Documente Academic
Documente Profesional
Documente Cultură
DOI: 10.2478/tran-2014-0024
Ren LEMIEUX
Universit du Qubec, Montral
Canada
The time is out of joint.
(Hamlet, I, 5)
Rsum : partir dun dbat commenc par Charles Le Blanc dans son livre Le Complexe
dHerms contre les thories traductologiques, lauteur passe en revue trois types de critique
la porte thorique de la traductologie, la figure de lAutre et le rle de la Bildung pour
chaque fois revenir aux textes dAntoine Berman et rpondre aux critiques de Le Blanc. Se
dvoile alors dans cette polmique un travail de lesprit proche de celui luvre chez les
romantiques allemands et une invitation continuer la rflexion au-del du dbat sur la
traduction pour la porter sur ce qui fait socit .
Mots-cls : Traduction philosophie ; thique traduction ; esthtique traduction ;
Berman, Antoine ; romantisme Allemagne
Abstract: From a debate started by Charles Le Blanc in his book Le Complexe dHerms
against translation study theories, the author reviews three kinds of criticism the
theoretical scope of translation studies, the figure of the Other, and the role of Bildung
each time returning to the texts written by Antoine Berman in response to Le Blancs
criticism. It is then unveiled that in this polemic one can find a work close in spirit to that of
German Romantics and an invitation to continue reflection beyond the strict debate on
translation to bring it to what society is made of.
Keywords: Translation philosophy ; Ethics translation ; Aesthetics translation ;
Berman, Antoine ; Romanticism Germany
Le texte que nous proposons ici est une rflexion sur de rcentes
critiques formules par Charles Le Blanc lencontre de la thorie
traductologique dAntoine Berman, plus prcisment sur la possibilit de
formuler une thique en traduction. Berman fut son poque une figure
prominente de toute la thorisation en rapport lthique, et, encore
39
Unauthenticated
Download Date | 6/11/16 2:29 AM
Translationes, 2 (2010)
De introdus in antet dupa prima pagina a Argumentului, trebuie sa apara pe pagina
para numele revistei in italice, Georgia 10, Translationes si nr. revistei
si numele sectiunii pe pagina impara, tot Georgia 10, tot italice
Translationes, 2 (2010)
40
Unauthenticated
Download Date | 6/11/16 2:29 AM
Translationes, 2 (2010)
De introdus in antet dupa prima pagina a Argumentului, trebuie sa apara pe pagina
para numele revistei in italice, Georgia 10, Translationes si nr. revistei
si numele sectiunii pe pagina impara, tot Georgia 10, tot italice
1. Section thorique/ Theoretical section/ Theoretischer Teil/ Seccin Terica/ Sezione teorica
41
Unauthenticated
Download Date | 6/11/16 2:29 AM
Translationes, 2 (2010)
De introdus in antet dupa prima pagina a Argumentului, trebuie sa apara pe pagina
para numele revistei in italice, Georgia 10, Translationes si nr. revistei
si numele sectiunii pe pagina impara, tot Georgia 10, tot italice
Translationes, 2 (2010)
42
Unauthenticated
Download Date | 6/11/16 2:29 AM
Translationes, 2 (2010)
De introdus in antet dupa prima pagina a Argumentului, trebuie sa apara pe pagina
para numele revistei in italice, Georgia 10, Translationes si nr. revistei
si numele sectiunii pe pagina impara, tot Georgia 10, tot italice
1. Section thorique/ Theoretical section/ Theoretischer Teil/ Seccin Terica/ Sezione teorica
critique vritable sur la traduction, et cette critique passe justement par une
thique de la traduction .
Sur la possibilit dune thique en traduction
Comme nous le mentionnions plus haut, le travail actuel de la
traductologie, selon Charles Le Blanc, se rsume du verbiage inutile.
Parmi les ivresses hermtiques de ce verbiage, on peut trouver une
des toutes rcentes gueules de bois, l thique de la traduction (21, 28).
Voici comment Le Blanc formule sa critique :
21 Ainsi, on considre que de communiquer ltranget du texte de
dpart dans la langue darrive constitue une attitude thique, comme est
thique tout travail de traduction qui ne tente pas de dissimuler tout
prix laltrit du texte traduire. Laccueil de lautre et, en un sens, de
ltranger , reprsenterait la faon thique de conduire une traduction,
dans la mesure o laltrit du texte constitue comme le message quil
transmet un lment fondamental et essentiel du sens que doit rendre le
traducteur (28).
