Sunteți pe pagina 1din 364

!" $!%!&'( ) ") *+,*-*$)$ .

) ")
/%(,!&&*0+ $! $),(1 !+ *+,!%+!,
23 !456789 &9:;<=<58>9 7? 46 !>9@6A8B3
'845B=8A9C$9A5=83<@



,!%!1) -D E!%)"$!1 $) &2+') "(/!1
-)%&( )+,(+*( ,*+(&( F"G)%!H





"#$%&' (# )$*#+%),-")'$#+ ./&0()"-+ 1 +'")-2#+
"/#&3' -"-(45)"' (#&#"6'7 #+%-(' 1 +'")#(-( (#5'"&8%)"-
9-"/2%-( (# (#&#"6' 1 ")#$")-+ +'")-2#+
/5+$6




#:;<=>;?@ ---
'A<BC>D EFGH
!


#





#:;<?:=
8 de oclulie de 2O13


%I<B@=
LI Deiecho a Ia Inlinidad y a Ia Iioleccin de Dalos en Inleinel.
Un Lsludio Conpaialivo de su LvoIucin Hisliico-DocliinaI

ISN
978-14515O8468

1.Ldicin


"=@DAA;JK
Tiansfoinaciones }uidicas y SociaIes en eI SigIo XXI
seiie 7 /No. 4


"==>:;K?:=>DL :D @? "=@DAA;JK
HiII Ailuio deI Ro Raniez
Teiesa M. C. Da Cunha Lopes

-M>=C?:= M=>
Cenlio de Invesligaciones }uidicas y SociaIes UMSNH

"==>:;K?:=> :D @? #:;A;JK N (;LDO= ,>PQ;A=
Iedio RusiIes


Copyiighl : Teiesa Da Cunha Lopes/Maico Tinoco Ivaiez


Ldilado poi: LdiloiiaI AAA Sociedad Coopeialiva de ResponsaliIidad Linilada
CaIIe Di. Ignacio Chvez, no.71, CoIonia Las CaneIinas, C.I.5829O, MoieIia

$





()&#"%'&)'


Univeisidad Michoacana de
San NicoIs de HidaIgo

IacuIlad de Deiecho
y Ciencias SociaIes
Di. SaIvadoi }aia Cueiieio
"#$%&'(
Mlio. Danin AievaIo Oiozco
)*'#$%&'

Di. Lgleilo edoIIa +#$#''*,
-#$'#%('*& .#/#'(,
Lic. Tons Vega Main
-012)*'#$%&'

Di. }ose Ceiaido Tinoco Ruiz
-#$'#%('*& 3$(456*$&
Lic. Zayuii Aguiiie AIvaiado
-#$'#%('*( 3$(456*$(

Mlio. CaiIos Rodiguez Canaiena
-#$'#%('*& 346*/*7%'(%*8&

Lic. IeIipe Riveia Culieiiez
-#$'#%('*& 346*/*7%'(%*8&

C. I. Hoiacio CuiIIeino Daz Moia
9#7&'#'&
Lic. Maico Anlonio SaIgado
Caica
-#$'#%('*& 4# )#7(''&,,&
:7%04*(/%*,

Dia. Rosa Maia De Ia Toiie Toiies
-#$'#%('*( 30;*,*('
Lic. }. }ess Rodiguez MoieIos
<&&'4*/(4&' .#/#'(, 4#
=*$#/$*(%0'(

Mlio. Teodoio aiajas Rodiguez
-#$'#%('*& 4# )*>07*?/ <0,%0'(,
@ :;%#/7*?/ A/*8#'7*%('*(
Di. Ricaido Caica Moia
<&&'4*/(4&'( 4# ,( =*$#/$*(%0'(
#/ )#'#$B&C -*7%#6( 31*#'%&


Lic. Ma. LIena Iineda SoIoiio
<&&'4*/(4&'( 4# ,( =*$#/$*(%0'(
#/ )#'#$B&C -*7%#6( ( )*7%(/$*(


Di. }ean-Cadel Odinla On'
LlanlaIako Welshokonda
<&&'4*/(4&' 4#, <DEA-


%


)$()"#






)$%&'(/"")R$


7
CAIITULO I .- Consideiaciones ConcepluaIes y
Tianscendencia InleinacionaI y ConslilucionaI deI Deiecho a
Ia Inlinidad


9
CAIITULO II.- La consliuccin hisliica deI naico de
iefeiencia inleinacionaI


43
CAIITULO III.- La Inlinidad, eI Haleas nenlen y eI
Haleas dala


125
CAIITULO IV.- La eneigencia de Ia Inlinidad infoinlica
en eI naico noinalivo nexicano


235
CONCLUSIONLS


293
RLILRLNCIAS ILIOCRIICAS 313






&






















'

)$%&'(/"")R$

Los avances en Ias lecnoIogas de Ia infoinacin y de Ia conunicacin
(TIC's) esln ievoIucionando piclicanenle lodos Ios aspeclos de Ia
vida y faciIilan eI acceso a Ia infoinacin de una foina exponenciaI.
Lslo esl afeclando a Ios golieinos y Ias adninisliaciones plIicas ,
que esln expIoiando Ia foina de inleiacluai con Ios ciudadanos con
eI fin de piopoicionai nejoies seivicios adninislialivos, cieai
pailicipacin pailicipacin ciudadana . Lslos nuevos conlexlos lienen,
lanlien un enoine inpaclo en eI eI secloi piivado y en Ias ieIaciones
inleipeisonaIes.
Lslanos , poi lanlo, anle eI conienzo de una ievoIucin que
va a iedefinii eI Lslado de deiecho , piovocada poi eIenenlos , lan
difeienles en su naluiaIeza , cono poi ejenpIo : un canlio en Ios
conceplos de soleiana deI Lslado , Ias nuevas pieocupaciones poi Ia
seguiidad inleinacionaI y eI uso ieguIai de Ias lases de dalos que
peinilen aInacenanienlo nasivo de infoinacin o iedes que
peinilen conunicaciones ipidas y seguias . Lsla ievoIucin esl
conlenpIada en nuchos golieinos en pIanes eslialegicos de TIC ,
cono en eI caso de Mexico , peio an no ha sido pIenanenle ieaIizada
en cuaIquiei pas. Muchas cuesliones siguen siendo oljelo de delale ,
incIuidas Ias ieIacionados con Ias ieguIaciones exislenles (o Ia faIla de
noinaliva) paia Ia seguiidad y pioleccin de Ia Inlinidad, de Ia
Iiivacidad y de Ios Dalos peisonaIes
La juiisdificacin de Ias esfeias de Ia Inlinidad y de Ia
Iiivacidad inici hace ns de un sigIo con eI ailcuIos de Waiien y de
(

iandeis peio, con eI desaiioIIo de Ias TIC ,que iedefinen y iedisean
lodos Ios piocesos de inleiaccin con Ios ciudadanos y Ios
consunidoies es uigenle iepensai a Ia Iuz de un anIisis de su
evoIucin hisliico-docliinaI y lajo un enfoque conpaialivo Ios
piincipios de pioleccin eficienles paia esla nueva eia. . Iioponenos
en esle Iilio que sIo un sislenlico y de Iaigo aIcance esludio de
lodas Ias inpIicaciones que se deiivan deI uso de Ias TIC en Ias
adninisliaciones plIicas y en Ias oiganizaciones piivadas , pueden
piopoicionai una visin coheienle lanlo de Ia gana de piocesos de
Ios seivicios eIeclinicos deI e-Colieino , de su polenciaI, de sus
iiesgos, a fin de cieai Ia aiquilecluia juidica de pioleccin deI
individuo , sin alacai o degiadai sus deiechos conslilucionaIes en
esle nuevo Levialan. .










)


"-30%/2' )
"'$+)(#&-")'$#+ "'$"#3%/-2#+ 1 %&-$+"#$(#$")-
)$%#&$-")'$-2 1 "'$+%)%/")'$-2 (#2 (#&#"6' - 2-
)$%)5)(-(
















*+










"-30%/2' )
"'$+)(#&-")'$#+ "'$"#3%/-2#+ 1 %&-$+"#$(#$")-
)$%#&$-")'$-2 1 "'$+%)%/")'$-2 (#2 (#&#"6' - 2-
)$%)5)(-(

GSG #@ K?A;T;DK<= :D KBDU?L A?<DV=>I?L :D (D>DAW=L

La Inlinidad inpIica Ia exislencia de un nlilo piopio y ieseivado
fienle a Ia accin y conocinienlo de Ios dens, un espacio susliado a
inlionisiones exliaas, necesaiio paia nanlenei una nnina caIidad
de vida. Iaia liazai Ios Iniles de Ia Inlinidad es inpiescindilIe
alendei a Ios usos sociaIes y, ns aun, a Ios piopios aclos, a Ias paulas
de conpoilanienlo escogidas poi cada peisona paia s y en eI seno de
Ia faniIia. Ln nayoi o nenoi giado, lodas Ias peisonas -incIuidas Ias
de noloiiedad plIica- lienen una esfeia de Inlinidad, que eI Lslado,
Ia Inicialiva piivada, Ia Conunicacin SociaI y eI Olio, no pueden
liaspasai inpunenenle.
Ln eI nlilo de Ia Inlinidad, se han siluado diveisos aspeclos
de Ios cuaIes iesaIlanos Ios lies siguienles: a) sexuaIidad, l)
eIenenlos iefeienles Ia saIud de Ias peisonas y a su paliinonio
genelico o c) olios hechos -sean cieilos o no- ieIalivos a su vida
piivada o nlina ( secielo piofesionaI, invioIaliIidad deI doniciIio, de
Ia coiiespondencia y de Ias conunicaciones leIefnicas y leIegificas,


sancin deI aluso en eI nanejo de dalos, infoinacin ieIaliva a Ias
peisonas poi paile de quien Ias posee, uso iIegaI de Ia infoinlica y
olias)d) dalos sensilIes anlienlaIes.
Sin enlaigo, si poi un Iado, Ias TICs han ieducido Ias
dinensiones deI nundo acluaI a una (,4#( F,&1(,
1
, inleiconunicada
a liaves de Ias denoninadas aulopislas de Ia infoinacin
2
, poi olio
Iado han aIleiado Ias deIinilaciones de Ia Inlinidad. Lsla se ha
conveilido en un vaIoi de neicado y Ia fiase -ya cIsica- ,(
infcrnacicn cs pcdcr ha dejado de sei un neio esIogan paia pasai a
sei una ieaIidad incueslionalIe.
Toda ievoIucin lecnoIgica IIeva consigo una ieoiganizacin
econnica, poIlica y sociaI. Las posiliIidades de aInacenanienlo,
lialanienlo y conlioI de Ia infoinacin que ofiece eI uso nasivo de
Ias TICs en lodas Ias esfeias de nueslio colidiano
3
Ias convieilen con

1
Vease MACLUHAN,MARSHALL: =( (,4#( F,&1(,CCedisa,1996

2
La exislencia de una aIdea gIolaI con acceso univeisaI a liaves de Ias
aulopislas de Ia infoinacin es un conceplo que ha geneiado enlie olias cilicas, una
que se exliende a Ia apIicacin de Ias nuevas TIC en lodos sus nlilos, no sIo en eI
de oiden socioIgico y poIlico. Se liala de Ia segnenlacin enlie Ios "coneclados" y
Ios "desconeclados" a Ias iedes que seaIa Ia inposiliIidad de acceso iguaIilaiio a Ias
lecnoIogas de Ia infoinacin y Ia conunicacin, especiaInenle Inleinel, as cono Ia
desiguaIdad en Ias condiciones sociaIes y cuIluiaIes de lase que hacen posilIe Ia
pailicipacin. Ln un poivenii, nejoi dicho en eI piesenle, aqueIIos que caiecen de un
acceso a Ia ied quedan naiginados y en ese conlexlo, excIuidos de Ia vida poIlica, de
Ios ciicuilos econnicos y de Ia infoinacin. Vid: RIIKIN, }eieny: :, >*/ 4#, 9'(1(G&.
CASTLLLS, ManueI: =( #'( 4# ,( */>&'6($*?/H :$&/&6I(C 7&$*#4(4 @ $0,%0'(C =( 7&$*#4(4
'#4, VoI. I, pp. 3O2-3O9, J*/ 4# 6*,#/*&C VoI. III, p. 38O. ARTLACA OTLLLO, K#,7&/L
3$$#7& @ 07& 4#, D/%#'/#%L #/%'# ,( 4#7*F0(,4(4 @ ,( M&,('*N($*?/, pp. 211-215.

3
La lilIiogiafa solie esle lena es alundanle. Renilinos eI Iecloi paia eI
esludio eIaloiado poi eI Conile de Lxpeilos en Iioleccin de Dalos, pulIicado lajo
Ios auspicios deI Consejo de Luiopa en 1991, en eI cuaI se ofiece un anIisis geneiaI


fiecuencia en un insliunenlo de piesin y conlioI sociaI que anenaza
Ia Iileilad deI individuo
4
.
Lsle peIigio se hizo ns evidenle en eI secloi plIico, donde
se concenlia gian canlidad de infoinacin, en Ios aos ochenla deI
sigIo pasado y se agudiza en eI secloi piivado y en Ias iedes sociaIes,
en eI sigIo XXI. Deviene, as, inpiescindilIe ieguIai esliiclanenle eI
uso de Ias TICs paia evilai eI peIigio de Ia conlaninacin de Ias
Iileilades O,*1#'%*#7 M&,,0%*&/PC que es eI conliapunlo negalivo que
anenaza con invaIidai Ios Iogios deI pioceso lecnoIgico
5
.
Ls delido piecisai que en esle lialajo solie Ia evoIucin
hisliico-docliinaI deI Deiecho a Ia Inlinidad invocanos, de foina

solie Ias iepeicusiones deI uso deI idenlificadoi nuneiico univeisaI y, poi ende, de
Ia cieacin de insliunenlos de conlioI de Ios ciudadanos.
AIgunos pases han desaiioIIado pievisiones que ailicuIan un conjunlo de
gaianlas que inpiden Ia apaiicin de un NII nuIlifuncionaI. Ls eI caso de IoilugaI
que s lien inpIanl un idenlificadoi fiscaI, a pailii de Ia iefoina deI 1991, supiini
en Ios inpiesos liilulaiios Ia casiIIa deI nneio de idenlidad, con Io cuaI disninuye
Ias posiliIidades de ciuce de infoinacin. Ioi olio Iado, aI conliaiio de Io que sucede
en Lspaa y en olios pases, eI idenlificadoi fiscaI no guaida siniIilud con eI nneio
de idenlidad nacionaI (cfi. MARTIN IALLIN, 1997: IVA).
Ln su opueslo, desde 2OO4 Mexico inpIenenl Ia olIigaloiiedad deI CURI
(CIave Unica de Regislio IolIacionaI) que aI apaiecei olIigaloiianenle en lodos Ios
foinalos e inpiesos (desde Ia insciipcin en piinaiia), peinile eI ciuce univeisaI de
infoinacin peisonaI enlie Ias diveisas agencias guleinanenlaIes y eI seguinienlo
deI ciudadano a Io Iaigo de loda su vida.

4
CLRRILLO, Agusl: L-infoinacin: hacia una nueva ieguIacin deI acceso a
Ia infoinacin. D)Q. "#8*7%( 4# D/%#'/#%C )#'#$B& @ Q&,I%*$( |ailcuIo en Ineaj. N. 1.
UOC.2OO7 |Iecha de consuIla:
21/O6/O7j.hllp://vvv.uoc.edu/idp/1/dl/esp/ceiiiIIo.pdf)

5
Iaia eI lena 8*4 DAVARA RODRICULZ, M. A: R(/0(, 4# )#'#$B&
D/>&'6S%*$&, Aianzadi, IanpIona, 2OO2.



sislenlica, lies expiesiones: ,*1#'%(4 */>&'6S%*$(
6
Deiecho a Ia
piivacidad y Q'&%#$$*?/ 4# )(%&7 M#'7&/(,#7
7
, eslo poi una cueslin
no sIo leininoIgica sino ns aII. Iaia efeclos deI piesenle esludio,
donde soslengo que Ios acluaIes piincipios de Iileilad infoinlica,
deiecho a Ia piivacidad y deiecho a Ia Iioleccin de Dalos se
despienden deI deiecho fundanenlaI a Ia Inlinidad.
Nos paiece opoiluno en esle capluIo, a ieseiva de hacei un
lialanienlo ns exlenso de Ia IegisIacin en Ia naleiia en apailados
posleiioies, hacei nencin a Ios difeienles cueipos noinalivos que
ieguIan eI lialanienlo infoinalizado de Ios dalos de caiclei
peisonaI, nencionai Ias diveisas geneiaciones de Ieyes solie eI
Deiecho a Ia Inlinidad y eI deiecho aulnono a Ia Iioleccin de
Dalos peisonaIes.

GSGSX %>?KLADK:DKA;? ;K<D>K?A;=K?@ N A=KL<;<BA;=K?@ :D@ (D>DAW= ? @?
)K<;T;:?:

6
LI oljelivo piinoidiaI deI deiecho a Ia Iileilad infoinlica o
aulodeleininacin infoinlica consisle en oloigai aI ciudadano un haz de
facuIlades que Ie peinila decidii de Ios dalos peisonaIes que puedan sei conocidos
poi olias peisonas y eI uso que va haceise de eIIos. La cieacin de oiganisnos
independienles especficanenle dedicados a eslos fines, Ia olIigacin de insciilii en
un iegislio plIico lodos Ios ficheios que conlengan dalos peisonaIes o Ia necesidad
de iecalai eI consenlinienlo deI liluIai de Ios deiechos, consliluyen aIgunos de Ios
piIaies fundanenlaIes de esle deiecho.

7
Lxisle una lensin enlie Ia eficacia adninislialiva y Ia pioleccin de un
deiecho fundanenlaI. LI cdigo univeisaI ( de lase linaiia) aceIeia Ia geslin
adninislialiva, peio lanlien geneia seiias iepeicusiones paia Ia dignidad de Ia
peisona Io que conIIeva Ia necesidad de Ia lsqueda de un equiIiliio enlie anlos
facloies (cfi. VALLRO TORRI}OS,2OO1:pp 26O y 261)




LI Deiecho a Ia Inlinidad peisonaI y faniIiai, lanlo en Ia Conslilucin
de Ios Lslados Unidos Mexicanos cono en olias Magnas Cailas (ej.: Ia
Conslilucin LspaoIa, Ioiluguesa, Ciiega, elc.), es un deiecho
fundanenlaI piolegido y gaianlizado poi eI Lslado, iegIanenlado en
Ios difeienles eslalulos noinalivos que peisiguen, enlie olios fines, Ia
luleIa efecliva de sus liluIaies y Ia gaianla de su pIeno ejeicicio en Ias
diveisas ililas juiisdiccionaIes: civiIes, conlencioso-adninislialivas,
penaIes y conslilucionaIes e incIuso en nlilos de conpelencia no
judiciaIes, es decii, en va adninislialiva (o guleinaliva) y hasla en
una va 70* F5/#'*7 sancionaloiia- adninislialiva desalada anle
oiganisnos independienles de Ios podeies plIicos liadicionaIes,
cono es eI caso paiadignlico de Ia Agencia de Iioleccin de Ios
Dalos LspaoIa, de Ia CNIL fiancesa o de Ia CNIDI, de IoilugaI.
LI cuadio de pioleccin y defensa deI Deiecho fundanenlaI de
Ia Inlinidad y de Ia Iioleccin de Dalos en Inleinel, a pailii, poi
ejenpIo, deI ail. 18 CL, en Lspaa, deI ail. 35 de Ia C.I. y eI ail.16
Cons. IoI., en Mexico, es lan anpIio, cono vaiiado y ieguIado en
foina poinenoiizada en eI oidenanienlo juidico vigenle, a laI
punlo, que se conocen diveisos niveIes de pioleccin: unos de lipo
cauleIai o pievenlivo, en va adninislialiva, y olios, a niveI iepaiadoi
e indennizaloiio en vas juiisdiccionaI civiI y conlencioso-
adninislialivo, a niveI iepiesivo o punilivo en eI nlilo penaI, y an
a niveI que podianos IIanai de pioleccin */ */%#F'06 en va
conslilucionaI de '#$0'7& 4# (6M('& , en Lspaa, o nedianle eI juicio de
Anpaio, en Mexico. Sin enlaigo, no paiece exislii un consenso


inleinacionaI
8
solie Ia necesidad, opoilunidad y, lanlien solie Ia
eficiencia, de incIuii en Ios lexlos conslilucionaIes una iefeiencia
expiesa a Ios deiechos de Ias peisonas fienle a Ia infoinlica. TaI, en
funcin deI caiclei */#7%(1,# y aIlanenle dinnico de Ios conlexlos
ieaIes de desaiioIIo econnico que ciean un aIlo iiesgo de 4#2
($%0(,*N($*?/ aceIeiada de Ias Magnas Cailas en esle canpo.
Iese a eIIo, J3"DT3- R39UKD
V
en una olia ya ielasada deI
1983, peio liI paia nueslia aigunenlacin, consideiala que en
Lspaa, Ia IegisIacin paia ese enlonces vigenle solie eI Deiecho a Ia
Inlinidad eia fiagnenlaiia, anlicuada, inconpIela, asislenlica,
indiiecla, espoidica e incidenlaI, siendo desealIe una nueva
noinaliva acluaIizada y a Ia aIluia de Ios lienpos en que vivinos y
que, solie lodo, vanos a vivii, y que conlenpIe Ia cueslin: a), desde
eI punlo de visla civiI (eI dao a Ia Inlinidad cono nodaIidad
especiaI deI dao noiaI),
1. desde eI punlo de visla penaI, sancionando cieilos
lipos de inlionisiones,
2. desde eI punlo de visla adninislialivo y pievenlivo,
paia evilai que se pioduzcan cieilas siluaciones o se
adquieian deleininados insliunenlos nocivos aI
Deiecho a Ia Inlinidad.

8
Iases cono Iiancia, IlaIia no han conslilucionaIizado esle deiecho. Ln
IngIaleiia, eI Hunan Righls Acl de 1998, no conliene ninguna iefeiencia expIcila a
eslos deiechos.

9
Vease IARINAS MATONI, Luis M.: :, )#'#$B& ( ,( D/%*6*4(4. Ld. Tiiviun,
Madiid,1983


Lslos necanisnos de pioleccin deI Deiecho conslilucionaI de
Ia Inlinidad, anles iefeienciados, nueslian eI panoiana gaianlisla
conslilucionaI y noinalivo que acluaInenle liene eI Deiecho a Ia
Inlinidad en Ias diveisas IegisIaciones (ej.: LspaoIa y Mexicana), Io
cuaI hace inpensalIe inaginai cono hace ns de un cenlenaiio
desde que piodujeia eI fanoso piecedenle noileaneiicano, a pailii
deI ensayo de W3"":K @ +"3K):D-
XY
se pudieian consliuii leoias,
discuisos conslilucionaIes solie Ia exislencia o no de un deiecho a Ia
Q'*8($@ o de necanisnos, piocedinienlos, eslalulos noinalivos e
incIuso eIevaise a iango conslilucionaI un deiecho que lele de Ias
fuenles iusnaluiaIislas
11
(dignidad de Ia peisona hunano) paia
conveiliise en deiecho posilivo (paile inlegianle deI Ius piopian
civilalis)y ns an, en deiecho fundanenlaI deI sei hunano.
LI Deiecho a Ia Inlinidad (9B# "*FB% %& Q'*8($@P, suige de una
inlionisin o injeiencia peiiodslica en Ia Q'*8($@ de un fanoso
peisonaje de Ia vida sociaI y poIlica noileaneiicana deI sigIo pasado
en un conlexlo hisliico de pioduccin, cuyos conponenles sociaI,
cuIluiaI, elnico, poIlico e incIuso de concepcin y esliucluiacin, son
Io laslanle difeienles en lienpo, espacio y an concepluaIes de Io que
hoy enlendenos en Ineas geneiaIes poi Q'*8($@
XZ
o poi Inlinidad,

1O
Op.cil.

11
LI leinino D07 K(%0'(,#, o deiecho naluiaI, piocede de Ias expiesiones
Ialinas Ius (Deiecho, Iugai de Deiecho ) y NaluiaIe (naluiaI, conn a lodos Ios Seies
Vivos) Iue acuado poi CICLRN aI definiiIo cono "0/( ,#@ 8#'4(4#'( [0# $&/7*7%# #/
,( '#$%( '(N?/C $&/>&'6# ( ,( /(%0'(,#N( \HHH]^ y usado en Ia fanosa cIasificacin liipailila
de ULIIANO deI Deiecho, que Io define cono: "[0&7 /(%0'( &6/*( (/*6(,*( 4&$0*%"
12
Vease: LITMAN, }LSSICA. "Infoinalion Iiivacy/infoinalion
piopeily." -%(/>&'4 =(_ "#8*#_ 52.5 (May 2OOO): 1283. D/>&%'($ =(_ J0,, 9#;%. Thonson
CaIe. UMSNH - IacuIlad de Deiecho. 7 May. 2OO7


paia nos olIigai a un esludio hisliico-evoIulivo y, aI nisno lienpo,
paiadjicanenle lan senejanles paia podei sei opeialivos cono
naico de iefeiencia leiico-docliinaI.
Todava hoy, Ios eIenenlos anaIizados poi WARRLN y
RANDLIS, cono piIaies de su aigunenlacin, siiven de lase paia
anpIiai Ia concepluaIizacin o nanifeslaciones de ese deiecho nico
que es Ia Inlinidad.
Ln consecuencia, paia esliucluiai Ia visin *07*/>&'6(%*$( deI
Deiecho a Ia Inlinidad, pailiienos deI piecedenle noileaneiicano de
15 de dicienlie de 189O, pues es a pailii de eI, que se conienza a
deIineai 9B# "*FB% %& Q'*8($@C cono un deiecho de Ia peisona hunana,
difeienle a Ios dens deiechos exislenles (paliinoniaIes o
exliapaliinoniaIes), aunque ielone eIenenlos y caiacleislicas de
aIgunos olios cono eI de piopiedad, eI deiecho a Ia vida o vaIoies
conslilucionaIes cono Ia */8*&,(1*,*4(4 @ 4*F/*4(4 4# ,( M#'7&/( paia
expIicaiIo y esliucluiaiIo, sin confundiiIo con eIIos.
Ln Ias decisiones de Ios TiilunaIes noileaneiicanos iecogidas
en eI ensayo de WARRLN y RANDLIS se piosciilan ,(7 */G#'#/$*(7
cn |a Pritacq con apaialos fologificos (cnaias de fologiafa) o
pioduclo de Ios avances de Ia lecnoIoga (iecienles invenlos). Se
visIunlia desde aqueI enlonces, una inleipielacin leIeoIgica deI
nlilo *07*/>&'6S%*$&C a liaves de Ios iecienles invenlos y cono una

<hllp://find.gaIegioup.con/ilx/infonaik.do`&conlenlSel=IAC-
Docunenls&lype=ieliieve&lalID=TOO2&piodId=SI}.SIO1&docId=A66894587&soui
ce=gaIe&sicpiod=SIO1&useiCioupNane=unsnh_Iav&veision=1.O>.



nanifeslacin ns de un nico deiecho: 9B# "*FB% %& Q'*8($@ o
Deiecho a Ia Inlinidad.
LI anIisis de Ia evoIucin hisliico- docliinaI deI Deiecho a Ia
Inlinidad, laI cono es ieIalada a liaves de Ias difeienles elapas de Ia
hunanidad poi J3"DT3- R39UKD
X`
y fundanenlada , en Io que

13
Ln efeclo, en Ia Ldad Anligua, eI Asenlinienlo de Ia peisonaIidad,
conslilua un vaIoi noiaI, Ia conciencia que eI honlie occidenlaI liene deI piopio sei
cono un fin en s nisno, cono un cenlio aulnono de Inlinidad y de vida. Iaia Ios
giiegos Ia esencia deI honlie eia eI sei poIlico (eI Zoon IoIilikon aiisloleIico).Iaia
Ios Ronanos, segn VON IHLRINC, eI hogai doneslico eia inpoilanle y coliala un
vaIoi noiaI. La idea de paz de Ia casa ha sido ieconocida en Ia invioIaliIidad deI
doniciIio en donde eia adens un Iugai sanlo o sagiado. De ah eI afoiisno Ialino:
)&607 %0%*77*60/ $0*7[0# (%[0# '#$#M%($0,06 #7% (Cayo)L La casa es paia cada cuaI
seguisino iefugio y acogida. Ln Ia Ldad Media. Iienle a Ios naIes conlia Ia
lianquiIidad de Ias peisonas dela sei indennizados, se ieconoce en eI s.xiv Ia
iesponsaliIidad poi agiesin y difanacin. Ln Ia Ldad Modeina, en eI s. xvi se
iegIanenla Ia piopiedad Iileiaiia. LI hogai colia nucho ns inpoilancia de Ia que
lena anles. Se pIanlea Ia dicolona de Io plIico y Io piivado. Ln eI s.XVIII, Ios
ciudadanos inlenlan definii Io que eia vida plIica y Io que no lena esa caIificacin.
Mienlias eI honlie se haca a s nisno en plIico, ieaIizala su naluiaIeza en eI
doninio piivado, solie lodo expeiiencias denlio deI ncIeo faniIiai. Ln Ias
decIaiaciones de Ios deiechos deI honlie foinuIadas en eI s. XVIII, no conlienen
nencin aIguna aI Deiecho a Ia Inlinidad. Ln 175O, paiisinos y Iondinenses
consideialan a sus faniIias cono doninios piivados. Ln Ia Ldad conlenpoinea Ia
idea nodeina solie Ios Deiechos Hunanos pioviene de Ia oposicin enlie naluiaIeza
y cuIluia. Si Ios senlinienlos de un honlie son Iesionados, si hacen que se sienla
alyeclo o huniIIado, eslo consliluye una vioIacin a sus deiechos naluiaIes. La
CIoiificacin deI hogai se aIcanz en IngIaleiia (s.XIX). LDUARD SHILS, IIan a Ia
eia Vicloiiana Ia edad de oio de Ia Iiivacy (The goIden age of Iiivacy). LslalIece una
ieIacin enlie eI cuIlo vicloiiano a Ia Inlinidad y Ia uilanizacin decinonnica de Ia
vida. La concepcin vicloiiana de Ia Inlinidad fue un nedio de defensa conlia eI
cdigo puiilano de Ia epoca. IncIuso, en cieilos aspeclos, Ia Inlinidad IIeg a sei
concelida no sIo cono un deiecho, sino lanlien cono un delei: eI delei de ocuIlai
cieilas pailes deI cueipo. Ln esla epoca, suige en Noileaneiica eI fanoso ailcuIo en
Ia Revisla de Deiecho de Haivaid de WARRLN y RANDLIS (189O). A finaIes deI
sigIo XIX LNCLLS, se iefieie a Ia faniIia piivada cono Ia expiesin deI caiclei
capilaIisla. La piivacidad eia eI ieaIisno de Ia expiesin inleiacliva, eia una cuIluia
donde Ios exliaos podan infeiii eI caiclei de uno a pailii de cno Iuca y cno
vesla. Ln 1877, CARLIS piocIan eI deiecho deI individuo a oiganizai su vida cono
deseaie, eI deiecho aI nonlie y eI deiecho aI honoi. KOHLLR (188O) defensoi de Ios
deiechos de Ia peisonaIidad. IiocIan eI deiecho a una esfeia de Inlinidad, y en
19O7 defini eI deiecho aI secielo. IARINAS M., Luis: :, )#'#$B& 3 =( D/%*6*4(4. Ld.
Tiiviun, S.A., Madiid, 1983, pgs. 315 a 352


hoy consliluyen Ios eIenenlos inlinsecos y exlinsecos de Ia
Inlinidad, de sus olias nanifeslaciones o, an, de deiechos
aulnonos de Ia peisona hunana (senlinienlos, iecueidos, hogai,
vida piivada, inleiioiidad hunana, dao noiaI, aspeclos coipoiaIes o
incoipoialIes ( dalos peisonaIes, ieIaciones faniIiaies, paz y sosiego
peisonaI y faniIiai, honia, doniciIio, eI honoi, Ia luena inagen, eI
nonlie, elc.), peinile deIinilai en eI lienpo y en eI espacio nueslia
invesligacin, y, as lenei un iefeienle univeisaI (1 */*%*& que peinila
eI fundanenlo leiico-piclico a nueslio pIanleanienlo deI lena de
invesligacin.
9B# "*FB% %& Q'*8($@ o Deiecho a Ia Inlinidad eIevado a iango
conslilucionaI en aIgunos Lslados denocilicos, cono Mexico,
AIenania, Lspaa, IoilugaI y olios, y en casi lodas Ias IegisIaciones
eslalaIes y univeisaIes, es una ieaIidad juidica que en eI nundo
occidenlaI conenz eI 15 de dicienlie de 189O, con eI fanoso ensayo
juidico pulIicado en Ia a('8('4 =(_ "#8*#_ poi Ios alogados SanueI
WARRLN y Louis RANDLIS, solie eI deiecho que IIanaion 9B#
"*FB% %& Q'*8($@, lias halei sufiido WARRLN en caine piopia Ia
vuIneiacin de esle deiecho con Ia pulIicacin de Ias aclividades
peisonaIes y sociaIes nanlenidas denlio y fueia de su hogai cono
iepeicusin de Ias escenas que piolagonizala en Ios silios plIicos y
piivados con su vida de Iujo y iunlosa. Acliludes que se agiavalan
poi sei WARRLN eI naiido de Ia hija de un piesligioso Senadoi de
Ios Lslados Unidos y poique aliajo Ia cuiiosidad (.&77*M) de Ios






peiidicos en sus cinicas anaiiIIas, hasla eI punlo de suscilai
escndaIo.

GSESX (;QD>DK<DL )K<D>M>D<?A;=KDL :D @? )K<;T;:?:
GSESGSX 2? )K<D>M>D<?A;JK #L<>BA<B>?@;L<? :D @? )K<;T;:?:

Los juiislas W3"":K y +"3K):D-, paia esliucluiai 9B# "*FB% %&
Iiivacy y anaIizai sus eIenenlos, pailen deI anIisis de uno de Ios
piincipios fundanenlaIes deI <&66&/ =(_C que sosliene. Tcdc
|nditiduc dcoc gczar dc |c|a| prc|cccicn cn su pcrscna q cn sus oicncs.
Iiincipio ievisalIe cono lodos Ios que conponen eI Connon Lav
14

poi Ios conslanles canlios poIlicos, sociaIes y econnicos que
suigen y se inponen en Ia nisna sociedad en que luvieion oiigen. Ln
eI piesenle caso de esludio, Ia ievisin posiliIil iguaInenle Ia
iedefinicin de Ia naluiaIeza y exlensin de dicha pioleccin. Los
auloies paia IIegai a piegunlaise s en aqueIIa epoca exisla o no un
piincipio de Connon Lav que peinila invocaise paia anpaiai Ia
Iiivacy (Inlinidad), anaIizan Ios siguienles aspeclos:
1. La evoIucin de Ia concepcin juidicas, efeclos y aIcances de
Ios deiechos a Ia vida, a Ia Iileilad y a Ia piopiedad que liene
loda peisona,

14
LI Connon Lav es, en giande paile, un deiecho consliuido en
peinanencia, un G04F# 6(4# ,(_ y poi definicin en conslanle evoIucin. De cieila
naneia, se aseneja aI pioceso de pioduccin veiificado en eI Deiecho pieloiio. Hoy
en da liene diveisas ianas de Ias cuaIes Ias ns inpoilanles son Ia noileaneiicana y
Ia ingIesa


2. La Senlencia deI }uez <UU=:b (1888), solie eI denoninado
deiecho ( /& 7#' 6&,#7%(4&, cuando se Ia invaden Ios
sagiados iecinlos de Ia vida piivada y hogaiea, con Ia lona
de fologiafas poi paile de enpiesas peiiodslicas sin eI
consenlinienlo de Ios fologiafiados,
3. LI esciilo de :HD .U)cDK, solie 9B# "*FB%7 &> %B# <*%*N#/L 9& B*7
4#M0%(%*&/ de junio de 189O, en donde evidencia eI peIigio de
una invasin de Ia Inlinidad poi paile de Ios peiidicos de Ia
epoca, solie lodo, cuando haca conenlaiios solie Ia vida
peisonaI y faniIiai de Ios ciudadanos en deliinenlo de su
iepulacin, poniendoIas en iidcuIo o vioIando su Inlinidad
IegaI.
Los auloies aiiila cilados, ponen de nanifieslo Ios canlios
poIlicos, sociaIes y econnicos que han inpueslo eI ieconocinienlo
de nuevos deiechos aI inleiioi deI <&66&/ =(_ que ha evoIucionado
paia dai calida a Ias denandas de Ia sociedad. As, Ios deiechos a Ia
vida, a Ia Iileilad y Ia piopiedad de Ias peisonas, cono olios, van
siendo consliuidos a liaves de Ia juiispiudencia de Ios liilunaIes deI
<&66&/ =(_ cuyas senlencias, en un pioceso caiacleislico de un
deiecho foinaleado poi eI piincipio ( G04F# 6(4# ,(_. Ln efeclo, Ia
vida que sIo se piolega de Ias difeienles foinas de vioIencia, poi
exlensin deI piincipio, hoy significa eI deiecho a disfiulai de eIIa, a
no sei noIeslado, elc. La Iileilad, sei Iilie, no sonelido (-%(%07
,*1#'%(%*7 vsH -#'8*%0%#), se liansfoina en un deiecho a Ia Iileilad que
gaianliza un anpIio haz de deiechos suljelivos, y Ia piopiedad de
lienes naleiiaIes, hoy alaica lanlo a lienes langilIes cono
inlangilIes. Lsla evoIucin signific eI ieconocinienlo IegaI de Ias


sensaciones, de Ios pensanienlos y de Ias enociones hunanas, lias
ieconocei pauIalinanenle Ia exlensin de Ia pioleccin conlia daos
fsicos de Ia neia piohilicin a causaiIos a Ia de ponei a olio en
peIigio de sufiiiIos (accin de anenazas y, nucho ns laide, a Ia
pioleccin deI individuo conlia Ios iuidos y oIoies desagiadalIes,
conlia eI poIvo y eI huno y Ias viliaciones insopoilalIes: eI deiecho
solie aclividades nocivas y noIeslas lonala cueipo).
La defensa deI Honlie se anpIi aI nlilo de Ia innunidad
peisonaI ns aII deI piopio cueipo. Se lon Ia luena fana, Ia
pioleccin sociaI (Ieyes de difanacin y IileIo). Las ieIaciones de
faniIia deI honlie se conviilieion en paile deI conceplo IegaI de su
vida, y Ia peidida deI caiio de Ia esposa se considei un dao
conpensalIe. Ln fin, se ieconoci Ios daos y peijuicios poi alenlado
conlia Ios senlinienlos de Ios padies. De Ia piopiedad naleiiaI
suigieion Ios deiechos innaleiiaIes que iesuIlan de esla, Ios IIanados
pioduclos y piocesos de Ia nenle, laIes cono Ias olias Iileiaiias y
ailslicas, Ios secielos indusliiaIes y Ias naicas coneiciaIes.
La decisin deI }uez COOLL, piecedenle juiispiudenciaI
cilado poi WARRLN y RANDLIS, denonina deiecho ( /& 7#'
6&,#7%(4& (The Righl %& 1# ,#% (,&/#), eI deiecho que anpaia a Ia
peisona de Ios iecienles invenlos (en ese nonenlo hisliico, Ia
fologiafa) y Ios nuevos nelodos de hacei negocios
15
. Desde lienpo
alis, aigunenla COOLL, se espeiala que un iecuiso inpida Ia

15
Hoy, no soIanenle Ias fologiafas y Ias enpiesas peiiodslicas han invadido
Ias esfeias de Ia vida piivada y hogaiea, Ias nuneiosas heiianienlas infoinlicas,
desde eI e-naiI, aI Tvillei y aI Iacelook ciean un enloino invasivo, univeisaI y
polenciaInenle lolaIilaiio.



ciicuIacin no auloiizada de ielialos de pailicuIaies. Sin enlaigo, Ia
invasin en Ia Inlinidad, poi Ios peiidicos se evidenci lias eI esciilo
de L.I. .U)cDK en }uIio de 189O. Un nes anles, un TiilunaI de Nev
oik hala ieconocido a Ia piohilicin de Ia ciicuIacin de ielialos
sin eI consenlinienlo deI fologiafiado (Caso R3"DUK R3KU=3 VS.
-9:d:K- & Rb:"-. }unio 189O). Ioi lodo eIIo, conlinua COOLL, se
inpone, Ia necesidad de una pioleccin ns anpIia de Ia peisona, ya
que Ia piensa esla liaspasando, en lodos Ios nlilos, Ios Iniles de Ia
piopiedad y Ia decencia y eI chisnoiieo ha dejado de sei ocupacin
de genle ociosa y depiavada, paia conveiliise en una neicanca,
luscada con ahnco e, incIuso, con descaio.
Ahoia lien, eI piincipio invocalIe paia Ia pioleccin de Ia
Q'*8($@ , que no es eI enpIeado paia piolegei eI honoi, ni eI piincipio
que se ha apIicado aI anpaiai eslos deiechos (Ios iefeiidos a Ia
piopiedad inleIecluaI y ailslica, en deleininados casos de
pulIicacin iIegaI, Ios cuaIes no enanan de un conlialo, de una luena
fe especiaI, sino que son deiechos #'F( &6/#7 O oponilIes a lodo eI
nundo: pailicuIaies y Lslado) no es en ieaIidad eI de piopiedad
piivada, poi ns que esa paIalia sea enpIeada en un senlido anpIio
y poco usuaI . LI Iiincipio, que no es nuevo en nlilo deI <&66&/
=(_, sino exlensivo a nuevos hechos (cono Ios aqu conenlados),
hace paile de un deiecho ns geneiaI- eI de ,( */8*&,(1*,*4(4 4# ,(
M#'7&/( -deI deiecho a Ia piopia peisonaIidad-y lona cono iefeienles
Ios siguienles aigunenlos:
a. No es convenienle ni necesaiio iecuiiii a Ia apIicacin
anaIgica deI piincipio enpIeado poi La Iey de difanacin
y IileIo, paia Ia pioleccin de Ia Iiivacy, poique esla


alaica soIanenle Ios peijuicios causados a Ia iepulacin (o
eI honoi), Ios daos causados aI individuo en sus
ieIaciones exleinas con Ia conunidad, aI haceiIe peidei Ia
eslina con sus conciudadanos, pueslo que Ios deiechos
ieconocidos poi aqueIIa Iey son, poi su naluiaIeza, ns
lien naleiiaIes que espiiiluaIes
l. No exisle acluaInenle -soslenan-, ningn piincipio lajo eI
que pueda oloigaise una conpensacin poi una ofensa a
Ios senlinienlos, aunque cieilanenle sea lonada en
consideiacin aI deleininai Ia cuanla de Ia indennizacin
cuando viene aconpaada de Io que se ieconoce cono
una vioIacin de deiechos IegaIes.
c. Las infiacciones conlia eI deiecho a Ia piopiedad
inleIecluaI y ailslica (eI cuaI consliluye uno de Ios
ejenpIos y apIicaciones aI deiecho geneiaI de Ia Inlinidad,
piopoiciona una iepaiacin a Ios daos pioducido a Ios
pensanienlos, senlinienlos, enociones hunanas, en
deleininados casos. Ln efeclo, eI <&66&/ =(_ gaianliza a
cada peisona eI deiecho a decidii hasla que punlo pueden
sei conunicados a olios pensanienlos, senlinienlos y
enociones. }ans se podi foizai a aIguien a expiesaiIos
(saIvo cuando esle conpaiece cono lesligo), e incIuso,
cuando ha eIegido expiesaiIos, ieliene poi iegIa geneiaI, eI
podei de fijai Ios Iniles de Ia pulIicidad que Ies podi
dai. La exislencia de esle deiecho no depende deI nedio
concielo de expansin uliIizado. No inpoila que sea de
paIalia o poi seas, nedianle Ia pinluia, Ia esciiluia o Ia


nsica. La exislencia de esle deiecho no depende lanpoco
de Ia naluiaIeza o vaIoi deI pensanienlo o de Ia enocin,
ni de Ia caIidad de Ios nedios enpIeados en su expiesin.
De iguaI pioleccin disfiulan una caila inliascendenle o
unas decIaiaciones en un peiidico que eI ns vaIioso
poena o ensayo, una chapuza o un pinlaiiajo que una olia
naeslia.
Si eslo es as, Ios ensayislas, se piegunlan: CuI es Ia
naluiaIeza, eI fundanenlo de esle deiecho a inpedii Ia pulIicacin de
nanusciilos u olias de aile` Seia eI deI deiecho de piopiedad, si se
lona en cuenla Ia iepioduccin de olias Iileiaiias y ailslicas, pues
nuchos de Ios aliilulos de Ia piopiedad conn: son liansfeiilIes,
lienen un vaIoi, y su pulIicacin o iepioduccin consliluye un nodo
de naleiiaIizai ese vaIoi. Ieio cuando eI vaIoi de Ia olia no ieside en
eI deiecho a ollenei Ias ganancias que se deiivan de su pulIicacin,
sino en Ia lianquiIidad de espiilu y en eI aIivio que piopoiciona eI
podei inpedii su pulIicacin, iesuIla difciI consideiai ese deiecho
cono un deiecho de piopiedad, en Ia acepcin conn deI leinino.
Cuando eI conlenido paia eI que se soIicila eI anpaio ni siquieia
ievisle Ia foina de piopiedad inleIecluaI, sino que liene Ios aliilulos
de piopiedad langilIe, iesuIla ns cIaianenle evidenle que esle
anpaio no puede lasaise en eI deiecho a Ia piopiedad Iileiaiia y
ailslica en 7%'*$%0 7#/70. Sin enlaigo, Ia idea de piopiedad
16
ha sido
enpIeada cono fundanenlo paia piolegei Ios nanusciilos inedilos, y

16
DocliinaInenle podenos iefeiii Ia vieja oposicin de Ios juiislas ionanos
solie Ia cueslin de Ia definicin de Ia especificacin, punlo de enfienlanienlo enlie
salinianos y piocuIeyanos.



ahoia puede leneise poi esciilo que eI anpaio que eI <&66&/ =(_
piopoiciona aI auloi de cuaIquiei esciilo es lolaInenle independienle
de su vaIoi pecuniaiio, de sus neiilos inlinsecos, o de cuaIquiei
inlencin de pulIicaiIo, y, desde Iuego, lanlien enleianenle
independienle deI sopoile naleiiaI, si Io hulieia, o deI nedio a liaves
deI cuaI eI pensanienlo o eI senlinienlo fue expiesado
17
.
A esla concIusin, se IIega pievio exanen de dos concIusiones
pieIininaies:
1. La pioleccin a Ios pensanienlos, senlinienlos y enociones
hunanas, se posiliIila nedianle eI deiecho a no sei
noIeslado,
2. LI deiecho a inpedii Ia pulIicacin y iepioduccin de olias
Iileiaiias o ailslicas, en deleininadas ciicunslancias, sIo es
posilIe, a liaves Deiecho a Ia Inlinidad cono paile deI
deiecho a Ia invioIaliIidad de Ia peisona.

17
Aunque Ios liilunaIes han afiinado que lasalan sus iesoIuciones en Ios
esliiclos fundanenlos de Ia pioleccin a Ia piopiedad, exislen sin enlaigo, indicios
de una docliina ns IileiaI. LI caso IRINCL ALLRT VS. STRANCL... aI halIai de
Ias pulIicaciones de un individuo que hala esciilo a peisonas pailicuIaies o solie
asunlos peisonaIes se iefeia a eIIas cono un ejenpIo de ieveIaciones posilIenenle
ofensivas, aI lialaise de asunlos piivados y que Ios liilunaIes deleian inpedii en Ios
casos peilinenles, sin enlaigo, es difciI concelii cno, en un caso as, cuaIquiei
foina de deiecho de piopiedad podia sei apIicada a Ia cueslin, o poi que, dicha
pulIicacin deleia inpediise cono anenaza con exponei a Ia vclina no sIo deI
saicasno, sino lanlien a Ia iuina, no deleia sei iguaInenle piohilida cuando
anenaza con anaigaiIe Ia vida. Iiivai a un honlie de Ias polenciaIes ganancias que
se ollendian con Ia pulIicacin de un calIogo de sus piedias pieciosas no puede
sei, M#' 7#, una agiavio conlia eI. Ieio una vez ieconocida Ia Inlinidad cono un
deiecho piolegido IegaInenle, Ia inleivencin de Ios liilunaIes no puede dependei
de Ia especiaI naluiaIeza de Ios peijuicios causados. Ilden, pg. 44 y 45.



Ln efeclo, vislas Ias anleiioies consideiaciones (o pienisas)
nos IIevan -aigunenlan W3"":K @ +"3K):D- - a Ia concIusin de
que Ia pioleccin oloigada a Ios pensanienlos, senlinienlos y
enociones nanifesladas poi esciilo o en foina ailslica, en lanlo en
cuanlo consisla en inpedii Ia pulIicacin, no es ns que un ejenpIo
de apIicacin deI deiecho ns geneiaI deI individuo a no sei
noIeslado.
Deiecho que liene olios deiechos de siniIai aiquilecluia y
efeclos
18
. Ln consecuencia, eI deiecho vigenle piopoiciona un
piincipio que puede sei invocado paia anpaiai Ia Inlinidad deI
individuo fienle a Ia invasin de una piensa denasiado pujanle, deI
folgiafo, & 4#, M&7##4&' 4# $0(,[0*#' &%'& 6&4#'/& (M('(%& 4# F'(1($*?/ &
'#M'&40$$*?/ 4# *6SF#/#7 & 7&/*4&7
XV
y, hoy en da de Ia onnipiesenle
RedH Iioleccin lanlo o iguaI a Ia que se deduce de Ia pioleccin a Ias
enociones y sensaciones expiesadas en una conposicin nusicaI u
olia de aile, Ias paIalias dichas, Ia piesenlacin de una panlonina,
cono Ias olias pIasnadas poi esciilo. LI hecho de halei sido

18
LI Rign| |c oc |c| a|cnc de COOLL, es cono eI deiecho a no sei agiedido a
no sei goIpeado, eI deiecho a no sei encaiceIado, eI deiecho a no sei piocesado
nedianle engao, a no sei difanado. La cuaIidad a sei piopiedad o posesin es
inheienle a cada uno de eslos deiechos, cono Io es de cuaIquiei olio que eI deiecho
ieconoce, y, dado que es esle eI aliilulo que dislingue a Ia piopiedad, podia
consideiaise apiopiado iefeiiise a eslos deiechos cono una piopiedad. Ieio
olvianenle, se paiecen poco a Io que, poi iegIa geneiaI, se enliende poi dicho
leinino. LI piincipio que anpaia Ios esciilos peisonaIes, y loda olia olia peisonaI,
no ya conlia eI iolo o Ia apiopiacin fsica, sino conlia cuaIquiei foina de
pulIicacin, no es en ieaIidad eI piincipio de Ia piopiedad piivada, sino eI de Ia
invioIaliIidad de Ia peisona. Ilden., pag. 44.

19
No inaginalan en aqueIIa epoca que laI invasin se ila a sofislicai lanlo,
hasla IIegai a Ia uliIizacin de


iegisliado eI pensanienlo o Ia enocin en una foina peinanenle
hace que su idenlificacin sea ns fciI, y, poi eso, puede lenei
inpoilancia desde eI punlo de visla de Ia piuela, peio caiece de
significado en cuanlo aI deiecho suslanlivo. As, pues si Ias
iesoIuciones judiciaIes solie Ios casos de piopiedad inleIecluaI y
ailslica, sugieien un deiecho geneiaI a Ia Inlinidad paia
pensanienlos, enociones y sensaciones, eslos deleian disfiulai de
iguaI pioleccin, lanlo si se expiesan poi esciilo, o nedianle una
acluacin, una conveisacin, poi acliludes o poi un geslo. Aunque
olvianenle hay que hacei Ia dislincin enlie Ia deIileiada expiesin
de pensanienlos y enociones en Ia Iileialuia u olias conposiciones
ailslicas, y aqueIIa olia, despieocupada y a nenudo invoIunlaiia,
nanifeslacin de Ios nisnos en Ias acluaciones de Ia vida diaiia. LI
anpaio, en piincipio, sIo se iefieie a Ias olias fiulo deI lialajo
conscienle.
Tias Ias iesoIuciones deseslinaloiias de Ia dislincin que
inlenla eslalIeceise enlie aqueIIas olias Iileiaiias que eslalan
deslinadas a pulIicaise y aqueIIas que no, cuaIquiei consideiacin
solie Ia canlidad de lialajo necesaiio, eI giado de inlencionaIidad, eI
vaIoi deI pioduclo y Ia inlencin de pulIicaise dele sei alandonada,
y no se visIunlia una lase solie Ia que podei suslenlai eI deiecho a
inpedii Ia pulIicacin y Ia iepioduccin de Ias IIanadas olias
Iileiaiias y ailslicas, cono no sea solie eI Deiecho a Ia Inlinidad, en
cuanlo paile de un deiecho ns geneiaI a Ia */8*&,(1*,*4(4 4# ,( M#'7&/(.
Halia que piecisai que Ios liilunaIes, en aqueIIos casos en Ios que

nedios infoinlicos, eIeclinicos y leIenlicos con Ia difusin y eI inpaclo
de Iacelook o de Tvillei


concedi anpaio fienle a una pulIicacin iIcila, han afiinado su
conpaiecencia, lasndose no en Ia piopiedad, o poi Io nenos no
lolaInenle en eIIa, sino en eI aIegado quelianlanienlo de un conlialo
lcilo, de Ia luena fe o de Ia confianza (as, caso 3+:"K:9ab VS.
aA9<aDK-UK
ZY
, Q"DK<: 3=+:"9 d-H -9"3K.:
ZX
, QU==3") VS.
QaU9U."3QaD< CO.
22
). Sin enlaigo, es difciI concelii en lase a
que leoia IegaI se puede acusai de quelianlai un conlialo, expieso o
lcilo, o de vioIai Ia luena fe, en Ia acepcin vuIgai de esle leinino, aI
foiluilo ieceploi de una caila que piocede a su pulIicacin
23
.
Reconocido eI Deiecho a Ia Inlinidad, a lluIo de ejenpIo,
WARRLN y RANDLIS, exponen Ios evenlos en Ios cuaIes se pIasna
eI Deiecho a Ia Inlinidad:

2O
Decisin judiciaI noileaneiicana cilada en eI ailcuIo deI 189O de WARRLN
y RANDLIS solie Ios deiechos y Ios sujelos de copyiighl. (Deiechos de Auloi)

21
IRINCL ALLRT VS. STRANCL, deI 1849 es Ia piineia senlencia , a pailii
de Ia cuaI se desaiioIIa en IngIaleiia eI deiecho nodeino de Ia confidenciaIidad

22
QU==3") VS. QaU9U."3QaD< CO , decisin judiciaI deI 1888 , que define
eI deiecho aI conlioI solie su piopia inagen en deiecho ingIes

23
Suponganos que se Ie ha enviado una caila, sin que Io haya soIicilado. La
alie, y Ia Iee. Con loda seguiidad, no ha hecho ningn conlialo, no ha aceplado
ninguna confianza. Ioi aliii y Ieei Ia caila, no puede
halei conliado ninguna olIigacin, saIvo que Io diga Ia Iey, y, se diga cno
se diga, esla olIigacin consisle,
nicanenle, en iespelai eI deiecho Ieglino deI ienilenle, sea cuaI sea,
IInese deiecho a Ia piopiedad solie eI conlenido de Ia caila, o IInese Deiecho a Ia
Inlinidad. Aspeclo esle que en eI deiecho acluaI, liene ieguIacin expiesa en Ieyes
civiIes y penaIes que piolegen Ia Inlinidad. Ilden., pg. 57



1. LI deiecho de una peisona pailicuIai a inpedii que su ielialo
ciicuIe,
2. LI deiecho a eslai piolegido de Ios ielialos hechos a nano,
3. LI deiecho a eslai piolegido de un delale solie un asunlo
piivado.
eH Las ieIaciones sociaIes y faniIiaies anle una pulIicidad
despiadada (My B&6# *7 6@ $(7%,#P
Ze


GSESESX 2;T;<?A;=KDL :D@ (D>DAW= ? @? )K<;T;:?:

LI Deiecho a Ia Inlinidad, cono lodo deiecho, liene sus
Iinilaciones que pueden eslai en Ia exacla fionleia en que Ia dignidad
y Ia conveniencia deI individuo delen cedei anle Ias exigencias deI
lieneslai geneiaI o de Ia equidad
25

ue son Ias siguienles:

24
Cono soslienen aI finaI deI ensayo deI 189O WARRLN y RANDLIS, eI
Connon Lav ha ieconocido sienpie que Ia casa de cada cuaI es su casliIIo,
inexpugnalIe a veces, incIuso paia Ios piopios funcionaiios encaigados de ejeculai
idenes. Cale, pues, piegunlaise: Ceiiain Ios liilunaIes Ia enliada piincipaI a Ia
auloiidad Ieglinanenle consliluida, y aliiin de pai en pai Ia pueila liaseia a Ia
cuiiosidad ociosa y Iasciva` Ilden., pg. 73.

25
Tona cono iefeienle anaIgico paia Ia deleininacin de aqueIIos Iniles,
Ios que han sido pIanleados en
Ia Iey de Ia difanacin y IileIo y en Ia Iey de piopiedad inleIecluaI. Muy a
pesai , que (1 */*%*& deI ensayo,
WARRLN y RANDLIS, piosciilen laIes anaIogas, poi Io vislo, esla liene
una excepcin aI anaIizai Ios Iniles deI deiecho a Ia Iiivacy. Ilden., pg. 61-62.



XH :, )#'#$B& ( ,( D/%*6*4(4 /& *6M*4# ,( M01,*$($*?/ 4# ([0#,,& [0# #7
4# */%#'57 Mf1,*$& & F#/#'(,D LI oljelivo geneiaI deI deiecho, es
piolegei Ia Inlinidad de Ia vida piivada de Ias peisonas. Los
asunlos poi Ios que una pulIicacin deleia sei piohilida
pueden desciiliise cono aqueIIos que hacen iefeiencia a Ia
vida piivada, coslunlies, hechos y ieIaciones de un
individuo, cuando no lienen una conexin Ieglina con su
adecuacin paia un caigo plIico o cuasi plIico, que lusca o
paia eI que es piopueslo, y cuando no lienen Ieglina ieIacin
ni nada que vei con aIgn hecho que haya lenido Iugai
nienlias ocupala un enpIeo plIico o cuasi plIico, enlie
olios supueslos
26
.
ZH :, )#'#$B& ( ,( D/%*6*4(4 /& M'&BI1# ,( */>&'6($*?/ 7&1'# 0/ %#6(C
(0/ 7*#/4& 57%# 4# /(%0'(,#N( M'*8(4(C 7* ,( M01,*$($*?/ 7# B($# #/ ,(7
$*'$0/7%(/$*(7 #/ [0#C $&/>&'6# ( ,( ,#@ 4# 4*>(6($*?/ @ ,*1#,&C 7#'I(
$(,*>*$(4( 4# */>&'6($*?/ M'*8*,#F*(4(. LI Deiecho a Ia Inlinidad
no se liansgiede poi hacei plIico aIgo anle una auloiidad
judiciaI, IegisIaliva, adninislialiva, as cono Ias nolicias solie
aIgunos de eslos piocedinienlos, en Ia nedida que sean
concedidas cono un piiviIegio (Casos: WASON VS.
WALTLRS
27
, ARROWS VS. LLL
28
).IguaInenle, no se

26
AcIaian Ios auloies, que Ia ieIacin no es exhausliva o laxaliva. Ilden.,
pg.65

27
1868 WASON vs WALTLR. Ioi anaIoga con Ias deIileiaciones de Ios
liilunaIes, Ioa lialajos paiIanenlaiios son consideiados de inleies plIico

28
ARROWS vs. LLL, 7 Ciay 3O1 , 315 (1856) eslalIece Ios Iniles enlie
confidenciaIidad (piiviIegio nedico) y Ia olIigacin de Ia veiacidad


piohle Ia pulIicacin que uno hace en cunpIinienlo de un
delei plIico o piivado, ya sea juidico o noiaI, o en eI
nanejo de sus piopios negocios, y en asunlos que no
concieinen ns que a su piopio inleies (ej.: Linilacin aI
deiecho de inpedii Ia pulIicacin de cailas piivadas).
`H :, 4#'#$B& /& &%&'F('I(C M'&1(1,#6#/%#C /*/F0/( '#M('($*?/ M&'
8*&,($*?/ 4# ,( D/%*6*4(4 $0(/4& ,( M01,*$($*?/ 7# B(F( #/ >&'6( &'(,
@ 7*/ $(07(' 4(g&7 #7M#$*(,#7S Hay que dislinguii enlie Io que se
hace plIico en foina oiaI y esciila solie asunlos piivados. LI
agiavio iesuIlanle de dicha conunicacin oiaI seia de
oidinaiio lan insignificanle que eI deiecho lien podia, en
inleies de Ia Iileilad de expiesin, no consideiaiIo en foina
aIguna.
4. :, )#'#$B& ( ,( D/%*6*4(4 4#$(# $&/ ,( M01,*$($*?/ 4# ,&7 B#$B&7 M&'
#, */4*8*40&C & $&/ 70 $&/7#/%*6*#/%&. Lslo es una apIicacin de Ia
Iey de piopiedad Iileiaiia y ailslica.
hH =( 8#'($*4(4 4# ,& [0# 7# M01,*$( /& 70M&/# 0/( 4#>#/7(. Se inpide
es Ia pulIicacin incoiiecla de Ia vida piivada y eI que pueda
sei desciila.
YS =( (07#/$*( 4# 6(,*$*( #/ [0*#/ B($# Mf1,*$& (,F& /& $&/7%*%0@#
4#>#/7(. No es causaI de excepcin aI ieginen de
iesponsaliIidad poi daos ocasionados a Inlinidad, Ia
ausencia de naIa fe peisonaI, pues aqu se anpaia conlia
cuaIquiei accin ofensiva, sea punilIe o no, en s nisnos, Ios
nolivos que inpuIsaion a quien halI o esciili. Lslo es Io
que ha infoinado eI ieginen juidico de Ia iesponsaliIidad


poi daos, en eI que aIguien es consideiado iesponsalIe de
sus aclos inlencionados, incIuso si son conelidos sin inlencin
naIevoIa (un dao conlia Ia sociedad).

GSESHSX &DM?>?A;=KDL DK A?L= :D *;=@?A;JK :D@ (D>DAW= ? @? )K<;T;:?:

Se apIica cono iegIa geneiaIL ,( ($$*?/ 4# */4#6/*N($*?/ M&' 4(g&7.
IncIuso en ausencia de daos especiaIes, puede concedeise una
conpensacin sulslanciaI poi agiesin conlia Ios senlinienlos, cono
en Ia accin de difanacin y IileIo. Ln casos especiaIes: A/ 6(/4(%&
G04*$*(,H La pioleccin de Ia sociedad
29
, dele venii, piincipaInenle, a
liaves deI ieconocinienlo de Ios deiechos de Ia peisona, y de sus

29
Solie Ia cueslin de Ios Iniles de Ias Caianlas IndividuaIes, de Ios posilIes
confIiclos y su ieguIacin Vease Ia juiispiudencia cilada poi TINOCO LVARLZ en
su ailcuIo : 3,F0/(7 <&/7*4#'($*&/#7 :/ 9&'/& 3, <&/$#M%& )# D4&/#*4(4C Q&7*1*,*4(4 b
:;$,07*8*4(4 )# =( Q'0#1( :/ =&7 Q'&$#4*6*#/%&7 E04*$*(,#7 )# K(%0'(,#N( <*8*,H
ConsuIlado eI 14 de oclulie de 2OO9 en :
hllp://74.125.155.132/seaich`q=cache:ILiRjCaUM8}:IasaIIius.googIepages.
con/aIgunasconsideiacionesenloinoaIconceplodDi.MaicoAnlonioTinocoC3
81Ivaiez&cd=23&hI=es&cl=cInk&gI=nx

TLSIS }URISIRUDLNCIAL NUM. 13O/2OO7 (ILLNO).- CARANTIAS
INDIVIDUALLS. LL DLSARROLLO DL SUS LIMITLS LA RLCULACIN DL SUS
IOSILLS CONILICTOS IOR IARTL DLL LLCISLADOR DLL RLSILTAR LOS
IRINCIIIOS DL RAZONAILIDAD IROIORCIONALIDAD }URIDICAS De Ios
ciileiios enilidos poi Ia Supiena Coile de }uslicia de Ia Nacin se advieile que eI
cunpIinienlo de Ios piincipios de iazonaliIidad y piopoicionaIidad inpIica que aI
fijai eI aIcance de una gaianla individuaI poi paile deI IegisIadoi dele: a) peiseguii
una finaIidad conslilucionaInenle Ieglina, l) sei adecuada, idnea, apla y
susceplilIe de aIcanzai eI fin peiseguido, c) sei necesaiia, es decii, suficienle paia
Iogiai dicha finaIidad, de laI foina que no inpIique una caiga desnedida, excesiva o
injuslificada paia eI goleinado, y, d) eslai juslificada en iazones conslilucionaIes. Lo
anleiioi confoine aI piincipio de IegaIidad, de acueido con eI cuaI eI IegisIadoi no
puede acluai en exceso de podei ni aililiaiianenle en peijuicio de Ios goleinados.



gaianlas conslilucionaIes, uno de Ios cuaIes es, Ia Inlinidad. Iodi
iecilii lanlien una pioleccin aadida poi eI deiecho penaI
3O


GSHSX )K<D>M>D<?A;JK +=A;=@JV;A? = /K;UD>L?@;L<? :D @? )K<;T;:?:

Ln eI piesenle apailado nos pioponenos anaIizai Ia visin
univeisaIisla deI Deiecho a Ia Inlinidad, a pailii deI anIisis de Ia
)#$,('($*?/ A/*8#'7(, 4# ,&7 )#'#$B&7 4#, a&61'#C de 1O de Dicienlie de
1948, adoplada y pionuIgada poi Ia AsanlIea CeneiaI de Ias
Naciones Unidas en su ResoIucin 217A (III), piineia en su geneio,
en decIaiai expiesanenle a Ia 8*4( M'*8(4( (o D/%*6*4(4) cono deiecho
oljelo-sujelo de pioleccin eslalaI poi paile de Ios Lslados Mienlios
(enlie eIIos, Mexico
31
). Ln iguaI senlido, Ios diveisos Tialados y
Acueidos InleinacionaIes 7&1'# )#'#$B&7 a06(/&7 que siguieion a
dicha decIaialoiia y ieconocan y piocIanalan expiesanenle Ia
pioleccin y luleIa eslalaI cono Ia de Ios nisnos pailicuIaies deI
Deiecho a Ia Inlinidad peisonaI, faniIiai y deI nenoi.
Lsla visin univeisaIisla, ha ido cieciendo en foina pauIalina
y ha evoIucionado cada vez ns en Ia sociedad de Ia piineia nilad

3O
Desde aqueIIa epoca se pIanleala Ia posiliIidad de piolegei a Ia Inlinidad a
liaves de Ia luleIa penaI y
poi eIIo, Ios ensayislas WARRLN y RANDLIS, cilan eI lialajo en esle
senlido de WILLIAM H.DUNAR, que sancionalan a quien pulIique en un
peiidico, ievisla u olia pulIicacin peiidica, una decIaiacin solie Ia
vida piivada o Ios asunlos de olio. (Ail. 1). Ilden., pg. 71

31
Mexico fue uno de Ios cuaienla y ocho pases que oiiginaInenle volaion Ia
DecIaiacin eI 1O de dicienlie deI 1948


deI sigIo XX, leniendo cono hoiizonle eI piecedenle docliinaI deI
ensayo de W3"":K b +"3K):D-, Ias diveisas decisiones judiciaIes
de Ios TiilunaIes Aneiicanos solie Ia Q'*8($@ que siguieion a esle
(lasadas en Ia ciicuIacin no auloiizada de fologiafas, deI nonlie,
de Ia vida pasada o Ia pulIicacin de ingenes o conenlaiios,
opiniones o desciipciones peiiodslicas sin eI consenlinienlo de su
liluIai
32
), Ia IV Lnnienda a Ia Conslilucin de Ios Lslados Unidos de
Aneiica
33
y Ia uigenle necesidad de piolegei y gaianlizai eI Deiecho

32
A lluIo de ejenpIo: a) MARKS VS. }OIIA (TiilunaI de Nev oik, 1893).
Un peiidico pulIic eI ielialo deI denandanle paia una pulIicidad, sin eI
consenlinienlo de Maiks (Ia inagen cono paile de Ia Inlinidad), l) ROLRTSON
VS. ROCHLRTLR IOLDINC OX (Nev oik, 19O2). IiankIin MiIIs Co., sin eI
consenlinienlo de Ia joven AligaiI Roleilson ni Ia de sus padies, olluvo, inpiini y
vendi e hizo ciicuIai Iilogiafas y ielialos de AligaiI (Se ieconoci Ia vioIacin deI
deiecho a Ia Iiivacy), c) IAVLSICH VS. NLW LNCLAND LIIL INSURANCL CO.
(Ceoigia, 19O5). IulIicacin de folo de Ia denandanle en una pulIicidad de Ia
enpiesa de seguios AlIanla Conslilulion, d) MLLVIN VS. RLID (CaIifoinia, 1931). LI
pioducloi de cine Reid hizo una peIcuIa de Ia vida pasada de una peisona, sin eI
consenlinienlo deI liluIai y an uliIizando su veidadeio nonlie, e) IHILII
SHULLR VS. LRNLS CURTIS, ALICL DONLLRO L ALT. (Nev oik, 1895). LI
acloi denand a una asociacin que lena Ia inlencin de eiigii un nonunenlo a su
la difunla. No hulo unaninidad en Ia decisin deI TiilunaI, peio eI }uez }. Ciay,
conlia Ia nayoia dijo: que eI piopsilo de Ios denandados hala sido Ia invasin no
auloiizada deI deiecho deI aclo a pieseivai eI nonlie y nenoiia de Ia difunla fienle
a Ios conenlaiios y Ia cilica deI plIico. AnpIianenle conenlada en: IARINAS
MATONI, Luis M: LI )#'#$B& 3 =( D/%*6*4(4H Ld. Tiiviun, S.A. Madiid, 1983, pgs.
1O3 a 143. LI Caso OLMTLAD Vs. UNITLD STATLS (Washinglon, 1928). Lslando
cono juez Louis iandeis de Ia Coile Supiena de Ios Lslados Unidos, afiin: Ios
IegisIadoies de Ia Conslilucin noileaneiicana delieion piolegei Ias cieencias,
pensanienlos, enociones y sensaciones de sus ciudadanos, as cono Ia
esfeia piivada deI individuo (idea que ns laide gaianliz Ia Cuaila Lnnienda de Ia
Conslilucin, aI piolegei Ia seguiidad de sus peisonas, doniciIio y efeclos peisonaIes
fienle a cuaIquiei inlionisin indelida). Cfi. LOILZ DIAZ, LIviia. := ):":<aUHHH
Ol. cil., pg. 176-177.

33
Se ieconoce eI deiecho a Ia Iiivacy en |a |V |NM||NDA. No se vioIai eI
deiecho deI puelIo a Ia seguiidad de Ias peisonas, hogaies, papeIes y efeclos conlia
iiesgos y delenciones aililiaiias y no nenos que huliese causa piolalIe, apoyada
poi juianenlo o afiinacin que designe especficanenle eI Iugai que haya de
iegisliaise y Ias peisonas u oljelos de Ios cuaIes haya que apodeiaise.La )*


a Ia Inlinidad en Ias noinas juidicas de Ios difeienles Lslados deI
nundo occidenlaI. Necesidades devenidas, enlie olias causas, poi Ia
sensilIe vuIneialiIidad de aqueI deiecho, iepiesenlada poi Ios
avances lecnoIgicos de Ia infoinacin y Ia conunicacin que cada
da iesuIlalan ns conpionelidos en deveIai Ia vida pailicuIai y
plIica de Ias peisonas (hechos, aclos, ingenes, lexlo, audio), con o

#KT;DK:? (Ia "B?><? DKT;DK:?) a Ia Conslilucin de Ios Lslados Unidos es una de
Ias piovisiones incIuida en Ia iII of Righls. La Lnnienda liala solie Ia pioleccin a
pesquisas y apiehensiones aililiaiias, y fue eslalIecida cono iespuesla a Ia
conlioveilida "viils of assislance" (una especie de oiden geneiaI de iegislio), Ia cuaI
luvo un ioI inpoilanle lias Ia Cueiia de Ia Independencia de Ios Lslados Unidos. La
Cuaila Lnnienda a Ia Conslilucin de Ios Lslados Unidos|1j iequieie que Ias
pesquisas y apiehensiones conducidas poi una auloiidad deI golieino delen sei
"iazonalIes". Ioi eI finaI, Ia ennienda especifica que Ias idenes judiciaIes solie
iegislio y aiieslos delen eslai juslificadas poi una causa iazonalIe y dele eslai
Iinilada a en cuanlo a su aIcance a infoinacin especfica suninisliada poi una
peisona (geneiaInenle un oficiaI de poIica) quien juia solie Ia veiacidad de esla
infoinacin, y poi eIIo puede sei iesponsalIe fienle a un liilunaI. La ennienda se
apIica soIo a Ios enles deI golieino, no se gaianliza con eIIo eI deiecho a Ia Iileilad
anluIaloiia de Ias peisonas iespeclo de pesquisas y apiehensiones conducidas poi
ciudadanos oiganizaciones piivadas. Lspecficanenle, Ia Caila de Deiechos soIo
iesliinge eI podei deI golieino fedeiaI, peio Ia Coile Supiena de Ios Lslados Unidos
ha faIIado que Ia Cuaila Lnnienda es apIicalIe a Ios golieinos eslalaIes poi
apIicacin de Ia Decinocuaila Lnnienda. AcluaInenle, lodas Ias consliluciones de
Ios eslados conlienen un pieceplo anIogo. La Coile Supiena ha dicho que aIgunas
pesquisas y apiehensiones pueden vioIai Ios iequeiinienlos iazonalIes de Ia Cuaila
Lnnienda incIuso si se ha ieaIizado con una oiden judiciaI lasada en una causa
piolalIe y Iinilada en cuanlo a sus facuIlades. Ln conliaposicin Ia Coile a apiolado
idenes de pesquisas iulinaiias, poi ejenpIo "cuando, en lase a una causa piolalIe
se puede cieei que se esl coneliendo acluaInenle una ofensa ciininaI." Cale
deslacai que Ia iazonaliIidad deI iequeiinienlo y Ia iazonaliIidad de Ia oiden son
dislinlos. Ln cuanlo aI iequisilo de iazonaliIidad de Ia Cuaila Lnnienda, se apIica no
soIo a una pesquisa conlinada con una apiehensin, sino que se apIica lanlien poi
sepaiado.|6j ResuIla inpoilanle deslacai que Ia ennienda no se Iinila soIo a Ia
pioleccin de eIenenlos de aulonona peisonaI o piivada, sino que se apIica
viiluaInenle a lodos Ios aspeclos deI deiecho ciininaI. Sin enlaigo, Ia ennienda no
liene eI aIcance de ieenpIazai olias gaianlas conslilucionaIes, cono ieenpIazai a Ia
Oclava Lnnienda, Ia cuaI piohle Ios casligos "ciueIes e inusuaIes", con un acenlo en
piohilii Ios casligos "iiiacionaIes. La Cuaila Lnnienda eia necesaiia delido a que Ia
"viils of assislance" hala aIainado aI pas, inspiiando as a Ios ciudadanos a exigii
sus deiechos. LI Congieso ieconoci laIes denandas, y poi eIIo se cie Ia Cuaila
Lnnienda



sin su consenlinienlo, as cono Ios que iepiesenlala Ia infoinlica en
sus piinigenios e incipienles conlaclos con eI deiecho
34
, laI cono Io
deslaca eI alogado noileaneiicano =:: =U:dDK.:" en 1949, en Io
que denonin 9B# G0'*6#%'*$
`h
. Iaia eIIo, iecoidenos uno de Ios
aspeclos capilaIes en eI esludio de Ias ciencias juidicas, cuaI es, eI

34
ALAN I. WLSTIN, ieliospeclivanenle olseivala Ios piolIenas que
geneiala Ia nacienle infoinlica juidica, eI Deiecho a Ia Infoinacin a que liene loda
peisona y eI ejeicicio de cieilos deiechos conslilulivos de Io ns laide se IIanaia Ios
4#'#$B&7 4# a(1#(7 )(%( (acceso, ieclificacin y canceIacin de infoinacin inconpIela
o indelida). LI auloi soslena: :/ ,(7 S'#(7 >I7*$(7 @ M7*$&,?F*$(7C ,( ,#@ (6#'*$(/( %*#/#
$&/$#M%&7
1*#/ 4#>*/*4&7HHHC M#'& $&/7*4#'#/ ,(7 4*>*$0,%(4#7 4# (M,*$(' /&'6(7 $&/7%*%0$*&/(,#7
(, M'&$#7& 4# */>&'6($*?/HHHC,( ,#@ (6#'*$(/( /& %*#/# /*/F0/( 4#>*/*$*?/HHH M'#$*7( 4#
*/>&'6($*?/HHH /& B( %#/*4& /*/Ff/ 7*7%#6( F#/#'(, M('( %'(%(' #, >,0G& 4# */>&'6($*?/ [0#
$&/%'&,(/ ,&7 ?'F(/&7 4# F&1*#'/&HHC #;$#M%& (,F0/&7 #G#6M,&7 4# 4(%&7 $#/7(,#7HHH @ ,(7 $('F(7
>*7$(,#7HHHC %#/#6&7 %'(4*$*&/#7 4# ,*1'# $*'$0,($*?/ 4# */>&'6($*?/HHH %#/#6&7 %'(4*$*&/#7 4#
$('S$%#' $&/>*4#/$*(, @ '#7#'8(7 6(/%#/*4(7 #/ 7#$'#%&HHH ,( ,#@ (6#'*$(/( /& B( 4#7(''&,,(4&
M'&$#4*6*#/%&7 */7%*%0$*&/(,#7 M('( ,( M'&%#$$*?/ $&/%'( ,( '#$&F*4( */(M'&M*(4( 4#
*/>&'6($*?/C (,6($#/(6*#/%& 4# 4(4&7 */(4#$0(4&7 & >(,7&7C @ #6M,#& #/%'# &'F(/*76&7 4#
4*$B( */>&'6($*?/HHH :, 3$% 4# M'&$#4*6*#/%& J#4#'(, 4# XVei (7#F0'(1( ( ,&7 B&61'#7 /#F&$*&
[0# 7# #/>'#/%#/ $&/ 707 ?'F(/&7 '#F0,(4&'#7 >#4#'(,#7 [0# #,,&7 $&/&$#'I(/C ,( */>&'6($*?/
[0# 7&1'# #,,&7 *1( ( #/%'(' #/ ,&7 #;M#4*#/%#7 #/ $*#'%&7 %*M&7HHH 4# G0*$*&7 &'(,#7 [0# #,,&7
%#/4'I(/ &%'& &M&'%0/*4(4 4# M'#7#/%(' &%'( */>&'6($*?/ M('( '#$07(' & 6&4*>*$(' #7%(
*/>&'6($*?/C @ [0# #, #;M#4*#/%# 7#'I( 7&6#%*4& ( '#8*7*?/HHH :, 4#7(''&,,& 4# 7#6#G(/%# %#&'I(HHH
>0# M'&M0#7%&HHH 40'(/%#HHH ,&7 (g&7 $0('#/%( @HHH $*/$0#/%( ,( ,#@ (6#'*$(/( [0#4( 7#'*(6#/%#
(>#$%(4( M&' (,F0/&7 (7M#$%&7 %#$/&,?F*$&7 4# ,&7 7*7%#6(7 4# */>&'6($*?/ M&' $&6M0%(4&'H
WLSTIN, AIan I. -#F0'*4(4#7 ,#F(,#7 M('( F('(/%*N(' ,( D/%*6*4(4 #/ 0/( 7&$*#4(4 4#
$&6M0%(4&'#7 XVijH Cilado poi IARINAS M., Ol. cil. Ig 152-153.

35
Lee LOLVINCLR en un lialajo liluIado deI 1949: E0'*6#%'*$7L 9B# /#;% 7%#M
fcruard, expIica cono Ios adeIanlos lecnoIgicos, Ios iecuisos y piocedinienlos de
nanejo de Ia infoinacin aI anpaio de Ios conpuladoies y piogianas (conocidos
lanlien cono Haidvaie y Soflvaie), eian vIidos paia lodas Ia ciencias , y en
especiaI, paia Ias sociaIes cono eI deiecho. Ln consecuencia, Ia juiinelia consisla en
una especie de nedida deI deiecho, a liaves de piocedinienlos Igicos, iacionaIes y
aulonalizados de Ia infoinacin juidica, en eI nlilo financieio y fisca, Ia cuaI eia
apIicalIe aI lialanienlo de cuaIquiei canlidad de infoinacin juidica paia que Ie
peinila aI honlie disninuii iiesgos de eiioi y aunenlai eficacia, iapidez y ceileza
en eI lialajo diaiio. Ms laide, eI piocedinienlo y nelodos uliIizados poi Ia
juiinelia seian duianenle ciilicados, aunque eI fundanenlo de aqueIIa, an se
uliIiza en eI lialanienlo nodeino de Ia infoinacin juidica (ases de dalos,
Thesauius }uidicos especiaIizados, elc.),



iefeiido a Ias fuenles deI deiecho, en lanlo en cuanlo, se ponga en
evidencia eI oiigen, eI iango o jeiaiqua y su apIicaliIidad en eI
nlilo de Ios Lslados, cono suilidoies, cieadoias, inleipieles o
insliunenlos acIaialoiios deI oidenanienlo juidico inleino iguaI
inpoilancia, ievisle Ia jeiaiqua y cIasificacin de aqueIIas fuenles deI
deiecho, peio poi ahoia ieIevaienos, que Ios Tialados
InleinacionaIes, en Ios deiechos deI sislena ionanisla se han
consideiado cono fuenles conpIenenlaiias deI deiecho, en lanlo no
hayan sido ialificados poi eI Lslado y pasen a foinai paile deI
oidenanienlo juidico, cono fuenle piinaiia deI deiecho, aI sei
consideiadas cono Ieyes de nlilo y apIicacin en lodo eI leiiiloiio
36

, no sin anles halei sido pulIicados oficiaInenle (ej. : ail. 96.1CL,
ail.133 Cons.IoI., Lslados Unidos Mexicanos).
Ln uno de nueslios casos conpaialivos de esludio, Lspaa, Ias
noinas ieIalivas a Ios deiechos fundanenlaIes y a Ias Iileilades que
Ia Conslilucin LspaoIa ieconoce, se inleipielan de confoinidad con
Ia DecIaiacin UniveisaI de Deiechos Hunanos y Ios lialados y
Acueidos InleinacionaIes solie Ias nisnas naleiias ialificados poi
Lspaa (ail. 1O.2 CL). Lsle facloi deleininanle de heineneulica
inleipielaliva deI oidenanienlo inleino en naleiia de deiechos
fundanenlaIes pievislo, lanlo en Ia DecIaiacin UniveisaI de

36
Ln Mexico, Ia Supiena Coile de }uslicia de Ia Nacin (SC}N), en eI 2OO7,
deleinin que Ios lialados inleinaciones, en oiden jeiiquico, se encuenlian poi
delajo de Ia Conslilucin nexicana, peio aiiila de piclicanenle lodas Ias Ieyes y
noinas que iigen Ia vida deI pas, lanlo fedeiaIes, cono eslalaIes y nunicipaIes. Con
lase en esle ciileiio, lodas Ias Ieyes o noinas que sean conliaiias a Io que se haya
eslalIecido en aIgn lialado inleinacionaI, fiinado poi Mexico, podin sei
decIaiadas inconslilucionaIes.



Deiechos Hunanos (que poi su naluiaIeza juidica no iequieie
ialificacin de Ios pases nienlios de Ia ONU, sino su piocedencia,
olseivancia y apIicaliIidad), cono de Ios cueipos noinalivos
inleinacionaIes (Tialados y Acueidos ialificados poi Lspaa, cono
poi ejenpIo, eI Convenio Luiopeo de 1981, en naleiia de lialanienlo
aulonalizado de dalos de caiclei peisonaI, a Ia Iuz de Ia leoia de Ias
fuenles deI deiecho consliluyen una fuenle piinaiia o diiecla deI
deiecho, si son ialificadas poi eI Lslado LspaoI, pievia su
pulIicacin oficiaI en eI OL (oIeln OficiaI deI Lslado) aI sei Ieyes, o
lien un conjunlo coheienle de M'*/$*M*&7 F#/#'(,#7 4#, 4#'#$B&
`j
solie
deleininadas naleiias, sino no son ialificados y pulIicados, o en su
caso y poi su naluiaIeza juidica, no necesilan ialificacin ni
pulIicacin aIguna, peio en eslos dos Ilinos casos, con efeclos
vincuIanles de inleipielacin paia Ios Lslados en Ios casos concielos y
anle sus diveisos podeies plIicos.

37
Los piincipios geneiaIes deI Deiecho son Ios enunciados noinalivos ns
geneiaIes que, sin piejuicio de no halei sido inlegiados aI oidenanienlo juidico en
viilud de piocedinienlos foinaIes, se enlienden foinan paile de eI, poique Ie siiven
de fundanenlo a olios enunciados noinalivos pailicuIaies o iecogen de naneia
alsliacla eI conlenido de un giupo de eIIos. Lslos piincipios son uliIizados poi Ios
jueces, Ios IegisIadoies, Ios cieadoies de docliina y poi Ios juiislas en geneiaI, sea
paia inlegiai Iagunas IegaIes o paia inleipielai noinas juidicas cuya apIicacin
iesuIla dudosa. Los piincipios CeneiaIes deI Deiecho lienen lies funciones que lienen
incidencia inpoilanle en Ias noinas deI oidenanienlo, eslas son: Ia funcin ciealiva,
Ia funcin inleipielaliva, y Ia funcin inlegiadoia. Lslas funciones no aclan
independienlenenle, sino que en Ia apIicacin deI Deiecho opeian auxiIindose una a
olia, as cada inleipielacin de una noina, lasada en Ios piincipios, es una nueva
cieacin. Iaia coInai una Iaguna IegaI es necesaiio inleipielai eI Deiecho ya
exislenle segn Ios piincipios, poi Ilino, Ias Iagunas IegaIes en eI deiecho posilivo
no exislen delido a Ia posiliIidad que lienen Ios nienlios judiciaIes paia inleipielai
una noina ya cieada y adaplaiIa segn Ios piincipios geneiaIes, Io que gaianliza una
seguiidad juidica sIida fienle a Ia posilivizacin deI Deiecho


Ln Mexico, Ia Conslilucin IoIlica de Ios Lslados Unidos
Mexicanos
38
, es Ia fuenle supiena de fuenles en eI deiecho inleino,
poique siendo Ia /&'6( 4# /&'6(7C deleinina Ia esliucluia lsica deI
Lslado, insliluye Ios iganos a liaves de Ios cuaIes se ejeice Ia
auloiidad plIica, aliiluye conpelencias paia diclai noinas,
ejeculaiIas y decidii confoine a eIIas Ias conlioveisias y Iiligios que se
suscilen en Ia sociedad, y aI efecluai eslo funda eI oiden juidico
nisno deI eslado. La Conslilucin se eiige en eI naico supieno y
Ilino paia deleininai lanlo Ia peilenencia aI oiden juidico cono Ia
vaIidez de cuaIquiei noina, iegIa o decisin que foinuIen o piofieian
Ios iganos poi eIIa inslauiados .Ln eI sislena de fuenles deI deiecho
plIico nexicano, Ia Iey consliluye Ia fuenle piineia y de olIigaloiia
olseivancia en eI oidenanienlo juidico peio deiivada de Ia
Conslilucin, en lanlo que Ia equidad, Ia juiispiudencia, Ios piincipios
geneiaIes deI deiecho y Ia docliina son ciileiios auxiIiaies de Ia
aclividad judiciaI, vaIe decii, que siiven cono paulas pIausilIes de

38
Segn Ia docliina connnenle aceplada, son fuenles deI Deiecho inleino:
a) La Conslilucin. Ln aIgunos pases, Ia conslilucin puede sei no esciila, cono pasa
en aIgunos sislenas de Deiecho angIosajn, a)La Ley en senlido anpIio, que alaica
lodas Ias noinas de iango IegaI enanadas lanlo deI podei IegisIalivo cono deI podei
ejeculivo, c) La Coslunlie. La nola dislinliva fundanenlaI enlie Iey y coslunlie se
encuenlia en su oiigen o piocedencia, pues Ia Iey piocede deI podei IegisIalivo que Ia
piopia sociedad eslaluye, nienlias Ia coslunlie Io hace de Ia nisna sociedad, que
nedianle Ia olseivacin conlinuada de una conducla acala poi inponeiIa cono
pieceplo. Aun as, esla no es una fuenle deI deiecho, peio se lonan Ios fundanenlos
de esla. No olslanle Io anleiioi, en aIgunos oidenanienlos puede sei fuenle
supIeloiia de Ia Iey, cono ocuiie Ios oidenanienlos deI Sislena ionanisla, d) Los
Iiincipios geneiaIes deI Deiecho y Ia }uiispiudencia, que conpIenenlan y siiven
paia inleipielai Ias noinas que han de sei apIicadas, poi Io que son fuenles que en Ia
piclica lienen nucha inpoilancia., e) Los RegIanenlos enanados deI podei
ejeculivo, que poi Io geneiaI desaiioIIan Ias Ieyes. NoinaInenle, liene una
dependencia jeiiquica de Ia Iey, sin peijuicio de Ia exislencia de iegIanenlos
deiivados de Ia poleslad iegIanenlaiia aulnona.



oiienlacin a Ios liilunaIes y jueces y poi lanlo, Ias oiienlaciones as
liazadas no son vincuIanles sino oplalivas paia Ios funcionaiios
judiciaIes. Sin enlaigo, henos soslenido que Ias fuenles deI deiecho
no soIo se apIican a Ia funcin juiisdiccionaI sino aI conjunlo de
funciones de Ios podeies plIicos en lanlo se haIIen inneisos en eIIas
deiechos y Iileilades fundanenlaIes o inleieses Ieglinos solie Ios
cuaIes decidii, ieconocei, gaianlizai o luleIai . Los Tialados y
Convenios InleinacionaIes ialificados poi eI Senado, ingiesan aI
oidenanienlo juidico inleino.











"-30%/2' ))
2- "'$+%&/"")R$ 6)+%R&)"- (#2 5-&"' (#
&#9#&#$")- )$%#&$-")'$-2








"-30%/2' ))
2- "'$+%&/"")R$ 6)+%R&)"- (#2 5-&"' (#
&#9#&#$")- )$%#&$-")'$-2

ESGSX(DA@?>?A;=KDL 7 "=KUDK;=L N %>?<?:=L )K<D>K?A;=K?@DL

ESESX (DA@?>?A;JK /K;UD>L?@ :D @=L (D>DAW=L :D@ 6=TC>D :D GF :D
:;A;DTC>D :D GZ[\
HZ
] D@ (D>DAW= ? @? )K<;T;:?: 3D>L=K?@ N 9?T;@;?>
A=T= BK (D>DAW= 9BK:?TDK<?@ :D@ 6=TC>D

La )#$,('($*?/ A/*8#'7(, 4# ,&7 )#'#$B&7 4#, a&61'# se piodujo en un
anlienle sociaI, econnico, cuIluiaI y poIlico 70* F#/#'*7 en 1948 (en
eI pos-gueiia y juslo cuando se inician Ios enfienlanienlos enlie Ios
lIoques ideoIgicos iepiesenlados poi Ia OTAN y poi eI Iaclo de
Vaisovia, noinaInenle designados lajo eI nonlie de .0#''( J'I().
Sin enlaigo, haciendo alsliaccin de aqueIIo, su inpoilancia y
efeclos socio-juidicos hacia eI fuluio fueion decisivos en Ia
noinalizacin o ieafiinacin de Ios deiechos y Iileilades
fundanenlaIes a niveI inleino de Ios Lslados, pues aIgunos eIevaion a
iango conslilucionaI Ios deiechos de Ia Inlinidad, de Haleas Dala, de
Aulodeleininacin Infoinaliva, de Acceso a Ia infoinacin, de

39
Solie Ia apIicacin de Ios Iiincipios geneiaIes, vease ODIMA
ONLTAMALAKO WLTSHOKONDA, }ean-Cadel: <&6M*,($*?/ 4# D/7%'06#/%&7
D/%#'/($*&/(,#7 #/ $&/%'( ,( 4*7$'*6*/($*?/ @ #, "($*76&, Mexico, CNDH, 2OO4




expiesin y deI Iilie desaiioIIo de Ia peisona $&/%'('*& 7#/70, que eI
leinino pievaIencia se apIica aI vaIoi piefeienle de Ios piincipios deI
deiecho inleinacionaI hunanilaiio en eI oiden inleino, pues Ia
Conslilucin nexicana, laI cono olios lexlos conslilucionaIes
4O
, Iinila
expiesanenle Ia conpelencia de Ias inslancias cieadoias y
apIicadoias deI deiecho, en leneficio de Ia olIigaloiiedad pIena de Ios
piincipios de deiecho inleinacionaI hunanilaiio.
La inleidiccin de inlionisiones en Ia Inlinidad de Ias
peisonas, se lona en Ia DecIaiacin UniveisaI de Deiechos Hunanos
cono ns que un posilIe conceplo piinaiio de Ia nisna, s cono Ia
liaduccin IileiaI deI leinino Q'*8($@, enpIeado poi Ia juiispiudencia
noileaneiicana, y en pailicuIai, cono ya vinos en eI ensayo socio-
juidico de WARRLN y RANDLIS. Ioi eIIo, exliaanos que en Ia
acluaIidad y en eI nlilo *07$*8*,*7%( se insisla en Ia difeienciacin de
aqueIIos leininos, en lanlo que diveisos cueipos noinalivos
inleinacionaIes secloiiaIes cono Ios de Ia Unin Luiopea (UL),
uliIicen indislinlanenle Ios leininos tida pritada o |n|inidad en Ia
Diiecliva 95/46/CL y 97/66/CL, paia iefeiiise en esencia, a un

4O
Vide: Lspaa, CoIonlia, IoilugaI, iasiI. Olios, expidieion Ieyes oignicas,
eslalulaiias o especiaIes solie deiechos fundanenlaIes, cono Ia Inlinidad paia
gaianlizai y luleIai punluaInenle deiechos que olioia eian piolegidos lajo eI
anpaio de piincipios, vaIoies o deiechos conslilucionaIes ns geneiaIes ( v.gi.
deiecho aI honoi, a Ia honia, a Ia Iileilad, Ia seguiidad o Ia inlegiidad noiaI). Ln Ia
Conslilucin de Ios LL.UU: La IV Lnnienda de 1787 (InvioIaliIidad de doniciIio
cono de Ias peisonas, papeIes y efeclos), La Conslilucin de eIgica de 7 de Ielieio
de 1831 (LI secielo de coiiespondencia es invioIalIe), La Conslilucin Aigenlina de 1
de nayo de 1853 (InvioIaliIidad de doniciIio), La Consliluciones de Lspaa de 1869,
1873 y 1876 (InvioIaliIidad de coiiespondencia), y, La Conslilucin de CoIonlia de
1886 (InvioIaliIidad de coiiespondencia y doniciIio).




deiecho inheienle a Ia condicin de Ia peisona hunana, a Ia dignidad
hunana, y poi ende, a un deiecho fundanenlaI gaianlizado y
piolegido poi eI Lslado y Ios nisnos pailicuIaies.
Las injeiencias de loda peisona fsica o juidica, plIica o
piivada en Ia Inlinidad de olio, se exliende a Ia de Ia faniIia, a su
doniciIio y a su coiiespondencia. Se confiina as, Ia pioleccin no
sIo deI conceplo de Inlinidad peisonaI sino de Ia inslilucin socio-
juidica de Ia faniIia (o Inlinidad faniIiai), Ia Inlinidad
piinigenianenle episloIai, es decii, Ia coiiespondencia esciila
(plIica o piivada) y se iefueiza expiesanenle aqueIIo que WARRLN
y RANDLIS, cilando a Ios ingIeses, denoninaion R@ B&6# *7 6@
caslIe ( Ia Inlinidad doniciIiaiia). Visiones concepluaIes acluaIes de
Ia Inlinidad eslas dos Ilinas (a liaves de Ia invioIaliIidad de Ia
coiiespondencia y deI doniciIio), que pieceden aI conceplo nisno de
%B# '*FB% %& Q'*8($@C lanlo en Ia IegisIacin, cono en Ias diveisas
Consliluciones deI nundo
41
.LI Deiecho a Ia Inlinidad peisonaI y
faniIiai, piolegido poi Ia Iey conlia loda injeiencia o alaque, suige
cono un deiecho fundanenlaI deI honlie, cuyo fundanenlo esl:
poi una paile, en Ia dignidad y eI vaIoi de Ia peisona hunana y en Ia
iguaIdad de deiechos deI honlies y nujeies, y poi olia, en Ia accin
de Ios Lslados en pionovei eI piogieso sociaI y a eIevai eI niveI de
vida denlio de un conceplo ns anpIio de Ia Iileilad.Las

41
LjenpIos: Ia Conslilucin de Ia ReplIica Denocilica AIenana de 7 de
Oclulie de 1949 (ails.41 y 42), Ia Conslilucin Ciiega de 1 de eneio de 1952 (ail. 14),
Ia Conslilucin Ioiluguesa de 2 de aliiI de 1976 (ail.14), Ia Conslilucin LspaoIa de
28 de dicienlie de 1978



Consliluciones
42
deI nundo ieconocen expIcila e inpIcilanenle eI
Deiecho a Ia Inlinidad peisonaI y faniIiai
e`
A lluIo de ejenpIo,
veanos cono Ias definiciones de Ia Inlinidad e incIusin deI deiecho
a Ia vida piivada en Ias noinas juidicas paia su pioleccin, afIoian
poi doquiei. Definiciones que IIevan un seIIo de Io piovisionaI, ya sea
poi Ia epoca, eI nlilo, Ia exlensin o Iinilacin deI leinino con eI
cuaI se pielenda significai.
Ln efeclo, lonando Ios eIenenlos de concepluaIizacin de Ia
Q'*8($@ inneisos en eI ensayo WARRLN y RANDLIS y Ia
anpIiacin inslilucionaI veilida poi Ia DecIaiacin UniveisaI, aIgunos
auloies han definido ,( D/%*6*4(4 cono aqueI nodo de sei de Ia
peisona que consisle en Ia excIusin deI conocinienlo ajeno de cuanlo
hace iefeiencia a Ia piopia peisona o lanlien cono Ia necesidad
consislenle en Ia exigencia de aisIanienlo noiaI, de no conunicacin
exleina de cuanlo concieine a Ia peisona individuaI
44
. O sea, lonan eI
deiecho de Ia Inlinidad, sIo cono eI deiecho a saIvaguaidai Ia
ajenidad de Ia peisona (%B# '*FB% %& ,#% (,&/#
eh
), cono sujelo
individuaInenle consideiado (fsica cono noiaInenle),

42
Iaia eI caso de Mexico, una iefeiencia olIigaloiia es eI ailicuIo de MigueI
CARONLLL IaniIia, Conslilucin y Deiechos IundanenlaIes, consuIlado en
hllp://vvv.lilIiojuiidica.oig/Iilios/5/2287/7.pdf, que anaIiza Ia
ConslilucionaIizacin de Ia pioleccin de Ia faniIia a pailii deI piinei piiafo deI
ail.4 ConslilucionaI

43
IARINAS MATONI, Luis. Ol.cil., pg. 251

44
LOILZ DIAZ, L., Ol. ul supia cil., pg. 188

45
}udge COOLL, cilado poi WARRLN y RANDLIS, op. Cil.



concepluaIizacin que nos paiece denasiado acolada y ielasada en
Ias Ieyes de quinla geneiacin, cono Io veienos en Ias concIusiones
de esla lesis.
Ln eI nlilo IegisIalivo, cilenos eI caso de Ia enlonces
ReplIica IedeiaI AIenana, en que apaiece un pioyeclo de Ley paia
ieoidenai Ia pioleccin a Ia peisonaIidad y eI honoi, iefoinando as
eI Cdigo CiviI (}unio 1O de 1959), que anpIa eI conceplo de Ia
Q'*8($@ cono eI de su pioleccin en lase a consideiaiIo cono un
deiecho de Ia Inlinidad peisonaI y faniIiai. Dicha Iey, efeclivanenle
fue iedaclada lajo Ia inpiesin de Ias indiscieciones de Ia piensa y Ia
inpeilinencia de Ios folgiafos a su seivicio, que ya halan
confiinado su evidencia en Ios esliados judiciaIes desde 189O.
Inpiesin coIocada en duda J3"DT3-
ei
[0#, soslena que Ia Iey
conlena una poca piudenle iedaccin, con Io cuaI se piovoc una
vioIenlsina ieaccin poi paile de Ia piensa aIenana y nuneiosos
juiislas. LI pioyeclo de Iey peisegua que loda peisona que cause un
peijuicio a olio en su peisonaIidad esl olIigada a iepaiai eI agiavio
causado
47
, en Ios siguienles casos, sin auloiizacin:
a) Si piofieie o exliende en eI plIico aIegaciones conceinienles a
hechos de Ia vida piivada o faniIiai de olio,
l) Si una peisona plIica, divuIga eI conlenido confidenciaI de cailas
o nolas de naluiaIeza peisonaI,

46
Op.cil.
47
WARRLN y RANDLIS, op. Cil: D> %B# */8(7*&/ &> Q'*8($@ $&/7%*%0%#7 ( ,#F(,
*/G0'*(C %B# #,#6#/%7 >&' 4#6(/4*/F '#4'#77 #;*7%C 7*/$# (,'#(4@ %B# 8(,0# &> 6#/%(, 70>>#'*/FC
$(07#4 1@ (/ ($% _'&/F>0, */ *%7#,f, is rcccgnizcd as a oasis fcr ccnpcnsa|icn.



c) Si una peisona pulIica Ia fologiafa de olio,
d) Si una peisona, iegislia Ias paIalias de olio poi nedios lecnicos o
Ias pulIica, ya sea diieclanenle, ya poi nedios lecnicos, d) Si una
peisona lona, nedianle un disposilivo de escucha o de naneia
anIoga, decIaiaciones de olio que no Ie esln deslinadas o de hechos
o aconlecinienlos ieIevanles de Ia vida piivada o faniIiai de olio
(ails.15 a 19). uizs, eslos dos Ilinos nodos de vuIneiai Ia
Inlinidad con nedios lecnoIgicos, huliesen sido Ios anlecedenles
ns pixinos paia Ia =#@ 4# Q'&%#$$*?/ 4# )(%&7 4#, =(/4 4# a#77#
(Ocl.7/7O) e incIuso de Ia =#@ J#4#'(,

ESHSX #@ "=KUDK;= :D &=T? M?>? @? 3>=<DAA;JK :D @=L (D>DAW=L
6BT?K=L N @?L 2;CD><?:DL 9BK:?TDK<?@DL

Los Lslados Mienlios deI Consejo de Luiopa, lias Ia DecIaialoiia
UniveisaI de Ios Deiechos Hunanos, cieyeion convenienle aseguiai
eI ieconocinienlo y apIicacin efeclivos de Ios deiechos piocIanados
poi Ia AsanlIea CeneiaI de Ias Naciones Unidas eI 1O de Dicienlie
de 1948, a fin de afianzai Ias lases nisnas de Ia juslicia y de Ia paz en
eI nundo, y cuyo nanleninienlo ieposala esenciaInenle, de una
paile, en un ieginen poIlico veidadeianenle denocilico, y, de olia,
en una concepcin y iespelo conunes de Ios Deiechos Hunanos. Iaia
foilaIecei eslos ideaIes, eI Consejo de Luiopa, acoid Ia enisin deI


<&/8#/*& 4# M'&%#$$*?/ 4# )#'#$B&7 a06(/&7 @ ,*1#'%(4#7 >0/4(6#/%(,#7
ek
,
acluaInenle conocido cono <&/8#/*& 4# "&6( 4# XVhY
eV

. Ln esencia, eI conlenido deI Convenio es siniIai a Ia
DecIaiacin de Deiechos Hunanos con difeiencias punluaIes, peio
liene Ia viiluaIidad de sei un insliunenlo juidico con efeclos
vincuIanles enlie Ios Lslados nienlios deI Consejo de Luiopa.
Ln eI caso de esludio conpaialivo que veninos nanejando
poi su pioxinidad docliinaI con Mexico, Lspaa, esla ialificacin fue
laida (1979), poi cuesliones poIlicas ieIacionadas con eI ieginen
fianquisla. AcluaInenle en Lspaa, Ios TiilunaIes }udiciaIes en Ias
ieas penaI, civiI, sociaI (IaloiaIes), adninislialivas, y solie lodo

48
La Convencin Luiopea de Deiechos Hunanos fue adoplada poi eI Consejo
de Luiopa en 195O y enli en vigoi en 1953. LI nonlie oficiaI de Ia Convencin es
<&/8#/*& :0'&M#& M('( ,( Q'&%#$$*?/ 4# ,&7 )#'#$B&7 a06(/&7 @ 4# ,(7 =*1#'%(4#7
J0/4(6#/%(,#7H Tiene poi oljelo piolegei Ios Deiechos Hunanos y Ias Iileilades
fundanenlaIes, y peinile un conlioI judiciaI deI iespelo de dichos deiechos
individuaIes. Hace iefeiencia a Ia DecIaiacin UniveisaI de Deiechos Hunanos,
piocIanada poi Ia AsanlIea CeneiaI de Ias Naciones Unidas eI 1O de dicienlie de
1948.A fin de peinilii un conlioI deI iespelo efeclivo de Ios Deiechos Hunanos, Ia
Convencin insliluy eI TiilunaI Luiopeo de Deiechos Hunanos (o <&'%# :0'&M#( 4#
)#'#$B&7 a06(/&7), efecliva en 1954, y eI Conile de Minislios deI Consejo de Luiopa.
LI Consejo de Luiopa no dele confundiise con eI Consejo de Ia Unin
Luiopea, que no foina paile de Ia Convencin (a pesai de eslai unida a Ia
Convencin poi eI Tialado de Rona de 2OO4) y no liene ningn papeI en Ia
adninisliacin deI TiilunaI Luiopeo de Deiechos Hunanos. Ln lanlo, Ia Convencin
ejeice una cieila infIuencia solie eI Deiecho de Ia Unin: poi ejenpIo, Ia Caila de Ios
Deiechos IundanenlaIes de Ia Unin Luiopea, en su pienluIo, "'#(>*'6( \HHH] ,&7
4#'#$B&7 '#$&/&$*4&7 #7M#$*(,6#/%# M&' \HHH] ,( G0'*7M'04#/$*( \HHH] 4#, 9'*10/(, :0'&M#& 4#
)#'#$B&7 a06(/&7. La Convencin ha evoIucionado con eI paso deI lienpo y
conpiende diveisos piolocoIos adicionaIes. Ioi ejenpIo, eI IiolocoIo N.1 liala eI
deiecho a Ia piopiedad, a Ia educacin y a eIecciones Iilies, y eI IiolocoIo N 6
piohle Ia pena de nueile, exceplo en caso de gueiia

49
Vei lexlo acluaI ievisado en Ia diieccin vel
hllp://vvv.echi.coe.inl/NR/idonIyies/11O1L77A-C8L1-493I-8O9D-
8OOCD2OL595/O/SpanishLspagnoI.pdf



conslilucionaI (TC. Senlencias: }uI. 14/1981, Nov. 15/1982,}un.6/1994,
Iel.23/95, Ocl. 25/1995, Dic.11/1995, Mai.3/1996, }uI.9/1996,
Mai.26./1996, Nov. 5/1996), lasan sus pionuncianienlos en eI
Convenio de Rona(ail.1O-2 CL), pueslo que Ios Convenios ialificados
poi Lspaa, lienen efeclos juidicos vincuIanles paia Ios podeies
plIicos y son un facloi de inleipielacin de Ios Deiechos Hunanos
(STC Nn. 254/1993, de 2O de }uI.), cuando ingiesan aI oidenanienlo
juidico inleino pievia pulIicacin en eI oIeln OficiaI deI Lslado
(OL ail.96-1 CL).
LI Convenio, ieconoce que %&4( M#'7&/( %*#/# 4#'#$B& (, '#7M#%&
4# 70 8*4( M'*8(4( @ >(6*,*('C 4# 70 4&6*$*,*& @ 4# 70 $&''#7M&/4#/$*(H K&
M&4'S B(1#' */G#'#/$*( 4# ,( (0%&'*4(4 Mf1,*$( #/ #, #G#'$*$*& 4# #7%# 4#'#$B&C
7*/& #/ %(/%& #/ $0(/%& #7%( */G#'#/$*( #7%5 M'#8*7%( M&' ,( ,#@ @ $&/7%*%0@(
0/( 6#4*4( [0#C #/ 0/( 7&$*#4(4 4#6&$'S%*$(C 7#( /#$#7('*( M('( ,(
7#F0'*4(4 /($*&/(,C ,( 7#F0'*4(4 Mf1,*$(C #, 1*#/#7%(' #$&/?6*$& 4#, M(I7C ,(
4#>#/7( 4#, &'4#/ @ ,( M'#8#/$*?/ 4#, 4#,*%&C ,( M'&%#$$*?/ 4# ,( 7(,04 & 4# ,(
6&'(,C & ,( M'&%#$$*?/ 4# ,&7 4#'#$B&7 @ ,(7 ,*1#'%(4#7 4# ,&7 4#6S7 (ail.8).
LI Convenio piolege eI deiecho a Ia Inlinidad de Ias peisonas
y de Ia faniIia, IInese faniIia Ieglina e iIeglina, segn eI TLDH
5O

desde Ia Senlencia de 13 }un. 1979 -caso R3"<c2, en eI cuaI se
decIai que #, ('%I$0,& k /& 4*7%*/F0# #/%'# >(6*,*( ,#FI%*6( # *,#FI%*6(
v.gi. en eI caso E&B/7%&/ O-H TLDH 18 Dic. 1986), luleI Ios deiechos de
una unin conyugaI de hecho de ns de quince aos de convivencia
afecliva)
51
.

