Documente Academic
Documente Profesional
Documente Cultură
tao;pdwftaMumif;t&m/
u/ tapcHuRefa,½I arG;zGg;jcif;ESifh a,½Ionf raMunmbJ (odkY) rarQmfvifhbJ a&muf&Sdvmol r[kwfyg/ "r®a[mif;
jyifqifjcif;(1;1-13) ya&mzufwdkYonf £oa&vEdkifiHESifh wpfurÇmvHk;tm; u,fwifjcif;ESifh xm0&
Nidrfoufjcif;ay;rnfh BuD;jrwfaomt&Sifudk bk&m;ocif udk,fawmfwdkifu apvTwf
rnf[k ya&mzufjyKcJhMuonf/ xdkYaemuf ESpfjcif;q&m a,m[ef a&mufvmí
MumjrifhpGm apmifharQmfaeaom ar&Sd, a&mufvmNyDjzpfaMumif;ESifh rMumrD
vlwdkYtv,fwGif ay:vmrnfhtaMumif; aMunmcJhonf/ ,aeY urÇmay:&Sd
bk&m;ocif\trIawmfwGif a,½Ionf raMunmbJ (odkY) rarQmfvifhbJ <uvmol
r[kwfyg/ odkYwdkifatmif vlrsm;pGmwdkYonf udk,fawmfhudk jiif;y,fcJhMuonf/
uREfkyfwdkYwGif or®musrf;pm\oufaocHcsuf &Sdaomfvnf;? vltcsKdUwdkYu vspfvsL
½IcJhMuonf/ ESpfjcif;q&ma,m[efudkvnf; ol\vufxuf&Sd vlwdkYu vspfvsL½I
cJhMuonf/
c/ tapcHuRefa,½I\owif;pum;ESifh a,½IwGif teEÅ wefcdk;&Sif bk&m;ocif\wefcdk;tm;vHk;&SdcJhNyD;? aoaomoludk
trIawmfvkyfief; (1;14-13;37) xajrmufapí rsufpduef;aomoludkjrifapNyD;? t*FgcsKdUwJhaomolwdkYudk yuwd
1/ *gvdvJjynfüa,½ItrIaqmifjcif; jyefjzpfaponf/ rkefwdkif;xefaomyifv,fudk Nidrfoufaponf/ odkYaomf þ
2/ *gvdvjJ ynfjyifyü wefcdk;rsm;tm;vHk;ESifhtwl a,½Ionf vlom;wdkYudk tapcH&ef <uvmcJhonf/
a,½I trIaqmifjcif;/ udk,fawmf\toufwmudk ,aeY uREfkyfwdkY touf&Sif&rnfh pHerlemtjzpf cH,l
3/ a,½k&SvifNrdKUü oifhonf/ a,½Ionf bk&m;ocifESifh vlrsm;udk tapcHcJhonfhenf;wl uREfkyfwdkY
a,½I trIaqmifjcif;/ vnf; jyKoifhygonf/
*/ tapcHuRef a,½I taocHjcif;ESifh a,½Ionf tapcHuRefwpfa,muftaejzifh <uvmonf/ xdkYaMumifh vlrsm;pGmwdkY
xajrmufjcif;/ (14;1-16;20) u udk,fawmfhudk ar&Sd,tjzpf todtrSwf rjyKcJhMuay/ bk&m;ocifonf rnfonfh
yHkpHrsKd;jzpf&rnf[k uREfkyfwdkY yHkazmfxm;onfhtwdkif; rjzpfaomaMumifh? bk&m;ocif
(odkY)ol\tvdkawmfudk rjiif;y,frdap&ef uREfkyfwdkY owdxm;Mu&rnf/
t"dutaMumif;t&mBuD;rsm;/
taMumif ; t&m &Sif;vif;wifjycsuf ta&;ygrI
a,½Ic&pf a,½Iwpfyg;wnf;omvQif bk&m;ocif\ a,½Ionf aojcif;rS xajrmufaomtcg? rdrd
om;awmfjzpfonf/ &Sifrmukc&pf0ifwGif bk&m;jzpfaMumif;? tjypfudk cGifhvTwfEdkifaMumif;?
a,½Ionf a&m*g? ewfqdk;ESifh aojcif;tay: uREfkyfwdkYtoufwmrsm;udk ajymif;vJaprnfhwefcdk;
atmifEdkifjcif;tm;jzifh rdrdbk&m;jzpfaMumif; &SdaMumif;udk oufaoxlcJhonf/ tjypfcGifhvTwfjcif;
jyocJhonf/ a,½Ionf urÇmajrBuD;\ twGuf udk,fawmfhtay: ,HkMunfudk;pm;jcif;
&Sifbk&ifjzpfEdkifpGrf;&Sdaomfvnf;? crnf;awmf\ tm;jzifh vrf;jy&Sifjzpfaom udk,fawmfESifhtwl
tvdkawmfudk emcH&ef a&G;cs,fvsuf topfaomtoufwmudk tpjyKEdkifygonf/
uREfkyfwdkYtwGuf taocHcJhonf/
c&pf0ifusrf;av;usrf;wdkYwGif &Sifrmuk
\a&;om;[efonf tpDtpOf tusqHk;
jzpfNy;D ? jzpf&yfrsm;udk jzpfysuo
f nfh tpDtpOf
twdkif; azmfjycJhonf/ twdkqHk; c&pf0if
usr;f jzpfaomfvnf;? tjzpftysuf trsm;qH;k
yg0ifonf/ vkyfaqmifcsuf trsm;pkonf
a,½ItrIawmfvkyfief; tpjyK&m *gvdvJ
jynfwGif tajccHaeonf/ uay&aemifNrdKU
rStajcpdkufí vkyfaqmifcJhNyD; (1;21? 2;1?
9;33) xdkNrdKUrS AufZJ'NrdKUodkY oGm;cJhonf/ xdk
a'owGif rsupf u d ef;aomolukd use;f rmap
cJhonf (8;22)/ *aeFo&ufa'owGif tem
a&m*grsm;pGmudk Nidrf;apcJhonf (6;53)? wk½k
NrdKUESifh Zd'kefNrdKUwGif (ajrmufzufpGef;&Sda'o
rsm;) vlrsm;pGmudk temNird ;f apvsuf ewfq;kd
rsm;udkESifxkwfNyD; (3;8? 7;24) ½I&dzdedwf
jynfolESifh awGUqHkcJhonf/ zdvdyÜKuJo&dNrdKU
wGif ayw½konf udk,fawmfhtm; ar&Sd,
tjzpf 0efcHcJhonf (8;27)/ *gvdvJjynfESifh
ywf0ef;usief ,frsm;wGif trIawmfaqmifNy;D
onfhtcg a,½k&SvifNrdKUodkY OD;wnfcJhonf
(10;1)/ xdkNrdKUodkYroGm;rD rdrdtaocH&rnfh
taMumif;ESi&hf iS jf yefxajrmufrnft h aMumif;
rsm;udk wynfhawmfwdkYtm; (3)Budrf azmfjy
cJhonf/ (8;31? 9;31? 10;33? 34)/
143 &Sifrmukc&pf0if 1;3
4
a,m[efonfawmY AwÖdZHudkay;vsuf? ty]pfv…wfc]if;tbdkhtvdkiSg aemifwMSifh pyf
qdkifaom AwÖdZHwRm;udk a[mvsuf ay:xGef;./ 5 a,×kRSvif r»d¸om;rsm;rSpI ,k'y]nf
oly]nfom;taygif;wdkhonf? a,m[efxHodkhxGufoGm;I rdrdwdkhty]pfrsm;udkabmfy]vsuf
a,mf'efr]pfYAwÖdZHudk cHuj./ 6 a,m[efonf ukvm;tkyftarG;MSifhRufaom t0wfudk
0wfvsuf? cg;Y om;aRcg;yef;udk pnf;vsuf? usKdif;aumifMSifhawmYz]pfaom ysm;Rnfudk 1;7
pm;vsufae./ 7 a[mcsufpum;[lrlum;? ighxuf wwfpGrf;Mdkifaomolonf ighaemufu=G * wref 13;25
vm./ xdkol. ac]eif;awmfuºd;udkrsS iHkhI z]nfc]if;iSg igrxdkuf/* 8 igonf oifwdkhtm; aRY 1;8
C
AwÖdZHudk ay;./ xdkolonf oefhRSif;aom 0dnmOfawmfY oifwdkhudk AwÖdZHay;rnfC[k a[m a[RSm 44;3
ownf;/
{0Ha*vdwRm;udk ,Hu
k n j u f aj vmhZ [laom bkRm;ocif.Mdi
k i
f aH wmfMi
S hf ,OS af om {0Ha*vdwRm; Z w 20;21
ps
udk a[mawmfrl./ ps r 4;23
19
xdkrS tenf;i,f vGefy]efvsSif? aZaA'J.om; ,mukyfMSifh a,m[efnDtpfudkMSpf
a,mufwdkhonf avSay:rSm ydkufuGefy]ifaeonfudkr]ifI csufc]if;ac:awmfrl./ 20 xdkolwdkh
onfvnf; avSay:rSmRSdaomoliSg;wdkhMSifhwuG tbaZaA'Judk pGefhypfI aemufawmfodkh
vkdufuj./
25
a,×Èuvnf;? wdwfqdwfpGmaeavmh/ xdkol.txJu xGufoGm;avmh[k qHk;rawmf
rlvsSif? 26 npfnL;aomewfonf xdkoludk awmifhrmapy)D;rS? u(D;aomtoHMSifh atmf[pfI
xGufoGm;./ 27 vltaygif;wdkhonf rdef;armawGa0I?X TtrÈonf tb,fodkhenf;/ T 1;27 X
rm 10;24? 32
qHk;rc]if;topfonf tb,fodkhenf;/ npfNl;aomewfwdkhudkyif tmEmMSifh rSmxm;I? ol
wdkhonf em;axmifujonfwum;[k tcsif;csif; ar;r]ef;ay]mqdkuj./ 28 odwif;awmfonf
vnf; *gvdvJy]nf tRyfRyfwdkhY csufc]if;MSHhy]m;ausmfapmav./
e
rm 10;17 tvdkRSdvsSif u„efawmfudk oefhRSif;apMdkifawmfrlonf[k awmif;yefav./
41
a,×Èonf oem;aompdwfRSdoz]ifh vufawmfudk qefhIxdkoludkwdkhvsuf?igtvdk RSd./
oefhRSif;c]if;odkhaRmufap[k rdefhawmfrl./ 42 xdkodkh rdefhawmfrlonfcEc]if;wGif MlemaysmufI
1;44 oefhRSif;c]if;odkh aRmufav./
y
r 8;4 43
a,×Èuvnf;? oifowdy_/ 44 tb,foltm; pum;wcGef;udkrsS ray]mMSifh/y ,Zf
z
0wf 13;49
A
0wf 14;1`32 ykaRm[dwfxHodkhoGm;I udk,fudky]avmh/z olwyg;Y oufaoz]pfapc]if;iSg oefhRSif;c]if;odkh
1;45 aRmufonftwGuf? armaRS pDRifrSmxm;aom ylaZmfouUmudkqufavmhA [k r]pfwm;I
b
vk 5;15`16 csufc]if;v…wfvdkufawmfrl./ 45 xdkolonf xGufoGm;I pum;rsm;aomtm;z]ifh xdktaujmif;
r
rm 2;13?
vk 5;17? udk tMSHhty]m; ausmfapmap./ xdkaujmifh udk,fawmfonf aemufwzef r»d¸xJodkhxifRSm;pGm
a,m 6;2 r0ifRbJ? r»d¸y]ifawmtRyfYom aeawmfrlIb tRyfRyfwdkhrStxHawmfodkh aRmufvmuj./ r
1;39 a&mrvlrsK;d wdo Yk nf £oa&vEdik if u H kd *gvdvjJ ynf? &Srm yg/ wpfenf;tm;jzifhqdk&vQif uREkfyfwdkYtm;vHk;onf tjypf\
&djynfEiS hf ,k'jynftjzpf oH;k ydik ;f cGjJ cm;cJo
h nf/ *gvdvjJ ynfonf ½kyfqdk;jcif;aMumifh t*FgrpHkjzpfaeMuNyD;? ElempGJaomolrsm;jzpf
ajrmufzuftusqHk;e,fjzpfNyD;? rdkif 60&Snfí rdkif 30 us,f0ef; Muonf/ odaYk omf bk&m;ocifonf om;awmfa,½Iukd apvTwf
onf/ a,½Ionf þa'owGif rsm;pGmtrIawmfaqmifcJhonf/ í uREkfyfwdkYudk wdkYxdjcif;tm;jzifh usef;rmjcif;&&Sdap&ef tcGifh
NrdKU 250ausmf&SdNyD;? w&m;Z&yfrsm;pGm&SdaomaMumifh oGefoif ta&;udkay;cJhonf/ tjcm;olrsm;udk a&SmifMuOfvdkpdwfjzpfygu
&eftwGuf taumif;qHk;aomae&myifjzpfonf/ bk&m;ocifonf xdkoltay:ESifh oifhtay: rnfodkY cHpm;
1;40? 41 0wfjyK&musrf; tcef;BuD; 13ESifh 14yg ynwfudk aMumif;udk pOf;pm;yg/
apmifx h ed ;f vsuf ,k'vlrsK;d acgif;aqmifwo Ykd nf ElempGaJ omolukd 1;43? 44 Elema&m*gonf raysmufuif;Edik af omfvnf; tjcm;
rpifMu,f[k owfrSwfonf/ ElempGJolonf bmoma&; (odkY) ta&jym;a&m*gtrsKd;rsKd;udkvnf; Elema&m*gxJwGif xnfhoGif;
vlraI &;vkyif ef;wGif yg0if&ef roifah wmf[k qdv k jkd cif;jzpfonf/ Muonf/ ElemESifhywfoufaom "r®a[mif;ynwf t& (0wf
ynwfw&m;u ElempGJolESifh xdawGUrdaomolonf rpifMu,f 13-14)? Elema&m*gaysmufaom xdo k o l nf ,Zfyak &m[dwaf &SU
[k ajymaomaMumifh vltcsKdUu ElempGJoludk ausmufcJESifh ypf ü ud, k u f jkd yíppfaq;cH&onf/ xdaYk emuf Adrmefawmfü aus;Zl;
aygufvsuf a0;&mü aeapMuonf/ 'ku©dw jzpfaponf/ þ cs;D rGr;f &m ,Zfyal Zmf&onf/ a,½Ionf þolukd ,Zfyak &m[dwf
a&m*g\trnfudk ajym½Hkjzifhyif vlwdkYonf aMumuf&GHUMuonf/ xHoYkd apvTwjf cif;tm;jzifh bk&m;ocif\ynwfawmfukd tjynfh
odkYaomf a,½Ionf ElempGJaomoludk wdkYxdcJhonf/ t0½dak oaMumif;udk jyocJo h nf/ use;f rmaomElemonfukd ,Zf
vlwpfOD;\ppfrSefaomwefzdk;onf jyifyür&SdbJ twGif; yka&m[dwfxHodkY apvTwfjciff;onf a,½IjyKaom BuD;rm;onfh
ü&Sdonf/ vlwpfOD;\udk,fcE¨monf a&m*g&Sdjcif; (odkY) t*FgrpHk edrw d v f u©Pmudk vlUtodik ;f t0dik ;f a&SUü oufaoxljyjcif;vnf;
jcif;aMumifh bk&m;ocifa&SUawmfü wefzdk;avsmhroGm;yg/ jzpfonf/
bk&m;ocif rwdx Yk Ed ikd af vmufatmif &GUH p&maumif;aomol r&Sd
&Sifrmukc&pf0if 2;3 150
15
xdkolonfvnf; xI aemufawmfodkh vkdufav./ xdkaemufrS ol.tdrfwGif pm;yGJY
2;16
avsmif;awmfrlpOf? tcGefcHaomolrsm;MSifh qdk;aomolrsm;wdkhonf udk,fawmfrSpaom wynfÙ
p
w 23;9 awmfwdkhMSifhwuGpm;yGJY avsmif;uj./ xdkoltrsm;wdkhonf aemufawmfodkh vdkufuj./ 16 xdk
q
r 9;11 odkh tcGefcHaomol? qdk;aomolwdkhMSifhtwl pm;awmfrlonfudk usrf;y_qRmzmRdRSpJ wdkhonf
r]ifvsSif? Tolonf tcGefcHaomol? qdk;aomolwdkhMSifhtwl tb,faujmifh pm;aomuf
2;17 oenf;[k wynÙfawmfwdkhtm; qdkuj./q
Z 17
vk 19;10? a,×Èonf ujm;awmfrlvsSif? usef;rmaomolwdkhonf aq;orm;udk tvdkrRSduj/ em
1wd 1;15 aomolwdkhomvsSif tvdkRSduj./ az]mifhrwfaomolwdkhudk aemifwodkhac:c]if;iSg igvmonf
r[kwf? qdk;aomolwdkhudk ac:c]if;iSg igvmownf;[k rdefhawmfrl./Z
27
xdkrSwyg; Oykofaehonf vltbdkhz]pf./E vlonf Oykofaehtbdkhz]pfonf r[kwf/w 2;27
E
28 xG 23;12?
odkhz]pfI vlom;onf Oykofaehudkyif tpdk;Ronf[k rdefhawmfrl./ wRm; 5;14
w
aum 2;16
a,½I onf OykofaeYwGif vlwpfa,muf\vufudk usef;rmapjcif;
(46^r 12;9-14? vk 6;6-11)
3 wRm;pRyfodkh wzef 0ifawmfrlI?x xdkpRyfY vufwbufaoaomolwa,muf RSd./
2
OykofaehY ol.aRm*gudk i)drf;aprnf ri)drf;aprnf'udk xdkolwdkhonf udk,fawmfY
3;1
x
rm 1;21
3;2
ty]pfwifcGifhudkRSmI acsmif;ujnfÙuj./" 3 udk,fawmfuvnf;? tv,fY rwfwwfaeavmh '
vk 14;1
[k vufwbufaoaomoltm;rdefhawmfrly)D;rS? "
r 12;10
4
OykofaehY" aus;Zl;y_tyfoavm? ol¸tusKd;udk zsufqD;tyfoavm? toufudk u,f
tyfoavm? owftyfoavm[k yRdowfwdkhtm; ar;awmfrlvsSif? xdkolwdkhonf wdwfqdwf
pGmaeuj./
5
xdktcgtrsufawmfMSifholwdkhudk ywfvnf ujnfÙ×ÈI olwdkhpdwfMSvHk;rdkufaomaujmifh
0rf;enf;awmfrlc]if;RSdvsuf? oif. vufudk qefhavmh[k xdkoltm; rdefhawmfrlI olonf rdrd 3;6
vufudkqefhvsSif? xdkvufonf vufwbufuJhodkhyuwdz]pfav./ 6 xdktcg zmRdRSJwdkhonf e
r 12;14
y
xGufI udk,fawmfudk tb,fodkhzsufqD;RtHhenf;[ke a[×k'fwynfÙkywdkhMSifhcsufc]if;wdkifyif r 22;16?
