Sunteți pe pagina 1din 12

Homnimos e Parnimos

1. Definies
- Homnimos: vocbulos que se pronunciam da mesma forma, e que diferem no sentido.
- Homnimos perfeitos: vocbulos com pronncia e grafia idnticas (homfonos e
homgrafos). Ex.:
So: 3 p. p. do verbo ser. - Eles so inteligentes.
So: sadio. - O menino, felizmente, est so.
So: forma reduzida de santo. - So Jos meu santo protetor.
- Homnimos imperfeitos: vocbulos com pronncia igual (homfonos), mas com grafia
diferente (hetergrafos). Ex.:
Cesso: ato de ceder, cedncia
Seo ou seco: corte, subdiviso, parte de um todo
Sesso: espao de tempo em que se realiza uma reunio
- Parnimos: vocbulos ou expresses que apresentam semelhana de grafia e pronncia, mas
que diferem no sentido. Ex.:
Cavaleiro: homem a cavalo
Cavalheiro: homem gentil
2. Lista de Homnimos e Parnimos
Acender - pr fogo a
Ascender - elevar-se, subir
Acento - inflexo de voz, tom de voz, acento
Assento - base, lugar de sentar-se
Acessrio - pertences de qualquer instrumento ou mquina; que no principal
Assessrio - diz respeito a assistente, adjunto ou assessor
Ao - ferro temperado
Asso - do v. assar
Anticptico - contrrio ao cepticismo
Antissptico - contrrio ao ptrido; desinfetante
Asar - guarnecer de asas
Azar - m sorte, ocasionar
Brocha - tipo de prego
Broxa - tipo de pincel
Caado - apanhado na caa

Cassado - anulado
Cardeal - principal; prelado; ave; planta; ponto (cardeal)
Cardial - relativo crdia
Cartucho - carga de arma de fogo
Cartuxo - frade de Cartuxa
Cdula - documento
Sdula - feminino de sdulo (cuidadoso)
Cegar - tornar ou ficar cego
Segar - ceifar
Cela - aposento de religiosos; pequeno quarto de dormir
Sela - arreio de cavalgadura
Censo - recenseamento
Senso - juzo
Censual - relativo a censo
Sensual - relativo aos sentidos
Cerra - do verbo cerrar (fechar)
Serra - instrumento cortante; montanha; do v. serrar (cortar)
Cerrao - nevoeiro denso
Serrao - ato de serrar
Cerrado - denso; terreno murado; part. do v. cerrar (fechado)
Serrado - particpio de serrar (cortar)
Cesso - ato de ceder
Sesso - tempo que dura uma assemblia
Seco ou seo - corte, diviso
Cevar - nutrir, saciar
Sevar - ralar
Ch - infuso de folhas para bebidas
X - ttulo do soberano da Prsia
Cheque - ordem de pagamento
Xeque - perigo; lance de jogo de xadrez; chefe de tribo rabe
Cinta - tira de pano
Sinta - do v. sentir
Crio - vela de cera
Srio - relativo Sria; natural desta

Cvel - relativo ao Direito Civil


Civil - polido; referente s relaes dos cidados entre si
Cocho - tabuleiro
Coxo - que manqueja
Comprimento - extenso
Cumprimento - ato de cumprir, saudao
Concelho - municpio
Conselho - parecer
Concerto - sesso musical; harmonia
Conserto - remendo, reparao
Conclio - assemblia de prelados catlicos
Conslio - conselho
Conjetura - suposio
Conjuntura - momento
Coringa - pequena vela triangular usada proa das canoas de embono; moo de barcaa
Curinga - carta de baralho
Corisa - inseto
Coriza - secreo das fossas nasais
Coser - costurar
Cozer - cozinhar
Decente - decoroso
Descente - que desce
Deferir - atender, conceder
Diferir - distinguir-se; posicionar-se contrariamente; adiar (um compromisso marcado)
Descargo - alvio
Desencargo - desobrigao de um encargo
Desconcertado - descomposto; disparato
Desconsertado - desarranjado
Descrio - ato de descrever
Discrio - qualidade de discreto
Descriminar - inocentar
Discriminar - distinguir, diferenciar
Despensa - copa