5O
TiilunaI Luiopeo de Deiechos Hunanos

51
Cfi. STC. 184. Nov. 15 de 199O


De olio Iado, eslalIece que eI Deiecho a Ia Inlinidad siendo
un deiecho fundanenlaI y aulnono no es alsoIulo, Io cuaI quieie
decii, que puede sei Iinilado o iesliingido su ejeicicio, jans haceiIo
nugaloiio, sienpie que se den unas causaIes expiesanenle pievislas.
LI Convenio, poi lanlo, piosciile loda injeiencia aI Deiecho a Ia
Inlinidad, saIvo que esle pievisla:
a) en Ia Iey,
l) sea necesaiia paia Ia seguiidad nacionaI o plIica,
c) eI lieneslai econnico deI pas,
d) Ia defensa deI oiden y Ia pievencin deI deIilo,
e) Ia pioleccin de Ia saIud o de Ia noiaI (STC Nov.15/1982, Ia noiaI
plIica cono Inile deI deiecho de expiesin, ail.2O-4 CL),
f) Ia pioleccin de Ios deiechos y Ias Iileilades de Ios dens.
Lslas excepciones a Ia injeiencia e inlionisin en eI Deiecho a Ia
Inlinidad, pIanlean acluaInenle uno de Ios aspeclos conslilucionaIes
de nayoi inleies docliinaI y juiispiudenciaI, cuaI es eI de Ios Iniles a
Ios deiechos y Iileilades fundanenlaIes, aI ieconoceise que eslos no
son deiechos alsoIulos en una sociedad denocilica y pIuiaIisla y
leneise en cuenla que no puede afeclaise eI conlenido esenciaI (o deI
ncIeo) de Ios nisnos, que Ios conduzca a defoinaiIo o hacei
inposilIe su ejeicicio, o peoi an a eIininaiIos. Ln Lspaa, paia
guaidai ese equiIiliio deI conlenido esenciaI y Ia apIicaliIidad de Ios
Iniles de Ios deiechos, se acude a Ia inleipielacin de Ios ails. 53-1 y
1O CL, de Ios que conslanle y piofusanenle halIaienos en eI
lianscuiso de esla lesis.




ES[SX %>?<?:=L7 -ABD>:=L N "=KUDK;=L )K<D>K?A;=K?@DL ^BD >DA=K=ADK
@? )K<;T;:?: A=T= BK (D>DAW= 9BK:?TDK<?@ D ;KWD>DK<D :D @?
:;VK;:?: :D @? 3D>L=K?

ES[SGSX #@ 3?A<= )K<D>K?A;=K?@ :D (D>DAW=L #A=KJT;A=L7 +=A;?@DL N
"B@<B>?@DL

Iue adoplado y alieilo a Ia fiina, ialificacin y adhesin poi Ia
AsanlIea CeneiaI de Ias Naciones Unidas en Ia ResoIucin 22OOa (XI)
de 16 de dicienlie de 1966
52

Ln esle docunenlo de Ia ONU se ieconoce eI fundanenlo
socio-juidico y Ios eIenenlos deI Deiecho a Ia Inlinidad, as cono Ia
olIigacin deI Lslado y Ios nisnos pailicuIaies de su iespelo y
pioleccin. Ln efeclo, se ieconocen Ios eIenenlos inlegiaIes cono eI
fundanenlo deI Deiecho a Ia Inlinidad, paiadjicanenle sin hacei

52
LI Q($%& D/%#'/($*&/(, 4# )#'#$B&7 :$&/?6*$&7C -&$*(,#7 @ <0,%0'(,#7 (ICLSCR,
poi su sigIa en ingIes) es un lialado nuIliIaleiaI geneiaI que ieconoce deiechos de
segunda geneiacin y eslalIece necanisnos paia su pioleccin y gaianla. Iue
adoplado poi Ia AsanlIea CeneiaI de Ias Naciones Unidas nedianle Ia ResoIucin
22OOA (XXI), de 16 de dicienlie de 1966 y enli en vigoi eI 3 de eneio de 1976. Se
conpionele a Ias pailes a lialajai paia Ia concesin de Ios deiechos econnicos,
sociaIes y cuIluiaIes de Ias peisonas, incIuidos Ios deiechos IaloiaIes y Ios deiechos a
Ia saIud, Ia educacin y un niveI de vida adecuado. A fecha deI nes dicienlie de
2OO8, eI Iaclo liene 16O pailes. LI Iaclo es paile de Ia Caila InleinacionaI de Deiechos
Hunanos, junlo con Ia DecIaiacin UniveisaI de Ios Deiechos Hunanos y eI Iaclo
InleinacionaI de Deiechos CiviIes y IoIlicos, incIuida Ia Ilina deI Iiinei y Segundo
IiolocoIos IacuIlalivos. LI Iaclo es supeivisado poi eI Conile de Deiechos
Lconnicos, SociaIes y CuIluiaIes de Ias Naciones Unidas.


nencin expIcila a Ia vida piivada. Ln efeclo, se sosliene que Ios
Deiechos Hunanos ieconocidos en Ia DecIaiacin UniveisaI de 1948,
enlie eIIos, Ia Inlinidad, se despienden de Ia dignidad inheienle a Ia
peisona hunana, poi Io lanlo, es olIigacin de Ios Lslados pionovei
eI iespelo univeisaI y efeclivo de Ios nisnos, y conpiendiendo que eI
individuo, poi lenei deleies iespeclo de olios individuos y de Ia
conunidad a Ia que peilenece, esl olIigado a piocuiai Ia vigencia y
olseivancia de aqueIIos deiechos (Consideiaciones deI Iaclo).
AIgunos pases han fiinado con iesliicciones: Mexico inleipiela Ios
deiechos IaloiaIes en eI AilcuIo 8, en eI conlexlo de su conslilucin y
Ias Ieyes.

ES[SESX #@ 3?A<= )K<D>K?A;=K?@ :D (D>DAW=L A;U;@DL N M=@I<;A=L

LI ailicuIado fue adoplado y alieilo a fiina, ialificacin y adhesin
poi Ia AsanlIea CeneiaI poi nedio de Ia ResoIucin 22OOA (XXI)
53
, eI
23 de naizo de 1976.


53
LI Q($%& D/%#'/($*&/(, 4# )#'#$B&7 <*8*,#7 @ Q&,I%*$&7 (ICCIR, poi su sigIa en
ingIes) es un lialado nuIliIaleiaI, adoplado poi Ia AsanlIea CeneiaI de Ias Naciones
Unidas nedianle Ia ResoIucin 22OOA (XXI), de 16 de dicienlie de 1966. Lnli en
vigoi eI 23 de naizo de 1976.Iue adoplado aI nisno lienpo que eI Iaclo
InleinacionaI de Deiechos Lconnicos, SociaIes y CuIluiaIes y se hace iefeiencia a
anlos con eI nonlie de Iaclos InleinacionaIes de Deiechos Hunanos o Iaclos de
Nueva oik. A su vez, eslos, junlo con Ia DecIaiacin UniveisaI de Ios Deiechos
Hunanos, conpienden Io que aIgunos han IIanado Caila InleinacionaI de Deiechos
Hunanos.



J3"DT3-
he
7 sosliene que eI ail. 17 de esle docunenlo
noinalivo de Ia ONU aI ieconocei expiesanenle eI deiecho a Ia vida
piivada, Io hace nedianle un conlenido lexluaI casi idenlico aI ail. 12
de Ia DecIaiacin UniveisaI de Deiechos deI Honlie. Sin enlaigo, eI
naico juidico en eI que esl inneiso es lolaInenle difeienle, poique
cono veienos junlo aI deiecho de Ia Inlinidad se coiieIacionan
olios deiechos que infIuyen diiecla o indiieclanenle en su
conslilucin.
Adens eI Iaclo InleinacionaI de Deiechos econnicos,
sociaIes y cuIluiaIes, siivi de fundanenlo paia eI ieconocinienlo
expieso deI Deiecho a Ia Inlinidad y olios Deiechos Hunanos
consideiados fundanenlaIes cono Ia vida:
1. Nadic scr4 cojc|c dc injcrcncias aroi|rarias c i|cga|cs cn su tida pritada,
70 >(6*,*(C 70 4&6*$*,*& & 70 $&''#7M&/4#/$*(C /* 4# (%([0#7 *,#F(,#7 ( 70
B&/'( @ '#M0%($*?/H
ZH 9&4( M#'7&/( %*#/# 4#'#$B& ( ,( M'&%#$$*?/ 4# ,( ,#@ $&/%'( */G#'#/$*(7 &
cscs a|aqucs.
Las difeiencias lexluaIes de uno y olio docunenlo juidico,
son nninas fienle a Ias que iepiesenla eI facloi conlexluaI y hoIslico
deI Deiecho a Ia Inlinidad, eI deIineanienlo deI conlenido esenciaI

54
Cieilanenle, Ias difeiencias lexluaIes se cenlian en Ia uliIizacin de Ios
leininos iIegaI y aililiaiio paia iefeiiise a Ias injeiencias y a Ios alaques conlia Ia
Inlinidad. Aililiaiio, significa conliaiio a Ia juslicia, Ia iazn o Ias Ieyes, diclado sIo
poi Ia voIunlad o eI capiicho. IIegaI, conliaiio a Ia Iey. Ln eI nlilo juidico iesuIla
ns pieciso y conlundenle eI leinino iIegaI. IARINAS M., L. Ol. cil., pg. 259.



deI deiecho
55
, Ias caiacleislicas, sus Iniles y iesliicciones y hasla sus
coIisiones con Ios dens Deiechos Hunanos que se piegonan y
luleIan en esle Iaclo InleinacionaI.
Ln efeclo, lodo Lslado dele iespelai y gaianlizai a lodos Ios
individuos que se encuenlien en su leiiiloiio y eslen sujelos a su
juiisdiccin Ios deiechos y Iileilades fundanenlaIes, sin 4*7%*/$*?/
(,F0/( 4# '(N(C $&,&'C 7#;&C *4*&6(C '#,*F*?/C &M*/*?/ M&,I%*$( & 4# &%'( I/4&,#C
&'*F#/ /($*&/(, & 7&$*(,C M&7*$*?/ #$&/?6*$(C /($*6*#/%& & $0(,[0*#' &%'(
$&/4*$*?/ 7&$*(, (ail.2). Aspeclos que consliluyen Ia causa y iazn de
sei de lodo deiecho hunano (en pailicuIai, deI piincipio-deiecho de
iguaIdad, ail.28) y aIgunos nolivos (iaza, coIoi, sexo, idiona,
ReIigin u oiigen sociaI) esln excIuidos de loda causaI de excepcin
y an en ciicunslancias excepcionaIes deI Lslado (ail.4).
LI Deiecho a Ia Inlinidad peisonaI y faniIiai, cono deiecho
fundanenlaI inheienle a Ia peisona hunana, cuya esencia hunde sus
iaces en Ia dignidad, en eI Iilie desaiioIIo de Ia peisonaIidad,
iguaIdad y Iileilad en una sociedad civiI y pIuiaIisla se pIasna en eI
Iaclo, as: a) Ln eI piincipio de inleidiccin en Ia inleipielacin que
desconoce o ieconoce deiechos a un giupo o individuo que pielenda
quelianlai deiechos y Iileilades de Ia peisona (ail.5-1), l) LI deiecho
a Ia vida es inheienle a Ia peisona hunana (ail.6-1), c) Lsl piosciila
loda foina de loiluia, pena o lialo ciueI, inhunano o degiadanle.

55
Ielei al+:"=:, defini eI conlenido esenciaI de Ios deiechos cono eI
nlilo necesaiio e iiieduclilIe de conducla que eI deiecho piolege, con
independencia de Ias nodaIidades que asuna eI deiecho o de Ias foinas en que se
nanifiesle. Ls eI ncIeo lsico deI deiecho fundanenlaI, no susceplilIe de
inleipielacin



K(4*# 7#'S 7&6#%*4&C 7*/ 70 $&/7#/%*6*#/%& ( #;M#'*6#/%&7 654*$&7 &
$*#/%I>*$&7 (ail.7), d) Todo sei hunano liene deiecho aI ieconocinienlo
de su peisonaIidad juidica (ail.16), e) Toda peisona liene deiecho a Ia
Iileilad de pensanienlo, de conciencia y ieIigin (ail. 18), f) La
faniIia es eI eIenenlo naluiaI y fundanenlaI de Ia sociedad (ail.23), y,
g) Todo nio liene deiecho, sin disciininacin o de opinin sonelida
a Ia dinnica de coyunluias o ideas poIlicas aIguna, a Ia pioleccin
de su faniIia cono de Ia sociedad y eI Lslado (ail.24).
Los nolivos ns conunes y coiiienles de coIisin deI Deiecho
a Ia Inlinidad, con olios deiechos cono Ios deiechos de opinin,
expiesin e infoinacin, poi ejenpIo, se palenlizan en eI ejeicicio
iecpioco de eslos y aqueI, y poi eIIo eI Iaclo ieconoce que nadie
podi sei noIeslado a causa de sus opiniones. Toda peisona liene
deiecho a Ia Iileilad de expiesin, #7%# 4#'#$B& $&6M'#/4# ,( ,*1#'%(4 4#
107$('C '#$*1*' @ 4*>0/4*' */>&'6($*&/#7 # *4#(7 4# %&4( I/4&,#, sin
consideiacin de fionleias (sean oiaIes, esciilas, inpiesas o ailslicas,
elc). Lsle deiecho sIo podi sei iesliingido expiesanenle poi Iey y
cuando sea necesaiio paia:
a. Aseguiai eI iespelo a Ios deiechos o a Ia iepulacin de
Ios dens,
l. Ia pioleccin de Ia seguiidad nacionaI, eI oiden
plIico o Ia saIud o Ia noiaI plIicas (ail.19).
Los pionuncianienlos de Ios TiilunaIes }udiciaIes solie ,(7 */G#'#/$*(7
*,#F(,#7 aI deiecho de Ia Inlinidad, lanlo nexicanos cono espaoIes
han acudido ieileiadanenle aI lexlo deI ail. 17 deI Iaclo de Nev
oik, paia fundanenlai sus pionuncianienlos, en apIicacin de Ios


lialados inleinacionaIes cono una de Ias fuenles deI deiecho y /o en
eI facloi de heineneulica inleipielaliva de Ios deiechos y Iileilades
fundanenlaIes.

ES[SHSX 2? "=KUDKA;JK -TD>;A?K? +=C>D (D>DAW=L 6BT?K=L = 3?A<=
:D +?K .=L_ :D "=L<? &;A?.

La Convencin se susciili eI 22 de novienlie de 1969, en Ia
confeiencia especiaIizada inleianeiicana de Deiechos Hunanos
56
.
Ln paiecidos leininos y conlenidos a Ios anleiioies lexlos noinalivos
inleinacionaIes eI Iaclo de San }ose, ieileia Ia caIidad de deiecho
inheienle a Ia caIidad de Ia peisona hunana eI que IIana deiecho aI
iespelo de su honia y aI ieconocinienlo de su dignidad. LI Iaclo
quieie piofundizai ns en Ia pioleccin deI Deiecho a Ia Inlinidad

56
La aiquilecluia de Ias Insliluciones de Deiechos Hunanos en eI conlinenle
aneiicano esl consliuida, adens poi: a) La Caila de Ia Oiganizacin de Ios Lslados
Aneiicanos (OLA) es Ia piedia anguIai de Ias insliluciones de Deiechos Hunanos en
Ia iegin. ) La DecIaiacin Aneiicana de Ios Deiechos y Deleies deI Honlie,
adoplada en ogol, CoIonlia en 1948, defini Ios Deiechos Hunanos lsicos en Ia
iegin y eslalIeci eI canino paia olios insliunenlos, C) Ia Coile Inleianeiicana de
Ios Deiechos Hunanos, cieada poi Ia Convencin Aneiicana de Ios Deiechos
Hunanos que foilaIeci Ias insliluciones exislenles y defini una exlensiva Iisla de
Deiechos Hunanos lsicos. Nuneiosas convenciones adicionaIes culien lenas
cono Ia loiluia, desapaiiciones foizadas, vioIencia conlia Ia nujei y disciininacin
conlia Ios discapacilados.
.
.



(que Io sigue IIanando vida piivada, cono coIeliIIa insepaialIe de Ia
Inlinidad) y Io hace yendo a Ia iefeiencia de dos aspeclos deI ncIeo
deI deiecho cono son honia y Ia dignidad hunanas (ail. 11). Ln laI
viilud,nadic pucdc scr cojc|c dc injcrcncias aroi|rarias & (107*8(7 #/ 70
8*4( M'*8(4(C #/ ,( 4# 70 >(6*,*(C #/ 70 4&6*$*,*& & #/ 70 $&''#7M&/4#/$*(C /*
4# (%([0#7 *,#F(,#7 ( 70 B&/'( & '#M0%($*?/H 9&4( M#'7&/( %*#/# 4#'#$B& ( ,(
prc|cccicn dc |a |cq ccn|ra |njcrcncias c cscs a|aqucs.
De Ia esencia deI Deiecho a Ia Inlinidad es eI deiecho que eI
Iaclo denonina Deiecho a Ia inlegiidad fsica: h2XH 9&4( M#'7&/( %*#/#
dcrccnc a |a quc sc rcspc|c su in|cgridad fisica, psiquica q ncra|. Ln Ia
acluaIidad, se ha exlendido esle aspeclo aI esludio y anIisis de Ia
8*7*?/ $&'M&'(, 4# ,( D/%*6*4(4, laI cono veienos ns adeIanle.
La pioleccin a Ia Inlinidad de Ia IaniIia o de Ia vida faniIiai,
laI y cono Io hicieia eI Convenio de Rona desde 195O, siguiendo en
esencia Ios painelios de Ia DecIaiacin UniveisaI de Deiechos
Hunanos, liene especiaI ieIevancia en esle Lslalulo noinalivo
inleinacionaI, poi cuanlo, se sosliene expiesanenle Ia pioleccin de Ia
faniIia y sus nienlios (en especiaI deI nio ail.11), cono eIenenlo
naluiaI y fundanenlaI de Ia sociedad, poi paile de Ios pailicuIaies y
eI Lslado (ail.17).
Desde Ia )#$,('($*?/ 4# ,&7 )#'#$B&7 4# ,&7 K*g&7, de 2O de
Novienlie de 1959 (ResoI. 1386), poi Ia AsanlIea CeneiaI de Ias
Naciones Unidas, se ha venido ieconociendo Ia especiaI pioleccin de
eslos iguaInenle especiaIes nienlios de Ia faniIia en lodas Ias
noinas de coile inleinacionaI (Iaclo de Nev oik, Iaclo de San }ose,
LI Convenio de Ia Haya de 5 de Oclulie de 1961, solie conpelencia


de auloiidades y Ia Iey apIicalIe en naleiia de pioleccin de
nenoies). Sin enlaigo, fue en Ias IIanadas RegIas nninas de
eijing-China, paia Ia Adninisliacin de Ia }uslicia de nenoies, Res.
4O/33, de 29 de Nov. de 1985 de Ias Naciones Unidas, en Ias que se
iecogi vaiias ieconendaciones foinuIadas ya en eI VI Congieso de
Ia Naciones Unidas paia Ia pievencin deI deIilo y lialanienlo deI
nenoi-infiacloi
57
, ceIeliado en Caiacas (VenezueIa), en eI cuaI se
foinuI vaiios piincipios lsicos diiigidos a dicha pioleccin. Ln laI
viilud, Ia AsanlIea apiol en eijing, enlie olios aspeclos, Ios
siguienles ieIalivos a Ia pioleccin deI Deiecho a Ia Inlinidad de Ios
nenoies:
Para cti|ar quc |a puo|icidad indcoida c c| prcccsc dc dcfinicicn
pcrjudiqucn a |cs ncncrcs, 7# '#7M#%('S #/ %&4(7 ,(7 #%(M(7 #, 4#'#$B& 4# ,&7
6#/&'#7 ( ,( D/%*6*4(4
IJ
H :/ M'*/$*M*&C /& 7# M01,*$('S /*/F0/( */>&'6($*?/
[0# M0#4( 4(' ,0F(' ( ,( */4*8*40(,*N($*?/ 4# 0/ 6#/&' 4#,*/$0#/%# (Ail.8).

57
Iaia Mexico vei: a) Rulh VILLANULVA, Los nenoies infiacloies en
Mexico, Ld. Ioiia y l) }uan de Dos CONZLLZ IARRA y LadisIao Adiin RLLS
ARRACN, =( 346*/*7%'($*?/ 4# ,( E07%*$*( #/ R5;*$&H =( "#>&'6( 4#, ('%I$0,& Xk 4# ,(
<&/7%*%0$*?/ Q&,I%*$( 4# ,&7 :7%(4&7 A/*4&7 R#;*$(/&7. Anlos lialajos esln pulIicados
en eI L-}ouinaI de Ia UNAM, coIeccin de diveisas pulIicaciones y ievislas
especiaIizadas. hllp://vvv.ejouinaI.unan.nx/

58
A lluIo conpaialivo se delei consuIlai Ia poIlica de Iioleccin de Dalos
de Ios nios que Ia Unin Luiopea ha venido foinuIando a Io Iaigo de diveisos
docunenlos. La posicin de Ia UL con ieIacin a Ia Iioleccin de Dalos esl
peifeclanenle anaIizada en eI Docunenlo 1/1O8 deI Ciupo de Tialajo deI AilcuIo 29
(de 18 felieio de 2OO8) que dele conlenpIaise en eI conlexlo de Ia inicialiva geneiaI
de Ia Conisin Luiopea desciila en su conunicacin a($*( 0/( #7%'(%#F*( 4# ,( A/*?/
|urcpca scorc |cs Dcrccncs dc |a |nfancia. Lsle lena no es lolaInenle nuevo paia eI
Ciupo de Tialajo deI AilcuIo 29, que ya hala adoplado vaiios diclnenes en
ieIacin con esla cueslin. Sus diclnenes solie eI cdigo de conducla de Ia ILDMA
(Diclanen 3/2OO3), solie Ia geoIocaIizacin (Diclanen 5/2OO5) y solie Visados y
ionelia (Diclanen 3/2OO7) incIuyen deleininados piincipios o ieconendaciones
en ieIacin con Ia Iioleccin de Dalos de Ios nios. Olias iefeiencias inpoilanles


=&7 '#F*7%'&7 4# 6#/&'#7 4#,*/$0#/%#7 7#'S/ 4# $('S$%#' #7%'*$%(6#/%#
$&/>*4#/$*(, @ /& M&4'S/ 7#' $&/70,%(4&7 M&' %#'$#'&7H -?,& %#/4'S/ ($$#7& (
4*$B&7 ('$B*8&7 ,(7 M#'7&/(7 [0# M('%*$*M#/ 4*'#$%(6#/%# #/ ,( %'(6*%($*?/ 4#
0/ $(7& #/ $0'7&C (7I $&6& &%'(7 M#'7&/(7 4#1*4(6#/%# (0%&'*N(4(7H =&7
'#F*7%'&7 4# 6#/&'#7 4#,*/$0#/%#7 /& 7# 0%*,*N('S/ #/ M'&$#7&7 4# (40,%&7
'#,(%*8&7 ( $(7&7 7017*F0*#/%#7 #/ ,&7 [0# #7%5 *6M,*$(4& #, 6*76& 4#,*/$0#/%#
(ar|. 21)
Iosleiioinenle en Ia Convencin de Ias Naciones Unidas de
novienlie 2O de 1989, solie Deiechos deI Nio (Ralificado poi
Lspaa, nedianle Insliunenlo de Nov. 3O de 199O. Ln Mexico
59
fue
ialificada eI 21 de seplienlie de 199O y eI IiolocoIo adicionaI Io seia
eI 15 de naizo deI 2OO2), ieafiin Ia pioleccin y luleIa de Ios Lslados
nienlios de Ia ONU, deI Deiecho a Ia Inlinidad, cuando sosluvo:
K*/Ff/ /*g& 7#'S &1G#%& 4# */G#'#/$*(7 ('1*%'('*(7 & *,#F(,#7 #/ 70 8*4(
M'*8(4(C 70 >(6*,*(C 70 4&6*$*,*& & 70 $&''#7M&/4#/$*(C /* (%([0#7 *,#F(,#7 (
70 B&/'( @ ( 70 '#M0%($*?/H :, /*g& %*#/# 4#'#$B& ( ,( M'&%#$$*?/ 4# ,( ,#@
$&/%'( #7(7 */G#'#/$*(7 & (%([0#7 (ail. 16). Con eIIo, leinin una elapa
anpIia y poco feiliI de Ia docliina que hasla ese enlonces halan

solie Ia cueslin de Ia Iioleccin de Dalos de Ios nios son: DecIaiacin univeisaI de
Deiechos Hunanos, 1O/12/48 - ailcuIos 25, 26, N. 3 - Convencin euiopea paia Ia
pioleccin de Ios Deiechos Hunanos y Iileilades fundanenlaIes O4/11/5O - ailcuIo
8. - Caila de Ios deiechos fundanenlaIes de Ia UL, O7/12/OO - AilcuIo 24
DecIaiacin de Cinelia solie Ios deiechos deI nio, 1923 - Convencin de Ias
Naciones Unidas solie Ios deiechos deI nio, 2O/11/89 - Convencin euiopea solie
eI ejeicicio de Ios deiechos de Ios nios, Consejo de Luiopa, n 16O, 25/O1/93

59
Lnli en vigoi en nueslio pas eI 21 de oclulie de 199O, pulIicada en eI
Diaiio OficiaI de Ia Iedeiacin eI 25 de eneio de 1991. Ioina paile deI Oiden }uidico
Mexicano, es vigenle y olIigaloiia su olseivancia y es -de acueido aI ailcuIo 133
ConslilucionaI, junlo con Ia piopia Conslilucin, Ias Ieyes fedeiaIes y Ios dens
lialados inleinacionaIes- Ia Ley Supiena de loda Ia Unin


negado Ia liluIaiidad deI Deiecho a Ia Inlinidad poi paile de Ios
nios.
Ln Mexico, Ia conslilucionaIizacin de Ia pioleccin deI
Deiecho a Ia Inlinidad, iecogi Ios painelios de Ios Iaclos
InleinacionaIes anleiioies y en especiaI eI deI Iaclo de San }ose. Ln laI
viilud, se pIasn en Ia Conslilucin, eI Deiecho aI Acceso a
Infoinacin
6O
(ail.6), eI Deiecho a Ia Iileilad de piensa
61
y Ios Iniles

6O
Iuenle: hllp://info4.juiidicas.unan.nx/ijuie/fed/9/7.hln`s=
ARTICULO 6o.- Ia nanifeslacin de Ias ideas no sei oljelo de ninguna
inquisicin judiciaI o adninislialiva, sino en eI caso de que alaque a Ia noiaI, Ios
deiechos de leiceio, piovoque aIgn deIilo, o peiluile eI oiden plIico, eI deiecho de
iepIica sei ejeicido en Ios leininos dispueslos poi Ia Iey. LI Deiecho a Ia Infoinacin
sei gaianlizado poi eI eslado. (iefoinado nedianle decielo pulIicado en eI diaiio
oficiaI de Ia fedeiacin eI 13 de novienlie de 2OO7.) Iaia eI ejeicicio deI deiecho de
acceso a Ia infoinacin, Ia fedeiacin, Ios eslados y eI disliilo fedeiaI, en eI nlilo de
sus iespeclivas conpelencias, se iegiin poi Ios siguienles piincipios y lases:
(adicionado nedianle decielo pulIicado en eI diaiio oficiaI de Ia fedeiacin eI 2O de
juIio de 2OO7.) I. Toda Ia infoinacin en posesin de cuaIquiei auloiidad, enlidad,
igano y oiganisno fedeiaI, eslalaI y nunicipaI, es pulIica y soIo podi sei ieseivada
lenpoiaInenle poi iazones de inleies pulIico en Ios leininos que fijen Ias Ieyes. Ln
Ia inleipielacin de esle deiecho delei pievaIecei eI piincipio de nxina
pulIicidad. (adicionado nedianle decielo pulIicado en eI diaiio oficiaI de Ia
fedeiacin eI 2O de juIio de 2OO7.) Ii. La infoinacin que se iefieie a Ia vida piivada y
Ios dalos peisonaIes sei piolegida en Ios leininos y con Ias excepciones que fijen Ias
Ieyes. (adicionado nedianle decielo pulIicado en eI diaiio oficiaI de Ia fedeiacin eI
2O de juIio de 2OO7.) Iii. Toda peisona, sin necesidad de aciedilai inleies aIguno o
juslificai su uliIizacin, lendi acceso gialuilo a Ia infoinacin plIica, a sus dalos
peisonaIes o a Ia ieclificacin de eslos. (adicionado nedianle decielo pulIicado en eI
diaiio oficiaI de Ia fedeiacin eI 2O de juIio de 2OO7.) Iv. Se eslalIecein necanisnos
de acceso a Ia infoinacin y piocedinienlos de ievisin expedilos. Lslos
piocedinienlos se suslanciaian anle iganos u oiganisnos especiaIizados e
inpaiciaIes, y con aulonona opeialiva, de geslin y de decisin. (adicionado
nedianle decielo pulIicado en eI diaiio oficiaI de Ia fedeiacin eI 2O de juIio de 2OO7.)
V. Los sujelos olIigados delein pieseivai sus docunenlos en aichivos
adninislialivos acluaIizados y pulIicaian a liaves de Ios nedios eIeclinicos
disponilIes, Ia infoinacin conpIela y acluaIizada solie sus indicadoies de geslin y
eI ejeicicio de Ios iecuisos plIicos.
(adicionado nedianle decielo pulIicado en eI diaiio oficiaI de Ia fedeiacin eI 2O de
juIio de 2OO7.) Vi. Las Ieyes deleininaian Ia naneia en que Ios sujelos olIigados
delein hacei plIica Ia infoinacin ieIaliva a Ios iecuisos plIicos que enlieguen a
peisonas fsicas o noiaIes. (adicionado nedianle decielo pulIicado en eI diaiio


eslalIecidos poi eI iespeclo a Ia vida piivada (ail.7) y eI Deiecho a Ia
Inlinidad de Ios nios (ail 4.), y eI Deiecho a Ia Iioleccin de Dalos
exislenle docliinaI y IegisIalivanenle en eI ail. 16
62
.
LI Iaclo de San }ose
63
, ieconoce, de olio Iado, eI deiecho a Ia
Iileilad de pensanienlo y expiesin (ail.13) y se eslalIece que esle

oficiaI de Ia fedeiacin eI 2O de juIio de 2OO7.) Vii. La inolseivancia a Ias disposiciones
en naleiia de acceso a Ia infoinacin plIica sei sancionada en Ios leininos que
dispongan Ias Ieyes. (adicionado nedianle decielo pulIicado en eI diaiio oficiaI de Ia
fedeiacin eI 2O de juIio de 2OO7.)
61
ARTICULO 7o.- es invioIalIe Ia Iileilad de esciilii y pulIicai esciilos solie
cuaIquieia naleiia. Ninguna Iey ni auloiidad puede eslalIecei Ia pievia censuia, ni
exigii fianza a Ios auloies o inpiesoies, ni coailai Ia Iileilad de inpienla, que no
liene ns Iniles que eI iespelo a Ia vida piivada, a Ia noiaI y a Ia paz plIica. Ln
ningn caso podi secuesliaise Ia inpienla cono insliunenlo deI deIilo.
Las Ieyes oignicas diclaian cuanlas disposiciones sean necesaiias paia
evilai que so pielexlo de Ias denuncias poi deIilos de piensa, sean encaiceIados Ios
expendedoies, "papeIeios", opeiaiios y dens enpIeados deI eslalIecinienlo donde
haya saIido eI esciilo denunciado, a nenos que se denueslie pievianenle Ia
iesponsaliIidad de aqueIIos.
62
Iuenle: hllp://info4.juiidicas.unan.nx/ijuie/fed/9/17.hln`s=
ARTICULO 16. Nadie puede sei noIeslado en su peisona, faniIia,
doniciIio, papeIes o posesiones, sino en viilud de nandanienlo esciilo de Ia
auloiidad conpelenle, que funde y nolive Ia causa IegaI deI piocedinienlo.
(iefoinado en su inlegiidad nedianle decielo pulIicado en eI diaiio oficiaI de Ia
fedeiacin eI 18 de junio de 2OO8) Toda peisona liene deiecho a Ia pioleccin de sus
dalos peisonaIes, aI acceso, ieclificacin y canceIacin de Ios nisnos, as cono a
nanifeslai su oposicin, en Ios leininos que fije Ia Iey, Ia cuaI eslalIecei Ios
supueslos de excepcin a Ios piincipios que iijan eI lialanienlo de dalos, poi iazones
de seguiidad nacionaI, disposiciones de oiden plIico, seguiidad y saIud plIicas o
paia piolegei Ios deiechos de leiceios. (adicionado nedianle decielo pulIicado en eI
diaiio oficiaI de Ia fedeiacin eI 1 de junio de 2OO9)
63
Los Lslados pailes en esla Convencin se "$&6M'&6#%#/ ( '#7M#%(' ,&7 4#'#$B&7
@ ,*1#'%(4#7 '#$&/&$*4&7 #/ #,,( @ ( F('(/%*N(' 70 ,*1'# @ M,#/& #G#'$*$*& ( %&4( M#'7&/( [0# #7%5
70G#%( ( 70 G0'*74*$$*?/C 7*/ 4*7$'*6*/($*?/ (,F0/(". Si eI ejeicicio de laIes deiechos y
Iileilades no esluvieie ya gaianlizado poi disposiciones IegisIalivas o de olio
caiclei, Ios Lslados pailes esln olIigados a adoplai nedidas IegisIalivas o de olio
caiclei que fueien necesaiias paia haceiIos efeclivos. Adens, eslalIece Ia
olIigacin, paia Ios Lslados pailes, deI desaiioIIo piogiesivo de Ios deiechos
econnicos, sociaIes y cuIluiaIes conlenidos en Ia Caila de Ia Oiganizacin de Ios
Lslados Aneiicanos, en Ia nedida de Ios iecuisos disponilIes, poi va IegisIaliva u


olseivai eI iespelo (Inile juidico a olio deiecho) deI Deiecho a Ia
Inlinidad (ail.13-2a), y lias piosciilii cono foinas de piopaganda en
favoi de Ia gueiia o apoIoga deI odio nacionaI, iaciaI o ieIigioso, que
consliluyen a Ia vioIencia o cuaIquiei olia accin iIegaI siniIai conlia
cuaIquiei peisona o giupo de peisonas, poi nolivo, incIusive Ios de
iaza, coIoi, ieIigin u oiigen nacionaI (ail.13-5), eI Iaclo ieconoce que
Ia infoinacin de Ia peisona hunana solie eslos aspeclos ingiesan en
eI piincipio de inleidiccin poi cuaIquiei fuenle o nedio de
infoinacin.
}unlo a eslas gaianlas de Ia peisona, se eslalIece olia de
capilaI inpoilancia en eI ejeicicio de Ios deiechos de Ia Inlinidad, de
Ia infoinacin (ail.19 de Ia decIaiacin UniveisaI de Deiechos
Hunanos, ail. 18 deI Iaclo de Nev oik, y,
Ail. 13 deI Iaclo de San }ose) y eI de a(1#(7 )(%(L #, 4#'#$B& (
'#$%*>*$($*?/ & '#7M0#7%( (ail.14).

olios nedios apiopiados. Cono nedios de pioleccin de Ios deiechos y Iileilades,
eslalIece dos iganos paia conocei de Ios asunlos ieIacionados con eI cunpIinienlo
de Ia Convencin: Ia Conisin Inleianeiicana de Deiechos Hunanos y Ia Coile
Inleianeiicana de Deiechos Hunanos."A Ia fecha, veinlicinco naciones Aneiicanas
han ialificado o se han adheiido a Ia Convencin: Aigenlina, ailados, oIivia,
iasiI, CoIonlia, Cosla Rica, ChiIe, Doninica, Lcuadoi, LI SaIvadoi, Cienada,
CualenaIa, Hail, Honduias, }anaica, Mexico, Nicaiagua, Ianan, Iaiaguay, Iei,
ReplIica Doninicana, Suiinane, Tiinidad y Tolago, Uiuguay y VenezueIa.
Tiinidad y Tolago denunci Ia Convencin Aneiicana solie Deiechos Hunanos,
poi conunicacin diiigida aI Secielaiio CeneiaI de Ia OLA, eI 26 de nayo de 1998. Ha
sido conpIenenlada con: eI IiolocoIo AdicionaI a Ia Convencin Aneiicana solie
Deiechos Hunanos (IiolocoIo de San SaIvadoi), de 1988 y con eI IiolocoIo a Ia
Convencin Aneiicana solie Deiechos Hunanos ieIalivo a Ia aloIicin de Ia pena de
nueile, de 199O





Olios pases iecogen en sus sislenas inleinos Ios piincipios de
Ios Tialados InleinacionaIes anleiioinenle nencionados.
Ioi ejenpIo, en Canad se ieguIa eI Deiecho a Ia Infoinacin
en foina anpIia y conpIeja en Ia 3$$#77 %& D/>&'6(%*&/ 3$ XVkY2XVk`.
Ln esla se deslacan lies aspeclos:
1) Iioleccin y luleIa deI Deiecho a Ia Infoinacin geneiaI,
peisonaI, faniIiai o de giupo de cuaIquiei ndoIe: econnica,
sociaI, cuIluiaI, cienlfica, poIlica, elc,
2) ReguIacin de deiechos, deleies y olIigaciones de Ias
insliluciones guleinanenlaIes, juiisdiccionaIes y de Ios
nisnos pailicuIaies con ieIacin aI deiecho de Ia infoinacin,
3) LslalIecinienlo deI Conisaiio paia Ia pioleccin de Ia
infoinacin (Infoinalion Connissionei), con funciones
siniIaies en esle nlilo a Ias que desaiioIIa eI Conisionado
paia Ia Inlinidad en aqueIIa.
La Ley deI Deiecho de Acceso a Ia Infoinacin en eI Canad
(LDAC) conliene Ios siguienles aspeclos: oljelivos, definiciones (enlie
olias, Recoid: dalo, infoinacin o docunenlo, leiceios, deficiencias
sensoiiaIes, sopoiles infoinlicos o de foinalo aIleinalivo, elc),
deiecho de acceso a Ia infoinacin, Infoinacin de Ias enlidades
plIicas, iequisilos paia ejeicilai eI deiecho de acceso, nolificacin,
enisin de Ia soIicilud, leininos, negacin de infoinacin,
conunicaciones, asunlos inleiinslilucionaIes, asunlos inleinacionaIes
de defensa, Invesligaciones, Iioleccin de Ia infoinacin solie Ias
peisonas, Infoinacin Lconnica deI Lslado, D/>&'6($*?/ Q#'7&/(,
(definicin y casos cuando se auloiiza Ia divuIgacin o auloiizacin


discIosuie) CInfoinacin de leiceios (Thiid paily infoinalion),
Avisos, elc, Lxnenes y veiificaciones (lesl and audils), Secielo
piofesionaI de Ios alogados, inleidicciones eslalIecidas en olias Ieyes
solie Ia infoinacin, nolificacin a leiceios, iepiesenlacin de
leiceios y decisionesC "#$&6#/4($*&/#7 4#, <&6*7('*& 4# ,( */>&'6($*?/
(conlenido de eslas, iecepcin de quejas e invesligacin: quejas
esciilas, aviso de invesligacin, aviso a leiceios, piocedinienlo,
Secielo de Ias invesligaciones, Iodeies deI conisionado paia Ia
invesligacin de Ias vuIneiaciones deI Deiecho a Ia Infoinacin,
iepoiles anuaIes, ievisin de Ios TiilunaIes IedeiaIes -- IedeiaI
Couil--Deiechos exigilIes, Ljeicicio de deiechos poi eI Conisaiio en
defensa deI Deiecho a Ia Infoinacin, Aviso a leiceios y iecuisos),
piocedinienlos sunaiios, Acceso a docunenlos, oiden de Ios
TiilunaIes en caso de no auloiizacin a desculiii infoinacin, elc.
ConfidenciaIidad, Desculiinienlo de infoinacin auloiizada,
Infoinacin no auloiizada, Olsliucciones aI ejeicicio deI deiecho de
infoinacin (aclividades iIegaIes): piocedinienlos civiIes (ails. 1 a
74).
64

Ln AusliaIia
65
, se piolege eI Deiecho a Ia Infoinacin en Ia
J'##4&6 &> D/>&'6(%*&/ 3$% XVkZ, conpIenenlada poi Ia Q'*8($@ (/4
)(%( Q'&%#$%*&/ +*,,C XVVe -NSW-, Iiivacy Acl, 1988) y poi eI Iiivacy
Anendnenl (Iiivale Secloi) Acl 2OOO. La Iey deI deiecho a Ia

64
Texlo conpIelo en ingIes y fiances, en ___H06&/%'#(,H#40H$( (Dalalase de Ia
Univeisidad de MonlieaI, Canad) 1998.

65
Texlo conpIelo en ingIes, vvv. auslIi. edu.au (Dalalase de Ia Univeisidad
de AusliaIia). 1998.



Lileilad de Infoinacin, conliene: Iaile I. IieIininaies (Oljelivos,
inleipielacin, elc.). Iaile II.Infoinacin y pulIicacin de aIgunos
docunenlos. Iaile III. Deiecho de Acceso a docunenlos. Iaile
IV.Docunenlos Lxcepluados de divuIgacin, consuIla o infoinacin
(Asunlos de seguiidad, defensa o ieIaciones inleinacionaIes, elc).
Iaile V. Dalos e Infoinaciones peisonaIes. Iaile VI. Revisin e
Invesligaciones.
Ln Lspaa
66
, se hace iefeiencia expiesa a Ia pioleccin y luleIa
de Ia infoinacin peisonaI cuando afecla a Ios de deiechos
fundanenlaIes deI honoi, Ia piopia inagen y Ia Inlinidad en Ia Ley
Oignica 1/1982, de Mayo 5, que ieguIa Ia pioleccin civiI de eslos
deiechos conlia Ias inlionisiones iIeglinas, Ia Ley Oignica 5/1992,
de Oclulie 29, solie ieguIacin deI lialanienlo aulonalizado de Ios
dalos de caiclei peisonaI, o LORTAD. Respeclo deI deiecho de lodo
ciudadano aI acceso a aichivos, iegislios y docunenlos de Ias
Adninisliaciones IlIicas deI Lslado, se ieguIa en Ia =#@ )# "5F*6#/
E0'I4*$& )# =(7 346*/*7%'($*&/#7 Q01,*$(7 b Q'&$#4*6*#/%& 346*/*7%'(%*8&
<&6f/ (anles LIA)-- Ley 3O de 1992, de Nov.27). LI deiecho a Ia
Iileilad de infoinacin en eI deiecho espaoI, se piolege y luleIa a
liaves de Ia Iileilad de expiesin (ail. 2O CL), donde encuenlia aliigo
geneiico. uiz poi eIIo, Ios pionuncianienlos deI TiilunaI
ConslilucionaI LspaoI (TC), eIuculian sus pIanleanienlos paia
ieconocei eI iecuiso de anpaio de Ias peisonas Iegilinados paia
invocaiIo en dicho aigunenlo. Ln eI Recuiso de Anpaio 2324 de
Lneio 1 de 1998, eI TC, SaIa 2, en un caso que iesune Ia posicin deI
TC, afiina: :, '#$0''#/%# #/ (6M('&C %'(1(G(4&' @ M'#7*4#/%# 4#, $&6*%5 4#


#6M'#7( #/ 0/( 7&$*#4(4 $&/$#7*&/('*( 4#, %'(/7M&'%# Mf1,*$& [0# M'#7#/%?
0/( 4#/0/$*( (, 3@0/%(6*#/%& 4# U8*#4& ($#'$( 4# *''#F0,('*4(4#7 #/ ,(
M'#7%($*?/ 4#, 6*76&C (,#F( #, 4#'#$B& 4# $0(,[0*#' $*04(4(/& 4# 4#/0/$*('
,(7 *''#F0,('*4(4#7 &17#'8(4(7 #/ #, 7#'8*$*& Mf1,*$& @ [0# 4(4( 70 >0/$*?/
'#M'#7#/%(%*8(C #7# ($%0(' 7# #/$0(4'( 4#/%'& 4# %(, >0/$*?/ @ #/ #G#'$*$*&
,#FI%*6& 4# 70 ,*1#'%(4 7*/4*$(,H LI TC sosluvo que Ia piesencia de esle
inleies (se iefieie aI inleies plIico en Ia ieguIai, eficaz y eficienle
pieslacin de seivicio plIico de lianspoile uilano), poi Io dens,
viene a dai su nxino senlido aI ejeicicio de Ia Iileilad de expiesin,
pues es cIaio que Ias Iileilades deI ail. 2O no son sIo deiechos
fundanenlaIes de cada ciudadano, sino que significan #,
'#$&/&$*6*#/%& @ ,( F('(/%I( 4# 0/( */7%*%0$*?/ M&,I%*$( >0/4(6#/%(,C [0# #7
,( &M*/*?/ Mf1,*$( ,*1'#C */4*7&,01,#6#/%# ,*F(4( $&/ #, M,0'(,*76& M&,I%*$&
[0# #7 0/ 8(,&' >0/4(6#/%(, @ 0/ '#[0*7*%& 4#, >0/$*&/(6*#/%& 4#, :7%(4&
dcnccr4|icc
ij
H b concIuy: La VuIneiacin de Ios deiechos
fundanenlaIes a Ia Iileilad de expiesin y a Ia Iileilad sindicaI.
IguaInenle un AUTO de 23-7-1997, nn. 295/1997. Recuiso de
Anpaio nn. 4O2/1997 deI TC, SaIa Iiineia, sosluvo: A/( 8#N 6S7
7# /&7 M,(/%#( 0/ 70M0#7%& 4# $&,*7*?/ #/%'# #, 4#'#$B& >0/4(6#/%(, ( ,(
,*1#'%(4 4# */>&'6($*?/ \('%H ZYHX 4P <:] @ #, 4#'#$B& (, B&/&' O('%H XkHX
C|).
Ln esla ocasin, cono en olias nuchas, Ia discusin giavila en
loino aI conceplo de 8#'($*4(4 de Ia infoinacin que Ia docliina de
esle TiilunaI ConslilucionaI ha venido ieileiadanenle consideiando

66
Caso conpaialivo aI cuaI dedicanos un apailado
67
(STC 2O/199O, fundanenlo juidico 4.1 a), con cila de Ias SSTC 6/1981 ,
12/1982 , 1O4/1986 y 159/1986


cono un Inile inleino a Ia Iileilad de infoinacin. As cenliados Ios
leininos deI delale, no es ocioso iecoidai que <0(/4& ,( <&/7%*%0$*?/
rcquicrc quc |a infcrnacicn sca tcraz nc cs|4 pritandc dc pr&%#$$*?/ ( ,(7
*/>&'6($*&/#7 [0# M0#4(/ '#70,%(' #''?/#(7C $0(/%& #7%(1,#$*#/4& 0/
#7M#$I>*$& 4#1#' 4# 4*,*F#/$*( 7&1'# #, */>&'6(4&'C ( [0*#/ 7# ,# M0#4# @ 4#1#
#;*F*' [0# ,& [0# %'(/76*%( $&6& B#$B&7 B(@( 7*4& &1G#%& 4# M'#8*& $&/%'(7%#
$&/ 4(%&7 &1G#%*8&7C M'*8S/4&7# (7IC 4# ,( F('(/%I( $&/7%*%0$*&/(, ( [0*#/C
4#>'(04(/4& #, 4#'#$B& 4# %&4&7 ( ,( */>&'6($*?/C ($%f# $&/ 6#/&7M'#$*& 4# ,(
8#'($*4(4 & >(,7#4(4 4# ,& $&60/*$(4& (STC 6/1988, fundanenlo juidico
5.1). Ieio, adens, ese delei de diIigencia nnina deI infoinadoi
iequieie que, a Ia hoia de eIaloiai Ia nolicia, esle ieaIice una
piesenlacin de Ios hechos que no confunda a sus deslinalaiios solie
Ia ieaIidad de Io acaecido, consliuyendo en ieaIidad una nueva
infoinacin a pailii de Ia que iesuIla efeclivanenle conliaslada con
Ias fuenles que se huliesen uliIizado: $0(/4& ,( /&%*$*( [0# 7# 4*80,F(
M0#4( 70M&/#' M&' 70 M'&M*& $&/%#/*4& 0/ 4#7$'54*%& #/ ,( $&/7*4#'($*?/ 4#
,( M#'7&/( ( ,( [0# ,( */>&'6($*?/ 7# '#>*#'# (SSTC24O/1992 y 178/1993),
o pueda afeclai aI olIigado iespelo deI deiecho de lodos a Ia
piesuncin de inocencia(SSTC 219/1992 y 28/1996). (I.}. 2 y 3).
68

Sin enlaigo, cuando eI Iaclo ieconoce eI IIanado deiecho a
ieclificacin y iespuesla y Io define cono aqueI que liene %&4( M#'7&/(
(>#$%(4( M&' */>&'6($*&/#7 */#;($%(7 & (F'(8*(/%#7 #6*%*4(7 #/ 70 M#'G0*$*& (
%'(857 4# 6#4*&7 4# 4*>07*?/ ,#F(,6#/%# '#F,(6#/%(4&7 @ [0# 7# 4*'*G(/ (,
Mf1,*$& #/ F#/#'(,C %*#/#

68
Ln idenlico senlido: SSTC 2O4/1997, Nov.11/ y 51/1997,Mai.11.Texlo
ConpIelo en: <URQ:K)DU ): )D-<U- <URQ3<9U- 3"3Km3)D. Ld. Aianzadi,
1998.



)#'#$B& ( #>#$%0(' M&' #, 6*76& ?'F(/& 4# 4*>07*?/ 70 '#$%*>*$($*?/ &
'#7M0#7%( #/ ,(7 $&/4*$*&/#7 [0# #7%(1,#N$( ,( ,#@H :/ /*/Ff/ $(7& ,(
'#$%*>*$($*?/ & ,( '#7M0#7%( #;*6*'S/ 4# &%'(7 '#7M&/7(1*,*4(4#7 ,#F(,#7 #/ [0#
sc nuoicsc incurridc (ail.14)
69
, se coiioloia Ia aulonona y Ia
coiieIacin de Ia exislencia de Ios dos deiechos (eI Deiecho a Ia
Infoinacin cono facuIlad posiliva de soIicilaiIa y no sIo a ieciliiIa,
y eI deiecho de expiesin
7O
), junlo aI deiecho de a(1#(7 )(%( (acceso a
infoinacin, ieclificacin y canceIacin).

69
Deiecho de ieclificacin o de iespuesla, que se exliende no sIo aI Deiecho
a Ia Inlinidad, sino lanlien cuando eI iiesgo de vuIneialiIidad se piesenla en eI
deiecho a Ia honia y a Ia iepulacin (u honoi). Ln efeclo, (ail. 14-3). en Ia
iesponsaliIidad exliaconliacluaI: 4&,&' @ 4*F/*4(4 B06(/(

7O
Un ejenpIo de esla coiieIacin es eI caso Sahagn vs. Revisla Iioceso. La
Supiena Coile de }uslicia de Ia Nacin (SC}N) neg, eI nieicoIes 7 de oclulie deI ao
en cuiso, un anpaio que pionovi Maila Sahagn conlia Ia senlencia que alsoIvi a
Ia ievisla Iioceso de indennizacin poi dao noiaI. La Iiineia SaIa deI aIlo liilunaI
iesoIvi que con Ia pulIicacin deI ailcuIo "Hisloiia de una anuIacin sospechosa"
no se Ie caus dao noiaI a Sahagn, poi Io que Ia ediloia CISA Conunicacin e
Infoinacin no vioI su Deiecho a Ia Inlinidad. La esposa deI ex piesidenle Vicenle
Iox pionovi eI anpaio a fin de que se senlenciaia a Ia enpiesa ediloia, as cono Ia
auloia deI ailcuIo, OIga Woinal, a pagai una indennizacin poi supueslanenle
halei soliepasado Ios Iniles de Ia Iileilad de expiesin incIuidos en Ios ailcuIos 6 y
7 conslilucionaIes. La saIa aigunenl que "Ia quejosa es un peisonaje plIico, que si
lien en eI nonenlo en que se ieaIiz Ia pulIicacin que se inpugna no ocupala un
caigo plIico o de eIeccin popuIai Io cieilo es que poi su siluacin peisonaI e
incIuso sus aclividades poIlicas conlala con una pioyeccin nacionaI e
inleinacionaI". Aadi que esa pioyeccin eia de laI nagnilud "que conIIeva a un
nayoi inleies o esciulinio plIico en sus acciones o conduclas, poi lanlo un inleies
Ieglino de Ia sociedad de iecilii cieila infoinacin aceica de Ia aqu quejosa (Maila
Sahagn)".Ioi olia paile Woinal delei pagai 5OO niI pesos que Ie fij un juez civiI
aI inicio deI Iiligio poi conceplo de indennizacin poi Ia pulIicacin deI ailcuIo,
delido a que no conlinu con eI juicio de anpaio que inleipuso paia anuIai esa
sancin. La Iiineia SaIa no enli aI fondo de Ia ievisin de ese iecuiso nneio
12/2OO9 delido a Ia "inaclividad piocesaI poi paile de Ia pionovenle", Io que quieie
decii que Woinal no conlinu con Ios piocedinienlos deI juicio denlio de Ios 3OO das
que naica Ia Iey. Ioi Io lanlo aunque Ia SC}N deleinin que Ia pulIicacin no caus
dao noiaI o invadi Ia Inlinidad de Sahagn, Woinal lendi que pagai Ios 5OO niI
pesos cono dicl una saIa civiI, Iuego de Ia denanda pionovida poi Ia esposa de
Vicenle Iox en 2OO5 poi eI ailcuIo difundido en Ia ievisla Iioceso.


Ln esle anlienle de univeisaIizacin deI Deiecho a Ia
Inlinidad peisonaI y faniIiai, de Ia inleiioiizacin deI conlenido deI
nisno poi paile de Ios ciudadanos, y deI papeI que lena que asunii
eI Lslado, se pioduce una pioIfica IegisIacin en Ios difeienles
oidenanienlos inleinos civiIes, penaIes y adninislialivos de Ios
Lslados deI nundo lendenles a piolegei, luleIai y gaianlizai dicho
deiecho, pievios, unos Lslados, a eIevai a iango conslilucionaI dicho
deiecho, IoilugaI en 1976, ail. 35, Lspaa en 1978, ail.18, AIenania,
ail. 1O y 13, u olios, a ialificai sus IegisIaciones pieconslilucionaIes
solie Ia naleiia, laI cono ocuiii en Mexico, con Ias iefoinas aI ail.
6, ail. 16 y aI ail. 73, efecluadas en eI 2OO8 y 2OO9.

ESS[S[SX2? &DA=TDK:?A;JK :D @? '"(# :D GZ\F N D@ "=KUDK;=
#B>=MD= :D #L<>?LCB>V= :D GZ\G7 L=C>D 3>=<DAA;JK :D @?L 3D>L=K?L
A=K >DLMDA<= ?@ %>?<?T;DK<= ?B<=T?<;`?:= :D (?<=L :D "?>PA<D>
3D>L=K?@

Lslas noinas de nlilo inleinacionaI euiopeo, aneiicano, asilico y
ausliaIiano, son cIaves en Ia evoIucin concepluaI de Ios deiechos
fundanenlaIes y, en pailicuIai deI Deiecho a Ia Inlinidad y su visin
*07*/>&'6(%*$(C poi eIIo ns adeIanle haienos conenlaiios anpIios y
punluaIes solie aqueIIas. Ioi ahoia, veanos lievenenle cuaIes
fueion Ias nolivaciones ns ieIevanles pievias a su suiginienlo y




apIicaliIidad en 1981, enlie Ios pases nienlios deI Consejo de
Luiopa. De Ios conenlaiios de J3"DT3-
jX
, deducinos aIgunos:
a) a en 1968, se hala deleclado que Ias lecnicas
iecienlenenle desaiioIIadas en Ia conunicacin y Ia
infoinacin, Ia inleiceplacin de Ias conunicaciones
leIefnicas y Ias escuchas cIandeslinas, iepiesenlan una
anenaza paia eI deiecho y Ias Iileilades deI individuo, y en
pailicuIai paia eI deiecho aI iespelo a Ia vida piivada. Ln laI
viilud, Ia AsanlIea ConsuIliva deI Consejo de Luiopa, adopl
en Ia XIX sesin oidinaiia Ia Reconendacin No. 5O9, que
evidenciala esa anenaza y cIanala pioleccin gaianlisla de
Ios Lslados.
l) La Confeiencia CeneiaI de Ia UNLSCO, en 1968, decIai
que cieilas innovaciones cienlficas y lecnoIgicas iecienles
hacan pesai una anenaza solie Ios deiechos deI honlie en
geneiaI y especiaI solie eI deiecho a Ia vida piivada.
c) La Confeiencia InleinacionaI deI Tialajo, en 197O, adopl en
Cinelia Ia ResoIucin VII, de 25 de }unio, a Ia visla de Ia
ieconendacin de Ia OIT, poi eI delido iespelo a Ios deiechos
sindicaIes anle eI uso cada da ns difundido, poi paile de Ios
enpiesaiios, de uliIizacin de disposilivos eIeclinicos de
vigiIancia paia conlioIai a sus lialajadoies.
d) La AsanlIea ConsuIliva deI Consejo de Luiopa solie 6(77
nedia (Iuego, nuIlinedia) y Deiechos Hunanos, hizo expiesa
iefeiencia a Ios lancos de dalos (o ficheios aulonalizados,

71
IARINAS MATONI, L., Ol. ul supia cil., pg. 26O-261


leininos eslos que se geneiaIizaian en Ia Luiopa ileiica)
cono conciela anenaza aI Deiecho a Ia Inlinidad, y en laI
viilud, delen iesliingiise aI nnino necesaiio de infoinacin
indispensalIe paia fines fiscaIes, piogianas de pensiones,
seguiidad sociaI y naleiias anIogas (Res. 428 de 23 de Lneio
de 197O).
e) Ln Seplienlie de 198O, eI Conile de Mienlios deI Consejo
de Luiopa, adopl eI lexlo de un Convenio paia Ia pioleccin
de Ias peisonas con iespeclo aI lialanienlo aulonalizado de
Ios dalos de caiclei peisonaI, eI esluvo piecedido de
decisiones, iesoIuciones, ieconendaciones, elc., de Ia
AsanlIea ConsuIliva y deI piopio Conile de Minislios, as
cono deI giupo de Lslados peilenecienles a Ia Oiganizacin y
Coopeiacin paia eI DesaiioIIo (OCDL), cieada en 1948 y que
en 1977, paliocin un sinposio solie Ias coiiienles
inleinacionaIes de dalos y Ia pioleccin de Ias Iileilades
individuaIes y en 198O eIev su piopio Reconendacin solie
eI pailicuIai.
f) La OCDL, en Seplienlie de 198O, piopone Ia
Reconendacin de 23 de Lneio de 198O, en eI nlilo de Ios
pases nienlios (Lslados aneiicanos, euiopeos, asilicos y
AusliaIia), y en geneiaI a Ia conunidad univeisaI, poi Ia cuaI
se foinuIan diiecliices en ieIacin con eI fIujo inleinacionaI de
dalos peisonaIes y Ia pioleccin de Ia Inlinidad y Ias
Iileilades fundanenlaIes, lasada en paiecidas nolivaciones
de Ias deI Consejo de Luiopa.


Ln Ia decada de Ios ochenla, se aciecienla Ia Ialoi IegisIaliva
de Ios Lslados poi piolegei y gaianlizai Ios deiechos y Iileilades
fundanenlaIes, en pailicuIai eI Deiecho a Ia Inlinidad, lasada en Ios
lenoies unos ieaIes olios fanlasnagiicos que geneialan Ios avances
de Ias nuevas lecnoIogas TIC y Ia infoinlica. Lsla punluaIizacin
solie eI aIlo iiesgo y vuIneialiIidad deI Deiecho a Ia Inlinidad fienle
a Ia iiiupcin deI podei de Ias lecnoIogas TIC y Ia infoinlica, ha
sido una de Ias causas ns pixinas paia que se vueIque Ias niiadas
sIo aI Deiecho a Ia Inlinidad cono nico deiecho a piolegei poi Ios
Lslados, haciendo alsliaccin deI conjunlo de deiechos y Iileilades
fundanenlaIes. Nacen as Ias Ieyes piolecloias deI Deiecho a Ia
Inlinidad anle Ias anenazas que suigen de Ios lialanienlos,
aInacenanienlo, uliIizacin y liansfeiencia de dalos de caiclei
peisonaI, con nedios infoinlicos, eIeclinicos y leIenlicos, o cono
en eI caso deI deiecho espaoI, adaplan piovisionaInenle Ia
apIicacin de una Iey que piolege civiInenle eI Deiecho a Ia
Inlinidad, eI honoi y Ia piopia inagen, paia aqueIIos iiesgos
polenciaIes que iepiesenla Ia infoinlica paia eI pIeno ejeicicio deI
Deiecho a Ia Inlinidad. LjenpIo de eslas Ieyes piolecloias son Ia
Q'*8($@ 3$% Canadiense 198O-83-85C ,( =#@ D7,(/4#7( de 25 de Mayo de
1981C Ia )(%( Q'&%#$%*&/ 3$% ingIesa de 12 de juIio de 1984, La Q'*8($@
3$% XVkk de AusliaIia, Ia =#@ J#4#'(, 3,#6(/( 4# Q'&%#$$*?/ 4# )(%&7 de
199O (iefoin Ia Ley de 1977), La =U"93) LspaoIa de Ocl.29 de
1992 , Ia =#* 4( Q'&%#$no& 4# )(4&7 Q#77&(*7 de 1991 de IoilugaI (
ievocada poi Ia Ley 28/94, de 29 de Agoslo 1994 y poi Ia Ley n.
67/98 de 24 de seplienlie de 1998a y Ia Q'*8($@ (/4 )(%( Q'&%#$%*&/
1994 de AusliaIia, que confoinan eI cuadio noinalivo piolecloi de


Ia decada de Ios ochenla y piincipios de Ios novenla, diiigidos
inequvocanenle a Ia pioleccin y luleIa deI Deiecho a Ia Inlinidad.

ES[SbSX 2?L (;>DA<;U?L Zbc[YcAD N ZdcYYcAD7 :D@ 3?>@?TDK<= N "=KLDe=
:D #B>=M? >D@?<;U?L ?@ %>?<?T;DK<= N ";>AB@?A;JK :D (?<=L
3D>L=K?@DL7 @? %>?KLT;L;JK D@DA<>JK;A? = %D@DTP<;A? :D (?<=L N @?
3>=<DAA;JK ?@ (D>DAW= :D @? )K<;T;:?:

Ln eI 1995 y 1997, Ias auloiidades IegisIalivas y ejeculivas de Ia Unin
Luiopea (UL), conscienles de Ia inpoilancia ciecienle que lienen
lanlo Ia pioleccin de Ios deiechos y Iileilades fundanenlaIes, en
pailicuIai eI Deiecho a Ia Inlinidad, cono de Ia necesidad de
vialiIizai lodo piocesanienlo, lialanienlo, ciicuIacin y
leIeliansnisin de Ios dalos peisonaIes con niias aI nejoianienlo de
Ia sociedad y Ias econonas de Ios Lslados Mienlios, pulIican,
iespeclivanenle, Ia Diiecliva 95/46/CL
72
y Ia Diiecliva 97/66/CL.
La Iecluia de Ios consideiandos de Ia Diiecliva 95/46/CL es
exlienanenle eIocuenle y , an que paiezca excesivo, nos paiece
ieIevanle hacei su cila conpIela::Ccnsidcrandc quc |cs sis|cnas dc
%'(%(6*#/%& 4# 4(%&7 #7%S/ (, 7#'8*$*& 4#, B&61'#p [0# 4#1#/C $0(,[0*#'( [0#
7#( ,( /($*&/(,*4(4 & ,( '#7*4#/$*( 4# ,(7 M#'7&/(7 >I7*$(7C '#7M#%(' ,(7
,*1#'%(4#7 @ 4#'#$B&7 >0/4(6#/%(,#7 4# ,(7 M#'7&/(7 >I7*$(7 @C #/ M('%*$0,('C ,(

72
La Diiecliva 95/46/CL consliluye eI lexlo de iefeiencia, a escaIa euiopea,
en naleiia de Iioleccin de Dalos peisonaIes. Ciea un naico ieguIadoi deslinado a
eslalIecei un equiIiliio enlie un niveI eIevado de pioleccin de Ia vida piivada de Ias
peisonas y Ia Iilie ciicuIacin de dalos peisonaIes denlio de Ia Unin Luiopea (UL).
Con ese oljelo, Ia Diiecliva fija Iniles esliiclos paia Ia iecogida y uliIizacin de Ios


D/%*6*4(4C @ $&/%'*10*' (, M'&F'#7& #$&/?6*$& @ 7&$*(,C (, 4#7(''&,,& 4# ,&7
*/%#'$(61*&7C (7I $&6& (, 1*#/#7%(' 4# ,&7 */4*8*40&7p
O`P <&/7*4#'(/4& [0# #, #7%(1,#$*6*#/%& @ >0/$*&/(6*#/%& 4#, 6#'$(4&
*/%#'*&'C 4#/%'& 4#, $0(, #7%S F('(/%*N(4(C $&/ (''#F,& (, ('%I$0,& j 3 4#,
9'(%(4&C ,( ,*1'# $*'$0,($*?/ 4# 6#'$(/$I(7C M#'7&/(7C 7#'8*$*&7 @ $(M*%(,#7C
B($#/ /#$#7('*( /& 7?,& ,( ,*1'# $*'$0,($*?/ 4# 4(%&7 M#'7&/(,#7 4# 0/
:7%(4& 6*#61'& ( &%'&C 7*/& %(61*5/ ,( M'&%#$$*?/ 4# ,&7 4#'#$B&7
>0/4(6#/%(,#7 4# ,(7 M#'7&/(7p
OeP <&/7*4#'(/4& [0# 7# '#$0''# $(4( 8#N 6S7 #/ ,( <&60/*4(4 (,
%'(%(6*#/%& 4# 4(%&7 M#'7&/(,#7 #/ ,&7 4*>#'#/%#7 7#$%&'#7 4# ($%*8*4(4
#$&/?6*$( @ 7&$*(,p [0# #, (8(/$# 4# ,(7 %#$/&,&FI(7 4# ,( */>&'6($*?/
>($*,*%( $&/7*4#'(1,#6#/%# #, %'(%(6*#/%& @ #, */%#'$(61*& 4# 4*$B&7 4(%&7p
OhP <&/7*4#'(/4& [0# ,( */%#F'($*?/ #$&/?6*$( @ 7&$*(, '#70,%(/%# 4#,
#7%(1,#$*6*#/%& @ >0/$*&/(6*#/%& 4#, 6#'$(4& */%#'*&'C 4#>*/*4& #/ #,
('%I$0,& j 3 4#, 9'(%(4&C 8( ( *6M,*$(' /#$#7('*(6#/%# 0/ (06#/%&
/&%(1,# 4# ,&7 >,0G&7 %'(/7>'&/%#'*N&7 4# 4(%&7 M#'7&/(,#7 #/%'# %&4&7 ,&7
(F#/%#7 4# ,( 8*4( #$&/?6*$( @ 7&$*(, 4# ,&7 :7%(4&7 6*#61'&7C @( 7# %'(%#
4# (F#/%#7 Mf1,*$&7 & M'*8(4&7p [0# #, */%#'$(61*& 4# 4(%&7 M#'7&/(,#7
#/%'# #6M'#7(7 #7%(1,#$*4(7 #/ ,&7 4*>#'#/%#7 :7%(4&7 6*#61'&7
#;M#'*6#/%('S 0/ 4#7(''&,,&p [0# ,(7 (46*/*7%'($*&/#7 /($*&/(,#7 4# ,&7
4*>#'#/%#7 :7%(4&7 6*#61'&7C #/ (M,*$($*?/ 4#, )#'#$B& $&60/*%('*&C #7%S/
4#7%*/(4(7 ( $&,(1&'(' @ ( */%#'$(61*(' 4(%&7 M#'7&/(,#7 ( >*/ 4# $06M,*'
70 $&6#%*4& & #G#'$#' >0/$*&/#7 M&' $0#/%( 4# ,(7 (46*/*7%'($*&/#7 4# &%'&7
:7%(4&7 6*#61'&7C #/ #, 6('$& 4#, #7M($*& 7*/ >'&/%#'(7 [0# $&/7%*%0@# #,
6#'$(4& */%#'*&'p

dalos peisonaIes y soIicila Ia cieacin, en cada Lslado nienlio, de un oiganisno
nacionaI independienle encaigado de Ia pioleccin de Ios nencionados dalos


OiP <&/7*4#'(/4&C M&' ,& 4#6S7C [0# #, >&'%(,#$*6*#/%& 4# ,( $&&M#'($*?/
$*#/%I>*$( @ %5$/*$(C (7I $&6& #, #7%(1,#$*6*#/%& $&&'4*/(4& 4# /0#8(7 '#4#7
4# %#,#$&60/*$($*&/#7 #/ ,( <&60/*4(4 #;*F#/ @ >($*,*%(/ ,( $*'$0,($*?/
%'(/7>'&/%#'*N( 4# 4(%&7 M#'7&/(,#7p
OjP <&/7*4#'(/4& [0# ,(7 4*>#'#/$*(7 #/%'# ,&7 /*8#,#7 4# M'&%#$$*?/ 4# ,&7
4#'#$B&7 @ ,*1#'%(4#7 4# ,(7 M#'7&/(7 @C #/ M('%*$0,('C 4# ,( D/%*6*4(4C
F('(/%*N(4&7 #/ ,&7 :7%(4&7 6*#61'&7 M&' ,& [0# '#7M#$%( (, %'(%(6*#/%& 4#
4(%&7 M#'7&/(,#7C M0#4#/ *6M#4*' ,( %'(/76*7*?/ 4# 4*$B&7 4(%&7 4#,
%#''*%&'*& 4# 0/ :7%(4& 6*#61'& (, 4# &%'&p [0#C M&' ,& %(/%&C #7%(7
4*>#'#/$*(7 M0#4#/ $&/7%*%0*' 0/ &17%S$0,& M('( #, #G#'$*$*& 4# 0/( 7#'*# 4#
($%*8*4(4#7 #$&/?6*$(7 ( #7$(,( $&60/*%('*(C >(,7#(' ,( $&6M#%#/$*( #
*6M#4*' [0# ,(7 (46*/*7%'($*&/#7 $06M,(/ ,&7 $&6#%*4&7 [0# ,#7 */$061#/
#/ 8*'%04 4#, )#'#$B& $&60/*%('*&p [0# #7%(7 4*>#'#/$*(7 #/ ,&7 /*8#,#7 4#
M'&%#$$*?/ 7# 4#1#/ ( ,( 4*7M('*4(4 #;*7%#/%# #/%'# ,(7 4*7M&7*$*&/#7 ,#F(,#7C
'#F,(6#/%('*(7 @ (46*/*7%'(%*8(7 4# ,&7 :7%(4&7 6*#61'&7p
OkP <&/7*4#'(/4& [0#C M('( #,*6*/(' ,&7 &17%S$0,&7 ( ,( $*'$0,($*?/ 4#
4(%&7 M#'7&/(,#7C #, /*8#, 4# M'&%#$$*?/ 4# ,&7 4#'#$B&7 @ ,*1#'%(4#7 4# ,(7
M#'7&/(7C M&' ,& [0# 7# '#>*#'# (, %'(%(6*#/%& 4# 4*$B&7 4(%&7C 4#1# 7#'
#[0*8(,#/%# #/ %&4&7 ,&7 :7%(4&7 6*#61'&7p [0# #7# &1G#%*8&C #7#/$*(, M('(
#, 6#'$(4& */%#'*&'C /& M0#4# ,&F'('7# 6#4*(/%# ,( 6#'( ($%0($*?/ 4# ,&7
:7%(4&7 6*#61'&7C %#/*#/4& #/ $0#/%(C #/ M('%*$0,('C ,(7 F'(/4#7
4*>#'#/$*(7 #;*7%#/%#7 #/ ,( ($%0(,*4(4 #/%'# ,(7 ,#F*7,($*&/#7 /($*&/(,#7
(M,*$(1,#7 #/ ,( 6(%#'*( @ ,( /#$#7*4(4 4# $&&'4*/(' ,(7 ,#F*7,($*&/#7 4# ,&7
:7%(4&7 6*#61'&7 M('( [0# #, >,0G& %'(/7>'&/%#'*N& 4# 4(%&7 M#'7&/(,#7 7#(
'#F0,(4& 4# >&'6( $&B#'#/%# @ 4# $&/>&'6*4(4 $&/ #, &1G#%*8& 4#, 6#'$(4&
*/%#'*&' 4#>*/*4& #/ #, ('%I$0,& j 3 4#, 9'(%(4&p [0#C M&' %(/%&C #7 /#$#7('*&
[0# ,( <&60/*4(4 */%#'8#/F( M('( (M'&;*6(' ,(7 ,#F*7,($*&/#7p


OVP <&/7*4#'(/4& [0#C ( $(07( 4# ,( M'&%#$$*?/ #[0*8(,#/%# [0# '#70,%( 4#
,( (M'&;*6($*?/ 4# ,(7 ,#F*7,($*&/#7 /($*&/(,#7C ,&7 :7%(4&7 6*#61'&7 @(
/& M&4'S/ &17%($0,*N(' ,( ,*1'# $*'$0,($*?/ #/%'# #,,&7 4# 4(%&7 M#'7&/(,#7
M&' 6&%*8&7 4# M'&%#$$*?/ 4# ,&7 4#'#$B&7 @ ,*1#'%(4#7 4# ,(7 M#'7&/(7
>I7*$(7C @C #/ M('%*$0,('C 4#, )#'#$B& ( ,( D/%*6*4(4p [0# ,&7 :7%(4&7
6*#61'&7 4*7M&/4'S/ 4# 0/ 6('F#/ 4# 6(/*&1'( 4#, $0(, M&4'S/ 7#'8*'7#C
#/ #, $&/%#;%& 4# ,( (M,*$($*?/ 4# ,( M'#7#/%# )*'#$%*8(C ,&7 */%#',&$0%&'#7
#$&/?6*$&7 @ 7&$*(,#7p [0# ,&7 :7%(4&7 6*#61'&7 M&4'S/C M&' ,& %(/%&C
M'#$*7(' #/ 70 4#'#$B& /($*&/(, ,(7 $&/4*$*&/#7 F#/#'(,#7 4# ,*$*%04 4#,
%'(%(6*#/%& 4# 4(%&7p [0#C (, ($%0(' (7IC ,&7 :7%(4&7 6*#61'&7 M'&$0'('S/
6#G&'(' ,( M'&%#$$*?/ [0# M'&M&'$*&/( 70 ,#F*7,($*?/ #/ ,( ($%0(,*4(4p [0#C
4#/%'& 4# ,&7 ,I6*%#7 4# 4*$B& 6('F#/ 4# 6(/*&1'( @ 4# $&/>&'6*4(4 $&/ #,
)#'#$B& $&60/*%('*&C M&4'S/ 70'F*' 4*7M('*4(4#7 #/ ,( (M,*$($*?/ 4# ,(
M'#7#/%# )*'#$%*8(C @ [0# #,,& M&4'S %#/#' '#M#'$07*&/#7 #/ ,( $*'$0,($*?/
4# 4(%&7 %(/%& #/ #, */%#'*&' 4# 0/ :7%(4& 6*#61'& $&6& #/ ,( <&60/*4(4p
OXYP <&/7*4#'(/4& [0# ,(7 ,#F*7,($*&/#7 /($*&/(,#7 '#,(%*8(7 (, %'(%(6*#/%&
4# 4(%&7 M#'7&/(,#7 %*#/#/ M&' &1G#%& F('(/%*N(' #, '#7M#%& 4# ,&7 4#'#$B&7 @
,*1#'%(4#7 >0/4(6#/%(,#7C M('%*$0,('6#/%# 4#, 4#'#$B& (, '#7M#%& 4# ,( 8*4(
M'*8(4( '#$&/&$*4& #/ #, ('%I$0,& k 4#, <&/8#/*& :0'&M#& M('( ,(
Q'&%#$$*?/ 4# ,&7 )#'#$B&7 a06(/&7 @ 4# ,(7 =*1#'%(4#7 J0/4(6#/%(,#7C
(7I $&6& #/ ,&7 M'*/$*M*&7 F#/#'(,#7 4#, )#'#$B& $&60/*%('*&p [0#C M&' ,&
%(/%&C ,( (M'&;*6($*?/ 4# 4*$B(7 ,#F*7,($*&/#7 /& 4#1# $&/40$*' ( 0/(
4*76*/0$*?/ 4# ,( M'&%#$$*?/ [0# F('(/%*N(/ 7*/& [0#C M&' #, $&/%'('*&C
4#1# %#/#' M&' &1G#%& (7#F0'(' 0/ (,%& /*8#, 4# M'&%#$$*?/ 4#/%'& 4# ,(
<&60/*4(4p
OXXP <&/7*4#'(/4& [0# ,&7 M'*/$*M*&7 4# ,( M'&%#$$*?/ 4# ,&7 4#'#$B&7 @
,*1#'%(4#7 4# ,(7 M#'7&/(7 @C #/ M('%*$0,('C 4#, '#7M#%& 4# ,( D/%*6*4(4C


$&/%#/*4&7 #/ ,( M'#7#/%# )*'#$%*8(C M'#$*7(/ @ (6M,I(/ ,&7 4#, <&/8#/*&
4# Zk 4# #/#'& 4# XVkX 4#, <&/7#G& 4# :0'&M( M('( ,( M'&%#$$*?/ 4# ,(7
M#'7&/(7 #/ ,& [0# '#7M#$%( (, %'(%(6*#/%& (0%&6(%*N(4& 4# ,&7 4(%&7
M#'7&/(,#7p
OXZP <&/7*4#'(/4& [0# ,&7 M'*/$*M*&7 4# ,( M'&%#$$*?/ 4#1#/ (M,*$('7# (
%&4&7 ,&7 %'(%(6*#/%&7 4# 4(%&7 M#'7&/(,#7 $0(/4& ,(7 ($%*8*4(4#7 4#,
'#7M&/7(1,# 4#, %'(%(6*#/%& #/%'#/ #/ #, S61*%& 4# (M,*$($*?/ 4#, )#'#$B&
$&60/*%('*&p [0# 4#1# #;$,0*'7# #, %'(%(6*#/%& 4# 4(%&7 #>#$%0(4& M&' 0/(
M#'7&/( >I7*$( #/ #, #G#'$*$*& 4# ($%*8*4(4#7 #;$,07*8(6#/%# M#'7&/(,#7 &
4&657%*$(7C $&6& ,( $&''#7M&/4#/$*( @ ,( ,,#8(/N( 4# 0/ '#M#'%&'*& 4#
4*'#$$*&/#7p
OX`P <&/7*4#'(/4& [0# ,(7 ($%*8*4(4#7 ( [0# 7# '#>*#'#/ ,&7 %I%0,&7 d @ dD
4#, 9'(%(4& 4# ,( A/*?/ :0'&M#( '#,(%*8&7 ( ,( 7#F0'*4(4 Mf1,*$(C ,(
4#>#/7(C ,( 7#F0'*4(4 4#, :7%(4& @ ,(7 ($%*8*4(4#7 4#, :7%(4& #/ #, S61*%&
M#/(, /& #7%S/ $&6M'#/4*4(7 #/ #, S61*%& 4# (M,*$($*?/ 4#, )#'#$B&
$&60/*%('*&C 7*/ M#'G0*$*& 4# ,(7 &1,*F($*&/#7 [0# */$061#/ ( ,&7 :7%(4&7
6*#61'&7 $&/ (''#F,& (, (M('%(4& Z 4#, ('%I$0,& hi @ ( ,&7 ('%I$0,&7 hj @
XYY 3 4#, 9'(%(4&p [0# #, %'(%(6*#/%& 4# ,&7 4(%&7 4# $('S$%#' M#'7&/(, [0#
7#( /#$#7('*& M('( ,( 7(,8(F0('4*( 4#, 1*#/#7%(' #$&/?6*$& 4#, :7%(4& /&
#7%S $&6M'#/4*4& #/ #, S61*%& 4# (M,*$($*?/ 4# ,( M'#7#/%# )*'#$%*8( #/ ,&7
$(7&7 #/ [0# 4*$B& %'(%(6*#/%& #7%5 '#,($*&/(4& $&/ ,( 7#F0'*4(4 4#,
:7%(4&p
OXeP <&/7*4#'(/4& [0#C B(1*4( $0#/%( 4# ,( *6M&'%(/$*( [0#C #/ #, 6('$&
4# ,( 7&$*#4(4 4# ,( */>&'6($*?/C '#8*7%# #, ($%0(, 4#7(''&,,& 4# ,(7 %5$/*$(7
M('( $(M%('C %'(/76*%*'C 6(/#G('C '#F*7%'('C $&/7#'8(' & $&60/*$(' ,&7
4(%&7 '#,(%*8&7 ( ,(7 M#'7&/(7 >I7*$(7 $&/7%*%0*4&7 M&' 7&/*4& # *6(F#/C ,(


M'#7#/%# )*'#$%*8( B(1'S 4# (M,*$('7# ( ,&7 %'(%(6*#/%&7 [0# (>#$%(/ (
4*$B&7 4(%&7p
OXhP <&/7*4#'(/4& [0# ,&7 %'(%(6*#/%&7 [0# (>#$%(/ ( 4*$B&7 4(%&7 7?,&
[0#4(/ (6M('(4&7 M&' ,( M'#7#/%# )*'#$%*8( $0(/4& #7%S/ (0%&6(%*N(4&7 &
$0(/4& ,&7 4(%&7 ( [0# 7# '#>*#'#/ 7# #/$0#/%'(/ $&/%#/*4&7 & 7# 4#7%*/(/ (
#/$&/%'('7# $&/%#/*4&7 #/ 0/ ('$B*8& #7%'0$%0'(4& 7#Ff/ $'*%#'*&7
#7M#$I>*$&7 '#,(%*8&7 ( ,(7 M#'7&/(7C ( >*/ 4# [0# 7# M0#4( ($$#4#' >S$*,6#/%#
( ,&7 4(%&7 4# $('S$%#' M#'7&/(, 4# [0# 7# %'(%(p
OXiP <&/7*4#'(/4& [0# ,&7 %'(%(6*#/%&7 4# 4(%&7 $&/7%*%0*4&7 M&' 7&/*4& #
*6(F#/C $&6& ,&7 4# ,( 8*F*,(/$*( M&' 8*4#&$S6('(C /& #7%S/ $&6M'#/4*4&7
#/ #, S61*%& 4# (M,*$($*?/ 4# ,( M'#7#/%# )*'#$%*8( $0(/4& 7# (M,*$(/ $&/
>*/#7 4# 7#F0'*4(4 Mf1,*$(C 4#>#/7(C 7#F0'*4(4 4#, :7%(4& & M('( #, #G#'$*$*&
4# ,(7 ($%*8*4(4#7 4#, :7%(4& '#,($*&/(4(7 $&/ S61*%&7 4#, 4#'#$B& M#/(, &
M('( #, #G#'$*$*& 4# &%'(7 ($%*8*4(4#7 [0# /& #7%S/ $&6M'#/4*4&7 #/ #,
S61*%& 4# (M,*$($*?/ 4#, )#'#$B& $&60/*%('*&p
OXjP <&/7*4#'(/4& [0# #/ ,& [0# '#7M#$%( (, %'(%(6*#/%& 4#, 7&/*4& @ 4# ,(
*6(F#/ (M,*$(4&7 $&/ >*/#7 M#'*&4I7%*$&7 & 4# #;M'#7*?/ ,*%#'('*( & ('%I7%*$(C
#/ M('%*$0,(' #/ #, 7#$%&' (04*&8*70(,C ,&7 M'*/$*M*&7 4# ,( )*'#$%*8( 7#
(M,*$(/ 4# >&'6( '#7%'*/F*4( 7#Ff/ ,& 4*7M0#7%& #/ (, ('%I$0,& Vp
OXkP <&/7*4#'(/4& [0#C M('( #8*%(' [0# 0/( M#'7&/( 7#( #;$,0*4( 4# ,(
M'&%#$$*?/ F('(/%*N(4( M&' ,( M'#7#/%# )*'#$%*8(C #7 /#$#7('*& [0# %&4&
%'(%(6*#/%& 4# 4(%&7 M#'7&/(,#7 #>#$%0(4& #/ ,( <&60/*4(4 '#7M#%# ,(
,#F*7,($*?/ 4# 0/& 4# 707 :7%(4&7 6*#61'&7p [0#C ( #7%# '#7M#$%&C '#70,%(
$&/8#/*#/%# 7&6#%#' #, %'(%(6*#/%& 4# 4(%&7 #>#$%0(4&7 M&' $0(,[0*#'
M#'7&/( [0# ($%f# 1(G& ,( (0%&'*4(4 4#, '#7M&/7(1,# 4#, %'(%(6*#/%&


#7%(1,#$*4& #/ 0/ :7%(4& 6*#61'& ( ,( (M,*$($*?/ 4# ,( ,#F*7,($*?/ 4# %(,
:7%(4&p
OXVP <&/7*4#'(/4& [0# #, #7%(1,#$*6*#/%& #/ #, %#''*%&'*& 4# 0/ :7%(4&
6*#61'& *6M,*$( #, #G#'$*$*& #>#$%*8& @ '#(, 4# 0/( ($%*8*4(4 6#4*(/%#
0/( */7%(,($*?/ #7%(1,#p [0# ,( >&'6( G0'I4*$( 4# 4*$B& #7%(1,#$*6*#/%&C
7#( 0/( 7*6M,# 70$0'7(, & 0/( #6M'#7( >*,*(, $&/ M#'7&/(,*4(4 G0'I4*$(C
/& #7 0/ >($%&' 4#%#'6*/(/%# (, '#7M#$%&p [0# $0(/4& 0/ 6*76&
'#7M&/7(1,# #7%5 #7%(1,#$*4& #/ #, %#''*%&'*& 4# 8('*&7 :7%(4&7 6*#61'&7C
#/ M('%*$0,(' M&' 6#4*& 4# 0/( #6M'#7( >*,*(,C 4#1# F('(/%*N('C #/
M('%*$0,(' M('( #8*%(' [0# 7# #,04( ,( /&'6(%*8( (M,*$(1,#C [0# $(4( 0/&
4# ,&7 #7%(1,#$*6*#/%&7 $06M,( ,(7 &1,*F($*&/#7 *6M0#7%(7 M&' #,
)#'#$B& /($*&/(, (M,*$(1,# ( #7%(7 ($%*8*4(4#7p
OZYP <&/7*4#'(/4& [0# #, B#$B& 4# [0# #, '#7M&/7(1,# 4#, %'(%(6*#/%& 4#
4(%&7 #7%5 #7%(1,#$*4& #/ 0/ M(I7 %#'$#'& /& 4#1# &17%($0,*N(' ,(
M'&%#$$*?/ 4# ,(7 M#'7&/(7 $&/%#6M,(4( #/ ,( M'#7#/%# )*'#$%*8(p [0# #/
#7%&7 $(7&7 #, %'(%(6*#/%& 4# 4(%&7 4#1# '#F*'7# M&' ,( ,#F*7,($*?/ 4#,
:7%(4& 6*#61'& #/ #, [0# 7# 01*[0#/ ,&7 6#4*&7 0%*,*N(4&7 @ 4#1#/
(4&M%('7# F('(/%I(7 M('( [0# 7# '#7M#%#/ #/ ,( M'S$%*$( ,&7 4#'#$B&7 @
&1,*F($*&/#7 $&/%#6M,(4(7 #/ ,( M'#7#/%# )*'#$%*8(p
OZXP <&/7*4#'(/4& [0# ,( M'#7#/%# )*'#$%*8( /& (>#$%( ( ,(7 /&'6(7 4#
%#''*%&'*(,*4(4 (M,*$(1,#7 #/ 6(%#'*( M#/(,p
OZZP <&/7*4#'(/4& [0# ,&7 :7%(4&7 6*#61'&7 M'#$*7('S/ #/ 70
,#F*7,($*?/ & #/ ,( (M,*$($*?/ 4# ,(7 4*7M&7*$*&/#7 (4&M%(4(7 #/ 8*'%04 4#
,( M'#7#/%# )*'#$%*8( ,(7 $&/4*$*&/#7 F#/#'(,#7 4# ,*$*%04 4#, %'(%(6*#/%&
4# 4(%&7p [0#C #/ M('%*$0,('C #, ('%I$0,& h #/ '#,($*?/ $&/ ,&7 ('%I$0,&7 j
@ kC &>'#$# ( ,&7 :7%(4&7 6*#61'&7 ,( M&7*1*,*4(4 4# M'#8#'C


*/4#M#/4*#/%#6#/%# 4# ,(7 /&'6(7 F#/#'(,#7C $&/4*$*&/#7 #7M#$*(,#7 4#
%'(%(6*#/%& 4# 4(%&7 #/ 7#$%&'#7 #7M#$I>*$&7C (7I $&6& M('( ,(7 4*8#'7(7
$(%#F&'I(7 4# 4(%&7 $&/%#6M,(4(7 #/ #, ('%I$0,& kp
OZ`P <&/7*4#'(/4& [0# ,&7 :7%(4&7 6*#61'&7 #7%S/ >($0,%(4&7 M('(
F('(/%*N(' ,( M'&%#$$*?/ 4# ,(7 M#'7&/(7 %(/%& 6#4*(/%# 0/( ,#@ F#/#'(,
'#,(%*8( ( ,( M'&%#$$*?/ 4# ,(7 M#'7&/(7 '#7M#$%& 4#, %'(%(6*#/%& 4# ,&7
4(%&7 4# $('S$%#' M#'7&/(, $&6& 6#4*(/%# ,#@#7 7#$%&'*(,#7C $&6& ,(7
'#,(%*8(7 ( ,&7 */7%*%0%&7 #7%(4I7%*$&7p
OZeP <&/7*4#'(/4& [0# ,(7 ,#F*7,($*&/#7 '#,(%*8(7 ( ,( M'&%#$$*?/ 4# ,(7
M#'7&/(7 G0'I4*$(7 '#7M#$%& 4#, %'(%(6*#/%& 4# ,&7 4(%&7 [0# ,(7
$&/$*#'/(/ /& 7&/ &1G#%& 4# ,( M'#7#/%# )*'#$%*8(p
OZhP <&/7*4#'(/4& [0# ,&7 M'*/$*M*&7 4# ,( M'&%#$$*?/ %*#/#/ 70
#;M'#7*?/C M&' 0/( M('%#C #/ ,(7 4*7%*/%(7 &1,*F($*&/#7 [0# */$061#/ (
,(7 M#'7&/(7C (0%&'*4(4#7 Mf1,*$(7C #6M'#7(7C (F#/$*(7 0 &%'&7
&'F(/*76&7 [0# #>#$%f#/ %'(%(6*#/%&72 &1,*F($*&/#7 '#,(%*8(7C #/
M('%*$0,('C ( ,( $(,*4(4 4# ,&7 4(%&7C ,( 7#F0'*4(4 %5$/*$(C ,( /&%*>*$($*?/
( ,(7 (0%&'*4(4#7 4# $&/%'&, @ ,(7 $*'$0/7%(/$*(7 #/ ,(7 [0# 7# M0#4#
#>#$%0(' #, %'(%(6*#/%&2 @C M&' &%'( M('%#C #/ ,&7 4#'#$B&7 &%&'F(4&7 ( ,(7
M#'7&/(7 $0@&7 4(%&7 7#(/ &1G#%& 4# %'(%(6*#/%& 4# 7#' */>&'6(4(7
($#'$( 4# 4*$B& %'(%(6*#/%&C 4# M&4#' ($$#4#' ( ,&7 4(%&7C 4# M&4#'
7&,*$*%(' 70 '#$%*>*$($*?/ & */$,07& 4# &M&/#'7# ( 70 %'(%(6*#/%& #/
4#%#'6*/(4(7 $*'$0/7%(/$*(7p
OZiP <&/7*4#'(/4& [0# ,&7 M'*/$*M*&7 4# ,( M'&%#$$*?/ 4#1#'S/ (M,*$('7#
( $0(,[0*#' */>&'6($*?/ '#,(%*8( ( 0/( M#'7&/( *4#/%*>*$(4( &
*4#/%*>*$(1,#p [0#C M('( 4#%#'6*/(' 7* 0/( M#'7&/( #7 *4#/%*>*$(1,#C B(@
[0# $&/7*4#'(' #, $&/G0/%& 4# ,&7 6#4*&7 [0# M0#4(/ 7#' '(N&/(1,#6#/%#


0%*,*N(4&7 M&' #, '#7M&/7(1,# 4#, %'(%(6*#/%& & M&' $0(,[0*#' &%'(
M#'7&/(C M('( *4#/%*>*$(' ( 4*$B( M#'7&/(p [0# ,&7 M'*/$*M*&7 4# ,(
M'&%#$$*?/ /& 7# (M,*$('S/ ( ([0#,,&7 4(%&7 B#$B&7 (/?/*6&7 4# 6(/#'(
%(, [0# @( /& 7#( M&7*1,# *4#/%*>*$(' (, */%#'#7(4&p [0# ,&7 $?4*F&7 4#
$&/40$%( $&/ (''#F,& (, ('%I$0,& Zj M0#4#/ $&/7%*%0*' 0/ #,#6#/%& f%*,
M('( M'&M&'$*&/(' */4*$($*&/#7 7&1'# ,&7 6#4*&7 F'($*(7 ( ,&7 $0(,#7 ,&7
4(%&7 M0#4#/ B($#'7# (/?/*6&7 @ $&/7#'8('7# 4# >&'6( %(, [0# *6M*4(
*4#/%*>*$(' (, */%#'#7(4&p
OZjP <&/7*4#'(/4& [0# ,( M'&%#$$*?/ 4# ,(7 M#'7&/(7 4#1# (M,*$('7# %(/%&
(, %'(%(6*#/%& (0%&6S%*$& 4# 4(%&7 $&6& ( 70 %'(%(6*#/%& 6(/0(,p [0#
#, (,$(/$# 4# #7%( M'&%#$$*?/ /& 4#1# 4#M#/4#'C #/ #>#$%&C 4# ,(7 %5$/*$(7
0%*,*N(4(7C M0#7 ,( $&/%'('*& 4('I( ,0F(' ( '*#7F&7 F'(8#7 4# #,07*?/p [0#C
/& &17%(/%#C M&' ,& [0# '#7M#$%( (, %'(%(6*#/%& 6(/0(,C ,( M'#7#/%#
)*'#$%*8( 7?,& (1('$( ,&7 >*$B#'&7C @ /& 7# (M,*$( ( ,(7 $('M#%(7 [0# /&
#7%S/ #7%'0$%0'(4(7p [0#C #/ M('%*$0,('C #, $&/%#/*4& 4# 0/ >*$B#'& 4#1#
#7%'0$%0'('7# $&/>&'6# ( $'*%#'*&7 #7M#$I>*$&7 '#,(%*8&7 ( ,(7 M#'7&/(7C
[0# M#'6*%(/ ($$#4#' >S$*,6#/%# ( ,&7 4(%&7 M#'7&/(,#7p [0#C 4#
$&/>&'6*4(4 $&/ ,( 4#>*/*$*?/ [0# '#$&F# ,( ,#%'( $P 4#, ('%I$0,& ZC ,&7
4*7%*/%&7 $'*%#'*&7 [0# M#'6*%#/ 4#%#'6*/(' ,&7 #,#6#/%&7 4# 0/
$&/G0/%& #7%'0$%0'(4& 4# 4(%&7 4# $('S$%#' M#'7&/(, @ ,&7 4*7%*/%&7
$'*%#'*&7 [0# '#F0,(/ #, ($$#7& ( 4*$B& $&/G0/%& 4# 4(%&7 M0#4#/ 7#'
4#>*/*4&7 M&' $(4( :7%(4& 6*#61'&p [0#C ,(7 $('M#%(7 @ $&/G0/%&7 4#
$('M#%(7C (7I $&6& 707 M&'%(4(7C [0# /& #7%5/ #7%'0$%0'(4(7 $&/>&'6# (
$'*%#'*&7 #7M#$I>*$&7 /& #7%S/ $&6M'#/4*4(7 #/ /*/Ff/ $(7& #/ #, S61*%&
4# (M,*$($*?/ 4# ,( M'#7#/%# )*'#$%*8(p
OZkP <&/7*4#'(/4& [0# %&4& %'(%(6*#/%& 4# 4(%&7 M#'7&/(,#7 4#1#
#>#$%0('7# 4# >&'6( ,I$*%( @ ,#(, $&/ '#7M#$%& (, */%#'#7(4&p [0# 4#1#


'#>#'*'7#C #/ M('%*$0,('C ( 4(%&7 (4#$0(4&7C M#'%*/#/%#7 @ /& #;$#7*8&7 #/
'#,($*?/ $&/ ,&7 &1G#%*8&7 M#'7#F0*4&7p [0# #7%&7 &1G#%*8&7 B(/ 4# 7#'
#;M,I$*%&7 @ ,#FI%*6&7C @ 4#1#/ #7%(' 4#%#'6*/(4&7 #/ #, 6&6#/%& 4#
&1%#/#' ,&7 4(%&7p [0# ,&7 &1G#%*8&7 4# ,&7 %'(%(6*#/%&7 M&7%#'*&'#7 ( ,(
&1%#/$*?/ /& M0#4#/ 7#' */$&6M(%*1,#7 $&/ ,&7 &1G#%*8&7 &'*F*/(,6#/%#
#7M#$*>*$(4&7p
OZVP <&/7*4#'(/4& [0# #, %'(%(6*#/%& 0,%#'*&' 4# 4(%&7 M#'7&/(,#7C $&/
>*/#7 B*7%?'*$&7C #7%(4I7%*$&7 & $*#/%I>*$&7 /& 4#1# M&' ,& F#/#'(,
$&/7*4#'('7# */$&6M(%*1,# $&/ ,&7 &1G#%*8&7 M('( ,&7 [0# 7# '#$&F*#'&/ ,&7
4(%&7C 7*#6M'# @ $0(/4& ,&7 :7%(4&7 6*#61'&7 #7%(1,#N$(/ ,(7 F('(/%I(7
(4#$0(4(7p [0# 4*$B(7 F('(/%I(7 4#1#'S/ *6M#4*' [0# 4*$B&7 4(%&7 7#(/
0%*,*N(4&7 M('( %&6(' 6#4*4(7 & 4#$*7*&/#7 $&/%'( $0(,[0*#' M#'7&/(p
O`YP <&/7*4#'(/4& [0# M('( 7#' ,I$*%& #, %'(%(6*#/%& 4# 4(%&7 M#'7&/(,#7
4#1# 1(7('7# (4#6S7 #/ #, $&/7#/%*6*#/%& 4#, */%#'#7(4& & 7#' /#$#7('*&
$&/ 8*7%(7 ( ,( $#,#1'($*?/ & #G#$0$*?/ 4# 0/ $&/%'(%& [0# &1,*F0# (,
*/%#'#7(4&C & M('( ,( &17#'8(/$*( 4# 0/( &1,*F($*?/ ,#F(, & M('( #,
$06M,*6*#/%& 4# 0/( 6*7*?/ 4# */%#'57 Mf1,*$& & M('( #, #G#'$*$*& 4# ,(
(0%&'*4(4 Mf1,*$( & */$,07& M('( ,( '#(,*N($*?/ 4# 0/ */%#'57 ,#FI%*6& 4#
0/( M#'7&/(C 7*#6M'# [0# /& M'#8(,#N$(/ ,&7 */%#'#7#7 & ,&7 4#'#$B&7 @
,*1#'%(4#7 4#, */%#'#7(4&p [0#C #/ M('%*$0,('C M('( (7#F0'(' #, #[0*,*1'*&
4# ,&7 */%#'#7#7 #/ G0#F&C F('(/%*N(/4& ( ,( 8#N 0/( $&6M#%#/$*(
#>#$%*8(C ,&7 :7%(4&7 6*#61'&7 M0#4#/ M'#$*7(' ,(7 $&/4*$*&/#7 #/ ,(7
[0# 7# M&4'S/ 0%*,*N(' @ $&60/*$(' ( %#'$#'&7 4(%&7 4# $('S$%#' M#'7&/(,C
#/ #, 4#7#6M#g& 4# ($%*8*4(4#7 ,#FI%*6(7 4# F#7%*?/ &'4*/('*( 4#
#6M'#7(7 @ &%'(7 #/%*4(4#7p [0# ,&7 :7%(4&7 6*#61'&7 M0#4#/ (7*6*76&
#7%(1,#$#' M'#8*(6#/%# ,(7 $&/4*$*&/#7 #/ [0# M0#4#/ #>#$%0('7#
$&60/*$($*&/#7 4# 4(%&7 M#'7&/(,#7 ( %#'$#'&7 $&/ >*/#7 4# M'&7M#$$*?/


$&6#'$*(, & 4# M'&7M#$$*?/ '#(,*N(4( M&' 0/( */7%*%0$*?/ 1#/5>*$( 0 &%'(7
(7&$*($*&/#7 & >0/4($*&/#7C M&' #G#6M,& 4# $('S$%#' M&,I%*$&C 4#/%'& 4#,
'#7M#%& 4# ,(7 4*7M&7*$*&/#7 [0# M#'6*%#/ ( ,&7 */%#'#7(4&7 &M&/#'7#C 7*/
(,#F(' ,&7 6&%*8&7 @ 7*/ F(7%&7C (, %'(%(6*#/%& 4# ,&7 4(%&7 [0# ,#7
$&/$*#'/(/p
O`XP <&/7*4#'(/4& [0# 0/ %'(%(6*#/%& 4# 4(%&7 M#'7&/(,#7 4#1#
#7%*6('7# ,I$*%& $0(/4& 7# #>#$%f( $&/ #, >*/ 4# M'&%#F#' 0/ */%#'57
#7#/$*(, M('( ,( 8*4( 4#, */%#'#7(4&p
O`ZP <&/7*4#'(/4& [0# $&''#7M&/4# ( ,(7 ,#F*7,($*&/#7 /($*&/(,#7
4#%#'6*/(' 7* #, '#7M&/7(1,# 4#, %'(%(6*#/%& [0# %*#/# $&/>#'*4( 0/(
6*7*?/ 4# */%#'57 Mf1,*$& & */B#'#/%# (, #G#'$*$*& 4#, M&4#' Mf1,*$&C 4#1#
7#' 0/( (46*/*7%'($*?/ Mf1,*$( 0 &%'( M#'7&/( 4# 4#'#$B& Mf1,*$& &
M'*8(4&C $&6& M&' #G#6M,& 0/( (7&$*($*?/ M'&>#7*&/(,p
O``P <&/7*4#'(/4&C M&' ,& 4#6S7C [0# ,&7 4(%&7 [0# M&' 70 /(%0'(,#N(
M0#4(/ (%#/%(' $&/%'( ,(7 ,*1#'%(4#7 >0/4(6#/%(,#7 & ,( D/%*6*4(4 /&
4#1#/ 7#' &1G#%& 4# %'(%(6*#/%& (,F0/&C 7(,8& #/ $(7& 4# [0# #,
*/%#'#7(4& B(@( 4(4& 70 $&/7#/%*6*#/%& #;M,I$*%&p [0# 4#1#'S/ $&/7%('
4# >&'6( #;M,I$*%( ,(7 #;$#M$*&/#7 ( #7%( M'&B*1*$*?/ M('( /#$#7*4(4#7
#7M#$I>*$(7C #/ M('%*$0,(' $0(/4& #, %'(%(6*#/%& 4# 4*$B&7 4(%&7 7# '#(,*$#
$&/ >*/#7 '#,($*&/(4&7 $&/ ,( 7(,04C M&' M('%# 4# M#'7&/(7 >I7*$(7
7&6#%*4(7 ( 0/( &1,*F($*?/ ,#F(, 4# 7#$'#%& M'&>#7*&/(,C & M('(
($%*8*4(4#7 ,#FI%*6(7 M&' M('%# 4# $*#'%(7 (7&$*($*&/#7 & >0/4($*&/#7
$0@& &1G#%*8& 7#( B($#' M&7*1,# #, #G#'$*$*& 4# ,*1#'%(4#7 >0/4(6#/%(,#7p
O`eP <&/7*4#'(/4& [0# %(61*5/ 7# 4#1#'S (0%&'*N(' ( ,&7 :7%(4&7
6*#61'&7C $0(/4& #7%5 G07%*>*$(4& M&' '(N&/#7 4# */%#'57 Mf1,*$&
*6M&'%(/%#C ( B($#' #;$#M$*&/#7 ( ,( M'&B*1*$*?/ 4# %'(%(' $(%#F&'I(7


7#/7*1,#7 4# 4(%&7 #/ 7#$%&'#7 $&6& ,( 7(,04 Mf1,*$( @ ,( M'&%#$$*?/
7&$*(,C M('%*$0,('6#/%# #/ ,& '#,(%*8& ( ,( F('(/%I( 4# ,( $(,*4(4 @ ,(
'#/%(1*,*4(4C (7I $&6& ,&7 M'&$#4*6*#/%&7 0%*,*N(4&7 M('( '#7&,8#' ,(7
'#$,(6($*&/#7 4# M'#7%($*&/#7 @ 4# 7#'8*$*&7 #/ #, '5F*6#/ 4#, 7#F0'&
#/>#'6#4(4C ,( */8#7%*F($*?/ $*#/%I>*$( @ ,(7 #7%(4I7%*$(7 Mf1,*$(7p [0# (
#,,&7 $&''#7M&/4#C /& &17%(/%#C M'#8#' ,(7 F('(/%I(7 (M'&M*(4(7 @
#7M#$I>*$(7 ( ,&7 >*/#7 4# M'&%#F#' ,&7 4#'#$B&7 >0/4(6#/%(,#7 @ ,( 8*4(
M'*8(4( 4# ,(7 M#'7&/(7p
O`hP <&/7*4#'(/4&C (4#6S7C [0# #, %'(%(6*#/%& 4# 4(%&7 M#'7&/(,#7 M&'
M('%# 4# ,(7 (0%&'*4(4#7 Mf1,*$(7 $&/ >*/#7C #7%(1,#$*4&7 #/ #, )#'#$B&
$&/7%*%0$*&/(, & #/ #, )#'#$B& */%#'/($*&/(, Mf1,*$&C 4# (7&$*($*&/#7
'#,*F*&7(7 '#$&/&$*4(7 &>*$*(,6#/%#C 7# '#(,*N( M&' 6&%*8&7 *6M&'%(/%#7
4# */%#'57 Mf1,*$&p
O`iP <&/7*4#'(/4& [0#C 7* #/ #, 6('$& 4# ($%*8*4(4#7 '#,($*&/(4(7 $&/
,(7 #,#$$*&/#7C #, >0/$*&/(6*#/%& 4#, 7*7%#6( 4#6&$'S%*$& #/ (,F0/&7
:7%(4&7 6*#61'&7 #;*F# [0# ,&7 M('%*4&7 M&,I%*$&7 '#$(1#/ 4(%&7 7&1'# ,(
*4#&,&FI( M&,I%*$( 4# ,&7 $*04(4(/&7C M&4'S (0%&'*N('7# #, %'(%(6*#/%& 4#
#7%&7 4(%&7 M&' 6&%*8&7 *6M&'%(/%#7 4# */%#'57 Mf1,*$&C 7*#6M'# [0# 7#
#7%(1,#N$(/ ,(7 F('(/%I(7 (4#$0(4(7p
O`jP <&/7*4#'(/4& [0# M('( #, %'(%(6*#/%& 4# 4(%&7 M#'7&/(,#7 $&/ >*/#7
M#'*&4I7%*$&7 & 4# #;M'#7*?/ ('%I7%*$( & ,*%#'('*(C #/ M('%*$0,(' #/ #,
7#$%&' (04*&8*70(,C 4#1#/ M'#8#'7# #;$#M$*&/#7 & '#7%'*$$*&/#7 4#
4#%#'6*/(4(7 4*7M&7*$*&/#7 4# ,( M'#7#/%# )*'#$%*8( 7*#6M'# [0#
'#70,%#/ /#$#7('*(7 M('( $&/$*,*(' ,&7 4#'#$B&7 >0/4(6#/%(,#7 4# ,(
M#'7&/( $&/ ,( ,*1#'%(4 4# #;M'#7*?/ @C #/ M('%*$0,('C ,( ,*1#'%(4 4#
'#$*1*' & $&60/*$(' */>&'6($*&/#7C %(, @ $&6& 7# F('(/%*N( #/ #, ('%I$0,&
XY 4#, <&/8#/*& :0'&M#& M('( ,( Q'&%#$$*?/ 4# ,&7 )#'#$B&7 a06(/&7 @