rm 12;13
uj./
wrefawmf
trnf tvkyftudkif xl;jcm;aomvu©Pm ol\toufwm&Sd t"dutjzpftysuf
wpfq,fEh pS yf g;
a,½Iu xdkoltaMumif;udk ol\toufwmrS &&Sdaom a&G;cs,faom usrf;nTef;
rnfodkY ajymcJhoenf;/ t"du oifcef;pm
wrefawmf
róJ tcGefcH r½dk;om;aomvkyfief;aMumifh ysufpD; jcpm;aom aiGaMu;tjrwftpGef; &&Sd
(av0d) rxDrhjJ rif jyKcH&aom ty,fcH aomvkyfief;udk pGefYvTwfí a,½IaemufodkY
vlwpfOD; jzpfonf/ vdkufcJhonf/ a,½Itm; trnfqdk;jzifh ausmfMum;
aom rdrd\rdwfaqGrsm;ESifh pm;aomuf&ef
zdwfac:onf/ &SifróJc&pf0ifusrf;udk a&;om;
cJhonf/
wpfq,fEh pS yf g;
olUudk wynfhawmfjzpf&ef ac:onf/ c&pf,mefbmomonf rdrdudk,fudk r 9;9-13
aumif;onf[k xifolrsm;twGuf rm 2;15-17
r[kwfbJ? rdrd ½IH;edrfhaMumif; odNyD;? vk 5;27-32
tultnD vdkcsifolrsm;twGuf
jzpfonf/
17
rdkCf;uºd;om;[k qdkvdkaom aAmaeR*uf trnfopfudk ay;awmfrlaom aZaA'J. om;MSpf
a,muf? ,mukyfMSifh a,m[ef? 18 taM<+? zdvdyµK? AmaomvrJ? r\J? aomr? tmvzJ.om;
,mukyf? o'<J? umeedwfvl RSdrkef? 19 udk,fawmfudktyfMSHaom ,k'RSum×kwfwdkhudk cefhxm;awmf
rl./
3;18 umeedwfwdkYonf ygavwdejynftm; a&mrwdkY\ odrf; 3;27 bk&m;ocifonf pmwefudk þavmuwGif tvkyfvkyf
ydu
k jf cif;udq k efu
Y siMf uaom ,k'vlrsK;d a&;orm;rsm;jzpfMu onf/ &ef cGifhjyKaeaomfvnf; bk&m;ocifu xdef;csKyfaeqJyifjzpf
3;21 vltkyfBuD;u olUtm; ywfvnf0dkif;aeaomaMumifh onf/ a,½Ionf bk&m;ocifjzpfaomaMumifh pmweftay:
a,½Ionf tpmpm;&efyif tcsdefr,lcJhacs/ xdkUaMumifh ol\ wGif wefcdk;&Sdonf/ a,½Ionf ewfqdk;rsm;udk ESifxkwfí vl
rdwaf qGrsm;ESihf rdom;pkrsm;onf ud, k af wmfu h kd wm0ef,Ml unf½h I rsm;\ toufwmtay:ü olwdkY\ vkyf&yfrsm;udk tqHk;owf
ay;&ef vmMuonf (3;31? 32)/ bmoma&;udk t½l;trl;pGv J ef; apEdkifonf/ wpfaeYwGif pmwefonf tjrJcsnfaESmifjcif; cH&
í wpfzufpGef; a&mufoGm;NyD[k xifaeMuonf/ olwdkYonf vdrfhrnf (Asm 20;10)/
ud,k af wmft h wGuf pdwyf Ml uaomfvnf; ud, k af wmft
h rIawmfvyk f 3;28? 29 c&pf,mefwdkUonf oefY&Sif;aom0dnmOfawmfudk
ief;udk em;rvnfMuacs/ a,½IESifh teD;uyfqHk;aomolrsm;yif jypfrSm;aomtjypfudk usL;vGefrdavoavm[k pdwfylwwfMu
vQif ud, k af wmf rnfojl zpfonf? rnfonft h wGuaf Mumifh <uvm onf/ þtjypfonf 0dnmOfawmf vkyfaqmifaomt&mudk
onfudk em;vnf&ef aES;auG;cJhMuonf/ pmwefvyk af qmifonf[k emrnfwyfjcif;jzpfaomaMumifh c&pf
3;22-27 zm&d&SJwdkYESifh usrf;jyKq&mwdkYonf a,½I jyKaom ,mefrsm;onf þtjypfukd pdwyf pl &mrvdyk g/ r,HMk unfjcif;rsm;
edrdwfvu©PmESifh obm0xuf vGefuJaom wefcdk;udk rjiif; ESifh aemifwr&aom pdwfaeoabmxm;udk þt&mu azmfjy
y,fEikd Mf uacs/ olwu Ykd ud,
k af wmf\wefc;kd onf bk&m;ocifxrH S aeonf/ oefY&Sif;aom0dnmOfawmf\ vkyfaqmifcsufudk od
vmonf[k r0efcHvdkMuay/ xdkodkY 0efcHygu a,½Iudk ar&Sd, vsufESifh wrifwumjiif;y,fjcif;onf bk&m;ocif udk,fawmf
tjzpf vufcH&rnfjzpfaeonf/ olwdkY\rmefrmeaMumifh xdkuJh wdkifudk jiif;y,fjcif;jzpfaomaMumifh bk&m;udkvGefusL;jcif; jzpf
odkY rvkyfEdkifMuacs/ xdkYaMumifh vltrsm;Mum;wGif a,½I emrnf onf/ bmoma&;acgif;aqmifwdkUu a,½Ionf bk&m;udk vGef
BuD;jcif;udk zsufqD;&eftwGuf udk,fawmf\wefcdk;udk pmwefxH usL;onf[k pGyfpGJaomfvnf; olwdkYonf a,½Itm; ewfqdk;pGJ
rS vmonf[k usrf;jyKq&mwdkYu pGyfpGJMuawmhonf/ a,½I\ ol jzpfonf[k pGyfpGJjcif;aMumifh olwdkYomvQif bk&m;udk vGef
ajymMum;csufu olwdkY\pum; t"dyÜm,f r&SdaMumif;udk jyo usL;olrsm; jzpfMuonf/
cJhonf/ (aAvaZAkvqdkonfrSm pmwefudk &nfñTef;jcif; jzpf
onf/)
161 &Sifrmukc&pf0if 4;4
30
tb,faujmifh Todkhrdefhawmfrloenf;[lrlum;? udk,fawmfonf npfnL;aomewf
pGJaomolz]pfonf[k qdkujownf;/
3;31-35 a,½I\r,fawmfrSm rm&djzpfNyD; (vk 1;30? 31)? pGrJ &Sjd cif;rsm; wd;k yGm;vsu&f adS om avmuBu;D xJwiG f bk&m;ocif
nDrsm;rSm a,½IarG;NyD;aemuf rm&dESifh a,moyfwdkYrS arG;vm \rdom;pk0ifrsm;tcsi;f csi;f aEG;axG;pGmqufqjH cif;onf tvGef
aomolrsm; jzpfvdrfhrnf (6;3 udk Munfhyg)/ tcsKdUc&pf,mef ta&;BuD;vmonf/ toif;awmfonf vlajrmufjrm;pGmwdkYtm;
rsm;u a,½Ionf rm&d\wpfO;D wnf;aomom;jzpfonf[k a&S; tjcm;ae&mwGif rawGU&aomarwåmESifh wpfOD;csif;*½kpdkufrIudk
½dk;&m"avht& ,HkMunfMuonf/ þt&mom rSefcJhygu ]nD} ay;Edkifygonf/
rsm;onf wpf0rf;uGJnDrsm; jzpfEdkifonf (xdkacwfwGif wpf0rf; 4;2 a,½Ionf jrifae&aomt&mudk ,lí 0dnmOfor®mw&m;
uGn J rD sm;udv
k nf; nDrsm;[k ac:onf)/ tcsKUd u a,moyfonf udk &Sif;jy&ef yHkOyrmrsm;udk toHk;jyKí oGefoifcJhonf/ þ
rm&dESifhvufxyfonfhtcsdefwGif rkqdk;zdkjzpfNyD;? þuav;rsm; oGefoifyHkenf;pepfu vlwdkYtm; pOf;pm;awG;awmaponf/
onf ol\yxrtdraf xmifr&S aom uav;rsm; jzpfonf[k qdk acgif;rmol (odkY) oGefoifonfht&mudk rMum;vdkbJ rdrd ukd,f
onf/ olwdkYonf rm&d\uav;? a,½I\nDrsm; tjzpfEdkifqHk; ydik t
f ,l&x dS m;aomolwt Ykd m; or m® w&m;udk em;rvnfap&ef
jzpfonf (rm 6;3? 4udk Munfhyg)/ xdrf0Sufxm;onf/ yHkOyrmtrsm;pkwGif tcsufBuD;wpfckom
a,½I\rdom;pkonf ol\trIawmfvkyfief;udk tjynfh yg0ifonf/ xdkYaMumifh a,½IoGefoifvdkaomtcsufudk ausmf
t0em;rvnfMuyg/ ti,f 21 wGif awGU&onfhtwdkif;yiffjzpf roGm;rd&ef owdxm;&rnf/
onf/ a,½Iu 0dnmOfrdom;pkwGif&Sdaom qufqHa&;ESifh awmf 4;3 rsKd;aphudk vufjzifhMuJ&onf/ v,form;onf ,mawm
pyfrIonf Zmwdrdom;pkxuf ydkíta&;BuD;NyD; xm0&wnf&Sd udk jzwfavQmufvsuf ykcHk;ay:wGif csdwfqGJxm;aomtdwfBuD;
aMumif;udk &Sif;jycJhonf/ xJrS rsKd;aphvufwpfqkyfpmpD,lí ajray:odkY MuJcsvdkufonf/
3;33-35 bk&m;ocif\ rdom;pkonf rnfoUl udrk Q rz,fxw k f ,aeYacwfwGif pufjzifhpdkufysKd;ouJhodkY tyifrsm;udk twef;
vufcHygonf/ a,½Ionf r,fawmfESifh nDawmfwdkYudk *½kpdkuf vdkuf rpdkufysKd;Muyg/ v,form;wpfOD;onf rnfrQ uRrf;usif
aomfvnf;? rdrdudkcspfaomolrsm;tm;vnf; *½kpdkufawmfrl apumrl? rdrd\rsKd;aph vrf;ab;odkY rusap&ef? ausmufESifh ql;
onf/ a,½Ionf rsufESmrvdkufbJ vlta,mufwdkif;wdkYtm; ay:odYk rusap&ef (od)Yk avwdu k í
f rygoGm;ap&ef r[efwY m;Edik f
bk&m;ocif\pum;udk emcHí ol\rdom;pkxJü yg0if&aom yg/ xdkYaMumifh v,form;onf rsKd;aphudk ae&mtESHYMuJ&onf/
tcGifhta&;udk ay;awmfrlonf/ uGefysLwmynm&yfrsm;? yk*¾dKvf aumif;aomajray:odkY rsKd;aphvHkavmufpGmusapí &dwfodrf;
p&m&Sdap&ef xdkodkYjyK&onf/
&Sifrmukc&pf0if 4;5 162
4;9 uREykf w f o
Ykd nf em;jzifMh um;Muaomfvnf; a,½Iajymaom 4;14-20 ajrqDvTmav;rsKd;onf bk&m;ocif\pum;udk wHkY
pum;rSm 0dnmOfyikd ;f udk em;vnfoabmayguf&eftwGuf tod jyefaomyHkpHav;rsKd;udk udk,fpm;jyKonf/ a,½Ionf vlav;rsKd;
ÓPfESifh ESvHk;om;jzifh euf½Idif;pGmem;axmif&ef vdktyfonf/ taMumif;ajymaeonf[k uREykf w f Ykd xifwwfMuonf/ odaYk omf
vltkyfxJrS vltcsKdUwdkYonf a,½Itm; qefYusifp&m oufao udk,fawmfonf atmufygwdkYtaMumif;ajymaejcif;vnf; jzpf
taxmuftxm;udk &SmaeMuNyD/ tcsKdUurl trSefwu,f oif Edkifayonf/ (1) vlwpfa,muf\toufwm&Sd rwlnDaom
,lí BuD;xGm;vdkMuonf/ a,½Iajymaompum;onf ½dk;om; tcsed uf mv (od)Yk tajctaersm; (od)Yk (2) toufwm\ u@
pGm&SmazGaeolrsm;twGufjzpfonf/ wcsKdUwGif bk&m;ocif\owif;pum;udk 0rf;ajrmufpGm vufcH
4;11? 12 vltcsKdUwdkYonf or®mw&m;udk vufcH&eftwGuf aomfvnf; tjcm;u@rsm;wGif qefYusifqD;wm;wwfaMumif;
tqifoifhr&SdMuaomaMumifh or®mw&m;udk em;rvnfMuacs/ udk ajymjcif;vnf;jzpfEdkifayonf/ Oyrm oifhtaejzifh rdrd\
bk&m;ocifonf or®mw&m;twdkif; vufawGUvkyfaqmifí tem*wftwGuf bk&m;ocifajymonfudk zGifh[vufcHEdkif
toufwmwGif xif&Sm;ay:vGifaprnfh olrsm;xHüom or®m aomfvnf; aiGaMu;toHk;jyKonfhtydkif;wGif vufrcHbJ wHcg;
w&m;udk zGijhf yonf/ oifonf vlwt Ykd m; bk&m;ociftaMumif; ydwfEdkifonf/ 0wfjyKudk;uG,f&ef bk&m;ocifawmif;qdkonfh
ajymaomtcg olwdkYonf tqifoifhrjzpfao;ygu em;vnf tcsufwGif aumif;aomajrqDvTmuJhodkY wHkYjyefaomfvnf; vdk
rnf r[kwfaMumif;udk owdjyKyg/ pdwf&Snfvsuf bk&m;ocif tyfaomolukd ay;urf;&efqakd om awmif;qdck suw f iG rf l ausmuf
taMumif; ydkrdkajymjyEdkifrnfh tcGifhtvrf;udk ,lí ajymjyyg/ aygaomajruJhodkY wHkYjyefEdkifonf/ uREkfyfwdkYonf tcsdefwdkif;ü
oefY&Sif;aom0dnmOfawmfu olwdkY\todÓPfESifhESvHk;om;udk toufwm\u@tm;vHk;wGif aumif;aomajruJhodkY jzpfap
zGiahf y;í olwo Ykd nf or®mw&m;udk vufcí H vufawGUusio
hf ;kH &ef BudK;pm;&rnf/
ap&ef qkawmif;yg/
163 &Sifrmukc&pf0if 4;29
4;19 avmuDp;kd &drjf cif;? rdr\ d aumif;pm;jcif;u ay;vmaom 4;24? 25 a,½I\ or®mw&m;tvif;udk rzHk;uG,fbJ uREfkyf
rrSefuefonfh vHkjcHK pdwfcsjcif;ESifh Opömypönf;wdkYudk vdkcsif wdkYtm; zGifhjyxm;ayonf/ odkYaomf ,cktcsdefwGif xdkor®m
awmifhwjcif;wdkYu yxr&mpkESpf wynfhawmfrsm;udk vTrf;rdk; w&m;tm;vHk;udk rjrif&jcif; (odkY) toHk;rjyKEdkifao;jcif;vnf;
n§Of;qJcJhovdk ,aeYwGifvnf; uREfkyfwdkYudk vTrf;rdk;n§Of;qJae jzpfEdkifonf/ bk&m;ocif\oGefoifcsufudk vufawGUusifhoHk;rS
ygonf/ uREfkyfwdkY\aeYpOfvkyfief;aqmifwmrsm;onf tvG,f omvQif or®mw&m;udk ydkrdkem;vnfoabmaygufvmvdrfhrnf/
wulyif rsm;jym; ½IwfaxG;Edkifygonf/ ½kyf0w¬Kypönf;aemufodkY or®mw&m;onf &Sif;vif;aomfvnf; uREkfyfwdkY\ em;vnfEdkif
vdkufaeaom toufwmonf bk&m;ocif\EIwfuywfawmf pGrf;onf rpHkvifacs/ uREfkyfwdkY emcHonfESifhtrQ tjrif½lyg½Hk
udk uREfkyfwdkYtm; rMum;apyg/ bk&m;ocifpum;ajymonfhtcg &Sif;vif;vmNyD; em;vnfEdkifpGrf; wdk;wufvmvdrfhrnf (,m 1;
Mum;Edik &f eftwGuf ½ky0f w¬Kwyfrufjcif;ESiu hf if;pifvsuf aexdik f 22-25 udk Munfhyg)/
touf&Sifygav/ 4;25 þusrf;ydk'fu uREfkyfwdkYonf rdrdwdkYü&Sdxm;aomt&m
4;21 qDrD;onf vltrsm;jrifap&ef taxmuftulrjyKvQif udk aumif;pGmtoH;k jyK&ef wm0ef&adS Mumif;udk qdv
k o
kd nf/ uREyfk f
toHk;r0ifacs/ oif\toufwmonf vlwdkYtm; bk&m;ocif wdüYk rnfrQ&o dS nfqakd omtcsuuf xdtk &mudk uREyfk w
f Ykd rnfoYkd
udk rnfo&Ykd mS awGUEdik rf nf/ ud,
k af wmftwGuf rnfot Ykd ouf&iS f toHk;jyKonfqdkaom tcsufavmuf ta&;rBuD;ay/
Edkifrnfqdkonfudk jyoaeygovm;/ rjyoaeygu rnfonfh 4;26-29 &Sirf mukuom rSww f rf;wifxm;aom bk&m;ocif
awmif;Zvm;u oif\tvif;udk uG,faeapaMumif; ar; \Edik if aH wmftaMumif; þyHOk yrmu 0dnmOfa&;&m Bu;D xGm;jcif;
avQmufyg/ at;at;vlvlaejcif;? pdwfemusnf;jcif;? acgif;rm onf tqufrjywf wjznf;jznf;csif; wdk;wufjzpfay:aeaom
jcif; (odkY) pum;em;raxmifjcif;wdkYu bk&m;ocif\tvif;udk jzpfpOfjzpfNyD;? tqHk;ü 0dnmOfa&;&m &ifhusufjcif;qdkaomt&m
oifx h rH S olwpfyg;qDoYkd rxGe;f vif;ap&ef qD;wm;aewwfonf/ udk &dwfodrf;apaMumif; zGifhjyaeonf/ 0dnmOfa&;&m BuD;xGm;
jcif;jzpfpOfudk aES;auG;aomfvnf; yHkrSefBuD;xGm;aeaomopfyif
ESifh EIdif;,SOfEdkifygonf/
&Sifrmukc&pf0if 4;30 164
41
olwdkhonf tvGefaujmufRGH¸I Tolum; tb,fodkhaomolenf;/ avMSifhyifv,f
onf ol.pum;udk em;axmifygonfwum;[k tcsif;csif;ay]mqdkuj./
9
udk,fawmfuvnf;? oifonf tb,ftrnfRSdoenf;[k ar;awmfrlvsSif? tu„Mfkyf 5;9
i
5;15
trnfum;? ava*gifi z]pfyg./ tu„Mfkyfwdkhonf trsm;z]pfujyg.[k avsSmufy)D;rS? 10 xdky]nf
xJu tc]m;odkhrMSifygrnftaujmif;rsm;pGm awmif;yefav./
11
xdktRyfY awmifay:rSm rsm;pGmaom 0uftpkonf usufpm;vsufRSd./ 12 ewfqdk;
taygif;wdkhvnf;?tu„Mfkyfwdkhonf xdk0ufxJodkh0ifRygrnftaujmif; apv…wfawmfrlyg[k
awmif;yefy]efvsSif? 13 a,×Èonf csufc]if;tcGifhay;awmfrl./ npfnL;aomewfwdkhonf
xGufI 0ufxJodkh0ifoz]ifh? 0uftpkonf tdkifurf;apmufudk w[kefwnf; ay];qif;I tdkifY
toufqHk;uj./ taRtwGuftm;z]ifh MSpfaxmifavmufRSd./
14
0ufausmif;aomolwdkhonf ay];Ir»d¸RGmwdkhY odwif;ujm;ay]mvsSif? vlrsm;wdkhonf
xdktrÈtRmwdkhudk ujnfÙ×ÈtHhaomiSg xGufvmuj./ 15 txHawmfodkhaRmufaomtcg? ewfqdk;p 5;15
p
ava*gifq pGJaomolonf t0wfudk0wfI yuwdpdwfMSifh xkdifaeonfudk r]ifvsSif aujmufRGH¸ rm 5;16? 18?
r 4;24
c]if;odkh aRmufuj./ 16 ewfqdk;pGJaomolY4if;? 0ufwdkhY4if;? tb,fodkhz]pfonfudk odr]ifaom q
rm 5;9
olwhkdonf aemufvmaomolwhkdtm; y]eu f mj ;y);D rS? 17 rdrw
d hkdy]nu
f xGuo
f mG ;awmf rlrnftaujmif;
awmif;yefuj./
18
avSxJodkh0ifawmfrlaomtcg ewfqdk;pGJbl;aomolonf udk,fawmfMSifhtwlRSdygrnf
taujmif;awmif;yefvsSif? 19 udk,fawmfonf tcGifhray;/ oifonf udk,ftdrfodkhoGm;avmh/
xm0RbkRm;onf oem;c]if;pdwfawmfMSifh oifY tb,frsSavmuf aus;Zl;y_awmfrlonfudk
5;20
oif.taqGtrsKd;wdkhtm; y]efujm;avmh[k rdefhawmfrlvsSif? 20 xdkolonfoGm;I? a,×Èonf Z
r 4;25?
tb,frsSavmuf aus;Zl;y_awmfrlonfudk? a'umaygvdy]nfwGif Z odwif;ujm;ay]monf rm 7;31
z]pfI? cyfodrf;aomolwdkhonf tHhÓc]if;RSduj./
5;22 a,½Ionf *gvdvJtdkifudk xyfrH ausmfjzwfNyD;? uay u a,½Iudk wdkYxdrdvQif ,k'ynwfw&m;t& a,½Iudk rpif
&aemifNrdKUodkY oGm;yHk&onf/ ,m£½konf a'ow&m;Z&yfu Mu,fjzpfaprnf[k odonf/ odkYaomf trsKd;orD;onf ,HkMunf
cefYtyfxm;aom w&m;Z&yfrSL;jzpfonf/ 0wfjyKudk;uG,fjcif; jcif;ESifh wdkYxdojzifh usef;rmcJhonf/ wpfcgwpf&H uREfkyfwdkY\
aeUpOfausmif;zGifhjcif;ESifh taqmuftOD;xdef;odrf;jcif;vkyfief; jyóemonf uREykf w f u Ykd kd bk&m;ocifEiS ahf 0;aprnf[k xifwwf
rsm;udk ol wm0ef,l&onf/ w&m;Z&yfrSL;rsm;pGmwdkYonf zm&d Muonf/ odkYaomf udk,fawmfonfulnD&ef tjrJtoifh&Sdaeay
&Sw
J EYkd iS hf &if;ES;D rI&MdS uonf/ xdaYk Mumifh w&m;Z&yfrLS ;tcsKUd wdo
Yk nf onf/ rdrd\aMumuf&GHUpdwfu udk,fawmfhxH rcsOf;uyf&ef [efY
a,½Iukd raxmufc&H ef zdtm;ay;jcif;cH&Muonf/ ,m£½ktzdUk wm;aeonfudk cGifhrjyKoifhacs/
a,½Ia&SUwGif jyyf0yfjcif;rSm xl;jcm;ay:vGifNyD; ½dkaorIESifh udk; 5;32-34 a,½Ionf þtrsKd;orD; rdrdudk wdkYxdaomaMumifh
uG,fjcif;udk &J&ifhpGmjyovdkufjcif;jzpfonf/ pdwfrqdk;acs/ olru wdkYxdvdkufrSef; odaomfvnf; olrudk
5;25-34 þtrsK;d orD;wGif tqufrjywfaoG;oGeí f ukor& ,HkMunfjcif;taMumif; oGefoifvdkaomaMumifh rdrdtm; rnfol
aoma&m*g&Sdaeonf/ "r®wmydkif; (odkY) om;tdrfESifhqdkifaom wdx
Yk o d enf;[k ar;jref;cJo h nf/ olronf a,½Itm; wdx Yk v
d u
kd f
a&m*gjzpfEikd Nf y;D olrudk bmoma&;"avhx;kH pHt& rpifMu,fol onft h csed w
f iG f use;f rmoGm;aomfvnf; a,½Iu olr\,HMk unf
jzpfaponf (0wf 15;25-27)/ vlrsm;ESifh xdawGU qufqHrI jcif;u usef;rmaponf[k ajymcJhonf/ ppfrSefaom,HkMunf
trsm;pkrS y,fxkwfcH&Edkifonf/ olronf a,½IxHrS usef;rm jcif;ü vkyfaqmifcsufygayonf/ vufawGUvkyfaqmifjcif;r&Sd
jcif;udk tvGeftrif;vdkcsifaomfvnf; olr\ aoG;oGefaejcif; aom ,HkMunfjcif;onf ,HkMunfjcif;r[kwfay/
169 &Sifrmukc&pf0if 5;43
5;35 35
xdkodkh rdefhawmfrlpOfwGif wRm;pRyfrÉ;w tdrfrSvlvmI? udk,fawmf.orD; aoygy)D/
w
rm 5;22
tb,faujmifh qRmudkaMSmifhRSufao;oenf;[kk qdkuj./
36
xdkpum;udk a,×Èonf ujm;vsSif? raujmufujMSifh/ ,Hkujnfc]if;pdwfwckom RSdap
avmh[k wRm;pRyfrÉ;tm; csufc]if;rdefhawmfrl./
37
ayw×k? ,mukyf? ,mukyf.nD a,m[efrS wyg;tb,foludkrsS rvdkufapbJ? wRm;
pRyfrÉ;tdrfodkhaRmufI tkef;tkef;oJoJ y_ ujonfudk4if;? tvGefidk au=G;r]nfwrf;aom olwdkhudk
4if;r]ifawmfrlvsSif? 39 twGif;odkh0ifI oifwdkhonf tb,faujmifhtkef;tkef;oJoJy_Iidkau=G;
ujoenf;/ oli,faoonf r[kwf? tdyfaysmfonf[k rdefhawmfrlaomf? 40 xkdolwdkhonf
y]uf,,fy_uj./
xdkolRSdorsSwdkhudk y]ifodkhxGufapy)D;rS oli,f. rdbwdkhudk4if;? udk,fawmfMSifhygaom
olwdkhudk4if; ac:y)D;vsSif? oli,favsmif;RmtRyfodkh0ifI? 41 oli,f. vufukd udi k af wmfrv
l suf?
wvdoukrd[k rdefhawmfrl./ teufum;? rdef;ri,fxavmh igqdk.[k qdkvdkownf;/
42
xdkcEc]if;wGif rdef;ri,fonf xIvSrf;oGm;./ olonf wq,fMSpfMSpftRG,fRSd./
xdkolwdkhonf tvGefrdef;armawGa0c]if;odkh aRmuf uj ./ 43 xdktrÈtRmudk tb,folrsSrod
5;43
x
r 8;4 aprnftaujmif;?x xdkolwdkhudk usyfwnf;pGm ynwfawmfrlI? ol¸tm;pm;pRmay;avmh[k
rdefh awmfrl./
6;3
tb,fynmenf;/ TrsSavmufaomwefc;kd rsm;udk tb,fohkdy]Mi f enf;/ 3 ol onf vuform;
kd o "
r 12;46
e
r[kwfavm/ rmRd. om;r[kwfavm/ ,mukyf? a,mao? ,k'? RSdrkefwdkh. tpfudk r[kwf r 11;6
avm/" ol¸MSrrsm;onfvnf; igwdkhMSifh teD;tyg; aeujonf r[kwfavm[k ay]mqdkvsuf
apwem pdwfysufuj./e 6;4
y
4
a,×Èuvnf;? yaRmzufonf rdrd r»¸d ? rdrt d aqG aeRm? rdrt d rd r
f w
S yg;t c]m;aomtRyfY a,m 4;44
6;5
toaRRSo d nf[k xdo
k w l /y 5 rusef;rrmaomoltcsKd¸wdhk tay:rSm vufawmf
l hkd tm;rdehf awmfr. z
rm 5;23
udkwifIz temudki)drf;apc]if;rSwyg; tb,fwefcdk;awmfudkrsS xdktRyfY y]awmfrrlMdkif/ 6 xdk 6;6
A
olwdkhonf r,Hkujnfujonfudk tHhÓc]if;RSdawmfrl./ r 9;35?
