Sunteți pe pagina 1din 37

Programa Hospitais de Excelncia a Servio do SUS

Capacitao dos Profissionais de APH Mvel (SAMU 192) e APH Fixo

Mdulo III - SUPORTE BSICO DE VIDA EMERGNCIAS PEDITRICAS E NEONATAIS

Coordenadora: Dra. Lucimar Aparecida Franoso

EMERGNCIAS CLNICAS NEUROLGICAS E TOXICOLGICAS NA CRIANA


Dra. Lucimar A. Franoso Dr. Andr Pacca Luna Mattar

Mdulo III - SUPORTE BSICO DE VIDA EMERGNCIAS PEDITRICAS E NEONATAIS

PROGRAMA
Tema Aspectos gerais da anatomia e fisiologia da criana Aspectos epidemiolgicos de eventos envolvendo crianas e recm-nascidos Avaliao primria e secundria da criana Obstruo das vias areas por corpo estranho em pediatria Parada respiratria e cardiorrespiratria em pediatria Emergncias clnicas cardiorrespiratrias Emergncias clnicas gastrointestinais e metablicas Emergncias clnicas neurolgicas e toxicolgicas Assistncia ao recentemente nascido fora do ambiente hospitalar Suspeita ou evidncias de maus-tratos: papel do APH Aula 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 Prtica 0 0 1 1 1 0 0 0 1 0 Atividade 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

EMERGNCIAS CLNICAS NEUROLGICAS E TOXICOLGICAS

OBJETIVOS
Ao final desta aula, o participante dever ser capaz de: Identificar uma convulso (principal neurolgica) no beb e na criana; emergncia

Descrever a sequncia de condutas de SBV diante de um beb ou criana com convulso ou intoxicao; Reconhecer ou suspeitar de intoxicao no beb e na criana e conhecer as condutas inadequadas para a situao.

EMERGNCIAS CLNICAS NEUROLGICAS E TOXICOLGICAS

Emergncias Neurolgicas: Atendimento Pr-Hospitalar da Convulso na Criana

EMERGNCIAS CLNICAS NEUROLGICAS E TOXICOLGICAS

URGNCIAS E EMERGNCIAS NEUROLGICAS Cefalia: migrnea (crise aguda), secundria

(neoplasia SNC, abscesso cerebral, meningite) Ataxia cerebelar aguda: marcha com base alargada, hipotonia, nistagmo, alterao da fala Vertigem: sensao de instabilidade corporal (tontura), nuseas, vmitos, nistagmo; perifrica ou central Paralisia flcida aguda Convulso: principal causa de acionamento do APH

EMERGNCIAS CLNICAS NEUROLGICAS E TOXICOLGICAS

CONVULSO Epidemiologia
Convulso a ocorrncia neurolgica mais frequente em emergncias peditricas 4 a 10% da populao apresentar pelo menos um episdio convulsivo at os 16 anos de idade

EMERGNCIAS CLNICAS NEUROLGICAS E TOXICOLGICAS

DEFINIES
- Convulso: caracteriza-se por contraes musculares anormais e excessivas, decorrentes de descargas eltricas paroxsticas do tecido cerebral;

- Epilepsia: doena neurolgica que caracteriza-se por crises convulsivas espontneas recorrentes

EMERGNCIAS CLNICAS NEUROLGICAS E TOXICOLGICAS

DEFINIES
Crise parcial: convulso focal - Simples: sem comprometimento da conscincia - Complexa: com comprometimento da conscincia Crise generalizada: crises de ausncia, mioclnicas, tnicas, tnico clnicas

EMERGNCIAS CLNICAS NEUROLGICAS E TOXICOLGICAS

DEFINIES
Estado de mal epilptico: convulso com durao de 30 minutos ou mais, ou convulses reentrantes por igual perodo de tempo, sem recuperao da conscincia entre elas.