Dispensa - ato de dispensar


Despercebido - no notado
Desapercebido - desprevenido
dito - ordem judicial
Edito - decreto, lei (do executivo ou legislativo)
Elidir - eliminar
Ilidir - refutar
Emergir - sair de onde estava mergulhado
Imergir - mergulhar
Emerso - que emergiu
Imerso - mergulhado
Emigrao - ato de emigrar
Imigrao - ato de imigrar
Eminente - excelente
Iminente - sobranceiro; que est por acontecer
Emisso - ato de emitir, pr em circulao
Imisso - ato de imitir, fazer entrar
Empossar - dar posse
Empoar - formar poa
Espectador - o que observa um ato
Expectador - o que tem expectativa
Espedir - despedir; estar moribundo
Expedir - enviar
Esperto - inteligente, vivo
Experto - perito ("expert")
Espiar - espreitar
Expiar - sofrer pena ou castigo
Esplanada - terreno plano
Explanada (o) - part. do v. explanar
Estasiado - ressequido
Extasiado - arrebatado
Esttico - firme
Exttico - absorto

Esterno - osso dianteiro do peito


Externo - que est por fora
Estirpe - raiz, linhagem
Extirpe - flexo do v. extirpar
Estofar - cobrir de estofo
Estufar - meter em estufa
Estrato - filas de nuvens
Extrato - coisa que se extraiu de outra
Estremado - demarcado
Extremado - extraordinrio
Flagrante - evidente
Fragrante - perfumado
Fluir - correr
Fruir - desfrutar
Fuzil - arma de fogo
Fusvel - pea de instalao eltrica
Gs - fluido aeriforme
Gaz - medida de extenso
Incidente - acessrio, episdio
Acidente - desastre; relevo geogrfico
Infligir - aplicar castigo ou pena
Infringir - transgredir
Incipiente - que est em comeo, iniciante
Insipiente - ignorante
Inteno - propsito
Intenso - intensidade; fora
Intercesso - ato de interceder
Interseo - ato de cortar
Lao - n que se desata facilmente
Lasso - fatigado
Maa - clava; pilo
Massa - mistura
Maudo - maador; montono
Massudo - que tem aspecto de massa

Mandado - ordem judicial


Mandato - perodo de permanncia em cargo
Mesinha - diminutivo de mesa
Mezinha - medicamento
leo - lquido combustvel
lio - espcie de aranha grande
Pao - palcio real ou episcopal
Passo - marcha
Peo - indivduo que anda a p; pea de xadrez
Pio - brinquedo
Pleito - disputa
Preito - homenagem
Presar - aprisionar
Prezar - estimar muito
Proeminente - saliente no aspecto fsico
Preeminente - nobre, distinto
Ratificar - confirmar
Retificar - corrigir
Recreao - recreio
Recriao - ato de recriar
Recrear - proporcionar recreio
Recriar - criar de novo
Ruo - grave, insustentvel
Russo - da Rssia
Serva - criada, escreva
Cerva - fmea do cervo
Sesta - hora do descanso
Sexta - reduo de sexta-feira; hora cannica; intervalo musical
Tacha - tipo de prego; defeito; mancha moral
Taxa - imposto
Tachar - censurar, notar defeito em; pr prego em
Taxar - determinar a taxa de
Trfego - trnsito

Trfico - negcio ilcito


Viagem - jornada
Viajem - do verbo viajar
Vultoso - volumoso
Vultuoso - inchado

SAIBA MAIS
Existem tambm expresses que apresentam semelhanas entre si, e tm significao
diferente. Tal semelhana pode levar os utentes da lngua a usar uma expresso uma em vez
de outra.

Acerca de: sobre, a respeito de. Fala acerca de alguma coisa.


