Sunteți pe pagina 1din 92

De compendiosa

architectura et
complemento artis
Lullii...

Source gallica.bnf.fr / Bibliothque nationale de France

Bruno, Giordano (1548-1600). De compendiosa architectura et complemento artis Lullii.... 1582.



1/ Les contenus accessibles sur le site Gallica sont pour la plupart des reproductions numriques d'oeuvres tombes dans le domaine public provenant des collections de la
BnF.Leur rutilisation s'inscrit dans le cadre de la loi n78-753 du 17 juillet 1978 :
*La rutilisation non commerciale de ces contenus est libre et gratuite dans le respect de la lgislation en vigueur et notamment du maintien de la mention de source.
*La rutilisation commerciale de ces contenus est payante et fait l'objet d'une licence. Est entendue par rutilisation commerciale la revente de contenus sous forme de produits
labors ou de fourniture de service.

Cliquer ici pour accder aux tarifs et la licence


2/ Les contenus de Gallica sont la proprit de la BnF au sens de l'article L.2112-1 du code gnral de la proprit des personnes publiques.

3/ Quelques contenus sont soumis un rgime de rutilisation particulier. Il s'agit :

*des reproductions de documents protgs par un droit d'auteur appartenant un tiers. Ces documents ne peuvent tre rutiliss, sauf dans le cadre de la copie prive, sans
l'autorisation pralable du titulaire des droits.
*des reproductions de documents conservs dans les bibliothques ou autres institutions partenaires. Ceux-ci sont signals par la mention Source gallica.BnF.fr / Bibliothque
municipale de ... (ou autre partenaire). L'utilisateur est invit s'informer auprs de ces bibliothques de leurs conditions de rutilisation.


4/ Gallica constitue une base de donnes, dont la BnF est le producteur, protge au sens des articles L341-1 et suivants du code de la proprit intellectuelle.

5/ Les prsentes conditions d'utilisation des contenus de Gallica sont rgies par la loi franaise. En cas de rutilisation prvue dans un autre pays, il appartient chaque utilisateur
de vrifier la conformit de son projet avec le droit de ce pays.

6/ L'utilisateur s'engage respecter les prsentes conditions d'utilisation ainsi que la lgislation en vigueur, notamment en matire de proprit intellectuelle. En cas de non
respect de ces dispositions, il est notamment passible d'une amende prvue par la loi du 17 juillet 1978.

7/ Pour obtenir un document de Gallica en haute dfinition, contacter reutilisation@bnf.fr.
P H I L O T H
fc V S
IORDANVS
BRVNVS
NOLA-
NVS.DE COMPENDIO-
S A
AKHIT.B.CTVRA,
&
complemcnto
axtis
Luliij.
^AeliUttJlrifi
7>. 7>.
to.wmm
$\forttm
ft*
Serenifiima
Fenctomm
7(,
V\nfnd /#-
jliwifiimnm
G*i Herttm
O4Vchw*
tHm
wmjk&itum.
PAIII
S
11
S,
Apud
iEgidium
Gorbinum,
fub
infigne
Spehpropc
Colcgium
Camcraccnfc.
M, D.
IX XX II.
ILLVSTRI.SSIMQ
D D. IOANNI
MoRO
profereniflimaVenet.R.p.a-
pudC|riftfani|fimp
Galloru
&
Polpritfriinpi
regem
ora-
tori^
Uord. Brun. NoL
K s, D. ,
ArgAYtfamnontatHm
-ven-
tris commodo
tfonderismor
mento,ej
mok dimettsbnis:
qttnntnmocniorttm ttjpecln,
frofritfpecieiJitbflatU,
ejp
fttiveherif qu,ifit(tte
tftimm
dam,
noncttiiibetjfid-viro
nobifiori domri de
lere
qmctmquenondeftfiemittdicabit,
L<ifidi~
bta
afiro&vemtw
incomfjrabifem, tantoque
preciofiflim.vn,
qmmo
minori Ubrorttm -voftt*
mhtecontentam
arum,uon
cttifibe*
occu^retuh
fidtibivtaiitafotanttqttereiwdiciH.
i
^ue^
A
i,
tut
atquefojpfifo(eomunipatri*^uej4tt&initi
froftidq
virtutis
ejy
ingenij
mbilitate
iUuJfrAf.
Jitm
Domine)
dicandam
exijlimauimm
Tali
tjmffe"
,tant6quejert*4toretirrationafe
animan-
iumgemvMncfibi
dejfeftam fedibut
incuU**
juruwMntimtmM*
yale.
ioRD.Bav.
NOL;
DE ARCHITECTVRA
XI-
bri
Lullij
commeittum.
SECTIO
PJUMA.
^VrQfofiium,, Cafut
i.
MNI (crmonis
amput-
lati vanitatcrdefta:di-
gniflimaj
arcniteclur&%
magifterijcmc
pracfcn-
tis.Eificicns vnmcrfalc,
aucjuc primumjParticq-
larc^atquc proximutn
agcntcm.
Sccundum
pnmo diiponcntcm
niateriakmcaufam.Confiderationisfub-
icdlum.Eius
dcniquc fubic&ipartes^fot-
mam,atque
finen\accip,ito.
A
jij
'
10
Rl).
B>Y.
NOt.
j^ Ejjkiem frimum. Cap*
11.
CAuffa
cfficicns vniucrfalis attis Lut-
lian-e c(t intclicclus extrinfecus
ags,
liaud alitcr
adipliusroentis
fcfch*t
cns
clucidationem:
quam.diurnum
afltum
(cqius
adminiculo videntur
omnia,
quas
videntur)ad
oculum cxtcrnum,
Huius
opcrcp.rius
facultatc tahtum
vifibilia,
a-
clu rcduntur talia:vt indc fenfttiua
proti*
nus
fallickata facultas
cuigilans
informc
tunillius caufa
(qui nurtquam
bcnc intert
dcntibus occidit
ingcniis,
quominuscius
fulgoris
radij
tanquam
fovibus intdli-
gcntia?
noitrx continuo
adrtantcs,
C\
pu-
riori
contcmplationc
rcfcicmus
animum,
/inc dilationc
irrcpatintimius)potctiaqi
intcliigibiliain
a&um
intclligibilitatisvc
lut e tcncbrts
cmcrganc,
J^ EjficiemproximHm. Caf.
in%."
GAufa
vero efiicicns
particularis,intcl
lcclusagcns
Lullianus
cxtitit,
itafa-
ncad
fpccies
lntclligibiles
&
proxim&di-
dum
illuminatorccoparatus &cxpoittus,
ficutad
vifibilcs
fpccics, iftumque
solcm
fenfibUcm
oculus
cuiulquchoftruro.
ARC.
*T,
IVt*
4
MAtinaIiscaufi,qucrh
brcuibqs
cr
poiiamjt^^ratibrSaturhjij
cuiuf
dam
habitus extitii
melaneblia>in
qua
rc-
fideiti
fpintus, aptius
fc
pnebet
animo ad
opus comcmplationis
inft runn tum:
qua
tcnus ctiam nullis
humaniftu^ji difciplu
sis
cxcultus
quidam
intclligcntia;
(
ve
tcria
cccjo
difpoiitipr) eonceptk
fcmini-
bu^iccpcktemirabiliscuadat:
Sic
Homc
tol,
r^cfipdp^prbaftrp
\aliifquc
multis
phVficciudicabtcsaccidiflcvcdimus,
^
Materiadeqtta. Cafv,
SVWe]tum
<;onftderationis
cft
vniuer-
fum,q\iod
YCH,
intclHgibiIis9rationa-
bilifqucrationc
fubirc
valet:
adeoquip-
pc
gcneValia
Wra,ricceilaria
atqueprimi-
tiua
|>rincir>ia
praucndun?tur,vt
cxtra
fpc-
culattuasfacuhatcs,
tanquam.earumdcm
nonVoar^atalimitibus^ad
alias faculta-
tes
mocarcs?mechankas,4cpcr
vniucrfum
Qptrojasl
rfgu/andas,
valcan;
inclinari.
Nul[4^criirh
f qui pnncjpipium
lftoram
ComTcrucnsuimuumcft
atqficpoffibilc
A
iiijv
ro
JJ.
BRV.^NO^.,.
f
ucrlum
cns,quotf
m fubltanttam dnudx-
nisWwenrjcrcaJi
(qud
tandcjnmuww.
rcducippfttVnitatcm)
jcpnijpl^^Mr^r^
,
GOnfidcratalrcidignitasfjincc^ifum-i ncafTequuttonis4in compeatofa,tra-,
ctattonis
facilttatCjatqitut
ffcnensfumcio
.
ttainquc
ctufde uactatajrctomntmoda
1
nobilitatc
fvta^ftQ^d
enim(quauis
non
cx
definitis
atqucpropriis cxprcflius
dc-
mqnftrare doccat)
nonnc
cuiufqgnque
fa
cultatis
5
nbbilitatc
ambtr^tqtcoprcheMltf.
D
Vcc huiuiee
artis'befieficip
cpn\^lca
\
cur
fabultatcs:
vride daas'
(qtias
vir-.
tutalcs
dicercnt)
irlfc
coti^e^plir^^u^-']'
rum altcta ad
imjStio^/n,or^^m
,j
dip
f
P^I&i^^^^^icU^cr
ccWdit|3fq6k
a4 iar
i
tumpcrducuv
T
.,
;
^,. ^
.\ .
r.tv-.*;.:
'%
*
.
t\\"
*f'!':
!
'"
'
, "l
{
-
PRima
In ttcs oartcs
diftrinjjn^tjiry
;Priraum em'tms
in;^^r9tt^qu
W
afghafeetur^^
tfhl-
pGjcja
eowmeientvK$ ^ri^na^r
#
njea&^
ftfofidtffinii
iaeit
fundarrietua.,
Sejcur^dp
v^liniQdlajbicMm
cpmbj.AatiQncs
im:ci|-.
tipnurn
cftqendo
corapingit,idqHC
tunj
iti^Xnia
figutfyybi
e$yculis circ.uroqua^
qHc/.iitxeis ^^fplutqru/u
prccdicatpriini
nhgij(a>^per mocjuhiajjfhaclj^pcr
nvp
dunico^rct(ad/$ri>t^jrcfprrc,
#4um
omnibus
CQpouerc
pctdoiet^Tum
in
fe-
cunda
figura/in
qua
pradicata
tcfpcftiua
cuni corumdem
fcfyala>
nori
mjvius
ad
ia-
mcc^,^ufim
&fa,d
abfoluta
pricdicata
rc-
fcferida
comrii6ftrat,Tcr?i<>
c^pre$p*,rri
ii^tcrtja^f^^^
Vtriufqticgcneris
p^JKatiscoft^wifipf-
furit, normam
atque
diffcrctias
inftt)ua&.
VbifctcquomQdo
cjt inteutlonuro
Q[t
labisjntcgra:
conflctur
dicliqrits,
aperit^
Ibi
quomodQ
omrii
quaeftipniiro &!**
fdjrn}fnuu
proppfition^irv
quifcus
dc
fubie#o
quoliljcj,
quodlibct
apfolritura
re^e&ittiim
f
v-jj.
ex
iis
compQfifum
aflStr
nurij
negariqiic
fonnari,
infirmariquc
ibiu BRT; Not
f,
poteft,ponit
ob oculbs.
Huricin mbdfi
pcrfctfram inqiiifiuona
difciplinam
co-
plerc
vidctur.
|
"<f
-;
^
FacHbatHjfrundff4rte(. <$.,*
jpcT
*LEcunda in
fcjvtcrit
difTccaturpartes,"
W
inquibus
vciutf <1e
orationibus,pb^
j
i^di^Horiariurii/fyllablcuhij&alph^
tumcxnofita
fufficienter
cduccridis in-
'
ftruit.Iis,
u.pcraclis qu#
ad
fimpliccm
conccptioncm, fimpliciiimquc primam
fecuridamquc compofitionem
faciurit,
ad Ycre
affirmaridum
atque
negahditm/,
'&
inquibusad
omnc
gcnus
probldnia-
tum,implicita
coritinctur
argumentoru
[
"copia.itcm refponfionum
?
omnis
ge-
ncris didifcurfuum
definitio.uimque
facultas.
Ad corum tandcm
explicatio-
ncm &
multiplicatioricm, cuaci^ttio-"
ncmque
proficifcitur,
Primdqunrtam
brdiiwsfiguramjinjqua
>elutinaurcb ralento
muittplex
ritorie-
neta
contractius includitur. Secundo
tabulamin
qua fpccics
omncs medio-
nim
cxtcnduntunexplicantur,
numeran
tur.Tcttio
euauiationcm tcrtia?
ftgure
in
qua
propofitiones
iiv
primis
a'$jtccc~
dentibus
iiriplidteiexplicantrir.
C^riartb
multiplicationenv quartfcfigu-
rar,in
qui f
rimum
quidenv
multiplican*
AKC. ART.
tYt^
6
'
tttr ad candcm cottclufionem infcrcn-
dam>velimpediendam
rationcs. Dcin-
de,ordinado
in mcdio circulo medium
inter fubicclum
&.
prjcdicatum,quae
c*5-
fideranturincirculis
cxtrjmisiiriueniu-;
turmcdia ad
argumentandum.
Mitto
quod
de
fallaciarum
notitia &
depra>
ftantia huiusartis
fubiungitur.cum
alte
rumfit
alicnum,altcrum
non fatis arti
neccflarium.Quinto
mixtionem
prin-
cipiorttm,&
qu^ftionum
: vbidedu-
ccndo hec
principia pcr
illa>abfoluta
pcr
refpeiftiua,
&
vtraque complcxe
velm
complexe>coniunc*tim
vcl
figiliatim pcr
qu$ftionum
multitiidincm: mirumitt
modum ditcfcit
inuenrio,
atqueiudi-
cium. Scxto fubic&orumdcfinitioncm
(quam
cgo magis
diftinclam
percupe-
rem)&
eorumde m dum
per
ciiuerfa dc-
ducuntur^diuerfificationem:
quatcnus
&
ipfa,
& omnia
quse
ad eadcm
taquam
in iifdcm
implicita
rcducuntur>
quo
nam
pa&o
cum
principiis
abfolutis &
rcfpecttuisfibiadiunclis
fe
habcantdc-
terminari
poffit.
Vt iude
quomodo
in talis
&cuiufcumquc
generisprxdica-
tis(ad
hxc enim
predicata
omnia
pofft*
bjlia
predicata
reduci
fentitLulliusJdc
ta
Hsjk cuiufcunque generis
fubieclis
(ad
> 10 R.
>R
V,
KQl.
hc;c
cnim fubicclac&tcra omnia
iltbiclta
reduciScin
iifdem
cpntinerifcntitidcm
authorjrcgi,
&
dirjgi
,&
gubcrnari
dc
bcamus eluccfcat.
JfiJ]2k%"?
*!JC
pia^puu^huius
arti^^ll^fSW^Bft^
qucQmucLulljjJ^^^
hus
ip(e^oji^inii$JrfM
qu$mip -;wpw?
ifftMm-u^vMWjj#r}rnC.
re<Sci
fiquid
huic
ricgocio fuftragari
11-
ccbitproviribus(fi
dabitur
ocium)
all-
quando pr^ftabimus. Scptimo
applica-
tipncm
in
qua, princjpahter
intcnditur
(quae principalis
intcritippropterpluriii
inutiliiimjatque
vauorum
admix.ttpnctn
yix
dclitefcit)quod
ad
nouem
fubicfta,
omniafubic&arcducantur&
iw
ipfisitt-
cjudantur&
impliccntur,oftcndcre.
Ite
quomodo
abfoluta
omnia ad abfoluta
noucm
>
ad
rcfpccliua
omnia
pradicata
noucm
rcportentur.
Infuper quemad-
mpdurooronia
cogttQfcibilia* per impli-
citumj
&
expiicituro
>
abftra&uro >
#
cocrctu,pcr figuras allatas,per
dcfinitio-
ncs,pcr
quftioncs,per tabulam?pcr
cua
cuationcm
tcrtia?,
pcr
muitiplicationcm
quartie,
per
mixtioncm
pnncipiorum,
pcrnQucmfubieclorurorationcs,
&
per
ccntum
forma$ conftruanturi
cxaminco-
W,avqHcfpn\icntur
,
;
ra artis
Lullij
ic-.
; !>
t
iSliofccund^
'
!
t>R0P05UVM CAP. IV
J:
Amnon
adlibrum, fcd
ad
artcm(d
nobjs ciuV
cidandam
&
compien*;
dam)rcfpicieni;^
,aru*
alphabeturn&
cius mc-
moriam
proponimus.
itcm
primam hguram
&eiusimagincm.
Sccuridam
figuram
& ciufdem
ftcilfriij
&promp.tam
conceptionem.Tertiam n>|
guram
& citts ordinis
rationcm>qi.amcV,
tem non
ftigiat
difeurrcntis
,
Figuratn;
quartam,ccrta
quam dilpofitipnc
forma
mus.Ettabula
itafc omnibusotfcrcntenr
fuis
numcris
atquc
o.dinibus,Ytalia
mc-
IOR. BRV. MOl.
moria?
pr.ieccptione
non
indigcat.Et
na-
tttrali
fc
confequentes
ordine
;qua?ftio-
ifcs.
.''.:'<'.
};.
7
'
''Y
l
VeAifhabeto Cap.lf.
w
;
QVcmadmodum
fcriptura.atquele-
ftiofuis cortftat elemStis: ita iudi-
cium&
inuentiojquspcfhanc
aliafque
plurimasaftcs
attcritantur.
Artisigitrir
iftius clementa.uon inconfulto oer
gra-
maticalra
fignificantur
clemerita,
qua?
noucm funt numero Bc6 ET& H I k.
Ip-
fum B
relinquitur primarium
abA,quod
ad
fignificadam figuram primameftoo-
cupatum. Hprum
clemcntorum
fingu-
la
fignificant jprimo quidcm" iubiec^iim*'
Sccundo
prcjdicatum
abfolutum
.ftcr-j
tip.
prfcdicaturrt rcfjte&iuiim?
4
Q|tjrto,
qu^ftiorierh.
HincB
finirta[t
|pum
3
Borutatem
Diffcr.Vtrum,C^
lmn,
Magnitudiriem,
Coricdrdantlam,
Qriidfn
Oadu,Duratione,fcu^&temita-
terit, Dc
cjub
*
E,figniflcat
^Ho/vtinem^
Ppt^ftat
cjPriricipiu, QuatWFt
fig,Ima~
*
giriaiione^Sa^ich^
turii.G
ScnfitViMrt,V'cVl(itateiiiiFiffcmf>
Qualc?
H
Vdgetatruu* Virtutcm,
Maio-
>
ritttcm,Qua\lo?
LEkmccatiuu.fig.Vc-
AXc
RT.\tYSC
f
'ritatcrn,Acqualibtcm,YDi?
Klnftru-
mcntatiuttm, Gioriam,
Minoritatcm,
^ompdo^cum
quoi. r ,
r
v>
iie*An\''&tio. tmf
Se,
tfeg.
/,//>.
&*
io.ti/fSDu&e<Saf.Py.
^ifrf^e.Gf,
?&
tfri. Co. Co.
*Pr.iki Pi.
ffl*.
Mi.Aeq*
Tr.
iR.j;rKW
:&foi;tr
SVppofitis
dfiKli.JHtti^t!fi6i^^
dc
fybicdorum
aicclorumquc
ra-
aclneu^firiluinYus^ulfl
finiuRs
efcf
tftentisf
cjtiattripr
coVficriferitia.
Jj^c^
tatibifint firriiicer
t^rierfda::
natufaljis
a)
tcm
menibriatufpycU^^
rfoutrri
rec
tutitcv^
rum
fingulorum
Oricnti
A
fubie&um.
Septentrioni
E
predicatum
abfolutum.
Occidenti x
refptftiijffm
prajdicatum.
Mcridici,0^ua^oacUiciatu?;>Mcdium
vcro clcmcnti iliorum
quattuor figni-
ficatiuinotamcontincat. 1 \
Bwurdncuem
imaginandorum
CHvi!im?\
Praercnsfigutapcrtinctadroliuin^
'XORD.*
BRV-i NOR<
$
Vbi
vero feorfum
tibirefcrcndafunt
fubiccla^angulbs fctt*c$ibrits\Cfticnta-
les dtfcutres.Vbi
prardicata ab(bluta,Sep-
twiti^alesiiV^rc^cclitKi ypccWcri1^
lcsiV^rquasftiorie^Meridionalcs.
;
At f\ cubilium
multiplicatiominusar-
rideat:
Sitinangulorumfingulis
Homp,v
Ac^roJrvfignCiAdftan^qbajrc^Qnddarit^
Subicrfto/Abfof uroiRe&ccliuQy
&
"Q&e-J!
ftionh< Inde.vbi
feorfum-ejtaminaadi*
funt
fubicda,intucarc^iomincsi
vbi ab*'
folutaprajdicata:
acliontts/vbi
nefpcctiua
pr::dicata
infignia:
wbi
quajftiones,
ad*
ftantia. /. .';
:s >
B
yfigajra-.A.in
finelibri,
f
IOR.
B-JtYVHolfe.
"Deprimafigura*,,
.
Capt/
4..
PRimafiffuraperclemcntumAfignU
1
ficata,
abfoluca
figaificat
predicata:
i
&ad cuda osaniuabtfoiuta
predicata,
vclnegatiuevcljafirmatiuc,velinc6crcto
vcl^P^^ip^
uerubUucr
ptfijc^u^
v
In
prima
quidetttfcaufa
conucrtibilttcr
omnia dicuntur 5cconcretiuc &
abftra-.'
cliuc.affirmatiuc.tantum
?.
ideoquc
lincx
a
fingulis
elementisLextenclas
ad
omnia,,
Zc omnibusad
fingulas
rcflcx
conuer^
itoncm
fignificant
Sc
a?qualitatem;
dici-
tur
enim
magnitudo
dc bonitate
&
fa~
pientia,
i&c; bonitas &
fapicntia
dc ma-
gnitudine
& c.
magnum
dc
bono & fa-
picntc
&c.Sapiens
3cbonum de
magno,
&
;.
Id
quidemin
caneris aliis
eftimpof-
fibilc
quibus.
tameaxp
ipfp
ha$c
figura
acfcrui^qupd
tcrmihlis
altcrpcr
alterum
adicvl^aturrdu^
fufru
ptus>altcti
tn
cocrctd
fumpto adiunguur,
Hiric
a
fingulis
ad
reliqua
UneauraCtakta*
le
firiguiorum
ab.omaibus
fignificant
adic&tuari. Bonitas
magua,
d
-
ans,
po-
tcns,
Magnitudo
bona,durars,
potcns.,
ARC. ART. IV ll
1*
Potentia
bona,
magna}durans.
Pro fub-
ictorum condttionc talis
adiccliuatio
complctur
fecundum
compofitionem