4# ,(7 =*1#'%(4#7 J0/4(6#/%(,#7p [0# M&' ,& %(/%&C M('( M&/4#'(' #7%&7
4#'#$B&7 >0/4(6#/%(,#7C $&''#7M&/4# ( ,&7 :7%(4&7 6*#61'&7 M'#8#' ,(7
#;$#M$*&/#7 @ ,(7 '#7%'*$$*&/#7 /#$#7('*(7 #/ ,& '#,(%*8& ( ,(7 6#4*4(7
F#/#'(,#7 7&1'# ,( ,#F(,*4(4 4#, %'(%(6*#/%& 4# 4(%&7C ,(7 6#4*4(7 7&1'#
,( %'(/7>#'#/$*( 4# 4(%&7 ( %#'$#'&7 M(I7#7 @ ,(7 $&6M#%#/$*(7 4# ,(7
(0%&'*4(4#7 4# $&/%'&, 7*/ [0# #7%& 4#1( */40$*'C 7*/ #61('F&C ( ,&7
:7%(4&7 6*#61'&7 ( M'#8#' #;$#M$*&/#7 ( ,(7 6#4*4(7 [0# F('(/%*$#/ ,(
7#F0'*4(4 4#, %'(%(6*#/%&p [0#C *F0(,6#/%#C 4#1#'I( $&/$#4#'7# ( ,(
(0%&'*4(4 4# $&/%'&, '#7M&/7(1,# #/ ,( 6(%#'*( (, 6#/&7 0/( 7#'*# 4#
$&6M#%#/$*(7 ( M&7%#'*&'* $&6& M&' #G#6M,& M01,*$(' M#'*?4*$(6#/%# 0/
*/>&'6# (, '#7M#$%& & 1*#/ */*$*(' M'&$#4*6*#/%&7 ,#F(,#7 (/%# ,(7
(0%&'*4(4#7 G04*$*(,#7p
O`kP <&/7*4#'(/4& [0# #, %'(%(6*#/%& ,#(, 4# 4(%&7 70M&/# [0# ,&7
*/%#'#7(4&7 4#1#/ #7%(' #/ $&/4*$*&/#7 4# $&/&$#' ,( #;*7%#/$*( 4# ,&7
%'(%(6*#/%&7 @C $0(/4& ,&7 4(%&7 7# &1%#/F(/ 4# #,,&7 6*76&7C $&/%('
$&/ 0/( */>&'6($*?/ M'#$*7( @ $&6M,#%( '#7M#$%& ( ,(7 $*'$0/7%(/$*(7 4#
4*$B( &1%#/$*?/p
O`VP <&/7*4#'(/4& [0# 4#%#'6*/(4&7 %'(%(6*#/%&7 7# '#>*#'#/ ( 4(%&7
[0# #, '#7M&/7(1,# /& B( '#$&F*4& 4*'#$%(6#/%# 4#, */%#'#7(4&p [0#C M&'
&%'( M('%#C M0#4#/ $&60/*$('7# ,#FI%*6(6#/%# 4(%&7 ( 0/ %#'$#'& (f/
$0(/4& 4*$B( $&60/*$($*?/ /& #7%08*#'( M'#8*7%( #/ #, 6&6#/%& 4# ,(
'#$&F*4( 4# ,&7 4(%&7 4#, M'&M*& */%#'#7(4&p [0#C #/ %&4&7 #7%&7
70M0#7%&7C 4#1# */>&'6('7# (, */%#'#7(4& #/ #, 6&6#/%& 4#, '#F*7%'& 4#
,&7 4(%&7 &C ( 6S7 %('4('C (, $&60/*$('7# ,&7 4(%&7 M&' M'*6#'( 8#N ( 0/
%#'$#'&p
OeYP <&/7*4#'(/4&C /& &17%(/%#C [0# /& #7 /#$#7('*& *6M&/#' #7%(
&1,*F($*?/ 7* #, */%#'#7(4& @( #7%S */>&'6(4&C 7* #, '#F*7%'& & ,(


$&60/*$($*?/ #7%S/ #;M'#7(6#/%# M'#8*7%&7 M&' ,( ,#@ & 7* '#70,%(
*6M&7*1,# */>&'6(',#C & #,,& *6M,*$( #7>0#'N&7 4#7M'&M&'$*&/(4&7C $&6&
M0#4# 7#' #, $(7& M('( %'(%(6*#/%&7 $&/ >*/#7 B*7%?'*$&7C #7%(4I7%*$&7 &
$*#/%I>*$&7p [0# ( #7%# '#7M#$%& M0#4#/ %&6('7# #/ $&/7*4#'($*?/ #,
/f6#'& 4# */%#'#7(4&7C ,( (/%*Fq#4(4 4# ,&7 4(%&7C @ ,(7 M&7*1,#7
6#4*4(7 $&6M#/7(%&'*(7p
OeXP <&/7*4#'(/4& [0# $0(,[0*#' M#'7&/( 4#1# 4*7>'0%(' 4#, 4#'#$B& 4#
($$#7& ( ,&7 4(%&7 [0# ,# $&/$*#'/(/ @ 7#(/ &1G#%& 4# %'(%(6*#/%&C M('(
$#'$*&'('7#C #/ M('%*$0,('C 4# 70 #;($%*%04 @ 4# ,( ,*$*%04 4# 70
%'(%(6*#/%&p [0# M&' ,(7 6*76(7 '(N&/#7 $0(,[0*#' M#'7&/( 4#1# %#/#'
(4#6S7 #, 4#'#$B& 4# $&/&$#' ,( ,?F*$( [0# 701@($# (, %'(%(6*#/%&
(0%&6(%*N(4& 4# ,&7 4(%&7 [0# ,( $&/$*#'/(/C (, 6#/&7 #/ #, $(7& 4# ,(7
4#$*7*&/#7 (0%&6(%*N(4(7 ( [0# 7# '#>*#'# #, (M('%(4& X 4#, ('%I$0,& Xhp
[0# #7%# 4#'#$B& /& 4#1# 6#/&7$(1(' #, 7#$'#%& 4# ,&7 /#F&$*&7 /* ,(
M'&M*#4(4 */%#,#$%0(, @ #/ M('%*$0,(' #, 4#'#$B& 4# (0%&' [0# M'&%#G( #,
M'&F'(6( */>&'6S%*$&p [0# /& &17%(/%# #7%& /& 4#1# 70M&/#' [0# 7#
4#/*#F0# $0(,[0*#' */>&'6($*?/ (, */%#'#7(4&p
OeZP <&/7*4#'(/4& [0#C #/ */%#'57 4#, */%#'#7(4& 4# [0# 7# %'(%# @ M('(
M'&%#F#' ,&7 4#'#$B&7 @ ,*1#'%(4#7 4# %#'$#'&7C ,&7 :7%(4&7 6*#61'&7
M&4'S/ ,*6*%(' ,&7 4#'#$B&7 4# ($$#7& @ 4# */>&'6($*?/p [0# M&4'S/C M&'
#G#6M,&C M'#$*7(' [0# #, ($$#7& ( ,&7 4(%&7 4# $('S$%#' 654*$& f/*$(6#/%#
M0#4( &1%#/#'7# ( %'(857 4# 0/ M'&>#7*&/(, 4# ,( 6#4*$*/(p
Oe`P <&/7*4#'(/4& [0# ,&7 :7%(4&7 6*#61'&7 M&4'S/ *6M&/#'
'#7%'*$$*&/#7 ( ,&7 4#'#$B&7 4# ($$#7& # */>&'6($*?/ @ ( 4#%#'6*/(4(7
&1,*F($*&/#7 4#, '#7M&/7(1,# 4#, %'(%(6*#/%&C #/ ,( 6#4*4( #/ [0# 7#(/
#7%'*$%(6#/%# /#$#7('*(7 M('(C M&' #G#6M,&C 7(,8(F0('4(' ,( 7#F0'*4(4
4#, :7%(4&C ,( 4#>#/7(C ,( 7#F0'*4(4 Mf1,*$(C ,&7 */%#'#7#7 #$&/?6*$&7 &


>*/(/$*#'&7 *6M&'%(/%#7 4# 0/ :7%(4& 6*#61'& & 4# ,( A/*?/C (7I $&6&
M('( '#(,*N(' */8#7%*F($*&/#7 @ #/%(1,(' M'&$#4*6*#/%&7 M#/(,#7 @
M#'7#F0*' 8*&,($*&/#7 4# /&'6(7 4#&/%&,?F*$(7 #/ ,(7 M'&>#7*&/#7
'#F0,(4(7p [0# $&/8*#/# #/06#'('C ( #>#$%&7 4# #;$#M$*&/#7 @
,*6*%($*&/#7C ,(7 %('#(7 4# $&/%'&,C */7M#$$*?/ & '#F,(6#/%($*?/
/#$#7('*(7 #/ ,&7 %'#7 f,%*6&7 7#$%&'#7 6#/$*&/(4&7 '#,(%*8&7 ( ,(
7#F0'*4(4 Mf1,*$(C ,&7 */%#'#7#7 #$&/?6*$&7 & >*/(/$*#'&7 @ ,( '#M'#7*?/
M#/(,p [0# #7%( #/06#'($*?/ 4# %('#(7 '#,(%*8(7 ( ,&7 %'#7 7#$%&'#7 $*%(4&7
/& (>#$%( ( ,( ,#F*%*6*4(4 4# ,(7 #;$#M$*&/#7 @ '#7%'*$$*&/#7 #7%(1,#$*4(7
M&' '(N&/#7 4# 7#F0'*4(4 4#, :7%(4& & 4# 4#>#/7(p
OeeP <&/7*4#'(/4& [0# ,&7 :7%(4&7 6*#61'&7 M&4'S/ 8#'7# &1,*F(4&7C #/
8*'%04 4# ,(7 4*7M&7*$*&/#7 4#, )#'#$B& $&60/*%('*&C ( #7%(1,#$#'
#;$#M$*&/#7 ( ,(7 4*7M&7*$*&/#7 4# ,( M'#7#/%# )*'#$%*8( '#,(%*8(7 (,
4#'#$B& 4# ($$#7&C ( ,( */>&'6($*?/ 4# M#'7&/(7 @ ( ,( $(,*4(4 4# ,&7
4(%&7 M('( F('(/%*N(' (,F0/(7 4# ,(7 >*/(,*4(4#7 $&/%#6M,(4(7 6S7
(''*1(p
OehP <&/7*4#'(/4& [0# $0(/4& 7# M04*#'( #>#$%0(' ,I$*%(6#/%# 0/
%'(%(6*#/%& 4# 4(%&7 M&' '(N&/#7 4# */%#'57 Mf1,*$& & 4#, #G#'$*$*& 4# ,(
(0%&'*4(4 Mf1,*$(C & #/ */%#'57 ,#FI%*6& 4# 0/( M#'7&/( >I7*$(C $0(,[0*#'
M#'7&/( 4#1#'SC 7*/ #61('F&C %#/#' 4#'#$B& ( &M&/#'7# ( [0# ,&7 4(%&7
[0# ,# $&/$*#'/(/ 7#(/ &1G#%& 4# 0/ %'(%(6*#/%&C #/ 8*'%04 4# 6&%*8&7
>0/4(4&7 @ ,#FI%*6&7 '#,(%*8&7 ( 70 7*%0($*?/ $&/$'#%(p [0# ,&7 :7%(4&7
6*#61'&7 %*#/#/C /& &17%(/%#C ,( M&7*1*,*4(4 4# #7%(1,#$#' 4*7M&7*$*&/#7
/($*&/(,#7 $&/%'('*(7p
OeiP <&/7*4#'(/4& [0# ,( M'&%#$$*?/ 4# ,&7 4#'#$B&7 @ ,*1#'%(4#7 4# ,&7
*/%#'#7(4&7 #/ ,& [0# '#7M#$%( ( ,&7 %'(%(6*#/%&7 4# 4(%&7 M#'7&/(,#7
#;*F# ,( (4&M$*?/ 4# 6#4*4(7 %5$/*$(7 @ 4# &'F(/*N($*?/ (M'&M*(4(7C


%(/%& #/ #, 6&6#/%& 4# ,( $&/$#M$*?/ 4#, 7*7%#6( 4# %'(%(6*#/%& $&6&
#/ #, 4# ,( (M,*$($*?/ 4# ,&7 %'(%(6*#/%&7 6*76&7C 7&1'# %&4& $&/ &1G#%&
4# F('(/%*N(' ,( 7#F0'*4(4 # *6M#4*'C M&' %(/%&C %&4& %'(%(6*#/%& /&
(0%&'*N(4&p [0# $&''#7M&/4# ( ,&7 :7%(4&7 6*#61'&7 8#,(' M&' [0# ,&7
'#7M&/7(1,#7 4#, %'(%(6*#/%& '#7M#%#/ 4*$B(7 6#4*4(7p [0# #7(7 6#4*4(7
4#1#'S/ F('(/%*N(' 0/ /*8#, 4# 7#F0'*4(4 (4#$0(4& %#/*#/4& #/ $0#/%(
#, #7%(4& 4# ,( %5$/*$( @ #, $&7%# 4# 70 (M,*$($*?/ #/ '#,($*?/ $&/ ,&7
'*#7F&7 [0# M'#7#/%# #, %'(%(6*#/%& @ $&/ ,( /(%0'(,#N( 4# ,&7 4(%&7 [0#
4#1(/ M'&%#F#'7#p
OejP <&/7*4#'(/4& [0# $0(/4& 0/ 6#/7(G# $&/ 4(%&7 M#'7&/(,#7 7#(
%'(/76*%*4& ( %'(857 4# 0/ 7#'8*$*& 4# %#,#$&60/*$($*&/#7 & 4# $&''#&
#,#$%'?/*$& $0@& f/*$& &1G#%*8& 7#( %'(/76*%*' 6#/7(G#7 4# #7# %*M&C 7#'S
$&/7*4#'(4( /&'6(,6#/%# '#7M&/7(1,# 4#, %'(%(6*#/%& 4# ,&7 4(%&7
M#'7&/(,#7 M'#7#/%#7 #/ #, 6#/7(G# ([0#,,( M#'7&/( 4# [0*#/ M'&$#4( #,
6#/7(G# @ /& ,( [0# &>'#N$( #, 7#'8*$*& 4# %'(/76*7*?/p [0#C /& &17%(/%#C
,(7 M#'7&/(7 [0# &>'#N$(/ #7%&7 7#'8*$*&7 /&'6(,6#/%# 7#'S/
$&/7*4#'(4(7 '#7M&/7(1,#7 4#, %'(%(6*#/%& 4# ,&7 4(%&7 M#'7&/(,#7
$&6M,#6#/%('*&7 @ /#$#7('*&7 M('( #, >0/$*&/(6*#/%& 4#, 7#'8*$*&p
OekP <&/7*4#'(/4& [0# ,&7 M'&$#4*6*#/%&7 4# /&%*>*$($*?/ ( ,( (0%&'*4(4
4# $&/%'&, %*#/#/ M&' &1G#%& (7#F0'(' ,( M01,*$*4(4 4# ,&7 >*/#7 4# ,&7
%'(%(6*#/%&7 @ 4# 707 M'*/$*M(,#7 $('($%#'I7%*$(7 ( >*/ 4# $&/%'&,(',&7 (
,( ,0N 4# ,(7 4*7M&7*$*&/#7 /($*&/(,#7 (4&M%(4(7 #/ (M,*$($*?/ 4# ,(
M'#7#/%# )*'#$%*8(p
OeVP <&/7*4#'(/4& [0# M('( #8*%(' %'S6*%#7 (46*/*7%'(%*8&7
*6M'&$#4#/%#7C ,&7 :7%(4&7 6*#61'&7 M0#4#/ #7%(1,#$#' #;#/$*&/#7 &
7*6M,*>*$($*&/#7 4# ,( /&%*>*$($*?/ M('( ,&7 %'(%(6*#/%&7 [0# /& (%#/%#/
$&/%'( ,&7 4#'#$B&7 @ ,(7 ,*1#'%(4#7 4# ,&7 */%#'#7(4&7C 7*#6M'# @ $0(/4&


7#(/ $&/>&'6#7 ( 0/ ($%& (4&M%(4& M&' #, :7%(4& 6*#61'& #/ #, [0# 7#
M'#$*7#/ 707 ,I6*%#7p [0# ,&7 :7%(4&7 6*#61'&7 M0#4#/ *F0(,6#/%#
4*7M&/#' ,( #;#/$*?/ & ,( 7*6M,*>*$($*?/ $0(/4& 0/ #/$('F(4&C
/&61'(4& M&' #, '#7M&/7(1,# 4#, %'(%(6*#/%&C 7# $#'$*&'# 4# [0# ,&7
%'(%(6*#/%&7 #>#$%0(4&7 /& M0#4#/ (%#/%(' $&/%'( ,&7 4#'#$B&7 @
,*1#'%(4#7 4# ,&7 */%#'#7(4&7p [0# ,( M#'7&/( #/$('F(4( 4# ,( M'&%#$$*?/
4# ,&7 4(%&7C 7#( & /& #6M,#(4& 4#, '#7M&/7(1,# 4#, %'(%(6*#/%& 4# 4(%&7C
4#1#'S #G#'$#' 707 >0/$*&/#7 $&/ %&%(, */4#M#/4#/$*(p
OhYP <&/7*4#'(/4& [0# M&4'S/ #7%(1,#$#'7# #;#/$*&/#7 & 7*6M,*>*$($*&/#7
M('( ,&7 %'(%(6*#/%&7 $0@( f/*$( >*/(,*4(4 7#( #, 6(/%#/*6*#/%& 4#
'#F*7%'&7 4#7%*/(4&7C 4# $&/>&'6*4(4 $&/ #, )#'#$B& /($*&/(,C ( ,(
*/>&'6($*?/ 4#, Mf1,*$& @ [0# 7#(/ ($$#7*1,#7 M('( ,( $&/70,%( 4#,
Mf1,*$& & 4# %&4( M#'7&/( [0# G07%*>*[0# 0/ */%#'57 ,#FI%*6&p
OhXP <&/7*4#'(/4&C /& &17%(/%#C [0# #, 1#/#>*$*& 4# ,( 7*6M,*>*$($*?/ & 4#
,( #;#/$*?/ 4# ,( &1,*F($*?/ 4# /&%*>*$($*?/ /& 4*7M#/7( (, '#7M&/7(1,#
4#, %'(%(6*#/%& 4# /*/F0/( 4# ,(7 4#6S7 &1,*F($*&/#7 4#'*8(4(7 4# ,(
M'#7#/%# )*'#$%*8(p
OhZP <&/7*4#'(/4& [0#C #/ #7%# $&/%#;%&C #, $&/%'&, ( M&7%#'*&'* M&' M('%#
4# ,(7 (0%&'*4(4#7 $&6M#%#/%#7 4#1# $&/7*4#'('7#C #/ F#/#'(,C 0/(
6#4*4( 70>*$*#/%#p
Oh`P <&/7*4#'(/4&C /& &17%(/%#C [0# 4#%#'6*/(4&7 %'(%(6*#/%&7 M0#4#/
M'#7#/%(' '*#7F&7 M('%*$0,('#7 4#74# #, M0/%& 4# 8*7%( 4# ,&7 4#'#$B&7 @
,(7 ,*1#'%(4#7 4# ,&7 */%#'#7(4&7C @( 7#( M&' 70 /(%0'(,#N(C 70 (,$(/$# &
70 >*/(,*4(4C $&6& ,&7 4# #;$,0*' ( ,&7 */%#'#7(4&7 4#, 1#/#>*$*& 4# 0/
4#'#$B&C 4# 0/( M'#7%($*?/ & 4# 0/ $&/%'(%&C & M&' #, 07& M('%*$0,(' 4#


0/( %#$/&,&FI( /0#8(p [0# #7 $&6M#%#/$*( 4# ,&7 :7%(4&7 6*#61'&7C 7*
(7I ,& 4#7#(/C M'#$*7(' %(,#7 '*#7F&7 #/ 707 ,#F*7,($*&/#7p
OheP <&/7*4#'(/4& [0#C ( ,( 8*7%( 4# %&4&7 ,&7 %'(%(6*#/%&7 ,,#8(4&7 (
$(1& #/ ,( 7&$*#4(4C #, /f6#'& 4# ,&7 [0# M'#7#/%(/ %(,#7 '*#7F&7
M('%*$0,('#7 4#1#'I( 7#' 60@ ,*6*%(4&p [0# ,&7 :7%(4&7 6*#61'&7 4#1#/
M'#8#'C M('( 4*$B&7 %'(%(6*#/%&7C 0/ #;(6#/ M'#8*& ( 70 '#(,*N($*?/ M&'
M('%# 4# ,( (0%&'*4(4 4# $&/%'&, & 4#, #/$('F(4& 4# ,( Q'&%#$$*?/ 4#
)(%&7 #/ $&&M#'($*?/ $&/ ([05,,(p [0#C %'(7 4*$B& $&/%'&, M'#8*&C ,(
(0%&'*4(4 4# $&/%'&,C #/ 8*'%04 4# ,& [0# 4*7M&/F( 70 )#'#$B& /($*&/(,C
M&4'S #6*%*' 0/ 4*$%(6#/ & (0%&'*N(' #, %'(%(6*#/%& 4# 4(%&7p [0# #7%#
#;(6#/ M'#8*& M&4'S '#(,*N('7# %(61*5/ #/ #, $0'7& 4# ,( #,(1&'($*?/ 4#
0/( 6#4*4( ,#F*7,(%*8( (M'&1(4( M&' #, Q(',(6#/%& /($*&/(, & 4# 0/(
6#4*4( 1(7(4( #/ 4*$B( 6#4*4( ,#F*7,(%*8(C [0# 4#>*/( ,( /(%0'(,#N( 4#,
%'(%(6*#/%& @ M'#$*7# ,(7 F('(/%I(7 (4#$0(4(7p
OhhP <&/7*4#'(/4& [0# ,(7 ,#F*7,($*&/#7 /($*&/(,#7 4#1#/ M'#8#' 0/
'#$0'7& G04*$*(, M('( ,&7 $(7&7 #/ ,&7 [0# #, '#7M&/7(1,# 4#, %'(%(6*#/%&
4# 4(%&7 /& '#7M#%# ,&7 4#'#$B&7 4# ,&7 */%#'#7(4&7p [0# ,&7 4(g&7 [0#
M0#4#/ 70>'*' ,(7 M#'7&/(7 ( '(IN 4# 0/ %'(%(6*#/%& *,I$*%& B(/ 4# 7#'
'#M('(4&7 M&' #, '#7M&/7(1,# 4#, %'(%(6*#/%& 4# 4(%&7C #, $0(, 7?,& M&4'S
7#' #;*6*4& 4# '#7M&/7(1*,*4(4 7* 4#60#7%'( [0# /& ,# #7 *6M0%(1,# #,
B#$B& M#'G04*$*(,C M'*/$*M(,6#/%# 7* 4#60#7%'( ,( '#7M&/7(1*,*4(4 4#,
*/%#'#7(4& & 0/ $(7& 4# >0#'N( 6(@&'p [0# 4#1#/ *6M&/#'7# 7(/$*&/#7 (
%&4( M#'7&/(C %(/%& 4# 4#'#$B& M'*8(4& $&6& 4# 4#'#$B& Mf1,*$&C [0# /&
'#7M#%# ,(7 4*7M&7*$*&/#7 /($*&/(,#7 (4&M%(4(7 #/ (M,*$($*?/ 4# ,(
M'#7#/%# )*'#$%*8(p
OhiP <&/7*4#'(/4& [0# ,&7 >,0G&7 %'(/7>'&/%#'*N&7 4# 4(%&7 M#'7&/(,#7
7&/ /#$#7('*&7 M('( ,( 4#7(''&,,& 4#, $&6#'$*& */%#'/($*&/(,p [0# ,(


M'&%#$$*?/ 4# ,(7 M#'7&/(7 F('(/%*N(4( #/ ,( <&60/*4(4 M&' ,( M'#7#/%#
)*'#$%*8( /& 7# &M&/# ( ,( %'(/7>#'#/$*( 4# 4(%&7 M#'7&/(,#7 ( %#'$#'&7
M(I7#7 [0# F('(/%*$#/ 0/ /*8#, 4# M'&%#$$*?/ (4#$0(4&p [0# #, $('S$%#'
(4#$0(4& 4#, /*8#, 4# M'&%#$$*?/ &>'#$*4& M&' 0/ M(I7 %#'$#'& 4#1#
(M'#$*('7# %#/*#/4& #/ $0#/%( %&4(7 ,(7 $*'$0/7%(/$*(7 '#,($*&/(4(7 $&/
,( %'(/7>#'#/$*( & ,( $(%#F&'I( 4# %'(/7>#'#/$*(7p
OhjP <&/7*4#'(/4&C M&' &%'( M('%#C [0# $0(/4& 0/ M(I7 %#'$#'& /& &>'#N$(
0/ /*8#, 4# M'&%#$$*?/ (4#$0(4& 4#1# M'&B*1*'7# ,( %'(/7>#'#/$*( (,
6*76& 4# 4(%&7 M#'7&/(,#7p
OhkP <&/7*4#'(/4& [0# B(/ 4# #7%(1,#$#'7# #;$#M$*&/#7 ( #7%(
M'&B*1*$*?/ #/ 4#%#'6*/(4(7 $*'$0/7%(/$*(7C $0(/4& #, */%#'#7(4& B(@(
4(4& 70 $&/7#/%*6*#/%&C $0(/4& ,( %'(/7>#'#/$*( 7#( /#$#7('*( #/
'#,($*?/ $&/ 0/ $&/%'(%& & 0/( ($$*?/ G04*$*(,C $0(/4& (7I ,& #;*G( ,(
M'&%#$$*?/ 4# 0/ */%#'57 Mf1,*$& *6M&'%(/%#C M&' #G#6M,& #/ $(7&7 4#
%'(/7>#'#/$*( */%#'/($*&/(, 4# 4(%&7 #/%'# ,(7 (46*/*7%'($*&/#7 >*7$(,#7 &
(40(/#'(7 & #/%'# ,&7 7#'8*$*&7 $&6M#%#/%#7 #/ 6(%#'*( 4# 7#F0'*4(4
7&$*(,C & $0(/4& ,( %'(/7>#'#/$*( 7# B(F( 4#74# 0/ '#F*7%'& M'#8*7%& #/ ,(
,#F*7,($*?/ $&/ >*/#7 4# $&/70,%( M&' #, Mf1,*$& & M&' M#'7&/(7 $&/ 0/
*/%#'57 ,#FI%*6&p [0# #/ %(, $(7& 4*$B( %'(/7>#'#/$*( /& 4#1# (>#$%(' ( ,(
%&%(,*4(4 4# ,&7 4(%&7 & ,(7 $(%#F&'I(7 4# 4(%&7 [0# $&/%#/F( #,
6#/$*&/(4& '#F*7%'&p [0#C $0(/4& ,( >*/(,*4(4 4# 0/ '#F*7%'& 7#( ,(
$&/70,%( M&' M('%# 4# M#'7&/(7 [0# %#/F(/ 0/ */%#'57 ,#FI%*6&C ,(
%'(/7>#'#/$*( 7?,& 4#1#'I( M&4#' #>#$%0('7# ( M#%*$*?/ 4# 4*$B(7 M#'7&/(7
& $0(/4& 57%(7 7#(/ ,(7 4#7%*/(%('*(7p
OhVP <&/7*4#'(/4& [0# M0#4#/ (4&M%('7# 6#4*4(7 M('%*$0,('#7 M('(
M(,*(' ,( */70>*$*#/$*( 4#, /*8#, 4# M'&%#$$*?/ #/ 0/ %#'$#' M(I7C #/ $(7&
4# [0# #, '#7M&/7(1,# 4#, %'(%(6*#/%& &>'#N$( F('(/%I(7 (4#$0(4(7p [0#C


M&' ,& 4#6S7C 4#1#/ M'#8#'7# M'&$#4*6*#/%&7 4# /#F&$*($*?/ #/%'# ,(
<&60/*4(4 @ ,&7 M(I7#7 %#'$#'&7 4# [0# 7# %'(%#p
OiYP <&/7*4#'(/4& [0#C #/ $0(,[0*#' $(7&C ,(7 %'(/7>#'#/$*(7 B($*( M(I7#7
%#'$#'&7 7?,& M&4'S/ #>#$%0('7# 7* 7# '#7M#%(/ M,#/(6#/%# ,(7
4*7M&7*$*&/#7 (4&M%(4(7 M&' ,&7 :7%(4&7 6*#61'&7 #/ (M,*$($*?/ 4# ,(
M'#7#/%# )*'#$%*8(C @C #/ M('%*$0,('C 4# 70 ('%I$0,& kp
OiXP <&/7*4#'(/4& [0# ,&7 :7%(4&7 6*#61'&7 @ ,( <&6*7*?/C 4#/%'& 4#
707 '#7M#$%*8(7 $&6M#%#/$*(7C 4#1#/ (,#/%(' ( ,&7 7#$%&'#7 M'&>#7*&/(,#7
M('( [0# #,(1&'#/ $?4*F&7 4# $&/40$%( ( >*/ 4# >($*,*%('C B(1*4( $0#/%(
4#, $('S$%#' #7M#$I>*$& 4#, %'(%(6*#/%& 4# 4(%&7 #>#$%0(4& #/
4#%#'6*/(4&7 7#$%&'#7C ,( (M,*$($*?/ 4# ,( M'#7#/%# )*'#$%*8( '#7M#%(/4&
,(7 4*7M&7*$*&/#7 /($*&/(,#7 (4&M%(4(7 M('( 70 (M,*$($*?/p
OiZP <&/7*4#'(/4& [0# ,( $'#($*?/ 4# 0/( (0%&'*4(4 4# $&/%'&, [0#
#G#'N( 707 >0/$*&/#7 $&/ M,#/( */4#M#/4#/$*( #/ $(4( 0/& 4# ,&7 :7%(4&7
6*#61'&7 $&/7%*%0@# 0/ #,#6#/%& #7#/$*(, 4# ,( M'&%#$$*?/ 4# ,(7
M#'7&/(7 #/ ,& [0# '#7M#$%( (, %'(%(6*#/%& 4# 4(%&7 M#'7&/(,#7p
Oi`P <&/7*4#'(/4& [0# 4*$B( (0%&'*4(4 4#1# 4*7M&/#' 4# ,&7 6#4*&7
/#$#7('*&7 M('( $06M,*' 70 >0/$*?/C @( 7# %'(%# 4# M&4#'#7 4#
*/8#7%*F($*?/ & 4# */%#'8#/$*?/C #/ M('%*$0,(' #/ $(7&7 4# '#$,(6($*&/#7
M'#7#/%(4(7 ( ,( (0%&'*4(4 & 4# M&4#' $&6M('#$#' #/ G0*$*&p [0# %(,
(0%&'*4(4 B( 4# $&/%'*10*' ( ,( %'(/7M('#/$*( 4# ,&7 %'(%(6*#/%&7 4#
4(%&7 #>#$%0(4&7 #/ #, :7%(4& 6*#61'& 4#, [0# 4#M#/4(p
OieP <&/7*4#'(/4& [0# ,(7 (0%&'*4(4#7 4# ,&7 4*7%*/%&7 :7%(4&7
6*#61'&7 B(1'S/ 4# M'#7%('7# (@04( 60%0( #/ #, #G#'$*$*& 4# 707
>0/$*&/#7C 4# >&'6( [0# 7# F('(/%*$# #, M,#/& '#7M#%& 4# ,(7 /&'6(7 4#
M'&%#$$*?/ #/ %&4( ,( A/*?/ :0'&M#(p


OihP <&/7*4#'(/4& [0# 7# 4#1# $'#('C #/ #, S61*%& $&60/*%('*&C 0/
F'0M& 4# M'&%#$$*?/ 4# ,(7 M#'7&/(7 #/ ,& [0# '#7M#$%( (, %'(%(6*#/%& 4#
4(%&7 M#'7&/(,#7C #, $0(, B(1'S 4# #G#'$#' 707 >0/$*&/#7 $&/ M,#/(
*/4#M#/4#/$*(p [0#C B(1*4( $0#/%( 4# #7%# $('S$%#' #7M#$I>*$&C #, F'0M&
4#1#'S (7#7&'(' ( ,( <&6*7*?/ @ $&/%'*10*'C #/ M('%*$0,('C ( ,( (M,*$($*?/
0/*>&'6# 4# ,(7 /&'6(7 /($*&/(,#7 (4&M%(4(7 #/ (M,*$($*?/ 4# ,(
M'#7#/%# )*'#$%*8(p
OiiP <&/7*4#'(/4& [0#C M&' ,& [0# '#7M#$%( ( ,( %'(/7>#'#/$*( 4# 4(%&7
B($*( M(I7#7 %#'$#'&7C ,( (M,*$($*?/ 4# ,( M'#7#/%# )*'#$%*8( '#[0*#'# [0#
7# (%'*10@( ( ,( <&6*7*?/ $&6M#%#/$*(7 4# #G#$0$*?/ @ [0# 7# $'## 0/
M'&$#4*6*#/%& $&/ (''#F,& ( ,(7 6&4(,*4(4#7 #7%(1,#$*4(7 #/ ,( )#$*7*?/
kjr`j`r<:: 4#, <&/7#G& OXPp
OijP <&/7*4#'(/4& [0# #, ZY 4# 4*$*#61'# 4# XVVe 7# (,$(/N? 0/ ($0#'4&
7&1'# 0/ 6&407 8*8#/4* #/%'# #, Q(',(6#/%& :0'&M#&C #, <&/7#G& @ ,(
<&6*7*?/ $&/$#'/*#/%# ( ,(7 6#4*4(7 4# (M,*$($*?/ 4# ,&7 ($%&7
(4&M%(4&7 4# $&/>&'6*4(4 $&/ #, M'&$#4*6*#/%& #7%(1,#$*4& #/ #, ('%I$0,&
XkV + 4#, 9'(%(4& <:p
OikP <&/7*4#'(/4& [0# ,&7 M'*/$*M*&7 4# M'&%#$$*?/ 4# ,&7 4#'#$B&7 @
,*1#'%(4#7 4# ,(7 M#'7&/(7 @C #/ M('%*$0,('C 4#, '#7M#%& 4# ,( D/%*6*4(4 #/
,& [0# 7# '#>*#'# (, %'(%(6*#/%& 4# ,&7 4(%&7 M#'7&/(,#7 &1G#%& 4# ,(
M'#7#/%# )*'#$%*8( M&4'S/ $&6M,#%('7# & M'#$*7('7#C 7&1'# %&4& #/
4#%#'6*/(4&7 7#$%&'#7C 6#4*(/%# /&'6(7 #7M#$I>*$(7 $&/>&'6#7 ( #7%&7
M'*/$*M*&7p
OiVP <&/7*4#'(/4& [0# '#70,%( &M&'%0/& $&/$#4#' ( ,&7 :7%(4&7
6*#61'&7 0/ M,(N& [0# /& M&4'S 7#' 70M#'*&' ( %'#7 (g&7 ( M('%*' 4# ,(
#/%'(4( #/ 8*F&' 4# ,(7 6#4*4(7 /($*&/(,#7 4# %'(/7M&7*$*?/ 4# ,(


M'#7#/%# )*'#$%*8(C ( >*/ 4# [0# M0#4(/ (M,*$(' 4# 6(/#'( M'&F'#7*8( ,(7
/0#8(7 4*7M&7*$*&/#7 /($*&/(,#7 6#/$*&/(4(7 ( %&4&7 ,&7 %'(%(6*#/%&7
4# 4(%&7 @( #;*7%#/%#7p [0#C $&/ #, >*/ 4# >($*,*%(' 0/( (M,*$($*?/ [0#
M'#7#/%# 0/( 10#/( '#,($*?/ $&7%#2#>*$($*(C 7# $&/$#4#'S ( ,&7 :7%(4&7
6*#61'&7 0/ M#'I&4& 70M,#6#/%('*& [0# #;M*'('S ( ,&7 4&$# (g&7 4# ,(
>#$B( #/ [0# 7# (4&M%# ,( M'#7#/%# )*'#$%*8(C M('( F('(/%*N(' [0# ,&7
>*$B#'&7 6(/0(,#7 #;*7%#/%#7 #/ 4*$B( >#$B( 7# B(@(/ (G07%(4& ( ,(7
4*7M&7*$*&/#7 4# ,( )*'#$%*8(p [0# 7* ,&7 4(%&7 $&/%#/*4&7 #/ 4*$B&7
>*$B#'&7 7&/ %'(%(4&7 #>#$%*8(6#/%# 4# >&'6( 6(/0(, #/ #7# M#'I&4&
%'(/7*%&'*& (6M,*(4& 4#1#'S/C 7*/ #61('F&C 7#' (G07%(4&7 ( 4*$B(7
4*7M&7*$*&/#7 $0(/4& 7# '#(,*$# %(, %'(%(6*#/%&p
OjYP <&/7*4#'(/4& [0# /& #7 M'&$#4#/%# [0# #, */%#'#7(4& %#/F( [0# 4('
4# /0#8& 70 $&/7#/%*6*#/%& ( >*/ 4# [0# #, '#7M&/7(1,# M0#4( 7#F0*'
#>#$%0(/4&C %'(7 ,( #/%'(4( #/ 8*F&' 4# ,(7 4*7M&7*$*&/#7 /($*&/(,#7
(4&M%(4(7 #/ 8*'%04 4# ,( M'#7#/%# )*'#$%*8(C #, %'(%(6*#/%& 4# 4(%&7
7#/7*1,#7 /#$#7('*& M('( ,( #G#$0$*?/ 4# $&/%'(%&7 $#,#1'(4&7 M'#8*&
$&/7#/%*6*#/%& ,*1'# # */>&'6(4& (/%#7 4# ,( #/%'(4( #/ 8*F&' 4# ,(7
4*7M&7*$*&/#7 6#/$*&/(4(7p
(71) <&/7*4#'(/4& [0# ,( M'#7#/%# )*'#$%*8( /& 7# &M&/# ( [0# 0/
:7%(4& 6*#61'& '#F0,# ,(7 ($%*8*4(4#7 4# M'&7M#$$*?/ $&6#'$*(,
4#7%*/(4(7 ( ,&7 $&/706*4&'#7 [0# '#7*4(/ #/ 70 %#''*%&'*&C #/ ,( 6#4*4(
#/ [0# 4*$B( '#F0,($*?/ /& (>#$%# ( ,( M'&%#$$*?/ 4# ,(7 M#'7&/(7 #/ ,&
[0# '#7M#$%( ( %'(%(6*#/%&7 4# 4(%&7 M#'7&/(,cs.




La Diiecliva se apIica a Ios dalos lialados poi nedios
aulonalizados (lase de dalos infoinlica de cIienles, poi ejenpIo),
as cono a Ios dalos conlenidos en un ficheio no aulonalizado o
que vayan a figuiai en eI (ficheios en papeI liadicionaIes).
La Diiecliva no se apIica aI lialanienlo de dalos:
1. efecluado poi una peisona fsica en eI ejeicicio de aclividades
excIusivanenle pailicuIaies o doneslicas,
2. apIicado aI ejeicicio de aclividades no conpiendidas en eI
nlilo de apIicacin deI Deiecho conunilaiio, laIes cono Ia
seguiidad plIica, Ia defensa o Ia seguiidad deI Lslado.
3. La Diiecliva lena cono oljelivo piolegei Ios deiechos y Ias
Iileilades de Ias peisonas en Io que iespecla aI lialanienlo de
dalos peisonaIes, eslalIeciendo piincipios de oiienlacin paia
deleininai Ia Iicilud de dicho lialanienlo.
Dichos piincipios se iefieien a:
XH =( $(,*4(4 4# ,&7 4(%&7L Los dalos peisonaIes sein lialados de
naneia IeaI y Icila, y iecogidos con fines deleininados,
expIcilos y Ieglinos. Adens, sein exaclos y, cuando sea
necesaiio, acluaIizados.


ZH =( ,#F*%*6($*?/ 4#, %'(%(6*#/%&L LI lialanienlo de dalos
peisonaIes sIo podi efecluaise si eI inleiesado ha dado su
consenlinienlo de foina inequvoca o si eI lialanienlo es
necesaiio paia: a)Ia ejecucin de un conlialo en eI que eI
inleiesado sea paile, l) eI cunpIinienlo de una olIigacin
juidica a Ia que esle sujelo eI iesponsalIe deI lialanienlo, c)
piolegei eI inleies vilaI deI inleiesado, d) eI cunpIinienlo de
una nisin de inleies plIico, e)Ia salisfaccin deI inleies
Ieglino peiseguido poi eI iesponsalIe deI lialanienlo.
`H =(7 $(%#F&'I(7 #7M#$*(,#7 4# %'(%(6*#/%&H Delei piohiliise eI
lialanienlo de dalos peisonaIes que ieveIen eI oiigen iaciaI o
elnico, Ias opiniones poIlicas, Ias convicciones ieIigiosas o
fiIosficas y Ia peilenencia a sindicalos, as cono eI
lialanienlo de Ios dalos ieIalivos a Ia saIud o a Ia sexuaIidad.
Lsla disposicin va aconpaada de ieseivas que se apIicain,
poi ejenpIo, en caso de que eI lialanienlo sea necesaiio paia
saIvaguaidai eI inleies vilaI deI inleiesado o paia Ia
pievencin o eI diagnslico nedico.
eH =( */>&'6($*?/ ( ,&7 (>#$%(4&7 M&' 4*$B& %'(%(6*#/%&HLI iesponsalIe
deI lialanienlo delei faciIilai cieila canlidad de infoinacin
(idenlidad deI iesponsalIe deI lialanienlo, fines deI
lialanienlo, deslinalaiios de Ios dalos, elc.) a Ia peisona de
quien se iecalen Ios dalos que Ie concieinan.


hH :, 4#'#$B& 4# ($$#7& 4#, */%#'#7(4& ( ,&7 4(%&7H Todos Ios
inleiesados delein lenei eI deiecho de ollenei deI
iesponsalIe deI lialanienlo: a) Ia confiinacin de Ia exislencia
o inexislencia deI lialanienlo de dalos que Ie concieinen y Ia
conunicacin de Ios dalos oljelo de Ios lialanienlos, l) Ia
ieclificacin, Ia supiesin o eI lIoqueo de Ios dalos cuyo
lialanienlo no se ajusle a Ias disposiciones de Ia piesenle
Diiecliva, en pailicuIai a causa deI caiclei inconpIelo o
inexaclo de Ios dalos, as cono Ia nolificacin a Ios leiceios a
quienes se hayan conunicado Ios dalos de dichas
nodificaciones.
iH =(7 #;$#M$*&/#7 @ ,*6*%($*&/#7H Se podi Iinilai eI aIcance de Ios
piincipios ieIalivos a Ia caIidad de Ios dalos, Ia infoinacin
deI inleiesado, eI deiecho de acceso y Ia pulIicidad de Ios
lialanienlos con oljelo de saIvaguaidai, enlie olias cosas, Ia
seguiidad deI Lslado, Ia defensa, Ia seguiidad plIica, Ia
iepiesin de infiacciones penaIes, un inleies econnico y
financieio inpoilanle de un Lslado nienlio o de Ia UL o Ia
pioleccin deI inleiesado. .
7. :, 4#'#$B& 4#, */%#'#7(4& ( &M&/#'7# (, %'(%(6*#/%&HLI inleiesado
delei lenei deiecho a oponeise, poi iazones Ieglinas, a que
Ios dalos que Ie concieinen sean oljelo de lialanienlo.
Tanlien delei lenei Ia posiliIidad de oponeise, pievia
pelicin y sin gaslos, aI lialanienlo de Ios dalos iespeclo de


Ios cuaIes se pievea un lialanienlo deslinado a Ia piospeccin.
Ioi Ilino, delei sei infoinado anles de que Ios dalos se
conuniquen a leiceios a efeclos de piospeccin y lendi
deiecho a oponeise a dicha conunicacin.
8. .=( $&/>*4#/$*(,*4(4 @ ,( 7#F0'*4(4 4#, %'(%(6*#/%&HLas peisonas
que aclen lajo Ia auloiidad deI iesponsalIe o deI encaigado
deI lialanienlo, incIuido esle Ilino, sIo podin lialai dalos
peisonaIes a Ios que lengan acceso, cuando se Io encaigue eI
iesponsalIe deI lialanienlo. Ioi olia paile, eI iesponsalIe deI
lialanienlo delei apIicai Ias nedidas adecuadas paia Ia
pioleccin de Ios dalos peisonaIes conlia Ia desliuccin,
accidenlaI o iIcila, Ia peidida accidenlaI, Ia aIleiacin, Ia
difusin o eI acceso no auloiizados.
9. La nolificacin deI lialanienlo a Ia auloiidad de conlioI.LI
iesponsalIe deI lialanienlo efecluai una nolificacin a Ia
auloiidad de conlioI nacionaI con anleiioiidad a Ia ieaIizacin
de un lialanienlo. La auloiidad de conlioI ieaIizai
conpiolaciones pievias solie Ios posilIes iiesgos paia Ios
deiechos y Iileilades de Ios inleiesados una vez que haya
iecilido Ia nolificacin. Delei piocedeise a Ia pulIicidad de
Ios lialanienlos y Ias auloiidades de conlioI IIevain un
iegislio de Ios lialanienlos nolificados.


1O. Las IegisIaciones nacionaIes son olIigadas a pievei un iecuiso
judiciaI paia Ios casos en Ios que eI iesponsalIe deI
lialanienlo de dalos no iespele Ios deiechos de Ios
inleiesados. Adens, Ias peisonas que sufian un peijuicio
cono consecuencia de un lialanienlo iIcilo de sus dalos
peisonaIes lendin deiecho a ollenei Ia iepaiacin deI
peijuicio sufiido.
11. Se auloiiza Ia liansfeiencia de dalos peisonaIes de un Lslado
nienlio a un leicei pas que gaianlice un niveI de pioleccin
adecuado, poi eI conliaiio, no se auloiiza Ia liansfeiencia a
leiceios pases que no dispongan de laI niveI de pioleccin,
saIvo conladas excepciones que se enuneian en eI lexlo.
12. La Diiecliva pielende faciIilai Ia eIaloiacin de cdigos de
conducla nacionaIes y conunilaiios que conliiluyan a una
coiiecla apIicacin de Ias disposiciones nacionaIes y
conunilaiias.
13. Cada Lslado nienlio designai una o vaiias auloiidades
plIicas independienles encaigadas de conlioIai Ia apIicacin
en su leiiiloiio de Ias disposiciones adopladas poi Ios Lslados
nienlios en apIicacin de Ia piesenle diiecliva (ejenpIo Ia
Agencia de Iioleccin de Dalos en Lspaa).


14. Se ciea un giupo paia Ia pioleccin de Ias peisonas en Io que
iespecla aI lialanienlo de dalos peisonaIes, que eslai
conpueslo poi iepiesenlanles de Ias auloiidades de conlioI
nacionaIes, poi iepiesenlanles de Ias auloiidades de conlioI de
Ias insliluciones y oiganisnos conunilaiios y poi un
iepiesenlanle de Ia Conisin.
15. Las Diieclivas Conunilaiias son inleidependienles, cono Io
son Ios deiechos y Iileilades fundanenlaIes en nueslia acluaI
sociedad. Ln Ia Diiecliva 95/46/CL, se ieguI lodo Io alinenle
aI lialanienlo infoinalizado de dalos de caiclei peisonaI,
poi nedios infoinlicos y eIeclinicos y se fundanenlaion Ias
lases paia Ia liansnisin o liansfeiencia de dalos de caiclei
inleinacionaI o a leiceios pases. Sin enlaigo, aIgunos olios
aspeclos juidicos y lecnicos, iefeienles a Ia leIeliansnisin de
dalos y su polenciaI iiesgo y vuIneialiIidad solievenida a Ios
deiechos y Iileilades fundanenlaIes, y en pailicuIai, aI
Deiecho a Ia Inlinidad fueion lialados especficanenle en Ia
Diiecliva 97/66/CL, paia IIenai un evidenle vaco en Ia
Diiecliva de 1995.
LI piofesoi ): =3 sA3)"3 -3=<:)U
j`
, expIica cono Ia
Conunidad Luiopea inleiviene en Ia ieguIacin de Ias
leIeconunicaciones novida poi un piopsilo de poIlica econnica
que no es olio que evilai Ia naiginacin de Ia indusliia euiopea de

73
DL LA UADRA, Tons: )#'#$B& :0'&M#& 4# ,(7 9#,#$&60/*$($*&/#7H Ln:
Revisla deI Consejo CeneiaI deI Iodei }udiciaI. C.C.I.}. No. VI, LscueIa }udiciaI,
Cenlio de Docunenlacin }udiciaI deI Iodei }udiciaI, Madiid, 1997, pgs. 47 a 86


Ias leIeconunicaciones, vislo que ningn pas de Ia Conunidad
iepiesenla ns deI 6 deI neicado nundiaI, en lanlo que Ios Lslados
Unidos iepiesenlan un leicio y aIgo nenos }apn. Hoy poi hoy,
Luiopa vive un pioceso de noinalivizacin conunilaiia que inpIica
olIigaloiiedad y efeclos juidicos enlie Ios Lslados Mienlios, no
sinpIes ieconendaciones y sugeiencias o paulas que eia Io haliluaI
en eI nlilo conunilaiio de dos decadas alis, poi eso Ias Diieclivas
cono noinas juidicas aI incoipoiaise aI oidenanienlo juidico
cunpIen esos efeclos que en eI canpo que nos veninos iefiiiendo
peinilen piolegei unos deiechos y Iileilades fundanenlaIes y
polenciai Ia Iilie ciicuIacin de dalos paia nejoiai eI slalus
socioeconnico de Ia UL, en eI concieilo nundiaI, iefoizado con Ios
piocesos de IileiaIizacin de Ias conunicaciones pueslo en evidencia
hasla ese enlonces en Ia UL ( Diiecliva 88/3O1/CL, IileiaIizacin de
equipos leininaIes, Diieclivas 9O/337-388/CLL, Iileiacin de
seivicios piopianenle dichos y de apeiluia de iedes, ResoIucin
Consejo de 22 de }uIio de 1993, solie anpIiacin sucesiva de Ia
IileiaIizacin en leIefona vocaI, Diiecliva 94/46/CL, Iilie
conpelencia solie conunicaciones poi saleIile, Diiecliva 95/62/CL,
solie apIicacin de ofeila de ied alieila -ONI- a Ia leIefona vocaI,
Diiecliva 96/2/CL, solie conunicaciones nviIes y peisonaIes, y, Ia
Diiecliva 96/19/CL solie inslauiacin de Ia pIena conpelencia en Ios
neicados).
Sin enlaigo, una cueslin queda en eI aiie: Ls suficienle Ia
IegisIacin nacionaI o Ia ieguIacin euiopea paia hacei efeclivo eI
deiecho a Ia aulodeleininacin infoinaliva fienle a Inleinel`



Iases cono AIenania, que en sus Ieyes de Iioleccin de Dalos no
cuenlan con una noina piecisa que ieguIe eI lifico liansfionleiizo de
Ios dalos, delieion -segn nos indica CLIS
74
- uliIizai dislinlas vas
paia sonelei aI Deiecho Ias conunicaciones poi iedes digilaIes cono
Inleinel.
Las noinas conunilaiias (Convenio y Diiecliva) no dan una
soIucin cIaia aI piolIena, dado que no es fciI deleininai en eI
pIano inlei euiopeo que consliluye un niveI de pioleccin
equivaIenle, ni lanpoco aciedilai iespeclo a leiceios pases Ia
exislencia de un niveI adecuado de pioleccin.
Una piineia va de soIucin a esle piolIena ha sido, en eslos
casos, Ia soIucin conliacluaI, sociaIizada a liaves de Ia IIanada
cIusuIa SCHUIA en AIenania o poi Ia IIanada 4&$%'*/( *%(,*(/(, que
fueia eslalIecida poi Ia CNIL fiancesa. La cIusuIa SCHUIA funciona
cuando no siendo aciedilalIe que Ias IegisIaciones piolejan de nodo
equivaIenle Ios dalos, se ceIelia una eslipuIacin en favoi deI
afeclado enlie eI liansnisoi inleino y eI ieceploi exlianjeio, que se
olIigan a piolegei aI afeclado segn eI eslndai de Ia IegisIacin
aIenana.
Ln Iiancia, idenlica docliina se inpuso a pailii de Ia
deIileiacin de 11 de juIio de 1989 de Ia Conisin NacionaI de
Infoinlica y Lileilades, iespeclo a Ios dalos que Ia IIAT-Iiance
deseala liansnilii a Ia Casa naliiz de Ia IIAT, en Tuin. La
deIileiacin condiciona a Ia fiIiaI a sonelei Ia liansnisin aI ieginen
de auloiizacin pievia, en Ios leininos deI Convenio 1O8, si no se

74



ceIeliala un conlialo, aseguiando a Ios afeclados Ia apIicacin de Ias
noinas deI Convenio y de Ia Ley fiancesa. La CNIL ha uliIizado
idenlico ciileiio cuando se ha lialado de Ia liansfeiencia de dalos en
eI secloi deI enpIeo y, pailicuIainenle, en naleiias de geslin de
peisonaI de sociedades nuIlinacionaIes, eIaloiando cIusuIas lipos
paia Ios fIujos liansfionleiizos de Ios dalos. No sienpie, sin enlaigo,
se ha exigido un conlialo. LI ejenpIo cIsico de eIIo ha sido en Iiancia
eI IIanado lialanienlo MARINIO, ieIalivo a Ia geslin de
infoinaciones solie eI lifico de eslupefacienles poi Ia va nailina a
liaves de inleicanlio de infoinaciones enlie Ios Lslados euiopeos, en
Ios que sIo se han exigido sinpIes inleicanlios de cailas
.

Ieio, cieilanenle, una esliucluia de conunicacin digilaI
cono Inleinel, solie Ia cuaI Ia conunicacin ciicuIa en eI inslanle y
que puede sei iecoIeclada desde cuaIquiei pas deI pIanela, paiece
poco conpalilIe con Ios necanisnos de auloiizacin pievia, de fiina
deI conlialo o de un exanen deI niveI adecuado de Ia pioleccin
ofiecida. LIIo paiece posilIe sIo cuando se liala de un conlialo de
liansfeiencia peinanenle o duiadeia de dalos, cono eI que se
pioduce en eI ejenpIo de Ia IIAT.
De ah que Ia soIucin conliacluaI no ofiece ningn ieenpIazo
equivaIenle a Ia Iioleccin de Dalos juidicanenle noinada. CuIes
son sus piincipaIes deficil`: a) IaIla Ia seguiidad de Ia apIicacin de
un conlioI de Iioleccin de Dalos en eI pas ieceploi, l) Los podeies
plIicos deI pas ieceploi pueden accedei a eslos dalos haciendo
%(10,( '(7( de Ias noinas eslalIecidas poi Convencin y, c) LI ieceploi
exlianjeio no esl Iinilado en Ia uliIizacin de Ios dalos, solie Ios
cuaIes liene un anpIio deiecho de disposicin.


AIgunas vas aIleinalivas de peifeccionanienlo se han
inlenlado. Una de eIIas, seaIada en Ios conenlaiios efecluados poi Ia
piopia CNIL a Ia deIileiacin solie Ia IIAT-Iiance, es eI esfueizo de
Ios encaigados de Ia Iioleccin de Dalos de Ia Unin Luiopea y de Ia
piopia Conisin poi Ia adopcin de nedidas de infoinacin y Ia
puesla en piclica de nedios lecnicos deslinados a seIeccionai Ios
silios que se conpionelen a ofiecei a Ios inleinaulas una adecuada
pioleccin. Sin enlaigo, en eI hecho ocuiie que giandes seividoies
de Inleinel ponen a disposicin deI plIico dalos ollenidos en
Luiopa desde pases que no cuenlan con niveIes de pioleccin
adecuados. Lslas nedidas son, cIaio esl, insuficienles.
Olia foina de consliuii una aIleinaliva a Ia va conliacluaI es
que aI peifeccionanienlo deI conlialo se incoipoie una sueile de $B#t2
,*7%, que inpIique que Ios eslndaies nninos de pioleccin de Ias
Ieyes nacionaIes que no ieguIan eI lena, sean incoipoiados a Ios
eIenenlos esenciaIes deI conlialo. DeI nisno nodo, se puede acoidai
en favoi deI afeclado eI ejeicicio de Ios deiechos de defensa.
Ahoia lien, cuando se liala de Ia liansnisin de dalos enlie
pases de Ia Unin euiopea, aI no exislii en Ia ieaIidad un niveI
equivaIenle, Ia naneia de evilai Ias difeiencias en Ia pioleccin de Ios
dalos puede sei soIucionada a liaves de dos vas:
1. Medianle Ia apIicacin deI IIanado 7%(/4&'%M'*/N*M o piincipio
deI doniciIio, confoine aI cuaI Ia liansnisin sigue Ias
condiciones deI Lslado nienlio en eI que se doniciIia eI
enisoi, nienlias que Ia eIaloiacin y uliIizacin de Ios dalos
se iegIa poi Ias noinas deI doniciIio deI ieceploi y,


2. Medianle Ia ainonizacin de Ias IegisIaciones (aqu ieside Ia
necesidad alsoIula de conlinuai con eI acluaI pioceso
IegisIalivo en naleiia de Iioleccin de Dalos en Mexico)
3. Respeclo de Ios pases leiceios (no nienlios de Ia Unin), aI
no exislii un eslndai nnino que haga apIicalIe eI
7%(/4&'%M'*/N*MC eI ieginen juidico hali de sei
inevilalIenenle difeienciado, segn cuI sea su niveI de
pioleccin de Ios dalos.
4. Si eI leicei pas liene un (4#$0(4& /*8#, 4# M'&%#$$*?/, finuIa
fIexilIe deslinada a evilai que Luiopa se convieila en una
especie de foilaIeza de Ia pioleccin desde eI cuaI ningn
dalo pudieia sei expoilado, Ia liansnisin sei posilIe.
5. Iaia deleininai si exisle o no ese niveI, Ia Diiecliva
conunilaiia deI 95, eslalIece en su ailcuIo 31 un
piocedinienlo de conpiolacin, aunque Ia nisna iecuiie a
vagas expiesiones paia seaIai cno ha de piaclicaise Ia
evaIuacin. Ln efeclo, eI ailcuIo 25, apailado 2. de Ia
Diiecliva, piesciile que: "ZH :, $('S$%#' (4#$0(4& 4#, /*8#, 4#
M'&%#$$*?/ [0# &>'#$# 0/ M(I7 %#'$#'& 7# #8(,0('S (%#/4*#/4& ( %&4(7
,(7 $*'$0/7%(/$*(7 [0# $&/$0''(/ #/ 0/( %'(/7>#'#/$*( & #/ 0/(
$(%#F&'I( 4# %'(/7>#'#/$*( 4# 4(%&7p #/ M('%*$0,('C 7# %&6('S #/
$&/7*4#'($*?/ ,( /(%0'(,#N( 4# ,&7 4(%&7C ,( >*/(,*4(4 @ ,( 40'($*?/
4#, %'(%(6*#/%& & 4# ,&7 %'(%(6*#/%&7 M'#8*7%&7C #, M(I7 4# &'*F#/ @ #,
M(I7 4# 4#7%*/& >*/(,C ,(7 /&'6(7 4# )#'#$B&C F#/#'(,#7 & 7#$%&'*(,#7C
8*F#/%#7 #/ #, %#'$#' M(I7 4# [0# 7# %'(%#C (7I $&6& ,(7 /&'6(7
M'&>#7*&/(,#7 @ ,(7 6#4*4(7 4# 7#F0'*4(4 #/ 8*F&' #/ 4*$B&7 M(I7#7".


&, Si Ia Conisin conpiuela que eI leicei pas no liene un niveI
adecuado de pioleccin, dele lonai Ias nedidas paia
inpedii loda liansfeiencia de dalos a dicho pas, soIucin
que, cono henos dicho, sIo puede sei paiciaInenle apIicada
a Inleinel.
Ln eI fondo, se esl en piesencia de un piocedinienlo de
deleininacin ieaIizado poi dos iganos poIlicos: Ios Lslados
nienlios y Ia Conisin, de naneia que Ia consideiacin de si
concuiie o no un niveI adecuado, se pioducii despues de finaIizadas
Ias negociaciones de Ia Conisin con eI leicei Lslado.
Iese a que Ia liansnisin de dalos a un pas con pioleccin
inadecuada se encuenlia piohilida poi Ia Diiecliva, eI ailcuIo 26
peinile Ia liansfeiencia:
1. si nedia eI consenlinienlo inequvoco deI inleiesado,
2. si es necesaiia paia Ia ejecucin de un conlialo enlie eI
inleiesado y eI iesponsalIe o paia Ia ejecucin de nedidas
pieconliacluaIes lonadas a pelicin deI inleiesado,
3. si es necesaiia paia Ia ceIeliacin o ejecucin de un conlialo
ceIeliado o poi ceIeliai, en inleies deI inleiesado enlie eI
iesponsalIe y un leiceio,
4. si es necesaiia paia saIvaguaidai un inleies plIico
inpoilanle, o paia ejeicei o defendei un deiecho en un
piocedinienlo judiciaI,
5. paia Ia saIvaguaidia de un inleies vilaI deI inleiesado,


&, si se liala de liansfeiii desde iegislios plIicos alieilos a
consuIlas.
LI piolIena aqu es Ia exislencia de conceplos juidicos
indeleininados cono "*/%#'57 Mf1,*$& *6M&'%(/%#", que pudo
peifeclanenle calaIogaise lajo Ia foina de especficos conlenidos.
IinaInenle, Ia Diiecliva sonele aI ieginen de auloiizacin
pievia Ia liansfeiencia a pases que no cuenlan con un niveI adecuado
de pioleccin, cuando eI iesponsalIe deI lialanienlo ofiece gaianlas
suficienles iespeclo a Ia pioleccin de Ios deiechos deI afeclado, as
cono iespeclo a su ejeicicio, lodo Io cuaI puede deiivai en Ias
coiiespondienles cIusuIas conliacluaIes. Adens de Ias dos
diieclivas aiiila desgIosadas y que son Ios dos piIaies de Ia
aiquilecluia de Ia Iioleccin de Dalos en Ia UL exisle, cono
consecuencia diiecla deI nuevo oiden nundiaI inslauiado poi Ios
alaques deI 11S y deI 14M una piofusa aclividad IegisIaliva
conunilaiia en Ia naleiia.Desde 1995 hasla eI nonenlo acluaI, Ias
auloiidades IegisIalivas y ejeculivas de Ia Unin Luiopea (UL),
pulIican diveisos lexlos IegisIalivos en naleiia de Deiecho a Ia
Inlinidad y Iioleccin de Dalos, cuyos piincipaIes son: Ia Diiecliva
95/46/CL, y Ia Diiecliva 97/66/CL,
75
y Ias cuaIes siiven cono lase
paia Ias dens diieclivas, que son Ias siguienles: Ia Diiecliva
2OOO/31/CL, Ia Diiecliva 2OO1/497/CL, Ia Diiecliva 2OO2/58/CL, Ia

75


DA CUNHA LOILS, T.M.C.(2O12). La cieacin de una IoIlica Luiopea
de Iioleccin de Dalos IeisonaIes, AIfa-iedi. |1O de }uIio deI 2O17j.
hllp://vvv.aIfa-iedi.oig/node/8833.



Diiecliva 2OO4/48/CL, Ia Diiecliva 2OO9/136/CL, y Ia Diiecliva
2O12/OO11 (COD).
ES[SYSX 2=L %>?KLM@?K<DL .B>I:;A=L :DL:D @?L (;>DA<;U?L #B>=MD?L N LB
;TM?A<= DK @? A=KL<>BAA;JK : D@ 5?>A= $=>T?<;U= 5Df;A?K= :D@
(D>DAW= ? @? )K<;T;:?: N ? @? 3>=<DAA;JK :D (?<=L 3D>L=K?@DL
Solie Ia infoinacin pulIicada en eI poilaI eui-Iex.euiopa.eu, ,
LILZ CONTRLRAS y CARRASCO
76
consliuyeion diveisos
cuadios conpaialivos, enlie Ias diieclivas euiopeas aiiila
nencionadas y Ios eIenenlos juidicos que pueden sei susceplilIes de
sei consideiados y que idenlificaion cono lianspIanles juidicos en
Ia LITAICI y Ia LIIDIII
77
en Mexico. Lslos cuadios esln
consliuidos de foina a idenlificai Ios siguienles iulios y peinilii eI
ejeicicio de anIisis juidico- conpaialivo : a) nonlie de Ia Diiecliva,
l)Iuncin de Ia Diiecliva, c) Oljelivo de Ia Diiecliva, d)
Modificaciones de Ia Diiecliva, e) TianspIanles }uidicos a Ia
Noinaliva Mexicana.De iesaIlai, que en esle ejeicicio juidico-
conpaialivo henos Iinilado nueslio anIisis en eI nlilo de Ia UL a
Ias Diieclivas y en eI nlilo Mexicano a Ia LegisIacin IedeiaI. A
lluIo infoinalivo paia eI Iecloi no conunilaiio, una Diiecliva es Ia
que eslalIece Ios oljelivos que delen Iogiai Ios Lslados nienlios,

76
Denlio deI naico de una eslancia de invesligacin deI Iiogiana DeIfin, lajo Ia
Diieccin de Teiesa DA CUNHA LOILS
77


Ley IedeiaI de Iioleccion de Dalos en Iosesin de IailicuIaies. LL
CONCRLSO CLNLRAL DL LOS LSTADOS UNIDOS MLXICANOS, DLCRLTA:

LL ILDLRAL DL IROTLCCIN DL DATOS ILRSONALLS LN
IOSLSIN DL LOS IARTICULARLS. Ig. IniciaI 1. Ig. IinaI 18. ConsuIlada en Ia
diieccin vel: vvv.dipulados.gol.nx/LeyesilIio/pdf/LIIDIII.pdf



dejndoIes eIegii Ios nedios paia haceiIo. La Diiecliva puede ii
diiigida a uno, vaiios o lodos Ios Lslados nienlios. Iaia que Ios
piincipios en eIIa eslalIecidos suilan efeclo paia Ios ciudadanos, eI
IegisIadoi nacionaI dele adoplai una noina de Deiecho inleino que
confoine eI oidenanienlo juidico nacionaI a Ios oljelivos de Ia
Diiecliva.
78
Cuanlo aI conceplo de %'(/7M,(/%# G0'I4*$&, en eI cuadio
de esla invesligacin usanos Ia definicin que da AIan, Whalson en
LegaI TianspIanls: An Appioach lo Conpaialive Lav
79
Ln Ios
diveisos cuadios conpaialivos enlie Ias Diieclivas euiopeas solie
pioleccin de dalos peisonaIes y Ia IegisIacin fedeiaI nexicana se ha
veiificado Ia pIena exislencia de un pioceso de lianspIanles juidicos,
lanlo en Ias dos Ieyes en naleiia de acceso a Ia infoinacin
guleinanenlaI y a Ia pioleccin de dalos en nanos pailicuIaies










78


Infoinacin consuIlada en eI silio de Luiopean Connission eI da 25 de
}uIio deI 2O13. Ln Ia diieccin:
hllp://ec.euiopa.eu/eu_Iav/inlioduclion/vhal_diieclive_es.hln.

79


LI leinino de lianspIanle }uidico y eI conceplo fueion acuados en un
lexlo ya cIsico de WATSON, AIan ,1993. LegaI TianspIanls: An Appioach lo
Conpaialive Lav, Segunda Ldicin, Univeisily of Ceoigia Iiess (1a Ldicin 1974,
Scolish Acadenic Iiess, Ldinluigo), sin enlaigo usanos en eI cuadio de esla
invesligacin cono naleiiaI de iefeiencia lilIiogifica eI ailcuIo de SIAMANN,
HoIgei ConlenpoiaiyLegaI TianspIanls- LegaI IaniIies and lhe Diffusion of
(coipoiale) Lav, Discussion Iapei no 28, AliiI deI 2OO9, HaivaidLav SchooI,
consuIlado eI 24 de juIio deI 2O13 en Ia diieccin.



AI nisno lienpo, veiificanos Ia conveigencia de ciileiios docliinaIes
y juiispiudenciaIes en un nuevo conjunlo de lexlos IegisIalivos
deslinado a seivii de naico aI secloi de Ias conunicaciones
eIeclinicas. Ln eslos se incIuyen disposiciones solie una seiie de
lenas, cono Ia conseivacin de Ios dalos de conexin poi paile de Ios
pioveedoies de seivicios en Mexico que ielonan Ias disposiciones de
Ias Diieclivas euiopeas apIicalIes a Ios Lslados nienlios a efeclos de
vigiIancia poIiciaI (ielencin de dalos), eI envo de nensajes
eIeclinicos no soIicilados, Ia uliIizacin de Ios denoninados $&&t*#7 y
Ia incIusin de dalos peisonaIes en Ias guas plIicas. De Ia nisna
foina olseivanos una nlida iefeiencia a Ia nuevas cIusuIas
conliacluaIes lipo paia Ia liansfeiencia de dalos peisonaIes a leiceios
pases que se lasan en Ias disposiciones de Ia Decisin 2OO4/915/CL
de Ia Conisin, de 27 de dicienlie de 2OO4, poi Ia que se nodifica Ia
Decisin 2OO1/497/CL en Io ieIalivo a Ia inlioduccin de un conjunlo
aIleinalivo de cIusuIas conliacluaIes lipo paia Ia liansfeiencia de
dalos peisonaIes a leiceios pases |conpaiai con Ia noinalividad
pulIicada en eI Diaiio OficiaI L 385 de 29.12.2OO4j. Recienlenenle, Ia
Conisin Luiopea apiol nuevas cIusuIas conliacluaIes lipo que
podin uliIizai Ias enpiesas paia gaianlizai adecuadanenle Ia
liansfeiencia de dalos peisonaIes de Ia UL a leiceios pases. Lslas
nuevas cIusuIas se aadiin a Ias ya exislenles en eI naico de Ia
Decisin de Ia Conisin de junio de 2OO1 (vease a
conlinuacin).Decisin 2OO1/497/CL de Ia Conisin, de 15 de junio
de 2OO1, ieIaliva a cIusuIas conliacluaIes lipo paia Ia liansfeiencia de
dalos peisonaIes a un leicei pas pievislas en Ia Diiecliva 95/46/CL .
Lsla Decisin define Ias cIusuIas conliacluaIes lipo que
gaianlizain un niveI adecuado de pioleccin de Ios dalos peisonaIes
liansfeiidos de Ia UL a leiceios pases. La decisin olIiga a Ios
Lslados nienlios a ieconocei que Ias sociedades u oiganisnos que
uliIicen esas cIusuIas lipo en conlialos ieIalivos a liansfeiencias de


dalos peisonaIes a leiceios pases gaianlizan un niveI adecuado de
pioleccin de Ios dalos.
ESbSX )K<D>M>D<?A;JK *6483K9=:<58A< :D@ (D>DAW= ? @? )K<;T;:?:

LI piofesoi RU"3=:- Q"39-C anpIianenle cilado a Io Iaigo de esla
pulIicacin
8O
, aI anaIizai eI conlenido deI Deiecho a Ia Inlinidad, Io
hace a liaves de lies esfeias: a) Ia nlina, l) Ia ieIacionada con Ias
Iileilades poIlicas, y, c) Ia ieIaliva a Ias Iileilades individuaIes. LI
conlenido que IIana pieinfoinlico e infoinlico de Ia Q'*8($@, se
inicia con una hiplesis acluaInenle piolada en Ia docliina
inleinacionaI y en Ia docliina ileiica (iegin de Ia cuaI es oiiginaiio y
solie Ia cuaI inciden sus lialajos), laI y cono se ha evidenciado en Ia
visin univeisaIisla de Ia Inlinidad: Ia Q'*8($@ es un deiecho poIlica y
cuIluiaInenle anliguo, peio no sIo en eI nlilo *07M#/(,*7%( y
conslilucionaI donde suige aqueIIa, sino cono Io denuncia =uQ:m
)v3m
kX
, lanlien Io es, en eI nlilo civiI y eI deiecho en geneiaI. Ioi
eIIo, es Igico que exisla una gian vaiiedad de ciileiios, vacos y

8O
MORALLS IRATS, Ieinn. =3 9A9:=3 Q:K3= ): =3 DK9DRD)3)L
Q"Dd3<b : DKJU"R39D<3HLd. Deslino, aiceIona, 194, pg. 122 y ss.

81
LI Conlenido deI Deiecho a Ia Inlinidad es vaiiado, anpIio y difciI de
piecisai, cada auloi hace una enuneiacin y cIasificacin de supueslos que inlegian
eI nisno, Io que no es de exliaai en alsoIulo, dada Ia conpIejidad de esle deiecho y
Ia sujecin deI nisno con iespeclo aI lienpo y aI espacio .LOILZ DIAZ, L. Ol. cil.,
pg.196-197



conliadicciones, lanlo en Ia docliina cono
82
en Ia IegisIacin, laI es
anpIianenle anaIizado poi 9URw- ): =3 sA3)"3
k`
que aI
esludiai en Ia juiispiudencia, a Ia hoia de deleininai su conlenido
deI Deiecho a Ia Inlinidad olseiva: n#4*%(/4& 7&1'# ,( */>&'6S%*$( @ ,(
7&$*#4(4 7# >&'%(,#$# ,( $&/8*$$*?/ 4# [0# #, #[0*,*1'*& 4# ,(7 $*8*,*N($*&/#7
6&4#'/(7 '#M&7( 7&1'# 0/( (,[0*6*( 4*>I$*,L ,( 4&7*>*$($*?/ #/%'# 0/ #G#'$*$*&
$(4( 8#N 6S7 8*F&'&7&C (0/[0# B(@( [0# ,*6*%(',&C 4# ,&7 M&4#'#7 7&1#'(/&7
4#, :7%(4&C @ 0/( $'#$*#/%# #;01#'(/$*( 4# ,( 7&$*#4(4 $*8*,H =( */>&'6S%*$(C
M('( 1*#/ & M('( 6(,C 7#'S 0/& 4# ,&7 M'*/$*M(,#7 */F'#4*#/%#7 4# #7%(
4&7*>*$($*?/
ke
H
La leIenlica, es decii, Ia inliicacin ciecienle de Ios
oidenadoies con Ias leIeconunicaciones, ha geneiado unos nuevos
juegos de podei, desafos, expeclalivas y hasla conlioveisias en esla
sociedad infoinalizada, laI cono anaIiz y vision en eI infoine
piesenlado aI Iiesidenle Ciscaid DLSTAINC poi -DRUK KU"3 @
3=3DK RDK<, eI 2O de eneio de 1978, en Io que se IIan eI D/>&'6#
K&'(2R*/$
kh
.

82
que vaia segn Ias epocas hisliicas, silios geogificos, nlilos cuIluiaIes,
sociaIes, econnicos y poIlicos, IegisIaciones Iaxas, piudenles o puiilanas, y Io que es
an ns evidenle a finaIes deI s.XX, segn Ios avances cienlficos y lecnoIgicos,
especiaInenle en Ias ciencias de Ia infoinacin y Ia conunicacin en su enlionque
con eI deiecho (ius) y Ia infoinlica, Ia eIeclinica y Ia leIenlica.

83
. Ol. cil., pg. 49 a 86.
84
Vid. -DRuK KU"3, Inspecloi CeneiaI de Iinanzas de Iiancia, de 2O de
Lneio de 1976, ienilido aI Iiesidenle Ciscaid DLslaing. CARCIA DL IRUNLDA,
IaIona. DKJU"R: KU"32RDK<H =3 DKJU"R3<DUK ): =3 -U<D:)3)H Ld. Iondo
de CuIluia Lconnica, Mexico, uenos Aiies, 1 ieinp., 1982, p. 9.

85
Ln 1978, Ios fianceses ALAIN MINC SIMON NORA, eIaloiaion un
infoine paia eI golieino Iiances- que se ha hecho ceIelie en eI nundo enleio-




liluIado "< *3K9=:<58L<A8B3 7? @< 19A8?7<7. Ln ese infoine, se visIunlia una
sociedad cuya lecnoIoga piincipaI seia Ia infoinlica cono insliunenlo de
lialanienlo de Ia infoinacin, conlinada con una conunicacin de Ia infoinacin
en foina ielicuIai, con Ia ayuda de Ia leIenlica. NORA MINC acuan eI leinino
9#,#6S%*$(C conliaccin de paIalias que designan Ia inlegiacin de Ias
TeIe$&60/*$($*&/#7 y Ia */>&'6S%*$(, Ia cuaI conienza a pioduciise de naneia
incipienle en eI nundo desaiioIIado en ese enlonces (MINC NORA, 1978). Ln eI
nisno ao y Ia nisna Inea de pensanienlo de Minc y Noia, en LL.UU., }AMLS
MARTIN, pulIica su Iilio The Wiied Sociely, en eI cuaI deIinea Ias caiacleislicas de
una sociedad inleiconeclada, de conunicacin inleipeisonaI y oiganizacionaI
ielicuIai, apoyada lanlien en Ia inlegiacin de Ia Infoinlica y de
TeIeconunicaciones (Mailin 1978). Un poco ns laide en 198O en }apn eI fuluiIogo
ONLHI MASUDA, desciile Ias caiacleislicas de Io que podia sei una sociedad
posl-indusliiaI infoinalizada y de conunicacin ielicuIai y eI lipo de golieino que
deleia conduciiIa (MASUDA,198O). Lslas concepciones conpIelan Ias ideas
esliucluiadas solie Ia sociedad de Ia Infoinacin. Ln esa epoca an no se halIala de
una sociedad deI conocinienlo cono laI, sino, cono un esladio supeiioi de Ia
sociedad de Ia infoinacin. La idea de Ia evoIucin de Ia sociedad en lies oIas
civiIizaloiias paiece sei conn a nuchos pensadoies y lodos eIIos deslacan eI ioI de
Ia infoinacin y eI conocinienlo y su conunicacin cono caiacleislicos de Ia nueva
sociedad en Ia cuaI eslanos viviendo. La sociedad de Ia Infoinacin, funciona en un
espacio viiluaI, pioduclo de una iepiesenlacin nuneiica de Ia ieaIidad denoninado
eI ";CD>DLM?A;=. LI leinino cileiespacio fue invenlado poi eI noveIisla WILLIAM
CISON en 1984 y desde enlonces se ha uliIizado coiiienlenenle y diveisos
invesligadoies se han dedicado a esludiaiIo de naneia sislenlica. A difeiencia deI
espacio geogifico que conocenos, en eI cileiespacio no exisle eI conceplo de Iugai
geogifico. Se liene Ia inpiesin de eslai en eI nisno Iugai que peisonas siluadas
en dislinlos Iugaies geogificos y con Ias cuaIes nos eslanos conunicando. Ln eI
cileiespacio se ieIacionan Ios individuos, giupos y oiganizaciones en una conpIeja
ied sociaI, a liaves de conpuladoias. A esa conpIeja ied sociaI se Ie ha IIanado
"cIbcrL=A;D:?:. Cono en loda sociedad, en Ia cileisociedad lanlien suigen
paliones de conducla deiivados de Ia inleiaccin enlie Ios seies hunanos que Io
haliIilan y esos paliones siiven de eIenenlos ieguIadoies deI conpoilanienlo
hunano y de lase paia eI desaiioIIo de difeienles esliIos de vida. Ln olias paIalias,
consliluyen Io que se ha IIanado una "cIbcrcu!tura". La nueva sociedad liene un
espacio (cileiespacio), una ied sociaI (cileisociedad) y una cuIluia (cileicuIluia).
Calia piegunlaise eI cileiespacio y sus piopiedades y aclividades son una sinpIe
exlensin de Ia sociedad hunana o si denlio de eI y poi efeclo de una conunicacin
nediada poi conpuladoia, suigen piopiedades eneigenles, nuevas y lpicas de ese
cileiespacio. Ioi ejenpIo, en eI cileiespacio se conunican giupos de peisonas que ya
eslalan foinados en Ia ieaIidad, peio aI nisno lienpo han suigido nuevos giupos
que no se conocan ni halan inleiacluado jans en eI espacio geogifico. Ioi olia
paile, se han conpiolado piopiedades eneigenles en giupos sociaIes que exislan en
eI espacio geogifico y que en eI cileiespacio han nodificado su conpoilanienlo aI
cieaise nuevas condiciones paia Ia inleiaccin


Tieinla aos despues, Ias iedes de leIeconunicaciones a liaves de
conpuladoies han ciecido geoneliicanenle en eI nundo, en lanlo Ias
noinas piolecloias o gaianlislas de Ios deiechos y Iileilades
fundanenlaIes aunenlan aiilnelicanenle, poniendo solie Ia nesa de
equiIiliio, nuevas iegIas en aqueI juego de podei ahoia foilaIecido
poi nuevas ciicunslancias que paiadjicanenle se fundan en eI
avance cada vez ns penelianle, ns sofislicado y difciInenle
conlioIado de Ias lecnoIogas TIC y Ia infoinlica, laI cono veienos a
Io Iaigo de esla invesligacin.
LI esludio deI conlenido de Ios deiechos fundanenlaIes, y en
pailicuIai, en eI de Ia Inlinidad es de laI vaiiedad cono de auloies
que Io exponen. Ln efeclo, hay lesis con conlenidos naxinaIislas, laI
cono J3"DT3-
ki
y KUdU3 RUK":3=
kj
, olios piudenles,

86
LI Conlenido de Ia Inlinidad se divide en dos giandes ianas: I. :/ 7I 6*76&C
$&/7*4#'(4& >0/4(6#/%(,6#/%# #/ $0(/%& ( 7I 6*76&: 1.1. Con iefeiencia a su pasado, que
es o puede sei evocado en eI
piesenle conlia su voIunlad (deiecho aI oIvido, deiecho a nanlenei en
secielo Ios iecueidos peisonaIes.) 1.2. Con iefeiencia a su piesenle, en eI que es
anenazado o alacado: 1.2.1) Ln su piopio cueipo: (Tonas de sangie, oiina, elc.,
Dalos solie su saIud,) Ls eI aloilo una neia cueslin de Ia vida piivada`,)
NaicoanIisis, 1.2.2) Ln aspeclos no coipoiaIes:( idenlidad, inagen, Dalos
peisonaIes, sei seguido u olseivado, oljelos peisonaIes, pIaceies.) . 1.3. Con
iefeiencia a su fuluio en cuanlo pIaneado en eI piesenle, polenciaInenle anenazado
poi alaques acluaIes (Desculiinienlo de pIanes o pioyeclos deI fuluio. II. :/ 7I
6*76&C $&/7*4#'(4& >0/4(6#/%(,6#/%# '#7M#$%& 4# ,&7 &%'&7: 2.1. Los olios en cuanlo
coIeclivo (LI Lslado, en su dolIe papeI de gaianle y anenaza de Ia Inlinidad,
IeisonaI (gaianle en cuanlo enisoi de noinas piolecloias, anenaza en cuanlo
conpiIadoi de olios dalos peisonaIes, c) Ia sociedad y su inleies en sei infoinada). 2.
2 Los olios en cuanlo peisonas concielas. 2.3. La Inlinidad ajena cono Inile y
condicionanle de Ia piopia (eI piolIena de Ia divuIgacin uniIaleiaI de un secielo
conpailido sin eI consenlinienlo de Ia olia peisona: Ia Inlinidad piopia conpailida:
ieIaciones faniIiaies (hogai, vida conyugaI), ieIaciones cuasi faniIiaies (avenluias
anoiosas, anislades, conunicaciones y cailas), ieIaciones piofesionaIes ( vida
piofesionaI, secielo de Ios negocios), La Inlinidad piopia anenazada poi Ios olios:
individuos concielos (paiienles, vecinos, anigos, conpaeios de lialajo, supeiioies,
suloidinados, exliaos), sociedades, enlidades o inslilucionaIes especiaIizadas ad
hoc (deleclives, agencias de infoinacin o naliinoniaIes, olias enlidades), LI Lslado


Q"U--:"
kk
, J"U-DK
kV
y olios lanlos nininaIislas, cono Ia de
W:-9DK
VY
HLn su juslo nedio, eI deiecho espaoI, nueslio caso

(cono adninisliacin y/o nedianle sus funcionaiios que cunpIen o exliaIinilan sus
funciones). IARINAS MATONI, L. Ol.cil., pg. 314

87
La vida piivada esl conpuesla poi: 1. Ideas y cieencias ieIigiosas,
fiIosficas, ngicas y poIlicas que eI individuo desee susliaei aI condicionanienlo
ajeno. 2. Aspeclos conceinienles a Ia vida anoiosa y sexuaI. 3 Aspeclos, no conocidos
poi exliaos, de Ia vida faniIiai, especiaInenle, Ios de ndoIe enlaiazosa paia eI
individuo o paia eI giupo. 4. Defeclos o anonaIas fsicas o psquicas no oslensilIes.
5. Conpoilanienlo deI sujelo que no es conocido de Ios exliaos y que, de sei
conocido, oiiginaiia cilicas o desnejoiaia Ia apieciacin que eslos hacen de aqueI. 6.
Afecciones de Ia saIud, cuyo cunpIinienlo nenoscale eI juicio paia fines sociaIes o
piofesionaIes foinuIan Ios dens aceica deI sujelo. 7. Conlenido de conunicaciones
esciilas u oiaIes de lipo peisonaI, eslo es diiigidas nicanenle paia eI conocinienlo
de una o ns peisonas deleininadas.8. La vida pasada deI sujelo, en cuanlo puede
sei nolivo de lochoino paia esle (deiecho aI oIvido). 9. Oigenes faniIiaies que
Iaslinen Ia posicin sociaI y en iguaI caso, cuesliones conceinienles a Ia fiIiacin y a
Ios aclos deI eslado civiI. 1O. LI cunpIinienlo de Ias funciones fisioIgicas de
exciecin, hechos o aclos ieIalivos aI piopio cueipo que son lenidos poi iepugnalIes
o sociaInenle inaceplalIes (iuidos coipoiaIes, elc). 11. Monenlos penosos o de
exlieno alalinienlo. 12. Ln geneiaI, lodo dalo, hecho o aclividad peisonaI no
conocidos poi olios, cuyo conocinienlo poi leiceios pioduzca luilacin noiaI o
psquica aI afeclado (desnudez, elc.) Cilado poi LOILZ DIAZ, L., Ol.cil. pg. 2O7.

88
WILLIAM IROSSLR (1964). Agiesiones a Ia Iiivacy: 1. La inlionisin en Ia
soIedad fsica que cada peisona se ha ieseivado. 2. La divuIgacin plIica de hechos
piivados.3. La piesenlacin aI plIico de ciicunslancias peisonaIes lajo una faIsa
apaiiencia o divuIgacin de hechos que suscilan una faIsa inagen paia eI inleiesado a
Ios ojos de Ia opinin plIica. 4. La apiopiacin indelida, en senlido anpIio, de Io
que peilenece a nueslio nlilo peisonaI Cilado poi LOILZ DIAZ., L. Ol. cil. pg.
2OO

89
VITTORIO IROSSINI. 1. SoIedad: que supone Ia inposiliIidad fsica de
conlaclos naleiiaIes. 2. La Inlinidad: sin haIIaise aisIado eI individuo se encuadia en
un giupo ieducido (nlilo faniIiai). 3. LI anoninalo: que nanliene Ia Iileilad paia
idenlificaciones individuaIes. 4. La ieseiva: cieacin de una laiieia psicoIgica fienle
a inliusiones no deseadas. Cilado poi LOILZ DIAZ, L. Ol.cil., pg. 199. esladios de
Ia Iiivacy (SoIedad, ieIaciones nlinas, anoninalo y ieseiva), en L, 4#'#$B& 4# ,&7
*/4*8*40&7C F'0M&7 & */7%*%0$*&/#7 4# 4#%#'6*/(' M&' #,,&7 6*76&7C $?6& @ $0(/%( */>&'6($*?/
($#'$( 4# 7I #7 $&60/*$(4( ( ,&7 &%'&7H



conpaialivo de esludio poi exceIencia, delido a Ia conpIejidad paia
deleininai eI conlenido deI Deiecho a Ia Inlinidad, segn Ia docliina
y IegisIacin univeisaI, ha conslilucionaIizado dicha siluacin en eI
ail.18 de Ia Conslilucin LspaoIa de 1978, aI piesenlai diveisos
supueslos en Ios que esle se encuenlia, anles que una definicin de Ia
Inlinidad o de eIenenlos que Ia caiacleiizan o deveIen su conlenido
nico y heinelico.
Lslo ieveIa que exisle en Ia piclica una gana vaiiada de
aspeclos o facelas de Ia Inlinidad, apaienlenenle sin ieIacin enlie s,
peio que consliluyen nanifeslaciones de un nico deiecho, laI cono
Io sosliene dD)3= R3"9vK:m.
Lnlie esas facelas esln: a) Ia invioIaliIidad de doniciIio, l) LI
deiecho aI secielo (en conunicaciones, docunenlaI, piofesionaI -
alogados, nolaiiaI, nedico, ieIigioso, peiiodslico, lancaiio -, y c)
D/%*6*4(4 8#'707 %'(%(6*#/%& */>&'6(%*N(4& 4# 4(%&7H Cada una de eslas
facelas ha dado Iugai a esludios aulnonos y especiaIizados, laI es eI
caso de Ia Inlinidad de Ia coipoieidad hunana de paIpilanle
acluaIidad, o sea, ,( 8*7*?/ #/ ,( $&'M&'#*4(4 4# ,( D/%*6*4(4 pei se no
fsica, peio si Iigada esliechanenle a eIIa, pues hace paile de Ia
Inlinidad peisonaI de lodo sei hunano, de piincipio innune, fienle a
loda inlionisin no auloiizada poi Ia Iey, una oiden judiciaI, o poi
voIunlad o consenlinienlo de Ias peisonas cono eI deiecho dicha
liansfoinaciones y condicionanienlos. Hasla hace unas dos decadas
eia inpensalIe una conlioveisia judiciaI, e incIuso sociaI, de Ia
vuIneiacin de Ia Inlinidad, adens de olios deiechos y vaIoies

9O
WLSTIN ALAN: Iiivacy and Iieedon. Nev oik. Alheneun, 197O. Igs. 3
1 y ss


conslilucionaIes (dignidad hunana), nedianle Ias inleivenciones
coipoiaIes, sin eI consenlinienlo de Ia peisona o de sus
iepiesenlanles IegaIes en eI caso de Ios nios (Ia peisona conceinida,
poi ejenpIo, fienle a loda indagacin o pesquisa que solie eI cueipo
quisieia inponeise cuyo senlinienlo de pudoi queda as piolegido
poi eI oidenanienlo, en lanlo iesponda a eslinaciones y ciileiios
aiiaigados en Ia cuIluia de Ia conunidad).
La Conslilucin espaoIa con iespeclo a Ia visin *07*/>&'6(%*$(
de Ia Inlinidad, que =UQ:m )v3m, consideia una nanifeslacin o
facela ns de ese nico deiecho IIanado de Ia Inlinidad, se ieIaciona
en eI ail. 18-4 CL, cuando sosliene:=( ,#@ ,*6*%('S #, 07& 4# ,(
*/>&'6S%*$( M('( F('(/%*N(' #, B&/&' @ ,( D/%*6*4(4 M#'7&/(, @ >(6*,*(' 4# ,&7
$*04(4(/&7 @ #, M,#/& #jcrcicic dc sus dcrccncs, indicando con eslo, que Ia
infoinlica cono lecnoIoga que piocesa Igica, oidenada y
concalenadanenle cuaIquiei canlidad o cIase de infoinacin con
nedios, sopoiles, apIicaciones infoinlicas, eIeclinicas y leIenlicas,
esla insliluida en Ia conslilucin paia gaianlizai eI efeclivo ejeicicio
deI conjunlo de deiechos y Iileilades fundanenlaIes y no sIo de Ios
deiechos a Ia Inlinidad y aI honoi, cono pudieia pensaise. Ln
Lspaa, cono en eI ieslo de pases deI nundo, Ias IegisIaciones han
dado esla inpiesin, aI iegIanenlai eI uso de Ia infoinlica sIo
iefeiido aI deiecho de Ia Inlinidad, laI cono piecisaienos ns
adeIanle.
La infoinlica en su enlionque con eI deiecho foina Ia
*07*/>&'6(%*$( OlaI cono se evidencia en Ia Conslilucin de Lspaa( ail.
28), Ia Ioiluguesa de 1976 (ail.35) y Ia Mexicana de 1917 ( iefoinas ail
6, 2OO8 y ail.16 de 2OO9)), Ia cuaI, a liaves de noinas piolecloias de


Ios dalos (caso aIenn, sueco, danes, espaoI, elc), de Ia pioleccin de
Ia Q'*8($@ (noileaneiicana 1974, Canadiense 1988, y AusliaIiana 1994)
o de Ia pioleccin deI deiecho a Ia Iileilad de infoinacin (3$$#77
D/>&'6(%*&/ 3$% Canadiense, Ia J'##4&6 &> D/>&'6(%*&/ Acl de AusliaIia,
o Ias noinas de Ia =J3D9. en Mexico) va a ieguIai lodo Io alinenle aI
enpIeo, uso, uliIizacin, conseivacin, liansnisin de Ios nedios
infoinlicos, eIeclinicos y leIenlicos, peio solie lodo, Ios
supueslos expiesos de Iinilacin a su uso poi cuaIquiei peisona
(naluiaI, juidica, plIica o piivada), sin que eIIo signifique su
iesliiccin sin nninos, o peoi an su desapaiecinienlo o veise
desviiluado .
J"U--DKD
VX
, lias eI anIisis deI ensayo de W3"":K @
+"3K):D-C considei que Ia Iileilad de Ia peisona iefeiidas aI
conlioI de Ia infoinacin de s nisno poi sislenas conpulacionaIes
conslilua una especie de =*1#'%(4 */>&'6S%*$( Lsla lesis hizo cuiso en
eI deiecho espaoI en leininos de Qx":m =ATU y RU"3=:-
Q"39-, hasla eI punlo que hoy da se idenlifica Ia visin
iusinfoinalica de Ia Inlinidad con Ia Iileilad infoinlica, lanlien
IIanada Inlinidad infoinlica o 4#'#$B& 4# (0%&4#%#'6*/($*?/
*/>&'6(%*8( (lasado en eI deiecho fundanenlaI aI Iilie desaiioIIo de Ia
peisonaIidad, que en AIenania y Mexico, s son deiechos aulnonos.
(Ail.16 Cons.IoI.). A pesai de Ia diveisidad de Ia leininoIoga usada
poi Ios diveisos lexlos IegisIalivos y poi Ios esciilos docliinaIes, en
nueslio ciileiio, eI Deiecho a Ia Inlinidad sigue siendo uno soIo y
nIlipIes sus nanifeslaciones, facelas o visiones, lodas vaiiadas en Ia

91
Op.cil.


nedida que fundanenlan su esliucluia, sin peidei idenlidad y
aulonona, en Ias difeienles fuenles docliinaIes, IegisIalivas y
juiispiudenciaIes y/o en Ia concalenacin con olios deiechos, vaIoies
o piincipios conslilucionaIes de Ios cuaIes lonan sus eIenenlos
caiacleislicos, sus facuIlades y ieIevancias. De esla foina no
halIanos de un deiecho nuevo sino de una evoIucin de Ia Iiivacy,
cono consecuencia de Ias liansfoinaciones deI Deiecho en Ia
Sociedad de Ia Infoinacin y deI Conocinienlo, consideiadas cono
una iespuesla aI inpaclo de Ias nuevas lecnoIogas en nueslio
colidiano





"-30%/2' )))
2- )$%)5)(-(7 #2 6-g#-+ 5#$%#5 1 #2 6-g#-+ (-%-












"-30%/2' )))
2- )$%)5)(-(7 #2 6-g#-+ 5#$%#5 1 #2 6-g#-+ (-%-

HSGSX )BL;KQ=>TP<;A? N #@ A=KADM<= eB>I:;A= :D @? )K<;T;:?:
;KQ=>T?<;U?

La infoinlica juidica
92
o *07*/>&'6(%*$(, hace iefeiencia aI
lialanienlo Igico, con sopoiles, equipos y nedios eIecliicos y
eIeclinicos de Ia infoinacin o dalos geneiados poi eI honlie en eI
nlilo sociaI y juidico. La *07*/>&'6(%*$(
93
es enlonces, una paile
especiaIizada de caiclei acadenico y secloiiaI de Ia infoinlica
geneiaI que da a da colia capilaI inpoilancia, poique a eIIa hay que
iefeiiise en Ia apIicaliIidad de una coheienle lecnica IegisIaliva con
Ios nuevos fennenos lecnoIgicos TIC y Ia infoinlica laIes, enlie
olios:


92
LOILZ MUNIZ-CONI, MigueI. D/>&'6S%*$( E0'I4*$( )&$06#/%(, HLd. Daz de
Sanlos, iIlao, 1984, pg. 39

93
DAVARA RODRICULZ, MigueI A. R(/0(, )# )#'#$B& D/>&'6S%*$&H Ld.
Aianzadi S.A., IanpIona, 1997, pgs. 25 a 41.



Ln Ia ieguIacin de Ios deiechos
94
y olIigaciones consecuenles
de Ia cieacin, disliilucin, expIolacin y/o uliIizacin deI
haidvaie y soflvaie, con su pioleccin
en Ios deiechos de piopiedad indusliiaI o en Ios piopiedad
inleIecluaI,
Ln Ia ieguIacin de Ios deiechos y olIigaciones de Ios
cieadoies, disliiluidoies y usuaiios de lases de dalos
A Ia ieguIacin deI ejeicicio, pioleccin y gaianla de Ios
deiechos y Iileilades fundanenlaIes de Ia peisona hunana (eI
honoi y Ia Inlinidad peisonaI y faniIiai de Ios ciudadanos y
eI pIeno ejeicicio de sus deiechos
95

La ieguIacin de Ios deiechos esliucluiaIes deI deiecho de
a(1#(7 )(%( (acceso, acluaIizacin, ieclificacin y canceIacin),
posleiioies a Ios deiechos de nolificacin e infoinacin
(deiecho a conocei) que oslenla eI liluIai de Ios dalos que Ie
concieinen en un sislena de lialanienlo (iecoIeccin,

94
Ln eI nlilo punilivo espaoI siguiendo Ias lesis aIenanas de
TILDLMANN, se piopone Ia lesis de cieacin deI lien juidico denoninado de Ia
infoinacin, sienpie que sea lenida cono lien con vaIoi econnico, paia iefeiiise a
Ios IIanados deIilos infoinlicos. Vid. CUTILRRLZ IRANCLS, Maia Luz.
)#,*/$0#/$*( :$&/?6*$( : D/>&'6S%*$( :/ :, K0#8& <?4*F& Q#/(,H Ln: Cuadeinos de
Deiecho }udiciaI. LscueIa }udiciaI. C.C.I.}. No. XI, Madiid, 1996. Adens, K&%(7 -&1'#
=( )#,*/$0#/$*( D/>&'6S%*$(L 3%#/%(4&7 <&/%'( =( */>&'6($*&/ <&6& d(,&' :$&/?6*$& )#
:6M'#7(H Ln: Lsludios de Deiecho IenaI Lconnico. Ldiloies: Luis Zapaleio y KIaus
Tiedennan. Ld. Univ. de CasliIIa-La Mancha. Taiancon (Cuenca). 1994, pg. 183 a
2O8.

95
): )D:Ka:DR +3""D.A:9:C <H RH -:, )#'#$B& ( ,( D/%*6*4(4C (, B&/&' @ ( ,(
M'&M*( *6(F#/C :/L )&$%'*/(C MMH hV2ihC DDErAK3RC $&/70,%(4& #, ZX 4# /&8*#61'# ZYYVC #/
L
hllp://vvv.juiidicas.unan.nx/pulIica/Iiliev/iev/deihun/conl/57/pi/pi28.pdf



aInacenanienlo, iegislio, conseivacin y ciicuIacin de dalos)
infoinalizado y apIicalIe aI conjunlo de deiechos y Iileilades
fundanenlaIes pievislos en Ia Conslilucin IoIlica de Ios
Lslados Unidos Mexicanos y en Ia Conslilucin Ioiluguesa
96
.
Ln Ia ieguIacin deI deiecho aI oIvido
97


96
Vide eI ail. 35 de Ia Conslilucin Ioiluguesa (que ieguIa Ia UliIizacin de Ia
Infoinlica en eI conlexlo deI TluIo II, Cap. I.Diieilos, Lileidades e gaianlias
pessoais), Ioi Ia ulicacin foinaI y sislenlica deI cilado ailcuIo se deduce que
lanlo eI deiecho de Haleas Dala cono Ia Iinilacin aI uso de Ia infoinlica se apIica
aI conjunlo de deiechos y Iileilades fundanenlaIes. Cilanos a conlinuacin eI lexlo
noinalivo confoine a Ia iefoina inlioducida aI ail. 35, segn Ia LC Nn. 1/1982,
pues eI lexlo oiiginaI de Ia Conslilucin de 1976 que conslala de lies nuneiaIes fue
iefoinado, aunque eI espiilu y gian paile deI lexlo de aqueIIa se nanluvo. La noina
expiesa (liaduccin peisonaI) `h2XH 9&4&7 ,&7 $*04(4(/&7 %#/4'S/ 4#'#$B& ( %#/#'
$&/&$*6*#/%& 4# ,& [0# $&/7%( #/ >&'6( 4# '#F*7%'&7 */>&'6S%*$&7 [0# ,#7 $&/$*#'/#/ @ 4# ,(
>*/(,*4(4 ( ,( [0# 7# 4#7%*/(/ #7(7 */>&'6($*&/#7 O4(%&7 & '#F*7%'&7PC @ M&4'S #;*F*'C ,,#F(4& #,
$(7&C ,( '#$%*>*$($*?/ 4# ,&7 4(%&7C (7I $&6& 70 ($%0(,*N($*?/H `h2ZH :7%S M'&B*1*4& #, ($$#7& 4#
%#'$#'&7 ( ,&7 >*$B#'&7 O& 1(/$& 4# 4(%&7P $&/ 4(%&7 M#'7&/(,#7 & ( ,( '#7M#$%*8( */%#'$&/#;*?/ 4#
([05,,&7C ( %'(857 4# ,&7 >,0G&7 %'(/7>'&/%#'*N&7C 7(,8& #/ ,(7 $(7&7 #;$#M%0(4&7 #/ ,( ,#@ OD/$*7&
/0#8&PH `hH` =( */>&'6S%*$( /& M&4'S 7#' 0%*,*N(4( M('( #, %'(%(6*#/%& 4# 4(%&7 '#>#'#/%#7 ( ,(7
$&/8*$$*&/#7 >*,&7?>*$(7 & M&,I%*$(7C ( ,( >*,*($*?/ M('%*4*7%( & 7*/4*$(,C ( ,( ># '#,*F*&7( & ,( 8*4(
M'*8(4(C 7(,8& $0(/4& 7# %'(%( 4# M'&$#7(6*#/%& 4# 4(%&7 /& *4#/%*>*$(1,#7

97
CuaI es eI nlilo y aIcance deI deiecho aI oIvido` La capacidad paia
acunuIai infoinacin de Ios luscadoies que opeian en Ia ied de Inleinel (CoogIe,
ahoo, Iiiefox) puede IIegai a sei nuy agiesiva con Ios deiechos de Ia peisona. Ieio
a Ia vez Ia ied es una exliaoidinaiia pIalafoina de infoinacin y expiesin
(Ios 1,&F7 y iedes sociaIes cono Iacelook, MySpace) poi Ia que ciicuIan niIIones de
dalos de acceso univeisaI, que oljelivanenle anpIan eI especlio infoinalivo. Sin
enlaigo, Ia acunuIacin de vaIoiaciones y nolicias que eI noloi de un luscadoi
geneia a liaves de niIIones de pginas _#1 espaicidas en Ia ied digilaI puede IIegai a
iesuIlai, segn Ios casos, una hipoleca paia eI honoi o Ia inlinidad. a(@ 4(%&7 [0# 7&/
4# */%#'57 Mf1,*$&C M#'& &%'&7 M0#4#/ 7#' @( *''#,#8(/%#7 @ $(07(' 4(g&7 ( ,(7 M#'7&/(7H Ls
evidenle que una infoinacin de hace aos conlenida en Ia piensa esciila no puede
sei excIuida de Ias heneiolecas, peio lanlien Io es que eI acceso a su conlenido es
ns difciI que eI que ofiece Ia ied digilaI. Ahoia lien, en esle conlexlo, se puede
loiiai eI pasado que apaiece en Ia ied`, es Icilo iecIanai eI deiecho aI oIvido
cuando aIgo noIesla` La casuslica es nuy vaiiada, peio paiece iazonalIe afiinai
que -poi ejenpIo- no lienen Ia nisna enlidad infoinaliva eI caso de aqueIIa peisona
que iecIana que no sean lialados sus dalos peisonaIes ieIalivos a una infiaccin
adninislialiva de lifico o de inpueslos, que aqueI olio en eI que Ia infiaccin de
lifico sea deIilo, o eI que piolagonice un peiiodisla poi un deIilo de injuiias y
despues sea induIlado poi eI Colieino. La pielensin de loiiai de Ia ied eslos dalos




es iazonalIe en eI piinei caso, peio en alsoIulo Io es en Ios olios dos. La
juslificacin juidica se fundanenla en Ia veiacidad y eI inleies plIico de Ia
infoinacin que apaiece en Ia ied. Ioique Io que fue de inleies plIico en un
nonenlo deleininado -Ia conisin de un deIilo- no puede desapaiecei de Ia
hisloiia. De Io conliaiio eslaianos anle una faIsedad. ResuIlaia paiadjico que una
infoinacin de inleies plIico y ollenida con esciupuIoso iespelo aI canon de Ia
diIigencia piofesionaI se pueda consuIlai en Ia heneioleca de Ia edicin esciila de un
diaiio y, poi eI conliaiio, haya de desapaiecei de Ia edicin digilaI. CIaio que no hay
que olviai que lanlien eI cnuIo de dalos ollenidos solie una peisona a liaves de
Ios luscadoies supone un iiesgo paia su iepulacin e inlinidad, aI piopoicionai una
infoinacin a Ia que se accede caienle deI ns nnino inleies geneiaI. que en eI
ciileiio de aIgunos luscadoies de Inleinel piina ns Ia noilosidad infoinaliva que
no olios facloies ns oljelivos. Los insliunenlos de defensa juidica de Ia peisona
anle unos dalos de su pasado que caiecen de inleies plIico peio que Ie pueden
afeclai en su liayecloiia peisonaI y piofesionaI (poi ejenpIo, paia accedei a un
pueslo de lialajo) se encuenlian solie lodo en Ia accin de Ias agencias de
pioleccin de dalos, cono auloiidades adninislialivas ieguIadoias de Ia IIanada
aulodeleininacin infoinaliva anle eI uso alusivo de Ia infoinlica. , si cale,
finaInenle, a liaves de Ios liilunaIes. Aunque esla Ilina -y no es ninguna novedad-
sea una va Ienla. A fin de piolegei Ios deiechos de Ia peisona, Ia expeiiencia que
cale exliaei en Ias diveisas juiisdicciones euiopeas (vease eI caso de Lspaa y de
Iiancia, y eI iecienle pioceso en Suiza conlia CoogIe eailh) de Ias iesoIuciones de
eslas auloiidades ieguIadoias pone de ieIieve Ia inpoilancia que liene eI
cunpIinienlo de aIgunos ciileiios adicionaIes a Ios ya apunlados de Ia veiacidad y
eI inleies plIico deI dalo. Ioi ejenpIo, Ia necesidad de que Ios nedios de
conunicacin pondeien Ia ieIevancia de pulIicai Ia idenlidad de Ias peisonas
inpIicadas en una nolicia, inslando en su caso a difundii nicanenle Ias iniciaIes. Ln
especiaI, cuando una senlencia no es fiine. Asinisno, Ia sugeiencia de que Ias
adninisliaciones de Ias _#17 O_#16(7%#'P se dolen de Ias adecuadas nedidas
infoinlicas que peinilan evilai Ia indexacin de Ia nolicia. Se liala de Ios '&1&%7H%;%C
unos aichivos con capacidad lecnica paia ocuIlai deleininadas pginas de una _#1 a
fin de inpedii eI acceso de Ios piincipaIes luscadoies. LIIo, sin peijuicio de Ias
soIuciones piivadas que apoilan incipienles inicialivas enpiesaiiaIes que ofiecen aI
cIienle Ia pioleccin &/,*/# deI hisloiiaI de una peisona, faciIilando eI loiiado de Io
que no Ie inleiese. Ieio en Ia sociedad de Ia infoinacin no es fciI escapai aI pasado
aunque sea peifeclanenle Ieglino pielendeiIo. Ioi olia paile, Ia cuIluia de
pieseivai Io pieleiilo es diveisa, segn Ias difeienles liadiciones cuIluiaIes. La ied es
un canpo alieilo que no conoce fionleias eslalaIes peio que esl sonelida a Iniles.
Olvianenle, Inleinel no puede quedai aI naigen de una cieila ieguIacin. Ioi eIIo
se hace pieciso eI eslalIecinienlo de un naico juidico o eslndai conn que
peinila aseguiai Ia inlinidad y Ia iepulacin de Ias peisonas, peio asuniendo que
eI deiecho aI oIvido no es alsoIulo y que Io que en su nonenlo fue una infoinacin
veiaz y de inleies plIico no puede haceise desapaiecei de Ia ied.




