo- vola, capiinlo mandaverunl ut facienles de ncces-
rum p.raesentiacdinparer.ni, et eos,ex causis legi- silateviiiutem.iibi liberaliter prsebendam"concecie-
timis fecusarenl, . coritraJitleras excepliqnesIegili- rcnt nominaiam et stailuni in choro ac locum in
mas allegiintes, ulpote per falsi suggeslioncmel in capitulo assignareiit, ei .si qui receptioni luaese
MiiliTstacitaveriiate a.sede aposioiica impetralas, ' dticerent cpponeniios, coram"eis slatulo ad hoc>
iideaiUanien obaudienies'hsec onsnia,post appella- "termiiiu comparereni maiidatum aposloiicumat;di-
1371 INNOCENTIIIII PP. JIEGESTORUMLJB. XI. 1372
turi. Die quidem proefixa tam fe quam G. de Mar- A propositis suffieienter insirucli, factum judicura
naio tuo adversario in ebrum proesenliaconslitutis, Piclavensium, cum fines excessissent mandati,
et omnibus fere canonicis petenlibus ab eisdem ut irrimm judicantes, el Turonensium approbantes
auctoritale apostolica per se ipsos lutim voium proeessum, qui Fayenses canonicos absolveranl ab
eflicacileraditnplereril.et perponso plenitisper quas- ipsis Pietavensibus excommunicationis senienlia
dam lilteras capituli nostro aposlolalui destinatas denodalos, et adjudicaiionem praebendse,quam libi
canonlcos in consensu pristino de le inter se habito j'udices Bituiicenses fecerunl, ratam babentes et
perdurare, quamvis ex parte ilia in alio termino firmani, larn capimluni Fayensis ecelesioequain te
cum edicto peremptorio partibus assignato quaudam ab impelilione ss-pefali G. de Marnaio ex toio du-
ipsis judicibus lilterae monslrarentur, quarum ximus absolvendum, ipsi G. super iis perpeluum
conlinentia leslabalur ssepedictamproebendamipsi silenlium imponentes. Nulli ergo ... noslrsediffini-
G. de Marnaio primitus fuisse concessam qtiam tionis, etc. Si quis aulem, etc.
tu iler arripuisses ad sedem aposlolicam veniendi, Datum Laterani, xi Kal. Aprilis, anno unde-
qnia tamen receptionem de G. faclam per prsefalum cimo.
episcopumPiclavensem de mandato episcopi Ho- XLVL
stiensis inveneranl irritatam, nec aliquid ratiqna- B .
BISUNTJNO ARCHIEPISCOPO.
bile contra le fuit oppositumvel in faclum objectum,
le de memorata praebenda curarunl senieniialiter Respondetad ejus consulta
inveslire, in rebelles, si qui existercnt, excommu- (Laterani, xi Kal. Aprilis.)
nieationis senleiiliam proferentes, et per dileclum (19) |Tuis quoestionibusrespondemusqnod cleri-
filium abbatem de Slella Cistcrcicnsis ordinis suam cos in minoribus ordinibus constilulos depalrimo-
senienliam exseculioni mandanles, ueeappellationi nialibus . bonis habentes unde possint congrue
a parle aliera inlerposila. curanlcs deferre, quam, susleniari, eisi nondum fuerint ecciesiasticum be-
cum non sit ab exsectitoribus appellanduni nisi neficinni assectiti , dummorio aliud canonicum
modum exsecuiiouisexcedant, dccreverunt irritam non obsistat, ad snperiores poteris ordines promo-
Cl inanem. Verum a capitnlo in omni pleniludine, vere.' (20) Monachi vero de suis frairibus ac con-
canoniciuus receplus ad nostram proesenliumac- versis lestes in causis propriis producere absque
cessisli, sttper appellalione hujusmocliluo atlversa- jiiramenii exhibilione non possunt, nisi fojsan-a
rio responstuiis. Sed ciim eam irifra aiinuin ipsa, parte rerriiiiafur adversa. Religiosi qiioque de t.;*-
noii fiieril prosecutus, et posl aniium elapsi:m... ris debenlibiis decimas, quas emptione vel aliis
C
ejus nepos procurator effecfns apud sedein apbsio- justls liiodis acqiiiruni, non possuul eas, nisi privi-
licam nioraretur, nec conlra te aliquid inipetrare.t, legiaii super hoc fuerint, retinei'e. Judicium auiem -
jam dicluni subdiaconum el capellanum nostrum( aquse ferventis non solum in niatrimonialibtis, ve-
tihi'audilorem iribui postulasti. Qui procurator rum etiain aliis ecclcsiasticis causis recipi cauoni-"
-
quasdam liiteras sine sni conscieniia impeirans. cis esl sanctionibus interdiclum.
audiloris, eas postquam illis conlradixeras de bulla, Daltim Lateranl, xi Kal. April. anno undecimo.
praesumpsil exlrahere fraudulenter ; qtias viribus; XLVH.
carere decrevimus per quastlam liiteras subscquen- NORlLl VIROTHEODORO LASCARO.
tes. Fuit autem.proposiium ex adverso quod cumi Inducitur ad pacem ineundamcum imperatoreCon-
lilteras sub forma expressa snperius jirioribus., ... slasilinopolilano.
transmiserimus xnemoralis, et iidem, convocatis, (Lalerani. xvi Kah Aprilis.)
partibus, lam ex confessione capicerii et eanonico- Ut lillerarum luarum prolixitas ad compendium
rum diciorum quam ex quibusdam publicis cogno- reducatur, eam sub certis capitulis duximiis reslrin-
scerent inslrumentis, praefatum G. quoedamamiua gentlam.In primis siquidem Latinos apud Consianti-
in ecclesia de.Faya percipere donec inlegram asse- ,j nopolim coniiiioranies de apostasiaecriminc repre-
qnereiur prsebendam,el pendente judicio prsebenda heudis, quia cum Dominicsecrucis assumpto t,igna-
de qua est conlroversia vacavisset, eam ipsi, ante- culo, ad teriu'sancise suecursuni siinubiYerinipro-
quam lu ad nos accederes, capicerius et major et; perare conlra barbaras naiiones, iidem conversi"
sanior pars capituli liberaliter eontulerunl, nullo retrorsiim in Cliristianos suos gladios converle-
tunc lemporis reclamante, et cum quidain eum runt, (21)Constanlinopplilaiiainurbem etConstan-
postmodtim admiitere noluissem, in eos ipsi judices; linopoliianumimperiuiii iniptignantes; prodilionem
inoiiiiione praemissaexcoiniiiunicaiionissenieiuiami et sacrilegiumeisdem iinpingens, pro eo quod regia
promulgarunl; qui ad nos posl latam senteniiams urbe capla, sacrosanctis ecclesiis-miuime peperce-
appellantes, super hoc lilteras obtinuerunt Irans- runt, Chrislicolis interfectis, defioraiis virginrbus,
milti ad judices Turonenses, qui proul a te narra- el pollutis etiam conjugatis. Peijurii quoque reos
lum fueral in ipso negotio processerunl. Nos vero» ipsos multipliciter asseveras, ctim treugas qtias
per relationem audiloris preefati super utrinque lecum inierant pluries pracsumpseriutviolare, qui
(19) Cap. Tuis qumstionibus,De prsebendis. (21) Vide gcsla' Innoc. III, cap. 9_, pag. S9, -
(20) Cap. eod., De testib. coi. I.
1373 - PONTIFICATUS ANNOXI, CHRISTI1208. 137J
relicla excellentiori via quani doeet Aposlolus, Ajtixla qnod ait ipse Dominusper proplietam: ^s-sur
videlicet chariiaie.tecum concordiamet amieitiam virga furoris mei, el baculusipse in manu-eorum,
nolrini inire perpetuam, sed treugas ad lerminum indignaiio mea tlsa. x).'rUnde ad Nabiichodonosor
ilerum inieruifl,-licel Dominiisnon ad lempussed dixii: Q«!_ servisti miki in Tyro, dabo libi Mgy-
perpeluo haberi praecipialchariiaiem. Unde nobis ptttm (Ezeclt. xxix).- Juste siquiriemin diluvio pe-
humiliter sttpplicasli ul eos tecum perpetuoepacis rierunl qui esse ciini Noe noliierunl iii arca, et fa-
foederafaceremus inire, cum imperante Domino mis inediani suiil perpessiqui beatumPetrumapo-
dileclio "seniper deheat' inter Cbristianos vigere, stolorum principem, cui pascendas commisit Do-
legatum anoslro laiere deslinanles qui inler te ac - miniis oves- suas, noluerunt recipere in paslo-
ipsos paceiu slabiliat el compoiiat, ut nec tu nec rem, posl greges sorialiuin evagando, nolentes
ipsi terminum quem Deus inter le ac ipsos dispo- ad uniiaieui redire saejrius a proedecessoribusno-
suit, mare videlicet, iransire preesuinani, sed hu- slris et nobis eiiam commoniti diligenler, nec
jusmodi-termiiiosinl contenti, 'proniiitens te una . voiuerunt unquam lerrse sanctoe subsidium im-
cura"eis conlra Ismaelilas "viriliier-piignaturum; pertiri, cui tuni viciniiate locorum, tum.ab-
alioquiu cum aiienigeniset pagaiiis, quamvis invi-- undaiilia divitiarnm , plenius el perfectius
lus, paetum tamen inies contra eos, el associaberis succttrrere polueruiit. Unde non inimerito per eos
Blachis, cum pacemqusesieris et illam non valeas qui ad utrumqiiepariter iniehdebanllociuriperdide-
invenire. 'Nos -autem meinoralos non excusamus "riint et geniein; ut perditis male malis, ipsa terra
Latinos", quos super excessibus suis mulioties lalibus locarelur agricolis qui fructiim reddant
redarguiriius;sed excusaiiones eorum proeseniitsbi lempore oppoiiuiio. Casierumquia, qiiemadniodum
paginaduximusdeclarundas.--Dii.uni enim quoclillius legiiur in Daniele propheia, esl Deusin cceloqui
adolescentissusceplo ducaluqui fatebatur Constan- revelat mysteria, mutat leinpora, el transferl re-
tiuopcditaiiuiuimperiri.nisihi de jure deberi; ne- gna, qui dominatur in regno honiinum,el cui vo-
•cessiias eos conipulil iniporiuna ut in Roniaiiiaiii luerit dabil illticl, Consiaiuiiiopoliliinuniimperium
Edacquireuda vielualia declinarent, et facientesde , iransttilil ad eosdem, nobilitati tiioeconsuliiuusut
•necessitalevirtutem. inienderuiii in ipsa jirincipar in coiispeciu charissiiuiin Chrislo filii nosiri Hen-
liter procurare quatehtis"apostolicsesedi graluin rici Coiistantinopolitani impcratoris illustris hu-
praestarent cJisequiumet "exsjieciatuinsuccurs_ni hiilies teiiietipsum eique servias honorem dehitum
nihiiomiuus terrae-sanclse; quod ad plenuin c'on= impendendo,-Jeieiniac sequeutes exeinplum,qtiem
snm.masse pularunt, cuni sine sangiiiniseffusione C Tsraelitico populo legimus cousilium iribuisse ut
regia urbe capla, et accubaiore imperii elfugato, Nabucbodoiiosor regi servirenl el viverent sub
reslitulisque in ipsa palre simul ac filio, lsachio eodem. Si enim prophetaconsiiluil ul fidehspopu-
videlicetel Alexio, ad fastigiuni imperatorioi?digni- lus infideli rcgi servirei,i|uanlo magisconsulendum
laiis,-fecerunt ipsos non coactossacfosanciaeapo- est libi.ut servias imperaioripraelato,cui Altissimus
stolica3sedi laclis evangeliis obedieniiam repro- declil imperiuni. cum caibolicus princeps el fidelis
miitere, imjieriali nobis scripto iransiiiissoad ma- exislal, ut sub ejus vivens iinperio pacem oblineas
jorem fidei firmiialein, ul quod ore promisernni exoptalain. Super eo -vero quod illos charitalem
opere adimpiereni. Cuinque se ad navigandum in asseris non habere;"pro eo quod teeuin treugas ad
Syriam lolis viribus prsepararent, innala ipsorum termiuum inierunl, ncdentes easdemin perpetuum
-malitia juraineiitis et paclispenitus violatis, igne, stabilire, cum dilecitioleriniiio non claudalur, libi
'
dolo et toxico iter eorum non scmel laniuin sed breviter respondcinus quod charitas et potest
saepenequiler impedivil, et ad oceupalionemurbis et clebeieliam sine treugis haberi, einn non solum
regiss ipsos in eorum pernitioneni (22) rciiiieuies ad amicos"sed etiam ad inimicossit ipsa cbaritas
el invilos ailraxil, qua sola Dei viruue uiir.billlei exlendenda,dicenteDomiiio: Diligiteinimicosves-
triumpbaia, quidqnid extunc quoctnique modo vel tros, beiiefttcile iis qiti 'oderunl yos, el orttle pro
loco fecerint voluiitarii vel inviii, semper habueriiiil persequentibusel calutunidnlibus.vobis'(Maillt. v);
in votis ut innbedienliaefilios redueerenl ad obe- quae proleeio per treugas non loililur, sed fovetur,
dientiainmalris suae lam debitam quam devolam, el aclpei feciionomipsius via facilior prxparatur. '
et per imperium Romanise"opporlunius et facilius Tu vero disposilioni divinse"consenliens,qua idem
succurrereiH-terrse sanctae. Licel auiem ip.siom- est imperator ad iniperiunisubliinatiis,ei debitum
nino inculpabiles non" existaut,' per eos tanieti impendasobseqttiumet bonorem, ct nobis, qui, li-
Greecosjnslo Dei jutlicio crediinus Tuissepunilos. "cetiiidigni, locuinbeati Petri teneinus, devoiionem
qui lunicamincousutilemJesu Cbristi scinderesuni et reverentiam ciini omnibus qui sunt tectim sala-
moliti. Cumenim judicia Deiadeo sint-occullo gas exhibere; quia nos per legaltim quein ad par-
quodabyssus mulla prophelica voce dicuntur, sacpe [esillasintendimus destinare,imperatorem eumdem
contingit-ut ipsius occulto -judicio, semper tamer faciemus sollicite commoneri ut tecum in spirilti
juslissirao, mali- malofum minislerio punianlur; ambulet Ienitatis. Cumautem ipsum legatum ad
- (22) -Perditionemaut perniciem.
4,73 INNOCENTHIII PP. REGESTORU-ILIB. XI. . 1576
partes illas noveris pervenisse, tuos ad eum nun- A i U.
tios .destinabis, ut idem inter le ac imperatorem TR_;P0SIT0 ETCAPITULO DEBLAKERNA.
praidictum ea quae paeis sunt et salutis ordinare Pro Arnulfo canonicode Blakerna
procuret. (Diiliim,ttl in alia.)
Datum Laterani, xvi Kal. April. anno unde- Conslilittusin praesentia»osira dilcctus filiusAr-
ciiiio. nulfus ecclesioeveslraa canoiiicus nobis hiimiliter
XLVIII. supplicavitul ei, qui ad sedem apostolicamvenien
ALUFO CANONICO SANCTlBANASTASIS. do, pro negoliis vestris et totius cleri Conslaiuino-
Ei confirmatttrprmbenda. politani exjiediendisplurimtimhiboravit, jiro^pro-
"(Laterani, v Icl. Aprilis.) veiilibus ejusdem ecclesioeperceptis a vobis, quos
Solel iinmie.e, elc. usque assensum, procbeimam ijise, si prsesensfuisset in vestra ecclesia, perce-
qnam in ecclesiaSanclaeAnastasis le proponis Ie- pisset, satisfieri faceremuseidem. Cum igittir idem
jjitime assecufum, sicut eam jiiste possides et A. inde dispeiidiumpali non debeat unde prannium
quiete, ancioriiate libi ajiostolica confirmamus el "dignoscitiirnieruisse,universilatem vestram r.ogan-
praesentis scripti, etc. JNulIiergo, eic.Siquis.au- dam duximus et monendam, per aposiolicavobis
lem, etc. R scripla mandanles qualenus eidemcanonicode pro-
Dalum Lalerani, v Idus April. anno undeci- veniibus sibi snbtractis, donec pro commuiiibus
mo. jiogotiis absens fuit, laliter previdere cureiis quod
XLIX. ipse proptcr hoc vobis et ecciesiseveslrse magis
.DECANO SANCT_2 MARI._DE BLAKERNA, ET CANTORIobnoxius teneatur, et nos debeauuis devolionem
SANCTORUM QUADRAGINTA, ETMAGISTRO G.CAN0MC0vestram exinde non inunerilo comiuendare.
tANCTlPAULI CONSTANTINOPOLtTANIS. Daium, ul in alia.
Scribitur pro eodemAlnfo. LH. •
(L.tterani, n Id. Apriiis.) CUARISSIMO INCURISTOF1LI0 HENRICO ILLUSTRI
COSSTAS-
Gravem nobis cbiectus filius Ahifus canonicus TIXOPOLITANO IMPERATORI.
SancioeAuaslasisCon.slanlinopoliianu! obiuiit quse- Induciiur ut bonaecclesiwS. Anastasis ablata resli-
.siioneiii,quoil D. concanonicussuus el quidam alii tuat.
.Conslaniinopoliiaiiimaniis injeccrtint in eum, Dei (Laterani, xvi Kal. Maii.)
liiviore posiposiio, temere violenias. Quia igilur Ad audientiam nostram dileclofilio nosl.o Aiufo
Iiujusmodi vinleiitarmnmanuuin injectores non est ". canonico eceiesiseSanctoe Anaslasis Conslaiilific*
tlubiutninciilisseincanoneni sententioepromulgalse, politana. significantepervenit quod eademecclesia,
.discretioniveslroeper aposlolicascripta roandiiiuns quae antequam Consiantinopolitauacivitas capefe-
qualeims si esl ila, praesumptoreseosdem landiu, lur posl niajorem ecclesiamlociuu pn.eipiiiim ob-
etc. Quodsi non omnes,elc, duo vesirum, etc. tinebal, gravalur maxima panpertate, bonis ipsius
Datum Laterani, u Idus Aprilis , auno unde- dislr.ictis miiltipliciler eiconsumpiis. Insuper in-
cimo. clyiaerecorriaiionis Badiiinnsimpeiator germamis
L. itius, cujus suecessor existis, casalia cum peiii-
CANTORI SANCTORUM QDADRAGINTA, ET JIAGlaTRO G. neniiis suis, possessiones,et res alias qu;e ad ec-
SANCTl PAULI, ETARN.SANCT.tS MARIJE DECINTCRAclcsium peiiinebanl prcedjctam conlra justiiia.u
CANONICIS CONSTAN.JNOPOLITANIS. occupavitel deiinuil oeciipata, quae in animie luas
Pro eodem. pcriciilum reddere contradicis. Quia vero quanlo
(Laicrani, Id. Aprilis.) niagis gressus lui a Domino prosjierantur, lanto
Veniensad aposiolicainsedem clilecinsfifus Alu- iniiiiis esse debes ecclesiis onerosus, sereiiiiateui
fus SanctseAnaslasis canonicus sua no'.',isiiisinua- tuam rogaiiius et inonemus altcntius quatenus si
tione monslravit quod cum dccanus Saucla;MarioeQ j est ita, boua eadem Ecclesioeipsi ob reverentiam
de Blakerna et canonici Saneioe Anaslasis Con- apostolicaesedis et nostram resiittiens, ab ejus sii-
Slanlinojiolitanse,pro quibus ad sedem aposlolicam per hoc molesiationeindebiiaconquiescas.
laboravit, ei praebeniloesusefructus cl alia de jure DalumLaieraui, xvi Kal. Maii, anuo undecimo.
ad ipsum speclanlia in sui absenlia promiserint LIJI.
exhibere , ipsa detinenl et reddere coiilradicunt. CANTORI DE BLAEERNA, PR._rOSiTO SA.NCTI
SEPULCR.l
^iiocirca discretioni vesirseper apostolicascripta ETMAGISTRO P. CANON1CO SAKCTi PAULICONSTANTIT
niandaniusquaienus dictos decanuinel canonicos NOPOLITAKI.
.ut fructus iilos el alia eidem exhibeani, ut tenen- Eis commilliiurcausa T. capellanide Buccaleonis.
iur, iiionitionepramiissa per censurani ecelcsiasti- (J^aterani,xv KaJ. Maii.)
_:im appcllationeremota cogalis. Quodsi nonoiu- lnsiiiuantibus T. capellano ecelesioede Bucca
Bss, etc. duo veslnim, <;ic. Lconis el quibusdam aliis clericis Constanlinopoli-
Datum Laterani, Idibiis Aprilis, anno undecimo. lanis nos noveritis accepisse quod H. de Atrebato
cl quidamalii c.IericiConstaniinopolilaiiiproventns
quarumdamrcrum q\w in sortcin clericorumip.o-
1577 PONTH-CATIS ANNOXI, CSIIUSTI1208. 15*8
rum cessi.se nosciiiiiur pei'c;piimt et dividunt pro A lcr l--oiia.niemoriic prtodcccssorcm tiium et ...
istia;arbitrio volunlalis, illis qui . uper hoc debereiit qiionchimabbalissaiii loircnsem a nobis Iaia esl ct
- de jure requiri peuiltis inconsultis, el eisdem, licet iionnuin cxseciiiionimandata, el omni quod utriqtis
saepiusrequisiti ,-debitam nolunl reddere porlio- compctit parli jure, ipsi clcciaemuntis benediclio-
nem. Quocirca'discrelioni vestrae per aposlolica nis impendere non oinitias. Aiioquin noveris nos
scripta mandamtis qua.lenus vocatis qui fiierunl- venerabili fratri nosiro Trccensi episcopoin nii.n-
. evo.andi, elauditis hinc intle propositis, quod jus- datis dedisse ul extunc, salvis proedictis omnibus,
lum fuerit appellalione postposita stauiatis , facien- auctoriiate noslra eamdem appellatione reuiola
- tes, elc. Tesies auiem, elc. Quodsi non omues... sine dilalione benedjccre non postponat.
diio vesfrum, etc. Dalum Laterani, xm Kal,-Maii, anno unilcciiuo.
Daium Lalerani, xv Kal. Maii, aiino undecimo. LVIL -
LIV. (Da.um,-_( in-ttlia.)
ELF.CTO NICOBEBIENSI,' ET PHJjrOSITO SANCTISEPULCRl In cumdetn nwduin Tiecensi episcopottsqiteuon
omiilai. -idooque fratcruitaii tn:e pcr apo-tolica
2_ ETPRIORI PISANORUM C0>'STA_TI_0P0LITAN1S. -.
Coinmillilur eis cansa sv.perquajiam mula. scripla inandamiis qmiiciius si diclus eleclus nian-
(Datrim,ut in ttlia.) B rialuni hosiruiii iufia jmrriiclum turminuih non im-
Innotuit nobis, coiiquercntibiis dilcciis (iliis A. jilcrii,' lu exiunc, salvis proeriio.lis oinnilius, auctori-
et D. clericis.apud Consianiliiopoliiii consiitiilis, talc nosira caiiiriem clcciain a|)pelhuione rcmola
^qtio.ldecanusSancta: Sojihioeac quidam aliiCon- sine dilalionc benedicerenon posipouas.
__.:autiuopo!_iianiquaindain mulam el res ali;:s [icr- Daiuin, nl in ulia.
Ihientes ad ipsrs cotitra justitiam dctincnl ct red- LVHI.__
dere coutradicuiil, sujier bl.idoel rcbns uliis inju- DECANO ET CANTORI DEEI.ACIiERNA, ET MAGISTRO P.
ji.anies eisdem". Idcoque discrelioni veslrse pcr DE MONTINIACO CAXOMCO SA.NCTI PAULICONSTAN-
ajiostolica scripia mandamus cjtiaieims vocaiis qui TLNOP.
fuerinl evocandi, et audilis hinc imle prcposilis, Commilliturcis quwdamcausa Consl,
quodjusitim fuerii appellatione postposila stalua- (Lalcrnni, xvn Kal. Maii.)
tis, facieiiles, etc. Testes autem, etc. Quod si non Sicut dilectus filnis Ernulftis cnnoniciis Sancto.
"omnes... duo; etc. Maria. de CincHira Coiislatiiiiinpnlisu.i nobis ron-
Dalum, ttt in alia questione monstra\i(, canlor ipsius ec-lcsi;_ ac
LV.
" SANCTiE I quidam alii concaiionicisui poiias ejusdenieecle.'re
SOPHI^E ET SAKCTJE A>ASTASIS DECANIS, ET et res alias per violenliam rapere iiroe-.umpseriiiiiiu
CANTOIU DERLAKERKA." canouici ef Ecclesia; pripjudicium ac scan-
cjusdcm
. JZis commiliiturcausa Aruulfi canonici de Blakerna. daliim
- (D.iium,ut in ulia.) pluriiiioruiii.Qnia vero nobisuon cbnsiitit de
sunt riobis dilecti iilii ptoeii.issis, discrelioni vesirse per apostolicascripia
Conqiiesii Arnulfuscanoni- mandamus qualeiitis vocatis qui propter hoe fuerint
"xus de Biakenia et alii clerici apttd Coiisiantinopo- el aiidiiis hinc inde proposilis, quod jii-
cvocanrii,
lijn consiituti quod veuerabiT.sfrater nosfcr Salim- stuin fueril appcllatione posljiosila statuatis, fa-
Jiriensis eis supcr quibusdam lerris, vineis, praiis etc. Tesies autem, etc. Qiiodsi nonomnes...
eientes,
el rebus aiiis-damna gravia et injurias iuferrenon duo
vcsiruin, eic.
ccssat. Ideoque diseretioni vestra; per aposlolioa DatuiiiLaterani, xvn Kal. Maii, anuo undecimo.
scripla mandamus qualenus parlibtts convocaiis LIX.
'
"..aiidiatis causam, et appcllationc reinota, finedebilo CANTORI SANCT_3 I.UM._DE BLAKERNA ET MAGISTRO
lermiuetis, facienfes, etc. Testes auiem, etc. Quod G. SANCTl. PAULiET T. SASCTI GEOEGII CONSTANTI-
si Jion oinnes, etc.
KOFOLITANIS CANONICIS;
ul
Daiiim, in.alia. '
r_>
] Super causa consimili.
'. LVI. ul in alia.)
(Dalum,
DILEGTO FILIOIIELDENSI ELECTO. Dilecli filii decauus et eapiiulum ecclesiaeSancios
Ui impendalbenediclionemA. abbaiissmlolrensi.
Mariaede Cinctura transmissa nobis conquesiione
(Lalerani, xni Kal. Maii.)
- (23) Diieetaein Chrislo filire moniales lotrensis monstrartinl quod Brino b.ilislnrius et quidam alii
Consiaiiiinopoliianisuper quadam domo ecclesku
monasterii bumili nobis insinualioiie monslrarunt in eleemosyna sibi concessa et rebus
supradictae
quotl idem ceenobium propter dilatlonem benedic- aliis eis et injuriosi exisluni. ldeoque di.
graves
_ tionis electse;ipsittslam in spiritualibus qtiam tem- scretioni veslrse
per apostolica scripia manclamu.
pofalihus-noiiinodica sustinuit detrimenta. Volen- quaienus partibus convocalis, el auclilis hinc im!&
tes igiluf eidem paterna sollicitudine providere,
propositis, quod juslum fuerit, "etc., facientes, ele.
-iBcretioiiituoe per aposlolica scripta mandamns Tesles
autem, elc. Quod si non omnes .....
quat.nus iiirra quindecim dies postqtiam fueris duo, efc.
:e_n$_eratus_:saivoleoore scntenlhe qnte d.uduiniu- Dalum, «/ in alia.
(25) Vide appeudicera hujus libjl
1379 . INNOCENTHIII PP. REGESTORUM. LIB. XI. 1580
X. A cberiis, Jurleia, Morino, Corrourio, Tellela, in
SANCTIANASTASII, ET SANCTIPAULIDECAKIS F.T feudis de Fougere, cle Rameforti, et Oliverii Ande-
HAGISTRO G. CAKONIGO SANCTi PAULICONSTANTi- frei, el Agneiis rie Cbastellione.Redditus quos ha-
NOPOL. beiis in Clianioceio, Sej.',reio,Sahuurio, Casironovo,
-omuitfd.ur eis quwdaxu causa capiluli de Bla- et ea qnsa babetis in Agrifame, in feudo Falconio-
ketna. ruin, el in Loicaneria. VillamqQ;ediciiur Fonlanas
(Daluin,ul in atia.) Borrcl, cum omuibus pertineiitiis suis. Cttraturam
Qnerelam dilectorum filioriimdecani et capiluli molendiui vesiri de foinibns per lerram Bnci:ai'di
de Blakerna reuepimus conruieniein quod fraues de Marolio. M.issurain integram de Cttelcio ctim-
hospiialis (_.)..-... de. Boluiiia et quidam alii liomiiiibiisel aliis peninenliis stiis. Reddiiiini tri-
CoiisianiinopolilaiUKdioecesis super qiiodam mo- giiiia solidorum aputl Syrenas. Villam de Rc.chelis,-
leiniiiio, quadam summa pecuuioe, et rebus aliis cum horninibiisel aliis pertineuliis suis. Teniineuta
injurianliir eisriem.Quocirca discreiioni vestraeper qusehabelis iri feudisde Foldonio et de Brein. Ca-
aposiolica scripta mandanius quatenus pariibus lefagiumveslrum de V;ileia, et pasnagia de Mounes,
convcicatis, el audiiis hinc inde proposiiis, quod et ea quae habetis in Avalo et iu Floreio. Sane no-
jusliiin lueril usuris cessaniibus, elc.', facien- B valium ve~Irorum, qttaepropriis manibiis aul suin-
tes, etc. Testes autem, elc. Quod si non omnes ptibus colitis, sive cle nulriinentis aiiimaliumve-
duo, eic. strorum, nulhis a vobis decimas exigere vel exlor-
Daiuni, ul in alia. quere proesuinat. Constiiuiinuseliain nt episcopus
LXI. vel offleialesipsius a praescriptadoino nil requirat
EUDONI PRIOICI ET CANONIGIS DOMUS ELEEM0STNA_I_3 prseter ea quoe de jure sibi episcopali debenlur,
SANCTi J0ANNI3ANDEGAVENSIS TAMPR._SENTIBUS nec minisiri aut fratres ipsius absque manifesla
OUAMTUTURISREGULAREM VITAMPROFESSIS IN et rationabili causa excominunicalionivel suspen-
PERPETUUM. sioni ab aliquo snppoiiantur. Cum autem generale
De confirmalioncprivilegiorum. iiiterdiclum terroe fueril, liceat vobis, clausis
(Laterani, xvm Kal. Maii.) jantiis, exclusis excominunicalisel interdiclis, non
Lieet locis religiosis diligentiam teneanmr pa- pulsalis campanis, suppressa yoce, divina ofiicia
ternam inipendere, ea lamen loca dcbemus habere celebrare. Decernimusergo lil nulli oinninq homi-
specialius commendala in quibus bospitaliiatis et num fas sit pra_'fa!auidoinuin leniere perturbare
alia pietaiis opera studiosius exercenmr. Eapro- n attt ejus pos.essiones auferre, etc. Salva se.lis
ptcr, dileeti in Domiiioiilii, vestris juslis posiula- apostolicoeaucloritate et dicecesaniepiscojricano-
libiiibus clementer aniiuinius, et pracfalam bospi- niea justitia. Si qua igitur iu fuiurum ecclesiastica
lalem domiimSancli Joannis Andegavensis,in qua saeeularisve persona", etc. Cunctis auiem eidem
divino eslis obsequio mancipati, ad exemplar fc- loco sua j'ura servaiuibus, etc., usque in finem.
licis recordalioiiis Alexandri papoe prscdecessoris ; Auieii.
nostri sub beati Peiri et noslra profectioue susci- Daiuin Lalerani per manum Joannis SanclaeMa-
piiniis el praesentisscripli privilegio conimunimus. rhe in Cosniidin diaconi cardinalis S. R. E. cancel-
Inprimis siquidem siatueiiies ul ordo canonicus, larii, xvin Kal. Maii, indiciione xi, Iiicarnalionis
qui secunduin Deumet beati Augusiini Regulam ini Domiiiica.anno 1206, poiitificatusvero doniiniIn-
eodemloco insiiluiusesse dignosciiur,perpetuis ibi- .nocenlii papae1H,auno unuecimo.
dem temporibus inviolabiliterobservetur. Proeterea LXIi.
quasctinque possessiones, quaecmiquebona eademI s . EPlSCOrO ATREBATENSI.
domus in proeseuiijuste et canonice possidel, etc, Eum inslruil qttomodose gcrere debeat erga usura*
usque illibala permaneant; in quibus hac propriis rios et presbyierumin hwresimrelapsum.
duxunus expriniencla vocabulis. Loctim ipsuin in T) (Laici-iii, xin Kal. Maii.)
quo prsefala dornus sita esl cum omnibus perti- Cum jiixta canonicas sanctiones ubi multorum
neutiis siiis, capellara Sancti Slepliani de domo, strages esi, severitatisil aliquid sublrahenduni, in
paiipenim , et capellam Sancti Jacobi dc Tbeson usurarios, qui tantum in civitate ac dicecesitua
cum poute et oninibus periinentiis suis, exclusam excrevissedicuiitur quod si censura in Laleranensi
Andegavensemcum molendinis, piseaturis el om- concilioprotlila contra lales proferreiur iu omnes,
nibus pertineniiis suis, nemus de Deserta cum per- omnino claudi ecclesias prse multiludine oporleret,
linenliis suis, domos vestras quae sunt stipra pon- cum ea poteris caulela procedere ut universos in-
lem Andegavensemet de ulraque folia cum au- simul non involvas, sed luum incipias ab aliquibus
gmeiitalionenunclinarum,et medielalemdicti ponlisi ofliciumexercere, illius instructus exeniploconita
Andegavensis cum perlineniiis suis, justiiiam el: quem cura accipientesdenarium murmurarenl, iion
lenimeula.qusehabctis in feudo regis el aliis domi- omnibus sed uni eorum dixisse referlur : Amice,
nicis feudis. Tenimenta quoe habetis in Ye.rreriis, non facio libi injuriam. Nonne ex denario convt'
in Chesneia, in fcudo de Sauce, in Pyreio, in Jun- nisti mecum?etc. (Matlh.xx.) Presbyte.um veroin
(24) Hic locus vacuusreliclus est in originali.
15S1 - PO.NTJFICATUS ANNO XI, CHRISTI 1208. 4382
custodia sibi facias depulata nianere qui quondam, A , LXV.
ut assefis, de canonico regulari monachus Cister- : PHILIPPO ILLUSTRI REGIFRANCORUM. =
ciensis eflectus, ac iJeintle ad ordinem nigrum re- Ut domumwdificarepossil.Parisius pro suorum ofji-
citiltumseivilio.
-diens, el demum adsaecularia devolutjis, proplef
hseresim quam puhlice prsedicDbata tu.o fuii jirse- (Daiuin, ut in alia.) -
decessore per seplem annos in cusiodia carcerali Ex lUtcris regia; serenitalis accepiinus quod vo-
in serviiio senue- "
lens tuis servienlibtis, qni rpgio
detenfiis, a qua landem te sibi compaiiente relra-
ctus, retrusus esl poslmodumin eamdein,"quoniam runt, misericorditor providere, doninm qunmdam
jsicrit prius liaeresesseminabai. Parisitis de bonistuis el servienium jpsoruin ;edi(i-
Datum Laterani, xm Kal. Maii, anno unde- care dispouis, in qua ipsis vilse necessaria mini-
einio." streiilui', nobis humililer supplicans el devol.e,ut
LXIII. ipsani in jus et proprielatem beali Pelri recipere di-
eannieni ah episcopdi jufe penilus exi-
. ABBATI ET CONVENTUl" SANCTI CALIXTI CISONIENSIS.gnaremur,
mendo. Cum igilur magis conveniai nl ipsa domusa
Ut eis liceal dectmasfil terras pigitoriobligare.
-• sni fiindaiione sil libera quain posl fundiiiioiiemal)
(LaieranVxii Kal. Maii.)
- Cum, sicul asserilisi quiclam laici quasaam ba- B episcopali debilo cximalur, venerahili fralri no<lro
et dileeto filio archidiacono Noviomensi
beanl "monasterii vesiri decimas el terras in feu- episeopo
ut nosiris riarnns lilteris in niaudatis ul riindumin quo"
dufti, proeseuiium vobis aucloritafe concedimus
domuin inleudis conslruere ohlaltim bealo
ipsas terras et deeimns liceal vobis in pignus acci- Petro ipsamvice
recipial nostra, tit sic in funrioRomanaa
. pere ac iu sortem quodde frueiibus percipielis ea- Eccleshfi
rum minime conipufare, dummodo superol .eqttio dqmus ipsa cum capella el ccemetorioad
quocl ratione feudi lenentur iinpendere uon gra- nostra opus dunlaxal hujiismodi servienlum de licenlia
" - libera constrtiatur; ila tamen iit nec dicecer
ventiir.
hoe
Baium Laferani, xu Kal. Maii, anno unde- sani epi.-copi nec vicinarum ecclesiarum per
cimo. • - juslitia miniiamr; qula sic inlendinms tibi.facero
LXIV. graiiam utillis injuriam minime inferainus.
" Datuin, ut in alia.
R. TROSELLI CANONICO SANCTI UltSINIIUTURICENSIS.
LXVI.
- Dispensalur secum ul beneficittm teneal, quamvis CIYIBUS SORANIS.
fueriljudex dttelli, Confirmantureis ralionabileseorum consueludines.
p
Solelanntiere,'etc. Licel aiitem a majori et sa- (Laterani.)
niori parte capiiuli Sahcli llrsini Biluriceiisis ele- Ad ubera sacrosanctseRomanaeEcclesiaematris
clus fueris in priorem,- quia tamen dileclus fillus vestra; tanquam devoti filii rectirrenles, ip^ius vos
canfor Bituiieeiisis Ecclesiae, qui electus fuerat a decet dulci lacle nutriri; ut qui-haclciius, nover-
quibusdam, in judieio libi objiciens quod unus de cante forfuna, onus poriastis iiidebitoeservituiis,
judieaiitibus quoddam duellum exsiiteras.de qnc nunc, opiiulante graiia, novamen invenialis solitoe
sariguiniseiTusiofiieratsubsecuta, id per duos lesies liberlatis. Eapropter,-dilecti in Dominofilii, vestris
sulTicieuter probavit, 11011lam propter cu!p;e lua jiistis pqstulalionibus grato couciirrenles assensu,
vitiuin quam ut deinceps ab aliis evitetur pernicio- ralionabiles libertates, boiiosusus, et constietutlines"
sum exeniphuh, quotl circa electioneni hujiisniodi approbalas, quas a tempore illustris regis Rogerii
de.le facium fuisse diguo.scilur de fratruui nostro-" usque adobiiuin Willelmi,reguin Sicilise, babuislis,
rurii consilio dtiximiis irritandum. Verum quohiam v.obispaterua benigniiate cpncedimuset aucforiiate
Ltijusmoiliduellprumjudicia jttxta pravam quarum- aposlo.lica confirmanius, ul illis licenier ulamini
dain consuetudiiiem regioiium non soltim a laicis fidem nobis inlegram observando. Nulli ergo..-..
seu clericis in minoribus orriinibus constittitis, sed jj hanc paginam noslrse conc.essionisel conrirmatio-
eiiam a majoribus ecclesiarum proelaiis consueve- nis, elc Si quis autem, etc.-
nint, prout multorum assertione ditiicimus, exer- DalumLaierani. . .
ceri,. aliend&ntes quod--pia;dictuniduelli judicium In eumdemmodumclericis, mililibus, et universit
iion iu accusationi.sforma sed in modum tanlum hominibusRoccwArcis. .
tibi fuil exceplionis objectum, tuis snpplicaiiqnibus ' -
DatunrLaterani
inclinali auolorilate pfsesentium tibi duximus in- In eumdemmodumuniversis hominibusde Pescto
dulgendum ut hoc penilus non obstanle ad quam- solido.
libet eiigi -vaieasdighiialem, dummodo aliud cano- DalumLateraiii.
. nicura non obsisial, maxime cum ex illo uuello non
sit mutilafiovel occisio subsecuia.
Da.uia,
*__3 1I.NGCENTHIUPP. REGESTORMILIB. XI. 15_I4
LXVII.i / nnatione monslravit quod ferventi voluntatc de..-
&
-O...ULl_-SET UNn"ERSlS MiLITIBUS ETHOSlMEUS T.-H deral tit juxta monaslerium tuunrde bonis suis ia
CIVITATIS QUA.W DURGI ARELATENSIS, ET NOBILIBUS honore sancii Spiriius eonslruatur ad opusinfirmo-
VIRISV. DE BAUC10 ET ALHSDOJIINIS BURGI ARE- rum gt panperuin hospiiale, decem el octo manso-
LATEKSIS. -
optiniicierrse in-Elikesiorp, riecimam insuper ejiis-
Ul consttetaservilia impendanl Ecclesim Arelalensi. dem loci, quam ibidem a venerahili fralre nosiro
(Lateraui, vi Non. Maii.) llalbersfadensi episcopo tenere tlignoscitiir,si lieri
' Si
quam suave sit jiigum el .leve onus Ecclesioe polest, cuni episcopi ejustlem assensu vel exilma-
nosccrelis, non qi:sereretisutique vos ab ejns inge- tione pro ipsa, et .enliim marclias argcnli ad st.u-
nua stilijectioiibstibirahere ac jiigo servitiitis exfra- cluiam hosjiilalis ipsius nolris htimiiitef offerendo,
nese libera"eolla tlare. Arcepimus siquidem, vene- poslulans nihiioininus ut hospitale ijisum uou suo
rabili fraire nostro Arelalensi archiepiscopo inti- sed nostro nomine construi facefemus. Nos igilur
Vnante,quod ciim Arelatensi Eccleshe siugiilarlier ejus piuni proposiium in Domino coiiimeiidanles,
fidehiato ac domiuiocssetis astricli, occasionejiira- adjusei polcstaieni Romana."Ecclesiseac uiilita.
nvcnii qtiod nobili viro comiti Provinciaeprsestitislis, tem sancti Spirilus in-Saxia (2-3),cni duseniiirc;e
graviier Isesistiseamdem, Salvariam, Vermellariam, " puii argenli jiomine census, qiiem comes consiiluit
el qnaediimalia in Arelalensi civilale concedenles nicmoraiiis, aunis singulis persolvenlur, rcceplmtis
eidcm in nou niodicnmejiis pra-jiidiciumel grava- doniiin -ejns. Ul aulem coniitis ejiisdein inlentio
men, et alias ari ccrta vos ei scrvitia obligantes per luam sollicitudinein debitiim eonsequalur eue-
quoesine jactura juris ipsitts ecclesiifi,quoeveslra ^ciuiii.,in.hacparle c.oniniittcnd.tslibi duxiiniis \iees
esl-doinina priucipalis, illi.exsolvero non potesiis. no.lras, rievoiionituse pi';esentiumauctoritiiie man-
t-uin igilur jiiramenlum non sit ad viiiciilum ini- dantes quatenus pra;tlictorum omniuin noslrojio-
qtiilaiis inveniimi, universita"ieinveslram inoiiemus inine possessionein ajiprehendere sludeas corpora-
aueiiiius et lioiiamur, per aposlulica vobis scripla lcm, et in pisedicto Ioco ad opus tanltimmodoiufif-
mandaiiies quatenus juramento liiijiismodi non ob- nioriun et patiperum conslrui facias hospiiale. Gtnn,
stanie, quod, In qiiantum pcr illud ecclesiastiea li- autem constriictiiin fuerit et eongrue ordinatum,
beiias oflenditur, non esi, ut illicitum,obscrvandnm, universa nobis.per luiis litteras fideliter iiitiniAre
quiriquidsnper. iis iu damnnm Arelatcnsis Ecclcsiae proctires; utde ioco ipso protit expedire virierlintis
fuerit atleiitatum iiuuile reputaiites, pnefaio archie- disponentes, eunideni noslris privilcgiis iniiniaiiius.
piscopo el ecclesioesuoedebita et cousueta servitia Q ( Daluui Laterani, n Kah Maii, aiino undecimo.
iinpcndatis, jura qusein vobis el civitale vestra ob- LXX.
tinet ad alium injuste iransferre iiullatenus praesu- ARCUIEPISCOPO-TURONENsi.
-_cnies. Commiititurei accusatioadullerii.
.- Datum Laterani, vi Non. Maii, anno undecimo. (Lalerani, vi Kal. Maii.)
"
LXViil." (_.) Iuielleximus lam per litteras veiierahilis fra-
ARELATENSI ARCHIEPISCOPO. tris noslri Pictavensis episcopi quam per ea quse
Confirmatur ei privilcgiumde non solvendhprocura- cpram diiecio filio Andrea subdiaconoet capellaho
tionibus legalorum. nostro, super hoc auditore concesso, proposilapro
(Data eadem.) partibiis exstiterunt quod cum S. Iaicus Elizahelh
Licel peraposlolicum privilegium sit jnduliumut uxorcni suam a mariiali consorlio sine causa ratio-
nulli prorsus legato, nisi ci tanium qui de Romani nabili depulisset.-idemepiscopusdicecesanuseorum,
pontificis lalere fueril destinatns, Arelatensis pro- audiens muliercm eanulem cum quodam adnltcro
vinciasit subjecta , quia tamen ad eliininandam fornicari, eam el illuin vincuJo excomnuinicntioiii.
hserclicaii)praviiatem el.jabiem sedandam hostiiem astrinxii. Qnoelandein euni qui diccbatnr ejus ad-
ad jiarles illas legalos necessario destiiiavinuis, D 1 ulter al)j'urans-,absolulione recepia coram
episcopo
qnibu. te vohimus ac
prudeiiter assistere liberaliter memorato, proediciuinvirnm sibi resiitui po.Uilavil.
providere, aiictoritale libi praesenliumproscavemus At ille hiijtistnodi ei objieiens adulterium, de quo
ui per obsequia propter necessifatem hujusmodi prolem genuisse dicebat eamdein , et quod ab ipso
prsediclislegatis iuipensa nulluin tibi vel ecclesise non expulsa sed spontanea recessisset, resiitutio-
tna; prsejudiciiitngenerelur. nem sui proposuii ei esse minime facieiiriam,quod
' Daia eadem. nuiiier memorata prorsus inlicians, i'eplicabai in
LXIX. ipsum quod fuerat fornicatus, et tle fornicaiione.so-
ABBATI SANCTI MICHAELIS CISTERCIENSIS ORDlNIS. bolem procrearat, propter quod tali exceplione uli
De hospilali S. Spiriius iu diwcesiHatbersiadensi. non poterat contra ipsani. Cum auleni uiriqtie
par-ti
(Laierani, n Kal. Maii.) probaudi hsec facultale concessa, proefaia mulier
In nostra proesentiaconsiitutus dilectusfllius no- per quosdam testes ejnsdem viri aduiterium proba-
bilis vir conies de Blancoburgo eievotanobis insi- visset, quos vir ipse-dicebal lanqtiam miuus idoneos

{W) Vide Itb..-, epist. 17&, (_(i)Cap, Iv:elleximust De adulfer.


"
iW PONfliTICATUSANNOXI, CHRISTI 1-08'. 13-.'
reprobandos, landem ab eo fuit ad noslram andien- A proieciionis et inbibiiioiiis, etc. Si qms iuiieni, elc.
tiam appellatum. Quocirca fralernitati luoeper apo- Datum, Uiin alia.
slolica scripla mandamus qualenus nisi.constitefit LXXiii.
Velper evidentiam rei, vel per confessionemIegili- CONVENTUI CORBEIENSIS MONASTERII.
mam niuliefis. quod ialitef adullefata fuisset, adul- Ratificanlurqum fdcla sunl per legalosS. A.
terii eliam quod vir dicilur commisisse probatione (Laterani, v N«n. Maii.) -
ccssantc, ipsum recipere compellas eamdem. Qtiod (_7) CumvenerabiJisfrater uosier episcopus•Os-
si proedictomodode mulieris fornicaiione consii- liensis el dileclus filius Leo tituli -SanclseCrucis
terit, nisi lestes.per quos viri aciulterium est pro- presbyter cardinalis plim in partibiiS' Alemannioe
batum fuerinl legitime reprobali, cum matrimonii legalionis ofiicio fungerenlur, invenerunl dilectum
jus" in utroque consistat, el paria delicla muiua filiuni abbatcm demonaslerio Heiwordcldensi,quod
compensalionetollantur, nihilominuseum cogas ut ad Romanam Ecclesiam nullo mediante noscilur'
eam recipiat el maritali alTeclionepertraclel. Alio- periinere. ad monasterium Co.rbeiense,qiiod etianr
quin, mulieri prsediciaesileniium imponerenon posl- est RomanoeEcclesiaespeeiale, propria lemeritate
ponas. migrasse, licentia illud deserendi vel confirmalione
Bamm Laterani, vi Kal. Maii, anrioundecimo. ^ a nobisvel ab ipsis etiam, qui vices noslras in illis
LXXS. pariibus ttinc gerebant, ncc habitanec pelita. Cum-
CANONICIS ALTARIS BEATORUM APOSTOLORUM PETRIET que NorUiusium advenissCt regaiia receplurus,
PACLISENONENSIS. iidem (28) existentes ibidcm, iit contempius ejtis
Confirmalurcoilalio.is facla cujusdam Ecclesim-. manifestior appareret, ad eos acceclerenon curavit,
(Lalerahi, vi Non. Maiis) se mandatorum ipsorum exhibens modis omnibus
Annuere consuevil,elc, usque imperliri.Cuin igi- contemplorem. Propter quod dicti legati vene-
lur ad divini cultus arigmentum bonse memoriae raliili fratri nostro Padeburnensi episj_opo de-
G. [Guillelmus]areiiieplscopusSenonensis redditus derunt firmiter in mandatis ut eumdem ad suam
certos altari cujtis estis obsequlq deputaii ad sus- proesenliam evoearet , et prsedictis omnibus- di-"
lentalionem ministrorum ejusdem in quibusdam ligenlius expos.ilis coram eo] ipsum ob omni offi-
ecclesiis assignarit; et capilulum Sehonense sibi cio et beneficio suspehdere non differret' donee
concesseritht in paiiitionibus ipsis participarent de noslrovel illorum se conspectui praesenlarel, de
caefero quemadmodum canohici servientes altari contempiu veniam peliturus. Cseternmcum suum
beati Stejihani facere dignoscuntur, et idem archi- nuntium ad eor.umdemproesentiamdestinaret (29),
episcopusin recompensationepartitionum illarum se super prsetlictisomnibus pe.r etinidem exeusans
ecclesiam de Boscoregis dicto capitulo donarit per- illitis terrse allegavit consuetudinem generalem, as-
peiuo possidendam,nos vestris juslis preeibus incli- serens qiiodpro eleclionis confirmatione"vel obli--
nali prsedicto. reddilus et parlem quam habelis in nenda eliam behediclione v.ei licentia de uno ad
parlilionibus memoralis , sicut ea omnia juste ac aliud monaslerium transeundi summus pontifex
pacificepbssidetis, et in ejusdem archiepiscopi li.t- vel ejus legati non efant aliquatenus requirendi,
teris plenius continetur-, vobis et per vos altari cum in illis parlibus consuctudo talis hactenus sit
praedictoauctoritale aposlolica concedimusei prae- servata. lidem verq Iegaii, precibus multorum in-
sentis scripii pairocinio communimus.'Nulli ergo.«. ducti tam ecclesiaslicorum quam sseculariumprin-
noslraeconfirmatjonis, etc, Si qtiis aulem, elc. cipum, qui eosdem pro ipso instantissimerogavc-
Datum Lalerani, vi Noii; Maii, anno undecimo. runl, prsedictam senteiuiam relaxarunt, prdefato
LXXII. episcopo Padeburnensi mandantes ui meinofato
CANTOSl ETCAPITULO BEAT_3 MARliE MEDUNTENSIS.abbati injungere non differrel ut usque ad Domini-
De confirmalioneprivilegiorum. cam qua cantatur:La7(or., Jerusalem, proximo prse-'
(Dalum, Ulin alia.) j) leritam nuntios suos ad scdem aposiolicamdestina-
Ctim a nobispetiiur, etc, usque assensum, ece.le- ret, mandatum nnslrum tam super hoc quam aliis
siamvestram et personas inibi Dominoservientes, eisdem medianlibus nuntiis recepturus; quodsi fa-
cumomnibusbonistam ecclesiasticis quam murida- cere forte negligerel, extuncipsuin in prisiinam
nis qusein prsesenii raiionabililer possidelis, aut in senlenliam reducere non differret, et eam faceret
futurum justis inodis' pfaestante Dominopoleritis firmiter observari. Poslmodum autem cum suos ad
a.dipisci,suh beati Pelri el nostra proteclione sus- sedem apostolicam nuntios deslinasset, iidem vo-
dipimus,aucforilate apostol.ica inhibentesne dioe- lentes eum multipliciterexcusare, ad defefisionem
cesanusepiscopus; archidiaconus vel alius a v.obis ipsius praedictam consuetudinem allegafunt. Cum
procuratipnem indebitam et insolitam exlorquere igiturliaec non tam consuetiido quatn corruptela
praesumat, nec in aliquera vestrum sine manifesta merito sit Censendiij,quae profecto sacris est cano-
et rationabili causa excommunicationisvel suspen- nibus inimica. ipsam de caeleroservari noIeiitesf
sionis senlenliam promiilgare. Nulli ergo... nostrse eisdem legalis dedimus in mandatis ut a prsedictis
(27)Cap. C_mvenerabilis,De consuetudine. dum exslat in regesloelin aiitbenlico Corbeien-i.
(28) I.egendum,iisdenrexhlenlibus. Venimmen- (29) lu auihenlico, direxisset.
PArnoi.. CCXV ..s- -fc-. , 4-4-
_SS7 INNOCENTtlili PP. REGESTORUMLIB. XI. (3SS
iiiinliis, Her. \idelicel praeposiloel C. canonicoec- A verins nos oporlet aposlolicam exercere censuram
clesiosnovae, qni pienam lani abbatis quam Cor- quanto perniciosius inve.erala corrumperefei altius
beiensis conventus procuralionem Iiabebant, sicut cresceret radieata. Non igitur in lui derogatioiiem
nobis eonstitit per publicuni insirumentum, vice honoris, quem, quanlum cum Deo possnmus, ills.-
nostra obedientiain reciperenl manualem, facta re- snm ctipimnsconseivare, sed in desiruclionempes-
niintialinne consueludiiiis antedictoe. Qui lam in lis ipsius, quam riiligentisludio intendimusaholere,
consuetiidinis ipsius renuntialione quam in obe- ad ea qua. suhscripla sunt nos cum debita noteiis
dlentia exhibenda nostrum adinip.eniesmandalum, processisse cautela (50). Sane cum olim lua nobis
litteras super boc suis signatas sigillis apud nos fuisset electio praesentala, nos solliciteattendentes
riimiltere procurarunt. Quocirca discrelioni veslrse quod ab iis attenlata fuerat quijus non habucrant
per apostolica scripta mandamus quatenus quod eligendi, utpote quia nulli lunc leniporis in canuni-
faclum est per nuntios antediclos ratum habeutes, cos Sanctse Sophiaecanonice fuerant insiituti, eam
de coelerohujusniodi pravam consueludinem niilii- de consilio fralrum iioslrorum in publico consisto-
tenus observeiis. riopnbliee duximus irritandam, imo verius irrilam
Datum Lalcrani, v Nonas Maii, anno unde- deiiuntiavimusexstitisse. Postmodumvero de gre-
cimo. R mio sedis apostolicaeConstanlinopolitanaavolentes
LXXIV. Ecclesiseprovidere, cum snbdiaconusnoster esses,
ABBATf ET CONVENTUl C0RBEIENSI. nec peccasses in electione priori, lanquamqui fue-
Concedunlureis qumdatnprivilegia. r.is inscius etabsens electus, si lamen talis nomi'-
(Laleraui, n Kal. Maii. natio electio possit dici, te ad eamdem eccle.iari-
Quanto CorbeiensemEcclesiam nobis et Ecclesire eligentes, cujus provisio tunc ad nos tanlumniorf.
Romansedevotioremsumusexperli, lanlo rationabi- perlinebat, in diaconum primo, ac poslmodum in
les petiliones pertinenles ad ipsam inducimur spe- presbyterum ordinare curavimus, el tandem niinis-
cialius exaudire. Cum ergo monaslerium vestrum terio nostro in episcopum consecratumhonore pailii
ab omni jurisdictione cujuslibel episcopi proeter- decorare. Licet aufem sic ordinatus, consecratus_,
quam summi ponlificissit exeraptum, prsesentium et palliatus a nobis Constantinopolim accessisses-
vobis auctoritale concedimus ul ordines monacho- super toto processu negolii nostras litleras lecum
rum vcstrorum et consecrationes allarium seu basi- ferens, per quas mandabatur universo clero apud
licarum quse fuerinl infra ejusdera monasterii asn- Constantinopolimconstitulo ut exhiberentlibi obe
bilum constiluta, necnonchrisma eloleum sanclum, dienliamtam debilam quam devolam, clerici lamei»
ac coetera Ecclesisesacramenta recipere vobis li- J de parte peregrinorum id facere recusarunl, firmi-
ceat a quocunquecalbolico episcoporaaluerilis gra- ter asserentes quod a nobisboecoinnia per suppres-
tiani apostolicsesedis habente. Nulli ergo... nostra. sionem extorseras veritatis. Cumque tam per te
concessionis,etc. Si quis auiem, etc. quam per dilectum filiura noslrum Petrum tituli
Daluni Lalcraiii, u Kal. Maii, aiino utidecimo. Sancti Marcelli presbyterum cardinalem, luiicajio-
LXXV. slolicae sedis legatum, ipsos ad exhibendum libi
CORBElENSI ABBATI. obedientiam monuisses, ipsi, ne ad id ali-
De eadem re. quatenus cogerentur , ad sedem aposlolic.._. ap-
(Datum, ut in alia.) pellartinl; quorum appellationi etsi praedictusde-
QuaiiloCorbeienseniEcclesiam,etc.,«<in atia, us- lulerit cardinalis, non lam propter formam cano-
que exaudire. Quapropler devotioni tuae praesen- nicam quam quia primo inlerponebalur in Ecclesia
iium auclorilate concedimus ut offlciales monaste- Constaiiiinopoliiana, quae nuper fueral ad de-
rii lui, qui fratrum praebendamcontra j'ustitiamde- votionemEcclesiaeRomansereversa, tu tamen eidem
tinuerinl, canonicatibi liceal dislrictione compellere non deferens, in clericos ipsos, ut asserunl, excom-
ad jtisliliam, sicut debent, super hoc sub luo exa- municaiionis senlentiain protulisti, et cum legatus
inine faciendani, districtius inhibenles ne praedicti conimuiiicaret eisdem, velut post appellationein
(lificialesper laicalis sentenlise injusliliam in usus ctii ipse detulerat non ligatis, tu eos arclius eviia-
suos slipeiidia monachis depulata converlere quavis bas. Caileruincum dileclusfilius noster Benedictus
temeritate pra.su.mani.Nulli ergo... nostrseconces- tiluli Sancta3Snsannae presbyter cardinalis, t.unc
sionis et inhibitionis, etc. Si quis aulem,-eic. aposlolicsesedis legatus, Conslanlinopolimadveiris-
Datum, tti in alia. set ul pacem inter vos, ad quam evangelizandam
LXXVL iuissus fuerat, reformarel, pro concordiainierposuit
PATRIARCHJE CONSTANTINOPOLITANO. partes suas, ei sic apud parles efficaciterlaboravit
Redarguitur de multis excessibus. quod in eum fuit ab eis pariter compromissum,
(Laferani, vin Kal. Maii.) te sub caussepericuloprornittente, illis autem jura-
Contra pessimam pesiem adversus imiversaleni mento firmautibus quod quidquid inler vos per con-
EcclesiamCoiistaniinopoliiiuper exortam tanto se- cordiam,arbitrium vel judicium ordinaret, inviolu-

(30) Vide Gesta Innoc. Ili, cap. 96 et 98.


1389 PONTi-iCATLS ANNOXI, CHRlSTI1208." .5.0'
biliter servareiis. Volens igilur cardinalis more A , ceperunt hujiismodi jUranienlurii, ne videlicet iu ,
boni judieis liles minuere, non augere, libi prama- canonicum Sancise Sojihiaequemquam admilteres
bita deliberatione pr.secepilul clericos ipsos iri qui non essei Venetus nalione vel apud Venelias
ecclesiisii) quibus eranl, pro inslilulis habferes;et per decennium comihoratus (52), qmnesque canohi-
ipsis injunxil rit tibi lanquairi patriarchae suo reve- cos in receptione sua jurare compelleres "quodin
rentiain et -bediehliam dfebitamexhiherent, ordi- canonicum nullum reciperent qui non proesiarel
iialione SanctaeSophise,super qua iri eum similitef simile juramenlum et quod non eligerent nisi de
fiieral compromissnm, sicut clerici assereba_it'.ad Veneiis patriafcham. Hoc quoque te bonafide pro»'
tempus ex necessaria causa dilala, supefqua tameh misisse dicebant-,quod studium et" opcrain diligen-
Iroctunc tibi sub p.ri.ulo causae mahdavit, ul tpiod tem impenderes el quantum in le foret efficaciler
Ijps.eposlmodumsiatuerel supef ea, humiliter reci- laborares, til in tota Romania nec episcopus nec
peres et servares. Et licel iidem clerici, lanquam arciiiepiscopusnisi Venelus Crearelur. Licet aulem
bbedienliselilii, mandatum cardinalis sine dilaiione id ih parlibris Consianlinopolilanis-sit nolum et
qualibet fuerinl exseculi, tu lamen luaepromissionis Venetiis rioiissiinum,rit dicebant, et apud nos j'am-
ohlitus, cum legatus quosdam instiluissel canoni- " pfidem fama Vulgatuniinfami, denunliando tamen
cbs in ecclesia Sanctae Sopbla., tibique districiius hoc se dixerunt cbngruo tempofe probaluros.
pr&cepisset _a lam cos qnam iilos qtios prsedictus Quanitim autem in lioc peccaveris, si est ita, si
cardinaiis Sancti Marcelli iiislituerat in eadbni sintj diligenter allenderis, evidehier advertes; Cum enim
couiradictionerecipercs et prsebendas"pacificeface- tanqtiaiii sponstis de tb.ilaiho malris egrediens ad
res possidere, id efficere noluisti, juopter quod ipsi proedignissinioe filie suae feslinares amplevus, non
tibi, qui per in'obedienlia3vitium causaetuoeincur- dcbueras Slerilitatisei procurare venena, sed fecim-
rfei-asdetfimenlum, obedientiam subtraheiiles, ad dilaiis potius quaerere medicinam. Sane ut pater
sedem apostolicam appellarunl, feslum Nativitatis lnultarum genlium fieres, a palre patrum lam viva
Dominicseproximo prsetefilum appellationi sux- voce quam Iitteris claiuiiilibi fufirat in mandatis ut
terminuin prseligentes,ad quera lu etiam poslmo-' de omni jiopuloBtnalione sponsaetttaefilios susci-
dum "appellasli. Procuratoribus" igitur utriusque lares. nec acquiesceres lariium carni et sanguini,
partis in nostra prsesenlia constitulis, et in publico sed id fafceresquod ejus tibi vicarius fevelarat cui
consistorio audientia eisdem indulta, cx parte cie- de omni geiite qiii facil justiiiam est acceptus. Hoc
ficorum ipsoium fuit pi'opositum coram nobis quod fueral quasi primuiri mahdatum illius qui le crca-
pust appeilalionein ipsorum et eccicsiam Saiicls- Q veratpatriarcharii; el quia in hoc quasi primo tnam
BDjiliitethesauro usque ad sunimam ceiitum mil- voluit bbedienliamexperiri, proecipuefuerat obser-
liuni lnareharum et eorum eeclesiasbonis pluribus vaiidum. Tu vero hoh solummodonon servasti man-
spoliatas; quse universa resiilui cum iraslantia datum, sed, si dictis veritas sultragatur, tit illud
poslulabaiil. Pfaelerea cum prsediclus cardinalis servard de cselerb non valeres, juraiiicnium ad ini-
SanctaeSusann.e de communibus proventibus de- quiiatis Vinculumproestitisti. Ecce' quales fructus
litierit procurari, et in prqcuraliones ipsius pferma- e_ hoVa plania colligimus. Ecce qtiod exempluni
iium imperatoiis, qui vobis communiter tenebatur, ex facto tuo in divinsemajeslatis offeiisam,injuriam
inille et duccnla hyperpera fuerinl erogata, de qui' apostolicsesedis, ecclesiastiea.libgrtatis dispendium,
hus ad te irecehla ratione quartsespcctabant",lu ab et opprobriuin Ecclesise'generalis ad reges et po-
imperaioreet ab aliis recepisti non solummodbin- pulos derivalur. Conj'urentergo Romani, si hocstib
tegre parlem luam, sed de parle ipsoruni aiia tre- dissimulationeIransirous, ne quis ad sumhii ponti-
centa hypcrpera extorsisti; Sicquea proeuratoribus ficatus officium vel consortium cafdinslium, nisi
inis sexcenla byperpera repetebant. Addebanletiam Romanus ftieril, assumatur, nosque polliceri coin-
-cjuoduon tautmn super ordinatione SanetseSophise pellant ut p_r totuni orbeiii nonnisi Romanospa-
inbbediensfueras pr__dicliscardinalibus et legatis, 0 triarchas; metropolitanos el episcopos staiuainus.
imoveriUsnobis ipsis, iii lantum quotl ne obedias Veruni dices forsiian te ad id violentdr affractuin.
aul valeas obedire juramento le in perpetuumobli- Sed riort fuii lanla violentia quod cadere' debuerit
garas (51). Sane ante occupationeinregiaecivilalis iri consianiein. Et quidein iii tali casu poiiiis eral
Yclielicum Francis dl ecclesiarum spolia et posses- moiieiii' incurrere qttain lanlo malo l-rilfifnvlruiii
siones ccclesiaslicas dividere eonjurarunl, j"urante_ iii tctius EcclesiiBscaiid;iliii.iconsentife, potius ani-
liocetiam quodsiFrancibaberenliinperiiim,patriar- marii ponere qiiain alligare faScicuioSlolatn Eccle-
fhatuiu Veiielinblinereiii, et si patriarchatus forsan siam"deprimentes. Coeleruiu a' proeuraloribus tuis
deveiiirelad Francos. imperium in parlem cederet fuit pfopbsifum ex advefso quod mandatum prsefali
Veneiorum.Uude Veneli ad servandx hujus iniqui- legati super ordinatione Sancise Sophisenon potue-
taiis vinculuminposterUmsibi providere volenlesct ras arit debueras fcxsecutionimandare, ciim siipet*-
bsereditate sarictuarium Domini possidere, a te, hoc candniei ejusdem ecclesieead sedem iiposioli-
cuma proesenii-anoslra recedercs, exegerunt el re- cam appellasseut,nec id posset sine multo Veneto*
(31) Vide Gcsta Innoc. III, eap. 92 el 97. (32) Ibid., c. 99. ; , •;
<f3l INNOCENTIIIII PP. REGLSfORUMLIB. XI. 1392
rum scandalo adimpleri. Praelerea cum mandalum A lum, quia qttoddeipso proposiiumest nonpossumus
eiJem iegalo fuissel ul si ecclesiam supradictam sub dissimulalione transire, legato quem Constan-
ordinare "negligeresvel differres, ipse procederet ad linopoliin in proximo deslinare proponimnsdabi-
ordinatiotieraipsius, et tu jam in ea juxta proprias mus in mandalis ul ulriusque parlis rationes et
facultates competentcni canotiicorumnumenim sta- probationes audiat diligenter, et causam plene in-
tuisses, anclorilate mandati nostri nullosinslitttere struclam ad uos remiltere non postponat, quod fi
poluerat in eadein. Super thesauro aiitem Saiuioe cierici memorafiin probatione defecerint, et tu ni-
Sopliio.dicebaiit qtiod pro conununi lam Kcclesioc liil volueris confiieri,quia super hoc non modicum
quam lerr-e necessilate manura extenderas ad eum- iiifaiuaris, canonicam tibi purgalionem indical, et
dem; de quo tria nuUia marcharum imperaio.i, sive in purgalione defeceris, sive potueris le pttr-
duo miilia Venetis c.ucesseras mutuo, et dequafuor gare, haec nobis per litteras suas fideliter exponere
luiliibiis possessi.nes ad usus ecclesisecompararas, iion omitlat; ut super oinnibns post ejus rela. onem
idem faclurus de reliquocum oblulcrit se factilias. iiistructi, prout procedendum fuerit procedainus.
Et licel procur-atoresipsi qtiod de juramento prsepo- Super sexcentis aufem hyperperis venerabili fratri
sittim fuerai.penitus deiiegarenl, nos lamen audivi- nostro episcopo Saliinbricnsi el dileclo filioeleclo
mus a quibusdam quod cura Veneti le ad proestan-B Heracliensiei cantori Sanctse Sojihi-ecausam com-
dum iilud veheineiiter arciarent, et negaio tibi pas- mittimussub hac forma, ut te ad refundendahyper-
ssigio, civitaliseliani prohiberent egressum, nec pera quaevel de procuratione cardinalium te sub-
vitare posses insianiiain crediloruin, quibtts jura- traxisse vel de parle clericorum occiipasseconslile-
menlo prsestilo lenebaris, nonnisi cum adjectione: rit, per censuram eeclcsiasticam sublato appella-

bujus clausula.juravisli, salvoin omnibusaposiolica lionis inipcdimentojustilia inediante c.mpellant.-
sedis jure, amtorilale, reverenlia et honore, quodI Cseierum licel cx eo quod sub periculo caussetuss
Veneii iaineii in iiislrumenlosuper hoc confecto noni cum clericis ipsis compromiseras in legatum, et
Do- mandatuni ejus postmodumnon servasli, per luam
permiserunl apponi. Quia ergo, sicut nobis a
iiiino dicitur per prophelaffl,solvere debemus colli- inobedientiaiiieorum tibi videaris obedieiiiiainsub-
gationes impietalis, solvere fasciculos deprimentes, traxisse, cum super obedieniia quaestioverieretur,
omnes pacliones,-consiitulioneset conjurationcs dc; volenles tamen libi gratiam exhibere, clericis jpsis-
rebus eGclesiasticisin ecclesiarum dispendium ai injunximus ut usque ad pncdieium terminuinobe-
alienian- dientiam tibi exhibeanl debitam el devotam-,eam
prsediclisIaicis attentatas vel inposierum
das oninino cassainus, et sub inlerminatione ana- ^ tibi, si obedienlisefilius fueris, extunc eliam im-
themalis prsecipimusnon servari. Ad bsecpraesen- peiisuri, et subtracturi eamdern, si forsan inobe-
tiuni libi auctoritatc mandamtis et in viruile obe- diens fueris et rebellis, uipoie ab officioet benefi-
dientia. dislricte pi-ecipimus quatenus si spontaneuj; cio apostolicaasedis auctoritate suspenso. Ab im-
recognoveris le juramentum bujusmodi praeslitisse, petilione vero clericorum Sanctas Anasiasis super
iufia duos nienses post susceptionem praisenliun] i columnis marmoreis quas de ipsorum ecclesia ad
lamclero Conslanlinopolitanoquam archiepiscopis; ecclesiam Sanctae Sojihiaa transtulisse diceris ad
et episcopis, quos prsesentes haberepoleris, ccnvo- ornatum altaris, te reddimus absolulum. Super eo.
eaiis, publice juramentum illud abjures, et quod1 vero, quod ecclesiamSancta; Sophiaeniultis milltbii-.-
ipsum non serves inposterum praestes similitei marcharum diceris spoliasse, si res ila se habet, la'
publice juramentum, canonicos Sancioe Sophiaead[ liter per leipsum corrigas quod fecisti quod j'uxta
abjurandum hujuscemodijuramenlum quod feeissei de le non remaneat maleria conquerendi, provisu-
dieuniur, el jurandum quod .illud de coetero noni rus altenlius ne de cselero manus ad biijusmodi
observent, per suspensionem officii et beneficii ap- thesaurum extendas, nisi forte tanta libi necessitas
in ul
pellalione remola compellens,canonicos quoque ; iinmineret deficienfihusnecessariis aliunde, ali-
ecclcsia Sanctae Sophisea prsedictis cardinalibus r, quid inde,. moderate tamefif,te accipere oporleret;
canouice inslilulos usque ad eumdem terinintui) quia quara detestabile ac damnabiie in prselatis
'
recipias in eadem, el canonias suas facias pacifice ecclesiarum crimen dilapidationis exislat, luani
possidere, clericos el Iaicos resislenles lam nostra! non credimus prudentiam ignorare.
quam tua frelus auctoritate per censuram ccclesia- Dalum Laterani, vm Kal. Maii, anno undecimo.
-licam appellatione poslposita compescendo.Quoci I LXXVJI. .
si forsan in aliquo praedictorum,quod lamen non' EPISCOPO VERICENSI ET EPISCOPO PANiBENSJ, ET CAN-
credimus, negligensfueris vel reniissus, exiuiic af.^ TORISANCTI PAULI CONSTAN-iNOPOLITANI.
C-icio et beneficio noveris te suspensum, nosquci De eodem argumenlo.
venerabilibus fralribus nostris Vericensi arcbiepi (Daltim, ut in alia.)
scopo el episcopo Panidensi et dileclo filio cantorii Procuratoribus-veuerabilis fratris noslri patriar-
Sancli Pauli Constanfmopolitanidistrieiius manda- chse Constanlinopolttam el dileclornm filiorum
vjsseut .uspensioneniluamnon differanlpublicare,ac; clericorum de parle peregrinorum Coiislantinopoli
ii) cseteris mandatum apostolicumexsequantur. Cae- commorantiumin noslra praesentiseconslitutis, et
t rum si ncgavciistc pii-siilisse hujtismotiijuramen- in publico consistoii. atidientiaeisdcm indulla,-e*
1293 PONTIFICATUSANNOXf, CHRISTI 1208. 13. .
pirte ciericorum ipsoruni fuit proposiium coram A sedisleg. tus, inslilnerai ineailem, sine contradicti.o-
nobis quod ante occupationeniregise civilatis Ve- nereciperel et prsehendaspacificefaceret pqssidere,
neli cum Francis ecclesiarum spolia et posscssio- id efficere non curavit,propterqtiodei, quiper ino-
nes ecclesiaslicas dividere conjuraruni, juranles bedientise viliiim causae stiseincurrerat delrimen-
Ii.c eliam quod si Franci haberent imperitim, ttim, ohe,dienliamsubtrahenles, ad sgdera aposla-
-
p.triarchaluni Veneli obtinerenl, e.si palr.arc!_atus iicam . appellarunl, fesliim Naliviiatis Dominics.
fwrsandevenirelad Francos, iniperium in parfem proximo prseterilum. appcl.u_io.nisuse termi.num
cetleret Venelorum.UndeVeneti ad servandum liu- procfigejites; ad qucm palriarcha efiam postmo-
jtis iniquitatis vinculum inposterum sibi providere dum appella,vit.Coeleruma prcicuraloribuspalrjar-
folentes et hoereditate san.cluarium Doniini possi- chse fuit proposilum ex adverso quod mandalum
dere, a patriarcha, cum a praeseniia nostra recede- prsefali legaffsuperordinatioiie SanctseSoplriaeno/i
ret exegerunl el receperunt luijusmodij'uramej)ium, potuerat aut debuerat exseculioni mandari, cuni
ne videlicet in canonicum Sanciae Sophise quem- super hoc canoniciejusdem ecclesiocad sedem apo-
quam admillerel qni non e.set Venetus natione vel stolicam appellassent, neG id posset sine miillo Ve.
apud Venetias per deceniiium.coinmoraius,omnes- netorum scandalo adimpleri. Pralcrea .cuui manria-
qrie canonicos in receptione sua jurare compelie-. B lum eiclem.Iegalo fuisset ut si pairiarcija ecclesiara
rel qitod in canonieum niillum reciperenl qni non supradicfam ordinare negligeret vel di-ferrei, ipse
proaslaret simile juramentum, et cjuodnon eligerenl procederetad ordinaliosie.mips.ius,etpatriarciiaj;:m
nisi de Veaetis p..iri:trchain. Hoc qtioqiie.ipsum in eajuxta proprias facultates compeienlem canoni-
bona fide promisisse dicebani, qtiod siudium et corum nnmerumstaiuiss.el,auctorilaleniandaU nos-
operam' diligentem impenderet el quantum in se tri ntilios insiiiuere poterat in eadem, J.ieel aulem
fo^et efficaciier iahorarel ul in lolit Romania nee procura.ores ipsi quod de juramento propositum
episeoptis nec arcliicplscopusnisi Venetns creare- fuerat peniius denegarenl,nostamen audivimusa qui-
tur. Licet autcm id in parlibus Coustantinopolitaiiis husdamquodcumVenelipatriarchamad praestanduni
sit nolum et Venetiis notissinium, ut dicebant, ct il|ud veheinenier arctai-eijt, et negato sibi passagiq,
nos jampridem fama vulgalnm infami, deiuin- civilaiis etiam prohiberenl egressum, ricc,vitare
' spud
liamlo tamen liocse dixerunt congfuo lempore posset iiisiaiiiiam creditorum, quibus jurainento
probaluros. Praeterea cum dileclus filius nosterBe- prsestito tenebattir, hon nisi,cuni hujus claiistiloe
nedictus lituli Sancloe Susannse presbyter eardina- adjectionejiiravit (35), salvo in omnibus aposlolica;
fis, tunc aposioiicaesedjs legatus, Coiislaniiiiojm- sedfsjure, auclorilate, revcrentia et lionqrd, quod
Jim advenisset ul pacem inter ipsos, "ad qiiam Ve.netitanien in iiislruniento super hoc coiifeclo
cYaiigelizandam missus fuerat," reformaret, pro pon permiserunl apponi. Quia ergo, sicui nobis a
eoocordia inlerposuit parlcs suas, el sic apud partes Domino dicilur per prophelain, solvere debemus
efficaciter laboravil, quod in eum fuit ab e]s pari- colligationes impietatis, solvere. fasciculos depri-
£er compromissum,cticio patriarcha sub caussepe- mentes, oinnes pactiones, consiiluliones, el conj'ti-
riculo promitieiue, illis autem jitranienlo firmaniU rationes de rebus ecclesiasiicis in ecclesiarum di-
iiiis quod quidquid inier ipsos per concofdiam, spendium a praedictis laicis atleiilatas vel inppsie-
arbilrium vel judicitim ordinaret, inviolabiliter fum attentandas omnino cassamus.et sub inlerjiiW
observarenl. Yoieus igitur cardinalis more boni natione anathematisrproccipimus pon servari. Ad
jndjcis liles niiiiuere, non augere, ipsi pairiarchse Iwc eidem pairiarcboe in virtute obedientioedj*-
prsehabita deliberaiione prsecepit ut clericos ipsos slricte proecipiendo inandanuis "ul si" spontaneus
jn ecclesiis in quibus erantpro in.litulis haberet, recognoveril se jufamentum hujusmodi pfoeslitisse,
el ipsis injimxil ut ei lanqnam palriarchse suo re- infra duos menses post susceplioneni litlefafuiii
-vereuliam el obedientiam debitam exhiberenl, ordi- fam clero ConstanljnopQlitaiioqiiam "archiepjscopis
naiione Sanclse Sophise, super qua, sicut clerici D ei episcopisquos proesentes habere poteril convo-?
asserebanl, jn eum similiter fuerat comproroissum, caiis, publice juramcnium illud abjurct, et quod
ad tempusex necessaria' causa dilala, super qua ipsura ~non servet iiiposterum prseslet simililer
tamen hoc tunc palriarchae snb periculo causae publice juramentum, canonico.sSancloeSopbioead
inandavil, nt quod ipse postmodum.statuerel super abjurandum hiquscemodi juramenliim quod fecisse
ea humiliier reciperet etservaret. Kt licetiidem dicuntur, et jurandum quod illud de esetero non
clerici, tanquam obedientise filii, mandatum cardi- observenf, persuspensionem officii et beneficiiap-
nalis sinediiaiioiie qualibetfuerint exsecuti, patriar- pellalione remola con.pellens,canonicos qtio.queiu
cha tamen sure promissionis oblilus, cum iegatus ecclesia Sancloe Sopbiae a praedictis cardinillibus
quosdam instituisset canonicos in ecclesia Saneise canonice insfUulos usque ad eumdem termiuum
Sophiae,eique districtius prascepissetut lam eos recipial in eadem et canonias suas facial pacifice
quam illos quos dileclus filius noster Petrus tiluli possidere, clericos el laicos resistenles tam noslra
Sancli Marcelli presbyter cardinalis,. apostolicae quam sua frelhs aucloritale per rcnsurani ccclesia-

(31) Vide Gesia Imioc. III, caji. 99, "! lib. n, episf 119, 166.
1335 INXOCENTII111PP. REGESTORUMLIB. XI. 1596
sticam appellalioneposiposita cotn|)cscendo; quod A cum sujier obedientia qttsrstio verterelur, volentcs
si ibrsan in aliquo praediclorum,qnod tamen non laineiiei gratiara exbibere, praeseiiliiinivobis aucto-
credirntis, negligens fuerit vel remissus, exlunc ab ritale inj"ungimusquod usque ad duqs menses, quod
officioet beneficio noverit se suspcnsum. Quocirca utique spatium sibi ad exsequeudum mandaiiitn
discrelioni vestrse per aposlolicascripta maudamus nostrum duximus concedendum,obedientiameideui
qualenus eo iuepecuiione mandali nostri cessanle, exbiheatisdebilam et devolam, eam, si obedieuiia.
suspcnsiojicm ipsiuspublieare ac in cselerisexsequi filius fueril, sibi exlunc eliam impensttri, et subtra-
mandalum aposlolicum procurelis, eonlradictores, cttiri eamdemsi forsan inobediensfueril et rebellis,
si qui fueriut, vel rebelles, sublaio cujuslibet con- utpoie ab officioet beneficioauctoritale sedis apo.
iradiclioniset appellationis obstaculo,per censuram slolicsesnspenso.
cccbesiasticanicoercentes. Quod si noii omnes, etc, Daium Laterani, vm Kal. Maii, anno undeciino.
duo, etc. LXXX.
Datum, ut in ulia. POTESTATI, CONSILIARIIS ETPOFULO PISANIS.
LXXVHI Ul cessentab omniImsioneregni Sicilim.
JEPiSCOPO SALIMBRIENSI, ET ELECTO HERACLIENSI,ET (Lalerani, v ld. Maii")
CANTORI SANCT-E S0PU1_3 C0NSTANT1N0P0LITAN„-. B Nee maler Dlioruinsui uleri oblivisci, nec |i.4er
'Ul patriarcha compellaturad refundenda hyperpera. offenstisetiam non diligere filiossuos poiest. Licef
(Laterani, xv Kal. Maii.) igilur in facto Sardiniseac Sicilioenos gravitcr offen-
Diieclus filius W. praeposilusSanctse Trinilalis, derilis, cjuia lamen paterua viscera circa vos exuere
Drogo canlor Sanclorum Quadr. ginla, et Arnulfus non valemus, et dilecti filii contes.Tedieus, Hug.
canonicus SancloeMariaecleZona, procuratores cle- Sigerii, Bandinuset Hug. Grolti nunlii yestri, viri
ricorum de pafte peregrinoruin apud Constantiiio- utiqne piovidi et fideles, in eo quod ad vos perlinel,
polim coinmoraniium, in noslra proposueruntprae- super facto Sardiniaenobis satisfacere proiniserunt.,
seiilia cons.lituli quod cum dileclus filius noster sicut in confectoexinde instrumenlo.publico conii-
Benedictus tiluli SanctoeSusannsepresbyter cardi- neiur, de facto regni Siciliaenihilominuspo.llicenies
nalis, lune apostolicoesedislegatus, de communibus quod noslrum beneplacituniImpleatis, devolioneni.
pro;vei\lib,qsdebu .ri,l procurari et in procuraliones vestram plurimum acceplautes, de noslra gratia
ipsius per manum cliarissim; iti Christq filii noslri reddimus vos securos, et ad grafise pjenioris indi-
lllustris Gonstantiiiopolilaniimperatoris, qui eisdem cium, dignitaies, immunilates, et libertatcs quas
cleri^is et venerabili fralri noslro patriarchse Cun- Pisana Ecclesia lemporibus praedecessorumvene-
stanlinopolilano communiter lenebatur, mille et rabilis fratris nostri Loiliarii arclriepiscopiveslri
ducenta hyperpera fuerint erogata, de quibus ad noscilur habuisse duj.imus innovandas, et ut idern
patriarcharii trecenta ralione quartse spectahanl, archiepiscopus,qui eis successit iu ipsiusreginiine,
patriarcha proedictusab iniperatore et ab ul.is rece- possil liberiusillis uti, privilegia, coiifirm.uiones,el
pit, non solummodo integre partem suain, sed de indulgentias universas eidem Erclesise seu pnede-
parte ipsorura praesumpsit alia trecenta byperpera cessoribus dicti archiepiscopi a prsedecessoribus
extorijuere; sicque a procuraloribus suis sexcenta nostris vel a nobis ipsis concessas ipsi et eidem
iiyperpera dicti clerici repetebant, de quibus omiii- Ecclesiaeauctoritale aposlolica conlirmaiiuis,dantes
bus procuratores dicebant se penitus nihil scire. in mandatis eidem ul L. concivemveslrum a vin.
Quocirca discretioni veslroeper aposioltca scripta culq excoinmunicationisabsolval, ita quod uxor e.l
maiidamtis qualenus diclura palriarcbara ad refttn- s.ocrus ejus ac terra nihiloininusearunidem in ea
denda hyperpera quaeyel de procuratione cardinalis qua maneiil senlcniia perseverent donec ab eis
(sum subtraxisse 'v.elde parte clericorum occupasse nobis fuerit satisfacluin. Monemusigilur universi-
constiteril per censiiram e.cclesiasticamsublato ap- U\lem veslram altenlius et horianiur quatenus iu
pellalionis obstaculo raedianle jusiilia compcllatis. D deyotioiieapostolicoesedis et nostra taiiler persista-
Quod s.iIIQ.II qra.nes,etc. duo, etc. tis^quod diligendi vos et prompliushouorandi ani-
Datum Lateranj, xv Kal. Maii, anno undecimo. iiuim nobis asigerc possitis, ac interim ab omni
LXXIX. prorsus regni Sicilioeloesioiiecessanles, viros ad nos
CLERICIS DE1'AIITE IJEREGRINORLM APUD CONSTANTINO- idoneos destiiielisqui super iiidemnitaleijisiusregui
POL15ICO.M5IORANT1BUS. congruam nobis cau.iionetniinpendanl, ita quod nec
De obedieniiaprwsiandapairiarchw. jier coniniuucnec per speciafeiiiposteiiim oiTenda-
(Lateraui, vm Kal. Maii.) lur a vobis, et salisfaclionem exbibeant super facto
(licet venerabilisfralernoster palriarcha Conslan- bardinise repromissam. Nos cniin plcnaiujuslitiam
Ciiiopoiilaiius,ex eo quod sub periculo caus;e in exhibebimus, si quis veslrum advcrsus rcguuiu
dilectum filium uostruin Beiiediclumliiuli Sanclte ipsumquidquamhabueril quseslionis.
Susannoepresbyterum cardinalem, luuc aposlolicae Dalum Lalerani, v Idus Maii, anno undecimo.
sedis legaium, compromisitvobiscum et mandatum
ejus poslmodumnon servavit, per suam inobedien-
|i|in yestram sibi videatur obedientiamsubtraxisse,
-1597 . •. ONTIFIC.TUS ANNOXI, CHIllSTI 1208. _3G8
LXXXI. A LXXXIII.
PISANO AUC.II1EPISC.0P0. DILECTO FILIOJOANNI SANCTjE MARIJS INCOSJillilN
1)1
i-
De confirmaiioneprivilegiorum.- CONO CARDINAI.I,S. R. E. CANCELI.ARlO..
(Datum,ul in alia ) De quadam tvalkeria.
Graia civiialis-f-cclesiaequePisanaeservitia jam- (Dalnm,elc.)
dudtim aposlolicsesedi exhibita meruerunl qtiod eas Cuin qiiamdahiwalkeriam in fundoSancloeMarioe
privilegiis muliis et magriis suiduil decorare. Nos in Cosmidinad cardinalem ipsiusecclesioeperiiiieu-
crgo, (!ui,deyoiis.eidemsedi beneficia minuerenon lem sumptibus luis constrnxeris, nobis htimiliter
jnteit-iiuus, scd augere, praedecessoruninoslrorum snpplicasii nide ipsa walkeria lajiter disponere di-
Vestigiis inbsereiues, dignilates, immunifales, et gnaremur, videlicetquod poslquamex ejusdempro-
liberlates quas Ecclesialua lcmporibus prsedeeesso- veniilnisdcbitum Ecclesiaefueril jiersolutnm, medie-
rutn luorum nosciiur habuisse, diixiinusinuovan- tas proventuum proveiiieniiumex eadem ad Eccle-
das, el ul lu, qui eis in ipsius regimine sueccsMSii, siam devolvatur, de reliqua medietate fiantdiuc
possis liberius iliis uii, privilegia, confirmaliones, partes, quarum iinam babeat cardinalis qtti p.ro
ct iudulgentiasuniversaseidemEcclesiseseu procde- lemporefuerii, elreliquam hospilaleperipsius car-
.cessoribusluis a praedecessoribusnoslrisvel a nobis f>dinalis providenliara et consiliuni dispensandam.
jjisis concessaslibi ac per se ip.i Ecclesiseauclori- Nos igitur luis precibus inclinati, sicul prsemissuiii
late aposlolica confirmanius et prsesentis scripli esi staluimus et prseeipimusinviolabiliterobservar .
patrocinio commuiiiinus.NuIIiergo . . . nostrsecon- Ntilli ergo . . . noslroe consliluiionis et praeerjtior
firmationis, etc Si quis autem, etc. nis, etc. Si quis aulera, eic.
Dalum, ul in alia, Dalum, elc,
LXXXII. LXXXIV.
rr,_;posiTO,DECASO, CA.NTORI ET CAPITULO MAJORISABBATISSJE ET CONVENTUI SANCTORUM ANASTA-IIET
ECCLESJ-E ACUNIVERSO CLERO MAGUNTINO. INNOCENTII INGAXDERSEM.
Ul mandiitusedis dpostoticmhmaiiiter recipiani. De confirmalionelibertalisejusdemmonasterii^
(Lalerani, Ici. Maii.) (Laterani, v Id. Maii )
Ex lilteris vestris accepiniusquod elsi ad tempus (34)Cupientesolimmonasteriiveslri privi.egin-re-
-excommunicalis coninitinicandumduxerilis, ad id novari, nobis humiliter supplicaslis ut p.ersonisali,-
faciendum non sludii vestri voluntas, sed vera el quibus scriberedigharemur, quacprivilogiaEcclesiae
jion simulata necessitas vosinduxit; quia laiiia. veslrse, qijse propter viarum discrimina tute noii
hoslililalis furor in vestris parlibus iuolevit quod, C < poteranl ad nostram desiinari proeseiitiam,.inspice-
ut de aliis tacerelis, ciyiiatis veslrs muros salvis rent diligeuter et conscriberent fidcliler lenorem
pcrsonis exirg nullatenus poteralis, nec nuntios ipsorum sub sigilljs propiiis consignalum noslro
qui apud nos excusalionem vestram proponerenl conspectui prsesctilandum.Undehos vcslris sttppli-
deslinare. Ac licel super innoceutia veslra validas cationihus inclinati, quatuor episcopis et tolideni
ei su.fficientes" jiosselisinducere raliones, benignilaii abhalibus hoc injunximusexsequendum.Qui mau-
tamen noslrae quam dispulalioni polius inniientes, dato noslro parentes, felicisrecordalionis Agapiti
de mandalo venerabilisfralris nostri Hogulini Os- et Joannis prsedecessorumnostrorum privilegiispra.-
tieusis ejiiscopi et dilccli filii Leonis tiluli Saneta. sentatis sibi diligenferinspectis, eorurndemlenorem
Crucis presbyteri cardinalis sedis apostolica;legato- ad nos sub sigillis suis fideliter transmiser.unt.Pne-
rum a dileclo-filioabbaie de Eberbochabsolulionis lereabonsememoriaeGuillelmusRemensis arcliiepi-
heneiicium recepistis; quijuxta mandatum ipsorum scopus, ttinc episcopusProenesiinus,aposlolicoesedis
_ub dehilo juramenii quod pr_esliteraiiseidem vohis Jegatus, lenorem privilegiorumipsorum suh sigillo
iledit firmiter in mandalis ul duos ex vobis, et tales suo ad nostram praesentiaindeslinavil.Et siquidem,
quibus fidem possemus merito adhibere, jnfra Do-, licet lam legato quam inquisitoribus supraciictisin
minicamqua cantaliir xLmlare,Jerusalem, ad sedem hac parte fides debuerit non immerilo adbiberi, nec.
apostolicammitteretis mandalum apostolicumrece- tunc aliquid apparerel propler-quod eademnon de-
pluros. CumquedilectusfiliusFrederieus scbolasti- herent privilegia rcnovari, quia laiiien G. majoris..
cus Sancii Victoriset Cuneniannuscanonicus eccle- Ecclesiseac I. SanclseCrucis Hildemeiisis.canoriicl
siaeSancii Slephani nuniii vesiri ad nos ex parte in nostra constituli proesentiapropoqebaiil Hil.desQr
vestra eum ipsis Iilleris accessissent, nobishuniili- niensemEcclesiamin quasi posse.ssionesubjeclionis
ter supplicarunt ul vobiscummisericorditer agere ejiisdem monasterii per cenlum annos et ampliLs
dignaremur. Nos igiltir coramittentes vos legalis exstilisse, privilegiaipsa" tunc non duximus innc..
eisdem, per arjostolica vobis scripta proecipiendo vanda; sed ut lam monasterio quam Ecclesioeme-
niandamusqualenus mandattimquod ab ipsis legatis morateesuam jiistitlam servaremus, dileclis filiis
yel a nobis per litteras noslras fuerit vobisinjimctum Pigaviensi,Corheiensi,eldeLapide Sancli Michaclis
rccipiatis humililer et sefv.etis. abbalibuscledimusin mandalisul ad loeiimidoneum
Dalum Lalerani, Idus Maii,anno undecimo. pariicr accedcnies, partibus convocalisinmiirerei.l
(5»S Yid.ecap, Cttm dilccta, De conlirm. ut vel inul.li.
i..9 INNOCENTHIII PP. REGESTORUMLIB. XI. liOl)
super praemissis omnibus diligenlius verilatem, el A producendos, et si p.sescriplioiiem legiiiniain Hil-
usque ad diffinilivam scnteniiam in eodem negolio desemensisEcclesia comprobaret, nisi probata esset
procedentes, gesta omnia conscripta fideliter sub interruptio ex adverso, subjeclionemipsius mona-
suarum leslimonio liflp.rarumad sedem apostolicam sterii adjudicarent eidem, cum constaret ipsum in
destinarent, proefigenlespartibus lerminum compe- sua dioecesiconstitutum, privilegiumquod ipsi nio,
tentera quo nostro se conspectuipreesentarentsen- nasterio innovari fecimus corriimpentes; alioquin
tentiam recepluroe. Qui etsi mandatum nostrum eidem super hoc perpetuum silenlium imponentes,
exseqtti cupientes, partibus in ipsorum proesenlia monasteriumvestrum pronunliarent perpetua liber-
constilulis, festiuareut in causa procedere, quia ta^ tategaudere, nostro sibi privilegioresignato. Eisdem
men ctijusdamoccasione interlocutoriae quam tule- qnoquejudicibusper alias nostras litteras duximtis
runt, pars Hildesemensis Ecclesioevocem ad nos declarandum quod poslqtiam conlra monasieriuiu
appellatlonis emisil, proedicta cau.a processum ha- ssepedictumet liberiaiem ejiis assefebaiur prsescri-
bere non poluit corara eis. Parlihus itaque propter litio inehoata, tria schismata adversus Roma-
lioc postea comparentibuscoram nobis, lu, filiaab- nam Ecclesiam intervenisse noscunlur. Unde licet
batissa, humiiiler petivisti ut pracfata deberemus tam legali quam canonica sil diffinilioneslatuluin
privilegia fenovare, prsesertim cum in praesentia ut conlra sacrosanctam Romanam Ecclesiam, qnse
praedictorumjudicum HildesemensisEcclesia nihil gaudetprivilegio speciali, non nisi centuin (S6)an-
oslenderet vel probaret quod monasterio vel ipsius norum praeseriptioiocum sibi valeat viudicare, lem-
privilegiis in aliquo derogarel. Ex adversovero pete- pora famenintercedentium scliismalum,qusesecun-
balur instanter ut eamdem causam discretis viris dum juris ordinem cursum proascriptionis impe->
commiitere dignaremur, per quos testes reciperen^ diunt, nolebamus aliquaienus computari, sed dili.
lur quos contra privilegia monaslerii, ad proban- genti consideratione adh.bifa, de temporum consi-
dam videlicet praescrijUionemIegitimam, Hildese- deraiione subduci. Coram quibus judicibus pars
mensis Ecclesia producere intendebat. Nosantem HildesemensisEcciesise autheiuica privilegiavestri
diligenlius attendenles quod jure civili sit provida monasterii exhiberi in judicio cl eortun copiam sibi
deliberationestatutum ut quandoporiculuin lestium fieri postulavit,utperinspectionem eorum argiiereut
formidaiur, ne veritas occulietur, et jirobandi copia quod contra ipsa possel rationabililer allegari. Ad
fortuilis casibus subtrahalur, etiam lite non con- quod lu, filia abbaiissa, taliter respondisti,quod hoe
teslaia testes valeludinarii el alii de quibus ex ali- supervacuopetebatur, nec super iioe pars advcrsa
qua "raiioiiabiljcausa timetur, ad testimonium ad- C debebat audiri. Nam cum tu, abbalissa, intentionem
mitluntur, ejusdemsequitafissimilitudineprovocati, luam fundasses olim per eadem privilegia coram
prsedictaprivilegia j'am quasi nimia velustale con- nobis, pars adversanibil penilus objiciensconlra eat
sumpla, cum fuerinl non in pergameno sed papyro ad elidendaminteniionem tiinmprsescripiloiieinso-
conscripta, duximus innovanda, ita quod ex inno- lummodoallegavil, ad eamdem probandam postula-.
vatione bujusmodi novum jus minime acquireretur l;s induciis el obteniis. Gontra quod pars Hildese.
•monasterio. memorato, sed aniiquum jus, si quod mensis Ecclesisereplicavit quod ad hocsallenj eran.
habebat, conservareiur tutius per privilegiuminno-. merilo privilegia exhibenda ut si forsan lu contra-
vatum. Caeterum quia dictum monasteriumad jus riain senteniiam reportarcs, cuin innovalo a nobis,
et proprietatem Ecclesia.Romansespectareper prse- privilegio a le abbalissa judicibus ipsis exliibito,
decessorum noslrornra privilegia monstrabalur, ne quodjtixta mandatumnostrum in prsenorainalocasu
jus aposlolicoesedis permanerct forsitan indefen- corrumpi debebal, etiam anliqua privilegia sei.nde-
sura., te, filia abbatissa, proeuralrieem ipsius duxi- rentur. Cumquecoram jpsis judicibu.s, qui lestibus
uitis statuendam; ut cum adversns Ecclesiae Rq- uirinsque partis receplis, et eorum depositionibus^
mansepossessionesetjura nonnisi centenaria currat solemniter publicatis, de causae meritis certiores.
proescriplio(5.)„ ipsa coram de Ilermarhusino el de effecli super conlroversiaedecisionetractabanl, m
Hersethuaen ^bbatibus el deeano Palburnensi, qui- et |iars adversa super priviJegiorumexhibiiionenon
bus causam tunc commisimus, procurares super desineretis adinvicem litigare, causam ipsam cum
boc et aliis vice nostra quse coram ipsis essent in aiteslalionibus et allegationibns ad nos remisere
judicioprocuranda. Ne vero contingeret de ipsitts sufiicienierinslructam. Partibus itaqne propier Iioe
statu diulius dubilari vel remanere prsediclameau- Iiuper in nosfra praesentia constilutis, licet coram
sam ultcrius indecisam, eisdem judicibus dedimus judicibus supradiclis renuntiatum fueril allegaiioni-
in prasceplisutlocum lulumet coinmodunieligentes, bus et conclusiim, ex abundanti lamen audivimus
infra ses; menses posl lilterarum nostrarum susce- quaecunquefuerunt ex ulraque parte proposita. Et
ptionem lestes reciperent quos ad prscscfiptionem licet super privilegiorura exhibitione ac quibusdam
probandam Hildesemensis Ecclesia, vel ad inter- aliis liligatum fuisset aliquandiu coram nohis, quia
ruptionero etjam.ostendendam pars vestra, duceret l,a.menliquido constitil quod nos dudura eadem

(55) Vide r.ap. CumvobJs. De proescriptionibus.