A cerca de: a uma distncia aproximada de. Mora a cerca de dez quadras do centro da
cidade.
H cerca de: faz aproximadamente. Trabalha h cerca de cinco anos.

Ao encontro de: a favor, para junto de. Ir ao encontro dos anseios do povo. Ir ao
encontro dos familiares.
De encontro a: contra. As medidas vm de encontro aos interesses do povo.

Ao invs de: ao contrrio de


Em vez de: em lugar de. Usar uma expresso em vez de outra.

A par: ciente. Estou a par do assunto.


Ao par: de acordo com a conveno legal, sem gio, sem abatimentos (cmbio, aes,
ttulos, etc.).

-toa (adjetivo): ordinrio, imprestvel. Vida -toa.


toa (advrbio): sem rumo. Andar toa.

Outras Formas Homnimas e Parnimas

Alm das palavras listadas no captulo anterior, existem outras formas parnimas e
homnimas imperfeitas, com pronncia igual (homfonas) e grafia diferente
(hetergrafas). evidente que essa semelhana causa hesitaes e induz a erros no ato
de redigir.
1. PORQUS
- Porque: conjuo subordinativa causal; equivale a pois . Ele no veio porque
choveu.
- Porqu: a mesma conjuno subordinativa causal substantivada; sinnimo de
motivo, razo. No sei o porqu da ausncia dele.
- Por que: a preposio por seguida de pronome interrogativo que; eqivale a por
que motivo, pelo qual, pela qual, pelos quais, pelas quais. Por que ele no veio? Eis o
motivo por que no veio.
- Por qu: o mesmo por que anterior, quando em fim de frase. Voc no veio por
qu?
2. ONDE/ AONDE
- Onde: empregado em situaes estticas (com verbos de quietao). Onde moras?
- Aonde: empregado em situaes dinmicas (com verbos de movimento). Equivale
para onde. Aonde vais?
3. -EM, -M, -M, -EM.
- -EM (tnico): em vocbulos monossilbicos: bem, cem, trem.
- -M: em vocbulos oxtonos com mais de uma slaba: armazm, ningum, ele
mantm.
- -M: em formas da 3 pessoa do plural do presente do indicativo dos verbos ter e vir
e seus derivados: eles tm, vm, provm, detm.
- -EM: em formas da 3 pessoa do plural dos verbos dar, crer, ler e ver e de seus
derivados: dem, vem, lem, vem, descrem, relem, prevem.
OBSERVE:
SINGULAR

PLURAL

ELE TEM
ELES TM
ELE VEM
ELES VM
ELE CONTM
ELES CONTM
ELES DETM
ELE DETM
ELES RETM
ELE RETM
ELES SE ATM
ELE SE ATM
ELES PROVM
ELE PROVM

SINGULAR

PLURAL

QUE ELE D
QUE ELES DEM
ELE CR
ELES CREM
ELE DESCR
ELES DESCREM
ELES LEM
ELE L
ELES VEM
ELE V
ELES PREVEM
ELE PREV
ELES RELEM
ELE REL
REVEM
ELE REV

4. -S (-ESA)/ -EZ (-EZA)


- -S (-ESA): ANEXA-SE A SUBSTANTIVOS
SUBSTANTIVO SUFIXO ADJETIVO DERIVADO
MONTE
CORTE
BURGO
MONTANHA
CHINA

+S
+S
+S
+S
+S

MONTS
CORTS
BURGUS
MONTANHS
CHINS

OBSERVAES:
- Terminam com o sufixo -s os gentlicos: francs, japons, ingls, marqus.
- Tambm terminam com o sufixo -s ttulos nobilirquicos e outros.
- O sufixo -esa o mesmo sufixo -s no feminino: portuguesa, marquesa.
- EZ (-EZA): anexa-se a adjetivos
ADJETIVO SUFIXO SUBSTANTIVO ABSTRATO*
CIDO
ALTIVO

+EZ
+EZ

ACIDEZ
ALTIVEZ

HONRADO
CLARO
TRISTE
POBRE

+EZ
+EZA
+EZA
+EZA

HONRADEZ
CLAREZA
TRISTEZA
POBREZA

* Indica qualidade, estado, condio.

