Sunteți pe pagina 1din 41

PrProjetdaronefautonomedcollagevertical&moteurthermique

PreProjetLibellule/DragonflyPreProject

Prtude:RecherchedunesolutionhlicoptreouautogireindividueletportatifULM(ultralight).

ParBenjaminLISAN.Datedecration:lemercredi16novembre2005.Datemisejour:3/12/05.

1Introductionetbutduprojet
2Introductionhistorique
2.1Letempsdurve
2.2LeJetpackdelarmeamricaine(1961)
2.3LeLudiondeSudAviation(1967France)
2.4Lultralgermotoris:ledeltaplanemotoris(~1980)
2.4.1deltaplanesmotorissavechlicerepliable(Mosquito,Relax)
2.4.2Deltaplanemotorisavecmoteurracteur(Jetbug).
2.5Lultralgermotoris:leparamoteurouparapentemotoris(~1985)
2.6HlicoptrekitULMUltrasport254en1993
2.7Lhlicoptreultralger(AirscooterII)en2005
2.8Unenouvellepiste:leKamovKa56
3Lepluspetithlicoptredumonde:leGENH4
3.1SpcificationsduGENH4
3.2Discussiondecettesolution(avantageetinconvnient)
4Lecahierdeschargesdelappareilidal
5Lespremirespistesexplorer:lessolutionshlicoptresetautogires
6Discussion,inconvnientsdechaquesolution
6.1Discussionsolutionautogire
6.2Discussionsolutionhlicoptre
7Premireide:sustentation/propulsiontypeautogire
8Secondeide:sustentation/propulsiontypehlicoptrecontrarotatif
9Commentdvelopperla1
re
idetypeParamotogyre?
10Commentdvelopperla2
me
idecontrarotativetypeScootair?
11Uneestimationapproximativedesonbudget
12Sonfinancement
13Lascurit,limmatriculationetlhomologation
13.1Dispositifsdescuritsurcetautogireouhlicoptreautonome
13.2Lapratique
13.3letableaudebord
13.4Lhomologation
13.5Limmatriculation
14Enconclusionprovisoire
14.1Concernantlasolutionparamotogire:
14.2Concernantlasolutioncontrarotativescootair:
14.3Enrsum
14.4Enconclusion(decetteconclusionprovisoire)
15Adresses,socitsoupersonnescontacterpourceprojet
15.1Adressespourlasolutionautogireparamotogire
15.2Adressespourlasolutionhlicoptrecontrarotatifscootair
15.3Fabricantsdepicesdtachesauprsdesquelsonpourraitsefournir
16Annexe:dossiersconstituer
17Bibliographie
18Terminologie
19Pourcontacterlauteurdecerapportdocument
20Annexe:typedemoteursdeenvisageables
21Annexe:estimationdelapuissanceminipourfairedcollerunhommede100kg

1Introductionetbutduprojet

Depuislongtemps,lhommervedevolerfacilement,defaonautonome,avecunenginlger,minuscule,peu
encombrant,dunemiseenuvrefacile.Etcommenousleverronsdanslintroductionhistorique_chapitresuivant
_,lhommeatoujoursrvduntelmoyendevolindividuel,commelaceinturevolantedesrcitsdescience
fiction.

Actuellement,ilexisteunhlicoptreUSultralger(ULM)contrarototatif,leAirscooterII,dunpoidsde7080kg,
destinlareconnaissancearienne,_etcausedesesfaiblesdimensions_treembarqusurdesnavires
(ocanographiques,briseglaces.),enfinl'aviationrcrative.Cethlicoptre,prsentn2004etdontla
commercialisationestannoncen2006,estremarquabledeprcisionauniveaupilotage,silonsefieauvisionnage
desvidosleconcernant.
Sinonjustelafindelardactiondelapremireversiondecedocument,lauteuradcouvertlepluspetit
hlicoptredumonde,unprototypejaponais,leGENH4,de63kgvide,pouvanttransportunpilotede8680kg
maximum.
Lesvidomontrentquecestunhlicoptredlicatpiloter.

Actuellement,parcontre,ilnexistepasdhlicoptrede40kgoumoinsde40kg,ultraULM,portablesurledos
(commeunparamoteur),facilepiloter,prcis,faciletransporterpartout,justeavecsavoiture,pourla
reconnaissanceponctuelledunendroitdifficiledaccs(canopedunefort(tropicale),sommetdundifice),
duntrsfaibleencombrement,pouvantdcollerdunterraindetrsfaiblesdimension(<10mx10m)_comepar
exemple,lepontdunyacht_ouencorepouruneutilisationludique
[1]
.

Lebutdenotreprojetetprtudeestdimaginer,puisdeconcevoir,untelappareilidal.

Nousallonsdjaborder,danslechapitresuivant,lesdiffrentessolutionstechniquesimaginespourrsoudrece
dfit.Nousaborderonslessolutionsdetypes:

1.propulsionractiondetypefuse,avecunfluidepropulsiffroidouchaud(Jetpack,Ludion),
2.deltamotoris,
3.paramoteur,
4.microhlicoptresimplerotor,
5.microhlicoptrerotorcontrarotatif/coaxial(Ka56,AirScooterII),
6.etc.

Puisdanslechapitrequisuivra,daprsnousaborderonsdenouvellessolutionstechniquespourtenterdeparvenir
enfinlasolutionidale(microautogyre_solutionquenousexamineronsmaislaquellenousnecroyonspas
_,nouvellessolutionsdemicrohlicoptresrotorcoaxial).

Serontabords:

leproblmedelavitessehorizontalededcollage,pourunesolutionmicroautogyre
pourlessolutionsmicrohlicoptres,leproblmedelinstabilitoriginelledetoutlhlicoptre,
lecalculetlarecherchedudomainedevolstabledetouthlicoptre,
lerisquedecollisionentreles2jeuxdepalescontrarotative,danslasolutionhlicoptrecoaxial.
Lecontrledelacetetdanticouple(quilsoitmanuel,lectriqueoulectroniqueetinertiel)
Lalimitationdesvibrations(frquentesavecleshlicoptres).
Etc

Mmesiaupremierabordellesnesembleraientpasvidentes,onpeutimaginerdessolutionstrslgres,puisquil
existedesmoteurs2temps,demoinsde30kgetde40Ch(suffisantpoursouleverunhommede80kg,avecun
pasclassiquedhlicoptre).
Etonpeutadmettrequelquesprsupposdebonsens,dontquetoutesolutionhlicoptre(ouautogyre)sera
gourmandeencarburant(ilneserapasenvisaguneconsommationpassantsouslabarredes10litresdelheure).

Sivousvoulezsauterlintroductionhistorique_abordantlhistoriquedesvhiculesariensindividuelVTOL_,
etpasserdirectementlapartietechniqueetdescriptiondenouvellessolutions,alorscliquerici.

2Introductionhistorique
2.1Letempsdurve

1)Lhommeatoujoursrvdevolercommeunoiseau,sanstropdecontrainte,nitropdepoids.Enparticulier,ila
eusouventlerve,dunaroneffaciletransporter,facilemettreenuvrepourdesvolsindividuels,enaussi
complteautonomiequepossible.CtaitsouventlegrandthmedeScienceFiction,desComicsamricains,
depuislesannes2730auxannes80(voircidessous),dontleconceptdelaceinturevolanteduhrosBuck
Rogers
[2]
.
Sinon,quinapasrv,lorsdegrosembouteillages,deserendreaubureauenhlicoptre,pluttquenscooterou
moto?

2)DansuneaventuredeSpirouetFantasio"Spirouetleshritiers",parueen1952chezDupuis,ledessinateur
belgeAndrFranquin,imagineunesorted'hlicoptreportatifautonomeappelFantacoptre,doublejeude
palescontrarotatifs(tournantensensinverse).Centaitquunevuedelesprit.
Lidedudcollageverticalpermet,enthorie,defairedesdcollagestoutterrain,ensepassantdeterrain
daviation.

2.2LeJetpackdelarmeamricaine(1961)

3)En1961,atconudesenginsindividuelspourlArmeamricaine,dcollageverticaletpropulsionpar
raction(commedanslesfuses),maissanscombustion(contrairementauxfuses).Onenvoitdailleursun
exemplaire,danslefilmFahrenheit451deFranoisTruffaut.


LeJetpackdveloppparBELLTextron,pourlarmeUS
[3]
,en1961.

Lappareilesttrslger,maissonautonomiedevolesttrsfaible,infrieurelaminute(ilestaussicoteux).
En1969Bellessayadeconstruireuneversionturbojet,dontl'autonomieatteignaitpresque5minutes.
2.3LeLudiondeSudAviation(1967France)

4)En1967,lessocitsSudAviationetSNECMAprsententleLudion,unautreappareilindividueletautonome,
avecunmoteurfuseSEPR
[4]
.Ctaitundmonstrateurlourdetcoteuxquinintressapersonne.

LeludiondeSudAviation(19671968)
[5]
.

Moteur:SEPRType:S178(DestinlapropulsiondusustentateurindividuelLudion),Pousse:180daN,
Pressiongnrateur:1830bar,Vitessemaximum:100km/h,Altitudemaximum:600m,Autonomie:30min,
Ergols:Nitratedisopropyle,Largeur:1485mm,Longueur:1950mm,Hauteur:1600mm,Masse:~90kg,
Technologie:Lenitratedisopropyle,monergolchasspardelaircomprimpartirdunrservoir,traversun
catalyseurdedcomposition,versuneenceinteenmatriauxcomposites,alimentaitdesinjecteursplacslentre
dedeuxtrompesralisesparlasocitBertin.Cestrompes,orientables,assuraientlapropulsionduLudionetson
pilotage.

2.4Lultralgermotoris:ledeltaplanemotoris(~1980)

2.4.1deltaplanesmotorissavechlicerepliable(Mosquito,Relax)

Ensuite,sontapparuslesDeltaplanes,quipsdemoteursauxiliaires(Relax,Minimum,Mosquito)
[6]
:


.LeMosquitoestquipd'unpetitmoteur(12cv,8kg)etpetitrservoir(4litres).
Sonbutestjustederejoindrelesnuages.

LeRelax,unchariottrslger(35kg)encomposites,quipduntrainarrirerentrantetdunehlicerepliable
pouruneutilisation"vollibre".

Grcecessystmes,onpouvaittransportersonaronefavecsavoiture(surlagalerie).
Parcontre,chaquefois,letempsdemontageetdmontageestlong.Ilfautaussiunterraindatterrissage.

Ilexisteaussiundeltaplanemotoris,lexplorer,propulsparunminiracteurdedrone.

2.4.2Deltaplanemotorisavecmoteurracteur(Jetbug).

LeJetBug2,estactionnparuneturbinegazd'unepoussede95livresdepousses.,leHF15(),conuparla
socitMicrojetCambridge
[7]
.Ilatprsent,le30avril2003,Sywell(UK).

SpcificationdumoteurHF15:
Pousse:18livresstatiques,Trminmaximal:152000,Proportiondepression:3.3:1,
ConsommationdeCarburant:220ml/minute18livresdepousses,
TypedeCarburant:ParaffineouDieselethuile(ptrole)de2temps2%
Dimensions:90mmdediamtrex190mmdelongueur,Poids:2.2livres
Source:http://crosencdeltaplane.fr/turbo.htm

SourcessurleJetBug:http://crosencdeltaplane.fr/jetbug..htm
http://www.microjeteng.com/jetbug_pics.html
http://www.topmodel.fr/article.php?ret=archiv&art_id=26&sid=b7f91ee1b94f1ed3dbb2959607f4b784
https://www.topmodel.fr/article.php?ret=archiv&art_id=26&sid=47060dfad0287968d7a4a022691b7f53

Discussion:Lepoidsdelaidedudeltaplaneestentre30ou35kg(25kgpourlespoidspilotes<60kg).Ondoit
ajouterlepoidsdelamotorisationauxiliaire:~10kgdeplus.Doncunpoidstotalde~45kg.Lalongueurdu
deltaplanereplidanssahoussefaitenviron4,55m.Onpeutestimer~10mnminipourletempsderepliageou
dedpliage+installationdumoteur(tempsrapide).Leurvitessemaximumentre75ou90km(voire100km/hpour
ceuxdecomptition,plusdlicatpiloter),cequiestnettementpluslevquelesparamoteurs(voirciaprs).
Commelesparamoteurs,ilssontsensibleslaturbulenceetauvent:max~30km/h.Illeurfautunepistedenvol
etdatterrissage.Enunmot,ilssontencombrants,pastoujoursfacilesmonter,etplussensiblelaturbulence
quunhlicoptreminiature(typeGENH4,parexemple,etcVoirplusloin).

2.5Lultralgermotoris:leparamoteurouparapentemotoris(~1985)

6)Ensuite,ilyaeulinventionduparamoteur.Cettefoisci,lenginestfaciledplier(dployer)ettransporter
danslavoiture(unbreakengnral,unevoiturehayonarrire,ouunecamionnette).
IlncessitelaconnaissancedupilotageduparapenteetdelULM.Silevolenlairetlatterrissagesontrelativement
faciles.Ledcollageestplusdlicat.Ilfautcourirtrsvite(saufsilonaduventdeface),avecunpoidssurledos
depresque30kg.Cequiesttrsphysiqueetpasdonntoutlemonde.Cestunenginrelativementlent(entre20
40kmpourlesplusrapides),cequipermetdapprcierlepaysageavecuneautonomiedenviron20hm.Ilnepeut
volerqueparventfaible(maximum30kmdeventmtoextrieur).Faibleconsommation:6litres10litrespour
2h.
Avecunemotorisationpuissante(maispluslourde),onpeutdcolleravecunedistancecourte(>50m).
Audcollage,ilncessiteunterraindedcollagecourt,dgagdobstacle(longueur<100m).


