Cartografia Xurisdiccional de Galicia No Seculo XVIII

FRANCISCO XAVIER RO BARJA
no Sculo XWIIa
..
,
%
*,
'
' \
.
. ,r, .
, - i,,A,,.>\,, ,;.,z
"
r,;
l .--
.';
..
.
' ,,
:A,,.
:;,.:$ .. +
.
. .! : : i , * + : ! i .
CONSELLO DA CULTURA GALEGA
CARTOGRAF~A XURISDICCIONAL D E GALICIA NO SECULOXVIII
Ilustracin en portada: Mapa Geogrfico del Reyno de Galicia. Elaborado polo xegrafo D. Toms Lpez. Madrid, 1784.
O Consello da Cultura Galega Ra do Vilar, 30. Santiago de Compostela. Telf.: 588088
I.S.B.N.: 84-871 72-55-5 Dep. Legal: C-232-1990

Imprimiu: Grfico Galaico
- Polgono POCOMACO. Telf.: 291 01 0. A Corua
FRANCISCO XAVIER R ~ O BARJA

coa Colaboracin de V. MAGDALENA VIDAL na medicin planimtrica das xurisdiccins
CARTOGRAF~A XURISDICCIONAL D E GALlClA
CONSELLO D A CULTURA GALEGA Santiago, 1990
FONTES
1 . MANUSCRITAS
- Arquivos
provinciais da Corua, Lugo, Ourense e Pontevedra
Catastro del Marqus de la Ensenada. Libro de Interrogat o r i o ~ .Contestacin s preguntas 1, 2, i 3 sobre seoros, lmites parroquiais.. .
- Arquivos
Parroquiais
Serie. Libros de Bautizados, sculo XVlll e XIX

- AVlLA
Y LA CUEVA: Historia Civil y Eclesistica de la ciudad de Tui y su obispado (1856) Archivo. Cat. de Tui.
2. IMPRESAS
- Arquivo
da Universidade de Santiago
Espaa dividida en provincias e intendencias y subdividida en partidos.. . por el Exmo. Sr. Conde de Floridablanca.. . con un nomenclator de todos los pueblos del reino ... Madrid, 1789, 2 vols.
- Arquivos
Histricos Diocesanos de Santiago, Mondoedo, Lugo, Ourense, Tui e Astorga. Colecc. de Decretos de los Obispados (sobre amaos parroquiais nos dous ltimos sculos). 5
- R.
Academia de la Historia Censo de Poblacin del Conde de Floridablanca. Signatura 91 6203.
BlB L IOTECA Instituto Estudios Gallegos Espaa Sagrada. Theatro geographico histrico de la Iglesia de Espaa por Enrique Florez. Tomos XVI-XXII. Madrid 1752 Sebastin Miano. Diccionario Geogrfico-Estadstico de Espaa y Portugal. XI Tomos. Madrid 1826. Pascua1 M A D O Z . Diccionario Geogrfico-Estadstico Histrico de Espaa y sus provincias de ultramar XVI. Madrid 18451850.
Nomencltores d o lnstituto Nacional de Estadstica. TORRES LUNA, M V i l a r y OTROS: Las parroquias de Galicia)). Universidad de Santiago. 1985 Olga: La Organizacin administrativa GALLEGO DOM~NCUEZ, territorial de la Antigua Provincia de Ourense a mediados del siglo XVIII. Museo Arqueolxico. Provincia de Ourense. 1988.' SAAVEDRA, Pegerto: Economa, Poltica y Sociedad en Galicia. La Provincia de Mondoedo 1480-1 830. Servicio Central de Publicaciones. Xunta de Galicia
Este exhaustivo traballo presenta u n mapa xurisdiccional resultado do baleirado total d o Catastro d o Marqus da Ensenada. e, en termos xerais, coincidente co que resulta da divisin de Floridablanca realizado 33 anos despois. Algunhas pequenasvariantes parecen indicrno-lo o carcter dinmico e inestable destas xurisdiccins e nalgunhas anotacins texto da provincia de Ourense sinlase sta mobilidade.
Ademais do insustituble e pormenorizado labor de campo a base cartogrfica foi :

-
Mapa Topogrfico Nacional 1/50.000 del Instituto Xeogrfico Nacional Tivronse e-n conta os mapas de Cornide dos tomos galegos da ((EspaaSagrada))e o de Toms Lpez de 1785, as como as follas publicadas do mapa Topogrfico a 1/250.000 naquelas xurisdiccins de delimitacin dubidosa.
pesares, dos seus defectos ven referendar e oficializar un status poltico-administrativo que chegou ata 1833 cunha vixencia de case tres scu los. ,A idea central foi a creacin dunhas unidades administrativas: as Provincias, rexidas pola figura dun intendente. A cada intendencia debera corresponder unha provincia, haba pois, na mente do lexislador unha correspondencia persoal e de goberno. A Espaa peninsular estructrase en 31 intendencias2 e o Reino de Galicia constitua unha soa Intendencia. D e acordo c o espirito da divisin de Floridablanca o Reino de Galicia forma unha coa Provincia rexida por un s Intendente. As chamadas sete ((Provincias)) non teen o carcter de circunscripcin~pol tico-administrativas de primeiro grao senn a significacin de parciais reas provinciais que funcionaran soamente a efectos de reparto de impostos e levas militares e que serven para a comunicacin de ordes procedentes d o poder central3. Pero en Galicia a denominacin de Provincias destas parciais reas d o Reino teen unha longa tradicin, cando menos dende o Betanzos, Lugo, Mondoedo e Ourense) tian o dereito de representacin na Xunta d o Reino; no sculo XVI conseguen o acceso a esta representatividade A Corua e Tui. Cada unha destas cidades abrangua u n territorio, non ben definido, alomenos ata a Divisin de Floridablanca e este territorio
Por orde alfabtica son: Alava, Aragn, Burgos, Catalua, Crdoba, Cuenca, Encartaciones de Bizkaia, Extremadura, Galicia, Granada, Guadalajara, Jan, Len, Madrid, Mancha, Murcia, Navarra, Nuevas poblaciones de Andaluca, Valencia, Salamanca, Segovia, Sevilla, Soria, Toledo, Toro, Valencia, Vallaclolid, Bizkaiay Zamora. Meln y Ruiz de Gordejuela, A. Inmediata gnesis de las provincias espaolas. An. Hg Ocho Esp. Madrid 1957. Pegerto Saavedra. Poltica y Sociedad en Galicia. La Provincia de Mondoedo. 7480-1830. Servicio Central de Publicaciones. Xunta de Galicia.
Dende entn, hai agora dous sculos, non se tentou anovar esta cartografa; polo que esta falla de actualizacin dos mapas como medios fundamentais para a localizacin espacial era un atranco que se deixaba sentir nos estudios de Xeografa histrica. Antes da Divisin de Floridablanca o reparto administrativoterritorial de Calicia na ldade Moderna era unha complic,ada trama tanto territorial coma de dominios que se traduca nun esmigalamento do espacio e nun ha superposicin de xurisdiccins; por outra parte non ofreca unha estabilidade ou continuidade polticoterritorial dado o carcter persoal dos seoros, condicionados por un ha dinmica de herdanzas, compras, doazns.. . Floridablanca pretende facer, por unha parte, un intento de fixacin das unidades administrativas e, pola outra, procurar unha meirande cohesin e simplicidade destas divisins que, ademais, en Calicia se poden asentar naquelas unidades bsicas relixiososociais que son as freguesas.
O intento quedou, a pesares d o esforzo reformista do seu autor, a medio camio da que podera ser unha adaptacin destas divisins administrativas, a unha meirande cohesin e unidade das xurisdiccins dentro do marco natural do pas; pero sen embargo, permite ofertar unha expresin cartogrfica menos confusa ca que se puidera realizar en sculos anteriores, e inda no sculo XVIII proporciona unha imaxe mis sinxela e cartografiable que a que d, 33 anos antes, o Catastro do Marqus da Ensenada.
As pois, Floridablanca oficializou unha divisin territorial que tivo unha vixencia de medio sculo ata a definitiva remodelacin de 1833 da cal a nosa divisin o seu antecedente inmediato. A Calicia do sculo XVIII contaba con 509 xurisdiccins, 155 coutos redondos, 7 cidades e 95 vilas. Os seoros xurisdiccionais eran moi variados: seoro Secular, seoro Eclesistico, de Abadengo, de Reguengo, de Ordes e nalgunhas ocasins a xurisdiccin ordinaria dependa dos seus vecios ou dos concellos. En termos xerais, o primeiro que chama a atencin que, contra.0 sentir popular, a meirande parte de Calicia estaba en mans
Por ltimo o Seoro de Ordes tia moi cativa representacin non acadando ben o 2,5% das freguesas galegas, esencialmente asentado sobre Lugo e Ourense.
A Galicia d o XVlll era sensiblemente de menor extensin c actual uns 1 60Km2 de terra galega foron arredados das sas raigames e, nalgunha ocasin con resolucins xudiciais moi discriminatorias para a nosa terra.
En efecto temos que considerar definitivamente o ro Eo como I inde entre Cal icia e Asturias a pesares da inxusta determinacin de D. Juan de Grijalba en 1 5805 que veu a resolve-lo preito sobre Imites e xurisdiccin das vilas de Ribadeo e Castropol en virtude da sentencia que sinalou o ro Eo como asturiano de la una e de la otra parte)). Quedaron, polo tanto, como lindeiros de Ribadeo e conseguintemente de Galicia os penedos de Mirasol, Vilavella, O Costal.. . etc. Podendo os escri bns de Castropol vir facer escrituras no peirao de Figueira (no actual Ribadeo). Mais o tempo encargouse de desbotar, e de feito as o fixo na delimitacin de 1833, tan impropia determinacin xudicial. Mis importante foi a desmembracin dunha zona de terra galega entre as provincias de Ourense e Len. A provincia de Len penetraba como unha fonda cua polo leste e norte da xurisdiccin de Valdeorras.
Lanza Alvarez, F. .Madrid 1933.: El arreglo cometido por los Obispos en el siglo XII fue corregido y aumentado por D. Juan de Grijalba, juez que vino a resolver el pleito sobre el lmite y jcirisdiccin de Ribadeo y Castropol en 1580 y tanto en virtcicl de la sentencia dada por Grijalba que dice ... ((pertenescen a la dicha villa de Castropol. .. desde Figueroa hasta San Tirso ... toda la ra de una parte a otra. Por tanto quedaron como lmites de Ribadeo y consiguientemente de Galicia, los formados por Mirasol, ~ilavella,El costal ... etc. Los escribanos de Castropol pudieron permitirse el lujo de venir a otorgar escrituras en conchas atracadas al embarcadero de Figueurua.
Y hasta 1833 no fue devuelto a Galicia el ro que Grijalba haba sentenciado
As freguesas de Leira, Oulego, Veiga de Cascall, Robledo, Porto e Real, Barrio e Castelo, Covas e Pardolln practicamente envorcadas na sa maiora sobre a fosa tectnica'do Valdeorras, non eran territorio galego e as mesmo, as parroquias de Lardeira e Casaio estaban desmembradas na xurisdiccin de Quintanilla de Cabrera na Provincia de Len. Houbo que agardar Divisin de 1833 para recuperar esta parte dunha Galicia irredenta, que pola sa xeografa, a sa Historia, a sa lingua e costumes foron sempre parte da noca terra. Por ltimo a divisoria sur con Portugal no XVlll segua sensiblemente os lmites internacionais actuais pero o estado de incerteza que se suscitaba nos chamados ((pobospromiscuos))asentados na mesma raia obrigou a consolidar de maneira oficial os confns polo tratado de 1864, quedando para Portugal os lugares raianos de Lama D'Arcos, Soutelinho e Cambela e o chamado Couto Mixto para Espaa. D e acordo con estes lindeiros a Galicia d o XVlll tia unha extensin de 29.334'675 kms2 e unha poboacin de 1.340.1 92 segundo o Censo de Floridablanca, o que representaba unha densidade relativa d o 45'6. N o reparto provincial aparece o antigo reino cunha desigual porcentaxe na densidade relativa de poboacin e sobrancea como as provincias maritimas, aquelas que dispuan dun clima mis morno, de mellores comunicacins, e meirandes recursos econmicos, intensificaban sa densidade relativa a custa das provincias interiores (Ourense e Lugo). D e todas elas era Tui (86'5 hab/Km2) a de maior densidade e meirande proporcin en nmero e vilas e Lugo asentada sobre a penichaira interior e encostada no macizo Oriental, a de menor densidade con 28'6. En xeral sguese moi semellantementea mesma distribucin que na actualidade onde Pontevedra ergue a sa poboacin en 884.408 habitantes, e Lugo con 399.232 habitantes segundo o Censo de 1986. N o seguinte cadro facemos un resume xeral das ((sete provincias)) c o nmero de xurisdiccis e coutos, nmero de vilas e cidades, extensin, poboacin e densidade relativa.
Xurisdiccin Coutos
Vilas Cidades Extensin
Poboacin
Densidade
Santiago Ourense Lugo
101 149 131 17 43 30 38
20 44 48
27 24 9 1 10 3 21
1 1 1 1 1 1 1
6910'1 65 731 5'930 8125'850 787'300 2454 '160 2069 '570 1671'700
396.312 292.947 232.452 49956 134683 84709 144569
57'3 40'0 28'6 63'4 54'8 40'9 84'4
A Corua
Betanzos Mondoedo Tu i
7
9 16 11
Total Galicia (s. XVIII).' Extensin 29.334'675 Poboacin 1.340.1 92
2931 9'500 1.340.1 92 Densidade 45'6
45'7
Esta medicin rectifica, en certa medida, o que hai 31 anos demos no noso traballo sobre a ((DelimitacinProvincial de Galicia no Sculo XVIII, cando anda non estaban publicadas polo Instituto Xeogrfico Nacional tdalasfollasgalegasdo Mapa Topogrfico a escala 1/50.000. Coa cartografa actual ofrecemos unha medicin que estimamos aceptable e axustada s datos do I.G.N.
'
tura meridiana pola que se bota o ro Sar e que repartida en catro xurisdiccins. Por outra parte a variedade xurisdiccional, tanto dende o punto de vista da sa extensin, poboacin e nmero de vilas, como o que afecta dependencia de goberno ou persoal converte as nosas provincias nun complicado puzzle alleo s condicionamentos xeogrficos. En efecto, hai xurisdiccins cunha soa freguesa e 1 Km2como a de Bendaa d o Marqus e outras con 48 freguesas e mis de 370 Km2 como a de Mesa. Algunhas teen unidade territorial como as de Trasdeza, Montes ou Fisterra e outras divdense en mis de 7 tenzas arredadas corno as de Abeancos ou Boente. A esta disparidade territorial corresponde tamn unha variada multiplicidade de seoros: de Reguengo, de Seoro Secular, de Seoro Eclesistico, de Abadengo, de Ordes etc.
O mis importante seoro na noca Provincia loxicamente

o de Abadengo que abrangua o 51 '1 O/O do total provincial das freguesas, o mis grande seor era o Arcebispo de Santiago que exerca o seu seoro sobre 35 xurisdiccins e 460 freguesas repartidas por zonas costeiras: Malpica, Muxa, Fisterra, Muros, Noia, A Lanzada e o Morrazo; polas terras montesas: xurisdiccins de M o n tes e Baos; e nos arredores da cunca d o Ul la: Trasdeza, Tabeirs, Vea, Lestedo.. . Segua o Seoro Secular que acadaba o 41 O/O repartido por toda a Provincia e do que era o mis importante seor secular o Conde de Altamira con xurisdiccins en 195 freguesas.
O seoro Eclesistico posua tan s o 6'1 '/O e a cativa proporcin de Reguengo acadaba o vincias galegas. mis baixa das sete pro-
L~MITES
Comeza a delimitarse da provincia da Corua medio Km oeste da Punta d o Chan do Razo seguindo os actuais lindes dos
20
Concellos d e Malpica -na Provincia d e Santiago- e Carballo na da Corua, na altura d o monte Neme abandona os Imites municipais facendo unha inflexin cara leste e deixando a freguesa d e S. Martio d e Cances pertencente xurisdiccin d e Mens na provincia d e Santiago. 0 s Imites acadan o ro Anllns e acabalan sobre este ro seguindo os lindes dos actuais municipios d e Coristanco e Carballo, chegar 6 Montecelo deixa o curso d o Anllns seguindo durante tres Km o afluente pola dereita d o ro Anllns. Dende este punto abandona os Imites municipais e deixa as freguesas d e Sta. Mara d e Prada e S. Salvador d e Erbecedo na Provincia da Corua acadando como un apndice o Monte Castelo dende onde segue con direccin cara norte entre os Imites d o actual municipio d e Coristanco en Tardoia primeiro, e Coristanco e Carballo despois. Inclundo a freguesa d e S. Xs d e Entrecruces da Xurisdiccin d e Xallas, na provincia d e Santiago. Dende este punto segue os lindes dos municipios d e Tordoia e Carballo, recollendo a freguesa d e Sta. Mara d e Anxeriz d a Xurisdiccin d e Xallas na provincia d e Santiago. Logo segue os lindes dos municipios d e Tordoia c o Val d e Dubra e Trazo ata o lugar chamado Chouza d e Cabaleiros onde corta o municipio d e Tordoia en das grandes partes inclundo as freguesas d e Sta. Mara d e Castenda, S. Cristovo d e Leobalde e Santiago d e Numide, d a Xurisdiccin d e Montaos e o Couto Redondo d e Corgullos. Convn aclarar q u e o norte dafreguesa d e Gorgullos formaba no XVlll a pequena parroquia e Couto Redondo d e Arcai pertencente a Provincia da Corua. Dende este punto en direccin nordeste os lindes corran lon~o dos actuais municipios d e Cerceda e Ordes deixando a parroquia d e S. Clemente d e Mercurn dentro da provincia da Corua. Seguen posteriormente os lmites entre os municipios d e Cerceda e Culleredo con Carral e contina polos d e Carral e Cambre. Dende o Pico Anxelio, nos montes d o Xalo, van os Imites sobre os dos municipios d e Culleredo e Carral, ata o lugar e ro d e Brexa no punto d e unin entre as provincias d e Santiago e Betanzos. Neste punto a provincia d e Santiago forma unha cua entre as provincias da Corua e Betanzos coa xurisdiccin d o Val d e Barcia e
algo mis oeste frmase un verdadeiro enclave da provincia de Santiago, dentro da provincia de Betanzos coas freguesas de Cutin e Paderna, da xurisdiccin de Mesa. Dende este punto os lindes cortan o municipio de Mesa para deixa-la freguesa de Cabrua xurisdiccin de Sobrado e provincia de Betanzos e de seguido corren os lindes pola divisins dos municipios de Vilasantar (provincia de Santiago) e Curtis (Betanzos) ata chegar Monte Enxameado. Dende este punto corren os lindes cara sur englobando as freguesas de Folgoso e Cidadela na xurisdiccin de Mesa e provincia de Santiago ata chegar Serra d o Bocelo, punto mis meridional da provincia de Betanzos e lugar de encontro das provincias de Santiago, Betanzos e Lugo.
O Monte de Bocelo (756 mts.) o lmite das tres provincias sde punto forman un arco cara de Betanzos, Santiago e ~ u ~ o . ' ~ e este leste que engloba a xurisdiccin de Toques dentro da provincia de Lugo ata acada-lo Pico da Arca (737) desde onde se dirixe sensiblemente cara sur, deixando a parroquia de Meir, da xurisdiccin de Toques, e xurisdiccin de Basadre na provincia de Lugo e alcanzando a Serra d o Farelo, percorrendo os seus cumios (927 mts.) para cabalgar cara S . 0 . e logo no N.O. polos Imites dos actuais concellos de Rodeiro, na provincia de Lugo, e Agolada, na provincia de Santiago, e despois de Agolada e Laln, despois acada os Imites entre Laln e Vila de Cruces deixando a freguesa de Toiriz na xurisdiccin de Deza e provincia de Santiago.
Desde este punto os Imites corren primeiro polo ro Deza despois polo seu afluente o Asneiro e de seguido polo ro Refoxos ata acada-los cumios do Candn (1014) e cara sur o Monte d o Pereiro (Serra de Testeiro) nos Imites das tres provincias de Santiago, Lugo e Ourense e as tres xurisdiccins de Montes, Deza e Orcel ln respectivamente. Dende este punto seguen os Imites directamente sur entre as xurisdiccins de Montes na provincia de Santiago e Orcelln na de Ourense ata acada-lo ro Cardelle p da Pena Marcelo que ascende ata o Marco da Corcheta e a Laxa Blanca (939 mts.) nos Imites das provincias de Santiago, Ourense e Tui.
22
Desde este punto cara oeste acada a cima de Pedra Longa, deixando a parroquia de Gaxate da xurisdiccin de Soutomaior e alcanza o ro Verdugo dous quilmetros 6 sur de Ponte-Caldelas percorre o ro Verdugo uns sete quilmetros. Cabalga sobre os Imites dos concellos de Pontecaldelas e Soutomaior e despois sobre os de Pontevedra e Soutomaior, volve ro Verdugo ata a sa desembocadura.deixando a xurisdiccin de Pontesampaio na provincia de Santiago e o couto de Arcade na provincia de Tui. Estes lmites sinalados danlle Provincia de Santiago unha extensin de 6.91 0 kms. e unha poboacin segundo Floridablanca de 396.31 2 habitantes o que Ile condiciona unha densidade relativa de 57'3 hab./km2.
23
Graa (S. Vicente) ALTAMIRA Agrn (S. Lourenzo) Anxeles (Sta. Mara) Bastavales (S. Xulin) Brin (S. Fiz) Bugallido (S. Pedro) Cornanda (Sta. Mara) Lens (S. Paio) Luaa (S. Xulin) Ortoo (S. Xon) Trasmonte (Sta. Mara) AM l L Ami1 (S. Mamede)
ldem S.S. e X.O. polo Conde de Altamira ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem
Bastavales (S. Salvador) ldem
S.S. e X.O. pola Marquesa de Villar.

S.S. e X.O. por D. Joaqun de Lamas.
5,750
ANLLNS
Anllns (S. Fiz)
4,375
ARCOS DA CONDESA ARZA
Arcos da Condesa (Sta. Mara) Andabao (S. Martio)
S.E. e X.O. polo

Cabido de Santiago. Ab. e X.O. polo Reverendo Arcebispo de Santiago. ldem ldem ldem Idem ldem ldem 80,375
Arceo (S. Vicente) Arza (Santiago) Arza (Sta. Mara) Boimorto (Santiago) Burres (S. Vicente) Calvos (S. Martio)
XURISDICCIN FREGUES~A
Landeira (Sto. Estevo) Linaio (S. Martio) Lueiro (Sta. Olalla) Ordoeste (Sta. Mara) Pena (S. Mamede) Portor (Sta. Mara) Xallas de Arzn (S. Pedro) Zas (S. Mamede) BENDAA Arca (Sta. Olalla) Bama (S. Xulin) Castrofeito (Sta. Mara) Lema (S. Pedro) Loureda (S. Pedro) Pereira (S. Miguel) Touro (S. Xon) Turces (Sta. Mara) Vis (S. Pedro) BENDAA DO MARQUES BERDEOGAS Bendaa (Sta. Mara)
SEOR~O
ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem Ab. e X.O. polo referido Arcebispo. ldem ldem ldem ldem
Km2
117,125
Pantiobre (Sto. Estevo) ldem ldem ldem ldem ldem S.S. e X.O. polo Marqus de Bendaa. S.S. e X.O. polo Conde de Amarante e D. Fernando Campero.
S.S. e X.O. polo Conde de Altamira.
88,500
Berdeogas (Santiago)
BOENTE
Agrn (Sta. Olalla) Anxeles (Sta. Mara)
ldem
BUDIO
Bando (Sta. Olalla) Berreo (S. Mamede) Budio (Sta. Mara) Carballal (S. Xulin) Cesar (Sta. Mara) Berda (Sta. Maria) Beseo (S. Cristovo) Enfesta (S. Cristovo) Ferreiros (S. Breixo) Ferreiros (S. Mamede) Marantes (S. Vicente) Pino (S. Vicente) Prevedios (Santiago) Sabugueira (S. Paio)

ldem ldem ldem ldem ldem Idem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem 113,OO
Nemenzo (Sta. Cristina) ldem
BUGALLIDO C.R.
Bugadillo (S. Pedro)
S.S e X.O. por Don Francisco San Martn.

S.S. e X.O. por Don Juan De la Cruz Ozores.
10,375
BUXN
Buxn (Santiago)
10,375
CALDAS
Caldas (Sta. Mara) Vemil (Sta. Mara)
S.S. e X.0 polos seus vecios.

ldem Ab. e X.O. polo Reverendo Arcebispo de Santiago ldem ldem ldem
15,375
CALDEBERGAZO
Antas (Santiago)
Barcia (Sta. Ana) Caldelas (Sta. Olalla) Covelo (S. Sebastin)
99,750
Ardn (Sta. Mara)
Ab. e X.O. a do Reverendo ArcebisPO. ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem Ab. e S.S. e X.O. polo Reverendo Arcebispo, e Marquesa de Villar. 108,875
Bueu (S. Martio) Campo (Sta. Mara) Cangas (Santiago) Cela (Santiago) Coiro (Santiago) Darbo (Sta. Mara) Damaio (S. Pedro) Ermelo (Santiago) .Ho (Sto. Andrs) Moaa (S. Martio) Pieiro (S. Tom) Tirn (S. Xon) Veluso (Sta. Mara)
CARAMIAL
Caramial (Sta. Mara) Corrubedo (Sta. Mara) Xobre (Sta. Maraj Xuo (Sta. Marina)
S.S. e X.O. polo Marqus de Parga. ldem ldem ldem 28,125
CARBOEIRO
Carbia (S. Xon)
S.E. e X.O. polo Mosteiro de S. Martio de Santiago, Orde de S. Bieito.
17,250
Carboeiro (Sta. Mara) Xestoso (Sta. Mara)
ldem ldem
Saidres (S. Xoan) CARMOEGA Carmoega (S. Pedro)
ldem X.O. pola Obra Pa de S. Antonio de Melide S. Andrs, e D. Juan Mosquera, D. Joseph Taboada, e D. Juan Sisto Ab. e S.S. e X.O. polo Reverendo Arcebispo de Santiago e o Conde de Graxal.
5,500
CARRIL
Carril (Santiago)
1,375
CAXIDE
Dumaxe (S. Miguel) Loo (S. Mamede) Portodemouros (San Salvador)
S.S. e X.O. por D. Joseph Pardo.

ldem ldem
11,625 11,625
CEE
Cee (Sta. Mara)
S.E. e X.O. polo Arcediago de Trastmara. S.S. e X.O. polos

seus vecios.
7,625
CESAR
Cesar (S. Clemente)
11,230
ClRA
Aobre (S. Pedro) Bascuas (Sta. Mara) Boqueixn (S. Vicente)
S.S. e X.O. polos Condes de Altamira.

ldem S.E. e S.S. e X.O. a antecedentes, e outra polo Cabido de Santiago
Castro (S. Miguel)
S.S. e X.O. pola do Conde.
33
Cebreiro (S. Vicente) Cira (Sta. Eulalia) Codeso (Sta. Eula1ia) Dornelas (S. Martio) Foxns (S. Breixo) Fontes (Sta. Maria) Castrar (Sta. Maria)
ldem ldem ldem ldem ldem ldem Ab. e S.S. e X.O. a mesma e outra polo Cabido de Santiago
Enquerentes (S. Miguel) ldem
Gres (Santiago) Lamela (S. Miguel)
S.S. e X.O. polo do Conde

S.S. e X.O. a antecedente, outra polo Marqus de Santa Cruz.
120,250
Ledesma (S. Salvador)
S.E. e S.S. e X.O. a

do Cabido de Santiago, e o Conde de Altamira.
Loimil (Sta. Mara) Loxo (Sta. Mara) Oural (Sta. Mara) Ribeira (S. Pedro) Sergude (S. Breixo) Sabrexo (Sta. Mara)
S.S. e X.O. a o Conde

ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem S.E. e X.O. polo Cabido de Santiago. ldem 32,OO
.
CODESEDA
Subeira (Sta. Maria) Vilar (S. Miguel) Codeseda (S. Xurxo)
Liripio (S. Xon)
Sabucedo (S. Lourenzo) ldem COMBARRO Poiogrande (S. Xon) Ab. e X.O. polo Reverendo Arcebispo de Santiago. ldem
Poiopequeno (S. Salvador) CORCUBIN Ameixenda (Santiago) Bardullas (S. Xon) Brens (Sta. Eulalia) Buiturn (S. Tirso) Caberta (S. Fiz) Carnota (Sta. Columba) Codesos (S. Cristovo) Corcubin (S. Marcos) Dumbra (Sta. Olalla) zaro (Sta. Uxa) Frixe (Sta. Leocadia) Lario (S. Martio) Lires (Sto. Estevo) Morquitin (Sta. Mara) Olbeira (S. Martio) Olbeiroa (Santiago) Pereiria (S. Xulin) Salgueiros (S. Mamede) Serres (S. Xon) Tourin (S. Martio) CORDEIRO Abalo (S. Mamede)

ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem
S.S. e X.O. a o Conde.

