Sunteți pe pagina 1din 8

p

Aflo I-N 33

STRSCILICIOK

MONTEVIDEO

ADBI.ANTADA

Por un mes
Xmoros sueltos

$ 0. (JO
u

FEBRERO

'

0.80

P E R I D I C O

U I K K C T O U

COLABORADORESSBSUIUTAH

DE

CONILE8PONAAL

1886

EN PAR 1 8

LUIS SAMBUCETTI

L I T E R A R I O - A R T S T I C O

A O M i N i B T i t A u o n F R A N C I S C O

S A M B U C E T T I

: MARA L I M A P A

unidas suhomcnajeal talento y Iamaes- nidad de ratificarnos en nuestras apretria dol profesor Fallen.
ciaciones acerca del oboe y ujel egregio
Es ol oboe, en nuestra humildsima profesor D. Osea Falleri.
-PBOFKSOR, T U I H D . D K S T K W A N I H
ISIUUHO D K
MARA ( P A D R K ; ~ D K . Z A W K R T A I .
LV\H (AHAI'I opinin, un instrumento rido ingrato,
II
LH--JIANUEL L O P K Z C O . S T A N T I N l K l C H l
LlIlH
rebelde al odo y en consecuencia inaL . I2FBDRKICO E t A i . A i A - L K D N STHAUHS decuado para oxpresar los acentos dulEl laureado concertista cuyo retrato
JUAKMU89IO"Auut;STll I>L'IHt,T--KKIlCKIW) AH
ces y apasiblcsde un alma que siente y presenta en este diasus favorecedores
I 0 B A l D B S S D E OlOVANKl.l.t A N T O N I O AHTUUT
que aspira \\ hacer sentir.
el Montevideo Musical es hijo deja
- M A H B L Mufloz v PKRKZ.
No se encuentran en el oboe los recur- artstica Italia; de esa tierra risuea y
sos del violin, que con tanto talento sabe potica con que plugo'al Supremo HaKste peridico aparecer cuatro
v*c>s al mes, loe das I , 8, 16 y 2 4 esplolar ol eminente Uguceioni on el ter- cedor decorar nuestro hermoso placotto de I Lombardi, ni la suavidad y la neta; de esa Italia simptica quo en su
A d m i n i s t r a c i n : Florida N 2 4 2
pureza fcil y csponh'inoado la flauta, que amor inmenso y profundo la Libertad,
subyuga y deleita, preparando el espritu produjo un Mazzini, un Gavour y un
S1VARIO-~GRABADO:
K A I . . I R I - T E X embriagarse cn las deliciosas melodas Garibaldi; de esa nacin privilegiada,
TO: O S E A F A L L E R I L A
U L T I M A
E S P E do la cavatina Uognava nelsilonzio do que en el mundo del arte cuenta hijos inR A N Z A L A M S I C A
( P O K M A ) F A V O Lucia di Lamermoor, ni la delicadeza mortales como Joaqun Rossini, el funRITA (JUICIO C R I T I C O
P O R FlUX
Cl.Edel clarinete, quo nos conduce celestes dador del teatro lrico moderno, CayeM E N T ) H I S T O R I A D L A M S I C A ( H U N regiones cu osa perla musical que con tano Donizetti, el primero, ej mas granGRA,
B O H E M I A ,
P O L O N I A ,
S U K C I A
Y
ol ttulo de Joo cre para inmortalizar de, el mas fecundo, el mas llorado de los
T U R Q U A ) A C E N T O S
o
A R T I C U L A C K
su nombro el inspirado Petrella.
discpulos del Cisne do Pesoro, VicenN E S A L T E R A C I O N E S Y M O D I F I C A C I N *
En eioboc todo marcha do muy distin- te Bellini, el- inspirado y malogrado jom
L O S S I G N O S
M U S I C A L E S C O R R E S ta manora. En osto instrumento el con- ven maestro siciliano rubio como las
PONDENCIA
N O T I C I O S A .
certista lucha con dificultades sin cuento, mieses, dulce como los ngeles, joven
teniendo quo multiplicar sus esfuerzos como la aurora, melanclico como el
para conseguir los aplausos que al violi- ocaso y Jos Veildi, el genio poderonista al flautista le es fcil arrancar.
so para quien no hay dificultades ni troAntes de ahora lo hornos dicho en un piezos y en'quien se hallan reunidas la
FaBttBKO I OH 188tf
artculo quo V I O la luz en este peridico, maestra consumada de Rossiii y de
cn ocasin dol ltimo concierto que se Meyerbeer, la fecundidad^ vigorosa de
O t e a
F a l l e r i
celebr on o Casino Italiano:
Donizetti y la tierna inspiracin de BeC O N C E R T I S T A
D E O B O K
No somos aficionados al oboe:hallamos cn osto llini.
COZZIMABIA MoiiRt.i.i -

LULA MAUTINK/. O A

DAUKBOS: ADOI.KU P I S K I R U ~ -

AXUM,

JIRNC-IIACJ

II MVIDGOLLL

sien

instrumento cierta aspereza que la-Haca duro al oido;

Vino la vida el hoy profesor Falleri


en Citt deCastello el ao 1856. Desde
1 Montevideo Musical tiene ol ho- t*l, de estilo jesutico, no nos agrada el oboo cuan- sus primeros aos demostr su amqr
nordoofrecor hoy sus lectores ol retra- do uo os-el eflor FAHori quien lo toca, siendo osto
la msica, pesar de la oposicin de
t de un artista distinguido: ol profesor ydistinguido profosar ol ojooutan.to, nuestro gusto y
su padre que se empeaba en darle otra
concertista do oboe caballero don Osea nuestra opinin varia completamente.
E l soor Fallorl sabe nacer desaparocor osas aspo- profesin.
Palleri.
m a s quo a nuostro hunldo juicio haoen dol oboo un
. Y es de advertir que las inclinaciones
Conocido es del pblico montevideano instrumento ingrato. Todo cambia y se transforma;
musicales del. tierno Osea despertaron
GBte simptico profesor. Los brillantes los notas sajn limpios, dulces y melodiosas, deloitancon motivo de haber oido tocar el oboe,
M N F O S que lia alcanzado en los salones dosaavometo al auditorio y despertando cn l gratinstrumento que fu tan de s agrado,
MdaLira dol Tiro y Gimnasio Mon- simas omooi'iuop, do esas quo seducen y arroban,
mantenindolo cn sublimo xtasis, lias ta quo ol ejecu- que desde ese instante le decidi env
tevideano y del Casino Italiano han
tante termina su tarca y ol publico vuelvo en s pro- prender su estudio, cuyo efecto y como
W^do recuerdos inolvidables de su ele- rramplendoon las mas ospontanoas aclamaciones y
consecuencia de la formal negativa e su
vada personalidad artistica.
vietoros on honor dol artista cuyo talento y dominio
sepr padre . comprarle una, se vio
No hay dos opiniones acerca do sus del instrumento vence las dificultados, laaridzy dcobligado el futuro profesor adquirirse,
fritos como concertista do oboe, La flclonciasin'horontoB A esto."
Posteriormente hemos tenido oportu- con sus escasos recursos, uno de esos
wtimprofanay lacrltica artstica rinden
I