1)leparamoteurenlair,

2)Touteslesfaonspossiblesdedcollerenparamoteur(entirantlavoile,soi,puisdsquonlaamenau
dessusdesoi,pivotersursoimme,puiscourirtrsviteverslavant,aveclavoiletoujoursmaintenue,
leborddattaquerectiligne,perpendiculairesoncap,lecentredelavoilelaverticaledesoncorpset
placehaut,justeaudessusdesatte).
2.6HlicoptrekitULMUltrasport254en1993

Diamtredurotor:6.4m
Longueur:5.8m
Hauteur:2.2m
Poidsvide:115kg
Poidsmaximum:239kg
Moteur:1Hirth2703de55hp
Vitesse:101km/h
Autonomie(endurance?):1.25heures
plafond:3600m

EnJuillet1993,estparu,auxUSA,lhlicoptreUltrasport254,monoplace,constructionenkit,pour$35000US.
Cestunhlicoptreultralgerde254livres.moinsde254livres,l'Ultrasport254estunvritablehlicoptre
ultralgerauxEtatsUnis,conformmentlarglementationdesULMdelaFAA,annexeFAR103(FAAultralight
regulationsFARPart103).L'Ultrasport254estquipd'unmoteurHirth270355hp,unetransmissionavecbotede
vitesse+systmeplantaire,unsystmederotorrendementlev,couplunepairedepalesderotor
principalesencompositeetdequatrelamesderotordequeueencomposite.Enoption:lemoteuretlesflotteurs
deHirth270665hp.http://www.ultralightflyer.com/americansportcopter/

PoidsvidedelhlicoptreULMmonoplace:252livres.(115kilogrammes.)
ChargeUtile:273livres.(124kilogrammes.)/PoidsBrut:525livres.(239kilogrammes.)
Rservoirdecarburant*:5gallons(19litres)*/Rsistance/endurance(autonomie?):1,25heures
Vitesseminimum:0/VitesseDeCroisireDeVolplan:55noeuds(63M/H)(101km/h)./Vne*:55noeuds*
Transmission:Botedevitesseplantaires:12:1:/Puissance:HP55(Hirth2703)/(ou65HPHirth2706
facultatif)./Palesderotorprincipales:diamtrede2x21pieds6,7chord.
Lamesderotordequeue:diamtrede4x2,6pieds,2poucelacorde(?chord)
largeur:8pi(2438millimtres)/Hauteur:7pi.10pouces(2388millimtres)
Longueur:19pi.2pouces(5842millimtres)quandlespalessontreplis.

Pourinformation:Ilexisteunautrehlicoptreenkitmaisbienpluslourd:le"RotorWayExec162FdeRotorWay
International,4140WestMercuryWay,Chandler,Arizona85226USA,Phone:(480)9611001/Fax:(480)9611514
Email:rotorway@rotorway.com,http://www.rotorway.com/(prix$67750US)Poidsvide:975lbs.(442kg).
2.7Lhlicoptreultralger(AirscooterII)en2005

LasocitAirscooter,etsoninventeurElwoodWoodyNorris,aprsent,ausalondeSanFranciscoenmars
2004,cetappareil,unhlicoptrecontrarotoriqueultralger,quidevraittrecommercialisen2006:

Autonomie:2H(conso.19L/5Gallons).Vitessemaxi:100km/h/55noeud/h.Poidsvide:70kg(!!)155
pounds.Longueurdechaquepalesalu:14'(pieds)4,2m.Cequifaituneenvergurede8,5m(longueur
parfaitementacceptable).Poidsvide:70kg!(causedeseffetsdannonce,comptonspeuttreenfait,100kg).
Chargeutiletransporte:158kg(350Lbs/pounds).Hauteur:11'(3.35m),largeur:7'(2.13m),Longueur:12,5'
(3.65m).MoteurAeroTwin65CH4temps(poids:95lbs/43kg).FonctionneavecdelessencedindicedOctane
de91ULminimum(donc,ilsembleraitquonpuisseutiliserquelessencevoiture95ou98).
LepoidsduAirscooterestextraordinairepourunvraihlicoptre.Ses4pales,de4,34m(14pieds)delong,
chacune,sontenaluminiumcoaxial(?)extrud.Lepoidsdumoteurluimmeestunevraieperformance!Ce
moteur4tempsultralger(lepluslgeren4tempsdumarch)atdessinetconstruitspcialementpour
lAirScooterII.Cedernierutilise,danssaconstruction,desalliagesd'acier,d'aluminiumtrslger,unalliagede
titane,descompositesbasedefibresdecarbone,despanneauxdefibredeverre,destissusenduitsd'urthaneet
dessanglesennylon.Ilsembleraitquecethlicoptreaitaussiuneexcellentemanuvrabilit.Source:
www.airscooter.com
Selonuneautresource,lappareilpserait~300pounds(lbs)/136Kg.Ilseravendumoinsde<$50,000US.A
136kg,cestlhlicoptre1placelepluslgeraumonde(Source:
http://www.engadget.com/entry/1234000433040402/).

Enconclusion,cethlicoptreestlger(113kg),trsprcisetfiableauniveaupilotage,maispaslultralger
quelonrecherche(prochedes40kg).Ilestencorelourd.Etsaconsommationencarburant,noussembleunpeu
faibleettrsoptimiste.

2.8Unenouvellepiste:leKamovKa56

LeKa56atcr,pourlarmerusse,parKamoven1998.Ilpeuttrerangdansuntubedetorpillede533mm.
Ilnajamaistpilot.Source:http://airbase.ru/alpha/rus/k/ka/56/&http://twistairclub.narod.ru/ka56/indexengl.htm

1 4 5 6 8
KamovKa56lagupe(Osaenrusse),1988:254lbs/115kgvide,220kgpleinecharge,propulsparuneturbine
oumoteurrotatifde40Hp(1
er
dveloppements:1971).Performances(calcules):rayondaction:150kilomtres,vitesse
decroisire:110kmh,plafond:1700m.Diamtrerang:<50cm,longueurpales:~3m,Concepteur:SergeiFomin,de
Kamov.

Discussion:

LeprincipalproblmeestqueKamovnauraitraliscettemaquetteouceprototypepourmontrersafaisabilit,
maisquilnauraitjamaisvolavecunhommebord.Sinon,sonsystmedemontageetdmontagedespales
sembletrsingnieux.Sinon,surlesphotos,onnedistinguepassicethlicoptreestmunidunvrairotorcoaxial
pasvariable,miniature,oujustedunmaquetteduntelrotor.Celaseraitintressantdelesavoir,pouraucaso
seninspirer.

3Lepluspetithlicoptredumonde:leGENH4

Aumoment,olauteuradbutcettetudeetcedocument,ilntaitpasaucourantdelexistencedecet
hlicoptreminiature,lepluspetitdumonde,dveloppauJapon,appelleGENH4.Cetappareilserapproche
assezdesspcificationsdsiresparlauteur.Danslapagesuivante,nousallonsexaminerlesspcifications,les
avantagesetinconvnientsdecetengin.

LeGENH4envoletpos.

3.1SpcificationsduGENH4

Moteurs:4xmoteur2cylindresplat,125cm3(GEN125).
Puissancemaximumdechaquemoteur:10hp8500rpm.
Coupemaximum:0.86kgm/6,500rpm,Carburant2temps(30:1),Poidsdechaquemoteur:2.8kg(6.2lb).
Dimensionsdechaquemoteur:203.5mmx280mmx160mm.
Directiondelarotation:sensinversedesaiguillesdunemontre.

Lescommandes,boutonsetvoyantssurlabarredecontrle:
1)interrupteurprincipal,
2)interrupteurdecontrledelacet[ouanticouple?]automatique(automaticyawcontrol),
3)commande/manettedecontrledelacet(empcheletangage?),
4)boutondudmarreur(starter).
5)Manettedesgaz(throttle).

Autonomie:1h,avec5gallons(18.9litres/heure)pourunpilotedenviron70kg(155lb.).
Poidsvide:63kg(140lb.),Vitessemaximum:55Mph(~8590km/h),Hauteurdelappareil:2,4m(8ft),
Diamtredurotor:4m(12ft),Vitessederotationdurotorenvolnormal:800900rpm
Compositiondespalesdurotor:compositecarbone/Kevlar(CFRPcomposite).
Matriauxdurestedelengin:tubesdaluminium(pourabsorberleschocs),rservoirenmagnsium.
Poidsmaximum:171kg(380lbs)(autoriseunpilotejusqu86kg(190lbs)devoler).
Autorotationimpossible:afinquelhlicoptrerestesimpledeconceptionetfacilepiloter,lepasdurotorestfixe
etdonclautorotationestimpossible,Vitessedecroisire:100km/h(60mph),
Altitudemaximumestime:3,000m(10,000ft),VNE:200km/h(120mph),TBO:500heures.
Nombredetours/mndechaquemoteur,envolnormal:7000rpm8000rpm,Dmarreurlectrique.
Contrledu"lacet":Ilestcontrltraversunengrenagediffrentielinclusdanslatransmission.
Unmoteurlectriqueajustelapositiondel'engrenagediffrentiel,quichangelavitessedespalescontrarotatives
lesunesparrapportauxautres,cequiprovoqueuncouplesurl'hlicoptre,etentraneunmouvementderotation
dansn'importequelledirectionchoisieparlepilote.
Auniveaudelabarredecontrle:
Contrlederoulis:parlabarredecontrlequicontrlelesdplacementsdetoutelattedurotor.
Contrlede"lacet":parunemanette(maingauche,traversunengrenagediffrentielcontrllectriquement).
Contrledaltitude:parunemanettedesgaz(maindroite)..

Prix:US$35,000.(3,600,000yen),souslaformedunkit50h.
Constructeur:GENCORPORATION(EngineeringSystemCo.),565283SASAGA,MATSUMOTOshi,NAGANO
ken,JAPAN3990033.Email:aviation@gencorp.jp
http://www.engineeringsystem.co.jp(cestdanslesAlpesjaponaise,prochedeNagano).
DistributeurUSA:ACECRAFT,RichardPlummer,Dealeremail:rcplummer@iglide.net,JonPlummer,Pilotemail:
plummer@byu.eduhttp://www.acecraftusa.com/

Lesdispositifstechniquesrvlssurlesiteduconstructeurdelappareil.

3.2Discussiondecettesolution(avantageetinconvnient)

Cetappareilestlepluslgerdumarch(63kgvide).Parcontre,sestrpiedslongs,etsurtoutsoncentrede
gravitplactrshautfontquilnestpasfacilerangeretdmonterdansunevoitureetaussipasaussifacile
piloterquilnyparatraitau1
er
abord.Lesdmonstrationdelappareilenvol,surlesvido,montreunappareil
dlicatpiloter.
Sinon,lappareilesttrssimpledeconception,ycomprissoncontrlelectriquedelacet.Maisilesttrscher.
Ungroshandicaplilasimplicitdeconceptionestquesespalessontpasfixe,empchanttouteautorotation,
facteurdescurit.Lascuritestassureparlaprsencede4moteursenfonctionnementsimultaneetlefait
queleGENH4peutencorevolersurseulement3moteurs.

4Lecahierdeschargesdelappareilidal

Maiscetappareilnestpasencorelappareildesustentationetpropulsionindividuelauquelonrvemaisonsen
approche.Lecahierdescharge,delappareilidal,serait:

1)Ultralger(Ultralight,ultraULM),quonpourraitpresqueportersursondos(sipossibleinfrieur40kg,
carburantcompris)_pourcelautilisationdematriauxdehautetechnologie(carbone),
2)dcollageetatterrissagevertical(toutterrain),
3)dunecertaineautonomie,envol,daumoins2heures,
4)facilepiloter,trsmaniable,dunegrandemanuvrabilit(effetgyroscopiquematris),
5)facilemonteroudmonter(oprationfacileetrapideenmoinsde15mn,sipossible),
6)quonpeuttransporterfacilementdansousursavoiture(parexemplesurletoit),
7)etfacilerangerdanssongarageousamaison,
8)depeudentretien(picestrsbiencalcules,surdimensionnes,pourviterleurusureetleur
remplacement).

5Lespremirespistesexplorer:lessolutionshlicoptresetautogires

Pourralisercecahier,onsorienteraitalorsverslessolutionstypehlicoptre(voiremieuxcontrarotorique_rotor
coaxial)ouautogyre.Lavantagedelavoiluretournanteestleurplusfaiblessensibilitlaturbulences,
contrairementauxsolutionsultralgresmotorises(deltaavecmoteurauxiliaire,paramoteur...).
Onenvisageraunesolutiontypeautogire,puistypehlicoptrecontrarotorique(enfait,lidedudessinateur
AndrFranquin).