Ioi Ia necesidad cada da nayoi deI deiecho de ieguIai naleiias deI
conocinienlo hunano, solie lodo Ias de ndoIe lecnoIgico suigidas
de Ia IIanada infoinlica, paia que sean cieadas, desaiioIIadas,
piolegidas, gaianlizadas y uliIizadas confoine a un oidenanienlo
juidico en vigoi, es poi Io que eI piofesoi a:"KwK):m .D=C cilado
poi )3d3"3, aI halIai de Ios piolIenas socio-cuIluiaIes de Ia
infoinlica juidica, eslina que eI deiecho 7%'*$%0 7#/70 no va a
oidenai nuevas ieaIidades, sino que eI Deiecho nisno va a
expeiinenlai, en cuanlo oljelo de conocinienlo, una nulacin,
deiivada de un nodo dislinlo de sei eIaloiado, lialado y conocido.
O sea, laI y cono Io soslienen diveisos auloies, iesuIla
insuficienle Ia esliicla olseivacin pasiva de Ios juiislas poi Io que
sIo Ia *07*/>&'6(%*$( puede, hoy en da, apoilai aI deiecho, lias eI
adveninienlo de Ias nuevas lecnoIogas TIC en unin con Ia
infoinlica, una iespuesla opeialiva y eficienle, fienle a Ios nIlipIes
iiesgos y piolIenas.
Iaia configuiai Ia visin *07*/>&'6(%*$( de Ios deiechos
fundanenlaIes, apIicalIe lanlien aI Deiecho a Ia Inlinidad, delenos
lenei en cuenla Ios siguienles eIenenlos esliucluiaIes: a)eI conlenido
deI deiecho de cada deiecho (en esle caso, de Ia Inlinidad), l) eI
conceplo de a(1#(7 R#/%#6
Vk
(Deiecho a Ia Iileilad geneiico de loda
peisona, y en pailicuIai aI deiecho de Ia Iileilad de infoinacin), c) eI
deiecho de oiigen angIosajn denoninado de conlioI de Ia
infoinacin poi s nisno, d)Ias facuIlades inheienles aI Haleas Dala
(acceso, acluaIizacin, ieclificacin, lIoqueo y canceIacin de dalos),

98
Los conceplos de Haleas Menlen y de Haleas Dala se consliuyen poi
anaIoga con eI Haleas Coipus


y, e) finaInenle Ios deiechos de infoinacin pievia aI lialanienlo
infoinalizado de Ios dalos consideiados peisonaIes y eI deiecho de
oposicin aI lialanienlo y piocesanienlo infoinlico, eIeclinico o
leIenlico.
Lslos dos Ilinos deiechos oiiginaiios de Ias noinas
conunilaiias euiopeas (Convenio 1/1O8 de 1981 y Diiecliva
95/46/CL) y espaoIas especiaIes (LORTAD,L.O.5/1992, ails. 5 y 13),
diiigidos excIusivanenle a Ia elapa pieinfoinlica (que es nanuaI
poi esencia, peio que inpIica lecnicas lien desaiioIIadas de
lialanienlo de dalos y de geslin de Ia infoinacin :dalos peisonaIes
hisliicos, esladslicos, y aichivslicos) e infoinlica (en eI cuiso deI
lialanienlo o piocedinienlo infoinlico se puede ejeicilai eI deiecho
de Ia infoinacin o eI de oposicin aI lialanienlo, laI cono
piecisaienos ns adeIanle).
H Relonanos eI conceplo de ,*1#'%(4 */>&'6S%*$(, cono lase
iniciaI de Ia visin *07*/>&'6(%*$( deI Deiecho a Ia Inlinidad, sin
consideiaiIa un deiecho fundanenlaI aulnono. a vinos que
MORALLS IRATS deslaca lies esfeias deleclalIes deI conlenido de Ia
Inlinidad:
(P =( #7>#'( I/%*6(. IncIuyen Ias facuIlades cIsicas de excIusin de
leiceios en Io que iespecla a hechos o ciicunslancias ieIalivas a Ia
Inlinidad, con ieIevancia juidica (secielos docunenlaIes, secielos
doneslicos, invioIaliIidad de doniciIio, elc) y olios deiechos
ieconocidos en Ia Conslilucin, cono eI deiecho de Ia conliacepcin,
a Ia Iileilad sexuaI y eI aloilo en deleininados casos. Lslas facuIlades
conducen a Ia evilacin de cuaIquiei lenlaliva de alsliaei eI deiecho


de Ia Inlinidad deI conlexlo en eI que Ia Iiivacy se inliica con eI
a(1#(7 R#/%#6 o Iileilad geneiica de Ia peisona.
l) =( Q'*8($@ >'#/%# ( ,(7 ,*1#'%(4#7 M&,I%*$(7H Ln Ia sociedad lecnoIgica eI
caiclei de gaianlsla de Ia Iiivacy fienle a olias Iileilades poIlicas
pievislas en Ia Conslilucin y eI oidenanienlo juidico, Ia
saIvaguaida de Ia esfeia nlina puede evilai eI nenoscalo de Ias
dichas Iileilades. LI caiclei de gaianlisla fienle aI conlioI que
faciIilan Ios nedios de vigiIancia eIeclinica, poi ejenpIo. La Iiivacy
nanifiesla un conlenido posilivo que se inseila inpIcilanenle en
cada una de Ias Iileilades y deiechos fundanenlaIes, laIes cono eI
deiecho de asociacin, Iileilad ieIigiosa o de conciencia, deiecho de
sindicacin, elc., iespeclo de Ias que consliluye un piesupueslo Igico.
c) La Q'*8($@ >'#/%# ( ,(7 ,*1#'%(4#7 */4*8*40(,#7H La pioleccin de Ios
deiechos y Iileilades fundanenlaIes de Ia peisona hunana, poi paile
deI Lslado y poi Ios nisnos pailicuIaies, consliluyen esla inpoilanle
esfeia de Ia Inlinidad. IniciaInenle se hace aqu ns evidenle, eI
a(1#(7 R#/%#6, pues Iale en eI anlienle aqueI deiecho a Ia Iileilad
sin injeiencia aIguna venga de donde piovinieia. MORALLS IRATS,
a lluIo enuncialivo, piopone cono paile inlegianle de Ia esfeia de Ia
Inlinidad, Ia pioleccin de gaianlas conslilucionaIes ieIalivas aI
cueipo hunano, aI doniciIio, eI deiecho de defensa (confidenciaIidad
y sigiIo de Ia ieIacin enlie alogados y cIienle), Ia piesuncin de
inocencia y eI deiecho de siIencio. De piincipio innunes a loda cIase
de injeiencia no pievisla en eI oidenanienlo juidico. Ln Ias lies
esfeias eI conlenido posilivo de Ia Inlinidad deleinina eI enlionque
deI nisno con Ia Iileilad peisonaI. No olslanle, con eIIo no se
conpIela eI cuadio Igico de facuIlades que dinanan de Ia Q'*8($@. La


consliuccin unilaiia de esla esfeia de pioleccin dele supeiai Ia fase
pieinfoinlica paia conpIelai eI eslalulo juidico deI a(1#(7 )(%(. Ln
Ia fase infoinlica eI a(1#(7 R#/%#6 esl esliechanenle Iigado con eI
desaiioIIo que Ias lecnoIogas infoinlicas han conseguido en esla
sociedad infoinalizada o $*1#'/5%*$(: en esla fase de Ia evoIucin deI
Deiecho a Ia Inlinidad, Ia Iileilad infoinlica consliluye eI
fundanenlo deI Haleas Dala. Lo anleiioi, piuela una vez ns, no
sIo Ia anligedad en eI conlenido deI Deiecho a Ia Inlinidad sino
en su anpIia veisaliIidad y adecuacin a Ios nonenlos hisliicos y
canlios lecnoIgicos que se pioducen en Ia sociedad.
Ln esle nonenlo de Ia concepluaIizacin deI Deiecho a Ia
Inlinidad se idenlifica a esle con Ia IIanada ,*1#'%(4 */>&'6S%*$(, poi eI
adveninienlo de Ias nuevas lecnoIogas de Ia infoinacin y Ia
conunicacin (TIC), peio solie lodo, poi eI ejeicicio pIeno de Ias
Iileilades fundanenlaIes deI individuo, de piincipio paia podei
accedei a lodo lipo de infoinacin (aInacenada y lialada nanuaI o
infoinlicanenle) sea cuaI fueie Ia peisona que Ia lenga (naluiaI,
juidica, plIica o piivada), sienpie que sea solie s nisno o que Ie
concieine, a efeclos innedialos de consuIlai o ievisaiIa, y fiulo de
aqueIIas facuIlades, soIicilai, s fueie deI caso, Ia ieclificacin o Ia
canceIacin de Ia infoinacin, si iesuIla inexacla o incoiiecla
(fundanenlacin leiica deI Haleas Dala).
Desde esle punlo de visla, Ias elapas pieinfoinlica e
infoinlica deI Deiecho a Ia Inlinidad, se lasan excIusivanenle en eI
a(1#(7 R#/%#6 y eI a(1#(7 )(%(C Ios cuaIes confoinan eI deiecho a Ia
,*1#'%(4 */>&'6S%*$(C vaIe decii, eI deiecho de loda peisona paia


ejeicilai eI deiecho Haleas Dala (acceso, ieclificacin y canceIacin de
Ios dalos), cuando Ia infoinacin Ie concieina y esla es inexacla o
IIegaI.



















HSGSX2? )K<;T;:?:7 D@ 6?CD?L
ZZ
5DK<DT N D@ 6?CD?L (?<?
HSGSGX #@ (D>DAW= ?@ "=K<>=@ :D @? )KQ=>T?A;JK >DQD>DK<D ? BK=
mIsmn ("Thc RIght tn Cnntrn! InfnrmatInn abnut nncsc!f") y !a
3>=<DAA;JK ?@ (D>DAW= :D @? 2;CD><?: :D )KQ=>T?A;JK

HSGSESX #K D@ "=TT=K 2?h K=><D?TD>;A?K=
Iese a aigunenlacin geneiaIizada $&/%'('*& 7#/70C esle deiecho de
conlioI de Ia infoinacin de s nisno, expiesanenle ya se haIIa

99
Hisliicanenle eI piineio de Ios deiechos y Iileilades fue eI Haleas
Coipus. LI BS1#(7 $&'M07 es, en leininoIoga juidica, eI deiecho de lodo delenido que
se consideia iIegaInenle piivado de Iileilad fsica a soIicilai sei IIevado anle un juez
paia que esle decida su ingieso en piisin o su puesla en Iileilad. LI juez dele decidii
si hay nolivos IegaIes paia Ia piivacin de Iileilad fsica deI delenido. Ls un
piocedinienlo lieve y senciIIo. Ls acluaInenle Ia piincipaI inslilucin en eI nundo
deslinada a piolegei Ia Iileilad peisonaI conlia Ias delenciones aililiaiias o iIegaIes,
y as Io ieconocen Ios paclos inleinacionaIes de Deiechos Hunanos. Ln cuanlo a su
significacin, eI senlido de Ia expiesin BS1#(7 $&'M07 es 'l lienes deiecho a
conseivai lu inlegiidad fsica, 'nadie puede piivai a lu cueipo de Iileilad de
novinienlo. Lsa denoninacin Ialina consliluye Ias piineias paIalias con Ias que
enpezala eI nandanienlo judiciaI paia exigii Ia enliega deI delenido. LI Haleas
Coipus suigi cono iepIica fienle a Ios alusos de piivacin de Ia Iileilad fsica
ejeicilada poi podeies alsoIulislas. Los piineios docunenlos hisliicos solie eI
hleas coipus se haIIan en eI =*1#,& 4# B&6*/# #;B*1#/4& deI deiecho ionano, as cono
en Ia caila Magna IngIesa de 1215. Tanlien en eI J0#'& 4# 3'(F?/ de 1428, y en eI
aS1#(7 <&'M07 3$% de 1679. La inslilucin deI hleas coipus fue concelida
oiiginaInenle cono una foina de evilai agiavios e injuslicias conelidas poi Ios
seoies feudaIes conlia sus sldilos o peisonas de cIase sociaI infeiioi. Ls un
inslilulo piopio deI Deiecho angIosajn, donde cuenla con una anligua liadicin.
Adens de esle oiigen angIosajn, cuenla con anlecedenles Iejanos en eI Deiecho
hisliico espaoI cono eI iecuiso de Manifeslacin de peisonas deI Reino de
Aiagn, as cono con anlecedenles ns pixinos en Ias Consliluciones de 1869 y
1876, que ieguIalan esle piocedinienlo aunque no Ie oloigalan denoninacin
especfica. Denlio de Ios pases euiopeos, sIanenle en eI Reino Unido,IoilugaI y
Lspaa se insliunenlaIiza Ia gaianla de Ia Iileilad a liaves deI Haleas Coipus. Ln
Ios dens pases exislen aIgunas insliluciones e insliunenlos piocesaIes de paiecido
significado peio no lienen eI aIcance de esla gaianla. LI Haleas Coipus se vincuIa
con una concepcin ieaIisla deI deiecho, que pone de ieIieve Ia inpoilancia de Ia
ieaIizacin y eficacia sociaI fienle a una neia posilivacin juidica sin ns
consecuencias.



pievislo en eI ensayo de WARRLN y RANDLIS, laI cono Io
denollanos aI hacei iefeiencia aI aspeclo negalivo (facuIlades de
excIusin: 9B# '*FB% %& ,#% (,&/#), cono eI aspeclo posilivo de
auloconlioI de Ia infoinacin, lasado en que eI <&66&/ =(_
gaianlizala poi desde aqueIIa epoca eI deiecho a loda peisona a
decidii hasla que punlo pueden sei conunicados a olios
pensanienlos, senlinienlos y enociones. As Io expiesan poi esciilo,
o nedianle una acluacin, una conveisacin, poi apliludes o poi un
geslo (iguaInenle liene deiecho a ieseiviseIos, a juzgai si quieie
haceiIos plIicos o nanifeslaiIos nicanenle anle sus anigos
MILLLR VS.TALOR), aI iguaI que en Ia lianquiIidad de espiilu y en
eI aIivio que piopoiciona eI podei inpedii Ia pulIicacin de una olia
deI inleIeclo hunano, un Iilio, olia de aile, elc, poi paile de su auloi,
y en concielo aI deiecho de una peisona pailicuIai a inpedii que su
ielialo ciicuIe, eI deiecho a eslai piolegido de Ios ielialos hechos a
nano, eI deiecho a eslai piolegido de un delale solie un asunlo
piivado y que Ias ieIaciones sociaIes y faniIiaies (eslen sonelidas )
anle una pulIicidad despiadada ( R@ B&6# *7 6@ $(7%,#PH Lslas
facuIlades inheienles aI deiecho a Ia Iiivacy, en WARRLN
RANDLIS, no son sino una exlensin a nuevos hechos (cono Ios
conenlados, y que hacen paile de un deiecho ns geneiaI eI de ,(
*/8*&,(1*,*4(4 4# ,( M#'7&/( deI deiecho a Ia piopia peisonaIidad.
Lslas facuIlades de Ia Q'*8($@, cono ya vinos con
anleiioiidad, no son alsoIulas, sino Iiniladas poi eI piopio <&66&/
=(_C segn WARRLN RANDLIS, en Ia exacla fionleia en que Ia
dignidad y Ia conveniencia deI individuo delen cedei, cono ya Io
iefeiinos y cono se despiende de Ia decisin judiciaI ARROWS VS.


LLL, anle Ias exigencias deI lieneslai geneiaI o de Ia equidad y eslas
a lluIo enuncialivo son:
LI Deiecho a Ia Inlinidad no inpide Ia pulIicacin de aqueIIo
que es de inleies plIico o geneiaI.
LI Deiecho a Ia Inlinidad no piohle Ia infoinacin solie un
lena, aun siendo esle de naluiaIeza piivada, si Ia pulIicacin
se hace en Ias ciicunslancias en que, confoine a Ia Iey de
difanacin y IileIo, seia caIificada de infoinacin
piiviIegiada.
LI deiecho no oloigaia, piolalIenenle, ninguna iepaiacin
poi vioIacin de Ia Inlinidad cuando Ia pulIicacin se haga en
foina oiaI y sin causai daos especiaIes.
LI Deiecho a Ia Inlinidad decae con Ia pulIicacin de Ios
hechos poi eI individuo, o con su consenlinienlo. Lslo es una
apIicacin de Ia Iey de piopiedad Iileiaiia y ailslica.
La veiacidad de Io que se pulIica no supone una defensa. Se
inpide Ia pulIicacin incoiiecla de Ia vida piivada y eI que
pueda sei desciila.
La ausencia de na|icia en quien hace plIico aIgo no
consliluye defensa.
Ln foina sinlelica Ios pIanleanienlos de WARRLN y
RANDLIS, son iecogidos poi eI U>>*$# &> -$*#/$# (/4 9#$B/&,&F@ &> %B#
:;#$0%*8# U>>*$# &> %B# Q'#7*4#/% de Ios L.UUC cuando en 1967 enile un
conceplo solie Ia Q'*8($@ en Ios siguienles leininos: #, 4#'#$B& ( ,(
8*4( M'*8(4( #7 #, 4#'#$B& 4#, */4*8*40& 4# 4#$*4*' M&' 7I 6*76& #/ [05


6#4*4( $&6M('%*'S $&/ &%'&7 707 M#/7(6*#/%&7C 707 7#/%*6*#/%&7 @ ,&7 B#$B&7
4# 70 8*4( M'*8(4(
XYY

Iosleiioinenle apaiecen Ios lialajos , ya anpIianenle
cilados,de W:-9DK en 1967 (Q'*8($@ (/4 J'##4&6) y de -a399A<c,
en 1977 ("*FB%7 &> Q'*8($@), solie eI deiecho aI conlioI de Ia
infoinacin iefeienle a uno nisno, auloies que han lenido eI neiilo
de ponei de ieIieve una piogiesiva lendencia a concelii Ia Q'*8($@
cono eI podei de ejeicei un conlioI solie Ias infoinaciones que
puedan afeclai aI individuo.
Los esludios de W:-9DK y -a399A<c se fundan en eI
inpaclo de Ias nuevas lecnoIogas de Ia infoinacin (TI), eI avance de
Ios sislenas infoinlicos lasados en Ios conpuladoies, en Ias
Iileilades fundanenlaIes e Inlinidad y en eI deiecho de acceso a Ia
infoinacin.
Desde Ia segunda nilad deI sigIo XX se pone en evidencia Ia
iiiupcin de Ias lecnoIogas, Ia infoinlica no sIo en Ia polenciaI
vuIneialiIidad de Ios deiechos y Lileilades que con eIIa se
posiliIilan sino en Ia iguaInenle polenciada pioleccin que con
aqueIIas puede Iogaise si se acla confoine aI <&66&/ =(_H Con eI
paso deI lienpo, son ns Ios aigunenlos a favoi deI iiesgo, Ia
anpIiacin deI giado de vuIneialiIidad y Ia anenaza que iepiesenlan
eslas nuevas lecnoIogas y Ia infoinlica que Ios aigunenlos
pioleccionislas, y as quedai pIasnado en Ias difeienles IegisIaciones
y ConslilucionaIes deI nundo.

1OO
Vei silio vel deI U>>*$# &> -$*#/$# (/4 9#$B/&,&F@ &> %B# :;#$0%*8# U>>*$# &> %B#
Q'#7*4#/%



Lnlendenos que eI deiecho aI conlioI de Ia infoinacin iefeienle a
uno nisno, en Ios dos auloies cilados, se iefeia a Ias peisonas
juidicas coIeclivas (piivadas o plIicas), Io cuaI pIanlea Ia
posiliIidad deI deiecho aI conlioI de Ia infoinacin (*/>&'6(%*&/
$&/%'&,) de Ias peisonas juidicas y no sIo Ias peisonas fsicas o
naluiaIes, cono hala sido Ia lesis doninanle hasla ese nonenlo de
Ia evoIucin deI aqueI deiecho y de Ios deiechos fundanenlaIes en
geneiaI.
Iaiafiaseando a W:-9DKC que facuIlades conpienda ese
deiecho a conlioIai Ia infoinacin uno nisno` De Ia iadiogiafa de
hechos, sucesos, deiechos y avances lecnoIgicos de Ia sociedad
Noileaneiica de aqueIIa epoca desciilas en su Iilio -#F0'*4(4#7 ,#F(,#7
M('( *4#/%*4(4 (17&,0%(H ^:7%# %*M& 4# #/%*4(4 (, 7#' '($*&/(, @ (0%?/&6( #7
M&' 7I OM#' 7#PC /& M&' &%'&C #7 4#$*'C #7 M#'7&/( OM#'7&/('#PH )# (,F0/(
6(/#'( #7 7017%(/$*(,p @ %&4& ,& 7017%(/$*(, #7 0/ 70M0#7%&C @ #, 70M0#7%& #7
70G#%&C @ 7* 57%# #7 '($*&/(, @ (0%?/&6&C 7*/ 404( (,F0/( %*#/# [0# 7#' 70G#%&
4# 4#'#$B&7 @ 4#1#'#7H =0#F& ,( M#'7&/( G0'I4*$( #7 0/( #/%*4(4 [0# 7#
#;M'#7( G0'I4*$(6#/%# $&6& 70G#%& 4# 4#'#$B&7 @ 4#1#'#7^H OHHHP^=&7 4#'#$B&7
>0/4(6#/%(,#7 7&/ ([0#,,&7 [0# >0/4(/ ,( ,#F*%*6*4(4 4#, &'4#/ G0'I4*$&C M&'
%'(%('7# 4#, '#$&/&$*6*#/%& [0# #, 7*7%#6( ,#F(, M&7*%*8& B($# 0/&7 1*#/#7 [0#
7&/ /#$#7('*&7 M('( ,( 4*F/*4(4 4# ,( 8*4( B06(/( M0#7%( #/ '#,($*?/ 7&$*(,H
:7%&7 4#'#$B&7 7&/ /#$#7('*&7C /& $&/%*/F#/%#7 %(/%& M('( #, &'4#/ 7&$*(,
G07%&C $&6& M('( #, 4#7M,*#F0# G0'I4*$& (4#$0(4& 4# ,( M#'7&/(H 908& #,
7*7%#6( *07 >*,&7?>*$& [0# ($04*' (, &'*F#/ '#6&%& 4# %(,#7 4#'#$B&7 #/ #, *07
/(%0'(,# [0# #'( #;$,07*8& M('( ,( M#'7&/( B06(/(H =0#F& 8*/& 0/ $&/$#M%&
6S7 4#M0'(4&C [0# 7# >0/4(1( /& %(/%& #/ ,( /(%0'(,#N( B06(/(C 7*/& [0# 7#


$#/%'(1( #/ ,( 4*F/*4(4 4# ,( M#'7&/( @ 70'F*? #, $'*%#'*& 4# ,&7 4#'#$B&7
*/4*8*40(,#7 4#, B&61'#C [0# ,0#F& (46*%*? ,( 7&$*(,*4(4 @ 7&,*4('*4(4 4# 57%#C
4# 70#'%# [0# 4#7#61&$? #/ ,&7 4#'#$B&7 $&,#$%*8&7 4# ,(7 M#'7&/(7C @ ([0I 7#
#/$0(4'(C M&' 8#N M'*6#'(C ,( %*%0,('*4(4 4# ,(7 M#'7&/(7 G0'I4*$(7 $&6&
70G#%& 4# 4#'#$B&7 >0/4(6#/%(,#7C $&6& #;M'#7*?/ 6(/$&60/(4( 4# ,( *4#(
7&$*(, 4# ,&7 7#'#7 B06(/&7C [0# %*#/4#/ ( 8*/$0,('7# M&' 6#4*& 4#, 4#'#$B&C
#/ ,0F(' 4# 4*7&$*('7# #/ ('(7 4# 0/( 6(, #/%#/4*4( */4*8*40(,*4(4H <&/ #,
(48#/*6*#/%& 4# ,( 7#F0/4( F#/#'($*?/ 4# )#'#$B&7 a06(/&7 2[0# */$,0@#
,& 7&$*(, $&6& 70G#%& 4# 4#'#$B&2 7# $&/7&,*4( B&@C #/ ,( 8*F#/$*( M,#/( 4# ,(
,,(6(4( %#'$#'( F#/#'($*?/ 4# )#'#$B&7 a06(/&7 O4#'#$B&7 4# ,&7 M0#1,&7 @
'#$&/&$*6*#/%& 4# ,( B06(/*4(4 $&6& F'(/ M#'7&/( G0'I4*$( 70G#%& 4#
4#'#$B& 0/*8#'7(,#7PC #7 $&/%'( #8*4#/%# (>*'6(' [0# 7?,& ,&7 */4*8*40&7
$&/7*4#'(4&7 (*7,(4(6#/%# 7&/ %*%0,('#7 4# ,&7 4#'#$B&7 >0/4(6#/%(,#7C
M&'[0# #,,& 70M&/# /#F(' %&4( 0/( #8&,0$*?/ G0'I4*$( %'(7$#/4#/%#C #/ #,
7#/%*4& 4# [0# #, B&61'# 7# '#(,*N( $&6& M#'7&/( %(61*5/ #/ >&'6( $&,#$%*8(C
@ M('( #,,& /#$#7*%( 4# ,( M'&%#$$*?/ G0'I4*$( %(/%& 4#74# 70 4*6#/7*?/
unitcrsa|, ccnc dc su aspcc|c cn sccicdadcs au|cncnas
Lslando pues cIaianenle eslalIecido que Ias peisonas
juidicas son liluIaies de deiechos fundanenlaIes, y poi Io lanlo de Ia
accin de luleIa, iesuIla necesaiio piecisai, adicionaInenle, que de
naneia especfica son liluIaies deI deiecho de Haleas Dala. Un
ejenpIo concielo es eI deiecho aI honoi y aI luen nonlie. Las
peisonas naluiaIes que confoinan Ia peisona juidica se veian
afecladas si eI lodo que Ias vincuIa no es liluIai deI luen nonlie
cono deiecho. Hay un inleies sociaI que Iegilina Ia accin de
ieconocinienlo, poi paile deI Lslado y de Ia sociedad civiI, deI luen
nonlie que ha adquiiido un enle coIeclivo, poique eIIo


necesaiianenle iefIeja eI lialajo de Ias peisonas hunanas en
desaiioIIai Ia peifeccin de un ideaI conn oljelivo. Si Ias peisonas
juidicas son liluIaies deI deiecho fundanenlaI aI luen nonlie, en
consecuencia Io son lanlien deI deiecho aI Haleas Dala, loda vez que
esle Ilino deiecho, exisle juslanenle cono gaianla de aqueI y deI
Deiecho a Ia Inlinidad peisonaI y faniIiai. De esla naneia, eI Haleas
Dala viene a sei cono una gaianla de eslos dos deiechos, siendo poi
Io lanlo accesoiio de eIIos aI F('(/%*N(' ,( D/%*6*4(4 #/ 0/( 7&$*#4(4 4# ,(
*/>&'6($*?/ @ 4#, $&/&$*6*#/%& se puede deducii Io siguienle:
LI conceplo de infoinacin peisonaI no ha lenido ningn
sislena geneiaI paia lialai eI fIujo de infoinacin que
conlioIan Ios iganos de golieino. exceplo aIgunos dalos
censaIes, caigas fiscaIes, elc. Lxisle una liadicin de Iilie
ciicuIacin de infoinacin, peio hoy en da adecuada a Ias
exigencias de Ias Diieclivas euiopeas
1O1
y, exislen liadiciones

1O1
A esle iespeclo Vease HLNR H. ILRRITT }i. y MARCARLT C. STLWART
"IaIse aIain` (Iiivacy pioleclion of peisonaI dala in lhe U.S. and Luiope)." J#4#'(,
<&660/*$(%*&/7 =(_ E&0'/(, 51.3 (May 1999): 811. D/>&%'($ =(_ J0,, 9#;%. Thonson
CaIe. UMSNH - IacuIlad de Deiecho. 7 May. 2OO7
<hllp://find.gaIegioup.con/ilx/infonaik.do`&conlenlSel=IAC-
Docunenls&lype=ieliieve&lalID=TOO2&piodId=SI}.SIO1&docId=A5474696O&soui
ce=gaIe&sicpiod=SIO1&useiCioupNane=unsnh_Iav&veision=1.O>.
Pasancs a ci|ar. Pritacq |au in %B# A/*%#4 -%(%#7 B(7 1##/ 0/7#%%,#4 1@ ( 4*'#$%*8# >'&6 %B#
:0'&M#(/ <&66*77*&/ '#[0*'*/F #8#'@ R#61#' K(%*&/ &> %B# :0'&M#(/ A/*&/ %& #/($%
$&6M'#B#/7*8# Q'*8($@ ,#F*7,(%*&/ '#F0,(%*/F 4(%(1(7#7 _*%B */>&'6(%*&/ (1&0%
*/4*8*40(,7HOXP 9B# )*'#$%*8# '#[0*'#7 %B(% /(%*&/(, ,#F*7,(%*&/ */ %B# :0'&M#(/ A/*&/
M'&B*1*% %B# #;$B(/F#p &> 4(%( 1#%_##/ :0'&M#(/ 4(%(1(7# &M#'(%&'7 (/4 M#'7&/7 */ &%B#'
$&0/%'*#7 %B(% 4& /&% B(8# (4#[0(%# 4(%( Q'*8($@ M'&%#$%*&/H 9B# A/*%#4 -%(%#7 B*7%&'*$(,,@
B(7 /&% B(4 $&6M'#B#/7*8# Q'*8($@ ,(_ (% %B# >#4#'(, ,#8#,H WB*,# >#4#'(, ,(_ '#F0,(%#7 >#4#'(,
F&8#'/6#/% 4(%(1(7#7 (/4 *6M&7#7 40%*#7 &/ $'#4*% '#M&'%*/F (F#/$*#7C *% ,#(8#7 %& %B# 7%(%#
6&7% &%B#' ('#(7 &> Q'*8($@H 3 >#_ 7%(%#7 B(8# '#F0,(%#4 */70'(/$# (/4 B#(,%B$('# 4(%(1(7#7C
10% /&/# B(7 #/($%#4 '#F0,(%*&/ (7 $&6M'#B#/7*8# (7 %B# :0'&M#(/ )*'#$%*8#H 3 '#(,*%@ &> %B#
D/>&'6(%*&/ -0M#'B*FB_(@ *7 %B(% $&6M0%#'*N#4 4(%(C */$,04*/F 4(%( M#'%(*/*/F %&
*/4*8*40(,7C >,&_7 >'##,@ ($'&77 /(%*&/(, 1&0/4('*#7H D% *7 /&% 0/$&66&/ >&' 60,%*/(%*&/(,
#/%#'M'*7#7 %& $&,,#$% 4(%( */ &/# $&0/%'@C 7%&'# *%C (/4 6(/*M0,(%# *% B(,>_(@ ('&0/4 %B#
_&',4H D/ (44*%*&/C 6&4#'/ 6(77 6('t#%*/F 4#M#/47C %& (/ */$'#(7*/F 4#F'##C &/ '*$B ,&4#7 &>


de caiclei confidenciaI y ieseivas nanlenidas en secielo y
juiispiudenciaInenle saIvaguaidadas.
La Iey noileaneiicana no ha desaiioIIado piocedinienlos
inslilucionaIes paia Ia pioleccin conlia Ia iecogida
inapiopiada de infoinacin, aInacenanienlo de dalos
inadecuados o faIsos, y enpIeo enlie oiganizaciones de dicha
infoinacin hasla eI 11S. Lsla siluacin ha canliado despues
deI 11S.
LI 3$%( 4# Q'&$#4*6*#/%& J#4#'(, de 1946, aseguiala a Ios
honlies de negocio que se enfienlen con iganos ieguIadoies
fedeiaIes, Io siguienle: a). Conocei Ia infoinacin que solie
eIIos ila a enliai en Ios expedienles l). ue lendian olia
opoilunidad de piesenlai olia infoinacin paia '#$07(' o
nodificai esa infoinacin, y c). Cono consecuencia de Io
anleiioi, eI expedienle seia sonelido a ievisin. O sea, oloiga
eI deiecho a conlioIai Ia infoinacin de s nisno, cuando
haya sido iecogida o aInacenada
1O2
en foina de dalos
inadecuados o faIsos poi Ias auloiidades guleinanenlaIes, se
exliende a Ias facuIlades de conocei, accedei, ievisai,

4(%( (1&0% $&/706#' */%#'#7%7 (/4 M0'$B(7*/F M(%%#'/7H D> (/ #/%#'M'*7# _(/%7 %& 70$$##4 */
F,&1(, 6('t#%7C *% 607% B(8# F,&1(, */>&'6(%*&/ (1&0% $&/706#' 1#B(8*&'H 9@M*$(,,@C *% 10@7
%B(% */>&'6(%*&/ >'&6 #/%*%*#7 %B(% $&,,#$% *% */ M('%*$0,(' F#&F'(MB*$ 6('t#%7H 9B#7# (7M#$%7 &>
#,#$%'&/*$ $&66#'$# ('# 7B(t#/ 1@ 4(%( Q'*8($@ '#F0,(%*&/ %B(% 4*>>#'7 7B('M,@ >'&6 &/# M('%
&> %B# _&',4 %& (/&%B#'H WB#/ &/# $&0/%'@ &' '#F*&/ *7 7*F/*>*$(/%,@ 6&'# '#7%'*$%*8# */ *%7
4(%( Q'*8($@ '#F0,(%*&/C #$&/&6*$ (/4 %#$B/&,&F*$(, M'#770'#7 ('# 7%'&/F >&' 4(%(2B(/4,*/F
($%*8*%*#7 */ &%B#' M('%7 &> %B# _&',4 %& $&6# */%& $&/>&'6*%@ _*%B %B# 6&7% '#7%'*$%*8#
'#[0*'#6#/%7H 9B*7 M'($%*$(, %#/4#/$@ >&' 0/*>&'6 4(%( M&,*$*#7 6#(/7 %B(% Q'*8($@ ,(_ */ &/#
M('% &> %B# _&',4 %#/47 %& B(8# 4# >($%& #;%'(%#''*%&'*(, #>>#$%H

1O2



nodificai o iehusai dicha infoinacin. Con posleiioiidad, Ia
Q'*8($@ 3$%C sosliene que Ia finaIidad de Ia piesenle Iey es
eslalIecei nedidas de pioleccin conlia Ia invasin de Ia
piivacidad peisonaI, pievianenle consideiando que: =(
M'*8($*4(4 4# 0/ */4*8*40& #7 (>#$%(4( 4*'#$%(6#/%# M&' ,(
$(M%($*?/C $&/7#'8($*?/C 07& @ 4*>07*?/ 4# ,( */>&'6($*?/ M#'7&/(,
pcr cn|cs q crgancs fcdcra|cs. LI ciecienle uso de Ia
aulonalizacin de piocesos y Ia digilaIizacin de Ias lases de
dalos, esenciaI paia eI funcionanienlo de Ias Adninisliaciones
plIicas, y paia eI sislena financieio y nodeIo econnico han
aunenlado Ios iiesgos de iupluia de Ia pioleccin de Ia
piivacidad individuaI. Ahoia lien, eI deiecho de Ia piivacidad
es un deiecho peisonaI y fundanenlaI piolegido poi Ia
Conslilucin.
Ln Ia paile peilinenle, aI deiecho a conlioIai Ia infoinacin
solie uno nisno y eI ejeicicio sulsecuenle de Ias facuIlades que esle
engendia en enlionque con eI a(1#(7 )(%(, Ia Q'*8($@ 3$%
XY`
, sosliene
que Ias insliluciones o iganos que lienen lajo su iesponsaliIidad un
sislena de iegislios (enlendiendo cono iegislio, una unidad de

1O3
IAUL M. SCHWARTZ & }OLL R. RLIDLNLRC: Dala Iiivacy Lav (1996),
}oeI R. RLIDLNLRC, =#; D/>&'6(%*$(L 9B# J&'60,(%*&/ &> D/>&'6(%*&/ Q&,*$@ "0,#7
9B'&0FB 9#$B/&,&F@, 76 TLX. L. RLV. 553 (1998), }oeI R. RLIDLNLRC: -#%%*/F
-%(/4('47 >&' J(*' D/>&'6(%*&/ Q'($%*$# */ %B# AH-H Q'*8(%# -#$%&', 8O IOWA L. RLV. 497
(1995), }oeI R. RLIDLNLRC & Iiancoise CAMLT-IOL: 9B# J0/4(6#/%(, "&,# &>
Q'*8($@ (/4 <&/>*4#/$# */ %B# K#%_&'t, 3O WAKL IORLST L. RLV. 1O5 (1995), }oeI
RLIDLNLRC el aI.:9B# Q'*8($@ )#1(%#L 9& WB(% :;%#/% -B&0,4 9'(4*%*&/(,,@ ^Q'*8(%#^
<&660/*$(%*&/7 "#6(*/ Q'*8(%# &/ %B# D/%#'/#%yC 5 IORDHAM INTLLL. IROI. MLDIA
& LNT. L.}. 329 (1995), }oeI R. RLIDLNLRC: Q'*8($@ */ %B# D/>&'6(%*&/ :$&/&6@L 3
J&'%'#77 &' J'&/%*#' >&' D/4*8*40(, "*FB%7yC 44 ILD. COMM. L.}. 195 (1992), }oeI R.
RLIDLNLRC: 9B# Q'*8($@ U17%($,# <&0'7#L a0'4,*/F +(''*#'7 %& 9'(/7/(%*&/(, J*/(/$*(,
-#'8*$#7C 6O IORDHAM L. RLV. S137 (1992).



infoinacin peisonaI lialada, aInacenada y iegisliada
infoinlicanenle con eI consenlinienlo expieso de Ia peisona
conceinida) delei peinilii aI individuo exaninai y lonai nola deI
iegislio a eI conceinienle y peiniliiIe soIicilai nodificaciones. Ln
consecuencia, segn Ia Q'*8($@ 3$%, se delei:
conseivai sIo aqueIIa infoinacin ieIevanle y necesaiia,
iecogeiIa a sei posilIe diieclanenle deI inleiesado,
infoinai a quien iequiiiese a faciIilai infoinacin de: a) Ia
auloiizacin que peinilieie soIicilai Ia infoinacin, l) de Ia
finaIidad, de Ios usos de linile, y c) de Ias consecuencias de
no faciIilai infoinacin,
IulIicai en eI Regislio IedeiaI una nola aceica de Ia
exislencia y caiclei deI sislena de iegislio,
LIevai Ios iegislios con exaclilud,
gaianlizai Ia exaclilud,
no IIevai iegislio solie cno eI individuo ejeicieie deiechos
gaianlizados poi Ia Iiineia Lnnienda (ieIigin, Iileilad de
paIalia y piensa, ieunin pacfica, iepaiacin de agiavios),
dai cuenla aI individuo cuando eI iegislio fueie pueslo a
disposicin de una peisona en iazn de nandanienlo judiciaI,
gaianlizai Ia seguiidad y confialiIidad,
foinuIai noinas deonloIgicas paia Ias peisonas ocupadas en
Ios iegislios




pulIicai en eI Regislio IedeiaI eI aviso de cuaIquiei nuevo uso
de Ia infoinacin conlenida
Ls necesaiio enfalizai que en LUA, laI cono en Mexico hasla
Ias iecienles iefoinas conslilucionaIes, eI Deiecho a Ia Iioleccin de
Dalos esl nlinanenle inliicado en Ia noinalividad inleina solie
eI acceso a Ia infoinacin plIica. Una iefoinuIacin deI Iiivacy Acl
fue inlioducida en eI J'##4&6 &> D/>&'6(%*&/ 3$%
1O4
(IOIA), pionuIgado
poi eI Iiesidenle Lyndon . }ohnson eI 6 de Seplienlie deI 1966 aI
cuaI fueion adicionadas enniendas en eI 1996, 2OO2 y 2OO7. Duianle eI
peiiodo conpiendido enlie 1982 y 1995, esluvo en vigoi Ia :;#$0%*8#
U'4#' XZC`hi de 1982 deI Iiesidenle RonaId Reagan, que peinila a Ias
Agencias IedeiaIes iesliingieien eI acceso a Ia infoinacin lajo Ia
excepcin 1(Lxenplion 1). Lsla Oiden Ljeculiva fue ievocada poi eI
Iiesidenle CIinlon en 1995
1O5
. Ln 1996 es pulIicado eI 9B# :,#$%'&/*$
J'##4&6 &> D/>&'6(%*&/ 3$% 36#/46#/%7
XYi
, y en novienlie de 2OO1, eI
Iiesidenle ush fiina Ia :;#$0%*8# U'4#' X`Z``, con seiias
iesliicciones aI Acceso a Ia Infoinacin, que sei ievocada poi eI
Iiesidenle aiack Olana poi Ia :;#$0%*8# U'4#' X`ekV de 21 de eneio
de 2OO9. Ln 2OO2 es pionuIgado poi Ceoiges ush eI D/%#,,*F#/$#
30%B&'*N(%*&/ 3$% y en eI 31 de dicienlie de 2OO7 eI UQ:K

1O4
IulIic Lav 89-554, 8O Slal. 383, Anended 1996, 2OO2, 2OO7

1O5
Vease a esle iespeclo: JUD3 Q&7%L JUD3 36#/4#4 1@ D/%#,,*F#/$#
30%B&'*N(%*&/ 3$l". Uniled Slales Depailnenl of }uslice Office of Infoinalion and
Iiivacy. 2OO2. hllp://vvv.usdoj.gov/oip/foiaposl/2OO2foiaposl38.hln.
1O6
Iaia eI panoiana acluaIizado deI sislena noinalivo en naleiia de Acceso a
Ia Infoinacin vei eI IoilaI deI Depailanenlo de }uslicia
hllp://vvv.usdoj.gov/oip/


.&8#'/6#/% 3$%C cuyas eslipuIaciones son senejanles a Ia LITAIC y
iecogen Ios piincipios de quinla geneiacin.

HSGSH X En c! "Frccdnm nf InfnrmatInn Act", Austra!Ia

Ln AusliaIia, se ieguIa eI deiecho de conlioI a Ia infoinacin de s
nisno y Ias facuIlades sulsecuenles de acluaIizacin, ieclificacin y
canceIacin de Ia infoinacin inexacla, incoiiecla, desacluaIizada o
no puesla aI da (&0% &> 4(%#) o faIsa (6*7,#(4*/F), en eI ail., 51A, de Ia
J'##4&6 &> D/>&'6(%*&/ 3$% 1982" .Lsla Iey ieguIa en foina anpIia eI
deiecho a Ia Iileilad de infoinacin, y poi supueslo, incIuye eI
deiecho de acceso a Ios docunenlos plIicos (Iaile III, aile. 11 a 31),
Ias excepciones aI nisno (Iaile IV, aile. 32 a v.gi. poi seguiidad,
defensa o ieIaciones inleinacionaIes), eI acceso a Ia infoinacin de
caiclei peisonaI ( Iaile V, ail.48 a 51L), y Ia ievisin y
piocedinienlos en va adninislialiva y juiisdiccionaI poi eI
quelianlanienlo de esle deiecho (Iaile VI, ail. 52 a 66).
Lsle fue ievocado poi eI J'##4&6 D/>&'6(%*&/ 3$% deI 1992, cuyo
lexlo inlegiaI puede sei consuIlado en Ia lase de dalos eIeclinica deI
AusliaIasian LegaI Infoinalion Inslilule
1O7



1O7
hlp://auslIii.Iav.uls.edu.au/au/Iegis/va/consoI_acl/foia1992222/



ajo Ia 346*/*7%'(%*8# 3''(/F#6#/%7 U'4#' de 3 de dicienlie deI 2OO7,
se liansfiiieion Ias conpelencias
1O8
en naleiia de Iioleccin de Dalos
y de Acceso a Ia Infoinacin aI Calinele deI Iiinei-Minislio

HSGS[S X En c! "Acccss tn InfnrmatInn Act", Canada

La Acccss |c |nfcrna|icn Ac| (AT|A) 198O-1983 deI Canad, ieguIa Io
alinenle aI deiecho de Ia infoinacin, exlendiendo Ios deiechos de Ias
peisonas solie eI acceso a Ia infoinacin o dalos peisonaIes y
geneiaIes (sin Iinilai ni iesliingii Ia infoinacin disponilIe y de
acceso plIico) que se haIIen lajo eI conlioI de Ias auloiidades
guleinanenlaIes.
LI piincipio lsico deI deiecho de acceso plIico a Ia
infoinacin laI cono se pIasna en Ia ATIA, es gaianlizai a lodo
ciudadano nacionaI o exlianjeio IegaInenle iesidenle en Canad, eI
acceso a Ia infoinacin sienpie que esle lajo eI conlioI deI Colieino
canadiense. LI deiecho de acceso no liene ninguna inleidiccin,
Iinilacin o iesliiccin, exceplo cuando Ios liilunaIes y Ia ATIA, en
casos expiesanenle deIinilados, as Io deleinine. O sea, una vez
ns, eI deiecho de acceso no es alsoIulo
1O9
.
Ln eI anpIio gIosaiio de definiciones con eI que inicia Ia ATIA,
se define Io que se enliende poi infoinacin peisonaI (ail. 3 y 19) (

1O8
Vei conpIenenlo de infoinacin en
hllp://vvv.ag.gov.au/vvv/agd/agd.nsf/Iage/Iieedon_of_Infoinalion

1O9
Vease Ia senlencia deI caso Rulin v. Canad, 1994,TiilunaI IedeiaI


'#$&'4 o '#F*7%#'), cono unidades de infoinacin piocesada
infoinlicanenle, as cono eslalIece Ios casos de desculiinienlo y
divuIgacin de Ia infoinacin pievios unos iequisilos geneiaIes y
especiaIes (ails. 8-2 y 19-2). Respeclo deI "*FB% &> 3$$#77 Ia ATIA,
ieguIa a pailii deI ail.4, 4-3, (iefoinados paiciaInenle en 1985 y 1992)
a ail. 12 eI deiecho de acceso a Ia infoinacin peisonaI codificada
infoinlicanenle y conlenida en lases de dalos, eslalIeciendo unos
iequisilos de foina (. Ielicin de Ia peisona inleiesada o liluIai de Ia
infoinacin, idiona o en foinalo aIleinalivo, si se liala de deficienles
sensoiiaIes), de conlenido (La infoinacin dele eslai lajo eI conlioI
guleinanenlaI) y lenpoiaIes. As, segn Ia cIase de infoinacin,
conlenido e inleies se eslalIecen peiodos de lienpo paia ejeicilai eI
deiecho de acceso, aI iguaI que paia denegaiIo, o paia no accedei a
desculiiiIa o divuIgaiIa (discIosed) si se ieaIiza poi fueia de eslos
painelios IegaIes (ail.1O). La infoinacin peisonaI confidenciaI
ollenida de poi eI Colieino lendi difeienle lialanienlo, pues sIo
puede desculiiise cuando haya consenlinienlo expieso deI liluIai
(ail.13), o cuando expiesanenle esla pievislo en Ia ATIA (ail.19)
denlio de Ias cuaIes se incIuye Ias oidenes de Ios TiilunaIes
}udiciaIes. LI Conisionado paia Ia pioleccin de Ia infoinacin (9B#
*/>&'6(%*&/ <&66*77*&/#'), piolegei Ia vuIneiacin de Ios pieceplos
de Ia Iey y liene facuIlades invesligalivas, coiieclivas y sancionaloiias
en va adninislialiva.





HSGSbSX #K D@ (D>DAW= "=TBK;<?>;=7 /#

Ln eI Deiecho Luiopeo, diveisos pases, en pailicuIai en AIenania y
Suecia, conseivan, duianle Ia decada de Ios selenla, diiecliices
concepluaIes solie #, 4#'#$B& ( $&/%'&,(' ,( */>&'6($*?/ 4# 0/& 6*76&, as
cono de Ias facuIlades sulsecuenles a liaves de Ias Ieyes que
piolegen Ios dalos en geneiaI y en concielo, Ios de caiclei pailicuIai,
de aqueIIos dalos que han sido lialados (iecogidos, aInacenados,
conseivados o difundidos) nedianle sopoiles, nedios o apIicaciones
infoinlicos. As, Ia Ley IedeiaI AIenana de Iioleccin de Ios Dalos
IeisonaIes de 1977, de 27 de Lneio, nodificada paiciaInenle en 199O,
laI cono punluaIizaienos ns adeIanle. Ln efeclo, esla Ley, ieconoce
una seiie de facuIlades a loda peisona a quien Ie concieine una
infoinacin peisonaI lialada infoinlicanenle, laIes cono eI de
conocei Ios dalos aInacenados en una lase de dalos, de ieclificaiIos si
fueien inexaclos, de lIoqueo cuando no fueien exaclos o cuando no se
hulieien dada Ias condiciones oiiginaIes paia Ias cuaIes se iequieie su
aInacenanienlo y de canceIacin, si eI aInacenanienlo no hulieie
sido adnisilIe o lien -a eIeccin ,adens deI deiecho de canceIacin-
cuando dejaien de daise Ias condiciones que oiiginaInenle iequieian
su aInacenanienlo (ail.4) .Ln eI caso espaoI y de foina ns laida,
Ia Ley Oignica de ieguIacin deI lialanienlo aulonalizado de Ios
dalos de caiclei peisonaI (LORTAD: L.O.5/1992, de 29 de Ocl.),
cono se punluaIizai ns adeIanle, esle deiecho a conlioIai Ia
infoinacin de uno nisno, lona especiaI connolacin pues se
eslalIece con condicin 7*/# [0( /&/ paia eI ejeicicio deI conjunlo de
facuIlades que desencadena esle deiecho (acluaIizacin, ieclificacin,


lIoqueo y canceIacin de Ios dalos peisonaIes), una piincipio-deiecho
que denoninanos de infoinacin pievia (ail.5 y 13), en nodo
expieso, pieciso e inequvoco (ail.5-1) paia lodo lialanienlo
infoinalizado de dalos, peio piioiilaiianenle paia Ia iecogida de
dalos. Con lase en esle deiecho de infoinacin, Ia peisona
conceinida liene, enlie olias facuIlades, Ia de conocinienlo solie Ia
exislencia de un ficheio aulonalizado de dalos de caiclei peisonaI,
de Ia finaIidad de Ia iecogida de eslos y de Ios deslinalaiios de Ia
infoinacin, eI caiclei olIigaloiio o facuIlalivo de su iespuesla a Ias
piegunlas que Ies sean pIanleadas, Ias consecuencias de Ia ollencin
de Ios dalos o de Ia negaliva a suninisliaiIos, de Ia posiliIidad de
#G#'$*%(' ,&7 4#'#$B&7 4# ($$#7& (ails. 14, paia denegaiIo ails. 15.5., 2O y 21
LORTAD., iegIanenlados poi Ios ails. 12 y 13 deI R.D.1332/94)C
'#$%*>*$($*?/ @ $(/$#,($*?/ (ail. 15 y 16 LORTAD., iegIanenlado poi eI
ail. 15 deI R.D.1332 /94) y de conocei Ia idenlidad y diieccin deI
iesponsalIe deI ficheio (o lanco de dalos infoinalizado). Lo que
veienos en un apailado especfico.

HSGSYSX #@ :D>DAW= :D 6?CD?L (?<? A=T= BK? A?B<D@? :D M>=<DAA;JK
:D @=L (D>DAW=L 9BK:?TDK<?@DL.

Cono pudinos conpiolai anleiioinenle una veilienle inpoilanle
de Ios oigenes leiicos deI Haleas Dala se encuenlian en eI <&66&/
=(_ noileaneiicano. Ln esle apailado, aloidanos olias veilienles deI
nacinienlo deI deiecho de Haleas Dala, paia nejoi anaIizai Ios
efeclos que ha pioducido en Ia visin *07*/>&'6(%*$( de Ios deiechos


fundanenlaIes, y poi su pueslo en eI deiecho de Ia Inlinidad, desde
su concepluaIizacin docliinaI y juiispiudenciaI hasla su
conslilucionaIizacin en vaiias Cailas Magnas deI Deiecho
OccidenlaI.
LI deiecho de Haleas Dala, en un nonenlo de su evoIucin
concepluaI fue consideiado cono eI deiecho de acceso a Ia
infoinacin o a Ios dalos (cuando esla infoinacin fue codificada o
lialada infoinlicanenle) de caiclei peisonaI, a efeclos de conocei,
en piinei leinino: a)Ia exislencia de un ficheio o lanco de dalos
(nanuaI o infoinlico), l)Ia exislencia de dalos iefeienles aI
accedenle o pelicionaiio (eI conceinido), c)Ia idenlidad de Ia peisona
(naluiaI, juidica, plIica o piivada) que lena dicha infoinacin, y en
segundo Iugai, ejeicilai: a) Ias facuIlades consecuenles a ese
conocinienlo especfico y finaIslico, es decii, paia que Ia infoinacin
enconliada en eslas condiciones, sea consuIlada, ievisada o, en su
caso, l)soIicilai una copia de Ios docunenlos o eIenenlos que se
asiniIan a esle), paia piopsilos concielos posleiioies. uiz poi eIIo,
en un piincipio eI deiecho de acceso a Ia infoinacin fue laulizado
de a(1#(7 )(%(, poi consideiaiIo una nodaIidad de accin exhiloiia
anIoga a Ia deI a(1#(7 <&'M07H
Ln eI conenlaiio docliinaI, IegisIalivo y conslilucionaI
ieaIizado en eI apaile anleiioi, pudinos vei cono eI deiecho aI
conlioI de Ia infoinacin solie s nisno, desde Ia Q'*8($@ 3$% 1974
noileaneiicana hasla Ia acluaIidad, se fueion incoipoiando unas
facuIlades consecuenciaIes inheienles a ese deiecho que peinilan su
pIeno y cunpIido ejeicicio y desaiioIIo. Sinlelicanenle son:
conocinienlo de Ia exislencia de Ia infoinacin, quienes Ia


adninislian y conlioIan, Ios fines y oljelivos paia Ios cuIes fue
iecogida, aInacena y lialada (en foina nanuaI o infoinlica), cno,
en que nonenlo, y paia que se consuIla, ievisa Ia infoinacin, y
consecuenlenenle, si Ia infoinacin iesuIla, inexacla, incoiiecla,
indelida, faIsa o iIegaI, podei pedii Ia acluaIizacin, ieclificacin,
lIoqueo y canceIacin, segn fueie eI caso y ciicunslancias
pailicuIaies.
La Conslilucin Ioiluguesa de AliiI 2 de 1976, expiesanenle
insliluy eI deiecho de a(1#(7 )(%(, en eI ailcuIo 35, inliluIado: La
UliIizacin de Ia Infoinlica (A%*,*N(nz& 4( */>&'6S%*$(PC en eI conlexlo
de Ios )*'#*%&7 # )#8#'#7 >0/4(6#/%(*7 (Iaile I), y ns concielanenle en
eI CapluIo I, de Ios )*'#*%&7C ,*1#'4(4#7 # F('(/%I(7 M#77&(*7. Se eslalIece
as una inequvoca inslilucionaIizacin deI deiecho de a(1#(7 )(%(
cono una gaianla cauleIai de pioleccin deI conjunlo de deiechos y
Iileilades fundanenlaIes, y poi supueslo deI deiecho de Ia Inlinidad
(ail.14).
LI deiecho de conlioI a Ia infoinacin de uno nisno,
conslilucionaInenle anpIia su nlilo gaianlisla de Ios deiechos y
Iileilades fundanenlaIes en Ia Conslilucin Ioiluguesa de 1976
11O
,
cuando expiesanenle sosliene: 9&4&7 ,&7 $*04(4(/&7 %*#/#/ 4#'#$B& (
%&6(' $&/&$*6*#/%& 4# ,& [0# $&/7%( #/ >&'6( 4# '#F*7%'&7 */>&'6S%*$&7 [0#
,#7 $&/$*#'/#/ @ 4# ,( >*/(,*4(4 ( ,( [0# 7# 4#7%*/(/ #7(7 */>&'6($*&/#7 O4(%&7

11O
en Ia Conslilucin Ioiluguesa, aI conlexluaiIos en eI CapluIo de deiechos y
Iileilades fundanenlaIes y eslalIecei que eI deiecho de Haleas Dala es un deiecho
que gaianliza y piolege eI conjunlo de deiechos y Iileilades fundanenlaIes, y no
nica y excIusivanenle eI de Inlinidad y eI luen nonlie.



& '#F*7%'&7PC @ M&4'S #;*F*'C ,,#F(4& #, $(7&C ,( '#$%*>*$($*?/ 4# ,&7 4(%&7C (7I
$&6& 70 ($%0(,*N($*?/ (ail.35-1)
O sea eI lexlo conslilucionaI, pieve adens deI conocinienlo
pievio exaclo, cIaio e inequvoco de una infoinacin peisonaI que Ie
concieine a un individuo, Ios deiechos, segn fueie eI caso, de
ieclificacin y acluaIizacin de Ia infoinacin.
Conjunlanenle con Ia conslilucionaIizacin deI deiecho de
a(1#(7 )(%( paia Ia pioleccin deI conjunlo de deiechos y Iileilades
fundanenlaIes, Ia Conslilucin Ioiluguesa, pIasna una seiie de
painelios solie eI lena y solie Ia ieguIacin deI lialanienlo
infoinlico de dalos, Ios cuaIes posleiioinenle sein oljelo de
iegIanenlacin en Ia Ley de Agoslo 2O de 1992. Lslos son: a) La
inleidiccin aI acceso de leiceios a Ios ficheios (o lanco de dalos) que
conlengan dalos peisonaIes o a Ia iespecliva inleiconexin de
aqueIIos, a liaves de Ios fIujos liansfionleiizos, saIvo en Ias casos
excepluados en Ia Iey ( ail. 35-2), l) La infoinlica no podi sei
uliIizada paia eI lialanienlo de dalos iefeienles a Ias convicciones
fiIosficas o poIlicas, a Ia fiIiacin pailidisla o sindicaI, a Ia fe
ieIigiosa o Ia vida piivada, saIvo cuando se liala de piocesanienlo de
dalos no idenlificalIes individuaInenle paia fines esladslicos.(ail.35-
3), y, c) Los iegislios infoinlicos sein ieguIados nedianle Iey, y, c)
Se piohle Ia aliilucin de un nneio nacionaI nico a Ios
ciudadanos.
Ln eI deiecho LspaoI, Ia ieguIacin conslilucionaI deI
deiecho de a(1#(7 )(%( es oiden conslilucionaI (ail. 18.4 y ail.1O5-l,
CL) y de nlilo IegisIalivo inleino poi IegisIacin especiaI solie Ia


naleiia: La LORTAD de 1992 y Ley de Reginen }uidico de Ias
Adninisliaciones IlIicas y piocedinienlo adninislialivo Conn,
LR}AI, L.O. 3O de Nov.27 de 1995), as cono, poi incoipoiacin aI
oidenanienlo juidico inleino deI Convenio 1O8/1981, nedianle
insliunenlo juidico idneo ialificado y pulIicado en eI OL
(Nov.15/1985. Ail. 96.1 CL), cono Ie sucedi con eI Convenio
Luiopeo de Lsliasluigo de 1981, de 28 de Lneio solie eI lialanienlo
aulonalizado de dalos de caiclei peisonaI, o poi liansposicin de
Ias noinas conunilaiias solie eI pailicuIai de Ia Diiecliva 95/46/CL.
LI Haleas Dala
111
aI iguaI que eI a(1#(7 <&'M07 no gaianlas excIusivas
y excIuyenles de cieilos deiechos y Iileilades, ni lanpoco puede
expIicaise Ia exislencia de uno con Ia deI olio, a laI punlo de
fusionaiIo en uno sIo, eI IIanado deiecho a ,*1#'%(4 */>&'6S%*$(H


111
Si conpaianos eI deiecho aI a(1#(7 )(%( con eI de Ia Inlinidad y Ia
infoinacin podenos concIuii: Iienle aI Deiecho a Ia Infoinacin: es un deiecho
nodeino que se convieile en un Inile que se Ie pone aI deiecho de infoinacin. LI
Haleas Dala Iinila eI Deiecho a Ia Infoinacin, deleinina hasla donde IIega eI delei
de quien pielende infoinai y que es Io que puede exigii quien es oljelo de esa
infoinacin o quien Ia iecile. Iienle aI Deiecho a Ia Inlinidad: paia aIgunos auloies
cono Iiossini esle deiecho es una exlensin, es eI conceplo acluaI deI Righl of
Iiivacy o Deiecho a Ia Iiivacidad, eslos auloies consideian eI Haleas Dala
esliechanenle Iigado a Ia Inlinidad peio con un conlenido ns acoide a Ia ieaIidad.
AcluaInenle aIgunos juiislas Ie dan un caiclei aulnono a esle deiecho, lanlien
ieconocen que depende en gian nedida deI Deiecho a Ia Inlinidad, peio, cieen que
su conlenido peinile consideiai que es un deiecho fundanenlaI nodeino y
aulnono. LI deiecho de Haleas Dala es eI iesuIlado deI desaiioIIo de Ia lecnoIoga
infoinlica y pielende soIucionai eI confIiclo geneiado poi Ia vioIacin de Ios
deiechos a Ia Inlinidad y a Ia infoinacin y eI confIiclo que enlie eIIos se ha
ocasionado. Ls un deiecho nodeino, iecienle y en inninenle evoIucin. La
denoninacin aun no ha sido unnine, paia aIgunos es "eI Deiecho a Ia Iioleccin
de Dalos", olios Io IIanan ",*1#'%(4 */>&'6S%*$(", "Haleas Sciiplun" y Ilinanenle
Haleas Dala. LONDONO TORO, ealiiz: Deiecho A La Inlinidad ancos De
Dalos Iinancieios. AnIisis DocliinaI }uiispiudenciaIH :/L D/>&'6(%*$( E0'I4*$( b
)#'#$B& D/>&'6S%*$&. Ld. SeaI, s/n, MedeIIn


HSEX #@ (D>DAW= ? @? )KQ=>T?A;JK 3>DU;? N D@ (D>DAW= :D 'M=L;A;JK
?@ %>?<?T;DK<= )KQ=>TP<;A=

HSESGSX #@ (D>DAW= ? @? )KQ=>T?A;JK7 AB?K:= @=L (?<=L 3D>L=K?@DL W?K
L;:= >DA?C?:=L = K= :D@ ;K<D>DL?:=

LI deiecho de infoinacin pievia deI liluIai de Ios dalos peisonaIes
que Ie concieinen se haIIa eslalIecido en eI ail. 5-1, conpIenenlado y
anpIiado en sus efeclos a lodo eI piocedinienlo o lialanienlo
infoinalizado poi eI ail. 13 de Ia LORTAD. Lsle deiecho suljelivo deI
conceinido consisle en sei pievianenle infoinado de nodo expieso,
pieciso e inequvoco, de lodo cuanlo sea necesaiio, en eI nonenlo en
que sean soIicilados dalos a eI iefeiidos, y poi supueslo, vayan a sei
oljelo de iecoIeccin y posleiioi aInacenanienlo, iegislio,
conseivacin e incIuso liansnisin poi nedios infoinlicos,
eIeclinicos o leIenlicos, poi quienes as pioceden (sean peisonas
naluiaIes, juidicas, plIicas o piivadas). LI conceinido puede sei
infoinado pievio a cuaIquiei lialanienlo infoinalizado de dalos
peisonaIes, solie aspeclos laIes cono: Ia exislencia de una lase de
dalos de caiclei, Ia finaIidad que peisigue Ia iecoIeccin de Ia
infoinacin peisonaI y Ios deslinalaiios, eI caiclei facuIlalivo u
olIigaloiio de Ias iespueslas o piegunlas que se Ie pIanlean, Ia
consecuencia de Ia ollencin de Ios dalos o de Ia negaliva a
suninisliaiIos, elc.





La Diiecliva 95/46/CL (anpIianenle cilada anleiioinenle) deI
IaiIanenlo Luiopeo y deI Consejo, de 24 de oclulie de 1995, "#,(%*8(
( ,( M'&%#$$*?/ 4# ,(7 M#'7&/(7 >I7*$(7 #/ ,& [0# '#7M#$%( (, %'(%(6*#/%& 4#
4(%&7 M#'7&/(,#7 @ ( ,( ,*1'# $*'$0,($*?/ 4# #7%&7 4(%&7, ieguIa eI deiecho de
infoinacin pievia aI lialanienlo infoinalizado de dalos peisonaIes,
en foina diveisa si Ios dalos son iecalados deI piopio inleiesado
(ail.1O), o cuando no se han hecho de esla foina (ail.11).
Ln efeclo, si Ios dalos han sido iecogidos deI piopio
inleiesado, Ios Lslados Mienlios de Ia UL, en sus difeienles
ieguIaciones noinalivas solie eI pailicuIai, delein disponei que eI
iesponsalIe deI lialanienlo o su iepiesenlanle delan conunicai a Ia
peisona conceinida con Ios dalos, aI nenos Io siguienle: a) Ia
idenlidad deI iesponsalIe deI lialanienlo o su iepiesenlanle, l) Ios
fines deI lialanienlo de que va a sei oljelo Ios dalos, c) Ios
deslinalaiios o calegoias de deslinalaiios de Ios dalos, d) eI caiclei
olIigaloiio o no de Ias iespueslas y Ias consecuencias que lendia Ia
peisona a Ia negaliva a iespondei, e) Ia exislencia deI deiecho de
acceso y ieclificacin de Ios dalos que Ie concieinen.
Si Ios dalos no han sido iecoIeclados deI piopio inleiesado, Ios
Lslados Mienlios de Ia UL, dispondin que eI iesponsalIe deI
lialanienlo o su iepiesenlanle, desde eI nonenlo deI iegislio de Ios
dalos, o en eI caso de que se piense conunicai dalos a un leiceio, a
ns laidai, en eI nonenlo de Ia piineia conunicacin de dalos,
conunicai aI nenos, idenlica infoinacin a Ia ieIalada anleiioinenle
paia eI caso de halei sido iecala Ia infoinacin deI piopio
inleiesado, saIvo que esle ya hulieia sido infoinado solie eIIo. La
difeiencia enlie un sislena y olio de ejeicicio deI deiecho de


infoinacin pievia, esliila no sIo en eI nonenlo, elapa o fase deI
piocedinienlo infoinalizado (Ia iecoIeccin, paia eI caso pievislo en
eI ail.1O, y Ia fase de iegislio, paia eI evenlo deI ail. 11), sino en
cuanlo a que, en eI Ilino caso, Ia infoinacin peilinenle que se dele
dai aI inleiesado deI cuaI no se ha iecalado Ia infoinacin, no sei
necesaiia, cuando eI lialanienlo infoinalizado se apIique con fines
esladslicos o de invesligacin hisliica o cienlfica, cuando Ia
infoinacin aI inleiesado iesuIle inposilIe o exija esfueizos
despiopoicionados o eI iegislio o Ia conunicacin a un leiceio eslen
expiesanenle piesciilos poi Iey. Lslas causaIes de excepcin, aI
piincipio de infoinacin pievia, lienen aIgunas un cieilo giado de
suljelividad o disciecionaIidad poi paile de Ios funcionaiios o
peisonas que delen apIicaiIas, sin enlaigo, cono facuIlad
disciecionaI no inpIica aililiaiiedad, Ia Diiecliva eslalIece Iniles a
esa disciecionaIidad, aI exigii que Ios Lslados Mienlios de Ia UL,
eslalIecein Ias gaianlas apiopiadas (ail. 11-2 D/ >*/#P paia ieguIai
eslas excepciones. (Diiecliva 95/46/CL).

HSESSESX #@ (D>DAW= :D =M=L;A;JK ?@ %>?<?T;DK<= ;KQ=>T?<;`?:= :D
:?<=L

Lsle deiecho consliluye una gaianla de pioleccin nxina a Ios
liluIaies de Ios dalos peisonaIes que van a sei sonelidos a
lialanienlo infoinalizado. Lsla pievisla en Ia Diiecliva 95/46/CL.



LI deiecho que, aqu, se encuenlia consagiado es un deiecho de
naluiaIeza negaliva O31_#B''#$B%), que peinile aI individuo negai
infoinacin peisonaI u oponeise a su ollencin y aI lialanienlo de
Ios dalos
112
. Lo que esl en causa es Ia luleIa de Ia ieseiva de Ia vida
piivada de Ia peisona, Ia luleIa deI deiecho %& 1# ,#% (,&/#, de no
ieveIai hechos ieIalivos a una esfeia de su vida inlina, que sIo a eIIa
dicen iespeclo, independienlenenle de Ios hechos que son paile de Ia
esfeia de Io plIico.
LI deiecho de oposicin aI lialanienlo de dalos, se nanifiesla
de dos foinas:
Cono deiecho de oposicin aI lialanienlo piopianenle dicho
(ail. 14),
Cono deiecho de una peisona a no veise sonelido a una
decisin individuaI infoinalizada con efeclos juidicos solie
aqueIIa (ail. 15).

3.2.2.1.-#@ (D>DAW= :D =M=L;A;JK ?@ %>?<?T;DK<= ;KQ=>T?<;`?:= :D
:?<=L DK D@ "=>MBL K=>T?<;U= :D @? /K;JK #B>=MD?

LI deiecho de oposicin deI inleiesado, se ejeicila poi eI inleiesado en
cuaIquiei nonenlo deI lialanienlo de dalos y poi iazones Ieglinas
piopias de su siluacin pailicuIai (o nolivos fundados y Ieglinos
ieIalivos a su siluacin conciela, segn se expIica en eI C.45), fienle aI

112
COMLS CANOTILLO el aIIii. Conslilucao Ioiluguesa Anolada. ,Ail. 35
C.I., conenlaiio IV, pg. 38O


lialanienlo de cuaIquiei dalo peisonaI que Ie concieina. AI finaI de
esle apaile, conenlaienos esle deiecho a piofundidad. Sin enlaigo,
Ia efeclividad deI deiecho de oposicin (en sus dos veilienles,
agieganos) exige que se conciele un piocedinienlo de luleIa deI
nisno, as cono Ia incIusin de Ia lipificacin de Ias conduclas que eI
son conliaiias, as cono Ia coiiespondienle sancin.
De esle <&'M07 D0'*7 conunilaiio, iesaIlanos dos lexlos: eI
Convenio n. 1O8 deI Consejo y Ia Diiecliva 95/46/CL
Ln 1981 se apiol eI Convenio n. 1O8 deI Consejo, solie Ia
pioleccin de Ias peisonas en Io ieIalivo aI lialanienlo aulonalizado
de dalos de caiclei peisonaI, piineia noina euiopea que naic Ias
paulas deI nodeIo conn de Iioleccin de Dalos. LI Convenio
pielenda anpIiai Ia pioleccin de Ios deiechos y Ias Iileilades
fundanenlaIes y, en concielo, eI deiecho aI iespelo a Ia vida piivada,
leniendo en cuenla Ia inlensificacin de Ia ciicuIacin a liaves de Ias
fionleias de Ios dalos de caiclei peisonaI que son oljelo de
lialanienlos infoinalizados.
LI oljelo deI Convenio es gaianlizai, en eI leiiiloiio de cada
Iaile, a cuaIquiei peisona fsica sea cuaI sea su nacionaIidad o
iesidencia, eI iespelo de sus deiechos y Iileilades fundanenlaIes,
concielanenle su deiecho a Ia vida piivada, con iespeclo aI
lialanienlo aulonalizado de Ios dalos de caiclei peisonaI
coiiespondienles (ail. 1).
LI convenio 15 iecoge en su capluIo segundo unos piincipios
lsicos paia Ia Iioleccin de Dalos: piincipio de IeaIlad, piincipio de
exaclilud, piincipio finaIisla, piincipio de peilinencia, piincipio de


uliIizacin no alusiva, piincipio deI deiecho aI oIvido, piincipio de
pulIicidad, piincipio de acceso individuaI, piincipio de seguiidad,
piincipio de piohilicin de lialanienlo aulonlico de dalos que
ieveIen eI oiigen iaciaI, Ias opiniones poIlicas, Ias convicciones
ieIigiosas o de olio lipo, o dalos ieIalivos a Ia saIud o vida sexuaI, a
nenos que eI deiecho inleino pievea gaianlas adecuadas. Ln cuanlo
aI ieginen sancionadoi pievislo en eI convenio, eI ailcuIo 1O ienile
Ia adopcin deI nisno a Ios Lslados Iaile. LI convenio deja
conpIelanenle alieila Ia cueslin ieIaliva no sIo aI lipo de sanciones
que pueden pieveise, sino lanlien aI secloi juidico en eI que pueden
inlegiaise.
Solie Ia lase de Ios piincipios apoilados poi eI Convenio
nencionado, fue apiolada en eI nlilo conunilaiio Ia Diiecliva
95/46/CL, deI IaiIanenlo y deI Consejo, de 24 de oclulie de 1995,
ieIaliva a Ia pioleccin de Ias peisonas fsicas en Io que iespecla aI
lialanienlo de dalos peisonaIes y a Ia Iilie ciicuIacin de eslos dalos.
La Diiecliva, cono ya Io iefeiinos en olio apailado de esla
lesis, sienla Ias lases paia Iogiai Ia cooidinacin de Ias IegisIaciones
nacionaIes apIicalIes en naleiia de Iioleccin de Dalos en aias a
gaianlizai Ia Iilie ciicuIacin de laIes dalos enlie Ios Lslados
Mienlios.
Los piincipios de pioleccin de Ios deiechos y Iileilades de Ias
peisonas, y concielanenle, deI iespelo a Ia Inlinidad, que se
conlienen en Ia diiecliva, vienen a anpIiai Ios deI convenio, y as se
despiende deI Consideiando 11 de Ia nisna. La diiecliva eslalIece
Ios piincipios y iequisilos piocedinenlaIes que delein consideiaise
exigencia nnina paia que Ia pioleccin sea adecuada. HalIanos de


dos lipos de piincipios: Ios que se lendin en cuenla en eI nonenlo
de iecogei Ios dalos y Ios que se lendin en cuenla duianle eI
lialanienlo o piocesanienlo de Ios dalos. Ln eI nonenlo de iecalai
Ios dalos, siguiendo Ias disposiciones deI ailcuIo 6, eslos delein sei
lialados de naneia IeaI y Icila (piincipio de IeaIlad), iecogidos con
fines deleininados, expIcilos y Ieglinos y no lialados
posleiioinenle de naneia inconpalilIe con dichos fines (piincipio de
finaIidad y piincipio de uliIizacin no alusiva), adecuados,
peilinenles y no excesivos con ieIacin a Ios fines paia Ios que se
iecalen y paia Ios que se lialen posleiioinenle (piincipio de
peilinencia), exaclos y, cuando sea necesaiio, acluaIizados (piincipio
de exaclilud), conseivados duianle un lienpo no supeiioi aI
necesaiio paia Ios fines paia Ios que fueion iecogidos (piincipio deI
deiecho aI oIvido). LI ailcuIo 8 eslalIece eI piincipio de piohilicin
de lialanienlo de dalos peisonaIes ieIalivos aI oiigen iaciaI o elnico, a
Ias convicciones ieIigiosas o fiIosficas, Ia peilenencia a sindicalos y
Ios dalos ieIalivos a Ia saIud y sexuaIidad. Ln su apailado segundo
deleinina Ios casos en que eI cilado piincipio no sei de apIicacin.
IinaInenle, de acueido con Io eslalIecido en Ios ailcuIos 1O y
11, delei iegii eI piincipio de infoinacin. Ln eI nonenlo deI
lialanienlo o piocesanienlo de Ios dalos, hali que lenei en cuenla
Ios piincipios de confidenciaIidad de Ios dalos iecogidos (ail. 16),
seguiidad (ail. 17) y consenlinienlo deI inleiesado (ail. 7). Ioi Ilino,
eI inleiesado gozai deI piincipio de acceso individuaI, nedianle Ios
deiechos de acceso y oposicin (ails. 12 y 14).



LI capluIo III de Ia diiecliva IIeva poi lluIo "#$0'7&7 G04*$*(,#7C
'#7M&/7(1*,*4(4 @ 7(/$*&/#7. De Ia nisna foina que Io hicieia eI
convenio, Ia diiecliva ienile a Ios Lslados eI eslalIecinienlo de Ios
iecuisos y Ias sanciones necesaiias paia Ios supueslos de infiaccin de
Ia noinaliva. Con eI ailcuIo 22 eI IegisIadoi conunilaiio da Ia
opcin de que se pievea un iecuiso de naluiaIeza adninislialiva
anle Ias auloiidades de conlioI sujelas aI deiecho adninislialivo. Lsle
iecuiso es opcionaI, peio no Io es eI iecuiso judiciaI, que delei exislii
en lodas Ias IegisIaciones nacionaIes. Ioi Io que iespecla aI ieginen
de iesponsaliIidad, eI ailcuIo 23 eslalIece que Ios Lslados Mienlios
dispondin que loda peisona que se vea peijudicada cono
consecuencia de un lialanienlo iIcilo o de una accin inconpalilIe
con Ias disposiciones nacionaIes adopladas en apIicacin de Ia
diiecliva lenga deiecho a ollenei deI iesponsalIe deI lialanienlo Ia
iepaiacin deI peijuicio sufiido. LI iesponsalIe deI lialanienlo podi
sei exinido paiciaI o lolaInenle de dicha iesponsaliIidad si
denueslia que no se Ie puede inpulai eI hecho causanle deI dao. Ln
esle senlido, eI Consideiando 55 de Ia diiecliva aade que eI dao
hali de sei iepaiado poi eI iesponsalIe deI lialanienlo a no sei que
esle piuele que no Ie es inpulalIe, piincipaInenle si denueslia Ia
iesponsaliIidad deI inleiesado o que se liala de un caso de fueiza
nayoi. Ln cuanlo a Ias sanciones, eI ailcuIo 24 deleinina que Ios
Lslados Mienlios adoplain Ias nedidas adecuadas paia gaianlizai
Ia pIena apIicacin de Ias disposiciones de Ia diiecliva y deleininain
Ias sanciones que delen apIicaise en caso de incunpIinienlo de Ias
disposiciones adopladas en ejecucin de Ia nisna. LI Consideiando
55 piecisa que Ias sanciones se inpondin a loda peisona, lanlo de


deiecho piivado cono de deiecho plIico, que no iespele Ias
disposiciones nacionaIes adopladas en apIicacin de Ia piesenle
diiecliva.
Ln paiaIeIo con eI desaiioIIo de una IegisIacin conunilaiia
olseivanos eI apaiecinienlo de Ias noinalividades inleinas a Ios
Lslados Mienlios, que en lase a una laxonona hisliica se pueden
dividii en dos giandes giupos: IegisIaciones anleiioies a Ia Diiecliva
95/46/CL y IegisIaciones posleiioies a esla Diiecliva.

HSESESE SX 2? A=KL<>BAA;JK :D @=L "BD>M=L K=>T?<;U=L :D @=L #L<?:=L
5;DTC>=L

As, Ia Conslilucin aIenana, de 23 de nayo de 1949, no pieve ningn
pieceplo donde se ieconozca diieclanenle eI Deiecho a Ia Inlinidad
peisonaI y faniIiai, laI y cono se iecoge en Ia Conslilucin Mexicana
(o en Ia LspaoIa, o en Ia Ioiluguesa o en Ia Ciiega). No olslanle, eI
piiafo 1 de Ia Conslilucin aIenana eslalIece Ia invioIaliIidad de Ia
dignidad hunana y eI piiafo 2 ieconoce Ia gaianla aI Iilie
desaiioIIo de Ia peisonaIidad y Ia invioIaliIidad de Ia peisona. Ioi su
paile, eI piiafo 1O.1 ieconoce Ia piivacidad de Ias cailas y eI secielo
de Ias conunicaciones y eI piiafo 13 eslalIece Ia invioIaliIidad deI
doniciIio. Ln cuanlo a Ia pioleccin de Ia Inlinidad infoinlica, es
inpoilanle iecoidai, una y olia vez, Ia senlencia deI TiilunaI IedeiaI
aIenn de 15 de dicienlie de 1983, en Ia que se iecogen Ias lases y
Ios eIenenlos lsicos deI conlenido deI Deiecho a Ia Iioleccin de
Dalos de caiclei peisonaI. Ln AIenania, Ia liansposicin de Ia


Diiecliva 95/46/CL se IIev a calo a nedianle Ia Ley IedeiaI de
Iioleccin de Dalos, adoplada eI 18 de nayo deI 2OO1. La paile V de
Ia Iey iecoge Ias disposiciones finaIes, denlio de Ias que enconlianos
Ios piiafos 43 y 44, que deleininan Ias infiacciones adninislialivas y
penaIes, iespeclivanenle. LI piiafo 43 incIuye cono infiacciones
sancionalIes adninislialivanenle, aqueIIas ieaIizadas poi cuaIquieia
que inlencionadanenle o poi negIigencia IIeve a calo aIguna de Ias
conduclas pievislas en eI apailado piineio o en eI apailado segundo
deI pieceplo. La Iey aIenana no especifica Ios sujelos deslinalaiios de
Ia noina. aslai con ieaIizai Ia conducla lpica paia sei sancionado.
LI apailado leiceio deI piiafo 43 pieve que Ias infiacciones incIuidas
en eI apailado piineio sein casligadas con nuIla de 25.564 euios y
Ias infiacciones incIuidas en eI apailado segundo sein casligadas con
nuIla de hasla 255.645 euios. La noina aIenana pieve infiacciones
penaIes y sus consecuencias denlio de Ia nisna Iey de Iioleccin de
Dalos. LI piiafo 44 eslalIece eslas infiacciones. LI apailado piineio
pieve cono infiaccin sancionalIe con hasla dos aos de ciceI o
nuIla conelei deIileiadanenle un aclo de Ios pievislos en eI
apailado segundo deI piiafo 43 con Ia inlencin de eniiqueceise uno
nisno o a olio o con inlencin de peijudicai a un leiceio. LI apailado
segundo especifica que eslos deIilos sIo sein peiseguilIes nedianle
denuncia deI liluIai de Ios dalos o de Ia auloiidad de conlioI. Ioi su
paile, eI Cdigo penaI aIenn dedica su capluIo 15 a Ia vioIacin de
Ia esfeia de Ia piivacidad peisonaI y Ia confidenciaIidad y, denlio de
esle, su piiafo 2O2 IIeva poi lluIo Lspionaje de dalos. Lsle
pieceplo se conpone de dos apailados. LI piineio de eIIos eslalIece
que cuaIquiei peisona que ollenga dalos peisonaIes sin auloiizacin,


paia s o paia un leiceio, especiaInenle piolegidos conlia eI acceso no
auloiizado, podi sei casligada con una pena de piisin no supeiioi a
lies aos o una nuIla. Dalos peisonaIes, segn eI apailado segundo
de esle piiafo, Io sein sIo aqueIIos guaidados o liansnilidos
eIeclinica o nagnelicanenle, o de un nodo no peiceplilIe de foina
innediala. LI IegisIadoi aIenn, a difeiencia deI espaoI, no define eI
alanico de conduclas punilIes y lanpoco pieve lipos agiavados o
hipei agiavados.
Cuanlo a Ia IegisIacin fiancesa, Ia Conslilucin fiancesa de
1958 foina paile de aqueIIos oidenanienlos que no iecogen eI
Deiecho a Ia Inlinidad de foina conciela y que lanpoco eslalIecen
con iango conslilucionaI Ia gaianla de nanifeslaciones cIsicas deI
deiecho. Sin enlaigo, eIIo no inpIica ausencia deI ieconocinienlo deI
deiecho, dado que puede lenei su engaice en olias disposiciones de Ia
noina fundanenlaI y posee, de hecho, coleiluia IegaI. LI
ieconocinienlo IegaI Io piopoiciona Ia Ley n. 2OO4-8O1 de 6 de
agoslo deI 2OO4, ieIaliva a Ia pioleccin de Ias peisonas fsicas
iespeclo aI lialanienlo de dalos de caiclei peisonaI, noina que
supone Ia liansposicin de Ia diiecliva aI oidenanienlo juidico
fiances. LI capluIo VII IIeva poi lluIo -(/$*&/#7 M'&/0/$*(4(7 M&' ,(
<&6*7*?/ K($*&/(, 4# ,( */>&'6S%*$( @ ,(7 ,*1#'%(4#7 y iecoge Ias
sanciones adninislialivas. LI capluIo VIII hace iefeiencia a Ias
disposiciones penaIes. LI ailcuIo 45 de Ia Iey eslalIece Ios casos en
que Ia Conisin NacionaI de Ia Infoinlica y Ias Lileilades (CNIL)
podi inleivenii cuando se haya pioducido una infiaccin. Los
necanisnos que Ia conisin posee paia disuadii a Ios infiacloies son
diveisos. As, Ia conisin puede adveilii aI infiacloi, inponeiIe una


nuIla, conninaiIo paia delenei eI lialanienlo o ieliiaiIe Ia
auloiizacin, inleiiunpii o ceiiai aulonlicanenle eI lialanienlo
duianle 3 neses, infoinai aI piinei ninislio o piesenlai un iecuiso
de uigencia anle Ia juiisdiccin conpelenle paia que adople Ias
nedidas necesaiias paia Ia saIvaguaidia de deiechos y Iileilades. Las
sanciones pievislas en eI ailcuIo 45.I y 45.II.1. sein pionunciadas
poi nedio de un infoine eslalIecido poi uno de Ios nienlios de Ia
conisin, designado poi eI piesidenle de esla, de acueido con eI
ailcuIo 46 de Ia Iey. LI infoine se nolificai aI iesponsalIe deI
lialanienlo, quien podi pieslai decIaiacin y haceise iepiesenlai o
asislii.
LI ailcuIo 47 de Ia Iey pieve Ias nuIlas apIicalIes, que sein
piopoicionaIes a Ia giavedad de Ias infiacciones conelidas y a Ios
leneficios ollenidos de Ia infiaccin. La piineia infiaccin no se
podi casligai con una nuIla supeiioi a 15O.OOO euios. Ln caso de
infiaccin ieileiada denlio de Ios cinco aos a conlai desde Ia fecha
de aqueIIa sancin pecuniaiia piecedenlenenle pionunciada y
conveilida en definiliva, Ia nuIla no podi supeiai Ios 3OO.OOO euios.
LI capluIo VIII incIuye Ias sanciones penaIes. LI ailcuIo 5O hace una
ienisin a Ios ailcuIos 226-16 a 226-24 deI Cdigo penaI. LI ailcuIo
51 casliga con un ao de piisin y nuIla de 15.OOO euios eI hecho de
olslacuIizai Ia accin de Ia Conisin NacionaI de Ia Infoinlica y de
Ias Lileilades. Ln cuanlo a Ios deIilos, eslos se conpienden en eI
capluIo VI deI Cdigo penaI, que liala Ios deIilos conlia Ia
peisonaIidad, concielanenle en su seccin quinla, que IIeva poi
nonlie Los alenlados conlia Ios deiechos de Ias peisonas
iesuIlanles de Ios ficheios o de Ios lialanienlos infoinlicos y


conpiende Ios ailcuIos 226-16 a 226-24. LI IegisIadoi fiances pieve Ia
nisna pena paia lodos Ios lipos deIiclivos (cinco aos de piisin y
nuIla de 3OO.OOO euios), a excepcin de Ios casos de divuIgacin
inpiudenle o negIigenle, en Ios que Ia pena sei de lies aos de
piisin y nuIla de 1OO.OOO euios.
A su vez, Ia IegisIacin ilaIiana La Conslilucin ilaIiana de 27
de dicienlie de 1947 no ieaIiza nencin expiesa de Ia Inlinidad
cono deiecho, peio iecoge nanifeslaciones de Ia nisna,
ieconociendo de foina coiieIaliva Ia invioIaliIidad deI doniciIio (ail.
14) y eI secielo de Ias conunicaciones (ail. 15). La Diiecliva 95/46/CL
se lianspone nedianle eI <&4*$# */ 6(%#'*( 4* M'&%#N*&/# 4#* 4(%*
M#'7&/(,*, de 3O de junio deI 2OO3. La paile III deI cdigo IIeva poi
lluIo TuleIa deI inleiesado y sanciones. LI lluIo III ieguIa Ias
sanciones, que se dividen en dos capluIos. LI capluIo I eslalIece Ias
sanciones adninislialivas y eI capluIo II eslalIece Ias penaIes. La Iey
ilaIiana de Iioleccin de Dalos incIuye as en su ailicuIado Ias penas
piivalivas de Iileilad, sin incIuiiIas en eI Cdigo penaI, laI cono
henos vislo que se pievea en eI ieslo de oidenanienlos. Olias
vuIneiaciones deI Deiecho a Ia Inlinidad s que quedan ieguIadas poi
eI Cdigo penaI, cono son Ia invioIaliIidad deI doniciIio y eI secielo
de Ias conunicaciones (ails. 614 y 615). Las sanciones adninislialivas
se ieguIan en Ios ailcuIos 161 a 165 de Ia Iey y eI piocedinienlo a
seguii se pieve en eI ailcuIo 166. Las nuIlas van de Ios 5OO a Ios
9O.OOO euios. LI nxino aI que puede ascendei una sancin es a Ios
9O.OOO euios en eI caso de que se nuIlipIique poi lies Ia nuIla
pievisla paia Ios casos de vuIneiacin deI delei de infoinacin
cuando se liale de dalos sensilIes o que piesenlan un iiesgo


especfico y Ia nuIla a apIicai iesuIle ineficaz delido a Ia condicin
econnica deI infiacloi. Ln cuanlo a Ias sanciones penaIes, eslas se
iecogen en Ios ailcuIos 167 a 172 de Ia Iey. La pena nxina es de lies
aos de piisin paia eI que IIeve a calo una decIaiacin o una
apoilacin de docunenlos faIsos.
Olio caso inleiesanle es eI de Suecia. La Conslilucin de
Suecia de 1974 iecoge en su capluIo segundo eI calIogo de deiechos
y Iileilades deI individuo. Concielanenle, eI ailcuIo 3 gaianliza Ia
pioleccin de Ios ciudadanos conlia cuaIquiei Iesin de su
inlegiidad peisonaI iesuIlanle deI aInacenanienlo de dalos que Ies
afeclen, nedianle lialanienlo infoinlico. Tanlien Ia invioIaliIidad
deI doniciIio y eI secielo de Ias conunicaciones son oljelo de expiesa
piocIanacin, en eI ailcuIo 6 de Ia Caila Magna de Suecia. La
diiecliva euiopea se liaspuso en Suecia nedianle Ia Ley de Dalos
IeisonaIes de 29 de aliiI de 1998. Los ailcuIos 48 y 49 deleininan Ios
daos y Ias penas a apIicai, iespeclivanenle. LI ailcuIo 48 eslalIece
que eI iesponsalIe de Ios dalos peisonaIes conpensai a Ia peisona
iegisliada poi daos y poi vioIacin de Ia inlegiidad peisonaI
causada poi eI lialanienlo de dalos IIevado a calo iIcilanenle. Sin
enlaigo, si piuela que eI eiioi no fue causado poi eI, Ia olIigacin
deI pago de Ia conpensacin puede veise ieducida o desapaiecei
conpIelanenle. LI ailcuIo 49 casliga con nuIla o piisin de un
nxino de 6 neses o de 2 aos, si Ia infiaccin es giave, a quien
inlencionadanenle o poi negIigencia IIeve a calo aIguna de Ias
conduclas pievislas en eI cilado pieceplo. Se liala de un sislena de
das-nuIla en eI que se deleinina Ia inpoilancia o giavedad de Ia
nisna, no poi una suna de dineio, sino poi un nneio de das,


segn Ia giavedad deI deIilo. Cada da equivaIe a una conciela
canlidad de dineio, segn Ia posicin econnica deI condenado. LI
capluIo cuailo de Ia paile segunda deI Cdigo penaI sueco IIeva poi
lluIo )# ,&7 $'I6#/#7 $&/%'( ,( ,*1#'%(4 @ ,( M(N. LI ailcuIo 9c penaIiza
eI incunpIinienlo deI delei de secielo de dalos peisonaIes con una
nuIla o con Ia pena de un nxino de dos aos de piisin. La
lenlaliva, piepaiacin o conspiiacin paia IIevai a calo esle deIilo
lanlien quedain casligadas poi eI Cdigo penaI, de acueido con eI
ailcuIo 1O, que ienile aI capluIo 23 deI nisno. LI capluIo 25 de Ia
leiceia paile deI nisno cdigo ieguIa eI sislena de nuIlas.

HSESHX #@ )TM?A<= :D@ ,>BM= :D %>?C?e= :D@ -><IAB@= EZ DK @?
A=KL<>BAA;JK :D@ ?A<B?@ (D>DAW= ? @? )K<;T;:?: N ? @? 3>=<DAA;JK :D
(?<=L

LI Ciupo de Tialajo deI ailcuIo 29 es eI giupo de pioleccin de Ias
peisonas en Io que iespecla aI lialanienlo de dalos peisonaIes, cieado
en viilud de Ia Diiecliva 95/46/CL deI IaiIanenlo Luiopeo y deI
Consejo, de 24 de oclulie de 1995. Su Ialoi es inlensa y,
exliaoficiaInenle, funciona cono eI giupo de iefeiencia niveI
nundiaI paia eI diseo de Ias poIlicas y de Ias aiquilecluias juidicas
de Iioleccin de Dalos. Cono iesuIlados concielos deI exlenso
lialajo deI Ciupo deI ailcuIo 29, deslaco en esle lialajo eI Diclanen
de eneio deI 2OO1 de Ia Conisin Luiopea, eI Diclanen 1O/2OO6
ieIalivo aI lialanienlo de dalos peisonaIes poi paile de -&$*#%@ >&'
W&',4_*4# D/%#'1(/t J*/(/$*(, 9#,#$&660/*$(%*&/ (SWIIT) Adoplado
con fecha 22 de novienlie de 2OO6, eI Docunenlo de lialajo 1/O8
solie Ia Iioleccin de Dalos peisonaIes de Ios nios (Diiecliices


geneiaIes y eI caso especiaI de Ios coIegios), adoplado en Ielieio de
2OO8, Ia opinin 5/2OO9 solie iedes sociaIes en Inea (adoplada en
nayo deI 2OO9) cuyo piopsilo es anaIizai si Ias iedes sociaIes en
inleinel cunpIen con Ios iequisilos de Ia IegisIacin solie Iioleccin
de Dalos en Ia Unin Luiopea y solie lodo piopoicionai Ios
Iineanienlos necesaiios paia que Ias enpiesas y pioveedoies de iedes
sociaIes puedan adoplai Ias nedidas necesaiias paia cunpIii con Io
dispueslo en Ia IegisIacin solie Iioleccin de Dalos en Ia UL, enlie
olias.
La ns inpoilanle, en nueslia nodesla opinin conlinua
siendo eI Diclanen de eneio de 2OO1, consliuido cono una
conunicacin de Ia Conisin Luiopea diiigi aI Consejo, aI
IaiIanenlo Luiopeo, aI Conile Lconnico y SociaI y aI Conile de Ias
Regiones solie Ia cieacin de una sociedad de Ia infoinacin ns
seguia nedianle Ia nejoia de Ia seguiidad de Ias infiaesliucluias de
infoinacin y Ia Iucha conlia Ios deIilos infoinlicos.
Lsle lexlo, que liene lendencia a inlegiai de naneia
equiIiliada Ios dislinlos inleieses exislenles, concielanenle Ia Iucha
conlia Ia deIincuencia infoinlica (que, adens, puede conliiluii a
nejoiai Ia pioleccin de Ios dalos peisonaIes) y eI iespelo de Ios
deiechos y Iileilades fundanenlaIes de Ios individuos, especiaInenle
sus deiechos a Ia Inlinidad y a Ia pioleccin de sus dalos. Las
nedidas adopladas paia iespondei a Ios inleieses Ieglinos de Ia
Iucha conlia Ia deIincuencia infoinlica delen ajuslaise a Ios


inpeialivos deiivados de Ia pioleccin de Ios deiechos y Iileilades
fundanenlaIes
113
.
Concielanenle, loda Iinilacin de dichos deiechos y
Iileilades dele eslai delidanenle juslificada y sei necesaiia y
piopoicionaI con iespeclo aI oljelivo peiseguido. La nayoi
concienciacin deI fenneno de Ia deIincuencia infoinlica no dele
sei Ia excusa paia apIicai lecnicas de esliecha vigiIancia de Ios
ciudadanos sin que se hayan consideiado en piofundidad olias
aIleinalivas paia Iuchai conlia ese lipo de deIilos.
LI Ciupo de lialajo conslala Ia inpoilancia de que loda
inicialiva vincuIada con Ia Iucha conlia Ios deIilos infoinlicos pueda
sei gaianlizada concielanenle poi Ias Diieclivas 95/46/CL y
97/66/CL, Ia Caila de Ios Deiechos IundanenlaIes de Ia Unin
Luiopea (en pailicuIai, poi sus ailcuIos 7 y 8), eI Convenio Luiopeo
de Deiechos Hunanos (en pailicuIai, poi su ailcuIo 8), eI Convenio
deI Consejo de Luiopa n 1O8 de 1981 solie Ia pioleccin de Ias
peisonas con iespeclo aI lialanienlo aulonalizado de dalos de
caiclei peisonaI, Ia Reconendacin deI Consejo de Luiopa R(87) 15
deslinada a iegIanenlai Ia uliIizacin de Ios dalos de

113
Caianlizados concielanenle poi Ias Diieclivas 95/46/CL y 97/66/CL, Ia
Caila de Ios Deiechos IundanenlaIes de Ia Unin Luiopea (en pailicuIai, poi sus
ailcuIos 7 y 8), eI Convenio Luiopeo de Deiechos Hunanos (en pailicuIai, poi su
ailcuIo 8), eI Convenio deI Consejo de Luiopa n 1O8 de 1981 solie Ia pioleccin de
Ias peisonas con iespeclo aI lialanienlo aulonalizado de dalos de caiclei peisonaI,
Ia Reconendacin deI Consejo de Luiopa R(87) 15 deslinada a iegIanenlai Ia
uliIizacin de Ios dalos de caiclei peisonaI poi eI secloi de Ia poIica, Ia
Reconendacin deI Consejo de Luiopa R(95) 4 solie Ia pioleccin de Ios dalos de
caiclei peisonaI en eI secloi de Ios seivicios de leIeconunicaciones y, concielanenle,
con iespeclo a Ios seivicios leIefnicos.


caiclei peisonaI poi eI secloi de Ia poIica, Ia Reconendacin deI
Consejo de Luiopa R(95) 4 solie Ia pioleccin de Ios dalos de caiclei
peisonaI en eI secloi de Ios seivicios de leIeconunicaciones y,
concielanenle, con iespeclo a Ios seivicios leIefnicos. que esas
inicialivas sean oljelo de un delale alieilo, lianspaienle y que
aloide eI conjunlo de Ios lenas que se pIanlean, y que lodas Ias
pailes inleiesadas puedan foinuIai sus olseivaciones anles de que se
apIiquen Ias nedidas nencionadas en Ia Conunicacin de Ia
Conisin.
LI Ciupo deI AilcuIo 29 ha dedicado especiaI alencin a Ios
siguienles piolIenas:
+DVB>;:?: :D @=L :?<=L MD>L=K?@DL. LI Ciupo consideia que,
de dele insislii ns solie Ia inpoilancia de Ias nedidas de
pievencin eficaces y, concielanenle, solie Ias nedidas de
seguiidad en Iugai de cenliaise piioiilaiianenle en Ias
nedidas iepiesivas
114
. Una nejoia geneiaI deI niveI de
seguiidad conliiluii a ieducii eI iiesgo de que se alenle
conlia Ia seguiidad de Ias iedes y Ios dalos. A esle iespeclo, eI
Ciupo iepelidanenle uliIiza aigunenlos pioducidos de Ias
olIigaciones deiivadas de Ias diieclivas ieIalivas a Ia
pioleccin de Ios dalos.
Ioi una paile, en eI ailcuIo 4 de Ia Diiecliva 97/66/CL, se
eslalIece que "eI pioveedoi de un seivicio plIico de
leIeconunicacin delei adoplai Ias nedidas lecnicas y de geslin

114
Vei olia Conunicacin de Ia Conisin que liala especficanenle solie Ia
cueslin de Ia seguiidad liluIada -#F0'*4(4 4# ,(7 '#4#7 @ 4# ,( */>&'6($*?/L Q'&M0#7%(
M('( 0/ #/>&[0# M&,I%*$& #0'&M#& (COM (2OO1) 298 de 6 de junio de 2OO1


adecuadas paia pieseivai Ia seguiidad de sus seivicios, de sei
necesaiio en coIaloiacin con eI pioveedoi de Ia ied plIica de
leIeconunicacin. Consideiando Ias lecnicas ns avanzadas y eI cosle
de su apIicacin, dichas nedidas gaianlizain un niveI de seguiidad
adecuado paia eI iiesgo exislenle". Ln eI nisno ailcuIo se eslalIece
que, en caso de que exisla un iiesgo concielo de vioIacin de Ia
seguiidad de Ia ied, eI pioveedoi de un seivicio plIico de
leIeconunicacin dele infoinai a Ios alonados solie dicho iiesgo y
solie Ias posilIes soIuciones, incIuidos Ios cosles necesaiios. Ioi olia
paile, en eI ailcuIo 17 de Ia Diiecliva 95/46/CL, se eslalIece "Ia
olIigacin deI iesponsalIe deI lialanienlo de apIicai Ias nedidas
lecnicas y de oiganizacin adecuadas, paia Ia pioleccin de Ios dalos
peisonaIes conlia Ia desliuccin, accidenlaI o iIcila, Ia peidida
accidenlaI y conlia Ia aIleiacin, Ia difusin o eI acceso no
auloiizados, en pailicuIai cuando eI lialanienlo incIuya Ia
liansnisin de dalos denlio de una ied, y conlia cuaIquiei olio
lialanienlo iIcilo de dalos peisonaIes. Dichas nedidas delein
gaianlizai, halida cuenla de Ios conocinienlos lecnicos exislenles y
deI cosle de su apIicacin, un niveI de seguiidad apiopiado en
ieIacin con Ios iiesgos que piesenle eI lialanienlo y con Ia
naluiaIeza de Ios dalos que delan piolegeise". Ioi Ilino, eI Ciupo
uliIiza fiecuenlenenle a esle iespeclo eI ailcuIo 24 de Ia Diiecliva
aiiila nencionada que olIiga expiesanenle a Ios Lslados nienlios a
adoplai Ias nedidas adecuadas paia gaianlizai Ia pIena apIicacin de
Ias disposiciones de dicha Diiecliva y a deleininai, en pailicuIai, Ias
sanciones que delen apIicaise en caso de incunpIinienlo de Ias
disposiciones adopladas en ejecucin de Ia piesenle Diiecliva.



"=KADM<= :D :D@;KABDKA;? ;KQ=>TP<;A?. No exisle un conceplo
unninenenle aceplado a niveI de Ia Unin Luiopea de Ias
nociones conpiendidas poi Ia deIincuencia infoinlica. Iuede
lialaise lanlo de nuevas foinas de deIincuencia (denegacin
de seivicios...) cono de foinas liadicionaIes de deIincuencia
que se naleiiaIizan uliIizando Ias nuevas lecnoIogas. No
olslanle, eI Ciupo de Tialajo deI AilcuIo 29 uliIiza una
nocin de deIincuencia infoinlica exlienadanenle anpIia
que engIola dislinlas infiacciones nicanenle poique, en
aIgn nonenlo, se ha iecuiiido a lecnoIogas de Ia
infoinacin y Ia conunicacin.
Sin enlaigo, Ia anpIilud deI conceplo de deIincuencia
infoinlica liene una gian inpoilancia. Dicho conceplo seivii de
lase paia Ias nedidas piocesaIes nencionadas en Ios diveisos
docunenlos de lialajo deI Ciupo y en Ias Conunicaciones de Ia
Conisin Luiopea. Deleia evilaise que deleininados
conpoilanienlos en Ios que Ia invesligacin no infoinlica no dieia
Iugai a nedidas piocesaIes inliusivas pudieian sei oljelo de dichas
nedidas nicanenle poi eI enpIeo de Ias lecnoIogas de Ia
infoinacin y Ia conunicacin. Ioi olio Iado, hay que iefeiii, que eI
Ciupo de lialajo deslaca que Ia nocin de deIincuencia infoinlica
apaiece iecogida, poi ejenpIo, en eI anexo deI Convenio :0'&M&, o en
eI pioyeclo de decisin :0'&G07% paia deIinilai Ias conpelencias de
eslos oiganisnos. Ioi lanlo, en leininos de coheiencia y seguiidad


juidica, piocede aseguiaise de que Ios dislinlos lialanienlos en
difeienles enlidades gocen de gaianlas equivaIenles y adecuadas
115
.
"BDL<;=KDL :D :D>DAW= M=L;<;U=S LI aceicanienlo de Ias
disposiciones de deiecho posilivo inpIica Ia definicin de
infiacciones conunes. A esle iespeclo, eI Ciupo de lialajo
hace dos olseivaciones. Ioi una paile, en leininos de
conlenido deI deiecho suslanlivo, es necesaiio definii Ias
infiacciones vincuIadas con Ia deIincuencia infoinlica (poi
ejenpIo, eI acceso iIegaI o Ia inleiceplacin iIegaI ...) con
iespeclo a Ias que podian exislii en apIicacin de Ias
IegisIaciones solie Ia pioleccin de Ia Inlinidad o de Ios dalos
de caiclei peisonaI (poi ejenpIo, eI acceso iIcilo a Ios dalos
de caiclei peisonaI y Ia vioIacin deI secielo de Ias
conunicaciones) con oljelo de evilai conliadicciones y
soIapanienlos peijudiciaIes en leininos de seguiidad juidica.
Ioi olia paile, Ios conpoilanienlos susceplilIes de sei
casligados vincuIados con Ia deIincuencia infoinlica delein
definiise necesaiianenle de naneia piecisa paia as podei
inciininaiIos.
AI definii Ios eIenenlos que consliluyen Ias infiacciones, es
necesaiio veIai poi una peifecla coheiencia con Ias noinas exislenles
en naleiia de Iioleccin de Dalos. As, eI consenlinienlo de una
peisona dislinla de Ia peisona afeclada no es

115
Lo cuaI Iegilinaia eI incienenlo deI lialanienlo de dalos peisonaIes poi
paile de dichos oiganisnos. Seia especiaInenle nocivo que Ios difeienles canpos de
conpelencias de eslas dislinlas enlidades pudieian peinilii que Ios dalos lialados en
eI conlexlo de Ia Iucha conlia Ia deIincuencia infoinlica conlaian con un niveI de
pioleccin difeienle.


necesaiianenle un ciileiio vIido paia eIininai eI caiclei deIiclivo
de un conpoilanienlo que alenle conlia Ia seguiidad de Ios dalos
peisonaIes. Ioi olio Iado, eI Ciupo de lialajo seaIa a Ia Conisin Ia
necesidad de IIevai a calo una evaIuacin de Ios lialajos deI Consejo
de Luiopa que han cuIninado en eI
116
de Convenio solie
deIincuencia en eI cileiespacio. LI Ciupo de lialajo deslaca que esle
lexlo ha iecilido nuneiosas cilicas, solie lodo solie su faIla de
equiIiliio
117
A esle iespeclo, eI Ciupo de lialajo ha pulIicado eI
Diclanen 4/2OO1. Ioi olio Iado, eI Ciupo de lialajo insisle en Ia
necesidad de definii eI deiecho suslanlivo apIicalIe a Ios
conpoilanienlos que puedan sei oljelo de inciininacin con un
espiilu de coheiencia con iespeclo aI naico juidico de Ia Iioleccin
de Dalos.
"BDL<;=KDL :D :D>DAW= M>=ADL?@S LI Ciupo de Tialajo deI
AilcuIo 29 es especiaInenle sensilIe a Ias cuesliones de
deiecho piocesaI que van paiejas con Ia iecopiIacin de
nIlipIes dalos peisonaIes solie Ios individuos sospechosos
de halei conelido infiacciones.