(SfiJVide i^ovell.131, Jusiin. ct capp. 13,1., l..,D.eprLescript
1.01 PONTIFICATUS ANNOXI, CHRISTI.203. 110-
privilegiaproesenialanobis in jiidicio diligenter in- _\ suorum exaltans. Quis jam ergo Chrisii sangiiine
spicientes et examinantes prudenter, senientialiler preliosoRedeniptori existere non vide.aluringralns
- approbaviinusulraque parte praesente, petitioneni si locum suse redempiionis lania viilens calamiiaie
juagislri Hugoniscanonici el procuraloris ejusdem contrilum, toto sibi non compaiinlur afteclii?Cujiis,
J-celesiaedecrevimus reprobandam, Investigantibus inquam, saxo viscera duriora miseraiione lauue
autein nobis sollicile an praescriptiolegitima, scili~ miseriaenon frangantiif? Quis in tania coriiumelia
cel centenaria, probata esset, procurator ipse fuit Gru.ifixi lanto zelodebeal non succendi nt ad ejiis
de plano confessusquod aliler probata non eral nisi injuriam repellendam ibi se preliosoe moili, si
lestes quosdam qui dixerant tesiimonium de opoiieat, non evilet exponere ubi dignatus est ille
~ per
anriilu, arijieiens nihilominus in hoc xasu testimo- pro ipso crucem ignominiosam subire;~quandoqiii-
iiiuin de atidifu merilo admittendum, cum vix pos- dem JocaChiisii nalivitate sanctificala polltticon-
set aliquis inven.iriqui haberel memoriam lemporis spieit spurciliis paganorum. et antc oculos qtiasi
tam longsevi.Sed et illud deprehendiiiiusmanifesle, Jesu pendenlis in cruce blasphemanfesperfidosi.-
quotl uon sufiicereiHildesemensem"Eeclesiainprse- sultEre : Si Filius Dei es, nunc de cruce descentlas,
scripfionemcenlenariain probavisse; quia cum se- et salva leipsum (Malllt. xxvn),quem in tuis ite-
cimdnni juris ordinem el formam mandali noslri ]B ruin cruciligimuset in tuo.viciniam Dominicidiver-
debueriiil schismalum lempora de conipiitatione sorii minime reverentes, nec trepidantes ne suis
stibiluci,et conslet insuper quod in Romana Ecciesia injuriis iacessitus de vicino praesepioinfans vr.giat,
schisinala fere per sexaginla quatuOrannos diversis ac de putridis immunditiiseortimdemprope sedens
vicibus infra ccnttim annorum limilem dur..verunl, puerpera virgo pudescal, Iltijus iiaque nos doloris
non solummodode proescriptipne centum annorum, immensitale percussi, hujiis inriigniiale pi';egrandis
sed etiam cenlum sexagintaqiiatuorconslare debuit, injiirise provocali, mullifarie muliisque modis, dili-
ul inlelligereturprsescriptiocenlenaria consummala. genier qttidem,qtianqtiam non efficaciter, hactenus
Nos igitur allcgationempraedictam, ul scilicet tesli- ad liberationem sanctseChristi haeredilatis iuicndi-.
uionium de auditu in hoc casu admitti deberet, fri- mus, et quantum nobis Altissimus niinistraveiil
volam reptilanles, cum in liujusmodi casu hoc mi- inlendere non cessantes, cum ex aposlolica1 provi-
nime permitiatnr a jure, niaxime cum iljud incon» sionis officio nobis ad prsesens incumbal legatum
veniens sequeretur, ul duo possent conlradiclorie in regnum Franciae de nostro lalere destinare, inier
opposita comprobari, qtiia nobis consiitit evidenier cctera quss suo minislerio sunl gerenda, negoiium
moiiaslerium vestrum, sicut proemissumesl, ad Ro- crucis specialiler ei commisimus promovendiiiii.
manani Ecclesiamperlinere, ac IlildesemensemEc.- u Cum igiiur idem regnum iiiler'alia regna imiiidi
clesiam cenium annorum pra3Scriplioriem,quamob- fueril semper ct sil nobis el aposlolicaesedi devo-
jece.anl, non probasse, de consilio fralrum nosiro- liini ac spcciali praerogativa dilectum, ut affeclum
rum le, filia abbatissa, nomine RomaiiseEcclesix, sincerae dilectionis quem geriinus circa ipsiun in
ttijus fueras prcicqrairix, ab impe.ilione Ecclesiae persona legaii evidentius monslraremus, lalom de
lii.deseme»_Is absolvimus, slatueiiles ut monaste- consilio fratrum nostrorum illue duximus delegan-
rium vestrum ea de cseterogaudcal libertate qua- in dum queni intcr cieieros fratrrs noslros speciali
innovato a uobis prjvilegio invenitur expressal Nulli cliariiate diligimns et fumiliari bejievolenlia suis
ergo ... noslroe diffiniiioiiiset constitutionis, elc. cxigeniibus meriiis amplexamur, dilectmn viriclicet
Si quis atilem, elc. liliuin noslnim Gual.im Sanctoe Marioein Porticu,
Dalum Lalcraiii, v Idus Maii, anno uudecimo. diaconum cardinalem, virum utique vita, .fama,
LXXXV. scientiaqueproeclaium, concessa sibi •plenaria po-r
ARCIIIEPISCOPIS ET EPISCOPIS , ARBATIBUS , ET AL1IS lesialeul cvellat el deslriiat, sedificoict planlet
PR-ELATIS ECCLESIARUM IKItEGNG FRANGl-E CONSTI- cjna;in Ecclesia Dei evellenda et dc.lriienda, a>difi.
TUTIS. canda eognoverit et plaiitanda. Proinde universiia-
Commendateis Gualam cardinalem et legalunt. lem veslram nionepius altente et exlicnianuir ii.
(Anagriioe,iv Kal. Junii.) Domino per apos.olica scripia praccipiendo iiuiri-
Tetendisse Dominus arcuin suum in interne- dantcs quaienus prsefatum cardinalem lanqiiam le-.
cionempopuli sqi qnemadmodum inimicus e(,quasi gatum aposfolicsesedis et magnum in Ecclesia Dej
boslis dexteram suam firmavisse videtur ul plaga Iocum habenlem,imo personam noslram iii eo reck
inimici percuteret lerram sanctam, cujus. conlr-i- pienieshuniiIitereldevQte,ipsiusquesaluiaribus IIIOT
lio inagna est sicut mare, nec inveniltir qui nie- iiitis et pK»ceplistam superOrieijlalis Eceleshesub.
deatur eidem. B.ibitenim calicem irse Dei profun- ventionequamsuper aliis quseviee nostra duxerit dis.-
dum et lattini, et amaritudine vehementi repleta, ponenda pronis menlibus intendentes, mandata
non habet ex omnibus cbaris suis qui sibi conso- pariterct stalula ipsius tanquam devotioniv filii re-
lalionem impendat. Clamat autem ad Dominum,, cipialis firraiter et servetis ; de cujus nimiruni cir-
nec exaudil; vociferalur ad eum vim patiens, et cumspectione provida et providenlia circumspis:l„
non salvat quia destruxil eam et non pepercit, indubitanler fiduciam oblinemus quoniam dirigrinic
iniuiicum super ipsa laHilicaiis, el cornu hosiium Dominogressus ejusj ita regia via curabit iucedera
'
im INAOCENTH111PP. REGESTORUM LIB. XI. 1-SG4
de
quod, sicul ei viva voce dedimus in mandatis, non A jusmodi mala ferre non proevalens, Anglicanis
declinabil ad dexleram vel siuisivam. Ipsi jtroinde parlibus recessisset ad nostram proesentiamacces-
iiniversi el singuli revereniiam debilara et devo- surus, idemrex ipsttm ac suos lemporalibus mobili-
tam ohedienliain impendere salagatis; ne si, quod bus et immohilibus spoliavit(37), ac jurisdiclionein
absil! a quoquara esset aliter attentatum, proe- ejiisdem circa spiritualia multipliciter juxla suse
ter ipsius cardinalis offensam, cujus senlentiain, si beneplacitum voltinlalis impediens, possessiones
quam in contumaces aul rebelles exigentibus me- ej'us et neniora in grave prsejudicium Eboracensis
ritis duceret promulgaridam, faceremus usque ad Ecclesioefecil distrahi, in piurihus aliis sibi el suis
condignam salisfaclionem iiivioJabiliierobservari, injtiriosus existetis admodum el molesttis. Quia igi-
iioslram quoque indignationem incurrerei, qui se- liir tantam Dei etEcclesiae suae iiijuriam, hon tan-
.cunduni Aposlolum oinneni inobedieniiani parali tum propter dispendiumtemporaliumquantum pro-
sumusulcisci.- pier perieulum animarum, nequaqnaiu uos conve-
Daliiin Anagniae, iv Kal. Juiiii, anno unde- nit conniventibus oculis perlransire, liecl super hoc
cimo. venerabilibus fratribus nostris Eliensi, Wigorniensi
1LXXXVI. et Herefordensi ejiiscopis apostolicas litleras dux-
__AL_-SANCT_E MARl-G IN PORTICU DtiCONO CAflDl- erinius destinandas, nihilomiiiuslamen vobis pra-
NALI,APOSTOLIC- SERISI.EGATO. cipiendo mandaniiis quatenus, omni muntlano ti-
Commiltiiur ei causa divorlii Philippi regis. moie postposito, dictum regem monere atlentius et
(Dattim, ut in alia.) indiiccre quantocius sludealis ut suoe saluli consu-
Plenam gerentes de lua discretionefiduciam, cau- iens el honori, fam ipsi archiepiscopo quani eccle-
sam quoevertitur inler charissimura in Chrislo fi- siis et aliis ad eiitn spectitntihus iufra triiim mcn-
liuni noslruni Philippum regem et charissiruam iu sium spatium postquam fuerit a vohis commonilus
Chrislo filiamnostram Ingeburgem reginam Fran- ablata resiituai universa, et de damnis et injuriis
cortiin iilustres super maleGcio quo idem rex asse- satisfaeiat compelenter."Alioquin, cum Deo magis
ritur impedilus, tuseduxiinus experienli-Bconuiiit- opiiieal nos deferre qiiam homiui, prsefalinnregeni
tendam, pcrapostolica libi scripta mandantes qua- ad lioc per interdicium lotius Eboracensis provin-
fentis provisa eidem reginseplenaria libertale, cau- cia;, sublato cujiislibel conlradictionis ct appella-
sam ipsain appellatione remola diligenter exami- lionis obstaculo, coinpellatis, non ptirmiilc-iiiesin
nes, et si de parlium processerit voluntale, cano- ipsa aliquod divinum oflicium rjroeterparvulorum
jiico fine decidas; alioquin ipsam sufficienier in- Q baptisma el pasniieiitias morieiiliuin celebrari, et
slruclam ad noslrum remittas examen, praufigens facienles illud usque ad salislactionem- condignanj
parlibus terminuin compe.lentem quo receplura; aucloritate noslra inviolabililer observari. Si vero
senteniiam per idoneos responsales nostro se con- rex ipse contra cumdem archiepiscopum aliqua
speclui repraesentent, duxerit proponenda, restituiione plenaria prius
Datum, ul in _//„. facta, audiatis hinc inde proposita; et si moia
LXXXVH, qusestio ecciesiaslieum forum exposcal, eam diii-
J.0ND0N1ENSI ETROFFENSI EPISCOPIS, ET DECANO LIN- genter examinare curelis, ac inslructam plenius ac|
COLNIESSI, noslram prsesentiam remiilentes, pra'figaiis parii.
Deinterdicto provincimEboracensis servando. bus leriuinum competentem quo per idoneos rer-
(Anagnioe,vj Kal. Junii) sponsalcs nostro se conspeciui rcpioRsenleui,jicr
Inler casteras angustias el prcs-uras quibus pec- nos dante Doinino jiisliliani recepiurse. Veruni si
catis cxigenlibus Ecclesia subjacet Anglicana, gra- quaestiotalis ftterit qtiod mere ad fonim pcrlineat,
vem venerabilis fralris nostri Eboracensis archie- .ssecilare, idem arcbiepiscopus eam stib suo judite
piscopi nuper accepimus qusestionem, quod cum tractari susiineal el decitli. Provideatis atilem at-
charissimus in Chrislo Dliusnoster Joannes rex An- D i-iitius ef appellatione remota sub poena consimili
glorum illuslris ah ecclesiis et eleemosynis Ebora- clistriclius Iiihibere curetis. uf qiiandiu quoestio
censis provincioelertiam decimamdisposuissel rcci- mola duraveril, niliil iu ipsius arcbiepiscopi et suo-
pere, idem arcbiepiscopus hoc prseseniiens, prc riiiu prsejudicium imiovetur, sed redeundi in An-
tuenda ecciesiaslica libertaie sedem apostolcani giiam el morpndiplenam el liberam haheanl facul^
appellavil, se ac sua et universos ejusdeni provineioe laicni. TesGes aiilem qui nominali fuerinl, si se
clericossedis apostolic;eprotcclioni supponens. Ve^ giatia, odio, vej tiinore sublraxerint, per censu^
ruin rex ipse a proposilo quod proeconceperat non ram ecclcsiaslicam appellatione remola cogaiis ve-
recedens, non solum de dominio ipsius el ab ipsc ritati tesiimoiiiuiiiperhibere. Nuliis litteiis veritaij
tciiciilibiis, sed etiam a religiosis el plerisque clc- eljusiiiise prayudicanlibus a sede apostolica imjjei-
ricis Eboracensis provinciae lerliam decimamsuo- tratis. Quodsi non omnes, etc, duo vestfum, etc.
rum proventuiini contra ecclesiasticam libeiiaieui Daium Anagnise, vi Kal. Jiinii, annq undt«
recepil. Ad iirec, cum idem archiepiscopus, hu- cimo.

{57}Vide supia lii) x, ejri.l I7_.


.403 PONTIPICATUSANNOXI, CllRlSTI 1208. 1406
LXXXVHi. A .latem noscitur lenuisse, inhibcntcs eidem ne proe-
K4JORIS ECCI.E_1_S ET SASCTI GEREONI3 DECANIS, CT .fattim Brunonein archicpiscopum,ecclesias, vel ci-
PRJC.OSITO SANCTORUM APOSTOLORUM COLONIEN. vitalem Coloniensemvel minisleriales beaii Petri
Comnr.llitur eis qttwdmn cattsa archiepiscopiColo- per se vel per alium molestare procsuinat, sed et
nicnsis. temporalia universaquneidem arciiiepiscopusoblinet,
(Lalerani,.iii id. Maii.) sjbi et suis in pace dimiltal. Universa vero quoe de
(58)Posiquam AdulplmsquoiidamColouiensisar- beneficiis ecclesiaslicis ab excqmmuniciUionisstue
chiepiscopusinproesentialegatorum noslrorum jnra- lempore atfentavit in irrilum revocamus, lioc pro-
vit noslrjs parere mandaiissuper iispro quibus rner.il juuiliaiues nibilominus ad caulelam, quod etsi deie-
cxcommiinicalionenoiaius, ad pi'_esentiamnoslrani gali pra3cli.cii.aci deposilionernipsius minuslegiijme
absolulus accessif, el gravem querelam exposnil jjrocessissent, quod ipsi lamen, inordinale fecissent
coram nohis quod venerabiles-fratros nostri ar- nos jiosseiimsfacere ordinatc. Quocirca djscreiloni
chiepiseopus Maguntinuset Caineracensis episropus vestraeper apostolicascripla proecipiendomaiidanius
stc dileclus filius" magislcr Ilenricus scholaslicus qualenus quod a nobis lalilcr csl provisiun faciaiis
Sancti Gereonis inique processerant ad deposilio- auctoritate noslra sine refragaiione qualibcl firmiicr
pem ipsius, lum quia mandali noslri. fines exces- JJ observari, conlradiciores per censuram ecclesiasti-
-seraiu, lum quia jjuris ordinem non servaranl, ad- cam appellatione.posposila coinpescenles. Quod si
jiciens eos sibi fuisse manifesiesuspeclos, .tliiteras iion ouines.... duoYpslrum, eic.
quarum occasione processerant per cxpressionem Datum Litierani, m Idus Maii, anno nndecimo,
fulsijatjs et.veritalis suppressionem obientas. Unde LXXXIX,
pelebat ut dignaremur^eoruin revocare proces.um JOANNI REPIANGLOREM 1L.1.USTRI.
ipsumquc iu eum statum reducere in quo fuerat De wgolio Cantuariensi.
anlequani essel in eum bujtismodi senteiitia (Anagniae,vi Kal. Junii.)
promulgala, offerens se prsescripla omnia proba- (59) Si diligeiiter altendas quod is qui cnm in
Jurum. Ipsi vefo iu nostra proesentia constituli forma Dei esset, non rapinam arbitratus cst esse sc-
processnm suum muliipliciier excusantes, asserue- jequalcmDeo, semelipsumexinanivil, forniainservi
runt hoeconinia penilus esse falsa. Venerabilisau- accipiens, faclus obediensDeo Patri usque ad mor-
(em fraler noster Bruno Cojoniensisarchiepiscopus, tem crucis, profecfo non iiijiiriosum sed gloriosum
coiilra quem ipsius Aduljihipelilio dirigi videbalur, potius reputabis coram suo sibi humiliari yicavio,
non conieslando Jilem, nec ingrediendojudicium, quj est Rex regum" el Dominus doiniuantiun), per
.elidenspelitionem ipsitis, quodam oppido quod di- C quem etiam reges regnant et principes principan-
ciiur Nuxiasepereum asseruit spoliatum, quod per lur, cui seryire nihil esl aliud quam regnare. Hoc
violentiam detinebat. Uride pum spoliatus spoiiatori uiique lantum tui Redcmploris exeinphim regium
lioiidebeal secundumcanonicassanctiouesin juditio debet aniraum inclinare ut in qtto te pro Qei reve-
respondere, dicebat eumdem Adulphum audiendum rentia coram nobis humiliare ccepisii, aliud nori
non csse nisi praediclum sibi esset oppidum restilu- rctineas quod htimililaiis Iiujusmodiplejiumposset
luni. Nos igitur audilis iis et aliis quoefuere propo- meritum impedire, nec ad hiimiliantlumte sub po-
siia coraui nobis, de communi rralrum n.ostrorum leniissima manu Dei conlrariis affectibuscapiaris,
consilioila duximus.providendum,ul quoniam sesta- sed regis more prudcnjis animo dominalus, lolam
lis iinminenie fervore propter aeris inlemperiem ad illud infleclas arbilrij liherlateini senleriliamSa-
iieulri securum erai in urbe moram protrahere lon- iomonis reguni sajrientissimiconsiderando dicentis:
giorem, ne interim propter hoc pacis negotium,quod Melioresl patiens viro fgrti, .? expugnaloreurbium
tractaiur circa imperium , lurbaretur, Adventum qui animo dominaiur (Prov. xvi). Ingredereigiiur,
Domini proximo fulurura peremptorium terminuin fili dilectissime, ad cor tuiim-,el Urbcni'hoslium iu
ptrique praefixiinus,in quo per se vel procuratores j) ipso conicale aggredere communilam, Admovecirca
idoneos nostro se conspectui repr3eseiiteiit.,iit tam ipsam divini limoris afieicm, salttlifero cujns ini-
super spoliationequam aliis super quibus curaverint pulsu adversus te in leipso consislentia caslra.con-
prosequi causamluam, auciore Dominoprocedamus fringas ; ut remotis hostilium machinaruin obsla-
sicul fuerit procedendum, pfaedicius auteni Bruiiin culis, conlrariam tibi arcent prorsus expugnes,"ac
arcjtiepiscopus jurisdiclionein arcbiepiscopalem in dcmuiri in bac inleriqri pugna idem ipse victus et
omnibus exsequatur, et universi lam clerici qtiain vicior, lyranno peniins inde fugato, mentis tuoepa-
cives, ministeriales, barones, etnobiles, seu qui- ciftces civitalem, in qua residens el prsesidenssicut
iibet ordinis cujuscunque in Colonicnsi provincia rex, circa negotium de quo agimus alTectumcafnis
conslilnti ei respondeantsuper ctuictis in quibus le- sub dominio redigas ralionis. Gaudemus aulem i[i
neri archiepiscopo dignoscunlur. Meriioialum vero Dominoel in polentia virlulis ipsius quod hoc salu.
Adulphum caslris illis non providimus inlerim spo- lifersepugna;modovimtibi lecum confligendqfecisss
liandum quse anle arcbiepiscopi ssepedicticaptivi- videris (40), et circa negotium CantuarieiisisE,e._
(58) Vide Riiynaid. ad ann. 1206, f i-l. (40) Vide lib. .xi.episi. 22D-
(39) Vide supra lib. s, epist. _!..
'
1407 INNOCENTIIIII PP. REGESTORU.M LIB. XI. 15(13
cleslse, in qno forte plus debilo mo duximus defe- A impcndas. Licet igitur iu pvsemissisluam devotio-
rendtim bonori, non quidem ul consuemriinem ap- nem plurimum acceptemus, allendcnfes tamen non
probaremus iniquam, sed ne j'uri tuo vidcrcmur lam nobis quam tibi existere honoriricum ut per le
aiiqiiaienus derogare, majori1jam ex pafle ab ineon- ipsa regalia conferantur, serenitatem regiam roga-
siilto proposito et improvido consilio recessisli (41), mus aiientius et propensius exhortamur, in remis-
per dilecium iilium "abhaterii Belliloci, per qtiem sionem libi peccaminum injungenles qualenus hoc
hpostolatui nostro scripsisti ut ea quoenobis ex tua nobis liberaliter concedas in doniim ut per teipsutii
parie proponefet credercmus, liheraliter offerendo memorato archiepiscopo prsefala regalia largiendo,
qtiod licet in ipso negotio te reputes miihipliciier debilam ab eo fidelilatem recipias, nostrisin lioc
aggravalum, ob devolionemlamen el reverentiam polissimumconsiliis acqulescens magnificenliaeluae
quam erga Romanam Ecclesiam noslramque per- absque dubio profnturis. Jam ergo de man.uetudine
sonam asseris te habere, paratus es venerabilem regali securi, el de ipsius archiepiscopi providenlia
fratrem nostrum Slephanurii Caiituariensem arcbi- non incerli, ipsum et Canluariensem Ecclesiam
episcopumS. R. E. cardinalem sicul arcbieplscopum summoDeoct in ipso libi fiducialilercomniendamus,
Cantuariensem recipere el traclare, proestitase-uri- sperantes st pro certo tenentes quod erga te se
lale lam sibi quam suis quae ad hoc visa fuerit op- B lalem exhibere curabii, quod tuam sibi ex mcriio
poftiina, el res.ilulionem plenariam ablatorum pro- eomparabit graliam et favorem , ac in rerum expe-
mitiens personis pariter el ecclcsiis faciendani. rimento cognoscesqtiam fideliler et veracite"rapud
Monachos quoque Cantuarieuses permiltes ad ec- ie iiislilerimus pro eodem.
clesiam suain redire ac manere securos, quanqiiam Datuih An3gniae,vi Kal. Junii, anno undecimo.
li.c tihi grave plurimum videatur ex eo quod in XC."
ijso negoiio conlra le credis eosdem prodiiorie ma. CANTUARIESSI AR,CHIEPISGOPO S. R. E. CAKDINALI.
chinaios. Regalia vero per eumdem abbaiem in no- De eodetnargttmento.
stris manibus posuisli, ul has ea pro noslro bene- _ (Datiim, ul in alia.)
'
placito conferamus, Qtti nimirum inlerrogalits cur (._) Charissimus in Clirislo filitisnoster Joannes
noii eadem ipse conferres, sed potius nobis traderes rex Anglorum illustris ntiper nobis'per dilectum-
conferenda, respondit quod nondum animus tuus filiiim abbalem Belliloci litleras hujusmodi desti-»
poitierat inclinari *ut familiarem eldem arcbicpi- navit, ul quae nohis ex parle sua proponeret cre-
scopo gratiam exhiberes. Nos igilur iis auditis, de dcremus. Ipse vero proposuitquod Iicet.se in negotio
consilio fralrum nostrorum hoc modo' circa prsefaia Q -CanliiariensisEcclesiae repularet niultipiiciter ag-
regalia duximiis procedendum, ut et reciperemus gravalum, ob devolionem tamen ei feverentiam
ea sine prsej'uclicio
jufis lam ecclesiastici quam rcga- qnam erga Romanam Ecelesiam nostramque per.
lis, et archiepiseopo memorato tribui mandaremus, sonam asserit se habc;re,paratus est sicut Canlua-
si forsan ad hoc indiici nequiveris ut ea sibi con- riensem archlepiscopumterecipere actractare, prae-
feras per teipsum, ila quodijise tibi pro ipsis quem- stila securitale tam libi quam tuis qua?ad boc visa
"admodiim sui praedecessores tuis progenitoribus fuerit opportuna, resliluiionem pienariam ablato.
tenealur.veneramiibusfralribusnostris Lotidoniensi, rum promiltens personis pariter et ecclesiisfacieiH
Eiiensi et Wigorniensi episcopisper nostras dantes dani, monachos quoqtie Cantuarienses perniiltel. ad
"litleras in hiandatis ut nisi requisitus ab ipsis ea ecclesiam suam reclire ac maiiere securos, qtiiii-
~
"sibivolueris ipse conferre, ipsi, proviso prudenter qtiain hoc sibi grave pltirimum videatur ex eo quod
jie quid deceptloniscontra libertatem ccclesiasticam In ipso negolio contra se credit eosdem proditorie-
"inlervenial, prselibala regalia prsescripto modoreei- macbinatos. Regalia vero in manu nostra posuit per
pianl, dicloque archiepiscopoconferanl vice nostra, eumdem abbatem, ul nos ea pro nosiro beneplacito
pt iis quse superius sunt expressa rite peractis, sen- conferamus.Interrogalusautem cur nonidemipsacon-
(entlam interdicti reJaxent, faciendopraefalumar- y. ferrel, sedpotius nobis traderel conferenda.respondit
phiepiscopum,sicut e.xpedil,ad Cantuariensem Ec„ quodnondtimaninius ejus potueral inclinari utfami^
clesiam proficisci; quem prbfecto monemuset per liarem tibi gratiam exhiberel. Nosigitur iis auditis,
"
noslras litleras «fliortamur ut suam ponens priu- de consilio fratrum noslrorum hoc modo circa prae^
cipaliter spem in Domino,circa te talem se salagal fata regalia duximus procedendum, ut ctrecipere-
exiiibere quod ad profectum Ecclesiaesibi conimissg mus ea sine prsejudiciojuris lain ecclesiasliciquam
riielius promovendum fainiljaritalis el gratiae tua Vegalis,et tibi etiam tribui mandaremus, ita quod
possil sibi coniparare favorem. Speramus enim in ec sibi pro ipsis quemadmodum lui praedecessoressuis,
jn cujus manu cor regis"existil, et quocunque vo- progenitoribus tenearis. Unde venerabilibus fralri-
picrit vertet iliud, qiiod sicut in Jioc negolio consi:: bus nostris Londoniensi, Eliensi, et Wigornienst
liiim luum in parte dirigere j'am incoepit, ila ipsuni episcopisper nostras damuslitieras i.n.mah.dajisut,
finali quoque prosequetur effectu; ut ad curan i proviso prudenter ne quid deceptionis contra iiber-
guscepii regiminis efficaciler exsequendam ei noii lalcm ecelesiaslicani inlerveniat, proelibalaregalia
solum impedimentuin noninferas, sed adjunienluni prapcriptQmodo recipianl, tibique conferuni vice
(41) Vide episi. teq. ei Gcsla Iunoc, III, cap. 152 (i%)Yide epist. 80, ct Gesta Innoc. III, cap. 1^2.
1419 PONTIFICATUSANNOXI, CIIRISTI 1208. 1410
nostra, si forsan Idem rex, cui super lioc affectuo-A dum disciplinsedissolutio contiglt. Ad reforman-
sissimescribimus.,in-ducinequiveril ul ipse conferat dam igitur ordinis monastici disciplinam, supra-
ea fibi, ethis quaesuperius sunt expressa rile per- diclam beati Apolenaris ecclesiam libi luisqne
aclis, sentenliam Interdicti relaxent, faciendote, successoribus commlttentes, mouasterio veslro ,-
sicut expedit, ad Cantuariensem Ecclesiam profi- quoriper Dei gratiam disciplina dicitur ac religione
cisci. Monemusergo fralernitatem luam el exhor- pollere, tanquam membruin capiii iri perpetiium
tamur allenlius, per apostclica fibi scripta raan- couninius, slatuentes ul universa ad supradieiam
dantes qnatenus luam ponens prineipaliter spein in ecclesiam pertincniia in \estra semper disposltione
Domino, circa proefalumregem talem le saiagas permaneant, nec niilli deinceps persono. liceat atit'
exhihere quod ad profectum Ecclesiselibi commissoe ipsam eeclesiam aut prsedia vcl bona quoelibelad
melius promovendum familiarilalis el gralicc suoe eani pertinenlia quibuslibet inlocis siia a monaslef,
possis libi comparare favorem. Speramus enim ili rii vestri possessionesubtrahere; sed sic in perpe-
eo in cujus manu cor regis existit, et quocunque luuni conserveiur sicut in proesentisdecreti pagiha
Voluerilvertet illud, quod sieutin hoc negolio con- officii nostri sancit auctoriias. Si qtiis aulem, quod
silium ejus in parte dirigere jam inccepii, iia ipsum " absil! ausu lemerariohtiic nostro decrelo contraire
finali quoqtie proseqtielur effcclu , ut acl curam tcntaveril, honqris et officiisui periciilum patiatur..
suscepli regiminis efficaciler exsequendam libi non aut exeomnuinicalionisuliione pleclattir, nisi prse-
solum impedinieniumnon inferal, sed adjumenlum sumptionem suam digna satlsfaciione correxerii.:'
impendal. Sane pro eadem ecciesiaeensum denariorum.qua-
Dalum, ut in alia. itior quolannis Lateranensi palalio persolvetis. Da-
XCI. tiim Laierani, per manum Joannis sancise Rornanoe
LONDO.NIENSI , ELIENSI, ET WJGORXIENSi EPISCOPIS. Ecclesise diaconi cardinalis ac bibliotliecarii xvt
De ecdem argumento. Kal. Aprilis , indict. ix, Incarhatiohis Dominicae
(Datum, ut in alia.) anno 1116, pontificalus aulem domihi PaschalisII
Fraierniiati veslraepi_esentiumauctoriiale man- papseanno sepiirao decimo. i Nos igitur Ipsius prae-
damus quatenus inandattim quod super negotib dccessoris nostri vesligiis inhaerenles,ut ejus con-
CanluariensisEcclesiaeper alias litteras nunc ultimo stittilio debiltim consequalur effectum, eamdem
Vohis facimus diligenter per omnia observanles, constitutionemprsesentipagina innoyamus, sialuen-
cum universa quoecontinentur stib ipso fuerint rite" les -tit'liulli omnino boininum..: hoslra; coiitirma-
peracia, si forle sttper aliquo quidquamqtisestionis(_ lionis el innovaiioriis,etc. Si quis atitein, etc."
emerserit, a charissimoinClirlsloJllionostro Joanne Dattim Anagnice, m-KaleridasJunii, anno tiiide-'
rege Anglorumllluslri idonea caulioue recepia quod cimo.
nostro consilioet manclatopareal super eo, inter- XCIIi,
dicti sentenliamnibiloniinusrelaxetis. NOSILIBUS VlRISRINGRAVIO ET UBERTO DE SUNNr.-f-
Dalum, ul in alia. BURCII.
XCII.
BICOLAO ABBATl HOKASTERII SANCT-E CRUCIS QUOD Tetnporalittarchiepiscopaltts Maguntinensiseis fom-
tn/..uHfur.
DICITUR I)ESAXOVIVO.
De confirmalioneprivilegiorunu (Anagnioe,ui Non.Junii.)
(Anagnise,m Kal. Junii.) Quanto venerabilem fralrem nostrum Magmili-'
(45) In privilegiofelicis memofisePaschalis papa; nensem archiepiscopumsinceriori diligimusin Do-*
secundi de verbo adverbum sic perspeximus con- mino charitate, tanto eirca suasjttstitias conservan-
-ineri: das abundantioremei favoremnos convenit imper-"
.< PASC„A_IS, episeopus servus servorum Dei, di- liri. Cum igitur ipse de fide ac jirudentia veslra
leclo filioAlberlo abbali monasterii SancloeCrucis ]Q coufidens,negotiasua vohis comini^seritprocuranda...
quod dicitur de Saxovivoejusque successoribusre-- nobilitatem vestram monemus alteiilius ,et horta.-
gulariler stibstituendisin perpeluum. Divinis proe- mur quatenus universa j'ura temporalia Magunli*-
ceptis et apostolicis monitis informamur ut pro nensi archiepiscopo.eomjieientia,-illis nuije duntaxat
Ecclesiarum omniumstalu impigro vigilemus effe- ex<_;plisquoe ad regalia pertinere. noscuntur., adf.
_tu. Eaprop_terecelesiam Sancti Apolenaris juxta opus el maudatum ipsius taliter procuretis quod de
Sambrtimfluviumtuaetuorumque successonunsol- fideli et prudenle possiiis sollieilttdinecomtnehdari.
iiciludini regendam disponendamquecomniiltinius. Nos enim princijiibus,-comiiibusybaronibtis, mini-«
Quam videlicet ecclcsiam Mevaniusjudex in juris sterialibus, el aliis in Magunlinensidioecesiconsti-.
proprii fundo consliluens, beaio Petro sanclseque luiis, apud -qtios idem archiepiscopus hujtismotli
ejus RomanseEcclesiseoblulisse memoralur; ubi liabel jura, direximus scripla noslra ut super ipsis
eiiam seipsum ssecularihus curis exulum ordini vobis, prnut teuenlur, respondeant vice sua.
inonasiicomancipavit, in qtio nimirum iocojamdu- Daluin Anagnise, III Non. iunii, anno undecihi->.

(45) Vide lib. xm. cpist. 207.,


_.li lNNOCENTIIHl" PP. REGESTORU.ilLIB. XI. .ift
XCIV. A rictim anlediclinii, quotl liequaquaiiiidoneiialis mc-
ABBAT.BUS, PR.F.P0S1T1S , ET UNIVERSO CLEROET PO- ritis juvarctiir ad hujusmodibeneficimnoblinendum',-
P.ULO MAGUNTINENSI. dictusqne neposepiscopi processu lcmpnris a noliis
De eodem argumenlg. poslnlarit inslanter ul proebendamipsatn confirniarc1
(D.ituin,ut in alia.) ipsi aucloriiale ajiostolica dignareniur, nos lami.T
Qnanio venerabitem fratrem noslruni Magunti- reputaules indigiium inandatum apostolicum sic
1ensem archiVpisedjmm,elc, usqite impeftiri. Mo- eludi, petitionem ejiis in hae parte nullalenus
nemiis igittir universilalerii veslrrim et ekhoi.amttr volumus exaudire. Verum praefatiis clericus apud
atienlitis, per aposioiica scripta mandantes quatenns sedem aposlolicam iongb tempore morain trahens
liis quibtisipse jura lam spirilualia quam temporalia seiliilus exspeciavil si forsaii aliqriiscomparerei qui
Magtinlinensiafehicpisedpo competeiiila, illis nttnc vcllet in pt'i'..oii!iiiiej"usaliquid objiccrc ac proliare
dttiitaxal exceplisqriaead regalia perliiiere'noscun- propter qtiodei de jure beneficimnecclesiasticiimne-
tnr, procuranda commisefitvice sua, curetis, proiit garciur, secltandem nullosibi super huiusmodi ad-
leuemini, respondere de ipsis. Alioquin; venerabili vefsario comparenle, nobis liuniiliier supplica\it
fratri nosiro archiepiseopo Treverensi et dilectis nt tlignarenmr eidem niisericorditer providere.
filiis abhati de Remesiorf Treverensis dicecesiset Nos igilur ejus peti.ionibus inclinati, dilecfisfiliis
archidiaconoTreverensi dedimusin mandalisul vos abbati Sancli Auherti, decano el* magislro R. dc;
ad id per censuram ccclesiasticam appellalione re- BelcerelcanoriicoCdnieracensi di.tiicle deilimus iii
motii compellanl. prxceptis ut slne dilatione qualihet posl susceplio-
Datum, n. in aiitt. fiem m_nda(i nostri praediclo episcopo el vobls
XCV. spaiio trium mensium assignato, nisi infra idenl
ABBATlBUS, PR__t> BSITISET UNIVERSO CLKRO,COMlTl- spa.ium sliquod canonicuin cofani eis oslensniil
BUS, • BARONfBtJS , MINJSTERIALIBUS ET AL1IS1N foret pariter et pfobatum proptcr qudd erga ipsum
HAGU_Tl_ENSI DiOECESI CONSTITCTIS. gralia non deberet apostolic;e provisionis impleri,
Super eadem maieria. cxtunc iidem, sttblato cujuslibcl coniradictionis et
(Data eadem.) appellalionis obslaculo, ipsum cpiscopurii vel qui
Qnanlo tenerabilem fratrem nostliini Magunti- gererci viccm ejus, si forsan ipsiiin1 abesse cdniin-
ncnsein archiepiscopum, etc, Ustjueimperliri. Mo- gt-ret, el vos eliam tit eumdem R. recipientes iii
uenitis ergo -universitatem vestram et exhonamur canonicum et in fratrem, ei proenominalamprse-
allentius, per aposlolicascripla mandanles qualenus p bendain curaieiis confefre vel in sequivalenlisibi
his quibtisipse jura, elc., usque de ipsis. Alioquin, aul majofi sine difficullale qualibet providere, pef
veherabili fratri nostro arehiepiscopo Treverensi, ceiisuramecclesiaslicam conipellere non differrent_!
eic, ut supra usquead finem. facieriles ei suHicienlerab ipsis in victus et vesli-
Data eadejfi. lus neeessariis' providcrl donec proVisuifiessei ei-
XCVI. tlem in altero prfemissorum, conlradiciorcs et
PR.EPOSITO, DECANO ET CAPITi'LO SUESSJONENSIjrebelles districlione siriiili appellalione poslposiia
Ul RoberlumVaisliacipermillant gaudcre prwbenda compescerido.CaeiernmexsecUloresprsedicti, sicui
Suessioncnsi. ex litteris ipsoruin accepimus, paiiesad suam prae-
(Lalerani, VIIIId. Maii.) seniiam evocarunl, et cum vobis nostrae litlerae'
Olim bonoe inemorioeSuessionensi episcopo in fuissenl exhibiiic, niliil objeeislis in personam prse-
pufiibus Conslaiilinopolilanisagente, oflicialesipsius dicti R. infra spatitim nostris liueris denolaluni,
per iiUerss noslras rogando duximus et monendos, propter quodipsum ab impeiiiione yestra de:iunlia-
jiiliilomihus ipsis prsecipiendomandantes ut dilecto veVunlpeiiilus absolutum. Sed (hesatirariiis ejus-
filio Roberlo "Valsliacidiacono ecclesiasticumbeiie- dcinecclesiae, qui func vices agebal cpiseopi me-
ficium ndn-habenli prsebendamin SuessioriehsiEc- 0 niorali, aliqua iri pefsonam ipsius objecif, e. testes
ciesia, si qua vacafet ibidefti, pro reverentia beati pro-!u_il ad e'a qtise'obj'ecerat conlifmanda. Sed
Petri et noslra sine qijalibeUiiflicullaleconferreiu- postquani ipsosdiligenter examinare' curariuit, nil
alioquin, primo vacatiiram donalioninoslrseprsece- siifliciens in corum teslimoiiio inveneriint -per
piinus reservari personoeiddneaeconferendam, vobis qnod idem indignus sipostolicaeprovisionis gralia
dantes etiam in praecepiis ut ad pfsebendam, si videretur. Id ergo in piiblicum per sententiam
qua in vestra ecclesia luni vacaret, vel quam primo proferentes, tbesaurafio proedicloauctoriiale nostra
vacare contingeret, nulltim recipere prsesumeretis detleruni fnmiter in mandatisut eidem R. in prae-
in canonicuiunisi cui nos conferendam providere- benda Suessionensi vei aeqiiivafenliaul majori
inus eamdem. Cum aulem postmodum qusedam in juxta mandati nosiri continenliam provideret; qui
.cciesia ipsa vacasset prsebenda,prsefalus episeopus ad boc se pafStum prtfponeus, pro-bendam ir.
interim de sua percgrinatione reversus, ipsam, apo- Roiensi Ecclesia ipsi obtuiit coram eis; quam cuin
slolico pra-cepto conlempto, nepoti suo de Jacto, diiius c.Iericus refuiaret, asserens quod Suessio-
ctim de jure nequiverit, pro sua voluntate concessit. nensi prsebendasdiguiiaie noii eral nec valentia
Deiude vero, licet vos nobis scripseritis cotilra cle- asquipoliens, adjccit quod de primo vacalura in
UJ5 PONTIEiCATUS-ANNO Xi, CIIRISTI 1-08. . IJU
Ecclesia Roiensi alitis clericusauciqritale nostra A dem R. pacifice possidcre. Ideoque discreiioni
canonicari debebat. Sed ad utrumque thesaurarins veslrse per apostolica scripta firniitef prsecipiendc.
respondit setegitime probalurii;n proebendscSues- lnaiulainus quatenus contradiclores et rebelles, si'
sionensi aequipollerein valentia Roiensem praeberi- qui fuerinl, per censurain ecclesiaslicam appelfa-
dam, el si in probatione deficerel, oequivalentem tione poslposiia compescalis.Quodsi non omnes, ctc.
vci nlajorem ei in Suessioneusi Ecclesia vel alibi Duo vestrum, elp.
assignarel, et si prsebendam Roiensem acciperet, Dattim Lalerani, vn Idus Maii, anno' unde-
eum faceret pacifica ipsius possessione gaudere. , cimo.
Cumque idem R. poslularet inslanter ut de rece- XCIX.
piione ipsius ad' Suessionensem praebendamnobis DECANO ET CAHONICIS GURCENSIBUS.
scrihere procurarent, noiuerunt facere "quodpete- De electioneepiscopi Gurcensis.
bal, eo quod thesaurarius ad nostri essecutionem (Anagnise,Non. Junii.)
mandaii se paralum firmiler asserebat. Sed alter- Turbulentissimam qtiaesiionem ei plurimiim in-
cationibusinter. eos exortis de valentia prsebenda- tricatam super eleclione ponlificis in .e.traEcc.It's'a
rum, proefaius R. se ac sui processum negotii ad facienda,-inter vos el Salzburgensem Ecfesiani
sed_m aposiolieam postulavil remitti. Quod cum iemporibusbona3mcrooria3Alexandri(.4)ctLuciipfoe-
parti alteri placuissel, negolium ad nostram proe- decessorum noslrorum non sine magnis expens-ise. '
senliam remiseriint. Parlibus itaque in noslra proe- gravibus iaboribus agiialam, nostris quoqtie lempo-
senlia constituiis, et volentibus ad invicem liiigare, libus cotitigit suscitari, parte vestra firmiter asse-
dilectum filium nostrum Gualam, Sanctoe Marisein rente quod libertas eligendi vobis pontificem ad vos
Porticu diaconum cardinalem, eis concessimus au- taiii de jure communi quiira antiqua consucludine
ditorem; in cuj"usprsesenlia cum aliquandiuliiigas- ac speeiali privileglo coinpetebat.. Unde procuralor
sent, idem cardinalis nobis fideliter retulit quse• vesief poslulavit a nobis Ut faceremus vos pacifica
fuerunt proposita coram eo. Nos igilur attendentes libertatis ipsius possessione gaudere, paftem afie"-
diclam prsebendanv,quam donationi noslrse man- ram compellendo.a veslra super boc indebila nio-
davimusreservari, in elusionem mandali-aposlolici lestatione cessare. Cui cum ex altera paite quse-
diclo cierico assignalam fuisse, quidquid de ea fa- dam obj'icereiur senleniia quoe supcr hoe pro Salz-
cium esl auelbritate apostolica irritantes, eamdem burgensi dicebalur Ecclesia promulgata, idem pro-
prabendam adjiidieavimusR. diaconomemorato,per curator asseruit nullam penitus super iioc senten--
apostolicavobis scripta pr-eeijiiendomandantes qua- (j' liam fuisse prolalam, Verum exhibitis nobis qui-
lenus eumdem R. recipientes in canonicum et in busdam IiUerisbonoe'memorioefrigiiiseiisisepiscopi
fiatrem, proebendatneamdem permiltaiis ipsum pa- et"abbatis SanctoeCrucis, quae videbafiiuf laf_m ab
eifice possidere. Mos. enim dilectis filiis deeauo, ipsis dictam sententiam" continere, idem pfoposuii!
succentori et Miloni deLagereio canonico Remensi subsequenter quod cuni dieti episcopus et abbas rioiv
nostris damus lifteris firmiter in prseceptjs ul con- Tuerinl erdinarii j'udices, nec constaret quod fue-
trad.elores el rebelles per censuram ecclesiaslicam rint arbitri copimuniler electi.a paftibus,. vel j'udi-
appeilalione remota compescant. - , ' ces a sede apostolica delegati, quod slaluerant re-
Datum Lalerani, viu Idus Maii, anuo unde- bur habere non poteral firmitalis, conleiidens vos
cnno. • , • - haclenus libere vobi_ poritificem,elegisse, quem
XGVTI. iisum sufficienterse asseruit probaturum. Cumque
De eadem re. fuissei ei ex adverso respoiisuih pnKdictosjudiees
ex delegaijone. jam dicti Alexandri papae leiii.
ln ettmdemfere nioduin scripium esl eleclo usque
eiJem capilulo per scripla noslra districle praeci- jusedecessoris nosui habuisse auclorilatam negot-
raandantes ul eumdem R. in ca- tium, terminandi, super eligendi usu et commissione'
piendo reeipiens D
nonicura et in fratrem, prsebendamipsam permit- ipsa venerabilibus fratribus .nostris Brixinensi,
lai euni paciiice possidere. Nos enim diiectis filiis Friginsensi, et Tergeslino episcopis receplionem
testium quos aiterulra paiiium vellet producere'
decaiio, succenlori, el Miloni de Lagereio cano-
nico Rem,, etc, ut /» alia. Datum. duximus committendam. Partibus auiem poslea in
' noslra
prseseniia conslitulis et allestationes super
( XCVHI. illis' tiuobus ariiculis offerenlibtrs nobis clausas,
De eadem re, procuralor vesler fuit^in judicio protestatus quod
.- {Lalerani, vn Id. Maii.) non credebat super lioc sententiam Ialam fuisse,
In etimdemfere modum scriptum est eisdemusque et siforle fuisset lata, per. hietum" uiique fuerat
districle prsecipiendo mandanles ut eumdem R. contra vestram ecclesiam judicatum ; quem ad nos
recipientes in canonieum el in fralrein, i>ra.bendam secreto Yocavimus,et de metus inquisivimus qua-
ipsam, quam .per dileclum filium. Suessionensein liiate. Sed cum nobisinetuin hujusniodi expressis et
elec.um ei-prascipimus'assignari,/periniUant euin: qui sitlTicienterprobalus minime videbatur aufeire

(41^VideAvenlin.lib. vn sub inilium.


.Ais iNNOCF.NTIilil PP- REGESTOI.UJiLIB. XI. Ult.
_dmiiiicu,um parti veslrae, ac se nolle probare A i lisiis, al)eo fuii eadcm senteniia confirmata, quori-
alitim faleretur, postulans inducias ad inelum quem que vos sponle per multos annos sentenliae parui-
expresseral comprob..nduni, nos ad concordiam in- slis eidem. Quas raliones pars veslra responsioni-
lendentes tam sibi quam procuralori partis alierius busdiversis elidens adjunxitquod post iranslationeni
consuluimus ul advenlumvenerabilis fralris nostri archiepiscopi memorali ad Ecclcsiam Maguniinam
S.l-burgensis areliiepiscopi cxspcclafent, qui veii- ecclesia vesifa snpradiclo proedecessorinosiro Lu-
lurus lunc lemporisad sedcm aiiostolicamspcraba- ciopnpse, quando poiuit reclarnafe, super -violentia
tur. Qui cum iiequaqtiam venissel diutius exspe- exjiosnit quoestionem; sed ipse, sicut in privilegio
ciaius, et quidam ex vobis interim ad vestram ec- quod super electionCjinstilulione, ac co::secrafione
c.lcsiamaccessissenl, secuin quosdam lesles redcun- Gurcensis episcopi felicis recordationis Alexander
tcs diixerunt per quos alium inelum, seilicct quod papa II, dicehalui' Salzburgensi Ectlesise conces-
per comiiemPalatimim et germanos Salzburgensis sisse, ita et in sententia cireumventus_asserens se
qui lunc erat compulsi fiterant eoiuia diligenler examinasse, ac verum iliud privilcgiuiii
nrcliiepi.<,copi
se Guroensescanonici confileri, p.oediclusprobare invenisse qttod Iios faJsumvel falsalum rcpcrimus
voluit procuratorj (unc denuim confitehssenlenli.im " manifcste, eam vobis absenlibus confirmavil. Nos
latam fuisse, proponcns quod cuminjure civiliha- ' autem iis elaliis inlellcclis quaecoram nobis paries
beaturexpressuin quia quod vimciusvecausa gesttim n.ultiplieitcf allcgaruni, iulerloquendoconcessimus
est pfaitor nuUo lcmpore raium habeat, nec illo ut procuraior vcsier probandi melum ilhim factil-
lempore r.ila dcbcbat haberi senteniia quae ocea- talem h-.iberet, prrcsiito jiiramenlo se illiun po-l_a
sionc inelus hua fueint a judicibus memoratis, ad didicisse; sicque testes produxil quos per dilccio.
hoc idem probanduin qtiasdain alias raiiones indu- filiosnoslros Leonem lituli S;\nct-3.1'ruclspreshy*
cens. Idem praetereaprocurator oblulit juranientuin terum et Gualam Sanctoe Marioeirf Poriicu.diaeo-
quod de novo in suam noiitiam deveneral talis me- num caTdinales examinari mandavimtis, et eorum
tus. (45) Quare audiri dehebat illa consimili ralio* deposiliones couscribi Coeterumqiiia prsedicli ar-
ne, quod si quisquam lempore conlracfi matri- chiepiscopiproeuralor fam super hoe qnain super
monii prsesens fuil, nec ttinc aliquid proposuil eo quod YOS_ssue.il spoiiianea voliinlale senteniia;
contra ipsum, et illutl vciit processtt lemporis ac- paruisse, necnon eiiam quod lam metti quam aliis
cusare, ac consanguinitatem inier contrahentes coram soepedictoLucio papa in judicio allegatis
exislere juraverit se poslea didicisse, auditurac- idem praadecessor noster per privilegii paginam
cusans. Item ex variatione hujusmodi proponebat („ praefatamsentenliam conlirmavit, lestes in veslris
vestram Ecclesiam non debere periculum susii- partibus producere- inlendebal, prsefato episeopo
nere ; qtiia noiinunqnam proetor variantem ad- Brixinensj et Aquilegensi proeposito et schplasiico
miliit, nec inutantis consilium aspernatur. Ad Augustensi dedimns in niaiidatis ni testes quos
hsec .proposnii pars adversa quodbonse memo* ulralibet pars super praemissisarliculis etsuper
riee G. (46) Salzburgensis arcliiepiscopus decon- transactione quse jiost tempus sentenliaedicebatuf
hiveulia et consensu Jam apostolicse sedis qtiam facta fuisse aut in personas .eslium _uceret produ-
ini|)eratoria3 celsitudinis in quadam parle suse cendos rccipere procu.arejit, et allestaiioiiesreda-
dioeccsis Gurcensem episcopalum creavit, consti- elas in seriplis nofeis..niiliter iransmitieiUes,proe-
tuens ut Gurcensis (47) episcoptts lam in spiriuia- figerent tam vobis quam parti adversae lerminum
lihus quanr etiam temporalibus Salzburgensis ar- competeniem quo vos -ios.ro reprsesentaretiscon-
cJiiepiscopi perpetuus forel vicarius. Unde ctim specfui sententiam rccepluii, jiisi forsan interini
elcctio vicarii, slcul ct vlcedomini, ad eum solum- ad amicabilem concordiam venire possetis, quain
modo de jure periineat ctijus vicarius efficiiur aul ulrique parli credebamus pJuriramn expedire. Qui
eliam v.iceiloraiiuis,profeclo Gurcensem episcopuin juxta iiiandati J-enorenirecipientes lesles utrinq.ie
asserebal ratioije paironatus el vicariee a Salzbur'. [5
\ productoss £um inclinare vos ad compositioneni
gensi fore afchiepiscopoeligendum, adjiciens cjuod amicabilem nequiyissent, procuratores vestros et
jirocurator ipse audiri aliquatcnus non debebat partis adversos cum allestalionibus et scriptis au-
nuilliplici falione, tbm quia confessusfueraf quod thenlicis sub sigiliis propriis fideliler consignalis
mctiim uliuir.proponere non volebat, tum qriia cuni ad nosiram proesenliam remiserunl. Quibus posl-*
a principio lalam sententiajn ne^avissel, perfrau- modumin noslra proetenlia-coiisiiiutis,nos univer-
dein postmodum eontfarium esl confessiis,' tum sis altestationibus publicalis,-el tam eis quam scri-
etiam quia.confessusfueral vos Salzburgensi afchi- plis aulhenticig .ulriusque.parii. diligenter inspe-
cjriscopo in talibus obcdieiUiam praoslitisse post ctis, et intellectis aUente .qusec.unque procuratores
senfentiam memoralam; per quse praesumebatur ipsi proponere curavernnt, apud eosdem pro arai-
TOSeamdemsenlentiam approhare. Proposuit insu- cabili concordia, ad quam ab ipso lilis exfirdio
per quod postquam vos prsefato Lucio III, praede- vos et partem alleram induxisse dignoscimur, in--
cessori noslro de ipsa seiilenliaquerimoniam obtu- slilimus diligenter. Quihus noslris acquiescenlibu-
(45) Cap. A nobis,Qtii malrim. acc. poss. pag. 78.
(i.J Geu.lia.dus. Vide t. 1, Metrop, Salisburg. (47) VideGesla lnnoc. III, cap^ 159v
£M? POXTIFIGATUSANNOXI, CHRISTI 1208. i.18
tr.onitis, proepositusecclesise vcstrseac magislef G. A scriptam formam factam a nobis, et ab Ipsis pro-
vestras exhibtterunt litleras coram nobis; per quas curatoribus, sicul procmissum esf, approbaiam,
.onslabal eosdcm a vobis recepisse mandatum, noti auclorilale apostolica eonfirmamus, slatuenles ut
solumagendi«trespondendi, sed etiam componendi. nec sententia nee privilegium aut .quodlibel aiiud
Magister quoque Marcualdus et R. Salzburgensis instrumentum huic composilioni unquam obsistat,
_rchiepiscopiprocuratores,'elsililleras arcbiepiscopi quin etiam quantum ad hoc pcnitus sint invalida^
non exhibuerint per ~quasprobarent se supra ce-n- ut ipsa compositio sine quovis obsfaculo robur ob-
.ortlia facienda recepisse mandaium, in consislorio tineat perpetusa firmitatis. Nttlli ergo... nostros
lamenpubl.ee praveruni-quod super hoc manda- compositionis,confirmalionis,et eonstitutionis,etc.
tum ab archiepiscopo memorato receperanl juxta Si quis autcm, etc.
formam sibi ab arciiiepiscopo eodem expressam Dalum Anagnioe,Nonis Junii, anno undecuao.
.lobisque irisinuatam ab spsis, et quod proefatus In eumdem modum scriplum esl Salzburgemi
_rcbiepiscopiis mandaluih ipsum, eis scientibus, archicpiscopo.
ah eis nullatenus revocaral, quodqtte ipsi daren! €. .
firieliler operam efficacem ut compositioncm fa- EPlSCOPO AMBUKENSI.
«ieridam a-jiobis-ickm arcliicpiscopus observarel. " De supplendanegligentiapalronorum.
Nos igilur postmodtim deliberaio cuni fratribus (Anagnios,Id. Junii.)
nosiris consiiio, aitendemcs tam vohis quam ad- Oblatoe nobis luse fraternitatis-litlerae conline-
vers»- parti niullipliciter expedire controversiam bant quod cum inlerdum quidam qui jus patrona-
i_3saniconcordia polius quam judicio lerminari, tus in quibusdam ecclesiisluas dicecesisoblincn.,
compositionem hnjusmodi de panium conniveniia auctoritatc nostra mereantur excommunicaiionis
inler vos duximus faciendam^ ul episcopo veslro vinculo innodari, easdcm ecclesias niulto lcihpor.
defunclo, Salzbii.gensis archiepiscopus %Tocaltis a vacare conlingil, patronis ipsis propter excomms!-
Tobisad ecclesiani Gurcenscmaeccdat, et tres per- nica.ionis impedimenlumpotestatem non habenti-
sonas, unani videiicet de gremio ejusdem ecclesi-3, bus pi_3scntandi.Untla qusesivislia nobis an post
quam iitiliorem bona fidecrediderit tam ad regimen sex mensesin taii casu tibi liceateasdem ecelesias
prresulaius quam eliam offieium vicarios ae duas personisidoneis assignare. Quocircafraternilati ttia.
"extraneas, vobis denqminare proctiret, vos vero prajseulium insinuatione maadamus quaienus pa-
sedrsuni snper denominatis vobis personis diligenli tronos ipsos moneasellicaciter et inducas ut pro
--leiiberaiione traclelis, efvobis laridem ac eodeia - iis salisfacere.sludeant pro quibus dignbscunlur
archiepiscopo in .api.ulo residenlibtis, is ex de- cxcommunicalione uoiaii, ut sic beneftcioabsohi-
nominalis personis ab arcbiepiscopo primum in tionis obtento, personas idoneas ad pr_.diGt»s
episcopnmet vicarium el consequenler a vobis in ecciesias v_le_ut prsescnlare.-Si vero tuis riiohili.
episc.pum eligatur in quem omries-vel saltem obedire contempserint, post sex menses a lempore
niajor pars veslrum periitus consehsissent, ac vacationis, appeilatione remota, personis idoneis
postmodumelectiohe ipsa per decanitm vei prsepo- ecclesias mcnioralas assignes, ita quod ex hoc pa-
simm" seu quemlibel alitim ecclesix veslroecano- ironis ipsis iiulium in posterum proejudiciumgene-
uicjin ad hoe a capilulo depufatum solemniter pu- re.tir.
-blicala ,~ electum ipsum Salzburgensi archiepi- Daltim Anagniae,Idibus Junii, anno uncleciino.
scopo; ntpole metropoliiano vestro, proesenlafe Cf.
curetis, ab- eodem confirthaiionis beneficium re- EIDES.
cep.urtim, cui metropolilanusipse sine difficultate Noti debetseparan malrimoniumquarutoambo con •
qtialibet lam confifmationis quam"consecraiiosiis juges sunt adulteri.
riiimiis' gratanler impendat. Ne.vero ^ujusquam (Dalum, utinalia.)
machinatioiiis.as.uciacirca hoc aliquid in Ecclesia. ) (.8) Ttia fra.ernilas requisivil a" nobis _lr«m
vesli\_ dispendium attentettiivaucloritate omnipo- aliquo deneganle uxori suoe in adulterio depie:
teiuis Cei Patris et Filii et Spiritus sancti, ex parle bensa3 debittim conjugale, si postmodumapseeum
queqtie beatorum apostolorum Petri et Pauli ac alia perpetret "adulterium manifesie , ,an uxore
nosira, excoiumunicationis _ententiam iiilerponi- agenle poeniienliamde commissoev veniarh lui/niT
tnus, quam Sal-burgensis archiepiscopus, qui pro liter posi.ulanie,-vir cogi debeat ul eamdem mari-
tempor. ftieril, incurrat si quaudo de gremio cc- tali affectione^perlraelet. Supcr quo tibi taliter re-
clesiseVestioeqiiemquam denoriiinareprsesumpsefit spondemus, quod cuin paria criinina compensa-
iiisi quein ad proesulatusregimenet ofiiciumvicarioe tione mulua deleantur, vir hujusmodi fornicationis
.ltiHorem sestimaveritbouafide. Quam coniposi.io- obtentu sriaeuxoris nequit consorlium declinare,
nem procuratorcs ipsi paritef approbantes, eam- Datuin, ul in alia. _*
siem bumiliier receperunl. Nos etiamad postula-
tioncm eorum compositioneincamdem juxla prae-

(48) Cap. Tua fralefniias, I)e adulteris.


. ATUC...GGXV.
U!9 INNOCENTllIII PP. REGESTORTJM LIB. XI. . i420.
CII. _.tuta partes in vcstra proesenfiaconvenisscnt, et
MVERNENSI ^ETA.RELIANENSI EPISCOPIS, ET ABBATlpost aitercaliones non modicas inter eos super
C__l.„ DEICISXERCIENSIS ORMNIS. modo procedendi snbotias, tandem nostro acceptato
Ut pallium assitjnenlarchiepiscopoRemensi. rescripto secundum formam ipsitis petissent in
(Anagniae,... Non. Junii.) negolio memorato procedi, vos ad inquisitionem
Circa venerabilem iialrem nostrum Albericum super modo rejjtilsionis prsedicti canonici legitime
Remensem archiepiscopum videmus el gaudemus procedenles, receptis tesiibus bine inde produciis,
1
imjilelura quoi! legimus et recolimus in Psalmo et atleslalioiiibus publicatis,-ac dimnlaio suffi-
proedieluiii: Considerat peccalor juslum el qumrit cienter a parlibus super eis, quia sola senieniia
perdere eutn; Dominusaulem non derelinqueteum jam teslanle perpendistis ad relationcm nostro apo-
in manibus ejus, ncc damnabk ipsum cumjudica- stolalui faciendam partium animos inclinalos,-eau-
Jiilur illi (Psal. xxxvi). Sane eum olim venerabiles sam ipsam inslructam cum deposifionibus lestium
fralres liosui Parisiensis et Atrebatensis episcopi el teslimonialibus qtioque litteris nobis remittere
_c dilccius filius abbas de Clarimarisco eumdem procurastis. Nos autem negotio ipso diligenlerexa-
Albericum, tunc Parisicnsem arcbidiaconum, virum minaio compcrimus nequaquam esse probatuin
J
utique vila, faina, scienliaquoproeelarum,secunduni quod dicius Pelrus prsescriplo modo fuissel ah ir-
fonnam mandali quod a nobis acceperanl proefe- regularitalis probalione repulsus, imo per tesies
cissent Renien.i Ecclesiaein pastorem, Tbeobaldus omiii exceptione majores ostensum quod cum die
de Pertico archidiaconus el Petru. de Stampis ca- quo praefaius Albericus in Remensem archiepisco-
nonicus Ecclesiaememoralae se ipsis lemere oppo- pum exslitit nominatus, memorati Theobaldus ct
. nentes, inter caetera quse nobis per suas lilteras Petrus instirficienliain contra ipsum, et jn crasti-
-conira ipsorura- inlimavere processum, haec ad- nuin idem Pelrus adversus eumdem irregul.iri.aiem
versus prs-fatumarehiepiscopumspecialiter expres- et iiisufficiciiiiam objecissel, ac ulrobique se pro-
serunl, quod videlieel essel irregtilaris, indiscre- misisset eas inconlinenii probare, delegatis vo-
lus, et maiiumissus. Quapropter-episeopis interdi- lentibus admiltere probationes oblalas, ij)se se us*
xeranl qui convenerant ad consecrationemipsius, quequaque tergiversando subtraxil. Unde illi ejus
jie talem in episcopum consecrarent, cum idem versuliam attendenles, diem ad impendendamcon-
Pctrus probaturum hoc clie data se promilteret secraiionem archiepiscopo memorato. ferme post
coram eis. Sed proefatusParisiensis episeopus, qui hebdomadas tres futuram publice proefixerunt. Et
ad promotionem illius omnimodis intendebal, ne- ,J cum iriterim dictus'Pelrus super hoc eos^jrrinime
mine conlra Petrum nisi dtmlaxal ipso eodem ju- requisisset, demum processmn eorum altentaia
dice rcplicante, duos presbyleros convocavit, quo- quasi fraude praaservans,Sabbaio dieiu Dominicam
-
rum leslimonia contra ipsum absentem et iguoran- pra?cedenle qua erat idem arciiiejriscopus-conse-
tem super infamia clam recepit, et sic admissus crandus se ipsorum conspecluiproesenlavit, el po-
non fuit ad irregiilariiateni probandam, videlicet slulavit instanter, appcllationein ad nos iiihilo-
quod cum vidua coiijugalem copulam conlraxissef, mintis inierponens, ne ad consecralionemprocede-
eoque taliter a probationc repulso, posl appellatio- rent, sed super irregularitate proedicta probationes
nem ad sedem aposloiicam interpositam illum ul- reciperent quas dicebat se in contiiienli exhibere
cunque fecil in episcopum consecrari. Unde nos paralum. Unde judices de re ipsa maturiore con-
tanlum sacramenli defeclum clausis nolentes oculis silio deliberare volentes praeceperunt eidem ul in
perlransire, maxitne quia preefati archidiaconus et erastinum summo mane in eorum proesentia com-
canonicus super hoc apud nos per iteratas litteras parerel. Quod tandem efficiens, irregularitatem ob-
institerunt, vobis dedimus in prseceplis ut inquisila jectam simili modo sieut et ante promisit se in
et cognita veriiale, si memoratttmPetrum inveni- continenii probare. Cui cuin dicti juilices probaud.
retis a tali exceplione probanda prsescripto modo ^ haec, sicut petebat, copiara indulsissenl, ille va-
ftiisse repulsum, non olistantc quod acium inordi- riavit protinus verbum siium, postulans ad.lesies
nate fuisset, deniinliaretis eidem Petro et archidia- inveniendos inducias sibi dari. Deinde prsefalus
cono supradicto uf si vellonl et possent, ambo vel archidiaconus requisitus si vellel lestes super irre-
aller irregularitatem objcctani regulariter sub exa- gulariiate producere, respondit quod ipse de irre-
mine veslro probarent, et si piobare infra duos gularitate nihil proponere volebat pninino,; supef
menses nollenl aut nequirent eamdem, sive quod insufficienlia vero probationes aliquas.non exhi-
in canonica probatione deficerent, seu etiam quod buit, nec exhibiturum se dixit. Unde patet quod
contjngeret jpsos canonice a probatione repelli, di- cum ideni Theobaldus et Petrus omnia lisec sttp-
lecto filio Raynerio subdiaconoet familiari noslro presserint, et super repulsione id expresserint
protinus injungere curaretis ui pallium secunduni tantum nobis, quod videlicet ipse Petrus eo modo
fo.rmamsibi datara irenioraio archiepiscopo eonsi- qui superius est expressus inordinate -fueral ab
gnarct, quod si •suflicienterprobarent irregularita- objectorum probatione repulsus, de quo nibi.l pe-
lem objectam, a regimine Remensis Ecclesisepe- nitus probaverunt, rescripium apostolieuni per
liitus amoverelis eumdem. Cumque die ad hoc sta- suppre^sionem veriialis et falsitatis expressionem.
i.-l PONTIFICATUSANNOXI, CHRISTI 12.8. li-2
exstiiii impeiraliim, cum sit etiam sufflcienter os- A archiepiscopus nobis nequaqtiara sit incredibills vel
lensuni quod prcsbyteri ad infamiam prsefati Pelri suspectus, el sicnt per regis ac suJTragaiieorufit
probaiidam, non duo tanlum, sed quatuor, nec al oraniuin teslimonianecnon abbaium et capiiulorum
episcopoParisiensi, sed a Milone de Nantoiio, fiierc -Remensis provinciaealiorumque' inulloruni accopi-
producti, nec ob hanc causam, id esl propter infa- mus, propter illius irregularitatis objectum uon in
miam, sed ob aliam, id esl j)ropter tergiversalio- minimo ej'us sit opinio aggravala, quia tamen ipse
nem, eum non solus Parisiensis, sed et conjudices purgatfonemspontaneamad clarificandumpropfiam
reptilerunl; qiiem, eisi propter hanc causam miiuis innocenliam obtulit per se ipsum,-si eam voluerit
canonice repulisseni, non-iiimen jam admilti de- exhibere.-eum quota manu cpiscoporum vel'ahba
berel ad irregularitatem probandam, cum alhuri tuni seu etiam sacerdolum ipse malueril, eam infra'
repulsioiiis causam se promiserit probaturum, ir niensem ad ipsam recipie:idani publice designalum'
cujus probatione omninq defecil. Cum igilnr juxla rccipere procuretis, ad l.emensem Ecclesiam, ubi
forniain nostri mandati, cjuam pars acceplavil utra- compugnalorcs commodius babebunlur, gratia re-
que, acsecundum ipsam postuiavil in causa procedi, cipiendsepurgaiionis persoiiaiiier 3ccedemes. Prae-
debulsset probari quod prsefalus Parisiensis epi- falo autem subdiacono nosiro nihiloininus injun-
-copus, qui ad pronioiionem illius. omnimodis in- B gaiis ut pallium de corpore beali Pelri suinptum,
lendebai, nemine contra Petrum nisi duntaxat Ipso insigiie videlicet plenitudinis pontificalis oflfieii,
eodein judice replicanie, duos preshyleros convo- dicto archiepiscopo secundum formam sibi a nobis
caril, quoruui lestimonia "conlra ipsum absentem expressam assignet. Quod si non omnes, elc.,' duo
ct ignoranlem supef infamia clam recepit, et sic veslrum sublato cujusiibel coniradiclioiiiset _ppel-"
admissus non fueril _d irregularilalem probandam, lalionis obstaculo e"anihiloininus exscquanltir.
vldelicel "quodcum vidtia-conjugalem copulamcon- Datum Agtianiae, JII Nonas Junii, anno ttnde-
Iraxisset, ut taudem IIoc probalo valcret ad irregu- eimo.
laritafein probandam admiiti, qnoniam aliis qusc CH(M-).
snnl prsescriptaprohatis, de hoc nihil penllus est «_1ENSIET LONDOXIENSI EPISCOPIS.
oslcnsum, de consilio fratrum noslrorum, ab im- Consolatoria.
petitione prsediclorumarchidiaconi et canonicl sen- (Agnanise,xvm Kal. Junii.)
teniialiter absolvimus archiepiscopummemoraltim; (_!)) Licet ex.litteris quas vohis super negoiio
maxime cum idem canonicus mullipliciicr vaciila- Caiituarierisis Ecclesise per dilectum fiiium abba-
^erit el variaveril coram nobis, quin ctiam ex sua tem Belliloci el magislrum Simonem nuperrime
confessionesit de calumnia manifeste convictus, ex G destinavimus frateniitati vesfrse jam jnnofuisse
"eo quod coram nobis confessus esl se irregukrila- credamus quid sit oblatum a rege, quidve mauda-
iem quam obj"eeerata principio poslmodum didi- l«ra a nobis, ad anajorem lamen caulelam tratiscri-
cisse, sicquequod nesciebat objecisse adversos ar- ptum illarum quas ipsiregi direximus miilimusvobis
- eliiepiscopurii saepediclum.Ne vero lemeraria ejns prassentibus iiiterclusimi, monenies ct obsecrantes
proesumptio et praesumpluosa-lemeritas remaneat in Dominoquaienus sicutfuistis in Iigandopruden-
impunita qui praesumpsitponere os in coelum,cum tes, ita sitis in ahsolvendo "discreti, sub e"atempe-
Iingua ejus transeat super lerram, ul jiixta quod rantia posl vlnumoleum iiifundenlesul jilaga livens
legilur, justiisiavet maiius suas in sanguinepecca- et tumens debeal perfecte curari. Cum auleni supor
toris, saepedictumPelrurii ab omni offrcioel bene- contumeliael injuria quas propter obedienliam et
ficioclericali suspendinius, donec apud vos el-euin- jusliliam sustinelis, illorum vos imitari credamus
dem archiepiscopum reafus sui veniam consequa- exempJumqui, juxla quod legilur, ibanl gaudentes
tur. Ipsum autem de infamia non nolamus, in cujus a conspectuconcilii, quoniain digni habiti sunlpia'
prohatione dignoscilur miniis ordinate processum; nomine .esu contumeliam pati, proe oculis setnper
cum etiamsi legitiine probata fuissct, non directe n habenles qttod obedienlia nielior esl quam vic.iiiia;,
fuerit conlra eum, sed In modum exceplionis, ob- majusque sil auseullare quam adipem arietum of-
jecta. Licet autem archidiaconum ssepedictumsin- .ferre, ac beati qui persecuiionem paliuntur prqpier
cera diligamus in Domino charitate, quia lamen jusliliam, quoniam cum probali fuerint, accipieut
paler filiuihqitcmdiligilcorripit, et Deus quos amat • coronam viiae quam repromisii Deusdiligenlibusse,
aj-guit el castigal, discretioni vestroe per apostolica vos quidem noii e.onsolaiione, qu;e noscilur esse.
seripta mandamus quatenus moneatis eumdeni ut moerentibusnecessaria, sed exhortationc, quaesolet
apud ipsum archiepi.copum infra" mensem indul- esse pugnanlibus opportuna, credimus indigere;
gcntiam flagiiel humi.Herd devole super eo-quod quanquam hoc ipsura et ad corisolalionein et ari
de arcu suo per alienam manum in ipsum sagittam exhortalionem vobis sufficiat colligcnlibus mulia
emisit. Alioquin interdicalis ei per loiam Remen- -de paucis, illis merilo comparandis qui pleni e.ani
sem provineiam contradicendi voceih in electio- oculis inlus et foris. Ad perseveranliam ei'go vos
nibus praelatorum, donec humiliaveritsemelipsum potius exhortantes, quae, ctim coeleraevirltues cur-
ad indtilgemiampostulandam. Caetertimlicet diclus .ranl 'u stadio, sola "landem accipit bravium, Do-
(49) Vide gesta Ii:noc.*lII, cap. 15..
...23 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. XI. UU
mino prolestanle quod qui perseveraverit usque in _A, - CIV.
tinem, hic salvus erit, scientes quod inflrmiias isla FIUTRIBCS HOSPITALIU5I SANCTI SP1RITUS APUDCRDESI
non est ad mortcm, sed ul Ecclesia Dei glorificelur ET MONTEMPESSULAKUSI DOHINO FAMOLANTIBUS.
per illam. Vestris denique consullaiionibus respon- Ut capul ordinis S. Spirilus sit in urbe Roma.
demus (50), quod cum occasioneinlerdicti novum
-cbrisma in econaDomini nequiveril consecrari, ve- (Anagnfe, vi Id. Junii.)
:teri esl utendum in baptismale parvuforum, .el si Defuncto Romse felicis memoriae Guidone_ qui
.necessilaspostulaverit, ipsi chrismati, ne dcficial, veslrorum Ilospitalium primus exstitit insiitufor et
-est oletimcommiscendumpermanum ponlificisaut.. reclor, cum quidam ex fratribus vestris a Monte-
eiiam sacerdotis. Quamvis antem vialicum perti- pessulano dirccti (52), et alii venien'es ab Urbe pro
nerevideatur ad pcenitentias morienliuhi, si tamen subslitutione rectoris, in noslra essenl praeseniia
haberi non possit, illnd in hoc casu quod legilur conslituli, de ipsorum consilio el assensu, qtiia vi-
-credimusobtinere : Crede, et manducasii; cum sa- debatur plurimum expedire, slaluimus ul capul et
«ramentum non necessilatis arliculus, sed coniem- magisterium ordiiiis veslri perpeluo perscverel in
pttis religionis excljidal, ipsaque necessitas speretur " Urbe apud hospitale Sancli Spirilus-in Saxia, iin
in proximo defulura (51); Si lamen viris religiosis quod rector ipsius prsesituniversis fralribus ordinis
ab iniiio licuissetjuxta suorum privilegiorumleno- vestri lam praesentibusquamfuluris, omnesque sibi
rem, exclusis excommunicatiset inte.dictis, elausis (eneantur impendere obedientiam et rcverentiam
j'anuis, ivan pulsalis campanis, suppressa voce tli- regularem, cum autem hospitalis quod est apud
vina officiacelehrare, nec nobis fuissel molesium, Moniempessulanumreclor fuerit eligendtts,de con-
nec absonum _xstitissei; posselqueper illud tam silio et assensu rectoris hospitalis quod est apud
in hoe quain in aliis congruum rcmediuin adhiberi,, Urbem,regulariter eligalur. Unde nos secundumfor»
prsesertim ut per ohlationem hostiae salutaris di- mam constitutionishuj'usmodieligi fecimusdileclum
sina placarelur in hac necessitale majestas. filiiimfratrem P. de Granerio in suminum rectorem
Dalum Anagnioe,xviu lal. Jttlii, anno undecimo. liospilalisSancli SpirilusinSaxia, liriniter injiingen-
Clll. tes ut de ipsius consilio el assensu in hospit.li
EPISCOPO ET ARCUID1ACONO LEGIO_ENSI. Sancti Spirilus apud Montempessulaniimreclor ido-
De presbyierocui virilia abscissafueranl per vim. neus eligaiur. Quocirca universitatem vestram per
(Anagnioe,vni Id. Junii.) apostolica scripta monemus quaienusquod a nobis
Dileclus-filius G. presbyler in noslra proposuil < est salubriter inslitu.lnm, a vobis et successoribus
prsesenlia constitutus quod cum olim ipsum adlutc vestris et nunc el semper inviolabiliter observetur,
diaconumM. miles Legionensis dioecesis, dolumet caelerisin suo robore permanentibusqnsein privile-
fraudem sub liberalilalis specie pallians, atl suum gio ulrique hospilali a nobis indulto contineniur
convivium invitasset, ex eo quod falso quamdam expressa. Nulli ergo... nostrseconstitutionis et jus-
ipsius militis concubinam dicebatur carnalifer co- sionis, etc. Si quis aulem, etc.
Datum Anagniae,vi Idus Junii, anno undecimo.
gnovisse, roiles ipse quod gcrebat in pcclore dete-
gcns simuliatem, eidem diacono abscidere virilia CV.
uon expavil. Ctim autem id ad principis terrse au- ARCniEPISCOPO RAGUSINO ET ARCI1ID1AC0N0 TRACU-
dientiam pervenisset, acdictus diaconus fere mor- RIENSI.
luiis putaretur, idem prineeps zelo vindiclseaccen- Irrilatur sentenlialata contra Tempiarios.
siis, miliiem et concubinam ipsius fecit incendio
concremari. Postmodum vero praefalusdiaconus cle (Anagnioe,m Id. Junii.)
vulnere convalescens, hoc lacito procuravil se in Significarunt nobis fratres mililioe Templi rie
presbylerum promoveri; qui ad aposlolicamsedcm Uratia [Croaiia]quod cum ad venerabilein fratrem
accetlens, nobis humiliter stttduit stipplicare ut se- 13 1 nostrum episcopum Tinniensem contra Nonciisem
cum super' hoe misericorditer agere dignaremur.. episcopumnostras litlcras impetrassent, ideniNo-
Quocirca discretioni vestrae per aposlolica scripta ncrisis episcopus amicabiliter super iis dequibus
niandamus quatenus si vobis conslilerit presbyte-, inter ipsos quoestio vertebalur composuit ctim eis-
rum saepedictumab imposilo sibi crimine fornica- dem, sed prsefatus Tinniensis episcopusex lilleris
tionis immunem et in illa quam exercuit princeps. nostris occasione suscepta prsefarum Nonensem
vindicia inculpabHempenitus exstiiisse, in suscepio episcopumcontra quem rancorem conceperat, eis-
minisirare ordine permitlenles eumdcm, ipsi super dem fratribus nescientibus, excommunicationisvin-
hoc eo proetcxtu nullam injuriam irrogetis, indi- culo innodavit, ductus arhilrio proprisevoluntatis,
centes ipsi purgationem canonicam, si forte super non judicio rationis. Quoeica discreitoni .vesirse
iis fueril infaroatus. per aposlolicascripia mandamusquatenus inquisita
Daium Anagnise,vui Idus Junii, anno uudccimo. pleniusveriiate, si rem inveneritis iia esse, pi-efa-

(50) Vidc cap. 19, De sent. excom.in 6. (52) Vide infra epist. £69.
(51) Videinfra epist. 258.
" "
U_g PONTIFICATUSANNOXI, CIIRISTl 1208. .-..
lam excommunicationemdenuntietisirritam et ina- A . venienteconniventia et consensu. Vertmipostqiiam
nem. Nuliis iitteris, etc. hoc iniiotuit comiti supradiclo, vos ad suam prae--
Daluin Auagnise,m Idus Jtinii, anno undecimo. seniiam convocatos landiu fecit in custodia deline-
GVL . - ri donec proefalum Maditmi communiter elegislis.
YPORIENSI EPISCOPO. . Qtii _ccedens ad proeseutiamdilecti filii nostri Ge-
Ut consentialtranslalionisumad EcclesiamThessa- rardi Sancti Adriani diaconi cardinalis apostolicse
lonicensem. - sedis legati, beneficiuhi'obtinuiiconfirmaiioniS' ab
(Apud-S. Germannm, vKal. Julii.) . ipso. Sed memoratus Guillehnus postmodumad
Cum Thessalonicensis metroj.olis, quoe in regno eumdemcardinalcmprofeclus, ne illura faceret con-
Grascorumijuasi prsecipua post Constanlinopoliia- . secrari nostram audientiam appellavit, el tandem
nam sedemhabetur (55), paslorissitregiminedesii- in nostra proposuit praisenlia constitutus quo idem
luta, nos ei volentespaterna sollicilndincprovidere, Madiusprodidorat quoddam casirum, et mediaule
personamtuam; qtiam muliiplici dole virlutum re- . pecunia investiluram episcopatus de manu recepe-
pulamus idoneam, ej'usregimini duximus deputan- rat laicali, ac ctiam anle conlifmaiionemoblcntam
dam , lerros polestatis accedenle consensu, quin multa bona Ecclesioe dilapidando vastarat. Unde
-etiamdesiderio coneurrente. Credenles igitur, imo B nos venerabilibus fralrihus nostris archiepiscopo
pro cefto tenentes quod tuum jactans iu Domino Cusentinoet Bisinianensict Geneoeastrensiepisco-
cogitalum, a quo gressus hominis dirigunlur, illucl pis dedimus in mandalis ut vos et alios quos con-
debeas respondere, Dumine, si populo luo sum ne- tingerel nominari compellereni super iis omnibus
cessarius, non recuso laborem, .fraternitalem luam dicere verilatero, et si de proedicloMadioinveni-
rngandam iluximus et monendam, per aposioliea' renl eleclionem irregulariler celebratam,- deitun-
libi scripla prsecipiendomandantes, in remissionem . liarent eam irriiam efinanem ipsum adrestilutio-
. peceaminum injimgendo , qiialenus divinae voca- nem rerum Ecclesioemediante jusiifia conipellcules».
lioni conseiiiiens, onus istud pro Deo reveienier ac postmodum inquisita circa electionem praefali
assunias, el novellseplantationi, quaesi tuo fuerit; Guillelmi,sollicite verilate, qtiodjuslum esset sla-
e .culia labore, fructum speralur multimodum pro— tuerenl appellaiione remota. Qui, sicut in eorum
ductura, ...anum irrigalionis apponas, utille tribuat litteris perspeximus contineri, ctini semei ac se--
incrementuiii qui luum niinisteritim- i?i liacparte i cuntlo ac tertio peremptorio tam praenominatumMa-
rcquifit. Disposilis ilaque qusead hoc cognoveris dium quam ct vos, necrion etiam abbaies Ecclesiae
necessaria, nostro fe conspectui repreesenies, re- Geruntinoead suam prsesentiaincitavissenl, dictuS'
cepturus a nobis consilium et auxiliuni opportu- " Madius per menses quatuor exspectalus nec acces--
Bum. - sit ad ipsos, nec vos permisit accederc, vel abhales.
Dalum npnd Sanclum Gcrmanum, v I_al. Julii, Cum-aulera propter stispicionem-dilapidatioiiis ab
auno undeciino^ episcopalinm adminislriilione suspendissent eum-
CVII. dem, el ipse nihilominusadniinisirare prsesumerei,
CAPITCLO GERUNTINENSI.- excommunicalionisin eum sententiam prolulerunl;-.
Deelecdone episcopi.. quailleeoniumaciter viiipensanon destititcelebrarer
(ApudS. Gcrraanum,vild. Julii.) Unde cuin eis per cliclajuralorum testium consli-
(54),Dilectus filius magislcf Guillelmusconcano- lisselquod idem Madius investituram episcopatus
nicus vestef olim aposiolalui nostro suggessilquodi de niami susceperatlaicali, et perj'uriumincurrerat,
bonsememoriaeepiscopoveslro viam universoecar- ac pioditionem et homicidia necnon etiam Simo-
nis ingresso, major et sanior pars vestri convenerat_ niam multipliciter perpetrarat, quod etiain electio
ineuindemetipsum eligereinepiscopurriproponebat,, ejus extorta fueral , el consecratfo, nonsolum post
sed impediente nobiliviro comite Cuhtronensinon appellationem, verum etiam alias conlra canones
fuit eleetiocelebrata. Postmodumautem idem comes; j) altenlata, demumliabilo prudenlum consilio quod
de. ipso episcopalu Madium capellanum suum in- factum de ipso fu.erat sententialiter nassavcrunl.
-vesliens, vobis injuxit ut vela terra recederelisj Nos igitur ils-et aliis quaesuper ipso negotio nobis
•ipsius, vel eligerelis eumdem-Madium-in pasto- fuerunl ^xposita diligenler auditis, altendenies quod
rem. Quod cum venerabilis frater noster ar-. jcanon Lateranensis concilii conlra negligentesedi-
cbiepiscopus.SanctseSeverinaelunc eleetus audisset,, ,lus ad arcbiepiscopatus veL episcopalus non solet
praediclum Guillelmumad suam presentiam accer- exlendi, sed ad personatus alios et minora (55)
sivit, et asserens quod propter negligenliam ve- .ecclesiastica beneficia coarclari, electionem prae-
stram ad ipsum erat eligendi.aucloriias uevolula,,,. fati Guillelmi qui ah archiepiscopo et sufu/aganeis-
ipsum induxjt ut eleclioni de se faciendae-pracberett- .ejus fuit, ad quos clectio non spectabat, eleclus^
assensum. Qtii suis monilis-acquiescens, .electus- i^ non, reatu - j>ersona3,sed juslitia cassavimus exi-
exstitit ab eodem, sulTraganeoruraejus. inlerve-. . gente. Dictuin quoque Madium, qui per inquisitio-

(53) Factus est postea palriarcba -Anlioclienus. (5.) Cap. Dilcclus,De conccss.pra;bcnda.. -
Vide infra lib, xn,.epist. 8, 38, 39. (55) Cod. Audegav., atiaque minom..
-4-7 INNOCENTIIIIIPP. REGESTORUMLIB. XI. l.-S
r.em a proefalis delegatis de ipso faclam inventus A assensu principnm consiiluta el noslraeauetoiilatis
est multis criminibus prsepeditus, et latam in se muniniine robor.ita. Qnia igiiur pro ipsius terrie
suspensionis et exeommunicalionis sententiam non detenlione pecuniam vobisesse credinms necessa-
servavit, imo adminislravit suspensus et excommu- riam proesentiumvobis auctoritate mandamus qua-
nicaius non erubuit celebrare, sicul ex relatione temis eleemosynamCisterciensisordinis el quadra-
judicum plene constilit, a Geriinlinensiprorsus Ec- gesimam de mandato nostro a venerabili fraire
cle.ia censuimusremovendum.Nolentesigilurquod noslro Parisiensi episcopodestinaiam,- depositam
dominicogregi diutius desilcura pasloris, discrc- apud Templum,accipere ac lam ipsam qtiam mille
tioni veslrse per apostolica scripla prsecijriendo JibrasProvenienses (56), quas nuper in subsidium '
inandamus quatenus infra mensempost snsceptio- lerraesanctaede beati P.etri eleemosyna deslinavi-
nem proesentiumcuretis ecclesisevestrse depersona mus, expendereprocuretis prout lerrae sancta; ne-
idonea per eleclionem canonieam in eprscopum cessitati et uliiitati noverilis expedire. Apudnos
providore. Alioquin proefatis archiepiscopo ot epi- autem sitiit qnsedamaliaefideliumeleemosynoe, qttas
scopis nos dcdisse noveritis in mandalis ul exltinc vobis opportunitate mittemus inventa, circa sub-
auctoriiate nostra suffuliis idoneumvobis pastorem ventionem ejttsdem terrse sine iniermissione quali-
assignent, contradictiones per censuram ecclesia- " bet diligesilemel utinam efficacem operam impen-
sticam appellationeposlposita coropescendo. suri. Rogamus aulem .discretionem vestram pro-
Diituin apud Sanctum Germanum, vi Idus Julii, pensius el hortamur quatenus ad jjubernandum
anno undecimo. haereditatis Chrisli reliquias prudenter et constan-
• In eumdetnfere tnodum
scriplum esl Gfegorio ler per eos et alios quos habetis atixiliarios in-
Sancli Tlieodoridiaconocardinali. Inilium epistolw: lendatis, non solum in finibus vestris, venimetiaiii
Ex litteris boneememoria..Ita nos docetvelusexem- in Anliochiaet in Tripoli, donec prseduceRed prsc-
plar Andegavensetertiw collectionisdecretatium. parata j"am et in proximo praeparandamiiitia-vo-
CVIII. bis Chrisiiaua succurrat. Nos auiem propter hoc
PATRIARCH-- IHEROSOLYMITANO SEDIS specialitcr intendimns inccssanler ad paeem, non
APOSTOLIC__
LEGATO. solum in impeiio, verum etiam et in regnis, uhi-
F.i iegalioprorogalur in quadriennum. cunque desuper dalum fuerit, reformandam, ut
(Apud S. Germanum, vu lcl.Julii.) tanto copiosiusexinde terrse sanctoesubsidiumpro-
Cum exitus quadriennii videatur instare pcr cuietur quanto cessantibus domesticis simulta-
quod libi comniisimus in Hierosolymiianaprovincia Q tibus, ad id inlendere polerunt efficaciusii quos lan-
legationis ofiiciumexercendum, et neque circa te git injuria crucifixi.
nostra gratia neque circa nos tua devoliorefrigue- Dalum apud Sanctum Germanum, vi Idus Julii,
rit, qtiinimo neCessilastcrra; sanctse,propter quam anno undecimo.
litijusmodi tibi fuit indulta legatio non cessarit, le- CX.
gationem ipsam libi duximusiin aliud quadriennium PATRIARCII-GHIEROSOLYMITANO SEDIS
__APOS_OLIC„I
commitlendam, fraternitatem tuam rogantes allen- LEGATO.
tius el monentesac per apostotica tibi scripla man- De eleclionepairiarchw Anlioclieni.
dantes quaienus auctoritale proeseniiumcommlssa; (Apud S. Gcrmaiuim, iv id. Julii.)
tibi sollicitudiiiis minisierium per praefinitum lem- (57) Quasi non suffecissentAntioclienaeprovinciae
-pus, cxcrceas laudabiliter et prudenter. impietatum scelera scelerumque impietates"quibus
Daluin apud Sanctum Germanum, YIIIdus JuJii, graviler iram Domini provocavit, ajiposuil Tripo-
aano undccimo. iitanus comes miitere nianum suam in chrisiuni
ClX. Domini, piae memorise patriarcham Antiochenum
fclDEM ETDlLECTIS riLIISMII.ITI/E TEMPLIET IIOSPI- palrem ac dominumsuura carceri mancipando, in
TALISniEROSOLYMlTANI MAGISTRIS. •**quo landem miserabiliter exspiravit.O nobilis An-
Monenlur ut i.nvigilenlcusiodimterrw sanciw. liochia, urbs perfeclee decoris, et terrse quasi gau-
(ApttdS. Germanum, vi Id. Jttlii.) dium universae, quam gravitef esse cerneris per
Super miseria ierrss sanctse per diem ac noctem lam grave ignobilitala flagilium, quam turpiter
quasi torrentem lacrymas deducenles, subvcniio- per lam turpe facinus offuscataI Cui comparabimus
iieiiiipsiusqiiomodocunqueaceiiamundecunquepos- te, vel cui tuam possumus miseriam adsequare?
sumus, nec desliiimus hactenus nec etiani adliuc Omnisenim calumnia in mediotui esl: qu_ecislerna
desistimus procurare, ita quod ad noslroe sedulita- facit frigidam aquam suain, ila mililiam iuam fri-
tis horlalum plurimus Cbristianorum exercitus in gidam reddidisli. Praeterea cum compafatione
Alamannia cum nobiliviroduce Austriaeac in Fran- proevariealionis luae sororum tuarum juslificasse
eia eum comile Augi aliisque magnalibus ad ejus- aninias vidcaris, velut iniinicus letendit Dominus
dem auxilium proeparalnr, et in Theutonia gencra- arcum suum, suamque firmavii dexleram quasi
lis fit pro sua subvenlione collccfa de universali hostis • ut nisi per pcenitentia;dignos fructus a fa-
(EG)Vide ijifra lib. xn, episl. 28. (57) VideBupra lib. x, cpist. _!..
" -
im PONTIFICATUSANNOXI, CHRISTI 1208. 1i30
cie arcus fugias, plaga inimici le ferial el perculiat A assumat. Ea propter, dilecti in Dominofilii, vestris
casiijjafione crudeli, "fiaiqtie sicut niare contritio j"ustispostufationibus e.emeiitefannuiin_s, el praefa'-
tua magna, el egredialur ut ignis super te indignatie lam ecclesiam SanclseDeiGenilricis et Virginis Ma-
Domini ae succendat, tuque demum [dum] qui pos- rioe Bolonicnsis super mare, in qua divino estis
sit exstinguere non invenias, profundum el iatum obsequio mancipati, ad exemplar felicis recorda-
bibas calicemiraeDei. ijuper qtiihus omnibus, post tionis Honorii prsedecessoris nostri sub beali Pelri
illinl qtiod speramus e coelo, ad cujiis nos auxilium el nostraprolectione suscipimusel prsesenlis scripti
conveiienfus nisi, diieclissiine ac desideranlissime patrocinio coinmunimus. lmprimissiquidem siatuen-
fraler, ad luura; qui, elsi pari nobiscnm affectu Tes ulordo canonicus qui secundum Deum et-beati
sjiperj tania-calamilate complores, forlasse tarnen Augustini Reguiam in eodem loco institulus esse
.merilo potiori occurrere sibi potes? (58) Quia igilur dignosciluf , perpetuis ibideni temporibus iiiviolabi-
propter varias circumstanlias-per praeseniiam tuam liter observelur. Praeterea quascunque possessiones,
melius posse eredimus Antiochense Ecclesiaesub- quascunque bona eadem ecclesia inpraesenliarum
yeriiri quam a iiobis absenlibus valeat designari, juste ac canonice possidet, aut in futurum conces-
-ommittendas libi duximus ' super jioc pienarie vi- sionepontificuin, etc, ns^riiejllibata permaneant, in
ces noslras fraternitali tu_3 jier apostolica scripta R quibus hsec propriis, etc. Locum ipsum in quo prae-
mandantes qualcnus canonicis ejusdem Eeclesiae,si fata ecclesia sita est, cum omnibus perlinentiis
quos excomhiunicatos inveiieris, j'uxta formafn Ec- suis, lerris, vineis , pralis, pascuis et pasturis,
.clesise absolutis, eommoneas cl inducas illos ad silvis, aquis,molendiuis , piscalionibus, ecclesiis,
quospatriarchse Antiocheni spectat eleclio-ul infrsi villis, domibus , hospilibus, eomilalibus, familiis,
tempus quod eis duxeris proefigendumpersonam ido- advocationihiis, cunclisque suis mobilibus vel Im-
neam de provincia ijisa vel alia citra mar. vel ultr.i mobilibus, cultis vel incultis. Tolam parochiam ci-
per eleclionem canonicam cum. consilio tuo sib i vitaiis Bolonise, ac paroehialia jura , el quse conli-
pr-eficiantin pastorem. Alioquin extunc hahito pras neniurln sttbdiiis. Infra muros ejusdem civitatis
oculis solo Deo , talem eis undecunqtie in pasioreni Ecclesiam Sancii Joannis Baplistse, Exlra muros
assignesqui lanlo congruat oneri el honorr,, obe ecciesiam Sancli Martinicum decimis et appendiciis
dienliam et reverentiam debilam ei faciensexhiberi suis. Et in eadem parochia capellam leprosorun.,
contradictores, si qui fuerinl, vei rcbelles per cen capellam Sancli Petri de Nienburc,"capellam Sancti
"suram ecclesiasticam sublato cnjuslibet contradi- Nicolai de Nienburc exlra muros, el capcliam ho-
etionis et appellaiionis obslaculo- compesceodo. sjrilalis SanctoeCafherinseinfra muros in usus vobis
Circa decanum autem eeclesia.memoraloe, qui mul- proprios depuiatam. Infra muros ejusdem civitatis
lipliciter dicitur malignatus in eam , licel a tnulti.; duas mansuras Carleti, mansttram Ardutfr paneta-
conlrafinm asseralur, inquisita sttper eis el cognil;i rii, mansuram Petri de Rua; mansuram unam
veritate, staluas appellatione remola quod secun- Euslachii de Pernes, mansuram Al.elmi, mansuram
dumDeum etutiiiiaiem ipsius ecclesisevideris sta- ' Willelmi camerarii, tres niansuras Ingelranni de-
luendum. PraefaUimvefo comilemqui laiitum sacri . cani, mansuras parvulas, mansuram Lamberti
legium perpelravil, tanquam excomniunicatum_ Sicci, manstiram Rogeri Lipardi, mansuram Er-
.anaihemaiizatum , el maledictum, landiu facias ar mgsendis, niansuram Bernardi clerici, niansuram
ctius evitari doncc pcr saiisfactionein condignam,si Oslonis, mansuram Balduiui-filii Azonis, mansuram
' tariien ei de tanib scelere satisfacere •
digne detur , Balduini Muntloifi-,-mansufam'Clarembaldi de In-
ahsolutionisbeneficium mcrealur. Denique, ne quh| drehsm, mansuram Grodeberii, raansuram Guarini
de conlingentibus omitlamus , lam super eis quani de Felnes, mansuramLeivardis, qualuor mansuras
etiam super omnibus quoeuegotium hoc eontingunl Gozelini-de Odra , mansuram Flamcrici, mansufam
p!e„am lihi -conferimus potestatem, ut vice noslr:i Otbeni, mansuram Olrici, mansuram Gumbtirgis,
de universis slatuaset de singulis appellalionc;D mansuram Gruarneri, mansuram Frodonis , mansu
poslposita quod videris expedire. ram Otberti sacerdotis. In vico Fori mansuramMar-
Dalum apud Sanctuin G.ermanum, iv Idtis Julii lini. Ad poslernam qualuof mansuras. In Nienburc
-announdecimo'. " omnes mansuras qiisc sunlinsabulo quod dicilur
: cx.. . . Sanctse M.riee. In Arkesten terr.un Radulfi Beva<
EICHARDO ABRATI ET COKVENT01 SANCT.EMARLE DEBO- rag. el mansuram Elemberli et mansuram Rayneri^
-T.ONIA SUPRA MARE TA3IPRiESENTIBDS QUAMFUTDRll i mansuramErembergoe,mansuram Alulfi,mansuram.
REGIILARI-M VITAM J-tGFESSlS 1NPERPETUCM. • Soimanni,maTisuramSoimeri, mansuram Tlieobaldi,^
De confirihalioneprivilegiorum. - elniaiisuramErkenft'idi.Altare"deHissiugehen,aIlare-t
- ' (Apud S. Germanum , vi Id. Julii.) deCondeta, allafedeBadingetuna, altaredeGeslingc-
Pia; postulatio voluntatis effectudebetproseqtientcs liemcum decimissuis-,allarede Curs , altaredeBele-
"compleri; ut et devotionis sincerilas laudabilitei brone, alfare de Alingetuna, altarede Wirla cum deci-
enitescat, M utilifas postulala vires Indubilante!: mis etappendiciis stiis, altare de-Hesding, altare d*
"
(58) Yide lib. xu, epist. 8. . .
_.31 INNOCE.NTII 111PP* REGESTOR-M LIB. XI. .452
Kieies,ailare de Nameringehem, capellam de Co- A norum pontifieum. Nullusque presbyter sive clericus
lesberc, altare de Ingehem eum tola decima et dua- Ii) ecclesiis vel capellis vestris sine veslro assensii
bus carrueis lerrse in eadem villa , ct capellam de • et lihera volunlate ner se vcl per vim aiterius licen-
llalkeca, et curlem de Avions cum decimis etap- tiam haheat permanendi aul aliquod sibi ofiiciuro
pendiciis suis, hospites et reddilus in castello de assumeridi. Sane novalium vesliorum quaepropriis
Lens, decimamde Telingelum, decimam Guastinae, manibus aul sumptibus -cofitis, sive de veslrorum
decimam eapelloe, deeimam de Godiiigeliiiia, deci- aninialium liutrimenlis nullus, elc. Liceat quoque
inam de Aquingehem, deeimamde Timbron. In de- vobis clericos vcl laicos liberos et absolutos e sa>
cima de Altafontaina quinque polkinos avence.In culo fugientes, etc. Cumantemgenerale interdicluii.
decima delssingehem septem poll-inosfrumeritiqtios terrss fucrit, liceal vobis clausis jauuis, etc. Sepul-
dedit ecclesia; veslroe quondam Girardus de Buxin, itirara quoqueipsius loci. liberam essedecernimiiSj
ci decimam de Huppen. In Liceriies et in Frenc ui eorum devoiioni et exfremsevoluntati, etc. Salva
Jiospites et lerram. ln Cormonte hospites et terram. lamen canonica jtislitia illarum ecclesiarum a qtiibus
In Cainier bospites el terram eum parte inolendi- mortuorum corpora assumunlur. Obeuntevero le
ni. In Dalnis lerram, in Nieleslerram, in Flemis nunc ejusdem loci abbate vel luorum qu.olibetsuc-
terram, in NovoCastelloterras el redditus, in Vacaria B eessorum , liullus ibi, elc. In parocbialibus v_ro ee-
terram.inFroingehem lerram ethospiies. et teiram, elesiis quas habetis liceat vobis sacerdoles eligere
in Letiiigehemhospiieset terrram in Walbingeliem et dioecesanoepiscopopra;seniare; quibus, si idonei
e t Tegaia lerras,'in Hermarengesel Isieaierras et pra- fuerint, ci)iseopiis curam auimarum commiual, ul
tum, in Cahenj et in Hclkeningesterras elredditus, in ei de spiritualibus, vobis vero de leinppralibus de-
Hockingebemet.issingchcmlerraset redditus, in Ba- beant respondere. Slaluinms etiam ul nemini liceat
diiigeiuna lerram, inTorneslerram, inMakingehemet ecclesiaeveslr.3 novas et indebitas exactiouesiinpo-
in Celleshospites etterram, in Bellomonte lerram et - nere, aut in vos vel ecclesiam veslram seu clericos
bospites, in Bovemberg terram et hospites, in De- vestros sine manifesta et rationabili causa excom-
wingehem.et Wicardenges terxam et hospites, In niunicationis velinlerdicli sententiam promulgare.
Odra et Telingeluna lerram et hospites , in Fainge- Libertaies qtioque et jmmnnitales anliquas el ra-
hemterram, in Ouringehem et Poteria terram et lionabiles consueludines ecclesioe vestrae concessas
Iiospiles, in Weslrehbua terram et bo.piles , in et hactonus observalas ratas liabemus et eas perpe-
Ostrehen.terram et redditus, in Blokendale terram, ftiis lemporibus illibatas permanere sancimus. De-
in Stalis et Odressele lerras et hosjritcs,in Squifein cernimus ergo ut nulli oinniuo hominumliceal prse-
et Hungrevelt terras el redditus, in Tudingetuna fatamocclesiamlemere perlurbare aul ejus posses-
terras et-redditus, in Wadingetuna lerras, in Ho- siones auferre, elc. Salva sedis apostolicseauctori-
dingehem terras et redditus, in Gbningesele terram tate et diceccsani episcopi canonica jusfitia. Si qua
ctredditus, in Seileslerramet reddi.us, in Lokingehem igitur in futurumecclesiasticassa;ularisve persena,
terram, in Raventun terrasei rcddilus',in Ambleltie etc, usque uliioni subjaceal. Cunclis autem eidem
redditus, in Basingehemte.rrasel redditus, in Oslova loeo, eic, usque in finem. Amen.
rcddiius, in Wincelareddilus, in Pernes redditus, in Datum apud Sanctum Germanum per manum
Yweslo terram, in Helingetuna terram, inBukerdes Joannis Sanelse.Mariae in Cosmidin diaconi cardi-
pnnem decimee,in Felnis terramjn llardentuna ter- nalis S. R. E. cancellarii, vi Idtis Julii, indict.
ram, inMarkisa lerram etreddiius, in Wisifra lerram xi, Incaniationis Doniinicae anno 121)8, ponlifi-
el redditus, iri Holesfortterraselredditus, in Hesdin calus vero domini Innoceiitii pajiseIII. anno un-
terras et reddilus, iu Ilecolt pratum, in Wakiiigebem decimo.
octo polkinos frumenti ad mensuram de Gisnes, in , CXIL
Pilesfelt lerras et redditus, in Fogenhove terras et ETCAPITULO
ARCHJEPISCOPO ATUENIENSI.-
reddilus, el.in Manengehem terras et redditus, in TJ - s
De confirmationeprivilegiorum.
Honingetuna terras el reddilus, iriWimuIge terras
ctredditusjin Lisingehem terras et redditus, et in (Apud S. Germanum, vi Id. Julii.)
llumeris terramet nemus. Terras etiam etmansuras Solel annuere, etc, usque consensti, personas et
ex dono comilis Eustachii ecclesisevestrsecollatas, ecclesias veslras, cum omnibtis bonis quoeinprae-
ct medielatem tertise partis decimsede Hissingehem, sentiarum ralionabiliter possidetis, aul in futurum
et sexlam partem ejusdem remanenlis, el in Telin- juslis modis danle Domino poteritis adipisci, sub ,
getuna quaiordecim polkinos avenaael duos solidos beati Pelri et nostra protectione suscipimus, «t ea
et.duos denafios, et in Fogenhove qualuor solidos vobis ae per vos ecclesiis vestris, sicut ipsaj'uste ae
et.duqdecim denarios quos habetis ab Ecclesia An- pacifice possidelis, aucloritate apqslolica confirma-
derneneijsij et snbterias quas babelis in navibus pi- mus et proesentis scriptl patrocinio communimus.
scanlium, vobis et ecclesiseveslrse auctoritale apo- Nulli ergo... noslrse proleclionis et confirmalio-
stolica confirmanuis. Decernimusetiam ut in paro- nis, etc. Si quis autem, etc
•r.hiisvestris nulliis capellam refraganle voluntate Datuin apud Sanclum Germanum, vi Idus Julii,
•restra ajdiiicare p.oesumat.Salvis privilegiis Roma- amio undccimo.
1453 PONTIFICATUSANNOXI, CHRISTl 1208. 1.3.
-cxin. A alia, usqueeonstilntus, quod cuni ad Ecclesise Ci-
ARCHIEPISCOPO ETCAPITU-D ATHENIENSI. triensis regimen perclectionein canonicameyocalus,
_'i EcclesiaAtheiiiensisorditulur secundum consue quae'fiiit per dileclum filium nosirum Benedictum
. „ ludinesEcclesiwParisiensis. tiluli Sancloe Susannse "presbyterum cardinalera
(Apud S. Gcrmanum, u Id. Julii.) luiicaposlolicsesedislegalumposlmodumcoiifirmata,
•Sacrosancta Romana Ecclesia, cui disponenl non possis de ipsius redditlhtts'sustentari, uobilisvir
Dominoprsesidemus, eo efficacius- exaudire suo Rolandus Piscius, princeps illius lerroe, tuaecompa-
subditosconsuevil, quo devoiius sufrragiumab ips tiens paupertali, ejriscopatum Plalanonensem con-
reqtiirunt. Quiaigitur a nobis-cumreverenlia debit tigtiutn luo tibi voluit assignare, cujus concessio-
postiilastis ut vestram ecciesiam dignaremur secun ni, ete.jUf in alia, usqttei„ finem.Eademdala.
dtim institutiones Parisiensis Ecclesiseordinare, a CXVl.
ejus .consuetudinesfaceremusin ijisa Drmiterobser SOBILIBUS VIIUSD0MINIS TUEBARDM.
vari, vobis porliones legilimas possessionuni sua Ut persolvnntdecitnasEcclesiwTltebanw.
- rtmi, reddituum et
provenluum assignantes, .cerl< ( Datum, ul in alict. )
'canonicoriim iiumero, qtiem ditectus filius nosle Nobilitalemvestram rogandam duximus-et uio-
Bcuediciuslituli SanctseSusannoe presbyier cardi r>nendam per aposlolica vobis scripla mandantes
nalis tnhc aposlolicaesedis legalus ihitlem institiiil quafenus ab Ecclesia Thebana et clericis archiepi-
in suo robore reroanente, nos posiulalioni vestro scopalus ejusdem non proesumeutescrusticam vel-
grato concurrenles assensii, univcrsitati veslro aliquid contra justiliaui extorquefe, ab indebilis
concedimus quatenus, si fieri potest absque detri corum exactionibusde coeterotaliierdesislatis,quod
mento ipsius ecclesiaeac juslo scandalo-cleri et po nullaiu devobisjnslam habeanl maleriam conque-
jiuli ac lerrae illius principis, eam secunduni coii- rendi,-vobis iiiliilominus injungenles ut decimas
sueliidineniParisiensis Ecclesiseiibere ordinetis. quas quilibel Christianus letietur dejure solvere,'
Daium apud Sanctum Geiiuanuin, u Idus Julii cum Dominus ipse "prsecbperitiu liorrea sua deci-
anno undecimo. mationes inferri, persolvatisEcclesi-ememorata;,ac
CXIV. ei, prout tenemini, facialis persolvi lam a -Groecis
. DIMICENSI EPISCOPO. vobissubditis quam Latinis.
EpiscopalusCaiidoniensisei commendtttiir.' Dalum, ul in ulia.
(Daium," ut in aiia.). '
CXVII.
Ex eo le sedi apostolicsereverenliaindebitamper- NOBILIBUS VIRISD0M1NIS KIGRIPO_.IS.
pendimusexhibere, quod-proeteripsius coiisiliuniel C De eademre.
luandalum tibijurisdictionem iudebiiain non usur- Nobilitatem vestram, ctc,,«t in. alia, "isijiteraan-
pas, _ed in liis poiius requiris graiiam ab eadem ac)
dantes qualenus ab Abinonensi Ecclcsia et clericis
quoequadamiiecessitateinduceris requirenda. Sane
episcopalusejusdcmnon proesumentes,etc.,_scyM.in
in «oslra proposuisli praesentia conslilulus quod
ftitem.
cumad DimicensisEcclesiseregimen per electioneiti Datum.
-caiionicam evocalus, quse-fuitper venerabilem fra- CXVIII.
trem nosiruin Larissenura arcbiepiscopumpostmo- fiOBlLIBDS VJIUSDOMINIS FERMOPILENSIBDS ET D0M1NI8
duin confirmata,non possis de ipsius^redditibussus- TIIEBARUMi
•tenlari, nobilisvirA. comeslabulusregniThessaloni- De eademre.
censis, princepsilliusterrse,-tua3compaliens pauper- (Datum, ul supra.)
tati, episcopatumCalidoniensemluo contiguum tihi Nobilitatemvestram, etc, ut in aliis, usqueman-
voluit assignare; cujus concessioniacquiescere mi- dantes quatenus deciinas ab-Ecclesia Fermopilensi
-nimevoluisti nisi de nostra licenlia speciali, sed et clericis episcopatus ej'usdem non proesuine'"'-
nostram super eo misericordiam postulasti. Nos au- les, etc, ul in aliis, usquein finetn.
tem cum fratribus nostris deliberato consilio tibi D Dalum, ui supra.
diixiinuscoiicedendum,quatenus Dimicensemepisco- CXIX.
patum tanquam tuum possidehs, si fieripolest ahs- NOBILI VIROT.OLANDO PISSA.
que detrimenlo ccclesiae ulriusque ac sine justo De eademre.
scandalo cleri el populi et terroeillius principis, (Datum, ut supra.).
landiu episcopatum Calidoniehsemleneas et babeas Nobilitatemluam, etc,usqueimandanies qualenus
conimendatum,donecper apostolicam sedent aul ab ecclesia Platamonensi et. clericis episcopatus
ejus Iegalum.aliudcouligerit qrdinari, sie tamen ut ejusderonon proesumens,elc
ejtis cufam utiliter adminislres., • Dalum,-ut supra. ..
- Djiium,ulin alia. cxx.
CXV. K0BILIVIROCOMESTABULO THESSALONICENSI.
- CITRIENSIELECTO. Ut dignitaies el possessiones-Ecclesiw Dimicensi
EpiscqpqtusPlalampnensisei cotnmendalur. -, restitual.
(Eadem.daia.) ( Data eadem.)
Exeotesedi aposlolicoereverentiam/etc, v.l in- Nobilitatemtuani,eic, usquemandaiues quatenu.
'
1-553 INNOCENTIIIii PP. RI.GESTORUMLIB. XI. __S6
. papales et possessionesecclesiasticas,tam a tequami A celebris habebatur, quanlo magisnnnc in novode-
iliis qui liue sunt jurisdictionisubjectidelentas, cumi bet solemnishaberi, cum non minus inter illiid et
fructibusindeperceplis resliliiensel restitui faciens,, istud quam inter lucem et umhram dislet altare.
sicut jiislum ruerit, ecclesioe Dimicensi, ab ipsai In illo sane carriales et irralionales hosliae macta-
eoclesiaet venerabilifratre nostro episcopoet cle- hanlur, in islo vero illud unicum el vivificumholo-
ricis cpiscopalusejusdein non proesumascrusticami causliimsemper offertur qttodpro redemptione hu-
vei aliqttid contra jusliliam extorquere, sed ab in- mani generissemelin ara erucis exstililvictimatum,
debilis ejus exactionibus sic desistas, quod niillami videlicet unigenitiis DeiFjlius Jesus Christus, idera
de le justam habeant materiam conquerendi, libii ipse sacrifieiuniet sacerdos,quiclpretiurii sededit in
nihilominus injimgenles ut decimas,etc, ul supra,, cruce, ut moriensfideles suos a morle reriimeret,et
- usqnein finem, cibiim se trihuitin allari, ut vivens fideles suos
Data csdem. alat ad vitam, incorporans sibi ejus edenles, ti(
CXXI. jier hoc quod accepit ipse de nostro, et aecipinms
NOBII.lVIRO 0. DEROCCA, DDClATnENARUM. ipsi de suo, in tinum corpus capul et membra in
De solulione decimarttm. solubiliter iiniamur, ipso roganle ut omnes in ipso
" sicul in Patre ac Paier in
( Data eatlcni. ) ipsq sint unum. Cumergo
Nobilitatemluani, etc, usque mandantesquateims: niagnum et arduuin sil sacramenlum altaris, uiique
ab AtheniensiEcclesia ef clericis archiepiscopatus ; longe majus quam uos possimus ordiri, ad conse-
ejusdem non prsesumeiUes,elc, «I in superioribus crandtim in nionasterio veslro novumaliare quod
Data eadem. in nova basilica erexislis a vobis cum multa sup-
CXXII. plicalionis instanlia multoties inviiati, ad monaste-
LARISSIENSI ARCHIEPISCOPO. rium ipsum desceiulimus, inio verius aseendimus
De confirmaiione privilegiorum. ad montem Beihel, in quo degunt filii propheta-
(Apud S. Germanum, vi ld. Julii.) rnm, utinam illo igne ecelilus inflammali qui se-
Solet annuere, elc, usque assensu, possessionesi cundum proeceplumDominieum semper in altari
quas ecelesia tua olim possedit el adhuc jusle pos- debet ardere, ipsumque sacrosanctum altare cum
sidetel quiele, lihi elperte ipsi ec.lesiseauc.orilalei honorabili ca-tu episeoporum et cardinalium.(59);
apostolica confirmamuset prasentis scripti patro- asistenle fideliummuitiludine copiosa, xiv Kal. Julii
einio communimus.Nulliergo ... nostraeconfirma- solemniter propriis manihus consecravimus,Iianc
tionis, elc Si quis autem, etc". r expetenles et exspectantesa Ghristo mercedem,, ut
Datum apud Sanclum Germanum, vi Idus Juliii quoties super illud in myslerio salutari morlis ejus
amio undecimo. niemoria frcquentabiliir, ipse sit nostri memorin
CXXIII. bonum; ut per suae morlis viiiuiem et a niorte
MAGISTRO ET FRATRIBDS HOSPITALIS SANCTI
SANSONIS> gehennaenos eripial in fuiuro, illornm piis.precibus
CONSTANTINOPOLITANI. cxoralus qtii pro salttle vivorum ac deftinctornm
• De confirmationeprivilegiorum. super ipstim altave holocauslumei offercnl medul-
{ Dalum, ul in alia. ) laluin. Ul igitur ipsiusaliaris consecralioveneratida
Cum a nobis pelitur, etc, usqueasseiisti, personas; singulis annis devotius celebretur,*universis qui
vesiras el hospitale Sancli Sansonis, in quo divinoi ad celebritatem r.onsecrationisipsius infra quin-
estis obsequio mancipati, cuni omnibus qiue inprse- decim dies devote convenerint, de injunctis -sibi
sentiarum ralionabililer possidetis aul in fulurumi pcenifeniiispro peccaiis indulgentiam unius anni
Deo propitio justis modis polcritis adipisci, subi concedimus,de illius pietate confisi qui est remissio
beati Pctri et noslra protectione suscipimuset pree- peccatorum. Licel aiuem monasleriumvestrum ju-
sentis scripti patrociniocommunimiis.Inslituiiones; ris et pr.oprietatissit sedis apostolicsespeciale, quia
quoque quas dilectusfilius Benediclusliltili SanctaeD tameii ex hoc juriset propr.etaiis ipsius quasi spe-
Susannse presbyter cardinalis luiic apostolicaisedis cialius est effectum, nos illud suh speeiali cura et
- legalus ibidem fecisse dignoscitur, sicul ratioriabili- principali tutela beati Pef.ii suscipimuscuin onini-
terfaclse sunt el in ej"usde.m aulhenlico pieniuscon- bus rebtis quas inproesentiarum juslo liiulo pos-
tinentur, ratasjiabentes, ipsas prrecipimusfirmiler sidel aut In futurum justis modis pblerit adipisci,
observari. Nulli ergo... nostroejrrolectionis et jus- til secundum privilegia pra3decessorumnosirorum
sioni.s,etc. Si quis autem, etc. ac nosira semper eas sine contradictione possideat,
Datum ulinalia. ^audens ubique priviiegiisel indulgenliisuniversis
CXXIV. tam generalibus quam etiam specialibus a sede
ABBATI ETCONVENTDI F0SS_5 N0V_5. apostolica impetratis. Cunctos igitur ipsius jtira
De dedicationealtaris. servantes aposlolicabenedictio prosequatur, eosque
(Apud monasterium Casinense, xu Kal. Augusli.) divina majestas et justificel in prassenli et glorifi-
Si olim in veteri testamento allaris consecratioi cet in fuluro. Turbatores auteni-ipsius, nisi com-
(59) Chroa.Fossx Novoead ann. iS.8 : Fctia quar(a,clatcnledie
- ' D.,
• papa,dedkavit ultaremajus EcclesitC'
novw,
• "
143" . PONTiFlCATLSANNO Xl/CIiaiSTl 1208. S.58
monili resipuerint," reos se divino judicio "do pcr- A. in ierritorio Searpati. in-loco Bairan, ectfesiaiii
petrala .iniquitate cognoscanl et munere aposlolicae Sancti Helioe,el ecclesiam Sanc.li Hartini. In Fon-
benedictionis immunes, sclentes quod ideo sub fana de Corrigiis ecclesiam Sancise Marioe.In d'ice-
allare reliquise martyrum reconduntur ut ibi conlra cesi" Ecelesiae Suessanae ecclesiam Sanctoe Luciae
persecuiores ipsinsToci vindiela jusli sanguinis po- cleloco Sorbelli. In dioecesiEcclesiseCalinensis, in
- stulelur ubi sanguis justus -commemoratiireffusus, Rocca montis Draconis, ecciesiam Sancli Ruiiini,
jnxta quod Jegilur . Vidisub altare Dei animas o'c- ct ecclesiamSancti Marci. In lerrilorio - Calinensi
cisorutnpropier verbttm Dei el propler lesiinwnium ecelesiamSancti Pancratii. In dioecesiccclesiaeCal-
quod habebant,et clamabanl dicenles: Usquequo,Do- vcnsis, eccleslam Sancti Andreaead Cemenla^eccie-
ritine (sanctus elverus), non judicas et vindicas san- -siam Sancti Germani ad Palera , ecclesiam Sancii
-guinem noslrum de iis qui Itabilant super lerram.' - Tainari de Monle, ecclesiam Sancti Pauli de Cor-
(Apoc.YI).Omnibus autem eidem loco sua jura ser- mello, ecclesiam Sancti Petri de Boiiciaiio, eccle-
>varilibus consolatio sancti Spiritus tribuatur hic-el siam Sancli Simachi, ecclesiam Sancli Erasmi de
in aevum.Ainen. iloscardino, ecclesiam Oihnium Sanctorum deToco
Datum apud monasterium Casinense, xn Kal. Au- Sanguinari. Ad Sclavosecclesiam Sancti Miciiaelis,
gusti, arino undecimo. ]Becclesiam Sancfi Petri, ecclesiam Sanctse Maria?,
cxxv. ecclesiam Sancti Nazarii, ecclesiam Sancti Angeii
RA.NAI.DO CATOANO ARCHIEPISCOPO EJUSQDE SUCCESSO-dc.Jano, ct ecclesiam SanclseMarise.In loco Carhil-
- -- lllBUSCAXONICE SUBSTlTUENDIS IXPERPETDDK lani, ecclesiam Sancti Angeli,-ecclesiamSanctoeMa-
De confirtnalioneprivilegiorum. rioe, et ecclesiam Sancti Nicolai. In dioecesiCaia-
(Apud S. Germanum, x Kal. Atigusti.) liensi, ecclesiam Sancti Angeli de Melanieo, et ec-
Cum ex injunclo-nobis a Deo aposfolatus ofiicio, clesiam Sancti-Peiri ali Bagnaiori. In diceeesi^ec-
quo cunctis Chrisli fidelibus ex superni-di&po&ilione clesioe Casertanensis, eeleslamSancti Yiti de Iier-
arbitrii preeeminemus,singulorumpaci el iranquilli- cule, ecclesiam Sancti Nazarii incampo Buzariensi,
tali debeamus intendere, praesertim pro illorum- ecclesiam Sancti Peiri ad Boffoli, ecclesiam Sancii
quiele oportet nos esse"sollicitos qui paslorali di- Secundini , et ecclesiam Sancti Felieis. In territo-
gnifate sunl prsediciiet ad officiumponlificale pfo,- rio Mutronensi, ecclesiamSanctse Mariie, ecclesiam
moli. Kisi e.nimnos eorum ulihialihus inlendenles, Sancti Felicis.-ecclesiamSancti Petri, el ecclesiam
ipsorum dignilates el j'ura , in quantum Deo per- Sancli Stephani. Jtixta ipsam dioecesim, ecclesiam
iiiittenle possimus_,-integraconservemus, ct aucto- Sanctae Eufemioe, ccclesiam Sancti Joannis ad Ga-'
ritate apostolicaeos _b iuiqiiorum honiiuum incur- 1 janum, eeclesiam Sanclie Marise atl Lupinnm, ec-
sibus dcfendanms, de illorum saltste non poterunt clesiam Sancii Felicis, ecclesiam Saiicli Prisci. Ia
esse sollicili qtii sibi "ad regendum Domino sunl loco Casapuli, ecclesiam Sancli Nicolai. ecclesiam
disponenle .ommissi. Hujus itaque rei considera- Lancli Arpii, ecelesiam Soncli Petri de Sarsana.Iti
lione , venerabilis in Cbristo frater archiepiscope, ioco Marzanesi, ecclesiam Sancli Angcli et.eccle--
tiiis justis poslulaiionibus clementer annuimus, el siam Sancti Martini. In iocd Campurcipi, ecclesiam
prsefaiara ecclesiam, cui Deo auctore praeesse di- Sancli Csesarii, eeclesiam Sancli Proecopii, et ec- '
gnosceris, ad exemplar felicis recordalionis Ale- clesiam Sancise Beneroe.In loco Airolis, ecclesiam
xaitdri papaepnedeeessoris' nosiri sub beati Petri Sancia3Juiianae"et ecclesiam Sancli Nicolai ad Ra-
.ei iioslra proteciione suscipinuis el proesentisscripti vulas. In terrilorio Castelli ad mafe , ecclesiam
privilegio communimus(-60), staluenles ut quas- Sancti Adjutoris, ecclesiam Sancli Marcelli, el ec-
cmique possessiones,'qtisecunque bona eadem Ec- clesiam Sancli Blasii, ecclesiam Sancti Stepbani,
clesia inpraesentiarum jusle el canonice possidet, et aliam ecclesiam Sancli BIasii,-ecclesiam Sanetl
etc, usqttepermaneant, in quibus bsecpropriis du- Joannis, ecclesiam Sancli Nicolai, eeclesiamSancioe
-siinusexprimenda vocabulis : Episcopatum Aquina. j) ] Calherinse,ecclesiam Sancise Crncis. ln. loco Can-
tem, episcopatum Venafranum, episcopaiunrVser- celli, ecclesiam Sancli Angeii, el ecclesiamOmnium
nieissem , episcopaluih Theanensem, episeopatum Sanctorum, ecclesiam Sancli Joannis, et ecclesiam
Suessahum, episcopatum Caiinensem, episcopatum Sancli Apollinaris de Patresano, ecclesiam Sancti
Calvensem, episcopatuhi Cajaliensem, cl episcopa- Georgii, ecclesiam Sancli Joannis de Turre, eecle-
lum Casertanum. In Capua abbatiam SanctaeMarioe " siainSancti Viti, ecclesiam Sancii Pelri, eeclesiam
Majoris, ecclesiam Domini Salvaloris , ecclesiain Sancti Nicolai, ecclesiam Sancti Marci, ecclesiam
Sancli Joannis ad Curtem, ecclesiam.Sancli Michae-' Sancli Caslreusis, ecclesiariiSanctTMartini de Ro-
lis, ecclesiam Sancloe Mariae de Ar_.u, ecclesiam seliis,.ecclesiam Sancti Flaviani, ecelesiam Sanclse
Sanctorum Apostolqrum,ecclesiam Sancli Jacohiin -Barbarae, ecclesiain SanctseJulianse, ecclesiam San-
Castello. In dicecesiEcclesioeTheanehsis, ecclesiam cii Andreae.In loco Arnonse, ecclesiam SanctseMa-
Sancti Erasini, ecclesiain Sanctas Hariae, ecclesiam riae,.et ecclesiam Sancti Blasii, ecclesiam Sancii
SahctoeBelenaeefecciesiamSancli Nicolai quae.sunl Pauli, -ecclesiam Sancli Erasmi de Cazolis. in loco

(60) Vide tom. VI Iial. sac, pag. 400.