Desquestionsaussiimportantesque:

a)leffetgyroscopique(avecsonmomentdinertie)pouvantprovoquerdescomportementsimprvus,
lorsdeschangementsdedirectionetdassiette(entangage,enroulisetenlacet).Commentle
limiter(parexemple,parlaugmentationdelalongueurdespales,pourendiminuerleurvitesse
angulaireetladiminutiondeleurpoidsparlutilisationdematriauxdehautetechnologie_
carbone)?
b)larotationinvolontairepossibleenlacet.Commentlalimitersurtoutdanslecasdelasolution
rotoxcoaxial?
c)lastabilitenlairetenvol(viterleseffetsdemarsouinage,detwist,derotation
involontaireenlacet),
d)lascuritdetelsengins(a)fautilajouterdessystmesasservis,descentralesinertielles
avecgyroscopesetacclromtrepourassurerourenforcerlastabilitdecesaronefsenvol?b)
queltypedepalestrsrigidespourlasolutioncontrarotative?etc.).
e)Lapuissancedumoteur,poursouleverunhommede80100kg,etlepoidsdumoteur,une
altitudede510m,pourunevitessededplacementhorizontalde60km/h.

devrontexaminer,avecsoin,danslasuitedecedocument.

Ilfaudraitvoirsiaveclemoteurdeparamoteurlepluspuissant,leBackHawMZ34
[8]
,quiaunepuissancede32
CH,pourunpoidsvidede26,7kg(toutquipavecsondmarreuretsonpotdchappement),avecunsystme
depalesencompositestrsperformantes,silpeutsoulever,jusqu10mtresdehauteurs,unhommede80kg,le
poidsdumoteur,soit27kg,lepoidsducarburant(67kg):soitenviron~114(115)120kg?
Sinon,unensemblede3540kgaveclecarburant,dplacer,voirsouleverparunhommesolide,peuttre
parfaitementenvisageable.Onpeuttrsbienimaginerdespetitesroulettes,auniveaudutrpiedsdessinsurla
figure2.delasolutionscootair,plusloindanscedocumentetdplacerlensemble,surcesroulettes,comme
undiable,jusqulacamionnette.Onpourraitimaginerquelespalessoientabaissablesetrepliablescomme
cellesdeshlicoptresdelaronavales(ceuxembarqussurlesportesavions),afinquelespalessereplientle
longducorpsdelaronef.Toutdpendraaussidelalongueurdespales(siellesfont4mtresoubien7mtres
delong).
Oubienencoreamovibles,dtachablescommecellesduprototypedhlicoptre,(d)pliableen10mn,Ka56.

Selonlalongueurcalculesdespales,onpourraitalorsrangersoitlensemblesellettemoteurtterotorpales
repliesdansunecamionnetteousurletoitdunvhicule(possurunechelle,ellemmeposesurlagalerie
dunvhicule).Sinon,pourprotgerlespaleslorsdeleurtransport,ellesserontrangesdansdegrandesetlongues
houssesrembourres(autotal4houssespourles4pales).Enpluspourprotgertoutlensemblesdurantle
transport,uneautrehousse,muniedunzipenfaisanttoutletour,detrsgrandedimension,rembourre,permettra
decouvrirlapartiemoteur/sigesellette,pourletransport,etcontrelesintempriesoulhumidit(etenfinune
houssepourenvelopperletout).Unebanderembourrespourprotgerlapartiettederotor.Toutesceshousseset
bandessontfermespardesscratchsoudesbandesscratchs.Lagrandehoussedevraittretrssolide(rsistante
ladchirureamorce)etmuniedaumoins6solidespoignes.Adventure,pourlespalesdeshlicesdeses
paramoteurs,fournitdeshoussedepalesrembourrestrssolidesetlgre.EtpoursonparamoteurF1,Adventure
fournirunesortedesacousacochedetransportrembourre(tissupais),trssolide,muniedefortepoignestrs
solides.Lidalseraitquelahousseextrieuresoittanchecommeunsacdecanioningoudesplologie.
Note:leconstructeurdevlohollandaisJansenfournitpourlevlopliantRenaultSportunehoussetrssolide
(maisnonrembourre).Lidedunehousseextrieurpourlaprotectiondelensemblependantsontransportest
mieuxquuneogivedetransportdelensembleenaluminiumouencomposite(ouenpolyestheretc.).
Durantletransport,le(s)robinet(s)dessencesserontferms(voirlacompatibilitdecesderniersrobinets,avecla
scuritengnral_lorsdutransport,envoletc)..
Lecaractrerepliabledespalesdurotor,peutrendrelattedurotorencorepluscomplexeraliseetdoncencore
pluschre,surtoutsielleestunprototype(quelprix?2500Euros?aucuneidepourlinstant)
[9]
.
Pourpouvoirreplierfacilementlespalesdanslahousse,ilfaudraita)quelapartieblocmoteursigerservoir
soitfin(peupais)danslesensdelaxesagittal(cestdiredanslaxequipassedavantenarrire)_cequi
contribueraitalorsuncentredegravitbas_etb)quelatigecoaxialeconduisantlattederotorsoitlongue.
Figures5&6rangementetletransportduscootair:1)housserembourreunpeupluslonguequela
longueurdespales(>4m),2)ttederotoravecsesarticulationspourlerepliementdespaleslelongdelengin
(poursontransport),3)lengin,4)lespalesrepliesetregroupesensemblepourleurtransport,5)rubansscratchs
pourrefermeretfixerlahoussesurlaplateformedetransport(iciunechellede4mdelong),5)lchelle,7)la
galeriedetoitsuffisammentsolidepoursupporterlchelleetlescootair(40kg),[8et9)chiffonetlampe
rougesdesignalisationsurlaroute].
SinoscalculsprouvaientquecemoteurMZ34nestpascapabledesouleverunpoidsde120kg,10m,et
deledplacer,dansunetranslationhorizontaledunevitessede4060km/h,celaseraitalorslchecdece
projet.CarondevraitalorsenvisagerdepasserauxmoteurspourULMpendulairesou3axes,typeRotax582(65
Cv)dunpoidsde37.3Kgnu,()ou912(81Cv)beaucouppluslourd_delordrede42kg55kg(+).

()Rotax582ULDCDI65CV(Puissancemax65CV/48KW@6500RPM,64.4lbs/29.2Kgnu,(avecsystme
d'chappement(11.2lbs/5.1Kg),Filtreair(0.7lbs/0.3Kg),radiateurdouble(6.0lbs/2.7Kg),sansrducteur,sans
dmarreurlectrique:82.2lbs/37.3Kg,avecRducteurB,sansdmarreurlectrique:92.1lbs/41.8Kg_poids
rducteur~4,5kg).(source:http://www.piecesrotax.com/moteurs_rotax/rotax_912.htm).
Mmeversionmoteurnu+radiateurdouble+rducteurB+filtre(maissanspotdchappement):36,7Kg.
(voiraussileMoteurHirth730255hp,34,5kg,plusloin).

Sinon,nousnerenoncerionspaspourautant,carilexisteunesocithollandaisefabriquantdemicrotuboracteur
pourdrone,chaqueracteurpesantmoinsde10kg(auprixde750050000FFpice)
[10]
.EtMICROTURBO
Toulousedvelopperait,actuellement,unemicroturbinegazdemoinsde40kg.
Maisenpassantcetypedesolutionbeaucouppluscoteuse,onabandonneraitalorslespritparamoteur(et
lidedevolpopulaire,distrayantetludique).
(voirjustementlechapitre17.Annexe:estimationdelapuissancepourfairedcollerunhommede100kg,sur
ceproblmedepuissanceminimumncessaireaudcollage).

Sinon,llmentpeuttrelepluscoteuxseralattederotorcontrarotative,silonchoisitcettedernire
solution.Elledevraittreparticulirementprotge.

6Discussion,inconvnientsdechaquesolution

Danstouslescas,lamiseenrotationdespales,justeaprsledmarragedumoteur,audcollage,estdifficile
(assimilableaudmarragedunevoitureen5).(peuttreseraitilplusrapideavecnotrelibellule).
6.1Discussionsolutionautogire

Unevitessederoulagetroprapideenregarddestoursrotorpeutentranerle"battement"despales,cellescise
mettantbattred'unebutel'autreetpouvantendommagersrieusementlattedurotoretlespalesau
dcollage.
VolerGnuloungatifouavecunetrajectoireascendanteenformedeclocheestmortelauautogire.
L'oscillationinduiteparlepilote(PIO)oumarsouinagequitouchesurtoutlesdbutants,setraduitparun
mouvementdetangagedel'appareilqui,alternativement,monteetplongedeplusenplusbrutalement.Cette
oscillationnoncontrlepeutdevenirdestructrice:lespalestouchentl'hliceouladrive,oubienlerotorpasseen
Gngatifetn'estplusaliment.Cestleprincipaldfautreprochlautogire.
6.2Discussionsolutionhlicoptre

Lepilotageexigedelaconcentrationdanstouteslesphasesduvolcarilestncessaired'agiren(quasi)
permanenceetsimultanmentsurtouteslescommandespourlepiloter.L'hlicoptrenepeutpas,l'instard'un
avion,trergl(trim)pourvolerdroitsursatrajectoire.Enstationnaireilestimpossibledelcherlescommandes.
Lecotdelaformationhlico:45et50heuresdevolauprixmoyende300(2000.00FF)parheure.
Consommationenessencelev,dunhlicoptre:15L/hpourlUltrasport254.10L/hpourlAirscooterII.
L'hlicoptreestunemachinecomplexedufaitdesesnombreusespicesenmouvement.Danssaconceptionet
saconstructionilfaitappeltouteslestechnologiesdepointes(titane,carbone,lastomre,Kevlar,..)coteuses
dvelopperetfabriquer.L'ensembledescontraintesdynamiquesgnresparlesrotors(vibrations,force
centrifuge,prcessiongyroscopique)etarodynamiques(Vortex,pertedeportancedespales)serpercutent,des
degrsdivers,surl'ensembledelamachine(fuselage,moteur,transmissions,quipements,..).Ilestncessaire
d'tudierl'ensembledesphnomnesetd'entenircomptelorsdelaconceptiondumoindrelment.Chaquepice
tantsoumisedefortecontrainteleurduredevieestpluscourteetleurremplacementconditionnedirectementla
scuritduvol.Cettecomplexitgnralepourrsultatdirectuncotd'achatetd'entretientrslev.

7Premireide:sustentation/propulsiontypeautogire

Laprsentationdecetteideestsurcedessinciaprs:

Figure1:Explications:1)simplevoituretournante,avec2palesdhlicoptreoudautogireencarbone,duralou
composite,2)ttederotor(aumilieu),avecsonfrein,3)paniersalade,unecage(enalu)renforcdefilsde
nylonspourprotgerlhliceetleshommes,desrisquesdaccidents,4)hlicebipaleoutripaleencomposite(celle
quiseraprotgeparlepaniersalade,5)Rservoir(s)(ilssontsitusdansledosverslebasdelasellette),6)
Onpourraitimaginerlescommandes_delaformedecommandedeJoysticks_situesdechaquectdupilote,
commeplacessurlespoignesdunsige(sinspirerdelapositiondescommandesduJetpackdcritplus
haut.Danslacasdunesolutionhlicoptre,gaucheilyauraitlacommandeducollectifetdroitela
commandeducyclique).6bis)untableaudebordavecsesinstruments(),7)moteurdeparamoteurtrs
puissant(typeRotax,Solo,Arrow,Jpx),8)2voletsverticaux(sortededrives)dontlorientationest
actionne/dirigeparunemanettedutableaudebordoudespoignessituesdechaquectdupilote(comme
pourleJetpack),permettantselonleurorientationgaucheoudroite,dedirigerlesouffledairdelhlice,Gou
D,pourdirigerlaronef,GouD,etpourcontrerlecouple,9)Emplacementa)dunAirbagsitusouslesige
sellette,b)dunparachutepyrotechnique(situetdirigsurlect.Ilnetredclenchquesilerotor(lavoilure
tournante)estlarrt).10)Selletteencarbone,muniedunepoignedesecours,pourarrter,enpresquenmme
tempsetdanscetordre:a)lemoteur,b)larotationdurotor,c)etdclencherleparachutepyrotechnique(surlect
lasellette,delautrect,parrapportlairbag).11)Trpieddestabilisationetdesoutienpourledcollageet
latterrissage.12)Onpourraitimaginerunsacdossoupleouunepoche(entoiledeparapente),placdansledos
delasellette,pourletransportdaffaires,dobjets.Onpourraitimaginerunepartiedutrpied,entubedaluminium
/dural,enformedetriangle,dontlapointearrondieetmuniedunerouletteencaoutchoucpourleroulage.Partie
repliable,poursonrangement,oubienencoreenvol,contrelesflancdelappareil.14)Dechaquectdescuisses,
ilyauraitunesortedepalpeurquilorsquoninclinelescuissessepenchentdunctoudelautre,agissentsur
lanticouple.Onpourrait,commeenparapente,aussipiloterlasellette,cellecitantposealorspose
commeunesortedebalance(cettedernirecomportantunpointneutre).

()Letableaudebordseraitpossuruntubeendural,arqu,devantlepilote.Ilseseraitreliquedunseulct
laronef,etpourraitsouvrir,verslehaut,afindepouvoirlaisserpasserfacilementlepilote(sinon,lensemble
pourraitsouvriretscarterpourlaisserpasserungrospilote.Ensuitelesystmeserefermerait,enposition
verrouille,avecuncliquet(oubienmaintenuenplaceparlagravit),surunedespoignesdufauteuil_voir
plushaut).Lescommandesdevoletletableaudeborddevraienttreparticulirementbientudieauniveaude
lergonomie_priseenmains,fatigabilitdelamainetdubras,facilitdemanuvre..Surletableaudebordon
trouveraituncomptetourdumoteur,unautrepourlerotor,unejaugeessence,uncompas,unetemprature
moteur,unealarmedeniveaudhuile,unboutoncoupecircuitlectrique(bienvisibleenrouge),unniveaubulle
etc.