vk 13;22
6;2? 3 a,½Ionf xda&mufpGmESifh ynm&SdpGm oGefoifae 6;4 a,½Iu ya&mzuf (bk&m;ociftwGuf vkyfaqmif
aomfvnf; ae&if;NrdKU&Sd olwdkYonf udk,fawmfhudk vuform; ol)onf rdrdae&if;NrdKUwGif rsufESmr&[k qdkonf/ odkYaomf xdk
tjzpfom jrifcJhonf/ “olonf igwdx Yk uf ydí
k romyg/ omref tcsufu olUvkyfief;\ta&;ygrI ravsmhyg;apyg/ bk&m;
tvkyform;wpfa,mufomjzpfonf”[k olwdkY ajymMuonf/ ociftwGuf toHk;0ifaomoljzpf&ef ½dkaojcif; (odkY) rsufESm
tjcm;olrsm;u a,½Iudk txifBuD;í aemufawmfodkYvdkufMu omay;jcif; cH&p&mrvdyk g/ rdwaf qGrsm;? tdref ;D em;csi;f rsm; (od)Yk
onfudk olwdkY pdwfqdk;Muonf/ olwdkYESifh tqifhtwef;wlol rdom;pkwdkYu oif\trIawmfvkyfief;udk r½dkaoygu olwdkY\
jzpfaomaMumifh ud,k af wmf\tcGithf mPmudk jiif;y,fMuonf/ jiif;y,frIaMumifh bk&m;ocifudk taprcHbJraeygESifh/
olwdkYu udk,fawmfhudkodonf[k xifMuaomfvnf; udk,fawmf 6;5 a,½Ionf emZ&ufNrKd Uü Bu;D rm;aomedrw d v
f u©Pmrsm;
rnfoljzpfonf[k olwdkY BudKwifawG;xifxm;aomtcsufu udk jyKvkyfEdkifaomfvnf; olwdkY\rmefrmeESifh r,HkMunfjcif;
udk,fawmfay;aom owif;pum;udk vufrcHap&ef jyKvkyfae aMumifh rvkyfcJhacs/ vlwdkYonf udk,fawmf\owif;pum;udk
onf/ oif\ BudKwifjyifqifcsufu or®mw&m;tay: rsufpd vufrcHb?J ud, k af wmfu h kd bk&m;ocifxrH v S maMumif; r,HMk unf
ruef;apygESi/hf a,½ItaMumif;udk ydík oif,v l monfEiS t
hf rQ aomaMumifh udk,fawmfjyKaom edrdwfvu©Pmrsm;onf olwdkY
udk,fawmf trSefwu,f rnfoljzpfrSef;udk odjrifvmvdrfhrnf/ tay:wGif tusK;d oufa&mufrrI &Sv d aS y/ xdaYk Mumifh a,½Ionf
ol\edrdwfvu©Pmrsm;ESifh owif;pum;udk wHkYjyefrnfholrsm;
*gvdvJjynfwGif udk tjcm;ae&mwGif &SmcJhonf/
w&m;a[mjcif; 6;7 wynfhawmfrsm;udk ESpfa,mufpD apvTwfcJhonf/ olwdkY
uay&aemifNrdKUrS wpfa,mufcsif;pDom oGm;ygu EdkifiH\ ae&mrsm;pGmudk a&muf
emZ&ufNrdKUodkY jyef &Sda0iSEdkifrnfjzpfaomfvnf;? ¤if;onf c&pfawmf\tpDtpOf
vmaomtcg a,½I r[kwfyg/ ESpfa,muftwl oGm;jcif;tm;jzifh olwdkYonf wpf
onf *gvdvjJ ynf NrKd U a,mufEiS w hf pfa,muf cGet f m;ay;Edik Mf uonf/ txl;ojzifh jiif;
&Gmrsm;ü w&m;a[m y,frcI &H onft h csed rf sm;wGif tm;ay;Edik Mf uonf/ uREyfk w f \Ykd cGef
NyD; wynfhawmfrsm; tm;onf bk&m;ocifxrH o S m vmonf/ odaYk omf uREyfk w f o Ykd nf
udkvnf; w&m;a[m tjcm;olrsm;ESifh tzGJUwpfcktoGifjzifh vkyfudkifaomtcg xdkol
ap&ef apvT w f c J h wdkYtm;jzifh uREfkyfwdkY\vdktyfcsufudk udk,fawmf jynfh0apwwf
onf/ uay&aemif onf/ c&pfawmf\tapudkcH&mwGif wpfa,mufwnf;rvkyf
NrdKUü jyefqHkNyD;aemuf ygESifh/
tem;,l&eftwGuf 6;8? 9 rmuku a,½Ionf wynfhawmfrsm;tm; awmifa0S;
avSjzifh xGucf mG cJ&h m? rSwpfyg; tjcm;t&mrsm;udk ro,f&efajymonf[k a&;om;
vltyk Bf u;D onf urf; aomfvnf;? róJESifh vkumwdkYu awmifa0S;udkvnf; ro,f
ab;&Sd avSrsm;rS aqmif&efajymonf[k qdkonf/ róJESifh vkumwdkYu ajym
vdkufygvmMuonf/ onfrSm rdrdudk,fudk umuG,f&eftwGufoHk;aom wif;ykwfudk
171 &Sifrmukc&pf0if 6;16
17
txufu a[×k'fonf rdrdnD zdvdyµK.cifyGef; a[aRm'dudk odrf;,loz]ifh? xdkrdef;r
taujmif;aujmifhapv…wfI a,m[efudk brf;qD;y)D;vsSif axmifxJrSm csKyfaMSmifav./ 6;18
18
taujmif;rlum;? a,m[efu tRSifrif;u(D;onf nDawmf.cifyGef;udk rodrf;tyf[k a[×k'f i
0wf 18;16? 20;21
tm;qdkavy)D/i 19 xdkaujmifh? a[aRm'donf a,m[efudk Refi»d;zGJ¸oz]ifhowfc]if;iSg tvdkRSd./
6;20
20
odkhaomfvnf; a,m[efonf az]mifhrwfoefhRSif;aomolz]pfaujmif;pudk a[×k'fonf odI p
r 11;9
ol¸udk aujmufRGH¸×dkao./ ol¸udkvnf;apmifhr./ trÈtRmrsm;wdkhYol.pum;udk em;axmif
I0rf;ar]mufaompdwfMSifhvnf; em;axmifwwfonfz]pfaomaujmifhxdkrdef;ronf tcGifhrR
Mdkif/
21
xdkaemufrS tqifoifhaomtcg a[×k'fudk bGm;aomaehRufYMSpfpOfyGJudkcHIq rÉ;rwf? 6;21
ppfolu(D;? *gvdvJy]nfY tu(D;tuJz]pfaomolwdkhudk Z au„;awmfrlpOfwGif? 22 a[aRm'd. q
{o 1;3?2;18
Z
orD; onf 0ifIuoz]ifh? a[×k'frSpI taygif;tabmfwdkhtm; Ml;NGwfaompdwfudk z]pfap./ vk 3;1
xkdtcg rif;u(D;u? oifonf tvdkRSdorsSudk awmif;avmh? igay;rnf[k xdkrdef;ri,ftm;
qdkav./ 23 wzefvnf;? oifawmif;orsSudk ighMdkifiHw0ufwdkifatmif igay;rnf[k usdefqdk
av./ps 24 xdkrdef;ri,fonf xGufI tb,ftRmudk awmif;Rrnfenf;[k ol.trdudk ar; 6;23
ps
{o 5;3?6? 7;2
vsSif? trdu? AwÖdZHqRma,m[ef. OD;acgif;udk awmif;avmh[ky]efqdkaomf?
25
csufc]if; rdef;ri,fonf rif;u(D;xHodkh tvsifwaqm0ifI? AwÖdZHqRma,m[ef.
OD;acgif;udk Tvifyef;Y tvsiftr]ef ay;awmfrlapc]if;iSg u„efrtvdkRSdygonf[k awmif;
avsSmuf./
26
rif;u(D;onf tvGef0rf;enf;c]if;RSdaomfvnf;? usdefqdk c]if;udk4if;? taygif;tabmfwdkh.
rsufMSmudk4if;? axmufaomaujmifh? xdkrdef;ri,fudk ri]if;ry,fvdkI? 27 OD;acgif;udk ,lcJh[k
trdefhawmfRSdvsuf vlapmifhwa,mufudk csufc]if;apv…wfvsSif? vlapmifhonf oGm;Ia,m[ef
. vnfyif;udk axmifxJrSm z]wfav./ 28 OD;acgif;udk vifyef;YaqmifcJhI xdkrdef;ri,ftm;ay;
y)D;rS rdef;ri,fonfvnf; ol¸trdudk ay;av./ 29 a,m[ef. wynfÙwdkhonfvnf; ujm;aom
tcgvmI tavmif;udk aqmifoGm;y)D;vsSif ocs¼Kif;wGif;Y xm;uj./
6;17-19 ygavwdejynfudk e,f 4ck cGJxm;NyD; tkyfpdk;ol 6;20 a[½k'frif;onf rdrdZeD;ESifh tMuHay;olrsm;\ zdtm;
toD;oD;&SMd uonf/ c&pf0ifusr;f rsm;u a[½k'rf if;[kac:aom ay;rIaMumifh ESpfjcif;q&ma,m[efudk zrf;qD;cJhonf/ a[½k'f
tEÅyd a[½k'o f nf *gvdvjJ ynfukd tkypf ;kd Ny;D ol\nD zdvyd KÜ onf onf a,m[ef\ ½dk;om;ajzmifhrwfrIudk av;pm;aomfvnf;?
w&macgedwjf ynfEiS hf £'krjJ ynfukd tkypf ;kd onf/ a[a&m'donf oufwl&G,fwlrsm;ESifh rdom;pkrsm;\ zdtm;ay;rIaMumifh tqHk;
zdvdyÜK\ZeD;jzpfaomfvnf; olronf olUudk pGefYypfí tEÅdy wGif a,m[efukd owfapcJo h nf/ zdtm;ay;rIc&H aomtcg oif
a[½k'fESifh vufxyfcJhonf/ a,m[efu xdkolESpfa,muftm; vkyfaomt&monf oif trSefwu,f rnfoljzpfaMumif;udk
rw&m;aomarxkefusL;vGefaMumif; tjypfwifaomtcg a[ azmfjyonf/
a&m'donf olUudkowf&ef MuHpnfcJhonf/ rdrd\tjypfudk z,f 6;22? 23 a&mrvufatmufü tkyfcsKyf&oljzpfaomaMumifh
&Sm;&rnfhtpm; xdktjypfudk vlodatmifazmfxkwfvdkufonf/ a[½k'fwGif ay;p&mEdkifiHr&Sdyg/ EdkifiH\wpf0ufudk ay;rnf[k
olUtm;owf&ef a[a&m'd BudK;pm;cJhonf/ bmoma&; acgif; qd&k mwGif a[a&m'd\orD;tm; vdck sio f rQtm;vH;k eD;yg;udk ay;
aqmifwdkYonfvnf; a,½Itay: þodkYjyK&ef BudK;pm;Muonf/ rnf[k ajymvdkufjcif;jzpfonf/ a[a&m'du a,m[ef\acgif;
udk awmif;aomtcg olr\awmif;qdkcsufudk jiif;y,fygu
a[½k'fonf {nfhonfawmfrsm;a&SUwGif tvGeft&Suf&p&mjzpf
vdrfhrnf/ ajymaompum;rsm;onf tiftm;BuD; wefcdk; ygvS
onf/ olwdkYonf BuD;rm;aom tjypfudk usL;vGefapEdkifaom
aMumifh owdBuD;pGm xm;í pum;ajym&rnf/
173 &Sifrmukc&pf0if 6;29
tMW d y a[×k ' f vltrsm;wdkYonf olwdkY\tjypfrsm;udk axmufjycH&jcif;? txl;ojzifh vlod&SifMum; azmfjycH&jcif;udk
rESpfoufMuacs/ azmfxkwfcH&aomaMumifh t&Suf&jcif;onf rSm;,Gif;aom tjyKtrlaMumifh cHpm;&aom
tjypfxufydí k jyif;xefwwfonf/tEÅyd a[½k'o f nftjypf&jdS cif;ESihft&SufuGjJ cif;ESpcf pk vH;k udkcHpm;&onf/
a[½k'f\nD\ZeD; a[a&m'dudk w&m;r0if vufxyfonfhtMuifemuif;rJhaomqE´ESifh vkyf&yf udk
vltrsm;u odMuonf/ vlwpfa,mufonf a[½k'f\tjypfudk vltrsm;tm; odaponf/ xdkol rSm
ESpjf cif;q&ma,m[efyif jzpfonf/ a,m[efonf awmxJwiG f w&m;a[maeaomtcg vlaxmifaygif;rsm;
pGmwdkYonf em;axmif&eftwGuf olUxHodkY vmMuonf/ a,m[efonf a[½k'ftm; olUr,m;udk jypfrSm;jcif;
jzpfonfh vufxyfjcif;twGuf tjypfwifonfrSm vQKdU0Sufvkyfaqmifjcif; r[kwfaMumif; odom xif&Sm;
aeonf/a[a&m'donfa,m[efukdwdwq f w d pf mG aeapvdo
k nf/a[½k'o f nfa,m[efukdaxmifcscJo h nf/
a[½k'o f nf a,m[efukd oabmusco hJ nf/ ol\taMumif;udk trSet f wdik ;f ajymaomol tenf;pkxJ
wGif a,m[ef yg0ifvdrfhrnf/ ol\tjypfudkazmfjyonfhtrSefw&m;onf 0g;NrdK&ef cufcJonfh aq;cg;BuD;
jzpfNyD;? pdwfxJü y#dyu©jzpfvsuf ra0cGJEdkif jzpfcJhonf/ a,m[efonf vlwdkYtm; olwdkYacgif;aqmif\tjypf
udk qufvuf owday;ae&ef cGifhrjyKEdkifovdk a,m[efudk owf&efvnf; aMumuf&GHUaecJhonf/ olonf
a&G;cs,rf u I kd a&TUqdik ;f cJo
h nf/ aemufyikd ;f wGif a[a&m'donf ol\vufukd twif;tMuyf wGe;f ydaYk om aMumifh
a,m[efudk taoowfcJhonf/ odkYaomf þt&mu ol\tjypfudk ydkrdk BuD;av;apcJhonf/
a,½ItaMumif; Mum;&onfhtcgwGif a[½k'fonf a,m[efjzpfonf[k csufjcif;qdkcJhonf/ a,½I udk
rnfodkY vkyf&rSef; rqHk;jzwfEdkifacs/ olonf a,m[eftay: usL;vGefcJhonfhtrSm;rsKd;udk xyfrH rusL;
vGefvdkaomaMumifh a,½I a,½k&SvifNrdKUodkY aemufqHk; roGm;rDwGif a,½Iudk Ncdrf;ajcmuf&ef BudK;pm;cJh onf/
a,½Iudk trIppfonfhtcsdefwGif olwdkYESpfOD; qHkawGUcJhaomfvnf; a,½Ionf a[½k'ftm; pum; rajymcJhacs/
a[½k'fonf a,m[efajymaompum;tm; em;raxmifcJhaMumif; oufaojyNyD;jzpfaom aMumifh? a,½I
onf a,m[ef\pum;udk xyfrHjznfhpGufp&mr&Sdawmhay/ a[½k'fonf uJh&JUjcif;jzifh wkHYjyefcJhonf/ wrefudk
jiif;y,fNyD;aomaMumifh ar&Sd,udkvnf; vG,fulpGm jiif;y,fcJhonf/
bk&m;ocifonf vlwpfa,mufcsif;pDtm; taumif;qHk;enf;vrf;jzifh rdrdudk,fudk zGifhjycJhonf/
EIwfuywfawmf? ywf0ef;usif tajctaetrsKd;rsKd;? uREfkyfwdkY\pdwf (odkY) tjcm;olrsm;udk toHk;jyKvsuf
uREfkyfwdkY\pdwftm½Hkudk qGJaqmifcJhonf/ udk,fawmfonf qGJaqmifrIaumif;ol? r&rae ZGJaumif;ol jzpf
aomfvnf; twif;tMuyf rwdkufwGef; ay/ a[½k'fuJhodkY bk&m;ocif\owif;pum;udk jiif;y,fwif;cHygu
0rf;enf;zG,f&myif jzpfonf/ oifhtoufwmxJodkY bk&m;ocif 0ifa&muf&ef BudK;pm;rIudk oif rnfrQ
owdjyKrdygoenf;/ udk,fawmfhu dk oif BudKqdkcJhygovm;/
tm;omcsufESifh pGrf;aqmifatmifjrifrIrsm;/
• wdaA&dNrdKUudkwnfaqmufNyD;? tjcm; Adokum pDrHudef;rsm;udk wm0ef,lcJhonf/
• a&mrwdkYtwGuf *gvdvJjynfudk tkyfcsKyfay;onf/
tm;enf;csufESifh trSm;rsm;/
• wefcdk;tmPm&&Sdvdkpdwf avmifNrdKufaeonf/
• qHk;jzwfcsufudk a&TGUqdkif;onf (odkY) zdtm;ay;rIatmufwGif rSm;,Gif;onfh qHk;jzwfcsufudk csonf/
• nDawmfol zdvdyÜK\ZeD;udk vufxyf&eftwGuf ZeD;jzpfoludk uGm&Sif;cJhonf/
• ESpfjcif;q&ma,m[efudk axmifcsí aemifwGif acgif;jzwfowfapcJhonf/
• a,½Iudk taoowfjcif;ü ta&;rygaomu@wGif yg0ifcJhonf/
ol\toufwmrS &&Sdaom oifcef;pmrsm;/
• udk,fydkifqE´\aphaqmfrItwdkif; touf&Sifaomtoufwmonf rdrdudk,fudk ysufpD;apwwfaom
p½dkuf vu©Pm &Sdwwfonf/
• aumif;rIjyK&ef tcGifhtvrf;rsm;onfa&G;cs,fp&myHkpHrsm;tjzpf uREfkyfwdkYxHa&mufvmwwfonf/
ta&;BuD;aomtcsuftvufrsm;/
• ae&m - a,½k&Svif/
• tvkyftudkif - *gvdvJESifh ay&djynfudk tpdk;&aom a&mrNrdKU0ef
• aqGrsKd;rsm; - zcif - a[½k'frif;BuD;/ rdcif - Malthace/ yxrZeD; - Aretas IV \orD;? 'kwd, ZeD; -
a[a&m'd
• acwfNydKifrsm; - ESpfjcif;q&ma,m[ef? a,½I? ydvwfrif;/
t"duusrf;csuf/
“trIt&mrsm;wdkYü ol\pum;udk em;axmifí 0rf;ajrmufaompdwfESifh em;axmifwwfonf/” (rm
6;20)
tEÅdya[½k'ftaMumif;udk c&pf0ifusrf;rsm;wGif azmfjyxm;onf/ w 4;27? 13;1 wGifvnf; ol\
taMumif;udk azmfjyxm;onf/
&Sifrmukc&pf0if 6;30 174
6;30 rmukonf þae&mESihf 3;14 wGif wynfah wmf[al om olurQ udk,fawmf\ZmwdtjzpfrSeftwGuf aus;Zl;wif wefzdk;
pum;udk toHk;jyKcJhonf/ wrefawmf\t"dyÜm,frSm oHawmf rxm;Muacs/ wynfhawmfrsm;onf pOf;pm;awG;awmaeqJ?
qift h jzpf “apvTwcf &H ol”? tcGit hf mPm&aom ud, k pf m;vS,f pdwf½IyfaxG;aeqJ? r,HkMunfaeMuqJyifjzpfonf/ a,½Ionf
(od)Yk omoemjyKq&m[kqv kd okd nf/ a,½I taocHí xajrmuf olwdkYudk axmufyhHEdkifonfudk olwdkY oabmraygufMuacs/ ol
NyD;aemufwGif a,½I\wynfhawmf 12yg;udk wrefawmftrnf wdkYonf wm0ef\ us,fjyefYBuD;rm;yHkudkom pOf;pm;aeojzifh
jzifh ac:Muonf (w 1;25? 26? { 2;20)/ bk&m;ociftm;jzifh jzpfEikd af omt&mudk rawGUEdik Mf uacs/ c&pf
6;31 wynfah wmfrsm;onf trIawmfaqmif&mrS jyefvmaom ,mefbmomtwGuf rjzpfEikd o f vdxk if&aom t&mrsm;aMumifh
tcg a,½Ionf olwdkYtm; tem;,lap&ef ac:aqmifoGm;cJh oif r,HkMunfbJaeaeygovm;/
onf/ bk&m;ocif\trIawmfudk aqmifjcif;onf ta&;BuD; 6;37-42 a,½Ionf wynfhawmfwdkYtm; vl 5000twGuf
aomfvnf; xda&mufpGmtrIaqmifEdkif&eftwGuf tem;,l&ef tpmauR;&efajymaomtcg olwdkYu &Spfvpm vkyftm;cjzifh
ESifh topfwzef vef;qef;ap&ef vdktyfaMumif;udk a,½Iu rkeUf oGm;0,f&rnfavm[k tHMh opGmar;cJMh uonf/ rjzpfEikd af om
todtrSwf jyKcJhonf/ a,½IESifh wynfhawmfrsm;onf rdrdwdkY wm0efudk ay;tyfcH&aomtcg oif rnfodkYwHkUjyefygoenf;/
vdktyfaomtem;,lrIudk vG,fulpGm awGU&onf r[kwfyg/ vl\t&if;tjrpftm;jzifh rjzpfEdkifovdkxif&aom t&monf
6;34 þvltkyfonf odk;xdef;r&Sdaomodk;uJhodkYyif oem;p&m bk&m;ociftwGuf tcGit hf vrf;jzpfonf/ wynfah wmfwo Ykd nf
aumif;onf/ odk;rsm;onf vG,fulpGm uGJvGifhwwfNyD;? odk;xdef; rkefYudk pkodrf;jcif;ESifh vltkyfrsm;udk tpkpkcGJjcif; ponfh olwdkY
r&Sdygu olwdkYonf BuD;rm;aomtEÅ&m,fESifh MuHKMu&onf/ wwfEdkifonfht&mtm;vHk;udk vkyfcJhMuonf/ xdkYaemuf qk
a,½Ionf olwYkd odoifo h nft h &mrsm;udk oGeo f ifí bk&m;ocif awmif;jcif;udk tajzay;vsuf bk&m;ocifonf rjzpfEdkifaom
xHrS vrf;rvGaJ p&ef apmifx h ed ;f ESiahf om od;k xde;f jzpfonf/ (qm t&mudk vkyfaqmifcJhonf/ rjzpfEdkifovdkxif&aom wm0ef
23)/ a[&Sm 40;11? a,Z 34;5 wGif aumif;aomodk;xdef; ESifh &ifqdkif&aomtcg oif wwfEdkifaomt&mudk vkyfí usef
taMumif; azmfjyonfudk Munfh½Iyg/) aomt&mudk bk&m;ocifvyk af qmif&efqak wmif;yg/ud, k af wmf
6;37 þtcef;wGif a,½I\tdrfeD;em;csif;rsm;ESifh rdom;pk onf rjzpfEdkifaomt&mudkvkyf&ef aumif;onf[k jrifawmf
rsm;? a[½k'frif;ESifh wynfhawmfrsm;onf a,½I\toufwm rlonf/
ESihf trIawmfvyk if ef;udk avhvmppfaq;Muonf/ odaYk omf rnf
175 &Sifrmukc&pf0if 6;51
52
taujmif;rlum;? olwdkhpdwfMSvHk;rdkufonfz]pfIz rkefhYy]aomwefcdk;awmfudk yrmEry_uj/ 6;52
z
rm 8;17`21
7;18? 19 uREykf w f \Ykd ESv;kH om;ESihf todÓPfxw J iG &f adS eaom rSefuefaomt&m? pifMu,faomt&m? ESpfoufzG,faomt&m
t&mxuf rdrdpm;aomtpmxJwGif &Sdaomt&mtwGuf ydkí ESifh csD;rGrf;zG,faumif;aomt&mudkom pOf;pm;yg/
pdwfylyefaeMuygovm;/ ,k'vlrsKd;wdkYonf tpm;tpmESifhqdkif 7;24 a,½Ionf wk½kNrdKUodkY rdkif 30cefY c&D;oGm;NyD;aemuf
aomynwfudk (0wf 11) teufzGifhqdk&mwGif olwdkYrpm;aom Zd'ek Nf rKd UodYk oGm;cJoh nf/ ¤if;wdUk onf £oa&vEdik if aH jrmufzuf
t&mrsm;aMumifhf bk&m;ocifa&SUwGif oef&Y iS ;f Edik rf nf[k ,HMk unf ajrxJyifv,furf;ajc&Sd qdyfurf;NrdKUrsm;jzpfMuonf/ NrdKUESpfNrdKU
Muonf/ odkYaomf a,½Iu tjypfonf twGif;vl\ pdwfae pvHk;onf ukefoG,frIvkyfief;atmifjrifNyD; csrf;om<u,f0Mu
oabmxm;ESifh &nf&G,fcsufrSomvmaMumif;udk axmufjycJh onf/ olwo Ykd nf rmeBu;D í &mZ0if&adS om cgemefNrKd Ursm;jzpfMu
onf/ a,½Ionf ynwfw&m;udk rcsK;d ESrd cf ahJ omfvnf; (w 10; onf/
9-29)wGif bk&m;ocifonf tpm;tpmESiyhf wfoufaom uefY 'g0d'v f ufxufwiG f wk½Nk rKd Uonf £oa&vEdik if EH iS hf oifh
owfcsuu f kd z,f&mS ;ay;onfah jymif;vJrt I wGuf vrf;cif;ay;cJh jrwfonf (2&m 5;11)/ odaYk omf rMumrDwiG f xdNk rKd Uonf qd;k npf
onf/ jyifyvkyfaqmifcsufaMumifh uREkfyfwdkY oefY&Sif;Muonf rIaMumifh emrnfxGufvmcJhonf/ ol\&Sifbk&ifonf rdrdudk,f
r[kwfbJ? c&pfawmfonf uREkfyfwdkY\pdwfESvHk;udk twGif;rS udk bk&m;[kyif ajymqdck o hJ nf (a,Z 28;1)/ bDpD 586 ckEpS w f iG f
topfjyKjyifí ol\yHkoP²mefESifhtnD ajymif;vJapaomtcg a,½k&SvifNrdKU ysufpD;aomtcg wk½kNrdKU 0rf;ajrmufcJhonf/
rSom oefY&Sif;pifMu,fvmMuonf/ tb,faMumifq h akd omf £oa&vvlrsK;d \,SONf yKd irf rI &Sad wmhvQif
7;20-23 qd;k npfaomvkyaf qmifcsuo f nf tawG;wpfcjk zifh wk½kNrdKU\ ukefoG,frIESifh tjrwftpGef;wdk;wufvmvdrfhrnf/
pwifonf/ uREkfyfwdkY\pdwfudk wyfrufjcif;? remvdkjcif;? rkef; qd;k npfí ½ky0f w¬Kypön;f wyfrufaom þ,Ofaus;rIxo J Ykd a,½I
wD;jcif; (odkY) uvJhpm;acsjcif;wdkYü wnfaeapygu tjypfxJodkY onf rdrd\owif;pum;udk ,laqmifvmcJhonf/ wk½kNrdKUodkY
ydkYaqmifcH&vdrfhrnf/ raumif;aomt&mudk tm½Hkpdkufjcif;tm; roGm;rDuav;wGif a,½Ionf twGi;f ydik ;f pifMu,fjcif;\ ta&;
jzifh rdru
d ,kd u
f kd rnpfnL;ygapESi/hf ¤if;tpm; aygvk\ (zd 4;8) BuD;yHkudk tav;ay;vsuf ajymqdkcJhonfrSm pdwf0ifpm;zG,f&m
üygaom tMuaH y;csuu f kd vdu
k ef mvsuf aumif;jrwfaomt&m? jzpfonf/
179 &Sifrmukc&pf0if 7;27
25
taujmif;rlum;? npfnL;aomewfpGJaom rdef;ri,f.trdonf odwif;awmfudk ujm;o
z]ifh vmIac]awmfRif;Y y]yf0yfvsuf? rdrdorD;xJu ewfqdk;udk MSifxkwfawmfrlrnf taujmif;
awmif;yefav./ xdkrdef;rum;? a[votrsKd;? ×ÈRdzdedwfy]nfolz]pfownf;/
27
a,×Èuvnf;? aRS¸OD;pGm om;rsm;udk 0pGmau„;ygRap/ om;. tpmudk,lI acG;tm;
ray;rcstyf[k rdefhawmfrl./
28
rdef;ruvnf;rSefyg. ocif/ acG;rnfonfum;? om;wdkh. pm;Mkyfpm;aygufudk pm;yGJ
atmufY pm;r)JxHk;pHRSdygonf[k y]efIavsSmufvsSif?