on pocas

palabras: no nos gusto, poro entindalo

Hon el loctor, haoomos al respecto una resorva men-

T P

MONTEVIDEO

MUSICAL

I*a
l t i m a
esperanza
flautines en que habrn sido couce/'tistas p o r i n t e r n i d i o d u s u P r e s d e m e e o i u o n
algunos de nuestros lectores que hayan ' d a d o r C a s a m o r a t a , u n a c a r l a - c e r t l i c a d o j
t i - v i Mu-I-;)
tenido veleidades musicales en su infan- d e s u b u e n a c o n d u e l a y m r i t o s a r l i s i i n T T s r i l A l,K
cia, con grave perjuicio del tmpano ' e o s , c s p r e s i i n d t t a m b i n l a ^ r a l i l u d di'l
I n s t i t u t o [Mirlos s e r v i c i o s p r e s i a d o s por
l.n
n
i
mu
K
s
j
n
. n i i i y . i l - revela en sus melancola
do sus buenos papas y de todos los que
i h . l a s i , . . l a l a tnMrza, t..i|.> e l sentimiento d | hecho
tuvieren la desgraciado ponerse su al- ol s e o r F a l l o r i c u ol l e n i p o q u e d e s o i n
p e e l p u e s t o d o p r o f e s o r d e o b o e , p o r ' I ' " ' ' I i ' * ' "'U '". l ' M ' M i e e s o l , i.. pmulo lalaucance.
h a d a pluma I|I> (listav.i ( . , u : - | , el cual, como prce n f e r m e d a d fiel m a e s t r o i M e h i .
No contento el travieso sea con su
l'ai-iii .' iiili'Miliieri.iii ii l a 'l.raiIcCi.ttschalk, liapu
I.
a l.i una tierna n a i l a c e n le la historia de In ladquisicin, logr hacerse do una bo IV
uu I v j i I U / . I . " l i e II..(..I., entre el relato do 0| .
quilla do oboe, con la quo perfeccion, el
l \ 11 m i - a l m i l l a * v . u .inle>. pi r o uparte de qn
flautn comprado en la tienda de jugueA l a e r e u i i s t a n c a de h a b e r u n i d o s u
r , t - i i . i - L U i-?-! ifinli-N e n l u vei(hulera nturalosa
tes, asemejndolo asi al instrumento s u e r t e u n a h i j a i l e l a U e p b l i e : i i - l l ' n i - le S I I C I M . y M I ; I I I T I - I * p n i e s t o sospechar dla vepredilecto que con el trascurso del tiem- l i n y , d e b e M o n t e v i d e o H p l a c e r d e m u - r a i d a - I
a . ^ u | i s . i i i . i v . n<. puedo yo aceptar en es.
lineas i.ulu.. , s i i l i i n i a i i n i i f s , porque la narrapo habia de ofrecerle ua profesin hon- t a r d e s d e h a c e e i n e o ;nV >s e u l r e s u s re eii'ii '(in- i n s . i t . . l a . i ilc | , i s prupiislaliiiiMie' Gottsrosa, brillantes triunfos y envidiable s i d e u t e s a l s e o r F a l l e n .
i Ir.ilk t u l a I. i nr.i i|,n- l a paSilicn.
nombradla.
L a o r q u e s t a d e n u e s i r o ic-ilro
liricn
lie i-,ni 1,1 lii>ti.|'il.
Vencido ej' solor Fallori, por la lona/, t i e n e e l h o n o r d e q u e l j j u r o e u l r e s u s
A u l e s .I., i)!,,- I,K r a p r e s a .le l a s llamas aquel palaresistencia de Osea seguir los estudios n i i e n i b r o s y l a E s c u d a d o A r l e s v ( U i d n . s in l i d i a n u - le ni-.) y i | c i-islal. c o n o c i d o eu las aguas
en el Gimnasio, accedi por lin que se e n e l p e r s o n a l d e s u - c u e r p o ( l c e n l e .
del 1,'iu ilc la rate, con e ! nmiihe ile vapor "Am6iv",
cu-, IMHIUIII.C. pa.Miji: en l , para nenos Aires, UDdia
dedicaso aprender el oboe; Asi lo hizo
Debemos c \ p r e s a r q u e las brillantes
l intelijente nio y con tan feliz resulta- c u a l i d a d e s a r t s t i c a s q u e p o s e e e l j o v e n del l u i s d e I'Vhrcro ilel Ul'lo iMtiN,
S.iiiHi l a s c i n c u l e l a tal de cuando Oultachalk y
do, que alpoco tiempo hall deficiente la [ H ' o f e s o ' F a l l e n , s e a ^ r e ^ r a u e o u d i c i o u e s
y.. piMilmiiiuM li e i i l c r l a ile ;i(|iicl maffilico vapor,
enseanza de su maostro, resolviendo
i n d i v i d u a l e s n o m e n o s a p r e c i a l i l e s . S e n - (hoy MiiiMijiln e u l r e l a . - i d a . s . ) Lev-wat! H nuca, Jantrasladarse A'Florencia, donde perfecc i l l o , c o r t s , a f a b l e , m u d e s l o y t i n t a d o d o /.ruin p i i u i i a i i t c a\M) ti v a p o r , giraron lits colono,
cion s u s conocimientos en el Regio
ua e s m e r a d a e d u c a c i n , e l s e o r F a - Ii* n u d a s en M I H tambores, y lu doble estela empez
InstitutoMjUSca',;bajo
''direccin dol
llen s o b a c o s i m p t i c o t o d a s l a s p e r s o - a r n u a i U\n \ ej i l u d a s u;uns de In lialiic.ile MontevK
reputado maestro Pichi, quien mas
de...
nas quo c i i l t i v a n s u a m i s t a d .
Las primera* lunas de la travesa pasaron cutotarde reemplaz cniol carg do profesor
S u s c o m p a e r o s d o l a r c a s e u la u r q u e s inar pimi-inii d e iiieflnm caninroten, on comer, en
de oboe.
ta de S o l i s 1c p r o f e s a n p a r t i c u l a r a p r e - luiiiar, en l r a l i a r c i M i v i i r . a c i n i i c u n los paagci'oii,y
' Durante su permanencia en Florencia c i o , a s i e o m o ol s e o r H e l n / . o u d i r e c t o r llimluniile, cu linliiw l u s p i eparatvn^ de eoatinilbro
el joven Osea figur corno primor oboe de l a E s c u e l a A r t e s y O l i d o s y e l m a e s - para p a x u lu u\\ n^railaal.-iiieiile posible liwoelw
en los teatros- Porfila y Par/lia/io, co t r o S a l v i n i , p n ' i d g o s a n d i o s e n a t o n d o - Imr i> de iruvcfia e n t r e l a s capitales d la Banda
Oiii'iital y de la Itrplilii-a Argentina.
esa ciudad.
nes c o n e l d i s t i n g u i d o y o s f u u a b l e c o n - '
c

10

t j i n ; * hiihi p e n ^ a i i i i i n n dormir, nlyuina cp. organi-

' III
El seor Fller puede .estar satisfecho
de las pruebas de admiracin y aprecio
dispensadas s u talento y s u maestra
artstica en su hermosa patria.

cortsta.

zar purtiiliiH de ajedrea, d e tresillo 6 de w s j ^ , otros


mi Ku/.ar cun toda* lux comodidades pu.sibleH los de-

v
El M o n t e v i d e o M u s i c a l
.iprovechnr'

l i r a de Mu-leu, y lof max lilariiinicii.H, cu iiitnlarsc


en t u r n o i l e l piano d e l i r a n Maln, en donde recuerdo
ha

querido

una' cireunstaneia

que d

m a y o r o p o r t u n i d a d la [ n i l i c a c i o u

del

.Livorno, Palormo, Cilla di Castcllo y


Florencia han rendido'homenaje s u s r e t r a t o d o l S r . F l l e r . E s o l l a l a c e l e b r a c i n d e u u c o n c i e r t o b e n e f i c i o do o s l e
mritos artsticos y filantrpicos.
La sociedad Aroopag cloidoeorajti di a r t i s t a en l a ' n o c ' l ' d d e l ' m i r c o l e s M del
tuttele nazioni, establecida en Livorno,' c o r r i e n t e , e n el s a l n do la S o c i e d a d
concedi al Sr. Fller el 4 do Mayo do I t a l i a n a de S o c o r r o s M u t u o s .
C o n t u n d o c o n ol v a l i o s o o o u c i i r s o d e l
1882 la cruz de caballero do honor do osa
maestro Joaqun Salvini, do la orquesta'
institucin.'
La Regia Assoeiaziono doi Bencmc- do l a E s c u e l a d o A r t e s y O f i c i o s y d e v a ritiltalianiquo tiene su sede social en r i o s d i s t i n g u i d o s p r o f e s o r e s , o l s e o r
Palermo, le ofreci con fccha30 de Abril F a l l o r i h a o r g a n i z a d o un a m o n o y v a r i a do programa.
d e 1880 un a m edal la de oro.
La Academia dei Libori de Cilta di
.En ese f e s t i v a l t e n d r o c a s i n o l b e n e Castalio, ylawSocie-tFlopodica Tifor- f i c i a d o do p r e s e n t a r a l g u n o s d o l o s d i s irato do esa misma ciudad, le .espidieron c p u l o s de la c l a s e d o o b o e , de q u o e s
con fecha. 6 de Marzo de 1880-y 13 do m a e s t r o cu la E s c u e l a do A r t e s .
Abril d igual arla los diplomas de socio
Q u o o l mas c o m p l e t o x i t o c o l m o las
honorario y benernri to.
a s p i r a c i o n e s del joven c o n c e r t i s t a o s el
Y por ltimo el Regio Instituto Musi- . d e s e o do
cal de Florencia otorg al seor Fallori,
Dilettante.
v

que hacia la delicias du In c.oiiciirrencia una ardido


te Iriyitejin, turando con verdadera maestra eoinpo.Miciones de lo.s mas iiventaj idus macaLros.
Knlrada ya la noche, noi (jiit: hahifv^lsnpni'ccido
de lu tertulia musical mi compaero de viajo. Ful en
uu linsca, lard e n e n c u i t i a r l e , y di e u n l sobro cu-,
hierln, h p n j m , eiitado neyUjenteiiiento sobre un
r o l l o d e ealios, c e r c a de la c a n a del timn.
Hlrijilc nljriiiiiis palalini y n o me contost.

C impivudi en seguida ii.ie (luitscli.Ukseoncontm-;.


ha u h > u r t i t , eu un i de L ^ U S III imentos do inclauoold'
y aslaiuieuto tan frocu.iuua cu su vida. Si>ntine,iV!
ladu ii> qufrer inturnimplr ni un ustantool WI'U
de .sus inrdituciones.
I.a hora era solemne.

I/a escena inipnentopoi'!

lieilu y lo randioja
Kl vt->to ciclo asemejaba un torso cristal
azul iueoiuparaldc. Kl c o l o s o de \o

1111

rioa wner|?aiios

ofreca A l a vista uu hrillautc lasro do lux fosforasrC

centc, cuyas molculas du Jueft'o chocaban y, o ,:


producan en m i n a d a s de rhiajiAH, entre los ctJ'cmoh,
y urabescifl du la estela trazada por el "America,".,'
Kl esjieetaeulo ora tal, quo ninguna plana os cupaz de deserhrlo.