Fig.1b.:Les2trpieds,dechaquect,sereplieraientainsilelongdesflancslatrauxdelappareil,envolou
rang.

Lideestdesinspirerdelaconstructiondesautogires(autogyres)_voirphotoscidessous.

PhotosprovenantdelAutogireclubdeMimizan.

Lideestdeconstruireunenginlgerautonome,entreleparamoteuretlautogire,etduneconstructionsimple,
commecelledunautogyre.

LideseraitdefaireunesortedeParamotogire,micheminentrelautogire(poursavoiluretournante)etle
paramoteur(poursonpoidsetsatransportabilit).

Latailledelempennage(desvoletsdedirections_cestdiredeladrive)devronttredunedimension
suffisante.

8Secondeide:sustentation/propulsiontypehlicoptrecontrarotatif

CetteideadjtimaginedepuisledbutdusicleetSikorkyenavaitfabriquun,sestousdbuts,dansles
annes40.LaHillerHelicopters(Us)enavaitconstruitaussiplusieursmodles,dontlesHillerX44
[11]
et2C.

LasocitGyrodyne(Us)afabriqudeshlicoptrescontrarotatifs,dontdesdronescommeleXRON
[12]
,
radiocommands,pourlarmeUS(voircidessous).

Rgulirementdesconstructeursamateurs,construisentdeshlicoptrescontrarotatifs.

InspirdeXRON1deGyrodyne.aveca)moteurPorsche55Hp,rotor17ft,poids662lbs(298kg),b)TurbineSolar
55Hp,17ft,poids667lbs/300kg,c)Porche72Hp,4T,diamtrerotor20pieds,Poidstotal:900lbs/405kg
Source:http://www.gyrodynehelicopters.com/xron_history.htm

Legrandspcialistedeshlicoptrescontrarotatifs,lerusseKamov,prsentantplusieursmodlescivilset
militaires.

HlicoptresKAMOV(russes).
Discussion:

Unsystmecontrarotatiftrslger,commeceluiduFantacoptrenestpasaisimaginer.
Uninconvnient(pourcetteide)seraitpeuttre(?)ladifficultdematriserlecouple,cedernierayanttendance
fairetwisterlapersonne(lafairetournercommeunetoupie),surellemmedansunsens.
Pourtant,lessystmescontrarotatifsfonctionnentsansinconvnients.Etdesconstructeurs,quionttousmisssur
latechnologiecontrarotative_commeleconstructeurdhlicoptrerusseKAMOV,quinyvoitquedesavantages.
Maispourtant,partoutdessystmescontrarotatifs,dontdesconstructionshlicoptresultralgersvoientlejour
deparlemonde.Sinon,parailleurs,onpourraitpenserquelapaledudessusauraunmoinsbonrendementcause
delatranedeturbulenceinduiteparle1
er
jeudepales(vrifier).

NousappelleronscettesecondesolutionScootair.

9Commentdvelopperla1
re
idetypeParamotogyre?

Plusieurstapesseraientncessaires:

1)phasedecalculsaronautiques(pardesingnieursaronautiques,dessocitsdeparamoteurs_
AdventureSA_ou/etdhlicoptresULM_typeDragonFlyenItalie),
2)phasesderalisationavecdesconstructeursdautogiresamateurs,delaversiontaille1:1
radiocommande(idalseraitquecetautogyresoientralissparceuxdelAutogireClubdeMimizanet
descontructeursamateursdavionsethlicoptresradiocommands).
3)Phasedetests,delaversionradiocommande,avecunechargegalecelledhommede80km,surune
distancedunkm,unehauteurmaximumde5mtresdehauteur.Lenginestpilotencooprationavec
unspcialistedupilotagedhlicoptreradiocommand).
4)(Onpourraitensuitefairelessaiavecunchienentranpourcela).
5)Puisphasedessaiavecunpilotedautogireetdeparamoteurexpriment.Onferatouslestests
dhomogation(testhabituelpourunhlicoptre:testsdemanuvrabilitetc.).

6)Dansunsecondtemps,silestestsdu1
er
prototypedelautogireindividuelsontconcluant,construction
dunsecondprototype(luinonradiocommand),sipossibleentirementdmontable,afinquelonpuisse
transportercetengindansungrandbreak_lespalestantplacessurunechelle,posesurlagaleriede
toitdelavoiture_,oudansunecamionnette_styleJ7,Boxeretc.

10Commentdvelopperla2
me
idecontrarotativetypeScootair?

Normalement,ilnyapasrisquedautorotation,cestdirequelepiloteetsonenginnecessedetournerpar
rapportlaxevertical,puissequeles2jeuxderotorstournentstrictementlammevitesse(ensensoppos).

Lapicematresseseralattederotorcoaxialeouttederotorcontrarotative,quidoittrefabriqueavecsoin.
Elleserasoitencarbone,soitentitane,entoutcaspourlespiceslesplusfragiles,decelleci(lerestetantpeut
treenalliagedaluminiumlithium)..Elledoittrecalculeetralispardesspcialistescommelasocitrusse
Kamov.

Pourlarvisiondes50heureset200heuresdevol,peuttrefaudratildmonteretradiographierlapice,pour
vrifierquilnyapasdedfautsdefatiguesoudecrics(microfissures).

Pourcequiestdudplacementhorizontal,envol,delensembleenginpilote,elledpendradelalgreinclinaison
ducollecteurdelattederotor.Pourcequiestdelarotationdelensembleparrapportlaxevertical,onpeut
imaginerunaileronvertical(drive)dansledosdupilote,quiparsonincurvation(sacourbure),soitgauche,
soitdroite,permetdedflchirlefluxdairvertical,allantduhautverslebas,provenantdesrotors,soitversla
gauche,soitversladroite(voirschmacidessous).

Figure2:Explications:1)voituretournantecontrarotatives,avec4palesdhlicoptreoudautogireencarbone,
duraloucomposite,2)ttederotor(aumilieu)contrarotative(coaxiale),avecsonfrein,3charnirepourladrive,
4)voletverticaldirectionnel(ladrive),5)2manettessurletableaudebord,lunepourlerotor(lecollecteur)etson
inclinaison,lautrepourlorientationbbord(G)ettribord(D)deladrive,6)lemoteur,7)charnirepourlevolet
complmentairedeladrive(8),8)voletcomplmentairedeladriveorientantlefluxdairverticalprovenantdu
rotor,orientation,selonsoninclinaison(GouD),lairgaucheoudroite(cequipermetdetournerdansleplan
verticaletdecontrertouteffetdecoupleoudautorotation_danslesensgirationsansfinsursonaxevertical
commeunetoupie)_voirsonrledanslafigure3.9)filsennylonoucarbones,pourlacommandedeladriveet
aileron.10)trpied.11)sacdossouple(entoiledeparapente),placdansledosdelasellette,pourtransporter
desaffaires.

Figure3:Explications:rledecevoletadditionnelsurlefluxdairvenantduroto:1)latitudededplacementet
dorientationdecevoletadditionnel,2)orientationdufluxdairvenantdurotor,selonlorientationduvolet
additionnel.Letableaudebordestsemblableceluidcritdanslasolutionn1(autogire).

11Uneestimationapproximativedesonbudget

Nousproposonsunbudget,surlabasesunscnariominimumbudgtaire,lconomie,dumoinsaudpart.
Nousimaginonsdaborddeconstruireuneversioncontrarotative,avecttederotorplaantlespalestrshaut2,
5mtresdusol(enpositionstrictementverticaledelenginpossurunsolparfaitementhorizontal,pourviterque
lespalespuissenttoucherlesoletcasser,lorsdeleurrotationoudedcapiterquelquun),despalesde3mtresde
long,unrducteurcourroie/ruban(celuiduAircooterII)tournantrapidement,avecunmoteur65Hp(Rotax582
ULDCDI65CV).Onpeutrgulirementtrouvercemoteur(trssolide)enoccasionmoinsde200h.Notreversion
seraitunetournantvite(paleetrducteurtournantvite).Danslecasocetterapiditderotationaugmenteraitle
momentdinertie,doncleffetgyroscopiqueetdoncdiminueraitlamanuvrabilit,alorsnousprvoirionsalorsune
secondeversionavecpalesde5mtresdelongetrducteurmoinsrapide(dundiamtre>).
Sanslepotdchappementacier(quipse,quandmme,5,1kg!),nousavonsunmoteur36,7kg.Ilfaudraalors
fabriquersoitmmeunesriedepotsdchappementenDuraljetable,dansunbancdesoudagealuminium
(sousatmosphredargon),avecunpoidsquinedoitpasdpasser2kg.NormalementnotrerducteurBpse4,5
kg,avecunrducteurcourroie,peuttreobtiendrionsunpoidspourcedernierde3kg.Chaquepaleencarbone
devraitpeser34kgmaximumchacune(~1216kg).Ledmonstrateurseralourd,aumini:56,760kgnu.

Poste Budget(Euro) Poids(Kg) Commentaires


Rotax582UL 3760 36,7 (sans pot
chappement)
Doccasion(<200h,idal50100h).A
dmarragemanuel
Ttederotor 7520 35 AcommanderchezKAMOV(ouAirscooterou
Gyrodyne).Elledoitrsisterunfacteurdecharge
minimumde5G,soit150kgx5=750kg(onla
calculerapour1tonnedecharge).
Palescompositesx4 6015 12

Aileronsencomposites 600 1

Sellette,rservoir,
cadredural,airbag,pot
chappementalu,
divers,assurances(?)

3000 2 Ilneserapeuttrefaciledassurerlenginetle
pilote(sinon,entoutcasuneassuranceRC,au
minimum).
Etudestechniquespour
lecalculdelattedu
rotor,dumoment,dela
pousse,despales
De015000ou
+

Celadpendsiontrouveuningnieur
hlicoptristepassionnvoulantsassocierounon
auprojet(sinonfaireralisercettetudechez
Kamov).
Pilotagepouressais De07500

Soittrouverunpilotedhlicoptre(sipossible
connaissantleshlicoptrescoaxiaux)prtfaire
lesessaisgratuitement(parex.unpilote
passionnvoulantsassocierounonauprojet).
Soitlauteurduprojetseformeaupilotage
hlicoptrechezKamov(parexemple.Coursen
anglais).
TOTAL De 20895
35895
(238701,75FF)
56,7kg
(avec~10litres
dessence2T:
~65kg).
1)avecpilotagemaissanslestudestechniques:
28394,4euros
2)avecpilotageetaveclestudestechniques:
35895euros.

Notes:Cestunbudgetaminima(pourlatteinteetcompresseraumaximumlesdpenses,onchoisirasrement
alorsdessolutionsdebricetdebroc,enfaisantappelaumaximumaubricolageetsystmeD).
Lasolutionseralourde:56,7kgnuetaveclessenceentre65kg70kg.
Danscebudget,onnetientpascomptedubudgetessence,huile(entretien)plusfaiblesquelesautrespostes.

AvecunmoteurHirth2703(2temps)moinspuissant(55hp),dePoids75lbs(34,02kg),onaussiunprixmoins
lev:Prix$3496,00US.

Pourinformation:Onferaitlestestssurunplandeau,audpart(avecgiletdesauvetage).

12Sonfinancement

Lesidesnemanqueraientpas,poursonfinancement:

Faireunsitewebetfaireunappelaudons(?).
Larme,dontlaDGABoulevardVictor(celanerisqueilpasderestreindreladiffusiondelengin(?)).
Desconstructeursdedrones_SAGEM,Thomson?.
EADSEurocopter?
Unesouscriptionpopulaire(pourquelappareilsoitaussivitequepossiblepopulaire).

Autreide:contactertouslesavionneursethlicoptristes,lorsdessalonsaronautiquesduBourget,enFrance,le
salondeDubaetdautressalonsenAngleterre,USA,Chine,Japon,Allemagneetc.

Prcautions:ncessitqueledossiertechniquedeprsentation,soitprcis,raliste,crdible,chiffr
(voirlechapitre10Annexe:dossiersconstituerdecedocument).

Sinon,laderniresolutionestdecreruneassociation1901,desoutienauprojet(regroupantlesfans,
mcnesetc.duprojet).Lefinancementduprojetproviendraitalorsessentiellementdesadhsionsetdons(une
initiative,cettefoisci,plusdansunespritparamoteur).