1J39 INNOCENTHlii PP. REGEST.OROM LIB. XI. I4iO
Graz:inesiecelesiani S.incti Joannis, ecclesiamSan- A confirinainiis; cujtis tenorem de verbo' ad verbum
cioe Marise,et ecclesiam Sancti Maximiliani,el ec- pra;seniibiislitleris fecimus adnota.ri.
clesiam Sancti Nicolai. PraetereaJudecam decimam «ALEXANDER episcopus, servus servorum Dei, ve-
et redditum ducentarum librarum ceraede baj'ula- neiabili fratri AEFANO Capuanoarcliiepiscopo,salutem
tione regali. Provenlum Casielli ad mare, feudum et apostolicam benedictioneni.-
Panduli compalatii, alveum fluminis a molendino c Officiinoslri debito el auctoritate compeliimur
Ricardi de Citro et Roberti de Rocca usque ad ut controversias quse ad apostolicoesedis perferun-
ponlem, sicut ea omnia'jtiste ac pacifice possides, tur examen exacta diligentia el studio debearaus
tibi et per te ecclesioetuoe auctorilate apostolica audire; el quse apud eam tleeisa fuerint ot fine
confirmamus. Diffiniiivamquoque.(61) sententiam congiiio lerminata, ne in scrupulum recidivae.on-
-ab eodem praedccessore-nostro super causa quae lentionis valeant devenire, aposlolicisscriptis con- "
inter bonaememoriaeAlfanum proedecessoremtuura venit adnotari. Ad hoc enim ecclesiarum -omnium
et abbatissam monasterii Sanctoe Marise Capuanen- matrem atque magislram sacrosaneiam Romanam
sis super sub[eciioneac libartate ipsius monaslerii Ecclesiamprovidenlia divina consti.tiil ul implicitas
vertehaiur exigente justitia promulgatam, sicut in r et graves quaestioncsexplicare dcbeal, el quse du-
ejus auiheniico plenius conlincliir, auctoritale apo- bietate aliqtia detinenlur, judicii sui examine ser-
siolica duximus confirmandam. Pallium quoque, vaio rigore j'uslilise diffinire. Cum tu siquidem et
videlicet ])leniludinem ponlificalis officii, tuse fra- dileeta in Gluislo filia nostra Matli., abbatissaSan-
- lernitali apostolicaasedis liberalitate interfe eleam
larginiur; quo clseMariseCapuanensiSjprocausaquae
ulique infra luamecclesiani.uii ineminerisjis diebus vertebatur super subjectione quam in eodem mo-
quibus prsedecessores luos usos fuisse cognoscis, naslcrio requirebas, el libertale pariter in qua ea-
videlicel in Nativitate Doinini, feslivitate proio- dem abbatissa proclamabat, in nostra essetis prse-
martyris Stephani, Circumci-ioneDomini.Epiphania, senfia consliluti, jam dicta abbatissa privilegia
Tpapanli, Dominicain Ramis palniariim.GtBiiaDo- principum et trium priedecessormnnoslrorum, Za-
mini, Sabbato sanclo, Pascha, feria secunda posl chariae videlicet, Leonis, et Adriani Itomanomm
Pasch», Ascensione, Pentecosten, tribus festivilati- pontificum, coram nobis in medium.prolulit. Tu
bus Sanctae Maria>,natale Sancti Joannis Baptistoe, vero econtra proposuisti quod cum infra fines tuae
solemnitale OiniiiumApostolorum-,commemoratione diceeesis, imo juxla muros tuoe-civitaiis jdem sit
Omniuni Sanctorum, dedicationibus Ecclesiarum, nioiiasieriuni fundatum, jure communiad ecclesiam
ecclesisetuse' prineipalibus festivitatibus, consecra- (- luam debeal pertinere, et super hoc multorum le
tionibus ejns.oporuni, el ordinatiouibus clericoruni, canonum auctorilatc fretunniixisti quibus expresse
el anrriversario luse cousecralionis die. Decernimus monstratur quod monasteria el ecclesioead epi-
ergo u. nnlli omnino hoiiiinum lieeal pr__faium scopos pertinenl in quorum tcrritorio fundata no-
•eccfesiam lemere perturbare aul ejus possessiones scunlur. Allegasti eliam quod a sexaginta annis
aufeira, etc, usque omnimodis jjrofiilura. Salva se- retro ecclesia lua el ii qui te in archiejriscopalus
dis apostolicaeauctorilate. Si qua igitur iti futurum dignilate prsecesserunl possessionem ejusdem mo-
ecclesiastica saecularisYepersona, etc, usqae sub- naslerii, benedictiones abbalissarura et monialium,
jaceat iiliioni. Cunciis autem eidetn loco sua j"u;a et celebraiiones missarum publiearum, ohedientiam
-servantibus, elc, usque in finem. Araen. ctfi.ielilatem, _c suspensionem-clericorumejiisdem
Datum apud Sanctum Germanum per -manum monasterii habuissent. Qttaluor quoqne testes ni-
Joanuis Sanctae Mariaein Cosmidin diaconi car- hilominus produxisli, tres quoruiu jurati deposue-
dinalis S. R. E. cancellarii, x Kal. Augusti, runt quod Atta abbatissa, cum vacante Ecclesia
sndictione xi, Incarnalionis Dominicse anno 1208. Capuana a Roberto quondam Suessano episcopo
ponlificatus vero domiui Inuoceniii papseIil anno ejusdem Ecclesisesuffraganeolienedicta fuisset, ad
undecimo. 0 suggeslionem canonicortim Capuanse Ecclesiseab,
CXXVI. eodem episcoporequisita de obedienlia et fidelitaie-
RAVNALDO CAPDANO AUCniEPISCOPO." ijisi Ecclesiae exhibenda, lam ecclesisequam archi-
Confirmatursententialala per Alexandrum111. episcopo, cuin foret substitulus, obe.dienliamet fi-
(Apud S. Germanuni, xu Kal. Augusli.) delilaiem juravil. Adjecisii insuper quod quamdain
Solet annuere sedes aposlolica, etc., usque incli- monialem, quam ejeceral, ad luara commbniiionem/
nati, diiifinilivamsententiam a felicis recordationis. et mandatum recepil, et ei in quadam monasterii
Alexandro papa proedecessore hostro super causa_ sui cella de Teano providit. Praeterea ipsius mona-
quae inter bonae inemoriseprsedecessoremluum et_ sterii cleiici a le et praedecessoretuo de iidelitsie
abbalissam monasterii Sanclse MariseCapuanensis- _. requisiti, eam vohis exhibuerimt. Sane cum super
super subj"eetioneac liberlate ipsius monasterii ver-. iis fuissel hinc inde diulius litigatum, privilegiis
tebatur exigente justitia promulgavit, sicut in ejus_ principum, quantum ad liberlalis donaiieiiein et-
authentico plenius coniinetur, auctoritale aposlolica, nionasterii exemptionem, quia nec illi uec aiii laiei-
(61) Exslatin epist. seq.
y.l PONTIETCATUSANNO XI, CHRISTI 1208. H4_
hujusmotli.possuiU"ecclesiislibertalem donare, nul- A CXXVII.
latenus, sicut dignum esl innitenles, privilegiumZa- PRIORI_T CLERICIS
"
SANCTORUM JOANNIS ET PADLI
chariae propler stylum dictaminis et corruptionem TUDERTINENS1S.
grammaticaeartis et propler Simoniacum contra- Ecclesia S. Ililarii eis adjudicatur. -
cluin.quem continebat," videlicet quod ecclesiam (Datum, ut in alia.)
venditam, quod de tam sanclo viro nefas est cre- Cum inler vos ex paiie unfl, el dileclum filium
dere, confirmasset, et propter pergamenum eliam, abbatem SaneiiPelri de Monle Spoletarise dicecesis
quod "vix eentura videbamr esse annorum, cum ex altera, coram venerabili fralre nostfo episcopo
quadringentorum annorum, proul in chronicis ba- ' Tudertino et dileetis filiis priore el 1. canonico
belur, spalium decur.rerit quod idcm Zacharias Sancti Gregorii Spoletanensisa nobis jtidicibus de-
decessit, priviiegium autem Leonis propler vilium Icgatis super ecclesia-Sancti Hilarii Tuderlinensis
el corruplionem grammaticse artis, de quo tam quaeslioverteretnr, ex parte tua, fili prior, fuit pro-
liiteralo et prudenli viro absurdum est existimare positum coram eis lertiam partcm ipsius ecclcsi.3
quod lam idiolas scriplores habuerit, el propter Sancti Ililarii tam in possessionibus el oblationibus
bullam, quae a hullis ej'usdemLeonis, qtioeeoram " 'quam in eellis eliaro de jure ad suam ecclesiam
nobis productae fuerunt, omnino comparebat dissi- periinere. Caeterum ex parte ipsius abhatis fuit
railis et diversa, cum illseinfer se comparerent per propositnm ex -adverso ipsam ccclesiam Sancli
omnia similes, suspecla et fide non digna pidicavi- Hilarii pertinere ad ipsum cum possessionibus et
mus. Porro privilegjum bonae memorioe Adriani omnibus quaa babcbal. Supcr quibus cum tcsles
papaejiu.lam prselibalo monasterio absolule liber- ex ulraque parie producti, recepti, el examinati
lalem conferebat, sed cum condiiione, sicut habiic- fuissent.iiclem landem judices attcsiationes ipsorum
rat antiquilus, confirmabat. CseterumIicel mulli- cum propriis sigillis signalas ctim quibusdam aliis
liitlo festium qui ex parte abbatissse producti fue- 'authenlicis scriplis nobis miltere curavernnt, prse-
ranl constanter asseverarentproescripium monasle- figenies partibus terminum compeieniem, in quo
rium semper /uisse liberum el nulli nisi Ecclesise cum ipsis nostro se conspeclui proeseniarent sen-
Romanseelprincipi Capuano subjeclum,interrogati tentiam recepluroe.Cumquepartes essent in hostra
tamen si certa signa subjeclionis RomariseEcclesiaa praesentia conslitutoe, dilectum filiiimA. siibdiaco-
scirent, se id ncscire asserueruut. Teslati sunt num et c'apellantimnoslrum eis concessimns audi-
quoque se nqn vidisse quod abbatissoe obedientiam torem; coram quo atteslationibus, sicul decttii, pu-
proedecessoribusluis promiserint aut fidelitatemju- Q blicatis, fuit super ipsis aliqttandiu disputalum, qui
raverint. P.ofilebantur tamen quod cas vidcrint ab nobis retulit diligenter quoe proposita fuerant co-
eisdem tuis proedecessoribusbenedici. Nos igitur rain eo. Sane cumpars tua, fili prior, per suos
cognqscentes lam ex iis quaeex partc lua allcgala lestes niterelur probare in proenoininala ccclesia
sunt quam ex atteslatione partium alierius partis Sahcti Hilarii jus palronalus habere ac ipsam ce-
quod anlecessores lui abbafissas el moniales soepe- clesiampro teriia parte a quadraginta annis et
dicti monaslerii benedixerint, missas ibi publicas •amplius in oblationibus et moriuariis aliisque pro-
celebraveriul, et praedictse Atloe obedienliam et ventibus pacificetcnuisse, necnon atl se pertinere
fldelitalem reccperinl, et quomodo eiiam clerici pro proefataterra clericos ordinare in ecciesia"nit,-
illius monasterii eis obedieniiarn exhibucrinl et fi- morata, hoe solum invenimus sufficienter esse
delilatein juraverint, .aitendenles quoque cautum probatum, quod a quadraginta amiis et ampliiis
esse canonibus quod omnis Ecclesia episcopo in tertiam partem oblatioinim ccclesiie Sancti Hilarii
cujiis episcopaiu consurgit subesse debeal, le a pe- ecclesia"Sanclorum Joanr.is el. Pauli recepil, et
lilione memorataeabbatissse super libertale quam ipsam clericis institulis per abbaiem de Monte ac
sibi adversus te vindicare niiebatur de communi clericis Sancforum Joannis ct Pauli commisit ali-
n
fralrum noslrortim consilio absolvimus, et tam lihi quando colligendam.Nos igitur quo. proposita sunl
quam ecclesiocluas idem monasterium adj'udicayi- diligentius attendenlcs, ccclesire Siuiciorum Joan-
nius elperpetuo subesssueerevimus. Ut autem Iuec nis et Pauli tertiam parleni oidationum in ecciesia
noslra. dilfiiiitiohis sentenlia rala "et firma perma- Sancli Hilarii adjudicarc curavimns, auctorilale
neatj.et perpeiuis temporibus inviolabiliter obser- prsesentiumdecernenles ul sibi.Iiceai, sive insiilutis
vetur, eam auclorifate apostolica roboramus et in eadem ecclesia per [abbatem, sive Sanclbiiim
praescntisscripli palrociiiio communinius, slatuen- Joannis .et_,Pauli clericis, sictil probatum est et
tes nl nulli omnino hominum liceaj hanc paginam hactenus consuelum,parteni ipsam comniittere col-
nostrae' diffinitionis infringere • vel ei aliqualenus ligendam, super aliis pcrpelmim tibi silenlium ifn-
contraire. Si quis atuem, »elc. Nulli ergo ... nostroe conslilutionis, etC-
- Nulli ponentes.
ergo ... nostroe confirmalionis, etc Si quis Si quis atilem, elc.
autem, elc. Dalum, ul in aliq.
Daium apud Sanclum Germanum, xn Kal. Au-
' -
gusli, anno undecimo.
iU5 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. XI. Wii
CXXVUL A ejiisdem auctoriiate niandati pensionem ipsius ec-
STEmANO NErOTINOSTRO. clesiae,lanquam adauclam, ad quatuor libras et de-
Ei adjudicalur prwbenda Bajocensis. cem solidos Andegavensis monetoe senlenlialiter
(Apttd S. Gernianum. Non. Julii ) . rcducere procuravit, sicut ex transcripto iitterarum
Dilectis filiis P. clerico nunlio tuo et R. Joannis ip-iusargui poleratevidenter, ctijtis seiUenliam,sic-
deWaureio clerici procuraiore in nostra jiraesciitia ut ralionabiiiter eral Jata, memoratus jiraedecessor
consiilulis , idem iiunlius gravilcr est conquestus nostcr asserilur conlirmasse. Ad quod probandum
quod cum in Bajocensi Ecclosiasibifucri! proebenda quoddam rescriplum dictus exhibuit procuralor. Ad
coliala quam venerabiis fraler noster Bnjoceusis hsecautem fuit a lua parle responsnm quod cum in
episcopus anle promotionem suam obtinuissedi- proeiiotalo uanscriplo Conslantieiisis episcopi lan-
gnoscitur, ejusdemproebendoeliberam disposilionem lummodoexprimeretureumdem I. dictamEcclcsiam
• babere non jioteras nec ecclesias el res alias perli- in eleemosynam recepisse, non uiique vicarium
nentes ad ipsam pacifice possidere, diclo I. falso consiitutum, manifeste conslaredicebalsupradiclas
asserenle se in ipsa prsebendavicarium perpetuum lilleras proedecessorisnostri, in quibus asseriiit se
conslituluni, et te lmjusraodi occasionis obieaiu " perpetuumvicarium conslitulumet ejusdemccclcsia.
multipliciter moleslanle. Unde peliit supradictum pensionemadaiiclam,pcr falsitalissuggestionemob-
1. a sui moleslaiione compesci. Procuralor vero lenlas, unde nec ex ipsis nec cx sententia Conslan-
praediclusex adverso proponens eumdem I. olim in tiensis episcopi,qui earum aucioiiiate processit, nec
eadem proebenda perpeiuum vicarium instiltiltim, ex etiam confirmalioneaposlolica subsecuia debebat
nec pro ea nisi ad annuam pensiohem triginla qua- idemI. aliquodcominoilumrepo:tare,pise e;tim cum
tuor iibrarum Turonensis monefa; teneri, nobishu- • liimbeneficiolillerarumillarum quam senteniisepra>
niiliter sujiplicavit ul liberam ejusdem praebendae dicti cpiscopi renunliasse penitus viderelur cum
provisionem ae rcrum peiiinenlium ad eanidein eamdern ecclesiam postmodum a_ firmam recepit
diclum L faceremus habere, sictit hactenus consue- sub longe majori annua pensione, sicut aperte col-
vit, non pcrniiitenies eumdem ab aliquibus super ligiiur ex iranscripio inferius adnotato. Transcr'.-
hoc indehite moleslari. xa iiinciandainaulem inten- plum enim lillerarum bonoerecordaiionisepi£CO|)i,
lionem suam et defensionemejusdem I. transcripta decani, et capiluli Bajocensisprsesentavit,per quod
quarunidem litlc)'arum exhibuii,quibus tantummodo causam suam idem procurator potissimum clefen-
se asseruil uti velle, quarum aulhenlica penes dic- dere nitebatur; in quo conliiietur expressequod ma-
lum I. esse dicebal. Porro in uno transcriptorum « gister R. de Ablegiis (62) tunc canonicus, nunc
ipsorum perspeximus coniliieri bona;memorioeCon- episcojiusBajocensis de ipsorum consensu pra3'.;en-
stantiensem episcopum ad pro-senlaiionem H. dam suam de Wareto curn perlinenliis suis, la;n
qnondam canonici Bajocensiseidem I. ecclesiam de ecclesiis quambominibus, el domiiiicisecc.esiaruui,
Wattreio cum pertincntiis siiis in perpertuam elee- el aiiis, sub annua firnia triginta qu.luor lib.arum
mosynam concessisse, ita videlicet quod idem I. AndegavensiumeidemI. concesserat perpefuo reti-
duodecimlibras Andegavenses prsedicto II. solverct nendam ; qitam concessionem posl promotionein
anriualim. Ad quod lua pars ita respondil,.quod, etsi suaiii idem episcopus innovavit, eteamdeai Con-
trahscriplis hujusniodi fides nequaquam esset lia- slantiensisepiscopus dignoscitur approbasse , sicut
beada , per illud lamen iranscripluin idem I. proe- per transcripia lilterarum ipsorum videbatur 1 quido
dicloeproebendaev.icariusnullaienus esse probatur, comprobari. Yerum ad hoc pars lua respondit qucd
sed polius quamdam ecclesiam sub annuo censu in per transcriplum proemissuin episcopi el capiluli
eleemosynam recepisse. Verumejusdem eleemosynoa Bajocensis dictus I. non vicarius sed firmarius po-
liberalitas ab ipso episcopo ad prassentaiionemejus- liusseu pensionariusprobabatur.. Unde cura htijiis-
dem H. sibi faciae ultra tempus vitse ipsius H. in modi firma de jure vel consuetudine diutius durare
prxjudicium stibstiiuendi canonici non poluit pro- D '. nequiverii nisi donec is qui dedit ad firmamjus ha-
rogari, maxime cuin consensus episcopi et capiluli buerit in proebenda,constare dicehat quod postquain
Bajocensis, ad quos ea res priucipaliter pertinehat, idem magislcr R. assumptus exstilit in eriscopum,
accessisse nullatenus allegetur. In transcripto vero ipsa fuit ulique firma finita , quia licet idem magi-
liUerarum felicis reeordaiionis Clemenlispapoeproe- ster, cum proebendamdedit ad firmam, eam conces-
decessoris nostri , quod idem obtulit procuralor, serit perpeluo possidendam , inlelligendum tamen
conlinebatur expresse quod ad petitionem ejusdem est quod tamdiu esset eadem' concessio dura-
I. qui se in jamdicla Ecclesia proposuit perpetumn tura donec ipse in proebenda jus aliquod obtine-
vicarium insliluiuni ac pensionem ejusdem longe ret, ut illud secundum sanum iiilcllectum ad
magis adauclam quam fuissel lemporeLaleranensis siiuin perpetuum referatur. Sed nec per eonsensuiu
concilii celcbrali, dictus praedecessor nosler memo- episcopi et capituli idem 1. jus aliquod retinere po-
?ato episcopo Conslanliensi"mandavil ul peiisionein luil in praebenda posltjuam ipsam habere desiit qui
ipsam ad eum sialum appellatione remota reduceret eam dedit ad firmam, quia cum consensusipse acce-
quo tenipore cclebrati concilii fuisse constaret. Qui deret faclo canonici, dictus I. non potttit diutius
(62) Vide cap. Audiiis, De eleet.
ili5 PONTIFICATUSANNOXI, CIIRISTI 1208. iU6
commodumex ipso consensu percipere quam con- j^ banlur, el Ecelesiaesusefacultates niinime suppete-
cessio a canonico facta durarel; prsecipuecum epi- bant, conunode tune non poterant niandatuni apo-
scopus ct capitulum nequiverint in lam enormem . slolicum adimplere. Unde nos ileratis humilitatis
subslituendi canonici loesionemsuuni accommodare suse sujmlicaiionibus inclinali, dileclis filiis abbati
consensum, nec sub annua firma triginta quatuor SanctaeGenovefaeac coexsecutoribus ejus per scri-
librarum idem I. prsebendam ipsam perpeiuo reii- j)t_ nostra praieepimus ut proefalum.capilulmn, nisi
nere, quae cenlum viginli libras valere proponitur ralionabilem causam objiceret et probaret propter
snnuatim; cum el hoc, non solum in dainnum, sed quam non deberet hoc vel non posset impleri, proa-
eliam opprobriumredundaret Ecclesise,utcanonicus seiiim cum idem magisier de morum aclitteraturse
modica pensione praebendoesuseconlentus exisleret, sufficienlia commendarelur ab eo, sublalo cujus-
el idem I.-de ipsius proventibus abundaret; qui, libet contradictionis et appeliationis obslactilo per
quanium ad regularilatem el vilam, qualis perhibea- censuram ecclesiasiicam coercerenl, quod ipsum in
tur existcre subticemus. Proposuit pars tua insuper fratrem reciperet et canonicum, et stallum inchoro
concessionenifaclam ab eodem Bajocensi cpiscopo et locum in capitulo assignaret eidem. Qui. sicui per
niillam esse, cum eo tempore facta fuerit quando ad - suas nobis litteras inlimaruiil, rite in ipso negotio
eunv miuime pertinebat. Unde per consequeniiam B procedenteSjlicelpars capitulinonnullasexcepliones
approbatioConslanliensisepiscopinulluin tibi potuit frivolas praetendissef,elquidamproparte ipsacorara
prsejudiciumgenerare.Nosigituriis etaliisquaenun- nno proediclorum e.vsecutorum fruslralorie ad no-
liusel procuratorproedictiproponere curaverunt ple- sframaudieniiam appellaverint anle diem quoepar-
nius inieHeelis,habito consiliocumfratribus nostris, llbus exstiteral assignata, qnia deinum hihil fuit
eumdein I. ad restitulionem ecclesiarum Sancias conira praTalum magistrum ostensum propter quod
Trinitatis de Waurelo, Sanclas Mariae tle Ver, et mandaium deberet aposlolicumimpediri, et tam per
S.Petri de_ilainillian_.nlcumperiiiieniiis earumdera confessionem partium quam deposiliones leslium
et aliarum rerum ad praebendam de Waureio spe- plene eonstilit plures'canonicos illius ecclesioeposl-
claiuium duximus condemnaiiduni,tam super vica- quam oj-dinataultimo fuerat, discessisse, in quorum
ria quam super firma, quoajam procul dubio nosci- locisnondum erantaliqui subsliluii, ad audien-
tur esse finita, ei perpetuum.sileniium imponentes, dtim senlenliain pereraptoriuin lerminum par»
decernendo ul lu lam de ipsis eeclesiis quam de libus praefixeruni. Quia vero praadiclumcapitulum
aliis ad tuam praebendam speciaiuibns libere de perempioriesaepecilatum contumacilersesubiraxit,
cselero absque cujus.ibei contradictione disponas. duo exseculortimipsorum, lerlio legiiime excusato,
Nulli ergo... nos!r33 diflJnitioiiis, elc. Si quis " senteniialiler decreverhnt ut-non obstantibus iilis
auiem, etc. qtiseobj'eclafuerant a capitulo, dictus magisler in
- Datum ajiud Sanctum Germanum, Nonis Julii, fratremrecipereturet canonicumecclesioememoralse
anno undecimo. atque stallum in choro et in capilulo locns assigna-
CXXIX. retur eidem, capitulo ipsi firmiler injungentes ut
EILECTIS FILUSMAJOM ET VYILLELMOARCIHDIACONIS, hoc cffectui demandaret. Quod quia contumaciter
ETPRIORrSANCTl ViCTORlS
PARISIENSIS. adimplere contempsii, suspensionis primuui, ae de«
De prwbenda S. Martini Turon. adjttdicaia M. Wil- mum, quia post suspensionem liihilominus celebra-
telmo. vii, exconimunicationisin ipsum sententiam proUi-
(Sorae, vui Id. Augusii.j lerunl; et sic tandem quidam de capitulo ipso
.«dticli duthimIaudabili testimonio quod dilecto redeuntes ad cor, praefatummagistrum juxla proe-
fiiiomagistroWillclmolatoriprsesentium demoribus scripiam senlentiam receperunt. aliis in sua non
,ct scientia reddebatur,suseqtie necessitaii paterno "nielucntibus conltimacia perdurare. Nuper autem
condescendentesaffeetu, cum eeclesiasticumbenefi- cum "ideni magisler in uoslra proesentiaconsiiiutus
cium, quo ulique dignus erai, ad inopis vilse sola- jj processum exseculorum suorum peteret confirniari,
tium non haberet, capilulo BeatiMarliniTuronensis tam ipsum quam dilectum filium A. canonicum ec-
dedimus in mandatis ut eum recipereut in cano- clesisesupradicloe, qui pro negotiisejus ad aposto-
nicumel in fralrem. Ctimque dilectus filiusWindo- licam sedem procuralor accesserat, inandavimus
cinensis abbas el commonitores ij.sius eos ad id per dilectum filium Tuliium subdiaconum et capel-
sollicitemonuissent, sicut ipsi persuas nobislitteras lanuin noslrum audiri. In cujus p.-eseiuia cum ca-
retulertint; respondere quidem dislulerrint, inpfimis nonicus ipse penitus recusassel aliquidproponere
occasionem absentisedecani sui et ihesaurarii prse- velagerecoiitra eum, demum ipsum ad pacis oscu-
tendenies; quibus demum In ipsius receptione lum infrairem ei canonicum de mandato nostro
magislri assensum suum per suas ililteras impen- recepit. Cum igitur qusedamlilterae conlra pra'fa-
dentihus, illi iinalitef responderunt quod licet per- torum exsecutorum processum per quemdam nun-
sonam eius notam haberent, utpote qui diu fuerat lium ecclesiaememoralae,cujus pelitionem pluries'
apnd eos Iaudabiliter conversatus, eisque, sicut vir super hoc dicinmr repulisse, nomine ipsius capituii
discretus et prudens, esse poleratneeessarius, quia veritate supressa dicanlur a nobis.et expressa falsi-
tamen quosdam alios ex promissione recipere tene- tate subreptse, vidcliceljn hunc modum , quod
cuii^
'
U.7 INNOCENTlllil PP. REGESTORUMLIB. XI. «iS
inier ipsoscx parte una cl proef.uun. rnaqistruin ex A nostro Gregorio Sancli Theodori diacono . ardiiial.
allera coram diclo abbale acconiuriictbussuis super ajioslolicsesedis legato, cui dilecitim filium 0. aro-
receptione ipsius in eoruin Ecclesia quoestio verte- lyihum nostrum a lalere nostro Iraiisinissum duxi-
remr, iitlemjudices in-negotio ipso perperam pro- mus adjiingendum.
cedentes, posl appcllationem ad nos legitime inler- cxxxi.
positam iniquam tulerunl senleniiam contra ipsos, CREGORIO SANCTl THEODOR! DIACONO CARDINALIAPOSTO-
voleiites ejusdem magistri iaboribus et expensis LIC-E SEDISLEGATO, ET0. ACOLYTBO NOSTRO.
fiiiem imponere, discretioni veslroe per aposlolica De eadem re.
scripla mandamus el dislricte pra3cij)imusquaienus Quia propter fervorcm oeslalis non possiimusad
sublato cujuslibet conlradiclionis et appellaiionis proesensdescendere in Apniiam, vices nostras vohis
obslaculo, revocalo in slatum debilum si quid per duximus coinmiuendas, ul ordinalioneni quam fec:i-
hujusmodi litteras invcneritis immutatum, dictas , mus super succursu et adjulorio regis et defensioric
senicnlias, diflinitivam videiicet, ut est justa, et acpace regni proponalis comitihus, baronibus, alque
suspensionis et excommunicalionis, sicut raliona- civibusper Apuliam conslitutis,et inducalis eosciem
bititersuntprolatae, faciatis usque ad satisfactionem ut ad exemplar eorum qui ordinationem ipsam „pud
condignam per censuram ecclesiasticaminviolabili- B Sancium Germanum innoslra praesentiajuravertinl,
ter ohservari, solliciie provisuri ne per defectum jurenl et ipsi se fideliter servaturos,"duos ex ipsis,
veslrum miiltiplicelur memorato magistro necessitas quos magis idoncos providerilis,"magislro Gapila-
ullerius propter iioc atl scdcm apostolicam labo- neos slatueiiies. Quocirca discreiioni vestrae per
randi;_ qui occasione laboris Imj'usmo.diatienualus aposlolicascripta mandamus quatenus id prudenter
est graviter, non soluin in -rebus, verura etiani in et efficaciier cxsequi procuretis.
persona.Ntillis lilteris veritali elc Qtiodsi non om- In notnineDomini.Amen. Ordinalionemquatn do-
nes... duo vestrum, etc minusJnnoceniiuspapa feceritsttpersuccursuel ___._-
DatumSorae,vui Idus Augusti, pontificatus noslri torio domitriregis, et snper pace ac defensioneregni,
anno undecimo. ego... bona fide servabo^el pro posse meofaciam ittios
cxxx. observare.Sic mc Deus adjuvet, el Itwcsancia Dei
COMlTIBDS, BARON1BUS, CIVIBUS ETC_iTERlSREGNIFI- Evangelia.
DELIBUS 1KAPULIA CONSTITDTIS. CXXXH.
'
Super adjulorio prwslandoregi Siciliw. (61) Ilaec est ordinatio qnam facimus super suc-
(63) Affectum dileciionis et graiioa.quem habe- " eursu el adjuiorio regis ei super pace ac defensione
mus ad regem ct rcgnum Sicilioe licet in muliis regni Sicilioe.Videlicet ut nobiles viri P. Celanensis
nuiilolies ostcnderimus, nunc tamen cvidenlius et cl'R. Fundaiuis comites sint magislri Capitanei,
expressius per effectum operis demonstramus, cuni quibus super iis in Apulia omnes intendant. Qui-
propler neeessitaiem urgentem in regmimpersona- cunque ordinalionem istam receperint, ad inviccin
iiler descenderimus, coeterismundi negotiis ex nia- sibi pacem observenl. Et si quisquam ab alio fuerit
gna parle postposilis propter hoc unum, ulin ipso offensus, non siatim reoffendat eumdcm; sed apud
videlicet pacer,'. et justitiam reformemus. Bontim proedictoscomiles querelam deponai, qni eam se-
ergo per Dei gratiam initium asseculi, progressum cundum ralioncm ct consuetudinem regni facianl
intendinius facere meliorem, ut finis optimus sub- emendari. Qui auiem ordinaiionem istam recipert;
sequatur. Quocirca devotionem veslram moncmus noluerit aul servare, lanquam hoslis publicus ha-
el exhoriamur in Domino,per apostolica vobis scripta beatur, et a caeteris imptignelur. Ducenli miliies
prsceipicndo mandantes qualcnus sicut divinam et dirigantur in succursum cl adj"utoriumrcgis usqtie
apostolicam ac regiam graiiam cbaram habctis, or- ad Kalendas Scplembris, morafuri per manum iu
dinafionem quam fecimus super rcgis adju.orio et expensis eorum a quibus fuerinl destinali. Disiri-
succursu, defensione ac pace regni,- ad exemplar jrj bnanlisr aulem secundum extimatorum arbitrimn
aliorum comitum et baronum ac etiam civitatum quos ad hoc specialiter dcpuiabimus, pensatis cle-
recipiatis biiariter el efficaciler observetis, prout Diiis servitiis et propriis facullaiiims comitum ct
ipsa ordinatio in capilulari continelur expressa baronum ac etiam civiia.uin; proviso eiiani ul ad
bulla nostra muniio, magistris Capitancishtimiliier opus eorum victtialia dirigantur, Civiiales aulem ,
imcndeiues qui ad cxsccutionem ipsius de mancialo comiles et harones assignel in pfopriis expensis
nostro fuerinlconsliuui;nc si forie,quodabsit!quis- cerlum numerum bellalorumadmandatum comitttm
quam praesumerelrefragari, poeiiamin ipsa ordina- proediclornm,si quando guerra contra quemquam
iionestatulam inctirrai,etnosmanus nostras in etun propler iioc fuerit exercenda. In omnibus auleni
spiritualiler ae tomporali.craggi-r.emus. Quia vero reservamus nobis plenariuin polestatem addendi et
propter fervorem sestatis ad praescns non possunms minnendi, mutandi et declarandi, prout viderinius
personaliler, descendere in Apuliam, vices noslras expedire.
super iis commiltimus exsequendas dilecto filio
(63) Vide Gesta Innoc. XII-cap. 40. (61) VideGesla Iniioc. III, cap. 40.
"
y|9 PONTIFICATUSANNOXI, CHRISTI1208. - ...... -
CXXXIII. _(_.universitati veslroeproesenliura aucloritale manda-
COMITIBUS, BAROKiBUS, CIYIBUS, CETERISQUE HEGNIFl- mus alque. praecipimusqualenus passim de csetero
' DELIBOS A SALERNO USQUE CEPERANUSI CON- lairi in magtiis coinmerciis quam iri parvis noslram
DE MAR)
ST1TCT1S ADMARE. recipiatis monetam, quaevulgo dicitur de Senalu, et
De eadetn re. periolam-Campaniam recipi facialis, inhibentes di-
• Universitaliveslroepraesenliumauctoritale man- striclius uldenarii deFlore amodonon ponderenlur
damtis alque prsecipimusqualenus nobilibusviris ab aliquo, nec pro merciinoniis exiganlur. Si quis
P. Celanensiet R. Fundano coniilibus, quos snpcr autem eos.exigerevcl ponderare prsesumpseril,qua-
.uccursii el adjutorio-regis el pace ac defensione draginta solidos curiaenostrsepro pcena persolval.
regni magislros Capitaneosconslituimus,per omnia Quicunquevero dcbet denarios eensuales, pro duo-
inleiidalis, ut ordinatio nostra per eos ad salutem dceim de Flore reddat sedecimde Senatu.
elquielem regis ac regni debilum consequatur effe- Datum Sorse, Nonis Augusti, poiilificalusnoslri
citim, statutis et mandatis ipsorum comitum sine anno undecimo.
qualibet conlradiclione parenies, tam de inililibus CXXXVI.
ad suecursumregis in Siciliam desiinandis, quain EPI.COPO AVERSANO.
ciiaui deuiililibusexhibendiscontra illos quiproesu- 'B Mandalutnde pritnn prmbenda cacalura.
merenl infringere pacem rcgni, secundum exlima- (Apud S. Gerraanum, VIHKal. Augusti.)
tionem illorum qtii de concessionenostra mililes Cuni in ecclesia lua beneficium non vacarel ad
ipsos distribuent ad roandattim comitum preedicto- prsesensquod dileclofilioS. acolythonostro posses
rum. Latoremvero prae.cntium dilectura filiumW. conferre, pollicitus es eidem quod primrim in ea-
scriptorem noslrum specialiter deslinamus, ul ad dem ccclesia vacans hencficium assignare volebas;
exemplar eorum qiii super ordinaliono servanda quod cum ad nostrani noliliam pcrvenisset, fecimus
juramcnlum in nostra praesenliapr__sii.eiiiiitrsimile tibi proponi ut prsebendalebeneficium primum in
ab aliis recipiatjuramentum. tua ecclesia vacaluruin rcservares donationinosirae,
CXXXIV. personae idonese confcrendum, quod lu liberali.er
ILLUSTRI REGIARAGONUM. acceptasli. Quocircafralernitali tuse per apostolica
De tnatrimonioFrederici regis Siciliw. scripla mandanuis quatenus primum praebendale
(Soroe,vi Id. Augusti.) heneficiuniquod in lua vacabil ecclesia donalioni
(Go)Ut charissimusinChrislo filiusnoster Frede- nosiraesludeas reservarc.
riciisSiciliaerexillusiiischarissimaminChristofiliam Dalum apud Sauclum Germamim, vm Kalend.
nostram Conslanliam sororem luam, quondam re- Augusti, poiitificatusnosiri aiiiioundecimo.
ginam Iliingariae,dtical in conjugem, aposlolicrim CXXXVII.
iinpeiiimur assensum, et quod staltilum esl el con- ABBATI ET CLERICIS SANCT-E MARI-E DE FLUMIXE BE
cessum de cluobus dodariis, donationibus videlicet CECCANO.
propter nuptias, ajiprobamus. De lerlio vero, quod De confirmulioneprivilegiorum.
eslarbiirio nostrocommissum, hoc luse serenilati (Sorae,xiv Kal. Sepiembris.)
mandamus, quod media via duximus incedendum, (66) Justis petenlium desideriis,elc, usqtteincli-
ila videlieet ut secundum lenorem conventionum nati, pefsonas veslras el eeclesiahi SanctaeMarioeclo
cselerisadimpletis, illud super hoc exspeetetur im- Fiumine,in qua divinoestis obsequiomancipali,cum
plendum quod nostra decreverit provideniia, ipsi omnibus bonis lam eeclesiaslicis quam mundanis
profe.to negotio sine majoiis expressionis indicio quoeiiiproeseiiliarumrationabililer possidetis, eic,
profuiura. Quocircatuam regalem prudenliam fide- usqiiesuscipimus.Specialiter auteni Sancti Stepbani
liter exhortaniur sollicite commoncnles quatenus et Sancti Quirici ecclesias cum omnibus .ei.imenlis
morasulierius non innectens, ad consummatioiiein et perliueniiis suis, forestam juxta ecclesiamSancii
hujiis negotii slndiose procedas ; quia longe majus JJ Stephani, et de capile poniis de Prato et de Gineis,
quain hactenustibi ostium est apertum. molendina, vineas juxta ecclesiam ipsain, el aliam
Dalum Soroe,viTdus Augusli,ponli/icalus noslri -quam emisiis in loco qui appellalur Marana, reddi-
anuo undecimo. lus, decimas,oblationes,honiines, hoiios et posses-
cxxxv. siones alias ad veslram ecclesiaraperiinentes, sicut ,
K0B1LIRUS YIRISRECTORIHUS , CASTELLA-eas jusie ac pacifice possidelis, vobis el pcr vosei-
," CONSULIBUS
KIS,CIVIBUS, ALIISQ__EFIDF.LIBUS
NOSTRIS PERCAM- dem ccclesiaeauciorilate aposlolica corifirmamuset
PANIAM CONSTITUTIS. prsesentisscripti patrociniocommunimus.Liberlalcs
De monetarecipiendaper lolatn Campaniam. quoque et immuniiates, necnon et exemptionessae-
(Soro., Kon. Angusti.) culariumcxaciionuina dileclofilionobiliviro Joanne
Cum ex pancitale denariorum de Flore ac ponde- de Ceccano tam pie qiiam provide vobis et ecclesise
ralione ipsorum multa impedimenla provenianl, veslrse concessas, sicut in ejusdem nobilis autben-
communi super hoc ulilitati providere volenles, lieo perspeximus contineri, ralas babemus, el 6as
(65) Vule snpra episi. 4. " - -
(.8) Vidc t. I. Iitit. sac. pag. 725, el in appcnd., pag."483.
PATKOI..CCXY. 48"
1.51 II.N0C_.NT1IIII PP. REGESTORUMLIB. XI. 14S2
perpeluis teir.poribus illibalas decernimus perma- A nus electo prscfato ut super labe Simoniaracpr..vi-
r.ere. Cujus tenoreni de verbo ad verbum prsesenli taiis. qnae illi obj'ecta exstiteral, cum lerlia manii
paginoeduximus iuserendum. sui ordinis se canoniee purgel, indic.is, ei eidem
i In noinine Domini. Anno DominicoeIncarna- pursalo facias a canonicis omnibusobedienti.tmet
lionis 1196, pontilicatus domini Caelestinilertii reverentiam dehitam eshiberi, conlradictores per
papse aniio sexio , indiclione xiv, mense Julii, censuram ecclesiaslicam appellaiione pos:posi'.a
die vigesimo qu.iio. Hac.die cgo Joannes dc compescendo.Canonicosvero praefalos,quos fuisse
Ceccano in proeseiilia domini Jordani cardinalis constal conlra eumdem elccium muitipliciter ma-
SanclsePudentianaecharissimi pairui roei et vene- lignatos, sictit etiam quidam eorum sponte confessi
rabilium episcoporumBerardi Ferentinaiis, et Petri sunt coram nobis, ab invicem dividas, et ad agen-
Signini, et Joannis Anagnini, cl TaddoeiAlairini, dum poenilenlianiin aliis moiia.leriis ponas eos,
et Oddonis Verulani, et ThedelegariiTerracineiisi., singtilosin singulis collaeando; ut ecclesia memo-
et mullorum hominumtotius Campanis.el Mariliii;. rata, quos jier insGlentianieorumdem graviier est
lam clericorum quam eiiam Iaicorum , inductus afilicta, valeat rcspirare.
amore divino, el pro redemplione animsemeseal- Datum Sorae, xvu Kal. Sepieinbri., poniificatiis
que meorum parenlum proeieritorum, praesentium,J_S r.ostri anno undeeimo.
et fulurorum, concedo ecclesiae SanclaeMarise,de CXXXIX.
Flumine el dominoLandulphodilecioabbati cjusdem J0ANNI DECARBONE ACBENEDICTO FRATRIBUS.
ecclesioeclnniversa; familiocejus, tam clerieis quam Confirmalur permulalio facta inler cos el monasle-
etiam laicis prseseiitibuset ftiluris, plenam et perpe- rium __..»._._.
luam liberlatein , abrenuiiliando dalse, malo usui, (Soroe, u Id. Augusti.)
et oninibus exactionibus. Et si quis pro quocunque Juslis pelenlium desitleriis, etc, usque complere.
crimine commisso ad ceclesiam istam confugcrit, Eapropler, dilecti in Domino filii_.vesiris_jus.ispre-
nec ego nec successores mei per me vel per mini- eibus inclinali, permulationeininter dilectos filios
slros meos ei, dum ibidem fucrit, violenliam ali- Roffriduinliluli SanctorumMarcclliniel Petri prcs-
quamnec injuriam inferemus, nisi in mortcin meam, byterum cardinalem abbatem el convenluiiiCasi-
meorum h_.redum, vel in prodilionem caslrorum neiisemex parle una et vos ex ahera superquibus-
meorum, vel in combusiionem ipsoruin castrorum dam homrnibusquos eharis-iintis in Chrisio filius
fuerit macbinatus. De ordinalione clerieorum el nosler Fredericus Siciliacrex illusiris libi, fili Joan-
riesiilulioneme nullaleiius inlromittam. Si vero cle- nes, et haeredibusluis in castro Plumbarcheconces-
ricus aul laicus ejusdem ecdesioein aliquando offen- " seral, pro quibus in lerritorio dicti caslri proefaii
deiit, abhas cum clericis in eorum capilulo cogent abbas et monachivobis quamdam slartiam conccs-
ipsum ad jusliliain exhibcndam. Salvojure patrona- serunt, ralionabiliter factam, sicut sine pravitale
tus. De consilio igitur communi domini Jordani provide facta est ab utraque parte sponte reccpla,
cardinalis ei omnium episcoporum et consensudo- e. in instrumento exinde confeeloplenitis conline-
mini Joannis de Ceccanoinslilulum eslut iiuicunque lnr, auciorilale aposlolica confirmamuset proesen-
contra hanc concessionem feceril, vinculoanaihe- tis seripii patrocinio communinuis.Ad majoreniau-
matis innodetur, et partem cum Daihan el Abiron tein evidenliam instrumentum ipsum de verbo ad
liabeat. Ad majorem ilaque cautelam, ne quod fa- verbuin noslra. paginoeduximus inserendum.
ctum esldiuturnilate temporis in oblivionemveniai, < In nomine Domininostri Jesu Cliristi. AnnoIn-
presbytero Benedictodilecto notario nostro id scri- carnaiionis ejus 1208, et nndeeimoanno regni do-
bere mandavimus,el chartam ipsam fecimussigiiii mini noslri Frederici gloriosissimi regis , mense
noslri munimine insigniri. » Nulli ergo... noslree Jiilii, oclavodecimo die ejusdemmensis, Indiclione
proteclionis el confirmaiionis,etc. Si quis atitem, xi. Profiiemur nos RoffridusDei graiia cardinaliset
etc. y Casinensisabbas recepisse in mandaiis a suprariielo
Datum Sorse, xiv Kal. Septcmbris, poniificatus clominonostro Frederico Dei gralia jliuslri.simo
nostri an. undeciino. rege ul hominescl redditus quos regia curia olim
CXXXVIII. tcnuerai in caslro nostro Plumbarolae, quos videli-
TRECENSl EPISCOPO. cei ex concessioneejusriemcuri_3Joaimesde Ariano
Scribilur adversus canonicosS. Martini Trec. aliquando lenuii, casalam scilicet diaconi Joannis
(Sorse, XYIIKal. Septenibris.) Guinisi cum familia stia, casatam Joannis Pelri
Diligenleraudilis et perspicaciter iniellectisdepo- Guinisi, casalam Leonardi Guinisi, casaiam Rof-
silionibus lestium qui de mandalo nostro in causa fridi JoannisBoni, casaiam Riccardi JoaiDiisSensi,
-quseinter dilectum fiiiun. P. electum ex parle una, casaiam Benedieii de Taddseo, casatam Joannis
et V. la. io. el A., canonicos ecciesieeSancii Mar- de Liilo, casaiam Vigoriloe de Rofliido, assigna-
.lini Treeensis ex altera verlebalur,fuere recepli, c!e remus tibi Joauni de Carbone filio Riccardi Bene-
fratrum nostrorum consilio euindem electum ab dicli de Falco. Vertim quia nobis dtirum videhaiur
impelilione ipsorum duximus absolvendum, fraler- eos tibi assignare, eo quod totum caslrum Plumba-
nilali tuaeper aposlolica scripla mandautcs qnaie- rolasin domaniumnostrum lencbamus, et ad jaclu-
ii.S PONT-.TCATUSANNOXI, CHRISTt 1108. ,1.5.
rani monasierii nostri redundare videbatur si ali- A , tia cardinalis et Casincnsisabbas. Ego fvatcr PfUrnc.
quos ex ipsis hominibus alicui coneederemus, lu comes Casinensis dccanus. Ego frater Vitalis sn-
lifleras supradicti domini noslri regis deprecalorias eerdos etmonachus. Ego fraler Senioretus sacerdos
domino nostro papse Innocentio detulisti, nlidem .et monachus. Ego fiater Petrus sacerdos et mona-
dominus papa nobis injungeret qiialenus ipsum chus. Ego fraier Philippus Soroe sacerdos et mo-
mandalum regiuin.itos faceret adimplere. Nos ergo nachus. Ego fraler Lando Casinensis hospitalarius.
dc mandalo supradicti domini papse et domini re- Ego fraler Joannes Casinensis veslararitfs. Ego fra-
gis, de consensu fratrum noslrorum nobiscnm ha- ter Maurus sacerdos et monachus. Ego frater Rog-
bendo magislrum fJefengerium judicem et advoca- gerus sacerdos el monachns. Ego frafer Thomas
tum Casinensemde voluntate tua qui supra Joan- sacerdos el monacbiis. Ego frater Clemens sacefdos
nes ex causa permutalionis per hanc chartam libel- et monaehus. Ego frater Girardus sacerdos el mo-
lariam concedimiisyobis Joanni elBenediclo frairi- nachus. Ego fraler Joannes P, sacerdos el mona-
bus, filiis videlicel supradicti Riccardi, starliam chus. Ego fraier Adenulfusdiaconuset monachus.
nostram qtram Iiabemus in lerritorio supradicli Ego frater Lando diaconus el roonacbus. Ego fra-
castri Plumbarnloe; et hahel hos fines : A prima. ler Olto diaconus et monacbus..Ego fraler Joannes
p.irlc viampublicam, a secnndaparte lerram haere- B diaconus el moiiaslms. Ego fraler-Alexander diaco-
.dum Giittefridi",et terram Petii de Ruhen, et tcr- nus et monachtiS. Ego fraler RoiTridusdiaconus et
ram Petri de Juliano, el lerram hsereriiimDonati. monachus. Ego frater Robertus diaconus et mona-
Alerfia parie viam puhlicam. A qnarta parte ter- chus. Ego frater Joannes diaconus et monacbus.
ram Petri filii snpradicli magistri Berengerii'. His _Egofrater Jeremias diaconus et monachus. Ego
finibus islam startiam cum omnibus ibi habitis i;i- frater Phiiipptis diaconus et monachus. Ego fraler
ferius et superius et cunivia sua inir..ndi' et exeundi Simon.subdiaconuset monacbus. » '
vobis Joanni el Benedicto ex causa permulationis Nulli ergo.... nostrse confirmalionis, etc. Si- quis
I bilario jure concedimus ad polestalem vestram et autem hoe atientare prsesumpserit, elc.
hrere.hiinTeslrorum, ad habendum et possidendum Datum Sorae, n ldus Augusli, pontificalus nosfri
et faeienrium inde omnia quoe vobis placiierint anno undecimo.
usque in.annos viginti etnovem; ita ut omni anno CXL.
in feslo Sancti Benedicti reddalis inde monasterip BlACISTRO MILITI.EGANCTI JACOBI.
C;sinensi nomine censtis tarenos Amalfise octoi Respondelad cjus consulta.
Completisvero anuis viginti et novemnos vel nostri J (Sorae,"Kal. Seplembris.)
successores aul pars noslri inonasterii vobis vel Ex parle lua fuit propositum coram nobis quod
hreredibus veslris renovare debeamus hunc Iibel-' quidam miles, ul idem asseril, infirmiiale detentu.,
lum pro uncia auri una. Et ex hac permulatione apud fraires Graiidimonteiises professionem fecit
recepinius a le qni supra Joannes omnes supradiclos tanlummodo, sed habitum non recepit; quem cum
honiines et Teddilus a supradicla regia ctiria tibi resiilulus postmodum sanilati huniiliter poslulasset,
concessos, quaslonge utiliores moiiaslerio nostro fratres p.sefjii, nisi pretium hsereditatis sttaesectirii
esse cognoscimus qtiam supradicla startia quam afferret, sibi concedere nohierunl,. nec etiam dare
vobis concessimus. Unde obligamus nos et posleros licenliam ad religionem aliam transeuntli. Porro
nostros el pariem noslri monaslerii vobis et hoere-, miles prre iiciiis ad qiiamdani domum miliiirc San-
dibus vestris stipradiclam starliam defendeie et - eii Jacnbi veniens, ibidem facta professione snsce-
anlcstare amodo et usque ad supradictum lempus pit habituin regularem, fratribus domus ejiisclem
ab omnibus hominibus omnibusq<ie parjibus. Si ignarispenitus praemissorum. Unde postul. bas per
aulem non defendeiimus vobis et non compleveri- sedem apostolieam.edoceri ulrum ipsius niihiis as-
mus omnia supradicla, vel si hanc permnlationem serfioni simplici sit credendum ut a pra.,.ia domo
quocunque ingenio infringere vel Iianc chariam in D recedat, vel in eadem debeal remanere, in qua ipsum
quavis parte refutare lerilaverimus, poenam dupli non est dubium facta professione habitum susee-
quanluin supradicti bomiiies et redditus quos a te pisse. Nos igilur inquisilioni tusa lalitcr respondo-
qui sitpra Joannes reeepinms valenl, nos el posle- inus, quod oum Grandimontensis ordinis regula
ros nosiros et partem noslri mouasterii vobis ve- longe aretior sit quam vestra, ei ad jllam maxime
strisque hoeredibus componere obligamus, ei iusti- redire volenti non est difficnltas aliquatenus inger
per hoc scriptum firmum permaneal usque ad su- renda. Tua nos praeterea dcvolio requisivit, eum
pradicttimtenipus. El taliter nos RoiTridusDei gra- plures fratresmilitiseSancti Jacobi a prsedecessori-
tia cardinalis ei Casinensis abbas deconsensu fra- bus luis accepla licentia, quaasecundiim instituiio-
trum Tioslrortim nobiscum habendo supradiclum nem ordinis nqn debel petentibus denegari, in ex-
judicem ei advocalum Casinensem qualiter nobis pensis domus tibi cqmmissseextra ipsam vitam ele-
coiigruum fuit feeimus, et libi JMieolaonostro el gerint arctiorem, utrnm eos, cuin eidem doinui
civilalisSancii Germani publico nolario hanc char- videris expedjre, ad collegium valeas revocare, ita
lani scribere jussimus. Actum iif stipracliclomona- quod inler fratres vjtam qnam elegerant arcliorem
clcrio Casinensi. Ego qui supra. RolTridUsT>eigra- agunt, ad melioris conrcrsalionis excmpium. Ad
'
iiS3 iNNOCENTIIIHPP. REGESTORUMLie. XI. 1156
lioc libi hreviter respondemus, quod cttm nemo A quid deceptionis ex boc super- articulis quibiiscuii-
miltens manum ad aralrum el respiciens retro apitts que contra ecriesiaslicam interveniai libeiiatem,
sitregno Dei, non estquisquam lalium redncendus iisque rite peractis, relaxelissentenliam interdicli,
ad locum queni propler regnum Dei provida dcli- faciendo proe.alum archiepiseopnm, sicut expedit,
beratione reliquit, nisi causa necessiiatis urgenlis ad Caiuuariensem Ecclesiam proficisci. Si vero
aui evidentis utililatis alicui specialiier ex dispen- circa horum aliqnid, de quo merito valeat dubiiari,
salione sedis apostolicoeconcedaiur. qiiidquamemerserilquaestionis,vos recepta prius ab
Daturn Sorse, Ka). Seplembris, pontificatus noslri ipso rege idonca cautione quod nostro consilio et
-announdecimo. | mandato pareat super eo, inierdicli senlentiam ni-
CXLI. hiloininus relaxetis. Testes qui fuerinl nominati, si
LONDONIENSI, ELIENSI,ET VVIGORNIENSl EPISCOPIS.se gratia, odio vel liinore sublraxerinT quominus
De causa EcclesiwCunlnariensis. lesiinioniuni perhibeanl veritaii, ad hoc per censu-
(Sor-s, xi Kal. Septembris.) ram ecclesiasticam appellatione remota cogenies;
(67) Absil a nobis ul illis merito comparemur qtiaienus inquisita et cognila verilate, si quid super
qiiibus impropcral Ps;t).misiadicendo : Filii Ephrem ablaioriim reslitniione, rccompensaiione damnorum
intendenles arcum et miltenles sagiitas in die prwtii B et saiisfactione injuriarum propler quacslionem
suni conversi(Psal. LXXVII) ; ne foiie, quod summus suhorlam remanserit imperfeclum, per consilium el
Ppslor avertal! etiam merccnario comparemur, mandatiini aposlolicum compleatur. Hic est lenor
qui secundum parabolam evangelicam videt lupum mandaiorum nostrorum juxta prudenlem el simpli-
venientem el dimittit oveselfugit; cum potius pa- cem intelleclum, quem el in litteris noslris eviden-
rati simus pro domo Domininos murum opponere ter expressimus, ct diiecto fiiio abbati Belliloeiprse-
as.endenlibus ex adverso ct animam noslram dare fati regis nuniio e.posuimus diligcnler. Unde non
pro ovibtis noslris, si necessitas postularet. Licet solum iiulignum, sed et inipium repuiamus, si quis
igittir affcctemus inter regnum et sacerdotium pa- austi sacrilego dixerit atit credideril quod nos inten-
cem plenissimam-in Anglia reformari, qtiantum in tionem noslram uno modo uni et allero modo aheri
nobis est pacem cum bmnibus boniinibus habere cxposuimus, seductorie variando, cum apostolica
volenles, fruslra tamen qnivis homiuuni machiiiaiur sedes per Dei graliam et serpenlinam prudentiam
vel alienis stiggerere vel propriis persuadere com- ei simplicitatem habeat columhinam. Caelerum no-
mentis quod nos occasione quacunque conira liber- slris noveriiis auribus inlimatum quodxum omnes
latem ecclesiaslicam declinarevelimus ad dexteram _ monachi ordinis Cisferciensis in Anglia coepisseiit
vel sinisiram, cum hujus causa cer.ansinis IUMIC pariter observare senlenliam interdieti, paueis die-
absque dubio tendal atl finem ut Eeclesia Dei, quoei bus elapsis quidam auctoritate propria celebrarunt,
ancillata jacebat, liberata resurgat. Quocirca fra- alii longo posl tempore ad liiandatum (68). Cister-
lernilatis vesira. prudenliam insinuatione praesen- ciensis abbatis celebrare cceperunt, noiinnlJi vero
lium reddimus circumspectam, ut a variis sugges- adhuc inlerdicltim observant. Porro si, quemad-
tionibus penilus avertentes auditum, qure profectoi modum vobis per alias litteras meininimus respon-
immissiones sunlper angelos malos, secundum le- disse, viris religiosis ab initio Ii.uisset jiixla suorum
norem et formam mandaioruni nostrorum, omnii privilegiorum ienoreni, exclusis excommunicails et
sinistra interpretaiione cessanie, fideKler proceda- inlerdiciis, clausis januis, non pulsatis campanis,
tis, ita videlicet ut senteniiam inlerdicli nec prius3 suppressa voce divina offieia celcbrare, nec nobis
nec aliter relaxelis quam charissimus in Christo> fuisset moleslum, nec absonum exstitissel. Verum-
filius noster Joanncs rex Anglorum illuslris venera- tamen si ex hoc debilitatur senientia vel negotium
Trilem fralrem noslrum Slepbanum Canluariensemi enervatur, quacunque occasione quidam ad cele-
archiepiscopum S. R. E. cardinalem tanquam ar- brandtim processerint, sive propler illud capitu-
chiepiscopumCanluariensem recipiat el pertraclet,, D luin quod est eis ab aposlolica sede concessum,
prsestiia securitate tam sibi quam suis quse ad hoc; ut videlicet mtllse liiterae habeaul firmitaiem quae
secundttm vestrae discrelionis arbilritim visa fueritL taeito noiuine Cislerciensis ordinis contra tenorem
ojiponuna, et restilufionem plenariam exhibeatt apostolicorum privilegiorum fuerint iinpetralse, sive
ablalorum lam eidem arcbiepiscopo quam mona- propler prsemissum responsum, qtiod for_an ad
chis Canluariensis Ecclesioenecnon aliisEcclesiis eii eos aliquo reyelante pervenii, vos aueloritale no-
personis ; ipsosque monachos' ad ecclesiam suaral stra suffulti fiducialiter statnatis qtiod ipsi negolio
redire penriittat ac manerc securos, el regalia uni- videritis expedire, faeientes qttod slalueritis per
Versa vel per se ipsum eidem arcbiepiscopo confe- censuram ecclesiasticam, appellatione remoia, fir-
ral et assignet, vel, simaluerit.Tos vice nostra illai niiler observari. Ad ha3c, prsefaittm regem no-
conferatis et nssignetis eidem; ita quod ipse sibii nealis prudenter et efficaciter inducatis ut ea quee
pro illis quemadmodum ejus prsedecessores suis; per diclum abbaiem Belliloci exparte sua promissa
progenitoribus feneatur, proviso prudenicr ne; - suut et oblata, sicul superius sunl expressa, siue
-
(67) Vide Gesla Innoc. III, cap. 151, 152. (68) Videinfra epist. 213, 2S8, 2S9.
1.S7 P03.TIF1CATUSANNOXI, CHRISTI 1208. ._5S
mora el difficultalequalibet exsequatur ; quia pro- A , ruin et prudenlum viroruurconsilio, sileniiiim im-.
cul dubio suaeconvenit uiilitatipariter et saluti ut posueruot eidem super praobendaCarnoiensis Eccle-
repuielur ab omnibus favorem et gratiam apo-tolicse sioaqttam peiebat, ipsum ab omni officio el beneli-
sedis plenius obtinere; neque nos dissimulare pos- cio ecclesiaslico suspendentes, et ad restilulionem
semus quin inanus nostras aggravaremus in illum, " eorum [condemnantes]qnos variis napinis, videlice.
si forte"cor ejiis persisteret induratum ut Deo et usuris, venditione malrimoniorum, ruptione lesta-
Ecclesiaesatisfacere non curaret. * lneniorum nequiter spoliaral, in manibus nostris
Datum Sorae, xi Kal. Septembris, ponlificatus beneficia ejusdem ecclesiastica retinenles. Licet
noslri anno undecimo. autem diclus camerarius ad noslram preeseiiliani
CXLU. accessissei, et posiulasset.a nobis sibi super scn-
leniia diclorum judicuni "provideri, quia lamen
51ELDENS1 EPISCOPO ET ARCHlDiACONO PARISIENSI. nondum ad nos pervenerat relatio judicum eorum-
Ul infames el criminosi non liabeant prwbendas in dem, a nobis nibil poluit obtinere. Cum itaque tam
Ecclesia Carnolensi. per lilleras jiidicum eo.umdem quam per alteslatio-
(Sorse, XVIIKal. Oclobris.) nes receptas ab ipsis, quas nolris suis sigillis signa-
- Dilecti filii P. prsepositus, S. G. et H. ac quidain B
' tas millere studuerunl, constilerit evidenter dicitim
alii canonici Carnotenses olim nobis denunliando camerarium prsescripiis esse criminibus irretilum,
inonstraruiit quod antiqua et approbata consueludo ^uod per eosdem fhclum esl approbamus, discre-
in Ecclesiaoblinuit Carnotensi, ad cujus ob.ervatio- li.oni vestrse per jiposlolica scripta prae.ipienrio
nem episcopus loci jiiramento lenetur, ut vacante inandantes cjuaienus non obslantibus aliis litteris
praebendaipse personam idoneam eligat ad eamdem, quas falso se asserit supef eodem uegolio impe-
et dccano, eaiifori, subdecanoet succentori prxsen- trasse, eum ea.dem Iilterse niinime se conlingant,
tet electara, ad quos pertinere uon ambigitur prse- nec super eodem sinl negolio impelratoe, cum in
senlatam vel approbare pro merilo vel etiam re- illis de quibusdain criminibus in modum exceptio-
probare; quam ulique approbalam decanus eapituli nis, in isiis aulem in modum inquisitionis super
noinine in capitulo reproesenlat episcopo, ut ipse criminibus' agi .niandelur, sicul ex dispulalione
' illam
investiat de proebenda. Cum igitur venerabi- coram nobis habiia diligen.ti consiitit manifeste,
lis frater nosler episcopusCarnotensis nuper quem- quod factum est per judices metnoralos faciatis per
dam camerariuin suum, R. videlicel de Salneriis, censuram ecclesiaslicam, appellalione remota, fir-
t.egissei ad ecclcsioe memoratoe proebendam, et (-» miter observari. Ul aulem costeri qui audierint ad-
ipsum dileclis filiis decano. caniori, subdecano ei' discant a similibus cauiius abstinere, Carnolensi
sticcenlori ejusdem ecclesisesecundum praelibalam episcopo ex parte.noslra firmiler injungatis ut de
consuetudinem praosentasset,idem decanus habens caeteropersonas hnjusmodi a suapenilus farailiari-
pro cerlo illum mulliplici fore respersum infamia, tate repcllat; quia- cum talia ipsi possinl ascrihi,
uipotereum furli, sacrilegii et usurseac testamento- verendtim erit. ei pariter et linieiidum ne„ cum.
rtim ruplorum quse in ultinia volunlate a deceden- divina et noslra patientia .sit abusus', poena sibi
tibus condebanlur, ut legata in pias c.usas suis et gravior infligaliir.
aliis usibus ajiplicarel, ipsum recipere recusavit,- Datuni Sorae, xvu Kal. Oclobris, ponlifieatus
excipiecs contra eura et apostolicam sedem appel-^ nostri anno undecinio.
lans, et se offerens legiiime probaturum dictum CXLIII.
.amerarium publica super iis infamia laborare. EPIS.OPO ET CLERICIS JS'ARN1ENS!BUS.
Super quo denunlialoies prscdicti inquisitionem Ut observenlinterdiclum lalitm in civitqtem.
iieri petiere. Nos autem dilectis filiis abbati de Sar- (Sorse.)
noio cl priori Sancti Yjctoris et decano Sancli (69) Cum Narnienses ita sint in reprobum sensum
Germani Antissiodorensis Parisiensis nostris dedi- D dati ut in proftmdum vitiorum jam prolapsi con-
inus lilteris in mandatis ut inquisita super iis dili- lemnant, nos,qui ex inj'unctonobis officiosingulorum
genlius et cognila veritate, quod canonicum esset tenemurerrata corrigere, insolentiam eorum non
appeliationne remota staiuerenl, el facerent quod valentes ulterius sustinere, eivitalem ipsorum di-
super iis ducerent statuenduni per censuram eccle- strictissimo subjicimus interdicto, ila quod nulluni
shsiicani firmiter observari. Qui sieut ex litteris ibi divinum officium, nuilum penitus ceiebrelitr
e.rum accepimus,juxta mandatuni nostrum in ne- ecclesiaslicum sacramenturo, proeler, dunlaxat in
golio pt.cedeiiles, Carnotum ad diera proefiximi exlremis arlicuhs, poenitentias morientium et ba-
partibus accesserunt; ubi facla inquisitione juxta plismata parvulorum. Sepulturam vero penilus in-
mandalum apostolicura diligenli, dictum camera- terdicimus, ila quod si quis aliquem eorum apud
rium non solum publica laborantem infamia, verum ecclesiam in Christiano proesumpserit ccemeterio
etiam irretiium praenominatis criminihus invene- tumulare, vinculo se sciat excommunicationisas-
rttiit, et-re.ersi Parisius, praebabito ibidem bono- tiictum. Mercimoniaquoque cum ipsis fieri a quo-..
-(69)Vide Gesta Innoc.IH, cap. 16.
1.59 INNOCENTilIII PP. REGESTORUMLIB. XI. UCO
cunque vetamus ; el qui contra prohibitionemapo- A . per sui negotia multiplicia,qtia. nos frequenter ia
slolicam in iis eis communicare leniaveril, excom- insiantia noslr_e sollicitudiiiisoccuparunt, notissi-
municalionis se noveril laqueo innodandum, alias nuin. nohis existal, verisimilenon apparel quod ej'us
temporaliter puniendus a nobis, si quis hiijusmodi monachosde Burguof, sicul in eisdem litieris con-
temporaiis "iiostrsojurisdiciionis exisiit. Ne igitur tinelur, Gallico idiomate scripsissemus, quos ser-
vos eorum consortio maculemini, cum is qui telige- mone Laiino Burgulienses consuevimiis appeJlare.
rit picem inquinelur-ah ea, universitati veslroe In quo procul dubio deprehenditiir quod si hTter__
praesentium auctoriiale niandamus e't in virtuto ipssequomodocunquea nostro auditorio proeesse-
obedienlia;districle praecipiinusquatenus scelerato- junl, frandulenler fuit, ut insuetum, Gallicumno-
lum civiiaiein pariier exeuntes, per circumposila men positum, ne per Lalinum, ut assucium, mona-
Ioca, nhi connnodius ct hor:e«tius polueritis, jna- slerium ipsum fuisset reddilum nobis nolum. Quo-
neatis, denuntiantes eisdem qtsotl nisi a sua contu- circa discretioni veslroeper aposioliea scripta prae-
macia resipuerint, cum se ac civitatem stiam epi- cipiendo mandamus quatenus si nondtnn per ilias
scopalis reddiderinl dignitalis indiguos, si tamen litteras processislis, procedere per eas nullalenus
civilas dici poterit quoepeccalo suo civitatis honore praesumalis,et si quid oecasione ipsarum forsiian
privabltur, p.onlificalemeis calhedram auferemus, » aiieiitastis, illudsublato cujuslibelcontradictioniset
parochiam ejus per Yicinasdioocesesdivisuri; sic appellationis obstaculo peniius revoceiis, sollkiie
lamen quod tibi, frater episcopc,quem ohedientera piovisuri ut eonsideratis omnibus quaecirca liueras,
novimus el devotum, recompensationemcongruam ijisas consideranda videritis, si lalsitalem ipsarum
impendemus; alias, dante Doinino, cervicosilaiem per vos ipsos potuerilis dcprehendere, lam impe-
eorum spirilualiler et temporaliter adeo compres- traiores ipsarum quam eos qui scienler fueriiii usi
suri quod per ingens pondus oppressionis in ipsos eis secundum poenamcontra falsarios editam appel-
inductum agnoscenl quam gravis sit manus Ecclc- Iatione poslposila ptiniaiis..Quod si per vos earum
siaesuper eos qui Deum et ipsam indurato corde nequiveriiis deprehendere falsiialein, ipsas nobis
conteninunt. Quocirca devolioniveslrse prsecipiraus vesiris litteris interclusas dirigcre non tardetis'; pro-
quatenus qusepreemissasunl inviolabiliterobserve- viso quod mandalum nostrum taliter exsecutioni
tis, et facialis ab aliis observari, ne, si secus egeri- mandetis ne per alium illud oporteat adimjileri.
lis, quod non ciedinins, in pcenam vestram eorum Alioquin de Ciaromonte, de Cbaloceio,ctde Buxeria
culpa redundel; denuniiantes illos diffidalosa nobis, abbatibus Cistercicnsis ordinis, Cenomaunensis et
et universis nostiis fidelibus inj'ungenlesut eos „ Andegavensis dicecesum dedimus in prseceplis ut
' vobis in ejusdem exseculione mandati cessanlibus,
tanquam diffidalos imprignent.
Datura Sorae, pontiflcatus noslri anno unde- ipsi appellationeremota illud post mensem exsequi
cimo. non posiponant. Quod si non omaes, duo vesirum„
' elc...
CXLIV.
VINDOCINENSI CARNOTENSIS D10ECESIS ETSANCTIJCLIANI Daium Sorse, xn Kal. Octobris,ponlificalusnosiri
TURONENSIS ABBATIBUS, ETPRIORI MAJORIS
0ONASTERII. anno undecimo.
TURONENSIS. CXLV.
Super correclioneBurguliensismonaslerii. LUC__ ABBATIMONASTERII BURGULIENSIS FRA"
EJUSQDE
(Soroe,XIIKal. Octobris.) . TRIBUS TAMPR-ESENTIBUS QUAM F-TURlSREGCLARE--
Tenoremlitteraruin quaevobis ex parle noslra di- VITAM PROFESSIS 1NPERPETUUM (70).
cuniur super correctione Rurguliensis monasterii De confirmalioneptivilegiorum.
proesentalsein litteiis citaloriis inspeximuscompre- (Sorse, xi Kal. Oclobris.)
hensum quas dileclis filiis Lucseabbali et convenlui (71) Reiigiosam vitam eligentibus apostolicum
cjusdera monasterii direxistis. Yerum si quera vos convenil adesse praesidium, ne forte cujuslibet te-
liabere deceret discretionis spirilumhaberetis, ex eo D meritatis incursus aul eos a propositorevocet,'aul
sallem credere poluistis easdem lilteras de con-= robur, quod absit! sacrae.religionis iufringat. Ea-
scientia nostra miiiime processisse quod nos tam propler, dilecli in Dominofilii, vestris justis posfu-
inconstantes et mobiles reputare nullatenus tlebui- lationibus.clementer annuimus, et prsefatum mona-
stis, ut qui patiio ante non sine sollicitudine dili- slerium Sancli Pelri Rurguliensis, in quo divino
genli per delegatosa nobis monaslerium ipsum sa- mancipali estis obsequio, ad exemplar felicisrecor-
Iuhriter corrigi fe.ceramus,recenter voluerimus quse dalionis Silvestri papac (72) prsedecessoris nosiri
fuerant bene acla pervertere ac redivivamin eo re- sub beali Petri el nostra proleclioiie suscijiiniuset
ligionis monaslicseriisciplinamrecidivsecorreclionis praesentis scripti patrocinio communimus.Inprimis
occasione vexare. Sed et illud vobis intelligenliam sicjuidemstaluentesul ordo monasticusquisccunduui
dare potuit-quodprsefalajlitterse nequaquam de no- Deumet Beati Benedicli Regulam in eoderamona-
stra conscientiamanaverunt, quia cum monaslerium sterio inslitutus esse dignoscilur, perpetuis ibidem
ipsura, non solum publico sui nomine,verum eliam lemporibus, etc. Praelereaquascunque possessiones,,
(70) Videsupra lib. x, epist. 14-. (72^Vide ibid..pag. 202, 1
f*
(,l) Vido l.IY Gatl. Cltrist. p. _06..
£4.1 • PONTIFICAT-S ANNOXI, CHRISTI' 1208. liGS.
etc, Iciemmonasterium inpraiscntiartimjusle ac ra- A ehialibus eccl.esiiset aliis pertineniiis suis. Priora-
tionabiliier possidel, elc , usque permaneant, in lum Saneti Martini de Palaliolo, prioratum Sancii
quihus bsec propriis, etc. Locum ipsum in quo prce- Pelri deLiinos.jirioratum Sanctae Maria; de Plai-
fatum monaslerium situm est, cum omnibiis pos- siaco, el prioralum Sancti Andreae de Nielfa, cura
sessionibuselperlinenlis suis. Curtim Btirguli.nsem ecelesiis parochialibus et- aliis pertinentiis suis.
cum ecclesia Sancti Germani elocclesia Sancii Ni- Prioratus cliara.de Gonsannivilla,de Espelleriolis, de
colai oc omnibus utilitaiibus ad ipsam curtim et Baneort, de Turtiniaco, de Niolio, de Sanclu Leo-
ecclesias pertinenlibus. Ecclesiam quoque Chocia- degario, de Saneto Andrea de casiro Mircbelli, de
cum super fluvimn Ligeris cum poriu et quidquid Sancto Porcario infra civitaieni Pictavensem , de
ad ipsam pcrtinel. In pago autem Turonico quartas Sancfo Hilario, de Gorgeio de Raialia, de Faya,
tres ex beneficio Carbonis mililis. Item ex supra- SanctseMarisede Perusia, SanctoeMarias de B_l!o-
diclo milite quarlas quatuor de curli Suliacinse. loco in ciyilate Engolismensi, de Graliaco, de Tran,
Iiem medietatem curlis de Cassanias, cum medietate de Coz, de Someraco, Sancti Melauiide castro Cai-
ecclesise SanctaeMarioe.omnibusque utilitatibus ad nonis, de Sancto Michaele; de ingrandia, de Dare-
medietafem pertinentibus. Item ecclesiam Sancti yalle, de Essarlis, de Escol, de Bremio, et de insula
-lilarii, cum medietate de curlis Vosalia omnibusque " Ulgerii, cum ecclesiis parochialibus et aliis perli-
__iita.ib-s suis. Item empiiones quasdam, id est ~"neniiissuis.,Parocbialem ecclesiam Sancta?.crticis
villamde Cruoliocum iis qusead ipsam perlinenl. Turoiiensis, parochialem ecclesiam de Varennis,
llera ecclesiam Sancti Dionysii in curti Galnaica, et parochialem ecclesiam de Secundiaco",et parochia?
quidquid ad ipsam ecclesiam vel altare pertinet. lem ecclesiam de Oleta, eum reddilibns quos de-
ltem villas iis nominibus nuncnpalas, hoc esl betis percipere ab eisdem. Curiim de Plessiaco, cur-
IJoorias, Canavas, Laliacum,~et quidquid ad ipsas tim de Callonia, curlim de Millevrello, cuiiim de
aspicit. Ecclesiani quoque in honore Saneti Hilarii, Brollia,' curlim de Roca-Monachi, e,l curlim de Buc-
cmn curti Fusciacensi et iis quoead ipsamperiinenl. cello cum parochiali ecclesia el aliis pertinentiis
Item ecclesiam in bonore Sanciae Mariaein Bell,- sttis. Auctoritate quoque prsesentium inhibemus ne
monle constilutam, cum decimis el iitilitaiibus suis. cujusquam civitalis episcopus concilium in eodem
Vineasetiarn, prala et domos, ubicunque adjacent, monasterio absque consensu et voluniate abbatis
in circuilu castri Fonlaneti, quas scilicel monast_.io ac monaehorum ejusdem loci celebrare. prsesu-
Sancii Petri Burguliensis bonsememoriaeEmma (75) inat, quemadmodum esl _de consensu Raynaldi
Comitissa Piclavensis fundalrix ejiisdem pia libera- „ (.uncAndegavensisepiscopi ab eodem noslro praede-
Jilale donavit. Iiem ecclesiam in honore Sancti Ste- cessore statutum. Ecclesise vero monasterii yestri,
phani cum villa tota quse dicitur Lolias. Villam in quibuscunque territoriis siloe fuerini, absque ali-
quoque Cassaniam integerrime. Ecclesiam quoque cujus episcopi seu archidiaconi necnon et alterius
Sancli Cliristofori cum lota villa ac feria, cuni vi- personte inquieludine, excepto synodali vel quae
caria el theloneo integerrime, absque alictqus per- yulgo circada vel parafa dicitur, redditione consi-
sonoedominatione. Villanrquoque vocalam ad Bro- Btanl.Obeuntcyero le nunc ej'usdemIoci abbate.etc,
SiumAldefredi. Ecclesiara eliam de Oziaco cura usque beali Benedicti Regnlam proyiderint eligen-,
lola villa. item has vi!_is,videlicetPodiuin Caninum, dum.Cum autem generaje interdictum terroefuerit,
vel regiaLemovicinaria,Podium Letardi de Donna- etc., usque celebrare. Paei quoque ac tranqpillitali
yineda, Mansum Ledramniet Aloda, et juxla Ca_sar yeslrae,etc, usque audeat cxercere. Proelerea prse-
num villam sujiradietam. Eeclesiam in honore senlium aucloritale vetamus ut de novalibus-ve-
Saneli Marlini cum tola villa quoe vocalur Villaris. stris, qiiaepropriis manibus aut sumptibus colilis,
Item viilas duas, videlicel Drogiacum el Turtum. sive de veslrorum animalium nutrimentis nullus a
Item quarlas qualuor jn villa de-Odriniaco. In AI- vobis decimas exigere •vel - exlprquere proesumal.
niasi. pago dtias ecelesias, unam in honore Sancti D Liceat etiam vobis clericos vel laicos liberos, etc,
Petri, et alteram Sancti Nazar.ii, silas ad Ingolinas usquerelinere. Chrisma vero, oleum sanctum, elc,
stipra litttis maris. Item proebendam Saiicli; Martini usque aliqua exhibere. Aljoquin liceatvobis, etc,
ex regali abbati.aquemadmodum accipiunt quiinius icsr/u.quod poslulalur impendat. Adhaec, novas et
serviunt. Pra.bendam quoque Sancli Maiiini Con- indebilas exactiones ab archiepiscopis, episcopis
datejisis vici, cum ecclesiis, domibus et pratis ad seu decanis, aliisque omnibus ecclesiaslicis secular
ipsam pertinentibus. In"pago auiem Ebroicensi cur? ribusque personis omnino fieri prohibemus. Sepul-
tim qusevocaturColdra, et villam quaedicilnr Fran- turam quoque, elc, usque corpora assumuntur. De-
cavilla, cum ecclesiis el omnibus perliiiei)iiissui.s, .cernimus crgo ul nulli onuiino homihuni fas sit
et tertiam" parlem de Longavilia super fluvium Ser praefatum moiiaslerium, elc, usque usibus oinni-
canae."Priqraium Sancli Cbfislofori de Castroforiij modis profulura. Salva sedis apostolicte aucto.ritate,
£11111
ecclesiis parochialibus et aliis perlinenliis suis, el dioecesaniepiscopi canonicajuslitia. Si qua igitur
Prioratum Sancti Saturnini de Cabrosia cum paro- •Infulurum ecclesiastica saeculaiisve pefsona, etc ,

(75) Yide f. IV, Gall. Chrisl., pag/201.