Piriaso que todos los nridps doi

silencio, toda l a quietud

del movimiento, todos

fulsroroa to la serenidad

y todas las sombraa flow.

luz, baWaiwo couccj-tado on ftpoHo mojnoBfoF*'

MONTEVIDEO
v

MUSICAL

259

alearla c i c d i d a ' . I'"" ' "


lu" a lavar .sus emponzoados dardos 011 el corazn
lcliaVba:.c cutre l a s orillas I.: -I .. t u n a s n ^ a - li; la d r ^ r a r i m l a madre.

Bft|l

taporlanner.!
i

i l S 1 )

d e millar.-, d r ln

.y

nI.J.I. . i-

ort.IosloHiM-.. rss,I.-la| l.r l;i.|.


i !

La atmsfera que iu' o l e a b a v i-l . . ] . . . ! a n i l . i|tupi-oacuciiiba, ncnbanm

p M MUI-MII-

de los cuatro personagos qnc compnnian tan

tristes

escenas. E l espritu de la m u e r t e cerna sus invisil'n ji:iiihII billete llev al lir.gnr del g u a r d a ma- bles alai en!r l a atmosfera de aquel aposento mienrina la u n i i i ' i n le que haba sucumbido eu los comba- t r a s que la sublime idea de la eternidad pesaba en
le-i.

Mml.i.-n . u un

la conciencia de cuantos en el se hallaban.

Kl ilnliii iiln c m - a z i m de a(|iiella iul'elij mujer que le

Do pronto abrise l a p u e r t a de la m o r t u o r i a esorinodeci'Hcxiouw, 'uai.-l. \im <! - ^ n u i m.-d,- h i b i a d a d id s e r , n tuvo fuerzas p a r a soportar tan tancia, p a r a dar paso k los ministros do Dios de los
su cc-ufusiou l a vo/. <lr mi aiiig.
i r r e p a r a b l e g o l p e , y desdo aquel dia, la desgraciada catlicos. El imponente vitico, ese ltimo consuelo
si 'ri siimii'iM! e n una lenta agona, cuyos sufrimion- de los que nada les queda que esperar del mundo,
-Tambin e l l a ! r s r i a m .
Mir & "Cnttsfhlk y'ii ai|in-l in-oiu-iil' v i i j u r M - - t-is la p u . i i ' i u ' u p a n i H i e n i p r e eu ol lecho del dolor. fu administrado en medio del mayor recogimiento.
paraba su lnguida m i n u l a d l a s a - n . t s t h l lio Ir
Ku l u s momentos d e lucidez que le. dejaba su febril
L a pobre madre, al p r e p a r a r s e p a r a la eomuuiou
Ja Plata, pura lijarla n i mi.
d e l i r i o , eiiiilinuaba siendo yo su pasnjero consuelo: extendi sus descarnadas manos hacia el a r t i s t a , y
-Va lias r i ' t f i v s m l r t

Ir l n v a u r . ' I r p i v g u n l r

n i n g u n a iii-lie ce pasaba sin que me suplicara le hi- dirigiendo una m i r a d a , balbuce haciendo un s u p r e r i e s e n i r l o s u o / . o s masimliinclico.s do mis coinpo.si- mo esfuerzo:
he i ' i o n e s .
-"Gottschalk, hijo mi, tocad u n a de n u e s t r a s

cou acento tli! i v p r r r h e .


- Y a h e vuelto mu "Ht

>"in n u l o .

Va

vuelto da las Artilles.


De las Antillas?
-Si, amigo iniu; i l c las A n t i l l a s All iuv-- A lnVn
slarmi fantasa, p u e s t a m b i r all h e v i s t o
trndo que mi e r r a n t e r a r r e n i s l o rst.i

ili-uius-

f o r m a d a Ir

Kl p i a n o fu instalado junto 1 la cama de la enfer- molodias, mientras yo me entrego (i mi ltima espem a , y e n el ( m i a b a de a r r a n c a r las notas d e mayor ranza."
No dijo ms.

rnii.Mielo y dul/.iira i|iie mi corazn podia inspirarme.


, \ u > s i llrgufi lograrlo, pero puse t o d o mi esfuerz o p a r a eonsfuuirlo

N i una noche pasaba sin que el

d i v i n o a r f e ih> l o s s o n i d o s adormeciera el alma t r a n - mas, retirse del lecho lenta y silenciosamente


sentse al piano.

recuerdos que pasaron.

s e a d e l s i d a d e la inconsolable madre, la cual c e r r a b a sus


o j h , mirndome, r o m o deleitada con la v i s t a de las
din de hoy. Tollas tienen IM-IWH e l ili.i iU- nyer.
l a r . i.ues d e su lujo, j , maravillosamente r e t r a t a ' Hnstacnbs Antillas lia m u e r t o la mujer i "' v
fto hay una sola impresin

profumla i j u r

das

he respetado y querido d e s p u s l- mi m a d r e .
Couln misma pureza? me a t r r v i

pregun-

Con la misma p u r e z a ! me dijo laudo a

s u s pu-

s o b r e mi r o s t r o ,

La* noches en que me deba al publico; aquellas en


<|iiomis e o u r i o l o s me llamaban al teatro les sa-

tarle.
labrasim acento do solemnidad y <1' t r i ^ r / . .
loadccoinpj'emlcr, (yo y tu c n u Y i - i i r c r s

Todos los circunstantes se conmovieron y G o t t s

tlllici-

lones, era imposible sosegar la desgraciada enferma, Kn medio d e l mas desgarrador delirio, evocaba
el nombre del perdido hijo y m c l l a m a b a s i a cesar. Yo

d e ello.

Gottschalk cambi d e IIIC>.'.II, tendi u n a lugn-

por mi p a r t e , despus de los aplausos de mi auditorio

'ilauu'adajou turno i l u s t r o , romo p a r a U H r g i i r n r s u

volaba al lado de mi desgraciada amiga, p a r a miti-

i do que nadie non oia, y me h a b l do r > t a

g a r l o s dolores de su alma; repitiendo las obras quo

manera:

challe, baadas sus mejillas en abundantes l g r i

Concentr su gigantesco genio

en el fondo

y
de

aquel g r a n corazn, dolorido p o r l a escena do que


orma p a r t e , y halla en l u n t C 6 o r de armona, uu
poema musical que v a traduciendo en inspiradas
y sublimes frases, al r e c o r r e r l a mano sobro el teclado de su instrumento

favorito.

Pronto el r a u d a l de melancola meldica que p r o duce su gnio v a apoderndose de cuantos lo rodean.


L a enferma recibe con recogimiento sagrado su ltima esperanza, cierra paulatinamente aquellos prpados que no a b r i r j a m s y por ltimo exhala un

dbil suspiro de despedida al mundo de lo infinito,


n i i - o n t r - m a y o r ovacin acababan do conquistarme.
p a r a volar la regin donde j a m s suoua la h o r a do
P e r o vino un dia en qtielos sufrimientos do la des- la caducidad.
: baii.c en Puerto ll'wo cu c l u i n l u r a o b j e t o Ir t o d a s
i las atenciones y aprecio ti- la H i r i o i l n d r l r y a u t r (li- g r a c i a d a seora tocaron a su lin; dia en que los reTodos los que han presenciado el trmino do aquela capital de aquella isla. F i g u r a b a i-n el n m e r o d e cursos de la ciencia nifidica fueron agotados, y cu lla existoncia lacerada, quedan por l a r g o r a t o abismis volaciouca uua joven y r e s p e t a b l e m - o r a , viuda quo mi pobre iuspiraeiou deba adormecer p a r a siem- mados en las mas t r i s t e s meditaciones y, m i e n t r a s
f

Durante IJ.S ltimos mesi-a

d e Inr...

hacia afios y perteneciente . uua d e l a s man


guida* familias del pun. T e n i a uu h i j o

uilro

da marina en los buques del Kstudo, t\w

distin- p r e los dolores d e aquella desconsolada m a d r e . . . . t a n t o , l a s clicas notas, producidas por las pulsacioJ a m s se lu borrado de mi memoria la s o l i t a r i a la- nes de Gottschalk, v a n extinguindose con lentitud
guarg r i m a que vi correr por la mejilla de G o t t s e a l k a l p a r a perderse en los lijoros y vaporosos sones quo

a la xazou

llegar este punto de su relato.

peleaba p o r la p a t r i a en r i t m a s muy rcimit o s .

concluyen, como el suspiro do un moribundo, la com-

Ah ' h u pronto deba 61 tambin a c a b a r aquella posicin nacida e n t r e la atmsfera de la muerte.


filjven ausento, y e j t n r u i j i r f l e n e i l U M i i s M (JIIP la p o - existencia t a n llenn de hidalgua y de talento!
Diraso quo Gottschalk quiso hacer do "La Ultima
Kueuerdo an la voz entrecortada con quo el g r a n E s p e r a n z a " un t r a s u n t o dol paso do en espritu do la
\- ui'oscora m i t i g a r a en a l g o el d o l o r ilr la s e p a r a a
r
t
i
s
t
a
me
deca,
hablando
d

l
o
s
ltimos
instantes
cin profesndome un c a r i o m a t e r n a l , q u e fui; lovida infinita.
mando mayor incremento con el t-am-iirso du los d e su d e s g r a c i a d a amiga.
Hay en sus compases algo de una inspiracin soDiccuquoyo reuia u u a portoiitii.sii semejanza

mu

das,

- Puedo j u r a r l o quo aquel dia ha sido el mas t r i s - b r e n a t u r a l quo no h a n llogado comprendor muchos

Una tarde, la a c o n e j a d a ucfiora recibi u n a curtaprocodento de la e s c u a d r a e s p a o l a cu que pelea

t e du mi existenciaI

de los quo p r e t e n d e n i n t e r p r e t a r l o s .