5. -ISA/-IZ (-IZA)
- -ISA: anexa-se a substantivos
SUBSTANTIVO MASCULINO SUFIXO SUBSTANTIVO FEMININO
DICONO
PAPA
POETA
PROFETA
SACERDOTE

+ISA
+ISA
+ISA
+ISA
+ISA

DIACONISA
PAPISA
POETISA
PROFETISA
SACERDOTISA

- -IZA: a terminao feminina correspondente a substantivos masculinos em -iz:


juiz/juza
6. -IZAR/-ISAR
- -IZAR: anexa-se a substantivos ou a adjetivos que no tenham "s" no radical.
SUBSTANTIVOS/ ADJETIVOS SUFIXO
AGONIA
AMENO
IDEAL
SUAVE

+IZAR
+IZAR
+IZAR
+IZAR

VERBO
>AGONIZAR
AMENIZAR
IDEALIZAR
SUAVIZAR

SUBSTANTIVO COM RADICAL EM -IZ SUFIXO

VERBO

CICATRIZ
RAIZ
VERNIZ
DESLIZ(E)

+AR
CICATRIZAR
+(EN) +AR ENRAIZAR
+(EN) +AR ENVERNIZAR
+AR
DESLIZAR

- -IS(AR): corresponde a palavras acabadas em -ISO, -ISA, -ISE, -IS.


TERMINAES EM -ISO, -ISA, -ISE E -IS +AR
ANLISE
PESQUISA
PISO
AVISO
RIS

+AR
+AR
+AR
+AR
+AR

VERBO
ANALISAR
PESQUISAR
PISAR
AVISAR
IRISAR

7. -SINHO/-ZINHO
-SINHO: corresponde a substantivos cujo radical termina com "s".
SUBSTANTIVOS TERMINAO DIMINUTIVO
ADEUS
CHINS
MS(A)
PRINCES(A)

+INHO
+INHO
+INHA
+INHA

ADEUSINHO
CHINESINHO
MESINHA
PRINCESINHA

OBSERVAO:
O sufixo , na verdade, -inho, que se acrescenta a substantivo com radical que termina
em "s": ms(a) + inha = mesinha
-ZINHO: anexa-se a palavras cujo radical no termina em "s".
SEM S +(Z)INHO DIMINUTIVO
ANEL +Z+INHO ANELZINHO
CAF +Z+INHO CAFEZINHO

PAI
S
P

+Z+INHO PAIZINHO
+Z+INHO SOZINHO
+Z+INHO PEZINHO

OBSERVAO:
O sufixo , na verdade, -INHO, que se liga ao radical mediante a consoante de ligao
-Z:
Anel + consoante de ligao -Z + sufixo -INHO = anelzinho.
O diminutivo plural se forma de acordo com o seguinte processo:
+
SUBTRAO CONSOANTE
+ SUFIXO
SUBSTANTIVO PLURAL
DE -S
DE LIGAO
-INHO(S)
-Z
ANEL
ANIS
ANEI
ANEIZ
ANEIZINHOS
CORAO
CORAES CORAE
CORAEZ CORAEZINHOs

Simplificadamente: rei(s) + z + inhos = reizinhos


8. A FIM/AFIM
- Afim: parente por afinidade; semelhante. No podem casar os afins.
- A fim (de): para. Ele veio a fim de ajudar.
9. ENFIM/ EM FIM
- ENFIM = finalmente. Enfim ss.
- EM FIM = no final. Ele est em fim de carreira.
10. SE NO/ SENO
- SE NO: caso no. Viajarei se no chover.
- SENO : caso contrrio; a no ser; mas. V, seno eu vou.

S-ar putea să vă placă și