116

117
A lluIo de ejenpIo, vease Ia posicin conn deI Ciupo de lialajo
inleinacionaI solie Ia pioleccin de Ios
dalos en Ias leIeconunicaciones ieIaliva a Ios aspeclos de pioleccin de Ios
dalos deI pioyeclo de Convenio
deI Consejo de Luiopa solie deIincuencia en eI cileiespacio de 13 y 14 de
seplienlie de 2OOO: Ciealing a Safei Infoinalion Sociely ly Inpioving lhe Secuiily
of Infoinalion Infiasliucluies and Conlaling Conpulei-ieIaled Ciine, disponilIe
en Ia siguienle diieccin de Inleinel: hllp://vvv.dalenschulzleiIin. de
/doc/inl/ivgdpl/cy-en.hln , as cono eI Infoine deI IaiIanenlo Luiopeo de 17 de
juIio de 2OO1 solie Ia Lslialegia paia Ia Cieacin de una sociedad de Ia infoinacin
ns seguia nedianle Ia nejoia de Ia seguiidad de Ias infiaesliucluias de infoinacin
y Ia Iucha conlia Ios deIilos infoinlicos


LI Ciupo de Tialajo deI AilcuIo 29 deslaca en pailicuIai eI hecho de
que Ias nedidas de deiecho piocesaI nencionadas en Ias diveisas
<&60/*$($*&/#7 de Ia Conisin Luiopea podian IIegai a lenei un
nlilo de apIicacin exlienadanenle anpIio poique se pueden
apIicai a lodo lipo de deIincuencia, y no sIo a Ia infoinlica. AI
Ciupo de Tialajo deI AilcuIo 29 Ie pieocupa solienaneia, Ia
necesidad de definii Ias nedidas piocesaIes de naneia que se
iespelen Ios deiechos y Iileilades fundanenlaIes de Ias peisonas
afecladas y, en pailicuIai, de foina coheienle con iespeclo aI naico
juidico de Ia pioleccin de Ios dalos. As, eI hecho de que se pueda
accedei plIicanenle a deleininados dalos peisonaIes, o de que Ia
peisona en podei de Ia cuaI se haIIen eslos naleiiaInenle consienla
su divuIgacin, no inpIica que dichos dalos puedan uliIizaise con
loda Iileilad paia Iuchai conlia Ia deIincuencia. Adens, cuando Ias
auloiidades encaigadas deI cunpIinienlo de Ia Iey eslen auloiizadas
a consuIlai Ios dalos ieIalivos a Ias conexiones de una peisona en
podei de Ios pioveedoies de acceso a Inleinel, dichas auloiidades
sIo deleian podei lialai Ios dalos de conexin ieIacionados con Ia
invesligacin solie un conpoilanienlo especfico (poi ejenpIo, se
deleian podei lialai Ios dalos de conexin ieIalivos a una inliusin
iIcila en Ia Inlianel de una enpiesa, peio no Ios dalos ieIalivos a Ias
coslunlies de navegacin deI auloi de Ia inliusin que no lengan
ieIacin con Ia infiaccin invesligada). De Ia nisna foina, eI hecho
de que Ios individuos dejen seaIes de su piesencia en Ias iedes y de
que se conseiven sus dalos peisonaIes (a veces sin que Ia peisona
inleiesada Io sepa) no inpIica que lodos eslos dalos puedan uliIizaise
aulonlicanenle paia una invesligacin conciela. De naneia ns


geneiaI, eI Ciupo de Tialajo deI AilcuIo 29 es conscienle de que, a Ia
hoia de incaulaise de dalos infoinlicos, puede sei difciI deleininai
diieclanenle cuIes son Ios dalos peilinenles y Ios que no Io son,
peio, en cuaIquiei caso, es fundanenlaI que sIo se conseiven Ios
piineios.
La adopcin de cada nedida piocesaI y de necanisnos de
coopeiacin inleinacionaI deleia ii aconpaada de condiciones y
cIusuIas de saIvaguaidia, aI nisno lienpo, de Ia seguiidad de Ias
infiaesliucluias de infoinacin, de Ia saIvaguaidia juidica de Ios
deiechos fundanenlaIes y de Ia oplinizacin de Ia Iucha conlia Ios
deIilos infoinlicos.
LI Ciupo de Tialajo deI AilcuIo 29 piopone que se delen de
lenei en cuenla Ios siguienles punlos:
dele eslalIeceise con anleIacin eI fundanenlo juidico que
auloiiza cada nedida de naneia no aililiaiia, accesilIe y
pievisilIe en cuanlo a sus efeclos,
Ia necesidad de cada nedida en una sociedad denocilica, Io
que inpIica Ia juslificacin de Ia nedida poi una necesidad
sociaI inpeiiosa, Ia faIla de nedios aIleinalivos nenos
inliusivos paia conpiolai Ios hechos y excIuye loda nedida
de vigiIancia geneiaI o expIoialoiia,
Ias nedidas sIo deleian podei apIicaise si exislieian indicios
que peinilieian sospechai que aIguien inlenla pioyeclai,
naleiiaIizai o halei naleiiaIizado deleininados
conpoilanienlos deIiclivos especficos, se deleia ieaIizai una


piuela de piopoicionaIidad en cada caso que conpiendieia Ia
naluiaIeza, Ias ciicunslancias y Ia giavedad de Ia infiaccin,
loda nedida deleia sei Iinilada en eI lienpo y en eI espacio,
sei suficienlenenle especfica (peisona deleininada,
calegoias de dalos que pueden incaulaise, conpuladoi
pailicuIai, dalos especficos) y peilenecei a una invesligacin
penaI deleininada,
paia cada uno de Ios casos, se deleian eslalIecei una
nolivacin de Ia apIicacin de Ia nedida piocesaI, as cono
una indicacin solie Ias iazones poi Ias que olios nedios
nenos inliusivos no peiniliian denosliai Ios hechos,
paia Ios casos en Ios que se ollengan dalos que no sean
peilinenles (dalos ieIalivos a leiceios, dalos no peilinenles
paia Ia infiaccin invesligada, elc.) nedianle Ias nedidas
piocesaIes, deleian eslalIeceise gaianlas especficas y,
concielanenle, nedidas de loiiado de laIes dalos
118
,



118
consuIlai Ios lialajos deI Ciupo deI AilcuIo 29 solie deleininadas
cuesliones especficas, a salei, Ia Reconendacin 2/99 solie Ia pioleccin de Ia
Inlinidad en eI conlexlo de Ia inleiceplacin de Ias leIeconunicaciones y en
pailicuIai, solie Ia necesidad de que eI deiecho nacionaI defina de foina iiguiosa y
iespelando lodas Ias disposiciones anleiioinenle nencionadas, solielodo Ia
Reconendacin 3/997 solie Ia conseivacin de dalos solie lifico y Ia
Reconendacin 3/97 solie eI anoninalo en Inleinel. Vease asinisno Ia ResoIucin
de Ios Conisaiios Luiopeos paia Ia Iioleccin de Dalos solie eI nisno lena enilida
en LslocoIno en Ia piinaveia de 2OOO. Vease eI piiafo segundo deI apailado 2 deI
ailcuIo 2 de Ia Reconendacin deI Consejo de Luiopa n R (95) 4.



deleia conlenpIaise Ia posiliIidad de infoinai a Ia peisona
afeclada solie Ia apIicacin de Ia nedida piocesaI a pailii deI
nonenlo en que laI infoinacin no peijudique o deje de
peijudicai a Ia invesligacin,
deleia apIicaise de naneia efecliva Ia lianspaiencia
denocilica de Ias nedidas piocesaIes, poi ejenpIo, nedianle
Ia eIaloiacin de infoines solie poIlica deIicliva,
Ia apIicacin de Ia nedida dele sei oljelo de auloiizacin poi
paile de una auloiidad judiciaI o equivaIenle con
conpelencias en Ia naleiia y sonelida a un conlioI
independienle,
Ias peisonas afecladas poi Ias nedidas delen disponei de un
deiecho de iecuiso judiciaI
119
,
delen adoplaise gaianlas especficas paia Ias piofesiones
ieguIadas (alogados, nedicos, elc.).
12O
.
"J:;V=L :D A=K:BA<?S Repelidanenle, Ias Conunicaciones de
Ia Conisin Luiopea hacen iefeiencia a cdigos de conducla.
LI Ciupo de Tialajo deI AilcuIo 29, en lodos sus docunenlos

119
Vease eI ailcuIo 47 de Ia Caila de Ios Deiechos IundanenlaIes de Ia Unin
Luiopea.

12O
A esle iespeclo, vease Ia juiispiudencia deI TiilunaI Luiopeo de Deiechos
Hunanos, que exige que Ios IocaIes que aIleigan docunenlos culieilos poi eI secielo
piofesionaI gocen de una nayoi pioleccin y que
loda inspeccin doniciIiaiia en Ia naleiia sea piopoicionaI y conciela paia
evilai eI acceso a docunenlos culieilos poi eI secielo piofesionaI ajenos a Ia
invesligacin.



seaIa a Ia Conisin que loda Iinilacin de Ios deiechos
fundanenlaIes de Ios individuos dele lasaise en un
fundanenlo juidico poi iazones de conlioI denocilico
121



HSES[X #@ (D>DAW= ? @? )K<;T;:?:7 @? -B<=:D<D>T;K?A;JK ;KQ=>T?<;U?
N @? 3>=<DAA;JK :D (?<=L DK D@ +;L<DT? K=>T?<;U= DLM?O=@

La Conslilucin espaoIa ieconoce eI Deiecho a Ia Inlinidad que
inpIica, cono ha ieconocido eI TiilunaI ConslilucionaI, Ia exislencia
de un nlilo piopio y ieseivado fienle a Ia accin y conocinienlo de
Ios olios, necesaiio paia nanlenei una caIidad nnina de Ia vida
hunana. Adens, lanlien pieve eI deiecho a Ia pioleccin de Ios
dalos de caiclei peisonaI que gaianliza a Ios individuos un podei de
disposicin y conlioI solie eIIos.
Conpiai un Iilio poi Inleinel o ieIIenai un foinuIaiio paia
soIicilai una sulvencin de una Adninisliacin plIica son dos
aclividades que, ns aII de ponei en conlaclo a un ciudadano con
una enpiesa o una Adninisliacin paia conseguii un lien o un
seivicio, ponen en ciicuIacin en Inleinel dalos peisonaIes (nonlie y
apeIIidos, diieccin, nneio deI docunenlo de idenlidad, nneio de
Ia laijela de ciedilo o de Ia cuenla coiiienle). Ln nuchos casos, eslos
dalos pueden paiecei insignificanles o podenos no daiIes
inpoilancia, aI no consideiaiIos secielos o lien aI pensai que no
afeclan a Io que consideianos que es Ia Inlinidad de cada uno.

121
De confoinidad con Ia inleipielacin deI TiilunaI Luiopeo de Deiechos
Hunanos



Ahoia lien, Ia uliIizacin de Ias nuevas lecnoIogas puede faciIilai Ia
vuIneiacin de Ia Inlinidad de Ias peisonas. Cono ya iefeiinos en
Ios capluIos anleiioies, Ias nuevas lecnoIogas peinilen accedei y
agiegai dalos peisonaIes dispeisos que de esla naneia faciIilen un
peifiI de Ia peisona afeclada, cosa difciInenle ieaIizalIe sin eIIas, aI
nenos no sin alonai unos cosles nuy eIevados. Tanlien peinilen
podei conocei Ias aclividades ieaIizadas aI navegai poi Inleinel, salei
si se visila una pgina u olia o si se conpia deleininado pioduclo.
Todo eso sin que Ia peisona afeclada lenga conocinienlo de eIIo y sin
dejai ningn iaslio. De esla naneia, no puede ieaIizai ningn conlioI
solie esos dalos ni solie eI uso que de eIIos se ieaIiza.
De esla foina se puede, poi ejenpIo, IIegai a Ia siluacin en
que a pailii de Ios pagos que se hacen acluaInenle nedianle Ia laijela
de ciedilo, se ollenga fciInenle un Iislado de Ios pioduclos
adquiiidos que de idea deI peifiI de cIienle, Io cuaI puede iesuIlai de
gian inleies paia nuchas enpiesas inleiesadas en conocei Ias
piefeiencias de polenciaIes cIienles.
Se pueden olseivai Ios nuevos iiesgos y anenazas polenciaIes
paia Ia Inlinidad de Ias peisonas poi eI uso de Ias nuevas lecnoIogas,
en diveisos niveIes. Lsla siluacin ha sido cIaianenle desciila en Ia
STC 29O/2OOO, de 3O de novienlie
122
, aI afiinai que:


122
ConsuIla deI lexlo inlegiaI de Ia senlencia en Ia diieccin :
hllp://vvv.csi.nap.es/csi/pdf/senlencia_29O.pdf, eI da O3 de Agoslo deI 2OO9



4. -*/ /#$#7*4(4 4# #;M&/#' $&/ 4#%(,,# ,(7 (6M,*(7 M&7*1*,*4(4#7 [0# ,(
*/>&'6S%*$( &>'#$# %(/%& M('( '#$&F#' $&6& M('( $&60/*$(' 4(%&7 M#'7&/(,#7
/* ,&7 */404(1,#7 '*#7F&7 [0# #,,& M0#4# #/%'(g('C 4(4& [0# 0/( M#'7&/(
M0#4# *F/&'(' /& 7?,& $0S,#7 7&/ ,&7 4(%&7 [0# ,# $&/$*#'/#/ [0# 7# B(,,(/
'#$&F*4&7 #/ 0/ >*$B#'&C 7*/& %(61*5/ 7* B(/ 7*4& %'(7,(4(4&7 ( &%'& @ $&/ [05
>*/(,*4(4C #7 70>*$*#/%# */4*$(' (61&7 #;%'#6&7 M('( $&6M'#/4#' [0# #,
4#'#$B& >0/4(6#/%(, ( ,( D/%*6*4(4 O('%H XkHX <:P /& (M&'%# M&' 7I 7?,& 0/(
M'&%#$$*?/ 70>*$*#/%# >'#/%# ( #7%( /0#8( '#(,*4(4 4#'*8(4( 4#, M'&F'#7&
%#$/&,?F*$&H

HSHSX 2? >DVB@?A;JK :D @? 3>=<DAA;JK :D @? )K<;T;:?:

Anle Ios iiesgos que Ia geneiaIizacin deI uso de Ias nuevas
lecnoIogas puede suponei paia Ia Inlinidad de Ias peisonas, se han
adoplado difeienles enfoques leiicos, y difeienles ieguIaciones que
lienen poi oljelo eslalIecei noinas paia ieguIai eI lialanienlo de
dalos peisonaIes. Tanlien se han cieado auloiidades de conlioI deI
cunpIinienlo de eslas noinas.
LI ailcuIo 18.4 CL eslalIece que Ia ,#@ ,*6*%('S #, 07& 4# ,(
*/>&'6S%*$( M('( F('(/%*N(' #, B&/&' @ ,( D/%*6*4(4 M#'7&/(, @ >(6*,*(' 4# ,&7
ciudadancs q c| p|cnc cjcrcicic dc sus dcrccncs.
LI TiilunaI ConslilucionaI espaoI, en Ia diieccin de Ia
juiispiudencia euiopea, ha ieconocido desde 1993 Ia exislencia de un
deiecho a Ia aulodeleininacin infoinaliva o de una Iileilad
infoinlica
123
. Lsle deiecho fue ieconocido poi piineia vez poi eI

123
Lileilad infoinlica, expiesin uliIizada poi Ia STC 254/19993


TiilunaI ConslilucionaI
124
aIenn en su senlencia de 15 de dicienlie
de 1983 solie Ia Ley deI Censo. Ln esla senlencia eI TiilunaI
ConslilucionaI aIenn considei eI deiecho a Ia aulodeleininacin
infoinaliva solie Ia lase deI deiecho a Ia aulodeleininacin de Ia
peisona e idenlific esle nuevo deiecho, que inpIica que cada
individuo puede decidii lsicanenle poi s nisno cundo y denlio
de que Iniles piocede ieveIai siluaciones iefeienles a Ia piopia vida.
Iaia eI TiilunaI ConslilucionaI aIenn, eI Iilie desaiioIIo de Ia
peisonaIidad piesupone, en Ias condiciones nodeinas de Ia
eIaloiacin de dalos, Ia pioleccin deI individuo conlia Ia iecogida, eI
aInacenanienlo, Ia uliIizacin y Ia liansnisin iIiniladas de Ios dalos
iefeienles a Ia peisona. As, laI y cono afiina en eI fundanenlo
juidico segundo:OHHHP #/ ,( $,(8# 4# 1?8#4( 4#, &'4#/(6*#/%& 4# ,( =#@
J0/4(6#/%(, 7# #/$0#/%'( #, 8(,&' @ ,( 4*F/*4(4 4# ,( M#'7&/(C [0# ($%f( $&/
,*1'# (0%&4#%#'6*/($*?/ $&6& 6*#61'& 4# 0/( 7&$*#4(4 ,*1'# OHHHP :, 4#'#$B&
F#/#'(, 4# ,( M#'7&/(,*4(4 OHHHP (1('$( OHHHP ,( >($0,%(4 4#, */4*8*40&C 4#'*8(4(
4# ,( (0%&4#%#'6*/($*?/C 4# 4#$*4*' 1S7*$(6#/%# M&' 7I 6*76& $0S/4& @
4#/%'& M4# [05 ,I6*%#7 M'&$#4# '#8#,(' 7*%0($*&/#7 '#>#'#/%#7 ( ,( M'&M*( 8*4(
OHHHP =( ,*1'# #$,&7*?/ 4# ,( M#'7&/(,*4(4 M'#70M&/# #/ ,(7 $&/4*$*&/#7
6&4#'/(7 ,( #,(1&'($*?/ 4# 4(%&7 4# M'&%#$$*?/ 4#, */4*8*40& $&/%'( ,(
'#$&F*4(C #, (,6($#/(6*#/%&C ,( 0%*,*N($*?/ @ ,( %'(/76*7*?/ *,*6*%(4( 4# ,&7
4(%&7 $&/$#'/*#/%#7 ( ,( M#'7&/(H OHHHP :, 4#'#$B& >0/4(6#/%(, F('(/%*N(C #/

124
STC aIenn, 15 de dicienlie de 1983. Se puede consuIlai Ia senlencia solie
Ia Ley deI Censo en:
hllp://vvv.infoinalicajuiidica.con/juiispiudencia/aIenania.asp.




#>#$%&C ,( >($0,%(4 4#, */4*8*40& 4# 4#$*4*' 1S7*$(6#/%# M&' 7I 7?,& 7&1'# ,(
difusicn q u|i|izacicn dc sus da|cs pcrscna|cs.
De lodas foinas, se dele ponei de nanifieslo que eI deiecho a
Ia aulodeleininacin infoinaliva no es un deiecho alsoIulo, poi Io
que dele sei pondeiado con olios deiechos o inleieses que en un
nonenlo dado se consideien de alencin piioiilaiia:
|as |ini|acicncs dc cs|c dcrccnc a |a au|cdc|crninacicn
infcrna|ita
XZh
7?,& 7&/ (46*7*1,#7 #/ #, 6('$& 4# 0/ */%#'57 F#/#'(,
70M#'*&' @ /#$#7*%(/ 0/ >0/4(6#/%& ,#F(, 1(7(4& #/ ,( <&/7%*%0$*?/ [0# 4#1#
$&''#7M&/4#' (, *6M#'(%*8& 4# $,('*4(4 /&'6(%*8( */B#'#/%# (, :7%(4& 4#
Dcrccnc.
La juiispiudencia deI TiilunaI ConslilucionaI ha peinilido
deIinilai eI conlenido deI Deiecho pievislo en eI ailcuIo 18.4 CL. As,
poi ejenpIo, Ia STC 254/1993, de 2O de juIio::/ #>#$%&C B( 4# %#/#'7#
M'#7#/%#C $&6& @( 7# (/%*$*M(1( #/ ,( 4#$*7*?/ 4# #7%# 9'*10/(, [0# 7# ($(1(
4# 6#/$*&/('C [0# #, 4#'#$B& >0/4(6#/%(, (, [0# #7%(6&7 B($*#/4& '#>#'#/$*(
F('(/%*N( ( ,( M#'7&/( 0/ M&4#' 4# $&/%'&, @ 4*7M&7*$*?/ 7&1'# 707 4(%&7
M#'7&/(,#7H Q0#7 $&/>*#'# ( 70 %*%0,(' 0/ B(N 4# >($0,%(4#7 [0# 7&/ #,#6#/%&7
#7#/$*(,#7 4#, 4#'#$B& >0/4(6#/%(, ( ,( M'&%#$$*?/ 4# ,&7 4(%&7 M#'7&/(,#7C
*/%#F'(4& M&' ,&7 4#'#$B&7 [0# $&''#7M&/4#/ (, (>#$%(4& ( $&/7#/%*' ,(
'#$&F*4( @ #, 07& 4# 707 4(%&7 M#'7&/(,#7 @ ( $&/&$#' ,&7 6*76&7H b M('(
B($#' #>#$%*8& #7# $&/%#/*4&C #, 4#'#$B& ( 7#' */>&'6(4& 4# [0*5/ M&7## 707
4(%&7 M#'7&/(,#7 @ $&/ [05 >*/(,*4(4C (7I $&6& #, 4#'#$B& ( &M&/#'7# ( #7(
M&7#7*?/ @ 07& #;*F*#/4& ( [0*#/ $&''#7M&/4( [0# M&/F( >*/ ( ,( M&7#7*?/ @
#6M,#& 4# %(,#7 4(%&7H :/ 706(C #, 4#'#$B& >0/4(6#/%(, $&6M'#/4# 0/
$&/G0/%& 4# 4#'#$B&7 [0# #, $*04(4(/& M0#4# #G#'$#' >'#/%# ( [0*#/#7 7#(/


%*%0,('#7C Mf1,*$&7 & M'*8(4&7C 4# >*$B#'&7 4# 4(%&7 M#'7&/(,#7C M('%*#/4& 4#,
$&/&$*6*#/%& 4# %(,#7 >*$B#'&7 @ 4# 70 $&/%#/*4&C 07& @ 4#7%*/&C M&' #, '#F*7%'&
4# ,&7 6*76&7H )# 70#'%# [0# #7 7&1'# 4*$B&7 >*$B#'&7 4&/4# B(/ 4#
M'&@#$%('7#C #/ f,%*6( */7%(/$*(C ,(7 6#4*4(7 4#7%*/(4(7 ( ,( 7(,8(F0('4*( 4#,
4#'#$B& >0/4(6#/%(, ([0I $&/7*4#'(4& M&' M('%# 4# ,(7 (46*/*7%'($*&/#7
Mf1,*$(7 $&6M#%#/%#7.
126

A su vez, Ia STC 292/2OOO
127
, de 3O de novienlie, peinile
dislinguii cIaianenle enlie eI Deiecho a Ia Inlinidad y eI deiecho a Ia
aulodeleininacin infoinaliva:iH =( >0/$*?/ 4#, 4#'#$B& >0/4(6#/%(, (
,( D/%*6*4(4 4#, ('%H XkHX <: #7 ,( 4# M'&%#F#' >'#/%# ( $0(,[0*#' */8(7*?/ [0#
M0#4( '#(,*N('7# #/ ([0#, S61*%& 4# ,( 8*4( M#'7&/(, @ >(6*,*(' [0# ,( M#'7&/(
4#7#( #;$,0*' 4#, $&/&$*6*#/%& (G#/& @ 4# ,(7 */%'&6*7*&/#7 4# %#'$#'&7 #/
$&/%'( 4# 70 8&,0/%(4 OM&' %&4(7 -9< XeerXVVVC 4# ZZ 4# G0,*&C JE kPH :/
$(61*&C #, 4#'#$B& >0/4(6#/%(, ( ,( Q'&%#$$*?/ 4# )(%&7 M#'7*F0# F('(/%*N('
( #7( M#'7&/( 0/ M&4#' 4# $&/%'&, 7&1'# 707 4(%&7 M#'7&/(,#7C 7&1'# 70 07& @
4#7%*/&C $&/ #, M'&M?7*%& 4# *6M#4*' 70 %'S>*$& *,I$*%& @ ,#7*8& M('( ,( 4*F/*4(4
@ 4#'#$B& 4#, (>#$%(4&H :/ >*/C #, )#'#$B& ( ,( D/%*6*4(4 M#'6*%# #;$,0*'
$*#'%&7 4(%&7 4# 0/( M#'7&/( 4#, $&/&$*6*#/%& (G#/&C M&' #7%( '(N?/C @ (7I ,&
B( 4*$B& #7%# 9'*10/(, O--9< X`erXVVVC 4# Xh 4# G0,*&C JE hp XeerXVVVC JE kp
VkrZYYYC 4# XY 4# (1'*,C JE hp XXhrZYYYC 4# XY 4# 6(@&C JE ePC #7 4#$*'C #,
M&4#' 4# '#7F0('4(' 70 8*4( M'*8(4( 4# 0/( M01,*$*4(4 /& [0#'*4(H :,
)#'#$B& ( ,( Q'&%#$$*?/ 4# )(%&7 F('(/%*N( ( ,&7 */4*8*40&7 0/ M&4#' 4#
4*7M&7*$*?/ 7&1'# #7&7 4(%&7H :7%( F('(/%I( *6M&/# ( ,&7 M&4#'#7 Mf1,*$&7 ,(
M'&B*1*$*?/ 4# [0# 7# $&/8*#'%(/ #/ >0#/%#7 4# #7( */>&'6($*?/ 7*/ ,(7 4#1*4(7

125
STC aIenn, 15 dicienlie de 1983
126
STC 254/1993, de 2O de juIio 1993

127
Vease, lanlien Ia STC 143/1994 de 9 de nayo


F('(/%I(7p @ %(61*5/ #, 4#1#' 4# M'#8#/*' ,&7 '*#7F&7 [0# M0#4(/ 4#'*8('7# 4#,
($$#7& & 4*80,F($*?/ */4#1*4&7 4# 4*$B( */>&'6($*?/H Q#'& #7# M&4#' 4#
4*7M&7*$*?/ 7&1'# ,&7 M'&M*&7 4(%&7 M#'7&/(,#7 /(4( 8(,# 7* #, (>#$%(4&
4#7$&/&$# [05 4(%&7 7&/ ,&7 [0# 7# M&7##/ M&' %#'$#'&7C [0*5/#7 ,&7 M&7##/C @
$&/ [05 >*/H )# #7%# 6&4&C #, &1G#%& 4# M'&%#$$*?/ 4#, 4#'#$B& >0/4(6#/%(, (
,( Q'&%#$$*?/ 4# )(%&7 /& 7# '#40$# 7?,& ( ,&7 4(%&7 I/%*6&7 4# ,( M#'7&/(C
7*/& ( $0(,[0*#' %*M& 4# 4(%& M#'7&/(,C 7#( & /& I/%*6&C $0@& $&/&$*6*#/%& &
#6M,#& M&' %#'$#'&7 M0#4( (>#$%(' ( 707 4#'#$B&7C 7#(/ & /& >0/4(6#/%(,#7C
M&'[0# 70 &1G#%& /& #7 7?,& ,( D/%*6*4(4 */4*8*40(,C [0# M('( #,,& #7%S ,(
M'&%#$$*?/ [0# #, ('%I$0,& XkHX <: &%&'F(C 7*/& ,&7 4(%&7 4# $('S$%#'
M#'7&/(,
XZk
.De acueido con eI TiilunaI ConslilucionaI, Ia dislincin
enlie anlos deiechos se conciela, poi un Iado, poi su oljelo y, poi
olio, poi su conlenido. Ioi Io que se iefieie aI oljelo, eI ailcuIo18.4
CL es ns anpIio que eI Deiecho a Ia Inlinidad, pueslo que no se
Iinila a Ios dalos nlinos de Ias peisonas, sino que exliende su
gaianla a cuaIquiei lipo de dalos peisonaIes, sean nlinos o no, cuyo
conocinienlo poi leiceios pueda afeclai a Ios deiechos de Ia peisona.
Ioi Io que iespecla aI conlenido, eI ailcuIo 18.1 CL confieie a su
liluIai un podei juidico paia inponei a leiceios eI delei de
alsleneise de loda inlionisin en Ia esfeia nlina de Ia peisona y Ia
piohilicin de hacei uso de Io que haya sido conocido nedianle una
inlionisin y, en canlio, eI deiecho de Iioleccin de Dalos aliiluye
a su lil juidicos cuyo ejeicicio inpo uIai un conjunlo de facuIlades
consislenle en dislinlos podeies ne a leiceios deleies juidicos, Ios

128
Vease lanlien Ia STC 143/1994, de 9 de nayo, I} 7.



cuaIes siiven a Ia funcin que ieaIiza eI Deiecho a Ia Iioleccin de
Dalos: gaianlizai a Ia peisona un podei solie sus dalos peisonaIes.
a vinos en apailados anleiioies que s lien eI novinienlo
ieguIadoi liene su oiigen en eI nlilo deI eslado-nacin- Ia piineia
Iey solie Iioleccin de Dalos fue apiolada en eI Land aIenn de
Hessen en 197O, posleiioinenle, olios eslados cono Suecia, Lslados
Unidos, Nueva ZeIanda, Canad ,Mexico y gian paile de Ios pases
euiopeos se han dolado de insliunenlos IegisIalivos en esla
naleiia
129
-en Ia ieaIidad, luena paile de esle novinienlo liene sus
iaces en Ias ieguIaciones pionovidas en eI nlilo inleinacionaI, en
piineia inslancia, eI Convenio 1O8 deI Consejo de Luiopa, de 28 de
eneio de 1981, de pioleccin de Ias peisonas en ieIacin con eI
lialanienlo aulonalizado de Ios dalos de caiclei peisonaI.
LI oljelivo deI Convenio
13O
, cono ya vinos, es aseguiai en eI
leiiiloiio de Ios eslados fiinanles que cada individuo,
independienlenenle de su nacionaIidad o iesidencia, vea iespelado
su deiecho a Ia piivacidad con iespeclo aI pioceso aulonalizado de
dalos peisonaIes iefeiidos a eI.


129
Vease cono iefeiencia Ia IegisIacin en difeienles pases euiopeos: Ley
sueca de 11 de nayo de 1973, Ley de Ia ReplIica IedeiaI de AIenania, de 22 de
eneio de 1977, Ley fiancesa de 6 de eneio de 1978, Ley noiuega de 8 de junio de 1978.
Iuede consuIlaise eI Convenio 1O8 deI Consejo de Luiopa en:
hllp://convenlions.coe.inl/Tiealy/LN/Tiealies/HlnI/1O8.hln

13O
Iuede ConsuIlaise eI Convenio 1O8 deI Consejo de Luiopa en:
hllp://convenlions.coe.inl/Tiealy/LN/Tiealies/HlnI/1O8.hln.



Iosleiioinenle, en eI nlilo conunilaiio, se ha apiolado Ia Diiecliva
95/46/CL, deI IaiIanenlo Luiopeo y deI Consejo, de 24 de oclulie,
ieIaliva a Ia pioleccin de Ias peisonas fsicas y Ia Diiecliva
2OO2/58/CL, deI IaiIanenlo Luiopeo y deI Consejo, de 12 de juIio,
ieIaliva aI lialanienlo de Ios dalos peisonaIes y a Ia pioleccin de Ia
Inlinidad en eI secloi de Ias conunicaciones eIeclinicas. Ln nayo
deI 2OO3 se adopl un infoine solie Ia apIicacin de Ia Diiecliva
95/46 de acueido con Io eslalIecido en su ailcuIo 33. Ln dicho
infoine
131
se conslala que Ia Diiecliva 95/46 hala aIcanzado eI
oljelivo de oloigai una pioleccin suficienle de Ia piivacidad y que aI
nisno lienpo hala faciIilado Ia liansfeiencia de dalos en Ia Unin
Luiopea. Sin enlaigo, Ia laidanza en Ia inpIenenlacin de Ia
Diiecliva poi paile de aIgunos eslados nienlios y lanlien Ias
difeiencias en su liansposicin nolivaion que Ia econona euiopea
no hulieia ollenido un leneficio conpIelo de dicha diiecliva
132
.
TaI y cono iecueida Ia Senlencia deI TiilunaI de }uslicia de Ia
Unin Luiopea de 2O de nayo de 2OO3 en Ios asunlos acunuIados C-
465/OO, C-138/O1 y C-139/O1, Ia Diiecliva 95/46 adcp|ada scorc |a oasc
4#, ('%I$0,& XYY 3 4#, 9'(%(4&C %*#/# M&' &1G#%& F('(/%*N(' ,( ,*1'# $*'$0,($*?/
#/%'# #7%(4&7 6*#61'&7 4# ,&7 4(%&7 M#'7&/(,#7 6#4*(/%# ,( ('6&/*N($*?/ 4#

131
Vease eI infoine en : hllp://euiopa.eu.inl/eui-
Iex/en/con/ipl/2OO3/con2OO3_O265enO1.pdf

132
Vease eI infoine de Ia apIicacin de Ia Diiecliva 95/46 en:
hllp://euiopa.eu.inl/eui-Iex/en/con/
ipl/2OO3/con2OO3_O265enO1.pdf

.



,(7 /&'6(7 /($*&/(,#7 [0# M'&%#F#/ ( ,(7 M#'7&/(7 >I7*$(7 #/ ,& [0# '#7M#$%( (,
%'(%(6*#/%& 4# #7%&7 4(%&7H :/ #>#$%&C #, ('%I$0,& X 4# 4*$B( )*'#$%*8(C [0#
4#>*/# 70 &1G#%&C 4*7M&/#C #/ 70 (M('%(4& ZC [0# ,&7 #7%(4&7 6*#61'&7 /&
M&4'S/ '#7%'*/F*' /* M'&B*1*' ,( ,*1'# $*'$0,($*?/ 4# 4(%&7 M#'7&/(,#7 #/%'# ,&7
#7%(4&7 6*#61'&7 M&' 6&%*8&7 '#,($*&/(4&7 $&/ ,( M'&%#$$*?/ 4# ,(7 ,*1#'%(4#7
@ 4# ,&7 4#'#$B&7 >0/4(6#/%(,#7 4# ,(7 M#'7&/(7 >I7*$(7C @C #/ M('%*$0,('C 4#,
)#'#$B& ( ,( D/%*6*4(4C #/ ,& [0# '#7M#$%( (, %'(%(6*#/%& 4# %(,#7 4(%cs.
La IegisIacin euiopea ha sido liasIadada aI oidenanienlo
juidico espaoI nedianle Ia Ley Oignica 15/1999, de 13 de
dicienlie, de Iioleccin de Dalos de caiclei peisonaI (LOID) y, en
deleininados aspeclos, poi Ia Ley 34/2OO2, de 11 de juIio, de
Seivicios de Ia Sociedad de Ia Infoinacin (LSSI). La LOID deiog Ia
Ley Oignica 5/1992, de 29 de oclulie, de ReguIacin deI
Tialanienlo Aulonalizado de Ios Dalos de Caiclei IeisonaI.
Sin enlaigo, aIgunas conunidades aulnonas
133
han adoplado
aIgunas noinas aI iespeclo. La Conunidad de Madiid fue Ia piineia
conunidad aulnona en apiolai una Ley en esla naleiia, en
pailicuIai Ia Ley 8/2OO1, de 13 de juIio, de Iioleccin de Dalos de
Caiclei IeisonaI en Ia Conunidad de Madiid, que liene poi oljelo
ieguIai Ios ficheios de dalos de caiclei peisonaI y Ia Agencia de
Iioleccin de Dalos de Ia Conunidad de Madiid. Iosleiioinenle, Ia
Ley 5/2OO2, de 19 de aliiI, de Ia Agencia CalaIana de Iioleccin de
Dalos que, cono se despiende de su lluIo, ciea y ieguIa Ia Agencia

133
La noinaliva aulonnica de Iioleccin de Dalos se puede consuIlai en:
hllps://vvv.agpd.es/
index.php`idSeccion=78



CalaIana de Iioleccin de Dalos. IinaInenle, eI Ias Vasco ha
apiolado Ia Ley 2/2OO4, de 25 de felieio, de Iicheios de Dalos de
Caiclei IeisonaI de TiluIaiidad IlIica y de Cieacin de Ia Agencia
Vasca de Iioleccin de Dalos, con eI oljelivo de ieguIai Ios ficheios
de dalos de caiclei peisonaI cieados o geslionados poi Ia
Conunidad Aulnona deI Ias Vasco, Ios iganos foiaIes de Ios
leiiiloiios hisliicos y Ias adninisliaciones IocaIes de Ia Conunidad
Aulnona deI Ias Vasco y cieai y ieguIai Ia Agencia Vasca de
Iioleccin de Dalos.
Adens de lodas eslas noinas, que diieclanenle inciden y
lienen poi oljelo nico y especfico Ia pioleccin de Ios dalos de
caiclei peisonaI, hay que ponei de ieIieve olias noinas de caiclei
geneiaI que inciden en esla naleiia. Son noinas laIes cono eI Cdigo
pena
134
I y eI Cdigo civiI, o Ia Ley 34/2OO2, de 11 de juIio, de Seivicios
de Ia Sociedad de Ia Infoinacin y eI Coneicio LIeclinico (LSSI)
135
a
Ia que se dele hacei pailicuIai nencin.
Tanlien hay que ponei de ieIieve que en deleininados
nlilos se ha oplado poi adoplai cdigos de conducla, es decii,
necanisnos de auloiieguIacin poi paile deI piopio secloi que
inpIican que aqueIIos que se acogen se olIigan a seguii Ias iegIas de
conducla que se eslalIecen. La LOID pieve Ia posiliIidad de
foinuIai cdigos lipos a Ios iesponsalIes de ficheios, a liaves de

134
LI Cdigo penaI poi ejenpIo, sanciona deleininadas conduclas
ieIacionadas con Ia Iioleccin de Dalos en sus ailcuIos 197 a 2O1 y 417
.
135
LI ail. 18 LSSI lanlien hace iefeiencia a Ios cdigos de conducla.



acueidos secloiiaIes o nedianle decisiones de enpiesa. Ln pailicuIai,
eI ailcuIo 32 LOID pieve que Ios iesponsalIes de lialanienlos de
liluIaiidad plIica y piivada podin foinuIai cdigos que
eslalIezcan Ias condiciones de oiganizacin, ieginen de
funcionanienlo, piocedinienlos apIicalIes, noinas de seguiidad deI
enloino, piogianas o equipos, olIigaciones de Ios inpIicados en eI
lialanienlo y uso de Ia infoinacin peisonaI, as cono Ias gaianlas
paia eI ejeicicio de Ios deiechos de Ias peisonas. Los cdigos lipo
lendin eI caiclei de cdigos deonloIgicos o de luena piclica
piofesionaI y sein deposilados e insciilos en eI Regislio CeneiaI de
Iioleccin de Dalos.

HSHSGSX (D @? 3>=<DAA;JK ? @? )K<;T;:?: ? @? -B<=:D<D>T;K?A;JK
;KQ=>T?<;U? DK D@ L;L<DT? K=>T?<;U= DLM?O=@

Anle Ios iiesgos que Ia geneiaIizacin deI uso de Ias nuevas
lecnoIogas puede suponei paia Ia Inlinidad de Ias peisonas, se han
adoplado difeienles ieguIaciones que lienen poi oljelo eslalIecei
noinas paia ieguIai eI lialanienlo de dalos peisonaIes. Tanlien se
han cieado auloiidades de conlioI deI cunpIinienlo de eslas noinas.
LI ailcuIo 18.4 CL eslalIece que Ia ,#@ ,*6*%('S #, 07& 4# ,(
*/>&'6S%*$( M('( F('(/%*N(' #, B&/&' @ ,( D/%*6*4(4 M#'7&/(, @ >(6*,*(' 4# ,&7
ciudadancs q c| p|cnc cjcrcicic dc sus dcrccncs.
LI TiilunaI ConslilucionaI ha ieconocido Ia exislencia de As,
laI y cono afiina en eI fundanenlo juidico segundo:



OHHHP #/ ,( $,(8# 4# 1?8#4( 4#, &'4#/(6*#/%& 4# ,( =#@ J0/4(6#/%(, 7#
#/$0#/%'( #, 8(,&' @ ,( 4*F/*4(4 4# ,( M#'7&/(C [0# ($%f( $&/ ,*1'#
(0%&4#%#'6*/($*?/ $&6& 6*#61'& 4# 0/( 7&$*#4(4 ,*1'# OHHHP :, 4#'#$B&
F#/#'(, 4# ,( M#'7&/(,*4(4 OHHHP (1('$( OHHHP ,( >($0,%(4 4#, */4*8*40&C 4#'*8(4(
4# ,( (0%&4#%#'6*/($*?/C 4# 4#$*4*' 1S7*$(6#/%# M&' 7I 6*76& $0S/4& @
4#/%'& M4# [05 ,I6*%#7 M'&$#4# '#8#,(' 7*%0($*&/#7 '#>#'#/%#7 ( ,( M'&M*( 8*4(
OHHHP =( ,*1'# #$,&7*?/ 4# ,( M#'7&/(,*4(4 M'#70M&/# #/ ,(7 $&/4*$*&/#7
6&4#'/(7 ,( #,(1&'($*?/ 4# 4(%&7 4# M'&%#$$*?/ 4#, */4*8*40& $&/%'( ,(
'#$&F*4(C #, (,6($#/(6*#/%&C ,( 0%*,*N($*?/ @ ,( %'(/76*7*?/ *,*6*%(4( 4# ,&7
4(%&7 $&/$#'/*#/%#7 ( ,( M#'7&/(H OHHHP :, 4#'#$B& >0/4(6#/%(, F('(/%*N(C #/
#>#$%&C ,( >($0,%(4 4#, */4*8*40& 4# 4#$*4*' 1S7*$(6#/%# M&' 7I 7?,& 7&1'# ,(
difusicn q u|i|izacicn dc sus da|cs pcrscna|cs.
De lodas foinas, se dele ponei de nanifieslo que eI deiecho a
Ia aulodeleininacin infoinaliva no es un deiecho alsoIulo, poi Io
que dele sei pondeiado con olios deiechos o inleieses que en un
nonenlo dado se consideien de alencin piioiilaiia:=(7 ,*6*%($*&/#7
dc cs|c dcrccnc a |a au|cdc|crninacicn infcrna|ita sc|c scn adnisio|cs cn
#, 6('$& 4# 0/ */%#'57 F#/#'(, 70M#'*&' @ /#$#7*%(/ 0/ >0/4(6#/%& ,#F(,
1(7(4& #/ ,( <&/7%*%0$*?/ [0# 4#1# $&''#7M&/4#' (, *6M#'(%*8& 4# $,('*4(4
ncrna|ita inncrcn|c a| |s|adc dc Dcrccnc.
La juiispiudencia deI TiilunaI ConslilucionaI ha peinilido
deIinilai eI conlenido deI Deiecho pievislo en eI ailcuIo 18.4 CL. As,
poi ejenpIo, Ia STC 254/1993, de 2O de juIio::/ #>#$%&C B( 4# %#/#'7#
M'#7#/%#C $&6& @( 7# (/%*$*M(1( #/ ,( 4#$*7*?/ 4# #7%# 9'*10/(, [0# 7# ($(1(
4# 6#/$*&/('C [0# #, 4#'#$B& >0/4(6#/%(, (, [0# #7%(6&7 B($*#/4& '#>#'#/$*(
F('(/%*N( ( ,( M#'7&/( 0/ M&4#' 4# $&/%'&, @ 4*7M&7*$*?/ 7&1'# 707 4(%&7
M#'7&/(,#7H Q0#7 $&/>*#'# ( 70 %*%0,(' 0/ B(N 4# >($0,%(4#7 [0# 7&/ #,#6#/%&7


#7#/$*(,#7 4#, 4#'#$B& >0/4(6#/%(, ( ,( M'&%#$$*?/ 4# ,&7 4(%&7 M#'7&/(,#7C
*/%#F'(4& M&' ,&7 4#'#$B&7 [0# $&''#7M&/4#/ (, (>#$%(4& ( $&/7#/%*' ,(
'#$&F*4( @ #, 07& 4# 707 4(%&7 M#'7&/(,#7 @ ( $&/&$#' ,&7 6*76&7H b M('(
B($#' #>#$%*8& #7# $&/%#/*4&C #, 4#'#$B& ( 7#' */>&'6(4& 4# [0*5/ M&7## 707
4(%&7 M#'7&/(,#7 @ $&/ [05 >*/(,*4(4C (7I $&6& #, 4#'#$B& ( &M&/#'7# ( #7(
M&7#7*?/ @ 07& #;*F*#/4& ( [0*#/ $&''#7M&/4( [0# M&/F( >*/ ( ,( M&7#7*?/ @
#6M,#& 4# %(,#7 4(%&7H :/ 706(C #, 4#'#$B& >0/4(6#/%(, $&6M'#/4# 0/
$&/G0/%& 4# 4#'#$B&7 [0# #, $*04(4(/& M0#4# #G#'$#' >'#/%# ( [0*#/#7 7#(/
%*%0,('#7C Mf1,*$&7 & M'*8(4&7C 4# >*$B#'&7 4# 4(%&7 M#'7&/(,#7C M('%*#/4& 4#,
$&/&$*6*#/%& 4# %(,#7 >*$B#'&7 @ 4# 70 $&/%#/*4&C 07& @ 4#7%*/&C M&' #, '#F*7%'&
4# ,&7 6*76&7H )# 70#'%# [0# #7 7&1'# 4*$B&7 >*$B#'&7 4&/4# B(/ 4#
M'&@#$%('7#C #/ f,%*6( */7%(/$*(C ,(7 6#4*4(7 4#7%*/(4(7 ( ,( 7(,8(F0('4*( 4#,
4#'#$B& >0/4(6#/%(, ([0I $&/7*4#'(4& M&' M('%# 4# ,(7 (46*/*7%'($*&/#7
Mf1,*$(7 $&6M#%#/%#7.
136

A su vez, Ia STC 292/2OOO, de 3O de novienlie, peinile
dislinguii cIaianenle enlie eI Deiecho a Ia Inlinidad y eI deiecho a Ia
aulodeleininacin infoinaliva:iH =( >0/$*?/ 4#, 4#'#$B& >0/4(6#/%(, (
,( D/%*6*4(4 4#, ('%H XkHX <: #7 ,( 4# M'&%#F#' >'#/%# ( $0(,[0*#' */8(7*?/ [0#
M0#4( '#(,*N('7# #/ ([0#, S61*%& 4# ,( 8*4( M#'7&/(, @ >(6*,*(' [0# ,( M#'7&/(
4#7#( #;$,0*' 4#, $&/&$*6*#/%& (G#/& @ 4# ,(7 */%'&6*7*&/#7 4# %#'$#'&7 #/
$&/%'( 4# 70 8&,0/%(4 OM&' %&4(7 -9< XeerXVVVC 4# ZZ 4# G0,*&C JE kPH :/
$(61*&C #, 4#'#$B& >0/4(6#/%(, ( ,( Q'&%#$$*?/ 4# )(%&7 M#'7*F0# F('(/%*N('
( #7( M#'7&/( 0/ M&4#' 4# $&/%'&, 7&1'# 707 4(%&7 M#'7&/(,#7C 7&1'# 70 07& @
4#7%*/&C $&/ #, M'&M?7*%& 4# *6M#4*' 70 %'S>*$& *,I$*%& @ ,#7*8& M('( ,( 4*F/*4(4
@ 4#'#$B& 4#, (>#$%(4&H :/ >*/C #, )#'#$B& ( ,( D/%*6*4(4 M#'6*%# #;$,0*'
$*#'%&7 4(%&7 4# 0/( M#'7&/( 4#, $&/&$*6*#/%& (G#/&C M&' #7%( '(N?/C @ (7I ,&

136
STC 254/1993, de 2O de juIio 1993


B( 4*$B& #7%# 9'*10/(, O--9< X`erXVVVC 4# Xh 4# G0,*&C JE hp XeerXVVVC JE kp
VkrZYYYC 4# XY 4# (1'*,C JE hp XXhrZYYYC 4# XY 4# 6(@&C JE ePC #7 4#$*'C #,
M&4#' 4# '#7F0('4(' 70 8*4( M'*8(4( 4# 0/( M01,*$*4(4 /& [0#'*4(H :,
)#'#$B& ( ,( Q'&%#$$*?/ 4# )(%&7 F('(/%*N( ( ,&7 */4*8*40&7 0/ M&4#' 4#
4*7M&7*$*?/ 7&1'# #7&7 4(%&7H :7%( F('(/%I( *6M&/# ( ,&7 M&4#'#7 Mf1,*$&7 ,(
M'&B*1*$*?/ 4# [0# 7# $&/8*#'%(/ #/ >0#/%#7 4# #7( */>&'6($*?/ 7*/ ,(7 4#1*4(7
F('(/%I(7p @ %(61*5/ #, 4#1#' 4# M'#8#/*' ,&7 '*#7F&7 [0# M0#4(/ 4#'*8('7# 4#,
($$#7& & 4*80,F($*?/ */4#1*4&7 4# 4*$B( */>&'6($*?/H Q#'& #7# M&4#' 4#
4*7M&7*$*?/ 7&1'# ,&7 M'&M*&7 4(%&7 M#'7&/(,#7 /(4( 8(,# 7* #, (>#$%(4&
4#7$&/&$# [05 4(%&7 7&/ ,&7 [0# 7# M&7##/ M&' %#'$#'&7C [0*5/#7 ,&7 M&7##/C @
$&/ [05 >*/H )# #7%# 6&4&C #, &1G#%& 4# M'&%#$$*?/ 4#, 4#'#$B& >0/4(6#/%(, (
,( Q'&%#$$*?/ 4# )(%&7 /& 7# '#40$# 7?,& ( ,&7 4(%&7 I/%*6&7 4# ,( M#'7&/(C
7*/& ( $0(,[0*#' %*M& 4# 4(%& M#'7&/(,C 7#( & /& I/%*6&C $0@& $&/&$*6*#/%& &
#6M,#& M&' %#'$#'&7 M0#4( (>#$%(' ( 707 4#'#$B&7C 7#(/ & /& >0/4(6#/%(,#7C
M&'[0# 70 &1G#%& /& #7 7?,& ,( D/%*6*4(4 */4*8*40(,C [0# M('( #,,& #7%S ,(
M'&%#$$*?/ [0# #, ('%I$0,& XkHX <: &%&'F(C 7*/& ,&7 4(%&7 4# $('S$%#'
M#'7&/(,
X`j
.
De acueido con eI TiilunaI ConslilucionaI, Ia dislincin enlie
anlos deiechos se conciela, poi un Iado, poi su oljelo y, poi olio,
poi su conlenido. Ioi Io que se iefieie aI oljelo, eI ailcuIo18.4 CL es
ns anpIio que eI Deiecho a Ia Inlinidad, pueslo que no se Iinila a
Ios dalos nlinos de Ias peisonas, sino que exliende su gaianla a
cuaIquiei lipo de dalos peisonaIes, sean nlinos o no, cuyo
conocinienlo poi leiceios pueda afeclai a Ios deiechos de Ia peisona.
Ioi Io que iespecla aI conlenido, eI ailcuIo 18.1 CL confieie a su

137
Vease lanlien Ia STC 143/1994, de 9 de nayo, I} 7.



liluIai un podei juidico paia inponei a leiceios eI delei de
alsleneise de loda inlionisin en Ia esfeia nlina de Ia peisona y Ia
piohilicin de hacei uso de Io que haya sido conocido nedianle una
inlionisin y, en canlio, eI deiecho de Iioleccin de Dalos aliiluye
a su liluIai un conjunlo de facuIlades consislenle en dislinlos podeies
juidicos cuyo ejeicicio inpone a leiceios deleies juidicos, Ios cuaIes
siiven a Ia funcin que ieaIiza eI Deiecho a Ia Iioleccin de Dalos:
gaianlizai a Ia peisona un podei solie sus dalos peisonaIes.
a vinos con anleiioiidad , que eI novinienlo ieguIadoi liene
su oiigen en eI nlilo eslalaI. La piineia Iey solie Iioleccin de
Dalos fue apiolada en eI Land aIenn de Hessen en 197O.
Iosleiioinenle, olios eslados cono Suecia, Lslados Unidos, Nueva
ZeIanda, Canad y gian paile de Ios pases euiopeos se han dolado
de insliunenlos IegisIalivos en esla naleiia
138
.
uena paile de esle novinienlo ha lenido su oiigen en Ias
ieguIaciones pionovidas en eI nlilo inleinacionaI: en piineia
inslancia, eI Convenio 1O8 deI Consejo de Luiopa, de 28 de eneio de
1981, de pioleccin de Ias peisonas en ieIacin con eI lialanienlo
aulonalizado de Ios dalos de caiclei peisonaI.
LI oljelivo deI Convenio es aseguiai en eI leiiiloiio de Ios
eslados fiinanles que cada individuo, independienlenenle de su
nacionaIidad o iesidencia, vea iespelado su deiecho a Ia piivacidad

138
Vease cono iefeiencia Ia IegisIacin en difeienles pases euiopeos: Ley
sueca de 11 de nayo de 1973, Ley de Ia ReplIica IedeiaI de AIenania, de 22 de
eneio de 1977, Ley fiancesa de 6 de eneio de 1978, Ley noiuega de 8 de junio de
1978.Iuede consuIlaise eI Convenio 1O8 deI Consejo de Luiopa en:
hllp://convenlions.coe.inl/Tiealy/LN/Tiealies/HlnI/1O8.hln


con iespeclo aI pioceso aulonalizado de dalos peisonaIes iefeiidos a
eI.
Iosleiioinenle, en eI nlilo conunilaiio, se ha apiolado Ia
Diiecliva 95/46/CL, deI IaiIanenlo Luiopeo y deI Consejo, de 24 de
oclulie, ieIaliva a Ia pioleccin de Ias peisonas fsicas y Ia Diiecliva
2OO2/58/CL, deI IaiIanenlo Luiopeo y deI Consejo, de 12 de juIio,
ieIaliva aI lialanienlo de Ios dalos peisonaIes y a Ia pioleccin de Ia
Inlinidad en eI secloi de Ias conunicaciones eIeclinicas. Ln nayo
deI 2OO3 se adopl un infoine solie Ia apIicacin de Ia Diiecliva
95/46 de acueido con Io eslalIecido en su ailcuIo 33. Ln dicho
infoine se conslala que Ia Diiecliva 95/46 hala aIcanzado eI oljelivo
de oloigai una pioleccin suficienle de Ia piivacidad y que aI nisno
lienpo hala faciIilado Ia liansfeiencia de dalos en Ia Unin Luiopea.
Sin enlaigo, Ia laidanza en Ia inpIenenlacin de Ia Diiecliva poi
paile de aIgunos eslados nienlios y lanlien Ias difeiencias en su
liansposicin nolivaion que Ia econona euiopea no hulieia
ollenido un leneficio conpIelo de dicha diiecliva
139
.
TaI y cono iecueida Ia Senlencia deI TiilunaI de }uslicia de Ia
Unin Luiopea de 2O de nayo de 2OO3 en Ios asunlos acunuIados C-
465/OO, C-138/O1 y C-139/O1, Ia Diiecliva 95/46 adcp|ada scorc |a oasc
4#, ('%I$0,& XYY 3 4#, 9'(%(4&C %*#/# M&' &1G#%& F('(/%*N(' ,( ,*1'# $*'$0,($*?/
#/%'# #7%(4&7 6*#61'&7 4# ,&7 4(%&7 M#'7&/(,#7 6#4*(/%# ,( ('6&/*N($*?/ 4#

139
Vease eI infoine de Ia apIicacin de Ia Diiecliva 95/46 en:
hllp://euiopa.eu.inl/eui-Iex/en/con/
ipl/2OO3/con2OO3_O265enO1.pdf

.



,(7 /&'6(7 /($*&/(,#7 [0# M'&%#F#/ ( ,(7 M#'7&/(7 >I7*$(7 #/ ,& [0# '#7M#$%( (,
%'(%(6*#/%& 4# #7%&7 4(%&7H :/ #>#$%&C #, ('%I$0,& X 4# 4*$B( )*'#$%*8(C [0#
4#>*/# 70 &1G#%&C 4*7M&/#C #/ 70 (M('%(4& ZC [0# ,&7 #7%(4&7 6*#61'&7 /&
M&4'S/ '#7%'*/F*' /* M'&B*1*' ,( ,*1'# $*'$0,($*?/ 4# 4(%&7 M#'7&/(,#7 #/%'# ,&7
#7%(4&7 6*#61'&7 M&' 6&%*8&7 '#,($*&/(4&7 $&/ ,( M'&%#$$*?/ 4# ,(7 ,*1#'%(4#7
@ 4# ,&7 4#'#$B&7 >0/4(6#/%(,#7 4# ,(7 M#'7&/(7 >I7*$(7C @C #/ M('%*$0,('C 4#,
Dcrccnc a |a |n|inidad, cn |c quc rcspcc|a a| |ra|anicn|c dc |a|cs da|cs.
La IegisIacin euiopea ha sido liasIadada aI oidenanienlo
juidico espaoI nedianle Ia Ley Oignica 15/1999, de 13 de
dicienlie, de Iioleccin de Dalos de caiclei peisonaI (LOID) y, en
deleininados aspeclos, poi Ia Ley 34/2OO2, de 11 de juIio, de
Seivicios de Ia Sociedad de Ia Infoinacin (LSSI). La LOID deiog Ia
Ley Oignica 5/1992, de 29 de oclulie, de ReguIacin deI
Tialanienlo Aulonalizado de Ios Dalos de Caiclei IeisonaI.
Adens, aIgunas conunidades aulnonas
14O
han adoplado
aIgunas noinas aI iespeclo. La Conunidad de Madiid fue Ia piineia
conunidad aulnona en apiolai una Ley en esla naleiia, en
pailicuIai Ia Ley 8/2OO1, de 13 de juIio, de Iioleccin de Dalos de
Caiclei IeisonaI en Ia Conunidad de Madiid, que liene poi oljelo
ieguIai Ios ficheios de dalos de caiclei peisonaI y Ia Agencia de
Iioleccin de Dalos de Ia Conunidad de Madiid. Iosleiioinenle, Ia
Ley 5/2OO2, de 19 de aliiI, de Ia Agencia CalaIana de Iioleccin de
Dalos que, cono se despiende de su lluIo, ciea y ieguIa Ia Agencia
CalaIana de Iioleccin de Dalos. IinaInenle, eI Ias Vasco ha

14O
La noinaliva aulonnica de Iioleccin de Dalos se puede consuIlai en:
hllps://vvv.agpd.es/
index.php`idSeccion=78


apiolado Ia Ley 2/2OO4, de 25 de felieio, de Iicheios de Dalos de
Caiclei IeisonaI de TiluIaiidad IlIica y de Cieacin de Ia Agencia
Vasca de Iioleccin de Dalos, con eI oljelivo de ieguIai Ios ficheios
de dalos de caiclei peisonaI cieados o geslionados poi Ia
Conunidad Aulnona deI Ias Vasco, Ios iganos foiaIes de Ios
leiiiloiios hisliicos y Ias adninisliaciones IocaIes de Ia Conunidad
Aulnona deI Ias Vasco y cieai y ieguIai Ia Agencia Vasca de
Iioleccin de Dalos.
Adens de lodas eslas noinas, que diieclanenle inciden y
lienen poi oljelo nico y especfico Ia pioleccin de Ios dalos de
caiclei peisonaI, hay que ponei de ieIieve olias noinas de caiclei
geneiaI que inciden en esla naleiia. Son noinas laIes cono eI Cdigo
pena
141
I y eI Cdigo civiI, o Ia Ley 34/2OO2, de 11 de juIio, de Seivicios
de Ia Sociedad de Ia Infoinacin y eI Coneicio LIeclinico (LSSI)
142
a
Ia que se dele hacei pailicuIai nencin.
Tanlien hay que ponei de ieIieve que en deleininados
nlilos se ha oplado poi adoplai cdigos de conducla, es decii,
necanisnos de auloiieguIacin poi paile deI piopio secloi que
inpIican que aqueIIos que se acogen se olIigan a seguii Ias iegIas de
conducla que se eslalIecen. La LOID pieve Ia posiliIidad de
foinuIai cdigos lipos a Ios iesponsalIes de ficheios, a liaves de
acueidos secloiiaIes o nedianle decisiones de enpiesa. Ln pailicuIai,

141
LI Cdigo penaI poi ejenpIo, sanciona deleininadas conduclas
ieIacionadas con Ia Iioleccin de Dalos en sus ailcuIos 197 a 2O1 y 417.

142
LI ail. 18 LSSI lanlien hace iefeiencia a Ios cdigos de conducla.



eI ailcuIo 32 LOID pieve que Ios iesponsalIes de lialanienlos de
liluIaiidad plIica y piivada podin foinuIai cdigos que
eslalIezcan Ias condiciones de oiganizacin, ieginen de
funcionanienlo, piocedinienlos apIicalIes, noinas de seguiidad deI
enloino, piogianas o equipos, olIigaciones de Ios inpIicados en eI
lialanienlo y uso de Ia infoinacin peisonaI, as cono Ias gaianlas
paia eI ejeicicio de Ios deiechos de Ias peisonas. Los cdigos lipo
lendin eI caiclei de cdigos deonloIgicos
143
o de luena piclica
piofesionaI y sein deposilados e insciilos en eI Regislio CeneiaI de
Iioleccin de Dalos.Ls evidenle que uno de Ios eIenenlos que ns
conliiluy paia esla evoIucin deI naico noinalivo espaoI fue Ia
podeiosa Agencia LspaoIa de Iioleccin de Dalos.
La Agencia LspaoIa de Iioleccin de Dalos
144
es un enle de
Deiecho plIico con peisonaIidad juidica piopia y pIena capacidad
plIica y piivada que acla con independencia de Ias
adninisliaciones plIicas en eI ejeicicio de sus funciones. Lnlie sus
funciones deslacan:
- VeIai poi eI cunpIinienlo de Ia IegisIacin solie Iioleccin
de Dalos y conlioIai su apIicacin, en especiaI en Io ieIalivo a
Ios deiechos de infoinacin, acceso, ieclificacin, oposicin y
canceIacin de dalos.
- Alendei a Ias peliciones y iecIanaciones de Ios afeclados.


143
Los cdigos de iefeiencia pueden sei ievisados en
:hllps://aepd.es/index.php`idSeccion=95
144
Agencia LspaoIa de Iioleccin de Dalos: hllps://vvv.agpd.es/


- Lnilii Ias auloiizaciones pievislas en Ia Ley, oidenai, en
caso de iIegaIidad, eI cese en eI lialanienlo y Ia canceIacin de
Ios dalos, ejeicei Ia poleslad sancionadoia, iecalai ayuda e
infoinacin que piecise.
- Infoinai Ios pioyeclos de noinas de desaiioIIo que incidan
en naleiias de Iioleccin de Dalos.
Iaia conseguii laIes fines
145
, Ia piopia Iey ieconoce loda una
seiie de poleslades cono son Ias de invesligacin e inspeccin paia
ollenei infoinacin y, en su caso, piuelas solie Ios hechos que
conliavengan Io dispueslo en Ia Ley, Ia poleslad sancionadoia, que Ia
Agencia de Iioleccin de Dalos ha de ejeicei en Ios leininos
pievislos en Ia Ley, Ia poleslad de iesoIucin de Ias iecIanaciones de
Ios afeclados poi incunpIinienlo de Ias pievisiones de dicha Ley y Ia
poleslad noinaliva, ceida en Io esenciaI a diclai Ias insliucciones
piecisas paia adecuai Ios lialanienlos aulonalizados a Ios piincipios
de Ia LOID.
La STC STC 29O/2OOO es cIaia aI definii eI caiclei de Ias
funciones de Ia Agencia LspaoIa de Iioleccin de Dalos
146
.
Ln efeclo, aI dai cunpIinienlo aI nandalo conlenido en eI
ailcuIo 18.4 CL, eI IegisIadoi, sin excIuii en nodo aIguno eI iecuiso
Ilino a Ios iganos juiisdiccionaIes paia Ia luleIa de Ios deiechos
individuaIes, cono se deleinina en Ios apailados 2 a 5 deI ailcuIo 17

145


Vease Ia LOID y eI ReaI Decielo 428/1993, de 26 de naizo, poi eI que se
apiuela eI Lslalulo de Ia Agencia LspaoIa de Iioleccin de Dalo
146
Vei: hllps://vvv.agpd.es/



LORTAD, no ha queiido sin enlaigo que Ia Iioleccin de Dalos
peisonaIes fienle aI uso de Ia infoinlica se IIeve a calo
excIusivanenle en Ia va judiciaI, eslo es, cuando ya se ha pioducido
una Iesin deI deiecho fundanenlaI. Ioi eI conliaiio, ha queiido que
dicha pioleccin se IIeve a calo nedianle eI ejeicicio poi Ia Agencia
de Iioleccin de Dalos, con caiclei lsicanenle pievenlivo, de Ias
funciones de conlioI de Ios ficheios lanlo de liluIaiidad plIica cono
piivada que Ia LORTAD Ie aliiluye y, en su caso, a liaves de Ias
iecIanaciones de Ios afeclados anle Ia Agencia de Iioleccin de Dalos
(ail. 17.1), Ias que piovocain Ia posleiioi acluacin de esle igano.
Ln esla senlencia Ios iecuiienles consideian que aI Iinilai Ias
conpelencias aulonnicas a Ios ficheios aulonalizados de dalos de
caiclei peisonaI cieados o geslionados poi eIIas se vuIneiala eI
sislena de disliilucin de conpelencias, ya que cono consecuencia
de esla Iinilacin coiiesponde en excIusiva a un igano eslalaI, Ia
Agencia de Iioleccin de Dalos, Ia ejecucin de Ia Ley y eI ejeicicio de
Ias funciones inleivenloias y sancionadoias en eIIa pievislas iespeclo
a Ios ieslanles ficheios aulonalizados. LI TiilunaI ConslilucionaI
consideia que
147
#7 ,( F('(/%I( 4# ,&7 4#'#$B&7 >0/4(6#/%(,#7 #;*F*4( M&'
,( <&/7%*%0$*?/ (7I $&6& ,( 4# ,( *F0(,4(4 4# %&4&7 ,&7 #7M(g&,#7 #/ 70
4*7>'0%# ,( [0# #/ #, M'#7#/%# $(7& G07%*>*$( [0# ,( 3F#/$*( 4# Q'&%#$$*?/ 4#
)(%&7 @ #, "#F*7%'& <#/%'(, 4# Q'&%#$$*?/ 4# )(%&7 M0#4# #G#'$#' ,(7
>0/$*&/#7 @ M&%#7%(4#7 ( ,(7 [0# (/%#7 7# B( B#$B& '#>#'#/$*( '#7M#$%& ( ,&7
>*$B#'&7 */>&'6(%*N(4&7 [0# $&/%#/F(/ 4(%&7 M#'7&/(,#7 @ 7#(/ 4# %*%0,('*4(4
M'*8(4( '(4*$(4&7 #/ <(%(,0g(.

147
STC 29O/2OOO



Ln CalaIua se cie en eI ao 2OO3 Ia Agencia CalaIana de Iioleccin
de Dalos
148
que, cono iecoge su Iey de cieacin, liene poi oljelo veIai
poi eI iespelo de Ios deiechos fundanenlaIes y Ias Iileilades plIicas
de Ios ciudadanos en lodo aqueIIo que concieine a Ias opeiaciones
ieaIizadas nedianle piocesos aulonalizados o nanuaIes de dalos
peisonaIes.
Ln Madiid, Ia Agencia de Iioleccin de Dalos de Ia
Conunidad de Madiid
149
liene cono finaIidad gaianlizai y piolegei
Ios deiechos fundanenlaIes de Ias peisonas fsicas iespeclo aI honoi e
Inlinidad faniIiai y peisonaI, en Io ieIalivo aI lialanienlo de sus
dalos peisonaIes. Sus conpelencias veisan solie Ios ficheios de
liluIaiidad plIica cieados o geslionados poi Ia Conunidad
Aulnona de Madiid, enles que inlegian Ia Adninisliacin IocaI de
su nlilo leiiiloiiaI, univeisidades plIicas y coipoiaciones de
Deiecho plIico iepiesenlalivas de inleieses econnicos y
piofesionaIes de Ia nisna.
Ln eI Ias Vasco, Ia Agencia Vasca de Iioleccin de Dalos es
un enle de Deiecho plIico, con peisonaIidad juidica piopia y pIena
capacidad plIica y piivada, que acla con pIena independencia de
Ias adninisliaciones plIicas en eI ejeicicio de sus funciones, enlie Ias
que deslacan veIai poi eI cunpIinienlo de Ia IegisIacin solie

148
Agencia CalaIana de Iioleccin de Dalos

149
vvv.apdcal.nel/Agencia de Iioleccin de Dalos de Ia Conunidad de
Madiid:hllps://vvv.nadiid.oig/conun/oig_apd/O,3575,97778857_O_97818333_,OO
.hlnI


Iioleccin de Dalos y conlioIai su apIicacin y enilii Ias
auloiizaciones pievislas en Ias Ieyes y iegIanenlos.Hisliicanenle es
inpoilanle iesaIlai Ia inpoilancia e infIuencia de Ia LOID espaoIa
solie Ias opciones en Mexico y Ias definiciones ielenidas en Ia
LITAIC.
La LOID eslalIece que es de apIicacin a lodos Ios dalos de
caiclei peisonaI iegisliados en sopoile fsico, que Ios haga
susceplilIes de lialanienlo, y a loda nodaIidad de uso posleiioi de
eslos dalos poi Ios secloies plIico y piivado.
Definiciones lecno-juidicas apIicalIes aI lialanienlo aulonalizado de
dalos
2=L :?<=L
La piineia cueslin que se dele deIinilai es Ia ieIaliva a que
se enliende poi dalo. De Ia IegisIacin espaoIa de Iioleccin de
Dalos se pueden exponei Ias siguienles consideiaciones de caiclei
geneiaI. La LOID, siguiendo Ia Diiecliva 95/46
15O
, paile de una
definicin anpIia de Ios dalos peisonaIes: cua|quicr infcrnacicn
ccnccrnicn|c a pcrscnas fisicas idcn|ificadas c idcn|ificao|cs.
Idenlificada o idenlificalIe es loda peisona cuya idenlidad
pueda deleininaise, diiecla o indiieclanenle, en pailicuIai nedianle
un nneio de idenlificacin o uno o vaiios eIenenlos especficos,
caiacleislicos de su idenlidad fsica, fisioIgica, psquica, econnica,


15O
Ail. 2.a Diiecliva 95/46 deI IaiIanenlo Luiopeo y deI Consejo, de 24 de
oclulie de 1995, ieIaliva a Ia pioleccin de Ias peisonas fsicas con iespelo aI
lialanienlo de dalos peisonaIes y a Ia Iilie ciicuIacin de eslos dalos- OCDL seiie L,
no. 281, 23 de seplienlie de 1995



cuIluiaI o sociaI
151
. Con ieIacin a esle conceplo se pIanlean aIgunas
dudas. Lnlie eIIas deslaca si se puede consideiai a Ias peisonas
juidicas
152
cono liluIaies de Ios deiechos ieconocidos en Ia LOID.
Teniendo en cuenla que eI ailcuIo 18.4 CL se iefieie a Ios
ciudadanos y que Ia Diiecliva 95/463 hace iefeiencia a Ia pioleccin
de Ias peisonas fsicas, paiece que se dele concIuii en senlido
negalivo. No olslanle, si Ios dalos iefeiidos a una peisona juidica se
pueden aliiluii a una peisona fsica conciela, aunque fueian lialados
cono dalos de una peisona juidica, lendian Ia consideiacin de
dalos de caiclei peisonaI.
Los dalos de caiclei peisonaI no son nicanenle infoinacin
nuneiica o aIfanuneiica, sino que lanlien se dele enlendei que hace
iefeiencia a Ia inagen, Ia voz, Ias hueIIas dacliIaies o Ios dalos
lioneliicos. Lslos dalos no delen eslai nicanenle en ficheios
aulonalizados. A difeiencia de Ia LORTAD, Ia LOID consideia que
Ia noina es de apIicacin a Ios dalos de caiclei peisonaI iegisliados
en sopoile fsico.

151
Ail. 2.a Diiecliva 95/46,deI IaiIanenlo Luiopeo y deI Consejo, de 24 de
oclulie de 1995, ieIaliva a Ia pioleccin de Ias peisonas fsicas con iespeclo aI
lialanienlo de dalos peisonaIes y a Ia Iilie ciicuIacin de eslos dalos -DOCL, seiie L,
nn.281, de 23 de novienlie de 1995. A Ias peisonas juidicas s se Ies apIica Ia
Diiecliva 2OO2/58/CL, solie piivacidad y conunicaciones eIeclinicas. Su
consideiando 12 indica que lanlien liene poi oljelo piolegei Ios inleieses Ieglinos
de Ias peisonas juidicas. Ahoia lien, eI nisno consideiando seaIa que eslo no
conpoila que Ios eslados nienlios lengan que hacei exlensiva Ia pioleccin de Ia
Diiecliva 95/46 a Ia pioleccin de Ios Ieglinos inleieses de Ias peisonas juidicas.

152
An que eI consideiado 12 de Ia Diiecliva 2OO2/58/CL, solie piivacidad y
conunicaciones eIeclinicas, es cIaio solie su apIicacin, ya que liene poi oljelivo
piolegei Ios inleieses Ieglinos de Ias peisonas juidicas. Sin enlaigo, eI nisno
consideiando, seaIa que eslo no conpoila que Ios eslados nienlios lengan que



LI uso de Ias nuevas lecnoIogas pIanlea si deleininada infoinacin
puede consideiaise cono dalo de caiclei peisonaI. Ln pailicuIai, Ia
piegunla seia si Ia diieccin de coiieo eIeclinico y Ia diieccin de
II
153
son dalos de caiclei peisonaI. Respeclo a Ia diieccin de coiieo
eIeclinico, si lenenos en cuenla que paia consideiai que eslanos
anle un dalo peisonaI es necesaiio que exisla una vincuIacin enlie Ia
infoinacin y Ia peisona conciela, Ia diieccin de coiieo eIeclinico

hacei exlensiva Ia pioleccin de Ia Diiecliva 95/46 a Ia pioleccin de Ios Ieglinos
inleieses de Ias peisonas juidicas.
153
LI pasado 1O de }uIio de 2OO9, un }uzgado de Disliilo en Ia ciudad de SeallIe
Washinglon (AH-H )*7%'*$% <&0'% >&' %B# W#7%#'/ )*7%'*$% &> W(7B*/F%&/) iesoIvi en una
denanda coIecliva en conlia de Miciosofl E&B/7&/ 8H R*$'&7&>% <&'MH) que Ias
diiecciones II no consliluyen infoinacin peisonaI idenlificalIe. Ln Ia denanda, Ia
paile acloia aigunenl que Ia iecoIeccin de diiecciones II duianle eI pioceso de
inslaIacin deI piogiana Windovs XI y sus coiiespondienles acluaIizaciones
conliavena Ios leininos de uso deI conlialo de Iicencia paia eI usuaiio finaI ya que eI
nisno conliene un gIosaiio de leininos en eI que se seaIa que Miciosofl no
ollendi infoinacin peisonaI, sin eI consenlinienlo deI usuaiio. Ln su iesoIucin
finaI (7066('@ G04F#6#/%), eI }uez de Disliilo iesoIvi que: para quc |a infcrnacicn
M#'7&/(, *4#/%*>*$(1,# M0#4( 7#' $&/7*4#'(4( M#'7&/(,6#/%# *4#/%*>*$(1,#C ,( 6*76( %*#/# [0#
*4#/%*>*$(' ( 0/( M#'7&/(H -*/ #61('F&C 0/( 4*'#$$*?/ DQ *4#/%*>*$( f/*$(6#/%# ( 0/(
ccnpu|adcra. VaIe Ia pena deslacai Ia gian diveisidad de ciileiios y iesoIuciones que
se esln dando a niveI nundiaI -piinoidiaInenle en Luiopa- solie si Ias diiecciones
II delen sei consideiadas cono infoinacin peisonaI en eI nlilo de Ia IegisIacin y
ieguIacin solie piivacidad y dalos peisonaIes lanlo conunilaiia cono a niveI
nacionaI. Tecnicanenle halIando, Ias diiecciones II son enpIeadas paia idenlificai a
Ios sislenas de cnpulo coneclados a Inleinel y eslas son asignadas aIealoiianenle
poi Ios ISIs, y se dividen en esllicas y dinnicas. Sin enlaigo, exisle Ia gian
disyunliva solie si Ias diiecciones II conlienen infoinacin suficienle paia idenlificai
a un individuo, y poi Io lanlo, lengan que consideiadas denlio deI nlilo de Ia
definicin solie infoinacin peisonaI que conliene Ia lasla IegisIacin Luiopea. Ln
Seplienlie de 2OO8, un }uzgado de Disliilo en Mnich, iesoIvi que Ias diiecciones II
-aI sei aInacenadas poi conpaas pulIicilaiias en Inleinel- no deleian sei
consideiadas cono infoinacin peisonaI de confoinidad con Io dispueslo en Ia
IegisIacin de piivacidad vigenle de Mnich. Asinisno, eI Ciupo de Tialajo AilcuIo
29 solie Iioleccin de Dalos pulIic en AliiI de 2OO8 un iepoile solie aspeclos de
Iioleccin de Dalos paia noloies de lsqueda en eI que eslalIece enlie olias
ieconendaciones que: |as dircccicncs |P dcocr4n scr |r(%(4(7 $&6& 4(%&7 M#'7&/(,#7 %(/%&
pcr |cs |SPs ccnc pcr |cs cpcradcrcs dc nc|crcs dc ousqucda.


no deleia consideiaise dalo de caiclei peisonaI nienlias no exisla
esla ieIacin. Ioi Io que se iefieie a Ia diieccin II, Ia Agencia
LspaoIa de Iioleccin de Dalos consideia que es un dalo de caiclei
peisonaI:37I M0#7C (0/[0# /& 7*#6M'# 7#( M&7*1,# M('( %&4&7 ,&7 (F#/%#7 4#
D/%#'/#% *4#/%*>*$(' ( 0/ 070('*& ( M('%*' 4# 4(%&7 %'(%(4&7 #/ ,( "#4C 4#74#
#7%( 3F#/$*( 4# Q'&%#$$*?/ 4# )(%&7 7# M('%# 4# ,( *4#( 4# [0# ,( M&7*1*,*4(4
4# *4#/%*>*$(' ( 0/ 070('*& 4# D/%#'/#% #;*7%# #/ 60$B&7 $(7&7 @C M&' ,& %(/%&C
,(7 4*'#$$*&/#7 DQ %(/%& >*G(7 $&6& 4*/S6*$(7C $&/ */4#M#/4#/$*( 4#, %*M& 4#
($$#7&C 7# $&/7*4#'(/ 4(%&7 4# $('S$%#' M#'7&/(, '#70,%(/4& 4# (M,*$($*?/ 4# ,(
/&'6(%*8( 7&1'# Q'&%#$$*?/ 4# )(%&7
Xhe
H
"?@;:?: :D @=L :?<=L: Ios dalos peisonaIes lienen que sei
adecuados, peilinenles y no excesivos con iespeclo a Ia
finaIidad poi Ia cuaI se ollienen y han de sei exaclos y
acluaIizados. Se liala de aseguiai Ia veiacidad y exaclilud de
Ios dalos ollenidos y lialados. Cono afiina Ia Senlencia de Ia
SaIa de Io Conlencioso Adninislialivo de Ia Audiencia
NacionaI, de 9 de naizo de 2OO1:Unc dc |cs principics quc
*/7M*'( ,( ,#F*7,($*?/ 7&1'# %'(%(6*#/%& (0%&6(%*N(4& 4# 4(%&7 4#
$('S$%#' M#'7&/(, #7 #, 4# $(,*4(4 4# 4(%&7H :7%# M'*/$*M*& *6M,*$(C
#/%'# &%'(7 $&7(7C [0# ,&7 4(%&7 7#(/ /#$#7('*&7 @ M#'%*/#/%#7 M('( ,(
>*/(,*4(4 M('( ,( $0(, B01*#'(/ 7*4& '#$(1(4&7 & '#F*7%'(4&7 O('%H eHh
4# ,( =U hrXVVZP @ [0# 7#(/ #;($%&7 @ $&6M,#%&7 O('%H eHe 4# ,( =U hr
XVVZPH Q&' ,& %(/%&C 7* ,&7 4(%&7 B(/ 4#G(4& 4# 7#' /#$#7('*&7 M('( ,&7
>*/#7 M('( ,&7 $0(,#7 >0#'&/ '#$(1(4&7 & '#F*7%'(4&7 & '#70,%(/
*/#;($%&7C 7# 4#1# M'&$#4#' OHHHP ( 70 $(/$#,($*?/C 7*/ /#$#7*4(4 4#

154
Infoine 327/O3.



7&,*$*%04 4#, (>#$%(4&H b (7I 7# */>*#'# 4#, M'&M*& %#/&' ,*%#'(, 4# ,&7
('%I$0,&7 eHe @ eHh 4# ,( =U hrXVVZC [0# 0%*,*N( ,( #;M'#7*?/
inpcra|ita scr4n cancc|adcs q sin ccndicicnar|a a |a cxis|cncia dc
0/( M'#8*( 7&,*$*%04 4#, (>#$%(4&H :/ 706(C ,( /&'6( #7%(1,#$# ,(
&1,*F($*?/ 4#, '#7M&/7(1,# 4#, >*$B#'& 4# M'&$#4#' 4# &>*$*& @ $&/ ,(
4#1*4( 4*,*F#/$*( ( $(/$#,(' ,&7 4(%&7 */#;($%&7 & [0# B(/ 4#G(4& 4#
7#' /#$#7('*&7 M('( ,( >*/(,*4(4 4#, >*$B#'& @ 7*/ /#$#7*4(4 4#
sc|ici|ud prctia dc| afcc|adc.
"=KLDK<;T;DK<=: eI lialanienlo de Ios dalos de caiclei
peisonaI iequeiii eI consenlinienlo inequvoco deI
inleiesado. La Senlencia de Ia Seccin Oclava de Ia SaIa de Io
Conlencioso Adninislialivo deI TiilunaI Supeiioi de }uslicia
de Madiid, de 29 de novienlie de 1999 afiina aI iespeclo
que:(...) || prcccp|c ccn|cnp|a nc sc|c c| usc dc |cs da|cs sinc c|
%'(%(6*#/%& OHHHPH Q0#7 1*#/C 4*$B& %'(%(6*#/%& B( 4# '#7M#%('C #/%'#
&%'(7 F('(/%I(7 M'#8*7%(7 M&' ,( =#@C ,( #7%(1,#$*4( #/ #, ('%I$0,& iC
(M('%(4&7 X @ ZC [0# #;*F#/ M('( #, %'(%(6*#/%& 4# ,&7 4(%&7C #,
$&/7#/%*6*#/%& 4#, (>#$%(4&C $&/7#/%*6*#/%& [0# /& '#70,%( /#$#7('*&
$0(/4& ,&7 4(%&7 4# $('S$%#' M#'7&/(,#7 '#$&G(/ 4# >0#/%#7 ($$#7*1,#7
(, Mf1,*$&H =( */>'($$*?/ 4# 4*$B( F('(/%I( #7 ,( [0# 7# ,# *6M0%(
$&/$'#%(6#/%# ( ,( ($%&'(C #7%(1,#$*5/4&7# @( 4#74# #, Q,*#F& 4#
<('F&7 [0# ,&7 4(%&7 /& B(/ 7*4& &1%#/*4&7 $&/ #, $&/7#/%*6*#/%& 4#,
*/%#'#7(4& /* M'&8*#/#/ 4# >0#/%#7 ($$#7*1,#7 (, Mf1,*$&HHay dalos
(ideoIoga, afiIiacin sindicaI, ieIigin y cieencias) iespeclo a
Ios que exisle una pioleccin iefoizada y que iequieien un
consenlinienlo expieso y poi esciilo. olios dalos (oiigen
iacionaI, saIud o vida sexuaI) que sIo pueden sei iecalados,


lialados y cedidos cuando, poi iazones de inleies geneiaI, as
Io disponga una Ley o eI afeclado Io consienla
expiesanenle
155
.Ln ieIacin con eI piincipio deI
consenlinienlo esl eI de Ia pIena infoinacin deI afeclado,
iespeclo aI que se puede liaei a coIacin Ia Senlencia de Ia SaIa
de Io Conlencioso Adninislialivo de Ia Audiencia NacionaI,
de 15 de junio de 2OO1:|n princr |ugar, dcoc |cncrsc cn cucn|a
[0# /&7 B(,,(6&7 (/%# ,( '#F0,($*?/ 4#, 4#'#$B& 4# ,( */>&'6($*?/ (
,( '#$&F*4( 4# 4(%&7C 4#'#$B& *6M&'%(/%I7*6& M&'[0# #7 #, [0# M#'6*%#
,,#8(' ( $(1& #, #G#'$*$*& 4# &%'&7 4#'#$B&7 @ (7I ,& 8(,&'( #, %#;%&
M&7*%*8& (, M&'6#/&'*N(' 70 $&/%#/*4& @ #7%(1,#$#' ,( #;*F#/$*( 4# [0#
#, 6*76& 7#( #;M'#7&C M'#$*7& # */#[0I8&$&H =( '#,#8(/$*( 4#, 4#'#$B&
$&/,,#8( [0# 70 #;$,07*?/ '#[0*#'( #, 6(/4(%& #;M'#7& 4# 0/( /&'6(C
($&F*#/4& 0/( */%#'M'#%($*?/ #7%'*$%(C 8#4S/4&7# 70 #;%#/7*?/
6#4*(/%# ('%*>*$*&7(7 4#40$$*&/#7.
+DVB>;:?: :D @=L :?<=L. De acueido con eI ailcuIo 9 LOID,
eI iesponsalIe deI ficheio, y, en su caso, eI encaigado deI
lialanienlo, delein adoplai Ias nedidas de ndoIe lecnica y
oiganizalivas necesaiias que gaianlicen Ia seguiidad de Ios
dalos de caiclei peisonaI y evilen su aIleiacin, peidida,
lialanienlo o acceso no auloiizado, halida cuenla deI eslado
de Ia lecnoIoga, Ia naluiaIeza de Ios dalos aInacenados y Ios
iiesgos a que esln expueslos, ya piovengan de Ia accin
hunana o deI nedio fsico o naluiaI.


155
Vease con nayoi delaIIe eI ailcuIo 7 LOID.


+DA>D<= DK D@ <>?<?T;DK<= :D @=L :?<=L] eI iesponsalIe deI
ficheio y deI lialanienlo esl olIigado aI secielo piofesionaI.
De acueido con Ia Senlencia de Ia Seccin Novena de Ia SaIa
de Io Conlencioso Adninislialivo deI TiilunaI Supeiioi de
}uslicia de Madiid, de 3 de nayo de 2OO1:(...) c| dcocr dc
F0('4(' 7#$'#%& #, ('%I$0,& XY [0#4( 4#>*/*4& M&' #, $('S$%#' M#'7&/(,
4#, 4(%& */%#F'(4& #/ #, >*$B#'&C 4# $0@& 7#$'#%& 7?,& %*#/# >($0,%(4 4#
4*7M&7*$*?/ #, 70G#%& (>#$%(4&C M0#7 /& #/ 8(/& #, )#'#$B& ( ,(
D/%*6*4(4 #7 0/ 4#'#$B& */4*8*40(, @ /& $&,#$%*8&H Q&' #,,&C #7
*F0(,6#/%# *,I$*%( ,( $&60/*$($*?/ ( $0(,[0*#' %#'$#'&C $&/
*/4#M#/4#/$*( 4# ,( '#,($*?/ [0# 6(/%#/F( $&/ 5, ,( M#'7&/( ( [0# 7#
'#>*#'( ,( */>&'6($*?/H :/ #7%# $(7& OHHHP ,( '#M#'$07*?/ M('( #,
(>#$%(4& 4# ,( 4*80,F($*?/ 4# 4(%&7 ( %#'$#'&7 #7 706(6#/%#
701G#%*8(C 4# %(, >&'6( [0#C #/ #, $(7& 4# (0%&7C M&4'I( (>#$%(' 6S7 (
,( */%#'#7(4( ,( $&60/*$($*?/ 4# 70 4#04( ( 70 M(4'# [0# ( $0(,[0*#'
c|ra pcrscna.
"=KV>BDKA;? N >?A;=K?@;:?: DK LB B<;@;`?A;JK. As, eI ailcuIo
11 LOID eslalIece que ,&7 4(%&7 4# $('S$%#' M#'7&/(, &1G#%& 4#,
%'(%(6*#/%& 7?,& M&4'S/ 7#' $&60/*$(4&7 ( 0/ %#'$#'& M('( #,
$06M,*6*#/%& 4# >*/#7 4*'#$%(6#/%# '#,($*&/(4&7 $&/ ,(7 >0/$*&/#7
,#FI%*6(7 4#, $#4#/%# @ 4#, $#7*&/('*& $&/ #, M'#8*& $&/7#/%*6*#/%&
dc| in|crcsadc.
2=L :D>DAW=L :D @?L MD>L=K?L





A fin de gaianlizai eI cunpIinienlo de eslos piincipios, Ia
LOID ieguIa Ios deiechos de Ios liluIaies de Ios dalos
peisonaIes y Ios lialanienlos que se pueden hacei:
(D>DAW= :D ?AADL=. Todo inleiesado lendi deiecho a soIicilai
y ollenei gialuilanenle infoinacin de sus dalos de caiclei
peisonaI sonelidos a lialanienlo, su oiigen y Ias
conunicaciones ieaIizadas o que se pieve ieaIizai con Ios
nisnos. Ln Ia Senlencia de Ia Seccin Oclava de Ia SaIa de Io
Conlencioso Adninislialivo deI TiilunaI Supeiioi de }uslicia
de Madiid, de 17 de nayo de 2OOO se afiina que: || dcrccnc dc
($$#7& OHHHP #7 #, 4#'#$B& ( 7&,*$*%(' @ &1%#/#' */>&'6($*?/ 4# ,&7 4(%&7
4# $('S$%#' M#'7&/(, */$,0*4&7 #/ ,&7 >*$B#'&7 (0%&6(%*N(4&7 OHHHPH b
>0# M'#$*7(6#/%# ,( >(,%( 4# '#7M0#7%( 4# ,( M#%*$*?/ 4# */>&'6($*?/
4#, 4#/0/$*(/%# OHHHP #/ #, M,(N& 4# 0/ 6#7 OHHP ,( [0# 6&%*8? ,(
*/$&($*?/ 4# 0/ M'&$#4*6*#/%& 4# %0%#,( 4#, 4#'#$B& 4# ($$#7& 4#,
4#/0/$*(/%#C $0@( >*/(,*4(4 /& #'( &%'( [0# ,( 4# 4(' #>#$%*8*4(4 ( #7#
dcrccnc (...) a| nc naocr sidc sa|isfccnc pcr c| |i|u|ar dc| ficncrc (...).
(D>DAW= :D >DA<;Q;A?A;JK N A?KAD@?A;JK. Sein ieclificados o
canceIados, en su caso, Ios dalos de caiclei peisonaI cuyo
lialanienlo no se ajusle a Io dispueslo en LOID. Ln esle
senlido, Ia Senlencia de Ia Seccin Novena de Ia SaIa de Io
Conlencioso Adninislialivo deI TiilunaI Supeiioi de }uslicia
de Madiid, de 17 de junio de 1999 iecoge que:(...) c|
'#7M&/7(1,# 4#, >*$B#'& #7 #, OHHHP [0# %*#/# ,( &1,*F($*?/ 4# B($#'
#>#$%*8& #, 4#'#$B& 4# '#$%*>*$($*?/ @ $(/$#,($*?/ OHHHP =( D/7%'0$$*?/
XrVk B( 7*4& #7$,('#$#4&'(C (, *6M&/#' (, '#7M&/7(1,# 4#, >*$B#'& ,(
&1,*F($*?/ 4# %&6(' 6#4*4(7 M('( %'(7,(4(' ,( 7&,*$*%04 [0# 7# B(F(


4# $(/$#,($*?/ & '#$%*>*$($*?/C ( ,( #/%*4(4 1(/$('*( 706*/*7%'(4&'(
4#, 4(%&C 4# 6&4& [0# 7* /& '#$*1# $&/%#7%($*?/ #/ $*/$& 4I(7C 4#1#
prcccdcr a |a rcc|ificacicn cau|c|ar dc |cs ficncrcs.
(D>DAW= :D =M=L;A;JK. Se ieconoce en dos pieceplos de Ia
LOID, Ios ailcuIos 6.4 y 3O.4. LI piineio de eIIos ieconoce eI
deiecho deI inleiesado aI que asisla un inleies Ieglino a
oponeise aI lialanienlo de sus dalos en aqueIIos supueslos en
que, confoine a Io pievislo en eI ailcuIo 6.2, no sea pieciso
iecalai su consenlinienlo, indicando que en Ios casos en Ios
que no sea necesaiio eI consenlinienlo deI afeclado paia eI
lialanienlo de Ios dalos de caiclei peisonaI, y sienpie que
una Ley no disponga Io conliaiio, esle podi oponeise a su
lialanienlo cuando exislan nolivos fundados y Ieglinos
ieIalivos a una conciela siluacin peisonaI. Ln laI supueslo, eI
iesponsalIe deI ficheio excIuii deI lialanienlo Ios dalos
ieIalivos aI afeclado. LI segundo ieconoce eI denoninado
deiecho de &M%2&0%, o deiecho a no sei incIuido en Ios Iislados
ollenidos de fuenles accesilIes aI plIico y enpIeados con
fines de pulIicidad o piospeccin coneiciaI, eslalIeciendo que
|cs in|crcsadcs |cndr4n dcrccnc a cpcncrsc, prctia pc|icicn q sin
F(7%&7C (, %'(%(6*#/%& 4# ,&7 4(%&7 [0# ,#7 $&/$*#'/(/C #/ $0@& $(7&
7#'S/ 4(4&7 4# 1(G( 4#, %'(%(6*#/%&C $(/$#,S/4&7# ,(7 */>&'6($*&/#7
[0# 7&1'# #,,&7 >*F0'#/ #/ ([05,C ( 70 7*6M,# 7&,*$*%04.
La piopia LOID pieve aIgunas excepciones a Ios deiechos
anleiioies. Ln pailicuIai, eI ailcuIo 23 LOID eslalIece, enlie olias,
que Ios iesponsalIes de Ios ficheios que conlengan Ios dalos a que se
iefieien Ios apailados 2, 3 y 4 deI ailcuIo anleiioi podin denegai eI


acceso, Ia ieclificacin o canceIacin en funcin de Ios peIigios que
pudieian deiivaise paia Ia defensa deI Lslado o Ia seguiidad plIica,
Ia pioleccin de Ios deiechos y Iileilades de leiceios o Ias necesidades
de Ias invesligaciones que se eslen ieaIizando.
La Agencia LspaoIa de Iioleccin de Dalos es conpelenle
iespeclo a Ia luleIa deI deiecho de acceso que coiiesponde a cada
peisona y deiiva de su deiecho a Ia piivacidad de sus dalos de
caiclei peisonaI. As, anle una denegacin deI ejeicicio de ese
deiecho, queda alieila Ia posiliIidad de iecalai dicha luleIa
foinuIando Ia coiiespondienle iecIanacin en Ia foina piesciila poi
eI ailcuIo 17 deI ReaI Decielo 1332/94, de 2O de junio poi eI que se
desaiioIIan aIgunos pieceplos de Ia Ley Oignica 15/1999.
La LOID pieve difeienles necanisnos paia Ia ollencin de
Ios dalos.
'C<DKA;JK :D :?<=L :D@ T;LT= ;K<D>DL?:=. Ln piinei Iugai,
Ia ollencin puede sei a liaves deI piopio inleiesado, que lien Ios ha
faciIilado diieclanenle o lien nanifiesla su consenlinienlo expieso
paia que sean iecogidos con una finaIidad conciela y, poi Io lanlo, no
geneiica. LI suninislio de dalos puede sei voIunlaiio o fiulo de una
olIigacin IegaI (poi ejenpIo, Ios dalos necesaiios paia eI
enpadionanienlo).
De acueido con Ia LOID, |cs da|cs dc car4c|cr pcrscna| cojc|c dc
%'(%(6*#/%& /& M&4'S/ 07('7# M('( >*/(,*4(4#7 */$&6M(%*1,#7 $&/ ([05,,(7
para |as quc |cs da|cs nuoicran sidc rcccgidcs. Ioi eIIo, dele enlendeise
que eI consenlinienlo se da iespeclo a un lialanienlo que liene una
finaIidad conciela, no es un consenlinienlo alsliaclo, sino paia uno o


unos lialanienlos concielos. TaI cono vinos con anleiioiidad, eI
consenlinienlo dele sei inequvoco a liaves de una nanifeslacin de
voIunlad, Iilie, inequvoca, especfica e infoinada, nedianle Ia cuaI
eI inleiesado consienla eI lialanienlo de Ios dalos peisonaIes que Ie
concieinen. TaI y cono se ha olseivado anleiioinenle, exislen
deleininados casos en Ios que Ia LOID exige un consenlinienlo
iefoizado paia lialai deleininados dalos delido aI caiclei
especiaInenle sensilIe que lienen. Adens, con ieIacin a Ios dalos
solie ideoIoga, ieIigin o cieencias, se adveilii aI inleiesado aceica
deI deiecho a no pieslai eI consenlinienlo. Ls inleiesanle ponei de
ieIieve que iespeclo a eslos dalos no sei necesaiio eI consenlinienlo
cuando eI lialanienlo sea necesaiio paia Ia pievencin o diagnslico
nedicos, Ia pieslacin de asislencia sanilaiia o lialanienlos nedicos o
Ia geslin de seivicios sanilaiios o paia saIvaguaidai eI inleies vilaI
deI afeclado o de olia peisona, en caso de que eI afeclado esle fsica o
juidicanenle incapacilado paia dai su consenlinienlo.
Aunque se haya pieslado eI consenlinienlo, esle es ievocalIe
cuando exisla una causa juslificada y no se Ie aliiluyan efeclos
ielioaclivos.
La LOID pieve aIgunas excepciones a Ia necesidad deI
consenlinienlo paia eI caso de Ios dalos ollenidos deI nisno
inleiesado:
cuando Ios dalos de caiclei peisonaI se iecojan paia eI
ejeicicio de Ias funciones piopias de Ias adninisliaciones
plIicas, en eI nlilo de sus conpelencias.



cuando se iefieian a Ias pailes de un conlialo o pieconlialo de
una ieIacin de negocios, IaloiaI o adninislialiva y sean
necesaiios paia su nanleninienlo o cunpIinienlo.
cuando eI lialanienlo lenga poi finaIidad piolegei un inleies
vilaI deI inleiesado.
cuando Ios dalos figuien en fuenles accesilIes aI plIico y su
lialanienlo sea necesaiio paia Ia salisfaccin deI inleies
Ieglino peiseguido poi eI iesponsalIe deI ficheio o poi eI deI
leiceio a quien se conuniquen Ios dalos, sienpie que no se
vuIneien Ios deiechos y Iileilades fundanenlaIes deI
inleiesado.
'C<DKA;JK :D :?<=L :D QBDK<DL :;QD>DK<DL ?@ ;K<D>DL?:=S La
ollencin de dalos de fuenles difeienles aI inleiesado puede sei a
liaves de fuenles accesilIes aI plIico cono poi ejenpIo, Ios censos
pionocionaIes, Ios iepeiloiios leIefnicos o Ios Iislados piofesionaIes
o cono iesuIlado de Ia cesin de dalos peisonaIes de sujelos
difeienles aI inleiesado. Cono punlo de pailida en esle supueslo se
dele liaei a coIacin eI ailcuIo 5.4 LOID, que eslalIece que cuando
Ios dalos no se ollengan deI inleiesado sei necesaiio infoinaiIe, de
naneia expiesa, piecisa e inequvoca, denlio de Ios lies neses
siguienles aI nonenlo de iegislio de Ios dalos, deI conlenido deI
lialanienlo, piocedencia de Ios dalos y deI ieslo de aspeclos pievislos
en Ia Ley.
De acueido con Ia LOID, son fuenles accesilIes aI plIico
aquc||cs ficncrcs cuqa ccnsu||a pucdc scr rca|izada, pcr cua|quicr pcrscna,


/& *6M#4*4( M&' 0/( /&'6( ,*6*%(%*8( & 7*/ 6S7 #;*F#/$*( [0#C #/ 70 $(7&C #,
aocnc dc una ccn|raprcs|acicn.
Tienen Ia consideiacin de fuenles de acceso plIico eI censo
pionocionaI, Ios iepeiloiios leIefnicos y Ias Iislas de peisonas
peilenecienles a giupos de piofesionaIes que conlengan nicanenle
Ios dalos de nonlie, lluIo, piofesin, aclividad, giado acadenico,
diieccin e indicacin de su peilenencia aI plIico. Tanlien lienen Ia
consideiacin de fuenles de caiclei plIico Ios diaiios y loIelines
oficiaIes y Ios nedios de conunicacin. A pesai de que Ios dalos se
ollengan de una fuenle no se pueden sonelei a cuaIquiei lipo de
lialanienlo, es necesaiio que eI lialanienlo de Ios dalos sea necesaiio
paia Ia salisfaccin de un inleies Ieglino deI iesponsalIe deI ficheio
o deI leiceio a quien se conuniquen Ios dalos y que se cunpIa Ia
condicin de no vuIneiai Ios deiechos y Iileilades fundanenlaIes deI
afeclado.
Iaia Ia cesin de dalos es necesaiio que eslos siivan paia eI
cunpIinienlo de finaIidades diieclanenle ieIacionadas con Ias
funciones Ieglinas deI cedenle y deI cesionaiio y eI pievio
consenlinienlo deI inleiesado. Sin enlaigo, esln pievislas difeienles
excepciones a Ia iegIa deI consenlinienlo pievio. La conunicacin de
dalos enlie adninisliaciones plIicas eslala desciila en eI ailcuIo 21
de Ia LOID, que fue decIaiado inconslilucionaI poi Ia STC 292/2OOO,
de 2O de novienlie. Ln esle apailado, Ia LOID pieve aIgunas
excepciones a Ia necesidad deI consenlinienlo Ias nisnas cualio
excepciones deI apailado anleiioi



">D?A;JK :D 9;AWD>=L
Tanlo Ias adninisliaciones plIicas, cono Ios pailicuIaies pueden
cieai ficheios que conlengan dalos peisonaIes. Los iequisilos en uno y
olio caso son difeienles, peio lienen en conn Ia necesidad de
insciilii eI ficheio en eI Regislio CeneiaI de Iioleccin de Dalos
cieado paia eI efeclo en Ia Agencia LspaoIa de Iioleccin de Dalos.
2=L Q;AWD>=L :D <;<B@?>;:?: 3iC@;A?S Ln esle iulio se incIuyen Ios de
Ias adninisliaciones plIicas o de olios enles, oiganisnos o
coipoiaciones de Deiecho IlIico. SIo se pueden cieai, nodificai o
supiinii poi nedio de una disposicin geneiaI pulIicada en eI OL o
en eI diaiio oficiaI coiiespondienle. Una vez cieado eI ficheio, Ia
Adninisliacin o eI oiganisno iesponsalIe Io lendi que conunicai a
Ia Agencia espaoIa de Iioleccin de Dalos paia su insciipcin en eI
Regislio CeneiaI de Iioleccin de Dalos,
2=L Q;AWD>=L :D <;<B@?>;:?: M>;U?:?S De acueido con Ia LOID, son
ficheios de liluIaiidad piivada Ios que conlengan dalos de caiclei
peisonaI necesaiios paia Ia consecucin de Ia aclividad u oljelo
Ieglino de Ia peisona, enpiesa o enlidad liluIai y se iespelen Ias
gaianlas que Ia LOID eslalIece.
Adens, Ia LOID hace una ieguIacin especfica de ficheios
que conlienen dalos de soIvencia paliinoniaI
156
y de ficheios con
finaIidad de pulIicidad y piospeccin coneiciaI


156
Vease aI iespeclo Ia Insliuccin 1/1995, de 1 de naizo de Ia ALID, ieIaliva
a Ia pieslacin de seivicios de infoinacin solie soIvencia paliinoniaI y ciedilo


Ln eI piinei caso, Ia cesin de infoinacin ieIaliva a Ia
soIvencia paliinoniaI conpoila una excepcin aI consenlinienlo deI
afeclado que esl nolivada poi iazones de inleies plIico
iepiesenlado en Ia pioleccin deI nisno. Ln eI segundo caso, se
ieguIa especficanenle eI oiigen de Ios dalos y eI deiecho de Ios
afeclados a conoceiIo. Con ieIacin a eslos dalos, es de inleies lenei
en cuenla que Ia LSSI
157
ieguIa Ias conunicaciones poi va
eIeclinica. IinaInenle, dele seaIaise que Ia LOID ieguIa eI censo
pionocionaI eIaloiado poi eI Inslilulo NacionaI de Lsladslica u
igano equivaIenle de Ias conunidades aulnonas.
Desde opeiaciones lan diveisas cono Ios necanisnos de
seguiidad y secielo de Ios dalos hasla Ia consuIla y acceso de Ios
dalos y, en su caso, su ieclificacin y canceIacin
158
, Ios iesponsalIes
de Ios ficheios lienen Ia olIigacin de gaianlizai Ia seguiidad
159
y
guaidai eI secielo piofesionaI de Ios dalos a que lienen acceso. Con
iespelo a Ios liluIaies de Ios dalos, eslos lienen deiecho, cono Io
vinos anleiioinenle, a accedei de foina gialuila a Ia infoinacin
solie sus dalos de caiclei peisonaI y eI deiecho a ieclificai y
canceIai Ios dalos de un ficheio. Tanlien lienen deiecho de anpaio y
ieclificacin.

157
Ails. 19 y 2O

158
La ieguIacin deI ejeicicio de ieclificacin y canceIacin se encuenlia en eI
R.D. 1332/1994, poi eI cuaI se desaiioIIan deleininados aspeclos de Ia Ley Oignica
5/19992.

159
Vease eI DR 994/1999 poi eI cuaI se apiuela eI RegIanenlo de nedidas de
seguiidad de Ios ficheios aulonalizados que conlengan dalos de caiclei peisonaI.