N'o podra seguir ol relato de "Gottachalk c o n sus

H a y en sus notas u n a delicadozatan espiritual quo

r e ! nico sor que c o n s t i t u a su familia y 1*11 cape. propias palabras, porque en esta ltima p a r t e , el
ronzo. ;
sentimiento ahogaba BUS p a l a b r a s , llenas do inco

p a r a saberla apreciar on todo su valor, no b a s t a sor

r ; Aquel papel eonteula l a n o t i i a

de

que el joven

herencia y d e interrupciones. Todas ellas venian

pianista, es noces ario una c u l t u r a esquisita la s u t i -

a lidad doblo v i s t a del gnio.

E s t o es el gonuino c a r c t e r do la obra que he t r a gnarda marina habia i d o d e s t i n a d o A tomai' p a r t e decir l o qno B l g u o , segn la improsioa qno las p a l a
b r a s d o Gottschalk g r a b a r o n on mis facultades.
tado do historiar.
entina espodleion de g r a n p e l i g r o . La pobre n m d r
La habitacin do la moribunda, estaba b a a d a
Esto es el orjen do una composicin musical do
ftbri vidamente la c a r t a d e l a n t e de mi y p r o r r u m pi en amargo llauto, c u a l si fuera dictado por el

por !a tibia y dudosa luz, quo ft t r a v s do u n a oscu-

Gottschalk, cuya historia ho odo do sus propios la-

toas cruel do l o s prcBcnthiiIentoH. Desde entonces la r a p a n t a l l a arrojaba un quiuqu colocado sobre ol bios en horas do melanclica confidencia, y quo m a s
acongojada seora cay en un p e n o s o a b a t i m i e n t o , piano del a r t i s t n . liste permaneca do pi j u n t o al tardo public bajo ol ttulo de " L a Ultima E s p e r a n tottQwaa.sln cofiir por lu H u e r t o del hijo de sus en- lecho de su amiga. La desgraciada m a d r e , descono- za." E s t a moloda ha sido siempre p a r a su a u t o r uu
cida p o r las huellas del dolor, tenia sus g r a n d e s ojos manantial incesante do t r i s t e s recuerdos y t i e r n a s
Trat de consolarla, p e r o como esto lleg a ser Im- n e g r o s clavados en ol rostro del pianista, como pa- emociones. P o r ella h a mostrado el principo de Gaposible, acab por no s e p a r a r m e d e HU lado nina tiem- r a evocar con toda la fuorza dol ltimo soplo vital les una predileccin especial, ha obtonido en I n g l a la imagen d e l hijo idolatrado, quo sucumbi como t e r r a , Alomania y E a t a d o 3 U n i d o 9 unxito indescrippo quo ol necosario-pura ma estudios y conciertos.
traas.

'

tible y h a merecido y sido siempre una do las q u e m a s


. -Moompaaiafufi por ltimo, el nico lenitivo al bueno, en defensa do la patria.
Un facultativo permaneca g r a v e y silencioso aplausos ha conquistado su autor.
Mor de la triuto s e o r a , l a cual m i t i g a b a BUS cuida
0 8

y alentaba BUS e s p e r a n z a s ,

contemplando

wombi'oflo parecido coa e l j v o u m a r i n o .

ini a l g u n o s posos do distancia, m i e n t r a s quo una vioja


esclava o r a b a do rodillas anto la imagen dol crucifi-

Eiitalaasiodad y entre t a n t a s a n g u s t i a s , trans- cado dol (lgota.


Nada ni nadie turbaba o silencioso recogimiento
ouriorottalgunassomaaas, b a s t a d o el hado cruel

Luis Ricardo

Fors,

El dia 20 de Octubre de 1879 se public on el dia

MONTEVIDEO

260

MUSICAL

La cavatina Un ngel, una mujornh joel titulo de: El ngel de Nisida. Ese
lelro encontrndose, cerrado, hizo (pie cogulla,., es suave y pattico; el duoqq
z r , d i s t i n t a de la que si- anab de n a i T . r . C-m > su llevaran esa obra la pera.
sigue ofrece una frase inspirada; dolo
aut r e s nnnioi i. c o n u n > c x n . esa el origen de les
Fu culn -esque aadieron uu cuarto tan bueno y tan querido.
datos IJIIU l e sirven d e base, c o m o el r o l a n q u e un |
Ln coro muy gracioso procedo i un
t e c c d e d e e s r a t . n n . i d . ) ( l u l o s n i - o p i o s lalti-is i l e < n j neto en el cual Se ribo colabor: eso i m t schalk y eo.uo e s l e .iitesie. H U el f r a g m e n t o p i r i plica porque id mimbre de ese autor li duoapasiouado, en ol cual so encuentra
una frase distinguida, tros tiempos y
blieado bace uundi.is uii w en Pars \MV M. (iuslavo gura en las primeras edicionesdela par
(!boquet,no liay lijere;-::ii'ii aHe;Mir,ir que e l cimuto.
largelo: Ah pie dice olla?
litura,
iniblieado en el reiorid.. diario L a l--. U*IIIX no v
j 11 < 11 a deesa obra os nleresanle. 1 .os El aria de brio que ('anta ol tenor: Si
mas que
un ctienlo,
autores lo lian lomado do la tragedia de lu vozuio inspiran, ile una letra un poco
vulgar quizs, espresa ol ardor belicoso
Maculan! Darnaud, iniilulada: el Condel joven capitn.
Msica
de de ('ou mingos.n
El segundo acto pasa on los jardines
Fernando, i m \ i c i o en el convenio de
Aunque to asombre quizs,
del Alczar. El rey canta una aria cuyo
Santiago de Con i pstela, se siuli'' turbaSobo, lector? querida,
principio es do una languidez voluptuodo ala visla de una mujer (pie cucoiiir
('iuo el amor ou osla vida
sa y de una nioi-bideza oriental, pero al
saliendo de la iglesia.
Es musir, mida ms.
lin ,.{,ivcc do t l i s t .
Su imaginacin s i c\all.i, v pesar de
Nae.oel amor al lucir,
101 pequeo do que sigue es do una
las advertencias de M I superior, renunDolajuvenlud la aurora.,
cia la vida mon'islicu. La persona dla melancola la cual el empleo do granY os la eslrafia y seductora
cual est enamorado es Leonor do (inz- des recursos armnicos no hubioraaaMsica del porvenir.
uan, la l'avorila del rey Alfonso \ I rey didonada, La msica del bailos insigde ('asidla; pero remandlo ignora,y pa- nificante, y id final dol segundo acto os
En pos douu bello ideal
ra n.crecer su mam, toma la espada y ruidoso y sobaco casi iulolerablo olmoDos seros funda on un ser,
rinde al monarca notables servicios; ti- di con.o lo ejecutan.
Y oso amor, mi entender,
En el lei'ccr acto, ol compositor se
tulo de recompensa, pide y logra casarse
Es msica celestial.
releva con el trio pattico. Por tanto
con la que an.a.
Del baile on la agitacin,
Alfonso descubr la traicin de su favo- amor y por el andante mi Fernando
El podio su llama aviva,
piocedidodu un retornelo ejecutado por
rita y apresurad momontode osa funesY el amor (pie as cautiva,
los cornos.
ta unin.
Es msica do saln.
El coro, ya en la capilla, os muy linA su turno l i m a n d o viene sabor
do, y ol Final del tercer acto es lomas
Enol alma voces urga
j i o r los mismos seores de la corte su
bollo de todo; el carador dolos personaDe la incansable jamona,
desbonor. Eln eusage por el cual liabria
ges perfectamente sentido y la declamaY os amor que desentona
podido saber la verdad, liabia sido nier
cin justa; el coro: Mrmanos, cavemos
copiado. Indignado del rol quoolroy le
Como si fuera una murga.
el asilo, escrito sobre una sola nota,
Inicia represeular, ron.pida esjiaibt sus
Recuerda do amar el arto
tiene la expresin conveniente, y lafrapies porque rsl rey; s o despoja de sus
El viejo, y v con dolor
se: Los cielos resplandecen, es una fransigiiuisy dess ttulos y vuelvo nlclausse la mas religiosa (pie so puodo poner
Que so fu su antiguo amor
Iro llorar por sus ilusiones perdidas;
en un teatro. Concluiremos recordando
Con la msica otra parte.
poro Leonor, abalida por el dolor, s o b a
la deliciosa cavatina: ngel tan puro,
arrastrado basta ol monasterio. Ovo la
Quiera ol cielo quo no inmoles,
y el do inal, cuya fraso so lia hevoz de su amanle que pronuncia votos
Lectora, tu dulce calma,
di muy popular, no os ciertamente la
eternos, y cuando sale del templo, LeoAunque sientas enol alma
mas bella; la meloda cantada por Leonor cao moribunda sus pies.
Un amor do tros bemoles.
nor, en la bemol menor, os maravillosa,
Una reconciliacin n-o\lreniis tiey la parte dramtica osta oxpriinid-acon
Y siempre ajena, al dolor,
ne lugar entre los dos tunantes.
fuerza y verdad.
E imitando arroyos y aves
La msica do Donizelti est siempre
Tb ofrezca sus ms suaves
El mas sobresaliente rol de Mino. Stol?
la altura do usas situaciones dramticas,
Armonas el amor.
ha salo el de Leonor. Barroilhot ha dejaapasionadas, impresionables. El sople
C. C.
do muidlos recuerdos on o rey Alfonso,
dolbonnrque circula on ol pounin, da
y Rogor ha siempre cantado con la W
nimo la partitura. Los ai atareos pue
grande distincin el rol do Fernando
L a ...Favorita
don sealar aqu y all las buollas de ese
croado por Duprez,
abandono italiano; pero es imposible ad'Jirrero onrico POR Fut.tx Or.KMt.vr
mitir quo una obra roprosoutadaduranlo

