Sunteți pe pagina 1din 6

MODULAR AVANADO Disciplina: Direito Processual Civil Tema: Processo Cautelar II Prof.

: Fernando Gajardoni Data: 22/11/2006

ROTEIRO DE AULA: Cautelares nominadas e inominadas e procedimento: Procedimento nas cautelares: Comum: Arts. 801 a 803 do CPC (nominadas do art. 888 do CPC algumas cautelares do art. 888 tm natureza antecipatria - e inominadas concedidas combase no poder geral de cautela do juiz art. 798 do CPC) Especial: cautelares nominadas (art. 813 a 887 do CPC) Ex: arresto, sequestro, busca e apreenso, cauo, arrolamento, alimentos, posse em nome do nascituro, notificao. Medida Cautela Fiscal: lei n 8.437/92 (arresto que s pode ser utilizado pelo Fisco) Procedimento Comum: 1 Competncia: art. 800 do CPC Cautelares incidentais: ajuizadas perante o juiz da ao principal (distribuio por dependncia, art. 253 do CPC) Cautelares Preparatrias: e ajuizada fazendo-se em prognstico de onde seria ajuizada a ao principal. Se utilizada das regras do livro I (processo de conhecimento) ou livro II (processo de execuo) 2 - Regime Jurdico: critrio funcional, sendo a competncia absoluta. (Exceo das causas urgentes: o juiz mesmo sendo incompetente pode, com base no poder geral de cautelar conceder a cautelar) E se na cautelar preparatria a parte ajuizar a medida em juzo territorialmene incompetente? Se a parte requerida no opuser exceo de incompetncia na prpria cautelar haver prorrogao de competncia e, portanto, a principal dever ser ajuizada no foro incompetente. Havendo diversos juzes competentes para a cautelar preparatria, defini-se a competncia pela preveno. Essa regra possui exceo: grupo das cautelares administrativas ou voluntrias (exibio, protesto, notificao, posse em nome do nascituro, homologao de prnhor legal como regra) Ex: cautelar contra um banco para que ele me demonstre todos os extratos bancrios. No tem periculum in mora. A exibio no vincula. Produo Antecipada de Provas? Tem controvrsia jurisprudencial a respeito: Alguns autores sustentam que h preveno, outros que no. Smula n 263 do extinto TFR (no tem vinculao). Gajardoni entende que h preveno pois o juiz que colheu a prova antecipada tem melhores condies de julgar o processo. Cautelares Preventivas extintas sem anlise do mrito: Majoritariamente, a preveno permanece. So o juiz no analisar o mrito a preveno permanece. Cautelar no Tribunal: Art. 800 do CPC = apesar da lei falar que a competncia comea com a interposio do recurso, a jurisprudncia s a admite se o processo j tiver subido.

-1

MODULAR AVANADO Disciplina: Direito Processual Civil Tema: Processo Cautelar II Prof.: Fernando Gajardoni Data: 22/11/2006

Efeitos dos Recursos da Apelao (suspensivo e devolutivo) o art. 558 do CPC permite que quando apelao no tiver efeito suspensivo seja pedido ao relator o efeito suspensivo. Art 558 nico, segundo vrios autores uma medida cautelar ajuizada diretamente no tribunal. Processo cautelar para dar efeito suspensivo ao recurso especial e extraordinrio: Deciso de 2 instncia: pode caber recurso extraordinrio para o STF e recurso especial para o STJ. O art.497 do CPC diz que esses dois recursos no tem efeito suspensivo. possvel dar efeito suspensivo ao recurso extraordinrio e ao recurso especial atravs de medida cautelar. Jurispruencialmente se tem admitido que se obtenha em casos graves efeito suspensivo ao Resp e ao Rextr. atravs de cautelar diretamente ajuizada nas Cortes Superiores. Entranto para o STF essa cautelar s possvel se o 2 grau j tiver admitido o Extraordinrio. Lei n 11.340/06 Prev nos arts 9, 18 a 24, medidas de proteo a mulher agredida. H um srie de medidas cautelares, entre elas a separao de corpos. A lei diz que sero criadas varas especiais para esses tipos de crimes e que essas varas especiais tero competncia cvel e criminal, entretanto enquanto essas varas no forem criadas o art. 33 diz que a competncia das varas criminais. Nestas hipteses a ao cautelar de seprao de corpos sera julgada pela vara criminal. A separao judicial do casal ser julgada por quem? A cautelar tem que ser julgada pela vara criminal, mas nesse caso a pricipal no vai para a vara criminal. Mas isso o prprio professor ainda tem dvida. Petio Inicial: art. 801 c/c com o art. 282 do CPC. III na cautelar deve a parte indicar a lide e seu fundamento (da ao principal). Em duas hipteses no preciso indicar a ao principal 1 cautelar incidental; 2 cautelares administrativas ou voluntrias (no so cautelares na verdade). IV exposio do fumus boni iuris e do periculum in mora V a cognio do processo cautelar sumria PARTICIPAO DO MINISTRIO PBLICO: H participao do MP nas mesmas hipteses do artigo 82 do CPC INTERVENO DE TERCEIROS: Tambm no tem previso legal no Livro III. Processo cautelar no declara nem satisfaz direitos. Assistncia: plenamente possvel. Exemplo: sublocatrio assistindo o sublocador na ao em que este demandado em produo antecipada de provas para instruir futura ao de reparao. espontnea Nomeao Autoria: Ex: guardio de objetos falsificados em busca e apreenso preparatria de indenizao por violao de direitos autorais. No cabem denunciao, chamamento ou oposio. Exceo: produo antecipada de provas Ex: imvel que est arruinando. A empresa que me vendeu o imvel tem seguro, provavelmente denunciar a lide seguradora. J na cautelar devem ser integrados lide. Trata-se de atpica forma de assistncia provocada. LIMINAR:

-2

MODULAR AVANADO Disciplina: Direito Processual Civil Tema: Processo Cautelar II Prof.: Fernando Gajardoni Data: 22/11/2006

Requisitos: Art. 804 do CPC -fumus boni iuris -periculum in mora Mesmo sendo requisitos da liminar tambm o so do mrito, e sendo assim, pode a cautelar ser concedida s na sentena inaudita altera pars sem a oitiva da parte contrria. So excees e como tais s sero deferidas se eventualmente a citao do ru puder tornar ineficaz a medida. Marido que bate na mulher e ameaa mat-la caso ela deixe ele, para isso ela ingressa com a separao de corpos inaudita altera pars De ofcio: possivel A liminar tem que ser fundamentada. A liminar um dever poder, isto , presentes os requisitos a sua concesso obrigatria Audincia de Justificao: toda vez que o magistrado no tiver provas suficientes para a concesso liminar da cautela, poder designar esta audincia cujo nico objetivo a colheita de elementos orais para a apreciaoda liminar. Regra gera o ru no participa pois ainda sequer foi citado, uma audincia unilateral. Indeferimento da Liminar no implica extino da cautelar: porque a medida cautelar pode ser concedida na sentena Limites: a concesso de medidas liminares sofre limitao contra a Fazenda Pblica em 04 situaes: 1-esgotem o objeto da demanda 2-compensao (Smula n 202 do STJ) 3-equiparao ou reclassificao de servidor pblico 4-concesso de aumento ou extenso de vantagens MODIFICAO DA LIMINAR: plenamente possvel desde que fundamentada e fundada em um fato novo. precluso pro iudicato se o juiz concedeu a liminar deve haver a segurana de que ela durar at o surgimento de um fato novo. Revogao da liminar: 12345art. 808, I, do CPC (se a parte no intentar a aa no prazo de 30 dias art. 808, II do CPC art. 808, III se a ao principal for extinta retratao em agravo de instrumento. fato novo.

Recursos: cabe agravo de instrumento, se for liminar contra o poder pblico h o pedido de suspenso (art. 4 da lei n 8437/92 CAUO: O prprio art. 804 do CPC fala que o juiz poder exigir da parte cauo para conceder a liminar. uma garantia real ou fidejussria para o caso do requerente da medida vir a causar danos ao requerido com o cumprimento da liminar indevidamente deferida.

-3

MODULAR AVANADO Disciplina: Direito Processual Civil Tema: Processo Cautelar II Prof.: Fernando Gajardoni Data: 22/11/2006

Deve ser exigida de oficio em 02 situaes: 1 quando se perceber que o autor da ao no tem condies de suportar a responsabilidade objetiva (art. 811 do CPC), caso perca a ao. 2 quando o juiz tiver dvida sobre a concesso ou no da cautela. Se o juiz no exigir cauo, como faz o requerido para faz-lo? Tendose em vista que a cauo referida no art. 826 do CPC no cautelar, servindo exclusivamente para a garantia prevista em lei ou contrato o requerido dever fazer uso de cautelar inominada. CITAO: segue o livro I do CPC.Nas cautelares preparatrias entende-se que o devedor fica constitudo em mora at para a ao em principal. De acordo com a maioria da doutrina o despacho da petio inicial da cautelar preparatria interrompe a prescrio. O Art. 202, I, do CC diz que a prescrio interrompida no despacho. RESPOSTAS: Art. 802 do CPC prazo de contestao de apenas de 05 dias. Aplica-se o art. 188 do CPC? Sim, a Fazenda Pblica tem o prazo de 20 dias para contestar, bem como o artigo 191 do CPC TERMO INICIAL: A soluo est no art 802 pargrafo nico do CPC. (da juntada aos autos do mandado) I da citao devidamente cumprida II liminar deferida, da juntada aos autyos do mandado de cumprimento da medida liminar. RECONVENO: No cabe. Exceo de incompetncia: cabvel, sendo que o prazo segue o da resposta 05 dias. Exceo de impedimento ou suspeio: o prazo de 15 dias, o mesmo do livro I. REVELIA: Ocorre normalmente no processo cautelar, s atinge o processo cautelar, no processo principal o ru deve ser citado de novo. H alguns procedimentos voluntrios (administrativos, no jurisdicionais) que sequer tem contestao. Por exemplo: notificao, protesto, na produo antecipada de provas h controversia se h ou no contestao. PROVIDNCIAS PRELIMINARES: Aplica-se o art. 326 e 327 do CPC INSTRUO:

-4

MODULAR AVANADO Disciplina: Direito Processual Civil Tema: Processo Cautelar II Prof.: Fernando Gajardoni Data: 22/11/2006

No tem previso no livro III, ressalvado os casos de julgamento antecipado todas as provas so admitidas em sede cautelar SENTENA E RECURSOS A sentena varivel (pode ser declaratria, condenatria, executiva, mandamental) Ex: juiz determina o arresto na sentena (natureza executiva), busca e apreenso (executiva), alimentos provisionais (a sentena que fixa os alimentos provisionais tem natureza condenatria) Julgada improcedente a ao cautelar, automaticamente fica cassada a liminar concedida, mesmo que o juiz nada disponha a respeito. RECURSOS O recurso da sentena apelao sem efeito suspensivo (art. 520, IV) Concedida a cautelar na sentena, seus efeitos vo perdurar at o julgamento integral da ao principal.(at a sentena da ao principal) Se a ao principal for julgada procedente os efeitos da cautela concedida se eternizam. Se a ao principal for julgada improcedente e a apelao ter efeito suspensivo, mantm os efeitos da cautela. Se a apelao for sem efeito suspensivo, cassada a cautela. JULGAMENTO CONJUNTO DA CAUTELAR COM A AO PRINCIPAL O juiz dara apenas uma sentena formalmente, mas na verdade dever julgar amabas as aes aplicando inclusive condenao em verbas honorrias em ambas as aes. Liminar concedida Se o juiz julgar improcedente as duas, tanto a cautelar como a principal, a liminar ser cassada mesmo que a apelao da principal tenha efeito suspensivo Se o juiz julgar procedente a liminar tem efeitos eternizados REEXAME NECESSRIO Tem se a sentena cautelar for condenatria ( na medida cautelar de atentado haver reexame necessrio) SUCUMBNCIA Como regra h. Nas cautelar voluntrias ou no jurisdiconais no haver sucumbencia Na produo antecipada de provas tem gente que fala que tem sucumbencia e outros que dizerm no haver sucumbencia. Haver sucumbncia, segundo o professor, quando o ru tiver que contratar o advogado. COISA JULGADA A rejeio da tese de coisa julgada na ao cautelar no impede que o juiz da ao principal a reconhece. DO AJUIZAMENTO DA AO PRINCIPAL Art. 806 do CPC (ver)

-5

MODULAR AVANADO Disciplina: Direito Processual Civil Tema: Processo Cautelar II Prof.: Fernando Gajardoni Data: 22/11/2006

No se aplica as cautelares no constritivas, nem nas acidentais Termo inicial do prazo de 30 dias: a partir da efetivao da cautela. CAUTELARES CONCEDIDAS NA SENTENA: segue a mesma regra. NATUREZA DO PRAZO DE 30 DIAS: Decadencial, de acordo com a jurisprudncia a ao principal no precisa ser ajuizada no recesso forense se ela no tiver curso. A perda do prazo para a ao principal no implica perda do direito, s que acarretar a extino do processo cautelar. ABRANDAMENTO JURISPRUDENCIAL DESTE PRAZO PARA AS CAUSAS CAUTELARES DO DIREITO DE FAMLIA Smula n10 do TJRS No incidncia deste prazo para as aes que no possam ser exercitadas dentro dele. Ex: art. 1574 do CC Separao Consensual s pode ser requerida aps 01 ano do casamento. possvel ingressar com a separao de corpos, a partir de 01 ano que comea a contar o prazo de 30 dias Ex: arresto de ttulo executivo no vencido ( o devedor comea a dilapidar bens, ajuizo o arresto, neste caso io prazo de 30 dias iniciar a partir do vencimento do ttulo

-6

S-ar putea să vă placă și