Idem. Ab. e X.O. polo Reverendo Arcebispo de Santiago.
Dimo (S. Pedro) lsorna (Sta. Mara) Louro (Sta. Columba) Setecoros (Salvador) Valga (S. Miguel) Xanza (Sta. Mara) COTOBADE Almofrei (S. Lourenzo)
ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem
Augasantas (Sta. Mara) S.S. e X.O. polo Duque de Soutomaior. Borela (S. Martio) Carballedo (S. Miguel) Corredoira (S. Gregoria) Loureiro (Santiago) Rebordelo (S. Marti0) Sacos (S. Xurxo) Sacos (Sta. Mara) Tenorio (S. Pedro) Valongo (Sto. Andrs) Viascn (Santiago) DODRO E LESTROVE C.R. DUBRA Dodro (Sta. Mara) ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem
S.S. e X.O. polo Marqus de Bendaa S.S. e X.O. polo Marqus de Alcaizas.
ldem ldem ldem
7,250
Arabexo (Sta. Mara) Bembibre (S. Salvador) Coucieiro (S. Martio) Erbiou (S. CristoVO)
Niveiro (S. Vicente) Pramos (Sta. Mara) Pieiro (S. Mamede) Portomeiro (S. Cosme) Portomouro (S. CristoVO)
ldem ldem ldem ldem 1 15,500
S.E. e S.S. e X.O. a mesma e outra polo Mosteiro de San Martio de Santiago, Orde de S. Bieito.
ldem S.S. e X.O. a do Marqus. ldem ldem
Rial (S. Vicente) San Romn (Sta. Maria) Tapia (S. Cristovo) Vilario (S. Pedro) FARAMILLNS C.R. FEFINS Faramillns (Sta. Olalla) Besomao (Sta. Mara) Corbilln (S. Mamede) Fefins (S. Bieito) Leiro (S. Xon) Oubia (S. Vicente) Ribadumia (Sta. OlaIla) Vilario (Sto. Adrao) FISTERRA Duio (S. Martio)
Troitosende (Sta. Mara) ldem
S.S. e X.O. polo Marqus de Bobeda.

S.S. e X.O. polo Conde de Fefins.
ldem ldem ldem ldem ldem ldem Ab. e X.O. polo Reverendo Arcebispo de Santiago: ldem
0,875
23,625
Duio (S. Vicente)
37
Fisterre (Sta. Mara) Sardieiro (S. Xon) FOLGOSO Barbeirs (Sta. M-) Bon (Sta. Mara) Cardema (Sta. Mara) Deixebe (Sta. Mara) Frades (S. Martio) Galegos (S. Martio) Gndara (S. Miguel) Lesta (Sto. Andrs) Marzoa (S. Martio) Masos (S. Salvador) Moar (Santa Baia) Montaos (Sta. Cruz) Ordes (Sta. Mara) Oroso (S. Martio) Papocn (Sta. Mara) Parada (Sta. Maria) Pereira (Sta. Olaf la) Senra (Sta. Olalla) Vilamaior (Santiago) Vilaromariz (S. Toms) FURELOS Fureloc (S. Xon)
ldem ldem S.S. e X.O. polo Conde de Altamira. ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem O. e S.S. e X.O. pola Encomenda de Porto Marn, Relixin de S. Xon, e D. Fernando Bermdez. S.S. e X.O. por D. Vicente Caamao. 171,500
5,125
GOINS-C.R.
Lampn (Santiago)
4,750
38
GORGULLOS C.R.
Gorgullos (Sta. Eulalia)
Ab. e X.O. polo Reverendo Arcebispo de Santiago. S.S. e X.O. polo Marqus de Monte Sacro.
21,250
GRANXA
Granxa (S. Lourenzo)
4,375
HOZN E B A ~ A S Baas (S. Antoln)

ldem ldem 53,250
Nemia (S. Cristovo) Ozn (S. Martio) ILLA DE AROUSA C.R. lila de Arousa (S. Xu-
1 in)
S.E. e X.O. polo Mosterio de San Martio de Santiago, Orde de S. Bieito.

Ab. e X.O. polo Reverendo Arcebispo de Santiago. ldem ldem ldem ldem Ab. e X.O. polo mesmo Ab. S.E. e X.O. a mesma e outra polo Mosteiro da Armenteira, Orde de San Bernardo. Ab. e X.O. a do Reverendo Arcebispo.
7,375
LAAS
Cabanas (S. Miguel)
Fiopns (S. Pedro) Laas (Sta. Olalla) Logrosa (Sta. Olalla) Negreira (S. Xulin) LANZADA Adina (Sta. Mara) Armenteira (Sta. Mara)
27,125
Arra (S. Mauro)
n
1
Bordns (S. Pedro) Castrelo (Sta. Mara) Covas (Sta. Cristina) Dena (Sta. Eulalia) Dorrn (S. Xon)
ldem ldem ldem ldem Ab. e S.S. e X.O. a antecedente, e outra por D. Juan Mndez. ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem Ab. e S.S. e X.O. a mesma e outra polo Duque de Patino. Ab. e X.O. a do Reverendo Arcebispo. S.E. e X.O. polo Cabido de Santiago. Ab. e X.O. polo Reverendo Arcebispo de Santiago. ldem Ab. e X.O. polo mesmo. ldem 125,625
Gondar (S. Tom)

l
Grove (S. Vicente) Grove (S. Martio) Lores (S. Miguel) Meao (S. Xon)
l l
Nantes (Sta. Eulalia) Noalla (Sto. Estevo) Padrenda (S. Martio) Raxoo (S. Gregorio) Samieira (Sta. Mara) San Xenxo (S. Xes) Vilalonga (S. Pedro)
I I
Xil (Sta. Olalla)
LElLOlO
Leiloio (Sta. Mara)
6,250
LESTEDO E MONTESACRO
Lestedo (Sta. Mara)
10,625
Sarandn (S. Pedro) MAHA Ames (S. Tobas) Boulln (S. Miguel)
40
Covas (Sto. Estevo) Ons (Sta. Mara) Viceso (Sta. Mara) MALPICA Barizo (S. Pedro) Brntoas (S. Xulin) Cambre (S. Martio) Corme (Sto. Adrao) Malpica (S. Xulin) Vilanova (Santiso) Marn (Sta. Mara)
ldem ldem ldem Ab. e X.O. polo mesmo ldem ldem ldem ldem ldem
S.E. e X.O. polo Mosteiro de Oseira, Orde de San Bernardo.

ldem ldem
Marin (S. Xulin) Mogor (S. Xurxo) Medn (Sto. Estevo)
S.S. e X.O. por Don Diego Leis Riobo e D. Juan Domngciez. S.S. e X.O. polo Marqus de Valadares
Ab. e X.O. polo Reverendo Arcebispo de Santiago ldem ldem ldem ldem ldem ldem
10,375
MElRA C.R.
Meira (Sta. Olalla)
10,125
MELIDE
Abeancos (S. Cosme)
Baltar (Santiago) Castaeda (Sta. Mara) Castro (S. Tom) Goln (S. Xon) Groba (Sta. Mara) Maceda (S. Pedro)
Melide (S. Pedro) Melide (Sta. Mara) Orois (Sta. Cristina) Rendal (Sta. Mara) San Cibrao (S. Xon) Serantes (Sta. Olalla) Vilantime (S. Pedro) MENS Buo (Sto. Estevo) Cances (S. Martio) Cereo (Sta. Mara) Cerqueda (S. Cristovo) Cesu l las (Sto. Estevo) Condns (S. Paio) Cores (S. Martio) Coristanco (S. Paio) Mens (Santiago) Nemeo (S. Tom) Nins (S. Xon) Oca (S. Martio) Pazo (S. Salvador) Tallo (Sto. Andrs) Valencia (S. Pedro) Abell (Sto. Estevo)
,

ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem dem ldem Ab. e X.O. polo Reverendo Arcebispo de Santiago. ldem ldem ldem ldem
Aiazo (S. Pedro) Albixoi (S. Martio) nxeles (S. Mamede) nxeles (Sta. Mara)
Aa (S. Martio) Ardemil (S. Pedro) Armental (S. Martio) Boado (Santiago) Boimil (S. Miguel) Brates (S. Pedro) Bruma (S. Lourenzo) Buazo (Sta. Mara) Buscs (San Paio) Bascoi (Santiago) Calvente (S. Xon) Campo (Sto. Estevo) Cerdeiro (S. Pedro) Carres (S. Vicente) Castro (S. Sebastin) Cltigos (S. Xul in) Cerceda (S. Miguel) Cidadela (Sta. Mara) Corneda (S. Pedro) Cumbrao (Sta. Mara) Curtis (S. Vicente) Cutin (Sta. Mara) Dorme (S. Cristovo) Filgueira (S. Miguel) Folgoso (Sta. Cristina) Gatoi (S. Martio) Gonzar (Sta. Mara) Lanz (S. Mamede) Ledoira (S. Martio) Leira (Sta. Mara) Mercurn (S. Xon) Meca (S. Cristovo) Olas (S. Lourenzo)
ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem
Paderne (Santiago) Pasarelos (S. Romn) Poulo (S. Xulin) Rodeiros (S. Simn) Vilario (Sta. Mara) Visantoa (S. Martio) Vitre (S. Xon) Xuanceda (S. Salva-
Ab. e S.S. e X.O. a

antecedente, e outra por D. Juan Pimentel S.E. e X.O. polo Mosteiro de S. Marcos de Santiago, Orde de S. ~ i e i t o . ldem ldem ldem S.S. e X.O. polo Marqus de Montaos. ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem
cl or)
MEZONZO
Barbeito (S. Salvador)
Mezonzo (Sta. Mara) Prsaras (S. Pedro) Vilasantar (Santiago) MONTAOS Benza (S. Pedro) Campo (S. Xon) Castelo (Sta. Mara) Castenda (Sta. Mara) Chain (Sta. Mara) Leobalde (S. Cristovo) Morln (Sta. Mara) Numide (Santiago) Trazo (Sta. Mara) Vilouchada (S. Vicente) Xavestre (S. Cristovo)
S.S. e X.O. a mesma e outro por D. Domingo Varela.

S.S. e X.O. polo referido Marqus.
MONTES
Acibeiro (Sta. Mara)
Ab. e X.O. polo Reverendo Arcebispo de Santiago. ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem R. e X.O. pola S.M. ldem
Beariz (Sta. Mara) Caroi (Santiago) Castrelo (Sta. Maria) Castro (Sta. Eulalia) Cerdedo (S. Xon) Das Igrexas (Sta. Mara) Figueiro (S. Martio) Folgoso (Sta. Mara) Forcarei (S. Martio) Xirazga (S. Salvador) Lebozn (Sta. Cruz) Meaba (S. Xon) Millerada (S. Mamede) Montes (Madanela de) Parada (S. Pedro) ,Pardecoa (Santiago) Pedre (Sto. Estevo) Pereira (S. Bartolomeu) Presqueiras (Sta. Maria) Quintilln (S. Pedro) Quireza (S. Tom) Tomonde (Sta. Maria) Ventoxo (S. Nicols) MONZO E RESTAN DE Monzo (Sta. Mara) Restande (Sta. Mara)
14,250
MORAIME E BUXANTES
Buxantes (S. Pedro)
S.E. e X.O. polo Mosteiro de Santiago, Orde de S. Bieito.

ldem Ab. e X.O. polo Reverendo Arcebispo de Santiago ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem
48,625
Moraime (S. Xiao) MUROS Abelleira (Sto. Estevo)
Albite (S. Tom) Albores (S. Mamede) Antes (S. Cosme) Arcos (Santiago) Beba (S. Xulin) Campolongo (Sta. Cruz) Cando (Santiso) Carnota (S. Mamede) Cestaio (S. Miguel) Chacn (Santa Baia) Coiro (Sta. Mara) Corzn (S. Cristovo) Eiroa (S. Fiz) Entns (Sta. Leocadia) Entns (Sta. Mara) Entns (S. Orente) Esteiro (Sta. Mara) Fontecada (S. Martio) Louro (Santiago) Maroas (Sta. Mara) Matasueiro (S. Lourenzo) Muros (S. Pedro) Outeiro (S. Cosme)
Rial Roo (S. Xon) Sabardes (S. Xon) Tal (Sta. Mara) Tars (S. Xulin) Tora (S. Xulin) Valadares (S. Miguel) Muxa (Sta. Mara)
ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem Ab. e X.O. polo mesmo
1,O0
NANTN C.R.
Monte (S. Mamede)

Ab. e X.O. polo Reverendo Arcebispo de Santiago ldem ldem ldem ldem ldem ldem dem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem
9,125
NOlA
Argalo (Sta. Mara)
Artes (S. Xulin) Baroa (S. Pedro) Boa (S. Pedro) Caamao (Sta. Mara) Camboo (S. Xon) Carreira (S. Paio) Cures (Sto. Andrs) Frume (S. Martio) Goins (S.Sadurnio) Lousame (S. Xon) Miortos (S. Martio) Muros (S. Pedro) Nebra (S. Vicente) Noal (S. Vicente)
243,875
47
Barro (S. Breixo) Cesar (Sto. Andrs) Casoirado (Sta. Mara)

,
ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem S.S. e X.O. polo Conde de Ximonde Dona Mara de Aldao, e a do Conde de Graxal. S.S. e X.O. polo Conde de Graxal. ldem ldem ldem ldem ldem ldem 92,OO
Curro (Sta. Mara) Gargantns (S. Marti0) Laxe (S. Martio) Lamas (Sta. Cruz) Moraa (Sta. Xusta) Moraa (S. Lourenzo)
Perdecanai (Sta. Mara) Portas (Sta. Mara) Portela (S. Mamede) Rebn (S. Pedro) Romai (S. Xulin) Sains (S. Salvador) Valias (Sta. Cruz) PENELA Corcoesto (S. Pedro) Langueirn (S. Xulin) Riob (S. Martio) Sivarrdonda (S. Pedro) PILOO
.
S.S. e X.O. por D. Justo Manuel Varela.

ldem ldem ldem Ab. e X.O. polo Reverendo Arcebispo de Santiago 35,250
Obra (S. Tom)
Ollares (Sta. Mara) Piloo (Sta. Mara) Salgueiros (S. Pedro)
PIEIRO DE VALENZUELA
Pieiro (S. Xulin)
S.S. e X.O. por D. Josph Benito Valanzuela, Don Pedro de Otero e o Marqus de Santa Cruz.
S.E. e X.O. polo Den de Santiago. ldem
6,875
POBRA D O DEN
Lesn (Sta. Cruz) Pobra do Den (Santiago)
16,125
PONTEVEDRA
Alba (Sta. Mara)
Ab. e X.O. polo Reverendo Arcebispo de Santiago. ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem
Brtola (Sta. Colurnba) Bora (Sta. Maria) Campaou (S. Pedro) Cerponzns (S. Vicente) Cobres (Sto. Adrin) Cobres (Sta. Cristina) Figueirido (Sto. Andrs) Lerez (S. Salvador) Lourizn (Sto. Andrs) Marcn (S. Miguel)
PONTESAMPAIO
Canicouba (Sto. Estevo) Ab. e X.O. polo Reverendo Arcebispo de Santiago. Pontesampaio (Sta. Mara) ldem R. pola S. M.
15,375
PONTEULLA
Puenteulla (Sta. Mara) Vilanova (S. Pedro)
9,250 R. Ab. e X.O. polo Reverendo Arcebispo de Santiago. ldem ldem Ab. e S.E. X.O. a antecedente, e outra polo Convento dos Agustinos de Santiago. Ab. e X.O. a do Reverendo Arcebispo. ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem 112,125
QUINTA
Augasantas (S. Vicente) Buxn (S. Xon) Costa (S. Miguel) Cruces (Santa Mara)
Erbogo (S. Pedro) Ermedelo (S. Martio) Lampai (Sta. Mara) Loroo (Sta. Mara) On (Sta. Mara) Ribasar (Sta. Mara) Rois (S. Mamede) Seira (S. Lourenzo) Sorribas (S. Tom) Urdilde (Sta. Mara)
REFOXOS C.R.
Refoxos (S. Paio)
S.E. e X.O. polo Mosteiro de Acibeiro Orde de San Bernardo.
9,500
RIANXO
Abanqueiro (S. Cristovo) Arao (Sta. Eulalia) Asados (Sta. Mara) Bealo (S. Pedro! Cespn (S. Vicente) Lao (S. Xon Baptista) Lao (S. Xulin) Leiro (Sta. Mara) Macenda (S. Xon) Rianxo (Sta. Comba) Ribasieira (S. Fiz) Taragoa (S. Salvador)
Ab. e X.O. polo Reverendo Arcebispo de Santiago. ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem S.S. e X.O. polo Conde de Maceda. S.S. e X.O. polo Marqus de Vilagarca. ldem S.S. e X.O. polos seus vecinos. 1 1,O0
RlBA C.R.
Riba (S. Xon)
10,750
RUBINS
Cornazo (S. Pedro) Rubins (Sta. Mara)
SAlAR C.R.
Saiar (Sto. Estevo)
15,375
SANTA CRUZ DE RIBADULLA SANTIAGO (CAPITAL)
Ribadulla (Sta. Cruz)
S.S. e X.O. polo Marqus de Santa Cruz. Ab. e X.O. polo Arcebispo de Santiago. ldem
5,375
Arns (S. Martio) Eixo (S. Cristovo)
64,875
SESTO C.R.
Sesto (S. Cibrao)
S.S. e X.O. por D. joseph Varela.
3,500
SIGUEIRODO DEN SIGUEIRO DE SAN MART~N
Trasmonte (Sto. Estevo) S.E. e X.O. polo Den de Santiago. Barciela (Sto. Andrs)
6,875
S.E. e X.O. polo Mosteiro de San Martio de Santiago, Orde de San Bieito.
S.E. e X.O. polo Mosteiro de S. Xon de Poio, Orde de San Bieito S.S. e X.O. polo Conde de Maceda. ldem ldem R. e X.O. pola S.M. ldem ldem ldem R. e S.S. e X.O. pola mesma, e outra por D. Alonso Romero de Pazos. R. e X.O. a de S.M. ldem ldem Ab. e X.O. polo Reverendo Arcebispo de Santiago.
4,875
SlMES C.R.
Simes (Sta. Mara)
6,125
SOBRN
Catoira (S. Miguel) Oeste (Sta. Eulalia) Sobrn (S. Martio)
17,500
SONEIRA
Anos (Sto. Estevo) Borneiro (S. Xon) Brandomil (S. Pedro) Cndoas (S. Martio) Moo (S. Tirso)
Nantn (S. Pedro) Pazos (S. Clemente) Zas (Sto. Andrs) TABEIRS Agar (Sta. Maria)
54
Ancorados (S. Pedro) Ancorados (S. Tom) Arca (S. Miguel) Barbude (S. Martio) Berres (S. Vicente) Callobre (S. Martio) Cereixo (S. Xurxo) Curantes (S. Miguel) Guimarei (S. Xulin) Lamas (S. Breixo) Moreira (S. Miguel) Nigoi (Sta. Mara) Olives (Sta. Mara) Orazo (S. Pedro) Parada (S. Pedro) Paradela (Sta. Mara) Remesar (S. Cristovo) Ribeira (Sta. Maria) Ribela (Sta. Maria) Riob (S. Martio) Rubn (Sta. Mara) Souto (Sto. Andrs) Vinseiro (Sta. Cristina) TOXOSOUTOS Barro (Sta. Cristina)
ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem
Pardemarn (sta. Eulalia) ldem
S.E. e S.S. e X.O.

polo Mosteiro de Sobrado, Orde de S. Bernardo, o Cabido de Santiago, e o Marqus de Mos.
Lesende (S. Martio) Roo (Sta. Mara) Toxosoutos (S. Xusto)
S.E. e X.O. a do Mosteiro

ldem ldem
48,750
TRASDEZA
Abades (Sta. Mara)
Ab. e S.E. e X.O. polo Reverendo Arcebispo e o Cabido de Santiago. Ab. e X.O. a do referido Arcebispo. ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem Ab. e S.S. e X.O. por D. Juan Antonio de Neyra; D. Joseph Caamao, o Marqus de Santa Cruz, e a do Reverendo Arcebispo.
Breixa (Santiago) Castro (S. Mamede) Cerbaa (S. Salvador) Chapa (S. Cibrao) Cortegada (Sta. Mara) Escuadro (S. Salvador) Fiestras (S. Martio) Graba (S. Miguel) Laro (S. Salvador) Manduas (San Tirso)
Margaride (S. Pedro Fiz) A. e X.O. polo referido Arcebispo. Martixe (S. Cristovo) Moalde (S. Mamede) Negreiros (S. Martio) ldem ldem Ab. e S.E. X.O. a antecedente e outra polo Arcediago de 11 7,125
Oleiros (S. Miguel) Pazos (S. Martio) Ponte (S. Miguel)
Deza. Ab. e X.O. a do referido Arcebispo. ldem Ab. e O. e X.O. a mesma e outra pola Encomenda de Beade, relixin de S. Xon. Ab. e X.O. a do referido Arcebispo.
Rellas (S. Martio) Siador (S. Miguel) Silleda (Sta. Olalla) Taboada (Santiago) Vilar (S. Martio)
ldem ldem ldem ldem
VAL DE BARCIA
Beira (Sta. Mara) Montouto (Sta. Mara)
ldem
S.S. e X.O. polo Conde de Altamira, e D. Fructuoso Varela. S.S. e X.O. a do Conde e outra polo Marqus de Figueiroa.
S.S. e X.O. a do mesmo Conde. ldem
Paleo (Sto. Estevo)
Quembre (S. Pedro) Sumio (Santiago)
VEA
Aguins (Sta. Mara) Baamonde (Sta. Mara) Baloira (S. Salvador) Barcala (Sta. Maria)
Ab. e X.O. polo referido Arcebispo. ldem ldem ldem
Barcala (S. Miguel) Cora (S. Miguel) Couso (Sta. Mara) Figueiroa Frades (Sta. Mara) Luci (Sta. Maria) Matalobos (Sta. Olalla) Santeles (S. Xon) Teo (Sta. Mara) Toedo (S. Pedro) Vea (Sto. Andrs) Vea (Sta. Cristina) Vea (S. Xurxo) Vea (S. Xulin) Vilario (S. Toms) VElGA Arnois (S. Xulin)
ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem Ideni ldem
89,250
S.E. e X.O. polo Cabido de Santiago.

Ab. e X.O. polo mesmo ArcebisPO. ldem ldem ldem Ab. e S.S. e X.0 a mesma e outra Joseph Somoza. Ab. e X.0 polo mesmo Arcebispo ldem ldem
3,375
VENTOSA
Baa (S. Pedro)
Bais (S. Paio) Esperante (S. Cibrao) Ferreiro (S. Pedro) Gurgueiros (S. Miguel)
Lamas (S. Mamede) Merln (S. Pedro) Santa Comba (S. Xon)
76,625
Val (Sta. Mara) Ventosa (Sta. Mara) Vilario (Sta. Mara) VI LAGARC~A Barrantes (Sto. Andrs)
ldem ldem ldem
S.S. e X.O. polo Marqus de Vilagarcia.