"1.03 -' INNOCENTHIII PP. REGESTORUMLIB. XI. 1481
usque ultioni subja-eat. Cunctis auiem eidem loco, ____mulare, cum ille culpam vitando dum facit, in solins
elc, usque pfoemiaseternrepaus inveniant. misericordis Domini manum incidat, iste vero cul-
• Daium Soree,per manum Joannis SanctseMariae pam faciendo dum vilat.non solum
Deo, cui nou"
in Cosmidhi diaconi cardinalis S. R. E. cancellarii, verelur illudere, sed el .onuioquem decipii, se as-
xi Kal. Octobr., indictione xn, Incarnalionis Doroi-* tringat.
nicseanno 1208,pontificatu?.vero domini Innocenlii Datum Sorae, x Kal. Octobris, ponlificatus nostri
jiapaeIIIanno undeciriio. anno undecimo.
CXLVf. CXLYIl.
RECTORIBUS R05IAN/E FRATERNITATIS. RECTORI ETFRATRIBUS HOSWTALIS SANCTlBARTHOLOM__i
Respontleiur ad eorum consulla. IN SILICE LUCANENSI.
(Sprae, x Kal. Octobris.) Definilurqumsliode eleclionerectoris ejusdem hospi-
De homine qui ab adolescentia sua bellica caslra lalis.
secutus, mulierem, qu_esuccessive fueral concubina (Sorae, iv Non. Augusti.)
duoruin, sibi mairiinonio copulavit, susceptaque (76) Cum olim super eligendis in hospitali vestro
prolc de ipsa, defuncla demum eadem habituin reli- rectore ac fratribus inter yos et dilectura filium
gionis assumpsil, hoe vobis duximus respondendum, g priorem ecclesioeSancti BartholomseiLucani coram
quod, sicut vos ignorare non decet, nequaquam de- priore Sancti Fridiani et primicerio Sancli Marlini
bet ad sacros ordines promoveri; qui si fueritforte Lucanensis a sede apostolica j'udicibus delegalis
promotus, in suscepto sie ordine sustinerinon debet; qusestioverteretur, et .itraque pars in eosdem jti-
-iiaximesi sibi suoque ordinatori super irregularitate dices compromittens, ipsorum arbilrium se promi-
iiujusmodi denuntiatio facla fuerit, eaque coniempta, serit servaturum , ae ipsi judices cerlum duxerint
exsliterit ordinatus. Is autem qui de magis arcta re- arbitrium proferendum, super prolato arbitrio
ligione transit ad minus arctam, non est suslinendus utrinque dubilatio esl exorla, quam petiistis per
in illa, nisi forte propler debililatem aul infirmita- sedem apostolicam declarari. Nos igitur, publicq
tem seu aliam eausam rationabileiu ab eo dispensa- insirumento arbitrium continenie diligenlerinspecto,
tum cum ipso fuerit qui potuit dispensare. Cseterum cognovimus quod secundum formam arbitrii prior
liujusmodi qurestiunculas leves repulavimus, imo Sancli BartholomaeiLucani tenetur habere consilium
iiullas, el de quibus nec consulere Patres urbis nec cum familia hospitalis ejusdem et traclare cum ea
patrem orbis consuli opus erat, cum a canone diffi- de inveniendo rectore, sed sive concordet sive dis-
nilre difficultaiem aliquam continere minime digno- cordel familia cum ipso priore, idem prior eligere
scanlur. Sed facilibus difficilem addidislis,' inci-. C debel in utroque casu rectorem. Propier quod dici-
pienles a minimis, et ad maximam pertingenles; mus quod nisi prior super inveniendo rectore tra-
quas profecto cum diligenler-volvimus, quasi de ctaverit cum familia hospilalis et ipsius consilium
rota quae ad' fingendum urceum volveretur exiret requisierit, non habet potestatem eligendi rectorem,
amphora, quasstionem vestram aggravatam s.enti- etsi alio modorectorem elegerit, ejus electio haber.
nius (71). Qusesivislisenim a nqbis quid de ineauto debet irriia el inanis. Verum (77) habila cum.fami-
presbytero videatur, qui se sciens in mortali crimine lia consiiioet tractatu de inveniendo reclore, Ipse
constitulum, missarum solemnia, quse non polest prior iibere potesl rectorem eligere, duntaxai ido-
propler necessilatem quamlibet inlermiltere, pro neum, sive coneordet sive discordet cum ipso fami-
sui facinoris conscientia dubiiat celebrare, arcla- lia super inverilione rectoris. Ne vero familia con-
tusque graviler e duobus, dum divinum exsequi mi- cordanle in personam idoneam, prior ab ipsa _nali-
nisterium (75) meluit, nepopulum iliud exspeclantem liose discordet, sub obiestatione divini judicii dis-
offendat, et corpus Christi conficere perhorrescit, triete proecipimusul prior maliliose non respuat
ne sumens ipsura indigne, judicium sibi manducet personam idoneam in quam familia concordaverit,
et bibat, peraetis cseleris circumstantiis missam ce- sed eara cum ipsius consilio et tractatu eligat in
lebrare se fingit, el suppressis verbis quibus confi- rectorem; ita quod si conlra hoc dislriclum proe-
citur corpus Chrisii, pauem et vinum tanlummodo cepium ausu processerit lemerario, postquam id
purum sumil, ita credens per.id quod practenditpo- apud superiorem fuerit sufficienter ostensum, et
pulo salisracere, ul per boc quod intendit Deum non ejus casselur eleclio, el ipse canonice puniatur. Lj-
dcbeat provocare. Cum»ergo falsa sint abjicienda cel autem secundumformam arbitrii fralres qui re-
remedia quae sunt.veris periculis graviora, licel is cipiendi sunt in hoc .hospitali recrpi debeant per
qui pro sui criininis conscienliareputalse indignum, manusprsedicti prioris, ei obedienliam promitlendo,
ab hujusmodi sacramenlo reverenter debeal absti- ne lamen idem prior nialitiose recuset recipere
nere, ac ideo peccet graviier si se ingerit irreve- fratres, ut defuncfis praesenlibuset in locum eorun.
renter ad illud, quamvis lamen proculdubio videtur nullis aliis subslitutis ipsum hospit-le liberius pro
offenderequi sic fraudulenter illud praesumpseritsi- sua ordinet voluntale, sub prsemissadistrictione ju-
(74) Cap. De homine, De celebr. rajss. (77) In tert. Collect. Unde,-Al vv. cc. habeiit
(75) In lertia Collect. mysterium. V_IMI_,ul hic
(76) Cap. Cum olim, De arbitris.
U..5 PONTiFICATUSANNOXI,- CHRISTI 1203. __GG
Demusne _eTecIumfratrum prior maliiioseproeu- A rilaie euravimus apostolica confirmare (80). Quo-
ret, sed cum consensurecloris et familiaehospitalis circa devotionivestrse per apostolica scripia juseci-
fratres sine difficultate recipiat, quandocunque ne- piendo niandamus quatenus ei de cselero lanqtiani
eessitasposiulaverit^ ita quod si hanc contempserii pasiori vesiro curclis obedienliam et revereniiam
(iissionem,poslquam de taii fueril proesumplione exhibere tam debitam quam devoiara.
conviclus, prseter poenani canonicam quam sibi me- Datum Ferentini, iv Nonas Octobris, ponlificatus
relur infiigi,per reeloremel familiamea vice fratres nostri anno .undeciuio.
in hospilaliqui necesssarii fuerint ordinenlur ipso CL.
penitus inconsulto. SEQUENSEPISTOLA CARET INSCRIFTIONE INVETERICODIC...
Datum Sorap, IVNon. Augusli, ponlificatus nosln De electioneubbalissmde Manlignano.
anno undecimo. (Soi-e.)
.CXLVIII. Per originales liiteras nostras, quas dilectis filiis
ABBATI ETCONVENTUI BE COLDRIZ PB__MONSTRATENS)S abbali de Plana de Septimo et priori Camaldulensi
ORDINIS. super faclo eleetionis" inonialium SanctoeMarioede
De confirmationeprivilegiortiih. Mantignano Florenlinoedioeeesismiseramus, nobis
(Sorse, vn Kal. Septembris.) B consiilil evidenter quod uitima earum clausula ne-
Cum a nobis pelitur quod Jusium est et hone- quiier rasa fuil, et eoedonilillerae ipsis judicibus
sfum, etc, usque effectum. Eapropter, dilecti in tales fuerunl exhibitse, sicut ex litleris eorumdem,
Domino filii, veslris justis petitionibus grato con- in quibus icnor continebatiir ipsarum cognovitntis
currentes assensu, personas vestras et locum in quoi maiiifesle; quartim occ.sione dicii judic.esprocedere
divino estis obsequiomancipati, cum omnibus quor. proesumpserunt.Quia vero id non esl a nobis clan-
inprsesentiarum rationabililer possidetis, aut in fu- sis oculis transeundum, discreiioni vesiraeper ajio-
turum justis modis Dco propilio poleritis adipisci, slolica scripia proecipiendo mandamus quaienus
sub heali Pelri et noslra prolectione suscipimus. quidquid factum esl occasione litteraruin illarum
Specialiter autem locum de Neubon cum Capella, penitus irritanles [irritelis], et quem falsasse nove-
ecclesiam de Acaslre, partem provenluum ecclesise: rilis iilleras supradiclas, tanquam falsari<imsublaio
de Cuventona, pasluram Destwissel, el terram et; appellali.nis obstaculo puuiaiis. Caclerum quia per
pasturam de Ghautim, sicul ea omnia j'uste ac paci- privilegiurn felicis memorioeCcelestini papaeprsede»
fice possidefis, vobis el per vos domuivestrse aucio- cessoris nostri, quod nos ipsi perspeximus, libertas
rilale apostolica confirmamus et proeseniis scripii _ ijjsius monasterii declaratur, volumus et mantlamus
patroe.nio communimus.Nulli ergo... hanc paginam quatenus , nisi vcnerabilis frater nostef episcopus
noslrseprotectionis et confirmaiionis infringere, elc Florentinus infra dttos menses in proescniia vestra
Si quis aulem hoc, etc, usque incursurum. ostenderit et probarit quare dic:um monasterium"
Dalum Sorse,vn Kal. Septembris, etc, ut iri alia. eadem uli non valeat liberlate, perpeluum ei super
CXLIX. hoc silentium imponatis, examinantes postniodum
€APIT_ILO"TURO---_.SI. electionem ipsarum monialiumetelectam, et si eam
(Ferenlini, IVNon. Octobris.) inveneritis de persona idonea canonice celebraiam;
Diligenler auditis et perspicaciter intelleetis om- ipsam auctoritale noslra sublato appellalionis obsia-
'- nlbus quaecoram nobis.a
partibus proposita el alle- culo confirmetis.
g;;ta fuerunt super duabus electionibus in vesira - Datum Soroe,pontifieatus nostri anno undecimo.
Eeclesia celebratis, quia per ea nobis consiitit evi- CLI.
deriler quodpars illa quse dileclum filium (78) can- BARTHOLOMEO CARDICENSI EPISCOPO.
torem Parisiensem elegil erat tam auctoritate quain Recipilur sub proleclioiteaposlolicwsetlis.
numero longe minor, et eum exlra capitulum pluri- (Ferenlini, m Non. Oclobris.)
bus ex fratribus inconsultis lcgitima provocationei D (81) Jnstis petentium desideriis, etc, usquecom-
conlempta eligere non expavil, nos exigente jusiilia jitere. Eapropter, venerabilis in Christo fraler, tuis
eleclioifemde ipso factam duximus irritandam. Quia et venerabilis fratris nostri Larissiensis arcbiepi-
vero pars allera, quse dilectum filiuin (79) decanumi scopi super hoc aposlolatui noslro porreclis precibus
vestrum elegit, aucioritate Ionge major erat el iiti- inclinati, auctorilate proesentiuminhiberiuisne quis
mero, quamvis eum posl quatuor aj.pellaiio"neselc- sujier beneiicio Cardicensi et Valeslino, quod idem
gerit, quia tamen ex eis duaenon fuerunt legiiimae, arehiepiscopus provida tibi liberaliiaie coneessil,
undeillis non fuerat deferendiim, ef conira reliquas; temere le moleslare praesumat. Nulli ergo omnino
duas nihil exstilit aitentatum^ cum ej"us persona hominum... paginam nostrae inhibitionis infrin-
mullorum"testimonionobis fueril uiullipliciter com- gere, etc; usqtte conlraire. Si quis autem lioc at-
mendata, el-confra eam nihil omnino fuerit ab ad- tentare^praesumpserit, etc, usque incursurum.
versa parte probatum, nos de commtmi-fralrumi Datum Ferentini, in Nonas Oclobris, ponlificatus
nostrorum corisilioelectioiiemde ipsoTac.tamaucto- nostri anno undecimo.
(78) Robertum de Vitreio. (80) Vitle t. I Gall. Christ., pag. 774.
" - -
(79. Joaiinemde Faya. (Sl)Videiib xvi, cpisi. HS.
1107 IN-.OCENTHIII PP. REGESTORUMLIB.XI. UGS
CLII. A primiiias Ecclcsi.e Tliebamcac aiiis qtiibus dehenl
PAT_.-CIE.NSI ETTHERANO ARCHlEPlSCOriS i exsolvant, ipsi eas conlra jusiitiam usurpare ni-
, ETEPISCOPO
FERMOP1LENSI. tentes, cumqite Thebana Ecclesia non babeal ia
Ul doininam Tltessalonicwadmoneanlsui officii. redditibus nisi nongentos duntaxat hyperperos,
(Ferenlini, IVNon. Oclobris.) prsedic.i Thebani domini septingenlos de ipsis
. Qtianlo dileclam in Chrislo filiam nohilera mulie- exactionis nomine quoe crosiica dicilur annuatim
rem reliclam marchiouis Moiilisferrali doniinami exiorqueiit. Untie fit quod nonnisi ducenli lantuin
Tbessalonicse sinceriori cliligimusin Domino cha- hyperperi resianl ardiicpiscopo memorato pro se
ritale, tanto eam propensiori studio ducimus ad- ae suis clericis lolitis anni spalio sustentandis.
monendam ut lioc modicum corruplibilis \il_e tem- Quocircafiateruilali vestrse per aposlolica scripla
pus cum ea satagat innocentiaepurilate decurrere iiiandamusqualenus tliclos Hospilalarios et Tbcba-
quod ad aHernaebealiliidinis mereatur gaudium nos ul _b ipsius archiepiscopi super iis indebito
pervenire. Proinde, Iicel eara deceat csse cirea gravamine conquiescanl moneatis prudenler et effi-
quoeque ojiera pietalis inteniam, specialiter erga caciter inducaiis. Alioquin ad id per censuram ec-
- ecclesias et viros ccclesiasticos eamdem convenit clesiastieam ajipellatione remota medianle jiistilia
religiosam devotionem habere, ut eos imo illuin B compellereprocuretis. Quodsi non omnes, etc, duo
reverealur in ipsis qtti se vult in suis honorari mi- vestrum, elc
nistris, et sinc cujusoffensa riequaquam illi possunt; Datum Ferentini, vi Idus Octobr., etc, ut supra.
offendi. Ad nostrain siquidem audientiam noverilis, CLIY.
pervenisse quod prsedicta nobilis venerabili fratri ..THENICNSl ETTHEBANO ARCHIEPISCOPIS, ET EPISCOPO
nostro archiepi.eopo Larissiensi ei suffraganeisejiis; CASTORIENSI.
niolesla in pluribiu, non solum abbales el abbalias Scribilur pro clero de Larsc.
iiecnon ei presbyleros de Larissa paiiler el Lari- (Ferentini, iv Non. Octobris.)
morond peiiiiienles ad ipsos in pra-judiciumeorumi Cuin dilecius filitis nobilis vir Guillelmus de
detinel, verum eliain Groecisepiscopis contra ipsos,, Larse dicecesis Larissiensis regulam evangelicam
{quocl, si verum est, grave ger.mus et indignum), excedere sine animaedelriinento non possit, quse
ne nobis obedianl, favorem suiim impendere non_ Csesariquse stinl Cxsaris el qttoeDei sunl proecipit
formidat. Cum igitur h_ecnec ab ipsa nobili sinei Deo reddi, eidem nobili per scripta noslra dedinms
aniniiCdelrimenio praesumi, nec a nobis sine dis- in mand.itis ut abbales et abbaiias, presbyteros
pentlio possinl libertalis ecclesiaslicae lolerari, C eliam el viros ecclesiasticos de Larse moleslare de
eidem relietoeper scripta nostra dedimus in prse- csetero, sicul fecisse dicitur hacienus, non pr_3su-
cejitis ut abbaies ctim -bbatiis et preshyieros su- inat, scd,debito sibi censu contenlus, quem reddi-
pradiclos memorato archiepiscopo et suffraganeisi disse dicuntur, in plena permittat eos quictc ac li-
suis libere restituere non posiponal nec altenleti, bertale mancre. Quocirca frateniitali vestrse per
eos moleslare de cseierosuper ipsis, ab injuria quami aposlolica scripta mandamus quatenus si prsefatus
ei super prx.alis episcbpis imo nobis dicitur inlu- nobilis mandalum apostolicum non curaverit adiin-
lisse taliter desistendo quod super hoc lnanuni no-. , plere, vos eum ad id per censiiram ecclcsiasticam,
stram apponere non cogamur. Alioquin, quanluni- sicul jusium fuerit appetlatione posiposita compel-
cuiiqne ipsi deferre velimus, quia lamen contrai lalis. Qiiotlsi non omnes, etc, duo vestrum, etc.
Deiiin-non cst homini deferendum, fralernitati ve - Daium Ferenlini, iv Non. Octohris, pontiiicalus
slrae per apostolica scripla mandamus quaicnus; nostri anno undecimo.
proefaiam nobilem moneatis prudenler el inducere. Scriplum esl eidemnobili super Jwc.
procuretis ul mandatum noslrum adimplere pro-'. CLV.
curel. Alioquinipsam ad id per censuraui eccle- LARISSIENSI ARCHIEPISCOPO.
siastic.m, siculjiistum fuerit, appellatione remoiai j} Ut rilum Latinorum observelin consecralionibus.
eogalis. Quod si non omnes, etc. Duo veslrum, etc. (Ferenlini, iv Non. Octobiis.)
Daium Ferentini, iv Non. Octobris, ponlificaiusi Super episcoporum consecrationibuset ahbalum
nostri anno undecimo. ac monialiumGrsecoruinbenedictionibus,de quibus
Scriptum esl eidein nobiti super hoc. a nobis certificari peiisti, hoc luoe fralernilati
CLIII. dttximus respondendum, ut quos conseeratos vel
LARlSSIENSI ET ATHENIENSI ARCniEPISCOPIS, ET benediclos inveneris, in suo stalu dimittas, eis au-
EPISCOPO SITII0N1ENSI. tem qui consecrandi vel benedicendi fuerinl con. e-
De dechnis et primhiis EcclesiwThebanw. cralionis et benediclionis munus secundum rituiii
(Ferenlini, vi Id. Oclobris.) Laiinorum impendas, monachabus el. monachi.
Exposila nobis.vencrabilisfratris noslri Thebanii normam vilaesecundura regtilam approbatamquaiv
a.ehiepiscopi conqueslio patefecit quod Ilospiialariii professi fuerint injungendo.
in sua provincia consistentes tam dominos Theba- Datum Ferenlini, iv Non. Oelobris, etc, ic
nos quam populum undique constitutum pravis5 supra.
sitggestionibusdehoiiuiilur quo niinus decimas elt
1-69' PONTYFiCATOS ANiNOXlj CIIRISTI 1208. 1170
CLVL A defensuri .sanctie Trinifatis honorem, sub trino
ABC-IErlSCOPIS ET EPISCOPIS _5TRlLECTIS FILUSABBA- ti'iumpheni regimine magistrorum. fjuapropter uni-'
TIBUS,PRIOBIBUS, ET ALIISECCLESIABUM PR-ELATIS • versilalem vestram rogandam duxiinus et monen-
PERREGNUM FRAKCl-E CONSTITUTIS. dam, per apostolica vohis scripta prsecipiendomaii-
Crucesignalisuscipiuntur sub proleciioneapostolicw daiiiesquatenus apud subdilos vcslros studio sedulse
sedis. prsedicationis et exhortationis instelis ut ad opus
(Ferentini, v Id, Ocloliris.) tam sanetum tam.per se quam per sua obsequium
Cum pro Ecclesiselibertale pugnanles Ecclesiae Deo devotum el auxilium Ecclesise
opportunum'
deceant patrocinio corifoveri, aucloritale apostolica impendanl, scientes remissionein peccaminuni a Deo
conslituimus utdilecti filii ad obsequium Chrisli vicario tiniversis indultam qui oiibodox_e
ejiisquc
signati conlra provinciales hsereticos vel signandi, fidei zelo siiecensiad opus se accinxerinl bujiismodi'
ex quo vivificsecrucis signum ad expugnatidumip- ut eis iabor lam sanctus ad opcris salisfa-
pielatis,
sos hsereticos secundum ordinalionem legatorum ctionemsufikiai
super illis offensispro quibus cortlis
nostrorum in pecloribus siiissusceperinl, tam ctim conlrilioncm et oris confessionemveram obiulerint
personis quam terris, possessionibus et honiinibtis, vero Deo.Cum auiem pro fraterna defensione pu-
necnon et caeteris bonis suis suh aposlolicaesedis el a fraternis deceat injuriisexpediri, volumus
nostra proleclione consistant, et donec de ipsorum gnantes el mandamus ut si-qui nobilitim clericorum seu
reditu vel obilu cerlissime .cognoscatur, ea omnia etiam laicorum contra
pestilentes hiijusmodi proce-
in suo statulibera permarieant et quieta. Quocirca dentium ad
prsestandas usuras jurameiuo Ceneiilur
discrelioni veslraeper aposloliea scripla mandamus
astricti, creditores eorum in vestris dicecesibtiscon-'
quatenus si quis veslrarum dioecesumprsedicla bona slilutos, cum ab ipsis fu.eritis requisiii, per censu-
ipsorum interim perturhare teniaverit, cum a pro- ram ecclesiasticam appellationeposiposita compel-
curaloribus, officialibus, vel iiuntiis eorura fueritis latis' ut eos a juramehto penitns a-bsolv_ntes,ab
requisiii,inj'uriatores seu perturbalores eorum per usurarum ulterius exaclione desislant. Quod .si
censuram canonicam appellatione postposita cdm-
qtiisquam crediiorum ipsos ad solutionem coegerit
pescatis. adresiituendcimeasdem, posiquain
Datum Ferentini, v Idus Octobris, poniificalus usurarum, ipsum simili
fuerinl persolutse, censura snblalo appellatio-
nostri anno undecimc.
nis obsiaculocoarcietls, creditores lalium diligenlius
CLVII.
quam poteiitis inducenles quatenus lerminos ad
UNIVERSIS CLERICIS AD"OBSEQUIUM CHRISTI SIGNATIS
CONTRA PROVINCIALES H._RET1C0S VELS1GNAND1S. - C solulionem debitorum prsefixos, donec illi labori
vacaverint hujusmodi pielalis, .elongenl; ul sic
De eddem re.
demum reiribulionis eorum gaudeant parlicipio.
(Ferenlini, vni Id. Octobris.) lali promovent adjumenlo. Prse-
Cum orlbodoxse fidei zelo succensi ad expugnan- quorum certamen
ut
dam hsereticani pravilalem decreveritis proiicisci, terea cura non videalur absurdum qui publicam
causain publicis stipendiis suslenlentur,
pr_eseniiunivobis'auctorila.e concedimus qualentis universosgerunt, tam clericos quam laicos in terra nobilium
reddilus vestrospro pietatis htijus opere adimplendd
Nivernensis el Sancti
liceat vobis pignori per biennium obligare. Nulli viroruin ducis Burgundioeet
liceal hanc nostrse Pauli comitum nccnon etiam aliorum qui ad lam
ergo omnino hominum paginam certarnen signati fuerint constitutos mo-
concessionis infringere, elc, usque contraire. Si gloriosum
aufem hoc attentare neatis prudcnler et efflcaciier indiicalis ut quemad-
quis prsesumpserit, etc", usque
ineiirsurum. modiim venerabiles fralres nostri arehiepiscopus.
Senonensis et suffraganeiejus fecisse noscunlur, de
DalumFerenlini, vm Idus Oclobr., pontificatus
uoslri arino undecimo. cunctis proventibus suis unitis anni ad tam saiielum.
CLVHI. el sumpluosum opus implendum porlionem eis deei-
ARCII1EP1SCOP1S ET EP1SCOPIS ET DlLECTIS FILHSALIIS mam largiantur, deputalis aliquibus viris providis.
ECCLESIARUE-PBJELATIS IN REGN-KFRANCI.-- COK- ac fidelibusad eleemosynamhujusmodi colligentlain,.
STITUTIS. - qui colleclam assignent.sicut prsedicti legati duxe«
De eademre. rint disponendum.
(Ferenlini, vu Id. Oclobris.) Datum F.erentini, vii Idus Oclob., pontificuus.
Ul eontfa crudelissimos hostes suos Ecclesia nostri anno nndecimo.
sancta Dei lerribilisquasi castrorum acies ordinala CLIX.
PHILIPPO ILLUSTRI REGIFRANCORUM.
procedal ad externiinandum praviialis hserelicaese-
euiioreSf-quseserpens ut cancer Provinciam pene Ul Judwi remitlant usuras crucesignatis.
totam infecit, praesidia mili.ioeChristianae de cir- (Ferenlini, vu Id. Octobris.)
cumpositis regionibus duximus convocanda, vene- Ut contra crudelissimos hosles suos Ecclesia san-
Tabilibus fralribus nostris Consoranensi ct Regensi cta Dei, elc, ul in alia, usque.Quap.opler "serenita-
in
episcopis necnon el dileclo filio Cistefciensi abbale tem regiam rogandam dtiximus et mohendam,
apostoUcse sedis- legaiis deputalis ipsis ia duces ut remissionem sibi peccaminum injungenles quatcnus.
1471 INNOCENTHIII PP. REGESTORCMLIB. XI. 1179-
cum a probdiclisIegalis fueris requisiius, consilium A ita videlicet quod delegalus, postquam sibi super
eis ad hoc et auxilium opporiunum inipendas, popu- hoc fuerit facta fides, nullateuus de causa cogno-
los tibi subdilos inducendout ad opus tam sancluin scat. Inler alios autem qui posteriori modo litteras
t.iin jier se quam per sua obsequiuni Deo devotuin impelrant.diciimis disliuguendum quce falsilas sug-
el subsidiumEcclesia; necessarium exhihere procu- gesla fuerit, vel quoe veritas sit suppressa. Nam si
rent, scientes remissioncm peccainiuum,etc, nsque talis expressa sit falsilas vel veiitas occullata qiue,
obiuleriiil vero Deo. Quia igitur apudeos districlio quamvis fuisset tacita vel expressa, nos nibiloiuinus
forle poterit proficcre (erhporalisa quibus snper boc saltem in forma communi iitieras dedissemus,dele-
spiriiualis induclio non adiiiitiitur, uiam regalem galus non sequens forniam in litteris ipsis appositam
manstietudinem in Domino dejirecaiiiur quaienus secundum ordinem juris in causa procedat. Si vero
Judseos sub tuo dominio conslitulos inducas regia- per htijusmodi falsitatis expressionem vel suppres-
quepotesiale compellasut debiloribus suis in hiijus- sionenieliam veritatis litleroefuerinl impelrata. qua
modi Dei obsequium profecluris omnino relaxent laeiia vel expressa nos nullas prorsus lilleras dedis-
tisuras, et terminos ad exsolvendumsortem prsefi- scmus, a deiegato lioneslaliquatenusproeedencliim,
xos,si fieri potesl, prorogenteompetenter; ut praeter nisi forsitan ealenus ut partibus ad suam praesen-
subventiones alias quas Ecclesisein tam sancto ne- B liam evocatis, de precum qualitate eognoscat; ul
golio riiinisiraveris, ex hoc quoque merces libi sic in utroque casu eadem ralio qtiaedelegantem
ailerns relribulionis accrescat. moverel, moveat eliam delsgatum, et ubi delegans
Datuni Ferentini, vnldus Octob.,poiuificatus no- suas litteras denegaret, delegatus etiam suse cogni-
slri anno undecimo. lionis officiumnullalenus interponat.
CLX. Datum Ferenlini, xv Kal. Novembr., pontificatus
ARCHIEPISCOPO LARISSESO. nostri anno undecimo.
Dalur sibi Hceniiaresidendi apud Fercldkam. CLXII.
(Fereniini, 111Id. Oetobris.) Y.1LLELJIO DOIARD CANONICOTIIEBANO.
Sujiplicavisti nobis ul cum in sede tua proptcr Confirmatur sibi prwbenda Thebana.
boslium circumstantiain sine damno reruro et pro- (Ferentini, xni Kal. Novembris.)
priae limore personoeresidere 11011 possis, rcsidentli Solet annuere sedes apostolica, etc, usquc imper-
apud Ferchikam Iargiri libi licentiam dignaremur, tiri. Eapropler, dilecte in Doininofili, tuis postula-
qui videliceliocus dicecesanasibi est lege subj"ectus, lionibus grato concurrentes assensu, proebendam
el in eo dudum sedes archiepiscopalis noseilur ex- _ qnam in Ecclesia Thebana es canonice assecuuis,
stitisse; maxime cuni ioci comestabulus, si hoc fiat, sicul eam jusie possides el quiete, _uctoritaie libi
locum ipsum iniendai beneficiis ampliare. Quocirca aposlolica confirniamus el proesentis scripii palro-
fraterniiali tuae per aposlolica scripta mandamus cinio communiinus. Nulli ergo . . . uostrse confir-
quatenus ob necessilalem hujusmodi residenliam malionis, etc Si qtiis aulcni hoc, elc.,Msc/„enoverit
tuam in ioeofacias inemoralo, ita tamen ut per hoc incursurum.
priori loco arcbiepiscopalis dignitas miuitne aufe- Datum Ferentini, xm Kal. Novembris,pontifica-
ratur. tus nostri amio undecimo.
Datum Ferenlini, ni Idus Octjbr. , ponlificatus CLXIII.
nostri anno undecimo. GU-.LTERlO CATHANIENSl REGNI
EPISCOPO, SICILI-E
CAS-
CLXI. CELLARIO.
MAGISTUO AIMERO CANONICO SANCTlANDRE-E PICTA- Ut archiepiscopoMoniis-regalisiinpendal reverenliam
VENSIS. et Iwnojem.
Respondeturad ejm consulla. (Ferentini, xm Kal. Novembris.)
(Ferentini, xv Kal. Novembris.) Humilitalem tuam el venerabilis fratris ndstri
Super litteris quae ab aliquibus ex malilis, et a „ archiepiseopi Montis-regalis commendamus in Do-
nonnullis ex ignorantia, tacita verilate vel falsitate mino chariiatem, per quam /videlicel non qua_ stia
suggesta impetranlur a nobis, diversos intelleximus sed quseJesu.Chrisli sunt quoerens, nou est.exalia-
diversa senlire, aliis assereniibus eos debere pror- tum _or suum ex eo quod humiliari le non refugis
sus carere omni commodo litterarum, cum mcndax coram eo, obedieniiam sibi et revereniiam, sicut
precalor carere debeat impetralis, aliis vero dicen- per suas litteras inielleximus, offerendo,quaeMou-
tibus quod, elsi forma carere debeant iu lilteris tano archiepiscopo Caihaniensis Ecclesiae ratioite
nostris expressa, nihilominus tamen jiixta rigorem debelttr. Gum igitur regiis negotiis acservitiis fami-
juris sit a delegato j'udice in negotio procedenduin. liarilale necessaria el familiari lieeessiiudiiie sis
Nos igitur intcr eos qni per fraudem vel maliliain impicxus, ac ideo sii necesseab omnl libi susjrieione
cl illos qui per simplicilatemvel ignorantiam a nobis caveri, eidem arcbiepiscopo per nostras dedimus
iitleras impeli'anl,hujtismodicredimus discretionem lilleras in roandatis ul tuse regioeqnecommodilati
habendam, nt ii qui priori modo falsitatem expri- ac nostris precibus coiidescendens, .ibi superjtira-
munt vel supprimum veriiatem, in suoeperversitatis mento sibi debito impendendo necessitato deferat
posnam nullum ex lilleris commodumconsequantur, exigenle. Quocirca fraternilateni tuam monemus at-
"
H75 PONTIFIC.TDS ANNOXI,-CIIRISTIBOS 1174
ieniius ct hoiiamur, per apostolica libi scripta A . CLXV.
mandanies quatenus gratioequam tibi fecerit non MEDIOLANENSI ARCIUEPlSCOrO S. R. E. CARDIXVLI.
ingratus, ipsum habeas in ea reverentia et honore De fettdis alicnandisvel non.
in qua eum rores juramenio prsestilo habilurus, ex- (Ferenlini, x-Kal. Novembris.)
hibiiis ci, si voluerit, ad majorem caiilelamIitteris (-2) Ex parle tua nostro esl apostolatui resera-
luis, in quibus spondeas et promillas quod et ad tiim quod sirpius dubilasti ulrtim cum contingit
mandatum noslrum tempore opportuno, si necesse tuum vassalluin docedere et ad te feuclum ipsius
ftterii, fidelilalemsibi dehilam exhibebis.eiinterim redire, feudum ejtts alii lieeal tibi dare, cum jtira-
ei obedieiitiamelreverentiam, ac si fidelitatemp.se- menlo lenearis astriclus non infeudare de novo,
stilisses, impendes; solliciieprovidendout degratiae Romano pontificeinconsulto. Ad hoec,si vassallum
nostr_efavore sectirus lalem erga nos et Romanam tuum fetiduni alienare contingai, an -ipsius filitim
Ecclesiam.satagas le habere quodqui leeumin veri- vel consanguineiim consoiiem ejusdem feudi de
iate procedimus, eo quod el te ambulare jam scimus ipso valeas investire. Alia quoque lua dubilatio
in veritate nobiscum, ad honorem el incremeiiluni continebal-ulrum cum feudum alienalum repereris
ttium, ad quod ferventer iniendimus, ferventius quod per le facile rccuperare non potes, possis ali-
accendipossimus, cum illitis in hacpaiieiioverimus " cui laico in fendumillud coneedere, qui el illudre-
vesligia imitari qui dieil : Converiiminiadme, eiego ciiperet et in feudum per Ecclesiam .recognoscat.
convertarad vos (Zach. i). Nos igitur super iis de mente tua scrupulum volentes
Datum Fereniini, xuiKal. Novembris,pontificatus dtibitationis-auferre, proesentlumtibi significatione
noslii anno undecimo. mandamus quatenus si qttandopraefali casuseriier-
Scriplum est snper hoc archiepiscopoMonlis-re- seriiil, in primo feudumdecedentis libere, si videris
galis. expedire, conc. das, ac in secundo filitim vel con-
CLXfV. sanguineum alic.nanlisinvestiens, in terlio feudum
B..RTHOLOM.EO DE CEPERANO. alicnatum ei poteris licenter concedere per quem
Confirmatitrqttwdamsenlenlia lata pro ipso. ipsum Ecclesiavaleat rchabere.
(Ferentini, x Kal. Septembris.) Dalttm Ferentini, x Kal. Novembris, ponlificatns
Ctim dilecius filitis Orandinus tle Ponlecurvo nosiri anno undecimo.
miles coram dilecio filio Jacobo subdiacono ct ca- CLXVI. . -
pellanonoslro, quem tibi et ei cledimusauditorem, ABBATI ET CONVENTUI SANCTI VINCENTII.
proposuisset lc suuni esse vassalluin, leque ralione (\ Eis decimwadjudicantur.
'
querumdam moiendinorum, doniorum, viiiearuiii', (Ferentini, xn Kal. Novembris.)
et quarumdam aiiarum possessionum ad se spe- Cum inler vos el venerabilera fralrem nostrura
elaniium, ul dicebal, qnae apnd Ceperanum habere Ricc. episcopnm Trevenlinum coram dileclo filio
digiioseeiis, feneri sibi eura riiiieo cqtio servirc, te noslro Pelagio SanctaeLucisead septa solis diacono
quaaprosmisimusomnino neganie, post praeslittim •cardinale, cui vos commisimus audiendos, contro
ab uiraque parte calumniae juraraenium ad prse- versia verteretur, ipso episcopo proponenle quod
missa probandum, idem Orandinus quosdam lesles decini-0possessionumquoesunt circa Rivumobscu-
produxil, quibus posimodum publicaiis, cum sub- rum ac Sangrum versus monaslerium veslrum, ac
diaconus lnemoratus lam dicta lestium quam ea -per hahilalores castrorum Rivi obseuri el Alfedena;
quse uirhfque fuere proposita coram eo nobis fide- coluiitur, ad ipsum de jure spectabant, el quod in
liter intimassel, nos cideni injunxinius ut de con- caslris ipsis, ulpote in sua dicecesi constilutis, per
silio dilecli filii Pelagii SanctaeLuciaead septa solis -vos chrisma minime conferri debebal, vobis auiem
diaconi cardinalis senteniiam promulgarel. Qui -econtrario respoadenllbus quod, etsi prseratsa de-
cogiioscens proediclum -Orandinum. iiiterilionem ciinaead eumdem episcopum nequaquam alio jure
suam minime fundavisse, cum auclore non pro- D speclarent, ttiti tamen prsescriptione quadragena-
bante reus, elsi niliil prsestilerit, debeal obtinere • ria, qtiam obligaslis vos probaturos, eralis, nos au-
juxia legitimassancliones, ad impeiitione ipsiusde ditis el inielletiis raiionibus e"t allesialionibus
consilio cardinalis ejiisdem sonleniialiter le ab- ulriusque partis corara prsefaio cardinali productis
solvit, sttper proemissisomnibus ei perpetuum sj- et nobis relalis fidelitcr per eumdera, ab impeti-
lenlium imponendo. Nos igittir ejus sentenliain ra- tione ipsius episcopi super decimis prselibatis ju-
iam habenies, ipsam auctoritate apostolica confir- siitia vos absolvimus exigente, imponenles ei silen-
mamus et proesenlis.seripii palrocinio communi- tium super ipsis, eollationem vero chrismatis in
raus. Nfilli ergo omninohominum liceat hancpagi- prsedictiscastris adjudicavimusepiscopo nieinoraio.
n_m nostrae confirmationis infringere aul ei ausu Nulli ergo hanc paginam noSlrse diffinilionis
tenierario coniraire. Si quis autem hoc altenlarc infringere, elc. Si qnis iiutem hoc atlentare proe-
proesumpserit,etc., usqueincursurum. - sumpscrit, etc, usque incursurum.
Datum Ferentini, x Ki.l, Septembris, ponlificaluj Dattim Fcreniini, xn Ral. Novembris,ponlificatus
nostri anno uiidecimo nosiri anno undecimo.
(8__)Cap. Ex parte, De feudis.
U15 INNGCENTfiIII Pl>. REGESTORU.tfLIR. XI. i-Cf.
, CLXVH. ".
A episcopocuiqttam aut eorum minislris liceat tocitiu
LDCANO EPISCOPO. ipsum, sciiicel monasierium Ficheclensc, vel ejus
Confirmattlurprivilegiamonasleriide Fichecho. monachosaul adjacenles ecclesias de Salamazano
(Ferenliiii, n Kal. Novembris.) cum capellis suis vel presbyteros ab abbale consli-
(85) Dum olim, frater episcope, cum diloctis filiis tutos ibidem prmter Romuni pontificisconscientiam
abbale ac monachis SancEi Salvatoris de Fichecho excommunicareaul supponere inlerdicto. Proposuil
super plebe de Salamazanoct adjacenlibus capeliis praeterea diclus abbas quod, etsi prsedicta ad se de
ipsius in nostra proeseiilialiligando, institutionem eommunijure spectarenl, super iis tanien lam ij,-
. clericorum in eis et alia ad jus cpiscopale spe- Siim quam monaslcrium suum Icgitima constabat
clantia vindicares, ad fundandam inlcntioncraluam prEcscriplioiiemuiiilum. Per tesies quoque suos et
jus comnmne principaliter allegabas, cujus auclo- partis ttiae, qni coram dilecto filio priore Sancli
ritale dicebas universaspiritualia in prsediclisIo- Fiidisni Lncani de lnandalo nostro fueranf utriu-
cis, quae sunt in lua diceccsi constiiula, ad le tan- que producti, dicebat esse probaluni qttod snper
quam ad dioecesanum episcopum pciiinere. Arbi- prsemissisomnibus inonaslerium stium pcr quadra-
trium praeterea super lioc proinulgalum a bonae giiita annos et amplius pacifica fuerat possessione
memoriaePistoriensi episcopoel arehipresbylero ac " gavisum,allegansinsuper per arbiirinm scepedicium
primicerio Lucanis a paiiibus eleclis allegans, quod nullunr poluisse monaslerio prsejudiciumgenerari,
ab utraque partc fuciat comnuiniter approhaium, tum qnia major et sanior pars capitnli cjusdem loei
in quo conlinetur expresse ul postquam in eadem nullalenus compromissioni memoratsoconsen.erai,
•plebe conversus quisquam in plebanum eleclus l.umeiiam quia Roinamesedis auctoritas, ati qtiani'
fueril ab abbate, Lucano episcopo prsesenlelur, ab monaslerium el eCclesiaepeiiinebant, accessis;.e
ipso confirmalionisgraliam receplurus, el promis- ininime probabatur. Ad hxc anlem ex parle tua ex-
stirtis eidem cum suis presbyteris sub hac forma stitit sic responsum, quod privilegioGrcgorii papce,
obedientiammanualem ut ad synodum, capittihim, uipoie ma.iiif.sie suspeclo, li.les adhibenda non
et etiam lilanias ad ecclesiam Sancli Martini cttm erajt.Nani iu ea sui paiie iiiveniebatur abrasum in
populo suo vadal, cl episcopo in annua procura- qua vis qtuestionis existil, ubi videlicel fil meniio
tione ac de quarta respondeal decimarum, el cum de capellis. Setl nec per alia privilegia proponebas
necesse fueril, ei suhministret auxilium, et scrvet eumdem abbatem aliquod debere commodum re-
ejus senteniiam inlerdicli latam in popttlum Fiehe- porlare, cum illa viderentur per subreptionem ob-
clensem, et si plebanus vel presbyteri sui Lucanam tenta, cum de prcediclo arbilrio a paiiibus ajipro-
Ecclesiam forsan offenderentin iis qttoeiu arbitrio bato, quod in rei judicatseauctorilalem transierat,
continentur, et abbas semel et bisrequisilus infra nullam faciat ineniionem. Adjiciens insuper le 11011
viginli dies offensam non faceret emendafi, liceret posse prsescriplionis objectu ab adversa parle re-
Lucano episcopo pro illa culpa eos lanquam suos pelli; qtiia licet quidam lestes deponanl se a qtia-
presbyteros judicare. Ad elidendamaulem inleniio- draginla annortnn lempore recordari, et adjicianl
nem inam abbas prsedic.msfelicis recordationis se vidisse .monaslerium snper iis quaead jus epi-
Gregorii sepiiini-papsc praedecessorisnoslri privi- scopale spectant in prcediciis locis libertale gavi-
legiuin exbibebat, cjuod praedictumarbilrium liiulto sum, per deposilioneslamen hujusmodi de quadra-
videbalur tenipore proecessisse,per quod lam Fi- ginta annorum possessione conlinua non sil fides;
checlensemonasterium quam plebs et capellsepra_- -cum h_ecduo concurrere salis possint, ufet lestes
dictse videbantur libeiiate donalae.In ipso siquidem a qtiadraginla annorum lcmpore recordentur, el a
conlinetur quotl jam diclus praedecessornosler Ec- decenniocitra dunlaxal moiiasteriumipsum in pos-
-clesiade Salaniazanocum capellisadjacenlibus mo- sessione viderint praediciorum. Sed hoc frivolum
nasterio memoratoconcessis instituil ne quis ar- jiars allera reputando respondit quod, etsi lesles
chiepiscopusvel episcopttslocum ipsum seu plebem j) aliqui verbis clubiissic ulanlur, plures tamen lestes
-et'capellas praidiclas moleslare audeal, vel presby- sunl qui aperle leslanlur se a quadraginta annis et
leros ab abbate qui pro tempore fuerit inibi con- ullra monasteriiim memoralnm in continua prsetli-
siiitilos excomnninicarevel etiam judicare, sed sub ctorumonuiLumposscssionevidisse.Contra quoripars
luiela et immunitaie ac judicio Romani ponlificis lua proposuit replicando quia licel de quadraginta
consistentes oiiinipoienii Deosecure deservire pro- annorum prsescriptioneconstaret, tempus tamen (S_)
curent. AliorumquoqueRomanorumponlificum,Ur- schismatis quod in Lucana Ecclesia intervenisseper
bani scilicet, Pascbalis,Calixii, Eugenii, Anaslasii, lesles eral ostensum riebebat meriio de eoinpuia-
Adriani, Alexandri, et Lucii diclus ablias privilegiis lione sitbduci. Econlra ]>arte altera respondenie
uiebalur post arbitrium , promulgatuni obienlis, quotl licel de schismaie quod iniercesserat fuerit
qui liberlatis sibi privilegia concederevidebanlur. facla fides cum quanto lempore duraverit miniine
Sie enim in singulorum privilegiis inler cselerare- sil oslensum,el potueril modicotempore duravisse,
peritur: Sancimusetiatn ul nec episcoponec archi- propler hoc tanien praescriplionis ohjectio non pcs~

(85) Cap. Ctrmoiim, De prsescripl. (8.) Vide snpra episl. 8..


Ull '
PONTIFICATUSANNOXI, CHRISTi 1208. 1.7S
terat efficaeiterimpedifi, praecipue cum per plures A inclinati, capellam ipsam cum omnibus bonis tara
lesles quadragijila ' qtiinque annoruin prsescriptio ecclesiasiicis quam mundanis quseinprffiEentiariim
sil probala. Nosigitur iis et aliis qucecoram nobis rafionahililer possidet, aul in futurum danle Domi-
ulrinque fuere proposila perspicaciter inteileclis, no jtisiis modis poteril adipisci, necnon eliam et
quia picedicius abbas suflicienler oslendil monaste- personas consistentes in ipsa sub beaii Petri et no-
rium simin siiperiiistifiitionibus, desiitutionilms, et stra pioiectione-snseipiinus, eamque stib praetaxalo
ordinationibus plebani et clcvicorum, baptismo, censu hospitali praedicfo Saneti Spirilus a[)plica-
peeiiilenliain levioribus cnlpis, sepullura , decima- nuts, proesenliiimaHcloritale mantlanies qiiatenits ,
rum perceptione, ac divinis ofliciis celebramiis tam sicut haclenns, sub lua inlcrim giibernatione eon-
in plebe qnsmcapellis etiar.) supradiciis, in cxcom- sislal, doncc magister hospitalis jam dicti per se
niunicando quoqne, inlerdicendo _,el eiiam absol- vel siium nuntium.eam visilans, secundum Deum
veiuio, legiiima praescriplione inuniltim, abbalem et suam Regulani de ipsius ulililate disponat. Nulii
ipstini ab impetiiione tua super jamdiclis articulis ergo, elc, usque incursiirum.
de consilio fratrnm noslrorum duximtis absolven- DatumFereniini, xi Kal. Novcmbris,pontificaius
duin ,-super-illis fibi perpeitium silcmium impo- uoslri anno undecimo.
-nerulo,super aliis omnibus quse atl jus episcopale -B . CLXX.
speclare noscunlur jtixla lcuorem arbitrii eumdem ARCniEFlSCOPO BENEVENTAS0.
abbalem quoad plebem elcapellaspr-ediclas-seiiten- De donatione cujusdam .ecclesia.
tialiter condeninanles. Ntilli ergo onininoIioniinum (Ferentini.)
liceat hanc paginam nostrse diflinitionis infrlngcre, Ronoe memorise, etc, usqtte investire. Cceterum
elc Si quisauiem hoc allcntare prsesumpseril, elc. licet iransiiiissaeriobis tuseliiierae continerent quod
ttscjweiiicursufum. ecclesia memoraia ad donaiionem Eeclesice Bcm»-
Dalum Ferentini , H Kal. Novemb. poiilificatus veiitanse pcrtineal, quamvis per felicis memorise
. nostri anno undecimo. ' - Alexandruni papain prsedccessorem-nostrum prse-
CLXVIIt diclo collata fuerit cardinali, quia tamen a nonnul-
ADBATI ET -IOXACHIS SANCTl DEFICHESO. lis accepimus quod ipsius collatio speeialiter spe-
S..I.Y..TORIS
De eademre. ctal ad Roinanum ponli.icei.i, ac Romanam Eccle-
siam in hac possessione reperimus/ eamdem eccle-
(Fercniini.) siam de manu noslra duxinuis conferendam ,
Ctim venerabilis fraier noster Lucanus episco- .; nolenles ex donalione hujiisinotli ullum Ecclesice
pus stiper plebe de Salamazanoet adjacenlibus ca- Beneventaiiecprscjudiciumgenerari, si volueris vel
pellis ipsius vobiscum in nos.ra -dudum proesentia polucris forsan ostendere quod eadcm ad donaiio-
liligando institulionem clericorum in eis et alia ad nem luam debeat peiiinere.
jus episcopalespectanlia sibi inleiideiet vindicare, DalumFerenlini.
ad fundandam inlentionem suam-jus commune CLXXI. -
principaliier al!egabat,etc, in eiimdemfere modunt, LARISPENO ETTHEBASO ARCHIEPISCOPIS.
usque : AcTelidendamautem inlentionem episcopi Ut inqiiiranl de posiulalo ad Ecclesiam
sic fundatam, tu fili abbas, etc, in eumdemfere mo- Thessalonicensem.
dmn ul supra, usque in finem. (Ferentini, Kal. Novenibris.)
Da.iimFereiillni, eic.,n! in alia. (86) DileclifiliicanoniciSanctseSophiseThessaloni-
CLXIX. censis suas nobis litteras .direxe>'unl, per quas una
CERAP.DO FUNDATORI CAPELLiE INSUBURBiO WIENN.E A'D cum dilccta in Chrislo filia nobili muliere relieia
EONCREM SAKCTI SPIRITUS" ETBEATlANTONU CON-' marchionisMoiitisferrati necnon et dilectis filiis
STITUT-E. ool)ilibiis viris comite de Blanderada Baj'uioel aliis
Svscipilur sub proleclioneaposlolicmsedis. 1} Thessalonicensis regni barotiibus, qui super hoe
(Ferenlini, xi Kal. Novembris.) ipso sua nobis scripta misere, niu!tiplices.EccIesioe
Dilectus filiiis-nobilisvir dux Auslrice-per suas Thessalonicensis ac regni necessiiates et angustias
nobis Iilteras intimavit quod ctim de suo consilio et exponentes, noslro iiumiliter apostolalui supplica-
consensucapellam in suhurbio Wiennse ad lionorem runt ut poslulalionem quam iidem canonici, prae-
sancti Spirilus ac beati Anfonii conslruxisses, et dictoriiin aecedenle favore, de veuerabili fraire no-
ad opus paiiperum ctim decem et novem areis luis stro arehiepiscopo Verissiensi fecerunt adinitiere
ibidem adjacenlibus eampio dolavisses amore, sen- dignaremur ,Gunr per ipsius circumspeclam prn-
tiens oltoris fragranliam quce per Dei graiiam de deniiam el circunispeclionemjmidentem singuiariier
religione hospitalis nostri Sancli Spirilus (85) in quasi sperenl, iion solum Ecclesise, sed -et regiii
Saxia procedil, illam ei commiltere decrevisli, posse nccessitatibus provideri. Quia igitur uobis
censum unius marcce argentl sibi annualiter reddi- plene non-poliiil deipsaposlulatione coiulare, cum
•turam. Nos igitur tuis et ejusdem ducis precibus juxla morem EcclesiaeRomanse canonibus co .cor«

(_5i Videgesla Innoc III, cap. 1.4. (86) Yide l;b. xni, episl. 15. .
'
IXNOCENTHI» PP. REGESTORUMLIB. XI. 1480
U19
daniem postttlationes hujnsmodi, sictit electioncs, A CLXXH.
INCHB1STO EILIOPONTIO ABBATI MONASTERll
regularem examinalionem deposcanl, eo quod in DlLECTO
SANCTI .EGIDU EJCSQUE SUCCESSORIBUS REGULAIUTER
postulaiionibus plura sunt quam in electionibus
SUBSTITUEXDIS INPERPETUCM.
allendenda, fraternitati vcslrce.per aposlolica scri-
De confirmalioneprivuegtorum.
pta mandamus.alque prsecipimusqualenus inquisila
diligenter el cognita veritate, si posfulalionem ip- (Laterani, n Id. Novembris.)
sam ab iis qtii eam celebrare possunl el debent Quamvisecclesiarum omnium cura nobis el sol-
invent-ritis canonice celebratam , el prsefatum ar- liciludo immineal, illis tamen loeis atque persomis
RomanaeEcclesia;specia-
chiepiscopum, sicul a quibusdam nobis fue.rat "mti- quaebealo Peiro el sancice
inatum , adminislrationi Thessalotiicensis Ecclesioe lius adhcerere et in ejus fidelitaie alque obedienlia
se minime ingessisse, propter multam necessiiatem devolius permanere noscunlttr altentiori cura pro-
vice nostra poslulationem admitiatis eitmdem, et vi-Jere nos coiivenil. Ut autem pro beati _Egidii
absolventes eum a vinculo quo Verissiensi Eeclesioe monasterio, cui Dco auctore proeessedignosceris,
. lenebamr, injungalis eidem ut pallenm qtiod stth diligenti solliciludine vigilemus tanlo aniplior nobis
nomine ipsius EcclesiseVerissiensis accepit nobis necessitas esi injiutclnqnanto idemiocus ah exord'o
remittere non postponal, aliud , danle Domino, ^ suoafundaiionisadjciseldomiiiium ojusdem aposlolo-
prottt convenit, ad noinen Thessalonicensis Eccle- rum principis specialiterdignoscitur per'ii'ere. Tuis
sioerecepturus. Quod si vel pos.ulalionem minus itaque, dilectein DominofiliPonti abbas,j'usiispnstu-
canonice eelebratam vel illtim administraiioni se la.ioiiibusbenignumimperiienles assensum,adexem-
constiterit ingessisse, aucloritaie nosira districie. plar prcedecessorum nostrorum sanclse recordaiio-
inhiberesibi curelis ne prioris Ecel-sioe mediocri- nis Innocenlii, Eugenii, et Adriani quarti Romano-
tate despeela, Tbessalonicensi tanquam celebriori rum poniificum, omnem liberlalem seu immunila-
quojuo modo ingcrere se prxstimat.sed in ea voea- lem vobis ac veslro ccenobio per antecessorura no-
tione qua vocaius est permanens Ecclesiam quse sirorum privilegia coniribulam prceseniis privilegii
.piiusei comniissa ftierai sttideai gubernare, consi- pagina roboramus , siatuenies ul nulli omnino ar-
tlerans quod in hoc muliam graliam sibi facimus, ehici.iseopo vel episcopo liceal super idem cceno-
niaxime si sic prsefalaeadministralioni repertus Tue- biim vel abhatem sive monachos ibidem Domino
lit irrepsisse, cum secundiim canonicas sanctiones servicnies manura excommunicationis aut intertli-
si qui supra mensuram sui juris affeclans augeri, ciionis exlendere, sed lam vos quani monasterium
priori calhedra dcrelicta sine conniventia Roniani " cum yilla quieti semper ac liberi ab omni episcopali
ponlificis, cui soli esl auctoritas reservala transla- cxaclione vel gravamine per omnipotentis Dei gra-
tiones proesulumconcedendi, ad aliam se transtnle- tiam manealis. Monachosvcro et presbyteros seu
ril, et prima carere debeal, quam per superbiam clericos qui in veslris obedientiiscomniorantur, pro
sprevit, et a seeunda repelli, qnam per avariliam delictis suis a quibuslibet laicis eapi, verberaii, aut
concupivit (87). Ne vero prsedicta Thessalonicensis ad redemptionemcogi penitus prohibemus.Preelerea
Ecclesia diulius maneat pastorali regimine desliiu- slatuimus ut quaseunque possessiones, quaecunque
la, illos ad quos peninel ipsius eleclio monealis ut bona idem monaslerium inprsesentiarum juste el
absque mora personam idoneam per eleciionem -canonice possidet, aul in futurum concessionepon-
canonicam sibi pi_.ficiant in pasiorem. Si autem tificum, largitione regum vel principum, oblatione
propterpersonarum defeclum, quo non solum ipsam fidelium, seu aliis juslis modls proestariie Domino
Ecclesiam sed et totani provinciam crediraus labo- poteril adipisci, firraa tibi luisque successoiibus el
rare, personara idoneam non potuerinl ad ejus regi- iilibala pennaneani, in quibus hoecpropriis duximus
' inen
invenire, vos id nobis per vestras lilleras in- exprimenda vocabulis : Abbatias videlicet Sancii
timetis. Qui, sicanonici memorali cum favore pra?- jEgidii (88) de ungaria et Sancii Eusebii de Provin-
false nobilis el aliorum quos supra nominavimus p cia, ecclesias Sancti iEgidii de Aceio, ecciesiam
desiderio per lilieras quas nobis duxerint desiinan- Sancti ^Egidii de Duno, ecclesiam Sancti ^Egidiide
das expresso poposcerinl, eis auctore Doniino di- Supervia cura villa, ecclesiam Saucti Eusebii _de
gnum pontilicem de nostris manibus consecratum Longobardia, ecclesiamSaricli Baudilii deHlspania,
et decoratum palleo , insigni vidclicel plenitudinis ecclesiam SanctceEulalisede Barbasta, ecclesiam de
ponlificalis officii, curabimus deslinare, qui et sciet Revinas cum sua vilta ; ecclesiara de Boccona cum
etpoterit cum sapientise divincepotentia commissam villa, ecclesiam Sancti Andrece de Lucapello, eceie-
sibi Ecclesiam spiritualiter el tcmporaliter guber- siam Sancti /Egidii de Tolmone, ecetesiam Sancti
nare. „ /Egidii de Creissaco, ecclesiam Sancti Hippolyii de
Dalum Ferentiiii Kal. Novembris, ponlificalus Melseocum villa, ecclesiam Sancii Lupi, ecclesiam
Kostri anno undecimo. SanctceMariaede Fraixenelo, ecclesiam_Sancii Joan-'
nis de Gardoncnea cum villa, ecclesiam Sancfae
Crucis de Molazano, ecclesiam Sancti Mariini de
(87) Leo I, episl. 84, et apud Gralian, 7 , q. i, c (88) Vide lib. n Miscellaneor. noslror. pag. 183.
51, Si quis episcopus.
U.l PONTIFICATCSANNOXI. CHRiSTI 1208. 1182
Cerbariochmsua capella, ecclcsiain Sancli Stephani A liheratioiie capituli; ut nihil dolo vel subrepiioiie
de Corconna, ecclesiam Sanc-liAmaniii cum villa, aliqtia, sed proediclarumnecessiiatum instanlia com-
ecclesiam Sancli Mariini de Orianegiies,ecclesiani miilatur. Abbasvero vel monacbus qui hoc altenla-
Shncii Mariini de Cinciano, ecclesiam Sancii An- verit, abbas siquidem abbaiice regiinine careat et
dic_e de Berniz cum capella sna, ecclesiam Sancii ' excommunicalionis seiiteniia percellatur, monacbus:
Salurniiii de- Seura cum ijisa villa, villam de autem a monasterio penitus ei ab ejus honcribus"
Bionz, ecclesiam Sanctce Cecilisede Stagelio ciim - excltidalur et ejusdein.excommunicalionissentenlia
ipsa villa, ecclesiani Sancti Felicisde Aspirano cum leneatur, nisi praesuniptionemsuain digna satisfac-
ipsa villa, ecclesiam Sanctae Columbsecurii mcdia lione correxerit. Prohihemus etiani ul infra .illam
villa.ecclesiam Saneli Andrerede campo Mariniano, Sancli __Egidiiet circa eamdem vilhinl u!>qu'ead
ecc.lesiamSanclae Maricede Salurauicis, ecclesiara uuam leugam nulli Hospitalariorum seu mililum
Sancti iEgidii de Missiniaco, ecclesiam Sancli St. - Templi vel cuilibet alii personse ab^que abbatii el
pbani de Castlaf cum capella, ecclesiarn Sancli capiluli corisensu liceat reli^iosam domum, eccle-
Petii c'e Pre.enclieriis cum villa et ecclesiis suis, siam, oraiorium , sett munilionein consiruere, tos-
ecclesiam S.uicti Arideolrde Robiaco cum capella et meierium habere, divina offic.a"populo celebrare
villa, eeelesiamSancii Viclorini, ecclesiani Sancli B cum villa ijisa cessavetii, signa pulsare, oblaiiones
Andrese, eccIesIamSancti Petri de Yanriis cuin ipsa a populo in inissarum celebraiione suscipere, bapti-
villa, ecclesiam Sanctse Mariaede Monie alio cum zare, et parochianos vestros ad oflicia divina susci-
capelia de vilia, ecclesiam Sancli Baudilii de Some- pere. Obeunte vero ej'usdemvesfri loci abbate, nul-
rio curii capella, ecclesiam Sancti Servii ultra Rbo- Ius ibi qualibcl subrepiionis astutia seu |vioIentia
danum cum viiia.-ecclesiam SanciiPetri et Sancti prreponalur nisi quem fralres ipsius nionasierii coin-
Michaelisjtixta caslrumRossilianis,ecclesianiSancti -aauni assensu vel pars consilii sanioris seciinduni
Privali cum villa, ecclesiain Sancli Stepbani de Me- Deum et heati Benedicti Regulairi providerint eli-
lierba cum capellis el villa, ecclesiahi Sancti Cbri- gendum. Electus autem acl Roraanuni pontificem
stofori de Vacheriis cuni capelia et villa, ecclesiam benedicenchisaccedat. Sane illam Tolosani comilis
Sancti Joarinis' de Aibenatis cum viila el parochiali nobilis memoriseRaimundi abdicaiionem auclorilate
ecclesia SanctaeMaricc,ecclesiairi Sanctse Marisede sedis apostolicseconfirmamus. Siquidem eoines ipse
Redose cum villa, ecclesiam' Sanctce Columboede honores oinnes ad beaium _<Egidiuin pertinentes tam
Capingo, ecclesiam Sancli -.Egidii de Paderriis, ec- in valle Flaviana qtiam in extrinsecis, quiriquid
clesianiSanc i Maxiinide Medeuis, ecclesiani Sanoti jnsie vel injusle viclebalnrtenere, omnes i'cctas sive'
relri cleIntci-montes cum ijisavilla, ecclesiaraSancti C pravas consueludines quas ipsius anfecessores aut
Petri de Tiincalallis, ecclesiam Sancti Joannis de ipse habiierant, ob honorem Dei et beati __Egidii
Meiano,eceiesiamSancii Sebastiani de Monlepesato, reverenliam apud Nemausense (§9) coiicilium, in,-
ccciesiam Sancli Pelri dc Launiaco, ecclesiamSan- manu prredecessoris uostri bealoeniemoria. Drbani
cti Salvatoris de Caisanigis, ecclesinin Sancli Euge- • piipsejurans,' Odiloni abbati el ejus fratfibus nosci-
uii de Orbesai eiim' capella, ecclesianf Sancti Ge- lur reiiqtiisse, et se atqiie universos successores
nesii de Meriiogozez, ecciesiam'ele Acione, eccie- suos, si forie hoc donum irriium facere' pertenta-
siamde Malbosccumsuacapeila, ecclesianrdc Rocca, renl, quod ad se erai, damnaiione ac maledictibne
ecciesiam deCainponaz, ecclesiam de Lardario, cum nuilciavit, aique a praefato antecessore nostro ex-
eeclesiis el omnibus earrim peiiinentiis, castrum de cbnuminica.ion.s inde sententiam in"conci!io dari
Monlfnrl,-caslrrimele Leunatio, el quinquemodiaias fecil. Quia vero praefatus Adrianus papa proedeces-
terraeac qnatuorcandelasquotidianas qu'seqiionilam sbr nosier devotioni pra;fali comiiis annuens apb-
deBerjaconionasterio Sancti ./Egiiliilestamenldre- slolica aiictoritate consiituil neiniuem successorum
liquil. Transacfiones prselereaqttaeinter voset Joan- cjus aliquid deiis qure a praedicio comite Raimundo'
iiem Nemaiiseiisematque Raimundiini-Uzeticensein_ praefaloirionaslerio Simcti .Egidii relicta snrit.ulht

episcopos de ecclesiarmn-qiiartonibus facus suni, posse temporis iongcevilaie prcescriberc, ut inaie-
el aultienlico scripto' fiiniatse', vobis' iiihiloininiis diclioneiii el damiiiiiionem evadat a proefatocoinite"
confirmanuis.Illud aulem auctoiitaleaposiolicapro- constiiutam, quodab eo provide factuni est auclo-
bibemus, ut nulltis abbas vel monaclms thesauruni, ritaie aposiolica confirmamus. Ad hsec adj'icienles:
honores vel possessiones preefali monaslerii seu pro aihpliori beati -Egidii veneraiione statuimiis ut
cellarum ad ipstim peninentiiim, quse' aut" modo infra tefminos a nosirispraedecessoribusconstitutos
atit - neino prorsus aut
habeniur, in futuiiihi largienle Domino acqui- sujier ipsam ^gidii villarrideprae-
renltir, alienare, distfahere, inipignorare, vel in dationem vel assulliim facereatil graviorem personce
feudum, censum', seu henefieitiinalicui miliii dare cnilibef inferroaudeat i_esionem.Nulli ergo omnino
1
prsesumaf,nisi forfepro redemptioiie videlicet cap- bominum liceat prsefattuninonasterium temere per-
livorum, pro comnuini _t graviori famisiriopia, et turbare aul ejiis jiossessiones auferre, vel ablatas-
pro emptione^eu pro redemplione possessioniim.Id retinere,velminuere,seualiquibtisvexalionibusfati-
ipsum autera siconligerit,- totius fiat communi de- gare; sed illibata omnia et rinlegra conserventur
(89) Vide lom. X Concil. pag. 610.
PATBOL. CCXV. hl
1-83 INNOCENTHIII PP. REGESTORUMLIB. XI. UU
eorum pro quorura 'gubenialione ac sustentatione A derelicta sine Romaiii pontificis conniventia pr,.-
concessa sunl usibus omnimodis profutura. Salva sumpserit ad aliam se transferre (91), el prima
sedis aposlolicaeauctoritate el dioecesanorumepi- carere debeal, qiiam per superbiam sprevit, el re-
scoporum in supradiclis capellis canonica justitia. pelli nibilominus a secunda, quam per avariliam
Si qua igilur in fulurum ecclesiastica .saecularisve conciipivit. 0_ulaigilur in tol abiisionumenormita-
persona hanc nostrse consliiulionis paginam sciens, tibus et enormiiatum abusioriibusvirum aposlatam
contra eara lemere venire lenlaveril, secundo ter- el inutilem, rebellem et coniumacem, diutitis non
tiove commonita nisi praesumptionemsuam congrua debemus nec possumus sustinere, diclo archiepi-
salisfaciione correxeril, polestatis honorisque sui scopo et venerabilibus fralribus suis ac Rremensis
diguitate careat, reamque se divino judicio existere Ecclesise suffraganeis, necnoii el Osnaberiensi et
deperpelrata iiiiquilate cognoscat, et a sacratissimo Monasleriensi episcopis districlse praecepimus ut
corpore el sanguine Deiet DomiiiiRedemploris no- praefato Waldeniaro firmiier e_ parte nostra in-
slri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo exa- j'ungant ut omni excusatione ac dilalione cessante
niine distvictseultioni subjaceat. Cunctisaulem eidem inffa mensem posl commonitionemeorumiterar-
loco sua jura servantibus sit pax Domininostri Jesu ripiat ad sedem aposlolicamaccedendi, super exces-
Chrisli; quatenus et bic fruclum bonaeaclionis per- " sibus suis veniam humiliter petiturus; alioquin
cipiant, el.apud districtum judicem praemiaceternae ex lunc sublato cujuslibet contradiclionis et appel-
pacis inveniant. Amen, amen, amen. iationis obstaculo deposilum et degradatum auclo-
Datuni Laterani per manum Joannis SanclceMa- riiate noslra ac omni ecclesiastico beneficioet offi-
rise in Cosinidin.diaconi cardinalis S. R. E. cancel- cio denuntiare procurent eumdem, el faciant ab
larii, u Idus Novemb., indictione xu, Incarnationis omnibus lanquam auaihematizatum usque ad sa-
Dominic-Canno 1208 poniificatus vero domini In- lisfactionem condignam arctius evitari, si lameii
iioceiiiiipapae Ui, anno undecimo. de tol et tantis perversitatibus digne satisfacere
-CLXXHL sibi detur ; inhibeniesnihilominusuniversis ne quis
ei communicare vel favere praesumat, ita quod si
LUNDENSI ARCHIEPISCOPO.
qui venire lentaverint ili contrarium, laicos hujusce-
De electione episcopi Slewicensis. mocli excommunicationi subjeclos et a Bremensi
(Ferentini, n Non. Novembris.) Ecclesia beneficium oblinentes, eo in perpeluum .
(90) Cum diaholus misissel in cor episcopo Wal- spoliafos, clericos aulem omni ecelesiastico bene-
demaro ut pedem in vesligio Judae ponens a pra,- ficio el olficiodestitutos auctoritate nostra denun-
seniia nostra fraudulenter abscederei, et nos, qui liare procurent; civitalem vero seu caslrum aut
eum de durissimo -carcere liberalum in .tposiolicae hominum quodcunque commune, si conlra inbibi-
sedis gremio, vere ul serpenlem in sinu, familia- lionem huj'usmodi diclo Waldemaro prsesumpse-
ris gratise dulcedine foveramus, in amaritudinem rit adhcerere,districtissime interdiclosupponani.iia
induceret vehemeniem, ob enormes et multipli- quod proeterpcenilenliasmorientium et bapiismala
ces ejus excessus processimus conlra ipsum, non parvulorum nullum ibi divinumofficium litillumque
solum iu eum, sed et in faulores ejtisden. eccie- celebrelur ecclesiasticumsacramentum; quodsi quis
siasticam promulgando censurara; quemadmodum ciericusaususfuerit violare, ab omni ecclesiasticobe-
v.enerahili fratri nostro Magdeburgensi archiepis- neficioel officiodeponanteumdem;si qui verostiper
copo per nostras meminimus litteras inlimasse. Ipse re tam illicita jurameiUumei aliquod prccsliterunt,
vero in reprobum se.isum datus, proverbiuin Salo- denunlietur ab illis ad observationem itlius peniius
inonis implendo dicenlis : Si quasi ptisanas siultum non teneri. Quia vero in memorata Bremensi Eccle-
in pila pilo desuper ferienle contuderis , slultitia sia electionem accepimus in discordia essefaclam,
ejus non auferelur ab ipso.(l'rov, xxvn), renuit acci- diclis archiepiscopo el episcopis dedimus in manda-
pere disciplinam; quin potius iniquitalem sttper P tis ut lam his qui pro electione ipsa quam illis qui
jniquitatem apponens, dolo pariler ei.perjurio, quse fuerint contra eam apostolica auctoritate injungant
commiseral fugiendo latenter a nobis, conlemp- quatenus infra mensem post commonitionemeorum
tum clavium el canonum transgressorem adjunx-it, per se vel idoneos responsales vicem et potesiaiem
administrationi Breraensis Ecclesisese nequiter in- aliorum habeatesiterarripiant ad nostram prcesen-.
gerendo, nesciens, vel si scivit, liiodicumhoc appre- tiam veniendi; ut proemissaexaminalione canonica,
cians, quod secundum canonicas sancliones nullus si prsedicta electio confirmanda fuerit, ejus confir-
episcopus de una sede transire possil ad aliam sine mationem obtineant, sin autein, eum consilio no-.
Romani poutificis licenlia speciali, cui soli est auc- slro ecclesixsuse dc persona idonea provideant in
toritas reservala translationes hujuraodiconcedendu paslorem. Quod si forsan ii qui se conlra prrefa-
Propter quod, si cseleraequoque culpsecessarenl, lam electionem opponunt -velad nos atcedere, sicut
hac sola non tanlum Bremensi, verum cliara Sle- prsediximusnon curaverinl infra mensem, -veijara
.vicensi Ecclesia se reddidisset indignuin; cum dicto Waldeniaro favere lenlaverint, denuntienteos
secundum inslituta canonica is qui priori cathedra exlunc in eleciionis negotio parles aliouas non ha-
(90).Vide infra lib. SIII, episl. 1"5. (91) \!i_e supra epist. 171. I
'
1485 - PONTITTCATUS ANNO XI, CIIRISTI 1208. 1-86
bere, sollicite provisuri ut hcecomnia tam prompte A praefatoaddiclum regemDacice,cpmitevenerabilifra-
quain eiricacHerexsequanturqii-e in virtnte Spiri- tre nosiro Upsalensi archiepiscopo, conferente.Cum
ms sancti sub obedieiitieedebilo illis injungimus, igitur lum propter ecclesiarum destructionem et
exsequenda, districle prrecipienles ul si forsan,> oppressibnem eliam viduarum, tum quiaxdictus
quod non -credimiis,qttivis eorum maudalum apos-* rex sub Ecciesise Romanae acnostra protectione
folicum non perfecerit, responsales idoneos infra cousistens, regno suo asserilur conlra jiislitiam
.kiensem alhim ad pr__seiuiamnostram dirigat, sa-. destiluius hcec non sint a riobis clausis oeulis .mit-
-isfaclurus de conleniptu per ipsos; qui el si hoc tesida, prseserlim cum aliumnon inveniai ad quem
diixerit negligeiidum, rebeliionem el conlumaeiam'- pro justiiia obiinenda recurrat.-fraternitaii-vesirae
suain digna eurabimus nlanle Beo casiigalienepu- per apostolica scripla prcecipiendomandamus qua-
nire. Hoc au.em tnaiKialiimila p.aecepimiisipsos lenus, dictumEricum ul cum prcefatorege compo-
tiniversos implere ut illud subialo «ujuslibel con- nat, et reguum ipsum eidem, prout ad ipsum per-
-ladictionis el ajjpellationis obstaculo non solum si- tiriet, dimittat in pace, monere diligentius etjndu-
rmil omnes, sed etiam per se singtili exsequanfur. cere procuretis. Alioquin etitn ad hoe per censu-
^nocirca fi'aie_Tii-aliluseper apostolicascripla prae- ram ecclesiaslicam, sicul justum fuerit, appella-
o.jjiiendo mandamus quatenus cum ab ipsis vel B lione remota cogatjs; illud specialiter procuranles,-
.eorum aliquibus tibi fueril intimalum, Slewicensi ut praefalo archiepiscopo satisfial. Quod si non
i_cclesioesublato cujiislibel contradiclionis et appel- omnes, etc, duo vesirum,.eic.
laiionis obsiaculo per electionem cauonicam pro- Dalum Lalerani, Idibus.Novembris, poniifiealus
vjderi facias in paslorem. nostri anno undecimo. .
Daiitm Fereiutni. u Nou. Novembris, ponlifica- - CLXXV.
Uis noslri auno uadeeiino ARCHIEPISCOPO MEDIOLANENSIS.R.E.C_RDINAL1,ET TPO-
CLXXIV. RIENSI EPISCOPO ETDILI-CTOFILIOABBATI DETILIETO.
-YVA.ST1N_.X0
1.1NC.PEXSI, ET' SCA.RENSIEPISCOPIS. Adversus-civitalem Placeniinam.
Ul Ericuminvasoremregni Succiwcompescanl. (Laierani, x Kak Decembris.)
(Laterani, Id. Novembris.) (92)Inter mulliplicesangustias et pressuras quibus
. Ad noslram noveritis audientjam pervenisse qua- _Hfeoemunclivespere sari.la niaier Ecclesia vehe-
liier pree.lecessoresErici," qui in regnura Suecia3sei nienier affiigituret vexaiur, illud vehemenlius nos
violenter inirusit, illustris recordationis S. Suecice: aflligit et vexatquod ii qui lanquam filii, uberibus
r-egismorte per qijemdamipsius camerarium procu- consolaiionis ejus replentur, ei non solum in an-
rata, filium ejtts postmodum de uaanimis populi gustiis non subveniunl, sed dolorem vuliieribiis
vohmlale promotum non mddicum de ipsis, quosi ejtis addu.il, ct ab illis conlempta quos materno
suortim obliius sceierttm misericorditer recepe.af, mitrit affectu, vix jaiii invenit qui miserealur ip-
confideiuem, vioiatis fide ac juramento quibus eii sius ex oinnibus charis-ejus; sed amici ejus spre-
obligali fuerant, occiderunt. Tandem vero post; verunt earu, et eifacli sunl inirriiei; sicut, quotl
iuieritum patris dicti Erici, qtii prsefatis regibtisi dolenles recolimus, in episcopo Placentino et clero
taliier interempiisregni gubernaculaper violenliami suo recenti et familiari docemur exemplo. Cum
occuparat, charissimus in Christo filius noster enim olini eonsuies et consiliarii Placenlini cum
S. Sueciee rex illustris, qui ad charissimum in; concivibus suis, nialignis sedueti failaciis, spre-
Christo filium nostriim" regem Danorum illtistremi tis quoque apostolicce.sedis monit.is et mandatis
coiuingenlein eumdem proxiina consanguinitalis> Bioiirentur malrem suam Placentinam Ecclesiam
iinea se contulera., ad regni rejgimenest assumptus;; aneillare, sicque seipsos in servitulem redigere,
qui super ipsius invasoris regni sui filiis, quos vi- cum sequanlur filii condjtionem maternaiii juxla-
debat jjuberes e_l omni anxiiio destitulos, miseri- legitimas sanctiones, nec/meiuerenl propier Denm
corcli compassione eommotus, sibi eos in filios in- JJ nec propter Iiomines erubescerenl immanitatem il-
juriarum suarum immemor adoptavit, tanlo eos fo- lius lyrannidis exercere quam non exercuerunt in
vens affeciu quod, in mulla familiarilate delectatusi sacerdotes et levilas illius temporis etiam Pharao
eorum, a p__fseiiiia sua non sustineret absenles. rex -Egypli et rex PersidceArlaxerses, qui non so-
Tanto itaque operi pielatis invidenshumanigeneris. lum eis non imposuerunt onera, sed feceruntali-
iniinicus, seminatis interl ipsos et regem zizanii.5 menla de publico minislrari, prsefali episcopus et
per quosdam susenequilicesectalores, eos ad ma- ' clerus ipsius eligentes polius exsulare quam vi-
cl.inandumin mortem regiam coneitavit; quoniml dere mala sua paril.r et sanelorum," exeuntes de
lauriem triims post deleclum sceius eoruin in prce- civitale, pulverem de pedibus stiis in teslimonium
iio quod "adyersus regem moverant liileremptis,, excusserunt, ei per totam provinciam misera-
dictus Erieus^ qui congregata post tempora mtilti- bililer sunt dispersi. Sed laici suas indurantes
tudine regni fines violenler intraral, oceurrens sib1 facies .supra petram, et non solum ad «orum
cum suis, eodem regefugato, regnumqbtinuil, se regce mobilia manus exlendenles sacrilegas, sed per ini-

{92}Vide lib. x, epist. 2__.


1-187 INNOCENTH.HlPP. REGESTORViMLIB. XI. ' 1-88
quitatis minislrosuniversosproventus ecclesiasllcos A procedi. Reslitutione igilur novem iuiliium libra-
colligentes., panperunr substantias in usus illicilos rum lum in peeunia, lum in aliis mobilibus a civi-
converterunt. Quare iu consules, consiliarios, et bus plenefacta, episcopns cum clero suo motu pro-
alios'principales hujus iniquiialis actores excom- prio, vel forsan alieno suasu, tanquam prodigus
municationis senlentiam p.omulgavimus', et civila- Hispensalor, suis civibus restituit vel potius largilus
lem lotam subjecimus ecclesiastico inlerdiclo. Hlo- esl universa, eis exislens nimium liberalis qni
rum vero calamitatibus.et pressuris paterno com- conira eum valde fueranl insolentes. In quo,pr_eler
palienles affeciu, el episcopo de nosiris proventibus alias cireumstantias, in hoc eum conslat graviter
congruos fecimus reddilus assignari, et ab universis excessisse, qtiia cum a le, frater Yporiensis epi-
clericis Lombardiaetam ei quam clericisPlacenlinis scope, consilium habuisset ut anie resiiiuiioiiem
honestissime provideri, iia ~ut plerisque melius es- hujusmodi aposiolieam sedem consuleret, ac re-
set In alienis domibus quam in suis, el .exsilium sponderit ipse tibi quod Id a nobis sibi prohiberi
possent quasi pro patria reputare. Cumque memo- credebat, in gravem apostolieso sedis conlemptum
rati cives In sua tandiu duritia perdurassent quod thesaiirum ecelesiasticum in casu a canonibus non
nos communinato fralrum noslrorum cqnsilio de- concesso, ipse eum clero suo dislraxit vel potius
creverimus staluendum ut nisi ad mandatum Eccle- " dissipavit enormiter, illi villieomerito comparandus
sise infra mensem post susceplionem litterarum qui cum dissipassel tlomini sui bona, el non possel
r.oslrarum redirenl super iis pro quibus ecclesiasti- de ipsis reddere rationem, a sua exslilit villicaiione
cam censuram incurrerant sati.faclionem debitam remolns. Enormiter quoque loiam seandalizavit
impensuri, episcopali dignitate Ipsorum civiias provinciam, et exemplum perniciosum Iransinisil
privarelur, ac dicecesis ej'us inter v-icinosdividere- ad posleros, ac simul in unum el ipse perdidit et ab
tur episcopos; elTionamercalorum suorum, uhicun- aliis perdi fecit operam et impensam. Cum igitur
que inveniri possent, prseceperimus detineri, fan- relatione multorum ad aurcs noslras liaec iniquitas
dem quia vel dedil eis yexalio intellectum, vel pervenisset, volentes scire ulrum episcopus cum
eorum eorda splendor divinae gratiae illustravit, in clero suo clamorem qui ad nos veneral opere com-
manibus delegatorum nostrorum prcesliterunt pa- plevisset, vobis, fratres archiepiscope el episcope
rendi nolris super iis omnibus corporaliter juramen- Yporiensis, et venerabili fralri nostro Papiensi epi-
lum, et sic ab excommunicationis et inlerdicti sen- scopo dedimus in mandatis ul super iis inquirereiis
tenlia meruerunt absolvi. Qui landem dilectos filios pleiiius veritatem, el eam nobis reseribere fidefiter
nobiles viros Ub. vicecomitem et... ad sedem apo- „ curaretis. Vobis igittir cum eodem ej.iseopo aptid
stolicam deslinarunt; per quos gratanler et humi- Plaeentiam conslitutis, per juramenlum episcopi et
liter oblulernnl eplscopo et quibusdam clericis multorum aliorum ceiiissime cognovistis quod inter
Placenlinis in noslra prcesenlia constilutis se obli- clerum el laicos nullum prorsus coliudiuminferces-
gaturos. eisdem universa civiiatis. communia tandiu sil, licel episcopus cum suis fauloribus prcediel»,
detinenda donec de ipsorum provenlibus reeompen- sicul prscmisimus,reslitueril vel donaverituniversa.
sationem reciperent oblatorum, cum pecuniam non Quamvis ergo secundum juris rigorem potuissemus
baberent quam pro ipsa possent recompensatione prsefatum episcopum ab omni officio ecclesiastico
prseslare. Sed episcopo el clericis lipe minime acce- in perpetuum degradare, ul quibuscunque culpa
pla.iiiibus, dictis consulibus el civibus sub debito fuil in scandalum, poena fieret in exemplum, me-
pro.stili j'uramenti prsecepimus ut de cselero conira mores tamen verbi quod in litleris nostris civibus
tenorem Lateranensis concilii non gravarent epi- expressimus Piacentinis, mouendo et obsecrando,
scopum. vel clerttm Placenjinum exactiqnibus vei ut quodpetebatur ab eis , nobis gratuita.liberalitate
collectis; ac reslitueTe.nlomnes fruclus exstantes donarent, sub spe non solum mercedis Eelernseipsis
quos eisabslnierant vel fecerant a quoquam auferri. a-Dominoconferendse, vernm eliain prasmii tempo-
Siiper aliis aulem rebus ablatis condescendenies D ralis a sede apostolica concedendi, de quo, sicut
eisdem, prcecepimus ut tunc tria millia librarum aceepimus, ipsi spem et fiduciamnon modicam con-
illis redderent, et pro residuo, sieut obtulerant, eis ceperunt, rigorein, Ita duximus temperandum, ut
communia obligarenl donee ipsis esset plenarie sa- ejriscopus et alii ecclesiarum prselali hirjus iniqui-
tisfactum. Si vero modum isltim minime accepta- tatis auctores suspensi sint ab omni officio prsela-,
renl, eis sub eadem dislrictione praecepimus ul lurae, et tam ipsius episc-opiq_uamaliorum beneficia
summam pecunise pro rebus ablalis secundumoesti- clericorum, qui pecuniam vef pignora reddiderunl,
malionem factam infra sex menses cum integritate in _luaspartes dividanturaequales; quarum una sibi
persolverent, el possessiones quas habebanl Eccie- pco sustentaiione retenta, illis altera tribuatur a
sicePlacentinae in eum siaium reducere procurarent quihus exsilii lempore subsidia receperunl; ut cuift
in quo fuerant terapore violenlise irrogatiE, neqtie perseculoribus suis Iiberales exsliterint, benefacio-
contra pra_ceptum hujusmodi vi vei dolo aliquid ribus suis sinl niunifici vel inviti. Fredenlium vero
aliquando altentarent. Alioquin , proeler notam et Sancti Anlonini .canonicum et prsefali episcopi ca-
noxam perjurii, eos statuimus in priorem reduci pellanum, quem super iis apud ipsum episcopum
senieniiam, et in ipsos juxta prselibatam formam didicimus iiiuliiplt.iier excessisse,'ab officio ecele-
i-SO ' -PONTfFICAT.SANNO Xr, CHRiSTM'208. USO
siastico prascepimus tnaneresuspensum. ProefatosA Praeterea qusesivisti, cum libi ab alhjuo sub hac .
autem cives, quos .conslal non solum per jtiranien- forma mandatiir : Auclorilate qua fungor injungo ut
tum quod unus prseslilil in animas aliorum, verum talem denuniies excommunicationissententim subja-
eliam per juramenla_tam episcopi quam aliorum cere, ac libi super mandato apostolico hcesilanli ab
clericorum qui super hoc deposuere jiirati, nullum aliquo non fit fides, an mandaluni hujusmodi exse-
adhibuisse dolum vel fraudem, imo nec promissio- qui lenearis. Snper quo hujusmodi- tibi damus re-
nesi iiec spem sibi daiam fuisse de reslitutipne pe- sponsum, quod nisi de mandato sedis aposlolicce
Cifniaevelpignorum facienda, super ablalorum re- certus exstlteris, exsequi non cogeris quod man-
: stituiione, quam injunximus eis ut clericis et eccle- dalur. Contigit insuper quod cum quidam post ap<
siis exhiberenl, credimus liberatos; salvo jiire, si pellalionem ad nos iegitime inlerposiiani fueiit
quod ecclesiis compeiit, ad repetendura fhesaurum excbnimunicatione nolattis, ct super absohuione
male distractum; eoque similiter salvo, ot nisi sua per nunliuin ad certos judices nostras litteras
episcopus el clerus bumiliter portent impositam sibi impetravit, postquam lillerse fue:runt obtcnlce, sed
_ pro merilis disciplinam, aul si forsan ipsi cives priusquaiii fuissent judicibus preesenlatoe,pro alia
ni.inus gralam haberent gnaliam sibi faciam, vet causa fuit vinculo excdmmuriicationis aslriclus.
scandalum non cessarei,.nervum rigoris, quemnon B Onde responso noslro poslulas edoceri an iidem
dissolvimus, sed infleximus, exiendere valeamus. j'udices cognoscerevaleant de anathematis sententia
_Ojioeirea.discretioiii vestrae per aposlolica scripta secundo ioco prolala. Super quo fraiernilafi luse
niandamus qualenus quae a nobis sunt duximus respondendum quod jurisdiclio judicum
' prascipiendo
siipei.iis provida deliberatione staiuta faciatis sub- eorumdeni ad cognoscendumde prsedicta senlentia
Ja.lo eujuslibet confradiclionis et appellalionis ob- extendi lion debet, cura eo tempore quo ad eos
siacul.o. per censuram ecclesiaslicam inviolabiliter iitterce uosirce obtentce fuerunt, eadem sententia
observari, episcopum el clerum,'si neeesse fueril, miniuie lala-fuerit.nec deipsa etiam cogitatum.
couipeUenles ut inierposilo juramento medielatem Daium-Laterani, x lial. Decerabris, poniificalus
suorum proveuluum ob causam prsediclani juxta noslri anno undecimo.
providentiani yeslram dislribtienriam assigneni. Vos CLXXYII.
anterii aucloritate nostra- suffulti defeciuni corum FLOREKTINO EPISCOPO, ET ABBATl SAXIV1VI,ET PRIORl
£.i)er.«isa quibus suspensi sunt sublato cujuslibet CASIALDDLENSl,
Coniradiclionisetappellationis obsiaeulo suppteatis. Eis commiiliturvisiiaiio monasieriorum Tusciw.
0_uodsi non omnes iisexsequenclis potueritis inle- ,. (Lalerani, vn Kal. Decembris;)
resse, duo veslrum ea niiiilomrnus exsequantur. Cum ex aposlolicse servitutis ofucio in vinea
Datum Lalerani, x Kal. Decembris, pontificatus Domini Sabaoih, ctijus chslodia disponenle Domino
Jiostri anno undecimo. nohis dignoscitur esse commissa, exstirpare nociva
CLXXYI. el plantare utilia lenearaiir, nee boc possinius im-
_EPISCOPO -SAJOCE..SI. plere ubilibet per nos ipsos, ad hiijtis solliciludinis
- -
Respoudetur ad ejus consttlla. ministerium illos.advocamus interdum quos ad boe
(Lalei-tui, x Kal. Decembris.) idoneos repulamus. Cum igittir inter cseteros pra3-
- - (95) Cuui in jure peritus exislas, et copiam ha- latos Tuscicegeramus *devobis iiduciam plenioreni,
4ieas peiiiorum, non possttnfus 11011mirari quod super omnibus monasteriis tam in Tuscia usque
-super quibusdam j'uris ariiculis nos consulere vo- Viierbium et Realequam etiam in Marchia eonsii-
luisti qui nlhil aut modicum dubitalionis continere lutis commiiiendas vobis duximus viees nosiras..
noscunlur. Primus siquidem tuoe consulialioiiis Quorcica discrelioni veslrce per apostolica scriptu
articulus conlinebal quod cujusdam eccle.ise decano mandamus qtialenus Omnes pariter vel duo saltem
defunclo, ejusdem loci capilulum sub hac forma iu ev vobis, si quando quisquam vestrum neqniverit
- septeni -ex ipsis canonicis compromisil, ut .illum Q iuteresse, cum sociorum et evectionum liumero
,quem ex se vel ex aliis de gremio ipsius ccclesise moderalo eadem monasleria visiianles, corrigatis
.oinnes pariler vel major eorura pars duceret homi- .appellatione remota quse fuerinl corrigenda, sta-
iiandum, idem-capitulum reciperet in decanum. iueiuesineis quse.saluli et hoiiestaii videritis ex-
Unde cum unus ex illis septem a tribus ipsorum, et jiedire. Illam aiitem maluriiatem et lemperantiam
-alius, qui non eral de numero eorumdera;" (9i) in in exsequendo visilalionis officium"observetisul ii
decanum fuerinl nominati, a nobis ttia frateruitas ad quos vos decliuare coniigerit non miniis in ve.
- requisivil uter eoruin assunii debeat" a cajritulo in stro reccssu gaudeantquam accessu.
.decanum. Snper quo libi laliler respondeniiis, quod Dalum Laterani, vu Kal. Decenibris, ponlificalus
is qui, de nuinero septem a-tribus eorum dignosci- .nostri anno uiidecinio.
tnr nominalus, jttxta oomproinissi ienorem debet iu
decanum assumi, dummodo eleclioni de se fadoe
conseniiat. et aliquid eanonicuni non obsistal(9S)_
(93)Cap. Cum in jitre, De elect. in codicibusmss. Colbertino et Andegavensi.
(94) In lerl. Collecl. additurj ciinbus aliis, eliam (S.j Cap. GKHIin jure, l)e off. juilfdeleg.
U91 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUML:F. XI. 1492
CLXXVHI. A in douuun snain Maria excepisse, sed Martha, unde
TERRACONENSI, BRACARENSI, ET COMPOSTELLANOquandiu polest episcopus prrcesse pariler et pro-
ARCHIEPISCOPIS. desse, non debet cedendi postulare Jicenfiamaut
Non licere fratribus S. Joannis Hierosolym. iransire eliam oblinere. Sane dileeli filii fraires Hespiialis
ad Cistercienses. Hierosolymitani in parlibtis Itispanice constiluti
(Laterani, vi Kal. Decembris.) giavi nobis conquestione monstrarunl qucd qurdatn
(96) Licet quibusdam monachis el canonicis nce- fralres eorum, qui aclminislralionemet magistra-
non Ilospitalariis et Templariis a sede apostolica tum habueranl in domibus Hospifalis, et alii ejus-
sit indultura ne poslquam aliquis professtis Tuerit dem ordinis, ciun mandatum aliquod recipiunt a
apud eos, ad alium loeum possit ipsisinvilisarciio- magistris qtiod sibi non placeat aut durum etiam
ris etiam j-eligionis oblenlu transire, ul unusquis- videatur, se _d ordinem Cisterciensem transferuni,
que secundiimAposlolumin ea vocaiione permaneal elsic domus Hospitalis bonissuis multoties spolia-
in qua dignoscitur esse voealus, quia famen ubi tur.
Quia vcro eorumdem rralfum gravamen clausis
Spirifus ,Dei est, ibi Iiberlas, et qtii spirilu Dei non possunuis oculis peiiransire, dilectis filiis uni-
aguniur, non sunt sub lege, quia lex posila non versis abbalibus Cistercicnsis ordinis in Hispania
est justo, ea ratione yidetur hoc illis fuisse conces- B constiltilis nostris hiteris dedimus in ut
prsecepiis
sum ne quis ex temeritate vel tevitate in jac.urai» qu_c
p.semissa sunl diligenti ineditatione pensantes,
et in rtiinam sni ordinis sub prcelexlu majoris reli-
procurenl eadem firmiter observ.are, provisuri al-
gionis ad aliuin ordinem transvolaret, sicul frc- lentius ul quod sibi lieri nolunt, minime faciant
quenter a niullis eonstat esse prcesumptum, non fratribtts antedietis. Quoeirca fraiernila.i veslr_e
quidem tit ei transeundi licent.a denegetur qui eam' per apostolica scripta mandamus qualenus si dicti
cuui humilitate ac purilate duxerit poslulundam, abbales mandaluni nostrum
neglexerint adimplere,,
quaienus non ficte, sed vere, ad frugem melioris1 vos memoratos fratres conlra praemissoruinlcnorem
vitce valeat transmigrare. Talis ergo {.oslquam a non
permitialisaliqualenus molestari, quinimolam
praelaio suo transeundi, liceniiaiii postulaverit, ex rececientes fratres quam illos qui eosdem contra
lege privata, quce publiece legi pra;judicat, absolu- preemissamformam recipere forle prsesumpserint,
tus, liben; polesl sanctioris viloe propositum adim- ut ab hujusmodi prsesumptione desislanl per cen-
plere, nonobslanle prolerva indiscreti conlradic- suram ecclesiaslicam appellatione poslposita coin-
tione praelati, .qui privilejpum meretur amiltere; pellalis. Qtiodsi non oinnes, etc, duo vesfrum, etc.
cum concessa sibi abutitur poteslate; cum et Ro- Daium Loterani, vi Kal. Decemhris, anuo unde-
jiianus pontifex, qui supremam obtinel in Ecelesia, cimo.
polestatem , archiepiscopis et episcopis cedendii CLXXIX.
liceniiam ex justa causa peleniibus sine difficuliaie ) ARCniEPISCOPO NEOPATRENSI, ETEPIRCOPO DAVAtlEKS-,
coneedat. Quoeirca iioverint universi quibus hujus- ETABBATl SANCTI -.OC-ENIGRIPONTENSIS DIOECESIS.
niodi privilegium est concessumse ad concedeudumi Scribilur pro Theodoro episcopoNigriponlensi.
transeundi licentiam taliter postulantibiis dejure ; (Laterani, vi Id. Deeembris.)
teneri, quia sicut subdilus a praelato cum huniili- Sua nobis venerabilis fraler nosler Theodonis
tate ae puritale debet transeundi licentiam poslu- episcopus Nigriponiis fecit conqueslione monstrari
lare, ne bonum obedientice conlemnere videatur,, qiiod iicet coram dilecto filio Benediclolifuli Sanc-
sic profeeto prselatus subdito sine difficullate ac; tae Susannae presbylero cardinale tttnc ajioslolicss
praviiate dehel (97) transeundi liceiitiam indulgere,, sedis legato sacrosancloeRomanosEcclesiascanoni-
ne videatur projiositum impedire divinilus inspira- cam obedienliam promiserit exbibere praesiilojura-
tum. Si vero probabiliter dubitetur utrum quis velitt menlo, et idem iegalus episcopalum ipsum aucio-
ad ordinem arcliorem an laxiorem ex cbarilate ani ritale qua fungebalur confirmaril eidem, arcbiepi-
c. temeritaie transire, superioris est jiidicium re-- t) scopus lamen Albeniensis nietropolilaniis ipsius,
quirendum, ne forte' angelus Satanae in lucis an- occasione assumpla ex eo quod idem inuiigi nolebat
gelum se transforniel; illa seraper reguia inviola-- j'uxta consueludinem Laiinorum (98), prsesenim
biliter observala. ut imllus absque liceiuia Romanii cum idem archiepiscopus mandatum super hoc non
poniificis pr_esumai occasione quacunque deserere3 haberel apostolicuin speciale, ipsum pro suoevo-
pransulalum, quoniam sicut majtis bonum minorii luntalisarbitrio praesumpsitdestiluere, juris ordine
bono prseponitur, ita communis utililas specialii proelermisso, et alium in episcopum loci ejusdem
utilitati prcefertur; et inhoccasii recle pra;poniturr eligi fecit in ejus pr_ej'udicium"etgravamen. Guia
doclrina silentio, sollieitudo eontcmplationi, el la-- - igitur diclus epis.oj.us lam nobis quam ipsi archi-
bor quiefi. Ad quod utique designandum unigeni-- cpiscopo paraius sil, sicut asserit, canonicam obe-
lus Dei Filius Jesus Christus non deRachelesecun- dientiam exhibere, discrelioni vestrae per aposto-
dum carnem natus esi, sed deLia; nec legilur eiunl lica scripla mandamus quatenus, si esl ita, ipsusa

(96) Cap. Licet, De regularib. non cxstal m cocl. Andegav.


(97)"In tert. Goll. adtlitur, qnatibel. Sed hoecyox. (98) Vide gesta Innoc. III, cap. 7S.
14.3 PONTII.CATUS ANNO XI, CHRISTI 1208: T«4
ad episcojialumprrediclum medianle jusiitia subla- A. _ CLXXXiT.
lo cujuslibel appellalionis obslaculo reslitui faciatis, EIDEM.
nec permillatis eumdem super eo iridebitemoles- Super eademmateria.
tari, contradictores per eensuram ecclesiasticain (Lalerani, vld. Deceriibris.)
compescenles. Quod si non omncs, elc. Duo ves- (99) .Veniensad apostolicamsedem dilectus filius
Irum ea, elc. Guido nunlius tuus regias nobis lilteras praesenla-
Daium Laterani, vi Idus Decembr., ponlificatus vit.petensex parte tua suppliciter viva voce ul c.ha-
noslri anno undecimo. rissima in Chrislo fiiia lngeburgi regina Franeo-
CLXXX. rum uxore tua sponte ad religionis proposiiuin
IITTER-EPHILIPPI REGISFRANCORUH ADCOHINUM transeunie ac publice confitenie in loeo securo, sic-
PAPAM. ut legalus noster slaluerit, teque jurante quod-
De causa divortii. ram"carnaliter non cognoveris, lieeat tibi aliara
Sanctissimo Patri el doniino charissimo Innocen- ducere in uxorem; quia, sicut felicis memoricc
tio Dei gralia saerosanclaeI-omance et universalis Abxander papa proedeccssornoster respondit (100),
Ecclesia: summo pontifici Philippus eadem gratia licet in Evangelio Domlnus dixerit non licere viro
Francorum rex salutem el lam debitain quam devo- ^' u .orern suam nisi ob eatisam fornicationis dimit-
tam in oinnibus revereiuiam. tere, inlelligendtimest tanien secnndum sacri expo-
Palernilali vestrce,de quaplene confidimus,preces siiionem eloquii de iis quortim -matrimoniuin est
afrectuos_sex totocordis affectuporrigimusquatentis carnali copula consummaluni, sine qua matrimo-
viroverierabilidomino Gualcelegatovestro, quiestin nium consummari non polesl; el ideo si non est a
lerranoslra,detispoiebtaiemseparaiidimalrimonium viro suo cognila nuilier, licilum ei est ad r.eligionem
iioslrum appellafione reraola, sive per affinilatera, transire (101), sicul idem alibi dieitur, quod post
sive" per maleficium, sive intrando religionem, sive legitimum de praesenli consensumlicitum esl alteri
alio'quocunqtieniodoralionabili per quemsoletsepa- coiyugum eligere monasterium, etiam altero repu-
rari malriraonium lempore veslro et temporibus an- gnante, quemadmodum quidam sancti de nuptiis
tecessorum vcslrorum, el leviorem dispensalioneni vocali ftierunt, dummodo carnalis commislio- non
quam poleritis erga nos, si placet, faciatis. Super fucril subsecuta, et alteri remanenii, si comnion.-
iis autem et super aliis fideli ct familiari clerico lus coniinentiam servare noliierit, licitum esse vi-
nostro Gtiidoni de Atheiis latori prcesentium ex tlfeturul ad secunda possit vota transire; quia cum
parte nostra indiibifanler credatis. non fuissenl una caro simul effecti, satis potest
CLXXXI. (C transire unus atl Deum el aller in sccculoremanere.'
CHARISSIMO IS CURISTO FILI0PHILIPPO 1LLUSTRI REGI Cum igiitir banc solam causani assignel, quod si
FRANCORUM. lnulier per commistionem earnalem non est effecta
Responsoriaepistolwsuperioiis. una caro cuni viro, eo etiam repugnante ad reli-
(Lalerani, vu Id. Decembris.) gionemvaleat transniigrare, nullam aliam circum-
.Super causa conjugii alias libi liilerassatis pro- slanliam allegando, patet profeclo qnod exislenle
lixas dirigimus, quce pro maj'ori parte utriusqiie catisa, siibsequi potest efleclus, prsesertim cura sic-
patiis conlinent raiiones, bac prseseiiim ex causa, ul comniistio sexuura designat unionera inter ver-
ut illis inspe.cijs deliberes ciim \iris prudeutibus, bum et hunianani naturam, quia Yerbum caro fa-
qui nonniinus respiciant ad justiliani quain perso- cltim est et-habiiavit in nobis, sic animorum con-
nam, utrum expedial tibi sujier ipsa causa subire sonsus significat charilatem inter Dcum et jtistam
jiidicium, quod exerceri quirieni oportet sine omni animam, quoniam qui adhserel Deo, unus spiritus
acceplionepersonce. Nos autem, qui et tuam secun- esf cum eo; et ideo sicut vinculum unionis inter
dum aniinam desideran us saluiem. et ticum secun- Verbum et humanam naluram separari non potest,
dum corpus zelamur honoreni, hoc luaeregali pru- , sic vincailuni conjiigale inler virum et uxorem eis
denliseTeciafide consulimns el suggerimus inteu- viveniibus non polest dissolvi posiquam per con>
tione sincera, qualeuus non sohiin iucliiicsaniinuni, iiiistionem sextium effecti suntuna caro; sed sicut
sed eliam cogas ipsuni taiiquain j-ex fortis et pru- glulinum charitatis inler Deum et animam scepe
dens, qui tuo quoque debes animo dominari, ad dissolvitur, ila conjugalispotesl connexio separari
eshibeiiduni charissiniaein Clirislo filicenostrae Iu- qriandosulus inler conjiiges consensus exstilil ani-
geburgi reginse Francorum uxori tuae conjiigalem- iiiorum, propter illud quod inquit Apostolus, pro-
affeclum, quod quidem si feceris, nos tpud Deum toplasti verbum exponens dicentis, Erunt duo in
tibi Yolumusesse sponsores quoniam et in prcesenli carne una :Hoc aulem dico.mugnumsacramentumin
et in futuro ipse libi mcrcedeiii retribuet supra me- Chrislo et in Ecciesia (Ephes.v). Porro cum veritas
rita insperalam." ipsa, quse Deus est-.non per apostolum vel prophe-
Datum Lateraui, vn Idus Decembris,"ponttficatus lam,-sed per-se ipsam in Evangelio suo dicat : Qttod
nosiri arino uudecimo. Deus conjtinxil homouon separel (Matth. xis); el:
(99) Vide infra iib. xv, epist. 104, 10K. ".
(101) Cap. Ex vublico, eod, lit.
(iOO)Cap. Verum, De convers. conj'ugator.
--9- lNNOCENTIiIII PP. REGESTOROSILIB. XI. -' 1#S
Vir Tion dimiltat nisi propler causam fornicalionis _.nostris confessa fuerit in judicio quod fu eam car-
- ttxorem Cor.
(I vn), non est a nobis exiendenda II- naliter per eonimisiionemsexuum cognovisti, el hop
ceniia ut causa reiigionis vir ab uxore vel uxor a jpsum nobis mulloties inlimaverif, quasdam nobis
viro diseedat, nisi quantum exempla sancforum el ante triennium palentes Iitteras suo sigillo munitas
Palrum staluia declarant, rie huinana proesumplio in teslimouiumdestinando, in quihus constantissime
.onslituiionerii divinam iransgredi videatur. Pro- profitetur quod tu eam carnaliler cognovisii, et si
Tecto legimus quosdam sancios cx ipsls nuptiis atl forie contrariuni confilerelur aliquando, niuiqtiain
eremi soliludinem ,et peregrinationis pauperiem contrarice confessioni credamus, quia confessioisem
evolasse; quorum exemplo forle commomii quidam hujusmodi extorqueret ab ea vel meius poensevel
proedecessores noslri dixeruin quod desponsalatn siudium evadendi, sicut iu simili casu Teherga re-
puellam uon ticet parenlibtts alii viro tradere, mo- gina legilur conlra Lolhaiium regem olim sancice
snasteriumiamen eligere sibi licet, et decrela legalia memoriseNicolao papae prcedecessori noslro scri-
desponsatam, si conveni voluertt, nttllo censuerunt psisse. Ex prsemissis vero -decretis ve! exemplis
damno mulctari (102), quamvis exempla paucorum propositis haljeri non potest quod ii qui causa reli-
comraunem Iegem non faciaiu, proesertim illorum gionis suas deseruerunt uxores,-ad illas intraverint.
1
qni .creeiunlurab inspiratione di.vinafeeisse, cuin Tu aulem ad prsedictamconjugem luam non solum
rie nupliis voeati legantur; quoniam, ul inquit iutrasti, sed ut carnajiter ipsam cognosceres dili-
Aposloius i Ubi Spiritus Dei est, ibi liberlas (II gentem operam impendisti. Nuilus iilorura uxorein
Cor. m), et qui Spiritu Dei aguntur, non sunl sub induxil iit ad religiouem iransirel, quaieiiiisipse ad
Jege. Prsefata vero decreta non de conjiigibnssed de aliud conjiigiiim transvolaret. Tu vero non solum
sponsis quidam inielligi volueriini, sieut ipsorum flti hoc prasfatam indnxisti reginara, verum etiam
verba demonsiranl, qtioe non conjugatnm sed de- muliis pi'omissionibus provocasti; qtiiniroo jura-
sponsalam appellant. Sed nec c. prsedictjs decrelis iiientura ab illa ut hoc agerel accepisli, miilelibras
vel exemjriiscolligiiur quod allerutris conjtigtim, si - annui reddilus pollicendo. Nullus illorura vel mo-
-lales etiam conjuges reptUentur, ad religionis pro- .dico lempore in custodia coarciavit uxorem. Tuau-
posilum transeunl.ibus, reliqui ad copulam transie- tem per octo jarii annos prajfatam reginam in arcla
rint conjugalem, nisi quod proefalusAlexander Papa fecisli cuslodia detineri. Quinimo curo iili Iegantur
-legitur (105) cuidam episcopo de quadam ronliere transisse de riupliis, vel alii transire voluerint an-
jnandasse quod si vir ejiis eam carnaliter non co- tequam ad nuplias perveuissenl, haec posl sexlun.
gnoveral, et ipsa vellel ad religionem transjrc, suf- r. decimum annum a contracto coujngiotransire mo-
Ticienlem ab ea cauliouein reciperet, «I vel ad re- neiur, utinam non cogatur ! A tiullo illorum uxor
ligionem transirel, vel ad virum suum infra duo- conjugale debitum posuriavil. A levcro memorata
rum mensitim spalium nccedere procuraret. Verum regina frequenier exegit, sed illud ei reddere dene-
•ulrum inlcntio lua, ftli charissime, infra hos Iimi- gasli. NuHitis illorum uxor se cognilani dixit ab
tes eoneludatur quos exemj.lu sanctorura vel Palrum ipso. Ssepefalavero.regina constaiiterasseru.it, etiam
decreta prsefigunt, diligenfer opotiel adverli; nesi in judicio, quod lu eara carnaliier coguovis.li.Onde
fuerilin hoccasu, qtiod Deus aveiiai, erratum, no- si nunc conlrarium faiereiur, non es.sti cjus siniplici
-bis ac libi grande periculum et grave scandaium verbo credenduiii, cum et de Iiis qui causa fiigidi-
•oriatur. Manifestuiii est enim quod ad priedirtasn tatis affirmant se non pouiisse ad invicem commi-
tit
-reginani, conjuge;ii luam aliquoiies accessisti ul see.ri beatus Gregorius papa (104). statuerit
earnaliter eam cognosceres, diligeniem ad hoc one- eorum uterque septima nianu propinqiiorum iaciis
.__m impendendo; cui Iicet le asseras non potuisse sacrosanctis reliquiis dicat jiirejurando qnod nun-
carnaliter- eommisceri, foriasse lamen in ipso lali quam permistione carnis conjuncli una earo-effecii
commercio aliquid circa eam exiraordiiiarie pere- fiiissenl. Qtianio niagis ergo illa prrestare debel
gisli. Nunc auteiu etsi necessaria sibi facias con- D simile jiirainentuni qttsenimio leediovidetur affeci;i,
grue ininistrari, quanlnm ad vicium pertinel et ul non dicainus, correpla timore, seducla consiliis,
veslituni, ipsam tamen in arcta facis cusiodia deti- vel iilecta promissis. Vides ergo, fili ehaijssime,
iicri, ut de suis iieminem secum habeat marem aut quod circa pnefalam reginam longe aniplius pro-
iemiiiam, nec eliani ipsa palalimn in quo ienetur ccssisli quam secunrium exempla proposila vel
possil exire, neque quisquam ad eam sine luospe- prsemissa riecrela fuerit processum ab aliquo qui
ciali-mandato infra ipsum palalinm possil inlrare; catisa religionis suam deseruerit uxoreni, vel cujus
quain lioc modo deteiilam muitifariam induci feci- uxor ob catisam eamtlem reliqueril stitim virum.-
sii per induciores utique nuiltiforines, muitis et Nec pules quod isia dicanms quasi circa te nimium
inagnis promissjs muneribus, ne dicamus commina- velimus exereerc rigorem, cnm ex copiparaiione
• tionibus inlentatis, ut habitum religionis assumat simills facli possis adverlere nos erga le magna. be-
- el se dical a te cognitam non fuisse, ut sic aliain nigniiatis graliam impcndisse. Tempore .quippe
tibi copulare possis uxorem; quamvis ipsa legalis prselati prsedecessoris nostri Nicolai papae memo-
(102) 27. q. 2. c. 27, 28. (iO.)Yide eap. Laudabilem, De frigid. et ma-
(,105)Cap. Ex pubtico, De conv. conjug. iefic.
U97 PONTIFICATCSANNO XI, CIIRISTI 1208. 1198
raius Lolliarius rex, non niiiiimus, sed maximusi A ligionisproposito,sive alio qtiocunque modo ratio-
inler rcges, Thehergamuxorem suam propria leme- nabili per queui solent matrimonia separari, cattsa
ritate dimisii, et superduxit Gualdradam, faciensi fueril proposita coram eo; ita videlicet ut_ licet
illain in arcta cusioilia delineri etTstam regali bo- hujiismodivariatio sil suspecla, modode affiniiaie,
nore tractari. Cumquepra;fato.pr_edecessorinostroi modo de inaieftcio, modo de religione propouere,
suam jlla querelam deponeret, infer eoeleralibel-• seu quolibelalio indislincte ad conjugium dirimen-
him appellalorium desliiiavil,in quo 110.1.quidein dnm, si tainen ad qii;.stionem afl.ui.alis volueris
adliue confessam, sed cogi se ul.couira .se falsum liabere recufsiun, lorinani observet.quiimsuper eo-
diceret crimen innoluit, subjtingensquod si amplius dem ar.ticulo aliislegatis duximus prsefigendain;si
forel compnlsa,sciretur qtiodnonveriiale, sed timore vero caiisam voltieris prosequi inaleficii, forniam
moriis, et evadendi studio, qtiia non possel aliier, sequatnr sibi.proefixam. Quodsi de projiosiio fue-
-iceret quod rex-vellet. Ex iis potes et debes ad- ril religionis.agendum,idem logalus et prrescripia
verlere quantum luce magnificentisecuraveriinus prudenler atlendat et proponenda considerel dili-
el in verbis el in factis deferre. Prseclictnsenim genler; ac elemumsi de paiiiuin processeril voltin-
praedecessor superinductam Gualdradam pellicem lale, causam in qijolib.elcasu canonico (ineilecidal,
Lolliarii appellabal; nos auiem superinduciam a le vel ipsam suffieienterinslructani ad nostriim reniit-
imnqnam appetlavimusluam pellicem, sed nobilem lal examen, praTigens partibus terminuin compe-
jnulierein. Jlle prcefatumLotharium non appellahat lenieni quoper responsalesidoneos noslro. se con-
simpliciter regem, sed si rex veraciter dici posset Apecfuirepr-usenlejitjuslam auelore Deosententiain
qui nullo saiubri regimine appetitus corporis refrc- recepturae : illo semper in oranibus observato, ut
nabat. Nos auienf le -non solum regem siropliciter praifatae regince omnimoda provideatur liberlas,
appellaviraus, sed- catholicissimum jirincipein et qiiemadmoduinin simili casu jamdiclus pra;decessor
- christianissimum
regcin. llle duos arebiepiscopos, noster Nicolaus consiituit ita dicens : Sive de con-
Colonienseinvidelicet el Treverensem, deposuif pro jugii fwdere, sive de adullerii crimine sit judicium
eo qtiodinjustam sentenliam in cansa conj'ugiipro- jugilandum,nulla patilur ralio TebergamcumLollia-
- lulcrunt. Nos autem nee unum archiepiscopum de- -jio inire posse cerlamen, nisi prius ad tempussuw
posttimus, Remensem videlicet; avunculura luum, reddaa fueritpotestaii, et consanguineisprius libere
qui senlentiani divortii seu potius Iudibrii fahtilam sociata. lnter qttat locus esl etium providendus .n
proraulgavit.IIIeLolhariumregemetsuperinductam cjttonutla rismulliindinis fortnidelur, ne sil difficile
Gtialdradamexconnnunieaiionis'raucrone percussit. Q leslesproducerevelcwleruspersonasqitwlam a tan-
Nosaiiiein,-etsi protulerimus senlentiam interdieii, ctis canonibusquuma venerandisRomanislegibusin
non qtiideuiin loltim regnum, sed in parlem aliquam hujusmo-.ticontroversiisrequirunlur (106). Ecce, fili
regni lui, non lamen te vel superinduclam exconi- charissime, non dc corde noslro nova, verha confin-
niiuiicalionisubjeciinus,"sed nec iili vel tibi oflicia gimus, sed de jiire canonico aulhenlica producimus
divina suhlraxiintis vel ecclesiasiica-siibduximus instilnta, sicut viri prudenles le polerunl plenius
sacramenta. Lic.eleiiam le saepissimemoniierimus edocere. Quocircaregalem prudenliam rogarans at-
utprsefalam conjugem luam dehilre resiiuieresliber- lenlius etmonemus qualeiius ct qtiid liceat et quid
tati et regali faceres honorificentiapertractari, non- deeeat el quid eliain expedial in hoc agi negolio
dum tanien ad hoc aposloiica te conipuiiniuspote- soierler aliendas, ab illis averlens audiuim qui ca-
siale; sed necad reddendum _eidebiium conjugale pul luuni oleo peccatoris impinguant: quoniam, ut
sapissime poslulaiili adhtic ecclesiaslica censura divinis verbis ulamur, qui beattim te dictinl, ipsi le
compulinuis,multolies coiiimoiiitiiindiligenler. Pu- decipiunt, illud tibi sub obtentu divini judicii pro
lasne, magnifice rex, quod, elsi proefalus praede- luoruni remedio pecciiloruin in viiiule Spirilus -
- cessor nosier
prsesiantior nobis fuerit merito el sancti mandaiues, qualenus piiufaiam regiuam in
scieniia, nos-eosinms officioet polestale roinores, D nullo.permittas oflendivel ad aliquid invilani com-
ul qaod ille ju.lis._e zelo succensus erga lnntiira jielli, sed eam eldebitn faciasliberlale poliriet regali
rogcm egisse diguoscilur, nos erga le parizelo suc- boiioiificeiitiapertractari; ne, sisecus feceris.quod
censi -agercnon possimus, vel amodo miiuis jtiste non ci'edinms,jiidignationem divinam et ajiostoli-
agere valeaiiitisqtiod bactemis foiie plus justo di- cam merearis,el praier grandem offe.nsam,gravein
siulimus exerc-ere? Ul aulem- cognoscas affectum qiioque pcenam incurras, luaquc novissima jirimis
dilectionis ct gratiaequam erga te gerimus, ecce «t niediis.hujus p.eccali nierilo non concordent.
temperalo rigore niandajniis dilecto filio Gualoe Daium Laierani, v Idus Decerabris, ponlificatus
SanctceMarisein porticu diacouocardinali aposioli- lioslri anno undecimo.
coesedislegato qualenus, quemadinodiimpcr regias
Iiiter_is postulasli, tit luis verbis uiamur, appelhi-
lioue remota procedal super negotio liialrimqnii,
sivede aiBniiaie, sivedenialeficio (105), sive de. re-

(10o) Vide supra episl. 180. (iOGj 35. q. 2. cap. Sive.