29
udk,fawmfu? xkdpum;aujmifh oifoGm;avmh/ ewfqdk;onf oif. orD;xJrSxGufoGm;
y)D[k rdefhawmfrl./
30
xdkrdef;ronf rdrdtdrfodkhy]efI ewfqdk;xGufoGm;onfudk4if;? orD;onf tdyfRmY tdyf
vsufRSdonfudk4if; awG¸./
7;31
vltkyfBuD;onf a,½I \ temNidrf;apjcif;udk tHhMoMujcif; X
rm 7;24?
(104^r 15;29-31) r 11;21
!
wzef udk,fawmfonf wk×kr»d¸X MSifhZd'kefr»d¸. aus;vufrSxGufI a'umaygvdy]nf
31 r 4;25?
rm 5;20
e,f udk aRSmufoGm;oz]ifh? *gvdvJtdkifodkh% aRmufawmfrl./ 32 xdktcg em;yif;I pum; t
!
%
r 4;18
aomol wa,mufudk txHawmfodkhaqmifcJhIE ? olhtay:rSm vufawmfudk wifygrnf w 7;32
E
taujmif; awmif;yefuj./ r 9;32
33 vk 11;14
udk,fawmfonf xdkoludk vltpkta0;xJuac:I? qdwfuG,fRmtRyfodkh oGm;y)D;vsSif? w
rm 5;23
vufnÇdK;awmfudk ol. em;aygufY oGif;awmfrl./ wHaxG;MSifhaxG;Ix ol.vsSmudkvnf; wdkh 7;33
x
awmfrl./ 34 xdkaemuf aumif;uifodkh ujnfÙarsSmfI' nD;wGm;oHukd y_vsuf?" {zo[krdefhawmf rm 8;23
7;34
rl./ teufum;? yGifhap[k qdkvdkownf;/ 35 xdkcEc]if;wGifolonf em;yGifhc]if;? vsSmaujmvGwf '
rm 6;41?
c]if;RSdoz]ifh pum;y)Dy)Day]mMdkif./e a,m 11;41
"
36
xdt
k aujmif;udk tb,fot l /y ynwfawmf
l m;rsSray]mapc]i;f iSgolwhkd ukd ynwfawmfr. rm 8;12
37 7;35
rlaomfvnf; olwdkhonfomI tvGefodwif; ujm;ay]mu./ twdkif;xuftvGef rdef;arm e
a[RSm 35;5? 6
awGa0vsufRSdI? olonf tvHk;pHkwdkhudk avsmufywfpGmy_awmfrly)D/ em;yif;aomolwdkhudk 7;36
y
ujm;apawmfrly)D/ taomolwdkhudk pum;ay]mapawmfrly)D[kqdkuj./ r 8;4
16
wynfÙawmfwdkhudkvnf;? igwdkhY rkefhrygaomaujmifh Tpum;udk rdefhawmfrlonf[k
tcsif;csif; aqG;aMG;ay]mqdkuj./
17
a,×Èonf odawmfrlvsSif? oifwdkhY rkefhrygonfudkaxmufI tb,faujmifh tcsif; 8;17
*
csif;aqG;aMG;ay]mqdk ujoenf;/ ,ckwdkifatmifMSvHk;roGif;? em;rvnfujoavm/ oifwdkh rm 6;52
8;19
pdwfMSvHk; rdkufao;oavm/* 18 rsufpdRSdvsufyif rr]if? em;RSdvsufyifrujm;? pdwfratmufarh C
r 14;20?
bJ aeujoavm/ 19 rkefhig;vHk;udk vlig;axmiftm; igzJhaomtcg tusKd;tyJhb,fMSpfawmif; rm 6;41`44?
aumufodrf;oenf;[k ar;awmfrlvsSif? wq,fMSpfawmif;aumufodrf;ygonf[k avsSmuf vk 9;17?
a,m 6;13
uj./C 8;20
20
rkefhckepfvHk;udk vlav;axmiftm; igzJhaomtcg tusKd;tyJh b,fMSpfawmif;aumuf i
rm 8;6`9?
odrf;oenf;[k ar;awmfrlvsSif? ckepfawmif;aumufodrf;ygonf[k avsSmufuj./i r 15;37
8;21
21
odkhz]pfvsSif? oifwdkhonf em;rvnfbJ tb,fodkhaeujoenf;[k rdefhawmfrl./p p
rm 6;52
33
udk,fawmfonf rsufMSmawmfudk vSnfÙIwynfÙawmfwdkhudkujnfÙ×Èvsuf? tcsif;Refol? 8;33
!
r 4;10
ighaemufodkh qkwfavmh/! oifonf bkRm;ocif.tRmudk pdwfrpGJvrf;? vlwdkh.tRmudkom
pGJvrf;onf[lI ayw×kudk qHk;rawmfrl./
34
xdktcg wynfÙawmfwdkhMSifhyRdowfrsm;udkac:awmfrly)D;vsSif? tujifolonf igY 8;34
%
r 10;38?
qnf;uyfc]if;iSg tvdkRSd./ xdkolonf udk,fudkudk,fi]if;y,fRrnf/ udk,fvuf0g;uyfwdkifudk vk 14;27
xrf; IighaemufodkhvdkufRrnf/%
35
tujifolonf rdrdtoufudk u,fq,fc]if;iSg tvdkRSd./ xdkolonf touf×ÈH;vdrfh 8;35
E
rnf/ tujio f o
l nfighaujmifh4if;? {0Ha*vdwRm;aujmifh4if; touf×;HÈ ./ xdo
k o
l nf rdrt
d ouf a,m 12;25
udk u,fq,fvdrfhrnf/E 36 vlonf Tpuj0Vmudk tu=Gif;rJhtpdk;RI rdrdtouf0dnmOf×ÈH;
vsSif tb,faus;Zl;RSdoenf;/ 37 rdrdtouf0dnmOfudk tb,fOpPmMSifh aRG;Mdkifoenf;/
8;38 38
arsmufrxm;aom TvlrsKd;qdk;wGif tujifolonf ighudk4if;? ighpum;udk4if;RSuf./ vlom;
w
r 8;20
x
r 10;33?
onfw rdrdtbcrnf;awmf. bkef;tmMkabmfudkaqmifvsuf? oefhRSif;aomaumif;uif
vk 12;9 wreftc)HtRHwdkhMSifh u=Gvmaomtcg xdkoludkRSufawmfrlvwHh/x
9;1
'
r 24;30 9 igtrSefqdkonfum;? bkRm;ocif.MdkifiHawmfonf wefcdk;MSifhwuG wnfaujmif;'udk
TtRyfY RSdaomoltcsKd¸wdkhonf rr]ifrSDaoc]if;odkh raRmufRuj[k rdefhawmfrl./
5
xdktcgayw×ku? tRSifbkRm;?e TtRyfY aebG,faumif;yg./ udk,fawmfbdkh wJw 9;5
e
r 23;7
aqmif? armaRSbdkhwaqmif? {vd,bdkhwaqmif? wJoHk;aqmifudk tu„Mfkyfwdkhaqmufvkyfyg
Rap[k avsSmufav./ 6 wynfÙawmfwdkhonf tvGefaujmufaomaujmifh ayw×konf
a,mif,rf;I xdkodkhavsSmufownf;/
7
xdktcg rdkCf;wdrfonf olwdkhudk v…rf;rdk;I? Tolonf ig.cspfom;aywnf;/
ol.pum;udk em;axmifujavmh[k rdkCf;wdrfutoHawmfz]pfav./
8
xdkcEc]if;wGif wynfÙawmfwdkhonf ywfvnfodkhujnfÙ×ÈvsSif? rdrdwdkhMSifhtwl a,×È
wa,mufwnf;rSwyg; tb,foludkrsSrr]ifuj/
9
awmifay:rS qif;ujaomtcg udk,fawmfu? vlom;onf aoc]if;rS rxar]mufrSD 9;9
wdkifatmif oifwdkh,ckr]ifaomtRmudk tb,foltm;rsS rujm;ray]mujMSifh[k wynfÙawmf y
rm 8;30
wdkhudk ynwfawmfrl./y 10 wynfÙawmfwdkhonf xdkpum;udkrSwfrdI aoc]if;rS xar]mufc]if;
onf tb,fodkhqdkvdkoenf;[k tcsif;csif; aqG;aMG;ar;r]ef;uj./
11
xdktcg wynfÙawmfwkdhu? {vd,onf tRifvmrnf[k usrf;y_qRmwdkhonf tb,f
aujmifhqdkygoenf;[k ar;avsSmufujvsSif?
12
9;12
udk,fawmfu? {vd,onf tRifvmI tvHk;pHkwdkhudk y_y]ifRonfrSefay./ vlom; z
r 16;21
onfvnf; tvGefqif;RJIz uJhRJ¸y,fxm;c]if;udk cHRrnfA[k usrf;pmvm./ 13 igqdkonf A
vk 23;11
um;? {vd,onf aRmufavy)D/b ol.taujmif;udk usrf;pmYaR;xm;onftwdkif; vlrsm;onf 9;13
b
r 11;14
ol¸ tm;y_csiforsSudk y_ujy)D[k rdefhawmfrl./
9;9? 10 a,½Ionf ayw½k? ,mukyfESifh a,m[efwdkYtm; 9;11-13 a,½Iu {vd,<uvmNy;D Ny[ D k ajymaomtcg ESpjf cif;
olwdkYjrifonfht&mudk ajym&ef rSmMum;onf/ tb,faMumifh q&ma,m[efudk ajymjcif;jzpfonf (r 17;11-13)/ a,m[ef
qdkaomf a,½I aojcif;rS rxajrmufrDwdkifatmif xdkt&mudk onf {vd,twGuf ya&mzufjyKxm;aomu@udk jynfhpHkap
olwdkY tjynfht0em;rvnfEdkifaomaMumifhjzpfonf/ xdktcsdef cJhonf/
rSomvQif wynfhawmfwdkYonf a,½I taocHjcif;tm;jzifhom 9;12? 13 olw\ Ykd ar&S, d qif;&J'u k c© &H rnfqo kd nfukd em;vnf
aojcif;tay:wGif wefc;kd &Sad Mumif;ESihf t&mcyford ;f \&Sibf &k if vufcEH ikd &f ef cufcaJ eonf/ "r®a[mif;usr;f udk avhvmMuaom
jzpfaMumif; jyoEdkifrnfudk oabmaygufMuvdrfhrnf/ þor®m ,k'vlrsKd;wdkYu ar&Sd,onf &efola&mrwdkYudk wGef;vSefrnfh
w&m;udk oabmraygufrcsi;f wynfah wmfwo Ykd nf bk&m;ocif 'g0d'fuJhodkYaom &Sifbk&ifBuD;jzpfrnf[k xifrSwf Muonf/
twGuf wefcdk;&SdaomoufaocHrsm;rjzpfEdkifygacs/ bk&m;ocif\ EdkifiHawmfu wefzdk;xm;aomt&monf
wynfhawmfrsm;onf tem*wfudk rjrifaomaMumifh avmuDEdkifiH\ wefzdk;xm;aomt&mESifh rwlaMumif;udk olwdkY
a,½I\taocHjcif;ESihf xajrmufjcif;taMumif;udk em;raxmif rodMuacs/ olwo Ykd nf vuf&MdS uKH ae&aom jyóemrS oufom
bJ pdwf½IyfaxG;onfrSm obm0usygonf/ uREkfyfwdkYudkrl &m&vdkMuonf/ odkYaomf tjypfrSvGwfajrmufjcif;onf udk,f
bk&m;ocifzGifhjyxm;aom EIwfuywfawmf or®musrf;pmu cE¨mqif;&J'u k c© &H jcif; (od)Yk Edik if aH &;zdEydS rf cI &H jcif;rS vGwaf jrmuf
a,½I\ taocHjcif;ESifh xajrmuffjcif;taMumif;udk tao; jcif;xuf ydkíta&;BuD;onf/ a,½Itay: uREkfyfwdkY em;vnf
pdw&f iS ;f jyaeygonf/ uREyfk w
f o
Ykd nf r,HMk unfjcif;twGuf qif oabmaygufrIESifh wefzdk;xm; aus;Zl;wifrIonf uREkfyfwdkY
ajcay;p&mr&Sdacs/ twGuf ,cktcsdefESifh þae&mwGif udk,fawmfvkyfaqmifay;
Edkifaomt&mxuf ausmfvGefaernf/
187 &Sifrmukc&pf0if 9;28
16
udk,fawmfuvnf;? oifwdkhonf olwdkhMSifh tb,fodkh aqG;aMG;ar;r]ef;ujoenf;[k
usrf;y_qRmwdkhudk ar;awmfrlvsSif?
17
vltpkta0;Y ygaomolwa,mufu? tRSifbkRm;? t aomewf tpGJcHRaom tu„Mkfyf
.om;udk txHawmfodkhaqmifcJhygy)D/ 18 ewfonf brf;pm;avRmRmY ol¸udk ar]ay:rSmvSJI?
olonfvnf; cHwGif;rStrÇ]KwfxGufvsuf? tHoGm;cJu(dwfvsuf? ydefac]mufvsufaeRyg./
xdkewfudk MSifxkwfygrnftaujmif; wynfaÙ wmfwdkhtm; tu„MfkyfavsSmufI olwdkhonfrwwf
Mdkifujyg[k avsSmufaomf?
19
udk,fawmfu? ,Hkujnfc]if; rRSdaomtrsKd;? igonf oifwdkhMSifhwuG tb,frsSumv
ywfvHk;aeRrnfenf;/ oifwdkhudk tb,frsSumvywfvHk;onf;cHRrnfenf;/ oli,fudk ighxHodkh
,lcJhuj[k rdefhawmfrlonftwdkif;?,lcJhuj./
9;20 20
xdkewfonf udk,fawmfudkr]ifvsSif csufc]if;oli,fudk awmifhrmapoz]ifh oli,fonf
r
rm 1;26
ar]ay:rSmvJI trÇ]KwfxGufvsufr udk,fudkvSdrfhvsufae./
21
udk,fawmfuvnf;? Todkhz]pfonfum;? tb,frsSavmufujmyD)enf;[k oli,f.tb
tm;ar;awmfrlvsSif? tbu? i,faomtRG,fuyif z]pfyg./ 22 oli,fudk aoapc]if;iSgrD;Y
4if;? aR Y4if; tu(drfu(drfvJapwwf./ odkhaomfvnf; udk,fawmfonfwwfMdkif awmfrlvsSif
tu„Mfkyfwdkhudk oem;Iu,frawmfrlyg[kavsSmufav./
9;23 23
a,×Èuvnf; oifonf,HkujnfMdkifoavm/ ,Hkujnfaomolz]pfvsSif cyfodrf;aom
,
rm 11;23?
a,m 11;40 trÈwdkhudk wwfMdkifonf, [k rdefhawmfrl./
24
oli,f. tbonf csufc]if;[pfaujmfI tu„Mfkyf,Hkujnfyg. ocif/ r,Hk ujnfonf
udk rpawmfrlyg[k rsufRnfMSifhavsSmufy]efav./
9;25
u
rm 9;15
25
xdktcg vlrsm;wdkhonf pka0;vsuf ay];vmujonfudk a,×Èonf r]ifvsSif?u em;yif;I
pum; t aomewf? oli,frSxGufavmh? aemufwzefr0ifMSifh igtrdefhRSd.[k xdknpfnL;aom
ewfi udk qHk;rI rdefhawmfrloz]ifh?
26
ewfonf atmf[pfI tvGefawmifhrmapy)D;rS xGufoGm;./ oli,fonf aoouJhodkh
z]pf./ aoy)D[k vlrsm;qdkuj./ 27 a,×Èonf ol. vufudkudkifI csDu=Gawmfrloz]ifh olonf
xav./
9;28 28
c
rm 7;17
tdrfodkh0ifawmfrly)D;rS wynfÙawmfwdkhu? tu„Mfkyfwdkhonf xdkewfudk tb,faujmifh
rMSifxkwfMdkifygoenf;[k wdwfqdwfpGm ar;avsSmufujaomf?c
29
udk,fawmfu? qkawmif;c]if;? tpmaRSmifc]if;rSwyg; tb,fodkhaomtm;z]ifh xdkewfrsKd;
onf rxGufMdkif[k rdefhawmfrl./
9;29 wynfah wmfrsm;onf qkawmif;jcif;tm;jzifo h m ajz&Si;f 9;32 wynfah wmfwo Ykd nf a,½Iu rdrt d aocHrnft h aMumif;
í&aom cufcJonfhtajctaersm;ESifh awGU&avh&Sdonf/ qk BudKwifa[majymonfhtcgwGif ar;jref;&ef tb,faMumifh
awmif;jcif;onf uREkfyfwdkY\toufwmü ,HkMunfjcif;udk zGifh aMumuf&UHG Muoenf;/ ,cifwpfBurd u f ocifa,½I\ av;euf
ay;aomaomhjzpfonf/ xda&mufaom qkawmif;jcif;rsm;wGif wnfMunfaompum;udk olwdkY wHkYjyefcJh&mwGif tjypfwifcH&
tjynfht0 rSDcdktm;xm;aom pdwfaeoabmxm;ESifh awmif; aomaMumifh jzpfEdkifonf (8;32? 33)/ olwdkYpdwfxifwGif a,½I
avQmufjcif;qdak om vkyaf qmifcsuEf pS cf pk vH;k vdt k yfonf/ qk onf ao&efom BuKd wifpw d pf vJG ef;aeonf[k xifonf/ trSef
awmif;jcif;onf bk&m;ocif uREkfyfwdkYtm; ,HkMunfjcif;ESifh wGifrl wynfhawmfwdkYuomvQif rSm;,Gif;aom BudKwifxifjrif
wefcdk;jzifh jynfh0ap&ef ESdrfhcspGmac:zdwfjcif;jzpfNyD;? bk&m;ocif csu&f adS eMuNy;D ? olwaYkd rQmv f ifah eaomEdik if u H kd a,½Iu ,laqmif
tay: rSDcdktm;xm;aMumif;udk vufawGUjyoonf/ qkawmif; ay;í olwdkYtm; &mxl;ay;&efom tjrJpOf;pm;aeMuonf/
jcif;udk tpm;xdk;í&aomt&mr&Sday/ txl;ojzifh rjzpfEdkif tu,fí a,½ItaocHcJhygu olwdkYarQmfrSef;xm;aom EdkifiH
ovdk xif&aomtajctaewGif qkawmif;jcif;udk tpm;xdk;í awmf&adS wmhrnfr[kwaf cs/ xdaYk Mumifh ud, k af wmf\ BuKd wifa[m
r&yg/ ajymcsufudk rar;&efom ydkívdkvm;Muawmhonf/
9;30? 31 wpfcgwpf&H a,½Ionf wynfhawmfrsm;udk eufeJ 9;34 rdrd\atmifjrifrItwGufom tjrJ½kef;uefaeMuaom
pGmoGeo f if&eftwGuf vlxt k ay: trIaqmifjcif;udk uefo Y wf wynfah wmfwo Ykd nf a,½I\ar;cGe;f udk ajz&ef &Suaf eMuonf/
cJhonf/ udk,fawmf aumif;uifbHkodkY jyefwuf<uoGm;onfh uREykf w f \
Ykd pdwaf eoabmxm;udk c&pfawmfEiS hf EIid ;f ,SOMf unfyh g
tcgwGif olwdkY qufvufvkyfaqmifoGm;ap&ef olwdkYtm; u tjryJ if emusi&f ygonf/ ,HMk unfaomolonf tvkyBf uKd ;pm;
avhusifh jyifqifay;&ef ta&;BuD;aMumif;udk udk,fawmf od í &nfreS ;f csux f m;&Sjd cif;onf rrSm;yg/ odaYk omf xk&d nfreS ;f csuf
onf/ oif,&l eftwGuf tcsed af y;&ygonf/ oGeo f ifcsuf (od)Yk u emcHjcif;ESihf trIaqmifjcif;udk ab;z,fvu kd yf gu tjypfjzpf
tawGUtMuHKü t&nftcsif; rnfrQ&Sdapumrl euf½Idif;aom vmonf/ rmefrme (odkY) pdwfrvHkjcif;u &mxl;ESifh *kPfj'yfudk
0dnmOfBu;D xGm;rIonf wpfcPav;ESirhf jzpfEikd yf g/ wynfah wmf vdkonfxuf ydkíwefzdk;xm;aponf/ bk&m;ocif\EdkifiHawmf
rsm;yifvQif tcsdefrSefrSef tvkyfudk cPxm;vsuf ocifbk&m; wGif xdpk w d o
f abmrsK;d onf ysupf ;D apwwfygonf/ vHjk cKH pw d cf s
xHrS oif,l&ef vdktyfonfqdkvQif uREkfyfwdkYonf tvkyfvkyf &onfh wpfcw k nf;aom&nfreS ;f csurf mS bk&m;ocif\Edik if aH wmf
jcif;ESifh oif,ljcif;udk wpfvSnfhpD vkyfaqmif&ef omívdktyf twGuf xm;&Sdaom&nfrSef;csufomvQifjzpfNyD;? rdrd\ wdk;wuf
onf r[kwfygavm/ aumif;pm;a&;twGuf xm;aom&nfrSef;csufr[kwfyg/
9;30? 31 zdvyd KÜ uo J &dNrKd UrSxuG í
f a,½Ionf *gvdvjJ ynfukd 9;36? 37 a,½Ionf wynfhawmfwdkYtm; uav;i,frsm;udk
aemufqHk;tBudrf c&D;oGm;cJhonf/ BuKd q&kd efajymonf/ uav;rsm;udk 'kw, d wef;pm;Edik if o H m;rsm;
tjzpf owfrw S Mf uaom xdv k Ul todik ;f t0dik ;f wGif þt&monf
189 &Sifrmukc&pf0if 9;41
9;35 35
xdktcg udk,fawmfonf xdkifvsuf wusdyfMSpfyg;wdkhudk ac:awmfrlI? tRiftOD;z]pfvdk
q
rm 10;43?