1 1,o0 ldem X.O. a mesma, e outro polo Marqus de la Sierra. Ab. e X.O. polo referido Arcebispo ldem ldem ldem ldem Ab. S.S. e X.O. a mesma e outra por seus vecios. Ab. e X.O. polo mesmo Arcebispo. ldem ldem Ab. e S.S. e X.0 a antecedente, e outro por D. Antonio Troncoso. Ab. e X.O. a do referido Arcebispo ldem ldem ldem 70,OO
Fonte Carmoa (S. Pedro) ldem Sobradelo (S. Salvador) Vilagarca (Sta. Olalla)
VILANOVA D E AROUSA
Andrs (S. Lourenzo) Bain (S. Xon) Bamio (S. Xs) Briallos (S. Cristovo) Caleiro (Sta. Mara) Cea (S. Pedro)
Godos (Sta. Mara) Godos (Santiago) Lantao (S. Pedro) Lois (S. Fiz)
Paradela (Sta. Mara) Soloveira (S. Fiz) Tremoedo (Sto. Estevo) Vilanova de Arousa
59
VlLAR DE FERREIROS
Pezobre (S. Cristovo) Ribadulla (S. Vicente)
S.S. e X.O. por Don Joseph Pimentel.

ldem S.S. e X.O. polo Conde de Altamira. ldem ldem ldem ldem ldem ldem
7,750
VlMlANZO
Baio (S. Martio) Bamiro (S. Mamede) Berdoias (S. Pedro) Brandoas (Sta. Mara) Calo (S. Xon) Camarias (S. Xurxo) Cambeda (S. Xon) Carantoa (S. Xon)
S.S. e X.O. por Don Diego Carantoa, o Conde de Maceda e o Conde de Altamira.
Carns (S. Cristovo) Carreira (Sanfiago) Castrelo (S. Martio) Castro (Sto. Adrao)
S.S. e X.O. as dos dous Condes. S.S. e X.0 a do Conde de Altamira.

ldem S.S. e X.0 a mesma e outra D. Joseph de Leis. S.S. e X.O. as dos Condes de Altamira e Maceda
Cereixo (Santiago)
Concieiro (S. Pedro)
S.S. e X.0 por D. Benito Agar e a do Conde de Altamira. S.S. e X.O. a do mesmo Conde.
ldem
Esto (S. Xon) Folente (S. Pedro)
Gndara (Sta. Mara)
S.E. e S.S. e X.O. a antecedente e outra polo Mosteiro de Sobrado, Orde de S. Bernardo. S.S. e X.O. a do Conde Altamira.
ldem ldem ldem ldem ldem ldem
Lamas (Sta. Mara) Laxe (Sta. Mara) Leis (S. Pedro) Mira (Sta. Mara) Nande (S. Simn) Porto (S. Pedro) Roma (Sta. Mara) Salto (Sta. Mara) Santa Mara da O. (Sta. Mara da O) Sarces (S. Mamede) Serramo (S. Sebastin) Serrantes (Sta. Mara) Soesto (Sto. Estevo) Tines (Sta. 0lal.la) Traba (Santiago) Treos (S. Miguel) Vilaestose (S. Cibrao) Vilar (S. Pedro) Vimianzo (S. Vicente) Xavia (Sta. Mara) VISO Lagartns (Sto. Estevo)
S.S. e X.0 a dos dous Condes. S.S. e X.O. a dos dous Condes.
ldem ldem ldem ldem ldem dem ldem ldem ldem dem ldem
357,625
S.S. e X.0 polo Marqus de Aranda.

ldem ldem 17,OO
Ousande (S. Lourenzo) Somoza (Sto. Andrs)
Tabeirs (Santiago) XALLAS Aln (Sta. Mara)
ldem Ab. e S.S. e X.O. polo Reverendo Arcebispo de Santiago, e o Marqus de Parga. Ab. e X.0 polo Reverendo Arcebispo. ldem ldem ldem ldem ldem dem ldem ldem
,
Anxeriz (Sta. Mara) Arantn (S. Vicente) Barro (Sta. Maria) Bazar (S. Mamede) Couso (S. Miguel) Cuns (S. Xs) Entrecruces (S. Fiz) Grixoa (S. Martio) Grixoa de Esternande (S. Martio) Loroo (Santiago)
Ab. e S.S. e X.O. a mesma e outra por D. Vicente Caamao. Ab. e X.O. a do Reverendo Arcebispo ldem Ab. e X.O. polo mesmo. ldem ldem ldem Ab. e S.E. e X.O. a antecedente, e outra polo Mosteiro de Sobrado, orde de S. Bernardo.
Malln (S. Cristovo) Marcelle (Sta. Cristina) Meaos (S. Martio) Montouto (Sta. Mara) Padreiro (S. Salvador) Pereira (Sto. Andrs) Sta Sabina (S. Xulin)
271,675
Sta Comba (Sta. Comba) ldem
XURISDICCIN FRECUES~A
Ser (S. Pedro) Suevos (S. Mamede) Vilamaior (Sta. Mara) Xallas (S. Pedro) XAVIA Castro (Sta. Eulalia)
SEOR~O
Ab. e X.O. a do Reverendo Arcebispo. ldem ldem ldem

ldem ldem ldem ldem 31,125
Ferreira (Sta. Mara) San Xusto (S. Xulin) Verdes (Sto. Adrao) Xavia (S. Toms) XEVE Berducido (S. Martio) Xeve (Sto. Andrs) Xeve (Sta. Mara) XORNES C.R. Xornes (S. Xon)
S.S. e X.O. por D. Gaspar Bermdez.

ldem ldem Ab. e X.O. polo Reverendo bispo de Mondoedo. 26,875
10,OO
XlRO DA ROCHA
Ameixenda (Sta. Mara) Ab. e X.O. polo Reverendo Arcebispo de Santiago. Andeade (Santiago) Bidudo (Sta. Mara) Branda (Sta. Leocadia) Busto (S. Pedro) Calvos de Socamio (S. Martiof Calo (S. Xon) ldem ldem ldem ldem ldem ldem
63
~arcacja (S. Pedro) Circes (Sta. Mara) Conxo (Sta. Mara) Cornado (S. Tirso) Fao (Sta. Uxa) Fecha (Sta. Cristina) Fecha (S. Xon) Figueiras (Sta. Mara) Grixoa (Sta. Mara) lllobre (Sto. Andrs) Lamas (Sta. Marta) Larao (S. Martio) Luou (Sta. Mara) Novefontes (Santiago) Ons de Cacheirac (S. Simn)
ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem
A CORUNA
A provincia da Corua conta con 96 freguesas repartidas en 1 7 xurisdiccins, 7 Coutos Redondos, unha cidade (A Corua) e unha vila (Cain). Como temos dito na Provincia de Santiago o parcelario xurisdiccional non presenta unha adaptacin dos seoros s estructuras xeogrficas do pas; deste xeito un idades morfolxicas ben definidas como o Val de Bergantios ou as Marinas aparecen divididas en moitas xurisdiccins que se superpoen e mesturan indiferentemente s condicionamentos naturais. Por outra parte, a variedade xurisdiccional dende o punto de vista de extensin ou poboacin , na Corua, tan variada coma no resto de Galicia. Hai xurisdiccins e coutos cunha soa freguesa como o couto de Temple con 0,750 km2ou a xurisdiccin de Ssamo con 3,8 km2 e outras como a da Corua con 25 freguesas e 135 km2. Unhas teen unidade territorial como Miraflores e outras estn divididas en tenzas illadas como Bergantios. Con respecto s seoros a provincia de Corua presenta a particularidade, igual c provincia de Betanzos de carecer de seoros de Abadengo e Ordes. O seoro Secular o dominio mis extenso, cun 55,2% das freguesas que se espallaban por toda a provincia. O seor secular mis importante era o Conde de Lemos que abrangua 1 4 freguesas especialmente asentadas na martima xurisdiccin de Miraflores.
O rei era o meirande seor xurisdiccional da provincia e o seu seoro representaba o 39,5% das freguesas e localzase totalmente nas xurisdiccins da capital de Bergantios. Mis cativa representacin tia o seoro eclesistico co
5,2% do total da parroquias da provincia, case que todas en mans do Mosteiro de S. Martio de Santiago.
Os citados coa Provincia de Santiago. Con Betanzos os lmites van entre os municipios de Cambre e Carral deixando a parroquia de S. Pedro de Crendes na xurisdiccin da Corua, desde aqu divide o municipio de Cambre deixando a parroquia e couto redondo de S. Cibrao de Bibres e S. Salvador de Cecebre na xurisdiccin e provincia de Betanzos. Desde aqu toma os Imites entre os municipios de Cada e Bergondo, partindo o municipio de Cada e deixando as parroquias de Mosteirn, Osedo, Sada, e Carboedo de xurisdiccin de Miraflores na provincia na Corua e acadando a costa preto da punta da Caboteira. Estes lindes dan antiga provincia da Corua unha extensin de 787,3 km2e unha poboacin segundo o censo de Floridablanca de 49.956 habitantes o que d unha densidade de 63,4 habitantes1 km2 repartidos nas xurisdiccin que de seguido sinalamos coa indicacin das freguesas, seoros e km2 que abrangue cada unha.
Burgo, O (Santiago) Castelo (Santiago) Celas (Sta. Mara)
ldem ldem R. e S.S. X.O. pola Sa Maxestade e Antonio Pedrosa. R. e X.O. pola Sa Maxestade. R. pola Sa Maxestade. ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem S.S e X.O. Marqus de Astorga
Corua. Cidade e Capital Crendes (S. Pedro) Culleredo (Sto. Estevo) Elvia (S. Vicente) Laas (Sta. Mara) Ledoo (S. Pedro) Meixigo (S. Lorenzo) Orro (S. Salvador) Oza (Sta. Mara) Pastoriza (Sta. Mara) Sigrs (Santiago) Sueiro (Sto. Estevo) Veiga (S. Silvestre) Vigo (Sta. Mara) Visma (S. Pedro) Vias (S. Cristovo) ENCROBAS Cerceda (S. Martio) Encrobas (S. Romn)
S.S. e X.O. Marqus de de Astorga e D. Lucas Snchez de Boado.

S.S. e X.O. Marqus de Astorga e D. Lucas Snchez de Boado.
S.S. e X.O. Dona Joaquina de Oca.
Queixas (Sta. Mara)
ERBOEDO
Berdillo (S. Lorenzo)
Chamn (Sta. Eulalia) Erboedo (Sta. Mara) Lendo (S. Xulin) Lemaio (Sta. Maria) Monteagudo (S. Tom) FOLGOSO Mercurn (S. Clemente)
ldem ldem ldem ldem ldem S.S. e X.O. Marqus de Astorga. S. S. e X.O. Conde de Amarante. S.S. e X.O. Bernardo Basadre. S.S. e X.O. Conde de Lemos. ldem S.S. e X.O. Conde de Lemos e Antonio Pedrosa. S.S. e X.O. Conde de Lemos. ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem
13,37
LOUREDA
Loureda (Sta. Mara)
15,75
MEIRAMA C.R.
Meirama (Sto. Andrs)
9,70
MIRAFLORES
Afoz (Sta. Leocadia) Dexo (Sta. Mara) Corneda (S. Martio)
Is (S. Xurxo) Lins (Sta. Eulalia) Maianca (S. Cosme) Meirs (S. Martio) Mondego (S. Xulin) Nos (S. Pedro) Oleiros (Sta. Mara) Ruts (Sta. Mara) Serantes (S. Xulin) Soeiro (S. Xulin)
64,41
Veigue (Sta. Columba) MONTEMAIOR C. R. Montemaior (Sta. Mara Madanela)
ldem S.S. Jos Bermudez Villardefrancos e D. Ramn Pardil las. S.S. e X.O. D. Jos Bermudez Figueroa e D. Jos Ulloa. S.S. e X.O. Dona Joaquina de Oca. S.E. e X.O. Mosteiro de S. Marto de Santiago. ldem S.S. e X.O. Jos Ignacio Quiroga.
MORS
Mors (Sto. Estevo)
OSEIRO C.R.
Oseiro (Santiso)
RUS
Rus (Sta. Mara)
Viladabade (S. Ciprin)
SSAMO
Ssamo (S. Martio)
SOANDRES
Soandres (S. Pedro) Sorrizo (S. Pedro)
S.E. e X.O. Mosteiro S. Martio de Santiago. ldem
SUEVOS C.R.
Suevos (S. Martio)
S.S. e X.O. D. Bernardo del Rio.

S.S. e X.O. D. Jos Codero. S.S. e X.O. Conde Graxal. ldem
TEMPLE C.R.
Temple (Sta. Mara)
VILARPREGO
Andoio (S. Mamede) Bardaos (Sta. Mara)
Cabaleiros (S. Xulin) Rods (S. Martio) Tordoia (S. Xon) Xesteda (Sta. Columba)
ldem ldem ldem

S.S. e X.O. Conde Graxal e D. Jos Rey.
77
S.E. = Seoro Eclesistico S.S. = Seoro Secular X.O. = Xurisdiccin Ordinaria R. = Reguengo C.R. = Couto Redondo
BETANZOS
BETANZOS
A provincia de Betanzos conta con 253 freguesas que comprendan 43 xurisdiccins, 9 Coutos Redondos, unha cidade (Betanzos) e 10 vilas: Ares, Cabanas, Ferrol, Craa, sada, Mugardos, Neda, Pontedeume, As Pontes de Garca Rodrguez e Santa Mara de Ortigueira.
Parellamente 6s outras provincias tampouco Betanzos presenta ningunha adaptacin do parcelario xurisdiccional marco natural. Deste xeito unha comarca de tan grande personalidade como as Marinas chase repartida nunha ducia de xurisdiccins, e outro tanto ocorre nas outras comarcas da provincia. Por outra parte a diferenciacin xurisdiccional tanto dende o punto de vista de dependencia de Coberno o persoal coma o relativo extensin e poboacin Betanzos tan variada coma no resto de Calicia. Hai xurisdiccins 1 freguesa e 2,5 km2 e outras de 55 freguesas e de 244 km2 como a da capital. Con respecto s seoros, Betanzos presenta a particujaridade de carecer de seoro de Abadengo e Ordes. O seoro Secular e o dominio mis extenso, sobre 156 freguesas que representa o 60,2% do total provincial e o mis importante seor desta provincia era o Conde de Lemos que abrangua 87 freguesas dicir mis do 33% do total provincial especialmente asentado na zona costeira dende Miraflores por Neda, Pontedeume, Ferrol e Cedeira. Segua na porcentaxe de seoro o Reguengo que tia unha representacin mis ampla que noutras provincias co 27,7% enclavado especialmente nas xurisdiccins da capital, de Caaveiro e de
77
O seoro Eclesistico representa o 12% en mans, especialmente dos Mosteiros de Monfero, Sobrado e Cabido de Santiago.
Lmites coas provincias da Corua e Santiago os xa citados. A Provincia de Betanzos comeza a dividirse da de Mondoedo oeste de Estaca de Bares coincidindo os seus Imites cos municipais de Man e Ortigueira deixando sen embargo a parroquia de Sta Mara de Maan nesta provincia, continan cara sur sobre a Serra do Faladoiro ata o Acibeiral. Dende este punto os lindes corren cara oeste sobre os Imites dos municipios actuais primeiro de Ortigueira e Pontes e despois Somozas e Pontes ata o Monte Pico preto da escombreira de lignitos cortando o municipio de Pontes e deixando as freguesas de Seixo, Goente, Ribadeume, Vermui, Frieira e Eume na xurisdiccin de Caaveiro. Despois seguen os Iindes entre os municipios de Monfero e Xermade ata a Pena de Egua onde fai un xiro cara oeste para deixa-las freguesas de S. Pedro de Buriz e Labrada d o municipio de Guitiriz na xurisdiccin de Monfero logo acabalan os lindes sobre a Serra de Montouto entre os municipios de Sobrado e Cuitiriz e contina polos cumios da Serra da Serpe ata acada-la Serra de Bocelo e chegar s Imites dos municipios de Sobrado e Boimorto; torce cara norte deixando as parroquias de Sta Cristina de Folgoso e mis adiante a de Sta Mara de Cidadela na xurisdiccin de Mesa e provincia de Santiago. Resta suilar tres grandes enclaves xeogrficos que tia a provincia de Betanzos dentro da provincia de Lugo correspondentes s freguesas de Sta M q e Cabreirs, que era da xurisdiccin das Pontes de Garca Rodrguez, outro a freguesa de S. Mamede de Vilapedre e o terceiro as freguesas de Santabaia de Rioaveso e S. Lourenzo de rbol, mbalas das tamn da xurisdiccin de rbol e provincia de Betanzos. D e acordo con estes Imites a provincia de Betanzos acada 2.454 km2unha poboacin de 134.683 hab. o que Ile d unha densidade relativa de 54,6 hab./km2.
ABEGONDO
Abegondo (Santa Baia) Folgoso (Sta. Dorotea)

ldem 13,375
ANCA
Anca (S. Pedro) Viladonelle (Sto. Antonio)
S.S. e X.O. polo Conde de Lemos

ldem
11,125
RBOL
rbol (S. Lourenzo) Rioaveso (Santa Baia) Vilapedre (S. Mamede)

ldem ldem S.E. e X.O. polo mesmo Cabildo. ldem ldem
78,625
ARES
Ares (S. Xos) Camouco (S. Vicente) Cervs (S. Pedro) Babo (Sta. Marta)
S.E. e S.S. e X.O. polo Convento de San Domingo da Corua, Don joseph Baales, Don Antonio Pedrosa, e Don Ramn de Seixas.
R. Corrixidor pola S.M. ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem
2,500
BETANZOS
Betanzos (Santiago) Arme (S. Vicente) Bergondo (S. Salvador) Borrifns (S. Pedro) Bragade (S. Mamede) Brabo (S. Martio) Cabanas (S. Xulin) Ces (Santa Baia) Cecebre (S. Salvador)
Cerneda (S. Salvador) Cines (S. Nicols) Coirs (S. Xulin) Colantes (S. Salvador) Cortin (Sta. Mara) Cos (Sto. Estevo) Cua (Sta. Mara) Dordao (Sta. Mara) Espenuca (Santa Baia) Figueiredo (Sta. Mara) Figueiroa (S. Miguel)
SEOR~O
ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem
Km2
Cullergondo (Sta. Mara) ldem
R. e S.S. Corrixidor idem, e X.O. polo Marqus de Figueroa. R. Corrixidor pola S.M.
ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem
Filgueira (S. Pedro) Leiro (Santa Baia) Limin (S. Salvador) Loureda (Sto. Estevo) Mandaio (S. Xulin) Meangos (Santiago) Mondoi (Sta. Cruz) Moruxo (S. Vicente) Obre (Sto. Andrs) Ois (Sta. Mara) Ois (Santiago) Piadela (Sto. Estevo) Pontelas (Sta. Mara) Porzomillos (S. Pedro) Precedo (Sta. Mara) Probaos (Santa Baia) Quintas (Sto. Estevo)
80
Requin (Santiago) Rois (Sta. Maria)
ldem R. e S.S. Corrixidor idem, e X.O. por D. Lucas Snchez de Bode. R. Corrixidor o mesmo. ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem
244,475
Salto (S: Toms) Sarandns (Sta. Mara) Souto (Sta. Mara) Tabeaio (S. Martio) Tiobre (S. Martio) Trasanquelos (S. Salvador). Vigo (S. Vicente) Vixoi (S. Fiz) Vilacova (S. Tom) Vilozs (S. Salvador) Vias (S. Pantalen) Vias (S. Pedro) Vins (S. Salvador) Vivente (Sto. Estevo) Vizoo (S. Pedro) BRIBES C.R. Bribes (S. Cibrao)
S.E. e S.S. X.O. polo Mosteiro de S. Martio de Santiago, Orde de S. Bieito.

R. e X.O. pola S.M. ldem ldem ldem ldem ldem
3,750
CAAVEIRO
Bermui (Santiago) Caaveiro (S. Braulio) Cabalar (Sta. Mara) Cabanas (Sto. Andrs) Capela (Santiago) Erns (Sto. Estevo)
Eume (S. Pedro) Faeira (S. Pedro) Goente (S. Martio) Queixeiro (S. Xurxo) Ribadeume (Sta. Mara) Salto (Sta. Cruz) Seixo (S. Xon) Soaserra (Santa Baia) Taboada (Sta. Mara) CALLOBRE E VILACH Callobre (S. Xon) Vilach (Sta. Mara) CASARES C.R. Casares (S. Xon)
ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem S.S. X.O. por D. Xusto Gabriel Tenreiro. ldem
14,750
S.S. X.O. por D. Gaspar Maldonado.

S.S. X.O. polo Conde de Lemos.
ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem Idem ldem ldem ldem
7,750
CEDEIRA
Abade (Santiago) Bardaos (Sta. Mara) Cedeira (Sta. Mara) Cervo (Santa Baia) Esteiro (S. Fiz) Labacengos (Sta. Mara) Loira (S. Pedro) Moeche (S. Xon) Montoxo (S. Xulin) Pantn (Santiago) Pieiro (S. Cosme) Rgoa (Sta. Mara) Vilaboa (S. Vicente)
Vilarrube (S. Martio) CERDIDO Cerdido (S. Martio)
ldem S.E. e S.S. X.O. polo Colexio de Gramtica, Conventos de Santo Domingo, e S. Francisco da Vila de Viveiro e o Marqus de San Sadurnio. S.S. X.O. por D. Antonio Ordez.
44,750
CODESOSO
Codesoso (S. Miguel)
11,375
CURTIS
Curtis (Santa Baia)

ldem ldem ldem ldem ldem ldem S.S. X.0 a do Conde, e outra por D. Domingo Valeiro. S.S. X.O. por D. joseph Ramn Quiroga. ldem
33,125 18,625
DONIOS ESMELLE
Donios (S. Romn) Covas (S. Martio) Esmelle (S. Xon) Leixa (S. Pedro) Marmancn (S. Pedro) Maria (S. Xurxo) Vilar (Sta. Maria)
32,350
FERVENZAS
Fervenzas (S. Vicente) Rodeiro (Sta. Mara)
33,625
FERROL E GRAA
Ferrol (Santiago) Graa (Sto. Andrs)
R.A.M. pola S.M. ldem
10,500
83
FISTEUS
Fisteus (Sta. Mara)
S.S. X.O. por D. Antonio Varela. S.S. X.O. por D. Xusto Gabriel Tenreiro. ldem ldem S.S. X.O. por D. Xos Ramn Quiroga. S.S. X.O. polo Conde de Lemos. S.S. X.O. polo Marqus de Figueroa. S.S. X.O. polo Marqus de Figueroa. S.S. X.O. polo Conde de Lemos. ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem S.S. X.O. ldem ldem
45,375
LElRO
Carantoa (S. Xulin) Castro (Sta. Mara) Leiro (S. Salvador)
10,500
l
7,250
MABEGONDO C.R. MANDI C.R.
Mabegondo (S. Tirso)
Mandi (Sta. Uxa)
9,250
MAN C.R.
Man (Sta. Mara)
11,250
MNTARASC.R.
Mntaras (Sta. Mara)
MIRAFLORES
Carnoedo (Sto. Andrs) Gusamo (Sta. Mara) Horto (S. Martio) Lubre (S. Xon) Mosteirn (S. Nicols) Osedo (S. Xulin) Ouces (S. Xon) Sada (Sta. Mara) Sergude (S. Xulin)
MOECHE
Moeche (Sta. Cruz) Moeche (S. Xurxo)
18,250
MONFERO
O Buriz (S. Pedro)
S.E. X.O. polo Mosteiro de Monfero, Orde de S. Bernardo.

ldem ldem ldem ldem
194,750
Labrada (Sta. Mara) Monfero (S. Fiz) Monfero (Santa Xuliana) Xestoso (Sta. Mara)
MUGARDOS
Mugardos (S. Xulin)
S.E. X.O. polo Convento de Montefaro, Orde Terceira de S. Francisco.
3,125
MUNIFERRAL
Fes (S. Pedro) Muniferral (S. Cristovo)
S.E. X.O. polo Cabido
S.E. e S.S. X.O. a do Cabido, e outro por D. Lucas Pereira.

S.S. e X.O. polo Conde de Lemos. ldem
Ferreira (S. Paio) lgrexafeita (Sta. Mara) Lamas (S. Xulin) Narao (Sta. Mara) Recemal (Sta. Mara)
ldem ldem
NARN C.R.
Narn (S. Xulin)
S.S. X.O. polo Marqus de Castelar.

S.S. X.O. polo Marqus de Castelar.
Neda (S. Nicols) Neda (Sta. Mara)
85
OZA
Lesa (Sta. Maria)
S.E. X.O. polo Mosteiro de S. Martio de Santiago, Orde de S. Bieito.

ldem ldem
1 6,375
Oza (S. Pedro) Rigueira (Sta. Mara) PARADA Bandoxa (S. Martio) Parada (Sto. Estevo) Reboredo (Santiago) PEDROSO Doso (S. Lourenzo) Pedroso (S. Salvador) PERBES Perbes (S. Pedro) Vilanova (S. Xon) Vilamaior (S. Pedro) PONTEDEUME Andrade (S. Martio) Barallobre (Santiago) Bemantes (S. Tom) Breamo (S. Miguel) Centroa (Sta. Mara) Fene (S. Salvador) Franza (Santiago) Granda1 (S. Pedro) Guimil (S. Cristovo) Laraxe (S. Mamede) Limodre (Santa Baia)

ldem ldem 13,750
S.S. X.O. polo Marqus de S. Saturnino.

ldem S.S. X.O. polo Marqus de Alcaizas. ldem ldem
14,250
12,500
S.S. A.M. polo Conde de Lemos.