vel
diuifioncm..
Secundum
trianguli
an-
gulum Principij
vel
medij
vel
finis,
Ma-
ioritatis minoritatfs
ajqualitatis,
DifVc-
rcntioe,
vclconcordantia;
,
vclcontra-
rictatis.
;
*
Vtj^w&samimtc
nptandnm,tci
mif
nos t
jtpsJjcUt Jjjens
in iifdem
lmpjicitum
nccftmtefifj^^
mitaium^wJhrftitf^umjnccfaclumnc-
qrie^|^^n?fibi!dcccF6tcj!
riovn;
efi^nt
ha?cf|
tij^lfe?^^
rurnformatiotien^teciptorit.
Ensquip-
pc
infinitum
fignificans
excludit
praucr
Z)cfivriiubf^finitumfignificansDciVcx^
cludat
oportcti
Sit fimihs
debbno,
iriair
gno
canerifque
ratio,
qu# qttiddommV
fignificat
iuxta iationc commtmem
rna-*
terialibus & in
matcrialibus,
fubftamm*
t5caccidcntibus,finiu$&infinitis(Quod#
praichcata
Mtiimi^miM^m
ycrc*
cccidentaf
ia: illifd
1ritc1If^^ri|fwratci>
minoruffi"
fignific1.1i^
methaphyfica
cklogica
fupponunt:
ndtt^
mtcm in
na^atte|eneralifiu^
Bij-
^v
I.OR. BR
V. KOt.
niamodofiioapplicari
vultad
omnia,vc
&inipfa
fubftantia
fubftaatialem ma-
gnitudiuem&quaiitatcmrimctur
&c. ,.
qui
potcft
capcrc
capiat.
f
Adfrimtfigur*
retentionem.
Cap,
f.
SVopofitisquoquciis
qusede
ratio-
ne fubiccfcorum >

& adicclorum
furit habeda;atrium
quadratum
no-
ucm
difcriminatum
conceptaculis
ha-
bcto:
cuiusanguli
quattuorhabcat
clc-
mcta&media laterum
qu.atuor,
fequetia.
vltimu
vero,
quadrati
mediti. Habet cr-
goangulus
Orietis B.
Septcntrionis
C.
Occidentis D,
Meridici . latus Oricn-
tis F.
latus
Septentrionis
G, Occiden-
tisH Mcridici
I.
mcdium
K. Ibi confc-
qucntcr
habcs, fixum ordincm
con-
uerfionum,
dcnominationumque
om
-
nium
per fingula,& fingulorum per
om-
nia.
Kotundam
figuram tanquam
me-
moriae
^tm|c|if
dcig||gri|s^geiarcnv
ARC. ART.
LVl n
T>eficundafignra,
(Jap.
6.
S^cunda
figura pcr
elcmcntu T
figrii-
^cata,
quod
eftprimum
in
diclione
Triangal.trcs
in
caimplieatoscom-.
pfcc"titur triangulbs,qiii
ca contincnt
prejdicata,qu2ehocipfum
quod
.furit
a-
liorUrivcfledicUntur.Priricipiuhj
criim
priucipiantfs ,principdti
,
principfatiui,
principiabilis,
&
principratione
dicituf.
Medium
mediatiui,
mediabilis
,me-
diantis, mediati,
& mcdiitionc dicittifr
ifj
I 6 R. BRV. NOL.
Simile
dccacterorumangulorum
tcrmi
nis
eftiudicium,
qui
fane tcrmini om-
nesficut&
prarccdcntis
fisura: tcrmini,
dcomnibus dicuntur
modofuo,vtpotc
pro
naturcj
rerum conditionc.
ARCY ART.
tVR
n
Cbnftatnoncirculo,
fed
iriangulis
tribus.nonemm^dmittunt
huiusfigura:
/
tcrmini^^Soucntiam," quarivpiflriia*
fl-
gura?
termini dtccbantur ad inuiccm
ha*
bcrc.nonenimdicitur
difVcrentia con-
^cordans,contrarietasconcordans,fecun-
dum omrics
totque
modos,
licct
fecun-

dum
quofdam.dicitur
cnim
principium
bonum
difrercnsa
magno,
quiabonum
&
magnu
diuerfas habct
rationes,princi
piubomi
fimplicitcr,malo fimplicitcr
do
traritifMaioritas
magna
difrcrcns 1
glo-
riofk
y
Qppofita patux.
gcceouemad-
: rhodum f c
iriuiccm
praidicati pcrictrarit:
quod
non roodo de
ipfisTxemptis^fedJBC
ifi
ftbi&s frit^^
vc
cumdicitur'
bbpit^lmlalgirla
TnJrTnita
duraiis
Dci.parua
flnita hominis. Idcm
fiio niodo iudicium de
cancris.