EMERGNCIAS CLNICAS NEUROLGICAS E TOXICOLGICAS

Caractersticas da crise tnico clnica generalizada


Perda de conscincia e queda ao solo Contraes musculares violentas Palidez e cianose Eliminao de urina e fezes (liberao esfincteriana) Salivao abundante Desvio de olhar ou olhar fixo Movimentos mastigatrios APS CRISE: sonolncia e confuso mental

EMERGNCIAS CLNICAS NEUROLGICAS E TOXICOLGICAS

CONVULSES GENERALIZADAS Alteraes fisiolgicas transitrias:


hipxia: principal evento acidose ltica aumento da presso intracraniana alterao na regulao vascular cerebral nveis de catecolaminas hipertenso hipotenso hiperglicemia inicial hipoglicemia

EMERGNCIAS CLNICAS NEUROLGICAS E TOXICOLGICAS

CAUSAS DE CONVULSO
Infecciosas: meningite, encefalite Neurolgicas: leses de parto, anomalias congnitas Traumticas: trauma de crnio Hemorrgicas: AVC, hemorragia intracraniana Toxicolgicas: lcool, cocana, outros Idiopticas Obsttricas: eclmpsia Oncolgicas: tumores do SNC e metstases

EMERGNCIAS CLNICAS NEUROLGICAS E TOXICOLGICAS

CONVULSO FEBRIL
Evento benigno 6 meses a 5 anos: 5% das crianas Classificao Simples (80%): TC generalizada, <15min., sem recorrncia e sem dficit focal Complexa (20%): parcial e/ou >15min. e/ou recorrncia e/ou com dficits focais BENIGNA: resoluo rpida e espontnea 1,5% pode evoluir com epilepsia

EMERGNCIAS CLNICAS NEUROLGICAS E TOXICOLGICAS

ABORDAGEM DA CONVULSO EM SBV


Avaliar de acordo com o ABC da reanimao: Checar a responsividade A: Realizar a abertura das vias areas. Aspirar boca.
Fonte: Google images

EMERGNCIAS CLNICAS NEUROLGICAS E TOXICOLGICAS

ABORDAGEM EM SBV
Avaliar de acordo com o ABC da reanimao: B: Avaliar a respirao Frequncia Mecnica Retraes Gemncia Expanso torcica Cor Oferecer oxignio por mscara Instalar oxmetro e avaliar oximetria
Fonte: Google images

Fonte: Google images

EMERGNCIAS CLNICAS NEUROLGICAS E TOXICOLGICAS

ABORDAGEM EM SBV
Avaliar de acordo com o ABC da reanimao: C: Avaliar a circulao Frequncia cardaca Pulsos e PA Perfuso cutnea Tempo de enchimento capilar Temperatura Cor

EMERGNCIAS CLNICAS NEUROLGICAS E TOXICOLGICAS

ABORDAGEM EM SBV
Histria: uso de medicamentos ou de drogas ilcitas possibilidade de abstinncia: lcool, barbitricos, benzodiazepnicos histria de leso neurolgica prvia histria de epilepsia: medicao em uso, aderncia ao tratamento questionar se houve trauma (queda)

EMERGNCIAS CLNICAS NEUROLGICAS E TOXICOLGICAS

ABORDAGEM EM SBV
Medidas gerais durante a crise: Afastar a vtima de lugares perigosos e de objetos que possam causar ferimentos Afastar curiosos e manter privacidade da vtima Proteger a cabea e tentar mant-la lateralizada, exceto em caso de suspeita de trauma cervical Retirar objetos pessoais e afrouxar as roupas
Fonte: Google images

EMERGNCIAS CLNICAS NEUROLGICAS E TOXICOLGICAS

ABORDAGEM DA CONVULSO EM SBV Medidas gerais Avaliar glicemia capilar Na fase de relaxamento, colocar o paciente em posio de recuperao
Fonte: PMSP. Manual de Preveno de Acidentes e Primeiros Socorros nas Escolas, 2007.