*m INNOCENTIIIII PP. REGESTORTJMLIB. XI. 1500
CLXXXIII. A pter miserabilem illuin eventum qui rernm staimu
D1I.ECTOFILI0 GUAL.E SANCT-E MARt.E1NPORTICU DIA- inopinala morie prineipis immtilavil, de arrepto Ie-
_CONO CARDINALI, APOSTOLICZE SEDISLEGATO. gaiionis ilinere recedentes, iis inlenderc neqtiive-
Super eodem. rmit, frateriiitali vestrce per apostolica scripla man-
(Lalerani.) danms qualenus absolulo, pnefalo rege secundum
Super causa conjiigii charissimo in Chnslo filio formam prfescriplam, inquiraiis sollicite per vos
noslro Philippo rcgi Francoruin illuslri scribimus ipsos utrum judiees antedicli possint ab eo ratio-
in iiunc modnm: Veniensad apostolicamsedemdi- nabiliter recusari, et in cceterismandatum aposlo-
lectus filius Guido nuniius luus, elc, ulin dlia usque licum, cjuodpraedictisfuil legalis injimctum, sublalo
in finem. Ideoque discreiioni luce, fili Iegate, per cujuslibet conlradiclionis el appellalionis obstaculo
apostolica scripta praeeipiendo mandamus quatenns exsequi procuretis.
secundum formam prcescriplam prsevia ratione pro- Datum Laterani, 111Idus Decembrls, ponTilicaius
ceeias. nostri anno undecimo. • •
Datum Laterani, elc. CLXXXV.
CLXXXIV. UNIVERS1S CURISTI FIDELIBIISPERLOMBARDIAM ETMAR-
MAGUNTINO ET MAGDERURGENSI ARCHIEPISCOPIS. " CHIAM CONSTITCTIS.
De malrimoriioregis Boemim. Desuccursu lerrw sanctw.
{ Laterani, 111Id. Decenibris. ) ( Laterani, iv Id. Decembris.
Olim perlitteras a venerabili fralre nostro Avel- Ulinam Doniinus et nobis efticacem sermone!»
bergensi episcopo el dilecto filio abbate in Sichem el vobis ac aliis perfectum largirettir audilum ; ut
nnbis destinalas accepimus quod cum O.!(107) illu- quod de eoeiesiisregis obsequio suadetnus, saliem
strem regem Boemisesuper causa malrimonii quee per parabolam inducamini regislemporalis implere,
verlilur inier ipsum et nobilem mulierem A. soro- qui cum servorum suorum culpa regntun propriuin
rcm marchionis Misnensis anctoritate tam nostra amisisset, ad recuperationem ipsius auxilium scepe
qttain legatorum nostrorum pereinptorie citavissent, flagitavil eorum; quibusei non solum illud impen-
paiie mulieris ipsius in eorum prcesentiacomparen- dere contumaciter recusanlibus, quinimo manus
te, idem rex conluniaciier se sublraxil. Cuni aulem suas converteutibus bostiliter in se ipsos, ipse de-
ab ejusdem mulieris fuissetpaiie proposiium qtiod mtim propria recuperavit potenlia regnum suum.
Diemoraiusrex B. presliyierum, quem pioefali jiidi- Niiin igitur quis ex vobis fam misericors est vel
cescum liltoris ciialoriis miserant ad eunidem, capi _ demens qui si vice regishujusmodi fungeretur, ac-
fecerat et arciie custodicemancipari, ac iidem judi- ,c;eptolempore jiistiiiam judicandi servos taies, lan-
cis post per.mptoriam dieni biduo exspectassenl si quaro regios prodilores ei perfidos infideles, exsilio
forsan aliquis pro proefatorege in eorum praseniia •vel inccndio, suspendio, siveforsan alio duriori sup-
compareret, quia demumjani die lenia probatoper plicio non punirel, ul malis male perditis, in eoruro
testes idoneos quod porvenerani liuerse cilationis •bona fidelesalios subrogaret? Porro si sic rex face-
ad ipsum, suam uianifesle contuniaciam cognove- ret lemporalis, qui solumin corpore poleslalem ha-
runl, excommunieationis in eum senleiitiani pro- -beret.quanlomagisDominusJesusCbrislusrexregum
lulere. Cum igiiur dicttts rex dicereiur recusasse etDominusdomiiiaiuium, quieicorpusei animamno-
prsedictos jitdices Ul suspectos, vcnerabili fratri biscontulit, etulrumquepoiensestmitiere In gehen-
noslro Ilostiensi episcopo eldilecto filio Leoni lituli nam ingratitudinis viiioel velul infidelitatis crimine
Sanctae Crucis presbyiero cardinali, quibiis lunc suos servos polerit condemnare, si ei deterra quam
fuerat pro eausis imperii ac Ecclesicead partes illas prelio sui sanguinis eomparavil, ob culpatn profecto
officium legationis iiijiinctiim, dedinuis in mandalis non stiam, sedipsorum, ej'ecto,ad illam recuperan.
quaienns juratoria cauiione ab ipso rege i-ecepla dam neglexeriiilsubvenire. Ecce i|)se de sua bsere-
quod juri pareret, beneficium impendercnt absolu- 0 ditatepro nostris iniquilalibus pulsus exsulat, ecce
lionis eidem, et inqitirerent, si lainen possenf atl ad suam subventionem auxilitiin nostrum quasi ex-
lioc intendere, per se ipsos, vel facerent per aliquos -bceredalus implorat, nec est qui vel foveal exsnlem
idoueosviros inquiri uirum praediclijudiees ab ipso vel adjuvel implorantem. Expansis in c.rucebrachiis
possenl rationabililer recusari: quodsi lorenl ratio- iteratam quasi crticifigenlium se nohis insinuat
nabiliier recusati, audirent causam vel facerent au- conlumeliani, el pene penitus nullus esl qui ad ejus
diri apjiellatione remotit, ita quod cum essel usqtte debita movealur devolionc vindiciam. Transfigitur
ad senteniiam in ipsa proressum, nobis remittere- lancea latus ejus, manus et pedes clavis crudelibus
uir instrticta, preefixoparlibns lennino competente configuntur, et neminis fere peclus compassio-cru'
qtto se per procuralores idoneos noslro eonspeciui deliiaiis tanlse transverberat ut mortcm -sibl relri-
praesentarenljustamauctoie Deo seiuentiain rece- bulurus, quara tribuit illi pro ipso, in adjutorium
piurse ; alioquin partes ad prioruin judicum reniit- ejus exsurgat. Aggravata sunl etenim corda oinniiim,
terentur examen. Verum quoniain ipsi iegati, pro- et eo jam fere spiritum emittente voce magna, qua

(107)O«/(o_niM»i.Vide supra lib. n, episi. 1S8, etc. cap. Constiiutis, De testib.


«01 PO.YfIFICATUSANNOXI, CHRISTI 1208, 1S02
clamai, nequeunt exeilari, 0 qnain omnes sine pie- A flnes conctitiens; ut quia nnllus de Dei potentia du-
taie sunt facli el in crudeles universi niulaii, quan- bitabal, id singulLsuis criminibus iiiipularent, etsic
doquidempuerpera virgo depaupere prasepii diver- sallem reverterentur ad Dominum, el de suis pce-
sorio cum ptiero vagienle depellilur, el a ntillo sibi niterenl excessibus qui prius iif eordiliiis suis dixe-
debito humanitatfs sludio siibvenitur ! Vae genli ranl: Non esiDeus(Psal.xui). Cum igilur Domiuus
peccalrici,, vse populopleno peecalis ! Yere animi in "hoc forsan occasionem nobis voluerit praeslare
duri.es, ei serea lua [rons, ac nervus ferreus cervix salutis, imo salvalionis causam prabere, universi-
tua. Dominusqni le fecit, el non solum tibi tribiiil lalem vestram monemus altentius el exhorlainur in
id quod Iiabes, sed eiiam et quod es, cseditur et Domino,"ac in remissionem vobis injungimus pec-
conspuilur, blaspbematur et flagellaltir, quin poiius catorum, quatenus, ante oculos cordis liahentes ex-
jam cunctis ludibriis el suppliciis, quoe sustiuuit silium crucifixi, qui polentes sunl prcelium Domini
corporaliler, spirilualiler innovatis, rion solum ad praeliari, et crucein et arma capessant ; qni vero^
crucem usque deducilur, imo ipsa sibi etiam crux iion siinl h.ibiles ad pugnandtin), in expensis suis
auferlur, in hoc rabie moilernorum crucifixorum secundum proprias facullates aliquos dirigant bel-
veterum lyrannidenrexcedenle quod cum 111 i niiiil - lalores, nee sit qui se ab hujusniodiobseqtiiosub-
in cruce dimisissent eidem, isti nec crucem ; et ln B venlionis excuset quin aliquid saltein modictim vel
tanlam tui dissimulas ignominiam Creatoris. Heu unum numinum imperialem propter boc devole ac
"
servos ingratos "!heu faniulos indevotos, qui cum libehter impendal, cum ad mercandtun regnum coe-
coeliac lerra? Dominus ad recuperaudum proprium lorum inlerduiii calix sufficiataqusefrigidoe,acpau-
palrimonium, non siiis, sed eorum culpis amissum, per niulierin gazophylacium duo miuuta mittendo
adjuloiium implorat ipsorum, non solum illud im- laudelur plus.eseteris oblulisse. Proinde, charissimi'
pendere damnabiliter sibi renuuni, verum eliam in filii, dum communis instat necessitas, simullales
se ipsos hosiiliter arma convertunt ! Proh dolor ! domesticas deponalis, et operam quam essetis bellis
quis furor est, et quoelicentia lanta ferri ,domesti- aul guerris mutuis impensuri, in terrae sanctaevos
corum cruorem per civiliabella condere, ac perfidas juvet -auxiliiim exercere, quse pro peccatis nostris
et perferas naliones de Christi sinere patrimonio viris et viribus, operaloribus et opibus desliliita iii
triuuipliare ! Nunqtiid abbreviala et parvula facta t;mia necessitate consislit in qiianla prorsus ab ini-
est nianus ejus, utnon possit redimere, aut non est lio suaevisilalionis liequaquain nescitur exslitisse.
virlus ad-liberandum in ipso? Nonne ipse, qui ma- Ut autem de vestra jam quasi relributione secnri
lefacerel in sua increpatioue deserlum, induerei laliorem tam sancluin confldentius assnmatis, de
ccelos lenebris, et saceiim poneret operimentum " Dei omnipolentis misericordia etbealnrum apnsto-
eorum.fnniculumliseredilaiis suaeinsolo posseloris lorumPelrielPauli aueloritateconfisi, ex illa quam
sui verbo salvare? Deus siqnidem sempiternus D6- nobis Deus, lieet indignis, ligandi alque solvendi
iiiinus, qui terminos lerrse creavit, qui dal lapso coiitulilpoleslate, omnibus quilaborem hujus itine-
viriiuem, et iis qui non sunl (ortitudinem et vobur risin propriis personissuhicrint et expensis plenam
inuliiplicai, non deficiel nec eiiam Iahorabit quin peecaiorum suorum, de quibns cordis et oris ege-
oiieritalem provinciam quando voluerit el sicul vo- rint poeniteiuiam, veniam indulgenuis, et in relri-
liierilde manibiis eriiatimpiorum; sed iu occupa- butione jnsloriimsaluiis a?terniepoHicemuraugmen-
tione ac detenlione ipsiiis peccata nostra sic forsi- tiim. Eis auieni qui non in personis propriis illuc
tan punienda praevidilutpcena ipsa iinpceiiitenlibus accesserint, scd in suis lantum expensis juxta
lnajorem verlerelur in culpaai et poeiiilenlibuspro- qualilatem et facultatem suam viros idoneos desti-
ficerel-ad toronam; ot unde conlumacium aggrava- narint ilhic per annum irioraturos ,ad minusi et
relexcessus, inderemillerel bumiliantiiiin se reatus. illis similiter qui licetin alienis expensis in propriis
~
Sciens elenini quod diligeritibus se omnia cooperan- lamen personis, assmnpUeperegiinalionis laboiem,
turin honum,nonul scientiam sibi per experientiam j) inipleverini, plenain suoruin concedimus veniam
compararel, cum universa noveril et praeviderit a"b peecalorum. Hujus quoque lemissionisvolumus esse
seterno, sed ut nos de virtute vel infirmitate noslra participes juxla quanlitatem subsidii et devotionis
redderet cerliores, et darel inleHigiplenius qui sunt affectum otnnes.qui ad subvenlioneinipsius terra de
ejus, salulifcrsecrucis signum, in quo ipse salns bonis suis congrue ministrabunt. Personas qubque
nosirapependil, et terram nalhilalis suse, quam ipborum elbona, ex quo crucem suseeperint, sub
proprio sanguine consecravit, eapi ab inimicis fldei beatiPelri el nosira protcelionesuscipimiis, necnon
Cbrlstiansepermisit, si qnem forsan tangeret ejus et snb arcliiepiscoporum et omnium praslatorum
injuria, si quenrzelus divinse legis accenderet, el ad Ecclesise Dei consisiere defensione jubemus, sla-
vindicandamcrucis injiiriam excilarel.Dormiebant lnenles ul donec de ipsorum obilu vel reditu certis-
etenim somnum suum onines viri divillarum, dor- sime~cognoscalur,.integra maneant et qtiieta con-"
ini.ebant, et in siiis volunlatibus ac voluplaiibus ..sistani. Quod si qnisquam contra praesumpserii, per
dormitabant, eum faclus est repenle de coelosonus censuram ccclesiaslicam appellalione postposila
tle inopinalo Christi hsereditaiis excidio, non soliim compescalur. Si qtii vero proficiscenlium illuc ad
exeitans dormienles, sed univcrsos Chrisiianorum prajsiandas usuras jtiramento lcnenlur aslricti,'cre-
1503 INNOCENTIIIII PP. REGESTORU.MLIB. XI. ISfii
ditores eorum per Ecclesiarum pnelatos, ut remit- A i confessus quod cmn qnidam in villa quadam ad
lant eis prtestitmn juraineninm, et ab usurarum ipsius jiirisdiciiouem spectanle infamarelur, de
exaelione desistant, eadem praecipiimis districlione furlo, et idem illud inficiarelur omnino, offerens
compelli. Quod si quisquam creditortim ad solutio- quod candentis ferri judicio sepurgaret, adjiciendo
nem eos coegeril usurarum, ipstim ad restitulionem ut suspendio puniretur si deficeret in eodem, dictus
earum simili cogi animadversione mandamus. Con- episcopus a judice requisivit quid super hoc vide-
"
cedimus eliam venerabilibus fratribus uoslris Cte- retur eidein, ~et cum -judex respondisset ul flerct"
nionensi eiYporiensi episcopiset dilecto fllioabbati sicut fur ipsemet dixeral; ferrum candens in ipsius
de Tilielo, qtiibus specialiter auctoritatehi tradidi- episcopiprsesenliaest allatum; quod cuni accepisset
mns indiicendivosad opns hujusmodipielatis, necnon fur ille, combustus est. Uude jndex. expavefaclus,
aliis archiepiscopis et episcopis in quorum dioecesi- quiu sihi super hoc videretur consuluit episcopum
bus permanelis, ut circa eosqui de honis suis lerrae memoralum ; qui respondil quod si fur idem sic
sancn» voluerint subvenire, de discretorumvirorum evaderet, malum cssel; quanquam per Jitleras quas
consilio, qualilale personaruni et rertim qiiantitate idem episcopus nohis modo direxil afiirmel se tali-
pensatis, et considerato nihilominus devotionis " bus verbis usuin fuisse : Auditis qiiantus esi clamnr
affectiijOpusinjiinctsepoeiiilentiaecommutare possint populi, omnes dicuni quod tfialumest si evaserit im-
in opus eleemosyncefaciendse. puniius, et sic episcopusel judex villam ipsam cum
Datum Laterani, iv Idus Decemhris, pontiflcatus muliiiudine snnl egressi; in quorum prseseniia fur
noslri anno undecimo. prsediclus aucioritale ipsius episcopi esl suspensus,
CLXXXVI. propter quod ipstim cum Iitleris vesiris ad sedem
ARCHIErl^COWS ET EPiSCOPIS ET ALIISECCLESURUM apostolicam destinastis. Sed idem in nostra prasen-
FRJELATIS PERLOMBARDIAM ETMARCHIAMCOXSTITUTIS. tia constitutus nihil unquam super iis proposuil co-
De eadem re. ram nobis; nec litteras vestras vidimus, licet ideni
(Dattim, ul in alia.) se nobis illas asseral pra-sentasse; quinimo statim
Ulinam Dominus el nohis elfieaeem sermonem , cum diclus archiepiscopus ad apostolicam sedem
etc, in eumdemfere modumusque in finem. Quocirca accessit, qui nohis hujus rei seriem plenarie indica-
nniversilatem veslram monemus attentius et horta- vit, idem episcopus a nosira discessil pisesenlia, et
nuir, per apostolica vohis scripla maudantes qusi- perquisitus non poluitiiiveniri. Nos aiilemsuper iis
temts apud populos vobis suhditos studio sedulaj ciitn fralribus nostris deliberavinius diligenter, et
pra:t!icatioiiis el exborlalionis instetis ut juxta r| quia idem episcopus, non sohim in judicio candeuiis
noslram et priedictorum episcoporum et ahbatis ex- forri, verum etiam in furis suspendio graviier nosci-
liortationem nieinoratae lerrai sunctse succurranl, tur deliquisse, cum liis non laiitum aucloritalem
consiiiulioiieu)et niaiuiatum uostrum in caeterisquoe prsesliieril, verum etiam proeseiuiam exhibuerit
supcritis sunt cxpressa sublalo cujuslibet contradi- corporalem, ipsum indignum altaris liiiuislerio, re-
ctionis et appellalioiiis ohslaculo efficaciter exse- putamus. Cuin igilur pontificale ofiicimnsiue-altaiis
queiites,qiiadragesimam quoque parlem ecclesiasti- ministerio non valeat adimpleri, discrelioul vestrae
corum rcddiitmm provcntuumque vestrorum e't per apostolica scripta mandamus quatenus ul epi-
aliorum nihilominus clericorum, necnon et alias scopatui cedat moneaiis eumdein. Alioquin ipsuin
fideliumeleemosynas, quas dudtun ad siibventionein auctorilate apostoliea ab Albigaiiensi Rcclesiasuh-
ipsius lerroemandaviinus congregari, SMjiiidemcol- iato appellationis ohstaculo amoventes, faciatis
lecloesuiil, assignari priedictis episcopis el abbali cidem per electionem canonicain de persoha idonea
quantocius faciiitis, in ejusdem terraa subsidiuin provideri, contradictores pev censuram ecciesinsli-
juxla snoe discretionis arbilrium transtniileiidas. cam jppellalionepostposila compescentes.
Alioquin eas colligidiligenter, et ipsis faeiatis fide- Daium Lalerani, nldib. Decemb., ponlificalus no-
iiter assignari. D stri anno undecimo.
Daliini, ul in alia. . CLXXXVIH.
CLXXXVil. r-RlORIOSF..NBI
ETSUPERIORl SANCT.-EFREDESVflDJJ.
EPISCOPO YPORIENSI ET ABBATI DE TILIETOVISITATO- Sciibitur -proabbalede Bello.
RIBUSLONBARDIiE. (L;iterani, u Id. Decembris.)
De episcopoAlbiganensiremovendo. (109) Ex tenore litterarum vestrarum intellexi-
(Lalerani, n Id. Decembris.) nius evidenser quodcum causam qiiaeinler I. eleri-
Ex lilleris veslris accipimus quod cum ad Albiga- cum ex parte una et abbalem et conventum de
nensem Ecclesiam una cum venerabili fratre nostro Belloex allefa super reddilu decem marcharum vel
Pisano archiepiscopo, lunc episcopo Yercellensi, quindecimquasidem exigebal ab ipsis, eo videlicel
accessisselis (108), visilationis offlcium inipletufi, quod eidem, quain-cilo se facultas oflerret, in tan-
Albiganensis episcopus inter coeteraquae proposita tum se proiniseranl provisuros, nec promissionem
fuerant conlra ipsum, Iioc vohis ore proprio est suam curavcraiil adimplere, noscitur agilari, vobis
(108) Cap. Ex lilteris, De excess. Pradalor. Yide ({00) Cap. £x tenore, De conccss. voeb.
fclfralib. sm, episi. loi.
1N08 PQNTIKICATUSANNOXI, CHRISTl I2H8. . 1508
duxerimus conunittendam, diclus clericus post litis3 A- " CXC.
coniestalionem chartam quaindam nionachorum ip- ELECTO KAZORESCENSI. --
sormn continentemcxpresse quod ei primam Eccle- Snsci»i/i<rsnb proiectione aposlolicmsedis.
siam ad suam donationem speclanteni valenfemi (Laierani, v Id. Decembris.)
decem marchas vel quindecim assiguaie promise- Ctim a nobis peiitur quod jusliim esl el bone-
raiil exhibuit coram vobis, nihilomimis per idonens; sltim, etc, usque effectum.Eapropier, dilecte in Do-
testes probans ipsos posl proinissionem hujusiuodi, niino fili, luis juslis poslulalioiiihus grato concur-
Iicet pottieriut, nolle sibi, quanquam super hoc: renies assensu , Nazoreseeiisem Ecclesiam cum
admoniti fiierinl, providisse, quare dictos abbaiemi omnibus quae inpra>senliarum raiionahiliter possi-
et monachos_adassignandum sibi reddilum decenii dei, elc, usque couiiminimus.' Decernihmsergo ut
lnarcharum ad ininus cogi cum insianlia postulahal. nulli omnino homiiiiim liceai banc paginam ndslr;K
Ad haecautem fuil ex adverso responsum qttod ra- prolcclionis iufringere vel ei, etc. Si q<iis aulem
tione promissionis hujusmodi, utpote faclos conlra hoc attentare prasumpseril, etc, usque inciirsurum.
conciiii Laterauensis staluta, quoeprohari per char- Datuni Latevani, v Idus Decembris, pontificalus
tam exhibitam videbalur, eos uon poleral conve- nostri anno undccimo.
nire, prsesertim cum non de aliqua Ecclesia, sed de B CXCI.
proniissione tanlum, in lilleris nostris menlio ha- EPISCOPODAVALIENSI. '
berelur. Cmn igiluraliis ipsospossectmveniriasse- De eodem arguineiilo.
rentibus, aliis vero iu conlrarium sentientibus,
CDaluni,ui in alia )
super hoc fuisset hinc inde coram vobis diutius Cuma nobis petitur, eic, vsque cffectum. Eapro-
dispiitatum, vos quidjuris sil in hoe arliculo duhi-
pter, venerabilis in Chrisio fraler, etc, tisque as-
tautes, in negotio ipso uiterius proeedere noluistis sensu, DavalienseniEcclesiam ciimoinnibus
donec super hoc" reciperelis noslroe beneplaciimn quseiri-
pra3Sonliarumralion;ibililerpossiJe!,elc.,«s9»eco!ii-
vsiuiuatis, nobis humiliter supplicanles ul quiJ sit inunimus. Deccrninms ergo... hano paginam nosiraa
in hac parle agendum vos dignaremur pcr noslras
Jilteras reddere cerliores. Nos igittir atiendenics protectionis infringero,elc, tisque iiiciirsuruin.
Daluni, ul in ulia per toium.
quod pronrissio praedicla non tenet, utpole conlra
CXCII.
statuta praefaliconcilii attenlata, discrelioni vestrse EPISCOPO ETARCUIDIACO.NO CREMONENsIBUS.
per apostolicascripta niandamus qiiatenus, memorato De eleclione abbatis de Comu.
clerico super hoc sileiiiium inipoiientes, ah impeii- (C
lioue ipsius dictos abbatem et nionachos absolvaiis. (Laterani, xvi Eai. Januarii.)
Cum veniiaLilis fraler nostcr Yporiensis episco-
Daliim Laterani, n Idus Decen.bris, ponlificalus
noslri anuo undecimo. pus .et dilectus filius Alberlus prcsbyier Mantuanus
ad monasteiiuin Sancli Slephani de Cornu ob visi-
CLXXXIX.
laiionis et correctionis ofiiciiim accessissent, sta-
MOPATRENSl ARCIIIEPISCOPO, ET EPISCOPO DAYJXIENSI, tulis in eo pliirimis quoercgulari congruunt hone-
ET-DILECTO PILIOELECTO NAZORE>CENSI. P. tuncabhas ejiisdetn monasterii snper
Dc obedientia quam episcopi debenl suis metropolt- staii, quia crimine
tanis. lapsu cariiis, Simonioe,ac inultis"aliis gra-
viter fueral iiifainaliis, cum ipsi jnxla officii sui
(Laierani, vt Id. Deceiubris.)
Yenerahilisfrater noster Larissiensis archiepisco- debitum super iis vellentinquirere veritalem, idem
ahbas eis liumiliter supplicavitul secundum formani
piis sua nobis conqueslione monslravit quod"vene-
rabilis frater noster Dimitriacensis episcopus suf- juris procederenl circaipsum, cum notoria res non
nec vexaret eum fama publica vel privala,
fraganeus Larissiensis Ecclesiae, fultus potentia esset,
laicali, eidem denegat obedientiam cl revereniiam nec etiam contra eum accusalor aliquis apparerel.
debilam exbibere. Quocirca discretioni veslrac per j Cumque ipsi supplicaliones vel potius exceptiones
frivolas11011
admitlerent, dictus
ajioslolica scripta mandamus qualeiuis praefatum hujusniodi lanquain
abbas sedem aposlolicamappellavit. Sed iidem ap-
episcopumuXdebilam ohedienliam el honorem exhi-
beat archiepiscopo meniorato monere diligenlius et pellalionehujtismodi,velulfruslratbria,non admissa,
iiiducere procuretis, eum ad boc, si necesse fueril, a priore ac muliis monachis ipsitis coenobii,qui
districlione qua convenil appcllalione remola co- super hoc deposuerejurali, de praemissis inquisie-
gcnles. KuJIis liileris verilati el justitiaj -prsejudi- runt plenius veritnlem. Inlerim autem cum de prae-
nostro
cantibus, ctc. Quod si non omnes, elc, duo ve- dictis visitaloribus abbas ipse in audilorio
sirum, etc. gravem fecissct conquestionem deponi, venerabili
' Diiium
Laierani, vi Idus Decembris,poniificaliis frairi noslro Uherio Mediolanensi arcbiepiscopo
nestri anno uudcciinot S.R. E. cardinalrdedimus in mandatis utinquireret
abepiscopoel presbyieromemoratis qua decausa in-
ducii fuerintad inquisilionembujiisinodifaeieridam,
etnisialiamrationabilem causamoslendereni,nepro-
cederentad inquisitionemproediclamauctorilateipsis
1S(H INNOCENTIIIII PP. REGKSTORUMLIB. XI. iSDS
apustolica prohiberet, in slaium debitum revocato A est, curiam quoedicilur Coningohof cum omnibi.s
si quid posl appellalionem ad nos raiionabiliier in- perlinentiis suis, officjom Elikeri cuin omnihusat-
lerposiiam in ipsius ahbalis prsrjudicium aJlentss- linenliis suis, velus olTieiumcum pertinentiis suis,
sent; alioquin canonicum haberent in eadem inqui- duodeciin mansos juxla Albiuni cmn pei-tinentiis
sitione processum. Cum igilur de ipsorum processu suis, in Schivia villain qnos Lanchtia dicitur, et
lain per litteras eorumdem quam per relationem possessiones quaa jaceni juxta Lu, bona quae bonae
episcopi memorati nobis plenius constitisset, di- niemoriae Ermengardis marchionissa Ecclesiae ve- -
cttim abbatem ab eadem abbalia exigenle juslitia slroeconlulit in Tiuuarisco, curiam scilicet Crim-
duximus removenduin, diseretioni veslrse per apo- pestede cmn omnibus suis perlinentiis, curiam Fra-
slolica scripta mandantes qualenns et quod a gistede eiim pcrlinenliis snis, loiam lerram quae
nobis esi snper hoc provida deliberalione statu- diciiur Bitsin ctitn peninentiis suis, officiumOddo-
luni faciatis per censuram ecclesiaslicam subialo nis cuin perliiieniiis suis, officium Hermanni et
contradiclionis et appcllationis obslaculo firnii- Wilberni cinn omnibus pertinenliis suis, officium
ler observari, ac priori et fratribus ipsius niona- Sibcrui ctiui pertinenliis suis, ofiicium Hesingi cum
slerii auctoritale aposlolica injungalis ut personam pertiucnliis suis. Cum iuitem generale interdieium
idoneam per electionem canonicam sili prseficiaul terroe fueril, eic, usqne celebrare.Chrisma vero,
in abbatem-.Ipsuui quoque depositum ad restituen- oleum saneiiim, tonsccra.iones altarium seu basi-
dum privilegia moiiaslerii el alia quoesuse fiieranl licarum, 'ordinaiiones monachorum qui ad sacros
coimuissa custodia? per censuram eamdem sublato ordines ftierinl promovcndi, a dicecesano_suscipie-
appellalionis obslaculo compellniis; conlradictores, lis episcopo, etc, usque volneril exbibere. Alioquin
si qui fueriul, vel rebelles dislrictione simili com- ad quemcunqiie inalueritis anlistitem recurratis,
pescenles. qui aposiolica fullus auttoritaie quae postulanlur
Datum Lalerani, xvi Kal. Jiinuarii, ponlificalus indtilgeat. Obeunle vero le nunc ejusdem loci ab-
noairi anno undecimo baie, etc, usque secuudum Deum et heati Bene-
- dicti Regulamproviderint eligendum. Quod si forte,
CXCIH.
SICIBALDO ABBATI MONASTEUIl SANCTjLMARl.*UE quod ahsit! in suo collegio invenire neqtiiverint
ROSEVELDE, EJUS-QUE FRATRIBUS TAMPR.«SENTIB'JSqui huic regimini idoneus habealur, licent eisdem
OjUAM FUTURI3REGULAREM VITAMPRCFiiSSiS IN de qnocunque ualuerint loco sui ordinis et suae
PERPETUUM. profsssiouis assumere. Prohibemus insuperut nul-
De confirmationeprivilegiorum. Q ios alibatum Roseveldensisinonasterii bona infeu-
(Latcvani, v Id. Docemhris.) dare, vel vendere, seu alio quolibet litulo alienare
Quoties iliud a nohis pelilur qtiod religioni el sine assensu majcris el sanioris parlis capiluli ve-
lioiieslali convenire dignoscitur, animo nos decet stri praesumal. Praclerea decernimus, sicut praedieti
libenli concedere et pelenliuin desideriis eongrutim antecessores uoslri Adriantis el Alexaiiiier Roinani
imperliii suffragium. Eapropter, dilecti in Domino poiuifices decievisse nosciintur, rie alictti archiepi-
filii, veslris juslis postuiationibus clementer annui- scopo ve! episcopo seu aliiecclesiasiica' siecularique
inus, et prsefalum nionaslerium Sanctae Mari* de personaealiqua disponere vel ordinare aut exactio-
Rosevelde, iu quo divino mancipati estis obsequio, nes vel paratas recipere sine consensu et volunlate
qiiod ad jus et proprietatem UonianseEcciesias per- fratrum ibiDeo servientinm liceat, sed tanium Ro-
linere dignbscilur, ad exemplar felicis memori:e niano pontifici ad obediendum vel serviendum ler
praedecessorum noslrorum Adriani et Alexamlri neatur. Ad hnecslatuenies sancimus ut nullus un-
ftomanorum pontificum sub heali Pelri et nostra- qtiam monasterii vestri advocatus esse praesumat
prolectione suscipimus et praesentis scripti privile- nisi quem fralres communi consensu pyaeviderinl
gio coinmunimus, slaluentes ut quascunque posscs- eligendum. Sepulturam quoque ipsius loci, etc,
siones, qusecunque bona idem monaslerium Inprse- usque nullus obsistat. Salva lanien jnsiitia illarum
senliarum juste et canonice possidel, aul in fulu- ecclesiarum a quibus morluoriim corpora assiimun-
rum eoncessione ponlificuin, largilione regum vel ttir. Decernimus ergo ul nulli omnino honiinum fas
principuin, oblatione fidelium, seu aliis juslis mo- sit praefatum monasterium, elc, usque prorutura.
dis praeslanle Domino poleriladipisci, flrma vobis Salva sedis aposlolicseauctorilaie. Ad indicium au-
vestrisque successoribus et illibata pennaneanl, in tem perceplsebujus a Romana Ecclesia libertalis,.
quibus baecpropriis duximus exprimenda vocabu- seeundum quod Udo marchio ciim fratre suo Ro-
lis. Locum ipsum in quo praefatum monasterium dullb el malre Odda, in qtiorum palrimonio moiia-
silum esl cum perlinenliis suis, deeimam de Lu, slerium ipsum silum esl, instituisse dignoscitur,
quam lisnaememorioe Albero Haniburgensis Eccle- per annos singulos bizantium unuin nobis nostris'-
sise archiepiscopus ex connivenlia lolius cleri et que successoribus persolvelis. Si qua igitur in fn-
populi eidem monasterio veslro in concambium de- turum, etc, usqne subjaceat. Cunclls aulem eidein
dil, decimam de Rosevelde, quaeitem in concam- loco, etc, usque prsemia aelernaepacis inveniant.
bitim pro' silva ijuaedicitur Frankenholt vobis dala Datuni Lalerani per manum Joannis SanclseMa-
«09 PONTIFICATUSANNOXI, CHRISTI I2C8. ISIO
riae in Cosmidindiaconi cardinalis S. R. E. can-•A - CXCYI.
cellarii, v Idus Decembris, indictione xi, Iiicarna- ARCHIEPISCOPO ET SUFFRAGANEIS TERRACONEKSIS BC-
tionis Doininicoeanno 120S, ponlificatus vero do- CLESI/E.
inini innocentii papaeIII, anno undecimo. De negolio Durandi de Oscaet sociorumejus.
CXCIV. (Laterani, xv Kal. Januarii.)
ABBATl ET CONVENTUI SANCTI VEDASTI ATREBATENSIS. (Hf) Ejus exemplo qui non esl Deus dissensio-
- . De libertale ejusdem monaslerii. nis, sed pacis, volens omnes homines salvos fleri et
"(Laterani, xvi Kal. Januarii.) ad agnilionem veritatis venire, venienles ad apo-
Ex privilegio felicis memoriae Alexandri papse stolicam sedem dilectos fllios D.urandumde Oscaet
praedecessorisuoslri, quod inonasterio vestro con- socios cjus palerna benignilate suscepimus, et ea
cessit, elnos ad exemplar ipsius duximusinnovan- quae nobis lam pro se quam pro fratribus suis expo-
dum, evidenter apparet monasterium ipsum nuilo nere curaveruntpleno concepimus inlellectu. Ex iis
medioad Romanam Ecclesiam periinere. Licet au- ergo quae nobis de articulis fidei et sacrameiUis
tem diieclus filius... Alrehalensis canonicus nun- Ecclesiaediligenter examinati dixerunl cognovinius
tius venerabilis fralris-nostri Alrebalensis episcopi eos fldem sapere ortbodoxamel Catholicam astruere
n.uper in nostra praesenlia consliliilus firmiier asse- " veritatein. Ad majorem lainen cxprcssionem appo-
ruerit qiiod tempore bonse memorise-Urbani papae sitis evangeliis, et scriplo confessionis eorum im-
praedecessorisnostri super hoc inter ipsius episcopi posito super Illa, recepimus ab eis Iiujusiuodi jura-
eixuuin, fili-abbas,praedecessores exstitit litigaluni, mentuin: Ego,inqu\l,Durandus de Osca inier manut
quia iamen privilegium Jibertalis apparet, et de luas consecratas, summepontifex domine Innocenti,
ipsius episeopijnre non constal, eidem episcopo per Deum invocotestem in animam meam quodita sim-
noslras littcras duximus inhibendum ne contra te- pliciter et vcraciter credo sicul in hoc scripto per
norem ipsius privilegii vos tam in personis quam omnia conlinelur, et conlrarium nunquam credam,
rebus ad ipsiim inonasteriuin pertinenlibus mole- sed contrarium credenlibus pro posse resislam. Tibi
slarepraesumal; sed si idein ep.iscopusdejure con- verolanquain beati Petri apostoli mcce:.sori el archi-
fidil, causam suam ordine judiciario prosequalur. episcopiset episcopisaliisqueprmlulisinqiiorumdioi-
AJioquinsenieiuiam, sisenlenlia dici dehet, quatn' cesibus vel parochiis commoraborobedientiamet re~
in vos episcopus ipse proferrel, decemimus non verenliam exliibebo lam debilam quam devolam.
servandam, tauquam a non suo judice pronsul- Scripluin autein confessionis est lale.
gatam. . r( < Paleat onmibus fidelibus quod ego Durandus
- Datum
Laterani, xvi Kal. Januarii, ponlificatus de Osca et I. et E. et B. et omnes fratres nostri
i.oslri anno undechno. corde credimus, fide inielligimus, ore confiieinur,
CXCV. et simplicibus verhis affirniamus Patrem et Filium
PRIORlET FRAJRIBUS ANDRENSIBUS. el Spiiitum sanctum tres personas esse, uniim
Vt rehaberevaleanl possessionespignori obligatas,-_ Deuin, lotamque Trinilalein. coessenlialem et con-
(Lalerani, xm Kal. Januarii.) substanlialem el coseternalem cl omnipoienlem, et
(110) Ex parle vestra fuil propositum coram no- singulas quasque in- Trinilate personas plenuin
tis quod nonnulla ad feudiim vestri monasterii per- Deum; sicul in Credo in Deum, el in Credoin uuum
linentia obligata potenlibus ab infeodatis in pignus, Deum,ei'u\ Quicunquevult continelur. Patrem qno-
facta sunt, non quidem -de jure, sed fanlum de que et Filium elSpiritum sauctum uiinm Deum,
facto, ab eodem monasterio usuris excrescentibus de quo nobis sornio, esse creatorem, faciorem, gu-
aliena. Unde nobis bumililer supplicastis ul lerras, bernalorem ct disposilorem omnium corpoialiiun
redditus, et alia quaepraedicto modo ad monasle- el spiritualium, visibilium ,el invisihilium, eorde
rium vestrum speclanl, vobis, ne omnino alienari credimus et ore confitemur. Novi et Veteris Testa-
continganl, iri pigtuis "recipere de noslra permis- D 1 menli ununi eumdemque auctorem credinius essa
sione liceret, ita vidclicel quod recepti fructus vobis Deum, qui in Trinilate, ut dictum est, permanens
coinputari non debeant pro usuris. Yolentes aulem de nihilo cuncta creavit, Joaniieinque Uapii-
monasterii veslri indemnitalibus paterna sollicilu- stam ab ipso missum esse sancturii el justura
di.ne prsecavere, annuimus poslulatis. Nuili ergo et in utero matris suse Spiritu sancto reple-
omninohominumliceat Iianc paginam nqslrse per- lum. Iucarnationeni divinitatis non in Patre nec
missionis infringere,"velei ausu lemerario conlrairb, in Spirilu sancto factam, sed in Filio lantnm,
Si quis autem hoc attenlare proesumpserii, etc," corde credimus et ore confitemur; ul qui erat in
usque in finem. divinilate Dei Palris Filius, Eteus verus ex Patre,
Daiuin Laterani, xm Kal. Januarii, ponlificalus esset in bumanitale hominis Filius, homo verusex
nostri anno undecimo. matre, veram carnem hahens ex uscerihus matris

) (HO) Vide tom. IX Spicilegii Dacheriani, pag. 582. "•- <


(111) Yide lib. xii, epist. 17,66, el seqq.lib.xm,'episl; 77, 78.
4S11 iNNOCMNTII111PP. REGESTORUMLIB. XI. lf.12
et nnimam hnmansm ralionabilem, simul ulriusqiu. A toribus vere posnitenlihusveniamconcedi a DPOcre-
nattira, id est Deus el lionio, una persona, iinus diiiius, eteis liheiilissiinecominuiiicaimis.Unciioneni
Filius, miiis Christus, unus Deus cum Palre et Spi- iiifirinoriimcum oleo cousecrato veneramur. Conju-
ritu saiicio, omiiium aiictor el reclor, natus ex Vir- gia carnalia esse conlralienda secumlum Aposiolum
giue Maria vera carnis nativiiaie, nianducavil et bi- non negatmis, ordinarie vero coiiir;icta disjungere
bii, dormivit el fatigatus ex itinere quievit, passns oninino proliibeinus."Ilominemquoque cum sua con-
vcra carnis suaepassione, morluus vera corporissui juge salvari credimus et fatemnr; nec eliam se-
niortc, et resurrexit vera carnis snse resurreclione cunda vel ulteriora malrimonia condemnamus.Car-
el vera aiiiina. ad corpus resumpiione; in qua posl- niuin percepiionem minime culpamus. Non conde-
quam maiiducavilel bibil, ascend.itin coelum,sedel mnainut jtiramentum, imo credimuspuro corde quod
ad dexteram Palris, el in eadem ventiirus esl judi- ciim veriiaie et judicio el justitia licitum sil jurare.
care vivos et morluos. Corde eredimus el oreeonfi- [{Ho) I)e poteslatesaccuiari asserimnsquodsinepec-
temur unam Ecclesiam, non hserrticorum, sed san- calo mor.ali potest judicium sanguinis exercere,
clnm Roiuanam catholicam et aposlolicam, exlra diiinmoiioad ii.fcrcnd._mvindictam, non odio, sed
quain neminein salvari credunus. Sacramenta quo- juriicio, non incaule sed consullepiocedat.] Praedi-
que quae in ea celebranlor inaeslimabiliatque invi- cationeni necessariam valde et laudabilemesse cre-
sibili virlute Spiritus sancti cooperarite, licei a pec- dimus; lamen ex aucloritate- vel licentia sununi
calore sacerdote iniiiislreniur, dum Ecclesia eum poiuificisvel pra.latorum periiiissioneillam credimus
recipil, in nullo reprobainus, nec ecclesiasticis olli- exercendiim. In omnihus vero locis ubi manifesti
ciis vel benedictiotiibusab eo celebralis detrahimus, lioerelicimanent, el Djum et fidemsanctaeRomanse
sed benivolo aniino taiiqiii.ni a justissimo aniplecli- Ecclesiaeabdicant' el blasphemaiu, credimus quod
iimr; quia non nocet maliiia episcopi vel presby- disputando et exhorlando modis omuibus seciindum
leri nequc ad bapiismtnn infanlis, neque ad euclia- Deum debeamus iliosconfiindeie et eis verbo Donii-
ristiam consecrandinn, nec ad crelera eciie.sias.ica nico, veiuti Cliristi el Ecclesise adversariis, frouie
officia suhditis celebral:.. Approbamus ergo bapli- usque ad inortem libera coniraire. Or,.ines vero ec-
smum infautium; q.ui si defuncli fuerint post bapii- clesiaslicos et omuequod in sancta Romana Eccie_ia
smuin anieqnain peccata committanl, fateniur eos sancilum legilur aut cani.lur humiliter collaudainus
salvari el credimus; et in baptismate omnia peccala, et fideliter veneramur. Diabolum, non per condi-
lam illud originale pcccatum conlractum, quam illa lionein, sed per aihitriuin, nmliin.esse factum cr.-
qine voluntiirie commissa sunt, diinilli credimus. p dimus. Corde credimiis et ore coiifitemur hujus
Confiniiaiionein ab episcopo fiiciam, id est imposi carn;s quain geslanius et non alierius resurrectio-
tioneni manuum, sanctam et venerande accipiendam nem. Judicium quoqtie per Jesum Chrislum esse
esse jcenseinus. Sacrificium (112), id esl panem el futuruin , et singulospro iis quse in hac carne ges-
vinum, posl consecralionem esse verum corpns cl serunl recepluros vel po?nas vel prseinia lirinit^i"
verum saiiguinem Domini noslri Jesu Ghristi fi.mi- credimus ela.firmamus. Eiccmosynas, sacrificium,
ler el indubiianier corde puvo credimus et simpli- caeieraquebeneficia fhielibus posse prodesse defun-
citer verbis fidelibus allirmamus; in quo nihil o ciis credimus. Reinanenles-in sa^eulbet suas possi-
bono majus, nec a malo niinus perfici credimus sa- deutes eleemosynasel csetera ex rebus suis ageutes,
cerdote; quia nonin merilo consecranlis, sedinverba pnecepta Doniini servnnies salvari faiemtir et cre-
efficilurCrealoris el in virtule Spirilus sancih Umie dinius. Decimas, primitias et oblationes ex pra'-
iiriniter eredimus et confuemur quod qnatuinctinqiie cepto Dominicredimus clericis persolvendas. > Quia
quilibet honesius religiosus sanclus et prudens sit, vero non solum fides recla, sed hona etiam operalio
non potest ncc dehel eucharisliam consecrare ni.i: exigitur ad salutem, quoniam sicul sine fide impos-
aliiiris sacrilicium conficere nisi sil presbyter a vi- sibiie cst placere Deo, ita fldessine operibus mortiia
sihili cl laugibiU episcopo regulariter ordinaius. D esl, | roposiium quoque conversalionis eorum prte-
Ad quod officiunitria sunt, ut credimus, necessaria, senii paginse duximus aduolandiim; cujus teriorest
scilicet cerla persoua, idem presbyter ab episcopo, lalis :
ul prajdiximus, ad illud proprie officiumconsliluUis, _ Ad bonorem Dei et ejusEcclesia Calholicse, et
«t illa soleninia verba quse a sanctis Patribus in ca- ad salutem animarum nostiarum, fuiem Calholicam
iione sunt expressa, et fidelis intenlio proferentis. pei' omnia et in omnibus integram et inviolalam
Ideoquefirniiter crediniuset fatemur quodquiciinque corde credere el ore proposuimus eonlileri sub ma-
sine proecedentiordinalione episcopali, utproedixi- gisterio el reginiineltomani pontificispermanendo.
riius, credit el coniendit se posse sacriliciumeucha- Sseculo abrenuiitiavimus, et qu_e habebamus,velut
ristiae facere, hserelicus esl et perdilionis Cbore el a Dominoconsullum est, pauperibus erogavimus, ct
suorum cornplicumest parliceps alque consorset ab jiauperes esse decrevimus; ila quod de craslino sol-
omni sancta Romana Ecclesia segregandus. Pecca- licili esse non curamus, nec aururn.nec argenlum

(H2) In lib. XIII, episl. 78, scriptum est,: In sa- panis el vmum,posl cons.
e-rificioeucharistiai, qum ante eonsecrationemeraHl (115) Haecaddita sunt ex libro xm.
1313 PONTIFICATUSANNOXI, CIIRISTI 1208. . riSU
v.l aliquodlale pr_elervictum el vestilum quotidia-- A CXCVII.
nam a quoquam accepturi sumus. Consilia evan- DURANDO DE OSCA E3USQUE FRATRIBUS, tUJlPAUPERES
gelica velut prsecepla servare proposuimus, ora- CATHOLICI IN FIDECATHOLICA
NUNCUPANTUR, PER-
roni juxta horas canonicas septies insislentes, di- MANENTIBUS.
jcendo quindeeies Pater noster, insuper Credoin! . Super eodem.
Deum, *t Miserere mei, Deus, et" orationes alias.
Cum autein ex magna- parleelerici simus el pene (Laterani.)
ctnnes litterati, leclioni, exborlalioni, doctrinseet Ne quis de csetero conyersationis veslraepropo-
"disputalionicontra omues errormn sectas decrevi- simm calumnielur injuste, maxime circa illos qut
mus desudare. Dispiuaiiones tamen a doctioribus secundum formam quam in aliis lilleris nostris ex-
frairibus in flde catholica comprobatis et instructis pressimus reconciliati fuerint ccclcsiasticoeunilali,
in lege Dominidispensenlur, ut adversarii cathoIinsEt nos illud aucloritatis nostroemunimine approbando,
et apostolicae fidei confundantur. Per bonesliores praesentipagina duximus adnotandum. Quod quideni
autein et inslructiores in lege Domini et in sanclo- -est tale :
rum Patrum senlentiis verbum Domini censuimus Ad honorem Dei et ejus Ecclesise caiholicse et ad
proponendum (114) in schola nostra fratribus et B-salutem animarum nostrarum, etc, «. t« alia usque
'amicis, cum praelalorumvero licentia el veneralione persolvendo.
debila, per idoneos et -instruclos in sacra pagiria Dalum Laterani, etc, itl in alia*
fralres, qui potentes siut in sana doctrina arguere
CXCVIIf.
gen.em errantem et ad fidem modis omnibus trahcre
etin gremio sanctse Romanse Ecclesire revocare. DURANDO DEOSCA ET EJUSFRATRIBUS INFIDECATHO-
Yirginilalemel castimoniamcoiuinuam inviolahiliter LICAPERHANENTIBUS.
conservando, duas quadragesimas et jejunia secun- Ne teneantur ad bellumprocedereconira Cliristianos.
dum ecclesiasticam regulam instiluta annis singulis
(Laterani, xv Kal. Januarii.)
facereproposuimus. Religiosum et modeslum habi- Postulastis a nohisut iis qui remanenlesin saeculo,
tuin ferre Jeerevimiis, qualem consuevimusdepor-
ad honoremDei et sahitem animarum suarum in ve-
tare, calceamentis desuperapertis ila speciali signo
stroproponuntconsilioperinanerejconcederedignare»
ccmposilis el varialis ut aperte et Iueide cogno- mur ne conlra Christianos
scamurnos esse, sicul corde, sic el corpore, a Lug- coganlur ad bellumproce-
dunensibus et nunc et inperpeluum segregalos, nisi C dere velpro rebussaeculiiribus.veluiipropetendocom-
{ muni, juramenlum prseslare. Nos auiem prsedicla
jeconcilienturcatholicoe unitati. Ecclesiaslicasacra-
.concedimusquanlum sine aliorumpraejudicioel scan-
menta suseipiemus ah episcopis ct sacerdotibus in
dalo possunt salubriier observari, niaximecum per-
jquorum dicecesibus vel parochiis commorabimur, et
sseculariumdominorum.
eis obedienliam et revereniiam debilam impendc- -missione
Dalum Lalerani , xv Kal. Januarii, ponlificatus
inus. Si qui vero ssecularium in noslro voluerint -
nostri anno undecinio.
consilio permanere , constilimusul exceplis idoneis .
ad exhortandum et conlra haereticos disputandum, CXCiX.
coeteri in domibus religiose el- ordinate vivendo PRIORIET FRATRIBUS ANDRENSIS MOXASTERII.
permaiieanl, res suas in justilia et misericordia dis- inlra lerminos moua-
pensando, manibus laborando, decimas, primitias, De capellis non construendis sterii.
et oblationes Ecclesioedebitas persolvendo. t
Kos igitur babito fralrum noslrorum consilio per (Laterani, xvi Kal. Januarii.)
apostolica vobis scripta mandamus quatenus, re- (115) Cuma nobis pelilur quod justum estet ho-
ceplo a racleris fralribus similijuramenlo, reconci- neslum, elc, usque perducatur effeclum.Eapropler,
lieiis eos ecelesiasticaeunitati, et dcuuntielis ipsos B3 tiiiecli in Dominofilii, vestris juslis posiulationibus
vere calholicos ac reete fideles, in proescriplis el inclinali, nequis infra parochiarum vestrarum ter-
alii eos seetindumDeuinah omni sondalo el infamia niinos oratoria seu xenodocbia construere conlra
servantes immunes, el in litleris leslimonialibuset vcslram el dioecesaniepiscopivolimtaiemprsesumat,
aliis adminiculislpsospropter Deurrimisericorditer salvis privilegiis ponlificumRomanorum, auclori-
- lale praeseniium inhibemus. Nulli ergo, elc, usque
/adjuvetis.
Datum Laterani, xv Kal. Januarii, ponlificatus incuisurum.
SQSlrianno undecimo. Datum Laterani, xvi Kal. Januarii ponlificalns
noslri ann6 undecimo.

. (114) IiiJihro xm, legiltir: Proponendnmfrairibns latio nec clericorum pradteatio poslponatur.- virgin,
ei amicis, cum prmlulorum conscicnliaet assensu; (115) Yide t. JX Spicilegii Dachcr. pag. 581.
Ua quod ub eis propler hoc nec ecclesianunfrequen- " '
PATEOi.. CCXV. 48
*SB INNOCENTllIII PP. REGESTORUMLIB. XI. 1516
CC. A toiius decimse(117), in villa Elcekam.dccimam s»
BEK-EICO PRIORIMONASTERU ANDRENSIS E3USQUE FRA bonsememoriae Pelro abbate vestro acquisitam, in
TRIBUSTAM PR.ESENT1BUS QUAM rUTURlS REGULARE!territprio de Merchredditus quos a Gualtero Blumlo
VITA.MPROFESSIS INPERPETUUM. el Theoderieo clerico el llerberlo Folin milite no-
De con/irmatione-priviiegiorum. viier acquisislis, in villa qucedicilur Sancli Auda-
miiri Ecelesia lerram in eleemosynam vobis colla-
(Laterani, xn Kal. Januarii.) lam, in villa Craierwic unam marcam supei-lerrasu
fl'16) Religiosam viiam cligeniibus aposlolicun Baluuini quondam fratris veslri vobis assignatam,
convenit adesse praesidium; ne forte cujuslibel le- in villa Landerlun decimam quain habetis ex dono
"meritatis incursns aul eos a proposilo revocet, au nobilis viri (118) Ingelramni de Fielnes, in villaErti-
Tobur, quod ahsitl sacroe Teligionisinfringat. Ea< dirghem terliam partem lotius decimae,in villa Bu-
propter, dilecti in Domino filii, veslris justis postU' xin decimamquondam Danielis, terram et reddilus
inlioiiibus clementer annuimus, et prosfalummona- quos noviler acquisistis, foraglum quoque de viuis
sterium Sancli Salvaloris et Sanctae Rotrudis vir quse ad vestros usus emilis per lotum castrum
ginis, in quo dirino nvaneipati estis obsequio, ac Sancli Audomaria bonte memorije (119) Willelmo
exempiarfelieis memoriaePasclialispapseII, prsede- easlellano vobis concessum et suo scripto nihilomi-
cessoris noslri suh beali Pelri el noslra prolectiom nus confirmatum, in villis Iorni, Audenhem,Foxole,
suscipimus cl pr_eseniisscripii privilegie communi- Lander.im, Westeboc, et Antingherem, terras, so-
niiis. In primis siquidem siatuenles ul ordo monasli eietales et decimas ab antiquis temporibus a vobis
cus.qui secnndum Deumet BealiBenedicli Regulan possessas, redditus et procurationes quos super
;ii eodemmonasterio,etc, _.«</.._:observetur.Prselere: quodam nemore dehel vobis annuaiim Ecclesia rie
quascunquepossessicuies, qusecunquebonaidemmona Wasto, duas marcas quas super qnodam manerio
s.eriuiniiipra.seiuianimjusteelcanonieeposside., au vobis ahbatia de Bellolocosolvere annuatim tenelur,
infuturum conccssione pontificum, largitione regtin in villa de Hames terram, villanos el redditus ab
vel priiicipum.oblalionefidelium, seu aliisjustismo auliquo a vobis possessos, in villa Balinghen es
dis praeslante Dominopoieril adipisci,firma vobisve douo anliquorum nobilium lerliam parlem lotius
strisque successorihus illibata permaneanl-in quihui villaein terris, villanis, comitatu, slagno, molendino,
haec propriisduximus exprimenda vocabulis. Locun pasturis, et paludibus, el eleemosynas in^ eadem
1 viila vobis concessas a nobilihus viris Hugone el Si-
ipsum in qtio prsefalummoiiasierium situm estcun
omnihus perlineiuiis suis, allare villse Andrensis, „ monefralre suo, RadulfoBailol el parlicipibus ejus.
•capellam Sanctse Mariseinfra oppidum Gignes, al- in villa Hochlinghem universos mansionarios quos
•tare de Rredenarda, allare de Lullingliabem, aitar. bahelis, cum redditibus et comitattt et paludihus
deVernes, et altare de Elingabem, cum omnibus de ad usus veslros a bonae memoriae Balduino comiie
c-iiniset perlinenliis eorum, el universa qusebonst monasterii veslri fundalore concessis, in villa Fe-
«uemoriaeBalduinuscomes Gisnensis cum uxore sua renes lerras cum comitaiu, villanos et redditus ab
Atlela et Manasses cjus (iliusvel barones eorum ei- antiquo a vobis possessos, in villa Odersele redditus
dem monasterio conlulerunt, videlicet pasturam a Guidone de Ylesoge quondam fratre veslro vobis
omnem circa ipsum locum Andernes, el commodi- concessos. decimam quoque de monte de Fielnes,
laiem aquae,paludis ct cespitum, terram de Hanten- decimam de Dolo, decimam de Dirlirgetun, et sub-
gehem cum boseo, viilanis et omnibus redditibu. siilutiotiem capellani ad oraiorium ejusdem vici,
suis, in villa Gignes slagnum el sedem molendini, vavassores quoque a vobis feodatos, el lam ad pla-
terram deSuavatas et manerium eun. villanis suis citandum pro vobis quam ad eqiiitandum vobiscuir,
el commoditate aquseet lerlia parle decimae,lerram ah aiuiquis lemporibus altilulaios, et forum Eccle-
iie Campiignes et tertiam partem decimse,lerram sisevestraecum omnibus justis et approbalis consue-
et coiniiatum de Bredenarda cum manerio ibidem Q tudinibus, sicut eas juste hactenuscl pacifice posse-
"«iloet eleemosyna a nobili viro A. Gisnensi comiie dislis. Sepulluram vero ejusdem loci omninoliberam
vobis inluitii pietatis collala, lerram, villanos, esse sancimus, ut lam supradictorum comilum pro-
lioscum, stagnum ,et molendinum quseGarinus de genies quam barones omnes, qui Pares caslelli vo-
Filnes et mater ejus Ecelesisevestroe pietalis intuilu cantur, sepeliantur(I20) ibidem. Caeterorumquoque
eoncesserunt, altare in villa Brocredescum omnibus qui illic sepeliri deliberaverinldevotioni etextremie
decimis et perlinentiis suis , duas portiones reddi- voluntali, nisi fqrte excommunicnti vel interdicii
tuum altaris de Terdinghaem, in parochia de Piiben sinl, ntillus obsislat. Salva lamen justllia illarum
inanerium cum terra et comitalu, in monle qui di- Ecclesiarum a quibus mortuorum corpora assumun-
citur Mas terram, manerium cum bosco, pasiura tur. Decernimusergo ul nulli omnino hominum li-
et comilalu, in parocbia de Spelleka duas partes ceat prajfalum monasleriumtemere perlurbare aut

<116)Yidel. IX Spicil. Dacher. pag. 578. (119)Vide ibid. pag. 486, 527.
(117) Yide t. IX Spicilegii Dacheriani png. 49S (120) In chronico Andrensiadditur: juxla votu&i
(118) Videibid. pag. 488 ct seqq. 554. el deliberalionemsuam.
1517 PONTIFICATUSANNOXI, CHRISTI 1208. 15:8
ejuspossessionesaufcrre, vcl ahlalas retiriere, mi- A clesia vestraprsebendam, ad militiam se transtuierat
nuere seu quihuslibet vexalionibus faligare; sed laicalemcum quadamin Apulia publicecontrahendo,
omnia inlegra conserventur eorum pro quorumgu- el venerabilisfrater nosler Beneventanusarchiepisco-
bernatione ac suslentatione concessa sunt usibus pus, cui mandavimusut super hoc inquireret verila-
omnimodisprofulura. Salva sedis aposlolicaeaucto- lem,persuasnobisIilleras respondisset quodidnoto-
ritate et dioBcesaniepiscopi canonicajuslitia et de- riumin partibus illiserat, demumeidem Ferrico per
bita reverenlia monaslerii Karroffensis.Si qua igitur noslra scripta prsecepimusut infra mensemnostro se
in fulurum, elc, usque subjaceal. Cunclis autem, conspectui prsesentarel, si forsan ad excusationem
elc, usqneprsemia«eternaepacis inveniant. suam ostendere ralionahile quidquam posset. Ipse
DatiimLalerani, per manum Joannis SanctaeMa- vero cum leslimonialibus quoque litteris venerabilis
_rise in Gosmidin diaconi cardinalis S. R. E. can- fratris noslri episcopi Bivinensis, per quem eum
cellarii, xn Kal. Januarii, indiel. xi, Incarnalionis super hoc mandavimus admoneri, per suas nobis
Doininicseanno 1208, pontificalus vcro DominiIn- Iilleras respondendo confessus esl quod cum olim
nocenlii pap;e III, anno undecimo. circa oclavum annum setatis susepater suus cleri-
cali militia. tradidissel eumdem, duodecimotandem
CCI. B anno transacto resilivit ab ea, et ad arma sseeularia
ABBATI ET CONVENTUl KAROSSENSIBUS.
se exercens, denique cum clarse memorise Waltero
De confirmalioneprivilegiorum.
Brenensi comite Apuliam introivil et haclenus ibi
(Lalerani, xin Kal. Januarii.) mansit, fructibus jam dictae prseiiendaequibusdam
Sacrosancla Romana Ecclesia devotos el humiles creditoribus obligatis, quam recognoscere se dicehat
filiosex assuetsepieiatis oflicio propensius diligere contra eonscienliam tenuisse, ac ideo debitum quod
consuevii, el ne pravorum hominum molesliis agi- super eadem praebendacontraxerat extenuatum pe-
leiitur, eos, tanquam piamater, suse protectionis nitus esse dicens, eam iu nostris manibus resigna-
munimine confovere. Eapropter, dilecti in Domino vil. Nos igitur idoneaepersonaein ipsa provideri vo-
fllii, vestris precibus inclinali, de Bovesrezia.de lenles, eam dilecto filio magislro Waltero, viro pro-
Alneto, el de Formeria ecclesias, cum justiliis et vido et bonesto, de veslris parlibus oriundo, duxi-
perlinentiis suis quse rationabiliter vos proponitis ii-us concedendam,universitati vestraeper aposiolica
asseculos, sicut ea juste ac pacificepossidetis, vobis scripta pr_ecipiendomandantes qualenus ipsum per
et pervos monaslerio vestro auclorilate aposlolica procuratorem suum in corporalem possessionem
confirmamuset praesentis scripti patrocinio com- ipsiusiuducere ac in fralrem et canonicum recipere
mtinimus. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc ^ procuretis, siallum chori el locum capituli sibi ni-
paginam nostra. confirmationis, elc, usque incursu- hilominusassigiiando, mandalum aposlolicumtalitcr
ruin, impleturi quod gerere possimus acceptum. Alioquin
Datum Lalerani, xm Kal. Januarii ponlificalus tfilcclis filiis decano, cariiofi et G. Pedilupi canonico
costri anno undecimo. Remensidedimusin mandatis, ut vosad id per censu-
CCII. ramecclesiasticam, appellatione reriiola,compellant.
Datum Laterani, xm Kal. Januarii, ponlificatus
EPISCOPO ET ARCHIDIACONO ET CAP1TUL0 MORINENSI.
nostri anno undecimo.
JXequidpro benediclioneexigant ab abbaleAndrensi. Scriptum esl illis super hoc.
(Lalerani, x Kal. Januarii.) CCIV.
Congruam officii nostri actionem '^prosequiniur LONGIPONTIS ETIGNIACENSI ETPRIORl
ABBATIBUS, IGNIA-
cum viros religiososcharitatedebita confovemuseo- CENSI SUESSIONENSISDIOECE3IS.
et
rumque votis desideriis apbstolicoefavore beni- Ul R. subdiaconusad uxoremsuam redeal.'
gnitalis annuimus, el ne indebitis agitentur mo-
lesiiis, ipsis aposlolicsesedis defensionis subsidium p (Laterani, in Kal. Januarii.)
impertimur. Yolentes igitur Andrensi coenobiopa- Ex litleris dileclorum filiorum decani, eantoris,
lerna solliciludineprovidere, auclorifate vobis prse- et G. canonici Remensisinlelleximusevidenler quo.I
senlium inhibemus ne de csetero pro benediclioiie cum Isabel mulier adversus R. virum-suum Laudu-
abbalis ipsius palefredum, paslum vei cappam prse- nensis dioecesis, qui non curabal eidem necessaria
sumatis sericam cxtorquere. ministrare nee tnaritale ipsi debitum exhibere, no-
Datum Lalerani, x Kal. Januarii, pontiflcatus slras impelrassel ad eos litteras eontinentes quod si
costri anno undecimo. res lalilcr se haberet, dictum R. "ut tanquam uxo-
CCIII. rem suam exhiberet eamdem et maritali affectione
EPISCOPO ETCAPITULO CATALAUNENSI. traclarei, censuraecclesiastica, sublaio appellationis
- Vl Wailerum admitlant ad praibendum. obslaculo, cocrcerenl, ipsiparles legitimecitaveruni.
Qtiibus in eorum praesenlia constitulis, praefatamn-
(Lalerani, xm Kal. Januarii.) lier inienlionem suam fundare voluit coram eis,
Cumad nosiram dudum audieniiam pervenissol asseicns dictuni R. cum ipsalegitime matrimonium
qtiod Ferricus de Doinpnapelra, qui lenebat in ec- conlr;\xis?e, ncc sibi velle in, necessariis provid_.ro"
^513 INN0CEN1IIIII PP. REGESTORliMLIB.Xf. 1320
vel debitum reddere conjugale.Ctimautem, dicto R.. A Ecelesisepalronoruni a bonse memorise (124; Ge-
bsecinficianteomnino, lestes producli essenl pariter rardo Morinensi episcopo fuerit eoustilutum q;;od
el recepti, judices snper hoc sententiare nolentes,, si prsefalus locus divino munere adeo pullularet ut
depositiones ipsorumet ea qnoehinc inde fuere pro- prior aut abbas constiiuerelur ihideni, electio ejus
posila coram eis, sub sigillis suis nobis fideliter penes fralres ejusdem loci et capituliim Karroffense
transmiseruni. Nos igitur, visis et intellectis depo- penderet, el hujusmodi ohtentu slaluti sic fucrit
siiionibus lestitim produclorum , quia per dicta eo- longe retroactis temporibus observaium ul, mona-
rum de inalrimonionobis constititevidenier, discre- slerio Andrensi vacanle, Andrenses fralres in Kar-
tioni vestrseper aposlolicascripla mandamus qua- rofensi capilulo aliquem de gremio monaslerii Kar-
tenus memoratum R. nonoiislante quod post coli- rofensissibi elegerint in ahbatem : electio praedieti
tractum matrimonium se fecit in subdiaconumi Wilielmi tam eontra sialnti tenorem quam eliam
promoveri, ad rccipiendam uxorem suam et eam conlra consuetudinemapprobalam, qureoptima est
maritali alfectione traclandam monilione prsemissai leguminterpres, niinus cauonice attenlata, merito
percensuram ecclesiasticam,appellalioneposlposita, cassari debebat, el mandari IValribusamedielisul
compcllatis. Quod si non omnes, elc, duovcstrum, juxta quod haclenus est oblcntum procedercnl ad
etc B electionem abbalis, adjiciens qnod, per privilegium
Datum Laterani, 111Kal. Januarii, ponlificatus i supradicti praedecessorisnostri nec eiiam confirma-
noslri anno undecimo. lionemnostram, prsejudicaripoterat monasterioKar-
CCV. roflensi cum nulla penitus de pradicio statuio et
©ECANO SARISBER1ENSI PARISIUS COMMORANTI, A. AR- approbala consuetudinehabila men.ione fuerintper
CIllDIACONO, ET MAGISTRO P. PEVEREL CANONICO subreptionem obtenla. Proposuit insuper idem G.
TARISIENSI. quod ex alia quoque causa dicta electio cassari de-
bebat, quia videlicet ab interdiclis et de inlerdiclo
De electioneabba:isAndrensis. fuerat celebrala. Cum enim bonsememorioe Lam-
(Lalerani, in Kon. Jannsrii.) bertus Morinensis episcopus supradictis fratribus
121) Cumdilecti filii WillelmusAndrensisEccle- dederit in praeceptis, prout in ejus patentibus (125)
sise monachus, qui pro electo ejusriemEcelesisese litteris perspexinius conlineri, ul ad Knrrofrensem
gerehal, et Gaufridus Danbins monachusac procu- Ecclesiam, de cujus grcmio eligere dehebant ahba-
rator monasterii Karroffensis supcr jure eligendi lem, infra oeto dieruin spalium accedenles, ihideni
abbalemiiiAndrensi monasierioel ejusdemWillelmi eligerent, ut debebant, quod si non facerenl, scirent
electione invicem in noslra prscsenlia litigarent, se ab omni officio et henericioet eczlesiarinn in-
idem Willelmus electionem suam a fratribus An- gressu fore suspensos : ipsi uiandato episcopi vili-
drensibus coneorditer celcbralam auctoritale peliit penso, infra prsefixuinteinpus, proul del ebanl, eli-
apostolica conlirmari, asserens tam de jure com- gere eoiilempserunt. Unde cinn post clapsiiin ler-
inuni quam privilegio speciali eis a felicis recorda- minuin suspensionis senleniia cceperinl csse iigati,
tionis Alexandropapa proedecessorenoslro, et a electio post haec ab ipsis prscsuinpladebeliatirrila
hobis postmodum(122) confirmalo,liberam eligendi judicari. Ad hoc auteni fuit ex adverso responsum
auc.oriiatem ad eosdemfralres lajuummodo perli- quod cum praediclomodoeligere Andrensesmonachi
nere. Nam de jurecommuni omnis congregatio mo- minime tenerenlur, episcopo sine caussecognitiono
nachorum eligere sibi dehet abbatem , et in ejusdem hoc praecise mandanli nou lenabantur obedirc; ac^
Alexandri privilegio conlinelur ul (125),. obeunte ideo prsedicla sententia interdicti eos ligare non po-
iiiouasteriiAndrensis abbate, nullusibi qualibei sub- luil, utpole minus rationabiliter promulgala; ma-
reptiQiiisastutia seu violenlia prseponalurnisiquein xinie cum infra termiuum ab episcopo constitutuin
Jratres vel eoriim pars consilii sanioris secundum ad Karroffensemonasierium aecedenles, Jiceniiam
Deum et Beali Beuedicli Regulam duxerint eligen- D petierint de suo monasterio eligendi, Iicel eani ne-
dum. A nohis quoque prsedictis fratribus dignosci- quiverintobtinere. Contra quodpais altera replicavit
tur esse concessum ut licitum sil eisdem, ciim Ec- quod elsi fuisset forsitan dicta senteniia uiiiuis ju -
clesiam suain abbate vacare conligerii, personam sla, humiliter-tamei) parere lenebanlur eidem, cum
idoueam de gremio ejusdem Ecclesia. vel aliunde fuisset a dioecesanoepiscopo promulgata. liis igilur
per regularem eleetioneinsihi proeficereinpaslorem, et aliis quse coram nohis ulrinque fuere proposita
Karroffensi monasterio pr_esenlandiini,ut ab ipso perspicaciter inlellectis, quia nobisconstiiit eleciio-
confirmaiionem accipial, et revercntiam ei quam nem ipsam a suspensis et de suspenso etiam cele-
tlebet impendat. Dictus vero Gaufridus procurator bratam, ipsam de consilio fralruin nosirorum jusii-
proposuit ex adverso quod, eum oliin ad pclitionem tia cassavimus exigenlc Excommiinicationisautcm
cdmilis Balduiui, uxoris el filiorumejus, Andrcnsis et suspensionisin iiisuin Wiilelmumet alios mona-

(121) Cap. Cum dilectus, Do consuetud. Yidel. (125. T. IX Spici! , pag. 4G1.
IX Spicileg. Daeheriaui, p.ig. 578. (124) Ihid., p. 344.
Supra lib. x. epist. 97.
*'.fl5-__J (125j Ihid., pag. hbd.
mi PONTIFICATUSANNOXI, CHRISTI 1208. 1521
chos Andrenses el interdicli sentenfias in eorum iL debere ipsius traclaiui personaliter interesse, prae-
Ecclesias a venerabili fralre nostro (126) Silvane- lalus episcopus dubiliins quid super iis sl&lucrc
clensi episcopoel conjudicibusejus post appellatio- possel de jure, proul nohis suis lilleris inlimavii,
nem ad nos inlerposilam promulgatas ad cautelam processu negotiisupersedil. Quia igilur non credi-
duximus relaxandas. Cselerum cum supradiclum nitis ambigeuduinqtiin ipsa mtilier, quamvis niinor
slaiuium, videlicet quod penes fratres ejusdem loci esse dicatur, elciusam possil malrimonii per pro-
et capiluluin Karroflense pendcat abbatis electio, ciraloreni traetare, ac pars alia restitui neqiiaquam
ita sane possil iuielligi quod per illud necjuri com- debeat, quaenullo juris seu possessionisest com-
muni nec apostolicopvivilegioderogetur, ut videli- modo destituta eiim per solam iraductionem prae-
ccl ad ssepedictosfratres eleciio spectet abbaiis, el diclam, quam non prsecesserunt sponsalia vel con-
ad Karroffensecapitulumcoiilirmalio, devotionive- sensus legitimus uec fuerunt etiatn subsecula, nul-
strae praesentium aucloriiale ni.indai.uis qualenus kim inter cos obiigaloriumvinculnmsitconlractum,
auditishinc inde propositis, si ex parteKarroffensis ut (inis litibus imponaliir, fralernitali lute per apo-
coenobii talis fuerit consuetudo probata quaejuri slolica scripla mandainusqiiaienus,siesl ita, nonob-
communi pra.judicel in bac parte (127), vos secun- sliinlibus exccptionibus supradictis, parlibus con-
dum illam consueiudinem decemalis electioiieui13 vocalis, audias qtioeliinc inde diixerint proponenda,
Andrensisabbalis de cseterofaciendam. Quodsi lalis et quod canonicumfueril appellationercmoia decer-
consueludoprobala non fueril, per quam in hoc casu nas, faciens quod decrevcris per censuram eccle-
prsejudieeturjuri communi, vos Andrensihus mona- siaslicam tirmiter ohservari. Nullis litleiis verilaii
chis jus eligendi abbatem sublato appellalionis ob- et jusiitiie praejudicantibusa sede apostolica impe-
staculo adjudicare curetis, ul sic de caeleroliheraiu tralis.
hi-beanlfacultutemvel de greniio Ecclesisesuse vel Datum Laterani, in Idus Januarii poiilificalus
etiam aliunde per electionem canonicam eligendi nostri auno uudecimo.
personam idoneamin ahbatem praesenlandamKarof- CCVII.
fensi capitulo, ul ab eo, si canonica ftierit eleciio, LITTERjE nENRICICONSTANTINOPOLITANI IMPERATORIS
confirmeiur.Porro si paries maluerint ut nobis sen- ADDOMINUM PAPAM.
tenlia reservetur, vos causam inslructainad noslrum
remittatis examen, praefigenlespartihus lerminum De debellalioneVoullaiapud Philippopohm.
competentemquo noslro se conspectuireproesentent (In expcditionePamphil. Seplemhris.)
ieceplurse Deodante judicium jcquilatis. Testes au- n Sanciissiino Patri acdoniiuo INNOCENTIO Dei gra-
lem qui fuerinl noininati, etc, usque perbibere. tia summo et uuiversali ponlifici, HENRICUS eadeni
KullisIitteris obstanlibussi qu_eapparuerint a sede gralia fidelissimusiu Chrislo imperalor , a Deoco-
apostolica prasler assensuin partium impelrat_c. fonatus, Romaniifimoderator, et seniper Augusius,
^Juodsi non onines, elc, duo vestrum. salulem el lam promptam qtiam debilam in omni-
Dalum Lalerani, m Nonas Jamiarii anno un- bus obedientiam.
decimo. Non hoininuni sed Dci omnipotciitis potissi-
CCVI. mum fuil, el praecipue meritis et inieroessioni-
WLTERRANO EPISCOPO. bus beatissimi Petri et Ecclcsia. Romanae non
Co.ii.m..if..rei quaidamcausatnatrimonialis. noslris merilis hoc evenil, ut iinperium Ronia-
niaenoslro poleiuattii subjaierel. Cum cnim mira-
(Lalerani; III Id. Januarii.) culose fiietum fueril ul ad hoiiorem heali Pelri
(128) ExparleM. mulieris fuit propositum coram Coiistaiitinopoliscaperetur, miraculosiusbis diebus,
nobis quod cum eam adhuc infra puhertatis leinpora beatissinio Pelro dimicaute pro nobis, Cliristus
consliiutam quidam palruus suus... filio... Senen-" operatus esl in nobis, cujns auxilio, vigilia ipsitis
sis civis nondum septem annorum volueritin niatri- D Pelri festi quod vocalur ad Yincula , iniquissimum
nionio copulare, ac eadem traducta fuerit in domum persecutoreni EcclesiseDei Youllamapud Philoppo-
civis ejusdem, ipsa ex quo ad nubiles annos perve- poliin debellavimus, eumqiie, infiniia strage facla
nit, ralum nolenshabere quod a dicto patruo suo" suorum, de canipo fugaviinns; et ul gaudeatis nobis-
circa hoc fueral piocura!..m , a venerahili fratre ciini iu Doniiuo, qtiindeeim dietas torrie imperio
nostro Sencnsi episcopo nubendi alii liceuiiam nostro de suo acquisitas babeniiis. Status noster
poslulavit. Cuinquepartes idem cpiscopus citavis- mcliorauis esl, el de die in diem suscipit incremen-
set, ei prsefala M. pcf pfocuralorem idoneum in luui; nec nobis ascrihimus, sed polius Deoel vohis,
judicio cou.paveret qusereris possessiones et res et fidei quse in Ecclesia l.omana subsislil. Noverit
aiiassibi restilui dolis nomine pio se datas, et pars sanciiias vesira quod sani sunius et incolumes,quod
altera restiltiiionempeterel mulierisejnsdem, asse- libeniissiiue audireinusde vobis, el quod.pro fide
rens eani non posse per alium causain agi-re, sed Ecclesiae beaiissiini apostolorum Principis, cujus

(1211)T. IX Spicil.. nag. KQi,5(57 ' (128) Cap. E-Kourte De resiitu!, spoJiator.
(42~) Videinfra, l.b. xtv, episl, 19.
«523 INNOCENTHIII PP. BEGESTORUML!B. XI. iSU
vicem geritis, subire marlynum non timemus; cui A graviler contra eos qui hoec tibi persuadere, fili
quidquid facimus, quidquid acquirimus, pro nomine cbarissime, prsesumpseranl, cognoscentes profeclo
ipsius el in ipso est et erit. Grates infinitas vohis qnod prava sinl latera tua, quse libi hujusmodi pEr-
referimus de honore a vobis exhibiio G. famulo suadenl. Undenimirum timeinus ne persuasionibus
noslro, et de negotiis nostris a vobis obtentis. Lit- eorumdem inductus, imo seduclus potius , imilari
leras veslras gralanler suscepimusel devote. Roga- velis vestigia crudelium lyrannorum, qui de lerra
UHISOmiiimodisDeum ut vos, quem ad bonorem viventium, suis iniquilatibus exigentibus, sunt abs-
suum et Ecclesiaeipsius erexit paslorem , in sua cissi, et nnnc forle acriuscruciantur, cum non lua
constiluat sede sanos et incolumes diutius perma- sorte conlenlus, nostram prtesumpseris ustirpare,
uere, el conservet nobis vos,famulumsuum; vosque, jurisdietionem in-clericos exercendo. Temporalibus
cujtis preces efficacissimsestini apud Deum, rogale enim debueras esse contentus, quaetamen habes a
pro nohis ut ipse nobis pro ipso dimicanlibus opem nobis, et non ad spiritualia, quse ad nos periinenl,
conferal salutarem et vilam diulinam et vicloriam exiendere manus luas. Nescis quod cum Ozaarcam
nobis donet. Yolumusul Ecclesia Romana nos ha- foederistemere letigisset, a Dominoeorreplus iule-
beal mandalorum exsecutores suorum ; quia nos riil, cl .Oziasrex , dum adolere vellel incensum,
B
non sunuis ejus domini, sed ministri. Pater sancle, leprse macula cst respersus ? Considerare quippe
valeat sanciitas vestra, subveniendo nobis in no- debueras el limere ne forle propter delicta praede-
stris pelitionibus, quaepro nobis el pro terra noslra cessorum luorum, qui quaedaraspiritualia sibi prse-
miltentur ad vos. llucusque pia mansuetudo vestra sumpseranl usurpare, bsec supervenerit tribulatio
nostras preces et petitiones benigne recepil, et qua oppressnm est liactenus et adhuc premiiur et
quod bono inchoala est principio, placido conse- quatilur regnum ittum, et humiliari nihilominusin
quatur effeclu; quia nisi patrocinio veslro lerra et conspectu Altissimi, ut placatus converlerel pro-
imperium nostrum lotius Romanise regatur, non cellamin auram, el cessaret quassalio comprimens
esl dubium quin succumbat; sed si vestrum auxi- el conlurbans. Certe si melius notavisseshaecel ca
liuin habuerimus, cedet nobisadversiiaspr_eliorum. quseregnis cseleris evenerunl in quibus iis similia
^JSiliil eniin possumus sine vobis. Yidele ergo ut fuerant attentata, timuisses uiiqiie roanum in cleri-
quod beue coepistis in Domino, opere complea- cos exlendere ultionis, pro eo quod ad sedem apo-
tis. slolieam appellaranl, nec a regno proscripsisses
Datum in expediiione noslra Pamphil., meiis_i eosdem, cum et si le gravissime offendissenl, nobis
Septembri, indictione xn, imperii nostri anno ler- (, vindicta fuisset polius reservanda; quia secundum
lio. Aposlolumservus suo doniinoslat aut cadit, nec ad
ccvin. te judicare servuin perlinet alienum. Yerum fortas-
CUARISSIMO 1NCHRISTO FlLIOFRE.DERICO REGl sis ex eo le pulas offensum quod in quodam (129)
ILLUSTRI
SICILUE. privilegio praidecessoribus luis concesso, imo ab
inilio magis extorto, de appellalionibus continetur,
Suadetur ne jurisdiclionemspirilualem sibi
vindicel. quasi appellando praefati clerici venerinl conlra
illud. Sed si diligenlius attendisses quid acttyn
(Latcrani, v Id. Januarii.) fuerit super iis tempore clarae meinori_eimperairi-
Ex lenore litterarum tiiarum noslris est auribus cis Conslaiitiae,tunc reginse Sicilise,matris lusp, ne-
inlimaium quod Panormilana Ecclesia viduata pa- quaquam id ad animuin revocasses. Cum enini ea-
slore, capitulum ejusdem Ecclesiae lihi multotics dem venerabilem fratrem noslrum Neapolitanuin
supplicarunt ut eis prteberes licentiam pontificem archiepiscopumel dileclos filios Ham. archidiaco-
cligendi, quibus cum tandem benignum prsebuisses num Cataniae, magistrum Thomam rie Gaieta
assensum, mandans eisdein ut invocata Spiritus justiliarium, et Nicolaum judicem Yigilienseinpro
sancti gratia in personam idoneam convenirent, D inno.audo proedictoprivilegio et coucedendo ac
cantor, succenlor, elquidam alius a reliquis rece- confirmando ei ac tibi regno ad nostrain prse-
dentcs tuis jussionibtis resiiterunt, ejus concano- sentiani destinasset, et illi pro iis multipliciier in-
nicis inhibeiiies ne ad nominationemprocederenl, sliiisseiit, non poluerunt a nobis aliqualenus ohli-
ad sedem apostolicam appellando. Super quo tu- nere ul illud vellemns privilegiuminnovare, proptcr
veheinenler commolus,disposttisli acriter in perso- qualuor capilula quse conlinebantur in eo (150),
nas eorum injuriam hujusmodi vindicare, sed pro videlicel de conciliis, legalionibus, appellationihus
!reverenlia noslra et ordinis clericalis molu animi et electionibus pradatorum. Tandem vero duo illo-
temperato, soltun eis exsilium indixisti, ut de ete« rum ad prasdictaemairis tuae prscscntiam redeiin-
tero in regno tuo malignandi malcriam non babe- les, reliquis apud sedem apostolicam remanenii-
renl, quod ob hoc nobis significare curasti, ne per- bus, exposuerunt eidem super iis nosiraebpneplaci-
suaderi nobis possel aliud ab eisdem. Nos igitur iis tiun volunlaiis ; cui cum eadem,-sicut religiosaper-
guditis mirati fuimus non modicum et comnioli sona , acquiescerestuduisset, iidemad sedemaposto-
(129)YideBaron. ad an. 1097. (150) Yide epistnlam Willelmi regis ad Adda- •
.nutu IV, apud Bocchuin PiiTirm.
1525 PONTIFICATUSANNO XI, CHRISTI 1208. _52(J
iicamiternmaccesserunt, el obtinuerunt anobisillud A muiiimus. Quod aulem prsedecessorituo, fili prior,-
privilegiuminnovari et confirmari ei et libi regnum, el successoribus suis felicis recordliiionis Alexan-i
tribus capilulis de appellalionibus, legalionibus et der papa prsedecessor noster quotidianum usum an--i
conciliisa privilegio prorsus amotis, et quarto, nuli, virgse pasloralis, el milrse in prsecipuis fesli-"
de electionibus scilieet, moJerato (151). Quid au- vitatihus de sedis apostolicse lieniguita.e"concessit,
tem super eleelionihus inter nos ac prsefatam ma- nos ratum hahemus, ejus vesiigiis inhserentes. Ad
Irem luam fuerit ordinatum, cedula quam tibi indicium aulem hujus a sede aposlolica perceplce
prsesentibus miltinuis inlerclusam le poleril plenius protectionis ac liberalitalis duos sarracenalos nobis
edocere. Monemus sgilur serenilatem regiam et ex- nostrisque successoribus annis singulis persolvetis.
lioriamuratteriiiusquateuus divinae consideraiionis Decernimus ergo ut nulli omnino hoininum liceat
intuilu de ca:tero non attentes libi jurisdiclionein hanc paginam noslrse protectionis elconfinnaiionjs.
in spiritualibus vindicare, ne contra le ac regnum infringere, etc, usque incursurum.
tuum divinam propter koc provoces majesiaiem; Dntum Laterani, IVldus Januarii, pontificatus no--
sed in devotione sacrosanclse Romanse Ecclesisc stri anno undecimo.
matris luaefiriniler pcrseverans, eidem reverentiani
B ccx.
debitam exbibeas ct honorem, quae, sicut pia ma-
ter, in iis el aliis riecessilali ac uiilKati tuse dili- PRIORIET FRATRIBUS DE TINEMVAHE
genti sollicitudine providebil, et prsefalos clericos De confirmationeprivilegiorum.
et
revoces permittas in terra lua pacilica commo
-rari el sua benefieia libcre possidere, dimittens (Latcrani, ni Non. Januarii.)
omnino rancorem qnem conira eos propter appella- Juslis petenlium desideriis dignum est facilem
lionem ab ipsis ad nos interpositam concepisti; nos praebereassensum, et vota quae a ralionis tra-
sciturus pro cerlo quod nos constitutum de eleclio- mite non discordant effectu prosequente complere.-
nibus inter nos et sscpedictamimperalricem matrem Eapropter, dilecli in Dominofilii, veslris jusiis po-
tuam liabitum per totuni regnum faciemus soiemni- slulationibus grato concurrenles assensu, posses-
ler publicari, ut secundum illud eleetiones de cae- siones vobis pia fidelium liberalitate-collaias, liher--
tero celebrentur. Caveanl auleni illi qui te perversis tates etiam el alia bona a clarse memcrise regC:
eonsiliis non nieluunl fascinare ne super boc de Ricardo et charissimo in Chrislo filio nostro (152)
ea.iero inaligneulur, quia divinam et nosiram non Joanne rege Anglorum illuslri Ecclesisevestraecon-
effiigienl uliionem ; cum lolerabilius sit ut humana .^ cessa, sicul ea }uste- ac pacifiee possidelis, el iu-
vindicla perculial perversores quam ira dkina in eorunulem anthenticis plcuius conlineliirf necnon-
te ac regnumluum, propter eorum iniqtiitates, desse- ecclesias et pensiones earuni eidem Ecclesise per
vial, sl remanserint iiicorreci_e. meiropoliiani et dioecesani cpiscopi lilicras confir-
Dalum Laterani, v Idus Jauuarii , ponlificatus matas, libertalcs quoque ae inununilaies monaslerio
Sancti. Albani pro suis cellis concessas, vobis et
nostri anuo undecimo.
per vos Eeclcsisevestrae, cum sit cella monaslerii
CCIX. memorati, auctoritate aposlolica confirmamns et
MARTIRIS ACONENSIS ET SANCTI prsesenlis scripli palrocinio communinius. Nulli
MlIORl SANCTI THOM.E ... hanc paginam nostrse confirmationis infrin-
DESISTOEJUSQUE FRATRIBUS. ergo
GEORGll
gere, etc, usque incursurum.
De confirmalioneprivilegiorum. Dalum Laleraui, III Nonas Januarii, ponlificalus-
(Laierani, LVId. Januarii) noslri anno undecimo.
Ciim a nobis pelilur quod justum esl et hone- CCXI
stum, etc, usque effeetum. Eapropter, dilecti in
LONDONIENSI, ELIENSI ET WIGORNIENSI- EP1SCOP1S.
Domino fiJii, vcstris poslulalionibus grato concur- j,
rentes assensu, loca ipsa in quibus divino estis ob- De negolioCantuariensi,
sequio mancipali et personas veslras cum omnihus (Laterani, n Id. Januarii.)
bonis quse inpraesentiarjm rationabiliter possidetis, (155) Super negoiio Canluariensis Ecclesisecha-
aul in futurum jnslis inodis danle Domino poteritis rissimo in Christo filio nostro illustri regi Anglorum
adipisei, sub beati Petri el noslra proteetione sus- scr.ibimus in hunc modum . <Tacli sumus dolore
cipimus. Specialiler autem Sancla. Marise, Sancti cordis inlrinseeus el .vehementi moerore lurbati
Petri el Sancti Nicolai de Campo Anglorum eccle- • quod cum ex illa specialis' dileclionis praerogativa
sias, el hospitale Sancti TI)oni_e,ac possessiones qua le sedes aposlolica diligebat inler cseteros prin-
alias, sicut eas juste ac pacifice possidetis, vobis et cipes speraverimus ut versa vice rependeres ei
per vos ipsis ecelesiis veslris aiictorilale aposlolica reverentiam et bonorem, odiuni ei pro dileclione
confirinamus et priesenlis scripti palrocinio com- retrihuis, et quasi conjuraveris in te ipsum, luo
(131) Yidelib. i, opist. 410, 411, 412 (_35) Yide gcsla Innoc. III, cap, 151.
(152) Yide MonasliconAnglic t. I,-pag. 55S.
1517 INNOCENTIlIII PP. REGESTORUMHB.' XJ . 1S2S
no_iparcis honori, ut noslro Valeas derogare, quin- A pter qtiod debueras sine diflicultaie qualibet adim-
imo, tuam eifamam negligens et salutem, in prte- plere quod persuam fuil sollicitudinem impetra-
judicium ulriusque.temere conira nostram el Ec- tum; pracseriim cnm hoc demuni visus fueris ac-
eclesise, imo Dei disposilionem erigeris, non atten- ceplare, quandoquidem propler illud a le prius
dens quod in vacuum eam evacuare moliris, cum diligenier audilum et examinatumprudenter, dele-
extenlam manum Altissimi nemo possil avertere gatos nostros ad praesenliamluam postea quasi
pro
.^uodque fueril ab ipso decrelum nullus valeal im- complemcnto negolii venire feeisti. Quapropler,
muiare. Sane quantum et qualiler super negoiio fili charissime, ne sis durus, et negolio ipsi difficul-
Cantuariensis Ecclesise luse regali celsiludini delu- talem de cseiero nullam ingeras; ne te, quod absilS
ierimus, etsi tu forsan hoc non recolas ut ingratus, in illam diflicultalem inducas de qna facile non va-
de memoria tamen universalis Ecclesisefacile non leas expediri. Alioquin, quantumcunque
personam
poteril aboleri, quaeboniiate nialitiam non.vincente, tuam sincere in Domino diligamus, et canonicam
nostram .circa le nimiam palientiam adiniralur. distiplinam indignanter sis forsitan receplurus,
Heu! quse, charissime fili, duritia tuum ohturavit quia lamen cuni is qni diligitur casligalur, tunc
audimm, ul salutaria monita libi a nobis tolies in- eirca eum pietas exercetur, eo quod amor habeat
eulcata non caperes? Quae durilia tuum absorbuil " plagas suas, quaedulciores sunt cum amarius infe-
intelleclum, ut diserela 'consilia libi a nobis sug- ruiitur, nisi usque ad tres menses post susceptio-
gesta ssepius noh servares'. Jam sic induratus esse nem aut recusationem prsesentium qusepraemisimus
conspiceris quod in immensum erescentem vulne- adimpleveris, extunc ex parteDei omnipolenlis Pa-
ris tui plagam non sentias. Ila fascinalus esse vi- tris elFili; et Spiritus sancti et beatorum Pelri et
deris quod nec medicaminis opem nec operam me- Pauliaposlolorumejus, quorum.licet indigni, auclo-
dicantis admittas, ulquasi de te possimus conqueii ritalem habemus, le anaihematizaium deceruimus
eum Prophela dicendo : Cui loquemur, el qitem et a fidclium cominunione praeeisum, veneiahiiibus
conleslabimurjimplius?Incircumcisaisunl aures ejus fratrifcus nostris Londoniensi (154), Eliensi, et Wi-
et audire non possuul (Jer. vi). Pigel le verbi quod gorniensi episcopi danles firmiter in prseceptis ut
pro tna libi salule suggeritur, tsedet te boni quod sententiam ipsam, appeilalioneremota, non differant
JITOlua libi bonorificcntia suadeliir, duin nec ani- publicare, faeientes eamdem singulis Dominicis et
nise luse detrimenli te miseret, nee famsequoque, ne feslivisdiebus. pulsalis campaniset candelis accen-
iiifamiaedixerimus, iniiiidare|[f. mandare] te putlct. sis, usque ad satisfaciionem condignam solemniter
Unde lanto niagis tc super tauta-duritia miseraniur £ innovari ; quam eliam et nos ipsi solemniter ore
cjiianto in crudelem ipse libi mutatus, misereri lui proprio publicabimus,ul sic certius el validius poena
hactenus miserabilius refugisii. Licet autem pa- ejus in omncm Ecclesiam innotescat, cujus culpa
lerna cbarilas, ex qua ista tibi suggerimus, libi sit generalemnoseitur Ecclesiamoffendisse: adhuccum
forsitan odiosa, circa te tamen prudeniis et amantis Altissimi adjiilorio coiura te multipliciier proces-
mcdici vices agimus, qui quandoque infirmum invi- snri, si nec sic luum corrigere feslinaris errorem.
tum et insprovide reluelaiVtemsahibriter.secal et Ecce tensus est arcus. Fuge ergo, fili charissinie,
ur-il. Ideoque si morbttm luum, quod absil! invcnc- a sagitta qusc non consuevit abire relrorsum, ne
rimus induratum, violentiori rios coges insistere sauciiitus ab illaila graviter infirmeris nl non solum
medicinse,juxla quod necessaria cura deposcel; cu- non possis ad meliora proficere, verum etiam vix
jus asperitatem etsi forsan in prsesenii refugias, valeas ad priora redire, cujus utique plaga sine
sanitale lamen recepta, ipsius collaudabis effecluin, deformi non poleril cicairice sanari. >
ac peritum quoque medicum benediees. Ut autcm Quocirca frateruitali vestrse per aposlolieascripla
adhuc lenitatis apponamus ungueniuin, si forsan mandainus firiniterqueprsecipimusquatenus si diclus
ipso mollitus asperiora molimina non exspectes, rex ea qute prsemissa sunl infra tempus non imple-
serenilatem regiam rogamus attenlius el monenius, D veiil prsenotatum, vos extunc in ipso negotio juxla
per emn qui venlunis esi judicare vivos et mortuos prsescriplamformam, suhlato cujuslibelconiradidio-
ohtestanles quatenus, usus consilio saniori, a lanlo uis el appellationis obstaculo, procedere non tarde-
revoceris errore, saltem iu ipso negotio procedendo lis. Quodsi non omnes, etc, duo vestruin, ctc.
jiixla coiiliuentianv lilterarum quas dilectus filius Datum Laterani, n Idus Jauuarii, pnnlificaiusi
abbas Beliiloci a nobis luo dudum nomine impelra- nostri anno undecimo.
v;l; qua procul riubio/prseier culpain priorem, hoc - CCXil.
ad cuipam alteram tibi polerit imputari, si ab eo PRIOF.I ET CONVENTUl COVENTRENSI.
reeedere videaris quod sub tuarum litterarum testi-
De electione episcopiCovenlrensis.
monio tam expresso cum tanla fueiil inslan.ia po-
siulnliim, perquas videlicet lilteras nohis humililer (Laterani, Id. Januarii.)
supplicabas ul quidquid idem abbas de negolio ipso Ctiiu cerla sinl tempora conslituta ultra quse non
Hio nomiiic nobis dicerct firmi:cr crederemus. Pro- debenl Ecclesite pastoribus dcslitulte vacare, cha-

(151) Yide MaU.h.Paris, ad an. 1208.


15.-9 PONTIFICATUSANNOXI, CHUISTI 1208. 1650
rissimus in Christo filiusnoster illustris rex Angiise,j_.discrelioni veslrsecommiilimus quatenus non ob-
quod dolentes dicimus, prsevaricalioni prsevarica- stanle iiiterdicli senlciitia quam tulistis, conventu-
lionein addendo, facil, prout dicitur, ordinalionem alibus •ccelesiisqute ipsum paticnter ac humiliter et
earum in regno suo vacanlium ultra quam liceal continue ah initio servaveruni licenliam concedatis
prorogari, ut sic forsan eariimdein proventtis sibi pro conficiendaeucharistia semel ac secreloin heb-
possit, occasionaliter vindicare quoadusque de per- doirtada celebrair.li divina, til virlus divinlssimi
sonis quaesibi placeanl ordinenlur, sperans majorem sacramenli fiiiem impetrel hnic ncgotio salulareni.
a nobis gratiam, utvidetur, mulliplicatis excessibus Quod si non omnes, elc, duo vesirum, elc.
extorquere : cu.mpolius coutra quemlibet, quantum- Datum, Laterani. etc, ut supra in alia.
cunque nobis sit charus, injurias EcclesiseDei lam -
lerseveranier piOhequidisponamus, ul nullasu ppli- . ccxv.
caiione seu rebellione, donec ipse a persecutloiie EISDF-M.
desist.li vel in ea defecerit, convertamur. Unde nos
eunidem regem nostris Jitteris monemus atlenlius Non essecommunicandumcuin cxcommunicaiis.
et horlamur ul non impediat nec per suos impediri (Lnterani, u Id. Jannarii.)
permiitat quoiniiius tam cathedrales qiiam regu- ]^ Grave geriinns et indignuin quod cum F. de Can-
lares Ecclesise sic vacantes personas idoneas per loluel R. de Cormeill. pro negolio Cantuariensis
elec.ionem liberam et canonicam sibi prseficiant in Ecciesise justilia exigcnte sinl vinculo excommuni-
pastores. Quocirca universitali veslrse per aposlo- cationis astricli, quidam tam clerici quam laici ma-
liea scripla prsecipiendomandamus quatenus con- jores pariter et minores passim et scienter eis com-
vcnientes in unum, invocata gralia sancti Spiritus, municare prsesumunt. Noleutes igilur ut per hujiis-
personam idoneam, quse lanto congrual oneri et niodi prsesumplores dissolvatur nervus ecclesiasti-
honori, per elecliouemcanonicam in paslorem vobis cae disciplinse, fraternitati vestrae per apostolica
pra.ficere studealis. Alioquin, nos vobis cum divino scripta praecipiendomandamus qualenus inquiralis
consilioel auxiho, secundum officii noslri-dehitmn,
boc, appellalione remota, sollicite veritatem;
talem curabiinus in paslorem prseficere, qui vohis super el eam nobis fideliter rpscribatis; ut per vesiram
prseesse valeat el' prodesse, pro nulla injusii-ite felalinneir. cerliores effccti, contra lantam insolen-
violeiiiia prosec.utioni justitiae defuturi, et inobe- liam auctore Domino
procedamus sicut fueril pro-
dieiuiam vestram digna poena curabimus auctore cedendum.Tesles auiem qui fuerint nominali, etc,
Domino castigare. usque perhibere. Quod si nori omnes, etc, duo
Dalum Laterani, Idihus Januarii, etc, ut in alia. 'p vesiruin, etc
In eumdemmodumscriplum est priori et conventui
Dattim Laterani, n ldus Januarii, pontificalus
Dunelmensi. iiiiuo undecimo.
In eumdemmodum decano et capitulo Cicestrensi,- nostri
CCXVI; '
CCXII. ...
STEPHANO' CANTUARIENSI ARCIIIEPISCOPO S. R. E. Ch&-
De eodemargumento. DINALI.
Ineumdem modum capitulo Exoniensi. Cunrcerta De eadcmre.
sinl lempora conslituta, etc, usque convertamur. (Dalum,ulsupra in alia.)
Quia igitur quantumcunque regem ipsum in Domino
Ex affectu quem erga. salu-
diligamus et suo velimus honori deferre, pro rege tem paternte benignitatis
torreno cosiestem regem offendere non debemus, geriinus singulorum occasionemindurandi nulli
eumdem nostris lilteris monemus atlenlius et hor- volentes, sed causam polius noenitendi prsestare,
fralernilali tuae prsesenliumauctorilaie concediuuis
lumur, elc, ul in alia usquein finem.
In eumdemmodumdecanoel capiluloLincolinensi,D qualenus F. de Canlalu et R. de Cormeill.qui nomi-
ul in prcscedentiusque infinem. natim excommunicali fucrunt eo quod ad Ecclesiam
Damm, iit in alia. tiiam mamis sacrilegas extendere, beneficium abso-
lulionis impendas cum illud duxerint humiliter im-
CCXIV. plorandum, dispensando cum ipsis, si expedire-
cognoveris, de Jabore quem essent veniendo pro.
LONDONIENSI, ELIENSI,ET1VIGORN1ENSI EPISCOPIS.
absolutiojie petenda ad sedem aposlolicamsubiluri,
De licenliu celebrandi lemporeinterdicli. maxime si spes fuerit qttod per absolutionemeorum
(Laterani.). pax debeat efficaciusprovenire.
Datutn, ul suprain alia.
(155)Ad pe.ilionem venerahilisfratris nostri Ste-
phani CantuariensisarchiepiscopiS.R. E. cardinalis

(15S) YideMallh. Paris., ad ann. 1209. Yideinfra epist. 288 259.