vk 22;26
aomolrnfonfum; aemufqHk;z]pfRrnf/ tvHk;pHkwdkh. tapcHvnf; z]pfRrnf[k rdefhawmfrl
./q
9;36 36
oli,fwa,mufudkvnf;,lI olwdkhtv,fY xm;y)D;rS vufawmfMSifhcsDydkufvsuf?Z
Z
rm 10;16 37
9;37
tujifolonf ighrsufMSmudkaxmufI TuJhodkhaom oli,fwpHkwa,mufudk vufcH./
ps
r 10;40 xdkolonf ighudkyifvufcH./ ighudkvufcHaomolonfvnf; ighudkomvufcHonfr[kwf/
ighudkapv…wfawmfrlaomoludkyif vufcHonf[k rdefhawmfrl./ps
10
aemufwzef wynfÙawmfwdkhonf tdrfYRSdpOf? xdktaujmif;udk ar;avsSmufy]efuj./
11
udk,fawmfuvnf;? tujifolonf r,m;MSifhuGmItc]m;aom rdef;rMSifhpHkbufc]if;udk 10;11,
vk 16;18
y_./ xdkolonff rdrdr,m;udk y]pfrSm;./, 12 rdef;ronfvnf; rdrdvifMSifhuGmI tc]m;aom
a,musfm;MSifh pHkbufc]if;udky_vsSif rSm;,Gif;c]if;odkhaRmufonf[k rdefhawmfrl./
10;13-16 a,½Ionf uav;rsm; tcGecf rH sm;ESihf tjypfom; 10;17-23 þvli,fonf xm0&toufudk aocsmayguf
rsm; paom rvdt k yfonfo h rl sm;udk tcsed af y;vGe;f onf[k a0zef &&SdvdkaomaMumifh rnfodkYvkyf&rnfenf;[k ar;cJhonf/ olu
cH&onf (r 9;11? vk 15;1? 2? 19;7)/ wynfhawmfrsm;tyg a,½Iajymaom ynwf (10;19)wpfckudkrQ rcsKd;azmufcJhbl;
t0if vltcsKdUwdkYu a,½Ionf ta&;BuD;aomacgif;aqmif aMumif; ajymonf/ zm&d&w JS uYkd xdyk nwfrsm;tay: xyfrH jznfh
rsm;ESifh bmoma&;udkif;½Idif;olrsm;udk ydkítcsdefay;oifhonf/ pGufaom tcsufrsm;udkvnf; vdkufavQmufcJhyHk &onf/ odkY
xdktcgrSomvQif udk,fawmf\taetxm;onf wdk;wuf aomf a,½Ionf arwåmjzifh xdkvli,f\rmefrmeudk xdk;azmuf
aumif;rGefí a0zefcH&rIrS uif;vGwfvdrfhrnf[k xifMuonf/ í ol\pdwf&if;trSefudk ay:xGufap&ef pdefac:cJhonf/ “oGm;
odkYaomf a,½Ionf rdrd\&mxl;udk wdk;wufapatmif vkyfp&m í &So d rQuakd &mif;Ny;D vQif qif;&Jaomolwt Ykd m; ay;avmh”/ þ
rvdkacs/ udk,fawmfonf bk&m;jzpfawmfrlNyD; rdrdudk tvdktyf pdeaf c:rIu þvli,fukd bk&m;ocif\Edik if rH S xGuo f mG ;aprnfh
qHk;aomolrsm;udkom pum;ajymvdkonf/ aiGukd wyfrufjcif;wnf;[laomt[eft Y wm;udk azmfxw k af y;
10;14 vlBuD;rsm;onf uav;rsm;avmuf r,HkMunfwwf cJhonf/ aiGonf ol\pGrf;aqmifatmifjrifrIESifh BudK;yrf; tm;
Muacs/ vHkjcHKpdwfcsrIcHpm;&eftwGuf uav;i,frsm;onf *½k xkwfrItay: rmefrmewufjcif;udk udk,fpm;jyKaeonf/ ol\
pdkufaomolwpfa,muf\ arwåmjzifhMunfhjcif;ESifh El;nHhpGm xd pdwfaeoabmxm;u yxrqHk;ynwfjzpfaom bk&m;ocif
awGUjcif;om vdktyfonf/ olwdkYonf OD;aESmufjzifh tjynfht0 xuf rnfonfht&mudkrQ ydkíta&;rBuD;ap&ef ynwfcsufudk
em;vnfoabmaygufa&;udk rawmif;qdkMuyg/ uREkfyfwdkYudk rvdkufavQmufEdkifatmif jzpfapcJhonf (xG 20;3)/ a,½I
tm;ud;k pdwcf sygu uREyfk w f uYkd kd olwYkd ,HMk unfMuonf/ a,½Iu awmif;qdak omtcsuw f pfcjk zpfonfh ol\ESv;kH om;ESihf touf
vlwdkYonf rdrdtm; uav;i,fuJhodkYaom ,HkMunfjcif;rsKd;jzifh wmwpfckvHk;udk bk&m;ociftm; ay;&ef qdkaomtcsufudk
,HkMunf&rnf[k qdkonf/ uREkfyfwdkYonf pMufm0Vm\ vQKdU0Suf rjynfhpHkapEdkifcJhacs/ vli,fonf a,½IxHodkY vmaomtcg ol
eufeaJ omt&mrsm;tm;vH;k udk em;vnfp&mrvdyk g/ bk&m;ocif bmvkyfEdkifrnfenf;[k awG;awmvsufvmcJhí? xGufoGm;aom
uREkfyfwdkYudk cspfaMumif;ESifh tjypfcGifhvTwfjcif;udk jyifqifay; tcg rdrd rvkyfEdkifaomt&mudk oabmaygufvsuf xGufoGm;
aMumif; od½Hkjzifh vHkavmufygonf/ þodkYajz&mwGif uREkfyfwdkY onf/ oif\toufwmudk c&pfawmfxH ray;tyfap&ef rnf
onf uav;qef&rnf (odkY) r&ifhusuf&[k rqdkvdkyg/ odkYaomf onfht&mu [efYwm;aeygoenf;/
uav;i,fwpfa,muf\ ½d;k pif;rIEiS hf vufcw H wfrw
I jYkd zifh bk&m;
ociftay: ,HkMunftm;udk;Mu&rnf/
193 &Sifrmukc&pf0if 10;26
18
a,×Èu? ighukd aumif;r]wo f nf[k tb,f aujmifhac:oenf;/ bkRm;ocifwyg;wnf;
10;19
C
xG 20;12`16
omaumif;r]wfawmfrl./ 19 oifonf ynwfawmfwdkhudk odonfr[kwfavm/ ol¸r,m;udk
ry]pfrSm;MSifh/ vltoufudk rowfMSifh/ ol¸OpPmudk rcdk;MSifh/ rrSefaomoufaoudk rcHMSifh/ol¸
OpPmudk rwRm;oz]ifhrodrf;MSifh/ rdbudk ×dkaopGm y_avmh[k rdefhawmfrlvsSif? C
20
tRSif bkRm;?xkd ynwfRSdorsSwkdhudk tu„Mfkyfonf i,faomtRG,frSpI apmifhaRSmuf
ygy)D[k avsSmufy]efvsSif?
21
10;21 a,×Èonf? xdkoludk ujnfÙ×Èvsuf cspfaompdwfRSdI? oifonf wckvdkao;./ oGm;avmh/
i
r 6;20? udk,fOpPmRSdorsSudkaRmif;I qif;RJaomolwdkhtm; ay;avmh/ xkdodkhy_vsSif? aumif;uifbHkY
vk 12;33
bE@mudk Rvdrfhrnf/i odkhy)D;rSvmI vuf0g;uyfwdkifudkxrf;vsuf ighaemufodkhvdkufavmh[k
rdefhawmfrl./
22
xdkolonf rsm;pGmaomOpPmudk Rwwfaomolz]pfI? xkdpum;udkujm;vsSif rsufMSmysuf
I pdwfromonfMSifhoGm;av./
23
a,×Èuvnf;? OpPmRwwfaomolonf bkRm;ocif.MdkifiHawmfodkh tvGef0ifcJvS
.[k ywfvnfodkhujnfÙ×ÈI wynfÙawmfwdkhtm; rdefhawmfrl./
24
wynfÙawmfwdkhonf xdkpum;udkujm;vsSif rdef;armawGa0c]if; RSduj./ wzef a,×È
u? ighom;wdkh? rdrdOpPmudk rSDcdkaomolonf bkRm;ocif.MdkifiHawmfodkh tvGef0ifcJvS./
25
ukvm;tkyfonf tyfezm;udk vsSKdvG,f./ aiGRwwfaomolonf bkRm;ocif. MdkifiHawmf
odkh 0ifcJonf[k rdefhawmfrl./
26
xdkolwdkhonfomI rdef;armawGa0c]if;RSdI? odkhz]pfvsSiftb,folonf u,fwifawmf
rlc]if;odkh aRmufMdkifrnfenf;[k tcsif;csif;ay]mqdkuj./
10;18 a,½Iu þar;cGe;f udk ar;aomtcgwGif “oif rnfol awmf\arwåmonf tay:,HrQomjzpfygu ol\ axmufcH
ESihf pum;ajymaeonfukd wu,foyd govm;”[k ar;vdu k jf cif; pum;udkom ay;rnfjzpfaomfvnf; udk,fawmf\arwåmonf
jzpfonf/ bk&m;ocifwpfyg;wnf;omvQif aumif;jrwfaom pHv
k ifjynf0h aomaMumifh uREyfk w f t
Ykd m; toufwmudk ajymif;vJ
aMumifh þolonf oabmaygufonfjzpfap? raygufonfjzpf aprnfh pdefac:rIrsm;udk ay;ygonf/
ap a,½Iudk “bk&m;”[k ac:vdkufjcif;jzpfonf/ 10;23 a,½Iu csrf;omaomolonf bk&m;ocif\EdkifiH
10;21 oif\aiGaMu;onf oifhtwGuf rnfonfht"dyÜm,f awmfodkY0if&ef cufcJonf[k ajymcJhonf/ þt&monf rSefyg
&Sdygoenf;/ a,½Ionf þoltm; &SdorQudka&mif;í qif;&J onf/ tb,faMumifhqdkaomf csrf;omaomolrsm;onf olwdkY
om;rsm;udk ay;apvdkaomfvnf;? ,HkMunfolrsm;tm;vHk;onf \ tajccHusaomcE¨mydik ;f vdt k yfcsurf sm; jynf0h aeaomaMumifh
&So
d rQukd a&mif;&rnf[k rqdv k ykd g/ aemufvu kd t
f rsm;pkwoYkd nf rdrdudk,fudk tm;udk;wwfMuonf/ olwdkYonf pdwfxJü [mae
ydkifqdkiforQudk ra&mif;cJhMuaomfvnf; xdkt&mrsm;tm;jzifh ol ovdk cHpm;aomtcgwGif ¤if;emusifrIu olwdkYudk bk&m;ocif
wpfyg;udk tapcHMuonf/ þtjzpftysuf oGeo f ifaeonfrmS xH ydkYaqmifrnfhtpm; olwdkYonf topfaomt&mudk 0,f,l
rnfonfht&m (odkY) qE´urQ uREkfyfwdkYtm; a,½Iaemufawmf jcif;tm;jzifh emusifrIudk avsmhyg;apMuonf/ olwdkY\ <u,f0
odYk rvdu k af p&ef r[efw
Y m;apoifyh g[líyifjzpfonf/ a,½Iu jcif;ESifh rdrdzmom jynfhpHkvHkavmufaejcif;wdkYonf olwdkY\ csKdU
awmif;qdv k mygu oif\tdruf kd ay;Edik yf grnfvm;/ oif\um; wJhjcif;jzpfvmawmhonf/ ajrBuD;ay:wGif t&mcyfodrf;udk ydkif
udk ay;Edik yf grnfvm;/ 0ifaiGtqifu h kd ay;Edik yf grnfvm;/ &mxl; qdik af omolonf ta&;Bu;D qH;k t&mjzpfaom xm0&toufukd
wdk;rnfhtvm;tvm&Sdaom &mxl;udk ay;tyfyghrvm;/ oif\ rydkifqdkif&bJ csKdUwJhaeEdkifygonf/
wHkYjyefyHku aiGtay:wGifxm;aom oif\pdwfaeoabmxm; 10;26 wynfhawmfwdkYonf tHhMoMuonf/ csrf;omjcif;
ESifh aiGonf oif\tapcHjzpfoavm (odkY) oif\ocifjzpf qdkonfrSm bk&m;ocif\aumif;BuD;r*Fvm r[kwfygoavm/
oavm qdkaomtcsufudk ay:vGifapvdrfhrnf/ aumif;pGmtouf&SifaomaMumifh qkcsjcif; r[kwfygavm/ þ
10;21 þolonf rdrdaemufodkY vdkufcsifrS vdkufvdrfhrnfudk uJhodkYaom rSm;,Gif;onfh txiftjrifudk ,aeYwGifvnf; awGU
odaomfvnf; a,½Ionf olUtay:wGif ppfrSefaomarwåmudk jrifae&ao;onf/ ,HkMunfolrsm;pGmwdkYonf ½kyf0w¬K ypönf;
jyocJo h nf/ arwåmonf trSew f &m;udk auGUywfraebJ cufcJ ydkif;wGif aumif;pm;Muaomfvnf; ,HkMunfolrsm;pGmwdkYonf
onfhtMuHÓPfudkvnf; ay;EdkifpGrf;&Sdygonf/ c&pfawmfonf cufcJ qif;&JrIudk cHaeMu&onf/ pnf;pdrfcsrf;om qdkonfrSm
uREyfk wf t Ykd wGuf taocHavmufatmif cspaf wmfro l nf/ ud, k f bk&m;ocif\rsufESmvdkufjcif; (odkY) ,HkMunfjcif;\ vu©Pm
r[kwfyg/
&Sifrmukc&pf0if 10;27 194
27
a,×Èonfvnf;? olwdkhudk ujnfÙ×ÈI? TtrÈudk vlrwwfMdkifaomfvnf; bkRm;ocifr 10;27
p
r 19;26
wwfMdkifonf r[kwf/ bkRm;ocifonf cyfodrf;aomtrÈwdkhudk wwfMdkifawmfrlonf[k
rdefh awmfrl./p
28
xdktcg ayw×ku? tu„Mfkyfwdkhonf RSdorsSudk pGefhypfI udk,fawmfaemufodkh vdkufuj
ygy)D[k avsSmufavaomf?
29
a,×Èu? igtrSefqdkonfum;? tujifolonf ighaujmifh4if;? {0Ha*vdwRm;aujmifh4if;?
tdrf? v,f? nDtpfudk? MSr? rdb? om;r,m;wnf;[laom wyg;yg;udkpGefh./ 30 xdkolonf tq 10;30
q
wRmaom tusKd;wnf;[laomq ,ckumvY nÇOf;qJc]if;MSifhwuG tdrf? v,f? nDtpfudk? MSr? r 6;33
trd? om;orD;wdkhudk4if;? aemifb0Y xm0Rtoufudk4if; cHRvwHh/ 31 aemufusaomol 10;31
trsm;wdkhonf tRifusujvdrfhrnf/ tRifusaomoltrsm;wdkhonf aemufusujvdrfhrnf[k Z
r 19;30
rdefhawmfrl./Z
11;1? 2 þaeYonf ocifa,½I um;wdkifwiftowfcH&rnfh rnfukd olwYkd rodMuacs/ &uftenf;i,ftMumwGif a,½I w&m;
tywf\ we*FaEGaeYjzpfonf/ yocgyGJBuD; pwifawmhrnfjzpf pD&ifc&H aomtcg þvltyk Bf u;D uyifvQif “olUudk um;wdik w
f if
onf/ a&mrtifyg,mwpfcv k ;kH rS ,k'vlrsK;d wdo Yk nf a,½k&v S if owfyg”[k atmf[pfcJhMuonf/
NrdKUodkY a&mufvmMuNyD;? tJ*kwåKjynf rS xGufajrmufvmjcif;udk
wpfywfwmtMum atmufarhowd&Muonf/ (xG 12;37-51)/ a,½k&SvifNrdKUteD;ü
vltkyfxJrS vlrsm;pGmwdkYonf a,½ItaMumif; Mum;zl; jrifzl; &Sdaeaom a,½I
MuaomaMumifh udk,fawmf AdrmefawmfodkYvmrnf[k arQmf vifh a,&dacgNrdKUrS xGuf
Muonf (a,m 11;55-57)/ onft h cgwGif
a,½I trSefwu,f<uvmygonf/ odkYaomf jrif; (odkY) a,½Ionf vlrsm;
jrif;&xm;udpk ;D vsuf ppfwu kd rf nfb h &k iftjzpfr[kwb f J (Zm 9;9) a<u;aMumfjcif;?