( Traducido por T). Andrs de QiovanJ.U )


veinte y ocbo aos sin iutori'upc.ion, sea
HISTORIA DE LA MSICA
&\6\' Cn cuatro netas. Poema de A. Tloycry Gustavo una obra mediana.
HUNGRA

Wacs. Misiea do Donizzoti. IVcscnlndn la A.cnLa introduccin de la obra no os otra


demia Iteal do Msica ol 2 de Diciembre de 1840.
Hasla la poca do Matas CarHaoo \
cosa mas que una oscala ascendente y
Esa obra deba sor representada on descendente, con un ritmo que est tuvo importancia la msica on Hungra, j
tres actos en el teatro de la Ivenaisanee, acompaado de manera quo satisface el
En el ano 1483 eran sin embargo nota- ?
gusto do los armona tas mas severos.
;i

vio "Ludisetisi . s i " d o la Habana, y b a j o n o i n b r i M i n nimo, una r .-I: c l o n d.-l or-', n d.- La iV.tiniu K |nTur

!i

(lK

MONTEVIDEO

MUSICAL

bles los cantores religios >sqiie habia MI JTurpuiski, Chopin, Olonkiy Uzjcocki
aquel pas.
recibieron s u s lecciones,
Como los d e m s p u e b l o s , c ; I n i u . i r o j Antes d e l a ltima revolucin, alimcnno tuvo al p r i n c i p i o m a s que u n c ; u i ! . s i n j 'aban la escena lrica con sus obras mumedida y s i n m o d o d e i o r i n i u a d o . l ' u i c a jcios do los compositores (po hornos citamento so diic-re-iiri d o i o s n i r u s c u s u do: hoy n o se representan mas que tragusto especial, por l o s s o n i d o s m e d i o s y ducciones.
los movimientos pausados.
Antes de IXUO habia en Varsovia cuaEl canto regulnrfu i m p o r t a d o e n H u n - tro teatros, en i,* ,
so ejecutaban Ja
gra mas tarde con e l c a t o l i c i s m o .
gran pera, la comedia francesa y la peHoy la priueipal p a s i n d e l o s b u n g a ra alemana.
i n c

rosos el b a i l o , as e s q u e s u m s i c a na-

cional

es m a s < p i e

sica do b:i'do;

n a la

gen Talmente

una
es

F.l t e a t r o d e l a O p e r a os uno de los mas

n n r g r a n d e s d e Europa.

melan-

clica; p o r o abundan * * 11 e l l a l o s c a n t o s

SliHCIA

261

turcos carecen de teoras musicales, y


que todo lo aprenden favor de su privilojiado odo. No es cierto. Poseen signos
regulares para espresar los sonidos y no
falta ritmo sus melodas. Para notar
sus signos emplean nombres, como lo
hicieron sus antepasados.
Lainsica turca carece do importancia
con relacin al arto en general: .como espresion del carcter y dolos usos do los
habitantes del pas, escomo nicamente
puede considerrsela, y aun as el inters
que inspira es muy limitado.
La guerra y el amor son siempre su
musa, y para espresarlos sentimientos
que ambos despiertan en su alma, se-valcn do los primeros rudimentos del arte.
Su armona no sale nunca del acorde
do la dominante, de su relativo en modo menor.

F.l arle musical h a sido y os consideraLos h n g a r o s e m p l e a n c o n p r e d i l e c - do p o r l o s suecos como u n a parte muy


importante d e l a educacin, sobretodo
cin los m o d o s m e n o r e s .
Lo m i s i n o la ( d a s e media p i e l a aristo- d e l a educacin de las mujeres.
L o s profesores do msica son gonoralcrtica, cultivan e l a r l e m u s i c a l c o n e l
mismo celo, con el m i s m o i n i e r s i p i e menle estimados y acojidos con el mayor
Acentos Articulaciones
los habitantes d o l a s p r i n c i p a l e s (duda- inters en los palacios mas aristocrticos.
dos do Alemania, Italia y F r a n c i a .
Hasta los pobres aldeanos estn dotaLos acentos soiuitacatto sciotto-dos de una gran nieion lainsica, y n o suclto, el picado, el ligado y el picadohay uno solo (pie no sepa tocar su instru- ligado marcado.
La Bohemia lia p r o d u c i d o un c r e c i d o
mento favorito, completamente campesEl stacatto se espresa con una pequenumero de c o m p o s i t o r e s y e j e c u t a n t e s de
tre, (po se llama mir.
a rayita perpendicular sobre la nota
gran mrito.
Pero apesar del gusto y la aficin quo figura acentuada.
En los siglos XV y XVI s e formaron
El picado con un punto sobre la figuon casi todas las villas c o n g r e g a c i o n e s , t i e n e n la msica los suecos no han pora.
con el i n de aumentar p o r m o d n del d i d o producir obras notables.
El ligado con una lnea curva semiLes ha faltado ol genio creador que
Canto el esplendor del c u l t o d i u u o ; y R o crculo quo hemos dado , conocer.
dolfo l , cuyo reinado f i l l a m a s brillante tanta gloria h a alcanzado en Italia y AleEl picado, ligado marcado con., un
poca quo disputaron en Bohemia las le- mania, pero no el de la ejecucin. Diliciltras y lasarles, c r o s u s e s p e n s a s u n a moiile podr olvidarse 1 a K u rop a de 11 ucs-punto puntos sobrlas figuras y sobre
magnfica capilla e o u i p u o s i a d o artistas tros tiempos de la. lamosa J c n y Lind, ni ellas un ligado.
El Stacatto sirve para.entonar secaitalianos y b o h e m i o s . P e r o id p e r i o d o do do las cauciones suecas que tantos triunmente la figura slaba, reducindola
mas brillo que t u v o l.-t m s i c a e n e s t e fos alcanzaron.
pas, comienza c o n la expulsin de l o s Fu Stock hay un teatro muy lindo, en la mitad del valor.
El objoto del picado es aumentar, las
protestantes en l o s reinados de Fernan- clquesolo se representan peras italianotas batindolas con un golpe suelto do
do II y Fernando III.
nas y francesas.
garganta en el canto, de lengua en los
No decenios dejar sin consignar que
Entre los nisicosmas clebres de Boinstrumentos do viento y de arco en los
hemia puoden citarse llossinan (iluk, cuesta capital fund Gustavo III en 1772
do cuerda, conservndolas sin embargo
una academia do msica, quo hasta aholosaos Honda, Stauzy Wobor.
todo su valor.
ra
no
ha
cesado
de
producir
buenos
insEacusado es decir (po uno de los meEl.del ligado acentuarla primera nota
jores conservatorios es el do Praga, ca- trumentistas, y algunos, aunque pocos
del grupo sin reproducir para las domas
cantantes.
pital do la Bohemia.
el golpe do garganta, lengua arco.
TUllQUIA
El picado, ligado marcado sirve J3aPOLONIA
ra indicar que debe hacerse una ligera
Los
turcos,
sin
dar
su
verdadero
valor
Esta nacin fu un tiempo la Alonas
depresin en la entonacin do cada nodol Norto. Hoy solo quedan ruinasdosu la msica, so consagran ella con enta, pero sin sopararlasuna de otra..
gloria.
tusiasmo. Hoy es d o muy buen tono enVarsovia tuvo uno do los mejoros con- tre olios profesarla aficin, y cuando moAlteraciones y modificaciones
servatorios, dirijido porSoliva, italiano, nos saben tocar algn instrumento.
yontrelos profesores, lodos distinguiKl pueblo canta mucho: las personas
de l o s s i g n o s m u s i c a l e s
os, s lialia ol clebre compositor Jos acomodadas reservan esta habilidad paSignos alterativos son aquellos qus colocados doElsnor.
ra manifestarla on lo mas ntimo de sus lante do los quo r e p r e s e n t a n las slabas, hacen s u b i r
Esto ltimo dio al mundo musical harenes.
6 descender modio g r a d o l a ontonacion do l a s misAlgunos escritores han dicho quo los mas; modificativos ios quo colocados on la p a r l e s u M o s y muy notables 'discpulos:
vigorosos

pio e x i l a u

la g u e r r a .