VZl INNQCENTHIII PP. REGESTORUMLIB. XI. 1552
CCXYII. A ecclesiam de Yillagruis, ecclesiamde Nigclla, eccle-
EIDEM. siam de Monte Poterii, ecelesiam de Monte Gevoldi,
De licenlia celebrandilemporeititerdicli. ecclesiam de Larbusia, ecclesiam de Pontibus,
(Dalum, ut supra.) ecclesiam de Nogento, ecclesiam Sancti Pelri et
Fralernitati luse prsesenlium aiicloritate concedi- Sancti Marlini de Bocenaio, ecclesiam de Avenz,
mus quaienus, non ohstante inlerdiclo pro Ecclesia ecclesiam de Mariniaco,ecclesiamde Casiris, eccle-
lua lalo, si pro Eeclesiseluse pace ad prtcseniiam siam Sancti Saviniani, ecclesiam de Saveriis, eccle-
cbarissiini in Christo filii noslii illustris regis An- siam Sanclte Maurse, ecclesiam de Coiiavelleio,
glise le conligerii utiliter accersiri, permittere tibi ecclesiam de Yerrcriis, ecclesiam de Lusineio,
liceal ut in locis ad quse in luo transitu declinaveris ecclesiam de Bulliaco, ecclesiam de Villauiauri,
celebrentur lihi ac venerabilibus fratribns noslris ecclesiamSancli Medardi,ecclesiamde Bretfeniaco,
Londoniensi, Eliensi et Wigornensi coepiscopis ecclesiamde Fols, ecclesiam de Barbona, ecclesiai»
luis et familiseluoesuppressa voce divina de Esierniaco, ecciesiam de Campo Guidonis, ee-
Dalum, ul supra. clesiam de Busseiaco, ecclesiam de Curia Givoldi,
CCXYIII. ccclesiain de Tombis, ecclesiam de Sanclo Justo,
V.INTON1ENSI EPISCOrO. ' ecclesiam de Sancto Ferreolo, ecclesiam de Arceiis,
B
Ul ea impleat qnm supra nominali episcopiei injuii- ecclesiam Troci de Sanclo Basolo, eeclesiaihSancti
xerint. Ulfi, ecclesiam de Salona, ecclesiam de Calderiaco,
(Laterani, Id. Januarii.) ecclesiam de Aliebauderiis, ecclesiam de Yiaspero
Fralernilali luse prseseiiliuni auctoritale manda- cum capclla Boiisevicina.,ecclesiam de Grandiviila,
niiis et in virlute ohedientiaesub obtenlu gratiae ecfiesiam dellerhita, ecclesiamdeYilleriis,ecclesiam
nostrse dislricle prsecipimusqiiatenus ea quse vene- de Scmoniacum capella Campi Grillonis, ecclesiam
rahiles fratres nostri Londouiensis, Eliensis, et deUImis,ecclesiamde Estraeliis, ecclesiamde Bole-
Wigorniensis cpiscopi vel eorum duo super Eccle- giis, ecclesiam de Summovere, ecclesiam de Septem
siseCantuariensis negolio tihi duxerint injungenda, fonlibus, ecclesiamde Puellari muiiaslerio,ecclesiam
omni occasione, difficullale,seu dilalioue poslposiia dePocnz.ccclesiamdeNucerio.ecclesiamdeDienvilla,
implere procures. Alioquin illud in caput tuum gra- ecclesiamde Crespeio, eeclesiam de Sulilenis, ec-
vissime redundarcl. clesiam de Pigneio, ecclesiam de Hispania, eccle-
Daium Laleiiini, Idihus Januarii, pontificatus siam de Loves, ecclesiam de Sumpsefio, ecclesiatn
noslri anno undecimo. de Sancta Susanna, ecclesiam de Pipere, ecclesiam,
CCXIX. (G de Guasconia, ecclesiam de Marcilliaco, eccleslam
DEIUEOEPISCOPO TRECENSI EJUSQUE SUCCESSORIBUS de Summofbnte. Prtelerea canonicales ecclesias ad
CANONICK SUBST1TUENDIS IN PEBPETUUM. jus Treceosis Ecclesi;e pertinentes, scilicet eecle-
De confirmalioneprivilegiorum. siam Sancti Nicolai de Sezanna, ecclesiam Sancti
(Laierani, xv Kal. Februarii.) Remigii de Pleiotro, ecclesiam Sancli Blicherii de
Cum honestas lua, efrater episcope, ae devotio Breccis, ecclesiam Sancli Flaviti de Yillamauri,
inereanlur ul apud nos in tuis debeas peiilionibus ccclesiam Sancti Nicolai de Pugeio", ecclesiam
exaudiri, lanto libi libenlius in iis quse secundum Sancti Laurenlii de Planceio^ ecelesiam quoque
Deum duxeris requirenda deferimus quantogratiam Saneti Slephani propc civitalem Treeensem, cujtis
apostolictesedis comparasse tibi nosceris pleniorem. curam decani ejusdem loci de manibus luis debent
Enpropter, venerabilis in Cbristo frater episcopc, suscipere, cum ornni obedienlia et subjeetionequam
luis justis posliilaiionibus clementer anuuimus, et lihi luisque successoribus iidem decaiii cum ho-
ad exeniplnr felicis recordationis Alexandri papse minii lenentur exhibilione persolvere, aueioritale
praedecessorisnostri Trecensem Ecclesiain, cui au- apostolica coiifirniamus. Ad instar praeterea bonse
ctore Deo prseesse dignosceris, sub beati Petri et j-vmemoriseEugenii papseprsedecessoris nostri ahba-
noslra protectione suscipimus et prsesenlis scripti liam Saneti Lupi, abhaiiam Sancti Peiri de Cella,
privilegio eommunimus, statuentes ut quascunque abbaliam S.uicti Marlini, ahbaliam Sancli Petri-
possessiones,qutecunquebona eademEcclesiain prse- Aremarensis, abbaliam Sancti Petri de Nigella,
sentiariim jusle ac canonice possidet, aut in futurum abhatiam quse vulgo dicitur Oia, abbatiam Sancti
eoucessibne pontificum, largitione regum vel prin- Sereni de Canlumerula, abbatiani Sanctte Maritcde
cipiim, "oblaiione fidelium, seu aliis juslis modis Arripatorio, abbatiam SanctaeMarioede Bullencurt, .
praes.anleDominopoteritadipisci, firniatibi tuisque abhaliam Saiiciae Marioede Recluso, abbatiam de _
successoribus etillibaia permaneant; in quibus Belloloco, abbaliam de Capella, abbaliam de Bas-
hsecpi-opriis duximus exprimenda vocabulis. Eccle- sofonle. abbaliam Sanctse Marite qute sita esl in
siam <ieSnncto Leoneel ipsam villam cum appen- suburbio Trecassino, abbaliam quse .vocilur Para-
diciis et pertinentiis earum, ecclesiam de Aquis et clelus, deciinam dc Molceio,deciinam de Marineio,
villani cuin appendiciis el pertineniiis suis, decimam deeimam de Jardourio, decimam de Summofonte,
de Barbereio, deciinam capellae Sancti Lucae tam deciinam de Avaulz, deciinam de Villa Arduini,
In annona quam iu jino, ecclesiam de Calixto, decimam de Sanclo Leone, decimam de Marlileio,
03 . PONTIFICATUSANNOXI, CIIRISTl 1208. 1554
djcimam deBretenaio, decimam de SanctoYiclore A scopi speciaiiler pertinentes a mensa veslra sine
d3cimam de Claellis, decimam de Novovico,deci auctoritate Roniani pontificis aliqualenus alienare.
r.am de Fonlebetun, el decimam de Busseriis, tih i Decernimus ergo ul nulli omnino homiuum liceat
tt ecclesiseluseauctoritate aposlolica confirmamus prtefatam Ecclesiam temcre perturbare, aul ejus
Ad hsec,cum de prudentum el religiosorum virorun possessiones auferre, vel ablatas retinere, minuere,
consiiiobonsememoiiseMallh_eiisprsedecessorluu i seu qiiibuslibet vexationibus faligare; sed o.nnia
i-ialuisse dicalur jut in Trecensi Ecclesia seplem ca integra conserventur eorum pro quorum guberna-
nonicorum ad minus presbyteri el sepiem diaco tione ac sustenlaiione concessa sunt usibus omni-
nes, prteter archidiaconos, sinl assidui, quibus de modis profutura, salva sedis aposlolica?.auclorilatc.
cedentibus nulli deheant subrogari nisi presbyler ' Si qua iglltir in futurum ecclesiaslica saecularisve
vel diaconi aul eiiam alii in lalibus ordinibus con persona banc noslra. constitutionis paginam sciens,
slituli quod propinquioribus Quatuor Teniporibu1 conlra eam leinere venire lentaverit, nisi prtesum-
quseoccurrunt ad illos ordines assumantnr, pro ptionem suain digua saiisfaclipne correxerit, po-
missione ac professione nihilominus prsestita di' leslatis honorisque sui dignitaie "careal, reamque
assiduilale in praedicta Ecclesia facieiida, iden ^sedivino judicio exislere de perpetrala iniquitale
Alexander praedecessornoster ejusdem episcopi pe " cognoscal, et a sacralissimo corpore ac sanguine
lilionibUsbenigne, proul decuil, annuendo, consti Dei et Doniini Redeinploris nostri Jesu Chrisli
lutionem ipsam raiam habens el firmam, eamden aliena fiat, alque in exircmo examiiie districltc ul-
perpeluis temporibus illibatam manere decrevit lioui suhjaceat. Ciinc.lisaulem eidem loco sua juru
adjiciens quod si eis inferiorutn ordinum cleric servanlibus sil pax Doinini nosiri Jesu Chrisli,
fuerinl subsliluti, et conimonili primis Qualuo qiialenus et lric fruclum honte aciionis percipiant,
Temporibus illos ordines nou reciperent, Iicere et apud distiictum judicem prsemiumse.ern_e pacis
diclo episcopo et successoribus suis iliis loca sua e inveiiianl. Amen.
fructus interdicere praebendarum, el si nec sic ii Dalum Laterani, pernianum Joannis Sanclse M;\»
-subseqiieniibusQuatuor Temporibus ordines illoi rite in Cosmidindiaconi cardinalis S. R. E. caucel-
recipere procurareni, eis prorsus amotis, alios sub larii, xv Kal. Februarii, indiclione xn, Incarna-
rogandi liberani haheret aucloritate apostolica fa- tionis Dominicteanno 1209 poiilific.atusvero doinni
cultatem. Prselerea de ipsius episcopi conseienti; Innoceniii papteIII, iiuno undccimo,
et voluntate idcm prtedecessor noster inslituit ut s ccxx.
qui canonici TrecensisEcelesiseejusdemepiscopi vei 1LLUSTR1 REGIHUNGAR1.E.
C
successorumsuoruiu aul eliam in ejusflem Ecclesiae De negotioepiscopi Batuberg. el archicpiscopiColo-
servilio forsan cxislercnt, vel cum licentia jain censis.
dicti episcopi el capituli vacarent scholasticisdisci- (Laierani, xn K;\l. Februarii.)
plinis, aut essent infirmitate detcnti, suarum ni- (15G)LiceiBabemhergensisepiseopussenobis mul-
hilomuius integros fruclus perciperent prsebenda. tiplieiler exhibueril in devolum, ad regium laiuen
rum, alii vero canonici, qui Ecclesise assidue non honorem cl ecclesiasticam honeslatem congruum
servirenl, viginli tanlummodo solidos perciperenl respectum habenles, negoliuin suum sub bac forina
annualini. Insuper idem Alexander prsedecessoi legalis noslris duxiinus' conimittendum ut si super
noslcr adjecil ut lam a prtefato episcopoquam a nece clarsc niemoriaePhilippi ducis Snevite, accur
successoribussuis in prsedicta Ecclesia, cum decanc salore conlra eum legitinio coiiiparento, culpabilis
carerei, in decanum presbyt.er canonicus:slatualur, coram eis fueril comprobatus, eiiui ab omni ollicio
aut eliam diaconus, qui primis Quatuor Temporibu. el beneficio ecclesiaslico, sublato cujiislibet conlia-
quse occnrrerint in presbyterum ordinetur, el si diciionis el appellalionis impedinienio deponanl,
commonitusin eisdem <Jnaluor Tcmpoiibus ordi- alioquin indicanl ei purgalionem canouicam; in qua
nem presbyterii suscipere forle neglexerit, fas prse- D si forte defeceril, eadem ipsum censura condein-
fato episcopo el suis successorihus essel £111 aucto- nent; qudd si legitiine se purgaveril, denuulieiit
ritalem et polestaiem ipsius officii et sedem in eum super objecto criniine penilus iiiiiocenleni;
choro et capitulo inlerdicere, ac si nec sic in stib- ante omnia providentes, ul si quid contra einu vcl'
sequenlihus Quatuor Temporibus ordinem presby- ejus Ecclesiamest perperam alleiitalum ,'in slalum
leratussuseiperet, eo amoto libere alium subro- debiliim revocetur. Concedimus'autem ut si ma-
garel. Nos igilur ejusdem prsedecessorisnoslri ve- Iuerit coram nobis prosequi causam suam, ad apo-
stigiis inhterenles, qute ab ipso super prtemissis stolicam sedem accedal, et ibi eam illo quo' decet
ariiculis approhata vel statuta sunt approbando, ordine prosequalur. Ulrumlibet atitetri' lain ndbis
eadein aucioriiate apostolica confirmamus.Ad hsec, quam ipsis legalisnon differat inlimare, ut sine
ad instar ejusdem Alexaudri prtedccessoris noslri dubitalione sciatur ubi sit judiciuni actitanduin.
sancimus utnec tibi neqtie lnis successoribus liceat Prselereade lua regali prudenlia valde conquerimtii'
praescriptas parochiales ecclesias dc mensam epi- tibi ipsi, qui de Colocensi'eleeio pcr inslanliaiii ni»

(136) Vide infia lib, xn, episl. 118 ct seqq., et rcgesluiu dc negotio imp. episl. 182.
.57,?. INNOCENTH111PP. REGI-STORUMLIB. XI. 153G
m:am nos gravilcr circumvenisse videris, detra- A lua notilia per illorum versuiias absccnduntur qui
IKatibus nobis multis, sicut et habere videiilur ma- tibi nolunt ostendere vulnus luum, nescienlesvinum
te iam detrahendi, quod illum prtefecimus in ma- increpaiionis infundere, scicntes autem adulationis
gislrorum niagistrum qui nondum diseipulorum oleuni illinire ; utiiiamque cailirienon procurent ut
discipulus esse norat, eum eum in episcoporum seniper in angtisliaperseveres, quatenus in angustia
cpiscopumconcesserimnspromovendum,qui scieniia constilutus semper illos babeas chariores. Qua-
pontificali officio congruente asseritur ex majori propier nos, qui et prudenter illud aspiciuuis et
parte carere, in lanlum ut cura comniissaesihi Ec- curare saluhriter affectamus,consilia monitis mo-
clesise dcrclicta, qnte quasi gravius vivo pastore nitaqtie consiliis inculeantes , blanditiis minas et
videlur quam morluo destituta, Yincenliam se minis blanditias inlerseriinus, vice periti medici
transtiilerit, ibique circa prima rudimeiila versetur, medicinalis arlis auxilia variando, qui ferrum adlii-
iion prsecavensimperiiiam suam, quam caute domi bel ubi fomenla non prosunt,et potione lepentis
studendo potuisset utcunque redimere, foris inde- aquse languores emendat qui medicinse violentiani
cenler vagando turpiter publicare. Quapropter ei non senserunl; quoniam, elsi velut adamans durus
per nostias deJinuis litleras in prtecepiis ut, omni esses , deberel- utique le arlificii laiiti sedulitas
dilatione poslposita, coniinuoad ColocensemEccie- " emollire,cuni ille, lametsicedereferronescial, hircini
siam reveriatur, el aliquos viros peritos familiariter sanguinisinfusiouemollescal.Yidequoquenecursum
secum habens, proficere in scienlia sub ipsoium luseprosperitatis inipedias, quia nohiscum pacem
satagal disciplina, sollicile providendo ul littera- hahereuon p.issel quicuiique lc velletin hoc errore
iurse defectiim ila studeal pra_rogativa morum et fovere. Jam igitur apud te quasi ullimis remediis
conversalionis honests-redimere quod nos, uno per insislenies, qux ultra tibi adhibere possimus re-
allerum compensato, possimus eum aliquatenus lo- media nou babcmus, el inler repugnanles sibi sa-
lerare. Alioquin, ejus exemploqui dicit: Pwniietme nare volentis et sanari nolentis affeclus , doiuc
fecisse hominem (Gen.vi), cogilare de ipso aliter spes hujusmodi cur_e fbret, mallemus levibus el
oportebit; ul quod circumvenli construximiis, cir- stiavibus quam duris el asperis le curare : citm ill-a
cumspecti demum favente Domino destruamiis. nullam deserant post se saniem, ista vero deformem
Quocirca screnitatem regiam moiieinusattentius et soleant reiinquere cicatricem. Ne itaque nos el le
hoiiamur quatenus ipsum ad hoc ita diligenler in- in niajorem necessitatem inducas, ecce fainiliari-
ducas, ne, si sectis egeril, quem allevare tanlopere terpetimus, ecce dulciter admonemus,ecce paterne
consiilinius, ecce benigne rogamus , sub obtenlu
sluduisti, dejecisse potius te contingat. (_,
Datum Laierani, xn Kal. Fehruarii, pontificalus divini judieii in reinissionem libi peccaininum in-
noslri anno undeciuio. jungentes quatenus super Ecclesise Canluariensis
CCXXI. negolio nobis el Ecclesise,iuio Deo, sine ulteriori
ILLUSTRI REGIANGLI.E. mora satijfacere non pobtponas, pro illa dilectione
De negotioCantuariensi. sincera qua te iuier ett-lerosprimipes et dileximUs
(Lateiani, x Kal. Februarii.) et diligimns, boc saltem nohis concedensin douuin,
(157) More pii patris, qui filium offendentem of- quispem utiqtiebabebanius, nec desperamusadhuc,
fensus eiiam odisse non pct_st, el quandoque de quod si petissemus majora, ncgare nullalenus de-
malo ejns gravius quani ipse tuibatur, indurato libi buisses (158); prteserlim cum, sicut alia tibi vice
non possuinus indurari; sed paterna pietale mollili, curaviinus intimare, licct supra jus luo fueril juri
te tanlopere in lua danina molilum omni ope vel delatum, ex iis aulem quaeacta fueranl vel gerenda
opera qua valemus salagiuuis emollire, ul le a tuo nulluui tibi voluerimus aliquando prtejudicium ge-
damnabiliet damnoso proposiio revocemus, trislan- nerari. Eligas ergo, fili charissime, tani dulcibus
tes plurimum si quod vcremur contingeret te in- monilis et consiliis salularibus acquiescere, non
currere, sed majoris eausani tristitite repuiautes D I auiem adulanliiim perversitatibus et perversorum
quia noluisses iilud, einn posses pr_uinuniiusloties adula.ionibiis assenlire; quoniam, ut utamur veriio
et prsemonitus, evitare. Forluilum namque malum divino. Qui bealumte dicunt, ipsi te decipiunl(Isa.m).
doloris babet qualecunque remedium. • Quod AMoquin,coelumet lerram contra te in testimonium
autem spontaneus quis incurrit, durius post se in- in \ocanius quod ex pertinacia lua non ex nostra
gerit dolendi tormenlum. Tu vero, fili charissime, severilaie coniinget, si manum aposlolicamin le pa-
praecavediligenter ne volens et sciens illi periculo leris aggravari, quam hacleiius vix potuimus, sed
te subjicias a quo le cupimus taiilo sludio prseser- de cselero nunquampoterimus continere. Qutere,
vare, quodque demuin tanlo lihi majorem inculerel qutcsumus, diligenter ab illis qui caput tuum oleo
po3namquanto ininus provide rejecisses osleusam peccatoris impingiiant ad quein finem valeas ex hac
tibi de illo vitando cautelam. lllud autein regalem pugiia venire.Nou audebunt profeclo aliud respon-
prudenliam nolumus ignorare, quod mulla nobis de dere nisi quod non poleris vincere nisi victus, sed
prtcseiills negotii circumstantiisinnolesctiiii qutc a gloriosiorerit tibi vicioria cum de viclo fuerisvicfcr
(157) Yide supra episl. 210. (158) Yide supra episl. 89, et lib. x. epist. 219.
1S37 . PONTIFICATUSANNO.XI, GIlRISTI-1208. 4S3S
effeclus; qtiia tunc vinces prqcul dubio cum vince- A euraveris, veruni.;etiain nec coram judicibus iJlis
ris, nec ab bomine,-seda Deo, a quo gloriosum esl quihtis negotium ipsum dignoscimur pluries com-
liomini vinci., ut semper dei homo Deo gloriam et misisse volueris justiliam exliibere, qui nontanlum
honorem. Unde nenio le vana suggestione seducat; cavere debueras ne a le injuriarum actio nascere-
jq'uodnisi tu cesseris noliis, nos in hac pugua quoyis lur, sed.etiam cobibere quoslibel luse ditioni sub-
tibi modo. cedamus, qui facilius possemus occidi jecios ne injnriam ciiiquam facercnt, cum ad male-_
quam vinci. .-factorum vindictam, -landem,vero bonorum gladium,
- Datum Lateraui, j_ Kal. Februarii, pontificattis susceperis bajulandum. Cerle non minus serenitaii
noslri anno undecimo.. regiae quam ipsi reginse, imo longe amplius expe-
CCXXH. disset noslris siiper boc scquievisse monitis et con-
GIRARDO ECCLESI-E THEBAN___ THESAURARIO. siliis,.perqu_e divjnam placare<poli.er_is majestalem,
Suscipitur sub proleclione_sedis apostolicm. . qtiam propter injuriam saepediclsereginae-illatam
(Sorte, vi Kal. Sepiembris.) -videris grayiter offenrijsse,ac eiiariilaudemin con-
Cum a nobis.peiitur, etc, usaue effeelum. Ea- spectu hominum promereri; ,,quia,,elsi ei super
propter, dileete in Doinino fili, luis juslis postula- _damiiis essetrerum temporalium.salisfactum, libi
lionihus gralo concurrentes assensu, personam tuam- .damnuin iiioocenlite Tesarcisses , qtiod nonest du-
eum omuibus bonis lam ecclesiaslicis quam mun- , bium.esse majus.LYerunUamensi le forsan;.exis!i-
danis, eic, «sf/weproteclipne suscipiinus. Speciali- meseidemin aiiquo noji teneri, coram.nobis, qui
ter autem thesaurariam Ecclesise Thebanse, sicut ,personam hominis in judicio-non,aceiprinus, sed ju-
eain juste.possides ~et quiele.-deyolioni tutc anclo- s.lum judicium, proutille _?obis inspirarc dignalur
ritaie apostolica confirmamus el prsesentis scripli .qui omne judicium dedit Filio, juriicamus, saltcin
patrocinio communimus. NuIIi ergo omnino horai,- ipsi debueras jiistitiam exbibere, ac non uii polen-
num liceat Jiane paginam jioslrse proteclionis ,et litc magniliidine conlra illam, sciens quod poten-
cbnfirmaliohis infringere, etc, usque incursiirum. lior est te ille qui facit jniseripordiam el judicium
, Datum Sorse, vi Kal. Septembris, poiitificaius omnibiis injuriam patienlibiis et in regno hominum
uostri anrio undecimo. . _doniinalur. At tu btec proulconvenit non allendens,
CCXXJII. nec satisfacerc illi nec suhire super prtediclis ju-
JOANXI REGlASGLORUM ILLUSTRl. dicium cumeadem haclenus volnisti.Cum enim, post
Ui bona B.Anglorum reginw resliluat, _ _octonnnos elapsqs, per quosregise serenitati delu-
(Lalerani, xn Kal. Februarii.) ,n JimuSj-nolenlesulterius deferre hoiiiini contra Dcum,
- . Qnaulum celsiludini regisein negolio charissimte' qui viduam voce propheiica praecipit defensari, tihi
in.Christo filiseBereiigaiite, quondaniAngloruin re- dederimus in niandatis ut usque ad festum _>Jativila-
giute illuslris, Iiactenus detulcrimus (159), si melius lis beatte MarioBproximo prseleritum per procura-
notavisses, forsitan et lu nobis, imo ei cujus vicem, Jorem idoneum le iiostro conspeclui pra.senlares',
lieet immerili, gerimus, ad quem ascendunta ma- exhibilurus ssepefatsereginse vel procuratori ejus-
xilla descendentes ab oculo -lacrymse viduarum, deni super praemissis el aliis, si qua forte adversns
quas eliam exaudire, cum ad eum vociferaverint-, te ducerelproponcnda, quoJ ordo posceretjationis :
se Altissimus pollicetur, curasses -in hac parte de- tu id efficere penitus conteinpsisli,. licet dile.ctus
ferre, ac landem vincens salubriler tenietipsum, filius prior Wigorniensis de mandato venentbilis
preces elmonita-noslra libi superhoeplus quam Jratris postri 'Wigoniiensis episcopi, exhibitis libi
octies replicata effectui mancipasses, nee coegisses lilteris nostris, prsefalum lerniinum ex parle npstra
praefatamreginam toiies fatigari lahoribus et ex- luse-magnitudini peremplorium assignaiit, sicut ve-
pensis, quam ex sirenuitate regali, nohis i.on ex- nerabiles fratres nostri Eliensis el -priefatus Wi-
borlantibus, honorare debueras et ah aliis pro viri- gorniensis episcopi, quihus super hoc direximus
bus defensare, -considerato perspicue quod id ad '® spripla noslra, per siias.nobis.litlerasintimariint;
tuinn honorem cederet et salutein. Ecce jam octo procuratore ipsins regime ad pr_ediclumlerminiiin
aiuiis el amplius apud le propler hoc precibus ail sedem apostolicam accedeiite,.ac per .quaiuor
et moniiionlbiis insistentes exspectavimus patien- menses et amplius" extpeciante. Quia igitur contra
ter si quo modo luoe saluti consulens et honori, salutem noslram et niam libi.deferre ulterius n,ec
eidem reginse super dotalilio suo, medietale mobi- volumns nec dehenms, sereniialem regiam monemus
Jium iuclytte rccordalionis regis Ricardi fratris tui, eiexhorlamur allciuius , in virtute Spirilus sanrti
et quibnsdam aliis quse sibi competere asserit, sa- firmiler injungentes qtiatemis usque ad sex nienses
tisfacere procnrares deferenilo _Deo et nobis , qui posl suscepttonem praesentium aut prsefalseregiiite
forle plus debito tibi deiulimus in hac parle.. Scd satisfacias congrue ,deprtcdiclis , aul co.raponas, si
r.ec sic adhuc poinimus proficere, sicnt effectusin- fieri- possit, amicahiliter cum. e:\dcm, vel per suffi-
dicat, et- ssepedicltcreginse querela nosiris auribus cienlem el idoneum responsalem le noslro conspe-
loiies inculcala, cuin non soltim ei salisfncere non clui reprsesenles, exhibiturus eideni vel Dropuratcp ,
(!59) Vide lib. xm, cpist. 74.
1559 INNGCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. XI. IS.O
suo super us et aliis quse adverstis te duxerit pro- A rex Anglorum illustris melius notavissel quaiuiim
ponenda justitite complenienlum. Alioquin, extunc celsiludini regise hactenus delulerimus in negotio
. in Suinersetsire manerium de Yvecestre et mane- cliarissimae in Christo filiteBerengarise quondam
rium de Mereioc cum pcrtinentiis eorumdem , et Anglorum reginse illustfis, forsitari et ipse nobis,
loiatn Rotelandam cum perlinenliis ejus, et mane- imo ei cujus vicem licet immeiili gerimus, elc, in
rltim de Kcten ctim tota Socka, et Brudecrost, et eumdemmodum ut in alia usqueobservare, prsefalo
Nortufli.ini, cum pertineniiis eorunidem, et in Bar- rogi litteras nostras, quas propter hoc eidem diri-
chescire manerium de Lamburn. cnm periinenliis gimtts, exhibenlcs. Qualiter autem in exsecutione
cjus, el in Willescire, Weslburi, Wilton el Mal- prtecepti aposlolici processeritis, nobis per Iiilertis
• mesturi, cum perline.ntiiseoriimdem, et in Sudsex vcstras curelis fideliter inlimare, prseceptum no-
villam AruiH.ellsecunihonore acpertineniiis suis, et strum taliter impleluri quod non possitis de negli-
civilalem Cicestriaecum ipsius pertinentiis, et in gentia repreheridi, scd de obedienlia polius com-
Oxonerordcscire villain de Slauion, cum perlinen- nicndari. Quod si non ambo iis exsequendis, etc,
. iiis ejus, el in Nordhantoiiscire Rokingham cum alter veslrum ea nihilominus exsequatur.
perlinenliis ejus, et villam de Nordlianton. in De- DaltimLalerani, etc, ut in alia -
venescire manerium deKeinton el Leston cum per- B CCXXV. -
tinenliis suis ac manerium de Airichescote, cum PR/EPOSITO ET CAFITULO BRIVATENSI.
villa de Sloncumbis, et Quene^ke cum pertinentiis De exemptioneeorum.
stiis, et civitatem Exonise, et in Sudhamlonscire (Lalerani, v Kal. Februarii.)
maneritim de Wlfinionia cum perlinentiis suis, et (140)Cumdilecti filiiS. Ecclesisevestrteac D. vene-
in Heresfordescire Berchamested, cum loto bonore rabilis fralris nostri Claromontensisepiscopiprocura.
ac pertineiiliis ejus ac in Essex. villamde Wallbam lores ad sedem apostolicamaccessissent,et nos eis be-
cum periinentiis ejus, et in London. Eya reginse et nignam audienliamdedissemus, procuralor ejusdem
in Lincolnscire Gr.ihan cum pertinentiis stiis, et episcopi proposuit coram nobis quod cum Ecclesia
villam de Stamford cum perlinenliis ejus, ac in vestra in ipsius episcopi sit dicecesi eonslilula, et ob
Glowesfcstrescire honorcm de Berkeleia ac perli- hoc deberetis eidem lanquam dicecesano veslro in
nentia,. ejus cum omnibus aliis rnaneriis, villis, el spiritualibus rcspondere, vos ipsi jura episcopalia
castris quse ad dolaliiium prteraite regince speclare penilus subtrahentes, in Ecclesiis aliis ejusdemdioe-
noscunlur, necnon domania, maneria lua in prte- ccsis, quas ad vos pertinere proponitis, non permit-
diciis comiiatibus constituia, de quihus stepefata (->tilis ipsum jurisdictionem debitam exercere, pro-
rcgina lanam dehet hahere, licel omnia prtedicla ex curalionem quam idem et prtedecessores ipsius ab
alia causa supposita sinlsenlenli-eiiuerdieli, prop- ipsis Ecclesiis aliquando habuerunt sihi pro vestrte
ter hoc pari sententia specialiter decernimus alli- volunlalis arbitrio sublrahendo. Verum procuralor
gata.utin iis omnibus neqiiaquam iulerdicti sen- Ecclesise veslrte proposuil ex" adverso-quod cum
tenlia relaxetur donec super hoc satisfeceris com- eadem a jurisdictione cujuslibet praelerquam Ro-
petenlcr, dantes districte venerahilibus frairibiis mani pontificis penilus sit exempla, sicul per pri-
nosiris Sossensi et Saresheriensi episcopis nibilo- vilegiumpite recordationis Calixli papae prsedeces-
minus in prseceptis ut ipsi, huniana gralla et mun- soris nosiri evidenter apparet, non tenebamini ei
dano tiinore postpositis, prsefalam scntenliam pu- nec pro capile nec pro roembris qute advosperti-
hlicent et faciant, sublato cujuslibct contradiciionis nent pleno jure in aliquo respondere. Porro pars
el appellalionis obstaculo, auctoritale nostra firini- altera replicavil quod idem privilegium formam
ter observari. Quod si nec- sic lua polerit durities privilegii non videtur habere, cum verbuni exeinp-
emolliri, in le manus nostras forlius curabimus ag- tionis non contineatur in eo, sed inhibitionis tan-
gravare; scilurus quod, quanlunicunque le sicul luin inveniatur insertum, proponens illud nequa-
charissimum in Chrislo filium diligamtr quia la- '0 quam suspicione carere, cum stylum cancellarise
men in luse salutis dispendium tibi uiterius non noslrse non sapiat, et subscriplionibus cardinalium
credimus deferendunv, nulla omiltemus peniius noii appareal coinmunitum, propler quod idem de~
riuione quin nostrum oflicium exsequamur donec bere careie viribus proponebat, el nullam esse per.
ad cor rediens super hoc apostolicse sedi te offeras ipsum prtcstilam libcrlaiem, allamen etsi aliquas
pafilurum. vires oblineat, licel capili per illud utcunque tribua-
Dalum Laterani, xn Kal. Februarii, poniificatus lur liherlas, membra tamen ab episcopali non exi-
noslri anno undecimo. tnil potesiaie, ctim dc iiberlate membroi-umnullam
CCXXIY. expressam facial inenlionem. Unde a&serebaleadem
ROFFENSI ETSARLSBERIENSl EPISCOPIS. memorato episcopo esse debere dioecesanilegc sub-
Deeadem re. jecia, sicuti Ecclesite illse suis subsunt episcopis
(Lalerani.) quse ad qutedam monasleria pertiuent quse sedem
Si charissinuis in Chrislo filius noster Joannes aposlolicam nullo respiciunl mediante. Ad quod
(140) Yideinfia lib. xvi, epist. 72, 75.
1541 PONTIFICATUSANNOXI, CHR1STI1208. 1642
fuit ex parte vestra responsum quod libertas per A duntaxat exceptis super quibus vos prooare pote-
prsefatumprivilegium Ecclesisevesirseconcessa non rilis legitima prsescriplione munilos. Quia vero
solum ad caput debct referri, verum eiiam ad .privilegium meretur amittere qui concessa sibi
membra ipsius exiendi; quia illud quod conlinelur abuliturpotestate, nisi Iibertale vobis concessa cu-
in eo, Chrisma, oleum sanctnm, consecralionesalla- raveritis bene uii, ut ex ea propter ahsciiliam cor-
rium el ecclesiarumet ordinaliones clericorumqui ud reptoris non capleiis licentiam delinquendi, sed
sacros ordines fuerunt promovendi, a quocunqne poiius propter graliam largiloris henefaciendima-
malueritis catholicosuscipietis episcopo,ad minores tcriam assuinaiis, illo vos privilegio noverilis esse
esl ecclesias referendum, cum in majori ecclesia privandos; prasertim cum a nullo proedecessorum
baplismus minime ceiebretur, ralione cujus cbrisma noslrorum fuerit innovatum. Ntilli ergo.... hanc
el oleum sanclnm sunt polissime opportuna, el ad paginam noslrse definilionis infringere, etc, usque
eonsecraliones altarium et subditarum ecclesiarum in finem.
el ordinaliones eliam clericorum tam membrornm Dalum Lalerani, v Kal. Februarii Doiilificatus
quam capitis semper consueveritis vicinosepiscopos noslri anno undecimo.
convocare. Unde si quanlum ad isla, quse sine rni- ccxxvr.
nislerio episcopi fieri non possur.t, minores eccle- B ABBATI SANCT.E GENOVEF_S_, ET ARCHIDIACONO, ET
site stmt exemptse,mullo fortins quanlum ad alia MAG1STRO P. PEVEREL CANONICO PARISlENSl.
iiilelligi debenl libertale gaudere quse sine officio De eleclioneepiscopiMorinensis.
episcopi possunl expediri, cum indulsisse videalur (Laterani, iv Kal. Fehruarii.)
minora qui majora concessit. Adjecit insuper pro- (141) De prudentia dileelorum filioriim abbatis
curalor prtedicliis quod si non sufficerent supra- Sancli Yictoris,decani,et liiagistriRoberlide Corzon
dicta, tanlo lempore usa fueral Ecclesiavestra tam canonici Parisiensis non possumiis non mirari,
in capite quam in memhris hujusmodi libertale quod cum super negotio dileclifiliiMorinensiselecti
quod legilima esset super ea contra prsedictum per Iitteras noslras certa forma fuerit illiexpressa
episcopumprsescriptione munita. Nam ad exsequen- per ouinia consonaralioni, eam ipsi pro sutevoluu-
dum prtEdicta qntp, sicut supra diclnni«esi,nori latis arbitrio excesserunt. Nam cum ftierit ipsis in-
possunt nisi per episcopum expedire, semper quos junctum ut illos tres electores, in quos canonici
. voluit episcoposconvocavit. Alia vero, ulpote cle- Morinenses poteslatem episcopum eligendi contule-
ricorum inslituliones et deslilutioiies eorum, lam ranl, aslringerent vinculo jiiramenli dicei'e verita-
clericorum, quam laicorum coacliones el decisio- * tcm quot ex canonicis, examinalionis lempore, in
nes causarum lam criminalium quam civilittm,sem- prsefalum convenerunt clectum, el si tres simtilaut
'
per exerciiil per se ipsam. Sacrisla eiiam et heb- duo saltem ex ipsis jurali dicerenl quod canonico-
flomadaviiEcclesite vestrte sacerdotes el elericos runi major pars conveneral in eumdem, iidcm con-
subdilarum ecclesiarum ad synodum evocanl bis in tradictoribus silentium imponere non differrent, et
anno, et eis synodalia dant praecepla, el corrigunt si per eorum deposiliones constaret dictum electum
tam in clericis quam in laicis qtite inveniunt corri- exstitisse a paucioribusnominalum, lunc]dcmumdi-
genda. Praeterea minores Ecclcsiaeadeo sunt an- ligenlcr audirent quidquid uiraque pars proponeret
nexffimajori quod sunt de corpore prtebendarumel ad prohandam formam secundum quam cligenrii
etiam dignitalum ejusdcm, quse in villa Brivatensi prtefalis tribus electoribus polestas asseritur fuisse
oblationeset decinias recipit, injungil poeniienlias, concessa, el si forel sufficienter ostensum quod de
et recipit ad sepulluram defunclos ; licet sint ibi grenuo Ecclesisesecundum formamsibi daiam dehc-
alisequsedam ecclesisequse ab ipsa omnino depen- rent eligere in quem omnes vel niajor et sanior
denl, propter multiludinem populi, ad succursuin. pars capituli conveniret, ipsi electionemejus omnins
C-Clerum cum Claromonlensis episcopus lerram cassarenl; alioquin, quod de ipso facium esl rainm
supponit ecelesiasfieointerdiclo, in Ecclesia veslra D babentes, contradiclores per censuram ecclesiasti-
elin membris ipsius divina officia celebranlur, nec cam ab ejus iinpcfitioneconipescerent iappelliilione,
unqu.im in offieiis ecclesiasiicis Claroinonlensis remola : ipsi, sicul ex liilcris eorum accepimus,illos
Eeclesite-consueiudinem imitanlur. Nos igilur iis tres electores ad suam prsesenliamevocarunt, et
etaliis qute coram nobis fuere proposita plene au- primo duobus eorum et tertio postmodum in ipso-
ditis ac perspicaciter inlelleclis, quia praefatum riim prscsenlia constitulis, ab eis sub jurcjuraiuio
privilegium in duobusIocis plenaviam Ecclesiteves- fideliler et sollicite de numero canonicorum Mori-
trse continere perspeximus liberla.em,. de fralrum nensium qui dicebautnr clectum. nominasse pra:di-
nostrorum consllio ipsain in capile liberam om- clum studuerunt inqiiirere verilalem. Sed quia ipsi
nino esse decrevimus, ut nulli unquam in spiritua- videbantur quandoque loqui eumdem el excogita-
libus tenealtir prteterquam Romano pontifici res- tum sermonem,
quandoque etiam vacillanles, ipsuin
pondere. Membra vero ipsius adjudicavimus epis- multimodis variabant, in lanium ut quanlo exaini-
copo memorato fore lege dioecesana subjecta, illis nabanlurfidelius, lauloininus fideiafferebant iidem
\i-H)Yide stipra cpisl. 45.
1545 INTsOCENTH III PP. REGESTORUMLIB. XI. 1554
iiiterloqnendo dixeriint ad alium esse articulum pro- A vos nilrilominusfidem adhibenles rescriplis,maxime
ccdendum, fonna mandati nostri penilus prseter- cum secundum tenorein litterarum quas ipsi nobis
missa,"propler qtiod pars dicti eleeli sentiens se miserunl iiitentionem suam nori fundaverit pars
gravari,' ad nostram audientiam appellavit, ex parle adversa, juxla prsfiscriptamfbrmam in ipso negotio
nostra firmiier inhibeiis judicibus memoratis ne procedatis, similiter processuri si forsan, quod non
•ulterius in negotio ipso procedere atienlarent. At credimus, originalia discordaverinl
aliquatenus a
ipsi appeilationi ejnsdem miniine deferenles, in ipso rescriplis, duinmodonon sil per illa probatum quod
i:egotio proccdere decreveiunl. Ev prsemissisautem minorpars inprtefati electi nominalioneconvenerit;
evidenler apparet nos in ipsa commissione tres quia, secuiidum legitimas sanctiones, auctore non
nrticulos disiinxisse, ulrum videlicetper deposilio- probanie, is qtii couvenilur, elsi nihil prsesliierit,
nes trium eleclorum vel- saltem duorum ex ipsis debet absolvi. Quod sinon omnes, etc, duo veslrum
plures ex canonicis in prsefatum electum concordasse ea niiiilominusexsequaniur.
clarescerel, an pauciores ex ipsisiu eumdem conve- Daluin Lateraiii- i? Kal. Februarii nonlifica.us
nisse conslarel, vel neutrum per attestationes hujus- rioSiiianno undecimo
modi probaremr, et in duobus quidem arliculis,
CCXXYI.'.
scilicet - primo et ullimo, eleclionem ipsius- ratam B
. EISDEM.
haberent;contradicioribusejus perpetuum silentiiim
impouendo, in unico vero, videlicet medio, ipsius Deeademre.
electionem cassarent, dummodo constaret quod sub (Lalerani, ni Kal.Eebruarii
hac forma fuissel trihus elcctoribus potesias eligendi Ke pasioralis provisio diu desit Eccesise Mori-
coucessa, ut videlicet illum de gremio Ecclesite
Morinensis eligerent in quem major et sanior pars nensi, per aposlolica vobis scripta mandamus qua-
tenus, si adversarii dilecli filii Morinensis electi
capituli concordaret. Porro, sicut ex depositionum infra spalium triginta dierum intra pro-
nobis lam sub dilecti filii nequiverinl
Iranscriplis, qnse sigillo
GualteSanclse Maritein porlicu diaconi cardinalis, vinciam vel in vicinis partihus inveniri, vos cita-
lionis edicto ad eorum domicilium manifeste trans-
apostolicaesedislegati, quam venerabilisfralris noslri
S.Ivaiieclensis episcopi et phirium aliorum nobis misso, nibilominus procedalis secundum fornia-m
transmissa fuere, coiiq.eriiiuis, major pars canoni- quam in aliis litteris vobis duximus exprimerri__ni,
corum Morinensium qui examinationis lemporc cum jam in ip.so negotio usque ad publicationem
leslium sit processum.
aderant, in prtefalum convenit eleclum. El ideo C
Datiim Laierani, m Kal. Februarii, ponlificatus
delegati prtedicti, sive depositionihtis leslium fidern
noslri anno undecimo.
praehere, sive fi.lem adimere voluissent, profecto
scctindum formam prsescripiam eleclionem ipsius CCXXVIII.
debuissent ralam habere, cum non probalo quoJ ETSANCTI PETRIET DESECURETO
EPISCOPO, ABBATIBLS
ininor pas couvenisset in illum, inuliliter etiain ANICIENSIBUS.
probaretur quod secundum formam sibi datam "tres
Eis commitiitur causa canonicor. Brtvatensium.
eleetores jllum debuissel eligere in quem majorpars
(Laterani, v Kal. Februarii.)
eapiluli conveniret. Quocirca ne proefalaMorinensis
Ecelesia ullerins aggravetur laboribus et expensis, Licetex injunctonobisaposlolatus officioomnibtis
et tam in spiritualibus quam in temporalibus ingens paterna sollicitudine teneamur adesse, illis lameii
detrimenlum incurrat, discretioni veslrte per apo- debenms specialiter aposlolicum prsesidiumimper-
stolica scripta mandamus quaienus partibus convo- liri qui aposlolicam sedem nullo respiciunl nie-
catis, ad majorem caulelaui originales leslium depo- diante. Cum igilur dilecti filii canonici Brivatensis
sitiones faciatis vohis a proefaiis judicibus exbiberi, Ecclesise.qutead nos nullomedio nosciturperlinere,
et transcripla qute vobis sub bulla nostra dirigimus _ frequenter el a nuiltis injurias, damna sustineanl
cum originalibus conferentes, si btec illisinveneriiis et rapinas, cum dicecesanumnon habeanl ad quem
concordare, quidquid post appellationem a prtefalo possint recurrere quoties indebile aggravaniur, nos
«lecto ad sedem .apostolicam interposiiam conlra ad supplicationem eorum ipsis dnximus providen-
eum inveneritis altenialum, subiaio cujusiibet con- dum. Quocirca discretioni vestrse per apostolica
tfadictionis et appellationis obstaculo, decernatis scripta mandamus qiiaienus, quolies ab eisdem' fue-
irritum et inane, quodquc de ipso faclumesl solem- ritis requisiii, de malefacloribus suis in Claromon-
nilerconfirmantes, conlradicloribus cjus perpeluttm tensi, Aniciensi et Mimatensi dioecesibusconstilutis '
sileniium imponalis, et denuntietis arehiepiscopo facialiseis aucloritate nostra, sublalocujuslibei con-
suo ut ipsum ndn difioral in episeopum consecrare, tradictionis etappellalionis obslaculo, juslitise pleni-
illum pivcbendaMorinensis Ecclesise spolianles qui ludinem exhiberi, eosdemad id monitione prtcmissa
se sponlanens ad hanc poeuam, si forsan in proba- "percensuramecclesiasticam,appellalionepostposiia,
tione deliceret, ohligavil. Quod si forsan ipsi delegaii compellendo. Quod si non omnes,... tu, frater et;i~
vobis infra decem dies poslquam fuerinl reqtiisitf scope, cum eorum altero, eic.
atteslaliones nolucrini vel nequiverinl exhibere, Datum Laterani, v Kalend. Februarii, «. suprc.
1545 PONTIFICATUSANNOXI, CHRISTI1208. J5«
CCXXIX. J^ leniissimi Chrisli milites, eia strenuissimi militire
1LLUSTRI REGIFRANCl-S. Cbrisiianse lirones.Opponite vosAntichristi prteam-
Inducitur ad expugnationemhmreticorumprovincia' bulis, et pugnate cum serpenlis anliqui ministris.
lium. Pugnastis fortassis Iiactenus pro gloria transitoria,
(Laterani, 111Non. Februarii.) , pugnale jam pro gloria sempiterna. Pugnastis pro
Religiosa fides el fidelisreligio, qute in te a pro- corpore, pugnate pro anima. Pugnastis pro mundo,
genie in progeniem derivata Christianissimis tuis pugnate pro Deo.Non enim pro prscmio qualicun-
patribus Christianissimum principem le substituil, que ad lantum Deiservitium vos hortamur, sed pro
nos indiicitul negotium EcclesiseDei, cum espedit, iegnoco3le5li,quodobhocconfidentissimepollicemur.
provideriiiteluaeconfidentissimecommillamus.Cum Daium, ulsupra.
ergo sil provide cogilatum ul iis qui orthodoxse CCXXXI.
fidei zelo succensi ad expngnandum provinciales UNIVERSIS FIDELIBUS ADOBSEQUIUM CHRISTI SIGNATIS
hserelicosse accingunt unus in capitaneumdepule- CONTRA PROVINCIALES H_5_RETICOS VEL SIGNANDIS
tur sub cujus unius consilio unanimiler universi TAMINREGNO QUAM EXTRA REGNUM FRANCI.E CON-
proeedant, serenitatem regiam rogamus altentius et STITUTIS.
monemus, in remissionem tibi peccaminuminjun- B Suscipiuntur sub proleclioneapostolicmsedis.
genles, quatenus eis vel eorum aliquibus, prout (Datum, ut tn alia.)
expedit, convocalis,aliquem virum slrenuum, pro- Cum orthodoxsefideizelo succensi ad expugnau-
vidum, ac fidelem eis auctoritate regia prseficere dam hserelicam pravitalem decreveritis proficisci,
non postponas, qui prtelium Dominiprseliantessnb auctorilate apostolica constituimus ul cx qtio vivi-
divino prsesidio tuogue vexillo eonducal : hanc pit ficte crucis signum ad expugnandum hsereticos
operis providenliam ita prudenler et hilarilcr im- secundum ordinationem legalorum nostrorum iu
pleturus quoddum omnes ad agonem sanclse pngnee vestris pecloribus susceperitis, cum .personis, ler-
succinxeris, in omnium quasi manibus ipse quoqtie ris, possessionibus, hominibus, -ac cseteris bonis
bellari bellum Do.niinicomproberis, ae relribulionis vestris sub proteclione sedis nposlolicsemanealis,
eorum efficiasle pariicipem quorem certaminis te et donec de vestro reditu vel ohitu certissime
taliter exhibueris adjulorem; ante omnia et in omni- cognoscatur, ea omnia in suo stalu Iibera marieant
bus solliciteprovidendoul in lanlo Dei servitio illam el quieia consistant. Nulli ergo... noslrse cousli-
servenl et unilatis concordiamel concordiseunita- lutiouis, etc, usquein finem.
tem quod per astutiam Salanse, qni operibus pacis Datum, ul in alia.
invidet, nulla discordia inter ipsos, nulla possit G CCXXXH.
temulaliosuboriri, ita strenue, itacatilein boc nego- REGENSI ET CONSORANENSI ErlSGOPIS, ET ABDATI CI-
lium cum tuo subsidio et consilio processurus quod STERCIENSI, APOSTOLIC/E SEDISLEGATIS.
illud possintfeliciter et salubriler consummare; ue, De negolio comilalusMelgoriensis.
si secus accideret, quod divinilus avertalur, in quo Licel nobis jamdudum comes Tolosanus per suos
proficerepoterat Ecclesisecausa deficeret, et btere- nuntios supplicaveril ul super comitatu Melgoriensi,
lica pestis unde potuerat aboleri delerius inolerel. qui beati Petri juris et proprietatis existit, fidelita-
Datum Laterani, m Non. Februarii, pontificatus tem ab eo recipere dignaremur, ne tamen ipsum
noslri anno undecimo. hoc modo quasi confirmare .videremur eidem, pre-
CCXXX. ces suas non.duximus admillendas, considerantes
CNIVERSISFIDELIBUS INOBSEQUIUM CHRISTI CONTRA PRO- hoc ipsum quod tu, fili abbas, per tuas nobis lilte-
VINCIALES H_ERETICOS CERTATURIS. ras suggessisti, ul videlicet si fortassis in inccepta
De eodemargumenlo. malilia perlinaciter p.erduraret, ipso demuin eo
(Datum, ut supra.) juxta .meritum spoIi,a,to,statu.eremus deipso.quod
Benediclivos in Dominoqui fecit coelumet ter- j. Ecclesiae nego.tip expedirej;. iQuia v.eroa nobis est
ram; quoniam cum commmitlerel draco belluni et sollicile requisilum qnaliter procedendturisit circa
Ecclesiamsanclaiu Dei macbinarum suarum moli- comitatum eumdem fideli exercitui signaiorum, id
mine conquassaret, apprehendistis arma et scutum, vohis providimus supdendum, quatenps ad Apostoli
et in ejus adjutorittmsurrexistis. Quia igitur omnis dicentis : CUJH essemastjiius, dolo vos cepi (II Cor.
qui in agone conlendilabslinel se ab onmibus.ut xn), ,magi,sieriuro recurr.enies, cum lalis dolus
unum certaminis sui cursum eo melius quo liberius prudeiitia .pqthis sit dicendus, d.eliberalocum eo-
valeat consummare, universitatem vestram roga- rumdem signaiorum pru.deniioribusopportuno con-
miis all&uhis et monemus, per apostolicascripta in siljo, divisos ab Ecclesiseunitale divisim capere
remissionemvobis peccaminumii.ji>.ngeriles,quateniisstudealis, dummodo videritis quod e_xhoc idem
- tam arduum et lam sanctum Dei
obsequiumaggres- comes vel alii.s minus assislere yel per se ipsum
suri.postpositisomnihusqtiseluincveslruui sanctum minns debeat insanire, ,no.n-isia.iimincipjatis ab
agonemimpedire valerenl, anle omnia et in omni- ipso, sed eo primitus arle prudentis dissimulationis
bus eaveatisul illam servetis et uniiaiis concor- eluso, ad exstirpando.s alios hsereticos trauseatfs ;
diam, etc, sicut supra usquein finem.Eia igitur, po- nc si squamisLeviaibnnsese eonjungenlibusuna Vi
PATROL.CCXV. 49
1847 INNOCENTHIII PP. REGESTORUMLIB. XI. 1S4S
fuerllls sinuu omncs aggressi, lanlo demum bujus- A sent secundum indulta eis apostolica privilegia
modi saleHitesAiiiichristi difficilitispossinl conleri celebrare, quia lamen el ipsi benefacere arbitrati
quanto pertinacius ipsos m uivum conjunclionis monasieria ipsa interdiclo hujusmodi constrinxe-
vinculum conlingeret -glomerari. Sic -enim et illi ruiil (145), el illa cooperuntipsum humiliter obser-
facilius slerni polerunt remissius adjuli per islum, vare, sine gravis prsesumptionisoffeusanequaquam
ac isle illorum inlerim -visa slrage ad cor fortasse illud postea violarunt. Ctelerum laudamus te, sed
redibit, vel si -perseveraveril in malitia, landem in hoc laudare non possumus quod consullus con-
•conlra ipsum et solum et destitutum levius pro- siileiuibus respondisti ut nisi rescripti noslri copia
-cedalur. Ilsec ergo vohis suggerimus ad caule- .,is fierel, vel si forsan illud obtentum per sub-
Jam. Yos autem, qui rerum circumstanlias eo reptionis viiium appareret, per appellalionisobje-
plenius quo prteseniiiis agnoscelis, sic vel aliler ctum se a prsefatis exsecutorihus tuerentur; cum,
circa singula procedatis qtiemadmodumtam vohis etsi secundumjuris rigorem per hujusmodi subtili-
_quamaliis quorum fuerit uiendum consiliode ccelo tatis aslutiam potueritis respondere, de tanti lamen
-fueril revelatum, circa prsefali comitis negotium nominis ac merili pontificibus nunquam debueris
processuri prudenli deliberatione prsemissa,prout suspicari quod vel aucloritalem quam non dedis*-
ad honorcm Dei et ulilitatem Ecclesise videritis semus eisdem sibi temere arrogassent, vel eamdem
cxpedire. dalam ad aliud malitiose intorsissent; prsesertim
-CCXXXIII. cum aliorum animos ex proprio metientem non
E-ISDEM. te decuerit conlra illos in scrupulum hujusmodi
De negoliofidei. suspicionis incidere, qui si conlra te in similem
Super negotio signatorum et hsereticorum exci- incidissent, repulasses forsitan eos conscientiam
dlo lilteras vobis deslinamus ad prtesens quales scrnpulosani habere. Attendentes itaque nec u.ilc
novimus expedire. Monemus ergo discretionem nec honeslum exislere ul aliter in ipso negobio,
veslram et exhorlamiir atlenlius, per apostolica circa luinc prsesertim.articulum, disponamusquam
vobis scripla mandanles quatenus, prout opus fue- ipsi cxseculores providerinl disponendum, rescri-
r4l ipsis utentes, prudenter alque constanler circa plum illud de quo fecimus superius menlionema
singula procedatis, ante omnia et in omnibus caute nobis de cerla processisse scientia deelaramtis, id
ac solliciteprovidendo ut illam servenl, etc, sicut voientes in hoc firmiter observari quod illi pensa-
in prima. tis negotii circumslantiis provida deliberatione
CCXXXIY. P mandaverinl observandum.
EISDEM. Dalum, ut supra.
Ut absolvanlGuidonemcomitemAlvernensem. CCXXXVI.
(Laterani.) BURDEGALENSl ARCHIEPISGOPO.
(142) Licet nolriiis vir Guido comes Alverniensis De prmbenda Sanlonensi conferendaFulclu
cirea captionem venerabilis fratris nostri Claro-
montensisepiscopi,germani ^ui,^raviter excessisse (Lalerani, Non. Februarii.)
r.oscatur, quia tamen nulli veraciter posnitenli de- Licet stiper omnium clerieorum provisione nos
bet venia denegari, precibus ejusdem episcopi, qui deceal esse sollicitos, pro illis tamen nos convenit
super hoc noslro aposlolatui supplicavit, inducli, sollicitudinem gerere specialem pro quibus apud
et zelo utilitalis ecclesiasticseprovocati, discrelioni nos et morum honestas el lilleralurse gratia inter-
veslrse per apostolica scripta mandamus quatenus pellal. Hinc esl quod cum dilectus filius nobilis vir
si hoc Ecclesisenoveritis expedire, cujus negotium Calo doniinus de Porite praebendamquam in Xan-
mullipliciter posse per eum dicitur adversus hsere- ctonensi Ecclesia oblinebat, per suas nobis litleras
lioos promoveri, prsefato comiti secundum-formam duxerit resignandam, et dilectus filius magister
ecclesiaslicam absolulionis beneficium impendalis, D Fulch. de Xantonensi dioecesioriundns de vita pa-
el injungatis eidem quod lalibus consuevit in- riter et scientia nobis fuerit multorum tesiiinoniis
jnngi. commendatus, fralernitati tuae per aposlolica scri-
Dalum Lateran., etc, ul m prima. ta mandamus qualenus ad caulelam ab codem
ccxxxv. milile prsebendte resignatione .recepta , eamdem
CISTERCIENSI ABBATI, APOSTOLIC/E SEDISLEGATO. auclorilale noslra memoralo magistro , sublaio
Arguilur de pravis suspicionibus. appellationisobstaculo,conferas el assignes, faciens
(Dalum, ul supra.) ipsum ejusdemprtcbendsepacifica possessione gau-
Lieel tequanimiter lulissemus si venerabilis fra- dere, conlradiclores per ccnsuram ecelesiaslicam
ler nosier Londoniensisepiscopus et coexseculores appellatione postposila compescendo.
ipsius Cislerciensisordinis monasteria non sic arcte Datum Laterani, Nonis Februarii, pontificatus
interdicto ab inilio conclusissent quo minus pos- nostri anno undecimo.

f,U2) Yfde supra lib. i, epist, 198.


(145) Yide supra eDist. 215, et infra epist. 259, 260
-{§49 PONTIFICATUSANNO XI, CHRISTI 1208. 1S50
CCXXXYII. A CCXL.
__i.B_.TI
SANCTI AUBERTI , ET DECANO ET MAGISTROR. ROBERTO DESUCIACO CAN0NIC0 ATIIEKIENSI.
DE BEKEREL CANONICO CAMERACENSI. Confirmaturei prmbendaAtlieniensis.
Ul JEaidium admillanl ad presbyteralum. (Lalerani, x Kal. Februarii.)
(Lalerani, Non. Februarii.) Cum a nobis pelilur, elc, ul in alia usque snsci-
Cum olim abhati el convenlui Sancti Michaelis, pimus, specialiter aulem prsebendam quam in
qui dicebanlur ..Egid. sacerdotem ad presbyteratus Alheniensi Ecclesia es canonice asseculus, etc,
ordinem prtesenlasse, scripsissemus in forma com- ul in atia usque in finem.
muni pro ipso, dilecti filii canlor Sancti Quinlini Daium, .(. supra.
- CCXLI.
suique commonilores, poslquam constilit cis de
idoneilate pensonte, super repraesenlalione ipsius MAGISTRO GUILLELMO CANONICO THEBANO.
lesles recipere curaverunl, nobisque misermil de- De eodem argumenlo.
positiones eorum. Licet igitur per eas in auditorio (Lalerani, x Kal. Februarii.-)
noslro leclas visum non fuerit usquequaque plene Cum a nobis petiiur, elc, ul in aiia usque susci-
probatum quod idem presbytcr prtescnlatus ab ab- pimus, specialiter autem ecclesiam Snncti Joannis
hate memoralo fuisset, quia lamen in hoc semi- B de Araqtiio, sieul eam jusle possides et quiete, etc,
plena probatio plena debel pietate juvari, eum pia usque in finem.
benelicia non semper rigida jura requirant, discre- Datum, ul in priw.a.
lioni veslrseper apostolica scripta mandamus qua- CCXLII.
tenus diclos abbatem et conventum ut prtefato pre- HUGONl CANONICO THEBANO.
sbylero juxla formam prioris mandali provideant De eodem argumento.
monere ac inducere procuretis, ipsos ad hoc, (Lalerani, x Kal. Februarii.)
si opus fuerit, appellatione remota, per censuram Cum a nobis petitur, etc, ul in alia usque sasci-
ecclesiasticam compellentes..Quodsi'nonomnes,elc. pimus , specialiter autem prsebendamquain in Tlie-
duo vestrum, elc. feana Ecclesia es canonice assecutus, sicut cam
Dalum Laterani, Non. Februarii, ponlificatus no- juste possides, etc, ... in alia usque ... finsm.
stri an. undecimo. - Dalum Laterani, etc, ul supra.
CCXXXVIH.
ATHENIENSI ARCHIEPISCOPO. CCXLIII. "
Suscipilur sub proteclione sedis apostolicm. MAGISTRO RANDULPUO DECANO DAVALIENSI.
(Laterani, x Kal. Februarii.) r< Confirmatur ei decanatus EcciesimDavaliensis.
(144) Cum a nobis pelilur qtiod justum est et (Laterani, x Kal. Februarii.)
Cum a nobis petitur, eic, usque eflectum. Ea-
lioneslum, lam vigor sequitatis quam ordo exigit
ralionis ut id per solliciludinem officii nostri ad propler, dilecte in Domino fili, etc, usquesusoi-
debitumperdueatur effeeium. Eapropter, venerabi- pimus, specialiter autem decanatum Davaliensis
Jis in Chrislo frater, luis justis poslulationibus Eeclesise, sicul illum jusle possides et quiele,
grato concurrentes assensu, personam luam et auclori-ale libi apostolica confirmamus et prtcsentis
- Alheniensem Ecclesiam, cui Deo auctore prseesse scripti patrocinio communimus.Nulli ergo... noslrte
dignosceris, cum omnibus bonis tam ecclesia- prolectionis et confirm., etc, usque in finem.
sticis quam mundanis quse inprseseiUiarum ratio- Dalum, ut supru.
rsabililerpossides, aut in fulurum juslis modis prse- CCXLIY.
stante Douiinopoleris adipisei, sub beati Petri et ARC-HEPISCOPO LARISSENO , ET DILECTIS FILHS
. nostra protectione suscipimus et praesentis scripti CITRIENSI ET NAZORESCENSI ELECTIS.
Scribitur eis pro arcMepiscopoAtheniensi.
palrocinio coicmunimus. NuIIi ergo... nostraepro-
teclionis, elc, usque incursurum. (Lalerani,, x Kal. Februarii.)
Dalum Laterani, x Kal. Februarii, pontificatusno- ID Ad nostram noveritis audienliam pervenisse quod
slri anno undecimo. venerabilis frater noster Atheniensis archiepiscopus,
CCXXXIX. timore ductus, nobili viro Ottoni de Rocca domino
BUGONI CANONICO THEBANO.. Athenarum , qui uxoratus esl, quemdam persona-
Confirmalursibi ecclesiade Kalenda. tum Atheniensis Eeclesise, qui thesauraria vulga-
(Lalerani, x Kal. Februarii.) riler appellatur, conferre prtesumpsit in enormem
Cum a nobis petitur, elc, usqtie effectum. Ea- ipsius Ecclesite Itesionem.Yolentes igitur indemrii-
propter, dilecte in Dominofili , etc, ut jn alia us- tali ejusdem Ecciesioepalerna solliciludine provi-
que suscipimus, specialiter aulem ecclesiam de dere, discretioni vestrse per apostolica scripta
Kalenda, sicut eam juste possides et quiele, au- mandamus quatenus inquisita super praemissis di-
ctoritate tibi aposlolica confirmamus el prsesenlis ligentius verilate, quod-per dictum arcbiepiscopum
scripti palfocinio communimus. Nulli ergo... pro- super hoc in prsejudicium ipsius Ecclesiasinveneri-
lcetionis ct confirmalionis, elc, usque in finem. tis atlcnlatum , subialo appellationis olislaculo, in
Dalum, ut in alia. slattim debitum revocetis. Nullis lilteris veritati
{144) Yideinfra episl. 256.
1551 INNOCENTHIII PP. REGESTORUMLIB. XI. 1552
et justiii-e, elc Quod si non omnes... tu ea, fraler ,i CCXLYII.
archiepiscope, cum eorum altero, etc KAi-ORESCENSI ELECTO.
Datum Lalerani, x KaJendas Februarii, ponlifi- Super eodem.
catus noslri anno undecimo. (Laterani, vin Kal. Februarii.j
CCXLV. Proposuisti nobis in nostra prsesentia conslilutus
KOBILIBUS VIRISBALMO TIIESSALONICENSICOMESTABULO, quod quidam ecclesise Nazorescensis canonici no-,
OTTONI DEROCCA DOMINO ATHENARUM,... SARCUIONI,Iunt eidem eeclesisc, prout tenenlur, personaliter
... BOHINO NIGRIPONTIS, T. DEOSTREMUNCOUT, ET deservire, etc, ut in alia.
ALIISrRINCIPlBUS ROMANLE. Daturn Laterani, VIIIKal. Februarii, anno unde-
De decimissolvendis.\ cimo.
(Lalerani, ix K-al.Februarii.) CCXLVHl.
Quanlo personas vestras sinceriori diligimus in HELlENSI EPISCOPO.
Doniino charitate, lanto majori dolore turbamur De prmcenloreEcclesimLondon.
cuin ea nobis de vestris actibus referunlur qute fa- (Lalerani, n Non. Februarii.)
inam vestram obnubilant apud honrineset conscien- (14,5)Cum olim venerabilis fraler nosler Londo-
liam macutant apud Deum. Cum igilur, sicul vene- B niensis episcopusnoslris auribus intimasset qttod in
rabiles fralres nostri Atbeniensis archiepiscopus, sua ecclesia proposuerat statuere prsecentorem, cer-
cpiscopusFermopilensis [Thermopyl.j, el' dilectus lum redditum assignaturus eidem sine lsesionecujus-
lilius Nazorescensis eleclus in noslra prtesenlia quani, nos ejus precihus inelinali licentiam ci con-
constiluti pro se ac aliis ecclesiarum Romanise cessimus prsecentorem hujusmodi ordinandi, dum-
prselaiis nostris auribus intimarunt, ecclesias et modoin conferendis sibi reddilibus nulli prsejudi-
abbalias, personatus et redditus detinealis eccle- cium inferretur, nihilominus staluenles ut prsecen-
siasticos in salutis veslrte dispendium occupatos, tor laliter inslitutus in sessionibus, processionihus,
devolionemveslram rogamus atlentitis cl monemus, el aliisillam haberel j,nLondoniensiEcclesia digni-
per apostolica vobis scripta mandanles quatenus talem quam habent alii prtecciuores in aliis eccle-
prtedicta omnia ecclesiis quibus debentur liberaliter siis Anglicanis. Postmodum autem noslris fuit au-
resignanlcs, decimas eis integre persolvatis, fa- ribus inlimatum quod licel idem episcopus dileclum
cienles subditos vestros, Grsecosvidelicet et Lati- filium B. in eadem inslituisset ecclesia prtecento-
nos, prselatis suis obedientiam et reverenliam ex- rem, quod tamen a nobis fnerat de prselibatadi-
hibere. Alioquin venerabilibus fratribus nostris gnilate statutum hiennio jam elapso exsequi non
Thessalonicensi et Larissensi arcbiepiscopis et epi- " curarat. Quapropter tibi dedimus in mandaiis ut
scopo Davaliensinoslris damus litleris in mandatis illud suWalo cujuslibet conlradictionis el appella-
ut vos ad id monilione prsemissaper censuram cc- tionis obslaculo exsequi non posiponeres, contra-
clesiasticam appellalione remota juslitia medianle diclores per censuram ecclesiasticam compescendo.
compellant. Noviter vero dilecli filii decanus et- quidam alii
Datum Lalerani, ix Kal. Februarii, anno unde- personatus habenles in ecclesiamemoratasuamn;,bis
cimo. transmisere querelamquodcum perAnglicanaseccle-
Scriplum est ipsis super hoc. sias consuetuilines sint diversse, ac quidam cauto-
CCXLVI. rumminorem, quidam vero majorem habeant di-
ATHENIENSI ARCHIEPISCOPO. gnitalem, nec possint dignitales eorum, cum sinl
De residentiacanonicorum. vel varisevel repugnantes, convenire simul in unam,
(Laterani, ul supra.) is qui noviter est instilulus in Ecclesia Londoniensi
Proposuisti nbbis in noslra prtesenlia constitutus prtecentor, non contentus eo quod babere. potest
quod quidam Ecclesise luse canonici nolunt Alhe- sine prtejudicio aliorum, oceasione litterarum no-
niensi ecclesise, prout tenenlur, personaliler de- r. slrarum quasdam ipsius decani et aliarum perso-
servire. Quare dicta ecclesia divinis officiispluri- narum ejusdem ecclesise dignilates sihi nititur in
mum defraudatur. Ne igilur dicti canonici ex hoc eorum prtejudiciumarrogare. Quocirca fraiernilaii
.'ommodumvaleanl reportare ac dicla ecclesia de- tuse per apostolica scripta mandamus quatenus
bito scrvilio defraudetur, prtesentium tibi auctori- si seeundumdiversas locorum consuetudines diver-
tate concedimusut ipsos per censuram ecclesiasli- sos bahere noveris prsccenlores in Anglicanis ec-
cam, appellatione remota, libi compellere Hcealad clesiis dignitates, jam diclum prsecenlorem illam
debitam in ipsa ecelesia residentiam faciendam. habere facias in Londoniensi Ecclesia dignilaiem
Datum Laterani, etc, «l supra. eaque, appellatione remola, permanere contentum
quam rationabilibus el approbatis consuetudinibus
ejus salvis sine alieno prtejudiciopolerit obtinere.
Datum Laterani, n Non. Februarii, pontificatus
noslri anno undecimo.
(145) Cap. Cnm olim, De consuetudiue.
1555 POiNTIFICATUSANNOXI, CHRISTI1208, 1SS4
CCXLIX. A plum inlelligitur concilium altentari; quod ih ea-
HUBALDO EPISCOPO IN AUCHIEPISCOPUM RAVENNATEM loquilur casu, cum propter aliquod crimen episco»
ELECTO. palum quis deserens, ad vitam monasticam pceni-
Ul Favenlimr ecclesimepiscopumeligi faciat. tenlia. causa descendit. Unde quidam in eo casu.
(Laterani, iv Id. Februarii.) loqui dixerunt capitulum supradictum, eum quis
(146) Post translationem tuam ad Eeclesiam Ra- pro crimine de quo convinclus fuerit vel' confessus-
vennalem cumdilecli filii prteposilus, canonici, abba- ah episcopali dignitate deposilus, iti monaslcrio ex-
tes ei primicerii Faventini lolusque civilalis clerus, stilil ad poenitentiam agendamindusus, vel cum-
sicutper lilteras eorumdem accepimus, in dileclum aliquis propter grave crimen, pro quo episcopatum»
filiiimI. prcshyteruni canonicum Faventinum li- retinens poenitentiam digne agere non valebat, co-
beram eligendi atictoritatem unaniniiter conlulis- dendi obtenta licentia, vitam monaehalem elegil,.
sent, ipse saucti Spirilus gralia Invocata dileclum aliisasserentibus sicintelligendum esse prsescriptuui.
filium Joacbim Sancti Fridiani Lucani canonicum , capilulum ul per se resurgere xiequeat, id est
olim cpiscopum Serzenatem, in Faventinum epi- repelere quasi debiium quod lali modo dimisit,
scopum postulandum elegil; per cujus sollicitudi- quanquam eligi possit, prtesertim si locum lanium
nem circutnspeciam, qui primo canonicus et posiea B elnon ordinem resignavit. Cum ergo nobis plene
prscposilus in Faventiua Ecclesia fuil laudabililer constare nequiveril ob qtiam causam prtedictus
eonversalus, nmltiplicia speranlur eidem eeclesise Joachim olim episcop3tuicesserit, cum iu noslris
eommoda proventura. Porro a dilecto filio Sancti litteris super hoc transmissis eidem hoc solum-
Fridiani priore super boc requisilo et obtenlo con- modo expriinatur quod nos lilteris super sua re-
sensu, prsepositus et alii supradicti poslulationem signalione receptis ejus propositum in Domino
eamdem approbari a nobishumiliter petierun1(147). commendantes quod lemporali bonori salutem
Yerum postulationi hujusmodividebalur conciliiCon- animaeprseponebat, eumdem absolvimus ab onere
stantinopolilaiii capitulum prima facie ohviare, sollicitudinis pastoralis, quanquam per quemdam-
in quo stalutum esse dignoscitur ut quicunque de Saneti Frid.ani canonicum nobis nnperrime sit
pontificalidignitate ad nionachorum vitam et poe- suggeslum quod idcirco dictus Joachirri cedendi
iiilentia. Iocuiu descenderit, nequaquam ulierius licenliam posiulabat quoniam ad nolitiam ejus per-
ad poiuificaium resurgat. Unde conlra diclum veneral quod quidam parentes ipsius ut eligeretur-
concilium, cum sit unum ex quatuor princi- in episcopumqusedamdederant, licel pauca, frater-
palibus, qncesicut qualuor evangelia catbolica Ec- " nitati tuse prsesenlium auctorilale- mandamus qua-
clesia veneralur, nullalenus videbalur eadem postu- tenus inquisila supcr iis diligenlissimeveritate, si.
lalio admiltenda. Cseterum speciales quidam casus libi constiterit quod propter "aliquamex prasmissis.
inveniuiitur in quibus, praediclo concilio non ob- catisis seu consimilibus idem Joachim episcopalui
stanle, is qui vilam monachalem elegit, lieiie rur- cessefit memorato, lu auctorilate nostra sublatj»
stim potesl ad episcopalum assumi. Si enim quis- ci.juslibel conlradiclionis et appellationis obslaculo,
quaiivpersecutionis rabie ssevienlevel prsepediente dummodo necessiias et utilitas id exposcat, Mcen-
invaletudine corporis, ctim profieere neqtieat in re- tiam ei Iribuas accedendi ad regimen Eccles.seFa-
gimine pastorali, de superioris auctoritate ad mo- venlinse; maxime si veiitale subnititur quod lam
riasticam viiam descendat, perseculionis vel segrilu- prtefali prsepositus et canonici Favenlini quam prior
dinis inipedimciito cessante, ad episcopalemresur- el eapilulum Sancli Fridiani nobis suis lilleris
gere poterit dignitatem. Ilem, si quis propler littera- expresserunl, quod videlicet dictus Joachim loco
lurse defecium, ne tanquam ctecus prsebeat cteco tantummodo cesserit, el non ordini vel etiam di-
ducatum, Iocum regiminis auctoritale aposlolica giiitati. Tunc enim esset vehemenlissime prsesu-
deserendoad olium se contulerit monachale, ac per mendum quodnon propter crimen ab eo eommissum
exercitiiim Ieclionis scienliaereceperit margaritam, jjcausa poeniteniiseperagendse ad vitam migraverit
potcrit procul dubio denuo voealus a Dominocathe- regularem ; prsesertim cum aposlplica sedes post
riram reascendere pastoralem. Rursus si quis cupi- cessionem multo mintis quam anle permisissel ei-
dii-ite pareotum , eo lamen penitus ignorante, dem tali crimine irretilo in pontiiicali ordine mi-
fuerit episcopatum adeplus, et hoc comperto, epi- nistrare. Alioquin , cum durum nimis existeret
scopatum ipsum de licenlia superioris dimittens, conlra lam solemne concilium hujusmodi postula-
observantiam eiegerit regularem, etsi ad eumdem lionem admitlere,pr_eposilo el canonicis memoratis
episcopatumredire postmodumnequeat juxta cano- injiingas ut aliam personam idoneam sibi eligant in
nicas sanctiones, ad alium tamen licite poterit pastorem.
reassumi. Quauquam autem in iis et consimilibus Datum Laterani, iv Idus Februarii, pontificalus
casibus is qui episcopalu dimisso vitam monasti- nostri anno undecimo.
cam eligit resurgere valeal ad officium pastorale,
niliil lamen in hujusmodi casibus contra prtescri-
(146) Cap Posl translal., De renunlial. Videinfra (147) Yide lib. v De conc sac. et imp., eap. 21,
episl_.278. § 12.-
5555 tt-NOCENTIIIII PP. REGESTORUMHB. Xi, 1558
CCL. A quin potius jam fuissei inuliliter in expensis ejus
ABBATl-ET CANONICIS DOMINICI TEMPLI. occasione gravalum, niaxime quia timebatur ne
Suscipiuntur sub prolectioneaposlolicce sedis. prsetexlu visitationis ipsius jus correelionis perpe-
(Laierani, xt Kal. Fehruarii.) lute usu.rparetur in eo , revoeare dignarenmr eam-
SacrosanclaRomana Ecclesia devotos et humiles - dem. Nos ergo, sicul fu.eramus ante trisiaii cum de
filiosex assuelte pietatis officio propensius diligere lapsu ipsius monasterii nobis exslitit nuntialum,
consuevit, el ne pravorum hominum molesiiis agi- ita postea de boni status ipsius relatione gavisi,
lenlur, eos, lanquam pia mater, suse prolectionis altendendo quod prsefatus abbas ad exsequenduni
mtinimine confovcre. Eapropter, dilecti in Domino commissse sihi legalionis officium de mandalo
filii, devotionem quam erga beatum Petrum et nos noslro conlra hsereticos proficiscehatur in provin-
ipsosIiaberenoseimini attendentes, personas veslras ciam Narbonensern, quo minus poterat monaslerii
cuin omnibus honis tam ecclesiasticis quam mun- ssepedicii negolium procurare, venerabili fratri
danis quse inprteseutiarurii rationabiliter possidelis, noslro Trecensi episcopo et collegisipsius dedinifs
aut in fulurum justis inodis prsestanle Domino po- in praceptis ut cum idem abhas nihil nobis de
teritis adipisci, sub beati Petri el nostitt proleclione hujusmodi nunliassei, nonobslaniibus Iitteris ob~,
siiscipiinus, specialiter aiitero Sancti Nicolai de B leiuis ad ipsum, super prtemissis inquirerent dili-
Yarvar Coostanlinopoli, SanclaeTrinitatis Athe- genlius veritalem, et inquisitam nobis fideliler
niensis, Sancti Nicolai Thebani, Sancti Nicolai de rescribere procurarent, ut per eos certiores effecti
Nigroponte, et SanctseMarise de Clusuriodioecesis procederemus in fact.osicul nobis Dominus iuspira-
Ferniopilensis ecclesias cum omnihus possessioni- ret. Ipsi veeo in inquisitionem eorum sollicite pro-
bus et perlineiUiisearumdem, necnon et prsebendain cedeules, ad prtesentiam nostram inquisjla reinit-
Atheniensem, sicut eas jusle ac pacifice possidelis, tere curaverunt; per qute videtur oslensum quod
vohis et per vos ecclesite veslrse aucloritaleaposlo- idem monasterium per laudabilem regiminis tui
lica confirmamus et prsesenlis scripti patrocinio cu.rarn spiritualiter et temporaliler- profecit ia
communimus.Nulli ergo t . . haiic paginam nostrse multis, cum, sicut est asserlum apluribuseta ne-
prolectionjs et confirmationis infringere, etc. usque ; mine contradictum, conlractorum antea debitorum
incursurnm. numerosa solutio el obligaiarun. possessionum re-
Dalura Laterani, xi %A\. Fchruarii, anno unde? demptio sludiosa, muralis quoque reparatio fabri-
cimo. cte, ac moralis reformatio discip.linse,le, filj ab.bas,
GCLI. domui luse bene prsepositum faleantur. Super quo
ABBATI ETCONVENTUI MOLISMENSI. G sollicitudinisluae prudentiam plurimum in Domino
De visitaiioue monaslerii Molismensis. commendantes , monemus atlentius et hortanmr,
(Laterani, vi Id. Februarii.) quatenus sequenlia continuando prioribus, in i.n-
Cum olim ad nostram audienliam pervenisset ccepto bono non deficias, sed proficias, ac mqre
qtiod mona.sterium Molismense graviter essel in navis con.lra ictum fluminis ascendenlis, quaeuno
temporalibus spiriiualjhusque collapsum, dileclo in loco nequaquam stare permittilur, quoniam ad
filioabbati Cisterciensi dedimus in mandatis ul ad inferiora relabitur nisi ad superiora conetur, poste-
ipsum. cum ea diligeiuia qua solebat suas filias riorum olilitus ad anteriora cum Aposlolo te ex-
visitare aniiuatim accedens, eorrigerel lam in ca- lendas, el incosplumopus studio salagas incessaiile
piiequam in membris quse corrigenda r.egulariler. perficere; ne, quod ahsil! hoc ipsum quod operalus
invenirel el slaluerel staluenda. Poslmodum autem es i.ncidenspossil remissio vacuare. Ut autem eo
plcrique viri religiosi per suas nobis lilleras inli- melius quo liberiusutiiitates valeas dicti iiionasterii
marunl quod abbate ipso prsefalum monaslerium promovere, quod per Dei graliam et diligentiaiu
visitante, repertum fuil in bono spirilualjum et liiam in eo asserilur esse slalu quod visilatoris
temporaljum statji manere, ac sicut lu, fili abbas, _ extrinseci- solliciludine non indigeat, a prtedicto,
per evidciitem exposueras ralionem.debilum viginli visilalionis mandato auctoritale pra.scn.ium vos
duorum millium librarum, quo cum suscepisli ad- rcddimus absolulos, pra.sertim cum idem ex injun-
imiiistraiipnem ipsius illud inveneras oneralum, clo sibi legalionis officiocontra provinciales hsere-
per faclam solulionem exlenuaras in tantum quod ticos Ecclesise negofrisocciipalus, si eiiam expedi-
nisi mille quingentte librtc remanserant exsolvendte, rct, minus possel circa ista versari, et caveri quo-
reductis etiam ad inonasteriui.) ipsum possessioni- que, sicut pelis, oporleat ne prseiexlu visitationis
Lus multis et magnis qute sub fenore fueranl obli- ipsius jus correciionis perpeiute in monasterio ipso
galte, mille scpfmgenlis libris excepiis quas in nio- valeat usurpari. Tu ergo, fili abbas, ita vigila circa
nasterio reparando consfuerat le per teslcs ido- ipstiin ul aiienam non oporleat ibi vigiliam adhi-
neos expendissc Unde pro monasterio ipso nohis beri; ne si secus faceres, aliler nos de ipso com-
fuil humiliter supplicalum ul cum ex visitatione pelleres cogilarc
•DatumLalerani, n Idus Fehruarii, ponlificalus.
prsedicta, quae dicebatur per semulos monasterii
fuisse subrepta, eidem monasierio utilitasaliqua non noslri anno undccimo.
pervcnerit, -neque provenlura ciiam crederetur,
1557 . PONTiFICATUSANNO XI, CHIUSTI 1208. 1553
CCLii. A miliendam : quf cum omma inspexissent dibgen-
LARJSSENO ARCHIEPISCOPO, ET EPISCOPO DAVALIENSI,ET tius et nobis fideliler retnlissent, jus palronatus-
CITRIENSI ELECTO. ipsius ecclesiai Sancli Peiri de Culturis adjudicavi--
De residcnlia canonicorumin loco tuto. mus monaslerio Sancli Mauri, Andegavensi Ec-
(Laterani, viu Id. Februarii.) clesisesuper hoc perpeluum silenlium imponentes;
Yenerabilis fratris noslri episcopi et dilectorum Nulli ergo . . . hanc" paginam' noslrse diffinilionis
filiorum capituli Cermopilensis [Thermopyl.] nobis infringere, elc. usque incursurum
exposita siguifieatio patefecil quod destructa quon- Daluni Laterani, III ldus Februarii, pontificalus
damCermopilensicivitale per giierrarum ineursus,» nostri an.noundecimo.-
episcopus el canonici qui tunc erant, in loco quem CCLIY.
Bondoniciamvocant incoloe secus mare -quoddam EPISCOPO ET CAPITULO LEXOV1ENSIBUS.
oratorium, ut divinum in eo celehrarent offieium, De thesauraria et prwbenda Lexoviensi reservalis
construxcrunl; quem locum adeo piralis el afiis a papa.
malefacloribus pervium asseverant quod plerique /(Laterai.i, n Id. Februarii.)
supervenianl canonicis ibidem volenlibus celebrare, Cum iliesaurariani pariter el prsebendam quas
quorum timore iidem canonici, vestibus et aliis B bonsememorise Joannes subdiaconus nosler in ec-
ecclesiasticis ornamentis abjecfis,. relictoque Dei clesia vestra tenuit donalioni nostrse dudum reser-
servitio , fugam petunt, personarum periculum vassemus personse- idonese conferendas, te, fraler
metuenteSj cum quidam episcopus, terlius a prte- episcope; per nostras- litteras el monuimus et roga-
f:ito'episcopo qui nunc praeest, ab hujusmodi ma- vimus -utin boc ita gratuitum impertireris assensum
lefactoribus in eodem loco crudeliter fueril interem- et tuam nobis quantocius super eo rescriberes vo-
ptiis. Unde a nobis humiliter postularunt ut indem- lunlalemquod ipsarum demum collatio luselihera-
nitali Ecclesiseac securitati eorum niisericordiler Jitati-non minus quam noslrse possel" graiiseimpu~
providentes, eis concedere dignaremur ut in abba- tari; quarum -profecto collalioneiu- sic in nostra
lia qnse Communiovulgariter appellalur in proprio retinuisse nos intimavimus polestate ul donec tuum
Cermopilensis Ecclesise fundo .sita v;\leant com- ad nos responsum et nostrum tandem ad te recur-
morari. Quia vero nobis non conslilil de praemissis, reret beneplacitum, super eis nibil ab aiio dcip.-i.
discretioni veslrte per apostolica scripta mandamus attentari liceret, et si quid interim attentari con-
quatcnus inquisila super iis diligenlius veritate, lingeret, irrilum decrevimus ot inane.- Yos aulem
si necessitas hoc exposcit, ipsis sine prtejudicio nobis per vestras litleras respondislis quod cum
inonachorum in dicto monasterio commorandi, " de ipsius Joannis obilu -vobis cerlissime- conslitis-
donec alias provideatur eisdem, aucloritate nostra, set,decimo die antequam vel-per-nunlium velper
sublato appellationis obslaculo, licenllam tribuatis, litteras super iis quidquam vobis de nostra Inno-
conlradictores per censuram ecclesiaslicam appel- lesceret volunlate, thesaurariam dileclo filio ma-.
lationeposiposUacompescenles.Nullislitterisveritaii gislro Willelmo Arundel, cui niultiplex morum
el justitise prsejudicanlibus a sede apostolica impe- asseritis etlilteraturse meritum suffragari, prseben-
tratis. Quod si non omnes, etc, duo veslruinea, etc dam vero in duas portiones - divisam duobus viris
Dalum Laterani, vm ldus Februarii, ponlificalus- idoneiSj-vita commendabilibus el scientia, de com-
noslri anno undccimo. muni dederatis consensu, uf in duabusJecclesiis
• CCLHI. qtttc ad jam dictam perlinebant prsebendam ple-»
ABBATI ETCONVENTill SANCTI MAURI AKDEGAVENSIS. nius et sufficientius ministrari-valeret, ac ulrique
Ecclesia Sancli Pelri de Culluris adjudicatur. oneris parte detracta, animarum cura posset ab eis
(Lalerani, 111Id. Februarii.) el sustineri facilius- et diligentius exerceri. Unde
Gum causam quse super jure patronatus Ecclesite nobis-liumiliter supplicastis ut si vel erraium esset
Sancti Petri de Culluris inter vos et Andegavensem in bujusmodi ordinatione corrigere,-vel si foret
Ecclesiam verlebalur dilectis filiis decano Sancli recte proeessum, illud apostolico digriaremur niu-
Pelri el de Cella el Sanclse Radegundis prioribus nimine roborare. Licet igilur,- si prsehabila unde-
Pictavensibus commiserimus decidendam, ipsi, cunque prselibaii nostri nolitia constituti vel vos ad
utriusque partis receptis lestibus, instrumentis et conferendum-vel illi- ad recipiendum prsedicta be-.
aliis rationibus inlelleclis, usque ad diffinitivam neficia processissent, nou solum id quod esset la- .
sentenliani servalo juris ordine proccdenles, ad nos liter altenlalum deberet in irriium revocari, veruinj
causam eamdem reniiserunl inslructam, parlibus eliam vos et illi graviter deberclis de contempiu*
lermiiium prsefigeniesquo cum alteslalionibiisipsis puniri. Quia lamen, si res ita se habet quemadmo-
et aliis insirumentis nostro se conspectui prtesenta- dum per vestras litteras cxpressistis, decontemptu-
rent sentenliam recepttirae. Par-tibusig!lur_in.i.oslpa excusabiles apparetis, diseretioni yestrse commit-
prsesentia conslilulis, inspeclionem inslrumenlorum linms inluendum qualenus si consideralo conslituto
et teslium depositiones dileelis filiis Joanni San- praedicto, quod sic acttiin est -eognoveritis de jure
ctorum Cosmteet Damiani el Pelagio Sanctte Lucise posse valere, ii quibus . ipsa heneficia contulistis,
ad sepla-solis diaconis cardinalibus duxinms coin- non solum ex permissione, veruureliani ex conce^
1559 INNOCENTII111PP. REGESTORUMLIB. XI. 1500
sione noslra ipsa retineant confidenter; si vero A quse dtidum ignoto exstruxeral Deo aram. Civilas
quod taliter factum esl de jure stare non potcst, ne quidem ipsa prreclari nominis ac perfecli decoris
justiiiain simul et conscienliam offendatis, eo in philosophicam prius arleui erudiens, el in aposto-
statum quem per noslrum statutum expressimus lica fide postmodum erudita, dum etpoetas litteris
revoeato, id nobis quantocius per veslras lilteras imbtiit et prophelas demum ex liiteris inlellexit,
intimetis, ut de ipsis juxta quod nobis Dominus dicta esl maler arlium el vocata civitas litlerarum.
inspiraveril ordinemus. Hanc aulem, si velimus inlerpretans in inlerprela-
.. Datum Laterani, n Idus Februarii, ponlificalus tum convertere, Cariatbsepber possumus appellare;
nostri an. undecimo. quam quia Oilioniel imperio Calep subdidit, filia
CCLY. ejus Axa dala in conjugem illi fuit. Subdita ergo
ATREBATENSI EPISCOPO, ET DE DUNISET URSICAMPIDeo, venerabilis in Chrislo fraier archiepiseope,Iiae
ABBATIBCS MOR1NENSIS ETNOVIOMENSIS DIOECESUM. egregia civilale,ul ipsam in ejus snbjeclione con-
De collationepr.wbendarumAriensium. serves, sponsam in ea libi spirituali conjugioeopu-
(Lalerani, xiv Kai. Martii.) lasli, quam instar Axse veluli a te monilam intel-
(148) Dileclo filioG. Ariense prseposilonobis in- lexiinus suspirando deposcere ut 3rentia sua apo,-
noiuit exponentequod ciim causam quteinier ipsum ^ slolic-0 benediciionis irriguis perfundere digna-
et nobilem mulierem coinilissam Flandrensem su- remur. Nos- igilur non incongruum repiitanles
per donalione sex prsebendaruni sacerdolalium munus illuc apostolici patrocinii Iitteratorie de-
agilatur vobis, frater episcope ac hli abbas de Du- slinare unde copiam scienlise litieralis in or-
nis, necnon el dileclo filio Atrebalei)si decano bem pene lolum novimus efiTuxisse, justis po-
duxerimus commiliendam , idem prseposituscitra siulalionibus clemenler annuimus, et Athenien-
litis conleslaiioneni proposuil coram vobis quod sem ecclesiam, cui, favente Deo, prseesse di-
testimonium ipsius decani necessarium sibi erat in gnosceris, sub beati Pelri et noslra proteclione
causa prsedicta, cum dejuresuo uonnisiper ipsu.m suscipimus ac prscs.enlisscripti privilegiocommuni-
el alium unicum lantum testcm facere fidem posset. mus, staluentes ul quascunque possessiones,quse-
Unde poslulavit instanter ut vel vos duo in causa cunqtie hona eadem ecclesia ii.propsenliarumjuste
illo procederelis exclnso, vel supersederetis negotio ac canonicc possidet, aut in futuium concessione
quoadusque nos loco ejus slium subslilui maudare- poiuificum, largilione regum. vel principum, obla-
mus. Yos aulem petitionem ejus in hoc admiilere tione fidelium, s§u aliis justis modis, prseslanle
recusaslis; quinimo post appellalionem quam ad ^. Doinino, poterit adipisci, firma libi tuisque succes-
nos ipse propter hoc et alia iiiterposuit, a prsehen- soribus et illibala permaneani, in qtifbus hsee pro-
darum, ipsarum donalione suspendisiis eumdem. Ne priis duximus vocabulis exprimenda : Casalia, Pro-
igitur ob hujusmodi testis defeclum prsepositi mc- covenico, Yertipos, Triclini, Plalan, Felin, Curio-
morati juslilia valeat deperire, le, fili abbas Ursi- monasier, Cassas, Menidi, Ducheleos, Calixtes,
eampi, loco prsenomiriati decani duximus subro- Perseconar, Calraperseta, Clazaziuidas, Chande-
.gandum; per aposlolica scripta mandantes quale- bride, Alianastasis, Polhamo, Pirgo, Hu, Maretoi.,
lius si prscmissis veritas suffragalur, prselibala Oargite, Largeilo, Lalaconite, Yalia, Literne, Mor-
suspensione prtepositi relaxala, in causa ipsa juxta lar. Episcopalus quoque inferius adnolatos ccclesise
prioris niandati tenorem ratione prtevia procedalis. luseab antiquis leinporibus nietropoliticojure suh-
Quod si non omnes, elc, duo vestrum, elc jectos tibi luisque successoiilius nihilominus confir-
Dalum Lateraui, xiv Kal. Marlii, anno undecimo. mamus, videlicet episcopalum __Egriponlis,Cermo-
CCLYI. pilcnsem, Davalicnsem,Abelonensem,Zorcoiiensem,
BERARDO ATHESltNSIARCHIEPISCOPO , EJUSQUE SUC- Caristiensem, Coroniacensem, Andrensem, Mega-
CESSORIBUS CANONICE SUBSTITUENDIS 1N PERPE- rensem, Squirenseni et Cheenseni. In Caristiensi
TUUM. j} episcopatu duo casalja , Lesboveries, Lepesin,
De confirmalioneprivilegiorum. Leperislere, Lamarogna, Locarimera, Lomoni, Lo-
(Laterani, Id. Februarii.) chichemi, Lopolisliie, Cundegrat, Lapislo, Vineas
(149)Anliquam Alheiiiensis gloriam civitatis in- Conizari, Muscarcl, Catacbephalar, Agiafronesis.
p.ovatio gratite nou palitur antiquari, qute, quasi Quadringenlas palicas el ducenlos papates commo-
modernte religinnis figura in prima ejus fundatione. ranies Athenis, et centum palicas in Thebis, et
praeluserit, cultum queni tribus dislincta parlihus centum in Nigroponle. Molendina ecclesise,bortos
tribus falsis numinibus impendehal, sub tribns et baluea, et maeella de Nigroponte el Athenarum,
«ieiiiumpersonis erga veram et individuam Trini- el flumina uude rigantur liorti. Abbaiias Saucli
tatem convertii, studioque mundante scienii.x. in Siriani, Sancti Michaeli»,Sancti Joannis e.t Sancti
divintesapienlisedesideriuin irnmulato, arcem fa- Nicolai. Monasieria Beati Nicolai de Caiapersica,
n.osissimse Palladis in sedem humiliavii gloriosis- Beati Nicolai de dolumnis, et Sanctse Marite de
simte gcnitricib veri Dei iiuuc assecuta noiitiain Blalcernis. Monasteria Cinoloitarum, Saneli Pro-

(148) Cap. DUecto,De lestibus. (140) Vide supra episl. 257, 243,245.
1361 PONTIFICATUSANNOXI, CHIUSTI1208. - 1S62
ihasu, Sanctte Trini.atis, Sancti Georgn, Sancti t. iinmineat, ut dum prtcsentiam tuam habere nequi-
DionysiiAreopagitte, Sancti Theodori, Sanclorum verint, per alium secundum formam ecclesisesatis-
Cosmseel Damiani, Beati Nicolai de Ducheleo, factione prsemissaoporleat ligalum aiisolvi.Ad hsec,.
Beali Nicolai de Menide, Beati Philippi, Saneli omnes liberlatesel immunilales, dignilales quoque
Lucte, Snncli Georgii de Insula, monasterium Co- ac ralionabiles et approbatas consuetudines eccle-
prete el Sancti Blasii.lisum quoque pallei ad pon- sise tuae, necnon el exemptiones steeularium ex-
lificalis officiiplcnitudinem luse fraternilnti aposto- actionum.a regibtis seu principibus aut aliis fideli-
licsesedisliberalilale concedimus, qeo ntiqiie infra bus ralionabiliter tibi et eeclesite lutc ac clericis
tuam ecclesiam ad missarum solemnia uti memine- ejus indultas auctoritate aposlolica confirmamuset
ris eis tliebus quibus proedecessoresluos usos fuisse prteseniis scripti privilegio communimus.Decerni-
cognoscis, videlicet in Rativilale Domini,festhiiate mus ergo ut nulli omninohominumliceat Athenien-
protomarlyris Stephani, Circunicisione Donuiii, sem ecclesiam temere perturbare, aut ejus posses-
Epiphania, hypapanti, Dominica in Rainis palma- siones auferre, vel ablatas relinere, minuere, seu
rum, co_TiaDomini, Sabbalo sancto, Pascba, feria quibuslibet vexalionibus fatigare; sed oinnia integra
secundapost Pascha, Ascensione, Penlecoste, tribus conservenlur eorum pro quorum gubernalione ac
fesfvilatibus sanctte Marise, natale beali Joannis J3 J sustentatione concessa sunlusibus omnimodis pro-
Bapiislte, soleini.ilale omnium apostoloruin, com- fulura. Salvis semper in omnibus aposlolictesedis
meinoralione Omnium Sanclorum , tledicalionibus auctoritaie, reverentia et mandato. Si qua igitur in
ecclesianim, eeclesite tuse principalibtis feslivilali- futurum ecclesiastica stecularisve persona banc
Jjus, coiiseerationihusepiscoporum, ordinalionibus nostrte Gonstilulionispaginam sciens, contra eam
cleriforum el anniversario lute consecralionis die. lemere venire tentaverit, secundo tertiove commo-
Coemeteria insuper ecclesiarum ttise dioscesis et nita, nisi realum suum congrua satisfaciionecorrexe-
ecclesiaslica beneficia nullus Iitereditario jure pos- rit, poleslatis bonorisque sui careat dignitale, ream-
sideat. Quodsi quis hoc facere conlenderit, censura que se divino judicio cxislere de perpetrala iniqui-
• canonica compescalur (150). Porro quia quidani tate cognoscat, et a sacralissimo corpore ac san-
iKonacliorumjus suttm cpiscopisauferrccoiilendunt,' guine Dei et DoininiRedempioris nostri Jesu Christi
auctoritate apostolica probihemus ne monachi in aliena fiat, atque in exliemo examine distrietseul-
dioacesi Atheniensi capellanias teneant sacerdotis, tioni subjaceat. Cunctis autem eidem loco sua jura
seti capeliani I eueficium aut officiumsine auclori- servanlibtis sit pax Domiiii noslri Jesu Christi;
late pontificali usurpent, sed presbyleris capellanis qualenus et hic fructum bonte actionis percipiant,
C
integre conservculur qiisccunque ad jus capellaniae et apud disirictum judicem prsemia seternte pacis
pertiriere noscuutur. SiatTiimusprseterea ut nullus inveniant. Amcn.
cnjusquam ordinis clericits ccclesias in vila sua Dalum Laterani per nianuin Joannis^anclse Ma-
tantum sihi commissasad jus archiepiscopii perli- riaein Cosmidindiaconi cardinalis, S. R. E. cancel-
nenles sine conscientia vel consensu tuo vel succes- larii, Idibus Februarii, indictione xi, Incarnaiionis
sorum luorum faeial censuales aut in cujusquam Domiiiicaeanno 1208, pontificaius vero domni Inno-
transferat potestatem; el si facium fuorit, irritum cenlii papte III anno undecimo.
habeatur. Sed nec monachiaut canonici, seu quilibet CCLYII.
alii clerici in ecclesiis ad tuam dicecesimpertinen- PARISlENSI EPISCOPO.
'tibus sine auctorilate lua instituere vel removere De clerico falsario.
audeant capellanos, nisi forle ponlificum Romano- . (Laterani, xiv Kal. Martii.)
rum privilegiovel antiqua el ralionabili eonsuctu- (151)Noviinuscxpedire ut verbum illud quod et in
(iine munianlur. Prtelerea quod a te communi as- anliquis canonibusel in nostro quoqtie (152) decreto
sensu capituli vel majoris parlis sanioris' consilii in conlra falsarios edito continelur, ut vidclicet cleri-
lua dioecesi canoniee fueril institulum, "ralum et j) ] cus per judicem ecclesiasticum degradatus sseculari
firniumvolumus permanere. Prohibemus autem ne tradatur curise puniendus, apertius exponamus;
presbyteri vel alii capellani ecclesi.arumad ecclesise cum et quidam pr_edecessorum noslrorum super
tute jus pertiiientium possessiones earum absque hoc consullidiversa respondeiint, et quorumdan. sit
consensu tuo, salvis tamen canonicis instilulionibus, opinio a pluribusapprobala, ut clericus qui propler
distrahere, vendere vel obligare, seu alio quolibet hoc vel aliud graye flagilium non solum damnabile,
modo alienare prtesumanl. Quod si faclum fueril, sed damnosum fuerit degradalns,, tanquam exulus.
irritum haheatur. Apostolica insuper auclorilaie privilegio clericali, sseculari foro per consequeii-
vetamus ne interdictos vel excommunicatos tuos ad tiam applicetur, cum ab ecclesiastieo fuerit fore
officiumvel communionemecclesiasticam sine con- projeclus; cujtis utique degradalio celehranda cs'
seientia el consensu tuo quisquam admittat, aut ssccularipotestate prtcsente, ac prscnunliandumest
conlra sententiam luam canonice et promulgalam ei, cum fuerit celebranda,-uf in suum forum acci-
aliquis venire prsesumat,nisi forte periculum moriis pial degradalum, et sic intelligitur tradi curisestc»
^ (150)Imilatum ex Urbano II, 16, q. 2, cap. 6, (151) Cap. Novimus,_De veibor. significal.
Sjmequia. (152) Gap. Ad jalsarior., De falsariis.
11503 INNOCENTHIII PP.' REGESTORUMLIB. XI. 1504
eulari; pro quo lamen Ecclesia debct efficaciter . faciendum de lanto conteinplu, sublato cujuslibet
inlercedere ut cilra mortis periciilum citra eum conlradictionis elappellalionis obstaculo, percensu-
sentenliam moderetnr. Pro illo vero falsario scele- ram ccclesiaslicamaccedere compellatis,monasteria
rato, quem ad mandalum nostnini capi feeisli, hoc cogenles ipsa simili censura ul secundummandalum
tibi duximus consulendum, ul in perpetuum carce- venerabiliuni fralrum noslrorum Londoniensis epi-
rem ad agendam pocnitentiamipsum includas, pane scopi (155) el coexsecutorum suorum inviolabililer
doloris et aqua angustisesustentandum, ut commissa p.rselibalum interdiclum observent, nonobslante
defleat et flendaulterius non conuniltat. tpiolibel privilegio, cum nec possil mandato aposlo-
Datum Laterani, xiv Kal. Martii, pontificalus licaeauctorilatis obstare, qua scmper salva hujus-
nostri anno undecimo. modi privilegia conceduntur. Quod si non omnes...
CCLVHI. singuli vesirum ea nihilominusexsequaniur, etc
AVRIENSI EriSCOPO. Datum Lalerani, ix Kalend. Marlii, ponlificaius
nostri anno undecimo.
De jure palronalus.
CCLX.
(Laterani, n Id. Februarii.) ABBATI CISTERCIENSI, AP0ST0L1C€ SEDIS
LEGATO.
(155)Postulasli per sedem aposto!icamedoceri ul De eadem re.
cum rectores parochialium ecclesiarum quandoque
quosdam prsesenient ad suaruin ccclesiarum litulos (Lalerani, ix Kal. Marlii.)
ordinandos, ulrum clectio talium ad ipsos reclores (156) Grave gerimus et indignumquod euai mo-
pertineat vel eliam ad pationos, et si in iis patro- nasteria tui ordicis per Angliam constiliita interdi-
nortun non est requirendus assensus, ulrum jus illis cium ecclesiasiicum, etc ut in alia usque caiioiiicse
salvum remaneal eligendi, ut cum ipsas ecclesias discipliii-C,venerahilibusfratribus nostris episcopis
vacare coniigerit, inlitulaii hujusmodi non sint per Angliam constitulis distiicte dedimus in prtece-
aliis prseferendi. Ad quod fralernitali tute breviter ptis ut super hoc inquirant diligenfissimeveritatem,
respoiidemus, quod per inlilulaitonem hujusinodi el abbates sive priores monasteriorum illorum, quse
niillum polronisprtpju.liciuiii generatur quin possint laliter invenerint celebrasse, suspensos, etc usque
alios ad ipsas ecclesias, cum vacaverint, prsesentare, per eensuram ecclesiaslicam venire eompellant,
nisi de paironorum processerit asscnsu. monasleria ipsa simili censura cogentesutsecundum
Datum Laterani, n Idus Fubruarii, pontificatus maudatum venerabilium fralrum nostrorum Londo-
nostri anno undecimo. niensis episcopi et eoexsectiloruui stiorum, ete. «.
C in alia usque conceduntur. Qtiia vero lanlo reputa-
CCLIX. mus indignius hoc a Cisterciensi ordine sustinere
UNIVERSIS EPISCOPIS PERANGLIAM CONSTITUTIS. quanlo miniis apostolica sedes et nos meruimus
Commissioadversuseosqui non servaruntinlerdiclum.
apud illum ut pro gralia nobis injuriam et contem-
(Laterani, ix Kal. Mariii.) pium rependeret pro honore, propler quod, nisi
(154) Cum Cislerciensis ordinis monasteria per ralionabileiii animi nostri moluin ille zelus ferven-
Angliam constituta interdielum "ecclesiaslicumpro lisstmtecharitatis quem circa le aliosque religioso»
negotio Cantiiariensis ecclesite aucloriia.e noslra ejusdem ordinis gerimus tcmperarel, hujusmodi le-
generaliier promulgatuniinccepissentarcte servare, meritatis aclores graviori cunavisseintisanimadver-
postmodum qusedameorum, sicut accepimus, appel- sione punire, diseretionem luam monemusaltenlius
lationis prsetexlu . quam occasione privilegioruni et horiamur, per aposlolica tibi scripta mandantes
stiorum iiuerposuisse dicuntur, ipsum non solum quatenus super eo dolens et mcerensquod ex luo
quoad eeriundein privilcgiorum indulla temere vio- \idetur hortatu tantus provenisseconlemplus,quan-
laruut, verum cliain in canipaiiis sonanlihus ac doquidein, sicut ipse nobis per luas dudum lilteras
boantibus cantileais, aper.lisjariuis, et ad cominu- inlimasli, cl nos por nostras super hoc familiari
nionem aliis invitatis, solemnius prsesumpserunl ratiocinatione jttrgavimus, appellandi causasetau-
solilo celebrarc Licet igitur tantam prtesumplionis daciam celebrandi consnllus consulen?.ibussugges-
audaciam de viris religiosis credere vix possimus, sisti, eum de mandato quod superius est expressum.
si verum esl quod asserittir, non sine accipias inlellectum ul sic alios lui ordinis a simili
' quia tamen, liberlatis ecclesiastic_edebililari
gravi jaciura pos- cuipa prteserves ne poenamsimilemseu forsan gra-
set pcr illud nervus canonicte disciplinse,universi- viorem illa qute nunc istis infligilur ad ipsos conlin-
laii vestrte per aposlolica scripta mandanius et dis- gal extendi; quia profecto si secus, quod non cre-
liicle prtecipimus qualenus super boc inquiratis dimus, atlentares, capnt elmemhra, juxla quod hoc
diligentissinie veritaiem , el abbates sive priores vel illa peccassenl, casiigaiione debita puniremus.
inonasterioruin illorum qute-laliter invenerilis cele- DalumLaierani, lxKal. Marlii, ponlificatus noslri
brare siispensos ad prtcseiUiam nostram ad satis- anno undecimo.