u a[majymcJhonfhtwdkif; jrnf;uav;udk pD;vsuf El;nHh um;wdkifwif
Nidrfoufaom&Sifbk&iftjzpf <uvmcJhonf/ a,½Ionf Adrmef towfcH&jcif;&Sd&m
awmfü rdrdoGefoifonfht&mudk Mum;emrnfholrsm;pGmwdkYonf a,½k&v S ifNrKd UodYk
urÇmt&yf&yf&SdaetdrftoD;oD;odkY jyefMuNyD;? ar&Sd,<uvm OD;wnfcJhonf/
aMumif; aMujimMuvdrfhrnf[k odawmfrlonf/ aemufq;kH oDwif;ywf
11;9? 10 vlwdkYonf Zm 9;9yg ya&mzufjyKcsufudk a,½I wGif udk,fawmfonf
jynfph akH prSe;f odMuaomaMumifh a[m&SPÖ (t"dymÜ ,frmS “u,f NrdKUjyif&Sd aAoed&Gm
wifyg”)[k a<u;aMumfMuonf (qm 24;7-10? 118;26 udk wGif aecJo h nf/ xd&k mG
vnf; Munfhyg)/ 2&m 7;12-14 wGif bk&m;ocifu 'g0d'fudk onf oHvGifawmif
ajymaompum;aMumifh olwo Ykd nf 'g0d'\f Edik if aH wmftaMumif; ay:wGi&f o dS nf/a,½I
udk ajymMuonf/ vltkyfBuD;taejzifh a,½Ionf tqdkygya&m onf oGefoif&ef yocgyGJudk pm;aomuf&efESifh aemufqHk;wGif
zufjyKcsurf sm;udk jynfph akH paMumif; awGUjrifMuaomfvnf; a,½I um;wdkifwif towfcH&ef a,½k&SvifNrdKUodkY 0ifa&mufcJhonf/
\bk&ifjzpfjcif;u udk,fawmfhtm; rnfonfhtrIqDodkY ydkYaqmif
&Sifrmukc&pf0if 11;11 198
11
a,×Èonf a,×kRSvifr»d¸odkh4if;? Adrmefawmfodkh4if;0ifI tRmRmwdkhudk ujnfÙ×Èawmfrl 11;11
b
y)D;vsSif? rdkCf;csKyfaomaujmifh wusdyfMSpfyg;aom olwdkhMSifhwuG aAoedRGmodkh xGufu=Gawmf r 21;12? 17
rl./b
Adrmefawmfudk oefY&Sif;apjcif;
aemufq;kH wpfywfwm\ wevFmaeYreufwiG f a,½I
onf aAoed&GmrSxGufí a,½k&SvifNrdKUxJodkY 0ifa&muf
um aiGvJvS,folESifh ukefonfrsm;udk AdrmefawmfxJrS
&Sif;vif;cJhonf/
199 &Sifrmukc&pf0if 11;21
22
a,×Èuvnf;? oifwdkhonf bkRm;ocifudk ,Hkujnfc]if;RSdujavmh/ 23 igtrSefqdkonf 11;23
i
r 21;21
um;? tujifolonf ,HkrSm;aompdwfMSifhuif;Irdrdqdkonftwdkif;z]pfrnf[k ,Hkujnfvsuf?xdk
awmifudkaeRmrSaRG¸avmh?yifv,fYusavmh[kqdkvsSif?xdkol qdkonftwdkif; z]pfvdrÙfrnf/i
24
xdkaujmifh igqdkonfum;? oifwdkhonf qkaus;Zl;udkRrnf[k ,HkujnfaompdwfMSifh qkawmif; 11;24
p
r 7;7
orsSwdkhudk Rujvdrfhrnf/p 25 oifwdkhonf qkawmif;aomtcg olwyg;Y ty]pfwifcGifhRSdvsSif? 11;25
ol¸ty]pfudk v…wfujavmh/ v…wfvsSif aumif;uifbHkYRSdawmfrlaom oifwdkhtbonf oifwdkh. q
r 6;14
ty]pfudk v…wfawmfrlrnf/q 26 oifwdkhonfol¸ty]pfudk rv…wfvsSif? aumif;uifbHkY RSdawmf
rlaom oifwdkhtbonf oifwdkh.ty]pfudk v…wfawmfrrl[k rdefhawmfrl./
33
tu„Mfkyfwdkhrodyg[k a,×Ètm; y]efay]muj./ a,×Èuvnf;? xdktwlTtrÈrsm;
udktb,ftcGifhMSifhigy_onfudk igray]m[k rdefhawmfrl./
12;37 37
xdkodkh 'g0d'fonf cRpfawmfudk ocif[lIac:vsSif tb,fodkh ol.om;z]pfoenf;[k
*
a,m 12;9
ar;awmfrl./ vlrsm; t aygif;wdkhonf* tm;R 0rf;ar]mufaompdwM
f i
S hf pum;awmfuekd m;axmif
uj./
12;35-37 a,½Ionf qm 110;1 udk udk;um;vsuf 'g0d'f wdkYu ar&Sd,onf 'g0d'f\trsKd; jzpf½Hkomru bk&m;ocif
onf ar&Sd,udk ol\om;tjzpfomr[kwfbJ ol\t&Sifocif udk,fawmfwdkifu vlom;toGifjzifh <uvmjcif;jzpfaMumif;udk
tjzpf owfrSwfaMumif; jyocJhonf/ bmoma&;acgif;aqmif oabmraygufMuacs/
&Sifrmukc&pf0if 12;38 206
12;38-40 a,½Ionf bmoma&;acgif;aqmifw\ Ykd rrSeu f ef aomfvnf; olwu Ykd rl avmbBu;D pGmESihf vSnpfh m;vsuf touf
aompdwfoabmudk xyfrHazmfxkwfcJhonf/ usrf;jyKq&mwdkY &SifMuonf/ olwdkY\tjyKtrlu olwdkYOD;aqmif&rnfholrsm;udk
onf vcr&aomaMumifh bmoma&;udkif;½Idif;aom ,k'wdkY\ zdESdyfí vrf;vGJaponf/
{nf0h wfjyKru
I o kd m rScD Mkd u&onf/ tcsKUd wdo Yk nf þxH;k pHukd toH;k 12;41 AdrmefawmfxJwGif ydkufqHxnfhp&m aowåmrsm;pGm&Sd
jyKí vlwdkYxHrS vk,lMuonf/ qif;&Jom;wdkYxHrS &SdorQudk,lí onf/ tcsKdUwdkYrSm ,k'a,musfm;rsm;xHrS Adrmefawmf tcGef
csrf;omaomolwdkYxHrS tusKd;tjrwfxkwfMuonf/ olwdkYonf aumufcH&efjzpfNyD;? tcsKdUrSm tvdktavsmuf apwempdwf jzifh
bk&m;w&m;udik ;f ½Iid ;f oa,mif tjyKtrltm;jzifh *kPjf 'yf? tod vSLaomtvSLtwGufjzpfonf/ þtvSLaumufonfh aowåm
trSwfjyKcH&jcif;ESifh ½dkaoav;pm;jcif;&&Sd&ef arQmfvifhMuonf/ onf trsKd;orD;rsm;\&ifjyifwGif &SdyHk&onf/
12;38-40 vltxifBu;D apatmif vkyaf qmifjcif;rsK;d udk ocif 12;41-44 qif;&Jaomrkqdk;r\tvSLonf tjcm;olwum
a,½I owday;cJo h nf/ þusr;f jyKq&mrsm;onf [efaqmifae xuf tenf;qHk;jzpfaomfvnf; udk,fawmf\tjrifwGif tjcm;
aomolrsm;omjzpfNy;D bk&m;ocifuv kd ;kH 0rcspMf uacs/ c&pfawmf olrsm;tm;vHk; ay;vSLaomt&m pkpkaygif;xuf omí rsm;ay
\ppfreS af omaemufvu kd rf sm;udk 0dnmOfa&;qefoa,mif tjyK onf/ tvSL\wefzdk;udk yrmPjzifh rwdkif;wmyJ ay;urf;aom
trljzifh rodEdkifyg/ usrf;pmzwfjcif; vlrsm; tMum;wGif pdw0f nd mOfoabmjzifo h m wdik ;f wmonf/ ESajrmpGm ay;vSLjcif;
qkawmif;jcif; (odkY) toif;awmfxHk;wrf;tpOftvmudk vdkuf (odkY) vltodtrSwfjyKcH&&ef ay;vSLjcif;onf tvSL\wefzdk;udk
avQmufjcif;onf vlrsm; owdjyKrdap&ef (odkY) ½dkaocH&&ef jyK avsmhenf;aponf/ ay;urf;onfhtcgwGif aus;Zl;wifvsuf
vkyfjcif;jzpfygu [efaqmifjcif;omjzpfonf/ oif\tjyKtrl &ufa&mpGmay;urf;ygu rnfrQyrmP&Sad omtvSLjzpfapumrl
onf oif\,HMk unfcsuEf iS hf udu k n f yD gap/ rnfou l rQ r,HMk unf bk&m;ocifa&SUawmfü ESpfoufzG,fjzpfonfudk owd&ygav/
onfhtcsdefwGifvnf; c&pfawmftwGuf touf&Sifyg/ 13;1? 2 a,½IrarG;rD 15ESpf tvdkwGif (bDpD 20) a[½k'f
12;40 þusrf;jyKq&mrsm; cH&rnfh tjypf'PfrSm tvGefBuD; rif;Bu;D onf Adrmefawmfukd jyefvnfrrG ;f rHí wnfaxmifco hJ nf/
av;ygonf/ tb,faMumifhqdkaomf q&mrsm;jzpfaomaMumifh xdkAdrmefonf {Z&vufxufrSpvQif ESpf 500cefY oufwrf;&Sd
vlwdkY\,HkMunfjcif;udk yHkoGif;ay;&rnfhwm0ef olwdkYrSm&SdMu cJah vNyD ({Z 6;14? 15)/ a[½k'o f nf bk&m;ocifukd *kPjf yK&ef
onf/ olw\ Ykd ta&;rygaom pnf;rsO;f tm;jzifh vlwu Ykd kd 0efyad p twGurf [kwb f J ol tkypf ;kd &aom ,k'vlrsK;d wdYk pdwaf useyfap
207 &Sifrmukc&pf0if 13;4
&eftwGuf Adrmefawmfukd a,½k&v S ifNrKd Uü tvSyqH;k taqmuf onfukd jrif&onftxd touf&iS cf MhJ uonf/ þtjzpftysuf
tOD;udk jzpfap&ef jyKvkyfcJhonf/ at'D 64ckESpfrwdkifrDtwGif; u a,½I BudKwifa[majymaom tjcm;tcsufrsm;tm;vHk;
BuD;rm;crf;em;vSaom aqmufvkyfa&;pDrHudef; rNyD;pD;cJhacs/ vnf; jynfhpHkvmrnfudk pdwfcsaocsmaponf/
a,½Iajymaom ausmufwpfckay:rSm wpfckxyfvsuf rae& a,½Ionf rdrad emufvu kd w
f u
Ykd vuf&ydS pöKyeÜ w
f iG f rnfoYkd
qdkonfh ya&mzufjyKcsufonf at'D 70wGif a&mrvlrsKd;wdkYu touf&Sif&rnfudk od&Sd oif,lEdkifap&eftwGuf aemiftem
a,½k&SvifNrdKUESifh Adrmefawmfudk tukeftpifzsufqD;aomtcg *wftaMumif;udk owday;cJhonf/ þusrf;ydk'frsm;wGif a,½I
jynfhpHkvmcJhonf/ BuKd wifa[majymcJah omt&mrsm;pGm rjynhpf akH o;yg/ xdt k &mrsm;
13;3 wynfhawmfwdkYonf AdrmefawmfysufpD;rnfhtcsdefudk rnfonfhtcsdefwGif jynfhpHkvmrnfenf;[k uREkfyfwdkYu rSef;
odvdkMuonf/ a,½Ionf tcsdefumv\ya&mzufjyKyHkaqmif q&eftwGurf [kwb f J ud,
k af wmfjyef<uvmrnft h csed uf kd apmifh
csufudk ajymjyNyD; xdkudpöodkY OD;wnfaprnfhtjzpftysufrsm;udk arQmfaepOfwGif 0dnmOfydkif;ü Edk;Mum;aeNyD;? tpOfrjywf jyifqif
vnf; ajymMum;cJhonf/ ajrBuD;ay:odkY jyefvnf<uvmí vl vsuf &Sdap&eftwGufom ajymcJhjcif;jzpfonf/
tm;vHk;udk w&m;pD&ifrnfhtaMumif;ESifh qufEG,faeaom 13;3? 4 oHvGifawmifonf a,½k&SvifNrdKUtxufwGif&SdNyD;
tjzpftysurf sm;udv k nf; ajymjycJo
h nf/ a,½Ionf rMumrDjzpf ta&SUzufodkYay:xGufaeonfh awmifapmif;rSaeí NrdKUxJodkY
rnfth &mESihf aemifa0;vHonft h em*wfwiG jf zpfrnft
h &mrsm;udk MunfhEdkifNyD;? Adrmefawmfudk jrif&Edkifonf/ Zm 14;1-4u ar&Sd
ajymMum;cJNh y;D ? tjzpftysuf tpDtpOfwusajymMum;jcif;r[kwf ,onf xm0&EdkifiHawmfudk xlaxmif&ef <uvmaomtcg xdk
yg/ wynfah wmftcsKUd wdo Yk nf at'D 70wGif a,½k&v S ifNrKd U ysupf ;D awmifay:wGif &yfaevdrfhrnf[k BudKwifa[majymcJhonf/
&Sifrmukc&pf0if 13;5 208
5
a,×Èuvnf;?oifwdkhudk tb,folrsS rvSnfÙz]m;apc]if;iSg owdy_ujavmh/Z 6 trsm; 13;5
Z
{ 5;6
aomolwdkhu? igonf Trnfaomolz]pf.[kqdkvsuf? ig.ta,mifudk aqmifI ay:vm
oz]ifh? vlrsm;wdkhudk vSnfÙz]m;ujvdrfhrnf/
7
oifwdkhonf ppfwdkufaujmif;udk4if;? ppfwdkuftHhaom odwif;pum;udk4if; ujm;Raom
tcg pdk;RdrfwkefvÈyfc]if;rRSdujMSifh? xdkodkhz]pfRrnf/ odkhaomfvnf; tqHk;onfrz]pfao;/ 8 vl
wrsKd;MSifhwrsKd;? wMdkifiHMSifhwMdkifiH Refbufy_ ujvdrfhrnf/ tRyfRyfwdkhY ar]u(D;vÈyfc]if;z]pf
vdrfhrnf/ tpmacgif;yg;c]if;MSifhri)drfroufc]if;wdkhonfvnf; z]pfujvdrfhrnf/ xdktrÈtRm
wdkhonf 'ku†qif;RJc]if;.tptOD;z]pfownf;/
9
oifwdkhonf udk,fudkudk,f owdy_ujavmh/ taujmif;rlum;? oifwkdhudk v…wf×Hk;odkh 13;9
tyfMSHujvdrfhrnf/ wRm;pRyfwdkhY ×dkufujvdrfhrnf/ps xdkolwdkhtm; oufaoz]pfrnftaujmif;? ps
r 10;17
oifwdkhonf 0efrif;? RSifbkRifxHodkh ighaujmifhaRmufujvdrfhrnf/ 10 {0Ha*vdwRm;udk aRS¸OD;
pGm vlrsKd;taygif;wdkhtm; a[mRvdrfhrnf/
11
oifwdkhudk tyfMSHc]if;iSg ydkhaqmifujaomtcg tb,fodkh ay]mqdkRrnfudk rpdk;Rdrfuj 13;11
n
MSifh/ aRS¸rqGu rqifc]ifujMSifh/ xdkcEc]if;wGif oifwdkhRaom pum;udkom ay]mujavmh/ r 10;19? 20
vk 12;11? 12
taujmif;rlum;? oifwdkhtvdktavsmuf ay]mujonfr[kwf? oefhRSif;aom0dnmOfawmfonf
ay]mawmfrl./n
12
xdkumvY nDtpfudkcsif; wa,mufudkwa,muf aoapc]if;iSgtyfvdrfhrnf/ tb 13;12
#
rd 7;6?
onfvnf; om;udktyfvdrfhrnf/ om;orD;wdkhonfvnf; rdbudk Refbufy_I aoapujvdrfh r 10;21
13;31 a,½IvufxufwiG f urÇmavmuBu;D onf uspv f spf þusrf;ydk'f\ t"du tav;ay;csufrSm? a,½I rod
cdkifcHhí rDScdktm;xm;zG,faumif;NyD;? a&&SnfwnfwHhrnfhyHkay: aMumif; r[kwb f J rnforl QrodaMumif;udyk ifjzpfonf/ þt&m
onf/ ,aeYwGif vlrsm;pGmwdkYonf tPkjrLppfyGJaMumifh ao onf crnf;awmfbk&m; tvdkawmf&SdonfhtcgrSom zGifhjyrnfh
aMuysufpD;rnfudk pdk;&drfMuonf/ a,½Iu ajrBuD;rwnfaomf t&mjzpfonf/ rnfou l rQ usr;f pm(od)Yk odyyHÜ nmtm;jzifh a,½I
vnf; ol\EIwfuywfawmfu azmfjyaom or®mw&m;onf jyef<uvmrnfhaeYudk twdtus cefYrSef;rajymEdkifyg/ a,½Iu
rnfonfhtcgrQ ajymif;vJjcif; (odkY) ysufjym;jcif;&Sdrnfr[kwf wGufcsuf&efrvdkbJ jyifqifrI&Sd&efom vdktyfonf[k oGefoif
[k ajymcJhonf/ bk&m;ocifESifh ol\EIwfuywfawmfuom aeonf/
rwnfjidrfaom urÇmavmuBuD;xJwGif wnfNidrfrIudk ay;Edkif 13;33? 34 vufxyfjcif;? uav;i,farG;zGm;jcif;? tvkyf
onf/ vlwo Ykd nf þ,m,DavmutaMumif;udo k m oif,u l m tudkifajymif;vJjcif;? rdefYcGef;ajym&jcif;ESifh tdrf0,f,ljcif;wdkY
ypön;f Opömpkaqmif;Muaomfvnf;? or®musr;f pmESihf xm0&wnf twGuf vESifhcsDí jyifqif&ygonf/ oifhtoufwmü ta&;
aomor®mw&m;udk vspfvsL½IMujcif;rSm tjrifusOf;ajrmif;vS BuD;qHk;tjzpftysufjzpfaom c&pfawmfjyef<uvmjcif;twGuf
ayonf/ xdkenf;wlta&;ay;vsuf jyifqifygovm;/ xdk jyifqifjcif;\
13;32 a,½Iu rdrdonfvnf; uyfumv\tqHk; rnfonfh &v'fonf xm0&wnfvrd rhf nf/ ud, k af wmf rnfonft h csed w
f iG f
tcsdefüjzpfvdrfhrnfudk rod[k ajym&mwGif rdrd\vlom;jzpfjcif; jyef<uvmrnfukd rodaomaMumifh jyifqif&ef tcsed af &TUqdik ;f ae
udk twnfjyKaejcif;jzpfonf/ crnf;awmfbk&m;ocifonf xdk í r&ygacs/ jyifqif&efenf;vrf;rSm EIwu f ywfawmfukd avhvm
tcsdefudk odawmfrlNyD;? crnf;awmfESifh a,½Ionf wpfvHk;wpf0 í ñTeMf um;xm;onft h wdik ;f aeYpOftouf&iS o f mG ;&efjzpfonf/
wnf;jzpfawmfrlonf/ odkYaomf a,½Ionf vlom;jzpfvmNyD;? xdktcgrSom oifonf tqifoifhjzpfvdrfhrnf/
ol\bk&m;*kPft*Fg&yfudk toHk;rjyKcJhjcif;jzpfonf/
211 &Sifrmukc&pf0if 14;2
35
tdrfRSifonf nOD;tcsdef? oef;acgiftcsdef? ujufOD;wGefcsdef? eHeuftcsdefwdkhwGif
tb,f tcsed Yf vmrnfukd oifwhkdrodaomaujmifh apmifhaeujavmh/ 36 odhkr[kwf trSww
f rJhvmI
oifwdkhtdyfaysmfonfudk awG¸vdrfhrnf/ 37 apmifhaeujavmh[k oifwdkhtm; igqdkonftwdkif;?
cyfodrf;aomolwdkhtm; igqdkonf[k rdefhawmfrl./
13;35-37 &Sirf mukc&pf0if tcef;Bu;D 13wpfcv k ;kH onf c&pf 14;1 yocgyGaJ wmfonf £oa&vvlrsK;d wdYk tD*spjf ynfrS vGwf
awmf jyef<uvmjcif;udk apmifharQmfaeonfhtcsdefü rnfodkY ajrmufaomnudk atmufarhowd&aponf (xG 12)/ xdkn
touf&Sif&rnfudk azmfjyxm;onf/ (1) pdwf½IyfaxG;apaom wGif bk&m;ocif odk;oi,f\taoG;jzifh rSwfom;xm;aom
ajymqdkcsufrsm; (odkY) rnfodkYjzpfvmrnf[k pdwful;jzifh teuf tdrfrsm;udk ausmfvGefí trSwftom;rvkyfxm;aom tdrfrsm;
jyefqjkd cif;rsm;tm;jzifh vrf;vGrJ oGm;&yg (13;5? 6)/ (2) vlwu Ykd rS om;OD;rsm;udk taoowfawmfrlcJhonf/ yocgyGJaeYaemuf
uREkfyfwdkYtm; rnfuJhodkYjyKvkyf (odkY) ajymqdkapumrl c&pfawmf wGif waq;rJhrkefYpm;yGJ[k ac:aom ckepf&ufMumonfhyGJawmf
taMumif;udk ajymjy&ef raMumuf&GHUoifhay (13;9-11)/ udk qufvufusif;yMuonf/ þyGJawmfuvnf; £oa&vvl
(3)uREykf wf o Ykd nf ,HMk unfjcif;jzifh jrjJ rpH mG &yfwnfvsuf n§O;f yef; rsKd;wdkY tD*spfjynfrS xGufonfhtcgwGif rkefYrsm;udk azmif;<uap
ESdyfpufrIrsm;aMumifh tHhMojcif;r&Sdoifhay (13;13)/ (4) uREkfyf &ef tcsdefr&bJ waq;rygonfhrkefYudk pm;aomufcJhaMumif;
wdkYonf EIwfuywfawmfxJü awGU&aom touf&Sifjcif;ESifh owd&aponf/ þaeY&ufwiG f vlwo Ykd nf xl;jcm;onft h pmjzpf
qdik of nfyh nwfrsm;udk emcHvu kd af vQmufvsuf ud, k u f siw
hf &m; aomodk;oi,f? pyspf&nff? cg;aomt&GufESifh waq;rJhrkefYudk
ydkif;wGif Edk;Edk;Mum;Mum;&Sdae&rnf/ þtcef;onf ya&mzufjyK pm;Muonf/ aemifwiG f wpfywfwmvH;k udk yocgyGaJ wmf[k ac:
csufrsm;\ tcsdefumvudk aqG;aEG;&ef tm;ay;aejcif;r[kwf Muonf/
bJ bk&m;ocifudk vspfvsL½IaeMuaom urÇmavmuBuD;wGif 14;1 ,k'vlrsKd;acgif;aqmifwdkYonf a,½Iudkowf&efvQKdU0Suf
bk&m;ociftwGuf rSefuefpGmtouf&SifzdkY EId;aqmfaejcif;om MupH nfMuonf/ taoowf&efMupH nfjcif;rSm vlwu Ykd a,½Iukd
jzpfonf/ rESpo f ufMuawmhaomaMumifrh [kwb f J xdak cgif;aqmifwo Ykd nf
a,½I\emrnfausmfMum;rIudk aMumuf&GHUMuaomaMumifhjzpf
onf/
&Sifrmukc&pf0if 14;3 212
tm;omcsufESifh pGrf;aqmifatmifjrifrIrsm;/
• wynfhawmf (12)yg;xJwGif wpfa,muftjzpf a&G;cs,fcH&NyD; olwpfOD;wnf;omvQif *gvdvJe,f
om; r[kwfol jzpfonf/
• tzGJU\ukefusp&dwftwGuf aiGtdwfudk xdef;odrf;ay;onf/
• a,½Itay: opömazmufjcif;onf qdk;npfonfhtrIjzpfaMumif; odrSwf0efcHonf/
215 &Sifrmukc&pf0if 14;26
tm;enf;csufESifh trSm;rsm;/
• avmbBuD;onf (a,m 12;6)
• a,½Iudk opömazmufonf/
• cGifhvTwfjcif; &Smrnfhtpm; udk,fhudkudk,f owfaoonf/
olUtoufwmrS &&Sdaom oifcef;pmrsm;/
• qdk;npfaomtMuHESifh pdwfoabmonf pmwef\toHk;jyKjcif;cH&&ef wHcg;yGifhapNyD;? omí qdk;aom
t&mudk vkyfaqmifapwwfonf/
• raumif;rI\aemufqufwGJ&v'fonf qdk;0g;vSaomaMumifh ao;i,faom rkomESifh ao;i,f
aomtrSm;uav;onf jyif;xef av;eufaom &v'fudk jzpfaponf/
• bk&m;ocif\tMuHtpnfESifh &nf&G,fcsufrsm;udk tqdk;qHk; jzpf&yfwGifyif taumiftxnff azmf
Edkifonf/
ta&;BuD;aom tcsuftvufrsm;/
• ae&m - ud&d,wfNrdKUrS vmol jzpfEdkifonf/
• tvkyftudkif - a,½I\wynfhawmf
• aqGrsKd; - zcif - &Sdrkef/
• acwfNydKifrsm; - a,½I? ydvwf? a[½k'f? tjcm;wynfhawmf (11)yg;/
t"duusrf;csuf/
“xdktcg pmwefonf wynfhawmf wpfusdyfESpfyg;t0ifjzpfaom ,k'&Sum½kwfxJodkY 0ifonf jzpfí?
xdkolonf ,Zfyka&m[dwftBuD;rsm;? AdrmefawmfrSL;rsm;xHodkY oGm;NyD;vQif a,½Iudk tb,fodkY tyf&
rnfenf;[lí wdkifyifav\/” (vk 22;3-4)
,k'&Sum½kwftaMumif;udk c&pf0ifusrf;rsm;u azmfjyMuonf/ w 1;18? 19 wGifvnf; azmfjyonf/
22
14;22 xdktcg pm;vsufaeujpOfwGif a,×Èonf rkefhudk,lI? aus;Zl;awmfudk csD;rGrf;y)D;rSrkefh
ps
r 14;19 udk zJhI?ps Trkefhum;ig. udk,fz]pf./ ,lI pm;ujavmh[k rdefhawmfrlvsuf wynfÙawmfwdkhtm;
ay;awmfrl./
23
14;23 cGufudkvnf;,lI aus;Zl;awmfudk csD;rGrf;y)D;rS olwdkhtm; ay;awmfrlvsSif xdkolRSdorsS
n
1aum 10;16 wdkhonfaomufuj./n
24
udk,fawmfuvnf;? TcGufum;?y#dnmOfwRm;opfMSifhqdkifI? vlrsm;tbdkh tvdkiSg
oGef;aomig. taoG;z]pf./ 25 igtrSefqdkonfum;? TpyspfRnfrsKd;topfudk bkRm;ocif.