S.S. A.O. polo mesmo.
S.S. A.M. ldem
S.S. A.M. e O. ldem

S.S. A.M. ldem
S.S. A.O. ldem

ldem S.S. A.M. e O. ldem ldem
S.S. A.M. e O. ldem

ldem 107,625
Magalofes (S. Xurxo) Manios (S. Salvador) Me (S. Vicente) Mio (Sta. Mara) Noguerosa (S. Cosme) Ombre (Sta. Mara) Perlo (Sto. Estevo) Pieiro (S. Xon) Porto (S. Martio) Sillobre (Sta. Maria) Torres (S. Xurxo) Vilamateo (Santiago) Vilar (S. Pedro) AS PONTES DE GARC~A RODR~GUEZ Cabreiros (Sta. Maria)
ldem ldem S.S. A. M. ldem ldem ldem ldem S.S. A.O. lclem S.S. A.M. ldem Idem
Pontedeume (Santiago) S.S. A.M. e O. ldem
S.S. A.O. ldem

S.S. A.M. e O. ldem ldem S.S. A.M. ldem S.S. e X.O. polo Conde de Lemos. Idem ldem ldem ldem Idem 170,500
Deveso (Sta. Mara) Espiaredo (Sta. Mara) Freixo (S. Xon) As Pontes de G . Rodrguez (Sta. Mara) Vilavella (Sta. Mara) PRUZOS Adragone (Santiago) Ambroa (S. Tirso) Churri (S. Martio) Coruxou (S. Salvador) Irixoa (S. Lourenzo) Paderne (S. Xon) Via (Santa Baia) Verns (Sta. Mara)

ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem 64,250
REGUELA C.R.
Reguela (S.Vicente)
ldem
3,500
SANTA CECILIA C.R.
Trasancos (Sta. Cecilia)
S.S. X.O. por D. Joseph Bermdez Vilardefrancos.
2,250
SANTA MARTA DE ORTlGUElRA
Barbos (S. Xulin) Cltigos (S. Xulin)
S.S. X.O. polo Marqus de Astorga.

ldem
Couzadoiro (S. Cristovo) ldem Cua (Santiago) Devesos (S. Salvador) Ermo (S. Xulin) Espasante (S. Xon) Fes (S. Pedro) Freires (S. Pablo) Insua (S. Xon) Ladrido (Santa Baia) Landoi (Santiago) Loiba (S. Xiao) Lua (Sta. Mara) Mera (Sta. Mara) Mera (Santiago) Mosteiro (S. Xon) Pedra (Sta. Mara) ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem 247,125
San Claudio (Sta. Mara) ldem Santa Marta de Ortigueira Senra (San Xiao) Veiga (Sto. Adrao) ldem ldem ldem
SOMOZAS E MERO1
Somozas (Santiago Ser)
S.S. X.O. por Don Gregorio Santiso, Don Juan Tizn, o Marqus de San Saturnino, e o Conde de Maceda.
S.S. X.O. polo Marqus de Castelar. ldem ldem ldem
48,500
TRASANCOS
Atios (S. Mamede) Avio (S. Miguel) Castro (Sta. Mara) Lago (Santiago)
Lourido (S. Bartolomeu) ldem Meirs (S. Vicente) Sequeiro (Sta. Mara) Taraza (S. Tom) Valdetires (S. Martio) Valclovio (Santa Baia) ldem lclem ldem ldem ldem
VAL
Val (Sta. Mara a Maior) S.S. X.O. por D. Pedro Pardo, D. Albaro Pita, o Conde de Maceda, e o Marqus de S. Saturnino. Vigo (S. Xulin) Vilamoral (S. Xon) S.S. X.O. polo Conde de Maceda. ldem
13,250
VILAMOREL
12,375
XUBlA
Caranza (S. Martio)
S.S. X.O. por D. Joseph Bermudez Vilardefrancos.

ldem
11 ,O0
Xubia (S. Martio)
A provincia de Mondoedo conta con 30 xurisdiccins, 16 Coutos Redondos, 1 cidade (Mondoedo) e 3 vilas (Ribadeo, Lourenz e Viveiro). Parellamente s outras provincias, Mondoedo non presenta unha adaptacin d o parcelario xurisdiccional marco fsico. Deste xeito tanto a zona da rasa litoral, coma os vales de Mondoedo ou Valadouro a zona montesa d o Cordal de Neda e Xistral, as como os largacos terreos da Terra Ch, chanse esmigallados nun puzzle de xurisdiccins indiferentes s condicionamentos naturais. Por outra parte a diferenciacin das xurisdiccins tanto na sa extensin coma na sa poboacin acadan diferencias moi sobresantes. Dende o Couto de Landrove con 4,350 km2 e unha soa freguesa ata a de Viveiro con 18 freguesas e 272,8 km2. N o reparto dos seoros, os de Abadengo figuran en primeiro lugar. O bispo de Mondoedo , sen dbida, o meirande seor da provincia con case a metade (48,7%) das freguesas baixo a sa xurisdiccin. Segue o seoro secular no que a penas estaba representada a Alta Nobreza, pois s o Marqus de Alcaices tia toda a xurisdiccin de Caldo (6 freguesas) e o Duque de Hijar a xurisdiccin de Ribadeo (7 freguesas), abrangua sen embargo, c o seoro da fidalgua o 32,2% da provincia.
O dominio Real acadaba o 10,8%, localizado exclusivamente na xurisdiccin de Viveiro.
O Seoro Eclesistico reducase 7,6O/0, principalmente asentado nos arredores do Mosteiro de Lourenz.
Dende o Acibeiral corren os lindes sobre os actuais Imites dos Municipios das Pontes de Garca Rodrguez e Muras ata acadaren as cabeceiras d o ro Sor. Dende este punto corren cara leste entre os municipios de Muras, Xermade e Vilalba ata as alturas de Penas de Mosa (936 mts) no Montouto e as cabeceiras do ro Labrada. D e aqucara sur entre os municipios de Vilalba e Abadn deixando naquel a freguesa de Santiago de Samarugo que se mostra como un enclave xeogrfico na Provincia e deixando S. Salvador da Pastoriza na Provincia de Mondoedo e S. Miguel de Saldanxe, da xurisdiccin de Crecente e Quintela na Provincia de Lugo e entre as parroquias da Garda na Provincia de Mondoedo e de Sta M- de Alvar na Provincia de Lugo. Segue cara leste os Imites dos actuais municipios de Riotorto na Provincia de Mondoedo que se separa de Sta M q e Carballido na provincia de Lugo. Dentro dos Imites de Vilaboa incluanse no XVlll os territorios da actual freguesa de S. Pedro de Bogo, que no Couto de Frades (961 mts) limtrofe coa Provincia de Oviedo. Dende este punto os lindes continan cara norte sobre a divisin das actuais provincias de Lugo e Oviedo ata acada-lo ro. E, deixando a freguesa de S. Salvador de S. Tirso de Abres que se adentra na marxe esquerda d o ro e pertence provincia de Oviedo. O resto dos Imites percorrern o ro ata a sa desembocadura, pero xustamente apregados marxe esquerda da ra en razn da sentencia de Grijalba xa citada. Estes Imites danlle unha extensin de 2.069,57 km2 e unha poboacin segundo o Censo de Floridablanca de 84.709 habitantes o que Ileoutorga unha densidade relativa de 40,9 hab./km2.
ABAD~N,
Abadn (Sta. Mara)
SEOR~O
S.S. e X.O. Por D. Manuel Luaces. Ab. e X.O. Polo Reverendo Bispo de Mondoedo. ldem
ALFOZ D O CASTRO DE OURO
Adeln (Santiago)
Bacoi (Sta. Mara)
Carballido (S. Sebastin) ldem Castro de Ouro ( O Salvador) ldem Lagos (S. Vicente) Mor (S. Pedro) Iderr; Ab. e S.E. e X.O. polo Reverencio Bispo, e outra polo Cabido de Mondoedo. Ab. e X.O. polo Reverendo Bispo. ldem Ab. e X.O. a do Reverendo Bispo. Ab. e S.E. e X.O. polo Reverendo Bispo de Mondoedo e o Colexio Seminario de Viveiro. ldem Pedro Manuel Bermclez, e a do Reverendo Bispo. Caleiros (Sta. Cristina) Reinante (S. Miguel) Reinante (Santiago) Ab. e X.O. polo Reverendo Bispo. ldem ldem
77,375
Oirs (S. Mamede) Pereiro (Sta. Mara) BARES E MOGOR Bares (Sta. Mara) Mogor (Sta. Mara)
BARREIROS
Barreiros (S. Cosme)
Benquerencia (S. Pedro) Ab. S.S. e X.O. por D.
95
Cndia (S. Pedro) Castromaior (S. Xon) Cabaneiro (S. Bartolomeu) Fanoi (Sta. Mara)
SEOR~O
ldem ldem ldem Ab. e S.S. e X.O. a do Reverendo Bispo, e outra polo Cabido de Mondoedo. Ab. e X.O. polo Reverendo Bispo. ldem ldem ldem ldem
Gos (S. Pedro) Labrada (S. Pedro) Montouto (Sta. Mara) Quende (Santiago) Romariz (S. Xon) FERREIRAVELLA C.R. Ferreiravella (S. Xulin)
S.E. e X.O. pola Fbrica da Catedral de Mondoedo.

Ab. e X.O. polo Reverendo Bispo de Mondoedo. ldem
FOZ
Foz (Santiago)
Valadouro (S. Acisclo)
Valadouro (Sta. Cecilia) Ab. e S.S. e X.O. a mesma e outra por D. Joseph Mara Moscoso. GALDO Galdo (Sta. Mara) Negradas (S. Miguel) Ribeiras do Sor (S. Cristovo) Val (Sto. Estevo) Val (S. Romn) Xuances (S. Pedro)
25,87
S.S. e X.O. polo Marqus de Alcaizas.

ldem ldem ldem ldem ldem
97
Graa de Vilarente (Sta. M- Maclanela) Graas do Sor (S. Mamede) Lagoa (S. Xon) Landrove (S. Xulin)
S.S. e X.O. por D. Enriqcie Cornide.
7,625
S.S. e X.O. polo Mosterio de Meira.

ldem S.S. e X.O. por D. joaqun Velarcle. S.S. e X.O. polos seus vecios. ldem ldem lclem ldem Ab. e A.M. polo Reverendo Bispo cle Moncloeclo, e X.O. por D. Peclro Baamonde. Ab. e A.M. o mesmo. ldem lclem ldem ldem Idem lclem Ab. e S.S. e A.M. o mesmo, e X.O. polos seus vecios.
32,375 21
7/37
Co~forto (Sta. Mara) Vilaboa (S. Xulin) Vilaoclriz (Santiago) Vilarmide (S. Salvador) Xcidn (Sta. Mara Madanela) Argomoso (S. Pedro)
94,750
Corbueira (Sta. Mara Madanela) Figueiras (S. Martio) Lindn (Santiago) Masma (Sto. Andrs) Mondoedo (Capital) Maior (Sta. Mara) Vilaoalle (Sta. Mara) Vilamor (Sta. Mara)
135,500
Sasclnigas (S. Lourenzo) ldem
MONCELOS C.R.
Moncelos (Santiago)
S.S. e X.O. polos seus vecios.
MOXUEIRA C.R.
Moxueira (S. Lourenzo) S.S. e X.O. polo Marqus de Benclaa. Balsa (Sta. Mara) Ab. e X.O. polo Reverendo Bispo cle Moncloeclo. lclem lclem ldem lclem Ab. e X.O. o antecedente, lclem Iclem Iclem ldem
M U RAS
Burgo (Sta. Mara) lrixoa (S. Xulin) Muras (S. Peclro) Viveiro (Sta. Mara) NOlS Cangas (S. Peclro) Cordiclo (S. Xcilin) Fazociro (Santiago) Moucide (Sto. Estevo) Nois (S. Xulin) OIRN C.R. Oirn (Sto. Estevo)
137,375
S.E. e X.O. polo Cabilclo cle Mondoedo.

S.E. e X.O. o antececlente. Ab. e X.O. polo Reverenclo Bispo de Mondoedo. ldem lclem Idem ldem ldem
8,250
ORREA C.R.
Orrea (Sta. Columba)
17,900
PORTOCELO
Lago (Sta. Eulalia)
Mors (S. Clemente) Portocelo (S. Tirso) Rigueira (S. Miguel) Scimoas (Sto. Estevo) Xove (S. Bartolomeu)
99
Vi laestrofe (S. Romn) SANTE Abres (Santiago) Coxela (Santiago) Sante (S. Xulin)
ldem

ldem ldem
'
Vilaosende (Sta. Eulalia) ldem SILN C.R. Siln (Sto. Estevo) S.S. e X.O. por D. Gaspar Bermudez.
28/00
SUECOS
Suegos (Sta. Mara)
S.S. e X.O. por D. Manuel de Cora e Don Basilio Bolao.
TRABADA C.R.
Trabada (Sta. Mara)
S.E. e X.O. polo Mosteiro de Meigas, Orde de S. Bernardo.
25,675
VALBOA C.R.
Valboa (Sta. Mara
S.S. e X.O. por D. Car-
VALADOU RO
Alaxe (S. Xon)
Ab. e X.O. polo Reverendo Bispo de Mondoedo. ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem 97,450
Budin (Sta. Eulalia) Frex~ilfe (Sta. Eulalia) Cuadramn (S. Xurxo) Recar (S. Xulin) Recar (S. Tom? Valadouro (Sta. Cruz) Vilacampa (Sta. Mara)
1o1
VAL DE LOURENZ
Val cle Lourenz (Sto. Aclrin)
S.S. e X.O. polos seus vecios e, D. Francisco I barez, D. Antonio Ordoez, D. Peclro Ruz, o Marclus cle Santa Cruz, e o cle Villasant. S.S. e X.O. a clos se~is vecios, e o Mary cis de Villasant. Iclem
39.975
Val de Lourenz (S. Xurxo) Val de Lourenz (S. Tom)
VARONCELLE C.R. VIDAL C.R.
Varoncelle (Santiago)
S.W. e X.O. polo Cabiclo cle Moncloedo. S.S. e X.O. polos vecios. Ab. e X.O. polo Reverendo Bispo de M o n cloeclo. ldem ldem
6,500
Viclal (S. Mateci)
6,750
VILAFORMN
Vilaformn (S. Xon)
Vilaouruz (S. Martio) Vilapena (Santiago) VILAME C.R. Viiame (S. Vicente)
25,650
S. S. e X.O. polos se~is vecios.

S.E. e XO. polo Mosteiro de Vilanova de Lourenz, Orde cle S. Bieito. ldem ldem
16,625
VILANOVA DE LOURENZ
Forme (Sto. Estevo)
43,625
Galgao (S. Martio) Locirenz (Sta. Mara)
X U R I S D I C C I ~ N FREGUES~A
Pastoriza (S. Salvaclor) VILARENTE Abeleclo (Sta. Mara) Icleni Ab. e X.O. polo Revereticlo Bispo cle Moncloeclo. Ali. e O . e X.O. a clo Reverenclo Bispo, e outra pola Encornencla cla Barra, Orcle cle Santiago. Ab. e X.O. a d o Reverenclo Bispo. lclem lclem
Corbelle (S. Martio)
39,750
Corvite (S. Peclro) Lolioso (Sto. Anclrs) Vilarente (S. Xon) VILARONTE
Moncloeclo (S. Martio) S.S. e X.O. por Doti Ancli-s Villar. Vilaronte (S. Xon) Idem R. e Correxicloi- pola S.M. Icleni Icleni lclem lclem lclern lclem lclem lclem R.S.E. e S.S. Corrixiclor o mesmo, e X.O. p o l o Colexio Seminario cle Viveiro, D. Joacl~in Velarcle, D . Antonio Parclo, e D. Juan Basanta. 36,625
VlVElRO
Boimente (Sto. Anclrs) Bra bos (Santiago) Cabanas (Sta. Mara) Cabanas (S. Pantalen) Chavn (Sta. Mara) Celeiro (Santiago) Cova (S. Xon) h4agazos (Sta. Mara) Merile (Sta. Eulalia) Miotos (S. Peclro)
272,875
103
Monte (S. Isidoro) Mosende (S. Pedro) Oro1 (Sta. Mara) Riobarba (S. Pablo) Valcarria (Sto. Estevo) Viveiro (Sta. Mara) Viveiro (S. Pedro) XERDIZ Xerdiz (Sta. Mara)
R. Corrixiclor o mesmo.
ldem lclem lclem lclem lclem ldem
S.S. e X.O. por Don Pedro de Cora. 27,750
S.E. = Seoro Eclesistico S.S. = Seoro Sec~ilar X.O. = Xciriscliccin Orclinaria R.= Reguengo C.R. = Couto RecJonclo
LUCO
A provincia de Lugo conta con 1 164 freguesas que comprendan 131 xurisdiccins, 48 Coutos Redondos, unha cidade (Lugo) e 9 vilas: Adai, Brolln, Chantada, Doncos, Monforte de Lemos, O u teiro de Rei, Portomarn (S. Xon), Sarria e Vilalba. Como temos indicado nas outras provincias, o parcelario xurisdiccional non presenta unha adaptacin dos seorios s estructu ras xeogrficas d o pas; deste xeito un idades morfolxicas ben definidas como as largacas chairas da Terra Cha, o val afundido da Terra de Lemos, as ergueitas bisbarras da orla Montesa Oriental, ofrecen unha imaxe da anrquico reparto do pas onde as xurisdiccins se mesturan indiferentemente s condicionamentos naturais. Por outra parte a variedade xurisdiccional 6, tanto dende o punto de vista da sa extensin e poboacin, coma da sa unidade ou diversidade territorial, m o i variada. Hai xurisdiccins cunha freguesa e 3,250 km2, como a de Rozas e outras con 91 freguesas e mis de 400 km2, como a de Lugo. Algunhas teen unidade territorial como a de Deza e outras abranguen 516 tenzas arredadas como a de Chantada; con respecto s seoros a provincia de Lugo estaba na sa meirande parte dominada polo seoro secular que abrangua o 73,5% das freguesas da provincia; seguido con moita diferencia o seoro Eclesistico cun 19,2% e o Abadengo con outro 10%.
O primeiro asentaba o seu dominio polas freguesas que arrodeaban os grandes mosteiros: Samos, Meira, Penamior. O seoro
A divisoria segue o curso d o Sil ata a sa unin c o Mio. Desde este punto ascende o ro Bbal, deixando as freguesas de Campos e Temes da xurisdiccin da Peroxa na provincia de Ourense e a xurisdiccin de Oleiros de Chantada na de Lugo. Segue o ro Bbal para acadar o Monte de Marraxariza, pero deixa tamn as fregresias de Bubal (S. Salvador e Santa Olalla) e a de Marzs da xurisdiccin da Peroxa na provincia de Ourense e as de Carballeda e Lousada da xurisdiccin de Chantada na provincia de Lugo. Dende este punto corren os lindes pola divisoria das actuais provincias de Ourense e Lugo at o marco de Povadura e de seguido a divisoria de Ourense e Pontevedra ata o Monte Pereiro (771 mts) na Serra do Testeiro, punto de unin das provincias de Ourense, Lugo e Santiago.
Estes lmites fan desta provincia a meirande d o antigo reino cuns 8.125,850 km2 e unha poboacin segundo o censo de Floridablanca de 232.452 hab. que d unha densidade relativa de 28,6 hab./km2.
A COVA C.R.
A Cova (S. Martio)
S.E. e X.O. pola Catedral de Lugo.
2,OO
ABUME
Abume (S. Xon)
S.S. e X.O. por D. Manuel Garza, D. Benito de prado, e Dona Josefa Pardo.
S.S. e X.O. polo Conde de Lemos. ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem Idem ldem
6,500
ADAl
Adai (Santiago) Ansen (S. Paio) Arcos (S. Paio) Bergazo (S. Pedro Fiz) Cabreiros (Sta. Mara) Campelo (S. Xulin) Castrilln (S. Salvador) Celn (S. Pedro) Chamoso (S. Bartolo meu) Chamoso (S. Cristovo) Chamoso (Sto. Andrs)
S.S. e X.O. a antecedente e outra polo Marqus de Castelar.

ldem Idem
Corgo (S. Xon) Espasande (Santiago) Farnadeiros (S. Pedro)
Farnadeiros (Sto. Estevo) ldem
S.E. e X.O. a rriesma, e outra polo Cabido de Lugo. S.S. e X.O. a do mesmo
ldem ldem
Folgosa (Sto. Estevo) Folgosa (S. Martio) Franquen (Sta Mara)
111
Laxosa (Santiago) Mann de Abaixo
ldem O. e S.S. e X.O. a mesma, e outra pola Encomenda de Portomarn, Relixin de S. Xon. S.E. e X.O. a do mesmo Conde. ldem S.E. e S.S. e X.O. a antecedente e outra polo Mosteiro de Meira Orde de S. Bernardo.
Marei (Sta Mara) Miranda (Santiago) Moreira (Sta Mara)
Paderne (Sto. Estevo) Pieiro (Sta Mara) Queizn (Sta Mara) Quinte (Sta Baia) Sabarei (Sta Mara Madanela) Souto de Torres (S. Toms) Soutomerille (S. Salvador)
S.S. e X.O. a do mesmo.

S.S. e X.O. por D. Juan de Neira, e D. Manuel Pallin. S.S. e X.O. por D. Juan de Gayoso. S.S. e X.O. polo Cabido de Lugo.
S.S. e X.O. polo Conde de Amarante.
AGUIAR C.R.
Aguiar (S.Claudio)
AMANDI C.R.
Amandi (Sta. Mara)
AMARANTE
Amarante (S. Fiz)
112
Amarante (S. Martio) Arbol (Santa Baia) Barreiros (S. Cibrao) Castro (Sto. Estevo) Castro (Sta. Maria) Cutin (S. Xon) Facha (S. Xulin) Reboredo (Santiago) Xin (Sta. Mara) ARCILL E SISO1 Arcill (S. Paio) Bestar (Sta. Mara)
ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem S.S. e X.O. por D . Joaquin Losada. S.S. e X.O. por D. Joseph Ribadeneira, e Dona Joaquina de Oca. S.S. e X.O. as de Losada e Ribadeneira. S.S. e X.O. as de Losada, e outra por D. Juan Varela S.S. e X.O. as de D. Joseph de Ribadeneira, Doa Joaquina de Oca, e outra polo Conde de Lemos. S.S. e X.O. por D . Joseph Enriquez, e D. Joseph de Seixas. S.S. e X.O. por D. Joseph de Pramo, e D. Pedro Lus de Ulloa. S.S. e X.O. por D. Juan Gayoso, D. Alexandro de Pramo, e a de Seixas. 17,500
Lamas (S. Martio) Sisoi (Santalla)
Vilar
ARXEMIL E FONTEITA
Arxemil (S. Pedro)
Fonteita (Santiago)
12,625
Pedrafita (S. Miguel)
113
ASMA
Asma (S. Salvador)
S.E. e X.O. polo Mosteiro de S. Bieito O Real de Valladolid.
Belesar (S. Bartolomeu) Mouricios (S. Cristovo) Pereira (S. Mamede)
ldem ldem ldem
Camporramiro (Sta. M-) ldem
Riba da Arriba (Santiago) ldem ATN E VILAR DE ORTELLE AUGASANTAS Augasantas (S. Xurxo) Guldriz (Santiago) Merln (S. Salvador) Pregacin (S. Xulin) BAAMONDE Baamonde (Santiago) Boveda (Sta Eulalia) Pacios (S. Martio) BALE1RA Cubilledo (Santiago) Atn (Sto. Estevo) Ab. e X.O. polo Reverendo Bispo de Lugo. S.S. e X.O. polo Conde de Monterrei. ldem ldem ldem
S.S. e X.O. polo Conde

de Amarante. ldem ldem S.S. e X.O. polo Conde de Amarante, o de Maceda, o de Graxal, D. Antonio Becerra, e D. Antonio Pardo.
Degolada (S. Lourenzo) S.S. e X.O. por D. Joseph Pardo Ribadeneira.
Librn (Sta Maria) Martn (Santiago)
S.S. e X.O. a do Conde de Amarante. S.S. e X.O. por D. Gabriel Montenegro, D. Joseph Pardo Pimente1 as de D. Joseph Pardo e o Conde de Maceda. 66,125
BASADRE
Basadre (Sto. Estevo) Basadre (Sta Mara)
S.S. por D. Juan Benardino Vasadre.
S.S. e X.O. por D. Joseph, e D. Pedro Varela e a de Vasadre.

S.S. e X.O. por D. Juan Benardino Vasadre, e D. Francisco Saavedra.
12,500
Ramil (S. Martio)
BlBlLLE C.R.
Bibille (S. Miguel)
S.S. e X.O. por Doa Maria Ana Vivero.

R. e X.O. pola S.M.
3,875 6,000
BEND~A C.R.
BVEDAC.R.
Benda (S. Andrs) Bveda (S. Martio)
S.S. e X.O. polo Marqus de Viance.

S.S. e X.O. por D. Bieito Boan.
6,275
BRIGOS C.R.
Brigos (S. Salvador)
Arroxo (S. Martio) Baos (S. Xon) Barcela (S. Miguel) Bastida (S. Miguel)
ldem ldem ldem ldem
Bruicedo (Santiago) Burn (Sta. M- Madanela) Carballido (Sta. Mara)
ldem ldem S.E. e S.S. e X.O. polo Mosteiro de Vilanova de Oscos, Orde de S. Bernardo, D. Carlos de Oia, Dona Isabel Bermdez, e a do Conde. ldem ldem ldem ldem ldem
Cereixo (Sta. Xuliana) Cuas (S. Cristovo) Ermes (S. Pedro) Fonfra (Sta. Mara Madanela) Freixo (S. Xulin) Lamas de Moreira (Sta. Mara) Logares (Sto. Andrs) Monteseiro (S. Bartolomeu) Negueira (S. Salvador)
Fonsagrada (Sta. Mara) ldem
S.S. e X.O. a mesma, e outra por D. Cayetano del Riego.

S.S. e X.O. polo mesmo Conde. ldem
S.S. e X.O. a mesma, e

outra por D. Toms Quinds.
Neiro (S. Pedro) Ouviao (Santiago) Padrn (S. Xon)
ldem
S.S. e X.O. polo mesmo Conde.

O. e S.S. e X.O. a mesmal e outra pola Encomenda de Portomarin, Relixin de S. Xon.
529,OO
Paradavella (S. Xon) Pieira (Sta. Mara)
S.S. e X.O. mesmo Conde.

ldem
116
Ro (S. Pedro) Robledo (S. Martio) Sena (Sto. Agustn) Suarna (S. Martio) Trapa (S. Cibrao) Trobo (Sta. Mara) Vega de Logares Vilabol (Sta. M-) CABORECELLE Caborecelle (S. Xulin)
ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem
S.S. e X.O. polo Marqus de Campos.

Ab. e X.O. polo Reverendo Arcebispo de Santiago. ldem ldem ldem ldem ldem ldem Ab. e S.S. e X.O. a mesma, e outra por Melchor de Camba. Ab. e X.O. polo referido Arcebispo. ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem
8,125
CAMBA
Alemparte (Sta. Mara)
Alceme (Sta. Mara) Arnego (Santiago) Asperelo (S. Martio) Az (S. Cristovo) Camba (S. Salvador) Camba (Santa Baia) Camba (S. Xon)
157,750
Carboentes (Santiago) Castro (Santiago) Fafin (Santiago) Guillar (Santa Mara) Negrelos (S. Cibrao) Pedroso (S. Xulin) Pescoso (Sta. Maria) Portela (S. Cristovo)
Ro (Sta. Mara) Rodeiro (S. Vicente) Senra (S. Paio) Vilela (Sta. Mara)
ldem ldem ldem Ab. S.E. e X.O. a mesma, e outra polo Mosteiro de Oseira, Orde de S. Bernardo.
Cancelada (S. Tom) Mosteiro (S. Xon) Ribasmorto (Santiago) Liber (S. Remixio) Pando (S. Xulin) Quinta (Santa Baia) Sevane (S. Xon) Vega (Sta. Maria) Vilach (S. Pedro) Vilaiz (Santiago) Vilamane (Sta. Mara) Bodao (S. Mamede)
S.E. e X.O. polo Arcediago de Triacastela.

ldem ldem 22,500


ldem
Fontao (Santiago) Lesn (S. Pedro)
S.E. e S.S. e X.O. a mesma, e outra polo Conde de Lemos.

S.E. e X.O. polo mesmo Mosteiro.
19,250
Merza (Sta. Mara)
INFANTES
(Santiago) Larn (Santiago)
Juan Gayoso.
S.S. e X.O. por D. Antonio Camba.

S.E. e X.O. polo Arcediano de Dozn. S.S. e X.O. polo Conde de Lemos. ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem
3,OO
CASTRO C.R.
Castro (S. Cristovo)
7,OO
CASTRO DE R E 1
Ameixide (Sta. Mara) Ansemar (S. Salvador) Azmara (S. Xon) Bazar (S. Pedro) Bexn (S. Paio) Balmonte (S. Salvador) Castro de Rei (S. Xon) Duancos (Sta. Mara) Duarra (Santiago) Dumpn (Santa Baia) Goberno (O Salvador)
Bolao (Santabaia) Camio (S. Miguel) Goi (Sta. MWadanela) Monte (Sta. Mara) Paramo (S. Miguel) Pena (Sta. Mara Madanela) Pereiram (S. Xulin) Pousada (S. Lourenzo) Pumarega (Sta. Maria) Rebordaos (S. Xurxo) Recesende (S. Cibrao) Sers (S. Pedro) Tordea (Sto. Toms) Uriz (Sta. Mara) Vilalle (S. Pedro) Vilario de Castroverde (Santiago) CEBREIRO Cebreiro (Sta. Mara)
S.S. e X.O. a do Conde.

ldem ldem ldem ldem S.S. e X.O. por D. Antonio Osorio, e D. Antonio Pardo.
99,625
S.S. e X.0 a do mesmo Conde.

ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem
S.E. e X.O. polo Mosteiro de S. Bieito o Real de Valladolid.

mesma, e outra por D. Mauro Armesto.
65,OO
Liares (S. Estevo) Riocereixa (Sta. Mara Madanela) Veiga de Forcas (Sta. Mara)
S.S. e X.O. a do Mosteiro. ldem S.S. e X.O. por D. Antonio Armesto.
Zanfoga (S. Martio)
S.E. e X.O. a clo Mosteiro. S.S. e X.O. polo Concle de Maceda e D. Luis Saco. S.S. e X.O. por Dona Joaquina de Oca. D. Juan Gabriel Tenreiro, D. Joseph Ribadeneira, e o Conde de Quirs. S.S. e X.O. polo Conde de Graxal. ldem ldem ldem Iclem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem S.E. e X.O. polo Mosteiro de Samos, Orcle de S. Bieito, a Capelania de Sta Catalina de Sarria, e o Marqus de Viance.
CEDRN
Cedrn (Santiago)
6,875
CELA
Cela (Sta. Mara)
CERVANTES
Ambasvias (Santa Baia) Castelo (S. Pedro) Castro (Santa Mara) Cervantes (S. Peclroj Cervantes (S. Romn) Cereixido (Santiago) Dons (S. Fiz) Dorna (Sta Mara) Lamas (S. Xulin) Noceda (S. Pedro) Pando (Sta. Mara) Q~iinds (S. Xusto)
,
Ribeira (S. Martio) Vilaquinte (S. Breixo) Vilapasantes (S. Xon) Vilaver (S. Xusto) CESAR Cesar (O Salvador)
3,875
XURISDICCI~N FRECUES~A
CHANTADA Ada (Santa Baia) Agracle (S. Vicente) Arcos (Sta. Mara) Argazn (S. Vicente) Asma (S. Xurxo) Bucios (S. Miguel) Carballedo (Sta. Mara) Chantada (Sta. Maria) Esmeriz (Sta. Maria) Fornas (S. Cristovo) Fren (Sta. Cecilia) Lncora (S. Pedro) Lobelle (S. Cristovo) Losada (S. Mamede) Losada (Santiago) Mariz (S. Martio) Mato (S. Xulin) Milleiros (S. Xon) Monte (S. Miguel) Nogueira de Mio Pesqueiras (Sta. Marta) Pradeda (Santiago) Requeixo (Santiago) Sabadelle (Sta. Mara) S.S. e A.M. polo Marqus de Astorga. ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem S.S. e A.M. o mesmo, e X.O. por Dona Josepha de Lemos. S.S. e A.M. o antecedente Iclem Idem
Vermn (Sta. Mara) Viana (S. Pedro) Vi laesteva (S. Salvador)
123
Vilanxe (S. Salvador) Vilanxe (S. Vicente)
ldem
S.E. e A.M. o mesmo, e X.O. polo Cabido de Lugo, e D. Juan Xavier Pardo.
S.E. e X.O. polo Mosteiro das Benedictinas de S. Paio de Santiago. ldem ldem S.S. e X.O. polo Duque de Veraguas. S.E. e S.S. e X.O. polo Mosteiro de Ribas de Sil, Orde de S. Bieito, e o Conde de Lemos. ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem
Chouzn (Sto. Estevo)
23,OO
Cova (S. Xon) Viascos (Sta. Mara) CRNEAS C.R. Crneas (Santiago)
30,OO
COUTO NOVO
Anllo (Sto. Estevo)
Anllo (S. Martio) Barantes (S. Xon) Bolmente (Sta. Mara) Brosmos (Sta. Cruz) Bulso (S. Pedro) Figueiroa (S. Salvador) Gundi bs (Santiago) Liarn (S. Martio) Marcelle (S. Miguel) Milln (S. Nicols) Neiras (S. Salvador) Pinol (S. Vicente) Rosende (S. Miguel) Santorxo (S. Xurxo)
Quintela (Sta. Mara) Saldanxe (S. Miguel) Damil (S. Salvador)
ldem ldem
DAMlL E FELMIL
S.S. por D. Juan Antonio Ordoez, e D. Juan Varela. S.S. e X.O. a de D. Antonio Ordoez. S.S. e X.O. polo Conde de Lemos.
Felmil (Santiago)
DEZA
Al barel los (Sta. Mara) Alperiz (S. Pedro) Ansen (Santiago) Anz (S. Xon) Asorei (Sta. Mara) Barcia (Sto. Estevo) Bendoiro (S. Miguel) Bermes (Sta. Mara) Botos (S. Xon) Bustos (S. Facundo) Cadrn (Sto. Estevo) Campocancos (S. Cristovo) Cangas (Sta. Maria) Catass (Santiago)
S.S. e X.O. a do mesmo Conde. ldem ldem ldem
S.E. e X.O. polo Cabido de Santiago. S.S. e X.O. a do Conde e outra polo Mosteiro de Oseira, Orde de S. Bernardo.
Cello (S. Martio)
S.S. e X.O. polo Conde de Lemos.
XURISDICCIN FRECUES~A
Madrin (Sto. Adrao) Meixome (Santiago) Noceda (Sta. Mara) Palio (Santa Baia) Palmou (S. Xon) Parada (Sta. Mara) Parada (S. Tom) Pena (S. Cristovo) Prado (S. Martio) Rodiz (S. Xiao) Sanguedo (Sta. Mara) Santiso (S. Romn)
SEOR~O
ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem
368,250
S.S. e X.O. por D. Joseph Montenegro, Don Joseph Salgado, e Jacobo Fernndez.
Soutolongo (Sta. Mara) S.S. e X.O. por D. Benito Gil Taboada, e a do Conde. Turiz (S. Xon) Vale (Sto. Andrs) Vilanova (S. Xoan) Vilatufe (S. Lourenzo) Xesta (S. Pedro Fiz) S.S. e X.O. a do mesmo Conde. ldem ldem ldem
S.E. e S.S. e X.O. polo Cabido de Santiago, e a do Conde. S.S. e X.O. a mesma, e outra por D. Andrs Ulloa.
Ab. e X.O. polo Reverendo Bispo de Lugo. ldem
Zobra (Sta Mara)
DIOMONDE
Diomonde (S. Paio) Besteiros (S. Pedro)
128
DOADE C.R.
Doade (S. Martio)
S.E. e X.O. polo Mosteiro do Pino de Monforte, Orde de S. Bieito. S.S. e X.O. polo Conde de Veraguas.
ldem
21,750
Doncos (Santiago) Ferreiros de Valboa (Sta. Mara) Nulln (S. Cosme)
37,125
S.S. e X.O. a mesma, e outra polo Marqus de Parga. S.S. e X.O. a do mesmo Duque.
S.S. e X.O. polo Marqus de Figueroa. ldem R. e X.O. pola S.M. ldem ldem ldem ldem ldem R. e X.O. polo Real Hospital de Santiago ldem S.S. e X.O. unha por D. Vicente Caamao e Don Mathias Bolao, e catro por D. Manuel de Cra, D. Bernardo Sanjurjo, Don Gaspar Bermudez, e D. Juan Pedrosa. 11,875 45,750
Vilouta (Sta Maria)
Dorra (Santiago)
2,OO
Bidueiros (Sta. Mara) Dozn (Sta. Mara) Maceiras (S. Remixio) O (do) (S. Salvador) Saa (Santiago) Vilarello (Sto. Andrs) Vilanova de Dozn (S. Pedro) Eir (S. Xulin) Eir (S. Miguel) Codesido (S. Martio)
10,125.
129
FERREIRA DE NEGRAL C.R.
Ferreira (S. Martio)
Ab. e X.O. polo Reverendo Bispo de Lu6,750
FERREIRA DE PALLARES
Ferreira (Sta. Mara)
S.E. e X.O. polo Mosteiro de Samos, Orde de S. Bieito. ldem ldem ldem ldem ldem S.S. e X.O. polo Conde de Amarante. 42,250
Guntn(S.Salvador) Nespereira (S. Cibrao) Pradeda (Sta. Baia) Vilaxusta (S. Pedro) Vilamerelle (S. Vicente) FRAGA E ROUPAR Roupar (S. Pedro Fiz)
18,625
Devesa (Santa Baia)
S.S. e X.O. por D . Juan Locada, Mathias Bolao, D. Juan Salgado, D. Jorge de Prado, e Francisco de Parga. S.S. e X.O. a de D. Juan Losada. ldem S.S. e X.O. por D. Ramn Mosquera, D. Domingo Otero, D. Francisco Ferreiro e as de Locada e Parga. S.S. e X.O. por D. Juan Losada. S.S. e X.O. por D. Ramn S.E. e X.O. polo Mosteiro de Ribas de Sil, Orde de S. Bieito. 39,375
Friol (S. Xulin) Gaioso (S. Tom) Ous (S. Xiao)
Prado (S. Martio) Pregracin (S. Cibrao) Frontn (Sta. Mara)
10,500
GUNT~N E CANEDO
Guntn (S. Cristovo) Mosteiro (S. Paio) Canedo (S. Miguel)
S.S. e X.O. por D. Juan Gaioso. S.S. e X.O. polo Conde de Altamira. S.S. e X.O. o de Juan Gaioso.
HERMORA
Hermora (S. Bartolomeu) S.S. e X.O. por D. Manuel Arias Conde. Ro (S. Mamede)
HOSPITAL DA CRUZ
S.S. e X.O. polo Marqus de Viance, de D. Juan Locada.

S.S. e X.O. polo Conde de Fuensaldaa. ldem O. e X.O. pola Encomenda de Quiroga, Relixin de S. Xon. ldem ldem ldem ldem R. e X.O. pola S.M. S.S. e X.O. polo Conde de Maceda. O. e X.O. pola Encomenda de Portomarn, Relixin de S. Xon.
Illn (Santiago) Pedrafita (S. Mamede) INClO E BROZA Broza (S. Tom)
Foilebar (Sta. Mara) Hospital (S. Pedro Fiz) lncio (Sta. Maria) Trascastro (Santa Baia) LAGOSTELLE LAIOSA C.R. Lagostelle (S. Xon) Laiosa (S. Martio)
LAMAS C.R.
Lamas (S. Isidro)
LAMAS E S. XURXO
Lamas (Sta. Mara) Lea (S. Xurxo)
S.S. e X.O. por D. Felipe Saavedra. ldem 12,375
LNCARA
Lamas (Sta. Mara) Lncara (S. Pedro) Torian (S. Salvador) Trasliste (S. Xon)
S.S. e X.O. por D. Joaquin de Rebra.

ldem ldem ldem 22,500
LEA
Carazo (S. Pedro) Cirio (Sta. Mara) Fraialde (Sta. Maria) Lea (S. Bartolomeu) Ludrio (Sta. Mara)
S.S. e X.O. polo Conde de Graxal. S.S. e X.O. por D. Antonio Ordoez.

ldem
36,750
S.S. e X.O. por D. Antonio Navia, e a do Conde.

S.S. e X.O. polo mesmo Conde. S.E. e X.O. polo Convento das Benedictinas de S. Paio de Santiago.
Suegos (Santa Baia)
LOBIOS C.R.
Lobios (S. Xin)
6,250
LOUSADA
Lousada (Sto. Andrs)
S.S. e X.O. polos Marqueses de Valdecarzana, e S. Saturnino.

S.S. e X.O. polo Marqus de Astorga. ldem ldem
30,500
LUACES
Carao (S. Martio) Ferreiros (Sto. Andrs) Ferreiros (S. Cosme)
Hermunde (S. Pedro) Luaces (Sta. Mara)
ldem
S.S. e X.O. por Doa Mara Saavedra, D. Juan Gayoso, D. Alexandro Lpez Larriela, e a do Marqus.
S.S. e X.O. a do Marqus.
Milleiros (Santiago) Mosteiro (S. Salvador)
S.S. e X.O. por D. Francisco de la Barrera, e D. Antonio Osorio. S.S. e X.O. a do Marqus S.E. e S.S. e X.O. D. Joaqun de Castro, o Reverendo Bispo de Mondoedo e a do Marqus.
Po1 (Sto. Estevo) Silva (Santiago)
Torneiros (S. Lourenzo) S.S. e X.O. a do Marqus. Valonga (Sta. Mara) LUGO Adai (Sta. Mara Madanela) Al beiros (S. Lourenzo) Alta (Sta Mara) Alto (S. Xon) nxeles (S. Mamede) Bacurn (S. Miguel) Barredo (Sto. Andrs) Bazar (S. Remixio) Bveda (Santa Baia) ldem Ab. e A.M. polo Reverendo Bispo de Lugo. ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem
Bveda (Sta. Mara) Bocamaos (S. Xulin) Burgo (S. Vicente) Caboi (S. Martio)
SEOR~O
ldem ldem ldem Ab. e S.S.A.M. o mesmo, e X.O. polos seus vecios. Ab. e A.M. o mesmo. ldem ldem ldem ldem ldem Ab. e S.S. e A.M. o mesmo, e X.O. por D. Juan Gayoso. Ab. e A.M. o antecedente. ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem Ab. e S.E. A.M. o mesmo, e X.O. polo Convento das Dominicas de Lugo. Ab. e A.M. o mesmo. ldem ldem ldem
Km2
Calde (S. Pedro) Campo (S. Xon) Carballido (Sta. Mara) Costelo (O Salvador) Castro (Sto. Anclrs) Coeo (S. Vicente) Coeses (Sta. Mara Madanela) Costante (S. Miguel) Cua (Sta. Eulalia) Entrambasaguas (Santiago) Esperante (Santa Baia) Ferroi (Santiago) Fixs (Sta. Marta) Francos (S. Salvador) Gomel le (Santiago) Gondar (Sta. Mara)
Grolos (Sta. Cruz) Guillar (S. Martio) Lamas (Santa Baia) Lamela (Sta. Maria)
135
XURISDICCI~N FRECUESA
Labio (S. Pedro) Ab. e S.S. e A.M. o mesmo, e X.O. por Pedro de S. Fiz, Labrador. Ab. e A.M. o antecedente. ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem Ab. e S.S. e A.M. o mesmo, e X.O. polo Conde de Amarante. Ab. e A.M. o mesmo. ldem ldem ldem ldem Ab. e S.S. e A.M. o mesmo, e X.O. por D. Joseph Pardo de Ribadeneira. Ab. e A.M. o antecedente. ldem ldem
Lousada (Santa Baia) Lousada (S. Mamede) Mazoi (Santa Baia) Meda (Santiago) Meiln (Santiago) Mera (S. Pedro) Monte de Meda (Sta. Mara Madanela) Monte de Meda (S. Martio) Moreiras (Sta. Mara) Mosteiro (Sta. Mara) Mota (Sto. Estevo)
Mougn (Sta. Mara Madanela) Muxa (Sta. Mara) Muxa (S. Pedro Fiz) Muxa (S. Salvador) Naval los (S. Pedro) Orbazai (S. Miguel) Ourol (S. Xiao)
Pacio (Sta. Mara) Pedreda (S. Vicente) Pena (S. Xon)
136
Pias (S. Vicente) Pieiras (S. Mamede) Pieiro (S. Martio) Piugos (Santiago) Pradedo (Santiago) Progalo (Santiago) Recemil (S. Lourenzo) Retorta (Sta. Cruz) Retorta (S. Romn) Ribas de Mio (S. Mamede) Robra (S. Pedro Fiz) Romen (S. Pedro) Rubis (S. Xulin) Saa (Santiago) Samasas (Santiago) Santa Cruz de Monte de Meda Segovia (S. Xon) Silvarrei (S. Xon) Servin (Sta. Mara) Soar (S. Pedro)
SEOR~O
ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem
Km2
Poutomillos (S. Martio) ldem
Santa Comba (S. Pedro) ldem ldem ldem ldem ldem Ab. e S.S. e A.M. o mesmo, e X.O. por D. Joseph. Ab. e A.M. o mesmo. ldem ldem ldem ldem ldem 501,375
San Romn (Sta. Cristina) ldem
Teixeiro (Sta. Mara) Tirimol (S. Xon) Torible (Sta. Maria) Vascuas (Sta. Mara) Venade (Sta. Mara) Veral (S. Vicente)
137
Vilach de Chamoso (S. Xulin) Vilafiz (Sta. Mara) Vilamaior de Negra1 (S. Lourenzo) Vilame (S. Martio) Vilarmao (S. Mamede) Zolle (Sta. Mara) MARIZ C.R. Mariz (Sta. Olalla)
MANN E S. FIZ
Mann de Arriba (Sta. Mara Madanela) Paradela (S. Pedro)
Fafin (S. Xon) Meixente (S. Xulin) Velante (Sta. Mara) Alvare (Sta. Mara)
Arcos (Santiago) Fonmi (S. Salvador) Gueimonde (S. Mamede) Meira (Sta. Mara) Pieiro (S. Cosme)
Piqun (S. Xurxo)
S.E. e S.S. e X.O. polos memos, e D. Francisco Olsorio. S.E. e S.S. e X.O. por D. Joseph Pimentel, e a do Mosteiro. S.E. e X.O. a do Mosteiro. S.S. e X.O. por D. Pedro Ramn Quiroga.
Piqun (Santa Baia)
Pousada (Sta. Catalina)
MERLN C.R.
Merln (S. Tom)
5,875
MIRAZ
Miraz (Santiago)
S.S. e X.O. por D. Felipe Saavedra. 1 1 ,O0
MONFORTE DE LEMOS MONTECUBEIRO
Monforte de Lemos
S.S. Corrixidor polo Conde de Lemos.
17,500
Mirandela (Sto. Andrs) S.E. e X.O. polo Convento de Santo Domingo de Lugo. Montecuberto (S. Cibrao) ldem 29,750
MONTERROSO
Arada (Sta. Mara) Areas (Sta. Cristina) Arxiz (S. Paio) Bispo (Sta. Mara) Bilode (S. Cristovo) Cumbraos (S. Martio) Esporiz (S. Miguel) Fente (S. Martio) Ferreiros (S. Cibrao) Framen (S. Pedro) Insua (S. Xulin)
S.S. e X.O. polo Conde de Monterrei.

ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem idem
139
Insua (S. Salvador) Mourulle (S. Vicente) Narn (Sta. Mara) Nobela (S. Cristovo) Pol (S. Cibrao) Rial (Sto. Andrs) Salgueiros (Sta. Mara) Sabadelle (S. Salvador)
SEOR~O
San Breixo (S. Salvador) ldem
S.E. e S.S. e X.O. polo Mosteiro de Montederramo, Orde de S. Bieito; D.Juan Alonso Losada, e a do Conde.
Senande (S. Miguel)
S.S. e X.O. a do mesmo Conde.

ldem ldem
Seteigrexas (Sta. Eufemia) ldem Sirgal (Sto. Andrs) Soengas (Santiago) Sucastro (Sta. Mara) Terrach (S. Xurxo) Vilar de Cabalos (Santa Baia) Valboa (S. Salvador) Vilarbasn (S. Pedro) MOREDA Acedre (S. Romn) Canaval (S. Pedro) Cangas (S. Fiz) Cangas (Santiago) Castillns (S. Vicente) Deade (S. Vicente) Espasantes (Sto. Estevo)
S.S. e X.O. a mesma

ldem ldem ldem ldem 126,625

140
Ferreira (Sta. Mara) Fin (S. Lourenzo) Licn (Santalla) Mato (Sto. Estevo) Moreda (S. Romn) Moreda (S. Salvador) Pantn (S. Martio) Ribas do Mio (Sto. Andrs) Serode (S. Xulin) Seteventos (S. Martio) Segun (Sto. Andrs) Sis (S. Martio) Tribs (S. Martio) Toiriz (Santa Baia) Vilamelle Vilaescura (Sta. Mara) MOREDA SANTA M A R ~ A C.R. MOREDO C.R. Moredo (S. Fiz) Moreda (Sta. Mara)
ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem
S.S. e X.O. por D. Agustn Montenegro. 4,375
S.E. e X.O. polo Convento de Melide, Orde Terceira de S. Franc iSCO. 5/00
MOSTEIRO MUIMENTA
Mosteiro (S. Salvador)
S.S. e X.O. por D. Antonio de Espaa. Muimenta (Sta. Maria) S.S. e X.O. por D. Joseph Pardo Osorio, e D. Manuel Garca.
7,750
8,625
MURADELLE
Muradelle (S. Paio) Viana (Sta. Cruz)
S.S. e X.O. polo Conde de Motezuma.

ldem 11,625
NARLA S. PAlO
Condes (S. Martio)
S.S. e X.O. por D. Antonio Ordoez, D. Joseph Ribadeneira, e D. JosephVzquez.
54,750
Guimarei (Sta. Mara) Madelos (Sta. Mara) Ramelle (Sta. Mara) Xia (Sta. Mara) NARLA DE Carln (Sta. Mara) Narla (S. Pedro) NAVlA DE SUARNA Barcia (S. Miguel) Cabanelas (Sta. Mara) Castaedo (Santiago) Freixs (S. Pedro) Galegos (Santiago) Mosteiro (Salvador) Panamil (Santiago) Pin (Sta. Mara) Pobra de Navia Queizn (Santiago) Rao (Sta. Maria) Ribn (Sta. Mara) Sevane (S. Xon) Son (Sta. Mara) Vallo (Sta. Maria)
S.S. e X.O. a de D. Antonio Ordoez.

S. PEDRO

ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem
Folgueiras (Sta. Eufemia) ldem
Villar Pandn (S. Estevo) ldem
NEGRADAS C.R.
Negradas (S. Vicente)
S.S. e X.O. por Dona joaquina de Oca.

S.S. e X.O. polo Conde de Lemos. ldem ldem ldem O. e S.S. e X.O. polo Encomenda de Portomarn, Relixin de S. Xon, e a do Conde. S.S. e X.O. a do Conde. ldem ldem ldem lciem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem
19,875
NElRA DE XUS
Aranza (Santiago) Arroxo (S. Xon) Barralla (Sta. Mara Madanela) Berselos (S. Martio) Constantin (Sta. Mara)
Covas (Santiago) Ferreiros (S. Pedro) Francos (S. Salvador) Guimarei (S. Tom) Laxes (S. Pedro) Lebruxo (S. Tom) Lexo (S. Xon) Neira (Sto. Estevo) Pol (Sta. Mara) Pousada (Santiago) Siguirei (S. Pedro) Teixeira (S. Pedro) Traspena (S. Mamede) Vilar (S. Cibrao)
69,500
Ribadeneira (Santa Baia) ldem
Vilachambre (Sta. Mara) ldem Vilarpunteiro (Sta. Mara) ldem Vilarteln (Sta. Eufemia) ldem NElRA DE R E 1 Barreiros (S. Cosme)
S.S. e X.O. polo Marqus de Montaos.
x u ~ ~ s ~ i c c FRECUES~A i~
Braa (S. Miguel) Fontaneira (Santiago) Fraira (Sta. Mara) Furs (Sto. Estevo) Lastra (S. Xon) Masoucos (Santiago) Nantn (Santiago) Neira de Rei (S. Pedro) Penarrubia (S. Martio) NODAR Anafreita (S. Pedro) Nodar (S. Mamede) ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem 104,500 ldem
Neira de Rei (S. Miguel) ldem Neira de Rei (S. Martio) ldem
S.E. e S.S. e X.O. polo Mosteiro de Sobrado, Orde de S. Bernardo, Dona Josefa Cisneros, e a do Conde. S.S. e X.O. por D. Pedro Lus de Ulloa.
Ab. e X.O. polo Reverendo Bispo de Mondoedo S.E. e X.O. polo Mosteiro de Osera, Orde de S. Bernardo.
NOCEDA C.R.
Noceda (S. Xon)
OLEIROS
Oleiros (S. Mamede)
OLEIROS DE CHANTADA C.R.
Oleiros (S. Miguel)
OLEIROS DE VILAPEDRE C.R. OMBREIRO
Oleiros (S. Martio)
S.S. e X.O. por D. Marcos Bernardo Quirs.

S.S. e X.O. por D. Bieito Mara de Prado.
4,125
Ombreiro (S. Martio)
144
XURISDICCI~N FREGUES~A
Pena (Santa Baia) Pena (S. Vicente) Ponte de Rbade Rabade (S. Vicente) Taboi (S. Pedro) ldem ldem ldem ldem S.S. e X.O. por D . Juan Guervara, D. Joseph Mosquera, D. Rodrgo Montenegro, D . Joseph Teixeiro, e a do Conde. S.S. e X.O. a d o Conde de Lemos. ldem S.S. e X.O. por D. Juan Gabriel Tenrreiro, o Conde de Fonsaldaa, e a de Lemos. S.S. e X.O. a d o Conde de Lemos. ldem S.S. e X.O. por D. Alexo de Arias, D. Bartolom Pardo, D. Antonio Moscoso, e D. Pedro Freire. S.S. e X.O. por D . Joseph Saco, e D. Joseph Armesto e Quiroga. S.S. e 0. por D. Joseph Seixas, e D. Pedro Joseph Valcarce S.S. e X.O. polo Conde de Lernos.
Uriz (Sto. Estevo) Verns (Sta. Elena) Vilapene (Sta. Mara)
Vilela (Santiago) Vicinte (Sta. Leonia) PACIOS Pacios (S. Salvador)
7,250
PACIOS DE LOUSADA
Lousada (S. Vicente)
PACIOS DE NElRA DE XUS
Pacios (Sta. Mara)
PARADELA
Andreade (Santiago)
146
Barn (S. Pedro) Paradela (Sta. Cristina) Paradela (Santa Baia)
ldem ldem S.E. e S.S. e X.O. polo Cabido de Santiago, D. Antonio Losada, e a d o Conde. S.S. e X.O. a d o mesmo Conde. ldem S.E. e S.S. e X.O. polo Mosteiro de Montederramo, Orde de S. Bernardo, e a d o Conde. S.S. e X.O. a d o mesmo Conde. 35,125
Paradela (S. Miguel) Paradela (S. Vicente) Ribas de M i o (S. Facundo)
Suar (S. Lourenzo)
Vilaragunte (Sta. Mara) ldem PARGA DE SAN BREXOME Parga (S. Brexome) Parga (Sta. Leocadia) R. e X.O. pola S.M. R. e X.O. a mesma, e outra por D . Joseph Cornide. R. e X.O. pola S.M. ldem S.S. e X.O. polo Conde de Amarante. R.S.E. e S.S. e X.O. pola S.M., o Convento de Relixiosas de S. Francisco de Viveiro, o de Santo Domingo de Lugo, D. Juan Lpez e a d o Conde. S.S. e X.O. a d o Conde de Amarante. ldem 35,OO
Seixn (S. Paio) Vilar (Sta. Mara) PARGA SAN SALVADOR Castro (Sta. Mara) Parga (S. Salvador)
33,OO
Roca (S. Xulin) Trasparga (Santiago)
Bande (S. Pedro) Camposo (Santiago) Cela (S. Xon) Cerceda (S. Pedro) Escoureda (Sta. Mara Madanela) Lapio (S. Miguel) Maceda (S. Pedro) Moscn (Sta. Cruz) Moscn (Sta. Mara Madanela) M u r o (S. Xon) Neira (Sta. Mara)
ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem S.S. e X.O. por D. Ruperto Surez, e a d o Conde. S.S. e X.O. a d o Conde. ldem S.S. e X.O. por D. Benito Mara del Prado, e a do Conde. S.S. e X.O. a d o Conde. ldem ldem O . e X.O. pola Encomenda de Portoma-
Pobra (S. Xulin) Santalla Alta (S. Salvador) Viance (Santiago)
67,625
Vilaleo (Sta. Mara) Vi larel lo (S. Pedro) Vilafiz (Sta. Mara)
PORTOMAR~N SAN XON
Adai (Sta. Maria)
151
Francos (Sta. Mara)
S.S. e X.O. por D. Joaquin Teixeiro, D. Juan Locada, e a do Marqus. S.S. e X.O. por D. Antonio Losada e a do Marqus. S.S. e X.O. do Marqus.
ldem S.S. e X.O. por D. Fernando Manuel de Miranda, e D. Joseph Snchez.
Laxe (Santiago)
Loxo (S. Xon) Portomarn (S. Pedro) QUEIZN Bouzoa (S. Xon)
Mato (S. Martio)
S.S. e X.O. por D. Andrs Quiroga, e a de D. Fernando de Miranda. S.E. e X.O. polo Cabido de Santiago.
1 1,O0
RECELLE
Recelle (S. Pedro)
5,875
RENDAR E SIRGUEIROS
Goo (Sta. Mara)
S.S. e X.O. por Dona Joaquina de Oca, e D. Diego Ribadeneira.