HS[SXg>DUD &DQ@Df;JK 6;L<J>;A=X "=TM?>?<;U? L=C>D @? K?<B>?@D`? :D
@? 2DN '>VPK;A? bcZE j2'&%-(7 #LM?O?a N @? 2DN GFcZG j3=><BV?@a

Lsle apailado inlioduce una lieve iefIexin solie Ia Ley Oignica
5/92, de ieguIacin deI lialanienlo aulonalizado de Ios dalos de
caiclei peisonaI, (LORTAD) espaoIa, a liaves deI anIisis
conpaialivo con Ia Ley 1O/91, de Iioleccin de Dalos peisonaIes
infoinalizados, poiluguesa. No se anaIizan Ias IegisIaciones
posleiioies poique eslas iecogen Ios Iineanienlos de Ia Diiecliva
Luiopea 95/46 que olIig Ios Lslados Mienlios a unifoinizai
ciileiios.
LI hecho de que IoilugaI se haya adeIanlado, con Ia
apiolacin y enliada en vigoi de Ia Ley de Iioleccin de Dalos
peisonaIes en 1991, nos va a peinilii lenei eIenenlos de conpaiacin
y esludio, enlie dos noinas que nacen con eI nisno espiilu, anle Ia
necesidad de ieguIacin deI lialanienlo aulonalizado de Ios dalos
sensilIes, que alaen a Ia peisona.
DeI esludio ieaIizado se despiende que son noinas paiejas, y
exisle una concoidancia casi peifecla en cuanlo a Ia foina. Si lien se
dan inpoilanles difeiencias en aIgunas cuesliones de fondo.
Iailiendo de que anlas Ieyes nacen con Ia finaIidad de ieguIai Ia
aulonalizacin de Ios dalos de caiclei peisonaI. LI anIisis
poinenoiizado de su conlenido nos ha peinilido olseivai, que son
Ieyes piogianlicas que iesponden a Ia necesidad de ieguIacin y
pioleccin de paile nuy inpoilanle de Ios Deiechos de Ias peisonas,


noinas poi lanlo que dejan luena paile de su conlenido esenciaI y
piclico en nanos de una posleiioi ieguIacin iegIanenlaiia.
Ls inpoilanle iesaIlai que en eI caso espaoI Ia exislencia de
Ia Ley Oignica 5/92 iesponde aI cunpIinienlo deI nandalo
conslilucionaI deI ail. 18.4 de Ia Conslilucin en eI que se deleinina
que Ia Iey Iinilai eI uso de Ia infoinlica paia gaianlizai eI honoi y
Ia Inlinidad peisonaI y faniIiai de Ios ciudadanos y eI pIeno ejeicicio
de sus deiechos.
La Ley 1O/91 de Iioleccin de Dalos peisonaIes e infoinlica,
poiluguesa consla de 45 ailcuIos, conlenidos en 9 capluIos, en eIIos
se incIuyen Ias disposiciones liansiloiias. La Ley espaoIa, se
conpone de 48 ails. conlenidos en 7 lluIos, 3 Disposiciones
adicionaIes, 1 Disposicin liansiloiia, 1 Disposicin deiogaloiia y 4
Disposiciones finaIes.
LI capluIo I de Ia noina poiluguesa y lluIo I de Ia LORTAD,
coinciden exaclanenle en cuanlo a Ia foina y esliucluia, as cono en
eI conlenido. Anlos lialan solie Ias disposiciones geneiaIes de Ia
noina, con Ia nisna exlensin, incIuyendo en su ail. 1, Ios piincipios
geneiaIes, en Ios ails. 2 y 3, eI nlilo de apIicacin y definiciones
inpiescindilIes dada Ia novedad y caiacleislicas pecuIiaies de Ios
leininos infoinlicos, que se van a usai en eI desaiioIIo de Ias
noinas.
LI piincipio geneiaI en eI que se funda Ia noina poiluguesa,
es inponei eI uso lianspaienle de Ia infoinlica, con un esliiclo
iespelo de Ia vida piivada, faniIiai as cono de Ios Deiechos,
Iileilades y gaianlas fundanenlaIes de Ios ciudadanos. Aadiendo Ia


Iey espaoIa que esla noina lendi cono oljelo Iinilai eI uso de Ia
infoinlica y olias lecnicas, paia gaianlizai lodo Io anleiioi. Ln
cuanlo aI nlilo de apIicacin de anlas noinas, se exliende a Ios
dalos de caiclei peisonaI que figuien en Ios ficheios aulonalizados
de Ios secloies plIico y piivado, aadiendo Ia Iey espaoIa que se
exliende eI nlilo de apIicacin de esla noina a loda nodaIidad de
uso posleiioi, incIuso no aulonalizado de dalos de caiclei peisonaI
iegisliados en sopoile fsico susceplilIe de lialanienlo aulonalizado.
Se excIuyen deI nlilo de apIicacin, en eI caso de Ia Iey
poiluguesa, Ios ficheios de dalos peisonaIes con infoinaciones
deslinadas aI uso peisonaI o doneslico, Ias facluiaciones hechas poi
seivicios pieslados, o Ias cuolas coliadas a Ios socios o afiIiados. Lsla
noina lanpoco es de apIicacin paia Ios ficheios cieados y
nanlenidos lajo Ia iesponsaliIidad de Ios sislenas infoinlicos de Ia
ReplIica Ioiluguesa.
Ln Ia Ley 5/92 (LORTAD), se excIuyen deI nlilo de
apIicacin, Ios ficheios aulonalizados de liluIaiidad plIica, cuyo
oljelo sea eI aInacenanienlo de dalos paia su pulIicidad con caiclei
geneiaI, Ios ficheios piivados con fines excIusivanenle peisonaIes, Ios
ficheios de infoinacin lecnoIgica o coneiciaI que iepioduzcan
dalos ya pulIicados en iepeiloiios o loIelines oficiaIes, as cono
Ios ficheios nanlenidos poi pailidos poIlicos, sindicalos, confesiones,
elc. Ln cuanlo a Ios dalos que se iefieian a sus nienlios.
Ln cuanlo aI gIosaiio de leininos definidos en anlas noinas,
paia que desde eI piincipio quede cIaio Ia leininoIoga uliIizada, que
poi su nodeinidad, Ia nayoia de Ios leininos son de iecienle


cieacin, o lien exislan ya peio ahoia se Ies da un significado
especfico, se definen cono decanos una seiie de conceplos cono
son lases de dalos, sislenas infoinlicos, dalos de caiclei peisonaI,
elc.
ueienos hacei hincapie en un leinino definido en Ia Iey
espaoIa, no as en Ia poiluguesa cono es eI de afeclado, deI que se
dice que es Ia peisona fsica liluIai de Ios dalos que sean oljelo deI
lialanienlo aulonalizado.
LI capluIo II de Ia noina poiluguesa ieguIa Ia cieacin,
funcionanienlo, y conpelencias de Ia Conisin NacionaI de
Iioleccin de Dalos IeisonaIes Infoinalizados (CNIDII). LI
sinnino en Ia Iey espaoIa, Io enconlianos en eI lluIo VI de Ia
LORTAD, que en Ios ails. 34 a 41 desaiioIIa Ia figuia de Ia Agencia de
Iioleccin de Dalos. Ln anlas noinas se lialan Ios apailados
iefeiidos a Ia cieacin, funciones y conpelencias, as cono Ia
conposicin de eslos Lnles. Si lien en Ia LORTAD, se hace un
desaiioIIo ns exhauslivo de Ios conponenles de Ia Agencia, as
cono de Ia cieacin de un Regislio CeneiaI, cono igano inlegiado
en Ia Agencia de Iioleccin de Dalos. La conposicin de Ia CNIDII,
poiluguesa queda confoinada poi 7 nienlios, de Ios cuIes eI
piesidenle y dos vocaIes , son eIegidos poi Ia AsanlIea de Ia
ReplIica, olios 2 delen sei Magisliados con ns de 1O aos de
ejeicicio piofesionaI, 1 Magisliado judiciaI y olio deI Minisleiio
plIico. Los olios dos nienlios, sein peisonas de ieconocida
conpelencia eIegidas poi eI Colieino. Ln esla conposicin, y solie
lodo en Ia foina de eIeccin, olseivanos que se puede dai un


piedoninio cIaio de Ias fueizas poIlicas nayoiilaiias en cada
nonenlo.
Ln Ia LORTAD, se conciela en nueve eI nneio de nienlios
que foinai eI Consejo ConsuIlivo, poi eI que eslai asislido eI
Diiecloi de Ia Agencia de Iioleccin de Dalos. Lsle Consejo eslai
foinado, poi un Dipulado, un Senadoi, un iepiesenlanle de Ia
Adninisliacin CenliaI, designado poi eI Colieino, un iepiesenlanle
de Ia Adninisliacin LocaI, un nienlio de Ia ReaI Acadenia de
Hisloiia, un expeilo en Ia naleiia piopueslo poi eI Consejo Supeiioi
de Univeisidades, un iepiesenlanle de Ios consunidoies y usuaiios,
un iepiesenlanle de Ias Conunidades Aulnonas y un iepiesenlanle
deI secloi de ficheios piivados. La figuia deI Diiecloi, queda definida
en cuanlo a su nonlianienlo, facuIlades, consideiacin de AIlo caigo
y Ia pIena independencia y oljelividad en eI ejeicicio de sus
funciones, cono se eslalIece en eI apailado 2, deI ail. 35.
LI capluIo III de Ia noina poiluguesa, coincide con eI lluIo II
de Ia LORTAD, y lialan solie Ios piincipios que delen iegii en eI
piocesanienlo aulonalizado de dalos peisonaIes. Ln eIIos se
desaiioIIa cono dele sei Ia iecogida e inleiconexin de Ios dalos
peisonaIes, que van a foinai paile deI ficheio aulonalizado, as cono
que lipo de dalos pueden sei iecogidos y con que finaIidad. La Iey
poiluguesa eslalIece, Ias indicaciones que delen apaiecei en Ios
docunenlos que siivan cono lase a Ia iecogida de dalos. Ln cuanlo a
Ios Iniles de apieciacin judiciaI, Ia noina poiluguesa, eslalIece en
su ail. 16, que ninguna decisin judiciaI, adninislialiva o discipIinaiia
puede sei lonada poi Ias auloiidades, leniendo cono nico


fundanenlo eI peifiI de peisonaIidad deI liluIai deI iegislio deI anco
de Dalos. Solie esle peifiI de peisonaIidad, iesuIlado deI piecipilado
que conlina lodos Ios dalos peisonaIes y piivados de Ia peisona, se
eslalIece en eI lluIo leiceio de Ia LORTAD, ail. 12, y denlio deI
ieconocinienlo de Ios Deiechos de Ias peisonas, que eI afeclado
podi inpugnai Ios aclos Adninislialivos o decisiones piivadas que
inpIiquen una vaIoiacin de su conpoilanienlo o vaIa leniendo
cono nico fundanenlo eI lialanienlo aulonalizado de Ios dalos de
caiclei peisonaI, que ofiezcan una definicin de su peisonaIidad.
Adens queda suficienlenenle definido y avisado su iiesgo
en eI pienluIo de Ia Iey, donde se pone de nanifieslo Ia difeiencia
enlie Inlinidad y piivacidad. Ln esle senlido, en dicho pienluIo se
eslalIece que si lien, esla en Ia nenle de lodos que es Ia Inlinidad y
poi lanlo eI ieconocinienlo cono fundanenlaI deI Deiecho a Ia
Inlinidad peisonaI, no esl sienpie lan cIaio que se enliende poi
piivacidad, o en lodo caso en que se difeiencia de Ia Inlinidad. LI
pienluIo de LORTAD, define que Ia piivacidad consliluye un
conjunlo ns anpIio de facelas de Ia peisonaIidad deI individuo, que
aisIadanenle consideiadas, pueden caiecei de significado, peio que
coheienlenenle enIazadas, aiiojan cono piecipilado un ielialo de Ia
peisonaIidad deI individuo que esle liene Deiecho a nanlenei
ieseivado, nos eslanos iefiiiendo a dalos solie Ias enfeinedades
sufiidas en Ia niez, eI expedienle acadenico, eI uso deI dineio de
pIslico, elc. LI conocinienlo de eslos dalos, que conlinados dan
cono iesuIlado un ielialo iolol, no sienpie exaclo ni fialIe, no es
aIgo nuevo, sienpie han eslado a nueslio aIcance. Sin enlaigo eI
lienpo y eI espacio jugalan un papeI nuy inpoilanle cono


saIvaguaida de Ia piivacidad, inpidiendo o haciendo ns difciI Ia
liansnisin y aInacenanienlo de eslos dalos.
AcluaInenle, con Ias nuevas lecnoIogas anlas laiieias
quedan saIvadas, en decinas de segundos podenos lenei cuanla
infoinacin deseenos, sin piolIenas paia aInacenaiIa, poi lanlo es
con Ia apaiicin de Ia infoinlica con Io que apaiece lanlien eI iiesgo
de quedanos desnudos con loda nueslia vida piivada aI desculieilo.
Coiienos eI iiesgo, de que se hagan peifiIes de peisonaIidad sin
nueslio conocinienlo, ni consenlinienlo e incIuso se nos esl
seIeccionando paia un pueslo de lialajo en funcin a eslos, que
pueden lasaise cono de hecho ocuiie en dalos eiineos.
Ln cuanlo aI acceso a Ios dalos peisonaIes, anlas noinas
conlenpIan Ia necesidad de que cuaIquiei peisona sea infoinada de
Ia exislencia de Ios ficheios y ases de dalos, deI lipo de dalos que
lienen iecogidos, y de Ia finaIidad y uso que se Ies van a dai.
Ln cuanlo aI piocedinienlo de acceso a Ios dalos, as cono Ia
ieclificacin y canceIacin de Ios nisnos, se eslalIecei
iegIanenlaiianenle, deleininndose ya que no se exigii
conliapieslacin aIguna poi Ia ieclificacin o canceIacin de dalos
inexaclos. LI ail. 14 de Ia noina poiluguesa exige que Ios dalos
iecogidos y nanlenidos en un ficheio aulonalizado, delan sei
exaclos y acluaIes. LI capluIo IV, de Ia Ley 1O/91 poiluguesa,
coincide con eI lluIo IV de Ia LORTAD, si lien esle consla de dos
capluIos, eI piineio solie Ios ficheios de liluIaiidad plIica, y eI
segundo solie Ios ficheios de liluIaiidad piivada, esla cIasificacin no
se conlenpIa en Ia noina poiluguesa poi quedai fueia de su nlilo


de apIicacin Ios ficheios de liluIaiidad plIica. Si se iecogen Ios
iequisilos paia Ia conslilucin de Ios ficheios, que delen sei
conunicados pievianenle a Ia CNIDII, eslalIeciendose en eI ail. 19
Ias indicaciones olIigaloiias que se delen hacei solie eI ficheio, eI
funcionanienlo de eslos, Ias funciones de sus iesponsalIes, y lodo Io
conceinienle a Ios sislenas de seguiidad. La Ley Oignica 5/92
espaoIa, eslalIece Ia difeiencia en eI ieginen de lialanienlo de Ios
dislinlos ficheios, paia Ios de liluIaiidad plIica, eI ail. 18 eslalIece
que su cieacin soIo se podi hacei poi nedio de disposicin
pulIicada en eI .O.L, deliendo indicai esla, Ia finaIidad deI ficheio,
Ias peisonas solie Ias que se pielenda ollenei dalos, eI piocedinienlo
de iecogida, Ia esliucluia lsica deI ficheio, as cono Ias cesiones que
se pievean. Todo eslo supone una gaianla y confianza paia Ios
ciudadanos, pues se olIiga a Ios ficheios de liluIaiidad plIica a
seguii unos foinaIisnos paia su cieacin y pulIicidad, que delan
apoilai en piincipio una pioleccin suficienle aI inleiesado deI uso de
sus dalos peisonaIes. Sin enlaigo Ias excepciones deI ail. 19, en
cuanlo a Ia cesin de dalos enlie Ias Adninisliaciones IlIicas, Ias
deI ail. 2O, en cuanlo a Ios ficheios de Ias Iueizas y Cueipos de
Seguiidad deI Lslado, deI ail. 21 en cuanlo a Ias Iinilaciones de Ios
deiechos de acceso y ieclificacin, pudiendo sei eslos denegados, y
Ias deI ail. 22 cono olias excepciones a Io dispueslo en eI ail. 5, solie
eI deiecho de infoinacin, o aI ail. 14 de deiecho de acceso. Si lien aI
afeclado que se Ie deniegue lolaI o paiciaInenle, eI ejeicicio de Ios
deiechos nencionados puede poneiIo en conocinienlo deI Diiecloi
de Ia Agencia de Iioleccin de Dalos. Las gaianlas deI ail. 18 sein


papeI nojado, si no exisle una lolaI independencia deI igano de
ConlioI.
Ln cuanlo a Ios ficheios de liluIaiidad piivada Ia pioleccin
ofiecida poi Ia noina 5/92 paiece conpIela, exigiendose sienpie eI
consenlinienlo deI inleiesado paia iecalai Ios dalos, Ia posiliIidad
de ievocai ese consenlinienlo, Ios deiechos de infoinacin, cesin y
ieclificacin elc. LI ail. 31 de esla noina inlioduce Ia novedad
iespeclo a Ia noina poiluguesa, de Ios IIanados Cdigos Tipo,
enlendidos cono cdigos de conducla o Cdigos DeonloIgicos, que
peinilen Ia adaplacin de Ios piincipios de iecogida, lialanienlo y
cesin de dalos consideiados cono iiienuncialIes a cada secloi en
pailicuIai. Se liala de conseguii a liaves de eslos Cdigos, eI iespelo a
Ios deiechos de Ia peisona, y Ia apIicacin deI lialanienlo
aulonalizado de Ios dalos peisonaIes de una foina dinnica y
fIexilIe que peinila Ia adaplacin a Ias necesidades de cada secloi en
pailicuIai. Ln eI capluIo V, de Ia Iey poiluguesa, se liala Io
ieIacionado a Ia iecogida e inleiconexin de Ios dalos. Lslo queda
desaiioIIado en eI piopio lluIo IV de Ia LORTAD, en eIIa saIvando Ia
dislincin enlie ficheios plIicos y piivados, se eslalIece lodo Io
conceinienle a Ia iecogida de dalos, Ia olIigacin de insciilii
Ios ficheios en eI Regislio de Iioleccin de Dalos. As cono Ia cesin
de eslos, eslalIeciendose Ia olIigacin de que eI iesponsalIe deI
ficheio infoine aI inleiesado, de Ia cesin, finaIidad, nonlie y
diieccin deI cesionaiio, olIigacin de Ia que soIo se exine cuando Ia
cesin venga inpuesla poi Iey. Aunque cono henos dicho anles, en
Ia noina poiluguesa no se eslalIece Ia cIasificacin de ficheios
plIicos y piivados en cuanlo a Ia esliucluia de esla, se ieconoce Ia


dislincin de Ios ficheios cuando en eI ail. 25 se cila Ia inleiconexin
de dalos plIicos, eslalIeciendose, que pueden sei piocesados enlie
Ias enlidades que peisigan Ios nisnos fines. Si lien eI ail. 24 eslalIece
Ia piohilicin de aliiluii un nneio peisonaI de ciudadano, paia Ia
inleiconexin de ficheios que conlengan dalos de caiclei poIiciaI,
nedico, elc.
LI capluIo VI de Ia Ley poiluguesa, coincide con eI lluIo III
de Ia LORIAD, solie Ios Deiechos y gaianlas individuaIes de Ias
peisonas. Los ailcuIos que Ios confoinan suponen un
ieconocinienlo expieso deI espiilu que aconpaa en lodo nonenlo
a Ia noina, y aI que dele su iazn de sei, y que no es olio que eI de
piolegei aI honlie de Ias posilIes vioIaciones de sus Deiechos, en
esla ocasin poi eI uso de Ias nuevas lecnoIogas paia Ia
aulonalizacin de dalos peisonaIes. Inlenlando anlas noinas
conseguii Ia convivencia pacfica enlie eI desaiioIIo lecnoIgico, que
sin duda nos ha de IIevai a un fuluio ns feIiz y Ia pioleccin de Ios
Deiechos poi Ios que lanlo se ha Iuchado, y que ahoia coiien eI iiesgo
de sei vioIados. Se liala poi lanlo de conjugai eI fonenlo de Ias
nuevas lecnoIogas, piolegiendonos a liaves de eslas noinas de
posilIes alaques a Ia Inlinidad, cono efeclos secundaiios deI uso de
Ia naiaviIIosa lecnoIoga infoinlica. LI desaiioIIo de eslos ailcuIos
se iefieie poi lanlo aI ejeicicio deI Deiecho de acceso a Ia infoinacin,
Ia coiieccin de dalos eiineos, Ia onisin de dalos faIsos, as cono Ia
incIusin de Ios que no eslen conpIelos. Todo eIIo en eI caso espaoI,
se IIevai a calo poi Ios iesponsalIes deI Regislio CeneiaI de
Iioleccin de Dalos, que hain posilIe lanlo eI acceso a Ia


infoinacin, iespondein a Ias consuIlas de Ios inleiesados, y hain
Ias ieclificaciones y canceIaciones peilinenles, a inslancias de eslos.
La noina poiluguesa eslalIece un pIazo nxino de 3O das,
paia que eI iesponsalIe deI ficheio de una iespuesla solie Ias
infoinaciones inexaclas, exigiendoseIe Ia coiieccin de eslas. As
nisno se puede piesenlai una queja deI iesponsalIe de ficheio anle
Ia CNIDII. Ln Ia noina 5/92 espaoIa, eI ail. 17 eslalIece Ia luleIa de
Ios deiechos y eI deiecho de indennizacin, eslalIeciendose que Ias
acluaciones conliaiias a esla Ley podin sei oljelo de iecIanacin
anle Ia Agencia de Iioleccin de Dalos cono iegIanenlaiianenle se
deleinine, piocediendo conlia Ias iesoIuciones de Ia Agencia, iecuiso
Conlencioso-Adninislialivo.
LI capluIo VII, de Ia Ley 1O/91poiluguesa coincide
exaclanenle en cuanlo a foina y esliucluia con eI lluIo V de Ia
LORTAD, lialando eI lena deI fIujo de dalos liansfionleiizos, o
novinienlo inleinacionaI de dalos. Anlas noinas exigen
auloiizacin de Ios iesponsalIes nxinos, en Ios piocesos de
aulonalizacin de dalos peisonaIes, en eI caso espaoI deI Diiecloi
de Ia Agencia de Iioleccin de Dalos, en IoilugaI se exige as nisno
Ia auloiizacin de Ia CNIDII. Ln anlos casos lanlien es iequisilo
inpiescindilIe que eI pas deslino, piopoicione un niveI de
pioleccin equipaialIe aI que pieslan eslas noinas.
Ioi Ilino anlas Ieyes definen, Ia espaoIa poi incIusin y Ia
poiluguesa poi defeclo, Ios casos en Ios que se peiniliia Ia
liansnisin de dalos inleinacionaI. Ln eI caso espaoI, segn se
iecoge en eI ail. 33, cuando se apIiquen Ios Tialados o Convenios de


Ios que Lspaa sea paile, cuando se soIicile auxiIio judiciaI
inleinacionaI, cuando sean dalos de caiclei nedico que ayuden a Ia
invesligacin epidenioIgica, o cuando se liale de liansfeiencias
dineiaiias segn Ia IegisIacin especfica. Ln eI caso poilugues se
eslalIece cono decanos anles poi defeclo, eslalIeciendo eI ail. 33
que queda piohilido eI fIujo de dalos peisonaIes a olios pases,
cuando exislan iazones fundadas de incunpIinienlo de Ia piesenle
Ley. Ioi lanlo en Ios dens casos enlendenos, sienpie que exislan
Ias gaianlas suficienles en eI pas deslino, que queda peinilido.
Olseivanos en esle lluIo V una iepioduccin casi exacla de Io que se
exiga en eI Convenio inleinacionaI de Lsliasluigo de 1981, ialificado
poi Lspaa en 1985. Ioi Io que deleclanos que esle lluIo liene
inpoilanles Iagunas en cuanlo a Ia faIla de seguiidad en Ia
liansnisin de Ios dalos, piolIenas de conpaliliIidad en Ios sislenas
de conunicacin, as cono en Io que se iefieie a una esliucluia Igica
y juidica que siiva de lase a Ia liansnisin liansfionleiiza de dalos
peisonaIes.
LI capluIo VIII de Ia noina poiluguesa coincide en cuanlo aI
lena y esliucluia con eI lluIo VII de Ia LORTAD, solie Ias
infiacciones y sanciones, sin enlaigo no exisle ninguna coincidencia
en cuanlo aI fondo, es decii en Ia cIasificacin de infiacciones e
inposicin de sanciones se siguen iegnenes dislinlos. La Ley 1O/91
consideia cono infiacciones de Ia noina, Ia uliIizacin iIegaI de
dalos, Ia olsliuccin aI acceso de Ia infoinacin conlenida en Ios
ficheios, Ia inleiconexin iIegaI, Ias infoinaciones faIsas, eI acceso
indelido o conliaiio a Io eslalIecido en Ia noina, Ia desliuccin de
dalos, Ia desolediencia de Ios iesponsalIes de Ios ficheios, elc. Todo


eIIo se casliga con penas de piisin que van desde 12O das a 2 aos,
pudiendo agiavaise en Ios casos pievislos en Ia Iey. Se apIican as
nisno penas accesoiias, y se casliga eI giado de lenlaliva en Ia
conisin de eslas infiacciones o deIilos.
Ln eI caso espaoI, Ia cIasificacin de infiacciones as cono Ias
sanciones a inponei siguen eI nodeIo de Ias conelidas en eI nlilo
Adninislialivo y discipIinaiio, cIasificndose en Ieves, giaves o nuy
giaves. Ln cada uno de eslos apailados se incIuyen Ios posilIes
incunpIinienlos de Ia noina, eslalIeciendose una giaduacin en
cuanlo a su giavedad. La cuanla se giaduai lanlien en funcin de
Ia naluiaIeza de Ios deiechos peisonaIes afeclados, eI voIunen de
infoinacin y Ios leneficios ollenidos, inlencionaIidad, ieincidencia,
elc. Se eslalIecen en Ia noina Ios pIazos de piesciipcin, as cono Ia
piocedencia deI iecuiso Conlencioso-Adninislialivo, conlia Ias
iesoIuciones de Ia Agencia de Iioleccin de Dalos.
Ln eI capluIo IX de Ia Ley 1O/91 liala solie Ias disposiciones
liansiloiias, en cuanlo a Ia olIigacin de eIaloiai un RegIanenlo, Ios
iesponsalIes de Ios seivicios IlIicos que se encaigan de Ios ficheios.
Ia IegaIizacin de Ios sopoiles exislenles. Lslas disposiciones se
iecogen en Ia LORTAD, fueia de Ios lluIos con nuneiacin apaile y
son 3 adicionaIes, 4 finaIes, 1 deiogaloiia y 1 liansiloiia.
Iaia concIuii, decii, que lias esle anIisis capluIo a capluIo
luscando Ia equivaIencia enlie Ias dos noinas, esla se encuenlia
fciInenle, pues anlas siguen eI nisno palin en cuanlo a su
esliucluia, henos hecho hincapie en aqueIIo en Io que no coinciden,
pues Io que esl cIaio es que eI IegisIalivo espaoI


se ha inspiiado en Ia noina poiluguesa y en olias ya en vigoi paia
liazai Ias Ineas naeslias de Ia LORTAD.





"-30%/2' )*
2- #5#&,#$")- (# 2- )$%)5)(-( )$9'&5k%)"- #$ #2
5-&"' $'&5-%)*' 5#l)"-$'




"-30%/2' )*
2- #5#&,#$")- (# 2- )$%)5)(-( )$9'&5k%)"- #$ #2
5-&"' $'&5-%)*' 5#l)"-$'


Inlenlaienos en esla capluIo cuailo, de una foina lieve y
sucinla dai un panoiana geneiaI de Ias iefoinas IegisIalivas en
naleiia de Iioleccin de Dalos IeisonaIes en Mexico.
Olseivaienos que exislen iefeienles IegaIes en naleiia de
pioleccin a Ia Inlinidad y Iiivacidad, lanlo en Ia Conslilucin
de Ios Lslados Unidos Mexicanos (C.I.L.U.M.), cono en Leyes
IedeiaIes as cono en Ia IegisIacin secundaiia, y olseivanos Ia
lianscendencia conslilucionaI de Ia Iioleccin de Dalos
IeisonaIes, eslalIecida poi Ia iefoina aI Ail. 16 Consl. La
iefoina deI 73 Consl. y Ia nueva Ley IedeiaI de Iioleccin de
Dalos en Iosesin de IailicuIaies, sulsanan Ias Iagunas
exislenles en Ia LITAIC. Sin eslas iefoinas, Mexico quedaia
fueia de Ios ciicuilos coneiciaIes y de Ios fIujos liansfionleiizos
eslalIecidos aI inleiioi deI liinguIo denaicado poi Ios dos
lialados de Lilie Coneicio, eI piineio con Aneiica deI Noile y
eI segundo con Ia Unin Luiopea. Ln Ia C.I.L.U.M., Ios ailcuIos
7 y 16 eslalIecen ciileiios luleIaies de Ia piivacidad e Inlinidad
de Ias peisonas. Ln eI ail.7 se pieve cono Iinile a Ia Iileilad de
inpienla eI iespelo a Ia vida piivada. Ln eI ail.16 se ieguIan dos


aspeclos ieIevanles de Ia gaianla piolecloia deI Lslado: Ia
invioIaliIidad doniciIiaiia y de Ias conunicaciones piivadas y
eI Haleas Dala. LI Cdigo CiviI IedeiaI en Ios ailcuIos 1916 y
1916 is, hace iefeiencia aI deiecho aI honoi, Inlinidad y a Ia
piopia inagen aI eslalIecei que: ^Q&' 4(g& 6&'(, 7# #/%*#/4# ,(
(>#$%($*?/ [0# 0/( M#'7&/( 70>'# #/ 707 7#/%*6*#/%&7C (>#$%&7C
$'##/$*(7C 4#$&'&C B&/&'C '#M0%($*?/C 8*4( M'*8(4(C $&/>*F0'($*?/ @
(7M#$%& >I7*$&C & 1*#/ #/ ,( $&/7*4#'($*?/ [0# 4# 7I 6*76( %*#/#/ ,&7
4#6S7HHH^ Asinisno, eslalIece Ia fiaccin IV de dicho ailcuIo
que quien ofenda eI honoi, alaque Ia vida piivada o Ia inagen
piopia de una peisona, eslai sujela a Ia iepaiacin deI dao
noiaI eslalIecido en ese oidenanienlo. Olio paso ns hacia Ia
Iioleccin de Ios dalos peisonaIes se vio iefIejado en Ias
iecienles iefoinas aI ailcuIo sexlo conslilucionaI pulIicadas eI
2O de juIio de 2OO7, en cuya fiaccin segunda de dicha iefoina
se eslalIece que: "=( */>&'6($*?/ [0# 7# '#>*#'# ( ,( 8*4( M'*8(4( @ ,&7
4(%&7 M#'7&/(,#7 7#'S M'&%#F*4( #/ ,&7 %5'6*/&7 @ $&/ ,(7 #;$#M$*&/#7
quc fijcn |as |cqcs.
IinaInenle, Ia pulIicacin de Ia Ley de Iioleccin de
Dalos en Iosesin de IailicuIaies, alie un canpo de lalaIIa
enlie Ias enpiesas que nanejan y piocesan dalos peisonaIes y
Ios ciudadanos y olios secloies vuIneialIes.
Adens, esla iefoina, liene Ia posiliIidad de haliIilai un
nuevo diaIogo ns alieilo, concielo y oiganizado en eI H.
Congieso de Ia Iedeiacin, con Ia pailicipacin pIena de


iepiesenlanles cIave de lodos Ios secloies de Ia sociedad
nexicana y no soIanenle con Ios iepiesenlanles deI secloi
lancaiio,enpiesaiiaI y de Ia indusliia de Ias leIeconunicaciones
e Inleinel cono son Ia AMIICI y CANILTI. Se pueden
conpiendei denlio deI conceplo naleiiaI de Inlinidad loda una seiie
de nanifeslaciones de Ia peisonaIidad individuaI o faniIiai,
pudiendo ejeiceise solie Ias nisnas dislinlas foinas de conlioI
cuando apaiezcan injeiencias de leiceios o de Ios podeies plIicos.
As, Ia Inlinidad es un deiecho fundanenlaI que liene lienes
juidicos luleIados, enlie eIIos eI honoi, Ia inagen y Ios dalos
peisonaIes.
No olslanle en Ia acluaIidad Ia Iioleccin de Dalos
IeisonaIes, se ha venido desaiioIIando cono un lien juidico
aulnono de Ia Inlinidad y eslo, solie lodo, poi eI desaiioIIo de Ia
infoinlica
16O
y su infIuencia en eI aInacenanienlo de diveisos dalos
que concieinen a Ia esfeia piivada de Ios individuos.

16O
Vei paia eI caso especfico de Mexico Ia siguienle IegisIacin y docunenlos
de iefeiencia:
GSX (;A<?TDK ^BD M>DLDK<? @? "=T;L;JK :D -:T;K;L<>?A;JK 3iC@;A? :D @?
-L?TC@D? 2DV;L@?<;U? :D@ (;L<>;<= 9D:D>?@ M=> D@ ^BD LD A>D? @? 2DN :D 3>=<DAA;JK :D
(?<=L 3D>L=K?@DL :D@
(9hllp://seguiidad2OO8.poIilicadigilaI.con.nx/pdf/InfoDI.docESX
&DA=TDK:?A;=KDL L=C>D TD:;:?L :D LDVB>;:?: ?M@;A?C@DL ? @=L L;L<DT?L :D :?<=L
MD>L=K?@DL hllp://vvv.ifai.oig.nx/pdf/ciudadanos/cunpIinienlo
_noinalivo/dalos_peisonaIes/Reconendaciones_SDI.pdfHSX2;KD?T;DK<=L :D
3>=<DAA;JK :D (?<=L
MD>L=K?@DLhllp://vvv.ifai.oig.nx/pdf/ciudadanos/cunpIinienlo
_noinalivo/dalos_peisonaIes/Iineanienlos_pioldapei.pdf[SX&DQ=>T? ?@ Y<=S
"=KL<;<BA;=K?@hllp://seguiidad2OO8.poIilicadigilaI.con.nx/pdf/O3efoina.pdfbSX
(=ABTDK<= :D <>?C?e= M?>? D@ ;K<D>A?TC;= :D MBK<=L :D U;L<? L=C>D @=L <DT?L
>D@DU?K<DL :D>;U?:=L :D @? >DQ=>T? ?@ ?><S Y<=S "=KL<;<BA;=K?@
hllp://vvv.ifai.oig.nx/descaigai.php`i=/pdf/lenas_
lianspaiencia/neliica/&a=13_O2_O8docunenloTialajo.pdfYSX2DN :D 9D:D>?@ :D
%>?KLM?>DKA;? N -AADL= ? @? )KQ=>T?A;JK 3iC@;A?7 MBD:D LD> A=KLB@<?:?


TaI cono olios pases, Mexico ha pionuIgado Ieyes de
Iileilad de infoinacin.
161
Lslas Ieyes esln diseadas paia
posiliIilai a Ios individuos eI exanen de Ia infoinacin plIica y
paia que puedan ollenei infoinacin solie Ias acciones de sus
golieinos (niveIes fedeiaI, eslalaI y IocaI). Asinisno, delen equiIiliai
Ia apeiluia de Ia infoinacin plIica con Ia pioleccin de Ia
infoinacin peisonaI y confidenciaI que eI Lslado, en sus lies niveIes,
posee solie Ios ciudadanos.
162
S lien, eI deiecho a Ia piivacidad es un
deiecho fundanenlaI (laI cono Io veienos en Ia siguienle seccin) en

DKhllp://vvv.dipulados.gol.nx/LeyesilIio/pdf/244.pdfhllp://vvv.dipulados.
gol.nx/LeyesilIio/doc/244.doc
161
La Ley IedeiaI de Tianspaiencia y Acceso a Ia Infoinacin IlIica, deI
2OO2(IegisIacin IedeiaI) y Leyes LslalaIes (32 enlidades fedeialivas). Ley de
Iioleccin de Dalos IeisonaIes, Lslado de CoIina, 2OO3, Disliilo IedeiaI 2OO9, elc.
Adens, exislen de foina dispeisa en docunenlos de diveisa naluiaIeza, un
conjunlo de disposiciones en naleiia de Iioleccin de Dalos :a)"RegIanenlo de Ia
Ley IedeiaI de Tianspaiencia y Acceso a Ia Infoinacin IlIica., l)"Lineanienlos
que delein olseivai Ias dependencias y enlidades de Ia Adninisliacin IlIica
IedeiaI en Ia iecepcin, piocesanienlo, linile, iesoIucin y nolificacin de Ias
soIiciludes de coiieccin de dalos peisonaIes que foinuIen Ios pailicuIaies.,
c)"Lineanienlos que delein olseivai Ias dependencias y enlidades de Ia
Adninisliacin IlIica IedeiaI en Ia iecepcin, piocesanienlo y linile de Ias
soIiciludes de acceso a Ia infoinacin guleinanenlaI que foinuIen Ios pailicuIaies,
as cono en su iesoIucin y nolificacin, y Ia enliega de Ia infoinacin en su caso,
con excIusin de Ias soIiciludes de acceso a dalos peisonaIes y su coiieccin.,
d)"Lineanienlos que delein olseivai Ias dependencias y enlidades de Ia
Adninisliacin IlIica IedeiaI en Ia iecepcin, piocesanienlo, linile, iesoIucin y
nolificacin de Ias soIiciludes de acceso a dalos peisonaIes que foinuIen Ios
pailicuIaies, con excIusin de Ias soIiciludes de coiieccin de dichos dalos.,
e)"Lineanienlos que delein olseivai Ias dependencias y enlidades de Ia
Adninisliacin IlIica IedeiaI paia nolificai aI Inslilulo eI Iislado de sus sislenas de
dalos peisonaIes., f)"Lineanienlos de Iioleccin de Dalos peisonaIes",
162
ACUNA LLAMAS, Iiancisco }aviei : Dos caninos haca Ia pioleccin
inlegiaI de Ios dalos peisonaIes en Mexico, in VILLANULVA, Lineslo y LUNA ILA,
Issa (eds.), Deiecho de acceso a Ia infoinacin plIica: vaIoiaciones inciaIes,
Mexico, UNAM,USAID,IKA, 2OO4



Ia Conslilucin nexicana
163
, Ia dificuIlad se piesenla cuando se liala
de eslalIecei una divisin enlie Io que es infoinacin plIica e
infoinacin piivada. La Supiena Coile de }uslicia de Ia Nacin
(S}CN) eslalIeci en una lesis juiispiudenciaI
164
que, paia deleininai
Io que es vida piivada, se puede iecuiiii aI nelodo de excIusin y
soslenei que Ia vida piivada es lodo aqueIIo que no consliluya Ia vida
plIica.
165

Mexico ha exlendido Ia pioleccin deI deiecho a Ia piivacidad
haca Ia infoinacin peisonaI que Ia adninisliacin plIica (eI
Lslado) posee solie sus goleinados. La Ley IedeiaI de
Tianspaiencia y Acceso a Ia Infoinacin IlIica (LITAIIC)
166


163
Conslilucin IoIlica de Ios Lslados Unidos Mexicanos (en adeIanle
Conslilucin Mexicana), ail. 16. Vease, lanlien, eI ail.7

164
Cilada poi DADA LSCALANTL, IaoIa: Infoinacin conlia Iiivacidad,
Mexico enlia a Ia eia de Ia lianspaiencia, Mexico, Inslilulo de Acceso a Ia Infoinacin
(IIAI), 2OO4,4

165
Ls una definicin vaga y que conliasla con Ia inleipielacin que
geneiaInenle Ia Coile Supiena de LUA ha dado aI conceplo de Iiivacy en eI cuaI
incIuyen Ias naleiias conceinienles aI cueipo, a Ia faniIia y a Ias ieIaciones nlinas y
peisonaIes deI individuo. Vei. LAWRLNCL V. TLXAS,539 U.S. 479,515 (1965), ROL
V. WADL, 41O U.S. 113 (1973), MOORL V. CIT OI LAST CLLVLLAND, 431 U.S. 494
(1977).
Las Coiles nexicanas lienden a inleipielai Ia piivacidad cono aqueIIos
asunlos que lienen a vei con naleiias peisonaIes, faniIiaies y condiciones nedicas.
Vei Ia iecienle decisin de Ia SC}N solie eI caso de Ios niIilaies con IVH
166
La LITAIIC ha sido sucedida poi un novinienlo de codificacin eslalaI
que alaica }aIisco, Oaxaca, SinaIoa, aja CaIifoinia, Disliilo IedeiaI y Michoacn,
enlie olios Lslados. La ns iecienle de eslas inicialivas IegisIalivas es Ia deI Lslado
de Michoacn de Ocanpo a iespeclo deI Acceso a Ia Infoinacin IlIica, que sin
enlaigo ya es oljelo de iefoinas. Con eI piopsilo de acluaIizai Ios piocedinienlos
y nelodos paia accedei a Ia infoinacin plIica, eslalIeciendo necanisnos, que en
conjunlo, sean senciIIos, ipidos y fIexilIes que gaianlicen a Ia ciudadana eI ejeicicio
deI Deiecho a Ia Infoinacin, Ia Conisin IegisIaliva de Coleinacin anaIiza Ia
inicialiva de decielo que iefoina diveisos ailcuIos de Ia Ley de Acceso a Ia


gaianliza a Ios nexicanos eI deiecho a accedei a Ia infoinacin
plIica, aI nisno lienpo que eslalIece excepciones y piolecciones
paia Ia infoinacin peisonaI. Sin enlaigo, conpaiada con eI slale of
lhe ail de Ia Iioleccin de Dalos peisonaIes en LUA y con Ia
noinalividad euiopea, Ia infoinacin peisonaI de Ios ciudadanos
nexicanos esl ieIalivanenle despiolegida
167
. La LITAIIC no es Io

Infoinacin IlIica deI Lslado de Michoacn de Ocanpo. Dicha inicialiva
piesenlada poi Ia IegisIadoia Ana Luca Medina CaIindo, sonele a Ia consideiacin
Ia conlenpIacin denlio de Ia noinalividad eslalaI, de foinas dislinlas de pelicin
cono soIiciludes de infoinacin de naneia veilaI o ieaIizalIe a liaves de aIgn
nedio o sislena eIeclinico, ya que acluaInenle eI cueipo noinalivo se Iinila a Ia va
esciila cono nico nedio paia su acceso. Lo que aiioja Ia indispensalIe necesidad de
conlenpIai nodaIidades aIleinalivas cono: seivicio de nensajeia, sislena
eIeclinico, unidades nagnelicas, cono opciones dislinlas a Ia seaIada, que viene a
faciIilai Ia aclividad de Ia enlidad plIica y deI pailicuIai que soIicila. Con Io
anleiioi, se piopone eIininai Ia piesenlacin de una idenlificacin oficiaI cono paile
de Ios iequisilos paia soIicilai infoinacin anle Ia enlidad plIica, pues aI
conlenpIai Ias nodaIidades anle iefeiidas, viene a sei esle, un inpedinenlo
suslanciaI aI deiecho de acceso a Ia infoinacin.
167
Un ejenpIo concielo de esla despioleccin es Ia Iaguna iefeienle a Ia
pioleccin de Ios dalos genelicos o sea de Ia Inlinidad genelica. S lien Ia pioleccin
de Ios dalos peisonaIes iefeienles a Ia condicin nedica deI individuo esln
expIcilanenle definidos en Ia inleipielacin de Ia piivacidad poi Ias Coiles
nexicanas y poi Ias iefoinas inlioducidas en eI 1997 a Ia Ley IedeiaI de Ia SaIud que
ieconocen eI piincipio de Ia confidenciaIidad, no exislen en eI naico juidico
nexicano, con excepcin de Io pievislo en Ia Ley de Iioleccin de Dalos IeisonaIes
deI Lslado Iilie y Soleiano de CoIina (ail V. Dalos de caiclei peisonaI: Ios
dalos ieIalivos a peisonas fsicas o noiaIes que de naneia diiecla o indiiecla puedan
coneclaise con una peisona especfica. Se incIuyen a naneia iIuslialiva, dalos
iepiesenlados en foina de lexlo, ingenes, dalos lioneliicos cono Ia hueIIa digilaI,
dalos solie eI DNA de Ias peisonas o cuaIquiei olio que coiiesponda inlinsecanenle
a una peisona deleininada,)disposiciones IegaIes que ieguIen y piolejan de foina
especfica y aulnona Ios dalos genelicos. Tanpoco exisle un deiecho fundanenlaI
que expiesanenle nencione Ia saIvaguaida de Ios dalos genelicos. No olslanle,
puede haceise fienle a eslos ielos nedianle eI enpIeo de Ia noina conslilucionaI que
consagia eI Deiecho a Ia Inlinidad enlendido cono "piincipio" paia as consliuii eI
Deiecho a Ia Inlinidad genelica (ail. 14 y ail 16 conslilucionaIes).
Los dalos genelicos en su condicin de dalos de caiclei peisonaI y en
concielo cono dalos sensilIes, son neiecedoies de pioleccin especiaI, pIasnada
solie lodo en Ia Ley IedeiaI de Tianspaiencia y Acceso a Ia Infoinacin IlIica



CuleinanenlaI en Ios nuneiaIes 3, fiacciones II, V y VI, 4, fiaccin III, 13, fiaccin IV
y 18, fiacciones I y II.
AilcuIo 3o. Iaia Ios efeclos de esla Ley se enlendei poi... II. Dalos
peisonaIes: La infoinacin conceinienle a una peisona fsica, idenlificada o
idenlificalIe, enlie olia, Ia ieIaliva a su oiigen elnico o iaciaI, o que esle
iefeiida a Ias caiacleislicas fsicas, noiaIes o enocionaIes, a su vida afecliva
y faniIiai, doniciIio, nneio leIefnico, paliinonio, ideoIoga y opiniones
poIlicas, cieencias o convicciones ieIigiosas o fiIosficas, Ios eslados de
saIud fsicos o nenlaIes, Ias piefeiencias sexuaIes, u olias anIogas que
afeclen su Inlinidad... V. Infoinacin: La conlenida en Ios docunenlos que
Ios sujelos olIigados geneien, ollengan, adquieian, liansfoinen o
conseiven poi cuaIquiei lluIo... VI. Infoinacin ieseivada: AqueIIa
infoinacin que se encuenlia lenpoiaInenle sujela a aIguna de Ias
excepciones pievislas en Ios ailcuIos 13 y 14 de esla Ley.
AilcuIo 4o. Son oljelivos de esla Ley... III. Caianlizai Ia pioleccin
de Ios dalos peisonaIes en posesin de Ios sujelos olIigados.
AilcuIo 13. Cono infoinacin ieseivada podi cIasificaise aqueIIa
cuya difusin pueda... IV. Ionei en iiesgo Ia vida, Ia seguiidad o Ia saIud de
cuaIquiei peisona.
AilcuIo 18. Cono infoinacin confidenciaI se consideiai: I. La
enliegada con laI caiclei poi Ios pailicuIaies a Ios sujelos olIigados, de
confoinidad con Io eslalIecido en eI ailcuIo 19 y... II. Los dalos peisonaIes
que iequieian eI consenlinienlo de Ios individuos paia su difusin,
disliilucin o coneiciaIizacin en Ios leininos de esla Ley.
A su vez Ia piivacidad genelica se ieafiina con nIlipIes disposiciones
IegaIes, que aunque de naneia expiesa no ieguIan Ia ollencin, iecopiIacin, nanejo
y difusin de Ia infoinacin genelica de un individuo, s pieven cieilas siluaciones en
donde se puede IIegai a liansgiedii Ia Inlinidad ~cono iegIa geneiaI~ y en especiaI
Ia Inlinidad genelica, conpiendida cono dalos ieIalivos a Ia saIud.
~RegIanenlo de Ia Ley CeneiaI de SaIud en naleiia de
Invesligacin paia Ia SaIud, "AilcuIo 13. Ln loda invesligacin en Ia que eI
sei hunano sea sujelo de esludio, delein pievaIecei eI ciileiio deI iespelo a
su dignidad y Ia pioleccin de sus deiechos y lieneslai".
~RegIanenlo de Seivicios Medicos deI Inslilulo de Seguiidad y
Seivicios SociaIes de Ios Tialajadoies deI Lslado,
AilcuIo 57. Iaia Ios efeclos de esle RegIanenlo se enlendei poi... V.
Lxpedienle CInico: LI conjunlo de docunenlos esciilos, gificos e inagen Igicos o
de cuaIquiei olia ndoIe, en Ios cuaIes eI peisonaI de saIud delei hacei Ios iegislios,
anolaciones y ceilificaciones coiiespondienles a su inleivencin con aiiegIo a Ias
disposiciones sanilaiias. Ls de caiclei IegaI, confidenciaI y piopiedad deI Inslilulo,
Ia faIla de su apeiluia o inlegiacin, as cono su naI uso, sein nolivo de Ia
apIicacin de Ias sanciones coiiespondienles.
Ley RegIanenlaiia deI AilcuIo 5o. ConslilucionaI, ieIalivo aI Ljeicicio de Ias
Iiofesiones en eI Disliilo IedeiaI, "AilcuIo 36. Todo piofesionisla eslai olIigado a


suficienlenenle expIcila solie cno piolegei Ios dalos peisonaIes y
Ia SC}N no ha sulsanado esla Iaguna, exlendiendo eI senlido de eslas
piolecciones a liaves de Ia inleipielacin juiispiudenciaI.


guaidai esliiclanenle eI secielo de Ios asunlos que Ie confieien sus cIienles, saIvo Ios
infoines que olIigaloiianenle eslalIecen Ias Ieyes iespeclivas".
Cdigo CiviI paia eI Disliilo IedeiaI:
AilcuIo 1912. Cuando aI ejeicilai un deiecho se cause dao a olio, hay
olIigacin de indennizaiIo si se denueslia que eI deiecho se ejeicil a fin de causai
eI dao, sin uliIidad paia eI liluIai deI deiecho... AilcuIo 1916. Ioi dao noiaI se
enliende Ia afeclacin que una peisona sufie en sus senlinienlos, afeclos, cieencias,
decoio, honoi, iepulacin, vida piivada, configuiacin y aspeclos fsicos, o lien en Ia
consideiacin que de s nisna lienen Ios dens.
Cdigo IenaI paia eI Disliilo IedeiaI:
AilcuIo 213. AI que sin consenlinienlo de quien lenga deiecho a oloigaiIo y
en peijuicio de aIguien, ieveIe un secielo o conunicacin ieseivada, que poi
cuaIquiei foina haya conocido o se Ie haya confiado, o Io enpIee en piovecho piopio
o ajeno, se Ie inpondin piisin de seis neses a dos aos y de veinlicinco a cien das
nuIla. Si eI agenle conoci o iecili eI secielo o conunicacin ieseivada con nolivo
de su enpIeo, caigo, piofesin, aile u oficio, o si eI secielo fueie de caiclei cienlfico
o lecnoIgico, Ia piisin se aunenlai en una nilad y se Ie suspendei de seis neses
a lies aos en eI ejeicicio de Ia piofesin, aile u oficio. Cuando eI agenle sea seividoi
plIico, se Ie inpondi, adens, deslilucin e inhaliIilacin de seis neses a lies
aos.
~Noina OficiaI Mexicana NOM-168-SSA1-1998, ieIaliva aI
Lxpedienle CInico. Ln sus punlo 4.4 y 5.6:
4. Definiciones Iaia Ios efeclos de esle oidenanienlo se enlendei poi: 4.4.
Lxpedienle cInico, aI conjunlo de docunenlos esciilos, gificos e inagen Igicos o de
cuaIquiei olia ndoIe, en Ios cuaIes eI peisonaI de saIud delei hacei Ios iegislios,
anolaciones y ceilificaciones coiiespondienles a su inleivencin, con aiiegIo a Ias
disposiciones sanilaiias. 5. CeneiaIidades: 5.6. Ln lodos Ios eslalIecinienlos paia Ia
alencin nedica, Ia infoinacin conlenida en eI expedienle cInico sei nanejada con
disciecin y confidenciaIidad, alendiendo a Ios piincipios cienlficos y elicos que
oiienlan Ia piclica nedica y sIo podi sei dada a conocei a leiceios nedianle oiden
de Ia auloiidad conpelenle, o a CONAMLD, paia aililiaje nedico.
Las gaianlas deI Deiecho a Ia Inlinidad genelica en eI naico juidico
nexicano no son inexislenles, peio s son insuficienles. Medianle Ia inleipielacin de
Ia Conslilucin y Ia Iey civiI, se pueden eslalIecei un ieginen de sanciones a aqueIIos
sujelos que vioIen Ia Inlinidad genelica de un individuo, adninislialivanenle Ia
gaianla es paiciaI pueslo que no se lienen definiciones cIaias y Ias Iagunas deI


Ln eI caso pailicuIai de Mexico, iesuIla piioiilaiio nedilai si es
necesaiio eslalIecei Ia naleiia infoinlica cono una naleiia fedeiaI.
AI eslai consliluido Mexico cono una ReplIica iepiesenlaliva,
denocilica, K?7?=<@N en Ia que Ios Lslados que Ia inlegian son Iilies y
soleianos en cuanlo a su ieginen inleiioi, si lien unidos poi eI paclo
fedeiaI, enconlianos que en Ia acluaIidad, Ios asunlos infoinlicos
que inciden en eI nlilo deI Deiecho CiviI o IenaI, pueden sei
ieguIados poi cada una de Ias Lnlidades Iedeialivas a su Iilie y
nejoi paiecei.
LI Congieso IedeiaI, conslilucionaInenle, liene facuIlades
excIusivas paia IegisIai solie: hidiocailuios, nineia, indusliia
cinenalogifica, $&6#'$*&, G0#F&7 $&/ (M0#7%(7 @ 7&'%#&7C */%#'6#4*($*?/ @
7#'8*$*&7 >*/(/$*#'&7, eneiga eIecliica y nucIeai, deiecho nailino,
ciudadana, nigiacin, 8I(7 F#/#'(,#7 4# $&60/*$($*?/, $&''#&7, aguas,
noneda, 4#,*%&7 >#4#'(,#7, cooidinacin en naleiia de seguiidad
plIica, fiscaIizacin supeiioi de Ia fedeiacin, Ieyes deI lialajo
iegIanenlaiias deI ailcuIo 123 ConslilucionaI, nacionaIidad y
exlianjeia, nigiacin, saIuliidad , cooidinacin de Ia educacin,
F#/#'($*?/C 4*>07*?/ @ (M,*$($*?/ 4# $&/&$*6*#/%&7 $*#/%I>*$&7 @ %#$/&,?F*$&7,
enlie olias.





deiecho son an nuchas, penaInenle es uigenle un iefoizanienlo de Ia coleiluia deI
deiecho cono 0,%*6( '(%*&.


[SGSX 2? &DQ=>T? :D@ dH "=KL<;<BA;=K?@

A eslas facuIlades excIusivas, Ia iecienle iefoina aI 73 ConslilucionaI
oloiga facuIlades aI H. Congieso de Ia Iedeiacin paia IegisIai en
naleiia de Iioleccin de Dalos en posesin de pailicuIaies. Con
efeclo, eI pasado 3O de AliiI se pulIic en eI Diaiio OficiaI de Ia
Iedeiacin
168
eI Decielo que eslalIece Ia iefoina aI ailcuIo 73
conslilucionaI cuyo lexlo adiciona Ia fiaccin XXIX-O oloigndoIe
facuIlades aI Congieso Mexicano paia IegisIai en naleiia de
Iioleccin de Dalos en posesin de Ios pailicuIaies. Lo ns pecuIiai
de esla iefoina es que eI ailcuIo segundo liansiloiio de ese Decielo
olIiga aI piopio Congieso de Ia Unin a expedii Ia Iey en Ia naleiia
en una pIazo no nayoi a 12 neses, conlados a pailii de Ia enliada en
vigoi deI decielo, es decii anles deI 3O de AliiI de 2O1O.
LI Decielo eslalIece:
ArtIcu|o nlco.C -# (4*$*&/( ,( >'($$*?/ {{D{2U (, ('%I$0,& j` 4# ,(
<&/7%*%0$*?/ Q&,I%*$( 4# ,&7 :7%(4&7 A/*4&7 R#;*$(/&7C M('( [0#4(' $&6&
7*F0#L
)=5OA6@9 PQD :, <&/F'#7& %*#/# >($0,%(4L
DH ( {{D{2KH DDD
{{D{2UH Q('( ,#F*7,(' #/ 6(%#'*( 4# Q'&%#$$*?/ 4# )(%&7 M#'7&/(,#7 #/
M&7#7*?/ 4# M('%*$0,('#7H
{{{H ..."
Ln nueslia opinin, dada Ia inpoilancia, Ia liascendencia, eI
caiclei gIolaI e inleinacionaI de Ia Inleinel, de Ias TecnoIogas de
Infoinacin y Conunicacin y de Ias heiianienlas lecnoIgicas que

168
D.O.I. 3O/O4/2OO9


pueden afeclai Ias ieIaciones econnicas y sociaIes, Io ideaI u plino
es que se eIeve a niveI fedeiaI Ia naleiia infoinlica, sea cuaI sea su
nlilo de apIicacin o Ia iana deI Deiecho en Ia que incida, Ia
iefoina de Ia Conslilucin IoIlica de Ios Lslados Unidos Mexicanos
en su ailcuIo 73 es un aclo lianscendenlaI.
La pulIicacin de esle lexlo alie un canpo de lalaIIa enlie Ias
enpiesas que nanejan y piocesan dalos peisonaIes y Ios ciudadanos
y olios secloies vuIneialIes. Adens, esla iefoina, liene Ia
posiliIidad de haliIilai un nuevo diIogo ns alieilo, concielo y
oiganizado en eI H. Congieso de Ia Iedeiacin, con Ia pailicipacin
pIena de iepiesenlanles cIave de lodos Ios secloies de Ia sociedad
Mexicana y no soIanenle con Ios iepiesenlanles deI secloi lancaiio,
enpiesaiiaI y de Ia indusliia de Ias leIeconunicaciones e Inleinel
cono son Ia AMIICI y CANILTI que Io nico que han Iogiado ha
sido ieliasai Ias inicialivas en naleiia de Iioleccin de Dalos desde
hace ns de siele aos y veIai nicanenle poi sus inleieses
econnicos, sin lonai en cuenla Ios deiechos deI individuo a Ia luleIa
y pioleccin de sus dalos peisonaIes. Los dalos peisonaIes
iepiesenlan un aclivo nuy inpoilanle paia Ias enpiesas solie lodo
en Ia eia deI Inleinel, y, poi lanlo es necesaiio que se IegisIe
adecuadanenle en esla naleiia.
VaIdia Ia pena que nueslios IegisIadoies -lanlo senadoies
cono dipulados y sus iespeclivas conisiones- enpiecen a lialajai
conjunlanenle -sin Ia injeiencia de Ios caliIdeios en eI Congieso- en
un agenda nuy especfica, con lenas y fechas Inile paia cieai una
Iey independienle, nodeina y con lase en Ios piincipios
inleinacionaIes aceplados y Ias nejoies piclicas IegisIalivas en Ia


naleiia. Asinisno, consideianos que es eI nonenlo adecuado paia
que eI pioyeclo de Iey en eI que se lialaje conlenga disposiciones que:
1. LslalIezcan un oiganisno independienle, aulnono y
especiaIizado en eI conlioI y supeivisin de Ios dalos
peisonaIes en posesin de Ios pailicuIaies,
2. Conlengan necanisnos adecuados paia Ia liansfeiencia de
dalos peisonaIes a leiceios pases,
3. ConlioIen y sancionen Ias piclicas de neicadolecnia diiigida
a Ios usuaiios deI inleinel y de iedes sociaIes lasadas en sus
peifiIes e infoinacin peisonaI (onIine laigeling lehavioui),
4. LslalIezcan olIigaciones y sanciones paia Ias enpiesas, sus
fiIiaIes y enpIeados que hagan naI uso, conpionelan o
pieidan dalos peisonaIes conlenidos en lases de dalos,
seividoies y sislenas peisonaIes de cnpulo,
5. LslalIezcan sanciones y nuIlas poi eI naI uso de dalos
peisonaIes deiivados de deIilos conelidos a liaves de sislenas
de cnpulo e Inleinel,
6. LslalIezcan un sislena expedilo y eficaz paia iesoIvei
conlioveisias enlie enpiesas e individuos, deiivadas deI naI
uso o Ia peidida de dalos peisonaIes, independienlenenle de
Ios iecuisos adninislialivos y judiciaIes.
Consideianos que Ia Ialoi no es sei fciI, pailiendo deI
hecho de que ha halido ns de ocho inicialivas de Iey en eI Congieso.
Sin enlaigo, sei nuy inleiesanle vei cno se desaiioIIa duianle


lodo un ao eI pioceso de oiganizacin y Ia Iogslica paia disculii,
cieai y consensai una Iey solie Iioleccin de Dalos en eI Congieso
De Io anleiioi podenos olseivai que lodo eI coneicio eIeclinico,
conlialos eIeclinicos neicanliIes, fennenos infoinlicos que
afeclen vas geneiaIes de conunicacin, deIilos infoinlicos
ieguIados poi eI Cdigo IenaI IedeiaI
169
(piialeia, desliuccin de

169
LI pasado 24 de }unio de 2OO9, Ia Secielaia de Coleinacin pulIic en eI
Diaiio OficiaI de Ia Iedeiacin un Decielo poi eI que se adicionan diveisas
disposiciones aI Cdigo IenaI IedeiaI. LI Decielo adiciona un piiafo leiceio aI
ailcuIo 211 lis 2 y un piiafo leiceio aI ailcuIo 211 lis 3 que son Ios ailcuIos
ieIacionados aI acceso iIcilo a sislenas y equipos de infoinlica que conliene eI
TluIo Noveno capluIo II deI Cdigo IenaI IedeiaI. Los dos nuevo piiafos de Ios
AilcuIos 211 lis 2 y 211 lis 3 casligan Ia ollencin, copia o uliIizacin de
infoinacin conlenida en sislenas y equipos de cnpulo e incIusive en nedios de
aInacenanienlo infoinlicos de seguiidad plIica con y sin Ia delida auloiizacin,
iespeclivanenle con penas de cualio a diez aos de piisin y nuIlas equivaIenles de
27,4OO.OO a 54,8OO.OO. Si eI iesponsalIe fue un seividoi plIico de una inslilucin
de seguiidad plIica, se Ie sancionai con Ia deslilucin e inhaliIilacin de su caigo
de cualio a diez aos y con una nilad ns de Ia pena inpuesla poi un pIazo iguaI aI
de Ia pena iesuIlanle, iespeclivanenle.
Los lexlos de Ia iefoina quedaion iedaclados de Ia siguienle foina:
"AilcuIo 211 lis 2.-.
- ^B;DK L;K ?B<=>;`?A;JK A=K=`A?7 =C<DKV?7 A=M;D = B<;@;AD ;KQ=>T?A;JK
A=K<DK;:? DK AB?@^B;D> L;L<DT?7 D^B;M= = TD:;= :D ?@T?ADK?T;DK<= ;KQ=>TP<;A=L
:D LDVB>;:?: MiC@;A?7 M>=<DV;:= M=> ?@ViK TD:;= :D LDVB>;:?:7 LD @D ;TM=K:>P
MDK? :D AB?<>= ? :;D` ?O=L :D M>;L;JK N TB@<? :D ^B;K;DK<=L ? T;@ :I?L :D L?@?>;=
TIK;T= VDKD>?@ U;VDK<D DK D@ (;L<>;<= 9D:D>?@S +; D@ >DLM=KL?C@D DL = WBC;D>? L;:=
LD>U;:=> MiC@;A= DK BK? ;KL<;<BA;JK :D LDVB>;:?: MiC@;A?7 LD ;TM=K:>P ?:DTPL7
:DL<;<BA;JK D ;KW?C;@;<?A;JK :D AB?<>= ? :;D` ?O=L M?>? :DLDTMDO?>LD DK =<>=
cmp!cn, pucstn, cargn n cnmIsIn pb!Ica."
"AilcuIo 211 lis 3.-
- ^B;DK DL<?K:= ?B<=>;`?:= M?>? ?AAD:D> ? L;L<DT?L7 D^B;M=L = TD:;=L :D
?@T?ADK?T;DK<= ;KQ=>TP<;A=L DK T?<D>;? :D LDVB>;:?: MiC@;A?7 ;K:DC;:?TDK<D
=C<DKV?7 A=M;D = B<;@;AD ;KQ=>T?A;JK ^BD A=K<DKV?K7 LD @D ;TM=K:>P MDK? :D AB?<>=
? :;D` ?O=L :D M>;L;JK N TB@<? :D ^B;K;DK<=L ? T;@ :I?L :D L?@?>;= TIK;T= VDKD>?@
U;VDK<D DK D@ (;L<>;<= 9D:D>?@S +; D@ >DLM=KL?C@D DL = WBC;D>? L;:= LD>U;:=> MiC@;A=
DK BK? ;KL<;<BA;JK :D LDVB>;:?: MiC@;A?7 LD ;TM=K:>P ?:DTPL7 W?L<? BK? T;<?: TPL
:D @? MDK? ;TMBDL<?7 :DL<;<BA;JK D ;KW?C;@;<?A;JK M=> BK M@?`= ;VB?@ ?@ :D @? MDK?
>DLB@<?K<D M?>? :DLDTMDO?>LD DK =<>= DTM@D=7 MBDL<=7 A?>V= = A=T;L;JK Mb!Ica."



infoinacin), Ios conlenidos de Inleinel que inpIiquen deIilo fedeiaI
(poinogiafa, casinos), eI coiieo eIeclinico (si IegaInenle se
equipaiaia aI coiieo convencionaI) consliluyen naleiia fedeiaI y poi
lanlo, son o delein sei ieguIados poi Ieyes fedeiaIes.
Sin enlaigo, Ios Lslados pueden ieguIai, en eI nlilo de su
conpelencia, Ias naleiias que no esln expiesanenle ieseivadas a Ia
Iedeiacin, poi Io que en esla esfeia enliaian Ios conlialos civiIes
eIeclinicos, Ios deIilos infoinlicos que incidan en eI oiden conn,
Ia adnisin de docunenlos o nedios eIeclinicos cono piuela en Ios
piocesos penaIes o civiIes, Ia pioleccin a lases de dalos piivadas, Ia
Iioleccin de Dalos peisonaIes y lodo aqueI asunlo que no loque
naleiia fedeiaI.

[SESX #@ >DA=K=A;T;DK<= A=KL<;<BA;=K?@ :D@ (D>DAW= ? @? 3>=<DAA;JK :D
(?<=L 3D>L=K?@DL] D@ ?><IAB@= GYmS :D @? "=KL<;<BA;JK :D @=L #L<?:=L
/K;:=L 5Df;A?K=L

K(4*# M0#4# 7#' 6&,#7%(4& #/ 70 M#'7&/(C >(6*,*(C 4&6*$*,*&C M(M#,#7 &
M&7#7*&/#7C 7*/& #/ 8*'%04 4# 6(/4(6*#/%& #7$'*%& 4# ,( (0%&'*4(4
$&6M#%#/%#C [0# >0/4# @ 6&%*8# ,( $(07( ,#F(, 4#, M'&$#4*6*#/%&. Con laI
enunciado conienza eI lexlo deI ailcuIo 16 de Ia Conslilucin IoIlica
de Ios Lslados Unidos Mexicanos. Reinleipielando $&/%'( 7#/70 laI
decIaiacin, se puede aigunenlai que soIanenle poi nedio de un
nandalo esciilo y que susciila una auloiidad conpelenle, es posilIe


noIeslai a una peisona sienpie y cuando dicha auloiidad funde y
nolive, IegaInenle, su piocedei
17O
.
Iiineianenle es necesaiio apunlai que eI senlido deI ailcuIo
16, ConslilucionaI es piolegei a Ios individuos de cuaIquiei
peiluilacin que puedan sufiii, sin que exisla de poi nedio, nandalo
IegaI aIguno, es decii, excIuii de lodos aqueIIos que sin sei
auloiidades nandaladas, Ia posiliIidad de noIeslai a un individuo.
Ahoia lien, esa noIeslia puede ieaIizaise a liaves de difeienles aclos
enlie Ios que se pueden enconliai alenlados conlia Ia Inlinidad
171
.
Sin enlaigo, aun cuando eI ailcuIo 16 piolege Ios deiechos
de Ios ciudadanos a Ia piivacidad de sus hogaies. De Ia infoinacin y
Ias conunicaciones, dejala Iagunas solie Ia pioleccin deI conceplo
nodeino de dalos peisonaIes, iazn poi Ia cuaI
172
es de fundanenlaI
ieIevancia Ia adicin de un segundo piiafo eI 1 de junio deI 2OO9:

17O


171
Si lien liadicionaInenle eI piinei piiafo deI ailcuIo 16 conslilucionaI
soIanenle se ha anaIizado desde Ia peispecliva de Ia IegaIidad de Ios aclos de
auloiidad, Ia invioIaliIidad deI doniciIio o de Ia pioleccin de Ia Iileilad individuaI,
en Ia acluaIidad laI ailcuIo se puede inleipielai pIenanenle en ieIacin con lodas Ias
cuesliones inheienles a Ia peisona, enlie eIIas, Ia Inlinidad, especficanenle Ia
infoinlica, y cono consecuencia Ia pioleccin de sus dalos peisonaIes. Iaia nayoi
iefeiencia <>'H OVALLL IAVLLA, }OSL: Conenlaiio aI ailcuIo 16 en )#'#$B&7 4#,
M0#1,& 6#;*$(/&H R5;*$& ( %'(857 4# 707 $&/7%*%0$*&/#7, Tono III, sexla edicin, MigueI
AngeI Ioiia Ldiloi, Mexico, 2OO3, p. 163 y ss.

172
D.O.I.
DLCRLTO poi eI que se adiciona un segundo piiafo, iecoiiiendose Ios
sulsecuenles en su oiden, aI ailcuIo
16 de Ia Conslilucin IoIlica de Ios Lslados Unidos Mexicanos.
1 de junio de 2OO9
(..)



3'%I$0,& |/*$&H2 -# (4*$*&/( 0/ 7#F0/4& MS''(>&C '#$&''*5/4&7# ,&7
7017#$0#/%#7 #/ 70 &'4#/C (, ('%I$0,& Xi 4# ,( <&/7%*%0$*?/ Q&,I%*$( 4# ,&7
:7%(4&7 A/*4&7 R#;*$(/&7C M('( [0#4(' $&6& 7*F0#L
3'%I$0,& XiH K(4*# M0#4# 7#' 6&,#7%(4& #/ 70 M#'7&/(C >(6*,*(C 4&6*$*,*&C
M(M#,#7 & M&7#7*&/#7C 7*/& #/ 8*'%04 4# 6(/4(6*#/%& #7$'*%& 4# ,( (0%&'*4(4
$&6M#%#/%#C [0# >0/4# @ 6&%*8# ,( $(07( ,#F(, 4#, M'&$#4*6*#/%&H 9&4(
M#'7&/( %*#/# 4#'#$B& ( ,( M'&%#$$*?/ 4# 707 4(%&7 M#'7&/(,#7C (, ($$#7&C
'#$%*>*$($*?/ @ $(/$#,($*?/ 4# ,&7 6*76&7C (7I $&6& ( 6(/*>#7%(' 70 &M&7*$*?/C
#/ ,&7 %5'6*/&7 [0# >*G# ,( ,#@C ,( $0(, #7%(1,#$#'S ,&7 70M0#7%&7 4# #;$#M$*?/ (
,&7 M'*/$*M*&7 [0# '*G(/ #, %'(%(6*#/%& 4# 4(%&7C M&' '(N&/#7 4# 7#F0'*4(4
/($*&/(,C 4*7M&7*$*&/#7 4# &'4#/ Mf1,*$&C 7#F0'*4(4 @ 7(,04 Mf1,*$(7 & M('(
M'&%#F#' ,&7 4#'#$B&7 4# %#'$#'&7H K& M&4'S ,*1'('7# &'4#/ 4# (M'#B#/7*?/ 7*/&
M&' ,( (0%&'*4(4 G04*$*(, @ 7*/ [0# M'&$#4( 4#/0/$*( & [0#'#,,( 4# 0/ B#$B&
[0# ,( ,#@ 7#g(,# $&6& 4#,*%&C 7(/$*&/(4& $&/ M#/( M'*8(%*8( 4# ,*1#'%(4 @
&1'#/ 4(%&7 [0# #7%(1,#N$(/ [0# 7# B( $&6#%*4& #7# B#$B& @ [0# #;*7%( ,(
M'&1(1*,*4(4 4# [0# #, */4*$*(4& ,& ccnc|ic c par|icipc cn su ccnisicn..
VaIe apunlai que eI deiecho de Iioleccin de Dalos de
caiclei peisonaI
173
se encuenlia consagiado inleinacionaInenle en eI


173
Consideianos inpoilanle no peidei de visla Io apunlado poi eI piesidenle
deI TiilunaI Luiopeo de Deiechos Hunanos en eI discuiso de apeiluia de Ia XIII
Confeiencia de Conisaiios de Iioleccin de Dalos: aunque halIanos de Iioleccin
de Dalos, de IegisIacin de Iioleccin de Dalos y de Auloiidades de Iioleccin de
Dalos, no delen exislii dudas iespeclo a Ia veidadeia naluiaIeza deI oljelivo que
noliva Ia cieacin de Ias noinas de Iioleccin de Dalos o de Ias insliluciones que
gaianlizan eI cunpIinienlo de Ias nisnas. Su finaIidad ieaI no es lanlo Ia Iioleccin
de Dalos sino Ia pioleccin de Ias peisonas: ns piecisanenle an, es Ia pioleccin
de Ia vida piivada de Ias peisonas en una nueva eia que inpone Ia iecogida y
aInacenanienlo de ns y ns dalos solie sus vidas piivadas y hace aunenlai Ias
posiliIidades de nanipuIacin y naI uso de laIes dalos. RSDALL, R, Iioleccin de
Dalos y eI Convenio Luiopeo de Ios Deiechos Hunanos. Discuiso de apeiluia de Ia


ailcuIo 12 de Ia DecIaiacin UniveisaI de Ios Deiechos Hunanos de
1948, en eI ailcuIo 17 punlos 1 y 2 deI Iaclo InleinacionaI de
Deiechos CiviIes y IoIlicos de 1966, as cono en eI nuneiaI 11
punlos 2 y 3 de Ia Convencin Aneiicana de Deiechos Hunanos de
1969, enlie olios.

[SHSX 2? 2DN 9D:D>?@ :D %>?KLM?>DKA;? N -AADL= ? @? )KQ=>T?A;JK
3iC@;A? ,BCD>K?TDK<?@
Gd[
j29%-)3,a

Lsla Ley, sin sei Ia ieIaliva a Ia Iioleccin de Dalos peisonaIes
175
, ha
iecogido una seiie de aspeclos que si lien son lsicos, dejan de Iado
aspeclos loiaIes de Ia Inlinidad infoinlica.

XIII Confeiencia de Conisaiios de Iioleccin de Dalos, Novlica, naizo de 1992,
cilado poi CAMIUZANO TOML, Heininia: Vida Iiivada y Dalos IeisonaIes, su
pioleccin fienle a Ia sociedad de Ia infoinacin, Tecnos, Madiid, Lspaa, 2OOO. p. 56

174
Ln adeIanle LITAIIC. IulIicada en eI Diaiio OficiaI de Ia Iedeiacin deI 12
de }unio de 2OO2.

175
La conpaiacin deI acluaI conlexlo de Ia pioleccin de Ios dalos peisonaIes
en Mexico con Ia Unin Luiopea es exliaoidinaiianenle desfavoialIe aI piineio, ya
que no exisle una Ley IedeiaI en Ia naleiia y que sIo eI Lslado de CoIina posee un
cueipo IegisIalivo coheienle solie Ia Iioleccin de Dalos peisonaIes Ln su conliaiio,
desde Ia decada de Ios aos selenla Ios pases de Luiopa apiolaion Ieyes solie
Iioleccin de Dalos, cono consecuencia de Ias liansfoinaciones inlioducidas poi Ios
desaiioIIos lecnoIgicos que se dalan. Ln Ia decada de Ios aos ochenla fueion
apiolados aIgunos acueidos inleinacionaIes, especiaInenle diiecliices de Ia
Oiganizacin paia Ia Coopeiacin y eI DesaiioIIo Lconnicos y eI Convenio deI
Consejo de Luiopa, que es eI Convenio paia Ia Iioleccin de Ias peisonas con
ieIacin aI Tialanienlo Aulonalizado de Ios Dalos de Caiclei IeisonaI, alieilo a Ia
fiina en Lsliasluigo eI 28 de eneio de 1981.
Ln Ia decada de Ios novenla Ia Unin Luiopea (UL) dicl una Diiecliva cuyo
piopsilo geneiaI eia ainonizai Ias IegisIaciones de Ios pases de Ia Unin. Iue as
cono se apiol Ia Diiecliva 95/46/CL deI IaiIanenlo Luiopeo y deI Consejo, deI 24



de oclulie de 1995, pulIicada en eI Diaiio oficiaI No. L, 281, deI 23 de novienlie de
1995. La Diiecliva olIiga a Ios Lslados nienlios a adaplai a eIIa sus Ieyes de
piivacidad y Iioleccin de Dalos peisonaIes y paile de Ia visin de que Ia
piivacidad es un deiecho hunano.
LI consideiado 1O de Ia diiecliva indica: Consideiando que Ias IegisIaciones
nacionaIes ieIalivas aI lialanienlo de dalos peisonaIes lienen poi oljelo gaianlizai eI
iespelo de Ios deiechos y Iileilades fundanenlaIes, pailicuIainenle deI deiecho aI
iespeclo de Ia vida piivada ieconocido en eI ailcuIo 8 deI Convenio Luiopeo paia Ia
pioleccin de Ios Deiechos Hunanos y de Ias Lileilades IundanenlaIes, as cono Ios
piincipios geneiaIes deI deiecho conunilaiio, que , poi lanlo, Ia apioxinacin de
dichas IegisIaciones no dele conducii a una disninucin de Ia pioleccin que
gaianlizan sino que, poi eI conliaiio, dele lenei poi oljelo aseguiai un aIlo niveI de
pioleccin denlio de Ia conunidad
a eI nuneiaI piineio de Ia Convencin Luiopea de Deiechos Hunanos
paila de esla concepcin, y aunque esa convencin no ha sido incoipoiada
oficiaInenle a Ia Unin Luiopea, Ia Coile de }uslicia Luiopea Ia ha apIicado paia
ieconocei dislinlas facelas deI deiecho a Ia vida piivada.
LI ailcuIo 8 deI Convenio paia Ia Iioleccin de Ios Deiechos deI Honlie y
Ias Lileilades IundanenlaIes, fiinado en Rona en 195O, eslalIece que loda peisona
liene deiecho aI iespeclo de su vida piivada y faniIiai, de su doniciIio y de su
coiiespondencia, y no puede halei injeiencia de Ia aulonona plIica en eI ejeicicio
de esle deiecho, exceplo cuando esle pievisla poi Ia Iey y consliluya una nedida
necesaiia paia Ia seguiidad nacionaI, Ia seguiidad plIica, eI lieneslai econnico deI
pas, Ia defensa deI oiden y Ia pievencin de Ias infiacciones penaIes, Ia pioleccin de
Ia saIud o de Ia noiaI o Ia pioleccin de Ios deiechos y Ias Iileilades de Ios dens, en
una sociedad denocilica. TaIes Iinilaciones aI deiecho de Ia piivacidad lanlien ha
sido ieconocidas poi Ia Coile Luiopea de }uslicia y esln piesenles en Ia Diiecliva.
Segn Ia Diiecliva, Ios Lslados nienlios dispondin que eI lialanienlo de
Ios dalos peisonaIes sIo puede efecluase si eI inleiesado ha dado sus dalos de foina
inequvoca, o cuando es necesaiio paia Ia ejecucin de un conlialo en eI que eI
inleiesado sea paile o paia Ia a apIicacin de nedidas pieconliacluaIes adopladas a
pelicin deI inleiesado, o cuando es necesaiio paia eI cunpIinienlo de una
olIigacin juidica a Ia que esle sujelo eI iesponsalIe deI lialanienlo, o cuando es
necesaiio paia piolegei eI inleies vilaI deI inleiesado, o cuando iesuIle necesaiio poi
un inleies plIico o paia Ia salisfaccin de un inleies Ieglino deI iesponsalIe deI
lialanienlo o de leiceios a Ios que se conunique Ios dalos cuando no se peijudique
Ios deiechos fundanenlaIes deI inleiesado. Ls decii, Ia Iicilud paia eI lialanienlo de
dalos peisonaIes sIo es posilIe si eI inleiesado ha dado su consenlinienlo o nos
enconlianos fienle a Ias excepciones pievislas en Ia nisna noina. (ailcuIo 7 de Ia
Diiecliva).
Ioi olia paile, hay que deslacai que eI nuneiaI 1O eslalIece olIigaciones
paia eI iesponsalIe deI lialanienlo o su iepiesenlanle cuando se ollenga dalos, en
cuyo caso Ios Lslados nienlios delen disponei que eI iesponsalIe deI lialanienlo o
su iepiesenlanle delein conunicai a Ia peisona de quien se iecalen Io Ios dalos que
Ie concieinan, poi Io nenos Ia infoinacin siguienle: Ia idenlidad deI iesponsalIe deI
lialanienlo y, en su caso, de su iepiesenlanle, Ios fines deI lialanienlo de que van a
sei oljelo Ios dalos, cuaIquiei olia infoinacin, laI cono: i) Ios deslinalaiios o Ias



calegoias de deslinalaiios de Ios dalos, ii) eI caiclei olIigaloiio o no de Ia iespuesla
y Ias consecuencias que lendia paia Ia peisona inleiesada una negaliva aI
iespondei, iii)Ia exislencia de deiechos de acceso y ieclificacin de Ios dalos que Ia
concieinen, en Ia nedida en que, halida cuenla Ias ciicunslancias especficas en que
se ollengan Ios dalos, dicha infoinacin supIenenlaiia iesuIle necesaiia paia
gaianlizai un lialanienlo de dalos IeaI iespeclo deI inleiesado
Dislinlo es eI caso en que Ios dalos no hayan sido iecalados deI piopio
inleiesado, pues aunque Ia Diiecliva enuncia Ios nisnos iequisilos ya enunciados Ias
olIigaciones iigen desde eI nonenlo deI iegislio de Ios dalos o, en caso de que se
piense conunicai dalos a un leiceio, a ns laidai, en eI nonenlo de Ia piineia
conunicacin de eslos dalos.
La Diiecliva lanlien gaianliza eI deiecho de acceso. Los Lslados nienlios
delen gaianlizai a lodos Ios inleiesados eI deiecho de ollenei deI iesponsalIe deI
lialanienlo, Iilienenle, sin iesliicciones y con una peiiodicidad iazonalIe y sin
ieliasos ni gaslos excesivos: i) Ia confiinacin de Ia exislencia o Ia inexislencia deI
lialanienlo de Ios dalos que Ie concieinen, as cono infoinacin poi Io nenos de Ios
fines de dichos lialanienlos, Ias calegoias de Ios dalos a que se iefieian y Ios
deslinalaiios a quienes se conuniquen dichos dalos, ii) Ia conunicacin, en foina
inleIigilIe, de Ios dalos oljelo de Ios lialanienlos, as cono loda Ia infoinacin
disponilIe solie eI oiigen de Ios dalos, iii) eI conocinienlo de Ia Igica uliIizada en
Ios lialanienlos aulonalizados de Ios dalos iefeiidos aI inleiesado, aI nenos en eI
caso de Ias decisiones aulonalizadas aI que se iefieie eI apailado. 1 deI ailcuIo 15 de
Ia Diiecliva. Tanlien eI inleiesado podi ollenei Ia ieclificacin, Ia supiesin, o eI
lIoqueo de Ios dalos cuyo lialanienlo no se ajusle a Ias disposiciones de Ia Diiecliva,
en pailicuIai a causa deI caiclei inconpIelo de Ios dalos y Ia nolificacin de Ios
leiceios a quienes se hayan conunicado Ios dalos de loda ieclificacin o lIoque
efecluado de confoinidad con Io dispueslo en eI piiafo anleiioi, si no iesuIla
inposilIe o supone un esfueizo despiopoicionado.
Ahoia lien, laIes deiechos y olIigaciones no son alsoIulos. LI ailcuIo 13
pieve Ia posiliIidad de que Ios Lslados nienlios adoplen nedidas IegaIes paia
IinilaiIos y paia Iinilai lodos Ios deiechos conlenpIados en Ios nuneiaIes 6
apailado 1, 1O y 11, 12 y 21, iefeienles a Ios piincipios geneiaIes, a Ia infoinacin en
caso de ollencin de dalos iecalados deI piopio inleiesado, aI deiecho de acceso y a
Ia pulIicidad de Ios lialanienlos. De acueido con eI nuneiaI 13, Ias Iinilaciones
pueden sei eslalIecidas cando sea necesaiio paia gaianlizai Ia seguiidad de Lslado,
Ia defensa, Ia seguiidad plIica, Ia pievencin, Ia invesligacin, Ia deleccin y Ia
iepiesin de infiacciones penaIes o de Ias infiacciones de Ia deonloIoga en Ias
piofesiones iegIanenladas, un inleies econnico y financieio inpoilanle de un
Lslado nienlio o de Ia UL, incIuidos Ios asunlos nonelaiios, piesupueslaiios y
fiscaIes, una funcin de conlioI, de inspeccin o iegIanenlaiia ieIacionada con eI
ejeicicio de Ia auloiidad plIica en Ios casos de seguiidad plIica, pievencin,
invesligacin deleccin y iepiesin penaI y piofesionaI, y en eI caso de Ios inleieses
econnicos y financieios ya aIudidos, Ia pioleccin deI inleiesado o de Ios deiechos y
Iileilades de olias peisonas. Tanlien Ios Lslados pueden Iinilai eI deiecho de acceso
poi nedio de Iey, cuando se liala de fines de invesligacin cienlfica duianle un
peiiodo que no supeie eI lienpo necesaiio paia Ia eIaloiacin de esladslicas.



Ln su oiigen Ia LITAIIC apaiece cono un insliunenlo necesaiio
paia incienenlai Ia confianza de Ios ciudadanos nexicanos despues
de un Iaigo peiodo de secielisno y de coiiupcin
176
lajo eI ieinado
piiisla (IRI) de 1929 aI 2OOO y no cono una IegisIacin piolecloia de
Ios deiechos fundanenlaIes a Ia piivacidad, a Ia Inlinidad y a Ia
aulodeleininacin infoinlica.
AI ionpei, en Ia eIeccin piesidenciaI
177
deI 2OOO con eI
nonopoIio pailidisla deI IRI, Mexico ha oplado poi Ia consliuccin
de una sociedad denocilica pIuiaI cuyo uno de Ios piIaies
fundanenlaIes es Ia iendicin de cuenlas y Ia lianspaiencia
guleinanenlaI.
Ln esle senlido, Ios oljelivos de Ia LITAIC incIuyen dolai
Ia adninisliacin plIica de lianspaiencia, oloigai a Ios ciudadanos
Ia facuIlad de soIicilai infoinacin plIica a Ios podeies Ljeculivo,

Ioi olia paile, Ia Unin Luiopea apiol una diiecliva ieIaliva a Ia
Iioleccin de Dalos en eI secloi de Ias leIeconunicaciones.
LI IaiIanenlo euiopeo eIaloi Ia Caila Luiopea de Deiechos Hunanos que
incIuye un nuevo ailcuIo ieIalivo a Ia Iioleccin de Dalos, confiinando que esle es
un deiecho hunano. Tanlien en dicienlie deI 2OOO fue apiolado en Niza poi lodos
Ios nienlios de Ia UL eI iango de deiecho hunano de Ia Iioleccin de Dalos, poi
deslacai aIgunos de Ios piincipaIes pionuncianienlos.

176
CLVALLOS, Diego: R#;*$&L 9'(/7M('#/$@ =(_2 3 8($$*/# (F(*/7% $&''0M%*&/,
2OO3 WL 6915685, }une 12, 2OO3,8O

177
Vicenle IOX fue eI piinei piesidenle nexicano en selenla aos que no
viene deI apaialo deI IRI (Iailido de Ia RevoIucin InslilucionaI)



LegisIalivo y }udiciaI IedeiaIes
178
y de conliiluii a Ia denocializacin
de Ia sociedad nexicana y a Ia inslauiacin de un eslado de deiecho.
LI CapluIo IV de laI oidenanienlo sosliene una seiie de
olIigaciones paia eI secloi plIico enlie Ias que deslacan en su
ailcuIo 2O:
"I. Adoplai Ios piocedinienlos adecuados paia iecilii y iespondei
Ias soIiciludes de acceso y coiieccin de dalos, as cono capacilai a
Ios seividoies plIicos y dai a conocei infoinacin solie sus poIlicas
en ieIacin con Ia pioleccin de laIes dalos, de confoinidad con Ios
Iineanienlos que aI iespeclo eslalIezca eI Inslilulo o Ias inslancias
equivaIenles pievislas en eI AilcuIo 61,
))S Tialai dalos peisonaIes sIo cuando eslos sean adecuados,
peilinenles y no excesivos en ieIacin con Ios piopsilos paia Ios
cuaIes se hayan ollenido,
)))S Ionei a disposicin de Ios individuos, a pailii deI nonenlo en eI
cuaI se iecalen dalos peisonaIes, eI docunenlo en eI que se
eslalIezcan Ios piopsilos paia su lialanienlo, en leininos de Ios
Iineanienlos que eslalIezca eI Inslilulo o Ia inslancia equivaIenle a
que se iefieie eI AilcuIo 61,
)*S Iiocuiai que Ios dalos peisonaIes sean exaclos y acluaIizados,

178
LITAIC, eI ail. 3., fiaccin XIV, define a Ios sujelos olIigados:A)LI Iodei
Ljeculivo IedeiaI, Ia Adninisliacin plIica fedeiaI y Ia Iiocuiaduia CeneiaI de Ia
ReplIica ) eI Iodei LegisIalivo fedeiaI inlegiado poi Ia Cnaia de Dipulados, Ia
Cnaia de Senadoies, Ia Conisin Ieinanenle y cuaIquieia de sus iganos C) eI
Iodei }udiciaI de Ia Iedeiacin y eI Consejo de Ia }udicaluia IedeiaI D)Ios iganos
conslilucionaIes aulnonos L) Ios TiilunaIes Adninislialivos fedeiaIes, y
I)cuaIquiei igano fedeiaI


*S Susliluii, ieclificai o conpIelai, de oficio, Ios dalos peisonaIes que
fueien inexaclos, ya sea lolaI o paiciaInenle, o inconpIelos, en eI
nonenlo en que lengan conocinienlo de esla siluacin, y
*)S Adoplai Ias nedidas necesaiias que gaianlicen Ia seguiidad de
Ios dalos peisonaIes y evilen su aIleiacin, peidida, liansnisin y
acceso no auloiizado.
No delenos olviai que Ios alusos ieIalivos aI lialanienlo de
dalos peisonaIes piovienen esenciaInenle deI secloi piivado, poi Io
que esla Ley, aI ieguIai excIusivanenle
179
, Ias olIigaciones de Ios
sujelos de deiecho plIico, no aIcanza a pievenii Ias Iesiones que
pueda sufiii un individuo en su esfeia peisonaI poi paile de esle
secloi piivado
18O
.
De acueido con Io seaIado en esle ailcuIo se pueden
dislinguii vaiios nonenlos. Un piinei nonenlo es aqueI en donde
un individuo auloiiza a una inslilucin plIica, a iecopiIai sus dalos
paia un uso Icilo. Una segunda paile es Ia uliIizacin y Ios fines de
esa iecopiIacin de dalos. Un leicei nonenlo consisle en Ia
incoipoiacin de Ios dalos en un aichivo o una lase de dalos. Cuailo
Ia disposicin de esos dalos y eI conlioI que solie eIIos ejeice eI
iecopiIadoi, incIuyendo Ia aulodeleininacin infoinaliva que eI
liluIai de Ios nisnos puede ejeicei.

179
La Iey piolege excIusivanenle Ia infoinacin peisonaI que eI golieino
posee aceica de sus ciudadanos , eslalIeciendo que sIo eI liluIai de Ia nisna Ia
puede soIicilai (LITAIIC, ail. 24)
18O
Ls una excepcin Ia Ley de Iioleccin de Dalos IeisonaIes deI Lslado Lilie
y Soleiano de CoIina que eslalIece en eI AilcuIo 2SX"La piesenle Ley sei apIicalIe
a Ios dalos de caiclei peisonaI que sean iegisliados en cuaIquiei sopoile fsico que
peinila su lialanienlo, lanlo poi paile deI secloi plIico cono piivado denlio deI
Lslado.


Ls piecisanenle en esla Ilina elapa donde se concenlia Ia alencin
de nueslio esludio. Aunado a esa nonenlo peisonaIsino en que un
sujelo decide sacai de su esfeia nlina cieilos dalos con caiacleislicas
especiaIes que peinilen denoninaiIos dalos peisonaIes
181
. Lsos
dalos conlienes iasgos dislinlivos que sIo concieinen a ese individuo
y que Io hacen nico. TaI cono Io expIica eI piopio IIAI: Lnlonces, Ia
pioleccin se ieaIiza solie eI dalo, de naneia que esle no pueda sei
lialado o eIaloiado, y conveilido en infoinacin, nada ns que paia
aqueIIos fines y poi aqueIIas peisonas auloiizadas paia eIIo. Lsla
necesaiia pioleccin es un Inile a Ia uliIizacin de Ia infoinlica anle
eI lenoi de que pueda agiedii Ia Inlinidad o piivacidad de Ios
ciudadanos, peisonaI, faniIiai o sociaInenle, y que pueda coailai eI
ejeicicio de sus deiechos.
182
.
Adens, Ia LITAIIC piolege Ia infoinacin guleinanenlaI
cIasificada cono confidenciaI
183
y ieseivada. La infoinacin es
ieseivada cuando puede ponei en iiesgo Ia seguiidad nacionaI,

181
La LITAIIC, en eI ailcuIo 3., fiaccin II define Ios dalos peisonaIes cono
La infoinacin conceinienle a una peisona fsica, idenlificada o idenlificalIe, enlie
olia, Ia ieIaliva a su oiigen elnico o iaciaI, o que esl iefeiida a Ias caiacleislicas
fsicas, noiaIes o enocionaIes, a su vida afecliva y faniIiai, doniciIio, nneio
leIefnico, paliinonio, ideoIoga y opiniones poIlicas, cieencias o convicciones
ieIigiosas o fiIosficas, Ios eslados de saIud, fsicos o nenlaIes, Ias piefeiencias
sexuaIes, u olias anIogas que afeclen Ia Inlinidad
182
Inslilulo IedeiaI de Acceso a Ia Infoinacin IlIica. |s|udic Scorc
Q'&%#$$*?/ 4# )(%&7 ( K*8#, D/%#'/($*&/(|, IIAI, 2OO4, p. 7.

183
LITAIIC, ail. 18: Cono infoinacin confidenciaI se consideiaia: I. La
enliegada con laI caiclei poi Ios pailicuIaies a Ios sujelos olIigados, de confoinidad
con Io eslalIecido en eI ailcuIo 19, I y II. Los dalos que iequieien eI consenlinienlo
de Ios individuos paia su difusin, disliilucin o coneiciaIizacin en Ios leininos de
esla Ley. No se consideiai confidenciaI Ia infoinacin que se haIIe en Ios iegislios
plIicos o en fuenles de acceso plIico



deleiioiai Ias ieIaciones inleinacionaIes, daai Ia eslaliIidad
econnica nacionaI, aiiiesgai Ia vida, saIud y seguiidad de cuaIquiei
peisona o cuando pudieia afeclai seiianenle Ia apIicacin de Ia
Ley
184
.La infoinacin ieseivada conpiende: secielos fiscaIes o
coneiciaIes piolegidos poi disposiciones IegaIes, aichivos judiciaIes
de un pioceso inconcIuso y juicios de iesponsaliIidad que se
encuenlien en linile
185
.
Ls inpoilanle seaIai que Ia pioleccin de eslas calegoias es
Iinilada. La infoinacin ieseivada puede peinanecei iesguaidada
poi un peiiodo nxino de doce aos, aI leinino deI cuaI, o cuando
Ias causas que juslifican esla cIasificacin desapaiecen, Ia infoinacin
sei ieveIada y eslai disponilIe aI plIico.
186

La LITAIIC piesenla seiias deficiencias en cuanlo a Ia
Iioleccin de Dalos peisonaIes. Mienlias que eslalIece Ia pioleccin
de Ios deiechos individuaIes conceinienles a Ia piivacidad, Inlinidad
y acceso a Ia infoinacin peisonaI, Ias excepciones pievislas en eI
ailcuIo 13 dejan esla infoinacin sensilIe y peIigiosanenle alieila a
Ia indagacin que, de veiificaise, vioIaia eI deiecho a Ia piivacidad.

184
LITAIIC, ail. 13

185
LITAIIC,ail.14

186
LITAIIC, ail 15: La infoinacin cIasificada cono ieseivada segn Ios
ailcuIos 13 y 14, podi peinanecei con laI caiclei hasla poi un peiiodo de doce
aos. Lsla infoinacin podi sei descIasificada cuando se exlingan Ias causas que
dieion oiigen a su cIasificacin o cuando haya lianscuiiido eI peiiodo de ieseiva. La
disponiliIidad de esa infoinacin sei sin piejuicio de Io que, aI iespeclo, eslalIezcan
olias Ieyes




Ln piinei Iugai, Ia LITAIIC consideia que Ia infoinacin conlenida
en iegislios plIicos
187
no es confidenciaI. Sin enlaigo es onisa en Ia
definicin de '#F*7%'& Mf1,*$&.
188
Ln segundo Iugai, Ia Ley pone en
iiesgo Ia infoinacin peisonaI aI peinilii Ia enliega de dalos
peisonaIes a leiceias pailes conlialadas poi eI golieino que necesilan
dicha infoinacin paia IIevai a calo Ios seivicios conlialados, sin
inponei sanciones ni eslalIecei consecuencias negalivas aIgunas en
caso de que se enlieguen indelidanenle dalos individuaIes. Con lase
a Io anleiioi, pensanos que Ia LITAIIC no piolege Ios dalos
peisonaIes de naneia adecuada y que es uigenle que eI H. Congieso
de Ia Iedeiacin ielone Ios lialajos solie Ias inicialivas IegisIalivas
en eI nlilo de Ia Iioleccin de Dalos.





187
Delido a Ia hisloiia iecienle de Mexico, Ia cueslin de Ios dalos peisonaIes
de Ios iegislios plIicos es exliaoidinaiianenle sensilIe en Ia opinin plIica, ya que
eI Colieino IedeiaI vendi Ia infoinacin confidenciaI de niIIones de individuos
conlenida en eI Regislio IedeiaI de LIecloies, eI Iislado de Iicencias de nanejo y eI
Regislio NacionaI de VehcuIos a conpaas noileaneiicanas cono Choice Ioinl. Vid
AVLLLYRA, Anlonio: The Connunicalion of IeisonaI Dala Messages in
Mexico.IiediclalIe Slale of lhe Ail: IulIic Adninislialion, Iiivale DeveIopnenls
and LegisIalive Lffoils 2OO3-2OO4, Conpaialive Media Lav }ouinaI, Mexico, nunlei
4, }uIy-Decenlei 2OO4, p.13

188
Lxisle una conliadiccin enlie Ia pionesa de piolegei Ios dalos peisonaIes
laI cono nonlie, diieccin y nneio leIefnico y Ia apeiluia lolaI de acceso a Ios
iegislios plIicos, ya que eslos conlienen Ios dalos aiiila nencionados.


[S[SX#@ (DA>D<= L=C>D @? 9;>T? #@DA<>JK;A?

La fiina eIeclinica
189
es aqueIIa que un fiinanle coIoca en foina
digilaI solie unos dalos, aadiendoIa o asocindoIa Igicanenle a Ios
nisnos, y Ia uliIiza paia indicai su apiolacin iespeclo deI conlenido
de esos dalos. Ln Ineas geneiaIes, cunpIe Ios siguienles iequisilos:
VincuIada nicanenle aI fiinanle.
Capaz de idenlificai aI fiinanle.
Cieada uliIizando un nedio lecnico que esl lajo eI
conlioI deI fiinanle.
VincuIada a Ios dalos a Ios que se iefieie.
Una cIase pailicuIai de fiina eIeclinica que peinile ofiecei
nayoi seguiidad a Ios usuaiios es Ia fiina digilaI asineliica de cIave
plIica. Lsle lipo de fiinas consisle en un ciiplosislena lasado en eI
uso de un pai de cIaves asociadas: una cIave piivada que se nanliene
en podei de su liluIai y una cIave plIica que se disliiluye
Iilienenle paia que sea conocida poi cuaIquiei peisona.
sicanenle eI piocedinienlo de Ia fiina digilaI de cIave
asineliica es eI siguienle:
LI enisoi de un nensaje Io cifia digilaInenle
uliIizando su cIave piivada.
LI ieceploi deI nensaje puede descifiaiIo uliIizando Ia
cIave plIica deI enisoi.

189
Vease RLLS KRAIT, AIfiedo. J*'6( :,#$%'?/*$(. Ioiia. 2OO4



Cono Ia apIicacin de ciiplogiafa asineliica solie Ia
lolaIidad deI nensaje es nuy coslosa, en Ios nensajes de gian
exlensin sueIe apIicaise solie eI nisno un aIgoiilno de iesunen
que liansfoina una secuencia de 1*%7 en uno nenoi, IIanada funcin
hash. AI apIicai esla funcin se olliene un iesunen deI nensaje
denoninado hueIIa digilaI, cuyas caiacleislicas piincipaIes son su
iiieveisiliIidad (a pailii deI B(7B no puede olleneise eI nensaje
conpIelo) y Ia inposiliIidad de ollenei un segundo nensaje que
pioduzca eI nisno iesunen, de foina que cuaIquiei canlio en eI
nensaje pioduciia un hash difeienle.
Una vez apIicada Ia funcin B(7B aI nensaje piincipaI, eI
iesunen iesuIlanle es cifiado con Ia cIave piivada deI fiinanle y es
enviado junlo aI nensaje oiiginaI, de foina laI que eI ieceploi, paia
conpiolai que eI nensaje ha sido fiinado poi eI enisoi, dele
ieaIizai dos opeiaciones: descifiai eI B(7B apIicando Ia cIave plIica
deI enisoi y apIicai Ia funcin B(7B solie eI nensaje conpIelo
ollenido. Si eI B(7B iecilido y descifiado y eI B(7B ollenido coinciden,
hali veiificado que eI nensaje ha sido enviado poi quien dijo
haleiIo hecho y que su conlenido no ha sufiido aIleiaciones.
Lslos sislenas de ciiplogiafa asineliica peinilen enviai
nensajes confidenciaIes, piopoicionando aulenlicidad, inlegiidad y
no iepudio poi paile deI deslinalaiio y, de acueido aI eslado deI aile
acluaI, aIcanzan eI niveI de seguiidad necesaiio paia podei
asiniIaiIas a Ia fiina esciila en papeI.



Si lien hasla eI nonenlo Ia nayoia de Ias noinas dicladas solie Ia
naleiia se lasan en esle lipo de fiina, consideio que eI nejoi ciileiio
IegisIalivo, no olseivalIe en eI Decielo vigenle en Mexico, sei eI que
adople una posicin alieila que peinila eI desaiioIIo de nuevas
lecnicas y no se Iinile a enlionizai a esle sislena en desnedio de
nejoies lecnicas fuluias.
Ln paiaIeIo con eI lena de Ia Iiina LIeclinica hay que halIai
de Ia Ceilificacin DigilaI y de Ias Auloiidades Ceilificanles. La
infiaesliucluia de Ia fiina eIeclinica y de Ia Iiina LIeclinica
Avanzada o eI sislena iequieien de leiceias pailes confialIes. A niveI
inleinacionaI eI iefeienle olIigaloiio es Ia Iey de Ulah que oloiga una
inpoilancia fundanenlaI a Ias Auloiidades Ceilificanles (<#'%*>*$(%*&/
30%B&'*%*#7, "CAs"), definidas cono Ias peisonas facuIladas paia enilii
ceilificados Iueden sei peisonas fsicas o enpiesas o insliluciones
plIicas o piivadas y delein ollenei una Iicencia de Ia )*8*7*?/ &>
<&'M&'(%*&/7 (/4 <&66#'$*(, <&4#, en eI caso deI Lslado de Ulah, paia
funcionai cono laIes. Son Ias encaigadas de nanlenei Ios iegislios
diieclanenle en Inea (&/2,*/#) de cIaves plIicas. Una conpaa
puede enilii ceilificados a sus enpIeados, una univeisidad a sus
esludianles, una ciudad a sus ciudadanos. Iaia evilai que se
faIsifiquen Ios ceilificados, Ia cIave plIica de Ia CA dele sei
confialIe: una CA dele pulIicai su cIave plIica o piopoicionai un
ceilificado de una auloiidad nayoi que aleslige Ia vaIidez de su
cIave. Lsla soIucin da oiigen a difeienles niveIes, eslialos o
jeiaiquas de CAs.



Ln Mexico, eI Sislena de Adninisliacin Tiilulaiia
19O
(SAT)
desaiioII Ia esliucluia y Ia funcin de Ia fiina eIeclinica a liaves de
Inleinel con eI pioyeclo e-fiin, nisno que fue pueslo en opeiacin en
eI ao 2OO5, esle piopoiciona aI usuaiio un ceilificado digilaI, con eI
cuaI Ios conliiluyenles lienen Ia posiliIidad de usai Ia lecnoIoga
eIeclinica paia cunpIii con sus olIigaciones fiscaIes.
Ln eI caso especfico deI oidenanienlo juidico nexicano eI
Decielo solie Iiina LIeclinica
191
, deI 29 de Agoslo deI 2OO3
iegIanenla esle canpo y su apIicacin esl noinada en eI
RegIanenlo Inleino deI SAT.
Sin enlaigo, hay que suliayai que a pesai de Ias iefoinas en
Ios cdigos civiIes, piocesaIes, de coneicio, fiscaI, pievaIece una
inceilidunlie aI onilii de Ias ieguIaciones una figuia cono Ia fiina
eIeclinica avanzada nica paia lodas Ias opeiaciones, no sIo Ias
liilulaiias. Hasla ahoia, Ia fiina eIeclinica avanzada es enpIeada
poi: Ia SHCI y poi Ia Secielaia de Ia Iuncin IlIica paia efecluai
Ias decIaiaciones paliinoniaIes de Ios funcionaiios de Ia
Adninisliacin IlIica IedeiaI, poi su paile Ios Regislios IlIicos
de Ia Iiopiedad y deI Coneicio Ia opeian con eI piopsilo de que sus
enpIeados capluien infoinacin en eI piogiana de cnpulo de

19O
Vei vvv.sal.gol.nx. Ls cIaio que Ia poIlica fiscaI pIanleada poi Ia
Secielaia de Hacienda y Ciedilo IlIico (SHCI), esl aposlando a Ias nuevas
lecnoIogas paia ieducii eI ndice de evasin fiscaI, aunenlai Ia iecaudacin y
agiIizai eI inleicanlio de infoinacin, nueslia de eIIo es que paia eI pixino ao, eI
SAT se piepaia paia eI funcionanienlo de Ia facluia eIeclinica y Ia posiliIidad de
IIevai Ia conlaliIidad a liaves de Ios sislenas digilaIes, uliIizando en eslos piocesos Ia
fiina eIeclinica lasada en ciiplogiafa asineliica y eI uso de Ia IIave plIica y
piivada.

191
Vei IoilaI deI Oiden }uidico NacionaI y IoilaI deI SAT


geslin de iegislios plIicos (SICLR), adens, Ias dependencias de Ia
Adninisliacin IlIica y Ios nolaiios plIicos y coiiedoies plIicos
pueden enilii ceilificados de fiinas eIeclinicas, piincipaInenle de
aqueIIas enpIeadas en eI exlianjeio.