Voiciunelistedventuellessocits(sponsors)solliciter:

Hlicoptresturbine(s)
Constructeurs Partdemarch% Adresse
Agusta 5.2 AGUSTA:http://www.agusta.com/
EHI:ElicotteriHelicopterIndustriesLtd(AgustaWestland).EtAgusta
Westland
Bell 40.6

Enstrom 2.2 EnstromHelicopterCorporation,U.S.A.,P.O.Box490,220922nd
Street,Menominee,Michigan49858,LocatedontheMenominee
MarinetteTwinCountyAirport(MNM),Phone:9068631200
Fax:9068636821,http://www.enstromhelicopter.com/
Eurocopter 39.5 EUROCOPTER:
http://www.eurocopter.com/site/FO/scripts/siteFO_accueil.php?lang=EN
220,avenueMarcelCachinBP10993123LaCourneuveCedex
France,Phone:+33(0)149344500/Fax:+33(0)149344530
Kaman 0.4 KamanCorporation,1332BlueHillsAvenue,Bloomfield,CT06002
0001.Tl.:(860)2437100http://www.kaman.com/index.php
Kawasaki 1.4 KAWASAKImotors,http://www.kawasaki.com/
(pourmention,turbinegazKawasaki:
http://www.kawasakigasturbines.com/home/)
MDHelicopters 6.3 MDHelicoptersInc.,4555EastMcDowellRoad,Mesa,AZ85215,
Usa,sales@mdhelicopters.com,Tl.:(480)3466344,Fax:(480)346
6339,USAhttp://www.mdhelicopters.com/
PZLSwidnik 0.6 PZLSwidnik,WytwrniaSprztuKomunikacyjnegoPZLwidnik
SpkaAkcyjna,AlejaLotnikwPolskich1,21045widnik,Poland
Tel.:+48(81)4680901,7512071,Fax:+48(81)4680919,7512173
MrJanMAZURjan.mazur@pzl.swidnik.pl,http://www.pzl.swidnik.pl/
Schweizer 0.6 http://www.schweizeraircraft.com/
Sikorsky 3.2 SIKORSKYAircraftCorporation,basedinStratford,Connect.,USA
Tl.:18009464337www.sikorsky.com
Solutioncontrarotative:Contact:EdSteadham,
Tel.:2033867143,Gsm:2032095170,esteadham@sikorsky.com
Kamov ? KAMOV:http://www.kamov.ru(voiradresseenannexe).
HAL ? HALHindustanAeronauticsLtd.(Inde),HelicopterDivision,PBNo
1790,VimanapuraPost,Bangalore560017,INDIA,Ph:08025231542,
25221750,Fax:08025223096,25231580,email:rwaengg@vsnl.net,
rotorops@vsnl.com,site:www.halindia.com/(HALconstruitsous
licencedeshlicoptresetavionsfranaisetproduitlesmodlescivils
etmilitairesDhruvAdvancedLightHelicopter(ALH):PT1,PT2,PTA,
PTN)
Gyrodyne confidentiel GYRODYNE(?):(voiradresseenannexe.Cettesocitapeuttre
cessdexister(?)http://www.gyrodynehelicopters.com).
NHIndustries ? NHIndustries:http://www.nhindustries.com/consortiumcomposede
EUROCOPTER(France/Germany)62.50%,AGUSTA(Italy)32.00%,
STORKFOKKERAerospaceB.V.(TheNetherlands)5.50%.
Boing / BOING:http://www.boeing.com/Boingaunprojetdehlicoptrevoiture
http://www.cbsnews.com/stories/2004/08/30/tech/main639396.shtml
Denel ? DENEL(AfriqueduSud):http://www.denel.co.za/
Denel'sphysicaladdress:Denel(Pty)Ltd,(RegNo1992/001337/07)
DenelBuilding,JochemusStreet,Erasmuskloof,Pretoria
Denel'spostaladdress:POBox8322,Centurion0046,SouthAfrica
ContactNumbers:Tel:+27124280658,Fax:+27124280651

Hlicoptresmoteurpistons
Constructeurs Partdemarch% Adresse
Enstrom 1 Voirplushaut:http://www.enstromhelicopter.com/
Robinson 85.4 ROBINSONHELICOPTER,2901AirportDrive,Torrance,California
90505USATel.:(310)5390508,Fax:(310)5395198,
klr@robinsonheli.com,http://www.robinsonheli.com/
Schweizer/
Kawada
12.9 Voirplushaut:http://www.schweizeraircraft.com/

Divers 0.7

Airscooter www.airscooter.comEmail:info@airscooter.com
Dragonfly HlicoptreULM:
Yoshine

Yoshinehttp://yoshine.com/home.phpModle:EzyCopter
Helisport

Helisportsrl,St.daTraforodelPino102,10132TORINO(IT),Tel:+39
011899.67.30,Fax:+39011899.5550,modle:CH7Hlico.
http://www.ch7helicopter.com/,kompress@tin.it(hlico50000).
Ultrasport

AmericanSportscopterInternationalInc.,P.O.BOX14608,Hanger
21A,NewportNews/Williamsburgairport,NewportNews,VA23608,
USA,Tel:+17578728778,Fax:+17578728771,email:
asii@asiicopter.com,http://www.ultrasport.rotor.com/hlico.Enkit.

Tableau1:listedeshlicoptristesdumondeentier,tirdelasource:http://www.aviation
fr.info/helicos/page1.php

Autrespistes:
LeMinistredelaRecherche:www.recherche.gouv.fr
AroclubsdeFrance:www.aeroclub.com
LONERA(OfficeNationald'tudesetdeRecherchesArospatiales):http://www.onera.fr/
Dlgationgnralepourl'armement,D.G.ASiteVictor,8bdVictor75015PARIS,Fax:0145540689:
www.defense.gouv.fr/dga/
MinistredelaDfense,tatmajordelamarine,2rRoyale75008PARIS,0142921000.
MinistredelaDfense,tatmajordel'armedel'air,26bdVictor75015PARIS

Pourrduirelescots,certainespartiesdelhlicoptrepourraienttretudiesetralisesdanslecadredun
projetdtudeoudefindtudedunecoletechniqueoudunecoledingnieur.

13Lascurit,limmatriculationetlhomologation
13.1Dispositifsdescuritsurcetautogireouhlicoptreautonome

Diffrentsdispositifsseraientprvus:

1)Contrelapanne:unfiltrepourlessence,unfiltrepourlhuile,unpourlair
2)Contrelerisquededcapitationdupublicproximit.Ttedurotorsituetrshaut(plusde2mde
hauteur),Lautogiredoittoujoursdcollersursontrpied.Sontrpieddoittretoujourspossurunsoldur,
parfaitementhorizontal(lautogiredoittrestrictementverticalaudcollage).Lespalessontvisiblesettrs
colores.
3)Encasdepannemoteurhautealtitude(~10m),possibilit:a)darrterimmdiatementlemoteur
(coupecircuitsurlamanettegaz,etdmarragelectrique),b)freinageimmdiatdelarotationdespales
(possibleseulementsilemoteurestarrt_unescuritdoittreprvuepourquelarotationdespalesne
peutpastrefreinsilemoteurestenmarche),d)dclenchementdunparachutepyrotechniqueetde
lairbag(ledclenchementduparachutepyrotechniquenestpossiblequesilarotationdespalesest
totalementarrte_unescuritdoittreprvuedanscesens).Unepoigneuniquedesecours(couleur
rouge,situesouslesige)dclencheraitletout(danslordrededclenchementdfiniciavant).
4)Pourlesige,ilyauraituneceinturedescurit3points(par3clics,boutonspressionrouges).
5)Contrelapannedessence:unrservoirprincipaletdesecours(rserve)totalementtransparent(untuyau
montrantleniveaudessence+plusunejaugelectrique+unealarmesontprvussurletableaudebord).
6)Leboutdespalesdurotoretdelhlicepropulsiveseraitpeintdunebanderougevermillonlextrieuret
dunebandejaunedor.Toutesleslmentsdangereuxdelautogireseraientpeintenrougevermillon,avec
unautocollanttriangulairejaunesignalantundanger.
7)Chaquelmentdmontagerapide(vis,crous)serasignaldunecouleurvive(rouge).

risqueincendie risquelectrique chutedehauteur


[13]
(!)

Lidedecombinerfreindurotoretdeparachutepyrotechniqueestpeuttrefortdlicatenvisager.
Mais,parcontre,touslescas,ilyaauraunairbagsitusouslesige,pourprvenirleschutesdefaibleshauteur,
etafinquesilepiloteetlappareilchutentdansleau,ilsnecoulentpas.

Commecetaronefpeutnepassedistinguersurlefondducielbleu(encasdefortsoleiloudesoleildeface),en
raisondesapetitesse,afinquilsoitvudesautresaronefs(etafindvitertoutecollision/abordagedansleciel),
lappareilseraittrscolor,ycomprissespales(voire,ilserapeintavecdesteintesfluosetvoireundamierde
couleursurlesailerons).Desbalisesflashesclignotants(typeflashesavionsenvoloulampesstroboscopiques?)
permettentlaronefdtrereprenvol,parlesautresavions(ilpourraitaussiavoirdeminusculesflashes,en
boutdepales.Cesdernierspourraienttrealimentesparununemicrohliceplacedansunventuri,comme
celledesanmomtresdepochesdesparapentistes,situsenboutdepalesjusteunesuggestion(?)).

Suggestions:voleravecuncasqueantibruit(enfait,uncasqueantibruitIntercom).Etpourlespremiersessais,
volerventuellementavecunecombinaisonignifuge.

Note:onpourraitencoreimaginersurlatableaudebord,uncommutateurpourmettreenmarchelabalise
lumineuseanticollisionetunboutonpourmettreenmarcheunealarmetype,alarmedereculdengindechantier(si
poidstrsfaible)oubienctdupilote(saGousaD),unebombesirnedalarme,tellequecelleemployes
parlessupporterslorsdesgrandsmatchesdefootbaal.

13.2Lapratique

Lapratiquedel'autogirencessiteunebonneformation,carmmes'ils'agitdel'aronefleplussimpleetleplus
facilepiloter,certainsgestessontviter.
Lesvolsseffectueraientfaiblevitesse(maximum60km/h)etfaiblealtitude(toujours,faiblealtitude).Le
dcollagedoittredoux.Ondcolle,lautogirepossursontrpied,surunesoldurethorizontal.
Rvisionmaximumconstantedelautogyre(essencedebonnequalit,huiledesynthsepourhautetemprature
(motodecomptition)pourlemoteur2temps.Vrification,visiteprvolchaquefois,remplacementimmdiatdes
picesencasdedoute.Remplacementrgulierdesfiltres.

Pourvitercelaunebonneformationaupilotageautogire
(PhotosprovenantdelAutogireclubdeMimizan).

13.3letableaudebord

Exemplesdinstrumentsquonpourraittrouversurletableaudebord:

a)jaugeessence(avecalarmesonoreetvisuelle),b)tempraturemoteur,c)alarmeniveaudhuile,d)compte
tourmoteur,e)comptetourrotor,f)unniveaubulle,pourvrifierlaverticalitdelensembleavantledcollage,
g)variomtre,h)altimtre,i)compas,[j)badin(?),k)labille(?),(k)GPS?)].

Actdecetableaudebord,etdechaquectdupilote,ilyaurait2manettes,lunepourlinclinaisondelattede
rotor(commandedecollectif),lautrepourlorientationgauchedroite,desvoletsdedirection(mtalliqueouen
composite)etpourlecyclique,situslarriredelappareil.Lesmanettespourraientressemblercellesde
lenginvolantJetpack(voirplushautdanslesrappelshistoriques).Lanticouplesecommanderaitauniveau
descuisses(enfonctiondeleurinclinaisonoudeleurpressionsurunpalpeur)
Surlescts,prsdespieds,ilyauraitdesniveauxbulles(voir).
13.4Lhomologation

Toutenginmotorisdoittrehomologu(parleservicedesmines,enFrance).Ilyaplusieurscritres
dhomologationdontbiensr,leprincipal,estlascurit.Ilfautquelespicesrsistentauxefforts(etsipossible
quetoutsoitcalculavantauniveaursistancedesmatriauxetcontrainte)etlafatigue.
Undossiertechniqueprcis,dtaill,cesujetdoittrefourniladministrationdhomologationconcerne.

Note:unehomologation,seloncertainessources,pourraitcotercher(vrifier).
13.5Limmatriculation

EnFrance(entoutcas),toutenginvolantmotorisdoittreimmatriculer(etsipossibleavecuneimmatriculation
bienvisible).Onpourraitmettrelimmatriculationsurlesvoletsdirectionnels(typedrive)ouvoire(aussi)dansle
dosdupilote.

14Enconclusionprovisoire

Lepremierproblmeseralepoidsminimumdumoteurncessairepourfairedcollerlappareiletson
pilote.Silepoidsdelappareilestaudelde35kg,celadevientmoinsintressant.

Pourrduire,ceproblme,ilfautfairelachasseaumoindrepoids(ougrammes).Parexemple,pasdedmarreur
lectrique(unebatterielithiumionourien).Prlanagelamain(maiscelanepourraitmarcherquesilonchoisitla
solutionnoncontrarotoriqueavecunseulrotor).Etonembrayeraitlhlicedurotor,quesilemoteurestbienlanc
etchaud.
14.1Concernantlasolutionparamotogire:
Leproblmeestquelapoussedelhlicepropulsiveempcheranormalementdeseposertotalement
verticalementcommepourunhlicoptre.Etilpeutyavoirlerisquedebasculementdelengin,vers
lavant,latterrissage,dsquontouchelesol(ilyalerisquequelespalestouchentterreetsoient
dtruite).Commentrsoudreceproblme.Fautilaulieuduntrpied,untraindatterrissage3ou4roues
(maispluslourd,etonreviendraitpresqueauconceptduchariot)?
14.2Concernantlasolutioncontrarotativescootair:
Ilfaudraitpouvoirconstruireunettederotorscontrarotatif,simple(?)etsurtoutlgre(peuttretoutencarbone).

Avantage:
Parcettesolution,ongagneenpoids(plusdequeuepourcethlicoptre,plusderotordequeueoudestator).