.'
fCqpftaxitcm triarigulis,
& non cir-
,<cuio,qU(a^dp^uidt?
.^t ntis
figurifteirl^ni
npn
cffidtirit^
drSh-
;
fidcrantienim tfcr manifefti ftnfcblrdi-
ncs
,
quorum
Primus fuo tcrnario con-
:
Aans
appeliatur
pepajq^ipii^tipue.
Sc-
cundus
pc^fu^o^tMOncm/Tcrtius
per
-
cx<c(furrr&
dimimnionem,
Vt Luliiani
foriant tc;mini,Hac
de caufa
figurapa*
B
iiij
tORi
BRV
NOlU
rem
fignificai\sriitioncrn,&
habitudine
candcm
:minimcconucniens
iudicatur,
talis crat
figura
circularisab omnibus
circumfvicttx*punctisadccntruin
A
pa-
ri
u rantcr
arqualiterquc
relatas habens
pattcs,
vnacum
paribus xquaUbufque
JincarumefHuxibus
& influxibus^*
^%
Acutis tandcm coftat
criangulis,
quia
primam
ab.AxonibusangiiiU.f
cuetrarjfcf.
lem
(ubintrant
figuram^Hinc
difFercn-
tia
cft iiitci bonuni &
bonum,
bonum
&
magnum,
diffcrcnt a
item
& contra-
ttctasinterbonum
&malum.
Vbibonu
fcufibilcSt
malum
intclligtbtlc
difTcrunt
taritum:bonum
fenfibile & malum fen-
fibiIecontrariantur,Scnfibilc
vcro & in~
tclligibilc,
difrcrcns,&concordans&
re
liqua prxdicata, pcnctrant primam
figu
ram,&
fc inuiccni
complccluntur,cum
aliorum
triarigulorura
angulis,
nbn mi-
nus ia fubicdts
fundata,quam
cxcm^ta.
Denominata
cnim
pcr
difFer. con. corit.
princ.
tried. iin.ma;
min.a'qu.
fimcDeus
Dacmon. Ca:lu.
Homo,
&
c#tcra,&
qua?
adi(th$cfubiecla reducuntur.
Penetrat
itcm&complc&untuf^fubiecla
nonmi
nus
dcnominatiuc;
quam
aWolutc^furri-
pta.
Abfolutc
inqiuavD.c^m.^Angeiuirij
**<&
ARtV
t V U
1$
C#lum,Hominem.
Dcnominatiue di-
ttinum,augclicu,cajlefte,hum;uium.
Adfefundamfig,
7(eti.
Caf.
V).
Tjigtipe
prsferjtUntcmoria
|acUi$.
Ad
^ra^ntan^untamcn&
rcrincqdam
ipfjjl*
cum
ordinc
difpbfitioncm |
tum
cnim
iftiu5,;um
&
altarum,
quaftfjtum,
atqucformam
interni fcnfus oculo ne-
ccilufri
cfthaber^
prxfcntCRf)
(Yatuc
tibi
vcl in
q(iadraft>,vcj
jo, rbtunapiatiio,ttiS
gulum
tals
pacjto
difppfnurn,-
IOR. BRT*
HOH
Singuli
angulorum fingulas
(fipla-
ccat)viuas
habcant
imagincs,
quac
duas
aliasfibi
collateralcs adtumant.
Dcindc
mcmoraturuiproccdc
a Collatcrali
fini-
ftro
anguli
B ad
angulum
B.
hinc ad fuu
collatcraledextiuF. deinde
acolhucrali
finiftro
anguli
C
adipfum
C.
Indc
ad
eiuscollatcraledcxtrura H.Tandcm
ad
collatcralcfiniftiuipfius
D
quodcftlad
ciuscollatcralcdcxtram. K. Nifi
vcli*
alitcrordinarc
( vcpotcfccundura
natu-
ralcm
fucccflioncm)iubacpra?pofita-
gura.
ARC ART.
LVl,
14
Vttcrti*fgur*\ ap.
vur.
TErtia^figura
per aliquod
clemcn-
tum non
fignificatur.
Ipfa
cnimnil
aliud cffe
vidctur,
praucrquam primjecu
fccunda
complcxio.
Eius eiemcnta
figni-
ficant
quidquid fignificant
clcmcnta
pri-
mx,&
elcmenta iccundce. .,
Notamus hanc
figuram
plurimos
ad
copiam
rcrunvvtiUimos habcrc inflcxio-
nismodos.
Quorum
Primuscftfumpto
pro
fubiecto,
termino
abfoluto,
&
pro-
pradicato,
alto abfoluto, vt cum
dicitur
bonitas
magna.
Sccundo
lumptis
vttif-
ciuetctminis
refpe&iuis.
vt cum dicitur
dijferemia
principians,concordantia
me
dianSjContratietas
finicns. Tcrtio
fump-
to
pro
fubiccTo,tcrmino
abfoluto,
&
pro
predicato,
tcrmino relatiuo. vcdiccndo
bonitasjdirTercns .
Quarto
furripto pro
fubiclto tcrmino
refpcdiuo,
&
pro pra>
dicato termino
abfbluto,
vt
diccndp
dif-
fercntiabona.
Qiu
quattuormodimul-
tiphcantur.
Primo
per
adiecliue
capi%
vcl fubftantiue:
fubicltum
vcl
prcdica-
tum
,diccndo
bonitasmagna,
magnitu-
dobona.
DifTercntiaprincipiansprinci*

IOR. BRV. NOL.


pium
dirTcrens,
bonitas
difTerens,
difFc-
rcntia
bona.
Sccundo
Vttifqucfubftan-
tiuc
fumptis
bonum
magnum.bonu
quid
ditfcrcns. Tcrtio
cpmponcndo
fubic*
cTumtantum YCconftctex abfoluto
,
&
refpecliuo,
vci duobus
abfolutis,vt
cum
dicitur difrcrcntia
magna,cft
bona.
Quartopraxlicatum
tantum,vt
cum dici-
tur,
ditTcrcntia,cftmagnum
bonum.
Quinto
fubictftum &
prxdicatum.
vt eu
dicitur . Concordantia
principians,
cic
rnagnuth
bonum
.Quj
compofitio
du-
pliciter
fir.
Vel
vtrifquc fumptis
in
rcclo,
Ycl altcro
iniecTo,altcro
in
obliquo.(A-
liud.n.cft difrcrcntia
principians,
aliud
difFcrcntia
principiantis).
Itcm Vetvtrtf-
quc
in
concrcco
fumptis.
Vel altcro fum-
pto
in
concrcto,
altcro vcrb in abftraclo.
Vcl
vtrifquc
in
abftraclo,vc
vcl
magnum
bonum,raagnum
boni.rriagnitudo
boni,
magnitudooona.&magnituddi>9nitatis.
Si
dicaturmagnitudo
b
cMiitas^^rrJlque
rcrmiriis in
rcctOi
no reddfturcora
pl&xtp^
fubiecTr
vclpracdicati:
Scd ambo
poflunt
copulatiue
fumpta
fubicctu t/fe
vcl
praN
dicatum.'
Ytcum
dicitur,
magnitiido
&
bomtas funt
principfa.
& cum
dicitur;
principium
cft
diftum d?
magriuudinc
&
boriitatc,
ARC. ART. LVt.
It
Auimaducrtcndum tamcneft,Lulfium
fccundum
tot.tantafque latitudincsrqu!*"
tuormodis
ab vniucriali ad
particularc
defccndcrc . Primo a tcrtninis
figune
prima?
vcl fcciidx
pcr
tcrmiuos
figura:
fccundx YCI
prinivViimitatis.YtditFcrctia
bona.Secundo tcrminisiisin
fuagcncra
litatefumptis, atquc
illimitatis:adcofdc
pcr angttlos
contraclos.
diccndo dif-
fcrcutia bonainter fcnfuale &
fcnfualc,
inteUccluale &
intclic&ualc,
intcrifen*
fuale &
inteUeclualc. Similttcf de con-
cordantia & contrarictate
.Tcrtioab an-
gulis
ita
illimitatis,ad
eofdcm
pcrTua*
fca
ix
gradus
contraclos.diccndo
difFcrcntia
bbna
inter fcnfualc
quod
cft
ignis,&fen-
fualcquod
eftaqua. Quarto
abangulis
pcncfubakerne
contractis ad
cqfdcm
vt
Ipccialiftime
contraclos.
diccudp, (?$$
contrarictas,
qu#
cftintct; fenfibilc
qtiod
eft
jgnisin pipcrc,
& fcnfibilc
qupd;cft
aquain
cucurbita, Ecce
quemadmodum
dcducFo
dttodcnario
pra:di#a*latuudi-
.nisp.er
fflius altitudinis
quatcrnarium:
tibircddauurpropofitionCs.
Sexaginta
quattuor,
'lcdutfcooorumfcxdcnaiio. &
Jonge pluiMjfi
maior
maidrquc
numcius
r*R. BRV. NOX,
deducatunqui quidem
tum diclis
augeri
valct difFcrcntiis:
tum ctiam rclatiuo*
rum,coriiugatorum,
&
eogencorum
tcr*
minorum adiectionc
muitiplici,
adco
vt
propofitionum
numero
tcmpus
ipfunv
fuccumberc,
ncfufficcrc
ppffit apparcat.
Hunclociim
fupra
c^uam
neccffc
fit mcl-
ftraflc voiui:
vtfc^atis
artem
tuili]
jplus
ifcrre
ii^riieriviquairitullius iple
fdrtafTc
vidctit. Iactum
qttipp
fundamctum
cx-
ccUcntiffime. jnaius cdifidum
rc^ipitj
quamipfeftruxcrit.
Dcfigurjn.etretin.Tig. *p>
rx.
Flguratio
atque
mcmoria,
ex
triplicis
progreiTtonis
confidcratione
dclitefc
*
cit;quarti
primain
figuraLuUi; eftpla'
rta.5BC.adIK.
Sccunda
pcrpendicnla-
ris,iBCJadBK.Tcrtia
cft tranfuerfalisa-
BKad IK.Scdad
faciliorcin intellcctuni'
& nonnulbmvtilitatc,
progrcffum pc~
pendicularchv
&tranfucrfalcm,
mutamus
in rcftum
atque planum.
&
iftum,
iar
t?afuer(alcm
afcque
pcrpendicu.nrem,
vc
in
triplici teqcuti
cooidiuationc cft nwk
aifcftum,quarum
ARC
ART. L U,
1*
PRIMA
BC.CD.DE.EF.FG.GH.HI.lk.
BD.CE.DK-EGrPH.GI.
Hk.
BE.CF.DG.FH.FI.
Gk.
BF.CG.DH.EI,Fk.
BG.CH.DI.
Ek.
BH.CI. Dk.
Bli
Ck.j
Bk.
-
M"
SECVNDA:
BC. BD, BE. BF. BG. BH. Bll
Bk.
GD.CE.CF.CG.CH.CI.Ck
"
DE..DF.DG.DH.DI.Dk.
*
BE.'1EO;EH.EI. Ek.
FG. FH.FI. Fk.
GftvGI.Gk.
fHI./Hk.
Ik./
TEB
>A.
I
-Bk\Ck.
Dk. Ek. Fk. Gk. Hk. Ik,
YBHCI.
DI. EI. FI. GI. HI.
>BH&H.DH.EH.FH.GH.
BG.CODG.EG.FG.
BF,
CF.DF.
EF,
BE.CE.DE.
BD.CD..
BC.
......
!
10
R.
BRY% KOl ..
*Z>#
quma figura*
Cap.
10.
QVarta
figute
rribus cdoftans circa**
?is,
trcs
praiccdentes compicclitur
rigiuasicftque
ad
tabufogcneraliscon.
ftrucltoncm ordinata: cuius
opc peritus
inartc,folutioncs
&
argumejua
adidem
problcmam
innumcrum
multipbcarc'
potcric
*
*"! \<:V
:)IZ
PraTcnt
A R.<V ::A R f.
*
Lvt.:
17
Prxfcjtf
figura
fcotc babrt
rcuolutioncs,
quibusdcmccpsi^tcw
tur.quatum
quidcm
fcrima
conftituitur
cumiub
B
circuli
fuperioris
immobitis
poniturCcirculinitdi}6cfrrtrculi infc-f
iioris. caufahdb.
fcptcm
carndras.
Sew
cunda cum fub B circuii
fuj>otions poni-
tur D circuli
mcdij
&
E ctrculi
intcrioris.
Tcitiacum fub
Bcircuii,
fuperipris po-'
nitur
Ecirculimcdij
& F circulvinterio-
ris.
Quatta
eum fub B
circuli
fupcrioris-
poniturFcirailirhctlijc^GxSrctm*
ihfc*
rioris.
Qutotacum.fubB^irculi
fupc-
rioris
ponitur
G circuli
mcdij
>&H ihte-
rioris.
Sextacum tiib B circult
fuperio.
ris
poniturH
circulinvedij
cVI cifcalimV
fcriofisJ
Scptimaxuiri
fuh B elrcuU
fiipe^
riorjs.-ponttur
I.circuli
rriedij
& K
d/culp
intcrioris^;?
t i.:'.l*m
'
>/.
J:.
-/- -nt ^
.f.
!).-
./:*.;!.
'<--
iHoinit.O
fi-
I*Rt
B RV. >NOi*
I Vomtu
FcinktfiptmwtinibHi
c#nv
'.v.-
ftanthabet
x^camerae.
\J
-
' '
Bcd.
bcc.bcf.bcg.bch.bci.bck.
Bde.
bdf.bdg.bdh.bdi.bdk.
Bcf,
bcg,
bch. bci bek*
-
Bfg.bfh.bfi.bfk.
Bjpi.bgi.bgk.,
BluVBhk.
9ik.
-:-'
-
.

