Material didctico

Lengua y Cultura Latina II: ct. M.E. Steinberg

Primer cuatrimestre de 2004 2c. 2007- 2c. 2011

DE

PROPOSICIONES SUSTANTIVAS
UT/NE (QUOMINUS/QUIN)+ SUBJUNTIVO

1) Proposiciones dependientes de verbos de decir, sentir, entender (con sujeto en acusativo y

verbo en infinitivo).
2) Proposiciones interrogativas indirectas (encabezadas por pronombre interrogativo o por
partcula interrogativa y con el verbo en modo subjuntivo. Consecutio temporum completa.
3) Proposiciones sustantivas con verbo en modo subjuntivo que dependen de un verbo principal
que exprese alguna de las siguientes categoras semnticas:
a) RUEGO, VOLUNTAD, ESFUERZO, OBLIGACIN, VERBOS IMPERSONALES: ut, /ne
orare (rogar), petere (exigir), postulare (pedir que) , optare (desear que), obsecrare
(suplicar);
facere (hacer que), efficere (lograr que), perficere (conseguir), curare (procurar que),
mandare (ordenar que ), imperare (ordenar que ), (ex)hortare (exhortar a que), impellere
(incitar a que), permittere (permitir que), (per)suadere (persuadir de que), providendum
est (hay que prever), etc: ut, ne, ut non.
Opto ut beatus sis.
Dux milites obsecrat ne se deserant.
Voluptas plerosque impellit ut virtutem deserant
Perfeci ne quis effugeret.
Perfeci ut nemo effugeret.
Ut suele suprimirse despus de volo, nolo y malo, de oportet, licet y necesse est.:
Volo ad me scribas.
Mallem mansisses.
Oportet venias.
b) TEMOR (verba timendi) timere, metuere, vereri, in timore esse, periculum est: ne, ut,
ne non
Timeo ne hostes veniant.
Timeo ut socii veniant.
Timeo ne socii non veniat.
c) SUCESO Y ACONTECIMIENTO
ut, ut non
accidit, evenit, fit, usu venit, contingit, (sucede); multum abest, (falta mucho para);
restat (resta); fieri potest (puede suceder); sequitur (se sigue):
Evenit ut nemo adesset.

Material didctico
Lengua y Cultura Latina II: ct. M.E. Steinberg
Primer cuatrimestre de 2004 2c. 2007- 2c. 2011

Restat ut de me pauca dicam.

d) IMPEDIR Y PROHIBIR ne, (quominus, quin se usan sobre todo para oracin principal con
sentido negativo)
prohibere (prohibir), deterrere (hacer desistir), impedire (impedir) obstare,
officere(oponerse), obsistere, resistere (resistir):
Impedio ne abeant.
Quid obstat quominus sis beatus?
Non recuso quin abeam
e)

DUDA EN NEGACIN O INTERROGACIN

Non dubito quin valeat.

Quis dubitat quin verum dicat?
14. Tantum illud vereor, ne quos privata amicitia Iugurthae parum cognita transuersos
agat
59. Igitur equitatum omnem ad castra propere misit ac statim C. Marium cum cohortibus
sociorum, eumque lacrimans per amicitiam perque rem publicam obsecrat, ne quam
contumeliam remanere in exercitu victore neue hostis inultos abire sinat. Ille brevi
mandata efficit.
29. Calpurnius Romam ad magistratus rogandos proficiscitur. In Numidia et exercitu
nostro pax agitabatur.
106. Post ubi castra locata et diei uesper erat, repente Maurus incerto uultu pauens ad
Sullam accurrit dicitque sibi ex speculatoribus cognitum Iugurtham haud procul abesse.
Simul, uti noctu clam secum profugeret, rogat atque hortatur. Ille animo feroci negat se
totiens fusum Numidam pertimescere
31. Neque ego vos hortor, quod saepe maiores vestri fecere, uti contra iniurias armati
eatis. Nihil vi, nihil secession opus est; necesse est suomet ipsi more praecipites eant.
31 Disc. de Memmio
Potestne in tam diuersis mentibus pax aut amicitia esse? quare moneo hortorque vos, ne
tantum scelus impunitum omittatis.
31 Neque ego vos, Quirites, hortor, ut malitis civis vestros perperam quam recte fecisse,
sed ne ignoscendo malis bonos perditum eatis.
26 Ea postquam Cirtae audita sunt, Italici, quorum virtute moenia defensabantur, confisi
deditione facta propter magnitudinem populi Romani inviolatos sese fore, Adherbali

Material didctico
Lengua y Cultura Latina II: ct. M.E. Steinberg
Primer cuatrimestre de 2004 2c. 2007- 2c. 2011

suadent, uti seque et oppidum Iugurthae tradat, tantum ab eo vitam paciscatur; de