S.E. e X.O. polo Cabido de Lugo. ldem ldem
Reborio (Sta. Mara) Rendar (Sta. Mara) Sirgueiros (S. Xon) Toldaos (Santiago)
S.E. e X.O. polo Mosteiro de Samos, Orde de S. Bieito. S.E. e X.O. a do mesmo Cabido. S.S. e X.O. por Dona Joaquina de Oca.
23,875 4,125
Viso (Sta. Cristina) RIOMOL C.R. Riomol (S. Pedro)
Romelle (S. Martio) Samos (Sta. Xertrudis) San Antoln (Sta. Eufemia) Sivil (Sta. Mara) Souto (Santiago) Suide (Sta. Mara) Touvillide (Sta. Mara) Touville (Sta. Mara)
Vilar Xon (S. Lourenzo) S.E. e S.S. e X.O. po D. Xon Armesto, e a do Mosteiro. S.E. e X.O. a do MosZoo (Santiago) teiro. SAN ANTOL~N DE TOQUES Agra (S. Miguel)
Braas (Sta. Maria) Capela (Sta. Mara) Foladela (S. Pedro) Mangueiro (S. Tom) Meire (S. Pedro) Monte (Sta. Eufemia) Monte (S. Xulin) Ordes (Sta. Mara) Paradela (S. Paio) SAN MIGUEL DE PENAS Castro (S. Martio)
S.E. e X.O. polo Mosteiro de S. Martio de Santiago, Orde de S. Bieito. ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem
70,125

ldem 14,250
Castromaior (Sta. Mara) ldem Penas (S. Miguel) SANTA EUXEA C.R. SARRIA Santa Euxea (S. Xon) Arxemil (Santa Baia)
S.S. e X.O. por D. Alexo xo de Herbn.

3,125
Betote (S. Vicente) Camino (S. Mamede) Chanca (S. Mamede) Chorente (S. Xulin) Corvelle (Sta. Mara) Farbn (Santiago) Ferreiros (S. Sadurnio) Fontao (S. Martio) Froin (S. Pedro) Froin (S. Vicente) Froin (S. Saturnino)

S.S. e X.O. por D. Juan Losada Ribade neira.

S.S. e X.O. polo Conde de Maceda, e a de Lemos.
Loseiro (S. Marti)
Lousadela (Sto. Estevo) Maside (S. Pedro) Mato (S. Estevo) Mato (Sto. Salvador) Nespereira (Santiago) Ortoa (Sta. Mara) Paradela (Sto. Andrs) Pena (Sta. Mara) Pena (S. Salvador) Reimondez (S. Fiz) Requeixo (S. Martio)
S.S. e X.O. a do Conde de Lemos.

107,500
S.S. e X.O. por D. Pedro Quiroga, e a do Conde.

S.S. e X.O. a do mesmo Conde.
Rubn (Sta. Mara)
Toimil (Sta. Mara) Vilademouros (S. Miguel) Vilasoto (S. Mamede)
ldem S.S. e X.O. a do mesmo Conde. ldem
SOMOZA DE VILOUZN
Lagos (Santa Baia)
S.S. e X.O. polo Marqus de Castelar, e D. Miguel Somoza.
Ro (S. Martio) Toldaos (S. Vicente) Vilouzn (Sto. Ectevo)
S.S. e X.O. a do Marqus.

ldem S.S. e X.O. por D. Antonio Losada, e a a do Marqus.
TABOADA
Aldosende (Santiago) Ansar (Sto. Estevo) Bembibre (S. Pedro) Campo (S. Xulin) Carballo (S. Tom) Castelo de Asma (Sta. Mara) Couto (S. Martio) Frad (Santiago) Gondulfe (S. Lourenzo) Laxe (S. Xon) Sobreda (S. Xon)
S.S. e X.O. polo Conde de Maceda.

S.S. e X.O. por D. Pedro Somoza, e a do Conde. S.S. e X.O. a do Conde.

ldem ldem
Torre (S. Mamede) Vilamee (Sta. Mara) Vilela (S. Miguel)
TAMOGA C.R.
Tamoga (S. Xulin)
S.S. e X.O. por Don Rodrigo Montenegro.

O. e X.O. polo Real Consello de Ordes. ldem ldem ldem
2,625
TERRA DA ORDE
Carballo (S. Xulin) Rocha (S. Cosme) Roimil (S. Xulin) Silvela (Sta. Mara)
36,125
TOR
Tor (S. Xon)
S.S. e X.O. por Dona josepha Garza e Quiroga.

ldem 8,500
Tor (S. Xulin) TORES Augueira (S. Xon)

ldem ldem lde ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem
Fonfra (S. Xon) Guilln (S. Pedro) Morcelle (S. Xulin) Nogales (Sto. Andrs) Nogais (Sta. Mara Madanela) Ousn (Sto. Adrao) Quinta (Santalla) Tores (S. Pedro) Tortes (S. Xon) Viladicente (S. Xon) TORREDEZ Camoira (Sto. Estevo) Cota (S. Martio)
S.S. e X.O. por D. Felipe Saavedra.
S.S. e X.O. por D. Juan de la Vega, D. Benito de Prado, e a de Saavedra.
Outeiro (S. Salvador) Sern (Sta. Cruz) Vilabite (S. Pedro) TRASMONTE Bra (S. Martio) Trasmonte (Santiago) TRIACASTELA Alfoz (Santa Baia) Balsa (S. Breixo)
S.S. e X.O. a de D . Fe1ipe Saavedra. ldem ldem S.S. e X.O. por Dona Mara Saavedra. ldem S.S. e X.O. polo Conde de Lemos. S.E. e S.S. e X.O. polo Cabido de Lugo, e a do Conde. S.S. e X.O. a d o Conde. S.S. e X.O. por Dona Maria lgnacia Ribadeneira, Dona Joaquina de Oca, e a d o Conde. S.S. e X.O. a d o Conde. ldem S.S. e X.O. polo Conde de Maceda, a d o de Lemos. S.S. e X.O. a d o Conde de 1-emos. ldem S.S. e X.O. por D. Joaqun Teijeiro, D. Andrs e D. Mathias Quiroga, e D. Manuel Garza, D . Varela, D. Julin Valcarce, e D . Pedro Sobrado.
Cancelo (S. Cristovo) Guilfrei (Santa Baia)
Monte (Sta. Mara) Poio de Madornelo (Sta. Mara Madanela) Toldaos (S. Salvador)
Triacastela (Santiago) Vilavella (Sta. Mara) TUlRlZ Tuiriz (Sta. Mara)
VAL DE OSELLE
Becerre (S. Xon) Cadualle (S. Pedro) Cruzul (S. Martio) Osele (S. Cosme)
S.S. e X.O. por D. joaqun Velarde. ldem ldem ldem Ab. e X.O. polo Reverendo Bispo de Lugo. S.S. e X.O. polo Conde de Maceda. ldem S.S. e X.O. por Andrs Cedrn, e D. Manuel Pallares.
19,875
VER C.R.
Ver (S. Vicente)
7,625
VILAESTEVA DE HERDEIROS
Armesto (S. Romn) Vilaesteva de Herdeiros (Sta. Maria)
VI LAPEDRE
Vilapedre (S. Miguel)
Vilapedre (S. Pedro Fiz) S.S. e X.O. por D. Felipe Ortega, D. Pedro Armada, D. Vicente de Prado, e as de Cedrn, e Pallares: VILAPN C.R. Vilapn (Sta. Coloma) S.S. e X.O. polo Hospital de S. Miguel da Cidade de Santiago. S.S. e X.O. por D . Fernando Miranda e D. Joaqun Locada. S.S. e X.O. polo Marqus de Vilasante. S.S. e X.O. polo Conde de Lemos.
8,625
8,625
VILAQU INTE
Vilaquinte (Sta. Mara)
5,375
VILASANTE C.R.
Vilasante (S. Salvador)
3,250
VILALBA
Alba (S. Xon)
Aparral (S. Xon) Belesar (S. Martio) Boisn (Santiago) Burgas (Sta. Eulalia) Candamil (S. Miguel) Carballido (Sta. Mara) Cazs (S. Xulin) Costa (S. Simn) Distriz (S. Martio) Goiriz (Santiago) Insua (S. Bartolomeu) Ladra (S. Salvador) Lanzs (S. Martio) Lanzs (S. Salvador) Momn (S. Mamede) Mourence (S. Xulin) Nete (S. Cosme) Noche (S. Martio) Pieiro (S. Martio) Pieiro de Miraz (S. Pedro) Rioaveso (S. Xurxo) Romn (Sta. Eulalia ) Santa Baia (S. Pedro) Sancobade (Santiago) Seixas (S. Pedro) Tardade (Sta. Mara) Torre (Sta. Mara) Trobo (Sta. Mara) Vilalba (Sta. Mara) Xermade (Sta. Mara) Xoibn (S. Salvador)
ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem Idlem ldem ldem
Corbel!e (S. Bartalomeu) ldem
Gondaisque (Sta. Mara) ldem
166
VILALPAPE C.R. VI LAR
Vilalpape (S. Bartalomeu) Cerdeda (Sta. Mara) Esperante (Santiago) Pedrafita (Santa Baia) Pieira (Sta. Mara) Taboada dos Freires (Sta. Mara) Veiga (Santa Baia) Ziciln (Santiago)
ldem S.S. e X.O. polo Conde da Vega. ldem ldem ldem ldem ldem
S.E. e S.S. e X.O. polo Mosteiro de S. Salvador de Asma, Orde de S. Bieito, o Conde de Maceda, e a do Vega. 31,500
O. e X.O. polo Colexio de S. Marcos de Len, Orde de Santiago. ldem S.S. e X.O. por D. Antonio Boado, D. Joseph Pardo, e D. Fernando Miranda.
VlLAR DE DONAS
Cuvelo (S. Xon)
13,625
Vilar de Donas (S. Salvador) VlLAR DE VILAPEDRE Vilar (Sta. Mara)
8,625
VILARELLO C.R.
Vilarello (Sta. Mara)
S.S. e X.O. por D. Diego Bermdez. R. e X.O. pola S.M.

R. e S.S. e X.O. a mesma, e outra por D. Joseph Corn ide.
16,750
VILARES DE PARGA
Parga (Sta. Cruz) Vilares de Parga (S. Vicente)
45,375
VISUNA
Orrios (S. Pedro)
O . e X.O. pola Encomenda de la Barra, Orde de Santiago.
XERMAR E COSPEITO
Cospeito (Sta. Mara) Xermar (Sta. Mara)
S.S. e X.O. por D o n Francisco de Barrera. S.S. e X.O. por D. Joseph Ribadeneira. S.S. e X.O. por D. jo: seph Benito Pardo.
xus~s
~cists(Santiago)
OURENSE
OURENSE
Conta esta Provincia con 149 xurisdiccins, 44 Coutos Redondos, 1 Couto Mixto, 1 cidade (Ourense) e 24 vilas: Allariz, Bentraces, O Bolo, Castro Caldelas, Celanova, Xinzo de Limia, A C u dia, Xunqueira de Amba, Laza, Manzaneda de Trives, Maside, Maceda de Limia, Milmanda, Monterrei, Ombra, Pereiro de Aguiar, Pobra de Trives, Ribadavia, Ribas de Sil, Valdeorras, Vern, Viana d o Bolo, Vilanova dos Infantes e Vilavella.
O parcelario xurisdiccional non se acomoda s estructuras xeogrficas d o pas. Senn que unidades xeogrficas ben diferenciadas como a gran fosa tectnica que dende Ourense ata mis al de Ribadavia, pola que corre o zigzagueante M i o e os seus afluentes e que forman a beda e rica comarca do Ribeiro, est espallada en mis de 12 xurisdiccins. As tamn a penichaira da Limia, zona lacustre en proceso de exorreismo, se parcela noutras 1 0 xurisdiccins. E outro tanto ocorre c o val de Monterrei, na fosa tectnica de Vern a Chaves, e parcelada en 6 o u 7 xurisdiccins, etc ...
As xurisdiccins presentan nesta provincia, d o mesmo xeito que nas outras galegas, unha variedade tanto na definicin territorial como na sa extensin e poboamento. Hai, as pois, xurisdiccins cunha coa freguesa e cun s 1,s km2 como a de Bentrances e outras coma as de O Bolo con 47 freguesas e mis de 370 km2. A esta disparidade territorial corresponde unha variada multiplicidade de seoros. En termos xerais, Ourense estaba dominada polo seoro secular cun 62,7% das freguesas, segua0 o seoro Eclesistico cun
15%. O Reguengo acadaba o 13% distribudo especialmente na zona montesa oriental sobre as xurisdiccins do Bolo, Viana e Vilavella de Mezquita. Os seorios de Abadengo e Ordes tian cativa representacin con 4 e 4,9% respectivamente. O seor mis importante era o Conde de Monterrei que posua xurisdiccin sobre 35% das freguesas de seoro Secular. Seguano o Conde de Ribadavia e o Conde de Lemos e tdolos tres acadaban mis de 75% deste seoro.
(Lmites con Santiago e Lugo os devanditos nas respectivas provincias) Dende o Montouto (1.542 mts) a Provincia de Len metese con das fortes cuas sobre o Val de Valdeorras deixando na provincia de Len as Parroquias de Leira, Oulego, Veiga de Cascall, Robledo, Barrio e Castelo, Cobas e Pardelln da Merindaz de Aguiar. Con esta ltima freguesa crbase a continuidade da xurisdiccin de Valdeorras deixando a freguesa de Biobra como un enclave illado de Galicia na Provincia de Len. Descenden cara sur polo Sil ata a Ponte de Domingo Flrez, unndose cos actuais Imites das Provincias de Ourense e Len que, despois de catro k m abandona para dirixirse con clara direccin sur, cortando o actual Municipio de Carballedo en das partes e deixando as freguesas de Lardeira e Casaio da gobernacin de Cabreira, na Provincia de Len e as de Portela e Casoio da xurisdiccin de Valdeorras na de Ourense.
- Nesta direccin os Imites acadan a cima d o Maluro (1.925 mts) na Serra da Mina e mis sur a Penatrevinca (2.1 24 mts.) no actual lmite de Len, Zamora e Ourense. Dende este punto a divisoria adptase s actuais Imites de Ourense e Zamora ata acada-lo Penedo dos tres reinos, dicir Galicia, Len e Portugal.
A divisoria sur segua moi sensiblemente os Imites internacionais actuais pero, como ternos dito, o estado de confusin que se suscitaba n a l ~ n s lugares situados na mesma raia. dos aue fala-
polo tratado de 1864, quedando para Portugal os lugares chamados promiscuos de Lama drArcos, Soutelinho e Cambela e o chamado Couto Mixto para Espaa. Por ltimo dende o punto en que deixa a fronteira con Portugal servir o rio Mio de divisoria entre esta Provincia e a de Tui ata o Municipio de Meln onde acada os lmites das actuais Provincias de Pontevedra e Ourense que percorre exactamente pola cima da Serra do Sudo ata o citado marco da Corcheta. As peculiaridades da organizacin do Couto Mixto merecen tamn un comentario. A noticia proporcinanola o informador de Madoz en 1864 e hai algns anos mereceu un traballo de Villar Granjell. O Couto Mixto estaba formado polos lugares de Rubis, Santiago e Meaus pertencentes s actuais Municipios de Calvos de Randn e Baltar no que se chamaba a Raia Seca con Portugal. Os vecios do Couto Mixto uns eran espaois e outros portugueses e a sa clasificacin facase pola diferente aplicacin que se daba s casas cando se construan. O que edificaba unha casa tia que declarar perante a sa autoridade local, escribn e testemua a cal dos dous reinos quere que se aplique; libre na eleccin e os que a habitan despois conceptanse xa espaois, portugueses, vecios todos, confregueses e naturais dun mesmo.lugar. No espiritual dependan do Bispo de Ourense; no econmico e gubernativo achbanse suxeitos a un alcalde elixido cada tres anos e confirmado polo Corrixidor de Braganza; no criminal e contencioso, os portugueses dependan do xuz de Montealegre e os espaois do de Xinzo de Limia. Ningn dos vecios do Couto pagaba contribucin de sangue nin de dieiro; a sa principal fonte de ingreso foi sempre o contrabando. Calquera xnero lcito e ilcito que se introduca no Couto poda venderse publicamente sen que os resgardos de Espaa e Portugal fose permitido prendelos ou decomisalos. Poden os vecios venderen os seus froitos e gandos nas feiras do interior dos dous reinos e mercaren o que fora mester sen obriga de se forneceren de guas. 173
Era tamn privilexio do Couto que calquera forneo dun ou outro reino unha vez refuxiado no Couto, poida ser arrestado de delito pola Gracia de Asilo. Estes son algns dos privilexios dos que gozaba o Couto Mixto e que os vecios gardaban con tanto celo que poucos saan a casar fra do Couto, polo que este costume adoitado orixinou un estado de endogamia que acreceu deseguida o seu decaemento e devalo. Finalmente o tratado de Imites de 1864 rematou con esta enxebre situacin. 0 s Imites sinalados danlle a Ourense unha extensin de 7.31 5,93 km2e unha poboacin de 292.947 hab. o que Ile outorga unha densidade relativa de 40,04 hab./km2.
ACEBEDO C.R.
Acebedo (S. Xurxo)
S.S. e X.O. polo Marqus de Malpica.

Ab. S.S. e X.O. polo Reverendo Bispo de Orense, Don Martn de Puga, e D. Gaspar Mosquera. S.E. e X.O. polo Arcediagodevaroncelli.
7,625
AG UASANTAS
Aguasantas (Sta. Maria)
9,125
ALBERGUER~A C.R.
ALLARIZ
Alberguera (Sta. Mara) Allariz (Vila) Coucieiro (S. Vicente) Corvilln (Sta Mara) Espieiros (S. Breixo) Figueiredo (S. Pedro) Folgoso (Santiago) Golpells (Sta. Olalla) Pazo (S. Martio) Pieiro (S. Salvador) Queiros (S. Breixo) Rabeda (Santiago)
11,125
S.S. e X.O. polo Marqus de Malpica.

S.E. S.S. e X.O. polo Mosteiro de Meln, Orde de San Bernardo, e a do Marqus.
San Trocado (Sta. Mara) S.S. e X.O. polo Marqus. Seoane (S. Xon) Taboadela (S. Miguel) Urrios (Sta. Eulalia) Urrios (S. Mamede) Vilanova (Sta. Mara)
.
AMOEIRO (8)
Amoeiro (Sta. Mara) Barrn (S. Xon) Castrelo (S. Cibrao) Cornoces (S. Martio) Sobreira (S. Xon) Trasalba (S. Pedro)
S.S. e X.O. porlo Conde de Ribadavia. ldem ldem ldem ldem ldem S.S. e X.O. por Dona Mara Quinds, e D. Pedro Losada. 28,375
ANGUIEIROS (1)
Encieira (Sta. Isabel)
16,750
ARAUXO
Arauxo (S. Martio) Arauxo (S. Paio) Cela (Sta. Mara)

ldem ldem S.E. e X.O. pola Encomenda de Beade Relixin de S. Xoan. S.S. e X.O. polo Marqus de Bveda, Dona Mara Nio, e D. Joseph Sotelo. 55,OO
ARCOS C.R.
Arcos (Sta. Mara)
3,500
ARMARIZ
Amba (Sto. Estevo)
Armariz (S. Salvador)
S.S. e X.O. por Don Xavier Enrquez, e a do Marqus. S.S. e X.O. por D.
Pedro Losada.
14,750
ARMENTAL ARNOIA
Armental (S. Cibrao) Arnoia (S. Salvador)
4,125
S.E. e X.O. polo Mosteiro de Celanova, Orde de San Bieito. 20,500
ARNUIZ
Arnuiz (Sta. Mara)
Ab. S.E. e X.O. polo Reverendo Bispo, e Cabido de Valladolid.
1 1,625
ASTARIZ
Astariz (Sta. Mara)
S.E. S.S. e X.O. polo Cabido de Ourense. D. Francisco Araujo, D. Joseph Barbeito, os herdeiros de Benito Gonzalez, o Marqus de Astariz, e os Condes de Borraxeyros, e Troncoso.
S.S. e X.O. a do Conde de Ribadavia. ldem ldem ldem ldem ldem S.E. S.S. e X.O. polo Mosteiro de Meln, Orde de San Bernardo, e a do Conde.
2,250
AVIN
Abelenda (Sta. Maria) Amiudal (Santiago) Avin (S. Xusto) Barroso (Sta. Eulalia) Caseiro (Sta. Mara) Crcores (Sta. Maria) Couso (Sta. Mara)
120,125
BALDRIZ C.R.
Baldriz (S. Bartolomeu)
S.S. e X.O. por D. Francisco Diguez. S.S. e X.O. polo Conde de Monterrei.
ldem ldem ldem
9,625
BALTAR
Abades (S. Paio) Baltar (S. Bartolomeu) Covas (Santiago) N iodaguia (S. Lourenzo)
177
Texos (Sta. Mara) Tosende (S. Lourenzo) Vilamaior da Boullosa (Sta. Mara) Bande (S. Pedro)
Baos (S. Xon) Cads (Santiago) Calvos (Santiago) Corbelle (Sta. Mara) Garabelos (S. Xon) Nigueiroa (Santiago) Ribeiro (S. Pedro Fiz) Santa Comba (S. Torcuato)
Vilar (S. Pedro Fiz)
Almoita (Sta. Mara) Baos de Molgas Lamam (S. Cibrao) Ribeira (S. Pedro) Vide (S. Xon) Vilar de Pontearriba
Zorelle (Santiago)
BARBADS
Barbads (S. Xon)
Ab. e X.O. polo Reverendo Bispo de Ourense. O. e X.O. pola Encomenda da Barra, Orde de Santiago.
4,375
BARRA
Barra (Sta. Mara)
3,500
Beacn (Sta. Mara)
S.S. e X.O. polo Mostiero de Ribas de Sil, Orde de San Bieito.

O. e X.O. pola Encomenda de Beade, Relixin de S. Xon. ldem
0,875
BEADE
Beade (Sta. Mara)
Balde (S. Martio) BEIRO C.R. Beiro (S. Pedro)
8,575
S.E. e X.O. polo Mosteiro de S. Martio de Santiago, Orde de San Bieito.