Avaliar o ABC da reanimao repetidas vezes e, se necessrio, iniciar as manobras de ressuscitao


Informar o Mdico-Regulador sobre a avaliao da vtima e aguardar orientao sobre condutas adicionais e o hospital de destino

EMERGNCIAS CLNICAS NEUROLGICAS E TOXICOLGICAS

ATENDIMENTO PR-HOSPITALAR CRIANA VTIMA DE INTOXICAO

EMERGNCIAS CLNICAS NEUROLGICAS E TOXICOLGICAS

EPIDEMIOLOGIA
Importante causa de morbidade em crianas e adolescentes No Brasil: medicamentos so os principais responsveis

Fonte: Google images

Intoxicaes por produtos sanitrios e pesticidas domsticos: at 4 anos Drogas de abuso: 15 a 19 anos

EMERGNCIAS CLNICAS NEUROLGICAS E TOXICOLGICAS


Fonte: images.com

TIPOS DE INTOXICAES
Intoxicao por contato (pele) Intoxicao por inalao Intoxicao por ingesto

Fonte: images.com

EMERGNCIAS CLNICAS NEUROLGICAS E TOXICOLGICAS

QUANDO SUSPEITAR?
Histria de ingesto de medicamentos ou produtos qumicos observada pelos cuidadores Ocorrncia sbita e aparentemente inexplicvel de: - alteraes de comportamento - alterao do nvel de conscincia - convulses - arritmias cardacas
Fonte: Google images Fonte: images.com

- alteraes em pele

EMERGNCIAS CLNICAS NEUROLGICAS E TOXICOLGICAS

QUANDO SUSPEITAR?
Lembrar das situaes de maus tratos: - uso intencional da substncia por parte do cuidador - negligncia Uso de drogas ilcitas Tentativa de suicdio ou homicdio Distoro ou omisso de informaes importantes

Fonte: images.com

EMERGNCIAS CLNICAS NEUROLGICAS E TOXICOLGICAS

O QUE PERGUNTAR?
H quanto tempo ocorreu a exposio ou contato Cronologia dos sinais e sintomas Identificao do provvel agente txico: - pegar a embalagem - rtulos - cartelas de medicamentos disponveis na casa - tipo, via e magnitude da exposio - antecedentes clnicos e psiquitricos

EMERGNCIAS CLNICAS NEUROLGICAS E TOXICOLGICAS

ORIENTAES GERAIS
Cuidados com a segurana da equipe, evitando o contato com o produto txico Remover a vtima para local arejado Afastar a vtima do contato com o agente Retirar vestes contaminadas

EMERGNCIAS CLNICAS NEUROLGICAS E TOXICOLGICAS

ORIENTAES GERAIS
Intoxicao por contato: Se olhos afetados, lavar por 30 minutos com soluo fisiolgica ou gua corrente Lavar abundantemente o local com gua corrente ou soluo fisiolgica

Fonte: PMSP. Manual de Preveno de Acidentes e Primeiros Socorros nas Escolas, 2007.

EMERGNCIAS CLNICAS NEUROLGICAS E TOXICOLGICAS

ORIENTAES GERAIS
Intoxicao por inalao Remover para local arejado Oferecer oxignio por mscara se necessrio Intoxicao por ingesto NO provocar vmito NO oferecer gua ou qualquer outro lquido ou alimento

EMERGNCIAS CLNICAS NEUROLGICAS E TOXICOLGICAS

ABORDAGEM EM SBV Avaliar de acordo com o ABCDE da reanimao: Checar a responsividade A: Manter a permeabilidade das vias areas; aspirar cavidade oral s/n B: Avaliar a respirao e oferecer oxignio por mscara C: Avaliar a circulao D: Avaliao neurolgica E: Exposio

