Documente Academic
Documente Profesional
Documente Cultură
Institut de
Neuropsiquiatria i
Addiccions
ICS Barcelona
SAP Litoral
TRASTORNO
POR
CONSUMO
DE
SUBSTANCIAS
EN
NIOS
Y
ADOLESCENTES
San5ago
Batlle
Vila
Psicleg
Clnic
Especialista
Adjunt
Clnic
Servei
de
Psiquiatria
Infan5l
i
Juvenil
CSMIJ
de
Sant
MarJ
Sud
Consumo
de
sustancias
en
la
adolescencia
Cuando
se
comparan
con
los
adultos,
los
adolescentes,
como
promedio,
presentan
ms
impulsividad,
agresividad,
volubilidad
emocional,
propensin
a
correr
riesgos,
hiperreac5vidad
al
estrs,
vulnerabilidad
a
la
presin
de
los
iguales,
suscep5bilidad
a
sobrees5mar
las
ganancias
a
corto
plazo
y
a
subes5mar
las
consecuencias
a
largo
plazo
de
lo
que
hacen
y
una
tendencia
a
no
ver
los
cursos
alterna5vos
de
accin
(WINTERS, 2008)
Centres de Salut Mental Infantil i Juvenil (CSMIJ) / ICS Barcelona SAP Litoral INAD Parc de Salut Mar (Barcelona)
Consumo
de
sustancias
en
la
adolescencia
Se
acumula
evidencia
que
el
cerebro
todava
no
est
completamente
formado
al
nal
de
la
infancia,
como
se
crea
anteriormente.
Centres de Salut Mental Infantil i Juvenil (CSMIJ) / ICS Barcelona SAP Litoral INAD Parc de Salut Mar (Barcelona)
Consumo
de
sustancias
en
la
adolescencia
Los
hallazgos
de
estudios
recientes
apoyan
que
(WINTERS, 2008)
Centres de Salut Mental Infantil i Juvenil (CSMIJ) / ICS Barcelona SAP Litoral INAD Parc de Salut Mar (Barcelona)
Consumo
de
sustancias
en
la
adolescencia
Muchos
adolescentes
tendrn
algn
5po
de
relacin
con
un
consumo
espordico
o
frecuente
de
alcohol
y
otras
drogas.
La
mayora
experimentan
y
abandonan,
o
consumen
espordicamente.
Algunos
tendrn
serias
dicultades
para
mantenerse
al
margen,
con
signica5va
afectacin
cerebral.
Centres de Salut Mental Infantil i Juvenil (CSMIJ) / ICS Barcelona SAP Litoral INAD Parc de Salut Mar (Barcelona)
CONCEPTOS GENERALES
Centres de Salut Mental Infantil i Juvenil (CSMIJ) / ICS Barcelona SAP Litoral INAD Parc de Salut Mar (Barcelona)
DROGA
(OMS)
Toda
sustancia
que
introducida
en
un
organismo
vivo
puede
modicar
alguna
de
sus
funciones
y
es
suscep5ble
de
crear
dependencia
y
tolerancia.
Centres de Salut Mental Infantil i Juvenil (CSMIJ) / ICS Barcelona SAP Litoral INAD Parc de Salut Mar (Barcelona)
El abuso de sustancias
Qu
es
la
dependencia?
Es
un
sndrome
manifestado
por
un
patrn
comportamental
en
el
cual
el
uso
de
una
sustancia
es
de
mucho
ms
valor,
para
el
sujeto,
que
otros
comportamientos
que
alguna
vez
tuvieron
alto
valor.
Dependencia
psicolgica.
Dependencia
siolgica.
Centres de Salut Mental Infantil i Juvenil (CSMIJ) / ICS Barcelona SAP Litoral INAD Parc de Salut Mar (Barcelona)
Dependencia
psicolgica
Dicultad
para
vencer
el
deseo
de
volver
a
experimentar
los
efectos
de
recompensa
de
la
sustancia
autoadministrada
(usndola
compulsivamente).
A
causa
de
la
dependencia
psquica
los
intervalos
entre
consumo
se
hacen
ms
cortos,
facilitando
la
tolerancia
y
la
dependencia
siolgica.
Centres de Salut Mental Infantil i Juvenil (CSMIJ) / ICS Barcelona SAP Litoral INAD Parc de Salut Mar (Barcelona)
Dependencia
siolgica
Las
neuronas,
a
travs
de
un
proceso
neuroadapta5vo
y
metablico
(responsable
de
la
tolerancia)
se
adaptan
a
dosis
de
consumo
habitual.
Al
disminuir
la
concentracin
de
droga
en
el
cerebro
(o
no
incrementarla)
se
ponen
de
maniesto
la
dependencia
siolgica:
aparece
sndrome
de
abs5nencia.
Centres de Salut Mental Infantil i Juvenil (CSMIJ) / ICS Barcelona SAP Litoral INAD Parc de Salut Mar (Barcelona)
Tipos
de
tolerancia
Tolerancia
metablica:
el
organismo
(principalmente
el
hgado)
se
adapta
a
la
sustancia
desarrollando
una
capacidad
creciente
para
metabolizarla.
Centres de Salut Mental Infantil i Juvenil (CSMIJ) / ICS Barcelona SAP Litoral INAD Parc de Salut Mar (Barcelona)
Sndrome
de
abs5nencia
Cambio
desadapta5vo
del
comportamiento
(con
concomitantes
siolgicas
y
cognosci5vas)
debido
al
cese
o
reduccin
del
uso
prolongado
de
la
sustancia
de
la
que
el
sujeto
es
dependiente.
Los
sntomas
del
sndrome
varan
segn
el
5po
de
sustancia.
Induce
a
la
autoadministracin
de
sustancia
para
aliviar
sus
desagradables
efectos.