MONTEVIDEO

MUSICAL

a p a r e c i d o o n o l n u m e r o M? do s u n p r o - m i ; c u t a e n l a s c a s a s d e m r i s i r a de l
s n r o sI l h e r e n s , ItuLi y Mousqus
duan la i n t e n s i d a d dol s o v ' d o ; esto eu, prescriban la c i a b l e p e r i d i c o .
fuerza 6 s u a v i d a d quo debe emplearse, on su cntonnC u a n d o s e public, y a h a l d a ilosa p a r e cion.
cido dolos p r o g r a m a s d c l a
Playa
lia*
Hicu venida.
Los signos a l t o r a t i v o s , c o m n i m c n t e l.'amados a l teraciones, son t r e c e el sostci d o eleva un seniit>n > m i r o z o l U l u l o O r q u e s t a do S o l i s y s e
E n c u n t r a s e e n o s l a o n v i a j e d o rocrco
prolestres
modificaol B o r d o n a t u r a l de l a silaba que c i t a a sn derecha. l o i a o \ r e l o u t e s
n u e s t r a a p i v e i a h l e o \ - e o l a l Miradora q
El b e c u a d r o r o s t i t u y e el sonido n a t u r a l do l a sila- c i n ( p i n o s c o n s t a f u e u i l r o i l u e i d i os*
u s a b a -I s e u d n i m o I , c o n d e s a de
ba quo h a y a sido a l t e r a d a por sostenido f> bemol.
ponliioaineuto p o r s u I>irec|or d o n ( e (Viarny.i e uvariasmwie.sprnidenriascon
L a forma p e c u l i a r d e l s g J i i sostenido y bem>|
rardo (rnsso.
q u e i m * f a v o r e c i d e s d e l a c a p i t a l vocina
v a r i a cuando se aplican A u n a n o t a que y a se halla
Ningn profesor puede haber aconsep u n t o d e s l i ivsideiieh.1.
a l t e r a d a p o r los miamos, p o r eonvof'enein; no p o r
necesidad pues ocasionado siomprc el signo sosteni- j a d o s o l l e v e l a p u b l i c i d a d l i n d o s d e
r a l a p o r i u a u e i i o i a le d e s e a m o s .
do fl bemol l a alteracin d o m a d ) gi-ado a su o l a c o r p o r a c i o n e s q u e i m l o c o r r e s p o n d e n ,
inmediata, n i n g a n a obligacin existo de r e p r e s e n t a r y s o l o l a s e m p r e s a s c o n e l Mu d o p r o b a r

p o r i o r 6 inforioi* do la* n o t a s 6 m izquierda, v'a-

o s

U e

con un signo diferente semejante alteracin; pero la


A j u z g a r p o r e l r e p a r t o q u e s e h a hes u s s a c r i f i c i o s p a r a s:i l i s i a \ v a l p u b l i conveniencia h a d e p u e s t o h a c e r l a mas espresivn,
l' '<
'1 e o n o , . M ' l o d e l p r o f e s o r don
c o , s o s i r v o n de e s t e s i s t e m a , el c u a l ( s i n
dndola a l g u n a variacin p a r a q u e tac.ilmonto s u
n e g a r d o r o c o u o c o r i j i l e e s a b u s i v o ) p r i u " s e a E l l e r i p i , . t e n d r l u g a r el 3 del
rocuorde t a l c i r c u n s t a n c i a .
e o r r i e n l e i i i e s i ' i i c l g r n u s a l n doconcJcr
L a s a l t e r a c i o n e s s o dividen en propias y uec- c a a c a b a d a m e n t e o l c r d i t o q u . g n / . a l a
dontes.
gran orquesta do Solis, y deden
o s l a r t. d o l a S o c i e d a d d o S o c o r r o s M u t u o s I t a
ill

-1

L o s signos quo rcodilionn la entonacin 6 que g r a - o r g u l l o s o s l o s [ i i ' o l e s o r i ' s q u e e l l a p e r * l i a n o s p r o m e t e o s l a r s u m a m e n t e espen


dan l a i n t i m i d a d do los .sonidos HUU los s i g u i e n t e s ,
t o n o c o n . L o s d e m o n i o s r e u n i d o s c u u n o d i d n . m u c h a s s o n l a s f a m i l i a s q u e s e preasi como s u s nombres en italiano y BU significado en
c o r p o r a c i n , s o l o t i e n e n d o r e e h i di l i a * p a r a n a s i s t i r d i c h a l i o s t a ,
espaol.
N o s a l e g r a m o s ( p i e ol r e f u n d o contodos,
P . - - P i a n o , S u a v e , dulce. I . P . Pa piano, M a s m a r s o t a l , c u a n d o e n e u i i l r a u s o
1

suave, m a s dulce.-- P . P. P - - P i a r i s i m o , Muy dulce. p o i ' o s i p o r s e p a r a d o e n u n i n o t r o s c i e r t o d i e r a a l p r o f e s o r l'Yilleri favora M z v . M o z z a vocc, Media voz. Mff. Mezan d i s l i n g u d o s p r o f e s o r e s r e s l l e n l o s e u l a b l e s r e s u l t a d o s p u o s o s a c r e e d o r ollo,
forte, Medio fuorto.P. 6 f. - F o r t e , F u e r t e - P . P. c a p i t a l b a j o l a d i r e c c i n d o u n o d o u n o s '
ff. P i forte, Mas fuerte. - P . P . P . f. tfV P o r t s ! tros colegas, merecen
el a p l a u s o g e n o *
mo, Muy fuorto.Sot. voe,Sotto vocc, Con voz baE u e l n m e r o M"eorrosj>ondontQoste
j a . Crosc.Crocendo, A u m e n t a n d o g r a d u a l m e n t e el ral c o m o s u c e d o e n b i s a c t u a l e s ( r e i i u s ' m e s ,
d a r e m o s c o m o p r o m e t i m o s una
t a n d a s , n o c r o e m o s v a l g a l a p o n a do
' sonido. Rinf. Rlnforzando, Reforzando. -Sfz.agradable sorpresa
n u e s t r o s lectores
Sforzando, E s f o r z a n d o . - - F . P . fp. F o r t e 6 piano m a y o r e s o b s e r v a c i o n e s y m u c h o j u e i i o s
pie
l i a d e l l a m a r l e s n o t a b l e m e n t e la.
P r i m e r o fuorto y despus sunvo. ~ P . F. p.T.Pinnoi do i n t e r v e n c i n d o n i n g u n a
autoridad.
atencin.
forto p r i m e r o suavo y dospucs fuerte Min.-Minuendo,
K o o o n i i o i d a l a n e c e s i d a d del t r a b a j o ,
M i n o r a n d o . D i m D i m i n u e n d o , Disminuyendo.

4.

Docrcs. Dccrccondo. M a n e . M a n c a n d o
R e t n . d e j a d a la l i b e r t a d do e l e c c i n p a r a l a l
Luna
d o miel
e s o l t t u l o d o una
R i t o n c n d o . P c r d . P c r d o n d o s i . - - Smorz. - S n i o r - c u a l s e r v i c i o o s l a s a l v a d a l a d i g n i d a d
zando.Ssting.Ea t i n g u e n do.- Mor. - Morondo. del arto, d e s l i a n d o do todo c o r a z n s e e o m | n ) s o o n p a r a p i a n o o o n q u e hemos
E n espaol: Disminuyendo l a fuerza g r a d u a l m e n t e 6
s i r v a do t t u l o s do tal o r q u e s t a r o m p e - s i d o o b s e q u i a d o s p o r s u a u t o r 1). Pru*
a p a g a n d o ol sonido pocofi,poco.
delicio M o n l a g n e .
Asi mismo s i r v e n al indicado efecto unos ngulos t e n l o m e u l a u t o r i z a d a .
A g r a d e c r n o s l o la a t e n c i n .

g r a n d e s 6 pequeos llamados r e g u l a d o r e s , cuyas partos anchas y e s t r e c h a s denotan l a c a n t i d a d do sonido


que dobo a p l i c a r s e . l a figura figuras sobre que se
b a i l a n colocados.
I u t o n s i d a d os la m a y o r O monor cantidad do sonido con quo so verifica la ontonaeion.