EMERGNCIAS CLNICAS NEUROLGICAS E TOXICOLGICAS

Escala de Coma de Glasgow


Resposta
Abertura Ocular

Criana
Espontnea Estmulo verbal Estmulo doloroso Sem resposta Orientada Confusa Palavras inapropriadas Sons inespecficos Sem resposta Obedece comando verbal simples Localiza dor Retira o membro dor Decorticao Descerebrao Sem resposta

Beb
Espontnea Estmulo verbal Estmulo doloroso Sem resposta Arrulha e balbucia Inquieta, irritada, chorosa Chora em resposta dor Geme em resposta dor Sem resposta Move-se espontnea e intencionalmente Retira o membro ao toque Retira o membro dor Decorticao Descerebrao Sem resposta

Pontos
4 3 2 1 5 4 3 2 1 6 5 4 3 2 1 3 a 15

Melhor Resposta Verbal

Melhor Resposta Motora

Fonte: Pediatric Advanced Life Support (PALS). Provider Manual, 2006, pg 23

EMERGNCIAS CLNICAS NEUROLGICAS E TOXICOLGICAS

O QUE PROCURAR NO EXAME FSICO?


Pele: palidez, sudorese, rubor, cianose, temperatura Hlito Odores da pele Boca: inspeo Olhos: pupilas
Miose Anisocoria Midrase

Pupilas normais
Fonte: PHTLS, Traduo 6 edio, 2007: 107.

EMERGNCIAS CLNICAS NEUROLGICAS E TOXICOLGICAS

O QUE PROCURAR NO EXAME FSICO?


Estado neuromuscular: tnus e fora muscular Presena de fasciculaes, tremores, posies ou movimentos anormais, alteraes da fala e da marcha Avaliar o ABC da reanimao repetidas vezes e, se necessrio, iniciar as manobras de ressuscitao
Informar o Mdico-Regulador sobre a avaliao da vtima e aguardar orientao sobre condutas adicionais e o hospital de destino

EMERGNCIAS CLNICAS NEUROLGICAS E TOXICOLGICAS

ASPECTOS ESSENCIAIS
Identificao clnica da convulso no beb e na criana; Sinais para reconhecimento ou suspeita de quadros de intoxicao na infncia; Condutas inadequadas em casos de intoxicao; Medidas gerais e condutas de SBV frente a quadros de convulso ou de intoxicao no beb e na criana.

EMERGNCIAS CLNICAS NEUROLGICAS E TOXICOLGICAS

ATIVIDADES DE APRENDIZAGEM
Assistir aula Assistir ao vdeo sobre aplicao da Escala de Coma de Glasgow Discutir um caso clnico

EMERGNCIAS CLNICAS NEUROLGICAS E TOXICOLGICAS

REFERNCIAS BIBLIOGRFICAS
1. Grassiotto C. Q. Crise epilptica. In: Schvartsman C, Reis AG, Farhat SCL. Pronto-Socorro. Pediatria Instituto da Criana do Hospital das Clnicas. Barueri, Manole; 2009:297-307. 2. Schvartsman C. Intoxicaes Agudas. In: Schvartsman C, Reis AG, Farhat SCL. Pronto-Socorro. Pediatria Instituto da Criana do Hospital das Clnicas. Barueri, Manole; 2009:128-42. 3. Schvartsman C et al. Intoxicaes exgenas agudas. J Pediatr (Rio J). 1999; 75(Supl.2):244-250. 4. Guerreiro MM. Tratamento das crises febris. J Pediatr (Rio J). 2002; 78(Supl.1): 9-13. 5. Reis MC. Intoxicaes exgenas na criana. In: Reis MC, Zambon MP. Manual de Urgncias e Emergncias em Pediatria. 2 ed. Rio de Janeiro, Revinter, 2010:395-404.

Programa Hospitais de Excelncia a Servio do SUS

Capacitao dos Profissionais de APH Mvel (SAMU 192) e APH Fixo

S-ar putea să vă placă și