MdkifiHawmfY igraomufrDSaehwdkifatmif ,ckrSpI wzefigraomufR[k rdefhawmfrl./
14;26
#
r 21;1
26
xdkaemuf oDcsif;qdky)D;rS oHvGifawmif# odkh xGufoGm;uj./
14;22-25 &Sirf mukonf ocifb&k m;\ npmpm;yG\ J rlvtp jcif;u bk&m;ocifESifh vlwdkYtMum;wGif y#dnmOfw&m;opfudk
udk rSwfwrf;wifxm;onf/ ¤if;udk yGJawmfr*Fvm (odkY) ,lcg; wHqdyfcwfay;cJhonf/ y#dnmOfw&m;a[mif;wGif ,ZfylaZmf
&pf (aus;Zl;csD;rGrf;jcif;)[kvnf;ac:NyD; ,aeYwdkifatmif 0wf aom wd&pämef\taoG;u tjypfcGifhvTwfjcif;udk jyifqifay;
jyKpnf;a0;rsm;wGif yGJawmfr*Fvmudk usif;yMuonf/ a,½IESifh onf (xG 24;6-8)/ odkYaomf tjypftemuif;aom odk;oi,f
wynfhawmfwdkYonf tpmpm;í qmvHoDcsif;udk qdkMuonf/ udk ,Zfyv’iaf y:wGif ylaZmf&rnft
h pm; a,½Ionf tjypftem
usr;f pmzwfNy;D aemuf qkawmif;Muonf/ xdaYk emuf a,½Ionf uif;aom bk&m;ocif\ od;k oi,ftjzpf rdru d ,kd uf kd ,Zfyal Zmf
rkefYudk a0jcif;ESifh pyspf&nfaomufjcif;qdkaom yocgyGJyg xHk;pH cJo
h nf/ tjypfrsm;twGuf wpfBurd wf nf;ESihf xm0&cGiv hf w
T jf cif;
ESpcf u
k kd ,lí ¤if;wdo Yk nf rdr\
d ud,
k cf E¨mESit
hf aoG;udk yHak qmif &&Sdaponf/ a,½Ionf tjypftwGuf aemufqHk;,ZfjzpfNyD;?
aMumif; teuft"dyÜm,ftopfudk azmfjycJhonf/ udk,fawmf taoG;awmfonf bk&m;ocifESifh uREkfyfwdkYtMum;&Sd topf
onf um;wdkifay:wGif rdrdjyKrnfhtrI\ ta&;ygrIudk &Sif;jy&ef aomoabmwlnDcsufudk wHqdyfcwfay;onf/ ,ckwGif uREkfyf
twGuf rkefYESifh pyspf&nfudk toHk;jyKcJhonf/ aemufqHk;npm wdkYtm;vHk;onf a,½Itm;jzifh bk&m;ocifxHodkY csOf;uyfEdkifNyD;?
pm;yGJ\ ta&;ygrIudk ydkrdkod&Sd&eftwGuf 1aum 11;23-29 udk bk&m;ocifonf uREkfyfwdkY awmif;avQmufcsufudk em;anmif;
Munfyh g/ vsuf tjypfrsm;rS u,fwifrnf[k ,HMk unfpw d cf srI tjynft h 0
14;24 um;wdkifay:wGif uREkfyfwdkYtwGuf a,½I taocH &SdEdkifonf/
&Sifrmukc&pf0if 14;27 216
txufcef;rESifh a*oa&SrefO,smOf
a,½IESifh wynfhawmfrsm;onf NrdKUxJ&Sd txufcef;rwGif
½dk;&mtwdkif; yocgyGJudk pm;aomufNyD;aemuf oHvGifawmifodkY
oGm;í a*oa&SrefO,smOfxJodkY 0ifa&mufMuonf/ naecif;
at;jronfhtcsdefwGif a,½Ionf a&SUwGif &ifqdkif&rnfh ppf
aMumjcif;ESifh qif;&J'ku©a0'emudk &ifqdkifEdkif&ef cGeftm;udk
awmif;cHcJhonf/
14;26 olwdkYoDqkdaom oDcsif;udk qm 115-118rS &,ljcif;
jzpfEikd o
f nf/ xdq k mvHrsm;udk yocgyGrJ sm;wGif oDqakd vh&MdS uonf/
14;27 a,½ItaocHjcif;ü pmwefonf ,m,DrQ tay:pD;
&aeonf[k xif&ef vG,fulonf/ odkYaomf bk&m;ocifonf
om;awmf taocHjcif;üyifvQif xde;f csKyaf eaMumif; aemifwiG f
awGU&onf/ pmwefonf rnfonfhatmifjrifrIrS r&&SdbJ t&m
cyfodrf;onf bk&m;ocifjyifqifxm;onfhtwdkif;om twd
tusjzpfysuv f mcJoh nf/
14;27-31 þtBudrfonf a,½Iu wynfhawmfrsm;\ rdrd
udk jiif;y,fjcif;ESifh pGefYypfjcif;taMumif;udk 'kwd,tBudrf BudK
wifa[majymjcif;jzpfNyD;? olwdkY\ cdkifrmaom wHkYjyefrIudk &Sif;jy
onf (14;31)/ a,½I\tapmydkif; BudKwifa[majymjcif;udk
Munfhvdkygu vk 22;31-34 ESifh a,m 13;36-38 udk Munfhyg/
&Sifrmukc&pf0if 14;35 218
35
xdkrStenf;i,fvGefy]efvsSif? ar]ay:rSm y]yf0yfI? tdk tbcrnf;awmf?w 36 udk,f 14;35
w
aRm 8;15?
awmfonf tvHk;pHkwdkhudk wwfMdkifawmfrl./ TcGufudk tu„MfkyfrS v…Jawmfrlyg/ odkhaomfvnf; *v 4;6
tu„MfkyftvdkRSdonf twdkif;rz]pfygapMSifh/ udk,fawmftvdkRSdonftwdkif; z]pfygapaomx 14;36
x
[lI xdktcsdefemRD' onf rdrdMSifhvGefoGm;MdkifvsSif vGefoGm;ygrnftaujmif; qkawmif;awmf '
r 26;39
rm 14;41
rly)D;rS?'
37
y]efvmI wynfÙawmfwdkhonf tdyfaysmfvsufaeujonfudk awG¸awmfrlvsSif? RSdrkef?
oifonf tdyfaysmfoavm/ wemRDcefhrsSapmifhaec]if;iSg rpGrf;Mdkifoavm/ 38 pHkprf;aMSmifhRSuf 14;38
"
c]if;MSifhuif;vGwfrnftaujmif;" qkawmif;vsuf apmifhaeujavmh/ pdwf0dnmOfum; apwem r 6;13
e
aRm 7;22?23
RSdi]m;aomfvnf;? udk,frlum; tm;enf;onfe [k ayw×ktm; rdefhawmfrly)D;rS?
39
wzefoGm;I aRS¸r+Gufqdkonfenf;wl qkawmif;awmfrl./ 40 xdkaemuf wynfÙawmfwdkh
RSdRmodkhy]efI? olwdkhonf rsufpdav;vHoz]ifh wzef tdyfaysmfvsuf aeuj onfudk awG¸awmf
rl./ olwdkhonf tb,fodkh avsSmufRrnfudk roduj/
41
oHk; u(drfar]mufatmif olwdkhRSdRmodkh y]efvmvsSif? ,cktdyf aysmfI i)drf0yfpGmaeujavmh/ 14;41
y
trÈvGefy)D/ vlom;udk qdk;aomolwdkhvufodkhtyfMSHRaomtcsdefy aRmufvmy)D/ 42 xuj/ 14;35
igwdkhonfoGm;ujukeftHh/ ighudktyfMSHaomolonf aRmufvmy)D[k rdefhawmfrl./
14;35? 36 a,½Ionf rdr\ d wm0efukd a&SmifuiG ;f &ef BuKd ;pm; cJhonf/ wefzdk;&Sdaomt&m rSeforQtwGuf wpfckck tzdk;tc
aeygovm;/ a,½Ionf rdrd\cHpm;csuftrSefudk azmfjyaomf ay;&ygonf/ bk&m;ociftay: qufuyftyfESHjcif;twGuf
vnf;? bk&m;ocif\tvdkawmfudk jiif;qefjcif; (odkY) ykefuef oif rnfonft h zd;k tcay;&ygoenf;/ tqH;k wGif wefz;kd &So d nfh
jcif;r&SdcJhyg/ bk&m;ocif\tvdkawmfudk aqmifvdkaom rdrd\ t&mudk&&Sdap&eftwGuf tzdk;tcay;vdkaom pdwf&Sdyg/
qE´udk xyfrHtwnfjyKcJhonf/ a,½I\qkawmif;jcif;u ol 14;38 pdwzf pd ;D rIBu;D rm;pGmcH&onft h csed w
f iG f uREyfk w
f \
Ykd pdwf
cHpm;&rnfh aMumufrufzG,faom 'ku©a0'emudk rD;armif;xdk; 0dnmOfonf apwem&Sdaomfjim;vnf; pHkprf;aESmifh,Sufjcif;udk
jyaeonf/ wpfavmuvHk;\tjypfudk ,laqmifoGm;&rnfjzpf cH&ef tm;enf;wwfygonf/ a,½Iu ¤if;udk qefYusifqD;wm;
aomaMumifh tvGew f &mBu;D rm;aom 'kua© 0'emudk cHpm;&rnf &ef rnfodkYjyKvkyf&rnfudk pHerlemjyKcJhonf/ (1) bk&m;ocif
jzpfonf/ þ]cGuf}qdkonfrSm um;wdkifay:wGif crnf;awmf xHodkYqkawmif;yg (14;35)/ (2) rdwfaqGrsm;ESifh cspfcifolrsm;
bk&m;ocifESifh a0;uGm&rnfha0'emyifjzpfonf (a[jAJ 5;7- xHrS tultnD&,lyg (14;33? 37? 40? 41)/ (3) bk&m;ocif
9)/ tjypfuif;pifaom bk&m;ocif\om;awmfonf uREkfyf rdrdtm; ay;xm;aom &nf&G,fcsuftay:wGif tm½Hk pl;pdkufyg
wdkY\tjypfrsm;udk ,laqmifoGm;vsuf bk&m;ocifESifh acwå (14;36)/
uGuJ mG jcif;tm;jzifh uREyfk w
f u
Ykd kd xm0&u,fwifjcif;&&Sad ponf/ 14;43-45 a,½Itm; zrf;qD;í trIppf&ef bmoma&;vTwf
14;36 qkawmif;aepOfwGif crnf;awmf\tvdkawmfudk awmfqDodkY ac:aqmifvm&eftwGuf ,k'&Sum½kwftm; &Jrsm;
aqmifjcif;twGuf rnfrQtzd;k tcay;&rnfukd a,½Iaumif;pGm ESifh ppfom;wpfwyfudk ay;xm;onf (a,m 18;3)/ bmom
odawmfrlonf/ ol MuHKawGU&rnfh qif;&J'ku©udk em;vnf a&;acgif;aqmifwo Ykd nf a,½Iukd zrf;qD;&eftwGuf 0&rf;xkwf
oabmaygufNy;D aMumufrufz, G af umif;aom xdt
k awGUtMuKH xm;MuNyD;? ,k'&Sum½kwfonf a,½Iudk w&m;0ifpGyfpGJoltjzpf
udk rcHpm;vdkcJhay/ odkYaomf a,½Iu “uREfkyftvdktwdkif; rjzpf vkyfaqmifonf/
apbJ udk,fawmftvdkawmftwdkif;om jzpfapyg”[k qkawmif;
219 &Sifrmukc&pf0if 14;54
55
,Zfyak Rm[dwtf u(;D wdhk Mi
S hf v…wt d aygif;wdhk onfu a,×Èukd owfRrnftaujmif;
f RmRSt 14;55
u
56 r 5;22
oufaoudk RSmaomfvnf; rawG¸uj/ vlrsm;wdkhonf rrSefaomoufaoudk cHujaomf
vnf; olwdkh. oufaocHcsufonfrnD/
57
tcsKd¸wdkhonfxI? Tolu? vlwdkhvufz]ifhvkyfaom? 58 TAdrmefawmfudk igz»dzsufI 14;58
c
a,m 2;19
vlwdkhvufz]ifh rvkyfaom Adrmefawmfwqludk wnfaqmufrnfc [k ay]mqdkonfudk
tu„Mfkyfwdkh ujm;Rygy)D[k oufaocHuj./ 59 odkhaomfvnf; olwdkh. oufaocHcsufonf
rnD/
60
,ZfykaRm[dwfrif;onf tv,fYrwfwwfxI? oifonf wcGef;rsSudk y]efI ray]m
oavm/ Tolwdkhonf tb,fodkhoufaocHoenf;[k a,×Èudkar;vsSif? 61 udk,fawmfonf 14;61
wcGef;rsSy]efay]mawmfrrlbJ wdwfqdwfpGmae./* wzef ,ZfykaRm[dwfrif;u? oifonf *
a[RSm 53;7
cRpfawmfwnf;[laom r*FvmRSdaombkRm;ocif.om;awmfrSefoavm[kar;y]efvsSif?
62
a,×Èu? rSef./ aemifumvY vlom;onf wefcdk;awmf. vusfmbufY xdkifvsuf?
rdkCf;wdrfudk pD;I u=Gvmonfudk oifwdkhr]ifRujvwHh[k rdefhawmfrl./
63
xdktcg ,ZfykaRm[dwfrif;onf rdrdt0wfudkqkwfvsufC tb,foufaoudk vdk 14;63
C
awm 14;6?
ao;oenf;/ 64 bkRm;udk vGefusL;I ay]maompum;udk oifwdkhujm;Ry)D/ tb,fodkh xifrSwf w 14;14
ujoenf;[k ar;r]ef;vsSif? udk,fawmfonf taocHxdkufaujmif;udk xdkoltaygif;wdkhonf 14;64
i
pDRifuj./i 65 xdktcg tcsKd¸wdkhonf udk,fawmfudk wHaxG;MSifhaxG;uj./ rsufMSmawmfudk 0wf 24;16
zHk;y)D;vsSif vufoD;MSifhxdk;vsuf? yaRmzufy_I a[mawmfrlyg[k qdkuj./ rif;vkvifwdkhonf
vnf; yg;awmfudk vufMSifhykwfuj./
5
pum;wcGef;udkrsS y]efawmfrrlonfudk ydvwfrif;onftHhÓav./
15;5 a,½Ionf ydvwfrif;\ar;cGe;f udk tb,faMumifh rajz axmufyHh&ef tcGefay;quf&jcif;udkvnf; &GHrkef;Muonf/ ,k'
Mum;oenf;/ ajzyguvnf; tusKd;oufa&mufrIr&SdbJaevdrfh vlrsK;d wd\
Yk tjiif;yGm;rIukd ajz&Si;f ay;ae&aom a&mrtmPmydik f
rnf/ xdt Yk jyif urÇmavmuudk u,fwif&eftwGuf rdrt d ouf wdkYuvnf; ,k'vlrsKd;wdkYudk rkef;wD;Muonf/ þtcsdefonf
udk pGefY&rnfhtcsdefa&mufavNyD/ a,½Itaejzifh trIppfjcif;udk ykefuef&ef tqifoifhjzpfaeayNyD/
MuefMY umap&ef (od)Yk rdru d , kd u f kd u,fwif&ef rnfonft h aMumif; 15;8 þvltyk o f nf ,k'vlrsK;d acgif;aqmifukd tay:,Hopöm
&if;rQr&Sad cs/ rnfonf&h mZ0wfom;urQ twkr,lEikd af om rdrd cHaomvltyk Bf u;D jzpfEikd o
f nf/ odaYk omf ,cif&uftenf;i,fu
ud,k u f kd ,HMk unfpw
d cf srEI iS hf Nird o
f ufjcif;udk pHerlemtjzpf ud, k f “a[m&SPÖjzpfapownf;”[k a<u;aMumfcJhMuaom (11;10)
awmfjyocJah yonf/ ajrBu;D ay:odYk <uvmí vkyaf qmif&ef jyif wynfah wmfrsm;ESihf vltyk Bf u;D vnf; yg0ifygonf/ a,½Itay:
qifxm;aomtrIudk rNyD;pD;ap&eftwGuf rnfonfht&murQ oem;MuifemMuolrsm;onf ,k'vlrsK;d acgif;aqmifwu Ykd akd Mumuf
udk,fawmfhtm; wm;jrpfEdkifrnfr[kwfacs (a[&Sm 53;7)/ &GHUaomaMumifh ykef;a&SmifaeMuonf/ tjcm;jzpfEdkifacswpfckrSm
15;7 Am&AÁonf a&mrtpdk;&udk ykefuefaomtrIjzifh tzrf; vltyk Bf u;D xJwiG f oHviG cf ufwe*FaEGaeYu pDwef;vSnv hf nfol
cH&onf/ olonf vlowfrIudk usL;vGefaomoljzpfaomfvnf; rsm; yg0ifaomfvnf; a,½Ionf ajrBu;D ESiq hf ikd af om atmifEikd f
,k'vlrsKd;wdkYtMum;wGif ol&Jaumif;jzpfEdkifonf/ vGwfvyfvdk olESifh a&mrvufatmufrSolwdkYudk u,fvTwfrnfholr[kwf
aom ,k'rsm;onf omoemyvljzpfaom a&mrwd\ Yk tkypf ;kd jcif; aMumif; awGUvm&aomtcg ud, k af wmfu
h kd qefu Y siv
f mMuaom
udk rkef;wD;Muonf/ olwdkY &GH&Smaomtpdk;&ESifh bk&m;rsm;udk olrsm; yg0ifEdkifonf/
223 &Sifrmukc&pf0if 15;8
yd v wf r if ; a,½IvufxufwGif ao'Pfudk e,fwm0efcH a&mrt&m&Sdu axmufcH twnfjyK&onf/ ykEÅd
ydvwfrif;onf a,½k&v S ifNrKd Uwnf&&dS m ,k'jynf\NrKd U0ef jzpfonf/ ,k'acgif;aqmifwo Ykd nf a,½Iukd zrf;í
taoowfvakd omtcgwGif ydvwfrif;\cGijhf yKcsuu f kd awmif;cH&onf/ xdaYk Mumifh wpfaeY reuf apmapmwGif
ydvwfrif;onf vlwpfa,muftm; ao'Pfay;&ef awmif;qdkaom vltkyfBuD;ESifh awGU BuHK&onf/
ydvwfrif;ESifh ,k'wdkY\qufqHa&;onf tpOftNrJvdkyif rajyvnfvSacs/ olUrSm &SdcJhaom a&mr
wdkY\pdwf"gwffcdkifrmrIESifh w&m;rQwrIwdkYonf tqdk;jrifjcif;? tay;t,lvkyfjcif;ESifh trSm;rsm;aMumifh
tm;enf;ukeo f nf/ jzpfay:vmaom t"du½kP;f ESihf uaomif;ueif;jzpfrw I uYkd ydvwfrif;tm; rdrd rnfonfh
tajctaexJodkY a&mufoGm;ygvdrfhrnf[k tHhtm;oifhvsuf pOf;pm;aponf/ olonf a&mratmifEdkifol
wdkYudk av;pm;pGm rqufqHaom þvlrsKd;wdkYudk xdef;odrf;&ef BudK;pm;aeonf/ a,½Iudk trIppfjcif; onf
ydvwfrif; \vuf&SdjyóemxJwGif aemufxyf jzpf&yfwpfck jzpfonf/
ydvwfrif;tzdkY a,½I tjypfuif;pifaMumif;udk vHk;0 oHo, r&Sdacs/ a,½IwGif tjypfr&SdaMumif;udk
oHk;Budrf ajymcJhonf/ þolwdkYonf a,½Iudk tb,faMumifh owfcsifrSef;udk olem;rvnfaomfvnf;? ,k'
vlrsKd;wdkY zdtm;ay;vmrnfudk aMumufaomaMumifh a,½Itm; um;wdkifwif owfcGifhjyK&ef qHk;jzwfcJh onf/
a&mrudk ykefuefoltm; tqHk;rpD&ifcJh[k {u&mZfrif;xH wdkifMum;rnf[k vlwdkYu Ncdrf;ajcmufaomtcg
ydvwfrif;onf olrSefonf[k odxm;aomt&mESifh qefYusifvsuf vkyfaqmifcJhonf/ ab;MuyfeHMuyf
jzpfvmaomtcg? trSm;udk jyKvkyf&ef a&G;cs,fcJhonf/
uREfkyfwdkYonfvnf; ydvwfrif;enf;wl vkyfwwfMuonf/ wpfcgw&H rSefuefonfht&mudk odaomf
vnf;? trSm;udk a&G;cs,fMuonf/ olonf ol\acwfwGif vkyfaqmifcJhNyD;aomfvnf;? ,ckonf uREfkyf
wdkY\acwf jzpfonf/ uREfkyfwdkY\tcGifhtvrf;ESifh wm0ef0wå&m;udk rnfodkY jyKvkyfaeMuoenf;/ a,½I
tay: rnfodkY w&m;pD&ifMuygoenf;/
tm;omcsufESifh pGrf;aqmifatmifjrifrIrsm;/
• ,k'jynf\a&mrNrdKU0ef/
tm;enf;csufESifh trSm;rsm;/
• ppfa&;t& ½IH;edrfhaomfvnf;? a&mrwdkY\vTrf;rdk;rIudk rcH&aomvlrsKd;udk tkyfpdk;&ef BudK;pm;&mwGif
ratmifjrifcJhacs/
• ol\ tpOfrjywf EdkifiHa&;ü ½kef;uefae&rIu olUudk tqdk;jrifí *½krpdkufbJ tay;t,lvkyfol ESifh
zdtm;ay;rIatmuf a&mufol jzpfapcJhonf/
• a,½Iudk tjypfuif;rSef;odaomfvnf; taoowf&ef vlwdkY\awmif;qdkcsufudk vdkufavsmcJhonf/
olUtoufwmrS &&Sdaom oifcef;pmrsm;/
• or®mw&m;onf EdkifiHa&; zdtm;ay;rI\vufatmufodkY a&mufoGm;aomtcg? BuD;rm;onfh
raumif;rIrsm; jzpfvmEdkifonf/
• or®mw&m;udk qefYusif qD;wm;jcif;u vlwpfa,mufudk &nf&G,fcsuf (odkY) OD;wnfcsuf r&Sdaom ol
jzpfaponf/
ta&;BuD;aomtcsuftvufrsm;/
• ae&m - ,k'jynf/
• tvkyftudkif - ,k'jynf\a&mrNrdKU0ef/
• aqGrsKd; - ZeD; - trnfrazmfjyyg/
• acwfNydKifrsm; - a,½I? u,mz? a[½k'f
t"duusrf;csuf/
“ydvwfrif;uvnf; or®mw&m;um; tb,fodkYenf;[k ar;NyD;rS? wzef ,k'vlwdkY&Sd&modkY xGufí
þolü tb,ftjypfudkrQ igrawGU/ yocgyGJü vlwpfa,mufudk oifwdkYtm; igvTwfNrJ xHk;pH&Sdonf jzpfí?
,k'&Sifbk&ifudk vTwfapcsifoavm[k ar;vQif....” (a,m 18;38? 39)
ydvwfrif;taMumif;udk c&pf0ifusrf;rsm;u azmfjyxm;onf/ w 3;13? 4;27? 13;28? 1wd 6;13
wGifvnf; azmfjyxm;onf/
&Sifrmukc&pf0if 15;9 224
9
ydvwfrif;u? oifwdkhonf ,k'RSifbkRifudk v…wfapcsifoavm[k y]efI ar;./
10
tb,faujmifh Todkhar;oenf;[lrlum;? ,ZfykaRm[dwftu(D;wdkhonf remvdkaompdwf
MSifh a,×Èudk tyfMSHaujmif;udk od./ 11 ydvwfrif;onf a,×Èudkrv…wf? AmRA‹udk v…wfap 15;11
%
c]if;iSg ,ZfykaRm[dwftu(D;wdkhonf vltpkta0;udk MÈd;aqmfuj./% w 3;14
12
wzef ydvwfrif;u? ,k'RSifbkRif[k oifwdkhac:a0:aomoludk tb,fodkh y_Rrnf
enf;[k ar;y]efaomf?