M o n t e v i d e o , 2(> d o M u e r o

ISK,

<*
Las localidades para

La
ol c o n c i e r t o d e l

p r o f e s o r F a l l e r i sis e n c o n t r a r a n

on venta

cn ol m i s m o S a l n d e c o n c i e r l a e n
e l d i a y la n o c h e do I a f u u e i o u ,

seorita

Maria

Morolli

colabora'

d o r d o s t e p e r i d i c o s o e s t a o c u p a n d o ele
u n a dilieil t r a d u c c i n

todo ilo

las m a sgrandes

a l e s p a o l fie una
o b r a s m u s i c a l e s del

r e n o m b r a d o critico uEilippo

Eilippl

Bienhecho: por la siguiente carta que


Kl p r e c i o do la e n t r a d a e s de u u p o s o
l i o c o m e n d a n i o s o n p a r l i c n l a r nes',
con mucho placer publicamos, venios i n c l u s o ol s i l l n .
t r o s l o c l o r o s o l i n t e r e s a n t e i r . i b a j o quo
que no solamente ha desaparecido un
abuso, lamentado por un colaborador
Esperan^
L a s r e f a c c i o n e s q u o s o l i a b i a n ompo* l l e v a p o r l i n d o L a U l t i m a
nuestro en un articulo titulado Por la z n d o h a c e r o u n u e s t r o p r i n c i p a l t e a t r o
dignidad del arto sino quo la suposi- l i a r a ol b a i l o K s e e l s i o r q u e f u n c i o El m a e s t r o d o n V i c e n t e Miragliaautor
cin hecha por el autor do dicho articulo n a r " l i n o s do M a r z o A b r i l h a n n o l a o j o r a b a i l o <.KIittvha s i d o objeto
de que los distinguidos profesores de la q u e d a d o s u s p e n d i d a s p o r m o t i v o s d o l o s d o m u c h a s f e l i c i t a c i o n e s c o n motivo tle
orquesta do Solis oran completamente e x m e n e s do la E s c u e l a A r t o s y ( M i n i o s h a b e r s e e j e c u t a d o d i o s h a p o r l a banda
ajenos dicho abuso, estaba fundada, que t e n d r l u g a r ol 7 d e l c o r r i e n t e y r i o
d o m s i c a q u o d i r i j o ol m a e s t r o d o n E-A'
puesto que nada tenan que ver eu la los b a i l e s c a r n a v a l e s c o s (po d o h o n c n r
r i j t i o X a r b o u a , p a r t o de a l g u n o s l i w
confeccin de los avisos.
p e s a r en el m i s m o m e s , a s i q u o
aquedo e s a c o m p o s i c i n musical.
He aqulia carta quo so nos ha dirijido: llas no p o d r a n h a c e r s e h a s t a p a s a d a s
N o h e m o s tenido el gusto do orla m
esas f i e s t a s .
Sr, Director del Montevideo Musical
c o n o c o m o s t r o z o alguno, asi q u o nos
Nos .pareci algo severo ol articulo
a b s t e n e m o s do d a r n u e s t r a opinin a c o r
comunicado Por la diguidad dol arlo
El bonito vals Dolores so encuentra ca de las bellezas que pueda contener;
s

MONTEVIDEO

loque si diremos, pie estar la opinin


de personas compelemos cmi la unte, . bellsima.

S u es.-tu.la y su moilo de cjcftitar

!
1

Rogamos nuestros s t i s c n t o r e s tic


campafla vengan ti saldar l a s mensualidades airn/.adas o u la Direccin d e e s t e
peridico por tener pie abrir nuevos li*
bros.
como cosa segura la vecida a
esta dol leiiorTaiungiio para la temporada lrica del prximo invierno; la empresa Hajnor y Chiac.ehi su proponen pro*
sentar al pblico una compaa do p i r
mor orden en laque ligurar tanto la sofiorita Eva Telrazzii y el haj Yecehu mi.
El repertorio d e las obras queco ese caso
se darn es como sigue: <>Profeta,
Ugonottos, Africana), lohorloo,
Aida, Gioconda y l'oliuto, esta
ultima es la favorita de Tamagno.
U n a

Attr.uetA

nn

Uossini

Rossini asisti cierto dia con un amigo 11 un concierto do Lizt.


El amigo le pregunt de pronto:
, -Maestro, no os parece maravillosa
Ja ejecucin del clebre pianista?
No puedo asegurarlo, contost el cicerone de Posaro. Ltzt hace tantas cosas
un mismo tiempo quo no me os posible
omitir mi opinin acerca to s u s facultades. Hasta ahora no he tenido tiempo de
orlo,

,:

No iji scri oli-u ventura


r

263

cade

G a n t a k k s

Nuestro compatriota e l p i . - i n i s t - i ilmi ;


Lcon Hlieyro, acaba d o n l . s e . p a r a |I j
i i
violinista don Alejandro l'gm-ioui
u n a sonata p a r a v i o l i i v piano de
s u
composicin.
El Si', Uihoyro lia lenidoel lnieu ucer
iodo dedicar e s a d i c h o profesor l a cual
en manos de e s t e distinguid. ariisia lia
de dodosperlar notablemente, la atencin
del pblico intelijento.
Dicha pieza ser ejecutada e n u n o do
los primeros conciertos i j u c d l a s o c i e dad La Lira.

S o d a

la mftsicn,

l o s m s i'-nombrados pianistas clsico;'.

a e s

MUSICAL

en el c-iul n en lu t i e r r a

que m a n d a r o n ese cuerpo


;

'i'' M ilulila y uo se q u e b r a .
l.as iniu-liacliiis do osla (ierra
H.ni m a r g a r i l a s to rosts,
JICI'U tusas Sll C.i]illUlM
r.iriMilitas en la gloria.
Tanlo Mola! ra Toms
mi lnvliin-ra consorte,
i|ii! aun la han!, amable, la corlo
y MU i'iinu) lo domas.
- \'o sea usted mala, ta,
iuiii> i mi in'iiuila Rosa
y quiero li.u'orla mi esposa . . .
Sois muy ni tos todava.
Yii.va! no f i; oponga usted!
Kapertul y residimos.
I>M dijo: Multiplicaos,
l'.ro antes dijo: (recod.
- ;.o.iu; bu.-.ca Luis, que su pasa
las horas muertas a q r V
-Kspu/M.
~ Y hullla?
ai . . .
la del dueo de esta casa.
.Viimi!.... Amor, Lnura ma,
talenal HIM sueos cucan ta,
tal cu ul llena du iiriuonia
el inundo, t i l cual lo canta
la celestial poesa,
Ka el aroma divino
de dos flores, que al salir
de MI cliz purpurino
logra en uno confundir
el redro GIL HU camino.
Ka del ave aprisionada
el dulce trino suave,
la llor de lluvia baada,
la mariposa pintada
que vitola Hval del aire.
Ks vivir en dulce unin
por misturioha atraccin
de dos almas las potencias:
(filiar dos intolijciicias
sobre un mismo corazn.
Ks un ala, en cuyo vuelo
va del infinito asido,
la tnica g o l a cada
de las regiones del ciclo
cobre el cliz do la vid?

li 8-CALLE

ITUJ5AIHG 1G3

(l'f.AZA M A T R Z)

Pi m i B A LEM ANES-Pianos NORTE-AM ERIANOS


iSoinway S.ms, L. Jlmbildt, F. L. Ncuinanu, B.
RoKenkranz, II. I b a c h y Sons, Schicdmaycr, Masn y
Iamlin, cct. Armoniums do M u s e u y Hanilin, Norte-Amrica,
Se alquilan p a r a conciertos, t e r t u l i a s y por mes.
Composturas y afinaciones.
N O T A G a r a n t e todo piano que venda 6 componga.
A LE J ANDR UGUCCIONI-ProJesor
UnJOS
UGUCCIONI, profesor
y solfeoCmaras
nm. 103.

PIO1.0LIMaestro de cantoMisiones nimcro 21!].

TROMPEO
BIGNAMI-Profesor
*~ ral nm. 17?.

de i

f-^SAR
UIGNAMI-Profusor
^
Ion cello;

de piano

P . -4 MILLO FORMENTIN
^
ha/o; Andes,
350.

Y-Profesor

T OSE S TRICELLI
Compositor
maestro da piano, canto, armonio
cin. Calle del Redacto
nm 02.

de
ij

FRA NKProfesor
(altos).

ROSSIProfesor

de lauta;

de flauta;

G
C
F

ANDOLFOlinos.Profesores
Un; Cuaren,
236.

SEGU Profesor
nm.
281.

"* GRASSOProfesor
^mero
56.
LLERIProfesor
ro 166.

E
J
C
S

NRIQUE
Crm
Carmen

doflauta.

UAN BALLEProfesor
nmero
91.

de

YEN-Profesor

de piano

yoU-

Maldonado

n-

mufllea

Ibicuy

de

msica

Canelones

oiolin

Maldonado
de oiolin

de oiolin,

Yi

Ori-

n-

N D R S D E GIOVANELLIProfesor de idiomas francs, espaol, p i n t u r a y msico. Colonia, 61 (altos)


p RANCISCA
C. de CAS TELLA-Profesora
piano y solfeo; Min nm. 9.
OSALA B. DE LE CUNProfesora
no Paysand
nm. 349.

R
L
V

parece no q u e d a r a n

onlaagnuas, puoa ol i>r. Tlilbaud pcimiuicee en la


wclnacapital donde h a o r g a i c ' . u d o nlgnnu^ eouceitos.todofl olios cou I n m u n o 6 K U O .

nme-

canto

INA L. D E C H I E Z A P r o f e s o r a
solfeoEgido 2 5 3 .

del famoso p l a r ' H t a T b i b a u d ,

322

213.

de Jlauta;

ANTIAGO
DASSOProfesor
llas del Plata nm. 131.

-i IXTOIRIGO
^mero
233.

Andes,

da oboe; Rio Negro

da piano

oio-

msica.
composi-

Egido.

NARBONAProfesor
nm, 70.

ASELLAProfesor
nm25.

de con ira..