VommJccuteJaJexeramihu4cefianti
baboiii.camtrdt.
Sccunda
domusconf\ituitur,cum.fitrc-
liolutioduorum intcmorum
circulorum
circuli immobilis.
collocatoprimo
fub
co
Dcirculimcdij&Ecirculiirifimi.Sc-
cundo?E
mcdij,
F infirai.Tcrtio
F
itncdij;*
G
infimi.Quarto
G
mcdij,H
infimi.
Quinto
H
medij,
I infimi.Scxto I
rocdij
kinfimi.
%
t
4 5
2 I
ede.
cdf.
cdgf.
cdh. cdi. cdk.
ccf.
ceg.cch.
cci.cck
cfg.
cfh. cfi. cfk.
cgh.
cgi. cgk,
cni. chk.
cik.
ARC. ART. t Y I.
ll
tVomH4
tertia
<ordinibue
conjfant,
habctij.camem.
Tertia domus confrituitur
rcuolutiotlC
duorum imcrnorum
circulorum fub D
circuli immobilis
Primo
collocato fub
coE circuli
medij
& F
infimi. Sccundo
Fmedij,G
infimi.Tertio
Gmcdij,
H in*
fimi.
Quarto
H
medij,
I infimi.
Quinto
I
medij,
k infimu
5 4
J
* *
dcf,
dcg.
dch. dei.
dck.
dfg.dfh.dfi.dfk.
dgh.
dei.dek.
dik.
*Domw
quarta
ejuattueterdmihm
eoHflttm,
habei td Camerat.
Quar
ta domus fit rcuolutione duorum
circulorum fiib
E
circuli in mobilis. collo
cato Primo
fub co F ctrculi
medij,
6c G
infcriorh. Secundo
GmcclijjH
infimi.
TcrtioHmcdij ,
I irifimi
QoartoImc*
j-- i

c
'
'
^"**r'
^
dij,kinhmi.
C
ij
10R. BRV. NOL
4
J
*
*
Efg.
cfh.
cfi. ef
k..
.
cgh. egi. egk.
#.
*hk,
cik.
Vomtts
quint.%
tribtn
conftam
trdinibrtf,
habet
6
cameras.
Quinta
domus fir cum Frimo
fub F cir-
culi
in mobilis
cpllocatur
Gcirculi
mcdij,
& H
infimi.
Secundo
Hmcdij,
I
infimu
Tcrtio 1
mcdijjk
mfimi.
j
% i
*&
%* %k'
flii. fhk.
fik.
Vomusjexta
duobusordinibm
conflans,
..
ey
tribus catneris.
Se*ttadomusfitprimofub
G immobilis
collocato
H
medij
c
Iinfimi.
Sccundol
mcdij,
k
infimi.
I l
....;,.-
.. ;*.
t;
>
ghi. ghk.
; ..
.
.*>
g-k.
,.;. ;
.
._>
.;.-,- .;
;,;.-
,
?
Vomtujeftimai
vttittt
tMmere.
$cptima
dpmusfitmoxo
fub H
circuhio
fnobiIisIriicdij,kinfiniL
>
hik.
;
'
ARC. ART.
LYl. IJ
comp.
-y
Exreuolutioncigitur
crcuiorum
quartaJ
igura*,reiultanto&o
&
viginti
domus:
J^quarum
Prima
feptcm
habct ordtnes U
'
14
cameras. Secunda fcx otdincs ca-
mcras.Tcrtia
quinquc
ordincs cameraic
Quatta
quattuor
ord.
10
cameras.Quin
ta trcs ordincs 6 camcras.Scxta dtios or-
dincs
jcameras.Scptima
vnam camcra.
7)e tabuU
magna. (Jaf*
x i.
TAbuIa
magna- ocloginta
quattuor
columnis
conftaUuxta totidem
ca-
mcrarum numcrum
quav
in iSfuntor-
dinibus,
qui
funt in
fcptcm
dpmibus,
a
fcptem
rcuolutipnibus
m
qiiarta figura
conftitutis.
>>,
Qiuelibet
autcm colunacx n
cylindris,
& horum
finguli
quattuor
con(tanr
meV
bris. Vnde
quatcrnarium
duclum
pcrvi,
reddit
84
membra.
Cylind.xxi
fiit BCD. CBD. DBC.BBC.
BBD.CCB. CCD. DDB. DDC.
BCG.
BDD.CBB.CDD.
DBB.DQC.
BCB*
BDB.CBC.CDC.DBp.pCD.
Singula cylindrofum quatrupiici ipfius
T
fituationcquattuor
mcmbra. fibi
afcit-
C
itj
roR. BKY. NOL.
cunt.Autn.cftantc
ciemcntum
primum
TBCD.Autpoft primum
ante fccundum
B TCB. Aut
poft
fecundum ante certium
BCTB.AurpoftteitiumBCDT.Elemcit
taanteT>
fignificant
pradicata
abfbluw.
Efemcnta
poft T.refpccliua
fignificaoc
pra*dicata.
BCD COLVMNA. BCP.
tbcd difF.conc.conc.
btcd
.

bon.conc.cbnt.
bctd
bon.rnagn.com,
bcdt
bon.magn.
dur.
CBD
ttcbd concdifKcont.
ctbd
nvagn.conc.cont.'
cbtd
magn.bon.cont.
cbdc
magn.bofl.dur.
DBC
;tdbc
cont.difT.conc.
i
dtbc
dur.difF.conc
dbtc
dur.bon.conc
udbct
dur.bon.magn.
BCB

tbcb *
btcb
bon.conc
difE
bctb
bon.
mag.dirF.
bcbt *
[Xdjt-9tf
BAY.NOt
'
*#
BDB
-
.'..!
-'
tbdb
*
^'-V
btdb bon.conr.difT
*
:>!'
b
J
rb bon.dur. difF.
Ki K
*
bdbt *
'*
)>c!ut
CBC /;.v^.Vi;i..'i-..'-i
b0d
.
tcbc *
*
b3fi
i
ccbc
mag.difF.conc
* '. *
cbtc
magn.bon.
conc
;
J
tcdc
*
* <v>>
ctdc
mtgn.difF.conc
* :
>
cdtc
magn.dur.conc.
CI'3-^K
cdct
*
v

,J
DBD
:

tdbd *
\ - >
|
dtbd
dur,difconr.*
^
J
dbtd dur.bon.conr.

dbdt *
UMCI
tdcd *
'&:l.*rGi.>!*.*
<*/.>
dtcd dur.conccont.
<
</?
dctd
dur.mag.cont.
?** >
dcdc *
*
0{Ui
BBC
-
,
. ^
**-
->^
tbbc
*
'..:-;iOv>.5no^.7;ifj
obb
-
.
C
uy
*
-^
04
.ioX^BHV
R%-t*J '.
btbc
bon.dtfF.conc
bbtc
*
Ebct"
'
*
'
vi*. .-.-.- *.'
BBD
V;.it..:..:..
I /- I
tbbd
* *
V^
btbd
bon.difT.cont*
'^ >
bbtd
*
v :;
bbdt *
'..V.

!.:
CCB
..
.,/.-,
'
>
tccb *
. * ::
ctcb
magn,conc.difE
30:.>
cctb
"
* v'->i
ccbt
-
* r. -r.!"".:-.{:*'
'
i.
:.-- *
CGD /;ri....-.:>. *'VM
v,i-
tccd
* A V
ctcd
mag&.conc.cAt,
'
cctd
*
CCdt
*
'
.;; :.' .''
t.
DDB
tddb * V.>'i
dtdb dur.cont.diC !V.
ddtb * , : .
..<'.;
>
ddbt
.
(i<*r!.*'f
' >
i* > ''*
DDC
*
'^
'. *
tddc
*
..
,
->f
dtdc
dur.cont.conc.
*
*',;<;5
4iw
*
V
'>
A&C ART.
IVL,
1
:
i{
ddct
*
- -

*>
tbcc
*
-
..
V
btcc
*
bctc.
bon:magn.conc
V
bcct
*
1
BDD
v :
^
r
tbdd *
:
btdd
*
bdtd
'
bon>durtConti:
'
bddt
;*.!:'
.CBB
'
: ....,.-:. ?V
':.
:
tfcbb
.r*

,:*:
..::..'
. ,
Ctjbbr?
.v*.::V
.;:..-
"
/V:
cbtb
.
rhagn.bon
cont.
>
cbbt
*
v*-;
CDD
tcdd
*, ':
:
-I
..
-;
Ctddi; ;* :.(:. ...:
.. ...
;:'-:.
,
cdtd;;
;:magn.duriConc.
!.r*....
.
cddt )*t\;:'
.*
*
:- /; > i
-.
>
'
PBB
-
.-vv
. v,:,,*--..-
v.vvr,
tdbb
*
,-;
dtbbV
*,
'
:~
''>)
dbtb
;
dur.boD.4ifE
V
dbbt.
*. V-V
;
v v,-.:
-
.:=. r
*
2>C:fi.-..-V< 1 /;;-';:.:ab:::i,-/vi
jdcc.v:
W
;:/:
.tji;:/
:
/ .V'>^.
Vvrf;i
i 0 B*
SRV. NOb
dtcc
*
dctc
dur.magn.conc
dcct
*
Ve
vtilibus
C9*
inMtilifou.
cetnhinatiombm*
DE
fcptcm
igitunquje
habctur
1
jfHuf
columnx
mcmbrorti duodenariis
tria duntaxa: cxtant vtilia
(Ratio
cttiuSj
cftindc mauifcfta*
quiafruftraehtfdem
prcdicatifignum
gcminaturin-ipfis
qu*e
pcrftelJarumadieclionemfuinincdlum
na
denotata)
Duodcnarium
primiim
de
tribus
primis cylindris
extrahitur. Secun
dum dc fcx
fbquentibuj
fccundis. Tcrtifi
dcduodecim tcrtiis &vltimit.
Ha:c columna 88.mcmbrorunY>Cuius
36
diximus cffc Ytilia fjecudior
cftquam
columna Lulliana
quano.
tantum
c6ftat
mcmbris in
vnjc^c^Iindro.;:Accidit&utS
nobis
cani
6'mf^^tearit
rationem;qua
Ravmudus
potullomifnicc'#tera
mSbnii
quia
inutiiem eiufde fieri
vidcbat'reperi
tionc
quadoquidem
diccre BC D.ia
cft
bonitas
magna
duras:& dkcrc CBD.
id
cft
magna
bonitas
durasjdc cft.Nos vcro
Raymundi
ordinem
& fufncientiam
ndit
improbamuy,6V
fatcmur in
fuo
tfgcnjurto
ARC. ART. LVl.
11
mniatandcnvcontincri
quidc.mjcd
c*j-
ca&
ipfi
LyJHofprtalle
ctiam
occulta,vcl
"niinus confidcrata.
Poftquam
igitur
co-,
binationes,qua*
cx
quatuor
iftis clemcn
tis & ordinatis fieri
poffunt,
extcdimus;
quc^quc
ex iis omibus
frugalcs
extct
pa-
tefactum cft. Difcurratur columna
;fu-
mendo
primumelcmcntum
fubftamiue,
duorcliqua
adiecTutc
dicendo. Bonita?
magnadurans, qua* fignificaturin
BCD
nonne
vtillima,&
ctia
pro
ratione com-
plementi
diicurfusncceflaria
corumdcnv
clementorum alia ordinatio fiet
dicendo.
Magnitudobona
durans
?cuius
fignum
cft CBD.^non eft fane*eiufdem
repetitio.
Similiter
vnqua
non crit ciufdem
repetf
tio,fi
certa
quadam lcge difponantur
ter-
mini
trcsperadiccliuum
&
ftibftantiuti,
rectum &
obIiquum,vtealegefe
habcac
vnuin membrum,
qua
aliud : Vcl (i
omnia mcmbraoariformiter
capiantur,
mimquam
ciufdem fict
repeutio;
& n6
incidcmus in
neceflarij
onimiffioncm>
ficut cum
pofito
B
C D* contcmnitur
CBR
IOR.
BRV.
NOl,
Numtrus
Legum.
*
LHgcs
vcro
quib*
vniformitej:-di(cur
ritur columna
,funt
o&o.quarum
Vnacft
fumptoprimotcnrunoad-
iecliuc,rcliquis
duobus- fubftantiue.
i
Alia eft
fumpto primo
tcrmino fubftan
tiuc,duobus
aliisadieftiue.
3
Alia-fum-
pto
primo
& fecundo termino
adietftiue,
tcruo
fubftantiuc.
4.
Alia
fumpto primo
&
fecundo tcrtnino
fubftantiuc,
tertio ad
iccliue.
<
Aiiafumpto primo
& tcrtio ad-
iccliuc,fccundd
fubftantiuc.
Alia
fumpto
primo
& tertio fubftantiui, fecundo ad-
icftiue.7
Aliafumptis
omnibusadictti-
ue. $
Aliafumptis
otnn&us
fubftantiue.
MuUipUcatio Legum
Pra~pofita*
octo
legcs yper
variam o-
JtUqHft-
&
pfti,
abg^ii
concrct^ue
diftributionem
:vtiliiffimas.38. propofi-
tionum
confiderationes
>
quibus
fubic-
iflumprobicmapotcftcxamihari
,
con-
ftituunt.
Stantc
n.
primo
tcrmino adie&iue,
fccundo & tcrtio
fubftatiuc
dicitur
AKC. AS.T. tVt.
1$
BCDT
Boiuim
maenitudinis durationis
Bonimagnuudo
durationis
Boni
magnitudinis
duratio
Primo
fubftantiucjfecundo
& tcr-
tio adiccliue.
B
\
C DT
Bonitas
magna
durans.
Boniras
magni
durantis.
Bonitas
magnodurans.
Eoniras
magni
durantis.
Bonitatis
magnum
durans.
Bonitatis
magnt*
durans
B C DT
^
Primo
&fccundoadieftiue,
tcrtio
fubftantiue
;
Bonum
magnu
durationcji.pcrdurationi
Bonum
magnumdurationis.
:;
"
Bonummagna*
durationis,
*--'" -^
Bonimagnaduratio;
^
Boni
magnidutatib.
Primo&
fecundofubftantiucitcr-
tioadiectiuc