13
xdkoltaygif;wdkhu? ol¸udk vuf0g;uyfwdkifrSm ×dkufxm;yg[k [pfuj./
14
ydvwfrif;uvnf;? tb,faujmifhenf;? tb,fty]pfudk y_bdoenf;[k ar;vsSif?
xdkoludk vuf0g;uyfwdkifrSm ×dkufxm;yg[k vlrsm;wdkhonf omI [pfuj./
15
ydvwfrif;onfvnf; vlrsm;wdkh. pdwfudkay]apc]if;iSg tvdkRSdI? AmRA‹udk olwdkhtm;
v…wfav./ a,×Èudkum;? ×dkufy)D;vsSif vuf0g;uyfwdkifrSm owfapc]if;iSg tyfvdkufav./
15;10 ,k'vlrsK;d wdo Yk nf ydvwfrif;udk rke;f aomfvnf; a,½I wdkufwGef; vIHUaqmfMuonf/ a&mrppfom;wdkYu udk,fawmfhudk
udk um;wdik w f ifowfvakd omaMumifh olUxHoYkd oGm;Muonf/ þ n§Of;yef;ESdyfpufMuonf/ xdkae&mwGif oif&SdaeNyD; þtrIppf
t&monf vkyfMuHrIomjzpfaMumif;udk ydvwfrif; odayonf/ jcif;udk jrifae&ygu oif\wHjYk yefro I nf rnfuo hJ Ykd jzpfvrd rhf nf
olESifhwuG oludk,fpm;jyKaeaom a&mrtifyg,mudk rkef;Mu enf;/
onfh þvlrsm;onf olwdkYESifh vlrsKd;wl ,k'vlrsKd; wpfa,muf 15;15 ydvwfrif;u NrKd U0eftjzpf tkycf sKy&f aom ,k'jynfonf
udk opömazmufrIESifhao'Pfay;&ef tb,faMumifhcGifhawmif; a&mrtifyg,m\ yljyif;í zkefxlaom omref a'ouav;
Muoenf;/ omjzpfonf/ ,k'jynfonf a&mrNrKd UESihf tvSr;f uGma0;vSaom
15;13 um;wdik w f ifowfjcif;onf ykeu f efrt I wGuf a&mrwdYk aMumifh ydvwfrif;tm; ppfwyfi,fuav;udo k m ay;xm;onf/
ay;aomtjypf'Pfjzpfonf/ uRefrsm; (odkY) a&mrEdkifiHom; ol\t"duwm0efrmS Nird 0f yfru I kd xde;f odr;f &efjzpfonf/ ordik ;f
r[kwo f rl sm;udo
k m ao'Pfay;í&onf/ a,½Ionf um;wdik f t& od&onfrmS ydvwfrif;onf tjcm;t"du½kP;f rsm;aMumifh
wiftowfcH&ygu udk,fawmfonf ol ajymovdk &Sifbk&if owday;jcif;cH&NyD;om;jzpfonf/ a,½IwGif tjypf&SmrawGU?
r[kwfawmhbJ olykefESifh uRefwpfa,muf\ aojcif;rsKd;jzifh aojypfay;p&mtaMumif; rawGU&aomfvnf; ,k'vlrsKd;wdkYu
ao&rnfjzpfonf/ þt&monf bmoma&;acgif;aqmifwdkY olUtm; uJombk&ifxo H Ykd wdik Mf um;rnf[k Ncrd ;f ajcmufaomtcg
vdvk m;aomt&myifjzpfNy;D ? þtaMumif;&if;aMumifh vltyk Bf u;D ydvwfrif; ,dr;f ,dik o f mG ;cJo h nf (a,m 19;12)/ xdo k Ykd wdik Mf um;
udk vIUH aqmfjcif;jzpfonf/ ¤if;tjyif a,½Iukd um;wdik w f ifowf cH&í t"du½kPf;rsm;jzpfvmygu ol\&mxl;ESifh wdk;wuf
jcif;twGuf a&mrvlrsKd;wdkYwGifom wm0ef &SdNyD;? vltkyfBuD; aumif;pm;a&;udk tzdk;tcay;&vdrfhrnf/
taejzifh bmoma&;acgif;aqmifwt Ykd ay: tjypfwifí&awmh 15;15 a&mrw&m;Oya't& a,½Ionf tjypfuif;pifaomf
rnfr[kwfacs/ vnf; ydvwfrif;onf EdkifiHa&;zdtm;ay;rIudk cHcJhonf/ rdrdrSef
15;14? 15 a,½ItaocH&jcif;twGuf rnfolUwGif tjypf&Sd onf[k odxm;aomt&mudk pGefYypfcJhonf/ ydvwfrif;onf
oenf;/ trSew f iG f vltm;vH;k rSm;,Gi;f Muayonf/ wynfah wmf rdrud ,
kd uf kd ab;uif;apí vltrsm;auseyfaprnfh qH;k jzwfcsuf
rsm;onf aMumuf&UHG aomaMumifh ud, k af wmfu h kd pGeyYf pfcMhJ uonf/ udk ay;cJo h nf/ uREyfk wf o Ykd nf bk&m;ocifu trSeEf iS hf trSm;udk
ayw½konf a,½Iukd rodyg[k jiif;qdck o hJ nf/ ,k'&Sum½kwu f &Sif;vif;pGmajymqdkxm;aomtcsufudk ab;z,fvsuf y&dowf
udk,fawmfhudk opömazmufcJhonf/ aemufawmfodkYvdkufMuaom tBudKufqHk;jzwfcsufudk csrnfqdkygu tay;t,lvkyfjcif;ESifh
vltyk Bf u;D onf ab;wGi&f yfaevsuf bmrSrvkyb f aJ eMuonf/ w&m;rJjh cif;xJoYkd usa&mufMuvdrrhf nf/ bk&m;ocifonf rSerf eS f
ydvwfrif;onf vltkyfBuD;tay: tjypfyHkcs&ef BudK;pm;onf/ uefuef vkyfoludk csD;ajr§mufrnf[k uwd&Sdonf/ vlwdkif; aus
bmoma&;acgif;aqmifwu Ykd a,½ItaocH&ap&ef wuf<upGm eyfatmifvkyfay;oludk xdkodkY rjyKyg/
225 &Sifrmukc&pf0if 15;24
a,½Iudk um;wdkifay:wifjcif;
(235^r 27;35-44? vk 23;32-43? a,m 19;18-27)
25
udk,fawmfudk vuf0g;uyfwdkifrSm ×dkufujaomtcsdefum;? eHeufwcsufwD;tcsdefz]pf
ownf;/ 26 ty]pfabmfy]aom ur‹nf;vdyfpmcsuf[lrlum;? ,k'RSifbkRif[k aR;xm;ownf;/
27
udk,fawmfMSifhwuG xm;y]MSpfa,mufwdkhudk vusfmawmfbufY wa,muf? vuf0Jawmf
bufYwa,muf? vuf0g;uyfwdkifrSm ×dkufxm;uj./ 28 xdkodkh rwRm;aom olwdkhMSifhaRwGuf
0ifc]if;odkh aRmufonf[kqdkaom usrf;pmcsufonf y]nfÙpHkc]if;odkhaRmufownf;/ 29 vrf;rSm 15;29
"
oGm;vmaomolwdkhuvnf;? [Jh? Adrmefawmfudkz»dzsufI oHk;RuftwGif;wGif wnfaqmufy]ef a,m 2;19
e
qm 22;7
aomol?" 30 udk,fudkudk,f u,fwifavmh/ vuf0g;uyfwdkifrS qif;avmh[k rdrdwdkhacgif;udk
nÇdwfIe uJhRJ¸aompum;MSifh ay]mqdkuj./
31
xdkenf;wl ,ZfykaRm[dwftu(D;?usrf;y_qRmwdkhu? Tolonf olwyg;wdkhudk u,fwif
15;32
wwf./ udk,fudk ru,fwifMdkifygwum;/ 32 igwdkhr]ifI ,Hkujnfapc]if;iSg? $oaRv y
qm 22;7
RSifbkRifwnf;[laom cRpfawmfonf vuf0g;uyfwdkifrS ,ckqif;ygavap[k tcsif;csif;
y]uf,,fy_Iy ay]mqdkuj./ udk,fawmfMSifhwuG vuf0g;uyfwdkifrSm ×dkufxm;aom olwdkh
onfvnf; uJhRJËy]pfwifuj./
15;26 tjypf'PfcH&aom ol\jypfrIudk azmfjyaompmudk tBu;D qH;k vky&f yfukd rxDrjhJ rifjyKjcif;tm;jzifh bk&m;ocifukd rapmf
owday;onfhtaejzifh um;wdkifay:wGif wyfxm;avh&Sdonf/ um;ygESifh/
a,½IwiG f rnfonft h jypfrS &SmrawGUaomaMumifh ud, k af wmf\ 15;32 ,mukyEf iS ahf ,m[efwu Ykd a,½I\Edik if aH wmfwiG uf , kd f
pmvdyfay:wGif azmfjyaomjypfrIrSm ,k'&Sifbk&ifjzpfjcif;yif awmf\eHab;ü *kPjf yKc&H aomae&mudak wmif;aomtcg a,½I
jzpfonf/ u olwo Ykd nf rdrwd aYkd wmif;avQmufaomt&mudk rodMuaMumif;
15;27 "m;jyESpaf ,mufteuf wpfa,mufaemifw&aMumif; ajymqdkcJhonf (10;35-39)/ þae&mwGif a,½Ionf tao
udk vkumu rSwfwrf;wifxm;onf/ a,½Iu xdkoludk rdrdESifh cHjcif;tm;jzifh rdrd\EdkifiHawmfudk tpjyKonfhtcgwGif ol\
twl y&'dokbHkwGif&Sdrnf[k uwday;cJhonf (vk 23;39-43)/ vusfmbufESifh vuf0JbufwGif towfcH&aom &mZ0wfom;
15;31 a,½Ionf rdru d ,kd u
f kd u,fwifEikd af omfvnf; uREyfk f rsm;&SdaeMuonf/ a,½Ionf wefcdk;tmPmudk wyfrufaom
wdkYudk cspfaomaMumifh þqif;&J'ku©udk onf;cHcJhonf/ emusif wynfhawmfESpfa,muftm; oGefoifcJhouJhodkYyif a,½IESifh eD;
jcif;ESifh ESdrfhcsjcif;udk ra&G;cs,fbJ rdrdudk avSmifajymifaomol uyfpGmaevdkaomolrsm;onf qif;&J'ku©cHí a,½IuJhodkYyif
rsm;udk owfEikd af omfvnf;? &eforl sm;udyk ifvQif cspaf omaMumifh taocH&ef tqifoifh jyifMu&rnf/ EdkifiHawmfodkY 0if&ef enf;
xdkt&mtvHk;pHkudk onf;cHcJhonf/ uREkfyfwdkY\tjypfrsm;onf vrf;rSmum;wdkifvrf;yifjzpfonf/ uREkfyfwdkYonf EdkifiHawmf\
vnf; um;wdkifay:wGif &SdaomaMumifh xdkaeYcif;tcsdef jyZmwf bkef;toa&udk vdkvm;ygu towfcH&aom c&pfawmfESifh
xJwGif uREkfyfwdkYvnf; ta&;BuD;aomtydkif;ü yg0ifMuonf/ twl wpfvHk;wpf0wnf; yl;aygif;&rnf/
a,½Ionf um;wdkifay:wGif uREfkyfwdkYtwGuf taocHcJhNyD;? 15;34 a,½Ionf tHhMojcif; (odkY) pdwfysuftm;avsmhjcif;
taocHjcif;tm;jzifh uREkfyfwdkY tjypftwGuf tjypf'Pfudk ay; tm;jzifh þar;cGef;udk ar;jcif;r[kwfyg/ qm 22 \ yxrpm
qyfcJhonf/ uREkfyfwdkY vkyfEdkifonfh wpfckwnf;aomwHkYjyefrIrSm aMumif;udk udk;um;jcif;jzpfonf/ xdkqmvHusrf;wpfckvHk;onf
tjypfrsm;udk 0efcHí a,½Iu ¤if;twGuf tzdk;tcay;NyD;jzpf avmuDom;wd\ Yk tjypfrsm;twGuf ar&S, d taocHcsed w f iG f jyif;
aomaMumifh uREkfyfwdkY ay;qyfp&mrvdkawmhaMumif;udk vufcH pGmaoma0'emcHjcif;udk ya&mzufjyKvsuf azmfjyxm;onf/
&efomjzpfonf/ vlUordik ;f wGif ppfreS af omarwåmudk azmfjyonfh avmuDom;rsm;\tjypfudk rdrdtay:ü ,laqmifonfhtcsdef
227 &Sifrmukc&pf0if 15;43
35
tem;Y RyfaeaomoltcsKd¸wdkhonf ujm;vsSif? olonf {vd,udkac:onf[k qkduj./
15;36
A
qm 69;21
36
vlwa,mufonf ay];I aRrÈdwaxG;udk yHk;RnfMSifhy]nfÙapy)D;vsSif?A usLvHk;zsm;Y wyf
I udk,fawmftm; aomufpdrfhaomiSg ay;vsuf? RSdapawmh/ {vd,onf ol¸udkcs,lc]if;iSgvm
rnfrvmrnfudk ujnfÙujukeftHh[k qdk./
15;37
b
a,m 19;30
37
a,×Èonf u(D;aomtoHMSifh au=G;aujmfI toufcsKyfawmfrl./b
38
xdktcg Adrmefawmf. ukvm;umonf txufpGef;rS atmufpGef;wdkifatmif pkwfuGJ
av./ 39 xdkodkhau=G;aujmfI toufcsKyfawmfrlaujmif;udk aRS¸awmfYRyfaeaom wyfrÉ;onf
15;40
r]ifvsSif? pifppfTolonf bkRm;ocif. om;awmfrSefay.[k qdk./
r
qm 38;11
40
rdef;rtcsKd¸wdkhonfvnf; xdktRyfY ta0;u ujnfÙ×ÈI aeuj./r 41 xdkrdef;rwdkhwGif
15;41 udk,fawmfonf *gvdvJy]nfrSm RSdawmfrlpOf? aemufawmfodkh tvkyftau„;vdkufaom rm*'v
,
rm 16;1? rmRd? ,mukyi f ,fMiS hf a,mao. trdz]paf om rmRdMi k hkd rpS I, aemufawmfY a,×kRv
S hf RmS vHw S if
a,m 19;25 u
u
vk 8;2? 3 r»d¸odkh vdkufvmaom tc]m;rdef;rrsm;vnf;ygujownf;/
a,½Iudk ocsKØif;*lüxm;jcif;
(237^r 27;57-61? vk 23;50-56? a,m 19;38-42)
15;42 xdkaehum; tbdwfaehwnf;[laom yRuUKaehz]pfaomaujmifhc ntcsdefaRmufrS?
42
c
r 27;62 43
15;43 toaRRSdaomv…wftRmRSd? tRdroJr»d¸om;a,moyfonf? bkRm;ocif.MdkifiHawmfudk
*
vk 2;25? 38 ar]mfvifhaomol* z]pfonfMSifh? ydvwfrif;xHodkh RJRifhpGm0ifI a,×È. tavmif;awmfudk
wGif bk&m;ocifESifh ,m,DcGJcGm&rnfudk a,½I odawmfrlonf/ onf/ Oykoaf eYwiG f tvkyv f yk jf cif; (od)Yk c&D;oGm;jcif;onf ,k'
þcGJcGmjcif;onf a*oa&SrefO,smOfwGif qkawmif;cJhpOfu ynwfw&m;ESifh qefYusifaeonf/ vlaoudk nwpfn ausmf
aMumuf&UHG aecJah omt&myifjzpfonf/ ud, k u
f m,a0'emonf vGeí f ypfxm;&efrmS vnf; ,k'ynwfw&m;ESihf qefu Y siaf eonf
aMumufrufzG,fjzpfaomfvnf; 0dnmOfydkif;wGif bk&m;ocifESifh (w&m; 21;23)/ a,moyfonf OykofaeYrwdkifrDwGif a,½I\
uGJuGmoGm;jcif;onf tqdk;qHk;aomn§Of;yef;ESdyfpufjcif; jzpf tavmif;udk oN*ØK[f&ef vmcJhonf/ a,½Ionf a,moyf
onf/ rtm;vyfrnfh OykofaeYwGif aoqHk;cJhygu a&mrwdkYonf
15;37 a,½I\ us,faomatmfoHonf “trINyD;NyD”qdkaom tavmif;awmfudk ,loGm;Muvdrfhrnf/ a&mrvlrsKd;wdkYuom
aemufqHk;pum;jzpfEdkifonf (a,m 19;30)/ tavmif;awmfukd ,lomG ;Muygu rnfou l rQ ud,k af wmf\ao
15;38 bk&m;ociftwGuf oD;oefYxm;aom toefY&Sif;qHk; jcif;udk twnfjyKEdkifvdrfhrnfr[kwfbJ qefYusifolwdkYuvnf;
Xme\ta&SUwGif av;vHaomuefYvefYumjzifh um&Hxm;onf/ udk,fawmf\ &Sifjyefxajrmufjcif;udk jiif;cHkMuvdrfhrnf/
oauFwtm;jzifh uefYvefYumonf oefY&Sif;aombk&m;ocif 15;42? 43 a,½I aoqH;k Ny;D onfah emufwiG f t&droJNrKd Uom;
ESifh tjypfom;rsm;udk cGJjcm;xm;onf/ vlrsm;\tjypftwGuf a,moyfonf tavmif;awmfudk awmif;,lí *ltopfxJü
cGifhvTwfjcif;&&Sdap&ef ,ZfylaZmfonfh ,Zfyka&m[dwfrif;u wHqyd cf wfvsuf xnfx h m;onf/ vTw½f ;kH tzGUJ \ *kPjf yKc&H aom
omvQif wpfEpS v f Qiw f pfBurd f tjypfajz&maeYwiG f þtcef;xJoYkd tzGJU0ifjzpfaomfvnf; a,moyfonf a,½I\ vQKdU0Sufwynfh
0if&onf/ a,½I taocHonfhtcsdefwGif uefYvefYum ESpfjcrf; awmfjzpfonf/ ,k'vlrsKd;acgif;aqmif tm;vHk;wdkYu a,½Iudk
uGJoGm;cJhNyD;? uREfkyfwdkY\tjypfrsm;twGuf udk,fawmf taocH rrke;f Muyg/ a,moyfonf ol\ocifukd aumif;rGepf mG oN*K[ Ø f
jcif;u oefY&Sif;aombk&m;xHcsOf;uyf&ef vrf;zGifhay;cJhaMumif; Edkif&eftwGuf rdrd\emrnfowif;udk paw;í pGefYpm;cJhonf/
udk jyoaeonf/ uefYvefYum txufrS atmufodkY uGJoGm; rSefuefonfht&mtwGufyifvQif rdrd\emrnfudk paw;cJhjcif;
jcif;u bk&m;ocif vrf;jyifqifay;aMumif;udk jyoaeonf/ rSm aMumufp&m jzpfonf/ oif\ oufaocHjcif;u oif\
ydkrdkjynfhpHkpGm od&Sdvdkygu a[jAJ 9udk zwfyg/ emrnfowif;udk Ncdrf;ajcmufaeygu a,moyfudk owd&yg/
15;42 OykofaeYonf aomMumaeY nae0ifcsdefwGif tpjyK ,aeYwGif toif;awmfonf olUudk av;pm;vsuf atmufarh
NyD;? paeaeYn ae0ifcsdefwGif tqHk;owfonf/ a,½Ionf owd&Muonf/ vTwf½Hk;&SdtzGJU0ifrnfrQ\trnfudk oifajymjy
aomMumaeY naer0ifcif em&Dtenf;i,ftvdkwGif aoqHk;cJh Edkifygoenf;/
&Sifrmukc&pf0if 15;44 228
15;44 a,½I vsijf refpmG aoqH;k onfukd ydvwfrif;onf tHMh o MuaomaMumifh &Sijf yefxajrmufjcif;udk yxrqH;k oufaotjzpf
aomaMumifh t&m&Sw d pfO;D tm; þtcsuu f kd twnfjyKaponf/ awGUjrifMu&onf/ bk&m;ocifonf olw\ Ykd qufuyftyfEjHS cif;
,aeYwGif &Sifjyefxajrmufjcif;udk jiif;y,f&eftwGuf a,½I ESihf ZG&J jdS cif;wdu
Yk kd aumif;Bu;D ay;cJoh nf/ c&pf,mefrsm;taejzifh
trSefwu,fraoqHk;yg[k vlwdkYu ajymqdkwwfMuonf/ odkY uREkfyfwdkYonf &&SdonfhtcGifhta&;udk &,lvsuf c&pfawmf
aomf ud, k af wmfaoqH;k aMumif;udk wyfrLS ;? ydvwfrif;? t&droJ twGuf rdrdwwfEdkifonfht&mudk vkyfaqmifMu&rnf/ rdrd
NrdKUom;a,moyf? bmoma&;acgif;aqmifrsm;ESifh oN*KØ[fjcif; rwwfEdkifaomt&mtwGuf pdwfylyefvsuf raeoifhyg/
\oufaorsm;jzpfMuaom trsK;d orD;wdu Yk twnfjyKMuonf/ 16;1? 2 trsKd;orD;wdkYonf OykofaeYtNyD; paeaeYnaewGif
a,½Ionf um;wdkifay:wGif udk,fcE¨maoqHk;jcif;udk trSef tarT;eHUomrsm;udk 0,f,lMuonf/ aemufwpfaeY eHeufapm
wu,f cHpm;cJhonf/ apmwGif cspjf cif;? qufuyfjcif;ESihf ½dak ojcif;udk jyoonfh tae
15;46 þ*lonf awmifukef;uav;udk xGif;xkxm;aom jzifh a,½I\tavmif;awmfudk bdodufay;&ef ocsKØif;odkY oGm;
vlvyk o f nf*h jl zpfEikd o
f nf/ vrf;avQmufí 0ifEikd af vmufatmif Muonf/ ocsKØif;odkY tarT;eHYomrsm; ,laqmifoGm;jcif;onf
us,jf yefyY gonf/ a,moyfonf a,½I\tavmif;awmfukd ywf ,aeYwGif ocsKØif;odkY yef;rsm; ,laqmifoGm;jcif;ESifh wlonf/
pnf;í *lxJwGifxnfhNyD;? *l0udk ausmufwHk;BuD;jzifh ydwfxm; 16;4 aumif;uifwrefwo Ykd nf a,½I xGuv f mEdik &f eftwGuf
onf/ bmoma&;acgif;aqmifwdkYuvnf; a,½Itm; oN*KØ[f ausmufw;kH udk vSrd x hf m;jcif;r[kwb f J tjcm;olrsm;onf 0ifvm
onfhae&mudk apmifhMunfhMuonf/ olwdkYonf *lwGif tapmifh í a,½Ionf rdefYawmfrlonfhtwdkif; xajrmufawmfrlaMumif;
rsm;udkcsxm;í ausmufwHk;ay:wGif wHqdyfcwfjcif;tm;jzifh udk udk,fwdkifawGUjrifEdkifap&efjzpfonf/
rnfolurQ a,½I\ tavmif;udk cdk;,lvsuf &Sifjyef xajrmuf 16;5 rmuku aumif;uifwrefwpfyg;onf ocsKØif;ü trsKd;
aMumif; rajymEdkifap&ef jyKvkyfMuonf (r 27;62-66)/ orD;wdkYESifh awGUqHkaMumif; ajymaomfvnf;? vkumurl
15;47 þtrsK;d orD;wdo Yk nf tenf;i,fom vkyEf ikd Mf uonf/ aumif;uifwrefESpfyg;[k azmfjyxm;onf/ þt&monf qefY
olwdkYonf vTwf½Hk;wGif a,½ItwGuf ckcHumuG,fjcif; rvkyf usifzufr[kwfyg/ tjzpftysufwpfck\ rsufjrifoufaorsm;
ay;EdkifMuyg/ ydvwfrif;xHvnf; rawmif;avQmufEdkifMuovdk onf xdt k jzpftysu\ f oGijf yifwpfrsK;d pDukd rD;armif;xd;k í azmf
vltkyfBuD;udkvnf; rqD;wm;Edkifyg/ a&mrtapmifhrsm;udkvnf; jywwfovdyk if c&pf0ifusr;f udk a&;om;olwo Ykd nf tjzpftysuf
rEdik Ef ikd yf g/ odaYk omf olww Ykd wfEikd o
f nft
h &mudk vkyaf qmifcMhJ u wpfckwnf;udkyif ajymjy&mü tav;ay;azmfjyvdkaom tao;
onf/ wynfhawmfrsm; xGufoGm;MuonfhtcsdefwGif um;wdkif pdwt f csut f oD;oD;udak &G;cs,Mf ujcif;omjzpfonf/ rmukonf
ü &SdaecJhMuNyD;? tavmif;awmfudk *lxJtxd vdkufygydkYaqmif pum;ajymaom aumif;uifwrefudkom tav;ay;íazmfjy
Muonf/ tavmif;awmftwGuf tarT;eHYomrsm;udk jyifqif jcif;jzpfEdkifonf/ c&pf0ifusrf;wpfckpD\ tav;ay;azmfjycsuf
Muonf/ þtrsKd;orD;wdkYonf rdrdü&Sdonfht&mudk toHk;jyKcJh uGjJ ym;jcif;u þusr;f av;usr;f udk wpfO;D pDu oD;jcm;vGwv f yf
229 &Sifrmukc&pf0if 16;13
16;6 6
xdkoluvnf;? xdwfvefhrdef;armc]if;rRSdujMSifh/ vuf0g;uyfwdkifrSm owfaom emZRuf
Z
rm 1;24
r»d¸om;a,×ÈZ udk oifwdkhRSmuj./ xdkolonf xar]mufawmfrly)D/ TtRyfYrRSd/ tavmif;awmf
16;7 xm;RmtRyfudk ujnfÙujavmh/ 7 oifwdkhaRS¸ *gvdvJy]nfodkh u=Gawmfrlaujmif;udk? ayw×krSpI
ps
rm 14;28 wynfÙawmfwdkhtm; oGm;Iay]mujavmh/ txufu rdefhawmfrlonftwdkif; xdky]nfY oifwdkh
onf udk,fawmfudk awG¸r]ifRujvdrfhrnf[k ay]mqdk./ps
8
xdkrdef;rwdkhonfvnf;? ocs¼Kif;awmfrS xGufI wkefvÈyfvsuf? rdef;armawGa0vsuf
ay];uj./ aujmufvefhaomaujmifh tb,folwdkhrsS ray]mrqdkuj/