[SbSX #@ T?>A= eB>I:;A= :D 3>=<DAA;JK :D (?<=L MD>L=K?@DL DK T?K=L
:D M?><;AB@?>DL
[S[SGSX &DVB@?A;JK :D @=L 9;AWD>=L DK T?K=L :D M?><;AB@?>DL

LI pasado 9 de Ielieio de 2OO9, Ia Secielaia de Conunicaciones y
Tianspoiles pulIic en eI Diaiio OficiaI de Ia Iedeiacin un )#$'#%&
M&' #, [0# 7# '#>&'6(/ @ (4*$*&/(/ 4*8#'7(7 4*7M&7*$*&/#7 4# ,( =#@ J#4#'(, 4#
9#,#$&60/*$($*&/#7.
Lse decielo, que enli foinaInenle en vigoi eI pasado 9 de
AliiI, ciea un Regislio NacionaI de Usuaiios de TeIefona MviI ,
cuyo oljelivo eia conlalii Ios deIilos de secueslio, exloisin y
deIincuencia oiganizada que se han venido dando Ilinanenle en
Mexico. Hoy en da una nueva IegisIacin vino a eIininai esla
olIigaloiiedad y Ia IIanada Ley de CeoIocaIizacin, solie Ia cuaI Ia
SC}N lendi que pionunciaise, viene a coIocai Ios painelios de
apIicacin en naleiia de seguiidad.
Lsle decielo eslalIece cono olIigacin a lodos Ios
concesionaiios de iedes plIicas de leIeconunicaciones de IIevai un
iegislio y conlioI de usuaiios de Ineas de leIefonos nviIes
conlialadas en Ias nodaIidades de pIan laiifaiio y de piepago
nedianle Ia iecopiIacin de una seiie de dalos peisonaIes cono son eI


nonlie, doniciIio, nacionaIidad, nneio leIefnico, Ios dalos
conlenidos en Ia ciedenciaI paia volai y olios iequisilos cono son Ia
conpiolacin deI doniciIio acluaI deI usuaiio confoine a un
conpiolanle e incIusive Ia lona e inpiesin de su hueIIa dacliIai, ya
sea en linla, o en foina eIeclinica o digilaI. Asinisno, Ia iefoina
pieve Ias siguienles olIigaciones a caigo de Ias enpiesas de leIefona
ceIuIai y nviI: (i) conseivai Ias copias folosllicas o en nedios
eIeclinicos de Ios docunenlos uliIizados paia IIevai a calo eI
iegislio y conlioI y Ia ieseiva y pioleccin de Ias lases de dalos
peisonaIes en donde se encuenlie dicha infoinacin, (ii) conseivai un
iegislio y conlioI de conunicaciones, laIes cono liansnisin de voz,
luzn vocaI, confeiencia, dalos, ieenvo o liansfeiencia de IIanadas o
seivicios de nensajeia o nuIlinedia, fecha, hoia y duiacin de Ia
conunicacin, Ia ulicacin geogifica de Ias Ineas leIefnicas, (iii)
enliegai denlio de Ias 72 hoias, Ios dalos aI Iiocuiadoi CeneiaI de Ia
ReplIica o Iiocuiadoies CeneiaIes de }uslicia de Ias Lnlidades
Iedeialivas, cuando IIeven a calo invesligaciones solie deIilos de
exloisin, anenazas, secueslio, en cuaIquieia de sus nodaIidades o
de aIgn deIilo giave o ieIacionado con Ia deIincuencia oiganizada,
(iv) lIoqueai de innedialo Ias Ineas conlialadas lajo cuaIquiei
nodaIidad, iepoilados poi Ios cIienles o usuaiios cono iolados o
exliaviados, enlie olias.
La fiaccin VI deI ailcuIo 71 de Ia Ley IedeiaI de
TeIeconunicaciones eslalIece nuIlas y sanciones paia Ios
concesionaiios de 1O,OOO a 1OO,OOO saIaiios nninos
(Apioxinadanenle eI equivaIenle a $548,OOO.OO a $548O,OOO.OO pesos


Mexicanos) poi no cunpIii con Ias olIigaciones eslalIecidas en Ias
fiacciones XI-XV deI ailcuIo 44.
Sienpie luvinos dudas ieaInenle, de que ese iegislio de
usuaiios ayude a ieducii dislicanenle Ios deIilos de exloisin
leIefnica y deIincuencia oiganizada en eI secueslio de peisonas.
CeIelianos su aliogacin. Ms an, eia de pieocupai Ia Iisla de
dalos peisonaIes que eslalan en posesin de Ias enpiesas leIefnicas,
sus enpIeados y en sus iespeclivas lases de dalos Ias cuaIes gozan de
cieila Iileilad aI no eslai lodava iegIanenladas poi una Iey
especfica en Ia naleiia. Asinisno, no deja de pieocupai eI hecho de
que loda Ia infoinacin de Ios ciudadanos que cuenlen con un
leIefono nviI eslala conlenida en eI iegislio y disponilIe paia Ias
piocuiaduias fedeiaIes y eslalaIes cuando lengan que hacei
invesligaciones ieIacionadas con Ia conisin de deIilos giaves o en
naleiia de deIincuencia oiganizada.
Consideianos que eI aIcance de Ia iefoina luvo iepeicusiones
anunciadas nuy seiias en naleiia de piivacidad y Iioleccin de
Dalos, aI no eslalIeceise saIvaguaidas y solie lodo Ios necanisnos
de seguiidad lecnicos y juidicos necesaiios paia piolegei Ia
infoinacin que esl en nanos lanlo de Ias enpiesas leIefnicas
cono de Ias auloiidades judiciaIes encaigadas de peiseguii deIilos.
VaIe Ia pena iecoidai eI caso <B&*$# Q&*/% de AliiI de 2OO3 en
donde Ia fiIiaI de esa enpiesa aneiicana en Mexico adquiii Ia lase
de dalos deI padin eIecloiaI, y poi ende, loda Ia infoinacin de Ios
ciudadanos nexicanos. Lsle caso, que aI da de hoy no ha sido lodava
iesueIlo en Ios liilunaIes judiciaIes, iepiesenla un cIaio ejenpIo y


solie lodo una uigenle necesidad de lenei que ieguIai Ios dalos
peisonaIes a liaves de una IegisIacin y solie lodo eslalIecei
sanciones, casligos y nuIlas ns aIlas paia Ias enpiesas que vendan
o conpionelan infoinacin peisonaI de Ios nexicanos.
LI AilcuIo 44 secciones IX- XV de Ia Ley IedeiaI de
TeIeconunicaciones eslalIece Io siguienle:
3'%I$0,& eeH =&7 $&/$#7*&/('*&7 4# '#4#7 Mf1,*$(7 4# %#,#$&60/*$($*&/#7
4#1#'S/L
DH ( dDDDH
D{H 317%#/#'7# 4# #7%(1,#$#' 1(''#'(7 $&/%'($%0(,#7C %5$/*$(7 & 4# $0(,[0*#'
/(%0'(,#N( ( ,( $&/#;*?/ 4# $(1,#(4&7 01*$(4&7 4#/%'& 4#, 4&6*$*,*& 4# 0/
070('*& $&/ &%'&7 $&/$#7*&/('*&7 4# '#4#7 Mf1,*$(7p
{H 3$%0(' 7&1'# 1(7#7 /& 4*7$'*6*/(%&'*(7 (, M'&M&'$*&/(' */>&'6($*?/ 4#
$('S$%#' $&6#'$*(,C '#7M#$%& 4# 707 707$'*M%&'#7C ( >*,*(,#7C 7017*4*('*(7 &
%#'$#'&7p
{DH =,#8(' 0/ '#F*7%'& @ $&/%'&, 7#M('(4& 4# 707 070('*&7C %(/%& #/ ,(
6&4(,*4(4 4# ,I/#(7 $&/%'(%(4(7 #/ M,(/ %('*>('*&C $&6& #/ ,I/#(7 4# M'#M(F&C
#, $0(, $&/%#/F( $&6& 6I/*6& ,&7 7*F0*#/%#7 4(%&7L
(P Kf6#'& @ 6&4(,*4(4 4# ,( ,I/#( %#,#>?/*$(p
1P K&61'# $&6M,#%&C 4&6*$*,*&C /($*&/(,*4(4C /f6#'& $&''#7M&/4*#/%# @
4#6S7 4(%&7 $&/%#/*4&7 #/ *4#/%*>*$($*?/ &>*$*(, 8*F#/%# $&/ >&%&F'(>I(C (7I
$&6& $&6M'&1(/%# 4# 4&6*$*,*& ($%0(,*N(4& 4#, 070('*& @ %&6( 4# *6M'#7*?/
4# B0#,,( 4($%*,(' 4*'#$%(6#/%# #/ %*/%( @r& #,#$%'?/*$(6#/%#p
$P :/ $(7& 4# M#'7&/(7 6&'(,#7C (4#6S7 4# ,&7 4(%&7 4# ,&7 */$*7&7 (P @ 1PC 7#
4#1#'S '#F*7%'(' ,( '(N?/ 7&$*(, 4# ,( #6M'#7(C $540,( >*7$(, @ $&M*( 4#,
4&$06#/%& [0# ($'#4*%# $(M($*4(4 M('( $&/%'(%('


H
=&7 $&/$#7*&/('*&7 4#1#'S/ $&/7#'8(' $&M*(7 >&%&7%S%*$(7 & #/ 6#4*&7
#,#$%'?/*$&7 4# ,&7 4&$06#/%&7 /#$#7('*&7 M('( 4*$B& '#F*7%'& @ $&/%'&,p (7I
$&6& 6(/%#/#' ,( '#7#'8( @ M'&%#$$*?/ 4# ,(7 1(7#7 4# 4(%&7 M#'7&/(,#7C ,(7
$0(,#7 /& M&4'S/ 7#' 07(4(7 $&/ >*/#7 4*>#'#/%#7 ( ,&7 7#g(,(4&7 #/ ,(7 ,#@#7p
{DDH <&/7#'8(' 0/ '#F*7%'& @ $&/%'&, 4# $&60/*$($*&/#7 [0# 7# '#(,*$#/ 4#74#
$0(,[0*#' %*M& 4# ,I/#( [0# 0%*,*$# /06#'($*?/ M'&M*( & (''#/4(4(C 1(G&
$0(,[0*#' 6&4(,*4(4C [0# M#'6*%(/ *4#/%*>*$(' $&/ M'#$*7*?/ ,&7 7*F0*#/%#7
4(%&7L
(P 9*M& 4# $&60/*$($*?/ O%'(/76*7*?/ 4# 8&NC 10N?/ 8&$(,C $&/>#'#/$*(C
4(%&7PC 7#'8*$*&7 70M,#6#/%('*&7 O*/$,0*4&7 #, '##/8I& & %'(/7>#'#/$*( 4#
,,(6(4(P & 7#'8*$*&7 4# 6#/7(G#'I( & 60,%*6#4*( #6M,#(4&7 O*/$,0*4&7 ,&7
7#'8*$*&7 4# 6#/7(G#7 $&'%&7C 7#'8*$*&7 60,%*6#4*( @ (8(/N(4&7Pp
1P )(%&7 /#$#7('*&7 M('( '(7%'#(' # *4#/%*>*$(' #, &'*F#/ @ 4#7%*/& 4# ,(7
$&60/*$($*&/#7 4# %#,#>&/I( 6?8*,L /f6#'& 4# 4#7%*/&C 6&4(,*4(4 4# ,I/#(7
$&/ $&/%'(%& & M,(/ %('*>('I&C $&6& #/ ,( 6&4(,*4(4 4# ,I/#(7 4# M'#M(F&p
$P )(%&7 /#$#7('*&7 M('( 4#%#'6*/(' ,( >#$B(C B&'( @ 40'($*?/ 4# ,(
$&60/*$($*?/C (7I $&6& #, 7#'8*$*& 4# 6#/7(G#'I( & 60,%*6#4*(p
4P 34#6S7 4# ,&7 4(%&7 (/%#'*&'#7C 7# 4#1#'S $&/7#'8(' ,( >#$B( @ B&'( 4# ,(
M'*6#'( ($%*8($*?/ 4#, 7#'8*$*& @ ,( #%*[0#%( 4# ,&$(,*N($*?/ O*4#/%*>*$(4&' 4#
$#,4(P 4#74# ,( [0# 7# B(@( ($%*8(4& #, 7#'8*$*&p
#P =( 01*$($*?/ 4*F*%(, 4#, M&7*$*&/(6*#/%& F#&F'S>*$& 4# ,(7 ,I/#(7
%#,#>?/*$(7C >P =( &1,*F($*?/ 4# $&/7#'8($*?/ 4# 4(%&7 ( [0# 7# '#>*#'# ,(
M'#7#/%# >'($$*?/ $#7( ( ,&7 4&$# 6#7#7C $&/%(4&7 ( M('%*' 4# ,( >#$B( #/ [0# 7#
B(@( M'&40$*4& ,( $&60/*$($*?/H=&7 $&/$#7*&/('*&7 %&6('S/ ,(7 6#4*4(7
%5$/*$(7 /#$#7('*(7 '#7M#$%& 4# ,&7 4(%&7 &1G#%& 4# $&/7#'8($*?/C [0#
F('(/%*$#/ 70 $&/7#'8($*?/C $0*4(4&C M'&%#$$*?/C /& 6(/*M0,($*?/ & ($$#7&
*,I$*%&C 4#7%'0$$*?/C (,%#'($*?/ & $(/$#,($*?/C (7I $&6& #, M#'7&/(, (0%&'*N(4&


M('( 70 6(/#G& @ $&/%'&,p{DDDH :/%'#F(' ,&7 4(%&7 $&/7#'8(4&7C (, Q'&$0'(4&'
.#/#'(, 4# ,( "#Mf1,*$( & Q'&$0'(4&'#7 .#/#'(,#7 4# E07%*$*( 4# ,(7
:/%*4(4#7 J#4#'(%*8(7C $0(/4& '#(,*$#/ >0/$*&/#7 4# */8#7%*F($*?/ 4# ,&7
4#,*%&7 4# #;%&'7*?/C (6#/(N(7C 7#$0#7%'&C #/ $0(,[0*#'( 4# 707 6&4(,*4(4#7 &
4# (,Ff/ 4#,*%& F'(8# & '#,($*&/(4& $&/ ,( 4#,*/$0#/$*( &'F(/*N(4(C #/ 707
'#7M#$%*8(7 $&6M#%#/$*(7H
s0#4( M'&B*1*4( ,( 0%*,*N($*?/ 4# ,&7 4(%&7 $&/7#'8(4&7 M('( >*/#7 4*7%*/%&7 (
,&7 M'#8*7%&7 #/ #, MS''(>& (/%#'*&'C $0(,[0*#' 07& 4*7%*/%& 7#'S 7(/$*&/(4&
M&' ,(7 (0%&'*4(4#7 $&6M#%#/%#7 #/ %5'6*/&7 (46*/*7%'(%*8&7 @ M#/(,#7 [0#
'#70,%#/H=&7 $&/$#7*&/('*&7 #7%S/ &1,*F(4&7 ( #/%'#F(' ,( */>&'6($*?/ 4#/%'&
4#, M,(N& 6S;*6& 4# 7#%#/%( @ 4&7 B&'(7 7*F0*#/%#7 $&/%(4&7 ( M('%*' 4# ,(
/&%*>*$($*?/C 7*#6M'# @ $0(/4& /& #;*7%( &%'( 4*7M&7*$*?/ #;M'#7( 4#
(0%&'*4(4 G04*$*(,H:, "#F,(6#/%& #7%(1,#$#'S ,&7 M'&$#4*6*#/%&7C 6#$(/*76&7
@ 6#4*4(7 4# 7#F0'*4(4 [0# ,&7 $&/$#7*&/('*&7 4#1#'S/ (4&M%(' M('(
*4#/%*>*$(' (, M#'7&/(, >($0,%(4& M('( ($$#4#' ( ,( */>&'6($*?/C (7I $&6& ,(7
6#4*4(7 %5$/*$(7 @ &'F(/*N(%*8(7 [0# *6M*4(/ 70 6(/*M0,($*?/ & 07& M('(
>*/#7 4*7%*/%&7 ( ,&7 ,#F(,6#/%# (0%&'*N(4&7C 70 4#7%'0$$*?/ ($$*4#/%(, & *,I$*%(
& 70 M5'4*4( ($$*4#/%(,C (7I $&6& 70 (,6($#/(6*#/%&C %'(%(6*#/%&C
4*80,F($*?/ & ($$#7& /& (0%&'*N(4&p{DdH "#(,*N(' #, 1,&[0#& */6#4*(%& 4# ,(7
,I/#(7 $&/%'(%(4(7 1(G& $0(,[0*#' 6&4(,*4(4C '#M&'%(4&7 M&' ,&7 $,*#/%#7 &
070('*&7 $&6& '&1(4&7 & #;%'(8*(4&7p '#(,*N(' ,( ($%0(,*N($*?/ '#7M#$%*8( #/
#, '#F*7%'& 4# 070('*&7 4# %#,#>&/I(p (7I $&6& '#(,*N(' ,( 707M#/7*?/ */6#4*(%(
4#, 7#'8*$*& 4# %#,#>&/I( M('( #>#$%&7 4# (7#F0'(6*#/%& $0(/4& (7I ,& */7%'0@(
,( <&6*7*?/ J#4#'(, 4# 9#,#$&60/*$($*&/#7C 4# $&/>&'6*4(4 $&/ ,&
#7%(1,#$*4& #/ #, <?4*F& J#4#'(, 4# Q'&$#4*6*#/%&7 Q#/(,#7
:/ $(7& 4# [0# ,&7 070('*&7 8#/4(/ & $#4(/ 0/( ,I/#( 4# %#,#>&/I( #/
$0(,[0*#'( 4# 707 6&4(,*4(4#7 4# $&/%'(%($*?/C 4#1#'S/ 4(' (8*7& (,


$&/$#7*&/('*&C ( #>#$%& 4# [0# 4*$B( ,I/#( 7#( 1,&[0#(4(C #/ %(/%& 7#(
'#F*7%'(4& #, /0#8& 070('*&C $&/>&'6# ( ,( >'($$*?/ {D 4#, M'#7#/%# ('%I$0,&C @

{dH D/>&'6(' ( ,&7 $,*#/%#7 & 070('*&7 4# 7#'8*$*&7 4# %#,#>&/I( #/ $0(,[0*#'(
4# 707 6&4(,*4(4#7C M'#8*& ( 70 8#/%(C 4# ,( #;*7%#/$*( @ $&/%#/*4& 4#,
rcgis|rc q su dispcnioi|idad a |cs agcn|cs facu||adcs.
[SbSX gBL;KDLL <= "=KLBTD> jgE"a
La Iioleccin de Dalos peisonaIes en Ia nodaIidad usiness lo
Consunei (2C) se encuenlia ieguIada en Mexico poi Ia =#@ J#4#'(,
4# Q'&%#$$*?/ (, <&/706*4&' (LIIC) y conlenpIa Ia posiliIidad de que
Ios pioveedoies y consunidoies puedan ceIeliai liansacciones a
liaves de nedios eIeclinicos. La fiaccin I deI ailcuIo 76 lis de Ia
LIIC inpone Ia olIigacin a Ios pioveedoies de nanlenei Ia
confidenciaIidad de Ia infoinacin y Ia piohilicin de difundiiIa o
liansniliiIa a olios pioveedoies, a nenos que eI consunidoi Io haya
auloiizado poi esciilo o que exisla un iequeiinienlo de aIguna
auloiidad. Asinisno, Ia fiaccin II de esle nisno ailcuIo inpone aI
pioveedoi Ia olIigacin de nanlenei seguia y confidenciaI Ia
infoinacin e infoinai aI consunidoi solie Ias caiacleislicas
geneiaIes de Ios eIenenlos lecnicos disponilIes, anles de Ia
ceIeliacin de una liansaccin. AdicionaInenle, aIgunas
disposiciones solie piivacidad se encuenlian conlenpIadas en olios
oidenanienlos juidicos cono son Ia Ley de Inpienla, Ia =#@ J#4#'(,
4#, )#'#$B& 4# 30%&', Ia =#@ 4#, D/7%*%0%& K($*&/(, 4# :7%(4I7%*$(C .#&F'(>I(
# D/>&'6S%*$( y eI <?4*F& Q#/(, J#4#'(,, enlie olios.


[SYSX &DQ=>T?L DK 5?<D>;? :D "=TBK;A?A;=KDL 3>;U?:?L N
"==MD>?A;JK :D )+3 A=K @?L -B<=>;:?:DL 5Df;A?K?L M?>? Q;KDL :D
=C<DKA;JK :D 3>BDC?

LI 23 de Lneio de 2OO9, Ia Secielaiia de Coleinacin pulIic en eI
Diaiio OficiaI de Ia Iedeiacin eI Decielo poi eI que se iefoinan,
adicionan y deiogan diveisas disposiciones deI <?4*F& J#4#'(, 4#
Q'&$#4*6*#/%&7 Q#/(,#7, de Ia =#@ J#4#'(, $&/%'( ,( )#,*/$0#/$*(
U'F(/*N(4(, de Ia =#@ [0# :7%(1,#$# ,(7 K&'6(7 RI/*6(7 7&1'#
"#(4(M%($*?/ -&$*(, 4# -#/%#/$*(4&7, deI <?4*F& Q#/(, J#4#'(,, de Ia =#@ 4#
,( Q&,*$I( J#4#'(, Q'#8#/%*8(, de Ia =#@ U'FS/*$( 4# ,( Q'&$0'(40'I(
.#/#'(, 4# ,( "#Mf1,*$(, de Ia =#@ J#4#'(, 4# "#7M&/7(1*,*4(4#7
346*/*7%'(%*8(7 4# ,&7 -#'8*4&'#7 Qf1,*$&7, y de Ia =#@ J#4#'(, 4#
Q'&$#4*6*#/%& <&/%#/$*&7& 346*/*7%'(%*8&.
Lsle paquele de iefoinas judiciaIes incIuy una iefoina aI <?4*F&
J#4#'(, 4# Q'&$#4*6*#/%&7 Q#/(,#7 que conliene un nuevo CapluIo VIII
IS que consla de Ios ailcuIos 278 lis y 278 lei. LI ailcuIo 278 lis
peinile a Ios pailicuIaies ofiecei cono piuela conunicaciones
piivadas en piocedinienlos penaIes, laIes cono video gialaciones o
fiInaciones cuando hayan sido ollenidas poi aIguna de Ias pailes
invoIuciadas. Asinisno, dicho ailcuIo conliene una piiafo que
olIiga a Ios concesionaiios y peinisionaiios de leIeconunicaciones y
pioveedoies de acceso a Inleinel ISIs a coIaloiai con Ias auloiidades
nexicanas paia Ia ollencin de piuelas e infoinacin cuando se Ies
soIicile, eslalIeciendo una pena de 15 a 2OO joinadas de lialajo a favoi
de Ia conunidad en caso de onisin o desacalo, de confoinidad con
eI ailcuIo 178 deI Cdigo IenaI IedeiaI.
LI ailcuIo quedo iedaclado de Ia siguienle foina:


Ar|icu|c 278 ois. |as ccnunicacicncs cn|rc par|icu|arcs pcdr4n scr
(M&'%(4(7 8&,0/%('*(6#/%# ( ,( (8#'*F0($*?/ M'#8*( & (, M'&$#7& M#/(,C
$0(/4& B(@(/ 7*4& &1%#/*4(7 4*'#$%(6#/%# M&' (,F0/& 4# ,&7 M('%*$*M(/%#7 #/
,( 6*76(H
:, %'*10/(, '#$*1*'S ,(7 F'(1($*&/#7 & 8*4#& >*,6($*&/#7 M'#7#/%(4(7 $&6&
M'0#1( M&' ,(7 M('%#7 @ ,(7 (F'#F('S (, #;M#4*#/%#H
=(7 $&60/*$($*&/#7 [0# &1%#/F( (,F0/& 4# ,&7 M('%*$*M(/%#7 $&/ #, (M&@& 4#
,( (0%&'*4(4C %(61*5/ M&4'S/ 7#' (M&'%(4(7 ( ,( (8#'*F0($*?/ & (, M'&$#7&C
7*#6M'# [0# $&/7%# 4# 6(/#'( >#B($*#/%# ,( 7&,*$*%04 M'#8*( 4# (M&@& 4#,
M('%*$0,(' ( ,( (0%&'*4(4H )# 7#' /#$#7('*&C ,( M'0#1( 7# M#'>#$$*&/('S $&/ ,(7
%#7%*6&/*(,#7 & M#'*$*(,#7 $&/40$#/%#7H
:/ /*/Ff/ $(7& #, R*/*7%#'*& Qf1,*$& & #, G0#N (46*%*'S/ $&60/*$($*&/#7
[0# 8*&,#/ #, 4#1#' 4# $&/>*4#/$*(,*4(4 [0# #7%(1,#N$( ,( ,#@C /* ,( (0%&'*4(4
M'#7%('S #, (M&@& ( [0# 7# '#>*#'# #, MS''(>& (/%#'*&' $0(/4& 7# 8*&,# 4*$B&
4#1#'H
K& 7# 8*&,( #, 4#1#' 4# $&/>*4#/$*(,*4(4 $0(/4& 7# $0#/%# $&/ #,
$&/7#/%*6*#/%& #;M'#7& 4# ,( M#'7&/( $&/ [0*#/ 7# F0('4( 4*$B& 4#1#'H
=(7 #6M'#7(7 $&/$#7*&/('*(7 @ M#'6*7*&/('*(7 4#, 7#'8*$*& 4#
%#,#$&60/*$($*&/#7 & 4# */%#'/#%C #7%('S/ &1,*F(4(7 ( $&,(1&'(' $&/ ,(7
(0%&'*4(4#7 M('( ,( &1%#/$*?/ 4# 4*$B(7 M'0#1(7 $0(/4& (7I ,& 7&,*$*%#/H
<0(,[0*#' &6*7*?/ & 4#7($(%& ( #7%( 4*7M&7*$*?/ 7#'S 7(/$*&/(4( M&' ,(
(0%&'*4(4C #/ ,&7 %5'6*/&7 4#, ('%I$0,& Xjk 4#, <?4*F& Q#/(, J#4#'(,D
<('#$#/ 4# %&4& 8(,&' ,(7 $&60/*$($*&/#7 [0# 7#(/ &1%#/*4(7 @ (M&'%(4(7 #/
ccn|ratcncicn a |as dispcsicicncs scna|adas cn cs|c Ccdigc.




[SdSX (D @? )K;A;?<;U?L @DV;L@?<;U?L :D@ EFFG ? @? 2DN 9D:D>?@ :D
3>=<DAA;JK :D (?<=L DK 3=LDL;JK :D 3?><;AB@?>DL
Anles de Ia pulIicacin de Ia acluaI Ley IedeiaI, asislinos a un
Iaigo, penoso y sinuoso canino de piesenlacin de inicialivas
de Iey en naleiia de Iioleccin de Dalos IeisonaIes que se
inici en eI 2OO1 y que lolaIizo eI nneio de siele piopueslas.
De eslas, aisIanos lies.
La inicialiva de Ley deI Dipulado MigueI ailosa Hueila
deI Ciupo IaiIanenlaiio deI Iailido de Ia RevoIucin
Denocilica (IRD), piesenlada anle Ia LVIII LegisIaluia en
seplienlie deI 2OO1, fue Ia piineia inicialiva en ieIacin con eI
lena de piivacidad y Iioleccin de Dalos peisonaIes que se
oiigin en Ia Cnaia de Dipulados deI Congieso de Ia Unin.
Lsl lasada en Ia )*'#$%*8( Vhrei solie Iiivacidad y Iioleccin
de Dalos de Ia Unin Luiopea y en Ia =#@ U'FS/*$( :7M(g&,( 4#
Q'&%#$$*?/ 4# )(%&7 4# <('S$%#' Q#'7&/(, deI 13 de Dicienlie de
1999. Olia inpoilanle inicialiva hisliica fue Ia Q'&M0#7%( 4#
=#@ J#4#'(, 4# Q'&%#$$*?/ 4# )(%&7 Q#'7&/(,#7, piesenlada poi eI
enlonces Senadoi IIuiinoninaI poi eI Lslado de Michoacn,
Anlonio Caica Toiies, deI Iailido InslilucionaI RevoIucionaiio
(IRI).28 Lsla, laI cono Ia anleiioi, lasada en ,( )*'#$%*8(
Vhreir:A 7&1'# Q'*8($*4(4 @ Q'&%#$$*?/ 4# )(%&7 4# ,( A/*?/
:0'&M#(. Sin enlaigo, su conlenido y nlilo de apIicacin


son poco cIaios y denasiado anliguos en cuanlo aI iegislio de
lases de dalos, aun y cuando conliene iegIas laslanle esliiclas
paia Ia liansfeiencia de dalos peisonaIes a leiceios pases y
eslalIece iganos de vigiIancia en Ia esfeia de Ia adninisliacin
plIica fedeiaI. La Ilina inicialiva de Iey con Q'&@#$%& 4#
)#$'#%& M&' ,( [0# 7# #;M*4# ,( =#@ 4# Q'&%#$$*?/ 4# )(%&7 Q#'7&/(,#7
#/ Q&7#7*?/ 4# Q('%*$0,('#7 fue piesenlada eI 7 de Oclulie de
2OO8 poi eI Dipulado Luis Cuslavo Iaiia Noiiega, Dipulado
fedeiaI de Ia Sexagesina LegisIaluia deI H. Congieso de Ia
Unin de Mexico, deI Ciupo IaiIanenlaiio deI Iailido de
Accin NacionaI (IAN). Lsla Ilina inicialiva, es Ia que esl en
Ia lase de Ia iefoina aI ailcuIo 73 ConslilucionaI y Ia que
Consliluye eI ncIeo duio de Ia iecienle =#@ J#4#'(, 4# Q'&%#$$*?/
4# )(%&7 #/ Q&7#7*?/ 4# Q('%*$0,('#7. Adens de Ia iefeiencia a Ias
Diieclivas conunilaiias, Ia piopuesla esl consliuida solie
inpoilanles anlecedenles inleinacionaIes que consliluyen
iefeienles olIigados en Ia naleiia, en pailicuIai Ia ResoIucin
No 45/95 deI 14 de dicienlie de 199O de Ia ONU y Ios
Iineanienlos de Ia OCDL
[SdSGSX 2? ;K;A;?<;U? :D (DA>D<= ^BD DfM;:D @? 2DN 9D:D>?@ :D
3>=<DAA;JK :D (?<=L 3D>L=K?@DL j(;MB<?:= 5;VBD@ g?>C=L? 6BD><?a

Lsla fue Ia piineia inicialiva en ieIacin con eI lena de piivacidad y


Iioleccin de Dalos peisonaIes que se oiigin en Ia Cnaia de
Dipulados deI Congieso de Ia Unin y fue piesenlada en seplienlie
de 2OO1
192
, poi eI dipulado MigueI ailosa Hueila deI Ciupo
IaiIanenlaiio deI Iailido de Ia RevoIucin Denocilica (IRD) anle Ia
LVIII LegisIaluia y pulIicada en Ia Cacela IaiIanenlaiia aI da
siguienle. Lsl lasada en gian nedida en Ia Diiecliva 95/46 solie
Iiivacidad y Iioleccin de Dalos de Ia Unin Luiopea y Ia Ley
Oignica LspaoIa de Iioleccin de Dalos de Caiclei IeisonaI deI 13
de Dicienlie de 1999. Lsla inicialiva luinada a Ia Conisin de
Coleinacin y Seguiidad IlIica, conliene una opinin de Ia
Conisin de Coneicio y Ionenlo IndusliiaI de Ia Cnaia de
Dipulados y acluaInenle se encuenlia delenida.


192
Los deiechos que se eslalIecen en favoi deI liluIai o afeclado consliluyen
Ios eIenenlos neduIaies de Ia paile geneiaI, y se configuian juidicanenle cono
deiechos suljelivos encaninados a hacei opeialivos Ios piincipios geneiicos. Son, poi
ejenpIo, Ios deiechos de aulodeleininacin, de ieclificacin y de canceIacin Ios que
oloigan viiluaIidad noinaliva y eficacia juidica a Ios piincipios consagiados en Ia
paile geneiaI, piincipios que, sin Ios deiechos suljelivos aIudidos, no ielasaian un
conlenido neianenle piogianlico.
Ln concielo, Ios deiechos de inpugnacin de vaIoiaciones, de consuIla, de
acceso, de ieclificacin, de canceIacin, de oposicin y de indennizacin que se
definen y deIinilan en eI lexlo, consliluyen Ias piezas cenliaIes deI sislena cauleIai
que se piopone en eI pioyeclo. Con eI oljelo de piocuiai Ia nxina eficacia de sus
disposiciones, en Ia paile especiaI deI pioyeclo se piopone Ia cieacin deI Regislio
NacionaI de Iioleccin de Dalos, cono eI enle encaigado de coadyuvai en eI
cunpIinienlo de Ia IegisIacin solie Iioleccin de Dalos y conlioIai su apIicacin, en
especiaI en Io ieIalivo a Ios deiechos de infoinacin, acceso, ieclificacin, oposicin y
canceIacin de dalos.



[SdSESX 3>=MBDL<? :D 2DN 9D:D>?@ :D 3>=<DAA;JK :D (?<=L 3D>L=K?@DL
j)K;A;?<;U? :D@ +DK?:=> -K<=K;= ,?>AI? %=>>DLa
Iiesenlada poi eI senadoi Anlonio Caica Toiies (Senadoi
pIuiinoninaI deI Lslado de Michoacn) y apiolada en eI Senado en
aliiI de 2OO2 y pulIicada en Ia Cacela IaiIanenlaiia en seplienlie
deI nisno ao, posleiioinenle fue luinada paia su iespeclivo
diclanen a Ias Conisiones Unidas de Iunlos ConslilucionaIes y de
Lsludios LegisIalivos y sulsecuenlenenle a Ia Cnaia de Dipulados.
Lsla inicialiva es Ia que liene nayoies piolaliIidades de sei apiolada
y Ia que en Ios Ilinos neses ha causado poIenica enlie Ios diveisos
secloies de seivicios de infoinacin. Sin enlaigo, esla inicialiva liene
un seiio piolIena de inconslilucionaIidad poi haleise oiiginado en
eI Senado. Lsl lasada en Ia Diiecliva 95/746 solie Iiivacidad y
Iioleccin de Dalos de Ia Unin Luiopea, su conlenido y nlilo de
apIicacin son poco cIaios y denasiado anliguos en cuanlo aI
iegislio de lases de dalos, conliene iegIas laslanle esliiclas paia Ia
liansfeiencia de dalos peisonaIes a leiceios pases y eslalIece iganos
de vigiIancia en Ia esfeia de Ia adninisliacin plIica fedeiaI. Las
Ieyes de infoinacin en Ia Unin Luiopea y Mexico son siniIaies en
cuanlo a sus oljelivos fundanenlaIes: lianspaienlai sus golieinos aI
esciulinio plIico nienlias piolegen Ios dalos peisonaIes de sus
ciudadanos. Sin enlaigo, Ia noinalividad nexicana es anligua e
inconpIela, ya que su pioleccin a iango conslilucionaI no se
especifica y nos enconlianos con Ia ausencia de una Ley IedeiaI de
Iioleccin de Dalos IeisonaIes.


Si lien Ia definicin de dalos peisonaIes que enconlianos en
Ia LITAIIC es coiiecla
193
, Ias excepciones, con anleiioiidad
nencionadas, dejan, lsicanenle, lodos Ios dalos peisonaIes
vuIneialIes a su pulIicacin, deliIidad que Ia SC}N, no ha podido
coiiegii en Ia faIla de casos concielos, Io que no ha peinilido
eslalIecei una juiispiudencia solie Ia naleiia.
Iodenos afiinai, con lase en Io anleiioi, que nienlias Ia UL
piolege adecuadanenle Ios dalos peisonaIes y su fIujo, nedianle un
esfueizo conjunlo en eI cunpIinienlo de Ias Diieclivas euiopeas y de
su encuadianienlo en Ias noinalivas nacionaIes y de un esfueizo
inleipielalivo de sus Coiles, eI golieino nexicano no piolege de
naneia suficienle Ios dalos peisonaIes de Ios individuos y Ias coiles
fedeiaIes no han inleivenido paia piolegei ese deiecho a liaves de Ia
inleipielacin judiciaI.
Olio punlo en que Ia noinalividad nexicana es onisa es en eI
de que no conliene ninguna disposicin especfica aI uso de Inleinel.
Ln concielo, no piecisa Ios ciileiios que peinilen deleininai si, poi Io
que se iefieie a Ias opeiaciones efecluadas a liaves de pioveedoies de
seivicios de aIojanienlo de pginas vel, dele lonaise en
consideiacin eI Iugai de eslalIecinienlo deI pioveedoi, su doniciIio
piofesionaI o lien eI Iugai en eI que se encuenlian Ios oidenadoies
que inlegian Ia infiaesliucluia infoinlica deI pioveedoi. Ahoia lien,

193
siniIai aI conceplo de dalos peisonaIes que enpIea eI ailcuIo 3,
apailado 1, de Ia Diiecliva 95/46 conpiende, con aiiegIo a Ia definicin que figuia en
eI ailcuIo 2, Ielia a), de dicha Diiecliva |cda infcrnacicn scorc una pcrscna fisica
*4#/%*>*$(4( & idcn|ificao|c.



Ia infoinacin que se pulIica en Inleinel puede sei consuIlada en
cuaIquiei nonenlo poi un nneio indeleininado de peisonas que
iesiden en nIlipIes Iugaies. Segn Ias nodaIidades de uso de
Inleinel que se han popuIaiizado enlie Ios usuaiios, eI auloi de una
pgina deslinada a sei pulIicada en Inleinel liansnile Ios dalos a su
pioveedoi de seivicios de aIojanienlo de pginas vel. Lsle gesliona
Ia infiaesliucluia infoinlica necesaiia paia gaianlizai eI
aInacenanienlo de dichos dalos y Ia conexin deI seividoi que aIoja
eI silio Inleinel. De esle nodo se peinile Ia liansnisin posleiioi de
dichos dalos a cuaIquiei peisona que esle coneclada a Inleinel y Ios
soIicile. Los oidenadoies que inlegian esla infiaesliucluia infoinlica
pueden enconliaise en uno o vaiios pases dislinlos de aqueI en eI
que liene eI doniciIio eI pioveedoi de seivicios de aIojanienlo de
pginas vel, sin que sus cIienles lengan o puedan lenei conocinienlo
de eIIo. Se coIoca, enlonces, eI piolIena de Ia liansfeiencia de dalos
peisonaIes a un pas leiceio. Iiecisanenle, esla siluacin que lanlien
no eslala pievisla poi eI oidenanienlo euiopeo, fue anaIizada en Ia
Senlencia deI TiilunaI de }uslicia de 6 de novienlie de 2OO3 en eI
piocedinienlo penaI enlalIado conlia odiI Lindqvisl.
194


194
Senlencia deI TiilunaI de }uslicia de 6 de novienlie de 2OO3. -
Iiocedinienlo penaI enlalIado conlia odiI Lindqvisl: 4) No exisle una
liansfeiencia a un pas leiceio de dalos en eI senlido deI ailcuIo 25 de Ia Diiecliva
95/46 cuando una peisona que se encuenlia en un Lslado nienlio difunde dalos
peisonaIes en una pgina vel, aInacenada poi una peisona fsica o juidica que
gesliona eI silio Inleinel en eI que se puede consuIlai Ia pgina vel que liene su
doniciIio en eI nisno Lslado o en olio Lslado nienlio, de nodo que dichos dalos
iesuIlan accesilIes a cuaIquiei peisona que se conecle a Inleinel, incIuidas aqueIIas
que se encuenlien en pases leiceios.




Convendia enlonces que a loda peisona se Ie ieconocieia que
liene deiecho a que se Ie infoinaia de naneia expiesa y opoiluna
solie Ia exislencia de aichivos, iegislios, lases o lancos de dalos de
caiclei peisonaI donde se conseivaian sus dalos peisonaIes. Adens
de Ia posiliIidad de ejeicei Ios deiechos de acceso, ieclificacin y
canceIacin de Ios dalos peisonaIes que Ie conceinieian.
LI Deiecho a Ia Inlinidad infoinlica (Iioleccin de Dalos
peisonaIes) es un deiecho hunano, aulnono en Ia acluaIidad, que
saIvaguaida Ios dalos peisonaIes que se encuenlian iecopiIados poi
Ios podeies plIicos y Ios pailicuIaies, en difeienles lipos de sopoiles
independienlenenle de su naluiaIeza.
Si lien en Ia acluaIidad con Ias lecnoIogas de Ia infoinacin y
conunicacin se dola a Ia sociedad de heiianienlas y necanisnos
paia ejeicei eI Deiecho a Ia Infoinacin, es pieciso deIinilai eI
aIcance deI ejeicicio deI deiecho de acceso a Ia infoinacin plIica en
leneficio de Ia Iioleccin de Dalos de ndoIe peisonaI.
LI Colieino nexicano liene vaiias foinas de nejoiai Ias
piolecciones de Ios dalos peisonaIes eslalIecidas en Ia LITAIIC y en
dispeisas y ninoiilaiias IegisIaciones eslalaIes.
Lslas opciones incIuyen:
1.-Ia cieacin de juiispiudencia poi paile de Ia SC}N, en
pailicuIai sei inpoilanlsina Ia decisin solie Ia Ley de
CeoIocaIizacin, que eslai en delale en eI Ieno en eneio
2O14,


2.-peinilii, a liaves de Ia cieacin de una accin o juicio de
anpaio que eI individuo inicie un pioceso IegaI conlia eI
golieino poi Ia enliega de sus dalos peisonaIes,
3.-iefoinai Ia LITAIIC
4.- conlinuai con eI novinienlo IegisIalivo fedeiaI y eslalaI en
Ia naleiia. Ln esla canpo fue inpoilanlsina Ia pionuIgacin
de Ia Ley de Iioleccin de Dalos IeisonaIes en nanos de
pailicuIaies .

[SdSHSX (D @? )K;A;?<;U? :D @DN A=K 3>=NDA<= :D (DA>D<= M=> @? ^BD LD
DfM;:D @? 2DN :D 3>=<DAA;JK :D (?<=L 3D>L=K?@DL DK 3=LDL;JK :D
3?><;AB@?>DL j(;MB<?:= 2B;L 3?>>? $=>;DV?a ? @? UD>L;JK Q;K?@ :D @?
"?R S?7?=<@ 7? /=95?AA8B3 7? $<594 ?3 /94?48B3 7? /<=58A6@<=?4

LI 7 de Oclulie de 2OO8, eI Dipulado Luis Cuslavo Iaiia Noiiega,
Dipulado fedeiaI de Ia Sexagesina LegisIaluia deI H. Congieso de Ia
Unin de Mexico soneli a consideiacin de Ia AsanlIea LegisIaliva
una inicialiva con pioyeclo de decielo poi eI que se ciea Ia Ley de
Iioleccin de Dalos IeisonaIes en Iosesin de IailicuIaies. La
inicialiva conliene una exposicin de nolivos en Ia que seaIa que a
efeclo de dolai de facuIlades aI Congieso de Ia Unin paia IegisIai en
naleiia de Iioleccin de Dalos peisonaIes en posesin de
pailicuIaies, eI Dipulado anleiioinenle piesenl anle eI IIeno de Ia
Cnaia de Dipulados, una inicialiva que pielenda adicionai eI
ailcuIo 73 de Ia Conslilucin IoIlica de Ios Lslados Unidos


Mexicanos, Io que aI nonenlo de iedaccin de esla lesis es ya un
hecho aI 2OO9.
La exposicin de nolivos de Ia inicialiva hace hincapie en Ia
necesidad de ieguIai Ia liansfeiencia de dalos peisonaIes a leiceios
pases que gaianlizan un niveI adecuado de pioleccin confoine aI
ailcuIo 25 de Ia )*'#$%*8( Vhreir<: 4#, Q(',(6#/%& :0'&M#& @ 4#,
<&/7#G& 4#, Ze 4# &$%01'# 4# XVVh '#,(%*8( ( ,( M'&%#$$*?/ 4# ,(7 M#'7&/(7
>I7*$(7 #/ ,& [0# '#7M#$%( (, %'(%(6*#/%& 4# 4(%&7 M#'7&/(,#7 @ ( ,( ,*1'#
$*'$0,($*?/ 4# #7%&7 4(%&7.
Adens de Ia iefeiencia a Ias Diieclivas euiopeas, Ia
piopuesla esl consliuida solie inpoilanles anlecedenles
inleinacionaIes que consliluyen iefeienles olIigados en Ia naleiia, Ia
Oiganizacin de Ias Naciones Unidas, en su ResoIucin N 45/95 deI
14 de dicienlie de 199O, adopl Iiincipios iecloies solie Ia
iegIanenlacin de Ios ficheios conpulaiizados de dalos peisonaIes.
La ResoIucin eslalIece que se delen pedii gaianlas con iespeclo a
Ios dalos sensilIes, adens aconseja Ia cieacin de una auloiidad de
conlioI. Iieconiza Ia adopcin de nedidas que peinilan aI individuo
lenei un deiecho de acceso y de ieclificacin de sus dalos, que Ias
peisonas que ollienen eslos dalos especifiquen Ia finaIidad de Ia
uliIizacin de Ios nisnos, as cono Ia inposicin de Iniles paia su
ollencin, su uso y su ielencin. IinaInenle hace hincapie en Ia
inpoilancia de Ia adopcin de nedidas de seguiidad y en Ios
Iineanienlos de Ia Oiganizacin paia Ia Coopeiacin y eI DesaiioIIo
Lconnico OCDL de Ia que Mexico foina paile y que ha anaIizado y
esludiado difeienles aspeclos de Ia piivacidad. Solie Ia cueslin de
Ios Iiincipios, Ia piopuesla iecoge Ias diieclivas deI Sinposio de


Viena oiganizado a inslancias deI Ciupo de Lxpeilos solie ancos de
Dalos en 1997. Lsle Sinposio eslalIeci un conjunlo de piincipios
lsicos que ieconocen enlie olias cosas Ia necesidad de que Ia
infoinacin fIuya de foina ieguIada enlie Ios pases y Ia Iegilinacin
que Ios pases lienen paia inponei ieguIaciones paia eI fIujo de
infoinacin que pueda iesuIlai conliaiia aI oiden plIico, o que
alenle conlia Ia seguiidad nacionaI. Lsla nisna inslilucin pionuIg
en 198O Ios Lineanienlos solie Ia Iioleccin de Ia Iiivacidad y eI
IIujo Tiansfionleiizo de Dalos IeisonaIes, en Ios que se ieconienda
de naneia geneiaI a Ios pases nienlios que supiinan o evilen cieai
olslcuIos injuslificados a Ios fIujos liansfionleiizos de dalos
peisonaIes, lajo eI pielexlo de una pioleccin piivada. Ioi Io que se
iefieie a Ia olIigacin de piolegei Ia vida piivada, se dice que eI
Lslado dele vigiIai Ia ollencin y Ia caIidad de Ios dalos, as cono
supeivisai eI iespelo de diveisos piincipios, enlie eIIos, Ios de
finaIidad, IeaIlad y seguiidad, adens, se pieve Ia olIigacin de Ios
Lslados de gaianlizai Ios deiechos de acceso y ieclificacin poi paile
deI liluIai de Ios dalos. Ln Io ieIalivo a Ia olIigacin de gaianlizai Ia
Iilie ciicuIacin de dalos, Ios Lineanienlos pieven que Ios Lslados
delen ieaIizai esfueizos paia veiificai Ias consecuencias deI fIujo
liansfionleiizo de eslos dalos con iespeclo a olios pases de Lslados
nienlios o no, y, en su caso lonai Ias nedidas apiopiadas paia
gaianlizai Ia inlegiidad, eI iespelo y Ia uliIizacin de Ios dalos
peisonaIes. Lnlie eslas nedidas se encuenlian Ia cieacin de
sanciones coaclivas y eI ieconocinienlo de Ia iesponsaliIidad juidica
de Ios conlioIadoies de dalos y Ia exigencia de una lianspaiencia en eI
conlioI de Ios nisnos. Ln leininos geneiaIes Ios Lineanienlos


exhoilan a Ios pases nienlios a nanlenei IegisIaciones nacionaIes
siniIaies y acoides con Ios piincipios, paia faciIilai Ia ejecucin de Ias
disposiciones de Iioleccin de Dalos peisonaIes en cuaIquiei
juiisdiccin. Olio anlecedenle inpoilanle de esla piopuesla, Io
consliluyen Ios lialajos deI iea paia Ia Coopeiacin Lconnica de
Asia-Iacfico (AILC), de Ia cuaI Mexico lanlien es paile. LI Maico de
Iiivacidad de AILC pionueve un aceicanienlo fIexilIe a Ia
pioleccin de Ia piivacidad de Ia infoinacin en Ias Lcononas
Mienlio de AILC, evilando Ia cieacin de laiieias innecesaiias paia
Ios fIujos de infoinacin. La inlencin deI Maico es piopoicionai una
cIaia oiienlacin y diieccin a enpiesas denlio de Ias Lcononas de
AILC, solie asunlos conunes de piivacidad y de su inpaclo en Ia
conduccin de negocios Ieglinos. Adens, ieconoce Ia inpoilancia
de:
a) DesaiioIIai piolecciones apiopiadas paia Ia infoinacin peisonaI,
pailicuIainenle conlia Ias dainas consecuencias de inliusiones no
deseadas y deI uso incoiieclo de Ia infoinacin peisonaI,
l) Reconocei eI Iilie fIujo de infoinacin cono aIgo esenciaI paia
Lcononas de neicado desaiioIIadas y en desaiioIIo, paia suslenlai
eI ciecinienlo econnico y sociaI,
c) IosiliIilai oiganizaciones gIolaIes que iecopiIen, accedan, usen o
piocesen infoinacin en Lcononas de AILC paia desaiioIIai e


inpIenenlai aceicanienlos unifoines denlio de sus oiganizaciones
paia lenei acceso gIolaI y uso de Ia infoinacin peisonaI,
d) IosiliIilai agencias de seguiidad paia cunpIii con su nandalo de
piolegei Ia piivacidad de Ia infoinacin, y,
e) Iiesenlai necanisnos inleinacionaIes paia pionovei y hacei
cunpIii Ia piivacidad de Ia infoinacin, y nanlenei Ia conlinuidad
de Ios fIujos de infoinacin enlie Lcononas de AILC y sus socios
coneiciaIes.
}unlo con eI Maico de Iiivacidad de AILC, esle oiganisno enunci
una seiie de piincipios de piivacidad de Ia infoinacin, que han
oiienlado en luena nedida Ias IegisIaciones que exislen en olios
pases solie eI lena, dichos piincipios son: pievencin deI dao,
aviso, Iinilacin de iecoIeccin, usos de Ia infoinacin peisonaI,
eIeccin, inlegiidad de Ia infoinacin peisonaI, nedidas de
seguiidad, acceso y coiieccin y iesponsaliIidad. Asinisno, eI Maico
de Iiivacidad de AILC foinuIa una seiie de oiienlaciones a Ios
pases nienlios, cono en esle caso Io es Mexico, iespeclo de Ia
adecuada inpIenenlacin de Ia Iey nodeIo en sus iespeclivas
IegisIaciones IocaIes. Olio iefeienle olIigado en Ia naleiia y que
peinea loda Ia iedaccin de Ia piopuesla IegisIaliva en causa, y eI
lexlo finaI apiolado, se ha desaiioIIado en Ia Unin Luiopea donde
exisle desde hace aIgunos aos un esfueizo nolalIe paia piolegei Ios
dalos peisonaIes. Ls de nencionaise eI Convenio deI Consejo


Luiopeo N 1O8 paia Ia pioleccin de Ias peisonas con iespeclo aI
lialanienlo aulonalizado de dalos de caiclei peisonaI, de 1981 cuyo
oljelivo es conciIiai eI iespelo de Ia vida piivada y Ia Iilie ciicuIacin
de Ia infoinacin a liaves de Ias fionleias. LI Convenio se insciile en
una peispecliva de pioleccin de Ios Deiechos Hunanos cuya
finaIidad es gaianlizai en eI leiiiloiio de cada Iaile a cuaIquiei
peisona fsica eI iespelo de sus deiechos y Iileilades fundanenlaIes,
concielanenle su deiecho a Ia vida piivada, con iespeclo aI
lialanienlo aulonalizado de Ios dalos de caiclei peisonaI. Olio
inpoilanle anlecedenle IegisIalivo, aiiila nencionado, en Ia Unin
Luiopea solie Ia naleiia es Ia Diiecliva 95/46/CL deI IaiIanenlo
Luiopeo y deI Consejo deI 24 de oclulie de 1995 ieIaliva a Ia
pioleccin de Ias peisonas fsicas en Io que iespecla aI lialanienlo de
dalos peisonaIes y a Ia Iilie ciicuIacin de eslos dalos, Ia cuaI
ieconoce que Ios sislenas de lialanienlo de dalos esln aI seivicio deI
honlie y delen iespelai Ias Iileilades y deiechos fundanenlaIes de
Ias peisonas fsicas y, en pailicuIai, Ia Inlinidad, y conliiluii aI
piogieso econnico y sociaI, aI desaiioIIo de Ios inleicanlios, as
cono aI lieneslai de Ios individuos. Reconoce Ias difeiencias
exislenles en Ias IegisIaciones de Ios Lslados nienlios, iespeclo de
Ios niveIes de pioleccin de Ios dalos peisonaIes, Io cuaI ciea
olslcuIos a Ia ciicuIacin de dalos peisonaIes, poi Io que paia
eIininaiIos pionueve Ia ainonizacin de Ias IegisIaciones que
piolegen Ios dalos peisonaIes luscando ofiecei un niveI nxino de
gaianla a Ios ciudadanos de Ia Unin LuiopeaS De Ia cilada Diiecliva
iesuIla ieIevanle eI ailcuIo 25, eI cuaI eslalIece que Ios Lslados
nienlios dispondin Ia liansfeiencia de dalos peisonaIes que sean


oljelo de lialanienlo, a un pas leiceio, nicanenle cuando eI pas
leiceio gaianlice un niveI de pioleccin adecuado. Ls necesaiio lonai
en cuenla esle anlecedenle IegisIalivo inleinacionaI en Ia naleiia, ya
que Ia faIla de un naico juidico que pioleja Ios dalos peisonaIes en
nueslio pas, Io seaIa cono un pas que a niveI inleinacionaI no
cunpIe con Ios iequisilos nninos en naleiia de Iioleccin de Dalos
peisonaIes, Io cuaI desincenliva eI coneicio con pases de Ia Unin
Luiopea que exigen cieilo giado de pioleccin en Ia naleiia. TaI
cono Io enfaliza Ia exposicin de nolivos, Ia lendencia nundiaI
apunla hacia Ia ieguIacin juidica de Ios dalos peisonaIes, que
fundanenla en Ia piesenlacin de un Iislado de cuaienla pases que
cuenlan con ieguIacin juidica en eI lena de Iioleccin de Dalos
peisonaIes. Si lien, laI cono Io expIicila eI dipulado Iaiia Noiiega, en
Mexico exislen iefeienles IegaIes en naleiia de pioleccin a Ia
Inlinidad y piivacidad de Ias peisonas, lanlo en Ia Conslilucin
CeneiaI de Ia ReplIica, cono en Leyes IedeiaIes as cono en Ia
IegisIacin secundaiia, Ia uigencia de IegisIai a niveI fedeiaI en Ia
naleiia es ieaI, o Mexico quedai fueia de Ios ciicuilos coneiciaIes y
de Ios fIujos liansfionleiizos eslalIecidos aI inleiioi deI liianguIo
denaicado poi Ios dos lialados de Lilie Coneicio, eI piineio con
Aneiica deI Noile y eI segundo con Ia Unin Luiopea . Ln Ia
Conslilucin IoIlica de Ios Lslados Unidos Mexicanos, Ios ailcuIos 7
y 16 eslalIecen ciileiios luleIaies de Ia piivacidad e Inlinidad de Ias
peisonas. Ln eI ailcuIo 7 se pieve cono Inile a Ia Iileilad de
inpienla eI iespelo a Ia vida piivada. Ln eI ailcuIo 16 se ieguIan dos
aspeclos ieIevanles de Ia gaianla piolecloia deI Lslado: Ia
invioIaliIidad doniciIiaiia y de Ias conunicaciones piivadas. LI


Cdigo CiviI IedeiaI en Ios ailcuIos 1916 y 1916 is, hace iefeiencia
aI deiecho aI honoi, Inlinidad y a Ia piopia inagen aI eslalIecei que:
"Ioi dao noiaI se enliende Ia afeclacin que una peisona sufie en
sus senlinienlos, afeclos, cieencias, decoio, honoi, iepulacin, vida
piivada, configuiacin y aspeclo fsico, o lien en Ia consideiacin que
de s nisna lienen Ios dens..." Asinisno, eslalIece Ia fiaccin IV de
dicho ailcuIo que quien ofenda eI honoi, alaque Ia vida piivada o Ia
inagen piopia de una peisona, eslai sujela a Ia iepaiacin deI dao
noiaI eslalIecido en ese oidenanienlo. Sin duda un inpoilanle
avance en naleiia de Iioleccin de Dalos peisonaIes Io es Ia acluaI
Ley IedeiaI de Tianspaiencia y Acceso a Ia Infoinacin IlIica
CuleinanenlaI, Ia cuaI eslalIece cono uno de Ios oljelivos de Ia Iey,
Ia pioleccin de Ios dalos peisonaIes en posesin de Ios sujelos
olIigados y Ios consideia cono infoinacin confidenciaI. Olio paso
ns hacia Ia pioleccin de Ios dalos peisonaIes se vio iefIejado en Ias
iecienles iefoinas aI ailcuIo sexlo conslilucionaI pulIicadas eI 2O de
juIio de 2OO7, en cuya fiaccin segunda de dicha iefoina se eslalIece
que: "=( */>&'6($*?/ [0# 7# '#>*#'# ( ,( 8*4( M'*8(4( @ ,&7 4(%&7 M#'7&/(,#7
7#'S M'&%#F*4( #/ ,&7 %5'6*/&7 @ $&/ ,(7 #;$#M$*&/#7 [0# >*G#/ ,(7 ,#@#7^ Ln
dicha iefoina, se oloig Ia facuIlad paia IegisIai en naleiia de
Iioleccin de Dalos peisonaIes en podei de iganos plIicos, a Ios
iganos IegisIalivos de Ias enlidades fedeialivas, y cIaio, a Ia
Iedeiacin.



La =#@ J#4#'(, 4# Q'&%#$$*?/ 4# )(%&7 #/ Q&7#7*?/ 4# Q('%*$0,('#7 fue
pulIicada en eI D.O.I. eI 5 de }uIio deI 2O1O y eI RegIanenlo eI 21 de
Dicienlie deI 2O12.
Solie Ia cueslin de Ios Iiincipios, iecoge Ias diieclivas deI
Sinposio de Viena solie Ia necesidad de que Ia infoinacin
fIuya de foina ieguIada enlie Ios pases y solie eI deiecho de
Ios pases fiinanles de inponei ieguIaciones paia eI fIujo de
dalos que pueda iesuIlai conliaiio aI oiden plIico o a Ia
seguiidad nacionaI. Olio iefeienle de esla Ley, Io consliluyen
Ios lialajos de Ia AILC.31. Sin enlaigo, lanlo en eI espiilu
cono en Ia Ielia, es evidenle que Ios IegisIadoies nexicanos se
apoyaion e inspiiaion diieclanenle en eI naico noinalivo
euiopeo, enpezando poi eI Convenio no 1O8 deI Consejo
Luiopeo, deI cuaI ielona Ia peispecliva de pioleccin de Ios
Deiechos Hunanos, concielanenle su oljelivo de gaianlizai eI
deiecho a Ia vida piivada de Ios individuos, con iespeclo aI
lialanienlo aulonalizado de Ios dalos de caiclei peisonaI.
Olio inpoilanle iefeienle IegisIalivo de Ia nueva noinalividad
nexicana es Ia )*'#$%*8( Vhreir<:H TaI cono Io enfaliza Ia
exposicin de nolivos de Ia =#@ J#4#'(, 4# Q'&%#$$*?/ 4# )(%&7 #/
Q&7#7*?/ 4# Q('%*$0,('#7, Ia lendencia nundiaI apunla hacia Ia
ieguIacin juidica de Ios dalos peisonaIes, hecho que
fundanenla en Ia piesenlacin de un Iislado de cuaienla pases
que cuenlan con ieguIacin juidica en eI lena de Iioleccin de


Dalos peisonaIes. Cuanlo a Ias disposiciones geneiaIes,
eslalIece:
3'%I$0,& XH2 =( M'#7#/%# =#@ #7 4# &'4#/ Mf1,*$& @ 4# &17#'8(/$*(
F#/#'(, #/ %&4( ,( "#Mf1,*$( @ %*#/# M&' &1G#%& ,( M'&%#$$*?/ 4# ,&7
4(%&7 M#'7&/(,#7 #/ M&7#7*?/ 4# ,&7 M('%*$0,('#7C $&/ ,( >*/(,*4(4 4#
'#F0,(' 70 %'(%(6*#/%& ,#FI%*6&C $&/%'&,(4& # */>&'6(4&C ( #>#$%& 4#
F('(/%*N(' ,( M'*8($*4(4 @ #, 4#'#$B& ( ,( (0%&4#%#'6*/($*?/
*/>&'6(%*8( dc |as pcrscnas.
Asinisno, eslalIece Ios piincipios de Ia Iioleccin de Dalos
IeisonaIes, en eI CapluIo II, Ail.6: piincipios de Iicilud,
consenlinienlo, infoinacin, caIidad, finaIidad, IeaIlad,
piopoicionaIidad y iesponsaliIidad. LI CapluIo III liala de Ios
Deiechos de Ios TiluIaies de Ios Dalos IeisonaIes: deiechos de
acceso, ieclificacin, canceIacin y oposicin. LI CapluIo IV se
iefieie aI Ljeicicio de Ios Deiechos de Acceso, Reclificacin,
CanceIacin y Oposicin.
LI CapluIo V solie Ia liansfeiencia de dalos. LI capluIo VI
eslalIece Ias conpelencias de Ia Auloiidad ieguIadoia, eI
Inslilulo IedeiaI de Acceso a Ia Infoinacin y Iioleccin de
Dalos. LI CapluIo VII, DeI Iiocedinienlo de Iioleccin de
Deiechos y eI CapiluIo VIII, DeI Iiocedinienlo de Veiificacin.
LI CapluIo IX, DeI Iiocedinienlo de Inposicin de Sanciones y
eI CapiluIo De Ias Infiacciones y Sanciones. LI CapiluIo XI, De
Ios DeIilos en Maleiia deI Tialanienlo Indelido de Dalos
IeisonaIes, seguido de Ios liansiloiios.





"'$"2/+)'$#+







"'$"2/+)'$#+

Lsle Iaigo iecoiiido conpaialivo de Ia eneigencia de Ios
piincipios, de Ios conceplos de Inlinidad y de Iioleccin de
Dalos , y de su juiisdificacin nos IIeva a concIuii que en eI
acluaI conlexlo de desaiioIIo de Ia Sociedad de Ia Infoinacin y
deI Conocinienlo, es necesaiio un saIlo docliinaI y coIocai Ia
cueslin de una iefoinuIacin de Ios piincipios adaplados a Ias
nuevas posiliIidades y iiesgos lecnoIgicos en eI nundo deI
ig Dala.
Iaia conliaiieslai Ios iiesgos inheienles a Ia evoIucin
de Ias esliucluias de Ia Sociedad de Ia Infoinacin y deI
Conocinienlo y, aI nisno lienpo, paia apiovechai Ias
posiliIidades ieaIes de Ia nisna, delen eslalIeceise aIgunos
nuevos piincipios geneiaIes si se desea que Ios ciudadanos de
esla nueva TeIepoIis eslen nejoi piolegidos y lengan nayoi (y
ieaI) conlioI solie su enloino.
Dicho conlioI es esenciaI si Ios individuos van a ejeicilai
una iesponsaliIidad efecliva paia su piopia pioleccin y delen
eslai nejoi piepaiados paia ejeicilai apiopiadanenle Ia
aulodeleininacin de Ia infoinacin.



Lsle Iilio es, en iesunen, un inlenlo de pioduccin, a pailii de
Ia idenlificacin de Ias elapas de consliuccin hisliico-
docliinaIes deI Deiecho a Ia Inlinidad y deI Deiecho a Ia
Iioleccin de Dalos IeisonaIes, de laIes piincipios. Lsl lasado
en una diveisidad de docunenlacin y henos lialado de
esliucluiaiIo en Ia deIinilacin de Ias giandes inleipielaciones
juidicas de Ia Inlinidad y de Ia Iioleccin de Dalos IeisonaIes,
concIuyendo que Ia evoIucin hisliico-docliinaI deI conceplo
se confoina en loino a cinco piincipios cIave, ya que en esle
esladio piefeiinos no halIai de nuevos deiechos Su
conlenido y exlensin deleia sei disculido poi olios
inleiesados y podian enlonces, si es apiopiado, foinai Ias
lases paia ieconendaciones y olias nedidas ad hoc paia
dolaiIes de nayoi fueiza.

3>;TD> M>;KA;M;=] #@ M>;KA;M;= :D DKA>;M<?A;JK N ?K=K;T?<=
>DUD>L;C@D
195


La enciiplacin de nensajes ofiece pioleccin conlia eI acceso aI
conlenido de Ias conunicaciones. La caIidad vaia aI haceiIo Ias

195
SLIILL, I.: |nfcrna|*&/ -@7%#6 s0(,*%@ (7 ( =#F(, <&/$#'/. Ln: U. CASSLR
(ed.). D/>&'6(%*&/ s0(,*%@ "#F0,(%*&/L J&0/4(%*&/7C Q#'7M#$%*8#7 (/4 3MM,*$(%*&/7. Nonos
VeiIagsgeseIIschafl. Ig. 248.,2OO4



lecnicas de enciiplacin y desenciiplacin. Ahoia se encuenlian
disponilIes, a piecios iazonalIes, piogianas de enciiplacin paia su
inslaIacin en Ias conpuladoias de Ios usuaiios de Inleinel
(piolocoIos S/MIML u Open IC). Mienlias lanlo, dada su
anligedad, Ia nocin de anoninalo deleia quizs sei cIaiificada y,
posilIenenle, susliluida poi olios leininos cono
pseudoanoninalo o noidenlificalIe . Lo que se lusca no es
sienpie eI anoninalo alsoIulo, sino Ia no-idenlificacin funcionaI deI
auloi de un nensaje enviado a olias peisonas. Lxislen nuchos
docunenlos no vincuIanles defendiendo eI deiecho aI anoninalo
de Ios ciudadanos cuando uliIizan seivicios de nueva lecnoIoga.
La ieconendacin nn. R (99) 54 deI Conile de Minislios deI
Consejo de Luiopa eslalIece que #, ($$#7& @ 07& (/?/*6& 4# 7#'8*$*&7 @
6#4*&7 (/?/*6&7 4# '#(,*N(' M(F&7 7&/ ,(7 6#G&'#7 M'&%#$$*&/#7 4# ,(
M'*8($*4(4, de ah Ia inpoilancia de Ias lecnicas de polenciacin de
piivacidad ya disponilIes en eI neicado.
LI piinei piincipio iefeiido a Ia no idenlificacin funcionaI
podia sei expiesado cono sigue: AqueIIos que usen lecnicas
nodeinas de conunicacin delen podei peinanecei no idenlificados
poi Ios pioveedoies de seivicios, poi olias leiceias pailes que
inleivinieian duianle Ia liansnisin deI nensaje y poi eI ieceploi o
ieceploies deI nensaje, y deleian lenei acceso gialis, o a piecios
iazonalIes, a Ios nedios de ejeicilai esla opcin
196
. La disponiliIidad

196
Vei Ia ieconendacin de Ia conisin de piocesanienlo de dalos nacionaIes
fianceses que eI acceso a pginas coneiciaIes deleia sei sienpie posilIe sin
idenlificacin pievia. CLORCLS, M.: "#,#8&/7 ,#7 45>*7 4# ,( M'&%#$%*&/ 4#7 4&//5#7 }
$('($%~'# M#'7&//#,L ,D/%#'/#% #% ,( <KD=. Ln: <&66#'$# 5,#$%'&/*[0#2R('t#%*/F #% 8*#
M'*85#. Iais. Ig. 71 y 72.2OO2


de enciiplacin econnica y heiianienlas y seivicios paia nanlenei
eI anoninalo es una condicin necesaiia paia inleinaulas que ejeizan
su iesponsaliIidad peisonaI. Sin enlaigo, eI anoninalo o Ia no
idenlificacin funcionaI iequeiida no es alsoIula.
LI deiecho deI ciudadano aI anoninalo dele sei eslalIecido en
oposicin a inleieses nayoies de Lslado, eI cuaI podia inponei
iesliicciones si fuesen necesaiias M('( M'&%#F#' ,( 7#F0'*4(4 /($*&/(,C
4#>#/7(C 7#F0'*4(4 Mf1,*$(C \@ M('(] ,( M'#8#/$*?/C */8#7%*F($*?/C 4#%#$$*?/ @
pcrsccucicn dc dc|i|cs. Logiai un equiIiliio enlie Ia noniloiizacin
Ieglina de deIilos y Ia Iioleccin de Dalos deleia sei posilIe
nedianle eI uso de pseudo-idenlidades que seian asignadas a
individuos nedianle pioveedoies de seivicios especiaIizados que
podian sei iequeiidos paia ieveIai Ia idenlidad ieaI de un usuaiio
peio sIo en deleininadas ciicunslancias y siguiendo piocedinienlos
cIaianenle eslalIecidos poi Ia Iey. Se podian exliaei olias
consecuencias de esle piinei piincipio: podia incIuii Ia ieguIacin
exigida de equipanienlos leininaIes, paia pievenii Ia noniloiizacin
de Ia navegacin, paia peinilii Ia cieacin de diiecciones efneias y
paia Ia difeienciacin de dalos de diiecciones segn que leiceias
pailes lendian acceso aI dalo de lifico o IocaIizacin, y paia Ia
desapaiicin de Ios idenlificadoies nicos gIolaIes nedianle Ia
inlioduccin de piolocoIos de diiecciones unifoines. IinaInenle, eI
eslalus de (/&/*6*N(4&'
XVj
, en eI que aqueIIos que Io usan deposilan

197
Anoninizadoi o anoninizadoies son vels, que siiven de puenle paia
accedei a olias conocido connnenle cono pioxys vel. Siiven paia ocuIlai
nueslia II ieaI aI enliai en cuaIquiei pagina



gian confianza, deleia eslai ieguIado paia ofiecei a Ios afeclados
deleininadas laiieias con iespeclo aI eslndai de seivicio que
piopoicionan, a Ia vez que gaianlizasen que eI Lslado posea Ios
nedios lecnicos paia accedei a Ias leIeconunicaciones en
ciicunslancias IegaInenle definidas.

+DVBK:= M>;KA;M;=] #@ M>;KA;M;= :D CDKDQ;A;=L >DAIM>=A=L

Donde fuese apIicalIe, esle piincipio haia que aqueIIos que enpIeen
nuevas lecnoIogas luviesen Ia olIigacin IegaI de desaiioIIai su
aclividad piofesionaI con eI fin de aceplai deleininados iequisilos
paia ieslalIecei eI equiIiliio liadicionaI enlie Ias pailes inpIicadas.
La juslificacin es sinpIe, si Ia lecnoIoga incienenla Ia capacidad de
acunuIacin, piocesanienlo y conunicacin de infoinacin solie
leiceios y faciIila Ias liansacciones y opeiaciones adninislialivas, es
esenciaI que lanlien esle configuiada y enpIeada paia gaianlizai
que Ios inleiesados, lanlo si son ciudadanos cono consunidoies,
disfiulen de un leneficio piopoicionaI de eslos avances. Vaiias
pievisiones iecienles se han inspiiado en eI iequisilo piopoicionaI
paia olIigai a que aqueIIos que enpIean lecnoIogas lengan que
poneiIas a disposicin de Ios usuaiios paia que puedan hacei vaIei
sus inleieses y deiechos.
Un ejenpIo es Ia Diiecliva Luiopea 2OO1/31/CL (Ia Diiecliva
de L-Coneicio), que incIuye pievisiones eIeclinicas anli-spanning.
De foina siniIai, eI ailcuIo 5.3 de Ia Diiecliva 2OO2/58/CL solie
conunicaciones piivadas y eIeclinicas incIuye eI iequisilo de que


.#, 07& 4# '#4#7 4# $&60/*$($*?/ #,#$%'?/*$(7 $&/ #, >*/ 4# (,6($#/('
*/>&'6($*?/ 0 &1%#/#' ($$#7& ( ,( */>&'6($*?/ (,6($#/(4( #/ #, #[0*M(6*#/%&
%#'6*/(, 4# 0/ 707$'*M%&' & 070('*& %(/ 7?,& #7%S M#'6*%*4& 1(G& ,( $&/4*$*?/
4# [0# (, 707$'*M%&' & 070('*& *6M,*$(4& 7# ,# B(@( M'&M&'$*&/(4&
*/>&'6($*?/ $,('( @ $&6M'#/7*1,# (.) @ 7# ,# &>'#N$( #, 4#'#$B& ( '#$B(N('
4*$B& M'&$#7(6*#/%& (.). LI deiecho de Ios susciiploies, lajo eI
ailcuIo 8.1, a liaves de nedios sinpIes, Iilies de caigo aIguno,
eIininai Ia piesenlacin de idenlificacin de Inea leIefnica en
leininos de IIanada (.) y en leininos de Inea es olia apioxinacin
polenciaInenle vaIiosa si eI conceplo de Inea leIefnica se anpIa a
diveisas apIicaciones de Inleinel, laIes cono seivicios vel y coiieo
eIeclinico. Lslo inpIica una olIigacin ieIacionada deI pioveedoi de
seivicios hacia Ios usuaiios consislenle en ofieceiIe Ias opciones de
iechazai o aceplai IIanadas no idenlificadas o pievenii su
idenlificacin (ailcuIos 8.2 y 8.3).
Las IegisIaciones IIanadas =*1#'%(4 4# D/>&'6($*?/ inlioducen
un deiecho siniIai de lianspaiencia con iespeclo aI Colieino
nedianle Ia adicin de nayoi infoinacin que esle Ilino liene
olIigacin de suninisliai
198
. Adens de Ia inpoilancia de Ia Ley
IedeiaI de Tianspaiencia, un desaiioIIo lien iecilido en eI Reino
Unido es Ia inlioduccin iecienle de una gaianla de seivicio plIico
en eI nanejo de dalos. Recienlenenle, una conisin sueca
199
ha
ieconendado una IegisIacin que daia deiechos a Ios ciudadanos

198
LITAIIC, Mexico, hllp://vvv.ifai.oig

199
Vease lanlien eI infoine de Ia conisin sueca de. SLIILL,I.: Lav (/4
D/>&'6(%*&/ 9#$B/&,&F@L -_#4*7B d*#_7. Svedish Coveinnenl OfficiaI Repoils, SOU.
Ig. 112, 2OOO


paia noniloiizai sus casos eIeclinicanenle de inicio a fin,
incIuyendo su aichivo, y olIigaia a Ias auloiidades a adoplai una
luena esliucluia de acceso plIica, paia faciIilai a Ios individuos Ia
idenlificacin y IocaIizacin de docunenlos especficos. Lxisle incIuso
un loiiadoi de IegisIacin que haia posilIe, de un nodo u olio,
enIazai cuaIquiei docunenlo oficiaI en eI que se lasasen Ias
decisiones a olios docunenlos deI caso. Ln olias paIalias, un seivicio
plIico que se ha loinado ns eficienle giacias a Ias nuevas
lecnoIogas dele sei lanlien ns lianspaienle y accesilIe paia Ios
ciudadanos. LI deiecho de acceso de Ios ciudadanos se exliende ns
aII de Ios docunenlos que Ies concieinen diieclanenle paia incIuii
Ias noinalivas solie Ias que se las Ia decisin.
Ls incIuso posilIe inaginaise que deleininados deiechos
asociados a Ia Iioleccin de Dalos, cono eI Deiecho a Ia Infoinacin,
Ios deiechos de acceso y ieclificacin y eI deiecho a Ia iecIanacin,
podian sei de olIigado cunpIinienlo eIeclinicanenle. Se podian
pioponei nuchas apIicaciones:

Deleia sei posilIe apIicai eI Deiecho a Ia Infoinacin de Ios
inleiesados en cuaIquiei nonenlo nedianle un sinpIe cIic (o
de foina ns geneiaIizada nedianle una accin eIeclinica e
innediala) ofieciendo eI acceso a Ia poIlica de piivacidad, que
deleia sei lan delaIIada y conpIela cono peinila eI nenoi
cosle de Ia piopagacin eIeclinica. Dicho paso dele sei
annino con iespeclo aI seividoi de Ia pgina, paia evilai as
cuaIquiei iiesgo de cieacin de aichivos solie usuaiios


pieocupados poi Ia piivacidad. Adens, en eI caso de
pginas a Ias que se han oloigado eliquelas de caIidad, deleia
sei olIigaloiio que piopoicionasen un hipei enIace desde eI
snloIo de Ia eliquela hacia eI oiganisno que Ie ha oloigado
Ia eliquela. Lo nisno seia apIicalIe a Ia decIaiacin deI
conlioIadoi deI aichivo hacia Ia auloiidad supeivisoia. Se
inslaIaia un hipeienIace enlie una pgina ineIudilIe de
cuaIquiei silio vel con piocesanienlo de dalos peisonaIes y Ia
auloiidad supeivisoia ieIevanle. IinaInenle, se podia pieslai
alencin a Ia seaIizacin aulonlica de cuaIquiei pgina
IocaIizada en un pas que ofieciese una pioleccin inadecuada.
Ln eI fuluio, Ios inleiesados deleian podei ejeicilai su
deiecho de acceso enpIeando una fiina eIeclinica
2OO
. Seia
olIigaloiio esliucluiai Ios aichivos paia que eI deiecho de
acceso fuese de fciI apIicacin. La infoinacin adicionaI
deleia eslai sislenlicanenle disponilIe, cono eI oiigen de
Ios docunenlos y un Iislado de Ios inleiesados a Ios que se Ies
halia suninisliado deleininados dalos. De foina
incienenlaI, Ios dalos peisonaIes acunuIados poi un gian
nneio de plIico y de iedes piivadas no se guaidan con uno
o ns piopsilos cIaianenle definidos, sino que se aInacenan
en Ia ied paia usos posleiioies que sIo eneigen segn suigen
nuevas opoilunidades de piocesanienlo o necesidades no
idenlificadas pievianenle. Ln laIes ciicunslancias, Ios
inleiesados delen podei lenei acceso a Ia docunenlacin que

2OO
Vease eI Sislena deI SAT con Ia CILC y Ia Iiina LIeclinica Avanzada


desciilen Ios fIujos de dalos en Ia ied, Ios dalos conceinienles
y Ios diveisos usuaiios -un lipo de iegislio de dalos.
Deleia sei posilIe ejeicilai en Inea Ios deiechos de
ieclificacin y/o inpugnacin a una auloiidad con un eslalus
cIaianenle definido iesponsalIe de nanlenei o consideiai un
Iislado de quejas.
LI deiecho a Ia iecIanacin deleia lanlien leneficiaise de Ia
posiliIidad de deiivacin en Inea, inleicanlio de soIiciludes
de Ias pailes y olias docunenlaciones, decisiones y
pioposiciones de nediacin.
IinaInenle, cuando Ios individuos inleiesados deseen apeIai
Ias decisiones lonadas aulonlicanenle o nolificai nedianle
una ied (cono eI iechazo a oloigai un peiniso de
consliuccin lias un IIanado piocedinienlo L
guleinanenlaI), deleian lenei Deiecho a Ia Infoinacin,
nedianle eI nisno canaI, solie Ia Igica sulyacenle en Ia
decisin. Ioi ejenpIo, en eI secloi plIico Ios ciudadanos
deleian lenei eI deiecho a piolai de foina annina
cuaIquiei paquele de lona de decisiones o sislenas expeilos
que pudiesen uliIizai. Lslo se podia apIicai a Ios piogianas
paia eI cIcuIo aulonlico de inpueslos o deiechos a
sulsidios paia Ia iehaliIilacin de viviendas.



%D>AD> M>;KA;M;=] #@ M>;KA;M;= ?@ Q=TDK<= :D ?M>=f;T?A;=KDL
<DAK=@JV;A?L A=TM?<;C@DL A=K @? L;<B?A;JK :D MD>L=K?L M>=<DV;:?L
@DV?@TDK<D = LB TDe=>?
2O1


Segn esle leicei piincipio, a Ios ieguIadoies se Ies deleia oloigai
diveisos piiviIegios. Lsla concIusin se ha deducido deI consideiando
2 de Ia Diiecliva 95/46 solie Iioleccin de Dalos que pieve que Ios
sislenas de infoinacin y Ios pioduclos delen eslai aI seivicio de Ia
sociedad y de Ios individuos. Ioi ejenpIo, Ios ieguIadoies deleian
podei inleivenii en iespuesla a desaiioIIos lecnoIgicos que piesenle
iiesgos inpoilanles. LI IIanado M'*/$*M*& 4# M'#$(0$*?/, que se
encuenlia lien eslalIecido en Ias Ieyes anlienlaIes, lanlien podia
apIicaise a Ia Iioleccin de Dalos. LI M'*/$*M*& 4# M'#$(0$*?/ podia
iequeiii que eI equipanienlo leininaI de leIeconunicaciones
(incIuyendo Ios piogianas) adoplasen Ios painelios ns
piolecloies cono opcin poi defeclo paia gaianlizai que aqueIIos
afeclados no eslen, poi defeclo, expueslos a Ios diveisos iiesgos de Ios
que no lienen conocinienlo y que no podian evaIuai. De foina
siniIai, segn eI piincipio de leneficios iecpiocos, es apiopiado y
nada iiiacionaI equipai Ios leininaIes de leIeconunicacin con
_#1,&F7 (1,&F7), cono es eI caso de piogianas lipo seividoi usados poi
conpionisos en Inea y depailanenlos guleinanenlaIes. Lslo

2O1
Apaiece poi Ia piineia vez en Reconendacin 1/99 deI IIanado Ciupo deI
AilcuIo 29 (giupo de lialajo solie Iioleccin de Dalos de Ia UL), que se pieocupa de
Ia anenaza a Ia piivacidad piesenlada poi Ios piogianas y naquinaiia de
conunicaciones en Inleinel, eslalIece eI piincipio de que Ia indusliia de pioduclos
de piogianas y naquinaiia deleia piopoicionai Ias heiianienlas
necesaiias paia acalai Ias noinas euiopeas de Iioleccin de Dalos.


peiniliia que Ios usuaiios conlioIasen que peisonas han accedido a
su equipo y, cuando fuese apiopiado, idenlificai Ias caiacleislicas
piincipaIes de Ia infoinacin liansfeiida. Lsle piincipio puede
iIusliaise con una piovisin de Ia Diiecliva de Ia UL solie piivacidad
y conunicaciones eIeclinicas. LI ailcuIo 14 de Ia diiecliva eslalIece
que donde se iequieia, Ia Conisin puede adoplai nedidas que
gaianlicen que eI equipo leininaI es conpalilIe con Ias noinas de
Iioleccin de Dalos. Ln olias paIalias, Ia eslandaiizacin de
equipanienlo leininaI es olia naneia, cieilanenle sulsidiaiia, de
Iioleccin de Dalos peisonaIes de Ios iiesgos de piocesanienlo iIegaI
-iiesgos que han sido cieados poi lodas eslas opciones de nueva
lecnoIoga. endo ns Iejos, es necesaiio piohilii Ias IIanadas
lecnoIogas paia acalai con Ia piivacidad, segn eI piincipio de
seguiidad consagiado en eI ailcuIo 7 deI Convenio 1O8 deI Consejo
de Luiopa. La olIigacin de inlioducii nedidas lecnicas y
oiganizalivas apiopiadas paia conliaiieslai Ias anenazas hacia Ia
piivacidad de dalos iequeiii que Ios adninisliadoies de silios se
aseguien de que eI inleicanlio de nensajes peinanezca confidenciaI,
y que lanlien se indique cIaianenle que dalos esln siendo
liansnilidos, lien de foina aulonlica o nedianle hipeienIace, cono
es eI caso de conpaas de cileineicadolecnia. Lsla olIigacin de
seguiidad lanlien iequeiii que aqueIIos que piocesan dalos
peisonaIes oplen poi Ia lecnoIoga ns apiopiada paia nininizai o
ieducii Ia anenaza a Ia piivacidad. Lsle iequisilo liene una cIaia
infIuencia solie eI diseo de laijelas inleIigenles, en pailicuIai solie
laijelas nuIlifuncionaIes, cono Ias laijelas de idenlificacin. Olio
ejenpIo de Ia apIicacin de esle piincipio afecla a Ia esliucluia de


aichivos nedicos a diveisos niveIes, cono ieconienda eI Consejo de
Luiopa.

2O2
Se podia ii ns Iejos ieconendando, laI y cono ha hecho
iecienlenenle eI Conile de Ia UL (2 de nayo de 2OO7), eI desaiioIIo
de lecnoIogas que polencien Ia piivacidad, iefiiiendose a
heiianienlas o sislenas que pongan nayoi enfasis en Ios deiechos de
Ios inleiesados. Ioi desconlado, eI desaiioIIo de eslas lecnoIogas
dependei deI Iilie conpoilanienlo deI neicado, peio eI Lslado
dele lonai una posluia acliva paia polenciai pioduclos que sean
conpalilIes con Ia piivacidad y que Ia cunpIan, ofieciendo sulsidios
de invesligacin y desaiioIIo, eslalIeciendo ceilificaciones voIunlaiias
y sislenas de aciedilacin equivaIenles, pulIicilando sus eliquelas de
caIidad y gaianlizando que aqueIIos pioduclos que se consideien
necesaiios paia Ia Iioleccin de Dalos eslen disponilIes a piecios
iazonalIes.

"B?><= M>;KA;M;=] #@ M>;KA;M;= :D ^BD D@ BLB?>;= T?K<DKV? M@DK=
A=K<>=@ L=C>D D@ D^B;M?T;DK<= <D>T;K?@

LI ailcuIo 5.3 de Ia Diiecliva 2OO2/58/LC, cilado anleiioinenle,
ofiece una piineia iIusliacin solie esle punlo. Los inleiesados
delen sei infoinados solie cuaIquiei acceso ienolo a sus leininaIes
nedianle $&&t*#7, 7M@_('# u olios nedios y delen lenei Ia posiliIidad

2O2
Lxpiesin uliIizada poi }. M. DINANT en =(_ (/4 9#$B/&,&F@ <&/8#'F#/$#
in |nc Da|a Prc|cc|icn |ic|d?. Ln: I. WALDLN, }. HORNL (2OO2). :2$&66#'$# =(_ (/4
Q'($%*$# */ :0'&M#. Canliidge: Woodhead IulIisheis. Cap. 8.2.



de lonai conlianedidas fciIes, efeclivas y Iilies de caigo aIguno. La
Diiecliva 2OO2/58/LC lanlien eslalIece Ia noina de que Ios usuaiios
de Ineas conecladas y enisoies de IIanadas puedan pievenii Ia
piesenlacin de Ia idenlificacin de Inea IIananle. Ms aII de Ios
anleiioies ejenpIos, podianos aigunenlai que lodo equipo leininaI
deleia sei configuiado de foina que gaianlice que Ios piopielaiios y
usuaiios lienen infoinacin conpIela solie cuaIquiei fIujo de dalos
enlianles o saIienles paia que puedan as ieaIizai Ias acciones que
consideien apiopiadas. De foina siniIai, cono es ya eI caso lajo
deleininada IegisIacin, Ia posesin de una laijela inleIigenle deleia
eslai aconpaada poi Ia posiliIidad de accedei a Ia Iecluia de Ios
dalos aInacenados en Ia laijela. LI conlioI ejeicido poi eI usuaiio
lanlien significa que Ios individuos pueden decidii desaclivai sus
leininaIes de foina definiliva y en cuaIquiei nonenlo. Lslo adquieie
inpoilancia con iespeclo a Ios idenlificadoies poi iadiofiecuencia
(RIID). Los inleiesados delen lenei Ia posiliIidad de confiai en
leiceios que gaianlicen que dichos nedios lecnicos de idenlificacin
ienola han sido conpIelanenle desaclivados. Los usuaiios lien
podian apIicai esle piincipio a enpiesas que no se encuenlian
necesaiianenle culieilas poi Ias noinas de Iioleccin de Dalos, ya
que no son iesponsalIes deI piocesanienlo de dalos. AIgunos
ejenpIos incIuyen suninisliadoies de equipo leininaI y nuchas
foinas de piogianas de navegacin que pueden incoipoiaise a Ios
leininaIes paia faciIilai Ia iecepcin, eI piocesanienlo y Ia
liansnisin de conunicaciones eIeclinicas. Lsle piincipio lanlien se
apIica a oiganisnos de oidenacin eslndai plIicos y piivados
pieocupados poi Ia configuiacin de dicho naleiiaI y equipanienlo.


LI punlo cIave iadica en que Ios pioduclos suninisliados a Ios
usuaiios no deleian eslai configuiados de laI foina que pudiesen
sei usados, lien poi leiceias pailes o poi Ios faliicanles en s, paia
piopsilos iIcilos. Se puede iIusliai con vaiios ejenpIos:

Una conpaiacin de Ios navegadoies disponilIes en eI
neicado nueslia que eI diIogo que inleicanlian soliepasan
en gian nedida Io que seia esliiclanenle necesaiio paia
eslalIecei Ia conunicacin.
Lnlie Ios navegadoies exisle gian diveisidad solie cno
iecilen, eIininan y pievienen eI envo de $&&t*#7, Io que
inpIica que Ias opoilunidades de piocesanienlo inapiopiado
lanlien vaiiain de un navegadoi a olio. Sin enlaigo, paiece
sei inposilIe, aI nenos de nodo sinpIe, que en eI navegadoi
poi defeclo inslaIado en Ia nayoia de Ios cienlos de niIIones
de oidenadoies peisonaIes lIoquee Ias venlanas eneigenles o
Ia conunicacin sislenlica de iefeiencias a ailcuIos Iedos en
Inea o a paIalias cIave inlioducidas en Ios noloies de
lsqueda.
Tanlien se dele pieslai alencin aI uso que hacen Ios
suninisliadoies de heiianienlas de navegacin y piogianas
de conunicacin solie idenlificadoies nicos y 7M@_('#. De
foina geneiaIizada, eI equipanienlo leininaI deleia
funcionai de naneia lianspaienle paia que Ios usuaiios
nanluviesen un conlioI conpIelo solie Ios dalos enviados y
iecilidos. Ioi ejenpIo, deleia sei posilIe eslalIecei, sin


conpIicaciones, Ia exlensin piecisa deI diIogo en sus
oidenadoies, que aichivos se han iecilido, sus piopsilos y
quien Ios envi o iecili. ajo ese punlo de visla, Ios lIogs
paiecen sei una heiianienla apiopiada que es ieIalivanenle
fciI de inlioducii. Adens deI deiecho deI usuaiio a sei
infoinado solie Ios fIujos de dalos enlianles, exisle Ia
cueslin solie si Ias peisonas lienen eI deiecho de iequeiii a
leiceios Ia ollencin de auloiizacin paia peneliai en su
hogai viiluaI. Ln esle punlo es ieIevanle eI Convenio deI
Consejo de Luiopa solie cileiciinen, en pailicuIai Ios
ailcuIos 2 (acceso iIegaI) ,18 y 3 (inleicepcin iIegaI). Ln esle
caso, Ia idenlificacin de Ias peisonas que lienen paile acliva
en Ias conunicaciones no es una piecondicin paia Ia
apIicacin deI convenio. De foina siniIai, eI acceso no
auloiizado a un sislena infoinlico no esl Iinilado aI piialeo
de giandes sislenas opeiados poi lancos o depailanenlos
guleinanenlaIes, sino lanlien a accesos no auloiizados a
leininaIes de leIeconunicacin, eslando eslos iepiesenlados
en Ia siluacin lecnoIoga acluaI poi Ias conpuladoias Ln
olias paIalias, nanlenenos que siluai un nneio de
idenlificacin en un leininaI de leIeconunicacin o accedei
sinpIenenle a esle nneio u olio idenlificadoi de leininaI,
consliluye un acceso no auloiizado. Ln laI conlexlo IegaI, no
puede exislii duda en Ia evaIuacin de piopoicionaIidad de
dichas acciones. La auloiizacin es un aclo posilivo, laslanle
dislinlivo a cuaIquiei aceplacin que pudieia sei infeiida deI
siIencio o de no expiesai oljecin. Ioi Io lanlo no se puede dai


poi asunido, cono hizo )&01,#<,*$t, que poi eI neio hecho de
no aclivai eI supiesoi de cookies, Ios usuaiios hayan oloigado
su auloiizacin pIena a Ia inslaIacin de esle lipo de
infoinacin en sus leininaIes.

nB;K<= 3>;KA;M;=] #@ M>;KA;M;= :D ^BD @=L BLB?>;=L :D :D<D>T;K?:=L
L;L<DT?L :D ;KQ=>T?A;JK :DCD>I?K CDKDQ;A;?>LD :D @? @DV;L@?A;JK :D
M>=<DAA;JK ?@ A=KLBT;:=>

LI uso iulinaiio de lecnoIogas de Ia infoinacin y conunicacin,
anleiioinenle confinado a aclividades liascendenlaIes, y eI ipido
desaiioIIo deI coneicio eIeclinico que ha nuIlipIicado eI nneio de
seivicios en Inea han conducido a una apioxinacin ns consunisla
de Ia piivacidad. Los naveganles de Inleinel ven incienenladas Ias
liansgiesiones hacia su piivacidad -7M(66*/F, cieacin de peifiIes,
poIlicas de caigos difeienciados, iechazo de acceso a deleininados
seivicios, elc.- desde Ia peispecliva de Ios consunidoies de eslos
nuevos seivicios. De esle nodo, en Lslados Unidos Ios piineios
pasos indecisos hacia Ia IegisIacin de Ia Iioleccin de Dalos en eI
secloi piivado se enfoc en Ia pioleccin deI consunidoi en Inea. a
henos hecho iefeiencia a Ia IegisIacin noileaneiicana, peio lanlien
deleianos lenei en cuenla Ia Ley de Iiivacidad deI Consunidoi de
1995 y, ns iecienlenenle, Ia decIaiacin deI 2OOO de Ia Conisin de
Coneicio IedeiaI
2O3
, que enfaliza Ia necesidad de IegisIacin de

2O3
U.S. DLIARTMLNT OI COMMLRCL. -(># a('1&' &8#'8*#_. Reliieved }uIy
7, 2OOO, fion hllp://vvv.ila.doc.gov/ld/econ/SafeHailoiOveivievAugOO.hln


piivacidad paia Ia pioleccin de Ios consunidoies en Inea. Ln
Luiopa y en Aneiica, Ias nedidas paia conlalii eI 7M(66*/F se
pieocupan lanlo de Ios inleieses econnicos de Ios consunidoies
cono de Ios dalos de piivacidad de Ios sujelos. Lsla conveigencia
enlie Ios inleieses econnicos de Ios consunidoies y Ias Iileilades de
Ios ciudadanos alie peispeclivas inleiesanles. Sugieie que eI deiecho
a iecuiiii a deleininadas foinas de accin coIecliva, que ya esln
ieconocidas en eI canpo de pioleccin aI consunidoi, deleia
exlendeise a asunlos de piivacidad. Dicho deiecho a denandas
coIeclivas es pailicuIainenle ieIevanle en un iea en Ia que a
nenudo es difciI evaIuai eI peijuicio sufiido poi Ios inleiesados y en
eI que eI lajo niveI de daos concedidos es un desnino a Ias acciones
individuaIes. Adens, exislen nuchos aspeclos de Ia Iey deI
consunidoi que podian apIicaise eficaznenle a Ia Iioleccin de
Dalos. AIgunos ejenpIos seian Ias olIigaciones de piopoicionai
infoinacin y asesoianienlo, que podian inponeise a Ios
opeiadoies que ofiecen seivicios que inpIican esenciaInenle Ia
geslin y suninislio de dalos peisonaIes, laIes cono Ios pioveedoies
de acceso a Inleinel y seividoies de lases de dalos peisonaIes (lases
de dalos de juiispiudencia, noloies de lsqueda y siniIaies), Ia Iey
apIicalIe a Ias condiciones geneiaIes de Ia conlialacin
2O4
(apIicalIe a

U.S. DLIARTMLNT OI COMMLRCL.. -(># a('1&' ,*7%. Reliieved }une 4,
2OO2, fion hllp://vvv.ila.doc.gov/ld/econ/IRN2.hln

2O4
Iedeialion of Luiopean Diiecl Maikeling (ILDMA) Iosilion Iapei,
3MM,*$(1,# =(_ (/4 E0'*74*$%*&/ */
:,#$%'&/*$ <&66#'$# (3 Novenlei 1999)


poIlica de piivacidad) y nedidas paia conlalii piclicas coneiciaIes
y conpelencia desIeaI.
Iaia finaIizai, piopoicionai dalos peisonaIes cono condicin
de acceso a un silio vel o a un seivicio en Inea podia sei vislo no
sIo lajo Ia peispecliva de Ia IegisIacin de Iioleccin de Dalos -eI
consenlinienlo deI usuaiio cunpIe Ios iequisilos necesaiios` y es
suficienle paia IegaIizai eI piocesanienlo en cueslin`- sino lanlien
lajo Ia IegisIacin solie defensa deI consunidoi, aunque sIo fuese
en leininos de piclicas injuslas en Ia ollencin de consenlinienlo o
de olslcuIos inpoilanles suigidos deI desequiIiliio enlie eI vaIoi de
Ia seguiidad de dalos y eI de Ios seivicios suninisliados. Olio canino
que halia que expIoiai es si Ia iesponsaliIidad deI pioduclo de
leininaIes y soflvaie puede haceise exlensiva ns aII de Ia
causacin de un dao fsico o econnico paia podei incIuii Ia
vuIneiacin de Ios iequisilos de Iioleccin de Dalos. O sea: Hasla
que punlo un suninisliadoi de un navegadoi cuyo uso induce a
vuIneiai Ia Inlinidad es iesponsalIe oljelivo poi Ia vioIacin de Ia
noinaliva solie Iioleccin de Dalos causada poi un leiceio`


g)g2)',&-90-

)SX "'2#"")'$#+ ./&0()"-+

AA.VV. +(7# 4# 4(%&7 <#,#;H Ld. Conunidad Luiopea, iuseIas, (),
1997-2OO9

AA.VV.<&,#$$*?/ 4# )*7$&7 <&6M($%&7L E0'*7M'04#/$*( 4#, 9'*10/(,
<&/7%*%0$*&/(, @ 9'*10/(, -0M'#6& :7M(g&,H Ld. Aianzadi, S.A.,
IanpIona, 198O-2OO7.

AA.VV. <&,#$$*?/ 4# )*7$&7 <&6M($%&7L ,#F*7,($*?/ #7M(g&,( @ $&60/*%('*(H
:d. Aianzadi, S.A., IanpIona, 193O-2OO7.

AA.VV. <&,#$$*?/ 4# )*7$&7 <&6M($%&7L G0'*7M'04#/$*( 4#, 9'*10/(,
<&/7%*%0$*&/(, @ 9'*10/(, -0M'#6& :7M(g&,H Ld. CaIex, S.A., Madiid,
1997-2OO7

AA.VV. <&,#$$*?/ 4# )*7$&7 <&6M($%&7L ,#F*7,($*?/ #7M(g&,( @ $&60/*%('*(H
:d. CaIex, S.A., Madiid, 1997-2OO7

AA.VV. <&/7%*%0$*?/ :7M(g&,(. Segunda edicin acluaIizada, LdiloiiaI,
Civilas, Madiid, 1997.

AA. VV. <&6#/%('*&7 ( ,( <&/7%*%0$*?/ :7M(g&,( 4# XVj. Diiigida poi
Oscai AIzaga ViIIaaniI, Tono II, Ails. 1O a 23. LdiloiiaIes de Deiecho
Reunidas. LDLRSA, Madiid, 1997.

AA.VV. <?4*F& Q#/(,H )&$%'*/( @ G0'*7M'04#/$*(H Tono II, AilcuIos 138
a 385. Diieccin: Cndido Conde-Iunpido I., Ld. Tiiviun, S.A., 1a
ed., Madiid, 1997.



AA.VV. <&/7%*%0*n(& /&8& %#;%&. Ld. Coinlia. Ldiao oiganizada }}.
Cones CanoliIho o VilaI Moieiia, IoilugaI, 1982.

AA.VV. <?4*F& Q#/(, @ ,#F*7,($*?/ $&6M,#6#/%('*(. Vigesino leiceia
edicin acluaIizada a Seplienlie de 1997, LdiloiiaI, Civilas, Madiid,
1997.

AA.VV. w61*%& G0'I4*$& 4# ,(7 %#$/&,&FI(7 4# ,( */>&'6($*?/. Ln:
Cuadeinos de Deiecho }udiciaI. LscueIa }udiciaI. Consejo CeneiaI deI
Iodei }udiciaI.C.C.I.}.No. XI, Madiid, 1996.

AA. VV. <?4*F& Q#/(, @ ,#@#7 M#/(,#7 #7M#$*(,#7. Cooidinacin y nolas
}ose ManueI VALLL MUNIZ. Ldicin acluaIizada, Seplienlie, Ld.
Aianzadi, IanpIona (Navaiia), 1996.

AA. VV. :, :)D O:,#$%'&/*$ )(%( D/%#'$B(/F#). Ln: AcluaIidad
Infoinlica Aianzadi. A.I.A. Nn. 1O de Lneio, Ld. Aianzadi, LIcano
(Navaiia.), 1994.

AA.VV. D/>&'6S%*$( # D/%*6*4(4H Ln: AcluaIidad Infoinlica Aianzadi.
A.I.A.

AA.VV. U'4#/ E0'I4*$& K($*&/(,. ase de Dalos de Ia LegisIacin
Mexicana. Secielaia de Coleinacin, Mexico
AA.VV. Inleinel Lngineeiing Task Ioice. hllp://vvv.ielf.oig/Nn.
2 de Lneio, Ld. Aianzadi, LIcano (Navaiia.), 1992.

AA.VV. D/%'&40$$*?/ ( ,( */>&'6S%*$( ODDPH Ln: AcluaIidad Infoinlica
Aianzadi.A.I.A. Nn. 2 de Lneio, Ld. Aianzadi, LIcano (Navaiia.),
1992.






))a 9/#$%#+ ('"/5#$%-22#+ )53&#+-+

ACUNA LLAMAS, Iiancisco }aviei. )&7 $(6*/&7 B($I( ,( M'&%#$$*?/
*/%#F'(, 4# ,&7 4(%&7 M#'7&/(,#7 #/ R5;*$&. Ln: VILLANULVA, Lineslo y
LUNA ILA, Issa (eds.), Deiecho de acceso a Ia infoinacin plIica:
vaIoiaciones inciaIes, Mexico, UNAM, USAID, IKA, 2OO4

ACUNA LLAMAS, Iiancisco }aviei. =(7 ?'1*%(7 4#, )#'#$B& ( ,(
D/>&'6($*?/ #/ R5;*$&H 3 M'&M?7*%& 4# ,( '#>&'6( 4#, ('%I$0,& i
$&/7%*%0$*&/(,. Ln: Deiecho conpaiado de Ia Infoinacin, Ld. UNAM,
Mexico, eneio-junio 2OO8.
ADAML CODDARD, }oige. K(%0'(,#N(C M#'7&/( @ )#'#$B&7 a06(/&7,
Mexico, UNAM, 1996.

ACRL, I. y C.A., HARSH -&$*(, <B&*$# (1&0% Q'*8($@L D/%#,,*F#/%
d#B*$,#2a*FB_(@ -@7%#67 */ %B# A/*%#4 -%(%#7. Ln: D/>&'6(%*&/ 9#$B/&,&F@
(/4 Q#&M,# 7:63-9O, 1994

ALLX, Roleil. 9#&'I( 4# ,&7 4#'#$B&7 >0/4(6#/%(,#7, Madiid, Cenlio de
Lsludios ConslilucionaIes, 1993

ALLX, Roleil. =&7 )#'#$B&7 J0/4(6#/%(,#7 #/ #, :7%(4& <&/7%*%0$*&/(,,
en NeoconslilucionaIisno(s), pp. 31-48, Tiolla/UNAM, Mexico, 2OO3
ALSTON, I. 9B# :0'&M#(/ A/*&/ (/4 a06(/ "*FB%7. Oxfoid Univeisily
Iiess, Oxfoid, 1999

ALTHUSSLR, Louis: La '#8&,0$*?/ %#?'*$( 4# R(';, Mexico: SigIo XXI,
1967
Q('( ,##' :, $(M*%(,, Mexico: SigIo XXI, 1969
=#/*/ @ ,( >*,&7&>I(, Mexico: Lia, 197O
R('; 4#/%'& 4# 707 ,I6*%#7, Madiid: AkaI,2OO3


IdeoIoga y (M('(%&7 *4#&,?F*$&7 4#, :7%(4& r J'#04
@ =($(/, uenos Aiies: Nueva Visin, 2OO3

LVARLZ-CILNIULCOS IIDALCO, }uan: A/ (M0/%# 7&1'# ,&7
)#'#$B&7 a06(/&7 @ 707 F#/#'($*&/#7. Ln CIolaIizacinC )#'#$B&7
a06(/&7 @ -&$*#4(4 4# ,( D/>&'6($*?/, DA CUNHA LOILS, Teiesa,
SANCHLZ LNITLZ, Roleilo, RLVULLTA VAULRO, enjann,
LUVIANO CONZLLZ, RafaeI Cooids., MoieIia, Mexico, 2OO7.

AMSTLRDAM, A. C.:1974. Q#'7M#$%*8#7 &/ %B# J&0'%B 36#/46#/%. Ln:
R*//#7&%( =(_ "#8*#_ 58:349-477.

ANZILOTTI, D. : -$'*%%* 4* )*'*%%& D/%#'/(N*&/(,# Qf1,*$&. VoI.I.,
CLDAM, Iadua, 1956

AIARICIO TOVAR, }.: =&7 4#'#$B&7 7&$*(,#7 (/%# ,( */%#'/($*&/(,*N($*?/
#$&/?6*$(H Ln: La Refoina deI naico noinalivo deI neicado de
lialajo y eI fonenlo de Ia conlialacin indefinida. Ld. Conakes,
Lspaa 1999

AIARICIO SALOM, }.: :7%04*& 7&1'# ,( =#@ U'FS/*$( 4# Q'&%#$$*?/ 4#
)(%&7 4# <('S$%#' Q#'7&/(, (2. ed.). IanpIona: Aianzadi, 2OO2

ARLNAS RAMIRO, Mnica: LI Deiecho IundanenlaI a Ia Iioleccin
de Dalos IeisonaIes en Luiopa, Tiianl Io Ianch, VaIencia, Lspaa,
2OO6.

ARISTTLLLS: Llica niconaquea, Ciedos, Madiid, 2OOO.

ARISTTLLLS: IoIlica, AIianza, Madiid, 1998

ARROO ZAIATLRO, Lus: =( D/%*6*4(4 $&6& 1*#/ G0'I4*$& M'&%#F*4&.
Ln: Lsludios de Deiecho }udiciaI. LscueIa }udiciaI. Lsludios Solie eI
Cdigo IenaI de 1995. Iaile LspeciaI. C.C.I.}., Madiid, 1996.



ARROO ZAIATLRO, Lus : 3$%0(,*4(4 M&,I%*$& $'*6*/(, 4#, 4#'#$B&
M#/(, #$&/?6*$& #/ :7M(g(. Ln: Lsludios de Deiecho IenaI Lconnico.
Ldiloies Lus A. Zapaleio y KIaus Tiedenann. Ld. Univ. De CasliIIa-
Ia Mancha, Taiancn (Cuenca), 1994.

ARTLACA OTLLLO, NeIson: 3$$#7& @ 07& 4#, D/%#'/#%L #/%'# ,(
dcsigua|dad q |a pc|arizacicn. Ln: La conpIejidad de Ias ciencias
sociaIes en Ia sociedad de Ia infoinacin y Ia econona deI
conocinienlo. Tiaslocanienlo oljeluaI y desaiioIIo infoinacionaI en
IleioaneiicaC Masse Naivez, CaiIos L. (Cooid.), CoIegio
Mexiquense. A. C, Mexico, 2OO5

ARUS, Iiancisco . : |iocr|ad dc cxprcsicn q adninis|racicn dc jus|icia.
Ln: Cuadeinos de Deiecho }udiciaI. LscueIa }udiciaI. Consejo CeneiaI
deI Iodei }udiciaI. C.C.I.}. Lsludios solie eI Cdigo IenaI de 1995.
XI, Madiid,1996.

ARUS, Iiancisco .: :, 4#,*%& */>&'6S%*$&. Ln: AcluaIidad Infoinlica
Aianzadi. A.I.A. Nn. 11 de AliiI, Ld. Aianzadi, LIcano (Navaiia.),
1994.

AUST, A. :R&4#'/ 9'#(%@ =(_ (/4 Q'($%*$#. Canliidge Univeisily
Iiess. Canliidge, 2OOO

AUS, Ciislina y Sinon SLRIAT: d*7*&/7 &> 36#'*$( (/4 :0'&M#,
CSIS, LUA

LCLRRA RAMIRLZ, M. : =( "#$#M$*?/ 4#, )#'#$B& D/%#'/($*&/(, #/ #,
)#'#$B& D/%#'/&. UNAM/II}. Mexico, 2OO6

ACICALUIO ZAIATLR, L.: K#$#7*%( #, 4#'#$B& #7M(g&, 0/ 4#,*%& 4#
*/4*7$'#$*?/yH Ln: Cuadeinos de Deiecho }udiciaI. LscueIa }udiciaI.
Consejo


CeneiaI deI Iodei }udiciaI. C.C.I.}. No.15, Madiid, 1989.

AINRIDCL, David I: )(%( Q'&%#$%*&/ =(_ (2a. edilion),
Heilfoidshiie, Reino Unido, 2OO5.

A}O ILRNANDLZ, M.: Prc|cccicn pcna| dc| ncncr q dc |a |n|inidad.
Ln: Conenlaiios a Ia LegisIacin IenaI, T.I., Madiid, 1982.

ARNLS VASQULZ, }aviei. : =( */%#'/#% @ #, 4#'#$B&H A/( /&%( ($#'$(
4# ,( ,*1#'%(4 4# #;M'#7*?/ # */>&'6($*?/ cn c| cspacic ciocrnc|icc. Ln:
Cuadeinos de Deiecho }udiciaI. LscueIa }udiciaI. Oidenacin de Ias
TeIeconunicaciones. Consejo CeneiaI deI Iodei }udiciaI. C.C.I.}. No.
VI, Madiid, 1997.

AON RAMIRLZ, RogeIio. : d*7*?/ 4# ,( */>&'6S%*$( #/ #, /0#8& <?4*F&
Q#/(,. Ln: Cuadeinos de Deiecho }udiciaI. LscueIa }udiciaI. Consejo
CeneiaI deI Iodei }udiciaI. C.C.I.}. No. XI, Madiid, 1996.

AUZA MARTORLLL, I.}. : Q'&$#4*6*#/%& (46*/*7%'(%*8& #,#$%'?/*$&.
Ld. Conaies, Cianada, 2OO2

AN, }uan CaiIos: )#'#$B&7C 4#6&$'($*( @ <&/7%*%0$*?/. Ln: CARCIA
CUADRADO, ANTONIO M.: )#'#$B& <&/7%*%0$*&/(,L ,( <&/7%*%0$*?/ @
,(7 >0#/%#7 4#, 4#'#$B& $&/7%*%0$*&/(,, Madiid, 1996.

AZN, Vcloi: =&7 )#'#$B&7 :$&/?6*$&7C -&$*(,#7 @ $0,%0'(,#7 #/ ($$*?/L
707 M#'7M#$%*8(7 M'&%#$%&'*(7 #/ ,&7 S61*%&7 */%#'/&7 # */%#'(6#'*$(/&, en
Anuaiio de Deiecho ConslilucionaI Lalinoaneiicano, lono 2, voI.
2OO5, II},UNAM, Ciudad de Mexico, Mexico, 2OO5

LLTRN ILDRLIRA, LIena: )*8#'7*4(4 @ 4#1#'#7 $I8*$&7L ,*1#'(,*76&C
$*04(4(/I( @ 60,%*$0,%0'(,*76&, en Lslado, juslicia, deiechos, pp. 3O1-
4O6, AIianza, Madiid, 2OO2



LNALCAZAR, Ciace, TAIIA, CaIina, IRIARTL AHON, Liick:
D/>&'6# -*%0($*&/(, 4# Q'*8($*4(4 @ 3$$#7& ( ,( D/>&'6($*?/ #/ 365'*$(
=(%*/(, UNLSCO - ONC AIfa Redi, Lina, Iei, 2OO7

LNNLTT, C. }. : "#F0,(%*/F Q'*8($@L )(%( Q'&%#$%*&/ (/4 Q01,*$ Q&,*$@ */
:0'&M# (/4 %B# A/*%#4 -%(%#7. Ilhaca, N: CoineII Univeisily Iiess, 1992

LRLIN, ISAIAH: )&7 <&/$#M%&7 4# =*1#'%(4, Iaids, aiceIona,1997.

LTLS DL TORO, AIfiedo: :, 4#'#$B& 4# */>&'6($*?/ @ ,&7 M'*/$*M*&7
,#F*%*6(4&'#7 4#, %'(%(6*#/%& (0%&6(%*N(4& 4# ,&7 4(%&7 4# $('S$%#' M#'7&/(,
cn |a Dircc|ita 95/46/C|, dc 24 dc cc|uorc dc 1995. Ln: AcluaIidad
Infoinlica Aianzadi. A.I.A. Nn. 25 de Oclulie, Ld. Aianzadi,
LIcano (Navaiia.), 1997.