,
'
.:
*
i
B
#
C D?T-i.?i
*::;.!
-
,'.:i:yt
Bonitas
m^m.udinisduramy
^ : H
Bonitas
magnir
udinis
duriftisj.qu^durat
Bonitatis
magnitudo duras/Lciuso^durat*
Boni tatis
magnitmio
durans.
-
T0B.
TiXV
K.Ol,
Bonitatis
magnitudinis
durans, id cft de
bonitatemagnitudinisid
quod
durar.
Primo
&
tertio adic&iuc . fccundo
fubftantiue
B
C DT.
Bonum
magnitudinis
durans.
Bonummagnitudinis duratis,i.qua*
durat
Bonu
magnitudinis
duratis,i.ci
9
cj?
durat.
Boni
magnitudinis
duras
,id
eft dc bono
magnuudinis
id
quod
durat.
soni
magnitudo
durans>
B C
,
DT
Primo &tcrtiofubftantiue fccundo
adiecliue
Bonitasmagna^durationc^i.pcrdurationc
Bonitas
magna
durationis.
Boriitas
magnf
durationis.
Bonitatis
magna
duratio.
Bonitatis
magna*
duratio,
B
C
DT
Omnibus adiec^iue
fumptJs
Bonumjwaguiinxdiirans.
Bonum
magnum
durantis.
Bonum
maguiduffitsi
Bonu.m
magraduramisy
Boni
magnum
dutattsV
BonimagniduransV
B C DT
Omnibtufubftantiuc fu
mptis
AJ.C
ART. tYlr
4
Bonirai
magnitudinis
durauonjt.
Bonitaris
magnitudo
durationis.
Bonitatis
magnitudinis
duratio.
,{
JNDYCTIO
Hoc
cjuod
c5plctum
eft in
B
C D T.
tguodeftvnum
mcmbrum
prfmicylin-
dri huius
columna*:
intclligatur cople-
tum
in
BCTD.
BTCD. TBCD.
qua*
funt
reliqua
ciufqem
Cylindri
mc-
bra.ldcntidem fiat in aliis
cylindrorum
mcmbrisj tum
colum
ne^
iftius,tum
alia-
rum omnium.
&iultiflextermintrumaccefti*
Ncctcprctcrcatin quod
terminus
pri~
raus hoc in
loco.i.in
coluna ifta
pcr
B. ftV;
gnificatus,Aliquaridofumkurfecundura
fovt
cuni
queftio
eft de
bomtatc.Qiiah-
doquc.fumitur cum^^mssuio^^Cii-i
pto.vtcum qncftio
cftdcbomtatcmun-
di,de
bonpnatur#,de
bonofuramo.
A-
liquando
fumitur
g^m^ilip^
p^oyt
cumqut^ftiocftdQ
bonjiaticittcr.
mmtismundi.
Omnis;enimqua*ftiode
mbiccjko
aUqttp.Autfuoiiuir
fiac
ajiquav
IOK. BR Y.
'NOl','
quod
vcrbo
adiaccar.Vr,an,quid,dc
quol
quare
& c.mnndus
cft?Aut
luiruturcuni-
ytio
actiaccntc.vt
an,quid,-de quo.&c%mi
dus eft a*tcrnus?Aur
fummiturcnniducj-
busvclpluribus.adiaccntibtis.Ytanjquid
quomodojbonnmcftmundumeflcina*-
rcrna
concordantia & diftcrentia &<*.
Dc aliis diorum membrorum
primis
terminisjidcm
cftiudiciuni. Itc
(icutip-
fiim B.
quod poniturprb
fubicclo
tripli--
citerfiimi
pofie
dicitur,ita
f
ripliciter pof
fefumi caetcrostcrminos
(vtln
hocloco
C
D)^ntclligatur.Ipfum
ycro in vno dc
monftraffc fufficir.
Hoc
pacto
confufam>obfcura
&:
iinper-
feclam tl1>uTarii.d^
nnis,&
pCrfccimus. Tpfam pauperiorem
atque
nu
pcerivd
itau
ttrltts;frugal
ni
a
ftV
rcaMidimusYld
farifcillifiiribenllsrLuUia^.
nisacididiffe
non
pbrviftoirinibus
efle fa-:
cilcScdiis
qui
meliorcs
cxpcrri
funtyc*
uam
eiufdcm
gcncris
inuentioncs.
*
1>e'MemoriatabuU
Capyxip
-
**Y*-Abula
pfir ribibrdirkrii#tque
adau*,
JL'
clas
fuunv habct
qui
to
(fi fc&hihfpi/
cjasjnbii^prgtcrjrt-poflic^rflHtem.
Pi*t*
moia
ARC. ART. LVt..
lj
mo
in
quarca* figura* feptcm
rcuolutibni-
bus fub
fcptcm
elcmcntis
rota*[inntobi-
lis.BCDEFG H.
quarum
Prima
fcptcm,
Secuda
fex
Tertia,quinquc,
Quarta
quat
tuor, Quinra
tribus Sexta duobus
Scpti-
ma vno
conftat ordine.
Qui
t%
ordines
camcras
84 contincnt,
cx
quibus
columr
irx
84
cxtrahuntur:
quarum
fingulas
il
cylindns
conftare vidimus.
quorum
fin*
guli
4
contiricntes mcmbra:80 mcmbtrs
columnam conftirutam rcddunt:
qno-
rum
36
tantum vtilia
comperiuntur;-
Pcr
qucm quidcm
numctum
ft
deducatur*.&
narius
qui pcndct
cxocto
Iegibus,quibus
v
oclo modis vniformitcr columnatn di
,
currimus,per
vatiam
obiiqui,&
rcctijad-
iecliui,
&
fiibftantiuhc.onc.rcti
&
abftra-;
di
diftiibutioncrrirrriirurnin.
modupro-
pofitionum
inucntiuarum mitacrus au-v
gebitur.
Huiusvhimi
*Sliaiijfiquis
19'
lium liabcat
prinium:
facilc ad
5811)
c6*
plcmcntum.
19
natium habcbit iVcun-
durii:Bonitascnim,& bonum,
fimilcrrt
cumdcmquc
habcnt inflcxioriis iriodiim.
*
<T)e>u*J}i%riibti4. Caf^
Xiir,
QVaTftioncs
dcccm
(ad
qtias
caneras
oiunes vultreduci
LuIIius)
enume-
D
A R C.
A R T.
LVl,'
ta*
funt,
eafdcmque
noucm
clemcntis ft*
gnificatas
donauimus.ij^ej^aiianc
fe
adtnodum
omnia
vo&bmaxjuinque
dc-
chnationumjc^^
dofuo
inTmis
dcccmi^xj^j^siimncT
includunturj.
Ipfe
fiint
qujc.j>nju
lu-
Jtraut,uTttimnant^
quasftioois
uutinam,
confiderabiic dc-
dcbcat
fubircQuarum
quidcm
quattuor
naturatitcrfunt fubftafitiales. B
Vtrum.
C.Quid
D dc
quo.E.Quarc.Scptcaccidc
lcsFQujantutti.G qualc.
H
Quando.
X
>bi K
Quomodo
& Cum
que.
IORD. BRV. NOL
DE A RGEITEC T-V-
ra artis
LuUiaitii:
ftdiQ
tcrcia de
extenfzone Sc
multiplicatione.
.
.
*2)<
ext.
C?
mult.fttbietf.
Cap-
i.
MplificatJjonc
&
multiplica-
tione terminorura
adiuua-
tur
ars,quam quidcmprimo
infubiccStisnoucm delinea-
bimus:dcindcinca*tris
qua?
,
iuo
prdinc
feqununv
. >
-
-
:'.".".
'
n
..-.-
f
;:'''*'
7
r
:
VelPrimo0ieftoA
J5r
,
/
.
- '-..'

'
'
.
,,n
-
'<

*,
PRimum
fubicclum
eftpEVS.
in
quo
contcmplationls
cmenfio,.&
Dij
10 RD.
BR V.
NOt.
s
conccptionum multiplicntio
,
ftjirio
fit
pcrics
fubftaririam
x elTcntiarn ciusl&
abfolutum
effe. Sccundo
pcncs
ciusrc-
lationcs,digHitatcs;cVptop'rictates.0^6d
ad
fu.bftantianiattinet
Primo
confideja-
turab ca
remoucnda.i.corpiis, compofi-
tio matcria* 5c
forma;,
quidditatis
& cf-
fcntia*,
feu naturx &
fubiccli,
cllentia* &
cfle,generis
cV
difteccntia*,
fubiccli
c
ac-
cidcntif,
fubiccli 5c fubiceli. Secundo
confiderantur
pec
cxcellcntiam tti-
buenda.SimpHciterpcrfcclio,
Oriinium
perfcclionum
cmjncntiflima
contincn-
tia,
Simplcxbonum,
Summum bonum.
Pcr cflcntiam
bonu,Quo
omnia funt bo-
na,Vnum,Infinitum
pcr
cuentiamjiScina-
gnitudincm.
Inmutabijc Aeternum,Ve-
ritas,V ita.
Quod
ad
relatibner^in^Fici^
omriibus
qua*
contfaoirinc
ratibc^riium,
philofophiam,
Vliam
fidcm
$Sc|edulitar
rem folis
cluiftQiiiiitirit
ruc!a)a
$
de-
monftratiorie-^nulla
habentia
fjjcm
ta-
tum
adiriittunt
(^uidquid-LulIius
dcli-
rando
cciariicontraroagnorum
Thcolo-
gorum
fcrftcntiarn
teiUan>.)
Vaitatcm,
Vitam, AmorcHi, Idcam,
Ccgnitioncm,
Potcntiariy,Cre?n6nem,;Piouidcritiami
Conftxuationcm,Am6rem,lUftiam:,\ii-
AKC. ART. IV
I
%*;
fericordiam,Bcatificationem
& cancra
quibusca
qua;
funt txtra
diuinam fub-
ftantiam
rcfpiciuiuur.Quce
omnia ludari
Cabalifta*addecem
ScpHjrpth^oosad
ttiginta-haudjquidijm^
aijclcnres fccl
cafdcmV^piic^tcs, rcdcgirnus
imlumcnr
ta.
Qupd
ad
dignitates,
cV
propiictatcs
ipe^at.coiuntHcbrari
nomcn
qaod
diuir
na*
iubftautia;.
prppriuk.appcilant quod
eft
tetragram.
Ielioua .T>cinde
explic:at$
in
quattuor, npmina
ad cius
cftettui
$
proprictatcsin quattuor ttiplicis
mundi
card
inibu^s.
Subjndc i.n
n
pro
ternarioin
cardinii
fmgulis.
Significato
in n
pottis
c.Mtam
*5<^*i|et^
*.ad
tMcridie
|fa4Oc-
cid.j.
a^^qujloiie
*.Prpindc.in*)Itisnu-
fleris
fucceflmejn
infinitu,fubordinacio
!?MncclHUk^ guatcrnariis
ternari*i:nunc
y^ctQ
-tgcp.ajiis,.duc2dcin^rja.
Scd
hpc.ip^
quisxi.d^rcvy^iunt7<i4cr|ttV' riph*s Wcha-
9*?P
^HM^^ m
Jccqndun*.
obljqum;: fCtum, c/tdciu
qugp
.*p>E;Ys
pra7dicata;rc;cipiai}t, &prpDco
fupppnant:
imnic^n^iibi/uypcditant:
praafi
ca
t
vi
i n
qu pcl,
cftb
cuiu\mi$c
$,
-prajd.ir
ca,
ta
qii^ ajj, pfltjum^tedtic^
D
iij"'"
IOR, BRV. NO t.
cxtcra omnia
prxdicata
/cum iis
qux*
ad
cadcm reducuntur vt
fpecics,
a*quiualcn-
tia,partcsj&
modiidc
deo,&
iis omnibus
qux*
deus
dicuntur,&
ad
dcum
pcrtincnt,
atquc
rcducuntur,facias
pra~dicari:nec
nonfccundum tatem
prxdtcationem,
ti-
bi
contiderata
contemplcntur,
Extcditur
ctiam
rccipiendo
pratdicationes
(
irixca
fimm modum
)
ab
omnibusfequentibus
fubiedis&iisquaepertincntadllla.quo-
rum omnium
eftprimacaufa.
'De/ecundojitbieflo' Q.
^
Ecudum fubicclurri cft ANOELYS fcu
%k
Daerrion.
fcu
dii,
in
quo
fitcontem-
****
plationis
cmcnfio,
&
conccptionum
multipiicatio.
Primo
pcnes
conuderanda
dc
cormn fuMantia.
Secundo
penes
co-
rum
potentias
fcd
facultates
agendi
& o-
pcrandi.Quod
ad
prithum
attinctSc
con-
iidcuntur
peries
eonirri diftributionchi
in
gcncra
quar
Babiionicis,Magis.Pvtba
goricis.tScCabaliftis&
faccrdotibusari-
tiqua*
lcgisCra*c*rurh
&
Romanproni&
aiiatum
gcntium.fequuntut
rerum
genc*
ra
quibus
adfunt,
atque pi.rfunt
forma-
torcs,motorcs,&
fcraatorcs
tanquam
juv-
AIU3* AR*n IYU *3
tclligibilis
mundimcmbra
quibus
iftius
fenhbilis
mundi mcmbra
corrcfpondear,
Quibufdara
vero
Chrifticolis,
quorum
quida
minus Platonici c Platonica fcho*.
la
prodiciunt:
trcs cxtant
hycrchia*, qua-
jum
fmgulce
in tres fatis
vulgatos
di-
ftribuuntur ordincs.
quatenus prime
tern&rio
tcrtrinumadftct,
plaudac,
mi-
niftrctque
tcrnarium.
Quod
ad fccun-
dum attinet. a noftris
Thcologis
com-
parantur
ad
corpora quibus
vniantur.
qux
adfumant,
&
quibus adfumptis
cx-
crccant Yelut
opcra
vita*,&
in
quibus
de~
finitiuc
locantuf.
Item
confiderantur
quantumadeorbm inteliigendi &appc-
tendi modum. in
quibus
omnibus cxten-
ditur fubiecTum
Cpcr
omnia
deduceu-
dum
predkata
. Extenditut
quoque
pra*fens
fubieclum
perfequemia
in
quU
bushabctimpcriuni.
D
iiij
XOR. BRY* NOl
7)e
tettiojitbieth
V
TErtium
fubicclum
quod
cftccclum,
primo
cxtcndit
&
multiplicatconfi-
dcrationcmatque conceptus penes
eius
naturam
&fubftantiam,dc
qua
multa fin-
git.
Atift. &
vulgaris philofbphia.Sccuit
do
pcncs
eius
roagnitudine&partium ip-
fius
molem,nume:um,&fpccics,&
nomi
na,dcquibus
cft
Cofniographia
ingc-
ncrc. Tcrtio
pcncs
cius motus*difcuruis>
tcmpora,
fucccffioncs,
&
lcgcs
in
exagi-
rationc
partium ipfius,
de
quibus
cft
Thcoria
qua*dam quam peculiari
voca-
bulo Aftronomiam
appellant:adquam
ctiam
fpechrc
vidcntur
ca
quxfuiu
ad
eiufdcm
cognitionem yfagogica.
partiu
cius
figurse,Yt
orbcs,
fphej^, cmilpna*ria,
quadranrcs,
climata zona*>
imagines,
fi-
gna.aftra.ftcll.T,
ncc
non
partium
termini
punclLcctra,
apogia*
pcrigia,vcrticalia&
iis
oppofita
8ccon
gcnea.Circuli,
zonce,
axcs,
diamctri,angulLfupcrficics.
Quar-
to
pcnes
ciuspotetias,&
in
ftuxus,qui
ab
crroncis
&
fixis,&
corum coniunclioni
-
bus,
oppofitionibus,
aliifquc afpeclibus
producuntur,dc
ctuibus ca mathcriiatica?
ARC. ART. LYt.
19
pars quam Aftrologiam proprie
tlicunt.
CoUccliojcxnrinPr1*
1"
fubiefti
prsfcn*-
xis fecundtun
ltngutascofidctatioiuVipc*-
cics^pcrcitcra
principia
figiliatim
ducla,
infinitam
riugarunlcopiam
fubminiftrat
*
litextcriduur
pn3efensfubic&ttmper
ca
qua* fequutur
in
quibris
omnibus influit
cVad
quce quomodocuq;
fc habctTtc
pcr
anteccdentia
fubicfta,
a
quibus
cft
pro-
ductum,atquc
motum:&
quibus vtPhy-
iicumarchetypo rcfpondct.
Vsquartojhbieclo