(153) Cap. Postnlasti, De jure patron. (155) Yide supra episl. 141, 214, el infra lib. xn,
(154) VideMattli.Paris ad au. 1209, el supra enist. cpist. 9.
102, 2ii. (150) Vidc epist. supcr.
1565 PONTIFICATUSANNOXI, CHRISTI 1208. 1566
CCLXI. A devicti precibus in illam consensisse dicuntur, quan-
KELBENSI-ELECTO, ET ABBATI SANCT.E GENOVEF.E, ET qtiam postea cum ipsis et sex aliis stepe dictus ma-
GUILLELMO ARCUIDIACONO PARISIENSI. gister coram eodem_archiepiscopo conslituius, una
De eleclioneepiscopi Virdunensis, cum eis pariter inlerdixeril ne ad consecraiionein
(Lalerani, x Kal. Martii.) procederel impendendam, super quinque articulis
- Dilectus filius maglster Herbertus Yirdunensis ad nostram audientiam appellando, quatuor in fa-
canonicus in nostra proposuit prsesentia eonsiilutus ctum et un.oin personam expressis, primo videiicet
_quodnecato duduni in armis episcopo Yirdtinensi, quodad faciendam eleclionem absentes Jegilime non
decanuset capitulum Yirdunensis Ecclesiseforaneo- fuere vocati, secundo quod super ipsius tractalu
rum el'quorumdam residentium quoque fralrum, deliberalio debita non, processit, lertio quod eidem
.qui sludioruin vel aliis necessariis causis aberant, niagistro audienlia cum debila tTanquillitate fuerat
caplanles, ul videbatur, absentlam, oetavum diem denegata, quarlo quod post appellationem ad nos
sepulturse poiilificis interempti ad eligendum sibi legilime interposilam processum.fuerat in negolio,
paslorem prsepropere statuerunt; in quo videlieeldie quinlo aulem quod litieralurte defcclum dicebant
iden. magister casu non voealus interfuit; eoque ciim eumdem prinricerium sustinere, asserentes insiiper
aliis ingresso capitulum, decanus primo verboad eleclioneni ipsius ex mullis nliis fuisse suspectam.
eleciioiiemspectante dixit se ac alios inprimicerium Super quibus omnihus licet idem magister cum
consensisse, continuoque in aure arcbidiaconisecre- sociis suis el rationes et canones allegasset, ac tam
to susurrans sermonem iieravit consimilejn,quibtis- praesenlatorihusquam consecraloribns.riecn.onetiam
dam subjungendo dicentibus id quod ille dixerat consecrando appellationem innovando pluries inhi-
verum esse. Cumque-proiinus primicerium ipsuin buerit ne ad consecrationem procedere attentarent,
pro persolvendis debitis prsedecessoris sui rogare illi lamen nihilominus proeesserunt. Unde cum
ccepissent-, magisier memoratus admirans si adeo saciis suis supplicabat humiliter ut quod sic iUicile
proeessum fuisset ab eis, inquit decano non esse ita factum fuerat in irrilum revocantes, eos quoque per
prsecipilanler sed cum diligenti deiiberalione ante quos fuerat atlentatum debita dignaremur.pcenapu-
nominationem supcr eleclione tractandum, cancel- nire, ac prtecipere nihilomimis dc aliis quse duxe-
Jario respondente quod de ipso jam anlea pertracta- riut proponenda verilatem inquiri. C_etcrumdilectus
rant. Ad Iisecigitiir ipse roagister facli novitate per- filius B. procuralor partis adverste proposuil econ-
motus s.urrexit, et accedens proplus, auetoritate. traiio quod cum decanus et canonici Virdunenses
coepilapostolica prohihere ue quid conlra canpni- Q a civibus suis esseni de civitale propria pro Eccle-
cam fonnam fieret, appellare intendens et appella- site liberlale depulsi, omnisque ipsorum substantia
lionis causas nibilominus assignare. Plurimi atitem devorala, niorluo demum episcopo memoralo luluni
audito quod auctoritalem apostoiicam nominasset, conveneruiit in lccum,- et non solum seditiones
consurgeiiies circumdederunt eumdem, et concla- civiles, verum etiam hostilia kella pensantes, ut ia
nianies improhe cum clamante, loquenlis inlerru- ulrisque sibi saltibriter in pastoris suhstilutione
pere sermonem, volentemqueintermissa verba resu- consiilerent, inducias a civihus petere decreverunt,
mere, confusi clamores fremitu prohibebant audiri, quatenus ad eligendum sibi pontificem in suum
ae demurojurgaium graviier ut laceret, et superpel- ppssenl capitulum cojivenire. CumqueTireveseis in-
licio tracluin forliler, ad sedem propriam redire ducite concesssefuerinl difficulterab illis, diem ele-
-fecerunt. Qui tandem viso quod primicerius idem clioni facicndtcunanimiter pr*fixeriinl, infra quem
surgens pavimenlo procubuit, quasi electionis suse vocalis omnibus concanonicis qui vel debuerunt
gralias redditurus, ilerum proclamavit in,eonlinenti vocari vel vocari commode poluere, dc persona eli-
se offerensparatum ostendere quare idem primice- genda in choro el capitulu doliberarunl ac sollicile
rius eliginon deberet, appelLinsad 1105,et proximo traclaverunl. Prtefixa itaque die couvenientibusuni-
lune fuiuras ociavas Omnium Sanctorum terminum jj versis qui vocati venire voluerunt.in unum, deca-
appellationi prosequendte prsefigens. Al ilji eum, nus, qui medio tempore diligenliam maximam adlii-
sicut et prius, clamore vincentes, primiceriuiu Tiuerat in perserutandis, voluniatibus el intenlioni-
- ipsum in episcopali caihedra nihilomiiius posuerunt. bus singulorum, de communi assensu ad petitionem
Quodeum nd noiiliam quatuor concanonicorum qui totius capituli prtofatum priiniceriuin, virum inte-
studebant Parisiis pervenisset, tres eoruin prtefato grse famse,-nobilem ac facundum, in temporalibus
adhsesere magistro; quorum duo ad Yirdunensem providum, el in spirilualibus sufficienter instructum,
Ecclesiam redeuntes, pro se ac tertio contradicere eo modo quo decuit nominavitet in.paslorem elegit,
curaverunt; qui eiiam acceplis litteris ejusdem conseiuientibus universis qui aderant, prtediclo ma-
lerlii concanoriicine prtedicti magistri faetum con- gistro duntaxat exceplo, qui non erat de residenlibiis
tinentibiis eliiihibcn:ibus cum apptllationis objectu in Ecclesia, sed foraneus, nec aliquam r.ilionabilem
ne talis confirmaretur electus, ad Treverensem ar- causam sui dissensus ostendit. Cumque pra_nomi-
chiepiscopum aceessere; in cujus prtesentia cum nato archiepiscopoeleclionem ipsius confirmandam
coiifirmaiionem electionis hujusmodi siuduisseiu prsesentassent ex more, die demum confirmalionis
prudenler et.fidelilcr impedire, muliorum dcimun ipsius coiilradixerunlquidanii sed posluioduin con-
1367 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUM.LIB. XI. 1568
senliciUes in ipsum, siinul cum aliis petierunt ul Aliberari,
1 cumque non possent s;ii ordinis idoneam
idem archiepiseopus eleclioneni confirmarei prsedi- iuveiiircpersonam, in quemdam viruin nobilemocu-
ctam et diem consecralioni prsefigeretimpendendse. los direxerunt, per quem melius poieral defensari,
Quapropterarcbiepiscopusdeprudentuin consilioele- et consilio quorumdam jurisperitoruni adierunt pa-
clionem conlirniavit camdem, et diein consecralioni trem ipsius, humililer postulanles quod liliumsuum
praefixit,in qua denique ssepediclusnuigisler et qui- iiiriiicerel ul habitum susciperet monachalem, nul-
dam alii qui prius in electiouemconsenserani, ac duo lam patri de ipsius promolione fiduciam iribuenles,
alii qui conquerebaiitursenon fuisse voc.ilos,conse- ci ptiter ad hoc indtixit filiumdiscretum, providum,
cralionem impedire moliii sunl, rationes quasdam, lilteratum, et viginti quinque annoniin setalis; qui
diligenler quidem, sed non efficacitcr proponendo, monaclms esteffectus, nulla spe, ut asserit, de su-'
quihus demum archiepiscopus ipsepro frivolis repu- bliinatione tribttta, sed die in quo monachus est cf-
lalis, de consilio episcoporum, abbatum, etjurispe- fectus, fuit in abhalem electus; cujus electio fuit
rilorum prtefatum elecium in episcopumconsecravil, per dilectum filium nostrum G. de Lab. subdiaco-
ipso magistro cum suisa prsesenliaejuScontumaciter num nostrum rectorem Messaiue, apostolicse sedis
recedenie. Unde procuralor jam dicttis suppliciter legalum, qui in omnibus prsedictisinterfuit, confir-
poslulabat ut quod circa electionem et consecratio- ^- maia. Cum auiem idem sit paratus purgare sequia
nem niemorati episcopi nilebatur aslruere canonice nulla fuit ad boc ambilione inductus, per lilteras
faclum esse, ratum dignareinur babere; prsesertim noslras poslulas edoceri utrum dictus legaluspotuit
cum, etsi non emiiientis litleratura., compelenlis hujusmodi eleclionem confirmare vel dispensare ut
tamen esse asseveraret eumdem, et Ecclesiam Vir- quod faclum esl stare possil, ei utrum electionerite
dunensemin multis jani sub ejus regimine profe- cassata, 'uerum vaieat eligi in abbatem. Nos autem
cisse. Quia igitur nobis non conslitit de prsemissis, consuIl-.-Jonituse laliler respondemus, quod licet
discretioni veslrse per aposlolica scripta prseci- cx his quse in continenti subsecuta sunt ostendutnr'
piendo mandamusquateuus habentes prse oeulis so- quod talis lalitereligi nonpossil in abbalem,maxime
Iuni Deum, vocaiis qui fuerinl evocandi, inquiratis ciiin ex eo quod-,anlequani esset discipulus, voltiit
snper iis diligentissime veritalem, et usqne ad cal- csse magister, electionem illam irritam esse decer-
culum diffinitivsesenlenliae, suhlalo appe!laiioiiis',ob- nimus el inanem. Yerum poslquam fueril in regula
staculo, procedentes, causam siifficienterinslructam compelenter instructus, si urgens necessitas et evi-
nobis remittere procurelis, prsefigentes parlibus dens ulililas ipsius monasterii postulaverit, purga-
lerininum conipetenle;n quo recepturse sentenliam tione recepta poterit in ahbatem assumi, ne moii3-
nostro se con_,peclui reprsesentent; ita quod si sterium opprimatur incursibus malignomm.
dictus episcopus maltierit ad prtesenliam noslram (158) Secundo qutesisti; cum quis in teslanienlo
in propria persona venire, super Iiueralurte dun- relinquil episcopopropriam porlionem, el alia mulia
taxal articulo, eum per examinalionem prsesentem monasleriis vel eeclesiis aliisque dimiltit, ulnnn
satis nobis valeat de ipsa liquere, minime proce- episcopuscx illis legitimampossit petere portionem,
dalis. Alioquin de ipsa diligenter examinantes euiii- adjiciens nn cum aliquis ex teslamento in fraudem
dcm, quod inveneritis siinili modo ad nostram prte- modicumconstitueril niortuarium et alia dimiserit
sentiam transiiiitlalis. Testes autem qui fuerint pro anima sna plura, nihilominus possit episcopus
iioniinati, si segratia, odio vel linioresubtraxerini, exigere portionem de aliis a canone conslilutain.
per censuram ecclesiasiicam cessanle appellaiione Nos autem super iis consulialioni tuse taliter respon-
cogatisverilati teslimoniuinperhibere. Quod si non demus, quod si portionem illam cum conditione
omnes iis exsequendis, elc. duo vesirutn ea nihilo- Icgavilepiscopo ut esset ea soln contenlus , et eam
i-iinus exsequantur. episcopus acceplnvii, quia per hoc aliis renuntiasse
Dalum Laterani, x Kal. Marlii, pontificaius noslri videlur, de cseteris non poterit exigere porlionem.
anno undccimo. rj Quod si eam ipsi absolule reliquit, .portionem sibi
CCLXII. debitam poteril nihilominus de cseteris vindicare.
CYNIHIO TlTULl SANCTI LAURENTII INLUCINA PRESBVTERO Si vero eonstileril quod in fraudem moiicum con-
CARDINALl, APOSTOLIC.E SEDISLEGATO. siiluil morluarium, ul in c_e_erisepiscopusportione
Respondel ad ejus consutla. debita fraudarelur, quia fraus et dolus alicui patro-
(15,7)Officiilui laudabilem exsequeris actionem cinari non debent, episcopus portionem ex illis po-
ciun super illis de quibus dubitas per nos poslulas terii exigere a canone constitutam, salvis indulgen-
edoceri. Sane nobis tuis lilterisinlimasti quodcum liis pontilicum Romanorum qusequibusdam regula-
nioiiaslerium quoddampossessionibus convenienter ribus sunt concessse.
(iitutum, sed posilum in medio nalionis pravte et (159)Requisisli de bis quselestator pro anima sna
perversse pastore careret, monachi dc electione ah- legat iu uliima voluntate, qualiter sint interepiseo-
baiis traclanies necessarium duxerint personam eli- pum et ecclesias dividenda. Et quidem regiilnriler
gcrc aliquam cujus polentia valerel a persecuioribus verum esl quod cpiscopus debet de bis secundiiiii
(157) Cap. 0{ficii,De. eleet. (!59)C:ip.' Requisisli,Deleslam.Yidcinfi';\ lib. xn^
(138) Cap. Officii, De teslam. episi. 58.
1559 PQJXTIFICATUS ANNOXI, CHRISTI I20S. "1570
diversas consuetudines tertiam vel quartam por- A dralem, ctii esl spiriluali conjiigio copulatus. Unde
tionem liabere. Sed considerandum est diligenier quse acquirit episcopus,-non illis, sed isli lanlum
utrum testator leget boc modo, Relinquo , inquit, acquirit. Ulud atilem est generaliter observandum
istud episcopo,an . Relinquoislud ecclesim,vel : Re- circa eum qui polest proprium possidere praelalio-
linquo islud episcopoet ecclesia>,an : Relinqaoislud nem vel adminislralioneni Ecclesite non habenlem,
episcopo,et relinquo illud ecclesim.In primo casu quod si ei aliquid specialiter relinquarur, non solum
distinguendumest utrum relinqualur illud episcopo a propinquo, verum etiam ab extraneo, intelligittir
abextraneo, au propinquo. Si ab extraneo, gene- esse relictum, nou intuilu Ecclesiaesed personse.
raliter vernm est quod prsesumitur esse relictum nisi probatio in contrarium apparerct. Et idcirco
intuilu Ecclesise, non personse. Unde" ca.hedralis de illo rsonepiscopus necEcclesia potest in vita ejus
eeclesiacanonieam de illo potest petere porlionem ; sibi aliquid vandicare. Et boc intelligilur esse ve-
que.madmodiimepiscopocompetit sua portio, si ali- rum cum fraus miniine procuratur; qute si delecta
quid ipsi ecdesiso reliiiquatur. Et hocutique verum fuerit, palrocinari non debet.
est, nisi testalor exprimat quod velit illud esse tan- (162) Significasti prseterea, quamdam mulierem
lum episcopi, non Ecclesise. In quo casu servanda in poeniieniia fuisse confessam quod (imens ne viri
est disposiiio testatoris. Secus autem si exprimat R possessio devolverelur ad alios , inducta cujusdam
quod velit illudesse tanlurn Ecclesise,non episcopi, consilio veneficse mulieris quarumdam berbarum
(160) quia privala disposilio lestatoris non potest • quotidie succiim potabat, et sic ejus venterintu-
generalem constitutionem canonis immulare. Nec inuil; et itide gravitlam se ostendens, tandein sihi
csl contrarium quod in canone legitur (161), videli- partumsupposuil alienum, timensque maritum, non
cet quod ponlittees quibus ab extraneis aliquid aul vult-facinus ipsi delegere, qui prolem credit sine
cum Ecclesiaaut sequestratum dimittiiur aut dona- dubitalione qualibei esse suam. Quoniam igitur per
tur (quia iile qui donat, pro redemplione animte nostras poslulas lilteras edoceri •ulrnm ei, hac
suse,non pro commodosacerdotis, probatur offerre), fraude duranle, sit po3ni(enlia injungenda, inquisi-
non quasi suum proprium, sed quasi dimissum Ec- lioni luse laliter respondemus, quod sicul mulieri
clesite, interfacultates Ecclesisecomputabunt : quo- quse ignorante maiilo de adullerio prolem suscepil,
niam hoe esl veruni cum lestalor ita sequestratim quamvis idviro suo limeal .confiteri, non esl poeni-
legal illud episcopo quod non exprimit utrum velil tentia deneganda, itanee illi debel poenitentia denc-
adepiscopunrtanium et non ad Ecclesiam pertinere. gari, maximesi per alios inlelligas alicnos, ad quos
- Si vero
felinqualur illud episcopo a propinquo, prse- Q limeat possessionem viri devolvi, sed compelens sa-
sumitur esse Telictum, non intuitu Ecclesise, sed tisfactio per discrelum sacerdolem ei debel injungi.
pefsonse, nisi forte contrarium probaretur; et de Et infra : Poslremo (163)qusesistiuirum is quipro-
islo niliil polest Ecclesia petere in vita ejus. Quod pter plures excessus a pluribus praulalis jus in
si relinqultur episcopo et ecclesise, de illo canonica ipsum hahentibus excommunicaiioi.is • esl vinculo
iiiter ipsos esl divisio facienda. Si vero istud epi- iimodatus, et uni prtelatorum de uno taiitum sa-
scopo et illud Ecclesise relinquatur, sive sequalia tisfacere vullexcessii, ah eosit absolvendus de quo
sive insequalia sint relicla, redueenda sunl ad divi- saiisfacere vult eidem, et cum de alio non salisfe-
sionemcaiionicam inler episcopum el ecclesiam ca- cerit, alii absolutus valeal nuntiari.Quia vero super
thedralem, nisi ambo velint esse lestatoris disposi- hoc ii;ler scholaslicos diverssesunt sentenli_ediver-
lione conlenti; quam propter ultimse volunlalis fa- sorum, nos ad prsesens nnlli praejudicare volenles,
vorem salis decens est ohservari ubi neque fraus idsolummodo libi super hoc articulo respondemus,
intervenit neque dolus, nec quisquam nimium de- quod supprimenli veritatem absolutio suhrepta non
fraudatur debita portione, Secus est autem si aliquid prodest, et verilatem intelligens, absolutionem hu-
legetur episcopo et aliquid capellis vel monasteriis jusmodi exhibere non debet (164).
aul aliis piis locis. Nani in hoc casu quod Jegatur I)
CCLXHI.
episcopo, ejus est prsecipuum cum ecclesia cathe-
ARCHIEPISCOPO ET MAGISTRO GERNANliO CANONICO
drali, quemadmodum si cuilibet alii Jegaretur, et MAGDEBURGENSIBUS.
de iis qute illis legantur portionem canonicam nihil-
De electioneabbalissmllerisiensis.
ominns obtinebit, quoniam non est tanta communio
inier episcoputn el capellas vel monasteria seu alia (165) Cumdilecta in Christo filia R. cuslos Heri-
pia Ioca quanta esl inler ipsum et ecclesiam cathe- siensis ecelesiteac Yolpertus clericus procurator G.
(160)Cod. Andeg. Episcoporelictum. Deinde posl vocem concessm,,'mqua desinit secun-
(101) 12, q. 5, cap. Poniifices. dum capiiulum, legilur,"/_,'.infra : et stalim scribi-
(162)Cap. 9 De poenit. tur : Signijicastiprailerea quamdam mulierem. Nos
(165) Cap. 2i De sent. el excom. .voces'illas, Et infra, sustulimus, et capita qua?
(164)Htec epislola mutila est in Regesto, ubi duo deerant reposuimus. Superest capitulum quinlum,
capita desunt quse nos reduximus ex antiquis col- ctrjus loco in Regeslo posiium esi, Et infra, vemm
lectionibus decretalium islius nostrl pontificis, pri- -reperire illud non potuimus in libris Decreta.l.um
lnnm videlicel et tertium. Nam illa ita incipit in (165)Cap. Cum ditecta, De rescriplis.
:
Ilegesto Officii,etc, Et infra : Secundo quasisti.
"
1571 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB. XI. 157^
monialis olim ad sedem apostolicam accessissent, _A ipsa custos abeadem sententia provocando, appcl-
el super electionihus celebratis de custodeac mo- Iationem suam est personaliter prosecuta. Cseieruin
niale jam diclis Iiligassent aliquandiu coram nobis, cum ipsa G. ad hoc tantum procuratorem transini-
nos iis diligenier audltis qute tam a procuraloreipso serit iit eadsm confirmarelur senlentia, procuralor
fuere proposi.a quam custode, Ilelerwardensi et ipsius mandati fines excedens passus est ohiinere
Hergensi abbatibus ac prseposito Geismariensi dedi- cuslodem quod voluil conlia ipsam, el ad supradi-
mus in mandaiis ul quidqiiid facium fuerat super clos judices litteras reporlavit; quorum unus ex-
monialis electione jam diclse, auctorilale noslra communicalioiiissentenlise snhjacebai, proul liltertc
suffulii, nullius contradictione vel appellalione oh- venerabilis fratris nostri Magunlinensis arcbiepi-
stanie, denuntiareiilirrilum et inane, acsuper ipsius scopi nobis exhibitte conlinebnnt; ctim quo alter
clectione cusTodisverifale diligenlius inquisita, si eorum, absenle tertio, in onmibus inordinate pro-
electionem ipsius canonicam et personam idoneam cessit, et licet tam ipsaqnam Herisiense capitulum
invenirenl, ipsam auctoritate aposlolica confirma- pro diversis gravaminibus appellarinl, ipsi tamen
rent, conlradiclores per censuram ecclesiasiicam nihilominus procedentes, earodero custodem per Al-
appellalione poslposita compescenles. Yerum cum berlum familiareni ipsius, qui, sicul ex elsdem
ipsa cuslos mandatum hujusmodijudicibus prtesen- ^B litleris memorali archiepiscopi probabaiur, vinculo
lassel, quod de prsefata moniali faclum fueral de- erat excommunicalionis aslriclus, et B. plebaiiiim
nuntiaverunl irriium et inane. Quse cum nollet di- incorporalem feccrunl possessionemindiici. Adpro-
miltere abbatiam, judices ipsi excommunicaiionis bandum veroquod procurator jam dictus mandalum
eam vinculo innodanles, mandaverunl eamdem ar- tale receperit, tit videlicet appellationem inlerposi-
clius evitari; sed ipsa cum electricibus suis post tam prosequi proeurarcl, tesles coram auditore sibi
aliquot dies super electione sua per nuntium ap- dato produxil. Sedeconlra responsum est quod elsi
pellavit. Judiccs autem appellationi nullatenus de- testes illi mandatum taleprobassent, per hoc tamen
ferentes, prsesertimctim de nostro expresso mandaio millalcnus est oslensum quin aliud recepisset, cl
fuisset ejns electio irritata et appellalio esset in ideo cum esset pro senlenlia prtcsumendum, prte-
lilleris nostris inbibita, citato Herisiensi coiiventu, sertim cum fuisseta nobis cum nialiiritate consilii
de ipsius electione cuslodis, proul ipsis injuncfnm promulgata, manifeste intelligi poteral quod super
fuerat, inquirere studuerunt. Cuniqueipsius eleclio- principali negotio procuralor pra.dictus mandalum
nem invenisseiit canonicam idoneamque personam, receperat generale; sicut eadem custos pef testem
habito prudenlum consilio eleclionem confirmanles /p, unicum, queim produxit, plenius oslendebal. Nos
"*
ipsius, ahbatiam Herisiensem auctoritale nostra per aulem iis ef aliis intelleclis qusehicrunt ab unaque
difSniiivam sententiam adjudicaverunl eidem. Et parte proposiia, prtefalam G. monialem ab admini-
licet dioecesanus episcopus sppellarit el inhibuerit stratione ipsius abbatiae senlenlialiter dusimus re-
Herisiensi conventui ne illi tanquam abbalissie prsc- movendam, dileclis filiis seholaslico Bildesemensi,
sumerent obedi-re, ipsi tamen eam in corporalem custodi et sebolastico Mindensibusdanles noslris
ejusdem ahbatisepossessionem cum omni niansue- litleris in prtecepiis utad ipsam Ecclesiam persona-
ludine induxerunt, a qtia per..fratrem monialis litcr accedentes, abhatiseadiiiiuislrafionem ejusdem
prsediclaeac fautores ipsius per violentiam est cje- alii personseidonesecommiltere procurarent, cuiad
cla, el prteter alia mala quseihidem fuere nequiler opus Ecelesisefieret hinc inde resignatio subtracto-
perpetrataperillos, diciam R. coegeruntsacramenlo runi, ipsivero interim de confirniationis sententia,
lirmare ut usque ad festum Ueali Marlini tunc pro- qnte super electione cuslodis lala erat a delegalis
xime futurum Herisiensem Ecclesiam non inlrarcl jiidicibiis, cognoscenles, sicutjusium essel, confir-
nec eliam domo simplici vel quoil ibidem oblinebat marent vel infirmarcnl eamdem ; ita videlicet quod
slipendio iiterelur. Porro cumdicta R. super iis et si pro eo quod unus ex judicibus delegatis, qui
aliis graviler vexaretur, ad nostram duxit pra\sen- ID eamdem seiueiiiiain lulerant, excommunicaiionis
tiam recurrenrium, memorata G. moniali similiter csset vinculo publice innodatus quando senlentia lala
veniente. Cumque super iisipsaR. proposiierilqiite- fuit, sicut per metropolitani lilteras monslrabatur,
slionem, et postulaverit confirmari processum judi- aulex alia causa ipsam constaiel senlenliam infir-
cum prsediclorum et ul salisfierel sibi de damnis et mandam, ea cassala, cognoscerenliterum de ipsius
injuriis irrogatis, dicta G. proposuit ex adverso electione custodis, et qusein factum fuissenl propo-
quod cum electa fuerit in Ilerisiensis Ecclesiseabba- sita vel personam plenius audienles,ipsam, si fuisset
lissam a majori et saniori parle convenlus, et ejus invenla canonica, confirmarent; alioquinea penitus
eleclio per dioecesanumfueritepiscopum confirmata, infirmata, darenl sororihus facultatem liberam eli-
ipsa custos ad abbatem de Conradesbureh e( ejns gendi, et quam in abbalissam sibi ducerenl regula-
conjudices lilteras impelravit. Ad quorum prtesen- riter eligendam,ejuseleclionemsublatoappeiiationis
tiam ctim ipsa G. citala veniret el oslenderel se obslaculo confirniareni, acprscfataecuslodi de bonis
spolialam fuisse ipsius occasone cuslodis, senlen- Ecelesia; faeerent in espensis legitimis provideri;
liam ab ipsis judicibiis reputavil se illi nnllaienus coiUradictcres nihilominus vel rebelles ut a sunte-
respondere teneri nisi foret primitus restituia, sed meritate desislercnt per censuram ecclesiasticam
1575 TONTIFICATUSANNOXI, CHRISTl 1208. 1574
_.appellationeremola cogenles. Tcsles eliam qui no- A . Herisienses pro se ac proedieta custode ad scriem
minati essenl,-si se grnlia, odio, vel:limore sublra- apostolicam provocarunl. Qui appellationem inl.cr-
lierenl, per dislriclionem eamdem cessnnle appella- -positam contemnenles, G. monialem ab admini-
lione cogercnlveritali teslimonium perbibere. Ipsi stratione Herisiensis Ecelesise removerunl, ipsam
vero judices tam cuslodeni ipsam quam conventum ejusdem Ecclesiteprteposilae comniiitcnles, aliquas
HerisiensisEcclesiseadsuam prsesentianvevocanies, pcrsonas idoneas in suum atljnlorium recepluite.
dilationis eis lerminum indulserunt; sed dilatione lidcm quoqtie judices arliculuin de resignatione
pendenle, prseposita Herisiensis ctim complicibus subtraclorum intermilteiues, qui primo fuernl in
suis ahbali de Reinvebusen, prteposilo de NovaEc- mandalo noslrarum lil.erarum inserlus, testes su-
clesia, et plebano de Eschenshuseimnoslras litleras per alio articulo receperunt, quin videlicet ab ab-
prtesenlavit, in quibus eisdemjudicibus mandabalur bate prscdicioct coujudicibus suis legitime olim
ut supradicla cuslos qntedam ipsius ecclesite orna- fuerat provocaliim, eo quod rescripii nosiri copiam
men_a,cusloditequoqtieprovenlus ad usum ecclesitc panibus facere nolueruiil. Qui receptos testes su-
pertinentes,el redditus de Meinchsern,qui debehant per prsemissis arliculis postmodum publicantes,
sororum necessilalibus ministrari, ac qusedam__lia confirinalionis senlentiam pro saepedicla cuslode
de prtchendisearum, quse per quosdam prsedones-' B latam penitus infirmarmU; ac de ipsius electione
malitiose suhtraxeral et ipsa pro suse voluntalis riiliilon.inus inquirenies, tanquam celebralam mi-
arbitrlo dctinebat, per censuram eeclesiasticam ap- nus canonice cassaverunt, concessa sororibns eli-
pellatione remola Juslilia mediante restituerecoge- gendi libera facultaie. Quse convenienles in unum
relur; quarum auctoritale custos ipsa citata, cum stepedielam G. monialem unanimiier elegerunl;
slatnlo sibi die non pnsset coram judicibus compa- cujus electionemdicli judices confirmantes.abbalia.
rere, ipsi post appellationem a Lamberlo clerico pbssessionem el calhedrain solcmniter assignariint
inlerposilam pro parte cnstodis ejusdem, in ipsam eidem, siipradictnm cuslodem el faulrices ejus ex-
excommunicalionissen.enliam prottilerunl. El licet coramunicalas publice nuntiando.-Siibsequenler au-
.eodem die procuraior ipsius comparuerilcoram eis, tem ii qui supor arliculo prsenolato,de resignatione
el eamdem excommunicationis senien{iam,utpote scilicel sublractoriim, auditores fucraiu a prtediclis
niiiuis rationabiliter lalam, peTeretrclaxari, cum in judicihus depuiali, recipientes lesles a prsedictse
nullo penitus audiretur, appellationem a prtedicto prteposiite ac suariim coniplicum p;irle productos,
Lamberlo clerico inlerpositam ralam habuil, el depositiones ipsoruin suh sigillis propriis inlerclu-
recessit. Ipsi vero appellationi roinime deferenles sas eisdem judicibus transmiserunt. Vcrum cuni
u custos ipsa iter arriptiisset ad sedem apostolicam
receperunl lesles a ac
praeposilse eomplicum ejus
parl-cproduelos, et eorum deposilionibus in ipsius veniendi, memorati judices noliierunt dicta teslium
custcriisabsentia publicatis, ipsam cum complicibus publicnre, ad noslram prtesentiam eadem sub si-
. suis ad reslitutionem -cenlum quinquaginia raarca- gillis suis desiinanles inclusn. Nos igitur hsccet alia
nim et defurlo ac sacriiegio nihilominus conde.m- qute lam custos prsedicta quam I. clericus, quipro
narunlj-excommunicalionis sentenlise supponenies eodem negotio venerat contra ipsam, iuipcr apud
easdem. Posimodumaulem cum procuralor custodls sedem aposlolicam consiituti proponere voluerunt,
ipsitis prsediclorum scholastici Mindensiset conju- "et acla judicum ab eisdem nobis exhibita diligen-
dicum suorum conspectui se statulo termino prse- lius allendenies, deprehendimus manifeste prtedi-
sentasset pro eadem cuslode in judicio processu- clas litteras ad lnemoralum ahbalem de Ileineshu-
rtis, iidemjudices asserentesquod cum prasfala cu- sers et suos conjudices impetfatas per subreptio-
stos excommuiiicalaesset a judicibus memoralis, nem obtenlas, cum in e.isillius articuli, videlicelde
sicul ipsa.non poternl agere, sie nec ejus debebat ' suhtraclorum resignatiojie, fueril prteter nostram
procurator audiri, eum ab agendo per sententiarii conscienliam cognilio demandala, qui Iiiteris fuerat
repulcrunt. Proeurator autem ex adverso respondit jn insertus prioribus, de quibus in secundis litteris
quod lalis etcommunicationis sententia sibi nocere mentio aliqua non (iebal. Et ideo quoil ipsarum
non poteralvel custodi, cum per legitimse appella- litterarum occasione dignoscilur atientatum, pe-
tionis obstaculum,quse senientiam ipsam prsecesse- nitus duximus irritandum. Dictum insuper schola-
lat, de jurefueril impedila. Cumque judices ipsi, slicum Hildesemensemet conjudices suos inveni-
sllegationemhujusmodifrivolamreputantes, nollent mus minus provideprocessisse, quia cum in nostris
de appellationecognoscere , procurator jam diclus litteris eisdem principaliter mandareiur ul ad pr;e-
ad sedem aposlolicam appellavil; sed ipsi appelia- diclam ecclesiam personaliter accedentes, personte
"
tioni deferre nolentes, testes quos pars altera pro- idonese adminislralionem commillerenl abbalioe,
ducerevoluil ad probandum quod unus ex delega- cui ad opus ejusdem abbatise fieret hinc inde resi-
tis judicibus qui senleiiliam lulerant pro cuslode gnatio suhlractoruin, ipsi forinam mandati aposio-
_uncexcommuiiicatuserat cum pro ea eonfirmatio- lici transponentes, illo capilulo prtetcrmisso, de
' nis senienlia Iata fuil, ea occasione sumpla quod aliis articulis inordinate plurimum eognoverunt,
quidam ex ipsis testibus a remolis .parlibus vene- propter qttod processum ipsorum, contra iiostri for-
ranl, receperunt. Propter quod qusedam sorores mam rescripliacjuris ordinem atlentatum, irrilum
1575 INNOCENTHIII PP. REGESTGRUMLIB. XJ. 1876
decreviinus cl inanem, prsesenlium vobis auclori-. A forma a scriptura reliqua discordabat, allegans
tale in virlute Spiritus sancti districte prsecipiendo eumdem B. lanqiiani reum criminis falsilalis ab
mandantes quatenus convenientes in loco compe- iiilentione sua penilusrepellendum. Porro postcon-
4enti et lulo, G. A. el quibusdam aliis ejusdem ec- tenliones multiplices et diversas, judices ipsi de vo-
clesite sororibus, sicut justum fueril, restitutis, et Iuntale parliurn tesies lam super principali quam
forma mandati noslri exacta diligcnlia observata, ~ incidenlibus receperunt. Sed eodem B. postmodum
in negptio ipso juxla tenorem prtecedentium litle- ad nostram audienttam appellante, judiees ipsi par-
rarum appellatione remola ralione prtevia proceda- les cum attestafionibus et aclis judicii sigillis pro-
tis, ita quod per vestram sollicitiidinem circumspe- priis consignatis ad nostram prsesentiam remise-
ctam saliem hacvice negotio landju prorogato finis runt. Partes iiaque propler hocnuper apud sedem
debitus imponalur. Quia vero proplcr causam istam aposlolicam conslitulae, coram dilecto filio nostro
diutius jam protractam Ilerisiensis ecclesia graves Cynthio lituli Saneli Laurentii in Lucina presbytero
dignoscitur sustinuisse jacluras, volumus el man- cardinali, quem ipsis depuiavimus audiiorem, ali-
damus ut lu, frater archiepiscope, in expensis prci- qtiandiu litigarunt: qui cum nohis quse audieral fi-
priis cognilioni causa?studeas inleresse. deliter retulisset, nos uniusque partis atleslalioni-
CCLXIY. hus diligenler inspectis, invenimus evidenter esse
ARCHIEPISCOPO ET MAJORIS MONASTERII ET SANCTI probatum eumdem Petrum publicum aleatoremesse
JULIANI ABBATIBUS TURONENSIBUS. ac usurarium manifeslum, uipote qni undecim de-
Committilureiscausa de succemoriaPktaviensi. ijarios pro duodecim publice mutuarat in Judo.
(166) Inier dilectos filios Bocardum et Pelrum Uode Iicet ad palliandum tantse prsesumplionis,ex-
Coeth canonicos Pieiavienses super succenloria Pi- cessum proposuerit idem Petrus quod hocfecerat
claviensis ecclesitequteslionesuborla, eorum utroque jnxta Gallorum coiisuetudinem clericorum , secun-
firniiler asserente sticcentoriam ipsam se per Pi- dum quam fere clerici universi nrutuant sic fre-
ctaviensem cantorem, ad queni ejus donatio pertine- quenter et luduul, nos lameri, qui ex officii noslri
bat, canonice asseculum,prsedictus Bocardus pro- dehito pestes hujusmodi exslirpare propommiii=,at-
pter hoc ad sedem apostolicam veniens, coram di- que ludos volupluosos, oceasione quorum sub qua-
lecto lilio nostro Gualn, Sanclse Marise in Porticu dam curialitatis imagine ad dissolutionis maliliam
diacono cardinali, quem sibi et procuratori prsedicli devenitur, penilus improbamus, excusationem prte-
Petri dedimus auditorem, affirmans sibi succento- dictam, quse per pravam consueludinem-,qtise di-
riam ipsam canonice fuisse collatam, adjecit quod, Q cenda esl corruplela potius, pallialur, frivolam re-
etsi cantor eam memorato Petro alias canonice putanles, cum in illis magis plectibilis sit offensa
contulissel, donatio tamen ipsa propler indignita- per quos ad eScusandas excusationes in culpis de-
tem personte consequi non debehat cffeclum, cum linquendi auctorilas usurpatur, _quodcirca eim.dem
idem Pelius essel publicus alealor et usurarius Pelruni de succentoria prsedicla faelum esse digno-
manifesius. Licet antem posl aliercationes multas, sciiur, propler indignitalem ac vilitalem" ipsies
non soluni ad hoc, sed eiiam ad principale pro- duximus irritandum, cum personis vilibus el inrii-
bandtim prsefalus Bocardus induxerit quosdam tc- gnis portte dignilatis patere non debeant juxta legi-
sles, quia lamen lam ipse quam pars adversa super fimas sanctiones. Prseterea contra prtefalum Bo-
principali et incidentibus plures lestes producere cardum fuit manifeste probatum quod de eonscien-
intendebai, dileclis filiis decano el cantori Sanctte lia judicum prsediclorum Bituricensium ultima
Radegundis Pielaviensis et Toarcensi decano cau- rlausula inserta non fuerat litleris eprumdem, sicut
sam ipsam commisimusfine canonico lernrinandam, in ipsorum depositionibus exprimiiur evidenler.
attestationes prsedictas eis sub bulla noslra trans- Roberius quoqne diaconus ad hoe probandum testis
mittentes iuclusas. Coram quihus postea partibns inducius illud idem deposuit et adjecii, quod cum
constitulis, cum jam diclus Bocardus lestes suos D deheret casdem liueras sjgillare, illas diligenter
reeipi poslularcl, fuit ex adverso responsum quod inspexii, nec eamdem clausulam apposilam tunc
non eral aliqualenus audiendus, utpote qui per di- invenit. Unde pars aJtera proponebal quod cum
lectos Dlios archipresbyterum , magistfum schola- pracdictus B. seienler usus fuerillitteris sic falsatis,
rum, ef magistrum P. Parviim canonicum Biluri- debebal merito lauquam faisarius omnino repeliio
censes, judices delegalos a oohis, senlenlia erat Verum nos altendentes quod , elsi conslarel evi-
excoinmunicalionisaslrictus pro eo quod ad man- dentissimequoddiclaclausulalitterisillisfuissetappo-
datum eorum (167) Hugonem clericum in canoni- sita praeter conscientiam judicuinpr_edicioruni,quia
cum Fayensem admittere recusabal. Cumqueposl- tamen nobis fides facta non friit quod diclus B. il-
moduin idem Bocardus super absolutione sua lit- lam clausulam apposuerit vei procuraverit ul ab
«eras eorumdem judieum prscsei)lassei,,adversapars alio poneretur, v.eletiam quod scienter usus fuerit
eas cospit arguere fjilsilatis, eo quod clausula finalis lilleris sic falsalis, ab.hujusmodi ialsitatis ohjcclu
earum lam in hicausii colore quam in litierarum eumdem duximus absolvendum; maxime cum post-
(186) Cap. Jnler dilectos, De excess. prtelalor. (167) Yide supra epist. 45.
IWTi _ PONTIFICATUSANNOXI, CHRISTl 1208.' - 1578
quam hoe s_bi<ol.jec!umfuit, prsetermiserit penitus A quanqiiam propter' indignita.cm ejnSi!ci.i,P./mc-
uti eis. Ad Iisec,"per lesles Bocardi superprincipali rnerit reprobari, concessioncrn B.ocardofactam ir-
negolio prodoctos fuit salis sufficienter ostensum' filain decrevimus et inanetn. Quia vero cariior, ad
quodquinfa feria et, ui loquamur expressius, riie quem ipsius succenl«.rise'donatio speelare propo-
lovis post festivitatemSancti Michaelis,hiennio Jani nitur, ut de ipsius pefjnrio laceamus, adeo incon-
elnpsOjSucceiitoriasibi concessa fuerat snpradicta; stanler se habuit in hoc facto ul, sicttt pr_cmisstnn
«ed-per "COiiTessionem ejusdem apparuiKpiod idem' est, pririia donafione non reprobata secuiidam fa-
fesluui eodem -anno die Jovis fueral eelebratum, cere allentarit, et dignum sit ut in eo quis puniaiur
sieque fuit per consequeritiam eomproba.uin quod iii quo visus csf deliquisse, in hoc cjus dtiximus
«clavodiej-Ostfestum ipsurii eidem B. dicta dona- varietatis iiiconstantiam puriiondam ut concedendi
iio iacta fuil. Cselerum per sex tesles, cantorem' succentoriam ipsam liac vice nullam habeai facul-
scilicet, <_5_iverium,'W.GernvR. Agnellum, I. Ma- falem, prsesenlium vobis auctorilaie niandnntes
rimim, P. deMarcai, quos supradictus P. ad pro- qnatenus eamdem auclor.late r.oslra suffullisuhlato
bandum quod donalio sibi facla prsecesseraf intro- appellationis obslaculo personte idoueseassignetis;
daxil, exstitit manifeste probatum quod anterion' contfadiclores, etc
lempore sibi fiierat succeritoria ssepedicla collata, B CCLXV.
cum OJiverius,YV.cl I. manifeste dicant quod se- PARlSIENSI ETTRECENSI EPISCOPIS, ET ADBATI SANCT.E
cunda vel tertia. et canlor quod terlia vel quarta «ENOVEF.S PARISIENSIS.
die pos.ldictum festum, et P. qtiod in hehdomada De causa monaslerii Yezeliac. contra comitemAn-
post.Idem feslum eidem Petro donatio. facta fuit.' tissiodorensem.
¥er«m per testes quos Bocirdus -»d reprobalionem (Laterani.)
SesUumjam diclorum induxit, Oliverius et YYillel- (168)Ctimolim dilectifiliiabbas el conventusYirai-
mus fnerunt tanquam manifesti fornicarii repro- censes sua nobis conquestiorie monstrassent quod
bali. Cantor quoque per multos lestes convincitur nobilis vir Petrus cohies Antissiodorensis quoddam
esse perjurus; quia cuni juratus dixeritquod Bo- .s.agnum, molendlnuTn,ef donuim in lerra eorum
cardo succentoriam nunquam dederat supradictam, construere nitehatur in ipsorum prapjudicium et
per mullos tesles probatum est ex adverso quoil "gravamen, venerabili fratri nostro episcopo et dile-
«psispra.sentibuscantor investivil eumdem. Iifsuper ctofilio lhesanrarioNivernensi commisimuscausam
R. Agnellus niMi depostiisse d.gnoseilut' snper ne- ipsam; in quorum prsesentia partibus constitutis,
gotio principali, Jicel pars Peiri Uicens ipsum am- Q sicut per litteras eorumdem accepimtis, lile super
pbihologice fuisse locutum- oslendere nisa fuerit pelitionibus Ecclesiaecoiilestalri, receplis utrinqiie
quod idem lestis «uper principali dixerit illud idem' lestibus, el aitestaiionibus pubiicatis, cum super
quod Oliveritisel Willelmus.-Dno vero rasidui, sci- dictis testium inler partes fuisset postniodum dis--
licel I. Marinus et P. de Marcai, remanserunt qui putalum, tandem pars comitis proposuit cofam
iiequiverunt falionabiiiter reprobari, quia licel di- eisquod dedamnisin nemoribus et rebus aliis da-
sent pars Bocardi quodr ipsius P. testimonio fides lis, super quilras testes deponerc videhantur, co-
tiabenda non "erat, quoniam in causa Petri fuerat gnoseere non debebant, cum in rescripto nostro
procurator, qtiod cx eo uitebalur astruere qiiia riulla de damnis mentio haberetur, adjiciens quotl
tesies ejusdem Bocardi dixerant quod ideni I. lilte- res illse super quibus qusestio agebalur de feurio.
ras Petri portaverat, qutesieral testes, et quaadam erant nobilis viri ducis Burgundite, sicut idem dux
fiujusinodi-fecerat,quia lamen nolris non conslilit in pateiitibus litteris fatebatur, el ideo super illis
quod ejusdem P. fnerit proeurator, ejus lesiimonio ad dominurrifeudi polius quam ad dictos fueral ju-
fidem censuimus adhibendam. Scd et illud frivdlum dices recurrendnm. Ad quod fuil ex adverso re-
repuiavimus qnod proposuit eadem pars P.ocardi, sponstim, quod si non expresse, laeile lamen de
virielicel quia cum Petrus de Marcai dixerit quod D danniis datis"in nostris Jitieris menlio liabebalur,
in hebdomada posl praedictum festum ssepedicto cum nomen gravaminls essel litteris ipsis inserlum,
Petro donalio facta fuit, innuiiur quod donalionem propler quod dc ipsis cognoscere poterant, saltem
ipsius B. qujfi octavo die pusl idem fcslum facla tanqtiam de accessoriis seu appendiciis negotii prin-
fiieral, eadem Pelri donatio minime- prsecessisset. cipalis. Ilem cum supcr cmnibns articulis de qui-
Nam eum hebdoniada vel septimaua nequaqtiam bus lestes deposuerant lis fuisset solemniter conte-
ultra dicm scp.imum extendatur, apparel qtiia do- siata, de ipsis. cognoscere ac pronunliare judices
natio quas facla fuerat in hehdomada vtl ctiani tenebaniur. Sed et stiper exceptione feudi sero ni-
sepfimana, citeriori ulique lempore fuit facta mis, utpole post les.ium publicationem, objecla,
quani illa quse facta fuit postmodum in octavo. Cum audiendum non esse comilem asserebal. Ad hscc'
igitur per depqsitiones saliem duorum teslium, qui pars conrilis replicavit quod etsi super damhis a
nullatenus reprobati fuertinl, liobis constilerit evi- procuratore iis -Aieritconteslala, ei tamen ex hoc noif
denter quod concessio Petro facta praecesseril, polerat
prtejudiciumgenerari, cum ad hoc procuna-
(168) Cap. Cum olim. De off. jud. delegali.
PATROI..CCXV. m
1579 INNOCENTHIII PP, REGESTGRUM, LIB. XI. lo.iO
lor «iatusnen fnerit, sed ad illam duntaxal causam A lestatanon fuerat,parscomitisallegavitquodjudices
qutc fuerat in Iilieris commissionis expressa, super super iliis eognoscere non valebant. Unde Judicibus
caslro videlicet, stagno, elmolendino ; ad hoc parte sede damnis datis eognoscere ac pronuntiare posse
altcra respondente quod procuraloris faclum [co- inlerloqiieiuibiis, ad nostram"fuit audienliam pro-
mes] ulterius impugnare non portat, quod usque vocalum. Nos autem auditis iis ct aliis quseprocn-
post publicationem tcslium minime duxerat revo- ratores proponere curaverunt, et atlestationibus
candum. Judices autem super binc inde propositis uniusque parlis diligenler inspectis, inlelleximus
l.abito consilio discretorum iulerloculi sunt quod pro monaslerio esse probalum in supradicta villa
super damnis a -comite ad eos cognitio pertinebal. lerragium, spanagium, albergaria, census, tertias,
Quo audilo comes ad appellationis beneficitim con- laudas,vendas,ac retentiones ad pr_edicta.moiia_.-e-
volavil. Unde licet ipsum jttdices evocatum et nec ria perlinere.acslagnum etcalceriasupradictapartini
perse nec responsalem idoneum comparentem ex- in proprie.aleYirziliacensis eoenoi.iXefpartiminip-
communicalionisvinculo astrinxissent, eo tamen in siuselSancti Germanicensiva fuisseconsiructa.Uem
eontumacia perduranle, causam eamdem cumatte- quod Hospilalariis, qui pro prtedieto loco annuum
sialionibus fideliter consignntis ad nostram prse- censum monasteriis exsolvebant, ne-Iocum ipsum,
sentiamremiserunl.Porro proeuratoribus ulriusque B censivam videlicet monasteriorum, transferrent iu
pariis propter hoc apud sedem aposlolicam consli- comitem, et comiti ne censivam ipsam reciperei,
tulis, procuralor monasterii proposuit coram nobis prohihitio facta fuil. Pro parte vero comiiis videba-
^uod cum villa de Yetenedo Yirziliacensi et Sancli tur esse probatum quodjusiitia nemoris supra for-
Germani Anlissjodorensis monasteriis sit commu- lalitia est ipsius, et quod absque cujusquam injuria
nis, ita quod terragium, spanagiuin, albergariam, dicius comesad albergagium liomliuin. ipsius villae
censum, lerlias, laudas, vendas, et retenlionem potesl concedere nemus ipsum,tpiodque comes ipse
habeant in eadem, prsedicluscomes, qui nihil aliud justitiam habet in villa, et pro salvamento dequa-
qtiam duos denarios annuatim a quolibet rustico libet domo villoeduos denarios recipere consuevit.
custodiseseu salvamenti nomine percipere consue- Ilem quod in pratis Hospitalariorum est forlaliiia
vit, nunc in ipsa jurisdiclionem sibi conlra justi- ipsa fundata, et quod quicunquc aliquid liabetad
tiam usurpando, ab uuoquoque villauo quinque so- censum, illud salvo censu potest vendere cui vult.
lidos extorquet in qtiodam loco ejusdem viII_opost Rursus quod in eadem villa olim fuerat domus fortis
inbibitionem tam sibi quam Hospilalariis faclam, clausa paliliis el fossatis. Quia vero super daninis
qui locum ipsum in censiva^monasteriiobtinebant, datisantequam lis fueril contestataiiequaquam -ad -
ab eis per commuiationem receplo, castrum, sta- diclos -judicescognilio pertinebat, cum in rescripto
gnum, el molendinum sedififiandoin ipsorum prse- nostro nulla de ipsis mentio haberelur, nec ad ipsos
judicium et gravamen, in nemoribus, lapidibus et potuerit jurisdiclio prorogari, cuiri procuralor ad
rebus aliis gravibus damnis dalis. Propler quod illa inlelli^alur solummodoconslitutus quse in com- "
sedificia supradicla, ulpole post inhibitionem et missionis lilteris inveniuntur expressa, el postquam
nunliationem exsirueta, idem procurator petiit de- comes piiblicalis -altestatiouibus inlellexit super
moliri, et compelli comiiem supradictum a Yirzi- damnis illis fuisse deposiluhi, protinus conlradixii,
liacensis monaslerii superhoc molestatione cessare, nos eosdem judices protinus pronuntiavimus roinns
superdamnisdalis eidem compensationemcongroam juste inlerloculos fuisse ac stepedielum coniitem,
exhibendo. Procurator vero comitis allegavit quod qui ob hoc ad appellalionis Jjeiieficiiim convolavit,
cum in prscdictoloco de Yetenedosme- jurisdiclioni excommunicationis senie.ulia non fuisse ligalum.
subjecto perpetrarenlur ssepissimebomicidia et ra- Coeterumquia ex procuratoris ejusdem comitis con-
pinse, ipse volens lot el tanlis obviare periculis, fessione didicimus post nuiiliafionem novi opeiis
quamdam domum in solo quod ab Ilospitalariis per sibi factam supradicta fortalitia, "siagiiiini,et mii.
commulalionem acceperal, ubi domum ibriem olim JJ lendinum sedificasse,prtesentium vobis aucloritate
cxsfuisse didiceral, ad transeuntium securilalem prtecipiendo mandamus quatentis ulramque pariem
cOnstruxit, quodam slagno etmolendino ad opus ad compositionem amicabilem faciendam, quam
eustoduin ipsius domustedificatis ibidem. Yerum ulrique necessariam eredimus, monealis prudenter
abbas et conventus prsedicli falso dicenles se super et efficaciier inducatis. Quod si fofsilan infra men-
hoc prsegravari, litteras ad prtediclosjudices impe- sem postquam a vobis fuerint diiigenler admoniii
trarunl; et cuin ipsis in prteseulia judicum obtu- veslfis acquiescere monitis uon curarinl, vos aucto-
lerit riiclus comes quod si qua damna probarent se ritale nostra sublato cujtislihet cmuradictionis et
ob illa sedifieia perlulisse, non soluni in simplum appellationis obslaculo sententiam proferatis.qiiain
sed duplum ipsis damna eadem resarciret, ipsi lam stih bulla nostra vobis miuimus interclusam, fa-
lioc verbum qtiain eliam alias pacis species penitus cietUes eam per censuram ecclesiasticam invioiabi-
respuerunt. Cum atuem per judices fuerit in eadem litcr observari. Quod si non omnes, etc, duo ve-"
eausa usque ad lesiiiim publicalioncm processum, struni, eic
qi.oniam attestationibus publicatis appnruit eos su- Datum Lateriini. anno duodecimo.
-
J
per nvultis rieposuissearticulis supcr quibus lis con-
!S8i- uW:*" fONT.FICATUS ANNO XI, CI.RISTi 120*. -1582
CCLXYl. Ai casus simiiiier spccia.es, quos alibi nos meniiniimis
Tistes quomodoreeipsanlur. distinxisse, in quibusabsqne litis conieslalione legi<
fliS8*')-Quoniam,frequenter indubium revocaTur time possunt tesles produci, ut quando excessuum
•s multis an lile non conteslala testes recipi valeanl, ' inquisilio vel testiura publicatio imminel facienda.
auctoritate pr_cseniiumduximus declaranduin rcgu- ln aliis vero casihus prudenter est attendenduia
lariter yerum essequod lite non contestata non est uirum contumax aclione reali vel personali conve-
ad receplionem testium procedendum, nisi forle de niatur. Si reali, miuendus-est ulique actor in rei
morte teslium limealiir vel absentia diuturna, In petitae pnssessionem^ut taedioaifectus reus veniat
.pibns casibus cum eiviliter-est agendtim.ne vcri- responsurus. Quod si venerit infra annum, judielo
el
"-tas-occnllcliiT, prohaiionis copia ibrtuitiscasibus sistiprtestita caulione, ac exhibita satisfaclionecon-
•subtTahatur,set.es ct vaiitudinarii et alii testes de grua espensaruiii, possessionemreeuperet. Quod si
qtiibtis ex aliqua ralionabili causa timetur, etiam cau.ioi.em oilerre neglexerit infra annum, aclor,
lite non couteslata sunt proculdubio admitlendl; post aniium verns constltuetur possessor, super
sive pars convenia sit conlumax, sive sit absei.s propriclaie duntnxat adverste parti defensionelegr-'
tibsque malitia, ut conveniri "noti possit. Sed si time reservaia. Quod si. super rebus inimobilihus
aclor non convenerit adversarium infraaiuium ex a quisquam convenialur, qui eas non.ine possidet
tjuopoieril conveniri,-vel saltem receptiouem lni- alieno, debel staiim in judjcio dominum nominare,
jusmodi testium non denunliaverii iili,-allesiationes cerlo dierum spatio a judice finiendo, eoque ad ejus
*!C recepte «tjn va.ca.U, ne forle hoc procuret in nolitiam perducendo;-nl vel ipse veniens, vel ido-
fraudem mprocessu lemporis exceptiones legilimte nenm dirigcns responsalem, acloris intentionem
ad_ -repeliendumlestes vel aliae Iocnm habefe non cxcipiat. Si vero posl tempus indultum quod dispo-
possinl. Porro speciales caustc possunt occurrere siliini esl noiucrit adimplere, tanquam Tue quae
in quihus casualiler esset aliud observandum; ul ingerimr cx eo die quo possessor ad judicium vo-
. verbi gralia, si super-alicujus electionevel copula catus esi tid intcrrumpendaro prsescriptionemlongi
maritali qutestio moveaiur.Tuncetenim, nepropier lemporis coiitestata, domiuum possessionis judex
longam moram in spirituaJibus vel temporalibiis ediclis legitiinis evocabit, el tunc ipso in eadem
patiatnr Ecclesia laesionem, vel viro seu mulieii voiuntate nianenie, negotiumsummatim exaniinaiis,
-fornie-U.omsoceasio prtcbeatur, maxime cum pro- in possessionem ipsarum rerum actorem mittere
pinquitatis gradus opponitur divina Iegeprohibitus, non tardabit, omni allegatione absenti super princi-
5n hujusmodi casibus testessunimerlto adroitlendi, Q ( paii quoestioneservala. Si autem persoriali aciiona
«i videlicel cohlumax apparueril is in quem fuerit conveniatur, vel miitendus estactorinpossessionem
Tactio dirigenda, sive quia pereniptoiia citatione mobilium bonorum ipsius vel immobilium, si mo-
recepla veriireeontemnif, sive quia maliliose se ip- bilia forte non haijeal, pro modo deiiili declarati,
sum occiiltal, sive quod impcdil ne possit ad eum velincontumacemestecclesiastica sententia profe-
cilatio pervenire. "Si vero aliler absens fuerit et renda; ila videlicet quod alterutra pcena,qute ma-
agalur de spirituali conjugio intprprtelaium et ec- gis linieri deheat, judex a principio sit coiUenlus,
ctesiam jam contracto, eleclione maxime confir- ad alteram nihilominusprocessurus, si hoe meruerit
maia, illud In hoc articulo -volumusobserv.iri quod protervitas contumacis; qui veniens infra annuin,
super exspectatione lalium personarum in sacris est vel post aiiiium etiam, audjeiur juxta distinctioneiu
canonihus diffinituiii.Quod si fofsan agatur de spi- in alio casu siiperius adnolalam.
rjluali conjugiocontrahendo, is qui est in prselatum CCLXYII.
eleclus, perspatium sex mensium exspecletur, nisi. -- PERRARIENSI EPISCOPO.
pensalis negoiii circumslaiitiis per snperioris provi-
dentiam magis vel mlntis fueiil exspectandus. Si Bespondelurad ejus consulta.
auiem de carnali conjugio sit agendum.-iandiu al- D ; (169) Responso nostro posiulas edocei. aii cum
- teruter conjugum exspecielur donecde ipsius obiiu Ferrarienses cives excomnuinicaiioniset interdicli
verisimililer prsesumatur ; qnia cum slne culpa sit sententiis sint ligati, liceat tibi viros el mulieres
absens, ul si captivitale vel segritudineaut alio justo semel in hebdomada vel in mense apud aliquam
impedimentoforsitan lenealur, aut etiam ,ex propria ecclesiam convocare, quibus prsedicesverbum Dei,
sed non maliiiosa voluntale in remolis partibus et eosdem ad correctioncminducas. Stiper quo fra-
mpram faciat, uf de facili vel in.brevi cilari non lernitaii tuse taliter respondemus, quud sine scru-
"
pos_.ii,ei quidem proejudicarinon debet, cum habeat pulo conseienli_ehoc facere poleris cum videris
forsan exceptioneslegitimas ad inlentionem conlra- expedire, dummodoconlra. formam .interdicti nul-
riam elidendam;.eo nequaquam-obslante quod de lum eis divinum officiumcelebrelur. Prseterea quse-
lapsucarnis possetopponi,quoniam in conjugiomulli sivisti, ctim Ferrariensis civitas interdiclo sit et
- casus occurrunt in quibus conjuges sine culpa, sed excommunicaiioni"supposita, el ideo sint ibidem,
iion sine causa, conlinere coguntur. Sunt et aiii prscler baptisma parvulorum.el pffinitenliam n_o«
. (168*)Cap. Quoniam,Ut lite non contesiata. (!G9)'Cap. Responso.De sent. et escoram,
J585 INNOCENTIIIII-PP. REGESTORUMLIB. Xf. 138-i
rienlium, universa sacramenta eeclesiaslica inler- A suborta, cum iidem Hospilalarii super possessorio
dicta, an liceat tihi baptizatos pueros in froniibus quod semel et iterum, ex causis lamen dissimilibus,
consignare. Super quo laliterlibi duximus respon- inlenlarunt contrariam senleniiam reporlassent,
dendum, quia sicut baptizari possunl pueri, sic et demum ad pelilorium reeurrentes perprocuraiorem
baplizali ad confirmalionem in fronlibus a te pos- suum coram dileclo filio Andraa subdiacono el ca-
sunt sacro chrismate deliniri. pellano noslro, quem sibi et procuratori partis alte-
CCLXYIII. rius audilorem concessimus, proponere curaverunt.
EPISCOPO SANCTI ANDRE-E, ET ABBATl DE J5ERRORC,qtiod cum B. quondam reclor et patres-ac patroni
T. PRIORI, R. ARCniDlACONO, ET MACISTRO L. OFFI- ejusdem hospitalis Sancti Allucii habilo communi
«IALISANCTI ANDR-E-E. tractatu deliberassenl bospitale ipsum Hospilalariis
Cum dilecli filii ahbas et canonici deCambuski- snpponere supradiclis, commiserunt in hoc tribus
tiel abbatem el monachos de Dunfermelin ditecesis procuratoribus vices suas, communiler slatuentes
Sancti Audrese coram venerabili fralre noslro Du- ut quodper ipsos super hoc fieret acceplarent. Qtti
blinerisi episcopo et dileclis filiis de Cupre et de postmodum ad prsediclos Hospilalarios accedentes,
Scona abbatibus dioecesjsSancti Andrete super qui- cum eisdem taliter statuerunt, uladipsum hospi-
busdam decimis ad Eeclesiam suam de Egres spe- B tale aliqui milterenlur quieorum nominereciperent
cfanlibus el damnis el injuriis irrogalis auctorilate assignalionemipsius. Cum autem fratrem M. el B.
litterarum noslrarum iraxissenl in causam, et ipsi _ propler hoe illuc transmisissent, iidem' iu camera
eosdem abbatem et canonieos ex delegatione nostra prsedicli rectoris donationem el assignationein ho-
corairi dilectis filiis priore-Sanctse crucis et decano spitalis prsedicli lam a prsefalo magistro qtiam su-
de Tinihec ejusdem' dioecesis ad te, fili officialis, pradictis procuratoribus et aliis ejusdem domus
super eapella de Nipast et decimis ad eaindem spe- fratribus receperunt. El infra : Procuraior atitem
ctantibus convenissenl, utraque pars,-etc utsupra parlis alterius ex adverso respondit quod prsedicta
Ub. x, episL 31. donalio debebat-non immerito retraclari,"quoniam
CCLXIX. mullis ex fralribus inccnsultis a prsedictorectore ac
Respondetconsultationi cujusdam. paucioribus fratribus excoinmunicatis nibiloinintis
(170) Inquisitioni tute breviter respondenies cre- el perjuris ac de re Iitigiosa el in fraudem Plebaui
dimus distinguendum utrum alter conjugurii pro "dePiscia,_qui super eodem bospilali moverat quse-
cerlo sciat impedimenltim conjugii, propter quod stionem, fueratcelebrata; et hsec oinnia proponebat -
"sine mortali peccato non possit carnale commer- ( 'sufficienier esse probata per_ deposiiiones lestiuns
"cium exercere, quamvis Illud apud Ecclesiam pro- producloruni. Ad hoecvero parte allera muliipliciter
bare rion possit, an impedimentum hujusmodi non respondente, binc inde fuit aliquandiu discepta.lum.
sciat pro certo, sed credat. In primo itaque casu JSosigilur iis el aliis inlellectis quse coram capel-
potius debet excommunicationis sentenliam humi- lano prsediclopaTtesproponere curaverunl,'et ipsa-
liler sustinere quam per carnale commercium pec- rum alleslationibus diligenter inspectis, altemleutes
.catum operari mortale. In secundo vcro casu distin- quod-fratreset pnlroni Sancli Allucii pro se, imo
guimus ulrum habeat conscientiam hujuscemodi ex potius contra se suam lurpitudinemallegabant, vide-
creduiitale levi et temeraria, an probabili et di- licet perjurium, excomiimnicaiionem et fraudeiu,
screta. Et quidem ad sui pastoris consilium, con- non ulique contra ipsos, sed ab ipsis commissnni, et
scienlia- levis et temerarite credulitatis explosa, intelllgenles donationem ab eis prtefatis Hospitala-
licite potest non solum reddere, sed exigere debi- riis factam puram acsimplieemexstitisse, quia uon
tum conjugale. Yerum cum conscientia pulsat ani- deceptoribus, sed deceptisjura subveniuntj uiide
mum ex credulitate probabili et discreta, quamvis per ea qute superius sunt proposita se contra factum
non evidenti et manifesta, debilum quidem reddere proprium Iegitime defendere non valebant, cuin er
potest, sed postulare non debet; ne in alterutro vel D qusedamex ipsis non fucrintcomprobala, de consilio
contra legem conjugii vel conlra judicium conscien- fratrum nostrorum bospitale prsedictuinSancti Allu-
lite committat offensam. Tu ergo secundum respon- cii cum pertinentiis suis Hospitalariis Sancli Sepul-
sionem proedictam super illo procedas arliculo de cri adjudicare curavimus ; Ita quod per bane ne-
quo nos consulere voluisti. strse diffinilionissentenliam dioacesanoepiscopo el
. CCLXX. plebano de Piscia nullum pfsejudicium generelur,
"S&ORENTINO ET FESULANO ET ARCIHPRESBY-
EPISCOPIS, cmn res inter alios acta non debeat aliis prsejudi-
TEROPISTOR1ENSI. cium generare.
Ho*pkale Sancti Allucii adjudicalur CCLXXI.
Hospitalariis. EPISCOPO TICTAVENSI.
(171) Ititer dileetos filios Hospilalarios Sancli Hespondetad ejns consutia.
Sepukhri de-Pisis bospitalisHierosolymitaniex una (172) Licet undique confiueiuiunf negoliorum
pavteacfralres Hospilalis Sancli Alluciiquseslione muliiplicilas copiosa nostrum aniinum atl varias
(170) Cap. Inquisilioni, De sent. excomm. etiam cap. Pertuas, De arbilris.
(174) Cifp. luter De-
dileclos, donationibus. Yide (172j Cap. Licei nndiquc, Deof.ic jud.^leleg.
1.585 PONTIFTCATUSANNO XI, GHRISTI ,1208. 1586
curas impellere non desislat, fraternitas tamen lua, {A-vestrteconsulere honestali, oelo ex vohis iuralos
c-uam sincera compfectimur in Doprino cbaritate," ad hoc unanimiter elegistis, ut snper dictis articulis
splliciiudinemad temptis deponere compulil quam deprudenlum virorum consiliohona fideslatuerent -
in.exsequendis aliis ex debitopastoraiis officiigere- quod forel expediens et hpnestum, ad illud imposte-
-bamus, alque luam dubitationem apostolico certifiT rum obseryandum vosjuramento interposito com-
care-responso. Gum igitura nobis-duxerisrequiren- muniter-aslringendo, excepto durilaxai magistro G.
dum sfcausam aliquam tribus judicibus dele.gam.is, qui jurare renuens et formidans fidejussoriain praj
in nostris apporii iitleris.illain clausulam facieiiles: ,se laiitum obtulit cautionem. Fuit insuper ad caute-
Quod«' non omnes~iis exsequendis pglueritis inter-. lam-a vobis fide prseslitaprolinus"constitulum ut si-
esse, duovestrum ed nihitominus exsequantur, et quisquam lnagistrorum adversus alios ducerel resi-
unus pos.quam eoinmiserit.cuidam ex aliis vices sleudum ,et prinio, secundo, tertiove commonilus
suas, de medio sit "subjatus, lertius ul su peclus infra triduum universilali parere contemnerel ma-
nierilo recuseuir, an collega Tsuperslessuo nomine gistrorum , extunc, beneficio socielatis eorum in
ac defunclipossit n.egotiumdiffinire, inquisitioni lute magistralibus privaretur. Et quidem boc ulljmum
talilerrespondemus, quod si jurisdictione a suo sibi quidara ex yobis simpliciter, quidam vero nisi satisr
collega delala eo vivente uli rioriccepit, quia man-*^ faceret, etnonnulli nisi per nos seadmilliab aliis
datum hujusmodi re integra morte mandalarii-ex-. obfuieret, [se intellexisse faieiUur..Cum-auieni su-
spifavii, iion habet solusofficiumjudicandi. Si vero pradictus magister G. infra triduum univcrsitati
aniemortem illiusjurrsdiclione. iili cceperil laliler non paruerit requisilus,' juxta condicliim vestrum
demandata, vices suas et illius poterit adiiriplere. exiunc a vobishabilus est exelusus, qui cum satis-
CCLXXH. . faclioni condigiise sepostmddum obtulisset, in qua-
. EPISCOPO ANTISSIODORENSI. - luor veslrum juramento intcrposito compromisit
Cnin in dioecesilua, etc ut supra lib. \, epist. illorum diclumprobono pacis>e gratum et ratum
T,\. . ._ pariler habiturum. llli yero usi consilio sapientum.
CCLXXHI. -. diclum suum communiter proinulgarunt, memoralo-
-LEONITlTULrSANCTjE CRUCIS PRESBVTJ.RO magistro in virtuie juranieiiti prtesliti prohibenles-
CARDINALI.- ' . , ' nedeincepsin licitis, universitati fesislerel magi-
. De ordinando abbale S. Quirici. strorum, el injungentes eidem ut tandin in eo statu
persisteret quo tunc e.rat donec per se -vel procura-
(173) Tuam iri Doniino" diligenliam conimendan- torem-suum"se
tes, quam super monaslerio Sancti Quirici rcfor- C n" posse ab aljis magistris admitti per
mando digrioscerisadhibere, devolioni tute prtesen- sedemaposlolicam oblinerel, salva in oinnibus ho-
.tiuinaiicloriiale mandariius qualenus si non poles nestate. Unde nobis liumiliter stipplicastis ut euni-
.eideui monaslerio de persona idonca melius provi-. dom magislrum, viruin ulique providtim cl hone-
dere, lu monachum illum quem in litteris tuis de slum, qui lanquam obedienlite filius quod sibi [irtc-
lioneslate ac induslria pommendasli, per quem sta- dicti quaiuor iiijunxerunt, suscepil humililer et
lus ejusdein loci crediturreformandus, nullum pror- patienter ohserval, ex benignitate aposlolica faceCe- 1
sushabens respeclum.ad petilionem illicitam qusm mus communioni restilui magistrorum. Nos igitii'
ex prsemissis intelligenies' eidem magistro fuisse
quidam laici faciebant, sed ex lute duntaxat provi-
-sionisofficioiuslituas inahbalem, ita videlicel quod maridalum ul landiu in eo statu persisteret quo tune
ad sacrosordiiies non ascendat, cum instanteneces- erat donec magislrorum commuiiioni de mandatu
sitatis arlieulo possil -in abbalem assumi eliam in - sedis faposlolicte reddefetur, et paratussit supett
minoribus-ordinibusconslitulus, et .laici memorati prsemissis salisfaclionem congruam exhibere, licet
non- sint consanguinitate vel affinitate conjuncti fuerit constitutum ut si quis magistrorum adversus-
monacho memorato, ulex ipsorum pefuione debeat aliosduceret resistendum , el primo, secundo, ler-
conlra-eum aliqua sinislra suspicio suljoriri. - 0 liove commonilus infra triduum universitati parcre
coritemneret magistrorum, exlunc beneficio socie-
CCLXXIV. latis eorum in magistraiibus privaretur, et ob Iioc
UNlVERSIS JIOCTORIRUS SACR.EPAGIN-E, DECRETORUK,
" £T XIBERALIUM ipse fiiit eorum communione privatus, qnia lamen
ARTIUM PARISIIS COHMORANTIBUS. constitutum rion fuit ut in perpetuum hujusmodi
Conjirmalurquoddam eorum statulum. privalio perdurarel, et lamjuris canonici.quam no-
(174)Exlltteris-vesira. devotionis accepimus quod stri moris existal ul is qui propter conuimaciam
cum quidam modenri doclofes liberalium artium a communioneprivatur, cumsaiisfaciionem.congruan)
majorum suorum vestigiis in tribus praesertim arti- exhibuerit, restitulionem- obtineat, uuiversitati
culis deviarent, habiiu yidelicet iiihoneslo,'iu Iectio- veslrse pra.sentium auclorifale mandamus qualenus
num et disputationum ordine non servato, el pio supradicluin magislrum stalulis veslris humiliter
usu Iii celebfan.disexsequiis decedeiitium clericorum parere curantem ad eommunionis vestrse consor-
- jam quasi penitus negljgentei'omisso, vos
cupientes iium iu magislralibtis admitlatis.
(175)Cap. Tuam inDotniim, De tcnip."ordinal. (-174.Cap. Ex liileris, Dejurejur. '
ISSl INNOCENTHIII PP. REGESTORUMLIB. XI. I58S
CCLXXY. k cltisiim, et de ipsius eeclesise lapsu Irreparabili ti-
Litleras aposlolicasnon valere ulira annum. merelur, hahilo virorum prudenlum consilio, me-
Plenimque conlingil quodaliqui contra quosdam moralum abhalem ab adininistratioiie ipsius ecclesise
snper aliquibns rebus nostris lilteris impelratis , per senientiam remover.ini, eorrectione iiieinbioruia
iilis uti multo tempore postponentes, tunc demum dilata, quam tune non poierairt expedire; aqua sen-
e;\s exbibere procurant cum aliarum liUerarum tentia tanquam iniqua procuralor prtediclus ad no-
auctoritale ab eisdeni conlra qtios ipsi primitus slram audientiam appellavit, pro eo quod interlo-
lilleras impelrarunt coeperint conveniri, dieentes culi fuerant delegati prsediclis ex causis ab appella-
posteriores litleras non valere, utpote non facientes tione fuisse recessum. Porro prsefatus abbas et pro-
de prioribus nieuiioiieni. Cuin igitur non sit malitiis curator canonicorum propter hoc jiuper ad sedem
liominum indiilgeudum, prsesenlium auctoritate apostolicam venienies, coram dilecto filio nostro
statuiuius quatenus si quis nostras litteras impe- JoaiiiieSanctse Marisein viaLata diacono cardinall,
trans , infra annum postquam copiam judieum quem ipsis dedimus auditorem, idem ahbas uinltst
habuerit, ex malilia vel ncgligentia poslposuerit proposuif, per qusedicebat ipsarii-jjententiain riie-
uti eis, aucioriiaie pqsicriorum valeat conveniri, rito reprobandam; tum quia liuerse illse', quaruni'
Iicet in ipsis nulla de priorihus nienlio. habea- ^ auctorilale judices processeranl, per suppressio-
tur. nem unitatis fuerant impetralse, cum canonici pef'
- CCLXXVI. quos fuerunt.obtenlsc do triplici excommunicalionis
SANCT.E KARI.fi 1N CAGIA ET VALLIS SECRET.E ABBA- sentcntia, quam per eum pro eo quod aleatores
TIBUS, ETM.CANONICO REMENSI. eranl et tabernas frequentcr intrabanl el inobedien-
Committilur eis accusatw adversus abbalem S. les existebant eiilem, ligati fuerant, non fecerpnt
DionysiiRemensis ineniionein; liim quia post appellationein ad nos in-
{175) Cum I. et A. canonici Sancti DionysiiRe- lerpositam in inquisitione ipsa, cum denunliationem
mensis ad noslram dtidtimpr_eseniiamaccessissenl. charitiUiva .commonitio minime prtecessisset, eo
ex parte quoruiiidam canonicorum ejusdem eccle- non restituto, et Jite non conleslata, in negotio ipso
sito noslro apostolatui reserarunt quod abbas eonim processerant; tum etiam quia juramenta conspira-
super dilapidalione, perjurio, simonia, elquibusdam lorum reeipientes judices contra ipsum, depositio-
aliis erat multipliciter infamatus, et cum super iis nibus miuime coram partibus publicatis nec osten-
el aliis.cnm procuratore ipsius abhatis apud sedem sis eidem, ad senlentiam procedere prtesumpse-runt.
aposlolicam aliquandiu litigassenl, non postmoduni Q Ei infra: Quia vero.de conspiraliouis articulo nobis
venerabili fratri nosiro Calalaunensi episcopo et non jiotuil fieri plena fides, discretioni veslrse per
dileclis filiis decano Sancti Quinlini Noviometisis apostolicascripla mandamusqtiatenus inquisila pie-
dioecesis et magistro Simoni de Yallibus canouieo nius veritale, si vobis constilerit quod illi conspira-
Laudunensi dedimus in mandatis ut ad Ecclesiani lores fuerinl quorum constat a judicibus jiiramenla
ipsam pariler acccdentes, tam in capite quam in reeepta, et quod hoc ipsum abbasprobare voluitco-
menibris appellalione postposita corrigerent coiri- ram eis, et quod eorum dicla jndices secuii laulum-
genda el slatuerenl quae statueuda videreiu. Et modo, cum per alios eadem .prohata non essent,
infra: Unde judices de voluntale partium abbate sciuentiam protulerunt, vos appellaiione rei.nota ir-
ipso ad adminislrationem spirilualium restitulo, ritantes processum eorum, in negotio ipso juxta
qulbusdam discretis et fidelibtisviris curam tempo- Iirtescriptam formam in prioribus coinprehensam
raliura commiserunt. Post htecautemabhaiis et ca- litteris procedatis. Si vero eos eonspiratores fuisse
r.onicorum juranienla recipientes, quosdam eoruivi nequiverit coraprot.ari, vel licel de hoc conslaret,
examinavcrunt eodem die, ad examiiiandos alios appareal lamen illos nihil super iis deposuisse pro-
diem alium statuendo; quem gratanlcr pars utraque quibus idem fuit abbas amottts, vel etiam si aliqua
jecepit. Sed statttio die abbate coram eis rainime D deposuerinl super iis, ea tamen per aliprum.dicla
comparenle, abbas Sancli Jacobi Pruviniensis avun- fueran. sufficienterostensa, processum ipsorum jti-
ciilus ejus se cum litteris de rato paientiluis prte- dicutn sublalo appellaiionis obstaculo coiifirmelis,
seulavit. Quo nequaquam coiilradicente, in exami- quia licet adversus abbatem non debuerint conspi-
natione ipsa judices processerunf, et cum di. ratores admitti, jurameiua lamen ipsorum de veri-
sequenti parali essenl sentenliam promulgare, pro- tale dicenda super sfatu ipsius domus recipi polue-
curalor jamdictus liileras exhibuit eoram eis, ii runt, ut per ipsorum dicta stiper aliis fides posset
quibus continehatur expresse quoniam appellatio Jiaheri qute abbatem minime contingebanl, praeser-
netn quam prima die interposuerai,,innovabat. ,Se.< tim cum tunc prolJaium nonesset eos eonsDira_on_s
judiccs' ailendeiues quod idem abbas appellation fuisse.
prtedielte lacile renuntiaverat juramenlum prae,-
siando et ipsorum judicium subeundo, maxime cun
ajipellaliouis obstaculum nostris csset littcris iiiler

(175) Cap. Cum I. ei A . De senleiil. et re judic


ilS3 -PONTIFiCATUSANNOXI, CHRISTI 1208; . TJ90
CCLXXYH. A rediit civitatem, ei supradieU; Mi tanquaiii legitimte
eiPI-TULO UESSANESSI. cohahitavit uxori. Nunc aufem impositam sibl pro
ConcediiuTei ut cohabitet secundat~ux-oriquam duxit priofi excessu poeniteiuiamagens, lnimiliier et rie-
.- priore vivente. vole cohabitandi eideiri M. a nobis iicenliam posiu-
(175) Yeniens ad prsesentiam noslram G. laicus lavit. Lieel autem prtefatus" G. vivenle Iegitiina
lator prsesenlium humili nobis insinuaiione mon- conjugeprtedictam !_L.sibi copulare ncquiverit iu
slravit quod cum olim iricivitate Lemovicensiquam- uxorem, quia tameii uxore defuncta, utpote a Jege
dam sibi malrimonialiter copulasset, et per bien- ipsius solutus, in eamdcin M. de novo potuit matri-
nium- cohabitasset eidem, ab ea demtimanimi levi- monialiter consentire, -diimmodo non prtestilerit
tale recessit, cumque per sseculum evagando Mes- fidemadultcraevel machinalus non fueriljn mortem.
sanam advenerit, ibidem M. mulierem inseiam "uxoris, discretioni ves.rtepef aposlolicaseriptamari-
- penilus.quod idemG. aliam haberel rixorem sibi damus
qualenus si prtenrissis veriias suffiragatur,
solemniter copulavit, ex qua duos filios dignoscitur eiimdemG. ul supradiclse M".affeclu adhsereat con-
suscepisse: Yerum cum eidem in pceiii.teiUiafuisset jiigali, sublato cujuslibef contradiclioiiis et appel-
injunctuin ut ad legitimam redirei uxorem, et ipse lationis obslaculo, "ljcenliamconcedatis, noir per-
propter hoc in suam patriam rediissel, uxoreui suam !> miuentes eiimdem si.per_hoc ab aliquibus iudebite
iuTeiiienscarnisdebi.a persohisse,-ad Messauensem molesi.iri.

APPENDIX LIBRI UNDECIMI,

- CCLXXYIil. mansos in Fossule, quatuor In Palude,vqua_uor'_ft


BILECTIS" FJLIISFRATRIBUS CtENOBH. SANCTI PnOSPERI- Cainpngnola, tres in Quiiigenla, unum in Curter
BUBTUS CIVITATEH REGIICONSTITDTIS TAMPR-ESEN- . nova,-«num in Gurgo, nnum in Fossadunde,-quir_-
TIBUSQUAM FUTURIS HEGULAREM VITAMTROFESSISque in Bagnolo, el capellam Sanclse Mustiolsecum
" - -
IXPERPETUU5I. .- suis pertinenli.s, tinummansum in.Cnistulo veteri,
- De confirmalioneprivilegiornmi unum in vtco de unum, iii '
Sbregalo,- magno Casali,
- " (Laterani, x Kai. Februarii.j et eapellam Sancti Silvestri cum dominicatTide
tjuoiies a riohispetiturquod religioni el honeslali eadem villa magni Casalis, ires.maiisos-in.regio et
coiivenire dignoscilur, animo nos decet lihe.ui con- ducatu regii, Braidam regis et oriinem lerram
ce.icre ac pelenlium desideriis congruum suffra- praedicti monasterii cirea eamdem civitalem sU
gium impertiri. Ea.propter, dileeti in Domino filii, lam, tres mansos in Rodano, tres in Marmirolo, _
vestrisposlulalionibus clemenler anniiimus, el prse- unum in Aliaho, uiitim in.Bibiano, unurii in-Piano
fatum roonasicrium Sancti Prosperi, quodad Roma- , untim in Mulazano, unum in Planzo, unum in castrc
_.am Eeclesiam-noscitur pertinere, jn "quodivino Oleriani, el curtefn de Nasseto cum Laroa Praularia
eslis obsequio mancipali, i\d exeiKplarfelicis recor- C et campo, et rivum de Nasselo, qute a Carolo piis-
daliffnisAlexandri et Coelestini prtedecessorum no- simo rege per prseceptum iuxta fines designalos re-
strorum Romanormn pontilicum sub be;j.tiPetri et giensi Ecelesiar dala csse "dignoscilur, et terram
nostra protectibne susripimus el prtesentis scripti quam dedil Rolandus filius. lieribcrti. in Mutilcr.a
"
.privil.-giocommunimus.Imprimissiquidemstatueriles qualuor mansos, cum capella , et quamdampafteni
ulordo monasticus, qui secunduiii Seum cl Beali - castri. In Aibinea quatiior inansos, et caijellam
fienedicti Regulani in eodem n.ouasterio insliiuius - Sanctte Maritein Pisignano,- cum oJiveto sibi arija-
esse dignoseilurj perpeluis ibideiiilemporibus invio- -ccnle. In _Vergnano duos mansos , et oclo matisos
labiliter ohservetur. Prteterea quascunque pcsses-. qtios dedit Ardicio filius Ailonis filii'Gandulphi, et
siones.etcj usquepermatieant, in quibusbtec propriis capellnm Sancli Dahnatii in Medule., qiiam dedft
diiximus, expri.menda vocabulis. Locum ipsum in Uberlus- comes, ciun seplem mansis. Capellam
quo prsefaluniraonaster-iumsitum es(, cum omnibus Sancii Petri de Canarolo cum omnibus suis perli-
leninienlis et periineriliis. suis et csemclcrio suo. neuliis. In Spezanq, iiiiujn mansum , unum in Flo?'
Novem jugera leiTte cuhi capella Saneti Nazarii riauo, in monte Baranzonis urium,et quartam par-
quam a quodam prscpositoejusdemccclesise Sancti n lem in capella Sancti Martini in Revere, et qualuor
Prosperi iufra castrum ejusdem civilatis sitte jier parles in prtcdicla Revere,- duas in ecclcsia Sanctse
eommulaiionem juste faclam abhas qui lunc teniT Marise^unam in Sancto Florenlino, unam in-Sancto
poris erat accepit, necnon et omnem lerrtim illam Laurentio, duos mansos in Pnlianello, et quidquid
rieCorlieella vel in.eireuilu ipsius monasterii qua. juris inlra llalicttm regnum juste,possidet seu de
-ab episcopisvel canonicis vel quibuscunque fidclibus. jurcpossideredebet. Sanenovalium vestror.um,etc,-
.jtun diclo monasterio data esl.-.Instiper duodecinr tfaq-iieprtcsumat. Liceal quoque vobis elericps. vel
(IJfiT Cap. Ycnicns; De eo qtii dtixil..
1591 INNOCENTHIII PP. REGESTORUMLIB. Xf. 1592
laicos liberos et absolutosa sgeeulofugientes in mo- A hertus olim Palaliiuis comes Loreteili Bivinensi1'ecii
uasterio vestro ad conversionemrecipere et eos sine Ecclesite, cujus privilegio nohis ostenso plenius ct
contradictione aliqua relinere. Probibemus insnper aperlius conliiietur, inlervenieiue coiifirinaiionedt-
tit iiulli fratrum vestrorum posl factam in eodem leeti Ecclesise filii iilusEris Siciliserpgis Guillelmi
inonaslerio professionem, elc., usque retinere. primi lypario suo bulla atirea atl seternamrei me-
Obcuntevero le abhate, etc, usque eligenduni. Ob moriam eommunila , et prsetereaipsius ecclesiteca-
reverenliam qtioque beati Prosperi confessoris Do- pilulo specialiter casale quoddam et territorium
lr.ini, ad excmplar ejiisdem Alexandri paptepraede- Sancli Pelri de Matrice per eumdem donala eomi-*
cessoris nostri stattiimus ut liceat abhali et fratribus tem filium bendietum ejus speciali privilegio conti-
ipsius monaslerii.-quibus idem abhas injunxeril, netur, necnon auliquas eonsuetudiiieset jura per
dummodosacerdotii fuiiganiur oflicio,populis unde- eumdem obtenta capituhmi eo lenipore cujus me-
cunque ejusdein sanctissimi eonfessorisIimina visi- moria non exslabal, proul apparuil manifeste, es
tantibus, vel ipsius lerrse incolis ad eamdem Eccle- apostoliese sedis clementia perpetuam iirmifaten.
siam convenieniibus, super ipsius sacras reliquias babere volentes, auctoriiaie apostolicaconfirniamus,
Tnissarum solemnia publice celebrare, dummodo conlineniiani infrascriptiprivilegii, donationesfaclas
non sin.texcoininunicalivel inlerdicti, ipsosque re- capitulo, dimissis aliis suo esse munimine regio ro-
ficerepane verbi Dei, et post solemnem etpublicam boratis, de verbo ad verhum prtesenli confirmalioni
confcssionem ab eis factam, remissionem et bene-. nostne jussimus inserendam : -
diclionem conununem super ipsos proferre, oratio- (117) ROBERTUSDei gratia Palatinas comesLo-
imtii veslraruin aliorumque bonorum operuni qu_a retetli, elc Quse prscdicla omnia nosu.a coii-trma-
jn monastcrio veslro jugiter fiunl eis participatio- iwie prsehabita prsesenlis __eriplipalrocinio com-
siem concedere, prout ipsorum devotio promeretui., "muninius, statuentes ut nulli omnino hoTiiiiuunli-
Prtpcipimus quoque ne quis ejusdem civitatis epi- ceal dictam ecclesiamet capitulum lemere pertur- '
scopus vel metropolilanus aut qutelibetmagna par- hare sive quibuslibel vexationibus "fatigare, sed
vaque ecclesiastica ssecularisve persona quidquam omnia integra, etc, usque ullioni. Cunctis auletn
eorum quse supra laxavimus pervertere audeal, prsediclis Ecclesise el capilulo sua jura servanti-
ne.que quavis Oerasione inibi missas publicas cele- bus, elc, usque consequantur.
brare aul ordinaiionem aliquam, quamvisparvissi- Datum Laterani, per manusJoannis SanclteMarite-
liiam, sine voliiiilaie abbatis el fratrum agere, aul in Cosmidindiaconi cardinalis S. R. E. cancellarii,
excommuiiicalioneiiicontra ipsosiacere, vel aliquod P m Non. Februarii, indiclioue xi, IncarnationisDo-
officiumcontradicere, sed neque aliquainpotestatem minicse anno 1208, poutificatus domini Iiiiioceulii
vel jurisdictionem con.tra jpstim venerahile cceno- papseIII, anno undecimo. -
biiim exercere prtesuinat, sicul haclenus esl obten- CCLXXX.
tuin. Sepulluram prselerea illius loci liberam esse HUBALDO EPISCOPO FAVENTINO-
decernimus, elc, usque nioriuorum corpora assu- Transferlur ad EcclesiamRavennatem.
inentur. Decernimusergo ut nulli, etc , usquepro- (178) Ecclesia Raveunte suo viduata paslore, suf-
fulura. Salva sedis apostolicoeauctoritate. Ad indi- fiaganei et capilulum ejusdem ecclesiteRaveiinaiis.
cium aulein bujus a sede apostolica perceptseliber- conveuientes ad invieem de substiluiione poniifi-
tatis, bisantium unum nobis nostiisque successori- cis venerabilibus fralribus nostris Joanne Cer--
bus singiilis annis exsolvetis. Si qua igitur in futu- viensi el Alberlo Sassinate episcopis, el-dileclisfiliis
ruin , elc, usqueinvcnianl. Anieu. presbyiero Joanni cl Donato canonicis el presbyle-
DaiuinLaterani per manumJoannis SanclseMarioe ris, Yobertoet Martinocaiiloribusejusdemecclesise,
in Cosmidindiaconi cardinalis, S. R. E. cancellarii Bernardo Sancti Apollinaris in Classe, et Ambrosio
x Kal. Februarii, indiclioue xi, Incarnationis Do- Sancti Apollinaris in novo abbalibus, et presbytero
niiiiicte anno 1208 ponlilicaius vero doniini Inno- |)Joanne",ae Petro diacono primicerii [diaconoruni
cenlii papte «11,anno undecimo. pilmicerio] eligendi seu postulandi ponlificem
CCLXXiX. prtebahita diligenli.... te in archiepiscopumpostula-
CAPITULO BIVINENSI. Hint.nobis buniiliter supplicantes ut postulalioni
De confirmalioneprivilegiorum. ipsorum annuere dignareinur. Nos ergo, nonsolum-
(Lalerani, III Non. Februarii.) niodo approbantes, veruni etiam ratam babentes
Cum a nobis petitur, elc, usque effectum. Ea- poslulalioiieii)[eanidem, te a vinculo quo] tenebaris
propier, dilecli filii, veslris justis poslulalionibus Ecclcsise Faventinseduxiinus absolveiiduin, frater-
graio concurrentcs assensu, donationes et conces- nilali luscper aposlolicascripta mandantes qua-snus
sioncs casalium, videlicet Sancti Petri in Drugaz- ad Ecclesiam Ravennaleniaccedens,circa regiinen
zano, Balnei, Casielluccii, de Sclavis, casnlisdoinui ejus iiisislere studeas salubriter et prudenter. Nos"
Leonis, cnsalis Sanclte Mariaede Nebtila, casalis eiiiin suffraganeiscjusdem ecclesi_eet clero et po- ,
Sabuceti, ct aliorinn juriuin seu Jibcrtaluni quas Ro- pulo Ravennaiensi per rioslras damus litleras in

(177)-T. VJIIIlal. sac, pag. 5Gi. 1 '178) Yide supra episl. 249.
1593 PONTIFICATUSANNOXI, CHRISTI 1208. 1594
mandatis ut libi tanquam pastori suo [impendaiii]A _ libere convprtendum donec illa fuerinl revocata;
ct cxbiheant reverentiam debitam el lionorem. - firiuiter injuni;en.es-qiia.eniis hospilalilali et elec-
Dalum Lale.rani, Kal. Junii, anno uiidecimo. niosynsepleiiius insislatis,, et ab iniquis et immode-
CCLXXXI. ralis evaclionibus oninino cesselis, ut et pauperes
KOFFRIDO TlTUl.lSANCTORUH HARCELL1NI ET TETRI, Chrisli de pia.subventionelteteiitur, et homines n.io-
- PRESBTTEPO CARDINALI ABBATI ET CONVENTUI CASI- uaslerii de gravamine non tristenlur injuslo. Pr;e-
KENSl. tcrea supplicationibusvesiris grato condescendeiites
De revocandisatienationibus. assensu, redilum duaruin librarum argent: quas
(Apud S. Germantim, vm Kal. Aiignsli.) aiiostolictesedi venerabilis frater noster Turrilanus
Licet ex aiiosiolicseservitutis oificio, quogenera- archiopiscopusab ccclesia Sancltc Marisede Tcugo
Iiter suinus snpieniibiis el insipientibus debitores, exigebal, voliis in viia noslra donamus. Nulli ergo
de universis ecclesiisciiramet solticitudinemgcrerc omnino liominum liceal hanc paginam nostrsejus-
teneaniur, ad moiiasteriumlamen vestrum eo pro- sionis, conslilulionis, conccssionisct donalionis in-
ppiisius nos convenit aciem nostrte pfovisionis ex- fringere vel ei ausu temerafio coiilraire. Si quis
tendere quo specialiusjuris et proprietalis aposto- aitlem hoc aitenlare pncsunipseiit, inilignalioncin
licaesedis existil, cnm non alium supra se qitam " emnipoienlis Dei ei beiitorumPeiri el Pauli aposio-
Romaiiumhabere pontificeni dignoscatur. Sane cum lorum ejus se uoverit incurstiruin.
ad idem monasieriumvisiiationis gratia venissemus,- Daium apud Sanciiim Gernianum, vin Knl. At-
invesligato de slatti ejns in .interioribus el exleiio- gusti, ponfilicttlusnostri anno undecirno'
libus diligenter, ab hospitali, vestiario, sacristia, CCLXXXIl.
iiifiriiiiiofio, et cellario multa minus lieile alienata DILECTIS FILIISROFFJUDO ABBATl «ONASTERII SANCTI
comperimus; de qua suhtraclione prselihnta ojlicia BENEDICTI CASINENSIS EJDSQUE FRATHIBUS TAMPR/E-
detrimentum muhiplex sustiiiebant. Yolentes igittir SENTIBUS QUASIFUTURIS REGULARESI VITAH PROFESSiS
indeninilatibus monasterii memorati paterna «ollici- 1NPERPETUUM.
tudine jjrsecavere, discretioni vesirte per apostolica Omnipoleiiti DPO,cujus melior est misericordia
scripla mandaiiiuset disiricte praecipimusquatenus super vitas , gralias agimus copiosas, quoniamglo-
universa qure ab oflielis'ipsis niinus licite aliennla liosus in sanciis suis atqnemirabilis est, et virtules
_ioscunlur,ad ea curetis in inlegruni-revocare, illo- suas uhicunque vult ineff.ibifibonitaie demonstrai.
rum qnibus deputaia sunt usihus omnimodis profu- Ipse quippe dignationis suse-polentia beatissiinum
lura, auctoritate apostolicastatuentes ut nec lu, fili ^P BenediclumPalrein eonslittiit monachorum, ipsutu
abhas, nec tuorum quilibet siiccessornmde his quse •- monaslic_elegis lalorcm el operatorem esse dispo-
taliier revocaliitis, seu illis quae iroprtesenliarum. neris, ntinerilo Casinense monaslerium, in quo ct
prajfata officia possident, alienare, distrabere vel sanclissime vixil el gloriosi_,simeobiil, omnibiis per
concetfere praesumntis, saivo semper in omnihus occidenlemmonasieriis dignilalis privilegio anlecel-
apostolicsesedis mandalo. Ne-vero liujiismodinostra lal. Quoniam igitur dignum cst ut laiu celebre ac
provisio temeritateciijuslibet possit impediri, aucto- solemne nionasierium apostolica- sedes specialius
ritate vobis prtesentium indulgemus ul lanfea quae ampleclatur, moiiasieriiiniipsuin ad exemplar felicis
snperius sunt expressa quam eliam et terratica, memoriseClemeiuis papse ae prtedecessoris nostii
necnon alia quse a nionas.erio vestro in ejus dispen- suh beati Petri ac nosira proteclione suscipiinus et
dium niinus Iegitime alienala veleoncessa iioscuu- prscsenlis scripli privilegio communiinus, iuipriniis
sublalo conlradiclionis et appellalio- siquidem siatueiUesul idem monasieriiim et omnia
' lur, obstaculoeujuslibet
nis Iegilime revoletis ad ipsum. Decimas qusead ipsuiirperliiieni pleno jure, quiela semper
autem de possessionibusad ecciesias vestras paro- ei ab omni jugo morialium Jihera, suh solius San-
chiali jure spectantibus, in quibusjus j.leiiumhabe- clai Uomanie Ecclesia; jure ac perpetua dcfensioue
lis, liceal vobis noniine pr_ediclarumecclesiarum D I (onsistant. Prteterea quascunquepossessiones,quae-
exigere, ac reeusantes solvere, cum lam ex veteris ciinqiie boun idem moiiiislerium imprtcseniiarum
(jiiain ex novse Jegis prsecepto decimse debean- jtiste ac canonice possidet, aut in fuluniin conces-
tiif ecclesiis, ail solvendum spirituali et lempo- sione ponlificuni, largitione reguni vel principiiui, .
rali dislrictione, si opus fueril, coercere, cuin o!)!aiione fidelimn, seu aliis juslis niodisprteslanie
ulramque jurisdiclionem haljeatis in ipsis; ita quod Dominopoteril adipisci, firma vobis vesirisquesue.
cum clericis qui deserviunt prsedictis ecclesiis de cessoribus et illibaia permaneanl, in quibus htec
liiijiisnioJi decimis rationahiliier componatis, lan- propriis duximus exprimenda vocahulis. Impriiuis
quain etsi hactenus eas niinimepercepissent. C;ele- lnoiiasteriuinDomini Salvaloris posilum ad pedem
rum si tu, fili abbas, per te aliqua de speclaiuibus Casini moiitis, nionasterinm Sanclae genilricis Dei
.-ad pnescripia officiadistraxisti, qtitede levi fortasse viiginis Marisequod vocalur Plumharoki, monasie-
iion possis siiie scandalo vel injuslitia revocare, vo- liiiin Sanclai Maritein "Cingla, cellam Sancii Bene-
lumns et jubenius ut secuiidum sestimationemeo- tlicii iii Cnpua cuni celliset periineniiis suis, Sancti
rum, de iis quse specialiter pertineni ad meiisam Angcli ad Forniani cum cellis el pcrliueiitiis s»is,
3bbatis ofliciislantuuidem assigucs in usus conun Sni-.ctiJoauuis puellaruiri, Sancii Rufi, Sancti Bc-
1595 - INNOGENTII111PP. REGESTORUMLIB. XI. 1-5D6
ne.iicti Pizoll, Stincli Angeli ad O.laldiscos,Sanclse ^t Escleta, Sanclse Lucise et Sancli Petri fn Curuli, et
Agathrn in Aversa, Sanclte Ctecili;e el Sancli Di- Sancti Nicolai de FraneavjIIa, Sancti Joannis de
initrii iu Neapoli. In civilate Beneveninna ecclesiam Planiano, Sancti Silveslri et Sancti Mar.liniet San-
Sancti Benedicli ad portam Rufini, Sancli Nieolai cla>Liuise in Arpino, SariclseMariaedecastello Zop-
iri civitale nova, Sancti Benedicliin Paiitana, San-._ ponis, Sancti Benedicti In colle de Insula, Sanclso
cli Nicolaiin Pelrapulccina, Sancli Geoigii in Fe- Mariiein Yaimco, Sancti.T-icoIaiin Turrice, Sancti
nuclo , Sancli Joannis in Tiiriecuso, Sancli Petri in J.iliani in Friselone, Sancii Yalenlini in Ferenlino.
Roflano, Saiictl Angeli in Capraria, Sancti Januarii In Anagnia Sancti Ctesarii, Sancti Angeli in Algido,
prope Benevenlum, Sancli Marlini ibidem, Saneli Sancii Marciin Cesano, Sanc-a_Agaih_eii_Tuseu!ano;
Dionysii in ponte, Sancti Anastasii, Sanclse Marise el Sancli Hieronymi,_ Sancti Benedicli in Albano.
iu Canneto jnxla fluvium Trinium, Sancli Benedicli In Roma moiiasteriiiniSancti Sebasli_miquod dici-
ct Sancti Laurentii in Salerno, Sancti Liberatoris tnr Palladium. In Lueano celiam Sancli Georgii,
in M.irclriacum omnibus suis pertinenliis, Sancti Sancli Saltatoiis in Civitella. ln ducatu Spoletiuo,
Benedicli in Marsi, SanctseMarisein Luco cum per. Sar.cti Germaui in Sora , Sancli Benedicli In Pe-
linenl:is suis, Sancli Cosmatis in Civilella, Sancti schesnna , Sancti Petri in Morinis, Sancli Angeli iu
Angeli inBareio cum omnibus pertinentiis suis, B 1 Pescocanale, Sancli Petri in Formis, Sancli Angidi
Sancta; Mnriscaiiciilarum Dei in civitate Cosenlina, in Albc, Sancti Erasmi in Pomperanio, Sanctse Mn-
Sancii Pelri <!eL:\cii, Saneti Petri de Aveliana cum rise in cellis. In Yenafi-o, Sancti Benedicli,-Saucti
cellis et periiiientiis suis, Sancli Erasnii et Sancfi Nazarii, Sancti Martini in-Issa Furca et curte,
Benedicti etSanctse Scbolasticseet Sancti Martini iu SanclseMariaein Salo, el Sancli BenedicliPiccioli.
Cajeta , Sancti Magni in Fundis cum cellis et perti- Ibi.lem Sancti Benedieti inCesinia, SiiiictiJacobi de
nentiis suis, Sanclsc Agathac, Sancti Benedicli, et Pacc, Sancli Benedicti el Sancti Leoiiis in Suessa,
Sancii Slephani in Tarracina, Sancli Pelri in Fo- ct curlem qute dicittir Lauriana, et feudum quod -
rcsta cum celliset periinentiis suis, Sancli Elia. in fuit Pandulfi de Ralricio, Sancti Joannis in Cur-
Ambrisia , Saucli Pauli iu Foresta , SanclseMarioe renli, Saneii Benedicti in Trano, SanctaeMaritc io
elSancti Vincenlii in Ponlecurvo cum celliselper- Calvo, et Sancli-Agapiti in lei'rilorioGalvi, Sancii
lineiiiiissuis, Sancti Benedicti in Biignarola, Sancite Naz.rii in Anglona, Saiicli Arijiiloris et Sancti Be-
Mariac el Sanclae Liicise in Rivo Mairicio, Sancii ncdicti in Aliphis, Saiicli Domniniin Telesia.Sancti
Nicolai el Saucii Peiri in Casiello",Sancii Joannis Martini in Yuliurno, SanctiPelri in Seslo. In Ainal-
in Carrica, Sancti Angelict Sancli.Nicnndri et San- phi, SanclseCrucis et Sancti Nicolai, Sanclte Crucis
cli Thomte in Troja , Sancil Eustachii in Pantasia, in Serina, SnncliMarci in Carpineia, Sanclse Marise
Sancti Benedicti in Alarino, Sancti Benedicti in in Calena, Sancli Bcnedicii in Trano, Sancti Bene-
Pettinari, SanctiPauli in, Campo Martino, Sancise dicii in Bari, Sancti Petri iinperialis In Tarento. In
Marisein Casale plano, Sanclse Illnminais. in ca- C_.labria eeclesiam Sanctse Anastasise, caslelluiu
stello Limosano, Sanctte Trinitatis et Sancli Geor- Fellte et Sancli Nicolai in Selleltano, SanctaeMariae
giiia Termole, Sancii Focatis in Lesina cum foce in Tropea, SanctaeEupheihisein Marcbia, ecclesiain
el piscaria, Sancli Benedicti in Asculo, Sancti Eu- Sancti Martini in pede arcis: Ilem civiiatem quaa
stachii in Pelra abundatili, Sancti Enstachii iu Yi- dieilur Sancti Germani posilam ad pedem ipsit_s
pera, Sanctse Marite in Barrotano, Sanela. Scho- montis. Pontemcurvum , et castellum Sancli Petri
lasticsein Pinnis, Sancli Salvatoris in Tave, Sancli quoti ab antiquis dictum est caslrum Casini. Caslcl-
NicolaiiuxtafluviumFusiinuin in Aprutio cum per- lum Sancti Angcli, Pignatarium , Teramum,- Pimn-
lineuiiis suis, Sancti Joannisad Scurionem, Sancii barolam, Pedemonte , el ylllam de . Pedemonlis.
Benedicti in Trunto, Sancli Bcnedicii in Tisino Caslelluui Saneli Stephani, caslellum Sancli Geor-
fluvio, Sancti Apollinaris in Firnio qui dicilur ad gii, caslellum Sancii Apollinaris,"caslelhTm Sancli
Oplanis, Sancla. Marisein Arbusla, Sancli Jlarlini Q ] Anibrosii, caslellum Sancti Andrese vallis frigidse;
in Salirie, Saiicti Angeli iu Marano , et Sanctoiiiin casfelluin novtim Fraclse, ecclcsiam Sancli-Martini,
septem Fratrum, et Sancti Laurentii, Sancti Bene- Mirlulaii cum ipsa curle qtisedicitur casa Furtiva,
dicti in Ripaursa. In comitalu Aquinensi cell.mi Roccam de Vnndra cmri omnibus pertineutiis suis,
Sancli Gregorii, Sancti Maurilii, Sancti PanJi, San- Siigitim, Turrim a mare juxia flavium Gariiianum -
cli Coiistantii, Sancti Christophori, Sancli Nicolni, Snncti Salval-iris qui voeatur Cocufnzo, Vandram
et Saiicta. Marisein Albaneto, Sancti Nicolai in Ci- Coinilnris, Yandram monaslicani, Camimum, Yen-
eonioj Sancli Beiiedictiin Elya , Sancti Nazarii in lurnin , Torolluin, Cervariam , "Saucluni Yictorem,
comino, Sancti Yalentini et Sancti Martini, Sancti Sancttiin Pelrum in fine, Sanclum-Eiiam, Yalfem
Urbani, Sancti Angeli, Saucti Pnuli, Sancti Felicis roliindiiin, Sarauescum, cnstrum Atini cnm omni-
ftt Sancti Salvaloris, Sancii Angeli in Valle Luce, bus periinentiis suis, Cardetum, Aquam fundatam,
Sancli Michaelis in Olveto, Sancii Nicolai in Pica Yitecosum, caslrum Citrarise cuni omnihtisccelesiis_
cuni capellis suis, Sancli Onufrii el SanctaoMarite el pertinenliis suis,-ecclesiamSancti Marlini in pede
de Egypto, Sancti Angeli in Canuiio, Saiicli.Joamiis arcis. In Slarchia Tlieafma castelhun 'Sasltiiiaiium*
Je Plesclo, SancteeMarisein Verule, Sancti Pctri in montem Alheiica., Mucelamim, Sancltim Quiricum.
1337 PONTJFICATUSANNQXI, CilRlSTI 1208. _ 1398.
cum porlu Frisani, Sanctam - Justam. In comitatu A etiam fratribus per ccllas Jn civitatibtis constitulis
;Esculano, castellum quod dicitur Oclavum post - ad divhia O-Hciaquamlocuiiquevoluerinl signa pul-
.lnontemCimanum, Tfivilianum et Cavinuin. !n sare, el januas ecclesite aperire, et populum Dei
iprincipalu castcllumRipseursse,Montembellum,Pe- -lamin ipsuin coenobiuinquam el in cellasejus ad
jiramFracidani.InComiuo Vicumalhum.In-terrilorio Dei vcrbuni audiendum ingfedi,-el confileiidi pec-
jCarseuIano castellum Auzicula, P.iretiun , Roccam cala sua nnllus episcopus,(excepto pro cominuni
jucameratam , Fossam cseeam.-el Cajirintam. In tolius civllatis vel parochise inierdiclo, prohiheat.
^AinalphiFundicum.In terrilorio Trojano CastelIior Chrisma vero, oleum saiiclum, consecraliones ino-
riem-deBarun<;cIlo,Sanctam Justam, villam Sancti nachorurii seu clericorum a quocuiique malueritis
Nicolai quae dicitur de Gallicianis. In monte Sancti catholico accipielis cpiscopo. Bnptismum vero ct.
Angeli hospilale. In lerritorio Capriano gualdum oleum infirmorum, visilaiiones iu oppidisvestris aut
de Liburia. In comitalu Tenensi curtem Sancti Fe- viliis ad vos perlineiilibus pleno jure per clericos
licis ciim ecclesiaSancti Hippolyti. Iu comitatuAre— vestros agetis. Ad perpeiiiunr eiiam bospitalium
tino monasleriumSanctiBenedicti. In territorib Pi- tibi, fili' abbas, luisque successoribusPalladii ccllam
sanse civitatis, Sancli Silvestri et Sancti Benedicti. couceilimus,"nt de vestraillic congregationequeni
In crema ecclesiam Sancti Nicolai' prope pdriain " yolueiitis ordinetis ; quein si forle Bomano ponti-
castri Marlinsein Pesulo. in regno Fraucorum ec- .fici.in abbatem promovcre placnerit, omiiiuo tanien
clesiam Sancli Mauri Glaiinofoliensiscum cellis et "tnnquam veslrse congiegaiionis moiiachum sub
pertinentiis suis. In Sardiuia insula ecclesiam San- veslra decerniinus disposiiioue persistere. Reddi-
cite Marisein tergo, Sancti Elise in nionie, el San- tum quoque qui ab officialibusnoslris apud Ostiam
cti-Elisaei,cum omnibusearuin perfineniiis; eccle- vel rortum de navibus exigi solet uavi vestrte, si
siam Sanctte Marlsede Sabundo,-et Sancife Marise qua veneril, relaxamus.Oheunie vero te nunc ejtis-
de Sioralbo, SanctseMaritede Tanede, Sancti Pelri "~demloci abbale vel luorufn quolibel successoruni,
de Treciiigle, Sancli Nicolai-el Sanctte Marite in nullus ibi qualibet subrepiionis astutia se.uvioleu-
Soliocum pertinenliis earum, Sancti Nicolaide Tc- lia prteponalur nisi qiiem fratres cominuni con-
lasa, Sancti Michae.isiu Feruzisi, Sancti Gcorgiiin - sensti ycl fralriim pars consilii sanioris de collegio
Ricello, Sancti Pelri de Syinbrai.o,-Saiicli Pclri in vostro aul de alicno, si ibidem idoneus repertus non
Urzi, Sancli JNicolaide Nuguibi, Sancti Joaniiis et •fueril, secundum Dei tiniorem et Beati Benedicli
Sancti Elisede Siiim. In Tuscia prope civiialem Ca- Rt-gulam providevinlcligendum. Electiisautem ad
slri monaslerium-Sancti Golunibani cum' celiis el t-.Romanum poulificeuiconsecrandusacccdat.Ad jiscc,
pertiuenliis suis.Prseterea Palrumnostrorum bealte lam proRseniiumquam fuluforum avaritite ac ne-
niemoriseUrbani, Calixti, et dicli Clemeiuis Rom:f- quiiitc ohviantes, omnes oiniiino-sediiiones, qnas
norum poiuifieumvestigia sequenles venerabile cce- 1-cvasdiennl, seu direpiiones in cujuscunqiie morte
nobium cteteiis per occidetueni,cosnobiis'proe.feren- -aui electione fieri auclorilate apostolica interdici-
duiii asserimus (179), et lam te quam successores mtis. Sepuliuram sane loci vestri et moiiasteriorum
luos in omniconventu episcoporum seu priiicipiiin vestrorum iibcram omninoesse censemus, ul eorum
superiorem oninibus -aLbatibusconsedere -ilqtie in qui illic sepeliri deliberaverinldevotioni et extremte
judicio priorem cselcris yestri ordinis juris seiiten- -voluiilati, nisi forle excommunicafiveliuterdicli siiit,
tiain proferre sancinrus.Usuni quoquecompagorum, iiullus ohsistat, salva sempef justilia illarum eccle-
chirotbecarum, funicse,dahnalicseac mitia., virgam siaruin a quihus morluorum corpora assumuntur.
pastoralem,-el quolidiaiiuni"usuiu annuli tam lihi, Pratelea cum vohis lam in capite quam in mem-
jQIiabbas, quam successoribus luis auctoritate-apo- liris ah apostoliea sede sit concessalibera sepulluTii;
stolica indulgemus.Sane tam in ipso venerabili mo- Alexaridri, Innocenlii, el dicii Ciementis prtedeces-
nasterio quani iri cellis ejus cnjuslibct ecclesiseepi- soruiii nostrorum vesligiis inbtcrenles, vobis el ve-
scopum vcl- sacerdoteni prsetef Romauuni pontifi- I) stris fralribus lam prtesenlibusquam fuluris duxi-
cem dilionemquamlibet aut excommunicaiidi, aut nius indulgendumul quoties pro corporibus mor-
inierdiceudi,aul adsynodum provocaudi prscsuinere tiiorura in processione vosexire contigerii, crucem,
probibeinus; iia ul uisi ah abbnie vel priore loci - incensum et aqiiam benedictam portandi jTixtanio-
fuerit iiivilalus, nec missaruni solemuia inibi au- rem terr.e libcram, nulliusconlra-.iiclioiievel appel-
deat "celebrare. Liceatque ipsius monaslerii ct cel- lalioue .obslaiue, habcatis de nostra Jicentia faeul-
iaruniejus fralribus clericos cujuscunqueordinis vel lalem.' Ad exemplar quoque ijjsius patris et prscde-
laicos d'e quocunque ejjiscopatu a sseculo fugienles cessoris nostri Clemcntis iicenii.amcoucedinius tibi
et-liberos el absGlutosad conversioiieinvenieiites. -.ac legitimis siiccess:)ribu"sluis ul si quis ejusdcin
absque cujuslibet conlradictione siiscipere."Liccal inoriasterii vestri et cellarum ejus possessionesaul
quoque absquedijuslibei siecularis vel eeclesiasiicse res violenter absluleril, postquamipsorum episcopi
jiotestatisiubibitioiiesubj"eetos-iuonasieriissuis tam a vohis tenio invitati justiliam de his faccre om-
monachos quam mouiales femiiias"judicare. Liccal nino.iiolueiiiit, vos super CQsdemraptores sccundo

. (1791Yide Pr_efal,ad lib".u Miccllaueor,noslrorum.