S.S. e X.O. por D. Joseph Losada.
5,500
BERREDO C.R.
Berredo (S. Miguel)
3,625
BENTRACES
Bentraces (S. Xon)
S.S. y X.O. polo Marqus de Astorga.
1,375
BOLO (3)
Albergueira (Sta. Mara) R. Dos A.O. pola S.M. Baos (S. Fiz) Bolo (Sta. Mara) Buxn (Sta. Mara) Celavente (S. Xon) Carracedo (S. Miguel) Casdenodres (S. Salvador) ldem ldem ldem ldem ldem ldem
179
Castromao (Sta. Mara) Castromarigo (S. Mamede) Chandoiro (S. Romn) Chao do Castro (S. Martio) Corzos (Santiago) Curr (S. Anxo) Correxido (Sto. Estevo) Espio (S. Vicente) Edreira (Sta. Columba) Ermitas (Sta. Mara) Lamalonga (Sta. Mara) Lentellais (S. Simn) Meda (Sta. Mara) Meixide (Sta. Mara) Nabos (S. Pedro) Otar de Pregos Paradela (S. Sebastin) Ponte (Sta. Mara) Prada (Sto. Andrs) Prados (Sto. Estevo) Pradolongo (S. Pedro) Requeixo (Sto. Andrs) Riomao (S. Toms) San Fiz (Sta. Catalina) S. Lourenzo (S. Lourenzo) Seoane (S. Xon)
ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem
Fornelos (S. Bartolomeu) ldem
Portomourisco (S. Victor) ldem
Santa Cristina (San Tirso) ldem
Teixido (S. Marcos) Valbuxn Valdanta (Sta. Mara) Valdn (Sta. Mara) Veiga (Sta. Mara ) Vilaboa (S. Lucio) Vilaseco (S. Donato) Xares (Sta. Mara) Xaba (S. Salvador) BVEDA DE AMOEIRO Abrucios (S. Xon)
ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem 372,625
S.E. e X.O. polo Mosteiro de San

Orde de San Bernardo.
Boeiro (Sta. Eulalia) Bveda (S. Paio) BVEDA DE LlMlA (2) CABANAS CALVOS DE RAND~N Bvecla de Limia (Sta. Mara) Cabanas (S. Paio) Calvos (Santiago) Fes (S. Miguel) Lobs (S. Vicente) Muos (S. Pedro) Parada (S. Pedro) Prado (S. Salvador) Randn (S. Xon) Rioseco (Sta. Maria) Xermade (S. Miguel)
ldem ldem 21 ,O0
S.S. e X.O. polo Marqus de Bveda.

ldem
10,500 8,750

ldem Iclem ldem ldem ldem ldem ldem ldem 125,625
Porqueirs (Sto. Andrs) ldem
CAMPORREDONDO
Camporredondo (Sto. Andrs)

ldem ldem Ab. S.E. e X.O. polo Reverendo Bispo de Ourense, e o Arcediago de Varoncelli. Ab. S.E. e X.O. polo Cabido e a do Reverendo Bispo de Ourense.
Mesiego (Sta. Mara) Sadurnn (S. Xon) CANEDO D O M~O Caldas (Santiago)
Razamonde (Sta. Mara) ldem
Canedo (S. Miguel)
CARBALLO DE VEREA
Verea (Santiago)
S.S. e X.O. polo Marqus de Viance, o Conde de San Romn, e D. Ramn Regente.
O. e X.O. pola Encomenda de Quiroga, Relixin de S. Xon.
CARTELLE C.R.
Cartelle (Sta. Mara)
CASTRO CALDELAS
Abeleda (Sta. Mara) Abeleda (S. Paio) Abeleda (Sta. Tegra) Abeledos (S. Vicente) Alais (S. Pedro) Argas (S. Xon) Argas (S. Silvestre) Beredo (S. Xon) Boazo (Sta. Mara)

Trabazos (Sta. Olalla) Tronceda (Santiago) Vilamaior (Sta. Mara) Vilarcla (Sta. Mara) Vimieiro (S. Xon) CASTRO CABADOS0 Banga (Sta. Olalla) Lamas (Sta. Mara)
ldem ldem ldem ldem ldem S.S. e X.O. polo Conde de Ribadavia.
S.E. S.S. e X.O. polo Mosteiro cle Acibeiro, Orde de S. Bernardo, o Marqus de la Sierra e a do Conde S.S. e X.O. clo Conde de Lemos
ldem ldem ldem S.E. e X.O. polo Arcediano de Varoncel l i ldem
Laxas (S. Xon) Moldes (S. Mamede) Sagra (S. Martio) Serantes (S. Tom) CEBOLINO. Cebolio (Bo Xess)
Lamela (Sta. Mara) CELANOVA Albos (S. Mamede)
S.E. e X.O. polo Mosteiro de Celanova, Orde de San Bieito.

ldem ldem ldem ldem ldem lclem lclem
Amoroce (Santiago ) Ansemil (Sta. Mara) Bangueses (S. Miguel) Barxa (S. Tom) Berredo (Sta. Eulalia) Bobadela (Sta. Mara) Can (S. Locirenzo)
Cexo (Sto. Adrin) Cexo (Sta. Mara) Celanova (S. Breixo) Domez (S. Martio) Fechas (Sta. Mara) Gontn (Sto. Andrs) Morills (S. Pedro) Orea (S. Micruel) - u u ,
\ -
ldem ldem ldem ldem ldem Idem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem S.S. e X.O. polo Conde de Motezuma. ldem ldem 35,875
Orille (S. Pedro) Portela (Sta. Eulalia) Rabal (S. Salvador) Soutomel (Sta. Leocadia) Veiga (S. Paio) CELME Congostro (Sta. Mara) Ordes (Sta. Mara) Pitelos (Sta. Mara)
Sanguedo (S. Salvador) ldem Codoseclo (Sta. Mara) O. e X.O. pola Encomenda da Barra, Orde de Santiago. ldem
CODOSEDO
Paradia (Sta. Madanela) Chaguazoso (S. Bernab) Conso (Sta. Marta) Conso (Santiago) Pradoalbar (S. Andrs)
CONSO
S.S. e X.O. polo Marqus de Castelar.

ldem ldem ldem
Veigas de Camba (Sta. Mara) Vilario (S. Martio) CORNEDA C.R. Corneda (Santiago)
ldem ldem S.S. e X.O. por Dona Mara Pardo. S.S. e X.O. polo Conde de Troncoso. S.E. e X.O. polo Mosteiro de Celanova, Orde de San Bieito. ldem ldem Ab. S.E. S.S. e X.O. polo Reverendo Bispo de Ocirense, o Mosteiro de O u rense, Orde de S. Bernardo, o Conde de Ribadavia, D. Luis Texada, e D. Joseph de Novoa. 22,375
9,125
COUXlL E COUXILIO CUALEDRO, VILELA E ATS
Cocixilio (Sta. Mara)
2,500
Ats (Sta. Mara)
Cualedro (Sta. Mara) Vilela (Santiago) CUDEIRO Cudeiro (S. Peclroj
3,750
ENXAMES E DEVESA
Enxames (S. Xon)
O. e X.O. pola Encomenda de Quiroga, Relixin de S. Xon.

ldem ldem
31,750
Osoo (S. Pedro) Vilarello (Sta. Mara)
ENTRAMBOSR~OS
Entrambosros (Sta. Mara)
S.S. e X.O. por D. Diego de Sierra.
2,750
ENTRIMO (9)
Entrimo (Sta. Mara)
R. S.S. e X.O. pola S.M. e o Conde de Ribadavia. ldem ldem 94,3 75
llla (S. iourenzo) Vences (S. Tom)
ESPIOSO
Espioso (S. Miguel)
S.S. e X.O. polo

Conde de Monterrei.
Penela (Santiago)
ldem
15,125
Fe (Sta. Mara)
S.E. S.S. e X.O. por D. Pedro de Puga, e o Mosteiro de S. Martio de Santiago, Orde de S. Bieito. S.S. e X.O. por Don Joseph Mosquera. S.S. e X.O. por D. Miguel Armada, e a de Mosquera.
2,625
FIGUEIROA
Cantoa (S. Mamede) Figueiroa (S. Xulin)
9,250
FORXN
Leirado (S. Pedro)
S.E. e X.O. polo Mosteiro de Celanova, Orde de S. Bieito.. 9,625
FRU~ME E VILAVERDE
Podernes (Sta. Mara)
S.S. e X.O. por Juan S.S. e X.O. por Juan Enrquez, D. Joseph Blanco, Don Martn Garcia, Dona Mara Mendez, Don Antonio Araujo, e Don Juan Gandara.
4,OO
Garabs (S. Pedro)
O. e X.O. pola Encomenda de S. Marcos cle Len, Orde de Santiago. S.E. e X.O. polo Mosteiro de Sobrado, Orde de S. Bernardo. Ab. e X.O. polo Reverendo Bispo de Ourense. ldem S.E. e X.O. polo Mosteiro de Celanova, Orde de S. Bieito.
7,500
Gomariz (Sta. Mara)
2,500
GONDULFES
Gondulfes (Sta. Cruz)
Pepn (S. Vicente) GROU DE CELANOVA C.R. Grou (S. Mamede)
14,125
Canizo (Sta. Mara) Guclia (S. Martio) Gudia (S. Lourenzo) Pentes (S. Mamede) Tomeirn (S. Martio) Castelns (S. Martio) Gn (Santiago) Gustei (Santiago)

ldem ldem ldem ldem R. e X.O. pola S.M. S.M. ldem 8,750
S.E. e X.O. polo Cabido de Ourense.

O. e X.O. pola Encomenda de Quiroga, Relixin de S. Xon. ldem
5,625
LAROUCO
Larouco (Sta. Mara)
Soadur (Sta. Maria)
25,600
Camba (S. Salvador)
S.S. e X.O. polo Conde de Monterrei, e o Marqus de Tenebrn. S.S. e X.O. a do Conde. S.S. e X.O. polo Marqus de Sta. Cruz, e a do Conde. S.S. e X.O. a do Conde.
Campobecerros (Santiago) Carraxo (S. Bieito)
Castro (S. Pedro) Cerdedelo (Sta. Mara)
S.S. e X.O. as do Conde, e o Marqus de Tenebrn.

ldem S.S. e X.O. a do Conde.
Laza (S. Xoan) Matam (Sta. Mara)
Portocamba (S. Miguel) S.S. e X.O. as do Conde, e o Marqus. Retorta (Sta. Mara) Soutelo Verde (Sta. Mara) Touro (S. Lourenzo) Vilame ldem ldem S.S. e X.O. a do Conde. 257,625 ldem
Lobas (Sta. Euxenia)
S.E. e X.O. polo Mosteiro Benedictino de S. Paio de Santiago.

ldem ldem R. e X.O. pola S.M. ldem 14,500
Mosteiro (S. Pedro) Piteira (S. Miguel) Lobeira (S. Xs) Lobeira (S. Vicente)
Paradela (Sto. Antonio) Raigada (Sta. Mara) MASIDE (1 0) Armeses (S. Miguel) Barbantes (Santiago) Frens (Sta. Mara) Lago (S. Martio) Laias (Sta. Eulalia)
ldem ldem S.S. e X.O. polo Conde de Ribadavia. ldem ldem ldem
S.E. S.S. e X.O. polo Colexio Seminario da Vila de Viveiro, e a do Conde.

Polo Conde
Maside (Vila) Maside (Sta. Mara) Orantes (S. Xon) Pieiro (S. Xon) Punxn (Sta. Mara) Raestres (S. Mamede) Treboedo (Sta. Comba) Vilemoure (Sto. Estevo)
S.S. e X.O. a do
Conde. ldem ldem ldern ldem ldem S.S. e X.O. por D. Gaspar Bermudez, e a do Conde.
Vilela (Sta. Mara)
48,625
MAUS DE SALAS C.R.
Maus de Salas (Sta. Eulalia)
O. e X.O. pola Encomenda de Quiroga, Relixin de S. Xon. S.S. e X.O. polo Conde de Maceda. ldem
8,625.
MACEDA DE LlMlA (5)
Asadur (Sta. Maria) Guamil (Sta. Mara)
191
MONTEFURADO
Montefurado (S. Miguel) S.S. e X.O. por D. Joseph Quiroga, e Dona Gertrudis Uria. Chandrexa (Sta. Mara) S.E. e X.O. polo Mosteiro de Montederramo, Orde de S. Bernardo. ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem
16,125
MONTEDERRAMO (1 1)
Costa (Santiago) Covas (S. Xon) Escuadro (Sta. Eulalia) Forcas (S. Mamede) Gabn (S. Pedro) Fontn (S. Bartolomeu) Montederramo (S. Cosme) Nogueira (Sta. Mara) Pradomao (S. Xulin) Sacar de Bois (S. Martio)
S. Tirso (Sta. Mara)

Seoane Vello (S. Xon)
S.S. e X.O. polo Mosteiro de Montederramo, Orde de S. Bernardo. S.S. e X.O. polo Conde de Monterrei.
ldem ldem ldem ldem
138,375
MONTERREI (7)
Abedes (Sta. Mara)
Albarellos (Santiago) Bouss (Sta. Olalla) Cabreiro (S. Salvador) Carzo (S. Roque)
194
MORMENTELOS
Mormentelos (Noca Sra. da O)
S.S. e X.O. por D. Xavier Armesto, e D. Baltasar Valcarce. S.S. e X.O. polo Convento de relixiosas de Sta. Clara de Allariz. Ab. e X.O. polo Reverendo Bispo de Ourense ldem Ab. e S.S. e X.O. por Dona M- Pando, e a do Reverendo Bispo.
MOURAZOS C.R.
Mourazos (S. Martio)
MUGARES
Alongos (Sta. Mara)
Mugares (Sta. Mara) Ton (S. Martio)
NAVEA
Navea (S. Miguel)
S.S. e X.O. por D. Francisco Quiroga
NIODAGUIA C.R.
Niodaguia (Sta. Mara) Ab. e X.O. polo Reverendo Bispo de Ourense. Noalla(S.Salvador) S.E.S.S.eX.O.pol Cabido de Ourense e o Conde de Maceda.
NOALLA
NOGUEIRA DE BETN
Betn (S. Martio)
S.E. S.S. e X.O. polo Cabido de Ourense, e Dna. M W i o .

S.E. e X.O. polo Convento de Relixiosas de Sta. Clara de Alariz.
NOCELO DA PENA C.R.
Nocelo da Pena (S. Martio)
NOVS E MOSTEIRO
Novs (S. Nicols)
S.S. e X.O. polos seus vecios, D. Juan de Gndara, e o Conde de Jimonde.
3,750
O~MBRA
Ombra (Sta. Mara) Rabal (Sto. Andrs)
S.S. e X.O. polo Conde de Monterrei. ldem ldem ldem
S. Cibrao (Sta. Cruz)

Tamaguelo (Sta. Mara)
ORBN
Orbn (Sta. Mara)
S.S. e X.O. por D. Pedro Qu iroga.
5,875
ORCELLN
Brus (S. Pedro Fiz) Cameixa (S. Martio) Campo (Sta. Mara) Canges (Sto. Estevo) Ciudad (Sta. Maria) Espieira (S. Pedro) Froufe (S. Xon)
S.S. e X.O. polo Conde de Monterrei

Longoseiro (Sta. Maria) ldem Loureiro (Sta. Maria) Moreiras (Sta. Maria) Mudelos (Santiago) Ponteveiga (S. Lourenzo) Xendive (S. Mamede) Xurenzs (S. Pedro) Xuvencos (Sta. Mara) ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem
PEITES Peites (S. Martio)
SEOR~O
O. S.S. e X.O. pola Encomenda de Quiroga, Relixin de S. Xon, e D. Joaqun Quiroga.
Km2
10,500
PENAPETADA C.R. PENAVERDE E REBORDONDO
Penapetada (Sto. Estevo) S.S. e X.O. por Doa Joaquina de Oca. Penaverde (S. Pedro)
3,500
O. e X.O. pola Encomenda de Osoo, Relixin de S. Xon. 1 1,500
PEREIRO DE AG UIAR
Calvelle (S. Miguel)
S.S. e X.O. polo Duque de Medina de Rioseco.

ldem ldem
Campo (S. Miguel) Covas (S. Cibrao)
Faramontaos (Sta. Mara) ldem Melias (Sta. Mara) Moreiras (S. Xon) Moreiras (S. Martio) Moreiras (Sta. Marta) ldem ldem ldem
S.S. e X.O. por D. Fernando Gago, e a do Duque. S.S. e X.O. polo Duque.
Mourisco (S. Salvador) Pereiro de Aguiar (S. Salvador) Sabadel le (S. Martio) Siabal (S. Lourenzo) Tibis (S. Bernardo) Trios (S. Pedro)
200
Vilario (Sta. Cristina)
S.E. S.S. e X.O. polo Mosteiro de Xunquera de Espadeo, Orde de S. Bernardo, e a de S. Bernardo, e a do Duque. S.S. e X.O. polo Conde de Ribadavia. ldem
81,250
PEROXA (12)
Albn (Sta. Maria) Albn (S. Paio) Armental (S. Salvador)
Bubal (Sta. Eulalia) Bubal (S. Salvador) Cambeo (Sto. Estevo) Campos (S. Romn) Carracedo (Santiago)
S.S. e X.O. por Don joseph de Temes, D. Justo Pimentel e a do Conde. S.S. e X.O. a do Conde.
ldem ldem ldem Mosteiro de Sobrado, Orde de S. Bernardo e a do Conde.
Celaguantes (S. Xulin) Graices (S. Vicente) Gueral (S. Martirio) Len (Sta. Eulalia) Marzs (Sta. Mara) Peroxa (S. Xes) Peroxa (Santiago) Peroxa (S. Eusebio) Redegos (S. Vicente) Souro (S. Cristovo) Temes (Sta. Mara)
S.S. e X.O. e a do Conde.

ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem
PINEIRA DE ARCOS
Pieira de Arcos (S. Xon) Pior (S. Lourenzo)

Ab. e X.O. polo Reverendo Bispo de Ourense. ldem Ab. e X.O. polo Reverendo Bispo de Valladolid. S.S. e X.O. por D. Vicente Sarmiento e D. Joseph Blanco. Ab. e X.O. polo Reverendo Bispo de Ourense.
Reza (Sta. Mara) Piornedo (Sta. Eufemi )
POEDO
Poedo (Sta. Mara)
Laro (Sta. Mara)
Porqueira (Sta. Mara)
S.S. e X.O. polo Reverendo Bispo de Ourense.

Ab. e X.O. polo Reverendo Bispo de Ourense. ldem S.E. e X.O. polo Mosteiro de Oseira, Orde de S. Bernardo.
Porqueira (S. Martio)
Vila (Sta. Mara) PRADO D O MINO C.R. Prado do Mio (Sta Mara)
POBRA DE TRIVES
Barrio (S. Xon) Castro (S. Nicols) Cotars (Santiago)
S.S. e X.O. a do Conde de Lemos.

ldem ldem
Paroisas (Sto. Antonio) Pieiro (S. Sebastin) Pobra de Trives Trives (S. Lourenzo) Trives (S. Mamede) Trives (Sta. Mara) Vilanova (Sta. Mara) Xunqueira PROENTE E FARAMONTAOS Faramontaos (Sto. Andrs) Proente (S. Xes)
S.S. e X.O. Por D. Sancho de Neira.

Ab. S.S. e X.O. polo Reverendo Bispo cle Valladolid e a de Neira.
7,250
PONTE CASTRELO D O MIO
Pontecastrelo (Sto. Estevo)
Pontecastrelo (Sta. Mara) ldem Sann (S. Pedro) Sar da Grova Ventosela (S. Paio) ldem ldem
S.S. e X.O. polo Marqus de Castelar e a do Conde.
26,500
PUGA C.R.
Puga (S. Mamede)
S.E. e X.O. polo Cabido de Ourense. S.S. e X.O. polos seus vecios.
ldem ldem
10,125
QUEIXA
Celeiros (S. Martio) Chandrexa (S. Pedro) Forcadas (Sta. Mara)
Parafita (S. Bartolomeu) ldem
Requeixo (Sta. Madanela) Vilar (S. Cosme) QUINTELA DE LEIRADO C.R. (9) QUIROGA (1 0) Monterredondo (S. Xon)
ldem ldem S.S. e X.O. polo Marqus de Malpica.
20,626
Aguasmestas (Santiago) O. e X.O. pola Encomenda de Quiroga, Relixin de S. Xon. Barxa do Lor (Sta. Maria) Bendill (Sta. Mara) Bendollo (Sta. Eulalia) Fisteos (S. Mamede) Ermida (Sta. Mara) Hospital (S. Salvador) Nocedo (S. Lourenzo) Pacios de Mondelo (SWlalla) Quinta do Lor (Sta. Mara) Quiroga (S. Martio) Sequeiros (Sta. Maria) Soutordei (Santiago) Vilaester (Sta. Mara) Vilarmel (S. Lourenzo) ldem ldem ldem O.X.O. a antecedente. ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem
S.E. O. e X.O. polo Mosteiro de Samos, Orde de S. Bieito e a da Encomenda.

Ab. e X.O. polo Reverendo Bispo de Ourense.
196,625
RABEDA C.R.
Rabeda (Sta. Cruz)
3,625.
Refoxos (S. Breixo) Valongo (S. Martio) RlBADAVIA Novoa (Sto. Estevo)
Iclem ldem
S.S. e X.O. polo Conde de Ribadavia.

10,750
Ribadavia (S. Domingos) ldem R~E OC.R. XUNQUEDO Ro (S. Xon) S.S. e X.O. polo Marqus de Castelar.
10,875
ROCAS
Esgos (Sta. Olalla)
S.E. e X.O. polo Mosteiro de Celanova, Orde de San Bieito. ldem ldem ldem ldem S.S. e X.O. polo Conde de Ribadavia. ldem 42,125
Esgos (Sta. Mara) Rocas (S. Pedro) Vilar de Ordellas (Sta. Mara) ROUCOS Beariz (S. Martio) Anllo (Santiago) Cenlle (Sta. Mara) Eiras (Sta. Uxa)
S.S. e X.O. por Dona Isabel Eraso, D. Juan Tizn e a do Conde. S.S. e X.O. a do Conde.
ldem ldem ldem ldem S.S. e X.O. por D. Pedro Tombas, e a do Conde.
Es posende (Sta. Maria)

Esposende (Santiago) Erbededeiro Grixoa (Sta. Mara) Las (S. Cibrao) Navo (S. Fiz)
Osmo (S. Miguel) Pena (S. Lourenzo) Salamonte (Sta. Mara) Trasariz (Santiago) Varn (S. Felipe) Vilar de Rei (S. Miguel) SABUCEDO DE LlMlA C.R. SABUCEDO DE MONTES Sabucedo de Limia (S. Salvador) Sabucedo (S. Pedro)

ldem ldem ldem ldem ldem S.S. e X.O. polo Conde de Portillo.
C
10,750
S.E. e S.S. e X.O. polo Cabido de Ourense, do Mosteiro de Montederramo, Orde de S. Bernardo, e o Marqus de Aranga.
S.S. e X.O. por Dona Joaquina da Oca, D.
10,500
SABUGUIDO
Sabuguido (Sta. Mara)
SANDE
Anfeos (Sta. Eulalia)
S.E. e X.O. polo Mosteiro de Celanova, Orde de S. Bieito.
Mazando (Sta. Mara)
S.E. e S.S. e X.O. polo Conde de Troncoso, e a do Mosteiro.
51,125
Sande (S. Salvador) Seixada (S. Xon) Vilar de Vacas (Sta. Mara)
S.E. e X.O. polo Mosteiro.

ldem ldem
Nogueira (S. Martio) Rubiacos (Sta. Cruz) Vilar (Sta. Eulalia) Barxacova (S. Lourenzo) Vil (Sta. Luca) Veiga (S. Munio)
ldem
Ribas do Sil (Sto. Estevo) ldem
S.E. e X.O. a antecedente

ldem O. e X.O. pola Encomenda de Quiroga, Relixin de S. Xon. ldem O.X.O. pola Encomenda de S. Marcos de Len, Orde de Santiago.
3,250
3,625
Castro (Sto. Andrs)
S.E. e X.O. polo Mosteiro de Celanova, Orde de S. Bieito.

ldem ldem S.E. e X.O. polo Mosteiro de Sto. Estevo de Ribas de Sil, Orde de San Bieito. ldem ldem
16,625
Palms (S. Mamede) Untes (Sto. Estevo) Edrada (Santiago)
36,750
Parada (Sta. Maria) Ribas do Sil (Sta. Cristina)
teiro de Oseira, Orde de S. Bernardo. Fraga (S. Bartolomeu) R. e X.O. pola S.M.
6,125
SOBRADO DE TRIVES
Sobrado de Trives (S. Salvador) Somoza (S. Miguel)
S.E. e X.O. polo Mosteiro das Benedictinas de S. Paio de Santiago. ldem S.E. e S.S. e X.O. polo Cabido de Ourense e Juan Salgado. SS. e X.O. a de Salgado. 29,625
SOLVEIRA DE BELMONTE
Pazos (S. Clodio)
9,375
Solbeira (S. Salvador)
SORGA
Sorga (S. Mamede)
S.S. e X.O. por D. joseph Sotelo e D. Pedro Feixo.

S.S. e X.O. polo Marqus de S. Saturnino.
ldem
4,875 5,250
SOUTOMAIOR
Mezquita (S. Vitorio) Soutomaior (Santiago)
SOUTO DE PENEDO SOUTO VERMUDO
Souto de Penedo (S. Miguel) Arzdego (Sta. Olalla) Berrande (S. Bartolomeu) Castrelos de Cima (Sta. Mara) Castrelos de Abaixo (Sta. Mara) Portasabertas (Sta. Mara) Fumaces (Sta. Mara) Moialde (Sta. Mara) Progo (S. Mamede) Ros (Sta. Mara)
S.S. e X.O. polo Conde Lemos.

Rubis (S. Pedro) Soutochao (Sta. Mara) Torroso (Sta. Cruz)
ldem ldem ldem
Trasestrada (Sto. Estevo) ldem Varoncella (Cta. Comba) ldem Vilar de Cervos (S. Vicente) Vilardevs (Sta. Mara) Vilardevs (S. Miguel) ldem ldem Ab. S.S. e X.O. polo Reverendo Bispo de Valladolid e a do Conde. S.S. e X.O. polo Marqus de Val de Carzana. S.E. e S.S. e X.O. polo prroco e o Conde de Lemos. S.S. e X.O. polo Conde de Lemos. ldem ldem ldem ldem ldem ldem Ab. e X.O. polo Reverendo Bispo de Ourense.
Torn (Sta. Mara)
3,250
TORBEO C.R.
Torbeo (S. Martio)
2,875
TORRE DE PORTELA DE LlMlA
Abavides (S. Martio) Bresmaus (S. Bartolomeu) Cortegada (S. Xon) Lero (S. Pedro) Morgada (S. Tom) Pena (S. Pedro) Riofreixo (S. Salvador)
TRASPORTELA
Manin (S. Salvador)
19,375
21 2
VALDEORRAS (12)
Alixo (S. Martio) Ambasaguas Arcos (S. Lourenzo) Arnado (S. Clemente) Barco (S. Mauro) Biobra (S. Miguel) Candeda (S. Bernab) Carballeda (S. Vicente)
S.S. e X.O. polo Conde de Ribadavia. ldem ldem ldem ldem ldem ldem S.E. e S.S. e X.O. polo Mosteiro de Sta Cruz de Castaeda, Orde de S. Bernardo e a do Conde.
Casoio (S. Xulin) Castro de Vilario Cereixido (Sta. Mara) Cernego (S. Victor) Crgomo (Sta. Mara) Correxais (S. Pedro) Domiz (S. Bartolomeu) Entoma (S. Xon) Fervenza Mazo (Sto. Antonio) Medua (S. Xusto) Millaroso (Noca Sra. da Concepcin) Mones (Sta. Mara) Mones (S. Miguel) Monte (Sta. Eulalia) Monte (S. Xulin) Monte (Sta. Maria) Outeiro (Sto. Antonio)

ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem idem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem
VAL DE ROCALDO C.R.
Val de Riocaldo (Sta. Mara)
Ab. e X.O. polo Reverendo Bispo de Ourense.
55,625
xu~is~iccio FREGUES~A ~
Fornelos de Filloa (Sta. Mara) Fradelos (S. Vicente) Froxs (S. Brais) Grixoa (S. Pedro) Edradelo (S. Pedro) Edroso (S. Romn) Lozariegos (Sta. Mara) Mourisca (Sta. Mara) Paradela (S. Pedro) Pinza (Sta. Mara) Pixeiro (Sta. Mara) Pradocabalos (Sta. Mara) Pradorramisquedo (S. Sebastin) Ponte (Sta. Maria) Punxeiro (S. Marcos) Quintela de Edroso (S. Cosme) Quintela de Pando (Sta. Isabel) Quintela de Umoso (Padre Eterno de) Ramilo (S. Pedro) Rigueira (Sta. Maria) Rubis (S. Cibrao) ldem Idem ldem ldem ldem ldem ldem ldem Idem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem dem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem 294,875
Penouta (S. Bartolomeu) ldem
San Agustn (S. Agustn) ldem
S. Cibrao (S. Cibrao)

S. Cristovo (S. Cristovo) S. Mamede (Santiago)
S. Martio (S. Xon)
21 6
Sever (S. Lourenzo) Solbeira (Sto. Adrin)
ldem ldem
T. de Edroso (Sta. Mara) ldem T. de Umoso (S. Bastin) ldem Tuxe (S. Pedro) Viana do Bolo Vilaseco da Serra Vilar de Milo (Sta. Mara Madanela) Umoso (Sta. Mara) VIDE DE MIO Vide de Mio (S. Salvador) Cova (Sta. Mara) ldem ldem ldem ldem ldem
S.E. e X.O. polo Cabido de Orense.

