Ambijentalna poezija pjesnitva pokreta obnove

U devetom vijeku, dolaskom na vlast dinastije Abasida, dolazi do velikih kulturno-politikih promjena u Hilafetu koje su se odrazile i na arapsku knjievnost. Arapska poezija klasinog doba bijae zapala u koloteinu ustaljenih motiva i sadraja, robujudi perfekcionistikoj formalnoj ustrojenosti koja je, kao po pravilu, znaila sadrajnu ispraznost ustaljenih pustinjskih motiva koji bijahu postali odved dosadni ak i samim Arapima. U devetom vijeku, ulaskom brojnih nearapskih nacionalnih skupina u sastav Hilafeta, te jaanjem pokreta uubizma koji se zalagao za slabljenje kulturno-politike hegemonije Arapa u Hilafetu, pojavila se grupa pjesnika koji su bili nosioci jedinstvenog preporoda u arapskoj knjievnosti. Vjerno slijededi postulate uubizma, pjesnici tzv. pokreta obnove (hareketu al-taddid) poinju sa sistematskim atacima na temelje i svetinje arapske klasine poezije, stvarajudi, kao oprenu toj tradicionalistikoj, vlastitu modernistiku poeziju. Klasina poezija bijae sva sazdana od pustinjskih motiva, naputenih zgarita, deva i slinih detalja koji su bili motivi usko vezani za arabljanski dio stanovnitva Hilafeta. Pjesnici pokreta obnove uglavnom bijahu zagovornici uubizma i uglavnom to bijahu pripadnici perzijskog nacionalnog elementa Hilafeta. Perzijanci su u pokretu uubizma vidjeli jedinstvenu priliku za ostvarenjem vlastitog povratka u arite kulturne scene kao i priliku za nametanje vlastite kulture i tradicije ostatku stanovnitva u Hilafetu. Da bi to ostvarili morali su napasti arabljanski hegemonizam a poezija bijae jedno od bojnih polja na kojem se vodila takva bitka. Tako pjesnici modernistike kole (tj. pokreta obnove), oponirajudi dotadanjem beduinskom pjesnitvu, koje odavno bijae poprimilo oblike sakralnoga, stvorie vlastitu poeziju koja se odlikovala novim motivima i koja se trudila biti suprotnost u svemu dotadanjem tradicionalistikom pjesnitvu. Pjesnici modernistike kole su tako, u svojem pjevanju, izgradili jedan sasvim novi ambijent, do tada nepoznat arapskoj poeziji. S obzirom na drutvene prilike koje su se znaajno izmijenile dolaskom Abasida na vlast, u pjesnitvu pokreta obnove preovladava gradski ambijent, za razliku od pustinjskog ambijenta koji bijae neizbjean u dotadanjoj arapskoj poeziji. Poezija modernistike kole je poezija koja nastaje u dvorskom ambijentu - jer, u tom periodu pjesnici bijahu rado vieni i dobro pladeni gosti na dvorovima vladara i namjesnika. ivot na dvorovima bijae raskoan o emu vrlo rado pjevahu pjesnici modernistike kole. Ljepote dvorskog ambijenta, raznorazne dvorske zgode, ispijanje vina i uivanje u pjevanju mladih robinja bijae omiljeni ambijent u kojem obitavae pjesniki duh modernistike kole. Abu Nuvas, jedan od najistaknutijih predstavnika pjesnitva pokreta obnove, u jednoj od svojih poema sa podsmjehom pjeva o beduinima koji plau nad zgaritima, jau deve kroz nepregledne pustinje i ispijaju mlijeko, te poziva na prezir takvog pustinjskog Arapina, pjevajudi afirmativno o ispijanju vina i raskalanom dvorskom ivotu.

I ostali pjesnici pokreta obnove poput Baara ibn Burda i Abu al-Atahija ne proputaju niti jednu priliku u svojim poemama kontemplirati o melanholinom ambijentu dvora nerijetko proimajudi svoje pjesme izrazito hedonistikim motivima. Pokret obnove nastoji, ne samo sadrajem, ved i jezikom pa ak i formom oponirati tradicionalistikoj poeziji. Tako, uvelike zahvaljujudi i injenici da su abasidski namjesnici dvorove i rezidencije gradili u centrovima urbanih naselja, jezik pjesnitva pokreta obnove biva puno jasnijim i obinom narodu razgovjetnijim od onog arhainog koji je bio pravilo za tradicionalistiku poeziju. Ipak, iako je pjesnitvo pokreta obnove donijelo znaajne novine koje su do temelja uzdrmale arapsku poeziju, i ono samo doivljava slinu sudbinu kao i tradicionalistika poezija. Dvorski motivi, pjevanje o vinu i pjevaicama odved postaje uestalo da poprima formu normativnog i obaveznog u poeziji zagovornika modernistike kole to je bio siguran put ka jo jednoj stagnaciji u arapskoj poeziji koja de potrajati stoljedima.