;
OVartumfubictftum
quod
cftiHomo
medium
fubftantiarum., cxtcndic
&
multiplicatcontemplationcm:&
con-
ccptus
Primo
pcncs
animae
cffentia,
por
tentias,
&
opcrationcs,in
quibus
conn>
dcratur,tum
quatum adproprium
cfTcn*
di
modum,tum
etiam
quantumad
com-
munioncm
pra*dicatorum omnium,pro*-
prietatum,partium, &fpecierum
,ratio-
niimquc
omnium,
qua*
fuperiorafubic*-
fta
rccipiunc.
Vndcomnia
quapcrtincc
ad
Dcum,
Angclum
&
cejtam:
modo fuo
adhominem
pertincnt.
Sccundo
pcncs
corporjs cflcntias,potentias,& opcratio-
tOft. BRY.
NOl,
netjin
quibus
coniidcratur tum
quatutri
aa
P?^^^ff5ll&}OQ4win*
tum etiam
quatum
ad
commuuioncm,
quam
habcc
cum infcrioribusfubiccTis
inpartibus
&
'proprictatibus,
principiisinquam
&
paf-
ilonibus
omnibus.Quxcunftafidifcur-
laatcircumfercntiam
prardicatoru
confi-
dcr.xtcrnam matcriam
fuppcditarcnt.
Ve
quintojitbicfto
F
QVintum
fubic&um
quod
cft Ima-
ginatiuum,quod
inrcr
hominem.
:5cfenfitiuuma
Lullio collocatur.
Inicr
hominem enim & alia
imperrcifta
animanrium
,
in
quibus
imaginatiuum
non
dclitcfcit,
C4,uj|^*1o^^mrY^rin^
&
mufca-^&jojicl^
iri^t1b1us*n1odica,&
prope
nulla
appares
cftabhorriinibus difrercntia.de
quibus
cum
negeturintellecliuum:
concaeditur
imaginatiuum.
Quod quidem
fiibieclu
iraaginatur
& in
fuperioribus
fubic&is,
& in
infcrioribus,& extcnditurhocfub-
icclum
per fupcriora tanquam
pcr
cau-
fis,principia,&
obieftai
&
jper
infcriora
tanquam
cius
rundamenta,fubieU,itcm
>&obic<fla,
Afubicdo ifto
muhiplcx
ra-
ARC. ART. I Y I.
*J0
tio
multiplicis
attis
mcmoratiu*
quam
itg^ftpf^^^
Vefcxtofltbieih.
G
SExtum
fubiecftum
qiiodcftfcnfitiuu
dilataturpcr proprias
fcnfus
fpccies,
&
difFcrentias,,
obicfra,Mcdia,&
jor-
gana.Item pcr
eius
fubiecla,qux
funt fen
fatu,
Yegctale,elementale&
inftrumcnta
le.Huic fubie&o
conducit
celum,homo,
imaginatiuum
quae
funt
fuperiora
,
YC
principia
formalia,
cfficientia,
&
tinalia
mcdia,fubicclum
primu
vt
cfngiens
pri-
mum&finalevltimum. Senfitiuum
ita
ditatum,pofitumin
ccnttocirculi,fidi->
fcurrat
circumfercntiam
terminorum
iftius artis, innumcras tibi
parict
intcu-
tiones.
Defiptimojitbietle,
H
Sybicctum
fcptimum
quod
cft
vcgcv
tariuum,ejc|at^
pitfcm& fundamcntumcoplcfticur:
difp.bfitioncm
cftirif clein6d
fccjiiitur
di
fpofidop^CgctilfiUfe
ficut huius
difpofitio
ncm
difpofitio
ftnfiriui>Ulam
imagiruti--'
tOH,
MVKpl,
ui,illama^ucilitcrinteilcc]iui#idcQra(*
fubiccrifupcrioris
,includiifubiecli
inr
fertom rationW)
vcl vc
compofitum,Ycl
vt
inU>r.natuti>vel
vr
participans,
vcl
vt
participatuiu, vclvtagens,
vclvtf ibie.
cium
quoddS cft.Huiusfiibieclieficpti^
vitalibus innirituc
pqtcntii$,piuaappgt-
tiu.rJattfacliur,rctcutiiia:,digcftiua>,cx
pul(uuv,&
fin.ilU
prodviciiua*.
Hec
om-
nia
acque fingtulaadcircutsfcrcnua que)--
ftionnm,&pr-\*dic*tcorum,
&
quaseonfc-
ciuuntur
capro
jrcrum
copia
rcfcrantur,
$De
otiiiuofuibitfio,
\
OCtjauujn
fujbicfh-rn quodcft
Ejc*-
mcufatiuiuQi
cqniplcclirur
inftru-
mctatj u^tti
naturalc,
quod
omnia
luftrat
tangit Scpenctrar.Et
hoc fiibic-*
cium
confidcretur
penes
cflcntiam,
&
ipfam
confcqu^tic^faylu*tc$?
& aclus.
Hocaliis
fingittir quadruplcx,
aliisdtt-
plcx,aUis (ninfiiutum
niultiplcxj mejj^ijju
auteafeikt^
<!$kapJtj4kuU^
Qcuosvctuuscopqfitio
cft
exprima
ma-
tcrja,
cidcmqutc
prpxima
fQrma;
Hoc
Chaps
implcrc-fcn^tic
fpacium quod
eft
AXC, Aicr- IYL;
$T
fub Lu
na
ditfufuii^
crtfius
proxima? par-
tcsfuiu
4.
eicuie*n
-puta(jtuifi
ranii
in
ftipitc^uondnnief^ritcprodeuntes.-vn-
depoftca
quattuor
fchfibilcsrami
,ha*c
fcilicccquatcuor
<jii*e
fcnfumatliciuatc-
lcmciuaprodcurit^Pitfniconfidcrando
t>fTcniia,ctTc, ditrerStiaj,
fp
ccics,virtutcs,
aftuf,
&
circunftan.tfcvs,
<le ccntro circult
pridicationnm,
no&
incdiocrcm habc*
binius
matcriaincitjfvtciiiplandi.
s
Ve mn
Jklirti?
C
NOnutnftibic^haiti
tjuod
cft
inftrii
nientatiuum
4<duplcx
cftnatunuc
videlicc^&moraWr.c^iplc-ftitur
no*-
ucrn
acciden^^^
nSencia
p*ritcf
<f(Slotprjsiicla(quefutu
in
Kcncrcfiibfti inir
a$canipr<;hcndantu
n
inftriimc
titai^ c
rg<>
ftibtccVurri
fun t
quaw
tit*ts,cjualita$>
rclarioAreliqua.Cum
fuis
Ipcciebusjdilicrcritias,
&
propriis,&
co+
mmiitatibtis,
dcqtiiliiis
partim
logicos
parrim
mctJiapbifku
$;
Quod quidcm
fubieclum;iicet^crtnn
itt-trf fi t infirttft. hs*-
bct'
tainencxccllcntiarri,
<]UJ,
omnia mo-
dofuomctiu va.'ct. Primu cnim etiant
ftib
iectum,
habct fu^ni
magnitudincm.
t OR. BRT. KOL.
mimerum
qucm
faeiat,a*5tiuitatcm
>
paP-
fi< ncm
quam
infcrat,locum
fiipra
locu,
tcmpus fupra
tcmpus,haberc fupra
habe
prc&
civtera,faltcm
tranfiitiuc
fumpta.Se
4unduniamplcclituromniaquejfunttn-
fraiatitudinemiuris
naturalis
quod
cft
communc omni animantium
gcneri,
cx-
cludcnsinauimata.Iuiis
gentium
quod
cft comune omnibushomii.ibus exclu-
fis itrationalibus. Iuris
ciuilis
ethicig
omnibus ccrtis ftatutis viuentibusnatio
uibus,exclufis
ijsqui
libidinc
aguntur&
agunr.Iutis
ciuilis
politici
quod
omni-
bus non barbaris nationibus cft
coirr-
mune
fingulis
tamen iuxta fuas
condhib
ncvapratum
cxclufis
barbaris,quietiam
ifi
poUtil^^
qun*
vcra cft, Iuris axonomici
quod
fa-*
miliispro
fua ratione
gubcrnandis
cftac
commodatum,cxclufisignobilibus,vili
bus,cauponis,vcftoribiis ,&feruisalijs
commmunibus,
& inertibusfinc
facutt
tatibus:& flibftantia. Inftrumentauuura^
tionale
reducitur
ad
hominem&*
imagi-?
natittum.&
non cft fubietftum
pctuliarcS
huiusartis
pcr
fc.Duplex
crgo-propolitui
iuftrumcntaiium iu
ccntro rota? colio-
jGatum
fcrtiliftimurnrcduic
conCdcratio.
nisactum..
IORD. BRY.NOl
*}*
Hicjjiuj^
dum.
tjupirefpcrflufubiccti
fupcrioris,
ommainfcri^
tiuUm
fc
iiabcrcp
jf funr. Tu
jpfcJfiipcr
Veamflifieatione
o*
mnhip.Jigurx frima
Caf.ij.
BOnitas,magnitudo,duiatio,
& rcli-*
qua
dc omnibus
fubicftix,gcncralir
j:criipjaciaJttc^^
dicuntur
aflirmatiuc.vel
negatiue.Formata quoq,
pcrtriangulos&
angulos
fccunda*
figu-
rx*,&
informia.
Bonitas
quoque magnitudo,& rcliqua.
in artc
ifo>8JSiye^
ftibftantialia:atqiiifuprafubftantiam,
&
aTcTocns cbhftitutadc
Ytrifquc
dicuntur
modofuo.
Ad ha*c
pre/licata
lecundum Lulliuni
omnia abfoluta
predicatarcducuntuw*.(r
fiauiuiucV?^niQf^tiuc,
iwua^imTVci
aliumJnodum:qua*fi
quis
in ordincm
digerercYe!it:ad
horumatria
ab inuiccm
diftinclt
rcduccndo,
digerat;
In omnibus autcm
prcdicationibusgm-
dus
fcalc^intcUc^us
in mcmot.Umre.uo*
I R. B R V. K O t.
cctUr.Sp^^^
&goneroHOimiuanqriomfupremimcdij
&
inhmi.qui
funt dc altitudtuc
ipfius.Ite
horum
dijiiw-ctm^
&
pccu-
Jiarestalfones
appropnabilcs,
cffentiam
confequcntcs, qua*
fcalx latitudincm co
ftituunt.Qua*
quidcm
nunc
quideni
fim
plicitcraccipiantur,nunc
vero ad imiice
& cuni aliis
complcxe.nunc
diccndo di-
fcrcntia,principium,
contrarium
:
njiQc
diccndo,difTerentiacpntraria^
tta
principaiis,priiiciriiuniCocordjis,
&c.
Imo
& cum fubieciis
ipfis complc&i pof
funt:boni*as
diuina,angelica,celeftis,hu
mana&infra.
*De
amflifc.cj'nmnet.
Secttnd*
fignr*
SVamarnplitudincm
figura
fecunda,in
fua
defcriptionc
&typopatcfccir.Vnu
quodquc
cnim
principiornm,
tribus
ic
difFerenriis cxaminandum
proponir.
Si
quippc
anima* dirFerentia confidcranda
occurratifpeclanda
cftqu^
intcr
ipiam
&
fcnfibilc
cft.interipfam
&
intelligibi-
lc.vtin
angulo
dincrenttt?
figr.ificatur,r-
dcmdc
cctcris
angulis
efto
iudicium.
Quc
ARC T AR.
IV t.
33
Quj
diffcrcria fubindc formattir
pcr^a-
lios
figora;
iftius
angulos puta
maiorita-
tcm>minoritatcm,j)rincipium,
mcdium
& fincm,vnd cum
fpccicbus atquc
mo-
dis
qui
in
angulorum
fchalis
indicantur.
Formatur
quoque
diflcrentia,
per
pri-*
mivfigura*
abfbluta
praedicata
fumendo
diftcrentiam anima* ab aliis fecundum
bonitarcm,magnitudinem,durationem
cvTeliqua.Similitcr
decocordatia maiorf
tarcSimiiiter&dg
fpccicbu&&
modisi-
ft oru
m,cutn
gcnbribiisiilis> fpccicbus
&
iiiodiscorum.Qua*cun&ani
fianc
aflir-_
matiue,fiant
negatiue,
fccudumomncm
cgationis
modutu tentado.
7>e
ampUficationcfer
tertiam
flguram
Caf.
iij
PRime
atque
fectinda*
figura* amplitu*
dinem,tertiafigura
complc&itur.
&
clementa huius
figura*, figiiificanc
quod
in
alphabcro.in
fubic<flis,in
duob
9
pi'ccdcntibus,figuris&qu^ftionibus
eft
implkitum,& explicitum.ln
B. n. huius
tip,urcfignifiraturDeus
primum
fubic-
ctu Bonum
primum
prcjdicatum
abfblu-
rurruDi.icrcutia
piimum
refpectiuum-
E
I-OR.BRYt.KOL.*
luftitia
prima
virtutum& Auaritia
prima
Yitiorum.Vtrum
prima queftionum.
Si
milc
iudicium de CDEFGHI K.Ha--
bent
crgo fingula
elcmentorunv!iftius
fi
gura; fignificatafcptcm,
&
fingalaqua-
dratorum, 14
cpmple-ftuntur fignificata
Inprimoigiturquadrato quodeft
B C.
includuntur pitira
quxfica,
&
problcma-
ta
cp:iteplanda,&
intentanda,
&
adquod
cumque ^raiierJa proppfitum.
Primo
pcr
duos; tcrminos
quorum
altcr cft
qua*ftio
alter
eil
prxdicatum
abfolu-
rtim. Vtrum fit
bonitasquid
iit bonitAs.
Vclaltcrum
cft
praedicatum
refpectiuu.
Vtrum fic diftcrcntia
quidfit
difterentia,
$c
tangcndo angUiorum
lchalas
vtnim
/it
difterentia
intcr.
fenfibile &
intelligi-
bilei &
qtiid
fit &
qua*
fit ea dlrTercntia.
Sccundoper
rres terminos
cun
dicitur
cjilfcrentia
-magna
bonitatis,
concordaiv
tiabona diui..itatis.
Tcrtioperquattupr
tcrminos. Virum fit
magna
bonitas Dci.
quid
fit
magua
boni.M.'
angeii.
Quarta
perquiuqu-":
tenmnr/
vttumfit
niagna
homusjuftitia*
AngelirQuidcftAngc-
lum cffc iaftum
in
magna
bonicatc?
Quinto perfcxtcrmino*
qui
t cft At\?,e\i
iuititiuVctfc in
magna
bonicatc woncQrdl-!
ARC. ART; Lrr^
-j^.
tcfScxto
per Scptcm
tcrminos.
Quid
effc
Angeli
iuftitiamnpelTcin
magnabohr-
tate concordante cum bonitateDei?
Scp
timopcro&o
tcrminosvel
plures
drcen-
do.
quid Angelica
luftitia in
magna
difc
fercntia cum bonitatc D ci &con
eordaii-
tiacum bonitatc Hominis
Jqui
modi,
permultas fectpierido
iriflexioncs,&pne-
dicandi modos
pcr
abflraj^Uj^i&concre1-
tum,pbfiqum& fccum,quos
refcrrelo*-
gumfc
tcdiofum
eft
>
(
Hcet
vmquafh ;b
e-
nerpnu^ramitf
$ft^
yanufti)
iri
innumcrumvaleutnvulripifcari.
Nec
praerermittcndtim
cenfco
4jtfnpli4,
ccm modum
muUipJicationis.qucmloil-
lius^ejtiia^figurt^acuatibitemappcllat,
in
camera-BC
ciui^uacua*^nfs
modu m
qftejicnie
..
Primo ii
prbpofitrohespcrordihcm
conftitucnsBG.
Boriitas
Jimagna.
Bo-
nitascft
difFereris,Bonitas
eft
concordas/
Magnitudo
cfc,bona,f
Magnitudo
eftj
JifFercns,
Magnitudo
cft
concordans*
f
j
Difrcrentia
eitb<?na
,difrcri7)tia*
tftmap
goa,
Diftxrcntia
cft
concordans.Csncor*-*-
dantia
eft bona.Cocordaritiaeft
fnagtJa.,
Goncordauuacft.diaircns.
t
:.-
r
E
iy\
IO R. B R V.
K
O
L.
Secundo
14
quacftioncs per
ordincm
dc
duccndo
lftas
propofitioncs
pcrVtrum
fic
quid.
Vtrum
bonitas
effc
magna.Quid
cft
bonitasniagna.
& kadealiis.
.lertio
afFcrcn.dp
cu/rinitioncs tcrmino-
rum
,
qua* poffunt
cffe mcdia ad
argu-
mcntum.
......
,
Quarto
adfcrcndo
Iuum,abile,
& arc.
qucc
fuat
figna
potchtia*
acliuac,
pailiua:,
&
aclionis,
qua*pariter poflunt
effe me-
diaad
argumentandum.
bonitas enim
probatur
dc
fubie-fto
pct
bonificatiuum
cfie,bonjficabiIe eifc,&
bonificare.
Qutnro
examinando
pcrfpecics
quxftio-
num
B.C,&
ipfarum
modos.
, 7)e
atnpbficationefer quattdm
'ftguMn** Cap.
v."
QVarta*
figmae
amplitudo
roaxima
(upra
oftcnfa
cft ift oumcro rcuolu-
ttonum,
domorum ,
ordinum,
camcra-
rumtcoIumiiarum
fcyliridrjorum
j
mcm**f
broriuntiegttm>afiariii*-: Sgufctrft
ampl&
tudmc,
ncc non f tuuecvotu
3,atquc qual-l
frjouori).
.
'
~
*:'.'