43
Unauthenticated
Download Date | 6/11/16 2:29 AM
Translationes, 2 (2010)
De introdus in antet dupa prima pagina a Argumentului, trebuie sa apara pe pagina
para numele revistei in italice, Georgia 10, Translationes si nr. revistei
si numele sectiunii pe pagina impara, tot Georgia 10, tot italice
Translationes, 2 (2010)
44
Unauthenticated
Download Date | 6/11/16 2:29 AM
Translationes, 2 (2010)
De introdus in antet dupa prima pagina a Argumentului, trebuie sa apara pe pagina
para numele revistei in italice, Georgia 10, Translationes si nr. revistei
si numele sectiunii pe pagina impara, tot Georgia 10, tot italice
1. Section thorique/ Theoretical section/ Theoretischer Teil/ Seccin Terica/ Sezione teorica
45
Unauthenticated
Download Date | 6/11/16 2:29 AM
Translationes, 2 (2010)
De introdus in antet dupa prima pagina a Argumentului, trebuie sa apara pe pagina
para numele revistei in italice, Georgia 10, Translationes si nr. revistei
si numele sectiunii pe pagina impara, tot Georgia 10, tot italice
Translationes, 2 (2010)
46
Unauthenticated
Download Date | 6/11/16 2:29 AM
Translationes, 2 (2010)
De introdus in antet dupa prima pagina a Argumentului, trebuie sa apara pe pagina
para numele revistei in italice, Georgia 10, Translationes si nr. revistei
si numele sectiunii pe pagina impara, tot Georgia 10, tot italice
1. Section thorique/ Theoretical section/ Theoretischer Teil/ Seccin Terica/ Sezione teorica
inoubliables sursauts donns par des moments tels que jai dit : le moment
dExotisme. [] Mais pour eux, jai cet espoir, que la saveur ensuite sera
plus grande et plus tenace et la libert de son jeu dmesure ; et cest pour
ceux-l que jcris. (24)
47
Unauthenticated
Download Date | 6/11/16 2:29 AM
Translationes, 2 (2010)
De introdus in antet dupa prima pagina a Argumentului, trebuie sa apara pe pagina
para numele revistei in italice, Georgia 10, Translationes si nr. revistei
si numele sectiunii pe pagina impara, tot Georgia 10, tot italice
Translationes, 2 (2010)
48
Unauthenticated
Download Date | 6/11/16 2:29 AM
Translationes, 2 (2010)
De introdus in antet dupa prima pagina a Argumentului, trebuie sa apara pe pagina
para numele revistei in italice, Georgia 10, Translationes si nr. revistei
si numele sectiunii pe pagina impara, tot Georgia 10, tot italice
1. Section thorique/ Theoretical section/ Theoretischer Teil/ Seccin Terica/ Sezione teorica
49
Unauthenticated
Download Date | 6/11/16 2:29 AM
Translationes, 2 (2010)
De introdus in antet dupa prima pagina a Argumentului, trebuie sa apara pe pagina
para numele revistei in italice, Georgia 10, Translationes si nr. revistei
si numele sectiunii pe pagina impara, tot Georgia 10, tot italice
Translationes, 2 (2010)
50
Unauthenticated
Download Date | 6/11/16 2:29 AM
Translationes, 2 (2010)
De introdus in antet dupa prima pagina a Argumentului, trebuie sa apara pe pagina
para numele revistei in italice, Georgia 10, Translationes si nr. revistei
si numele sectiunii pe pagina impara, tot Georgia 10, tot italice
1. Section thorique/ Theoretical section/ Theoretischer Teil/ Seccin Terica/ Sezione teorica
51
Unauthenticated
Download Date | 6/11/16 2:29 AM
Translationes, 2 (2010)
De introdus in antet dupa prima pagina a Argumentului, trebuie sa apara pe pagina
para numele revistei in italice, Georgia 10, Translationes si nr. revistei
si numele sectiunii pe pagina impara, tot Georgia 10, tot italice
Translationes, 2 (2010)
52
Unauthenticated
Download Date | 6/11/16 2:29 AM