ceteris senatui curae fore.
32. Haec atque alia huiuscemodi saepe in contione dicendo Memmius populo persuadet, uti
L. Cassius, qui tum praetor erat, ad Iugurtham mitteretur eumque interposita fide
publica Romam duceret
At Cassius praetor perlata rogatione a C. Memmio ac perculsa omni nobilitate ad
Iugurtham proficiscitur eique timido et ex conscientia diffidenti rebus suis persuadet,
quoniam se populo Romano dedisset, ne vim quam misericordiam eius experiri mallet.
35 Huic Sp. Albinus, qui proximo anno post Bestiam cum Q. Minucio Rufo consulatum
gerebat, persuadet, quoniam ex stirpe Masinissae sit Iugurthamque ob scelera invidia
cum metu urgeat, regnum Numidiae ab senatu petat. Auidus consul belli gerendi movere
quam senescere
46. Itaque legatos alium ab alio diuersos aggreditur ac paulatim temptando, postquam
opportunos sibi cognovit, multa pollicendo persuadet, uti Iugurtham maxime viuum, sin id
parum procedat, necatum sibi traderent.
61 Ac primo efficit, uti ad se colloquendi gratia occultus veniat; deinde fide data, si
Iugurtham viuum aut necatum sibi tradidisset, fore ut illi senatus impunitatem et sua
omnia concederet, facile Numidae persuadet, cum ingenio infido tum metuenti, ne, si pax
cum Romanis fieret, ipse per condiciones ad supplicium traderetur.
83 Igitur eo dolore impeditus et quia stultitiae videbatur alienam rem periculo suo
curare, legatos ad Bocchum mittit postulatum, ne sine causa hostis populo Romano fieret:
habere tum magnam copiam societatis amicitiaeque coniungendae, quae potior bello esset,
et, quamquam opibus suis confideret, tamen non debere incerta pro certis mutare.
13 Itaque paucis diebus cum auro et argento multo Romam legatos mittit, quis praecipit,
primum uti ueteres amicos muneribus expleant, deinde nouos aqquirant, postremo
quaecumque possint largiendo parare ne cunctentur. Sed ubi Romam legati venere et ex
praecepto regis hospitibus aliisque, quorum ea tempestate in senatu auctoritas pollebat,
magna munera misere, tanta commutatio incessit, ut ex maxima invidia in gratiam et
fauorem nobilitatis Iugurtha veniret.
28 At Iugurtha contra spem nuntio accepto, quippe cui Romae omnia venire in animo
haeserat, filium et cum eo duos familiaris ad senatum legatos mittit iisque uti illis, quos
Hiempsale interfecto miserat, praecipit, omnis mortalis pecunia aggrediantur.
12 Sed Hiempsal in oppido Thirmida forte eius domo utebatur, qui proximus lictor
Iugurthae carus acceptusque ei semper fuerat. Quem ille casu ministrum oblatum
promissis onerat impellitque, uti tamquam suam visens domum eat, portarum clauis

Material didctico
Lengua y Cultura Latina II: ct. M.E. Steinberg
Primer cuatrimestre de 2004 2c. 2007- 2c. 2011

adulterinas paret-- nam verae ad Hiempsalem referebantur--ceterum, ubi res postularet,

se ipsum cum magna manu venturum.
65 Itaque et illum et equites Romanos, milites et negotiatores, alios ipse, plerosque pacis
spes impellit, uti Romam ad suos necessarios aspere in Metellum de bello scribant,
Marium imperatorem poscant. Sic illi a multis mortalibus honestissima suffragatione
consulatus petebatur. Simul ea tempestate plebs nobilitate fusa per legem Mamiliam
nouos extollebat. Ita Mario cuncta procedere.
80 Praeterea regis Bocchi proximos magnis muneribus et maioribus promissis ad studium
sui perducit, quis adiutoribus regem aggressus impellit, uti aduersus Romanos bellum
incipiat. Id ea gratia facilius proniusque fuit, quod Bocchus initio huiusce belli legatos
C. Nepote, Miltades
7. Post hoc proelium classem septuaginta navium Athenienses eidem Miltiadi dederunt,
ut insulas quae barbaros adiuverant bello persequeretur. Quo in imperio plerasque ad
officium redire coegit, nonnullas vi expugnavit. Ex his Parum insulam opibus elatam cum
oratione reconciliare non posset, copias e navibus eduxit, urbem operibus clausit omnique
commeatu privavit, dein vineis ac testudinibus constitutis propius muros accessit. Cum
iam in eo esset ut oppido potiretur, procul in continenti lucus qui ex insula conspiciebatur
nescio quo casu nocturno tempore incensus est. Cuius flamma ut ab oppidanis et
oppugnatoribus est visa, utrisque venit in opinionem signum a classiariis regiis datum.
Quo factum est ut et Parii a deditione deterrerentur et Miltiades timens ne classis regia
adventaret, incensis operibus quae statuerat, cum totidem navibus atque erat profectus
Athenas magna cum offensione civium suorum rediret. Accusatus ergo est proditionis,
quod cum Parum expugnare posset, a rege corruptus infectis rebus discessisset. Eo
tempore aegererat vulneribus quae in oppugnando oppido acceperat. Itaque cum ipse pro
se dicere non posset, verba fecit frater eius Stesagoras. Causa cognita capitis absolutus
pecunia multatus est, eaque lis quinquaginta talentis aestimata est, quantus in classem
sumptus factus erat. Hanc pecuniam quod solvere in praesentia non poterat, in vincla
publica coniectus est ibique diem obiit supremum.

8. Hic etsi crimine Pario est accusatus, tamen alia cause fuit damnationis. Nameque
Athenienses propter Pisistrati tyrannidem, quae paucis annis ante fuerat, nimiam
civium suorum potentiam extimescebant. Miltiades multum in imperiis
magistratibusque versatus non videbatur posse esse privatus, praesertim cum
consuetudine ad imperi cupiditatem trahi videretur. Nam in Chersoneso omnis illos
quos habitarat annos perpetuam obtinuerat dominationem tyrannusque fuerat
appellatus, sed iustus. Non erat enim vi consecutus, sed suorum voluntate, eamque
potestatem bonitate retinebat. Omnes autem et dicuntur et habentur tyranni qui
potestate sunt perpetua in ea civitate quae libertate usa est. Sed in Miltiade erat cum
summa humanitas tum mira communitas, ut nemo tam humilis esset cui non ad eum
aditus pateret; magna auctoritas apud omnis civitates, nobile nomen, laus rei militaris
maxima. Haec populus respiciens maluit illum innoxium plecti quam se diutius esse
in timore.