Inconvnients:
a)Leshlicoptrescoaxiauxontmontrunecommandedirectionnellefaible,danslesforcesversl'avant,avecles
commandedevoletdelacetrenverses,pendantlesautorotations.
b)lamthodedecommanded'axedelacetestdiffrenteentrelesdeuxtypesdhlicoptres(simplesrotorset
rotorscontrarotatifs).Lepilotedhlicoptreclassiquesimplerotor,doitalorschangerradicalementseshabitudes.
c)Leslames(lespales)durotorprincipaldoiventtrerigidespourlesempcherderentrerencontact(contactqui
auraituneffetdestructeurcatastrophique,entreles2jeuxdepales,gnrateursderisquesmortels).

Unscootairultralgerdevraientalorscertainementtreconduitavecbeaucoupdedouceur(?).
Dunautrect,desspcialistesdeshlicoptressententintuitivementquecetypedenginauraitune
manuvrabilitexceptionnelle.
14.3Enrsum

Lerisqueestquelepoidsdelensembleatteigneentre3050kgvide.Dolaraisondutrpied...justement
causedupoidsdel'ensemble.Entoutcas,pourrduirelepoids,ilfaudraitconstruiretoutencarboneetgrignoter
chaquegramme(sansrognerbiensrsurlascurit).
Enfaitsilonregardeladocumentationcomplmentairecijointe(+),touteslessolutionsservlentplus
compliqusquilnyparat(ilnesemblepasquilyaitdesolutionhypersimple,commelimaginaitAndr
Franquin,avecsonFantacoptreen1952).

Carledcollageverticalpur,stylehlicoptre,...enautogire,n'estpasvident.Ilfaudraitpeuttrecourir.
Etpourcequiestdelasolutionhlicoptrecontrarotatif,lattederotorestcomplexeafabrique(etsilonveut
larendresimpleconstruire,nyatilpasalors,danscecas,unrisquepourlascurit?).

Notes:Surlesbnficesdelasolutionrotorscoaxiaux:http://www.gyrodynehelicopters.com/coaxial_benefits.htm
Surlescalculspourlavoilurecontrarotative:http://www.kamov.ru/market/encycl/coahe.htm

Enconclusion(finaleprovisoire),seloncettetudeetsonauteur(etenparticulieravecltudedelannexe18.
Annexe:estimationdelapuissanceminipourfairedcollerunhommede100kg),ceprojetderalisationde
"fantacoptre/scootair"(danslecadreduprojetLibellule)apparatparfaitementfaisable/ralisable,avecla
technologieactuelle(enparticulieraveclatechnologiedesconstructeursAirscooteretKamov).

Commelesuggrenotretude(etlechapitre18),etatteindrepleinementlesobjectifsducahierdescharges,il
nousfaudraittrouveroudessineretraliseralorsunmoteur4temps,typeAeroTwin,de40Ch/Cv(etde26
27kgvide)_cequidemandedeminiaturiserencoreplusunmoteur4temps_moteurquinexistepasencore
surlemarch.

Sinonpersonnellement,lauteurpenchepluspourunesolutioncontrarotativequunesolutionautogire,
causedesonmeilleursrendement,sameilleuremanuvrabilitetcelamalgrsaplusgrandecomplexit.
14.4Enconclusion(decetteconclusionprovisoire)

Nousorienteronsledbutdelaconceptionetralisationdenotreengin,versunesolutionhlicoptrecoaxial(
palescontrarotatives),sacdos,avecunmoteurthermiqueunique(typeRotax503ouHirth7203,infrieur
30kg,40Cv)avecrducteur,etrservoirderrirelesigedupilote,avecunsystmelectrique,decontrlede
lacet(etanticouple)simplesurlemodleduGENH4,unrotorcoaxialpasvariable(typeKa56).
Lenginseraitpossurlesol,audcollageetlepilotelgrementassis.Latigetransmettantlaforceaurotorpuis
auxpalesseraientlgrementlonguepourplacerassezhautlespalesaudessusdelattedupilote.
UnecertainedistanceentrelespalesdubasetcellesduhautainsiqueleurconceptionenKevlarCarbone,pour
plusderigidit,permettraitdviter,danscertainesconfigurationdevol,lerisquedecollision(souventmortel)entre
lejeuxdepalesduhautetjeuxdepalesdubas.
Ilfautimaginerunsystme(amortisseurs)delimitationdesvibrationsenparticulierdanslestigestransmettantla
forceaurotor.IlfautquellessoientcalculespourrsisterauxplusgrandsfacteursGpossibles.

Partieenconstruction .


Sources:http://www.yoshine.com.tw/eyx24.htm

Exemplesdettesderotordhlicoptrescontrarotoriques
[14]
(Kamov).

Description(enanglaisavecsatraductionfranaise):

1.Upperrotorhub(Fr:Moyeusuprieurderotor)
2.Lowerrotorhub(Fr:Moyeuinfrieurderotor)
3.Upperswashplate(Fr:Plateauoscillantsuprieur)
4.Lowerswashplate(Fr:Plateauoscillantinfrieur)
5.Rotorsystemgearbox(Fr:Botedevitessedesystme
derotor)
6.Flappinghinge(Fr:Charniredelaileron?)
7.Draghinge(Fr:Charniredepas?).
8.Featheringhinge(Fr:Charniredechangement
depas).
9.Blade(Fr:Lame/pale)
10.Upperrotorshaft(Fr:Arbrederotorsuprieur)
11.Lowerrotorshaft(Fr:Arbrederotorinfrieur)
12,13.Rods(Fr:Tiges)
14,15.Clamp(Fr:Bride)
16.Upperswashplatering(Fr:Anneausuprieur
deplateauoscillant)
17.17.Connectionring(Fr:Anneauderaccordement)
18.19.Drivingelements(Fr:Elmentsdeconduite/
depilotage?)
20.Lowerswashplatering(Fr:Anneauinfrieurde
plateauoscillant)
21.Thrustbearing(Fr:Palierdebute).
22.Roller(Fr:Rouleau).
Figure4:TtedhlicoptreKAMOV(Russie).

15Adresses,socitsoupersonnescontacterpourceprojet

15.1Adressespourlasolutionautogireparamotogire

1)AutogireClub,MARTINSOlimpio,23ruedes3pignes,40200mimizan.
gyro.club@laposte.netetchristophe.martins@laposte.net
0892.68.18.30.code:635(35centimedeuroslaminute).
Site:http://autogyre.free.fr/

2)ADVENTURES.A.(Fr),parkingPortedelaVillette,BoulevarddelaCommanderie,75019PARIS(France),
TlphoneetTlcopieTel:33(0)1.48.34.74.00,Fax:33(0)1.48.34.76.24,
EMail:info@adventure.fr
Joursetheuresd'ouvertureaupublic:Dulundiauvendredi,de9h12h30etde14h18h
Syrendre:depuislaportedelaVillette,prendregaucheleboulevarddelaCommanderie
entrerdansleparkingducentrecommercialCasino,prendrelaramped'accsjusqu'aupremierniveausuivrele
flchageAdventure(CoordonnesGPS:48N5420/002E2408).
Site:http://www.paramoteur.com/fr/index.htm
Suggestion:contacterGuyLEONDUFOUR,Prsidentd'ADVENTURES.A.

Note:PoursonparamoteurAdventureF3(pourpoidspilote~85kg,selonlavoilechoisie),Adventureachoisile
moteurSolo210(monocylindre,2temps,entre11cvet14.5cv,poussestatique:34kg),avecallumagedigital
correctiond'avance,dmarreurlectrique,batteriesechargeenvol.Autonomie:3heures(rservoirde10l)
Poidsvidedelensembleparamoteur:20kg/44Lbs.Onpeutsupposerquepouruneversionhlicoptre,ilfaudra
plusdepuissance,doncplusdepoids(etdoncplusdecarburanttransport,cequicontribueencoreaupoids).

3)APPULMA(Fr),l'associationdesPULMAetULMlgers,AssociationpourlaPromotiondesPlaneursUltra
LgersMotorisationAuxiliaire,RgisCottet,prsident,http://www.appulma.asso.fr/,mail:info@appulma.asso.fr
(Dj22Mosquitocommandsengroupementd'achat).
15.2Adressespourlasolutionhlicoptrecontrarotatifscootair

a)Hlicoptristes:

6)AIRSCOOTER(Us),dontsonAirScooterIIUltralightVehicle,Email:info@airscooter.com,Site:
www.airscooter.com,voiraussisurcesite,lapage:http://www.airscooter.com/pages/airscooter_main.htm

7)GYRODYNE(Us),GyrodyneHelicopterHistoricalFoundation,P.O.Box3838,Reno,NevadaUSA89505,Email
:Gyrodyne_History@Yahoo.cometleursite:http://www.gyrodynehelicopters.com

8)KAMOV(Russie),"KamovHolding",11,Yunosti,1,111395,Russia,Moscow,+7(095)7888797,
Tel/fax:+7(095)7888799,email:market@kamov.ru
"Kamov",8a,the8Marchstr.,Lubertsy,140007Russia,Moscowregion,+7(095)7888797171.37.43,
Tel/fax:+7(095)7003071email:kb@kamov.ru,Site:http://www.kamov.ru

9)HILLERAircraftCorporation,3200ImjinRoad,Marina,California939335101
Tel:(831)3844500Fax:(831)3843100,http://www.hilleraircraft.com/

[10)TheYoshineHelicopterCompany(compagniedhlicoptrechinoisedeTawan):
Website(Chinese/chinoise):http://ww.yoshine.com.twWebsite(English/Anglais):http://www.ezycopter.com]

c)Motoristes(moteurs2ou4temps):

1)AEROTWIN:LeAIRSCOOTERIIutiliseunmoteurAeroTwin65HP4200RPM.Poids:95lbs/43kg,
Site:http://www.aerotwinmotors.com/,email:info@aerotwinmotors.com(adressedAirscooter).
MoteursdessinsetdveloppsparBillWhitedeNouvelleZlande.


MoteurAeroTwin65HP4200RPM,4temps(4Stroke),2cylindresenlignes.Poids:95lbs/43kgprtlemploi
(ncessitedelessencedindicedoctaneminium91UL),http://www.aerotwinmotors.com/pages/at_specs.htm
Sonprixestde$6,500US.

2)AVIREXs.a.r.l.,DISTRIBUTEURROTAXFRANCE,AERODROMEDEDREUX
28500VERNOUILLETFrance,TEL:02.37.42.30.09.FAX:02.37.46.26.86.http://www.avirex.fr/,
etwww.rotaxaircraftengines.com(AutricheetCanada).
Exemples:Modle447UL1V(2temps):29,5kW/39,6hp@65001/min(rpm),29kg.
Modle503UL1V(2temps):34,0kW/45,6hp@65001/min(rpm),31,7Kg.
ModleRotax912(4temps,80hp)ortheRotax912S(4temps,100hp),Rotax912ULDCDI(puissancemaximal
soutenue:79CV/58.9KW@5500RPM,121.2lbs/55.0Kg)Sources:
http://www.ultralightnews.ca/rotax503/rotax2strokepdf/UL_017_94.pdf
http://www.piecesrotax.com/moteurs_rotax/rotax_912.htm
(Lesmoteurs2tempsutilisentdelessence2temps,mlangedessenceordinaireavec5%dhuiledesynthse).
(Note:poidsdunRotaxde29Kg(39,6Hp)55kg(79Hp)).

3)SARLJPX(Fr),ruedel'Artisanat,Z.I.Nord72320VIBRAYE,mail:richard.piras@groupemecachrome.com,
http://www.jpx.fr/(Moteurdeparamoteur:D160D330).
JPXestsitu10minutesdel'autorouteA11ParisLeMans(sortieLaFertBernard)165kmdePariset45km
duMans.
MoteurD330deJPX.
4)SOLO(Allemagne):
Suggestion:trouverlescoordonnesdufournisseuroudufabriquantdumoteurSolo(fabriquantallemand).

5)GblerHirthmotorenKG(Allemagne):MaxEythStr.10,D71726BenningenTel.:0714485510,Fax:07144
5415,email:info@hirthengines.de,www.hirthuavengines.de,
docs:http://www.ultralightnews.com/hirth2703/,http://www.recpower.com/2703.htm
a)HirthHM504A2:105k,77kW/56,66CH,
b)moteur211R4E
c)Hirth2703(2temps),55hp@6200rpm(couple:49ft/lbs@5600rpm)VersCarbdual,dmarreurmanuel(Recoil
Start).Prix$3496,00.Poids:75lbs/34,02kg.Livrventilateurradiateurcomprenantledmarreurlectriqueet
chappement:81lbs/36,74kg.Labotedevitessefacultativeajoute19livres(8,61kg).
d)Hirth2706(etsonvolution:leHirth3203):65hp,33,11kg35,8kg.