;l
:*-.;. ..-'.
.,,:
-Ibicftmamfcftum
qiiomodomcdio-
tum
muitiplicatia'&
irmcntio fiat in cuv
ARC. AR T. t V H
1%
culo
mediocri fuccefliuc rcfcrcndo ele-
nienra
ipfius
ad fubiccTum&
pra*dicatum
fignificatum
per
eletncma
aliorum.
Itemmulta* fubicdi
ratipnes
atquc
pra*dicati
,
po(fuht
tfffe cau fa ad in fcren-
dum
pra*dkattim
dc fubicclo iii conclu-
fione.quodenirti
mundusfita*termis_de^
raonftrarur
a
philofopho pcr
rationcs
mundi
qua*nou
excludunt
a*tcrnitatem.
pi*rratibnem
a*tetnitatis
qua*
non abhor
tet mundi a^aceriiiiattv. item Cx
4
ratibne
boni
mnndi,magnitudinismundi.
item
ratiacboni^terriitatis>magnittidinis,&
ca*terorum. Itehi
per obferuantiam.par-
tium,
&modum
circumftantiar.umqui-
bus omnia
miiltiplicari
oftcndimus adco
vcomnia,
ih omnibus
cu^^&ti^agc-ra
]tegtc^^
imm^
fnthnitis< v
iri^'nubcriiMftftnita
juhnirfcs
lmplicaH-. tjuantuts\
idcm
quandoqut
fa^iiriiiricr^^^
:r

:-
-''
'
E
iij
IOR. BRV. NOt.
Ve
amflificathne,
mtthiflicatione,
o*
ordtncQutfliontun.i
Caf.
yi.
.'.
'
".;<"."
RAtio
dilatandarum
qua*ftionum
cft,
non
contrahcndqipfam
ad
certutn
facuitatis modum:
Scd(cumip&adoni-
nia
reipicere
modo
fuo
dcbeant)iuxta
adco
amplifHmam acccptionem
cas iu-
tclligendo,ytad
omnia &
fingula pro
fui
exigeiitiavalcant
i^hnari.
Hinc.
BDiqntftionisytrum
amf\ificatione>
.
ej*
mnitiplicatione.
.
Qusftiq
Vtrfr
dijatatur,
&
multiplica-
tttr
\>cretffexthu\m,2fcmmiiium,dabiui'-
tiuum>&
ncgafiuum.
Probabile,
appa^
rcns,dctuj3^^^
C*Jcditum,ratio-
i*jy$j^
Itcm rcfcrtur ad
o
mncsqueftiqncs
4cjcflrc,&
cjffcntia,&ad
cas
reducibiles.
Dilatatur Vtrum ficut &alia*
quarftio-
ncs
dilatauda*
proponuntur:
Sumcndo
ipfum
amplius
quam apud Thcologos
fumiconfueuic.
Quentcnim
Philofo-
phus
an Dcus fit&fimilia:dc
quibus qui-
dcm nil
prorfus
dcbet dubitare
Theolo-
ARC ART. L VI,
$6
gus
vtnotat
Raymundusin
ft.arhetori-
ca:Hec
cnim
quxftio
Vtrum fuicin cau-
fa vtMofesnon iutraret tcrram
promif.
fiqnis.
Puniuitenim
Dcusillum
ob
eatn
cautam,quia pctram
pcrcuticndo
dixit,
Eft nc Dcus an non?
*Deamflificalione
cjr
muh.
que.-
flionis
QyiD.
Quajftio QVID
dilataturvtfit
com-
mtinis demonIhatiuoJ&
perfuafiuo.Woii?
fqlun*$$&$^ti%Aci
rcfpondct:
fcd &
pcr
^ejMu*a^sTA nieK.phojjLc^:r^flati-
uafque d^Brujionesj
atquc
defcjrj-^pnes
pervniucrfitrri. Vndcqux-rentiquid
cft
icriedusfRcfpondctur
Portus malorum.
Quid
cft
pukherrimam
habcre vxorem?
Compcdcs
aureas haberc.
Quid
Sol*
Cbuius
mundi.DiLi.taturQuid
tentando
omncm definiendi
modum cx
noriiiney
cx rccx
modo
concipiendi,
& cx modo
effendi.
Itemperquideftinfc,&quidcfr
in alio.
quid
habctin
fe,
&
quidhabctin
alio.
Ve
ftmplifcdtlone
ejr
mutt.qukfliomt

^r
_ ....

mj
IO R. B RV.
NOL.
Qutfftio
DK
QVO
cxtenditur adfi**
gnirkanda
priacipiaucntialia, Ojjgipa-
1
ia,
I
ntrinfeca.
K
xtri^ca>Efti
cic-ntia, M a-
tcripUa,Primitiua,Habica,fcu
Pofitiua,
Tcrminum
a
quo,&
alios tcrmiuos
quos
iftcfupponit,
Compofitioncm
omnem
lcu Naturalcm,fcu llationaIcm,fcu
ima-
ginariam
cbmplc-ftitur.
Poifeiliua
ran-
dcm
principia
iccundum comunem ac-
ceptioncm
i't&
qua*ftioCuius
fit,Ad
quem
pcrtincat,&
Cuiusintcrfit,rcfcra-
tur ad
quxftionem
Dc
quo.
E *De
ampiificatione,y mttttiplie.
qntftionu QjfAT{E,
Qus-ftio QVAKE
peromncs ampli-
ficatur cauias
(Jicct J&ay*
,
Jr^yJ^.c&cjtt4&
riiatcrialem
qua?
tamen
-quodammodo
fumpta atque
cofidcrata habet
quid
eflfi-
cientieadmutationcm &
eaqu#
muta-
tionem
cdnfcquntur) quarum
Alia* fiinc
dctcrmiiiat^
Alia*
indeterminate;
in effi-
cicndo,Alia* naturalcs
,alia*Yoluntaria?,
Alia*perfe
alia*peraccidens. Hincquare
aliquid
fit fumitur Primo cx rationc effi-
ciemisDci.Faricquod
cft
fignificans
ciuf-
dcmimmutabilc
ftacutumfeortun*
qus
A.RC ART. LYL.
$7
fignificatincertam
raramquc
caufamcir-
caca
quepereleclioneni agunt.
E^-<ia*-
Jnfxui
cuncta
compofita
fubcffc
poiTunc
naturalia. Secundo ex ratione clhciemis
.
naturej,
fitvc
per prineipia a*quiuoca
vt
pote
ucr
naturaiiafuperiora,dum
percoe-
lum
& aftra
gcncrar, producit.,
& mouct
infcrna,
Siuepcr priricrpfar
vniuoca vt
por pcrnaturalia
infciidra,
dum Gmilc;
gcneratur &produciturafimili,
&code*
in
gcnere
vel
fpccie. Siuej-itf^f^ce^pef
rci formam
qua*
rationcm efticientis in-
tciiusadmittit.quoe quidem
alio
pacto
confiderata vt
pore
vt
pars
rci materiam
ad certam
fpeciem
limitans diftin&um
abcfficientecaufic
gemis
cft.Tcrtio
ra*
tione cfficientis voluntatis
qux
diftin-
guiturinammnfemyqu^dupleK
eft,
ra>
tidrrali$& irraoonalis:
&
naousaJbiifcqag
vcriikatuc itv materia
prima,
& fubic&o
compofito,refpcclu
forma*
proxime
&
infima*,
itcm
rcmote;
&
fuperioris.Quar.
to exration: finis
qui diftinguiturin
mc
dium & vltimum
,organum
&
opus,
di-
rcdc intentum &in dire&e:
quifcx
mo-
di intimius confideranti,funnt
diuerfi.
F De
ampUfieatione
ej>
mtdtipl.
qtet*
ftiow,
^4tiXV&U
t 0 R.
E RT. K O
t.
QUctftio
QVANTVMcxtenditut
ad ad
iigtiificandurn
G*twmctricc,&
Ari-
tf^g&fb
& hactcnusindcfinituni
tcrtij
iftis
congcnci
niathematica*
fpedci
tno-
dum,vtpotc
fccundtim
ma^jjitudiiicnt,
m^]rUtu<iiucn),&
niGaipinum
rqiuefunt
iucfuia,nuftiterui,&petdus.
1
tc fccitndutn
omnctn
ttioduniquoaliquidpotcil
ha-,
bcrc
rauoneiu,!uniiitudincm,&
moduni
mcnfumti,
numcrati,
&
pondcrati.
fi uc
quomodolibetdcterminatnmfit,
fiuc ii
dctcrnunacuni: finc finitum
fit,
fiitcirt-
finitum.
ldqueiiuepencseifcntiam,(iue
pencs
cljc: fiu c
pencs poien
tiam,
fiue
p
e-
nes
pofie.Refpe&u
cuiufciimquc quod
cfrcns,&
dequo
dici
poftit
effc,vel
ima-
ginari:
quandoquidem omncquod
c[\
ciufmodi: habct fuum momentum
&
(vc
propriusjicet
ctiam barbarius
dica)
fuam
jni|&trantiam,que per quantum
fit
inquiriconfucuit,&
ha*c macnitudoam
pltoreft>quam qua?
virtualis dicituncutn
ipiam
fubftantiiC nobilitatcmfubftanma*
icm(ncdicatniplam
fubftantiam nobi-
lcm)
mcciri
vcllc
vidcatur,ipfimq;
meii
furatainadducere.
-
>
0- Dt
titoplifiempHe.&muUiflicatione que~
AIL c.
ARr. tvt.'
38
QttajftioQVALE
atnplificaturttiin
per
ca
qii adjfnrf-tMwerttuni
logicc
fpc
cftam>&
nvetha|)hylice,tum& per
tatio-
ncm
longe rnigi^c^i-am^
ftentcm
cVpro|riaaccidcnti"aqtt.**
natu-
ti^t)\f&^^x^izwj8(.
dvVc
rencias,
&
appropriacaqii
x
futifequuntitr.
Omnia
item adtieinitra
>
qit^citnqiie
vtcunque
rem
quali
firai*
dOjiucjue
talifkcmdo,
talc
qualcmqiic*dcni*iinarcpoflunt.
-
H
^DerttftfiH/xmon^
cjr
mnhiflicatioti*
Qnzftcnit, >JfJ!{7)0.
'*
QttJcfti-0
QT
A
N D 6
amplificacur
perdtiiercnria^tcmporisquod
cft
ipe-
cicsquantitati?conti.nua*,& perdifferen
tias/pccies,praprietates,&
rnodos
atque
coi7nmtit1itcat<$
Ciathegoriaeab
aliis notic
diftinclaequaijproprie
QV
A KD
Odt-
1
citur.
Itempcr*
rnoditm
fupcridre qtiam
fitCftthegoria
*&
phts
quam
tranfcenden*
te,quocredenees qtt?erunr.quando
Deus
creauitcu*m caelo
teinpusP&fibi^relpon'
dcntinpantg^^
tejffi94f1^
tcUigiturini>ra4icicnt6.quando,nc-
-
." lOItD, BRV.NOi..
quc
vt
quippiam
quodper
ca*rcra
eua-
gctur pr.cdicamcnta accipitur.
Non
cft prxtcrium,ticcnituruni
nec
preicns
quod,
fit corum
>jwlaf ^
numcran^cif^^^^^^S^^.
mbdi funr
heri,
menfc
prarreritA,
anno,
o!i.n,iam,aliquando,&
iimilibus,
vtre^,
clc confideranti cft manifcftum.
Super
ampliflcatur
ha*c
qua*ftioH pcrfpccics
quxftionis
C,D,
& k. ibienim cftali-
quidvbifunteiusquidditatiue
&
mace
rialiter.
conftitucntia,
Item
generalitcr
formantia,&
concomitantia*
.
I.
'DejmfUficc? mxhif.Siu/cfHo-
]
nit
V.B.I..
OVa*ftioVBIdilauturTumperdif*
fcrcntiasloci
qui cftfpccies quau-
tttatis
continucj
Tum
pcr
dirTercntias/pe
cics,
modos,
proprja
* & communia
diftinifb* ab aliis noue
Cathcgoria* quaj
pvoprie
QVANDO
dicitur. Tum
tauuem
per
modum
fupcriorcm ge-
ncraliffimo,
quo
dc
omiubusqua*ri po^
tcft
V BT
fmt, Deusenimcumtieutrc*
duorum
primorum
modoiitalicubi. nil
tamen
obcft
quomitjus
qua*ratiir
vbi
fit.
ARC. ART. LVt.
39
Vbifucritantequam
mundus ficret. eft
inquiuut
& fuir it* fe
ipfb. quod
idcm cft:
ac fi dicatur.Eft,&
fuitipfc.Item
ac
Cxdi^
catur
E
ft
ipfe.i
tcm acfi
dk-atur. Ncfcio.
Scitipf&^^