D E P J S I T O DE P I A N O S , A R M O N I U N S

Las personas quo c r e y e r o n poder adiniri'r el t a ' i n 4 0

ele eiode oiolin,

pumo

DE JULIO MOUSQUES

Huuw-rno uo p o d a m o s or a aquel a r t i s t a pues


v W i ' s o n a s quo h n tonUlu eso placer dlcoa quo
A g e n t e do los mas afamados falmcontos do Eurofis notable
pa y Norto-Amrica,

de

pia-

do piauo y

I C T O R I A M. D E L I A R D P r o f e s o r a do piauo
y caato. Calle Y a r o ; 72n.

J ^ A R I A I M B E R T P r o f e s o r a de piano.-^Soriai-no 118.

A R A L U I S A P A C O Z Z I P r o f e s o r a do piano.

Plcdrr T n n r o . 130,

MONTEVIDEO

84

T D MAZUCIJProfesor
'Reconquista

de riolonc.cllo

nm.

COPETTlProfesor

pian

223.
de piano y copofme

Eji-

MUSICAL

VIRGINIO C U J E L I l ' n i e n mann/,,.turen'<


plu-nas en la Itepnhlr,,
<>.,!./ I ,
U./II,,;/,premiada en carias
E.i/msiritmes.
Pune ti nttert
roda ctiise le pliimus,
trubujus
ininfarables.
r,(ll,' Humaras,
51 (entre
Sr.:-di y Buenos A i res.

P E L U Q U E R A LIBERTAD
I M

>

RE MON ESI Profesor


mero

A
M

83,

de oiolin.

Cerro

NARBONA

Ciudadela

nm.

Profesor

de

como;

C
B

E L O S G A R C A - Profesor do g u i t a r r a
vencin u m . '222.
IANCOProfesor
ro 101.

C A L L E C A N E L O N E S X" (',!> esquina ANI KS N " Uii


le

numepara

IVH*

lont<

Precios sin e.ompel c u r i a . S u r t i d o g n u - r a l de c mostibles, poreelau-.s e riNl-ale.-. y l e r r e t c ! i . i .

Fabricante*
Premiadas

<le

en ln Evposteim

S e h a . - e n b a i o l e m s d o II.IIIIS l a s nacionalicliulcaJ
ad. M IIMS p a l a . s a l o n e s y lia i. i t u ( CM.

plano*
de llitemin

Aires
Bolicii

Espaa la y
nm. 280,

BEHERENSAlmacn
Sarandi

nm.

de Msica

E
u

2 0 1 - ( ' A L M O URUGUAY

Afinador
nm.

y compositor
216.

pianos,

U G U S T O BOLLAfinador y compositor
pianos. I do Mayo n m . 18.

A,
M

Camisas, p a r a g u a s , b a s t o n e s , c a m i s e t a s , IUCIIIVM ,\
c o r b a t a s . En unta casa si; c n c u c n l r a u toda clnsc de
novedades. Ver p a r a c r e e r .

do

2 4 4 S A i t A N n r - SMt

A I N L Almacn de msica, d e p 6 H t o de ' u s l r u moutos. So hnce c u a l q u i e r c o m p o s t u r a en este


r a m o . Caito 9 5 do Mayo nm. 2 3 1 .

mero

r^iARLOS
^^niuns;

de msica

18 de

Julio

n-

armo

Profesor de pisten
<'nllc
*

Ciudadela-nm,

> E D R O L A R R A L P E S o e n c a r g a de
muebles a domicilioCallo Yi 118 (a)

173.

lustrar

aller do d o r a d o r , do J u l i o PrcvotonlOnllo do
San J o s 7 9

T D ELOJERIA
MI LAES A, de Hilario
Tho*^*-oonot; Colonia nm, 131 esquina
Arapcy;

precios
mdicos.
A L MEDICO DE LAS NA VA JASSe
afila

*~*~oapor toda clase de tiles


pertenecientes
al
ramo y espacial mente
instrumentas
de
ciru/ia
ooi\poi\feoeion.
En este establccirniento
hay
un
gran surtido
do tijeras,
ouehillos,
nacaja
etc.
do los mas renombrados
fabricantes
de.
Europa,
como sorf Julos Piault,
SOUIWII.
Sodqers
u Suecas.
, f recios mdicos,
trabajo
garantido
Soriano
mm.
3. Pedro
Barrera.

lC''ia'l\l,l!>.W>

U.\ AUTIfiM.n.S I'ARA 1'AMlLA

P O R C E L A N A S Y CRISTALES
ARTCULOS DE CHRKSTOPLE

DK

MARTIN GALVKXX

A R T C U L O S PARA REGALOS

Se alian y so componen p i a n o s . P r e c i o s sumam e n t e modieoj.


174

t'AI.I.H

Calle T r o i n t a y T r e s N" 154 y lfl


T I E N D A

25 OK M W O 174

L A

I N G L E S A

D E A. MOLINA 111

LEANDRO PINAZO
CORREDOR,

REMATADOR

Telfono " L a U r u g u a y a " nftm. 9D3,

COMISIONISTA
tMniaras, 138

Buenos A i r e s , 2(14

GRAN ESTUDIO AL NUEVO SISTEMA

IJKiAItltllUA

FOTOGRAFA
rartorvi^r-

IX.

M O T O

JOSB107

1 * ,V I t A

Y KAHUItA
TODAS

107SA

c u

CALLE

i: 10 n

Trabajot do p r i m e r orden y g a r a n t i d o s precios


mas acomodados que on n i n g u n a o t r a p a r t e .
Jlmncl

y O

mmmti

EL PROGRESO

CUJ)ADELA

D E (JIGArtUlLLOS W
CLA9R8
E
IIIION.
NUAT

101

('asi f r e n t e al palacio do Gobierno

JAIMK
RcRntita<Bor

MAI80 QMXLVlnica casa en MiitOfilth'O. Esclusitta on su ramo.


Especialidades
en or ras ti
,.<w.0rmja mibula
de las mas afamadas
mot tetas du> Pars, Las familias
debiten tono
noticien oieidar da hacer unaoisita
d esta
importantt establecimiento,
que so recomienda
por la nleqantya en sus fonfeoohms^ Calle Cmaras.
151
mtre Sardncli y'Bticns
Altes,

89

H A T E R A DIO ('OCIN.V

CAM.K SAN' .TO.HH NM'.U. I U J

Joyero;

non.

B a z a r Domstico
E n las enfermedades do l a v i s t a . C O N S U L T A S
D E l A 2 D E LA T A R D E .

ARTIN" S I E R R A R o m a t a d o r pblico, t a s a d o r
y ac e n c a r g a do divisin y p a r t i c i n de t e s t a m o n t a r a . A r a p c y , n m . 317.
T OSEBAFICO

i l a l i l o n n d o

23.
OTT
Depsito do Pianos
calle Sarandi
nm 211.

IIB^'ITI.ST.V

De las sociedades " F i a l c r n i d a d " , "Socorros M


IIIUM I t a l i a n a " y Circulo Napolitano. O f r o c o sus sor
vicios pnilesjo-.ales.
p l a z a Independencia 86,cu.
quina C i n d a d e l a ,
l l o r a s de. consulta do 10 a 11 ci
la i i i a f w u a y ck i D de la t a r d e . Gratis I'UIH
bies.

ANGELO M. METALL0

E. S. CASSANELLO
o i o ~ v i n i j a

io

C e r n a d a s

i n g l e s a s y ncrto-ainor.

M. T. RINALDI
<IIIIJ%1%0

I) O r, T (.) I t

m
ULA almacn

LOl

de pade

d o JODC

Espe i.iliilades francesas,

c u n a * . S e d e s p a c h a i n a l q u i e r h o r a d e la noche.

III LOMES

Librera

224.

' nos; 25 de Mayo,& 319.


J^NGELBRECUT
KOCIIAlmacn
FAGET
Conoencion
Conoencu

fbrica

ALPONSI

i''i.mtiOAir>9

Se componen y afinan pianos a p r e c i o * muy m d i r


t FULO. UE TGuitarrera
'da instrumentos;
Ricon

FABRICA DE IlAMElT
VIUDA

LUIS ASTI V (:'

Con-

de b a s s o - Mercedes nme-

I V r r i m i P B rto 1Bmojo.es

Bazar especial

235.

RAGUA
Muestro compositor;
Varo
r 58. Se ocupa de hacer redaciones
orquesta,
banda y piano
forte.

TAPU

Aili.-i.l,. |.,ira

n-

altos.

MADEO

S d i ' i i i n i i y.*)

do nm. 152.

MAKSO

y c o r r e d o r

!
prtWIco

E s c r i t o r i o , Z a b a l n lfHTolfifono La Uniffunyftnj
(525. Capa p a r t i c u l a r , Unigiiny, 2 4 S - T c l f o n o u l . w
nj^
^

A . F I N O C C H I E T T t

',

C E R I Z O L A

Galle t l o s A n d w , Seo, e s q u i n a Canelones


,,. Qftaa osnocial on r o p a ' b l a n c a p a r a HCtlnras P r o filos redulelo*. Toll'ono " L a ( J r u g u n y a " ' u ftj 7,
0

A D M I N I S T R A C I N

FLORIDA, 242

S-ar putea să vă placă și