6)HKSAviation(Japon):http://www.hkspower.co.jp/hks_aviation/english.htm,voiraussi
http://www.hks700e.com/
MoteurHKS700e:Puissance:56hp5800t/mn,60hp6200t/mn/Couplemaximum:7kgm5000rpm(50,6
Ft/Lbs5000rpm).T/MNmaximum:6200rpm/Pistons:anneauxdepistonenduitsdePVD/Cylindres:enduits
duncomposNickelcramique/Sensderotation:senscontrairedesaiguillesd'unemontre(enregardantdu
sigedupilote,laconfigurationdumoteur)/Consommationdecarburant:Approximativement9litres/heure4750
t/mn(~2,38gallons/heure)/Dmarreur:Seulementlectrique/Rducteur(bote):IntgravecL'absorbeurde
chocsdetorsion/TBO:800heures(attendezunplushautTBOselonexpriencevol)/Poids:Moteur:nu,avec
toutl'appareillagelectrique,ledmarreurlectrique,lescarburateursetlabotedevitesse:49,1kg/108
livres(lbs).Echappement:3,2kg/7lbs.,rservoirsd'huileetrefroidisseur:2,7kg/6lbs/totaux:55,0kg/121
lbs/botederduction:"A"Boxaveclerapport:2,58"botedeB"aveclerapport:3,47

Cylinders:NickelCeramicCompositeCoatedCylinders
Pistons:PVDCoatedPistonRings

d)Microturbines(gaz):

Microturbo:8,CheminduPontdeRupBP208931019ToulouseCedex
Tlphone:+33(0)5.61.37.55.00/Tlcopie:+33(0)5.61.37.10.79.Microturbodveloppeetvend:a)unturbo
racteurTRS18,b)unmoteurdedrone(?)TRI60.Ildvelopperaitunefuturemicroturbinepoids<40kg.
http://www.turbomeca.com/public/fr/societe/fiche_microturbo.php
(voirBettinaFREY,Tl.:+33(0)559125569,Email:bettina.frey@turbomeca.fr,Site:www.turbomeca.fr).

Turboracteur"Daemon"(Dmon):caractristiques:Longueur(gnrale):15,7po/40cmDiamtre:5,5po/
14cm(coquemoteur),8,5po/21,6cm(monture)Poids(total):15livres/6,8kgVitessedeturbine:49.000
t/mnPuissance(axe):30HpPoussevitesseoptimale:environ25livres/11,3KgCarburants:krosne,
essence,alcoolConsommationdecarburant:environ4,5gals/hr17litres/h(conso.norme)Matriaux
(principaux):acierinoxydableetaluminium.Site:http://www.windspire.com/daemon/&
http://www.vortechonline.com/jets/
Tel.:4106638023,Fax:4106688518,WinspireInc.,POBox145,LongGreen,MD21092,USA.
Plans(deconstruction):$25.95Us+$8Us(deporthorsUsa).Mont,complet:$3,995.00($65deport).

Note/pourinfo:.GasTurbineLaboratory(GTL)oftheMassachusettsInstituteofTechnology:
http://web.mit.edu/aeroastro/www/labs/GTL/
.GTChinaralisedesmicroturbinegaz:postmaster@gtchina.net,www.gtchina.net

c)Miniaturiste:

1)LesiteHobbyZonepropose2hlicoptres,modlesrduits,nommsEfliteRTF(modlesCPetCX)contra
rotatifslectriques(BladeCP&CXRTFElectricMicroHelicopter),surleursite:
http://www.hobbyzone.com/rc_helicopters_eflite_blade.htm

Note:cethlicoptre,propulsionlectrique,estaussivendu,auprixde255eurosTTC,par:
EOL(EOL'INTERNATIONALHOBBYModlismeRadiocommande),3rduLouvre75001Paris,tl.:01435401
43,Mail:eolparis@eolhobby.com,site:http://www.eolhobby.com/

Spcialistesdeslapropulsionscontrarotorique:

1)VirginieGuerber,IngnieurSoftwareEADSDornierFiedrichshafen,Allemagne(Germany),email:
virginie.guerber@dornier.eads.net,diplmedelEcoleNationaleSuprieuredePhysiquedeStrasbourg
publication:Flightcontroldesignforacoaxialhelicopter.
OptimisationthroughtheHinfMethod,comparisonwithtraditionalcontrol,simulationthroughMatlab/Simulink.
(Laconceptionducontrledevolpourunhlicoptrecoaxial.
OptimisationparlaMthodeHinf,comparaisonaveccontrletraditionnel,simulationparMatlab/Simulink).
Source:http://control.ee.ethz.ch/index.cgi?page=seminars&action=details&id=161

2)Patdurand:eemail:p.durand@att.net
http://www.verticalreference.com/articles/publish/article_31.shtml
(www.centennialofflight.gov/essay/Dictionary/heli_rotor_config/DI54.htm).

15.3Fabricantsdepicesdtachesauprsdesquelsonpourraitsefournir

a)pourlespalesencomposites:

Exempledeprix:2Pales"DragonWings"(24pieds/7,44mtres)$1,550.00

14)CTBRASIL:CompositeTechnologydoBrasilLTDA
(Fabriquantdepalesencompositesycomprisdepalesd'hlicoptrescontrarotatifs).
AvenidaAyrtonSenna,2541,RuaA,HangarE039,AeroportodeJacarepaguCEP:22775001,BarradaTijuca
RiodeJaneiro/RJ,Tel.:(5521)24327156/24327157/24327158/Fax:(5521)24327159
MarcoAntnioDeritoGreco,GeneralManager:derito@ctbrasil.com.br
AnaPaulaMaes,ExecutiveAssistant:anapaula@ctbrasil.com.br
http://www.ctbrasil.com.br/english/empresa/index.html

15)HelicopterTechnologiesCorporation(HTC),Drrheimerstr.84.78166Donaueschingen.Tel.:0771/61247
4Fax:5.htchelicopter@tonline.deSite:www.htchelicopter.de

16)IsraelAircraftIndustries.

17)DHRUV(ex.A.L.H.AdvancedLightHelicopter),Bangalore,Inde,unedivisiondeHAL(voiradresseplushaut).
HALIndia:http://www.halindia.com/etSadivisionDHRUV:http://www.halindia.com/exports/alh.asp

b)pourlattederotorcontrarotative:

Lesfabricantspossibles(?):

Kamov,
Gyrodyne(?)

Etc

c)Pourlamaintenanceetlentretiendhlicoptres(ttederotor,turbinegaz,sisolutionmoteurmicroturbine):

Enrgionparisienne:HliUnion,AroportdeToussusleNoble78117CHATEAUFORT,tl.:01.53.78.08.60
http://www.heliunion.com/

16Annexe:dossiersconstituer
1. tudesdefaisabilit.
2. (Danscettetudes,montrerquetouteslesquestions_stabilit,scurit_quelonpeutlgitimementse
poser,sontrsolubles,parlessolutionstechniquesenvisages.Etquecessolutionssontralisablesavec
lesmoyenstechnologiquesactuels).
3. dossiertechniqueavectouslescalculsdersistancedesmatriauxetdespices,
4. touslescroquisd'tudesetdecalculs,etplansdespices(chaquepicesdelattedurotor,en
particulier).
5. lesplansdesmatresmoulesdu/desvolet(s)(cestdiredeladriveoudunesortedempennage),
ventuellementdespalesetdelacoquesellette(sienrsine),(voir)
6. dossierplansISO:chssis,ttederotor,embrayageprlanceursurttederotoretmoteur,supportde
compasettableaudebordetc
7. chiffragedetouteslespicescommanderouusiner/fabriquerspcialement.
8. listedesfutursfournisseursdesdiffrentespices,
9. listedesindustrielspartenairesquipourraientparticipersonlaborationpour:lespales,lasellette,le
moteur,le/lesrservoir(s),lemt,letableaudebord,lechssistubulaire,lesvolets,lembrayageprlanceur
surttederotoretmoteur,
10. chiffragebudgetglobal(avecengagementprix,devisetcontratsignsavecfournisseurs),
11. coursthoriqueshlicoptrecontrarotatifouULMAutogire.

Tteautogyre(source:http://autogire.nuxit.net/).

17Bibliographie

Livres:
[1]HelicopterTheory,WayneJohnson,DoverPublications(octobre1994),1089pages(EUR26,82chez
Amazon.fr).
[2]Thorielmentairedel'hlicoptre,RogerRALETZ,CEPADUESditions,03/1988,80Pages,34.
[3]L'hlicoptre,thorieetpratique,PierreLEFORTetJacquesHAMANN,EditeurChiron,35.
[4]Apprentissagedupilotaged'hlicoptre,Thorieetpratique,PierreASSELIN,CgepdeChicoutimi,1999,
diteurCQFA,Pages161.

SitesWeb:
[5]Surlaconstructiondespalesdhlicoptres(Airfoils&blades)http://www.copters.com/aero/airfoils.html
[6]Sitessurlafabricationdespalesdhlicoptres:http://membres.lycos.fr/aerodesign/palehelicoptere.htm
[7]FlightcontroldesignforacoaxialhelicopterBack,VirginieGuerber,Abstract:OptimisationthroughtheHinf
Method,comparisonwithtraditionalcontrol,simulationthroughMatlab/Simulink.
[8]sitesurlathoriedelhlicoptre:Source:Source:http://www.aerospaceweb.org/design/helicopter/
http://www.aerospaceweb.org/design/helicopter/momentum.shtml
[9]HelicopterFoundationInternational_Fondationinternationaledeshlicoptres_(HFI)organisationbutnon
lucratifconsacreprserverdesobjetsfaonns,desdocumentsetdesinterviewsenregistresliesl'histoire
duvolvertical.Site:http://www.hfi.rotor.com/email:WEBMANAGER@rotor.com
[10]Dictionnaireanglaisfranaisdesfauxamistechniques:
http://www.englishfortechies.net/dictionaries/faux%20amis/faux_amis_C.htm

18Terminologie

ADAV:Lesavionsdcollageetatterrissagevertical.
VTOL:VerticalTakeoffandLanding.
Lesprincipalescommandesd'unhlicoptresontaunombredetrois,chacunegnrantuneractionqu'ilfaut
corrigeravecl'unedesdeuxautresoulesdeuxlafois:

Lecyclique:Cettecommandepermetd'inclinerlerotordel'hlicoptreenavant,enarrireousurlect.Une
actionsurlemanchecycliqueprovoqueuneinclinaisondurotor,parrapportsonplanderotationinitial,etdoncune
modificationdel'assiette(inclinaison)delamachine.
Lecollectif:Ilpermetdefairemonteroudescendrel'hlicoptre.Cettecommandeestsituegauchedusigedu
piloteetelleagitsurtouteslespalesdurotorenmmetemps.
Pdalesd'anticouple:Cesontdeuxpdalescommandesparlespiedsdupiloteetellesagissentsurlerotor
anticouplesitul'arriredel'hlicoptre.Principalementellespermettentd'adapterlaforce(puissance)ncessaire
pourannulerlarotationdufuselageautourdel'axedurotorprincipal.Mouvementprovoquparlecoupledurotor
principaletlemoteur.Maisaussilorsd'unvolstationnaireoutrsfaiblevitessedefairepivoterlefuselagedroite
ougauche.Enappuyantsurlapdalededroitelefuselagepivotesurladroiteetrciproquementpourlapdalede
gauche.

TtederotorcontrarotatifdeGyrodyne,gauche.SchmadescommandesduKa56lagupe,droite.

19Pourcontacterlauteurdecerapportdocument

BenjaminLISAN
ruedelaFontaineduBut,75018PARIS,France.
Tl.:+(33)6.16.55.09.84/+(33)1.42.62.49.65
Email:benjamin.lisan@free.fr

Pageswebosetrouventladocumentationduprojet(etainsiquesadocumentationcomplmentaire):

http://perso.wanadoo.fr/jardin.secret/EcritsScientifiques/Inventions/SpecProjetLibellule.htm
http://perso.wanadoo.fr/jardin.secret/EcritsScientifiques/Inventions/AutogyreAutonome.htm
http://perso.wanadoo.fr/jardin.secret/EcritsScientifiques/Inventions/DocComplAutogyreAutonome.htm
20Annexe:typedemoteursdeenvisageables

a)Lesmoteursdeparamoteurs:

Engnral,touscesmoteurssont2temps(etleurpoidsnedpassentpasles20kg).

Modle Constructeur Puissance


CH
(etHp)()
Pousse
statique
PoidsKg
()
Commentaires
D330 JPX(Fr) 20CV6500
tr/mn(19,74
Hp)
70kg
hlice
standard
15.5kg http://www.jpx.fr/,2421.20Euros
D320 JPX(Fr) 18CV6500
tr/min(17,7
Hp)

16,8kg http://www.jpx.fr/toutquip,avec
chappement
Solo210 Solo(De) 14.5cv
(14,31Hp)
34kg 15Kg? http://www.solokleinmotoren.de/???
(2900$US?)
Snap100 CisoMotors
(It)
12,5kw
9000rpm
(16,76Hp)

http://www.ciscomotors.com/
M25Y CorsAir(It) 25cv7200
rpm(tr/mn)
(24,675Hp)

55Lbs
24,94kg
http://www.jpxitalia.com
$5950.00US
Easy100 Vittorazi(It) 18cv9.500
t/min
(17,76Hp)

60kgav.
hlice130
cm(56kg
av.hlice
122cm).
11kg
(sans
dmarreur
lectrique)
http://www.vittorazi.com/
Fly80 Vittorazi(It) 15cv
10.500t/min
(14,8Hp)
53kg 11kg Idem
MZ34 BlackHawk
(?)
32hp
(32,42Cv)
200lbs
90,7kg
59lbs
26,7kg
http://www.paramotor.com/
$5995.00US/$4995US
MZ100(+) BlackHawk? 22hp
(22,29Cv)
125lbs
56,69kg
50lbs
22,67kg
$4795US
Black Devil BlackHawk? 25 hp
(25,33 Cv)
165lbs
74,84kg
54 lbs
24,5kg
$4995US

Lazer ???