OLTANSK, Luc y Lve CHIAILLLO: =# /&08#, #7M'*% 40 <(M*%(,*76#.
Ld. CaIIinaid, Iaiis, 1999

OURDILU, Iieiie: -&1'# #, M&4#' 7*61?,*$&. Ln: InleIecluaIes,
poIlica y podei, liaduccin de AIicia Culieiiez, uenos Aiies, UA/
Ludela, 2OOO

RAUDLL, Ieinand: =( R54*%#''(/5# el Ie nonde nedileiianeen
I'epoque de QB*,*MM# DD. Iaiis, 1947

RACL CAMAZANO, }oaqunL =&7 ,I6*%#7 ( ,&7 4#'#$B&7 >0/4(6#/%(,#7,
Ld. Dykinson ConslilucionaI, Madiid, 2OO4

RANSCOM, A.W. :WB& U_/7 D/>&'6(%*&/y J'&6 Q'*8($@ %& Q01,*$
3$$#77. Nev oik: asic ooks, 1994

CAANILLAS MUCICA, Sanliago:D/%'&40$$*?/ (, %'(%(6*#/%& G0'I4*$&
4# ,( <&/%'(%($*?/ M&' 6#4*&7 #,#$%'?/*$&7 O:)DP O:,#$%'&/*$ )(%(


|n|crcnangc). Ln: AcluaIidad Infoinlica Aianzadi. A.I.A. Nn. 1O
de Lneio, Ld. Aianzadi, LIcano (Navaiia.), 1994.

CAMIUZANO TOML, Heininia: Vida Q'*8(4( @ )(%&7 Q#'7&/(,#7C 70
M'&%#$$*?/ >'#/%# ( ,( 7&$*#4(4 4# ,( */>&'6($*?/C Tecnos, Madiid, Lspaa,
2OOO

CANO I ARTLROS, SiIvia: =( */%*6*%(% $&'M&'(,C 7#F&/7 ,(
G0'*7M'045/$*( 4#, 9'*10/(, $&/7%*%0$*&/(,. Ln: Revisla }uidica de
CalaIunya. R }.C. Nn. 4, Ld. CoIIegi de }uiispiudencia i IegisIacin
de CalaIunya. Diiecloi: }osep M.ViIaseco i Maicel, aiceIona, 1995

CARONLLL MATLU, }. C., y CONZALLZ CUSSAC: <&6#/%('*&7 (,
<?4*F& Q#/(, 4# XVVhH VoI. I. Ld. Tiianl Io Ianch, VaIencia (Lsp.), 1996.

CARONLLL, MigueI (cooidinadoi): <&/7%*%0$*?/ Q&,I%*$( 4# ,&7
:7%(4&7 A/*4&7 6#;*$(/&7L $&6#/%(4( @ $&/$&'4(4(. UNAM, II}/Ioiia,
5 Tonos, 2OO3

CARONLLL, MigueI (LD.):
K#&$&/7%*%0$*&/(,*76&O7PCTiolla/UNAM,Mexico,2OO3.

CARIIZO, }oige MigueI CARONLLL (Cooids.): )#'#$B& ( ,(
D/>&'6($*?/ @ )#'#$B&7 a06(/&7, II}, UNAM, Ciudad de Mexico,
Mexico, 2OOO.

CARRASCOSA CONZALLZ, }aviei: Q'&M*#4(4 */%#,#$%0(, @ 4#'#$B&
*/%#'/($*&/(, M'*8(4& #7M(g&,L M#'7M#$%*8( F#/#'(,. Ln: AcluaIidad
Infoinlica Aianzadi. A.I.A. Nn. 19 de AliiI, Ld. Aianzadi, LIcano
(Navaiia.), 1996.

CARVALHO SOLIRO, IauIo: MundiaIizacao e DigilaIizacao: a
caninho de una Nova Lcononia e de una Sociedade Coneclada
DII, VoIune 3-4-1997-98, Lisloa, IoilugaI, 1998



CASLNAVL RUIZ, }ose: =( M'&%#$$*?/ G0'*74*$$*&/(, #/ #, S61*%& $*8*, 4#,
M'&F'(6( 4# &'4#/(4&'. Ln: AcluaIidad Infoinlica Aianzadi. A.I.A.
Nn. 19 de AliiI, Ld. Aianzadi, LIcano (Navaiia.), 1996.

CASSLSL, A: D/%#'/(%*&/(, =(_. Oxfoid Univeisily Iiess. Oxfoid, 2OO1

CASTLLLS, ManueI: =( #'( 4# ,( D/>&'6($*?/, VoI1, La Sociedad en
Red. 2. Ld., AIianza LdiloiiaI, Madiid, 2OOO

CASTLLLS, ManueI: =( .(,(;*( D/%#'/#%, 2OO1, Aiele, aiceIona

CASTLLLS ARTLCHL, }ose ManueI: )#'#$B& ( ,( M'*8($*4(4 @ M'&$#7&
*/>&'6S%*$&7L (/S,*7*7 4# ,( ,#@ &'FS/*$( 4# h 4# XVVZC 4# ZV 4# &$%01'# 4#
XVVZ O=U"93)). Ln: Revisla Vasca de Adninisliacin IlIica.
R.V.A.I. Nn. 39, iIlao (Lsp.), 1994.

CASTLLLS ARTLCHL, }ose ManueI: =( D/%*6*4(4 */>&'6S%*$(. Ln:
Lsludios solie Ia Conslilucin LspaoIa en Honenaje aI Iiof.
Lduaido Caica de Lnleiia. Ld. Civilas, Tono II., Madiid, 1991.

CLVALLOS, Diego: Mexico: Tianspaiency Lav- A vaccine againsl
coiiuplion, 2OO3 WL 6915685, }une 12, 2OO3,8O

CLRCOS ILRLZ, Raniio: Q'&%#$$*?/ G0'I4*$( 4# ,&7 M'&F'(6(7 4#
crdcnadcr. Ln: Cuadeinos de Deiecho }udiciaI. LscueIa }udiciaI.
Consejo CeneiaI deI Iodei }udiciaI. C.C.I.}. No. XI, Madiid, 1996

CLRRILLO, Agusln: =(7 %'(/7>&'6($*&/#7 4#, )#'#$B& #/ ,( -&$*#4(4 4#
,( D/>&'6($*?/. Ldiciones Univeisidad UOC, aiceIona, 2OO5

CLRRILLO MARTINLZ, A. IARA AAT, L.: :2E07%*$#L A7*/F
D/>&'6(%*&/ (/4 <&660/*$(%*&/ 9#$B/&,&F*#7 */ %B# <&0'% -@7%#6H a#'7B#@
OQ3PL D.D .,&1(,C UOC, aiceIona, 2OO8



CIANCIARDO, }uan: :, $&/>,*$%*8*76& #/ ,&7 4#'#$B&7 >0/4(6#/%(,#7,
Navaiia Lspaa, Lunsa, 2OOO

CHINCHILLA MARTIN, Cainen: :, '5F*6#/ G0'I4*$& 4# ,(7
|c|cccnunicacicncs. |n|rcduccicn. Ln: Cuadeinos de Deiecho }udiciaI.
LscueIa }udiciaI. Oidenacin de Ias leIeconunicaciones. Consejo
CeneiaI deI Iodei }udiciaI. C.C.I.}. No. VI, Madiid, 1997

CHIRINO SNCHLZ, ALIRLDO: 30%&4#%#'6*/($*?/ D/>&'6(%*8( @
:7%(4& 4# )#'#$B& #/ ,( -&$*#4(4 9#$/&,?F*$(C CONAMA}, San }ose da
Cosla Rica, 1997.

CLARKL, C.: 9B# (/7_#' %& %B# 6($B*/# *7 */ %B# 6($B*/#. Ln: .
HUCLNHOLTZ (ed.). The Iuluie of Copyiighl in a DigilaI
Lnviionnenl. KIuvei. 1996

CLLMLNT DURAN, CaiIos y IASTOR ALCO, Iiancisco: :, /0#8& @
#, 8*#G& <?4*F& Q#/(, $&6M('(4& M&' ('%I$0,&7H Ld. CeneiaI deI Deiecho,
S.L., 3 ed., VaIencia, 1996

COO DLL ROSAL, ManueI: )#'#$B& M#/(, #7M(g&,H Q('%# :7M#$*(, DDH
Ldiciones juidicas y sociaIes, S.A., Madiid, 1997.

CORRLA, CaiIos Maia: D/>&'6S%*$( @ 4#'#$B&. Ld. DepaIna. uenos
Aiies, 1988.

COUSIDO CONZLLZ, I.: )#'#$B& 4# ,( <&60/*$($*?/ VoI. IH, CoIex,
Madiid, 2OOO

CRLMADLS, }aviei: =&7 ,I6*%#7 4# ,( ,*1#'%(4 4# #;M'#7*?/ #/ #,
&'4#/(6*#/%& E0'I4*$& #7M(g&,. Ld. Ley-acluaIidad, iIlao, 1995
.


CUCHI DLNIA, }aviei ManueI: =( ,*1#'%(4 4# */>&'6($*?/ 8#'707 #,
4#'#$B& (, a&/&'H )# ,( %5$/*$( 4# ,( M&/4#'($*?/ ( ,( M'#8(,#/$*( 4# ,(
princra?. Ln: Revisla CeneiaI de Deiecho. R.C.D. Nn.61., VaIencia
(Lsp.), 1996

CULVA CALAIA, }ose Lus: =( =U"93) @ ,( 7#F0'*4(4 4# ,&7
7*7%#6(7 (0%&6(%*N(4&7 4# 4(%&7 M#'7&/(,#7. Ln: AcluaIidad Infoinlica
Aianzadi. A.I.A. Nn. 13 de Oclulie, Ld. Aianzadi, LIcano
(Navaiia.), 1994.

DA CUNHA LOILS, Teiesa y Mailha OCHOA DL LLN: LI <&/%'&,
4# ,( 346*/*7%'($*?/ 9'*10%('*( 7&1'# #, <&6#'$*& :,#$%'?/*$&. Ln:
MONTALVO ROMLRO, Ma. Teiesa (Cooid.): Los Relos deI Deiecho
en eI Mexico de Hoy. UMSNH, Univeisidad Veiaciuzana y Tesoieia
deI Lslado de Michoacn, MoieIia, Mexico, 2OO6

DA CUNHA LOILS, T., MARTINLZ HINO}OSA, V., VILLALN
ALL}O, L. : :, *6M($%& 4# ,&7 #7$#/('*&7 %#$/&#$&/?6*$&7 #/ ,(7
%'(/7>&'6($*&/#7 4#, )#'#$B& #/ #, -*F,& {{I. Ln DA CUNHA LOILS el
aIIii (Cooids.): Apioxinaciones InleidiscipIinaiias a Ia RefIexin
}uidica. UMSNH, MoieIia, 2OO7

DA CUNHA LOILS, Teiesa, DIAZ ILDRAZA, Noe: :7%(4& @
Scocrania. una pcrspcc|ita ctc|u|ita. Ln DA CUNHA LOILS, T. el aIIii:
Denociacia y IoIlicas IlIicas, UMSNH, UV, UR}C, ISLC, MoieIia,
2OO8

DADA LSCALANTL, IaoIa: D/>&'6($*?/ $&/%'( Q'*8($*4(4C R5;*$& #/%'(
( ,( #'( 4# ,( %'(/7M('#/$*(H Mexico, Inslilulo de Acceso a Ia Infoinacin
(IIAI), 2OO4

DAHL, R. A.: Q&,@('$B@p M('%*$*M(%*&/ (/4 &MM&7*%*&/H Nev Haven: aIe
Univeisily 1971
)#6&$'($@ (/4 *%7 $'*%*$7. aIe Univeisily Iiess, 1989



DAVARA I. DL MARCOS, IsaleI: +'#8# (M'&;*6($*?/ ( ,( M'&1,#6S%*$(
G0'I4*$( 4#, $&6#'$*& @ ,( $&/%'(%($*?/ #,#$%'?/*$&7 @ ( ,( >*'6( #,#$%'?/*$( #/
par|icu|ar. |n: Lsludios en Honenaje aI Di. Iix Zanudio, Tono XII,
UNAM, 2OO8.

DAVARA I. DL MARCOS, IsaleI: Q'&%#$$*?/ 4# )(%&7 #/ R5;*$&L
M'&1,#6S%*$( G0'I4*$( @ #7%(%07 /&'6(%*8& ($%0(,, UNAM y Ld. Ioiia,
Mexico, 2OO9

DAVARA RODRICULZ, MigueI ngeI: ManuaI 4# 4#'#$B& */>&'6S%*$&H
Ld.Aianzadi, (Navaiia), Lsp., 1997

DAVARA RODRICULZ, MigueI ngeI: =( Q'&%#$$*?/ 4# )(%&7 #/
|spana. Principics q dcrccncs. Ln: AcluaIidad Infoinlica Aianzadi.
A.I.A. Nn. 13 de Oclulie, Ld. Aianzadi, LIcano (Navaiia.), 1994.
DL ASIS ROIC, A.L.: "Q'&%#$$*?/ 4# )(%&7 @ 4#'#$B& 4# ,(7
|c|cccnunicacicncs. Ln: }.Cienades, M. A. Ieinndez-Oidez, R.
IIIescas (cooids.): Reginen juidico de Inleinel (pgs.2O1-228).
Madiid: La Ley.2OO2

DL CARRLRAS SLRRA, Lus: "5F*6#/ G0'I4*$& 4# ,( */>&'6($*?/L
M#'*&4*7%(7 @ 6#4*&7 4# $&60/*$($*?/H Ld. AiieI, aiceIona, 1996.

DL MICULL ASLNSIO, I. A.: )#'#$B& M'*8(4& 4# D/%#'/#% (3. ed.).
Madiid: Civilas.2OO2

DL LA SLRNA ILAO, Maia Nieves: =( 3F#/$*( 4# Q'&%#$$*?/ 4#
)(%&7 #spanc|a. ccn cspccia| rcfcrcncia a su carac|cris|ica dc indcpcndcncia.
Ln: AcluaIidad Infoinlica Aianzadi. A.I.A. Nn. 22 de Lneio, Ld.
Aianzadi, LIcano (Navaiia.), 1997.

DLLMAS-MART, MiieiIIe y }.R. SILNCLR : :0'&M#(/ <'*6*/(,
Q'&$#40'#7H Canliidge Sludies in InleinalionaI and Luiopean LavH
Univeisily Iiess, Canliidge, 2OO2



DLLMAS - MART, MIRLILLL: =( <QD #% ,#7 */%#'($%*&/7 #/%'# ,# 4'&*%
in|crnacicna| pcna| c| |c drci| pcna| in|crnc a |a pnasc dcutcr|urc du prcccs
M5/(,, 11 nais 2OO5, Confeiences de Ia CII, La Haye.

DINANT, M.: =(_ (/4 9#$B/&,&F@ <&/8#'F#/$# */ %B# )(%( Q'&%#$%*&/
J*#,4` Ln: I. WALDLN, }. HORNL: L-conneice Lav and Iiaclice in
Luiope. Canliidge: Woodhead IulIisheis., 2OO2

DU, Ceoiges: =#7 %'&*7 &'4'#7 L &0C =*6(F*/(*'# 40 feodaIisneH Ld.
CaIIinaid, Iaiis 1978

DUCUIT, I. : -&1#'(/I( @ =*1#'%(4. Iiancisco eIlin, Madiid., 1924

DUMORTILR, }. y ALONSO LAS, Diana M.: =( %'(/7M&7*$*?/ 4# ,(
Dircc|ita dc Prc|cccicn dc Da|cs. Ln: AcluaIidad Infoinlica Aianzadi.
A.I.A. Nn. 2O de }uIio, Ld. Aianzadi, LIcano (Navaiia.), 1996

LCHLVLRRIA, }aviei: 9#,#M&,*7H Ld. Deslino (coIeccin Lnsayos no.
17), aiceIona, 1994

LSIINAL VICLNTL, }. M. : :7%04*&7 7&1'# )#'#$B& ( ,( D/%*6*4(4C
Madiid, 1992. -Inslilulo de Invesligaciones }uidicas de Ia UNAM,
)*$$*&/('*& E0'I4*$& R#;*$(/&, UNAM, Mexico, 1999.

IAIRLN CUILLLN, Vcloi: :, a(1#(7 )(%( @ 70 M'&%#$$*?/ ($%0(,
70'F*4( #/ ,( =#@ #7M(g&,( 4# */>&'6S%*$( 4#, ZV 4# U$%01'# OD/%#'4*$%&7C
Haocas Ccrpus). |a. Par|c. Ln: Revisla de Deiecho IiocesaI, R.D.I. No.
3, Madiid, 1996.

IARINAS MATONI, Lus M.: :, )#'#$B& ( ,( D/%*6*4(4. Ld. Tiiviun,
Madiid, 1983

ILRNANDLZ-MIRANDA, AIfonso y CARCIA SANZ C., Rosa Maia:
Ar|icu|c 20. Ln: Conenlaiios a Ia Conslilucin LspaoIa de 1978.


Diiigida poi Oscai AIzaga ViIIaaniI, Tono II, Ails. 1O a 23.
LdiloiiaIes de Deiecho Reunidas. LDLRSA, Madiid, 1997.

ILRNNDLZ RODRICULZ, }ose }uIio: =& Mf1,*$& @ ,& M'*8(4& #/
D/%#'/#%H D/%*6*4(4 @ ,*1#'%(4 4# #;M'#7*?/ #/ ,( '#4H Mexico, UNAM.
Inslilulo de Invesligaciones }uidicas, 2OO4
ILAUSS, }.-I.: |a Prc|cc|icn dcs Drci|s dc |Hcnnc c| |cs Scurccs dc Drci|
D/%#'/(%*&/(,. Ln CoIIoque de Sliaslouig, 29-31 May 1997, Sociele
Iiancaise de Dioil InleinalionaI,1997

ILRNNDLZ, Luselio: 9#&'I( 4# ,( E07%*$*( @ )#'#$B&7 a06(/&7,
Delale, Madiid, 1984.

ILRNANDLZ CALVO, RafaeI: )(%&7 M#'7&/(,#7L %#$/&,&FI(C ,#@ @
c|ica.. Ln: AcluaIidad Infoinlica Aianzadi. A.I.A. Nn. 8 de }uIio,
Ld. Aianzadi, LIcano (Navaiia.), 1993.

IIX-ZAMUDIO, Hecloi (Cooid.): R5;*$& @ ,(7 )#$,('($*&/#7 4# )#'#$B&7
a06(/&7, II}, UNAM, Ciudad de Mexico, Mexico, 1999.

IROSINI, Villoiio: D/>&'6S%*$( @ 4#'#$B&. Ld. Tenis, ogol, 1988.

IROSINI, Villoiio: <*1#'/5%*$(C 4#'#$B& @ 7&$*#4(4. Ld. Tecnos, Tiad. de
CaiIos A. SaIgueio-TaIaveia y Rann L. Soiiano Daz, Madiid, 1978.

IUKUYAMA, Iiancis: :, 4#1(%# 7&1'# ,&7 )#'#$B&7. Ln: LI Iin deI
Honlie. Consecuencias de Ia ievoIucin liolecnoIgica, .S.A,
Madiid, 2OO3.

IUKUAMA, Iiancis: -%(%#2+0*,4*/FL .&8#'/(/$# (/4 W&',4 U'4#' */
%B# ZX7% <#/%0'@. Ld. CoineII Univeisily Iiess, Ilhaca, N..2OO4



CALLARDO ORTIZ, MigueI ngeI: I/>&'6('%&7$&M*( @ %#$/&,&FI(
>&'#/7#. Ln: Cuadeinos de Deiecho }udiciaI. LscueIa }udiciaI. Consejo
CeneiaI deI Iodei }udiciaI. C.C.I.}. No. XI, Madiid, 1996.

CARLRI LLORLCAT, }ose: =( 304*#/$*( K($*&/(, @ #,
cnjuicianicn|c dc |cs dc|i|cs cccncniccs. Ln: Lsludios de Deiecho IenaI
Lconnico. Ldiloies Lus A. Zapaleio y KIaus Tiedenann. Ld. Univ.
De CasliIIa-Ia Mancha, Taiancn (Cuenca), 1994.

CARCIA CUADRADO, ANTONIO M: )#'#$B& <&/7%*%0$*&/(,L ,(
<&/7%*%0$*?/ @ ,(7 >0#/%#7 4#, 4#'#$B& $&/7%*%0$*&/(,C Madiid, 1996.

CARCIA DL LNTLRRIA, Lduaido y ILRNANDLZ, Tons-Rann:
<0'7& 4# )#'#$B& 346*/*7%'(%*8&H Tono I, 7a., ed., ieinpiesin 1996 y
Tono II, 4a. ed., Civilas, ieinpiesin 1995, Ld. Civilas, Madiid, 1995-
1996.

CARCIA CONZLLZ, Roleilo: 3 -#6(/%*$ W#1 (MM'&($B %& )*F*%(,
"*FB%7 R(/(F#6#/%H QBH)H 9B#7*7C Univeisilal Ionpeu Ialia, aiceIona
2OO5

CARDARIN, Ceoiges: +(7#7 4# 4&//5#7H =#7 7@7%#6#7 #% ,#0'7 ,(/F(F#7H
Ldilions LyioIIes, Iais (I), 1989.

CARCIA MORA, Ricaido el aIIii (Cooids.): :7%04*&7 4# )#'#$B& <*8*, @
-&$*(,H J($0,%(4 4# )#'#$B& @ <*#/$*(7 -&$*(,#7C UMSNH, 2OO7

CARCIA MORA, Ricaido: :, E0*$*& -06('I7*6& <*8*,C J0%0'& )#,
Q'&$#7& E04*$*(, <*8*, :/ :, :7%(4& )# R*$B&($S/ )# U$(6M&H Tesis de
Docloiado. CIDLM. MoieIia.2OO9

CLORCLS, M.: "#,#8&/7 ,#7 45>*7 4# ,( M'&%#$%*&/ 4#7 4&//5#7 } $('($%~'#
M#'7&//#,L ,D/%#'/#% #% ,( <KD=H <&66#'$# 5,#$%'&/*[0#2R('t#%*/F #% 8*#
M'*85#. Iais, 2OOO



CISON, WiIIian: K#0'&6(/$#' .Nev oik: Ace ooks, 1984
.D)):K-C 3/%&/@ L 9B# 9B*'4 W(@L %B# '#/#_(, &> 7&$*(, 4#6&$'($@H
<(61'*4F#L Q&,*%@ Q'#77CXVVk

CIMLNO SLNDRA, Vicenle: )#'#$B& ( ,( D/%*6*4(4 >I7*$( @ ( ,(
|n|inidad pcrscna|. Ln: AcluaIidad Infoinlica Aianzadi. A.I.A. Nn.
278 de 23 de Lneio, Ld. Aianzadi, LIcano (Navaiia.), 1997.

COLDSMITH, }. y L. IOSNLR. 9B# =*6*%7 &> D/%#'/(%*&/(, =(_H Oxfoid
Univeisily Iiess, UK2OO5

CONZALLZ NAVARRO, Iiancisco y }ess, CONZALLZ ILRLZ:
<&6#/%('*&7 ( ,( ,#@ 4# '5F*6#/ G0'I4*$& 4# ,(7 (46*/*7%'($*&/#7 Mf1,*$(7 @
M'&$#4*6*#/%& (46*/*7%'(%*8& $&6f/H O=#@ `Y 4# XVVZPH Ld. Civilas, 1a.,
ed., Madiid, 1997.

CONZALLZ UINZA, Ailuio. "#$0'7& 4# (6M('& 7&1'# #, ($$#7& (
ficncrcs puo|iccs au|cna|izadcs dc car4c|cr pcrscna|. Casc O|atcrri. Ln:
AcluaIidad Infoinlica Aianzadi. A.I.A. Nn. 1O de Lneio, Ld.
Aianzadi, LIcano (Navaiia.), 1994.

CONZALLZ-TRLVI}ANO SANCHLZ, Iedio }ose: =&7 4#'#$B&7
fundancn|a|cs Y |iocr|adcs puo|icas cn |a Ccns|i|ucicn cc|cnoiana dc 1991.
Ln: Revisla de Deiecho IoIlico. R.D.I. Nn. 35. Univ. NacionaI de
Lducacin A Dislancia. UNLD. Madiid, 1992.

CONZALLZ SLCADO, Iiancisco: :, -*7%#6( <&/7%*%0$*&/(, :7M(g&,.
Ld. Dykinson, Madiid, 1992.

CRIMALT SLRVLRA, I: =( '#7M&/7(1*,*4(4 $*8*, #/ #, %'(%(6*#/%&
(0%&6(%*N(4& 4# 4(%&7 M#'7&/(,#7. Conaies, Cianada, 1999



CRI}IINK, }. y IRILNS, C.: DigilaI 3/&/@6*%@ &/ %B# D/%#'/#%C K#_
Ru|cs fcr Ancnqncus ||cc|rcnic Transac|icns? Ln: .Conpulei Lav &
Secuiily Repoil. VoI. 17, n. 6, pg. 379-389., 2OO1

CUASTINI, RICARDO: =( $&/7%*%0$*&/(,*N($*?/ 4#, &'4#/(6*#/%&
G0'I4*$&L #, $(7& *%(,*(/&. Ln NeoconslilucionaIisno(s), pp 49-74,
Tiolla/UNAM, Mexico, 2OO3

CULLLALI, Anna:Lex SpeciaIis, Dioil InleinalionaI Hunanilaiie el
Dioils de IHonne: Ieui inleiaclion dans Ies nouveaux confIicls
ainees. Ln : Revue CeneiaIe de Dioil InleinalionaI IulIic, VoI. 111,
No. 3, 2OO7, pp 539-575

CULRRLRO IIC, MARIA DLL CARMLN: :, D6M($%& 4# D/%#'/#% #/ #,
)#'#$B& J0/4(6#/%(, ( ,( Q'&%#$$*?/ 4# )(%&7 4# <('S$%#' Q#'7&/(,.
Aianzadi, lajo denoninacin Civilas, Cizui Menoi (Navaiia),
Lspaa, 2OO6

CUIOURC, Ricaido y Olios: R(/0(, 4# */>&'6S%*$( G0'I4*$(. Asliea,
uenos Aiies, 1996.

CUICHOT, LMILIO: )(%&7 Q#'7&/(,#7 @ 346*/*7%'($*?/ Qf1,*$(, Civilas,
Madiid, Lspaa, 2OO5

CUILLLAUD, }ean CIaude: =( "#>&/4(%*&/ 40 R&/4#. Ld. Du SeuiI,
Iaiis, 1999

CUTILRRLZ IRANCLS, Maia Luz: )#,*/$0#/$*( #$&/?6*$( #
*/>&'6S%*$( #/ #, /0#8& <?4*F& Q#/(,. Ln: Cuadeinos de Deiecho
}udiciaI. LscueIa }udiciaI. Consejo CeneiaI deI Iodei }udiciaI. C.C.I.}.
No. XI, Madiid, 1996.

CUTILRRLZ IRANCLS, MaiiIuz: K&%(7 7&1'# ,( 4#,*/$0#/$*(
*/>&'6S%*$(L (%#/%(4&7 $&/%'( ,( */>&'6($*?/ $&6& 8(,&' #$&/?6*$& 4#
#6M'#7(. Ln: Lsludios de Deiecho IenaI Lconnico. Ldiloies Lus A.


Zapaleio y KIaus Tiedenann. Ld. Univ. De CasliIIa-Ia Mancha,
Taiancn (Cuenca), 1994.

HLRLL, Ielei: 9#&'I( 4# ,( $&/7%*%0$*?/ $&6& $*#/$*( 4# ,( $0,%0'(,
Madiid, Tecnos, 2OOO.

HAUCLN, Hans Moilen: Q(%#/% "*FB%7 (/4 a06(/ "*FB%7L :;M,&'*/F
%B#*' "#,(%*&/7B*M7C */ The }ouinaI of WoiId InleIIecluaI Iiopeily (2OO7)
VoI. 1O, no. 2, pp. 97-124, 2OO7

HLLD, D. : =( )#6&$'($*( @ #, U'4#/ F,&1(,L 4#, #7%(4& 6&4#'/& (,
F&1*#'/& $&76&M&,*%(. Iaids, aiceIona, 1997.

HLLLLR, H.: Teoia deI Lslado. ICL, Mexico, 1971

HLRLDLRO HICULRAS, ManueI: =( M'&%#$$*?/ 4# ,&7 4(%&7 M#'7&/(,#7
'#F*7%'(4&7 #/ 7&M&'%#7 */>&'6S%*$&7H dD-DUK .:K:"3=. Ln: AcluaIidad
Infoinlica Aianzadi. A.I.A. Nn. 2 de Lneio, Ld. Aianzadi, LIcano
(Navaiia.), 1992.

HLRNANDO, IsaleI: =( %'(/76*7*?/ #,#$%'?/*$( 4# 4(%&7 O:)DP #/ :0'&M(
(Ieispecliva juidica). Ln: AcluaIidad Infoinlica Aianzadi. A.I.A.
Nn. 1O de Lneio, Ld. Aianzadi, LIcano (Navaiia.), 1994.

HLRNANDLZ, ngeI CiI: Q'&%#$$*?/ 4# ,( D/%*6*4(4 $&'M&'(,L (7M#$%&7
M#/(,#7 @ M'&$#7(,#7. Ln: Revisla CeneiaI deI Deiecho. R.C.D. Nn. 622-
623. }uI.- Ago., VaIencia (Lsp), 1996. Con eI nisno lluIo y conlenido
en Revisla de Deiecho }udiciaI. LscueIa }udiciaI. C.C.I.}., Madiid,
1996.

HLRRN ORTIZ, ANA ISALL: :, )#'#$B& ( ,( Q'&%#$$*?/ 4# )(%&7
Q#'7&/(,#7 #/ ,( -&$*#4(4 4# ,( D/>&'6($*?/C Univeisidad de Deuslo,
iIlao, Lspaa, 2OO3



HOSAWN, L: K($*&/#7 # /($*&/(,*76& 4#74# XjkY. Cilica, aiceIona,
1997

HOSON, }.M: 9B# W#(,%B &> -%(%#7L 3 <&6M('(%*8# -&$*&,&F@ &>
D/%#'/(%*&/(, :$&/&6*$ (/4 Q&,*%*$(, <B(/F#C Canliidge Univeisily
Iiess, 1997

HOII, }., HORROCKS, I., TOIS, I. (eds): )#6&$'(%*$ .&8#'/(/$# (/4
K#_ 9#$B/&,&F@. RoulIedge/LCIR Sludies in Luiopean IoIilicaI
Science. London, 2OOO

HORNL, David A. y DanieI R. HORNL: )(%(1(7# R('t#%*/FL WB#/
)&#7 .&&4 Q'($%*$# +#$&6# (/ D/8(7*&/ &> Q'*8($@y Ln: Maikeling
Theoiy and AppIicalions, ediled ly Kennelh Lvans and Lisa Scheei,
voI. 13 (48O-486). Chicago: Aneiican Maikeling Associalion.2OO2

HULR, RUDOLI y LRNLSTO VILLANULVA (Cooids.): "#>&'6( 4#
R#4*&7 #,#$%'?/*$&7H 38(/$# & '#%'&$#7&y, II}-UNAM, Ciudad de Mexico,
Mexico, 2OO7

HUNTINCTON, SanueI I.: :, $B&[0# 4# $*8*,*N($*&/#7 @ ,(
'#$&/>*F0'($*?/ 4#, &'4#/ 60/4*(,, aiceIona, Iaids, 1997

}AMLS, I. }ones: R&/%#7[0*#0 (/4 E#>>#'7&/ "#8*7*%#4L 37M#$%7 &> (
|cgacqS Ln: The Iiench Reviev, VoI. 51, No. 4, Iiflielh Anniveisaiy
Issue (Mai., 1978), pp. 577-585

}LIILR, M, THIAULT, }., }URADO, AS (cooids.): 9#$/&,&FI(
*/>&'6S%*$( @ M'*8($*4(4 4# ,&7 %'(1(G(4&'#7. Cizui Menoi (Navaiia):
Aianzadi (nonogiafa asociada a Ia Revisla Aianzadi de Deiecho y
Nuevas TecnoIogasP.Navaiia, 2OO3

}IMLNLZ LSCOAR, RaI: -&1'# ,( (M,*$($*?/ 4# ,( ,#@ &'FS/*$( hrVZ (
,&7 >*$B#'&7 (0%&6(%*N(4&7 4# 4(%&7 4# $('S$%#' 6(/%#/*4&7 M&' ,&7 (1&F(4&7.
Ln: Revisla }uidica de CalaIunya. R }.C. Nn. 1, Ld. CoIIegi de


}uiispiudencia i IegisIacin de CalaIunya. Diiecloi: }osep M. ViIaseco
i Maicel, aiceIona, 1995.

}ORDAN ILORLZ, Ieinando: =( */>&'6S%*$( G0'I4*$( O%#&'I( @ M'S$%*$(P.
1O ed., Univeisidad IiIolo de CoIonlia. CII-UI., ogol, 1983.

KNAII, Linda. D4#/%*%@ 9B#>% &/ %B# "*7#C +0% D% <(/ +# Q'#8#/%#4H The
SeallIe Tines, }anuaiy 24,2OO4: C6.

KLRN, LUCIAN HANS ILTLR MLLLR (conp.): =( E07%*$*(L
4*7$0'7& & 6#'$(4&y, Cedisa, aiceIona, 2OOO

KLATINC, MichaeI: Q('(4*M,&6($*( @ "#4#7 '#F*&/(,#7. Ln: Revisla
VaIenciana dLsludis Aulonnics, no. 36 nonogifico, 2OO2, pp. 39-5O

KOSKLNNILMI, Mailli: 9B# J(%# &> Q01,*$ D/%#'/(%*&/(, =(_L +#%_##/
9#$B/*[0# (/4 Q&,*%*$7H Ln: The Modein Lav Reviev, VoI. 7O, no. 1,
2OO7

KRASNLR, Slephen D.: "=( */%#F'($*?/ '#F*&/(, @ #, >*/ 4# ,( F0#''( >'I(".
Ln : Aguslo Vega Casanovas (conp.): LileiaIizacin econnica y
Iilie canlio en Aneiica deI Noile: consideiaciones poIlicas, sociaIes
y cuIluiaIes. Mexico, LI CoIegio de Mexico, 1993.

KMLICKA, W.: <*04(4(/I( R0,%*$0,%0'(,H A/( 9#&'I( ,*1#'(, 4# ,&7
)#'#$B&7 4# ,(7 R*/&'I(7. Iaids, aiceIona, 1996

LAILLA RUIRA, }uan }ose: :, >#/?6#/& 4# ,(7 %#,#$&60/*$($*&/#7 #/ ,(
E0'*7M'04#/$*( 4#, %'*10/(, $&/7%*%0$*&/(,H Ln: Lsludios de Deiecho
}udiciaI. LscueIa }udiciaI. Oidenacin de Ias TeIeconunicaciones.
C.C.I.}.No. VI, Madiid, 1997.

LLIHOLZ, C.: Q'&1,#6(7 >0/4(6#/%(,#7 4# ,( 4#6&$'($*( 6&4#'/(,
Cenlio de Lsludios IoIlicos, Madiid, 1971.



LITMAN, }essica: D/>&'6(%*&/ Q'*8($@r*/>&'6(%*&/ M'&M#'%@. Ln: -%(/>&'4
=(_ "#8*#_ 52.5 (May 2OOO): 1283. D/>&%'($ =(_ J0,, 9#;%. Thonpson
CaIe. UMSNH - IacuIlad de Deiecho. (ConsuIlado eI 7 May. 2OO7)

LLAMAZARLS CALZADILLA, Maia CiuzL =(7 ,*1#'%(4#7 4# #;M'#7*?/
# */>&'6($*?/ $&6& F('(/%I( 4#, M,0'(,*76& 4#6&$'S%*$&, Depailanenlo de
Deiecho IlIico y IiIosofa deI Deiecho, Univeisidad CaiIos III De
Madiid, Civilas, Madiid, Lspaa, 1999

LILZ ALLN, S. )#'#$B& 4# ,( D/>&'6($*?/: Ln INSTITUTO DL
INVLSTICACIONLS }URIDICAS DL LA UNAM: )*$$*&/('*& E0'I4*$&
R#;*$(/&, Mexico, 1999

LOILZ LANCO, CaiIos: :, '5F*6#/ G0'I4*$& 4# ,( %#,#>&/I( #/ :7M(g(H
Ln: Lsludios de Deiecho }udiciaI. LscueIa }udiciaI. Oidenacin de Ias
TeIeconunicaciones. C.C.I.}.No. VI, Madiid, 1997.

LOILZ DIAZ, LIviia: :, 4#'#$B& (, B&/&' @ #, )#'#$B& ( ,( D/%*6*4(4H
E0'*7M'04#/$*( @ )&$%'*/(- . Ld. Dykinson, Madiid, (Lsp.), 1996.

LOILZ CARIDO, Diego: 37M#$%&7 4# D/$&/7%*%0$*&/(,*4(4 4# ,( =#@
U'FS/*$( hrXVVZC )# ZV )# U$%01'#H Ln: Revisla de Deiecho IoIlico.
Univ. NacionaI de Lducacin a dislancia, Nn. 38. UNLD.Madiid,
1993.

LOILZ CARRIDO, Diego: 37M#$%&7 4# */$&/7%*%0$*&/(,*4(4 4# ,( ,#@
&'FS/*$( hrVZC 4# ZV 4# &$%01'#C 4# '#F0,($*?/ 4#, %'(%(6*#/%& (0%&6(%*N(4&
4# ,&7 4(%&7 4# $('S$%#' M#'7&/(,. Ln: Revisla de Deiecho IoIlico. UNLD.
R.D.I. Nn. 38, Madiid, 1993.

LOILZ ORTLCA, }uan }ose: )#,*%&7 7&$*&#$&/?6*$&7. Ln: Lsludios de
Deiecho }udiciaI. LscueIa }udiciaI. Lsludios Solie eI Cdigo IenaI de
1995. Iaile LspeciaI. C.C.I.}., Madiid, 1996.



LORLTO CORRLIDORA, Ignacio eII M. y IILAR COUSIDO,
AIfonso: )#'#$B& 4# ,( */>&'6($*?/ O*PH -0G#%&7 @ 6#4*&7. Ld. CoIex,
Madiid, 1992.

LOILZ IOR MAOR, Vicenle: =&7 ,I6*%#7 (, 4#'#$B& >0/4(6#/%(, ( ,(
30%&4#%#'6*/($*?/ */>&'6(%*8( #/ ,( ,#@ #7M(g&,( 4# Q'&%#$$*?/ 4# )(%&7
O=U"93)P. Ln: AcluaIidad Infoinlica Aianzadi. A.I.A. Nn. 8 de
}uIio, Ld. Aianzadi, LIcano (Navaiia.), 1993

LOILZ-MUNIZ CONI, MigueI: D/>&'6S%*$( G0'I4*$( 4&$06#/%(,. Ld.
Daz de Sanlos S.A. iIlao, (Ias Vasco), Lspaa, 1984.

LOLVINCLR, Lee: E0'*6#%'*$7H 9B# K#;% -%#M J&'_('4. Ln :
Minnesola Lav Reviev, 33, 1949

LUCAS MURILLO, I.: LI 4#'#$B& ( ,( (0%&4#%#'6*/($*?/ */>&'6(%*8(, Ld.
Tecnos, Madiid, 199O

LUVIANO CONZLLZ, RafaeI: :, Q'&$#4*6*#/%& @ #, Q'&$#7& Q#/(,H :/L
IoilaI }uidico Thenis, Ld. LIeclinica consuIlada eI 14 de oclulie de
2OO9. IacuIlad de Deiecho y Ciencias SociaIes, UMSNH, 2OO8

MACLUHAN, MaishaII: =( (,4#( F,&1(,CCedisa,1996

MANCAS MARTIN, AiaceIi: =(7 '#,($*&/#7 #/%'# #, 4#'#$B& $&60/*%('*&
@ #, )#'#$B& */%#'/& 4# ,&7 :7%(4&7 6*#61'&7 ( ,( ,0N 4# ,( G0'*7M'04#/$*( 4#,
9'*10/(, 4# E07%*$*(H Ln: LI Deiecho Conunilaiio Luiopeo y su
apIicacin }udiciaI. Diiigida poi CiI CaiIos Rodiguez IgIesias. Ld.
C.S.I.}. y Ia Univeisidad de Cianada, Madiid, 1996.

MANN, MichaeI::, M&4#' (0%?/&6& 4#, :7%(4&L 707 &'IF#/#7C 6#$(/*76&7
@ '#70,%(4&7." Ln: Revisla Acadenica de ReIaciones InleinacionaIes,
Nn. 5 Novienlie de 2OO6, UAM-ALDRI



MANN, MichaeI: 9B# -&0'$#7 &> -&$*(, Q&_#'H 9B# "*7# &> <,(77#7 (/4
K(%*&/2-%(%#7C XjiY2XVXe, Canliidge Univeisily Iiess, Canliidge,
1993,

MANZANARLS, Henii y NLCTOUX, IhiIippe: La */>&'6S%*$( (,
7#'8*$*& 4#, G0'*7%(. Tiaduccin de LIena Uiile Caiios, Ld. Legis,
ogol, 1988.

MARONDA IRUTOS, }uan Lus y TLNA IRANCO, Maia IsaleI: =(
*/>&'6S%*$( G0'I4*$( @ #, 4#'#$B& 4# ,( */>&'6S%*$(. Ln: Revisla CeneiaI deI
Deiecho. Ao, II, Nn. 63O, Maizo, VaIencia (Lsp.), 1997

MARROIC IOL, LoienzoL =(7 */7%'0$$*&/#7 4# ,( 3F#/$*( 4# M'&%#$$*?/
4# 4(%&7. Ln: AcluaIidad Infoinlica Aianzadi. A.I.A. Nn. 23 de
AliiI, Ld. Aianzadi, LIcano (Navaiia.), 1997.
R3"-a3==C 9B&6(7 a06MB'#@L <,(77C <*%*/N#7B*MC (/4 -&$*(,
)#8#,&M6#/%H <B*$(F&L A/*8#'7*%@ &> <B*$(F& Q'#77C XVie

MARTIN-CASALLO LOILZ, }uan }ose: D6M,*$($*&/#7 4# ,( )*'#$%*8(
7&1'# Q'&%#$$*?/ 4# )(%&7 #/ ,( /&'6(%*8( #7M(g&,(H Ln: AcluaIidad
Infoinlica Aianzadi. A.I.A. Nn. 2O de }uIio, Ld. Aianzadi, LIcano
(Navaiia.), 1996.

MARTIN CASSALLO, }uan }ose: 3F#/$*( 4# Q'&%#$$*?/ 4# )(%&7L [05 #7
@ [05 >*/(,*4(4 M#'7*F0#. Ln: AcluaIidad Infoinlica Aianzadi. A.I.A.
Nn. 13 de Oclulie, Ld. Aianzadi, LIcano (Navaiia.), 1994.

MARTINLZ ARRILTA, Andies: 90%#,( M#/(, 4# ,( ,*1#'%(4 4# #;M'#7*?/H
Ln: Cuadeinos de Deiecho }udiciaI. LscueIa }udiciaI. Consejo CeneiaI
deI Iodei }udiciaI. C.C.I.}. No. XI, DeIilos conlia Ia Iileilad y
Seguiidad, Madiid, 1996.

MARTINLZ, RafaeI I.: :, 7#'8*$*& M'&>#7*&/(, 4# $(''#'( #/ R5;*$&L 0/(
6*'(4( 4#74# #, D/7%*%0$*&/(,*76&. Ln: ILRLMAN, iuce }. y }uan de


Dios IINLDA: K0#8& D/7%*%0$*&/(,*76& # D/7%*%0$*&/(,*4(4 #/ R5;*$&,
UALM

MARX, KaiI y Liic }. HOSAWM: J&'6($*&/#7 :$&/?6*$(7
Q'#$(M*%(,*7%(7. Reed. LdiloiiaI SigIo XXI, Mexico 1999

MIRALLLI: +(/$B# 4(%* # $&/%#6M#'(6#/%& 4#F,* */%#'#77*C +(/$# 4(%*
%#,#6(%*$( # 4*'*%%* 4#,,( M#'7&/(C Cedan, Iadova, 1984

MAOR MLNDLZ, IalIo: =(7 %#,#$&60/*$($*&/#7 M&' 7(%5,*%#H Ln:
Lsludios de Deiecho }udiciaI. LscueIa }udiciaI. Oidenacin de Ias
TeIeconunicaciones. C.C.I.}. No. VI, Madiid, 1997.

MLNCULZ, }ose M. el aI. : <?4*F& Q#/(, :7M(g&,H 2a, ed., Conenlaiios,
juiispiudencia, IegisIacin. Ld. CoIex, Madiid, 1996

MILNL, Ceoige R., ROHM, A.}., AHL, S.: Ccnsuncrs Prc|cc|icn cf
U/,*/# Q'*8($@ (/4 D4#/%*%@. Ln: }ouinaI of Consunei Affaiis, 38
(Winlei): 217-232. 2OO4

MIRALLLS MIRAVLT, S., ACHLS OII, S.: =( $#7*?/ 4# 4(%&7 4#
$('S$%#' M#'7&/(,L (/S,*7*7 4# ,( ,#F*7,($*?/ 8*F#/%# @ 70 (M,*$($*?/ ( (,F0/&7
70M0#7%&7 M'S$%*$&s. Ln: =( =#@ (voI. XXII, nn. 5.3O6, 11 de
nayo).2OO1

MIRN RLLS, }oige Anlonio: 3%([0#7 ( ,( 8*4( Q'*8(4( @ ( ,(
D/%*6*4(4 >'#/%# (, )#'#$B& ( ,( D/>&'6($*?/, in Deiecho Conpaiado de
Ia Infoinacin, no. 8, }uIio-Dic.2OO6, Inslilulo de Invesligaciones
}uidicas, UNAM, Ciudad de Mexico, Mexico, 2OO6.

MONTORO IULRTO, MigueI: E0'*74*$$*?/ <&/7%*%0$*&/(, @ M'&$#7&7
$&/7%*%0$*&/(,#7H Tono I y II }uiisdiccin conslilucionaI y piocesos de


conlioI de Ia conslilucionaIidad. Iiocesos de pioleccin de Ios
deiechos IundanenlaIes., Ld. CoIex., Madiid, 1991.

MOITINHO DL ALMLIDA, }ose CaiIos: =( M'&%#$$*?/ 4# ,&7 4#'#$B&7
>0/4(6#/%(,#7 #/ ,( G0'*7M'04#/$*( 4#, %'*10/(, 4# G07%*$*( 4# ,(7
<&60/*4(4#7 :0'&M#(7H Ln: LI Deiecho Conunilaiio Luiopeo y su
apIicacin }udiciaI. Diiigida poi CiI CaiIos Rodiguez IgIesias. Ld.
C.S.I.}. y Ia Univeisidad de Cianada, Madiid, 1996.

MONTALVO ROMLRO, Ma. Teiesa: =(7 :7%'0$%0'(7 D/7%*%0$*&/(,#7 @ ,(
3F#/4( )*F*%(, #/ R5;*$&H LnL Revisla Lelias }uidicas no. 18, UV,
XaIapa, 2OO8

MORALLS IRATS, Ieinn: )#,*%&7 $&/%'( ,( D/%*6*4(4C #, 4#'#$B& ( ,(
M'&M*( *6(F#/ @ ,( */8*&,(1*,*4(4 4#, 4&6*$*,*&. Ln: Conenlaiios a Ia paile
especiaI deI Deiecho IenaI. Diiigida poi ConzaIo uinleio OIivaies y
Cooidinada poi }ose ManueI VaIIe Muiz. Ld. Aianzadi, IanpIona
(Nav.), 1996.

MORALLS IRATS, Ieinn: Q'&%#$$*?/ M#/(, 4# ,( D/%*6*4(4C >'#/%# (, 07&
*,I$*%& 4# ,( */>&'6S%*$( #/ #, <?4*F& M#/(, 4# XVVhH Ln: Cuadeinos de
Deiecho }udiciaI. LscueIa }udiciaI. Consejo CeneiaI deI Iodei }udiciaI.
C.C.I.}. No. XI, DeIilos conlia Ia Iileilad y Seguiidad, Madiid, 1996.

MORALLS IRATS, Ieinn: D#,*%&7 $&/%'( ,( D/%*6*4(4C #/ #, $?4*F& M#/(,
4# XVVhL '#>,#;*&/#7 M&,I%*$&2$'*6*/(,#7H Ln: Cuadeinos de Deiecho
}udiciaI. LscueIa }udiciaI. Consejo CeneiaI deI Iodei }udiciaI. C.C.I.},
Lsludios deI Cdigo IenaI de 1995, Madiid, 1996.

MORALLS IRATS, Ieinn: =( %0%#,( M#/(, 4# ,( D/%*6*4(4L Q'*8($@ #
*/>&'6S%*$(. Ld. aiceIona (Lsp.), 1984.

MUNOZ CONDL, Iiancisco: )#,*%&7 $&/%'( ,( D/%*6*4(4C #, 4#'#$B& ( ,(
M'&M*( *6(F#/ @ ,( */8*&,(1*,*4(4 4#, 4&6*$*,*&. Ln: Deiecho IenaI-Iaile
LspeciaI. Undecina edicin. Ld. Tiianl Io Ianch, VaIencia, 1996



MUNOZ MLRINO, Ana: La #8&,0$*?/ 4# ,( */>&'6S%*$( G0'I4*$(. Ln:
AcluaIidad Infoinlica Aianzadi. A.I.A. Nn. 16 de }uIio, Ld.
Aianzadi, LIcano (Navaiia.), 1995

NAVARRO, LniIio deI Ieso: =( 7#F0'*4(4 4# ,( */>&'6($*?/H Ln:
AcluaIidad Infoinlica Aianzadi. A.I.A.Lneio 98, Ld. Aianzadi,
LIcano (Navaiia.) ,1998.

NAVARRO, LniIio deI Ieso: ResoIucin 4# $&/>,*$%&7 #/ #, */%#'$(61*&
#,#$%'?/*$& 4# 4&$06#/%&7H Ln: Cuadeinos de Deiecho }udiciaI. LscueIa
}udiciaI. Consejo CeneiaI deI Iodei }udiciaI. C.C.I.}. No. XI, Madiid,
1996.

NAVARRO VALLS, R. el aI :Lslado @ '#,*F*?/L %#;%&7 M('( 0/( '#>,#;*?/
$'I%*$(, AiieI, aiceIona, 2OOO

NICOLLT, CIaude: =# R5%*#' 4# <*%&@#/ 4(/7 ,( "&6# '#M01,*$(*/#,
IIannaiion, Iaiis, 1976

NORA, Sinn y AIain MINC: D/>&'6# K&'(2R*/$H =( */>&'6(%*N($*?/ 4#
,( -&$*#4(4H Tiad. IaIona Caica Iineda y Rodiigo Ruza, 1a.,
ieinpiesin. Ld. Iondo de CuIluia Lconnica. Mexico-Madiid-
uenos Aiies, 1982.

OLIVLR LALANA, D.] || dcrccnc fundancn|a| tir|ua| a |a Prc|cccicn
4# )(%&7H 9#$/&,&FI( %'(/7M('#/%# @ /&'6(7 M'*8(4(7. Ln: La =#@ (nn.
5.592, 22 de juIio).2OO2
ODIMA ONLTAMALAKO WLTSHOKONDA, }ean-Cadel.
ConpiIacin de Insliunenlos InleinacionaIes en conlia Ia
disciininacin y eI Racisno, Mexico, CNDH, 2OO4.

ORTI VALLL}O, Anlonio: )#'#$B& ( ,( D/%*6*4(4 # */>&'6S%*$(. Ld.
Conaies, Cianada (Lspaa), 1994.



OROZCO IARDO, CuiIIeino: D/>&'6(%*8( @ M'&M*#4(4 */%#,#$%0(,H
)#'#$B&7H Ln: AcluaIidad Infoinlica Aianzadi. A.I.A. Nn. 19 de
AliiI, Ld. Aianzadi, LIcano (Navaiia.), 1996.

IALZ MANA, }oige: <&6#/%('*&7 7&1'# (,F0/(7 M('%*$0,('*4(4#7 #/ ,(7
1(7#7 4# 4(%&7 G0'I4*$(7. Ln: AcluaIidad Infoinlica Aianzadi. A.I.A.
Nn. 16 de }uIio, Ld. Aianzadi, LIcano (Navaiia.), 1995.

IARL}O, Luciano, }IMLNLZ-LANCO, A. y ORTLCA ALVARLZ, L.:
R(/0(, 4# 4#'#$B& (46*/*7%'(%*8&. Ld. AiieI, 4a., ed., aiceIona, 1996.

IATRICK, I. H.: Q'*8($@ '#7%'*$%*&/7 &/ %'(/7/(%*&/(, 4(%( >,&_7L 3
$&6M('*7&/ &> %B# <&0/$*, &> :0'&M# 4'(>% $&/8#/%*&/ (/4 U:<) F0*4#,*/#7.
Ln: }uiineliics }ouinaIC ZX(4), 4O5-42O, 1981

ILCLS-ARA MARTINLZ, CRLCORIO (dii.): Hisloiia 4# ,&7
)#'#$B&7 J0/4(6#/%(,#7, Madiid, Dykinson, 1998

ILRLZ LUNO, Lniique: 3 M'&M?7*%& 4# 0/( &1'( 4# R('*& .H =&7(/&. Ln:
AcluaIidad Infoinlica Aianzadi. A.I.A. Nn. 2 de Lneio, Ld.
Aianzadi, LIcano (Navaiia.), 1992.

ILRLZ LUNO, Anlonio Lniique: )#'#$B&7 a06(/&7C :7%(4& 4# )#'#$B&
@ <&/7%*%0$*?/H Ld. Tecnos, Madiid, 1984.

ILRLZ LUNO, A. L.: )#, a(1#(7 <&'M07 (, a(1#(7 )(%(. Ln:
:/$0#/%'&7 7&1'# D/>&'6S%*$( @ )#'#$B&, Inslilulo de Infoinlica
}uidica, Univeisidad Ionlificia ConiIIas, Madiid, 1991.

ILRLZ VALLL}O, Ana Maia: La */>&'6S%*$( @ #, 4#'#$B& M#/(,. Ln:
AcluaIidad Infoinlica Aianzadi. A.I.A. Nn. 16 de AliiI, Ld.
Aianzadi, LIcano (Navaiia.), 1996.


IOSNLR, Richaid A.: 9B# A/$#'%(*/ Q'&%#$%*&/ &> Q'*8($@ 1@ %B# -0M'#6#
<&0'%H :/L The Supiene Couil Reviev: 173-216, 1979

ILTLRS: )#8#,&M6#/% &> 9B#&'*#7 (1&0% .&8#6(/$#L 3r| |ni|a|ing |ifc?
Ln: Ten eais of Change, Univeisily of Mancheslei, seplienlie 1994.

IORTLRO CARCIA, Lus. )#,*%&7 $&6#%*4&7 M&' >0/$*&/('*&7 $&/%'( ,(7
.('(/%I(7 */4*8*40(,#7H Ln: Cuadeinos de Deiecho }udiciaI. LscueIa
}udiciaI. Consejo CeneiaI deI Iodei }udiciaI. C.C.I.}, Madiid, 1996.

IOULANTZAS, Nikos: Q&08&*' Q&,*%*[0# #% <,(77#7 -&$*(,#7 4#,
<(M*%(,*76#. Tiad. aI espaoI de I. Toinei, ed. SigIo XXI, Mexico, 1997

IOULLLT, ves y }.M. DINANT: -#,>-4#%#'6*/(%*&/ */ (/ D/>&'6(%*&/
-&$*#%@C "#M&'% &/ %B# (MM,*$(%*&/ &> )(%( Q'&%#$%*&/ Q'*/$*M,#7 %& %B#
_&',4_*4# 9#,#$&660/*$(%*&/7 /#%_&'t7. Consejo de Luiopa. 2OO4

IOWLLL, W. y I. DIMACCIO: :, /0#8& */7%*%0$*&/(,*76& #/ #, (/S,*7*7
&'F(/*N($*&/(,. Ciudad de Mexico: ICL, 1999

IRITCHARD, }ohn: D/>&'6($*?/ ,#F(, #/ ,( #'( #,#$%'?/*$(L */%#'/#% @ ,&7
/0#8&7 7*7%#6(7 4# $&60/*$($*?/H Ln: Revisla }uidica de CalaIunya. R
}.C.Ldicin LspeciaI de Cenlenaii: 1895-1995. Nneio Lxliaoidinaiio.
Ld.CoIIegi de }uiispiudencia i IegisIacin de CalaIunya. Diiecloi:
Lncaina Roca I liias, aiceIona, 1995.

ULRALT }IMLNLZ, }oan }.: Deiecho M#/(, #7M(g&,H Iaile LspeciaI, 3
ed., Ld. }.M., osch., aiceIona, 1996

UILLZ ACRLDA, Lineslo: -&1'# ,( */$&/7%*%0$*&/(,*4(4 4# ,( ,#@ 4#
M'&%#$$*?/ 4# 4(%&7 */>&'6S%*$&7. Ln: AcluaIidad Infoinlica Aianzadi.
A.I.A. Nn. 8 de }uIio, Ld. Aianzadi, LIcano (Navaiia.), 1993.



RAMOS, MigueI ngeI: 304*%&'*( 4# ,( 7#F0'*4(4H Ln: AcluaIidad
Infoinlica Aianzadi. A.I.A.Lneio 98, Ld. Aianzadi, LIcano
(Navaiia.), 1998.

RAMON, ConsueIo Ch.: d*&,#/$*( /#$#7('*(yL =( D/%#'8#/$*?/
a06(/*%('*( #/ )#'#$B& D/%#'/($*&/(,. LdiloiiaI Tiolla, Lspaa, 1995

RAMONLT, Ignacio: La %*'(/I( 4# ,( $&60/*$($*?/, LdiloiiaI Delale,
Madiid, 1998.

RAWLS, }OHN: 3 9B#&'@ &> E07%*$#, Haivaid/eIknap, 1999 (Teoia de
Ia }uslicia, Iondo de CuIluia Lconnico, Mexico, 1979.

RLCAN, IiisciIIa: 9B# .,&1(,*N(%*&/ &> Q'*8($@L D6M,*$(%*&/7 &> "#$#/%
Cnangcs in |urcpc. Ln: The Aneiican }ouinaI of Lcononics and
SocioIogy.VoI.52, no.3, }uIio 2OO3

RLCAN, IiisciIIa: -(># a('1&'7 &' J'## J'&/%*#'7y Q'*8($@ (/4
Transocrdcr Da|a ||cus. |n. }ouinaI of SociaI Issues, VoI. 59, No. 2,
2OO3, pp. 263~282

RLIDLNLRC, }. R.: Rcsc|ting ccnf|ic|ing in|crna|icna| da|a Pritacq
'0,#7 */ $@1#'7M($#. Ln: Slanfoid Lav RevievC hZ(Mayo), 1315-1376,
2OOO.

H
RLLS KRAIT, AIfiedo: J*'6( :,#$%'?/*$(. Ioiia. 2OO4

RHLINCOLD, Hovaid: La $&60/*4(4 8*'%0(,H A/( 7&$*#4(4 7*/
>'&/%#'(7C Cedisa ediloiiaI, aiceIona, 1996.

RIASCOS COMLZ, Liliado: :, )#'#$B& ( ,( D/%*6*4(4C ,( 8*7*?/
D07*/>&'6(%*$( @ #, 4#,*%& 4# ,&7 4(%&7 M#'7&/(,#7H Tesis DocloiaI,
Univeisidad de LIeida, Lspaa, 1999



RIACORDA CARNACHO, Ailuio: -#F0'*4(4 4# ,(7 %#$/&,&FI(7 4# ,(
*/>&'6($*?/. Ln: Cuadeinos de Deiecho }udiciaI. LscueIa }udiciaI.
Consejo CeneiaI deI Iodei }udiciaI. C.C.I.}. No. XI, Madiid, 1996

RIAS ALL}ANDRO, }.: "*#7F&7 ,#F(,#7 #/ D/%#'/#%H :7M#$*(, '#>#'#/$*( (
,( Q'&%#$$*?/ 4# )(%&7 M#'7&/(,#7. Ln: R. Maleu de Ros, }.M. Cendoya
Mendez de Vigo (cooids.). )#'#$B& 4# D/%#'/#%H <&/%'(%($*?/ #,#$%'?/*$( @
>*'6( 4*F*%(, (pgs. 143-161). Aianzadi., IanpIona, 2OO2

RIAS ALL}ANDRO, }aviei: "*#7F&7 ,#F(,#7 #/ D/%#'/#%H :7M#$*(,
rcfcrcncia a |a Prc|cccicn dc Da|cs pcrscna|cs, cn Dcrccnc dc |n|crnc|.
<&/%'(%($*?/ #,#$%'?/*$( @ >*'6( 4*F*%(,C Aianzadi, Lspaa, 2OOO

RILIRO MLNDLS, Ainindo Anlonio LopesL -*7%#6(7 E0'I4*$&7
<&6M('(4&7. Univeisidade Nova, Lisloa, 2OO5

RIIKIN, }eieny: :, >*/ 4#, %'(1(G&. Ldiciones Iaids Ileiica S.A. -
Iiineia Ldicin. aiceIona, Lspaa,1996.

RICAUX, Iianois: =( M'&%#$%*&/ 4# ,( 8*# M'*85# #% 4#7 (0%'#7 1*#/7 4# ,(
M#'7&//(,*%5H ilIiolhque de Ia IacuIle de Dioil de L Univeisile
CalhoIique de Louvain. iuyIanl, iuxeIIes, L.C.D.I., Iais, 199O.

RIQULLML, }uan ManueI O.: Ccrpcra|itisnc. Ln: ACA, Lauia:
Lexico de Ia IoIlica, ILACSO, Mexico, 2OOO

RODOT, S.: +#@&/4 %B# :HAH )*'#$%*8#L )*'#$%*&/7 >&' %B# J0%0'#. Ln: .
IOULLLT, C. DL TLRWANCNL, I. TURNLR (Ld.). Iiivacy: Nev
Risks and Oppoilunilies. <(B*#' 40 <"D). Anleies: KIuvei. N. 13,
pg. 211 f.



RODRICULZ CASAL, C., LOZA CORLRA, MS] Q'&%#$$*?/ 4# ,(
M'*8($*4(4H 3M'&;*6($*?/ (, &M%2*/r&M%2&0%. Ln: Revisla de Ia
conlialacin eIeclinica (nn. 23, eneio, pgs. 3-18) ,2OO2

RODRICULZ ICLLSIAS, CiI CaiIos y LINAN NOCULRAS, Diego }.:
:, 4#'#$B& <&60/*%('*& #0'&M#& @ 70 (M,*$($*?/ G04*$*(,H Consejo CeneiaI
deI Iodei }udiciaI-Univeisidad de Cianada, Ld. Civilas, 1a., ed.,
Madiid, 1993.

RODRICULZ RUIZ, Ianca: :, 7#$'#%& 4# ,(7 $&60/*$($*&/#7C
%#$/&,&FI( # D/%*6*4(4, MacCiav HiII, Madiid, 1997.

ROCLL VIDL, C.: )#'#$B& 4# ,( Q#'7&/(, Ld. CIano, aiceIona, 2OO2

ROIC, Agusln L. de Ass: =( ($%*8*4(4 7(/$*&/(4&'( 4# ,( 3F#/$*( 4#
Da|cs. Ln: AcluaIidad Infoinlica Aianzadi. A.I.A. Nn. 22 de
Lneio, Ld. Aianzadi, LIcano (Navaiia.), 1997.

ROIC, Agusln de Ass: )&$06#/%& #,#$%'?/*$& #/ ,( 346*/*7%'($*?/
Qf1,*$(. Ln: Cuadeinos de Deiecho }udiciaI. LscueIa }udiciaI. Consejo
CeneiaI deI Iodei }udiciaI. C.C.I.}. No. XI, Madiid, 1996.

ROMANT R. }ose Lus: Q#'*%(G# #/ ,&7 4#,*%&7 */>&'6S%*$&7L M'&1,#6(7C
|cnguajcs q cri|crics. Ln: Cuadeinos de Deiecho }udiciaI. LscueIa
}udiciaI. Consejo CeneiaI deI Iodei }udiciaI. C.C.I.}. No. XI, Madiid,
1996.

ROMLRO COLOMA, AuieIia Maia: )#'#$B& ( ,( D/>&'6($*?/ @ ,*1#'%(4
4# #;M'#7*?/H :7M#$*(, $&/7*4#'($*?/ (, M'&$#7& M#/(,. Ld. osch, aiceIona
(Lsp.), 1984.
ROSLNLRC, AIexandei: Q'*8($@ (7 ( R(%%#' &> 9(7%# (/4 "*FB%. Ln:
The Righl lo Iiivacy, ed. L. I. IauI, I. D. MiIIei, and }. IauI (68-9O).
Canliidge, UK: Canliidge Univeisily Iiess, 2OOO



ROSZAC, Theodoie: :, $0,%& ( ,( */>&'6($*?/H :, >&,$,&'# 4# ,&7
&'4#/(4&'#7 @ #, 8#'4(4#'& ('%# 4# M#/7('C CiijaIlo, Mexico, 199O.

ROSANVALLON, I.: =( K&08#,,# s0#7%*&/ -&$*(,#, Ld.SeuiI,Iaiis, 1995

RUIO NAVARRO,ANTONIO MARIA: Aspeclos Iiclicos de Ia
Iioleccin de Dalos de Ias Ieisonas Isicas, Ld. }.M. osch,aiceIona,
2OO4.

RUIZ M, CaiIos: :, 4#'#$B& ( ,( M'&%#$$*?/ 4# ,( 8*4( M'*8(4( #/ ,(
G0'*7M'04#/$*( 4#, %'*10/(, #0'&M#& 4# )#'#$B&7 a06(/&7H Ld. Civilas,
Madiid, 1994.

RUIZ-CIMLNLZ CORTLZ, }oaqun: 3'%I$0,& XY. Ln: Conenlaiios a
Ia Conslilucin LspaoIa de 1978. Diiigida poi Oscai AIzaga
ViIIaaniI, Tono II, Ails. 1O a 23. LdiloiiaIes de Deiecho Reunidas.
LDLRSA, Madiid, 1997.

RUIZ R., Ianca: "9B# "*FB% %& Q'*8($@L 3 )*7$&0'7#29B#&'#%*$(,
3MM'&($B. Ln: Ralio }uiis. VoI. 11 No. 2 }une 1998 (155-67)

SARDINA VLNTOSA, Iiancisco: :, )#'#$B& ( ,( D/%*6*4(4 */>&'6S%*$(
q c| |ra|anicn|c dc da|cs pcrscna|cs para |a prctcncicn dc| fraudc. Ln:
AcluaIidad Infoinlica Aianzadi. A.I.A. Nn. 25 de Oclulie, Ld.
Aianzadi, LIcano (Navaiia.).1997.

SARTORI, C.: La 7&$*#4(4 60,%*5%/*$(H Q,0'(,*76&C 60,%*$0,%0'(,*76&C
#;%'(/G#'I(, Tauius, Madiid, 2OO1

SCHILR, Ainin: "#7&,8*/F )#(4,&$tL WB@ D/%#'/(%*&/(,
Organiza|icns |n|rcducc Scf| |au .Ln: :0'&M#(/ =(_ E&0'/(,C d&,H XZC K&H
ZC R('$B ZYYiC MMH XVe-ZYkH



SCHOLMAN, Ieidinand D.: Q'*8($@L QB*,&7&MB*$(, )*6#/7*&/7 &> %B#
=*%#'(%0'#. Ln: IhiIosophicaI Dinensions of Iiivacy, ed. Ieidinand D.
Schoenan (1-34). Canliidge, UK: Canliidge Univeisily Iiess, 1984

SCHUMILTLR, }oseph A.: U/ %B# <&/$#M% &> -&$*(, d(,0#", 19O9, sE:
W*# 7%04*#'% 6(/ -&N*(,_*77#/7$B(>%, 191O
(liansI. ly }.Z. MuIIei, "Hov lo Sludy
SociaI Science", -&$*#%@, 2OO3)
"lei das Wesen dei Wiilschaflskiisen",
191O, m>d-d
9B#&'*# 4#' _*'%7$B(>%,*$B#/ :/%_*$t,0/F
(liansI. 9B# 9B#&'@ &> :$&/&6*$
)#8#,&M6#/%L 3/ */[0*'@ */%& M'&>*%7C
$(M*%(,C $'#4*%C */%#'#7% (/4 %B# 107*/#77
$@$,#), 1911.
:$&/&6*$ )&$%'*/# (/4 R#%B&4L (/
B*7%&'*$(, 7t#%$B, 1914.
"The SocioIogy of InpeiiaIisn", 1919,
3'$B*8 >q' -&N*(,_*77#/7$B(>% 0/4
-&N*(,M&,*%*t
"Max Welei's Woik", 192O, )#'
7%#''#*$B*7$B# d&,t7_*'%
"The InslaliIily of CapilaIisn", 1928, :E
I Reviev of Keynes's .#/#'(, 9B#&'@",
1936, E3-3
+07*/#77 <@$,#7L 3 %B#&'#%*$(,C B*7%&'*$(,
(/4 7%(%*7%*$(, (/(,@7*7 &> %B# <(M*%(,*7%
M'&$#77, 1939.
<(M*%(,*76C -&$*(,*76 (/4 )#6&$'($@,
1942.
"CapilaIisn in lhe Ioslvai WoiId",
1943, Q&7%_(' :$&/&6*$ Q'&1,#67.
"E&B/ R(@/('4 c#@/#7^C XVeiC 3:"H
^<(M*%(,*76^C XVeiC :/$@$,&M(#4*(
+'*%(//*$(H H


^-$*#/$# (/4 D4#&,&F@^C XVeVC 3:"H
^d*,>'#4& Q('#%&^C XVeVC sE:H
^:$&/&6*$ 9B#&'@ (/4 :/%'#M'#/#0'*(,
a*7%&'@", 1949, CB(/F# (/4 %B#
:/%'#M'#/#0'
"The <&660/*7% R(/*>#7%& in SocioIogy
and Lcononics", 1949, EQ:

SCHWARZ-LILLRMANN VON WHALLNDORI - Dioil Conpaie
Theoiie CeneiaIe des Iiincipes, Iaiis, 1978

SCHWARTZ, IAUL M. y }OLL R: RLIDLNLRC: =#F(, Q#'7M#$%*8#7 &/
Q'*8($@C */ D/>&'6(%*&/ Q'*8($@L =&&t*/F J&'_('4C =&&t*/F +($t_('4. Ld.
Maiy CuInan & Roleil ieseds, 1999

SCKOIOL, Theda: -&$*(, Q&,*$@ */ %B# A/*%#4 -%(%#7, Iiincelon
Univeisily Iiess, 1995

SLIILL,I. :=(_ (/4 D/>&'6(%*&/ 9#$B/&,&F@L -_#4*7B d*#_7. Svedish
Coveinnenl OfficiaI Repoils, SOU., 2OOO

SLMILRL NAVARRO, Anlonio V y CaioIina SAN MARTIN
MAZZUCCONI] K0#8(7 9#$/&,&FI(7 @ "#,($*&/#7 =(1&'(,#7. Aianzadi,
Cizui Menoi (Navaiia) ,2OO2

SLMILRL RODRICULZ, Cesai: Ar|icu|c 18. Ln: Conenlaiios a Ia
Conslilucin
LspaoIa de 1978. Diiigida poi Oscai AIzaga ViIIaaniI, Tono II, Ails.
1O a 23. LdiloiiaIes de Deiecho Reunidas. LDLRSA, Madiid, 1997.
-:KC 36('%@(L )#8#,&M6#/% (7 >'##4&6H K#_ b&'tL 3,>'#4 3H c/&M>HXVVV

SLN, Anailya: 9#/ 9B#7*7 &/ .,&1(,*N(%*&/. Ln: Nev Ieispeclives
ualeiIy, IaII, 2OO1



SLRNA, Iedio y Ieinando TOLLLR: =( */%#'M'#%($*?/ $&/7%*%0$*&/(, 4#
,&7 4#'#$B&7 >0/4(6#/%(,#7. Ln: La Iey, uenos Aiies, 2OOO.

SLRRANO COMLZ, AIfonso: )#,*%&7 $&/%'( ,( D/%*6*4(4C #, 4#'#$B& ( ,(
prcpia inagcn q |a intic|aoi|idad dc| dcnici|ic. Ln: Deiecho IenaI- Iaile
LspeciaI. Ld. Dykinson, 2a, ed., CoIaloiacin de AIfonso Seiiano
MaiII, Madiid, 1997.

SOUVIRON, }ose Maia: :/ %&'/& ( ,( G0'*4*>*$($*?/ 4#, M&4#'
infcrna|itc dc| |s|adc q c| ccn|rc| dc da|cs pcr |a adninis|racicn. Ln:
Revisla Vasca de Adninisliacin IlIica. R.V.A.I. No. 4O, Sep.-Dic.,
iIlao (Lsp.), 1994
SUNL LLINS, L.] 9'(%(4& 4# )#'#$B& */>&'6S%*$&. VoI. I. Inlioduccin
y Iioleccin de Dalos peisonaIes. Seivicio pulIicaciones, IacuIlad
de Deiecho, Univeisidad ConpIulense. Madiid, 2OOO

TLLLLZ ACUILLRA, A.] K0#8(7 %#$/&,&FI(7 @ Q'&%#$$*?/ 4# )(%&7H
:7%04*& 7*7%#6S%*$& 4# ,( =#@ U'FS/*$( XhrXVVV.Ldisofei, Madiid, 2OO1

TLLLLZ VALDLS, }.: )#'#$B& D/>&'6S%*$&, MacCiav HiII, Ielieio
2OO4.TLRRLDO, Iedeiico. Q'&%#$$*?/ G0'I4*$( 4# ,(7 1(7#7 4# 4(%&7. Ln:
AcluaIidad Infoinlica Aianzadi. A.I.A. Nn. 16 de }uIio, Ld.
Aianzadi, LIcano

TINOCO LVARLZ, Maico Anlonio: 3,F0/(7 <&/7*4#'($*&/#7 :/
9&'/& 3, <&/$#M%& )# D4&/#*4(4C Q&7*1*,*4(4 b :;$,07*8*4(4 )# =( Q'0#1(
:/ =&7 Q'&$#4*6*#/%&7 E04*$*(,#7 )# K(%0'(,#N( <*8*,. Ln LasaIIius.
Revisla LIeclinica de Ia LscueIa de Deiecho. Univeisidad LasaIIe,
MoieIia, no. Mayo-junio 2OO9



TOIILLR, AIvin: =( %#'$#'( &,(. 198O.

TORRLS DLL MORAL, Anlonio: Q'*/$*M*&7 4# 4#'#$B& $&/7%*%0$*&/(,.
2a., ed.
Ld. Alono ediloies, Madiid, 1995.

TORRLNT SLLLLNS. }. el. AIIii: <0'7& K0#8( :$&/&6I( @ :2107*/#77,
2OO6, Iundacin Iei a Ia Univeisilal Oleila de CalaIunya, aiceIona.

VACHLT, Andie: ")*8*7*&/ 4# M&08&*' #% */%5F'(%*&/ 7&$*(,L 4#
Mcn|csquicu a |a crisc ac|uc||c du par|cncn|arisncS Ln <(/(4*(/ E&0'/(,
&> Q&,*%*$(, -$*#/$# r "#80# $(/(4*#//# 4# -$*#/$# Q&,*%*[0#, VoI. 1, No. 3
(Sep., 1968), pp. 261-269

VALLRO, }S: :, '5F*6#/ G0'I4*$& 4# ,( #2346*/*7%'($*?/H :, 07& 4# 6#4*&7
*/>&'6S%*$&7 @ %#,#6S%*$&7 #/ #, M'&$#4*6*#/%& (46*/*7%'(%*8&H :4H <&6('#7C
Cianada, 2OO4

VALLL MUNIZ, }ose ManueI, UINTLRO OLIVARLS, ConzaIo y
MORALLS IRATS, Ieinn: )#,*%&7 $&/%'( #, M(%'*6&/*& @ $&/%'( #, &'4#/
-&$*&#$&/?6*$&H Ln: Conenlaiios a Ia paile especiaI deI Deiecho IenaI.
Diiigida poi ConzaIo uinleio OIivaies y Cooidinada poi }ose
ManueI VaIIe Muiz. Ld. Aianzadi, IanpIona (Nav.), 1996.

VAN DLR MLNSRUCCHL, Ialiicia: J,0G&7 >'&/%#'*N&7 4# 4(%&7 #/ ,(
)*'#$%*8( Vhrei 4# ,(7 <&60/*4(4#7 :0'&M#(7. Ln: AcluaIidad
Infoinlica Aianzadi. A.I.A. Nn. 2O de }uIio, Ld. Aianzadi, LIcano
(Navaiia.), 1996

VAULRO, Anlonio y Lus }OANLS: Infoinlica. CIosaiio de
Teininos y sigIas-Diccionaiio de ingIes-espaoI. Ld. McCiav-HiII.
Madiid 1985.



VARLLA CLA, AdoIfo: =&7 4#'#$B&7 4# ,&7 $*04(4(/&7 (/%# ,(7 /0#8(7
|ccnc|cgias. |ini|cs a| usc dc |a infcrn4|ica cn c| scc|cr pritadc. Ln:
AcluaIidad Infoinlica Aianzadi. A.I.A. Nn. 13 de Oclulie, Ld.
Aianzadi, LIcano (Navaiia.), 1994.

VARCAS, }ORCL A.: Pritacq rign|s undcr Mcxican |au. cncrgcncc and
|cga| ccnfigura|icn cf a pancp|q cf ncu rign|s. Ln: Houslon }ouinaI of
InleinalionaI Lav, 27.1 (IaII 2OO4), Houslon, Texas, 2OO4.

VASIL}LVA, Ksenija: XVik +'077#,7 <&/8#/%*&/ (/4 :A <&0/$*,
"#F0,(%*&/ K& eerZYYXL E0'*74*$%*&/ */ <&/706#' <&/%'($%7 <&/$,04#4
On|inc. Ln: :0'&M#(/ =(_ E&0'/(,C d&,H XYC K&H XC E(/0('@ ZYYeC MMH XZ`-
XeZH

VLLASCO DOANO, }. LUIS VLLASCO MASSII: 304*%&'I( 4# ,(
Q'&%#$$*?/ 4# )(%&7, }.M. osch, aiceIona, 2OO5.

VLLASCO, M.: =(7 U'F(/*N($*&/#7 D/%#'/($*&/(,#7. Tecnos. Madiid,
199O

VLRDU, I.L.: "D/%*6*4(4 @ 4*F/*4(4 B06(/(", IiIogo a: CaiIos RUIZ
MICULL - "La configuiacin conslilucionaI deI Deiecho a Ia
Inlinidad" .Tecnos, Madiid, 1995

VIDAL MARTINLZ, }aine: LI )#'#$B& ( ,( D/%*6*4(4 #/ ,( =#@ &'FS/*$(
4# h2h2XVkZH Ld. Monlecoivo S.A., Madiid, (Lsp.), 1983.

VIDL, Rogei: )#'#$B& 4# ,( Q#'7&/(. CIano. aiceIona. 2OO2

VILLANULVA, Rulh: Los nenoies infiacloies en Mexico, Ld. Ioiia,
Mexico 2OO4



VILLAVLRDL MLNLNDLZ, Ignacio: =&7 )#'#$B&7 4#, Qf1,*$&H Ld.
Tecnos, Madiid, 1995.

VIRILIO, IauI: <*1#'60/4&H A/( M&,I%*$( 70*$*4(C DoInen Lnsayo,
Sanliago de ChiIe, 1997
VITALL, Linano: Hcoocs q |a Tccria dc| |s|adc ncdcrnc. Ln:
ISLCORIA, Revisla de IiIosofa MoiaI y IoIlica N. 36, eneio-junio,
2OO7, 1O5-124
VIZCAINO CALDLRN, M.] <&6#/%('*&7 ( ,( =#@ U'FS/*$( 4#
Q'&%#$$*?/ 4# )(%&7 4# <('S$%#' Q#'7&/(,H Civilas, Madiid, 2OO1

WARRLN, SanueI y L.D. RANDLIS: :, )#'#$B& ( ,( D/%*6*4(4H
Ldicin a caigo de enigno Iends y IiIai aseIga. Ld. Civilas S.A.,
Madiid. 1995.

ZACRLLLSK, CUSTAVO: )#'#$B& Q'&$#7(, <&/7%*%0$*&/(,y @ &%'&7
#/7(@&7 4# E07%*$*( <&/7%*%0$*&/(I. Iundap, Mexico, 2OO4.



)))a ")g#&,&-90-


ACLNCIA LSIANOLA DL IROTLCCIN DL DATOS:
hllps://vvv.agpd.es/poilaIvel/index-ides-idphp.php

CASTRO ONILLA, AIejandia: =( Q'&%#$$*?/ 4#, )#'#$B& ( ,( D/%*6*4(4
#/ #, 9'(%(6*#/%& 4# )(%&7 Q#'7&/(,#7L :, $(7& 4# :7M(g( @ ,( /0#8(
,#F*7,($*?/ ,(%*/&(6#'*$(/(H Ln: CODHLM, Docliina, ConsuIlado en
hllp://vvv.juiidicas.unan.nx/pulIica/Iiliev/iev/deihun/conl/
57/pi/pi33.pdf, eI 14 de oclulie de 2OO9



CLNTLR IOR STRATLCIC AND INTLRNATIONAL STUDILS:
hllp://vvv.csis.oig

CLRRILLO, Agusl: L-infoinacin: hacia una nueva ieguIacin deI
acceso a Ia infoinacin. D)Q. "#8*7%( 4# D/%#'/#%C )#'#$B& @ Q&,I%*$(
|ailcuIo en Ineaj. N. 1. UOC. 2OO7. Iecha de consuIla:
21/O6/O7 en hllp://vvv.uoc.edu/idp/1/dl/esp/ceiiiIIo.pdf


CINVLSTAV, Colieino eIeclinico, Cooidinacin CeneiaI de
Seivicios de Cnpulo Acadenico Cenlio de Invesligacin y Lsludios
Avanzados deI IIN. hllp://vvv. Cinveslav.
Mx/IoilaIs/O/cgsca/L-Colieino. Idf .ConsuIlado eI 1O de juIio 2OO8.

CNIL (Iiancia) - COMMISSION NATIONALL DL
L'INIORMATIUL LT DLS LILRTLS. Hllp://vvv.cniI.fi

COMISSO NACIONAL DL IROTLCO DL DADOS (IoilugaI):
hllp://vvv.cnpd.pl/

CONVLNIO 1O8 DLL CONSL}O DL LUROIA. Ln:
hllp://convenlions.coe.inl/Tiealy/LN/Tiealies/HlnI/1O8.hln


CORNL}O LILZ, VaIenlino IianciscoH =( J*'6( :,#$%'?/*$( b -0
J0%0'& :/ R5;*$&H "#7M&/7(1*,*4(4 )# =(7 :6M'#7(7 :/ :, A7& )# =(
J*'6( :,#$%'?/*$(H Univeisidad Iananeiicana, Mexico, 2OO7.
ConsuIlado eI 18 de oclulie de 2OO9 en:
hllp://idup.gdI.up.nx/ficheios/fiina.pdf


DA CUNHA LOILS, Teiesa: :, D<3KKC #, M'&1,#6( 4# ,( F&1#'/(/N(
4# D/%#'/#% @ ,(7 M&7%0'(7 #/>'#/%(4(7 #/ ,( <061'# R0/4*(, 4# ,( -&$*#4(4
4# ,( D/>&'6($*?/L 70 *6M($%& 7&1'# ,( '#7&,0$*?/ 4# $&/>,*$%&7 #/ D/%#'/#%H


Ln: Revisla LIeclinica Deiecho, ioelica y Nuevas TecnoIogas,
IacuIlad de Deiecho y Ciencias SociaIes/UMSNH, no. 1, Nov.-Dic.
2OO5, en: hllp://vvv.lhenis.unich.nx/ievislaDN/

D| D||NH||M 8ARR|GU|T|, C. M.. || Dcrccnc a |a |n|inidad, a|
B&/&' @ ( ,( M'&M*( *6(F#/C :/L )&$%'*/(C MMH hV2ihC DDErAK3RC
$&/70,%(4& #, ZX 4c ncticnorc 2009. |n :
hllp://vvv.juiidicas.unan.nx/pulIica/Iiliev/iev/deihun/conl/
57/pi/pi28.pdf


IUTURILLS RLVUL: hllp://vvv.fuluiilIes-ievue.con/

CONZLLZ IARRA, }uan de Dios y LadisIao Adiin RLLS
ARRACN: =( 346*/*7%'($*?/ 4# ,( E07%*$*( #/ R5;*$&H =( "#>&'6( 4#,
('%I$0,& Xk 4# ,( <&/7%*%0$*?/ Q&,I%*$( 4# ,&7 :7%(4&7 A/*4&7 R#;*$(/&7.
Ln: L-}ouinaI de Ia UNAM, consuIlado eI 14 de agoslo 2OO9.
hllp://vvv.ejouinaI.unan.nx/


CRNMO, Signund, 9B# 7%'(%#F*$ M&7*%*&/ &> $&/706#'7 */ %B#
*/>&'6(%*&/ 7&$*#%@ , }ouinaI of Consunei IoIicy , VoIune 1O, Nunlei
1 / Maich, 1987

CRUIO DL TRAA}O DLL ARTICULO 29: Crca|ing a Safcr
D/>&'6(%*&/ -&$*#%@ 1@ D6M'&8*/F %B# -#$0'*%@ &> D/>&'6(%*&/
D/>'(7%'0$%0'#7 (/4 <&61(%*/F <&6M0%#'2'#,(%#4 <'*6#. 2OOO.
ConsuIlado eI 2O de }uIio de 2OO9 en:
hllp://vvv.dalenschulzleiIin.de /doc/inl/ivgdpl/cy-en.hln


HLLSCHLR, David. .'*7_&,4 8H <&//#$%*$0% and lhe A/'#60/#'(%#4
"*FB% &> Q'*8($@. K&'%B#'/ D,,*/&*7 A/*8#'7*%@ =(_ "#8*#_H XVVe<&/70,%(4(
#, Xe 4# &$%01'# 4# ZYYV #/ hllp://vvv.niuIavieviev.oig/



Inleinel Lngineeiing Task Ioice. hllp://vvv.ielf.oig/

IIAI, "#$&6#/4($*&/#7 4# -#F0'*4(4 M('( ,( Q'&%#$$*?/ 4# )(%&7
Q#'7&/(,#7, hllp://vvv.ifai.oig.nx/

IRIARTL AHON, LRICK (cooidinadoi): D/>&'6# 4# 3/S,*7*7 @
Q'&M0#7%(7 #/ R(%#'*( 4# 3$$#7& ( ,( D/>&'6($*?/ @ Q'*8($*4(4 #/ 365'*$(
=(%*/(, UNLSCO- ONC, Lina, Iei, 2OO7, Veisin eIeclinica
disponilIe en AIfa-Redi, consuIlada en 19 de nayo 2OO7 en
hllp://vvv.cedi.uchiIe.cI/calaIogo/dovnIoads/infoinedepiopuesl
as.pdf

}URISIRUDLNCIA INTLRNACIONAL
(consuIlada a pailii de Ios poilaIes de Ios TiilunaIes
ConslilucionaIes):
SC}N / Mexico : hllp://vvv.scjn.gol.nx/ius2OO6
CALLX : LegisIacin y }uiispiudencia deI TiilunaI ConslilucionaI
LspaoI
hllp://vvv.senado.es/lisvel/CALLX/
Canad (Supieno TiilunaI)
hllp://vvv.scc-csc.gc.ca/WeIcone/index_f.asp
Lslados Unidos (Supiene Couil)
hllp://vvv.supienecouilus.gov/
Ausliia (TiilunaI ConslilucionaI)
hllp://vvv.vfgh.gv.al/
Iiancia (Consejo ConslilucionaI)
hllp://vvv.conseiI-conslilulionneI.fi/
IlaIia (TiilunaI ConslilucionaI)
hllp://vvv.coilecosliluzionaIe.il/
Noiuega (Supieno TiilunaI)
hllp://vvv.hoyesleiell.no/1394.asp/
IoilugaI
hllp://vvv.liilunaIconslilucionaI.pl/lc/index.hlnI


Reino Unido
hllp://vvv.paiIianenl.uk/aloul_Ioids/aloul_Ioids.cfn
AusliaIia (Supieno TiilunaI)
hllp://vvv.hcouil.gov.au/
TiilunaI de }uslicia de Ias Conunidades Luiopeas
hllp://cuiia.eu.inl/pl/index.hlnTiilunaI de 1 Inslancia (o TiilunaI
de Iiineia Inslancia de Ias Conunidades Luiopeas)
hllp://vvv.cuiia.eu.inl/pl/inslil/piesenlalionfi/index.hlnTiiluna
I Luiopeo de Ios Deiechos deI Honlie
hllp://vvv.echi.coe.inl/
Conisin de Venecia
hllp://venice.coe.inl
KURZWLILL ARTIIICIAL INTLLLICLNCL NLTWORK:
hllp://vvv.kuizveiIai.nel/index.hlnI`fIash=1

LLSSIC, L. - =( ('[0*%#$%0'( 4# ,( Q'*8($*4(4, Cuadeinos Cileiespacio
y Sociedad N 2 Ielieio 1999 .Tiaduccin: }aviei ViIIale, URL deI
docunenlo oiiginaI:
hllp://cylei.haivaid.edu/voiks/Iessig/aichilecluie_piiv.pdf

LLWIS, }. Coveinnenl Opcn Scurcc Pc|icics, CSIS, Repoil ZX 4# E0,*&
2OO8.
Iuede sei consuIlado en hllp://csis.oig/pulIicalion/goveinnenl-open-
souice-poIicies


OCDL (IulIicaciones) (vvv.oecd.oig)

1. SLCURIDAD INIORMTICA
OLCD CuideIines foi lhe Secuiily of
Infoinalion Syslens and Nelvoiks: Tovaid a
CuIluie of Secuiily, (}uIy 25, 2OO2) Sunnaiy of
Responses lo lhe Suivey on lhe InpIenenlalion


of lhe OLCD CuideIines foi lhe Secuiily of
Infoinalion Syslens and Nelvoiks: Tovaids a
CuIluie of Secuiily, (}une 17, 2OO4)
OLCD CuIluie of Secuiily Welsile (}anuaiy
2OO3
The Iionolion of a CuIluie of Secuiily foi
Infoinalion Syslens and Nelvoiks in OLCD
Counliies (Decenlei 16, 2OO5)
Measuiing Secuiily and Tiusl in lhe OnIine
Lnviionnenl: a Viev Using OfficiaI Dala
(}anuaiy 29, 2OO8)

2. IRIVACIDAD ILU}OS DL DATOS
TRANSIRONTLRIZOS OLCD CuideIines on lhe
Iioleclion of Iiivacy and Tiansloidei IIovs of
IeisonaI Dala (Seplenlei 23, 198O) OLCD Iiivacy
Slalenenl Ceneialoi .DeveIoping a Iiivacy IoIicy and
Slalenenl Invenloiy of Iiivacy-Lnhancing
TechnoIogies (ILTs) (}anuaiy 23, 2OO3)
Repoil on ConpIiance Wilh, And Lnfoicenenl
of, Iiivacy Iioleclion OnIine (Ieliuaiy 12,
2OO3)
Iiivacy OnIine: OLCD Cuidance on IoIicy and
Iiaclice, (Novenlei 2OO3)
: OCDL MinisleiiaI Meeling on lhe Iuluie of
lhe Inleinel Lconony
Making Iiivacy Nolices SinpIe (}uIy 24, 2OO6)
OLCD Repoil on lhe Cioss-oidei Lnfoicenenl
of Iiivacy Lavs (Oclolei 26, 2OO6)
Reconnendalion of lhe CounciI on Cioss-
oidei Co-opeialion in lhe Lnfoicenenl of
Lavs Iiolecling Iiivacy (}une 12, 2OO7)
Radio Iiequency Idenlificalion (RIID). A Iocus
on Infoinalion Secuiily and Iiivacy (}anuaiy
14, 2OO8)


OCDL. "JD)C "(4*& J'#[0#/$@ D4#/%*>*$(%*&/C
U<): Q&,*$@ .0*4(/$#H 3 J&$07 &/ D/>&'6(%*&/
-#$0'*%@ (/4 Q'*8($@ 3MM,*$(%*&/7C D6M($%7 (/4
<&0/%'@ D/*$*(%*8#7. (}unio 2OO8)
LIeclionic Signaluies and Aulhenlicalion IoIicy
Sunnaiy of Responses lo lhe Suivey of LegaI
and IoIicy Iianevoiks foi LIeclionic
Aulhenlicalion Seivices and L-Signaluies in
OLCD Menlei Counliies, (Augusl 3, 2OO4)
OLCD Reconnendalion on LIeclionic
Aulhenlicalion and OLCD Cuidance foi
LIeclionic Aulhenlicalion (}uIy 12, 2OO7)

IISANT, AIejandio: s05 7# 4#1# ('%*$0,(' #/ 0/( ^(F#/4( 4*F*%(,^ M('(
R5;*$&y, Ln: IoIlica DigilaI, ievisado en: hllp://vvv. poIilicadigilaI.
con. nx/nola. php`id_iuliique=14&id_ailicIe=431 &coIoi=4l188d (2
de juIio 2OO8)

RLIDLNLRC, }OLL R.: Q'*8($*4(4 @ <&6#'$*& :,#$%'?/*$& #/ ,&7 :7%(4&7
A/*4&7, hllp://ieidenleig.hone.spiynel.con/Iiivacidad-USA.hln,
consuIlado en 19 de nayo 2OO7, ailcuIo pulIicado oiiginaInenle con
eI lluIo Aneiicans' Iiivacy in LIeclionic Conneice.L/ #, eikeIey
TechnoIogy Lav }ouinaIC -M'*/FC XVVV

RLIS MOURAO, IauIo: :, D/7%*%0$*&/(,*76& /&'%#(6#'*$(/&L &'IF#/#7 @
M'#7#/%#. Ln: Revisla de Lconona InslilucionaI, Univeisidad
Lxleinado de CoIonlia, veisin eIeclinica consuIlada en
hllp://iedaIyc.uaenex.nx/iedaIyc/sic/inicio/AilIdfRed.jsp`iCve=41991613


UNION LUROILA (LegisIacin consuIlada en esla invesligacin
hllp//eui-
Iex.euiopa.eu/LexUiiSeiv/LexUiiSeiv.do`uii=CLLLX:52OO5ICO475:
LS:NOT)
1. TRATADOS CONVLNIOS
Tiealy on lhe Luiopean Union (TLU): AilicIe 6


Luiopean Convenlion foi lhe Iioleclion of
Hunan Righls and IundanenlaI Iieedons
(LCHR): Ail. 8
LU Chailei of IundanenlaI Righls of 7
Decenlei 2OOO
Hague Convenlion on lhe Lav AppIicalIe lo
InleinalionaI SaIes of Coods (}une 15, 1955)
Convenlion of 22 Decenlei 1986 on lhe Lav
AppIicalIe lo Conliacls foi lhe InleinalionaI
SaIe of Coods (CISC) Convenlion of 1 Ieliuaiy
1971 on lhe Recognilion and Lnfoicenenl of
Ioieign }udgnenls in CiviI and ConneiciaI
Malleis 1968 iusseIs
Convenlion on juiisdiclion and lhe
enfoicenenl of judgnenls in civiI and
conneiciaI nalleis (consoIidaled veision)
88/592/LLC:
Convenlion on juiisdiclion and lhe
enfoicenenl of judgnenls in civiI and
conneiciaI nalleis - Done al Lugano on 16
Seplenlei 1988 CounciI ReguIalion (LC) No
44/2OO1 of 22 Decenlei 2OOO on juiisdiclion
and lhe iecognilion and enfoicenenl of
judgnenls in civiI and conneiciaI nalleis
Convenlion on lhe Iav appIicalIe lo conliacluaI
olIigalions, opened foi signaluie in Rone on 19
}une 198O |OfficiaI }ouinaI C 27 of 26.1.1998j
(Rone Convenlion)
Uniled Nalions Convenlion on lhe Recognilion
and Lnfoicenenl of Ioieign AililiaI Avaids
(}une 7, 1959)
2. DIRLCTIVAS
CounciI Diieclive 93/13/LLC of 5 ApiiI 1993 of
Unfaii Teins in Consunei Conliacls
Diieclive 95/46/LC of lhe Luiopean IaiIianenl
and of lhe CounciI of 24 Oclolei 1995 on lhe
pioleclion of individuaIs vilh iegaid lo lhe


piocessing of peisonaI dala and of lhe fiee
novenenl of such dala
Diieclive 97/7/LC of lhe Luiopean IaiIianenl
and of lhe CounciI of 2O May 1997 on lhe
Iioleclion of Consuneis in iespecl of Dislance
Conliacls (Dislance Conliacls Diieclive)
Diieclive 97/66/LC of lhe Luiopean IaiIianenl
and of lhe CounciI of 15 Decenlei 1997
conceining lhe piocessing of peisonaI dala and
lhe pioleclion of Iiivacy in lhe
leIeconnunicalions secloi (iepeaIed and
iepIaced ly Diieclive 2OO2/58/LC)
Diieclive 1999/44/LC of lhe Luiopean
IaiIianenl and of lhe CounciI of 25 May 1999
on ceilain aspecls of lhe saIe of consunei goods
and associaled guaianlies
Diieclive 2OOO/31 of lhe Luiopean IaiIianenl
and lhe of lhe CounciI of }une 8 2OOO on ceilain
IegaI aspecls of infoinalion sociely seivices, in
pailicuIai eIeclionic conneice in lhe InleinaI
Maikel (Diieclive on eIeclionic conneice)
Diieclive 2OO2/58 LC of lhe Luiopean
IaiIianenl and lhe of lhe CounciI of 12 }uIy
2OO2 conceining lhe piocessing of peisonaI dala
and lhe pioleclion of Iiivacy in lhe eIeclionic
connunicalions secloi (Diieclive on Iiivacy
and eIeclionic connunicalions)
Diieclive 2OO6/24/LC of lhe Luiopean
IaiIianenl and of lhe CounciI of 15 Maich 2OO6
on lhe ielenlion of dala geneialed oi piocessed
in conneclion vilh lhe piovision of pulIicIy
avaiIalIe eIeclionic connunicalions seivices oi
of pulIic connunicalions nelvoiks and
anending Diieclive 2OO2/58/LC
3. RLCLAMLNTOS
ReguIalion (LC) 45/2OO1 of lhe Luiopean
IaiIianenl and of lhe CounciI of 18. Decenlei
2OOO on lhe pioleclion of individuaIs vilh


iegaid lo lhe piocessing of peisonaI dala ly lhe
Connunily inslilulions and lodies and on lhe
fiee novenenl of such dala
ReguIalion (LC) N2OO6/2OO4 of lhe Luiopean
IaiIianenl and CounciI of 27 Oclolei 2OO4 on
Co-opeialion lelveen NalionaI Aulhoiilies
ResponsilIe foi lhe Lnfoicenenl of Consunei
Iioleclion Lavs (The ReguIalion on Consunei
Iioleclion Co-opeialion) (OfficiaI }ouinaI of
lhe Luiopean Union L 364/1 of 9 Decenlei
2OO4)
ReguIalion (LC) No. 864/2OO7 of lhe Luiopean
IaiIianenl and of lhe CounciI of 11 }uIy 2OO7
on lhe Iav appIicalIe lo non-conliacluaI
olIigalions (Rone II)
4. }URISIRUDLNCIA
Luiopean Couil of }uslice: C-553/O7 CoIIege
van luigeneeslei en velhoudeis van
Rolleidan v M.L.L. Rijkeloei NelheiIands
(judgenenl of 7 May 2OO9) / Iioleclion of
individuaIs vilh iegaid lo lhe piocessing of
peisonaI dala - Diieclive 95/46/LC - Respecl
foi piivale Iife - Liasuie of dala - Righl of access
lo dala and lo infoinalion on lhe iecipienls of
dala - Tine-Iinil on lhe exeicise of lhe iighl lo
access. Luiopean Couil of }uslice: C-557/O7
(oidei of lhe Couil of 19 Ieliuaiy 2OO9
(iefeience foi a pieIininaiy iuIing fion lhe
Oleislei Ceiichlshof (Ausliia)) - LSC-
CeseIIschafl zui Wahinehnung von
Leislungsschulziechlen CnlH v TeIe2
TeIeconnunicalion CnlH) / "AilicIe 1O4,
paiagiaph 3 of lhe RuIes of Iioceduie -
Infoinalion sociely - Copyiighl and ieIaled
iighl - Relenlion and discIosuie of ceilain liaffic
dala - Iiolecling lhe confidenliaIily of
eIeclionic connunicalion - 'Inleinediaiies'
vilhin lhe neaning of AilicIe 8, paiagiaph 3 of
Diieclive 2OO1/29/LC).


Couil of Iiisl Inslance: T-259/O3 (judgnenl of
12 Seplenlei 2OO7) NikoIaou v Connission /
(Non-conliacluaI IialiIily - Inquiiy of lhe
Luiopean Anli-Iiaud Office (OLAI) conceining
a Menlei of lhe Couil of Audilois -
DivuIgence of infoinalion - Iioleclion of
peisonaI infoinalion - Access lo lhe inquiiy fiIe
and lo OLAI's iepoil - SufficienlIy seiious
lieach of lhe iuIes of Iav confeiiing iighls on
individuaIs - CausaI Iink - Loss) / Re: Aclion
foi danages, puisuanl lo lhe second paiagiaph
of AilicIe 288 LC, foi lhe Ioss suffeied ly lhe
appIicanl foIIoving pulIicalion of infoinalion
conceining an inquiiy caiiied oul conceining
hei ly lhe Luiopean Anli-Iiaud Office (OLAI)
and OLAI's iefusaI lo gianl hei access lo lhe
inquiiy fiIe and lo suppIy hei vilh a copy of ils
finaI iepoil.
Luiopean Couil of }uslice: C-524/O6 Heinz
Hulei v undesiepulIik Ceinany (judgnenl
of 16 Decenlei 2OO8) / Iioleclion of peisonaI
dala - Luiopean cilizenship - IiincipIe of non-
disciininalion on giounds of nalionaIily -
Diieclive 95/46/LC - Concepl of necessily -
CeneiaI piocessing of peisonaI dala ieIaling lo
cilizens of lhe Union vho aie nalionaIs of
anolhei Menlei Slale - CenliaI iegislei of
foieign nalionaIs
Luiopean Couil of }uslice: C-73/O7
TielosuojavaIluulellu v Salakunnan
Maikkinapissi Oy, Salanedia Oy (judgnenl
of 16 Decenlei 2OO8) / Diieclive 95/46/LC -
Scope - Iiocessing and fIov of lax dala of a
peisonaI naluie - Iioleclion of naluiaI peisons
- Iieedon of expiession Luiopean Couil of
}uslice: Case C-275/O6 (}udgnenl of 29 }anuaiy
2OO8) /Refeience foi a pieIininaiy iuIing fion
lhe }uzgado de Io MeicanliI No 5 de Madiid ~
Spain/ Iioducloies de Msica de Lspaa
(Iionusicae) v TeIefnica de Lspaa SAU


(Infoinalion sociely ~ OlIigalions of
piovideis of seivices ~ Relenlion and
discIosuie of ceilain liaffic dala ~ OlIigalion
of discIosuie ~ Linils ~ Iioleclion of lhe
confidenliaIily of eIeclionic connunicalions ~
ConpaliliIily vilh lhe pioleclion of copyiighl
and ieIaled iighls ~ Righl lo effeclive
pioleclion of inleIIecluaI piopeily)
Luiopean Couil of }uslice }udgnenl on
Iassengei Nane Recoids: The couil annuIs lhe
counciI decision conceining lhe concIusion of
an agieenenl lelveen lhe Luiopean
Connunily and lhe Uniled Slales of Aneiica
on lhe piocessing and liansfei of peisonaI dala
and lhe Connission decision on lhe adequale
pioleclion of lhose dala
Luiopean Couil of }uslice: }oined Cases C-
465/OO, C-138/O1 and C-139/O1 (}udgnenl of
2O May 2OO3) / Refeience foi a pieIininaiy
iuIing fion lhe Veifassungsgeiichlshof and
Oleislei Ceiichlshof: Rechnungshof (C-465/OO)
v sleiieichischei Rundfunk and Olheis and
lelveen Chiisla Neukonn (C-138/O1), }oseph
Laueinann (C-139/O1) and sleiieichischei
Rundfunk (Iioleclion of individuaIs vilh
iegaid lo lhe piocessing of peisonaI dala ~
Diieclive 95/46/LC ~ Iioleclion of piivale Iife
~ DiscIosuie of dala on lhe incone of
enpIoyees of lodies suljecl lo conlioI ly lhe
Rechnungshof)
Luiopean Couil of }uslice: C-1O1/O1 (judgnenl
of 6 Novenlei 2OO3) / Refeience foi a
pieIininaiy iuIing fion lhe Cla hovill: odiI
Lindqvisl (Diieclive 95/46/LC ~ Scope ~
IulIicalion of peisonaI dala on lhe inleinel ~
IIace of pulIicalion ~ Definilion of liansfei of
peisonaI dala lo lhiid counliies ~ Iieedon of
expiession ~ ConpaliliIily vilh Diieclive
95/46 of giealei pioleclion foi peisonaI dala


undei lhe nalionaI IegisIalion of a Menlei
Slale)
5. IROIULSTAS DL LA COMISIN y
RLCOMLNDACIONLS
IioposaI foi a CounciI fianevoik decision on
lhe pioleclion of peisonaI dala piocessed in lhe
fianevoik of poIice and judiciaI co-opeialion
in ciininaI nalleis
COMMISSION RLCOMMLNDATION of
12.5.2OO9 on lhe inpIenenlalion of Iiivacy and
dala pioleclion piincipIes in appIicalions
suppoiled ly iadio-fiequency idenlificalion
SLC (2OO9) 585 SLC (2OO9) 586

IROLCTO L-IRODAT: Assessnenl on Dala Iioleclion and e-
Coveinnenl in Luiopean Regions and Cilies, Repoil Ieliuaiy 2OO6,
Univeisidad Rey }uan CaiIos, consuIlado en Inea en 19 de nayo 2OO7
en hllp://vvv.epiodal.oig/

TINOCO LVARLZ, M.A.: 3,F0/(7 <&/7*4#'($*&/#7 :/ 9&'/& 3,
<&/$#M%& )# D4&/#*4(4C Q&7*1*,*4(4 b :;$,07*8*4(4 )# =( Q'0#1( :/ =&7
Prcccdinicn|cs ]udicia|cs Dc Na|ura|cza Citi|. ConsuIlado eI 14 de
oclulie de 2OO9 en :
hllp://74.125.155.132/seaich`q=cache:ILiRjCaUM8}:IasaIIius.googIepages.con/aIg
unasconsideiacionesenloinoaIconceplodDi.MaicoAnlonioTinocoC381Ivai
ez&cd=23&hI=es&cl=cInk&gI=nx

TRIUNAL CONSTITUCIONAL (AIenania): STC aIenn, 15 de
dicienlie de 1983. Ley deI Censo. STC 254/1993, de 2O de juIio 1993 y
STC 143/1994 de 9 de nayo
Ln:
hllp://vvv.infoinalicajuiidica.con/juiispiudencia/aIenania.asp.

TRIUNAL CONSTITUCIONAL (Lspaa) : STC 29O/2OOO de 3O de
novienlie. Ln: hllp://vvv.csi.nap.es/csi/pdf/senlencia_29O.pdf,
consuIlada eI da O3 de Agoslo deI 2OO9



U.S. DLIARTMLNT OI COMMLRCL. -(># a('1&' &8#'8*#_. Revisado
}uIio 7, 2OOO, en :
hllp://vvv.ila.doc.gov/ld/econ/SafeHailoiOveivievAugOO.hln
U.S. DLIARTMLNT OI COMMLRCL. -(># a('1&' ,*7%. Revisado }unio
4, 2OO2, en: hllp://vvv.ila.doc.gov/ld/econ/IRN2.hln

U.S. )#M('%6#/% &> -%(%# Iieedon of Infoinalion Acl OIOIAPH
<&/70,%(4& #/ L hllp://vvv.slale.gov/n/a/ips/






















#:;<?:=
8 de oclulie de 2O13


%I<B@=
LI Deiecho a Ia Inlinidad y a Ia Iioleccin de Dalos en Inleinel.
Un Lsludio Conpaialivo de LvoIucin Hisliico-DocliinaI

ISN
978-14515O8468

1.Ldicin


"=@DAA;JK
Tiansfoinaciones }uidicas y SociaIes en eI SigIo XXI
seiie 7 /No. 4


"==>:;K?:=>DL :D @? "=@DAA;JK
HiII Ailuio deI Ro Raniez
Teiesa M. C. Da Cunha Lopes

-M>=C?:= M=>
Cenlio de Invesligaciones }uidicas y SociaIes UMSNH

"==>:;K?:=> :D @? #:;A;JK N (;LDO= ,>PQ;A=
Iedio RusiIes


Copyiighl : Teiesa Da Cunha Lopes/Maico Tinoco Ivaiez


Ldilado poi: LdiloiiaI AAA Sociedad Coopeialiva de ResponsaliIidad Linilada
CaIIe Di. Ignacio Chvez, no.71, CoIonia Las CaneIinas, C.I.5829O, MoieIia

S-ar putea să vă placă și