Centres de Salut Mental Infantil i Juvenil (CSMIJ) / ICS Barcelona SAP Litoral INAD Parc de Salut Mar (Barcelona)
Tardo:
desajustes
de
S.
N.
Neurovegeta5vo
y
de
las
funciones
cogni5vas
bsicas,
que
persisten
en
el
5empo
tras
conseguirse
la
abs5nencia:
Meses
Aos
Centres de Salut Mental Infantil i Juvenil (CSMIJ) / ICS Barcelona SAP Litoral INAD Parc de Salut Mar (Barcelona)
CRITERIOS DSM-IV TR
Centres de Salut Mental Infantil i Juvenil (CSMIJ) / ICS Barcelona SAP Litoral INAD Parc de Salut Mar (Barcelona)
Centres de Salut Mental Infantil i Juvenil (CSMIJ) / ICS Barcelona SAP Litoral INAD Parc de Salut Mar (Barcelona)
Centres de Salut Mental Infantil i Juvenil (CSMIJ) / ICS Barcelona SAP Litoral INAD Parc de Salut Mar (Barcelona)
Centres de Salut Mental Infantil i Juvenil (CSMIJ) / ICS Barcelona SAP Litoral INAD Parc de Salut Mar (Barcelona)
Centres de Salut Mental Infantil i Juvenil (CSMIJ) / ICS Barcelona SAP Litoral INAD Parc de Salut Mar (Barcelona)
Centres de Salut Mental Infantil i Juvenil (CSMIJ) / ICS Barcelona SAP Litoral INAD Parc de Salut Mar (Barcelona)
Centres de Salut Mental Infantil i Juvenil (CSMIJ) / ICS Barcelona SAP Litoral INAD Parc de Salut Mar (Barcelona)
MODIFICACIONES
PREVISTAS
EN
DSM
V
Centres de Salut Mental Infantil i Juvenil (CSMIJ) / ICS Barcelona SAP Litoral INAD Parc de Salut Mar (Barcelona)
Propuesta
DSM
V
La
eliminacin
de
las
actuales
categoras
abuso
de
sustancias
y
dependencia
de
sustancias,
sus5tuyndolas
por
la
nueva
categora
"la
adiccin
y
los
trastornos
relacionados
EPIDEMIOLOGIA
Centres de Salut Mental Infantil i Juvenil (CSMIJ) / ICS Barcelona SAP Litoral INAD Parc de Salut Mar (Barcelona)
Epidemiologa
Prevalencia:
poblacin
general:
entre
el
6%
y
el
8%
segn
autores
y
pases.
en
algunos
estudios
de
delincuentes
juveniles
o
adolescentes
con
trastornos
de
conducta,
la
existencia
de
abuso
de
sustancias
sobrepasa
el
80%.
Centres de Salut Mental Infantil i Juvenil (CSMIJ) / ICS Barcelona SAP Litoral INAD Parc de Salut Mar (Barcelona)
Epidemiologa
(2)
Los
estudios
epidemiolgicos
reejan
que
de
la
mitad
a
tres
cuartas
partes
de
los
adolescentes
han
probado
una
droga
ilegal
en
algn
momento
de
su
vida,
de
estos
un
20-40%
han
probado
ms
de
una
droga.
Centres de Salut Mental Infantil i Juvenil (CSMIJ) / ICS Barcelona SAP Litoral INAD Parc de Salut Mar (Barcelona)
Epidemiologa
(3)
El
24%
de
los
adolescentes
de
14
a
18
aos
ha
consumido
cannabis
en
el
ul5mo
mes,
uno
de
cada
tres
espaoles
lo
ha
probado
y
300.000
personas
lo
fuman
diariamente.
Centres de Salut Mental Infantil i Juvenil (CSMIJ) / ICS Barcelona SAP Litoral INAD Parc de Salut Mar (Barcelona)
7 de diciembre de 2010
Centres de Salut Mental Infantil i Juvenil (CSMIJ) / ICS Barcelona SAP Litoral INAD Parc de Salut Mar (Barcelona)
Antecedentes
Desde 1995 en el marco del Plan Nacional sobre Drogas se realiza cada dos aos una
Encuesta Domiciliaria sobre Alcohol y Drogas en Espaa (EDADES) en poblacin adulta.
Objetivos
El objetivo general es obtener informacin til para disear y evaluar polticas dirigidas
a prevenir el consumo y los problemas de drogas.
Ms concretamente estudia la prevalencia y la evolucin del consumo junto con diversos
aspectos relacionados con las drogas legales e ilegales.
Poblacin de referencia
Residentes en Espaa de 15-64 aos.
Muestra
20.109 entrevistados en 2009/10.
Internacional
Espaa cuenta con una de las encuestas de mayor muestra de Europa y con una de
las series histricas ms dilatadas.
36
Centres de Salut Mental Infantil i Juvenil (CSMIJ) / ICS Barcelona SAP Litoral INAD Parc de Salut Mar (Barcelona)
37
38
Consumo de riesgo/perjudicial:
A un 7,4% de las personas que han consumido alcohol alguna vez en la vida
se les puede atribuir un consumo de riesgo/perjudicial, lo que supondra 2
millones personas (1.320.000 hombres y 680.000 mujeres).
Posible dependencia:
Un 0,3% de las personas que han consumido alcohol alguna vez en la vida
muestran posible dependencia, lo que supondra 90.000 personas (75.600
hombres y 14.400 mujeres).
39
40
41
Debate social
Ley 28/2005
42
43
44
% consumo hipnosedantes
por frecuencia de consumo
En 2009 descenso del
consumo de hipnosedantes
con respecto a 2007
% consumo hipnosedantes
por sexo
Predominio de consumo en
mujeres y grupo de mayor
edad (35-64 aos)
45