LazerMotorCycles,02072673321
1,BelmontSt,London,NW18HJ
SDRDM
100
???? 22HP9000
trs(22,29Cv)
120lbs
54,43kg
24kg
(53lbs)
$5275.00US
SDRDM
125
???? 32HP
(32,42Cv)
138lbs
62,59kg
55lbs
(24,94kg)
$5595.00US
Koenig? Koenig? 24HP
(24,31Cv)

3cylindresradial,$5800Us(son
constructeurenauraitarrtlafabrication).
TOP80 PowerJet? 13hp
(13,17Cv)
53kg 22kg!!! http://www.blusky.co.za/flyproducts05.html
(certainementunvieuxmodleouchiffres
faux)

Enconclusion,ontirequelaplupartdecesmoteursdeparamoteursnesontpasassezpuissant(hormileMZ34).

b)MoteursdULM(oumicrohlicoptresULM):

Modle Constructeur PuissanceCH


(etHp)()
Pousse
statique
PoidsKg() Commentaires
Rotax503 Rotax 45,6hp

31,7Kg 2T,45Hp@6500rpm,air
Rotax582 Rotax 65Hp

37.3Kg41,8kg 2temps,refroidissement
eau
Hirth7302 GblerHirth 55Hp

34,1kg 2temps,refroidissement
air
Hirth2706 GblerHirth 65Hp

73lbs79lbs 2temps,refroidissement
air
Hirth3203 GblerHirth 65Hp

73lbs79lbs
33,11kg35,8kg
2temps,65Hp@6300rpm,
refroidissementair(+).
HKS700E HKSaviation 60hp

49,155kg 4temps(2cyl).
AeroTwin65 AeroTwin 65Hp

95lbs/43kg 4temps
(+)nu:73lbs/33,1kg.Avecventilateurderefroidissement,dmarreurlectriqueetl'chappement:79lbs/36kg
Labotedevitessefacultativeajoute19livres/8,6kg.

Cesmoteurs_malgrleurpoids(nonidal)_pourraientcorrespondrenosbesoins,auniveaupuissanceetdonc
pousse(voirannexe20cidessous).Tousceschiffresdevronttrerevrifies.Lemoteuridalseraitceluiqui
dveloppe55Hpetnepseque30kgoumoins.

Note:biensrdanslechoixdumoteur,ilfauttenircomptedesonsensderotation.

()conversion:1Ch/Cv=0,736Kw,1Hp(Usa,Uk)=0,7457KW[1Ch=0,987Hp],1lb/lbs(livre)=0,453592
kg,
1Gallon=3.785Litres,1pieds=0,31m,1pouce=2,54cm.
(+)http://www.litetouchfilms.com/paramotors_bh_3specs.htm

21Annexe:estimationdelapuissanceminipourfairedcollerunhommede100kg

Quelqueslmentsderflexion:

Soitcequiiraitdansunsenspositif,ceScootairabeaucoupmoinsdepoidsinutilequecethlicoptrecivil(et
onalorspourraitgagnerdessus).Etdonc,onobtiendraitdemeilleursperformances.
Soitlemoteuraunmoinsbonrendementquuneturbine(cequisembletrenormalementlecas),etonnestmme
passrdesoulevercettechargede107,2g(Poidsmaximumaudcollage).
Dailleurs,enretirantles40kgdenotrechargeestimevidedenotreScootair,lepoidsmaximumdupilote
transport,quonobtientparcalculestde67,2kg(unpilotelger),cequiestnettementinsatisfaisant.

Onpourraitutiliser,commeenaromodlisme,descarburantsspciaux,basedeNitromthanol(mlange5%
[15]
),pouraugmenterlapuissancedumoteur,maisonrisqueraitalors(peuttre?)desurchaufferetduser
prmaturmentlemoteur(enpluscescarburantssontplusexplosifsavecrisquealorsdeproblmes
concomitantsdautorisation).

Parcescalculsetestimationsprovisoires,onvoitqueraliseruntelenginneserasrementfinalementpassi
simple(dansltatactueldeschoses).Peuttrefaudratilunesolutiontoutcarbone(matriauxspciaux)et
carburantsspciaux.

Onimagine,parlasuite,plusieurshypothsesetscnario:

1)silerendementpoids/puissancedenotreenginestquivalentceluidunhlicoptreEC1200B:

AveclhlicoptreColibriEC120BdEurocopter,quipduneturbineTURBOMECAArrius2F,onales
caractristiquessuivantesauniveaupoidsetpuissance,audcollageetenvol:

CaractristiquesdePoids kg lb
Poidsvide,modlestandard 965 2127
Chargeutile 750 1653
Poidsmaximumaudcollage 1715 3781
PuissanceenISA(systmeinternational),auniveaudelamer(+):
CaractristiquesdePoidsdepuissances kW ch/cv shp
Puissanceaudcollage 376 511 504
Puissancemaximumcontinue 335 455 449

Cequidonne,pourcethlicoptre,untauxde3,35kgsoulev,parCH,audcollage(aveclArrius2F).
Cequiestexcellent(maissolutioncoteuse,nonparamotoriste).

(+)Attention,ilyaunminusculeproblmedeconversionentreChevaux(CV/CH)etHorsePower(HP):
1CH/CV(uniteuropenne):1CH=0,736KW,
1HP(HorsePower,unitdesUSAetAngleterre):1HP=0,7457KW.
1CH~=0,987HP.Source:http://www.thermexcel.com/french/tables/unitnext.htm

ConversionUS/MKSA:1pieds=0,31mtre,1lb/lbs(livre(s))=0,453592kg,1Ch/Cv~1Hp=0,736Kw.

Note:SilemoteurMZ34(M)avecsonrotor(R)etsespales(P),avaitlammeefficacitauniveaudecet
ensembleMRP(maiscenestpasencoreprouv)quelArrius,ilsoulveraitalorsavecses32Ch/Cv(etses26,7
kg),unpoids107,2kg.Etdonconestencoreloindes140kgsouhaits,dansnosspcification.

b)sirendementquivalentceluidunhlicoptremodlerduitIROBOT:

Pourinformation,lasocitEOL(voiradresseplushaut)vend(pour3000),unmodlerduitdhlicoptre
EurocopterTiger(delamarqueIROBOT),pesantvide6,5kg,etpropulsparunmoteurthermiqueZENOAde4
CH(22cm2),fonctionnantavecunmlangeessenceaunitromthane5%.Cequifaitpourcedernier
hlicoptre,untaux(ourendement)de1,625kgparCH/Cv(sourcecommercialMagasinEOLrueduLouvre,Paris).

Donc,unrendementnettementmoinsbonquepourlhlicoptreTurbineEC120B(enapparence,entoutcas).

Doncpoursoulever140kgautotal,avectelrendement,ilfaudraitunepuissancede86,15CH!Onnestplusalors
dansledomainedesparamoteursoudesaronefsultralgers!Onenestloin.

c)sirendementquivalentceluidelhlicoptreAirscooter:

CeluiciutiliseunMoteurAeroTwin65HP(+),pesant43kg.Etdaprssonconcepteur,lepoidsdelhlicoptre
videAirscooterIIseraitde70kg!etsaChargeutiletransporteestde158kg,cequifaitunpoidsaudcollage
de228kg.Donc,sonrendementseraitalorsde:3,5kgparHP(3,546Hg/Cv).Untrsbonrendement
[16]
!

Doncpoursoulever,nos140kg,aveccetypedemoteur(etunsystmeMRPquivalentdelAirscooter)ayantun
telrendement,ilnousfaudraitalorsunmoteur,typeAeroTwin(4temps),de40Ch/Cv(etde2627kgvide)
Onserapprocheraitalorsdelespritparamoteur.
Etleprojetetsonbutseraientalorsparfaitementralisable(maisilvautavantvrifierlesdonnesAirscooter).
Suggestion:faireralisercemoteurparlasocitAeroTwin.

Note:Cemoteurutiliseraituncarburantdavionlger(typePiper),doncpluscoteuxquelessencevoiture.

(+)voirspcificationstechniquesdtaillesdecemoteursur:http://www.aerotwinmotors.com/pages/at_specs.htm
Lescootair_quonpourraitencoreappelerlaLibellule_,
muniiciduneautreconfigurationpoursonempennage(iciunedoubledrive).

LeSkywalkerdeFSFreeware,simulateurdevol(www.fsfreeware.com:cesiteasembleavoirdisparu).
[1]
depuislapparitiondesdronessanspilote(radiocommands),lademandeduntelenginpourunusagemilitairea
diminu.
[2]
Limaginairedeshommesvolants:http://modelbox.free.fr/dossiers/FlyingMen_P/SF.html
[3]
LeJetpackavaittdvelopppourl'armedesUSApardeslaboratoiresdeBellTextronen1961.Legazhaute
pressiondeperoxyded'azotetaitlibrparlesbecs,pourdonnerunepropulsiondefusepuissante,maissanscombustion.
Ilpourraitporterunepersonneaudessusdesobstaclesde9mtresdehauteur,unevitessede1116km/h.Sontempsdevol
estde30secondes.Leperoxyded'azoteavaittchoisi,commelecarburantleplussrpourunusagepersonnel,caraucune
combustionn'avaitlieu,justel'expulsiondesgazpressurissdeperoxyde.Lepiloteportaituncorsetdefibredeverre,ajust,
poursasret.Source:http://www.flyingcontraptions.com/history.html
[4]
64volsduLudion(jusqu'puisementdescrdits)ontteffectusen1968,dont5volslibressansaucuneentrave.Sa
meilleureperformance:unparcoursde190mtresen32secondes,faceunventde2nuds,reprsentantparventnul520
mtresdedistance59km/h.Sonbutpermettreauxfantassinsdefranchiraismentdesriviresetdesfosssavecunecharge
utile.Maisconsidrcommefarfeluparbeaucoup,ilatabandonn.Source:http://www.museesafran.com/
[5]
Sources:http://prototypes.free.fr/vtol/vtol4b.htmethttp://www.probertencyclopaedia.com/ILB.HTM.
[6]
SourcesurleMosquito:http://perso.wanadoo.fr/pulma1/PagesDiv/Mosquito/mosquito01.htm
[7]
Microjetconoitetfabriquedes(+)turbinesgazpourl'industriearonautique,desmicroturbines,despetitsmoteursdemissilede
drones/UAV's,desconduitsd'chappement,desmoteursd'hlicoptreavecbotedevitesseintgraleetdesmoteurspourlapetiteaviation.
Microjetpeutfournirdesprogrammesdedveloppementdemoteursspcifiques.Email:microjet@btconnect.com
http://www.microjeteng.com/

[8]
voirlechapitre13Annexe:typedemoteursdeparamoteursenvisageablesdecedocument,plusloin.
[9]
Pourenmatriserlecot,pluttquedelafaireraliserenFrance,onpourraitenvisagerdelafaireraliserparlasocit
russeKamov,spcialistedeshlicoptrescontrarotatifsetdontlusinesetrouvedanslabanlieuedeMoscou.
[10]
L'auteuravuladmonstrationenvolduneversion,dupluspetitaviondumonde,lecricri,propulse400km/h,
parcesracteursminusculeshollandais,unmeetingariendelaPentecte,delaFertAllais(suddeParis)(~30mai
1999).Lauteurnesaitpas,parcontre,sicesracteursseraientadaptablesettransformablesenturbinepropulsive
dhlicoptre.
[11]
http://www.nasm.si.edu/research/aero/aircraft/hiller_xh44.htm
[12]
http://www.gyrodynehelicopters.com/xron_history.htm
[13]
Lauteurplaisanteici.
[14]
Les2premiresimagessonttiresdusitehttp://www.yoshine.com.tw/eyx24.htm,etladernireimage,unettede
rotordeKamovKa26de:http://www.hmfriends.org.uk/ka26mastonlybig.htm
[15]
Cemlangeestvenduenbidonde2litres_parexemple,parlasocitEOL.L'essencespcialepeuttrecomposed'un
mlangede:a)nitromthanol(10%25%),b)huiledesynthese(20%),c)mthanol(70%),prix:~30eurosles5litres
pourunusageloisiret45euros,pourunusagecomptition.Ilexistedescarburantsdecomptition,comme"la102"(degr
d'octane)d'Elf,environ3euroslelitreetmmela"123"(degrdOctane),beaucouppluschre(destineauxkartsde
comptitions.Leskarts,engnral,utilisentdesmoteurs2temps,dolaprsencedhuiledanslacompositiondeleur
essence).
Pourinformation:L'AvTurestlecarburantdesturbinesgaz,alorsquel'AvGasdsignelessencedaviation(de"Aviation
Gasoline")desmoteurspistons.LAvGas87/91estemploydanslaviationlgre,lAvGas100LL(100degrsdoctane
auplomb)danslaviationdetransport,alorsquelAvGas115/145estutilisdanslaviationmilitairesurlesmoteurs
pistonsdegrossecylindreturbocompresseurs.
[16]
Engnral,lesmoteurs4tempssontplusvolumineux,pluscomplexesconstruirequunmoteur2temps.Parcontre,ils
sontpluspuissantsquelesmoteurs2temps.EtcestuneperformancequeAeroTwinaitpu,cepoint,rduireetminiaturiser
unmoteur4temps(cestuneprouesse).

S-ar putea să vă placă și