1599 INNOCENTII,HI PP. REGESTORUMLIB. XI. 1C00
tertiove commonitos canonicam excommunicaiionisA commonita nisi prsesumptionem suam digna satifa-
senieiitiam proferaiis. Ea vero quse monasterium- dione correxerit, potesuuis honorisque sui digni-
vestrum-a qnadraginta relro annisbona fide nosci- tatecareat, rearoque se divino judicio exisiere de
titr pacifice jios^eilisse vobis ei ei'em mon.Tslerio perpetralainiqtiiiate cognoscat.etasacratissimo cor- -
auctoritate aposlolica confirmamus, ita qnidemquod j.ore el sanguine Dei el Domini Redemptoris" noslri
sii|)er his" nullo uiiqnam lempore impt.diri debeatis Jesu Christi aliena fiat, ac in extreuio examine di-
vel quomodolibet niofesfari. Deeernihnis, ergo ut - slficise ultioni subjaceat. Gunctis autem eidem loecr
nulli omiiino honiiiiuni liceal proefalum monaste- sua jura servantibus sit pax Doniini nosi-riJesu.
rium temere perlurhaie, aut ejus possessiones au- Cbristi; qtialenus el hie fructum bonteactionis per-
ferre, vel ablntas reiinere, minuere, seu quibuslibet cipianl, et apud districtum judicem prsemia seten._e
vexationiliis fatignre; sed illibala oriima et integra ' pacis inveiiianl. Amen.
conserventur corum pro qnorum gubernalione ac Diitum apud Sanclum Germanum per manum
sustenlaiione concessa sunl u.iljus omn.modis pro- Joannis Sanctte Marise in Cosmidin diaconi cardi-
futura-, salva sedis apostolicseauctoritate. Si qua - nalis S. R. E. cancellarii, vui Kalendas Augtisii,
jgi.ur in fufuium ecclesiaslica seu sseeularis per- iiulictioue xi, lncainationls Dominicse anno 1208,
sona banc noslrteconsf luiionis paginam sciens con- y>pontificalus vero douiini InnoceiUiipapte 111,auno
tra eam venire lemere lcniaverit, secundo tertiove undccinio.

Sequentes quoque epistolas, quamvis dafce non sint anixo undecimo, visum est islhic edere,
quia pertinent ad causam de. qua agitur ih epislola 56 istius libri. Eam porro ob causam-
addidimus etiam epistolas Monorii. II et JlJ, el litteras JXomani cardinalis de compositione
iiiter episcopum Meldensem et abbatissain Jotrensem; post quus seqiiuntur rursum aliquot, ' -
epistolce Innocentii III, et Aleocandri III, de eodem argumento.

I. quam dehet impendere, cJerici etiam et- hornine.


PARISIENSIEPISCOPO ETABBATI LA.TINIAeE_.SI. ejusdem villse, ipsi velut episcopo suo renuuntobe-
dirc Ne igitur, si eorum inoliedientia remaneal in-
Adversus abbalissamJolrensem. correcla, cis incentivum pariat deiinquendi, disere-
(180) Conquerente venerabili fratre nostro Mel- lioni vestrseper aposiolica scripia-niandamus qua-
densi episcopo nostris est auribus iniimalum quod C leiuis abbatissam, clericos el laicos supradictos, ut
Hngo presbyier Sancii Petri Jotrensis, licet a prte- super hoc inemorato episcojio debitam saiisfactio-
decessore suo curam snsceperit animarum et ei le- nem impendentes, deineeps ehlem sicut episcopo
neatur super hoc respondere, moiiitusab eo ad prae- suo, proul lenentur, obedienliam exliibeair. et hor
senliiim ejus venire contempscrii, et audito ejus norein, per districlionem ecclesiaslicam stihlato-
mandato statim in vocem appellationis prornpit, appellationis diffugiojustiiia medianie cogatis. Tes-
quam, cum-sit jam anntis elapsus, non fuit per se les autem, etc.
vel per alium proseeutus, Quocirca discre.ioni ve- , Datum, ut in alia.
strse per aposlolica scripta mandamus quatenus . III.
eumdem preshylefum ut super boc iji.siepiscopo de- CILECTIS FILUSLONGIPONTIS SUESSIONENSIS ET SANCTI
bitain satisfactipnem impendat et deinceps manda- JUSTIBELVACENSIS BIOECESUM ABBATIBUS, ET HAGI-
tls illius obediaf, ul. tenetur, per censufam eccle- STROG. ARCIIIDIACONO SUESSIONENSI.
siasticani appellatione remota cogatis. Tesies autera (Anagniae,w Kal. Januarii.) ,
qui npininati fuerint,-si se grnlia, odio vel timore In nostra prsesentia consfiluius dilectus filiusvene-
suhlraxeriiit, per dislrictionem ecclesiasiicam ap- rabilis fratris nostri Meldensis episcopi procurator
peiiatione postposita compellatis verilati testiino- B proposuil coram nobis quod cum Jotrense monaste-
liium perhibere; nullis litteris. veritati el justilise ritim a suse fundationis tempore fueril Ecclesiae.
prsejudicium fatienlibiis, si quceapparuerint a sede Meldensi suhjectuni, ita quod Mcldensis episcopus
aposlolica inipelralse. Quod si non ambo iis exse-: lain in benedictioi.ie et obedienlia abbaiisste quani
quendis polueritis interesse, tu, frater episcope, ea consecraiione allarium et ecclesiarum, velalione-
nibilominus exsequaris. virgiiium, clericorum ordinaiione, procurationibus,
Dalum Laterani, x Kal. Junii, ponlifictuus nostri poenilentiis imponendis pro ninjoribiis erimiiiibus,
anno quarlo. ac aliis in monasterio ipso et villa Jotrensi episco-
,IH. palem jurisdiciionem consueverit exercere, abba-
_ . ' EISDEM. lissa qtiaamonaslerio modo prseest debitam ei obe-
Sicut' venerabilis frater noster Meldensisepiscopus dientiain et reverentiam et procurationes quseipsi
in nostra prtesenlia conslitutus sua nobis conque- el prajdecessoribus ejus fuerunt exhibilaedeiiegans,
slionemonstravit, abbatissaJolrensis illi bbedientiaui presbylerura etiam, clericos et laicosvillseJotrensis

(180) Yide infra episi. 8, ad electum Catalau. et abbatem Trium Fonlium.


1601 - PONTIFICATUSANNOXI, CHRISTl 1208; 1002
ab cjus obedientia revocavii. Cumquc propter haccA dclegalos t|uod cum prtediclusParisiensis episcopus
ideni episcopus suam ad nqs querimoniam desli- adversus dileclum filium abbaiem SanctseGenovefte
nassel, venerabili fralri nostro Parisiensi episcopo movissel similem qu;cstionem(182), eial ei de jure
el dileclo filio abbati,Laliniacensi causam commi- suspectus, cum vix credibile videretur quod aliam
simtis lerntinandam. Coram quibuscum restilulionis - sentenliam promulgaret quam vellet in simili pro se
Ijeneficium super abbalisste obedientia et jurisdi- ,ferri. Prseterea cum sine conjTidice suo interloqui
clione quam prscderessores-ejus in monaslerio et voluisset,.licet pars ahbaiissaeillurii peleret exspe-
villa , Joirensi exercuerant postulasset, proeurator ctari.ex hbe quod noiam subreptionis incurrerat
monaslerii el hominum villaepraedictaeiiiulta propo- apud ipsas et suuin indux«ral in snspicione colle-
suil conlra eum; qusequoniam judices reptuarunt gam, quern asseruit quidquid vellet ipse faclurrim,
frivola, sicut eranl, procurator ipse ad noslram insuper ctim de privilegiis aposlolicae..edis nullam
audientiam apj.ellavil. Judices vero appellationi facerenl meniionem, et, per privilegia ipsa-suam
friisiraloiise nullaienus deferenles', prseserlim ctim defenderel monasteiiumlibertatem, non cogebalur
per litleras noslras siiblaturiifuisset parlibus diffu- ad pr;ediclas Jilleras respondere. Gteterum jtidices
gium ajipellandi, in- ahbatissam excommunicationis' - nec appellaiioni ad nos interposilse nec propositis
el lam clerum quam populum villse Jolrensis' inter- S. exceplioiiihiisdeferentes, exconimuriicaiionisin ab-
dicti senlentiam protulerunt, el maiidaverunt posl- hatissain et in clerum et populum interdicti senten-
moduni ulramque sententiam pervicinas ecelesias l.ias protulerunl. Nuntiis ergoJotrensis Ecclesisein
puijlicafi. Sed nec abbalissa se pro excommuiiicaia- nostra prsesenlia constitutis, nobisque privilegium
habuii, nec clerus et populus inlerdicti sentenliam' aposlolicum osiendenlibus, per quod conslabat Jo-
servaverunl. Yerum quoniam eos cilare coeperunl,' tfense monaslerium ad Romanam<Ecclcsiajii speci-
aliqiii vicinorum pernuntios ad sedehi apostolicam. cialiter periinere, quia proparte allera non c.ompa-
destinatos ad verierahilem fralrem iiosirum (181) r.ebat sufficiensresponsalis, licel.diuiius fuerit ex-.
Ciilalauuensem episcopum lunc electumet dilectum spectatus, quanivis nuiilius quidain simplex prtedicli
filiuinabbatem Trium Fonlium [sub cerla forma lil-' Parisiensis et conjudicis sui nobis litteras praesen-
teras impetrarunl: qui, Iicel parsmonasterii nullam- tasset, privilegium Ecclesite Jolrensi-concessum
exceptionum prohaverit quas proposuerat coram duximus innovandum, ita lamen quod per innova-
nobis," prsedictam senteriiiam relaxarunt, cerlum tionem ipsius nihil accfesceret jnris ipsi ultra id
terminum partibus prsefigenlesquo se noslro con- quod ei pcr, antecessorum nostrorum privilegia
spectui prsesenlaient. Petebat igilur procuralor ,r, fuerit acquisituin, cumper hoc noiuiovum jus ipsi
episcopi pro ejiiscopomemorato ante omnia henefi- concedere sed anliquum vellemus potius conservare.
ciumsibi reslilulionis .impendi, cum non deberet Quia vero de, prsediciis exceptionibus nobis non
causam ingredi spoliatus, el canonicc tam ablialis- poterat ficriplena, fides,- pnvdiclis Calalaunensi
sam quam clericos-el laicos Jolrensis villse puniri, episcopo et abhati Trium Foniium dedimus in man-
qtiia Jalam in sesenleiUiam non servarant. Ctelerum dalis ul si pars Jolrensis Ecclesise illis vel aliis
prdcuralor parlis allerius proposuit ex adverso quod probandis,inslaretcirca senlenlias memoralas, par-
cum monaslerium Jolrense plena gaudeat liberlate, tibus convocatis audircni qute proponerenmr ulrin-
ac in villa Jolrensi lam spiritualem quam lempo- que; et si constnrel sententias ipsas-posl ajipella-
raleni jTirisdictionemhaLeat abbatissa, sicul prsede- tioneniad nos legiiime interpositam fuisse prolaias,
cessorum nostrorum privilegia monaslerio concessa denunliarenl eas sulilato appellaiionis obslaculo
Jotrensi plenius jnanifeslantj prsediclus episcopus non tenere; qtiod si alias nrintisraiionabiiiier essent
non ignaruseorum monasierium et .villamJotrensem latte, ipsas exigenle jusiilia revocarcnl; alioquin,
per litteras ad prsediclosj"udicesimpetralasgraviter.- cum propter contumaciam tanlum promulgatsefuis-
molestavit. Coram.quibus per procuratorem pro-,- senl, lam ab abbalissa quam ab aliis a quibus-exi-
prium p.arseadem consliluia, non conteslandolilem, |P)gendain jiderent juratoriam reciperenl cnuiionem
sed excipiendopolius contra eos, liherlaiem suam quodbiipcr iisad maiidaluiiinpo.lolicuin juri starent,
et jtis sedis apostolictcallegavil, adjiciens quod cuin et sic relnxareni senleniias in2iuoraias,-ad mnjorein
vetierabilisfrater nosler Hostiensis episcopus, lunc cauiclani facientes id ipsum, si abbalissa fugiens
apostolictesedis legatus, justitiam noslram.et cxem- . sirepitum quseslionumab exccplionum suarum-pro-
plionem monasierii per ipsins privile^in coguovissel, bnlione cessaret. Ad hsec, cum nolleiniis ut de pri-
eleclam a nionialibus benedixeral abbaliss.im, et vilegiis Romanorum poutificunt nlii de facilijudicsi-
professionem ab ea pro nobis et Ecclesia.Romana reiit, eisdem dedimus in mandatis ul si de jure suo
receperat et solitum etiam jurainentum. Yerum ciim vellel Meldensisepiscopusexperiri, prsefigerentpar-
"udicesdelegati et assessores coruin postulaias ab libiis lerininum coinpeteniemquo per se vel procu-
ahbatissa el... inducias ad exbibcnda libenalis pri- ratores idoneos noslro se conspeclui prseseniarenl.
earuni ad sedem Unde cum ahbatissa slrepitum judiciorum eviians
- vilegia denegassent, procuraior
aposlolicani appellavil, cxcipiens contra judices exceptiones probare propositas noluisset, judices
(181) Yide cap. Ex parle,, De privileg. iiifra,. (18,2)Yidelib. v, episl. 100.
11.Vill.
1005 INNOCENTIIIII PP. REGESTORLMI.IB. XI. 1631
juxta mandatum aposlolieum procedenles prtedictas .A tractam in eoiisecraiioncaltarium, dedicalioneeccic-
seiitentias relaxaruni. Gum ergo propter boc man- siarmn, velatione virginum, ordinatione clericortim,
daverimus partes ad nostram prtesentiam deslinari exhibilione procur.ilionum, et posnileiuiispro maj'o-
quia judicari de privilegiis seriis apostolica.pef alius ribus criminibus imponendis, ac aliis quse in mona-
nolebamus, el per privilegia non possessio sed pro- slerio et villa Jotrensi Meldensisepiscopus constie»
prielas.potius demonslretiir, procurator monaslerii veraf cxercere, quain iinpediniento fori, super qno
asserebal quod stiper proprielaie veneral tracta- abbalissa conquerebatur per ipsumepiscopumillatas
turus, ncc tenebatur super reslitulionis articulo sibi et monastcrio suo graves injurias et jacturas,
respondere. Prteterea itleiu cpiscopus mercato quo- nos examinationem biijus negotii dilectis filiis Lon-
dam confirmaloJotrensi morasierio pcr sedem apo- giponlis et Sancti Jusii abbatibus et magistro G.
stolicam illud ternere spoliarat, cum sub poena ex- archidiacono Suessionensi duximus commiitendaiu.
communicationis inhibuitiiequis illudprout solitum Qni audiiis coiifessionibus,receptis lestibus, et al-
fueral frequentaret, sic quod Jotren^i Epclesisenon legalionibus intellcclis, causam jpsam suflicienter
inodica dnmna inluleral et jacluras. Idem etiam inslructam cum quorumdam instrumenlorum rescri-
cpiscopus a qtiibusdam Jolrensis Ecclesiaenon mo- ptis ad noslrum remiserunl examen, pra-figenies
dica damna' inlulerat et j'acturas. Idem etiam epi- '* parlibus terminum compelenlemquo receptnraesen-
scopus a qiiibusdani Jolrensis Ecdesite [f. homi- tenliam noslro se conspectui prtesentareiil. Partibus
nibiis, quos] non modica, quos absolvere propria igitur in nostra prscseiitiaconslitutis, poslquain de
tcmeriiate prsesunipserit,exegit in monaslerii jutc- Hieriliscaus_efuimiissuflic:eiiierinslrucii,defrairiim
judicium jTiramentumquotl duranle interdicio Jo- iioslrorum consilio resiilulionem obedienlioe stiper
truni de ctclero.non redirenl. Nos igilur altendenles prtescripliscapiiulis.salvaqiitesiioneproprielalis,ad-
quod etsi de privilegiis anlecessoriim liosirorinn juilicavimusepiscopofaciendam, illis dnntiixaiexce-
non mandaverimus, sed quodaminodoinhibiicrimes jilissuper quibus inclero eljiopulovillaeJotrensis asse-
per alios judicari, volcnles nobis eormn jndiriuni rebat obedieniiamsibi fuisse snbtraciam; snperqui-
rescrvare, qtiia tamen adjocimus ul si prtediclus bus ab impctiiione episcopi quoadjTidiciUmposses-
cpiscopus de jTiresuo vellcl forsilan expeiiri, prtcfi- soriuin absolvinius alibalissnm, eumdcmepiscopum
geretur jjartibus lerininus quo se noslro couspecitii niliilominiis absolvenies sii|ier iu.podimenio fori de
pr_-.seiilareiil,el non lanlum ad proprieialem sed quo enm ad reslitiitionem diimiiortim Impelierat
eliam ad jiossessioneni' se habeat verbum 'uri-', abbiitissa. Quoclrca discreiioni vesirte per aposlo-
discrelioni veslrte per aposlolica scriptn mandamus ^. lica scripla mandamusquatenus prtelihalam senten-
qiiatcnus cum iis inm super episropi.-priliatioiiequam liam per censttram ecclesiasticam facientes firmiier
inijiediinenlofori coram nobis fuerit conleslala, qu;e ohservari, poslquam idera episcopus fuerit restitu-
super pnemissis proposita fuerint audiatis ct reei- lus, nudiatis qtiresuper jtire proprielalis proposita
piatis appellalione reiriota, tam inslrunieiita quain fuerint coram vobis, el causam sufircienterexami-
lcsles, depositionespublicetisel cxainineiis legitin.e, iiiii..m ad auriientiam noslram fideliter refnittalis
ac si partes consenserint, ad senienliam procedatis. per nostrse diflinilionis senlentiam terminandam.
Alioqiiiu causam sufficienter insiruclam ad nos re- Si vero prsefalus episcopus infra mensem posl fa-
mittere prbcuretis, siatuenles lerniiniim eonipeten- claro sihi resiilutionem nollet coram vobis super
tem partibus quo recepturse senteniiam per se vel petiiorio respondere, vos eum de contumacia pu-
responsales idoneos nostro se conspeclui reprsesen- nienles, abbaiissam in possessionem libertatis super
tcnl. Testes auiem qni fuerint noniinnli, si se gralia, prsescriptis cnpitulis reducalis. Testes auleni qtii
odio et limore sublraxeiint, per censuram ecciesi- fuerint nominati, elc NuJlis lilleris, eic Quod si
asticam appellatione cessanle cogaiis veritali testi- non oniiies, elc, duo vestrum sublato cujuslihet
inonium peihibere. Nuilis lilteris obstaniibus prseter contradictiouis et appelialionis obstaculo ea «ihilo-
assensum pariiumasedeaposiolicaiinpetratis. Qued t) minus exseqiianlur.
si non omnes iis exsequendis potueriiis interesse, Dntuni Romse apud Snnctum Pclr.uii, v-Kal. Fe-
duo veslrum ea nihilominiis exsequaiitur. brunrii, poiilificatus nostri anno ociavo.
Dalum Anagnise, xi Kal. J.muarii, pontificatus V.
nostri anno.sexlo. DILECTIS FILUSSANCTI JUiTlBELVACENSIS DIOECESIS
ET
IV. LONGIPONTIS ABBATIBUS, ET G.ARCUIDIACONO SUES-
DILECTIS FILIISDI-CANO SANCTI THOSIJE CR1SP1ACENSISSIONENSI.
SILVANECTENSIS BiOECEblS, GERMENDO CANONICO SU- Sigiiificavit nobis vcnerabilis fraler nosfer Me!-
ESSIONENSI, ET MAGISTUO GIRARDO DESANCTO DIO- densis episcopus quod cimi causam qtise inler
NVSIO CANONICO NOVIOMENSI. ipsum cx una parlc el abhtuissam,clerum el po-
Olim inter pfocuraiores venerabilis fratris nostri pulum Jotrenses Meldensisdioecesisex aliera, sn-
Meldensisepiscopi et dilectse iu Chrisio filiaeabba- per obedientia, procurationibus et aliis qtite in
lissteJotrensis lite in auditorio noslro legitimc con- nionaslerio ejusdeni loci el villa Joirensi idem
lestala lam super obedienlia quam dielus episcopus episcopus sibi diceccsano jure competere assere-
ab eadeui abbatissa conquercbaiur sibi esse sub- bal, sub certa forma vobis duxerimus committen-
1605 -. PONTIFICATUSANNO X,-CHRISTI 1208. - 1GC0
dain,__^vos- inlerlocuioriam protulisiis quod diclns A lis, ahriialis causam et nppellalionc remola fine
episcopus conlra clerum et popnlnm per liiteras delito termineiis, facienlns quod "decreverilis per
illas_agere non valebat.Quare idem episcopusvo- censtiram ecclesinslicam firmi.crobservari. Tesles
his dafi in mandalis -a nobis huniiliter. poslula- aulem, etc Quod si 11011 onines, etc. duovestrum
bai' ut eum tam contra abbalissam quam dictos ca nibiloininiis exscquaiUur.
_clenim_et populum aiiriieiuej?, in cuisa prtedicia Datum Vilerlrii, v Idus Martii, poiilificalus no-
juxla prioris "niaiidaii noslri lenorem jirocedere siri nnno quarto. ,
rationc prsevia curarelis. Cumqtie dilecttis filiiss , - VII.
magister P._ procuralor .cleri et populi Jolrensis Compositio facla inter episcopumMeldensemet Ec-
se opponeret ex adverso, diieclum filium A. sub- clesiamJotrensem.
"riiaconumel eajtcllaiiiimnostrum ipsis dediuius au- Romanus nriseratione divina Sancti Angeli dia-
dilorem. In cujus praesenlia idem roagister propo- conus cardinalis aposio.iccesedis Iegaltis omnibtis
nere procuravit quod cuin idem episT.oj.us contra ad qtios prsesens scriplum pcrvenerit in Demiuo
abbatissam,-clerum ei poptilum Jolreiisem lilloras saltitcm el sincerscdileclionis affeelum.
aposlolicas impetrassei de liberia.ibusvel privile- Noveriluni.ersilas vestra quod «uborla interve-
giis qiite ipsisa seiie aposiolica sunl indulta, qua- B nerabilem patrem Pelrum episcopum Meldensemex
rum episcopusipse uon erat ignarus, nulhi penitus pnrte iuia et dilectos in Christo abbatissam cl con-
habita riienlione, auctorilate illarmn liiierarnm ventum, clerumet popultimJotrensemex altera super
sgere voluit conlra- eos, et propter conluniaciain subj'eclioneipsitis monasterii et eorumdem cleri et
feeit in ipsos, posl appellaiionem ad nos legilime populimateria quspslionis,idem episcopus proposuit
interpositam, excom.nunicaiioiiiset intcrdicti sen- in jure libellum luijusmodi contra eos : -
lenlias promulgari; quas poslmodum venerabilis _ Pelit Meldensis episcopns ab abbalissa et
frater nosler Cataianensis episcopus el dilectus fi- conventu Jotrensi qnod sibi obcdiant tanquam suo
lins Tritim-Fontiuni abbas atictoritale apostolica episcopo in visilationibus faciendis, in corrigendis
relax.antes, partibus cerluni lerminum quo se no- excetsibus, in cognilionibus causarum tam civilium
. stro conspectuiprsesentarenl de mandato sedis apo- quam spiritualium qtinm criminalium qnarum co-
siolieteprtefixeruni.-Cumqueprocuralores utriusqiie gn.iiioad episcopum dioecesanum perlinel lanquam
pajiis termino consliluio fuissent innostra prsesenlia ad judicem ecclesiasticum, et in decisionibus ea-
consiiluti, procuralor ipsitis episcopi coiitra abba- rinr.dem, el.iri iis qute ad cognilioneni et decisio-
tissam inlendcns, niiiil penitus -conlra clerum ef nem pertiiienl, yidelicet in veniondo ad eilalio-
populum proponereprociiravit. Unrie ad susciiau- " liones, recipiendo.dierum assignaliones, et in aliis
dam contra elcrum el populum quan. seinel omise- quae ad.cogniiiouem el decisionem peiiiuenl, el iu
rat-qufeslionem admilti iierum non debebal. Quia observnlione inandalorum SMOrumel siatrilorum
Terode prseinissisnobis non pottiil fieri plenali.des, suortim Iegiiimorum, el processionibus faciendis
vohis de coromuni pafliuni assensu per aposloliea episcopo Meldensi qirando post consecrationom
scripta mandamus quaterius tam in abbalissam quam suani primo accedit ad ecclesiam earuiii, cl in om-
cleriim et populum Jotrensem juxia commissioiiis nibus aliis ad jtts episcopale pertinenlibus. Petit
vobis sanclse4enorem raiiene iir;evia proccdatis. eliam quod abbalissa in omnibus j.rscdiclis obedien-
Daltim l.onifc apnd SnnctuniPelrum Nonis Mar- liam ei promiltal, his exceptis in quortun posses-
tii, poiitificatus nostri anno ociavo.- sioneesl idem episcopus ct quorum possessio fuit
YI. ei adjudicaia auctoritate domini papte, videlicet in
Uonorii III, epistola deeadem controversin. consecratione allaiium, in riedicaiioneecclesiaruui,.
TIONORIUS epi-xopus, servus servortun Dei dilettis velalione virginum, ordinnlione clericorum, exhi-
"filiis archidincono et cnntori Sancti Pelri et The- bitione procuratioiiiin), et poenitenliis pro majori-
_._u:rario Sancli Siephani Trecensis salutem cl n bus Ciimiiiibus injungendis ; tlc quibus ad pr.rsens
aposiolicam bened.iclionCm. non agii, eum sit in possessioneeormmfem. Piiit
ExparTe venerabilis fratris nosiri Meldensis"opi- etiam idem episcopus nt non impeiiiaui ipsum uti
scopi fuil nobisliuniiliter siipplicatnmut eum ahhn- de ctetero jurisdiclione omnirooda qtiam potesi exer-
lissa qusu Jotrensi monasterio iriodo prseest, de cere in suis subdiiis cjiiscopus dioecesaniisin clero
speciali mandalo noslro fueril benedicla, et jira-ju- et.populo Jotrciisi. Petit a clero Joircnsi episcopus
-tfieiumsibi afferre non debeal quod nos circa hne Mi-Mciihisquod sihi obediat tanquam suo episcoj;o
fieri fecimus, super jure benedicendi abbstissas in in visitationibus faciendis, in corrigendiscxcessibus,
monasterio .Jotrensi imposterum eligendns f.sccrc- in cogiiitiouibiis causaruin taui civiliiimquam cri-
mns eidem jusfuise pleiiitudineni exhiberi. Nos igi- ininahum quarum cogcitio ad episcopum dioecesa-
lur ejusdeuTepiscopi postuhuioiiibus incliuaii, no- nuni tanquam ad judiccm ecclesiaslicum pertinct-,
ientes sibi ex benedictiope auctcritalc nostra prte- et in deeisionibns earunideni, el in. his quse ad co-
sXiia praejudicium gencrari. -discretioni vestrte de gnitionem ei decisionein peitinerii, videlicet in ve-
ulriusque-partis proetiratorum assensu pcr sposto- niendoad citationes, recipiendodicruih asaignaliones,
liea scripta mandamiis quatemis paitibus coiivoea- et in aiiis qusc ad coiMutioneniet decisionem perti-
1C07 INNOCENTIIIII PP. REGESTORUMLIB.XI. 1(30S"
iient, et ad exsectilionem eorum- faciendam; et in A quam criminalium, quanim cognitioad opiscopum
observalione mandatorum et slatulorum suortim dio3cesanumtanquam atl judicem eclesiasticumdi-
legiiiinorum, et in omnibus aliis ad jus episofspalc ciiur peiiinere, nec in decisiouibus earuindem, nec
peiiinenlibus, hoc excepio in cujus possessioneesl venire ad cilaiiones ipsius, nec"iissignatioiies die-
idem episcopus, videlicet in ordinalione eorum. rum accipcre, nee mandala ejus observare, nec ei-
Pelit cpiscoptis Meldensis a populo Jotrensi qnod in aliquo obedire. Dicit popnlus Jolrensis .omnimo-
sibi obediant tanquam suo cpiscopo in corrigendis dam justiliam ecclesiaslicam et forensem in popuio
excessibus oninibus quortini correctio ad episco- Jolrensi periinere ad ahbatissam Jotrensem. E-t
pum dio3cesanumtanquam ad judicem ecclesiasli- idco respondet per se idem quod- clerus respondet
cum pertinei, in cognifionibus cansarum.tam civi- per se, et quod in nullo tenelur obedire Meldensi
liiim quam spiritualium, quam criminalium quaruin episcopo. lltec omnia respmidcni abbalissa et con-
cognitio ad episcopum dioscesaniim.taiiqiiain ad venttis, clerus ct populus Jotrensis; salvis-privile-
judicem ecclesiaslicum pertinet, el in decisioni- giis dotnini p:\pse,et salvo jure Ecclesia.-Roitiai.a_i
biis earumdem, et in Jiis qute ad; cognitionem el eisalvojure addendi, minuendi, corrigendi et mii-
decisionem pertinent earumdem, videlicet in venien- landi. > Cumque snper iis fuisset coram judicibns
do ad citationes, recipjendo dieiiim assignationes, "a sede aposlolica delegatis diutius liligalum, tandein -
el in aliis qusead cognitionem el decisionem perti- uliaque pars lam super iis de quibus alt. exstiterat
nent; et ut sententias excomunicationis el inier- quam eliam super omnibusaliis qtitequoquo modo -
dicli ab ipsolalas in ipsosobservent, et ut obediant polcrant ratione proprielatis vel possessionis adjus
ei in omnibiis aliis adjus episcopale peiiiiientibus. episeopale lege dioscesanavel jtire coinmuniseu alio
Quidquid autem idem- episcopus -ab abbalissa et quocunque jure speciare comniiseruiil se-judieio,
cunvcntii et cjero et popuJo Jolrensi petit, pelil diffinilioni, sen ordinalioni no.lris snh iis fonnis :
salvo jure addendi, minucndi, mu.aiiili.» lstis autein « Omiiibus prtcsenlesliileras inspecturis Petrus-
peliiionibus procurator abbatissseet conventus, clcri Dei gratia Meldensis.ejiiscopussalutem -hfDomiiin.-
et populi Jolrensis in hunc modum respondil: . Noveril universiins vestra quod cum iulernos
€ Dicunt abbalissti el convenius monasterium cx uria parte ct abbaiissam et conveiilum, clerum etr
Joirense exe.nplum esse etsubesse inunedialedoini- populumJotrensem ex altern, super subjedione ijj--
no pajJtein omuihuset proprietatem tolius jurlsdi- sius monasieriict eoruinileiii cleri etpopnli lam e"x
clionis ecclesiaslicte in monasterio Jolrensi uullo petitorio jTidicioquam possessorio qiitestio-verlere-
inediante ad doiniuuin papam pertinere, el usum f, tiir, quod monasteriuni cum eisdem clero efpopulo
csse nionasterium lo.igissimofempore hac liberlale ; nobis dicebainus plcno jure subjectum necnon et
sicut probahimus, si necessefuerit, per privilegia omiiijuresubjectionis ad nos et suceessores nosifos
ct tesles et iiislrumenta. Et ideo dicunl abbatissa lanquam loci dioscesanoslege dioacesana speetare,
et conventus quod non tenentur obedire episcopo et posse in ipso monaslerio, cleroel populoJotren-
Si.eldensiin visilationibus faciendis nec in alia re si libere procuralionem rccipere, visiialionem, cor-
pro visiialione faciendn, in exccssibus corrigendis, rectionem, et omnia jura episcopalia exercererquod
iu catisRrum.c_vili_.nivel spiriiualium yel criiiiina- etedem ahbatissa el coiiveiilus lieganles, ipstim mo-
lium cogiiilionibus, nec in decisionihus earumdem ; nnslerium, clerum el populum Jolrensem assere-'-
nec leuentur venire ad citaiiones ipsius, nec reci- banl ad jus et proprietatem EcclesiseRomante inrilo
perc dierum assigiialiones, nec mandala velstattila iuedio-perfuiere, super prtemissisel omnibus aliis ,
observare, nec ei processionem facere qtiando pri- qusepossenl ad pis episcojjale specl-arede consensu-
mo accedit post consecraiionem suam ad ecclesiam decani et archidiaconorum el.capimli nostri com-
Jotrensem, nec alias ei in aliquibus ad episcopale misimus nos j'udicio, diffiniiioni, seu ordinationi
jus pertineniibus obedire. llem non tenelur ei ab- venerabilis [ Palris ] Roni3ni Sancti Angeli diaconi
batissn super prtemissis vel aliquo prsemissorum D cardinalis aposlolictesedis legati,in ipsum tanquam-
v.-l aliqua re in mundo obedientiam repromit- in legatum et judicem consentiendo, promiilentes-
tere. Quod auiem dicii episcopus se ipsum esse nos judicium, dif-inilionem,seu ordinationem ipsius
in possessione qiiantum ad poerritentiaspro ma- in perpeluuin servare ct jiullo lempore contrave-,
'
joribus erimiiiibus imponendas , negant abba- nire renuntiando oinnibus judicibus, .commissioiii--.
x lissa et conventus ipsum esse in posscssionc btis, processibus et actis qute nobis coropeiebant
Aliorum vero articuloruni iu quoriim possessione vel conipetere possent" in causa ista., In cujus'rei_-
dicii se esse idem episeopus, dicunl ipsum nulltim teslimonium, ad majorem jjitemissoritm onniium
jusJiabere in proprielate." Dicunt etiam abbatissa firmiiatem, ijrtesentes lilleras exinde Qonfectassi-
- - .. •
et conventris jomnimodam juslitiam ecclesiasticam gillo nostro duximus roborandas.
el forensem in clcroet populo Jolrensi perlinere < Actum MeklisannoDominil22S, menseOctobri. •
ad abhatissam. Dicit clerns Jolrensis quod non te- _ Omnibuspisesenles litleras inspecturis decanus,
netur obedire episcopo Meldensi in visitaiionibus Briensis et Meldensisarchidiaconj, totuinque Mel-
faciendis el in corrigendis excessibus et cogniiio- densis Eccleske [Capilulum] salutem in Domiuo_
uibus causarum tam civiljum, quam spirituaiimn, < Noveritunivcrsilas vestra nos litteras venerabi-
WS PONTIFICATUSANNOX, CHRISTI 12G7. 1819
«oslri sigillosigillatasinspesisseformam liujusmodi A rif evocati, dictus episcopus exliibenlur honeste;
continenles. PETRUS,Dei gratia Meldensis cjiisco^ cum nulliis lenealur, secundum Aposlolum, suissti-
pus, etc, «/ superiuscontineiuur. Nos igiltir, prtc- pendiis militare. Ca.terum abbatissa a quociinquc
«cripiarum-Iitterarumtenore diligenter inspeclo, fa- malneril. episcopo absqtte professione et promis-
clum dicti «jiiscopi noslri in hac parte approbavi- sione ciijuslibei obedienliteTibere consecrelur. In
mus et raium habuimus nostrum super prsemissis omnibus autem aliis diclum moiwsleiiiim Jotrense
oninibus imparlientes -assensum. tn liujus ilaque cutn universo clero el populo villte el parochiaoJo-
rei •evident.am -sigillanostra pTtescntibusduxiiims trensis sihi subjeetis proniinlianuis, difflnimuset
'
liilerisappendenda.AclumMeldisanno Doinini1223, ordinamus ah omni jtire el jurisdictione episcopali
mense Oclobri. ] Omnibus praesentes litteras in- et otnnimoila subjectione Meldensis Ecclesite om-
.speciuris abbatissa et eonveiilus» clerus et poptilus nino Iiberum et exemplum, ita quodin eisdem mo-
^otrensis, salutem in Domino. Noverit universitas nasterio, clero et populo prsediclis seu personis ali-
vestra qtiodcura inter flos ex una parie, et venera- quibtis monaslerii , villse el parochise Jolrensis
liilein Palrem Petrum episcopumMeldensemex al- dictus episeopus, Ecclesia Meldensis, seu qutecun-
iern, siiper__ubjeciionenostratarn petiloiio judicio quealia Meldensis Eeclesise persona nec procura-
<ju;\nipossessorioqiisestioverleretur, cum idemcpi- tionem cidem episcopo aliquando a sede apostolica
scopiisasserereliolrense monasterium el nos ple- arijutiiealamnec aliud quodcunquepneter prtemissa
no jure sibi stibesse nec non et omni jure succes- sibi valeat aliquatenus vindicare; salvis duobus
siouis ad _psum et suceessores ijjsius lanquam modiis quos liabet episcopus in grarichia de Troci,
loci dia.cesanos lege diof.cesana spectare el posse quse esl Ecclesise Jotrensis, cl cera lliesaurarii
in ipso manasterio el .iobis iibere procuralionem Meldeosis. Sane ordinamus quod dicti abbatissa
recipere, visitationem, correclionem et omnia jura cl coiiveiUusdccem et oclo inodiosbladi decimalis
«piscopaliaexercere, quodnos negantes, dictummo- ad tncnsuram Meldensem, duaspartes hibernagii,
nasterium Joirenseasserebamusad jus elproprieta- el teiiiam partem avena»,nniiiialim episcopo ine-
lem EcclesiaeBoiuana.nullo medio pertinere, super moralp stiisque successoribus in perpetuum per-
prsemissiset omnibus aliis qusepossent ad jus epi- solvenl aptid Malleum infra Purificationem healte
scopalespeciarecominisimusnosjudicio, diffiniiioni, Marise. Et si decima ejusdem villseari dicli hlaili
seu ordinniioni venerabilisPatris Romani, Sancli persolulionem non sufficeret, residuum infra dicttiin
Angeli dinconicardinalis, aposiolicsesedis legaii, in terminum apnd Troci solvetur in decima quam ibi
ipsuin lanquam in legalum ei jiidicem consen(ie_ido,£ habet Ecclesia Jolrensis; ita quod si bladum hu-
proiniueiiles nos judicium, diflinilionemseu ordi- jusinodi aliquibus decimis [f. ab aliquibus decima-
nalionemipsiiis iii-perpetuumservare el «ullo tem- riisj Melilensisdioecesisabbalissa et conveiilusJo-
pore coiuravenire, renii.uiaiuk»omnibus judicibus, trensis justo niodo "poleriiil adipisci, episcopus
coniinissionibiis, pvocessibus el actis quse nobis coniraclui siuim impcrtiri tenealur assensum, et
coinpeiebaui vel compeiere possent in causa ista. ipsum bladuni taliter acquisitum accipiens, illo
in cujus rci lesiimouiuin, ad majorem prsemisso- solo debeat esse conieiuus, ita quod laniumdem
mm omnitimfiriiiilatem, praesentes litteras exinde sibi valeat quanlum valehil in Iocis superius adno-
confecias nos abhalissa et conventus sigillis nos.tris. 4_aiis.In decimis sane quse sunt de fetuio episcopali
duximus roborandas. Nos vero clerns el populus, non lenehitur suum praeslare consensum, si ipse
quia sigillumproprium non Iiabemus, eisdem sigil- vellet eas rcdimere. In lris enim ipse episcopus
iis abbalissa. el convenlus fidem volumus omiii- prteferetur. Hanc aulem ordinalionem partes raiam
liiodamadiiiberi.Aclum Meldisanno Domini 12..5 Iiabiierunl, et expresse consenserunt in i|)sam. Nos
.nenseOclobri. i Nos auleni, raiionihus utriusque vero volenles ipsius ordinationis nolitiam ad po-
jiaiiis diligenter audilis, inspeclis Jotrensis mona- steros pervenire, ut futiiris lemporibus inviolabili-
slerii privilegiis, hahilo eliam-super boc cum viris D ter observeiur, prteseniem paginam exinde confe-
prudenlibus diligenli traclatu,-proiunitiamus, diffi- ciam sigiilo uoslro duximus roborandain. Aclum
niintis el ordinamus quod abbalissa el convcnliis Meldis,anno Domjni1225, niense Novembri, pou-
nionaslerii Jolrensis chrisnia, oleuin sanctum, con- TificalusdomiuiHonorii papa_lil anno decimo.
secrationes allarium seu basilicarum, benedietiones Romaniis, miseralione divina Sancti Angeli dja-
nioiiialiuinet ordinaiioriesclericbrum qui ad ordi- coniis cardinalis, nposlolictesctlis legalus, omnibiis
nes fuerint proinovendia dieid_Meldensi episcopo jira.seiites lilleras inspeciuris, salutcm in Domino.
et successoribussuis suscipiaiit et non ab aliis, Noverit universitas vestra quodTiosinler veriera-
siqnidem catholicusfuerit et gratiam alque com- biJem Palrem episcopum Mteldcnsemet abbatissam
iiiunioiiem apcstolicse sedis babuerit, et ea gratis cl convenlum, clerum et populum Jotrensem ordi-
et siue difficultale voluerit exhibere. Alioquin nalionem quamdam deliberalione provida fecimus,
liceai eis quemcunque voluerint caiholicum adire eamqtie iu scriplis redactam et a partibus ajjproba-
anlistitein, qui eis licenter exhiheat postulala. lam nosiri sigilli duximus munimine roborandam.
Qiiandovero episcopumMeldensemab eisdemabba- Yerum, anieqiiam prolulissemus eamdcm, retinui-
tissa et conventupropler luec exsequenda contige- mus uobis cxpres.sedc auctoritatc noslra et com-
"PATHOL.CCXY. : 51
1611 INNOCENTH111PP. REGESTGRUtf LIB. Xi K.J2
niuni pniiium assensu liberam poiestatem decla- A ln eminenii apos.ohYa.scdis speculn, disponenie
rnndi el inlerprclaudi si quid in cadem ordination. Domino, consiiiiiti, ex iujuiiclo noliis odicio fralres
repertum fueril dubium vel obscurum. Acluin Pa- noslros ejriseepos debemus diligere, ei Eeclesiis
risiis anno Domini 122S, n Nonas Novembris. sibi a Deo commissis suam debeinusjiisliliam con-
VIII.. servare. -Proinde , cbnrissime in Cbristo frnter
Innocendi III, epistola ad eleclumCathalanenseme> •Burcarde, episcopeMeldensisEiclcsitc, cu'us-.i Dco
abbalem Trimn Fonlium, de qua fil menliosupra tibi cura commlssaest,-saluhriler slatuimus u( onf-
ejrisl. 2, ad Paris. cpisc.el abbatemLaliniac. nes lam clerici quam laici in villa Resbacensi ct
(183) Ex pane abbatissae ac sororum Jotreiisii Jolrensi conunorantes MeldensiEcclesitejure paro-
Ecclesisenoslris Iriil anribus intimalum quod vene chiali subjaceant, et ea quse de eis mi jus p.no-
rabilis frater noster Meldcnsisepiscopus (184) com. cbiale pertinent, tibi tuisque successoribus libera
missionis occasione cujusdam ad venerabilem fra- et illibata serventur. Decernimus etinm ut al.has
ifem nostrnm Parisiensem episcopum et dilectim Resbacensis et Jolrensis abhalissa canonicam lihi
filium abbaieni de Latiniaco a nobis oblenlae, ir tuisque snccessorihus obedieniiam persolvanl. Be-
qua niilla menlio liahehatur dc ipsarum privilegiis, nediclio quoque eorum, sicul porluos anieces-sofcs
quse illas el earuni Ecclesiam, rlerum et populuir hactenus celebrala constiterii, sic per le luosque
Joirensem ad aposlolicam sedem nullo medianK successores deincepsexhibeatur. Promoliones eiiam
spectare dcclarant, quoruiii ipse non eral ignaruS; monacborum ad ecclesiasticos ordines per Melden-
eas incoepii graviter molestare , ohedieiuiam al sem adminisireniur episcopuiil, si videlicelgraiis
ipsis ac clero el populo villse Jotrensis, qui secun- eas sine pravitatevoluerit exhibere et graliam apo-
dum privilegia sedis aposlolicscgaudent consimil: sioliesesedis habuerit. Si quis autem, qnod absil!
libertaie, subjectionem oiiininiodam iiiipendendani Jmic noslro decreto sciens contiaire tenlaverit,
sibi requirens. __.. infra : Yerum, ctim judices ei honoris et ofiicii sui periculum patialur, nisi prse-
assessores eorum ipsas vnlde gravarent, ail appel- sumptioiiem suain digna salisfiiclionecorrexerit.-
lalionis benefteium coiivolarunl. Et infra: Sedjii' Datuin Laterani, xvn Kal. Maii.
dicesipsi appellationi ininime deferentes, nec fra- X.
gililati sexus cotnpatienles earum, in abbatissani Alexandri III qua confirmal superiore&
Epistoia
. [et GOiiveiUiiin]excommunicaiionis, in cleruni el Honorii II litteras
popnlum villaeJolrensis inierdicii senlentias proiu- ALEXANDER episc(ipus,ser\tis servorum Dei, vene-
lerunl. Sane cum nuniii Jotrensis Ecclesise proe- C rabiii fiatri STEPHANO Mcldensi episcopo ejusque
dicia ei aiia multa in nostra prsescniia reiulisseul, successoribus canonice subsiitucndis in perpetuum.
quibuseas el suos conira libertalem eis concessam In eminenli apostolicsesedis specula, etc, ut in itla
1
gravalos dicebanl, privilegium nobis npostolicum Honoriiusque. Proinde, cbarissime in Chrislo frater
oslendeninl per.quod Ecclesiam Jolrensem consta- Slephane MeldensisEcclesise, cujus a Deo libi cura
bal ad Romanam Ecclesiara specialiier pertinere. cominissa est, salubriler providentes, ad exeniplnr
Nos autein eos tliutius detinenies propler appella- sanctte recordationis Patris et prtedecessorisnoslri
tioneni prsedictam, quia landem nuilus apparuit Honorii papte, slatuimus ul omnes tain clerici quain
idoneus -responsalis qui parlem defensarel adver- laiei in villa Resbacensi et Jotiensi coinmaneiites
saui, iieetposimodum quidam simplex nunlius su- Meldensi Ecelesisejure parochiali [subjaceanl, elc.,
per hoc prtedictornni Parisiensis episcopi el Lati- ut in illa Honorii usque. Si quis-auiem conlra hanc
niacensis abbalis lilteras prseseniassel, privilegiuia nostraeconstituiionis paginam venire prtesnmpserii,
apostolicsesedis Ecclesite Jotrensi concessumdtij-.i- secundo teriiove commonilus nisi lemerilatetu
mus innovandum, ila taroen ut per iniiovalionem suam ccngrua salisfaclione correxerit, potestatis
ipsius eidem -Ecclesiae nihil juris plus accrescat honorisque sui dignitale careal, et a sacralissimo'
quam per privilegia prscdecessorum iiostrormnob- D corpore ac sanguine Dei ac Domini noslri Jesu
tinuit, cum per hoc novuin ei non concedere, sed Chrisli alienus fial, .alque. in extremo examine fi-
antiquum jusconservare velimus. slriclse uliioni suhjaceat. Conservantibus auiem
IX. ~
-.hscc sit pax Domininoslri Jesu Cluisii; quaicnns
Epislola Honorii II de subjeetione monasteriorum et" hic fructiim bona actionis percipianl, ei apud
Resbacensisel Jotrensis.
vene- supremum Judicem gaudia seteintc pacis inveniani.
HONORIUS, episcopus, servus servormn Dei, Amen
rabili fratri BURCARDO, Meldensi episcopo, ejTisque
Data Turonis anno 1163.
successoribus canonice promoyendis in perpe-
tuuni.
(183)Cap. Exparte, De privilcgiis. (184) Yide supra, c,oI.ICOI.
4>RD& BERUBI

QUM IN HOG TOMO CONTINENTUR.

JNNOCENTtUS III ROMANUS PONTIFEX. Turritanl,juxta tenoremmandatiapostolicide hocad dl-


BEGESTOBDM SIVE~EPISTOLABDM LIBEBSEX- ctum episcopumNivernensemdirecti, faci3nt assignari.
Martii.) 25

SDS. Ponlificatusannovi, Christi 1205. (vld. — L.
. XX.—Eidem. De argumentosimili,in favorem -
I. — Joannipriori et fralribusjuxta — speeumbeati "Be- in. ecclesia —
Liniacensi. 25
tiedicliregularemvilamservanlibus. Kis concedilsex XXI. Abbatiet fratribusS. Mariee f oris portam Fa
juoiietselibras-ex anuuocensu castri Torciani.(vi Kal. ventinis. — Becijjiuntur preleclione privilegiacon-
sult :
Karlii.) 9 Crmanlur.(v Id. Martii.) , 26

II.—Priori de Osene. De salutaripcDnitentia —
ei im- . XM. T- Eisdem. Mandatut bonamonasleriiin em- .
oc.uenda,'quiincestumsimulet adulteriumperpetravit. " 10 phyteusim locatajuxta emphyteuseosleges, ad monaste-
(TI Kai.Marlii.) . rium revertantur.(Kal.Martii.)' 27
- III. — AbbatfS. Lupi Trecensis ejusquefratribus. — XXIII.—Abbatiel mdhac.iisS. GevmaniAulissiodo-
Becipiteossub protectionebeati Peiri"eorumquejura 11 ac rensis. — Indulgel eis, ut temporeinlerdicti defunetos
privitegia conflrmat.(x Kal. Marttt.) fraires cum certis Jionoribussepelire possint. (xu Kal.
IY. — Archiepiscopis et episcopis in regnoHungarias Aprilis.)— —
27
constilutis.—131He.nricorege adbellum sacrum ituro, . XXIV. Nobiliviro W. MegauippanoServi_e. Mo-
enrent fidema populisLadislaoejus filioexhiberi. ' (v Kal. riet ut.ad calholieamfidemredeat, et obedientiam ac re-
Kafiu.) - 15 vereniiam pontificis vice archiepisetpo' Colocensi exhi-
-Y.— Auriensiepiseopo.— Transactionemicter euin- beat. (xiKal — Aprilis.) _ —
2.8
<iemepiscopumet archiepiscopumComposlellanumini- XXV. Colocensi.ircliiepiscopo. De eodemargu-
tam approbaL(xvKal. Martii.) 14 mento. (xi Kal.Aprilis.) 29
— Eidem. — Sentenliamab apostolicisdelegatis, —
XXVI. PrioriS. GregoriiSpoletani. Mandatut —
' deVL fite inler monasteriumCell_e-Nov_eet quse fuerant L. et fratribus ejus, obfurii suspiclonem,
episcopuniOven- ' 29
lensemlatamconfirmal.(xviKal. Mariii.) la ablata, cis reslituaiitur.
• VII. — H. illustri regiHungarorum.— Dt promoliad XXVn.— B. ArchiepiscopoTurritano. — Committit,
prasposlturasquseapostolicaesedi in spiritualibus imme- ut-Turrifanusjudex, qui cumpaenitentiaesignis decessit,
oiate subsunt,infra annumad.apostolicamsedem acce- • veritate cognita,absolvatur,et ecclcsiastica_sepulturso
dant. (xi Kai. Marlii.) 13 tradatur. 50
- Yin. —BegiHungarorum.•—Hungarorum regi crucem —
XXVIII. Kobiliviro... judiciTurritano. Ne cogat —
sumpluropromittitse curalurumne scandalaei lites, eo '56'
laicoset ecclesiastirosprovinci_e
nis a b eis
Turritana.solverePisa-
(xi Kal.Martii.) 51
- IX. —oriantur.
ahsente, qusecunque
— postulaverinl.
Eplscopis e t
Cabilonensi Silvanectensi, abDati XXIX. Nobilibtis v iris - .'. Turritano, Calaritano et

Trium-Fontium. Causam electionis Philippi Belvacen- Arboronsijudicibus.—Praecipitutqu_emandaverilTurrita
sis episcopiin archiepiseopuni Remensemexaminandam BUSarchiepiscopus eflieerecurent. 51
committit.(vKal. Martii.) 16 XXX. — Nobilibus -viris judicibus Sardiniae. — Dt ar-
ipsis—
X. AdelfonsoAuriensiepiscopo,ejusque —
successori- chiepiscopo T urrilano poiiliDcisnominefidei' juramentum
bus canonicesubslituendisin perpeluum. Becipilur exliibeant. 52
, sub proteciionesedis aposlolicae.' Privilegiael bona li. con- XXXI.—Archiepiscopis,episcopis etaliis Ecelesiarum
firmantut.(vKal. Martii.) et
praelatis, — nobilibusviris judicibus, et aliisin gardinia
— et
XI. Episcopo capitulo Hilde.semensibus. — Monet coosliluiis. Dt censum Ecclesi_e B omahae persolvant.
eTmandatutHermanumdiaconum in caiionicu-ii recipiant. , 52
(vi Kal. Martii.) - 19 —
XXXII. EpiscopoParisiensi, abbali S. GenoveTae
— — ut ex
XII. Maximo,elerico. Indulget aliquid pro- eorumquecapitulis. — Confirmatio c oncordiae inler ipsos
venlibusecclesiaeS.-Micliaelis de Oliveta possit perci- initae.(vilial. ApriJis.) 55
pere. fv—Kai. Martii.) 20 —
XXXHI. Consulibuset populoJani. De solutione —
- XIII. —
EpiscopojMutinensi. Mandat u t Cremoneu- census. (vn—Kal.Aprilis.) 55
ses, obeurtesGuaslalla.et Luciarise,de quibuscummo- XXXIV. DeeauoB. MariaeMedii monasterii,et ar-

nasterioS. SixtiCremonensilitem moverani,pubiiceex- chidiaconoBituricensibus. Mandatut faciant justiliam
communicalidenuntientur; civitas Cremouensiseede- cuidamclericosuperquadamconsuetudinein~dio_cosi Bi-
siaslicoinlerdictosubdatur, et conturaaces presbyleri ab ne
turicensi, cuiquampatrimonium suum vendere liceat,
ofHciisetbeneiiciisamoveanlur.(n Ral.Martii.) 21 nisi tali qui sil ei propinquiorin linea"parenlelae.(vnKal.
XfV.—ComilissseViromandensi.—GratioseTequirit Aprilis.) — . '54
ab ea, quaejus palronalusbabebat, unam prsebendampri- XXXV. AbbatiS. juliani, Majoriarchidiacono, Turo-

movaeaturam,quam ex gratia recognoscit,licet de sua nensibus. Senlenliama J. magistroscholammAurelia-
lolestate disponerepossit. 22 iiensium,adlioca papadelegalo,in causaeleclionisprio-

XV. Polioianensiepiseopo.—Mandat ut cognoseat<3e- ralus Graciacensis iatam, auctoritateapostolicaconfirmat.
«tipulalionequadam, an sitcontra canones. (iv Nen. Mar- 54
tii ) ' 22 —
XXXVI. Pr_enestinoepiseopo,apostolicassedislega-'

XVI. ArcMepiscopis, cpiscopis,et ecclesiarutnprae- "to.De Capembach, et de Sceldeabbatibus,in Coloniensi
latis, et universisclericisper Sardiaiamconstitutis.—_In- neum et Monasleriensi dioecesibus conslitutis.— Mandatutido-
dnlgeine coganturexlra Sardiniamperlitleras aposlolicae ad prsepositnram' EcclesiaaColoniensisprseficic,u-
sedisrespondere,nisi aliier caveatur.(v Id. Marlii.) 25 rent. (v Id. — Aprilis.) 56

XVII. Archiepiseopis et episcopisin Sardinia consti- XXXVII. Archiepiscopo Bituricensi;priori Exoldu-

liitis. Jubet ut interfectoresepiscopi Plavacensiset nensi. — Dt AV. Gervasiisuhdiaconum, prsebendain Xan-
aliorumpublieeexcommunic;:tos denunlient,necin Sar- ctonensiEcclesiaspolialum,subexcommunicalionis pcena
diniacommoraripatiantur.(vild. Martii.) 25 restitui faciat.(xvmKal. Februarii.) 42
— el
XVIII. Pisano archiepiscopq saffraganeisejus.' — . XXXVIII. — MagislroPr_epositino, Maguntino schola-
se
Significat recepisse sub sedis
apostolicae - protectione stico,spiritum consiliisanioris. — Hortatur el mandatut
judjcem— Turritanum.(vi Jd. Martii.) 24" ad bonamfrugemredeat, el archiepiscopoMagunlinopa-
XIX. AbbatiDolensi;E. subdiaeonopapae,priori de reat, aliasbeneficiisecclesiasticisspoliabitur.(ivId. Apri-
Leproso.— Dl nonobstanteepi=copijNivernensis morte, lis.) —
45
prtebendarn in ecclesia.NivernensiP. nepotiarchiepiseopi XXXIX. Canonicisefunlversocleroet populo,iu Sla-
lOiS ORDOREIirM 1616
dioecesi consilii sanioris. — Drbem.viaOstiensi,assignatet confirmal. - 65
jruntina e onstilutis,s piritum
"Mandatut arcliiepiscopnmMaguntinumrecipiaut. (v Id. LXVIII.— Begi Francorum.— Dt pacem faciat cum
Aprilis.) • 44 rege Auglorum.(vn Kal. Junii.) 6i
XL.— S. archiepiscopoMaguntino.— Indulgelut ir- — —
LXIX. •Illuslriregi Anglorum. Deeodein nego-
rita decernat quaein EcclesiaMagunlinaWaraaciensi. tio. 66
episcopus contrafas peregit. - 4E LXX.— Archiepiscopis, episcopis,abbatibus,prioribus

XLI. SiffridoarchiepiseopoMagunlino. — Graviiei et aliisecelesiirum prselalis,constituiisin reguo Fran-
eum-monet,utad officiumsuum diligenter incumbat —
lv corum. De -eodem. 66
'Id. Apriiis.) . 4ii LXXi.—Gualtero,regni Sicilisecancellario.— Beci-
— —
XLII. LantgravioThuringise. Becipitur sub pro- .pilipsum in gr,ili__m, et dequatuorcautionibusperipsum
teelione. (m Id. Aprilis.) —
46 oblatisnullam acceptat,nisi ut opera confirmetquod ver-
XLHI.— Abbali el monachisde Becco. Confirmat - bo promislt,et quse faciunt pro jure Bomanae _Scclesi_e.
eis S. Albini ecclesiam.(iv Non.Maii.) 46

XLIV. Henrico,prsepositoSanctiPetri de Magun- _ LXXII.— Archiepiseopo Bisuntino.— Ipsi sedemapo-
lia, nepolinobilisvivi comitisde Linig.— Ei confirmal stolicamsuper Iribusarliculis consulenii respondel.(xii
prseposituraTn SanctiPetri de Magunlia.(v Id. Maii.) 47 _KaI.Junii.)— 68
XLV.— Potestjtibus, consulibus et consiliariisLom- LXXIII. Rolhomagensiarchiepiscopo.— Dt, si rex
bardia?,lamprsesenlibusquam1futuris.— Anathema, el Anglisenon recipiat Sagiensemepiscopumest in gratiam,
aliaScanonieaspoenaseis comminatur,si clericos et ee- supponatinterdiclo totamNormanniamqu_e ' sua jti-
«lesiasexaclionibuset injuriislve.xaverint.(xviKal.Maii.) risdiclionis. ( ix Kal.Junii.) 69
.47 LXXIV.— Eliensiet Wigorniensiepiscopis.—Cassata
XI.VI.— Arcbiepiscopo Mediolanensi;episcopis,abba- duorumin episcopumMenevensemeleclione, mandatitt-
titsus,prioribus,prsepositis, et aliis Ecclesiarumpraelalis ad novamelectionemcelebrandamcanonice Menevenses-
•—
in Lombardiaconslilulis. Conquerilurquod consulibus mducanlur.(vn Kal.Juuii.) 7l>-
et aliisLonibardiaemagistratibus,clerieos ad onerasol- LXXV.— Carsiie,Oscensiepiscopo,ejusque— successo-
vendacompeHentibus, non obsiilerint. 48 ribtis canonicesubstituendis in perpetuum. Contto-
XI.VII.— Abbatide Abenlon,priori de Henli, et ma- versiam,quaeinter ipsumet Gombaldum, Ilerdehsemepi--
gistro M. canouicode Berlinlon,Bangorensisdiceceseos. scopum;super Oscensisetllerdensis Ecclesiarumjuribus
— Cotifirmatsententiam<Ie sponsalibusinler filiam prin- vertebatur,aucloritateapostolica,ex ipsorumassensu,di-
«.pis lasularum et principemNorwalliie.(xui Kal.Maii.) rimit. (vi Kal. Junii.) 70
XXXVI.— Carsise,Oscensiepiscopo,ejusque successo-
XLVHI— P. tituli S. Marcellipresbylero cardinali, ribus canonicesubstituendis,in perpetuum.—Ipsum et
aposlolic_e sedis legato.— Bespondetsuper quibusdam ipsiuSEcclesiamrecipil sub prolectioneB. Pelri, et enu-
£rticulisde quibus responsumpetierat. (xi Kaf. Maii.) meranlur bouaad Ec'clesiamOscensempertinentia. (vn
50 Kal.Junii.) 78
XLIX.— Priori el fralribuseeclesia.S. Salvatorisde LXXVII.—EpiscopoDortosensi.— Pr-ecipit ul eccleT
Piller. — Becipileos sub proleclione,cumannuocensu. sias quasdamepiscopoOscensirestituat. (vuiKal.Juuii.)
(xt Kal. Maii.) SO
L. EpiscopoFlorenlino,et abbali Vallis-Dmbros_e. LXXVIH.— Vercellensiepiscopo.— Senlentiam ab

— De translationeecclesitecalhedralisAretinaeinfra - epispopoPergamensi,in causaqusesuper ecelesiade Se-
ejusdemcivi_atis.nia.uia. (x Kal. Maii.)litteras 51 vilio vertebatur, latam auctorita'ieapostolicaconfirmai. " 80
LI.'— DniversisChristi fidelibushas inspectu- (x Kal. Juuii.)
ris. — De pcenitentiaeorum <miC. Herbieolensemepi- LXXIX.— DeWeneloc...et deHenli. prioribus,Here-
scopuni interfecerunl.(xivKal. Maii.) 53 fordensisel Bangorensisdioecesium. — Causamquaeinler.
LII. — ArchiepiscopoMessanensi,regio familiari.— episcpum et eleclumBangorenses -veriebaloripsis"eom-
Eumlaudatob ejectume SiciliaMarcualdum,et Messa- millit. (iv— Kal. Junii.) " _8i
natn in fidemapostolicse sedis et regiamredactam. 84 LXXX. Regi Castellae.— Ut filiamsuamregi Legio-
LIH. — Eideni.— Dt juramentumBaliiab universis nensiincestuosecopulatamrevocet, et mandalisapostoli-
per Siciliamcomilibus,Gtaliis pontificip' rsestandumreci- ci^pareat.(Non. Junii.) . 82'
piat. — j 55 LXXXI.— Archiepiscopo Narbonensi.— Ut abbatiam
-LIV. Nobilibusvirls comitibus, baronibus, civibus seu archiepiscopatum dimiltaicum ulrique praeesse "" non

et aliisin Sieiliaconsiitutis. Dt juramentumquodBa- possil. (mKal.Junii.) 85
lii dicitur,coram,episeopoMessanensipraestenl. 5_ —
LXXXII. Compostellanoarchiepiscopo. Indulget —

LV. Strigoniensi arcbiepiscopo. — Jus coronandi ei ut po.sitabsolvereIaicosjudicesquf errantes clericos
reges Hungarorum et alia ei confirmat.(m Non.Maii.)56 multaraul.(vmId. Junii.)— 84

LVI.— Sirigoniensiarchiepiscopo. Deregiisprsepo- LXXXHI.—^Eidem. Facnltas absolvendidebiles
• «iluris. (vn Id Maii.) 56 aelatevel sexu, et inDrmos,de violenlamanuumin cleri-
LVII. — Andre_earchiepiscopoAcheronlino,ejusquc cos injectione.(m Non.Junii.) 83
successoribuscanonice substituendis,in perpeluum. — LXXXIV. Petro, Composlellanoarchiepiscopo.—

CaihedralemaoudMateramerigit acAcberonliu_e jungit. PrivilegiumEcclesiaeCompostellanae a Coelestjno papad*
{Non.Maii.) 57 tum de pneseript-onevotorumaliquot, qu» Hispania - S.
LVIII.— PrioriS. FridianiLucano,etniagistro B. Pi- Jacobosanxerat, firmumreddit. (m Non.Junii.J 86
sanocanonico.— De elecioLueano " rejiciendo. (n Id. —
LXXXV. Inseburgis,Franeia.reginae,ad papam.—
Maii.) — 57 Miserrhmimejus siatumexprimil,etpap_eoperamalque
LLX. Eboraoensiarchiepiscopo—Archiepiscopo . auetoritatem Ba- implorat. - 86
gusino beneficiain episcopatuCarleolensiconlirmat. 58 LXXXVI. — Philippo,illustri regi Francorum.—Scri-
' LX. — W. clerico.— De annuocensu. 59 bit ei iiifavoremInseburgisregin», et abbatemCasema-
LXL—PrioriS. Fridiani Lucano,et magislroB. cano- rii legatummittit. 88
nicoPisano.— De eodem argumentoac supra, epislola LXXXVII.— Praeposito...decano,et capituloMersen-
1.Y111. . 59 burgensihus.—'Arcliidiaconi Mersenburgensis " in episeo-
' LXTI.— Episcopoet capitulo'Wigorniensi.— Sauctio pumeleetionemconfirmat.(v Non. Maii.) 90
de S. Wultano in sanetorum albo relato. (n Id. Maii.) LXXXVIII. — SanctoPaulo.— Becipiturmonasterium
59 S. TPaulide Urbe sub prolectione BomanaeEcclesise,et
LXIIl.— Joanni regi Anglorumillustri. — Conqueri- enumeranlurbonaad eum spectantia.(Kal.Junii.) 91
tur, quodnondumarchiepiscopumDublinensemKal.Ju- in gra- LXXXIX.—Dunelmensiepiscopo;decano, el..V priori
tiatnreceperit; inlerdictipcenamei minatur. (xu S. TrinilatisEboracensibus.—Ut testes, in causa quaesu-
Tfii.) i 61 per slatu ecclesia.Menevensisvertebatur, audiant.(xiv
LXIV.—- Cantuariensiarchiepiscopo,et episcopoElien- Kal.Julii.) 95
si —Deeodein.J 62 XC.—Exoniensi episcopo,et electoBurgensi. L't —
LXV.— /Archiepiscopo Senonensi.— Ut in ecclesiis inauirantadversusepiscopumAstoricensem.(xvKal. Ju-
sibi suhjeotisemendetet corrigatquse emendandasunt. lii.) — 98
62 XCI. Nobiliviro comitiDunecano. Compositio- —
(xn Kal. Junii.) I Autissio- nem inler ipsuraet ecclesiamS. Andreasprovide factam
LXVL.—Archiepiscopo Bituricensi, episcopo *6
dorensi,abbatiKaulis1 Morigniani.— Causam Charitalen- confirmat. — (xvKal.Julii.) —
sium de haerelica labe suspeclorumipsis commitlit.(XII XCU. EpiscopoGerundinensi. De uno qui matrem
Kal.Junii.) ' 65 et filiamcarnalitercognoverat.(xmKal.Julii. ) 37
LXVII.— Abbatiet cpnventuiSanc.liPauli.—Montem XCIlf.— MonachisMonlis-Regalis, Iati et Calateirasii
Porcium,in agro Tttsculano,mouasterioS. Pauli extra castellaienenlibus, et complicibuseorum.— Ct ipsorum
1617 , QIL-E IN HOGTOMOCONTINENTUR. 1618
archiepiscopo,ab ipsis gravileroffenso, satisfactionem CXXIII.— ... AbbaliS. Bosciani-;et ... . de Cerrelo,
condignam eshibeaitt (xvKal.Julii.) 97 Laudensisdiaeceseos,et .... S. Gabrielis Crembnensis
XClV.— HJustriregi Caslellae. — Abbalemet conven- prioribus.— Ut inquiranlde eleclioneabbalisS. Pelri da
tu Tiiaiiensesipsicommendat.(xiv Kal.Julii.) 99 Pado. 159
. XCV.—"Cantori; pcenilentiario;WiHelmo Alboini,sub- GXXIV. NobiliviroJ. comiliTricaricensi. — Ut ter-
diacononapae,canonico,Lemovicensibus. — Ul A.Tai- ram, quam demanuhoslium Teulonicorum recuperavit,
nes, siibdiacoflum, in canonicum el fratrema pr.cposito et servet.ad disposilionem Romaii-e E cclesiae. 159
capiiuioS..luaiani,juxla tenoremmandali apostolicide —
CXXV. Magislro Gualfredo,clerico S.-Mauriciide
hocjamdati, recipifaciant. (xivKal.Julii.) ,99 Tardubialo. — Suscipiteumin proteclioneni.(iv Id Ju-
XCVI.— EpiscopoEliensi,ahbatide Tarrelon; et de- lii ) -, —

canoLiucolniensi. Utclerici a priore et canonieisde CXXVI. Abbaliet conventuiVillaeMagnaa. — M0 Ne
Hikerham;in ipsorunfEcelesiispraesentaliabarcliiepisco- quis in monaslerium eorum ipsis invitis inlrudalur.
' (viu
po Eboracensi- admittanlur.(xi Kal. Julii.) _ 100 ld. Augusli.) 140

XCVII. ArchiepiscopoBituricensi,episcopoCaUir- —
CXXVII. Eisdem.— Jurisdictionemtemporalemin

censi. Dt capellanoset hurgensescaslri Lemovicensis VillaMagnaipsis confirmat.(yiuId. Augusli.) 140
corrigant.(— vi Id. Junii.) 101 CXXVin. — AbbatiSublacena:—De pfovisione
XCVIII. Episcopo," et WiilelmoAlboini, canonico, ecclesiaede Scanzano.(n Id. Augustij -' - _" 140
Lemovicensibus. — CausamAssaliiiclerici, decanumel ^ CXXIX. — S. tituli S. Praxedis presbylerocardinali,
Capitulum S. Arediimolestantis,examinandamipsiscom- apostolicaesedis legalo.— Exhortalureum ad subeun-
i-nliii. (xnKal.Julii.) 102 dumpalriarchatumHierosolymitanum quempro suainle-

XCIX. LilteiaeCrucesignatorumad papam. — De gritalerecusabat.(xvuKal. Seplembris.) 141
^bsplulione faetiJaderae. 105 CXXX. S. tiluli S. Praxedispresbylerocardinali.—


0. Lillera. marchionisMoutisferrali.—Litterarr.m Exhortatureum ad patienler sustinendumlabores ' pfo
pontificis snppressionem "excusal. 105 terra sancta Id.
perferendos(iv — Augusii.) 145
CI.—Mareliioni Monlisferrali, B. Flandria., L.Blesen- CXXXl'— Tyfensieleclo. Arguit,quodvix ad ar-
si el II. SancliPaulicomilibus. — Dtin subsidiumlerr_e chiepiscopalem sedemeleclus,inobedienliae et pfaesum-
sanet_eiransfrelenl.(An.vi.) 108 ptioiiisviliumnonvilaverit.(n Id. Angusti.) 147

CII.—"Crucesigiialis. Consilium —
quodpapaipsisniil- el CXXXII. Rpgi Hiprusalemet.C>pri. Commendat —
litsinebulla. 107 EcclesiamTyrensem.(n Id. Augusli.) - 14S
CHI.— Norwicensiepiscopo:— Ut clcricosconjugatos CXXXItT. — S.tituli S. Piaxedjs, el P. titnli S. MarT
beneficiisprivarepossit.(xu Kal.Julii.) 110 celli, presbyteris cardinalibus,aposlolica? sedislegatis.—
CIV.— Plebano,el fralribusPlehis de Calcinaria.— Dl TyrensisEcclesiae jura teiieaiilur.(vuId.Augusti.)149
Causamquaejnler ip"sosel capellanumde Momeculo,ra- CXXXIV. — C. episcopo, in archiepiscopumTyrensem

lione Ecclesiarumsuarumvertebalur,dijudicat.(XIIKal. eleclo. Ipsi et EcclesiaeTyrensi decimasconfirmat.
Julii.) — 110 (xvuKal.Seplembris.) , 149
CV. S. Roman. Carzoli,cognatonoslro, apostolici CXXXV. —Abhatissae, acmonialibusS. MariasMajoris
palrimonii rectoriin Tuscia. — Munilioniset caslrimon- de Hierusalem. — Confirmalio bonorumet capellaecujus-
lis Flasconisgubernationemipsi committit.(n Kal.Julii.) - dam.(xixKal.Seplembris.) . - 150
112 -
• - —
CXXXVI. RectoriHospilalisde Rochelles. Recipit —
CVI.— Archidiacono pr.fposilo, et capitulo eumsub protectionecumcensu unius oboliaurei. (vm

Flacenlinis. De iiilerpretalionejuramenticlericorum. Kal. Seplembris.) 150
(viNon.— Julii.) 112 —
CXXXVII. Archiepiscopo et capituloCusentinis.—
CVIf. Guidonirectori, et fratribusHospilalisS. Spi- Ut abbatiet conventuide FJorelocumBotranum,in con-
riltis Magaloneusis.— Privilegiaquaedamconfirmat.(Kal. cambiumipsorum monaslerii,assignent.(Kal.Sept.) 150
JtiiM — 115 —
CXXXVIII. Abbati et convsnluide Flore. —
C\ III. ArcliiepiscopiTerraconensi.— Causamhia- rum possessionesconlirmal.(Kal.Septembris.) lpso- 151
trimonialemdijudicat.<xuKal.Julii.) 115 CXXXIX. —Acheronlitio arcliiepisropo. — De confir-
CIX.— tfpiseopoColimbrieusi. — I.item inter ipsum mationeepiscopiAnglonensis, etsi paler ejus fuissetin
et ronvejiUim S. Crucisdirimil. vi Kal. .ulii.) 114 minoribuscotistitutus.(Non.Seplembris.) , 152
CX.— Gualando,subdiacono(nostro, et B. Vitali,ea- CXL. — -
L iltera.Joannisde ad
Casem. D. Papam. ,—
imnicisPisanis.— I.ilem quamdaminter privatossuper Ratiouemreddit legalionissu;e in regnum Bosnise,facit
quihusdam ierris diriiiiit.(v Non.Julii.) 124 eum cerlioremde donalioneSihiliae,uxoris Prsetextati

CXI. J. priori, et clericisS. GregoriiSpoletani.— Conslanlinopolitani, propouilul novosepiscopatuscreet
Causamquae inler ipsos et fratres cujusdamHospitalis el ordiiiet. .155
vcrlehaturdijudicat.(vmId. Julii.) 125 CXLI.—Instrumentum quo Bosniae m onaehi s chismatici
, CXII.—PrioriS. Fridiani,C. et C. canonicisLucanen- promilttintseivareconstilulionesEcclesiae Romanae. (u
s!has.— Causameleclionisprioris eeciesia.S. Petri Lu- Kal. Maii.) - L153
canensisdijudicat.(vm Id. Juiii.) 127 CXl-II.— LitieraeCalojoannisimperatorisBuigarorum
. CXHI.—Salseburgensiafchiepiscopo,et suffraganeis ad Papam.— Se Romanae Ecclesiaesubmitlit-. 155
ejiis.— AdversusoccisoresepisccpiHerbipolensis,et'<le CXLIII.— B. arclnepiscopode Zagora.— Bespondet
eorumpo_na.(v Non.Julii.) 128 praecedemi.(iv Id. Septenioris.) - 156
CXIV.—0. Hetbipolensipraeposito;nobiliviro G. —
CXLIV. Calojoauiii,
' —
dominoBulgarorum. De eo-
burgravio, el eorum — Deeodem dem 158
Hiearo.(vmId. Julii.) consanguineis.
" argu-
150
argiimeuto
CXLV. —Judici Kalar:itauo. — De matrimonio.filiae
CXV.-- Prioriet conventui.de Bomin.— Recipiteos quondamjudicisGaJlurensis.(xvuKal.Octobris.) 158
sub protectione, " et bona ipsorumcontirmat.(vmId. Ju- CXLVl.— Nobilivirojudici Turritano.-—De eodem "
ln.) 152 argumeuto. 158
et Zamorensiepiscopis, et — —
CXLVII. Nobiliviro judiciKalarritane. De jura-
P.CXVf.—PalenTino,
Sueviarehidiaeono —
Asloricensi. Ut adversusmagi- menlopraestando.(xvnKal. Oclobris.) 159
slrumscholarumAsloricensisecclesia.,de falsitntesuspe- CXLVIII. — B. afchiepiscopoTurritane.— Dt adver-
ctum,inquirant.(v Id. Julii.) - 155 sus Ecclesia.suaedebilores procederepossit. (xvuKal.
CXVII.—Vitelio,suhdiacononostro, caslellanoLaria- Octobris.) 16»
- ni. — Ut super ordinalioneduorum canonicorum iu ee- CXLIX. — Comili Altissiodorensi,spiritumeonsiiii sa-
clesiaS. Marisede Nemeinquirant —
154 nioris. Epistolacomminalona,ut revocet episcopum
CXVHI—I. domusS. Trinilatis Cervi-Frigidimini Allissiodorensem quemexsulare praeceperat. .' _160
slro ejusquefralribus.—Uecipileos in proleclionemB. — —
CL. RegiFrancorum. Ut comitemAllissiodoreB-
Petri. _ 15i seminducatad revocandumepiscopumAitissiodorensem,
— —
CXIX. Marsicanoepiscopo. Causammalrimonia- quemexsularehiccomesfecer,.t. 16_J
!em ipsidi.iudicandam coi-iinittit.(nld. Julii.) 154 —
CLI. Archiepiscopo —
Senonensi. Reprehenditenia
CXX.— R. cantori; et.R. priori de Monle-Leproso- acriter, quiaconlra coroitemAllissiodorensem,quiepi-
rnm; J. deSagio, canonieo;Rothomagensibus." — Lille- scopumexpulerat,nonproce.serat.Mandatyirocedi.165
ras.a R. _$acei .iotede CoJievill.fraudulenter oblentasre- CLII.— EpiscopoAltissiodoreiisi. —Epistolaconsola-
vocal.(iv Id. Julh ) - 158 loria et calho-Ica. - ' 166
CXXf.— CapituloNovariensi.— Pacta quaedamcano- CLIII.— .... AbbatiS. Pelvide Pado;.... priori S. Ga-
nibiis.repugnantia dissolyil.(xnKal.Augusli.) 156 brielis,et praeposilo S. Lucia Ciemonensis. — Ut
CXXll.—De Lucanoeleclo.— Ipsuni ad sedem apo- .4. abbali S. ThomaeCremonensiscessionemadmittpre
siolicamsaccvrdolii gradum et eon^ecr.itionis bene!icium possinl.(xuKal.Novembris.) 168
siiscrptumm.ocat.(x lial. Augusti.) - *—
157 . CLIV. .... ArchiepiscopoSalseburgensi.—De p-JO-
1619 ORDO RERUM- 1620
nllentia injungendaei qui sororemuxoris sua carnaliter sub protectione Beati Petri, el enumeranturhona aci-
cognoverat.(vu Id. Octobris,) 168 ipsosspectantia.(v Id. Decembris.) 195

CLV. BegiHungariae.—Hortatur ut Andreae duci, CLXXXI. — Regi Danorum. — De liberationeWalde-
fratri suo, subveniat, ad votum ciucis exsequendiim. mari ep scopiSaleswieensis.(Non.Decembris.) 194
(Non.Novembris.) 169 —
CLXXXIf. Philippo,illustri regi Francorum. Mi- —
CLVf. — NobiliviroA. duei. — Compositam inter eum serahilis epislolasuper faclouxorissuaeab eo derelictae.
feeemoue fra.tremconcordiamconfirmat.(Non. Novem- (vld. Decembris.) 19&
brfs.) 170 —
CLXXXIII. Lundensiepiscopo.—Sttper pirnis cle-
— —
CLVII. Eidem. Ipsum in- clientelamadmiitit. ricis gra\iter excedentibus hifligendis-.(iv Id. Decem-
(Non.Novembris.) 170 bris.) - 200
— — • —
CLVUI. CapituloAuguslensi. H. Ratisponensis —CLXXXIY. Archiepiscopisel episcopis-Lbmb&riJUe..
Eoelesi_evicedominum,ipsis in episeopum " concedit. (n TJt ecclesiam Pergamensemadversus moleslantrs
Kal. Novembris.] 171 lueantur et defendant.(xvnKal. Januarii.) 201
CLIX.—P. episcopoin archiepiscopum Panormitanum CLXXXV.— Episcopis,abbalibus,et aliisEcclesiaruni-
—•
electo, regio familiari. Ipsum plurimumcommendat, prajlatisin quorumparochiismouasteriumCasineuse ec-
quodinter sseculiet regni tumultus,qui tumeliam Xerve- clesiasvel possessionesaliashaheri dignoseitur. Con- —
- 172 firmat
bant, fidem pontificiregiqueservasset. — privilegium,quo abbaset fratres Casinensismona-

. CLX. De NovoBurgoet de Salem abbatibus. Dt slerii in rerum monasleiii invasoresexcommunicalionis
ducemSuevraea fovendoLipuuldoin Maguntinamsedem senlentiampromulgarepossint.(xvmKal. Januarii.) 204
intrusodeterreant. (viKal. Novembris.) 174 CLXXXVl. — Misgislro Sym.clericovenerabiiisfratris
— •—
CLXI. .... Decanoet capituloLesmorrensibus. Ut noslri, G. Praenestiniepiscopi,apestoiicsesedis legali.
M. abbatemS. Benedreti,in episcopumab ipsis electum — ScholastriamEcclesiceMagunliuae "" ipsi"confiB-_al.(n,
recipiant.— (Non. Novemb.) 175 Id. Decembris.) . 205

CLXII. .... ArchiepiscopoGuamensi,-et... Duace.u- CLXXXVII. Abhati Corbeiensi. Prhiiegia ipsi —
si, et .... Femensi episcopis.— Ut anathemalissenien- confirmal.(n Id.—Decemb.) —
20-5
liain adversusepiscopumWatafordeusem
' fefanl. (Non. CLXXXVIH. Eidem. Conceditfacultalemutendi
Novembris.) 176 annulo. (n Id.—Decembris.) 205
—• —
CLXIII. Regi Francorum. Epistola responsiva, CLXXXIX. Episcopo;decano; et magistro Wiloto,
quia ret dixerat, quodde jure feudi stare non debebal canonico,Pictaviensibus.— Causameleclionis episcopi
mandatisapostolicis;et a!iamultade pace eumrege An- Engolismensisipsiscommiltit.(iv Id.— Decembris.) 206
Kal.
glise. (n —Novembris.J 176 —
CXC. Archiepiscopo S enonensi. Teuoremlitlcra-

CLXIV. ArehiepiscopoSenonensi. Ut ptihlicet rum apostolicarumcerlisin casibus
senlenliamexcommunicationis conlra movenies arma in Kal. Jaimarii) - hHerprelalui..(xv 209
regemArrgliae, etiamconlraregem Francite.(uKal. No- CXCl—Archiepiscopo,abbatiS. Andreae-,elpopulo
vembris.) 181 Biuudusinis.— Acritereis objurgat quod conjuraverint
CLXV._ —
—Abbati Casemarii. Ul se interponat pro coiilracomilemBrennensem,el, castellanoocclso, pro-
pace seu treugainlerreges; sin exseauipotuerit, exeom- diteriecaslellum occupaverint. - 209-
miraicet. (n Kal. Novembris.) 181 —
CXCIL Archiepiscopis,episcopis,ahbalibus, et no-
CLXVI. — Archiepiscopo Bituricensi. efeabbali Case- biiibus viris,comitibus,baronihus,et civibusconstitulis

roarit. Ut de querela regum cognoscant.(n Kal No- per Apuliamet TerramLaboris.—Deeodemargumenio.
.vembris.)
' GLXVfl.— J. regi Anglorum.— Explicaturcausabelli 182 __lt
CXCIH. .T. quondamLugdunensiarchiepiscopo.—•

initi perregem;Franci_ecoutraeum, et eum PP. repre- Respoudet ad plura poslulala,quibusaposlolicamse-
hendrt quoddebebatcomparerecoramdiclorege, cumsit demarcliiopisecpns pulsaverat,illiusqueoraeulumexqui-
homo.
ejus ligius — (itKal. Novembris.) 182 sierat. (xi Kal.Janu-irii.) 215
CLXVIII. S. Yicloriset S. Genovefaeahbalibus.— —
CXCIY. RegiAi.gionim. — Dt observei concordiam
Reducit in gratiam crucesignatumcomitem Augi,qui iuiliimcum uxove,fralris sui, pr_edefuneliregis, super
crucemejecerat ne" irel in ierram ' sanclam. (u ld. No- dote sita, qi.ia fei-emendicabat.(u Non.Jamiarii.) 220
vembris^ .184 CXCV. —-.... Priori S. M.iri;eNova.Montis-Pilosi.—
CLXIX. — Archidiacono, Arehipresb.vlero,et Dl se ponlificiscouspccluireprtescntet, ad r.aionescleri
timversocapituloGarganicae Ecclesiae.—Recipiteos sub et populiaudiendas.(m Non.Januarii.) . 221
proteelione B. Petri. [xvnKal. Decembris.) 185 CXCYI. •—-.. Quinquecclesiensi —
episccpo. Ut famse
CLXX.'— Episcopo Faneusi. — Super inobedien- suaeattentius consulal. Id.
(vn Januarii.) 221
tiara ejus, ut a molestandopriori S. Stephani Fanensis —
CXCVII. Abhalide Pratea, priorihtis Exoldunensi,
dcsistat. (Id. Novembris.) 183 et Nundriacensi,Biluricensisdioccc-seos. — Ul \V. de

CLXXI.— CapituloJanuensi. EpiscopiBobiensisad Securoab «piscopoet deoanoClaroinontensibus iu cano-
archiepiscopalum Januensemtranslalioiiem admiilit.Di- nicum el fratrem recipi faciant. (Non.Januar.ii.) 222
speusatcum eo de lege ad apostolicamsedem veuiendi, —
CXCVIII. .... Lundensiarchiepiscopo. Ul clerum —
et palliummitlit. (xivKal. Decemb.) 188 ad caslilaleminducM.(xvi Kal. .lanuarii.) 225
CLXXII.—Abb-Hiet convenluide Caraceto.— Factam CXCIX. — Eidem. — De clericofalsoaccn-
pceiiitenlia -
nnioiiemilliusordiniscumCisterciensiconfirmal. 189 salo injungenda.(xviKal.Januarii.) 225
— —
CLXXHI. Eisdem. Becipit eos sub proteclioiie —
CC. Decanoet capitulo Remensi. Repulsa .oau-—
B. Petri, el enumeranlurhonaad ipsosspectanlia. 189 nis, Belvacensisepiscopi,in archiepiscopum Remeusem
CLXXIV. —•EpiscopoCabilonensi,abbati-Cluniacensi, electione,praecipitul ad alleramelectionemabsque mora
et priori de Scillo,Carthusiensisordinis.— Mandatvi-i- procedant.(iv Id. Januarii.) _ 224
tari Ecclesiamet lerram Malisconenses, enor-mihusviliis — —
CCf. Nobiii riro, duciAustri_e. Confirmaiioben-
repletas (x— Kal. Decembris.) - .189 tenliaj,quod nontenealur matrimouiumconiraherejura-
•—
CLXXV. PraeposiloS. Stephanide.Bro.io. Com- BicntopEOmissum cum filiaducisBoiiemiaej quiacondilio
mittit ei causamqua.inler Al. de Daverio, el G.presby- adimplela nonfuerat. (vu Id.Januarii.) .' 223
lerum Mediolanensem, superquaedambeneficia, v erteba- —
CCII. Archidiaeouo Vicentino. — in architlia-
tur. (vn Kal. Decembris.) 190 conaluconfirmat.(m Non.Januarii.) Ipsum 22S
CLXXVI. — et
Episcopo magistro Albertode Bo- —
CCIII. .... Oxomensi,....Burgensi et.... Zamoreusi
et
ges, canonico,Maurinianensibus,•— priori de. Aqua episcopis.—Accusalionem conlra episcopumAstoricen-
Bella Maurinianensisdiceceseos. Dl _P. subdiacono, semintentatam ipsis committil. (n Id. Januarii.) 227
praehendaa capituloAugusiensi concedatur. (vn Kal. CCIV.—.... Ahbati,et conveuluiS. Alhani. Dl ee- —
Decembris.)— 191 clesiamquamdam,ad solvendadefuuctipossessoris,ciu-
CLXXVII. — Priori de Boeltum, et .1.rectoriec- cesignati,debita, recipiant.(xvmKal. Februarii.) 228
clesiaede Goillis. De testibusadmittendisin causama- CCV.— MagisiroMariino, clerico S. Crucis Cnlim-
lrimoniali.(YIIIKal. Decembris.) _ 192 brieusis.—Recipiteumsubprotectione..' ix.Kal.Febrna-
CLXXXVIII. — MagistroPelro Munion.decanoLegio- rii.) 229
nensu*—Recipiteumsub protectioue.(xn Kal.Decom- —
CCVI. Nobilihusviris,Manueli,Jacobo,,Odoni,Ceu-
bris.f 195 sio, et Deodato,Frajapauis.—Controversiasinler

CLXXiX. Magistro Petro Mun.on.arcnidiaconoCom- et Terracineusesdirimit. (xivKal. Februarii.) "" jpsos 229

posiellano. figeipit eum sub protectione. (Kal. De- —
CCVIf. Gonsaldo,prioriEcclesiaeS. Crucis Coiim-
cembris) — 195 brienses,ejusquefralribus, tampwesentibusquamfuluris,
CLXX^. C_elest_no,abbatiS. Columba.de Hay In- regularemvitam professisin perpetuum."—Recipil cos
stiis^,ejusque fralribus, tam praesentibus— quam futuris, sub proiectioneB. Petri, el euumeranturbor.a p,dipsns
regularem vitam in
protessis perpetuum. Recipiteos speclantia.(Id.Januarii.) 252
im QU__E18 HOCTOMOCONTINENTUR. 1622
CCYHI. —CapituloWelleusi.'—Dt magislrumRog. tani, el. quod debeat jurare obedientiamel revercnliam
Porrelanumincanonicum J fralremrecipiant,(xvm
" et " Kal. Eomans?Ecclesiae,et patriavchasumerepahiumde cor-
Februarii.) 255 pore S. Pelii. . 230
CCIX.— P. liluliS—Marcellipresbylerocardinali,apo- —
CCXXXI. EpiscopisSuessionensiel Trecensi. De —
stolica.sedis legalo. Gaudet quod Cyprnmappulerat eodemargumento. — . 201
pro subsidio. terrassanetae,et remit.it arbitrio suo ulrum CCXXXII. —Eisdem. Ut ad
crucesignalos pcenilen-
debeatcommunicarecum Y enetisexcommunicalis. ' (x Kal. liaminducant. 202
Februarii.) - - —
255 . CCXXXIII. Abbatiet conventuideAlbamarla. J'ri- —

. CCX. LTtteraAlexiiimperatorisConstantinopolitani.'vilegium. - 265
— KecognoscitRomanumponlificem" caput universalis nem —
CCXXXIV. ConventuiSancla?Etiphemiae. •—UlJoan-
Eeclesiae,etjurat devolionern.(vn Kal.-Septembris.) capellanumPP. in abbalemrecipia'nl; ' (Non.Februa-
256 rii.) 2fli-
CCXI.— Litlerae crueesigiiatoram. — Excidium-Ja- CCXXXy, — Illuslri regi Arragonum..—Legatio-
"derae, et imperii,abIsaachiioct-isoribus occupati,resliiu- "nemlh.Hispanfamin aliudtempusdiflert. (XTIKal.Mar-
tio Alexioimperatori,oui promitlitrevereuliamEcclesiae tii.) . 263
UomaiiEe. 257 CCXXXVI. — Archiepiscopo Senonensi.Redditratio-
CCXII. — RegisHungaria.ad papam.—Notumei facit, nes cur aliasnimis dure scripseril,ef eum consolatur.(xvi
-
quodCulinusbanus se firmiter obligaverat,quod si de Kal. Marlii.) — —
266
caeterohaerelicosdefenderein lerra sua pra.sumpserit. CCXXXVII. Monachis irionasteriiM olismensis. N'e
iuilfemarcasargpnll,quorummedietatemsediapostolica...pecuniammuluo,absqueabbatiset convenlosassensuac-
alterain vero€jus<_e__i regis Csco,persolvet. 240 ' eipiant.(xiKal." Martii.) 269

CCXIII. .... Priorissaemonasteriide Claretis, ejus- CCXXXYHI. — Decano el capituloEbroicensi, — Quod
tam
' <que.soror_bus pra>sei.ilihus quamfuturis, moriaslicam nullilaico jus palronatus liabcnliin .Ecclesiis
' l iceatdeci-
vitam professis,iu perpeluum.— Becipileassub'prole- masexigere. (,iiId.Februarji.) 269
ctione (\n Kal.Februarii.) 210 CCXXXIX. —
—EpiscopoAnlissiodorensi. Dlad exslir-

CCXIV. Nidrosieusiarchiepiscopo,et suffraganeis pandam hscreticam pravilaleminsurgal.(xi Kal. Marlii.)
cjus. •—Gaudelpapade morie regis Sueri, qui regnum 269
usarpaverjt,et de successioneiilii, qui eos revoeaverat; —
CCXL. Gradensiclecto.—Reprehendit eum quod
demumincrepal valde archiepiscopum,qui absolverat differatmunusconsecralioiiis, el niinalur.(x Kal.Martii.)
<juosabsolverenon polerat. (ix Kal.— Februaiii.) 241

270
CC-XV. —.... Leo.diei.si episcopo. Dl episcopumTra- CCXLI. AhbaiibusS.Apri et S. Leonis;magislrol..
jecleiisem ad satisfaciendumcreditorihusEcclesiaesuas, archidiacono,Tullensibus.—Di apostolicae sedislegatus,
sub exe-oninrjni^ationis necnon depositioiiisp"ccua,cogat. patronis eliam inconsullis,sacerdotiaconfeirepossil. 'x
(n Kal.Februarii.)

242 KaLMarlii.)

271
CCXYl. Arehicpiscopo, decano,el archidiacono Bitu- CCXLII. EpiscopoAgalheiri; abbati S. Pontii.—
ricensibus.—Dat eis prov_nci;:m in
inquirendi archiepi- Senlenliam suspensionisin -episcopumBiterrensema P.
scopumBurdegalc-nsem de quo ferebanlurlurpiova.(v de Casironovo et Radulpho,monacliisFonlisfrigidi,apo-
lial. Februarii) , _ - 245 sulica3.sedislegalis,latam, auctoriiateaposlolicaconlir-

CCXVII. Ahbaiilmsde Tenalia, de Madio;cantori mal. (xn Kal.Miirlii.)
et 272
Xanctouensi.— ReformalioF.em el ordinationemmona- f CXLIll.— Naibononsiarchiepiseopo. — Lamentabilis
slerii Albalerreusisipsiscommittit.(y Kal. Fcbruarii.) rpislola, quod ioia ejus provinciasit haerelicisreplela.
213 (iv Kal.FebTuarii.) 275
CCXYIII•—Eisdem.— Ut ahbatemAlbaterrensemad CCXLIY".—Magistro Roherto. —Epislolamdecretalem,
restiluendamB AlbaterrensicanonicoecclesiamS.- Ja- •Licellieli, exponit. 275
cobicompellant.(v Kal. Fehruarii.) 248 —
CC.XLY. Abbatide Caneellala,magistroB. canonico

CCXIX. Alalrinoepiscopo. — Deirritando juramento Albelerrensi,Petragoricensisdieeeeseos; A. de La Faia,
pro salisfactione injuriaeillicite extorto. (iu Noh.Februa- canonicoS. FronlonisPelragoricensis. Dt J. Morelii, —
rii.) 249 clericum,,inEcclesiaEngolismensiin canonicum" et fra-
CCXX.—-"....
' el-..„ MaluTaiiensi episcopo, e t de Coratio, trem nominatum,praabenda fruicurent (vnId.Febfuarii.)
S'.Marix-de Aquaformcsa ahbatibus, e t thesaurario 276
-i-sriuranensi.—L"tinquiranfde permutationeecclesia. r LIBERSEPTIMDS..—Ponlificalusanno vu, Christi
<SeBoirano,inler ahbatei-iconventumqueFlorensemet 1204. - .-;
" ecclesiamqtieCusentiiiam.(vm
archippiscr.pum ld. Fe- I. — Calojoanni Bulgarorum et Blacorum regi, Cejus
bruarii.) 2b0 —
que posteris. Privilegium,quo Leoni, lituli S. j-ucis-
• CCXXI. —Avchiepiscopo, et canonicislibredunensibus. cardinali,aposlolicaesedis legato, concedi.ur
— Ll magislri.mP. seriptorempapa.in canonicumelfra- presbytero facultasipsum in regem ungeiidiet corouandL(vi Kal.
l-pmrrripiaul. (ivNon/Februarii) 252 Martii.) 27?
CCXXU.— Archiepiscppo —
Cusenliuo.—Ne antiquasEc- • II. ArchiepiscopoTrinovitano. Constiluiteiiam —
ci-rsig;su_ecoiisuoludiuespermulet. (Non. Fehruarii.) Trinovitanumarchiepiscopumprimatem lolius Bulgari;e
254
.CCXXIII. — Deeanoet capituloEbroicensi.—Indulget elBlacia., legatum.
mitlitqueilliprivilegiumhujusmodi
''-?£a_.__»
peruicltim

S-ar putea să vă placă și