Thcoi^
njl^Cumigituraiicubi
dicitur dc Deo.
Intelligiturfccundum
valde
sequiuo-
cum
(Si
concedatur
a*quinocum quid
magisatque
minus
dici)
Vbitatis modu
accipi.Supcramplificatur qtibquc
haic
quajftio I.apud
Lullium
peripeciesquo
ftionum C,D,&K,
Tunc
enimaHqtiid
cftrquando
cft fuum
principium quiddi-
tatiuc
coftituriuum,
Tunc item:cum cft:
fuum
CumqttOiVt
ctiam modicumconfi
dcrantipacct.
K^Deamplificatione&mnltipUcatinte
*
quajlionis QjfG&lODO
Qujpftio
QVOMODO
amplificatur
per
omncs modos
qmbus
fccundttm
prd
pria
vcl
appropriata
res
aliquombdo
lc
fuhere dicitur in fe-vdin alib: eflcndd
veloperaodd. pcr
modificate&niodifi?
cafi.
pmes
aftiuam,vel
pafliuatn
facufta**
rcUir
Ha*c
fauc
qu&ftio
ficut &
aliar,om-
IOR. BRT. NCrL.
nia modo fuo
perluftrat.
NiLcnimim-
pcdit|-noftros
1
heologos
;
quominus
qua*rant
>
qriorrrOic)
deus diftcrt ab
aliis
ciHibas^imf!!^^
i utef
ii^tC
jfeTplSS^it?i
inteliigenda
pro>
ducit.Qyjsqu^
.
quasnccipfi?>iteiligiffir^'nec
alijificut
&
iapuji-jffes^
cft
quod
c?im
ipfumQVOMODO ap*-
plicaturad piimum
fubieclum:adnui-
lam rcdnci
poteft pra:dicamcntalcm
ra?
tioncm,
pretcrquam
fccundum .Yalde
remoram(imo diflimilem,
fi ita me dicc-
rcpermittunt)
i^UtUiiiijgm^i
Hipc vidcrc4ket
qu^madmodum
hu-
iiis faculrati* latitudo
complcclitur
am**
plitudinitni
logicc^
^cvwphifices.
I
p-
&mcnim
^s^^^te^H
^
cxaminattt^olrte^
&
niethaphiitcatia;&
cTecernuntin iis
qua*
fupracns
rcalc & rationis
(quod
appcl-
lant)fccundumomnem
modum auolli-
ttir.Similitcr
&
ipia prardic&ta
abfolura.;
rcfpecciua:
itcm &
ratio
combiuationft,
thtt* !>cr
ipiav^iiftituuntur.Q^iiqtii^
den*
Uc^cc
m^e&V&^
id
tamcn
quia
quid
s^aguum
.
Jxasccjpnfi^*
doxatiopra*
fcicne
yiucturj
itcruni
juqj^
A R C
A R T.
L V
L.
*
'40-
iterum Ybi
obtigeric
retcntanda ccnfc
-
tur. .
Qua-fHo CVMQVO
dilatatur
per
omnia
qua*
habent
rationem
M**r*h>SU
gm5lni^menti,Cori^tr43htis,
& Con-
coj-#i^isvIdem
fpcaris
j
Adm^W*
Etdilataturper ogya^.quod
tratifiTtit-
tat,
A
$uaii*miitariVn^^
&>*^MitlnMr^ttcar..
Adco". vtnilitl
qua*ftio-
nis huius
lucem,
&.coioratione.
cftWiat.
**
SQuemadtmdum
omnes
qtuftionesy infrx~
dicameniU
flttjquam prtdicamen-
taliterltgice&metaphifice
ac-
ceptis,inc!udamr:ej^ecentra....
C*tf.
VII.
ARCHlTASTarentinus&
GOR~
GIAS Leontinus
&aiij:
denaria
corum
qua* ptardicameiua appeiiantur
propofitomihilo
minora&
pauciora
prb-i
p.ofiicrc,quam
LulIius.Quod
quide
hinc
tec^nijcerc volo,
qucd qua*ftio,
Vtrum
&
Quasftio
Q\f
1
D.
qua* comuniccrap-
pellantar
Si E
ST,&QJ/1
D
cft,-vnactl
qua*ftionc
PROPTER
QV
I
D(nW
fi Yt-Iis:&!
ancadduasillas
r?:duccrc)ap-
plicatg
dcccm
cathegoriis
latius
accepti$,
I
p JU
B
IV
VV .N QU
;
omncs tibi reddcrc
ppffiint
confidcrattO'
nis
matcrias.Indagando
Qnicj
euVtesT(c*.
cunduin
fubft^.uifun*
Vtram^fccu^u
taicm
fubftantiamvcleffcntiamjPropW
qtiid
fit fccundum talcm
fubftahtiiimycl
cIIeiitiam.Vttum,quid,&
pYoptcrquid
ftt
fccuditm
Quantitatcm,Qualitatcm,
lle-
Jationcm,&
qua* fequuntitf.Ycruutaraen
profuit Lulli;
obferuantia
quia
notitia
katcgoriarum-
yt
ad
nostpcr
maou>s'Arfcr
flotclis
dcttej>i
t%
A:
a^nfci cfu'm"jcc/nfii,i1tj;
y
c
ad nuilutn
wie^^
^uod
fi
quis
Ariftotclis authoficatc mdtus
hoc
ipfum
diciVu nefas* cffc exiftimcc.Jc-
gat
& confidcrct ca
qua*
confcientia du-
itusin
calcccapitis
dcRcIatronc dixit A*
rift. &
ipfumquod
ad cius
c;uhegoti.c
pfopofitum
dicitun cftiadcivccrarum c-
tiam
cathcgoricarum propofitum
diclii
putcr.
Ab attcra&rhclio*drationc addu-
cehda
abftincbihcHgftmhiculacoi^m
fophiftstrt*in
nldj^ft|rialbin
ineiirrimus
indigttationcm*
,V
MuUitJltcationeni^^lx^cftfibncm.qiias
ftt
pcr
forhlaMl^
pcrid quod ad.Wutlierum',
'Tiin.
ftrid
quo.d
ad
fpccics,
Turn
qu^ad.c^rtim
.>i-*
tioncs
A-fc*c7 ART. r
*L.
4!
jiit&&^
ma*
di^litaitn^
&
pl;irimasqrc-ead
rcm
alifcj&lBjjttOiihdichndum.:
Se&haic de
Lulh^tta?-anifidchtire
architc&ura fuffi-
citlkf^odtuM
^tWtiis?ftpcommitttn*ij*?.r'p
.*:-;.* !
-
.H#cjfclhpq^ Ictrllij
fhttlti-
:get^invviutdica^w4 i^fprofequeiidahi
fufficiunt
ijs
qui
peritiitt(htvirti*vulgft^i
-,
Philolbphia^
Hic Clilrtl
intcgre exprefc
fum
eftquidquid
Lullius habet in mul-
tis arcibus in
quibus
idcm
femper cxpri-
mere
nititur,
habcsitaquamqua*
funrirt
attc
brcui.,
in arte
inagna
>
& aliis
libris,
qui
nomine Arboris
fcietia*Jnuetitionis/
Artis
dem6ftraritic,Mixtionis
principio*
nim,Auditus Gafiftlifti
&
ft
qui alij
e-
iufdcm
gcneris
extantaiij
quibiis
hic
pau
pcrfSmperi&cm^^
aWcnlabat
cxprimorc.
Et
tui leclor
poftquam
intcllcxcris'ifht
neceiiario
Lullium
intclligcs
& vidcbis
nos
muitMM addidiflc
quantum
ad faci-
liw.tcm,ordinisrationcm>diuin^ioncm,
&jjutecictiam
difiriplinaj jpeclat,
& aliuct
quid
de
memoria,
quod
no cft
pars
iftius**-
difciplitiCjfcd
ad
ipfius
retStione cft
maxi
IOR.
IRfr
NOL.
mc ncccf&riu.Vidctif ctiam nosaddidif
/ t / /%M_._^-,i'*M^_fi^%^-Y^^^
fc
q>
^Jfcfe^
ad-coplc-
r
ir^tum
ipfius ^Uod^h^
nccalium
fecillc vidimus;
Siquis
vcro
quid amplius apud
Lulliu
&
alios
(quos
vidcrc
potuimus ciusinterprctcs)
habca
tur,
inquirar.
Sciat cffc
rudcstantum &
fupcrfluas quasita
dicam
cxcmplificarjo-
ncs. Seu hos. nolufoius. in faciiioribtts
nitibrias
dilatatc
Excmpla qui
dcfidcrac,
LulJium vidcat. .*.*,;-
>
: j
RAYMVMDI
LVL-
L
II
D
E
D
E J?IN ITI O-
nc
dilputatioms,&
coh-
ditionibus
eiufdem.
"--....'
* -
. i .:'
j .... i .^
:
''..'. ""'i"
=-. i '.'.-.
'i i
'

Quidfttdijfutatio
c A P-
t. .
Ifputatio
efr contrarietas
fpi
iitualis
quacpcr
vctbum ma-
nifcftat
coccptioncm,quam
habct Ynus intcllc&us con-
tra alium.
#
.
*
Ve cottditionibm
dtjfutationis Cap.
ir.
Conditio
frima.
Difputansprimo
debet habere inten-
tioncm
cognofccn.li&amandi
vcritatem:
&
cognofccndi
& odicndi f ilfitatcm.
&
propterhoc
verus
difpntator
debcccon-
ccderc vera
cognita:&
falfancgare.
Qonditiofecundu
5ccund6
fupponatur
in
piincipio
F
ij
quod Ytraque pars cjtfatftionrs
&f
olFihi-*
lis.ft aftirmatiua
&
ncgatiua
4
vtinteile-'
elus in
inueftigatione
fit iibcr &
non h>
gatus.
^ondithtertia
Tcrti6
arguchs grobctYcfiApro->
bctpcraliquam fpccicm argumentatio-
nis fundado
argumcntun*tfupet
aliquam::
fpccicm
dcmonfttationis.
onditio
quarta*
*
Quatto
intet
dupucantcs
fitconV-
munis amicitia:
vtinframctUr
particularis'
contrarietas
quam
habent circa
hoc
dc
quo
difputant.


' *
. .''c
PHONASCVS
GRANDQ-
NIYS
POLICASTEK r. V.
D.
.
&
philofDe
reeali,
grcgalL&fiu
ribundo
quodam
pcdetenus,
...
&
grammaticoteron
phi-
lofophantc
ad
PH,
h
B,
N*
.
Xtrndens
tenebrisJtfhU
d:
corf&re
lucenir
ENe
tenebrisftdfisjnxredefmdo
micet:
Gfamaticttt
iaftansfoflHam,duflicique
babiUt
Attriculas
mulgens,irrita
verbaboans
JQuigracummattdenSjfaftn tumejacl^s
inani
T^ilfolidi
traftarfed
blaterare docet:
Slmftquemnorh
mtdtomeliora
doeentem,
Huncflndet
inuifb
carfere
dente
fttrens:
InJequitnrycarpitquetHam Jofdane
Minerua,
V/tm
dft>hanc
tenebris
quafuit
aila
nigrtf.
PRO PHIL. IOR.
BR.NO*
LANO
I* E RLI N
YS
RO*DO-
'
montius.
. >
Phonafco Grandonio
Policaftro
I.
V^D.
&ThcblogO
celcbcrrimo.
RESPONDET
Admugiat'brtito,ftoUdoflavdatquel6qiienti,
t
.iQtiodmagi*
(ftftolidumjconger.eiimqttepecub

S-ar putea să vă placă și