VlLA DE COVA
VlLAMAlOR DA XIRONDA (16)
San Milln (Sta. Mara) S.E. e X.O. polo Mosteiro de Meln, Orde de S. Bernardo. Xironda (S. Salvador) Boimorto (Sta. Olalla) Ro (S. Salvador) Tamallancos (Sta. Mara) ldem Vilamarn (Santiago) ldem Ab. e X.O. polo Reverendo Bispo de Idem.
VILANOVA DE RANTE C.R.
Rante (Sto. Andrs)
VILANOVA DOS lN FANTES
Castromao (Sta. Mara)
21 7
Coedo (Santiago) Gandarela (S. Xiao) Torneiros (S. Miguel) Vilanova dos Infantes (S. Salvador) Viveiro (S. Xon) Idem ldem ldem Ab. e S.S. e X.O. por D. Francisco e D. joseph Temes, D. Justo Pimentel, o Conde de Torrepenela, e o Reverendo Bispo de Ourense . Ab. e X.O. a do Reverendo Bispo. S.S. e X.O. por D. Joseph Temes. ldem ldem
VILARRUB~N
Tou bes (Santiago)
Vilarrubn (S. Martio)
VI LASECO
Madrs (S. Pedro) Vilaseco (S. Miguel)
VILAVELLA DA MEZQU lTA (1 7)
Cdavos (Sta Madanela) R. e X.O. polas S.M. Castromil (Noca Sra. da Encarnacin) Chaguazoso (Santiago) Escuqueira (Sta. Eufemia) Manzalbos (Sta. Mara) Mezquita (S. Martio) Pereiro (S. Pedro) Santigoso (S. Simn) Vilavella (Sta. Mara) S.S. e X.O. polo Marqus de Castelar. S.S. e X.O. polo Conde de Amarante. R. e X.O. da S.M. ldem ldem ldem ldem ldem
21 8
VILARMEAO
Vilarmeao (Sto. Antn)
S.S. e X.O. por D. Xavier Armesto e D. Joseph Quiroga. O. e X.O. pola Encomenda de S. Marcos de Len, Orde de Santiago.
4,800
VlLAR DE SANTOS
Saa (S. Xon)
10,376
VILARIO F R ~ O C.R. VILARIO DO CAMPO
Vilario Frio (Sta. Mara) Olas( Sta. Mara) Pardavedra (Santiago) Zarracos (Sto. Andrs) Canda (S. Mamede)
S.S. e X.O. por D. Antonio Villar.
4,750

ldem ldem
10'750
S.S. e X.O. por D. Juan Quiroga e D. Ramn Mosquera.

S.S. e X.O. por D. Gabriel Britis. S.S. e X.O. por D. Benito de Cardenas.
7,375
Torno (S. Salvador)
6,375
XESTOSA C.R.
Xestosa (Sta. Mara)
12,250
Agus (S. Martio)
S.E. e S.S. e X.O. polo Conde de Monterrei, e o Convento de Relixiosas de Sta Clara de Allariz.
S.S. e X.O. a do Conde de Monterrei.
Boado (S. Pedro)
Chamusios (Sta. Olalla) ldem Cima de Ribeira (S. Miguel) Covelas (Sta. Mara) Damil (S. Salvador) ldem ldem ldem
Escornabois (Sta. Mara) ldem Faramontaos (Salvador) ldem Freixo (Santiago) Garabelos (S. Xon) Gudn (S. Miguel) Guntimil (S. Xon) Guntn (Sta. Mara) Lamas (Sta. Mara) Lebaces (Sta. Mara) Lodoselo (Sta. Mara) Mosteiro de Ribeira (Sta. Mara) ldem ldem dem ldem ldem ldem ldem ldem ldem Ganade (S. Bartolomeu) ldem
I l I
NOTAS RELACIN DE XURISDICCI~NS

ANGUIEIROS. Non incluimos nesta xurisdiccin a actual freguesa de Vilanude porque no XVlll era un lugar da xurisdiccin de Montefurado. BVEDADE LIMIA. Inclumo-los lugares de Pedrouzos e Searas que eran no XVIII lugares da freguesa de Bveda de Limia. O BOLO. A freguesa de Buxn estaba arredada da unidade territorial do Bolo formando un enclave na xurisdiccin de Viana do Bolo. LAZA. Sinalamos con puntos o lugar de Veiga de Nostre; Floridablanca non o sinala como Couto e no XVlll era un lugar da freguesa de Campobecerros xurisdiccin de Laza.
S MACEDA. A actual freguesa de Sta. Mara de Piuca era no XVlll un lugar da freguesa de Maceda e xurisdiccin do seu nome.
MEZQUITA. Floridablanca sinala a S. Vitorio da Mezquita da Xurisdiccin de Soutomaior e a S. Pedro da Mezquita con Sta. Comba de Gargantns na xurisdiccin de Mezquita e Gargantns. MONIERREI. O lugar de Paradia era da freguesa de Vilaza e xurisdiccin de Monterrei. PAZOS DE ARENTEIRO. Inclumo-lo territorio dos lugares de Cerdeiras, Espieiros e Paraos hoxe da freguesa de S. Pedro de Ribeira e no XVlll de Parada de Labiote e xurisdiccin de Pazos de Arenteiro. QUINTELA DE LEIRADO. Inclumo-lo lugar de Gergua e a freguesa de Monterredondo nica citada por Floridablanca neste Couto. As freguesas de S. Pedro de Torre e Vasque (que non localizamos exactamente) estn includas na xurisdiccin de Milmanda. 1QUIROGA. Exclumo-la freguesa de Pacios da Serra da Xurisdiccin de Courel e provincia de Lugo.
l1 VALDEORRAS. Inclumos nesta xurisdiccin a freguesa de Cereixido do actual Concello de Quiroga e deixmo-la Pardelln que Floridablanca sita na merindade de Aguiar e provincia de Len.
Conta con 38 xurisdiccins, 11 Coutos Redondos, 1 cidade (Tui) e 21 vilas: Achas, A Caniza, A Franqueira, Baiona, Bouzas, Crecente, Condomar, A Carda, Mos, Parderrubias, Picoa, Porrio, Redondela Nova, Redondela Vella, Salvaterra, Salceda (S. Xurxo), Salceda (Sta Mara), Ponteareas, Soutomaior, Valadares e Vigo.
O parcelario das xurisdiccins mostra, coma nas outras Provincias, unha falta de adaptacin coas unidades naturais d o pas. A diferenciacin xurisdiccional tamn moi variada. As hai xurisdiccins con certa unidade territorial como Salvaterra, Soutomaior, O i a ou Baiona e outras parceladas en varias tenzas como a de
Xurisdiccins con menos de 5 Km2 como Panxn ou Saxamonde e unha soa freguesa e xurisdiccins con mis de 1 86 km2 e 29 freguesas como Sobroso. Con respecto s seoros o Secular o mis extenso da Provincia e acada o 69% das freguesas na sa meirande parte en mans da Alta nobreza da que salientan os dominios do Conde de Salvaterra con xurisdiccin en 51 freguesas e o de Sobroso e Soutomaior con 29 e 1 8 respectivamente. Segua o seoro de Abadengo con 1 7'6% sobre unhas 40 freguesas baixo o seoro d o Arcebispo de Santiago, especialmente asentado na xurisdiccin de Redondela e do Bispo de Tui nos arredores da capital da Provincia.
O seoro de reguengo abrangua o 6'1 % nas 14 freguesas da

xurisdiccin de Baiona. 225
O seoro Eclesistico tan s acadaba o 5'7% das freguesas dos arredores do Mosteiro dos Bernardos de Oia.
LIMITES
0 s xa citados nas devanditas Provincias.
Alguns Imites problemticos obrigan a certa precisin as nas freguesas de Santiago de Tollo e S. Columba de Penafurada eran no sculo XVlll dous Coutos Redondos, suprimidos no sculo XIX e engadidos, o primeiro a S. Cristovo de Goin e o segundo a Sta. M" de Oleiros. Os seus Imites moi imprecisos, sinalmolos con lia discontinua
ACHAS (1)
Achas (S. Sebastin) Barciademera (S. Martio) Campo (Sta. Mara) Caniza (Sta. Teresa) Fofe (S. Miguel) Franqueira (Sta. Mara) Huma (S. Andrs) Lougares (S. Fiz) Rouzas (S. Bartolomeu Couto)
S.S. e X.O. polo Conde de Salvaterra.

ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem 97,125
ALBEOS (2)
Albeos (S. Xon)
S.S. e X.O. polo Marqus de la Sierra.

ldem ldem
Cequelios (S. Miguel) Valeixe (Sta. Cristina)
Mourentn (S. Cristovo) ldem
AMOR~N C.R.
Amorn (S. Xon)
Ab. e X.O. polo Reverendo Bispo de Tu i.
ARBO (3)
Arbo (Sta. Mara) Barcela (S. Xon) Cabeiras (S. Sebastin) Cela (S. Pedro)
S.S. e X.0 polo Conde de Salvaterra.

ldem ldem ldem
ARCADE C.R.
Arcade (Santiago)
Ab. e X.O. polo Reverendo Arcebispo de Santiago.
3,75
BAIONA (4) Baa (Sta. Maria) Baiona (Sta. Mara) Belesar (S. Lourenzo) Borreiros (S. Martio) Cams (Sta. Eulalia) Chan (Sta. Mara) Donas (Sta. Eulalia) Maufe (S. Vicente) Morgadns (Santiago) Nigrn (S. Fiz) Parada (Santiago) Peitieiros (S. Miguel) Ramallosa (S. Pedro) Vilaza (Sta. Mara) BARRANTES Barrantes (S. Vicente) Carnposancos (Sta. Isabel) BOUZAS Beade (Sta. Mara) R. e Gobernador pola S. M . ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem S.S. e X.O. polos seus vecios. ldem
Ramallosa (Sta. Cristina) ldem
Ab. e S.E. e X.O. polo

Reverendo Bispo e Cabido de Tui.
Bembrive (Santiago) Bouzas (S. Miguel) Coia (S. Martio) Coruxo (S. Salvador) BUDIO Budio (Sto. Estevo) Budio (S. Salvador)
ldem ldem ldem ldem S.S. e X.O. polos seus vecios. ldem
228
CEDEIRA C.R.
Cedeira (Sto. Andrs)
S.S. e X.O. por D. Juan Pestaa.
6,800
COVELO
Covelo (Santiago) Lamosa (S. Bartolomeu) Maceira (S. Salvador) Paraos (Sta. Mara) Pieiro (S. Xon) Prado da Canda (Santiago)

CRECENTE
Angudec (S. Xon) Crecente (S. Pedro) Filgueira (S. Pedro) Oroso (Sta. Mara) Rebordechn (Sta. Mara) Vilar (S. Xurxo)
S.S e X.O. polo Duque de Soutomaior.

ldem ldem ldem ldem ldem S.S. e X.O. polos seus vecios. Ab. e S.E. e X.O. polo Reverendo Bispo e Cabido de Tui. S.E. e X.O. polo Cabido de Tui. S.S. e X.O. por D. Antonio Corre.
+ .
CURRSC.R.
Currs (S. Martio)
2,5
ENTENZA
Entenza (Stos. Xusto e Pastor)
6,67
FORCADELA
Forcadela (S.Pedro)
3,750
COIN C.R.
Goin (S. Cristovo)
4,500
GONDOMAR
Gondomar (S. Bieito) Vincios (Sta. Maria)
S.S. e X.O. polo Conde de Gondomar. ldem Ab. e S.E. e X.O. polo Reverendo Bispo e Cabido de Tui. ldem ldem ldem ldem S.S. e X.O. polo Marqus de Ms. ldem S.E. e X.O. polo Mosteiro de Oia, Orde de S. Bernardo. ldem ldem ldem Ab. e X.O. polo Reverendo Bispo de Tui. Ab. e X.O. por D. Manuel, D. Francisco e D. Justo Troncoso, e a do Reverendo Bispo. ldem Ab. e S.S. e X.O. por D. Antonio Montenegro, o Conde de S. Romn, e a do Reverendo Bispo. 83,250 57,500 15,875
GUARDA (5)
Eiras (S. Bartolomeu)
Guarda (Sta. Maria) Rosal (Sta. Maria) Salcidos (S. Lourenzo) Tabagn (S. Miguel) MOS Mos (Sta. Eulalia) Torroso (S. Mamede) OIA (6) Burgueira (S. Pedro)
13,625
Loureza (S. Mamede) Mougs (Sta. Euxenia) Pedornes (S. Mamede) OLlVElRA (7) Oliveira (S. Lourenzo)
Oliveira (S. Mateu)
14,120 14,120
Oliveira (Santiago) Portela (S. Martio)
Petelos (S. Mamede) Pontellas (Santiago) Porrio (Sta. Mara) Torneiros (S. Salvador) PORTO C.R. Porto (S. Pablo)
ldem ldem ldem ldem O. e X.O. pola Encomenda de Beade, Relixin de S. Xon.
Sanguieda (Sta. Mara) ldem
3,250
PRIEGUE
Priegue (S. Mamede)
S.S. e X.O. polo Conde de Priegue.

Ab. e X.O. polo Reverendo Arcebispo de Santiago. ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem
3,850
REDONDELA NOVA (1 0 )
Amoedo (S. Sadurnio)
Borbn (Santiago) Cabeiro (S. Xon) Cepeda (S. Pedro) Cesantes (S. Pedro) Moscoso (S. Paio) Negros (Sto. Estevo) Nespereira (S. Martio) Quintela (S. Mamede) Reboreda (Sta. Mara) Redondela (Santiago) Vilar de Infesta (S.Martio) Viso (Sta. Mara)
Xunqueiras (S. Salvador) ldem REDONDELA VELLA Redondela Vella (Santiago) Ab. e S.E. e X . 0 polo Reverendo Bispo, e Cabido de Tui.
Lourido (Sto. Andrs) Meder (Sto. Adrin) Moreira (S. Martio)
S.S. e X.O. a do Conde de Salvaterra.

ldem
S.S. e X.O. a mesma, outra por D. Manuel Troncoso, e outra polo Marqus de Valladares, Don joseph, e D. Justo Troncoso.
S.S. e X.O. polo Conde de Salvaterra. ldem ldem Ab. S.E. e S.S. e X.O. a mesma, co Reverendo Bispo e Cabido de Tui.
Oleiros (Sta. Mara)
Pesq~ieiras (Sta. Maria) ldem Ribarteme (S. Cibrn) Ribarteme (Santiago) Rubis (S. ~ o n )
Salvaterra (S. Lourenzo) S.S. e X.O. a do Conde. Setados (Sta. Euxenia) Sotolobre (Sta. Columba) Taboexa (Sta. Mara) Tortoreos (Santiago) ldem
S.S. e X.O. polo Conde de Amarante, e Dona Mara Sarmiento.
S.S. e X.O. a do Conde de Salvaterra.

Ab. S.E e S.S. e X.O. polo Reverendo Bispo, e Cabido de Tui, e a do Conde.
Vide (Sta. Mara) SALCEDA Salceda (S. Xurxo)

S.S. e X.O. polos seus vecios. ldem
SALCEDA
Salceda (Sta. Mara)
234
Fzara (S. Bartolomeu) Frades (S. Martio) Gargamala (Sta. Mara)
S.S. e X.O. a do Marqus de Sobroso. ldem
S.S. e X.O. as de dito Marqus, e o da Sierrra. Gulns (S. Xulin) S.S. e X.O. a do Marqus de Sobroso. Meirol (Sto. Andrs) ldem Mondariz (Sta. Eulalia) S.S. e X.O. por D. Juan de Lago, o Marqus de Valadares, e a do Sobroso. Mouriscados (S. Ciprin) S.S. e X.O. polo Marqus de Sobroso. Nogueira (S. Salvador) Padrns (S. Salvador) Paredes (S. Ciprin) Pas (Sta. Maria) Ponteareas (S. Miguel) Prado (S. Nicols) Ribadetea (S. Xurxo) Riofro (S. Miguel) Sabaxns (S. Mamede) ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem
186,75
Queimadelos (Sta. Mara)ldem
S.S. e X.O. as de dito Marqus, e o de Valadares, e D. Juan de Lago.

S.S. e X.O. polo Marqus de Sobroso. ldem ldem ldem
Valdomar e Covelo (S. Sebastin) Vilacova (S. Xon) Vilar (S. Mamede) Xinzo (Sta. Maria) SOUTOMAIOR Anceo (Sto. Andrs) Calvos (Sto. Adrin)
S.S. e X.O. polo Duque de Soutomaior. ldem
236
Caldelas de Tui (S. Martio) Guillarei (S. Mamede) Pramos (S. Xon) Rebordns
ldem ldem ldem ldem Ab. e A.M. polo Reverendo de Tui. ldem ldem S.S. e X.O. polo Marqus de Valadares. S.S. e X.O. polo seu Concel lo. ldem ldem ldem ldem ldem ldem S.S. e X.O. pola antecedente. ldem ldem ldem ldem Ab. e X.O. polo Reverendo Arcebispo de Santiago.
(S. Bartolomeu)
Ribadelouro (Sta. Columba) Soutelo (S. Vicente) Tui (Sagrario) VALADARES Valadares (Sto. Andrs)
12,92
VAL DE FRAGOSO
Alcabre (Sta. Eulalia) Cabral (Sta. Maria) Canden (S. Cristovo) Castrelos (Sta. Mara) Chapela (S. Fausto) Freixeiro (S. Tom) Matam (S. Pedro) Navia (S. Paio) Oia (S. Miguel) Srdoma (S. Pedro) Teis (S. Salvador) Trasmao (S. Vicente)
Comesaa (Sto. Andrs) ldem Lavadores (Sta. Cristina) ldem
VIGO
Vigo (Sta. Mara)
NOTAS
' Xurisdiccin de ACHAS:

CAMPO, Sta Mara: As freguesas de S. Bernab da Graa, S. Salvador de Prado formaban, segundo Avila y La Cueva, unha porcin de Sta. Mara do Campo. FOFE, S. Miguel: A freguesa de Sta. Mara de Godns formaba no XVIII parte de S. Miguel de Fofe.
* Xurisdiccin de ALBEOS
VALEIXE, Sta. Cristina: As freguesas de S. Xurxo de Vilar, S. Bartolomeu de Couto de Rozas e Sta. Tereixa da Caniza foron desmembradas en 1799 da freguesa da xurisdiccin de Crecente e as outras das da xurisdiccin de Achas. Avila y La Cueva dice ... de esta parroquia fueron desmembradas in totum las de S. Jorge de Villar con su anejo el Couto de Rouzas y la de Sta. Teresa de la Caiza Villar se erigi en parroquia el 25 de Juniode 1799 y en el Couto da Rozas se puso cura que aclministr sacramento el 8 de Enero de 1800. Xurisdiccin de ARBO ARBO, Sta. Mara: Anda que o actual S. Xon de Arbo, leva desde o s. XIX includo en Sta. Mara de Arbo, no XVll era mixto entre Sta. Mara de Arbo e S. Cristovo de Mocirentn.
" Xcirisdiccin de BAIONA

B A ~ ASta. , Mara: Posteriormente a esta divisin de Floridablanca segregouse, desta parroquia a de Sta. Mara de Baredo. VlLA DE BAIONA: O P. Florez na sa Espaa Sagrada. Tomo XIII, pg. 190 chama s illas Cies como illas de Baiona nas que houbo un mosteiro chamado de Sto. Estevo sendo este suprimido polo Sr. Bispo que o anexou Colexiata de Baiona que anda hoxe ten algunha daquelas rendas e hai unha clausula de que si volveran a poboarse aquelas illas pertence a esta Colexiata administra-lo Sacramento. FILGUEIRA, S. Pedro: A actual freguesa de S. Bernab de Ameixeira era no s. XVII cinha capela da parroquia de Filgueira e no XVlll foi creada como parroquia. Xurisdiccin da CARDA TABACN, S. Miguel: .antes de ser erigida en parroquia sus vecinos reciban el pasto espiritual de S. Miguel y S. Bartolomeu de las Eiras y por eso le llaman los mixtos de Tabagon en el s. XIX el obispo Garcia Benito la erigi en parroquia, pero no administr sacramento hasta el 31 de marzo de 1826)) Avila y La Cueva op. cit. pax. 51 2
Xurisdiccin de O I A MOUGS, Sta. Euxenia: Das catro freguesas da xurisdiccin de O i a segregronse as parroquias de S. Miguel de Viladesuso da de Sta. Euxenia de Mougs e a de Sta. Mara de O i a da de S. Mamede de Pedorns. por la muerte clel Abad parroco de Mougs acaecida el 7 de Enero cle 1791 se form expediente de desmembracin del lugar de Viladesuso y erigiase en parroquia.)) Avila y La Cueva op. cit. pax. 529 OIA, S. Miguel: a actual freguesa de S. Xurxo de Goins figuraba no XVlll unida a S. Miguel de Oia. C O U T O DE PENAFURADA PENAFURADA, Sta. Columba: lmites imprecisos Avila y La Cueva di: fueanejo cle Oleiros desde remotas edades hasta que el obispo Garca Benito, en los ltimos aos de su pontificado la s ~ i p r i m i enteramente agregandola a la matriz. Avila y La Cueva op. cit. px. 344 ~urisdiccin de OLIVEIRA OLIVEIRA, S. Mateo: O lugar de Vilafra pertenca no s. XVlll a X. Breixo cle Arco. PORTELA, S. Martio: Esta parroquia corresponde na actualidade a S. Martio de Vilasobroso. Nela est situado o Castelo de Sobroso. "urisdiccin de PORRIO
ATIOS, Sta. Baia: a freguesa de Sto. Estevo de Cans, separada de Atios foi erixida como parroquia polo bispo Garca Benito nos primeiros anos d o sculo XIX.
l
"Xurisdiccin de REDONDELA N O V A
REBOREDA, Sta. Mara: na freguesa de Reboredo achbanse en 1762 includos os anexos de Ventosela e Soutoxusto. Xurisdiccin de SALVATERRA RIBARTEME, Santiago: no sculo XIX separouse desta parroquia a de S. Xos de Ribarteme. RIBARTEME, S. Cibrn: en 1804 segregouse desta parroquia a de S. Xon de Cerdeira.
l'
das Neves.
'
Xurisdiccin de SOBROSO
MONDARIZ, Sta. Baia: Desta parroquia segregouse no sculo XIX a da Nosa Seora d o Carme de Troncoso que hoxe forma o municipio cliamado Monclariz-Balneario.
l3
Xurisdiccin de SOUTOMAIOR
FORNELOS, S. Lourenzo: Nos Expedientes do ((Arreglo Parroquial)) no Arq~iivo Diocesano de Tui do ano 1855 di: ((esta parroquia consta de 4 lugares que son, Escuadra Villar y BaosS. Vicente de Oitavn y el de Ventin que consta de 375 almas S. Vicente de Oitavn los vecinos de estos dos lugares trataron antes de ahora de desmembrarse de la matrizpero no lo llevaron a cabo Ventin es otro lugar con capilla bajo la advocacin de S. Miguel en la que se dice misa todos los dias festivos por la larga distancia a que se encuentra la matriz.))
l
Xurisdiccin de TEBRA
TEBRA, Sta. Mara: Sta. Mara de Pinzs foi anexo de Sta. Mara de Tebra ata o s. XIX que se creou parroquia ((Vilameau ha sido desmembrada de S. Salvador de Tebra y erigida en parroquia independiente el ao 1794)). Avila y La Cueva op. cit. pax. 533 y 534
' 9urisdiccin de TOMIO

TOLLO, Santiago: fueagregada en clase de anejo a S. Cristobal de Goian en el ao 1592 . Avila y La Cueva op. cit. pax. 542 No sculo XVlll era un Couto Redondo efoi suprimida no XIX e agregada freguesa de S. Cristovo de Goin.
Ih
Xurisdiccin de TU1
Tul. O Sagrario: No sculo XVlll non figuraban as parroquias do Sagrario de Pazos de Reis e Sta. Mara da Guia de Randufe, segregados posteriormente de Tui.

Cartografia Xurisdiccional de Galicia No Seculo XVIII

Încărcat de

Informații document

Descriere originală:

Drepturi de autor

Formate disponibile

Partajați acest document

Partajați sau inserați document

Opțiuni de partajare

Vi se pare util acest document?

Este necorespunzător acest conținut?

Drepturi de autor:

Formate disponibile

Cartografia Xurisdiccional de Galicia No Seculo XVIII

Încărcat de

Drepturi de autor:

Formate disponibile

FRANCISCO XAVIER RO BARJA

CONSELLO DA CULTURA GALEGA

CARTOGRAF~A XURISDICCIONAL D E GALICIA NO SECULOXVIII

O Consello da Cultura Galega Ra do Vilar, 30. Santiago de Compostela. Telf.: 588088

I.S.B.N.: 84-871 72-55-5 Dep. Legal: C-232-1990

- Polgono POCOMACO. Telf.: 291 01 0. A Corua

FRANCISCO XAVIER R ~ O BARJA

CARTOGRAF~A XURISDICCIONAL D E GALlClA

CONSELLO D A CULTURA GALEGA Santiago, 1990

provinciais da Corua, Lugo, Ourense e Pontevedra

Serie. Libros de Bautizados, sculo XVlll e XIX

Academia de la Historia Censo de Poblacin del Conde de Floridablanca. Signatura 91 6203.

Ademais do insustituble e pormenorizado labor de campo a base cartogrfica foi :

Y hasta 1833 no fue devuelto a Galicia el ro que Grijalba haba sentenciado

Vilas Cidades Extensin

Santiago Ourense Lugo

101 149 131 17 43 30 38

396.312 292.947 232.452 49956 134683 84709 144569

57'3 40'0 28'6 63'4 54'8 40'9 84'4

Total Galicia (s. XVIII).' Extensin 29.334'675 Poboacin 1.340.1 92

2931 9'500 1.340.1 92 Densidade 45'6

O mis importante seoro na noca Provincia loxicamente

Bastavales (S. Salvador) ldem

S.S. e X.O. pola Marquesa de Villar.

Anllns (S. Fiz)

ARCOS DA CONDESA ARZA

Arcos da Condesa (Sta. Mara) Andabao (S. Martio)

S.E. e X.O. polo

Agrn (Sta. Olalla) Anxeles (Sta. Mara)

S.S. e X.O. polo Conde de Altamira.

Nemenzo (Sta. Cristina) ldem

Bugadillo (S. Pedro)

S.S e X.O. por Don Francisco San Martn.

Caldas (Sta. Mara) Vemil (Sta. Mara)

S.S. e X.0 polos seus vecios.

Barcia (Sta. Ana) Caldelas (Sta. Olalla) Covelo (S. Sebastin)

Ardn (Sta. Mara)

S.S. e X.O. polo Marqus de Parga. ldem ldem ldem 28,125

Carbia (S. Xon)

S.E. e X.O. polo Mosteiro de S. Martio de Santiago, Orde de S. Bieito.

Carboeiro (Sta. Mara) Xestoso (Sta. Mara)

Saidres (S. Xoan) CARMOEGA Carmoega (S. Pedro)

Dumaxe (S. Miguel) Loo (S. Mamede) Portodemouros (San Salvador)

S.S. e X.O. por D. Joseph Pardo.

Cee (Sta. Mara)

S.E. e X.O. polo Arcediago de Trastmara. S.S. e X.O. polos

Cesar (S. Clemente)

Aobre (S. Pedro) Bascuas (Sta. Mara) Boqueixn (S. Vicente)

S.S. e X.O. polos Condes de Altamira.

Castro (S. Miguel)

S.S. e X.O. pola do Conde.

Enquerentes (S. Miguel) ldem

Gres (Santiago) Lamela (S. Miguel)

S.S. e X.O. polo do Conde

Ledesma (S. Salvador)

S.E. e S.S. e X.O. a

S.S. e X.O. a o Conde

Subeira (Sta. Maria) Vilar (S. Miguel) Codeseda (S. Xurxo)

Liripio (S. Xon)

S.S. e X.O. polo Conde de Altamira.

S.S. e X.O. a o Conde.

ldem ldem ldem ldem ldem ldem ldem

ldem ldem ldem ldem 1 15,500